Kullhadd 23.03.2014

www.kullhadd.com

INTERVISTA MAL-

PRODUTTUR CHARLES MELI Il-Óadd 23 ta’ Marzu, 2014 Óar©a Nru 1,080

Ara pa©na 4

Prezz ›0.80

X’GÓAMEL GÓALIHOM?

Dalg˙odu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil mistenni jindirizza attività politika f’Marsaxlokk. Dan se jag˙mlu, skont stqarrija tal-PN, b’appo©© lir-residenti ta’ dan ir-ra˙al u ta’ BirΩebbu©a.

IΩda r-residenti ta’ dawn l-in˙awi mhux biss m’g˙andhom bΩonn l-ebda appo©©, g˙aliex il-pro©ett tal-power station ta˙dem bil-gass ivvutaw g˙alih huma stess sena ilu, imma wisq inqas g˙andhom bΩonn l-appo©© tal-PN.

Huwa fatt mag˙ruf li jekk qatt kien hemm gvern li ta bis-sieq kemm fela˙ lirresidenti tan-na˙a t’isfel, dan kien Ωgur Gvern Nazzjonalista. F’din il-˙ar©a qed nag˙tu ˙arsa lejn u˙ud minn dak li g˙amlu gvernijiet Nazzjonalisti g˙ar-residenti tan-Nofsinhar.

Ara pa©na 5

PULLICINO KANVASER TA’ BUSUTTIL Il-kuntratti, inkluΩ direct orders , mill-Gvern tal-PN lill-kumpanija li Simon Busuttil hu involut fiha, ing˙ataw fil-ma©©oranza tag˙hom mill-Ministeru tarRiΩorsi u l-Ambjent immexxi minn George Pullicino. Pullicino kien wie˙ed mill-kanvasers ewlenin ta’ Simon Busuttil g˙al Kap tal-PN.

Din il-©img˙a ˙ar©u iktar dettalji ta’ kuntratti u direct orders li ˙adet ilkumpanija li fiha Busuttil kien involut.

Ara pa©na 2

Lokali

02 23.03.2014

IWIEÌEB BIS-SILENZJU Sal-lum Busuttil ˙arab li jwie©eb mistoqsijiet tal-mezzi tax-xandir g˙all-mod kif f’Xarabank qal li lkuntratti millGvern tieg˙u kien ˙adhom b’ “kompetizzjoni” imma dettalji li ˙ar©u filgazzetta KullÓadd ikkonfermaw li din il-kumpanija li kien ivolut fiha ˙adet ammont ta’ direct orders.

Il-Kap talOppoΩizzjoni Simon Busuttil wie©eb b’silenzju dwar il-kaΩ tad- direct orders li din il-kumpanija ˙adet minn parti ta’ Ministeru wie˙ed, ilMinisteru li tieg˙u kien responsabbli l-eksMinistru George Pullicino.

L-istess Ministru George Pullicino fl-a˙˙ar tellieqa biex jintag˙Ωel Kap tal-Partit Nazzjonalista, kien wie˙ed li tkellem apertament favur il-kandidatura ta’ Simon Busuttil u appo©©jah biex eventwalment sar il-Kap tal-Partit Nazzjonalista.

Matul din il-©img˙a Simon Busuttil ma we©ibx dwar kif minn parti ta’ ministeru wie˙ed, ilkumpanija li kien involut fiha, Europa Research & Consultancy Services, ˙adet €421,000 f’konsulenzi, li ammont sostanzjali minnhom kienu f’direct orders. Lunika reazzjoni li ta l-Kap talOppoΩizzjoni matul din il-©img˙a kien libell li ppreΩenta fil-konfront ta’ din il-gazzetta.

Dan jaqbel eΩatt mal-kliem li qal din il-©img˙a: li l-Gvern ma jistax u m’g˙andux jikkritika lillOppoΩizzjoni u l-Kap talOppoΩizzjoni. U˙ud minn dawn id-direct orders ing˙ataw lil din ilkumpanija meta hu kien di©à Viçi Kap. ONE News din il-©img˙a Ωvela kif

mindu la˙aq Viçi Kap tal-Partit Nazzjonalista, il-kumpanija li kien involut fiha Simon Busuttil ˙adet €38,000 f’kuntratti diretti bejn Diçembru 2012 u Marzu 2013. Dan kien Ωmien meta sa˙ansitra l-Gvern Nazzjonalista kien di©à ©ie sfiduçjat fil-Parlament.

Mitlub ikun trasparenti u jiddikjara kemm din ilkumpanija ˙adet kuntratti b’kollox ta˙t Gvern Nazzjonalista, Simon Busuttil g˙adu ma qal xejn. Il-kwaΩi nofs miljun ewro li ˙ar©u f’kuntratti g˙all-kumpanija li fiha kien involut Busuttil s’issa kienu biss minn dipartiment wie˙ed f’ministeru wie˙ed. Mhuwiex mag˙ruf jekk hemmx kuntratti o˙ra li ˙adet din ilkumpanija.

IL-PN JIPPROVA JSIKKET LILL-MEZZI TAX-XANDIR

L-INFURZAR JITJIEB FUQ L-2012

Meta ji©u ppreΩentati fatti li ma jaqblux g˙al widnejn il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, it-tattika li jidher li qed juΩa hija dik li jipprova jsikket lill-mezzi tax-xandir.

Il-Óadd li g˙adda din il-gazzetta Ωvelat direct orders li ˙adet il-kumpanija li kien involut fiha Simon Busuttil ming˙and Gvern Nazzjonalista, iΩda minflok ma spjega g˙alfejn ing˙ata dan iddirect order, Busuttil g˙aΩel li jifta˙ libell lil din il-gazzetta.

Din il-gazzetta ma kinitx l-unika wa˙da filmira tal-PN. Ilbiera˙ stess il-PN ressaq Ωew© ilmenti quddiem l-Awtorità tax-Xandir fil-konfront tal-PBS. Fl-ewwel ilment il-PN attakka lprogramm Dissett, immexxi mill-©urnalist veteran u rispettat Reno Bugeja, sempliçiment g˙ax dak li qalu l-esperti waqt il-programm ma jimbuttax l-a©enda tal-partit.

Attakkaw ukoll is-servizz tal-a˙barijiet, g˙aliex il-PBS irrapporta l-informazzjoni li ˙ar©et fuq liskema ta’ rifuΩjoni, u skont il-PN naqas milli jirrapporta l-istqarrija tieg˙u.

Intant, l-Awtorità tax-Xandir ma tatx ra©uni lillPN fuq Ωew© ilmenti o˙ra li huwa ressaq fi Frar li g˙adda, u li wkoll kienu jirrigwardaw servizz tal-a˙barijiet u edizzjoni tal-programm Dissett.

L-Awtorità qalet li l-ilment tal-PN ma kienx ©ustifikat.

Rapport ma˙ru© mill-Gvern juri li l-infurzar fuq il-kaçça u l-insib tjieb b’mod drastiku matul is-sena li g˙addiet meta mqabbel mal-2013. Filfatt is-sorveljanza biex ji©u m˙arsa l-li©ijiet tal-kaçça u linsib hija l-a˙jar wa˙da flEwropa, b’madwar uffiçjal g˙al kull Ωew© kilometri kwadri ta’ kampanja.

Fl-eqqel tal-migrazzjoni talg˙asafar bejn il-bidu ta’ Settembru u l-bidu ta’ Ottubru, iktar minn 95 uffiçjal tal-infurzar intbg˙at fuq rondi. Dan huwa d-doppju tal-uffiçjali mibg˙uta matul listess perjodu fl-2012. 4,170 spezzjoni, li jammontaw g˙al madwar 10,000 sieg˙a, huma 40% iktar mis-sieg˙at tal-2012.

Dawn l-ispezzjonijiet wasslu g˙all-qabda ta’ 85 offiΩa relatata mal-insib, u 73 qabda relatata mal-kaçça.

Proçeduri legali infet˙u filkonfront ta’ 87 persuna; 31 fuq insib u 56 fuq kaçça.

Il-Gvern ça˙ad l-allegazzjoni ta’ l-g˙aqda Bird Life Malta, li qalet li l-Gvern kien qed ine˙˙i l-a˙˙ar restrizzjonijiet fuq il-kaçça tar-rebbieg˙a, u li kien qed imur kontra l-li©ijiet tal-Unjoni Ewropea. L-istqarrija tal-Bird Life tat ukoll l-impressjoni li l-ista©un kien ©ie mtawwal fuq is-sena ta’ qabel.

Madanakollu l-Gvern sa˙aq li dan ma kienx minnu, u li l-Gvern kien qed jirrispetta d-deroga tal-kaçça tar-rebbieg˙a, il-Birds Directive, u s-sentenza tal-2009 tal-Qorti Ewropea dwar il-kaçça tarrebbieg˙a f’Malta. Iktar minn hekk, l-ammont ta’ sieg˙at permessi g˙all-kaçça tar-rebbieg˙a fl-2014 se jkunu inqas minn dawk tal2013.

Lokali

23.03.2014 03

IOM SE TANAlIzzA l-INFlUSS TA’ IMMIGrANTI F’MAlTA

L-Organizzazzjoni internazzjonali g˙all-Migrazzjoni (IOM) ser tibg˙at delegazzjoni mill-Italja lejn Malta biex tidentifika l-problemi relatati mal-influss ta’ immigranti li pajjiΩna qieg˙ed jiffaççja.

Din id-deçiΩjoni ttie˙det wara li saru numru ta’ laqg˙at bejn il-Ministru g˙all-Familja u Solidarjetà Soçjali MarieLouise Coleiro Preca u dDirettur Ìenerali tal-IOM isSur William Lacy Swing, kif ukoll mal-Kummissarju G˙oli g˙ar-Refu©jati tan-Nazzjonijiet Uniti Antonio Guterres f’Ìinevra.

IΩ-Ωew© organizzazzjonijiet esprimew is-solidarjetà tag˙hom ma’ Malta g˙allproblema li qieg˙da tiffaççja.

G˙aldaqstant, Swing sostna li permezz tal-kollaborazzjoni li ser issir bejniethom, kif ukoll l-NGOs rilevanti, ser jitfassal pjan biex pajjiΩna jkun jista’ jindirizza l-influss ta’ immi-

granti b’mod iktar effikaçi.

F’laqg˙a separata mas-Sur Antonio Guterres, in-nuqqas ta’ solidarjetà Ewropea lejn pajjiΩi b˙al Malta ©iet diskussa. Dwar din il-kwistjoni Guterres impenja ru˙u li jikteb ittra lill-Kummissjoni Ewropea biex jenfasizza l˙tie©a ur©enti li ti©i indirizzata s-sitwazzjoni partikolari li qieg˙ed fiha pajjiΩna.

G˙odda prezzjuΩa g˙addiplomazija Sadanittant, il-Ministru Coleiro Preca attendiet laqg˙a malÓbieb tal-Fondazzjoni Diplo.

Din il-fondazzjoni hija inizjattiva bejn Malta u l-IΩvizzera mmirati li tipprovdi soluzzjonijiet innovattivi g˙allbΩonnijiet ur©enti tas-soçjetà moderna.

“Ix-xog˙ol ta’ Diplo illi tag˙mel id-diplomazija aktar inklussiva u effikaçi huwa

INVESTIMENT FIÛ-ÛGÓAÛAGÓ MUÛIÇISTI

neçessità ta’ Ωmienna.

G˙andna bΩonn li ninvolvu lis-soçjetà aktar wiesg˙a fiddiskussjonijiet kruçjali dwar ilfutur tad-dinja tag˙na,” spjegat il-Ministru Coleiro Preca.

Hija fa˙˙ret il-kontribut ta’ Dr Alex Sciberras Trigona li kkontribwixxa g˙all-˙olqien ta’ din l-istituzzjoni globali u li ˙adem biex tikber fl-importanza tag˙ha.

Il-Ministru Coleiro Preca enfasizzat l-importanza li lmetodu innovattiv u effettiv li j˙addan Diplo fejn tid˙ol iddiplomazija umanitarja huwa me˙tie©, b’mod partikolari f’re©juni b˙all-Afrika ta’ Fuq, li qeg˙din jiffaççjaw Ωminijiet ta’ taqlib.

Hija kkonkludiet billi qalet li Diplo hija g˙odda prezzjuΩa, mhux biss g˙al Malta u lIΩvizzera, iΩda anke g˙al dawk il-pajjiΩi li jixtiequ jaraw relazzjonijiet internazzjonali aktar paçifiçi u armonjuΩi.

Is-Segretarju Parlamentari g˙ar-Riçerka, Innovazzjoni, Ûg˙aΩag˙ u Sport, Stefan Buontempo, ilbiera˙ ˙abbar lIskema Baned g˙aΩ-Ûg˙aΩag˙ li permezz tag˙ha l-kaΩini tal-baned Maltin u G˙awdxin se ji©u meg˙juna biex jixtru strumenti u j˙arr©u liΩ-Ωg˙aΩag˙ tag˙hom sabiex jitg˙allmu jdoqqu strument muΩikali.

Buontempo sostna li l-muΩika hija parti fundamentali mill-kultura tal-bniedem, u b’hekk tiddetermina l-im©iba tieg˙u. G˙alhekk, meta nedukaw lill-istudenti tag˙na dwar kunçetti muΩikali, ma tkunx biss kwistjoni ta’ noti imma, l-istess b˙al-lingwa, il-muΩika hija wa˙da millaffarijiet li tiddistingwixxi r-razza umana.

Fl-opinjoni tieg˙u, dan it-tip ta’ ta˙ri© informali jg˙in biex tibqa’ t-tradizzjoni Maltija tal-baned. L-importanza tag˙hom to˙ro© çara meta wie˙ed jikkunsidra l-fatt illi huwa verament diffiçli biex wie˙ed ja˙seb fil-festa ta’ belt jew ra˙al Malti ming˙ajr ma’ tfe©© f’mo˙˙u l-banda.

Dan ir-rwol importanti wassal biex ˙afna mit-talenti muΩikali u persona©©i kbar Maltin twieldu mill-parteçipazzjoni fil-kaΩini tal-baned tal-ibliet u l-ir˙ula tag˙na.

Buontempo stqarr li l-parteçipazzjoni taΩ-Ωg˙aΩag˙ filbaned iΩΩomm sens ta’ g˙aqda bejn membri tal-istess lokalità, li fil-˙ajja mg˙a©©la tal-lum, ˙afna drabi, ftit li xejn ikollhom l-opportunità li jiltaqg˙u u jaqsmu ˙in ta’ kwalità flimkien. Fuq aspett aktar individwali, isSegretarju Parlamentari g˙ar-Riçerka, Innovazzjoni, Ûg˙aΩag˙ u Sport sostna li meta wie˙ed jitg˙allem strument ikollu mezz li bih jista’ jesprimi l-kreattività tieg˙u.

Huwa semma wkoll il-fatt li tradizzjonalment il-kaΩini tal-baned tar-ra˙al iservu b˙ala post fejn membri talkomunità lokali jmorru g˙al ftit tal-˙in ta’ Ωvog u, li kieku mhux g˙al postijiet b˙al dawn, iΩ-Ωg˙aΩag˙ Maltin ikunu aktar esposti g˙al çertu vizzji li sfortunatament toffri l-˙ajja ta’ madwarna. G˙aldaqstant, li Ω-Ωg˙aΩag˙ jipparteçipaw f’baned tg˙inhom biex i˙ossuhom parti mill-komunità fejn jg˙ixu, u tg˙inhom jinvolvu ru˙hom fi rwol attiv li jwassal g˙al titjib fil-kwalità tal-˙ajja tas-soçjetà tag˙na, u b’hekk titnaqqas l-eskluΩjoni soçjali.

Paris je t’a t’aime t’aim imee im NEW EDEN OPERA HO HOTEL TEL 3 nights Low L ow Season fr from om only €3 379 79 High Season fr from om only € 419 419

EXPERIENCE STUNNING S TUNNING PARIS PARIS THIS SEASON SEASON

4 nights € 439 439 €4 479 79

Departures Departur es e every very Monda Monday y and T Thursday hursday fr from om April till Oct October ober

from fr om

€379 € 379

Packages P ackages include: Return Return flights tto o Paris Paris 3/4 3 /4 nights’ ac accommodation commodation Daily Br Breakfast eakfast All tax taxes es & char charges ges

Call us on 20 2015 15 1515 or email travel@rocsgrp.com travel@rocsgrp.com w ww.rocsholidays.com www.rocsholidays.com Terms T erms and c conditions onditions apply. apply. Pric Prices es might v vary ary without notic notice. e.

F For or a full lis listt of the ROCS tr travel avel tterms erms and c conditions onditions please visit the w web eb link http:// /www.rocsgrp.com/travel/terms-and-conditions/ www.rocsgrp.com/travel/ el/tterms-and-conditions/

Lokali

04 23.03.2014

Storja SabiÓa u Qawwija Il-produzzjoni ta’ film bil-Malti mhijiex ˙a©a façli hekk kif tinvolvi riskju finanzjarju mhux Ωg˙ir f’suq limitat b˙al tag˙na, fejn xog˙lijiet lokali jridu jikkompetu ma’ blockbusters b’ba©its kbar. Madankollu, hemm diversi diretturi lokali li huma determinati li ma j˙allux din l-isfida taqtalhom qalbhom.

LIAM GAUCI tkellem ma’ CHARLES MELI, il-kittieb, direttur u produttur ta’ Qalb Imwe©©g˙a, li jsostni li minn dejjem kienet ix-xewqa tieg˙u li xi storja minn dawk li kiteb g˙alih personali u li qatt ma ppubblika, jittrasferiha f’film g˙aç-çinema.

Thriller kommoventi u sentimentali Qlub Imwe©©g˙a huwa film bil-

lingwa Maltija tal-©eneru thriller drammatiku u romantiku, imΩewwaq b’xeni kommoventi u sentimentali li bla dubju ser inisslu xi demg˙a f’g˙ajnejn ludjenza li se tmur tarah.

Minkejja li dan il-film i©ib lisem ta’ Qlub Imwe©©g˙a , lawtur Charles Meli jassigura lil min bi˙siebu jmur jarah illi listorja mhix it-tip li ser tqabbad id-dwejjaq, jew inkella li hemm xi storja bi problemi soçjali familjari. G˙all-kuntrarju, il-film hu wie˙ed divertenti, movimentat u li ma fih l-ebda xena m©ebbda jew imtawla bla bΩonn. Kull minuta hi importanti. Xena tintroduçi lill-o˙ra.

Fil-bidu tal-istorja niltaqg˙u mal-karattri prinçipali u naraw xi jkun g˙adda minnhom madwar sentejn ilu, qabel ma ni©u lura g˙all-preΩent fejn kollox jinqaleb ta’ ta˙t fuq. L-istorja mbag˙ad ti©i aktar miftiehma u kollox ji©i spejgat wara li naraw xi jkun ©ara eΩatt proprju matul is-sena ta’ qabel.

Fit-tieni parti, il-film jer©a’ je˙odna lura fil-preΩent fejn çertament jitqanqlu ˙afna kurΩitajiet, emozzjonijiet, tensjoni u suspense. Bla dubju jibdew isiru ˙afna spekulazzjonijiet milludjenza hekk kif wie˙ed jipprova jbassar tmiem l-istorja.

Is-Sur Meli qalilna illi l-istorja ser t˙alli lin-nies bil-kurΩità proprju sal-a˙˙ar minuta u li, minkejja li t-tul tal-film huwa ta’ 180 minuta, id-direttur aççertana li l-˙in m’a˙niex se narawh g˙addej. ’Il fuq minn sentejn xog˙ol “Minn dejjem kienet ix-xewqa tieg˙i li xi wa˙da mill-istejjer li ktibt g˙alija personali, u li qatt ma ppubblikajt, nittrasferiha f’film g˙aç-çinema,” qalli s-Sur Meli. Huwa spjegali li l-film ma˙dum b’mod professjonali u ˙a madwar sena u tliet xhur biex isir bejn iffilmjar u editjar. Dawn kienu ppreçeduti b’sena o˙ra ta’ preparamenti biex faddal il-fondi minn sponsors biex almenu jkun jista’ jibda bil-produzzjoni.

Dwar is-su©©ett ta’ finanzjamenti, huwa qal li ma kinitx façli g˙alih biex isib il-fondi li kellu bΩonn. “Xtaqt li sibt xi ftit g˙ajnuna mill-awtoritajiet ikkonçernati biex il-film nag˙tih aktar pubbliçità, g˙ax nemmen li g˙andu storja sabi˙a u qawwija, imΩejna b’lokalitajiet mill-isba˙ u b’atturi stabbiliti,” qalli Meli b’dieqa.

Min˙abba f’hekk, l-appo©© talpubbliku huwa ta’ importanza kbira g˙al dan il-film biex ikun suççess. G˙aldaqstant, Meli ˙a lokkaΩjoni biex jirringrazzja millqalb lil dawk kollha li rawh u tawh tif˙ir mill-isba˙.

Fost l-atturi li ˙adu sehem f’din il-produzzjoni nsibu lil Joe Tanti, Sarah Camilleri, Gabriella Borg, Heinrich Camilleri, Ingrid Bolger, Andre Deguara, u lil Charles Meli stess fil-parti tal-ispettur ‘John Smith’. Il-film g˙andu muΩika ori©inali ta’ Sam Hayman. Insibu wkoll kanzunetta mill-isba˙ bl-istess isem Qlub Imwe©©g˙a , kantata minn Maryse Briffa, b’kompoΩizzjoni tag˙ha stess u b’arran©ament muΩikali ta’ Sam Hayman, u b’lirika ta’ Charles Meli.

Qlub Imwe©©g˙a ser jintwera kull filg˙odu fl-Embassy Complex, il-Belt Valletta, sat-8 ta’ April.

Lokali

23.03.2014 05

QED TAÓArQu QAlbu Diffiçli li titwemmen, imma hekk jidher. Il-Partit Nazzjonalista, issa li jinsab fl-OppoΩizzjoni, iddeçieda li jrid juri solidarjetà mar-residenti tan-na˙a t’isfel ta’ Malta, b’mod speçjali dawk ta’ BirΩebbu©a u Marsaxlokk. Illum il-Kap tal-OppoΩizzjoni Simon Busuttil kellu jindirizza attività politika f’Marsaxlokk b˙ala appo©© g˙ar-residenti ta’ dawn l-in˙awi.

Residenti ta’ Marsaxlokk u BirΩebbu©a li tkellmu ma’ din il-gazzetta sostnew li jinsabu urtati g˙all-a˙˙ar bl-attitudni tal-PN, li wara li g˙amel kwaΩi 25 sena jag˙tihom bis-sieq, issa qieg˙ed taparsi jaqbeΩ g˙alihom. Il-verità hi, iΩda, li l-PN mhux biss mhux qed jg˙inhom, imma anke issa milll-OppoΩizzjoni, qed jibqa’ jag˙mlilhom il-˙sara. Dan billi jipprova jo˙loq ostakli g˙al pro©ett li r-residenti vvutaw bi ˙©arhom biex isir.

F’dan is-servizz se nag˙tu ˙arsa lejn dak li g˙amel jew m’g˙amilx il-PN fi kwaΩi 25 sena g˙ar-residenti tan-na˙a t’isfel.

G˙ad-dell taç-çumnija

L-iktar Ωejt li jni©©eΩ

Forsi wa˙da mill-iktar inkonvenjenti prominenti li l-PN g˙amel fin-na˙a t’isfel kienet iç-çumnija mostruΩa tal-power station ta’ Dellimara. Fl-1992 Gvern Nazzjonalista mhux biss g˙amel pro©ett li jwe©©a’ l-g˙ajn f’bajja pittoreska li tattira numru kbir ta’ turisti matul is-sena kollha, iΩda tella’ çumnija li tidher sa˙ansitra mill-ir˙ula tal-madwar.

Dan il-pro©ett kien baxxa l-valur tal-proprjetà ta’ dawn l-in˙awi. Issa li Gvern Laburista se jne˙˙i din iç-çumnija, il-valur mistenni jer©a’ jog˙la. Iktar minn hekk, it-t˙ammil li sar biex tinbena l-power station kien ta’ detriment g˙assajjieda Xlukkajri.

Peress li r-residenti ta’ Marsaxlokk, iΩ-Ûejtun, u BirΩebbu©a ma kinux ©ew ikkalpestati biΩΩejjed bil-power station f’Dellimara, fl-2011 Gvern Nazzjonalista ie˙or ta permess lilu nnifsu biex jag˙mel tibdiliet f’din il-power station, liema tibdiliet kienu se jwasslu biex din tibda topera bil-heavy fuel oil (HFO), wie˙ed mill-iktar Ωjut li jni©©Ωu.

Il-PN kien g˙amel minn kollox biex idawwar ir-ri˙ favur tieg˙u sabiex jag˙Ωel dan iΩ-Ωejt, fejn sa˙ansitra bidel il-li©ijiet ambjentali tal-pajjiΩ. Dan meta fl-elezzjoni tal-2008 kien wieg˙ed li l-estensjoni tal-power station kienet se tit˙addem bil-gass. Illum Gvern Laburista qed jag˙mel dak li m’g˙amilx il-Gvern ta’ qablu, u se jikkonverti l-power station g˙all-uΩu tal-gass. (Ritratt: il-likwidu skur huwa HFO)

ÓaΩna tal-fjuwil fil-qalba tar-ra˙al L-impjant tal-˙aΩna tal-fjuwil mag˙ruf b˙ala 31st March Depot 1979 kien inbena mill-awtoritajiet IngliΩi fl-1920. Dan l-impjant jinsab mifrux fuq medda ta’ iktar minn 38,000 metru kwadru fil-qalba tar-ra˙al, tant li huwa biss ftit passi bog˙od mill-Iskola Primarja ta’ BirΩebbu©a u mill-bini tal-Kunsill Lokali.

Rapport tal-MEPA ma˙ru© fl-2005 jikkonferma l-effetti negattivi ta’ dan l-impjant fuq il-komunità, fosthom ri˙a ta’ petrol, fjuwil li jnixxi fil-ba˙ar, ©enerazzjoni qawwija ta’ traffiku, kontaminazzjoni ta˙t l-art, u ovvjament il-periklu g˙ar-residenti. Fil-fatt, ir-rapport tal-MEPA jghid hekk: “This depot is Malta’s major storage facility for kerosene and petrol fuels, but constitutes a significant safety hazard for the surrounding residential area.” Ir-rapport jispecifika wkoll li, apparti li dan l-impjant mhuwiex skont standards Ewropej, mhuwiex konformi ukoll mal-Pjan ta’ Struttura g˙all-GΩejjer Maltin ma˙ru© mill-Awtorità talIppjanar fl-1990.

Minkejja li dan l-impjant kellu jitne˙˙a mill-qalba ta’ BirΩebbu©a sa mhux iktar tard mill-2010, Gvern Nazzjonalista qatt m’g˙amel dan. Min-na˙a l-o˙ra, Gvern Laburista di©à kkommetta ru˙u li jçaqlaq dan l-impjant mill-qalba tar-ra˙al.

Power station illegali Gvern Nazzjonalista wikka wkoll lill-poplu, speçjalment lis-sezzjoni tan-na˙a t’isfel, b’power station li topera illegalment. Ta’ dan il-Gvern kellu j˙allas multa lill-Unjoni Ewropea talli kien qed jikser ir-regolamenti u jopera power station antika li tni©©eΩ ˙afna. Gvern Nazzjonalista g˙alhekk mhux biss issokkta jag˙mel il-˙sara lill-ambjent u s-sa˙˙a tar-residenti, imma sa˙ansitra ©eg˙elhom i˙allsu l-multi g˙an-nuqqasijiet tieg˙u.

Hawnhekk ˙add lanqas ma jista’ jinsa s-saga tat-trab iswed, fejn il-Gvern preçedenti kien baqa’ jinsulta l-intelli©enza tar-residenti billi jg˙id li l-problema tat-trab iswed ma teΩistix. Dan wara li r-residenti kienu ta’ kuljum ji©bru pala mimlija trab iswed mill-btie˙i u l-bjut tag˙hom.

Lokali

06 23.03.2014

BORMA TA’ TRADIZZJONI, STORJA U MISTERU KITBA TA’ RITIANNE AGIUS

Fiona Vella tispjega kif il-kappella sarulha diversi alterazzjonijiet matul is-snin, fosthom iç-çaqliq tal-bieb prinçipali

Ìawhra nazzjonali hija bla dubju l-kappella ta’ San Girgor fiΩ-Ûejtun, li tmur lura g˙all-Medjuevu. Kappella li rat attakki mit-Torok u skeletri mo˙bija fis-saqaf tag˙ha. Kappella li g˙adha wieqfa sal-lum il-©urnata minkejja l-elementi u lgwerer li kiddewha g˙al iktar minn 500 sena.

G˙alkemm Ωort din il-kappella kemm-il darba, il-©miel tag˙ha qatt ma jieqaf jissorpendini. Meta tirfes l-g˙atba tazzuntier ta’ din il-kappella, fl-img˙oddi l-knisja parrokkjali taΩ-Ûejtun, mill-ewwel t˙ossok trasportat fiΩ-Ωmien, u bla ma trid tibda tipprova timma©ina lil dawk kollha li kienu hemm qablek: dawk li ©ew ifittxu refu©ju, dawk li ©ew jisirqu, dawk li ©ew jitolbu xi grazzja, u dawk li ndifnu fiha.

Fl-a˙˙ar jiem Ωort g˙al darb’o˙ra din il-kappella, fejn iltaqjt ma’ FIONA VELLA, Uffiçjal g˙ar-Relazzjonijiet Pubbliçi tal-g˙aqda Wirt iΩ-Ûejtun. Din l-g˙aqda ilha g˙al dawn l-a˙˙ar tliet snin ta˙dem biex tqajjem kuxjenza fuq il-wirt kulturali taΩ-Ûejtun, ewlieni fostu din il-kappella.

Minn Santa Katerina g˙al San Girgor Fiona spjegatli kif fil-post fejn illum hemm il-kappella ta’ San Girgor, kien hemm kappella iΩg˙ar. Din il-kappella kienet di©à teΩisti fl-1436, u dan nafuh permezz ta’ lista ta’ parroççi li n©abret f’din is-sena g˙all-Isqof Senatore de Mello. IΩda peress li l-popolazzjoni bdiet tikber, fl-1492 kellha tinbena kappella o˙ra ikbar minflokha.

Din il-kappella ma kinitx isservi biss lin-nies taΩ-Ûejtun, iΩda lir-re©jun tan-na˙a t’isfel ta’ Malta, illum mag˙rufa b˙ala t-tielet u l-˙ames distrett. Qabel ma nbniet il-knisja parrokkjali tal-lum, il-kappella kienet iddedikata lil Santa Katerina. Lisem ta’ San Girgor ing˙atalha min˙abba l-purçissjoni annwali li bdiet fl-1543 fuq ordni talIsqof Cubelles. Din il-purçissjoni kienet titlaq mill-Imdina nhar San Girgor, u tintemm filkappella taΩ-Ûejtun.

Kien biss fl-1838 li nbniet listatwa ta’ San Girgor li tinsab biswit il-kappella. Óafna jistaqsu dwar il-poΩizzjoni stramba ta’ din l-istatwa, fejn il-qaddis qed i˙ares fid-direzzjoni opposta tal-kappella. Fil-fatt jirriΩulta li l-istatwa n˙admet b’dan il-mod biex il-qaddis ikun qed i˙ares lejn l-Imdina, peress li l-kappella taqa’ ta˙t ilprebenda tal-Katidral talImdina.

L-g˙aqda Wirt iΩ-Ûejtun g˙adha kemm kisbet il-permess biex tirrestawra din l-istatwa.

Ir-restawr huwa ppjanat li jitlesta qabel il-festa ta’ San Girgor. Dan se jinkludi t-tindif tal-©ebel, g˙alkemm se ting˙ata attenzjoni biex il-patina tal-materjal ti©i protetta.

Barra minn hekk, je˙tie© ukoll li jsiru xi tiswijiet fuq l-istatwa min˙abba xi ˙sarat li nqalg˙u matul iΩ-Ωmien. Dan ix-xog˙ol ser isir minn restawratur professjonali, u l-g˙aqda qed tfittex sponsor li jg˙in fl-ispejjeΩ involuti.

L-altar ma©©ur tal-kappella ta’ San Girgor (Ritratt: Fiona Vella)

Il-passa©©i sigrieti u l-fdalijiet umani

Il-fdalijiet umani li nstabu fil-passa©©i sigireti, illum mi©bura u ppustjati f'tarf il-passa©©

Il-kappella minn wara r-rixtellu taç-çimiterju. G˙al Ωmien twil iΩ-Ûwieten ma ridux jindifnu hawn g˙ax kienu jemmnu li ç-çimiterju kien mis˙ut

Dari Ω-Ûwieten kienu jg˙idu li l-kappella ta’ San Girgor kien fiha l-passa©©i sigrieti, imma ˙add ma kien jaf fejn qeg˙din eΩatt. Fil-fatt, dawn il-passa©©i jinsabu fis-saqaf tal-kappella, madwar il-koppla, u kienu jintuΩaw b˙ala g˙assa g˙all-attak-

Lokali

23.03.2014 07

ki mill-furbani. Dan huwa evidenti mit-twieqi Ωg˙ar li hemm f’dawn il-passa©©i, u li minnhom stajt nara x-xatt ta’ San Tumas, dak ta’ Marsaxlokk, u anke parti minn BirΩebbu©a.

Wie˙ed jista’ jimma©ina meta ma kienx hemm daqstant bini, kemm il-viΩjoni minn hawn kienet iktar çara.

Dawn il-passa©©i re©g˙u ©ew skoperti fl-1969 waqt tiswijiet ta’ manutenzjoni li kienu qed isiru fuq il-bejt tal-kappella.

G˙alkemm l-istorja dak iΩΩmien ˙ar©et li l-passa©©i kienu nstabu mis-sagristan Ìan Mari Debono, jista’ jag˙ti wkoll il-kaΩ li dawn instabu minn Ωag˙Ωug˙ ta’ 16-il sena bl-isem ta’ Grezzju Vella, li dak iΩΩmien kien beΩa’ jitkellem dwar is-sejba. Dan ˙are© minn intervista li Fiona g˙amlet ma’ Grezzju Vella tliet snin ilu.

IΩda wie˙ed jistaqsi: x’kien hemm tal-biΩa’ f’dawn ilpassa©©i? Ejja ng˙idu li dawn mhumiex post ideali g˙al dawk li huma superstizzjuΩi jew jibΩg˙u mill-erwie˙.

F’dawn il-passa©©i nstabu xejn inqas minn 43 skeletru uman.

Minn studji li saru fuqhom irriΩulta li 19 minnhom kienu r©iel filwaqt li 24 kienu nisa. LiΩg˙ar persuna kienet tifla ta’ 8 snin.

Hemm diversi teoriji dwar kif dawn il-fdalijiet umani setg˙u spiççaw hawnhekk. L-iktar teorija interessanti hija dik li tg˙id li dawn in-nies da˙lu jista˙bew f’dawn il-passa©©i waqt attakk mit-Torok, iΩda xi ˙add ˙adilhom is-sellum u baqg˙u maqbudin hemm fuq.

Teorija simili hija li t-Torok sabuhom, qatluhom kollha, u lkatavri, g˙al xi ra©uni, t˙allew hemm. IΩda l-istudji jindikaw li l-katavri setg˙u ttellg˙u hemm wara li kienu di©à ndifnu xi mkien ie˙or. Dan peress li nstab numru sostanzjali ta’ g˙adam nieqes. Din it-teorija, madankollu, ma tispjegax g˙alfejn dawn l-iskeletri kienu mitluqa bl-addoçç madwar ilpassa©©i.

400 sena Ottoman

minn

attakk

Din is-sena Wirt iΩ-Ûejtun qed tfakkar l-400 sena minn attakk tal-Imperu Ottoman fuq iΩ-Ûejtun, u g˙alhekk qed tiddedika din is-sena g˙all-persona©© Klement Tabone. IΩda min kien dan Klement, u x’kellu x’jaqsam mal-attakk tat-Torok?

F’Lulju tal-1614 flotta Torka dehret fuq ix-xefaq tal-Bajja ta’ San Tumas, u f’qasir Ωmien ilkursari telg˙u lejn iΩ-Ûejtun, fejn g˙amlu ˙erba mill-kappella ta’ San Girgor u d-djar u lirziezet tal-in˙awi. Klement Tabone, Ûejtuni, kien wie˙ed minn dawk li organizza u mexxa liΩ-Ûwieten fil-kontrattakk. Bl-g˙ajnuna tal-kavallieri, il-Maltin ©ieg˙lu lill-kursari jirtiraw lejn ix-xwieni tag˙hom.

Illum din il-©rajja g˙adha mfakkra permezz ta’ plakka kommemorattiva biswit l-altar ma©©ur tal-kappella.

Jekk wie˙ed ikun qed iΩur din il-kappella, tajjeb li jag˙ti titwila wkoll fil-MuΩew talParroçça, li jinsab biswit ilknisja parrokkjali. Dan infeta˙ f’Novembru tas-sena l-o˙ra wara xog˙ol ta’ ristrutturar li sar fuqu. F’dan il-muΩew wie˙ed jista’ jara diversi artifatti u pitturi li jimmarkaw avvenimenti importanti fl-iΩvilupp taΩ-Ûejtun, mag˙ruf ukoll b˙ala Città Beland.

Tinqix mal-faççata tal-kappella b˙ala sinjal ta’ ringrazzjament minn dawk li qalg˙u xi grazzja

Lokali

08 23.03.2014

OrizzOnti ÌOdda gÓall-qasam tas-saÓÓa White papers Ta’ min jg˙id li l-Ministeru g˙as-Sa˙˙a nieda wkoll Ωew© white papers: wa˙da hekk imsej˙a Ensuring Your Right to Entitlement Medicines at the Time You Require Them, u l-o˙ra dwar Food Supplements Products.

Dawn iΩ-Ωew© papers ser jag˙tu aktar drittijiet lill-pazjent biex ikollu l-mediçina fil-˙in u li jkun mg˙arraf a˙jar dwar il-prodotti supplimentari tal-ikel.

Aspett importanti dwar il-white paper tal-ispiΩjar tal-g˙aΩla tieg˙ek huwa li d-distribuzzjoni talmediçina g˙andha tkun immani©©jata ferm a˙jar. G˙alhekk, minn dan l-aspett il-Ministeru ˙ares ukoll lejn il-proçess tal-procurement u tal-˙aΩna, g˙ax biex issolvi l-problema ta’ çertu mediçini out of stock bilfors trid taqbad it-tliet proçessi flimkien. G˙aldaqstant procurement illum il-©urnata qed issir fuq pay per use system, ji©ifieri biex ma jkunx hemm ˙ela, u fuq is-sistema li ma timxix fuq one size fits all g˙ax çertu prodotti mediçinali g˙andhom ikollhom proçess e˙fef biex ikunu fuq l-ixkafef tal-ispiΩjara. ÓaΩna ta’ mediçini Il-Ministeru ˙ares ukoll lejn il-˙aΩna tal-mediçini fejn, mill-15 ta’ Jannar, il-mediçini tpo©©ew f’ma˙Ωen wie˙ed f’San Ìwann. G˙alhekk, dak mikri tal-Marsa u dak tal-Madliena tqieg˙du f’post wie˙ed, u sat-tieni kwart ta’ din is-sena l-˙aΩna li hemm f’San Luqa ser tmur hemm ukoll. G˙allewwel darba f’Malta, permezz ta’ dan l-immani©jar ser ikollna ma˙Ωen li bih ser nil˙qu l-ispeçifikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea.

Il-Ministru Farrugia qal li dawn l-affarijiet qed isiru b’mod gradwali u kawtel biex b’hekk is-sitwazzjoni tal-out of stock titjieb.

Disponibbiltà ta’ sodod Fl-immani©jar ta’ sodod akuti f’Mater Dei, is-sena l-o˙ra l-Ministeru rnexxielu jΩid 52 sodda, filwaqt li qed ji©i implimentat pjan g˙all-kostruzzjoni ta’ Ωew© swali ©odda li ser jakkomodaw 68 pazjent. Dan il-pro©ett, koofinanzjat minn fondi Ewropej, hu mistenni li jitlesta fl-a˙˙ar tas-sena 2015. Din is-sena stess 26 sodda o˙ra ser ji©u introdotti fit-taqsima tal-Onkolo©ija u 23 sodda o˙ra nfet˙u din il-©img˙a stess biex b’hekk inaqqsu mill-pjaga li dan il-Gvern wiret: dik ta’ pazjenti filkuruturi.

Dan biex ma nsemmux it-titjib li sar fl-Isptar Karin Grech, u l-pjan ˙olistiku li dalwaqt ser ji©i varat biex isolvi darba g˙al dejjem in-nuqqas ta’ sodod akuti u long term. Óidma kontinwa f’dawn l-a˙˙ar 12-il xahar

IVF

F’dawn l-a˙˙ar 12-il xahar il-Ministeru g˙as-Sa˙˙a ˙adem biss˙i˙ f’diversi oqsma biex itejjeb is-sitwazzjoni li wiret, filwaqt li jfassal pjan fit-tul biex is-sistema tas-sa˙˙a pubblika ter©a’ ssib triqitha.

Fil-fatt, matul l-ewwel sena ta’ din il- le©iΩlatura ©ie approvat fil-Parlament l-Att dwar is-Sa˙˙a li da˙al fis-se˙˙ fil-25 t’Ottubru tas-sena l-o˙ra. L-a˙˙ar li kienu saru tibdiliet kien fissena 1935.

Fost l-o˙rajn, l-Artiklu 3 dwar l-g˙an ta’ din il-li©i jistabbilixxi u jassigura sistema tas-sa˙˙a mibnija fuq il-prinçipji ta’ ekwità, aççessibbiltà, kwalità u sostennibbiltà billi:

Ta’ minn wie˙ed ifakkar l-introduzzjoni tas-serizz tal-IVF b’xejn f’Mater Dei fl-a˙˙ar tas-sena lo˙ra. Bosta huma l-koppji li ©ew referuti lill-Klinika tal-Fertilità fid-Dipartiment tal-Ìinekolo©ija u Ostetriçija ta’ Mater Dei mit-tabib tag˙hom, u li bdew jibbenefikaw minn dan it-trattament.

Intg˙aΩlu l-koppji eli©ibbli u bdew isiru l-investigazzjonijiet u jit˙ejjew g˙all-proçeduri neçessarji billi jirçievu pariri b’xejn u assistenza professjonali skont kif hu stipulat mill-Awtorità talProtezzjoni tal-Embriju. Ta’ min jg˙id li s-suççess ta’ dan il-proçess s’issa hu ta’ 25% u g˙aldaqstant dan juri kemm din il-˙idma klinika u amministrattiva qed til˙aq livelli tajba meta mqabbla ma’ dawk internazzjonali.

• f’Malta, • • Gvern •

Jirregola min hu intitolat g˙as-servizzi tas-sa˙˙a Jirregola l-kwalità tas-servizzi tas-sa˙˙a f’Malta, Jikkonsolida u jirriforma l-istrutturi u l-entitajiet talresponsabbli g˙as-sa˙˙a, u Jipprovdi g˙ad-drittijiet tal-pazjenti.

Il-Ministru jemmen li kull individwu g˙andu jing˙ata l-g˙ajnuna kollha possibbli sabiex jg˙ix u jgawdi ˙ajja ’l bog˙od mill-mard u g˙alhekk il-prevenzjoni g˙andha tkun is-sies tal-well being tal-individwu. Dan jimplika bidliet strutturati iΩda flessibbli b’tifsila li t˙ares lejn kura primarja u komunitarja.

Fuq kollox, minbarra hekk, g˙andna n˙arsu lejn il-faxxa ta’ nies l-aktar vulnerabbli, b˙alma huma dawk li jbatu minn mard rari jew ibatu minn mard mentali. Il-Ministeru di©à beda jwettaq dan, b’mod partikolari bir-riforma li qed iwettaq fis-settur psikjatriku fejn il-kura qed ting˙ata aktar fil-komunità, ’il barra mill-Isptar Monte Karmeli.

CPAS F’dawn l-a˙˙ar xhur, is-sistema tal-IT ta’ Mater Dei ©iet immodernizzata u llum g˙andna l-Patient Administration System, mag˙rufa b˙ala CPAS. Din is-sistema hi user friendly u tippermetti littobba u l-infermieri jda˙˙lu wkoll informazzjoni dwar it-tra©itt tal-pazjent mid-d˙ul tieg˙u fl-isptar sa meta jintbag˙at lura d-dar.

Din is-sistema tiffaçilita kull proçess ta’ input g˙ax toffri ˙afna applikazzjonijiet u ssa˙˙a˙ il-mod kif qed ji©u ma˙Ωuna l-istejjer, l-investigazzjoni u kull tip ta’ informazzjoni o˙ra. Is-sistema tforni wkoll liç-çentri tas-sa˙˙a u ’l quddiem ser tkun offruta wkoll lit-tobba privati biex b’hekk kull pazjent jista’ jinqeda a˙jar.

Kura primarja: servizzi ©odda fiç-çentri tas-sa˙˙a Il-Ministeru beda ja˙dem fuq pjan strutturali biex iç-çentri tas-sa˙˙a tal-GΩira, Ra˙al Ìdid, u dak tal-Belt Victoria G˙awdex ji©u mtejbin, filwaqt li qed jipprepara biex jinfeta˙ ie˙or fl-in˙awi ta’ Óal Kirkop. Iç-çentru tas-sa˙˙a tar-Rabat ©ie inawgurat f’Jannar li g˙adda wara li b˙al-lum sena Gvern Laburista kien laqa’ l-ewwel pazjent fiç-çentru tal-Mosta.

Minsu© ma’ dan it-tfassil ta’ pjan dwar immodernizzar taç-çentri hemm ukoll skeda ta’ titjib flamendament tal-bere©. Dan kollu qed jit˙ejja f’ambitu ta’ Public-Private Mix biex b’hekk il-pazjenti minn rajhom ikollhom g˙aΩla ta’ liema servizz jixtiequ.

Anti Coagulant Clinic L-anti coagulant hija mediçina li traqqaq id-demm u tirrikjedi check up kontinwu ta’ doΩa tal-pillola biex b’hekk t˙ares sa˙˙et il-pazjent. DoΩa ˙aΩina tista’ tkun fatali.

G˙al dan il-g˙an qed ji©i installat apparat u software biex il-pazjent jing˙ata doΩa me˙tie©a dak il-˙in stess u b’mod xjentifiku. Qabel, pazjent kien jing˙ata doΩa li tkun ikkalkulata, u wara jing˙atalu messa©© bit-telefown jew permezz ta’ ittra bil-posta.

Servizzi o˙ra li ©ew introdotti jinkludu li jekk pazjent jag˙Ωel li jmur g˙all-fiΩjoterapija, bone density jew investigazzjoni tal-X-rays dan jista’ jag˙mlu mit-tabib privat tal-familja. Ìew introdotti Whole NaProTechnology (biex tg˙in lin-nisa jinqabdu b’mod naturali) u ©iet imwaqqfa klinika g˙all-˙arsien tal-mard kroniku tal-kliewi.

Sptar tal-Onkolo©ija u servizz ta’ kimoterapija f’G˙awdex Qasam ie˙or li l-Ministeru re©a’ dar u evalwa mill-qieg˙ kien il-pro©ett taç-Çentru tal-Onkolo©ija li huwa estensjoni ta’ Mater Dei. Wara li ©ie evalwat x’kien la˙aq sar, il-Ministeru beda ja˙dem biex dan il-pro©ett jitlesta. Mill-aspett infrastrutturali, filwaqt li ©ie mtejjeb billi Ωdiedu aktar sodod, sar upgrade fl-apparat u tnieda programm ta’ ta˙ri© g˙all-˙addiema.

Il-Ministeru jqis dan il-pro©ett b˙ala wie˙ed kurçjali peress li statistiki juru li pajjiΩna g˙andu rata g˙olja ta’ kançer meta mqabbel ma’ stati o˙ra Ewropej.

G˙all-ewwel darba beda jing˙ata wkoll is-servizz ta’ kimoterapija fl-Isptar Ìenerali t’G˙awdex.

Dan is-servizz elimina t-tbatija u l-iskari©© li pazjenti G˙awdxin kienu jg˙addu minnhom ta’ kull darba li kellhom ji©u Malta g˙all-kura.

Dan kollu jitlob strate©ija li ti©i mfassla fuq ritratt ta’ kif inhi l-qag˙da tal-oqsma kollha tas-sa˙˙a f’Malta. G˙alhekk, il-Ministeru nieda r-rapport Health in Transition System mag˙ruf b˙ala HIT, bilkoperazzjoni tal-G˙aqda Dinjija tas-Sa˙˙a skont standards li timxi fuqhom stess. Dan ir-rapport jikkontribwixxi biex minnu nbniet strate©ija tas-sa˙˙a nazzjonali mag˙rufa b˙ala National Health Strategic System Report (NHSS) li tiffoka kif il-qasam tas-sa˙˙a kollu, ji©ifieri dak tal-komunità, tal-isptarijiet tar-riabilitazzjoni u tad-djar tal-anzjani ji©u Ωviluppati fis-snin bejn l-2015 u l-2020.

Lokali

23.03.2014 09

GveRn li jisMa’

“Kellna sena ReKoRd ta’ Il-Ministru tal-Ekonomija, Investiment investiMentâ€? u IntrapriΊi Ă›gË™ar, Chris Cardona “L-inizjattiva Gvern li Jisma’ gË™al darb’oË™ra serviet biex il-Gvern ikompli jispjega lË™idma mwettqa minnu, waqt li jieË™u kont tal-aspirazzjonijiet u l-isfidi li gË™andu l-pubbliku bil-gË™an li jkun jista’ jieË™u azzjoni fuqhom.

Matul is-sessjoni li fiha kien diskuss il-Ministeru talEkonomija, Investiment u Intrapriℌi Ûg˙ar saru numru ta’ interventi mill-udjenza relatati mal-intrapriℌa. Innegozji ℌg˙ar u medji huma essenzjali g˙all-ekonomija Maltija u dawn, sfortunatament, g˙al snin twal sabu quddiemhom sistema burokratika li kienet qieg˙da tiskoraŠŠihom milli jkomplu jinvestu u jo˙olqu x-xog˙ol.

Dan l-aspett kien diskuss fid-dettal, anke flimkien malKummissarju g˙asSimplifikazzjoni u Tnaqqis tal-Burokrazija, Dr Michael Falzon, li kien preℌenti mag˙na g˙al dan l-avveniment.

Dawk preℌenti staqsew ukoll dwar il-˙tieŠa li jkun hemm aktar aççess g˙al

finanzi biex in-negozji jkomplu jinvestu. Dwar dan spjegajna kif dan il-Gvern sa˙˙a˙ l-iskemi tal-Micro Guarantee, Micro Invest u lJeremie, u x’˙idma saret biex jidda˙˙lu skemi o˙rajn ta’ g˙ajnuna b˙all-BOV Start Plus. Dan filwaqt li fil-Malta Enterprise ffukajna fuq ittis˙i˙ tal-Business First biex din tabil˙aqq isservi l-g˙an li g˙alih twaqqfet.

L-impjiegi wkoll kienu fuq l-aŠenda tal-udjenza li attendiet g˙al din is-sessjoni.

B˙ala Gvern a˙na dejjem tkellimna b’mod onest ˙afna dwar il-˙olqien tal-impjiegi; huwa s-settur privat li jiŠŠenera l-impjiegi. Ir-rwol çentrali tal-Gvern fil-˙olqien tal-impjiegi huwa dak li jo˙loq il-klima neçessarja biex nattiraw l-investiment u ng˙inu lill-privat ikompli jikber u jespandi l-operat tieg˙u. Na˙seb li r-riℌultati f’dan ir-rigward huma inkoraŠŠanti u tajbin ˙afna, fejn kellna sena rekord ta’ investiment approvat mill-Malta Enterprise.�

RifuĂ›joni tat-taxxa fuq iR-ReĂŒistRazzjoni tal-vettuRi

Baqa’ ÓaMest ijieM Biex taPPliKa 6(ƪ$ *ƪ$/ /

0(0%5,

7$/

.800, 6621,

Dawk li applikaw fiç-ÇNL fl-14 ta’ Marzu 2009 issa xorta jridu japplikaw ma’ TM F’konferenza tal-a˙barijiet li ta ftit tal-jiem ilu, il-Ministru g˙atTrasport u l-Infrastruttura Joe Mizzi ˙abbar li sa din ilŠimg˙a Transport Malta rçeviet madwar 9,500 applikazzjoni u vvalidat aktar minn 7,000 minnhom.

Huwa appella lil kull min ja˙seb li huwa eliŠibbli g˙al din l-iskema biex japplika sat28 ta’ Marzu li Šej. Il-Ministru fakkar ukoll li wara reviℌjoni li saret fl-iskema, f’kaℌ ta’ vetturi reŠistrati minn persuni li Šew neqsin, il-werrieta issa jistg˙u japplikaw f’isimhom.

Il-Ministru Joe Mizzi qal li dan huwa Gvern li ja˙dem, li jwettaq dak li jwieg˙ed u li jag˙mel Šustizzja mal-poplu. IlMinistru qal ukoll li dik li kienet imsej˙a b˙ala weg˙da falza llum qieg˙da ssir realtà u l-Oppoℌizzjoni, fejn qabel dejjem injorat lil dawk kollha li ngidmu permezz ta’ ˙las ℌejjed, illum qed titlob l-infor-

mazzjoni fil-Parlament dwar kif se tkun qed tit˙addem din liskema.

Min ˙allas flus ℌejda fuq vetturi reŠistrati u liçenzjati g˙alluℌu personali li nxtraw bejn l-1 ta’ Mejju 2004 u l-31 ta’ Diçembru tal-2008, se jibdew jing˙ataw parti mill-flus lura mit-tieni Šimg˙a ta’ Mejju.

L-iskema tapplika g˙allewwel sid reŠistrat tal-vettura, irrispettivament jekk il-vettura tkunx g˙adha fil-pussess tieg˙u jew tag˙ha meta ssir lapplikazzjoni, u hija miftu˙a g˙al vetturi Šodda kif ukoll uℌati, u dawk mixtrija jew importati kemm mill-Ewropa kif wkoll minn barra l-Ewropa.

Il-˙las se jkun mifrux fuq isseba’ snin li Šejjin. Dawk li mhumiex eliŠibbli se jiŠu notifikati permezz ta’ ittra.

Applikazzjonijiet jinkisbu millkunsilli lokali, ministeri jew mis-sit elettroniku ta’ Transport Malta.

%ĆŞ$/ $ 3$57, 0, / /

, 03/ , 0(17$==21, 7$/

4$60$ /

*9(51 4, (*ĆŞ(' , ), 77(; / , , 03(*$ 7$/

0(3$ , 0(0%5,

7$/

.800, 6621, , (7 /

8I I L Ć› Ć› M X

W D O

3U L P 0L Q L V W U X

T H G

L I L W W H [

S U R I H V V M R Q L V W L

PR W L Y D W L

Z N ZD O L I L N D W L V D E L H [ L V H U Y X E ĆŤ D O D &K D L U S H U V R Q V X PH PE U L

W D O

.X PPL V V M R Q L M L H W

, Ć›

&K D L U S H U V R Q J ĆŤ D Q G X M N R O O X N ZD O L I L N D

U L N R Q R [ [ X W D I O

$U N L W H W W X U D X , Q ĆĽ L Q H U L M D ĆšL Y L O L M H Z 3M D Q D U M H Z , PD Q L ĆĽ ĆĽ M D U $PE M H Q W D O L

, O

PH PE U L V H U M L Q W J ĆŤ D ÄŞ O X PL Q Q I R V W

S H U V X Q L

O L

J ĆŤ D Q G K R P G H J U H H

I O

$U N L W H W W X U D

X

, Q ĆĽ L Q H U L M D

ĆšL Y L O L

3M D Q D U

$PE M H Q W

;M H Q ] L

$J U L N R O L

X

:L U W

.X O W X U D O L

/

D S S O L N D Q W L

J ĆŤ D Q G K R P L N R O O K R P PL O

L Q T D V ĆŤ D PH V V Q L Q H V S H U M H Q ] D

U H O D W D W L

PD O

N ZD O L I L N L

W D J ĆŤ K R P

/

8I I L Ć› Ć› M X W D O

3U L P 0L Q L V W U X T H G M R I I U L ĆŤ D W U D J ĆŤ D O H U E D Âś V Q L Q

E L O

S R V V L E L O W D Âś

W D Âś

W L ĆĽ G L G

I L Q D O L

J ĆŤ D O

S H U L M R G X

W D Âś

H U E D Âś

V Q L Q

R ĆŤ U D

/

D S S O L N D ] M R Q L M L H W

I O L PN L H Q PD Âś &9 G H W W D O M D W D

J ĆŤ D Q G K R P M L Q W E J ĆŤ D W X

O L O

KXPD Q U H V RXU F H V

RSP#JRY

PW

V D

PK X [

L N W D U

W D U G

PL V

W D Âś

$SU L O

Lokali

10 23.03.2014

TiVi AwArds

MINN

SALVU

CANALE

Meta jkun hemm xi ˙a©a li ddum g˙addejja (tkun xi tkun) qisha ming˙ajr ma trid tindera, u aktar ma jg˙addi Ωmien iktar tie˙u kollox, kif jg˙idu l-IngliΩi: for granted .

Mela ftit ilu Peppi Azzopardi re©a’ g˙amel programm ie˙or li qatt ma rajna b˙alu! Dan ©abilna ipnotizzatur jismu Alan Bates (na˙seb qatt ma smajtu bih) li kapaçi jraqqad lil kul˙add; tant huwa kapaçi dan ir-ra©el li jibda jkellmek b’tali mod li wara tibda tag˙mel dak li jg˙idlek.

Bir-rispett kollu lejn Peppi u lejn Alan Bates – u ming˙ajr ma nne˙˙ilu xejn mill-kapaçitajiet tieg˙u lil Bates – na˙seb issa huwa superespost g˙ax, jekk m’iniex sejjer Ωball, dan kien it-tielet jew ir-raba’ programm b’dan il-mod.

Xelti u skontijiet

Sew jekk hu tag˙rif pubbliçitarju, reklam jew promozzjoni – sejja˙lu li trid g˙ax l-istazzjonijiet bih jg˙addu – ming˙ajru jistg˙u jag˙lqu lbibien kemm stazzjonijiet tarradji u aktar tat-TiVi. Imma jien na˙seb li issa wasal iΩΩmien li dawn g˙andhom ji©u rregolarizzati, kemm fil-mod kif dawn jidhru u wisq aktar kif jinstemg˙u. Tg˙iduli xejn, imma jien g˙ejejt nisma’ preΩentaturi jkissru u jbiççru lsien pajjiΩna. Ja˙asra ma jafux jg˙idu ‘g˙aΩla’ imma bilfors iridu jg˙idu ‘xelta’.

Filwaqt li ˙anut g˙andu ‘skontijiet’ fuq il-prodotti meta suppost jg˙idu li

g˙andhom ‘prezzijiet imnaqqsa’. O˙ra interessanti u li nixtieq insemmiha hija dwar il-preΩentazzjoni ta’ dawn ir-reklami. Óafna drabi dawn jippreΩentawhom issidien tal-˙wienet rispettivi stess biex jiffrankaw milli jaqilg˙u preΩentatur; imbag˙ad kif jg˙idu x-xju˙ tag˙na: ˙oll xag˙rek u ©ib iΩΩejt, bil-kwalità ta’ reklam li jkollna.

Kemm nixtieq li l-Awtortità tax-Xandir tibda tirregolarizza l-ilsien imkaΩbar tag˙na mal˙afna affarijiet o˙ra li din tie˙u ˙sieb u tag˙ti kas.

Muscat vs Busuttil

Xarabank tal-14 ta’ Marzu kien iddedikat g˙ad-dibattitu bejn il-Prim Ministru u l-Kap

tal-OpoΩizzjoni; programm li ming˙ajr ma trid ikollok tarah. F’dan il-programm trid ti©©udika dak li jg˙id wie˙ed jew l-ie˙or. F’dan ixXarabank , Joseph Muscat spjega l-˙idma tal-Gvern tieg˙u f’din l-a˙˙ar sena ming˙ajr ma interrompa lil Busuttil. Filwaqt li wie©eb g˙all-mistoqsijiet li g˙amillu Peppi ming˙ajr ˙abi. Minna˙a l-o˙ra, Simon Busuttil beda jirrakkonta l-istejjer talwa˙x. F’dawn l-istejjer beΩΩa’ bil-gass, bl-ispluΩjonijiet, bilqg˙ad, biç-çittadinanza u b’˙afna aktar. Imnalla rajt dan il-programm bid-dawl mixg˙ul g˙ax aqta’ kemm kont nibΩa’. Óin minnhom imma©inajtni qieg˙ed nara xi film ta’ Stephen King.

Imma l-aktar ˙elu Ωgur li

kien Cassola tal-partit tal˙odor, f’çerta ˙inijiet irid jaqbel mal-Prim Ministru u fl-istess waqt jipprova jaqbel ma’ Busuttil, iΩda importanti li tieg˙u biss it-tajjeb u dak hu s-sagrosant. Miskin, ma tag˙tihx tort; ˙eqq, dan ried ila˙˙aq mal-kelliema l-o˙ra peress li dan da˙al fl-a˙˙ar kwart tal-programm.

Kollox hu Ftit ilu kont ktibt dwar ilfaqar ta’ newscasters tal-PBS: mhux faqar g˙all-mod kif jinqraw l-a˙barijiet, iΩda g˙ax dejjem jinqraw mill-istess tlieta min-nies! Is-sitwazzjoni g˙adha ma nbidlitx.

Iva possibbli ma jeΩisti ˙add aktar!? Çaw u l-Óadd it-tajjeb.

Kif TisTA’ mA ÇÇempiLx?

Patri Mario Attard

Serra˙ rasek li m’iniex qieg˙ed nag˙mel xi appell g˙all-©bir talflus! G˙alkemm, jekk il-kawΩa tkun tassew ©usta, huwa unur kbir g˙alija li nseffaq wiççi man-nies! Lanqas ma rrid nisraq din il-fraΩi tant mag˙rufa minn min, b’g˙aqal kbir mog˙ti lilu mill-Mulej, fettillu jo˙ro© biha!

Dak li mhux tieg˙i, g˙alkemm infa˙˙ru u napprezzah kemm trid, ma rridux! G˙ax l-o©©ett dejjem jibqa’ jg˙ajjat lil sidu!

Mela Ωul min-nofs Patri!

Illum nixtieq nit˙addet qalb ma’ qalb ma’ min hu mtaqqal mill-hemm tal-˙ajja. Tg˙id hawn min? BiΩΩejjed insemmi dak limbierek sptar biex ng˙idilkom ma’ liema stejjer niltaqa’! U anke xi n©arrab jien! Kul˙add je˙tie©lu jissielet mal-˙ajja, g˙ax il-˙ajja saret sfida bla heda; illum aktar mill-ilbiera˙ u g˙ada ferm iktar mil-lum. Il-˙ajja saret b˙al telg˙a wieqfa f’xemx taqli l-©rieden. Sirna neg˙rqu malewwel pass li nag˙tu. Huwa ttriq fiha x’taqdef!

B˙alissa nitbissem g˙aliex niftakar meta darba tlajt l-g˙olja lkbira ta’ Križevac meta Ωort Medjugorje fix-xahar ta’ Lulju.

Kemm kienet s˙ana dakinnhar!

Kien g˙alxejn li bakkart minn sbie˙ Alla biex forsi niffranka xi naqra mix-xemx li ma ta˙firha lil ˙add! TibΩg˙ux! Lanqas lili ma ˙afritha, l-g˙aliex a˙na u neΩlin kont se mmut bil-g˙atx!

U min minna mhux bil-g˙atx?

Min minna l-˙ajja ma titfg˙ux

f’sitwazzjonijiet fejn, irid jew ma jridx, ikun f’qag˙da ta’ SOS! F’emer©enza grassa! Óeqq, fiddinja qeg˙din! Wara kollox anke l-irjie˙ jinbidlu. Veru?

A˙seb u ara s-sitwazzjonijiet diversi li jkollna n˙abbtu wiççna mag˙hom! Fl-oçean tal-˙ajja ma’ kull tip ta’ mew© ser niltaqg˙u! U, ibqg˙u çerti u Ωguri li l-mew© se jissokta ©ej ming˙ajr ma jieqaf! Imma ssigriet hu kif se nirkeb ilmew©a. Illum se noffrilkom lista ta’ numri ta’ emer©enza li tistg˙u tuΩawhom skont it-tip ta’ mew©a li ti©i fuqkom. Id-direttorju li ˙adthom minnu jismu IlBibbja . Na˙seb li ˙afna minnkom g˙andhom dan iddirettorju di©à! F’kaΩ li m’g˙and-

komx ikun g˙aqli jekk ikollkom wie˙ed.

Meta tkun ftit imdejjaq, minflok tinfexx tidg˙i, tfarrak, tkisser jew tixrob, g˙ax ma ççempilx naqra Ìwanni 14 jew Salm 27?

Jew meta tg˙affe© xi wa˙da bid-dnub çempel Salm 51.

X’ta˙seb? U meta tkun fil-periklu aqbad ir-receiver tajjeb bejn idejk u mid-direttorju çempel Salm 91. Sie˙bi, fil-˙ajja kul˙add jonqsok! Imma tikkonfondix ta! Çempel Salm 27 u t˙ossok a˙jar. Ìieli ˙sibt li Alla jinsab ’il bog˙od minnek? G˙ax ma ççempilx Salm 139? Óeqq… il-fidi ©ieli tonqoslok hux!

Ikkalma! Çempel Lhud 11.

Kemm drabi t˙ossok wa˙dek u beΩg˙an hux? Çempel wa˙da

Salm 23 jew Salm 47. Ìieli kont kwiet iΩΩejjed u ˙osbien? Tfarra© billi ççempel Mattew 8: 19-34. Óabib, in-nies jittraduna! U kemm t˙ossok imwe©©a’ u tibda’ titlef il-fiduçja fl-o˙rajn hux! Int çempel naqra 1 Korintin 13. Xi drabi nnutajt kemm ji©uk dubji serji dwar ilfidi Nisranija li t˙addan? Tg˙id din veru jew ˙rafa? U int g˙ax ma taqtax il-kurΩità billi ççempel 2 Korintin 5: 15-18! Jaqaw t˙ossok imwarrab? Isa, çempel Rumani 8:31-39. Qieg˙ed tfittex is-sliem? Hawn ˙a! Çempel Mattew 11:25-30! Mhux l-ewwel darba hux ˙sibt li d-dinja qed tirba˙. F’dak il-kaΩ çempel Salm 90.

Illum ming˙ajr assigurazzjoni ma nag˙mlu xejn. Inxurja ma’ Kristu u çempel fuq Rumani 8:1-30. U tinsiex li, qabel titlaq g˙all-vja©©, qis li ççempel Salm 121. Naf! Ikollok bΩonn ukoll li titlob g˙alik innifsek. Mela xbin çempel Salm 87. Inkella meta tin˙tie© il-kura©© biex twettaq xi missjoni qis li ma tinfixilx imma ççempel ÌoΩwè 1.

Inkwetat fuq il-finanzi? Po©©i bilqieg˙da u çempel bil-mod Mark 10:17-31. Eh bil˙aqq! U meta tara ©ejja fuqek il-mew©a tal-qtig˙ il-qalb çempel malajr Salm 126. Jekk tixtieq tag˙mel il-frott çempel Ìwanni 15 u, b˙ali, jekk tixtieq tikseb il-hena çempel Kolossin 3:12-17.

Jekk tg˙addi minn dan kollu f’˙ajtek, kif tista’ ma ççempilx?

Opinjoni

23.03.2014 11

l-infurzar tal-liÌi, il-GwarDjani lokali u l-biDla MeÓtieÌa

Joseph Borg Gwardjan Lokali g˙al dawn l-a˙˙ar 12-il sena

L-a˙bar li l-Gvern ra l-˙tie©a immedjata li s-sistema talgwardjani lokali ma tistax tibqa’ kif inhi, ©abet nifs ta’ tama kemm min-na˙a tal-pubbliku ©enerali u xejn inqas mill-gwardjani lokali.

Is-sistema preΩenti ˙onqot lil kul˙add. G˙andek il-kunsilli li jridu servizzi fil-lokalitajiet tag˙hom mill-gwardjani lokali, imma l-ispiΩa g˙al dawn isservizzi ma jitilfuhiex.

G˙andek l-azjendi privati li ming˙ajr diffikultà ta’ xejn lesti li joffru kull servizz rikjest millkunsilli lokali, basta dan isservizz jit˙allas u dan skont listess kuntratti li stabilixxew rre©juni mag˙hom.

G˙andek l-uffiçjali awtorizzati li jitfg˙u pressjoni kontinwa fuq l-azjendi privati u l-gwardjani lokali ˙alli dan is-servizz ji©i provdut, imbag˙ad g˙andek il-gwardjan lokali li jrid jinsisti hu sabiex dawn ittalin li semmejt ji©u ffinanzajti.

IΩda iktar ma jinsisti l-gwardjan lokali, iktar jissawwat u ji©i mistmerr mill-pubbliku. Dan biex ma nsemmix li l-istess sistema tag˙mel pressjoni kontinwa minn kull att lill-gwardjan lokali ˙alli jΩid iç-çitazzjonijiet biex l-ispejjeΩ tas-sistema, li huma kbar, ikunu koperti.

Il-gwardjan lokali kien ikkalpestat IΩda minkejja li hu l-gwardjan

lokali li jΩomm din is-sistema ta˙dem, huwa l-istess gwardjan lokali li huwa l-iktar ikkalpestat fis-sistema.

Sistema fejn lill-gwardjan lokali tg˙idlu: jew issawwat jew tissawwat; jew tag˙mel kontinwament iç-çitazzjonijiet jew inkella l-impjieg tieg˙ek huwa mhedded. IΩda minkejja kull sforz li jag˙mel ilgwardjan lokali, xorta g˙adek issib kwantità kbira ta’ çitazzjonijiet li ji©u m˙assra millistess operat tal-uffiçjali awtorizzati b’rakkomandazzjoni lill-Bord talPetizzjonijiet.

Grazzi g˙as-Segretarju Parlamentari Josè Herrera u ttim tieg˙u, is-sistema l-©dida se tag˙mel il-gwardjan ˙abib tal-poplu u mhux iktar bojja kif sal-lum il-©urnata kien kostrett ikun. Nappella lillOnorevoli Herrera biex il˙idma ©dida tal-gwardjani ma jkollha l-ind˙il ta’ ˙add, anke jekk l-istess gwardjan lokali se jkun mitlub jibqa’ jag˙ti servizz fl-ir˙ula u l-ibliet, ˙alli ma jit˙alla l-ebda lok ta’ abbuΩ. B’hekk kull operat ikun iktar liberu u trasparenti.

Huwa g˙aqli l-˙sieb li din is-sistema ti©i amministrata minn unit li tfassal il-policies tag˙ha. Huwa g˙aqli li dawn il-policies ji©u mfassla wara li jkunu assenjati r-rikjesti kollha tal-˙ames re©juni rappreΩentanti, jew a˙jar il-vuçi

tas-sindki u l-kunsilli lokali kollha f’pajjiΩna. B’hekk ikun hemm kontroll assolut u linqas, jew a˙jar xejn, ind˙il.

Huwa g˙aqli wkoll li din ilunit ikollha hi biss strate©ija tat-tmexxija ta’ din is-sistema b’mod l-aktar indipendenti.

Gwardjani lokali llum, uffiçjali g˙all-˙arsien talkomunità g˙ada Fid-dawl ta’ dak li tg˙id ilwhite paper u anke l-manifest elettorali tal-PL, illum filGvern, gwardjan lokali jista’, jekk jing˙ata l-opportunità u jit˙alla ja˙dem, ikun ta’ servizz utli g˙al pajjiΩna. Isservizzi tieg˙u jistg˙u jkunu sors ta’ prevenzjoni, protezzjoni, ˙arsien, kif ukoll infurzar.

PreΩenza kontinwa millgwardjani lokali ta’ 24 sieg˙a kuljum mit-Tnejn sal-Óadd, fit-toroq, fil-©onna, f’postijiet rikreattivi u oqsma o˙ra flibliet u l-ir˙ula tag˙na jistg˙u jissarrfu f’servizz effettiv, attiv u effiçjenti.

Tista’ tkun lok ta’ ˙arsien kontra atti vandali u abbuΩ kemm fuq proprjetà kif ukoll persuni vulnerabbli, kif ukoll ta’ g˙ajnuna sabiex ikunu evitati inçidenti li jistg˙u jkunu fatali fuq il-postijiet ta’ kostruzzjoni fejn meta jirriΩulta li l-miΩuri tal-protezzjoni bi traskura©ni u abbuΩ mhux

qeg˙din ji©u segwiti, ilgwardjani lokali jkollhom lawtorità li jie˙du azzjoni, u fejn ikun hemm il-bΩonn iwaqqfu x-xog˙ol.

PreΩenza kontinwa talgwardjani lokali fil-lokalitajiet dejjem b’uniformi, ˙alli tinqata’ din is-sistema li nonsbu lin-nies, jistg˙u jkunu ta’ servizz biex jitnaqqas ir-rimi ta’ skart akkumulattiv f’postijiet imwarrba u b’hekk ikun im˙ares l-ambjent.

Il-gwardjani jistg˙u jkunu sors ta’ protezzjoni u fl-istess ˙in tfixkil lil dawk id-delikwenti li jag˙tu jew, iktar gravi minn hekk, jattakkaw anzjani u persuni fra©ili fit-toroq u fid-djar tag˙hom. Jistg˙u jkunu sors ta’ immani©©jar a˙jar tat-traffiku bil-g˙an li jkollna inqas inçidenti fittoroq.

Filwaqt li nirrakkomanda dawn is-servizzi li Ωgur jag˙tu dehra a˙jar u stima g˙olja lillistess gwardjan lokali, quddiem dan ix-xenarju poΩittiv li Ωgur huwa xenarju mhux biss mist˙oqq liç-çittadin imma li j©ib lill-istess gwardjani lokali qrib u g˙as-servizz tal-poplu.

Jekk kemm-il darba dawn is-servizzi jibdew jing˙ataw mill-gwardjan lokali, nisu©©erixxi li l-isem tag˙hom jinbidel minn ‘gwardjani lokali’ g˙al ‘uffiçjali g˙all-˙arsien tal-komunità’.

FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

Dibattitu bejn il-Mexxejja

Mariette Borg Kunsilliera Si©©iewi

Il-Ìimg˙a, 14 ta’ Marzu 2014, kull min i˙obb isegwi x-xena politika Maltija kien qieg˙ed jistenna bil-˙erqa d-dibattitu bejn il-Prim Ministru Dr Joseph Muscat u l-Kap tal-OppoΩizzjoni Dr Simon Busuttil. G˙alkemm g˙al xi w˙ud li wie˙ed ikollu viΩjoni ta’ fejn irid jie˙u lill-pajjiΩ hija arroganza, jien in˙oss li din hija sinjal ta’ superjorità. Wie˙ed ma jista’ qatt ikun superjuri meta jikkritika biss. Superjuri tkun meta tikkritika u fl-istess ˙in tressaq alternattiva.

Jekk nie˙du l-kwistjoni tattankijiet tal-gass il-Gvern di©à qal li dawn it-tankijiet ser ikunu hemm b’mod temporanju sakemm jinbena l-pipeline talgass. IΩda l-unika alternattiva g˙all-OppoΩizzjoni hija li sakemm jinbena l-pipeline talgass nibqg˙u nuΩaw l-aktar fjuwil li huwa ˙azin g˙as-sa˙˙a: il-heavy fuel oil. Minflok ˙ar©et b’alternattiva li hija tajba g˙assa˙˙a taç-çittadin Malti, lOppoΩizzjoni qieg˙da tbeΩΩa’ bil-babaw lill-poplu billi tiddeskrivi t-tankijiet tal-gass b˙ala bomba nukleari. Mela wie˙ed kif g˙andu jiddeskrivi l-fjuwil li biddel power station f’fabbrika tal-kançer?

Din il-kritika tibqa’ g˙addejja anke wara li l-esperti mqabbda mil-Gvern u dawk indipendenti jkomplu jg˙idu li dawn it-tankijiet ma fihomx periklu u li l-gass li ser ji©i uΩat ma jag˙milx ˙sara fuq is-sa˙˙a tal-poplu Malti.

X’riedu? Li l-familji Maltin, speçjalment dawk il-familji li joqog˙du fin-na˙a tax-Xlokk,

ikomplu jie˙du arja mni©©sa, filwaqt li l-kbarat ikomplu j˙axxnu bwiethom bil-kummissjonijiet sakemm il-pipeline tal-gass jinbena?

Is-superjorità tispikka hekk kif f’dan id-dibattitu li semmejna filbidu l-Prim Ministru juri li qieg˙ed ja˙dem fl-interess talfamilji Maltin bi pjanijiet konkreti u b’viΩjoni g˙all-futur u l-Kap tal-OppoΩizzjoni qieg˙ed jikkritika u jg˙id li dawn il-pjanijiet ma jistg˙ux isiru.

KonkluΩjoni wa˙da hemm, li lPartit Nazzjonalista jinsab f’paniku.

Sejba ta’ droga fil-˙abs Il-vizzju tad-droga huwa problema g˙as-soçjetà tag˙na. Dan labbuΩ qieg˙ed jirrovina l-˙ajjiet ta’ bosta Ωg˙aΩag˙. G˙al dawn l-

a˙˙ar 25 sena konna qtajna qalbna li ni©©ieldu u nirb˙u l©lieda kontra d-droga. Mhux talli hekk, talli matul dawn la˙˙ar 25 sena ng˙ataw diversi amnestiji lill-barunijiet tad-droga, fosthom Queiroz. Jidher però li, bil-provi, bil-˙idma tal-Ministru Mallia l-Gvern qieg˙ed jer©a’ ji©©ieled din il-battalja.

G˙alkemm it-testijiet tal-urina fuq il-pri©unieri jsiru b’mod frekwenti u ta˙t din l-amministrazzjoni qeg˙din isiru aktar spiss minn qabel, dan mhux biΩΩejjed. G˙all-ewwel darba lgwardjani tal-˙abs qed ji©u wkoll ittestjati. Ma jistax ikun li f’façilitá li qieg˙da tag˙mel minn kollox biex il-pri©unier jirriforma ru˙u, ikollok nies li suppost qed jiΩguraw dan, li jkunu qed jabbuΩaw mid-droga huma stess. IlMinisteru g˙all-Intern u s-Sigurtà

Nazzjonali kkommetta ru˙u li jaqta’ kompletament din il-problema minn ©ol-˙abs filwaqt li qieg˙ed ja˙dem bis-s˙i˙ sabiex din id-droga ma tid˙olx filFaçilità Korrettiva ta’ Kordin.

S’issa persuna li tinsab filFaçilità Korrettiva ta’ Kordin li tkun qieg˙da tiskonta sentenza fuq droga tista’ tapplika g˙allprogramm ta’ riabilitazzjoni middroga. Dan iffisser li l-Qorti ta’ Malta ma tobbligax lill-pri©unier sabiex jattendi programm ta’ riabilitazzjoni iΩda tag˙mel rakkomandazzjoni biex wie˙ed jattendi dan il-programm. Sabiex wie˙ed jg˙in lill-pri©unieri jo˙ro©u mill-vizzju tad-droga, nemmen li l-programm tarriabilitazzjoni g˙andu jkun parti mis-sentenza.

Id-drittijiet tal-annimali Din il-©img˙a ©iet ippreΩentata white paper mill-Onorevoli Roderick Galdes dwar ilmo˙qrija tal-annimali. Weg˙da o˙ra elettorali li ser tkun qieg˙da titwettaq fil-©ranet li ©ejjin. Il-fatt li persuna li ta˙qar l-annimali kienet te˙el çuçata kienet tirrabja ˙afna nies. Hekk kif din il-white paper tg˙addi mill-Parlament u ssir li©i, il-pieni ser ji˙raxu u min ja˙qar l-annimali ser ikun qieg˙ed jistenna li je˙el massimu ta’ tliet snin ˙abs u multa li titla’ sa €80,000.

Kif jg˙id Mahatma Gandhi: “Ilkobor ta’ nazzjon u l-progress morali tieg˙u jistg˙u jitkejlu minn kif dak in-nazzjon jittratta l-annimali.”

Opinjoni

12 23.03.2014

it-triq ’il quddiem

Miriam Dalli Kandidata g˙all-Parlament Ewropew

Mix-xahar ta’ April se jibdew numru ta’ inizjattivi li g˙andhom jag˙tu spinta ’l quddiem lill-familji tag˙na. Ewlenin fosthom hemm is-servizz ta’ childcare bla ˙las li g˙andu jg˙in lill-familji li ja˙dmu u li g˙andhom tfal Ωg˙ar. Li tibbilançja l-˙ajja tal-familja u xxog˙ol mhijiex l-aktar ˙a©a façli u allura servizz ta’ childcare bla ˙las çertament li jg˙in lil dawk il-©enituri li jridu jkomplu ja˙dmu u jie˙du ˙sieb lil uliedhom.

Fl-istess ˙in, inizjattiva b˙al din hija miΩura wa˙da li tista’ tg˙in biex aktar nisa jkomplu bil-professjoni u x-xog˙ol tag˙hom. Li nΩidu r-rata ta’ nisa li ja˙dmu hija importanti mhux biss g˙al pajjiΩna imma g˙all-Unjoni Ewropea kollha kemm hi biex til˙aq wa˙da mill-miri tag˙ha – dik li 75% tal-persuni ta’ bejn l-20 u 64 sena jkunu qed ja˙dmu sassena 2020. JirriΩulta iΩda li f’pajjiΩna g˙andna diskrepanza ta’ 32% bejn in-nisa u lir©iel li b˙alissa qed ja˙dmu.

Rapport tal-Kummissjoni Ewropea juri bl-aktar mod çar li f’pajjiΩna huma anqas minn 60% tan-nisa li g˙andhom impjieg. L-istess rapport jg˙id li dan il-persenta©© baxx ta’ nisa li ja˙dmu jista’ jkun dovut g˙all-fatt li m’g˙andniex biΩejjed façilitajiet ta’ childcare , flimkien mal-fatt li min ikun ilu ming˙ajr xog˙ol isibha ferm aktar diffiçli biex jer©a’ lura fid-dinja tax-xog˙ol.

Il-fatt li mara ssir omm g˙andu impatt qawwi fuq ilparteçipazzjoni tan-nisa fiddinja tax-xog˙ol. Dan qed iwassal biex il-parteçipazzjoni ta’ nisa li g˙andhom l-ulied huwa ta’ 20% anqas mill-

parteçipazzjoni ta’ nisa ming˙ajr ulied.

F’termini prattiçi dan kollu jfisser li g˙andna bΩonn inçentivi biex niffaçilitaw laffarijiet g˙al dawk in-nisa li jridu jikkontribwixxu b’mod attiv fis-soçjetà. Nemmen li rridu na˙dmu biex naslu f’sitwazzjoni fejn iΩ-Ωew© ©enituri – sew l-omm u anke l-missier – ikollhom l-inçentivi me˙tie©a biex jil˙qu l-bilanç neçessarju bejn l-impenji talfamilja u dawk tax-xog˙ol.

Aktar inçentivi B˙ala pajjiΩ g˙andna aktar x’na˙dmu biex inΩidu lparteçipazzjoni tan-nisa fiddinja tax-xog˙ol. Illum il©urnata r-rata ta’ nisa li ja˙dmu g˙adha baxxa; il-fatt li tkun ©enitur g˙andu effett dirett fuq il-parteçipazzjoni

tan-nisa fid-dinja tax-xog˙ol u l-ammont ta’ r©iel li ja˙dmu huwa ferm akbar mill-ammont ta’ nisa.

Jekk nippromovu metodi tax-xog˙ol flessibbli u nΩidu s-servizzi ta’ childcare u façilitajiet wara l-˙in tal-iskola g˙al aktar persuni, nistg˙u nibdew naraw Ωieda fl-ammont ta’ nisa li ja˙dmu f’pajjiΩna.

Meta tqis dawn ir-realtajiet, jien nemmen aktar minn qatt qabel li hemm bΩonn nipprovdu aktar inçentivi lin-nisa biex verament ng˙inuhom ikomplu fil-karriera tag˙hom, dik ilkarriera li jkunu ilhom jistudjaw g˙aliha, jew biex ja˙dmu b’paga tajba li tg˙inhom iΩommu lill-familji tag˙hom. Matul is-snin kien hemm numru ta’ inçentivi li ©ew introdotti, imma jidher bl-aktar mod çar li hemm bΩonn ta’ aktar inçentivi biex verament naraw

parteçipazzjoni attiva tan-nisa fid-dinja tax-xog˙ol.

Dak li dan il-Gvern beda jag˙mel huwa pass fid-direzzjoni t-tajba. Imma nemmen ukoll li hemm bΩonn na˙dmu aktar u nbiddlu l-kultura u lmentalità f’pajjiΩna. Irridu nippromovu metodi flessibbli taxxog˙ol u miΩuri o˙ra li fla˙˙ar mill-a˙˙ar g˙andhom jg˙inu lin-nisa jil˙qu l-potenzjal massimu tag˙hom. Aktar minn hekk irridu nemmnu li dawn il-miΩuri verament jistg˙u jibdew jag˙mlu d-differenza.

G˙alhekk li rridu nippromovu l-idea li n-nisa jkollhom karriera li permezz tag˙ha jirçievu paga tajba li tg˙in lilhom u l-familja tag˙hom timxi ’l quddiem, opportunità li toffri lilna n-nisa rwol attiv mhux biss fl-isfera çivili, imma anke f’dik politika.

Gvern poÛittiv, oppoÛizzjoni neGattiva

Clint Camilleri Kandidat g˙all-Parlament Ewropew

Fl-a˙˙ar jiem ˙ar©et çara d-differenza baΩika bejn il-Gvern Laburista u l-Oppozizzjoni Nazzjonalista. Fuq na˙a g˙andna l-Gvern li j˙ares ’il quddiem b’˙e©©a u poΩittività.

Gvern li minkejja li mhux perfett, huwa gvern li ja˙dem b’mod ©enwin g˙aç-çittadini tal-gΩejjer tag˙na. Minkejja li dan il-Gvern Ωgur li ma sabx lil dan pajjiΩ fi stat tajjeb, minflok qag˙ad jokrob u jilmenta, medd g˙onqu g˙ax-xog˙ol u beda jwettaq ir- roadmap sabiex nag˙tu direzzjoni ©dida ta’ progress lil dan il-pajjiΩ.

Dan huwa wkoll Gvern li g˙all-kuntrarju tan-norma, minflok qag˙ad jistenna sala˙˙ar sena sabiex iwettaq xi weg˙di li g˙amel, fl-ewwel sena tieg˙u di©à wettaq 30% tal-programm elettorali tieg˙u.

G˙alhekk, hawn wie˙ed jista’ jara kif dan huwa Gvern b’rieda politika li tabil˙aq irid jag˙mel minn dan il-pajjiΩ laqwa fl-Ewropa.

Fuq in-na˙a l-o˙ra g˙andna l-OppoΩizzjoni mmexxija blistess nies li l-poplu Malti u G˙awdxi ne˙˙a mill-Gvern b’ma©©oranza storika. Din hija OppoΩizzjoni negattiva u li tikkritika b’mod distruttiv u

b’lingwa©© li ma j©ibx gie˙.

OppoΩizzjoni li, minkejja li huwa d-dmir tag˙ha li ΩΩomm in check lill-Gvern, hija oppoΩizzjoni li ma toffri ebda alternattiva u xejn ©did g˙ajr biΩa’ u tixwix.

Tanker tal-LNG Dan kollu jo˙ro© b’mod çar fil-kwistjoni ta’ fejn ser ji©i ma˙Ωun il-gass hekk kif fi ftit tax-xhur o˙ra ser ikollna power station topera bl-LNG minflok bil-heavy fuel oil. Dan il-Gvern kien responsabbli biΩΩejjed li mhux biss jassigura li jkollna ener©ija nadifa, iΩda li l-˙aΩna tal-gass ser tkun fuq tanker fil-Port ta’ Marsaxlokk minflok fuq l-art kif kien ippjanat. Dan sabiex hekk kif fissnin li ©ejjin ikollna l-pipeline tal-gass minn Sqallija, it-tanker ikun jista’ j˙alli pajjiΩna blaktar mod façli u ming˙ajr ebda impatt ambjentali fuq Marsaxlokk.

Dan huwa l-mod li bih ja˙dem dan il-Gvern; gvern li j˙ares lejn il-futur u lejn linteressi ta’ pajjiΩna. Min-na˙a l-o˙ra g˙andna OppoΩizzjoni li qieg˙da tag˙mel minn kollox biex tfixkel u xxewwex

kontra dan il-pjan – pjan li g˙andu mandat elettorali qawwi. OppoΩizzjoni li qieg˙da tibbaΩa l-kritika tag˙ha fuq il-biΩa’.

OppoΩizzjoni fejn, minkejja li l-aqwa espert tal-Unjoni Ewropea jg˙id b’mod çar li la˙jar metodu u l-aktar wie˙ed sigur huwa li t-tanker ikun filPort ta’ Marsaxlokk, Simon Busuttil jibqa’ jwebbes rasu u jg˙id li tanker barra l-port huwa a˙jar. OppoΩizzjoni ming˙ajr alternattiva, g˙ajr dik li kieku huma kienu g˙adhom fil-Gvern kienu jer©g˙u jg˙ollu b’mod qawwi l-kontijiet taddawl u l-ilma.

Il-Gvern mhux ser jisma’ minn min irid il-˙sara g˙al pajjiΩna u g˙alhekk ser ikompli bil-˙idma u x-xog˙ol tieg˙u sabiex nag˙lqu l-power station li t˙amme© tal-Marsa, inne˙˙u ç-çumnija ta’ Dellimara li tarmi tunnellati s˙a˙ ta’ gassijiet velenuΩi u, iva, jibda jkollna ©enerazzjoni ta’ elettriku nadif mill-gass. Ûmien il-heavy fuel oil spiçça.

Beda, minflok, Ωmien ta’ ener©ija nadifa fejn minn dan ix-xahar ser ikollna kontijiet tad-dawl u l-ilma or˙os g˙allfamilji tag˙na.

Kaçça u nsib Mill-programm Xarabank jidher b’mod çar li l-Partit Nazzjonalista g˙adu bl-istess poΩizzjoni tieg˙u kontra lkaçça u l-insib. Filwaqt li lPrim Ministru Joseph Muscat qal bla tlaqliq li dan il-Gvern g˙andu mandat çar sabiex ilkaççaturi u n-nassaba Maltin u G˙awdxin ikomplu bid-delizzju tag˙hom b’xejn inqas minn pajjiΩi Ewropej, Simon Busuttil baqa’ sieket. Baqa’ sieket ukoll meta ©ie mistoqsi fuq il-petizzjoni li trid tabolixxi l-kaçça.

Ma ninsewx kif Eddie Fenech Adami kien wieg˙ed lill-kaççaturi u nassaba Maltin u G˙awdxin li d-delizzju tag˙hom kien ser ikompli.

Ilkoll nafu x’©ara. Jien, li ©ej minn familja ta’ kaççaturi u nassaba, niftakar b’mod tajjeb il-we©g˙a ta’ familti meta fl2008 il-PN waqqaf l-insib g˙al tal-g˙ana u llimita l-kaçça.

U g˙alhekk nemmen li ˙add m’g˙andu dritt jeqred lil ˙add.

Nemmen f’koeΩistenza bejn lambjentalisti u t-tradizzjonijiet b˙all-kaçça u l-insib. Iva, nemmen li dawn id-delizzji jistg˙u jkunu anke pprattikati f’Malta b˙ala membru tal-UE.

Editorjal

23.03.2014 13

www.kullhadd.com ÇNL, Triq Mile End, IL-Óamrun ÌurnalisTi reklami imPaÌnar u disinn

2090 1410 ritianne@kullhadd.com u Liam Gauci 2090 1413 liam@kullhadd.com 2090 1520 sales@kullhadd.com 2090 1411 editorial@kullhadd.com

l-akbar differenza

”

ediTOrjal

Ritianne Agius Alan Saliba Leanne Grech

Alla˙ares il-partiti poltiçi ma jkunux differenti minn xulxin. U alla˙ares aktar partit politiku ma jag˙milx id-differenza minn ie˙or. Anzi, din hija l-essenza taddemokrazija: li l-poplu kull meta tasal elezzjoni jkollu minn fejn jag˙Ωel.

G˙alhekk qatt ma nistg˙u naççettaw dak li ©ieli jing˙ad, li Ω-Ωew© partiti ma©©uri f’din il-gΩira saru l-istess. Anzi, f’g˙eluq issena ta’ Amministrazzjoni Laburista qieg˙ed jo˙ro© çar kemm huma differenti.

L-ewwel differenza kbira hija l-anzjetà li g˙andu lPartit Laburista biex jikkonsenja l-weg˙diet elettorali.

Wara renju ta’ bluha politika Nazzjonalista mimli weg˙diet li qatt ma se˙˙ew, din lAmministrazzjoni trid taççerta li ma ji©rix l-istess.

Il-mexxejja Nazzjonalisti, b’mod partikolari tlieta: Simon, Beppe u Anne, qeg˙din jinteb˙u b’dan.

G˙alhekk qeg˙din jag˙mlu minn kollox biex jo˙olqu kemm jifil˙u ostakli g˙al kull pro©ett ma©©uri li ser

isir. Fosthom l-aktar importanti: dak tal-Ener©ija.

Dawn it-tliet sinjuri, b’mod partikolari, qeg˙din jinteb˙u li s-suççess ta’ dan il-pro©ett jista’ jwassal g˙ad-disfatta politika tag˙hom. Meta l-poplu Malti kollu, inkluΩi xXlukkajri, jibdew jirçievu lkontijiet tad-dawl u ilma bl-ir˙is, kul˙add jibda jinteba˙ kemm ˙in in˙ela ta˙t dawk li llum qeg˙din iwerwru biex dan il-pro©ett ma jse˙˙x. Il-biΩa’ tal-mexxejja Nazzjonalisti ma hix wisq is-sa˙˙a tax-Xlukkajri, iΩda s-sa˙˙a politika tag˙hom.

Wara li kienet Amministrazzjoni azzjonalista li bniet il-power station f’Marsaxlokk, u wara li appovaw pro©etti b’fabbriki u m˙aΩen tal-gass qalb labitat, b˙al ng˙idu a˙na f’Óal Kirkop u l-Blata lBajda, issa jridu jilag˙buha tal-pampaluni tal-poplu.

Snin ilu l-Partit Laburista oppona li l- power station tinbena f’Marsaxlokk.

G˙aliex issa ser tkun ta˙dem b’anqas ˙sara g˙as-sa˙˙a tan-nies u g˙aliex b’ri˙et dan il-

pro©ett ser jin˙attu Ω-Ωew© çmieni mostruΩi li hemm illum u ser ne˙ilsu millpower station antika talMarsa li suppost ilha li ng˙alqet fuq ordni tal-UE, il-mexxejja Nazzjonalisti qeg˙din jipprovaw ikexkxu lil kul˙add.

B’dispjaçir ikollna ng˙idu li jinsabu fi stat ta’ disprament politiku kbir. L-aktar li jidhru ddisprati b’mod partikolari huma Dr Beppe u Dr Anne. Tal-ewwel qisu ˙a kollox f’idejh u ja˙seb li qieg˙ed jikkonvinçi kull meta jheΩΩeΩ snienu. Dr Anne kull fejn tmur ixxejjer ritratti ta’ vapuri li j©orru lgass likwidu li sa ftit ilu ma kinux jeΩistu. IΩda kif qal tant tajjeb l-In©inier Marittimu Paul Cardona fuq Dissett , ma nistg˙ux nifhmu kif dawn iΩ-Ωew© avukati f’daqqa wa˙da saru jifhmu daqs spiΩjar fil-kimika. G˙alkemm irridu nammettu, li l-ispiΩjar milli jkollu jag˙tik. Óar©u b’kull skuΩa possibbli biex dan il-pro©ett ma jirnexxix: l-ewwel b’tankijiet kbar daqs il-koppla tal-Mosta, u l-poplu

Malti wera biç-çar kemm ta kashom bir-riΩultat elettorali; issa bdew isemmu vapuri kbar daqs erba’ grawnds tal-futbol, li b˙alhom naraw ta’ kuljum fl-ib˙ra u l-portijiet tag˙na; ˙ar©u wkoll bil-˙rafa li kuljum ser jibdew ja˙btu lvapuri jew jinkaljaw malqieg˙ fil-bokka tal-port; u bdew i˙arrfu wkoll bi spluΩjonijiet tipo Chernobyl! Qed jag˙mlu minn kollox qabel ikun tard wisq. Ikun tard wisq mhux g˙all-poplu Malti, iΩda g˙alihom!

Din hija l-akbar differenza bejn din l-Amministrazzjoni u dik ta’ qabilha. Dik ta’ qabel kienet mo˙˙ha filvoti, dik li hemm issa mo˙˙ha fil-poplu. Il-voti ji©u b’effett tad-deçiΩjonijiet tajbin li jittie˙du fl-interess tal-pajjiΩ. Il-mira ewlenija huma n-nies u mhux ilpolza tal-vot li jkollhom f’idejhom kull ˙ames snin.

Din hija l-akbar differenza li hemm bejn il-Gvern u l-OppoΩizzjoni: il-Gvern joffri tama, lOppoΩizzjoni toqtolha!

”

Gvern li jaÓdem

Daniel Micallef President tal-Partit Laburista daniel.micallef@partitlaburista.org

Tista’ ma taqbilx ma’ dan ilGvern, jista’ jkun li m’intix sodisfatt fuq çertu aspetti tal˙idma tieg˙u, iΩda Ωgur hemm qbil li dan il-Gvern da˙˙al sens ta’ ener©ija ©dida fit-tmexxija ta’ dan il-pajjiΩ.

Ir-ritmu tal-˙idma tal-Gvern huwa wie˙ed b’sa˙˙tu ˙afna, bi tletin fil-mija tal-manifest elettorali li beda jitwettaq flewwel sena tieg˙u.

Rajna Gvern li f’din l-ewwel sena beda jwettaq immedjatament fost l-aktar weg˙diet elettorali b’sa˙˙ithom li g˙amel mal-poplu. Ma qag˙adx jistenna li toqrob lelezzjoni biex jirba˙ xi punti politiçi qrib il-mument li fih il-poplu jiddeçiedi, kif kien isir qabel. Fil-fatt ˙afna laqqmu dan il-ba©it li qisu wie˙ed “ta’ qabel l-elezzjoni”. G˙ax hekk konna mdorrijin g˙al snin twal ta’ Amministrazzjoni nazzjonalista. Drajna naraw ba©its li jΩidu t-taxxi u l-piΩijiet flewwel snin tal-le©iΩlatura, imbag˙ad ba©its li jroxxu ftit

bΩar qrib l-elezzjoni ˙alli jitnessew il-miΩuri negattivi li jkunu ttie˙du fil-ba©its preçedenti.

Dan ir-ritmu ta’ ˙idma kultant qed iwassal biex miΩura tnessi lill-o˙ra. Ikun g˙adu ma wasalx il-messa©© dwar miΩura li twettqet, li ma titwettaqx xi proposta jew inizjattiva o˙ra u, riΩultat ta’ dan, ˙afna drabi mhux qed ting˙ata biΩΩejjed espoΩizzjoni g˙all-˙idma li qed jag˙mel il-Gvern. Rajna li©ijiet li dan il-pajjiΩ ilu snin g˙atxan g˙alihom. Li©ijiet fejn tid˙ol it-trasparenza politika u l-governanza, l-unjoni çivili, u ˙afna aktar li©ijiet u inizjattivi li ilhom ji©u diskussi g˙exieren ta’ snin, iΩda li qatt ma sar xejn tan©ibbli dwarhom, ˙lief xi diskussjoni lejlet xi elezzjoni biex ting˙ata l-impressjoni li ser isir xi ˙a©a.

Futbol u koppli Tassew baxx il-livell ta’

dibattitu politiku li qed tmexxi ’l quddiem lOppoΩizzjoni. Messa©© intenzjonat li jbeΩΩa’ b’mod konsistenti, kif rajna qabel Marzu tal-2013. BeΩΩg˙u lill-poplu fuq diversi kwistjonijiet.

Skont il-viΩjoni ta’ Simon Busuttil, li qasam mag˙na ftit aktar minn sena ilu, suppost pajjiΩna b˙alissa qed jitlob bail-out . Standard & Poor’s, Fitch u Moody’s, fost lo˙rajn, ja˙sbuha mod ie˙or.

Simon Busuttil spiçça iΩolat g˙al aktar minn darba; ©ralu hekk dwar l-Individual Investors Programme, u qed ji©rilu l-istess dwar il-politika tal-ener©ija ta’ pajjiΩna.

Kien l-istess Busuttil li tkellem dwar kemm ilu involut fil-Partit Nazzjonalista, u kemm kiteb manifesti u ˙a ˙sieb kampanji. Fl-istess ˙in issa jg˙idilna li hu ©did. IΩda n-nies mhux ser tinsa li kellha gvern (li Busutill kien parti integrali minnu) li dejjem qal li m’hemm l-ebda triq biex jor˙su t-tariffi. Il-poplu

g˙alhekk ta mandat b’sa˙˙tu lil dan il-Gvern, mandat biex, fost l-o˙rajn, (g˙amilna ©img˙at s˙a˙ niddiskutu dan is-settur biss matul il-kampanja) il-power station tibda tit˙addem bil-gass, b’garanzija ta’ arja aktar nadifa u tariffi or˙os g˙all-familji, u eventwalment g˙an-negozji.

Parlament Min segwa d-dibattitu ta’ nhar it-Tlieta fil-Parlament jaf bl-attitudni li wriet lOppoΩizzjoni matul dan iddibattitu. Interruzzjonijiet kontinwi, bil-Ministru Konrad Mizzi ji©i mtellef kontinwament milli jag˙mel l-argumenti tieg˙u u jwie©eb g˙addomandi tal-istess OppoΩizzjoni.

Ma nag˙tihomx tort li ma jridux jisimg˙u l-bΩieΩaq li nef˙u jinfaqg˙u wa˙da wa˙da, iΩda tassew deplorabbli t-tip ta’ atte©©jament li smajna minn fuq ir-radju.

Il-Óadd it-tajjeb

Ittri

14 23.03.2014

Ibg˙at l-ittri tieg˙ek b’email lil editorial@kullhadd.com jew bil-posta tradizzjonali indirizzata lill-Editur, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun

Prosit lill-Prim minsitru Fertilizzanti:

vera jiFFertilizzaW?

Sur Editur, F’din in-nota nixtieq ng˙id prosit u grazzi lill-Prim Ministru Dr Joseph Muscat. L-ewwel nett prosit ˙afna tax-xog˙ol tajjeb li qed jag˙mel g˙all-pajjiΩ, kif ukoll g˙all-prestazzjoni tajba ˙afna waqt il-programm televiΩiv li sar fuq l-istazzjon nazzjonali nhar il-Ìimg˙a 14 ta’ Marzu, fejn wera li g˙andu viΩjoni u kura©© kbir. G˙all-kuntrarju, g˙all-Kap tal-OppoΩizzjoni kollox sejjer ˙aΩin u jippretendi li jmexxi hu. G˙adu ma niΩΩilhiex it-telfa tal-elezzjoni.

JOSEF CALLEJA, IL-MARSA

BÛonn ta’ azzjoni mill-Kunsill ta’ raÓal ÌDiD Sur Editur, Ni©bed l-attenzjoni tal-Kunsill Lokali ta’ Ra˙al Ìdid, speçjalment tal-kunsillier li hu inkarigat mill-©bir taΩ-Ωibel f’Binja Kordin, Pjazza Sant’Antnin viçin il-Moskea, li f’kull blokk ta’ bini hemm diversi familji li jarmu l-imbarazz anke s-Sibt u l-Óadd kif ukoll f’festi pubbliçi.

Peress li dan l-abbuΩ isir kull tmiem il©img˙a u ilu s-snin g˙addej, hemm bΩonn li l-Kunsill Lokali jie˙u l-inizjattiva u jag˙mel

sforz biex dan l-abbuΩ tal-anqas jonqos ftit, billi ji©bed l-attenzjoni ta’ kull familja li toqg˙od b’Binja Kordin.

Nispera li dan l-appell ma jaqax fuq widnejn torox. Ir-ritratt me˙ud il-Óadd 9 ta’ Marzu 2014 fid-9.15 ta’ filg˙odu juri numru kbir ta’ kaxxi u mbarazz quddiem blokk ‘A’ Binja Kordin, Pjazza Sant’Antnin, Ra˙al Ìdid.

PAWLIST NADIF, RAÓAL ÌDID

Sur Editur, Meta wie˙ed ifittex xi tfisser il-kelma fertilizzant, ir-risposta frekwenti tkun li din hija kimika li tg˙in il-pjanti biex jikbru billi tag˙tihom il-vitamini u l-minerali neçessarji.

Madankollu, wie˙ed irid jag˙mel distinzjoni bejn fertilizzanti naturali u fertilizzanti inorganiçi.

Fertilizzanti organiçi jag˙mlu inqas ˙sara lill-ambjent imqabbla ma’ fertilizzanti inorganiçi. Dan ji©ri g˙ax huma mag˙mula minn sorsi naturali b˙all-kompost. Minna˙a l-o˙ra, il-fertilizzanti inorganiçi jistg˙u jikkawΩaw

˙ruq fuq il-pjanti, l-ilma ji©i imni©©eΩ, u jekk l-ilma jit˙amme© jista’ jikka©una problema fis-sa˙˙a tal-bniedem. Minbarra dan jista’ wkoll jiΩdied l-ammont talinsetti.

X’inhu l-a˙jar: ikollok pjanti iktar b’sa˙˙ithom iΩda jdumu naqra biex jikbru, jew ikollok pjanti li jikbru malajr iΩda jistg˙u jiΩviluppaw problemi fis-sa˙˙a tal-bniedem u jag˙mlu ˙sara lill-ambjent?

Mela, a˙sibha darbtejn meta tkun ser tuΩa l-fertilizzanti.

ERIKA ESPOSITO, STUDENTA, ÓAÛ-ÛABBAR

telQa Fil-maGÓluQ ta’ WieD il-GÓajn Sur Editur,

Grazzi lill-Gvern talli jistmana Sur Editur, Nirringrazzja lill-Prim Ministru, Joseph Muscat, u lill-Ministru Konrad Mizzi li g˙all-ewwel darba, kemm ilhom jeΩistu l-kunsilli, g˙o©obhom li laqqg˙u lill-Konsulent Grieg Pappadakis malKunsill ta’ BirΩebbu©a u ta’ Marsaxlokk, sabiex inkunu nistg˙u ng˙idu l-˙sibijiet tag˙na. Hekk g˙andu jkun, u nista’ ng˙id li kemm il-kunsilliera Laburisti kif ukoll Nazzjonalisti kien hemm f’din il-laqg˙a.

Nista’ ng˙id li vera jaf x’inhu jag˙mel Pappadakis u vera kull mistoqsija li saritlu we©ibha. Ódejja kien hemm il-Kunsillier tal-PN tal-Kunsill ta’ BirΩebbu©a, is-Sur Stanley Zammit – dak li ˙are© bil-famuΩa fraΩi li jekk jisplodi tanker jag˙mel daqs 50 bomba atomika. Vera ˙adt pjaçir g˙ax qag˙ad bejni u bejn l-Avukat Angelo Micallef, imma kultant tie˙u fer˙a bla temma.

Dawn ma qalux kelma wa˙da lil dan il-konsulent, g˙ax ˙lief is-Sindku ta’ Marsaxlokk, ilPerit Edric Micallef, u l-Konsulent l-In©inier Arthur Ciantar, li qabbadna, ˙add ma tkellem.

Allura ˙sibt li l-kunsilliera ta’ kull na˙a ˙ar©u sodisfatti. Jien kull meta ridt ng˙id xi ˙a©a rreferejtha lis-Sindku u ˙adt pjaçir li rrispondiena kif xtaqt.

Imma ˙assejtni urtat g˙ax kif fta˙t In-Nazzjon insib artiklu li kiteb se˙ibna Angelo Micallef u semmieh ‘Il-widnejn torox ta’ Gvern li jisma’’, u

˙awwadni. Dan meta 24 sieg˙a qabel kellek konsulent li g˙amel sag˙tejn jispjega kif ©ejjin laffarijiet.

Jew riedna nag˙mlu b˙all-Gvern preçedenti?

Wara li qabbdu ma nafx kemm-il konsulent sabiex jag˙mlu l-power station, imbag˙ad sabilhom wie˙ed minn fuq il-Yellow Pages u g˙amlu ma nafx kemm-il ˙niΩrija fuq il-kuntratt.

Il-Kunsill ta’ Marsaxlokk ma kien jaf xejn u g˙adu ma jafx kif waslu biex g˙amluha.

Nag˙laq billi ng˙id lill-Kunsill ta’ BirΩebbu©a u ta’ Marsaxlokk x’g˙amlilna Gvern Nazzjonalista :

powerstation li marrdet lin-nies bil• mard respiratorju; • g˙amlilna power station bl-iktar Ωejt li jni©©es; u • l-a˙˙ar wa˙da li mhumiex isemmu hija li kienu ser jag˙mlu inçineratur, li l-iskart ta’ Malta u G˙awdex kollu kien se jin˙araq f’Marsaxlokk.

Trid tkun ipokrità biex ti©i titmejjel bin-nies ta’ Marsaxlokk. Widnejn torox kien il-Gvern preçedenti, li qatt ma sema’ l-karba tan-nies. U n-nies tarrxuh iΩjed g˙ax tawh tisbita li ma qamx minnha.

CARMELO BUGEJA (REGEN), VIÇI SINDKU, MARSAXLOKK

Nistie d e n l - A w t o r i t à t a s Sa˙˙a jew tas-Sanità biex jag˙tu titwila lill-Mag˙luq ta’ Wied il-G˙ajn biex jaraw ittelqa sfrenata li hemm. Dan l-ilma huwa kollu ikkontaminat b i l - ˙ m i e © t a l - p a p r i u fdalijiet tal-ikel li j˙allu lpapri. Mhux hekk biss, spiss tara xi papra mejta (ritratt) tg˙um fil-wiçç jew xi karkassa mal-©enb. Dawk ir-resi-

denti li joqog˙du f’dawn lin˙awi g˙andhom salib g˙ax lanqas tieqa ma jistg˙u jift˙u, kemm min˙abba l-intiena talilma qieg˙ed kif ukoll min˙abba n-nemus li j©orr ilmikrobi. Nispera li dan lilment ma jaqax fuq widnejn torox g˙ax issa dalwaqt jasal is-sajf u dan l-inkonvenjent se jkompli jikber.

NEMUSA TIGRA, BL-EMAIL

Ta’ Barra

16 23.03.2014

IÛ-ÛmIen JagÓtIna ParIr

Il-Krimeni vvutaw bi ˙©arhom fir-referendum tal-Óadd li g˙adda.

Madankollu, l-atmosfera ma kinitx wa˙da serena

ANALIÛI TA’ LIAM GAUCI

Il-President Russu Vladimir Putin ta l-approvazzjoni tieg˙u biex il-Krimea ti©i integrata b’mod formali fil-Federazzjoni Russa. Id-deçiΩjoni ttie˙det wara li referendum ikkonferma x-xewqa taç-çittadini tar-re©jun illi jinqatg˙u kompletament mill-Ukraina.

Il-libertà ta’ dan il-vot kienet fil-mira ta’ kritika kbira minn diversi pajjiΩi tal-Punent. Madankollu, ˙afna osservaturi politiçi esprimew il-fehma li anke ming˙ajr l-intimidazzjoni li ddominat il-kampanja referendarja, ir-riΩultat kellu çans g˙oli li jiffavurixxi lir-Russi.

Kif kien mistenni, l-Istati Uniti u lalleati tag˙ha mill-ewwel o©©ezzjonaw g˙al din it-tranΩizzjoni. Però, jidher çar illi ma tantx hemm miΩuri x’jistg˙u jittie˙du fil-konfront tar-Russi. L-Ukraina kienet minn tal-ewwel li apprezzat il-poΩizzjoni diffiçli li qieg˙da fiha hekk kif di©à ordnat lit-truppi tag˙ha biex jirtiraw miΩ-Ωona.

Sadanittant, l-Istati Uniti u lUnjoni Ewropea bdew jimplimentaw diversi sanzjonijiet kontra individwi viçin Putin. Barra minn hekk, qeg˙din ji©u kkunsidrati numru ta’ mossi biex ji©i rtirat l-investiment ta’ kumpaniji tal-Punent fir-Russja.

Dawn il-mossi ftit li xejn jidhru li qeg˙din jinkwitaw lil Putin.

Normalment, f’demokrazija tradizzjonali, dan it-tip ta’ miΩuri jsiru bit-tama li jwasslu g˙al pressjoni fuq il-mexxej mill-figuri politiçi prominenti tal-pajjiΩ.

Madankollu, fir-Russja hemm sitwazzjoni fejn Putin g˙andu kontroll kbir, kemm fuq il-politika, kif ukoll fuq in-negozji l-kbar, fejn adotta stil ta’ tmexxija kwaΩi dittatorjali fuq l-aspetti kollha tal˙ajja fil-pajjiΩ. Is-sa˙˙a li bena madwaru Putin tista’ ti©i kkunsidrata xhieda ta’ kemm Putin ilu jippjana mossa b˙al din li g˙adu kif g˙amel fil-Krimea fejn bena barrieri sodi li jipprot e©uh mill-pressjoni internazzjonali.

Il-Krimea ntilfet B’hekk, l-okkupazzjoni permanenti tal-Krimea hija prattikament fatta. Il-Punent di©à eskluda l-uΩu tal-forza militari u l-Ukraina Ωgur li m’g˙andhiex ir-riΩorsi biex tikkonfronta lir-Russi we˙idha.

Dan minkejja l-fatt illi l-Gvern Ukrain g˙edded li jie˙u passi aggressivi fil-konfront tar-Russja biex jipprote©i t-territorju tieg˙u.

Madankollu, jidher çar illi l-

Ukraina la g˙andha n-nies u lanqas il-flus biex tieqaf lir-Russi.

Dan ˙are© çar hekk kif matul iljiem li g˙addew il-Gvern Ukrain g˙amel ©abra pubblika biex jiffinanzja l-˙idma tal-armata ta’ pajjiΩhom. S’issa din il-kampanja ta’ ©bir i©©enerat madwar €1 miljun, ferm inqas mill-ba©it li g˙andu g˙ad-dispoΩizzjoni tieg˙u Putin.

Anke jekk l-Ukraini jirnexxielhom jorganizzaw lill-armata fil©img˙at li ©ejjin, il-Krimea tista’ titqies b˙ala mitlufa. L-unika ˙a©a li jista’ jag˙mel issa l-Gvern Ukrain huwa li jo˙loq forza kbira u organizzata biΩΩejjed biex tipprote©i l-fruntiera tal-Lvant talpajjiΩ. Huwa hekk biss illi l-Gvern tranΩitorju Ukrain jista’ jittama li jΩomm kontroll ta’ Ωona li matul dawn il-©img˙at rat diversi movimenti tal-armata Russa lil hinn mill-fruntiera. Barra minn hekk, lUkraina g˙andha bΩonn ta’ gvern elett malajr kemm jista’ jkun biex ikollu l-mandat popolari u j©ib ftit stabbiltà politika fil-pajjiΩ.

Putin qal li pajjiΩu m’g˙andu lebda intenzjoni li jinvadi l-Lvant tal-Ukraina. Madankollu, lanqas qabel ma da˙al fil-Krimea ma kien g˙amel xi avviΩ partikolari.

F’dan l-istadju, ˙add ma jkun sorpriΩ jekk Putin jorkestra xi tip ta’ talba g˙al-liberazzjoni kif sar filKrimea biex juΩaha b˙ala skuΩa g˙al invaΩjoni o˙ra.

Fil-fatt, sakemm kien g˙addej linkwiet fil-Krimea, saru diversi attentati minn simpatizzanti Russi fil-Lvant tal-Ukraina biex jippruvaw jie˙du kontroll tar-re©juni rispettivi tag˙hom. Minkejja l-fatt li dawn l-attentati fallew, mhuwiex ji©i eskluΩ li s-suççess li nkiseb fil-Krimea jista’ jag˙tihom il-kura©© biex jer©g˙u jippruvaw jil˙qu l-miri tag˙hom.

Putin ˙addem rasu Hekk kif il-Krimea qieg˙da tipprepara biex issir repubblika ©dida fi ˙dan il-Federazzjoni Russa, jidher çar illi l-Punent mhux lest biex iΩomm il-paçi bejn il-potenzi l-kbar. G˙all-kuntrarju tal-fehma ta’ xi w˙ud, linteressi finanzjarji mhumiex biΩΩejjed biex iΩommu jdejn mexxejja aggressivi b˙al Putin. Ilmod kif saret l-okkupazzjoni wasslet g˙al paraguni mal-mossi li saru mill-Ìermanja qabel itTieni Gwerra Dinjija meta da˙lu ©ewwa ç-Çekoslovakkja bl-iskuΩa li jipprote©u lill-komunitajiet ÌermaniΩi li kienu jg˙ixu fil-Punent tal-pajjiΩ.

Saru wkoll paraguni g˙all-kunfidenza Ωejda li kellhom diversi pajjiΩi qabel l-Ewwel Gwerra Dinjiji li ˙asbu li x-xibka ta’ trattati u alleanzi kienu biΩΩejjed biex jipprevienu kull tip ta’ konflitt kbir fil-futur. Kif dak iΩ-Ωmien

Truppi Ukraini jabbandunaw baΩi fil-Krimea b’rashom baxxuta

kien hemm it-trattati, illum hemm l-interessi finanzjarji, isostnu xi w˙ud. Imma kemm hu minnu dan meta mexxej i˙oss li m’g˙andu jirrispondi lil ˙add g˙al-livell ta’ g˙ajxien li qeg˙din igawdu ç-çittadini tieg˙u?

Minkejja l-fatt li g˙adu kmieni g˙al dan it-tip ta’ paraguni, ftit hemm dubji li l-mod kif a©ixxiet ir-Russja ser ikollha effett negattiv fuq il-mod kif id-dinja t˙ares lejn il-Lvant tal-Ewropa. Dik li sa ftit ilu dehret li kienet Ωona riesqa b’ritmu tajjeb lejn ilPunent, issa re©g˙et g˙andha ddell imponenti tar-Russja fuqha.

KriΩi internazzjonali Fil-fatt, il-kriΩi fil-Krimea di©à qieg˙da jkollha effett fuq ilpajjiΩi tal-madwar fejn ir-re©jun ta’ Trans-Dniester ukoll talab lirRussi biex jintegrawhom filFederazzjoni tag˙hom. Jekk dawn il-gruppi pro-Russi jibqg˙u jg˙ollu rashom b’dan il-mod, nistg˙u nistennew illi l-Lvant talEwropa se ter©a’ ti©i distabilizzata u to˙loq problemi kbar fuq lg˙atba tal-Unjoni Ewropea.

Barra l-problemi fuq il-kontinent Ewropew, l-aggressjoni Russa po©©iet ukoll fil-periklu nnegozjati li kienu g˙addejjin mal-Iran u mas-Sirja. Fil-fatt, lAmerikani di©à jidhru li qeg˙din jaqtg˙u qalbhom li jil˙qu soluzzjoni diplomatika mas-Sirja ming˙ajr l-appo©© tar-Russja.

Dwar l-Iran, ir-Russi qeg˙din jheddu li ser jirtiraw min-negozjati biex l-Iranjani jabbandunaw ir-riçerka nukleari tag˙hom. Jekk in-negozjati ma’ dawn il-pajjiΩi jfallu, il-Punent qieg˙ed jiffaççja riskju kbir li s-sitwazzjoni filLvant Nofsani ter©a’ tibda tiddi©enera b’mod veloçi.

Min˙abba f’hekk, il-konkluΩjoni naturali li wie˙ed jista’ jag˙mel hija li jekk Putin jag˙Ωel li ma jag˙milx pass lura dwar ilKrimea, g˙adna kif konna xhieda g˙all-bidu ta’ faΩi ©dida filpolitika internazzjonali. F’din lera l-©dida nsibu Russja aggressiva u ambizzjuΩa, Ewropa mhedda u mifruda dwar kwistjonijiet fundamentali, l-Istati Uniti fuq ix-xifer tal-impotenza u Lvant Nofsani instabbli iktar minn qatt qabel. IΩ-Ωmien jag˙tina parir.

Ta’ Barra

23.03.2014 17

L-AMERiKA ÇÇEDi L-KONTROLL TAL-iNTERNET Ftit tal-jiem ilu l-Amerika ˙abbret li kienet se ççedi l-kontroll tas-sistema tal-internet mag˙rufa b˙ala Domain Name System (DNS) f’idejn organizzazzjoni li, skont ma ntqal, g˙adha ma ©ietx stabbilita. Il-Gvern Amerikan ilu jikkontrolla l-internet indirettament mill-bidu nett li dan beda jintuΩa.

Xi tfisser din il-bidla? X’konsegwenzi jista’ jkollha?

KITBA TA’ RITIANNE AGIUS X’inhi id-Domain Name System?

Huwa proçess kemxejn ikkumplikat dak li jwassal biex wie˙ed jikteb indirizz u jikseb l-aççess g˙al sit elettroniku partikolari. IdDomain Name System (DNS) tinvolvi sistema ta’ numri li jing˙arfu minn magna ewlenija, li mbag˙ad tidderi©ihom lejn domain partikolari.

Wie˙ed jista’ jimma©ina kull domain b˙ala belt, u l-indirizzi IP b˙ala binjiet f’din il-belt.

Id- domains ewlenin, imsej˙a Top Level Domains (TLDs) nag˙rfuhom permezz tal-a˙˙ar parti tal-indirizz tassit li nkunu qed nuΩaw.

EΩempju; .com, .net, .uk, eççetra, huma kollha domains differenti. Kull domain , imbag˙ad, jaqra l-indirizz tassit, jabbinah ma’ sett ta’ numri, u jidderie©i lill-utent lejn l-indirizzi IP rilevanti.

Din il-magna ewlenija, li tidderie©i l-indirizzi kollha lejn id- domains rispettivi tag˙hom u tissorvelja wkoll

lil dawn id- domains , hija operata mill-entità mag˙rufa b˙ala Internet Assigned Numbers Authority (IANA).

Din l-Awtorità hija kkontrollata mill-Amministrazzjoni Nazzjonali g˙atTelekomunikazzjoni u lInformazzjoni (NTIA), li taqa’ ta˙t id-Dipartiment talKummerç tal-Gvern Amerikan.

Spinta g˙al pro©ett li kien raqad Allura l-Amerika se tkun qed iççedi l-kontroll fuq dan innetwerk enormi li jag˙raf u jg˙aqqad flimkien indirizzi IP minn madwar id-dinja. Dan il-proçess kien di©à beda fl1998, meta l-eks- President Bill Clinton ˙are© l-operat tad-DNS mid-Defence Advance Research Projects Agency (DARPA), li kien ilu jopera s-sistema mis-snin sittin.

Id-DARPA kienet taqa’ direttament ta˙t id-dipartiment tad-difiΩa tal-Gvern Amerikan, u g˙alhekk ta˙t l-

amministrazzjoni ta’ Clinton, l-operat tad-DNS beda jsir mill-IANA, u sar parti middipartiment tal-Kummerç.

B˙alissa l-Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) g˙andha l-kuntratt biex tamministra l-IANA. Meta saru dawn il-bidliet ilpjan kien li s-sistema tad-DNS tkun tne˙˙iet kompletament minn idejn il-Gvern Amerikan sas-sena 2000, iΩda dan ma se˙˙x u l-pjan kien donnu ntesa. IΩda l-pressjoni biex lAmerika ççedi l-kontroll tag˙ha fuq l-internet re©g˙et bdiet wara l-programmi ta’ sorveljanza fuq iç-çittadini Ωvelati minn Edward Snowden.

Ming˙and l-Amerika g˙al g˙and min?

Minkejja li l-Gvern Amerikan qal li g˙adu ma ©iex stabbilit liema organizzazzjonijiet se jkunu qed jing˙ataw il-kontroll tad-DNS, huwa di©à g˙amilha çara li mhux se jippermetti li Gvern ta’ pajjiΩ

ie˙or jie˙u s-sistema f’idejh.

Madanakollu, huwa dubjuΩ kemm il-gvernijiet jistg˙u jinΩammu milli jinfluwenzaw lill-organizzazzjonijiet li se jing˙ataw kontroll.

L-ewwel pajjiΩi li wie˙ed awtomatikament ja˙seb fihom meta jitkellem dwar il-kontroll tal-internet huma ç-Çina u r-Russja. G˙alkemm lAmerikani mhumiex çertament xi paladini tal-privatezza u l-protezzjoni tad-data, organizzazzjonijiet ta’ terroriΩmu jew hacking li huma assoçjati ma’ çertu pajjiΩi jistg˙u issa jippruvaw ida˙˙lu

PUNTi EWLENiN TA’ BARRA Tin˙ataf il-Morning Star

Inçertezza fit-Tajlandja

Grupp ta’ Navy SEALS Amerikani ˙a f’idejh il-kontroll tal-Morning Star, tanker li kien telaq mil-Libja bil-mira li jittrasporta kunsinja kbira ta’ Ωejt lejn destinazzjoni mhix mag˙rufa. Dan il-bastiment ˙alla lPort ta’ Sidra fil-Lvant tal-Libja ming˙ajr l-approvazzjoni tal-gvern çentrali hekk kif ir-ribelli li jikkontrollaw iΩ-Ωona kienu qeg˙din jittamaw li jag˙mlu qlig˙ tajjeb minn wara dahar l-awtoritajiet.

Minkejja l-fatt li l-Gvern Libjan oppona din ilmossa verbalment, malajr deher çar li ma kellux ilmezzi biex jirreΩisti lir-ribelli. G˙alhekk, wara li ttanker ˙alla l-port bla reΩistenza, l-Amerikani ˙assew il-˙tie©a li jintervienu hekk kif diversi kumpaniji Amerikani g˙andhom sehem fl-industrija tal-ener©ija Libjana.

Il-Gvern TajlandiΩ ©ab fi tmiemu l-istat ta’ emer©enza li kien iddikjarat fit-22 ta’ Jannar li g˙adda. Din id-deçiΩjoni ttie˙det hekk kif jidher li lprotesti pubbliçi kontra l-awtoritajiet battew mhux ˙aΩin matul il-©img˙at li g˙addew. Madankollu, ilpajjiΩ g˙adu f’limbu politiku wara li l-elezzjoni ©enerali tat-2 ta’ Frar ˙alliet sitwazzjoni inçerta, minkejja illi l-indikazzjonijiet elettorali juru li il-partit immexxi mill-Prim Ministru Yingluck Shinawatra rnexxielu j©ib iktar voti.

L-inçertezza rriΩultat mill-fatt illi l-manifestanti ta’ kontriha rnexxielhom igerfxu l-˙idma ta’ diversi positjiet tal-votazzjoni. B’hekk, ir-riΩultat ta’ din lelezzjoni ma kienx konklussiv. Barra minn hekk, Shinawatra qieg˙da tiffaççja possibbiltà kbira illi ssib ru˙ha fil-˙abs b’rabta ma’ akkuΩi ta’ uΩu ˙aΩin ta’ fondi pubbliçi li kellhom jintuΩaw biex i˙allsu lil mijiet ta’ eluf ta’ bdiewa li bieg˙u r-ross lill-Gvern.

Tag˙laq l-ambaxxata Sirjana L-Istati Uniti ordnaw lill-ambaxxata Sirjana li tirrisjedi f’pajjiΩhom biex ittemm l-operat tag˙ha b’effett immedjat. Dan qieg˙ed isir hekk kif matul il©img˙at li g˙addew ˙are© çar illi n-negozjati marre©im Sirjan biex jintemm il-konflitt mhuma qed iwasslu g˙al imkien. Il-ftit tama li kien hemm illi jintla˙aq xi tip ta’ ftehim mas-Sirja kien permezz talintervent Russu li jgawdu r-rispett tar-re©im ta’ Bashar al-Assad. Madankollu, dawn it-tamiet kollha taru mar-ri˙ wara li r-Russi invadew il-Krimea, mossa li wasslet biex ir-Russja tiksirha ma’ ˙afna mill-Punent.

Il-bidla fl-istrate©ija se˙˙et hekk kif ©ie appuntat Daniel Rubenstein b˙ala l-mibg˙ut speçjali tadDipartiment tal-Istati Amerikan g˙as-Sirja. Però, kien hemm min staqsa jekk din il-mossa aggressiva hijiex prudenti g˙aliex qieg˙da tag˙laq diversi toroq

jdejhom biex jibdew jieklu huma wkoll biçça kbira minn dan il-kejk.

Madanakollu, din iddeçiΩjoni qed ti©i kkunsidrata b’mod ©enerali b˙ala wa˙da tajba. Il-pjan jidher li ilu ma˙sub sew, tant li l-bidu tieg˙u kien 16-il sena ilu, u g˙alhekk wie˙ed jittama li lorganizzazzjonijiet li issa se jie˙du kontroll ikunu rispettabbli u rikonoxxuti globalment, biex b’hekk l-internet finalment isir verament g˙odda siewja g˙all-popli kollha; ta’ ˙add u ta’ kul˙add.

minn LiAM GAUCi g˙ad-diplomazija fi Ωmien meta l-Amerika sabet ru˙ha ming˙ajr l-g˙ajnuna tar-Russi fin-negozjati.

Ikkonfermata s-sentenza kontra Berlusconi L-og˙la Qorti ta’ appell ikkonfermat is-sentenza kontra l-eks-Prim Ministru Silvio Berlusconi rigward frodi tat-taxxi li ser iΩΩommu milli jikkontesta l-elezzjonijiet Taljani, kif ukoll Ewropej g˙as-sentejn li ©ejjin. Din is-sentenza wasslet biex Berlusconi jirriΩenja s-si©©u fis-Senat li kien iggwadanja fl-a˙˙ar elezzjoni.

Berlusconi kellu wkoll içedi t-titlu nobiljari tieg˙u li bih sar mag˙ruf b˙ala ‘Il Cavaliere’ fix-xena politika Taljana. Minkejja l-fatt illi s-sentenza suppost twassal g˙al piena ta’ erba’ snin ˙abs, Berlusconi mhuwiex mistenni li jag˙mel iktar minn sena xog˙ol komunitarju.

Madwarna

18 23.03.2014

HsBc Malta

jiKKOnferMa l-preMju tal-president gÓall-VOlOntarjat – “Kul˙add hu rebbie˙ bix-xog˙ol volontarju” –

(mix-xellug) Il-Kap EΩekuttiv tal-HSBC Malta Mark Watkinson, Pamela Muscat, David Debattista, il-President ta’ Malta Dr George Abela, iç- Chairperson tal-Fondazzjoni HSBC Malta Catherine Gonzi, u Noel Aquilina.

Li ‘kul˙add hu rebbie˙ bix-xog˙ol volontarju’ ˙ar©et b˙ala t-tema rikorrenti matul it-tielet edizzjoni tal-Premju tal-President g˙allVolontarjat, li sar fil-Palazz Verdala bl-appo©© tal-Fondazzjoni HSBC Malta. Din it-tema tenfasizza l-valur tax-xog˙ol volontarju g˙all-benefiççju tas-soçjetà kollha.

Il-Premju tal-President tad-Deheb g˙ax-Xog˙ol Volontarju 2014 kien ippreΩentat lil David Debattista g˙ax-xog˙ol iddedikat fi ˙dan it-Third World Group, NGO mhux g˙all-profitt. Il-premju presti©juΩ jinkludi €6,000 donazzjoni mill-Fondazzjoni HSBC Malta. Is-Sur Debattista se juΩa dawn il-flus biex jg˙in lit-tfal u l-anzjani fil-Perù, inkluΩ ittwaqqif ta’ programmi edukattivi g˙at-tfal.

Pamela Muscat irçeviet il-Premju tal-Fidda g˙ax-Xog˙ol Volontarju 2014 fir-rikonoxximent ta’ kwaΩi g˙axar snin ta’ xog˙ol volontarju b’risq it-tfal b’diΩabbiltà u l-˙olqien tal-grupp ta’ appo©© tal-ADHD. Il-Premju BronΩ ing˙ata lil Noel Aquilina g˙all-impenn fit-tul taxxog˙ol volontarju u l-involviment tieg˙u fit-twaqqif tal-grupp Breaking Limits, li permezz tieg˙u Ωg˙aΩag˙ b’diΩabbiltà qed jorganizzaw diversi attivitajiet biex jippromovu kuxjenza f’oqsma varji, b˙all-isports bis-si©©ijiet tar-roti.

Il-Kap EΩekuttiv tal-HSBC Malta qal: “Hemm ˙afna nies li mhumiex mag˙rufin li joffru l-˙in u l-ener©ija tag˙hom bil-qalb g˙al o˙rajn permezz ta’ xog˙ol volontarju. Ix-xog˙ol volontarju hu valur intrinsiku fil-komunità tag˙na, li j©ib kenn, appo©©, u tama fejn hu l-aktar me˙tie©, u jwassal g˙al bidla poΩittiva. Dan il-premju distint jirrikonoxxi dawn l-individwi u jiççelebra l-kontribuzzjonijiet eççellenti tag˙hom.”

Il-Fondazzjoni HSBC Malta twassal impenn estensiv ta’ sostennibbiltà korporattiva li jenfasizza u j˙e©©e© il-parteçipazzjoni mill-impjegati tal-bank, b’attenzjoni speçjali lejn l-appo©© g˙at-tfal Ωvanta©©ati, l-ambjent naturali u l-wirt kulturali Malti. Il-Fondazzjoni tal-Bank kienet il-pijuniera ta’ Jum ir-Responsabbiltà Soçjali Korporattiva, li jsir kull sena fid-19 ta’ Marzu. CSR Day tinvolvi mijiet ta’ impjegati minn kumpaniji differenti li ja˙dmu flimkien biex jg˙inu diversi kawΩi ©usti u istituzzjonijiet tal-kura madwar Malta u G˙awdex.

Mc it Happen – OppOrtunitajiet ÌOdda ta’ xOgÓOl Mal-Mc dOnald’s Bi preparazzjoni g˙at-tkabbir taç- chain lokali tag˙ha, McDonald’s Malta se torganizza ©ranet apposta fejn fihom se timpjega madwar 225 ˙addiem ©did. Dawn il-©ranet ta’ rekluta©© ser ikunu d-29 ta’ Marzu fil-Lukanda Intercontinental, u l-5 ta’ April fl-uffiççju tal-ETC f’G˙awdex, li se jΩidu n-numru ta’ impjegati ma’ McDonald’s Malta g˙al 775.

McDonald’s hu mag˙ruf madwar id-dinja g˙all-attenzjoni u l-valuri li jag˙ti lill˙addiema tieg˙u, valuri li jibqg˙u mag˙hom tul ˙ajjithom kollha. Permezz ta’ inizjattivi b˙al Employment Drives, McDonald’s timmira li ΩΩied kuxjenza fuq l-opportunitajiet li qed toffri billi tiddedika ©urnata s˙i˙a g˙al dawk li huma interessati li jing˙aqdu mag˙ha.

Ir-rekluta©© ta’ din is-sena

g˙andu t-tema ‘Mc it Happen’, li g˙andu l-g˙an li jinkora©©ixxi liΩ-Ωg˙aΩag˙ lokali biex jag˙mlu differenza waqt li jil˙qu l-g˙anijiet personali u professjonali tag˙hom. Din l-attitudni tirrifletti l-missjoni li kollox hu possibbli; missjoni li hi promossa f’kull livell ta’ impjieg f’din il-kumpanija.

“Wasal iΩ-Ωmien li nag˙mlu differenza,” qal is-Sur Shaun Vella, il-Mani©er tar-RiΩorsi Umani f’McDonald’s Malta.

“Nemmnu li billi noffru lillimpjegati tag˙na ˙inijiet flessibbli u billi nag˙tuhom aktar responsabbiltà biex jikkontrollaw sitwazzjonijiet, a˙na nistg˙u noffru lill-impjegati karrieri sodisfaçenti.”

Il-Ìurnata ta’ Impjieg ta’ din is-sena qed tfittex individwi minn 16-il sena ’l fuq li qed ifittxu xog˙ol fejn fl-istess ˙in ikunu qed jie˙du gost, u fejn

ikunu qed iservu ikel ta’ kwalità g˙olja f’ambjent attiv ˙afna. Il-kandidati mag˙Ωula jibbenefikaw mit-ta˙ri© ta’ klassi mondjali ta’ McDonald’s, attivitajiet soçjali regolari, ˙inijiet ta’ xog˙ol flessibbli, kumpens kompetitttiv u kif ukoll l-opportunità li jibbenefikaw minn programm ta’ inçentivi u ta’ premjazzjoni.

Barra minn hekk, membri talcrew se jakkwistaw ˙iliet li jservuhom g˙al ˙ajjithom kollha, b˙all-puntwalità, kunfidenza personali, teamwork, u servizz g˙all-konsumatur.

Applikanti interessati huma mistednin li jattendu g˙allintervisti mar-rappreΩentant tar-ristorant tal-g˙aΩla tag˙om li se jsiru fil-lukanda Intercontinental fid-29 ta’ Marzu bejn id-9.00-16.30, u fluffiççju tal-ETC ta’ G˙awdex fil-5 ta’ April bejn id-9.0013.00.

Madwarna

23.03.2014 19

il-fondazzjoni farsons tagÓti l-appoÌÌ tagÓha lill-ÌurnaliÛMu fotografiku

Iç-Chairman tal-Fondazzjoni Farsons, Bryan A. Gera, jippreΩenta l- isponsorship liç-Chairman tal-Istitut tal-Ìurnalisti Maltin, Malcolm J. Naudi.

fogg insurance tikkunsidra tkabbir tal-operat f’Malta Ta’ Xbiex, 13 ta’ Marzu 2014.

Waqt laqg˙a bejn it-tim mani©erjali g˙oli ta’ Fogg Insurance Agencies (Fogg) u l-Prim Ministru Dr Joseph Muscat f’Kastilja kienu diskussi opportunitajiet ta’ tkabbir tal-kumpanija. G˙allaqg˙a attendew il-Kap EΩekuttiv ©did ta’ Fogg Dr Vanessa Borg, u Alison Hill li hi l-Kap EΩekuttiv ta’ Argus Group, il-kumpanija omm tal-a©enzija. Flimkien esploraw il-potenzjal ta’ Malta li tkun çentru ta’ appo©© g˙all-attivitajiet mifruxa tal-grupp kif ukoll il-possibbiltà ta’ tkabbir f’Malta.

Dr Borg qalet: “B˙ala parti mill-Argus Group, Fogg hi parti mill-kummerç internazzjonali bi pjani ambizzjuΩi kemm g˙al Malta kif ukoll fi swieq o˙ra. B˙ala çentru ta’ eççellenza fis-settur tasservizzi finanzjarji qed nesploraw kif Malta tista’ tkun

çentru ta’ appo©© g˙at-tkabbir tan-negozju tag˙na filfutur.”

Ms Hill qalet: “Argus Group joffri firxa ta’ prodotti tal-assigurazzjoni u servizzi finanzjarji f’g˙add ta’ swieq fosthom f’Ìibiltà kif ukoll f’Malta. Hekk kif il-portafoll tal-prodott tag˙na qed ikompli jiΩviluppa, je˙tie© li na˙sbu sew kif nistrutturaw in-negozju tag˙na. Malta, blinfrastruttura eççellenti tag˙ha u impjegati b’˙iliet tajba, toffri benefiççji çari.

A˙na grati li l-Prim Ministru tana l-˙in biex niddiskutu modi possibbli biex nimxu ’l quddiem.”

Fogg tipprovdi firxa wiesg˙a ta’ servizzi tal-assigurazzjoni f’Malta, fosthom assigurazzjoni kummerçjali mfassla biex tissodisfa l˙ti©ijiet ta’ kumpaniji individwali, assigurazzjoni fuq riskju, u assigurazzjoni fuq dg˙ajjes, karozzi u djar.

Ir-ritratti ©urnalistiçi tradizzjonali g˙adhom jaqbdu l-ener©ija u jwasslu emozzjonijiet ta’ dinja mg˙a©©la fl-isfond tar-realtà globali tal-lum ikkaratterizzata minn a˙barijiet imxandra 24 sieg˙a kuljum, aççess immedjat bl-internet u s-satellita.

Il-Fondazzjoni Farsons temmen bis-s˙i˙ fil-kategorija tal©urnaliΩmu fotografiku talMalta Journalism Awards, u ilha tisponsorja din il-kategorija g˙at-tlettax-il sena konsekuttiva. Dan il-premju jag˙ti ©ie˙ lill-isforzi tal-©urnalisti fotografiçi f’Malta, li kuljum itejbu l-istejjer tal-gazzetti u rivisti bir-ritratti eççellenti tag˙hom, u li kull sena l-livell dejjem qed jog˙la.

“Fis-snin riçenti, il-©urnalisti fotografi Maltin marru lil hinn milli jwasslu livell g˙oli ta’ kwalità. Dan billi injettaw kreattività fotografika filfotografija ©urnalistika tag˙hom sabiex ikunu jistg˙u jwasslu messa©© aktar emozzjonanti u effettiv. Dak li qed jinkiseb Malta qed ikun rikonoxxut ukoll internaz-

zjonalment. Hu proprju g˙alhekk li l-Fondazzjoni Farsons tkompli toffri l-appo©© tag˙ha lil din il-kategorija partikolari tal-Malta Journalism Awards organizzat professjonalment mill-IÌM,” qal Bryan A. Gera, Chairman talFondazzjoni Farsons.

Malcolm J. Naudi, Chairman tal-Istitut tal-Ìurnalisti Maltin (IÌM) spje©a li: “Fil-kategorija tal-©urnaliΩmu fotografiku l©udikanti jfittxu bilanç tajjeb tal-estetika flimkien ma’ kontenut ©urnalistiku qawwi li jirrefletti l-a˙bar tal-istorja dwar avvenimenti, personalitatjiet u kwistjonijiet soçjali. Hi rresponsabbiltà tag˙na li ninkora©©ixxu lill-©urnalisti fotografiçi biex il-kwalità tarritratti jkompli jikseb standards og˙la.”

Il-Malta Journalism Awards jikkonsistu f’16-il kategorija, fosthom ©urnaliΩmu stampat, ©urnaliΩmu mxandar, u ©urnaliΩmu elettroniku. Iç-çerimonja tal-g˙oti tal-premjijiet se ssir f’Mejju li ©ej fil-Lukanda The Palace, f’Tas-Sliema.

Il-Prim Ministru Dr Joseph Muscat, flimkien mal-Kap EΩekuttiv ta’ Fogg Insurance Dr Vanessa Borg (lemin), il-Kap EΩekuttiv ta’ Argus Group Alison Hill, u l-Kap Finanzjarju ta’ Argus Group David Pugh.

Kun Af

20 23.03.2014

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM

KITBA TA’ SAVIOUR MAMO

IL-MERAVILJA TAL-INSETTI L-aktar kreatura li rnexxiet fid-dinja b˙ala Ωvilupp huwa l-insett.

Ix-xjenzjati li jistudjaw l-insetti jissej˙u ‘antimolo©isti’. Huwa kkalkulat li f’kull metru kwadru ta’ ˙amrija jeΩistu madwar 1,500 speçi ta’ insett.

L-insetti jg˙ixu kullimkien: jg˙ixu fis-sil©, jg˙ixu fis-s˙ana, jg˙ixu fl-ilma ˙elu, u nsibu ftit fl-ilma miela˙. Sa˙ansitra hemm speçi o˙ra ta’ insetti li jg˙ixu fil-˙all. Ma ninsewx li l-˙all huwa açitu. Óa©a li ma titwemminx: hemm speçi ta’ larva ta’ dubbiena li tg˙ix fil-pitrolju. Sewwa qieg˙ed ng˙id, din tg˙ix bl-insetti li jmutu g˙ax jaqg˙u fil-pitrolju. Hemm insetti li huma parassiti, ji©ifieri li jg˙ixu ©ewwa jew fuq l-annimali, billi jerdg˙u d-demm tal-vittma. L-antimolo©isti jafu bi 850,000 speçi differenti ta’ insetti, li fil-ma©©oranza tag˙hom huma ˙anfus.

JeΩistu insetti wkoll f’postijiet fejn il-bniedem g˙adu ma rifisx.

G˙alhekk hu ma˙sub li bejn wie˙ed u ie˙or fid-dinja hawn maΩΩew© miljun speçi ta’ insett. Xjenzjati jikkalkulaw li l-insetti ilhom jeΩistu madwar 350 miljun sena.

wara. Dan l-insett kapaçi jaqbeΩ mal-25 çentimetru (10 pulzieri) b’qabΩa wa˙da.

Paragun mal-bniedem dan jaqbeΩ mal-200 pied. Il-©urat g˙andu mal-4,000 muskolu f’©ismu fejn il-bniedem g˙andu 800 biss. L-insetti huma Ωg˙ar g˙ax jekk ikunu kbar ikollhom bΩonn aktar ossi©inu u ikel. Ikunu jridu jin˙bew min˙abba l-g˙adu u jkunu jridu iktar sa˙˙a biex jiççaqilqu. L-insetti g˙andhom id-demm b˙al kreaturi o˙ra, imma flok ma hu a˙mar dan hu trasparenti b˙all-ilma.

Dawk l-insetti li jieklu l-˙axix jissej˙u ‘erbivori’ u dawk li jieklu l-la˙am jissej˙u ‘karnivori’.

Il-bumunqar a˙mar tal-palm li qered kwantità ta’ si©ar tal-palm f’pajjiΩna

Óajja qasira

X’inhu l-insett?

L-insett huwa kreatura ming˙ajr sinsla tad-dahar. Dan jissejja˙ ‘invertibrat’. Lanqas g˙andu g˙adam biex iΩomm il-la˙am. Pjuttost bil-maqlub g˙ax g˙andu l-la˙am fuq ©ewwa u qoxra iebsa fuq barra. Din il-qoxra tipprote©ih mix-xemx, mix-xita, ksie˙ u insetti o˙ra, u tkun imwa˙˙la bi speçi ta’ ©og li jissejja˙ arthropoda. B˙al dan insibu lgranç, l-awwista u xi kwalitàta’ ˙niex. Din il-qoxra tissejja˙ exoskeliton. Ìeneralment l-insett hu mag˙mul minn tliet partijiet prinçipali: ir-ras, it-toraçi u ΩΩaqq. G˙andu wkoll tliet pari saqajn u l-biçça kbira jkollu Ωew© pari ©wiena˙. JeΩistu speçi li jkollhom tnejn jew ma jkollhom xejn. Kreaturi li g˙andhom iktar minn sitt saqajn ma jissej˙ux insetti; fosthom insibu l-brimb – g˙ax

g˙andhom tmien saqajn, iççentopied u l-˙anex. Dawn huma araknidi.

L-organi L-organi tal-insett huma ˙afna iktar Ωviluppati minn tal-bniedem; b˙as-smig˙, xamm, vista u mess. Ipprova aqbad dubbiena! Din g˙andha riflessi aktar minni u minnek. Meta dubbiena tilma˙ xi ˙a©a ©ejja lejha, b’˙effa tal-g˙a©eb ittir u tisparixxi ming˙ajr biss ma narawha. G˙ala l-kokroç ja˙rab meta tkun riesaq lejh?

Mhux g˙ax jarak, imma g˙ax i˙oss il-vibrazzjoni tieg˙ek. Lorgani tal-insetti ma nsibuhomx b˙alma huma imqassmin tal-bniedem, imma mifruxin bnadi o˙ra. Nie˙du d-dubbiena u l-farfett: dawn iΩ-Ωew© insetti jindunaw jekk l-o©©ett hux ˙elu jew morr billi jpo©©u jew jimxu fuqu.

G˙andhom speçi ta’ organi fil-

qieg˙ ta’ saqajhom li kapaçi jtieg˙mu. Il-biçça l-kbira talinsetti jxommu mill-antenni. Ilba˙rija xxomm is-sie˙eb aktar minn Ωew© kilomeri bog˙od.

L-insett jie˙u n-nifs minn toqob fil-©enb taΩ-Ωaqq li jissej˙u spiricles. Il-qalb tikkonsisti f’tubi twal mifruxin tul iΩΩaqq. F’çerti insetti s-sistema tas-smig˙ ukoll qieg˙da fiΩΩaqq u fis-saqajn. Jekk nie˙du l-©urat, dan jisma’ minn ta˙t il©wiena˙ fil-©enb ta’ Ωaqqu, u l-werΩieq, insett ie˙or li jixbah ˙afna ’l-©urat, jisma’ mis-saqajn ta’ quddiem. In-na˙al u nnemel g˙andhom mo˙˙hom aktar Ωviluppat minn insetti o˙ra. Huma kapaçi jerfg˙u lmemorja u jiddistingwu lg˙adu.

Hawn insetti li ma jtirux, però kapaçi ja˙arbu l-g˙adu peress li jaqbΩu. Qieg˙ed nirreferi g˙all-berg˙ud. G˙addaqs tieg˙u l berg˙ud g˙andu sa˙˙a inkredibbli fis-saqajn ta’

Il-biçça l-kbira tal-insetti jbidu darba biss meta jitg˙ammru.

Meta l-insett ibiddel il-forma fiΩika tieg˙u – ji©ifieri l-ewwel ikun bajda; imbag˙ad ifaqqas u jsir larva, jew kif nafuh isir dudu; wara jsir fosdqa; u wara jsir farfett – dan ilproçess ng˙idulu ‘metamorfusi’. L-aktar insett li g˙andu l-inqas ˙ajja b˙ala adult huwa speçi ta’ dubbiena li tissejja˙ mayfly. Din id-dubbiena tg˙ix ftit sig˙at, kemm tbid.

Interessanti hu li din id-dubbiena la g˙andha ˙alq u lanqas stonku.

Jekk induru g˙all-iktar insett li jg˙ix insibu kwalità ta’ susa (˙anfusa li tg˙ix fl-injam). Din l-ispeçi ta’ susa tg˙ix minn 37 sa 40 sena. Óafna mill-insetti jittieklu minn annimali o˙ra u kieku ma jkunx hekk ˙afna annimali u g˙asafar imutu bil©u˙. Óafna speçi ta’ insetti ma tantx jidhru g˙ax ikunu jixbhu l-ambjent tal-madwar. Dan ng˙idulu camouflage. Hemm insetti li kapaçi jiddefendu ru˙hom b’mod differenti, insibu Ω-ΩunΩan li jniggΩek, innemla li tigdmek, hemm min jitlaqlek ri˙a tinten, hemm min jibdel il-forma tieg˙u biex ibeΩΩg˙ek, u hemm min itella’ speçi ta’ qrun u jibdel

il-kulur. Ìid jew deni L-insetti jistg˙u jkunu ta’ ©id kif ukoll ta’ deni. TeΩisti kwalità ta’ dubbiena li tg˙ix fl-Afrika jg˙idulha tsetse fly li meta toqorsok tqabbdek ilmarda tan-ng˙as. In-nemusa hija l-iktar kreatura li toqtol nies fid-dinja. Dan l-insett i©orr mieg˙u l-marda talmalarja, il-kolera u l- yellow fever. Minbarra l-mard, ˙afna insetti jag˙mlu ˙afna ˙sara lill-uçu˙ tar-raba’. Insemmu l©urat: hemm razza ta’ ©urat, insibuh b˙ala lucust, li s˙aba minn din ir-razza kapaçi t˙arbat g˙alqa raba’ fi ftit sig˙at. Ma n˙allux barra ssusa. Din il-kwalità ta’ ˙anfusa tiekol l-g˙amara, ˙wejje©, karti u affarijiet li jistg˙u jkunu ta’ valur. Insetti minn dawn jistghu jfaqqruk.

Min-na˙a l-o˙ra g˙andna insetti li ˙lief ©id ma jag˙mlux. Insemmu n-na˙al, li jag˙tuna l-g˙asel u x-xemg˙a, idakkru l-frott u l-˙xejjex. Çerti insetti b˙an-nannakola wkoll jag˙mlu ˙afna ©id g˙ax din tiekol ˙afna insetti li jag˙mlu ˙sara lill-frott. U xi ng˙idu g˙ad-dud tal-˙arir!

Dan l-insett jitrabba bl-eluf lejn in-na˙a taç-Çina, g˙ax jipproduçi kwantità ta’ ˙arir g˙all-esportazzjoni. Minn çerti insetti wkoll isiru kwalità ta’ kuluri g˙aΩ-Ωebg˙a, kif ukoll xi mediçini. Jekk immorru lejn l-IndoneΩja, insibu li ˙afna mill-insetti, b˙all-iskorpjuni, il-wirdien u kwalità ta’ dud, huma l-platt favorit talikel u jekk ti©i offrut biex idduq xi platt u tirrifjutah, jie˙du g˙alihom.

KurΩità F’Malta nafu b’madwar 4,200 speçi ta’ insetti, iΩda hu ma˙sub li g˙andna madwar 5,000 speçi. Fuq l-insetti hawn ˙afna xi tg˙id u ma tispiçça qatt. Darb’o˙ra nikteb fuq il-©miel tal-friefet.

KurΩitajiet

23.03.2014 21

kalejdoskopju Mi©bura minn Charles b. spiteri

ara tassew jivvintaw kollox

Mara minn New York wa˙˙let biçça ©ojjellerija talplatinu f’g˙ajnha, biex tkun aktar speçjali min-nisa lo˙ra, minkejja li l-Akkademja tal-Oftalmolo©ija Amerikana ˙ar©et twissi kontra din ilproçedura.

Kristina Kovalevskya hi lewwel Amerikana li marret g˙and it-Tabib Emil Chynn f’Park Avenue Laser Vision, biex wa˙˙lilha forma ta’ qalb ta’ 3.5mm fl-abjad ta’ g˙ajnha l-leminija.

Meta lestiet, kienet irrappurtata tg˙id: “Jiena persuna li n˙obb l-estremitajiet. Irrid inΩomm din il-qalb imwa˙˙la f’g˙ajni g˙all-itwal perijodu possibbli. Di©à qed nippjana biex aktar ’il quddiem naqlag˙ha u nwa˙˙al disinn ie˙or. Kull mara trid

tipprova xi ˙a©a ©dida.” Hu stmat li g˙al kull bidla ta’ disinn fl-g˙ajn trid tit˙allas miΩata ta’ 717-il ewro.

Skont Dr Chynn, li studja f’Harvard, il-proçedura ta’ tqeg˙id ta’ ©ojjellerija flg˙ajnejn saret mijiet ta’ drabi fl-Ewropa u f’Los Angeles, iΩda qatt fi New York.

Kristina kienet l-ewwel klijenta tieg˙u hemmhekk.

Biex isir dan ix-xog˙ol kollu, l-ewwel ma jag˙mel ikun li injetta anestetiku f’g˙ajnha, biex iraqqdilha lparti fejn se te˙el il-©ojjellerija. Imbag˙ad jaqsam l-abjad tal-g˙ajn biex ikun hemm wisa’ fejn titqieg˙ed. Fuq din il-qasma ma jkunx hemm ˙tie©a ta’ punti, g˙ax tant tkun çkejkna, li tag˙laq we˙idha fi tlett ijiem.

Min-na˙a tieg˙u, Dr Chynn jinsisti li l-proçedura, li kienet ivvintata minn speçjalista tal-g˙ajnejn OlandiΩ fl2004, ma toffri ebda periklu.

Dan g˙ax l-o©©ett jitqieg˙ed biss fuq l-g˙ajn u g˙alhekk m’hemmx riskju li dak li jkun jag˙ma, jew xi ˙a©a tax-xorti tag˙ha. Kulma jista’ jkun hemm, hi infezzjoni ˙afifa, li jilqg˙ulha bl-antibijotiçi jew ftit demm, li jtul bejn ftit jiem g˙al ftit ©img˙at.

IΩda l-©ojjellerija fl-g˙ajnejn mhix rakkomandata u lanqas approvata mill-Akkademja tal-Oftalmolo©ija Amerikana, u qed twissi lil kul˙add bilperikli li tista’ tikka©una.

Intqal ukoll li Dr Chynn kien kontestant fil-programm The Millionaire.

ejjew nibdew infittxu Din hi tabil˙aqq sejba tajba!

U jien dejjem nemmen li peress li l-Maltin huma mag˙rufin g˙al kemm i˙obbu jgeddsu u jerfg˙u, g˙ad ikun hawn min isib xi kemxa tajba ta’ flus taddeheb, li dari kienu l-muniti legali f’pajjiΩna.

Naf b’kemm-il persuna tg˙id li fl-antik kien hawn min kien i˙affer toqba fil˙ajt, imxaqilba ’l fuq, jimbuttaw il-muniti fiha, u jka˙˙luha g˙al meta ji©u bΩonn. Jekk il-bΩonn ji©i, jaqilg˙u t-tik˙il u l-muniti jaqg˙u fl-art. U minn dawn in-nies jaf kien hawn li ma ©ewx bΩonn dawk ilflus…mietu u ntradmu!

B’xorti min isibhom; jew issid ©did jew xi bennej imqabbad. Inkella jispiççaw

fl-irdim.

IΩda din il-koppja Amerikana, fi Frar tas-sena li g˙addiet, kienet miexja bilkelb tag˙ha fil-proprjetà li g˙andha f’Kalifornja, u ©iet wiçç imb wiçç ma’ xortiha: ’il fuq minn seba’ miljun ewro f’muniti rari tad-deheb, g˙adhom ©odda, midfunin ta˙t dell ta’ si©ra qadima.

KwaΩi l-muniti kollha – 1,427, i©ibu d-dati ta’ bejn l1847 u l-1894. Skont David Hall, kofundatur talProfessional Coin Grading Service ta’ Santa Ana, li awtentikahom, dawn il-muniti qatt ma ççirkulaw u g˙adhom qishom ˙er©in mizzekka.

IrriΩulta li b˙ala deheb biss, dawn il-muniti jammontaw g˙al 19,352 ewro, iΩda w˙ud

minnhom tant huma rari li lesperti tal-muniti jistmaw li jistg˙u j©ibu mas-716,743 ewro kull wa˙da. Min difinhom jaf ˙biehom g˙al meta ji©i bΩonn; miet hu u ntesew g˙al aktar minn seklu s˙i˙.

Il-koppja ppreferiet li tibqa’ anonima g˙al diversi ra©unijiet, fosthom biex ma jkunx hemm min joqg˙od idejjaqha u jmur ifittex bil-metal detectors fl-art tag˙ha. In-numismatiku veteran Don Kagin, li qed jikkorrispondi ma’ din ilkoppja, qal li huma ra©el u mara miΩΩew©a, ta’ mezz’età u ilhom jg˙ixu fil-post g˙al numru sew ta’ snin.

Il-mara sostniet li skont mappa astrolo©ika li g˙andha, hi kellha ssib teΩor, iΩda qatt ma emmnet tabil˙aqq.

Muskoli foloz... xejn naturali

Le! Dan li qed taraw fir-ritratt ma jkabbarx il-muskoli tieg˙u bl-ispinaçi. Il-Popeye ta’ veru qed i˙asseb bil-bosta lil kull min jarah.

Il-bodybuilders fil-BraΩil qed jirriskjaw il-mewt meta jinjettaw lilhom infushom f’ta˙lit letali ta’ Ωejt u alko˙ol, biex ikabbru l-muskoli tag˙hom.

Arlindo de Souza kabbar il-muskoli ta’ jdejh g˙al 29 pulzier – l-akbar fil-BraΩil – wara li injetta dan kollu fih, biex ta ddehra ta’ muskoli minfu˙a. IΩda hu nnifsu ammetta li b’li g˙amel feta˙ bieb bera˙ g˙al infezzjonijiet perikoluΩi. U˙ud o˙ra li ppruvaw jag˙mlu l-istess ˙a©a spiççaw biex kellhom jinqatg˙ulhom idejhom barra. O˙rajn mietu. “Óabibi Paulinho miet waqt li kien g˙addej minn dan ilproçess,” qal Arlindo.” Il-mewt tieg˙u ˙assejtha wisq. Hu injetta lilu nniffsu; jien g˙amilt b˙alu, iΩda hu qabeΩ il-limitu.

Nag˙ti parir biex ˙add ma jie˙u dan iΩ-Ωejt.

“Jien waqaft nie˙du, u waqqaft affarijiet o˙ra wkoll, g˙alkemm dejjem ikun hemm ix-xewqa li ner©a’ nibda.

Madankollu, sal-lum dejjem irnexxieli nikkontrolla lili nnifsi.”

Arlindo de Souza, ©uvni li jg˙ix ma’ ommu, mara xi˙a f’Olinda, mal-kosta tal-BraΩil, jg˙id li kien hemm ra©el li tah dan iΩ-Ωejt u qallu: “Injetta dan, u tikber fi ftit jiem.” G˙amel hekk u ra t-tibdil minn dak il-˙in stess.

IΩda issa kull darba li jmur g˙and it-tobba, g˙ax qed jibΩa’ g˙alih innifsu, dawn qed jirrifjutaw li joperawh g˙ax li g˙andu g˙amlu hu lilu nnifsu.

Mindu beda jinjetta sentejn ilu, Arlindo sar id-diskussjoni tal-belt u l-biΩa’ ta’ familtu. O˙tu Marineide Gomes de Souza qalet li l-familjari huma inkwetati ferm min˙abba fih. Mhux bniedem ˙aΩin. Joffri ˙biberija u jg˙in ˙afna lin-nies filbΩonn. IΩda hemm u˙ud li jippruvaw jiddie˙ku bih; o˙rajn jiskantaw bih u xi w˙ud o˙ra jemmnu li niΩel minn xi pjaneta o˙ra. Óu Adriano, Josi Jordco, qal li d-dehra goffa tieg˙u fiha lvanta©©i, speçjalment g˙an-nisa, li kull fejn ikun, ji©©ennu warajh.

Personalità

22 23.03.2014

MA TGÓADDIX MINGÓAJR STUDJU U DRAMA RAMONA PORTELLI tintervista lil GEORDIE SCHEMBRI

www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

Kull meta jkolli çans u nkun ser nibqa’ ©ewwa, huwa normali ˙afna li nsegwi d-drama lokali fuq itteleviΩjoni lokali fix-xitwa. Dan l-a˙˙ar impressjonatni tifla çkejkna li qed tinterpreta l-parti tag˙ha tajjeb ˙afna. Óafna jsibuha b˙ala ‘iç-Çaqqufa’, iΩda jisimha proprja huwa Geordie Schembri. G˙amilt kuntatt mag˙ha permezz ta’ ommha Alison, u ffissajna data u ˙in sabiex nintervista lil Geordie.

Dakinhar tal-intervista Geordie ©iet f’kafeterija l-Mosta, flimkien mal-©enituri tag˙ha. Riedu j˙alluna g˙alina fuq mejda, iΩda stedinthom jibqg˙u mag˙na, hekk jew b’hekk ma konna ser ng˙idu xejn aktar ˙lief dak li ˙are© f’din l-intervista stess!

L-istudju huwa parti minn ˙ajjitha

“

Inkun sodisfatta ˙afna b’dak li nara, speçjalment wara ˙afna ˙in ta’ filming

Geordie g˙andha g˙axar snin, tg˙ix iΩ-Ûejtun flimkien mal-©enituri tag˙ha g˙ax ˙utha m’g˙andhiex, u tattendi l-iskola St Joseph f’TasSliema. T˙obb ˙afna ddrama, tenis, qari u l-istudju.

Tikkunsidra lilha nnifisha b˙ala persuna li t˙obb tiççajta u kalma ˙afna. Iffissata fuq il-grupp muΩikali One Direction. Fil-fatt sejra tarahom live f’Ìunju li ©ej flimkien ma’ xi ˙bieb tag˙ha u ommijiethom.

L-istudju g˙aliha huwa parti minn ˙ajjitha. Jekk ˙afna studenti jieqfu jistudjaw waqt issajf, Geordie tag˙mel bilkontra. Anzi, timmissja ˙afna li fis-sajf ma jkollhiex homework .

B’hekk ommha te˙odha l-privat biex ikollha l- homework g˙ax ma tkunx trid l-eΩerçizzji li tag˙tiha ommha. Kif qaltli hi stess, t˙obb tibqa’ g˙addejja fis-sajf ukoll g˙ax t˙obb titg˙allem.

Anke meta tkun ma tifla˙x, tkun trid tmur l-iskola biex ma tfallix, imma ovvjament ma jistax ikun. Allura sabet alternattivi o˙ra: s˙abha j©ibulha l-homework li jkun ing˙atalhom meta tkun falliet, u b’hekk tkun dejjem impenjata xorta wa˙da.

Bdejt nitkellem mag˙ha dwar id-drama. Kont naf li minn dejjem kienet t˙obb issegwi d-drama Maltija, u t˙ajret tibda tattendi skola tad-drama meta kellha erba’ snin. Sostniet mieg˙i li biddrama ˙ar©et il-personalità

tag˙ha, kif ukoll iΩΩomm lilha nnifisha okkupata filwaqt li tapprezza l-kapaçità li to˙ro© karattru ie˙or.

Geordie di©à hija ddixxiplinata permezz tad-drama, g˙aliex mhux l-ewwel darba li kellha struzzjonijiet biex ma taqtax xag˙arha, jew biex ma toqg˙odx fix-xemx wisq id-dehra fil- filming tibqa’ listess kontinwament.

L-ewwel passi g˙ar-reçtar kienu f’idejha Mistoqsija jekk kinitx hi li g˙amlet l-ewwel pass g˙addrama, jew kinitx ommha li ˙e©©itha, Geordie we©bitni: “Minn dejjem xtaqt. Kont nara tfal o˙ra jirreçtaw u kont nistaqsi kif kienu jag˙mlu biex jidhru, u eventwalment kont t˙ajjart nag˙mel b˙alhom.”

Omm Geordie tistqarr li minn età çkejkna Geordie dejjem kienet kunfidenti fuq il-palk, bla ma tist˙i li tkun quddiem in-nies. Bdiet titg˙allem id-drama malMasquarade, u wara bdiet tattendi l-iskola FreeSpirit ukoll. Staqsejtha kif tla˙˙aq maΩ-Ωew© skejjel tad-drama li tattendi, flimkien mal-iskola, studju, homeworks u xi passatempi li g˙andha.

“Ommi twassalni kullimkien fejn hemm bΩonn.

Ovvjament tg˙ini nqassam il˙in g˙al kollox,” we©bitni filpront.

G˙alkemm illum ˙afna jafuha b˙ala ‘iç-Çaqqufa’, Geordie qabel kienet di©à ˙adet sehem fi drama o˙rajn

lokali fosthom Dejjem Tieg˙ek Becky meta kellha erba’ snin. Wara kellha parti Ωg˙ira fid-drama KC u anke f’ An©li: Kapitlu Ìdid . Ridt inkun naf xi tkun ir-reazzjoni tag˙ha meta llum il-©urnata saret tara lilha nnifisha fuq it-televiΩjoni. “Inkun sodisfatta ˙afna b’dak li nara, speçjalment wara ˙afna ˙in ta’ filming .” Fil-pront qabΩet ommha fejn infurmatni li normalment Geordie tkun trid li titgeddes ma’ missierha waqt ix-xeni tag˙ha!

T˙e©©e© tfal o˙ra jiskopru t-talent tag˙hom Peress li g˙adha çkejkna, staqsejt lil Geordie kif t˙ossha ta˙dem ma’ atturi stabbiliti li, tista’ tg˙id, kollha huma akbar minnha fletà. “In˙ossni mmur tajjeb ˙afna mag˙hom u kuntenta li ltqajt mag˙hom. Filli narahom fuq it-televiΩjoni u filli qed na˙dem mag˙hom, u fuq kollox qed nitg˙allem minn g˙andhom ukoll,” sostniet bl-ikbar serjetà.

Fl-a˙˙ar nett tlabt lil Geordie sabiex tg˙addi messa©© lill-qarrejja, speçjalment dawk çkejknin, talgazzetta KullÓadd. “Ng˙idilhom biex ja˙dmu ˙alli jiskopru t-talenti tag˙hom, u mhux joqog˙du ©ewwa quddiem il-kompjuter biss.

Nissu©©erixxi wkoll li jit˙alltu man-nies biex ma jkunux imgerrxa. L-iskola hija importanti wkoll, u qatt twarrbuha minn ˙ajjitkom,” temmet tg˙id Geordie.

“

Min I˙addem

23.03.2014 23

Kif taÓsibha L-assoÇjazzjoni ta’ min iÓaddem?

L-importanza taL-armonija bejn L-impjegati u min iÓaddem

Anton Vella SMEs Helpdesk Executive Malta Employers’ Association

L-ewwel ippermettuli nirringrazzja lill-istaff editorjali ta’ din il-gazzetta, li g˙o©bu jibda jiddedika spazju fejn a˙na, b˙ala Assoçjazzjoni ta’ Min I˙addem, inkunu nistg˙u nesprimu l-veduti tag˙na fuq diversi kwistjonijiet relatati max-xog˙ol, kif ukoll naqsmu l-ideat tag˙na mag˙kom il-qarrejja fuq su©©etti o˙ra li jolqtu mil-qrib employers u sidien ta’ negozji Ωg˙ar.

Din ser tibda tkun il-pa©na li permezz tag˙ha l-MEA sejra tkun qed iΩΩomm lappuntament tag˙ha mag˙kom l- employers , fuq baΩi regolari, u speçjalment jekk intom sidien ta’ negozji Ωg˙ar. Nassigurakom li f’dawn il-ftit linji ser tkunu tistg˙u issibu minjiera ta’ informazzjoni, li permezz talSME Helpdesk talAssoçjazzjoni, jien ser inkun qed nag˙mel ˙ilti sabiex inwasslilkom.

Il-bΩonn ta’ rapport tajjeb Illum ser inkun qed inkellimkom dwar kemm huwa neçessarju li jkun jeΩisti rapport tajjeb bejn l- employers u l-impjegti tag˙hom.

Importanti li wie˙ed iΩomm f’mo˙˙u li parti mis-sigriet ta’ suççess f’negozju, huwa l-fatt li tkun teΩisti armonija, u

siner©ija s˙i˙a fl-operat, bejn l-impjegati u min i˙addem.

L-aqwa investiment li jista’ jag˙mel imprenditur huwa dak li jinvesti tajjeb fl-impjegati tieg˙u stess. Ikun inutli li jkollu prodott jew servizz ta’ kwalità, jekk l-impjegati tieg˙u ma jkunux kuntenti fuq il-post tax-xog˙ol, u b’hekk jispiççaw li flok jg˙inu sabiex jinkiseb suççess fin-negozju, jispiççaw sabiex indirettament ikunu ta’ xkiel g˙all-istess intrapriΩa.

Min i˙addem irid l-ewwel u qabel kollox jag˙mel l-a˙jar g˙aΩla, meta ji©i biex jinga©©a persuni sabiex ja˙dmu mieg˙u. Mhux biss g˙andu j˙ares ’il barra u jara li jirnexxilu jattira l-aktar persuni adatti g˙alih, iΩda jrid i˙ares ukoll mil-lenti talimpjegati, u jara li joffrilhom l-a˙jar kuntratt ta’ impjieg, b’kundizzjonijiet li jag˙mlu ©ie˙ lill-istess kumpanija.

Il-MEA minn dejjem sa˙qet fuq l-importanza li l-employers jimxu mar-regoli, u ma dak kollu stipulat fl-Att li jirregola l-kundizzjonijiet talimpjieg.

IΩda li qed ng˙id jien illum imur ’il bog˙od aktar minn hekk. L-imprenditur irid ikun konformi mhux biss g˙aliex il-li©i titlob hekk, iΩda

g˙aliex finalment hekk ikun jaqbel g˙alih innifsu, g˙allimpjegati u g˙all-istess azjenda li hu imexxi.

L-impjegati jridu jkunu kuntenti Impjegati li jkunu kuntenti fuq il-post tax-xog˙ol tag˙hom issarrfu fi produttività, jassiguraw il-kwalità, u jiggarantixxu suççess finnegozju. Flok il-˙in jin˙ela f’battibekki u kwistjonijiet bejn min i˙addem u l-impjegati, il-˙in prezzjuz ikun jista’ jintuΩa sabiex l-intrapriΩa tag˙raf tkun aktar kompetittiva u innovattiva, u b’hekk iΩΩomm il-pass ma’ ta’ quddiem, u tkun kapaçi ta˙taf lopportunitajiet li ji©u quddiema sabiex tkompli tikber, tinvesti u to˙loq ix-xog˙ol.

Impjiegi b’pagi baxxi, u b’kundizzjonijiet li ma jkunux tajbin, barra li mhumiex aççettabbli fid-dinja tax-xog˙ol illum, jistg˙u jkunu r-riçetta g˙al falliment ta’ negozju. Min-na˙a l-o˙ra, l-impjegati m˙allsa tajjeb g˙andhom l-obbligu li jkunu responsabbli biΩΩejjed li jag˙tu lill-employer tag˙hom dak mistenni minnhom u aktar.

Filwaqt li l- employers i˙arsu lejn l-impjegati b˙ala

mezz ta’ investiment, l-istess impjegati jridu jrendu lilhom infushom u joffru l-a˙jar, sabiex l-investiment jissarraf f’suççess, g˙alihom stess, u g˙al min i˙addimhom.

L-employer, sid ta’ negozju Ωg˙ir, ma g˙andu qatt jaqta’ qalbu li jimxi ’l quddiem. Ma g˙andu qatt iΩomm lura milli jara kif jista’ jibbenefika minn skemi eΩistenti offruti millGvern tal-©urnata. L-employer irid jag˙raf jaffronta kull sfida, u jdawwarha f’opportunitajiet ©odda, sabiex ikun jista’ jinvesti aktar, u jkabbar il-profitti tieg˙u.

G˙al dan il-g˙an, l-MEA ˙asbet li, barra s-servizzi li g˙al dawn l-a˙˙ar 48 sena dejjem offriet lill- employers , kemm b˙ala assoçjazzjoni kif ukoll b˙ala unjin, issa qieg˙da toffri servizzi o˙ra diretti, intenzjonati speçifikament g˙al employers sidien ta’ negozji Ωg˙ar, permezz ta’ SME Helpdesk ©did.

Helpdesk ser ikun dispost li jg˙in lil sidien ta’ negozji Ωg˙ar meta dawn ikollhom bΩonn jag˙mlu kuntatt ma’ xi dipartimenti, awtoritajiet jew entitajiet regolatorji, kif ukoll hand-holding waqt proçessi ta’ applikazzjoni g˙al xi skemi u benefiççji o˙ra li minn Ωmien g˙al Ωmien ikunu qed ji©u offruti lilhom.

www.facebook.com/MaltaEmployersAssociation Kull min jixtieq jag˙mel kuntatt mag˙na (b˙ala Assoçjazzjoni ta’ Min I˙addem) jista’ jag˙mel dan billi jçempel fuq 2122 2992 jew 2123 7585. Jista’ wkoll jibg˙at email lil anton.vella@maltaemployers.com, jew juΩa t-24/7 helpline 2122 2006, billi jçempel u j˙allilna ismu, sabiex fl-iqsar Ωmien possibbli nkunu nistg˙u nirritornaw it-telefonata tieg˙u.

Grazzi talli tajtuni l-opportunità li nitkellem mag˙kom. Niltaqg˙u b˙al-lum xahar. Min jixtieq jg˙addili xi su©©erimenti fuq fuq su©©etti li jixtieq jisma’ ming˙andi fil-©img˙at li ©ejjin, nitlobkom t˙ossukom liberi li tikkomunikaw mieg˙i jew mal-istaff editorjali ta’ din il-gazzetta u jien inweg˙edkom li nag˙mel ˙ilti sabiex ma niddiΩappuntakomx.

Kultura

24 23.03.2014

Pina u nina

Bronk Productions se tag˙laq dan l-ista©un teatrali b’kummiedja o˙ra brillanti b’garanzija ta’ sag˙tejn u nofs da˙k ma jaqta’ xejn. Pina u Nina hija kummiedja minn dawk li t˙allik fuq ixxwiek tistenna li l-˙in kollu se tinqala’ xi praspura ©dida.

Fil-kummiedja Pina u Nina se naraw lis-Sur Amabile, anzjan armel, li jkollu Ωew©t itfal: Mario u Clara. Clara jkollha namrat u missierha ma jkunx iridha tkellmu. Allura jordna lill-qaddej tieg˙u Gejtu biex joqg˙od g˙assa biex jekk ji©i Bobby, innamrat tat-tifla, ma j˙allihx jid˙ol fil-villa. Gejtu ma jkunx irid jikser il-kelma tas-sinjur imma lflus jag˙mlu b’kul˙add u Gejtu jispiçça vittma tag˙hom ukoll.

Darba fost l-o˙rajn Amabile jirritorna d-dar u jsib lil bintu u linnamrat tag˙ha fil-kamra tal-bejt.

Naturalment it-tort jaqa’ kollu fuq Gejtu, u Amabile jiddeçiedi li jkeççih g˙ax ma obdiex l-ordni tieg˙u. Bl-g˙ajnuna ta’ Mario, li jkun ˙abib ma’ Gejtu, tinstab soluzzjoni biex Gejtu jibqa’ ja˙dem fil-villa ming˙ajr ma Amabile jkun jaf li Gejtu g˙adu

f’daru. Imma tg˙id dan il-pjan se jirnexxi? U Clara kif se jirnexxilha ΩΩomm lin-namrat tag˙ha filvilla bil-mo˙bi ta’ missierha? Ilkobba tkompli tit˙abbel meta Amabile jiddeçiedi li jibda jrabbi l-kanali u jkollu bΩonn lil xi ˙add biex jag˙tih xi ftit pariri dwar it-trobbija tag˙hom. Imma r-ra©el li jsib mhux fil-kanarini jkun jifhem imma…

Pina u Nina se tittella’ fl-Istitut Kattoliku l-Furjana, is-Sibt 26 ta’ April fis-7.00pm u l-Óadd 27 ta’ April fil-5.00pm.

Se jie˙du sehem atturi popolari b˙al John Suda, Maryrose Mallia, Ina Robinich, Ìor©, Doreen Cini, Joe Borg, Tonio Vella, Stephanie Grech Mallia, Dorian Micallef u Elliot Micallef. Id-direzzjoni hija f’idejn Tonio Vella.

Riservazzjonijiet miftu˙in minn www.bronk.org; mill-uffiççju tarriservazzjonijiet tal-Istitut Kattoliku: 2123 8429; mill-bar talIstitut Kattoliku: 2124 2551; millBronk Productions: 2122 3347 jew 2722 3347, minn Viri’s Take Away il-Kalkara: 2180 2993 u Tereza Bazaar ta’ ÓaΩ-Ûabbar: 2189 2730.

L-aKBaR MiXEGÓLa Ta’ FaÇÇaTa B’EFFETTi PiROTEKniÇi STROBE Attività mhux tas-soltu ser issir f’Óal Balzan nhar isSibt 29 ta’ Marzu 2014 fl-okkaΩjoni tal-festa litur©ika ta’ Marija Annunzjata. Din ser tittella’ mill-KaΩin talBanda San Gabriel – Óal Balzan A.D. 1920, u lG˙aqda Piroteknika 25 ta’ Marzu – Óal Balzan A.D. 2007, fejn ser isir tentattiv tal-akbar mixeg˙la talfaççata tal-KaΩin tal-Banda San Gabriel, li jinsab eΩatt ˙dejn il-knisja parrokkjali, b’effetti pirotekniçi strobe. The Malta Records ser ikunu qed josservaw li jintla˙qu l-kriterji me˙tie©a tal-akbar mixeg˙la ta’ faççata b’effetti pirotekniçi strobe. Dan l-effett ikun ta’ gass ikkulurit li jintuΩa fil-log˙ob tan-nar tal-art biex jag˙ti l-kulur lir-raddiena, però jkun iteptep.

Matul iΩ-Ωmien it-tradizzjoni tal-manifattura tallog˙ob tan-nar kienet wa˙da kbira f’Óal Balzan.

G˙aldaqstant, biex din it-tradizzjoni piroteknika tibqa’ ˙ajja f’Óal Balzan, in˙ass il-bΩonn li ssir attività fejn l-arti©©jan pirotekniku Balzani jer©a’ jag˙ti l˙ajja lil din is-seng˙a partikolari li fil-jiem tas-sajf ti©bed ˙afna nies u turisti biex jaraw wirjiet pirotekniçi fil-festi tal-bliet u r˙ula Maltin. U, fil-fatt, din il-wirja li ser issir tal-akbar mixeg˙la ta’ faççata b’effetti pirotekniçi strobe, li ser tkun ukoll iddedikata lil dawk il-Balzanin kollha li ˙admu u paxxew lid-dilettanti Maltin bl-ilwien li kienu jimmanifatturaw fil-Kamra tan-Nar San Gabriel li kienet tinsab fil-limiti tal-Iklin.

Matul is-serata ser ikun hemm divertiment garantit u d-d˙ul hu bla ˙las. Il-mistiedna speçjali ser ikunu l-grupp Firelight, rebbie˙a tal-Malta Eurovision Song Contest bid-diska Coming Home . Qabel ser ikun

hemm diversi kantanti Ωg˙aΩag˙ u tfal li ser juru ttalenti tag˙hom fil-kant ukoll.

Matul is-serata ser ikun hemm diversi posti tal-ikel, xorb, ˙elu u affarijiet o˙ra f’atmosfera ta’ festa g˙allfamilja kollha. G˙at-tfal ser ikollna bouncing castle.

Is-serata tibda fit-8.30pm, quddiem il-KaΩin talBanda San Gabriel, Óal Balzan. Ser ikun hemm

ukoll pasta night buffet bilqieg˙da u tajjeb li r-riservazzjonijiet isiru minn qabel fuq 7909 3057 g˙allprezz ta’ €10. Dan l-appuntament m’g˙andux jintilef g˙ax hija opportunità unika li effetti pirotekniçi strobe jixeg˙lu s-sede tal-KaΩin tal-Banda San Gabriel f’Óal Balzan sabiex jitniΩΩel b˙ala Rekord Nazzjonali ie˙or f’pajjiΩna.

Kultura

23.03.2014 25

FrieFet u Barrin Fl-iStitut kattOliku Il-Kumpanija Teatru Rjal tag˙laq l-istagun tag˙ha s-Sibt 5 ta’ April fis-7.00pm u l-Óadd 6 ta’ April fil-5.00pm b’tislima lil Lino Grech billi tippreΩentalna l-a˙˙ar kummiedja brillanti li nkitbet minn dan l-attur li tant g˙amel g˙at-Teatru Malti. Friefet u Barrin – kummiedja ˙ajja ˙afna u li Ωgur tinΩel g˙asel ma dawk kollha li se jattendu g˙aliha Il-kummiedja Friefet u Barrin hija bbaΩata fuq karattri li mad-daqqa t’g˙ajn jidhru normali, imma kollha kemm huma g˙andhom leççentriçità ˙elwa tag˙hom.

G˙andna l-missier li huwa ffrustrat sesswalment g˙ax il-mara tieg˙u qieg˙da f’g˙aqda ffissata li l-popolazzjoni tad-dinja qed tisplodi, g˙alhekk tastieni mis-sess u traqqdu flispare bedroom. Dawn g˙andhom Ωew© subien: il-kbir iffissat fuq il-pjanti u n-nisa, il-˙in kollu jmesmes ’l hemm u ’l hawn; imbag˙ad hemm iΩ-Ωg˙ir, li suppost qed jistudja g˙al tabib imma nerd wisq u, kontra ˙uh, ma jafhomx l-affarijiet tal-˙ajja u n-natura.

Niltaqg˙u ma’ familja li jkunu se jmorru btala proprju meta missier ir-ra©el, bniedem pupletku u mo˙˙u fil-friefet u l-barrin kemm tan-natura kif ukoll tal-la˙am, ikun ©ej iΩurhom u mieg˙u tkun ©ejja wkoll il-mara li re©a’ ΩΩewwe©. L-inkwiet tag˙hom kien biss li dan kien se j˙alli l-wirt kollu lilha. L-uniku

wie˙ed li jibqa’ d-dar mag˙hom huwa proprju t-tifel iΩ-Ωg˙ir…u jkollu struzzjonijiet biex jag˙mel minn kollox biex iΩomm in-nannu kuntent…iΩda ma kienx jaf x’©ej g˙alih.

Mal-wasla tan-nannu u dik li qieg˙da mieg˙u, l-affarijiet jinqalbu ta’ ta˙t fuq. Min hi proprja l-mara l-©dida tan-nannu? X’effett se t˙alli fuq kull ra©el li hemm fid-dar? Minn hawn ’il quddiem is-sorpriΩi ma jiqfux… wa˙da wara l-o˙ra, li l-udjenza ma tkunx qed tistenna. F’din il-kummiedja (l-aktar riçenti tieg˙u) Lino Grech jo˙ro© avventuruΩ f’kull sens, aktar minn kummiedji o˙ra tieg˙u. Jekk mhux l-aqwa, din hija Ωgur fost l-a˙jar kitbiet tieg˙u. Mhux ta’ min jitlifha. Insellmulu bilpreΩenza tag˙na.

Jie˙du sehem f’din il-kummiedja w˙ud millaqwa atturi li g˙andna f’Malta: Peter Borg, Simon Curmi, Frida Cauchi, Marilyn Custo, Rachel Micallef, Kurt Castillo, Kevin Spiteri u Brian Farrugia. Ta˙t id-direzzjoni ta’ Ray Abdilla u produzzjoni ta’ Pawlu Testa Ir-riservazzjonijiet g˙al dawn iΩ-Ωew© produzzjonijiet jinsabu miftu˙in mill-uffiççju tarriservazzjonijiet u l-bar tal-Istitut Kattoliku, Carmen Azzoppardi, Tereza Bazaar u Pawlu Testa Travel (2122 3340 / 9947 6468). Wie˙ed jista’ jibbukkja ukoll bl-internet fuq www.kumpanijateatrurjal.com

l-GÓanja tal-POPlu 2014 – it-38 eDizzjOni Serata ta’ 16-il kanzunetta varjata Is-Sibt, 15 ta’ Marzu ttella’ lfestival L-G˙anja tal-Poplu fit-Teatru Sir Temi Zammit flUniversità. Il-kanzunetti ppreΩentati kollha kienu ta’ livell g˙oli u b’su©©etti li jirriflettu l-˙ajja tag˙na l-Maltin fid-dinja tal-lum. Il-parteçipanti f’dan il-festival kantaw u akkumpanjaw il-kanzunetti

tag˙hom b’mod live . Il-kor ta’ tfal u Ωg˙aΩag˙ L-G˙anja tal-Poplu feta˙ dan il-festival permezz ta’ ta˙lita ta’ suççessi minn L-G˙anja tal-Poplu.

Il-kanzunetta rebbie˙a LG˙anja tal-Poplu 2014 hija Jien ma Na˙dimx , kantata minn Karen DeBattista, kliem ta’ Rita Pace u muΩika

ta’ Mark Scicluna. Ilkanzunetta, li tindirizza lperspettiva tas-soçjetà lejn irrwol tal-mara tad-dar, intlaqg˙et tajjeb ˙afna minn dawk preΩenti.

Il-kanzunetta Kif Xrobtuli lMenti interpretata minn Frank O’Neill, Christabelle u Il-Lajks, bi kliem u muΩika

tal-istess Frank O’Neill ©iet klassifikata fit-tieni post.

B’mod umoristiku, ilkanzunetta titratta t-tema attwali tal-medja soçjali u kif din biddlet il-˙ajja ta’ kull wie˙ed minna. B’din ilkanzunetta Frank O’Neill reba˙ ukoll il-premju L-A˙jar Kantawtur.

Fit-tielet post ©iet ilkanzunetta Wara l-Kançell kantanta minn Olivia Lewis u Miriam Christine, li hija wkoll il-kompoΩitriçi talkanzunetta. L-awtur talkanzunetta huwa Joe Julian Farrugia. Din il-kanzunetta tippreΩenta diversi dilemmi ta’ persuni maqfulin il-˙abs.

Rita Pace, awtriçi wkoll talkanzunetta Il-Quççata reb˙et il-premju g˙all-a˙jar tema soçjali. Il-kanzunetta, fuq muΩika ta’ Jeffrey Scicluna u interpretata mill-grupp 7 Spadi, tfakkar li meta tkun minn fuq façli tinsa meta darba kont fil-qieg˙; iΩda meta ma’ tibqax fil-quççata tinduna li kul˙add g˙andu bΩonn xulxin.

Il-premju g˙all-a˙jar talent Ωag˙Ωug˙ intreba˙ millG˙awdxija Denise Spiteri li kantat il-kanzunetta Pupa fuq kliem u muΩika ta’ Mark Laurence Zammit.

Christian Arding reba˙ ilpremju g˙all-a˙jar interpretazzjoni bil-kanzunetta IlKarba tal-Mument mikutba minn Kevin Tanti u fuq muΩika ta’ Chan Vella, li tirrefletti l-˙sibijiet u emozzjonijiet tat-tfal li qed jesperjenzaw is-separazzjoni tal-©enituri tag˙hom.

Din l-edizzjoni tal-festival kienet l-ewwel attività organizzata mill-Fondazzjoni Çelebrazzjonijiet Nazzjonali.

Il-Professur Oliver Friggieri ppreΩenta t-trofej lir-rebbie˙a.

L-organizzaturi ppubblikaw CD tal-festival li tinsab g˙allbejg˙ g˙all-prezz ta’ €10 mill-YTC, kif ukoll mill˙wienet ewlenin.

Skeda

08.30 10.05 11.25 12.30 12.45 14.00 14.40 16.15 17.00 17.30 17.40 18.15 19.30 20.30 21.30 22.35 23.30

Breakfast News Weekend Aroma Kitchen (R) Triq Wa˙da One News World Next Top Model Malta Pink Panther (R) Saturday Night Express Telebejg˙ L-Argument One News Update L-Argument (ikompli) PL Attività Politika One News It-Tfal Maskra (R) On D Road (R) One News

23.03.2014 27

07.00 08.00 08.30 11.30 12.00 13.30 14.00 14.05 14.30 17.00 18.00 18.05 18.40 19.30 20.15 20.30 21.30 21.35 23.15

NET News Elle (R) Telebejgh Nisga Maltija Accordo (R) Premier (R) NET News Premier (R) Mitqlu Deheb (R) M Fashions Malta NET News Flusek (R) Wheelspin (R) NET News Ghalik fl-Ewropa Dokumentarju - Princess Diana NET News Replay NET News

07.00 07.30 08.00 08.30 09.00 09.30 10.00 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.30 16.00 16.05 17.10 17.30 18.00 18.10 18.40 19.15 20.00 20.45

L-G˙odwa t-Tajba Human Senses L-Irkant Dot EU G˙awdex Illum Tuffi˙at Migduma Valletta Malta U Lil Hinn Minnha A˙barijiet Óadd G˙alik A˙barijiet Óadd G˙alik…ikompli Gadgets A˙barijiet The Wedding Battle Malta u lil Hinn Minnha L-Irkant A˙barijiet Madwarna Venere Mixage A˙barijiet American Idol

06.00 06.30 10.00 10.30 10.55 11.50 12.00 12.10 12.20 13.30 14.00 16.30 16.35 18.50 20.00 20.35 20.40 21.30 23.30

Parlamento Punto Europa Unomattina In Famiglia Buongiorno A Sua Immagine Santa Messa A Sua Immagine Recita Dell'angelus A Sua Immagine Linea Verde Telegiornale L’arena Tg 1 Domenica In L'eredità Telegiornale Tg Sport Flavio Insinna Affari Tuoi Un Medico In Famiglia 9 Tg1 60 Secondi

06.30 07.00 07.25 07.45 08.15 09.05 10.30 11.30 13.00 13.30 13.40 13.45 15.40 17.05 17.10 18.10 19.35 20.30 21.00 21.45 22.40

Real School Il Divertinglese Incinta Per Caso Il Terzo Uomo Lassie – Cavallo Selvaggio I Neonati Della Foresta Voyager Factory Il Nostro Amico Charly Cronache Animali Mezzogiorno In Famiglia Tg2 Giorno Tg 2 Motori Meteo 2 Quelli Che Aspettano Nicola Savino In Quelli Che Il Calcio Tg2 L.I.S. Stadio Sprint 90° Minuto Squadra Speciale Cobra 11 Tg2 20.30 N.C.I.S. Volare A Bassa Quota Intelligence Mei Chen. Il Ritorno La Domenica Sportiva

07.30 07.55 09.45 11.00 1140 13.30 14.00 14.40 16.40 18.10 20.00 20.30 21.10

Tg La7 Omnibus L’Aria che Tira Otto e Mezzo Film: Gli Anni In Tasca Tg La7 Tg La7 Cronache Film: I Gigli Del Campo The District L’Ispettore Barnaby TG La7 Crozza Nel Paese Delle Meraviglie La Gabbia

06.00 06.50 08.55 09.45 10.35 11.25 13.05 13.55 14.45 16.50 17.40 18.30 19.20 20.10

06.00 Fuori orario 07.05 Film: Fra’ Manisco cerca guai 08.45 TGR Speciale Ambiente Italia Giornata FAI 11.10 TGR 12.55 12 Idee per la crescita 13.25 Fuori Quadro Le tribù dell'arte 14.00 TG Regione 14.09 TG Regione Meteo 14.15 TG3 14.30 In 1/2 ora 15.00 TG3 LIS 15.05 Ciclismo. Milano – Sanremo 17.00 Kilimangiaro 19.00 TG3 19.30 TG Regione 19.53 TG Regione Meteo 20.00 Blob 20.10 Che tempo che fa 22.45 TG3 22.55 TG Regione

06.00 Chante!

07.00 Til Death 08.55 Scooby-Doo E Il Mostro Di Lochness 10.35 Free Willy 3-Il Salvataggio 12.25 Studio Aperto 12.58 Meteo.It 13.00 Sport Mediaset Xxl 14.00 Grande Fratello 14.25 Moondance Alexander 16.20 Flicka 2 - Amiche Per Sempre 18.15 Tom E Jerry Iv 18.30 Studio Aperto 18.58 Meteo.It 19.00 Così Fan Tutte 2 19.35 Save The Last Dance 2 21.30 Lucignolo

06.00 07.55 07.59 08.50 10.05 11.30 12.00 13.00 13.40 14.00 18.50 20.00 20.40 21.10 23.30 23.50

Prima Pagina Tg5 Traffico Tg5 Le Frontiere Dello Spirito The Truth Behind...

Le Storie Di Melaverde Melaverde Tg5 L' Arca Di Noè Domenica Live Avanti Un Altro Tg5 Paperissima Sprint Giass Grande Fratello – Riassunto Matrix

06.40 07.05 07.25 07.55 08.25 09.25

17.05 18.55 19.35 20.30 21.15 23.10

Music Line - Speciale Tg4 Night News Televendita Media Shopping Zorro I Magnifica Italia 3 I Santi – Lo Splendore Del Divino Nel Quotidiano Santa Messa Pianeta Mare Tg4 Pianeta Mare Ricette All'italiana Donnavventura Uomini D'amianto Contro L'inferno Sceriffo Senza Pistola Tg4 Il Segreto Tempesta D'amore 8 La Bibbia Il Cliente (Di J. Schumacher)

07.30 07.55 08.05 08.25 08.35 09.20 10.05 10.50 11.20 11.50 12.25 13.10 13.55 14.45 15.00 17.30 18.15 19.05 20.00 20.30 21.00 21.50 22.40

07.15 08.05 08.30 09.20 09.45 10.10 10.35 11.00

07.00 08.45 09.00 11.30

College Football Ski Pass World Cup Qualifier Football UEFA Under-21 International Championship Futsal European Tour Snooker UEFA Under-21 International Championship Futsal Boxing Scottish International Open Bowls FIS World Cup Alpine Skiing Ski Pass

06.00 06.25 07.15 08.10 09.05 09.55 10.50 11.40 12.35 13.30 14.25 15.20 16.15 17.10 18.05 19.00 20.00 21.00 21.30 22.00 23.00

How It’s Made American Chopper American Guns MythBusters. Let There Be Light The Big Brain Theory Baggage Battles Flip Men Storage Hunters Auction Kings Auction Hunters Gold Rush Gold Divers Ice Cold Gold Wheeler Dealers Overhaulin’ Texas Car Wars Car Vs Wild Bear Grylls Worst-Case Scenario Manhunt. Arizona Ice Cold Gold

Teletubbies Jollywobbles Me Too! 0 3rd & Bird David Copperfield Doctor Who The Weakest Link My Family The Vicar of Dibley One Foot in the Grave The Weakest Link David Copperfield Doctor Who Doctor Who Confidential Doctors Doctor Who Drop Zone Upstairs Downstairs The Vicar of Dibley My Family Five Daughters New Tricks Friday Night Dinner

11.25 11.50 12.15 13.05 13.55 14.45 15.35 16.25 16.50 17.40 18.05 18.30 18.55 19.20

Food Network Challenge Siba’s Table Have Cake Will Travel Barefoot Contessa Extra Virgin Siba’s Table Cooking for Real Andy Bates. American Street Feasts Unique Sweets Barefoot Contessa Hungry Girl Food Network Challenge Diners, Drive-Ins and Dives Chopped Siba’s Table Guy’s Big Bite Diners, Drive-Ins and Dives Barefoot Contessa Extra Virgin Siba’s Table Cooking for Real Chopped

13.00 16.00 19.30 21.00 23.00 23.45

10.00 10.50 11.30 12.00 13.00 13.55 14.47

Extreme Cheapskates Kitchen Boss Bakery Boss Ace of Cakes Cheer Perfection Long Island Medium Say Yes to the Dress 90 Days to Wed Cake Boss Hoarding. Buried Alive Long Island Medium All-American Muslim Cheer Perfection Say Yes to the Dress.

Bridesmaids 21.00 90 Days to Wed 21.50 Long Island Medium 22.40 Facing Trauma

TRIQ WAÓDA, illum fl-11.20 fuq ONE Christine Delicata llum ser titkellem ma’ Fr Ray Zammit fl-ewwel parti tal-programm dwar ilMadonna, jew a˙jar kif is-su©©ett jissejja˙: Marjolo©ija. Proprju ser nisimg˙u min kienet Marija, kif kienet mag˙Ωula minn Alla, u dwar l-istudji li saru sakemm il-Knisja aççettat li l-Madonna kienet ming˙ajr dnub, u li telg˙et is-sema bir-ru˙ u bil-©isem. Fit-tieni parti tal-programm ser niltaqg˙u ma’ Mildred Falzon mill-Fokolari, li sa minn mindu kienet g˙adha tifla, il-©enituri tag˙ha kellhom devozzjoni kbira lejn il-Madonna, devozzjoni li tawha lit-tfal tag˙hom. Illum ukoll ser inkomplu nisimg˙u dak li g˙andu x’jg˙idilna l-Papa Fran©isku, u fl-a˙˙ar parti Sr Anna Mallia u Sr Josefa Camilleri ser jag˙mlu l-kwareΩimal. Produzzjoni eΩekuttiva ta’ Cam Productions Int. Direzzjoni ta’ Fr Louis Mallia MSSP.

08.05 Chasing the Yum 08.30 Extreme Cuisine With Jeff Corwin 09.25 Candice Tells All 09.50 Color Splash 10.15 Color Correction 10.40 Design on a Dime 11.10 State of Style 11.35 Eating Art 12.00 Chef Abroad 12.25 House Hunters 13.15 Wandering Golfer 13.45 Million Dollar Rooms 14.10 Candice Tells All 14.35 My Yard Goes Disney 15.00 Selling New York 15.25 Kitchen Impossible 15.50 Offbeat America 16.15 House Hunters 17.05 Chasing the Yum 17.30 Chef Abroad 18.00 Reservations Required 18.25 Selling New York

06.00 07.00 07.30 08.00 09.00

21.00 22.00 22.30 23.00 23.30

THS: Johnny Depp Extreme Close-Up Style Star Sandra Bullock Revealed Keeping Up With the Kardashians E! News Fashion Police Giuliana & Bill E! News Party On RichKids of Beverly Hills Giuliana & Bill Keeping Up With the Kardashians.

RichKids of Beverly Hills Fashion Police E! News Hello Ross The Soup

07.55 08.20 08.45 09.10 09.35 10.00 10.25 10.50 11.15 11.40 12.05 12.30 12.55 13.20 13.45 14.40 15.30 15.55 16.20 16.45 17.10 17.35 18.00

07.15 08.10 09.05 09.30 10.00 10.55 11.50 12.45 13.40 14.35 15.30 16.25 17.20 18.15 19.10 20.05 21.00 21.55 22.50 23.45

Too Cute!

Gator Boys Call of the Wildman Swamp Brothers Bondi Vet North America Wild Appalachia Wild Dog Island Wild Hawaii Africa’s Outsiders Africa’s Super Seven Feeding Off Nature’s Giant Call of the Wildman Man, Cheetah, Wild Shamwari: A Wild Life Adrift. 47 Days With Sharks Man, Cheetah, Wild Shamwari: A Wild Life Untamed and Uncut Adrift: 47 Days With Sharks

Go, Diego, Go! Winx Club The Fairly OddParents Sanjay and Craig Kung Fu Panda.

Turtles The Penguins of Madagascar SpongeBob SquarePants Winx Club iCarly Sam & Cat Victorious Big Time Rush Marvin Marvin SpongeBob SquarePants The Penguins of Madagascar The Fairly OddParents iCarly Big Time Rush Victorious Life With Boys SpongeBob SquarePants Turtles

11.00 11.30 12.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00

Çinema

28 23.03.2014

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

NEED FOR SPEED (3D)

EÇITANTI

SFIDA INFERNALI BIL-KAROZZI TAL-ÌIRI FIL-PJANURI VASTI!

Atturi Ewlenin: Aaron Paul, Dominic Cooper, Imogen Poots, Ramon Rodriguez, Rami Malek, Michael Keaton Direttur: Scott Waugh Distributur: E-One Entertainment Films Ma˙ru© mill-KRS

Gone in 60 Seconds kien film ta’ ba©it Ωg˙ir, ma˙ru© fl1974, tad-direttur H.B. Halicki, li kien ukoll attur, xufier ta’ karozzi tat-tlielaq u stuntman, li miet diΩgrazzjatament waqt dan ix-xog˙ol.

Il-qofol tieg˙u kien jikkonsisti f’˙arba sfrenata, tellieqa li tie˙u madwar erbg˙in minuta u hi kkonsidrata wa˙da mill-aqwa fiç-çinema. Din ilproduzzjoni re©g˙et in˙admet fis-sena 2000 fuq skala ˙afna aktar elaborata, b’atturi famuΩi. Din il-©img˙a ˙are© film ie˙or simili, naturalment iΩjed spettakolari, bit-3D digitali bbaΩat minn

Óin: 99 min. Çert. 12A

fuq log˙ba tal-vidjow tal-istess isem tal-film li kienet suççessun.

Need For Speed , g˙allinqas, hu addattament tajjeb u awtentiku, ambjentat f’dinja reali u xenarju panoramiku tal-wesg˙at tassew eskwiΩiti li konna narawhom speçjalment filWesterns ta’ John Ford.

Tobey Marshall (Paul), mekkanik fil-˙anut tal-mejjet missieru f’Mt Kisco, subborg ta’ New York, hu wkoll sewwieq ta’ karozzi tattlielaq klandestini fil- weekend . Waqt wa˙da minn dawn, l-affarijiet imorru tant

˙aΩin li sie˙bu jmut. Issewwieq l-ie˙or, Dino Brewster (Cooper), rival kbir tieg˙u, fanfarun u sinjur, ja˙rab mill-post tal-inçident u jwa˙˙al f’Tobey li, in©ustament je˙el il-˙abs. Meta sentejn wara jo˙ro©, Tobey jippjana kif se jivvendika ru˙u minn Dino li baqa’ liberu u qed ikabbar in-negozju. Iççans tieg˙u hu li jisfidah fittellieqa gwappa u illegali mag˙rufa b˙ala The De Leon.

F’din l-attività li ssir darba fis-sena, ftit ferm sewwieqa jkunu mag˙Ωula u r-rebbie˙ jie˙u kollox. Biex jie˙u sehem Tobey jkollu jikser ilkelma tieg˙u ta’ ra©el li biha ˙are© mill-˙abs, u minn New York imur San Francisco fi 48 sieg˙a. F’din it-tellieqa eΩileranti u spettakolari Tobey ikun akkumpanjat, kontra qalbu, minn Julia Maddon (Poots), kollega Brittanika. L-

affarijiet jil˙qu l-aqwa tag˙hom fid-dwell a˙rax u akkanit taΩ-Ωew© sewwieqa li f’kull okkaΩjoni li tinqala’ jippruvaw jg˙addu lil xulxin.

Need For Speed tassew jibbrilla f’din it-tellieqa grandjuΩa li tie˙u kwaΩi sieg˙a mill-˙in, bi stunts verament inkredibbli, tifrik ta’ karozzi u ©iri sfrenat. Meta Tobey u Julia jippruvaw jiskappaw lil State Trooper (pulizija tattraffiku), il-mod kif ikissrulu l-karozza hu me˙ud minn American Graffiti (1973). Ilmovimenti ta’ ˙effa fil-pjanuri vasti tal-Amerika jesibixxu kultura tal-libertà tal-individwu, però din il-produzzjoni turi wkoll sentimenti ta’ unur, ˙biberija, lealtà, ma˙fra u redenzjoni.

Need For Speed tassew ida˙˙lek fl-atmosfera tieg˙u u sikwit jippompja fik ladrenalina.

Çinema

23.03.2014 29

ENDLESS LOVE

INTENSIV

IMÓABBA OSSESSJONATA Atturi Ewlenin: Alex Pettyfer, Gabriella Wilde, Bruce Greenwood, Joely Richardson, Robert Patrick, Emma Rigby Direttriçi: Shana Feste Distributur: Universal Ma˙ru© mill-KRS Franco Zeffirelli kien mar Ωmerç ˙afna bil-film Endless Love (1981) dwar Ωew© teenagers ma˙bubin, ossessjonati g˙al xulxin.

F’parti sekondarja ta’ dan ixxog˙ol ispirat mill-ktieb bestseller ta’ Scott Spencer, kien hemm Tom Cruise li kien g˙adu mhux mag˙ruf. Din innovella qed ter©a’ tag˙ti ispirazzjoni ©dida g˙all-produzzjoni superjuri g˙al dik ta’ Zeffirelli.

Endless Love (2014) jiffoka fuq l-im˙abba intensa u g˙amja bejn Ωew© Ωg˙aΩag˙ ta’ klassi differenti. David Elliot (Pettyfer) li ja˙dem ta’ mekkanik fil-garaxx ta’ missieru, Harry (Patrick), malewwel darba li jilma˙ lil Jade Butterfield (Wilde) fil-jum talgradwazzjoni tag˙ha, jinkaram sewwa g˙aliha.

Aktar ma dawn il-ma˙bubin jibdew jiltaqg˙u, aktar jossessjonaw ru˙hom g˙al xulxin u ˙add u xejn ma jista’ jifridhom, minkejja d-differenza fil-klassi ta’ bejniethom.

Din il-˙a©a mhix tog˙©ob lil

Óin: 104 min. Çert. 12 A Hugh (Greenwood), missier Jade, li jipprova jikkontrollaha u jΩommha ’l bog˙od minn David. Mill-banda lo˙ra, ommha Anne (Richardson) li mhijiex daqshekk ri©ida, tixtieq t˙allihom fil-libertà. Harry javΩa lil ibnu biex ja˙sibha u ma jg˙a©©ilx f’din il-˙a©a. Finnofs hemm ukoll Jenny (Rigby), il-ma˙buba ta’ qabel ta’ David, li g˙adha ma qatg˙etx qalbha minnu u li dejjem tipprova. Matul is-sajf dawn iΩ-Ωew© ma˙bubin bi˙siebhom jisfidaw dak kollu lo©iku biex il-passjoni li g˙andhom g˙al xulxin tirnexxi.

Endless Love, li hu attraenti ˙afna g˙all-g˙ajnejn, xorta wa˙da g˙andu stil oldfashioned b˙al ta’ qablu, fejn iddrogi, ir-relazzjonijiet spinti sesswali u ç-çajt goff kwaΩi ma jeΩistux. Il-film hu strettament immirat g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ u jimxi fuq l-istess vija taxxog˙lijiet ibbaΩati minn fuq il-kotba nodfa ta’ Nicholas Sparks.

PIETÀ

DISTURBANTI

XOGÓOL MORBIDU LI JIBQA’ JIDWI FIL-MOÓÓ Atturi Ewlenin: Cho Min-soo, Lee Jung-jin, Woo Gi hong, Kang Eun jin, Jo Jae ryong Direttur: Kim Ki-duk Distributur: Studiocanal Films Ma˙ru© mill-KRS

Pietà, film mill-Korea t’Isfel, li hu bis-sottotitoli, xog˙ol ie˙or qawwi u disturbanti tad-direttur Kim Ki-duk, li akkwista fama bilproduzzjonijiet ˙orox tieg˙u.

Din hi melodramma psikika li tixxokkja, bi vjolenza estrema.

It-tema prinçipali hi x’ji©ri mittfal abbandunati minn ommhom.

Lee Kang-do (Jung-jin), hu ©uvnott mhux f’sikktu. Xog˙lu hu li ji©bor flus mislufin lill-fqar mill-img˙allem tieg˙u fid-distrett ta’ Chenggyecheon, fil-kapitali Seoul. Min ma jasalx se jpattiha qares, billi dan il-mi©nun ma ja˙firx – isawwat, jittortura, jikser il-©ogi u anke jimmanka. Ìurnata wa˙da j˙abbat il-bieb u tfe©© mara timida u pulita, Mi-sun (Min-soo), li tg˙id li hi ommu.

Minkejja li jipprova jag˙laq ilbieb biex ma tid˙olx, hi xorta tid˙ol u tibda tag˙mel il-façendi.

Il-krudeltà, ir-rabja u lmibeg˙da li g˙andu fuqu ma jbeΩΩg˙uhiex u tibda ssus warajh. Mhux konvint li hi vera ommu, Kang-do jinfexx fiha b’manjiera ta’ qilla, insulti u g˙emil diΩgustanti ie˙or, affarijiet li tittollera bis-sabar u l-paçenzja kollha. Tista’ m©iba b˙al din min-na˙a tag˙ha ©©ib bidla radikali f’dak li hi Ωgura li hu binha?

Pietà rnexxielu jirba˙ il-premju Golden Lion fil-Festival ta’

Óin: 104 min. Çert. 18 Venezja, però Ωgur li l-andament tieg˙u jibqa’ jidwi fil-menti. Irrelazzjoni eççentrika u tal-biΩa’ bejn l-iben u l-omm Ωgur li ddarras u se dda˙˙lek f’qoxortok.

G˙alkemm dan il-film g˙andu stil lussuΩ u attraenti, b’kuluri vivaçi, il-vjolenza esa©erata li fih qatt ma tag˙mel sens.

It-titlu tal-film jirreferi g˙al xi pittura, statwa jew immagni o˙ra tal-Ver©ni Marija doloruΩa b’binha Ìesù mejjet f’˙o©orha u hawn jirreferi g˙all-˙niena, sabar u sagrifiççju. Dan id-direttur kontroversjali j˙obb ida˙˙al xi tema reli©juΩa fil-films tieg˙u.

KOMPETIZZJONI EMPIRE CINEMA Mistoqsija g˙al din il-©img˙a: X’inhu xog˙ol David Elliot fil-film Endless Love?

Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun.

Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙a tal-©img˙a li g˙addiet: DORIS DEBONO, 19, ‘Tiny Feather’, Wied il-Óesni, is-Si©©iewi,

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn it-12 u s-16 ta’ Marzu

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

300: Rise Of An Empire Non-Stop The Lego Movie The Monuments Men Need For Speed Mr.Peabody and Sherman 12 Years A Slave That Awkward Moment Blue Jasmine Last Vegas

AvviΩi

30 23.03.2014

AVVIÛI KLASSIFIKATI PROPRJETÀ BUÌIBBA:

Appartament

g˙all-bejg˙, ideali biex jint u Ω a b ˙ a l a studio flat, irran©at riçenti. Fully fur-

nished u fih l-aircondition u 2 sofa beds . L-appartament jikkonsisti f’kamra tas-sodda

double bed, kamra tal-banju, kçina/kamra tal-ikel combined. Fih ukoll uΩu tal-bejt.

Jinsab fir-raba’ sular, livell mal-bejt, u m’hemmx lift.

Prezz €53,000, dirett ming˙and is-sid. A©enti xejn. Freehold. G˙al aktar informazzjoni çempel 2155 1306 jew 7729 0946.

ÓAÛ-ÛEBBUÌ: dar fuq u isfel g˙all-kiri. Fiha Ωew© kmamar tas-sodda, kçina, shower , kamra tal-banju u washroom bil-bejt. Çempel 9949 7113.

Ó A D - D I N G L I : Maisonette modern, bl-g˙amara u lest minn kollox. Bil-parapett privat, salott bil-gallarija, kmamar kbar tas-sodda, shower ensuite , kamra talbanju bil- jacuzzi , living-dining combined b ’ g a l l a r i j a kbira u veduta mill-aqwa.

Fih ukoll bir. Liberu u frank, bl-arja tieg˙u. BBQ area . Çentrali ˙afna, qrib g˙all˙wienet, knisja u skola.

Dirett mis-sid. Çempel 7980 9001 jew 7980 9002.

IL-FGURA: Maisionettes u flats g˙all-bejg˙. Bargain. Ilkomun ser ikun lest mis-sid.

Flats k b a r b i p r e z z t a ’ €93,000. U maisonette , bieb g˙alih, bi prezz ta’ €99,000. Çempel 7983 5637 jew 2122 7725.

“Ipparteċipa “Ip parteċipa u semm semma’ a’ leħnek” leħnek”

IÛ-ÛEJTUN: Maisionette lest minn kollox fl-ewwel sular bil-garaxx u l-arja tieg˙u.

198 metru kwadri b’salott, tliet kmamar tas-sodda, kçina, living-room , u Ωew© kmamar tal-banju u washroom . G ˙ a l l - b e j g ˙ d i r e t t ming˙and is-sid. Çempel 7966 3057.

Grand Gr and Hotel Hotel Għawdex, Għawdex, is-Sibt is-Sibt 29 tta’ a’ Marzu Marzu fl-10:00 IN-NADUR: Flat g˙all-kiri fin-Nadur G˙awdex, b’Ωew© kmamar tas-sodda, salott, kçina u kamra tal-banju.

Jinkera bis-sena. Inbig˙u wkoll ©bejniet tan-nag˙a© tal-bΩar, moxxi u friski, talaqwa kwalità. Çempel 9942 0781 jew 2155 8723.

Għal Għ al ikt iktar ar inf informazzjoni ormazzjoni idħo idħoll fisfis-sit sit el elettroniku ettroniku www www.riformagwardjanilokali.com .riformagwardjanilokali.com u ib ibgħat għat ss-suġġeriment suġġeriment tie tiegħek. għek.

FFacebook.com/Riformagwardjanilokali acebook.com/Riformag agw wardjanilokali

IL-ÓAMRUN: Garaxx Ωg˙ir livell mat-triq fi triq prinçipali fil-Óamrun. Ideali biex jintuΩa b˙ala ˙anut. Prezz negozzjabbli ta’ €23,000. Çempel 2122 5793 jew 9980 0273.

TANAYA’S Dev Ltd: G˙aΩla kbira ta’ appartamenti f’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu u n˙allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. G˙al aktar dettalji çempel 9992 4999. Ming˙ajr a©enti jekk jog˙©bok.

PROPRJETÀ GÓALL-KIRI SAN LAWRENZ GÓAWDEX: St Laurence Luxury Town House, Pjazza San Lawrenz, San Lawrenz, G˙awdex.

Town house en-suite g˙allkiri; Ωmien twil jew qasir.

Kapaçità minn 2 persuni sa 20 persuna. Fiha wkoll swimming-pool kbira. Dirett ming˙and is-sid. G˙al iΩjed dettalji u ritratti Ωur issit www.saviourborgqronfli.com jew Facebook www.facebook.com/saviour.borg.186. Çempel 7944 0012 jew 9945 6051.

BIRKIRKARA: Dar terran g˙all-kiri fiç-çentru ta’ Birkirkara b’kamra tas-sodda wa˙da, kompluta minn kollox. €300 kull xahar. Çempel 9811 0823, 9946 4580 jew 9990 0330.

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ Sett ta’ kamra tas-sodda prinçipali, kompluta bl-istorage , u Ω a t a f t i t l i x e j n .

Kundizzjoni ©dida.

Prezz ta’ €1200. Stainless steel fridge f ’ k u n d i z z j o n i tajba. Prezz €400. Ethanol fireplace ©did fjamant. Prezz €200. Dining table bil-˙©ie©a frosted u saqajn stainless steel. Prezz €250. 4 si©©ijiet tal-©ilda g˙all-kçina.

P r e z z €4 5 0 . Ç e m p e l 9 9 1 2 8103.

Karozza Hyundai Accent, 5 door, covers tas-seat ©odda, stereo/CD player © d i d , Liçenzja u VRT im˙lassin g˙all-2014. Prezz ta’ €1300. Çempel 2148 5081 jew 7931 7303.

Inbig˙u kull tip ta’ arlo©©i.

Selezzjoni kbira ta’ arlo©©i tal-idejn Casio u Citizen, kemm digital jew analogs , v a r j e t à k b i r a t a ’ alarm clocks, kemm Citizen, Seiko Dugena tal-marka Pierre Cardin. Varjetà sabi˙a ta’ cuckoos li ja˙dmu kemm bil˙abel u bil-batterija.

Prezzijiet tajbin. Nag˙mlu wkoll tiswijiet ta’ arlo©©i talidejn, tal-˙ajt u grandfather clocks . Nag˙mlu wkoll testb i l - pressure test ing machine , sistema ta’ testing g˙al kull tip ta’ arlo©©i biex jintuΩaw g˙all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qieg˙ed tistenna g˙alih.

Tiswija bil-garanzija.

Irrikorru 110, Triq ilKungress Ewkaristiku, ilMosta. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 2141 7253 jew 9982 5389.

Mutur Yamaha Virago 535 F1. Kundizzjoni tajba ˙afna. Çempel 7949 5662 jew 2149 5662.

AvviΩi Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat.

Ikollna wkoll salotti second hand. Çempel 2137 4823 jew 9982 4139.

Sander , kalibratur, Ωew© piedi wisa’, kundizzjoni millaqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha. G˙al aktar informazzjoni çempel 7961 7945.

23.03.2014 31

zjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti. Problemi ta’ kumpaniji jew negozju.

Nag˙tu xhieda fil-Qorti.

Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew www.privateinvestigationmalta.com/privateinves.ht ml

MUSIC LINK TAGÓLIM Korsijiet f’livell Ordinarju f’diversi su©©etti b˙allMatematika, IngliΩ, Malti, FrançiΩ, FiΩika u o˙rajn.

Noffru wkoll korsijiet talECDL. Prezz €35 kull module.

Noffru wkoll korsijiet baΩiçi fil-kompjuter, €50. G˙al aktar dettalji çempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew Ωur is-sit elettroniku www.tudorinstitute.com

Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards.

Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars , strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra. G˙andna ssib wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim.

Mur Music Link, 262, Triq Fleur-de-Lys, B’Kara. Çempel 2148 2796.

AGR AUTO JAPANESE PARTS GÓALL-KAROZZI KISI, TIBJID U TIKÓIL Inbig˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eçç. Parts ©enwini. G˙al aktar informazzjoni çempel 2144 6839 jew 9947 4504.

Fax: 2147 0295. Email: alex@agrautoparts.com

TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group g˙al lezzjonijiet tal-karozzi kemm manual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzi g˙all-kiri bi prezzijiet ra©onevoli. Ûur issit www.tewmi.com jew çempel 9942 2422.

NURSING Care and Cure Group Ltd: infermiera m˙arr©a, caring assistants , nannies , nies im˙arr©in biex iΩommu kumpanija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters. Servizz ta’ 24 sieg˙a, G˙andna wkoll g˙allkiri: wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds . G˙al aktar informazzjoni çempel fuq dawn in-numri: 2137 6946 / 9947 0178.

DAR GÓALL-ANZJANI Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, irRabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-ku mditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nurses u care workers 24 sieg˙a.

Prezzijiet ra©onevoli li jibdew minn €25 kull persuna. Naççettaw respite u bed ridden. Çempel dawn in-numri: 2145 908, 2145 4858 jew 7945 4908.

INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relaz-

Jason Gatt g˙al kull xog˙ol ta’ tibjid u tik˙il, kisi normali, fuq il-fil, fuq xog˙ol antik u bil-pont, kisi bil-©ibs u graffiato . Kiri ta’ cherry picker (tower ladder). Çempel 9945 4235 jew 2180 5811.

Bennej tas-seng˙a u ta’ esperjenza li joffrilek l-aqwa servizz ming˙ajr diΩappunti. Çemplu g˙al stima b’xejn fuq 9917 1817.

ESTENSJONIJIET TA’ TELEFOWNS Tiswija u installazzjoni fuq estensjonijiet tat-telefowns g˙al kull tip ta’ linji fissi. Çempel 7993 0419.

QED INFITTXU DAR GÓALLKIRI A˙na koppja anzjana nixtiequ dar Ωg˙ira, preferibbilment f’Birkirkara, bil-kera fissena. G˙andna bΩonn kamra tas-sodda, salott, kçina, kamra tal-banju u bit˙a, isfel biss jekk jista’ jkun. Çempel 2700 5359, jew 7702 9501 jew 7702 9502.

KUMPANIJA Jien ©uvni bil-g˙aqal ta’ 38 sena. Nixtieq niltaqa’ ma’ tfajla jew single mother bejn 23 u 37 sena bi skop serju jew b˙ala ˙bieb jekk m’g˙andiex ma’ min to˙rog. Kull min hu nteressat jibg˙at SMS fuq 7946 8435.

XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Biex tikseb aktar informazzjoni çempel lil Jason g˙al aktar informazzjoni fuq in-numru 2143 2352 jew 9947 7167.

DARREN WATER PROOFING G˙al kull tip ta’ xog˙ol fuq faççata, bjut, appo©©i, gallarijiet, eçç. Membrane jew liqMela uid membrane . pprote©i l-proprjetà tieg˙ek mill-ilma tax-xita u çempel issa g˙al stima b’xejn binnumru 7905 8883 jew id˙ol fuq is-sit www.darrendoitall.com

WATERPROOFING U MEMBRANE Il-bejt tieg˙ek jag˙mel l-ilma?

G˙andek problema ta’ moffa?

Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproofing u membrane b’10 snin garanzija. Xog˙ol professjonali blaqwa materjal ISO pool. G˙al stima bla obbligu çemplu 7972 9967 jew Ωur is-sit www.kendawaterproofing.co m

PAUL BUILDERS G˙al kull tip ta’ xog˙ol ta’ alterazzjonijiet ta’ bini, tibjid, tik˙il, ftu˙ ta’ bibien u twieqi, bdil ta’ soqfa, bdil ta’ travi talinjam u ˙adid, ˙nejjiet, bini ta’ washrooms u kull xorta ta’ alterazzjonijiet fuq bini.

Sejħa għall-

OFFERTI IL-MITA TIXTIEQ TAVŻA LI QEGĦDIN JINTLAQGĦU OFFERTI GĦAL:

- Renewal of Subscription of Red Hat Enterprise Linux and Red Hat Directory Server – T002/14 Data ta’ ħruġ: 14 ta’ Marzu 2014 / Data ta’ għeluq: 7 ta’ April 2014

Operaturi Ekonomiċi li huma interessati jipparteċipaw f’dawn is-sejħiet għall-offerti huma mħeġġa jieħdu nota tal-workshop li se jkun organizzat fis-Centre for Development Research and Training (CDRT), It-Telgħa ta’ Sa Maison, il-Furjana, nhar il-Ġimgħa 28 ta’ Marzu fid-9.00 ta’ filogħdu (CET). F’dawn ilworkshops, Operaturi Ekonomiċi jkollhom l-opportunità jsiru jafu aħjar kif għandhom jikkompilaw u jissottomettu l-offerti tagħhom online. Iktar informazzjoni tinsab fid-dokument tal-offerta.

Dawn is-sejħiet għall-offerti jistgħu jinkisbu mis-Sistema Elettronika għas-Sejħiet Pubbliċi (www.etenders.gov.mt) Għal aktar informazzjoni, kkuntattja lill-Contracts Management Department

2123 4710 www.mita.gov.mt

Almanakk

32 23.03.2014

Ritratt mill-antik IT-TEMP GÓAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

HI

15°C

15°C

15°C

LO

10°C

11°C

11°C

TWISSIJIET: Xejn L-OGÓLA TEMPERATURA: 18°C L-INQAS TEMPERATURA: 12°C UV INDEX: 6 TEMP: Ftit imsa˙˙ab li jsir pjuttost imsa˙˙ab

VIÛIBBILTÀ:

Il-Óamis

Tajba

Il-Ìimg˙a

­Is-Sibt

RIÓ: Óafif g˙al moderat min-Nofsinhar li jsir ˙afif mix-Xlokk filg˙axija

BAÓAR: IMBATT: Ftit li xejn

HI

15°C

16°C

17°C

LO

10°C

11°C

12°C

Ritratt: BAY RETRO

Óafif g˙al moderat

TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 16°C

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd Wirja fl-Ajru mit-tim tar-Red Arrows fuq Tas-Sliema u Manoel Island fl-1978. F’din is-sena kien g˙adu jintuΩa l-ajruplan Folland Gnat

Empire Pharmacy, 77, Triq it-Teatru l-Antik, il-Belt Valletta The Cross Pharmacy, 859, Triq il-Kbira San ÌuΩepp, il-Óamrun Fatima Pharmacy, Triq iΩ-Ûonqor, Santa Venera St Anne Pharmacy, 24, Misra˙ Sant’Elena, Birkirkara St Matthew’s Pharmacy, Triq ix-Xatt, il-GΩira.

San Ìwann Pharmacy, 11, Triq Feliç Bor©, San Ìwann Wales Pharmacy, 183, Triq Manwel Dimech, Tas-Sliema Balzan Pharmacy, 70, Triq San Fran©isk, Óal Balzan St Louis Pharmacy, Triq Cali, il-Mosta Browns Village Pharmacy, Main Street, il-Mellie˙a Sonren Pharmacy, Triq iΩ-Ûejtun, Óal Tarxien White Cross Pharmacy, Shop A, Block 1, Fuq San Pawl, Bormla St Peter Pharmacy, Triq is-Sebbelika ÓaΩ-Ûabbar Brittania Pharmacy, 5, Triq il-Bajja s-Sabi˙a, BirΩebbu©a Prestige Pharmacy, 16, Triq San ÌuΩepp, Óal Kirkop St Nicholas Pharmacy, 1, Triq il-Parroçça, is-Si©©iewi Central Pharmacy, Triq G˙ajn Kajjet, ir-Rabat

Iç-Çentru Bart Therapeutics ser jorganizza ta˙dita b’xejn ta’ sieg˙a dwar kif il-mediçina naturali tista’ tg˙in sabiex ikollok aktar sa˙˙a u vitalità.

Din it-ta˙dita ser issir fic-Çentru Bart Therapeutics, Flat 1, Triq Wignacourt, Birkirkara nhar il-Óamis 27 ta’ Marzu 2014, fis-6pm.

Se jing˙ataw vawçers b’xejn. Irriserva post g˙alik u g˙al ˙biebek billi ççempel 9947 4301 jew tibg˙at email: barttherapyservices@gmail.com jew bartadmin@melita.com

G˙awdex

Mixja kulturali max-xatt ta’ BirΩebbu©a

Fontana Pharmacy, Triq il-G˙ajn, il-Fontana Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 t’April 1688, in-Nadur

L-G˙aqda Storja u Kultura BirΩebbu©a ser torganizza mixja kulturali max-xatt ta’ BirΩebbu©a nhar il-Óadd 30 ta’ Marzu 2014 fid-9.30am. Niltaqg˙u ˙dejn il-Klabb tal-Boççi ta’ BirΩebbu©a. G˙al aktar informazzjoni wie˙ed g˙andu jΩur il-pa©na fuq Facebook: www.facebook.com/GhaqdastorjakulturaBirzebbu ga

Lottu

02 20 05 86 45 11 43 55

Grand Lottery

03 04

Super 5

Bart Therapuetics Centre

18

05

25

41

35

00 05 02 04 06 Pasta night

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

26.03.1999 – ‘Melissa Worm’ jinfetta l-Microsoft Word Processing u s-sistema tal-emails madwar id-dinja

28.03.2005 – Terremot jolqot l-IndoneΩja b’qawwa ta’ 8.7. Ir-raba’ l-ikbar terremot mill1965

Mission Fund (VO/0015) ser jorganizza pasta night nhar il-Óadd 30 ta’ Marzu 2014, fis-19.00 fiç-Çentru San Fran©isk il-Óamrun. Biljetti g˙allkbar €10, u €6 tat-tfal (5-12-il sena). Dawn jistg˙u jinxtraw ming˙and Sylvia Ebejer: 9945 8350 /2143 5968, jew ming˙and Saviour Farrugia: 77424192.

Ibbukkjaw kmieni biex ma tkunux diΩappuntati.

Il-Mission Fund (VO/0015) ser torganizza garage sale f’St Joseph, Triq il-Ìummar, B’Kara (eΩatt ˙dejn il-forn) mit-Tnejn 7, sas-Sibt 12 ta’ April 2014 f’dawn il-˙inijiet: mit-Tnejn sal-Óamis mid9.15 sas-13.00 u mill-16.15 sas-19.00. Il-Óamis u lÌimg˙a mid-9.15 sas-13.00. Ejja u g˙in lil min hu fil-bΩonn. (segwi t-tabelli minn Triq Psaila, ˙dejn il-Eurosport ) Mission Fund tavΩa wkoll li l-baΩar ser ikun miftu˙ kull nhar ta’ Tnejn, l-Erbg˙a u l-Óamis bejn id-9.15 u s-13.00, u il-Ìimg˙a bejn l-16.30 u s-19.00.

Kompetizzjoni Ktieb

23.03.2014 33

kOmPEtiZZJONi ktiEb Riçerka

il-ÌimgÓa l-kbira f’malta Dan is-76 ktieb tas-Sensiela Kotba Soçjalisiti jg˙id listorja ta’ kif tnissel u kiber il-kult tal-Ìimg˙a l-Kbira fost il-poplu tal-GΩejjer Maltin. Il-©urnalist Brian Bonnici jag˙tina dehra ta’ kif titfakkar il-©rajja talpassjoni u l-mewt ta’ Ìesù, kif inhi minsu©a fl-istorja, fit-tradizzjoni u fil-folklor Malti.

Il-Ìimg˙a l-Kbira f’Malta jag˙ti sfond storiku lillpurçissjoniiet bil-vari talÌimg˙a l-Kbira fl-ibliet u l-

ir˙ula Maltin li ji©bdu g˙add kbir ta’ nies mill-imkejjen kollha ta’ Malta u G˙awdex u g˙add ©mielu wkoll ta’ turisti. L-irqaqat li fih ilktieb jo˙olqu dehra wiesg˙a ta’ pajjiΩna. Dal-volum g˙andu siwi mhux biss g˙ad-dilettanti tal-vari u talpurçissjonijiet iΩda wkoll g˙all-istudjuΩi tal-qasam folkloristiku u tat-twemmin tal-Maltin u G˙awdxin li ilu nieΩel sekli s˙a˙ sa Ωminijietna.

It-tieni ktieb f’din is-sen-

siela huwa Dell is-Salib filGΩejjer Maltin. IΩ-Ωew© kotba jistg˙u jinxtraw miçÇentru Nazzjonali Laburista, il-Óamrun.

Dwar l-awtur Brian Bonnici twieled fit-13 ta’ Frar 1975. Studja fl-Iskola Primarja ta’ ÓaΩ-Ûebbu© u lKulle©© Savio tas-SeleΩjani.

Fost il-˙idmiet li jie˙u sehem fihom hemm dawk kulturali u programmi radjofoniçi u televiΩivi ma’ ONE.

Silta mill-ktieb tal-Passjoni u skrizzjonijiet bil-Latin.

Fil-knisja Ta’ ÌieΩu tal-Belt, fl-1714, saru sitt kwadri g˙all-pilastri u fl1716 Ωdiedu erbg˙a o˙ra li bdew jintramaw mal-ark tal-kappella talKurçifiss. Sal-lum g˙adu jeΩisti t-test ta’ Ωew© skrizzjonijiet li kienu jiddendlu mal-bieb ewlieni tal-knisja f’dawn il-jiem u li nkitbu minn P. Kostantin Vella (1691-1759). Dawn liskrizzjonijiet tal-knisja Ta’ ÌieΩu re©g˙u ©ew im©eddin fl-1852. Fl-istess knsija, wara l-altar ma©©ur kien jiddendel pavaljun kbir b’salib kbir f’nofsu li kien jg˙atti l-kor. FinNaxxar g˙adha ssir xi ˙a©a simili, imma fuq l-altar tat-titular. Minn Óadd Lazzru ’l quddiem, dari aktar mil-lum, kienu jibdew ji©u armati wkoll l-istatwi artistiçi tal-Passjoni. Illum, f’g˙add ta’ lokalitajiet, il-vari jibdew jintramaw minn Ras irRandan.

Tradizzjoni o˙ra kienet dik li meta tintrama statwa ssir prietka dwar listazzjon tag˙ha, u f’xi r˙ula kienet issir sa˙ansitra purçissjoni biha lejn xi kappella filjali.

Fil-Belt Valletta l-purçissjonijiet blistazzjonijiet fil-Ìimg˙a tar-Randan b’funzjoni speçjali u bis-sehem talPatrijeit Fran©iskani Minuri, fratelli u terzjarji Fran©iskani bdew isiru mill1646 ’il quddiem. Dawn spiççaw

g˙all-˙abta tal-1969 min˙abba nuqqas ta’ sehem fihom mill-fratelli tal-Arçikonfraternità tal-Kurçifiss, imwaqqfa fil-knisja Ta’ ÌieΩu talBelt. Fost ra©unijiet o˙ra li wasslu biex tintemm din it-tradizzjoni li kienet ferm popolari, kien hemm dawk li ma kienx hemm min jerfa’ lbaldakkin min˙abba l-Verulinju u g˙ax kienu jmorru ˙afna tfal flok fratelli. Purçissjonijiet simili kienu jsiru wkoll f’xi r˙ula o˙ra fosthom f’Óal Qormi u ÓaΩ-Ûebbu©.

F’Óal Qormi dawn il-purçissjonijiet stazzjonali bil-Misteri tal-Passjoni jisemmew f’digriet tat-13 ta’ April tal1791. Insibu li dawn il-purçissjonijiet kienu jsiru f’din l-ordni: Bl-istatwa tal-Ort – mill-parroçça ta’ San Ìor© lejn il-Kappella ta’ Santa Marija ta’ Qrejqça.

Bil-Marbut – mill-parroçça lejn ilkappella ta’ San Pietru.

Bl-Ecce Homo – mill-parroçça lejn il-kappella ta’ Santa Katerina.

Bir-Redentur u l-Veronika – millparroçça lejn il-kappella taç-çimiterju u bil-Vara l-Kbira – mill-parroçça lejn il-knisja tal-Vitorja.

Dawn il-purçissjonijiet waqfu wara t-tieni nofs tas-seklu dsatax, imma lprietki baqg˙u jsiru xorta wa˙da.

Fil-Katidral ta’ G˙awdex fis-seklu sbatax kienu jsiru l-purçissjonijiet

stazzjonali bl-istatwi tal-Misteri tatTbatija ©img˙a wara o˙ra. Çertament dawn kienu l-ewwel purçissjonijiet tal-Passjoni fil-gΩira tat-tliet g˙oljiet.

Din id-drawwa mietet mewta naturali, imma fl-1876 re©g˙et tqajmet mill-Fratellanza tad-Duluri mwaqqfa fil-knisja ta’ San Ìakbu tat-Tokk. IlFratelli fi ˙dan din il-fratellanza kienu jissellfu l-istatwi tal-Passjoni mill-Katidral u jdawruhom mat-toroq tar-Rabat. Il-lum din id-drawwa nqatg˙et g˙al kollox, imma bosta huma l-ir˙ula li fil-jiem tar-Randan kull ©img˙a jo˙or©u vara wara lo˙ra li tirrappreΩenta wie˙ed millmisteri ta’ tbatija. B˙ala eΩempju nsemmu dak li jsir f’Ra˙al Ìdid, ixXewkina u ÓaΩ-Ûebbu©.

Il-Knisja tfakkar id-Duluri ta’ ommna Marija darbtejn fis-sena, ©img˙a qabel il-Ìimg˙a l-Kbira u fil15 ta’ Settembru. It-tifkira tmint ijiem qabel il-Ìimg˙a l-Kbira bdiet f’kolonja fil-Ìermanja fis-seklu ˙mistax. Dan sar b˙ala tpattija tal-ereΩija ta’ Ìwann Hus. Filwaqt li tal-15 ta’ Settembru bdewha l-partijiet Serviti meta fl-1668 qalg˙u permess ming˙and il-Papa biex jiççelebraw il-festa tasSeba’ Duluri tal-Madonna fit-tielet Óadd ta’ Settembru.

“

“

Hekk kif tibda toqrob ilÌimg˙a Mqaddsa li tibda nhar il-Óadd il-Palm, kien jasal l-Ewwel Óadd talPassjoni li ja˙bat eΩattament tmint ijiem qabel. Dan kien mag˙ruf ukoll b˙ala Óadd Lazzru u kien mag˙ruf hekk g˙aliex dakinhar il-Van©elu jirrakkonta l-©rajja tal-qawmien millmewt tal-Lazzru.

F’dan il-jum il-knejjes kienu jinbidlu kompletament u jie˙du xejra o˙ra, xejra mudlama u ta’ swied ilqalb. Dan kien isir billi kull kwadru jitg˙atta, b˙alma jitg˙attew in-niçeç b’velijiet skuri, l-aktar iswed, biex fla˙˙ar nhar il-Óadd il-Palm kienu jitg˙attew wkoll il-koppla u llanterni u biex jag˙mlu dan kienu juΩaw madwar 100 xkora tal-faxx.

Dawn ma kinux jiΩΩarmaw millewwel u ©ieli kienu jibqg˙u hemm fuq sakemm jg˙addu l-irjie˙ u jkun die˙el is-sajf.

Minn dak inhar kien jibda wkoll jintrama d-damask iswed (li l-lum bil-ftit il-ftit qed jinqata’ g˙aliex minfloku, skont il-Konçilju Vatikan itTieni, qed jintrama d-damask la˙mar, g˙aliex Kristu beda jkun meqjus b˙ala l-akbar martri). F’çerti r˙ula, fosthom fin-Naxxar, fil-Belt u fir-Rabat, mal-pilastri tal-knisja kienu jiddendlu wkoll kwadri bis-simboli

Mistoqsija: X’jismu l-awtur tal-ktieb Il-Ìimg˙a l-Kbira f’Malta?

Ibag˙tu r-risposta tag˙kom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun, u tid˙lu biç-çans li tirb˙u l-ktieb Il-Ìimg˙a l-Kbira f’Malta ©entilment ipprovdut minn SKS Publishers Ir-rebbie˙ jit˙abbar nhar il-Óadd li ©ej, 30 ta’ Marzu Ir-rebbie˙a huma mitluba ji©bru l-ktieb miç-Çentru Nazzjonali Laburista fil-Óamrun billi jippreΩentaw il-karta tal-identità mit-Tlieta sal-Ìimg˙a bejn id-09.00 u t-15.00.

Intant, ir-rebbie˙ tal-ktieb SAVE SAMYO CITY huwa:

MIGUEL CARABOTT, 25, Dock Street, l-Imsida, MSD 1263.

Log˙ob

34 23.03.2014

TISLIBA BIN-NUMRI Po©©i n-numri f’posthom Bi 3 numri 024 044 047 079 094 129 263 365 386 402 453 539 597 770 789 972

B’4 numri 0395 0631 1514 1744 1975 2678 2772 3418 3450 3560 4138 4807 4862 5025 5763 5770 5845 5918 5937 6256 6400 6454 7100 7127 7128 7156 7157 7260 7273 7374 7532 7594

7743 8099 8115 8499 9204 9742

B’5 numri

B’6 numri

01144 06102 08253 19376 19952 26361 27873 35298 37884 41840 43743 45060 72595 77716 79920 82320 82566 86003 91153 91562 94022 98255

296529 360591 527122 714169

Bi 8 numri 24159717 29755181 80637161 86597170

SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irba˙ xampù u conditioner Wella Aqta’ din il-log˙ba u ibag˙tha: KOMPETIZZJONI WELLA, KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

Isem: ..........................................................................................

Indirizz:......................................................................................... .....................................................................................................

Rebbie˙a: AUDREY TESTAFERRATA DE NOTO, 16, St Anthony Street, iΩ-Ûejtun

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil: KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

Isem:...................................................................................................................................................................

6

Indirizz:.............................................................................................................................................................. ...........................................................................................................................................................................

Nru tal-karta tal-identità:............................................. Nru tat-telefown:........................................................

Log˙ob

23.03.2014 35

IRBAÓ €25 fI flus

11

IBGÓAT DAWN IÛ-ÛEWÌ KOMPETIZZJONIJIET FLIMKIEN U IDÓOL BIÇ-ÇANS LI TIRBAÓ €25 L-indirizz huwa: Irba˙ €25 fi flus, KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

TIslIBA Mimdudin:

Weqfin

1.

4.

7,9.

9.

10.

12.

1.

16,22.

18.

19.

20.

21.

23.

24.

Ittellaq fil-Marsa (5) Óbula rqaq (4) Qerq (5) Ara 7 LewΩa IngliΩa (6) Tiddeskrivi post ma˙mu© pesta (6) Nara (6) Albert Jakobson (1,1) … jew skorfina (3) Tkun fil-ba˙ar (5) To … is human (3) Ìeneralment ikollhom valur g˙oli (4) Re©©a’ lura (5)

Itajjar in-nar minn ˙alqu? (6) 2,3.

Frotta (6) 3.

Ara 2 5,11.

Tin©ieb fil-Qorti (5) 6,12W. Issir bis-snien proprja (5) 8. Ìellied (9) 11.

Ara 5 12.

Ara 6 13.

Ja˙raq dan (3) 14.

Tlaqna bit-Taljan (6) 15.

Tirrakkontaha lit-tfal ˙afna drabi (6) 17.

Kelma o˙ra bl-IngliΩ pronunzjata ‘hair’(3) 21. Ûmien (3) 22.

Ara 16

SOLUZZJONI TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA Mimdudin 1 Ba˙ar, 4.

Ikla, 7,11.

UΩat, 9.

Ajr, 10.

Beççun, 12.

Stabat, 16,21W. Duttur, 18,23. Turist, 19.

Lia, 20.

Si©©u, 21.

Tar,

24.

A©ili.

Weqfin 1.

2,3.

5,15.

6.

8.

12,13.

14.

17.

22.

Brared, Óarrub, Kaççaturi, Ann, Ûebbu©ija, Stati, Tlumni, UΩa, Ras.

QED TAGÓRAfHOM? fir-ritratt hemm Ωew© uçu˙ f’wiçç wie˙ed. Qed tag˙rafhom? Ójiel: IΩ-Ωew© atturi huma supereroji tal-Marvel

Attur 1 :

Attur 2 :

RIÛULTAT TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

Isem: Indirizz:

Nru tat-Telefown: Jim Caviezel

REBBIEÓA TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA JOESPHINE GALEA, 2, Flat 2, Sqaq il-Kunçizzjoni, Bormla.

Jim Carrey

Sports

23.03.2014 37

01. QATAR | Çirkwit ta’ Losail Illum fit-20.00

IÇ-ÇAMPJIN BL-EWWEL POLE TAL-ISTAÌUN Iç-çampjin renjanti tad-dinja tal-MotoGP, l-Ispanjol, Marc Marquez illum jibda fil- pole fil-Grand Prix tal-Qatar li se jifta˙ l-ista©un 2014. Wara waqfa twila l-MotoGP jer©a’ jirritorna llum b’Alvaro Bautista u Bradley Smith ikunu fuq quddiem ma©enb Marquez.

Marquez jibda l-ista©un favorit li jiddefendi t-titlu minkejja li xahar ilu kiser saqajh u re©a’ beda jsuq ilmutur Repsol Honda nhar ilÓamis. Marquez ta messa©© qawwi lill-avversarji tieg˙u meta saq lap biex ©ab l-a˙jar ˙in f’1,54.507.

Bautista u Smith kienu ttnejn qrib meta l-GO&FUN Honda Gresini nstaq tajjeb u kien bl-a˙jar ˙in g˙al xi ftit imma imbag˙ad spiçça biex ©ie t-tieni b’differenza ta’ 0.057. Smith kellu differenza ta’ ftit ukoll. Dan kien la˙jar riΩultat ta’ Smith fil-karriera tieg˙u peress li hu qatt ma kien irnexxielu jibda firringiela ta’ quddiem u din ukoll kienet twe©iba talkraxx li kien fih riçenti.

Prova tajba wkoll kellhom Tim Ducat i p e r m e z z t a ’ Andrea Dovizioso li jibda lewwel fit- t i e n i r i n g i e l a , b’Jorge Lorenzo fuq Movistar Yamaha u Dani Pedrosa fuq Repsol Honda Tim bil-˙ames u s-sitt l- a ˙ j a r ˙ i n i j i e t .

Kemm Lor e n z o k i f u k o l l Pedrosa ma kellhomx wirjiet tajbin wisq f i l - p r o v i t a ’ qabel.

It-tielet r i n g i e l a t k u n immexxija minn Stefan Bradl fuq LCR Honda u fit-tmien post Cal Crutchlow tat-tim Ducati.

Din kienet sessjoni diΩastruΩa g˙al Aleix Espargaro fuq NGM Forward Racing li kellu jikkuntenta bid-disa’ post meta kellu Ωewg inçidenti li rrabjawh ˙afna u dan g˙ax qabel waqa’ kien sejjer tajjeb ˙afna speçjalment filprovi tal-Óamis.

Valenti n o R o s s i f u q Movistar Y a m a h a j i b d a f’poΩizzjoni insolita g˙alih fir-raba’ ringiela flimkien ma’ Andrea Iannone fuq Pramac Racing u Pol Espargaro fuq Monster Yamaha Tech 3.

POÛ.

SEWWIEQ

MUTUR

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Marc MARQUEZ Alvaro BAUTISTA Bradley SMITH Andrea DOVIZIOSO Jorge LORENZO Dani PEDROSA Stefan BRADL Cal CRUTCHLOW Aleix ESPARGARO Valentino ROSSI Andrea IANNONE Pol ESPARGARO

Honda Honda Yamaha Ducati Yamaha Honda Honda Ducati Yamaha Yamaha Ducati Yamaha

Marc Marquez

ÛWIEMEL

IL-11 IL-LAQgÓA TAL-ISTAÌUN BI 11-IL TIÌRIJA

Fil-11 il-ti©rija tal-lum fil-Marsa g˙andna l-finali tal-Kampjonat Assikura Bronze fis-seba’ ti©rija, kif ukoll erba’ semi finali Silver tat-Tazza Ray Auto Dealer. Il-programm jibda fis-13.30.

Il-programm kollu huwa dan: Ti©rija 1

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fis-13.30

Ti©rija 2

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fis-13.50

Ti©rija 3

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 2140 metru, l-ewwel semi finali tat-Tazza Ray Auto Dealer u tibda fis-14.15.

Ti©rija 4

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 2140 metru, it-tieni semi finali tat-Tazza Ray Auto Dealer u tibda fit-14.40

Ti©rija 5

Klassi Gold: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fit-15.05

Ti©rija 6

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 2140 metru, t-tielet semi finali tat-Tazza Ray Auto Dealer u tibda fit-15.30

Ti©rija 7

Klassi Bronze: fuq distanza ta’ 2140 metru, finali tal-Kampjonat Assigura u tibda fl15.55

Ti©rija 8

Klassi Silver: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fl-16.25

Ti©rija 9

Klassi Premier: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fil-16.50

Ti©rija 10 Klassi Silver: fuq distanza ta’ 2140 metru, r-raba’ semi finali tat-Tazza Ray Auto Dealer u tibda fil-17.15 Ti©rija 11 Klassi Silver: fuq distanza ta’ 3140 metru, u tibda fil-17.35

FUTBOL TAN-NISA Log˙ob li jmiss Illum Gozo

vs

Hibs fil-grawnd ta’ Kerçem

fil-11.00

G˙ada Kirkop

vs

M©arr fil-grawnd ta’ ˙aΩ-Ûebbu©

fit-20.15

Il-Ìimg˙a Hibs vs M©arr vs Pembroke vs

B’Kara fil-grawnd Charles Abela Luxol fil-grawnd tal-Im©arr Kirkop fil-grawnd ta’ Pembroke

fit-20.15 fit-20.15 fit-20.15

RiΩultati Gozo B’Kara M©arr

vs vs vs

Kirkop Luxol Pembroke

1-2 (HT 1-1) 8-0 (HT 4-0) 4-1 (HT 4-1)

Klassifika 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Hibs B’Kara M©arr Gozo Kirkop Pembroke Luxol

L 14 15 13 15 15 15 15

R 13 13 9 9 4 1 1

D 0 0 0 0 1 1 0

T 1 2 4 6 10 13 14

F 72 56 33 44 15 11 14

K 7 9 20 28 39 60 82

+/65 47 13 16 -20 -49 -68

Pti 39 39 27 27 13 4 3

Sports

38 23.03.2014

Premier inGLiÛ riÛuLtati Chelsea v Arsenal Cardiff City v Liverpool Everton v Swansea City Hull City v West Brom Manchester City v Fulham Newcastle U v Crystal Palace Norwich City v Sunderland West Ham v Man Utd

6-0 3-6 3-2 2-0 5-0 1-0 2-0 0-2

LoGÓob GÓaL-Lum Tottenham H v Southampton Aston Villa v Stoke City

arsenaL umiLjati Fi stamFord bridGe It-tim ta’ Mourinho, Chelsea umiljaw littim ta’ Arsene Wenger, Arsenal fi Stamford Bridge meta g˙elbuhom 6-0.

Din kienet l-akbar telfa g˙al Arsenal dan l-ista©un u l-akbar reb˙a ta’ Chelsea ta˙t Mourinho. Arsenal iddiΩintegraw u ˙add ma deher li jrid jibqa’ jilg˙ab, ˙a©a li rari ˙afna, jekk qatt, ti©ri lil Gunners.

Chelsea kienu di©a’ Ωew© gowls minn fuq wara seba’ minuti minn Samuel Eto’o u Andre’ Schurrie biex fis-17-il minuta Eden Hazard minn penalty g˙amilhom tlieta.

Doppjetta ta’ Oscar u gowl ta’ Mohamed Salah g˙aqqdu n-nofs tuΩΩana sat-tmiem.

Xejn inqas minn disa’ gowls bejn Cardiff u Liverpool b’dawn tal-a˙˙ar jirb˙u 6-3.

Sa tmiem l-ewwel taqsima Cardiff qasmu l-log˙ob, kienu huma li marru fuq quddiem fid-disa’ minuta minn Jordon Mutch, li aktar tard fit-88 minuta skorja gowl ie˙or, iΩda fit-16-il minuta Luis Suarez

bundesLiGa

skorja l-ewwel minn hat-trick tieg˙u biΩΩew© gowls l-o˙ra tieg˙u jaslu fis-60 u d90 minuta. G˙al Liverpool skurja doppjetta Martin Skztel fil-41 u l-54 minuta bilgowl l-ie˙or ikun ta’ Daniel Sturridge fil75 minuta. Fraizer Campbell skorja l-gowl l-ie˙or ta’ Cardiff fil-25 minuta.

Everton g˙elbu lil Swansea 3-2 bl-iskor ikun 1-1 fi tmiem l-ewwel taqsima.

Leighton Baines jifta˙ l-iskor g˙al Everton b’penalty fl-20 minuta. Romelu Lukaku (54) u Ross Barkley (58) skurjaw iΩ-Ωew© gowls l-o˙ra ta’ Everton. G˙al Swansea skurjaw Wilfried Bony (33) u Ashley Williams (90).

Hull g˙elbu lil West Brom 2-0 biΩ-Ωew© gowls fi spazju ta’ seba’ minuti li waslu flewwel taqsima. Skurjaw Liam Rosenior (32) u Shane Long (38). Óames gowls bla risposta kien l-iskor bejn Manchester City u Fulham bir-reb˙a

g˙as-City tasal minn hat-trick ta’ Yaya Toure’ b’penalty fis-26 u Ωew© gowls o˙ra fl-54 u s-66 minuta. Komplew ixxalata ta’ gowls Fernandinho (84) u Martin Demichelis (88).

Newcastle g˙elbu lil Crystal Palace b’gowl uniku li wara kwaΩi mal-a˙˙ar suffara minn Papiss Cisse’ fid-90 minuta.

Norwich reb˙u f’darhom 2-0 kontra Sunderland, b’gowls ta’ Robert Snodgrass fl-20 minuta u Alexander Tettey fit-33 minuta.

Fl-a˙˙arnett fil-partita tas-18.30 iç-çampjin renjanti, Manchester United, li ma tantx sejrin tajjeb dan l-ista©un, kellhom reb˙a tajba barra minn darhom g˙and West Ham bl-iskor ta’ 2-0. Il-gowls waslu t-tnejn fl-ewwel taqsima l-ewwel kien Rafael fil-11-il minuta li feta˙ l-iskor biex Wayne Rooney issi©illa r-reb˙a fit-33 minuta.

bayern u borussia

riÛuLtati Hannover 96 v Borussia D Mainz 05 v Bayern Munich Schalke 04 v Braunschweig VfB Stuttgart v Hamburger SV Wolfsburg v Augsburg Borussia Mh v Hertha Berlin

0-3

jirbÓu tajjeb barra minn darhom

L

Bayern Munich 26 Borussia D 26 Schalke 04 26 Bayer Leverkusen 25 Borussia M 26 Wolfsburg 26 Mainz 05 26 Augsburg 26 Hertha Berlin 26 Hoffenheim 25 Hannover 96 26 Werder Bremen 26 Eintracht Frankfurt 25 Freiburg 26 VfB Stuttgart 26 Hamburger SV 26 Nurnberg 25 Braunschweig 26

KLassiFiKa TIM

L

R

D

T

F

K

P

Chelsea Liverpool Manchester City Arsenal Everton Tottenham H Manchester U Newcastle United Southampton Aston Villa Stoke City Hull City Norwich City West Ham United Swansea City West Brom Crystal Palace Sunderland Cardiff City Fulham

31 30 28 30 29 30 30 30 30 29 30 30 31 30 30 30 30 28 31 31

21 20 20 19 15 16 15 14 12 9 8 9 8 8 7 5 8 6 6 7

6 5 3 5 9 5 6 4 9 7 10 6 8 7 8 13 4 7 7 3

4 5 5 6 5 9 9 12 9 13 12 15 15 15 15 12 18 15 18 21

62 82 76 53 43 37 48 38 43 32 32 32 26 32 40 33 19 26 26 30

23 38 27 34 30 38 34 40 37 38 44 37 48 40 46 45 39 44 58 70

69 65 63 62 54 53 51 46 45 34 34 33 32 31 29 28 28 25 25 24

serie a riÛuLtati Torino v Livorno ChievoVerona v Roma

3- 1 Tard

LoGÓob GÓaL-Lum

3-1 1-0

Parma v Genoa Bologna v Cagliari Inter v Atalanta Sampdoria v Hellas Verona Udinese v Sassuolo SSC Napoli v Fiorentina Catania v Juventus Lazio v AC Milan

1-1 3-0

15.30 17.30

KLassiFiKa TIM

17.00

0-2

LoGÓob GÓaL-Lum Nurnberg v Eintracht F Bayer L v Hoffenheim

14.30

12.30 15.00 15.00 15.00 15.00 18.30 20.45 20.45

KLassiFiKa R

D

T

F

K

P

24 16 15 14 12 12 12 11 10 7 8 7 6 6 6 6 4 4

2 3 5 2 6 5 5 6 6 8 5 8 8 7 6 5 11 6

0 7 6 9 8 9 9 9 10 10 13 11 11 13 14 15 10 16

76 59 51 41 46 43 37 39 35 54 34 30 28 29 40 41 28 21

12 29 37 29 32 40 40 37 34 56 46 50 44 47 52 55 44 48

74 51 50 44 42 41 41 39 36 29 29 29 26 25 24 23 23 18

Iç-Çampjin renjanti Bayern Munich li anki jinsabu avvanzati ferm biex jer©g˙u jkunu kkonfermati çampjins, ma sabuhiex wisq diffiçli biex jg˙elbu lil Mainz 2-0 biΩ-Ωew© gowls jaslu tard ˙afna fit-tieni taqsima.

Forsi wie˙ed jg˙id li din mhux xi reb˙a façli imma wie˙ed irid iqis li Bayern ta˙t Guardiola saru tim li jqalleb ˙afna l-plejers u g˙alhekk it-tim mhux dejjem ikun b’sa˙˙tu l-istess. Madanakollu dment li rreb˙ jasal dan ma jimpurtax. Feta˙ l-iskor BASTIAN SCHWEINSTEIGER fit-82 minuta biex MARCO GOTZE issi©illa r-reb˙a fis-86 minuta.

Borussia Dortmund g˙elbu lil Hannover barra minn darhom 3-0. Fl-ewwel taqsima skorja biss MATS HUMMELS ftit qabel la˙˙ar suffara fit-43 minuta biex imbag˙ad Borussia Ωiedu Ωew© gowls o˙ra fit-52 minuta minn ROBERT LEWANDOWSKI u MARCO REUS fid-90 minuta.

Schalke O4 g˙elbu lil Eintracht Braunschweig 3-1. Sa tmiem l-ewwel taqsi-

ma l-iskor kien 1-0 favur Schalke bil-gowl jasal minn LEON GORETZKA fis-17-il minuta. Wara l-mistrie˙ skurjaw KLAAS JAN HUNTELAAR fil-65 minuta u ADAM SZALAI g˙alaq il-partita fid-90 minuta. Il-gowl ta’ Braunschweig skurjah BENJAMIN KEOSEL fil-81 minuta.

Stuttgart g˙elbu lil Hamburg b’gowl uniku ta’ ALEXANDRU MAXIM fis-70 minuta.

Wolfsburg u Augsburg temmew il-partita ta’ bejniethom fi draw ta’ 1-1. Kienu Augsburg li marru fil-vanta©© lejn tmiem lewwel taqsima fit-43 minuta minn TOBIAS WERNER biex fil-81 minuta IVICA OLIC kiseb il-gowl tad-draw g˙al Wolfsburg.

Fil-partita li ntlag˙bet tard Borussia Monchengladbach f’darhom g˙elbu lil Hertha Berlin 3-0 bil-gowls kollha jaslu flewwel taqsima.

JUAN FERNANDO ARANGO skorja fit-28 minuta, Adrian Ramos ikkommetta awtogowl fit-32 minuta filwaqt li RAFFAEL skorja t-tielet gowl fl-40 minuta.

TIM Juventus Roma SSC Napoli Fiorentina Inter Parma Lazio Hellas Verona Torino Atalanta AC Milan Genoa Sampdoria Udinese Cagliari ChievoVerona Livorno Bologna Sassuolo Catania

L 28 27 28 28 28 27 28 28 29 28 28 28 28 28 28 28 29 28 28 28

R 24 18 17 14 12 12 11 12 10 11 9 9 9 9 6 6 6 4 5 4

D 3 7 7 6 11 10 8 4 9 4 8 8 7 4 11 6 6 11 6 8

T 1 2 4 8 5 5 9 12 10 13 11 11 12 15 11 16 17 13 17 16

F 64 52 53 48 46 45 36 43 42 31 41 31 33 32 27 23 32 23 28 21

K 19 14 29 31 29 31 35 46 37 38 42 35 42 42 38 41 54 43 56 49

P 75 61 58 48 47 46 41 40 39 37 35 35 34 31 29 24 24 23 21 20

Sports

23.03.2014 39

rebÓa faÇlI GÓal HIberNIaNs Sliema W Hibernians (HT 0-2)

1 3

Ritratti: STEPHEN GATT

Hibernians irre©istraw reb˙a tajba ta’ 3-1 fuq Sliema Wanderers.

Wie˙ed jista’ jg˙id li lPawlisti kienu superjuri bi tliet gowls imqassma tajjeb matul il-partita bil-gowl uniku tal-Wanderers jasal biss minn penalty fil-˙in miΩjud fl-a˙˙ar tal-partita.

Disa’ minuti log˙ob u Hibernians fet˙u l-iskor.

Freekick tas-solitu Failla, jg˙ola tajjeb JEAN PAUL FARRUGIA u bir-ras g˙eleb lil Bonello fil-lasta SlimiΩa. Bonello kien prominenti fl-10 minuta meta laqa’ tajjeb xutt b’sa˙˙tu ta’ Obiefule wara li dan kien irçieva ming˙and Sequeira.

Fit-30 minuta Hibs

jirduppjaw. Kross ta’ Farrugia lejn OBINNA OBIEFULE li minn ta˙t illasta ma falliex.

Ma’ tmiem it-taqsima freekick ta’ Barbetti g˙asSliema u daqqa ta’ ras ta’ Ohawuchi g˙addiet g˙oli.

Sliema bdew it-tieni taqsima b’xutt b’sa˙˙tu ta’ Gatt Baldacchino jg˙addi barra.

Sliema laqtu l-lasta fil-81 minuta minn Ohawuchi biex imbag˙ad fid-89 minuta Hibs g˙amluhom tlieta. Kross mil-lemin, ballun g˙and Cohen li tfixkel iΩda xorta xxuttja, bil-ballun ja˙bat mal-lasta u jid˙ol EDISON LUIS DOS SANTOS biex kompla g˙al ©ewwa.

Fit-92 minuta wasal ilgowl ta’ konsolazzjoni tasSliema minn penalty ta’ STANLEY OHAWUCHI.

SLIEMA W: Bonello, Borg, Farrugia (Xuereb 59), Mintoff, Scerri (Muscat 46), Ohawuchi, Gatt Baldacchino, Woods, Barbetti, Muchardi, Bianciardi..

KOWÇ: Alfonso Greco HIBERNIANS: Balzan, Tabone Desira, Pearson, Chircop (Levnaic 3), Radusinovic, Camilleri, Sequiera , Failla, Obiefule, Dos Santos (Degabriele 90), Farrugia (Cohen 68).

KOWÇ: Branko Nisevic SKURJAW: Jean Paul Farrugia (H) 9 min, Obinna Obiefule (H) 30 min, Edison Luis dos Santos (H) 89, Stanley Ohawuchi (S) pen 92 min.

PLEJER TAL-LOGÓBA: Obinna Obiefule, Hibernians REFEREE: Mario Apap

Mosta jdawwru telfa f’rebÓa

Justin Grioli (Balzan) u Micallef Monalito (Mosta) Balzan y Mosta (HT 1-0)

Minkejja li Balzan Youths kienu Ωew© gowls minn fuq huma ma setg˙ux ila˙˙qu mar-rimonta qawwija ta’ Mosta fit-tieni taqsima li skurjaw erba’ darbiet biex bidlu telfa f’reb˙a ta’ 4-2.

Fl-40 minuta Balzan fet˙u li skor meta PEDRO DOS SANTOS CALCADO kkrossja u l-ballun baqa’ die˙el fix-xibka. Erba’ minuti wara Calcado re©a’ kien fl-azzjoni b’xutt b’sa˙˙tu li Borg salva malart.

Balzan irduppja fil-51 minuta meta pass ta’ Calcado lejn RYAN DARMANIN li wara li kkontrolla, avvanza u xxuttja filbaxx biex g˙eleb lil Borg.

Farrugia Kane (Sliema) u Farrugia Jean Paul (Hibs)

tarXIeN KwaÛI salVI

NaXXar u VIttorIosa jaQsMu sItt Gowls

Tarxien Qormi (HT 1-0)

Naxxar L Vittoriosa S (HT 1-1

4 0

Din kienet ir-raba reb˙a konsekuttiva ta’ Tarxien Rainbows. Erba’ gowls ming˙ajr risposta kontra Qormi kienet reb˙a tajba ferm u dan anki meta tqis li dan l-ista©un ir-Rainbows kienu tilfu darbtejn ma’ Qormi fil-kampjonat.

L-uniku gowl tal-ewwel taqsima wasal 19 il-minuta mill-bidu tal-partita minn CARLO MAMO. Imbag˙ad Tarxien skurjaw tliet darbiet fit-tieni taqsima, beda LUCAS GONCALVES DA SILVA fit-63 minuta u DANIEL MARIANO BUENO g˙amilhom tlieta fit-78 minuta. Il-gowl li g˙alaq ilpartita wasal fid-90 minuta minn awtogowl ta’ Roderick Sammut li g˙eleb lill-gowler sie˙bu Farrugia.

TARXIEN R: Vella, Mamo, Bueno, Bonnici, Sammut, Mifsud, Marinelli, Toure, Goncalves, Nevia, Sant os Silva. KOWÇ: Clive Mizzi QORMI: Farrugia, Sammut, Bajada, Pisani, Grech, Pereira, Da Sivla, Effiong, Gianola, Quintieri, Vella.

KOWÇ: Karel Zeman SKURJAW: Carlo Mamo (T) 19 min, Lucas Goncalves da Silva (T) 63 min, Daniel Mariano Bueno (T) 78 min, Roderick Sammut (awto gowl) 90 min.

PL EJ ER T AL -L OGÓ B A : L uc as Go n ca lves d a S ilva , Ta rxien Rainbows REFEREE: Adrian Azzopardi

2 4

3 3

KwaΩi kollox ugwali, anki l-iskor ta’ tmiem l-ewwel taqsima.

Skor finali 3-3 bejn Naxxar Lions u Vittoriosa Stars. Ta’ min wie˙ed isemmi li f’din il-partita r-referee saffar xejn inqas minn tliet penalties li tnejn minnhom skurjawhom Naxxar u l-ie˙or il-Birgu. Vittoriosa deheru li setg˙u jirb˙u din il-partita meta sat-72 minuta kienu jinsabu 3-1 minn fuq.

Madanakollu Naxxar kellhom idea o˙ra u skurjaw darbtejn fi spazju ta’ Ωew© minuti, Ωew© penalties biex salvaw il-partita fl-a˙˙ar ˙inijiet.

Minkejja dan bdew Naxxar Lions billi marru fil-vanta©© wara disa’ minuti log˙ob minn ANDRE’ ROCHA DA SILVA. Vittoriosa Stars ˙adu sal-35 minuta biex kisbu l-gowl taddraw minn CLIVE BRINCAT biex b’dan l-iskor intemmet lewwel taqsima.

Fit-tieni taqsima skorja darbtejn g˙al Birgu l-iskorer prolifiku tag˙hom ALVAARADO OSCAR GUERRERO bl-ewwel gowl jasal fil-50 minuta imbag˙ad penalty fit-72 minuta biex hawn deher li l-Istars kienu se jirre©istraw reb˙a.

Madanakollu fl-84 minuta Naxxar ing˙ataw penalty li minnu VICTOR BELLIA ma falliex u Ωew© minuti wara wasal penalty ie˙or g˙al-Lions, din id-darba kien REANO DAVID ALEJANDRO li mil-11-il metru g˙amel l-iskor finali 3-3.

NAXXAR L: Azzopardi, Buhagiar, Decesare, Thiago, Scerri, Cassar, Rocha da Silva, Bellia, Alejandro, Ribeiro, Bakare.

KOWÇ: Winston Muscat VITTORIOSA S: Muscat, Siraj Arab, Buttigieg, Pereira, Camilleri, Caldeira, Vella Critien, Sidibe, Santaguida, Brincat, Martin. KOWÇ: Oliver Spiteri SKURJAW: Andre’ Rocha da Silva (N) 9 min, Clive Brincat (V) 35 min, Alvarado Oscar Guerrero (V) 50 u 72 pen, Victor Bellia (N) pen 84 min, Reano David Alejandro (N) pen 86 min.

PLEJER TAL-LOGÓBA: Alvarado Oscat Guerrero, Vittoriosa Stars REFEREE: Fyodor Zammit)

Darmanin, Micallef (Spiteri 84), Negrin (Sciberras 69), Vignaroli, Scilcuna, Grioli, Bezzina, Dos Santos, Zarate, Calcado. KOWÇ: Jesmond Zerafa MOSTA: Borg, Micallef, Grech, K Zammit (J Brincat 55), M Brincat, Fernandes (Frendo 88), Kaljevic, Rodriguez, Silva Faria (Pereira 46), Carrozza, I Zammit.

KOWÇ: Enrico Piccioni SKURJAW: Pedro dos Santos Calcado (B) 40 min, Ryan Darmanin (B), 51 min, Bojan Kaljevic (M) 67 min, Diego Pereira (M) 72 min, Cristian Martins Fernandes (M) 78 min, Manolito Micallef (M) 92 min.

PLEJER TAL-LOGÓBA: Ryan Darmanin, Balzan Youths REFEREE: Tim Marshall

Fis-67 minuta kross ta’ J Brincat lejn Pereira, dan xe˙et bir-ras g˙an-nofs u BOJAN KALJEVIC inaqqas id-distakk g˙al Mosta. Óames minuti wara fit-72 minuta xutt ta’ Micallef ja˙bat mal-lasta, ballun g˙and DIEGO PEREIRA li bir-ras kiseb id-draw g˙al Mostin.

Azzjoni personali ta’ CRISTIAN MARTINS FERNANDES b’xutt minn tliet kwarti tal-grawnd li spiçça fis-saqaf tax-xibka po©©iet lil Mosta fil-vanta©© fit-78 minuta.

Fit-92 minuta Mosta g˙amluhom 4-2 meta Perreira qassam lejn MANOLITO MICALLEF li approfitta minn indeçiΩjoni fid-difiΩa, avvanza u g˙eleb lil Bartolo.

BALZAN

Y:

Bartolo,

Il-PreMIer leaGue MaltI KlassIfIKa CHaMPIoNsHIP Pool Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W Mosta Balzan

L

R

D

T

F

K

+/-

Pti

4 4 5 5 5 5

3 2 3 1 2 0

0 2 0 2 2 0

1 0 2 2 1 5

10 9 10 8 9 6

3 5 8 8 10 18

+7 +4 +2 +0 -1 -12

37 35 33 27 27 14

KlassIfIKa releGatIoN Pool Tarxien R Floriana Qormi Naxxar Lions Vittoriosa Stars Rabat Ajax

L

R

D

T

F

K

+/-

Pti

5 4 5 5 5 4

4 2 3 0 1 0

1 1 0 3 2 1

0 1 2 2 2 3

12 7 15 7 9 2

2 7 9 12 13 9

+10 +0 +6 -5 -4 -7

21 18 17 17 14 4

loGÓob lI jMIss LOGÓOB GÓAL-LUM

Rabat Ajax Valletta

vs Floriana vs Birkirkara

14.00 16.00

l-aQwa sKorers Plejer

Tim

Edison Luis dos Santos, Stanley Ohawuchi, Alfred Effiong, Jhonnattan da Conceicao, Denni Rocha dos Santos, Oscat Guerrero, Clayton Failla, Obinna Obiefule, Bojan Kaljevic, Igor Coronado, Shodiya Haruna Shola, Marcelo Pereira,

Hibs SliemaW Qormi B’Kara Valletta Vittoriosa Hibs Hibs Mosta Floriana B’Kara Vittoriosa

Gowls

18 18 17 17 15 12 12 12 11 11 11 11

Lokali

40 23.03.2014

Ray Bugeja IÛolat Komplew jiΩdiedu d-dubji dwar kemm Ray Bugeja, is-Segretarju Ìenerali tal-Koperattiva Nazzjonali tas-Sajd, kien verament ’il fuq minn motivazzjonijiet politiçi meta tkellem kontra l˙aΩna tal-gass fuq il-ba˙ar fil-Port ta’ Marsaxlokk. Dan hekk kif iktar kmieni din il-©img˙a Bugeja ppreΩenta ittra l-Qorti li fiha talab lill-MEPA biex tipposponi ddeçiΩjoni dwar jekk jin˙ari©x permess g˙all-power station il-©dida nhar it-Tnejn li ©ej.

L-ittra, ippreΩentata f’isem Bugeja u martu mill-President talEΩekuttiv tal-Partit Nazzjonalista Ann Fenech, wasslet g˙al reazzjoni tal-Koperativa Nazzjonali tas-Sajd, li mill-ewwel g˙amlitha çara illi s-Segretarju Ìenerali tag˙hom kien qieg˙ed jag˙mel dan il-pass ming˙ajr l-approvazzjoni tal-membri l-o˙ra.

Il-President tal-istess Koperattiva g˙amilha çara wkoll illi lanqas dak li ntqal matul l-istqarrija g˙all-istampa li saret il-©img˙a lo˙ra ma kien approvat mill-kollegi tieg˙u.

“Fl-ebda waqt ma kellna l˙sieb,” stqarr Carabott f’isem ilKoperattiva Nazzjonali tas-Sajd, “li nitkellmu jew nesprimu l-opinjoni tag˙na fuq il-pro©ett tal-LNG, li a˙na nikkunsidraw li hu pro©ett ta’ importanza nazzjonali li lpoplu Malti vvota g˙alih u li lGvern g˙andu mandat biex iwettaq. A˙na çerti li l-Gvern se jwettaq dan il-pro©ett nazzjonali hekk importanti fl-a˙jar interess tal-

poplu Malti u se jie˙u l-miΩuri neçessarji kollha biex l-impjant ikun tal-a˙jar teknolo©ija disponibbli u li jiggarantixxi s-sigurtà biex ji©u evitati inçidenti kemm fuq il-ba˙ar u kemm fuq lart.”

Ma j˙ossx li s-sajjieda g˙andhom jopponu l-pro©ett F’kummenti esklussivi li dehru fledizzjoni tal-gazzetta KullÓadd tal-©img˙a l-o˙ra, l-G˙aqda Koperattiva tas-Sajd ukoll qalet li Ωgur ma tistax tkun kontra pro©ett li minnu se jibbenefika l-

poplu Malti kollu.

Dan sostnieh il-President ta’ din l-g˙aqda, Joe Demicoli, li tkellem dwar il-bΩonn tal-breakwater , iΩda fl-istess ˙in sostna li, b˙ala sajjieda, ma j˙ossx li g˙andhom jopponu g˙al dan il-pro©ett nazzjonali.

Meta kien mistoqsi fuq il-façilità tal-˙aΩna tal-gass u l-vapur li jittrasportah, Demicoli qal li kull o©©ett li jitpo©©a qrib il-port dejjem se jaffettwa xi ftit jew wisq lis-sajjieda, imma dan ma jfissirx li se jopponu g˙al pro©ett ta’ importanza nazzjonali.

“A˙na nappellaw biss li jsir il-

breakwater fil-Port ta’ Marsaxlokk,” qal Demicoli. Huwa spjega li l-vapur li j©orr il-gass jista’ possibbilment iΩid iç-çaqliq tal-ba˙ar fil-port, u g˙alhekk ilbreakwater ikun jista’ jilqa’ g˙al dan iç-çaqliq. “Però, jiena naf li lGvern huwa kommess li dan ilbreakwater isir,” temm jg˙id ilPresident tal-G˙aqda.

Il-Gvern jikkonferma li s-sajjieda qed ji©u kkonsultati In-nuqqas ta’ rieda tajba ta’ Ray Bugeja di©à bdiet to˙ro© il©img˙a l-o˙ra hekk kif is-

Segretarjat Parlamentari g˙allBiedja, Sajd u Drittijiet talAnnimali Ωvela illi Gvern Laburista kien ta numru ta’ opportunitajiet lill-Koperattiva Nazzjonali tas-Sajd biex tressaq l-ilmenti tag˙ha. Fil-fatt, kontra ta’ dak li kien isir ta˙t il-Gvern preçedenti, fejn kienu jg˙addu x-xhur jew snin biex ilKoperattiva tiltaqa’ malMinistru, ta˙t dan il-Gvern saru numru ta’ laqg˙at b’mod regolari.

“Is-Segretarjat jinsab mistag˙©eb b’dawn id-dikjarazzjonijiet tas-Sur Bugeja wara li lbiera˙ stess ikkonferma laqg˙a mal-istess Segretarjat,” qal isSegretarjat nhar il-Ìimg˙a.

“Dan barra laqg˙at ta’ millinqas darba fix-xahar mal-og˙la uffiçjali fuq il-bord tas-sajd, fejn ir-rappreΩentanti tas-sajjieda kellhom kull opportunità li jqajmu kwistjonijiet relatati mas-settur.”

Is-Segretarjat Ωied jg˙id li g˙all-ewwel darba s-Segretarjat laqqa’ Ω-Ωew© koperattivi fuq mejda wa˙da fejn intla˙aq ftehim fuq l-ista©un tat-tonn. IlGvern kien kommess ukoll biex jag˙ti l-g˙ajnuniet lis-sajjieda g˙all-ista©un mag˙luq kif imwieg˙ed fil-manifest elettorali. JirriΩulta li, g˙all-kuntrarju ta’ dak li qal Bugeja, kull sid ta’ dg˙ajsa tal-pixxispad li kkwalifika fl-iskema ng˙ata medja ta’ €1,100 fix-xahar u mhux €200.