Harga 30 ta' Dicembru, 2012

Page 1

www.kullhadd.com

2012

KRONAKA MATUL IS-SENA Il-Óadd 30 ta’ Diçembru, 2012 Óar©a Nru 1,016

Prezz ›0.80

Ara pa©na 6

jEKK IL-POPLU jAfDA T-TMExxIjA TAL-PAjjIÛ f’IDEjN IL-PARTIT LAbURISTA

“IKOLLNA PAjjIÛ fEjN KULÓADD IÓOSS LI HUWA PARTI MINNU” Louis Grech

Jekk il-poplu jag˙Ωel il-PL il-˙ajja se tkompli. “Iç-çittadini jridu politiçi li jkunu onesti u çari, kemm meta laffarijiet ikunu sejrin tajjeb, imma speçjalment meta jkun hemm il-problemi. Politiçi li jekk wieg˙du xi ˙a©a, se jaraw li jwettquha.” Hekk sostna f’intervista mal-gazzetta KullÓadd Louis Grech, li ©ie elett b’vot qawwi ta’ 95% b˙ala Deputat Mexxej g˙all-Affarijiet tal-Parlament tal-Partit Laburista nhar il-Óamis li g˙adda. Louis Grech qal illi l-ewwel sfida li g˙andu l-Partit Laburista hija li nkomplu nikkonvinçu aktar lin-nies li jekk il-poplu jag˙Ωel lill-Partit Laburista il-˙ajja se tkompli g˙al kul˙add, u mhux g˙al nofs il-poplu. “Jien nemmen li l-ma©©oranza tal-poplu se jing˙aqad biex jara li dan kollu jsir realtà. Se jing˙aqad biex ja˙dem favur pajjiΩ fejn kul˙add i˙oss li huwa parti minnu,” tenna Louis Grech. Louis Grech tenna li din tg˙aqqad ma’ sfida o˙ra li g˙andu l-PL quddiemu, “dik li ç-çittadini Maltin u G˙awdxin jemmnu u jaraw fina moviment li jrid ibiddel bis-serjetà. Moviment li jkollu relazzjoni onesta mag˙hom. Din tg˙odd l-aktar g˙al dawk li ddejqu blistil ta’ politiçi li mdorrijin naraw s’issa”. Louis Grech sa˙aq li l-bidla mhijiex se tkun wa˙da tal-uçu˙, imma rridu naraw li tkun tan©ibbli. Bidla li taraha u t˙ossha. “Irid ikollna l-kura©© u d-determinazzjoni li nbiddlu u ntejbu l-valuri tag˙na. Jirnexxilna naslu g˙all-bidla li taraha u t˙ossha meta nda˙˙lu l-meritokrazija, ilkontabbiltà u l-imparzjalità b˙ala parti mill-valuri tag˙na. Dawk il-valuri li g˙al u˙ud jidhru impossibbli, filwaqt li o˙rajn je˙duhom for granted, g˙alina, huma fundamentali. Dak hu li nfissru a˙na meta ng˙idu li a˙na progressivi,” sostna Louis Grech. Ara l-intervista s˙i˙a ta’ Krista Caruana f’pa©na 4.

KAMPANjA ELETTORALI 9 TA’ MARZU 2013

“ALLA bISS jAf x’TATTIÇI MAÓMUÌA SER jINTUÛAW MINN GONZIPN f’DIN IL-KAMPANjA” Roger Mifsud, eks-Deputat Editur ta’ The Times F’ittra li kienet ippubblikata fil-©urnal, The Times, l-eks-Deputat Editur ta’ din listess gazzetta, Roger Mifsud, jg˙id li filjiem li ©ejjin iç-çittadini Maltin u G˙awdxin g˙andhom jistennew wa˙da mill-ag˙ar kampanji elettorali li qatt kellna f’pajjiΩna. Mifsud jg˙id li kollox qieg˙ed jindika li matul din il-kampanja elettorali, il-kredenzjali demokratiçi ta’ pajjiΩna se jkomplu ji©©arrfu. Fi kliemu, dawn il-kredenzjali di©à ©ew imdg˙ajfin mill-mod li bih il-Prim Ministru Lawrence Gonzi abbuΩa millKamra tar-RappreΩentanti fix-xhur li g˙addew wara li tilef il-ma©©oranza Parlamentari. Roger Mifsud kompla jg˙id li qed jistenna kampanja elettorali li se tkun mimlija b’˙afna gideb u qal li Alla biss jaf

x’tip ta’ tattiçi ma˙mu©a ser jintuΩaw minn GonziPN bit-tama li jer©a’ jirba˙ lelezzjoni li jmiss u b’hekk ikun hu filgvern waqt li jkollna l-Presidenza talUnjoni Ewropea fl-2017. Kompla jg˙id li jispera li Gonzi ma jkunx fil-poter meta ji©i konkluΩ il-ftehim bejn Malta u l-Unjoni Ewropea dwar il-pakkett finanzjarju, g˙ax il-probabbiltà hija li n-negozjati li jag˙mel ma jkunux b’sa˙˙ithom, b˙alma kien ©ara fil-kaΩ tal-immigrazzjoni illegali. Huwa temm l-ittra tieg˙u billi staqsa fejn kienu Richard Cachia Caruana u Simon Busuttil fil-konfront tal-problema tal-immigrazzjoni illegali hekk kif lUnjoni Ewropea ftit li xejn uriet solidarjetà lejn pajjiΩna quddiem din ilkwistjoni.


02

30.12.2012

A˙barijiet

IL-KAMPANJA KELLHA TIEQAF SAS-7 TA’ JANNAR

GONZI MA JÛOMMX KELMTU Minkejja li kien wieg˙ed li fil-©ranet talfesti tal-Milied ma jsirux attivitajiet politiçi u li l-kampanja elettorali tibda uffiçjalment fis-7 ta’ Jannar, Lawrence Gonzi lanqas dwar dan ma Ωamm kelmtu. Fil-©ranet li g˙addew, anki bejn ilMilied u l-Ewwel tas-Sena, Lawrence Gonzi kellu diversi walkabouts f’toroq ewlenin u fil-˙wienet, imdawwar b’membri tat-tim tal-kampanja elettorali

Nazzjonalista. Lawrence Gonzi u martu Kate, imdawrin bil-kameras tat-televiΩjoni u anke tal-fotografi uffiçjali tadDipartiment tal-Informazzjoni (id-DOI), ˙adu sehem f’diversi attivitajiet o˙ra, fosthom dawriet f’fabbriki, uffiçini talGvern u f’postijiet fejn jin©emg˙u n-nies nhar ta’ Óadd b˙al Ta’ Qali; attivitajiet li s-soltu jsiru waqt kampanja elettorali.

Ta’ min wie˙ed jg˙id li r-ritratti li qeg˙din jittie˙du mill-fotografi uffiçjali tad-DOI mhumiex jispiççaw fuq is-sit tal-internet tad-DOI imma fuq il-pa©na ta’ Facebook ta’ Lawrence Gonzi – www.mychoice.pn, li huwa sit tal-Partit Nazzjonalista. F’dawn il-©ranet ta’ festi ©ew inawgurati wkoll pro©etti b˙al-lift tal-Barrakka u ta’ Rediffusion House fi

Gwardaman©a, li permezz tag˙hom, sa˙ansitra b’links diretti mal-A˙barijiet ta’ TVM, saret propaganda sfaççjata g˙al GonziPN. Lawrence Gonzi mhux biss uΩa l-festi tal-Milied b˙ala skuΩa biex ma jxoljix ilParlament hekk kif waqa’ l-Gvern tieg˙u, imma sa˙ansitra ma Ωammx kelmtu li l-kampanja elettorali kellha tieqaf sas-7 ta’ Jannar.

Lawrence Gonzi jitkellem mal-pasturi ˙ajjin

Gonzi jilg˙ab it-table-soccer – ritratt li wkoll soltu narawh f’kampanja elettorali

Anki belly dancing kien hemm f’dawn il-©ranet ©ewwa Kastilja

Gonzi jammira l-la˙am

Gonzi f’˙anut tan-nuççalijiet, flimkien ma’ Pawlu Borg Olivier

Gonzi waqt walkabout fi Triq ir-Repubblika, il-Belt, xena tipika f’kampanja elettorali

Gonzi jitkellem mat-tfal

Gonzi jid˙ol fi kçina biex jammira turtiera pasti

Lawrence Gonzi jkompli g˙addej bil-kampanja tieg˙u, f’post ˙afna g˙al qalbu, il-kçina fejn qag˙ad ixammem il-pizza

Gonzi jammira l-ftajjar


30.12.2012

A˙barijiet

03

konflitt ta’ interess Çar ta’ manwel Delia

Il-konflitt ta’ interess li g˙andu Manwel Delia fittgerfix ta’ rwoli b˙ala Kap tas-Segretarjat f’Ministeru tal-Gvern u b˙ala kandidat Nazzjonalista kien fl-aqwa tieg˙u nhar il-Óadd li g˙adda, meta ppreΩenta çekk ta’ €4,000 lil wa˙da millbaned ta’ BirΩebbu©a, is-Soçjetà MuΩikali San Pietru fil-Ktajjen. Li kieku dan l-isponsorship sar minn but Manwel Delia nnifsu, fiha u ma fihiex. Imma fil-fatt dan lisponsorship t˙allas minn fond li twaqqaf fl-2012 u li huwa amministrat b’mod kon©unt bejn is-si-

dien tal-Malta Freeport u l-Gvern speçifikament b’riΩq il-komunità ta’ BirΩebbu©a. Dan il-fond huwa ffinanzjat g˙al kollox mill-kumpannija privata l-Malta Freeport Terminals Limited. Naturalment, il-fatt li ntg˙aΩel Manwel Delia jew g˙aΩel lilu nnifsu biex jippreΩenta dan l-isponsorship, kien ma˙sub biex Delia jie˙u rikba minn fuq dan l- isponsorship b˙ala kandidat tal-Partit Nazzjonalista. Prova o˙ra ta’ kemm Manwel Delia qieg˙ed juΩa l-funzjoni pubblika li g˙andu b˙ala Kap tas-

Segretarjat tal-Ministeru ta’ Austin Gatt, biex jie˙u vanta©© b˙ala kandidat tal-PN fuq il-˙ames distrett elettorali li jikkomprendi lil BirΩebbu©a. Mitlub jikkummenta minn din il-gazzetta dwar dan l-isponsorship, Delia qal huwa attenda g˙allpreΩentazzjoni tal-isponsorship mill-Malta Freeport Terminals lis-Soçjetà MuΩikali San Pietru filKtajjen, meta r-ritratti li qeg˙din nippubblikaw juru lil Manwel Delia jippreΩenta dan l-isponsorship lill-President tal-Banda San Pietru fil-Ktajjen, Joe Zahra.

Jitlef kuntratt “inÌustament” Stephen Ciangura li g˙andu kumpannija li tipprovdi servizzi ta’ sigurtà sostna, permezz ta’ protest ©udizzjarju li ppreΩenta filQorti, li huwa ©ie mtellef minn kuntratt ma˙ru© mill-Kunsill Lokali tal-Belt, li ng˙ata lil kumpannija li m’g˙andhiex illiçenzja biex topera servizzi ta’ sigurtà. F’Lulju li g˙adda, Stephen Ciangura (firritratt) kien akkumpanja lid-Deputat Indipendenti Jeffrey Pullicino Orlando meta kienet saret il-laqg˙a tal-Kumitat EΩekuttiv tal-Partit Nazzjonalista li kien iddiskuta mozzjoni tal-istess Pullicino Orlando biex Richard Cachia Caruana jitkeçça mill-Partit Nazzjonalista. Stephen Ciangura kien ©ie miΩmum milli jid˙ol fid-Dar Çentrali tal-Partit Nazzjonalista minn Ernest Tonna u minn xi manigoldi li kien qeg˙din g˙assa mal-bieb. Fil-protest ©udizzjarju tieg˙u Stephen

Ciangura sostna illi huwa kien xe˙et lofferta tieg˙u biex jipprovdi servizzi ta’ sigurtà lejlet l-ewwel tas-sena l-©dida g˙al attività nazzjonali organizzata fil-Belt u filFurjana. Madankollu, il-kuntratt ing˙ata lil Joseph Attard u lil Paul Dimech li, skont Ciangura, m’g˙andhomx permess biex joperaw dattip ta’ servizzi peress li ilhom ma j˙allsu lliçenzja g˙al dawn l-a˙˙ar tliet snin. Fil-protest ©udizzjarju li ppreΩenta kontra Attard u Dimech, Ciangura, li jmexxi lkumpannija Executive Security Services Ltd, qal illi l-kumpannija tieg˙u dejjem operat skont il-li©i u kellha l-liçenzji u lpermessi kollha neçessarji. Ciangura sostna wkoll illi l-kumpannija ta’ Attard kienet ©iet likwidata u ma kinitx koperta b’polza tas-sigurtà, kif tirrikjedi lli©i fir-rigward tal-kumpanniji tas-sigurtà.

73 DESTINATIONS SALE CYPRUS C YPRUS KONG HONG K ONG BANG KOK BANGKOK BEIJING CAPE T OWN TOWN JOHANNESBURG J OHANNESBURG MANILA MALE COLOMBO C OLOMBO MELBOURNE MEL BOURNE MAURITIUS MA URITIUS

MARKET FARE €289 €289 €1159 €1159 €840 €866 €1061 €1061 €885 €1183 €1183 €1057 €1057 €1042 €1042 €1183 €1183 €1121 €1121

SALE FARE €179 €179 €773 €773 €775 €775 €812 €865 €865 €907 €907 €981 €986 €988 €1090 € 1090

SALE PRICES UP TO 50% OFF THEIR ORIGINAL FARES INCLUSIVE OF FUEL SURCHARGE AND ALL TAXES.

THE SALE LASTS ONLY FOR 12 MORE DAYS Booking P eriod is from from t oday t o January 10th 20 13, Period today to 2013, Travelling from to 2013. Travelling Period Period is fr om January 18th t o June 10th 20 13.

2015 Call us on 20 15 1515 travel@rocsgrp.com or email tr avel@rocsgrp.com www.rocsholidays.com www.rocsholidays.com

T erms and c onditions apply tes ar e per person and include: R eturn flights, ac commodation as stated stated wher e applicable and include all taxes taxes and charges. charges. All the above above offers offers are are valid valid Terms conditions apply.. Ra Rates are Return accommodation where subject t oa vailability in the appr opriate classes. classes. For For a full list list of the ROCS travel travel terms terms and c onditions please visit http:// www.rocsgrp.com/ om/tr travel/terms-and-conditions/ to availability appropriate conditions /www.rocsgrp.com/travel/terms-and-conditions/


04

30.12.2012

A˙barijiet

“Flimkien ma’ Joseph u Toni, u t-tim, lest biex nid˙ol g˙al din l-isfida” Louis Grech Il-Óamis 27 ta’ Diçembru tlaqqg˙et sessjoni straordinarja tal-Konferenza Ìenerali tal-PL li matulha Louis Grech ©ie ma˙tur fil-kariga ta’ Deputat Mexxej g˙all-Affarijiet tal-Parlament. KRISTA CARUANA tkellmet ma’ LOUIS GRECH dwar l-isfida l-©dida li g˙andu quddiemu. Kif qed t˙ares lejn ir-rwol il©did tieg˙ek fi ˙dan il-PL? Jien nemmen li ç-çittadini Maltin u G˙awdxin iridu l-bidla u huma lesti g˙all-bidla. Mhux sempliçiment bidla fil-Gvern fejn jinbidlu l-uçu˙ u kollox jibqa’ l-istess. Imma bidla filmod ta’ kif wie˙ed jiggverna. Iridu pajjiΩ li kul˙add i˙ossu parti minnu u mhux wara lelezzjoni ©enerali jkollok nofs il-poplu tellief. Iridu politiçi li jkunu onesti u çari mag˙hom kemm meta laffarijiet ikunu sejrin tajjeb, imma speçjalment meta jkun hemm il-problemi. Politiçi li jekk weg˙du xi ˙a©a, se jaraw li jwettquha. Nemmen li flimkien ma’ Joseph u Toni, u l-kumplament tat-tim, ninsab lest biex nid˙ol g˙al din l-isfida. Sfida li ©©ib bidla ta’ vera li tant tin˙ass ilbΩonn tag˙ha, u li twassal g˙all-kwalità ta’ ˙ajja a˙jar g˙aç-çittadini Maltin u G˙awdxin. X’inhi r-reazzjoni tieg˙ek g˙allkonferma qawwija li ng˙atajt mid-delegati Laburisti? Ûgur li ma kontx qed nistenna li l-appo©© ikun daqshekk kbir u mifrux. Appo©© li jag˙milni grat lejn id-delegati u l-attivisti tal-Partit Laburista, u li jΩidli rresponsabbiltà. Minn hawn nixtieq nirringrazzja lil dawk kollha li fla˙˙ar jiem tawni l-appo©© tag˙hom, mhux biss persuni fi ˙dan il-Partit Laburista, iΩda wkoll o˙rajn li jimmilitaw f’partiti o˙ra, jew li qeg˙din jappo©©jaw lill-Partit Laburista g˙all-ewwel darba. Min-na˙a tieg˙i ninsab determinat li dik il-fiduçja hekk wiesg˙a, inroddha lura f’˙idma li tkun tan©ibbli u li tag˙mel differenza. Liema ta˙seb li se jkunu l-isfidi ewlenin li se jiffaççja l-PL waqt

il-kampanja elettorali? L-ewwel sfida hija li nkomplu nikkonvinçu aktar lin-nies li jekk il-poplu jag˙Ωel lill-Partit Laburista, il-˙ajja se tkompli g˙al kul˙add u mhux g˙al nofs il-poplu. U din tg˙aqqad mal-isfida lo˙ra. Dik li ç-çittadini Maltin u G˙awdxin jemmnu u jaraw fina moviment li jrid ibiddel bis-serjetà. Moviment li jkollu relazzjoni onesta mag˙hom. Din tg˙odd l-aktar g˙al dawk li ddejqu bl-istil ta’ politiçi li mdorrijin naraw s’issa. Id-differenza bejn il-Partit Laburista u l-Partit Nazzjonalista fil-kampanja elettorali se tkun wa˙da çara. A˙na se nwieg˙du biss dak li nistg˙u nwettqu. B’hekk nibdew l-ewwel pass biex inda˙˙lu fil-politiçi l-idea li rrispett trid takkwistah. La tippretendih, u lanqas tixtrih. Inti g˙edt li Gvern Ìdid se

jag˙mel dak kollu possibbli biex i©ib bidla ta’ kwalità fil˙aj ja taç-çittadini Maltin u G˙awdxin. X’tip ta’ bidla qed jaspira li j©ib il-PL jekk jing˙ata l-fiduçja mill-poplu fl-elezzjoni ©enerali li jmiss? Il-bidla mhijiex se tkun wa˙da tal-uçu˙, imma rridu naraw li tkun tan©ibbli. Bidla li taraha u t˙ossha. Irid ikollna l-kura©© u ddeterminazzjoni li nbiddlu u ntejbu l-valuri tag˙na. Jirnexxilna naslu g˙all-bidla li taraha u t˙ossha meta nda˙˙lu l-meritokrazija, il-kontabbiltà u l-imparzjalità b˙ala parti millvaluri tag˙na. Dawk il-valuri li g˙al u˙ud jidhru impossibbli, filwaqt li o˙rajn je˙duhom for granted. G˙alina, huma fundamentali. Dak hu li nfissru a˙na meta ng˙idu li a˙na progressivi. Lil hinn mill-kliem fierag˙, irridu nda˙˙lu riforma fil-mentalità, fejn nimxu ’l bog˙od

mill-pre©udizzji. Irridu nda˙˙lu bidla li permezz tag˙ha kull çittadin ikollu l-kura©© li ja˙seb b’mod liberu u li jista’ jiddiskuti kwistjonijiet ming˙ajr il-biΩa’ li jkun ittimbrat. Irridu naraw li jekk inkunu fdati bit-tmexxija tal-pajjiΩ, inkun responsabbli g˙al dak li nag˙mlu. U li naraw li din ilmentalità tibqa’ f’pajjiΩna, anke fi gvernijiet sussegwenti, g˙aliex il-gvernijiet ji©u u jmorru, iΩda l-poplu jibqa’. Irridu bilanç bejn ekonomija kompetittiva, u fl-istess ˙in li nissalvagwardjaw l-isfidi soçjali u ambjentali tag˙na. Irridu naççertaw li kul˙add ikun jista’ jla˙˙aq mal-˙ajja, u fl-istess ˙in nag˙tu l-inçentivi lin-negozji biex jo˙olqu aktar ©id. Fuq kollox irridu naraw li minn dan il-©id ikun jista’ jgawdi kul˙add. A˙na rridu nkunu katalisti biex isse˙˙ din il-bidla importanti fil-mod kif jitmexxa pajjiΩna. Bidla li w˙ud qatg˙u qalbhom li tista’ titwettaq. Flesperjenzi li g˙addejt minnhom f’˙ajti, kien hemm diversi sfidi li dehru impossibbli. IΩda b’kura©© u b’determinazzjoni rnexxieli nwettaqhom. L-istess dan il-pajjiΩ, li ffaççja sfidi kbar fil-passat. Kif irnexxielna dak iΩ-Ωmien meta l-poplu kien mag˙qud, l-istess jista’ jirnexxilna fil-futur. Tkellimt ˙afna dwar il-valuri tal-meritokrazija, l-imparzjalità u l-kontabbiltà. G˙aliex il-PL iqis dawn it-tliet valuri b˙ala fundamentali? Dawn huma l-valuri li jiffurmaw lill-pajjiΩ, u li ç-çittadini jistennew minn min imexxi. Irridu nda˙˙lu dawn il-valuri fl-istituzzjonijiet ewlenin tal-

pajjiΩ. Irridu naraw li ç-çittadin ikun empowered biex ja˙seb, jikkritika u jifforma l-opinjoni tieg˙u. Li jing˙ata dak li hu dritt tieg˙u ming˙ajr burokrazija Ωejda u li min qieg˙ed filkarigi ta’ tmexxija jwie©eb g˙al g˙emilu. Dan irid ikun rifless madwar il-pajjiΩ. Fid-dipartimenti talGvern, fil-Qrati, fix-xandir nazzjonali, u fil-Parlament. Gvern Ìdid kif jista’ jil˙aq bilanç bejn ekonomija kompetittiva u fl-istess ˙in jissalvagwardja l-isfidi soçjali u ambjentali? Il-PL jemmen li g˙andu jkun hemm tkabbir ekonomiku li jil˙aq lil kul˙add. Dan huwa lewwel pass biex verament inda˙˙lu l-©ustizzja soçjali f’pajjiΩna. Din tkun sfida ikbar fi Ωmien ta’ sitwazzjonijiet ekonomiçi diffiçli. IΩda l-valuri tag˙na jkunu ttestjati proprju meta jirnexxilna nsibu dan ilbilanç minkejja kull sfida o˙ra. Il-PL x’jifhem meta jg˙id li Gvern Ìdid irid jag˙ti valur miΩjud liç-çittadini? Nemmen li ç-çittadini jixtiequ tmexxija li fl-g˙aΩliet tag˙ha turi aktar rispett. G˙alhekk qed ng˙idu li rridu relazzjoni onesta maç-çittadini g˙aliex, fuq kollox, gvern ji©i elett millpoplu biex jie˙u d-deçiΩjonijiet f’isem il-familji. Jien nemmen li l-ma©©oranza tal-poplu se jing˙aqad biex jara li dan kollu jsir realtà. Se jing˙aqad biex ja˙dem favur pajjiΩ fejn kul˙add i˙oss li huwa parti minnu. G˙alhekk d˙alt g˙al din l-isfida. Ninsab kommess li nag˙ti l-ener©ija kollha tieg˙i g˙al din il-bidla li tkun ta’ vera.


30.12.2012

AnaliΩi

05

DAQSTANT TARD FIL-ÌURNATA L-GVERN JIPPUBBLIKA DOKUMENT DWAR IL-POLITIKA TAL-ENERÌIJA

PANIKU MINN GONzIPN DWAR IL-POLITIKA TAL-ENERÌIJA Ìimg˙a wara li waqa’ l-Gvern ta’ GonziPN, il-Ministru George Pulliçino nieda dokument dwar il-politika tal-ener©ija tal-Gvern Nazzjonalista. Bosta huma tal-fehma li din il-manuvra tidher biç-çar li saret f’mument ta’ paniku li jinsab fih GonziPN ftit jiem biss qabel tibda uffiçjalment il-kampanja elettorali u l-PL j˙abbar il-politika tieg˙u dwar l-ener©ija. KRISTA CARUANA tag˙ti ˙arsa lejn il-punti ewlenin ta’ din il-politika u dwar dan ˙adet ir-reazzjoni ta’ LEO BRINCAT u KONRAD MIZZI.

Minkejja li Malta g˙andha fost l-og˙la kontijiet tad-dawl u l-ilma mill-pajjiΩi kollha talUnjoni Ewropea, tul din il-le©iΩlatura, GonziPN naqas milli jindirizza din il-problema b’mod serju. Minkejja l-˙afna weg˙diet u diskors sabi˙ li kien intqal mill-PN qabel lelezzjoni tal-2008, dwar l-ener©ija alternattiva, il-Gvern ta’ GonziPN temm din ille©iΩlatura bi track record ta’ fallimenti totali fil-qasam tal-ener©ija. Mhux biss ma implimentax il-weg˙diet li kien g˙amel dwar il-wind farm li kellu jsir fiΩ-Ωona tas-Sikka l-Bajda, talli matul din ille©iΩlatura xtara power station li ta˙dem bilheavy fuel oil li huwa l-aktar fjuwil li j˙amme© u li jag˙mel ˙sara lis-sa˙˙a u lillambjent. Kien biss ftit jiem qabel tibda uffiçjalment il-kampanja elettorali, li GonziPN nieda dik li fi kliemu sej˙ilha energy policy. Óafna raw din il-manuvra b˙ala sinjal çar tal-paniku li n˙akem minnu GonziPN, ftit jiem biss qabel il-PL ser ikun qed i˙abbar il-politika tieg˙u dwar l-ener©ija u li se tkun wa˙da mill-pilastri ewlenin tal-politika tal-PL jekk jing˙ata lfiduçja biex imexxi l-pajjiΩ wara l-elezzjoni ©enerali li jmiss. Intant, matul il-konferenza tal-a˙barijiet li matulha nieda l-politika dwar l-ener©ija, ilMinistru Pullicino ma kienx f’poΩizzjoni li jwie©eb jekk hux bi˙siebu jra˙˙as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma, jekk il-PN jer©a’ ji©i elett flelezzjoni ©enerali tad-9 ta’ Marzu. Spikka wkoll il-fatt li minkejja matul din ille©iΩlatura kienu tal-anqas ˙amsin id-drabi li nqata’ d-dawl min˙abba ˙sarat fil-power stations, il-Ministru Pullicino qal li l-qtug˙ filprovvista tal-elettriku hija problema tal-passat. Rigward il-pro©ett tal-interconnector bejn Malta u Sqallija, George Pullicino ©©ustifika d-dewmien dwaru u qal li dan id-dewmien huwa tort tal-Gvern Taljan.

“Il-Gvern huwa fl-obbligu li jg˙idilna kemm verament l-MRA kienet involuta f’dan il-proçess” Leo Brincat “Hija xi ˙a©a ta’ g˙ajb u tal-mist˙ija li pjan nazzjonali li kellu jservina b˙ala gwida g˙al din il-le©iΩlatura spiçça bil-photo finish, meta l-Gvern di©à ©ie sfiduçjat fil-Parlament u di©à ©iet iffissata d-data tal-elezzjoni. G˙alkemm il-Gvern wa˙˙al ˙afna fid-dewmien li kien hemm biex jitlesta l-SEA – Strategic Environmental Assessment, kellu bΩonn idum kwaΩi tliet snin s˙a˙ jin˙ema, u jekk iva, g˙alfejn ilproçess inbeda daqstant tard? Li kieku l-Gvern verament kellu viΩjoni, xi skop kien ikun hemm li jkaxkar saqajh bl-iskuΩa ta’ Ωviluppi ©odda dwar pipeline tal-gass u attivitajiet o˙rajn relatati mal-gass, meta missu l-ewwel ippubblika l-pjan biex ikollna fuq xiex na˙dmu u a©©ornah kif intrabat huwa stess li jag˙mel issa kull tliet snin? Il-Gvern g˙andu l-obbligu li jg˙idilna kemm verament l-Awtorità Maltija tar-RiΩorsi kienet involuta f’dan ilproçess kollu, g˙aliex smajna minn sorsi qrib Kastilja li aktar seta’ kien hemm inputs minn xi konsulenti barranin u xi nies fl-Uffiççju tal-Prim Ministru, milli mill-MRA nnifisha. Ma neskludux li dan id-dokument ©ie finalizzat bl-g˙a©la b˙ala reazzjoni ta’ paniku min˙abba li jafu li g˙all-PL l-ener©ija sejra tkun pilastru kbir li fuqu ser tinbena l-politika tag˙na jekk nirb˙u l-fiduçja tan-nies biex niggvernaw.

Daqstant ie˙or kienet xi ˙a©a talmist˙ija li biex niksbu link elettronika ta’ dan id-dokument, kellna nitkarrbu ma’ diversi sorsi g˙al millanqas 24 sieg˙a wara l-konferenza tal-a˙barijiet tal-Ministru. Fil-fatt, sa nhar it-Tlieta waranofsinhar, id-dokument ma seta’ jinstab imkien, la fuq is-sit tad-Dipartiment tal-Informazzjoni, la fuq is-sit talMRA u lanqas tal-Ministeru. Kien biss waranofsinhar tat-Tlieta li tfaççat il-link tieg˙u. Il-Gvern g˙andu l-obbligu jg˙id x’livell intensiv ta’ konsultazzjoni sar qabel ©ie finalizzat dan id-dokument. G˙andu jg˙id ukoll fejn u fiex verament wasal mal-Unjoni Ewropea dwar çerti pro©etti kbar li qal li wasal biex jikkonkludi dwar solar farms wara snin ta’ tkaxkir tas-saqajn u pro©etti li suppost kellhom ikunu di©à fis-se˙˙ sas-sena 2010. Esperti qalu li hemm aspetti li huma sempliçi ‘rewording’ ta’ çerti proposti li di©à g˙amel pubblikament il-PL nnifsu. Kien ikun a˙jar kieku qalulna fiex waslu l-allokazzjonijiet eΩistenti ta’ fondi Ewropej g˙all-qasam tal-ener©ija fejn jid˙ol pajjiΩna. Fil-fehma ta’ ˙afna esperti, l-abbozz tas-sena 2009 kien aktar serju u robust. Biss, fl-2009, is-sehem tal-MRA kien wie˙ed aktar qawwi u dirett. IlMinistru Pullicino di©à g˙amel l-ist-

ess fil-qasam tal-ilma fejn çerti dokumenti ta’ politiku tlestew millMinisteru tieg˙u flok mir-regolatur, li suppost huwa responsabbli g˙allpolitika nnifisha. Id-dokument li suppost li huwa a©©ornat, lanqas biss jag˙mel referenza g˙ad-Direttiva riçenti dwar effiçjenza fl-ener©ija li ©iet adottata dan l-a˙˙ar. IΩda l-akbar ingann huwa li d-dokument jifta˙ar li çerti miri ntla˙qu, meta kul˙add jaf li ma ntla˙qux. Il-misteru ewlieni huwa li filwaqt li l-SEA suppost li kellha tanalizza ddokument tas-sena 2009, dan jidher li nkiteb f’˙afna aspetti virtwalment mill-©did. Esperti ambjentali qabblu r-rapport ma’ teΩi ta’ xi studenti universitarji, filwaqt li l-Ministru pprova ji©bor ©ie˙u ˙alli jag˙mel ftit ˙oss lejlet l-elezzjoni g˙al skopijiet elettorali, meta jaf li l-PL ser jo˙ro© ilmanifest tieg˙u ftit tal-jiem o˙ra.”

“Il-politika tal-Gvern dwar l-ener©ija hija biss konferma tad-deçiΩjonijiet li ˙a l-Gvern u ma tirrappreΩenta l-ebda bidla fid-direzzjoni” Konrad Mizzi “Tul din il-le©iΩlatura kollha l-Gvern ma kellux politika tal-ener©ija ppubblikata u lanqas pjan. G˙aldaqstant ministeri differenti ˙adu numru ta’ deçiΩjonijiet ming˙ajr ma kellhom qafas li jipprovdi direzzjoni. Din il-©img˙a, ftit qabel ma tibda lkampanja elettorali, il-Gvern ˙ass li kellu jippubblika l-politika tieg˙u dwar dan is-su©©ett. Dan huwa dokument vag ˙afna, li jikkonferma d-deçiΩjonijiet li ˙a l-Gvern tul dawn il-˙ames snin u jipproponi ˙afna studji u ftit inizjattivi konkreti. Ninsab sorpriΩ li f’din il-politika lGvern g˙aΩel li ma jindirizzax il-problema kbira tal-kontijiet esa©erati tal-elettriku, li huma ˙afna og˙la mill-medja Ewropea. Dan qieg˙ed jo˙loq problemi

kemm g˙all-familji kif ukoll g˙allintrapriΩi. Il-Gvern iddeçieda li ser jag˙mel biss studju dwar il-proposta tal-Partit Laburista li j˙addem il-power station bil-gass. IΩda ninsab diΩappuntat li lGvern g˙aΩel li mhux ser jaqleb ilpower station g˙all-gass fil-˙ames snin li ©ejjin. Dan ifisser li jekk il-PN jirba˙ l-elezzjoni, ser jibqa’ juΩa Ωejt ma˙mu© ˙afna g˙all-˙ames snin li ©ejjin. Dan ser ikompli jkollu konsegwenzi ˙Ωiena g˙as-sa˙˙a tal-poplu. Dan id-dokument ikkonferma wkoll li l-qtug˙ tal-provvista tal-elettriku b˙alma re©a’ kellna din il-©img˙a, hija problema serja. Il-qtug˙ tad-dawl medju g˙al kull konsumatur fis-sena

huwa g˙oli ˙afna. In˙ossni sorpriΩ ukoll dwar in-nuqqas ta’ pjani dwar l-ener©ija nadifa. Il-Gvern re©a’ g˙amel enfasi fuq l-ener©ija

©©enerata mir-ri˙. IΩda, wara erba’ snin mo˙lija, il-Gvern re©a’ ppropona aktar studji. Kont aktar iddiΩappuntat dwar in-nuqqas ta’ detall dwar il-kunçett tassolar farms li ˙abbar ftit ilu l-Prim Ministru. Fuq dan, l-unika proposta serja talGvern kienet replika tal-proposta Laburista biex jintuΩaw is-soqfa tal-fabbriki biex jitwa˙˙lu l-pannelli fotovoltajçi. Il-politika tal-Gvern dwar l-ener©ija hija biss konferma tad-deçiΩjonijiet li ˙a l-Gvern f’dawn l-a˙˙ar ˙ames snin u ma tirrappreΩenta l-ebda bidla fid-direzzjoni. Id-direzzjoni me˙tie©a lil dan is-settur ser jipprovdiha l-Partit Laburista bi proposti konkreti li ser jit˙abbru waqt il-kampanja elettorali.”


06

30.12.2012

A˙barijiet

KRONAKA MATUL L-2012 Filwaqt li s-sena 2012 ©abet mag˙ha diversi avvenimenti sbie˙, kien hemm ukoll dawk it-tra©edji koroh li ˙asdu l-˙ajja ta’ diversi persuni u mmarkaw lil dawk li ˙allew warajhom. RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn l-avvenimenti ewlenin ta’ kronaka li se˙˙ew matul din is-sena.

JANNAR

Xellug: Duncan Zammit; Lemin: Nicholas Gera

Duncan Zammit ta’ 33 sena u Nicholas Gera ta’ 26 sena tilfu ˙ajjithom nhar lEwwel tas-Sena f’omiçidju doppju. Il-kaΩ se˙˙ fl-appartament ta’ Zammit ©ewwa Triq il-Kbira f’Tas-Sliema. Sal-lum g˙adu ma sarx mag˙ruf il-mottiv ta’ dan lomiçidju. Adrian Bowman ta’ 63 sena tilef ˙ajtu wara li waqa’ minn fuq sellum. L-inçident se˙˙ fir-residenza ta’ Bowman fi Triq il-Palazz l-Antik tal-Gvernatur filBirgu. Nikol Camilleri ta’ 64 sena tilef ˙ajtu wara li g˙ereq fil-©iebja tal-g˙alqa tieg˙u fl-in˙awi ta’ Lawrenti, limiti tasSi©©iewi. Steve Micallef ta’ 23 sena mill-Imtarfa tilef ˙ajtu meta skidja bil-karozza tieg˙u u baqa’ die˙el ©o si©ra. L-inçident se˙˙ fi Triq l-Imdina f’Ó’Attard. Margaret Debono ta’ 65 sena tilfet ˙ajjitha wara li waqg˙et fuq il-bankina u ˙abtet rasha. L-inçident se˙˙ fi Triq isSimar f’San Pawl il-Ba˙ar. FRAR Ûaren Baldacchino ta’ 59 sena tilef ˙ajtu meta kien jinsab fi Triq Arturo Mercieca f’Tas-Sliema u ntlaqat minn ganç ta’ krejn. George Schembri ta’ 53, mag˙ruf b˙ala l-Bubuna, instab mejjet fi Triq it-Ti©rija fil-Marsa meta waqa’ t-tara© tar-remissa tieg˙u. Louis Cutajar ta’ 44 sena minn BirΩebbu©a tilef ˙ajtu fuq sit ta’ kostruzzjoni meta waqa’ g˙oli ta’ ˙ames sulari minn kumpless fl-Ajruport. MARZU Marie Anne Fenech ta’ 89 sena nstabet mejta fir-residenza tag˙ha fi Triq Bormla f’Ra˙al Ìdid. L-anzjana jidher li mietet meta waqg˙et it-tara© u ˙abtet rasha. Kevin Gatt u Steve Zammit, it-tnejn ta’ 32 sena, tilfu ˙ajjithom f’omiçidju doppju. Gatt u Zammit intlaqtu minn tiri t’arma tan-nar meta kienu ©o parke©© privat fi Triq ÌuΩeppi Lanzon f’Wied ilG˙ajn. Osama Salih, SudaniΩ ta’ 26 sena, tilef ˙ajtu fl-isptar ftit jiem wara li ©ie aggredit ©ewwa Paceville. Salih ©ie mbuttat u ˙abat rasu mal-bankina. APRIL Alvin Schembri ta’ 36 sena nstab mejjet f’residenza fi Triq D’Argens fil-GΩira. Schembri tilef ˙ajtu kawΩa ta’ overdose. Margaret Mifsud ta’ 31 sena nstabet maqtula fil-vettura tag˙ha f’Ba˙ar içÇag˙aq. L-eksra©el u l-missier taΩ-Ωew© uliedha qed ji©i mixli bil-qtil tag˙ha.

Ian Hulland, IngliΩ ta’ 63 sena, miet wara li sab ru˙u f’diffikultajiet meta kien qed jog˙dos fil-Bajja tal-Mistra. Frederick Haines, IngliΩ ta’ 73 sena, g˙ereq meta kien qed jog˙dos fiçÇirkewwa. MEJJU Anna Vassallo ta’ 47 sena tilfet ˙ajjitha f’inçident tat-traffiku fil-limiti tal-Im©arr. Vassallo kienet qed issuq vettura meta tilfet il-kontroll u ˙abtet ma’ trakk taliskips. Mario Bugeja ta’ 39 sena tilef ˙ajtu f’g˙alqa fil-limiti tax-Xewkija. Bugeja nqabad ta˙t trakk tat-tiben. John Harold William Houston ta’ 73 sena miet wara li n˙akem min-nar f’residenza fi Triq Blanche Huber f’TasSliema. Spanjol ta’ 65 sena u ÛvediΩa ta’ 39 sena tilfu ˙ajjithom f’kaΩijiet separati meta kienu qed jog˙dsu f’Wied iΩ-Ûurrieq u f’G˙awdex rispettivament. ÌUNJU Nikolay Mishurinskikh ta’ 31 sena mirRussja tilef ˙ajtu wara li sab ru˙u f’diffikultà meta kien qed jg˙um fil-bajja ta’ Kemmuna. Ulrich Gustav Hollerbach ta’ 61 sena mill-Ìermanja tilef ˙ajtu meta kien qed jog˙dos fil-bajja tax-Xwejni ©ewwa G˙awdex. Tony Grixti ta’ 60 sena tilef ˙ajtu wara li kien involut f’inçident fi Triq Sant’Andrija f’San Ìiljan. Grixti kien qed isuq quadbike li ˙abtet ma’ vettura o˙ra. Julius Aigbamian ta’ 45 sena min-Ni©erja tilef ˙ajtu tra©ikament f’impjant talkonkrit f’Óal Kirkop. Muhammed Abdalla ta’ 36 sena mill-Mali tilef ˙ajtu wara li allegatament safa’ aggredit b’mod vjolenti mis-suldati li qabduh wara li ˙arab miç-çentru ta’ detenzjoni. Dawn qed ji©u mixlija bil-qtil tieg˙u. LULJU William Bowell ta’ 59 sena tilef ˙ajtu f’inçident fi Triq Burmarrad, qrib ilMosta. Bowell tilef il-kontroll tal-vettura u baqa’ die˙el f’karozza li kienet ©ejja mid-direzzjoni opposta. Polina Rahman ta’ 17-il sena mir-Russja nstabet mejta fil-Wied ta’ Óarq Óamiem f’San Ìiljan wara li kienet irrappurtata nieqsa. Il-mewta ©iet meqjusa b˙ala wa˙da aççidentali hekk kif jidher li Rahman waqg˙et g˙al isfel. Renald Mallia ta’ 34 sena nstab mejjet fix-xatt tal-Belt kawΩa ta’ overdose. Savior Cilia ta’ 80 sena tilef ˙ajtu wara li ntlaqat minn karozza meta kien qed jaqsam it-triq max-xatt ta’ BirΩebbu©a. AWWISSU Charles Brignone ta’ 44 sena nstab mejjet wara li ©ie rrappurtat nieqes minn familtu. Brignone miet waqt li kien qed jog˙dos u ntaqat minn skrun ta’ dg˙ajsa ’l barra minn Wied il-G˙ajn. Domenico Caputa, Taljan ta’ 27 sena, miet meta g˙ereq ©o pool ta’ lukanda f’Paceville. Carmena Donohoe ta’ 84 sena g˙erqet meta kienet qed tg˙um fil-Bajja talG˙adira. Mario Galea ta’ 47 sena nqatel fi Triq

It-tarbija Roselana li mietet f’Settembru

Ross f’Paceville meta ©ie aggredit minn xi persuni u wara tg˙affe© minn taxi. Ûew© persuni qed ikunu akkuΩati b’involviment fil-qtil tieg˙u. SETTEMBRU Peter Paul Delia ta’ 39 sena tilef ˙ajtu meta ntlaqat minn sajjetta f’g˙alqa fillimiti ta’ Wied il-G˙ajn. Cedric Emile Fauvaux ta’ 37 sena millBel©ju nstab mejjet ©o appartament fi Triq Ramon Perellos fil-Qawra f’çirkustanzi suspettuΩi. Shanice Muscat ta’ 14-il sena minn San Pawl il-Ba˙ar tilfet ˙ajjitha wara li sofriet minn attakk tal-qalb kawΩa ta’ tossiçi li belg˙et. Roselana, tarbija ta’ disa’ xhur, mietet wara li g˙erqet fil-banju ta’ residenza f’Bormla. Omm it-tarbija qed ti©i akkuΩata bil-qtil involontarju ta’ bintha. Meryem Bugeja ta’ 40 sena nstabet mejta fid-dar tag˙ha ©ewwa l-Im©arr. Huwa ma˙sub li Bugeja, li kienet qed i©©orr tarbija, ©iet maqtula. OTTUBRU Mary Axiaq ta’ 60 sena nstabet mejta filba˙ar qrib ix-xatt ta’ BirΩebbu©a. Mhux mag˙ruf x’wassal g˙al dan l-inçident. Disg˙a u g˙oxrin persuna spiççaw feruti wara ˙abta bejn tliet xarabanks talArriva qrib Bieb il-Bombi fil-Furjana. B’xorti tajba ˙add ma kien fil-periklu talmewt.

NOVEMBRU Deborah Ward, turista IngliΩa ta’ 46 sena, tilfet ˙ajjitha meta kienet qed tog˙dos ’il barra miç-Çirkewwa. Dun Renè Cilia ta’ 27 sena tilef ˙ajtu f’inçident stradali fi Triq tal-Barrani, limiti ta’ Óal Tarxien. Cilia kien qed isuq vettura meta tilef il-kontroll u spiçça fuq in-na˙a l-o˙ra tat-triq b’impatt ma’ vetturi o˙ra. George Gatt ta’ 55 sena, Mario Gauci ta’ 56 sena, Peppi Cini ta’ 75 sena u Brian Portelli ta’ 24 sena tilfu ˙ajjithom meta splodiet il-kamra tan-nar tal-G˙arb. Josette Bickle ta’ 42 sena li kisbet fama b˙ala ‘ir-Re©ina tal-Óabs’ tilfet ˙ajjitha wara li allegatament bdiet t˙ossha ma tifla˙x fiç-çella. Reuben Debono ta’ 39 sena nstab mejjet b’tir ta’ senter f’rasu f’garaxx fi Sqaq irRamlija f’Óal Kirkop. DIÇEMBRU Yvette Gajda, UngeriΩa ta’ 38 sena, inqatlet b’daqqiet ta’ mqass fl-appartament tag˙ha fi Triq Efesu f’San Pawl ilBa˙ar. Josef Grech ta’ 41 sena, mag˙ruf b˙ala ‘il-Yoyo’, instab mejjet b’tir f’rasu f’Ba˙ar iç-Çag˙aq. Giuseppe Cutajar ta’ 46 sena, mag˙ruf b˙ala ‘il-Lion’, miet meta ntlaqat minn tiri t’arma tan-nar waqt li kien qed isuq vettura fi Triq il-Mit˙na fil-Mosta. Spiru Borg ta’ 58 sena tilef ˙ajtu nhar ilÓamis li g˙adda wara li waqa’ g˙oli ta’ erba’ sulari fi Triq L-Imdina f’Ó’Attard.

Dun Renè Cilia


30.12.2012

A˙barijiet

07

Fil-©img˙at li g˙addew tajna bidu g˙al din ir-rokna fejn fiha qed nag˙tu ˙arsa lejn il-mod li bih il-Gvern ta’ GonziPN qieg˙ed juΩa lpoteri li g˙andu bit-tama li jakkwista aktar voti lejlet l-elezzjoni ©enerali. Fil-©ranet u fil-©img˙at li g˙addew, hekk kif bdiet toqrob l-elezzjoni ©enerali, f’daqqa wa˙da, ‘kotru’ l-opportunitajiet ta’ xog˙ol maçÇivil u ma’ entitajiet pubbliçi. Titwila lejn il-Gazzetta tal-Gvern hija biΩΩejjed biex wie˙ed jie˙u idea preçiΩa ta’ dan.

Issa, li ninsabu g˙axart ijiem biss ’il bog˙od mit-tnedija uffiçjali tal-kampanja elettorali, qeg˙din ikomplu jikbru t-tentattivi ta’ GonziPN biex f’dan iΩ-Ωmien delikat ji©bed lejh aktar voti. F’dawn iΩ-Ωminijiet qieg˙da tin˙ass ˙afna l-qawwa tal-power of incumbency ta’ dan il-Gvern li qieg˙ed juΩa l-mezzi kollha disponibbli g˙alih, fost l-o˙rajn iç-Çivil, biex jattira aktar votanti lejn il-PN. Fi Ωmien meta suppost li b˙alissa Ω-Ωew© partiti qablu li jwarrbu l-politika parti©©jana min-nofs u j˙allu lin-nies igawdu l-ispirtu tal-festi tal-Milied, il-Gvern ta’ GonziPN kompla g˙addej bittattika siekta tieg˙u biex jisraq il-voti, lejlet l-elezzjoni ©enerali. Apparti l-politika ta’ biΩa’ li qed juΩa fost sezzjonijiet differenti ta’ ˙addiema, inkluΩ dawk taç-Çivil, permezz ta’ ittri anonimi, emails u anke whispering campaign fit-toroq u g˙and tal˙wienet, GonziPN b˙alissa g˙addej b’eΩerçizzju li permezz tieg˙u, fiΩ-Ωmien li ©ej, se jkunu qed ji©u inga©©ati diversi persuni maç-Çivil. Jekk wie˙ed jid˙ol fis-sit tad-Dipartiment tal-Informazzjoni u jΩur is-sezzjoni marbuta mal-impjiegi mal-Gvern, isib li b˙alissa hemm bosta sej˙iet g˙al xog˙ol mal-Gvern. Is-sej˙iet ivarjaw minn karigi fil-qasam tas-sa˙˙a, fil-qasam edukattiv, fil-Korp tal-Pulizija, fir-riçerka, fil-qasam Ewropew u o˙rajn. Il-ma©©or parti tas-sej˙iet jag˙lqu f’Diçembru filwaqt li o˙rajn jag˙lqu x-xahar id-die˙el u b’hekk wie˙ed jifhem li lma©©or parti ta’ dawn l-impjiegi ser jing˙ataw qabel l-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu li ©ej. Din mhijiex l-ewwel darba li GonziPN qieg˙ed iwettaq dan leΩerçizzju, ftit ©img˙at biss qabel l-elezzjoni ©enerali. Fil-fatt, qabel l-a˙˙ar elezzjoni ©enerali kienu dda˙˙lu mas-600 ˙addiem mal-Gvern, li kienu dda˙˙lu lkoll fit-tmien ©img˙at ta’ qabel lelezzjoni ta’ Marzu 2008.

Tilfet lil Ωew©ha u ma tistax tibqa’ ta˙dem Omm ta’ Ωew©t itfal li tilfet lil Ωew©ha ftit tax-xhur ilu tkellmet ma’ din il-gazzetta dwar dak li g˙addejja minnu, hekk kif minbarra t-telfa ta’ Ωew©ha issa ˙adet daqqa ta’ ˙arta peress li se jkollha tabbanduna l-karriera li ilha ta˙dem g˙aliha. Din l-omm tispjega li meta tilfet lir-ra©el tag˙ha, ovvjament kienet taf li se jkollha problema finanzjarja min˙abba li l-g˙ajxien tal-familja tag˙hom kien jiddependi minn Ωew© pagi, iΩda serr˙et xi ftit mo˙˙ha g˙ax basret li kienet se tibbenefika mill-pensjoni tar-romol. Madankollu, meta marret biex tapplika g˙al din il-pensjoni, skopriet li ma kinitx eli©ibbli, u dan minkejja li r-ra©el tag˙ha kien ˙allas il-kontribuzzjonijiet kollha neçessarji. Din l-omm tg˙id li ma kinitx eli©ibbli peress li kellha impjieg full-time li minnu taqla’ iΩjed mill-paga minima nazzjonali. Huma biss dawk li d-d˙ul tag˙hom ma jaqbiΩx il-paga minima li jistg˙u jibbenefikaw minn din il-pensjoni, u g˙alhekk biex tkun eli©ibbli trid bilfors tnaqqas drastikament in-numru ta’ sig˙at li ta˙dem. G˙alhekk din l-omm, li wliedha huma ma©©orenni iΩda g˙adhom jg˙ixu mag˙ha u jiddependu minnha, ©iet f’diffikultà jekk tibqax ta˙dem full-time u tiçça˙˙ad millpensjoni, jew jekk tnaqqasx is-sig˙at taxxog˙ol biex tkun tista’ tirçievi l-pensjoni u forsi b’dan id-d˙ul doppju jirnexxilha

tla˙˙aq mal-˙ajja. Hija tg˙id li ma xtaqitx tnaqqas il-˙in taxxog˙ol, g˙ax permezz tax-xog˙ol kienet qieg˙da tokkupa mo˙˙ha u dderri xi ftit mill-mewt ta’ Ωew©ha, apparti l-fatt li kienet ˙admet ˙afna biex jirnexxilha tasal filpoΩizzjoni li tokkupa llum. Madankollu, b’paga wa˙da ma kinitx se tla˙˙aq, allura g˙aΩlet li tag˙mel sagrifiççju u tipprova tnaqqas is-sig˙at tax-xog˙ol. IΩda meta din g˙amlet it-talba tag˙ha biex minn full-time tinΩel g˙al baΩi part-time, min i˙addimha qalilha li ma setax jaççetta li tnaqqas is-sig˙at min˙abba li d-domanda tax-xog˙ol tirrikjedi persuna full-time, u li ma kienx vijabbli g˙alih li j˙addem Ωew© persuni g˙all-istess xog˙ol. Din l-omm g˙alhekk tg˙id li probabbli se jkollha tabbanduna x-xog˙ol tag˙ha u minflok tfittex impjieg li jkun bil-paga minima, inkella wie˙ed li fih tista’ ta˙dem biss fuq baΩi part-time. Hija t˙oss li s-sitwazzjoni li ©iet imposta fuqha mhijiex wa˙da ©usta, g˙aliex kemm hi u kemm ir-ra©el tag˙ha ilhom ja˙dmu g˙omorhom kollu u dejjem ˙allsu t-taxxi u l-bolla. Tg˙id li jkun pass g˙aqli jekk l-awtoritajiet jikkunsidraw il-possibbiltà li meta persuna titlef lil Ωew©ha tkun tista’ tibqa’ ta˙dem ming˙ajr ma ti©i mça˙˙da mill-pensjoni dovuta lilha.


08

30.12.2012

It-Twelid

IL-MILIED: IL-BIDU TAR-REDENZJONI Riflessjonijiet dwar it-twelid ta’ Kristu IT-TIENI PARTI – Servizz ta’ Frank Zammit – info@serviziopetrino.com www.serviziopetrino.com

IΩ-Ωjara tar-rg˙ajja – Dawk tal-a˙˙ar ji©u l-ewwel

Frank Zammit – il-Marsa, Malta

Ir-rg˙ajja kienu l-ewwel li ©ew mistiedna sabiex iΩuru l-maxtura fejn kien jinsab imqieg˙ed itTarbija/Feddej. Kienu fost l-ewlenin li taw ix-xhieda tag˙hom g˙al dan l-att infinit ta’ m˙abba ta’ Alla li wera permezz ta’ dan il-wild. Alla li introduça lil Ibnu mhux f’xi kumdità ta’ xi palazz, iΩda b˙ala l-ifqar fost il-fqar f’g˙ar ’il barra mill-belt ta’ David, Betlem. F’dik l-era r-rg˙ajja kienu ‘l-emar©inati’ tas-socjetà. Ma kinux jg˙oddu. B˙aΩ-Ωag˙Ωugh David, ir-rag˙aj ta’ Betlem li ma kienx ©ie mag˙dud fost ˙utu meta l-Profeta Samwel kien Ωar lil missieru Ìesse, sabiex ifittex u jsib lil dak li kellu jsir ir-rag˙aj tal-poplu. Dawn kienu jiddifferenzjaw g˙al kollox mir-rag˙aj tal-Imperu Ruman, Cesare Augustus, u r-rappreΩentant tieg˙u fir-re©jun, Quirinius. Skont il-lo©ika evan©elika kif dejjem kienet sa mill-prinçipju, dik t’Alla li talewwel ji©u l-a˙˙ar u dawk tal-a˙˙ar l-ewwel. Augustus kien l-ewwel persuna©© fl-Imperu, u r-rg˙ajja kienu l-a˙˙ar fost l-a˙˙ar. Disprezzati mill-bqija tas-soçjetà, kienu assimilati mal-annimali li mag˙hom kienu jg˙ixu. Ma kellhomx personalità legali; dawn ma setg˙ux lanqas biss jixhdu f’qorti. Kienu l-ewwel nies li aduraw lit-Tarbija/Feddej. Ir-rg˙ajja rrakuntaw dak li ©ie rakkuntat lilhom mill-an©li u g˙alhekk saru l-messa©©iera tal-bxara t-tajba, tal-Van©elu. Dawk li kienu l-a˙˙ar saff tas-soçjetà nbidlu flewwel appostli tal-Feddej!

L-Epifanija tal-Mulej rawh (MT2,2). Il-Ma©i, huma u jiskrutinaw is-sema, tawna b’hekk indikazzjoni siewja li twassalna g˙al Kristu: It-triq, kif kienu stqarrew, tar-rivelazzjoni koΩmika. Il-kreazzjoni twassalna qrib il-misteru divin, hija l-kumpilazzjoni talmeravilji fejn huma miktuba s-sillabi divini (Sal18,2-4). L-awtur tal-Ktieb tal-G˙erf jafferma li l-kobor u s-sbu˙ija tal-kreaturi b’analo©ija jikkontemplaw lill-awtur tag˙hom (13,5). Il-kittieb A. Gide jistqarr li “wie˙ed li ma jemminx f’Alla huwa fatt aktar diffiçli milli wie˙ed ja˙seb. Madankollu, sabiex wie˙ed jibqa’ f’dak l-istat, wie˙ed g˙andu jieqaf i˙ares lejn in-natura u li jirrifletti g˙al dak li jkun qieg˙ed jara. L-A˙bar it-Tajba tal-Kelma

Padre Edmondo Caruana O. Carm – Ruma, l-Italja L-Epifanija tikkompleta ç-çelebrazzjoni tal-misteru talInkarnazzjoni. Jekk l-enfasi tal-Milied ©ie mqieg˙ed fuq lidentità ta’ Ìesù, veru Alla u veru bniedem, l-Epifanija g˙andha tliet rivelazzjonijiet kbar: is-sej˙a g˙all-fidi talpopli kollha (il-Magi); Ìesù b˙ala l-G˙arus Messjaniku (meta bidel l-ilma fi nbid fit-tie© ta’ Kana); u s-solidarjetà ta’ Bin il-Bniedem ma’ dawk midinba (mag˙mudija filÌordan). Nag˙tu l-attenzjoni g˙all-Van©elu ta’ San Mattew 2: 1-12: Fil-Magi mil-Lvant, a˙na nippruvaw nevidenzjaw it-tliet toroq li jwassluna g˙and Kristu. Fuq kollox naraw it-triq tar-rivelazzjoni koΩmika (il-kometa), wara r-rivelazz-joni Bibblika (l-Iskrittura) u fl-a˙˙ar it-triq tal-fra©ilità (it-tarbija) L-a˙bar it-tajba mis-smewwiet Il-profeta A©©ew, li l-messa©© tieg˙u jmur lura g˙al bejn Awwissu u Diçembru tal-520 Q.K., jitkellem dwar Messija futur b˙ala l-mixtieq tal-popli (Ag 2,7 Volg). It-tradizzjoni Kristjana rat it-twettiq ta’ din il-profezija f’Ìesù ta’ Nazzaret. Dik tarbija mwielda f’Betlem, u mqieg˙da filmaxtura, ti©bor b’hekk l-aspettattivi tal-istorja, it-tama talfoqra (ir-rg˙ajja), iΩda wkoll anke l-aspirazzjoni tan-nies tax-xjenza (il-Ma©i tal-Lvant). Il-Ma©i kienu astrologi u kienu jafu bl-approçç ta’ Ìove u Saturnu fil-kostellazzjoni tal-‘˙ut’ li kienet se˙˙et fis-7 sena Q.K. Peress li l-pjaneta Ìove hija l-istilla tar-Renjanti u Saturnu dik tal-Palestina, dawk l-astrologi ma kellhom lebda dubju dwar t-twelid ta’ Re fl-IΩrael. Infatti, mal-wasla tag˙hom f’Ìerusalemm, huma staqsew: Fejn huwa dak li twieled, is-Sultan tal-Lhud? Rajna ˙ier©a l-istilla tieg˙u u ©ejna hawn sabiex nadu-

Fir-reazzjoni disturbata ta’ Erodi u tal-kumplament ta’ Ìerusalemm a˙na offruti t-tieni triq: il-passa©© tar-rivelazzjoni Bibblika. Il-kittieba u s-saçerdoti dwar id-domanda ta’ fejn kellu jitwieled il-Messija kienu rrispondew bilprofezija ta’ Mikea: “Imma int, Betlem ta’ Ephratah, çkejkna fost il-familji ta’ Ìuda, minnek g˙ad jo˙rogli dak li jkun Prinçep fl-IΩrael. U g˙andu l-bidu tieg˙u mill-qedem sa minn dejjem ta’ dejjem (Mikea 5:1).” San Bernard kien kiteb li Ìesù Kristu huwa l-ktieb li jifta˙ lilu nnifsu, dak li jispjega l-iskrittura g˙ax hu l-awtur tag˙ha. Dwaru kiteb Mosè, dwaru jitkellmu l-li©ijiet, ilProfeti u s-Salmi. L-evan©elista Luqa jippreΩenta lil Ìesù b˙ala dak li hu l-li©i u li jinterpreta l-iskrittura tul il-mixja tal-˙ajja. Anke Ω-Ωew© dixxipli ta’ Emmaws iltaqg˙u mieg˙u u g˙arfuh, u kien hemm li esperjenzaw il-bidla minn nuqqas ta’ fidi g˙all-fidi rikonoxxenti u konkreta. L-Iskrittura Mqaddsa moqrija u aççettata fl-ispirtu kkomunikata minn Kristu Rxoxt, stabbilixxiet il-preΩenza flassenza, viçinanza fid-distanza, komunjoni profonda bejnu li jitkellem u l-wie˙ed li jisimg˙u. Fil-kultura li teΩalta l-imma©ni sal-idolatrija, fejn jg˙odd biss dak li jidher, il-kredent ipo©©i l-primat tas-smig˙ fiççentralità tal-Iskrittura u dan sabiex wie˙ed jikseb il-˙ila ©dida biex jiltaqa’ man-nies, jaqra l-istorja u li jag˙raf ilpreΩenza ta’ Alla. Il-fra©ilità li jappella Meta l-Ma©i waslu fil-post indikat lilhom mill-istilla raw “lit-tarbija li kien ma’ ommu Marija” (Mt 2,11). Dan kollu, jekk na˙sbu, huwa estremament sorprendenti: il-Ma©i fittxew re u sabu tarbija… B’mod simboliku, it-tarbija tir-rappreΩenta l-g˙era tal-umanità li titlob l-im˙abba. It-tarbija hija s-simbolu tal-fra©ilità; hija l-purezza tal-passività; tiddependi fuq ˙addie˙or. Dan kien il-pjan mag˙Ωul minn Alla sabiex isalva lillumanità. Mhux bil-forza, mhux bis-sa˙˙a imma bilfra©ilità ta’ tarbija. Wie˙ed irid jirrikonoxxi l-isfida tal-fidi

fit-tarbija, u tirrikonoxxih b˙ala Messija sigriet, li g˙alih ma kienx hemm post fil-lukanda tar-reg˙ba, fil-lukanda tal-ambizzjonijiet u tal-ispettakli. Tant ˙abbna li ppermettielna li nsallbuh; offra ˙ajtu lillassassini tieg˙u, g˙alina, l-assassini tal-im˙abba. Il-Kelma eterna t’Alla, il-Kelma tal-˙ajja u li tag˙ti l-˙ajja saret infanz, tarbija siekta, u b˙ala rigal tieg˙u, twassalna lkoll lejn il-©ewwieni tal-Missier. Naqraw f’kitba antika Kristjana tat-tielet seklu: Jien iççekkint (it-tarbija Ìesù qieg˙ed jitkellem) g˙ax permezz iç-çkunija tieg˙i stajt inwassalkom fl-g˙oli minn fejn waqqajtu… Jien inrikkibkom fuq spallejja.” Deheb, inçens u mirra Il-Ma©i offrew tliet rigali lir-Re tal-IΩrael: deheb, inçens u mirra. Id-dutturi tal-Knisja raw f’dawn ir-rigali r-rikonoxximent lejn it-tarbija Ìesù: fid-deheb, ir-regalità tieg˙u, flinçens id-divinita tieg˙u, u fil-mirra s-sofferenza li kellha twasslu sal-Golgota. Imma fid-deheb nistg˙u naraw anke m˙abbitna. Ng˙ixu fl-im˙abba u f’Alla nag˙tuh glorja. Fl-inçens nara x-xewqat li jag˙tu l-energija lil ˙ajjitna li jag˙tuha l-fer˙, is-sorpriΩa, it-tog˙ma u r-ri˙a. Bil-mirra niffaççjaw l-esperjenza tas-sofferenza li l-ebda wie˙ed minna ma jista’ ja˙rab minnha. Madankollu, il-mirra ma tirrappreΩentax biss it-tbatija; b˙ala pjanta mediçinali ti©i uΩata wkoll g˙all-fejqan tal-feriti eΩistenzjali tag˙na. L-Epifanija, li qieg˙da tarana nivvja©©aw lejn Kristu, tg˙allimna, g˙alhekk, li g˙andna mmorru lejh, kif g˙amlu l-Ma©i, u nitilqu mill-˙ajja reali tag˙na, ikkaratterizzata minn fer˙, tama, tbatija u stennijiet. Li wie˙ed jag˙ti kollox lil Kristu jfisser li jkun dispost g˙al bidu ©did. Li wie˙ed jinkinah b˙alma g˙amlu l-Ma©i ma jkun l-ebda sinjal ta’ serviliΩmu. Dan ikun biss ©est umli, sinçier u ta’ gratitudni lejh.


30.12.2012

ta’ Kristu

09

L-a˙bar mi©juba lir-rg˙ajja mill-an©li

Ir-Reverendu Monsinjur Piotr Mazurkiewicz Varsavja, il-Polonja Il-Mulej wera lilu nnifsu lill-umanità f’Betlem, belt fqira li ma kinitx ippreparata g˙al dak l-avveniment hekk kbir. Se˙˙ kollox f’g˙ar ma˙mu©, fejn – skont il-Papa – ma kienx hemm lanqas il-gendus u l˙mara kif konna mg˙allma tradizzjonalment. Sa dak il-˙in kienu jafu biss Marija u GuΩeppi bil-mi©ja tal-Messija u kien g˙alhekk li l-an©lu ta’ Alla probabbilment Gabriel, li interviena f’dan il-kaΩ sa mill-bidu tieg˙u, ried jorganizza ftit adoraturi lit-tarbija li kienet g˙ada kif twieldet. Interessanti hu li l-an©lu ma ˙abbarx il-mi©ja tal-Messija lin-nies fit-tverniet fejn ma kinitx ©iet milqug˙a l-Familja Mqaddsa ftit tal˙in qabel. Qisu dan il-fatt skwalifika lil dawn in-nies milli setg˙u jkunu potenzjalment fost l-ewwel ammiraturi tat-tarbija. G˙alhekk l-an©lu deher lir-rg˙ajja, li kienu fil-qrib jirg˙u l-mer˙liet

tag˙hom. Dawn it-talin kienu kapaçi li je˙duha mal-akbar bhima feroçi sabiex jiddefendu l-mer˙liet tag˙hom, iΩda d-dehra çelesti tal-an©li setg˙et anke twerwirhom bil-biΩa’. Qatt ma kienu g˙addew minn wa˙da b˙al dik! Dak kien lejl speçjali li kellhom jibqg˙u jiftakruh. Hu qalilhom hekk: “TibΩg˙ux, g˙ax araw, qieg˙ed in˙abbrilkom fer˙ kbir, fer˙ li se jkun g˙all-poplu kollu. Illum, fil-belt ta’ David, twildilkom Salvatur, li hu lMessija, il-Mulej. U b˙ala sinjal ikollkom dan; issibu tarbija mfisqija u mimduda f’maxtura.” F’daqqa wa˙da ng˙aqdu mal-an©lu g˙add kbir ta’ qtajja’ fis-sema, ifa˙˙ru

lil Alla u jg˙idu: “Glorja lil Alla fl-og˙la tas-smewwiet, u sliem fl-art lill-bnedmin li jog˙©bu lilu.” X’setg˙u fehmu r-rg˙ajja minn dan il-kliem misterjuΩ tal-an©lu? Çertament dawn kienu semg˙u dwar il-mi©ja talMessija li g˙ad kellu jkun ir-Rag˙aj tal-poplu tal-IΩrael. Jekk lil dawn kien jintqalilhom biex imorru fil-Palazz ta’ Erodi sabiex ifittxu lis-Salvatur, ikun ferm diffiçli g˙alihom. IΩda jekk l-an©li, li kantaw hekk sabi˙, stidnuhom sabiex iΩuru g˙ar fqajjar, x’seta’ jkun fatt aktar naturali minn hekk g˙al dawk ir-rg˙ajja. Marru mela jg˙a©©lu, u sabu lil

Marija u ’l ÌuΩeppi, bit-tarbija mgeΩwra fi strixxi tad-drapp u mimduda f’maxtura. Ûew© elementi jist˙oqqilhom attenzjoni speçjali. L-ewwel, l-an©li qajmu kurΩità f’dawn in-nies sempliçi u ©enwini dwar l-kobor ta’ Alla. “Ejja ner˙ula lejn Betlem sabiex naraw dak li ©ara, dak li g˙arrafna lMulej.” It-tieni, huma g˙amlu dan blg˙a©la. L-istess b˙alma g˙amlet xhur qabel Marija meta kienet digà fix-xhur tat-tqala tag˙ha hija ˙affet lejn EliΩabetta sabiex tag˙tiha l-g˙ajnuna tag˙ha. Il-Papa Benedittu XVI jistaqsi: “Liema Nsara llum juru l-g˙a©la u ΩΩelu meta ji©u mg˙arrfa bl-affarijiet ta’ Alla?”

Il-Familja Mqaddsa Ir-Reverendu Monsinjur Pawel Malecha Poznan, il-Polonja

Fis-soçjetà tal-lum ninnutaw it-telf kbir tal-identità tal-familja. Fil-fatt, a˙na ninsabu ferm ’il bog˙od mill-jum meta konna nitkellmu dwar il-familja b˙ala ‘knisja Ωg˙ira’. Il-familja tallum ta’ spiss tidher li mhix kapaçi twettaq ix-xog˙ol tag˙ha u li fis-snin riçenti dan wassal sabiex nibdew nitkellmu dwar il-kriΩijiet tal-familja, u li wassal g˙all-kollass ta’ ˙afna familji u koppji, ming˙ajr ma indikaw ebda alternattivi possibbli u konkreti. U dawn il-konsegwenzi jin˙assu. L-ewwel nett, iΩ-Ωg˙aΩag˙ huma konfuΩi u ma jistg˙ux isibu fl-im˙abba reçiproka t-triq ©usta li twassal g˙aΩΩwie© Kristjan li permezz tieg˙u Alla li huwa l-unika garanzija ta’ fer˙ u ta’ fedeltà fil-fer˙ u n-niket, fis-sa˙˙a u mard tul il-˙ajja tag˙na ta’ kuljum. IΩ-Ωg˙aΩag˙ spiss jag˙Ωlu toroq differenti u wara jistaqsu lilhom infushom li dik it-tip ta’ ˙ajja ma tre©ix. Ma tre©ix, g˙ax Alla hu l-unika garanzija ta’ kull barka u prosperità g˙at-tfal tag˙hom, u ©ie eliminat mill-˙ajja tag˙hom ta’ kuljum. Fortunatament, il-familji ma t˙allewx wa˙edhom. Il-Mulej po©©a quddiem il-familji kollha lill-Familja Mqaddsa ta’ Nazzaret, Ìesù, Marija u ÌuΩeppi, b˙ala eΩempju u mudell ta’ ˙ajja fis-sensi u l-imgiba kollha tag˙ha. Wasal iΩ-Ωmien, g˙alhekk, li mmorru lura sabiex in˙arsu lejn il-Familja ta’ Nazzaret sabiex nitg˙allmu minnha, x’g˙andu jsir sabiex wie˙ed ikollu familja li tkun kapaçi teduka u tittraΩmetti l-valuri veri. Il-futur tal-umanità jiddependi fuq il-familja tal-lum, fuq ixxog˙ol tal-edukazzjoni, mill-fidi tag˙ha, permezz talim˙abba li l-familja tesperjenza fiha nnifsa u li wara tkun tista’ tag˙ti. Kollox jitlaq mill-familja u g˙alhekk is-sa˙˙a morali tag˙ha hi ta’ importanza kbira g˙al kull wie˙ed u wa˙da minna. Il-Familja Mqaddsa kienet dik il-‘knisja Ω-Ωg˙ira’ fejn Alla kien dejjem onorat. Sabiex niffurmaw Knisja domestika, familja Nisranija, irridu nirrealizzaw li Alla jg˙ajjat lin-nies,

lir-ra©el u lill-mara, b’vokazzjoni speçifika li jg˙ixu dik issej˙a fil-©ewwieni tas-sagrament taΩ-Ωwie©. Is-sagrament taΩ-Ωwie© huwa triq li jwassal g˙all-qdusija tal-konjugi u tal-istess familja. Il-qawwa tal-familja u tal-koppja ti©i mill-im˙abba ta’ Alla li jrid jifforma l-familja kbira talpoplu tieg˙u fil-Knisja.


10

30.12.2012

Interivista

“Pjan Çar ta’ fejn irridu naslu” Gino Cauchi Id-Deputat Laburista GINO CAUCHI twieled u trabba f’Ra˙al Ìdid u Santa Luçija. Huwa miΩΩewwe© lil Louiselle u g˙andu Ωew©t itfal, Paula u Nicholas. Gino studja l-komunikazzjoni u l-istudji politiçi, u attwalment jokkupa l-kariga ta’ Kelliem g˙adDjalogu Soçjali, Midja, Xandir u Animal Welfare. G˙all-elezzjoni ©enerali li jmiss, Gino se jer©a’ jkun kandidat mal-PL. Gino Cauchi tkellem ma’ RITIANNE AGIUS dwar il-karriera tieg˙u fix-xandir, dak li ˙ajru jersaq lejn il-politika, l-esperjenza tieg˙u b˙ala MP u nnuqqasijiet li jeΩistu fl-oqsma li jirrappreΩenta.

Gino fil-qasam tax-xandir Gino Cauchi twieled Ra˙al Ìdid, iΩda trabba f’Santa Luçija. Gino jiftakar irra˙al ta’ Santa Luçija meta kien g˙adu qieg˙ed jiΩviluppa. Jg˙id li dak iΩ-Ωmien Santa Luçija kien wie˙ed minn dawk ilftit lokalitajiet li fih kien hemm ˙afna spazji miftu˙a u façilitajiet sportivi. Illum Santa Luçija nbidlet ˙afna u sfortunatament façilitajiet sportivi li kien hemm ˙allew posthom g˙al aktar bini. Gino studja fil-kulle©© San Albert u filLiçeo Vassalli ta’ Tal-Óandaq. Wara sSixth Form da˙al fl-Università ta’ Malta fejn studja l-©urnaliΩmu. Mistoqsi kif t˙ajjar jaqbad il-linja ©urnalistika, Gino jispjega li missieru kien ©urnalist sportiv, u li hu spiss kien jakkumpanjah fuq ixxog˙ol. Minkejja li l-karriera tal-©urnaliΩmu kienet tog˙©bu, Gino jg˙id li ma tantx kien interessat fil-©urnaliΩmu sportiv, u minn dejjem kien mi©bud aktar lejn il©urnaliΩmu marbut mal-©rajjiet kurrenti. Meta Gino kellu madwar sittax-il sena, wara prova li kienet saritlu, intg˙aΩel biex jibda jaqra fi programmi ta’ interess ©enerali u iktar tard ©ie impjegat b˙ala kontributur fit-Taqsima tal-A˙barijiet max-xandir nazzjonali. Gino jiftakar sew il-bidu tieg˙u ma’ Xandir Malta: “Ma konniex assenjati g˙al xog˙ol ©urnalistiku mill-ewwel. Bdejna b’xog˙ol tekniku b˙al editing, imbag˙ad bdejna nag˙mlu l-a˙barijiet ta’ barra, u fl-a˙˙ar ©ejna assenjati l-a˙barijiet lokali.” Jiftakar, fost o˙rajn, it-ta˙ri© intensiv li ˙a ta˙t Charles Abela Mizzi u Charles Arrigo, fejn jid˙ol il-qari tal-a˙barijiet. Mistoqsi dwar il-kisbiet tieg˙u, Gino jsemmi meta la˙aq Kap tat-Taqsima talA˙barijiet fl-istazzjon ONE. Gino kien beda l-˙idma tieg˙u ma’ ONE fis-sena 2000, fejn g˙amel sitt snin b˙ala Kap talA˙barijiet u l-Editur irre©istrat. Óadem ukoll b˙ala Mani©er tas-sezzjoni tas-Sales u l-Marketing fl-istess stazzjon. Matul is-snin ipproduça wkoll diversi programmi ta’ diskussjoni u ©rajjiet kurrenti. Attwalment Gino huwa wie˙ed mill-uffiçjali fid-Dipartiment talKomunikazzjoni tal-PL. Kisba o˙ra kienet meta ©ie elett filParlament fl-a˙˙ar elezzjoni ©enerali wara proçess ta’ bye-election biex jimtela l-post li ©ie vakat wara l-mewt tat-tabib Karl Chircop fl-ewwel ftit ©img˙at talle©iΩlatura. “T˙oss sodisfazzjon kbir meta tara li nnies kellhom fiduçja fik,” jg˙id Gino. I˙ossu xxurtjat ukoll li kien MP f’dawk li probabbilment huma l-iktar ˙ames snin movimentati fl-istorja riçenti tal-

Parlament. “B˙ala OppoΩizzjoni rba˙na erba’ voti u tfajna lill-Gvern f’minoranza, sakemm spiçça biex waqa’ meta tilef il-vot talBa©it.” Gino jg˙id li huwa kburi li fforma parti mill-Grupp Parlamentari Laburista, liema grupp qeda l-funzjoni tieg˙u b’mod eççellenti f’isem il-poplu Malti u G˙awdxi. Mistoqsi kif kien t˙ajjar jikkontesta lelezzjoni ©enerali wara l-˙idma twila tieg˙u fil-medja, Gino jg˙id li minn dejjem kienet tinteressah ˙afna l-politika, u fil-fatt kien anki ggradwa fl-Istudji Politiçi. Gino jg˙id li kien fl-EΩekuttiv talPL u kien ilu snin ja˙dem fis-sistema talPartit meta t˙ajjar jikkontesta l-elezzjoni tal-2008. “Óassejt li ridt nimbarka fuq sfidi ©odda,” jistqarr Gino dwar id-deçiΩjoni li jkun kandidat g˙all-elezzjoni ©enerali. Xandir nazzjonali ma˙kum minn GonziPN Dwar in-nuqqasijiet fix-xandir, Gino

jsostni li hemm bΩonn riforma fil-mod li bih jitmexxa l-PBS. L-istazzjon pubbliku g˙andu jaqdi l-funzjoni tieg˙u b˙ala xxandir nazzjonali u m’g˙andux jibqa’ jkun xandir statali li jintuΩa ming˙ajr ebda skruplu mill-Gvern tal-©urnata kif ©ara fl-a˙˙ar snin. Jistqarr li tkellem ma’ persuni ta’ fehma Nazzjonalista li esprimew id-diΩappunt tag˙hom g˙all-fatt li l-istat tax-xandir nazzjonali huwa ag˙ar minn dak li kien fis-snin tmenin, fejn dak iΩ-Ωmien dawn l-istess nies kienu ˙admu sabiex ixxandir ikun ˙ieles mill-parti©©janiΩmu. Gino jsostni li f’din is-sitwazzjoni l˙addiema tal-PBS m’g˙andhomx tort, g˙aliex dawn jobdu biss l-ordnijiet ming˙and ta’ fuqhom. G˙alhekk Gino jemmen li g˙an-nuqqasijiet li qeg˙din naraw fix-xandir nazzjonali jridu jassumu responsabbiltà dawk li ©ew mag˙Ωula fittmexxija tal-aspetti editorjali tal-istazzjon. Hekk kif l-elezzjoni ©enerali tinsab wara l-bieb u l-PBS jidher li se jibqa’ juΩa l-manuvri parti©©jani li sar mag˙ruf g˙alihom, Gino jis˙aq li mhux se

joqg˙od passiv u jara l-PBS mibdul f’kaΩin Nazzjonalista. “Din is-sitwazzjoni hija theddida serja g˙ad-demokrazija ta’ pajjiΩna,” isostni Gino. Tim mag˙qud u Gvern ta’ kul˙add Dwar il-Moviment Laburista ta˙t ittmexxija ta’ Dr Joseph Muscat, Gino jemmen li dan huwa tim mag˙qud mag˙mul minn persuni li ©ejjin minn sfond politiku varjat. Il-kapaçitajiet huma diversi, iΩda l-g˙an huwa wie˙ed. “G˙andna pjan çar ta’ fejn irridu naslu,” isostni Gino. Mistoqsi dwar il-possibbiltà tal-PL filGvern, Gino jis˙aq li jekk jing˙ata lfiduçja, gvern bi tmexxija Laburista jkun gvern ta’ Malta u ta’ kul˙add. “Il-PL g˙andu pjan çar ta’ xi jrid iwettaq g˙all-pajjiΩ. Gvern immexxi minn Joseph Muscat se jkun differenti ˙afna mill-mod kif imexxi, kif ja©ixxi u kif jittratta malpoplu l-Gvern attwali mmexxi minn Lawrence Gonzi,” itemm jg˙id Gino Cauchi.


30.12.2012

AnaliΩi

Rajt ma rajtx, smajt ma smajtx

11

minn Invictus

d-dokumenti tal-vot jitqassmu fil-©ranet tal-festi talMilied meta kien hemm Ωmien biΩΩejjed biex dawn jitqassmu qabel il-©urnata tal-Milied. Qal ukoll illi lelezzjonijiet g˙all-kunsilli lokali ma setg˙ux ji©u antiçipati g˙al data qabel id-9 ta’ Marzu biex isiru ma’ elezzjoni ©enerali fit-tielet ©img˙a ta’ Frar, meta dan fattwalment, u anki legalment, kien g˙al kollox skorrett.

Pierino u l-Marines

B’xiber imnie˙er

Ìurnata minn fost din il-©img˙a, waqt li kont qieg˙ed insuq, nisma’ lil Pierino Portelli, ma nafx jekk kienx dirett jew ripetizzjoni, jew ripetizzjoni tar-ripetizzjoni, jirribatti dak li beda jsostni dDeputat Mexxej Laburista Toni Abela dwar il-fatt li TVM tant huwa miΩg˙ud b’eks©urnalisti tan-NET, li ta˙bat titfixkel xi tkun qieg˙ed jara eΩattament, jekk hux in-NET jew TVM. Fil-pront wie©eb Pierino illi semma l-fatt li fuq TVM kien hemm ukoll Joe Mifsud u qal x’hemm ˙aΩin illi l-©urnalisti tan-NET ibiddlu l-job tag˙hom. Issa jekk tara kif il-PBS illum huwa invaΩat b’eks©urnalisti tan-NET, trid altru ta˙sibhom bçieçen lin-nies li mhux se jindunaw bl-iΩbilanç li jeΩisti anke f’dan ir-rigward. G˙al wie˙ed li hemm ©ej mill-kamp Laburista, hemm sebg˙a, tmien ©urnalisti/diri©enti li ©ejjin mill-kamp Nazzjonalista. Dan apparti li Pierino Portelli jista’ jfendi bladdoçç kemm irid favur in-Nazzjonalisti, u Joe Mifsud ikollu joqg˙od b’seba’ g˙ajnejn li ma jiΩbilançjax ru˙u, g˙ax malajr juruh il-bieb ta’ barra ta’ Television House. Dwar id-da˙ka l-o˙ra f’wiçç in-nies ta’ Pierino Portelli, li m’hemm xejn ˙aΩin li l-©urnalisti tan-NET ibiddlu l-job tag˙hom, il-mistoqsija tqum we˙idha: mela fl-istazzjon Nazzjonalista qeg˙din i˙addmu nnies bil-prekarjat biex kien hemm dak l-esodu kollu minn Tal-Pietà g˙al Gwardaman©a? Go and tell it to the marines, Sur Portelli!

Fenech Adami Junior Beppe Fenech Adami jrid ikun jaf g˙alfejn idDeputat Laburista Evarist Bartolo attakka lill-‘membru tal-©udikatura’ l-eks-Im˙allef Albert Manchè u ma tti˙dux passi kontra tieg˙u mill-Partit Laburista. Sempliçi Beppe ˙i, eksim˙allef huwa eksim˙allef u mhux im˙allef, u ma jgawdi l-ebda immunità millkritika li tista’ ssirlu f’soçjetà demokratika. PereΩempju, Dr Albert Manchè ilu g˙al dawn l-

a˙˙ar g˙axar snin jokkupa l-kariga ta’ Chairman talKummissjoni Permanenti Kontra l-Korruzzjoni, imma ˙a©a tal-iskantament tul dawn is-snin kollha dan qatt ma sab xi att ta’ korruzzjoni fl-operat talGvern. Minnha nnifisha din il-kariga li jokkupa Albert Manchè, tant mhijiex wa˙da ta’ natura ©udizzjarja, li m’g˙andhiex dak li jissejja˙ is-security of tenure, ilg˙aliex il-˙atra tieg˙u tista’ ti©©edded u tista’ ma ti©©eddidx mill-Gvern tal-©urnata u allura l-indipendenza tieg˙u tista’ tkun imxellfa min˙abba f’hekk.

Smart City L-organizzaturi tal-maratona ta’ solidarjetà L-Istrina ˙aqqhom kull fo˙rija g˙all-˙idma bla heda u mimlija ener©ija tag˙hom u g˙as-suççess kbir li ©ie miksub din is-sena. L-unika nota ta’ kritika li tista’ ssir hija dwar is-sehem ta’ Smart City f’L-Istrina ta’ din is-sena. Vera li L-Istrina u l-Community Chest Fund jistg˙u jag˙tu l-˙ajja fejn tkun qieg˙da tnin it-tama g˙all˙ajja. Imma pro©ett kontroversjali b˙alma huwa Smart City, li ntuΩa minn GonziPN biex iqarraq b’tant u tant votanti, ma kellhiex tkun L-Istrina li tag˙tih il-˙ajja, meta dan b˙ala pro©ett li kellu j˙adem l-eluf, g˙adu ma ˙ax il-˙ajja.

Aktar kmieni dan ix-xahar Lawrence Gonzi mar g˙al Ωjara fi Tripli fejn iltaqa’ ma’ uffiçjali g˙oljin talGvern il-©did Libjan, imma sfortunatament b’idu vojta mar, u b’idu vojta ©ie. Mindu se˙˙et ir-rivoluzzjoni fil-Libja, Lawrence Gonzi kien ilu jitfa’ l-imbekkati li se jasal f’xi forma ta’ ftehim dwar it-t˙affir taΩ-Ωejt fiΩ-Ωoni tal-blata kontinentali li g˙ad hemm kwistjonijiet pendenti dwarhom bejn Malta u l-Libja. In-Nazzjonalisti bdew ukoll jag˙tu x’jifhmu illi Malta kienet se tixtri Ω-Ωejt bl-ir˙is mil-Libja. Insomma, tattika antika tan-Nazzjonalisti li lejlet lelezzjoni jippruvaw ibellg˙u l-imzazen li se nsibu ΩΩejt li se nixtru Ω-Ωejt bl-ir˙is. Lawrence Gonzi kien ilu jifta˙ar kemm jifla˙ bissehem li tat Malta waqt il-gwerra tal-Libja, bit-tama li l-awtoritajiet Libjani ©odda jirreçiprokaw fejn jid˙ol iΩ-Ωejt. Imma sfortunatament g˙alina, Gonzi baqa’ b’xiber imnie˙er g˙ax il-Libjani qalulu biex jirriΩolvi lkwistjoni tal-iffriΩar tal-assi tal-familja Gaddafi f’Malta qabel ma jitkellmu dwar affarijiet o˙ra.

Only in Malta Fl-Italja, il-Gvern ta’ Mario Monti rriΩenja, mhux waqa’, fit-22 ta’ Diçembru l-Parlament Taljan ©ie xolt jumejn qabel il-Milied u l-elezzjoni ©enerali se ssir fl-24 u l-25 ta’ Frar. Hawn Malta, il-Gvern waqa’ fl-10 ta’ Diçembru, imma ma rriΩenjax, u bl-iskuΩa tal-Milied ilParlament g˙adu mhux xolt u l-elezzjoni se ssir fid9 ta’ Marzu. Biex wasal g˙al din l-kuntrumbajsa, Lawrence Gonzi ©©ebbed kemm fela˙, u ma naqsitx ukoll xi gidba ’l hemm u ’l hawn. Qal illi ma kienx xieraq li

Óarsa lejn il-©img˙a li g˙addiet Uffiçjali tal-Medavia arrestati fil-Libja Ûew© uffiçjali g˙olja tal-kumpannija Medavia, li l-baΩi tag˙ha tinsab f’Malta, sfaw arrestati mill-pulizija Libjana. IΩ-Ωew© uffiçjali huma d-Direttur Mani©erjali, Abdulrazagh Zmirli, u l-Mani©er Tekniku, Abdalla Dekna. Huma sfaw arrestati waqt li kienu fil-VIP lounge talajruport ta’ Tripli, ftit minuti biss qabel ma kienu ser jaqbdu xi titjira g˙al Malta. IΩ-Ωew© uffiçjali qed ji©u investigati b’allegat rabtiet li kellhom ma’ Gaddafi u rre©im tieg˙u. Kelliem g˙all-Gvern Malti qal li l-Gvern jinsab konxju bl-arrest taΩ-Ωew© persuni u qal li qieg˙ed iΩomm is-sitwazzjoni ta˙t monitora©©.

L-Istrina rekord L-g˙ada tal-Milied itellg˙et l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-maratona nazzjonali L-Istrina li matulha n©abret soma rekord li la˙qet it-€3,294,997. L-edizzjoni ta’ din is-sena, li b˙as-soltu saret ta˙t il-patronçinju talPresident ta’ Malta George Abela, kienet maqsuma f’attivitajiet differenti li kienu mifruxin fi Smart City, ilPalazz Verdala u anke f’G˙awdex. Fost dawk li kienu preΩenti g˙al din l-attività kien

hemm ukoll ©enituri li tilfu lil uliedhom kawΩa talmard u o˙rajn li g˙addejjin minn Ωmien diffiçli. Il-flus kollha li n©abru matul din il-maratona se jmorru g˙and il-Malta Community Chest Fund u lil diversi NGOs li qed ja˙dmu b’riΩq xi kawΩa ©usta.

Cate Blanchett f’G˙awdex Matul il-©img˙a li g˙addiet ˙ar©et la˙bar li l-attriçi popolari Cate Blanchett kienet fil-gΩira G˙awdxija. Blanchett li interpretat il-parti ta’ Galadriel fil-film li qed jintwera b˙alissa, The Hobbit: An Unexpected Journey, intlem˙et flimkien mal-familja tag˙ha tgawdi l-Milied fl-atmosfera trankwilla li jaf joffri G˙awdex. Fil-gΩira G˙awdxija, l-attriçi Awstraljana kienet akkumpanjata minn Ωew©ha, Andrew Upton, u mittliet uliedhom, Dashiell John, Roman Robert u

Ignatius Martin.

Ra©el mibg˙ut il-˙abs fuq traffikar ta’ eroina Ra©el ta’ 38 sena minn Marsalforn intbg˙at sentejn ˙abs u kien immultat €500 wara li fil-Qorti ammetta li ttraffika d-droga eroina. Ir-ra©el ammetta wkoll li filpussess tieg˙u kellu d-droga li ma kinitx g˙all-uΩu personali tieg˙u iΩda kienet lesta biex tinbieg˙. Il-Qorti kkonkludiet li r-ra©el g˙andu jintbag˙at il˙abs wara li kiser il-kundizzjonijiet imposti fuqu millQorti u anke min˙abba li kien riçediv.

Ra©el jammetti li ffroda l-HSBC Ra©el ta’ 28 sena mill-Mosta ng˙ata sentenza ta’ sentejn ˙abs sospiΩi g˙al erba’ snin wara li ammetta li ffroda lill-bank HSBC is-somma ta’ €27,000. Ir-ra©el, li huwa eksimpjegat tal-call centre tal-istess bank fisSwatar, wettaq ir-reat fix-xahar ta’ Lulju u anke fiΩΩmien ta’ qabel. Fil-Qorti r-ra©el ammetta wkoll li g˙amel uΩu illegali minn software tal-bank u anke ammetta li wettaq ˙asil ta’ flus. Il-Qorti ordnat lir-ra©el biex i˙allas lillbank is-somma li ffroda fi Ωmien sitt xhur.


12

30.12.2012

Kumment

Riesaq iΩ-Ωmien tal-prova Charles Mangion Kelliem Ewlieni tal-PL g˙all-Ekonomija u s-Servizzi Finanzjari

Fi ftit ©img˙at o˙ra l-poplu Malti ser ikollu ç-çans li jag˙Ωel lil min irid li jmexxih fil-˙ames snin li ©ejjin. G˙andna Gvern fl-agunija tieg˙u wara 25 sena ta’ tmexxija fejn saru numru ta’ tibdiliet g˙at-tajjeb, iΩda fejn rajna wkoll ˙afna affarijiet li jew marru lura jew baqg˙u fejn kienu. Meta wie˙ed jag˙mel il-kontijiet tal-a˙˙ar ˙ames snin ta˙t it-tmexxija ta’ GonziPN, ma jistax jonqos issens ta’ diΩappunt. Óalli nag˙ti xi eΩempji: Fil-kamp edukattiv g˙andna g˙aliex inkunu inkwetati. Waqt li l-Gvern jifta˙ar kemm qed jonfoq flus bil-bini ta’ skejjel ©odda, ir-riΩultati miksuba jibqg˙u diΩappuntanti. Mhux biss g˙andna student minn kull tlieta li qed i˙alli liskola bla ebda kwalifiki, iΩda issa sirna nafu wkoll li l-istudenti fl-iskejjel primarji tag˙na g˙andhom ˙iliet filqari, fix-xjenza u fil-matematika ferm aktar baxxi millmedja Ewropea. Kif nistg˙u nittamaw li lekonomija tag˙na ser tikber b’rata qawwija meta ˙afna miΩ-Ωg˙aΩag˙ tag˙na mhu-

miex jil˙qu livelli g˙oljin biΩΩejjed fl-edukazzjoni? Il-Gvern ta’ GonziPN g˙adu jg˙idilna li ta˙t Gonzi ‘ilfinanzi qeg˙din fis-sod’. Li ma jg˙idx hu li ta˙t it-tmexxija ta’ dan il-Prim Ministru ddejn nazzjonali la˙aq livelli rekord. Anki fid-defiçit, il-fta˙ir ta’ GonziPN huwa esa©erat. La˙˙ar rapport ta’ Moodys fuq Malta juri dubji fuq issostenibbiltà tat-tnaqqis fiddefiçit billi ˙afna mit-titjib li nkiseb f’dawn l-a˙˙ar ftit snin kien dovut g˙al miΩuri ta’ darba, l-aktar f’forma ta’ amnestiji fuq il-VAT u t-taxxa tad-d˙ul. Il-Gvern m’g˙andux pjanijiet kredibbli g˙at-tis˙i˙ talfinanzi pubbliçi. L-Unjoni Ewropea ilha tg˙idlu biex jag˙mel pjanijiet fuq medda medja u fit-tul biex juri kif ser inaqqas id-dejn nazzjo-nali u jag˙mel l-infiq pubbliku sostenibbli. Di©à bdejna b’ rationing tas-servizzi pubbliçi f’forma ta’ mediçini li ma jinstabux u listi ta’ stennija g˙al operazzjonijiet li ©ieli jkollhom jg˙addu s-snin biex isiru.

Fl-a˙˙ar Ba©it il-Gvern re©a’ semma numru ta’ inizjattivi attivatijiet jo˙loq biex ©odda. ekonomiçi PereΩempju, ilu s-snin jg˙id li jrid jag˙ti stimulu ©did lillindustriji marittimi. Kien qalilna hekk fl-2008, u baqa’ ma g˙amel xejn. Kif tista’ tafdah li din id-darba ser jag˙mel xi ˙a©a bis-serjetà? Dan l-a˙˙ar, flimkien malMexxej Joseph Muscat, Ωort ilkumpannija Medserv li ilha ssnin toffri servizzi marittimi mill-Freeport. Rajt b’g˙ajnejja dak li ilni nemmen – g˙andna biex enormi potenzjal no˙olqu impjiegi ©odda u nkabbru l-ekonomija jekk ninvestu bis-serjetà fis-settur marittimu. S’issa sar ftit wisq u jrid ikun gvern ©did Laburista biex dan il-potenzjal ikunu sfruttat. Gonzi jparla u jwieg˙ed biss! A˙na nippjanaw bis-serjetà u nwettqu! Irridu naraw ukoll kif intaffu l-piΩijiet fuq il-familji Maltin. G˙andna kankru li qed jherri s-sa˙˙a tal-infiq tal-familji tag˙na. Qed nirreferi g˙allg˙oli tal-˙ajja li qed tkompli tkun fost l-og˙la fl-UE. Is-sitwazzjoni mhijiex serja biss

fis-settur tat-tariffi tad-dawl, iΩda wkoll fil-prezzijiet talikel. Ma’ dan wie˙ed irid iΩid il-prezzijiet li huma amministratti mill-Gvern stess – tariffi u ˙lasifjiet li jitlob il-Gvern g˙as-servizzi tieg˙u stess. Mhux talli hekk, talli minkejja l-weg˙diet ta’ GonziPN, innegozji tag˙na g˙adhom imxekkla b’ burokrazija li ma tag˙milx sens. Wasal iΩ-Ωmien li ndawru lpa©na. Ta’ GonziPN ser jag˙mlu minn kollox biex jiΩirg˙u l-biΩa’ fost l-elettorat. L-unika biΩa’ li g˙andu jkollna hi dik li jekk jer©a’ jitla’ GonziPN pajjiΩna ser ikompli jog˙tor. Flok inkunu fost laqwa pajjiΩi fl-UE, nispiççaw ninqabΩu minn pajjiΩi li bdew it-tellieqa warajna u issa bdew jil-˙quna. G˙alhekk, fil-mument taddeçiΩjoni g˙andu jkollna rispett lejna nfusna u kura©© s˙i˙ biex nag˙tu lil pajjiΩna bidu ©did wara snin ta’ tmexxija medjokri minn GonziPN. Wasal iΩ-Ωmien biex pajjiΩna jer©a’ jgawdi minn tmexxija Laburista. Nawgura lil kul˙add sena mimija risq u sa˙˙a.

L-g˙aqal tal-Mexxej Laburista Stefan Buontempo Kelliem Ewlieni g˙all-Gvern Lokali

Kwalità importanti f’mexxej hi l-g˙aqal. Kull darba li jkellimna Joseph Muscat ma nistg˙ux ma ninnotawx l-g˙aqal fi kliemu. L-g˙aqal li bi˙siebu j˙addem kemm-il darba jkun il-Prim Ministru wara d-9 ta’ Marzu. L-g˙aqal li jag˙mel tajjeb g˙at-tmexxija bla g˙aqal ta’ GonziPN. Qalilna Joseph Muscat li lMoviment li jmexxi hu se jkun qieg˙ed jag˙ti l-aqwa tieg˙u fil-kampanja elettorali li se titlaq fis-7 ta’ Jannar, imma se jag˙ti ferm iktar mill-Gvern biex f’Malta j©ib bidla fiddirezzjoni li ta˙t GonziPN ©abet il-firda u ©abet il-faqar. GonziPN se jag˙ti l-aqwa tieg˙u matul il-kampanja, imma jag˙ti l-ag˙ar meta jiggverna g˙aliex jiggverna blarroganza tal-klikka, l-arroganza li se twassal lil GonziPN jipprova jbeΩΩa’ linnies li g˙ax iridu l-bidla jridu jivvotaw lill-Partit Laburista. Di©à bdejna narawha dilbiΩa’ fl-ittra li ta’ GonziPN

bag˙tu lill-impjegati taç-Çivil ibeΩΩg˙uhom bit-transfers. Bdejna narawha wkoll bil˙afna mistoqsijiet bla baΩi li ta’ GonziPN qeg˙din jag˙mlu dwar il-weg˙da tal-Partit Laburista, li jekk ikun filgvern ira˙˙as il-kontijiet taddawl u tal-ilma. Joseph Muscat tkellem dwar il-©rajjiet koroh li se˙˙ew minn membri fil-©udikatura ta’ pajjiΩna. Qal li xeba’ jisma’ dwar riformi li s’issa g˙adhom ma wasslu g˙al xejn konkret. Qal li j˙ossu sodisfatt li m’aççettax ir-riforma kif riedha GonziPN, ji©ifieri riforma li t˙ares biss lejn il-pagi u l-pensjoni tal-©udikanti. Qal li rriforma li qieg˙ed jipproponi l-Moviment Laburista hi ferm ikbar u usa’. Qal li hemm bΩonn ta’ iktar kontroll ta’ kwalità biex jassigura li l-©udikanti jibqg˙u fil-limiti u fil-linji gwida li japplikaw g˙alihom. Ûied jg˙id li l-biçça l-kbira tal-©udikanti jesegwixxu xog˙olhom b’mod

mill-iktar rett u responsabbli u li dak li ©ara Ωgur li we©©ag˙hom. Kompla juri n-nuqqas ta’ g˙aqal ta’ GonziPN meta qal li dal-Gvern m’g˙amel xejn biex jindirizza l-iskandli ta’ korruzzjoni li se˙˙ew f’awtoritajiet u f’dipartimenti governattivi. In-nuqqas ta’ g˙aqal ta’ GonziPN jidher ukoll fiΩ-Ωieda esa©erata ta’ 500 ewro fil©img˙a li l-istess Gonzi u s˙abu taw lilhom infushom. Imma g˙ax Dr Muscat hu g˙aqli, meta esponent talGvern issu©©erilu biex jing˙aqad mal-klikka u Ω-Ωieda jo˙duha wkoll tal-Labour, Joseph Muscat, ta’ g˙aqli li hu, wie©bu li tal-Labour mhumiex g˙all-bejg˙. GonziPN baqa’ jg˙id li m’g˙andu l-ebda dispjaçir li flimkien mal-klikka kien se jie˙u Ωieda ta’ 500 ewro fil©img˙a minn wara dahar kul˙add. Donnu li n-nuqqas ta’ g˙aqal ta’ GonziPN ma j˙allih

jiddispjaçih g˙all-ebda Ωball milli g˙amel, la g˙all-Arriva, la g˙all- power station ta’ Delimara, la g˙all-kontijiet esa©erati tad-dawl u l-ilma u lanqas g˙all-ebda Ωball ie˙or milli wettaq fit-tmexxija tieg˙u ta’ Prim Ministru. Min-na˙a l-o˙ra, g˙ax Dr Muscat jaf x’inhu l-g˙aqal, qalilna li g˙all-Moviment li jmexxi hu kul˙add hu relevanti. Kul˙add g˙andu postu f’dal-Moviment, kul˙add g˙andu post f’pajjiΩna, kul˙add jista’ jg˙id dak li j˙oss ming˙ajr biΩa’ li ji©i mwarrab. Qalilna li waqt li GonziPN hu a©ent tal-firda u tal-biΩa’, il-Moviment Laburista hu a©ent tal-g˙aqda, a©ent talbidla. Hawn g˙andha tkun lg˙aΩla: jekk irridux li jkollna iktar minn dak li di©à ©arrabna jew jekk irridux il-bidla li tg˙aqqadna. Jekk a˙na g˙aqlin b˙all-Mexxej tag˙na, nag˙Ωlu l-bidla li tg˙aqqadna, nag˙Ωlu Labour.


30.12.2012

Editorjal

13

www.kullhadd.com Kull˙add, CNL, Triq Il-Mile End il-Ó AMRUN Editur: 2090 1409 editur@kullhadd.com | Reklami: 2090 1520 sales@kullhadd.com | Accounts: 2090 1518 accounts@kullhadd.com Distribuzzjoni: 2090 1517 | Email ©enerali: editorial@kullhadd.com | Twitter: http://twitter.com/#!/KullHadd

Fl-2013 nimmarkaw id-destin ta’ pajjiΩna fil-valuri u faqar materjali li konna nemmnu li nqered darba g˙al dejjem bis-sa˙˙a ta’ gvernijiet imexxija minn Boffa u Mintoff. Imma sfortunatament il-faqar re©a’ refa’ rasu f’pajjiΩna fis-snin li g˙addew b’mod tali, li llum huwa kkonfermat mill-istatistika tal-Unjoni Ewropea, li f’Malta g˙andek wie˙ed minn kull ˙amsa f’sitwazzjoni ta’ faqar jew fix-xifer tag˙ha, 21.5% talpopolazzjoni Maltija, Ωieda ta’ 1.1% mis-sena 2011. L-Unjoni Ewropea tag˙ti definizzjoni preçiΩa ta’ dawk li jinsabu f’riskju ta’ faqar u tg˙id li f’din il-kategorija li tinkludi 89,000 persuna mill-popolazzjoni Maltija, hemm dawk li huma neqsin minn affarijiet baΩiçi, dawk li ma jirnexxilhomx i˙allsu l-kont taddawl jew il-kera fil-˙in, dawk li ma jaffordjawx iΩommu karozza jew darhom s˙una, u dawk li ma jaffordjawx vaganza kull sena, fost o˙rajn. L-espressjoni ta’ solidarjetà ©enwina li re©a’ wera l-poplu Malti u G˙awdxi fl-Istrina tassew g˙andha g˙alfejn timliena bil-fer˙ g˙all-kwalitajiet sbie˙ li g˙adu jippossiedi l-poplu tag˙na. Imma aktar ma jin©abru flus g˙allopri kbar ta’ karità li tag˙mel l-Istrina, dan jikkonferma kemm il- welfare state f’pajjiΩna mhuwiex ila˙˙aq maddomanda g˙all-g˙ajnuna ta’ dawk li jinsabu fis-saram u fil-bΩonn. Il-poplu Malti bl-g˙otjiet ©eneruΩi tieg˙u g˙all-karità permezz tal-Istrina, qieg˙ed ikollu jag˙mel tajjeb g˙an-

nuqqasijiet tal- welfare state li ta˙t gvernijiet Nazzjonalisti beda jitnaqqar. Joseph Muscat u l-Partit Laburista huma impenjati li jag˙mlu minn kollox biex il-faqar f’pajjiΩna verament jer©a’ jsir xi ˙a©a tal-passat. B˙ala parti mir-realtà soçjali li qeg˙din ng˙ixu, anki dawk li kellhom çertu ser˙an tal-mo˙˙ rigward il-livell ta’ g˙ajxien tag˙hom, dawk fil-klassi medja, li ma kinux jg˙ixu fillussu imma fil-kumdità, illum qeg˙din ikollhom ja˙dmu aktar, g˙al snin itwal biex jippruvaw ikampaw mal˙ajja. Matul l-a˙˙ar snin rajna anzjani jishru l-iljieli fuq il-lant tax-xog˙ol, minflok g˙all-mistrie˙ id-dar igawdu l-pensjoni u lin-neputijiet tag˙hom. Rajna Ω-Ωieda qawwija fil-prezzijiet, b’mod partikolari fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma, tnaqqas sostanzjalment millivell tal-g˙ajxien tal-middle class. Storikament kien il-Partit Laburista li ˙oloq il-klassi medja f’Malta meta eradika l-faqar u emançipa lill˙addiem, li l-qag˙da tieg˙u tant kienet tjiebet, li seta’ jaspira li jitla’ skaluna jew tnejn tal-iskalapiΩa soçjali. Il-Partit Laburista huwa impenjat li jo˙oloq middle class ©dida li ting˙ata nifs biΩΩejjed biex tkun tista’ taspira g˙al kwalità ta’ ˙ajja a˙jar, opportunitajiet akbar ta’ xog˙ol u negozju, u meritokrazija fis-soçjetà. It-tielet ˙olqa tal-politika Laburista torbot mal-˙olqien tal-©id u talimpjiegi, il-mutur tal-ekonomija – in-

negozju u l-investiment privat. Rapporti internazzjonali dwar il-piΩ tal-burokrazija kif jaffettwa l-ftu˙ ta’ negozji ©odda hekk kif dawn ikollhom jg˙addu mill-manglu ta’ permessi u dewmien burokratiku, jikkonfermaw kemm pajjiΩna g˙ad fadallu x’jaqdef f’dan ir-rigward. Il-Partit Laburista fil-gvern, jekk ji©i fdat bit-tmexxija tal-pajjiΩ fid-9 ta’ Marzu li ©ej, huwa impenjat li jne˙˙i kull xkiel burokratiku g˙an-negozju u li jinçentiva l-˙olqien tal-©id u ta’ impjiegi ©odda fis-settur privat. Il-politika Laburista fl-aspetti varji tag˙ha, hija mnebb˙a minn sens qawwi ta’ valuri illi sfortunatament ta˙t Gvernijiet Nazzjonalisti spiççaw fi kriΩi. Fi kliem id-Deputat Mexxej ©did talPL, Louis Grech – li minn hawn nifir˙ulu g˙all-kariga ©dida tieg˙u – “Irridu n©ibu titjib fil-valuri ta’ pajjiΩna. Irridu nda˙˙lu l-valuri tal-meritokrazija, l-imparzjalità u l-kontabbiltà, li ˙addie˙or iqis b˙ala impossibbli, iΩda g˙alina huma fundamentali. Irridu riforma fil-mentalità, fejn nimxu lil hinn mill-pre©udizzji. Irridu bilanç bejn ekonomija kompetittiva, u fl-istess ˙in li nissalvagwardjaw l-isfidi soçjali u ambjentali tag˙na. Irridu naççertaw li kul˙add ikun jista’ jla˙˙aq mal-˙ajja, u fl-istess ˙in nag˙tu l-inçentivi linnegozji biex jikkreaw il-©id”. Awguri g˙al sena ©dida mimlija risq, sa˙˙a u hena.

Ma jistax jonqos illi lejlet sena ©dida nittamaw fi Ωminijiet a˙jar, g˙alina, g˙all-familja tag˙na, g˙al pajjiΩna. Imma l-2013 mhijiex sena b˙allo˙rajn, fejn ikollna naççettaw, irridu jew ma rridux, dak li jo˙ro© mill-kunvent, imma hija sena li ti©i darba kull ˙ames snin, fejn se jkollna sehem dirett f’dak li jista’ jimmarka d-destin ta’ pajjiΩna. Bil-vot tag˙na fl-elezzjoni ©enerali, ˙ajjitna tista’ tista’ tie˙u Ωvolta g˙alla˙jar u pajjiΩna jista’ jie˙u injezzjoni ta’ ideat aktar friski u policies aktar adattati g˙all-isfidi li qieg˙ed jiffaççja l-pajjiΩ, u aktar ˙e©©a u ener©ija flamministrazzjoni tal-pajjiΩ. L-eradikazzjoni tal-faqar, il-˙olqien ta’ middle class ©dida u l-inçentivazzjoni tal-investiment u tal-kummerç, ittne˙˙ija tal-burokrazija Ωejda li to˙noqhom u t-tis˙i˙ tal-valuri, huma l-erba’ ˙oloq ewlenin fil-katina li tifforma l-politika li se jimxi fuqha Gvern Laburista ©did jekk jing˙ata lfiduçja tal-poplu Malti fl-elezzjoni li ©ejja. Kull wa˙da minn dawn il-˙oloq hija ingastata fl-o˙ra. Kull wa˙da minn dawn il-˙oloq ma tistax teΩisti ming˙ajr l-o˙ra. B˙alma qal il-Mexxej Laburista Joseph Muscat waqt li kien qieg˙ed iΩur il-Millenium Chapel fil-©ranet li g˙addew, il-Partit Laburista huwa destinat li g˙at-tieni darba jkun hu li jaqdi l-missjoni li jeradika l-faqar minn pajjiΩna. Fostna g˙andna faqar

In˙arsu b’ottimiΩmu lejn l-2013 Lydia Abela Segretarja tal-EΩekuttiv Nazzjonali PL

Jumejn o˙ra se nkunu qed niççelebraw l-Ewwel Jum tas-Sena. F’dawn il-©ranet donnu kul˙add i˙ares lura lejn dak li jkun wettaq matul is-sena li tkun g˙adha kemm ©iet fi tmiemha, u jfassal ilpjanijiet tieg˙u g˙as-sena li jkollu quddiemu. Óafna huma dawk li jag˙mlu l-analiΩi personali tag˙hom dwar x’mar tajjeb jew ˙aΩin fis-sena li g˙addiet u jag˙mlu xi riΩoluzjoni g˙as-sena l-©dida. Is-sena 2013 intg˙aΩlet uffiçjalment b˙ala is-Sena Ewropea taç-Çittadini. IsSena Ewropea taç-Çittadini ta˙bat mal-20 anniversarju mill-introduzzjoni taçÇittadinanza tal-Unjoni Ewropea, meta fl-1993 da˙al fis-se˙˙ it-Trattat ta’ Maastricht. Lokalment, din il-©img˙a kienet karatterizzata bil-˙atra ta’ Louis Grech b˙ala Deputat Mexxej g˙allAffarijiet tal-Parlament. Flindirizz tieg˙u waqt konferenza tal-a˙barijiet ftit tal-

˙in wara li ©ie elett b’vot qawwi ta’ fiduçja mid-delegati tal-Partit Laburista, Louis Grech enfasizza l-importanza li ç-çittadin ikun fiç-çentru tal-politika ta’ pajjiΩna, li ççittadin ikollu aktar poter, u jkun rispettat aktar anke billi jkollna l-kura©© li nkunu onesti maç-çittadini fl-affarijiet li ma nistg˙ux inwettqu. Il-valuri tal-meritokrazija, kontabbiltà u imparzjalità kienu wkoll fiç-çentru taddiskors ta’ Louis Grech – valuri li l-Partit Laburista jqishom b˙ala fundamentali. Gvern Laburista ©did se jkun determinat li jkun katalista ta’ din il-bidla li tibni relazzjoni aktar diretta maççittadini – bidla li ©©ib ilkura©© li nag˙mlu dak li ˙addie˙or jemmen li huwa impossibli u jsejja˙lu ilma jiΩfen. Il-Partit Laburista jinsab lest u determinat g˙al din lavventura biex ng˙aqqdu lil dan il-pajjiΩ. Jekk il-poplu jag˙tina l-fiduçja, Gvern Laburista ©did se jkun

qieg˙ed ja˙dem bis-s˙i˙ biex i©ib dik il-bidla li tag˙mel differenza fil-kwalità tal-˙ajja tal-familji Maltin u G˙awdxin. Ftit tal-©ranet o˙ra l-poplu Malti u G˙awdxi se jkollu jag˙mel g˙aΩla – g˙aΩla bejn li pajjiΩhom ikun bejta ta’ kriminalità u korruzzjoni, immexxi minn partit li hu niexef mill-ideat, ming˙ajr entuΩjaΩmu u bla ener©ija, jew li pajjiΩhom ikun immexxi minn partit imsejjes fuq is-serjetà u l-g˙aqal. Dan hu dak li jrid iwieΩen u jqis il-poplu qabel jag˙mel l-g˙aΩla tieg˙u. Il-Partit Nazzjonalista llum tilef l-awtorità morali li jmexxi. G˙andna Prim Ministru li jinsisti fuq irriΩenji fejn jidhirlu hu biss, b’mod selettiv. Is-serjetà u lkontabbiltà jitolbu li jkun hemm konsistenza. Fejn hemm il-˙aΩin, kul˙add irid iwie©eb g˙al g˙emilu, irrispettivament min hu jew lil min jappo©©ja. Però, il-problema

fundamentali li g˙andu lPartit Nazzjonalista hi li jimxi bil-prinçipju ta’ do as I say not as I do. Jipprietka dwar il-korrettezza, u hekk g˙andu jkun, imma hu u nnies ta’ madwaru jag˙mlu kif jipprietkaw? Kif jistg˙u jipprietkaw lillpoplu meta huma qed jag˙mlu dijametrikament loppost, u juΩaw il-protezzjoni li ççirkondaw ru˙hom biha biex jg˙attu l-g˙emil tag˙hom? Wara li jg˙addu l-©ranet ta’ festi, il-Partit Laburista se jkun lest g˙all-kampanja elettorali. Se nkunu qed nippreΩentaw lill-poplu l-pjan ta’ ˙idma g˙all-˙ames snin li ©ejjin, biex flimkien infasslu ©ejjieni a˙jar g˙al dan ilpajjiΩ u g˙all-poplu tag˙na. Fl-a˙˙ar nett nie˙u lopportunità biex nawgura sSena t-Tajba mimlija hena, paçi u sa˙˙a lill-Editur, staff u qarrejja ta’ dan il-©urnal u lill-familji Maltin u G˙awdxin kollha.


14

30.12.2012

Ittri

L-g˙assa tal-pulizija f’Wied il-G˙ajn

Ómie© u telqa f’Tas-Sliema Sur Editur,

Sur Editur, Ftit ©ranet ilu qrajt f’dan il-©urnal il-mistoqsija parlamentari li g˙amel il-Membru Parlamentari Laburista Carmelo Abela li lmenta ˙afna dwar listat mill-ag˙ar li tinsab fiha l-g˙assa tal-pulizija f’Wied il-G˙ajn. Kull min hu minn Wied il-G˙ajn u anke kull min hu mid˙la tieg˙u, jaf li Carmelo Abela g˙andu mitt ra©un jilmenta dwar l-istat miΩerabbli ta’ din l-g˙assa tal-pulizija, li mhux biss hija fi stat ˙aΩin, imma sa˙ansitra lanqas g˙andha aççess adegwat. BiΩΩejjed wie˙ed jg˙id li biex tid˙ol fl-g˙assa, wie˙ed irid jitla’ diversi tur©ien, tara© g˙oli li min hu anzjan, u anke min mhux daqstant anzjan jew ibati b’saqajh, ma jistax jag˙mel uΩu minn din lhekk imsej˙a g˙assa tal-pulizija. Kif qal Carmelo Abela, kien sar xi titjib xi Ωmien ilu, meta jidhirli g˙aqda volontarja kienet ˙adet linizjattiva biex tqajjem kuxjenza dwar dan. Taparsi kienu rran©aw xi ˙a©a fuq ©ewwa tal-g˙assa, iΩda g˙ar-rigward tal-aççess tal-g˙assa baqg˙u jkaxkru saqajhom u sal-lum baqg˙et fl-istess stat, b’aççess diffiçli g˙all-a˙˙ar. Minn dakinhar ’l hawn baqa’ kollox l-istess. Dan ©ara g˙aliex il-Kunsill Lokali tal-lokalità ma segwiex l-ilmenti tan-nies u ma baqax jag˙fas malawtoritajiet biex juri li din l-g˙assa mhijiex wa˙da adattata u, b˙alma sar fi bnadijiet o˙ra, tinbena wa˙da ©dida li tkun adattata g˙all-post. Ta’ min jg˙id li Marsaskala llum hija wa˙da millakbar lokalitajiet tal-pajjiΩ b’madwar 12,000 resident fix-xhur tax-xitwa u li titla’ g˙al madwar 20,000 fixxhur tas-sajf. Donnu li l-Kunsill tal-post ma jqisx l-

g˙assa tal-pulizija b˙ala prijorità g˙all-bΩonnijiet tar-residenti. Donnu li g˙al dan il-Kunsill il-prijoritajiet huma l-˙ar©iet, it-twaqqig˙ ta’ çnut tal-©ebel biex flokhom isir il-˙adid, il-kunçerti, il-bibiti u ççuçati b˙al dawn. Donnu g˙adu ma tg˙allimx li dawn mhumiex affarijiet tal-Kunsill, jew a˙jar kif qed jissej˙u gvernijiet lokali, imma huma attivitajiet ta’ klabbs u g˙aqdiet volontarji. Il-prijoritajiet huma t-toroq, li f’Wied il-G˙ajn hemm numru li qeg˙din fi stat tal-biki biex ma ng˙idx fi stat perikoluΩ. Insemmi biss Triq il-Qaliet in-na˙a tal-Bajja ta’ San Tumas, b’mod partikolari n-na˙a tal-eksristorant mag˙ruf b˙ala Ta’ Pace. Triq li qieg˙da fi stat ta’ gwerra, bil-˙ofor li fiha u li dde©enerat fi stat perikoluΩ. Meta kont qieg˙ed nitkellem dan l-a˙˙ar ma’ kunsillier dwar dan, qalli li g˙andi ra©un, imma fil-kunsill hemm min aktar mo˙˙u fil-propaganda milli fl-interess tar-residenti. Dan m’g˙andux ikun. L-interess wa˙dini huwa rresident u mhux l-interess personali. Biex immur lura g˙all-g˙assa tal-pulizija, nispera li issa wara dak li lmenta minnu bir-ra©un Carmelo Abela u r-risposta li ng˙atatlu mill-Prim Ministru, li ma tantx jidher li hu ˙erqan biex il-problema tkun irrimedjata, il-Kunsill jinsa ftit affarijiet ta’ natura li mhux fl-interess tar-residenti u jibda jie˙u passi li jwasslu lill-awtoritajiet jag˙rfu l-˙tie©a ta’ g˙assa tal-pulizija adegwata. Ir-residenti huma mdejqin b’˙afna kliem vojt li ma jissarraf f’xejn. Li jridu huwa fatti u ˙idma fi ˙wejje© ta’ fejda.

Qieg˙ed nikteb g˙at-tieni darba fuq l-lokalità li trabbejt u g˙ext fiha jien, il-lokalità ta’ Tas-Sliema. Sfortunata-ment illivell ta’ ˙ajja li qeg˙din ng˙ixu fiha a˙na s-SlimiΩi huwa fi stat diΩastruΩ min˙abba l-kwantità kbira ta’ ˙mie© li qeg˙din ng˙ixu fih li huwa xi ˙a©a tal-mist˙ija. L-ammont ta’ ˙mie© f’çerti toroq f’Tas-Sliema huwa evidenti, xi ˙a©a li ma tawgurax tajjeb meta wie˙ed jiftakar li din il-lokalità hija Ωona turistika. Huwa veru li mal- promenade u fit-toroq tal-madwar hemm l-indafa, iΩda dil-lokalità mhix il- promenade biss, g˙ax aktar ma tibda tersaq lejn iç-çentru aktar il-˙mie© jakkumula. Gzuz ta’ skart fit-toroq, tqum filg˙odu u tara fdal ta’ skart f’nofs ta’ triq aktarx ikka©unat minn ftu˙ ta’ xi boroΩ waqt li jkun qed jin©abar l-iskart. U xi ng˙idu g˙all-ammont ta’ ˙mie© tal-klieb li tara f’˙afna mit-toroq sekondarji. Nemmen li kull min g˙andu annimali domestiçi g˙andu rresponsabbiltà jag˙mel kif suppost u ji©bru. Ilment ie˙or li g˙amilt kemm-il darba, sew b’ittra elettronika, jien personali rrappurtajt lill-Kunsill, u sa˙ansit-ra ©bidt l-attenzjoni ta’ kunsillier partikolari rigward qtug˙ ta’ bozoz f’çerti toroq, li w˙ud minnhom ilhom maqtug˙in g˙al Ωmien sostanzjali. De˙lin fis-sena 2013, na˙seb li wasal iΩ-Ωmien li l-Kunsill ikun tar-residenti SlimiΩi kollha, u nispera li min hu responsabbli jara li jsir infurzar bis-serjetà b’mod ferm a˙jar u aktar professjonali. Nie˙u l-okkaΩjoni biex minn qalbi nawgura s-sena t-tajba mimlija risq u hena lill-qarrejja li min Ωmien g˙al Ωmien jaqraw l-artikli li jiena nikteb. SPITERI NIKHAIL KARL, KANDIDAT LABURISTA GÓALL-KUNSILL LOKALI TA’ TAS-SLIEMA

A.S., WIED IL-GÓAJN

MILL-FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

Xenarju politiku mwieg˙er Godfrey Galea

Is-sena 2012 kienet sena surreali fil-politika lokali. Kellna daqsxejn minn kollox. IΩda li hu Ωgur hu li kienet sena li politikament g˙ajjiet u dejqet lin-nies. Kienet sena li serviet biex tbieg˙ed linnies mill-politika, taqtg˙alhom il-fiduçja fil-politiçi, u sena li jien personalment ma nixtieqx li ner©a’ ng˙ix. Ilna sena s˙i˙a f’atmosfera ta’ elezzjoni min˙abba li l-Gvern ta’ GonziPN irnexxielu jitlef il-ma©©oranza filParlament ming˙ajr ma kwaΩi jid˙ol fih. Il-ftit drabi li fil-Parlament ittie˙ed vot, il-Gvern mar ˙aΩin fih u kellu, ˙afna drabi, jg˙addi bil-g˙ajnuna tal-Ispeaker. IΩda b’xi mod Gonzi rnexxielu jkaxkar lilu nniffsu u lill-Gvern tieg˙u sad-9 ta’ Marzu 2013 u b’hekk jirnexxilu jkollu liktar le©iΩlatura twila mill-1987 lil hawn. Prosit. Tajt kedda lill-poplu biex tmexxi f’minoranza, b’koalizzjoni, b’mannara fuq rasek u billi ssa˙˙an iktar il-qieg˙a. Gvern li g˙amel sena mdendel b’xag˙ra,

tant li l-vaganzi tal-G˙id u tas-sajf kienu esa©eratament twal (erba’ xhur bejniethom). Voti fil-Parlament kien hemm ftit u çertu drabi da˙˙ak lin-nies bih inniffsu bil-mod kif beda jipposponi çertu voti g˙ax kien jaf li ser jitlifhom u jaqag˙lu l-Gvern. G˙alhekk, meta tilef il-Ba©it, ma fla˙tx nisma’ s-surrealiΩmu ta’ kummenti li l-PN beda jag˙mel. Óaduha bi kbira g˙ax il-PL ma salvalhomx il-Gvern, ippruvaw ipo©©u lill-poplu kontra l-PL, ippruvaw iwa˙˙lu fil-PL li l-benefiççji mhux ser jaslu g˙and in-nies u ppruvaw jheddu bil-COLA u b’ma nafx xiex iktar. Qishom stag˙©bu li l-Gvern waqa’ b˙allikieku ma kinux qed jistennewha. Il-Prim Ministru kien jaf li l-vot ma kienx ser jg˙addi; kien ilu jaf xhur u xorta baqa’ j©ebbed kemm jifla˙ g˙ax is-si©©u ma jrid jitilqu b’xejn, g˙ax g˙all-punt kien lest imur kontra kull lo©ika, g˙ax g˙al Austin Gatt kien lest iwaqqa’ l-Gvern imma g˙al Dr Carm Mifsud Bonnici kien lest jibg˙atlu

e-card biss. Tilef ruxxmata nies importanti g˙allGvern tieg˙u matul is-sena u wie˙ed kien jissoponi li anke g˙ad-diçenza u biex ma jumiljax lilu nniffsu kien ser isejja˙ elezzjoni, iΩda g˙adda minn martirju u emora©ija enormi biex jitkaxkar sa Marzu 2013. Tilef lil Dr Carm minn ministru, tilef lil RCC, tilef lil Jeffrey Pullicino Orlando millgrupp parlamentari u fl-a˙˙ar tilef lil Franco Debono wkoll. Matul sena wa˙da, g˙al raguni jew o˙ra, wie˙ed wie˙ed bdew jitwaqqg˙u, jitkeççew u jitilqu. U kieku baqa’ hemmhekk g˙al iktar Ωmien anke lMinistru Cassar issemma li kien ser jaqlag˙ha. Meta nsemmi dan kollu, niftakar flewwel darba li smajt lil Dr Muscat jg˙id li l-Gvern ser jimplodi u jaqbillu jsejja˙ elezzjoni. G˙addew ix-xhur u l-Gvern kompla jimplodi. Kull darba taqa’ biçça minn xi mkien jew jirtog˙od post ie˙or.


30.12.2012

Ittri

15

L-OMbudSMan iXXOkkjaT Sur Editur, Kont ferm sorpriΩ meta qrajt dak li kiteb l-Ombudsman, Dr Joseph Said Pullicino, lill-President tarRepubblika dwar l-Im˙allef Lino Farrugia Sacco. Kont sorpriΩ g˙aliex biçça b˙al din ma tid˙olx ta˙t il-©urisdizzjoni tieg˙u skont il-li©i tal-Ombudsman. Il-li©i hija çara. Tg˙id li lOmbudsman jista’ jintervieni biss fuq ilment amministrattiv li jkun jittratta d-Dipartimenti tal-Gvern u Awtoritajiet Pubbliçi li jaqg˙u ta˙t ir-responsabbiltà tal-Gvern. Hija wkoll çara l-istess li©i li fejn tid˙ol il-©udikatura l-Ombudsman ma jid˙olx iΩda jid˙ol biss ilParlament. G˙alhekk kont sorpriΩ meta qrajt dak li kellu xi jg˙id l-Ombudsman fl-ittra tieg˙u. G˙alhekk na˙seb li ç-çittadin g˙andu kull dritt issa jistaqsi x’kien il-mottiv tal-Ombudsman Said Pullicino li jikteb dik l-ittra. LOmbudsman kieku verament ried jaqdi d-doveri tieg˙u sewwa, skont l-uffiççju tieg˙u b˙ala Ombudsman, kellu diversi okkaΩjonijiet li jag˙mel dan. IΩda g˙al xi ra©uni jew o˙ra naqas milli jag˙mel. Irrid infakkar ukoll li biex lOmbudsman jinvestiga xi kaΩ, m’g˙andux g˙alfejn jirçievi xi lmenti minn xi mkien. Huwa g˙andu d-dritt li jinvestiga fuq linizjattiva tieg˙u stess dawk ilkwistjonijiet li jkunu ta’ inte-ress nazzjonali u li anke dawk li jkunu qed jing˙ataw pubb-liçità fil-medja. Óalli nfakkar lill-Ombudsman f’xi materji li ç-çittadini jidhrilhom li lOmbudsman kellu jinvestiga u li sal-lum naqas li jag˙mel dan: a) L-ewwel u fuq kollox ir-rapporti tal-Awditur Ìenerali fejn isemmi lg˙add ta’ abbuΩi li qeg˙din isiru minn awtoritajiet pubbliçi, inkluΩ kunsilli lokali u anke dipartimenti tal-Gvern; b) L-abbuΩ serju ta’ kif il-kumpannija WasteServ irnexxielha kuntratt ta’ miljun ewro ttellg˙u g˙al €29

miljun ming˙ajr ebda approvazzjoni ta’ xejn u ta’ ˙add; ç) Çertu kuntratti li jing˙ataw mill-kunsilli lokali, speçjalment dawk li kien hemm kontrover-sja dwarhom fil-medja; pereΩempju lkuntratti tal-iskart li jammontaw g˙al miljuni ta’ ewro mog˙tija lillkumpannija tal-GRTU, il-GreenMT; d) Jekk hux minnu li l-allegazzjoni tal-eks-Sindku tal-lokal ta’ Tas-Sliema, Nikki Dimech, li jallega li s-Segretarju tal-PN, Dr Paul Borg Olivier, kien çempillu biex jipperswadih jag˙ti l-kuntratt imsemmi lill-GreenMT; e) Jekk hux minnu wkoll dak li allegaw Ωew© kunsillieri tal-Kunsill ta’ Tas-Sliema li l-eks-Sindku l-ie˙or tal-PN, is-Sinjura Joanna Gonzi, qabdet u tat il-kuntratt inkwistjoni lill-GreenMT ming˙ajr ma ddiskutitu f’xi laqg˙a tal-Kunsill u li allura ma seta’ qatt kien hemm deçiΩjoni biex il-kuntratt jing˙ata lillGreenMT; f) Il-mod abbuΩiv kif qed jimxi xxandir tal-pajjiΩ li suppost huwa xandir pubbliku u indipendenti li qed ikun man-tnut minn spejjeΩ pubbliçi; u fuq kollox ©) Il-kuntratt tal-BWSC. Dawn huma ftit su©©etti li jin-sabu fuq fomm kul˙add u sa˙ansitra ©ew anke msemmijin diversi drabi anke fl-og˙la istituzzjoni tal-pajjiΩ, il-Parlament. Illum ninstab verament mistg˙a©eb kif l-Ombudsman deherlu li kellu jie˙u l-inizjattiva fuq lIm˙allef Farrugia Sacco, liema kwistjoni ma tid˙olx fil-kompitu tieg˙u b˙ala Ombudsman, imbag˙ad ma jag˙tix kas, jibqa’ çass, jinjora u jag˙laq widnejh fuq il-materji daqstant serji msemmija hawn fuq. Issa, la l-Ombudsman deherlu li kellu jid˙ol fejn ma jesg˙ux, nippretendi li l-Ombudsman jibda b’mod immedjat jinvestiga l-materji

Gvern li Ωgur ma setax jag˙ti fiduçja lill-poplu jew lin-negozju, Gvern li ma setax iserr˙ilna rasna g˙as-sena li ©ejja u lanqas g˙al dik li g˙addejna minnha. Kellna Gvern medhi fl-inkwiet tieg˙u u kif ser isolvi l-problemi tieg˙u u mhux kif isolvi tan-nies. IΩda rridu nammettu li dan kien ittimbru a˙˙ari f’çertifikat s˙i˙ ta’ falliment ta’ din il-le©iΩlatura. AnaliΩi kemxejn dettaljata li Ωgur ser ikun hemm min jag˙mel u jiktibha, to˙ro© çar kemm dan kien gvern illi falla. Tana l-Arriva bl-arja kkundizzjonata imma li ma tafx jekk hux ser tasal. Tana l- power station tal-BWSC li mhux ta˙dem u tni©©es ˙afna. Tana skola ©dida kull sena u interactive whiteboards imma erbg˙a minn g˙axar studenti jieqfu mill-iskola maletà ta’ 16-il sena. Tana defiçit wara l-ie˙or minkejja li

li huma msemmijin aktar ’il fuq. Dan qieg˙ed nag˙mlu b˙ala çittadin li l-istess li©i talOmbudsman tag˙ti d-dritt li nag˙mel. Biex inkun çar qed nitlob lill-Ombudsman biex immedjatament jinvestiga dawn il-materji. Dawn huma kollha ta’

interess pubbliku fejn hemm involuti flejjes kbar ta’ fondi pubbliçi. Qieg˙ed nistieden lilek li qed taqra u ssegwi biex tag˙mel listess. Wasal iΩ-Ωmien li ç-çittadini ma jibqg˙ux i˙allu lill-awtoritajiet,

speçjalment dawk li suppost ©ew ma˙tura proprju biex ikunu s-salvagwardji tag˙hom, jibqg˙u ji©u injorati. ALBERT BUGEJA BIRKIRKARA.

Messa©© ta’ kura©© tal-a˙˙ar tas-sena Sur Editur, G˙ada hija l-a˙˙ar ©urnata tas-sena 2012. U meta naslu lejn l-a˙˙ar tas-sena, in˙obb nirrifletti ftit fuq diversi affarijiet. Inzertat li din mhix la˙˙ar tas-sena b˙al o˙rajn, iΩda hija l-a˙˙ar tassena ftit speçjali. Speçjali g˙aliex nemmen li din is-sena ˙a tag˙laq g˙al kollox il-kapitlu Gonzi PN. Nixtieq naqsam mieg˙ek dan il-˙sieb tieg˙i, li çerti avvenimenti li ©raw f’dawn l-a˙˙ar ©ranet komplew iqanqluli çertu ˙sibijiet. U˙ud qed ji©u fuqi u jg˙iduli “Isma Max, ta˙seb li kienet mossa tajba din li ©rat dan la˙˙ar ta’ Franco Debono fuq il-programm Xarabank? Ta˙seb li l-Partit Laburista tilef ilpunti b’din il-mossa. Jien sinçerament nirrabja ˙afna meta nisma’ hekk. G˙ax jekk il-Partit Laburista tilef il-punti, mela l-Partit Nazzjonalista x’tilef? Qeg˙din nitkellmu fuq il-ministri li tul din il-le©iΩlatura ˙adu in©ustament 500 ewro onorarja fil-©img˙a. Partit mifrud internament b’gambetti interni wa˙da wara l-o˙ra. Partit li nefaq miljuni kbar f’konsulenzi li ma jwasslu mkien. Partit li filParlament ivvota kontra r-rieda tal-poplu wara rreferendum. Partit li g˙amel sistema baΩwija tat-trasport pubbliku. Partit li ˙are© bi proposta ta’ power station li t˙amme© l-ambjent. Partit li ©ebbed kemm fela˙ sabiex jin˙eba mir-realtà li kienet qieg˙da tistennieh quddiemu fil-Parlament. Fost ˙afna pastaΩati o˙ra li jekk nibqa’ sejjer insemmihom ma niqafx. O˙rajn ji©u u jg˙iduli “Imma Max, il-Partit meta ˙a jo˙ro© il-proposti? Il-Partit jikkritika biss?” Jien hawnhekk in˙ossha iktar minn qatt qabel. Dan g˙aliex naf li l-PL di©à ˙abbar ˙afna policies minn qabel ma t˙abbar il-manifest elettorali. U x-xibka orkestrata mill-PN u mix-xandir nazzjonali qieg˙da taqbad ˙afna nies fiha, sfortunatament. Il-Partit Laburista ma kienx gallarija f’dawn l-a˙˙ar ˙ames snin, iΩda xammar ilkmiem u ˙adem bla waqfien b’g˙aqal liema b˙alu. Il-PL ippropona Garanzija ta’ Xog˙ol, Edukazzjoni jew Ta˙ri© g˙al dawk kollha li

©ejna mwieg˙da surplus. Tana sitwazzjoni ambjentali tal-biΩa’ u mig˙ajr

jispiççaw l-iskola. Il-PL wieg˙ed li ser jitra˙˙su l-kontijiet taddawl u l-ilma. Il-PL offra garanzija ta’ ser˙an ilmo˙˙ g˙al persuni b’diΩabbiltà li jispiççaw wa˙edhom meta jonqos xi ˙add mill-g˙eΩieΩ tag˙hom. Il-PL wieg˙ed li ser ine˙˙i t-taxxa fuq il-paga minima. Il-PL kien strumentali sabiex dawwar il˙niΩrija ta’ pro©ett li kien ser ikun hemm filKonkatidral tal-Belt. Il-PL qajjem il-kwistjoni talintroduzzjoni tal-li©i tad-divorzju u ˙alla l-poplu jesprimi fehmtu ming˙ajr l-ebda nd˙il, filwaqt li aççetta r-riΩultat tar-referendum. Il-PL irsista sabiex ji©©ieled kontra kull kurrent fil-Qorti kontra t-taxxa in©usta imposta fuqna relatata mal-VAT fuq re©istrazzjoni tal-karozzi li ji©u minn barra. Il-PL ˙adem id f’id mal-Gvern fuq il-kwistjoni tal-Libja ’l bog˙od mill-parti©©janiΩmu politiku, filwaqt li ˙ares bl-aqwa mod l-interess nazzjonali. L-istess jing˙ad fuq Tonio Borg u fuq il-li©i tal-kera. Il-PL qieg˙ed iwieg˙ed li ser ikun pajjiΩ antiburokratiku. Il-PL mar lil hinn mill-interess personali u rrifjuta mal-ewwel 500 ewro Ωieda filbwiet tal-membri parlamentari tag˙hom. Il-PL huwa tim mag˙qud ta˙t il-Mexxej Dr Joseph Muscat, li dan rnexxielu b’aççessibbiltà liema b˙ala jg˙aqqad moviment li qieg˙ed jikber minn ©urnata g˙all-o˙ra. Jekk nibda nsemmi lanqas nieqaf u baqa’ ˙afna x’jo˙ro©. Mela g˙iduli ˙bieb…il-punti min tilifhom? Il-Partit Laburista ˙adem ˙afna u mhux sew li naqg˙u fin-nasbiet u nkissru dak kollu li bnejna! Ejja nibqg˙u kkonçentrati u nistennew il-policies interessanti ˙afna li ˙iere© bihom il-Partit Laburista fil-©ranet li ©ejjin u na˙dmu flimkien f’moviment wie˙ed sabiex Malta jkollha dak ilpartit li verament jist˙oqqlu jmexxi pajjiΩna. U kura©© ˙bieb, hemm Ωmien sabi˙ ˙afna jistenniena. Nawgura minn qalbi lilkom u l-familji tag˙kom sena mill-isba˙ b’dak kollu li tixtieq qalbkom. MAX ZAMMIT, ATTIVIST LABURISTA, TA’ XBIEX

ener©ija li ti©©edded u fuq kollox tana ewro u 16-il çenteΩmu biex jag˙mel

tajjeb g˙all-prezz taç-çilindru tal-gass, il-prezz tal-petrol u l-g˙oli tal-˙ajja.


16

30.12.2012

Ta’ Barra

LIL MIN TILFET ID-DINJA FL-2012? Matul is-sena 2012 mietu diversi persuni ta’ fama internazzjonali. Óafna minnhom kienu mag˙rufa g˙all-kontribut imprezzabbli li taw permezz tat-talenti uniçi tag˙hom fix-xjenza, l-arti u l-ispettaklu. Fil-ma©©oranza tag˙hom dawn mietu f’età avvanzata b’kawΩa naturali, iΩda o˙rajn intemmitilhom ˙ajjithom ˙esrem bi tra©edja. RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn u˙ud miç-çelebritajiet li tilfu ˙ajjithom matul din is-sena.

ETTA JAMES kienet wa˙da mill-ewwel çelebritajiet li mietet din is-sena. Din il-kantanta tibqa’ mag˙rufa g˙al diski b˙al Something’s Got a Hold on Me, The Wallflower u At Last. Hija mietet f’Jannar fl-età ta’ 73 sena.

DON CORNELIUS kien çelebrità tat-televiΩjoni Amerikana, u jibqa’ mag˙ruf b’mod speçjali b˙ala lfundatur tax-show televiΩiv Soul Train . Cornelius instab mejjet fi Frar li g˙adda b’tir f’rasu, fejn intqal li kien g˙amel suwiçidju. Huwa kellu 75 sena.

WHITNEY HOUSTON, li bla dubju hija wa˙da millikbar kantanti li qatt rat id-dinja, bid-diska I Will Always Love You tkun wa˙da mill-iktar singles li nbieg˙u fl-istorja. Hija kienet ukoll attriçi, produttriçi u mudella. Il-mewt aççidentali tag˙ha fi Frar li g˙adda, fl-età ta’ 48 sena, kienet ta’ xokk kbir g˙addinja tal-ispettaklu.

FERDINAND ALEXANDER PORSCHE – telfa g˙axxjenza u anki g˙all-arti f’dak li g˙andu x’jaqsam malmanifattura tal-aqwa karozzi fid-dinja. Alexander Porsche kien id-disinjatur tal-ewwel karozza Porsche, il-Porsche 119, u iktar tard anki tal-Porsche 904. Huwa miet f’April li g˙adda fl-età ta’ 76 sena.

DONNA SUMMER, mag˙rufa b˙ala r-‘Re©ina tadDisco’, tibqa’ mfakkra g˙al diversi diski kbar, fosthom Hot Stuff, Bad Girls, Love to Love You Baby, u She Works Hard for the Money. Hija mietet f’Mejju li g˙adda fl-età ta’ 63 sena.

ROBIN GIBB kien wie˙ed mit-tliet a˙wa li kienu jiffurmaw il-grupp tant popolari Bee Gees, li ˙are© b’diski ikoniçi b˙al Saturday Night Fever. Huwa miet bil-kançer f’Mejju li g˙adda fl-età ta’ 62 sena.


30.12.2012

Ta’ Barra

17

LUPE ONTIVEROS kienet attriçi li tibqa’ mfakkra g˙as-sehem tag˙ha fil-films Selena u As Good As It Gets, fost o˙rajn. Hija mietet f’Lulju li g˙adda fl-età ta’ 69 sena.

JON LORD, b˙ala fundatur, kompoΩitur u pjanist talgrupp rock Deep Purple, il-mewt tieg˙u kienet telfa o˙ra g˙ad-dinja muΩikali. Il-kontribut tieg˙u f’dan ilgrupp wassal g˙all-bejg˙ ta’ iktar minn 100 miljun album, bl-iktar diska popolari tkun Smoke on the Water. Huwa miet f’Lulju li g˙adda fl-età ta’ 71 sena.

ANDY GRIFFITH kien telfa kbira g˙ad-dinja tal-ispettaklu matul ix-xahar ta’ Lulju. Rebbie˙ ta’ Grammy Award, Griffith kien attur, produttur, kantant u anki kittieb. Jibqa’ mag˙ruf l-iktar g˙as-sehem tieg˙u fisserje televiΩivi The Andy Griffith Show u Matlock. Huwa miet fl-età ta’ 86 sena b’attakk tal-qalb.

GORE VIDAL kien kittieb Amerikan ta’ stoffa; awtur ta’ xejn inqas minn 25 novella, numru ta’ drammi, u iktar minn 200 essay, fost o˙rajn. Jibqa’ mfakkar ukoll b˙ala l-ewwel kittieb wara t-Tieni Gwerra Dinjija li ttratta l-omosesswalità b’mod miftu˙, bil-ktieb tieg˙u The City and The Pillar iqajjem kontroversja kbira fiΩΩmien li ©ie ppubblikat. Huwa miet f’Lulju fl-età ta’ 86 sena.

JERRY NELSON kien komiku ta’ pupazzi famuΩi, b˙al dawk li jidhru f’Sesame Street, The Muppet Show u Fraggle Rock. Nelson miet f’Awwissu li g˙adda f’Massachusetts fl-età ta’ 78 sena.

NEIL ARMSTRONG u SALLY RIDE – Ωew© telfiet g˙all-komunità xjentifika spazjali. Neil Armstrong jibqa’ mfakkar b˙ala l-ewwel bniedem li niΩel fuq ilqamar lura fl-1969. Huwa miet f’Awwissu li g˙adda fletà ta’ 82 sena. Sally Ride tibqa’ mfakkra b˙ala lewwel mara li telg˙et fl-ispazju. Hija mietet bil-kançer f’Lulju li g˙adda fl-età ta’ 61 sena.

MICHAEL CLARKE DUNCAN, attur mag˙ruf g˙assehem tieg˙u f’diversi films, b’mod speçjali The Green Mile, li g˙alih kien innominat g˙al Academy Award. Huwa miet f’Settembru li g˙adda fl-età ta’ 54 sena.

GARY COLLINS kien mag˙ruf g˙as-sehem tieg˙u fisserje televiΩiva The Sixth Sense u The Wackiest Ship in the Army. Huwa miet f’Mississippi f’Ottubru li g˙adda fl-età ta’ 74 sena.

JENNI RIVERA kienet kantanta u artista popolari flAmerika, b’bejg˙ ta’ madwar 15-il miljun album. Rivera kellha wkoll linja tag˙ha li tipproduçi prodotti tas-sbu˙ija u ˙wejje©. Rivera, li kienet omm ta’ ˙amest itfal, tilfet ˙ajjitha kmieni dan ix-xahar fl-età ta’ 43 sena meta l-ajruplan li kienet fih ikkraxxja filMessiku.


18

30.12.2012

Mill-Misra˙

Il-Banif Bank jag˙mel l-akbar kontribuzzjoni lil L-Istrina b’donazzjoni ta’ €292,340 Tard filg˙axija fil-Palazz Verdala, hekk kif kien im˙abbar li l-ammont mi©bur sa dak il˙in minn L-Istrina la˙aq iΩ-Ωew© miljuni, tim minn Banif Bank (Malta) plc tela’ fuq l-istej© biex jag˙mel l-akbar kontribuzzjoni lil LIstrina b’donazzjoni ta’ €292,340 lill-Malta Community Chest Fund, donazzjoni li kompliet ittella’ l-ammont totali u g˙enet biex tag˙mel L-Istrina ta’ din is-sena wa˙da rekord. Din is-somma importanti n©abret mill-President’s Charity Fun Run ta’ din is-sena li g˙ar-raba’ sena konsekuttiva kienet sponsorjata minn Banif Bank. Il-Fun Run ukoll kisret kull rekord, bin-numru ta’ parteçipanti qabeΩ sew it-13,000 – l-akbar parteçipazzjoni s’issa. It-tim kien immexxi miç-Chairman ta’ Banif Bank, Joseph Sammut, li ppreΩenta s-somma lill-President George Abela u s-Sinjura Abela f’isem il-Bank. “Banif Bank g˙andu g˙al qalbu ˙afna lMalta Community Chest Fund u hu unur li jkun benefattur importanti g˙al L-Istrina waqt li jg˙aqqad flimkien eluf ta’ nies ta’ kull età u minn kull qasam tas-soçjetà fl-akbar avveniment ta’ solidarjetà li hi l-President’s Charity Fun Run,” qal Joseph Sammut.

Edizzjoni o˙ra ta’ L-Azzjonist G˙adha kemm ˙ar©et ir-raba’ edizzjoni ta’ LAzzjonist, il-pubblikazzjoni g˙all-azzjonisti talHSBC Bank Malta. Din tinsab fuq il-websajt www.hsbc.com.mt fit-taqsima tal-Investor Relations. Minbarra li tkopri r-riΩultati poΩittivi tal-HSBC Malta g˙all-ewwel nofs tas-sena u tag˙ti ˙arsa lejn il-˙idma tal-Bank fit-tielet kwart tal-2012, din il-˙ar©a tispjega wkoll l-impenn tal-Bank biex kulma jmur dejjem ittejjeb il-konnettività globali. Hemm artikli o˙ra li jittrattaw il-futur

tal-kummerç internazzjonali, l-a˙˙ar summits internazzjonali tal-HSBC Group, u tag˙rif dwar kif l-HSBC jappo©©ja l-kummerç f’Malta b’opportunitajiet ©odda ta’ aççess g˙al negozju internazzjonali. “L-g˙an ta’ din il-pubblikazzjoni hu li nΩommu lill-azzjonisti a©©ornati mal-iΩviluppi li jkunu qeg˙din ise˙˙u fid-dinja tal-HSBC, b’mod partikolari f’Malta. Din hi wa˙da mill-inizzjattivi li nag˙mlu g˙all-investituri tag˙na,” qal Franco Aloisio, Kap tal-Komunikazzjoni tal-HSBC Malta.

EΩekuttiv ©did tal-KNÛ Nhar il-15 ta’ Diçembru twaqqaf l-eΩekuttiv il-©did tal-Kunsill Nazzjonali taΩ-Ûg˙aΩag˙ (KNÛ) f’lukanda f’Tas-Sliema. Matul din l-Assemblea Ìenerali nqara r-rapport amministrattiv li wera xxog˙ol li sar matul dawn l-a˙˙ar sentejn. Fost l-aktar affarijiet importanti ssemmew li l-KNÛ mexxew l-uffiçini tag˙hom g˙al Triq l-Iljun, fil-Furjana u li twaqqaf sit tal-internet ©did. Intant, twaqqaf l-eΩekuttiv il-©did li se jkun mag˙mul minn dawn: President – Ryan Mercieca (UÓM) Viçi President – Isabelle Camilleri (Y4TE) Segretarju Ìenerali – Abigail Cremona (MUSC) Deputat Segretarju Ìenerali – Adrian Dominic Ellul (MOVE) Financial Officer – Nikita Ellul (MOVE) PRO – Miguel Balzan (G.W.U. Youths) Uffiçjal Internazzjonali u UE – Andrew Micallef (ÛÓN) Uffiçjal g˙all-Attivitajit Nazzjonali – Cleaven Portelli (PULSE) Uffiçjal g˙all-Youth Organizations – Michael Tabone (JP2) Public Policy Commissioner – Keith Pace (ÛÓN) Public Entities Officer – Sandro Bonanno (CMTU)


30.12.2012

Mill-Misra˙

19

Id-39 Laqg˙a Ìenerali Annwali tal-Bank of Valletta L-azzjonisti tal-Bank of Valletta approvaw il-˙las tad-dividend gross finali ta’ €0.13 g˙al kull sehem, liema dividend jirrappreΩenta ˙las gross ta’ €35.1 miljun g˙as-sena finanzjarja li g˙alqet fit-30 ta’ Settembru 2012. Din kienet l-ewwel Laqg˙a Ìenerali Annwali tal-Bank of Valletta, kemm g˙aç-Chairman Frederick Mifsud Bonnici kif ukoll g˙all-Kap EΩekuttiv Charles Borg. Huma spjegaw il-kuntest makroekonomiku li fih il-Bank opera matul din is-sena finanzjarja u taw ukoll rendikont ta’ kif il-bank wasal biex jag˙mel profitt qabel it-taxxa ta’ €110.7 miljun. Is-Sur Mifsud Bonnici ta ˙arsa lejn is-sitwazzjoni ekonomika internazzjonali u nnota illi l-Kummissjoni Ewropea, ilBank Çentrali Ewropew u l-Fond Monetarju Internazzjonali, sa minn kmieni din is-sena, irrevedew ’l isfel il-previΩjoni tag˙hom dwar it-tkabbir g˙as-sena li ©ejja. Huwa nnota illi wara riçessjoni qasira, it-tkabbir ekonomiku f’Malta rkupra b’mod moderat fl-2012, u nnota wkoll li filwaqt li kien hemm tnaqqis fis-settur tal-kostruzzjoni, setturi o˙ra b˙al setturi speçjalizzati fil-manifattura, turiΩmu, sa˙˙a, rikreazzjoni u servizzi professjonali raw Ωieda fl-attività. Il-Kap EΩekuttiv ta ˙arsa lejn numru ta’ kisbiet fl-operat tal-Bank – li inkluda l-introduzzjoni tal-mobile banking. IsSur Borg spjega g˙aliex il-Bank huwa kkunsidrat b˙ala shaper tal-ekonomija Maltija u katalista g˙at-tkabbir tag˙ha – dan prinçipalment min˙abba l-fatt li, b˙as-snin l-img˙oddija, il-Bank baqa’ impenjat biex jipprovdi sostenn lillekonomija Maltija b’mod responsabbli. Huwa nnota li t-tkabbir fid-depoΩiti u t-te˙id tal-prodotti u s-servizzi tal-bank urew il-fiduçja li l-Bank of Valletta jgawdi fil-komunità. Numru ta’ riΩoluzzjonijiet li jikkonçernaw il-kapital azzjonarju u r-rimunerazzjoni tad-diretturi flimkien ma’ riΩoluzzjonijet statutorji ©ew approvati matul il-Laqg˙a Ìenerali Annwali, li saret fil-Hilton Hotel. L-azzjonisti vvutaw biex jag˙Ωlu sitt diretturi minn tmien kandidati li ssottomettew in-nominazzjoni tag˙hom. Informazzjoni aktar dettaljata dwar ir-riΩultati finanzjarji tal-BOV hija aççessibbli fuq is-sit elettroniku www.bov.com

Merry Poppins

ROCS Travel joffru l-Emirates Flash Sale G˙al darb’o˙ra, ROCS Travel qeg˙din jag˙lqu s-sena b’mod eççezzjonali. L-Emirates Flash Sale hija kampanja unika li permezz tag˙ha wie˙ed se jkun jista’ jibbenefika minn prezzijiet li ma jitwemmnux. Din il-kampanja tibda eΩatt f’jum il-Milied u tibqa’ g˙addejja g˙al sbatax-il ©urnata bi skontijiet li jwasslu anki sa 50% tal-prezz ori©inali. Wie˙ed jista’ jiggwadanja minn din l-offerta speçjali billi jibbukkja bejn 25 ta’ Diçembru 2012 u 10 ta’ Jannar 2013 u jkun jista’ jsiefer bejn it-18 ta’ Jannar 2013 u l-10 ta’ Ìunju 2013. Dan is-sale huwa verament uniku g˙ax joffri l-aqwa seat fares filwaqt li jippromovi destinazzjonijiet varji ta’ Emirates Airline b˙al Hong Kong, Bangkok, Beijing, Cape Town, il-Maldives, Manila u Melbourne. Barra minn hekk, ROCS Travel qieg˙da toffri wkoll tliet btajjel esklussivi bi skont: • Ωew© iljieli f’lukanda ta’ ˙ames stilel f’Çipru li tibda minn €249 biss; • tliet iljieli f’lukanda ta’ erba’ stilel f’Dubai li tibda minn €549 biss; • seba’ ljieli f’lukanda ta’ erba’ stilel fil-Maldives li tibda minn €1459 biss. Dawn il-packages jinkludu vja©©i bl-ajru ma’ Emirates Airline, akkomodazzjoni u t-taxxi. Rachel Vella, Direttur ta’ ROCS Travel stqarret: “Din id-darba qeg˙din in˙e©©u lill-klijenti tag˙na sabiex jibdew ja˙sbu fis-sena d-die˙la u jibbukkjaw il-vaganza li jmiss kmieni. Hekk Ωgur ma jkunux diΩappuntati. Flimkien mal-Emirates Airline, g˙andna l-privile©© li n˙abbru din il-kampanja sabiex nag˙tu lill-klijenti tag˙na l-opportunità li jΩuru pajjiΩi ’l bog˙od minn gΩiritna u jintilfu fissbu˙ija ta’ artijiet o˙ra, ovvjamnet b’rati mra˙˙sa li ma jitwemmnux minn ˙afna. Sena wara sena, ˙afna minna l-Maltin jippjanaw btala sabiex i˙allu kollox warajhom u jmorru xi mkien ’il bog˙od. G˙al ˙afna dawn id-destinazzjonijiet ’il bog˙od kienu biss ˙olma min˙abba lprezz. Illum, permezz ta’ dan il-flash sale, din il-˙olma tista’ ssir realtà. G˙alhekk, jekk qed ta˙seb biex issiefer fis-sena 2013 u tixtieq valur g˙al flusek, in˙e©©ek biex tiggwadanja minn dan is-sale li qedg˙in noffru. Din hija opportunità ta’ darba. G˙alhekk, x’int tistenna? Titlifx din l-opportunità, ibbukkja l-btala tieg˙ek g˙as-sena d-die˙la minn qabel u ffranka ma’ Emirates Airline u ROCS Travel. G˙al aktar informazzjoni Ωur il-ferg˙at ta’ ROCS il-Furjana jew il-Mellie˙a. Tista’ wkoll iççempel 2015 1515 jew ΩΩur is-sit elettroniku tag˙na www.rocsholidays.com, kif ukoll tibg˙at email lil travel@rocsgrp.com jew Ωur il-pa©na ta’ Facebook.

Dama ©dida – suççess ie˙or B˙al kull sena, ˙afna nies imorru jaraw il-pantomima bil-Malti ta’ Ωmien il-Milied fl-Istitut Kattoliku. Il-pantomima ta’ din is-sena, Merry Poppins fil-Milied, mhix eççezzjoni u dawk li raw l-ewwel rappreΩentazzjonijiet kollha ˙ar©u bl-opinjoni li l-pantomima ta’ din is-sena hija suççess ie˙or, ˙olqa o˙ra fil-kullana sabi˙a ta’ pantomimi bil-Malti. Din is-sena, iΩda, kien hemm bidla li ma tistax ma tinnutax. Wara ˙dax-il sena li l-parti tad-dama ilha tin˙adem minn Hector Bruno, g˙all-ewwel darba issa hemm dama ©dida. Mhux façli li wara tant snin tinterpreta parti li kien ilu ja˙dimha Hector Bruno. IΩda dis-sena Toni Busuttil qieg˙ed jag˙mel il-parti tad-dama b’mod tajjeb ˙afna. Toni tant hu kunfidenti li qisu ilu xi ˙ames snin jag˙milha tad-dama. F’din il-pantomima jit˙alltu b’mod sabi˙ l-istejjer immortali ta’ Mary Poppins u ta’ Scrooge, u jit˙alltu wkoll atturi u kantanti stabbiliti ma’ o˙rajn ©odda biex il-kast jibqa’ dejjem frisk u Ωag˙Ωug˙. Ir-rappreΩentazzjonijiet li fadal huma llum fis-2.00pm u fis6.30pm, il-Ìimg˙a 4 ta Jannar fis-7.30pm, is-Sibt 5 ta’ Jannar fis7.00pm, il-Óadd 6 ta’ Jannar fis-2.00pm u 6.30pm, is-Sibt 12 ta’ Jannar fis-7.00pm, u l-Óadd 13 ta’ Jannar fis-2.00 u fis-6.30pm.


20

30.12.2012

Kun Af

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM Saviour Mamo

IL-PITTURA TAL-MONA LISA Hija l-iktar pittura famuΩa fid-dinja kollha. Kienet impittra mit-Taljan Leonardo Da Vinci bejn l-1504 u 1519. Dan l-inkwatru juri tpin©ija ta’ mezzobust ta’ mara, jisimha Lisa Gherardini, li kienet il-mara ta’ Francesco del Giocondo. Francesco, li kien negozjant tal˙arir, kien ordna din il-pittura b˙ala tifkira tat-tieni wild. Kienet l-ikbar biçça ta’ arti g˙al Leonarda Da Vinci. Dan g˙aliex l-espressjoni tal-wiçç ta’ Mona Lisa g˙adha sal-lum enigmatika; min ifissru mod u min ifissru mod ie˙or. Ori©inalment din il-pittura saret fl-Italja, imma llum tinsab fi Franza fil-muΩew Louvre, Pari©i. Leonardo Da Vinci Wa˙da mir-ra©unijiet li g˙aliha lMona Lisa hi famuΩa hija min˙abba lpopolarità tal-artist innifsu – Leonardo Da Vinci. Mhux talli Da Vinci kien artist, imma kien ukoll xjentist, inventur u tabib. Kien jistudja l-anatomija minn fuq il-katavri. B’hekk kien jo˙ro© disinji eΩatti ta’ kif inhu mag˙mul il-bniedem. Pittura o˙ra famuΩa hija l-A˙˙ar Çena. Il-pittura tal-Mona Lisa hi ma˙duma biΩ-Ωebg˙a taΩ-Ωejt u mpittra fuq linjam tal-luq, ˙a©a li ma kinitx komuni g˙al dak iΩ-Ωmien, speçjalment meta tkun xi pittura g˙allbejg˙. Bis-sa˙˙a tal- medium (Ωebg˙a) li uΩa Da Vinci fuq dan l-inkwatru, dan serva g˙al sitt çentinarji ming˙ajr qatt ma ©iet irrestawrata. Óafna mixxog˙lijiet tal-arti fil-perijodu tarRinaxximent kienu jkunu fuq episodji tal-Bibbja. Il-Mona Lisa spikkat fuq pitturi o˙ra min˙abba d-dettall tal-idejn, l-g˙ajnejn u x-xufftejn. Da Vinci ˙oloq teknika fuq dellijiet madwar l-g˙aj-nejn u x-xufftejn biex g˙amel lil Mona Lisa tidher reali. I©©ag˙lek tieqaf quddiemha u tibqa’ t˙ares lejha. L-isfond tal-inkwatru juri veduta ta’ wied ’il bog˙od, qalb il-muntanji. B’din l-idea, Da Vinçi ©ab is-su©©ett (Mona Lisa) jidher iktar viçin, qisu maqlug˙ mill-istampa. G˙addiet minn ˙afna jdejn Leonardo beda x-xog˙ol fuq il-Mona Lisa bejn l-1503-1504 ©o Firenze lItalja. Leonardo kien mag˙ruf li j˙alli x-xog˙ol nofs le˙ja, ji©ifieri ma jlestihx. Fl-1516, Leonardo kien mistieden mir-Re Francois f’Clos Luce ˙dejn il-kastell tar-Re f’Amboise. Hu mag˙ruf li Leonardo kien ˙a lpittura tal- Mona Lisa mieg˙u fi Franza biex titlesta hemm. Óafna mix-xog˙ol ta’ Leonardo kien intiret mill-assistent tieg˙u Salai. Ir-Re kien xtara din il-pittura g˙al 4,000 ecus u Ωammu fil-Palazz ta’ Fontainebleau, sakemm waqa’ f’idejn Louis XIV. Louis XIV kien ˙a din il-pittura filPalazz Versailles. Wara r-Rivoluzzjoni FrançiΩa, il-pittura ©iet ittrasferita lejn il-Louvre, imma g˙amlet ftit jiem fil-kamra tassodda ta’ Napuljun fil-Palazz ta’ Tuileries. Matul il-Gwerra FrankoPrussjana (1870-1871) il-pittura ttie˙det lejn Brest. Fit-Tieni Gwerra Dinjija l-pittura re©g˙et ittie˙det mill-muΩew ta’ Louvre u tpo©©a g˙all-kenn f’Chateau d’Amboise, imbg˙ad f’Loc-Dieu Abbey, f’Chateau d’Chambort u spiçça fil-MuΩew Ingres f’Montauban.

Il-Mona Lisa ta’ Leonardo Da Vinci Serq u vendikazzjoni Fil-21 ta’ Awwissu 1911, l-inkwadru tal- Mona Lisa kien insteraq millMuΩew ta’ Louvre. Pablo Picasso (pittur famuΩ) kien wie˙ed mis-suspettati fejn kien inΩamm g˙al xi jiem arrestat. Dan il-kapolavur kien dam mitluf g˙al sentejn s˙a˙. Fl-1913, çertu Vincenzo Peruggia, patrijott Taljan, kien ©ie arrestat b’konnessjoni ma’ din is-serqa. Peruggia kien impjegat fl-istess muΩew u ˙ass li dik il-pittura kellha tkun fl-Italja. Huwa kien inqabad meta ipprova jbig˙ din il-pit-

tura lill-gallerija ta’ Firenze fl-Italja. Peruggia kien we˙el sitt xhur ˙abs. Din il-pittura partikolari sofriet minn xi vendikazzjonijiet. L-ewwel wa˙da kienet se˙˙et fl-1956 meta xi ˙add tefa’ açtu lejn din il-pittura. B’dan l-att, il-parti ta’ ta˙t kienet ittebbg˙et. Fl-istess sena, fit-30 ta’ Diçembru, vandalu ie˙or, çertu Ugo Ungaza Villegas, Bolivjan, kien xe˙et ©ebla lejn il-pittura fejn ikka©una ˙sara lejn in-na˙a tal-minkeb talMona Lisa. Il-pittura ©iet irrestawrata ftit wara. Biex ji©i evitat iktar vandaliΩmu, il-pittura ©iet protetta minn ˙©ie©a ˙oxna.

F’April tal-1974, meta l-pittura kienet g˙all-wiri fil-MuΩew Nazzjonali f’Tokyo, mara b’diΩabbiltà fiΩika xe˙tet Ωebg˙a ˙amra lejha. Fit-2 ta’ Awwissu 2009, mara Russa waddbet magg tal-kafè, li kienet g˙adha kemm xtrat mill-istess muΩew, lejn il-pittura. F’dawn iΩΩew© okkaΩjonijiet il-pittura ma ©arrbet l-ebda ˙sarat. Illum il-viΩitaturi jridu joqog˙du çerta distanza ’l bog˙od mill-pittura. Il-muΩew hu mdawwar minn ˙afna CCTV kameras. Il- Mona Lisa hija l-iktar pittura li jΩuruha turisti mid-dinja kollha.


30.12.2012

Personalità

21

“ommi qaltli: int ibni kont u ibni tibqa’” Ma’ xi w˙ud huwa mag˙ruf b˙ala preΩentatur fuq it-televiΩjoni lokali. O˙rajn jafuh mix-xena tal-moda lokali. Dan l-a˙˙ar persuni o˙rajn saru jafuh minn ©ol-˙anut tieg˙u stess fin-Naxxar.

Ramona Portelli Qieg˙da nirreferi g˙al Ivan Gaffiero. www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

G˙andu erbg˙in sena. B˙ala xog˙ol kien g˙all-ewwel beda ja˙dem ©o fabbrika, u kompla b˙ala sales person ©o ˙anut tal-©ugarelli. Eventwalment, maΩ-Ωmien, proprju tmintax-il sena ilu, beda x-xog˙ol tieg˙u b˙ala organizzatur u direttur ta’ diversi konkorsi ta’ moda u festivals g˙all-kantanti. Illum il-©urnata, minbarra li jmexxi Gaffiero Productions, g˙andu wkoll ˙anut finNaxxar fejn issa ilu xi xhur bih. Ivan jiddeskrivi lilu nnifsu b˙ala persuna sensittiva, jaf i˙obb, jinkwieta ˙afna, i˙obb ˙afna x-xog˙ol u jag˙mel ˙bieb ©odda. “Qatt m’g˙andi kwiet, dejjem irrid nivvinta x’nag˙mel,” beda jg˙idli dwaru. Isostni li l-moda dejjem kienet f’qalbu sa minn meta kien Ωg˙ir. “Dejjem nilg˙ab b’Ωew© affarjiet. Kelli knisja li kelli d-dar u kont inqaddes quddies kuljum u nag˙mel ix-shows fil-bit˙a li kellna d-dar. Ridt nag˙Ωel li jew insir qassis jew inkun personalità fil-qasam tal-medja u l-moda. Fil-fatt g˙aΩilt ix-xog˙ol li nag˙mel illum il-©urnata: dak ta’ moda u spettaklu.” Dam ma sar jaf li hu omosesswali Ridt inkun naf kemm dam sa ma sar jaf li huwa omosesswali. Fil-fatt Ivan stqarr mieg˙i li meta kien Ωg˙ir qatt ma kien ja˙seb hekk. Ûied jg˙idli, però, li kellu trawma kerha meta xi ˙add ipprova jabbuΩa minnu meta kellu ˙mistax-il sena. “Allura kont nibΩa’ ˙afna minn kull ra©el li nara. Qatt ma stajt nitkellem mal-©enituri dwar dak li ©rali g˙ax kont mhedded mill-istess ra©el. Tkellimt kwaΩi lejlet it-tie© tieg˙i, ji©ifieri seba’ snin wara. Però, indunajt b’dan wara Ω-Ωwie©,” sostna mieg˙i Ivan. Peress li Ivan kien miΩΩewweg ma’ mara u anke bena familja, staqsejtu x’wasslu g˙al din il-bidla f’˙ajtu, li jibda jg˙ix ta’ persuna omosesswali. “Jien persuna li ma n˙obbx inkun ipokrita. Meta bdejt ninduna, jien stess g˙edt lill-mara tieg˙i. Kont g˙edtilha b’dak li kont qieg˙ed in˙oss, però l-mara kienet ta˙seb li mhux vera peress li jien mag˙ha kont normali. Però, jien fija bdejt in˙oss bidla, dwejjaq, mumenti li ridt nag˙mel suwiçidju u biΩa’. Saru jafu l-©enituri, u dawn millewwel aççettawni, però l-biΩa’ tag˙hom kienet dik li hemm uliedi li setg˙u jbatu jekk jien nie˙u s-separazzjoni.” Id-domanda ti©i wa˙edha: kif Ivan

˙a l-pass taΩ-Ωwieg ma’ mara u eventwalment sar missier? Fil-fatt Ivan isostni li l-aktar ˙a©a li kien ja˙seb fuqha kienet li jkollu familja sabi˙a u li jsir missier! Ra©el ma’ ra©el ma jistg˙ux jg˙ixu fl-istess dar Fil-fatt Ivan dam miΩΩewwe© erbataxil sena. Matul dan il-perijodu bata ˙afna, u ma kienx façli li jibqa’ f’dik il-˙ajja. “Ta˙t l-istess saqaf mal-mara bdejt aktar in˙ossha b˙ala ˙abiba milli l-mara tieg˙i. Però, g˙amilt minn kollox g˙al uliedi. Kien hemm Ωmien li kont f’relazzjoni ma’ ˙addie˙or, però ng˙id il-verità, dejjem we©©ajt. Illum il-©urnata n˙oss li ra©el ma’ ra©el ma jistax jg˙ix fl-istess dar, u n˙oss ukoll li jkun hemm ˙afna g˙ira. Jista’ jkun min˙abba li tkun xi ftit mag˙ruf man-nies, però s’issa meta kont f’relazzjoni dejjem ˙assejtni mag˙luq ©o ga©©a, u llum il-©urnata ninsab single u na˙seb din hija t-triq tieg˙i li qed in˙oss b˙alissa,” sostna bl-akbar sinçerità Ivan. Mistoqsi jekk it-tfal tieg˙u hux qed ji©u affettwati b’xi mod negattiv missoçjetà ta’ madwarhom min˙abba din ir-realtà ta’ ˙ajtu, we©ibni, “G˙allgrazzja t’Alla t-tfal Ωgur jafu kollox dwari, u j˙obbuni bi m˙abba kbira. Fil-fatt, il-kbira tg˙ix mieg˙i u Ω-

Ωg˙ira kwaΩi, u na˙seb qatt ma ©ew affettwati ˙aΩin min-nies ta’ madwarhom. Forsi li hemm tg˙in hi li n-nies qisu aktar jg˙idu lit-tfal, “Int it-tifla ta’ Gaffiero li jkun fuq it-televiΩjoni,” u hekk, allura na˙seb dik tg˙in milli jg˙idu xi kliem ie˙or”. Ridt inkun naf ukoll x’kienet ir-reazzjoni tal-familjari tieg˙u, hekk kif raw il-bidla fil-˙ajja soçjali tieg˙u. “L-aktar kelma li tibqa’ f’qalbi hija meta ommi qaltli, ‘Int ibni kont u ibni tibqa’, in˙obbok kont u issa sirt aktar’. G˙al missieri wkoll ma g˙amlet l-ebda bidla, anzi nemmen li sirna aktar close minn qatt qabel. Óuti, familja u ˙bieb qatt ma naf li we©©ag˙uni dwar dan,” sostna mieg˙i. Mistoqsi jekk illum il-©urnata jinsabx aktar kuntent minn qabel, Ivan qalli li fil-fatt illum jinsab kuntent g˙ax qed jg˙ix ˙ajtu. “Fid-dinja ˙ajja wa˙da hemm, ma nistg˙ux nibqg˙u mdejqin g˙al dejjem.” ‘Straights’ li jitolbu dates lil gays bil-mo˙bi Rigward xi drittijiet li jixtieq li jid˙lu fis-se˙˙ hawn Malta g˙al persuni omosesswali, Ivan qalli, “Jien g˙alija d-drittijiet qisni nag˙milhom jien. Li n˙oss nag˙mel. L-aqwa li mhux qed inwe©©a’ lil ta’ madwari”.

Xtaqt l-opinjoni tieg˙u mill-esperjenza tieg˙u fuq kollox, g˙aliex ja˙seb li ra©el jirrikorri g˙al ra©el ie˙or biex jg˙ixu flimkien. “Trid na˙seb tkun fis-sitwazzjoni biex tispjega a˙jar. Però, li naf li hawn ˙afna li jriduha ta’ straight, però dawn ˙lief jid˙qu bil- gays ma jag˙mlux u fil-fatt ikunu huma stess li huma gays u jkunu jridu dates ma’ ˙addie˙or bil-mo˙bi,” Ωvela mieg˙i Ivan. Dwar jekk hijiex diffiçli g˙alih li jibni relazzjoni ma’ ra©el ie˙or, hekk kif dan ikun jaf li Ivan huwa digà missier, Ivan qalli li s’issa dejjem sabha b˙ala vanta©©. “Kont f’relazzjoni u dan kien jg˙idli kemm kien fortunat li sab lili bit-tfal, g˙ax qatt ma jista’ jkollu tfal u t-tfal tieg˙i kien i˙obbhom qishom uliedu.” Fl-a˙˙ar tal-intervista Ivan xtaq jg˙id li fid-dinja ˙add m’g˙andu g˙alfejn jitkaΩa b’˙add. “Illum il-©urnata tista’ tkun int jew it-tfal tieg˙ek jew it-tfal tat-tfal. Jien nirçievi ˙afna emails ming˙and nies li jg˙iduli kif irnexxieli naççetta lili nnifsi. Hawn ˙afna li jinsabu mdejqin, kemm ©uvintur, tfajliet u anke nies o˙ra li huma miΩΩew©in. Jiena li ng˙id huwa li jekk ma tibqax mal-mara pprova twe©©ag˙hiex, ibqg˙u ˙bieb kif g˙amilt jiena, u minn hemm ibda l˙ajja li tixtieq,” temm jg˙idli Ivan.


22

30.12.2012

KurΩitajiet

kalejdoskopju

Mi©bura minn Charles B. Spiteri

Fejn tinsab l-essenza Óafna nies qosra j˙obbu jg˙idu li l-essenza tinsab fil-fliexken iΩ-Ωg˙ar, iΩda dak li se˙˙ dan l-a˙˙ar fl-Ingilterra juri kemm it-tul kien me˙tie© biex ji©u salvati Ωew© ˙ajjiet. Lincoln Dodd ta’ 41 sena, li ja˙dem b˙ala sewwieq tal-ambulanza, spiçça b˙ala eroj nazzjonali wara l-att ta’ bravura li wettaq. Lincoln hu bniedem twil sitt piedi u tmien pulzieri u hu l-itwal sewwieq tal-ambulanzi li jeΩisti. Imlaqqam mill-˙bieb tieg˙u b˙ala ‘Tiny’, Lincoln irnexxielu jerfa’ koppja maqbuda flewwel appartament tag˙ha, li ng˙ata n-nar, u g˙enhom jinΩlu ma’ persuntu b˙ala sellum. B’g˙arfien g˙all-kura©© tieg˙u, Lincoln ©ie nkurunat b˙ala l-Paramediku tas-Sena u rçieva premju presti©juΩ mill-House of Lords mill-Barunessa Angela Browning. Lincoln qal li dakinhar xi ˙add kien tefa’ l-petrol fil-kaxxa tal-ittri tad-dar tal-koppja inkwistjoni u taha n-nar. Il-koppja nqabdet fis-sular ta’ fuq u ma setg˙etx to˙ro© minn kamritha. Meta hu wasal fil-post irrealizza li jekk il-koppja tixxabbat mit-tieqa jkun jista’ jsalvahom. Meta g˙amlu dan, qabadhom mill-g˙ekiesi u g˙enhom jinΩlu mieg˙u. MiΩΩewwe© b’erbat itfal u joqg˙od f’Hereford, Lincoln, li jiΩen 21 stone, isostni li kultant il-qies tieg˙u jo˙loqlu Ωvanta©©i.

ara kiF jaqilgÓUlek il-FUnDaMent! Wa˙da mill-aqwa kumpanniji mad-dinja kollha, li ˙afna jit˙ajru ja˙dmu mag˙ha, hi dditta Google. IΩda minn dak li kien irrappurtat dan l-a˙˙ar, il-kumpannija ma timpjegakx jekk b’xi mod ma twe©ibx g˙al numru ta’ mistoqsijiet li jitqiesu b˙ala brain-busters. Il-kumpannija tg˙id li minn dawn il-mistoqsijiet, hi tkun kapaçi tag˙raf x’qawwa ta’ tbassir ikollhom dawk intervistati qabel ma jing˙ataw ix-xog˙ol Dehra tal-ambjent f’uffiççju modern ta’ Google mag˙ha. Fost dawn il-mistoqsijiet, li Ωgur ˙add ma jistenna li jing˙adulu hemm dawn: G˙aliex l-g˙otjien tat-tappieri jkunu tondi? Kemm-il piano tuner jinsabu fid-dinja kollha? Kemm trid toilet paper biex tiksi lil Texas? Kemm tie˙u flus kieku kellek ta˙sel it-twieqi kollha fi Seattle? Kemm-il vacuum cleaner ikun prodott fis-sena? Iddisinja pjanta ta’ evakwazzjoni g˙al San Francisco. X’numru jonqos f’din it-tabella: 10, 9, 60, 90, 70, 66? Fejn tg˙um l-aktar: fl-ilma jew fix-xiropp? Bniedem li jasal bil-karozza tieg˙u quddiem lukanda u jsib li tilef fortuna. X’ji©ri mbag˙ad? Kemm-il darba l-minutieri tal-arlo©© ja˙btu fuq xulxin f’©urnata s˙i˙a? Sinçerament ma nistenna qatt li f’pajjiΩna jkun hawn xi kumpanniji li jit˙ajru jistaqsu dawn ilmistoqsijiet lill-applikanti, biex jag˙tuhom xi xog˙ol tal-˙abba gozz!

sentenza tal-qorti Mara Amerikana li saqet il-karozza tag˙ha fuq bankina biex taqbeΩ karozza tal-linja wieqfa bi tfal tal-iskola, kienet ordnata toqg˙od wieqfa f’post pubbliku b’tabella f’idha, li tiddeskriviha b˙ala ‘idjota’. Is-sentenza mhix tas-soltu kienet imposta minn Im˙allef fi Cleveland, Ohio fuq Shena Hardin ta’ 32 sena, wara li nqabdet minn kamera titla’ fuq bankina biex taqbeΩ il-karozza tallinja li kienet qed tniΩΩel it-tfal. It-tabella li kellha ΩΩomm kienet taqra: Idjota biss issuq fuq bankina biex taqbeΩ karozza bittfal tal-iskola. Hardin qag˙det g˙al sieg˙a f’temperaturi n©azzati fi triq mimlija traffiku, tinjora lin-nies g˙addejjin u lis-sewwieqa jpaqpqu l-˙ornijiet tag˙hom. Lisa Kelley, li bintha ta’ disa’ snin tuΩa dik il-

karozza, qalet: “Hi tabil˙aqq idjota, kif jixhed ittabellun li qed i©©orr. Is-sena li g˙addiet, kwaΩi kuljum wettqet l-istess att. Ma tiqafx tid˙ak. Xejn ma jiddispjaçiha. Anki meta titressaq ilQorti, tibqa’ tid˙ak. G˙alhekk kienet ˙a©a tajba li tisfa umiljata b’dan il-mod.

Kamera tar-ritratti antika, tad-ditta Leica, li ntuΩat mill-aktar fotografu çelebri tas-seklu g˙oxrin, inbieg˙et fi rkant g˙assomma inkredibbli ta’ $2 miljun. David Douglas Duncan uΩa l-kamera Leica M3D-2 biex ji©bed serje ta’ ritratti ikoniçi li dehru fil-magaΩin Life. Selezzjoni ta’ ritratti, mi©budin mill-Amerikan f’Khe Sanh fl-1968, kienu inkluΩi wkoll mal-kamera meta nbieg˙et bl-irkant fl-Awstrija. Il-mudell tal-Leica kien isir b’mod speçifiku g˙all-fotografi li ja˙dmu mal-istampa, li kienu jog˙©buhom kemm g˙ax kienu ˙fief kif ukoll g˙ax ma jinstemg˙ux ji©bdu r-ritratti. Il-prezz li kisbet din il-kamera tqies b˙ala rekord dinji. Il-produzzjoni tal-M3 waqfet fis-sena 1966, iΩda postha ˙aduh numru ta’ kameras o˙ra fis-serje M, inkluΩa l-M7, li g˙adha tkun prodotta sal-lum. David Douglas Duncan, li llum g˙andu 96 sena, g˙adu meqjus b˙ala wie˙ed mill-fotografi influwenti tas-seklu g˙oxrin. Hu laktar li baqa’ mag˙ruf g˙ar-ritratti tal-©lied drammatiku filgwerer tal-Korea u tal-Vjetnam u g˙ax-xog˙ol li ˙adem mal˙abib kbir tieg˙u, Pablo Picasso.


30.12.2012

Bir-Ru˙ u l-Ìisem

Bir-ru˙ u bil-©isem

minn

23

Patri Mario Attard

RELATIONS! RELATIONS! Nhar it-2 ta’ Diçembru, g˙all˙abta tas-6.30 ta’ filg˙axija, irçevejt telefonata li ˙asditni sewwa! Il-persuna li çemplitli tarrfitli l-a˙bar kerha li l-eksSuperjur Ìenerali tal-MUSEUM, Victor Delicata, ˙alliena fl-età ta’ ˙amsa u tmenin sena. In˙sadt b’mewtu g˙aliex ˙sibt li se jg˙ix iktar. IsSuperjur, g˙aliex hekk konna nafuh, baqa’ attiv sal-a˙˙ar. Laktar fil-Ferg˙a MuΩewmina ta’ San Ìwann. Jiena g˙ext mieg˙u l-MUSEUM minn mindu kelli disa’ snin sa wie˙ed u g˙oxrin sena, l-età li fiha l-Img˙allem qalli: “Issa daqshekk fid-dinja! Issa g˙al mieg˙i fil-Kunvent!” L-a˙wa, ma kellix triq o˙ra g˙ajr li mmur. G˙ax tieg˙u, le, ma kinitx sempliçi stedina imma ordni gwappa! Óalliha li ˙afna, meta ng˙id hekk, i©ibuni nit˙addet wa˙di qisni iblah g˙aliex ma jifhumnix! Intant, is-Superjur ma nista’ nne˙˙ih b’xejn minn quddiem g˙ajnejja. Kemm kien jinkora©©ini! Ta’ tifel çkejken, g˙allbidu li kont nattendi l-MUSEUM, kont nintefa’ fuq bank tal©ebel nara lit-tfal jilag˙bu. Ma tantx domt b’idejja fuq Ωaqqi. G˙aliex x˙in is-Superjur rani

mill-ewwel ©ie fuqi b˙al sajjetta. Ìie jaqa’ u jqum mill-mist˙ija li kienet ˙akmitni ta’ xejn u qalli b’le˙en g˙oli: “Isa! Qum minn hemm ˙a narak tilg˙ab ma’ s˙abek!” U hekk kien. U filli g˙all-bidu s˙abi kienu jg˙ajruni u filli kul˙add beda jag˙Ωilni mal-ewwel tfal kull darba li konna nilag˙bu xi log˙ba ballun ta˙raq! “Qed tara! Fil-˙ajja taqtax qalbek! Ibqa’ ssielet! U tasal!” qalli. Kif nista’ ninsa dawk lespressjonijiet tad-deheb li kien jg˙idilna waqt li jaddatta wiççu skont id-diskors li jkun qieg˙ed jg˙id. Kemm kien i˙obb jirrakkonta l-istorja ta’ Napuljun biex juri x’kien lest li jag˙mel il-bniedem basta ji©©ieled mal-˙alel tal-˙ajja. Kien jg˙idilna: “Darba, Napuljun Bonaparti, fil-kes˙a tar-Russja kien qasam Ωiemel min-nofs, basta joqg˙od g˙as-s˙ana tieg˙u!” G˙andek ra©un Sup! X’ma nag˙milx fil-˙ajja, meta n˙ossni mhedded mill-kes˙a tal-˙aΩen! Mhux Ωiemel naqsam min-nofs, imma lil kull min insib quddiem wiççi! Imma dak kien is-Superjur ta’ ˙amsin sena. Nifhimha. Kien

g˙adu ma mmaturax biΩΩejjed. Kien g˙ad baqag˙lu x’jaqdef u j©ib lil min jaqdef biex jurih kemm fil-˙ajja r-responsabbiltà li l-Mulej jitfag˙lek fuq spallejk g˙all-©id ta’ dawk li qeg˙idlek f’idejk biex te˙odlu ˙siebhom tibda timmansak. It-toqol tag˙ha tag˙mlek iΩjed g˙aref jew g˙arfa. Tibda tag˙raf li d-deçiΩjonijiet ma to˙odhomx f’dillirju ta’ fer˙ jew entuΩjaΩmu. Inkella f’telfa ta’ rabja jew korla. Le ˙abib. Il-˙ajja tibda tiΩfina biΩ-Ωifna ˙elwa u meqjusa tal-Ispirtu s-

Santu. Kemm g˙allimtni Sup f’dan il-qasam ja˙asra! Meta fl-1983 is-Superjur Delicata ©ie elett b˙ala t-tielet Superjur Ìenerali tas-Soçjetà tal-MUSEUM, infeta˙ kapitlu ©did fl-istorja ta’ ˙ajtu u s-sej˙a tieg˙u. Dak il-bniedem li daqs tazza ilma kien jaqtag˙lek rasek jew li jikkore©ik b’dixxiplina kbira quddiem bit˙a tfal, beda jimmansa ©mielu. Niftakar li meta kien ji©i lMUSEUM ta’ San Ìwann, dejjem kien ikun hemm xi soçju jew superjur ta’ xi qasam jistennieh biex ikellmu. U iktar ma kien jiltaqa’ ma’ nies, isSuperjur iddixxiplinat beda jsir iktar ˙elu daqs ˙aruf. L-iktar ˙a©a li kienet tag˙tih ©ewwa hija r-relazzjonijiet bejn is-soçji! G˙ax – u g˙andu ra©un kbir – kif nista’ nxandar il-kelma ta’ Alla lil o˙rajn imbag˙ad inkun qtajt ras dak jew dik? Nista’ nistenna frott minn dak li nkun qieg˙ed ng˙id? Niddubita! “Relations! Relations! ” kien jg˙idilna s-Superjur Delicata b’wiççu a˙mar nar. “Qabel infendi kelma, na˙sibha darbtejn. G˙ax g˙edt kelma swietli mija u li m’g˙edt xejn kien ikun a˙jar g˙alija!”

Mur sewwi l-˙sara kbira li ssir bl-ilsien! Tal-biΩa’! G˙annej il-Mulej, Ìor© Agius, qaxxar sewwa dak li s-Superjur Delicata kien jg˙allimna meta g˙anna: “Ilsienek iΩejnek jekk tajjeb tuΩah; ilsien kollu ˙lewwa kul˙add jammirah!” Le g˙all-ilsien li jinsulta u jaqla’ l-˙ama! Iva g˙all-ilsien li jsewwi u jtaffi l-©rie˙i! B’kelma nieqsa nsalva relazzjoni. Nikseb ˙abib/a! X’rizoluzzjoni dik g˙as-sena 2013! Grazzi minn qalbi Superjur Delicata!


Mill-Misra˙

ÓEMDA Esebizzjoni artistika ta’ opri tal-akriliku fuq il-karta Óemda huwa t-titlu ta’ din il-©abra ta’ 21 kwadru li jsegwu l-vja©© li wettqet f’˙ajjitha l-artista Liliana Fleri Soler tul is-sena 2012. Mill-ftu˙ tal-esibizjoni ’l hawn, diversi persuni li Ωaruha fet˙u qalbhom u ammettew li dawn l-opri ˙allewlhom sens ta’ malinkonija u li ˙assew tassew forma ta’ piΩ profond li ˙ajjet lartista kienet mtaqqla bih matul dan il-perijodu. Mo˙˙ il-bniedem b’mod naturali jirrea©ixxi b’çertu biΩa’ meta kkonfrontat bi kriΩi. Allura, l-u©ig˙ huwa forma ta’ negattività jew le? L-opri tal-arti li Ωammew sens veru u jibqg˙u mfakkra, dejjem ikollhom sens ta’ toqol fihom. Façli li wie˙ed jaççerta ru˙u minn dan u m’hemmx g˙alfejn wie˙ed imur ’il bog˙od wisq, g˙ax anke hawn Malta stess dan huwa fatt. Kull wie˙ed u wa˙da minna jikber u jevolvi meta ni©u wiçç imb wiçç ma’ realtajiet iebsa. Huwa g˙alhekk l-g˙aΩliet tag˙na li jiddeterminaw jekk l-isfidi humiex poΩittivi jew le, mhux l-isfidi nnifishom! Din hija t-tifsira ta’ dawn l-opri: hemm sfida çara, iΩda fin-nis©a tal-kuluri u ta’ figuri hemm ukoll is-soluzzjoni! G˙andek il-˙ila li ssibha int meta tosserva dawn il-pitturi jew le? Dan huwa ssu©©ett li tesplora Liliana f’dawn l-a˙˙ar xog˙lijiet tag˙ha. Dwar l-artista Liliana Fleri Soler twieldet Malta u ggradwat mill-Università ta’ Malta. Fl-1996 iddeçidiet li t˙alli l-karriera tag˙ha ta’ g˙alliema sabiex tiddedika ˙ajjitha kompletament g˙all-arti. Il-forom artistiçi li tuΩa, b˙all-pittura u l-iskultura, huma mezz li bihom tesprimi l-imma©ni tal-esperjenza umana. Wie˙ed jista jgawdi l-esebizzjoni ta’ Liliana Fleri Soler ©ewwa llobby tal-Lukanda Juliani f’San Ìiljan sal-a˙˙ar ta’ Jannar 2013.

La Boheme ta’ Giacomo Puccini se tintwera fuq il-liΩar il-kbir flEden Cinemas nhar il-Óamis 10 ta’ Jannar fit-8.30pm. Din g˙andha direzzjoni ta’ John Copley, u l-prezz tad-d˙ul se jkun ta’ €23 g˙all-kbar u €10 g˙al dawk ta’ anqas minn 16-il sena.


30.12.2012

Djarju

25

MID-DJARJU TAL-MEXXEJ LABURISTA

Dr Muscat jiffirma l-ktieb tal-viΩitaturi waqt Ωjara fid-Delicata Winery, il-Marsa

George Delicata jferra’ tazza nbid lil Joseph Muscat

Joseph Muscat flimkien mal-Kummissarju Ewropew Tonio Borg

Waqt Ωjara fil-Millenium Chapel, Fr Hillary Tagliaferro fuq il-pjanu

Flimkien mal-President tar-Repubblika u l-Prim Ministru g˙al L-Istrina

Fr Saviour Grima juri lil Joseph Muscat xi xog˙lijiet li qeg˙din isiru fil-Millenium Chapel

Ritratti: Joe Camenzuli

L-Isqof AwÛILjArju jInAwgurA wIrjA tAL-ArtI b’rIsq Id-dAr tAL-ProvIdenzA It-Tlieta 18 ta’ Diçembru 2012, l-Isqof AwΩiljarju, Mons Charles Scicluna, inawgura wirja tal-arti fil-MuΩew talKatidral tal-Imdina. Aktar minn sebg˙in artist lokali u barranin taw biççiet tal-arti biex ji©u rkantati fl-Ewwel tas-Sena b˙ala parti millFesta ta’ ÌeneroΩità organizzata minn RTK 4 Charity b’risq id-Dar talProvidenza. L-irkant qed isir online u wie˙ed di©à jista’ jag˙mel l-offerta tieg˙u fuq www.dartalprovidenzaauctions.com Fl-Ewwel tas-Sena wie˙ed jista’ jag˙mel l-offerta tieg˙u bit-telefown jew billi jΩur id-Dar tal-Providenza. Kull min imur id-Dar tal-Providenza flewwel ta’ Jannar se jkollu l-opportunità li jie˙u wie˙ed mill-guided tours u jara l-pro©etti li saru u li qeg˙din isiru. Dawn jibdew mit-tlieta ta’ waranofsinhar ’il quddiem. Il-©urnata tat-Tlieta, l-ewwel ta’ Jannar, tifta˙ fid-disg˙a ta’ filg˙odu biç-çelebrazzjoni tal-Quddiesa fil-kappella tal-istess kumpless b’xandira diretta fuq u˙ud mill-istazzjonijiet televiΩivi. Mill-g˙axra ta’ filg˙odu ’l quddiem jixxandru intervisti u features dwar idDar, fosthom feature dwar id-dar il©dida tal-Qawra, Dar l-Akkwarell, kif ukoll spettaklu live ta’ kant u Ωfin minn fost l-aqwa talent ta’ pajjiΩna, fosthom Freddie Portelli, Ira Losco, Hooligan, JAnvil u Fr Karm Debattista. Fl-awditorju tad-Dar tal-Providenza se jkun hemm irkant, bl-assistenza ta’ Obelisk Auctions, li jinkludi diversi xog˙ lijiet ta’ pittura minn artisti

mag˙rufin Maltin u barranin, inkluΩa skultura fil-bronΩ tal-iskultur mibki Anton Agius. G˙ad-dilettanti tal-filatelija se jkun hemm Ωew© albums: The Malta Album Stamp Collection 1964-2004, offrut millMaltapost. Kull min jixtieq jie˙u sehem fl-irkant jista’ jitfa’ l-offerta tieg˙u online fuq www.dartalprovidenzaauctions.com mid-19 ta’ Diç embru sal-ewwel ta’ Jannar 2013. Nhar l-ewwel tas-sena wie˙ed jista’ jitfa’ l-offerta tieg˙u billi jçempel jew imur fis-sala ta’ fejn tkun qed issir ilwirja. Wie˙ed jista’ wkoll jara x-xog˙lijiet li se ji©u rkantati bid-dettalji kollha fuq www.dartalprovidenza.org Sadanittant, fil-bit˙a ta’ quddiem ilkappella se ssir wirja u xog˙ol ta’ arti©©janat Malti, bl-g˙ajnuna talKunsill Malti tal-Arti©©janat. Biex tkun evitata kon©estjoni tat-traffiku se jkun hemm ukoll servizz ta’ Park & Ride, mit-Triq ta’ San Niklaw (ilmitjar l-antik) dirett g˙ad-Dar talProvidenza u lura, liema servizz jibda mis-sag˙tejn ta’ waranofsinhar u jibqa’ g˙addej sal-g˙axra ta’ filg˙axija. G˙all-benefiççju ta’ dawk li nhar lewwel ta’ Jannar ma jistg˙ux imorru dDar tal-Providenza, il-Festa ta’ Ì eneroΩità, li tag˙laq wara nofsillejl, se tkun imxandra fuq l-istazzjonijiet televiΩivi. Donazzjonijiet jistg˙u jsiru fl-istess Dar tal-Providenza, fl-istudios ta’ Radju RTK fil-Blata l-Bajda, kif ukoll permezz tattelefown jew SMSs.


26

30.12.2012

Big Screen

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

JACK REACHER

PROVOKANTI

MIN HU VERAMENT IL-MISTERJUÛ JACK REACHER?

Ma nafx g˙aliex, it-thriller qawwi, morbidu, provokanti Jack Reacher fakkarni sewwa f’Dirty Harry. Forsi g˙ax fil-bidu bniedem b’azzarin bit-tromba, jibda jispara fuq min ©ie ©ie, lejn in-nies g˙addejjin minn triq prinçipali ta’ belt Amerikana qrib ix-xmara, jew g˙ax il-protagonist jie˙u l-li©i f’idejh u jimbarka fuq vendetta qalila b˙al Inspector Callahan (Clint Eastwood)? Meta minn sitt sparaturi joqtol ˙amsa minn nies, il-qattiel i˙alli l-azzarin warajh. Jista’ jkun li din kienet mossa biex jinqabad u meta nterrogat mill-pulizija jlissen biss, “Ìibu lil Jack Reacher” (Cruise). Reacher jasal g˙and l-FBI u jibda jindaga g˙al rasu fuq dan il-kaΩ. G˙alkemm ilpulizija m’g˙andhom xejn kontrih huma ma jafdawhx u anki jwissu lil Helen Rodin (Pike), l-avukatessa li qieg˙da tiddefendi lill-qattiel, biex toqg˙od attenta minnu. Reacher jibqa’ karattru misterjuΩ, forsi b’passat oskur u jista’ jkun li l-qtil tal-bidu sar biex hu jo˙ro© fil-bera˙ minn fejn kien misto˙bi g˙ax hemm min g˙andu xi jpattilu. Jack Reacher li aktarx qabel kien investigatur tal-militar jidher li mhux ta’

Atturi Ewlenin: Tom Cruise; Rosamund Pike; Robert Duvall; Werner Herzog; David Oyelowo; Jai Courtney; Alexia Fast; Richard Jenkins. Direttur: Christopher McQuarrie. Óin: 130 min. Distributur: PARAMOUNT. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. 14 min idendel kusu mieg˙u. Waqt l-investigazzjonijiet privati tieg˙u biex jitkixxef g˙alfejn issemma’ ismu wara d-delitt, jirriΩulta li hu kapaçi ferm fil-kumbattiment bl-idejn, abbli sewwa biex isuq karozza kull fejn ikun anki kontra l-kurrent tat-traffiku, waqt li juΩa ˙afna minnhom meta ©ieli je˙odhom bil-forza, u juri wkoll ˙iltu meta jispara fit-tul. G˙al dan il-karattru amorali, l-attrazzjoni tan-nisa ma tantx tag˙mel bih u kapaçi wkoll jirrikkatta lil wa˙da Ωag˙Ωug˙a, Sandy (Fast) li qabel ipprovokatu u fla˙˙ar isib g˙ajnuna mill-anzjan, Cash (Duvall) li jie˙u ˙sieb post fejn wie˙ed jista’ jit˙arre© fl-isparar bl-azzarin. Jack Reacher hu thriller li sikwit jippompja fik l-adrenalina, kontinwament iΩommok nifsek maqtug˙, b’muΩika evokattiva u qawwija ta’ Joe Kraemer, bi Cruise tajjeb ferm fil-parti ewlenija waqt li jkun mg˙ejjun sewwa minn Robert

Kompetizzjoni Empire Cinema

Duvall u Richard Jenkins, Ωew© atturi anzjani li tant impressjonaw fit-films li ˙admu. Rosamund Pike g˙alkemm sodisfaçenti g˙andha l-apparenza ta’ wa˙da aristokratika u jixirqilha rwoli differenti u aktar eleganti. F’parti çkejkna, Alexia Fast, li tixba˙ ˙afna lil Anna Paquin, hemm çans kbir li ti©bed l-g˙ajn ta’ xi produtturi. Interessanti wkoll li tkun taf li fil-parti talkattiv, The Zee, insibu lid-direttur rinomat ÌermaniΩ, Werner Herzog. Jack Reacher, eroj vagabond, ta’ g˙alih wa˙du hu ma˙luq mill-awtur IngliΩ Jim Grant (li juΩa l-isem ta’ Lee Child). Di©à nkitbu dsatax-il ktieb dwaru u dan ix-xog˙ol hu bbaΩat minn fuq id-disa’ volum bl-isem ta’ One Shot. Probabbilment nistennew aktar.

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn id-19 u t-23 ta’ Diçembru 2012

Mistoqsija g˙al din il-kompetizzjoni: Min hu l-mo˙˙ wara l-karattru ta’ JACK REACHER? Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Il-Mile End, il-Óamrun. Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba. Rebbie˙a tal-©img˙a l-o˙ra: KEITH AZZOPARDI, 11 Triq Óal Bajda, iΩ-Ûejtun.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

THE HOBBIT: AN UNEXPECTED JOURNEY LIFE OF PI RISE OF THE GUARDIANS SKYFALL NATIVITY 2: DANGER IN THE MANGER THE TWILIGHT SAGA: BREAKING DAWN PART 2 GAMBIT TINKERBELL AND THE SECRET OF THE WINGS STEP UP 4: MIAMI HEAT BRAVE


30.12.2012

Big Screen

27

EÇÇENTRIKU LI JAGÓTIK GOST

SILVER LININGS PLAYBOOK

ÓBIBERIJA BEJN TNEJN MHUX MOÓÓHOM FLOKHOM

Min mindu One Flew Over The Cuckoo’s Nest (1975), kummiedja sfrenata ambjentata f’manikomju reba˙ l-Oscar, il-©enn ma baqax xi ˙a©a pprojbita g˙al Hollywood li jissarraf f’farsa brillanti. The Couch Trip (1988), Good Will Hunting (1997) u Young Adult (2011) kienu xog˙lijiet o˙ra dwar individwi bi stress qawwi fuqhom, però mhux neçessarjament kummiedji puri. B’tema daqsxejn varjata, din il-©img˙a ˙are© Silver Linings Playbook, kummiedja romantika biΩ-Ωew© protagonisti Ωew© erwie˙ mitlufa bil-problemi serji tag˙hom. Wara li qatta’ tmien xhur f’istitut mentali, Pat Solitano (Cooper) jakkwista l-˙elsien kontra l-parir tal-psikjatra, meta tiffirma g˙alih ommu, Dolores (Weaver), g˙alkemm jidher li mhux f’sikktu sa barra. Pat, li tilef kollox, anki daru, jixtieq li jer©a’ lura ma’ martu wara li ˙afrilha tal-g˙emil diΩonest tag˙ha, xi ˙a©a li tellfitu minn sensieh u kienet il-ka©un tas-

Atturi Ewlenin: Bradley Cooper; Jennifer Lawrence; Robert DeNiro; Jacki Weaver; John Ortiz; Julia Stiles. Direttur: David O. Russell. Óin: 121 min. Distributur: ENTERTAINMENT FILMS. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. 14 separazzjoni. Billi qieg˙ed ja˙seb li hu mfejjaq, mhux qieg˙ed jie˙u l-mediçini me˙tie©a u anki jag˙mel diversi xenati. Biex jipprova jΩomm ru˙u kalm u mo˙˙u kwiet, jag˙tiha g˙all-©iri fit-toroq u f’wa˙da minn dawn l-attivitajiet jiltaqa’ ma’ Tiffany (Lawrence) li wkoll tkun ti©©oggja. Din ukoll mhux f’sikkitha g˙ax wara l-mewt ta’ Ωew©ha akkwistat reputazzjoni ˙aΩina man-nies. Illaqg˙at ta’ dawn, l-aktar waqt il-©iri ma jkunux f’atmosfera kordjali, però hi toffri li tg˙inu jer©a’ jsir ˙abib ma’ martu, Nikki (Brea Bee), basta jag˙mel xi

PITCH PERFECT

˙a©a mportanti g˙aliha. Bil-mod jirriΩulta li bejn dawn it-tnejn jidher li se tfaqqa’ ammirazzjoni kbira, forsi li tista’ ©©ib xi fer˙, tant mixtieq minnhom, ©o fihom. Silver Linings Playbook jiΩviluppa b’mod tassew intelli©enti u ammirevoli, forsi m©ebbed xi ftit, però b’Ωew© interpretazzjonijiet intensi ta’ Bradley Cooper (li s-soltu narawh f’kummiedji sfrenati fejn dejjem jag˙mel xi wa˙da banali minn tieg˙u) u Jennifer Lawrence, g˙al darb’o˙ra f’kapaçitajiet solidi ta’ reçtar. Mertu kbir g˙andu wkoll id-direttur David O. Russell li tana d-drama stupenda The Fighter (2010).

PASSABBLI

GRUPP TA’ KANTANTI A CAPPELLA F’dawn l-a˙˙ar ftit snin Ωgur li l-udjenzi taç-çinema ma kienux neqsin minn films dwar kantanti jew grupp ta’ kantanti li jid˙lu f’xi kompetizzjoni tal-kant biex juru t-talent tag˙hom. Xog˙ol ie˙or bl-istess tema, iΩda bi kwalità ta’ kant divers hu Pitch Perfect li hu ambjentat, fil-ma©©oranza tieg˙u, ©olkonfini ta’ università. Beca (Kendrick) tasal f’Bardem University fejn missierha, li hu ddivorzjat, jg˙allem. Mill-ewwel tkun mistiedna biex tkanta mal-grupp femminili, Bardem Bellas, minn Aubrey (Camp), imma hi aktar tippreferi tisma’ l-kant mill-earphone milli tifta˙ ˙alqha. Però, meta Aubrey tismag˙ha tkanta fid-doçça, tinduna li le˙enha hu addattat ˙afna g˙al mal-grupp tag˙ha li tilef il-finali fis-sena ta’ qabel fil-kampjonat tal-kulle©©i. Malajr Beca tinduna li l-Bellas huma ankrati ma’ tip ta’ muΩika tradizzjonali li m’hu se twassalhom imkien u meta tipprova t˙e©©i©hom jibdlu l-istil tag˙hom, tikklaxxja bil-kbir ma’ Aubrey u titlaq. Dan il-grupp malajr jindunaw bl-iΩball li g˙amlu u jippruvaw i©ibuha lura biex tidderi©iehom f’ta˙lita ta’ kanzunetti li jinkorporaw stili diversi, kemm tradizzjonali u kemm moderni. Pitch Perfect jista’ jissejja˙ film b’laqta femminili, billi ˙afna mill-˙in tieg˙u hu ffukat fuq dawn it-tfajliet u kif jintegraw ma’ xulxin, g˙alkemm hemm ˙in ukoll g˙al xi w˙ud li jkunu ma’ xi ma˙bub. Din hija produzzjoni passabbli ˙afna, mΩewwqa b’mumenti ta’ umoriΩmu u anki o˙rajn xi ftit drammatiçi, b’reçtar tassew naturali minn Anna Kendrick, bil-mossi ˙elwin kif ukoll goffi tal-˙oxna Rebel Wilson u bl-eççentriçità fina ta’ Hana Mae Lee li tnissel biss kliem minn ta˙t l-ilsien.

Atturi Ewlenin: Anna Kendrick; Skylar Astin; Ben Piatt; Brittany Snow; Anna Camp; Rebel Wilson; Hana Mae Lee. Direttur: Jason Moore. Óin: 112 min. Distributur: UNIVERSAL Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. PG


28

30.12.2012

Illum ON D ROAD, ONE, 22.35

Ondroad l-ewwel parti ser tkompli fejn ˙allejna l-Óadd li g˙adda b’aktar filmati tal-Hill Climb li saret ftit tal-©ranet ilu, b’intervisti mal-parteçipanti barranin kif ukoll mal-Maltin fosthom içChampion ta’ Europa ta’ drag racing Monty Bugeja. It-tieni parti ser tkun kollha kemm hi fuq l-a˙˙ar avveniment g˙al din is-sena li ©ie organizzat mill-MDRA f’Óal Far Raceway b’diversi parteçipanti u dragsters Maltin kif ukoll vetturi u xufiera barranin.

TeleviΩjoni

07.30 08.00 09.30 10.10 10.35 12.10 13.30 13.40 14.30 16.50 17.30 17.40 19.30 20.15 21.35 22.35 23.15 23.45

ONE NEWS Folji Looks (R0 Dance (R) Ilsien in-Nisa (R) Aroma Kitchen (R) ONE NEWS Ir-Rangers (Omnibus) Affari Tag˙na (R) Teleshopping ONE NEWS Animae in Concert ONE NEWS Arani Issa Queen of the Planet (R) On D Road ONE NEWS Bla A©enda (R)

Matul il-©img˙a 06:00 06:30 09.35 10.00 10.30 10.55 12.20 13.30 14.00 16.10 16.35 18.50 20.00 20.40 21.30 23.20 00.50 01.15

LAST NIGHT OF THE PROMS, It-Tlieta, TVM 12.10pm It-tenur Malti Joseph Calleja spikka ferm f’dan l-avveniment ferm importanti li ttella fir-Royal Albert Hall ta’ Londra. Din isserata se ter©a’ titwassal fuq l-istazzjon nazzjonali nhar l-Ewwel tas-Sena. Takkumpanja lil Calleja kien hemm l-Orkestra Sinfonika tal-BBC u l-BBC Symphony Chorus.

07.00 08.20 10.35 12.25 13.00 14.00 16.15 18.30 19.00 19.30 21.25 23.15

FESTA TA’ ÌENEROÛITÀ, It-Tlieta, ONE, mid-9am ’il quddiem Fl-ewwel jum ta’ din is-sena l-©dida, id-Dar tal-Providenza tospita fiha eluf ta' nies g˙al Festa ta’ ÌeneroΩità organizzata minn RTK4Charity sabiex jin©abru fondi g˙al din id-dar. Ittrasmissjoni diretta fuq ONE tibda fid-9am, b'quddiesa mill-kappella ta' din id-dar u tkompli sal-˙abta ta' nofs il-lejl x'˙in iççifra finali ti©i m˙abbra. Matul il-©urnata, din l-festa tinkludi divertiment minn l-aqwa talent lokali, baned, log˙ob u atmosfera mill-aqwa

Da Da Da Uno Mattina in Famiglia - Tg 1 MixItalia Linea Verde Orizzonti A Sua Immagine Santa Messa - Angelus Concerto di Natale Tg 1 Domenica In - L’Arena Tg1 Domenica In - Così è la vita L’Eredità Tg 1 Affari Tuoi L’Isola Film: Nati stanchi Tg 1 notte Applausi

TF: La vita secondo Jim Cartoni Film: Camp Rock Studio Aperto Sport Mediaset - XXL Film: Le riserve - Tg com Film: Il mio amico a quattro zampe - Tg Com Studio Aperto Cosi fan tutte Film: You, Me & Dupree Tg com TF: I guastanozze Film: Bait Tg com

PRIMA FACIE, il-Óamis, ONE, 8.30pm Il-passat tal-protagonisti tal-istorja tag˙na hi irrelevanti g˙axxog˙ol tag˙hom. IΩda dan l-istess passat jer©a’ jil˙aqhom u jeffettwalhom ˙ajjithom. Hemm bΩonn li jiftakru minn xiex g˙addew. Sarah ti©i wiçç imb’wiçç ma’ Clayton Abela, (Godwin Buttigieg) traffikant tad-droga li kien involut fil-vizzju li kien qabad Karl (Leander Schembri) l-eks boyfriend ta’ Sarah stess. Jiftakarha jew le? Hemm bΩonn li Sarah tikkontrolla l-emozzjonijiet tag˙ha. Justin (Garry Mercieca) ukoll jag˙ti ru˙u f’idejn il-pulizija u dan il-pass jhedded lil Claudio (Noel Zarb) u dak li kien g˙amel lil Justin. AFFARI TAGÓNA, ONE il-Ìimg˙a, 20.30

Din il-Ìimg˙a, Affari Tag˙na jiddiskuti l-ambjent. X’inhu l-ambjent, x’g˙amilna lill-ambjent u x’se nkomplu nag˙mlu mill-ambjent? Segwi din id-diskussjoni fuq ONE u pparteçipa fuq Facebook, www.johnbundy.tv, kummenti@affaritaghna.tv jew çempel 21 802 999.

06:00 06.30 07.00 07.15 09.00 10.00 10.10 10.50 11.30 13.00 13.30 13.45 15.15 16.40 18.05 19.35 20.30 21.05 21.50 22.40

06:00 07:55 08.50 10.00 10.30 11.45 13.00 13.40 14.00 16.40 18.50 20.00 20.40 21.15 24.00 00.30

13:45 15:00 15:25 15:50 16:15 16:40 17:05 17:30 18:00

Kitchen Impossible Divine Design Suggs’ Italian Job Behind the Label State of Style: Spring/Summer Collection Reservations Required Giada’s Weekend Getaways Rachael’s Vacation Super Swank

GLADIATORS FIGHT NIGHT 4, L-Erbg˙a, ONE 9.15pm F’Novembru li g˙adda, Noel Mercieca u Isaac Chetcuti tellg˙u r-raba’ edizzjoni ta’ Gladiators Fight Night f’Manoel Island. Xejn anqas minn 18-il atleta ikkompetew fl-a˙˙ar turnament tal-kickboxing. G˙al din is-sena l-attrazzjoni prinçipali kien kontin©ent ta’ sitt kickboxers mill-Irlanda ta’ Fuq. L-a˙˙ar taqbida kienet dik bejn Johnnu Smith u l-kickboxer professjonali Malti Daniel ‘The Jet’ Zahra, li fil-fatt ˙are© rebbie˙.

07.00 08.30 10.00 11.00 12.00 12.30 14.00 14.05 15.00 15:05 16.15 17.00 17.05 18.00 18:10 18.40 19.45 20.30 21.30 21.35 23.15

08:30 IBU World Cup Biathlon 09:30 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Kuusamo, Finland: HS 142 [Live] 10:30 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Kuusamo, Finland: Women’s 10km Classic 11:15 FIS World Cup Nordic Ski Jumping 11:30 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Kuusamo, Finland: Men’s 15km Classic 12:30 Live: IBU World Cup Biathlon: Oestersund, Sweden: Men’s Pursuit [Live] 13:15 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Kuusamo, Finland: Gunderson [Live] 14:15 Live: IBU World Cup Biathlon: Oestersund, Sweden: Women’s Pursuit 15:15 WATTS 15:30 Live: European Masters Equestrian 17:00 Live: UK Championship Snooker: 17:45 Live: FIS World Cup Alpine Skiing: Beaver Creek: Men’s Giant Slalom, 1st Leg

10:10 10:35 13:30 14:20 15:10 15:35 16:00 16:50 17:40 18:30 19:20 19:45 20:10 20:35 21:00 21:50

Say Yes to the Dress Say Yes to the Dress Ultimate Cake-Off Cake Boss: Next Great Baker Cake Boss Cake Boss Your Style in His Hands What Not to Wear Ace of Cakes Lottery Changed My Life Long Island Medium Long Island Medium Brides of Beverly Hills Brides of Beverly Hills Rich Bride/Poor Bride My 40 Year Old Child

09:30 10:20 11:10 12:05 12:55 13:50

Anthony Bourdain: No Reservations Against The Tide Survivorman: Ten Days Disaster on K2 Hell on High Water World’s Toughest Expeditions with James Cracknell One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans

14:45 15:00 15:25 15:55 16:20 16:50 17:15 17:25

09:10 09:30 10:00 10:10 10:30 11:00 11:10 12:00 12:10 12:30 13:00 13:30 14:00 14:10 14:30 15:00 15:15 15:30 16:00 16:30 17:00 17:10 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:15 20:30 21:00 21:30 22:00 22:10 22:30 23:00 23:10

NET News Telebejgh Ucuh Cellinu (ep. 2) Distinti Telebejgh NET News Newsroom (r) NET News Simpatici (r) Kisbiet NET News Sport Extra NET News Flusek (r) NetWorks NET News Deja Vu NET News Replay NET News

TFL Due uomini e mezzo Rai Educational L’Albero Azzurro Cartoons Battle Dance Erreway Ragazzi c’è Voyager A Come Avventura Mezzogiorno in famiglia TG 2 GIORNO Tg2 Motori Film: Quando l’amore ha inizio Film: Quando l’amore diventa coraggio Film: Spie e lascia spiare 90 Minuto TF: COPS - Squadra Speciale Tg2 Notizie TF: NCIS TF: Hawaii Five-O Tg 2

PRIMA PAGINA Traffico - Tg 5 Le frontiere dello spirito Diario di viaggio Benvenuti a tavola Melaverde Tg 5 L’Arca di Noe Film: L’uomo della carità Film: A casa con Babbo Natale Avanti un altro Tg 5 - Meteo Dopo Tg 5 Stricia la Domenica Film: Lord of the Rings - The Two Towers Tg 5 Film: Tin Cup

The Health Show To Be Announced BBC World News World Features Dateline London BBC World News To Be Announced BBC World News World Features Third Eye BBC World News Newsnight BBC World News World Features To Be Announced BBC World News Sport Today Click BBC World News My Country BBC World News To Be Announced BBC World News India Business Report BBC World News Third Eye BBC World News Sport Today Click BBC World News To Be Announced BBC World News World Features My Country BBC World News To Be Announced

07.00 08.00 09.00 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.30 16.00 16.05 16.25 17.10 18.00 18.20 20.00 20.40 22.45 23.15

06:00 07.00 09.20 10.15 10.45 11.15 11.40 12.00 12.55 13.25 14:00 14:30 15.05 19.00 20.00 20.10 21.30

Fuori orario Film: Tempi nostri TF: L’Ispettore Derrick Rai Educational TGR Estovest TGR Mediterraneo TGR RegionEuropa Tg3 - Telecamere Salute Rai Educational Passepartout TG Regione - TG Regione Meteo In 1/2 ora Alla falde del Kilimangiaro Tg3 - TG Regione Blob Che tempo fa - Report Film: Maga Martina e il libro magico del draghetto 23.15 Tg 3 23.25 Tg Regione

06:45 07:20 08.25 09.20 10.00 11.00 11.30 12.00 12.45 14.00 14.40 15.25 16.30 18.55 19.35 21.25 23.50

Tg 4 Vita da strega Storie di confine Slow tour Santa Messa Le storie di viaggio a ... Tg4 - Pianeta Mare Scene da un matrimonio Pianeta Mare Tg 4 Come si cambia Film: Poirot: The Adventure of the Film: Little Women Tg4 Tempesta d’amore Film: The Bucket List Film: Goodfellas Tg 4

08:10 08:25 08:40 09:25 09:55 10:25 10:55 11:45 12:30 13:30 14:00

Boogie Beebies Charlie and Lola Robin Hood Keeping up Appearances Supernova The Old Guys Great Ormond Street The Inspector Lynley Mysteries London Hospital The Royle Family The Impressions Show with Culshaw and Stephenson ’Allo, ’Allo! Doctors Elephant Diaries Doctor Who London Hospital Blackadder the Third Twenty Twelve Life on Mars Spooks Inspector Lynley Mysteries

14:30 15:00 17:30 18:20 19:05 20:00 20:30 21:00 21:50

06:00 06:25 06:50 07:15 08:10 09:05 09:30 09:55 10:50 11:40 12:35 13:05

09:35 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 The Legend of Korra 10:25 The Penguins of Madagascar 10:50 SpongeBob SquarePants 11:15 Winx Club 11:40 iCarly 12:05 The Troop 12:55 Drake and Josh 13:20 Drake and Josh 13:45 SpongeBob SquarePants 14:10 SpongeBob SquarePants 14:40 Back at the Barnyard 15:05 The Mighty B 15:30 The Fairly Odd Parents 15:55 iCarly 16:20 Big Time Rush 16:45 Victorious 17:10 Supah Ninjas 17:35 SpongeBob SquarePants 18:00 The Legend of Korra 18:25 Power Rangers Samurai 18:50 The Penguins of Madagascar 19:15 Victorious 19:40 iCarly 20:05 True Jackson, VP

L-G˙odwa t-Tajba Seven Ages of Britain TVAM Malta u lil Hinn Minnha L-A˙barijiet Óadd G˙alik L-a˙barijiet Óadd G˙alik Ikompli Teleshopping L-A˙barijiet Teleshopping Mixage (R) Venere (R) L-A˙barijiet - Madwarna TVHemm L-A˙barijiet - Sports XFactor Only Fools and Horses L-A˙barijiet

13:30 14:00 14:25 15:20 16:15 17:10 18:05 19:00 19:30 20:00 21:00 22:00 23:00

07.00 07.50 10.00 11.25 11.45 13.30 14.05 18.00 20.00 20.30 21.30

How It’s Made How Do They Do It? How Do They Do It? Motor City Motors: Flip Car Mythbusters: Antacid Jail Break Destroyed in Seconds Destroyed in Seconds Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City American Loggers: The Tough Get Going Dirty Jobs: Mattress Recycler Auction Kings: Mountain Man Slot Machine; Wild West BMW Motorcycle Auction Kings: Harley Bike; Lincoln Document Auction Hunters: Beantown Bidders Auction Hunters: The Smoking Ton Dealers Flying Wild Alaska: Return to Diomede James May’s Man Lab Ultimate Survival: Bear Eats Dual Survival: Out of the Clouds How It’s Made How It’s Made Around the World in 80 Ways Curiosity: Stonehenge How We Invented the World: Cars River Monsters: The Best of: Killer Weapons

Omnibus Film Ti porto io Ti ci porto io ... in Cucina Josephine ange Gardien Tg La7 Iron Road TF: L’Ispettore Barnaby Tg La 7 In onda Film


30.12.2012

TeleviΩjoni

29

minn SYLVANA FARRUGIA

ILLUM

GÓADA

LITTLE WOMEN, Rete 4, 4.30pm Niftakar din il-©rajja ta’ erbat a˙wa bniet ti©i rrakkontata permezz ta’ cartoons li kien jintwera fuq stazzjon Taljan meta kont Ωg˙ira. Kienet sensiela li kont in˙obb insegwi mhux ˙aΩin, imsejsa fuq il-kitba ta’ Louisa May Alcott, li tirrakkonta l-©rajjiet li jg˙addu minnhom erbat a˙wa bniet, li jg˙ixu ma’ ommhom filwaqt li missierhom mar g˙all-gwerra. Jo, Meg, Beth u Amy huma l-erba’ tfajliet b’destin differenti, iΩda bejniethom g˙andhom im˙abba kbira g˙al xulxin. Fil-partijiet elenin ja˙dmu Winona Ryder, Trini Alvarado, Samatha Mathis, Kirsten Dunst, Claire Danes, Christian Bale, u Eric Stoltz. YOU, ME & DUPREE (Italia 1, 7.10pm)

BOLT (Rai Due, 11.00pm) Bolt huwa kelb li jira’ n-nag˙a©, b’çerta esperjenza kbira, iΩda mhux g˙ax huwa kelb speçjali, iΩda g˙ax jie˙u sehem f’sensiela televiΩiva li fiha jidher iwettaq g˙e©ubijiet. Rasu tikber u jibda jimma©ina lilu nnifsu b˙ala kelb “mirakoluΩ”, sakemm ..... il-kumplament g˙alik. Film ie˙or ta’ Disney, l-ewwel wie˙ed mill-kumpannija li n˙adem bis-sistema di©itali. In˙adem fl-2008 ta˙t iddirezzjoni tal-bravu John Lassiter li kien tana Toy Story.

Meta tkun g˙adek kif iΩΩewwi©t, ikollok seba’ mitt sena biex tibda l-˙ajja ©dida mistennija, f’dar ©dida, g˙all-kwiet u l-paçi. Ftit li xejn ikollok aptit lil xi ˙add li ji©i jg˙ix mieg˙ek. IΩda lkwiet u l-paçi hija xi ˙a©a li l-koppja miΩΩew©a friska, Carl u Molly ma setax ikollhom, hekk kif ˙abib tar-ra©el jispiçça ming˙ajr dar, u g˙alhekk imur jg˙ix mag˙hom. Dik li kellha tkun att ta’ karità jispiçça f’˙olma kerha, hekk kif sensiela ta’ avvenimenti j˙arbtu l-˙ajja ta’ din il-koppja. Fil-partijiet ewlenin ta’ dan il-film komiku ja˙dmu Owen Wilson, Kate Hudson u Matt Dillon ta˙t id-direzzjoni ta’ Anthony Russo u Joe Russo.

Rai Due se juri bosta films matul il-©urnata, addattati g˙all-familja kollha. Fis-2.00pm se jintwera l-film Spy Kids u eΩatt warajh jinwera Spy Kids 2. Fis-6.45pm imbag˙ad jintwera t-tielet film dwar Ωew©t itfal li jg˙ixu mal-©enituri tag˙hom, ming˙ajr ma jkunu jafu li dawn Ωmien qabel kienu spiji internazzjonali. THE ARISTOCATS, Rai 2, 9.20pm X’hemm isba˙ minn film ˙elu animat, ideali g˙all-familja kollha f’dawn iΩ-Ωminijiet tas-sena. Biçça xoghol tal-kumpannija Walt Disney, li kien in˙adem fl-1970, iΩda kien wasal hawn Malta ferm aktar tard minn hekk, g˙aliex jien niftakru jasal fis-swali tag˙na u rajtu hemmhekk. Il-film huwa bbaΩat f’Pari©i, fejn tg˙ix is-sinjura Adelaide Bonfamille, flimkien mal-qattusa u l-frieg˙ tag˙ha. Meta darba minnhom tiddeçiedi li l-wirt tag˙ha se jmur g˙al dawn l-annimali, il-qaddej tag˙ha ti©ih g˙ira kbira u jippjana mod kif jie˙u l-flus hu. Bosta atturi selfu le˙inhom lil dawn il-karattri, u fost o˙rajn insibu lil Phil Harris, Eva Gabor, Liz English u Gary Dubin.

LORD OF THE RING – THE TWO TOWERS Canale 5, 20.40

WYATT EARP, Rete 4, 9.10pm

Tkompli l-avventura f’dan it-tieni film imsejjes fuq il-kitba ta’ J.R.R. Tolkien li ©ie ppubblikat l-ewwel darba fl-1954. Film li ˙are© fl-2002, b’Elijah Wood, Ian McKellen, Viggo Mortensen u Orlando Bloom fil-partijiet ewlenin.

Wyatt Earp huwa le©©enda Amerikana, li kien sar xeriff tal-post fejn kien jg˙ix. Huwa dejjem tg˙allem li g˙andek tirrispetta l-li©i, iΩda darba minnhom dinkienet xi ˙a©a impossibbli g˙alih, u g˙alhekk kellu jie˙u deçiΩjoni iebsa. Fil-parti prinçipali ja˙dmu Kevin Costner, Dennis Quaid, Gene Hackman u David Andrews.

It-tLIEtA

IL-ÓAMIS

1 ta’ JANNAR

3 ta’ JANNAR

EVAN ALMIGHTY (TVM, 6.10pm)

HERBIE RIDES AGAIN, Rete 4, 5.00pm

Meta ˙are© il-film Bruce Almighty, li kellu lil Jim Carrey fil-parti prinçipali, minnu ˙are© il-˙are© il-karattru ta’ Evan Baxter, li f’dak il-film kien ©urnalist jaqra l-a˙barijiet. Il-karattru ta’ Baxter narawh ikompli jiΩviluppa f’dan il-film, fejn din id-darba narawh li ©ie elett fil-Kungress Amerikan, u meta jmur joqg˙od f’belt ©dida jibdew ise˙˙u bosta avvenimenti strambi. Baxter jintalab biex jibni arka kbira, jsalva l-annimali u lill-bnedmin minn g˙arg˙ar kbir. IΩda min se jemmnu? MRS. DOUBTFIRE (Canale 5, 9.10pm) G˙all-kummiedji Robin Williams huwa attur eççellenti, u hawnhekk Ωgur li se jinΩel tajjeb ˙afna mal-udjenza kbira u Ωg˙ira. Storja li ddur mad-divorzju tal-koppja, u l-mara tie˙u t-tfal fil-kustodja tag˙ha ming˙ajr ma t˙alli lil missierhom jarahom. X’se jag˙mel biex ikun aktar viçin ta’ wliedu? Kummiedja eçitanti li iΩda wkoll turi x’jasal biex jag˙mel missier g˙al uliedu. Ja˙dmu wkoll Sally Field, Pierce Brosnan u Harvey Fierstein, ta˙t iddirezzjoni ta’ Chris Columbus.

L-ERBGÓA 2 ta’ JANNAR VAN HELSING (TVM, 20.40) Dan il-film tal-2004 huwa speçi ta’ oma©© lil dawk il-films ta’ tfuliti tal-kumpannija Universal li kienet tispeçjalizza fil-karattri ta’ Dracula, Frankenstein, l-imsejja˙ wolf man u o˙rajn, karattri li dawk li ©ew warajna rawhom interpretati minn atturi o˙ra. Ta˙t id-direzzjoni ta’ Stephen Sommers, l-atturi f’dan il-film huma Hugh Jackman, Kate Beckinsale, Edward Roxburgh u Robbie Coltrane.

Min ma jiggustax il-karozza Volkswagen Beetle, bajda, bl-istrixxi blu u ˙omor u bin-numru 51 fuqha. Din id-darba din ilkarozza se tg˙in mara anzjana, wara li Ωviluppatur ried je˙dilha d-dar biex jibni. Film li n˙adem lura fl-1974 ta˙t id-direzzjoni ta’ Robert Stevenson, b’Helen Kayes, Ken Berry u Stefanie Powers fil-partijiet ewlenin.

IL-ÌIMGÓA 4 ta’ JANNAR CARS, Rai 3, 9.05pm Il-kumpannija Disney tatna dan il-film animat ukoll u nistg˙u ng˙idu li kien suççessun. Film li ˙are© fl-2006, u rçieva Ωew© nominazzjonijiet g˙all-Oscar. L-istorja ddur ma’ Lighting McQueen, karozza tat-tlielaq li ssirilha l-˙sara fi triqitha lejn ti©rija importanti, u jkollha tieqaf f’ra˙al çkejken ˙afna.


30

30.12.2012

Log˙ob SOLUZZJONIJIET TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

MIMDUDIN: 1 Qasrija, 5 Spinti, 8 Skamplu, 14 Mulej, 15 Qassis, 17 Messal, 19 Tiben, 20 Serp, 21 Toga, 23 Porga, 25 u 28 Irrabjati, 29 u 30 Slava©, 31 A©ir, 33 Apprezzament, 39 Etna, 41 u 42 Fatati, 43 Goff, 45 Ilmet, 46 A˙mar, 47 Frar, 50 Iben, 53 u 54 D˙a˙en, 56 u 58 Kondoljanzi, 60 Serra˙, 62 Dalam, 64 u 67 Prinçipessa, 69 Dukati, 70 Ammen, 72 u 73 Óatjin, 75 Kenn, 77 Obda, 79 Açidu, 80 Forsi, 82 Ziju, 84 But, 85 Nej, 87 UΩin, 88 Iffla©ellati, 93 Kafe, 94 u 95 Fonqla, 96 Almu, 98 Vjola, 100 Bxara, 101 Dnub, 105 Safi, 108 Serje, 109 Gratis, 110 Xalata, 111 OffiΩ, 112 Galluni, 113 Krakar, 114 Skrivan.

249 Irba˙ €25 fi flus

WEQFIN:

Mimdudin 1 5 8 14 15 17 19 20 21 23 25 29 31 33 39 41 43 45 46 47 50 53 56 58 60 62 64 67 69 70 72 75 77 79 80 82

Minuta fiha sittin minnhom (7) Il-©og li jg˙aqqad il-wirk mas-sieq (6) Ûmienhom g˙adda, preskritti (7) Ûiemel tat-....., li jimxi bil-qabΩa (5) G˙amel isfar, jew ˙oss b’xufftejh (6) Kien kunjomu Hussein (6) Metall qisu fidda, iΩda e˙fef u aktar komuni (5) Ótija (4) Jg˙idu li ma jorqodx (4) Xi wa˙da minn ta’ Esopu? (5) u 28 Tentattivi ta’ xi delitt jew ˙bit (9) u 30 Aktar minn bajtra wa˙da (6) Wie˙ed li jaqbel mal-fehmiet ta’ Hitler (4) FraΩi li ng˙iduha g˙al xi ˙add li d-deçiΩjoni hija tieg˙u, isir dak li jg˙id hu (5,1,6) Wettaq l-ordnijiet (4) u 42 Bihom il-karozza jkollha d-dawl (6) Din ixxommha f’G˙ajn Ri˙ana? (4) We©©a’ sew lil xi ˙add (5) Belt sabi˙a ferm fl-Italja (5) L-iqsar xahar (4) Parti mill-Malasja hija l-kontinent kollu? (4) u 54 Jiddefendik fil-qorti (6) Joseph Calleja huwa fost l-aqwa (5) Bilfors li Ìesù (6) Tini ...... ˙aqq il-prezz! (6) Din il-mara tat-tond? (5) Inxte˙et f’qieg˙ ta’ sodda (5) Normalment isir fuq il-palk (6) Kwiekeb Ωg˙ar (6) Ix-xog˙ol salmura tal-..... (5) u 73 G˙andu jag˙ti ˙afna flus (6) Fdalijiet, affarijiet ma jiswewx (4) Dan kollu spirti, inbid u minerali (4) Mka˙˙al jew midluk (5) L-impjegati f’uffiççju (5) Wie˙ed mill-ismijiet (4)

84 u 85 Aktar minn Ωjara wa˙da (6) 87 Si©ra tar-...., tag˙mel fjuri bojod Ωg˙ar (4) 88 Ng˙iduha g˙al xi ˙add li g˙al ˙a©a ta’ xejn g˙amel irvell fuqha (5,2,5) 93 Da˙˙al kemm kemm subg˙u (4) 94 u 95 Dawn tilfu xag˙arhom (6) 96 Bih ix-xag˙ar ji©i pulit (4) 98 Dan qisu xkupilja tal-lanΩit (5) 100 Tuffie˙, lan©as, ˙aw˙, tin, eçç (5) 101 Il-©nien ta’ Adam u Eva (4) 105 BΩonnjuΩ ˙afna (4) 108 Inti s-sejf u t-..... tieg˙u! (5) 109 Dan idendel il-˙wejje© biex jinxfu f’dan ir-ra˙al? (6) 110 u 111 Dan ja˙dem kollox bl-ordni, metodiku (11) 112 Ìabar: ©bir, Sammar: tismir; Kattar: ........ (7) 113 Dawn nies li ©ew kmieni (6) 114 Sieq ta’ sodda jew mejda (7) Weqfin 2 Lil dan issibu fi 23 mimduda (5) 3 u 4 Isegwi l-prinçipji tal-Knisja Griega (8) 6 u 7 Din il-karta mitfug˙a fil-kolla u mnixxfa (10) 9 u 10 Din armarju Ωg˙ir (8) 11 Óafna minnha jag˙mlu tikek (5) 12 Invit femminili (7) 13 Illixxat b’xi lima (7) 16 Óa pjaçir tassew (5) 18 Il-famuΩ attur Taljan ..... Abbatantuono (5) 22 ÓaΩin meta tiekol bil-..... (5) 24 u 26 Purifikatur jew saffatur (6) 27 Kontra tqil (5) 32 Suppost tilbes tnejn b˙alu (6) 33 u 34 Óa ˙sieb sew ta’ xi ˙add (7) 35 Il-pajjiΩ G˙arbi fejn kwaΩi jitkellmu b˙alna (6) 36 Tmint ijiem wara l-festa (6)

37 L-ag˙ar wie˙ed huwa dak ta’ Jannar (4) 38 u 40 Tanbur Ωg˙ir (9) 44 Tqattg˙u ma’ biçça ˙obΩ biΩ-Ωejt ji©i ftit a˙jar (4) 48 Mhuwiex korrett g˙al kollox iΩda dritt xorta wa˙da (4) 49 Warda artifiçjali li tinhemeΩ mal-pavru (8) 51 Din issibha fil-˙jiel ta’ 98 mimduda (8) 52 Dak li jidderie©i ’l-qaddiefa (6) 55 Kanal kbir b˙al dak tas-SwejΩ (6) 57 We©©a’ s-sentimenti ta’ xi ˙add (4) 59 G˙otjiet ta’ daqqiet fuq il-©isem (4) 61 Aktar minn mil wie˙ed (4) 63 Qasam fid-deΩert fejn issib l-ilma (4) 65 Wiççu mixg˙ul, ˙amrani (6) 66 Dover li rridu nwettquh (4) 68 Wa˙da ta’ karattru li ΩΩomm iebes (6) 69 Tnemmis u sindikar (6) 70 Il-Mag˙quda qeg˙din fi New York (4) 71 Ritratti ta’ xbiehat jew pittura (6) 74 Dari kien jiswa xelin u tmien soldi (4) 76 L-img˙oddi (4) 78 Din tmur mal-mel˙a, ˙afna minnhom (5) 79 u 81 Ting˙ata lil min jiddispjaçih (6) 82 Iktar tqil (6) 83 Dawn jg˙ixu maqtug˙in g˙alihom (7) 86 Warda li g˙adha ma fet˙itx (7) 89 Morna sa L-..... tal-Mellie˙a (5) 90 G˙o©bok il-kejk, ...?! (3) 91 Óanut tax-xorb (3) 92 Aktar minn rotta wa˙da (5) 97 Dawn kienu jitqieg˙du bejn travu u ie˙or (5) 99 u 100 Xbiehat tal-Feddej Imsallab (10) 102 Dan likwidu li jitqattar fil-vina wara xi operazzjoni (5) 103 u 104 Dawn jinterpretaw il-kanzunetti (8) 106 u 107 Libsin kif ©ie ©ie (8)

2 u 3 Allegrija, 4 Jaqq, 6 u 7 Passatempi, 9 u 10 Kalamita, 11 Libsa, 12 Ûmattat, 13 Annimal, 16 Slopp, 18 Stann, 22 Blaff, 24 u 26 Gerrem, 27 Nadif, 32 u 33 Ingannati, 34 Puma, 35 EstiΩi, 36 Ananas, 37 Elmu, 38 u 40 Tartarell, 44 Fido, 48 Rand, 49 Kalamita, 51 A˙˙arija, 52 Skappa, 55 Amment, 57 Djun, 59 Nifs, 61 Rikk, 63 Adam, 65 Idjoti, 66 Ç˙id, 68 AkkuΩa, 69 Denfil, 70 Anti, 71 Minuta, 74 Silf, 76 Arpa, 78 u 79 Abbonati, 81 u 82 Inizjali, 83 Putassa, 86 BeΩbuΩa, 89 Fejda, 90 u 91 Lellux, 92 Tarja, 97 Mirja, 99 u 100 Assorbixxa, 102 Nef˙a, 103 u 104 Xellugin, 106 u 107 Barklori.

KUPUN TISLIBA Ibg˙at it-tisliba tieg˙ek lil: Tisliba KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem

Indirizz

Tel No: Rebbie˙a ta’ €25: M. MIFSUD, St Joseph Court, Triq Roger Debattista, Óamrun.


30.12.2012

Log˙ob

Tisliba bin-numri Bi 3 numri

B’4 numri 0347 0364 0460 0553 0698 1124 1545 1735 1745 1755 2502 3008 3334 3722 4307 4344 4477 4698 4775 4951 4981 5086 5321 5389 5797 6949

154 204 213 225 364 407 544 553 623 705 726 851 937 945 968 978

7047 7100 7575 7674 8098 8700 9228 9403 9429 9521 9579 9813

B’5 numri 00936 05753 06702 13794 19949 27307 34317 34649 35531 37504 39947 41248 44929 45974 58267 67075 74597 79524 88553 89589 94753 98534

B’6 numri 311071 464963 681448 951479

Bi 8 numri 34709185 37936980 77441149 88408903

Po©©i n-numri f’posthom

SUDOKU sponsorjata minn WELLA 7

7

5

9

6

5

3

Irba˙ Shampoo u Conditioner Wella Aqta’ dan il-log˙ob u ibag˙tu lilna

4

3

5

7

8

2

4 KOMPETIZZJONI WELLA KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

5

4

3

1

Isem: .......................................................................................... 2

6

9

Indirizz......................................................................................... .....................................................................................................

4

6 8

2

7

3 Rebbie˙a: PAUL MIFSUD, 19 Triq Toni Wizzini, Birkirkara

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem.......................................................................................................................................

2

Indirizz................................................................................................................................... ................................................................................................................................................ I.D. Card................................................ Tel. .......................................................................

31


32

30.12.2012

Avviâ„Śi

PROPRJETĂ€ BAĂ“AR IÇ-ÇAGĂ“AQ: (Triq ilLampara) Garaxx 2.7m b’9.6m u gË™oli 3.3m. GË™andu tieqa li tagË™ti gË™al barra. QiegË™ed semi-basement. Prezz â‚Ź30,000. Tpartit ma’ karozzi aççettat. Çempel 9926 2807. Ă“AL GĂ“AXAQ: Appartament i bi tliet kmamar tas-sodda, lift u l-komun lest. Prezzijiet negozjabbli, Numru ta’ garaxxijiet ta’ 1/2/3 karozzi flistess blokk. Çempel lis-sid fuq 7900 0771.

tuniera ˙dejn skola, bi klijentela tajba ˙afna. Prezz talistokk huwa mitlub. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 9905 5172. GÓALL-BEJGÓ JEW GÓALL-KIRI ÓAL QORMI: Garaxxijiet. Tnejn jesg˙u erba’ karozzi kull wie˙ed. Wie˙ed 125 pied fond, 20 pied wisa’ u g˙oli g˙axar filati. Ûona industrijali. Çempel lis-sid fuq 21 487 389 jew 79 487 389. AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ

TANAYA’S Dev Ltd: GË™aâ„Śla kbira ta’ appartamenti f’kull â„Śona ta’ Malta. JinbiegË™u mingË™ajr depoâ„Śitu u nË™allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 9992 4999. MingË™ajr aŠenti jekk jogË™Šbok. GĂ“ALL-KIRI Ă“AL TARXIEN: Pet shop f’kan-

AntikitĂ : sottospecchio bilmaskaruni u wiçç tal-irË™am â‚Ź1,050. Gradenza interzjata taâ„Ś-â„ŚebbuŠ, â‚Ź2,100. Çentru talË™ŠieŠ aË™mar, â‚Ź650, arloŠŠ indurat Šo bozza â‚Ź650. Par figorini tal-biskwit, par vaâ„Śuni tal-Ë™ŠieŠ bil-frill aË™mar, arloŠŠ tal-kampnari. Kollox antik, u prezz raŠonevoli. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 21 412 158

L-uffiççju tal-avviâ„Śi klassifikati fiç-Çentru Nazzjonali Laburista l-Ă“amrun, jiftaË™ mit-Tnejn sal-ĂŒimgË™a bejn it-8.30am u l-4.30pm.

jew inkella 7970 6878. InbiegË™u kull tip ta’ arloŠŠi. Selezzjoni kbira ta’ arloŠŠi talidejn Casio u Citizen, kemm diŠitali, jew analogs, varjetĂ kbira ta’ alarm clocks, kemm Citizen, Seiko ‘Du gena’ talmarka Pierre Car din. Var jetĂ sabiË™a ta’ cuckoos li jaË™d mu kemm bil-Ë™abel u bil-batterija, prezzijiet tajbin. NagË™m lu wkoll tiswijiet t’ar loŠŠi talidejn u kif ukoll tal-Ë™ajt u Grandfather Clocks. NagË™mlu wkoll testing bil-pressure test machine , sistema ta’ testing gË™al kull tip t’arloŠŠi biex jintuâ„Śaw gË™all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qed tistenna gË™alih. Tiswija bil-garanzija - 110 Triq il-Kungress Ew ka ris tiku, Mos ta. Çempel 21 417235 jew 9982 5389. Injam lest bi prezzijiet irË™as. Kull tip ta’ chipboard, MDFs, chipboard, fuljetti ta’ melamine, u aktar (varnishes tal-hardener u komuni) u finishing tal-undercoat. Solid oak, Ë™xuna varjata. Çempel 9944 6951. Jack hammer tad-ditta Atlas Copco, qatt ma ntuâ„Śa. Tajjeb biex ittaqqab jew tqatta’. JaË™dem bil-petrol (2 stroke). Mixtri â‚Ź4,000 JinbiegË™ â‚Ź3,500 jew l-eqreb. Il-garanzija gË™adha mhux miftuË™a. Çempel 7703 2525 jew 9955 4656.

hand. Çempel 21 374823 jew inkella 99824139. Sander, kalibratur, â„ŚewŠ piedi wiesa’, kundizzjoni mill-aqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru magË™ha. Çempel 7961 7945.

es eçç. Parts Šenwini. Çempel gË™al aktar dettalji dwar isservizz li noffru fuq 21 446839 jew 9947 4505. Fax 21470295. Email - alex@agrautoparts.com KAROZZI

Ă›ewŠ bibien tal-aluminium silver kompluti b’kollox bilË™ŠieŠ l-pumi. Kundizzjoni tajba Ë™afna. Çempel 2158 1172. PARTS TAL-KAROZZI Toyota, Honda, Daihatsu, Fun Cargo, Toyota Corsa, Glanza, Starlet, Integra, Civic, Terios, Tercell, Pajero JR, Pajero 2-8, Micra 2001, Polo 1994, Discovery 3 2005, Opel Corsa 2002, Freelander u Ë™afna parts oË™ra. Triangle Truck tyres Šodda. Irrikorri gË™and Salvu Cassar GË™awdex. Çempel fuq 21 556674, 9947 5746 jew 9928 8699. AGR AUTO JAPANESE PARTS GĂ“ALL-KAROZZI InbiegË™u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ĂŒappuniâ„Śi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ â„Śjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutch-

BMW Mudell 530D (E39), diesel. 6 cylinder, erba’ bibien, tas-sena 1999. Kulur silver, air condition, sunroof, awtomatika jew gearbox manwali, alloy wheels, bil-Šild iswed, it-twieqi elettroniçi, radio, cd eçç. Kundizzjoni perfetta. Tpartit aççettat. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 9926 2807 Mutur bi tliet roti, Microcar Minarelli tas-sena 1980. Kulur isfar. Kundizzjoni perfetta. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 9926 2807. VW Polo Classic diesel. Kundizzjoni tajba, ftit mili. Prezz â‚Ź4,000. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 21 411 297 jew 7941 1297. DGĂ“AJJES Lança tal-fibre ta’ 21 pied minn tal-kaptan. Magna VM220HP u FMN 45HP. Kundizzjoni eççellenti. Çempel gË™al aktar dettalji fuq 7929 9232.

Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat. Ikollna wkoll salotti second

"1 1;ĂŒ . /ĂŒ$ ĂŒ"$"‰! 1 / ĂŒ, ./$"/ 1‡kĂŒ ‡ŠkxĂŒ ‘kXΞÂ@Â‘ĂŒ ž••ŠÅŊžškĂ‚ĂŒ@šbĂŒĂŽÂ‡kĂŒ ž••ŠÅŊžškĂ‚ĂŒÂžxĂŒ,ž‘ŠXkĂŒÂšÂžĂŽÂŠxĂ ĂŒĂŽÂ‡@ĂŽ_ĂŒÂŠÂšĂŒÂ‘ÂŠÂškĂŒĂžÂŠĂŽÂ‡ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ מ­k@ÂšĂŒ3ÂšÂŠÂžÂšĂŒ XĂŽĂŒÂŻ @­²ĂŒ}ĂŠÌ°ĂŒsĂŒ bkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒ @Ă‚bĂŒ@šbĂŒÂžĂŽÂ‡kĂ‚ĂŒ bkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒ žXוkšÎÅ_ĂŒÂškĂžĂŒ@­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒNĂ ĂŒÂšÂžÂšÂ‰ !@‘ÎkĂ…kĂŒ­kĂ‚Ă…ÂžÂšĂ…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kĂŒÂžxĂŒÂŠbkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒX@Ă‚bĂ…ĂŒ@šbĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒĂ‚k‰ŠÅÅ×kĂŒÂžxĂŒÂ‘ÂžĂ…ĂŽĂŒÂžĂ‚ĂŒĂ…ĂŽÂžÂ‘kÂšĂŒ ĂŒ @Ă‚bĂ…ĂŒÂžĂ‚ĂŒbĂ—kĂŒĂŽÂžĂŒ X‡@š kĂŒÂžxĂŒ@bbĂ‚kĂ…Ă…ĂŒ@šbĂ‹ÂžĂ‚ĂŒĂ…Ă—Ă‚Âš@•kĂŒĂ…Â‡@Â‘Â‘ĂŒNkĂŒ@XXk­ĂŽkbĂŒĂ—­ĂŒĂŽÂžĂŒ!žšb@Ă _ĂŒĂ?ÂĽĂ…ĂŽĂŒ kXk•NkĂ‚_ĂŒĂŒ@ĂŽĂŒĂŽÂ‡kĂŒ ² ²ĂŒ @Ă‚bĂ…ĂŒ $xyXkĂŒÂŠÂšĂŒ8@‘‘kĂŽĂŽ@_ĂŒ@šbĂŒĂ—­ĂŒĂŽÂžĂŒ!žšb@Ă ĂŒĂ•}ĂŽÂ‡ĂŒ kXk•NkĂ‚_ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ•_ĂŒ@ĂŽĂŒĂŽÂ‡kĂŒ ² ²ĂŒ @Ă‚bĂ…ĂŒ$xyXkĂŒÂŠÂšĂŒ8ŠXΊ@_ĂŒ žäž²ĂŒ

Il-Kumitat ta’ One Club sejjer jorganizza Weekend Break Half Board tal-Karnival filQawra Palace Hotel BuŠibba, fit-8, 9 u l-10 ta’ Frar, 2013

bkšÎŠÎà ËÂkŊbkšXkĂŒbžXוkÂšĂŽĂ…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒÂšÂžÂšÂ‰!@‘ÎkĂ…kĂŒ­kĂ‚Ă…ÂžÂšĂ…ĂŒĂ…Â‡@Â‘Â‘ĂŒNkĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kbĂŒNĂ ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ!ÂŠÂšÂŠĂ…ĂŽĂ‚Ă ĂŒÂžxĂŒ žÂkŠ ÂšĂŒ xx@ÂŠĂ‚Ă…ĂŒ@šbĂŒĂŽÂ‡kĂŒ ž••ŠÅŊžškĂ‚ĂŒÂžxĂŒ,ž‘ŠXk_ĂŒ@Ă…ĂŒÂŠÂšbŠX@ĂŽkbĂŒÂ‡kĂ‚kךbkĂ‚_ĂŒ@šbĂŒĂŽÂ‡kĂ‚kxžÂk_ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ bkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒ @Ă‚bĂ…ĂŒ$xyXkĂŒ žxĂŒĂŽÂ‡kĂŒ ‘kXΞÂ@Â‘ĂŒ$xyXkĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒÂšÂžĂŒÂ‘ÂžÂš kĂ‚ĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kĂŒÂŠbkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒX@Ă‚bĂ…ĂŒĂŽÂžĂŒÂšÂžÂšÂ‰!@‘ÎkĂ…kĂŒ­kĂ‚Ă…ÂžÂšĂ…ĂŒÂŻÂŠk²_ĂŒÂŠbkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒX@Ă‚bĂ…ĂŒ Nk@Šš ĂŒ@ĂŒÂšĂ—Â•NkĂ‚ĂŒkšbŠš ĂŒĂžÂŠĂŽÂ‡ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂ‘kĂŽĂŽkĂ‚ĂŒž ¿°ĂŒ@Ă…ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂĽĂ…ĂŽĂŒÂžxĂŒ @š×@Ă‚Ă _ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ?² ÞÞÞ²k‘kXΞÂ@‘² žĂ?²Â•ĂŽ

1 ĂŒ" 9ĂŒk‰. / " ĂŒ, .! 1ĂŒ/;/1 ! 1 ĂŒ" 9ĂŒk‰. / " ĂŒ, .! 1ĂŒ/;/1 !

PREZZ - G˙all-membri ta’ ONE CLUB KBAR ₏55 TFAL ₏27.50 (5 sa 12-il sena)

Ă…ĂŒ@‘Âk@bĂ ĂŒ@ššž×šXkbĂŒNĂ ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ žĂ?kš•kšÎ_ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ k­@ÂΕkÂšĂŽĂŒxÂžĂ‚ĂŒ ŠÎŠäkšÅ‡Š­ĂŒ@šbĂŒ Ă&#x;­@Ί@ĂŽkĂŒ xx@ÂŠĂ‚Ă…ĂŒ ÂŻ!ÂŠÂšÂŠĂ…ĂŽĂ‚Ă ĂŒÂžxĂŒ žÂkŠ ÂšĂŒ xx@ŠÂÅ°ĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒNkĂŒĂ‚kĂ…­ÂžÂšĂ…ŠN‘kĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒĂ‚k ŠÅÎÂ@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒÂžxĂŒÂŠbkšÎŠÎà _ĂŒĂžÂ‡ÂŠXÂ‡ĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒxÂžĂ‚Â•ĂŒ­@Ă‚ĂŽĂŒÂžxĂŒ ·kĂŒ­Ă‚žXkĂ…Ă…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ@­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂ‚kŊbkšXkĂŒbžXוkšÎÅ²ĂŒĂŒ1‡kĂŒk‰.kŊbkšXkĂŒ @Ă‚b_ĂŒĂžÂ‡ÂŠXÂ‡ĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒNkĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kb_ĂŒ ĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒĂ…kĂ‚Ă?kĂŒĂŽÂ‡kĂŒ­Ă—Ă‚­ÂžĂ…kĂŒxÂžĂ‚ĂŒNÂžĂŽÂ‡ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂŠbkÂšĂŽÂŠĂŽĂ ĂŒ@šbĂŒĂ‚kŊbkšXĂ ĂŒ­k•ŠÎ² ­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂškĂžĂŒk‰.kŊbkšXkĂŒ @Ă‚bĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒNkĂŒĂ‚kXkŠĂ?kbĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒ1‡ŠÂbĂŒ ÂžĂ—ÂšĂŽĂ‚Ă ĂŒ"@Ίžš@Â‘Ă…ĂŒ@Ă…ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒ 1‡×ÂÅb@Ă ĂŒÂĽĂŚĂŽÂ‡ĂŒ @š×@Ă‚Ă _ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ?²ĂŒĂŒ 3ĂŒÂš@Ίžš@Â‘Ă…ĂŒÂ•@Ă ĂŒĂ…Ă—NÂ•ÂŠĂŽĂŒĂŽÂ‡kÂŠĂ‚ĂŒ@­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒ@Ă…ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒ1Ă—kĂ…b@Ă ĂŒÂĽzĂŽÂ‡ĂŒ @š×@Ă‚Ă _ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ?²ĂŒ ÂžĂ‚Â•Ă…ĂŒ@Ă‚kĂŒ@Ă?@Š‘@N‘kĂŒxÂžĂ‚ĂŒbžÞš‘ž@bĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ žÂkŠ ÂšĂŒ xx@ÂŠĂ‚Ă…ĂŒ!ÂŠÂšÂŠĂ…ĂŽĂ‚Ă ĂŒĂžkNŊÎkĂŒ ÞÞÞ²xžÂkŠ š² žĂ?²Â•ĂŽĂŒÂžĂ‚ĂŒX@ÂšĂŒNkĂŒXž‘‘kXĂŽkbĂŒbŠÂkXĂŽÂ‘Ă ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ k­@ÂΕkÂšĂŽĂŒxÂžĂ‚ĂŒ ŠÎŠäkšÅ‡Š­ĂŒ@šbĂŒ Ă&#x;­@Ί@ĂŽkĂŒ xx@ŠÂŲ 1‡kĂŒĂ…kXΊžš_ĂŒĂžÂ‡ÂŠXÂ‡ĂŒÂŠĂ…ĂŒĂ‚kĂ…­ÂžÂšĂ…ŠN‘kĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kĂŒÂžxĂŒĂ‚kŊbkšXkĂŒbžXוkšÎÅ_ĂŒÂŠĂ…ĂŒÂž­kÂšĂŒxÂžĂ‚ĂŒN×ŊškĂ…Ă…ĂŒÂžÂšĂŒ !žšb@Ă _ĂŒ1Ă—kĂ…b@Ă _ĂŒ1‡×ÂÅb@Ă ĂŒ@šbĂŒ Šb@Ă ĂŒNkĂŽĂžkkÂšĂŒĂŚpĂ?ĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…ĂŒ@šbĂŒÂĽÂĽĂ?ĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…²ĂŒĂŒ ­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒ@Ă‚kĂŒĂŽÂžĂŒNkĂŒÂ•@bkĂŒ @ĂŽĂŒĂ?_ĂŒ @ÅΊ‘‘kĂŒ,‘@Xk_ĂŒĂ•ÂšbĂŒ ‘žžÂ_ĂŒ8@‘‘kĂŽĂŽ@_ĂŒĂžÂ‡ÂŠÂ‘kĂŒX@Ă‚bĂ…ĂŒX@ÂšĂŒNkĂŒXž‘‘kXĂŽkbĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒÂĽĂ‰Ă•_ĂŒ!k‘ŠÎ@ĂŒ/ĂŽĂ‚kkĂŽ_ĂŒ8@‘‘kĂŽĂŽ@²ĂŒ 1‡kĂŒ!ÂŠÂšÂŠĂ…ĂŽĂ‚Ă ĂŒÂžxĂŒ žÂkŠ ÂšĂŒ xx@ÂŠĂ‚Ă…ĂŒĂžÂžĂ—Â‘bĂŒÂ‘ÂŠÂ?kĂŒĂŽÂžĂŒÂšÂžĂŽÂŠxĂ ĂŒĂŽÂ‡@ĂŽĂŒÂŠÂšĂŒ­Ă‚k­@Ă‚@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡kĂŒÂškĂžĂŒĂ…Ă Ă…ĂŽk•_ĂŒĂŽÂ‡kĂŒĂ…@ŠbĂŒ Ă…kXĂŽÂŠÂžÂšĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒNkĂŒX‘žÅkbĂŒxÂžĂ‚ĂŒÂškĂžĂŒ@­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂ…ĂŒNkĂŽĂžkkÂšĂŒÂĽĂ…ĂŽĂŒ @š×@Ă‚Ă ĂŒ@šbĂŒÂ›ĂŽÂ‡ĂŒ @š×@Ă‚Ă _ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ?_ĂŒNÂžĂŽÂ‡ĂŒb@Ă Ă…²ĂŒ 1‡kĂŒĂ…kXĂŽÂŠÂžÂšĂŒĂžÂŠÂ‘Â‘ĂŒĂ‚k•@ÂŠÂšĂŒÂž­kÂšĂŒxÂžĂ‚ĂŒXž‘‘kXĂŽÂŠÂžÂšĂŒÂžxĂŒĂ‚kŊbkšXkĂŒ­kĂ‚Â•ÂŠĂŽĂŒb׊š ĂŒĂŽÂ‡ÂŠĂ…ĂŒ­kŠžbĂŒÂžÂšÂ‘à ² ÂžĂ‚ĂŒx×·kĂ‚ĂŒkš¡Ă—ŠÂŠkĂ…ĂŒ­Â‘k@Ă…kĂŒXžšÎ@XĂŽĂŒĂ•Ă•ĂŚĂŚÂĽpĂŚĂŚĂŒÂžĂ‚ĂŒNĂ ĂŒk•@ÂŠÂ‘ĂŒk.kŊbkšXk²Â•x@L žĂ?²Â•ĂŽĂŒ

"1 1 $"ĂŒ $ 3! "1/ĂŒ $.ĂŒ /; 3!ĂŒ/ ./ bkšÎŠyX@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒbžXוkÂšĂŽĂ…ĂŒxÂžĂ‚ĂŒ­kĂ‚Ă…ÂžÂšĂ…ĂŒĂ…kkÂ?Šš ĂŒ@Åà ‘×•_ĂŒ@šbĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂŽÂ‡ÂžĂ…kĂŒĂžÂ‡ÂžĂ…kĂŒ@­­Â‘ŠX@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒxÂžĂ‚ĂŒ@Ă…Ă Â‘Ă—Â•ĂŒ ‡@Ă…ĂŒNkkÂšĂŒĂ‚kxĂ—Ă…kbĂŒÂŠÂšĂŒĂŽkĂ‚Â•Ă…ĂŒÂžxĂŒ1‡kĂŒ.kxĂ— kkĂ…ĂŒ XĂŽ_ĂŒĂ…Â‡@‘‘_ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒĂ•ÂšbĂŒ @š×@Ă‚Ă _ĂŒĂ•ĂŚÂĽĂ?_ĂŒNkĂŒÂŠĂ…Ă…Ă—kbĂŒNĂ ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ

ž••ŠÅŊžškĂ‚ĂŒÂžxĂŒ,ž‘ŠXk_ĂŒÂŻ,ŠšXŠ­@Â‘ĂŒ ••Š Ă‚@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒ$xyXkĂ‚°_ĂŒ kšÎÂ@Â‘ĂŒ ••Š Ă‚@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒ$xyXk²ĂŒ"kĂžĂŒ@­­Â‘ŠX@šÎÅ_ĂŒ @Ă…ĂŒĂžkÂ‘Â‘ĂŒ@Ă…ĂŒĂŽÂ‡ÂžĂ…kĂŒ­kĂ‚Ă…ÂžÂšĂ…ĂŒ@‘Âk@bĂ ĂŒÂ‡ÂžÂ‘bŠš ĂŒĂŽÂ‡kĂŒ bkšÎŠyX@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒ žXוkÂšĂŽĂŒÂŻ žÂ?וkÂšĂŽĂŒĂŽ@ÂżĂŒ bkšÎŠyÂ?@ääÂ?žšŠ°ĂŒ އŠXÂ‡ĂŒÂ•@Ă ĂŒNkĂŒbĂ—kĂŒxÂžĂ‚ĂŒĂ‚kškĂž@‘_ĂŒÂškkbĂŒĂŽÂžĂŒ@­­Â‘Ă ĂŒ@ĂŽĂŒĂŽÂ‡kĂŒ kšÎÂ@Â‘ĂŒ ••Š Ă‚@ĂŽÂŠÂžÂšĂŒ$xyXk_ĂŒ,ž‘ŠXkĂŒ k@b¡Ă—@Ă‚ĂŽkĂ‚Ă…_ĂŒ ‘žÂŠ@š@ĂŒxĂ‚ÂžÂ•ĂŒ!žšb@Ă ĂŒĂŽÂžĂŒ Šb@Ă ĂŒNkĂŽĂžkkÂšĂŒĂŚpĂŚĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…ĂŒ@šbĂŒÂšÂžÂžÂšĂŒ@šbĂŒNkĂŽĂžkkÂšĂŒÂĽĂ?Ă?ĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…ĂŒ@šbĂŒÂĽĂŠĂŚĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…ĂŒ@Ă…ĂŒ ĂžkÂ‘Â‘ĂŒ@Ă…ĂŒÂžÂšĂŒ/@ĂŽĂ—Ă‚b@Ă Ă…ĂŒNkĂŽĂžkkÂšĂŒĂŚpĂŚĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…ĂŒ@šbĂŒÂĽĂ?ĂŚĂŚĂŒÂ‡Ă‚Ă…²ĂŒ ÂžĂ‚ĂŒx×·kĂ‚ĂŒkš¡Ă—ŠÂkĂ…ĂŒX@Â‘Â‘ĂŒÂžÂšĂŒĂŽk‘k­Â‡ÂžÂškĂŒ "ž²ĂŒĂ•Ă•Â›}Ă•ÂĽÂĽ}Ă‹zĂŒÂžĂ‚ĂŒk•@ÂŠÂ‘ĂŒÂžÂšĂŒXŠž²­ÂžÂ‘ŠXkL žĂ?²Â•ĂŽ

PREZZ GË™al min mhux membru â‚Ź2 iâ„Śjed Waqt il-weekend break nhar is-Sibt 9 ta’ Frar 2013, il-Kumitat ta’ ONE Club ser jorganizza lballu tal-karnival, bil-premijiet gË™all-aË™jar kostum gË™all-kbar u gË™at-tfal li se jkunu jattendu gË™al dan il-weekend break BISS. It-trofej Šentilment mogË™tija mingË™and MARINDEX Trophies tal-Gold Lady Jewellery taâ„Ś-Ă›ejtun.

Booking miftuË™ mingË™and il-helpers tas-soltu u mingË™and Alfred Chetcuti li tista’ ççempillu fuq 21 657 022 jew 9924 0855.


30.12.2012

Klassifikati SERVIZZI CARE & CURE GROUP LTD. Infermiera m˙arr©a, caring nies assistans, nannies, im˙arr©a biex iΩommu kumpannija, g˙ajnuna fid-djar u nightsitters. Servizzi ta’ 24 sieg˙a. G˙andna wkoll g˙all-kiri wheelchairs, hoists, comodes, walking frames u hospital beds. Çempel 21 376946 jew 9947 0178. CHASCLO WATERPROOFING, G˙al kull tip ta’ waterproofing fid-dar tieg˙ek, ikkuntattja lil Chasclo Waterproofing. G˙al xog˙ol ta’ membrane kif ukoll xog˙ol ta’ water proofing ie˙or bi snin twal ta’ esperjenza u xog˙ol kollu b’garanzija. Prezzijiet ra©onevoli u stimi b’xejn. Çempel 9949 0698. DAR GÓALL-ANZJANI Villa Robinich. Dar g˙all-anzjani b’atmosfera familjari fil-Fgura. Noffru kull g˙ajnuna lill-anzjani u dak kollu li jkollhom bΩonn b’dedikazzjoni kbira minn carers professjonali. Ikel jissajjar mill-kçina tag˙na stess u skont il-bΩonn ta’ kull individwu. Çempel fuq 21 666142 jew 79 666142 jew ibg˙at email fuq robinich@go.net.mt DAR GÓALL-ANZJANI Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bilku mditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nur ses u care wor kers 24 sieg˙a. Prez zi jiet ra©jonevoli li jibdew minn €23 kull persuna. Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq innumri 21454908, 21454858 jew inkella 7945 4908. DIVERTIMENT Nigret Night Club & Restaurant, 11 Labour Ave, Rabat. Nipprovdu g˙al kull tip ta’ funzjoni b˙al coffee mornings, high teas, lunches, dinner dances, hens u bachelors parties. Divertiment live kull nhar ta’ Ìimg˙a ma’ Freddie Portelli u DJ Nando. Is-Sibt line danc-

ing, country music u kull tip ta’ muΩika mis-snin sittin ma’ DJ Frans Grech. Tista’ tag˙Ωel minn à la carte menu , pasta, pizza, grills u light snacks . Çempel fuq 21454858, 21454908 jew 7945 4908.

dif u spezzjonijiet ta’ pajpijiet tad-drena©© permezz ta’ çertu cameras, tindif ta’ kanali taxxita u kif ukoll tbattil u tindif ta’ grease traps çempel 21 651029, 0042 1954 jew inkella fuq 9949 9714.

DS SERVICES G˙al kull tip ta’ lanscaping, gardening u bob cat hire. Çempel 7980 2289.

TISWIJIET B’esperjenza u fuq il-post tiswija fuq TVs LCDs, plasma, LEDs, microwaves u kull apparat elettroniku ie˙or. Çempel 9944 6918.

GOODY CATERERS Naççettaw ordnijiet g˙all-parties. Nag˙mlu kemm ikel u anke ˙elu. Nawgurawlek Milied Óieni u Sena mill-aqwa. G˙all-menu ssibuna fuq Facebook (Goody Caterers). Çemplu 21 895 724. INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti. Problemi ta’ kumpanniji jew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti. Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew www.privateinvestigation-malta.com MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars , strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra. Issibilna wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Fleur-de-Lys Rd. B’kara. Çempel fuq 21482796. TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group noffru servizz ta’ tag˙lim ta’ karozzi, muturi u mini buses. Kif ukoll kiri ta’ karozzi u taxi service. Prezzijiet jibdew minn €10. Çempel 9942 2422. jew www.tewmi.com TBATTIL TA’ FOSOS G˙al tbattil ta’ fosos u bjar, tin-

Kupun AvviΩi Klassifikati IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

boards suffetti, partitions, bulkheads u coving. Xog˙ol fuq aluminium b˙al twieqi, bibien, po©©amani u nets. Nag˙mlu wkoll tqeg˙din ta’ madum talart u tal-˙ajt, kif ukoll kmamar tal-banju. Çempel g˙al stima b’xejn fuq 7735 4586 jew 7996 0934. ZG COMPUTERS G˙al kull problema fil-kompjuter. Inkunu fuq il-post dik

33

il-©urnata stess. Çempel lil Chris fuq 9942 4703. Jing˙ata anti-virus b’xejn mas-servizz. XOGÓLIJIET Kumpannija ©dida qieg˙da tfittex nies biex ja˙dmu part-time. Ix-xog˙ol jikkonsisti parti minn fuq il-kompjuter u parti tbieg˙ il-prodotti tal-kumpannija. g˙al min hu nterssat ˙a jkun hemm laqg˙a. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 9957 9579.

TISWIJET G˙al tiswijiet ta’ kull tip jew ditta ta’ washing machines, çempel 7704 0083. WATERPROOF MEMBRANE WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Qormi, jispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membrane , damp proofing u rub be rised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz moderat. Çempel 21488972, 21438326, 9944 5527 jew 99493840. Id˙ol fis-sit www.wpMalta.com XOGÓOL TA’ ALUMINIUM G˙al kull xog˙ol ta’ aluminium shutters, kemm g˙ad-djar jew garaxxijiet. Nag˙mlu bibien g˙all-˙wienet, aperturi, roller shutters, g˙at-twieqi u bibien, roller u ceiling systems. Issibilna wkoll bibien li jifil˙u n-nar, aluminium b’thermal insulation biex tnaqqas is-s˙ana fis-sajf u l-kes˙a fix-xitwa, u ma jag˙mlux condensation. Stimi b’xejn. S. Mifsud, A42 Industrial Estate, ilMarsa. Çempel 21 226320, 21 227196 jew 9989 1800. horvin@waldonet.net.mt jew www.horvin.eu XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Çempel lil Jason fuq 21 432352 jew 9947 9167. XOGÓOL TA’ KISI, MADUM U ALUMIUNIUM G˙al kull tip ta’ xog˙ol ta’ kisi bil-©ibs, frakass u graffiato, fuq il-fil, tibjid, tik˙il, gypsum

Offerta 1: ©img˙a wa˙da

- €3.50

Offerta 2: 5 ©img˙at

- €14

Offerta 3: 13-il ©img˙a

- €30

Offerta 4: 26 ©img˙a

- €56

Offerta 5: 52 ©img˙a

- €93

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd,

KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun. ÓMR 1717


34

30.12.2012

Almanakk

Ritratt mill-antik IT-TEMP GÓAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

16°C

15 °C

16 °C

11 °C

10°C

11 °C

TWISSIJIET: Xejn L-OGÓLA TEMPERATURA: 16 °c L-INQAS TEMPERATURA: 10 °c UV INDEX: 2

HI SITWAZZJONI ÌENERALI: Arja ta’ pressjoni baxxa bejn il-Greçja u l-Libja ftit ser tiççaqlaq filwaqt li firxa t’arja ta’ pressjoni LO g˙olja ser testendi minn Spanja sal-Libja TEMP: Ftit imsa˙˙ab

Il-Óamis

VIÛIBBILTÀ: Tajba

Il-Ìimg˙a

Is-Sibt

RIÓ: Óafif g˙al moderat mit-Tramuntana li jsir ˙afif wara nofsinhar BAÓAR: Moderat g˙al qawwi IMBATT: Baxx mill-Grigal TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 17°c

HI

16 °C

18 °C

17°C

LO

10 °C

10°C

10°C

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd

SpiΩeriji li jift˙u nhar l-Ewwel tas-Sena

Regent Pharmacy 70, Triq Il-Merkanti, il-Belt Valletta San Raffaele Pharmacy, 247 Triq Óal Qormi, il-Marsa Fatima Pharmacy Triq iΩ-Ûonqor Santa Venera Rational Pharmacy 74/75, Triq il-Wied, Birkirkara Regal Pharmacy 39B, Triq Antonio Bosio, l-Imsida Lourdes Pharmacy Triq in-Naxxar, San Ìwann Wales Pharmacy 183, Triq Manwel Dimech, Tas-Sliema Balzan Pharmacy 70, Triq San Fran©isk, Óal-Balzan Rotunda Pharmacy 7, Triq il-Kungress Ewkaristiku, il-Mosta Village Pharmacy 116, Main Street, il-Mellie˙a St. Monica Pharmacy 157, Triq Santa Monica, Paola Alpha Pharmacy ‘Maria Immaculata’, Triq Cospicua k/m Vjal il-Kottoner, il-Fgura May Day Pharmacy, Triq il-Vittorja, ÓaΩ-Ûabbar Pompei Pharmacy 28, Xatt is-Sajjieda, Marsaxlokk St. Andrew’s Pharmacy 25, Triq Dun Pawl, Óal Luqa Tal-Grazzja Pharmacy Triq Fran©isk Farrugia, ÓaΩ-Ûebbu© Central Pharmacy, Triq G˙ajn Kajjet, ir-Rabat Palm Pharmacy 2, Triq Palma, ir-Rabat, G˙awdex Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 ta’ April 1688, in-Nadur, G˙awdex

Waterfront Dispensary, Forni 2I, Pinto Wharf, Floriana Trinity Pharmacy, 32 Triq il-Marsa, Marsa Pinto Pharmacy, 43, Triq San Bastjan, Óal Qormi Holy Cross Pharmacy, 37, Triq il-Kbira, Birkirkara Mayer Pharmacy, 33, Ix-Xatt ta’ Xbiex, l-Imsida Lourdes Pharmacy, Triq in-Naxxar, San Ìwann Norman’s Pharmacy, 133, High Street Tas-Sliema Iklin Pharmacy, Triq Geronimo Abos, l-Iklin Sta. Margherita Pharmacy, Vjal il-Qalbiena Mostin, Santa Margherita Estate, il-Mosta St. Paul’s Bay Pharmacy, 504, Triq il-Kbira, San Pawl il-Ba˙ar Brown'’s Pharmacy, 45, Paola Hill, Paola Victory Pharmacy, 32, Triq il-Vitorja, l-Isla Polymer, Triq ix-Xag˙jra, ÓaΩ-Ûabbar Martin’s Pharmacy, 182, Triq BirΩebbu©a, BirΩebbu©a Kirkop Pharmacy, 9, Triq il-Parroçça, Óal Kirkop Santa Marija Pharmacy, 40, Triq l-G˙asfura, ÓaΩ-Ûebbu© St. Anthony Pharmacy, 18 Triq il-Kbira, Rabat Malta Palm Pharmacy, 2, Triq il-Palma, ir-Rabat, G˙awdex Tony's Pharmacy, Egret Court, Triq il-Wied, Marsalforn G˙awdex

Lottu

79

77

06

48

26

Super 5

08

34

06

13

03

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

Karozza antika ta’ Tas-Sliema, g˙addejja minfejn il-Mall, il-Furjana

G˙awma g˙all-karità Illum il-Óadd 30 ta’ Diçembru, fid-9.30am, fi Triq it-Torri, TasSliema, il-grupp Thomas Smith se jippreΩenta l-14-il edizzjoni tal-g˙awma annwali tal-Milied, g˙all-karità. Ir-re©istrazzjoni tibda fid-9.30am u l-President ta’ Malta George Abela mistenni jniedi l-g˙awma g˙all-karità fl-10.30am. Min se jipparteçipa hu mitlub ja˙seb kmieni min˙abba l-ipparkjar. Wirja ta’ maxturi B˙alissa, l-Awtorità Maltija tat-TuriΩmu qed torganizza l-Wirja tal-Maxturi fil-Ber©a tal-Italja, fi Triq Merkanti l-Belt Valletta. Ilwirja tibqa’ miftu˙a sas-6 ta’ Jannar li ©ej. Wirja ta’ presepju Sal-Óadd 6 ta’ Jannar, f’St Mary, Triq il-Kurat Calleja l-Mosta, g˙addejja wirja ta’ presepji. Il-˙inijiet tal-ftu˙ mit-Tnejn salÌimg˙a jkunu bejn il-5.00 u t-8.00pm u s-Sibtijiet, Ódud u Festi, mill-10.00am sa nofsinhar u mill-5.00 sat-8.00pm. Esibizzjoni bil-Pastel fil-Cavalieri Hotel Fil-lukanda Cavalieri San Giljan hemm wirja mtella’ minn grupp ta’ artisti li jiffurmaw is-Soçjeta’ tal-Pastel ta’ Malta. Din lG˙aqda ilha mwaqqfa mis-sena 2006 u t˙addan numru ta’ artisti li juΩaw dan il-medium sabiex jesprimu ru˙hom artistikament. Kemm ilha mwaqqfa din l-g˙aqda tellg˙et ˙ames esibizzjonijiet u din hi is-sitt wahda. Il-membri ta’ din l-ghaqda jiltaqghu darba fix-xahar minbarra fil-jiem tas-sajf. F’dawn il-laqg˙at ikunu organizzati sessjonijiet ta’ tpin©ija, jiddiskutu x-xog˙ol ta’ xulxin u jiskambjaw tekniki ©odda f’dan il-medium. F’din l-edizzjoni tal-esibizzjoni annwali qed jie˙du sehem 21 artist, ilma©©oranza Maltin. L-esibizzjoni hi miftu˙a 24 sieg˙a kuljum u nfet˙et g˙all-pubbliku fit-8 ta’ Diçembru. Hi tibqa’ miftu˙a sas-17 ta’ Jannar li ©ej. G˙al aktar informazzjoni wie˙ed jista’ jid˙ol fuq is-sit elettroniku www.pastelsocietyofmalta.org fejn jista’ jniΩΩel applikazzjoni sabiex jissie˙eb b˙ala membru. The Curse of Snow White B˙alissa u sas-6 ta’ Jannar, fit-Teatru Manoel, il-kumpannija Masquerade, li qed tiççelebra l-15-il sena tag˙ha se tippreΩenta l-pantomima The Curse of Snow White ta’ Malcolm Galea. Snow White tg˙ix hajja le©©endarja ma’ missierha u ommha tarrispett f’kastell spettakulari. IΩda tirrealizza li s-sbu˙ija le©©endarja tag˙ha hi aktar ta’ se˙ta milli don, meta ti©bed çerta g˙ira sewda li ©©ibha aktar qrib il-periklu. Il-kast jinkludi lil Colin Fitz (id-dama), Rachel Fabri (Snow White), Andre Agius (il-Prinçep), Steve Hili (il-Mera), Katherine Brown (irRe©ina), Joe Depasquale, Steffi Thake, Louis Cassar u Joseph Zammit. Direzzjoni ta’ Anthony Bezzina u koreografija ta’ Lee McCallion. Muzika mmexxija minn Kevin Abela. Biljetti jinkisbu b’telefon 21246389 jew online minn www.teatrumanoel.com.mt Wirja ta’ Water Colours Fil-Gallarija tal-Arti, fir-Rabat G˙awdex, l-artist Tonio Mallia qed jesebixxi numru ta’ water colours. Permezz tag˙hom jag˙ti deskrizzjonijiet tal-kwalitajiet ˙arxin tal-artijiet Maltin u l-irdumijiet mikwija bix-xemx u fl-istess waqt mikula mir-raxx tal-ilma miela˙ tal-ba˙ar. Joffri wkoll studju tas-s˙ab li jinbidel minn sta©un g˙all-ie˙or. L-istess arti sservi b˙ala testment ta’ dak li darba kienet is-sbu˙ija tal-ambjent lokali u x-xenarju Malti.

3.01.1935 – Twieled Lino Cassar ©urnalist u kritiku tal-films

31.12.1929 – Twieldet l-attriçi Vitorin Galea


30.12.2012

Sports

35

UNURI OLIMPIÇI

Unur g˙all-atleti Olimpiçi Wiggins, Storey u Ainslie

SARAH STOREY

Bradley Wiggins g˙adu ma jistax jemmen li ©ie ma˙tur kavallier. Wiggins le˙aq kavallier çiklist wara sena ta’ suççessi inkredibbli fejn Ωied massuççessi personali tieg˙u preçedenti. Il-medalja taddeheb miksuba fit-time trial fl-Olimpijadi ta’ Londra 2012 kif ukoll ir-reb˙a storika li kiseb f’Lulju 2012 fit-Tour de France. Wiggins, ta’ 32 sena kiseb ir-raba’ medalja tieg˙u taddeheb fl-Olimpijadi 2012 sabiex sar ukoll l-ewwel champion IngliΩ li reba˙ itTour de France. Wiggins qal li qatt ma kien jimma©ina li ser ikollu lunur kbir f’˙ajtu li ji©i mog˙ti kavallerat. Ammetta li hija ˙a©a ferm sabi˙a u inkredibbli li pajjiΩu wera l-apprezzament tas-suççessi tieg˙u b˙ala atleta b’dan il-mod, l-og˙la presti©ju li qatt seta’ jikseb f’˙ajtu kollha, fit-12-il sena ta’ dixxiplina u ta˙ri©. Sarah Storey ukoll kisbet log˙la presti©ju g˙al atleta wara li ©iet ma˙tura dama bis-serje ta’ suççessi li kellha fil-Paraolimpijadi ta’ Londra fejn kisbet xejn inqas minn 4 medalji tad-deheb fiç-çikliΩmu li Ωiedet mal-lista ta’ tnejn o˙ra li kienet reb˙et preçedentement f’Beijing fl2008. Qabel qelbet g˙al para-çikliΩmu, Storey reb˙et 5 medalji Paraolimpiçi taddeheb fl-g˙awm. Hija kisbet tnejn f’Barçellona fl-1992 u 3 fil-log˙ob f’Atlanta fl-1996. Ainslie, mag˙ruf fid-dinja tal-isport tal-ba˙ar g˙andu medalji Olimpiçi aktar minn kwalunkwe ba˙ri ie˙or. Wara li kiseb medalja talfidda f’Atlanta fl-1996, huwa kiseb wa˙da tad-deheb f’Sydney, Ateni, Beijing u Londra. L-atleta ta’ 35 sena, li rtira mit-tba˙˙ir Olimpiku f’Novembru, ametta b˙al Wiggins li, qatt ma kien jo˙lom li kien ser ji©i ma˙tur kavallier meta beda l-karriera tieg˙u f’dan l-isport aktar minn g˙oxrin sena ilu. Ainslie li ser jipprova jirba˙ lAmericas Cup 2013 qal li dan huwa unur kbir g˙alih.

BRADLEY WIGGINS


36

30.12.2012

Sports

KAMPJONAT PREMIER

Reb˙a g˙at-timijiet ta’ Manchester Manchester United komplew isa˙˙u posthom fil-quççata talklassifika bir-reb˙a kontra WBA ©ewwa darhom bl-iskor ta’ 2-0. United marru minn fuq meta Young xuttja ballun, li ˙abat ma’ sieq difensur McAuley, sabiex g˙amel awto gowl g˙all-WBA fid-9 minuta. It-tieni gowl wasal fl-a˙˙ar ˙inijiet minn Van Persie minn tarf il-kaxxa l-kbira meta tefa’ lballun fix-xibka bix-xellug. Il-log˙ba bejn Norwich u Manchester City kienet wa˙da b’˙afna gowls fejn Man. City ˙er©u rebbie˙a barra minn darhom bl-iskor ta’ 3-4. Man City fet˙u tajjeb fit-tieni minuta meta Aguero g˙adda l-ballun minn fuq il-lemin g˙ax-xellug, Silva ta kross fil-baxx lil Dzeko sabiex feta˙ l-iskor g˙as-City. Ûew© minuti wara, Dzeko rdoppja meta rçieva pass minn g˙and Aguero. Fil-14-il minuta, Pilkington skurja minn free-kick dirett fejn il-ballun ˙abat ma’ Clichy. Aguero g˙amilhom 3-1 g˙al City meta avvanΩa u flickja l-ballun ©ewwa x-xibka fil-50 minuta. Russell Martin naqqas ilmar©ini tal-iskor fit-63 minuta minn gowl bir-ras. Fuq xutt ta’ Dzeko, Bunn g˙amel awtogowl sabiex sa˙˙a˙ il-vanta©© tas-City g˙al erbg˙a gowls fis-67 minuta. Martin issi©illa l-partita meta skurja t-tieni gowl tieg˙u fil-75 minuta. It-Tottenham ˙ar©u rebbie˙a fl-Istadium of Light kontra Sunderland bl-iskor ta’ 1-2.

Sunderland marru minn fuq minn O’Shea fl-40 minuta, wara li l-gowler ta’ Tottenham Lloris laqa’ parzjalment daqqa ta’ ras ta’ Fletcher u mir- rebound, O’Shea ma falliex. F’temp ta’ tlett minuti, Tottenham dawru l-log˙ba fit-48 u fil-51 minuta meta Cueller g˙amel awto-gowl billi tefa’ birras ©ox-xibka tieg˙u stess minn korner, filwaqt li Lennon skurja l-gowl tar-reb˙a fuq azzjoni personali. Mignolet salva gowl çert meta laqa’ xutt ta’ Defoe. Aston Villa qalg˙u ˙mistax-il gowl f’temp ta’ ©img˙a bl-a˙˙ar tlieta ji©u ©ewwa Villa Park kontra Wigan, fejn Villa tilfu ©ewwa darhom bl-iskor ta’ 0-3. Ramis skurja bir-ras biex feta˙ liskor g˙al Wigan. Villa kellhom gowl ta’ Benteke im˙assar fuq offside. Kien Boyce li rdoppja fit-52 minuta u Kone g˙amilhom tlieta meta qabeΩ Ωew© difensuri bil-gowler b’kollox qabel ma’ tefa’ ©ewwa fis-56 minuta. Fulham tilfu ©ewwa darhom kontra Swansea bl-iskor ta’ 1-2 wara serje ta’ Ωbalji minn na˙a ta’ Stockdale. Swansea marru minn fuq wara li Stockdale laqa’ parΩjalment u Graham ma falliex mir-rebound fil-viçin fid-19il minuta. It-tieni gowl wasal minn xutt minn barra l-kaxxa ta’ Guzman wara Ωball difensiv ta’ Stockdale. Fulham naqqsu lmar©ini tal-iskor wara ta˙wida fil-lasta ta’ Swansea fejn Ruiz sab ix-xibka fis-56 minuta.

Van Persie jiççelebra kkonferma r-reb˙a ta’ Manchester United Berbatov kellu gowl im˙assar fuq offside. Reading reb˙u lil West Ham bil-gowl uniku ta’ Pogrebnyack. Wara Ωball difensiv ta’ Collins, il-plejer ta’ West Ham Pogrebnyack po©©a lir-Reading minn fuq. Dan kien it-tielet gowl ta’ Pogrebnyack fil-kampjonat ma’ Reading. u b’din irreb˙a, Reading kisbu l-ewwel punti wara erbg˙a telfiet konsekuttivi. L-isfida bejn Stoke u Southampton baqg˙et g˙addejja sal-

It-tim ta’ ta˙t is-17 -il sena tal-Valletta aktar kmieni dan ix-xahar kellu mawra ta’ suççess flIngilterra. IΩ-Ωg˙aΩag˙ Beltin lag˙bu Ωew© partiti u reb˙uhom it-tnejn. L-ewwel wa˙da kienet kontra ‘Battersea’ u reb˙u bi skor ta’ 3-2, filwaqt li fit-tieni log˙ba kontra ‘London Diamonds’ reb˙u bliskor ta’ 4-1. Id-19 -il plejer kienu akkumpanjati mill-©enituri tag˙hom u l-grupp kien immexxi millkowç Michael Degiorgio.

TIÌRIJIET TAZ-ÛWIEMEL

12-il ti©rija fl-a˙˙ar programm tas-sena 2012 Illum fil-Marsa jkollna s-60 Laqha tal-istagun li se jkun fiha 12-il tigrija. Il-programm jibda fis-13.00. L-ewwel ti©rija: Klassi Bronze tibda fis-13.00 fuq distanza ta’ 2140 metru. It-tieni ti©rija: Klassi Silver tibda fis-13.20 fuq distanza ta’ 2140 metru. It-tielet ti©rija: Klassi Bronze li tibda fis-13.40 fuq distanza ta’ 2140 metru. Ir-raba’ ti©rija: Klassi Copper li tibda fis-14.00 fuq distanza ta’ 2140 metru Copper Owners Race Il-˙ames ti©rija: Klassi Bronze li tibda fis-14.20 fuq distanza ta’ 2140 metru, Bronze Owners Race. Is-sitt ti©rija: Klassi Silver li tibda fit-14.40 fuq distanza ta’ 2140 metru, Silver Owners Race. Is-seba’ ti©rija: Klassi Silver li tibda fit-15.00 fuq distanza ta’ 2140 metru, Silver Owners Race. It-tmien ti©rija: Klassi Gold li tibda fit-15.25 fuq distanza ta’ 2140 metru, Gold Owners Race. Id-disa’ ti©rija: Klassi Premier li tibda fl-15.55. fuq distanza ta’ 2640 metru, V.O.B Grand Final. L-g˙axar ti©rija: Klassi Silver li tibda fl-16.25 fuq distanza ta’ 2140 metru. Il-˙dax il-ti©rija: Klassi Gold li tibda fil-16.40 fuq distanza ta’ 2140 metru. It-tnax il-ti©rija: Klassi Silver li tibda fil-17.00 fuq distanza ta’ 2140 metru.

a˙˙ar minuta tal-log˙ba fejn Jerome ©ab id-draw g˙al Stoke fil-˙in miΩjud. Kien Lambert li feta˙ l-iskor g˙al Southampton fl-10 minuta tal-log˙ba minn first timer wara li rçieva kross mix-xellug. Stoke ma tantx damu ma ©abu d-draw permezz ta’ Jones sitt minuti wara bit-takkuna. Rodriguez tefa’ lil Southampton minn fuq fl-24 minuta meta lballun ˙abat mal-lasta fuq clearance ˙aΩina ta’ difensur ta’ Stoke sabiex sabha façli immens jiskura b’lasta vojta quddiemu. Southampton komplew iΩidu lvanta©© tag˙hom meta Wilkinson ikommetta awtogowl fis-36 minuta. Wara ta˙wida fil-lasta, Upson naqqas id-distakk tal-iskor g˙al Stoke fis-67 minuta meta skurja millviçin. Minkejja li Stoke kienu plejer minn ta˙t billi tkeççielhom Nzonzi fil-71 minuta, u fliΩvanta©© li soffrew awto-gowl, huma rnexxielhom idawwru telfa f’draw fil-˙in miΩjud permess ta’ Jerome b’xutt sabi˙ minn barra l-kaxxa. Ìewwa l-Emirates Stadium iltaqg˙u Arsenal u Newcastle f’sfida li spiççat f’xalata ta’ gowls. Arsenal ˙ar©u rebbie˙a bl-iskor sabi˙ ta’ 7-3 fejn Walcott g˙amel hat-trick u

KLASSIFIKA PREMIERSHIP

RIÛULTATI Sunderland v Tottenham A. Villa v Wigan Fulham v Swansea Man. Utd. v WBA Norwich v Man. City Reading v West Ham. Stoke v Southampton Arsenal v Newcastle

1-2 0-3 1-2 2-0 3-4 1-0 3-3 7-3

FIXTURES ILLUM: Everton v Chelsea QPR v Liverpool

Giroud doppjetta flimkien ma’ gowls ta’ Podolski u Chamberlain. Fl-20 minuta nfeta˙ liskor minn Walcott g˙allArsenal minn kontrattakk veloçi. It-tieni gowl wasal Ωew© minuti qabel tmiem l-ewwel taqsima fejn Ba ©ab id-draw g˙al Newcastle minn free-kick. Kien Chamberlain li re©a tefa’ lill-Arsenal fil-vanta©© fil-50 minuta tal-log˙ba minn ballun ta’ Cazorla minn xutt b’sa˙˙tu. Wara disg˙a minuti, Newcastle re©g˙u ©abu d-draw bissa˙˙a ta’ Marveaux li da˙˙al xutt b’sa˙˙tu ta’ Obertan fixxibka wara li dan tal-a˙˙ar g˙eleb lil Sagna. Podolski tefa’ lil Arsenal fil-vanta©© fl-64 minuta wara li sab xibka vojta Wara biss ˙ames minuti, Ba re©a’ ©ab id-draw ta’ 3-3 g˙al Newcastle bit-tieni gowl tieg˙u f’din il-partita. Imma Arsenal dehru ddeterminati li jiksbu ttlett punti wara li fl-a˙˙ar g˙axar minuti komplew iΩidu lvanta©© tag˙hom fuq Newcastle b’erbg˙a gowls o˙ra. Walcott g˙amilhom erbg˙a fit-73 minuta u l-plejer Giroud kompla jΩid il-vanta©© ta’ Arsenal meta g˙amel doppjetta fl-84 u fis-87 minuta. Walcott g˙aqqad il-hat-trick meta sab ixxibka fil-˙in miΩjud.

14:30 17:00

L Manchester United 20 Manchester City 20 Tottenham Hotspur 20 Chelsea 18 Arsenal 19 Everton 19 WBA 20 Stoke City 20 Swansea City 20 Liverpool 19 Norwich City 20 West Ham United 19 Sunderland 20 Fulham 20 Newcastle United 20 Wigan Athletic 20 Aston Villa 20 Southampton 19 Reading 20 Queens Park Rangers19

R D 16 1 12 6 11 3 10 5 9 6 8 9 10 3 6 11 7 7 6 7 6 7 6 5 5 7 5 6 5 5 5 3 4 6 4 5 2 7 1 7

T 3 2 6 3 4 2 7 3 6 6 7 8 8 9 10 12 10 10 11 11

F 50 38 36 37 39 32 28 21 29 28 23 22 21 30 26 22 15 26 22 16

K 28 19 26 17 21 23 25 17 24 26 32 23 26 36 37 35 39 37 37 33

DG 22 19 10 20 18 9 3 4 5 2 -9 -1 -5 -6 -11 -13 -24 -11 -15 -17

P 49 42 36 35 33 33 33 29 28 25 25 23 22 21 20 18 18 17 13 10


30.12.2012

Sports

37

TENNIS

Nadal mhux se jie˙u sehem fl-Australian Open Rafael Nadal tilef iç-çans li jipparteçipa fl-Australian Open f’Jannar li ©ej, wara li ˙akmu virus fl-istonku waqt li kien qieg˙ed fit-triq it-tajba li jirkupra minn injury f’irkobbtu. Nadal, ta’ 26 sena, meqjus l-atleta numru wie˙ed tat-tennis, ilu jsofri minn tendonitis f’irkobbtu x-xellugija minn Ìunju li g˙adda wara t-telfa fit-tieni rawnd ta’ Wimbledon. Min˙abba l-injury, l-Ispanjol li reba˙ 11-il avvenimenti Grand Slam, kellu jirtira kemm mill-London 2012 u l-US Open. Nadal kellu sa˙ansitra jirrifjuta li jipparteçipa fil-kampjonat ta’ Abu Dhabi li sar fis-27 ta’ Diçembru. Huwa qal li rkobbtu hija ˙afna a˙jar imma l-proçess ta’ riabilitazzjoni kellu jieqaf ˙esrem wara li ˙akmu dan il-virus li ˙assarlu l-festi u ma ppermettilux li jag˙mel it-ta˙ri© me˙tie© din il-©img˙a. Nadal jinsab iddispjaçut illi mhux ser ikun jista’ jipparteçipa fl-Australian Open kif kien ori©inaljament ippjanat. Nadal, li reba˙ l-Australian Open fl-2009, ma ˙ax sehem ukoll fl-ATP World Tour Finals f’Londra din is-sena.

SERIE A

Juventus Champions tax-xitwa

Juventus, iç-Champions tax-xitwa, jinsabu 8 punti filvanta©© fuq Lazio. Fl-ewwel parti tal-kampjonat, Juventus kienu l-aktar tim konvinçenti fis-Serie A fejn il-kowç tag˙hom Conte issa qieg˙ed jer©a’ jokkupa postu b˙ala kowç wara li spiççatlu s-sospensjoni li kellu min˙abba tbag˙bis ta’ log˙ob. B˙as-soltu, f’nofs il-kampjonat ikun hemm tibdil ta’ kowçis wara li jkunu ddiΩappuntaw fir-riΩultati rispettivi tag˙hom. Fost dawn il-kowçis, kien hemm Ferrara ta’ Sampdoria, Cosmi ta’ Siena u Di Canio ta’ Genoa li

posthom ©ew me˙udin minn Delio Rossi, Iacchini u Del Neri rispettivament. Pescara ˙atru kowç ©did, Bergodi wara li l-eks kowç tag˙hom Stroppa irreΩenja. Napoli kellhom Ωew© punti mnaqqsa wara li nsatbu ˙atja li ma rrappurtawx fuq l-abbuΩ tal-plejers Cannavaro u Gravia, li nstabu ˙atja ta’ tbag˙bis tallog˙ob kontra Sampdoria fl-2010. Il-plejers ©ew sospiΩi sal-a˙˙ar tal-ista©un. Fil-qieg˙ il-klassifika jinsabu Palermo, Genoa u Siena. Palermo qed isibuwha diffiçli din is-sena jer©g˙u

BUNDESLIGA

X’©ara matul l-2012 Il-league ÌermaniΩ jer©a’ jissokta fit-18 ta’ Jannar filwaqt li fil-perijodu ta’ dan il-waqfien, diversi timijiet ser ikunu g˙addejjin bit-training camps fl-ewwel ˙mistax tas-sena. Wara 17-il log˙ba, Bayern Munich jidhru li ser ikunu favoriti netti g˙al kampjonat tal-Bundesliga meta jinsabu disg˙a punti quddiem l-aktar tim viçin tag˙hom, Bayern Leverkusen. Fit-taqtieg˙a tal-kampjonat, insibu ukoll liç-Champions Borussia Dortmund li jinsabu fit-3 post, 12-il punt ta˙t il-leaders. Eintracht Frankfurt kienu s-sorpriΩa ta’ dan l-ista©un. Filfatt, jinstabu fit-tielet post ma’ Dortmund bl-istess punte©©. Fil-qieg˙ tal-klassifika, insibu tlett timijiet ta’ Hoffenheim, Augsburg u Furth rispettivament. Hoffenheim kienu d-diΩappunt s’issa f’dan l-ista©un meta tilfu ˙dax-il log˙ba, sitta minnhom jaslu fl-a˙˙ar sitt ˙ar©iet tag˙hom. G˙aldaqstant, Hoffenheim ˙atru lil Marco Kurz, kowç ©did mill-ewwel ta’ Jannar sabiex ˙a post l-interim kowç Frank Kramer wara t-tkeççija ta’ Markus Babbel fit-3 ta’ Diçembru li g˙adda. Tim ie˙or li ddiΩappunta kien Wolfsburg li jinsabu fit-taqtieg˙a tar-relegation, ˙ames punti ‘l bog˙od minn Hoffenheim. Wolfsburg li kienu Champions tal-Bundesliga g˙all-unika darba tag˙hom fl-2009, issa ˙atru huma ukoll kowç ©did, Deiter Hecking. Kienet sorpriΩa però li dan it-tim reba˙ l-a˙˙ar Ωew© log˙biet barra minn daru kontra B. Dortmund u Hoffenheim.

jirkupraw, filwaqt li Fiorentina qed jag˙tu sfida g˙attitlu tal-kampjonat meta jinsabu fit-tielet post. It-tim tal-Inter, g˙alkemm reb˙u lill-Juventus qeg˙din isibuwha diffiçli ma’ timijiet inqas kwotati minnhom fejn s’issa di©à tilfu ˙ames log˙biet. Il-©irien tag˙hom Milan kellhom bidu diΩastruΩ, imma f’dawn l-a˙˙ar ˙ar©iet tag˙hom kisbu riΩultati tajba sabiex issa jinsabu fis-7 post tal-klassifika. Tim ie˙or li qed jikkonvinçi dan l-a˙˙ar huwa dak ta’ Roma fejn fl-a˙˙ar sebg˙a ˙ar©iet tag˙hom reb˙u sitt darbiet.


38

30.12.2012

Sports

PREMIERSHIP

Óarsa lejn il-fuTbol Tal-premier malTi

Tispikka l-inkonsisTenza Çertament li qatt ma niftakar li fil-log˙ob tal-Premier hawn Malta kien hawn daqstant timijiet li qed ikunu inkonsistenti fil-log˙ob tag˙hom. Din il-‘marda’ donnha li ˙akmet il-parti l-kbira tat-timijiet, g˙all-inqas bejn it-18 ta’ Awwissu u t-23 ta’ Diçembru 2012, wara li kull tim lag˙ab 16-il partita. ‘Il quddiem g˙ad irridu naraw. Imma f’dan il-perijodu tal-ista©un tal-futbol kellna l-a˙bar poΩittiva tal-pro©ett brillanti li da˙lu g˙alih Tarxien Rainbows meta fl-a˙˙ar xhur, in-nursery tag˙hom organizzat b’suççess futbol g˙al persuni down syndrome. Prosit tassew Rainbows.

VALLETTA Iç-champions Valletta donnu li kienu l-aktar effettwati minn din l-inkonsistenza fil-log˙ob. Wara sta©un tajjeb ˙afna s-sena l-o˙ra, li fih il-Valletta ddominaw u meritatament reb˙u l-kampjonat, dan l-ista©un, g˙alkemm bdew tajjeb, f’daqqa wa˙da g˙erqu f’din l-inkonsistenza fillog˙ob, anki qabel ma bdew jitilfu l-punti. Ûgur li ˙add mill-partitarji akkaniti taç-Champions m’hu se jmerina meta ng˙idu li t-tim beda jikseb riΩultati mhux sodisfaçenti, anki jekk kienu reb˙iet, minn qabel tilef l-ewwel Ωew© punti fiddraw kontra B’Kara wara li kienu reb˙u l-ewwel sitt partiti talKampjonat. Wara dan waslu g˙al erba’ draws wara xulxin biex anki waslet l-ewwel telfa kontra l-Mosta u wara reb˙a, re©g˙u tilfu, pjuttost b’mod diΩastruΩ kontra l-Melita u draw kontra r-Rabat Ajax, iΩΩew© timijiet ta’ qieg˙ il-klassifika. Minkejja dan kollu l-Valletta g˙adhom biç-çans li jiddefendu ttitlu ta’ Champions b’suççess peress li huma xorta spiççaw ssena 2012 fit-tieni post tal-klassifika, Ωew© punti biss ta˙t il-leaders Hibernians. Hawn irridu nsemmu li Valletta fil-bidu talista©un kellhom l-a˙jar akkwisti ta’ plejers, iΩda issa l-kowç Mark Miller g˙andu bicca xog˙ol iebsa quddiemu min˙abba din innuqqas ta’ konsistenza fit-tim u l-punti li mhux ©ejjin.

TARXIEN RAINBOWS It-tim ta’ Clyde Mizzi, li ma bediex mar-Rainbows mill-bidu tal-ista©un peress li dawn kienu bdew ta˙t Danilo Doncic, huwa tim mhux mibni g˙ar-reb˙ tal-unuri g˙alkemm wie˙ed jista’ façilment jg˙id li jekk dan it-tim ji©ih iç-çans huwa kapaçi jie˙du. Il-kowç Mizzi jidher li ssettja tajjeb ferm lir-Rainbows u tejjibhom fuq li sta©un lie˙or. Bi plejers b˙al Andrè u Grioli li jag˙tu kollox kull meta jilag˙bu, l-futur tat-tim issa jidher ferm a˙jar. G˙alkemm it-28 punt li ©abru s’issa minn 16-il partita jidher li g˙adhom mhux biΩΩejjed biex jassigurawlhom post fiç-Championship Pool huma jidhru ppreparati biΩΩejjed biex jissieltu g˙al dan il-post. Huma bdew il-kampjonat b’Ωew© telfiet u draw qabel ma daqu l-ewwel reb˙a. Madankollu temmew is-sena bla telfa mill-a˙˙ar ˙ames partiti bi tliet reb˙iet u Ωew© draws. Fil-fatt dawn l-a˙˙ar riΩultati poΩittivi li kisbu jawguralhom tajjeb g˙as-sena ddie˙la u t-tentattiv tag˙hom biex jiksbu post fiç-Championship Pool.

MOSTA

BIRKIRKARA Il-KarkariΩi temmew l-impenji tag˙hom g˙al din is-sena fit-tieni post tal-klassifika indaqs fil-punti maç-champions Valletta. Meta tqis li dan it-tim kien inkwetat ˙afna, forsi aktar minn ˙addie˙or, bl-injuries, wie˙ed jaççetta din il-qag˙da. Hawn ta’ min isemmi li fost il-plejers li we©©g˙ulhom kellhom lil Haruna Shodiya wie˙ed mill-aqwa, jekk mhux l-aqwa, plejers barranin li hawn f’Malta b˙alissa. Shodiya we©©a’ fit-tul u g˙adu barra s’issa. In-nuqqas ta’ dan il-plejer jin˙ass f’kull partita li jilg˙abu B’Kara. Madankollu wie˙ed malajr jirrealizza li B’Kara g˙andhom tim u kowç tajbin biΩΩejjed biex kienu kapaçi jΩommu l-qag˙da tajba tat-tim tag˙hom fil-klassifika, minkejja dan in-nuqqas kbir. Fil-kowç tag˙hom Paul Zammit huma g˙andhom gwida tajba ferm, espert fl-inteli©enza tattika tal-log˙ba tal-futbol u mhux ta’ b’xejn li t-tim jinsab ma’ ta’ quddiem u meqjus b˙ala sfidant ewlieni g˙ar-reb˙ tal-kampjonat 2012/13. It-tim li minkejja li g˙andu s’issa sitt draws g˙andu biss Ωew© telfiet u dawn it-tnejn ta’ 3-1 kontra s-Sliema u l-Óamrun. Huma bdew tajjeb ukoll il-kampjonat b’erba’ reb˙iet konsekuttivi, sakemm fil-˙ames partita waslet it-telfa kontra s-Sliema. B’Kara temmew l-impenji tag˙hom ta’ din is-sena b’erba’ draws konsekuttivi, biex huma wkoll taw il-kontribut tag˙hom g˙all-inkonsistenza ©enerali.

G˙alkemm aktar qabel semmejna liç-Champions Valletta li g˙amlu ˙afna akkwisti fil-bidu ta’ dan l-ista©un, Mosta ma kienux wisq bog˙od minnhom f’dawk li huma akkwisti. Fil-fatt wie˙ed jista’ jg˙id, li huwa tim ©did, tant kemm huwa differenti minn tal-ista©un l-ie˙or. Plejers ©odda fit-tim b˙al Haber, Dimech, Mitev, Obiefule u Zongo, taw sfida serja lil kull oppoΩizzjoni li ltaqg˙u mag˙ha. Bil-kowç ˙abrieki tag˙hom Steve D’Amato, Mosta jafu jserr˙u mo˙˙hom kmieni s-sena d-die˙la milli jΩommu posthom fl-g˙ola diviΩjoni. Mosta huwa wie˙ed mill-aktar timijiet li rre©istra reb˙iet s’issa – disa’ b’kollox. Huma bdew l-ista©un b’Ωew© telfiet infila imma imbag˙ad kellhom erba’ reb˙iet wara xulxin biex it-tim irpilja sew il-bidu ˙aΩin li kellu. Ta’ min wie˙ed jirrimarka wkoll li Mosta huwa l-inqas tim li g˙andu draws, wa˙da biss. SLIEMA WANDERERS Sliema fi tmiem din is-sena spiççaw fis-sitt post tal-klassifika. Jekk il-Valletta, ilHibs eççetera, Sliema ma kienu xejn inqas. It-tim daqqa jeg˙leb lil tim minn ta’ quddiem, imbag˙ad fil-partita ta’ wara jitlef punti prezzjuΩi ma’ tim hekk imsejja˙ Ωg˙ir, b’diΩappunt g˙all-partitarji li baqg˙u leali wara li jkunu g˙ollewlhom ilmoral fil-log˙ba ta’ qabel. It-tim li huwa mmexxi minn kowç Taljan, Alfonso Greco, g˙andu nukleju qawwi ta’ plejers Taljani wkoll. Jekk il-Wanderers jirnexxilhom jakkwistaw post fiç-Championship Pool, il-partitarji aktarx li jikkuntentaw, imma jekk le, aktarx li jkun meqjus diΩastru g˙al tim bi storja daqshekk kbira b˙as-Sliema. Matul il-Kampjonat s’issa Sliema l-aktar perijodu poΩittiv li kellhom kien ta’ tliet reb˙iet konsekuttivi u anki dawn kienu mdawwrin bi tliet telfiet, tnejn qabel u wa˙da wara. Çertament li wie˙ed dejjem jistenna a˙jar mit-tim ta’ Tas-Sliema.


30.12.2012

Sports

39

f’Óafna TimijieT Tal-premier

HIBERNIANS It-tim tar-Ra˙al Ìdid, Hibernians temmew l-impenji g˙as-sena 2012 fil-quççata tal-klassifika. G˙alkemm hawn Malta ma tantx insemmu t-titlu ta’ Champions tax-Xitwa la l-Hibs temmew is-sena fl-ewwel post tal-klassifika, huma effettivament iç-Champions tax-Xitwa. Dan it-tim ilu flimkien bi plejers b˙al Muscat, Soares u Cohen u minkejja li tilfu sservizzi ta’ Ωew© plejers tajbin ferm Luis dos Santos u Vandellenoite kif ukoll tal-kowç Mark Miller, xorta baqg˙u fuq quddiem, meta issa huma mmexxija mill-kowç Michael Woods. Fis-16-il partita li lag˙bu, Hibs sofrew erba’ telfiet u Ωew© draws u anki dan juri çerta inkonsistenza meta tqis li dawn spiççaw fl-ewwel post. B˙all-Belt huma bdew pjuttost tajjeb b’˙ames reb˙iet konsekuttivi, biex ˙adu l-ewwel telfa fis-sitt partita mal-Valletta, ˙a©a li fiha nnifisha ma kinitx xi diΩastru peress li l-Valletta huma ç-champions renjanti. Madankollu din it-telfa kienet segwita immedjatament b’telfa diΩastru ta’ 4-0 kontra s-Sliema, biex it-tim ˙a daqqa ’l isfel fil-moral u kompla bi draw u telfa o˙ra. It-tim ta’ Woods imbag˙ad irpilja xi ftit bi tliet reb˙iet, telfa u Ωew© reb˙iet u draw. QORMI Qormi huwa tim li ma tistax torbot fuqu; l-inkonsistenza fih tidher çara ˙afna. G˙alkemm bi plejers b˙al Bello-Osagie, Zarate, Chetcuti u l-gowler Farrugia, dejjem jistg˙u jag˙tu partita tajba, madankollu l-kowç Jesmond Zerafa g˙andu bΩonn aktar plejers ta’ kwalità. Il-plejers li telqu lit-tim b˙al Joseph Farrugia u Giorginhu ma kienux mibdula ma’ plejers tal-kalibru tag˙hom u b’hekk it-tim bata. Il-probbabiltà hi li Qormi jΩommu posthom fil-Premier l-ista©un li ©ej, imma dawn iridu jissieltu bis-s˙i˙ firRelegation Pool. Matul Novembru huma kellhom perijodu tajjeb fejn reb˙u tliet partiti inkluΩ kontra l-Hibs, imma imbag˙ad tilfu Ωew© partiti infila biex baqg˙u fejn kienu jew, ossija tjiebu ftit peress li imbag˙ad spiççaw b’reb˙a. BALZAN YOUTHS Balzan bdew il-kampanja tal-kampjonat Premier ˙aΩin ferm bi draw u tliet telfiet, g˙alkemm wara ma tilfux g˙al tmien partiti konsekuttivi biex imbag˙ad spiççaw sala˙˙ar tas-sena bi tliet telfiet. Tim li wie˙ed jista’ jg˙id fuqu, li fil-mument tieg˙u jaf ikun tedjanti g˙al kull avversarju u diffiçli ˙afna biex tg˙elbu. B’difiΩa tajba, nofs ilgrawnd kreattiv u attakk perikoluΩ, bi plejers b˙al Camilleri, Pace, Elton u Calcado u ta˙t it-tmexxija tal-kowç Ivan Zammit, il-Balzan Youths tim li trid tag˙ti kaΩ tieg˙u. MELITA

ÓAMRUN SPARTANS Çertament li l-iSpartans b˙alissa g˙addejjin minn Ωmien ˙aΩin. Huma tilfu l-a˙˙ar seba’ partiti u jidher li l-plejers Bulgari li g˙andhom, imisshom jag˙tu aktar lit-tim biex dan jitjieb u l-plejers Maltin Ωgur li jirrispondu a˙jar. Plejers b˙al Grima, l-gowler Cassar, Fenech u Zerafa ta˙t il-gwida tal-kowç ˙abrieki Stefan Sultana, jista’ jkollhom mumenti li jpaxxu lill-partitarji leali tag˙hom. Il-bidu tal-kampjonat g˙all-iSpartans ma indikax li l-kumplament kien se jkun daqstant diΩastruΩ, meta huma bdew bi tliet draws kontra Balzan Y, Floriana u Tarxien R. Madankollu wara, b˙al donnu li kollox mar il-ba˙ar fil-kamp ÓamruniΩ u fit-13-il partita l-o˙ra li lag˙bu sa tmiem is-sena, ˙adu biss tliet reb˙iet u draw.

Melita huwa tim definittivament kura©©juΩ li dejjem jipprova jirba˙ billi jattakka timijiet a˙jar minnu. Huwa hawn forsi fejn juru l-akbar nuqqas ta’ esperjenza billi anki jinqabdu bil-kontrattakki. Il-Melita jistg˙u jkunu aktar tattiçi biex jippruvaw jag˙tu inqas spazji lill-avversarji u jippruvaw jie˙du xi ˙a©a mill-partiti iebsin, li jkun a˙jar minn telfa li ovvjament taqta’ qalb il-plejers. Il-kowç tag˙hom, Salinas, Spanjol, jidher li hu xempju tal-kura©© tradizzjonali tal-futbol Spanjol. Il-Melita kisbu biss Ωew© reb˙iet minn 16-il partita, 3-1 kontra Qormi u 2-1 kontra Valletta, b’din tal-a˙˙ar tkun ovvjament reb˙a presti©©juΩa ˙afna.

FLORIANA

RABAT AJAX

Wara bidu xejn feliçi, b’barranin li forsi setg˙u jkunu a˙jar u anki xi mumenti diffiçli fit-tmexxija tal-klabb u tat-tim, issa jidher li sar progress. Wie˙ed jistenna b˙al fil-kaΩ tas-Sliema li tim bi storja b˙al dik tal-Floriana li narawh aktar ja˙dem biex jitbieg˙ed miΩ-Ωona ta’ nofs il-klassifika u jitla’ ’l fuq u bi plejers b˙al Bugeja, Darmanin u forsi xi akkwisti li jistg˙u jag˙mlu f’Jannar, dan jista’ jkun possibbli. It-tim spiçça s-sena bla telfa mill-a˙˙ar sitt partiti bi tliet reb˙iet u tlieta draws. Il-bidu tas-sena l-©dida tista’ tmexxi lil Floriana aktar lejn içChampionship Pool.

Ir-Rabat it-tim tal-qieg˙ tal-klassifika ma jistax jonqos li g˙adda minn Ωmien ˙aΩin matul l-a˙˙ar ftit xhur, g˙alkemm wie˙ed irid jg˙id li huma kellhom xi draws kontra timijiet b’sa˙˙ithom b˙al dik kontra l-Valletta. Huma kisbu sitt draws u naturalment kull punt ˙adu gost bih, imma huwa ovvju li se jkun diffiçli ˙afna li r-Rabtin iΩommu posthom fil-Premier sta©un ie˙or. It-tim m’g˙andux plejers ta’ kwalità kbira, speçjalment f’dawk li huma plejers barranin. Il-qag˙da finanzjarja tal-klabb iΩΩomm lil kumitat serju li g˙andhom milli jiddejjen biex jippruvaw ma jerfg˙ux aktar milli jifil˙u, çertament li dan huwa kumitat responsabbli, imma sfortunatament din is-serjetà ma ©©ibx riΩultati fil-grawnd.


40

30.12.2012

A˙barijiet

TAL-pN KOmdI BIss JEKK Id-dIBATTITI BEJN IL-mEXXEJJA JsIRU f’XARABANK Il-programm Dissett li kellu jixxandar ilbiera˙ filg˙axija u li kellu jkollu lil Louis Grech b˙ala luniku mistieden, ©ie pospost wara li l-Awtorità tax-Xandir iltaqg˙et b’ur©enza biex tiddiskuti lment li tressaq mill-PN li sostna li fil-programm li fih kien se jkun mistieden id-Deputat Mexxej Laburista Louis Grech, kellu jkun hemm ukoll ilViçi Kap Nazzjonalista, Simon Busuttil. F’ittra li l-Partit Laburista bag˙at lill-Awtorità taxXandir, qal li meta waslet l-ewwel stedina g˙al Louis Grech biex jipparteçipa fil-programm Dissett, il-PL wera x-xewqa mal-PBS li jekk irid flistudio seta’ jistieden ukoll lil Simon Busuttil. IΩda l-PBS informa lill-PL li Dissett ried jistieden lil Louis Grech wa˙du.

Fl-ittra tieg˙u, il-PL kompla jg˙id li biex ji©u evitati kontroversji Ωejda, il-PL wasal g˙all-konkluΩjoni li l-programm g˙andu jsir f’data o˙ra biex fih ikun jista’ jipparteçipa wkoll Simon Busuttil, ladarba l-PN insista li Busuttil g˙andu jkun mistieden. Quddiem din is-sitwazzjoni, l-Awtorità tax-Xandir iddeçidiet li l-programm g˙andu ji©i pospost g˙al nhar is-Sibt 5 ta’ Jannar 2013. Madankollu bi twe©iba g˙al din id-deçiΩjoni talAwtorità tax-Xandir, it-tmexxija tal-PBS qalet fi stqarrija illi l-Awtorità irrakkomandat u mhux ordnat li d-dibattitu bejn Louis Grech u Simon Busuttil isir f’Dissett tas-Sibt li ©ej. Skont l-istess stqarrija tal-PBS, il-Bord tad-

Diretturi tal-PBS g˙ad irid jiddeçidi jekk jimplimentax din ir-rakkomandazzjoni tal-Awtorità tax-Xandir, jew ikomplix miexi fuq il-pjan li kellu, li Grech u Busuttil jiltaqg˙u f’dibattitu bejniethom fil-programm Xarabank tal-11 ta’ Jannar li ©ej. Dan jikkonferma li minkejja d-deçiΩjoni talAwtorità wara l-protest li sar mill-PN, biex Busuttil u Grech jiltaqg˙u fil-programm Dissett, ta’ GonziPN, inkluΩ dawk li jmexxu l-PBS, i˙ossuhom komdi biss li dibattiti b˙al dawn isiru fil-programm Xarabank , fejn b˙ala preΩentatur hemm Joe Azzopardi, huwa mag˙ruf g˙as-sostenn li jag˙ti lil PN fejn jid˙ol ‘coaching’ u anki f’‘medjazzjoni’ fi kwistjonijiet ta’ inkwiet intern fi ˙dan il-PN.

EKU TAR-RIVOLUZZJONI LIBJANA

ARREsTAT fUq sUspETTI LI gÓEN LIR-REÌIm TA’ gAddAfI, AVOLJA ÓA sEhEm f’dImOsTRAZZJONI fAVUR IR-RIBELLI Qieg˙ed iqanqal ˙afna t˙assib l-arrest fil-Libja xi ©ranet ilu ta’ Abdulrazagh Zmirli, id-Direttur Mani©erjali tal-Medavia, u tal-General Manager tekniku tal-istess kumpannija, Abdalla Dekna, li ©ew miΩmuma fi Tripli u me˙udin f’Zawia, min˙abba suspetti li g˙enu r-re©im ta’ Gaddafi waqt li kienet qieg˙da sse˙˙ ir-rivoluzzjoni fil-Libja. Din il-gazzetta tinsab f’poΩizz-joni li tikkonferma – kif jixehed ir-ritratt li qeg˙din nippubblikaw – li Abdulrazagh Zmirli kien ˙a sehem f’dimostrazzjoni favur ir-ribelli fil-Libja, li kienet saret fi Triq irRepubblika, il-Belt, fis-26 ta’ Frar tas-sena li g˙addiet meta kienet g˙adha ferm inçerta s-sitwazzjoni filLibja. Zmirli u Dekna kienu arrestati fil-VIP lounge talAjruport ta’ Tripli, meta kienu fi triqithom lejn Malta, u ttie˙du f’Zawia biex ji©u interrogati. Il-kumpannija li jmexxi Zmirli, il-Medavia, matul ir-rivoluzzjoni tas-sena li g˙addiet, bag˙tet l-ajruplani tag˙ha biex ji©u evakwati l-impjegati ta’

kumpanniji multinazzjonali li kienu jope-raw filLibja. Zmirli, li llum g˙andu wkoll iç-çittadinanza Maltija, huwa stmat ˙afna fil-komunità Libjana Maltija. Min-na˙a tieg˙u, il-Gvern Malti talab li jkollu aççess diplomatiku g˙aΩ-Ωew© persuni arrestati, peress li Zmirli g˙andu ç-çittadinanza Maltija. L-awtoritajiet Maltin talbu lill-Gvern Libjan biex jinΩammu infurmati formalment dwar l-akkuΩi li se jsiru kontra Ω-Ωew© impjegati g˙oljin tal-Medavia. Madankollu l-Pulizija ta’ Zawia jidhru li qeg˙din jinvokaw li©i ta’ Ωmien ir-re©im ta’ Gadaffi li tippermettilhom iΩommu persuni arrestati g˙al 45 ©urnata qabel ma jittellg˙u l-Qorti jew ji©u me˙lusin millarrest. Skont ma ©ie rrappurtat fil-medja internazzjonali matul is-sena li g˙addiet, Zmirli kien assoçjat malisforzi li saru minn hawn Malta biex tintbag˙at g˙ajnuna lir-ribelli meta kienet qieg˙da sse˙˙ ir-rivoluzzjoni.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.