Harga 6 ta' Jannar 2013 by Kullħadd Editor

www.kullhadd.com

Ktieb Ìdid dwAR il-Mexxej lAbuRistA josePh MuscAt Il-Óadd 6 ta’ Jannar, 2013 Óar©a Nru 1,017

ARA PAÌNA 28

Prezz ›0.80

KAMPANJA ELETTORALI B’SAÓÓITHA, IBBAÛATA FUQ IL-BIDLA U L-GÓAQDA

KAMPANjA PoÛittivA

elezzjoNi ÌeNeRAli 2013

F’NoFsillejl titNiedA l-KAMPANjA tAl-Pl Illejla f’nofsillejl, il-Partit Laburista se jniedi l-islogan elettorali tieg˙u mal-bidu eΩatt tal-kampanja elettorali. It-tnedija se ssir mill-Mexxej Laburista, Joseph Muscat, u miΩΩew© Deputati Mexxejja, Louis Grech u Toni Abela. It-tnedija talkampanja elettorali tal-PL se ssir waqt programm speçjali li se jixxandar fuq ONE bejn nofsillejl u s-sieg˙a ta’ filg˙odu u li matulu se jsiru diversi intervisti mal-og˙la esponenti tal-PL.

NiÛvelAw is-slogAN tA’ goNziPN

“Illejla stess ma’ nofsillejl nibdew kampanja elettorali b’sa˙˙itha, ibbaΩata fuq il-bidla u l-g˙aqda g˙ax g˙alina l-10 ta’ Marzu trid tkun ©urnata li twassalna g˙al g˙aΩla importanti ˙afna g˙all-futur ta’ pajjiΩna. Se nibdew vja©© eçitanti li se jkun il-punt ta’ tluq g˙al dan il-moviment. Ilmessa©© tag˙na se jkun wie˙ed t’g˙aqda nazzjonali. Messa©© poΩittiv li se joffri viΩjoni g˙al pajjiΩna”. Dan qalu l-Mexxej Laburista Joseph Muscat f’kumment lill-gazzetta KullÓadd ftit sig˙at qabel ma tibda l-

kampanja elettorali li se tkun qed timbarka fuq vja©© poΩittiv, b’viΩjoni g˙al Malta mag˙quda li toffri livell t’g˙ixien a˙jar. Fl-ewwel jiem talkampanja, l-Partit Laburista mhux biss se jkun qed jipprezenta viΩjoni talmod kif pajjiΩna jrid jitmexxa a˙jar, imma wkoll se jressaq il-politika tieg˙u dwar kif se jor˙su l-kontijiet tad-dawl u l-ilma biex il-familji jkollhom aktar flus fil-but u jkunu jistg˙u itejbu l-livell tal-g˙ixien tag˙hom. Joseph Muscat qal li minn dak li deher fil-©img˙at li g˙addew se jkun

hemm kuntrast qawwi bejn iΩ-Ωew© kampanji tal-partiti. Filwaqt li l-PN kien u g˙adu qed jitkellem fuq il-passat, il-PL kontinwament qed jitkellem fuq il-futur. “Baqa’ sittin jum biex nikkonvinçu lill-Poplu biex ibiddel lill-pajjiΩ” sostna Joseph Muscat.Temm jg˙id li g˙alih l-elezzjoni hija l-punt tat-tluq u mhux il-wasla filwaqt li stieden lil kul˙add biex jimxi mieg˙u f’dan ilvja©© biex ibiddel il-pajjiΩ mill-qieg˙. Mhux biss ibiddel l-uçu˙, iΩda jbiddel l-attitudni w il-mentalità ta’ poplu.

Din il-gazzetta tinsab f’poΩizzjoni li tiΩvela l-islogan li se juΩa GonziPN g˙all-elezzjoni ©enerali. L-islogan mag˙Ωul minn grupp Ωg˙ir ta’ persuni mmexxija minn Simon Busuttil huwa ‘Futur fis-Sod’. Flimkien ma’ dan l-islogan se jintuΩaw il-kliem ‘Xog˙ol, Sa˙˙a, Edukazzjoni’. Intant, fis-sig˙at li g˙addew sar mag˙ruf li GonziPN ˙assar l-ewwel mass meeting tal-kampanja elettorali tal-PN li kellu jsir fuq il-Fosos talFurjana u dan wara li kien di©à ˙abbru fuq l-internet u kien anke ©ie rrapurtat fuq il-mezzi tax-xandir. Minflok il- mass meeting , il-PN iddeçieda li jorganizza attività politika f’G˙awdex minkejja li l-PL kien ilu diversi jiem li ˙abbar li l-ewwel mass meeting tieg˙u se jsir f’G˙awdex. Aktar dettalji f’pa©na 2

06.01.2013

A˙barijiet

GonziPn iÓaSSar l-eWWel maSS meetinG

l-eWWel falza StiKKa ta’ GonziPn tKomPli minn l-eWWel PaÌna Sorsi qrib il-gazzetta KullÓadd fissig˙at li g˙addew qalu lis-slogan li se jkun qed juΩa l-PN g˙all-kampanja elettorali 2013 se jkun ‘Futur fis-Sod’ u mieg˙u se jkunu qed jintuΩaw il-kliem ‘Xog˙ol, Sa˙˙a, Edukazzjoni’. Huwa mifhum li l-islogan intg˙aΩel minn grupp Ωg˙ir ta' persuni li jiffurmaw parti miç-çirku tal-Viçi-Kap Nazzjonalista Simon Busuttil. Din il-gazzetta tista’ tiΩela lis-simbolu li se jintuΩa fl-islogan ta’ GonziPN se jkun fjura bil-kuluri tal-qawsalla, linnies ta' Simon Busuttil qed jg˙idu li

g˙andha tirrappreΩenta l-argument dwar id-diversità u li permezz tieg˙u GonziPN se jipprova jg˙atti l-firdiet kbar li g˙andu fi ˙danu. L-informazzjoni minn ©ewwa nett ta' GonziPN li g˙andha din il-gazzetta tinkludi strate©ija biex ji©i attakkat b'mod ripetut u anke personali l-Mexxej Laburista, Joseph Muscat. Intant, fis-sig˙at li g˙addew sar mag˙ruf li GonziPN ˙assar l-ewwel mass meeting tieg˙u li kellu jsir fuq ilFosos tal-Floriana, l-Óadd 13 ta’ Jannar. Dan il-mass meeting kien qed

ji©i rreklamat minn diversi esponenti tal-PN fuq il-Facebook u kien irrappurtat ukoll mill-mezzi tax-xandir, ewlenin fosthom mill-gazzetta ‘The Malta Independent’. Madankollu, min˙abba ra©unijiet li s'issa g˙adhom mhux mag˙rufa, GonziPN iddecieda li j˙assar il-mass meeting ta’ fuq il-Fosos. IΩda kollox jindika li l-a˙bar li l-Partit Laburista se jkollu l-ewwel mass meeting tieg˙u f'G˙awdex, ˙asdet mhux ftit lill-og˙la esponenti f’Tal-Pietà tant li f’reazzjoni ta’ paniku li ˙akmithom iddeçidew li l-

Óadd 13 ta’ Jannar, il-PN g˙andu jorganizza attività politika f’G˙awdex ukoll. Din qed titqies b˙ala l-ewwel falza stikka li saret mill-grupp immexxi minn Simon Busuttil u li ˙a f'idejh ilkampanja elettorali. Min-na˙a tieg˙u, l-Partit Laburista qed jibg˙at messa©© li g˙alih G˙awdex huwa çentrali u se jibqa’ hekk anke mill-Gvern. Dan jikkuntrasta bi kbir ma’ GonziPN li qieg˙ed ja˙seb f'G˙awdex f'mumenti ta' paniku u g˙all-konvenjenza elettorali biss.

Schiavone mormi minn GonziPn

“Jien m’GÓamilt l-ebda reat” Hermann Schiavone Ilbiera˙ Hermann Schiavone sejja˙ konferenza stampa quddiem id-Dar Çentrali biex i˙abbar li l-kandidatura tieg˙u ma ©ietx aççettata mill-Partit Nazzjonalista. Schiavone spjega kif tliet snin ilu, proprju f’Lulju 2009, kien iltaqa’ malPrim Ministru, fejn dan kien qallu biex jibda ja˙dem fiddistrett. “Illum, bir-ra©un kollu, wara li g˙amilt tliet snin na˙dem fid-distrett, in-nies qeg˙din jistaqsu x’kienet irra©uni li g˙aliha mhux se nikkontesta”, sa˙aq Schiavone. Huwa kompla jg˙id li j˙ossu obbligat lejn il-familji li jag˙tihom ir-ra©unijiet li g˙alihom il-Partit Nazzjonalista ma ˙alliehx jikkontesta. “Ma rridx in˙alli n-nies jispekulaw xi stajt g˙amilt ˙aΩin. Jien m’g˙amilt l-ebda reat, jien dejjem kont leali lejn il-partit u lejn in-nies tal-˙ames distrett, u g˙amilt ˙ilti biex inservi lil kull min talab is-servizz tieg˙i. Jien kburi li g˙amilt ˙ilti.” Huwa u jg˙id dan, Schiavone kien jidher iddispjaçut u fil-fatt beda jemozzjona ru˙u. Mistoqsi dwar il-fatt li huwa ma ffirmax id-dikjarazzjoni li fiha kellu jirtira l-allegazzjoni li suppost g˙amel fil-konfront ta’ Franco Debono, Schiavone spjega li fil-fatt din issemmiet minn uffiççjal tal-partit b˙ala rra©uni li g˙aliha ismu ma kienx tressaq quddiem lEΩekuttiv tal-PN. Schiavone sostna li huwa qatt ma kien g˙amel allegazzjoni u g˙alhekk ma kellux allegazzjoni x’jirtira. “Li kieku kelli mmur lura kont inkun Ωbaljat li kieku ffirmajt xi dikjarazzjoni.” Qabel l-a˙˙ar elezzjoni Schiavone kien irçieva ittra anonima li kienet wasslitu biex ma jikkontestax l-elezzjoni ©enerali. Dwar din l-ittra Schiavone kellu laqg˙a ma’ Edgar Galea Curmi li matulha allegatament qal li Debono kien wara din l-ittra anonima. Debono sar jaf b’din il-laqg˙a u akkuΩa lil Schiavone li kien qed jag˙mel allegazzjonijiet

foloz fil-konfront tieg˙u. Kien hawnhekk li l-PN talab lil Schiavone biex jirtira l-allegazzjoni. Schiavone Ωied jg˙id li j˙ossu mwe©©a’ g˙al din iddeçiΩjoni u li kul˙add taddemm u l-la˙am. “Jien ilni jimmilita fil-PN g˙al tletin sena u llum hija l-a˙˙ar ©urnata tieg˙i b˙ala politiku, minn g˙ada rrid nibda ˙ajja ©dida u nara kif nista’ nsevi lil pajjiΩi mod ie˙or”, sostna Schiavone. “Jekk kont fil-politika biex inservi lin-nies, dawn kont qed inservihom permezz talpartit. Illum il-partit qalli li m’g˙andux bΩonni u allura jien inbaxxi rasi g˙al din iddeçiΩjoni.” Schiavone qal li jixtieq jirringrazzja lil Eddie Fenech Adami li g˙al dawn l-a˙˙ar tletin sena tah l-opportunità biex iservi lin-nies. Meta kkuntattjat mill-mezzi tax-xandir tard is-Sibt filg˙axija, Fenech Adami qal li ma kienx jaf bid-

deçiΩjoni tal-PN li ma j˙allix lil Schiavone jikkontesta. Huwa sostna li ma kienx jaqbel maddeçiΩjoni u li Schiavone kien persuna valida. Intant, wara l-konferenza tala˙barijiet, fuq il-pa©na tieg˙u ta’ Facebook Hermann Schiavone qal hekk: “Illum g˙alaqt kapitlu ie˙or f’˙ajti. Insellem lin-nies tal-˙ames distrett li mag˙hom kelli relazzjoni eççellenti. Kien ta’ privile©© g˙alija li servejthom bla˙jar mod li stajt u li kont naf. G˙ada jum ©did u l-˙ajja tkompli.” B’risposta g˙all-a˙bar li Schiavone ma t˙alliex jikkontesta diversi persuni kitbu fuq l-istess pa©na ta’ Schiavone fuq Facebook, fejn ˙afna minnhom esprimew id-diΩappunt tag˙hom g˙al din iddeçiΩjoni filwaqt li g˙amlulu kura©©. O˙rajn sa˙ansitra wΩaw kliem dispre©©jattiv filkonfront tal-Partit Nazzjonalista.

06.01.2013

A˙barijiet

LOUIS GRECH B’WIRJA KONVINÇENTI

SuStanza kontra l-buzzwordS tal-Pn

Id-deputat Mexxej Laburista Louis Grech sostna li lPL se jkun qed jippreΩenta pjan çar li juri f’liema direzzjoni se jkun qed jimxi pajjiΩna, xi ˙a©a li fi kliemu tmur oltre minn sempliçiment buzzwords li qed jintuΩaw mill-PN b˙al “Finanzi fis-Sod”. Dan qalu lbiera˙ waqt il-programm ‘Dissett’ li kien l-ewwel dibattitu bejn id-Deputat Mexxej Laburista g˙all-Affarijiet tal-Parlament, Louis Grech u l-ViçiKap Nazzjonalista, Simon Busuttil. Waqt dan id-dibattitu Louis Grech qal li jixtieq li tinbeda relazzjoni ©dida maç-çittadini bbaΩata fuq lonestà, bi stil ta’ politika differenti filwaqt li qal li jispera li anke l-Partit Nazzjonalista jaqbel li hemm bΩonn stil differenti ta’ politika. Grech qal li tibdila importanti li jrid il-Partit Laburista hija dik li ©©ib liç-çittadin fil-fukrum talpolitika u d-deçiΩjonijiet li jittie˙du. Sa˙aq li l-Partit Laburista se jkun qed joffri programm elettorali b’weg˙di li jistg˙u jitwettqu. Qal li permezz ta’ viΩjoni u miΩuri l-Partit Laburista se joffri tip ta’ politika differenti minn dik li rajna sal-lum u dan

g˙aliex il-Partit Laburista g˙andu l-ener©ija u l-motivazzjoni biex jipprova politika differenti minn dik li a˙na mdorrijin biha. Id-Deputat Mexxej Laburista qal li problema ma©©uri li g˙andu l-Partit Nazzjonalista hija dik ta’ mismanagement u nuqqas ta’ ppjanar, li finalment qed jissarrfu fi problemi li qed jiffaççja l-pajjiz f’diversi oqsma. Huwa semma l-eΩempju talkumpannija ARMS Ltd, l-Awtorità Maltija g˙all_Ambjent u l-Ippjanar il-MEPA, u lPowerstation tal-BWSC li lkoll ˙olqu diversi problemi li qed ibati l-konsegwenzi tag˙hom il-poplu Malti u G˙awdxi. Louis Grech qal li l-Partit Nazzjonalista huwa fiddmir li jg˙id x’se jag˙mel fuq il-kontijiet tad-dawl u l-ilma u l-bqija tal-qasam tal-ener©ija, waqt li jkun kontabbli fuq dak li sar f’dan il-qasam f’ dawn la˙˙ar snin. B’differenza mill-Partit Nazzjonalista li qed jibbaΩa l-kampanja elettorali tieg˙u fuq kampanja ta’ biΩg˙a, Louis Grech qal li l-Partit Laburista se jippreΩenta kampanja poΩittiva u li se tkun

ibbaΩata fuq l-issues. Dwar il-qasam tas-sa˙˙a, Louis Grech qal li g˙ad hemm problemi kbar, b˙alma g˙ad hemm problemi kbar fil-qasam tal-edukazzjoni u f’oqsma o˙ra. Id-Deputat Mexxej Laburista Louis Grech qal li lPartit Laburista se joffri bidla fid-direzzjoni, li mhux se tkun biss bidla fil-Gvern, iΩda wkoll bidla fil-valuri b˙alma huma l-kontabbilità u l-imparzjalità. Min-na˙a tieg˙u, l-Vici-Kap Nazzjonalista Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern ©ab bidliet straordinarji fil-˙ajja ta’ kuljum tan-nies. Ûied jg˙id l-Partit Nazzjonalista g˙amel rekord wara lie˙or, fejn jid˙lu affarijiet li jolqtu l-˙ajja ta’ kuljum tan-nies. Minkejja li fl-elezzjoni tal-2008, GonziPN kien wieg˙ed li se jnaqqas it-taxxa tad-d˙ul biex itaffi l-effetti tar-riçessjoni, waqt ‘Dissett’, Simon Busuttil qal li GonziPN kiser din il-weg˙da min˙abba li faqqg˙et il-kriΩi internazzjonali. Dwar il-problema tal-mediçini out of stock, Simon Busuttil qal li ©ieli anke g˙and tal-grocer ikun hemm l-affarijiet out of stock.

ROME SALE 5* STAR HOTEL LA GRIFFE PACKAGED P ACKAGED HO HOLIDAY LID IDA AY S SALE: SALE ALE: Return R eturn flights on Airmalta Accommodation A ccommodation at at the 5* La Griff Griffe e Hotel Hotel on V Via ia Nazionale Daily Buff Buffet et Breakfast Breakfast +all taxes taxes & char charges ges

2 NIGHTS NIGHTS 3 NIGHTS NIGHTS NIGHTS 7 NIGHTS

TRIPLE TRIPLE TWIN TWIN TRIPLE T RIPLE TWIN TWIN T RIPLE TRIPLE TWIN TWIN

ONLINE ONLINE €409 €429 €549 €54 9 €569 €56 9 € 1109 €1109 €1129 €1129

RO CS ROCS RATES RATES €239 €239 €249 € 249 €289 €28 9 €299 €48 9 €489 €509

ROCS ROCS FURTHER F URTHER REDUCED REDUCED RATES RATES €199 €199 €219 €249 € 249 €269 €26 9 €429 €46 9 €469

Call us on 20 15 1515 or email tr avel@rocsgrp.com 2015 travel@rocsgrp.com w ww.rocsholidays.com www.rocsholidays.com Terms and conditions conditions apply. apply. Rates Rates are are per person and include: Return Return flights on Airmalta, accommodation accommodation at at the 5* La Griffe Griffe Hotel Hotel on Via Via Nazionale, Nazionale, Daily Buffet Buffet Breakfast Breakfast + all tax es & char ges. Terms taxes charges. above offers offers are are valid valid subject to to availability availability in the appropriate appropriate classes. classes. For For a full list list of the ROCS travel travel terms terms and conditions conditions please visit http://www.rocsgrp.com/travel/terms-and-conditions/ /www.rocsgrp.com/ om/tr travel/ el/tterms-and-conditions/ All the above

06.01.2013

Kampanja

X’QED JISTENNEW MILL-KAMPANJA? G˙ada jing˙ata bidu uffiçjali g˙all-kampanja elettorali li se twassal g˙all-elezzjoni ©enerali nhar id-9 ta’ Marzu. B˙al kull kampanja elettorali o˙ra, din il-kampanja mistennija tkun wa˙da movimentata, mimlija b’diversi attivitajiet, battibekki, argumenti u elf ˙a©a o˙ra. Huwa Ω-Ωmien ukoll fejn matulu l-partiti politiçi jiΩvelaw ilpjan tag˙hom g˙all-pajjiΩ u g˙alina ç-çittadini g˙all-˙ames snin li ©ejjin. KRISTA CARUANA u RITIANNE AGIUS tkellmu ma’ diversi persuni li ©ejjin minn oqsma differenti tas-soçjetà, dwar l-aspettattivi li g˙andhom g˙al din il-kampanja elettorali.

Ramona Frendo Avukat

Odette Lewis Perit u Lettur fl-Università ta’ Malta

Ryan Spagnol G˙aqda Studenteska PULSE

“Nixtieq li jkollna kampanja elettorali matura bi proposti çari dwar kif pajjiΩna se jo˙ro© miΩ-Ωminijiet diffiçli li jinsab g˙addej minnhom. Kampanja nadifa u poΩittiva fejn il-partiti jikkonçentraw fuq ilmessa©© li jridu jwasslu, u jispjegaw il-proposti tag˙hom sabiex il-poplu jkun f’poΩizzjoni li jag˙Ωel b’mod infurmat, u mhux sempliçiment jivvota a˙mar, blu jew a˙dar, g˙aliex hekk kien jag˙mel minn ©uf ommu. Nittama li ma tkunx kampanja negattiva fejn partit jinfexx f’attakki personali, jew jipprova jbeΩΩa’ lill-poplu bilbabaw – b’xi wa˙x tal-passat. Il-kampanja elettorali g˙andha t˙ares ’il quddiem – lejn futur ta’ poplu Ωg˙ir illi, biex jimxi ’l quddiem, irid ikun mag˙qud u juΩa r-riΩorsi tal-poplu kollu.”

“Nistenna li l-proposti li se ji©u mressqa jkunu vijabbli. Jekk, perΩempju, nie˙du proposti fuq id-dawl u l-ilma, nistenna li lpoplu g˙andu ji©i mfiehem kif ser jiffranka l-flus li jonfoq fuq dawn is-servizzi, filwaqt li s-soluzzjonijiet ipprovduti jkunu sostenibbli g˙all-pajjiΩ. Nistenna li nara proposti rigward aktar flessibbiltà fuq il-postijiet tax-xog˙ol, eΩempju fi x’˙in jibda u jispiçça l-˙in tax-xog˙ol u l-˙inijiet tal-iskejjel, b’introduzzjoni ta’ iktar flexi hours kemm fis-settur pubbliku, kif ukoll fis-settur privat, sabiex dan ikun ta’ benefiççju kemm g˙all-©enituri li ja˙dmu, kif ukoll g˙as-sitwazzjoni tat-traffiku fit-toroq Maltin. Nistenna li nara wkoll proposti ta’ kif ser titnaqqas il-burokrazija sabiex wie˙ed ikun jista’ japplika g˙all-iskemi t’g˙ajnuna g˙annegozji Ω-Ωg˙ar, ©ejjin minn liema settur ©ejjin. Nistenna wkoll li nara proposti filqasam edukattiv, fejn iΩ-Ωg˙aΩag˙, wara li jtemmu l-edukazzjoni terzjarja, ji©u m˙e©©a j˙arsu lejn ir-riçerka b˙ala karriera, g˙ax b’hekk biss nistg˙u nkabbru l-qasam tarriçerka f’pajjiΩna.”

“Ma nixtiqux li Ω-Ωg˙aΩag˙ ikunu uΩati sempliçiment biex iwasslu messa©© millpartiti dwar min huwa l-aktar b’sa˙˙tu. G˙alhekk irridu li jkun hemm diskussjoni serja mal-istudenti, matul u anke wara lkampanja. Filwaqt li l-partiti jridu jkunu realistiçi fil-prijoritajiet ur©enti tal-istudenti, tajjeb li kull miΩura ©dida jkollha preparamenti sew u anke l-appo©© tal-partijiet kollha kkonçernati. Irridu nibdew inkunu innovattivi u ninvestu aktar f’oqsma b˙arriçerka u l-apprentistat. Biss ma rridux ninjoraw problemi li ilhom mag˙na b˙al-illitteriΩmu, l-assenteiΩmu u r-rata g˙olja ta’ studenti li jieqfu mill-iskola kmieni. PULSE qed tistenna wkoll miΩuri soçjali mmirati sabiex jg˙inu l-livell tal-g˙ajxien u l-mobbiltà soçjali tal-istudenti. Il-˙arsien tal-ambjent u l-avvanz fid-drittijiet çivili huma wkoll pedina importanti g˙alina f’din ilkampanja.”

Clifford Portelli Membru fl-g˙aqda ‘Breaking Limits’

George Saliba Eks-Ambaxxatur

Charles B. Spiteri Eks-Ìurnalist ta’ Media.Link

“Matul din il-kampanja elettorali nixtieq ˙afna li l-partiti politiçi jag˙tu aktar attenzjoni lill-façilitajiet g˙al persuni b’diΩabbiltà, b˙al ng˙idu a˙na lparke©©i riservati, il-bankini mhux aççessibbli u n-nuqqas ta’ rampi kemm fit-toroq kif ukoll f’binjiet pubbliçi, fost ˙afna problemi o˙ra li a˙na n˙abbtu wiççna mag˙hom ta’ kuljum. IΩda l-aktar ˙a©a li nixtieq hija li l-partiti politiçi jikkommettu ru˙hom bis-serjetà biex itejbu l˙ajja tal-persuni b’diΩabbiltà f’pajjiΩna. Nixtieq li l-politiçi jifhmu li s- slogan ‘ Nothing about us without us’ mhuwiex sempliçiment slogan iΩda huwa l-mod li bih g˙andhom jifformulaw u jimplimentaw il-politika tag˙hom dwar il-qasam tad-diΩabbiltà u g˙aldaqstant g˙andhom jinvolvu b’mod s˙i˙ lil persuni b’diΩabbiltà fit-tfassil u ttwettiq tal-politika.”

“Kampanja elettorali t’iktar minn 5 ©img˙at ma tantx tawgura tajjeb. Min-na˙a tal-Partit Nazzjonalista ma niskanta xejn li naraw sensiela ta’ gideb g˙ax il-kilba g˙all-poter twassal g˙al kollox. Min-na˙a tal-Partit Laburista nistenna çertu proposti serji, fosthom il-politika dwar lener©ija, speçjalment fejn jid˙lu l-kontijiet taddawl u l-ilma. Din il-proposta na˙seb li ser tkun kruçjali. Nixtieq nara çertu impenn miΩ-Ωew© na˙at dwar il-bΩonn li kul˙add jie˙u r-responsabbiltà g˙all-iΩbalji li jag˙mel, g˙alkemm millesperjenza min-na˙a tal-Gvern din ma tantx naraha possibbli. B˙ala pensjonant nixtieq nara titjib fil-pensjoni tal-anzjani u ma nibqg˙ux sejrin li nΩidu l-pensjoni ta’ xi w˙ud u b’hekk inkunu qeg˙din no˙olqu klassijiet ta’ privile©©jati.”

“Nemmen li hemm bosta affarijiet li se jiddeterminaw ir-riΩultat elettorali. Óa©a komuni bejn listrati kollha soçjali aktarx li se tkun il-flus filbut. Numru sew isostnu li f’dawn l-a˙˙ar snin il-pajjiΩ mar ’il quddiem fl-aspetti infrastrutturali u fil-pro©etti meg˙juna bil-finanzi tal-Unjoni Ewropea. Kollha affarijiet sbie˙, iΩda meta lpoplu Malti ji©i biex jag˙Ωel bejn il-pro©etti u lkwalità tal-˙ajja li jg˙ix, Ωgur li jag˙Ωel din tala˙˙ar, g˙ax il-˙ajja hi qasira u l-pro©etti kapaçi jistennew, b˙al ng˙idu a˙na l-bini tat-Teatru Bla Saqaf. Hemm ukoll l-g˙oli tal-˙ajja, li bla dubju jolqot lil kul˙add. Jekk l-ikel u l-prodotti b˙allfjuwil, il-gass, il-pitrolju, eçç., jog˙lew fil-prezz bi skuΩa jew o˙ra, waqt li l-paga jew il-pensjoni jibqg˙u l-istess, allura l-ispending power jonqos b’rata kbira. Kellna wkoll in-numru t’awtoritajiet u ˙ti©ijiet li n˙olqu, b˙all-MEPA, il-VRT, ilgwardjani lokali u o˙rajn, li wkoll naqqru missa˙˙a tal-paga tal-˙addiem jew pensjonant. Finalment wasalna f’soçjetà li qed tg˙ix fi stress totali u dan, b˙al f’vulkan, iwassal g˙all-iΩbroff u jmur kontra kulma jsib ma’ wiççu.”

06.01.2013

Elettorali

Robert Musumeci Perit u Eks-Sindku tal-PN

Roger Mifsud Eks-Deputat Editur ta’ The Times

Il-PN g˙al darb’o˙ra se jkun meg˙jun millistituzzjonijiet konservattivi, anke jekk b’modi li mal-ewwel daqqa t’g˙ajn jistg˙u jidhru ‘informali’. L-operat tax-xandir talIstat jista’ jkollu kontribut biex il-PN itella’ rasu ’l fuq anke jekk dak li jkun qed jintwera jikkonfigura fil-linji gwidi stabbiliti. Wie˙ed ma jistax ma jirrilevax numru ta’ Ωvanta©©i g˙all-PN– primarjament, il-formola li adotta Joseph Muscat li bena koalizzjoni ma’ dawk li apertament jiddikjaraw li mhumiex Laburisti. Il-fatt li Muscat innifsu hu meqjus f’dak li jg˙id u fl-istess ˙in irnexxielu jersaq ‘qrib’ saffi ©odda g˙all-PL biex bena koalizzjoni ma’ dawk li mhumiex Laburisti hi l-akbar ‘bidla’ li ©ab Muscat anke jekk fil-proçess dan ©ab taqlib intern. Tajjeb jing˙ad li l-programm elettorali tal-PL se jkun fiç-çentru taddiskussjoni, u dan ˙afna aktar minn dak tal-PN. Il-PL jidher li huwa strutturat u m˙ejji sew g˙al din il-kampanja, u dan jidher minn kull aspett. Il-kredibbiltà tal-PL se tiddependi ˙afna mill-mod kif se ti©i pro©ettata l-proposta tad-dawl u l-ilma flistadju inizjali tal-kampanja, u dan billi jkun assigurat li l-formola li se ti©i adottata ssib sostenn fil-kuntest taç-çirkostanzi reali, b’mod li l-elettorat jifhem kif din se tissarraf fir-realtà.”

“Nistenna l-gideb, g˙ax dawk ir˙as. Gideb dwar in-nies, dwar l-akkwisti, dwar dak li hu intenzjonat. Nistenna l˙mie© – nies, anke dawk involuti remotament fil-politika, se ji©u mg˙ajra – pereΩempju. Nistenna l-kittieba talgazzetti jinΩlu jfittxu l-˙mie© fiddrena©©, speçjalment dawk li g˙andhom x’jitilfu. Il-kitba mhux ser tkun dwar il-politika, iΩda dwar il-personali. Nistenna l-ma©ija tal-Gvern bl-uΩu min jaf kemm bla kuxjenza, tal-karti talidentità skaduti. Il-Gvern Ωgur g˙andu intenzjonijiet ˙Ωiena f’din il-materja – ma jistax ikun li kien impossibbli li dawn id-dokumenti jkunu lesti kollha sal-elezzjoni. Kul˙add irid joqg˙od attent dwar xi jkun qed isir. U speçjalment ser ikun hemm is-skiet tal-Knisja f’Malta, li wara li we©©g˙et u g˙amlet li setg˙et biex tkisser na˙a, u minflok we©©g˙et hi, issa qed tie˙u ˙sieb li ma toffendix lin-na˙a l-o˙ra, g˙ax inkella tispiçça b’xejn.”

Austin Sammut Avukat u opinjonista

Nikita Ellul Kummissjoni Nazzjonali Ûg˙aΩag˙

“Dwar dak li qieg˙ed nistenna mill-kampanja elettorali, qed in˙ares lejn g˙aqal, tolleranza u rispett reçiproku mill-kandidati, u fuq kollox mit-tmexxija tal-partiti. Naturalment, ilkoll g˙andna d-dritt talg˙aΩla tag˙na; iΩda forsi fuq direzzjoni jew, a˙jar, parir tal-President ta’ Malta g˙andha tkun kampanja relattivament trankwilla, li fl-a˙˙ar mill-a˙˙ar trebba˙ is-solidarjetà lg˙ada tal-elezzjoni. L-iΩviluppi tal-a˙˙ar ©img˙at urew l-elezzjoni ta’ Ωewg viçi kapijiet, wie˙ed minn kull partit. IΩ-Ωew© Ewroparlamentari huma t-tnejn rispettati ˙afna mis-soçjetà Maltija. It-tnejn g˙andhom l-g˙eruq tag˙hom fil-klassi tan-nofs. Il-˙atra ta’ Louis Grech forsi re©g˙et Ωiedet id-distakk li kien hemm bejn iΩ-Ωew© partiti (li kien niΩel minn 12 g˙al 8 punti) wara dak li ©ara f’Xarabank. Però, jiena nemmen li Simon, bi preparazzjoni tajba u l-mod studjat tieg˙u (li jien naf tant tajjeb) jaf jirba˙ il-punti neçessarji, u b’dan il-mod iddistakk jista’ ji©i eliminat kif kien ©ie eliminat fl-2008.”

“Hija evidenti li Ω-Ωg˙aΩag˙ ser ikunu mog˙tija çerta importanza fil-kampanja elettorali li ©ejja. B˙ala Kunsill Nazzjonali taΩ-Ûg˙aΩag˙(KNÛ), dan nilqg˙uh b’entuΩjaΩmu. G˙aldaqstant, ilKNÛ jixtieq li f’din il-kampanja elettorali jitressqu ’l quddiem punti li minnhom jibbenefikaw iΩΩg˙aΩag˙ billi jitjiebu setturi importanti, b˙al dawk tal-edukazzjoni u l-impjiegi. Fosthom ikun hemm politika ma˙suba biex tg˙in lil dawk iΩΩg˙aΩag˙ li jridu jkomplu jit˙arr©u sabiex itejbu l-˙iliet tag˙hom jew anke jift˙u negozju g˙al rashom. Settur ie˙or relattivament importanti wkoll hu dak tal-kultura. Fejn huwa essenzjali li n˙ajru iktar Ωg˙aΩag˙ b’inklinazzjoni artistika jkomplu jiΩviluppaw it-talenti tag˙hom. Finalment, il-KNÛ jittama li jkun hemm politika iktar inklussiva, b’mod speçjali fejn Ωg˙aΩag˙ bi bΩonnijiet speçjali jkollhom iktar opportunitajiet sabiex dawn isiru iktar independenti f’˙ajjithom u iktar parteçipi fis-soçjetà.”

06.01.2013

A˙barijiet

Biex ˙add ma jinsa li waqa’ l-Gvern… Il-pajjiΩ jinsab fuq l-g˙atba t’elezzjoni ©enerali o˙ra, iΩda g˙all-kuntrarju tal-elezzjonijiet kollha preçedenti fl-istorja riçenti ta’ pajjiΩna, din l-elezzjoni se ssir wara li waqa’ l-Gvern li ma kellux ma©©oranza biex jg˙addi l-Ba©it tieg˙u mill-Parlament. Dan kollu ˙oloq instabbiltà kbira fil-pajjiΩ, fejn bdejna sena ©dida ming˙ajr Ba©it approvat. Minbarra d-dannu g˙an-negozju u linvestiment f’pajjiΩna, dan ifisser ukoll li Gvern ©did se jkollu jippreΩenta Ba©it minnufih hekk kif ji©i elett. RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn l-instabbiltà ta’ dan il-Gvern li kienet evidenti sa mill-bidu tal-le©iΩlatura, u kif GonziPN g˙aΩel li jibqa’ ggranfat mas-si©©u tal-poter b’dannu g˙all-pajjiΩ. Dan jistona bi kbir mar-responsabbiltà li kien wera Gvern Laburista lura fl1998, meta s-sitwazzjoni tal-Gvern kienet ˙afna inqas prekarja.

Gvern bla ma©©oranza sa mill-2009 Is-sitwazzjoni ta’ Gvern bla ma©©oranza ma Ωviluppatx mil-lum g˙al g˙ada min˙abba deputat wie˙ed, b˙alma l-propaganda Nazzjonalista tipprova tippro©©etta. Fil-fatt din is-sitwazzjoni ilha evidenti sa minn Diçembru 2009, meta dDeputat Nazzjonalista Franco Debono assenta ru˙u minn Ωew© votazzjonijiet importanti fil-Parlament b˙ala sinjal ta’ protesta. Dwar ir-ra©uni g˙all-assenza tieg˙u fil-Parlament, Franco Debono kien qal li l- backbenchers kellhom ji©u stmati a˙jar. Debono kien sa˙aq ukoll li kien wasal iΩ-Ωmien biex isir it-tibdil legali neçessarju sabiex l-akkuΩat fi proçess kriminali jkollu d-dritt li jkun assistit minn avukat flistadju tal-interrogazzjoni millPulizija. Huwa kien ukoll ©ibed l-attenzjoni g˙ad-diversi problemi ambjentali li qeg˙din jiffaççjaw in-nies li jg˙ixu finNofsinhar ta’ Malta. Dan ifisser li wara sena u nofs mill-bidu tal-le©iΩlatura, ilGvern ta’ GonziPN kien di©à kellu xquq viΩibbli li tellfuh ilma©©oranza parlamentari. Sena u nofs wara li beda jiggverna lGvern ta’ GonziPN kellu ji©i salvat bil- casting vote talIspeaker g˙al darbtejn konsekuttivi. Jekk dawn il-konflitti ˙ar©u

fil-bera˙ f’Diçembru 2009, wie˙ed jassumi li Lawrence Gonzi kien konxju ta’ dan ilkonflitt intern ©img˙at, jekk mhux xhur, qabel din id-data. Madankollu, il-Prim Ministru baqa’ jg˙addas rasu u jinsisti li kellu l-fiduçja u l-ma©©oranza biex jiggverna g˙al tliet snin s˙a˙ wara din id-data, proprju sakemm spiçça biex waqa’ lGvern wara li l-Ba©it ma kienx approvat. F’konflitt mad-deputati tieg˙u u anki mal-poplu Il-problemi interni ta’ GonziPN jistg˙u ji©u mqassma fuq Ωew© livelli: dawk marbuta marribelljoni tal-backbenchers, u dawk marbuta mal-inkompetenza tal-ministri. Minkejja li huwa l-iktar

wie˙ed li jissemma u l-uniku wie˙ed li vvota favur il-mozzjoni li talbet g˙ar-riΩenja ta’ Carm Mifsud Bonnici u l-uniku wie˙ed li vvota kontra l-Ba©it, Franco Debono ma kienx wa˙du fil-kritika g˙all-Gvern ta’ GonziPN. Jeffrey Pullicino Orlando u Jesmond Mugliett ukoll esprimew kemm-il darba nuqqas ta’ qbil mal-istil ta’ tmexxija ta’ Lawrence Gonzi, u fil-fatt spiççaw ikkundannati mill-EΩekuttiv tal-PN u ma t˙allewx jikkontestaw l-elezzjoni ©enerali li jmiss wara li JPO vvota mal-OpoΩizzjoni u Mugliett astiena fuq il-mozzjoni li talbet g˙ar-riΩenja ta’ Richard Cachia Caruana minn RappreΩentant Permanenti g˙all-Unjoni Ewropea. Deputati Nazzjonalisti o˙ra li

kkritikaw l-istil ta’ tmexxija ta’ GonziPN kienu Robert Arrigo u Jean Pierre Farrugia, li kemm-il darba wasslu l-ilmenti tag˙hom anki fil-pubbliku. Min-na˙a tieg˙u Philip Mifsud ukoll kien esprima diΩappunt g˙all-mod li bih Lawrence Gonzi kien qed jitratta lil Franco Debono, fejn ˙ass li dan kien qed jing˙ata trattament preferenzjali fuq s˙abu lbackbenchers. IΩda l-problemi ta’ GonziPN ma kinux biss interni. Lawrence Gonzi u l-Kabinett tieg˙u spiççaw ukoll f’konflitt max-xewqat tal-poplu, u dan ˙are© biç-çar, fost l-o˙rajn, firreferendum g˙ad-d˙ul tad-li©i tad-divorzju f’pajjiΩna. Ma kienx biΩΩejjed li Gonzi rabat lill-grupp parlamentari tieg˙u b’poΩizzjoni kontra d-divorzju fl-istess waqt li kien deputat minn tieg˙u stess li ressaq labbozz tad-divorzju, iΩda kompla jsostni l-poΩizzjoni tieg˙u kontra d-divorzju anki meta, permezz tar-referendum, ilpoplu wera li kien favur. Bliktar mod arroganti u antidemokratiku li Ωgur se jibqa’ mniΩΩel fl-istorja ta’ pajjiΩna, Lawrence Gonzi u l-Kabinett tieg˙u vvutaw kontra l-abbozz tad-divorzju wara li l-poplu kien ivvota favur. Gvern Laburista kien g˙aΩel it-triq responsabbli Fl-1998 Gvern Laburista kien

sejja˙ elezzjoni minkejja li ma kienx tilef il-vot tal-Ba©it, u dan peress li kien hemm indikazzjonijiet t’opinjonijiet konflin©enti li setg˙u potenzjalment ipo©©u f’riskju l-istabbiltà tal-Gvern ta’ dak iΩ-Ωmien, u g˙alhekk anki dik tal-pajjiΩ. Dak iΩ-Ωmien, Gvern Laburista kien g˙aΩel it-triq responsabbli billi mar g˙al elezzjoni bikrija minkejja li kien ilu inqas minn sentejn jiggverna. Gvern Laburista ma kienx qag˙ad jistenna li jitlef vot wara l-ie˙or fil-Parlament u ji©i salvat kull darba bil- casting vote tal-Ispeaker, u dan f’tentattiv iddisprat biex jibqa’ ggranfat mas-si©©u tal-poter. Mal-içken indikazzjonijiet li setg˙u qajmu dubju fil-fiduçja li kien igawdi l-eks-Prim Ministru Alfred Sant, Sant kien a©ixxa fl-interess tal-istabbiltà u tal-pajjiΩ billi sejja˙ elezzjoni bikrija. Minkejja li l-propaganda Nazzjonalista tipprova tpin©i ssitwazzjoni mod ie˙or, fil-verità m’hemm l-ebda dubju li fl1998 Gvern Laburista kien g˙aΩel it-triq tal-korrettezza u tal-ir©ulija, proprju bil-kontra ta’ dak li g˙amel il-Gvern ta’ GonziPN matul l-a˙˙ar le©iΩlatura, fejn il-konflitti filgrupp parlamentari tieg˙u kienu ilhom jidhru sa mill2009, iΩda baqa’ jippersisti li jiggverna fuq sieq wa˙da b’dannu g˙all-poplu u g˙allpajjiΩ.

06.01.2013

Intervista

“Se nibqa’ niftakar lil Juan b˙ala dak it-tifel attiv u ferrie˙i” Janice Barbara Gatt – omm Juan Ftit sig˙at qabel il-Milied, il-familja Barbara minn Óal G˙axaq, kienet qed issellem g˙all-a˙˙ar darba liç-çkejken Juan li tilef ˙ajtu min˙abba l-marda tal-kançer. Jumejn wara l-funeral tieg˙u, omm u missier Juan kienu minn ta’ quddiem biex jag˙mlu kura©© lil dawk il-©enituri li b˙alissa jinsabu g˙addejjin minn Ωmien ikrah min˙abba li g˙andhom uliedhom morda. KRISTA CARUANA tkellmet ma’ JANICE BARBARA GATT, omm Juan, dwar l-esperjenza li g˙addiet minnha l-familja tag˙ha u anke l-kura©© li qieg˙da toffri lil min g˙addej minn sitwazzjoni simili.

Familja kura©©uΩa Ftit sig˙at qabel il-Milied kul˙add ixxokkja ru˙u bl-a˙bar tat-telfa taç-çkejken Juan Barbara minn Óal G˙axaq. Juan kien tfajjel t’erbatax-il sena li sfortunatament tilef il-battalja tieg˙u kontra l-marda tal-kançer. Dakinhar tal-funeral ta’ dan it-tfajjel, kul˙add beka mal-familja Barbara g˙at-telfa li kienet ©arrbet. IΩda l-g˙ada tal-Milied, kul˙add issorprenda ru˙u bit-turija ta’ kura©© li wriet l-istess familja Barbara meta kienet minn ta’ quddiem t˙e©©e© lin-nies biex jag˙tu l-g˙ajnuna finanzjarja tag˙hom lill-Malta Community Chestfund waqt ilmaratona nazzjonali ta’ L-Istrina. Mhijiex façli li omm u missier li jkunu g˙adhom kif tilfu lil binhom jo˙or©u mid-dar biex jag˙tu kelma ta’ kura©© u sostenn lil min b˙alhom g˙addej minn Ωminijiet diffiçli. Kienet proprju din it-turija ta’ kura©© li ˙e©©itni biex nikkuntattja lill-familja Barbara biex mag˙ha naqsam l-esperjenza li g˙addew minnha tul dawn la˙˙ar snin. Ma stennejtx risposta flaffermattiv g˙ax ˙sibt li l-familja ma kinitx lesta g˙al dan kollu. IΩda bqajt immeraviljata bil-kura©© ta’ din il-familja li kienet lesta li tkellimni avolja ilha ftit ©ranet biss li ©arrbet it-telfa ta’ dan ittifel speçjali. Esperjenza diffiçli G˙alkemm xtaqt li minn din l-esperjenza no˙ro© l-aspett poΩittiv, ma stajtx ma nistaqsix lil omm Juan, Janice, biex tirrakkuntali kif bdiet din l-esperjenza. “L-istorja bdiet meta Juan kien g˙ad kellu 12-il sena. Niftakar li l-g˙ada li konna morna tie©, it-tifel kien qam ma jifla˙x. L-ewwel ˙sieb li ©ie f’mo˙˙na kien li kellu xi virus. IΩda s-sintomi baqg˙u jippersistu u sa˙anistra bdew jiggravaw. Fit-13 t’Awwissu tal-2010, kellna ni˙duh l-isptar fejn Ωammewh biex jag˙mlulu xi testijiet, fosthom CT Scan. Minn dan l-iscan konna sirna nafu li Juan kellu tumur f’mo˙˙u,” qaltli Janice kommossa g˙all-a˙˙ar. Ûiedet tg˙idli li g˙all-ewwel it-tobba kienu qalulhom li t-tumur seta’ jitne˙˙a façilment u b’hekk it-tifel seta’ jfieq. Tliet ©img˙at wara sarlu intervent li dam g˙addej ˙ames sig˙at u nofs. “Wara li g˙amlulu l-operazzjoni, ittobba qalulna li g˙all-kuntrarju ta’ dak li kienu ˙asbu qabel, it-tumur kien wie˙ed gravi u fatali. Minn hemmhekk, qalulna biex nitilg˙u l-Ingilterra biex jie˙u l-kura li kellu bΩonn bit-tama li

jkun jista’ jitfejjaq,” kompliet tirrakkonta l-omm. Disa’ xhur fl-Ingilterra Janice spjegat li, b’kollox, kellhom iqattg˙u disa’ xhur fl-isptar Royal Marsden fl-Ingilterra, fejn g˙addew minn tbatijiet kbar, mhux biss finanzjarji iΩda wkoll min˙abba li t-tifla l-o˙ra tag˙hom, Tessa Marie, kienet baqg˙et Malta. “Kien Ωmien diffiçli ˙afna g˙ax kemm jien kif ukoll Ωew©i Ivan kellna nitilqu mix-xog˙ol biex inkunu nistg˙u noqog˙du mat-tifel. Fortunatament konna qed noqog˙du f’wie˙ed millappartamenti ta’ Puttinu u b’hekk taffejna ftit mill-ispejjeΩ. Madankollu, xorta wa˙da kellna sfidi finanzjarji kbar anke min˙abba li kellna l-loans xi n˙allsu u xog˙ol ma konniex qed immorru,” kompliet tg˙idli Janice. Il-mara qalet li l-ewwel xahar u nofs li qattg˙u fl-Ingilterra kienu diffiçli ˙afna, anke min˙abba li kienu qed jimmissjaw lill-familja tag˙hom u lil binthom iΩΩg˙ira.

“Sakemm domna l-Ingilterra, il-familjari tag˙na kienu jitilg˙u jΩuruna u dejjem kienu j©ibu mag˙hom liΩ-Ωg˙ira. Imbag˙ad, f’Marzu tal-2011, inΩilna Malta g˙al ©imag˙tejn u er©ajna tlajna g˙aliex Juan kellu bΩonn jie˙u doΩa aktar qawwija ta’ kimoterapija. InΩilna lura Malta g˙al kollox f’Ìunju tal-2011 fejn ming˙alina li t-tifel kien imfejjaq anke min˙abba li t-tumur li kellu ma baqax jidher fis-CT Scans,” qalet Janice. Kompla g˙addej bir-rutina tal-˙ajja Janice kompliet tg˙id li f’Settembru tal2011, Juan da˙al l-iskola fejn kien filForm 3. Tliet xhur wara re©a’ sarlu MRI fejn g˙al darb’o˙ra l-familja Barbara re©g˙et kienet sottoposta g˙al xokk akbar. “F’Diçembru sarlu MRI u minnu indunajna li t-tumur kien re©a’ tfaççalu u din id-darba t-tobba qalulna li t-tifel ma kienx ser ifieq iΩda l-unika ˙a©a li setg˙et issir kienet li jtawlulu l-˙ajja. Ittobba kienu qalulna wkoll li t-tifel kellu biss sena ˙ajja. Tista’ timma©ina a˙na kemm konna xxukjati li t-tifel tag˙na

ma kienx ser je˙lisha mill-mewt.” Janice qalet li minkejja li kienu jafu li Juan ma kienx ser jg˙ix fit-tul, ing˙ataw il-parir biex xorta jibqg˙u jibag˙tuh liskola sabiex b’hekk ma jaqtax qalbu. “G˙alkemm Juan kien jaf li kellu kançer, a˙na qatt ma konna ng˙idulu lverità kollha g˙ax ma ridniehx li jaqta’ qalbu,” kompliet tg˙id omm Juan. Janice qalet li, meta t˙ares lura, lil binha tibqa’ tiftakru b˙ala dak it-tifel attiv u ferrie˙i, u li kellu g˙al qalbu ˙afna l-medja. “Kien ilu involut fil-mezzi tax-xandir sa minn meta kellu erba’ snin. Kien involut f’diversi programmi tat-tfal fuq it-televiΩjoni u baqa’ jie˙u sehem sa ftit qabel ˙alla din id-dinja,” sostniet Janice. L-omm qalet li minkejja dak kollu li g˙addew minnu, xorta tara l-poΩittiv f’din l-esperjenza. “Wa˙da mill-esperjenzi poΩittivi li kellu Juan kienet meta flimkien mieg˙u u ma’ tfal o˙ra morda morna Lourdes. Hemmhekk indunajt kemm Juan kien tifel spiritwali u kemm kien jitlob bil-qalb,” qaltli Janice bi tbissima ˙elwa. Irrakkuntat li l-aktar ˙a©a li kienet iddejjaq lil Juan kienet il-fatt li n-nies kienu joqog˙du j˙arsu lejh g˙ax kien tilef xag˙ru u kien ikollu jilbes il-beritta. “Niftakar li, darba minnhom, Juan kien ma’ missieru l-Knisja u ma riedx ine˙˙i l-beritta min˙abba li n-nies kienu qed i˙arsu lejh. IΩda mbag˙ad missieru kkonvinçih biex ine˙˙iha b’turija ta’ rispett lejn Ìesù Kristu,” kompliet tirrakkonta l-omm. Messa©© ta’ kura©© Janice qalet li hi u l-familja tag˙ha g˙amlu dak kollu li setg˙u biex jg˙inu lil Juan. Ûiedet tg˙id li llum il-©urnata, tixtieq tg˙addi messa©© ta’ kura©© lil dawk il-©enituri li g˙addejjin minn xi perijodu diffiçli min˙abba l-mard. “A˙na morna f’L-Istrina g˙ax ridna li nag˙tu ftit lura minn dak li ˙adna, kemm b˙ala appo©© finanzjarju u anke appo©© morali. Dwar Puttinu, li nista’ ng˙id huwa li kemm Rennie kif ukoll Angele kienu spalla g˙alina u g˙enuna kemm fel˙u,” kompliet tg˙id omm Juan. Janice temmet l-intervista b’ringrazzjament lejn l-eluf ta’ Maltin u G˙awdxin li taw l-g˙ajnuna tag˙hom f’L-Istrina filwaqt li assigurat li kull çenteΩmu li ng˙ata se jkun qieg˙ed ji©i investit g˙all-©id ta’ dawk kollha li jinsabu filbΩonn u li g˙addejjin minn mumenti diffiçli.

06.01.2013

Lokali

X’SE JERÌA’ JWIEGÓED Minn g˙ada ser tibda uffiçjalment il-kampanja elettorali, fejn qed nistennew li b˙as-soltu naraw lill-GonziPN iwieg˙ed pajjiΩ li se jkun miexi fuq ir-rubini. G˙alhekk, biex wie˙ed jara kemm il-weg˙di li se jsiru dalwaqt huma fil-fatt kredibbli, wie˙ed irid bilfors i˙ares lejn il-weg˙di tal-elezzjonijiet passati u jixtarr kemm minnhom ©ew miΩmuma. Lil hinn mill-fatt li GonziPN ma Ωammx il-weg˙di individwali, b˙al dawk marbuta mal-˙addiema tal-Air Malta, tal-GO u tal-fabbrika ST, fost o˙rajn, hemm ukoll il-weg˙di ta’ pro©etti kbar li fuqhom kien ibbaΩat il-manifest elettorali, kif ukoll weg˙di ta’ pro©etti o˙ra li ilhom ji©u riçiklati minn le©iΩlatura g˙al o˙ra fuq medda twila ta’ snin . RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn xi eΩempji ta’ dawn il-pro©etti li smajna u ˙lomna ˙afna dwarhom, iΩda li sal-lum g˙adhom jitbasktu fuq l-ixkaffa.

SR Technics – weg˙da ta’ 350 impjieg Il-pro©ett tal-kumpannija SR Technics kellu jkun parti mill-weg˙da tal-Gvern li jkompli jattira investiment barrani fil-qasam tal-manifattura u t-teknolo©ija. F’Novembru 2009 l-Prim Ministru ˙abbar li kien se jo˙loq 350 impjieg sal-2014 permezz ta’ pro©ett li jinvolvi l-bini ta’ hanger b’erba’ bays mill-kumpannija Ûvizzera SR Technics. Gonzi qal li l-kostruzzjoni tal-hangar kellu jibda lejn nofs l-2010 u jitlesta g˙allbidu tal-2012. Sakemm jitlesta l-pro©ett il-kumpannija kienet se tikri hangar eΩistenti b’Ωew© bays. IΩda sa Jannar 2011 sar mag˙ruf li l-pjani g˙al din l-estensjoni kienu ©ew posposti, sakemm f’Settembru tal-istess sena l-kumpannija ammettiet li kienet issospendiet il-pro©ett ta’ estensjoni b’mod indefinittiv. Ir-ra©uni g˙all-abbandun tal-pro©ett kienet li l-kumpannija ma rnexxilhiex tattira klijenti o˙ra apparti l-klijenti tag˙ha EasyJet. Intant, ftit ©img˙at ilu sar mag˙ruf li l-SR Technics kien irnexxielha tiffirma kuntratt mal-linja tal-ajru Orbest, iΩda dwar il-pro©ett ta’ espansjoni baqa’ ma ntqal xejn

Il-weg˙da tal-White Rocks irriçiklata sa mill-1995 Il-weg˙da tal-iΩvilupp ta’ kumpless fil-White Rocks ilha ti©i riçiklata g˙al xejn inqas minn 17-il sena. Kien fi Frar tal-1995 meta l-Gvern Nazzjonalista ta’ dak iz-Ωmien ˙abbar li kien se jistieden investituri biex jiΩviluppaw pro©ett turistiku fil-White Rocks, fl-in˙awi ta’ Ba˙ar ic-Çag˙aq. Dan kellu jkun akkomodazzjoni turistika ta’ livell g˙oli b’façilitajiet b˙al mini-golf course, tennis courts, horse riding, u sala tal-konferenzi, fost o˙rajn. Imbag˙ad, f’Jannar tal-1999, Gvern ie˙or Nazzjonalista ˙abbar li re©a’ kien qed jilqa’ proposti g˙all-iΩvilupp tal-White Rocks f’kumpless li kellu joffri 1,000 sodda b’investiment ta’ €37.2 miljun. Wara iktar minn sentejn il-Gvern qal li n-negozjati dwar dan il-pro©ett kienu ntemmu b’mod poΩittiv, u li l-pro©ett kien se jibda jopera f’Ìunju tal-2003. F’Ottubru tal-2003, meta l-pro©ett suppost kien di©à lest, sar mag˙ruf li l-pro©ett tal-White Rocks kien g˙adu kif ©ie approvat mill-MEPA. Id-data g˙at-tlestija tal-pro©ett g˙alhekk kienet ©iet posposta g˙al tmiem l-2007. IΩda ftit xhur biss wara, il-Gvern qal li kien se jippubblika development brief ©did g˙all-White Rocks wara li jevalwa l-˙ti©ijiet tas-settur turistiku. Lejn tmiem l-2004 l-Gvern kien qal li kien qed jikkunsidra possibbiltajiet varji g˙all-pro©ett tal-White Rocks. Dawn il-possibbiltajiet damu ji©u kkunsidrati g˙al xejn inqas minn erba’ snin, hekk kif bejn l2005 u l-2009 l-Gvern ta’ Lawrence Gonzi kien qal li g˙adu qieg˙ed jikkunsidra x’inhu l-a˙jar pro©ett. Il-Gvern kien donnu raqad g˙al kollox fuq il-pro©ett, sakemm re©a’ ssemma f’Ìunju 2010 meta s-Segretarju Parlamentari Clyde Puli ˙abbar li fuq dan is-sit mistenni jinbena ‘Sports and Leisure Village’. Dan il-pro©ett kellu jsir permezz ta’ investiment dirett barrani ta’ madwar €200 miljun u kellu jo˙loq mat-800 impjieg ©did. IΩda f’Jannar ta’ din is-sena l-istess Puli ammetta li lGvern kien g˙adu ma wasal imkien fuq dan il-pro©ett, u f’April qal biss li kienu saru xi Ωviluppi fit-ta˙ditiet mal-investituri. Dan kien l-a˙˙ar li smajna dwaru.

Marsa Sports Village bla investituri Il-Villa©© Sportiv tal-Marsa kien parti mill-weg˙da ta’ GonziPN li jinvesti f’impjanti sportivi bi s˙ubija mal-privat, u kellu jikkumplimenta l-pro©ett tal-White Rocks. F’Lulju 2011 ˙ar©et is-sej˙a g˙all-offerti biex il-kumpless sportiv tal-Marsa ji©i rran©at u estiΩ. Ilpjan kien li l-investitur jiffinanzja l-pro©ett u l-manteniment tieg˙u minn butu, bil-qlig˙ tieg˙u jasal mill-aspett kummerçjali tal-pro©ett. IΩda f’Ottubru 2011 sar mag˙ruf li ˙add ma kien irrisponda g˙as-sej˙a. Il-Gvern qal li kien qed ja˙dem biex irendi l-pro©ett iktar attraenti g˙all-investituri, iΩda minkejja li d-data g˙all-offerti ©iet estiΩa, xorta ma saru l-ebda offerti. F’April tal-2012, Puli ˙are© b’verΩjoni dwar ir-ra©uni li g˙aliha l-villa©© sportiv ma kienx twettaq. Skont Puli, il-mezzi tax-xandir setg˙u naffru lill-investituri meta rrappurtaw li n-negozji ma kinux daqstant interessati li jiΩviluppaw dan il-villa©©.

Smart City – twieled u miet bil-pompa Il-weg˙da ta’ Smart City kienet t˙abbret b’˙afna pompa b˙ala wa˙da mill-weg˙di ewlenin li fuqhom kien ibbaΩat il-manifest elettorali talPN tal-2008. G˙alhekk, wie˙ed kien jistenna li dan il-pro©ett ikun lest, jew tal-inqas kwaΩi lest, qabel tasal elezzjoni o˙ra. IΩda minkejja li l-elezzjoni tinsab wara l-bieb, minn dan il-pro©ett kulma g˙adu qed jopera huma ftit uffiçini, kafetterija u klinika privata. Il-Gvern kien ilu snin s˙a˙ jifta˙ar li g˙al dan il-pro©ett kien sar investiment ta’ €300 miljun, iΩda f’Novembru tal-2011 il-Ministru Austin Gatt stqarr li l-Gvern ma kienx nefaq ewro wie˙ed fuq Smart City. Din l-istqarrija tikkuntrasta bil-kbir mad-dikjarazzjonijiet preçedenti ta’ mijiet ta’ miljuni f’investiment, fejn anki minn diversi mistoqsijiet parlamentari rriΩulta li sa dak iΩ-Ωmien il-Gvern kien di©à nefaq madwar 14-il miljun. Qabel l-elezzjoni, il-pubbliku ©ie bbumbardjat b’˙afna stampi sbie˙ i©©enerati bil-kompjuter li wrew kif kien se ji©i Smart City, u GonziPN wieg˙ed li kien se jo˙loq 5,600 impjieg, bil-ma©©oranza tag˙hom ikunu impjiegi fil-qasam tal-informatika. G˙alhekk kienu ˙afna ΩΩg˙aΩag˙ li speçjalizzaw fl-informatika bit-tama li jsibu impjieg fi Smart City meta jlestu mill-istudji tag˙hom. Meta dawn l-impjiegi ma tfaççawx wara snin mill-elezzjoni, il-Gvern beda j©ib skuΩa wara l-o˙ra g˙al dan in-nuqqas. F’Ottubru 2011 infaqg˙et il-buΩΩieqa ta’ Smart City, meta l-Gvern qal li l-investituri ma kinux g˙adhom obbligati jo˙olqu l-impjiegi, u dan min˙abba Ωball burokratiku fejn il-Gvern nesa japplika biex ine˙˙i pompa taddrena©© kif kien miftiehem. F’Settembru li g˙adda, imbag˙ad, ilGvern qal li l-bini ta’ Smart City kien iktar importanti mill-impjiegi. Il-˙ajja tal-pro©ett ta’ Smart City ta˙t GonziPN tista’ g˙alhekk ti©i spjegata hekk: pro©ett li twieled b’˙afna pompa u miet b’pompa wa˙da.

06.01.2013

Lokali

DIN ID-DARBA?

IS-SIT TAl-CoRpoRATE VIllAGE GÓADu ÛDINGAT Il-Corporate Village suppost li kellu jsir lImrie˙el b’investiment ta’ €200 miljun, bissej˙a g˙all-proposti to˙ro© f’Jannar tal-2011 u tag˙laq fit-tieni kwart tal-2011, bl-g˙aΩla tal-investitur issir sa tmiem l-2011. Il-pro©ett kellu jibda jinbena fil-bidu tal-2012. IΩda

dawn il-pjani waqg˙u lura hekk kif we˙lu fil-proçess tal-g˙aΩla. F’Awwissu 2011 intqal li s-sottomissjonijiet g˙al dan il-pro©ett kienu diΩappuntanti, u li kien probabbli li lpro©ett kien ser jer©a’ ji©i ddisinjat mill©did.

Skont il-weg˙da tal-Gvern, il-bini talCorporate Village suppost li jinsab fi stat avvanzat. IΩda sal-lum dan mhux biss g˙adu ma bediex jinbena, iΩda sa fejn huwa mag˙ruf g˙adhom lanqas biss intg˙aΩlu l-investituri g˙al dan il-pro©ett.

G˙all-mistqosijiet ta’ din il-gazzetta f’Lulju li g˙adda, il-Malta Enterprise qalet li kienu ntefqu madwar €14,000 biex saru l-mudelli tal-pro©ett u xi materjal promozzjonali. LispiΩa tal-ma©©oanza tal-materjal promozzjonali, iΩda, ma setg˙etx ti©i kkwantifikata.

Il-famuΩa kumpannija BraΩiljana Fi Frar tal-2012, il-Prim Ministru fta˙ar li Malta kienet attirat investiment barrani ta’ kumpannija BraΩiljana li tefg˙et g˙ajnejha fuq gΩiritna waqt ir-rivoluzzjoni Libjana. Skont Gonzi, din il-kumpannija kienet se tifta˙ f’Malta dalwaqt. Kien g˙alhekk li waqt dibattitu televiΩiv fil-bidu ta’ Novembru, Joseph Muscat staqsa lil Gonzi x’kien sar mill-kumpannija BraΩiljana mwieg˙da xhur qabel. F’attentat iddisprat Gonzi pprova jg˙addi Ω-Ωmien bil-Kap talOppoΩizzjoni u qal li din il-kumpannija kienet di©à fet˙et f’Malta u qed timpjega n-nies. IΩda l-Kap tal-OppoΩizzjoni ma kienx l-uniku persuna li ma kienx jaf b’din il-kumpannija, kif ˙are© çar ftit sig˙at biss wara dan l-intervent. Il-mezzi tax-xandir bdew jistaqsu x’kien jisimha din il-kumpannija u kemm kienet timpjega nies, iΩda Gonzi baqa’ ja˙rab mill-mistoqsijiet. Il-verità ˙ar©et biss ftit jiem wara. Il-kumpannija li semma Gonzi kien jisimha Odebrecht Solutions Ltd, u kienet fet˙et uffiççju f’Malta lura fl2007, meta lanqas biss kienet g˙adha bdiet ir-rivoluzzjoni Libjana. Din il-kumpannija kellha biss rappreΩentanza Ωg˙ira f’Malta, tant li kienet t˙addem biss erba’ persuni. Iç-çirasa fuq il-kejk kienet meta sar mag˙ruf li, mhux biss din il-kumpannija ma kellha l-ebda pjani li tespandi l-kummerç tag˙ha f’Malta, iΩda kienet sa˙ansitra g˙alqet u keççiet il-ftit ˙addiema li kellha.

Aviation Cosmetics – weg˙da koΩmetika o˙ra? Fi Frar li g˙adda l-Prim Ministru kien ˙abbar li kumpannija tal-avjazzjoni OlandiΩa bl-isem ta’ Aviation Cosmetics kienet se tirriloka l-operat tag˙ha f’Malta. Din l-a˙bar kienet ing˙atat flimkien ma’ dik tal-kumpannija BraΩiljana, u g˙alhekk wie˙ed jittama li l-eΩitu ta’ din il-weg˙da se jkun a˙jar minn dak tal-Oderbrecht, hekk kif sal-lum din il-ferg˙a g˙adha ma nfet˙itx. Il-Prim Ministru qal li kellhom jinbnew Ωew© hangars b’investiment li se jla˙˙aq €22 miljun, u li din il-kumpanija kellha tifta˙ dedicated facility f’Malta biex jinΩebg˙u l-ajruplani. IΩda sal-lum g˙adu ma beda l-ebda xog˙ol fuq il-hangar, u l-kumpannija lanqas ma rrilokat l-operat tag˙ha. Minflok ©iet imwaqqfa kumpannija sussidjarja f’Malta b’sehem kapital li huwa l-minimu possibbli. Iktar minn hekk il-kumpanija kisret l-obbligi kuntrattwali mal-Malta Enterprise u Malta Industrial Parks. Jidher li l-kumpannija ma ˙allsitx il-kera fuq l-art ta’ €250,000 fis-sena, u lanqas il-garanzija ta’ €4 miljun. Fuq kollox, l-Avition Cosmetics g˙adha ma impjegat lil ˙add f’pajjiΩna.

06.01.2013

Kunsilli

ID F’ID maÇ-ÇITTaDIn

Lil Gonzi ma tistax tafdah Mario Fava email keaneo@onvol.net

Tul is-sena 2009, saru numru ta’ emendi f’Kapitlu 363 talLi©ijiet ta’ Malta dwar l-Att fuq il-Kunsilli Lokali. Meta saru dawn l-emendi, id-dekasteru tal-kunsilli lokali kien jaqa’ ta˙t ir-responsabbiltà tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi. Fost l-artikli li kienu ©ew emendati, kien hemm Artiklu numru 8 f’Sub Artiklu 5 li jg˙id li l-elezzjoni tal-kunsilli lokali tista’ ssir qabel f’kaΩ ta’ elezzjonijiet ©enerali sakemm dawn ma jsirux iktar minn erba’ xhur qabel. Dwar dan nid˙ol f’iktar dettal iktar ’il quddiem. IΩda minkejja li kien hu stess responsabbli minn dan it-tibdil u l-kunsilli lokali, Lawrence Gonzi g˙aΩel li jg˙id li l-Li©i ma kinitx tippermettilu li jressaq l-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali ’l quddiem. Dan g˙amlu bil-˙sieb li ji©©ustifika ddeçiΩjoni tieg˙u li jsejja˙ elezzjoni ©enerali g˙ad-9 ta’ Marzu 2013. Dan g˙aliex g˙al Lawrence Gonzi iktar jinteressah li jkun g˙amel ˙ames snin fil-gvern milli l-interess talpajjiΩ. Dan jo˙ro© bl-iktar mod çar minn dak li qal Simon Busuttil fil-programm Xarabank meta qal, u insista, li l-Partit Nazzjonalista, minkejja Franco Debono, xorta wa˙da se jkun g˙amel le©iΩlatura s˙i˙a. Mela allura g˙andna sitwazzjoni fejn ir-riforma u l-emendi g˙amilhom Lawrence Gonzi iΩda jidher biç-çar li dan ma jafx x’g˙amel biex qal dak li qal. Dan dejjem jekk il-Prim Minsitru ma kienx qed jigdeb b’mod mill-aktar sfaççat lillpoplu Malti u G˙awdxi kollu. G˙ax kif jista’ jg˙id ˙a©a b˙al din meta kien hu stess li g˙amel l-emendi? Jekk mhux giddieb allura ççassat g˙ax g˙amel xi ˙a©a li hu stess jew nesa jew ma kienx jaf x’qed jag˙mel. Din hija kwistjoni ta’ kredibbiltà g˙ax il-Li©i hija çara daqs il-kristall. M’hemmx fejn titfixkel. Il-Li©i tg˙id çar u tond li l-elezzjoni tista’ titressaq b’erba’

xhur qabel jew wara d-data stabbilita. Allura d-domanda hija ovvja: g˙alfejn Lawrence Gonzi g˙amel l-elezzjoni fid-9 ta’ Marzu 2013? Irrid ng˙id li l-Prim Ministru g˙ad g˙andu l-possibbiltà li, jekk irid u jekk ma kienx qed jigdeb, iressaq id-data tal-elezzjoni ’l quddiem g˙aliex ir-rit tal-elezzjoni g˙adu ma ˙ari©x. Nistaqsi wkoll: g˙aliex Lawrence Gonzi qal dak li qal, imbag˙ad stqarrija ma˙ru©a mill-uffiççju tieg˙u stess qalet bil-kontra ta’ dak li qal hu? Jaf x’qed jg˙id il-Prim Ministru Gonzi? G˙andu jinqeda bilgideb biex jibqa’ ggranfat massi©©u tal-poter? G˙ax ma jg˙idx li tawwal iΩ-Ωmien g˙ax hekk ja˙seb li jaqbel lilu u lillpartit tieg˙u? Il-konkluΩjoni hija wa˙da. Meta l-Prim Ministru Gonzi qal li l-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali ma setg˙ux isiru qabel, kien biss qed jigdeb u min jigdeb jissejja˙ giddieb. Mela allura Lawrence Gonzi huwa giddieb. G˙ax x’qal Gonzi? Gonzi qal li: “Ma tistax tmexxi lilha lura (lelezzjoni tal-kunsilli lokali). IlLi©i tippermetti biss…” – hawn ©ie interrot u mbag˙ad kompla – “…’il quddiem mexxej-nieha imma lura le, ma tistax.” Issa ˙a nikkwotaw eΩatt dak li tg˙id il-Li©i u allura l-Att dwar il-Kunsilli Lokali, Kap 363 Artiklu 8 Sub Artiklu 5: “Jekk elezzjoni g˙all-kunsillieri se jsiru fi Ωmien 4 xhur minn meta jsiru l-elezz-jonijiet ©enerali, elezzjonijiet talParlament Ewropew jew re-ferenda, l-elezzjonijiet tal-kunsillieri jistg˙u ji©u posposti jew avvanzati g˙al data li ti©i stabbilita mill-Prim Ministru, iΩda f’kull kaΩ mhux iΩjed tard jew iktar kmieni minn 4 xhur meta jkunu saru dawk l-elezzjonijiet ©enerali…” Imbag˙ad f’Sub Artiklu 6 nsibu li: “l-elezzjonijiet g˙andhom isiru fit-tieni Sibt ta’ Marzu jew f’dik id-data li tista’

Skont il-Prim Ministru Gonzi, l-elezzjoni ma setg˙etx titressaq iktar kmieni mid-9 ta’ Marzu 2013 g˙ax il-li©i ma tippermettilux min˙abba l-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali – giddieb. Lawrence Gonzi jiddetta biss kif jaqbel lilu u lill-partit tieg˙u! ti©i stabbilita mill-Prim Ministru fil-Gazzetta. IΩda l-Ministru jista’ b’ordni fil-Gazzetta jistipula li l-elezzjoni tista’ tiddewwem jew tin©ieb ’il quddiem b’©imag˙tejn mid-data hawn qabel stabbilita”. Mela din hija evidenza o˙ra çara li l-Prim Ministru gideb. Huwa g˙alhekk li l-Prim Ministru g˙andu jieqaf jitratta lin-nies ta’ imbeçilli u jinsulenta l-intelli©enza tal-poplu bilgideb tieg˙u. Imbag˙ad ilgidba tieg˙u kompliet ti©i kkonfermata mill-uffiççju tieg˙u stess meta fi stqarrija ng˙ad li l-elezzjoni ser issir fid9 ta Marzu 2013, g˙ax din hija fl-a˙jar interess tal-pajjiΩ. Irrid nag˙mel referenza g˙al gideb ie˙or li qal Lawrence Gonzi u li permezz tieg˙u qed ikompli juri kemm mhuwiex kredibbli. Min nesa l-gidba tal-prezz taΩΩejt? Min nesa l-weg˙da ta’ Smart City u s-7,000 impjieg? Min nesa l-gidba tal-20,000 impjieg ©did? U fuq kollox min qatt jista’ jinsa l-gidba talkumpannija BraΩiljana u linvestiment li din kellha tag˙mel?

Dwar l-interess Nazzjonali, lill-Prim Ministru ng˙idlu biex jisma’ dak li qed tg˙id il-komunità tan-negozju u malajr jinduna li dak li qed jg˙id mhuwiex minnu meta jg˙id li kien fl-a˙jar interess tal-pajjiΩ li l-elezzjoni ssir f’Marzu. Riçentament, Reginald Fava qal li hu u s˙abu kienu jippreferu kieku l-elezzjoni ©iet qabel g˙aliex il-pajjiΩ kien jaqbillu u ma kienx jg˙addi minn trawma u l-festi tal-Milied kienu jkunu trankwilli g˙an-negozju f’dan il-perijodu. Óa©a b˙al din kienet tne˙˙i ˙afna inçertezza u tikber l-istabbiltà u din kienet tkun l-a˙jar ˙a©a g˙annegozju. Mela anki hawn, ilPrim Ministru qed jipprova jqarraq bik! Mela l-konkluΩjoni hija wa˙da. L-elezzjoni mhijiex se ssir fid-9 ta’ Marzu 2013 g˙ax ma kienx hemm alternattiva jew g˙ax il-Li©i ma kinitx tippermetti mod ie˙or. Lanqas g˙ax dan huwa fl-a˙jar interess tal-pajjiΩ. L-elezzjoni ser issir fid-9 ta’ Marzu 2013 g˙ax hekk jaqbel lill-Prim Ministru u l-partit tieg˙u! Din hija l-verità!

Skema tal-ETC Tul dawn l-a˙˙ar ©imag˙tejn kellmuni diversi sindki u anki kunsillieri dwar liskema li ˙ar©et il-Korporazzjoni taxXog˙ol u t-Ta˙ri© (ETC) g˙all-persuni b’diΩabbiltà biex dawn ikunu jistg˙u ja˙dmu mal-kunsilli lokali fil-lokalitajiet rispettivi. Dan g˙aliex jidher li hemm inçertezza kbira dwar l-allokazzjoni g˙allfondi sabiex dawn l-istess persuni jkunu jistg˙u jit˙allsu. Dan ©ara wara li fl-a˙˙ar xhur l-ETC nediet l-iskema Community Inclusive Employment Scheme, illi permezz tag˙ha kellhom ji©i impjegati persuni b’diΩabbiltà mal-kunsilli lokali. Wara dan, kienu ˙afna dawk li applikaw g˙al din l-iskema u sa˙ansitra ©ew mag˙Ωula biex jibdew ja˙dmu. IΩda issa jidher li nqala’ intopp g˙aliex mhux çar min se jkun qed i˙allas is-salarji ta’ dawn l-individwi. Dan g˙aliex minkejja li l-kunsilli lokali ntqal lilhom li huma mhux se jag˙mlu tajjeb g˙al din lispiΩa, jidher li fil-verità m’hemmx fondi allokati g˙al din l-iskema. L-g˙an ta’ din l-iskema kien li ti©i mnaqqsa l-inugwaljanza g˙al persuni b’diΩabbiltà li ˙afna drabi jsibu diversi intoppi meta jkunu qed ifittxu impjieg. It-

terminu, jew a˙jar il-perijodu tax-xog˙ol, ta’ dawk impjegati kellu jkun g˙al tliet snin b’salarju li jkun ibbaΩat fuq il-paga minima nazzjonali li tin˙adem imbag˙ad fuq baΩi prorata fuq is-sig˙at li dawn lindividwi ja˙dmu. Kif g˙edt qabel, issa li hemm min di©à beda ja˙dem ta˙t din liskema, jidher li hemm problemi biex jinstabu l-fondi g˙al dan. Il-kunsilli lokali kienu ng˙ataw l-impressjoni li dan se jsir minn fondi pubbliçi apposta iΩda issa jidher li dawn il-fondi ma jeΩistux. Min˙abba din il-problema, jidher li din listess skema – li rridu ng˙idu li hija

wa˙da poΩittiva – tista’ tintemm ˙esrem. G˙alhekk wie˙ed jistaqsi: • Rajna li qabel tin˙are© skema simili jkun hemm fondi g˙aliha? • Din se tispiçça b˙all-iskemi li n˙ar©u xhur ilu fosthom tal-playing fields li l-kunsilli t˙allew isaffru? • Il-flus ser jin˙ar©u mill-ba©it tal-ETC g˙all-˙las tas-salarji ta’ dawn il-persuni? • Fadlilha allokazzjoni mill-ba©it tag˙ha lETC jew qabdet u ˙ar©et skema bla ma kellha s-sostenn finanzjarju? G˙aldaqstant, il-Korporazzjoni g˙axXog˙ol u t-Ta˙ri© g˙andha tara li ming˙ajr iktar dewmien u tkaxkir tassaqajn tag˙ti spjegazzjoni çara dwar dan biex ti©i eliminata din l-inçertezza. Iktar ma jdum ma jsir dan, iktar se jdumu flg˙ama dawn il-persuni u iktar se tkompli ssir diskriminazzjoni mag˙hom, u dan hu punt ta’ t˙assib, iktar u iktar wara li l-Prim Ministru, riçentament g˙amel referenza filpubbliku dwar din l-iskema. Jidher iΩda li din kienet inizjattiva tal-g˙a©la fejn ridna nag˙mlu fro©a, imma mbag˙ad indunajna li m’g˙andniex bajd fil-fri©©. Ìenwinament nittama li din il-problema ti©i solvuta mill-aktar fis possibbli.

06.01.2013

A˙barijiet

Sav. Onar Ola

min ˙ataf f’idejh ix-xandir nazzjonali ja˙seb li huwa ’l fuq mil-li©i L-arroganza tal-klikka li ˙atfet ta˙t idejha ix-Xandir Nazzjonali m’g˙andha l-ebda limitu. Din il-klikka ta˙seb li m’g˙andha t˙alli lil ˙add ifixkilha fil-missjoni tag˙ha li Ωomm il-poter li g˙andha billi tara li bilmani©©i tag˙ha fix-Xandir Nazzjonali tittanta ΩΩomm fil-poter lill-klikka li g˙andha f’idejha l-poter tal-pajjiΩ – il-klikka ta’ GonziPN. Hekk biss jista’ jitfisser l-a©ir tad-diri©enti tal-istazzjon nazzjonali fl-a˙˙ar ©ranet meta l-uniku stazzjon pubbliku f’pajjiΩna, il-PBS, da˙al f’konfront dirett malAwtorità Kostituzzjonali li tirregola l-qasam tax-xandir f’Malta – l-Awtorità tax-Xandir. F’mument tant delikat fl-istorja politika ta’ pajjiΩna, lejlet il-ftu˙ uffiçjali ta’ kampanja elettorali, g˙andna stazzjon nazzjonali tax-xandir li qed jisfida bl-aktar mod sfaççat lill-Awtorità tax-Xandir. Dan huwa abbuΩ kbir u kull min g˙andu sehem f’dan l-abbuΩ g˙andu jieqaf minn dan l-a©ir minnufih. Il-klikka diri©enti tal-PBS qed tag˙mel minn kollox biex takkomoda l-a©enda tal-Partit Nazzjonalista u dan qed tag˙mlu b’kolluΩjoni s˙i˙a mal-kumpannija Where’s Everybody li g˙andha f’idejha programmi t’a˙barijiet u ©rajjiet kurrenti fil-faxex l-aktar importanti tal-iskeda tal-PBS, u anke mal-kumpannija taleks-President tal-Kunsill Amministrattiv tal-Partit Nazzjonalista, Pierre Portelli, li g˙andu f’idejh in-nofstanhar ta’ filg˙odu kollu kuljum fuq iΩ-Ωew© stazzjonijiet tat-televiΩjoni tal-PBS: TVM u TVM2.

Wara li ftit qabel il-festi tal-Milied inkixfet il-maskra tal-PBS bil-mod sfaççat kif ˙are© jattakka lill-Partit Laburista dwar il-programm Xarabank, sar attentat biex id-direzzjoni tal-programm Dissett ma tit˙allhiex tkun hi l-ewwel li xxandar dibattitu bejn id-Deputat Mexxej Laburista Louis Grech u l-Viçi Kap Nazzjonalista Simon Busuttil, ˙alli mbag˙ad dan iddibattitu jsir fil-programm tal-kumpannija Where’s Everybody, Xarabank, ˙alli kollox ikun ta˙t il-kontroll tal-paladini Nazzjonalisti tal-Where’s Everybody. Il-Partit Laburista wera bil-fatti kif mil-bidu nett huwa kien favur li jsir dan id-dibattitu minkejja l-fatt li tal-PBS riedu li Louis Grech ikun mistieden f’Dissett wa˙du u jkun hemm biss siltiet irrekordjati minn intervista ma’ Simon Busuttil. Dan kien qed isir apposta mill-PBS biex id-dibattitu bejn iΩ-Ωew© deputati mexxejja jit˙alla f’idejn il-kowç tan-Nazzjonalisti, Peppi Azzopardi. Meta l-Awtorità tax-Xandir interveniet u qalet lillPBS biex jorganizza d-dibattitu bejn Grech u Busuttil f’Dissett, id-diri©enti tal-PBS minflok ma obdew lillAwtorità Kostituzzjonali, stqarrew li qed jikkunsidraw ir-rakkomandazzjoni tag˙ha. Dan huwa affront perikoluΩ tax-xandir tal-Istat fil-konfront tal-Awtorità tax-Xandir. Tal-PBS kienu qed ja©ixxu b’dan il-mod g˙ax xi ˙add ©ibed l-ispaga u ried li l-ewwel dibattitu bejn iΩ-Ωew© deputati mexxejja ma jse˙˙x f’Dissett. L-Awtorità tax-Xandir uriet li indunat b’dawn il-

mani©©i li kienu g˙addejjin u ˙ar©et twissija mill-aktar serja lid-direzzjoni tal-PBS immexxija mill-eks-Kap ta’ NET TV, Anton Attard; u Natalino Fenech, l- exreporter tal-©urnal The Times, li kul˙add jaf kemm ta˙arqu qalbu g˙al dak kollu li huwa Nazzjonalist. L-Awtorità tax-Xandir fil-kundanna tag˙ha lill-PBS stqarret li r-rakkomandazzjoni tag˙ha dwar dibattitu fil-programm Dissett “kellha ti©i aççettata minn stazzjon ta’ xandir pubbliku, u jiddispjaçiha tinnota li listazzjon g˙aΩel li jpo©©i lilu nnifsu ’l fuq middeçiΩjoni tal-Awtorità. Dan mhuwiex aççettabbli u mhux ser ikun ittollerat, speçjalment fi Ωmien sensittiv ta’ ftit ©ranet biss qabel kampanja elettorali”. L-Awtorità tax-Xandir fl-istqarrija tag˙ha ˙asset li kellha tinvoka l-poteri li jag˙tiha l-Artiklu 15 tal-Li©i tax-Xandir u ordnat lill-PBS biex jorganizza d-dibattitu bejn iΩ-Ωew© deputati mexxejja, li fil-fatt ixxandar ilbiera˙. Il-Partit Laburista min-na˙a tieg˙u kkundanna l-mod kif qed jitmexxa x-xandir pubbliku. Permezz ta’ stqarrija tal-Kelliem Laburista g˙all-Media, Gino Cauchi, stqarr li l-istqarrija ma˙ru©a mill-Awtorità tax-Xandir kienet fiha nnifisha kundanna g˙all-mod kif qed jitmexxa x-xandir pubbliku. Il-Partit Laburista stqarr li ttwiddiba bis-sa˙˙a li g˙amlet l-Awtorità tax-Xandir filkonfront tal-PBS hija xhieda o˙ra tal-istil tat-tmexxija tax-xandir pubbliku.

iÇÇenSuraw lill-PreSidenT Tar-rePuBBlika Ghax diSkorSu ma daQQx GÓal widnejhom Xejn ma jΩomm lill-PBS milli jag˙mel minn kollox biex il-Gvern ta’ GonziPN ma jidhirx f’dawl ikrah. Ma ˙amlux lill-President tar-Repubblika jirrimarka li g˙andna madwar 70,000 familja f’Malta li qeg˙din f’riskju ta’ faqar. Iççensurawh u ˙allew din ir-riferenza barra minn bul-

lettin tal-a˙barijiet li xandru g˙ax jafu li dan l-istat ta’ fatt juri kif id-direzzjoni ekonomika ta’ GonziPN wasslet biex faqqret lill-pajjiΩ u lill-Maltin u G˙awdxin. Dit-tip ta’ manipulazzjoni fil-bullettini tal-a˙barijiet ta˙t id-direzzjoni ta’ Natalino Fenech tinsab g˙addejja l-˙in kollu fuq l-istazzjon nazzjonali. Qed ikollna kum-

mentarji kuljum dwar is-servizzi tas-sa˙˙a offruti millGvern u qatt ma tisma’ xi rapport dwar problemi kbar li eluf kbar ta’ Maltin u G˙awdxin qed i˙abbtu wiççhom mag˙hom meta ji©u biex jinqdew misservizzi tas-sa˙˙a tal-Gvern jew mis-servizz tat-tqassim tal-mediçini.

Tal-PBS ikomPlu jiddiSkriminaw konTra l-mexxej laBuriSTa joSePh muScaT Tal-mist˙ija kien it-trattament li l-PBS ta lill-Mexxej Laburista Joseph Muscat g˙all-messa©© tieg˙u lillpoplu Malti fl-okkaΩjoni tas-sena l-©dida. Stajna naraw, fil-jiem ta’ qabel, il-mod kif kien ittrattat ilmessa©© tal-Milied tal-Prim Ministru Gonzi. Prominenza assoluta fil-bidu tal-a˙barijiet u anke b’siltiet mill-istess messa©© ripetuti waqt l-a˙barijiet. Imma t-trattament li ng˙ata Joseph Muscat kien totalment differenti. Natalino Fenech deherlu li kellu j˙alli 19-il minuta s˙a˙ jg˙addu qabel jag˙mel referenza g˙all-messa©© lill-poplu Malti tal-Mexxej Laburista. Mhux hekk biss, din ir-referenza g˙addiskors ta’ Joseph Muscat saret wara li xxandru diversi items konnessi mal-festi tal-Ewwel tas-Sena f’Malta u barra minn Malta u anke wara rapport ta’ a˙barijiet internazzjonali o˙ra. Barra dan fl-ebda mument la˙barijiet tal-PBS ma xandru xi siltiet mid-diskors proprju tal-Mexxej Laburista. Sena s˙i˙a jippreparaw dokumentarji mimlija propaganda fuq il-Mater Dei biex ixandruhom tul ilkampanja elettorali. Meta wie˙ed jibda jara a˙barijiet ˙er©in dwar x’g˙andu ippreparat l-istazzjon nazzjonali g˙al waqt il-kampanja elettorali malajr jinteba˙ g˙aliex il-klikka ta’ GonziPN riedet i©©ebbed daqs-

tant biex tmur g˙all-elezzjoni ©enerali minkejja l-kriΩi politika li ˙akmet lil din il-klikka u li riedet tibqa’ filpoter sal-a˙˙ar mument possibbli. Kellhom bΩonn ix-xhur biex itawlu kemm jifil˙u ˙alli jippruvaw jin©abru mal-elettorat Malti billi juΩaw kull mezz possibbli biex ja˙slu l-im˙u˙ tal-Maltin u lG˙awdxin bil-propaganda parti©©jana. Dan ilhom jag˙mluh ix-xhur permezz tal-istazzjonijiet tax-xandir nazzjonali tal-PBS imma din il-propaganda issa kkargat sew fil-bullettini kollha tal-a˙barijiet u fil-programmi tal-©rajjiet kurrenti. Fl-a˙˙ar jiem t˙abbar, permezz ta’ stqarrija, li flewwel sitt ©img˙at tal-kampanja elettorali l-PBS se jxandar bi prominenza kbira sitt dokumentarji m˙ejjija dwar is-servizzi tal-Isptar Mater Dei. Id-dokumentarji se jixxandru f’˙inijiet ewlenin tax-xandir u se jkun hemm diversi ripetizzjonijiet tag˙hom matul il©img˙a. Mill-informazzjoni li waslitilna jidher çar li dawn iddokumentarji mhuma xejn g˙ajr propaganda sfaççata favur il-Gvern Nazzjonalista u l-qasam tas-sa˙˙a. Fiddokumentarji se jkun qed isir sforz imqanΩah biex jittantaw ibellg˙uha lill-poplu Malti li mill-qasam tassa˙˙a ma jonqsu xejn, u li l-‘ftit’ problemi li jista’

jkun li fadal jinsabu ta˙t kontroll u qed ji©u indirizzati. Ma tantx se nisimg˙u f’dawn id-dokumentarji dwar il-listi twal ta’ stennija g˙all-operazzjonijiet li minkejja l-weg˙da li kellhom jispiççaw fl-a˙˙ar ˙ames snin, fil-fatt twalu aktar milli kienu ˙ames snin ilu. Lanqas mhuma se jg˙idulna fuq id-diΩastru li jeΩisti fil-qasam tas-sa˙˙a f’dak li huwa xiri ta’ stokkijiet ta’ mediçini u apparat li jintuΩa fl-operazzjonijiet fl-Isptar Mater Dei. Eluf kbar ta’ nies g˙adhom i˙abbtu wiççhom ma’ sitwazzjonijiet ta’ mediçini out-of-stock u mhuwa jibqg˙alhom l-ebda triq o˙ra g˙ajr ida˙˙lu jdejhom fil-but u jixtruhom minn flushom, dejjem jekk ikunu jifil˙u jag˙mlu dan. L-Awtorità tax-Xandir g˙adha kif ˙ar©et direttivi mill-aktar iebsa dwar ix-xandir matul il-kampanja elettorali u g˙aldaqstant l-istess Awtorità g˙andha lobbligu li twaqqaf lix-Xandir Nazzjonali milli jxandar dokumentarji propagandistiçi f’dan iΩ-Ωmien kruçjali tal-kampanja elettorali. L-Awtorità tax-Xandir g˙andha tkun proattiva u tinda˙al mill-ewwel biex labbuΩi ma jsirux u mhux t˙alli li l-ewwel isiru labbuΩi u mbag˙ad tinda˙al biex tipprova tirrimedja s-sitwazzjoni.

06.01.2013

Opinjoni

L-akbar sfida Leo Brincat Kelliem Ewlieni g˙all-Ambjent

G˙alkemm l-akbar sfida li g˙andna quddiemna la ji©i xolt il-Parlament tidher li ser tkun dwar min sejjer jirba˙ lelezzjoni ©enerali, nemmen li l-akbar sfida li g˙andna quddiemna b˙ala politiçi hija dwar kif ser in©ibu ru˙na fil©img˙at li ©ejjin. Irridu nkunu responsabbli fi kliemna u f’g˙emilna. Irridu n©ibu rispett s˙i˙ lejn l-istess Partit li aççettana fi ˙danu. Irridu nuru li nemmnu b’konvinzjoni u n˙addnu l-valuri li fuqhom sejrin ni©©ieldu lelezzjoni. U aktar importanti minn hekk irridu nkunu lesti li n©orru r-responsabbiltà politika s˙i˙a kemm-il darba a˙na – jien inkluΩ – naqg˙u finnassa, ta˙t pressjoni tan-nies, li nag˙mlu kif spiss jag˙mlu tal-partit l-ie˙or, li nag˙mlu xi weg˙diet fierg˙a li ma jkunux jistg˙u jitwettqu jew li ma jkunux sostenibbli. Suppost li kellna jiem ta’ kalma u riflessjoni sabiex nuru rispett g˙all-jiem talMilied u anke sabiex ma nxekklux in-negozju u l-kummerç fil-pajjiΩ. IΩda jiddispjaçini ng˙id li min ressaq dan is-su©©eriment l-ewwel, kien l-ewwel wie˙ed li kiser irriΩoluzzjoni tieg˙u innifsu. Prova o˙ra çara kemm çerti nies ma jistg˙ux ji©u fdati aktar.

Ftit aktar minn ©img˙a ilu se˙˙ew Ωew© avvenimenti kwaΩi fl-istess ˙in: iç-çerimonja u l-quddiesa f’©ie˙ Karin Grech ©ewwa San Ìwann u l-ftu˙ tal-bini ©did tal-PBS li ©ie mpin©i b˙ala ‘ Hub tal-Kreattività u Innovazzjoni fix-Xandir’. Fil©img˙at li ©ejjin – sakemm lAwtorità tax-Xandir ma tibdiex turi snienha minn issa u tie˙u azzjoni preventiva biex çerti ˙niΩrijiet ma jibqg˙ux isiru – nemmen li veru sejrin naraw lill-PBS jinbidel f’ hub tal-kreattività. Meta jkollok lill-PBS immexxi minn strate©ista ewlieni ta’ GonziPN li sa ftit ilu kien anki qed jag˙milha ta’ medjatur sabiex ma jaqax il-Gvern ta’ GonziPN – allegazzjoni li sal-lum qatt ma ©iet miç˙uda – ma tantx g˙andek g˙alfejn tiskanta x’tista tkun l-a©enda vera ta’ dan l-istazzjon. Fis-sena li g˙ada kif intemmet mhux biss rajna Gvern ikompli jiggverna meta tilef ilma©©oranza parlamentari tieg˙u iΩda rajnieh, g˙all-kuntrarju ta’ dak Taljan, itawwal kemm jifla˙ il-kampanja elettorali bit-tama li b’xi mod jirnexxilu jxaqleb il-miΩien. IΩda g˙alkemm il-Gvern moralment kien l-akbar tellief, fil-fehma tieg˙i l-aktar li marru l-ba˙ar din is-sena

kienu l-istituzzjonijiet ewlenin tal-pajjiΩ – mill-©udikatura sax-xandir pubbliku, il-korporazzjonijiet pubbliçi b˙allWasteServ li huma ffinanzjati minn fondi pubbliçi, awtoritajiet suppost indipendenti b˙all-MEPA, kif wkoll g˙add ta’ pro©etti li g˙adhom jeΩistu biss fi stat virtwali ming˙ajr ebda ˙jiel çar dwar id-data tat-tkomplija tag˙hom. Meta taqra kitbiet ta’ nies serji b˙al Roger Mifsud li g˙al snin s˙a˙ kien membru talistaff editorjali tal-Allied Malta Newspapers ibassar – birra©un kollu – wa˙da millag˙ar kampanji elettorali, wie˙ed jinteba˙ li fil-jiem li g˙addew mhux biss kellna lkalma qabel it-tempesta, imma kellna ˙emda artifiçjali u falza. Biex ma ng˙idx wa˙da qarrieqa wkoll. Sejrin immorru g˙all-elezzjoni ming˙ajr ma çerti riformi importanti jkunu ©ew fisse˙˙. Il-Whistleblowers Act, il-finanzjament tal-partiti politiçi, ir-riformi fil-Qrati tal-Ìustizzja, eçç. Min-na˙a l-o˙ra kellna politika nazzjonali dwar l-ener©ija li t˙abbret bil-‘photo finish’ u pjani o˙rajn ta’ azzjoni b˙al dak tal-Bijodiversità li jmisshom resqin lejn it-tmiem tag˙hom mhux g˙adhom biss fuq il-karta, kif inhuma listrutturi marbutin mal-

iΩvilupp sostenibbli ta’ pajjiΩna. Naf li fil-jiem li ©ejjin pajjiΩna se jkun ma˙kum minn ‘blitz’ ta’ propaganda qarrieqa ta’ biΩa’. IΩda nemmen li lakbar sfida li g˙andhom ilpolitiçi hija wa˙da ta’ kredibbiltà. Ta’ min kapaçi jressaq proposti konkreti li jistg˙u jitwettqu. Ta’ miΩuri me˙tie©a. U forsi aktar importanti minn hekk g˙andna bΩonn Gvern li kapaçi jwettaq ir-riformi istituzzjonali kollha me˙tie©a li g˙al xi ra©uni jew o˙ra baqg˙u fuq l-ixkaffa ta˙t dan il-Gvern. Nemmen li biex dan ise˙˙ aktar milli nistrie˙u fuq Gvern skadut u riçiklat li ilu bil-poter f’idejh g˙al kwart ta’ seklu, pajjiΩna g˙andu bΩonn tim mag˙qud, li jΩewwaq flimkien l-esperjenza u lmaturità mal-˙e©©a, dinamizmu u kreattività. L-importanti li lkoll kemm a˙na ni©bdu ˙abel wie˙ed u nuru b’g˙emilna, bi kliemna u b’kitbietna li verament ninsabu a©©ornati g˙aΩ-Ωminijiet tal-lum. Ming˙ajr ma nibqg˙u mka˙˙lin mal-passat li jifred, fejn is-soluzzjonijiet ta’ dawk iΩ-Ωminijiet m’g˙adhomx japplikaw g˙all-isfidi kontemporanji li g˙andna quddiemna.

Me˙tie©a soluzzjonijiet g˙as-settur tal-ener©ija

Konrad Mizzi Kandidat tal-PL

Is-settur tal-ener©ija huwa wie˙ed li ˙afna ji˙duh for granted. IΩda l-importanza ta’ dan is-settur tidher aktar meta ma jkunx qed ja˙dem kif mixtieq, kif ©ara f’dawn l-a˙˙ar snin ta˙t it-tmexxija ta’ Lawrence Gonzi. L-effett ta’ dan is-settur jin˙ass fuq lg˙oli tal-˙ajja, in-negozji, lekonomija u s-sa˙˙a talpoplu. In-negozji u l-industrija f’Malta qeg˙din i˙allsu t-tieni l-og˙la kontijiet fl-Unjoni Ewropea. Dan huwa kwaΩi ddoppju tal-medja Ewropea li jfisser li fabbrika f’Malta, biex t˙addem magna, fuq l-elettriku qed ikollha tonfoq daqs kemm fabbrika fil-Ìermanja tonfoq biex t˙addem Ωew© magni. Mhux ta’ b’xejn li çChairman tas-Sezzjoni talManifattura tal-Kamra talKummerç qieg˙ed jesi©i soluzzjoni ur©enti g˙al din ilproblema jekk Malta trid tattira fabbriki avanzati. Apparti minn hekk il-familji

Maltin u G˙awdxin qeg˙din i˙allsu kontijiet tad-dawl li huma 25% og˙la mill-medja Ewropea meta lkoll nafu li lpagi tag˙na mhumiex komparabbli. Dan qed jo˙loq piΩ kbir fuq il-familji u l-pensjonanti u ma j˙allilhomx biΩΩejjed flus fil-but g˙al affarjiet o˙ra, u dan qed ikollu riperkussjonijiet kemm fuq illivell tal-g˙ajxien tag˙hom kif ukoll fuq l-ekonomija. Sfortunatament il-Gvern ta’ Lawrence Gonzi qata’ qalbu li jsib is-soluzzjonijiet. Ag˙ar minn hekk, il-Kummissjoni Ewropea qieg˙da tbassar li bil-pjan tal-Gvern preΩenti, ilkontijiet tal-elettriku ser jog˙lew. Il-Gvern b˙alissa qieg˙ed jippjana l -interconnector li sewa 200 miljun ewro. Filwaqt li dan huwa pro©ett tajjeb, il-fatt li Gvern ma jafx eΩatt b’kemm se jixtri l-elettriku minkejja li qed jinvesti f’dan l- interconnector juri nuqqas ta’ serjetà. Is-sitwazzjoni tal-ener©ija

nadifa mhijiex wa˙da feliçi lanqas. F’dan il-qasam Malta qieg˙da fl-a˙˙ar tal-klassifika Ewropea. Jekk nibqg˙u sejrin f’din it-triq, minn hawn u ftit snin o˙ra, il-poplu ser ikollu j˙allas prezz finanzjarju g˙al dan in-nuqqas tal-Gvern preΩenti. IΩda l-ener©ija m’g˙andhiex biss element finanzjarju. L-element ambjentali u ta’ sa˙˙a huma importanti ˙afna. Il-Partit Nazzjonalista kien wieg˙ed li l-power station tal-Marsa kella tag˙laq ˙afna snin ilu. IΩda din il- power station sal-lum g˙adha qed t˙amme©. Fl-2006, il-Gvern kellu politika li jmur g˙al power station li ta˙dem bil-gass. Madankollu dik il-politika nqalbet mill-Gvern Nazzjonalista stess meta fl2008 ddeçieda li jixtri l-power station tal-BWSC li ta˙dem bil -heavy fuel oil , li huwa laktar fjuwil ma˙mu© li jeΩisti. Sfortunatament, in-nuqqas ta’ g˙aqal tal-Gvern wassal g˙al

problemi ta’ sa˙˙a, partikolarment aΩma u kançer f’Ωoni qrib il -power station . Dan Ωgur li mhuwiex aççettabbli. Apparti minn dan kollu, ilGvern g˙abba lill-Enemalta b’dejn ta’ aktar minn 800 miljun ewro, li rriΩulta f’telf kbir u nuqqas ta’ cashflow . Minkejja dan kollu, l-in©iniera, it-tekniçi u l-˙addiema talEnemalta qed jag˙tu servizz mill-aqwa f’çirkostanzi diffiçli. L-g˙aΩliet tal-Gvern f’dan issettur kellhom konsegwenzi negattivi kbar fuq pajjiΩna. Ilpolitika l-©dida tal-ener©ija tal-Gvern Nazzjonalista kkonfermat l-g˙aΩliet tal-passat u mhux ser tbiddel xejn materjali. G˙aldaqstant l-uniku Partit li ser joffri s-soluzzjonijiet huwa l-Partit Laburista. Il-©img˙a ddie˙la l-PL ser ikun qed jippreΩenta r- roadmap tieg˙u dwar il-qasam tal-ener©ija, liema roadmap ser tkun qed tindirizza dawn il-problemi blaktar mod konkret.

06.01.2013

Editorjal

www.kullhadd.com Kull˙add, CNL, Triq Il-Mile End il-Ó AMRUN Editur: 2090 1409 editur@kullhadd.com | Reklami: 2090 1520 sales@kullhadd.com | Accounts: 2090 1518 accounts@kullhadd.com Distribuzzjoni: 2090 1517 | Email ©enerali: editorial@kullhadd.com | Twitter: http://twitter.com/#!/KullHadd

PajjiÛ WieÓed elettorali b˙ala Ωmien ta’ poΩittività. Ûmien fejn matulu dan il-Partit se jkompli jinfeta˙ bera˙ g˙al kul˙add, irrispettivament minn min hu, minn liema sfond soçjali ©ej, mix-xog˙ol li jag˙mel u mit-tendenzi politiçi li j˙addan. L-g˙ajta ewlenija tal-PL fil©img˙at li ©ejjin se tibqa’ dik li kull min hu ta’ rieda tajba huwa milqug˙ f’dan il-Moviment u anke jekk dak li jkun ma jaqbilx f’kollox ma’ dan ilPartit, xorta wa˙da se jkun jista’ ja˙dem id f’id mieg˙u. Matul il-kampanja elettorali, il-PL se jkompli jimxi b’open door policy fejn kull individwu se jkun liberu li jwassal l-ideat tieg˙u sabiex jin˙oloq djalogu kostruttiv. Il-kampanja elettorali tal-PL se tkun kampanja li trid twassal messa©© poΩittiv lill-poplu Malti u G˙awdxi. Dan il-messa©© isib il-qofol tieg˙u f’˙idma li t˙e©©e© bidla fiddirezzjoni li sejjer fiha dan il-pajjiΩ. L-elettorat Malti se jkollu quddiemu g˙aΩla importanti ˙afna x’jag˙mel

nhar id-9 ta’ Marzu, liema g˙aΩla se tiddetermina l-futur ta’ kull wie˙ed u wa˙da minna. Hija g˙aΩla li trid tkun ibbaΩata mhux biss fuq il-pjan li ΩΩew© partiti se jkunu qed jippreΩentaw quddiemna permezz talmanifest elettorali tag˙hom, iΩda hija g˙aΩla li je˙tie© li tkun ibbaΩata wkoll fuq il-kredibbiltà taΩ-Ωew© mexxejja. Permezz tal-vot tieg˙u, lelettur se jkun qieg˙ed jiddeçiedi jekk jer©ax jafda g˙al ˙ames snin o˙ra lil Lawrence Gonzi u lil dawk ta’ madwaru, bit- “track records” li ©emmg˙u tul is-snin, jew lil Joseph Muscat u l-Moviment li bena madwaru, u li bil-fatti di©à qed juri li lviΩjoni tag˙hom g˙al pajjiΩna hija ferm differenti minn dik ippro©ettata mill-PN. Il-viΩjoni ta’ Joseph Muscat u t-tim tieg˙u hija dik ta’ soçjetà mag˙quda fejn kul˙add g˙andu x’joffri, fejn kul˙add g˙andu jie˙u dak li ˙aqqu fuq il-prinçipji tal-meritokrazija u g˙alhekk soçjetà li fiha ˙add mhu

se jit˙alla jaqa’ lura. Irridu n˙arsu lejn l-elezzjoni ©enerali b˙ala dak l-eΩerçizzju demokratiku li jag˙ti vuçi lilna ç-çittadini u g˙aldaqstant l-elettur g˙andu d-dover li jipparteçipa fih bl-aktar mod matur. Lil hinn minn dak kollu li ©©ib mag˙ha l-elezzjoni ©enerali, irridu nΩommu f’mo˙˙na li l-g˙ada tal-elezzjoni, jirba˙ min jirba˙, il-˙ajja se tkompli g˙addejja. Je˙tie© li f’dan il-perijodu nΩommu l-kalma, u niftakru li a˙na lkoll ng˙ixu f’pajjiΩ wie˙ed u g˙alhekk m’g˙andniex in˙allu l-politika tid˙ol bejn il-˙bieb u tifred il-familji. Wie˙ed jittama li l-appelli li saru ftit tal-jiem ilu biex f’pajjiΩna tirrenja lg˙aqda f’dawn iΩ-Ωminijiet tant delikati, ji©u implimentati fil-prattika sabiex b’hekk verament inkunu nistg˙u ng˙idu li a˙na poplu matur u li f’pajjiΩna kapaçi nwettqu stil ©did ta’ politika.

“

Il-kelma ‘g˙aqda’ tista’ tinstema’ tistona fi Ωmien ta’ kampanja elettorali. Jekk in˙arsu lejn il-mod li bih dejjem saret il-politika f’pajjiΩna matul is-snin, Ωgur u mhux forsi li waqt kampanja elettorali dejjem kellna ta˙lita ta’ sentimenti iΩda ftit li xejn esperjenzajna l-‘g˙aqda’. Altru minn hekk, f’dan iΩ-Ωmien hekk sensittiv normalment jiddominaw it-tg˙ajjir, ittfig˙ tat-tajn, il-battibekki, il-gideb u anke l-firda. Fi Ωmien il-festi smajna ˙afna appelli mill-og˙la uffiçjali tal-pajjiΩ favur lg˙aqda fi Ωmien il-kampanja elettorali. Il-Mexxej Laburista Joseph Muscat, g˙all-kuntrarju ta’ dak li g˙amlu politiçi o˙ra, ilu xhur s˙a˙ jis˙aq biex il-poplu Malti u G˙awdxi j˙ares lejn il-futur li jg˙aqqdu u mhux lejn il-passat li jifirdu. Hekk titlob il-maturità politika. Il-Partit Laburista qieg˙ed i˙ares lejn it-tmien ©img˙at tal-kampanja

09.03.2013 Stefan Zrinzo Azzopardi President tal-PL stefan.zrinzo@partitlaburista.org segwi fuq twitter @stefanzrinzo

Fil-kampanja elettorali, se nag˙tu messa©© ta’ tama lil pajjiΩna u lill-familji Maltin u G˙awdxin. It-tama li g˙ada jista’ jkun ferm a˙jar mil-lum jekk pajjiΩna jing˙ata direzzjoni ©dida. Se nfissru kif nistg˙u nag˙tu l-a˙jar. Il-kampanja elettorali se tkun qed tlaqqag˙na malfamilji Maltin u G˙awdxin, man-negozji u mas-soçjetà çivili b’mod ©enerali. Matul iljiem tal-kampanja se nwasslu l-messa©© tag˙na ta’ bidla fiddirezzjoni ta’ pajjiΩna. Bidla li tista’ sse˙˙ jekk ning˙ataw ilfiduçja tal-poplu fid-9 ta’ Marzu 2013. G˙alina l-kampanja elettorali se tfisser opportunità biex infissru l-g˙aΩliet li g˙andu quddiemu l-poplu. Se nkunu poΩittivi fil-messa©© tag˙na filwaqt li nuru t-triq ’il quddiem. Se nfissru d-differenzi bejn dak li l-poplu ng˙ata f’dawn l-a˙˙ar snin u dak li nistg˙u noffrulu a˙na jekk ning˙ataw il-fiduçja. Il-politika tal-biera˙, li t˙addmet matul din ille©iΩlatura, ilu li g˙adda Ωmienha. Il-poplu tag˙na ˙allas u qed i˙allas prezz

qares g˙al dan l-istil. G˙alhekk nemmnu li pajjiΩna je˙tie© stil ©did kif issir ilpolitika. Politika li sservi biex ng˙aqqdu aktar lil pajjiΩna g˙ax nemmnu li aktar ma jing˙aqad pajjiΩna, aktar nistg˙u nirnexxu. Fil-kampanja elettorali se nkunu qed infissru l-proposti tag˙na dwar oqsma varji. Dawn il-proposti fassalniehom wara konsultazzjoni mill-aktar wiesg˙a u popolari l-aktar, meta g˙all-ewwel darba laqqajna l-Kungress talPartit Laburista. Il-Kungress tal-Partit offra tnax-il linja gwida. Dawn huma s-sisien li fuqhom inbena l-manifest elettorali. Manifest ibbaΩat fuq riflessjoni estensiva tar-realtajiet ta’ pajjiΩna iΩda li jag˙ti direzzjoni ’l quddiem kif dan ilpajjiΩ nistg˙u mmexxuh ferm a˙jar bil-g˙an li f’pajjiΩna nirnexxu aktar. Il-manifest elettorali li se nkunu qed nippreΩentaw mhuwiex sensiela ta’ weg˙diet intiΩi biex jittie˙ed il-vot ta’ xi ˙add. Il-manifest elettorali jservi ta’ road map çara li juri d-direzzjoni l-©dida

li qed nipproponu g˙al pajjiΩna. PajjiΩna je˙tie© li jibdel iddirezzjoni filwaqt li ji©©edded. Je˙tie© li nag˙tu lil pajjiΩna l-mezzi kollha me˙tie©a biex niffaççjaw lisfidi kollha li g˙andna llum filwaqt li nit˙ejjew a˙jar g˙all-isfidi li g˙ad irridu niffaççjaw fil-©ejjieni. Bil-kura©© u d-determinazzjoni li g˙andu l-poplu tag˙na flimkien ma’ tmexxija li sservi a˙jar lillpoplu tag˙na, konvinti li nistg˙u niksbu aktar. Il-kampanja elettorali li g˙andna quddiemna hija ttieni l-itwal f’dawn l-a˙˙ar ˙amsa u g˙oxrin sena. Biex inwettqu l-˙idma tag˙na ne˙tie©u g˙ajnuna ming˙and ˙afna. Biex inwettqu l-bidla fid-direzzjoni ta’ pajjiΩna rridu na˙dmu g˙aliha flimkien. Ix-xog˙ol kbir ta’ t˙ejjija huwa ferm importanti iΩda rridu nkattru l-˙idma tag˙na biex naççertaw li nwasslu lmessa©© tag˙na g˙and kul˙add. Flimkien ma’ dawk li di©à tawna l-g˙ajnuna qed jing˙aqdu o˙rajn u ne˙tie©u aktar li jing˙aqdu mag˙na biex infissru dak li rridu

nwettqu g˙all-©id ta’ pajjiΩna, u g˙all-©id tal-familji. Biex naslu niddependu bi s˙i˙ fuq l-g˙ajnuna u r-rieda ta’ dawk kollha li b˙alna jaraw il-˙tie©a li na˙dmu flimkien biex inwettqu l-bidla fid-direzzjoni ta’ pajjiΩna. Óaddie˙or jista’ jistrie˙ fuq ilforçini tieg˙u li jag˙tuh palata kbira. Óaddie˙or g˙andu f’idejh ir-riΩorsi tal-Gvern li qed juΩahom g˙all-vanta©© politiku tieg˙u. Óaddie˙or ilu li nesa d-distinzjoni bejn ilGvern u l-partit. Óaddie˙or qed juΩa x-xandir tal-Istat b˙ala parti mill-istrate©ija tieg˙u. Óaddie˙or se juΩa larma tal-biΩa’ li a˙na rridu nwie©bu g˙aliha bl-arma tattama. Fil-©img˙at li ©ejjin se nkomplu nwasslu l-messa©© tag˙na. Flimkien se nimxu mixja li twassalna g˙all-jum li fih il-poplu tag˙na se jag˙mel l-g˙aΩla tieg˙u. Nemmnu filpoplu tag˙na. Nemmnu fil˙iliet u l-g˙aqal tal-familji Maltin u G˙awdxin. Jekk nimxu din il-mixja flimkien, nistg˙u naslu g˙all-bidla fiddirezzjoni li tant je˙tieg pajjiΩna.

06.01.2013

Ittri

Spirtu dejjem Il-Banda ViΩitazzjoni jonqos fil-Milied ddewwaqna ftit minn Vjenna Sur Editur,

Sur Editur, Nhar il-Óadd 30 ta’ Diçembru f’wa˙da mis-swali lkbar tal-Kempinsky Hotel f’San Lawrenz, il-Banda ‘ViΩitazzjoni’ tal-G˙arb, ta˙t id-direzzjoni tas-Surmast tag˙ha Mro George Apap, ippreΩentat il-kunçert Dreams of Vienna li matulu daqqet siltiet tassew ˙elwin, li fakkru lill-udjenza kbira li attendiet g˙alih fil-programm li ta’ kull sena jsir ©ewwa Vjenna flAwstrija fil-bidu tas-sena, u li ©eneralment l-istazzjon televiΩiv Taljan RAI jittraΩmetti fl-1 ta’ Jannar g˙all-˙abta ta’ nofsinhar kif fil-fatt sar ukoll din issena. B’˙ila kbira l-banda da˙let g˙al dan l-impenn u ˙ar©et bl-unuri kollha g˙aliex wara kull biçça xog˙ol li ndaqqet qalg˙et applawsi kbar. Il-kunçert feta˙ bl-Estudiantina Waltz mag˙ruf ukoll b˙ala lBand of students Waltz tal-kompoΩitur FrançiΩ Emile Waldteufel, mag˙ruf g˙all-valzi u polkas li kiteb. Segwa mbag˙ad il-valtz mag˙ruf Viennese Blood (Wiener Blut) ta’ Johann Strauss it-tieni. Dan il-valtz huwa mag˙ruf ukoll b˙ala l-Viennese Spirit u nkiteb fl-1873 fl-okkaΩjoni taΩ-Ωwie© tat-tifla tal-Imperatur Franz Josef, Gisella Louise Maria lill-Prinçep Leopold tal-Bavarja. Kien b’dan il-valtz li Strauss g˙amel id-debutt tieg˙u mal- Vienna Philarmonic Orchestra . Kien imiss imbag˙ad li l-Banda ddoqq is- Ceremonial March tal-kompoΩitur Amerikan Richard Maltby li huwa kiteb fl-1974 g˙al trumpet solo u banda. Issolista kien Adrian Formosa. L-udjenza ssuktat tid˙ol fl-ispirtu u s-se˙er ta’ Vjenna bl-esekuzzjoni talInvitation a la Valse ta’ Carl Maria von Weber miktub

fl-1819 mag˙ruf ukoll b˙ala Invitation to the Dance. Hawnhekk spikka s- solo fuq l-ewfonju li ndaqq minn Chris Vella. Min ma semax bil-valtz Roses from the South mill-Operetta ta’ Johann Strauss The Queen’s Lace Hankerchief miktub fl-1880 li l-banda daqqet b’˙effa u ˙ila liema b˙alha. Wara dan ix-xog˙ol, il-Banda ViΩitazzjoni, li matul din is-sena ser tfakkar l-10 anniversarju mit-twaqqif tag˙ha, daqqet l- Emperor Waltz , mag˙ruf ukoll b˙ala l-Kaiser Waltz li l-kompoΩitur kiteb fl-1889. Lisem ori©inali tal-valtz kien Hand in Hand u nkiteb fl-okkaΩjoni taΩ-Ωjara uffiççjali li l-Imperatur Franz Josef kien g˙amel lil Kaiser Wilhelm t-Tieni b˙ala turija ta’ ˙biberija bejn l-Awstrija u l-Ìermanja. Emperor Waltz huwa kompoΩizzjoni popolari ferm bi spirtu trijonfali u maestuΩ. KompoΩizzjoni mill-iktar popolari li tassew xerqet g˙al tmiem dan il-kunçert kienet ir-Radetzky March miktuba fl-1848 minn Johann Strauss u ddedikata lil Marixxal Awstrijakk Joseph von Radeztky flokkaΩjoni tar-reb˙a tieg˙u fil-battalja ta’ Custoza. Kien març mag˙ruf mas-suldati tieg˙u li baqa’ mag˙ruf sal-©urnata tal-lum u li ˙afna drabi jtemm ukoll l-kunçert ta’ Vjenna. G˙al dan il-kunçert kienu preΩenti wkoll g˙add ta’ mistednin fosthom l-Onor Ministru Dr Chris Said, lOnor Frederick Azzopardi, Dr Anton Refalo u s-Sur Anton Tabone. KAV. JOE M. ATTARD, VICTORIA, GÓAWDEX

Jidher li aktar ma jg˙addi Ω-Ωmien, aktar il-festa tal-Milied qed tisfuma fix-xejn. Minkejja li minn xhur qabel numru ta’ ˙wienet jibdew jarmaw min˙abba l-bejg˙ li jkunu jixtiequ jag˙mlu, xorta wa˙da l-Milied qed inin bil-mod ilmod. Óafna mit-toroq li dari kienu jkunu mdawlin u armati, dan l-a˙˙ar bdew jiltaqg˙u ma’ deΩolazzjoni s˙i˙a. Dan meta llum g˙andna bosta kunsilli lokali li, jekk iridu, jistg˙u jarmaw huma u jag˙tu ˙ajja ©dida lill-Milied. Niftakar ukoll il-kompetizzjonijiet organizzati mill-knisja ta’ lokalitajiet differenti g˙all-isba˙ armar ta’ galleriji u twieqi bil-presepji. Jekk illum dawn il-kompetizzjonijiet g˙adhom g˙addejjin, qajla tara presepji fit-toroq. Minflok qed jie˙du posthom il-bosta Father Christmases, jixxabbtu mal-galleriji. Nemmen li meta fit-toroq ma jinxteg˙elx id-dawl tassoltu, in-negozji jibqg˙u fid-dlam finanzjarju u ma tibqax dik l-istennija g˙al wie˙ed mill-isba˙ jiem tal-festi. Dan jaf ikun ukoll bil-barka tal-Gvern u l-kunsilli, li g˙al attivitajiet karnivaleski tul is-sena jsibu l-flus u biex ikattru lfolklor u l-valuri nsara jkunu qoxqox. NOEL, IL-FURJANA

Il-bidla waslet Sur Editur, Jien çert li l-Moviment Laburista ilu jinsab lest g˙al kull a˙bar t’elezzjoni bikrija. Dan kien i˙ossu l-poplu peress li GonziPN kaxkar saqajh wisq f’din l-a˙˙ar sena tal-le©iΩlatura tieg˙u b’dannu g˙all-˙addiema, pensjonanti u l-kommunità kummerçjali. Jien tal-fehma li anke kieku l-Moviment Laburista g˙adu ma ppjanax il-manifest tieg˙u g˙all-elezzjoni, m’g˙andux g˙alfejn jinkwieta, billi minflok jippubblika kelma b’kelma ddiskors s˙i˙ li l-Onorevoli Dr Franco Debono g˙amel fla˙˙ar seduta fil-Parlament wara dak tal-Prim Ministru biex jispjega g˙alfejn se jivvota kontra l-Ba©it. F’dak li qal Franco Debono juri kif ˙admet bizzilla l-klikka tal-korruzzjoni kwaΩi f’kull dipartiment mit-taxxi tal-poplu, ming˙ajr trasparenza tal-miljuni mo˙lija. Dan anke l-Awditur Ìenerali jirrimarkah fir-rapport annwali tieg˙u, li jekk taqrah kollu titkexkex kif jin˙lew flus il-poplu. Nawgura lill-Moviment Laburista biex ja˙dem b’kawtela u jara li jekk il-poplu jag˙tih il-fiduçja jmexxi lejn bidla nadifa u trasparenti fejn f’kull kuntratt jew poΩizzjoni amministrattiva li ji©u ffirmati mill-gvern futur ikunu mag˙rufa lill-poplu. NATEJAC, IL-ÓAMRUN

MILL-FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

Minn g˙ada Daniel Micallef President tal-FÛL

Óafna qed isostnu li minn g˙ada titlaq il-kampanja. Kull min ma kienx rieqed fl-a˙˙ar sena jaf li lkampanja ilha li bdiet. Anke ssuppost waqfa tal-Milied, ma kienet waqfa xejn. Il-kampanja baqg˙et g˙addejja, b’Ωigarelli jinqatg˙u, u çeremonji pompuΩi li minnhom rajna min jie˙u vanta©© politiku. Anke min ˙are© jiekol f’ristorant fi Ωmien il-Milied, intuΩa b˙ala kejl biex nisimg˙u li kollox miexi tajjeb f’pajjiΩna. Kollox ˙aΩin mhux. Alla˙ares. Kollox tajjeb lanqas imma. Hemm settur mhux Ωg˙ir, u li qed jiΩdied ta’ nies f’riskju ta’ faqar, b˙alma hemm ammont sabi˙ ta’ persuni u negozji li sejrin tajjeb. Hemm ammont kbir ta’ Ωg˙aΩag˙ li qed jaqg˙u missistema edukattiva t’eta bikrija, b˙alma hemm numru sabi˙ ta’ nies li jiggradwaw mill-MCAST, lITS u l-Università u jkomplu anke l-istudji tag˙hom fl-livelli ta’ Masters u PHD. Jin˙ass iΩda l-bΩonn ta’ bidla fid-direzzjoni ta’ pajjiΩna. Mhux qed ng˙idu bidla mill-qieg˙ fejn kollox jinqaleb ta’ ta˙t fuq, g˙ax dan ma jag˙milx sens. Fejn hu tajjeb huwa tajjeb, u jrid

jissa˙˙a˙, iΩda fejn sejjer ˙azin jew jista’ jmur a˙jar, ma nistg˙ux nibqg˙u nag˙lqu g˙ajnejna. Kien hemm numru ta’ çirkostanzi fejn il-partiti ewlenin ikkollaboraw u rajna setturi o˙ra b˙as-settur finanzjarju jespandi u jΩid limpjiegi. Il-bidla li hemm bΩonn hija filprijoritajiet, u fil-mentalità. Jirba˙ min jirba˙ fid-9 ta’ Marzu, lg˙ada g˙andu jkun jum normali g˙all-Maltin u l-G˙awdxin kollha. Dan il-pajjiΩ Ωg˙ir, id-daqs ta’ belt imdaqqsa f’pajjiΩ Ewropew, ma jistax ikun polarizzat u maqsum kif inhu llum. Tin˙ass illum aktar minn qatt qabel, li huma l-ftit talklikka li jgawdu mill-©id li ji©i ©©enerat, filwaqt li l-ma©©oranza ma tgawdix minn dan l-©id. Ilmeritokrazija g˙andha ssir l-ordni tal-©urnata, u mhux l-eççezzjoni. Jin˙ass il-bΩonn ta’ ˙afna aktar umiltà fil-klassi politika fittmexxija tal-pajjiΩ. Ma jistax min qed imexxi jippoΩa g˙ax qed jag˙ti Ωieda t’ewro u sittax-il çenteΩmu liç-çittadini, u hu jie˙u ˙ames mitt ewro Ωieda fil-©img˙a bil-mo˙bi ta’ kul˙add. Kif jista’ min qieg˙ed fit-tmexxija b’dawn it-tip ta’ manuvri jkollu verament

06.01.2013

Ittri

IL-ÓARUF TAS-SAGRIFIÇÇJU Sur Editur, Nhar il-Ìimg˙a 30 ta’ Novembru 2012, fit-tard, t˙abbar ir-riΩultat tal-elezzjoni li saret g˙al Viçi Kap talPartit Nazzjonalista. B’dan irriΩultat Dr Simon Busuttil ©ie elett Viçi Kap tal-Partit Nazzjonalista. B’dan ir-riΩultat il-kunsillieri Nazzjonalisti umiljaw ma’ Malta u G˙awdex kollha lill-Ministru Tonio Fenech li wkoll kien qieg˙ed jikkontesta din ilkariga. Wara li kienet t˙abbret irriΩenja tal-Viçi Kap tal-Partit Nazzjonalista, il-magna talPN bdiet il-˙idma tag˙ha sabiex ji©u allokati d-dati talftu˙, kif ukoll tal-g˙eluq, g˙an-nominazzjonijiet g˙allelezzjoni biex jimtela l-post tal-viçi kap. Tliet ministri: Mario Demarco, Beppe Fenech Adami u Chris Said, li kienu qeg˙din jissemmew li kienu interessati li jikkontestaw g˙al din il-kariga,

il-polz tal-poplu f’idejh? Ma jistax ikollna gvern li quddiem il-pjaga tat-tariffi tad-dawl u l-ilma jibqa’ ççassat, u jkaxkar saqajh flok jie˙u l-miΩuri neçessarji biex jittaffa l-piΩ minn fuq iç-çittadini u n-negozji. Dan biex ma nsemmux li l-Gvern tal©urnata ffavorixxa teknolo©ija li t˙amme© g˙ad-detriment ta’ sa˙˙et il-poplu; liema teknolo©ija wara investiment ta’ miljuni kbar, aktar ma ta˙dimx milli ta˙dem. Ma jistax ikollna xandir nazzjonali fejn l-imparzjalità ma teΩistix. U dawn mhux xi affarijiet idealistiçi jew impossibli. Dawn affarijiet li narawhom ji©u attwati f’pajjiΩi o˙ra. Irridu naraw il-prijoritajiet veri ta’ dan il-pajjiΩ. Irridu nkunu çerti li l-politika li qed tit˙addem ma tinsa lil ˙add – mill-akbar sal-iΩg˙ar. Fil-©img˙at li ©ejjin aktarx naraw anke l-kwistjonijiet li hemm qbil fuqhom jittrasformaw ru˙hom f’ballun politiku. Aktarx naraw livelli mill-aktar baxxi ta’ politika, fejn l-argument u s-sustanza jing˙ataw il-©enb. Nixtieq nara Malta inqas tribali fejn tid˙ol l-appartinenza politika.

donnhom li ftiehmu bejniethom u beΩqu mis-sunnara, g˙ax xammewha tinten ilbiçça. Dr Simon Busuttil, b’appo©© kbir li deher li qieg˙ed jing˙ata min-na˙a tal-Prim Ministru Gonzi u lklikka ta’ madwaru, irre©istra l-ewwel nominazzjoni g˙al din l-elezzjoni. Meta kienu g˙addew diversi ©ranet u kien qieg˙ed jidher biç-çar li ser tirrepeti ru˙ha l-farsa li twettqet fl-elezzjoni g˙allKap tal-Partit Nazzjonalista fejn kien tellaq GonziPN u ©ie l-ewwel, il-Prim Ministru ˙tie©lu jirrimedja din is-sitwazzjoni prekarja li jinsab fiha. Il-Prim Ministru avviçina lill-Ministru Tonio Fenech u wieg˙du l-appo©© kollu tieg˙u sabiex dan jaççetta u jirre©istra n-nominazzjoni tieg˙u u b’hekk ikun hemm Ωew© kontestanti u ma tirrepetix ru˙ha s-sitwazzjoni imbarazzanti li kienet se˙˙et

Nixtieq nara aktar maturità filmod li bih isiru l-argumenti. Nawgura li d-dibattiti li ser naraw ikunu jiffukaw aktar fuq il-preΩent u l-futur, milli fuq Ωminijiet fejn il-©enerazzjoni tag˙na kienet g˙adha lanqas twieldet. L-g˙aΩla li g˙andu lpoplu quddiemu fid-9 ta’ Marzu hija wa˙da sempliçi, bidla fiddirezzjoni, jew kontinwazzjoni tal-istil ta’ politika li kkaraterizza l-a˙˙ar ˙ames snin. Jiena, b˙al ˙afna o˙rajn, ser na˙dem g˙all-bidla. IΩda l-bidla ma ti©ix wa˙edha – dawk li jemmnu b˙ali, iridu huma wkoll ixammru l-kmiem u ja˙dmu. Il˙idma ma tfissirx biss li tkun attiv b’mod uffiçjali f’partit, iΩda li twassal il-messa©© talMoviment li qed jinbena madwar il-Partit Laburista b’kull mezz g˙ad-disponibbiltà tieg˙ek – messa©© poΩittiv, messa©© t’g˙aqda, messa©© ta’ tama, messa©© ta’ kura©©, b’viΩjoni li twassalna sabiex Malta tkun tassew fost l-aqwa fl-Ewropa. Iva, dik hija l-viΩjoni li tg˙aqqadna lkoll. G˙ax pajjiΩna hekk jixraqlu.

qabel. Fi programm fuq ix-Xandir Nazzjonali l-preΩentatur Lou Bondi kien staqsiehom, wie˙ed wie˙ed, jekk igawdux il-fiduçja assoluta talPrim Ministru, u Ω-Ωew© kontestanti rrispondew li iva, u ttnejn esprimew il-viΩjoni

tag˙hom ta’ kemm igawdu din il-fiduçja. Possibbli Sur Ministru Tonio Fenech li ma kellekx il-˙ila tinduna bin-nasba li kienet im˙ejjija g˙alik fid-Dar Çentrali mill-kollegi tieg˙ek stess? Possibbli ma rnexxilekx tiskopri l-˙idma li

kienet g˙addejja favur Simon Busuttil kemm mill-attivisti tal-Prim Ministru kif ukoll mill-˙bieb tal-˙bieb ta’ madwaru, u issa inti spiççajt il˙aruf tas-sagrifiççju? MISKIN, RAÓAL ÌDID

Óinijiet ma˙luqa mill-Arriva Sur Editur, Sa ftit snin ilu, il-˙addiema tal-karozzi tal-linja kienu jieqfu f’xi ˙inijiet fil-©ranet tal-festi, speçjalment fil-Milied u l-Ewwel tas-Sena. ˙a©a ©usta u xierqa g˙al dawn il-˙addiema, g˙ax huma wkoll g˙andhom igawdu xi ftit mill-ispirtu tal-festi flimkien mal-familji tag˙hom. Ter©a’ x-xog˙ol tag˙hom mhux xi wie˙ed pjaçevoli, min˙abba l-˙inijiet twal li ja˙dmu, iterrqu minn post g˙all-ie˙or. Il-pubbliku kien dara wkoll li fil-˙inijiet li jieqfu huma, jew ikunu rritornaw id-dar, jew isibu min imur g˙alihom, inkella jo˙or©u bil-karozza privata tag˙hom. IΩda l-affarijiet inbidlu. Issa li g˙andna lArriva, sinçerament ma nafx kif ˙admu nhar ilMilied. Li hu Ωgur hu li l-garr ma qata’ xejn mill-pubbliku sa jumejn fuq il-Milied. Jumejn wara l-Milied ©ejt biex nuΩa s-servizz tal-Arriva biex immur sal-Belt. In-nies fuq listej© bdew igorru, g˙ax fuq l-istrixxa kompjuterizzata beda tiela’ l-avviΩ li dakinhar ukoll, is-servizz kien se jkun b˙al f’jum il-festi. Li t-Tlieta jkun il-Milied u l-Erbg˙a, l-g˙ada, ja˙dmu bl-istess roster naqbel u ma ng˙id xejn, g˙ax il-ma©©oranza tal-˙addiema ma jmorrux g˙ax-xog˙ol. IΩda li l-Óamis – jum li fih kul˙add imur ja˙dem, issib li s-servizz itul b˙al nhar ta’ Óadd u fil-festi, hija ftit esa©erata. Mhux hekk biss, talli l-ewwel Ωew© karozzi li g˙addew mill-Blata l-Bajda, faççata tal-MUSEUM, kienu mimlijin bin-nies u baqg˙u sejrin. Mara li kien hemm bdiet tgorr li biex waslet minn ÓaΩ-Ûabbar sal-Blata l-Bajda, damet sieg˙a bl-arlo©©. O˙ra qalet li l-karozza li riedet taqbad hi mir-ra˙al tag˙ha m’g˙amlitx is-servizz li kellha tag˙mel.

Allura jibda l-garr, u jekk biex minn ÓaΩÛabbar sal-Blata l-Bajda tie˙u sieg˙a, ma nistg˙ux nibqg˙u ng˙idu li “b’tal-linja jaqbillek”. A˙jar tilbes papoçç u timxiha. Tasal qabel Ωgur. IΩda jekk tag˙mel dan, allura x’servizz pubbliku toffri l-Arriva? Na˙seb li jekk se nibqg˙u sejrin hekk se nsibu li l-ewwel tispiçça l-Maltco, min˙abba lproblemi li qed tiffaççja, u mbag˙ad tparpar lArriva. Kif ji©ri dan, ikollna naççettaw ilproverbju li jg˙id: Konna a˙jar meta konna ag˙ar. J. ATTARD, IL-BLATA L-BAJDA

06.01.2013

Ta’ Barra

STUPRU LI ÇAQLAQ IS-SISIEN TAL-INDJA

Studenta ta’ 23 sena li ©iet stuprata minn grupp ta’ r©iel fuq karozza tal-linja fi New Delhi mietet ftit tal-jiem wara, kawΩa tal-©rie˙i gravi li sofriet. Il-mewt ta’ din it-tfajla qajmet kontroversja s˙i˙a fl-Indja, bi protesti li ma waqfu xejn sabiex l-aggressuri tag˙ha jie˙du dak li ˙aqqhom ming˙ajr telf ta’ Ωmien. RITIANNE AGIUS tirrapporta dwar dak li ©ab mieg˙u dan l-istupru u kif dan jirrifletti fuq il-qag˙da mwieg˙ra tan-nisa fl-Indja.

Óar©a li spiççat fi tra©edja It-tfajla ©iet stuprata nhar is-16 ta’ Diçembru fil-belt ta’ New Delhi. It-tfajla, li kienet studenta tal-fiΩjoterapija, kienet flimkien ma’ ˙abib tag˙ha fuq karozza tal-linja fiΩ-Ωona ta’ Munirka fi triqtha lejn Dwarka, hekk kif marret tara film. Ilpulizija qalu li l-istupru fuq ittfajla dam g˙addej g˙al madwar sieg˙a u hija ng˙atat ukoll daqqiet permezz ta’ ˙adida. Il˙abib tag˙ha wkoll issawwat b’dan il-mod. Wara l-istupru Ω-Ωew© Ωg˙aΩag˙ twaddbu ’l barra mill-karozza li kienet g˙adha miexja. Sorsi qrib il-pulizija qalu wkoll li x-xufier tal-karozza pprova jtajjar lit-tfajla meta din ©iet mitfug˙a g˙al isfel, iΩda allegatament la˙qet tne˙˙iet min-nofs mill-˙abib tag˙ha. It-tfajla mietet fid-29 ta’ Diçembru fi sptar ©ewwa Singapore, fejn kienet ©iet trasferita g˙all-kura. Sitt allegati agressuri qed jinΩammu arrestati fil-˙abs ta’ Tihar b’rabta ma’ dan il-kaΩ. Óamsa minnhom qed ji©u akkuΩati bi qtil, stupru, ˙tif ta’ persuna u distruzzjoni tal-evidenza. Il-pulizija qalet li se titlob is-sentenza tal-mewt g˙al erbg˙a mill-˙ames akkuΩati. Is-sitt allegat agressur huwa ma˙sub li g˙andu inqas minn tmintax-il sena, u g˙alhekk mhux se ji©i akkuΩat malo˙rajn. Huwa ntalab jag˙mel test tal-g˙adam sabiex ti©i determinata l-età tieg˙u. Strajk tal-©u˙ u protesti Matul l-a˙˙ar jiem Ωew©t ir©iel kienu qeg˙din jag˙mlu strajk tal-©u˙ bi protesta g˙all-mod kalm li bih jidher li kienet qed

titmexxa l-investigazzjoni u lprosekuzzjoni. Huma qed jitolbu sentenzi tal-mewt g˙assitt aggressuri tat-tfajla. IΩΩew©t ir©iel huma Rajesh Gangwar u Babu Singh, ittnejn minn Uttar Pradesh. Huma baqg˙u fuq is-sit talprotesta anki matul l-iljieli, meta t-temperatura niΩlet g˙al kwaΩi 4°C. Eluf ta’ persuni, ˙afna minnhom studenti, ipprotestaw fit-toroq tal-belt kapitali, fejn anki spiççaw f’konfronti mal-pulizija. Fil-fatt, il-pulizija uΩaw il-gass taddmug˙ u l-ilma fuq iddimostranti, u l-awtoritajiet ipprojbixxew il-mixjiet ta’ protesta. G˙al xi jiem il-pulizija mblukkat l-aççess g˙all-bini kollu tal-Gvern. U˙ud middimostranti ppruvaw sa˙ansitra jaqbΩu l-barrikati tal-pulizija biex jid˙lu jipprotestaw filPalazz tal-President. F’attentat biex jikkalma ddimostranti l-Gvern Indjan ˙abbar numru ta’ miΩuri intenzjonati biex joffru iktar sigurtà lin-nisa fi New Delhi. Dawn jinkludu rondi tal-pulizija matul il-lejl, sorveljanza taxxufiera u l-assistenti tag˙hom, kif ukoll il-projbizzjoni ta’ purtieri jew ˙©ie© skur fuq ilkarozzi tal-linja. T˙abbar ukoll li kien se jsir re©istru ta’ dawk li jinstabu ˙atja ta’ stupru li jkun aççessibbli g˙al kul˙add fuq l-internet. Kienet se ti©i riveduta wkoll il-li©i li tikkonçerna l-istupru, u diversi figuri prominenti talbu li jixxandar isem il-vittma ˙alli din il-li©i tkun tista’ ti©i msemmija g˙aliha. Filwaqt li kull ˙ajja hija prezzjuΩa, ˙afna staqsew kif ilmewt tat-tfajla kellha l-poter li tqajjem kontroversja daqstant

kbira f’pajjiΩ enormi b˙alma huwa l-Indja, u li fih ta˙lita ta’ kulturi u twemmin. Il-verità hija li dan l-istupru ma kienx kaΩ iΩolat, iΩda sfortunatament jirrifletti s-sitwazzjoni li n-nisa fl-Indja jridu j˙abbtu wiççhom mag˙ha fuq baΩi regolari. Skont statistika uffiçjali, f’Delhi ti©i stuprata mara kull 14-il sieg˙a. Fl-2011 kien hemm 24,000 rapport ta’ stupru – Ωieda ta’ 9.2% fuq issena preçedenti. F’iktar minn 94% il-vittmi kienu jafu lillistupraturi tag˙hom. New Delhi hija mag˙rufa b˙ala ‘lkapitali tal-istupru’, b’iktar minn 17% tal-istupri fl-Indja jse˙˙u f’din il-belt biss. IΩda listupru mhuwiex l-uniku reat kontra n-nisa. Il-˙tif tan-nisa fl2011 Ωdied bi 19% fuq is-sena ta’ qabel, in-nisa maqtula fuq id-dota Ωdiedu bi 3%, it-tortura b’5%, il-molestji b’6%, u t-traffikar bir-rata allarmanti ta’

122%. L-infantiçidju u l-abort talfetu femminili huma wkoll komuni fl-Indja, hekk kif issubien ji©u ppreferuti fuq ilbniet min˙abba li jirçievu ddota u skont il-kultura Indjana jkattru n-nisel tal-familja. FlIndja, fl-1961, g˙al kull 1,000 tifel kien hemm 976 tifla. Issena li g˙addiet dan il-proporzjon niΩel g˙al 914-il tifla. F’Delhi s-sitwazzjoni hija ˙afna ag˙ar, fejn g˙al kull 1,000 tifel hemm biss 866 tifla. Din ilbidla hija assoçjata mal-introduzzjoni tal-kliniçi tal- ultrasound li l-pajjiΩ huwa miΩg˙ud bihom. Stupraturi anki fil-Parlament Dan kollu qed ji©ri f’pajjiΩ fejn il-Prim Ministru hija mara, lIspeaker tal-Parlament hija mara, u talinqas tliet ministri huma nisa. Dan kollu qed

ise˙˙ ukoll f’pajjiΩ fejn twieldet ©enerazzjoni ©dida ta’ nisa li qeg˙din jo˙or©u ja˙dmu u jibnu karriera. F’pajjiΩi o˙ra din il-vjolenza kontra n-nisa ©iet assoçjata ma’ din il-bidla, fejn l-ir©iel jaraw nisa li jirnexxu iΩjed minnhom u g˙alhekk juΩaw listupru sabiex jindirizzaw dak li huma jaraw b˙ala Ωbilanç kontra tag˙hom. Minkejja li l-Gvern sa˙aq li qed ja˙dem biex jindirizza din il-problema, ˙afna qed jistaqsu kemm dan fil-fatt qed isir bisserjetà. Dan hekk kif fl-a˙˙ar ˙ames snin, 27 kandidat g˙all-elezzjonijiet statali ©ew akkuΩati bi stupru, filwaqt li sitta o˙ra kienu eletti fil-Parlament. Sitta u tletin membru parlamentari o˙ra ©ew akkuΩati b’reati o˙ra kontra n-nisa, fosthom aggressjoni u offiΩa jew attakki fuq il-pudur.

06.01.2013

Ta’ Barra

KAMPANJA ELETTORALI MQANQLA

L-ITALJA F’ELECTION MODE Fl-24 u l-25 ta’ Frar li ©ej, fl-Italja se ssir l-elezzjoni ©enerali biex ikun elett Parlament ©did. Il-kampanja elettorali fl-Italja se tkun mi©©ielda minn Silvio Berlusconi li ser jer©a’ jittanta xortih biex isir Prim Ministru g˙al darb’o˙ra u Mario Monti li se jkun qed imexxi koalizzjoni b’sa˙˙itha bit-tama li g˙at-tieni darba konsekuttiva jer©a’ jkun mag˙Ωul biex imexxi lill-Italja. KRISTA CARUANA tat ˙arsa lejn l-aspettattivi politiçi marbuta ma’ dawn l-elezzjonijiet kif ukoll l-andament tal-kampanja elettorali li qed tkun deskritta b˙ala wa˙da mqanqla sew.

Iç-çansijiet ta’ Mario Monti Hekk kif fadal madwar 50 jum g˙all-elezzjonijiet ©enerali, flItalja di©à qed tin˙ass atmosfera politika mqanqla mhux ˙aΩin. Dawn l-elezzjonijiet se jkunu mi©©ielda minn Ωew© eks-Prim Ministri Taljani: Mario Monti u Silvio Berlusconi. Sa ftit tax-xhur ilu, Monti qal li kien deçiΩ li mhux ser jer©a’ jikkontesta dawn l-elezzjonijiet iΩda wara biddel fehmtu. Millbanda l-o˙ra, Silvio Berlusconi baqa’ dak il-politiku ambizzjuΩ li minkejja l-età li g˙andu u t-track record xejn poΩittiv tieg˙u, xorta wa˙da ddeçieda li jmur g˙al din il-battalja. Mario Monti li rriΩenja minn Prim Ministru wara li g˙al tlettax-il xahar mexxa kabinett teknokratiku, irnexxielu jg˙aqqad mieg˙u koalizzjoni çentrali li f’g˙ajnejn diversi opinjonisti, qed jing˙ad li se tkun b’sa˙˙itha. Monti biddel id-deçiΩjoni

tieg˙u dwar jekk g˙andux jer©a’ jikkontesta, wara li ltaqa’ ma’ grupp ta’ politiçi minn partiti differenti u anke ma’ rappreΩentanti tas-soçjetà çivili. Wara l-laqg˙at li kellu, Monti qal li qieg˙ed jaççetta li jmexxi koalizzjoni li tkun qed tippro©etta serje ta’ riformi importanti bbaΩati fuq il-valuri etiçi u anke l-politika Ewropea. Monti qed jis˙aq li lpolitika li qieg˙ed jippreΩenta, g˙andha l-g˙an li ssewwi lekonomija Taljana u li tipprovdi gwida bbaΩata fuq ideat ©odda li jmorru oltre mill-politika tradizzjonali. Osservaturi politiçi j˙arsu lejn Monti b˙ala dak il-politiku li dejjem uΩa ton moderat filkonfront tal-opponenti politiçi tieg˙u u l-aspettattivi huma li ser jer©a’ jag˙mel l-istess anke matul din il-kampanja elettorali. Huwa ma˙sub ukoll li l-koalizzjoni mmexxija minn Monti se tkun qed ti©bed il-voti talkomunità tan-negozju u anke

tal-attivisti tal-Knisja Kattolika u b’hekk se jkollha sehem qawwi fil-formolazzjoni talParlament il-©did. Fatturi li se jg˙inu u jtellfu lil Monti B˙al kull politiku ie˙or, Mario Monti se jkun qieg˙ed jiffaççja r-riperkussjonijiet ta’ dak li g˙amel u ta’ dak li m’g˙amilx kemm dam Prim Ministru talItalja. Fattur li Ωgur li ftit li xejn ser jg˙inu huwa dak li ta˙t it-tmexxija tieg˙u, fl-Italja Ωdiedu drastikament it-taxxi. Filwaqt li Monti qieg˙ed isostni li dan g˙amlu biex jikkumbatti l-kriΩi ekonomika li da˙let fiha l-Italja u anke biex iΩid il-kompetittività tal-pajjiΩ, bosta qed isostnu li ta˙t ittmexxija tieg˙u l-qg˙ad Ωdied bi tnejn fil-mija, b˙alma Ωdied ukoll id-dejn tal-pajjiΩ. Fattur ie˙or li Ωgur li se jkun qed ja˙dem kontrih huwa ddikjarazzjoni li kien g˙amel dwar il-qg˙ad fost iΩ-Ωg˙aΩag˙

fejn kien qal li Ω-Ωg˙aΩag˙ g˙andhom jinsew li jkollhom xog˙ol fiss g˙al ˙ajjithom kollha filwaqt li sa˙aq li fil-˙ajja, il-bidla hija sabi˙a u huwa tajjeb li wie˙ed jiffaççja sfidi ©odda. Mill-banda l-o˙ra, fattur li Ωgur li ser jg˙in lil Monti f’din il-kampanja se jkun l-appo©© li g˙andu min-na˙a ta’ diversi mexxejja tal-pajjiΩi taΩ-Ûona Ewro, ewlenin fosthom millKançillier tal-Ìermanja Angela Merkel. Dan g˙all-kuntrarju ta’ Berlusconi li ftit li xejn igawdi appo©© u simpatija minn dawn il-mexxejja. Il-kampanja ta’ Berlusconi Il-pjattaforma li Berlusconi mistenni li jibbaΩa fuqha lpolitika tieg˙u g˙al din l-elezzjoni se tkun l-oppoΩizzjoni qawwija lejn il-politika ekonomika li pprattika Mario Monti kemm dam fil-kariga ta’ Prim Ministru. Berlusconi qieg˙ed jis˙aq li ta˙t Monti l-

Italja kisbet riΩultati ekonomiçi ˙Ωiena ˙afna. Minkejja l-età tieg˙u, Berlusconi jidher li huwa poΩittiv ˙afna li kapaçi jer©a’ jirba˙ l-elezzjoni tant li kien ikkwotat jg˙id li huwa dejjem ikkontesta biex jirba˙ filwaqt li sostna li, biex jirba˙, mexxej irid ikun di©à ppruvat mill-elettorat. Qal ukoll li ma nstab l-ebda kandidat ˙liefu li seta’ jkun a˙jar biex jikkontesta din lelezzjoni. Sadanittant, lil hinn mill-politika, Berlusconi g˙al darb’o˙ra rnexxielu jattira fuqu l-attenzjoni tal-mezzi tax-xandir permezz tas-sie˙ba l-©dida tieg˙u li hija ˙amsin sena iΩg˙ar minnu. G˙alkemm huwa diffiçli biex tg˙id minn issa jekk din it-tfajla hijiex se tkun kapaçi trebb˙u l-elezzjoni, li hu Ωgur hu li se jkun hemm ˙afna kameras li se jkunu ffukati fuqha matul din il-kampanja elettorali.

06.01.2013

Mill-Misra˙

ftit iNqAS MiNN MiljUN ewro MiÌBUrA fil-feStA tA’ ÌeNeroÛitÀ

AktAr qArrejjA tAl-provi tAl-MAlti kkwAlifikAti Il-kors lI jmIss offrut f’GÓawdex ukoll Dan l-a˙˙ar, 44 student kisbu ç-Çertifikat filQari tal-Provi bil-Malti mill-Università ta’ Malta u x-Xhieda ta’ G˙arfien tal-Qarrejja tal-Provi talMalti mill-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti, wara li temmew b’suççess il-kors universitarju fil-Qari tal-Provi bil-Malti. Dan il-kors huwa twil sena u l-lezzjonijiet tieg˙u jsiru darbtejn fil-©img˙a, filg˙axija. Huwa mfittex ˙afna minn dawk li juΩaw il-Malti f’xog˙olhom u fil-pubblikazzjonijiet, b˙alma huma l-impjegati taç-Çivil u tas-settur Privat, il˙addiema tal-kunsilli lokali u l-parroççi, ix-xandara u l-©urnalisti (gazzetti, internet u televixin), it-tradutturi, u kull min jixtieq jikteb il-Malti bla

Ωbalji. Fil-kors, minbarra li tit˙arre© bil-miktub u fuq il-kompjuter fl-ortografija u l-korrezzjoni talMalti, ikollok l-opportunità li tiddiskuti u tifhem a˙jar ir-regoli tal-kitba Maltija. B’kollox, mill-2006 meta feta˙ il-kors, ikkwalifikaw 217-il qarrej tal-provi. It-tmien kors se jifta˙ fi Frar 2013 fl-Università ta’ Malta, kif ukoll fiç-Çentru Universitarju ta’ G˙awdex, ixXewkija. L-applikazzjonijiet g˙aΩ-Ωew© korsijiet jinsabu di©à miftu˙a u jibqg˙u jintlaqg˙u sat-18 ta’ Jannar. G˙al tag˙rif ie˙or ara: www.um.edu.mt/arts/malti/avvizi/cqp jew ikteb fl-indirizz: provi-malti.arts@um.edu.mt

€975,401 in©abru matul il-jum tal-Ewwel tas-Sena waqt IlFesta ta’ ÌeneroΩità fid-Dar tal-Providenza fis-Si©©iewi organizzata minn RTK 4 Charity biex jin©abru fondi g˙adDar tal-Providenza. Din kienet l-og˙la somma li qatt in©abret fis-sbatax-il sena li Radju RTK ilu jag˙mel din l-attività u f’dawn la˙˙ar snin permezz ta’ maratona televiΩiva. Minn filg˙odu sa tard billejl, meg˙juna mit-temp sabi˙, folol kbar ta’ Maltin imlew it-tinda kbira mtellg˙a apposta filparke©© tad-Dar. Id-Direttur tad-Dar tal-Providenza, Fr Martin Micallef, irringrazzja lill-Awtoritajiet çivili u politiçi g˙all-appo©© tag˙hom u lil dawk kollha li ˙adu sehem fl-organizzazzjoni tal-Festa ta’ ÌeneroΩità imma l-aktar lill-poplu Malti u G˙awdxi li g˙al darb’o˙ra wera xita ta’ solidarjetà u ©eneroΩità mad-Dar tal-Providenza. Huwa qal li dawn ilfondi se jg˙inu biex id-Dar tkompli tag˙ti ˙ajja xierqa u dejjem a˙jar lir-residenti tag˙ha. Matul il-jum, kien hemm Ωjarat mill-President ta’ Malta, Dr George Abela u s-Sinjura Abela; il-Prim Ministru, Dr Lawrence Gonzi u s-Sinjura Gonzi; il-Kap talOppoΩizzjoni, Dr Joseph Muscat u s-Sinjura Muscat; Mons. Arçisqof Pawl Cremona OP, l-Isqof AwΩiljarju Mons. Charles Scicluna u l-Arçisqof Emeritu Mons. ÌuΩeppi Mercieca. L-Isqof t’G˙awdex Mons. Mario Grech kien indispost u kien rappreΩentat minn Dun Eddie Zammit u membri tal-Kulle©© tal-Kappillani. B˙ala parti mill-Festa ta’ ÌeneroΩità, in©abret is-somma ta’ €27,000 mill-irkant ta’ xog˙lijiet tal-arti mog˙tija minn aktar minn sebg˙in artist kemm Maltin kif ukoll barranin. G˙all-ewwel darba setg˙u isiru offerti online u ˙afna kienu dawk li g˙amlu uΩu minn din il-façilità. Ta’ min jg˙id li dawk ix-xog˙lijiet li ma ©ewx irkantati g˙ad jistg˙u jinxtraw direttament billi wie˙ed içempel 2146 2844. Ix-xandira televiΩiva bdiet fid-9.00am b’quddiesa millkappella tad-Dar u baqg˙et sejra sa wara nofsillejl meta t˙abbret is-somma totali fost fer˙ u briju tal-g˙add kbir ta’ voluntiera li taw ˙inhom g˙al din il-Festa ta’ ÌeneroΩità. PBS, ONE TV, NET TV u Favourite Channel ing˙aqdu f’˙inijiet twal fix-xandira diretta ta’ ftit aktar minn ˙mistax-il sieg˙a. Matul ix-xandira kien hemm programm sabi˙ ta’ divertiment permezz ta’ kant minn kantanti ewlenin Maltin, entertainers u baned.

06.01.2013

Mill-Misra˙

Imxi mill-bajja ta’ San Tumas g˙all-Blue Lagoon f’anqas minn Ωew© minuti Vodafone organizzat kompetizzjoni innovattiva fost l-impjegati tag˙ha biex jag˙tu ismijiet differenti lillmeeting rooms li jinsabu fl-uffiççju ewlieni tal-kumpannija fi SkyParks Business Centre. Mit-8 ta’ Jannar fluffiççju ta’ Vodafone tista’ tasal millPort il-Kbir g˙all-Bajja ta’ San Blas u mit-Torri ta’ San Luçjan g˙at-Torri ta’ San Pawl f’anqas minn zew© minuti. “Ridna li l-impjegati tag˙na j˙ossuhom involuti f’kull pass li nag˙mlu,” qalet Antoinette Camilleri, Property Manager ta’ Vodafone Malta. “Li ng˙idu lill-membri tat-tim biex jag˙tuna ismijiet g˙all-meeting rooms kien mod wie˙ed kif involvejna lill˙addiema ta’ Vodafone aktar filproçess kollu. Din ma kinitx l-unika kompetizzjoni li g˙amilna. Ftit qabel organizzajna kompetizzjoni g˙allimpjegati tag˙na biex jag˙tuna kunçetti differenti g˙as-Soft BreakOut Areas li se jkollna fl-uffiççju l©did.” L-uffiççju l-©did ta’ Vodafone se jkollu b’kollox 15-il meeting room mag˙luqa, inkluΩa wkoll silent room u boardroom. Robert Cassar u Denise Formosa Gruppetta, Ωew© impjegati

ta’ Vodafone, ˙ar©u bl-ismijiet rebbie˙a tal-meeting rooms. Robert Cassar semma l- meeting rooms interni wara l-isba˙ bajjiet ramlija u bil-blat li l-GΩejjer Maltin g˙andhom x’joffru u jinkludu fost lo˙rajn il-bajja ta’ San Blas u l-Bajja tax-Xwejni f’G˙awdex u St Peter’s Pool u r-Riviera f’Malta. Denise Formosa Gruppetta, min-na˙a l-o˙ra, ˙ar©et b’ismijiet ori©inali g˙all-meeting rooms li se jibdew jilqg˙u lill-klijenti fl-uffiççju l-©did u ddeçidiet li tfakkar il-wirt Malti u semmithom wara l-torri tal-g˙ases li nbnew millGran Mastri: it-Torri ta’ San Tumas, itTorri ta’ Santa Marija, it-Torri ta’ San Luçjan u t-Torri ta’ San Pawl. “In˙ossuna sodisfatti li l-ismijiet li tajna lillmeeting rooms differenti kienu dawk mag˙Ωula,” qalu Robert Cassar u Denise Formosa Gruppetta. “ Li tkun taf li l-ismijiet li g˙aΩilna se jkunu parti integrali mill-uffiççju l©did ta’ Vodafone hija xi ˙a©a li verament kburin biha. A˙na g˙aΩilna dawn l-ismijiet partikolari g˙aliex na˙sbu li jistg˙u jkunu spunt ta’ konverΩazzjoni meta jkollna persuni li jΩuruna minn barra jew imsie˙ba li

Korsijiet tal-Caritas g˙al stil ta’ ˙ajja sostenibbli Il-Caritas Malta qed torganizza korsijiet f’diversi parroççi madwar Malta biex tg˙in familji jadottaw u jΩommu stil ta’ ˙ajja sostenibbli. Dawk li jattendu dawn il-korsijiet jeΩaminaw ilmod kif immexxu l-˙ajja tag˙hom u djarhom u kif jistg˙u itejbu l-kwalità tal-˙ajja bil-mezzi li g˙andhom g˙ad-dispoΩizzjoni tag˙hom. Il-korsijiet qed jitmexxew mill-Home Economists in Action (HEIA), li ti©bor fiha edukaturi professjonali tal-Home Economics. Wara laqg˙at mal-Caritas Malta dwar l-iskop ta’ dawn il-korsijiet, l-edukaturi tal-HEIA fasslu programm imsejja˙ ‘Bi Ftit Ósieb…G˙aΩliet G˙aqlin g˙al Stil ta’ Óajja A˙jar’. Mifruxa fuq disa’ sessjonijiet ta’ wa˙da fil-©img˙a, il-korsijiet jiffukaw fuq diversi temi, fosthom l-ibba©itjar fil-familja, ixxiri bil-g˙aqal, ikel nutrittiv u ekonomiku, l-uΩu meqjus taddawl u l-ilma, l-g˙aΩla t’attivitajiet g˙al waqt ˙in liberu, u ttfassil ta’ miri g˙al stil ta’ ˙ajja sostenibbli. Matul il-korsijiet, ledukaturi jiltaqg˙u individwalment ma’ dawk li jattendu u jiddiskutu mag˙hom kif il-kontenut tal-kors jista’ jkun adottat g˙al çirkostanzi individwali. Kelliemi g˙all-Caritas Malta qal li dawn il-korsijiet huma parti mill-Pro©ett g˙al Stil ta’ Óajja Sostenibbli (Sustainable Lifestyles Project), li huwa ffinanzjat mill-Malta Community Chest Fund u l-Caritas. Dan il-pro©ett huwa bbaΩat fuq riçerka li sa˙˙et l-g˙arfien li l-mod ta’ kif jittie˙du deçiΩjonijiet important fil-˙ajja tal-familja jistg˙u ida˙˙lu l-familja fl-inkwiet jekk ma jkunux jaqblu mar-riΩorsi li jkollha g˙ad-dispoΩizzjoni tag˙ha, fosthom dawk finanzjarji. Aspetti kritiçi o˙ra li jistg˙u jwasslu g˙al diΩgwid jinkludu l-g˙aΩla tal-prijoritajiet u l-attitudni lejn kif persruna tmexxi ˙ajjitha u darha. Il-kelliemi qal ukoll li l-korsijiet huma miftu˙a g˙al kull tip ta’ familja, kien x’kien il-livell tal-g˙ajxien u l-edukazzjoni tag˙hom. Persuni li attendew dawn il-korsijiet qalu li adottaw diversi punti li ˙ar©u mis-sessjonijiet u apprezzaw l-esperjenza li jaqsmu ma’ ˙addie˙or prattiçi li kienu juΩaw huma stess fi djarhom. Kollox ma’ kollox, kienu sabu li b’irfinar tal-mod kif jimxu, setg˙u jtejbu l-istil tal-˙ajja tag˙hom u tal-familja wkoll. Il-Kappillani tal-parroççi fejn isiru dawn il-korsijiet g˙andhom rwol importanti biex, b’kollaborazzjoni malKummissjoni Djakonija tal-lokal, i˙ajru u jidentifikaw persuni u familji li jistg˙u jibbenefikaw mill-korsijiet, u jipprovdu lpost fejn isiru. S’issa korsijiet b˙al dawn saru f’ÓaΩ-Ûebbu©, fil-Óamrun, fil-Mosta, f’Óal Tarxien u f’Marsaxlokk. Korsijiet o˙ra se jsiru fix-xhur li ©ejjin f’parroççi li jitolbuhom jew li jkunu lesti li jilqg˙uhom.

Impressjoni artistika li tinkludi d-dettalji tat-torrijiet li l-meeting rooms huma msemmijin g˙alihom.

jattendu g˙al-laqg˙at. Barra minn hekk l-impjegati tag˙na se jkollhom mod differenti ta’ kif isej˙u l-laqg˙at meta jg˙idu li se jiltaqg˙u l-Ìnejna jew Golden Bay pereΩempju.” Iç-çaqliq ta’ Vodafone fl-uffiççji l-

©odda fi SkyParks se tintroduçi g˙add ta’ kunçetti u ideat innovattivi inkluΩ hot-desking , metodi flessibbli taxxog˙ol u pjan miftu˙ li jg˙aqqad flimkien membri minn dipartimenti differenti.

06.01.2013

Kun Af

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM Saviour Mamo

L-INTELLIÌENZA TAL-BRIMBA Il-brimba hija l-iktar annimal, b˙allbniedem, li kapaçi ta˙dem nasba biex taqbad annimali o˙ra. In-nasba li tag˙mel il-brimba hija l-g˙anqbuta li tikkonsisti minn kwantità ta’ ˙arir. Il-brimba hija ‘karnivora’ ji©ifieri tiekol il-la˙am u mhux il-˙axix. Il-brimba mhijiex insett g˙ax g˙andha erba’ pari saqajn filwaqt li nsett ikollu tliet pari saqajn. Il©isem tal-brimba huwa maqsum fi tnejn: il- prosoma u l- abdomen . Dan b’kuntrast mal-©isem tal-insett li huwa maqsum fi tlieta, fejn insibu rras li tkun apparti mill-©isem u mag˙quda bl-g˙onq. Il-brimba differenti. Il-brimba m’g˙andhiex g˙onq u rasha hija parti minn ©isimha minn fejn jo˙or©u s-saqajn. Il-brimba nsibuha fil-kategorija talaraknidi fejn insibu mal-40,000 speçi mad-dinja kollha. F’Malta biss na˙sbu li hawn bejn 200 u 500 mitt speçi. Le©©enda Le©©enda Griega tg˙id li Arachne kienet tfajla, ˙ajjata tajba, li nbidlet fi brimba g˙al g˙omorha min˙abba l-g˙ira li kellha g˙aliha Athena, lalla mara tal-g˙erf. Il-biçça l-kbira tal-brimb g˙andhom tmien g˙ajnejn. Ma jfissirx li jaraw aktar; pjuttost ma tantx jaraw g˙ax jibbaΩaw il-vista fuq vibrazzjoni talg˙anqbuta meta jinqabad xi insett. Il-brimba qabbeΩija biss g˙andha vista tajba. Din kapaçi tara sa 30 çentimetru jew pied ’il bog˙od. Paragun maddaqs tag˙ha, tara mat-300 pied ’il bog˙od. Mal-parti ta’ quddiem talbrimba nsibu speçi ta’ Ωew©t iqrun li jissej˙u keliçeri. Dawn jintuΩaw biex iΩommu l-insetti u jinjettaw ilvalenu minnhom. Barra l-erba’ pari saqajn, il-brimba g˙andha b˙al par saqajn Ωg˙ar o˙ra fuq quddiem, pedipalpi, li jintuΩaw biex imissu bihom, speçjalment waqt it-tg˙ammir. Il-brimba tipproduçi l˙arir b’˙ila kbira. Dan jo˙ro© minn ta˙t Ωaqqha minn sitt glandoli li jissej˙u spinners. Minn kull glandola jo˙or©u kwantità ta’ ˙jut f’daqqa, madwar elf. Dawn il-˙jut jo˙or©u fi stat likwidu li kif appena jmissu malarja dawn jinxfu u jiffurmaw ˙ajta wa˙da, dik li naraw b’g˙ajnejna – lg˙anqbuta. Din isservi biex jinqabdu l-insetti g˙all-ikel. Xibka effettiva Hawn diversi strutturi t’g˙anqbut – hawn g˙anqbut forma ta’ rota ta’ karrettun, hawn g˙anqbut forma ta’ lembut, hawn g˙anqbut forma ta’ xibka li tinbena f’xi rokna, jiddependi skont ir-razza. Hawn razza ta’ brimb li ja˙dmu l-g˙anqbuta b’mod interessanti ˙afna. Kulma tag˙mel hi li ta˙dem speçi ta’ xibka Ωg˙ira, iΩΩommha b’idejha ta’ quddiem u toqg˙od imdendla rasha ’l isfel. Kif xi insett jg˙addi minn ta˙t il-brimba, din taqbeΩ fuqu u tg˙attih b’din ixxibka. EΩatt kif is-sajjied iterrah ixxilep. Hawn o˙rajn li ja˙dmu speçi ta’ ballun u jgarawh lejn l-insett biex je ˙e l mie g˙u. Hawn o˙rajn li jag˙mlu speçi ta’ ˙ofra u jin˙bew ©o

Il-brimba qabbeΩija tara sa pied ’il bog˙od

fiha. Appena l-insett jg˙addi minn ˙dejn din il-mo˙ba, il-brimba t˙oss il-vibrazzjoni, tg˙olli l-g˙atu f’salt u ta˙taf l-insett. Din tkun pronta tgerbeb l-g˙anqbuta mal-vittma u tinjettah bil-velenu. Razza o˙ra ta’ brimb jg˙ixu ta˙t lilma. Dawn l-ispeçi jiffurmaw buΩΩieqa tal-arja ta˙t l-ilma u joqog˙du fiha. Kif xi priΩa tpo©©i fuq wiçç l-ilma, din pront ti©bdu ta˙t l-ilma u dda˙˙lu fil-bejta tag˙ha. Il-brimba g˙andha çertu ˙aΩen. Meta jinqabad xi ΩunΩan u tkun taf li perikoluΩ, din ma tersaqx lejh, li ma tmurx ting˙ata xi xewka u tkun vittma hi. X’tag˙mel? Tersaq viçin kemm ma tintla˙aqx miΩ-ΩunΩan u tisparalu l-g˙anqbut minn pulzier ’il bog˙od. Il-velenu jservi g˙al Ωew© affarijiet. Meta l-insett ji©i injettat, dan jipparalizza ru˙u. L -istess velenu jservi b˙ala preservazzjoni, u g˙alhekk, meta l-brimba ti©i biex tiekol il-vittma wara çertu Ωmien, din tkun g˙adha tajba biex tittiekel. Qabel tittiekel, il-brimba ter©a’ tinjettaha bil-velenu u l-istess velenu jrattab l-intern tal-insett, b’hekk tkun tista terda’ l-©ewwieni u t˙alli biss ilqoxra. F’kelma wa˙da l-brimba ma tikolx, imma ti©bed biss l-ikel fi stat likwidu. Namur fatali Il - Large Hairy Tarantola, speçi ta’

It-tarantula kapaçi toqtol g˙asfur Ωg˙ir razza ta’ brimb kbir li jg˙ix ©ewwa lAmerika t’Isfel, kapaçi toqtol g˙asafar Ωg˙ar u t˙allilhom biss g˙adam u rix. Il-biçça l-kbira tal-brimb jie˙u n-nifs minn ta˙t Ωaqqhom u d-demm huwa ming˙ajr kulur filwaqt li ta’ o˙rajn huwa ta’ lewn ik˙al. In-

namur tal-brimb huwa ftit kurjuΩ. Dan g ˙aliex appena l-brimba titg˙ammar, wara ˙afna çerimonji, toqtol lis-sie˙eb u terfg˙u g˙all-ikel b˙al insetti o˙ra. Ma nistg˙ux ng˙idu li ‘they lived happily ever after’.

06.01.2013

Personalità

MALTIJA u KBuRIJA LI BNIET KARRIERA FL-AWSTRALJA Dan l-a˙˙ar kont qed inqalleb fl-internet – insomma xejn ©did g˙alija, g˙ax inqisu b˙ala wie˙ed mill-passatempi tieg˙i. Din id-darba ltqajt m’isem ta’ kantanta b’kunjom Malti, iΩda li tg˙ix l-Awstralja.

Ramona Portelli www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

Interessajt ru˙i nsir naf aktar dwarha, u f’kemm ili ng˙id g˙amilt kuntatt mag˙ha u nzertat we©bitni fil-pront, u direttament hi stess. Aççettat li ti©i intervistata minni. kantanta JACINTA CARUANA.

Jacinta tg˙ix f’Melbourne fl-Awstralja. G˙andha 28 sena, u t˙ossha fortunata li ta˙dem b˙ala muΩiçista fulltime. Inzerta li n-namrat tag˙ha jdoqq iddrums u allura t˙ossha kompluta li jistg˙u jitkellmu muΩikalment flimkien. In-nanniet tag˙ha kif ukoll missierha twieldu f’Malta. Ommha, g˙alkemm twieldet f’Wales, trabbiet f’Malta. “Malta hija gΩira speçjali ˙afna g˙alija. Fil-fatt, di©à ©ejt inΩurha erba’ darbiet.” Jacinta bdiet tg˙idli li ilha tkanta u tikteb il-muΩika sa minn mindu kellha disa’ snin. “Kif tista’ ta˙seb, din hija avventura li ilha ti©ri warajja. Minn dejjem sibtha bi tqila biex naqsam ilkitba u l-muΩika tieg˙i ma’ ˙addie˙or, iΩda maΩ-Ωmien irnexxieli nsib ftit tal-kunfidenza.” Dan l-a˙˙ar, Jacinta ˙ar©et Ωew© studio albums. Sostniet mieg˙i li peress li g˙andha xi kanzunetti mxerrda fuq l-internet permezz ta’ iTunes, t˙oss li dan huwa ta’ vanta©© kbir g˙al artista b˙alha. F’Awwissu li g˙adda Jacinta kellha t-tnedija uffiçjali tal-EP li ˙ar©et f’Melbourne stess. “Qed nittama li ssena d-die˙la ner©a’ nΩur Malta, fejn almenu din id-darba jkolli mqar xi ftit shows u anke madwar l-Ewropa. Nammetti li b˙ala artista indipendenti nsibha diffiçli ˙afna min˙abba li m’g˙andix sistema finanzjarja soda. IΩda din hija xi ˙a©a li ser nistinka u na˙dem fuqha,” sostniet Jacinta. Waqt it-tnedija tal-albums tag˙ha, Jacinta kellha mistiedna Ωew© talenti Awstraljani sabiex ikantaw – Nussy u Tom Kline. “Peress li n˙obb ˙afna lmuΩika tag˙hom, ˙sibt li kellha tkun okkaΩjoni tajba sabiex ikunu preΩenti biex jag˙tuni appo©© g˙at-tnedija tieg˙i.” Il-muΩika li tispeçjalizza fiha Jacinta hija fuq stil disg˙in RnB. Tg˙id li ©iet influwenzata minn kantanti b˙al Mariah Carey, Whitney Houston, Michael Jackson u anke l-Awstraljana Tina Arena. Limitazzjoni ta’ ˙in Jacinta sostniet li g˙andha limitazzjoni ta’ ˙in f’˙ajjitha, peress li hi stess trid tie˙u ˙sieb il-muΩika tag˙ha

Qed nirreferi g˙all-

varji, tag˙lim tal-muΩika lill-istudenti u anke xi rrekordjar ta’ muΩika g˙al persuni o˙ra. Hija normali li jkun hemm xi Ωmien matul is-sena li jkun kwiet, imma t-tmien xhur l-o˙ra tassena jafu jkunu mimlija b’okkaΩjonijiet muΩikali, ti©ijiet, u kunçerti fost lo˙rajn. BaΩikament hija stil ta’ ˙ajja eçitanti g˙ax qatt ma tkun l-istess. Li qed ng˙ix f’pajjiΩ ˙afna akbar minn Malta nikkunsidraha b˙ala vanta©© g˙alija, fis-sens li Ωgur li g˙andi aktar opportunitajiet. Min˙abba li l-popolazzjoni hija ferm ikbar minn dik ta’ Malta, dan ikabbar l-opportunitajiet lil kantanti b˙ali sabiex ikantaw f’diversi postijiet ’l hawn u ’l hemm,” spjegatli b’mod dettaljat Jacinta. Parti minn band li ilha mwaqqfa sa minn tfulitha

kollha li tinkludi l-promozzjoni u lkuntatti apparti l-kant innifsu. “B’hekk kultant tkun ftit diffiçli biex inΩomm kuntatt kontinwu mal-familja u anke mal-˙bieb, imma nipprova nsib bilanç g˙al kollox,” sa˙qet Jacinta. Peress li sal-©urnata tal-lum Ωaret lil Malta erba’ darbiet, tlabt lil Jacinta lkummenti tag˙ha dwar Malta. Filfatt, stqarret mieg˙i li t˙oss xi ˙a©a naturali u komda fiha hekk kif l-ajruplan jinΩel fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. “L-istil tal-˙ajja tal-Maltin, in-nies u l-veduti sbie˙, kollha jaffaxinawni. In˙ossni wkoll iffortunata li g˙andi çittadinanza doppja – Awstraljana u Maltija. Dan ifisser li nista ng˙ix u na˙dem f’Malta wkoll. Fil-kaΩ tieg˙i ksibtha b˙ala turija li jiena kuntenta li jiena Maltija wkoll. Ovvjament Malta hija differenti ˙afna minn Melbourne, iΩda xorta n˙obb

inΩurha. G˙ad g˙andi ˙afna familjari min-na˙a t’ommi u anke ta’ missieri li jg˙ixu f’Malta. B’hekk hija xi ˙a©a sabi˙a li kultant Ωmien ni©i nittawwal. L-a˙˙ar li ©ejt Malta kien f’Ìunju li g˙adda fejn anke kont mistiedna fuq programm televiΩiv u anke fuq programm tar-radju. Grazzi g˙an-nanniet u l-©enituri tieg˙i, il-kultura Maltija hija parti kbira minni wkoll, u uffiçjalment ma niddejjaqx ng˙id li nag˙mel parti minnha.” F’Malta nafu biΩΩejjed li hija daqsxejn diffiçli sabiex wie˙ed jiddikjara lilu nnifsu muΩiçist full-time. B’hekk staqsejt lil Jacinta kellhiex l-istess diffikultajiet li tg˙ix u tkampa biss millmuΩika fl-Awstralja. “Hija diffiçli ˙afna, però fl-Awstralja jekk wie˙ed i˙abbel ftit mo˙˙u u jkun professjonali fil-linja tieg˙u, jaf ikampa u jirnexxi. Però, dan ifisser li jrid isir ˙afna xog˙ol b˙al gigs u kunçerti

Jacinta tifforma wkoll parti minn band li ilha mwaqqfa sa minn çkunitha. Ilband jisimha Groove Child. L-istess band hija ffurmata mill-˙bieb ta’ Jacinta stess. “Il-band kienet l-ewwel pro©ett tieg˙i b˙ala kitba ta’ muΩika. Fil-fatt, jiena wa˙da mill-awturi tal-istess kanzunetti tal- band, u anke lkantanta tal-istess band. Fl-2008 ˙ri©na studio album, u fil-preΩent qed na˙sbu biex niktbu lirika ©dida sabiex dejjem ikollna xi ˙a©a friska.” Fatt poΩittiv dwar Jacinta huwa li qatt ma pejpet sigarett. Missierha nzerta waqqaf it-tipjip ftit ilu, wara li kien ilu snin twal ipejjep. “Minbarra r-ri˙a tinten u l-foga tant ˙aΩina li to˙ro© minnhom, Ωgur li ma jkunux ta’ ©id g˙alija b˙ala kantanta. B’hekk inkun nista’ nie˙u n-nifs a˙jar, u anke l-le˙en jo˙ro© ferm a˙jar,” fissritli Jacinta. Fl-a˙˙ar nett xtaqt li minn dak li nnutat waqt li kienet Malta, tg˙addili l-kummenti tag˙ha dwar ix-xena muΩikali lokali. “Waqt li kont Malta aktar kmieni din is-sena stajt ninnota verament ix-xena muΩikali ta’ Malta. Nista’ ng˙id li kont ispirata, tant li sirt naf li Malta g˙andha xena tar- rock b’sa˙˙itha b˙alissa. Óadt gost li f’Malta hemm dik ir-rutina li qed iΩΩomm il-muΩika ˙ajja b’çertu kunçerti u gigs. B’hekk biss tista’ ΩΩomm il-muΩika ˙ajja,” temmet tg˙idli Jacinta.

06.01.2013

KurΩitajiet

Kalejdoskopju

Mi©bura minn Charles B. Spiteri

Meta s-serjetà ssir banalità Óafna jistaqsu jekk id-dinja hijiex miexja ’l quddiem jew lura. Niftakru Ωmien meta l-ulied kienu jibΩg˙u minn xi g˙ajta tal-©enituri, jew xi daqtejn g˙allubbidjenza. Kien hemm fejn saru xi abbuΩi, iΩda daqqa g˙all-bΩonn ma kinitx titqies b˙ala dnub. Forsi permezz tag˙hom, ˙afna minna tlajna r©iel u nisa ta’ çertu galbu. Illum, jekk terfa’ jdejk fuq tifel jew tifla, is-soçjetà tag˙tihom id-dritt li jirrappurtawk lill-Pulizija li ti©i tie˙u passi kontrik, ukoll li jekk b’li tag˙mel, int taf tinterpretah b˙ala ta’ ©id g˙all-futur tattfal. IΩda dawn in-numri tat-telefown ma bdewx minn Malta. Fl-Ingilterra, dan l-a˙˙ar kien irrappurtat li missier irrabjat çempel 999 biex jirrapporta lil ibnu ta’ 14-il sena, g˙ax irrifjuta li jmur jorqod. Baqa’ mwa˙˙al mal-kompjuter tieg˙u sa wara nofsillejl u ma tax kas tax-xewqa tal-©enituri tieg˙u biex jid˙ol jistrie˙. Tant sa˙net ilbiçça, li l-missier qabad it-telefown u çempel 999 biex jirrappurtah. Il-Pulizija ta’ North Wales qalet li din hi wa˙da mit-telefonati inapproprjati li rçevew fl-2012. O˙rajn ikunu ta’ nies li

jirrappurtaw lil uliedhom g˙ax ipo©©u d- dustbin fejn mhux suppost, jew xi telefown bil-˙sara, inkella xi kelb mitluf. Is-Supritendent Paul Breed qal li nnumru 999 huwa numru t’emer©enza g˙al kaΩi fejn ikun qed ise˙˙ xi serq, vjolenza jew theddid, inkella xi inçident tat-traffiku fejn iwe©©g˙u n-nies jew ittriq tkun imblukkata g˙at-traffiku. Fi Cleveland, il-Pulizija qalet li fuq dan l-istess numru çemplet mara biex tirrapporta li ristorant kien bag˙tilha ordni Ωbaljata ta’ take away. Riedet lill-Pulizija tid˙ol g˙aliha. Ra©el ie˙or çempel lis-servizz ta’ emer©enza biex jistaqsi kif jibg˙at fax. Bniedem bla xog˙ol talab lill-pulizija jittajpjawlu CV, u ra©el ie˙or çemplilhom fl-4.30am biex jiççekkja l-iskor ta’ log˙ba futbol ta’ Middlesbrough. Ie˙or çempel lis-servizz jilmenta li kellu bΩonn dentist ur©enti, g˙ax kien ilu mu©ug˙ jumejn u d-dentist ta’ ma©enbu ma feta˙x. Fuq l-istess nota tal-ewwel rapport, xahrejn ilu, il-Korea t’Isfel imblukkat laççess g˙al-log˙ob kollu tal-kompjuter fost l-adolexxenti u qed tiddibatti li©i fuq hekk. Din is-sistema l-©dida hi

Torbot lil bintha biex tmur tilg˙ab

mag˙rufa b˙ala x-‘Shutdown Law’, jew ‘Cinderella Law’, fejn dawk ta˙t is-16-il sena ma jkunux jistg˙u jibqg˙u quddiem il-kompjuter wara nofsillejl. Il-Korea t’Isfel g˙andha wa˙da millaktar kulturi ta’ log˙ob online u qieg˙da tipprova ti©©ieled l-addizzjoni billi toffri

wkoll servizz ta’ pariri. Ir-rata t’addizzjoni g˙at-tfal ta’ bejn id-9 u t-12-il sena hi ta’ 14 fil-mija – wa˙da mill-og˙la fiddinja. Dan skont in-National Information Society Agency (NIA).

Kelba g˙amja tasal f’darha wara maltempata G˙amja, we˙idha u mitlufa f’maltempata tas-sil©, Abby, il-kelba ppastardjata, qajla kellha çans li ssalva hekk kif ittemperaturi niΩlu g˙al -40C. IΩda l-kelba qalbiena ta’ tmien snin ing˙aqdet mas-sidien tag˙ha sewwasew g˙al Ωmien il-Milied, wara li terrqet g˙al 10 mili fl-Artiku. Sidtha, McKenzie Grapengeter, li rabbiet lil Abby wara li ˙aditha minn dar tal-klieb b˙ala ©eru, qalet: “Kien miraklu. Qatt ma stennejtha ti©i lura.” Ulied McKenzie: Greg ta’ 10 snin, Shane ta’ disg˙a u Ava ta’ sitt snin baqg˙u mistag˙©bin meta raw lill-pet tag˙hom tasal qawwija u s˙i˙a g˙al Ωmien il-Milied.

Bla saqajn u jixxabbat mal-muntanji It-tifla marbuta barra l-bieb tal-˙anut tal-log˙ob Ara li tassew dak li jg˙idu li min jilg˙ab g˙all-fortuna jitlef inneçessità. U issa jidher li hawn bosta li mhux in-neçessità biss jitilfu, iΩda wkoll ir-ra©uni tad-dmir lejn l-ulied. Din li tidher fir-ritratt hi x-xena xokkanti fi triq f’Bognor Regis, f’West Sussex. Tifla b’xag˙arha nokkli, ta’ madwar erba’ snin, marbuta b˙al kelb, barra fit-triq, sakemm ommha da˙let f’ferg˙a ta’ Ladbrokes, fejn isir il-log˙ob g˙all-flus, faççata taxxog˙ol tag˙ha. Hemm, jing˙ad li qattg˙et tlieta jew erba’ minuti. L-omm qalet li g˙amlet dan min˙abba li t-tfal ta˙t it-18-il sena mhumiex permessi jid˙lu fi ˙wienet b˙al dawn. Hekk kif ˙ar©et mill-˙anut tal-log˙ob, ˙allet lit-tifla u mxiet biha lejn ilkarozza, qisu dan li g˙amlet kien xi ˙a©a normali ferm g˙aliha. Nies li raw l-inçident ˙adu ritratti tat-tifla marbuta u marru jirrappurtaw.

L-eroj Hugh Herr ma jie˙u gost b’xejn aktar milli jag˙milha ta’ xabbatur mal-irdumijiet, anki jekk saqajh it-tnejn inqatg˙ulu wara spedizzjoni diΩastruza ta’ xabbatur meta kien g˙adu adoloxxenti. Qisu li l-fatt li jitla’ ma’ blat g˙oli ta’ 200 pied ma kienx ˙a©a diffiçli ferm g˙alih. Mhux biss, talli meta wa˙da minn saqajh barranin waqg˙etlu hu u tiela’ l-a˙˙ar biçça, b’mod kalm baqa’ jistenna fejn kien sakemm ˙addie˙or rabathielu u tellag˙ha mill-©did sa fejn kien hu. Herr, li jmexxi laboratorju ta’ saqajn barranin fl-Istitut tat-Teknolo©ija ta’ Massachusetts, jinsisti li partijiet artifiçjali huma ta’ vanta©©. Meta fl-1982 Herr kellu 17-il sena, tela’ malmuntanja Washington fi New Hampshire flimkien ma’ ˙abib tieg˙u, iΩda l-maltempata tas-sil© li g˙amlet firdithom minn xulxin u min˙abba dak kollu li sofra, kellhom jinqatg˙ulu saqajh it-tnejn. Jiftakar li dakinhar tal-inçident min˙abba ttempesta tas-sil©, hu u ˙abibu ma setg˙ux jimxu wisq u salvaw billi ˙affru g˙erien fis-sil© u tg˙annqu flimkien biex iΩommu s˙an. Wara li

mxew ftit mili o˙ra kellhom içedu kull tama, g˙ax saqajhom ma bdewx i˙ossuhom. Ìara iΩda li ra©el mexa fuq il-passi tas-saqajn li ˙allew warajhom, sabhom f’g˙ar tas-sil© u malajr ikkuntattja ˙elikopter li wasal fil-post u ©arrhom lejn l-isptar. Wara xi xhur, lil Hugh Herr kellhom jaqtg˙ulu saqajh. IΩda minn kif jidher, hu ma çediex il-passatemp tieg˙u.

06.01.2013

Bir-Ru˙ u l-Ìisem

ulÇeri fil-Óalq Dr Kenneth Spiteri Dentist kspiteri@maltanet.net

Kul˙add kellu xi ulçera fil-˙alq f’xi ˙in jew ie˙or. JeΩistu diversi tipi ta’ ulçeri, ˙afna minnhom ifiequ we˙idhom, però jeΩistu ulçeri li jistg˙u jkunu bidu ta’ xi kançer orali u meta wie˙ed jara li ulçera ddum aktar minn ©imag˙tejn biex tfieq tajjeb illi f’dan il-kaΩ jie˙u parir ta’ dentist fejn hu jkun jista’ jag˙mel l-investigazzjonijiet li jkun hemm bΩonn. L-iktar ulçeri komuni fil-˙alq huma dawk li jissej˙u aphthous ulcers jew aphthae . Dawn l-ulçeri jistg˙u jaffetwaw bejn 10-20% tal-popolazzjoni. Dawn is-soltu jinstabu fuq il-mukosa ratba tal-˙alq u rari jitilg˙u fuq l-ilsien, ˙dejn is-snien jew fis-saqaf tal-˙alq. Dawn l- aphthae jdumu xi g˙axart ijiem biex ifiequ u ˙afna drabi kif tfieq wa˙da tfe©© o˙ra f’xi parti o˙ra tal˙alq. Min ikollu ulçera ˙afna drabi jkun mu©ug˙ sew f’dik il-parti tal-˙alq u ma jkunx jista’ jiekol affarijiet açiduΩi b˙al zlazi jew larin©. Tipikament, dawn lulçeri jkunu tondi u jkollhom daqs ta’ bejn 2-4mm bil-bordura tag˙hom ftit elevata u ffjammata (Minor aphthae) . F’xi kaΩijiet ©ieli ssib ˙afna ulçeri Ωg˙ar fl-istess Ωona (Herpetiform aphthae) . F’xi kaΩi rari l- aphthae jistg˙u jkunu kbar bejn 1-3çm u dawn idumu xi tliet xhur biex ifiequ (Major aphthae). Meta ssir djanjosi wie˙ed irid iqis li tipikament dawn ji©u u jmorru wa˙edhom b’mod regolari, u pazjent ikun ilu Ωmien isofri bihom. Hemm ˙afna fatturi li na˙sbu li jistg˙u jippreçipitaw dawn l-ulçeri u fosthom insibu kambjamenti ormonali (b˙all-period tan-nisa, jew il-pubertà), stress (eΩamijiet, xog˙ol, eçç.), trawma (bl-ikel, sigaretti jew wara trattament ta’ dentist), nuqqas ta’ vitamini (B12, ˙adid, folic acid), mard tal-intestini (crohns, coeliac

disease ), infezzjonijiet, eçç., kif ukoll aller©iji. It-trattament ta’ dawn l-ulçeri jiddependi mis-sintomi ta’ kull kaΩ. Ma jeΩistix tattament speçifiku g˙al dawn lulçeri, però jeΩistu trattamenti diversi li jg˙inu l-pazjent biex itaffi ftit millu©ig˙; fosthom insibu diversi antiinfjammatorji f’diversi forom – b˙al mouthwash jew ©ell. JintuΩaw ukoll steroids topikali u diversi trattamenti li jkollhom ftit loppju biex itaffu l-u©ig˙ f’dik iΩ-Ωona tal-˙alq. Biex wie˙ed iserra˙ rasu jekk isofri

minn dawn it-tipi ta’ ulçeri, tajjeb illi jfittex parir professjonali ming˙and dentist jew tabib. Óafna drabi jistg˙u jsiru testijiet tad-demm biex ji©i eliminat kull suspett ta’ xi kondizzjoni taç-çelluli fid-demm b˙alma huma l-anemija jew xi nuqqas ta’ ˙adid. Id-dentist jeΩamina bir-reqqa fejn ikun hemm l-ulçera biex jiççekkja jekk ikunx hemm xi mili jew ta˙sir fis-snien li qed jirrita jew jitrawmatizza l-mukosa. Jista’ jkun li tittie˙ed xi bijopsija jekk ikun hemm xi suspett ta’ xi marda differenti. info@kennethspiteri.eu

Bir-ru˙ u bil-©isem

minn

Patri Mario Attard

Óa nibda paÌna Ìdida Issa twieled! Fra˙na bi twelidu. U forsi s’issa, almenu jekk tag˙millu b˙al persuna li naf jien, dan l-imbierek ta’ bambin tal-Milied messitu x-xorti li jsib ru˙u mgeΩwer f’biçça drapp u midfun kwaΩi fil-qieg˙ nett ta’ kaxxa mimlija ©ablow! Xxxx! BiΩΩejjed! Tqajmuhx miskin! G˙andu bΩonn jorqod ftit ˙in ie˙or! Issa, kulma baqg˙alna quddiemna, qabel ma niffaççjaw ittest tal-im˙abba u l-ma˙fra b˙ala pajjiΩ, li dalwaqt ©ej fuqna b˙all-˙alliel, hu l-bidu ta’ sena ©dida. Il-famuΩa 2013! Na˙seb li tafu g˙aliex qieg˙ed nirreferi li se jkun dan it-test. Nitkellem g˙alija, issa nara ftit jekk jiniex tassew saçerdot ta’ Ìesù Kristu jew imçappas ma xi partit. La ˙ar©et ˙a! Veru li ma ΩΩewwi©tx u g˙alhekk m’g˙andix tfal. Imma intom mhux kollha wliedi fi Kristu? Anki intom li ma taqblux mieg˙i! G˙aliex kelma tajba ta’ missier l-aktar li to˙odha ming˙and min ma trid b’xejn li to˙odha! G˙ax lill-Mulej la tikmandah int x’jag˙mel u wisq iktar jien. Dak bla a©enda ˙abib! Sorprendenti! Meta kont Ωg˙ir ma kontx xi

wie˙ed pulit f’xog˙li tal-iskola. Rari kont naqla’ xi ‘ good’ . A˙seb u ara ‘ very good’ ! U wisq inqas xi stilla! Minn dawk jekk qlajt tnejn qlajt bosta. Ara ©bid minn widnejja qlajt kemm-il darba. Illum ng˙id li kellhom ra©un. Jekk kont imqareb? X’nistenna? Ìieli meta l-g˙alliema kienet tag˙tina xi biçça kitba x’nag˙mlu arani niktibha m˙anΩra. L-iktar jekk il-lezzjoni kienet tkun viçin il-˙in talbreak ta’ nofsinnhar! Fi tfuliti fil-primarja kellna l-lussu li f’sieg˙a u nofs break immorru d-dar. Kien ikolli ©enn s˙i˙ biex immur g˙aliex ommi kienet tlestili xi platt g˙a©in jew soppa warrab wiççek biex

nibilg˙u! Mhux l-ewwel darba li lg˙alliema, wara li kienet tara lpastaΩata ta’ kitba li nkun ˙awwadt, ©eneralment kien jitlg˙alha San Filep. U waqt li ΩΩomm sewwa lsienha biex ma ti©bidx xi wa˙da ˙oxna kienet iddur lejja u tg˙idli b’le˙en g˙oli: “Mario! Din x’kitba hi! Er©a’ ibda kollox mill-bidu. U qabel ma tiktibha sura ta’ nies ter©ax ti©i turihieli.” Na˙seb li llum jekk g˙alliema tkellem littfal hekk nimma©ina li ti©i flinkwiet g˙aliex ti©i akkuΩata li mhux qed timmotiva lit-tfal li tg˙allem. Imma ˙ej, lili kienet timmotivani tafux?! G˙ax kont nid˙ol da˙la f’qoxorti. Insir a˙mar nar. U bl-g˙araq ˙iere©

minni, ˙tija tat-traskura©ni tieg˙i, kont nintasab f’posti u ner©a’ nikteb kollox bil-mod u pulit. U meta kont inlesti xog˙li arani mmur g˙and l-g˙alliema u kont ng˙idilha mkabbar: “Tajjeb Miss?” Ta˙sbu li ma kontx inkun naf li xog˙li nkun g˙amiltu kif suppost? Inkella kif kont se mmur b’dik l-arja kollha nistaqsiha? U iktar kont niddandan meta l-Miss kienet tikkonfermali: “Bravu! E˙˙! Mela taf, fejn trid, tag˙mlu sewwa xog˙lok!” E˙˙! Mela naf fejn irrid in©ib ru˙i sewwa! G˙aliex it-tajjeb naf x’inhu. B˙alma naf x’inhu l-˙aΩin. Huma ˙afna n-nies li jit˙addtu b’nostal©ija fuq ilpassat. Hawn min g˙adu jixtieq jg˙ix fih. Jiena wie˙ed minnhom. Mur ©ib dak il-wied mill-isba˙ li kellna ˙dejna. Jaqq kemm hu ikrah illum. Kollu bangalows! Óabsijiet bilgradi jlellxu! Tassew talmist˙ija! Imma t-tfulija ma kinitx biss ©iri ’l hemm u ’l hawn. Kienet tfisser ukoll li jekk kien ikollna xi ng˙idu, wara ftit jintnesa kollox bejnietna. B’xorti ˙aΩina, tant kemm illum sirna smart, li

g˙andna l-˙ila nibqg˙u bilmibeg˙da lejn xulxin snin s˙a˙! U jekk jog˙©bok in©ibu lil Alla favur tag˙na basta nibqg˙u mi©©ildin! X’ipokresija! Fil-bidu ta’ din is-sena rrid no˙ro© lil Ìesù li jinsab midfun fl-imbarazz ta’ qalbi ˙a n˙allih i©ibli ˙ajti fl-ordni. Irrid naqbad il-mowbajl u nag˙mel telefonata ta’ rikonçiljazzjoni. Irrid nibda pa©na ©dida ta’ ma˙fra, ˙niena, sabar, sagrifiççju u onestà. Ktieb ˙ajti t˙amme© wisq! Wasal iΩ-Ωmien li nikteb fih: ‘na˙firlek’, ‘nafdak’, ‘ng˙inek’, ‘nitlob g˙alik’, ‘nisimg˙ek’, ‘in˙obbok’. Óa nibda pa©na ©dida!

06.01.2013

Mill-Misra˙

JOSEPH – MALTA LI RRID NGÓIX FIHA Joseph – Malta li rrid ng˙ix fiha hija pubblikazz-joni ©dida dwar il-viΩjoni politika talMexxej Laburista Joseph Muscat. Dan il-ktieb g˙andu jkun g˙odda importanti g˙allelettorat Malti g˙aliex fih g˙andu bl-iswed fuq l-abjad minn liema ambjent ©ej Joseph Muscat, minn xiex tikkonsisti tt˙ejjija intellettwali u politika tieg˙u, u x’inhu jipp-roponi g˙al pajjiΩna jekk jing˙ata lfiduçja tal-poplu sabiex imexxi l-gvern fil-˙ames snin li ©ejjin. Dan il-ktieb inte-ressanti mhuwiex sempliçiment ta˙ri© propagandistiku. Huwa laqg˙a personali ma’ Joseph Muscat; iΩda aktar minn hekk huwa dokument ta’ evidenza g˙ala Joseph Muscat jista’ jmexxi Gvern ©did Malti b’kapaçità, g˙aqal u bi kwalità li qatt ma rajna b˙alha qabel. Il-ktieb joffri dawn is-sezzjonijiet li ©ejjin: – Bijografija ta’ Joseph Muscat; – Kif Joseph sar mid˙la talPartit Laburista;

– Il-prinçipji ideolo©içi li bihom ja˙dem Joseph fil-politika; – Kif Joseph beda l-˙ajja pubblika tieg˙u; – X’g˙amel Joseph b˙ala Membru tal-Parlament Ewropew; – X’wassal biex Joseph sar Mexxej tal-Partit Laburista; – X’inhu jipproponi Joseph g˙at-tmexxija tal-pajjiΩ. Quddiem g˙aΩla elettorali, huwa naturali li l-poplu Malti u G˙awdxi jibda jist˙arre© il-possibbiltajiet li g˙andu quddiemu. Min, fost il-partiti u lmexxejja tag˙hom, g˙andu ji©i afdat fit-tmexxija ta’ pajjiΩna g˙all-˙ames snin li ©ejjin? Min minnhom joffri l-a˙jar indikazzjonijiet ta’ ser˙an il-mo˙˙ u ta’ suççess? Dawn il-mistoqsijiet jistg˙u jing˙ataw twe©iba sodisfaçenti mill-eΩaminazzjoni ta’ Ωew© ˙wejje© ewlenin: – Ir-rekord tal-img˙oddi; – Il-proposti g˙all-©ejjieni. “Sabiex issir eΩaminazzjoni det-

taljata u xierqa ta’ dawn iΩΩew© oqsma min-na˙a talPartit Laburista u tal-Mexxej tag˙ha, Joseph Muscat, dan ilktieb se ji©i mniedi waqt ilkampanja elettorali. Huwa ktieb li jinteressa lil dawk kollha b’interess wiesa’ fil-politika u kif l-g˙aΩliet tieg˙u fl-elezzjoni se jaffettwawlu l-©ejjieni tieg˙u,” qalet l-SKS, id-Dar talPubblikazzjoni tal-Partit Laburista li ppubblikat dan ilktieb. Miktub u rriçerkat minn Cyrus Engerer, Joseph – Malta li rrid ng˙ix fiha huwa ktieb illustrat b’g˙add kbir ta’ ritratti li jikkumplimentaw il-kitba, ˙afna minn-hom me˙udin millkollezzjonijiet privati tal-familja tal-Mexxej Laburista u minn kollezzjonijiet uffiççjali, u li se jkunu qeg˙din jidhru g˙allewwel darba. Joseph – Malta li rrid ng˙ix fiha se jinbieg˙ €10 biss mill˙wienet ewlenin tal-kotba u waqt il-manifestazz-ƒjonijiet pubbliçi tal-Partit Laburista.

Ta˙dita – Din l-Art Óelwa B˙ala parti mit-ta˙ditiet li jsiru ta’ kull xahar, Denis Anthony Darmanin ser jitkellem dwar il-graffiti li jinsabu ©ewwa l-Forti Sant’Iermu. Is-Sur Darmanin g˙andu Diploma flArkitettura Barokka. Hu wkoll riçerkatur ta’ midalji u buttuni tal-uniformijiet militari. Fitta˙dita li jmiss hu j˙ares lejn il-bosta graffiti ©ol-forti. Dawn jag˙tu dawl dwar is-suldati li servew Sant’Iermu, liema kien isimhom, ir-

re©imenti tag˙hom, kif ukoll il-pajjiΩi li minnhom ©ew. Illum inqisu din l-informazzjoni b˙ala ‘pa©ni mhux miktuba tal-istorja’. It-ta˙dita ssir bl-IngliΩ fis-sala Im˙allef M. Caruana Curran, 133, Triq Melita, il-Belt Valletta, nhar il-Óamis, 10 ta’ Jannar, fis-sitta ta’ filg˙axija. D˙ul b’xejn iΩda ti©i apprezzata donazzjoni lil Din l-Art Óelwa

Informazzjoni g˙all-kalendarju kulturali Il-Kunsill Malti g˙all-Kultura u l-Arti (KMKA) qed ji©bor informazzjoni dwar attivitajiet kulturali li se jsiru f’April, Mejju u Ìunju 2013. Organizzaturi t’attivitajiet kulturali jew artistiçi huma ©entilment mitluba jibag˙tu l-iskedi ta’ dawk l-attivitajiet li ser jitellg˙u matul ix-xhur ta’ April, Mejju u Ìunju tal-2013. L-organizzaturi huma mitluba jibag˙tu wkoll deskrizzjoni ta’ tliet linji (preferibbilment blIngliΩ) dwar kull attività li se jkollhom. L-organizzaturi huma mitluba jindikaw id-data, il-˙in u l-post fejn se tittella’ l-attività kkonçernata. Jekk ikun possibbli, ritratti u materjal rilevanti f’format ta’ JPEG jew TIFF fi 300 dpi g˙and-

hom jintbag˙tu flimkien mal-informazzjoni mibg˙uta. L-informazzjoni mitluba g˙andha tasal fluffiççju tal-Kunsill Malti g˙all-Kultura u l-Arti, 230, Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta, VLT 1116, (attenzjoni Ms Isabelle Gatt) jew b’email: isabelle.gatt@maltaculture.com jew fax: 2123 3902 sa mhux aktar tard mill-Ìimg˙a 8 ta’ Frar, 2013. Il-Kunsill ma jag˙tix garanzija li materjal mibg˙ut wara din id-data ji©i ppubblikat. F’kaΩ ta’ bΩonn t’aktar informazzjoni wie˙ed g˙andu jçempel lil Isabelle Gatt bin-numri: 2123 2515 / 2124 7913.

Attività t’animazzjoni missjunarja L-Uffiççju Missjunarju flimkien mal-G˙aqda Voluntiera Lajçi Missjunarji qed jorganizzaw attività t’animazzjoni missjunarja nhar il-Óamis, is-17 ta’ Jannar 2013 fis-6.00pm f’Nru 7, Triq il-Merkanti, il-Belt, fir-raba’ sular. F’din il-laqg˙a, Joshua u Romina Aquilina se jaqsmu l-esperjenzi tag˙hom mill-missjoni tal-Malawi, fejn jintwera wkoll powerpoint presentation. Wara l-laqg˙a jitqassmu refreshments. Id-d˙ul huwa b’xejn u napprezzaw li tikkonfermaw l-attendenza tag˙kom billi ççemplu 2123 6962.

T˙ejjija g˙all-festa ta’ San ÌuΩepp Is-Seba’ Erbg˙at ta’ Devozzjoni f’©ie˙ San ÌuΩepp bi t˙ejjija spiritwali g˙all-festa tieg˙u tad-19 ta’ Marzu 2013, fl-okkaΩjoni tal-50 Anniversarju tal-Inkurunazzjoni tal-Istatwa ta’ San ÌuΩepp, huma organizzati mill-Arçikonfraternità ta’ San ÌuΩepp fis-Santwarju Nazzjonali ta’ San ÌuΩepp Inkurunat, Knisja ta’ Santa Marija ta’ Ìesù tal-Patrijiet Fran©iskani tar-Rabat tal-Imdina Kull nhar ta’ Erbg˙a fil-5.30pm: RuΩarju, Kurunella u Talba lil San ÌuΩepp. Fis-6.00pm: Çelebrazzjoni tal-Quddiesa bl-omelija, Kant tal-Antifona, Barka Sagramentali u Kant tal-Innu Popolari. Jie˙u sehem il-Kor San Fran©isk t’Assisi.

L-Erbg˙a 16 ta’ Jannar – L-Ewwel Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Patri Diegu Theuma OFM Cap. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza mill-Komunità tal-Knisja ta’ San ÌuΩepp Óaddiem tax-Xemxija, San Pawl ilBa˙ar. L-Erbg˙a 23 ta’ Jannar – It-Tieni Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Kappillan Dun Reginald Magri. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza mill-Komunità Parrokkjali ta’ San ÌuΩepp tal-Manikata fil-Mellie˙a. L-Erbg˙a 30 ta’ Jannar – It-Tielet Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Kappillan Kan. Dun Anton Galea Scannura. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza millKomunità tal-Parroçça ta’ San ÌuΩepp fil-Kalkara. L-Erbg˙a 6 ta’ Frar – Ir-Raba’ Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Kappillan Dun Emmanuel Camilleri. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza mill-Komunità Parrokkjali ta’ San ÌuΩepp tal-Imsida. L-Erbg˙a 27 ta’ Frar – Il-Óames Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Kappillan Dun Josef Mifsud. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza mill-Komunità Parrokkjali ta’ San ÌuΩepp Óaddiem ta’ Birkirkara. L-Erbg˙a 6 ta’ Marzu – Is-Sitt Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Arçipriet Dr Joe Zammit. Bis-Sehem ta’ rappreΩentanza mill-Komunità Parrokkjali ta’ San ÌuΩepp tal-Qala, G˙awdex. L-Erbg˙a 13 ta’ Marzu – Is-Seba’ Erbg˙a Çelebrazzjoni tal-Quddiesa mmexxija mir-Rev. Gwardjan Patri Pawl Galea OFM, Direttur Spiritwali tal-Arçikonfraternità ta’ San ÌuΩepp. Bis-Sehem tal-Komunità ÌuΩeppina tar-Rabat. Fi tmiem iç-çelebrazzjoni jsir il-˙ru© tal-Vara Devota u Artistika ta’ San ÌuΩepp fil-Knisja.

06.01.2013

Kultura

RummieN, ÓAJJA u mÓABBA Esebizzjoni artistika t’opri ta’ Ωejt fuq it-tila mill-Artist Armen Vahramyan L-Armenja hija art remota bi storja mqallba sa snin riçentissimi. Huwa l-ewwel pajjiΩ fid-dinja li ˙addan it-twemmin Kristjan. Il-poplu Armen huwa wie˙ed li b˙al dak Lhudi, min˙abba tant persekuzjonijiet ©ie m©ieghel ifittex bnadi mwarrba minn art twelidu biex jg˙ix. Il-KommuniΩmu Sovjetiku, t-terremoti enormi fi tmiem it-tmeninijiet u l-gwerra ma’ l-Azerbaj©an, ˙allew tbajja tul il-˙ajja ta`din l-art u xejn anqas fuq ˙ajjet l-Artist Armen Vahramyan. Armen twieled fi Frar ta’ l-1968 f’ra˙al imbieg˙ed, fuq il-fruntiera tar-Repubblika tal-Ìor©ja. Fl-arti tieg˙u, g˙alkemm mad-daqqa t’g˙ajn tidher ferri˙ija, l-artist jo˙ro© dak kollu li g˙adda minnu fl-episodji li semmejna, b’mod sottili. Dan jag˙mlu b’figuri dettaljati mmens u b’˙afna forom simboliçi, fosthom u xejn anqas mir-rummiena. Din tal-a˙˙ar hija simbolu ta’ fertilita`u tal-˙ajja, aktar u aktar g˙ax spiss toffri 365 Ωerrieg˙a f’kull frotta: wa˙da g˙al kull ©urnata! Hemm 28 pittura f’din il-kollezzjoni, li jirrakkuntaw b’çerta perfezzjoni, b’kuluri u stili ©odda g˙all-g˙ajn Maltija, l-im˙abba, Ω-Ωwie©, ˙ajjet Kristu, fantasiji mitolo©içi u kontradizzjonijiet ambigwi femminili. Hija esebizzjoni li verament jist˙oqqilha Ωjara u daqsxejn attenzjoni partikolari. Fl-1989 Armen Vahramyan iggradwa mill-akkademja tal-arti u t-teatru f’Jerevan , u ©ie aççettat b˙ala soçju tal-G˙aqda Nazzjonali Artistika Armena fl-2000. L-artist kellu dawn l-esebizzjonijiet fil-passat: 1998 Barçellona Spanja, 1999 New York USA, 1999 Zherona, Spanja, 2001 Amsterdam Olanda, 2006 Glasgow Skozja, 2007 Pari©i Franza, 2008 Jerevan Armenja, 2009 & 2010 New York, USA Wie˙ed jista jgawdi l-esebizzjoni ta’ Armen Vahramyan ©ewwa SO Galerie, l-Iklin sas-6 ta’ Frar 2013. Il-˙inijiet mit-Tnejn sal-Ìimg˙a huma bejn l10am sa 1pm, 4pm sa 7pm. Is-Sibtijiet tifta˙ filg˙odu biss. Appuntamenti o˙ra jistg˙u jsiru billi ççemplu fuq 9942 4020.

RiΩultati tal-Kompetizzjoni Nazzjonali tal-Presepji Il-Kunsill Malti g˙all-Kultura u l-Arti, i˙abbar dawn ir-riΩultati g˙all-kompetizzjoni Nazzjonali tal-Presepji li ©iet organizzata g˙al Ωmien il-Milied u l-Ewwel tas-Sena:

CHARLES CLEWS KIEN KITTIEB, ATTUR, UMORISTA LI MATUL ÓAJTU KOLLHA FERRAÓ ÓAFNA NIES BL-UMORIÛMU NADIF TIEGÓU.

MID-DJARJI TA’

(1919-2009)

Kompetizzjoni Nru 1 – Presepji Mekkaniçi L-Ewwel Post:- Daniel Bezzina, Ta’ Ìamri Court, Triq Stiefnu Zerafa ma’ Triq in-Naxxar, G˙arg˙ur It-Tieni Post:- Giovan Muscat, Ir-Razzett tal-MarkiΩ Mallia Tabone, Triq Wied il-G˙asel, Mosta It-Tielet Post:- Kunsill Lokali Birgu, Ber©a ta' Franza, Triq Hilda Tabone, Birgu Kompetizzjoni Nru 2 – Presepji Kbar Statiçi L-Ewwel Post:- Adrian Busuttil, 'Ma˙Ωen tal-Armar' Triq itTorri, Balluta It-Tieni Post:- Christopher Calleja, 24, Triq il-Kulle©©, ir-Rabat Malta It-Tielet Post:- Franklyn Pace, 71, Cirkolu San Ìwakkin, Triq ilKbira, Birkirkara. Kompetizzjoni Nru 3 – Presepj Ωg˙ar L-Ewwel Post:- Raymond Deguara, Soc. Fil. Nicolo Isouard, 204 Triq il-Kbira, Mosta It-Tieni Post:Salvatore Debono, 'Auberge d'Italie' 229, Triq il-Merkanti, il-Belt Valletta It-Tielet Post:- Joey Falzon, ‘La Rosa Mansions', Garage C, Vjal il-Bon Pastur, Óal Balzan Kompetizzjoni Nru 4 – Presepji ˙ajjin L-Ewwel Post:- Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija Imqabba, c/o Jeremy Mercieca, Triq Óal Kirkop kantuniera ma’ Triq ilKonvoj ta' Sta Marija, Mqabba F’dawn il-kompetizzjonijiet ˙adu sehem 54 presepju imqassmin f’4 kategoriji u dawn kienu g˙all-wiri bejn it-17 ta’ Diçembru u l-1 ta’ Jannar.

CharlesClews

WEÓEL BIHOM! Çertu ˙ajjat kien dejjem jifta˙ar li qatt ma ©ie ˙add g˙andu li ma qdiehx. G˙odwa wa˙da da˙al ra©el u staqsieh jekk g˙andux qliezet g˙al ra©el b’sieq wa˙da. “Çertament,” qallu l-˙ajjat, li kien ©a ˙aseb kif ser jaqdih, “u ta’ liema kwalità tridhom?” “Tal-evening dress,” wie©bu r-ragel. “Óalli f’idejja,” qallu l-˙ajjat. Da˙al fil-kamra ta’ ©ewwa, qabad qalziet ©did tal-evening dress, qatag˙lu l-qalza tal-lemin, irran©a malajr it-truf, u ˙are© ji©ri bil-qalziet fil-˙anut. “Dak hu eΩatt li rrid,” qallu r-ra©el. “Kemm huwa?” “Óames liri” qallu ji©ri ji©ri l-˙ajjat. “Tajjeb. Mela ag˙tini wie˙ed bil-qalza tax-xellug nieqes,” re©a’ r-ra©el! L-ALMANAKK TAL-GANNETT – 1948 Mananni kienet qeg˙da tqalleb fl-armarju ta’ Ωew©ha u sabitlu flixkun whisky s˙i˙. “Dan x’inhu brikkun?” staqsietu. “Dak?” temtem Ωew©ha “billi daΩ-Ωmien sikwit imur id-dawl tal-Gvern, fil-kaΩ, niΩvujtah u nag˙mel xema ©o fih,” u g˙al daqsxejn ma tefg˙atulux, il-mara! ÇAJTA TALJANA It-Taljani g˙andhom bosta mezzi kif jikkritikaw lill-Gvern, ikun ta’ liema alleanza jkun. U g˙o©bitna din. Ûew© iljuni ˙arbu minn zoo Taljan, u ltaqg˙u wara xahar. Wie˙ed kien imbierek Alla smin sewwa u l-ie˙or kien mag˙lub, jidhru l-kustilji ta’ sidru sewwa. “Kif int smin daqshekk?” staqsieh l-iljun il-mag˙lub. “G˙ax jien intfajt f’uffiççju tal-Gvern, fost ˙addiema tal-Gvern. Kull jumejn niekol ˙addiem, u kieku xi ˙add jinduna li naqas bniedem!”

06.01.2013

Çinema

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

L-AQWA 20 FILM TAL-2012

LIFE OF PI

SKYFALL

THE HOBBIT

THE ARTIST L-aktar films li nteressawni fis-sena li g˙addiet skont il-preferenza jinsabu fil-lista t’hawn ta˙t. Kul˙add g˙andu l-gosti tieg˙u u mhux bilfors taqblu mieg˙i. Barra dawn, hemm diversi o˙rajn ta’ kwalità tajba. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

ANNA KARENINA

Kompetizzjoni Empire Cinema

LIFE OF PI THE ARTIST THE HOBBIT: AN UNEXPTECTED JOURNEY THE HUNGER GAMES SKYFALL THE DARK KNIGHT RISES FRANKENWEENIE TROLL HUNTER THE LADY THE GOOD, THE BAD, THE WEIRD THE DESCENDANTS ARGO CARNAGE CORIOLANUS THE WOMAN IN BLACK IN A BETTER WORLD ANNA KARENINA KILLING THEM SOFTLY (MARVEL’S) AVENGERS ASSEMBLE THE AMAZING SPIDER-MAN

Nixtieq insemmi wkoll LOOPER u MAN ON A LEDGE.

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn is-26 u t-30 ta’ Diçembru 2012

Mistoqsija g˙al din il-kompetizzjoni: Min hu d-direttur tal-film ALEX CROSS? Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Il-Mile End, il-Óamrun. Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba. Rebbie˙a tal-©img˙a l-o˙ra: MARGARET CARUANA, 25 “Margerita” Triq it-Tuffie˙, in-Naxxar, NXR 3026

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

THE HOBBIT: AN UNEXPECTED JOURNEY LIFE OF PI SKYFALL RISE OF THE GUARDIANS JACK REACHER TINKERBELL AND THE SECRET OF THE WINGS NATIVITY 2: DANGER IN THE MANGER MAGASCAR 3: EUROPE’S MOST WANTED SILVER LININGS PLAYBOOK THE TWILIGHT SAGA: BREAKING DAWN PART 2

06.01.2013

Çinema

DIVERTENTI

PARENTAL GUIDANCE

IL-FSIED TAN-NANNIET IÓASSAR L-ULIED

Il-proverbju Malti bir-ra©un kollu jsostni li “fsied tannanniet i˙assar l-ulied”. Meta n-nanniet jie˙du ˙sieb in-neputijiet Ωg˙ar tag˙hom ir-regoli tad-dixxiplina tad-dar kollha jtiru mar-ri˙. Hekk jiddikkjara l-kartellun tal-kummiedja pjaçevoli, g˙alkemm f’xi waqtiet pwerili, Parental Guidance. Meta Artie Decker (Crystal), kommentatur tal-log˙biet baseball Amerikan isib ru˙u mkeççi mixxog˙ol, hu u martu Diane (Midler) isibu ru˙hom b’˙afna ˙in Ωejjed u ma jafux x’jaqblu jag˙mlu. Alice (Tomei), it-tifla miΩΩeww©a tag˙hom titlobhom biex ji©u jie˙du ˙sieb it-tliet itfal tag˙hom g˙ax hi u r-ra©el, Phil (Everett Scott), g˙andhom ixxog˙ol. Huma jilqg˙u din l-offerta bil-˙erqa. Dawn, bil-metodi antikwati tag˙hom ta’ kif irabbu t-tfal, se j©ibu sfrattu kbir fuq l-ordni ta’ din id-dar kif stabbilita mill-©enituri. Fl-a˙˙ar mill-a˙˙ar, b’din il-lib-

ALEX CROSS

Atturi Ewlenin : Billy Crystal; Bette Midler; Marisa Tomei; Tom Everett Scott; Bailee Madison; Gedde Watanabe; Joshua Rush; Kyle Harrison Breitkopf. Direttur: Andy Fickman. Óin: 104 min. Distributur: 20th CENTURY FOX. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. U ertà Ωejda akkwistata minn dawn iΩ-Ωg˙ar, se jsibu wkoll affarijiet sostanzjali li se jiswewlhom g˙allfutur. Parental Guidance, farsa ˙elwa b’waqtiet movimentati hija f’postha ferm g˙al dawn il-vaganzi tax-xitwa. Il-film hu totalment iddominat minn Billy Crystal u Bette Midler, tal-ewwel li g˙adu ma jistax jinsa xxog˙ol ta’ kommentatur prolifiku u anki jda˙˙al ˙afna minn dawn l-ideat bombastiçi tieg˙u f’mo˙˙ il-fustani (Rush), waqt li hu jisfa vittma bosta drabi

f’sekwenzi tassew umoristiçi meta suppost jindokra liΩ-Ωg˙ir (Breitkopf) f’diversi attivitajiet u l-o˙ra tingrana sewwa mal-kbira, Harper (Madison), kif ukoll tazzarda ming˙ajr permess ittieha dik ix-xe˙ta ta’ tfajla attraenti permezz ta’ rtokk u lbies eleganti. Meta jiskopru li Alice kitbet volum jismu The Book Of Love, in-nanniet dlonk ikantaw (Who Wrote) The Book Of Love, kanzunetta popolari tal-1958 ta’ The Monotones f’wahda mill-aktar sekwenzi vivaçi ta’ din il-produzzjoni.

MIMLI AZZJONI

ThRILLER FURjUÛ U mOvImENTAT Alex Cross hu l-isem ta’ psikolo©ist forensiku/ditektiv iswed, ma˙luq minn James Patterson. Dan il-karattru li dwaru di©à nkitbu madwar tmintax-il ktieb, kien interpretat minn Morgan Freeman fil-films Kiss The Girls (1997) u Along Came A Spider (2001). Din id-darba, fix-xog˙ol li j©ib l-istess isem il-parti ta’ Alex Cross marret g˙and Tyler Perry, li hu wkoll direttur u produttur ta’ serje ta’ films profittabbli dwar Madea , produzzjonijiet tipikament Amerikani li qatt ma ©ew esportati. F’dan it- thriller qawwi dwar qattiel/merçenarju gwapp, Cross u s˙abu, Thomas Kane (Burns) u Monica Ashe (Nichols) jinvestigaw qtil ta’ tlieta minnies f’Detroit. Id-delitti ma jieqfux hemm u kwaΩi dawn it-tliet pulizjotti jkunu qabdu lill-qattiel li iΩda jiskappa midrub. Meta din l-affari tolqot lil Cross u lil familtu stess, jinsa d-dover tieg˙u t’uffiçjal talli©i u jimbarka fuq vendetta spjetata g˙allqattiel u g˙al min qed iqabbdu f’dan ixxog˙ol. Alex Cross hu thriller mexxej li rajna gΩuΩ b˙alu, però jiΩvol©i b’mod sodisfaçenti li wie˙ed ma jiddejjaqx jarah. Naturalment, l-azzjoni furjuΩa li fih hija pjuttost vjolenti, b’xi waqtiet Ωg˙ar ta’ torturi u ©lied bl-idejn a˙rax ferm. L-aktar li jolqot l-g˙ajn hu Matthew Fox b˙ala Picasso, l-qattiel b’rasu mqaxxra, qatt ma jpetpet g˙ajnejh, mimli nervi, dejjem jirnexxi fil-missjonijiet tieg˙u u insensittiv g˙all-u©ig˙.

Atturi Ewlenin: Tyler Perry; Edward Burns; Matthew Fox; Cicely Tyson; Rachel Nichols; Jean Reno; John C. McGinley. Direttur: Rob Cohen. Óin: 101 min. Distributor: ENTERTAINMENT FILMS. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. 18

06.01.2013

Illum EXTREME MAKEOVER, La 5, 12.40 Jekk trid tara xi programm dwar trasformazzjoni totali ta’ djar Amerikani allura dan huwa l-programm g˙alik. Ty Pennington u t-tim tieg˙u iΩuru familji twajba li g˙andhom bΩonn rinnovazzjoni totali tad-dar tag˙hom.

Matul il-©img˙a

Skeda Speçjali Elezzjoni 2013

TeleviΩjoni

07.30 08.00 09.30 10.10 10.35 12.10 13.30 13.40 14.30 16.50 17.00 17.30 17.40 19.30 20.15 22.45 23.15 23.45

ONE NEWS Folji Looks (R0 Dance (R) Ilsien in-Nisa (R) Aroma Kitchen (R) ONE NEWS Ir-Rangers (Omnibus) Affari Tag˙na (R) Teleshopping L-Argument ONE NEWS L-Argument ONE NEWS Arani Issa On D Road ONE NEWS Bla A©enda (R)

Da Da Da Kunçert tal-epifanija A Sua Immagine Santa Messa - Angelus Concerto di Natale Tg 1 Domenica In - L’Arena Tg1 Domenica In - Così è la vita L’Eredità Tg 1 Affari Tuoi La prova del cuoco Film: Nati stanchi Tg 1 notte Applausi

06:00 09.35 10.30 10.55 12.20 13.30 14.00 16.10 16.35 18.50 20.00 20.40 21.30 23.20 00.50 01.15

07.00 08.20 10.35 12.25 13.00 14.00 16.05 17.50 18.30 19.00 21.25 23.15

TF: La vita secondo Jim Cartoni Film: Magic in the water Studio Aperto Sport Mediaset - XXL Film: Edward Scissorhands - Tg com Ice Gala Red Bull Flying Beach Studio Aperto Film: Come tu mi vuoi Tg com TF: I guastanozze Film: Boomerang Tg com

07.00 08.30 10.00 12.00 12.30 14.00 14.05 15.00 15:05 16.15 17.00 17.05 18.00 18:10 18.40 19.45 20.30 21.30 21.35 23.15

06:00 06.30 07.00 07.15 09.00 10.10 10.50 11.30 13.00 13.30 13.45 15.40 17.05 17.10 18.00 18.10 19.35 20.30 21.05 21.50 22.40

06:00 07:55 08.50 10.00 11.45 13.00 13.40 14.00 16.00 18.50 20.00 20.40 21.15 24.00 00.30

13:45 15:00 15:25 15:50 16:15 16:40 17:05 17:30 18:00

Minn g˙ada t-Tnejn, ONE se jniedi l-iskeda speçjali g˙allElezzjoni 2013. Din l-iskeda se tkun iddominata minn programmi speçjali b’tema politika u ta’ ©rajjiet kurrenti. Kull filg˙odu, l-istazzjon ONE se jkun qieg˙ed jifta˙ il-©urnata bil-‘Breakfast News’ li b˙as-soltu se jwassal a©©ornamenti tal-a˙barijiet, intervisti u diversi diskussjonijiet. Bejn l-10.00 u l-11.00 ta’ filg˙odu mit-Tnejn sal-Ìimg˙a, ONE se jxandar programm ©did ta’ diskussjoni li j©ib l-isem ‘Vie’ bi preΩentazzjoni ta’ Jackie Scott. L-iskeda ta’ ONE, fil-˙inijiet ta’ filg˙axija se tkun iddominata minn programmi ffukati fuq ilkampanja elettorali. Minn nhar it-Tlieta 8 ta’ Jannar, bejn is17.25 u s-19.10 se jibda jixxandar programm li matulu t-telespettaturi se jkunu a©©ornati dwar dak kollu li se jkun qed ji©ri waqt il-kampanja elettorali. Matul dan il-programm, se jkun hemm mistiedna diversi kandidati Laburisti u se jkun hemm ukoll rokna informattiva li se tittella mill-Uffiççju Elettorali talPL. Wara l-bulletin tal-a˙barijiet tas-19.30pm, fuq ONE, mit-Tnejn sal-Ìimg˙a, se jkomplu jixxandru l-programmi ta’ diskussjoni iΩda f’formatt ©did tal-kampanja elettorali. Kull nhar ta’ Tnejn, filg˙axija se jixxandar ‘Fis-Sustanza’ bi preΩentazzjoni ta’ Simone Çini u Robert Musumeci u wara l-programm g˙aΩΩg˙aΩag˙ ‘Stream’ bi preΩentazzjoni ta’ Rosianne Cutajar u Clint Bajada. Programmi o˙ra matul il-©img˙a, jinkludu ‘TX’ bi preΩentazzjoni ta’ Miriam Dalli kull nhar t’Erbg˙a, ‘Affari Tag˙na’ bi preΩentazzjoni ta’ John Bundy kull nhar ta’ Ìimg˙a u ‘Bla A©enda’ flimkien ma’ Norman Hamilton kull nhar ta’ Sibt. Il-programm ‘Folji’ se jkun mag˙kom is-Sibt u l-Óadd filg˙odu, bi preΩentazzjoni ta’ Veronique Dalli. Mit-Tnejn sal-Ìimg˙a, bejn l-22.15 u l-23.15 ta’ filg˙axija, Miriam Dalli se tkun qed tippreΩenta l-programm ‘9.03’, li matulu se jixxandru diversi features b’rabta mall-kampanja elettorali kif ukoll se ssir diskussjoni ma’ panel ta’ mistiedna fl-istudio. Ilprogramm ‘9.03’ se jkun qieg˙ed jixxandar ukoll il-Óadd fl-istess ˙in bi preΩentazzjoni ta’ Krista Caruana. Intant kull nhar ta’ Óadd, l-iskeda ta’ ONE se tkun iffukata fuq l-attività tal-massa li l-PL se jkun qieg˙ed jorganizza f’lokalitajiet differenti madwar Malta u G˙awdex. Qabel kull attività, fil-˙inijiet ta’ bejn is-13.30 u s-14.30 ta’ wara nofsinhar, fuq ONE se jixxandar il-programm ‘Warm Up’ bi preΩentazzjoni t’Alfred Zammit, programm intiΩ biex jo˙loq entuΩjaΩmu g˙all-mass meeting tal-PL.

Kitchen Impossible Divine Design Suggs’ Italian Job Behind the Label State of Style: Spring/Summer Collection Reservations Required Giada’s Weekend Getaways Rachael’s Vacation Super Swank

08:30 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Schonach, Germany [Live] 09:15 IBU World Cup Biathlon 10:30 Live: FIS World Cup Alpine Skiing: Zagreb, Croatia: Men’s Slalom 1st Leg [Live] 11:45 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Val di Fiemme, Italy: Women’s 9km Freestyle [Live] 12:30 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Schonach, Germany: Gunderson [Live] 13:15 Live: IBU World Cup Biathlon: Oberhof, Germany: Women’s Pursuit [Live] 14:00 Live: FIS World Cup Alpine Skiing: Zagreb, Croatia: Men’s Slalom 2nd Leg [Live] 14:45 Live: FIS World Cup Nordic Skiing: Val di Fiemme, Italy: Men’s 9km Freestyle [Live] 15:30 Live: IBU World Cup Biathlon: Oberhof, Germany: Men’s Pursuit [Live] 16:15 Live: FIS World Cup Nordic Ski Jumping: Bischofshofen, Austria: HS 140 [Live] 18:30 Live: FIS World Cup Nordic Ski Jumping: Schonach, Germany: Women’s 10:10 10:35 13:30 14:20 15:10 15:35 16:00 16:50 17:40 18:30 19:20 19:45 20:10 20:35 21:00 21:50

Say Yes to the Dress Say Yes to the Dress Ultimate Cake-Off Cake Boss: Next Great Baker Cake Boss Cake Boss Your Style in His Hands What Not to Wear Ace of Cakes Lottery Changed My Life Long Island Medium Long Island Medium Brides of Beverly Hills Brides of Beverly Hills Rich Bride/Poor Bride My 40 Year Old Child

09:30 10:20 11:10 12:05 12:55 13:50

Anthony Bourdain: No Reservations Against The Tide Survivorman: Ten Days Disaster on K2 Hell on High Water World’s Toughest Expeditions with James Cracknell One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans One of a Kind Road to Le Mans

14:45 15:00 15:25 15:55 16:20 16:50 17:15 17:25

09:10 09:30 10:00 10:10 10:30 11:00 11:10 12:00 12:10 12:30 13:00 13:30 14:00 14:10 14:30 15:00 15:15 15:30 16:00 16:30 17:00 17:10 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:15 20:30 21:00 21:30 22:00 22:10 22:30 23:00 23:10

NET News Telebejgh Ucuh Distinti Telebejgh NET News Newsroom (r) NET News Simpatici (r) Kisbiet NET News Sport Extra NET News Flusek (r) NetWorks NET News Deja Vu NET News Replay NET News

TFL Due uomini e mezzo Rai Educational L’Albero Azzurro Cartoons Film: Tarzan II Ragazzi c’è Voyager A Come Avventura Mezzogiorno in famiglia TG 2 GIORNO Tg2 Motori Quelli che aspettano Quelli che ... Tg2 Notizie Rai sport Tg 2 90 minuto TF: Cops Tg 2 TF: NCIS TF: Hawaii Five-O Tg 2

PRIMA PAGINA Traffico - Tg 5 Le frontiere dello spirito Film: Il quarto re Melaverde Tg 5 L’Arca di Noe Film: Bitter Suite/Time Share Film: Bicentennial Man Avanti un altro Tg 5 - Meteo Dopo Tg 5 Stricia la Domenica Film: Lord of the Rings - Return of the Ring Tg 5 Film: Amiche Davvero

The Health Show To Be Announced BBC World News World Features Dateline London BBC World News To Be Announced BBC World News World Features Third Eye BBC World News Newsnight BBC World News World Features To Be Announced BBC World News Sport Today Click BBC World News My Country BBC World News To Be Announced BBC World News India Business Report BBC World News Third Eye BBC World News Sport Today Click BBC World News To Be Announced BBC World News World Features My Country BBC World News To Be Announced

07.00 08.00 09.00 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.30 16.00 16.05 16.25 17.10 18.00 18.20 20.00 20.40 22.45 23.15

06:00 07.00 08.25 09.20 10.15 10.45 11.15 11.40 12.00 12.55 13.25 14:00 14:30 15.05 19.00 20.00 20.10 21.30 23.15 23.25

Fuori orario The Big Valleu Film: L’ultima carozzella TF: L’Ispettore Derrick Rai Educational TGR Estovest TGR Mediterraneo TGR RegionEuropa Tg3 - Telecamere Salute Rai Educational Passepartout TG Regione - TG Regione Meteo In 1/2 ora Alla falde del Kilimangiaro Tg3 - TG Regione Blob Che tempo fa - Report Presa diretta Tg 3 Tg Regione

06:45 07:20 08.25 09.20 10.00 11.00 11.30 12.00 12.45 14.00 14.40 15.25 16.20 18.55 19.35 21.25 23.50

Tg 4 Vita da strega Storie di confine Slow tour Santa Messa Le storie di viaggio a ... Tg4 - Pianeta Mare Scene da un matrimonio Pianeta Mare Tg 4 Come si cambia Film: Poirot: King of Clubs Film: Tootsie Tg4 Tempesta d’amore Film: Changeling Film: A Mighty Heart Tg 4

08:10 08:25 08:40 09:25 09:55 10:25 10:55 11:45 12:30 13:30 14:00

Boogie Beebies Charlie and Lola Robin Hood Keeping up Appearances Supernova The Old Guys Great Ormond Street The Inspector Lynley Mysteries London Hospital The Royle Family The Impressions Show with Culshaw and Stephenson ’Allo, ’Allo! Doctors Elephant Diaries Doctor Who London Hospital Blackadder the Third Twenty Twelve Life on Mars Spooks Inspector Lynley Mysteries

14:30 15:00 17:30 18:20 19:05 20:00 20:30 21:00 21:50

06:00 06:25 06:50 07:15 08:10 09:05 09:30 09:55 10:50 11:40 12:35 13:05

09:35 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 The Legend of Korra 10:25 The Penguins of Madagascar 10:50 SpongeBob SquarePants 11:15 Winx Club 11:40 iCarly 12:05 The Troop 12:55 Drake and Josh 13:20 Drake and Josh 13:45 SpongeBob SquarePants 14:10 SpongeBob SquarePants 14:40 Back at the Barnyard 15:05 The Mighty B 15:30 The Fairly Odd Parents 15:55 iCarly 16:20 Big Time Rush 16:45 Victorious 17:10 Supah Ninjas 17:35 SpongeBob SquarePants 18:00 The Legend of Korra 18:25 Power Rangers Samurai 18:50 The Penguins of Madagascar 19:15 Victorious 19:40 iCarly 20:05 True Jackson, VP

L-G˙odwa t-Tajba The divine Michelangelo TVAM Malta u lil Hinn Minnha L-A˙barijiet Óadd G˙alik L-a˙barijiet Óadd G˙alik Ikompli Teleshopping L-A˙barijiet Teleshopping Mixage (R) Venere (R) L-A˙barijiet - Madwarna TVHemm L-A˙barijiet - Sports XFactor Only Fools and Horses L-A˙barijiet

13:30 14:00 14:25 15:20 16:15 17:10 18:05 19:00 19:30 20:00 21:00 22:00 23:00

07.00 07.50 10.00 11.25 11.45 13.30 14.05 18.00 20.00 20.30 21.30

How It’s Made How Do They Do It? How Do They Do It? Motor City Motors: Flip Car Mythbusters: Antacid Jail Break Destroyed in Seconds Destroyed in Seconds Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City American Loggers: The Tough Get Going Dirty Jobs: Mattress Recycler Auction Kings: Mountain Man Slot Machine; Wild West BMW Motorcycle Auction Kings: Harley Bike; Lincoln Document Auction Hunters: Beantown Bidders Auction Hunters: The Smoking Ton Dealers Flying Wild Alaska: Return to Diomede James May’s Man Lab Ultimate Survival: Bear Eats Dual Survival: Out of the Clouds How It’s Made How It’s Made Around the World in 80 Ways Curiosity: Stonehenge How We Invented the World: Cars River Monsters: The Best of: Killer Weapons

Omnibus Film Ti porto io Ti ci porto io ... in Cucina Josephine ange Gardien Tg La7 Iron Road TF: L’Ispettore Barnaby Tg La 7 In onda Film

06.01.2013

TeleviΩjoni

minn SYLVANA FARRUGIA

ILLUM

GÓADA

TOOTSIE (Rete 4, 4.20pm) Hawnhekk g˙andna lil Dustin Hoffman li biex isib impjieg ikollu jilbes ta’ mara, iΩda jsib li liebes ta’ mara huwa kuntent aktar milli qatt kien. Dan il-film tassew sabi˙ li n˙adem fl-1982 bl-attur formidabbli Dustin Hoffman, jg˙addi l-messa©© ta’ kemm huwa importanti s-sehem tan-nisa fis-soçjetà. Tootsie jibqa’ g˙al dejjem l-ikbar eΩempju tal-kapaçità ta’ Hoffman u tassew jikkonvinçik li huwa femminili. Ma’ Hoffman ja˙dmu wkoll Jessica Lange, George Gavnes, Estelle Getty u Geena Davis fl-ewwel film tag˙ha. Id-direttur Sydney Pollakk jidher ukoll b˙ala wie˙ed mill-karattri. LORD OF THE RING – THE RETURN OF THE KING Canale 5, 20.40 It-tielet u l-a˙˙ar film mit-trilo©ija bbaΩati fuq il-kotba ta’ J.R.R. Tolkien u fih naraw kif tiΩvol©i l-avventura ta’ Frodo u sie˙bu Sam fi triqithom lejn il-post fejn iridu jeqirdu g˙al kollox iç-çurkett mis˙ut. Tajjeb tkunu tafu li din it-trilo©ija n˙admet kollha kemm hi fi New Zealand, u wie˙ed ma jistax ma japprezzax issbu˙ija tal-post, xenarji mill-isba˙ li jaqtg˙ulek nifsek. Biex tibbilançja ma’ dan naraw il-kruha tal-armata ta’ Sauron, esseri li jwa˙˙xuk. Mhux ta’ min wie˙ed jitlef din l-a˙˙ar parti ta’ din ilbiçça xog˙ol maestuΩa fil-qasam çinematografiku. CHANGELING (Rete 4, 9.30pm) Film riçenti ie˙or, ta˙t id-direzzjoni stupenda ta’ Clint Eastwood, iΩda din id-darba m’huwiex lattur protagonist ukoll. Min kiteb l-iskript kien ispirat minn ©rajja vera li se˙˙et f’Los Angeles fl-1928 meta tifel ta’ disa’ snin jisparixxi. Ommu ma tafx x’taqbad tag˙mel u l-˙in kollu tirrikorri g˙and il-pulizija. IΩda tiskopri li f’dan ilkorp hemm korruzzjoni bl-g˙eruq u x-xniexel. Óadd ma jag˙ti kasha u, biex l-affarijiet ikomplu jitg˙axxqu, jitfaçça qattiel li jibda joqtol Kultant il-©rajja ma titwemminx, iΩda min d-dokumenti kollha. M’Angelina Jolie Malkovich, Jeffrey Donovan, Michael Kelly

IN HER SHOES (Canale 5, 9.10pm) Kummiedja divertenti fejn naraw lil Cameron Diaz liebsa b’ilbiesi tal-moda u bi tkaken lussuΩi. Bla ma trid tibda t˙ajrek tag˙mel b˙alha. B˙ala o˙t Cameron Diaz, hawnhekk tidher ukoll Toni Collette. Naraw li bejn l-a˙wa l-unika ˙a©a komuni li hemm hija l-im˙abba kbira lejn iΩ-Ωraben. Protagonista o˙ra hija l-veterana Shirley MacLaine li kienet bdiet tidher fil-films fl-1955 u llum g˙adha g˙addejja.

It-tLIEtA 8 ta’ JANNAR MEET THE PARENTS (Italia 1, 9.30pm)

lin-nies bl-addoçç. kiteb l-iskript kellu jidhru wkoll John u Colm Feore.

L-ERBGÓA

Tnax-il sena ilu, Ben Stiller ˙adem ilkarattru ta’ Ωag˙Ωug˙ timidu li jaqbad ma’ tfajla u, wara xi xhur, tie˙du d-dar tag˙ha biex jiltaqa’ ma’ missierha u ommha u biex jitlobhom li jiΩΩewi©ha. Jinzerta li missierha, parti interpretata minn Robert De Niro, huwa ra©el serjissimu u ta’ çerta dixxiplina u, naturalment, xejn ma jie˙u pjaçir meta Ben Stiller jibda jaqliblu d-dar ta’ ta˙t fuq. Film ˙elu ˙afna li tant irnexxa li warajh komplew il-©rajja permezz tal-film Meet the Fockers li nittama juruh il-Óadd li ©ej. Jidhru wkoll Teri Polo, Blythe Danner, James Rebhorn u Owen Wilson (ta’ Shanghai Noon).

IL-ÓAMIS

9 ta’ JANNAR

10 ta’ JANNAR

SHALL WE DANCE? (Rai 2, 9.05pm)

CLASH OF THE TITANS, Italia 1, 9.10pm

Richard Gere huwa avukat li j˙obb ˙afna lil familtu, iΩda ddejjaq mir-rutina tal-˙ajja u darba minnhom teg˙lbu l-kurΩità dwar mara b’qalbha sewda. Din il-kurΩità twasslu biex jibda jitg˙allem ilballroom dancing ma’ Paulita, parti interpretata minn Jennifer Lopez. TWO WEEKS NOTICE (Canale 5, 9.10pm) Kummiedja romantika ta˙t id-direzzjoni ta’ Marc Lawrence, li ˙a ˙sieb ukoll il-kitba tieg˙u. Hawnhekk niltaqg˙u m’avukata li jidhrilha li mhux qed ti©i ttrattata sewwa mill-boss tag˙ha, u g˙alhekk tiddeçiedi li titlaq. Sandra Bullock hija wa˙da millfavoriti tieg˙i, u bosta films li ˙admet rajthom kemm-il darba. Fosthom nista’ nsemmi The Blind Side u Speed. Hawnhekk ta˙dem flimkien ma’ Hugh Grant.

L-ori©inali kien in˙adem f’pajjiΩna, u dan kien in˙adem sentejn ilu b’g˙add t’ artisti kbar fosthom Liam Neeson u Ralph Fiennes. Il-film je˙odna lura fiΩΩmien, meta l-alla Grieg Hades jiddeçiedi li l-Prinçipessa Andromeda tinghata b˙ala sagrifiççju, inkella tqum gwerra.

IL-ÌIMGÓA 11 ta’ JANNAR THE MUMMY: TOMB OF THE DRAGON EMPEROR (Italia 1, 9.10pm) Kellna wkoll f’dawn l-a˙˙ar snin bosta avventuri tal-hekk imsej˙a Mummja, li bdejna n˙awwduhom wie˙ed mal-ie˙or. Tasal f’konkluΩjoni li kwaΩi kollha huma listess, iΩda xorta wa˙da jibqg˙u divertenti u mexxejja. Fl-ewwel wie˙ed The Mummy fl-1999 Brandon Fraser kellu lil Rachel Weisz b˙ala martu u f’dan it-tielet wie˙ed tal-2008 kellu lil Maria Bello, u aktar effetti speçjali mΩewqa. Kollox bil-g˙an li f’dawk l-oqbra m˙affrin mill-©did tinstab il-formula tal-immortalità.

06.01.2013

Log˙ob SOLUZZJONI TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

MIMDUDIN: 1 Sekondi, 5 Rkoppa, 8 Skaduti, 14 Trott, 15 Saffar, 17 Saddam, 19 Nikil, 20 Tost, 21 Dnub, 23 Órafa, 25 u 28 Attentati, 29 u 30 Bajtar, 31 NaΩi, 33 I˙ollujorbot, 39 Obda, 41 u 42 Bajtra, 43 Ri˙a, 45 Darab, 46 Torin, 47 Frar, 50 Asja, 53 u 54 Avukat, 56 Tenur, 58 Kristu, 60 Almenu, 62 Tonda, 64 Marad, 67 Reçtar, 69 Stilel, 70 Ìisem, 72 u 73 Midjun, 75 Ìank, 77 Xorb, 79 Miksi, 80 Staff, 82 Isem, 84 u 85 Ûjarat, 87 Rand, 88 Óadhabikbira, 93 Bill, 94 u 95 Fratas, 96 Moxt, 98 Broxk, 100 Frott, 101 Eden, 105 Utli, 108 Tarka, 109 Naxxar, 110 u 111 Sistematiku, 112 Tkattir, 113 Bikrin, 114 Strippa.

250 Irba˙ €25 fi flus

WEQFIN:

Mimdudin 1 Mlibbes g˙ad-difna, imdawwar b’liΩar ma’ ©ismu (7) 5 Wie˙ed mill-impassijiet (6) 8 Ûarbun Ωg˙ir tan-nisa (7) 14 Immorru fih fuq il-ba˙ar (5) 15 Rxiex tax-xita (6) 17 Inkwetat u mbaqbaq (6) 19 G˙ela g˙al dnubietu (5) 20 Bejg˙ bir-ribass fil-˙wienet f’Jannar (4) 21 Tindif jew xkupar f’parti minn knisja? (4) 23 Minnha nba˙˙ru lejn G˙awdex (5) 25 u 28 Il-bnedmin, ˙afna minnhom fl-Awstralja, tar-razza ewlenija (9) 29 u 30 Jiem (6) 31 Wiççu jaqilg˙u, sfaççat (4) 33 Ng˙iduha g˙al xi ˙add bil-©u˙, m’g˙andux g˙axja ta’ lejla (5,2,5) 39 Xi ...., kemm inti gustuΩ! (4) 41 u 42 Ir-ri˙ bejn it-Tramuntana u Lvant (6) 43 Il-libsa tal-avukati (4) 45 Xtajta mimlija ramel (5) 46 Minnu nisimg˙u l-a˙barijiet, jew kant jew muΩika (5) 47 G˙arraf jew informa lil xi ˙add (4) 50 It-Tramuntana (4) 53 u 54 Din xag˙ar imdendel fuq il-mo˙˙ (6) 56 Ixxotta jew tqarqaç (5) 58 Kull parti individwali tal-©isem (6) 60 Qerda s˙i˙a (6) 62 Dan issibu fil-˙jiel ta’ 41 u 42 mimduda (5) 64 G˙emil ikrah, ukoll bi ksur tal-li©i (5) 67 Din kelma o˙ra li ssibha fil-˙jiel ta’ 20 mimduda (6) 69 Jekk jinfaqg˙u, to˙ro© ri˙a tinten pesta (6) 70 Suldati tal-....., ma jibΩg˙u minn xejn (5) 72 u 73 Dan bilfors mill-Gudja (6) 75 Wie˙ed it-truf (4)

77 u 79 Din ˙elwa li x’aktarx tqarmiçha (9) 80 Dan b˙al gabbana, ˙anut fil-bera˙ (5) 82 Jin˙asel kollox fih fil-kçina (4) 84 u 85 Aktar minn Ωjara wa˙da (6) 87 Mhuwiex kwadru (4) 88 Sab is- ..... ......., kollox lest kemm jid˙ol jorqod (5,7) 93 Il-marixxall jilbes parti minnu fuq spallejh? (4) 94 u 95 Wie˙ed mill-ammonti (6) 96 Dan bla Ωarbun (4) 98 Din qisha piΩ fuq l-istonku (5) 100 F’idejn is-saçerdot issir divina (5) 101 Aktar minn xatt wie˙ed (4) 105 Ójata fuq in-newl (4) 108 Hawn min jg˙ix biha, kemxa kuljum (5) 109 Ftietaq jew intietef (6) 110 u 111 Dawn mist˙ajla, ma˙suba biss (11) 112 Tar©a ta’ sellum (7) 113 Aktar minn salva©© wie˙ed (6) 114 Din qisha Ωigarella, jew ter˙a dejqa (7) Weqfin Aktar minn kopja wa˙da (5) u 4 TuΩa lilha u s-sikkina (8) u 7 Wied il-G˙ajn (10) u 10 Isem popolari ta’ mara fiΩ-Ûurrieq u fiΩ-Ûejtun (8) 11 X’sar minnha l-banda tieg˙u? (5) 12 Dawn issibhom fil-˙jiel ta’ 43 mimduda (7) 13 Dan jiftiehem f’aktar minn mod wie˙ed (7) 16 Dawn nies li ji©u minnek (5) 18 Dawn trabijiet fini u jfu˙u, g˙al fuq il-©ilda (5) 22 Il-vizzju tag˙ha jista’ joqtlok (5) 24 Mhux isfel (3) 26 u 27 Fuqha tin©arr l-istatwa (8) 32 Nofs dan in-numru (6) 33 Nofs il-˙anΩir isir bomblu jew kus imdaqqas? (3) 2 3 6 9

34 35 36 37 38 40 44 48 49 51 52 55 57 59 61 63 65 66 68 69 70 71 74 76 78 79 82 83 86 89 90 92 97 99 102 103 106

Malta qatt ma rrifjutat .... (4) Dan metall radjuattiv (6) Kultant t˙ossu fl-istonku (6) Dan strie˙ u kkalma (4) L-eks President ... Mifsud Bonnici (3) Sedqa u sinçerità (6) Bniedem bla grazzja (4) Triq wiesg˙a u twila, bis-si©ar fuq kull na˙a (4) Annimal salva©© li qisu pantera (8) Sitwazzjoni fejn kul˙add jag˙mel li jrid (8) Apparti fl-Indja, kont issibu wkoll fil-West Amerika (6) AbbuΩ sesswali (6) Trid tilbsu bilfors meta ssuq mutur (4) H (4) Nofsu .... u nofsu mimli (4) Dan jindaqq b’ritmu sabi˙ g˙aΩ-Ωfin (4) It-ti©rija sal-...... (6) Mhuwiex forsi (4) Luçifru (6) Xog˙ol bl-addoçç, kollox ta’ ...... (6) Din tiΩdied quddiem xi kelma biex turi l-maqlub (4) Din biçça zokkor kwadra (6) Aktar minn ©ilda wa˙da (4) Din tg˙ix fil-kunvent (4) Xi bniedem Ωorr, imqit, ma jid˙ak qatt (5) u 81 Din tintlibes l-aktar fil-karnival (6) Ûgarra xi wa˙da waqt il-kant (5) Vanaglorja (7) Tpo©©i l-kikkra fuqu (7) Aktar minn qabar wie˙ed (5) u 91 Dejjaq lil xi ˙add bid-dras? (6) Wa˙da mix-xejriet (5) Issibu f’gallinar, imma mhux mat-tjur (5) u 100 Ìabra fi ktieb ta’ xog˙lijiet letterarji (10) Dawn ma jisimg˙ux (5) u 104 Ûeffien klassiku (8) u 107 Nies li jispikkaw, imsemmija (8)

2 Esopu, 3 u 4 Ortodoss, 6 u 7 Kartapesta, 9 u 10 Komodina, 11 Tikka, 12 Stedina, 13 Illimati, 16 Fera˙, 18 Diego, 22 Óatfa, 24 u 26 Filter, 27 Óafif, 32 Ûarbun, 33 u 34 Indokra, 35 Libanu, 36 Ottava, 37 Bard, 38 u 40 Tanburlun, 44 Ójar, 48 Rett, 49 Kukkarda, 51 Xkupilja, 52 Stromu, 55 Panama, 57 Urta, 59 Swat, 61 Mili, 63 Oasi, 65 Ruxxan, 66 Dmir, 68 Ri©ida, 69 Seksik, 70 Ìnus, 71 Stampi, 74 Skud, 76 Dari, 78 BΩara, 79 u 81 Ma˙fra, 82 Itqal, 83 Eremit, 86 Blanzun, 89 A˙rax, 90 Hux, 91 Bar, 92 Rotot, 97 Xorok, 99 u 100 Kurçifissi, 102 Dripp, 103 u 104 Kantanti, 106 u 107 Ûmattati.

KUPUN TISLIBA Ibg˙at it-tisliba tieg˙ek lil: Tisliba KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem

Indirizz

Tel No: Rebbie˙a ta’ €25: TESSIE SANT, 51 Triq San Ìwann, BirΩebbu©a. BBG 2240

06.01.2013

Log˙ob

Tisliba bin-numri Bi 3 numri

B’4 numri 0150 0611 0807 1503 1588 1637 1702 1750 1900 2161 2207 2523 2584 3199 3417 3691 3768 3789 4877 5546 5621 6110 6291 6319 6556 6567

014 042 048 057 105 300 349 455 481 552 554 570 605 873 892 925

6836 7152 7816 7874 8181 8517 8904 8958 9015 9552 9769 9828

B’5 numri 00885 01222 07195 08648 11568 11931 16579 20181 24253 28135 28613 44390 44856 44944 55131 56184 58506 59667 63716 71667 79901 85320

B’6 numri 103051 163343 362797 413713

Bi 8 numri 09674760 37823343 65381672 83151980

SUDOKU sponsorjata minn WELLA 3

2 5

Irba˙ Shampoo u Conditioner Wella Aqta’ dan il-log˙ob u ibag˙tu lilna 3

KOMPETIZZJONI WELLA KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem: .......................................................................................... Indirizz.........................................................................................

.....................................................................................................

6 9

Rebbie˙: VICTOR AGIUS, 30 Fatima, Ìuzeppi Penza Str.., Óal Luqa

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem.......................................................................................................................................

Indirizz................................................................................................................................... ................................................................................................................................................ I.D. Card................................................ Tel. .......................................................................

06.01.2013

Avviâ&#x201E;Śi

PROPRJETĂ&#x20AC; BAĂ&#x201C;AR IĂ&#x2021;-Ă&#x2021;AGĂ&#x201C;AQ: (Triq ilLampara) Garaxx 2.7m bâ&#x20AC;&#x2122;9.6m u gË&#x2122;oli 3.3m. GË&#x2122;andu tieqa li tagË&#x2122;ti gË&#x2122;al barra. QiegË&#x2122;ed semi-basement. Prezz â&#x201A;Ź30,000. Tpartit maâ&#x20AC;&#x2122; karozzi aĂ§Ă§ettat. Ă&#x2021;empel 9926 2807. Ă&#x201C;AL GĂ&#x201C;AXAQ: Appartament akbar min-normal, bi tliet kmamar tas-sodda, flimkien maâ&#x20AC;&#x2122; garaxx taâ&#x20AC;&#x2122; â&#x201E;ŚewÂŠ karozzi, direttament taË&#x2122;tu. Prezz raÂŠonevoli taâ&#x20AC;&#x2122; â&#x201A;Ź125,000. Ă&#x2021;empel lis-sid gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 7928 2428. TANAYAâ&#x20AC;&#x2122;S Dev Ltd: GË&#x2122;aâ&#x201E;Śla kbira taâ&#x20AC;&#x2122; appartamenti fâ&#x20AC;&#x2122;kull â&#x201E;Śona taâ&#x20AC;&#x2122; Malta. JinbiegË&#x2122;u mingË&#x2122;ajr depoâ&#x201E;Śitu u nË&#x2122;allsulek il-kuntratt. Offerta speĂ§jali. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 9992 4999. MingË&#x2122;ajr aÂŠenti jekk jogË&#x2122;ÂŠbok. SAN Ă&#x152;WANN: Appartament bi tliet kmamar tas-sodda, talbanju u spare toilet bix-shower, kĂ§ina u tal-ikel, salott kbir

u bitË&#x2122;a kbira. JinbiegË&#x2122; blgË&#x2122;amara. Prezz â&#x201A;Ź123,500. Ă&#x2021;empel 7964 0330. GĂ&#x201C;ALL-KIRI Ă&#x201C;AL TARXIEN: Pet shop fâ&#x20AC;&#x2122;kantuniera Ë&#x2122;dejn skola, bi klijentela tajba Ë&#x2122;afna. Prezz talistokk huwa mitlub. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 9905 5172. GĂ&#x201C;ALL-BEJGĂ&#x201C; JEW GĂ&#x201C;ALL-KIRI Ă&#x201C;AL QORMI: Garaxxijiet. Tnejn jesgË&#x2122;u erbaâ&#x20AC;&#x2122; karozzi kull wieË&#x2122;ed. WieË&#x2122;ed 125 pied fond, 20 pied wisaâ&#x20AC;&#x2122; u gË&#x2122;oli gË&#x2122;axar filati. Ă&#x203A;ona industrijali. Ă&#x2021;empel lis-sid fuq 21 487 389 jew 79 487 389. AFFARIJIET GĂ&#x201C;ALL-BEJGĂ&#x201C; AntikitĂ : sottospecchio bilmaskaruni u wiĂ§Ă§ tal-irË&#x2122;am â&#x201A;Ź1,050. Gradenza interzjata taâ&#x201E;Śâ&#x201E;ŚebbuÂŠ, â&#x201A;Ź2,100. Ă&#x2021;entru talË&#x2122;ÂŠieÂŠ aË&#x2122;mar, â&#x201A;Ź650, arloÂŠÂŠ indurat ÂŠo bozza â&#x201A;Ź650. Par fig-

L-uffiĂ§Ă§ju tal-avviâ&#x201E;Śi klassifikati fiĂ§-Ă&#x2021;entru Nazzjonali Laburista l-Ă&#x201C;amrun, jiftaË&#x2122; mit-Tnejn sal-Ă&#x152;imgË&#x2122;a bejn it-8.30am u l-4.30pm.

orini tal-biskwit, par vaâ&#x201E;Śuni talË&#x2122;ÂŠieÂŠ bil-frill aË&#x2122;mar, arloÂŠÂŠ talkampnari. Kollox antik, u prezz raÂŠonevoli. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 21 412 158 jew inkella 7970 6878. InbiegË&#x2122;u kull tip taâ&#x20AC;&#x2122; arloÂŠÂŠi. Selezzjoni kbira taâ&#x20AC;&#x2122; arloÂŠÂŠi talidejn Casio u Citizen, kemm diÂŠitali, jew ana logs, varjetĂ kbira taâ&#x20AC;&#x2122; alarm clo cks , kemm Citizen, Seiko â&#x20AC;&#x2DC;Du genaâ&#x20AC;&#x2122; talmarka Pierre Car din. Var jetĂ sabiË&#x2122;a taâ&#x20AC;&#x2122; cuckoos li jaË&#x2122;d mu kemm bil-Ë&#x2122;abel u bil-batterija, prezzijiet tajbin. NagË&#x2122;m lu wkoll tiswijiet tâ&#x20AC;&#x2122;arloÂŠÂŠi tal-idejn u kif ukoll tal-Ë&#x2122;ajt u Grandfather Clocks. NagË&#x2122;mlu wkoll testing bil-pressure test machine , sistema taâ&#x20AC;&#x2122; testing gË&#x2122;al kull tip tâ&#x20AC;&#x2122;arloÂŠÂŠi biex jintuâ&#x201E;Śaw gË&#x2122;all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qed tistenna gË&#x2122;alih. Tiswija bil-garanzija - 110 Triq il-Kungress Ew ka ris tiku, Mos ta. Ă&#x2021;empel 21 417235 jew 9982 5389. Injam lest bi prezzijiet irË&#x2122;as. Kull tip taâ&#x20AC;&#x2122; chipboard, MDFs, chipboard, fuljetti taâ&#x20AC;&#x2122; melamine , u aktar (varnishes tal-hardener u komuni) u finishing tal-undercoat. Solid oak, Ë&#x2122;xuna varjata. Ă&#x2021;empel 9944 6951.

Salotti taâ&#x20AC;&#x2122; kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aĂ§Ă§ettat. Ikollna wkoll salotti second hand. Ă&#x2021;empel 21 374823 jew inkella 99824139. Sander, kalibratur, â&#x201E;ŚewÂŠ piedi wiesaâ&#x20AC;&#x2122;, kundizzjoni mill-aqwa. Ă&#x2021;ineg grit 60 u 120 biex imorru magË&#x2122;ha. Ă&#x2021;empel 7961 7945. Ă&#x203A;ewÂŠ bibien tal-aluminium silver kompluti bâ&#x20AC;&#x2122;kollox bil-Ë&#x2122;ÂŠieÂŠ l-pumi. Kundizzjoni tajba Ë&#x2122;afna. Ă&#x2021;empel 2158 1172. PARTS TAL-KAROZZI Toyota, Honda, Daihatsu, Fun Cargo, Toyota Corsa, Glanza, Starlet, Integra, Civic, Terios, Tercell, Pajero JR, Pajero 2-8, Micra 2001, Polo 1994, Discovery 3 2005, Opel Corsa 2002, Freelander u Ë&#x2122;afna parts oË&#x2122;ra. Triangle Truck tyres ÂŠodda. Irrikorri gË&#x2122;and Salvu Cassar GË&#x2122;awdex. Ă&#x2021;empel fuq 21 556674, 9947 5746 jew 9928 8699. AGR AUTO JAPANESE PARTS GĂ&#x201C;ALL-KAROZZI

absorbers, brake pads, clutches eĂ§Ă§. Parts ÂŠenwini. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji dwar isservizz li noffru fuq 21 446839 jew 9947 4505. Fax 21470295. Email - alex@agrautoparts.com KAROZZI BMW Mudell 530D (E39), diesel. 6 cylinder, erbaâ&#x20AC;&#x2122; bibien, tas-sena 1999. Kulur silver, air condition, sunroof, awtomatika jew gearbox manwali, alloy wheels, bil-ÂŠild iswed, it-twieqi elettroniĂ§i, radio, cd eĂ§Ă§. Kundizzjoni perfetta. Tpartit aĂ§Ă§ettat. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 9926 2807 Mutur bi tliet roti, Microcar Minarelli tas-sena 1980. Kulur isfar. Kundizzjoni perfetta. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 9926 2807. VW Polo Classic diesel. Kundizzjoni tajba, ftit mili. Prezz â&#x201A;Ź4,000. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 21 411 297 jew 7941 1297. DGĂ&#x201C;AJJES

InbiegË&#x2122;u kull tip taâ&#x20AC;&#x2122; parts taâ&#x20AC;&#x2122; karozzi Ă&#x152;appuniâ&#x201E;Śi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi taâ&#x20AC;&#x2122; â&#x201E;Śjut u air filters, shock

LanĂ§a tal-fibre taâ&#x20AC;&#x2122; 21 pied minn tal-kaptan. Magna VM220HP u FMN 45HP. Kundizzjoni eĂ§Ă§ellenti. Ă&#x2021;empel gË&#x2122;al aktar dettalji fuq 7929 9232.

Jack hammer tad-ditta Atlas Copco, qatt ma ntuâ&#x201E;Śa. Tajjeb biex ittaqqab jew tqattaâ&#x20AC;&#x2122;. JaË&#x2122;dem bil-petrol (2 stroke). Mixtri â&#x201A;Ź4,000 JinbiegË&#x2122; â&#x201A;Ź3,500 jew l-eqreb. Il-garanzija gË&#x2122;adha mhux miftuË&#x2122;a. Ă&#x2021;empel 7703 2525 jew 9955 4656.

"1 1;Ă&#x152; . /Ă&#x152;$ Ă&#x152;"$"Â&#x2030;! 1 / Ă&#x152;, ./$"/ 1Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x2021;Â&#x160;kxĂ&#x152; Â&#x2018;kXĂ&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x201A;@Â&#x2018;Ă&#x152; Â&#x17E;Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;kĂ&#x201A;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x17E;Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;kĂ&#x201A;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;,Â&#x17E;Â&#x2018;Â&#x160;XkĂ&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Ă&#x17D;Â&#x160;xĂ Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;@Ă&#x17D;_Ă&#x152;Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;Â&#x2018;Â&#x160;Â&#x161;kĂ&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Ă&#x2014;Ă&#x201A;Â&#x17E;Âk@Â&#x161;Ă&#x152;3Â&#x161;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152; XĂ&#x17D;Ă&#x152;ÂŻ @ÂÂ˛Ă&#x152;}Ă&#x160;ĂŚÂ°Ă&#x152;sĂ&#x152; bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Â&#x17E;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x201A;Ă&#x152; bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152; Â&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;_Ă&#x152;Â&#x161;kĂ&#x17E;Ă&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;NĂ Ă&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Â&#x161;Â&#x2030; !@Â&#x2018;Ă&#x17D;kĂ&#x2026;kĂ&#x152;ÂkĂ&#x201A;Ă&#x2026;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kĂ&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;Â&#x160;bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152;X@Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Ă&#x201A;kÂ&#x2030;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kĂ&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;Â&#x2018;Â&#x17E;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x152;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Â&#x17E;Â&#x2018;kÂ&#x161;Ă&#x152; Ă&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;bĂ&#x2014;kĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152; XÂ&#x2021;@Â&#x161; kĂ&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;@bbĂ&#x201A;kĂ&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x2039;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x2026;Ă&#x2014;Ă&#x201A;Â&#x161;@Â&#x2022;kĂ&#x152;Ă&#x2026;Â&#x2021;@Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;@XXkÂĂ&#x17D;kbĂ&#x152;Ă&#x2014;ÂĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;!Â&#x17E;Â&#x161;b@Ă _Ă&#x152;Ă?ÂĽĂ&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x152; kXkÂ&#x2022;NkĂ&#x201A;_Ă&#x152;Ă&#x152;@Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â˛ Â˛Ă&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152; $xyXkĂ&#x152;Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;8@Â&#x2018;Â&#x2018;kĂ&#x17D;Ă&#x17D;@_Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Ă&#x2014;ÂĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;!Â&#x17E;Â&#x161;b@Ă Ă&#x152;Ă&#x2022;}Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152; kXkÂ&#x2022;NkĂ&#x201A;_Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ&#x2022;_Ă&#x152;@Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â˛ Â˛Ă&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;$xyXkĂ&#x152;Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;8Â&#x160;XĂ&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x201A;Â&#x160;@_Ă&#x152; Â&#x17E;Ă¤Â&#x17E;Â˛Ă&#x152;

Il-Kumitat taâ&#x20AC;&#x2122; One Club sejjer jorganizza Weekend Break Half Board tal-Karnival filQawra Palace Hotel BuÂŠibba, fit-8, 9 u l-10 taâ&#x20AC;&#x2122; Frar, 2013

bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x2039;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152;bÂ&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Â&#x161;Â&#x2030;!@Â&#x2018;Ă&#x17D;kĂ&#x2026;kĂ&#x152;ÂkĂ&#x201A;Ă&#x2026;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x2026;Â&#x2021;@Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kbĂ&#x152;NĂ Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;!Â&#x160;Â&#x161;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;kÂ&#x160; Â&#x161;Ă&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x17E;Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;kĂ&#x201A;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;,Â&#x17E;Â&#x2018;Â&#x160;Xk_Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x160;Â&#x161;bÂ&#x160;X@Ă&#x17D;kbĂ&#x152;Â&#x2021;kĂ&#x201A;kĂ&#x2014;Â&#x161;bkĂ&#x201A;_Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x201A;kxÂ&#x17E;Ă&#x201A;k_Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;$xyXkĂ&#x152; Â&#x17E;xĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x2018;kXĂ&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x201A;@Â&#x2018;Ă&#x152;$xyXkĂ&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Ă&#x152;Â&#x2018;Â&#x17E;Â&#x161; kĂ&#x201A;Ă&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kĂ&#x152;Â&#x160;bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152;X@Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Â&#x161;Â&#x2030;!@Â&#x2018;Ă&#x17D;kĂ&#x2026;kĂ&#x152;ÂkĂ&#x201A;Ă&#x2026;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;ÂŻÂ&#x160;kÂ˛_Ă&#x152;Â&#x160;bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152;X@Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152; Nk@Ă&#x201A;Â&#x160;Â&#x161; Ă&#x152;@Ă&#x152;Â&#x161;Ă&#x2014;Â&#x2022;NkĂ&#x201A;Ă&#x152;kÂ&#x161;bÂ&#x160;Â&#x161; Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x2018;kĂ&#x17D;Ă&#x17D;kĂ&#x201A;Ă&#x152;Âž ÂżÂ°Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;ÂĽĂ&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă _Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ?Â˛ Ă&#x17E;Ă&#x17E;Ă&#x17E;Â˛kÂ&#x2018;kXĂ&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x201A;@Â&#x2018;Â˛ Â&#x17E;Ă?Â˛Â&#x2022;Ă&#x17D;

1 Ă&#x152;" 9Ă&#x152; kÂ&#x2030;. / " Ă&#x152;, .! 1Ă&#x152;/;/1 ! 1 Ă&#x152;" 9Ă&#x152;kÂ&#x2030;. / " Ă&#x152;, .! 1Ă&#x152;/;/1 !

PREZZ - GË&#x2122;all-membri taâ&#x20AC;&#x2122; ONE CLUB KBAR â&#x201A;Ź55 TFAL â&#x201A;Ź27.50 (5 sa 12-il sena)

Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x2018;Ă&#x201A;k@bĂ Ă&#x152;@Â&#x161;Â&#x161;Â&#x17E;Ă&#x2014;Â&#x161;XkbĂ&#x152;NĂ Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x17E;Ă?kĂ&#x201A;Â&#x161;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;_Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; kÂ@Ă&#x201A;Ă&#x17D;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152; Â&#x160;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă¤kÂ&#x161;Ă&#x2026;Â&#x2021;Â&#x160;ÂĂ&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152; Ă&#x;Â@Ă&#x17D;Ă&#x201A;Â&#x160;@Ă&#x17D;kĂ&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152; ÂŻ!Â&#x160;Â&#x161;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;kÂ&#x160; Â&#x161;Ă&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Â°Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;ÂÂ&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Â&#x160;NÂ&#x2018;kĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Ă&#x201A;k Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x201A;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;Â&#x160;bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă _Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x160;XÂ&#x2021;Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Â&#x2022;Ă&#x152;Â@Ă&#x201A;Ă&#x17D;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152; Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;ÂĂ&#x201A;Â&#x17E;XkĂ&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152;bÂ&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;Â˛Ă&#x152;Ă&#x152;1Â&#x2021;kĂ&#x152;kÂ&#x2030;.kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152; @Ă&#x201A;b_Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x160;XÂ&#x2021;Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kb_Ă&#x152; Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;Ă&#x2026;kĂ&#x201A;Ă?kĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;ÂĂ&#x2014;Ă&#x201A;ÂÂ&#x17E;Ă&#x2026;kĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;NÂ&#x17E;Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x160;bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XĂ Ă&#x152;ÂkĂ&#x201A;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x17D;Â˛ ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x161;kĂ&#x17E;Ă&#x152;kÂ&#x2030;.kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152; @Ă&#x201A;bĂ&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;Ă&#x201A;kXkÂ&#x160;Ă?kbĂ&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;1Â&#x2021;Â&#x160;Ă&#x201A;bĂ&#x152; Â&#x17E;Ă&#x2014;Â&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;"@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;@Â&#x2018;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152; 1Â&#x2021;Ă&#x2014;Ă&#x201A;Ă&#x2026;b@Ă Ă&#x152;ÂĽĂŚĂ&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă _Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ?Â˛Ă&#x152;Ă&#x152; 3Ă&#x152;Â&#x161;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;@Â&#x2018;Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x2022;@Ă Ă&#x152;Ă&#x2026;Ă&#x2014;NÂ&#x2022;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kÂ&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;1Ă&#x2014;kĂ&#x2026;b@Ă Ă&#x152;ÂĽzĂ&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă _Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ?Â˛Ă&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;Â&#x2022;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Ă&#x201A;kĂ&#x152;@Ă?@Â&#x160;Â&#x2018;@NÂ&#x2018;kĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;bÂ&#x17E;Ă&#x17E;Â&#x161;Â&#x2018;Â&#x17E;@bĂ&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;kÂ&#x160; Â&#x161;Ă&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;!Â&#x160;Â&#x161;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;Ă&#x17E;kNĂ&#x2026;Â&#x160;Ă&#x17D;kĂ&#x152; Ă&#x17E;Ă&#x17E;Ă&#x17E;Â˛xÂ&#x17E;Ă&#x201A;kÂ&#x160; Â&#x161;Â˛ Â&#x17E;Ă?Â˛Â&#x2022;Ă&#x17D;Ă&#x152;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;X@Â&#x161;Ă&#x152;NkĂ&#x152;XÂ&#x17E;Â&#x2018;Â&#x2018;kXĂ&#x17D;kbĂ&#x152;bÂ&#x160;Ă&#x201A;kXĂ&#x17D;Â&#x2018;Ă Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; kÂ@Ă&#x201A;Ă&#x17D;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152; Â&#x160;Ă&#x17D;Â&#x160;Ă¤kÂ&#x161;Ă&#x2026;Â&#x2021;Â&#x160;ÂĂ&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152; Ă&#x;Â@Ă&#x17D;Ă&#x201A;Â&#x160;@Ă&#x17D;kĂ&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Â˛ 1Â&#x2021;kĂ&#x152;Ă&#x2026;kXĂ&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;_Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x160;XÂ&#x2021;Ă&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;ÂÂ&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Â&#x160;NÂ&#x2018;kĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kĂ&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152;bÂ&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;_Ă&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x17E;ÂkÂ&#x161;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;NĂ&#x2014;Ă&#x2026;Â&#x160;Â&#x161;kĂ&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152; !Â&#x17E;Â&#x161;b@Ă _Ă&#x152;1Ă&#x2014;kĂ&#x2026;b@Ă _Ă&#x152;1Â&#x2021;Ă&#x2014;Ă&#x201A;Ă&#x2026;b@Ă Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152; Ă&#x201A;Â&#x160;b@Ă Ă&#x152;NkĂ&#x17D;Ă&#x17E;kkÂ&#x161;Ă&#x152;ĂŚpĂ?ĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;ÂĽÂĽĂ?ĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Â˛Ă&#x152;Ă&#x152; ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Ă&#x201A;kĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;NkĂ&#x152;Â&#x2022;@bkĂ&#x152; @Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă?_Ă&#x152; @Ă&#x2026;Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;kĂ&#x152;,Â&#x2018;@Xk_Ă&#x152;Ă&#x2022;Â&#x161;bĂ&#x152; Â&#x2018;Â&#x17E;Â&#x17E;Ă&#x201A;_Ă&#x152;8@Â&#x2018;Â&#x2018;kĂ&#x17D;Ă&#x17D;@_Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x160;Â&#x2018;kĂ&#x152;X@Ă&#x201A;bĂ&#x2026;Ă&#x152;X@Â&#x161;Ă&#x152;NkĂ&#x152;XÂ&#x17E;Â&#x2018;Â&#x2018;kXĂ&#x17D;kbĂ&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;ÂĽĂ&#x2030;Ă&#x2022;_Ă&#x152;!kÂ&#x2018;Â&#x160;Ă&#x17D;@Ă&#x152;/Ă&#x17D;Ă&#x201A;kkĂ&#x17D;_Ă&#x152;8@Â&#x2018;Â&#x2018;kĂ&#x17D;Ă&#x17D;@Â˛Ă&#x152; 1Â&#x2021;kĂ&#x152;!Â&#x160;Â&#x161;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;kÂ&#x160; Â&#x161;Ă&#x152; xx@Â&#x160;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x17E;Ă&#x2014;Â&#x2018;bĂ&#x152;Â&#x2018;Â&#x160;Â?kĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Ă&#x17D;Â&#x160;xĂ Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;@Ă&#x17D;Ă&#x152;Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;ÂĂ&#x201A;kÂ@Ă&#x201A;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Â&#x161;kĂ&#x17E;Ă&#x152;Ă&#x2026;Ă Ă&#x2026;Ă&#x17D;kÂ&#x2022;_Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;Ă&#x2026;@Â&#x160;bĂ&#x152; Ă&#x2026;kXĂ&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;NkĂ&#x152;XÂ&#x2018;Â&#x17E;Ă&#x2026;kbĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Â&#x161;kĂ&#x17E;Ă&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;NkĂ&#x17D;Ă&#x17E;kkÂ&#x161;Ă&#x152;ÂĽĂ&#x2026;Ă&#x17D;Ă&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Â&#x203A;Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă _Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ?_Ă&#x152;NÂ&#x17E;Ă&#x17D;Â&#x2021;Ă&#x152;b@Ă Ă&#x2026;Â˛Ă&#x152; 1Â&#x2021;kĂ&#x152;Ă&#x2026;kXĂ&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;Ă&#x17E;Â&#x160;Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;Ă&#x201A;kÂ&#x2022;@Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;Â&#x17E;ÂkÂ&#x161;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;XÂ&#x17E;Â&#x2018;Â&#x2018;kXĂ&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkĂ&#x152;ÂkĂ&#x201A;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x17D;Ă&#x152;bĂ&#x2014;Ă&#x201A;Â&#x160;Â&#x161; Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x152;ÂkĂ&#x201A;Â&#x160;Â&#x17E;bĂ&#x152;Â&#x17E;Â&#x161;Â&#x2018;Ă Â˛ Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;xĂ&#x2014;Ă&#x201A;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x201A;Ă&#x152;kÂ&#x161;ÂˇĂ&#x2014;Â&#x160;Ă&#x201A;Â&#x160;kĂ&#x2026;Ă&#x152;ÂÂ&#x2018;k@Ă&#x2026;kĂ&#x152;XÂ&#x17E;Â&#x161;Ă&#x17D;@XĂ&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x2022;Ă&#x2022;ĂŚĂŚÂĽpĂŚĂŚĂ&#x152;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;NĂ Ă&#x152;kÂ&#x2022;@Â&#x160;Â&#x2018;Ă&#x152;k.kĂ&#x2026;Â&#x160;bkÂ&#x161;XkÂ˛Â&#x2022;x@L Â&#x17E;Ă?Â˛Â&#x2022;Ă&#x17D;Ă&#x152;

"1 1 $"Ă&#x152; $ 3! "1/Ă&#x152; $.Ă&#x152; /; 3!Ă&#x152;/ ./ bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;yX@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;bÂ&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;ÂkĂ&#x201A;Ă&#x2026;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x2026;kkÂ?Â&#x160;Â&#x161; Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă Â&#x2018;Ă&#x2014;Â&#x2022;_Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;Â&#x17E;Ă&#x2026;kĂ&#x152;Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x17E;Ă&#x2026;kĂ&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă Â&#x2018;Ă&#x2014;Â&#x2022;Ă&#x152; Â&#x2021;@Ă&#x2026;Ă&#x152;NkkÂ&#x161;Ă&#x152;Ă&#x201A;kxĂ&#x2014;Ă&#x2026;kbĂ&#x152;Â&#x160;Â&#x161;Ă&#x152;Ă&#x17D;kĂ&#x201A;Â&#x2022;Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;1Â&#x2021;kĂ&#x152;.kxĂ&#x2014; kkĂ&#x2026;Ă&#x152; XĂ&#x17D;_Ă&#x152;Ă&#x2026;Â&#x2021;@Â&#x2018;Â&#x2018;_Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;Ă&#x2022;Â&#x161;bĂ&#x152; @Â&#x161;Ă&#x2014;@Ă&#x201A;Ă _Ă&#x152;Ă&#x2022;ĂŚÂĽĂ?_Ă&#x152;NkĂ&#x152;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Ă&#x2014;kbĂ&#x152;NĂ Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152;

Â&#x17E;Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160;Ă&#x2026;Ă&#x2026;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;kĂ&#x201A;Ă&#x152;Â&#x17E;xĂ&#x152;,Â&#x17E;Â&#x2018;Â&#x160;Xk_Ă&#x152;ÂŻ,Ă&#x201A;Â&#x160;Â&#x161;XÂ&#x160;Â@Â&#x2018;Ă&#x152; Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160; Ă&#x201A;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;$xyXkĂ&#x201A;Â°_Ă&#x152; kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x201A;@Â&#x2018;Ă&#x152; Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160; Ă&#x201A;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;$xyXkÂ˛Ă&#x152;"kĂ&#x17E;Ă&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Â&#x160;X@Â&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x2026;_Ă&#x152; @Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x17E;kÂ&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;Â&#x17E;Ă&#x2026;kĂ&#x152;ÂkĂ&#x201A;Ă&#x2026;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x2018;Ă&#x201A;k@bĂ Ă&#x152;Â&#x2021;Â&#x17E;Â&#x2018;bÂ&#x160;Â&#x161; Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;yX@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152; Â&#x17E;XĂ&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x152;ÂŻ Â&#x17E;Â?Ă&#x2014;Â&#x2022;kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x17D;@ÂżĂ&#x152; bkÂ&#x161;Ă&#x17D;Â&#x160;yÂ?@Ă¤Ă¤Â?Â&#x17E;Â&#x161;Â&#x160;Â°Ă&#x152; Ă&#x17E;Â&#x2021;Â&#x160;XÂ&#x2021;Ă&#x152;Â&#x2022;@Ă Ă&#x152;NkĂ&#x152;bĂ&#x2014;kĂ&#x152;xÂ&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;Ă&#x201A;kÂ&#x161;kĂ&#x17E;@Â&#x2018;_Ă&#x152;Â&#x161;kkbĂ&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152;@ÂÂÂ&#x2018;Ă Ă&#x152;@Ă&#x17D;Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x152; kÂ&#x161;Ă&#x17D;Ă&#x201A;@Â&#x2018;Ă&#x152; Â&#x2022;Â&#x2022;Â&#x160; Ă&#x201A;@Ă&#x17D;Â&#x160;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;$xyXk_Ă&#x152;,Â&#x17E;Â&#x2018;Â&#x160;XkĂ&#x152; k@bÂˇĂ&#x2014;@Ă&#x201A;Ă&#x17D;kĂ&#x201A;Ă&#x2026;_Ă&#x152; Â&#x2018;Â&#x17E;Ă&#x201A;Â&#x160;@Â&#x161;@Ă&#x152;xĂ&#x201A;Â&#x17E;Â&#x2022;Ă&#x152;!Â&#x17E;Â&#x161;b@Ă Ă&#x152;Ă&#x17D;Â&#x17E;Ă&#x152; Ă&#x201A;Â&#x160;b@Ă Ă&#x152;NkĂ&#x17D;Ă&#x17E;kkÂ&#x161;Ă&#x152;ĂŚpĂŚĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;Â&#x161;Â&#x17E;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;NkĂ&#x17D;Ă&#x17E;kkÂ&#x161;Ă&#x152;ÂĽĂ?Ă?ĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;ÂĽĂ&#x160;ĂŚĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152; Ă&#x17E;kÂ&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;@Ă&#x2026;Ă&#x152;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;/@Ă&#x17D;Ă&#x2014;Ă&#x201A;b@Ă Ă&#x2026;Ă&#x152;NkĂ&#x17D;Ă&#x17E;kkÂ&#x161;Ă&#x152;ĂŚpĂŚĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Ă&#x152;@Â&#x161;bĂ&#x152;ÂĽĂ?ĂŚĂŚĂ&#x152;Â&#x2021;Ă&#x201A;Ă&#x2026;Â˛Ă&#x152; Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;xĂ&#x2014;Ă&#x201A;Ă&#x17D;Â&#x2021;kĂ&#x201A;Ă&#x152;kÂ&#x161;ÂˇĂ&#x2014;Â&#x160;Ă&#x201A;kĂ&#x2026;Ă&#x152;X@Â&#x2018;Â&#x2018;Ă&#x152;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;Ă&#x17D;kÂ&#x2018;kÂÂ&#x2021;Â&#x17E;Â&#x161;kĂ&#x152; "Â&#x17E;Â˛Ă&#x152;Ă&#x2022;Ă&#x2022;Â&#x203A;}Ă&#x2022;ÂĽÂĽ}Ă&#x2039;zĂ&#x152;Â&#x17E;Ă&#x201A;Ă&#x152;kÂ&#x2022;@Â&#x160;Â&#x2018;Ă&#x152;Â&#x17E;Â&#x161;Ă&#x152;XÂ&#x160;Â&#x17E;Â˛ÂÂ&#x17E;Â&#x2018;Â&#x160;XkL Â&#x17E;Ă?Â˛Â&#x2022;Ă&#x17D;

PREZZ GË&#x2122;al min mhux membru â&#x201A;Ź2 iâ&#x201E;Śjed Waqt il-weekend break nhar is-Sibt 9 taâ&#x20AC;&#x2122; Frar 2013, il-Kumitat taâ&#x20AC;&#x2122; ONE Club ser jorganizza lballu tal-karnival, bil-premijiet gË&#x2122;all-aË&#x2122;jar kostum gË&#x2122;all-kbar u gË&#x2122;at-tfal li se jkunu jattendu gË&#x2122;al dan il-weekend break BISS. It-trofej ÂŠentilment mogË&#x2122;tija mingË&#x2122;and MARINDEX Trophies tal-Gold Lady Jewellery taâ&#x201E;Ś-Ă&#x203A;ejtun.

Booking miftuË&#x2122; mingË&#x2122;and il-helpers tas-soltu u mingË&#x2122;and Alfred Chetcuti li tistaâ&#x20AC;&#x2122; Ă§Ă§empillu fuq 21 657 022 jew 9924 0855.

06.01.2013

Klassifikati SERVIZZI CARE & CURE GROUP LTD. Infermiera m˙arr©a, caring nies assistans, nannies, im˙arr©a biex iΩommu kumpannija, g˙ajnuna fid-djar u nightsitters. Servizzi ta’ 24 sieg˙a. G˙andna wkoll g˙all-kiri wheelchairs, hoists, comodes, walking frames u hospital beds. Çempel 21 376946 jew 9947 0178. CHASCLO WATERPROOFING, G˙al kull tip ta’ waterproofing fid-dar tieg˙ek, ikkuntattja lil Chasclo Waterproofing. G˙al xog˙ol ta’ membrane kif ukoll xog˙ol ta’ water proofing ie˙or bi snin twal ta’ esperjenza u xog˙ol kollu b’garanzija. Prezzijiet ra©onevoli u stimi b’xejn. Çempel 9949 0698. DAR GÓALL-ANZJANI Villa Robinich. Dar g˙all-anzjani b’atmosfera familjari fil-Fgura. Noffru kull g˙ajnuna lill-anzjani u dak kollu li jkollhom bΩonn b’dedikazzjoni kbira minn carers professjonali. Ikel jissajjar mill-kçina tag˙na stess u skont il-bΩonn ta’ kull individwu. Çempel fuq 21 666142 jew 79 666142 jew ibg˙at email fuq robinich@go.net.mt DAR GÓALL-ANZJANI Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bilku mditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nur ses u care wor kers 24 sieg˙a. Prez zi jiet ra©jonevoli li jibdew minn €23 kull persuna. Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq innumri 21454908, 21454858 jew inkella 7945 4908. DIVERTIMENT Nigret Night Club & Restaurant, 11 Labour Ave, Rabat. Nipprovdu g˙al kull tip ta’ funzjoni b˙al coffee mornings, high teas, lunches, dinner dances, hens u bachelors parties. Divertiment live kull nhar ta’ Ìimg˙a ma’ Freddie Portelli u DJ Nando. Is-Sibt line danc-

ing, country music u kull tip ta’ muΩika mis-snin sittin ma’ DJ Frans Grech. Tista’ tag˙Ωel minn à la carte menu , pasta, pizza, grills u light snacks . Çempel fuq 21454858, 21454908 jew 7945 4908.

dif u spezzjonijiet ta’ pajpijiet tad-drena©© permezz ta’ çertu cameras, tindif ta’ kanali taxxita u kif ukoll tbattil u tindif ta’ grease traps çempel 21 651029, 0042 1954 jew inkella fuq 9949 9714.

DS SERVICES G˙al kull tip ta’ lanscaping, gardening u bob cat hire. Çempel 7980 2289.

TISWIJIET B’esperjenza u fuq il-post tiswija fuq TVs LCDs, plasma, LEDs, microwaves u kull apparat elettroniku ie˙or. Çempel 9944 6918.

GOODY CATERERS Naççettaw ordnijiet g˙all-parties. Nag˙mlu kemm ikel u anke ˙elu. Nawgurawlek Milied Óieni u Sena mill-aqwa. G˙all-menu ssibuna fuq Facebook (Goody Caterers). Çemplu 21 895 724. INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti. Problemi ta’ kumpanniji jew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti. Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew www.privateinvestigation-malta.com MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars , strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra. Issibilna wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Fleur-de-Lys Rd. B’kara. Çempel fuq 21482796. TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group noffru servizz ta’ tag˙lim ta’ karozzi, muturi u mini buses. Kif ukoll kiri ta’ karozzi u taxi service. Prezzijiet jibdew minn €10. Çempel 9942 2422. jew www.tewmi.com TBATTIL TA’ FOSOS G˙al tbattil ta’ fosos u bjar, tin-

Kupun AvviΩi Klassifikati IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

boards suffetti, partitions, bulkheads u coving. Xog˙ol fuq aluminium b˙al twieqi, bibien, po©©amani u nets. Nag˙mlu wkoll tqeg˙din ta’ madum talart u tal-˙ajt, kif ukoll kmamar tal-banju. Çempel g˙al stima b’xejn fuq 7735 4586 jew 7996 0934. ZG COMPUTERS G˙al kull problema fil-kompjuter. Inkunu fuq il-post dik

il-©urnata stess. Çempel lil Chris fuq 9942 4703. Jing˙ata anti-virus b’xejn mas-servizz. XOGÓLIJIET Kumpannija ©dida qieg˙da tfittex nies biex ja˙dmu part-time. Ix-xog˙ol jikkonsisti parti minn fuq il-kompjuter u parti tbieg˙ il-prodotti tal-kumpannija. g˙al min hu nterssat ˙a jkun hemm laqg˙a. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 9957 9579.

TISWIJET G˙al tiswijiet ta’ kull tip jew ditta ta’ washing machines, çempel 7704 0083. WATERPROOF MEMBRANE WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Qormi, jispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membrane , damp proofing u rub be rised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz moderat. Çempel 21488972, 21438326, 9944 5527 jew 99493840. Id˙ol fis-sit www.wpMalta.com XOGÓOL TA’ ALUMINIUM G˙al kull xog˙ol ta’ aluminium shutters, kemm g˙ad-djar jew garaxxijiet. Nag˙mlu bibien g˙all-˙wienet, aperturi, roller shutters, g˙at-twieqi u bibien, roller u ceiling systems. Issibilna wkoll bibien li jifil˙u n-nar, aluminium b’thermal insulation biex tnaqqas is-s˙ana fis-sajf u l-kes˙a fix-xitwa, u ma jag˙mlux condensation. Stimi b’xejn. S. Mifsud, A42 Industrial Estate, ilMarsa. Çempel 21 226320, 21 227196 jew 9989 1800. horvin@waldonet.net.mt jew www.horvin.eu XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Çempel lil Jason fuq 21 432352 jew 9947 9167. XOGÓOL TA’ KISI, MADUM U ALUMIUNIUM G˙al kull tip ta’ xog˙ol ta’ kisi bil-©ibs, frakass u graffiato, fuq il-fil, tibjid, tik˙il, gypsum

- €3.50

- €14

- €30

- €56

- €93

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd,

KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun. ÓMR 1717

06.01.2013

Almanakk

Ritratt mill-antik It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

16°C

17 °C

10 °C

10°C

11 °C

IT-TEMP GÓAL-LUM

TWISSIJIET: Xejn L-OGÓLA TEMPERATURA: 16 °c L-INQAS TEMPERATURA: 10 °c UV INDEX: 2 TEMP: Sabi˙ VIÛIBBILTÀ: Tajba RIÓ: Majjistral forza 5 għal 6 li jdur mit-Tramuntana, u jsir mill-Majjistral forza 4 għal 5 sa filg˙axija

Il-Óamis

Il-Ìimg˙a

Is-Sibt

BAÓAR: Qawwi li jsir moderat g˙al qawwi IMBATT: Moderat mill-Majjistral TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 17°c

16 °C

18 °C

17°C

10 °C

10°C

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd Collis Williams Pharmacy, 15, Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta

L-GÓAQDA FILANTROPIKA TALENT MOSTI Bi pjaçir tippreΩenta “L-isfida Minquxa” Wirja ta’ Skultura minn MARIO BORG fiç-Çentru ta’ Kultura Nazzjonali firRazzett tal-MarkiΩ Mallia Tabone, Triq Wied il-G˙asel, ilMosta Bejn it-13 u s-26 ta’ Jannar 2013 mit-Tnejn sas-Sibt mill-5.30pm sat-8.30pm Ódud: Mill-10.00am sa nofsinhar u bejn il-5.30pm u t8.30pm D˙ul bla ˙las, g˙al aktar tag˙rif sibuna fuq: www.talentmosti.com 30 sena esperjenza b’risq il-©id u l-fer˙ tal-proxxmu (1983 – 2013) Din l-attivita' g˙andha l-kollaborazzjoni s˙i˙a tal-Kunsill Skolastiku ta’ l-Iskola Sekondarja Bniet fi ˙dan ilKulle©© Maria Re©ina

Distinction Pharmacy, 32, Pjazza Antoine De Paule, Paola

National Pharmacy, 17, Triq Santa Marija, il-Óamrun

San Filippi Pharmacy, 155, Triq il-Vitorja, l-Isla

Anici Pharmacy, Triq Anici, Óal Qormi

Felice Pharmacy, 95, Triq is-Santwarju, ÓaΩ-Ûabbar

The Local Dispensary, Triq Kan. K. Pirotta, Birkirkara

Green Cross Pharmacy, 8,Misra˙ Gregorio Bonnici, iΩ-Ûejtun

Tony's Pharmacy, 100, Triq Sir Patrick Stuart, il-GΩira

MUÛIKA POPOLARI TRADIZZJONALI Fil-Palazz tal-InkwiΩitur, il-Birgu, b˙alissa g˙addejja esibizzjoni li turi kif kienet il-muΩika popolari tradizzjonali, li hi parti mill-identità Maltija. L-istrumenti muΩikali folkloristiçi g˙all-wiri jinkludu Ω-Ûaqq, iΩ-ÛafΩafa, it-Tanbur, il-Flejguta, iΩ-Ûummara, kif ukoll kitarri u l-forom tag˙hom. Jintwera wkoll vidjo ta’ daqq minn muΩiçisti li jdoqqu bihom. Ilwirja, organizzata minn Heritage Malta tkun miftu˙a bejn id9.00 a.m. u l-5.00 p.m.

Chrysantemum Pharmacy, Triq San Nikola, il-Qrendi

St. Julian's Pharmacy, 24, Triq G. Borg Olivier, San Giljan

Rudolph Pharmacy, 133, Triq Rudolfu, Tas-Sliema

Santa Marija Pharmacy, Misra˙ Frenç Abela, Óad-Dingli

M4 Pharmacy, Triq il-Linja, Ó'Attard

Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma, Victoria G˙awdex

Tony's Pharmacy, "Egret Court", Triq il-Wied, Marsalforn G˙awdex

Lottu

Super 5

Ritratt me˙ud fl-1947, li juri Triq Ûabbar fil-Fgura.

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

PITTURA TA’ BATEMAN G˙adha g˙addejja fil-MuΩew tal-Arkeolo©ija l-esibizzjoni talpittura u xog˙lijiet o˙ra mill-karikaturist u artist IngliΩ, HM Bateman, li qatta’ l-a˙˙ar snin ta’ ˙ajtu f’G˙awdex. Bateman kien mag˙ruf ferm g˙all-karikaturi tieg˙u bl-isem ‘The Man Who….’ Id-d˙ul isir bil-biljett li jinqata’ g˙aΩ-Ωjara filMuΩew. Il-˙inijiet huma bejn it-8.00 a.m. u s-7.00 p.m. Ilmembri ta’ Heritage Malta jid˙lu bla ˙las. KOSTUMI TAL-BDIEWA Bit-tema ˙arsa fil-˙ajja rurali u s-Soçjetà, g˙addejja wirja fuq l-ilbies popolari u d-dehra tag˙hom f’G˙awdex, f’pitturi ta’ bejn tmiem is-Seklu 18 u l-bidu tas-Seklu 20. L-esibizzjoni tinsab fil-Palazz tal-InkwiΩitur, il-Birgu. Id-d˙ul g˙aliha, bejn id-9.00 a.m u l-17.00 p.m. isir bil-biljett tad-d˙ul fil-MuΩew. BROCKTORFF MAPMAKERS Sal-lum il-Óadd 6 ta’ Jannar, is-Soçjetà Maltija tal-Mapep, b’kollaborazzjoni ma’ Heritage Malta qed jippreΩentaw esibizzjoni li fiha disinji, kotba u diversi rapporti li mag˙hom g˙andhom disinji u litografiji tal-familja Brocktorff, fis-Seklu 19. Din l-esibizzjoni tinsab fis-Sala Kontemporanja filMuΩew tal-Arti l-Belt. Tkun miftu˙a bejn id-9.00 a.m. u l17.00 p.m.

8.1.1909 – Twieled Anthony Mamo - L-Ewwel President ta’ Malta

8.1.1973 –

To˙ro© l-Ewwel ˙ar©a tal-gazzetta ‘Bandiera tal-Maltin’ li kellha lil Manuel Dimech b˙ala Editur tag˙ha Jinfeta˙ Radju Malta fuq il-frekwenza 998KhZ

9.1.11975 –

Il-Prim Ministru Dom Mintoff waqt Ωjara uffiçjali fiç-Çina jiltaqa’ ma’ Mao-tse-Tung.

IN GUARDIA Ri-Animazzjoni o˙ra tal-‘In Guardia’ se jsir illum il-Óadd 6 ta’ Jannar fil-Kavallier San Ìwann, qrib Couvre Porte filBirgu, fil-11.00 a.m. Dan hu re-enactment li jag˙ti ˙ajja b’mod interessanti lill-istorja ta’ Malta. Fih jie˙du sehem 55 persuna, lebsin ta’ suldati fl-aqwa uniformijiet, li jwettqu drill militari biex juru li huma m˙ejjija g˙al kull theddida mill-g˙adu. Ir-re-enactment idum mall-45 minuta. Biljetti minn ˙dejn il-kançell g˙all-prezz ta’ 7 ewro l-kbar u tliet ewro g˙at-tfal ta’ bejn is-sitta u t-12-il sena u g˙all-istudenti. Min jattendi jkun jista’ jΩur parti mill-forti. Jekk ikun il-maltemp, l-attività ma ssirx. Tistg˙u ççemplu fuq 22 91 54 40 sa 42.

06.01.2013

Sports

TENNIS

Andy Murray fil-finali ta’ Brisbane wara li Kei Nishikori jirtira L-IngliΩ Andy Murray sab ru˙u filfinali tal-Brisbane International wara li Kei Nishikori kellu jirtira mis-semifinali tal-kompetizzjoni min˙abba injury f’irkobbtu x-xellugija. Nishikori kellu jieqaf ˙esrem waqt il-log˙ba tas-semi-finali kontra Murray wara li ˙ass irkobbtu iççedi, problema li di©à kellu meta kien qed jaffaççja lil Dolgopolov filkwarti tal-finali. Nishikori ©ietu ag˙ar billi flok irtira mill-bidu, ˙a ççans tieg˙u fl-affront kontra Murray sabiex xorta spiçça waqaf f’nofs ilkonfront. Murray, ta’ 25 sena, ser i˙abbat wiççu fil-finali ta’ Brisbane malBulgaru Grigor Dimitrov, li kien g˙eleb lil Marcos Baghdatis ta’ Çipru

bl-iskor finali ta’ 6-3 5-7 7-6 (7-5), fis-semi-finali l-o˙ra. Murray li kien g˙eleb lil Dimitrov fl-unika konfront li kellu mieg˙u ©ewwa Tajlandja fl-2011, sostna li qieg˙ed jistenna minn kollox filfinali tal-llum billi Dimitrov jilg˙ab log˙ob varjat. Murray qal li l-avversarju tieg˙u fil-finali huwa wie˙ed mill-ftit atleti tat-tennis li jirnexxielu jg˙eleb l-avversarju b’single handedbackhand. Intant, Nishikori jinsab fiduçjuΩ li ser ikun tajjeb biΩΩejjed sabiex jikkompeti fl-Australian Open li ser jibda fl-14 ta’ Jannar, fejn is-sea lo˙ra kien irnexxielu jasal sal-kwarti tal-finali. KEI NISHIKORI

ÇIKLIÛMU

Armstrong jikkunsidra li jammetti l-akkuΩi fuq id-doping

Huwa rrappurtat li Lance Armstrong qed ja˙sibha jamettix li kien jie˙u sustanzillegali sabiex jer©a’ jibda mill©did il-karriera sportiva tieg˙u. Armstrong ta’ 41 sena ˙adulu lura kull titlu li ng˙ata fil-passat, is-7 titli ta’ Champion tatTour de France. Armstrong ©ie wkoll sospiΩ g˙al ˙ajtu fejn irrekord professjonali tal-karriera sportiva tieg˙u t˙assar wara li ©ie konkluΩ li l-atleta minn Texas kien qieg˙ed iqarraq permezz tas-sustanzi. Armstrong ça˙ad kull akkuΩa li saret kontrih fuq l-g˙axar snin tal-karriera tieg˙u fiç-çikliΩmu imma skont New York Times, Armstrong qal lil s˙abu u xi uffiçjali tal-anti-doping li qieg˙ed jikkunsidra jammetti li uΩa sustanzi kif ukoll xi transfuΩjonijiet tad-demm li g˙enuh fil-prestazzjonijiet tieg˙u. Armstrong jidher li lest jer©a’ jmur lura fuq dak li qal sabiex jikkonvinçi lill-uffiçjali tal-anti-

doping sabiex inaqqsulu ssospensjoni fejn ikun jista’ jikseb lura l-eli©ibiltà tieg˙u li jie˙u sehem f’ triathlons u ti©rijiet. Armstrong li reba˙ it-Tour de France fuq seba’ snin konsekuttivi mill-1999 sal-2005 ©ie ddikjarat mill-USADA (United States Anti-Doping Agency ) b˙ala l-atleta li rnexxielu jibni l-aktar programm tad- doping sofistikat, professjonali u ta’ suççess fid-dinja tal-isports. Jekk Armstrong verament iqerr pubblikament, jista’ je˙el fuq ksur ta’ li©i kif ukoll ikollu j˙allas flejjes kbar b˙ala kumpens lil sponsors li kienu investew fih. Armstrong baqa’ attiv g˙alkemm irtira miç-çikliΩmu fl-2011 u issa sar triathlete ddedikat. Skont il-kodiçi WADA, jekk Armstrong jammetti, jid˙ol fiç-çans li ssospensjoni g˙al ˙ajtu titnaqqas g˙al erba’ snin.

06.01.2013

Sports

TAZZA FA

Newcastle fi kriÛi Newcastle barra mill-kompetizzjoni tal-FA Cup wara li Brighton and Hove Albion reb˙ulhom 2-0. Brighton re©g˙u taw prestazzjoni mill-aqwa b˙alma g˙amlu fl-ista©un li g˙adda tal-FA CUP fejn kien Orlandi li feta˙ l-iskor g˙al Brighton fit-33 minuta minn xutt b’sa˙˙tu ˙afna wara azzjoni veloçi. Hoskins issi©illa l-partita fis-87 minuta. Is-sena l-o˙ra, Newcastle tilfu kontra l-istess Brighton fir-raba’ rawnd. Din iddarba, sofrew mit-tkeççija ta’ Ameobi fit-tieni taqsima. B’din it-tkeççija, il-kowç Alan Pardew jinsab xott minn attakkanti g˙al konfront li jmiss kontra Norwich b’Cisse imwe©©a’ u b’Demba Ba mixtri minn Chelsea. L-affarijiet g˙al Newcastle xejn ma jidhru sbie˙ anke fil-Premier League fejn, wara li tilfu ˙amsa milla˙˙ar sitt log˙biet tag˙hom, jinsabu biss Ωew© punti ‘l bog˙od miΩ-Ωona tar-relegazzjoni. Newcastle nteb˙u tard wisq bl-ur©enza tas-sitwazzjoni fejn kien tard fl-a˙˙ar 10 minuti tal-log˙ba li ˙olqu xi çansijiet li ma waslux sax-xibka. Aston Villa dawwru draw f’reb˙a fl-a˙˙ar minuti tallog˙ba ©ewwa darhom kontra Ipswich. Kien Chopra li feta˙ liskor fil-31 minuta g˙al Ipswich. Villa ©abu d-draw fl-ewwel minuta tat-tieni taqsima permezz ta’ Darren Bent, eks-plejer ta’ Ipswich li kien ilu ma jidher f’˙ames log˙biet min˙abba injury f’saqajh. Weimann issi©illa l-log˙ba fit-83 minuta b’daqqa ta’ ras g˙al Villa sabiex intemmet bl-iskor ta’ 2-1. Bolton Wanderers u Sunderland qasmu l-punti wara li spiççaw fi draw ta’ 2-2. Sunderland taw prestazzjoni ferm tajba fit-tieni taqsima fejn irnexxielhom idawwru telfa f’draw. Bolton skurjaw l-ewwel gowl tag˙hom kmieni fl-ewwel taqsima fejn kien Chung –Yong li feta˙ l-iskor fit-12-il minuta b’first-timer minn Ωball difensiv. Sordell kompla jΩid il-vanta©© ta’ Bolton wara li g˙amilhom tnejn fit-48 minuta. Kien Wickham g˙al Sunderland li ©ab daqxejn ta' tama billi naqqas il-mar©ini tal-iskor fis-60 minuta.

Sunderland sorprendentement irnexxielhom i©ibu d-draw fil-75 minuta bis-sa˙˙a ta’ Gardner. Manchester City jo˙or©u rebbie˙a kontra Watford bl-iskor sabi˙ ta’ 3-0. Tevez feta˙ l-iskor g˙al Man City kmieni fil-25 minuta minn free-kick b’sa˙˙tu. Barry g˙amilhom tnejn fl-44 minuta minn daqqa ta’ ras wara li l-attakk tas-City irnexxielu jg˙eleb id-difiΩa. Lopes, ta’ 17-il sena biss issi©illa l-log˙ba fil-˙in miΩjud. Manchester City kellhom gowl bikri ta’ Dzeko m˙assar fuq offside. Kien hemm bosta çansijiet o˙ra b’˙afna minnhom minn Balotelli fejn Man. City setg˙u jkomplu jtejbu l-iskor. Watford mill-banda lo˙ra ma ddominawx fl-ewwel

taqsima u ˙olqu wisq ftit çansijiet fit-tieni taqsima fejn kien tard wisq sabiex jirribattu l-avversarju. Dyer isalva lil QPR fil-˙in miΩjud fejn bis-sa˙˙a tieg˙u, ittim kiseb draw kontra West Bromwich. Kien Shane Long li skurja g˙al West Bromwich fid79 minuta. Kienet ©img˙a tajba g˙al QPR fejn aktar kmieni dil©img˙a reb˙u lil Chelsea, f’log˙ba tal-Premeir League. Harry Redknapp il-kowç il-©did ta’ QPR, li erba’ snin ilu kien g˙olla l-FA Cup mat-tim ta’ Portsmouth kellu lill-gowler Julio Cesar x’jirringrazzja talli g˙amel bosta saves tajbin fosthom header mill-viçin ta’ Lukaku.

Demba Ba jiddebutta bil-kbir g˙al Chelsea fejn g˙amel dopjetta fil-35 u fil-61 minuta fejn g˙en liç-Champions tal-FA Cup ikomplu tajjeb g˙ar-raba’ rawnd tal-kompetizzjoni. L-iskor infeta˙ minn Rodriguez g˙al Southampton fit-22 minuta. Ba ©ab iddraw tlettax-il minuta wara bl-ewwel gowl tieg˙u ma’ Chelsea. Victor Moses skurja ttieni gowl g˙al Chelsea fil-45 minuta minn xutt b’sa˙˙tu mentri Ivanovic g˙amilhom tlieta fit52 minuta b’daqqa ta’ ras. Ba skurja t-tieni gowl tieg˙u fil-61 minuta u ©ie mça˙˙ad millgowler tas-Southampton li jg˙aqqad hat-trick imma Chelsea xorta g˙amluhom ˙amsa meta Lampard issi©illa l-

partita minn penalty . Dan ilpenalty tefa’ lil Lampard ras imb’ras ma’ Kerry Dixon birrekord ta’ 193 gowls g˙al Chelsea. Tottenham jirb˙u façilment kontra Coventry bl-iskor ta’ 3-0. Coventry, rebbie˙a tal-FA CUP fl-1987 fil-finali kontra Tottenham fejn kienu sorprendew bosta speçjalment lillavversarju, li kien kiseb it-titlu xejn inqas minn tmint’idrabi, sabuha ferm diffiçli biex ila˙˙qu ma’ Tottenham li reb˙ilhom ming˙ajr ˙afna sforzi f’White Hart Lane. Dempsey g˙amel doppjetta fl-14 u fis-37 minuta b’ta l-a˙˙ar minn daqqa ta’ ras, mentri l-gowl l-ie˙or ©ie skurjat minn Bale fit-33 minuta.

RIÛULTATI Brighton Aldershot Aston Villa Barnsley Blackburn Bolton Charlton Crawley Crystal Palace Derby Fulham Hull Leeds Leicester Luton Macclesfield Manchester City Middlesbrough Millwall Nottingham Forest Oxford Peterborough Queens Park Rangers Sheffield Wednesday Southampton Southend Tottenham Wigan West Ham

2-0 Newcastle United 3-1 Rotherham 2-1 Ipswich 1-0 Burnley 2-0 Bristol City 2-2 Sunderland 0-1 Huddersfield 1-3 Reading 0-0 Stoke 5-0 Tranmere 1-1 Blackpool 1-1 Leyton Orient 1-1 Birmingham 2-0 Burton 1-0 Wolverhampton Wanderers 2-1 Cardiff 3-0 Watford 4-1 Hastings 1-0 Preston 2-3 Oldham 0-3 Sheffield United 0-3 Norwich 1-1 West Bromwich Albion 0-0 Milton Keynes Dons 1-5 Chelsea 2-2 Brentford 3-0 Coventry 1-1 Bournemouth 2-2 Manchester United

Sports

06.01.2013

TAZZA FA

Van Persie jsalva lil Man. utd. fil-˙in miΩjud Van Persie salva lil Manchester United fejn dawwar telfa f’ draw fil-˙in miΩjud. Kien Cleverley li feta˙ l-iskor g˙al Man. Utd kmieni fit-23 minuta minn kontrattakk veloçi. West Ham ma damux ma ©abu ddraw bis-sa˙˙a ta’ Collins erba’ minuti wara fejn skurja b’daqqa ta’ ras minn ballun ta’ Cole. Re©a kien Collins li skurja g˙al West Ham fid-59 minuta fejn minn ballun g˙al darb’o˙ra ta’ Cole re©a’ sab ix-xibka bir-ras. Van Persie li sostitwixxa lil Hernandez fit68 minuta, sab ix-xibka fil˙in miΩjud sabiex ©ab iddraw ta’ 2-2 g˙al Man. Utd. Ta’ min isemmi li Cole, li ©ie misluf minn Liverpool sabiex irritorna ma’ West Ham, ilklabb li ra il-karriera tieg˙u tinbet, kien plejer fundamentali f’din il-log˙ba peress li kien hu li pprovda lil Collins bil- passes li wasslu g˙al Ωew© gowls.

SERIE A

Torino jiTilfu Çans li jirbÓu Catania u Torino ltaqg˙u f’konfront dirett fi Stadio Massimino fejn qassmu l-punti flewwel log˙ba tas-Serie A tas-sena 2013. F’din il-log˙ba t’ebda gowls, Catania kienu Ωvanta©©ati billi kienu qed jilg˙abu bi plejer inqas wara li Francesco Lodi tkeçça kmieni fit-13-il minuta. Lodi ©ie segwit mill-kowç Maran u l-President Pulvirenti ta’ Catania talli pprotestaw. Catania kellhom l-isfortuna wkoll li jfallu penalty fejn Bergessio laqat ilmimduda. Minkejja li kienu b’10 plejers biss, kienu l-Catania l-aktar perikoluΩi billi ˙olqu ˙afna çansijiet tajbin li jift˙u l-iskor. Torino tilfu ç-çans tad-deheb li jie˙du l-vanta©© minn fuq Catania fejn ftit li xejn kellhom azzjonijiet li setg˙u jwasslu sa ©ewwa xxibka.

06.01.2013

Sports

FUTBOL MALTI TAL-PREMIER: ÓAMRUN SPARTANS - MELITA 0-1

Ti˙rax il-©lieda fin-na˙a t’isfel tal-klassifika Il-Óamrun niΩlu g˙al din il-partita bilplejers kollha Maltin. Din id-deçiΩjoni waslet g˙aliex il-plejers barranin Bulgari ma kinux qed ikunu tajbin biΩΩejjed tant li Óamrun bdew din ilpartita bi 13-il punt fi ©lieda serja kontra r-relegazzjoni. Il-partita bdiet bilMelita fuq l-attakk fejn kienu perikoluΩi fil-bidu. Óamrun g˙amlu reazzjoni bl-attakkant Spiteri jkun laktar perikoluΩ. Melita jinsabu wkoll fl-istess ilma g˙ax huma qed ji©©ieldu n-na˙a ta’ isfel b’10 punti u kienu proprju huma li bi ©miel ta’ freekick ta’ Ayllom ˙adu l-vanta©© li eventwalment kien ukoll il-gowl tar-reb˙a. Fit-tieni taqsima wie˙ed kien qed jistenna li l-Ispartans kienu se jippruvaw jo˙olqu aktar u g˙al dan il-g˙an da˙˙lu lil Cassar li huwa plejer ta’ nofs il-grawnd li kapaçi jo˙loq. Spikka wkoll l-aktar plejer kbir fl-eta’, David Camilleri li fil-fatt kien ivvotat la˙jar plejer tal-partita, speçjalment fisset pieces u Grima li minkejja li kien fil-qalba tad-difiΩa sab ˙in biex jg˙in lattakk. Wara li n˙olqu xi çansijiet ma kienx hemm minn jispiççahom u dan kien in-nuqqas ewlieni li batew minnu l-ÓamruniΩi. Lejn tmiem il-partita, Óamrun kienu sfortunati meta l-gowler avversarju salva lit-tim tieg˙u u fejn ma wasalx hu kien hemm difiΩa attenta anke difiΩa li salvat ballun minn fuq il-linja fl-a˙˙ar minuti. Melita ˙adu tliet punti importanti ˙afna, la˙qu lil Óamrun fil-klassifika fejn issa aktar se ti˙rax il-©lieda finna˙a t’isfel tal-klassifika. Wara sitt minuti log˙ob, korner ta’ Terpougoff tal-Melita salva f’korner ie˙or l-gowler Curmi. Mill-korner li issa ng˙ata minn Attard, daqqa ta’ ras ta’ Tufegzic ˙abtet ma’ sieq il-lasta. Fil-15-il minuta kross ta’ Calabretta g˙al Óamrun u daqqa ta’ ras ta’ Spiteri tg˙addi ftit g˙oli. Minuta wara, korner ta’ Camilleri g˙al Óamrun u daqqa ta’ ras ta’ Grima mdawwra f’korner middifiΩa. Fit-33 minuta wasal l-uniku gowl talpartita. Freekick minn tliet kwarti talgrawnd ta’ DANIEL CABANILLAS AYLLON bil-ballun jispiçça fis-saqaf taxxibka. Wara l-mistrie˙ fil-55 minuta, waslu korner ta’ Camilleri u daqqa ta’ ras ta’ Grima bil-gowler Garcia jsalva. Fis-60 minuta, freekick ta’ Grima u g˙al darb’o˙ra Garcia jsalva g˙al Melita. Fid-79 minuta, korner ie˙or ta’ Camilleri u din id-darba Spiteri, Borg u Fenech kollha tilfu l-opportunità meta ma laqtux il-ballun u dan baqa’ sejjer

barra. Fid-90 minuta, xutt ta’ Fenech g˙al Óamrun bil-gowler Garcia jsalva f’Ωew© tentattivi. Tliet minuti fil-˙in miΩjud Óamrun kienu sfortunati li m’akkwistawx id draw meta xutt ta’ Grima kien imblukkat mid-difiΩa ta’ Melita, l-bal-

lun irritorna g˙and Grima iΩda din iddarba x-xutt ta’ dan inqala’ minn fuq il-linja minn Camacho biex Melita ˙adu t-tliet punti. ÓAMRUN S: Curmi, Fenech, Calabretta, Spiteri, Micallef (Refalo 82), Grima, Borg, Camilleri, Grech, Zerafa (Cassar 50), Azzopardi. KOWÇ: Stefan Sultana.

KLASSIFIKA PREMIERSHIP Valletta Hibernians Birkirkara Mosta Tarxien R Sliema W. Floriana Balzan Y. Qormi Hamrun S Melita Rabat A

L R D T F K 17 9 6 2 36 14 17 10 2 5 34 22 16 8 6 2 30 16 16 9 1 6 29 16 16 8 4 4 31 24 17 9 3 5 28 16 16 5 6 5 24 22 17 6 4 7 26 29 17 6 2 9 25 29 17 3 4 10 20 40 17 3 4 10 16 44 17 0 6 11 10 37

+/22 12 14 13 7 12 2 -3 -4 -20 -28 -27

Pti 33 32 30 28 28 30 21 22 20 13 13 6

MELITA: Garcia, Camacho, Tufegdzic, Gribbon, Borg, Caruana Scicluna, Micallef (M Attard 82), Martin, JP Attard, Ayllon (Lourido 86), Terpougoff (Vella Petroni 69). KOWÇ: Patxi Salinas. SKURJA: Daniel Cabanillas Ayllon (M) 33 min. PLEJER TAL-LOGÓBA: David Camilleri Óamrun Spartans. REFEREE: Chris Lautier.

L-AQWA SKORERS 1. Obinna Obiefiule 2. Michael Mifsud 3. Elton da Silva 4. Ryan Darmanin 5. Daniel Mariano Bueno 6. Ivan Woods 7. Danilo Meira Santos 8. Josè Luis Negrin 9. Abubaker Bello-Osagie 10. Pedro Calcado 11. Johnathan Conceicao 12. J P Mifsud Triganza

Mosta Valletta Balzan Floriana Tarxien R Sliema Tarxien R Rabat A Qormi Balzan B’Kara B’Kara

12 11 11 8 8 8 8 7 7 7 6 6

LOGÓOB GÓAL LUM Fil-GRAWND tal-HIBERNIANS 14.00 FLORIANA vs MOSTA 16.00 BIRKIRKARA vs TARXIEN RAINBOWS

06.01.2013

Sports

Futbol Malti tal-Premier: Valletta - Hibernians 4-1

Imwaqqfa l-˙arba tal-Hibernians

Tliet plejers g˙all-ewwel darba fit-tim ta’ Valletta, Vandelannoite, Demba u Dimech ©ew inga©©ati min˙abba lwirjiet mhux sodisfaçenti u anki g˙annuqqas fid-difiΩa tal-imwe©©a’ Borg. L-ebda plejer ©did fit-tim tal-Hibs li forsi jinsabu kuntenti b’li g˙amlu s’ issa. Is-sitwazzjoni li fiha l-Hibs riedu ja˙arbu biex ikabbru l-vanta©© quddiem u l-Valletta riedu jwaqqfuhom biex jaqbΩu huma l-ewwel. Wara ftu˙ xi ftit kwiet ming˙ajr affarijiet kbar, kienu Valletta li approfittaw min-nuqqasijiet fid-difiΩa fejn l-ewwel Dos Santos imbag˙ad Zammit millpenalty, ikkastigaw lill-leaders tal-kampjonat. Wie˙ed kien jistenna reazzjoni mill-Hibs fit-tieni taqsima fejn riedu bilfors jattakkaw aktar u ma j˙allux spazji li jistg˙u ji©u sfruttati. IΩda t-tieni taqsima bdiet b’daqqa ta’ ˙arta o˙ra g˙al Hibs meta Fenech seraq ballun lil Camilleri u bi kross sab lil Dos Santos n-na˙a opposta biex g˙amilhom tlieta u tefa lill-partitarji Beltin f’dellirju ta’ fer˙ b˙al qatt qabel dan l-ista©un. Valletta ng˙ataw penalty ie˙or meta Hibs kienu qed jg˙afsu biex inaqqsu d-distakk u Barbosa kompla kabbar ilferita bir-raba’ gowl. Hawn il-kowç Miller da˙˙al lil G.Agius u Gabriel biex jikkontrolla aktar il-log˙ba. Minkejja dak li sar tattikament, ˙add ma jista’ jwaqqaf gowl b˙al dak ta’ Bezzina talHibs li skorja l-gowl tal-bandiera. G˙aldarb’o˙ra tim li seta’ ˙arab f’ras il-klassifika twaqqaf biex it-tliet sfidanti, Valletta, Hibs u B’Kara jibqg˙u qrib xulxin, qishom tliet i˙bieb flok tliet avversarji. Fis-16-il minuta, Valletta kellhom xutt ta’ Fenech li l-gowler Muscat salva ming˙ajr wisq diffikultà. Fl-24 minuta freekick ta’ Dos Santos u daqqa ta’ ras ta’ Dimech bid-difiΩa tal-Hibs tikklerja. Ûew© minuti wara freekick ie˙or din

id-darba g˙al Hibs mog˙ti minn Cohen u l-gowler Belti, Cini jsalva f’darbtejn. Fil-35 minuta ç-Champions jift˙u liskor. Kross ta’ Zammit, il-gowler Muscat ˙are© biex isalva iΩda ma Ωammx il-ballun li ©ie g˙and Soares li ma kklerjax biex da˙al DENNI DOS SANTOS u mill-qrib tefa’ fix-xibka. Appena g˙addew tliet minuti, fit-38 minuta Valletta rduppjaw. Soares Ωbalja g˙al darb’o˙ra fejn din id-darba waqqa’ lil Dos Santos fil-kaxxa u b’hekk ikkommetta penalty li IAN ZAMMIT skorja mill-11-il metru. Hibs bdew it-tieni taqsima b’˙asda o˙ra meta fis-47 minuta soffrew it-tielet gowl. Fenech seraq ballun fuq ix-xellug lil Camilleri, tefa’ kross preçiΩ g˙and DENNI DOS SANTOS li millqrib g˙eleb lil Muscat g˙al 3-0. Fis-66 minuta kross ta’ Failla g˙al Hibs u daqqa ta’ ras ta’ Camilleri kienet imblukkata, ballun g˙and Kardeck li tefa’ l-ballun lura g˙an-nofs iΩda Lima ma laqatx il-ballun u ç-çans intilef. Fit-72 minuta aktar inkwiet g˙alPawlisti. Camilleri waqqa lil Zammit fil-kaxxa biex ir-referee ordna t-tieni penalty tal-partita favur il-Valletta. WILLIAM BARBOSA ma falliex biex g˙amel l-iskor 4-0 b’xutt b’sa˙˙tu g˙arrokna tax-xibka. Ûew© minuti wara, Valletta g˙al ftit m’g˙amluhomx 5-0 meta d-daqqa ta’ ras ta’ Fenech ˙abtet mal-lasta. Fit-82 minuta korner ta’ G.Agius li Failla bir-ras dawwar g˙al korner bilballun i˙okk mal-lasta b’periklu kbir t’ awto gowl. Fis-86 minuta l-gowl ta’ konsolazzjoni tal-Hibs. Xutt sabi˙ minbarra l-kaxxa tas-sostitut JOHANN BEZZINA, spiçça fir-rokna tax-xibka g˙al skor finali ta’ 4-1. VALLETTA: Cini, Caruana, Vandelannoite, Fenech (E

Agius 87), Azzopardi, Briffa, Dimech, Dos Santos (Gabriel 73), Barbosa, Zammit (G Agius 73) Demba.KOWÇ: Mark Miller HIBS: Muscat, Camilleri (Pisani 75), Soares, Kristensen, Levniac, Cohen (Bezzina 70), Lima, Dos Santos, Failla, Pulis, Farrugia (Nwoko 53)KOWÇ: Michael Woods

SKURJAW: Denni dos Santos, Valletta, 35 min u 47 min, Ian Zammit, Valletta, pen 38 min, William Barbosa Valletta, pen 72 min, Johann Bezzina Hibernians 86 min. PLEJER TAL-LOGÓBA: Denni dos Santos Valletta. REFEREE: Adrian Azzopardi.

06.01.2013

A˙barijiet

Telf Ta’ fondi kawÛa Ta’ permess mgÓaÌÌel lil Ûaren Meta kien se jin˙are© il-permess ta’ Ûaren Vassallo ©imag˙tejn ilu, TM kienet qalet li lesta til˙aq ftehim malapplikant biex dan jibda jikri lparke©© tal-Park and Ride g˙all-uΩu tal-klijenti tal-kumpless, u dan peress li kien hemm nuqqas ta’ parke©© adegwat. IΩda jidher li meta g˙amlet dan, TM da˙let fi sqaq li issa diffiçli biex to˙ro© minnu. Dan g˙aliex meta TM offriet li tikri l-parke©© tag˙ha tal-Marsa, liema parke©© kien parzjalment iffinanzjat minn fondi Ewropej, din kienet qed tmur kontra r-regolamenti Ewropej li jorbtu lill-benefikanti tal-fondi b’çertu kundizzjonijiet, fosthom li l-iΩvilupp iffinanzjat minn fondi Ewropej ma jintuΩax mill-privat. Il-permess tal-kumpless kummerçjali li ˙are© g˙al Ûaren jinkludi swali g˙all-funzjonijiet, supermarket u numru ta’ ˙wienet o˙ra, garden centre, uffiççji, im˙aΩen u parkeg© ta’ ftit inqas minn mitejn karozza. Skont ilkalkoli tal-MEPA il-parke©© disponibbli ma kienx suffiçjenti, iΩda TM insistiet li dawn kienu biΩΩejjed anke fl-iktar ˙inijiet beΩlin, u li madwar 350 klijient li jutilizzaw is-swali setg˙u jipparkjaw fil-Park and Ride tal-Arriva billi din tibda tinkera millapplikant g˙al dan l-iskop. Sorsi ta’ min jorbot fuqhom qalu lil din il-gazzetta li dan il-fjask ta’ TM

probabbilment li se jissarraf fit-telf ta’ mijiet ta’ eluf ta’ Ewro f’fondi Ewropej, bil-konsegwenza li dawn issa se jkollhom jin˙ar©u minn fondi pubbliçi. JirriΩulta li b’kollox dan ilparke©© kien ©ie jiswa madwar 850,000 Ewro. Jidher li sa ftit jiem ilu TM kellha wkoll billboard li jg˙id li lparke©© kien ©ie ffinanzjat mill-UE permezz tal- European Regional Development Fund (ERDF). Il-Kelliem Laburista g˙all-Ippjanar u l-IΩvilupp RODERICK GALDES qal lil din il-gazzetta kif l-uffiçjali ta’ TM li ˙adu din id-deçiΩjoni issa jinsabu ppanikjati g˙aliex indunaw li r-regolamenti ma jippermettux li l-parke©© li g˙alih ing˙ataw fondi Ewropej jintuΩa minn entità privata, kif iddeçidiet li tag˙mel TM b’nuqqas kbir ta’ trasparenza. Huwa sa˙aq li dan juri l-mod kif il-MEPA u TM injoraw il-˙ti©ijiet marbuta mal-ippjanar tat-traffiku u lparke©© f’din iΩ-Ωona biex l-iΩvilupp ta’ Ûaren Vassallo jkun akkomodat ta’ malajr, ming˙ajr ma ttie˙du lprekawzjonijiet neçessarji g˙all-problemi li huma evidenti f’din iΩ-Ωona. Galdes sostna li l-permess kien in˙are© bil-kundizzjoni li TM tipprovdi parke©© lill-applikant, u g˙alhekk huwa diffiçli biex TM issa tirtira lkunsens tag˙ha sabiex il-parke©© talMarsa jintuΩa mill-privat.