De Karavaan november 2012

De Karavaan Tijdschrift voor duurzaam reizen en vrije tijd

november 2012

BelgiĂŤ - Belgique P.B. - B.P. 2099 Antwerpen X B / 87

Karavaan vzw Geerdegemvaart 96 - 2800 Mechelen (afz.)

Tl 015 40 75 80 - F 015 40 75 89 info@karavaan.be - www.karavaan.be

Verschijnt 5 maal per jaar.

Niet de 2de, 4de, 6de, 7de, 9de, 10de, 12de maand.

P409329

THEMA

Verre Westen Duurzaam reizen Van sofa naar sofa: CouchSurfing als levensstijl Actualiteit Groene ridder in het Witte Huis + tunnel people Reisverhaal in beeld USA Zuidwest go west Emigreren kan je leren?

6

8

16

ecofestival: Burning man

couchsurfing als levensstijl

Emigreren kan je leren?

Ieder jaar wordt er in de Black Rock Desert in Nevada een experimenteel en zelfvoorzienend festival gehouden: no spectators, only participators..

Sinds enkele jaren zit CouchSurfing – letterlijk: sofa surfen – stevig in de lift en kunnen we spreken van een echte hype.

Enkele Belgen die de stap waagden vertellen over hun ‘migratieavontuur’ en geven meteen ook wat tips.

reisfoto canada newfoundland

4

De rotsachtige kust van Newfoundland heeft heel wat natuurpracht te bieden.

karavaan-agenda informatie over Karavaan13 Alle activiteiten en Minitrips.

Focus: Bal Mondial en Landencocktail.

actualiteit: groene ridder + tunnel people er na de Amerikaanse 14 Komt verkiezingen een groene rid+ der in het Witte Huis? de gokstad Las Vegas 20 Onder ligt een verborgen stad.

Colofon Cover: Fenna Callens - Medewerkers: De begeleiders van Karavaan vzw - Samenstelling en eindredactie: Sarah Trappeniers - Vormgeving & Lay-out: Sarah Trappeniers en Kris Sobry - Druk: Drukkerij Lithos, Wommelgem - Papier: Cyclusprint, gerecycleerd en chloorvrij - Verantwoordelijke uitgever: Gerd Vertommen, Geerdegemvaart 96, 2800 Mechelen.

2

Met de steun van

VOORAF

Goeie reis!

Voor de meesten ligt het reizen dit jaar al achter de rug, of misschien heb je nog iets gepland? Maar ieder van ons heeft het al zo vaak iemand toegewenst of heeft het zelf al vaak te horen gekregen. Bij het recente nieuws over een busongeluk in Jordanië met vier Belgische doden, werd ik onwillekeurig onge-

22

rust. Ken ik iemand die naar Jordanië op reis is? Zijn er begeleiders op weg?

Hoe meer je reist, hoe meer reizigers je kent, hoe groter de kans lijkt te zijn dat… Misschien kende iemand van jullie één van de slachtoffers, of misschien ook niet.

Het voerde me even terug naar die momenten dat reizen hachelijker was dan ik graag had gehad. Bijvoorbeeld die nacht, een kleine drie jaar terug, toen we ‘s nachts over diezelfde Desert Highway terug reden van Aqaba naar Amman. Al mijn deelnemers lagen te slapen, maar dat lukte me niet want ik had niet het grootste vertrouwen in mijn chauffeur. En even later bleek dat we niet terug naar huis konden vliegen want een IJslandse vulkaan maakte het

reisverhaal USA zuidwest Van Las Vegas, nationale parken tot San Francisco.

Een boeiende reis voor wie houdt van uitersten, aldus reisbegeleider Marc Geerts.

luchtruim boven Europa onveilig.

Maar ik weet ook dat mijn ouders er niet altijd gerust op zijn geweest, de aankondiging van een trip naar Iran kwam niet goed aan. En dan hebben ze gelukkig niet te veel weet van al die bergpassen in de Himalaya waar je met de bus langs de rand van het ravijn passeert, een ravijn waarin geregeld buswrakken te bezichtigen zijn.

Als bestemmingsverantwoordelijke heb ik ook meer dan eens gevloekt als bleek dat Buitenlandse Zaken mijn bestemming niet meer veilig genoeg vond, of toen ik zelf door de Chinese overheid werd tegengehouden omdat Tibet

10x new york + met de camper down under serveert je 10 x New 26 Joker York voor beginners tips.

Joker-medewerkster Griet reisde in 2011 met de camper door Zuid-Australië.

voor hen, of de Tibetanen, minder veilig was geworden.

Gelukkig heb ik tot hiertoe nog maar een klein accidentje voor gehad, zoals zovelen tijdens het skiën…

Je hoeft van dat alles geen schrik te krijgen van reizen. En ik gooi me zo dadelijk hier in Antwerpen ook weer met mijn fiets tussen het drukke verkeer, hobbelend over de kasseien en tussen de tramsporen…

Maar bedenk de volgende keer wanneer iemand je een goeie reis wenst, dat het vaak een zeer oprechte wens is en niet zomaar een uitdrukking.

Voor binnenkort of voor wat later: een goeie reis!

Tom

3

Reisfoto

rotskust newfoundland De foto: door Koen Jaeken

juli 2012

De rotsachtige kust van Newfoundland heeft heel wat natuurpracht te bieden, zoals hier in St.-Brides.

Je hoeft geen ware vogelspotter te zijn om onder de indruk te raken van de kolossale zwermen vogels die druk af en aan vliegen om hun jongen te voederen. De aanwezigheid van enkele duizenden vogels omringt deze rotsen met een hels kabaal. Indrukwekkend om horen en zien.

Newfoundland heeft vaak ‘four seasons in one day’, waardoor je op eenzelfde plek op verschillende tijdstippen heel andere indrukken kan opdoen. Denk maar aan het spotten van een walvis met op de achtergrond een eenzame rots gehuld in een dik pak mist.

Newfoundland is de bestemming bij uitstek voor al wie wil genieten van de natuur in zijn puurste vorm. De stille en weidse landschappen zijn uniek en laten je niet onberoerd.

4

“Is it possible to feel at the same time lost and found?” is dan ook een terechte vraag die men zich in Newfoundland stelt.

Tijdens een fikse wandeling beleef je het landschap ook echt. Als je de top letterlijk bereikt is het uitzicht steeds belonend en de stilte overweldigend.

De lokale bevolking vertelt je met plezier hun eigen verhaal. Wie het eiland heeft bezocht weet dan ook dat je Newfoundland moet uitspreken zoals je “understand” zegt.

En dat is ook wat je doet na een avontuurlijke reis op dit eiland: Understand Newfoundland !

Oproep: Heb jij ook een schitterende reisfoto met een leuke anekdote?

Laat het zeker weten aan sarah.trappeniers@karavaan.be.

Misschien staat jouw foto wel in een volgende editie van De Karavaan?

5

ecofestival

burning man

6

Op enkele dagen tijd wordt er een compleet geïsoleerde stad van 50 000 mensen opgebouwd: Black Rock City, een experimentele samenleving van radicale zelfuiting en radicale voorziening. De stad is onderverdeeld in verschillende straten en groepen, vaak met eigen thema’s.

Het motto van de festivalweek luidt: “No spectators, only participators!”

Burning Man focust zich niet op een bepaald onderwerp zoals kunst of muziek: alles kan en alles mag. Iedereen kan zichzelf uiten in waar hij of zij het beste in is. Iedereen, dat zijn zij

die zich de toegangsprijs (een ticket kost 200 tot 300 EUR) kunnen veroorloven, ongeacht ras of afkomst.

Deelnemers moeten wel zelf voor voedsel en een slaapplek zorgen. Het is de bedoeling dat mensen worden aangespoord elkaar te helpen zoals in een gemeenschap. Ruilhandel slaat de klok, want geldtransacties zijn verboden (behalve bij enkele verkoopkraampjes).

Hoofddoel van dit festival: mensen zijn vrij zichzelf te uiten met wat ze maar willen. Burning Man laat je niet toe om enkel als toeschouwer aanwezig te zijn, maar verplicht je om te participeren, en dit is misschien waar het wél om draait tijdens de festivalweek: het zijn van een ‘Burner’.

Foto’s: Katrien Dons

Het is blijkbaar erg moeilijk om het evenement uit te leggen, als je zelf nog niet aan hebt deelgenomen. De organisatoren vergelijken het met een kleur uitleggen aan een blinde.

Foto’s Flickr : Extramatic

Ieder jaar wordt er in de Black Rock Desert in Nevada een experimenteel en zelfvoorzienend festival gehouden: Burning Man. De startdag is steeds op maandag voor de Amerikaanse dag van de arbeid (Labour Day) en eindigt op de dag van de arbeid zelf.

Burning Man is zo genoemd omdat het evenement eindigt met het verbranden van de Wicker Man.

De regels tijdens het evenement zijn beperkt en dienen vooral om het festival in goede banen te leiden, zonder daarbij de vrijheid van de deelnemers weg te nemen. Op het terrein werd het autoverkeer aan banden gelegd sinds 1997, door het grote aantal bezoekers begonnen er gevaarlijke situaties te ontstaan.

Je mag je nu enkel ecologisch verplaatsen met een fiets of een zelf in elkaar geknutseld voertuig. Ook heel belangrijk: bij het vertrek moeten de deelnemers het terrein weer schoon achterlaten onder de leuze: “Leave no trace�.

Het hoogtepunt van het festival is de zaterdag voor Labour Day: het verbranden van de Wicker Man. Een twaalf meter hoge houten man, letterlijk dus de Burning Man. Burning Man vindt volgend jaar plaats van 26 augustus tot 2 september 2013.

Meer info: www.burningman.com

7

VAN SOFA NAAR SOFa

Foto: CouchSurfing

duurzaam reizen

CouchSurfing als levensstijl Ooit al eens wakker geworden op de sofa van een gastvrije Mexicaan, interessante levensverhalen gedeeld met een Canadees of ontbeten met een Vietnamees? Sinds enkele jaren zit CouchSurfing – letterlijk: sofa surfen – stevig in de lift en kunnen we spreken van een echte hype.

Wereldwijd stellen mensen hun huis open voor wildvreemde gelijkgestemden om op een duurzame en verantwoorde manier te reizen. Via het sociale netwerk CouchSurfing logeren zij gratis op de sofa, het logeerbed of op de vloer van de gastheer. Niet het gratis overnachten staat centraal, maar wel het grensverleggende contact met de lokale bevolking, het vertrouwen in het goede van de mens en de internationale gastvrijheid. Maar is het concept wel degelijk zo vernieu-

In de eerste plaats is vooral de avontuurlijke reiziger in deze vorm van reizen geïnteresseerd, maar ook gezinnen met kinderen en 50-plussers voelen zich meer en meer geroepen.

8

wend? En kunnen we spreken van een duurzame vorm van reizen?

De oorsprong van een lumineus idee De non-profit vereniging CouchSurfing zag in januari 2004 het levenslicht en heeft sindsdien alleen maar aan populariteit gewonnen. Met meer dan 2,7 miljoen geregistreerde leden (waarvan meer dan 21 000 Belgische) en met meer dan 3 miljoen succesvolle ‘surfings’ in 250 verschillende landen torent het succes van het sociale netwerk ver boven de andere gelijkaardige organisaties uit.

De oprichter, de Amerikaanse Casey Fenton, kwam op de proppen met het idee toen hij zelf tijdens zijn reis naar IJsland op zoek was naar een gratis onderkomen. Hij stond versteld van de grote hoeveelheid positieve

door Rani Thoon

reacties die hij kreeg van de IJslandse jongeren en stichtte daarom de internationale sofasurfgemeenschap.

Eigenlijk bestaat CouchSurfing al veel langer dan vandaag, maar dan onder een andere vorm en een andere naam. In het begin waren er de sprekers van het ‘Esperanto’, de kunsttaal die samen met de communicatie de verstandhouding tussen de verschillende mensen in de wereld moest helpen verbeteren. Daarvoor heeft Tejo, de jeugdafdeling, een soort paspoort ontwikkeld voor de Esperanto-sprekers om gebruik te kunnen maken van het internationaal netwerk aan gastadressen. Zo konden zij terecht bij de (bijna) gratis slaapplaatsen.

De groep mensen die werd aangesproken door deze organisatie bleef

echter te beperkt en al kort ontstonden er verschillende andere verenigingen met dezelfde doelstellingen: gratis onderdak aanbieden aan gelijkgezinden wereldwijd en streven naar wereldvrede. Zeker bij de naoorlogse organisatie “Servas”, letterlijk: wij dienen, stond het bevorderen van het persoonlijk contact tussen verschillende individuen hoog in het vaandel.

Nog steeds blijft er een echo hangen van dit allereerste idealistisch vredeidee dat tot op de dag van vandaag weerklinkt in de slogan van de sofasurfers zelf: “Verbeter de wereld, één sofa per keer.”

zich aangesproken voelt om eens op de sofa van een wildvreemde te gaan slapen en unieke ervaringen te delen.

De CouchSurfer is over het algemeen iemand die open staat voor de ander, gemakkelijk in de omgang en bereid om berekende risico’s te nemen. Zoals ook Dr. Albert Benschop beweert, is CouchSurfing dus niet voor iedereen weggelegd. Wel kunnen we uit de statistieken concluderen dat wat eerst slechts een hype bleek te zijn, meer en meer aan het uitgroeien is tot een blijvende vorm van toerisme.

Maar kunnen we ook wel van duurzaam reizen spreken?

Nadien volgden nog enkele andere organisaties zoals Stay4free, Hospex, Global Freeloaders en Hospitality Club die later ook als inspiratie dienden voor het huidige CouchSurfing en zo evolueerde van een idee dat al veel langer bestond naar een echte hype.

Duurzaam op weg

Doorbreken van het imago In de eerste plaats is vooral de avontuurlijke reiziger in deze vorm van reizen geïnteresseerd, maar ook gezinnen met kinderen en 50-plussers voelen zich meer en meer geroepen.

Het is dan ook de bedoeling van de organisatie om het imago te doorbreken en meer mensen proberen te bereiken. Uit statistieken van 2011 blijkt dat de gemiddelde leeftijd van de sofasurfer 28 jaar is, waarbij de grootste categorie valt tussen 18 en 24 jarigen (35,6%) op de voet gevolgd door de categorie 25 tot 29 jarigen (34%), bij de 50-plussers zien we stilletjes aan een stijgende trend met iets meer dan 3% van de leden.

Hieruit blijkt dat zowel jong als oud

Als we CouchSurfing beschouwen als een duurzame vorm van reizen dan is dat vooral omdat de lokale bevolking hier centraal staat en als tussenpersoon fungeert tussen de reiziger en de te verkennen omgeving. In de meeste gevallen reist de CouchSurfer alleen (of met twee) wat ervoor zorgt dat de ontmoetingsdrempel met de lokale bevolking veel lager ligt dan bijvoorbeeld bij mensen die verblijven in een hotel en geen direct contact hebben met de lokale inwoners. Daardoor zal de CouchSurfer dusdanig sneller kunnen integreren dan de massatoerist waar men bijvoorbeeld als een horde olifanten van een cruiseschip komt gedenderd om in één oogwenk de belangrijkste bezienswaardigheden op te slaan op de lens van de camera en dan vliegensvlug weer het schip op te gaan, óp naar de volgende bestemming.

De gastvrijheid en het vertrouwen krijgen de hoogste prioriteit bij CouchSurfing. Dankzij feedback van de

Foto: Joyce Lambrechts

Foto: Mieke Claeys

sofasurfers, de positieve reacties en de verificatie van de profielen als controlemechanisme is de veiligheid van de reiziger én de gastheer grotendeels gewaarborgd hoewel deze manier van reizen altijd enige vorm van risico zal inhouden. De webbeheerders hebben hiervoor ook een gebruikshandleiding opgesteld die als leidraad dient voor alle CouchSurfers. Zowel voor de reiziger als voor de lokale bevolking is dit een meerwaarde voor de reis.

“Bij CouchSurfing staat de lokale bevolking centraal. Ze fungeren als tussenpersoon tussen de reiziger en de te verkennen omgeving.”

Foto: Anneleen Duyols

9

“Het heruitvinden van het werkwoord ‘reizen’ zorgde ervoor dat de nieuwe reiziger geboren werd.”

Foto: Glen Brosens

Economische stimulans Een ander groot voordeel bij CouchSurfing is dat de reiziger kan vertrouwen op de kennis van de lokale inwoner. Zo verken je de stad op een authentieke manier en kom je terecht op unieke plaatsen die niet vermeld staan in de Lonely Planet of die nog niet bekend zijn bij de overgrote meerderheid van de toeristen. Door een lokale natuurgids onder de arm te nemen, ’s avonds gezellig na te keuvelen in een lokaal restaurantje en nadien terug te keren met het openbaar vervoer krijgt de plaatselijke economie een extra boost. Bij veel hotelketens stroomt het leeuwendeel van de inkomsten immers terug naar het land van oorsprong en blijft er bitter weinig over voor de lokale economieën of met andere woorden voor ‘de kleine boer’. Hoewel dit niet veralgemeend kan worden.

Aandacht voor het milieu

te verkennen. Bij de keuzes die we maken gaan ook een aantal factoren meespelen: de veiligheid, het comfort en onze verwachtingen. Dit kan bij elk individu anders zijn waardoor ook de duurzaamheid verschilt ten opzichte van de natuur en het milieu.

De andere zijde van de medaille Aan alle goede dingen zijn er ook minder positieve kanten, zo ook bij CouchSurfing. In het algemeen zijn de uitgaven van een CouchSurfer beperkter, wat de low budget reiziger aantrekt, aangezien het logement op zich al gratis aangeboden wordt.

Volgens Dr. Albert Benschop wordt het totale reisbudget van een periode van 2 tot 4 weken zo met de helft teruggebracht. Daardoor is de extra stimulans aan de lokale economieën minder groot. Daarnaast is zo’n 35% van de leden jonger dan 24 jaar en zij geven in het algemeen ook minder uit op reis dan bijvoorbeeld 50-plussers

Het gebeurt vaak dat hotels worden gebouwd op zeer aantrekkelijke, maar fragiele omgevingen. Door te verblijven in een huiselijke omgeving van de reeds inwonende bevolking zouden er minder ecosystemen verloren gaan. Bijvoorbeeld in een berggebied moet de grote diversiteit aan fauna en flora wijken voor nieuwe hotelprojecten voor het toerisme waardoor het ecosysteem verstoord kan worden en de lokale bevolking hieronder komt te lijden. Idealiter zou zijn: samenwerken aan een duurzame oplossing. Een ervan zou CouchSurfing kunnen zijn.

Daarnaast rust er ook een eigen verantwoordelijkheidszin bij de moderne reiziger om bewuste keuzes te maken die duurzaam zijn voor het milieu.

Een voldoening gevende wandel- of fietstocht in plaats van bijvoorbeeld een quad te huren om de omgeving

10

Foto: Annelies Cauberghs

die waarschijnlijk toch iets meer zullen spenderen.

Daartegenover staat dat ook ‘All-Inclusive hotels’ steeds meer aandacht besteden aan het milieu: langer gebruik van de handdoeken, besparing van elektriciteit via een elektrische sleutel, het aanleggen van zonnepanelen en nog vele andere initiatieven die meehelpen aan het verbeteren van het milieu op een grootschaliger niveau dan de CouchSurfer.

Ruimte voor groei en verbetering Als reiziger was men vroeger meer aangewezen op het commerciële aanbod en bestond er geen overkoepeld netwerk voor een alternatieve, verantwoorde manier van reizen waarbij waardevolle contacten met de lokale bevolking niet eens aan bod kwamen. Het heruitvinden van het werkwoord ‘reizen’ zorgde ervoor dat de nieuwe reiziger geboren werd. Zij

die op zoek gaan naar authenticiteit en pure ontmoetingen met de lokale bevolking. Zij ijveren voor verbetering van de verstandhouding tussen verschillende volkeren en culturen met wederzijds respect en waardering voor elkaar.

De trend is zo in opmars dat zelfs de reisagenten deze manier van reizen stimuleren om hun visie op duurzaam reizen te versterken. Zoals Wiet

Proesmans van Atlas Reizen het formuleert: “Het lijkt wel of we hiermee onze eigen winkel tegenspreken, maar de baseline van CouchSurfing ligt heel dicht tegen deze van ons, en raakt dus ons reizigershart”.

Don George, een vaste columnist van Lonely Planet, het verwoordt: “Je wereld is zo groot als je ervaringen en je fantasie, en groeit met je mee naarmate jij groeit”.

We kunnen Couchsurfing als dusdanig duurzaam noemen mits enkele minder positieve aspecten, maar ruimte voor ontwikkeling en verbetering is er altijd in overvloed. Of zoals

Foto: Jan Verstraeten

Bronvermelding: Artikels • Surfing the World Wide Couch; Penelope Green, New York Times, 20 september 2007 • Slaap jij deze nacht maar in mijn zetel, vreemdeling; Ilse Degryse, De Standaard, 5 februari 2008 • Gratis slaapplekken; Filip D’Huyvetter, Wegwijzer, oktober 2008, n° 166 • Slaap eens op de sofa bij Hadewijch; Bart Huysentruyt, Het Laatste Nieuws, 20 januari 2009 • Gezin zet zetel gratis klaar; Chris Van Rompaey, Gazet Van Antwerpen, 9 april 2009 • Gratis logeren op de sofa; Kim Clemens, Het laatste Nieuws, weekend 18 & 19 juli 2009 • Adventures in Couch Surfing; One Sojourney’s Truth; Cody Kittle, 15 februari 2011

Boek Van hier naar nergens met Lonely Planet; Don George, Lonely Planet Publications Pty Ltd., 2006

You Tube • Sleeping With Locals (Couch Surfing); 2008, 3:36 min.

• What is CouchSurfing; 2009, 2:17 min.

Websites • http://www.couchsurfing .org • http://www.couchsurfing.org/statistics. html • http://www.sociosite.org/couchsurfing. php • http://www.spottedbylocals.com/blog/ berlin-on-wisdom-friendship-and-couchsurfing/ • http://www.nytimes.com/ • http://www.duurzaam-reizen.nl/Page. asp?menu=Leakage • http://www.atlasreizen.be/couchsurfinggastvrijheid-de-wereld-rond/

Dit artikel werd geschreven in het kader van onze tweejarige opleiding reisbegeleider. De kandidaatreisbegeleiders krijgen tijdens hun opleiding een schrijfopdracht met als thema duurzaam reizen. Het is de bedoeling dat ze zich verder verdiepen in het thema ‘duurzaamheid’, zodat ze hiertegenover een gezonde en kritische houding aannemen. Tevens leren ze omgaan met de grote hoeveelheid informatie die voorhanden is rond dit thema. ‘Van sofa naar sofa, CouchSurfing als levensstijl’ is een interessant artikel en dat levert een plaatsje op in ons magazine. Wil je meer informatie over de opleiding? Surf naar www.karavaan.be

11

27 ste editie

LANDENCOCKTAIL BEURS OVER AVONTUURLIJKE REIZEN

e to-fac Face-ver meer info oan 100 n d minge bestem Stel je vragen aan ervaren reisbegeleiders

Cocktail & wereld s se hapjes

iVoor reizalle n a gers v en leeftijd

zondag 27 januari 2013

Centraal Station van Antwerpen van 11u tot 18u Inkom: 4 € – Karavaan- & CJP-leden: 2 €

www.joker.be/landencocktail Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

in samenwerking met:

12

Beleef bestemmje nu al dan ing k foto’s e zij reisverha n len

Kom alle weten ovesr te groepsreiz de van Jokeren

AGENDA

Karavaan-agenda

www.karavaan.be

Alle informatie over Karavaanactiviteiten en Minitrips vind je op www.karavaan.be onder ‘Agenda’.

30 november www.karavaan.be

Fotoavond/praatcafé ‘Out of Africa’ (Mechelen)

24 - 26 november www.karavaan.be

Minitrip: The last post (Poperinge) Uitkijkend naar de 100ste verjaardag van de Grote Oorlog, gaat Karavaan de fijnste plekjes in de Westhoek verkennen. Te voet gaan we op zoek naar soldatenkerkhoven en genieten we van de geweldige landschappen. Streekbieren en -wijnen proeven, een bezoek aan The Last Post en het vernieuwde Flanders Fields museum staan ook op het programma. Wie weet vinden we wel de geheime commandopost?

24 november

www.karavaan.be

Bal Mondial (Hangar29 Waagnatie, Antwerpen) Bal Mondial dat is de jaarlijkse afspraak voor alle Joker-reizigers en echt alle redenen zijn goed om met je (reis)vrienden te komen feesten! Karavaan en Joker nodigen je graag uit op het enige feestje in België dat je een instant reisgevoel bezorgt. Zowel op als naast de dansvloer is er dit jaar heel wat te beleven. Zo wordt de winnaar van de Joker filmpjeswedstrijd bekend gemaakt en krijg je ook een exclusieve preview van het nieuwe reisaanbod van Joker. En ook niet onbelangrijk: we verhuizen naar een nieuwe locatie en bieden vanaf dit jaar een dinner+dance formule aan!

Toegang is gratis voor Karavaan-leden en Jokerreizigers van 2012!

Waar en wanneer? Hangar29 Waagnatie (Antwerpen) vanaf 21u00 tot 3u30.

‘Out of Africa’ in het spoor van Sjony Redford: Kakamega regenwoud, Longonot vulkaan, ‘big five’ van Lake Nakuru & Maasai Mara, Old Town Mombasa annex ‘chill on the beach’, ... Het wordt een avondje genieten van de foto’s en het verhaal van de Joker-reis van Johan Kempenaers.

29 december - 1 januari www.karavaan.be

Minitrips met Oudjaar!

Tijdens de overgang van oud op nieuw bieden we weer enkele toffe minitrips aan! Hou onze site in het oog voor meer info en schrijf je snel in, want deze winterse minitrips zijn erg populair.

27 januari Landencocktail (Centraal Station, Antwerpen) Op zondag 27 januari 2013 organiseert Karavaan in samenwerking met Joker een reisbeurs waar ervaren reisbegeleiders en medewerkers van Joker graag uitleggen wat reizen met Joker precies inhoudt. Heb je een reis gevonden binnen het aanbod van Joker maar ben je nog niet helemaal overtuigd? Verzamel al je vragen en kom langs aan de infotafel van jouw droombestemming! Eén van onze begeleiders legt je dan haarfijn uit hoe deze reis in elkaar zit. Wil je nog meer reissfeer opsnuiven, dan zijn er de vele reisvoorstellingen en workshops.

Toegangsprijs: € 4 — Karavaan- & CJP-leden € 2 Waar en wanneer? Centraal Station (Antwerpen) van 11u00 tot 18u00.

Meer info: www.joker.be/landencocktail

13

Foto’s Flickr: Torgugick en DonkeyHotey

actua

Groene ridder in het Witte Huis Op 6 november kennen we de uitslag van de presidentsverkiezingen. Kan Barak Obama de presidentsstoel in het Witte Huis nog een beetje langer warm houden? Of zal Mitt Romney voortaan de plak zwaaien? Beide kandidaten springen haasje over in de peilingen en daarbij mogen ze zeker de onbesliste kiezers niet uit het oog verliezen.

De opwarming van de aarde is een belangrijk thema voor Amerikanen die nog niet weten of ze voor Obama of Romney gaan stemmen. Dat blijkt uit onderzoek van de Yale-universiteit van september 2012.

Het onderzoek toont aan dat 11 procent van de Amerikaanse kiezers nog niet weet voor wie ze op 6 november zullen stemmen. Zowel voor klimaat als milieu gerelateerde thema’s leunen de onbesliste kiezers veel dichter aan bij de Obama-kiezers dan bij de Romney-stemmers aldus het Yale Project on Climate Change Communication, een afdeling van de Yaleuniversiteit die onderzoekt hoe het publiek kijkt naar de klimaatwijziging.

duidelijk van de Romney-stemmers: daarvan gelooft minder dan de helft (45 procent) dat de aarde opwarmt.

Een op de drie zegt dat er geen opwarming is.”

Een ruime meerderheid van de onbesliste kiezers (65 procent) denkt dat de klimaatwijziging door de mens is veroorzaakt, terwijl 50 procent van de Romney-stemmers denkt dat dit komt door natuurlijke veranderingen in het klimaat.

Mr Change vs Romney Hood Acht op de tien onbesliste kiezers gelooft dat de opwarming van de aarde een feit is, nauwelijks 3 procent gelooft dat niet. “Dat is sterk vergelijkbaar met de Obama-kiezers: 86 procent en 4 procent”, aldus de vorsers.

“De onbesliste kiezers verschillen

14

Voor de Amerikaanse kiezers is de opwarming van de aarde niet het allerbelangrijkste thema op 6 november, maar doorslaggevend is het zeker wel, althans bij de Obama-kiezers (75%) en de onbesliste kiezers (61%).

Bij de Romney-stemmers gaat het slechts over 32 procent.

Niet onbelangrijk in het hele verkiezingscircus is het standpunt van de republikeinen (kamp Romney) en dat van de democraten (team Obama) over de opwarming van de aarde, want dat ligt mijlenver uit elkaar…

Absurde veronderstellingen “Het is niet te laat om erger te voorkomen”, zeggen wetenschappers, “maar we zijn in het kritieke stadium beland. Er is geen weg terug, maar we kunnen de opwarming wel nog beperken. ” Vijf na twaalf dus! Hoog tijd dat iedereen die de lakens uitdeelt op deze planeet eindelijk knopen doorhakt. Dat zou je toch zeker verwachten van de Amerikaanse presidentskandidaten?

Klimaatverandering is één van de vele

Klimaatspolitiek is de grootste mislukking van Obama en dat heeft hij helemaal aan zichzelf te danken, simpelweg door zijn beloften niet na te komen.

dossiers waarover Mitt Romney door de jaren heen – en naarmate dat zijn presidentiële ambities harder gingen jeuken – zijn kar heeft gekeerd. Toen hij gouverneur was, geloofde hij erin.

Nu niet meer.

Logisch, want net als abortus en vuurwapenbezit is niet in de klimaatverandering geloven een standpunt waar elke Republikeinse kandidaat zich achter moet scharen. Doet hij dat niet, dan wordt hij weggestemd in de voorverkiezingen van zijn partij en is hij zijn baan kwijt.

De Republikeinse partij vindt wetenschap verdacht en feiten een linkse samenzwering. Daaruit vloeien absurde veronderstellingen: vrouwen hebben een biologisch afweermechanisme dat ervoor zorgt dat ze niet zwanger kunnen raken als ze verkracht worden, dat dinosaurussen zesduizend jaar geleden samen met mensen op aarde rondliepen of dat klimaatverandering boerenbedrog is.

komen. Hierdoor moet hij inboeten op populariteit en imago, waardoor meer en meer Amerikanen twijfelen aan de politieke capaciteiten van hun president.

Het zijn diezelfde Amerikanen die nu voor een zware keuze staan. De kiezers kunnen stemmen voor een kandidaat die niet gelooft in de opwarming van de aarde en dweept met zijn groots energieplan waarbij er enkel over fossiele brandstoffen gesproken wordt, maar waar er met geen woord over de gevolgen wordt gerept. Of de kiezer kan zijn stem geven aan iemand die het thema wel op zijn agenda heeft staan, maar waar het overgaan tot concrete actie ontbreekt.

zingscampagne in de VS, het land met de grootste CO2-uitstoot ter wereld en het grootste vermogen om internationaal iets in beweging te brengen, over deze problematiek gepraat wordt. Om van daadwerkelijk overgaan tot actie, oftewel de klimaatskoe bij de horens vatten, nog maar te zwijgen.

Als de temperatuur van onze planeet met vier of vijf graden stijgt, staan er rampzalige gevolgen te wachten. De hamvraag zal dan zijn: “Hoe konden wij dit laten gebeuren?” We stonden erbij, keken ernaar en staken onze kop in het zand.

Bron: http://environment.yale.edu/climate/files/ Global-Warming-2012-Election.pdf

Het minste dat je zou mogen verwachten, is dat er tijdens de verkie-

Klimaatpolitiek mislukt Obama daarentegen promootte zich in 2008 tot ‘Mr Change’, zoete koek dat het kiezersvolk maar al te graag slikte. Zij wilden niets liever dan verandering! Hij beloofde een wettelijk CO2-plafond gekoppeld aan de emissierechten. Helaas kwam dit voorstel niet eens op tafel.

Achteraf bekeken is dat ook geen wonder. Eenmaal in het Witte Huis had Obama, naast de geërfde problemen van zijn voorganger, andere katjes te geselen: de kredietcrisis, het instorten van de automobielsector en nog wat akkefietjes in Afghanistan en Irak.

Klimaatspolitiek is de grootste mislukking van Obama en dat heeft hij helemaal aan zichzelf te danken, simpelweg door zijn beloften niet na te

15

Go WEST

Emigreren kan je leren?

The American dream, wie wilt hem niet beleven? De grote plas oversteken naar het land van de vrijheid. De eerste migranten reisden in de 17de eeuw hun droom achterna en sindsdien volgden er heel wat hun voorbeeld. De Verenigde Staten is veruit het populairste land voor migranten, ongeveer een vijfde van alle migranten ter wereld woont in de VS. Dat zijn er ongeveer 42,8 miljoen! In de rest van de top 10 vinden we ook Canada terug met 7,2 miljoen. Enkele Belgen die de stap waagden vertellen over hun avontuur en geven meteen ook wat tips mee, want er komt meer bij kijken dan enkel je koffers pakken en een vliegticket boeken.

Vancouver - Canada Geertje Paes leerde de Canadees Chris kennen op reis in Kathmandu. Het was ‘love at first sight’! Na wat heen-en-weer gependel tussen Canada en België besloot Geert om na zeven maanden definitief te verhuizen naar Vancouver.

“We wonen sinds september in het ‘China Town’ van Vancouver, een van de grootste op die van San Francisco na. Chris heeft hier een vaste job en een appartement, logisch dus dat we hier kwamen wonen. In onze buurt waan je je wel eerder in Azië dan in Noord-Amerika. Er heerst een gezellige drukte, er hangen heerlijke geuren en je bent omringt met talrijke kleuren. Vancouver is een groene stad; het stadspark, Stanley Park, is even groot als de binnenstad zelf. Je kan

uren wandelen in het centrum, van het ene parkje naar het andere. De natuur is hier zo mooi en overweldigend, ik hoop dat ik dit altijd ga blijven waarderen.

Canada is een populair land om naartoe te verhuizen. Een aantal jaar terug verstrengde de overheid het migratiebeleid, waardoor het op dit moment niet zo eenvoudig is om een verblijfsvisum te krijgen. Dat visum heb je nodig om te kunnen werken en voor de sociale zekerheid. Wij hebben eerst de piste van de ‘workpermit’ verkend, maar dat was geen optie omdat mijn diploma dierenarts niet geldig bleek.

Zo kwamen we terecht bij het ‘sponsorship’ programma, waarbij iemand vanuit Canada zijn partner (of familie) kan sponsoren. Echter om hiervoor in aanmerking te komen moet je ofwel al een jaar wettelijk samenwonen of getrouwd zijn. Die eerste optie viel weg en dus besloten we om te trouwen! Natuurlijk is trouwen niet voldoende, je moet kunnen bewijzen dat je trouwt uit liefde. We hebben een stevig dossier ingediend met foto’s, kopies van mails, vliegtuigtickets, kaartjes etc zodat we konden aantonen dat onze relatie ‘echt’ is. Pas binnen enkele maanden weet ik of ik een verblijfsvisum krijg. In tussentijd mag ik niet

De gouden emigreertips van Geertje: • “Bezint eer ge begint” en wees minder impulsief dan mezelf.

• Spaar een potje bij elkaar, want het migratieproces is heel duur.

16

werken en moet ik elke 6 maanden het land verlaten. Om mijn diploma hier geldig te maken moet ik drie examens afleggen en behoorlijk wat geld neertellen… Had ik dit op voorhand geweten, dan had ik Chris misschien overtuigd om naar België te komen.

Het meest waanzinnige is dat je hier niet mag drinken in het openbaar.

Een romantische picknick met een fles wijn? Vergeet het maar. Alcohol is hier ook ontzettend duur door de hoge taks. (Prijzen zijn trouwens altijd exclusief taks, dus niet verschieten als je de rekening in de supermarkt krijgt.) Vandaar dat iedereen zijn eigen voorraad alcohol meebrengt naar feestjes. BYOB = bring your own booze, deze gewoonte is alom gekend. Je legt trouwens erg gemakkelijk contact met de Canadezen: ze zijn opener en socialer dan de Belgen. En, in tegenstelling tot de Amerikanen, oprecht vriendelijk.”

Foto’s: Vancouver en Canada place.

Must do/see in Vancouver: • Slenteren door Yale Town, Gas Town, China Town of Davie Street is de moeite.

• Granville Island is een speciale plek, hier vind je een grote overdekte markt met lokale kunstenaars.

Katleen Decroix en Wouter Coekaerts wonen sinds een maand in San Francisco middenin het ‘financial district’. In april dit jaar beslisten ze om te verhuizen. Vijf maanden en een huwelijksfeest later, op 21 september, vertrokken ze naar de VS. “Wouter kreeg een werkaanbieding van een beloftevol informaticabedrijf en die kans hebben we niet laten schieten. Van het bedrijf zelf kregen we heel wat ondersteuning tijdens de verhuis, Wouter was niet de eerste ‘European’ die ze in dienst namen.

Toch was het een intensieve periode met heel wat to do’s om af te werken: ontslag indienen, huis verhuren, auto verkopen, afspraak maken bij de ambassade (zij hebben trouwens een ongelofelijk slechte website), banken verwittigen, uitschrijven in de gemeente, nieuwe thuis zoeken voor onze hond,… en ondertussen een huwelijk regelen.

Tijdens al dat praktisch geregel ben je zo druk bezig dat je niet stilstaat bij wat je echt aan het doen bent: afscheid nemen. Een moeilijk moment was mijn laatste werkdag en dan vooral het afscheid van de collega’s. In hetzelfde weekend verkochten we ook nog eens de auto en werd onze hond aan een nieuw gezin toevertrouwd. Aan de gasten van ons huwelijksfeest vroegen we om foto’s mee te nemen met een persoonlijke boodschap op zodat we hiernaar konden terug grijpen als we overmand werden door heimwee in het verre San Francisco.

De eerste weken waren natuurlijk zeer hectisch! We hadden nog geen Amerikaanse bankrekening en dus geen cheques. Probleem, want alle Amerikanen betalen de grote kosten met cheques: huur, water, kabel, internet etc. Daardoor bleven we wat langer op hotel. Ondertussen wonen we al een volledige maand in een bemeubeld appartement met een slaapkamer, ons dochtertje slaapt in de (open) walk-in closet. Alles is hier

De gouden emigreertips van Katleen en Wouter: • Zorg dat je cheques hebt zodra je aankomt in Amerika. Vraag dit op voorhand aan bij je bank, want het bespaart je veel tijd.

• Hou er rekening mee dat de huurprijzen hier een pak duurder zijn en dat er maar weinig woningen zijn met drie slaapkamers. Denk dus goed na over wat je wil meenemen.

Foto’s: ViaVia reiscafé Mechelen

San Francisco - VS

op wandelafstand, ook het werk van Wouter, dus een auto missen we niet. Wel etenswaren zoals Hollandse kaas, pudding, vers brood, vlees en vis. Sinds we hier wonen drinken we meer ‘echte’ verse limonade dan frisdrank. We zijn nu op zoek naar een huisje net buiten de stad omdat het daar goedkoper is om te wonen en je hebt er gezinsvriendelijke buurten.

Wat maar niet went is bellen met iemand uit België die er net een werkdag op heeft zitten, terwijl de onze pas begint. Fooi geven blijft ook gokken, ik weet nog steeds niet wanneer het wel verwacht wordt en hoeveel.”

Foto: dochtertje Isabel op Pier 39 van Fisherman’s Warf.

Must do/see in San Francisco: • Fisherman’s Warf: heel toeristisch, maar het bruist er altijd van het leven en de vele zeeleeuwen zijn een bezoekje waard.

• Golden Gate Park voor het Science museum. Het is een mix van Aquatopie an Technopolis. Je kan er de hele dag in rondlopen en erna in het park nog wat kuieren en van het zonnetje genieten.

Ann Arbor - VS Wetenschappers krijgen in de VS meer interessante mogelijkheden dan in België. Jeroen Huyghe kon als onderzoeker aan de slag bij de Universiteit van Michigan in Ann Arbor en hij verhuisde in april 2011. In juni reisde zijn vrouw Els Dupont hem achterna.

Leuk weetje: de twee leerden elkaar kennen tijdens een Jokerreis naar Costa Rica.

“Ann Arbor is een echte universiteitsstad, er wonen mensen van verschillende nationaliteiten. Het is

een groene en vriendelijke stad, zonder hoogbouw, met wijken vol losstaande kleurrijke houten huizen en mooie parken. Ondanks de 100 000 inwoners heeft het stadje alle voorzieningen van een metropool: een natuurhistorisch museum, een kunstmuseum en een grote concerthal.

College sporten worden hier heel serieus genomen en de faciliteiten daarvoor zijn dan ook sterk uitgebouwd.

Het busnetwerk is in Ann Arbor bijzonder uitgebreid en gratis voor de werknemers van de universiteit, wat uitzonderlijk is voor een Amerikaanse stad. Samen met de vele fietspaden is het hier aangenaam wonen.

Je merkt dat de Amerikanen leven om te werken. Ze hebben ook bijzonder weinig vakantie, maximum twee weken. Vaak hebben ze meer dan een job om hun schulden af te beta-

17

len, want op krediet leven is hier eerder regel dan uitzondering. Studeren is hier ongelofelijk duur, daarom gaan veel Amerikanen een lening aan. Wij mogen blij zijn dat we deze kans wel krijgen, dankzij ons onderwijssysteem. Wat nog opvalt is dat Amerikanen veel ruimte nodig hebben en ze zijn erg gesteld op hun vrijheid.

De pioniersmentaliteit hebben we al een beetje overgenomen… ook het idee van afstanden is bij ons totaal veranderd. We houden wel erg vast aan de Belgische culinaire tradities: Els bakt zelf brood en patisserie.

Amerikanen associëren Belgen met bier, chocolade en wafels en er wordt ook gezegd dat we culinaire snobs zijn. Het aanbod Belgische streekbieren heeft ons trouwens verrast, je vindt een ruim assortiment terug in de plaatselijke supermarkt. Met de andere bewoners van ons appartementencomplex hebben we weinig contact, omdat mensen hier vaak verhuizen. Ann Arbor is ook een goeie uitvalsbasis voor uitstappen: vier uurtjes in de auto zitten brengen je naar Chicago of de Niagara watervallen.”

De gouden emigreertips van Jeroen en Els • Win op voorhand informatie in over de gebruiken en gewoontes in de stad waar je naartoe verhuist.

• Neem zeker niet te veel mee uit België, dat komt vaak duurder uit dan spulletjes in de VS aan te schaffen.

Foto’s: Jeroen en Els in Grand Canyon NP (Arizona) en Death Valley (California).

Must do/see in Ann Arbor: • Michigan Stadium, lokaal gekend als ‘The big house’, is het grootste American football stadion ter wereld.

Een ijshockey match bijwonen is zeker een must!

• Lake Michigan is ook een aanrader. Het lijkt op de zee, met een zandstrand, maar het water is zoet.

Houston - VS Mieke Verkeyn kreeg na acht jaar wonen en werken in Italië de kans om voor een dochterfirma in Houston te beginnen. Sinds juli 2010 woont ze in een appartementje aan de groene rand rond het centrum van Houston.

“Ik stond niet meteen te springen voor Houston, want het oorspronkelijke idee was om naar New Orleans te gaan. Gelukkig valt Houston goed mee! Mijn collega’s zijn uiteraard vooral Amerikanen en 10 procent expats, waarvan het merendeel Italianen zijn. Het is vooral met hen dat ik na de werkuren en in het weekend optrek. Zo’n Italiaans-Amerikaanse mix is perfect voor mij! Het is niet de eerste keer dat ik naar een ander land verhuis en mijn verplaatsing naar Amerika was de eenvoudigste tot nu toe. Omdat ik als expat vertrok

bekommerde het bedrijf zich over alle paparassen en rompslomp. Ik moest enkel informatie bezorgen voor mijn visum en een bezoek brengen aan het Amerikaans consulaat in Milaan. Het afscheid viel me erg zwaar. Acht jaar Italië, dat laat je niet zomaar los.

Houston zelf is helemaal anders dan een Europese stad. Er is geen gezellig historisch centrum: downtown is het business district waar pendelaars hun werkdag doorbrengen. De meeste wolkenkrabbers zijn met een tunnelsysteem ondergronds verbonden met elkaar, daar vind je ook allerlei restaurants en winkels. Er wordt meer onder dan boven de grond gewandeld. Het ritme van de Belgische seizoenen mis ik wel en ook de zomerfestivals, want die kennen hun gelijke hier niet.

Wat zeker niet in mijn valies mocht

De gouden emigreertips van Mieke: • Ga ervoor!

• Je zal beseffen dat in België wonen niet zo slecht is, maar de kans is heel groot dat je langer van huis zal zijn dan oorspronkelijk gepland was.

18

ontbreken waren mijn kookboeken en mijn kampeermateriaal, voor het geval ik een reis voor Joker mocht begeleiden. De Amerikanen zijn bijzonder vriendelijk en je voelt je als klant echt koning, want je wordt overal met de glimlach begroet. Complimentjes over je schoenen of jurk zijn hier wekelijkse kost. Mijn accent vinden ze ook wel grappig, maar ik vind het minder amusant dat de Amerikanen het vreemd vinden dat ik na twee jaar nog steeds een accent heb.  Foto: Mieke Verkeyn met op de achtergrond de skyline van Houston.

Must do/see in Houston: • Zin in een authentieke Texas-beleving? Bezoek de jaarlijkse rodeo. Liever wat Amerikaanser? Supporter bij een basketbalwedstrijd of American football.

• Breng een bezoek aan het museum ‘The Menil Collection’ of een openluchtconcert in het ‘Outdoor Miller Theatre’.

Boekrecensie

Cambridge - VS Pieter Caboor twijfelde geen seconde toen zijn vrouw in 2011 een jaar als wetenschappelijk onderzoekster aan de Amerikaanse universiteit Harvard in Cambridge aan de slag kon. Dat jaar zijn er ondertussen twee geworden…

“We wonen in een internationale omgeving met veel Amerikanen en buitenlanders. Ons appartement maakt deel uit van een complex van de universiteit dat uit de jaren zestig dateert. In dit gedeelte van de stad staat alles in het teken van Harvard. In het oosten van Cambridge is het MIT dat de klok slaat. Zo’n verhuis vraagt heel wat voorbereiding en eens ter plaatse begint het allemaal nog maar. Amerika is een westers land, allicht het westerse land bij uitstek. Je verwacht je dus aan meer van hetzelfde en dat blijkt niet zo te zijn. Alles is net een beetje anders dan in België. Daar komt nog bij dat wat je in België hebt opgebouwd hier niet van tel is. Je begint opnieuw, weliswaar met een

beetje bagage dat je elders hebt opgebouwd.

De eerste weken was ik heel positief over onze omgeving en blij dat ons avontuur begonnen was.

Ik zat vol energie om er een groot succes van te maken, het appartement in te richten, een jaar lang het huishouden te verzorgen, ons te integreren. Maar het was vanaf de eerste minuut ook duidelijk dat ik in Amerika ‘Mister Nobody’ was. Het was alsof ik werd getolereerd omdat ik met Evi getrouwd was. Spreek je echt wel genoeg Engels? Moeten we niet voor de tiende keer je vingerafdrukken nemen? De boodschap was duidelijk: wat ik ook wilde, het zou gebeuren op de Amerikaanse manier.

Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik moest wennen, dat klinkt alsof je tegen je zin je ergens gaat aanpassen.

Je komt per slot van rekening naar een ander land, dus het spreekt vanzelf dat de Amerikanen zich niet aan jou zullen aanpassen, maar dat je zelf moet integreren. Dat hebben we ook

De gouden emigreertips van Pieter: • Leven in een ander land leert je veel over je eigen regio en toont dat het ook anders kan.

• Leg contacten, want je hebt ook vrienden en kennissen ter plaatse nodig.

gedaan. We zijn vlotter geworden in ‘small talk’, we proeven het zoete niet meer zo fel in de Amerikaanse keuken en leggen voor een zondagse uitstap zonder problemen afstanden af die de gemiddelde Vlaming al puffend, zweten en klagend zou ondergaan. Wat moeilijk blijft zijn de financiële zaken. In winkels moet je telkens de BTW bijtellen en in restaurants ook nog eens fooi. Wij zijn zelf wat directer geworden in de omgang en vragen nu zonder verpinken in een restaurant om de resten mee naar huis te nemen.”

Foto: Pieter Caboor in de White Mountains, op de Kancamagus Highway, New Hampshire.

Must do/see in Cambridge: • De Harvard en MIT universiteiten verkennen.

• Mount Auburn Cemetary bezoeken, een prachtig aangelegde begraafplaats die zo oud is als België.

19

actua

Tunnel people leven onder de gokstad Las Vegas Las Vegas… ‘the strip’, mastodonten van hotels, poepchique casino’s, de fontein van het Bellagio, felle neonreclames en natuurlijk gokautomaten à volonté. Jaarlijks strijken zo’n 35 miljoen toeristen neer in het woestijngebied om zich onder te dompelen in een wereld van glitter, glamour en overdaad. Onder dit gokparadijs ligt een verborgen stad, verscholen in het uitgebreide tunnelnetwerk, waar de meeste bezoekers het bestaan niet van weten. Maak kennis met de tunnel people.

Heet van de naald is het verhaal niet van de tunnel people oftewel mensen die leven in het tunnelnetwerk onder grootsteden. In de jaren ’80 en ’90 waren de mole people (molmensen) van New York wereldnieuws. Toch kreeg het boek dat journaliste Jennifer Toth daarover schreef in 1993 bakken kritiek en het verhaal werd afgedaan als fictie.

Geluk zoeken onder de grond Feit is wel dat de dakloosheid in Amerika sterk is toegenomen sinds het begin van de recessie. 25 procent van de daklozen in Las Vegas is trouwens oorlogsveteraan, vergelijkbaar met de rest van de Verenigde Staten, een aantal dat de komende jaren enkel zal groeien… Daarnaast is ook de werkloosheid fel gestegen.

Las Vegas is een van de steden waar op korte termijn de werkloosheid met 13 procent toenam. Duizenden mensen leven er op straat en zoeken hun geluk niet langer bovengronds.

20

De tunnel people vormen een kleine gemeenschap van werklozen, criminelen en drugs- of drankverslaafden.

Enkele honderden mensen hebben hun intrek genomen in het tunnelnetwerk onder Las Vegas. Ze functioneren meestal samen in kleine groepen en zorgen voor elkaar. Ze richten hun eigen plek in met gevonden meubels en proberen te overleven met het geld of krediet dat gokkers achterlaten op de gokautomaten.

Kolkende rivier De vijfhonderd kilometer aan tunnels werden aangelegd om Las Vegas te sparen van overstromingen.

De bijzondere woonplaats van de tunnel people is dus niet zonder gevaar, want wanneer het regent in het woestijngebied dan is het menens!

Doordat de zandgrond het water maar moeilijk wegslikt, resulteert een fikse regenbui in een kolkende ondergrondse rivier, die raast door de tunnels en daarbij alle geïmproviseerde

woningen meesleurt. Het water kan dan tot 30 centimeter per uur stijgen, een levensgevaarlijke situatie voor iedereen die zich in de tunnels bevindt.

De laatste twintig jaar zijn hierdoor ongeveer 20 mensen omgekomen.

Je mag niet vergeten dat er ook kinderen leven in de tunnels…

Matthew O’Brien, een plaatselijke

journalist, trekt zich het lot van de tunnelbewoners aan en hij richtte het project ‘Shine a light’ op. Hij zamelt geld in door onder andere de opbrengst van zijn boek ‘Beneath the neon: life and death in the tunnels of Las Vegas’ en probeert de tunnel people te helpen met het zoeken naar werk, een woning, medische en psychologische zorg. Toch bedanken de meeste voor de hulp. Ze staan erg op hun vrijheid en zijn ook gewoon geworden aan hun situatie, ze zijn gesetteld.

Gezondheidsrisico’s Naast het gevaar dat hun hele hebben en houden kan weggespoeld worden, hangt er ook een hoog gezondheidsrisico vast aan het leven ondergronds. De tunnel people zijn kwetsbaarder voor ziektes en moeten ook oppassen voor beten van gevaarlijke spinnen die overal rondkruipen. De permanente afwezigheid van de zon kan er ook voor zorgen dat mensen hun pigment verliezen en hun ogen volledig afgestemd geraken op het donker. Een lange periode leven in het donker kan zelfs tot blindheid leiden. Niet alle dodelijke slachtoffers zijn een gevolg van de waterellende, maar ook geweld of extreme koude tijdens de winter eist slachtoffers. Zowel lichamelijk als geestelijk laat het leven ondergronds wel een souvenir na.

De autoriteiten bemoeien zich nu ook, na alle media-aandacht, en willen de tunnels vrijmaken van vuil en mensen om ze daarna dicht te barricaderen zodat niemand nog toegang kan hebben. Helaas lost dat het hoofdprobleem niet op: werklozen, daklozen en verslaafden komen dan weer op straat terecht. Op zoek naar geluk boven de grond…

Foto: Jan Van Nieuwkerke

21

Foto’s: Austin Hargrave

Reisverhaal

Reisverhaal in beeld:

Van Las Vegas, nationale parken tot San Francisco

USA zuidwest

Een boeiende reis voor wie houdt van uitersten…

Grand Canyon, Bryce en Zion… overweldigt door de natuur heb je ogen te kort om die immense rotsformaties te bewonderen, de kleurenpracht die telkens wisselt als de zon opkomt of onder gaat.

Las Vegas: voor wie dacht dat hij alles al eens had meegemaakt... hier is ‘the sky écht the limit”: casino’s met 3000 hotelkamers en een gondola die je door de gangen van het hotel tot aan je slaapkamer brengt…

Yosemite: watervallen en bomen van 100 meter hoog en om te eindigen in San Francisco: een stad met open mind en volop sfeer.

Foto’s en tekst: Marc Geerts

Onder deze rotsformatie ‘Natural Bridge’ in Capital Reef konden we schuilen voor een verfrissende regenbui!

Elk half uur ervaar ja andere kleuren langs de ‘Fairyland trail’ in Bryce National Park.

Onze Navajo gids leidt ons door de fantastische Antilope canyon! Het privéconcertje klinkt bijzonder fragiel als kers op de taart.

22

Monolake: We nemen we af en spotten toe deertijd zelfs omeen te genieten visarend.van de adembenemende natuur.

Grand Canyon: op’t heetst van de dag kwam dit hert ook een siësta doen op 20 meter van onze tenten.

Indrukwekkend en machtig beest!

In Yosemite vind je Sequoia’s: reuzenbomen die tot 115 meter hoog kunnen worden en waar je zomaar doorwandelt...

We bezochten Bodie: een verlaten goudzoekersdorp waar de tijd bleef stilstaan...

Horseshoe bend: De Coloradorivier stroomt 300 meter lager dan het uitkijkpunt. Wij voelen ons oh zo klein...

Te paard tussen natuurlijke monumenten… we waanden ons echte cowboys en cowgirls in Monument Valley.

Las Vegas: Als je denkt dat je het strafste gezien hebt, verbaast het volgende je nog meer...

Lekkere koffie drinken in het Kiva Koffiehouse. Heerlijk!

Heet, heter, heetst aan het Zabriskie Point.

Het voelt alsof je wandelt in de luchtstroom van een haardroger.

Oproep: Wandelen door de ‘Narrows’ in Zion National Park is een absolute must. Omgeven door steile rotswanden, waad je door de rivier.

Letterboxes in the middele of nowhere langs route 66.

Wil jij ook graag jouw fantastische reis voorstellen aan de hand van adembenemende foto’s? Stuur een mailtje naar sarah.trappeniers@karavaan.be en wie weet sta jij in een volgende editie van De Karavaan.

23

Inheemse volkeren wereldwijd bedreigd Met ongeveer 300 miljoen mensen behoort de inheems bevolking tot de allerarmsten ter wereld.

Dat is ongeveer 4% van de wereldbevolking. Sommige daarvan hebben zelfs nog nooit contact gehad met iemand buiten hun eigen stam en leven volledig geïsoleerd, ver weg van de beschaving. Hun leefgebied wordt steeds kleiner door onder andere ontbossing en ten gevolge van de eeuwenlange onderdrukking en invloed van het westen zijn ze met uitsterven bedreigt. Dat betekent dat ook hun cultureel erfgoed mee dreigt te verdwijnen...

Cultuurclash: monderne vs inheemse levenswijze Stap even mee in de teletijdmachine naar de periode net voordat er ook maar een kolonist voet aan wal had gezet in Amerika of Oceanië. Indianen, Inuït, Aboriginals en Maori’s leven al jaren volgens de tradities van hun voorouders: dichtbij de natuur en met hun eigen wereldbeschouwing.

Plots komt de blanke veroveraar hun land en haar grondstoffen opeisen.

Natuurlijk niet zonder enig verzet van de oorspronkelijke bewoners, maar pijl en boog staan minder sterk tegenover pistolen. Wilden, dat is de benaming die inheemse stammen krijgen. Net omdat ze in de ogen van de kolonisten anders zijn: ze leven en kleden zich primitief, hebben een gebrekkig wereldbeeld en communiceren lukt niet door de vreemde taal.

Beide culturen staan lijnrecht tegenover elkaar. Een conflict tussen de westerse moderniteit (werelds) en de inheemse levenswijze (aardse).

De kolonisatie van de indianen is hier

24

het perfecte voorbeeld van. De eerste kolonisten dreven handel met hen en betaalden voor hun land en niet onbelangrijk: ze lieten de indiaanse cultuur en taal met rust. Maar naarmate er meer koloniën gesticht werden, zagen de “Nieuwe Amerikanen” zichzelf als daadwerkelijke inwoners. Zij vonden dat ze recht hadden op meer grond, vandaar kwam de noodzaak om de indianen een eigen stuk land toe te wijzen. Zo kwamen de reservaten tot stand. Ondertussen was er ook al een serieuze bevolkingsdaling onder de indianen door epidemieën en militaire confrontaties, waardoor ze minder weerstand konden bieden.

Opgeruimd staat netjes? De indianen zitten op de eerste rij wanneer de kolonisten onrespectvol het land van hun voorouders eerst veroveren, vervolgens leegplunderen en tenslotte vernietigen. Ze voelen zich aan de kant gezet en onbegrepen. De kolonisten op hun beurt snappen niet dat de indianen geen bos omkappen om er bouwland van te maken, volgens hen denken indianen niet aan de toekomst en zijn ze lui. De westerse we-

reld slaat volop aan het veroveren en bouwt kolonies, terwijl de inheemse volkeren bruusk ontwaken uit hun eeuwenoude levenswijze om geconfronteerd te worden met vreemde ziektes, vernietigende blanken en onderdrukking.

Excuses voor gestolen generaties In Australië ging dat zelfs heel ver… daar werden kinderen van Aboriginals bij hun ouders weggehaald om opgevoed te worden door witte Australiërs. Het gaat over 100 000 kinderen tussen 1910 en 1970, de zogenaamde ‘gestolen generaties’. Het doel hiervan was ‘westerse’ waarden bijbrengen aan de kinderen. In 1997 bracht een onderzoek aan het licht dat de kinderen langdurig leden (vooral geestelijk) onder het verlies van hun cultuur en familie. Pas enkele decennia later krijgen de Aboriginals excuses, van toenmalig premier Kevin Ruud, voor al het onrecht dat hen gedurende twee eeuwen was aangedaan. Hij gaf het startsein voor een

Foto: Fernand Van Gansbeke

Reisverhaal

“Pas enkele decennia later krijgen de Aboriginals excuses, van toenmalig premier Kevin Ruud, voor al het onrecht dat hen gedurende twee eeuwen was aangedaan.”

5 jaar geleden dat de VN de ‘Verklaring over de Rechten van Inheemse Volken’ aannam, waarin onder meer verschillende rechten op zelfbeschikking werden erkend en verantwoordelijkheden voor regeringen.

Foto: Nancy Volckeryck

reeks initiatieven die moeten leiden tot een betere positie van Aboriginals, maar er is nog maar weinig veranderd. De werkloosheid onder de Aboriginals ligt met 18 procent vier keer hoger dan onder blanken en hun levensverwachting ligt ook heel wat lager: zijmijn leven gemiddeld zeventien “Tijdens stage bij TSX werkte jaar lang. uit In rond 2010de werd ook ik zelfminder een project aangekondigd om binnen de 3 jaar sensibilisatie van fruit en afval.” een referendum te organiseren om in de grondwet vast te leggen dat de Aboriginals de eerste inwoners van het continent zijn. Afwachten dus…

De Verenigde Naties krijgen ook meer en meer aandacht voor de inheemse volkeren. In 2010 pakten zij, met gemengde gevoelens, uit met een unieke publicatie die de levensom-

standigheden van inheemse volkeren globaal in kaart bracht. “Inheemse volkeren zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de linguïstische en culturele diversiteit in de wereld.”

Dat staat te lezen op de eerste pagina van het rapport State of the world’s Indigenous people. Helaas dreigt deze rijke bron aan cultuur en taal wel op te drogen. Van de naar schatting 6000 tot 7000 gesproken talen zou 90 procent eind deze eeuw verdwijnen! Inheemse volkeren lijden onder de gevolgen van historische onrechtvaardigheden, zoals kolonisatie, maar vooral over het feit dat ze hun eigen lot niet kunnen bepalen. Hun rechten worden wereldwijd nog veel te vaak geschonden. Op 13 september 2012 was het trouwens

Toerist wil een authentieke ervaring Vast staat dat het erfgoed van deze volkeren niet mag verdwijnen. Het toerisme speelt hier meer en meer een belangrijke rol in. Inheemse culturen worden steeds aantrekkelijker voor toeristen die op zoek zijn naar authentieke ervaringen. Daarnaast groeit ook het belang aan duurzame samenwerkingsverbanden waarbij de intellectuele eigendomsrechten, cultuur, taal en traditionele levenswijze van de bevolking gerespecteerd moet worden. We mogen de koe niet uitmelken! De bevolking moet eerst al zelf openstaan om op deze manier hun inheemse gemeenschap te promoten, niet met het oog op inkomsten dus. Het is vooral belangrijk dat toerisme hun gevoel voor eigenwaarde en cultuur versterkt.

Een goed voorbeeld hiervan is Nieuw-Zeeland. De belangstelling vanuit de toeristische sector had een positief effect op de Maori-cultuur en versterkte bij jonge Maori’s het identiteitsbesef. Zij leren ook bij over hun geschiedenis, taal, tradities en ceremonies wat bijdraagt tot de plaatselijke trots over hun afkomst. De ceremoniële dans van de Maori’s is intussen wereldberoemd bij sportliefhebbers die het Nieuw-Zeelandse rugbyteam, de All Blacks, volgen.

Ook andere landen proberen te leren uit het succes van Nieuw-Zeeland en volgen het voorbeeld om het inheems toerisme uit de marge te halen. Op deze manier draagt toerisme niet enkel bij tot een positiever wereldbeeld van inheemse volkeren, ook bij de bevolking zelf ontstaat er een gedragen fierheid over hun historische achtergrond. De opbrengst uit het inheems toerisme vloeit terug naar de gemeenschap en dat geld kunnen ze gebruiken voor verdere ontplooiing en lokale projecten. Win-win!

Foto: Olivier Delanghe

25

JOKER

Go west selection: New york, new york + down under door Marij Lambert

10 x New York voor beginners

Er is gigantisch veel te beleven in the city that never sleeps, dus hoe begin je eraan?

Onze Joker-medewerkers serveren je 10 tips om door het bos de bomen te zien.

Logeren, shoppen, eten, sporten: deze 10 aanraders moet je absoluut doen!

1. Laat je verwelkomen door het Vrijheidsbeeld en bezoek Ellis Island, waar zoveel immigranten voor jou voor het eerst de stad inkwamen. Vanaf eind oktober kan je terug in de ‘kroon’ van het beeld en van 46 meter hoog de Big Apple in je opnemen. Onze dikke teen zegt dat je hier best wel op tijd voor reserveert!

2. Verken de stad met het openbaar vervoer en vergaap je aan Grand Central Station. Om de minder toeristische plekjes te bereiken kan je best met de fiets op stap. Bike The Big Apple organiseert begeleide themafietstochten. Snor al trappend over 5th Avenue of de magistrale bruggen over de Hudson!

3. Wil je even bekomen van alle drukte? Doe zoals de inwoners van Manhattan zelf en eet je lunch op een bankje in City Hall Park, Central Park of Battery Park. Ook de omgeving van Washington Square is een leuke buurt waar je kleine antieke winkeltjes vindt en je in openlucht kan schaken.

4. Shop till you drop! Snuif de hipster atmosfeer op in Soho en verdwaal in de straatjes van Chinatown en Little Italy. Je kan er makkelijk blijven rondhuppelen tussen de vele leuke (maar helaas ook prijzige) winkels, bars en eetplekjes.

5. Muziekliefhebbers moeten zeker even langs de shop in Lincoln Center, waar The Metropolitan Opera, The New York City Ballet, en The New York Philarmonic Orchestra gevestigd zijn. Je vindt er een geweldige collectie

26

muziek en memorabilia. Kaartjes zijn bij tijdig boeken trouwens niet zo duur als je zou denken – en in elk geval goedkoper dan een show op Broadway.

6. Als je meer dan vier nachten in New York verblijft, overweeg dan eens om niet de hele tijd in Manhattan te logeren. Brooklyn is een geweldig en rustiger alternatief met veel laagbouw (de typische bakstenen huizen), uitgestrekte promenades langs het water met zicht op Manhattan, en natuurlijk voldoende aangename boetieks en restaurants.

Ook heerlijk om er rond te dwalen op zondag!

door een decor dat recht uit een Woody Allen film komt proef je er de beste pastrami, corned beef en pickles. Als het ’s avonds wat hipper mag, stap dan culinair de nacht in bij een minibrouwerij in 5 Napkin Burger in Hells Kitchen.

Foto: Jela Illegems

7. Wandel, fiets of skeeler langs The High Line in de West Side, een openbaar park langs een omgebouwde oude spoorlijn.

Op deze lijn, die zich voortbaant tot in the Meat Packing District, valt altijd wel iets te beleven.

8. Een bezoek aan New York is niet compleet zonder een stevige hamburger. Stel je eigen exemplaar samen bij 4food, het betere burgerrestaurant in Manhattan.

9. New York is een museumwalhalla! Bezoek naast de klassiekers als het Guggenheim, het MOMA en The MET ook eens The Neue Gallerie. In een topinterieur kan je je vergapen aan hun fantastische vaste collectie met o.a. Klimt, Kokoschka, Wiener Werkstätte en Bauhaus.

10. Honger gekregen van alle actie? Stop voor lunch in de oude joodse deli Absolute Bagels op Upper West Side. Omgeven

Foto:Christel Apers

Plan je binnenkort een citytrip naar New York? Voor € 685 per persoon krijg je bij Joker een United vlucht plus drie overnachtingen (in een tweepersoonskamer) in het Milford Plaza op Times Square. Vraag naar de voorwaarden in je Joker-reiskantoor. Deze actie is geldig voor de periode van 5 januari tot 28 februari 2013.

Deze tips krijg je van New York-kenners Marij Lambert (communicatie), Sara Beeckman (product manager Azië), Stijn Daniels (product manager Europa en Verre Westen) en Frank Janssens (luchtvaartverantwoordelijke).

Met de camper door Zuid-Australië Kijk je alweer melancholisch terug naar de zomer vol zon en barbecues?

Dompel je onder bij de experts op dit vlak in Australië en geniet tegelijk van dieren als de koala en de kangoeroe – liefst niet op de barbecue! Aan dit land heb je een stevige kluif wat bezienswaardigheden betreft. Een reis plannen naar Australië is dan ook moeilijke keuzes maken. Maar geen nood, Joker wil je daarbij helpen en maakt je stap voor stap wegwijs in de wereld Down Under. We bijten de spits af met een rondreis door ZuidAustralië. Joker-medewerkster Griet trok er in december 2011 met de camper tussen glooiende wijngaarden omhoog naar Mount Gambier.

Een superplekje om je eerste tent op te zetten en Port Augusta in je op te nemen is Hancock Lookout.

Van hieruit kan je de weg beginnen met prachtige vergezichten tussen de graanvelden. Wat later maken de graanvelden plaats voor druivelaars en kom je in de wijnstreek terecht.

De Barossa Vallei is één van de bekendste wijnstreken in Australië met zijn Jacobs Creek. De wijnvelden zijn enorm en we stoppen dan ook graag onderweg om enkele gratis wijntjes te proeven tot we de perfecte smaak gevonden hebben.

Diep in het dal duikt plots de grote stad Adelaide op. Met zijn miljoen inwoners is het hier behoorlijk druk, maar toch heeft de stad door de vele parken ook voldoende groen te bieden. We ontvluchten de drukte van de stad naar het mooie kustplaatsje

Glenelg voor een relaxte wandeling op het strand. Met de voeten in poederzacht zand en de blik op het heldere water in de zon wandelen we voorbij spelende kinderen.

De weg leidt ons verder zuidwaarts naar de Fleurieu Peninsula. We maken de afslag naar Waitpinga beach, de Aboriginal naam van Windy Beach, waar het inderdaad behoorlijk waait. Onze volgende stop is in Victor Harbor, vooral bekend voor het Granite Island. Dit eiland is miljoenen jaren geleden afgescheurd van het vasteland en is nu netjes verbonden door een ’causeway’. Je kan de oversteek te voet doen of met een tram voortgetrokken door een paard.

Op Granite Island genieten we van het uitzicht en proberen we pinguïns te spotten, die helaas enkel bij schemering op het eiland komen.

Op naar het Coorong National Park, een grote lagune die afgeschermd is van de zee door de Younghusband Peninsula, een lange uitgestrekte duin. De lagune biedt de ideale broedplaats voor de 200 verschillende vogelsoorten die hier wonen. We spotten met gemak vele pelikanen, zowel op de grond als in de lucht.

Tot slot staat Mount Gambier op het programma. We bezoeken eerst de Umpherston sinkhole, een immens gat dat gevormd is toen het plafond van een ondergrondse kalkstenen grot naar beneden gevallen is. Nu vormt het de ideale locatie voor een idyllische botanische tuin, die in de gietende regen wel iets weg van een tropisch regenwoud. Mount Gambier is vooral bekend voor zijn Blue Lake, een meer dat gevormd is in een vulkaankrater en de hele stad voorziet van drinkwater. Elk jaar, in de maand november, verandert het meer op enkele dagen tijd van een grijze tint naar een helderblauwe tint. Later op de dag komen we nog langs de Caves Gardens, een waterval pal in het centrum die in de ondergrondse kalkstenen grotten stort.

Praktisch • Een zeer gebruikelijke manier van reizen voor backpackers die met een beperkt budget reizen is een camper huren of kopen.

Zo ben je volledig zelfvoorzienend en kan je stoppen waar en wanneer je wil. Wij vonden een 4x4 de meest efficiënte manier om ook off road te reizen en het echte Australië te zien.

•

Gratis wifi is beschikbaar in bijna elke Mc Donalds, Hungry Jacks of de plaatselijke bibliotheek (al moet je hier wel veel geduld hebben door de trage internetconnectie).

•

Op restaurant gaan is behoorlijk duur in Australië. Wij kozen ervoor om eten te kopen in de supermarkt en dit klaar te maken op een gasvuurtje. Bij de grote supermarktketens krijg je bij aankoop van 30 AUD 4 cent per liter korting krijgt bij bepaalde benzinestations.

•

Hou er rekening mee dat je aan de andere kant van de evenaar zit en veel “omgekeerd” loopt tegenover België. De zon komt er bijvoorbeeld nooit in het zuiden en de zomervakantie voor kinderen loopt van midden december tot midden februari. Doe zelf eens de test of ook het toilet in de omgekeerde richting doorspoelt! 

Deze tips krijg je van Australië-kenner Griet Meersschaut (Joker-reiskantoor Brussel). Binnenkort meer Australiëtips op de Joker-blog: www.joker.be/ reisblog.

27

1

Avontuurlijke winterreizen

Beleef een échte winter in Finland, Estland, Zweden of de Spaanse Pyreneeën

Met Joker Sneeuw naar het hart van de winter Avontuurlijke sneeuwprogramma’s in kleine groep en toegankelijk voor iedereen, dat is Joker Sneeuw. Met de hondenslee, op sneeuwschoenen, een sneeuwscooter of te voet ontdek je de mooiste winterplekjes in Europa. Maak je keuze uit het ijskoude aanbod op www.joker.be/sneeuw of ga langs in een Joker-reiskantoor voor meer info.

Joker in deze buurt: Blauwtorenplein 10 (hoek Vogelmarkt-Frankrijklei), op 800m van deze A.S. Adventure Store

28