TRAMUNTANA DUNA Inge Vleemingh - Baix Emporda regio - P5 - september-november 2012 - Gloria Font & Oriol Cassas
l’Escala Girona
Ter
Catalonië
Verges
Girona
L’Estra
Catalonië
Spanje
Pals
Spanje
Begur
Baix Emporda
Palafruge
EUROPA toeristenaantallen
goedkope vliegzonvakanties
SPANJE huizenprijzen Asturias -6,2% Galicia -7,7%
j
Cantabria -0,7% Pais Vasco -2,5% Navarra La Rioja -5,9% -6% Leon -6,3%
Zwarte Zee
CATALONIË toeristenaantallen
Aragon -9,1%
f
m
a
m
j
j
a
s
o
n
d
Cataluna -11,1%
Madrid -10% Adriatische Zee
Extremadura -6,9%
La Mancha -8,1%
Valenciana -9%
Middellandse Zee Egeïsche Zee
Andalucia -11,2%
Door de opkomst van lowcostcarriers gaan toeristen voor zon en strand naar Zuidoost Europa. Zuidwest Europa moet zich focussen op een ander soort toerisme.
Catalonië heeft één van de hoogste toeristenaantallen, maar zakt in waardering.
½
Murcia -5,6%
De huizenprijs is in de eerste helft van 2012 in Catalonië het hardst gedaald.
COSTA BRAVA bebouwingsdichtheid
DOEL nieuwe doelgroep = nieuw landschap = nieuwe doelgroep
Catalonië; ‘s zomers 4x zoveel toeristen. Wat gebeurt er in de winter?
landbouwintensiteit
Llanca
kust Llanca
Llanca
Roses
Roses
Roses
Empuria Brava
Empuria Brava
Empuria Brava
L’Escala
L’Escala
L’Escala
Tot 2010 - zon en strandvakanties L’Estartit Torroella
L’Estartit Torroella
el Mas Pinell
el Mas Pinell
Calella de Palafrugell
Palamos
dunbevolkt
Lloret de Mar
Om het toerisme een impuls te geven moet er een nieuwe doelgroep aangeboord worden. Eén die zich baseert op eco-toerisme, duurzaamheid en innovatie. De kans hiervoor ligt in de bodem en het landschap. Dit gebied heeft zoveel potentie. Wanneer deze de ruimte krijgt ontstaat een prachtig nieuw landschap, zowel voor toerisme als zijn bewoners.
Palamos
Palamos
Sant Feliu de Guixols
Sant Feliu de Guixols dichtbevolkt
Tossa de Mar
el Mas Pinell
Calella de Palafrugell
Calella de Palafrugell
Sant Feliu de Guixols
Plan - actief ecotoerisme
L’Estartit Torroella
landbouw intensief landbouw extensief
Tossa de Mar
rotskust zandkust
Tossa de Mar Lloret de Mar
Lloret de Mar
De Baix Emporda regio is nog relatief weinig bebouwd. Door de riviermonding van de Ter ligt hier een zandstrand, een uitzondering langs de Costa Brava. De landbouw is erg intensief langs de gehele kust, maar Baix Emporda spant de kroon.
BAIX EMPORDA verschillende delta’s, lagune’s en estuaria Lagune grondwater gevoed - Llacuna de Ter Vell
i
c
EL TER VELL
LAGUNE
ol
zout water
lM
de
zoet grondwater vanuit el Montgri zoute kwel
Re
Lagune zout kwelwater gevoed - Bassa del frare ramon
kwel
regenwater
AGRARISCH GEBIED
LAGUNE
zout water
zoute kwel
Te
r
el Te el
Daró Vell (oud
e
Ter)
lagune grondwater gevoed
ou
d
el
r Vell
(
Estuarium regenwater gevoed - Gola del Ter / Bassa de Mas Pinell
ó) ar eD
EL TER / DARÓ VELL
regenwater
ESTUARIUM
zout water
lagune zout kwelwater gevoed estuarium regenwater gevoed lagune regenwater gevoed Lagune regenwater gevoed - Basses del Joncar / Basses de Cuculler
estuarium regenwater gevoed estuarium grondwater gevoed
s tr
o
kwel Riera
Gr ossa de
ote riu (gr Llof
In het gebied stromen zeer veel verschillende wateren, elk met hun eigen kwaliteit.
LAGUNE
zout water
AGRARISCH GEBIED
regenwater
zoute kwel
) om Estuarium grondwater gevoed - Basses d’en coll zout water
RIERA GROSSA DE LLOFRIU
ESTUARIUM
zoet grondwater vanuit Muntanyes de Begur
KANSEN VOOR NATUUR gebruik de bodem
SPELREGELS
riv ier loo p
nat moeras
duinen - zandverstuivingen
nat moeras - lagune
duinen - naaldbos
nat moeras - ooibos
droog moeras - gecultiveerd bos
droog moeras - agrarisch gebied
duin en
ou de
droog moeras
nat
ruimte
ruimte
s oera
massa
massa
massa
ruimte
zomertaling
m
kraanvogel oude
flamingo
op rivierlo
purperreiger
duinen
zilverreiger hagedis ringslang
ou
de
riv
nat
ie
rlo
mo
otter
era
s
ooievaar strand
op
konijn edelhert
duinen
wild paard droog moeras nat
moe
ras
In de ondergrond van het landschap liggen oude rivierlopen, die richting de kust uitmonden in natte moerassen. Deze worden begrenst door een duinenrij aan de kust. Landinwaarts komen ook duinen voor, als ophogingen in het landschap. Deze liggen prachtig tussen de oude rivierlopen geschikt en vormen van oudsher veilige woonplekken. Door verschillende natuurtypen toe te voegen ontstaat ruimte en massa, waardoor de bodem leesbaar wordt.
duinen
KANSEN VOOR BEBOUWING gebruik de landschapsstructuur kalme rietvelden
harde grenzen - massieve volumes
kleine volumes - kleinere afstanden intieme bossen
zachte grenzen - gespreide volumes
grotere volumes - grotere afstanden
dynamische duinen
De bebouwing is zo dicht mogelijk aan het strand gebouwd en enkel op de kust gericht. Camping- en golfterreinen zijn in zichzelf gekeerd en maken geen verbinding met het landschap.De lagune’s in de delta hebben een potentieel goede structuur en kunnen als goede verbinding tussen de kust en het achterland functioneren. Sluit de bebouwing aan bij het landschapstype: intiem, kalm of dynamisch.
KANSEN VOOR VERBINDING gebruik de openbare ruimte
infrastructuur
parkeren in het landschap
relatie openbaar-privé
geen tuin, privé-buitenruimte op balkon of vlonderterras autowegen enkel als bestemming
parkeerplaatsen inpassen in duinen
relatie openbare ruimte
naast gebouw
onder gebouw
boven gebouw
reacreatieve wegen verbinden
Door de structuur van bebouwing en recreatieterreinen is er weinig tot geen mogelijkheid het landschap in te gaan. De lagune’s lijken een barrière te vormen. Ook de Ter is niet passerbaar. Echter, deze gebieden kunnen prachtige structuren vormen voor recreatie en toerisme. Maak onderscheid tussen auto- en recreatief verkeer. Doordat de nieuwe bouwvolumes geen tuin krijgen, loopt de openbare ruimte tot aan de gevel. Het gebied wordt een nationaal park waarin iedereen kan wonen en recreëren.
weg
Mas Pinell 0
5
10
15
boulevard 20m
vlonderpad
regenwater estuarium
duin met boscamping
duin met boscamping
regenwater estuarium
duin m
bestaande bebouwing
bestaande landbouwgrond
bestaande beken met bos
rietveld met struinpaden lagune’s
duinen
vlonderpad
boscamping
boswoningen
moerashutten
duincamping
duinhuizen duinappartementen
MASTERPLAN
met boswoningen
noord
duin
0
50
100
250
500
pad
duin
1000 meter
vlonderpad
duin
regenwater lagune
duin
duin
regenwater lagune
vlonderkop
regenwater lagune
duin
BEBOUWINGSTYPEN appartement
vakantiehuis
camping
riet
moerashutten schakelen
kleine volumes op palen
duinhuizen schakelen
duin
duinappartementen clusteren
duincamping clusteren
grote volumes op het maaiveld
kleine volumes in het maaiveld
boswoningen clusteren
tijdelijke volumes op het maaiveld
bos
boscamping clusteren
kleine volumes op palen
tijdelijke volumes in kamers
In het plan worden verschillende bebeouwingstypen toegepast,passend bij het landschapstype. Uitgesproken duinappartementen op de grote landduinen, kleinere duinhuizen in de meeste dynamische duinen en een nieuw type camping op één van de beboste landduinen. Het intieme bos en het kalme moeras worden aangevuld met kleine bouwvolumes, passend bij de plek. Op het droge moeras ontstaat een orthogonale structuur, passend bij de verkaveling, van campings in boskamers. De tweede landduin ten zuiden van de Ter krijgt een mooie combinatie van reeds bestaand bos en luxe boswoningen.
vlonderpad
weg
0,5m
water
struinpad
3,0m
3,0m
drijvend
struinpad over water
0,5m
INFRASTRUCTUUR EN OPENBARE RUIMTE
5,0m
verhoogd
vlonderpad over water
brug
weg over water
2,0m
verborgen in het riet
pad in rietveld
0,5m
0,5m
riet
zicht over rietkragen
5,0m
3,0m
brug
verhoogd
vlonderpad in rietveld
weg over water
duin
zicht over duintoppen
2,0m
3,0m
verborgen in de vallei
pad in duinen
5,0m
ingesneden
vlonderpad in duinen
5,0m
ingesneden
ingesneden
weg in duinen
parkeerplaats in duinen
besloten
ingesneden
pad in bosrand
0,5m
0,5m
verborgen tussen de bomen
0,5m
2,0m
0,5m
bos
zicht onder kruinen
ingesneden
5,0m 3,0m
weg in bos
vlonderpad in bos
Er worden drie verschillende typen ontsluiting aangelegd. Struinpaden zijn uitsluitend te gebruiken voor voetgangers. Het pad ligt verdiept in de duinen, zodat een gevoel van isolement ontstaat. Ook in het bos is het pad verhuld, onder de boomkruinen, in de rand van het bos. In de rietvelden ligt het pad op een dijkje, waardoor het altijd droog blijft en er zicht ontstaat over de rietvelden. Als ontsluiting voor fietsers en auto’s is gebruik gemaakt van de reeds bestaande orthogonale wegenstructuur die in de polder aanwezig is. Deze wordt doorgezet in het moeras en stuifduinencomplex, waardoor een spannende verhouding ontstaat tussen het rechte poldergrid en de spontane ontwikkeling van de duinen. Ook voor deze ontsluiting is gezocht naar doorsnedes die het uitzicht of juist de geborgenheid versterken.
VOGELVLUCHTBEELD VAN DE DUINEN
pad regenwater estuarium del Ter
duin met zandgedekte volumes
pad
pad zout kwelwater lagune Bassa Ramon
vlonderkop
vlonderkop zout kwelwater lagune
duin
la Pletera
p
pad
DETAIL DUINHUIZEN
vlonderpad oude rivierloop
weg duin
struinpad duin
vakantiehuis
P duin
weg
struinpad vakantiehuis
oude rivierloop
oude rivierloop
P duin
weg
weg duin
duin
struinpad bestaand huis duin
struinpad oude rivierloop
duin
Ter rivier
SYMBIOSE STUIFDUINEN EN DUINHUIZEN proces in werking zetten
1
enscenering van het uitzicht
Tramuntana wind vormt de duinen
enscenering van de route
plat geschoven landschap TRAMUNTANA WIND (harde noordelijke wind)
2
bouw volumes en herstel lagune’s
3
zand droogt en verstuift
4
duin ontstaat en geul ontwikkelt
Altijd ‘alleen’ in het landschap
pad
weg
weg
els Griells
grondwater estuarium Ter Vell
grondwater lagune
grondwater lagune
moeras hut
weg
boulevard
l’Estartit
BEELD VANUIT EEN DUINHUIS
De nieuwe duinhuizen hebben een prachtig zicht op de lagune’s en duinen in de omgeving. Deze woningen sluiten perfect aan bij de nieuwe doelgroep die de Spaanse kusten gaat bezoeken: de actieve ecotoerist.
DETAILLERING EN MATERIALISATIE VLONDERS EN DUINHUIS gebruik lokaal materiaal
bestaande bebouwing voor de duin
plattegrond duinhuis
nieuwe bebouwing in de duin
vooraanzicht duinhuis
duinpalen Pinus uncinata
vlonderpad en verschillende koppen
vlonderpad: van autoverkeer naar struinboulevard: gestuurd door duinpalen
vlonderkop in de duinen: verstopt en overstuifd
vlonderkop op de strandwal: uitkijkend en zichtbaar
vlonderkop in het moeras: verstopt en observerend
VOGELVLUCHTBEELD VAN DE STUIFDUINEN EN HET MOERAS
doorsnede duinhuis