Afstudeerwerk Michiel van Zeijl Academie van Bouwkunst Landschapsarchitectuur 11 november 2014
De Thermen van Ockenburgh
Colofon
2
Amsterdam, 11 november 2014 Michiel van Zeijl michielvanzeijl@gmail.com 0616177405 Commissieleden: Rob van Leeuwen (mentor) Landschapsarchitect Morgenster Landschap Bram Breedveld Landschapsarchitect LANDLAB studio voor landschapsarchitectuur Dingeman Deijs Architect dingeman deijs architect Academie van Bouwkunst Waterlooplein 211 1011 PG Amsterdam
3
Inhoudsopgave
4
1
De Buitenplaats
Bloemen van het landschap
Grand Tour
2
Ockenburgh
Schoonheid en verval
3
Het verhaal van Ockenburgh
Het ideaal van Westerbaen
Ligging in de stad
Ligging in de duinen
Ambities van Den Haag
Van hand tot hand
Huidige situatie
6
12
16
4
Stellingname
32
5
Concept
36
6
De Thermen van Ockenburgh
40
Ontwerp Hoofdstructuur
Beleving en enscemering
Kruisingen van routes
Programma
Het ontwerp van de baden
5
De Buitenplaats
6
7
Bloemen van het landschap
8
Van de ruim 6000 buitenplaatsen en landgoederen die Nederland op
Er is nog een andere reden om de buitenplaats als onderwerp
het hoogtepunt hebben gekend, zijn er tegenwoordig nog zo’n 550
te nemen voor mijn afstudeerwerk. In de eeuwenlange
over, waarvan velen in staat van verval.
geschiedenis van buitenplaatsen en landgoederen is de tuin- en
Dat is zonde en er zou alles moeten worden gedaan om de
landschapsarchitectuur als vakdiscipline volwassen geworden. Er
overgebleven landgoederen in ere te herstellen en te houden.
zijn talloze ontwerpstijlen ontstaan en weer verdwenen en daarbij is
Want buitenplaatsen zijn “de bloemen van het landschap”, zoals Jan
een groot palet aan ruimtelijke ontwerpmiddelen ontwikkeld. Deze
Bijhouwer ooit schreef. Het zijn juist deze landschapselementen die
middelen zijn onontbeerlijk voor een ruimtelijk ontwerper, en ik heb
door de bijzondere balans tussen natuur en kunst, landschap en
me voorgenomen deze te verkennen en eigen te maken door een
architectuur, en de rijke historie van eigenaren en verhalen, bijzonder
ontwerpproject te formuleren waarbij een concreet schaalniveau
zijn om te bezoeken.
wordt bereikt.
“wie op een buitenplaats woont en zijn tuin cultiveert, krijgt oog voor de diepere betekenis van de natuur. Groei en bloei van planten en het gedrag van dieren sporen aan tot nadenken: bloemen benadrukken de vergankelijkheid van schoonheid, bijen de noodzaak van spaarzaamheid en ijver”. Fragment uit brief van Plinius
Ockenburgh
Uitsnede kaart landgoederen en buitenplaatsen, uit: ‘De buitenplaats en het Nederlandse Landschap’
9
Grand Tour Tijdens dit afstudeerproject heb ik, bij wijze van een persoonlijke
gemaakt van licht en donker, routing en tafereelopbouw is inspiratie
‘Grand Tour’, verschillende klassiekers bezocht als het gaat om
geweest voor de uitwerking van het ontwerp.
landgoederen. Een aantal in en rondom Den Haag, en een aantal in Zuid-Engeland, waaronder Rousham, Blenheim, Stourhead en Sissinghurst Gardens. De manier waarop in deze parken gebruik is
Rousham
10
Stourhead Clingendael
11
Ockenburgh
12
13
Schoonheid en verval De buitenplaats waar ik me in dit project op concentreer is
In 1931 is de kern van het landgoed door gemeente Den Haag
buitenplaats Ockenburgh bij Loosduinen, ten zuidwesten van Den
gekocht en opengesteld voor het publiek. Die kreeg de mogelijk om
Haag.
voor het eerst vrijelijk door een buitenplaats te wandelen en daarvan
Ockenburgh is samen met vele andere buitenplaatsen rond 1650
te genieten.
gesticht en uitgegroeid tot een groot landgoed in landschapsstijl.
14
De openstelling had ook een keerzijde. Het landhuis is lange tijd nog
daardoor raakt de ruimtekunst van de buitenplaats, zoals zichtlijnen,
betekenisvol geweest als jeugdherberg, maar het park is sinds de
orientatie en dwaalroutes, verloren.
openstelling in verval geraakt. Toen de jeugdherberg in de jaren ‘90 naar het centrum verhuisde raakte dit verval in een stroomversnelling. Het huidige parkbeheer is met name gestuurd op ecologie, en
15
Het verhaal van Ockenburgh
16
17
Het idaal van Jacob Westerbaen Ockenburgh is in 1652 gesticht, op de uitloper van een reeks
omvang van tussen de vier- en vijfduizend versregels is dit een van de
strandwallen waar ook de stad Den Haag op is gebouwd, door dichter
omvangrijkste hofdichten uit de Nederlandse literatuur.
en medicus (maar vooral levensgenieter) Jacob Westerbaen.
In de hofdicht beschreef Westerbaen het ideaal van zijn buitenplaats
Hij maakte onderdeel uit van een groep rijken die na de Vrede van
-vol met 窶話eckens vol meloenen, vol persik en abrikoos. Maar ook de
Munster (1648) buitenplaatsen stichtten nabij de grote steden.
nabijheid van natuur en de rust die dat teweegbrengt op de mens was
Samen met enkele andere buitenplaats-stichters werd ook een
een belangrijke kwaliteit. In navolging van toen favoriete denkers zoals
nieuwe traditie in het leven geroepen; de hofdicht. In deze gedichten
Virgilius, vond Westerbaen dat de dichtkunst en het bewerken van het
beschreef men lovend de idealen van eigen en elkaars buitens. Jacob
land stimulerend werkte voor de gezondheid van lichaam en geest.
Westerbaen schreef in 1653, Arctﾃｶa Tempe. Ockenburgh. Met een
Stads comfort...
Arctoa Tempe van Jacob Westerbaen
18
De natuur nabij
Loos Duynland, mager stael van overstoven hey-grond, Daer’t hongerigh conyn te nauwer nood syn wey vond En voede Mensch noch Vee, als Brandwijcks noeste schop Dat schrael beswangerde met allerley voll-op. Soo raecken Ockenburgh eens ‘s jaers in’t kraem te leggen, En baerde ‘t all om veer wat buyren derven seggen Van niet min kinderen als daghen in’t rond jaer, Die’t Hollandsch Vrouwtje droeg. ‘Tzy droomen-tael, of waer, ‘K pas op de Beckens niet: Maar Beckens voll Meloenen, Voll Pers en Abricoos, elck waerdiger om soenen Dan all dien Almanack van Garnaet onder een, Die Beckens houd ick waert, die kind’ren sonder been, Dat Ockenburghs gebroedt, mirakelwyz gebooren Uyt d’ondraghbaerheyd self, dat kan myn lust bekooren, En ketelen myn keel niet minder als myn hert.
Ockenburgh
Strandwallen met de wegenstructuur van Den Haag en buitenplaatsen.
19
Ligging in de stad Ockenburgh ligt anno nu ingeklemd tussen drie werelden: de stad,
Langs de kust ligt het duin- en tevens Natura2000-gebied van de
een parkzone en de duinen met de zee.
Hollandse kust, bestaande uit de gebieden Kapittelduinen, Solleveld
Den Haag is inmiddels tot aan de oostelijke grens van Ockenburgh
en het Westduinpark.
gegroeid. In het zuiden ligt het tuinbouwgebied Westland. Tussen deze twee gemeenten ligt een gordel van verschillende groengebieden en parken, zoals Madestein en de Uithof, met aan de rand een ‘parkway’ die vanuit het oosten richting de badplaats Kijkduin loopt.
20
Westduinpark
Den Haag
Loosduinen Solleveld
Kapittelduinen
Madestein
De Uithof Westland Luchtfoto van Ockenburgh met de stad (Den Haag), het tuinbouwgebied (Westland), de duinen en de parkzone
21
Ligging in de duinen Binnen een straal van 1 km van buitenplaats Ockenburgh ligt het
stadsrandfuncties verdwenen.
duingebied Solleveld. Daarmee ligt een bijzonder mooi natuurgebied
Naast de bijzondere natuurkwaliteit is hier ook de gezonde zeelucht
met grote natuurwaarden binnen bereik van de buitenplaats. Bij
binnen bereik, waar van oudsher een helende werking aan wordt
het stichten van Ockenburgh lag dit duingebied overal rondom
toegedicht.
de buitenplaats, maar nu is het achter een schil van verschillende
duinlandschap
1 km
Duinlandschappen
22
Solleveld
23
Ambities van Den Haag Gemeente Den Haag heeft ambities opgesteld met betrekking
van snelwegen en de vliegvelden Rotterdam-The Hague Airport en
op hoe zij zich als stad wil profileren. De kernwoorden daarbij zijn
Schiphol. Daarnaast ontsluit de internationale ring de ‘internationale
‘Internationale stad van vrede en recht’. Dit heeft natuurlijk betrekking
zone’, waarbinnen veel internationale bedrijven zijn gevestigd.
op de vele buitenlandse instanties zoals ambassades en internationaal
Ockenburgh grenst aan deze ring.
georienteerde bedrijven die de stad al lange tijd rijk is. Het beleid is
Samen met vele andere parken langs de Lozerlaan/Ockenburghstraat
daarop toegespitst.
ligt Ockenburgh als het ware met zijn rug tegen de internationale ring.
In samenhang met de infrastructurele bereikbaarheid is in het
Nu is de kans om van het moment gebruik te maken en Ockenburgh
beleid een internationale ring aangewezen. Deze ring bestaat uit al
een gezicht te geven aan de parkway en verder.
aanwezige wegen rondom de stad die goed aansluiten op het netwerk
24
Schiphol
A44 A4
INTERNATIONALE RING
A12
Ockenburgh
A13
A4
Rotterdam The Hague Airport
A20
Infrastuctuur rondom Den Haag
25
Van hand tot hand Nadat Jacob Westerbaen overleed, is Ockenburgh door vele anderen
Mensen uit de omgeving kregen vanaf dat moment de kans om
bewoond en gebruikt geweest. Iedere bewoner heeft, zoals bij vele
vrijelijk te wandelen in en te genieten van een buitenplaats.
andere buitenplaatsen, zijn eigen stempel gedrukt op het ontwerp en
Het was niet voor het eerst dat omwonenden de buitenplaats
de inrichting van het huis en de tuin. Die zijn in de loop van de tijd dus
in mochten. De laatste eigenaar organiseerde jaarlijk een
ook ingrijpend veranderd.
vliegerwedstrijd waar alle mensen uit het dorp voor werden
In grote lijnen kun je zeggen dat Ockenburgh van een buitenplaats
uitgenodigd.
(19ha) is uitgegroeid tot een landgoed (313ha) inclusief de drie
Daarnaast zijn er nog talloze andere verhalen van mensen die stiekem
pachtboerderijen Wijndaelerswoning, Solleveld en hoeve Blijrust.
over de muren heen klommen.
Waarna de nabestaanden van de laatste eigenaar het totale gebied
Vanaf na de Tweede Wereldoorlog is Ockenburgh het toneel
vanaf 1916 in stukken hebben verkocht. De kern van het landgoed,
geweest van een van de grootste jeugdherbergen ter wereld, met als
met het landhuis, is nu zo ongeveer de contour van het huidige park,
hoofgtepunt de jaren 70/80.
zoals de gemeente het gekocht heeft in 1931.
Het bijzondere van Ockenburgh is dat uit alle tijdslagen nog elementen terug te vinden zijn in het huidige park. De huidige stijl is dan ook meer eclectisch dan dat er een specifieke tuinmode overheersend is.
buitenplaats
€ Transformatie Ockenburgh
26
landgoed
openbaar park
€
€ Postkaart van jeugdherberg Ockenburgh
Tijdslijn met eigenaren die Ockenburgh hebben bewoond
27
in gebruik door Duitsers
Oorlogsgebied
Wagenaar, Hummelinck en Menten
1940 1945
1931
Gemeente Den Haag
notaris
1916
daarna in delen verkocht aan Thurkow,
Solko Johannes
lid Loosduinse gemeenteraad
Georg Genant Lans
van Rotterdam
heer van Hilvarenbeek en oud-schepen
Michiel Hubert
van den Boetselaer
baronesse douairière
Elisabeth Pauw
en burgemeester van Delft
bewindhebber van de V.O.C.
Maarten Pauw
van den Bergh
1898
1848
1809
1796
1786
1775
1750
1725
1670 1675
dichter en medicus
Jacob Westerbaen
Bouwgrond Maatschappij Ockenburg,
Huygens
Johannes Hendricus Jacob
politicus, patriot en dichter
Leonard van de Kasteele
dijkgraaf van Woerden
kasteleijn/slotvoogd, baljuw en
Jacob George Rutger
baron van den Boetselaer
Frederik Hendrik
Ferrant
Jaques du Til de
1652
1712
1746
1800
19 ha
180 ha
258 ha
Ockenburgh ligt als een geometrische contour in
Het oostelijke deel van de buitenplaats wordt afgestoten
Er wordt een begin gemaakt met een vroeg-romantisch
het duinlandschap. De tuin bestaat uit met name
en de tuinen direct rond het landhuis worden in franse
tuinstijl. Delen van de buitenplaats zijn nog in Franse stijl,
fruitboomgaarden en akkers. De orientatie van de
stijl omgevormd. Alle fruitbomen worden verkocht. Deze
terwijl andere delen slingerende paden bevatten door bos
lengteas is nog steeds aanwezig, Het belangrijkste
omvorming gaat gepaard met het afgraven van delen van
en duinlandschap. De Zwiterse partij wordt bijvoorbeeld
ruimtelijke element die de tand des tijds heeft doorstaan
het duin. Het zand gaat naar het Westland. Hiermee wordt
aangelegd met geaccidenteerd reliëf, begeleid met
is de oprijlaan die vanaf de Monsterseweg schuin op het
een begin gemaakt met een rechtewatersysteem die de
woorden als ‘vrijheid’.
landhuis is georienteerd.
contouren van de tuin volgt. De oprijlaan wordt omgelegd
Het watersysteem en de afgraving van de duinen wordt
naas de westkant van de buitenplaats.
verder uitgebreid.
28
1850-1900
1990
313 ha
24 ha
In de 19e eeuw wordt een nieuw landhuis (het huidige
De nabestaanden van de laatste eigenaar verkochten
huis) gebouwd in neo-classicistische stijl. De orientatie
delen van het landgoed aan verschillende partijen.
in de lengte- en breedterichting van de oorspronkelijke
Rondom de kern zijn in de laatste eeuw dan ook
geometrische opzet wordt hierin gehandhaafd. Deze
verschillende functies ontstaan. Aan de oostkant is een
worden benadrukt door aan de oostkant van het
crematorium gebouwd in het bos. Aan de zuidkant is
huis de aanleg van de koeweide, en aan de zuidkant
een villapark gebouwd in de zichtas tussen villa en de
een rhododendronweide met een zichtas richting de
Monsterseweg. Aan de westkant wordt een camping
Monsterseweg.
aangelegd met als grens een nieuw gegraven waterweg.
29
Huidige situatie Huidige situatie
Huidige situatie van Ockenburgh
30
31
Stellingname
32
33
1. Ockenburgh moet onderdeel blijven van het publiek
2. De buitenplaatskwaliteit moet worden hersteld
In de laatste eeuw heeft Ockenburgh een belangrijke plek verworven
Ockenburgh is momenteel een prachtig park met ecologisch
voor het publiek. In de eerste plaats als bijzonder park, maar
waardevolle duinbossen. Het is echter ontzettend jammer dat de
Ockenburgh is ook een schakel in het langzaamverkeer netwerk naar
verder ontwikkeling hiervan ten koste gaat van de ruimtekunst van de
zee. Deze kwaliteit is is een belangrijk hoofdstuk uit de historie van
buitenplaats. Elementen uit verschillende tijdslagen zouden kunnen
Ockenburgh en is een uitgangspunt voor nieuwe ontwikkelingen.
worden opgepoetst en afgestemd met eisen van deze tijd.
Kijkduin
Loosduinen
t traa rghs
enbu Ock
eweg
ers onst
M 34
1
2 13
2
8 4 7
1
1 1
1
3. Een nieuwe functie is nodig
3
Top-wellness in Europa
Om betekenis te hebben voor de toekomst is een nieuw programma
nodig, past bij de ambities van Den Haag en is als ontwerpopgave om
nodig voor de buitenplaats. Dit programma kan sturing geven op
af te studeren interessant.
welke manier de buitenplaats wordt vormgegeven.
In mijn ogen is een wellness van topniveau de perfecte nieuwe impuls
Deze nieuwe functie sluit idealiter aan bij het karakter van
voor Ockenburgh. Nederland kan zich dan wellicht wel meten met
Ockenburgh, heeft een hoogwaardige kwaliteit van de omgeving
wellnesscentra op wereldniveau zoals in Duitsland en ItaliĂŤ.
1
35
Concept
36
37
Het Romeins badritueel als prototype Topwellnesscentra over de hele wereld zijn zeer uiteenlopend, van hi-
sauna (sudatorium). Alsook de mogelijkheid voor lichaamsbeweging
tech kuren tot luxe resorts. Maar als rode draad door alle programma’s
(de palaestra). Dit laatste komt bij moderne wellness centra vooral
loopt het Romeinse badritueel. Het overgrote deel van wellnesscentra
terug in de vorm van een uitgebreid wandel en fietsnetwerk in het
bevat meerdere onderdelen uit het klassieke badhuis, zoals het
omliggende landschap.
warmwaterbad (caldarium), het koudwaterbad (frigidarium) en de
Porch
Apodyterium
Sudatorium
Schilderij van Apodytertadema
38
Cold plunge
Tepidarium
Caldarium
Calveus
Frigidarium
Latrine
Traditioneel Romeins badhuis
Calveus
Frigi- SudaCold torium darium plunge
Calveus
Frigidarium
Latrine
Cold plunge
Tepidarium
Cold Sudaplunge torium
Apodyterium Latrine
Caldarium
Tepidarium
Calveus
Caldarium
Badritueel in Ockenburgh
Frigidarium
Caldarium
Sudatorium
Apodyterium
Latrine
Tepidarium
Apodyterium
De onderdelen uit het Romeinse badritueel zijn het uitgangspunt voor
het badritueel in het park komen, en kruist op verschillende punten
een wellness van topniveau in Ockenburgh. In de meeste gevallen
met het netwerk van paden dat voor het publiek toegankelijk blijft.
zijn deze onderdelen verzameld in één gebouw, maar in Ockenburgh worden de ondelen als losse follies langs een route door het park gelegd. Deze route is enkel toegankelijk voor mensen die speciaal voor
+ Romeins badritueel als basis...
...niet in één gebouw maar als losse follies langs een route in het park...
...kruisend met een netwerk van publieke paden
39
De Thermen van Ockenburgh
40
41
Ontwerp Het ontwerp wordt in de volgende pagina’s verder uitgelegd op basis van vijf thema’s: Hoofdstructuur, beleving en enscenering van routes, kruisingen van routes, programma en het ontwerp van de individuele plekken.
Beplanting
Programma
Functies Bos
Kuurroute
Ontvangst thermen
Gras
Publiek pad
Bospan (1)
Rhododendrons
Parkeerterrein
Palaestra Park (2)
Bomenborder met gemengde beplanting
Fietsenstalling
Kruidentuin (3)
Laanboom
Brug
Landhuis Ockenburgh
Duinvegetatie
Onderdoorgang
Duinsauna (4)
Water
Terras landhuis
Duin logies
Uitzichtpunt parterre
Theeschekerij
Uitzichtpunt duin
Parterre bad (5) Zwitsers bad (6)
42
1
2 3 5 4
0
6
100
150 175
43
Hoofdstructuur De organisatie van Ockenburgh heeft als hoofdopzet de drie assen die
hun eigen organisatie over elkaar heen liggen. De as tussen deze twee
in alle tuinstijlen overeind is gebleven. De wellness krijgt een eigen
‘landhuizen’ wordt benadrukt door het water ertussen te verlengen.
entree aan de Internationale ring, en een eigen ontvangstgebouw. De
De hoofdtoegang voor het publiek blijft over de bestaande laan.
villa is publiek toegankelijk. Het private en het publieke programma
De randen van het park worden aan oost en westzijde opengemaakt
worden dus respectievelijk gesymboliseerd door het voormalig
en aan zuidzijde afgesloten.
crematoriumgebouw en de villa, die als twee landgoederen met elk
Het wellnessprogramma komt als het ware als tweede buitenplaats in het bestaande park te liggen, met een eigen route en een eigen entree. Deze entree komt te liggen aan de Ockenburghstraat (internationale ring) en geeft daarmee een adres aan deze ring. Het duin wordt gedeeltelijk vrij gemaakt van bos en verlaagd waardoor er ook een zichtrelatie met de Ockenburghstraat.
De westzijde van Ockenburgh komt aan het open duinlandschap te liggen. Het duinlandschap wordt iets verder de buitenplaats in getrokken en verhoofd met een kunstmatig duin met een groot vergezicht over Solleveld.
Aan de grens met het villapark dichte beplating. De Rhododendronweide eindigt in een grote kamer die naar de zijkant wegloopt.
44
Het bestaande landhuis en het ontvangsgebouw voor de wellness symboliseren het publieke en het private karakter van Ockenburgh. De gebouwen zullen dan ook een fysieke relatie met elkaar aangaan door de as waarop zij liggen te benadrukken. Dat gebeurt door het verlengen van de waterpartij tot aan de villa.
45
Rhododendronas
46
Wateras
47
Beleving en enscenering Er zijn twee type paden: de wellnessroute en de publieke paden.
Het zwart tussen de dia is de tijd dat mensen in de schaduw van
De wellnessroute wordt in principe in één richting afgelopen en de
het bos lopen. Dit vormt de basis van de route. Deze basis wordt
publieke route kunnen vrijelijk in alle richtingen worden belopen.
afgewisseld met momenten zoals zicht op een follie, een confrontatie
Als principe voor de enscenering is gebruik gemaakt van taferelen,
met de ‘andere route’, een bijzondere plek of een voorziening.
afgewisseld met ‘zwart tussen de dia’s.
48
49
nieuw publiek pad langs de rand van Ockenburgh waardoor het water hier beter beleefbaar wordt.
wellnessroute door het bos, afgewisseld met zichtlijnen en taferelen
Doorsnede
Wellnessbezoeker parkeren in het bos, en wandelen dan naar het ontvangstgebouw
Verlegging van de publieke route door het bos. De brug komt daarmee verder uit het midden te liggen waardoor de wateras sterker wordt.
Toegang naar het landhuis wordt omgelegd naar de ‘achterkant’ van het landhuis. Evenals de fietsroute door Ockenburgh.
Waterweg uit de franse ontwerpstijl wordt teruggebracht om de wellnessroute en de publieke route uit elkaar te houden. Nieuwe publieke route, en toegang aan de Ockenburghstraat, door het ‘vogelbos’.
Open zichtassen onthullen de watertoren gedeeltelijk vanaf twee kanten, vanuit verschillende routes.
50
Een open ruimte op de plek van het reliëfrijkste terrein maakt de duinen beleefbaar
Doorsnede wateras, voor en na Bijzonder moment en voorziening
51
Kruisingen van routes De wellness-route en de publieke route kruisen elkaar nooit
is gebruik gemaakt van de aanwezige hoogteverschillen in de
gelijkvloers. Er wordt een visuele confrontatie tussen beide routes
buitenplaats. Omdat delen van het duin nog op oorspronkelijke
aangegaan, maar ter hoogte van de kruisingen kunnen mensen niet
hoogte liggen en andere delen zijn afgegraven, bestaat er een
van de ene naar de andere overstappen. De enige plek waar deze
hoogteverschil van ongeveer 4 meter. Vanuit de hoge delen daalt de
uitwisseling wel plaats kan vinden is bij de villa.
wellness-route met een brug of dijk af over de publieke route naar het
Om de routes ongelijkvloers met elkaar te kunnen laten kruisen,
lagere maaiveld. verlaagde pan in duin
verhoogde duin
verhoogd eiland geherintroduceerde waterweg
laagde duin
52
verlaagde glooiing naar de Ockenburghstraat
53
54
55
56
57
Programma Uit het Romeinse badritueel zijn 6
wordt gevolgt. Bij elkaar wordt daarmee een
programma-onderdelen geselecteerd die als
compleet kuurprogramma aangeboden.
losse plekken in Ockenburgh liggen. Deze
Ieder bad is zo gepositioneerd, dat in iedere
onderdelen liggen dusdanig langs de route,
‘sfeer’ van Ockenburgh één bad ligt, en dat de
dat bij het aflopen daarvan het badritueel
sfeer sturend is op het ontwerp ervan.
9.00
0. ONTVANGST EN INTAKEGESPREK (60 min.)
58
1.
BOSPAN (Caldarium) (30 min.)
2.
PALAESTRA PARK (60 min.)
3a.
KRUIDENTUIN (15 min.)
- LUNCH IN HET LANDHUIS - (60 min.)
3b.
DUINSAUNA (Sudatorium) (30 min.)
3c.
COOLDOWN WANDELING (15 min.)
5.
PARTERREBAD (Frigidarium) (30 min.)
6.
ZWITSERS BAD (Caldarium) (60 min.)
10.00
11.00
12.00
13.00
14.00
15.00
16.00
Golfbaan
Bospan
Palaestra Park Duinsauna Parterrebad
Zwitsers bad
Solleveld
Hyacinthenbos
59
1. Bospan In het bosrijke gedeelte van Ockenburgh aan de oostzijde, dat op
boven. De blik wordt automatisch omhoog gestuurd, naar de
oorspronkelijk duinniveau ligt, komt het eerste bad, een caldarium
boomkronen van het eikenbos. De mist die van het bad uit komt zorgt
(warmwaterbad) verdiept in het duin te liggen, als het ware als een
voor een magische sfeer in het bos.
duinpan. Vanaf het maaiveld daalt het pad geleidelijk in een kromming af en eindigt in een ruimte, die aan ĂŠĂŠn zijde schuin oploopt naar
60
Doorsnede Bospan
Plattegrond Bospan
61
2. Palaestra Park Na een korte wandeling komt het pad uit in een kleurrijke parkrand langs het water. Deze parkrand bestaat uit verschillende boom en struiksoorten met bijzondere bloei of herfstkleur. Tussen deze beplanting verscholen liggen kleine veldjes waar in groepjes of individueel bijvoorbeeld yoga-oefeningen kunnen worden gedaan.
62
Bijzondere bomen en heesters
Doorsnede Palaestrapark voor en na
63
3. Kruidentuin Voordat de villa wordt bereikt komt de wellness-gast eerst in een
in het eten.
omsloten kruidentuin. In deze tuin worden kruiden gekweekt die in de
Het pad komt vanuit het bos achterin de kruidentuin binnen, en is via
sauna kunnen worden gebruikt.
een rechte loper met bakjes en een trap verbonden met de villa.
Daarnaast is er ook ruimte voor kruiden en groenten die in het landhuis, dat zal functioneren als restaurant, kunnen worden verwerkt
64
Voorbeelden van kruiden voor in de kruidentuin
Plattegrond Kruidentuin
65
4. Duinsauna De in het bos verscholen kop van Ockenburgh wordt geopend naar
Richting de zuidkant wordt de kop verlaagd zodat een luwte ontstaat.
het duinlandschap van Solleveld. Het duin, waar nu de camping op ligt
In het verhoogde duin ligt de sauna in het zand gestoken, met uitzicht
die wordt gesaneerd, wordt verlaagd naar het water. De bosgrens op
naar het duingebied.
de kop zelf wordt naar achteren gelegd, en het duin wordt verhoogd waardoor het vergezicht naar Solleveld en de duinen wordt benadrukt.
Huidig relief westzijde OCkenburgh
66
Verhoogd duin met uitzicht over Solleveld
67
5. Parterrebad Middenin het vergrootte water tussen de twee hoofdgebouwen komt
De in de afgelopen eeuwen verlaagde parterre wordt hiermee een
een eilandje te liggen met een koudwaterbad dat gedeeltelijk in het
stap verder verlaagd, waardoor een waterpartij ontstaat die vanuit
eiland, en gedeeltelijk in het water te liggen. Het eilandje is bereikbaar
alle richtingen door lijkt te lopen. Alleen vanuit het parterrebad is een
via een lage brug, en het pad vervolgt, via een trap op hoogte, over
overzicht mogelijk van de waterpartij.
een hoge brug naar de Zwitserse partij.
Bad in een meer, referentie Merano, ItaliĂŤ
68
69
6. Zwitsers bad Via de hoge brug bereikt men vanuit de parterre de Zwitserse partij.
te plaatsen die boven de bomen uit komt. Daardoor is een overzicht
De hoge brug buigt door de boomkronen af naar het hoogste punt
mogelijk van de bewandelde route, de rest van het park, en de duinen,
van de duinen, waar het laatste bad van het programma staat, het
zee en stad daarachter.
Zwitsers bad (een warmwaterbad). De hoogte van dit deel van
toren toren
Ockenburgh wordt extra benadrukt door het bad bovenop een toren
70
71
72