ACV-TRANSCOM SPOORWEGEN
12 NOVEMBER 2013
Transcom VAZA STA AGRESSIE Bespreking agressieproblematiek tijdens studiedag ‘Sociale veiligheid in de stations en in de treinen’ Jammer genoeg moeten we vaststellen dat ons personeel dat dagdagelijks met klanten in contact komt, steeds meer slachtoffer wordt van de toenemende agressie in onze maatschappij. Als ACV-Transcom vonden we het dan ook meer dan nodig om een studiedag te organiseren omtrent deze problematiek. Op 30 oktober nodigden we een 40-tal treinbegeleiders, leden van het veiligheidspersoneel, commercieel bedienden, onderstationchefs,… uit om ze samen te brengen met de verantwoordelijke leiding zodat we samen naar mogelijkheden te zoeken om de agressie terug te dringen. Het is immers onze taak als vakbond om erop toe te zien dat het personeel zo veilig mogelijk zijn werk kan doen.
en deed hij het veiligheidsbeleid van de NMBSGroep uit de doeken. Hij wees erop dat stations momenteel veranderen van gesloten plaatsen naar open ontmoetingsplekken. Het station is ook een plaats dat delen van een stad ontsluit en herwaardeert door ze te verbinden met de stationsbuurt. Dit is het geval in Leuven, maar geldt in de toekomst ook voor Mechelen en Bergen. Niet alleen reizigers maken dus gebruik van het station, maar ook andere groepen mensen. Dit kan gaan van zakenlui die vergaderen in een station tot criminelen of drugsgebruikers die van de anonimiteit van een station gebruik maken.
Maatschappelijke context In een eerste deel schetste Hendrik Vanderkimpen, leider van CSS (Corporate Security Services), de maatschappelijke context
Het is belangrijk om de klachten van personeel en reizigers te plaatsen in deze huidige context. Toch benadrukte Hendrik Vanderkimpen dat de fysieke en psychische integriteit van het personeel de eerste prioriteit moet blijven.
ACV-TRANSCOM SPOORWEGEN
12 NOVEMBER 2013
Agressie en veiligheidsbeleid NMBSGroep
Joke De Maet en Gaetan Carlens van Corporate Security Services belichtten daarna de reeds genomen maatregelen en de inspanningen van de afgelopen jaren.
Agressie is eigenlijk de verzamelnaam voor slagen en verwondingen, beledigingen, bedreigingen en geweldpleging. De reden van agressies op het personeel zijn veelal te catalogeren onder taalmisverstanden, vertrekprocedure, producten en vervoersbewijzen.
In het zogenaamde “Masterplan agressie” worden 55 maatregelen ingedeeld in drie categorieën (preventief, repressief en curatief). Het wordt verder gefinaliseerd aan de hand van een recent afgenomen veiligheidsenquête. Deze enquête kende een grote respons (1836 op 5000) maar is momenteel nog in verwerking. De resultaten zullen worden gepubliceerd via intranet en Connect.
Men stelt vast dat het aantal oproepen naar het SOC (het centraal Security Operations Center, die de ploegen van Securail aanstuurt) omtrent onder andere deze vier vormen van agressie gelijk loopt met de evolutie van het aantal reizigers. Een andere opmerkelijke vaststelling is dat 8% van de reizigers zich onveilig voelt in een station of een trein. Gedeeltelijk valt dit te verklaren door de stijging van het aantal onbemande stations.
Wat bestaat er verder? Regelmatig komt een paritaire werkgroep samen waarin met de erkende organisaties gezocht wordt naar oplossingen voor een daling van de agressie. Het is enorm belangrijk om agressie te melden omdat men bij CSS werkt met Risk Rating (rode lijnen/rode treinen).Volgens de gegevens bestaan er momenteel geen ‘rode’ treinen (= een trein met meer dan 5 incidenten per jaar). Er bestaan wel rode lijnen met meer dan 30 agressiegevallen per jaar. TrainTeams proberen de agressie en overlast te doen dalen, verhogen de tevredenheid en verhogen de veiligheid. Er is een samenwerking met de lokale politie die nog verder moet geëvalueerd en bijgestuurd worden.
Het veiligheidsbeleid bij de NMBS is een dynamisch proces van identificeren via analyseren tot reageren. De doelstelling is om veilig openbaar vervoer te verzekeren maar het is enorm moeilijk, omzeggens onmogelijk, om hierin garanties te geven. Om deze doelstelling zo goed als mogelijk te realiseren wordt gewerkt volgens drie krachtlijnen: a) meer veiligheidsmensen voor meer zichtbare aanwezigheid b) samenwerking met interne en externe partners (politie, straathoek,..) c) technologische hulpmiddelen (0800-nummer, CCTV,…).
Het resultaat is dat de agressie steeds meer daalt, dat er bij 96% van de oproepen een interventie volgt en dat 60% van de daders gevat worden in het geval van slagen en verwondingen.
Tenslotte werd nog stil gestaan bij de bevoegdheden van het personeel van Securail. Het gaat om beëdigd ambtenaren die veiligheidsagent zijn volgens de wet Tobback (met uitbreiding tot op openbare weg). Iemand van Securail kan dus mensen vatten, identificeren, boeien, pepperspray gebruiken,… Bij weigering van een klant om het ticket of identiteitsbewijs mag men dus iemand met dwang staande houden. Er werd op gehamerd dat Securail deze bevoegdheden steeds kan gebruiken, zonder hierbij natuurlijk de eigen veiligheid uit het oog te verliezen.
Als conclusie werd gesteld dat het van primordiaal belang is om altijd te bellen naar het SOC in geval van agressie, ook indien de kans op een tussenkomst klein is. Enkel als elk geval van agressie gemeld wordt kan men betere en duidelijke cijfers krijgen die de werkelijkheid meer en meer benaderen. CSS heeft correcte cijfers nodig om beter te kunnen anticiperen op mogelijke toekomstige agressies. 2
ACV-TRANSCOM SPOORWEGEN
12 NOVEMBER 2013
Analyse in werkgroepen middel to spoortjes g n a g e o T : Th e m a 1 izen n betaald re a v n e g in w afd
t Th e m a 2 - Vere en vervoer bewijze voudiging van d n e
s een de trein nergen in en p ap st in t bezit bent Ree or he degelijk in het ds ger uim el Aangezien er vo w je at d an e tijd buig voor na te ga en m p o o is r o t een wer le eu n d ro re e nt d gelmatighe co ijs, staat kgroep "co ew b er o den met b rv ve ig ld ntrolepoliti ge o n v e ee etrekking r het vere van ek e tot ver voe envoudige ”. en iz re ig at m v rbewijzen" n n e el r schillende en uniform “onreg zich ver voerbe maken van rtjes al ver v wijzen, bv. de n toegangspoo oerbewijz va m ee st a sy t ll e . e n (zoals pa g estaat he tegen te gaan gebr uiksvo ssformules elijkaardige Bij de metro b elmatig reizen o eg rw nr ) o a k a m rijgen "geli n rd o ei el tr e d n om mee gebr uiker s or de jkaardige" langer als mid r klaarheid ep om ook vo e ro n e d p kt e in r kl s o te nd n e ha c e v re er . o l. er m ë o M ren bij r stellen om omenteel Langza steeds luid b trent vere m te voorzien envoudigin lijven concrete dergelijk systee g echter u Problee it. m s telling lling e st m e le b Pro - Kan een nbewaakte vere le stations en o al in p e o s ez d ht ec en sl inderdaad envoudiging van het erd, of le - Moet al st ïn ge gez producten en n word gamma de strijd te ien worden als een - stopplaatse g preventiev - Hoe zou en agressie? e maatreg welbepaalde el in een veree nvoudiging r de ve m o plaatsen? o er e at te d n en van het pro w orden vermed ductengam - Daarnaa orden opgevat? - Hoe kan w jes wordt geklauterd? ma s t is e r rt d o e o p p n gs ro blematiek invullen vo toegan hevig aa er nd o jn zi s v o je a r het opsta n de invulp gspoort of met ee ppen; schr asse - Ook toegan n en vandalisme, hetgeen n ij v s e p n met uitw n: niet e c ia ge in a ig l s ad et o ch m o o es r v m b isbare inkt t balpen d er schreve stee n worden sten aan het sy . De invulp ie kan uitgegomd en fraudegev bijkomende ko as is dus e oeli t. en p aangepakt? g is. Hoe zou dit pro zich meebreng bleem kun roduct dat Is er een a nen word lternatief m - ... en ogelijk? Thema 3 : Moe t de eerste klas se afdeling in de afgeschaft? trein al of niet worden
Sommige reizigers nemen met een tic ket 2e klasse plaats Excuses ten opzicht in 1e klasse. Vaak ge e van de treinbege beur t dit zeer bew leider zijn vlug gevo het niet zo dat ik hi ust. nden: "oh, ik had di er mag plaats nem t niet opgemer kt" of en wanneer de tre gedaan om een vrije "is in vo l zit?". Er wordt hier zitplaats te zoeken bij geen moeite in 2e klasse. Dit feno discussies of zelfs to meen leidt dan oo t conflicten. k vaak tot nodeloze Het dient eerlijkhei dshalve gezegd dat dit soms ook onbe nieuw materieel is wust gebeur t: het ve inderdaad klein gew rschil in comfort bi orden en deklasser even duidelijk. j het ingsregels zijn voor de reizigers niet alt ijd Probleemstellin g
- is het in een openba
re dienstverlening nog wenselijk is om organiseren waarb dit klassenverschil te ij er, volgens somm blijven ige percepties, een stand. verschil wordt gem aakt tussen rang of - bij het nieuwe mat erieel is het versch il in comfort tussen geworden. Bij de "D 1e klasse en 2e kla esiro's" bijvoorbeel sse danig klein d is dit wer kelijk fra - De motivering van ppant. sommige mensen om 1e klasse te reizen afdeling rustiger en is omdat het in de aangenamer is om eerste klasse nog wat te kunnen gewoon nog te vo w er ken. Zou het dan orzien in stilte-rijtu niet beter zijn om igen zonder verder e verschillen? 3
ACV-TRANSCOM SPOORWEGEN
12 NOVEMBER 2013
AANBEVELINGEN Uit de werkgroepen werden volgende aanbevelingen gedistilleerd: 1. Toegangspoortjes zijn niet haalbaar. Ze zijn financieel te kostelijk en het is niet mogelijk om ze in alle stations te plaatsen, wat een verplaatsing van het probleem veroorzaakt. Er kan immers nog altijd over gesprongen worden en ze kunnen steeds vernield worden. Tijdens de spits verwacht men grote problemen met dit systeem. 2. Het zou goed zijn om gerichte prikacties te houden met Securail – politie – TicoTeam zoals ook in het raam van grote evenementen wordt gedaan. Deze acties moeten onregelmatig en onverwacht worden uitgevoerd en gepaard gaan met veel vertoon. 3. Op de perrons zou een duidelijke ‘vervoersbewijszone’ moeten worden afgebakend. 4. Media-aandacht en campagnes om de mensen wakker te schudden (zowel naar agressie, boetebedragen (cfr. de Lijn), producten,.. toe) om op die manier aan te sturen op een mentaliteitswijziging. 5. Geen bedrag op de C170 zetten om zo al een agressietrigger te vermijden. 6. Boetes effectief innen en een hoger/vast boetebedrag/treintarief toepassen (35 euro/ 60euro) 7. Meer TicoTeams in bepaalde depots 8. Agressieformulieren in ITris maken die digitaal doorgezonden worden naar het Corporate Security Services 9. Beter overleg tussen BMO1, BMO2 en Securail op lokale niveau’s (per station) Voorstellen of opmerkingen op de drie thema’s of bovenstaande aanbevelingen, kan u die steeds mailen naar u42trn@acv-csc.be
ACV-TRANSCOM MAAKT WERK VAN UW JOB 4