POËZIE OP TEKENINGEN
Laurens Windig
Mijn pentekeningen met ecoline waterverf lagen alweer vanaf 1980 in de kast na dat ze hier en daar een aantal keer geexposeerd zijn. Eigelijk was ik ze min of meer een beetje vergeten totdat ik dacht: kom, ik haal ze weer eens uit de kast en schrijf er gedichten op.
PoĂŤzie op tekeningen Homerus: ODYSSEUS
KONING ODYSSEUS VAN ITHAKA In de ‘Ilias’ vertelde Homerus over een fase uit het tiende en laatste jaar van de Trojaanse Oorlog. In de Odysseus gaat het over de laatste 41 dagen van de eveneens tien jaren durende omzwervingen van de held Odysseus - de bedenker van de list met "het paard van Troje" - die zich de haat van de zeegod Poseidon op de hals heeft gehaald. De godin Athena blijft hem echter wel steunen: zij stelt alles in het werk om Odysseus een behouden thuiskomst te bezorgen. Op de Olympos vraagt Athena haar vader Zeus of er eindelijk een einde mag komen aan de omzwervingen van Odysseus. Deze verblijft dan al een aantal jaren tegen zijn zin bij de zeenimf Kalypso. Zeus stemt toe en Hermes wordt naar Kalypso gestuurd. Athena zelf vertrekt echter naar Ithaka, waar ze Odysseus' zoon Telemachos aanspoort om een reis te maken met het doel meer over zijn vader te weten te komen. Tijdens dit bezoek worden we ook op de hoogte gesteld van de erbarmelijke situatie op Ithaka. Odysseus' paleis wordt overspoeld door de zogenaamde vrijers: adellijke lieden die in de hoop dat Odysseus nooit meer terug zal keren naar de hand van diens vrouw Penelope dingen. Deze vrijers gedragen zich als bijzonder slechte gasten: ze verteren vele voorraden aan wijn en voedsel die zich in het paleis bevinden. Na zijn, door de goden gelastte vertrek bij Kalypso, belandt Odysseus opnieuw in een storm die Poseidon op hem afstuurt. Hij spoelt meer dood dan levend aan op Scheria, het eiland van de Phaiaken. Hier wordt hij vriendelijk ontvangen door hun koning Alcinous en dochter Nausicaä, zijn identiteit wel aan zijn gastheer prijsgeven. Wat volgt is het eerste lange ik-verhaal in de literatuur: in de vorm van een flashback vertelt Odysseus de Phaiaken over zijn avonturen na het vertrek uit Troje en zijn avonturen met onder meer de cycloop Polyphemus, tovenares Circe en de Sirenen verhaald. Al die tijd wacht Penelope ‘Odysseus' vrouw, op de thuiskomst van haar man, terwijl zij door vele ‘vrijers' belaagd wordt (ze hadden allemaal een zeer gewelddadig verleden). De Faiaken brengen Odysseus terug naar Ithaka, waar een paar dagen later ook zijn zoon Telemachos terugkeert. Vader en zoon herkennen elkaar in de hut van de zwijnenhoeder Eumaios en samen weten zij de vrijers te overwinnen en te doden. Na een scheiding van 20 jaar worden Odysseus en Penelope herenigd.
PENELOPE ik zal moeten vluchten in het weefgetouw het lijkkleed waar de nacht mij roept in alle trouw het uit te halen doch de dag verplicht mij telkens weer opnieuw te weven het zuiver wit verlangt van mij en zal ik alles geven niet ten prooi te vallen aan de vrijers om mee te dingen naar mijn lichaam dat alleen aan Odysseus behoort mijn handen die ooit zijn lichaam streelden zijn alreeds verkrampt doorboord door scherp uit hout gesneden spiesen van een sterke boom die zich in hem moet transformeren o geliefde gij zult uw terugkomst moeten wreken op deze wellust lijders
TELEMACHOS
Met alle kracht drijft zij hem schreeuwend uit haar barensweeĂŤn direct al steekt hij zijn armen naar het licht na het verlaten van Penelope zijn moeder nu opzoek naar zijn vader Odysseus riskeren ligt in hun aard
LOTHOPHAGEN
Vreemd die blauwe wezens die willens en wetens uw mannen lokken naar hun schone bloem die men lotus noemt is het hun vrouwelijke vrucht welke zucht naar uw waterige mond? proef haar terstond eet haar, slik haar doch val niet in verdoem raak is de smaak van bedwelming zweven doet leven zijt gij nog bij zinnen? blijft gij dolen in verrukking zonder mislukking bijna alles rijmt en lijmt de klieren in op het puntje van de tong streel haar hemels aandoen
POLYPHEMOS
Zijt gij de hongerige nog steeds niet de voldane? schaart gij zich achter Scylla en Charybdis en uw ouders Poseidon en gorgo Medousa? geweld en dood zitten in uw genen ziet gij schapen in mensen en mensen in schapen door dat ene scherpe oog? die hen gemakkelijk verorbert gij toont alleen uw kracht nimmer uw zwakheid kom en drink de door mij geschonken wijn zodat bekering naderbij komt zij is zo heerlijk zoet roemen doe ik u mij als laatste op te schrokken toe laat uw oog vallen op mijn goddelijke wijn spijt heb ik Polyphemos dat ik u niet zal wederzien na de dood misschien kom, laat mij u spietsen
CIRCE
Tovenares van eiland Aeaea dochter der de zon heeft de mannen van Odysseus onder valse voorwendsels betoverd in dieren waar nestelt haar lust? Odysseus luister naar mij hier spreekt Hermes zoon van oppergod Zeus boodschapper der goden ik schenk u een kruid ter bescherming spoedt u naar Circe om hen te redden doch wees voorbereid op transformaties het zal haar niet lukken u eveneens te betoveren dwing de heks uw mannen weer in mensen te veranderen Odysseus wees op uw hoede laat u niet opzuigen in haar zoetsappige vrucht
DE SIRENEN
Gillen scherper dan abnormaal bijna krankzinnig naar gekte van allerhoogste frequenties zij springen vanuit kolkende waterstromen naar omhoog slaan hun borsten om de oren Poseidon dondert in gelach vastgebonden aan de mast van het schip schreeuwt Odysseus terug dat de zeebodem hun gillend gladde lichaam absorbeert met vinnen naar de hemel worden zij woester dan rauw teruggezogen.
SCYLLA & CHARYBDIS
Twee-eenheid der verorbering het geopende kakement zwelgt schrokt slokt gaat arm in arm met alles dat verslindt obese morbide obesitas nimmer aan de orde hun overwicht: beklemming van de prooi hap, slik, weg binnen een lichtflits overheerst de stank van vertering
KALYPSO
Verborgene in uw grot op het eiland Gozo waarin amper uw lichaam weet te glijden doch waar gij Odysseus zeven jaren bindt met beloftes van onsterfelijkheid in eeuwige jeugd geen deugd gij hem laat kastijden ver weg van zijn geliefde Penelope en zijn zoon Telemachos hoor hem schreien hoor het volk van Ithaca in alle razernij onwetende Kalypso dat gij hun koning hebt verleid: ondanks zijn waakzaamheid Athene wijst hem wel de weg naar Hermes zodat gij zwicht hem te laten gaan zwaai hem bij voorbaat uit
ALCINOUS AAN NAUSICAĂ„
Vind maar wat gij van mij vindt mijn kind ik slinger aan een slap gespannen koord boven de afgrond zonder vangnet waar klauwen naar mij grijpen dank God dat er nog een grasspriet is - uw moeder - waaraan ik mij kan vastklampen als ik uitglij hoe zwaar mijn gewicht ook voor haar is mijn wil tracht - met moeite soms – te overleven met de schoonste parels die ik liefheb schone dagen staan mij bij tracht negatief aspect van een niet rechtschapen mens met begrip te omkleden en vergeven zo ook hij bereids gedaan heeft met minpunten van een geliefd kind geef wanneer het u schikt en neem wanneer het u behoeft zou bevattelijker moeten zijn zo ook u bij Odysseus deed met al uw lieflijkheid en charme hij zwichtte evenmin
POSEIDON
Er zijn zoveel mythen over u: Griekse god der zee en wateren Romeinse god Neptunus nog zoekt men in Mycene uw werkelijke band met de zee heeft u zich soms verscholen in uw eigen kruin in de ziel bedding van dit alles? heeft de mensheid overstromingen zoals tsunami’s aan u te danken? geraffineerd zijt gij Poseidon had u, op rondzwervingen van Odysseus, er niet geweest dan hadden wij Homerus niet gekend als schrijver tenminste de sidderende obstakels niet die hij op uw woeste zee tegenkwam moeten wij u nu bedanken of vervloeken?
ATHENA
Uw steun aan Odysseus is alleen maar toe te juichen wat moet hij zonder u gij zijt daartoe voorbestemd doch goden zoals gij weten niet anders dan met zachte hand te geleiden daar waar naar gij verwijst in al uw transformaties zeg mij, Athena zijt gij soms ook de vliegensvlugge Hermes uw bode die ver over oceanen vliegt? het is mijn proberen waard bij voorbaat al te weten gij zeer zwijgzaam bent naar hen waar gij geen taak aan heeft als gij al uw macht over hem uitroept is hij voor u een peulenschil hem terug te sturen naar het eiland Ithaka?
PoĂŤzie op tekeningen
MASKERADE
CARNAVAL DO BRAZIL
Voel je het ritme? voel jij je billen al schudden toe, doe het masker eens af dat alledaags smoelwerk het aangemeten sacherijnig recessie-gezicht hou je van meeslepen? dwepen met muziek de conga’s cabulete, maracas paderola Ganzå en tricabulete kom, dans met mij de salsa laat je heupen zien!
KYOKA
Ze is Japans Zie haar gesjans de desillusie is het witte masker ze knalde het af mag ik u omarmen, vroeg ik ja hoor, zei ze はい彼女は言った had ik het maar niet gevraagd ze drukte me bijna dood tussen drie armen.
PIERROT
Dit spel dat ken ik wel het creĂŤren van een tranendal dat soms druppelt en vloeit naar daar waar men het gretig ontvangt er wordt nog steeds op jou gezongen gelachen en gehuild daar waar geleden en gelachen wordt wil je voor me spelen, Pierrot? op die onvergetelijke saxofoon waar haal je die tonen vandaan die jou kleuren? ik zie je masker niet meer heb jij het soms laten barsten?
ORPHEO NEGRO 1959
Marcel Camus nee, die film is niet te vergeten hoe vaak heb ik ‘m niet gezien? hij prolongeerde en prolongeerde mijn hele zakgeld ging eraan Manhã De Carnaval A Felicidade muziek van Antonio Carlos Jobim alles bracht mij in en uit mijn ritme want ik had het trieste einde niet verwacht tudo me trouxe dentro e fora do meu ritmo porque eu tinha o triste fim não se espera não obstante Manhã De Carnaval A Felicidade
ANDERS Nee, zo’n hoofdtooi hebben wij hier niet wij laten meer onze haren zien of doekjes en hoedjes op blote voeten is het hier te koud Holland danst op klompen houten schuiten die op schepen lijken maskers hebben wij wel meer dan jij denkt zullen wij ruilen?
JAMES ENSOR
Ik kende die Belg nog niet toen ik deze maskers tekende en schilderde die kunstenaar uit Oostende kon er wat van en hij gebruikte ze ook door middel van zijn spot op de bourgeoisie daar zijn ze uitermate geschikt voor hier kan ik er ook flink mee aan de slag! denk je van niet?
KIJK
Dit is nu een goed samengaan wit en zwart zwart en wit is de combinatie maar niet achter maskers toentertijd was het anders wat was niet anders? neem nou onze rijksdelen wat hebben wij niet opgericht en aangericht boetedoening met veel moeite en het is zo makkelijk weg met de maskers!
EN DAN NOG
In welke vorm dan ook met het masker van het gezicht dan nog niet het ware tonen de clown erachter kan een trieste bedoening zijn maar het hoeft niet altijd clownesk kan ook in genen zitten dan mag je van geluk spreken als je daar de eigenaar van bent liever niet overmatig gebruiken dat stoot af zodat men de vraag stelt waar schuilt de werkelijkheid?
PoĂŤzie op tekeningen
VOGELS
VOGELS ZIJN PRACHTIG
Hemelbeweging leven in de brouwerij vreugde, vrolijkheid onverwachte gebeurtenissen beweeglijk, vlug van geest, actie, snelle reacties, vertrek, afwezigheid, symbool voor het verlangen van de mens zich van de aarde los te maken tevens van de ziel om zich los te maken van het lichaam. mijn buurvrouw is een vreemde vogel voldoet ook aan haar achternaam ze loopt op geitenwollen sokken voert veel te veel vogels maar is geen kakmadam hoe dat zit zal ik even moeten uitvogelen dan bekijk ik zorgvuldig het gevallen plakkaat en vooral die van duiven zo’n plets op je hoofd en in de haren is een ramp maar het stinkt niet ik kom zelden op het Centraal Station en de Dam in Amsterdam maar nooit op het San Marcoplein in VenetiÍ!
ACT
Wat mij nu pas opvalt dat ik in het circus waar dan ook ik niet eerder een vogel-act heb gezien? wel mensen die een vogel nadoen daar stel ik me dan wel wat bij voor ze tjilpen en zingen springen van de ene tak op de andere zoals mensen dat doen met papegaaien ligt het anders want die kunnen nog praten ook ze beginnen altijd met lorre niet barrels hoor dat zijn lorren heb je weleens van een prul papegaai gehoord? nee? ik ook niet en ook niet van een barrel papegaai wel van een onwillige papegaai die zo nodig iets moet zeggen in een talentenshow doen ze het niet dan moet jezelf gewoon effies buikspreken mijn buurvrouw je weet wel, die van achteren Vogel heet papegaait altijd vre-se-lijk dan praat zij zichzelf na!
WATERVOGELS
Dat lijkt mij nogal eenvoudig dat zijn vogels die in een waterrijke omgeving leven veelal ook in moerasgebieden mensen wonen daar zelden omdat het te gevaarlijk is men wordt dan eerder opgeslurpt zinken ze weg: moet er niet aan denken veel van mijn kennissen zwemmen dolgraag die zijn een beetje doorgezwommen eentje - niet een eendje hoorzwemt al jaren bij ‘De Watervogels’ dat is een zwemclub die ook aan wedstrijden deelneemt nou, er wordt wat afgezwommen hoor daar kunnen waterduiven niet tegenop! en normale vogels ook niet die zijn niet bij te houden een kennis van een kennis wilde het kanaal overzwemmen wat denk je? verzopen! nee, dat was geen watervogel
GEWILD
Vooral witte duiven ze hebben iets religieus iets lieflijks je ziet ze zelden behalve dan bij ons in de buurt scharrelt er vaak eentje rond dat is bijzonder maar wat ook kan dat hij of zij altijd moest fungeren als trouwduif die kun je bestellen in een mand die dan na een gesloten huwelijk wordt geopend dan vliegen de duiven uit? misschien was onze buurtduif het totaal helemaal zat en heeft zich van de groep laten scheiden!
TAKKEN
Het enige wat ik niet zo prettig zou vinden dat hij of zij van de ene tak op de andere tak hipt daar krijg je ellende van een soort van duivenziekte koeroe, koeroe Marijke van Helwegen als jij begrijpt wat ik bedoel daar komt het woord duivenneukert vandaan daar is geen duivenmelk voor kippenneukers heb je ook maar daar schrijf ik niet over
PELIKANEN
In de Artis wonen prachtige pelikaansoorten met kleurrijke snavels
de zogenaamde snelle Pelle en Pien de pelikaan om de haverklap ontvluchten ze maar worden later weer gevangen ben niet zo voor dierentuinen daar behoren geen dieren vogels als helemaal niet die behoren in de lucht nogal wiedes die pelikanen zijn het zat dieren behoren in de vrije natuur laten mijn kleinkids het maar niet horen want wij hebben een abonnement op de Artis hoe zou jij het vinden als je opgesloten zou zitten in een mensentuin en er komen apies kijken?
WEGVLIEGEN
Na de zondvloed liet Noach een duif los om te weten of deze terug zou komen de postduif was geboren met een boodschap tussen zijn snaveltje en ja hoor een takje met groen
De KONINGSDUIF
Met een prachtige kroon op het kopje nee, niet op z’n kop dat zou een yoga stand kunnen zijn men neme dan… hoe zal ik dat beschrijven ja, dat kan ik wel maar het is nogal ingewikkeld makkelijk is het niet maar wel als je op afbeeldingen kijkt via internet probeer het eens… een koningsduif als vogel bestaat niet alleen bij mij
AF EN AAN
Vliegen muggen, bijen, hommels en wespen vogels ook natuurlijk mensen hebben dat ook wij hadden zo’n buurvrouw die te pas en te onpas kwam binnenwaaien mijn moeder liet dat teveel toe mijn vader? die moest er niets van hebben ik trouwens ook niet pa zei dan: wat moet ik met die duif ze komt altijd onder het eten ja, wat wil je dat doen duiven altijd! tot hij tegen haar zei: eerst tikken en wachten tot er wordt opengedaan maar dove duiven horen dat niet!
PoĂŤzie op tekeningen
DIVERSEN
LENTE ’t Wordt lente, ’t wordt lente: juichte tante Jante bij het ramenlappen uit het raam: ze komt er aan, ze komt er aan sta op mijn kop, het lapt me op de zon is gratis: kost geen centen ben zo gek, zo idioot, zo lekker bloot een echte scheve trekkebek zelfs de boze buurman vloog ik van de week zomaar om zijn nek retteketet vlieg zomers uit mijn bed ik schreeuw me luid, met mijn hele borst vooruit moet je horen met je grote oren: de bollen komen uit, mijn bollen komen uit, haha, haha laat alle knoppen springen laat alle bloemen zingen in de zon laat ze strijken op violen, als ik kon, ja als ik kon sloeg ik overal me supergrote lentetrom bombom,bombom ‘t wordt lente van hier tot daar van tralalala want in de lente ga ik telkens uit mijn bol o wat een lol, o wat een lol ben een echte lentedrol doe lekker extra overdreven, het is gewoon mijn passie om te overleven ik lenter, slenter kro, kro, kussend op jouw wangen lentegeel met paars en blauw, ’t wordt lente, ’t wordt lente, juichte tante hou nou je kop maar, riep oom Tjedde! O wat een lol, o wat een lul riep tante Jante!
LIBEL
Hij is een schatje zei tante en weet van wanten wat zo leuk is hij zoemt altijd zo lieflijk om mij heen en rond de takken in de blauwe vaas ik zie hem niet maar hoor hem wel het is een schattige libel maar toen tante ‘s nachts gestoken werd huilde ze ik heb me zo vergist het was zo’n kleine vrouwtjesmug dat ik dat nou niet wist?
DE PLANTER
In principe was hij langdradig en zeer gedetailleerd ik noemde hem de bonenplanter als hij iets pootte ging hij terug naar het begin‌ graaf een kuil vul met water plaats er een boon in aarde gaat terug wat later gaat er iets groeien - dat hoop je dan het groeit en het groet et cetera, et cetera, et cetera en ja hoor hij raakte erin verstrikt!
JEZUS
Een wonderlijk drama mens zoals wij geboren om te sterven kind van God zoals jij en ik hij is mijn Vader niet mijn biologische maar mens geworden spirituele geest zinloos gestorven voor onze zonden welke nimmer afnemen geloof, hoop en liefde is een grote troost welke ik niet los kan laten
NATUUR
Troon het vaandel hoog van onze geboortemoeder verwoest niet haar natuur ontbossen is een ramp zoek evenwicht zoals alles in balans gehouden moet worden haar schoonheid is overweldigend in alle vormen tart haar niet want ook zij heeft gevoel dat niet beschaamd mag worden
OLGA DE HAAS
En dan is ze dood! de soliste van het Het Nationale Ballet zij hield ook van het ware leven feesten met een neut wie niet? maar op een feest loop je niet op spitzen dan is het meer fietsen ook in de buitenlucht in- en uitademen na de fuif tussendoor het gieren van een boer eten is belangrijk anorexia nervosa ligt anders op de loer rusten en concentratie een bar is geen ‘barre’ oefeningen zweten Plié, Relevé, Jeté Pas de bourrée Battement ga zo maar door trainen tot je er dood bij neervalt
VOICE OF HOLLAND
Vaak denk ik waarom drukken ze nou? soms denk ik waarom drukken ze niet? af en toe denk ik waarom zeggen ze nou had ik achteraf maar gedrukt? toch vind ik het draaien plezieriger dan mens erger je niet!
LUSTHOF
Die tuin hebben wij allemaal aangedaan die adembenemende tuin van de liefde die lust opwekt met onbeschrijfelijke hoogtepunten die tot in de hemel reiken waar regenbogen een grote rol in spelen door hun intense kleuren en overbrugging waar dromen wekelijkheid worden waar je niet uit wenst te komen alleen de climax is al het vertoeven waard
LUSTHOF VAN SAMENGAAN
Hand in hand mond op mond lijf in lijf blijf geliefden zie in iris van ogen voel en zie de beweging van het diafragma koester de warmte pluk de sterren vrij en blij zweef door het heelal op het vliegend tapijt van lust en liefde
LUSTHOF VAN BOTSEN
Och, zegt men dan zo’n botsing of bonje kan geen kwaad dan valt er weer iets goed te maken doch deze machtige tuin kan kwetsbaar zijn binnen de perken doch ook buiten de perken vooral grind is vatbaar voor geluid het knispert wanneer erop gelopen wordt deurposten kreunen als de deur te hard wordt dichtgeslagen knappe koning en koningin die weerstand verstaan want de tuin der liefde is tevens een speeltuin van lichaamstaal
DE ZONDEVAL
Zo’n val van en glanzende appel is wel aantrekkelijk een slang er tussenin is ondenkbaar vooral de tong is zo gespleten net als het verhaal het is geloven of niet dan kies ik voor het laatste
FLAMENCO
Zij hebben hun statigheid eraan te danken de houding van de watervogel trouwens dat is ook een dier soms is de dans een gevecht met een stier hakkende hoeven op de grond hun armen zijn als horens maar mooier die woeste blik zie je ook terug in de stier die briest tegen felrode rokken en bewegende capa die gracieus slingert op de klanken van de flamencogitaar Ole, muestra!
BRANDENDE BRAAMBOS
Dan sta je met stomheid geslagen! als je zo’n zacht knetterend braambosje ziet MOZES roep je dan: wat krijgen we nou? alleen de hitte al en die stem…
Laurens Windig (1943) Windig is geboren in Amsterdam en als Mokumer weet hij in zijn gedichten ook humor een plaats te geven en dito in zijn tekeningen en schilderijen, vooral drama en de natuur, waaruit poëzie in principe is ontstaan. Zij die mij lezen of willen luisteren naar mijn voordrachten van gedichten, zullen tevens de lach rondom het gelaat willen voelen en evenzo emotie. Hij voelt zich vooral thuis in de lijn van Vlaamse dichters die hij ziet als zijn poëtisch evenwicht. Vooral vrije poëzie fascineert hem uitermate en leest hij graag werk van de Nederlandse schrijver Pastuiven Verkwil, omdat deze geen beperkingen kent in zijn werk. Rijm gebruikt hij als het opduikt op de meest onverwachte momenten. Hij voelt zich in alle vormen van kunst creatief gedreven. Liefde geeft hij een grote plaats in zijn werk. Windig is altijd opzoek naar de juiste klank van het leven. Persoonlijke liefdevolle, maar ook dramatische levenservaringen, hebben hem geleid om te schrijven: empathie is zijn motto. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de schrijver. No part of this proëtry may be reproduced in any form, by print, photo print, microfilm or any other means, without written permission from the writer:
© ® Laurens Windig Website: http://members.chello.nl/l.windig/ YouTube channel: http://www.youtube.com/user/windigful E-books: http://issuu.com/windig
Amsterdam, 19 september 2013