Onze Krant 2008
Onze Krant
De Twentsche Courant Tubantia: van geleidelijke fusie tot stevig fundament Kranten zijn gedrukte producten. Het kan dan ook moeilijk verbazing wekken dat tal van kranten zijn opgericht door boekhandelaren en boekdrukkers. Ook de geschiedenis van De Twentsche Courant Tubantia heeft hierin zijn wortels. Zowel de vroegere Tubantia als de voormalige Twentsche Courant kennen een eerbiedwaardige historie en daarin wordt de eer broederlijk verdeeld. De Twentsche Courant is er al wekelijks in 1844, maar Tubantia heeft de oudste rechten als dagblad (1912). Door: Ferry de Goeijen
D
at Tubantia is opgericht is de verdienste van Matthias Jacobus van der Loeff, zoon van een huisarts uit Appingedam die gek is op boeken, maar niet op de medische studieboeken van zijn vader. Hij trekt naar Enschede waar hij een boekhandel begint en in 1872 de eerste Tubantia (Volkscourante voor Twenthe) uitgeeft. Die eerste jaren bevat zijn blaadje voornamelijk advertenties, maar succes heeft hij wel want in 1879 gaat de verschijning naar twee keer per week, in 1902 wordt dat drie keer en op 30 april 1912 wordt Tubantia een dagblad. De Twentsche Courant is jarenlang een op zaterdag verschijnend weekblad in Almelo, in 1844 voor het eerst uitgegeven door de drukker J.T. Sommer. Vanaf 1870 wordt dat twee keer per week. Driemaal per week gaat de Twentsche Courant verschijnen in 1918, als die samen met het weekblad voor Oldenzaal en Omstreken in handen komt van de NV Twentsche Courant en Handelsdrukkerij in Zwolle. De krant krijgt dan ook de katholieke signatuur die hem jarenlang zal kenmerken. In 1922 gaat het eigendomsrecht over naar de Oldenzaalsche Courant en Handelsdrukkerij van L.A.M. Bruggeman die beide bladen samenvoegt onder de titel: Twentsche Courant, Nieuwsblad voor Twente. Het zal niet de laatste wisseling zijn. In 1936 wordt het bedrijf van Bruggeman overgenomen door H.Th. Hasewinkel, eigenaar van Hotel De Zon. Die beschouwt de krant als één van zijn merkwaardigste speeltjes (zo koopt hij eens een trein vol rijtuigen van de hofhouding van Willem II, plus enkele oorlogsvoertuigen). Maar hij laat de formule van de krant zoals die is. Een voornaam viermanschap (Oldenzaals burgemeester Bloemen, de Hengelose arts J.F.M. Harbers, A.A.F.M. Verbeek uit Enschede en advocaat mr. E.G.M. Roolvink uit Almelo) bereidt in de oorlogsjaren in het geheim de verschijning voor van de Twentsche Courant als dagblad na de oorlog. Er wordt een stichting opgericht, die alle medewerking krijgt van eigenaar Hasewinkel. Hij is bereid de
persen van Tubantia. Op 2 januari 1995 kan burgemeester drs. Jan Mans vol trots de nieuwe grote offset-drukfabriek in gebruik stellen. De beide dagbladen groeien daarna snel naar elkaar toe. Op 1 oktober 1996 wordt het geleidelijke fusieproces voltooid met de eerste uitgave van de gezamenlijke De Twentsche Courant Tubantia. Wim Timmers (Tubantia) en Herman Morsink (Twentsche Courant) gaan de geschiedenis in als de laatste hoofdredacteuren van de afzonderlijke Twentse dagbladen. Drs. Gerard Driehuis is de eerste hoofdredacteur van de fusiekrant. En drs. C.J. (Cees) Baay komt de eer toe om als directeur het gevoelige fusieproces tussen de beide dagbladbedrijven met een even minzame, als doelgerichte hand tot een succesvol einde te hebben gebracht. Foto: Lieke Fonferek Dikke mappen bevatten alle kranten van De Twentsche Courant Tubantia drukkerij en de rechten aan de stichting te verkopen. En zo verschijnt op 17 april 1945 de Twentsche Courant voor het eerst als dagblad, met als onderkop: Katholiek dagblad voor Twente. Het is vooral onder de jarenlange bezielende leiding van de directeuren Niessen, zowel vader als zoon heten Jan, dat de Twentsche Courant zich ontwikkelt tot een volwassen krant.
TC Tubantia, een familiebedrijf De geschiedenis van Tubantia draagt, zoals veel andere regionale kranten, de karakteristieke kenmerken van een echt familiebedrijf. Boekhandelaar Matthias Jacobus van der Loeff heeft een zoon, Jacobus Henri en twee dochters, Paula en Toos. Na zijn dood in 1901 neemt Jacob (23 jaar jong) het roer over en hij maake van D’n Baans in 1912 een dagblad. Als hij in 1928 overlijdt, wordt hij als directeur opgevolgd door Th. M. (Tinus) Houwert, die een jaar eerder bij Van der Loeff in dienst is getreden als administrateur. In 1950 komt de enige zoon van Tinus, mr. C.J. (Chris), in het bedrijf . Hij volgt zijn vader op in 1955. Op zijn beurt krijgt Chris in de directie in 1986 gezelschap van zijn enige zoon drs. J.C. (Jan). De derde Houwert is de laatste van de familie die Uitgeversmaatschappij Van der
Loeff als zelfstandig dagbladbedrijf zal leiden. Chris weet als schaalvergroter van wanten, want hij neemt in zijn regeerjaren het Hengelosch Dagblad en het Dagblad van het Oosten over, alsmede de Arnhemsche Courant, Edese Courant en de Graafschapbode. Toch zijn dit peanuts vergeleken bij de ontwikkelingen in de beginjaren negentig. In oostelijk Nederland wordt net als elders een schaalvergroting in medialand tot stand gebracht die zijn weerga niet kent. In Enschede is Dagblad Tubantia dringend toe aan een nieuwe drukfabriek. Op het 4,6 hectare grote terrein is voor de bouw daarvan voldoende ruimte. Maar het is uit oogpunt van exploitatie niet verantwoord als Tubantia die nieuwe drukfabriek alleen voor zichzelf gaat bouwen. In Hengelo dreigt de Twentsche Courant te verstikken in de dichtslibbende binnenstad. Zo worden de handen ineengeslagen. In 1990 werd de Oostelijke Dagbladen Combinatie gevormd waarvan zowel TC Tubantia als de Twentsche Courant deel gaat uitmaken. Twee jaar later gaat ODC een fusie aan met Wegener in Apeldoorn. Jan Houwert wordt opgenomen in de Raad van Bestuur en zijn vader Chris treedt
11
toe tot de Raad van Commissarissen. In 1996 wordt Jan Houwert voorzitter van de Raad van Bestuur van Wegener, dat inmiddels is uitgegroeid tot één van de grootste mediaconcerns van Nederland. Eind oktober 1993 rolt in Hengelo voor de laatste keer de Twentsche Courant van de persen. In afwachting van de nieuwe drukfabriek die voor de beide kranten in Enschede wordt gebouwd, is het een tijdje behelpen op de oude druk-
Op 1 november wordt het vernieuwingsproces voltooid met de omschakeling naar de ochtendverschijning. Op 11 januari 2004 komt De Twentsche Courant Tubantia als eerste Nederlandse krant met een zondagseditie, uitgebracht in tabloidformaat. Vanaf dat moment verschijnt de krant dagelijks, met uitzondering van feestdagen. Sinds 6 februari 2007 verschijnt onze krant volledig in tabloidformaat. Door al deze veranderingen staat De Twentsche Courant Tubantia meer dan ooit op een stevig fundament. Foto: Lieke Fonferek