The Tree of Life κείμενο Άννα Δημητρίου
Ένας άντρας θυμάται τα παιδικά του χρόνια ως δεύτερο παιδί μιας πενταμελούς οικογένειας στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ του ’50. Η ταινία ”The Tree of Life” είναι οικουμενική. Ο Malick με αυτή την πολύ ιδιαίτερη ταινία θέλει να μιλήσει σε όλους τους πολιτισμούς. Σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Χωρίς φόρμα, χωρίς γραμμική αφήγηση, λαχταρώντας να φανερώσει όλες τις ατέλειες και τα κατασκευαστικά μας λάθη. Αυτή λοιπόν η πλήρης έλλειψη κλασικής αφηγηματικής δομής, υπηρετεί ουσιαστικά τον 2ωρο μονόλογο του Σον Πεν. Ερωτήματα που γεννιούνται αλλά δεν απαντιούνται ποτέ. Γιατί αλήθεια, δεν χρειάζεται. Ο Μάλικ, δεν υπόκειται σε εύκολες λύσεις. Σκηνές γυρισμένες όλες με φυσικό φως και με έντονη την παρουσία της κλασσικής μουσικής η οποία προσθέτει συνεχώς τα μοτίβα της στην εικόνα και την εμπλουτίζει. Φυσικά και έχουμε να κάνουμε με ένα πολυεπίπεδο φιλμ όπου η δύναμή του κρύβεται κυρίως στις εικόνες και λιγότερο στον λόγο. Ξεκάθαρα επικριτικός απέναντι στα σύγχρονα δυτικά πρότυπα (θρησκεία, άκριτος σεβασμός στην εξουσία - του πατέρα αλλά και εν γένει-, προσήλωση στην επαγγελματική επιτυχία) επιλέγει, σχεδόν ξεδιάντροπα, εντελώς προσωπικά και για αυτό θαρραλέα, τον δρόμο της αγάπης σε μια τελική σκηνή-λύτρωση στον επίλογο της ταινίας. Μια δύσκολη δουλειά ακόμα και για φανατικούς του Μάλικ.
Βγήκα από την αίθουσα και σαν άλλος Τζακ, περισσότερο χριστιανός, ένιωσα και εγώ πως προσπαθώ χρόνο με τον χρόνο, μεγαλώνοντας, να γεμίζω τα κενά της γνώσης μου. Και έκλεισα έτσι ξαφνικά μια μικρή χαραμάδα που χάσκει μέσα μου καιρό τώρα, με μια σύντομη προσευχή, τελείως δικιά μου, αυτοσχέδια, που πήγαινε κάπως έτσι: «Πατέρα και μητέρα θα παλεύετε για πάντα μέσα μου. Όσο κι αν προσπαθώ να αποχωρήσω από τον ασφυκτικό κλοιό σας, δεν θα το καταφέρω ποτέ. Θα ακολουθώ πάντα τα τεμαχισμένα κομμάτια φωτός και σκότους που μου δώσατε, θα ψάχνω να βρω εσάς μέσα από την τις δικές μου εκρήξεις, τα δικά μου ξέφωτα. Να γεμίζω τα κενά μου, προερχόμενα από τα δικά σας κενά. Τα κενά μιας φύσης από την οποία εξαρτιέμαι. Είναι η Φύση η οποία εκπροσωπεί τη Χάρη, τη συμπόνια και τη συγχώρεση. Και σχεδόν καινούρια θα καταφέρω να ερωτευτώ από την αρχή τον κόσμο που μου μάθατε. Αυτόν με τα ψηλά πεύκα, τις βίαιες εκρήξεις και τα συμπαντικά χρώματα. Και όταν ελευθερωθώ από την ύλη και φτάσω την άγνωστη αλήθεια που γεννάει τη βία μέσα από την αταραξία, τότε θα σταματήσετε να παλεύετε μέσα μου».
#77