SÁMi ođasmagasiidna . 48 . 2018
GIRJEÁRVVOŠTALLI: LILL TOVE FREDRIKSEN
Gova: selmastories.se
Ædnan August-bálkkašupmi, Ruoŧa stuorimus girjjálašvuođabálkkašupmi, lea 2018 geigejuvvon Linnea Axelssonii girjji Ædnan (2018) ovddas. Lea nubbi diktagirji mii goassege lea ožžon dán bálkkašumi. Girji lea jo ožžon ruoŧa Studieförbundet vuxenskolan čállibálkkašumi ja Svenska Dagbladet girjjálašvuođabálkkašumi. Čálli lea riegádan 1980 ja lea Bårjåsis eret, Ruoŧa bealde. Son lea dáiddahistorihkkár ja orru Stockholmmas. Son čállá ruoŧagillii ja su vuosttas girji lei romána Tvillingsmycket, mii almmustuvai 2010. Ædnan lea 759 siidosaš diktaepos mii čuovvu guokte sámi bearraša, golmma buolvva áigodaga: 1920-logu bággojohtima ja nálledutkamiid, nomádaskuvlla vázzima 1950-logus, mo ruoŧabeali assimileren lea doaibman gitta 22
otnábeaivvi Girjás-ášši rádjái. Teavsttas leat oasit main leat iešguđet hállit, iešguđet áigodagas. Girjjis lea oassi, mas hálli lea Lisa. Jahki lea 1956, ja son beassá diehtit ahte su stuorraviellja Jon-Henrik, dahje Jonne, galgá álgit skuvlii ja ferte fárret Bårjåsii ja orrut eará bearraša luhtte. “Hade pappa berättat/för dig/ att han skulle lägga/handen på din rygg/och fösa dig mot/ den där/ båten – Och varför/ sa du då inget/till mig (s. 267). Lisa govvida unna nieiddaža jorbbodeami, ja balahastima, go son ii leat gullan dan birra, ja diđii go viellja dan? Divttaid álás govvádallan dahká ahte lohkki bures ádde mas lea sáhka, ii leat ollu mii lea čihkkojuvvon lyralaš govaid ja figuvrraid sisa, muhto divttain
čuodjá nana, lyralaš šuokŋa. Árvvoštalli Viktor Malm lea Expressen-áviisii 13.03.2018 čállán árvvoštallama, ja cuiggodan ahte čálli galggašii luohttit eanet lohkki máhttui ja lei sáhttit guođđit historjáoahpahusa. Malm maid čállá ahte odne mii dovdat dán historjjá bures. Son gal deattuha ahte dat ii mávsse ahte dán historjjá galgá heaitit muitaleames, muhto girjjálašvuohtan das gáibiduvvo eanet dáiddalašvuohta. https://www.expressen.se/kultur/ett-lyriskt-epos-ar-inte-ettunderhallningsprogram-pa-svt/ Mun in leat ovtta oaivilis Viktor Malmain. Vuosttažettiin gažadan dovdá go duođaid Ruoŧa servodat dán historjjá. Eai ge buot sámit dan daga. USA filosofa Jason Stanley cealká girjjis: How Propaganda
