Column
/NESKE BEKS IS REGISSEUR , SCHRIJVER EN STORYTELLER\
Ontkenning of een blinde vlek?
BERT LAND FOTO: RO
K
röller-Müller. De eerste keer oog in oog met ‘Caféchantant in de Nes te Amsterdam’ van Isaac Israëls. Die huidskleur, die armbeweging in combinatie met de hand op de buik. Alhoewel ik niet had verwacht dat ik mezelf hier zou vinden, is het alsof ik mezelf zie. In een vorig leven.
’s Avonds borrelend met vrienden leidt deze anekdote tot een discussie waarin naar voren komt dat musea – het Van Abbe uitgezonderd – de link met diversiteit en andere maatschappelijke relevante thema’s niet adequaat oppikken. Veelgehoord argument van meerdere van mijn zwarte (lees ook: kunstmakende en -liefhebbende) vrienden is: ‘Ook IK wil mezelf tegenkomen op de muren van het Stedelijk of het Rijks. En dan niet alleen als page…’. Daar ben ik het mee eens. De canon is na al die jaren dat ik kunst kijk nog steeds zeer wit. De brug slaan naar kunste naars uit de Afrikaanse diaspora gebeurt door grote musea zelden of nooit. Is dat door een gebrek aan identificatie? Een blinde vlek? Ontkenning van het koloniale verleden en de daaruit volgende veranderde bevolkingssamenstelling wellicht? Of willen we ALLEEN onszelf tegenkomen op de muur?
Inspiratie, schuring en confrontatie; dat is wat ik zoek in musea. Andere visies, andere beelden en andere werelden. Vorige zomer zag ik Song Dong in het Groninger. ‘Waste Not’ is een installatie die hij met en rond de verzamel drang van zijn moeder maakte. Nooit eerder zag ik een tentoonstelling die dagelijks leven, spiritualiteit, maatschappij en kunst zo organisch met elkaar verbond. Het Groninger heeft mij – terwijl ik Azië slechts één keer bezocht – via zijn programmering van diverse, mij aanvan kelijk onbekende Aziatische kunstenaars door de jaren heen met een bredere blik naar Azië laten kijken. Er is wel degelijk een essentiële rol weggelegd voor Nederlandse musea als het aankomt op verbinding, herkenning en sociale cohesie in onze samenleving. Alsook wat betreft verbreding van beperkte visie en eliminatie van vooroor deel. Afbeeldingen van witte mensen staan voor mij herken ning niet in de weg: de huidskleur van het melkmeisje verhindert mij niet me te identificeren met de concentra tie die zij ‘al melk gietend’ toont. Het omgekeerde moet dan toch ook mogelijk zijn?
/ Verbindende waarde \
29