ARAŞTIRMA
74
Ancak, bu çayların gerek kokusu gerekse diğer aromatik özelliklerinin hiç bir zaman doğal ortamında yetişen adaçaylarının özelliklerini tutmadığı bilinmektedir. Adaçayları arıcılık bakımından da önemli olup, özellikle bahar mevsiminde çiçeklerinin arılar tarafından toplanması ve bal yapımında kullanılması nedeniyle arıcılık bakımından da önemli görülmektedir. Ada çayının taze yapraklarının sıcak su ile demlenmesi ile elde edilen çayın boğaz enfeksiyonlarına karşı gargarasının tedavi amaçlı kullanıldığı İlkçağlardan beri bilinmektedir. Ayrıca bitkinin taze ve kurutulmuş kısımları herbalistler tarafından romatizma, adet kanamaları düzensizliklerinin tedavisi için önerilmektedir. Adaçaylarının ayrıca uykusuzluk sorunlarına, yüksek kolesterolün tedavisinde, sindirim sisteminin düzenli çalışmasında, diyabet hastalarının insülin metabolizmaları üzerinde olumlu etkilerinin olduğu bilinmektedir.
düzenli olarak tüketilmesinin kanser oluşumu önlediği veya azalttığı, hücrelerde, özellikle karaciğerde detoksifikasyon olayını artırdığı, zayıflamaya yardımcı olduğu, kandaki şeker seviyesini azalttığı, iştahı artırdığı, bağışıklık sistemini uyardığı, midenin dokusunu tamir ettiği bilinmektedir.
Adaçayları tüm bu bilinen olumlu etkilerinin yanında ayrıca kadınlarda menopoza bağlı olarak ortaya çıkan aşırı terlemeleri azaltıcı etkiye sahiptir. Düzenli olarak adaçayı içen menopoz dönemi kadınlarında terlemenin zamanla azaldığı gözlenmiştir. Ada çaylarının erken yaşlardan itibaren
Doğal olarak ada çayı antibakteriyal ve antifungal etkiye sahiptir. Bu nedenle deride kullanılması durumunda enfeksiyonlara karşı koruyucu bir etkisi vardır. Antiseptik ve ateş düşürücü etkisi aknelerin ve ekzama, psoriasis (sedef hastalığı) gibi hastalıkların tedavisine yardımcı olacaktır.
Adaçayında bulunan tannin maddesi sinidirim yoluyla alınan proteinlere kimyasal olarak bağlanarak özellikle sorunlu midelerde proteinlerin çökelmesini sağlar ve mide duvarının proteinler gibi yıpratıcı maddelerle tenasını azaltır ve mide duvarının yıpranmasına sebep olabilecek herhangi bir madde ile temasını önler. Bu yolla ishal oluşumunu, şişkinlik ve gaz oluşumunu da azaltır. Doğal bir uyarıcı olan ve diüretik etkiye sahip olan adaçayları karaciğer ve böbrekleri sürekli uyararak vücuttan toksinlerin hızlı bir şekilde atılmasına yardımcı olur.
hastalıklarının ana sebebi olarak bilinir. Evde 250 ml kaynamış suya bir çay kaşığı adaçayı ilave edilmesi ve akne bölgelerinin bu solüsyonla temizlenmesi akne tedavisi için oldukça iyi sonuçlar vermektedir. Adaçayları içerdikleri fenolik asit gibi kuvvetli antioksidantlar ve bir kısım antioksidant enzimleri yardımı ile beslenmeye bağlı olarak hücrelerde oksidatif stress sonucu ortaya çıkan serbest radikalleri etkisiz hale getirirler. Böylelikle erken yaşlanmayı ve kronik hastalıkların etkisini azaltabilir. Ada çaylarının içerdikleri antibakteriyel özellikleri yardımıyla ağızın adaçayı solüsyonu ile çalkalanması boğaz ağrılarını, ağız ve boğaz enfeksiyonlarını azaltır. Enfeksiyon sonucu avurtlarda oluşan pamukçukların tedavisini mümkündür. Ayrıca dişler günlük olarak taze adaçayı yaprakları ile ovulursa dişler kısa zamanda beyazlaşır. Ada çaylarının dişleri beyazlatıcı özelliği çok eskiden beri bilinmektedir.
Adaçayları saçların sağlığı bakımından da önemli olup, kaynar su içerisine atılan adaçayının bir süre bekletildikten sonra kullanılması saçların daha parlak ve kepeksiz olmasına yardımcı olur. Saç dökülmesine karşı 3-4 damla adaçayı yağı ile biberiye ve nane yağının karıştırılarak bir kaşık zeytinyağı ilave edilerek karıştırılan solüsyonla saçların diplerinin hafta iki kere ovulmasının saç dökülmesini azalttığı görülmüştür. Bunun düzenli olarak uygulanmasının saç sağlına katkısı olduğu düşünülmektedir.
Selüloit deri altında bir çeşit yağ toplanması olup, derinin dermis tabakasında küçük yağ birikintilerin oluşması sonucu ortaya çıkar. Adaçayı yapraklarının kan dolaşımını hızlandırıcı ve detoksifikasyonu artırıcı etkileri nedeni ile adaçayı toksinlerin vücuttan atılmasını, selüloit miktarını azaltıcı etkiye sahiptir. Bu nedenle sürekli adaçayı tüketimi selüloit oluşumunu azaltır. Ancak adaçayları her zaman faydalı değildir. Örneğin çocuklarını emziren annelerin ada çayını sıklıkla tüketme durumlarında annenin sütünün azaldığı veya kuruduğu bilinmektedir. Adaçayları çoğunlukla thujone (tujon), isimli doğal biyoaktif bir kimyasal madde de içerir. Ada çaylarında bulunan thujone aşırı adaçayı tüketimi ile birlikte fazla miktarda alındığında zararlı etkilere sahiptir.
Adaçayı ve elma sirkesi karışımı saç gelişimini için uyarıcı olarak bilinir. Adaçayında bulunan sitosterol bir 5-alpha reduktaz bileşiği olup, erkeklerde saç dökülmesinin tedavisi amacıyla kullanılır. ağlı derilerde ise adaçayı yağı sebum üretimini kontrol altında tutar. Kirli ve yağlı derilerde bulunan Propionibacterium akne ve diğer deri
Ada çaylarının farklı türlerinde farklı oranlarda kimyasallar mevcut olabilir. Tujon sürekli adaçayı tüketimi ile fazla miktarda alındığında karaciğerde ve böbrekte zarara yol açabilir. Ancak adaçayından kaynaklanan yan etkilerin nadir olarak görüldüğü bilinmektedir. Eğer tansiyon ilacı alınıyorsa ada çayının kan basıncını düşürme riski