Wat vindt u het meest opvallende aan de bibliotheeksector? Het is een sector die heel wat te bieden heeft en die zijn rol naar het publiek toe wil waarmaken. Het zijn gedreven professionals die de dienst uitmaken. Maar als sector wordt er onvoldoende samengewerkt. Op verschillende niveaus heerst interne concurrentie en de initiatieven worden niet gestroomlijnd. Deze individuele kokervisie zorgt voor een enorme verspilling van middelen. Bibliotheken verwijzen te vaak naar externen en drempels die er zijn, en werken te weinig vanuit de eigen sterkten. De taaiheid om te veranderen blijkt groot. Wat vindt u de grootste troeven? Bibliotheken beschikken over een aantal troeven die nog onvoldoende worden uitgespeeld: de laagdrempeligheid, de collectie en het netwerk. Bibliothecarissen getuigen van een grote inhoudelijke professionaliteit. Dit is een sterkte, maar is tegelijkertijd ook een zwakte. Door te focussen op vakbekwaam-
heid en inhoud, verliest men het leidinggeven uit het oog. En de grootste werkpunten? Het netwerk is dan wel een sterkte, toch bestaat het te veel uit 300 eilanden. De professionals zijn vooral inhoudelijk sterk. De visie en de managementvaardigheden ontbreken nog te vaak. Wat staat bovenaan het lijstje om aan te pakken? Op het niveau van de lokale bibliotheken: concreet starten met het op orde brengen, stroomlijnen en vernieuwen van de werkprocessen en van daaruit de organisatie verder opbouwen. Op hoger niveau is dringend nood aan een gemeenschappelijk plan van aanpak om de middelen zo optimaal mogelijk in te zetten. Ook de leeftijdspiramide met binnenkort een massale uitstroom vraagt de nodige aandacht.
naar oude patronen. De bibliotheeksector is gedurende 30 jaar niet ingrijpend veranderd. De noodzaak om het roer om te gooien was er ook niet echt. Zo’n sector vernieuw je dan ook niet op een jaar. Welk advies geef je aan de bibliotheken? Bibliotheken beschikken over een aantal unieke troeven: gebruik die. Stop dus met het Calimero-gevoel. Uit de resultaten van de zelfevaluatie blijkt dat zeer veel door de bibs zelf kan worden opgepakt, zonder al te grote acties of ingrijpen van derden: doe dat dan ook! Tot slot: welk advies geef je aan LOCUS? Investeer hard in het ondersteunen van de verandering. Werk aan een bovenlokaal plan om middelen zo optimaal mogelijk in te zetten.
Waarom is veranderen zo taai? Veranderen vraagt tijd, resultaten zijn vaak niet onmiddellijk zichtbaar. Het geeft altijd gedoe en dan vervalt men vlug in oude gewoonten of grijpt men terug
57 DUURZAAM LOKAAL CULTUURBELEID