Reportage: studeren in het buitenland

Verleg je grenzen

Een semester in het buitenland studeren of stage lopen? Laaiend enthousiast komt menig student na deze ervaring terug thuis. Ze hebben nieuwe vrienden voor het leven gemaakt, een andere cultuur leren kennen, een verfrissend taalbad genomen … Maar hoe begin je aan zo’n ingrijpend avontuur? Waar moet je zeker rekening mee houden? En hoeveel kost het?

en opleiding in het buitenland is een absolute

Everrijking. Dat vindt niet alleen VIVES, maar ook Europa. Wist je dat de Europese Unie in 2020 één op de vijf studenten uit het hoger onderwijs een buitenlandse ervaring wil laten opdoen? Vlaanderen is nog ambitieuzer en wil dat 33 procent van de Vlaamse studenten dit jaar zowel binnen of buiten Europa een opleiding volgt. Waarom overheden daar zo sterk op inzetten? Om studenten de kans te geven de nodige interculturele en internationale competenties te verwerven in de huidige geglobaliseerde wereld.

Liefde in het buitenland

De échte reden is natuurlijk dat studenten die een buitenlandse ervaring opdoen rijker terugkomen, weliswaar enkel figuurlijk. Dat is logisch, want je wordt ondergedompeld in een andere cultuur en taal, je ontmoet tal van andere uitwisselingsstudenten en je leert op eigen benen staan. Het maakt je ook professioneel aantrekkelijker, want welke werkgever ziet nu niét graag op een CV dat de sollicitant een periode in het buitenland heeft gestudeerd? Dat bewijst namelijk dat je initiatief toont en niet bang bent voor het onbekende. Maar ook dat je openstaat voor interculturele contacten en toekomstgericht denkt. En over de toekomst gesproken: uit cijfers van de Europese Commissie blijkt dat maar liefst 27 procent van de Erasmussers zijn of haar toekomstige partner in het buitenland heeft ontmoet. Het creëert dus ook kansen op andere vlakken.

“IEDEREEN DIE IN HET BUITENLAND HEEFT GESTUDEERD OF STAGE HEEFT GELOPEN, ZAL ZEGGEN: ZEKER DOEN!”

In goeie handen

Zijn er dan geen risico’s verbonden aan zo’n buitenlands avontuur? Natuurlijk, maar net door daarmee om te gaan, bewijs je hoezeer je je mannetje of vrouwtje kan staan. Bovendien valt het met die risico’s best mee. Dankzij de sociale media zijn eenzaamheid en heimwee niet langer een argument. Je kan skypen met je familie op het thuisfront, facetimen met je ouders en via WhatsApp je vrienden gifs en grappige memes blijven sturen. Bovendien zijn studenten in het buitenland snel geneigd onlinegroepen te maken om zich te verenigen, elkaar tips te geven en ontmoetingen te organiseren. Op die manier maak je heel snel nieuwe vrienden.

En wat met verloren bagage, gestolen portefeuilles, zoekgeraakte smartphones, schade aan je kot …? Ten eerste loop je de meeste van die risico’s ook als je thuisblijft, en ten tweede zijn er nog altijd verzekeringen. Die zijn een absolute must, dus daar moet je echt wel werk van maken. Ongevallen-, hospitalisatie-, ziekte- en reisverzekering? Never leave home without it. Het grootste risico is nog het op eigen benen staan zelf: het is nu aan jou om te bewijzen dat je, ver weg van Hotel Mama, succesvol kan studeren, je eigen potje kan koken, een mooi evenwicht kan vinden tussen feesten en timmeren aan je toekomst en problemen kan oplossen. Maar ook hier geldt dat die uitdagingen evengoed bestaan als je in Vlaanderen op kot gaat.

Hoe? Wat? Wanneer?

Maar hoe begin je in godsnaam aan zo’n buitenlands avontuur? Het gemakkelijkste en meest voordelige systeem is een uitwisselingsprogramma. Het bekendste is Erasmus+, het EU-programma voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport in Europa. Dankzij een budget van 14,7 miljard euro kunnen jaarlijks vier miljoen Europeanen in het buitenland studeren of als vrijwilliger actief zijn. Zo’n uitwisselingsprogramma heeft heel wat voordelen:

· je betaalt geen inschrijvingsgeld aan de buitenlandse instelling waar je studeert · je ontvangt een Erasmusbeurs waarmee je een deel van je verblijfs- of reiskosten kan betalen · je sociale zekerheid en eventuele kinderbijslag blijven doorlopen en je behoudt je studietoelage · je studie of stage in het buitenland wordt erkend binnen je opleiding in Vlaanderen · aan het einde van de rit pronk je met een Vlaams diploma, aangezien de studiepunten die je in het buitenland behaalt, meetellen voor je diploma.

Nog een voordeel is dat alle studierichtingen ervoor in aanmerking komen, net als alle landen van de Europese Unie (plus Noorwegen, IJsland, Liechtenstein, Turkije, Servië en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië). Daarnaast zijn er zelfs een aantal plaatsen voor uitwisselingen met landen buiten Europa en overzeese gebieden geassocieerd met de EU, zoals Curaçao, Aruba en Frans-Polynesië.

En wat met het Verenigd Koninkrijk? Niet getreurd, ook na de Brexit blijven er mogelijkheden om in de UK te studeren of stage te lopen via andere beurzenstelsels. Zo ondersteunt de Provincie West-Vlaanderen bijvoorbeeld heel wat studenten die buiten de EU gaan studeren met een beurs. Er zijn ook nog tal van andere beurzenprogramma’s in Vlaanderen en België.

HOEVEEL KOST ZO’N BUITENLANDSE ERVARING?

Onderwijsinstellingen en overheden dragen graag hun financiële steentje bij aan je buitenlandse avontuur. Maar toch blijft het een prijzige onderneming. Afhankelijk van het gastland en de specifieke verblijfplaats kost je als Erasmus-student maandelijks 750 tot 1250 euro. De huur van je kot, die wel sterk afhankelijk is van het gastland en van de locatie (centrum van de stad of buitenwijk), is ongetwijfeld de grootste kostenpost. Denk ook aan meubilair en interieurspullen. Als je die niet ter plaatse koopt, komen er ook nog vervoerskosten bij. Eten en drinken moet je ook doen wanneer je in eigen land studeert, met dat verschil dat je dan in het weekend thuis de benen onder tafel kan schuiven. Ook je vervoer van en naar het gastland, of het nu met het vliegtuig, de trein of de Flixbus is, doet de rekening oplopen. En ter plaatse zijn je verplaatsingen (metro, bus, deelfiets …) ook niet gratis. Last but not least is er het levensonderhoud: de wasserette, toegangstickets voor musea of de bioscoop, nieuwe kledij, gsm- en internetabonnement, fotokopieën, uitstapjes, uitgaan … Maar geloof ons, het is elke eurocent dubbel en dik waard.

Moét je eigenlijk naar het buitenland?

Om het met de woorden van de coördinator internationalisering van VIVES, Tine Ternest, te zeggen: “Iedereen vaart wel bij een internationale ervaring, al is het maar een groepsmobiliteit van twee of drie weken.” Het komt vooral neer op zelfkennis: vrees je dat je in het buitenland overmand zal worden door heimwee? Dan blijf je misschien beter in eigen land. Of misschien net niet, als een overwinning op jezelf. Maar als Mozes niet naar de berg wil, dan brengt VIVES de berg wel naar Mozes. Meer bepaald in de vorm van internationalisering@home: VIVES organiseert in dat kader internationale weken, waarbij buitenlandse sprekers op bezoek komen of de docent een deel van een vak in een vreemde taal geeft. Daarnaast profileert VIVES zich graag zelf als gastheer voor buitenlandse studenten, waar je uiteraard uitgebreid kennis kan mee maken.

Klaar … start?

Ben je erop gebrand om een semester in het buitenland te studeren of stage te lopen? Mooi zo. Maar toch begin je er best niet onvoorbereid aan. Om een idee te krijgen van wat je te wachten staat, bezoek je best eens de websites van Euroguidance, Go Strange, Studeer in het Buitenland en Kamiel (dé paperassengids voor al je buitenlandplannen). Bespreek je eventuele keuze ook met je docent en coördinator internationalisering. Die weet als geen ander waar jouw persoonlijke verwachtingen zullen worden ingelost en met welke instelling je studieresultaten het beste matchen. Ook voor studenten die extra faciliteiten nodig hebben, zijn er heel wat mogelijkheden. Lijkt het je wel iets om in het buitenland te studeren, kom dan naar de verschillende VIVES-infosessies rond kostprijs, administratie, mogelijke beurzen, selectieprocedures en screenings. Ben je écht geïnteresseerd? Dan worden bij de volgende sessies, zij het niet in alle studiegebieden, ook je ouders uitgenodigd. Iedereen die in het buitenland heeft gestudeerd of stage heeft gelopen, zal zeggen: doen! Je doet een onvergetelijke ervaring op, je wordt ongelooflijk goed ondersteund en begeleid, en op het einde van de rit tellen je studiepunten volledig mee. Dus in plaats van de vraag te stellen waarom je in het buitenland zou moeten studeren, zou je je eigenlijk moeten afvragen: waarom niét?