XX
/Snow
Slapen in een kasteel, poederknallen en uitgebreid shoppen
welkom in veelzijdig scuol! tekst: irene bauer beeld: edoart.nl Ik ga even terug in de tijd als ik ’s avonds laat aankom bij ons hotel in Vulpera, een klein dorpje vlakbij Scuol in de regio Engadin, Zwitserland. Hotel Villa Engiadina is namelijk een romantisch kasteeltje in art nouveaustijl, dat ooit in 1902 gebouwd werd als privéhuis, maar tien jaar geleden werd omgebouwd tot hotel. Als een echte kasteelheer staat Edo, onze fotograaf, Timo en mij al op te wachten achter de grote houten deuren:“Welcome to my castle”, klinkt het met krakerige stem. Een castle vanwaar we de komende dagen Scuol en Samnaun zullen verkennen.
(Linkerpagina) Skigids Timo Hermeler weet het uitzicht over het gebied van Scuol vanaf de 2583 meter hoge Mot da Ri wel te waarderen. (Rechterpagina) In 1902 liet de Angadiner bankier Johann Töndury een privé villa bouwen op één van de mooiste plekken van het gebied. Na het nodige restauratiewerk werden uiteindelijk in 1999 de deuren geopend van hotel Engiadina; een uniek hotel waar - ondanks al het comfort en de goede keuken - het gevoel van vervlogen tijden nog altijd de boventoon voert.
Snow/XX
“Het skigebied Motta Naluns is ruim opgezet, dus je kunt alle kanten op�
XX
/Snow
terug in de tijd Het hele hotel is al in diepe rust, en gelukkig lukt het ons om onze kamer te vinden zonder de andere gasten wakker te maken. Ik heb een ruime kamer met hoge plafonds en een mooi uitzicht. Hoe mooi precies, zie ik als ik de volgende ochtend wakker word. Het hotel ligt op een heuvel aan de voet van het Zwitserse nationale park Engadin en kijkt uit over Scuol en Motta Naluns, het skigebied van Scuol dat aan de andere kant van de rivier ligt. Na ons ontbijt krijgen we een rondleiding door het kasteeltje. Iedere kamer heeft een andere stijl en hoe meer trappen we beklimmen, hoe specialer de kamers worden. Als hoogtepunt is er de kasteeltoren waarin een romantisch appartementje is gemaakt dat aan alle kanten uitkijkt over de hele omgeving. Ondanks dat het kasteel tien jaar geleden is verbouwd, krijg je toch overal het gevoel van vervlogen tijden. Dat gevoel verdwijnt overigens niet zodra je de deur uitloopt, want eigenlijk staat de hele omgeving vol met historische gebouwen, waaronder het slot in buurdorp Tarasp, dat al in 1024 gebouwd werd. Ook staan er overal oude kuurhotels die in het begin van de 20e eeuw werden gebouwd. Toen werd de heilzame werking van het mineraalwater van de bronnen uit de omgeving ontdekt. Dankzij deze mineraalwaterbronnen kwam het toerisme al vroeg op gang. En met een 9-hole golfbaan direct achter Villa Engiadina, tennishal en uitgebreid zwembadencomplex plukt het dorp hier nog steeds de vruchten van.
ruim opgezet gebied Natuurlijk beschikt Scuol ook over een eigen skigebied. Motta Naluns is een ruim en zonnig skigebied met veertien liften, gelegen in het Silvretta gebergte. Hemelsbreed dus dicht bij bekende skigebieden als Ischgl en Samnaun. Ook bij de eerste aanblik van het skigebied gaan we even terug in de tijd, want de gondel die toegang biedt tot het skigebied is er één uit lang vervlogen tijden. Met moeite wurmen we ons met z’n drieën met boards, stokken en rugtassen in het kleine gondeltje. Gelukkig hebben ze in Scuol ook door dat de gondel z’n beste jaren heeft gehad, want de voorbereidingen voor de bouw van een nieuwe lift zijn in volle gang. In seizoen 2009-2010 wordt de nieuwe supermoderne gondel al in gebruik genomen, dus eigenlijk mogen we blij zijn dat we nog een keer op de ouderwetse manier omhoog gebracht worden. Boven aangekomen blijkt dat we het goed getroffen hebben met de sneeuw. Het heeft niet zo lang geleden flink gesneeuwd en het is voor eind maart behoorlijk koud op de berg. Alle pistes zijn dus in perfecte conditie. Het lijkt er zelfs op dat we buiten de piste nog wat poeder kunnen vinden. Het bijzondere van Motta Naluns is dat het zo ruim is opgezet en je dus echt alle kanten op kunt. Elke lift biedt toegang tot een ander gedeelte van de berg en zo kun je lekker variëren in piste- én off-piste afdalingen. Tussen de steile, rauwe bergtoppen liggen mooie lange, brede pistes die je het gevoel geven dat je echt een tochtje aan het maken bent. Als je even het georganiseerde skigebied wil vergeten en helemaal weg wil zijn uit de buurt van liften en andere drukte, kun je er ook voor kiezen om de tien kilometer lange ‘Traumpiste’ naar het naastgelegen Sent te nemen. Je kunt vanaf daar geen andere pistes meer nemen en bent afhankelijk van de busrit terug, maar je bent wel even helemaal alleen tussen de grote bergen, net als vroeger toen er nog helemaal geen liften waren. Wij worden helemaal enthousiast van de off-piste mogelijkheden van het gebied. Het is makkelijk om vanaf de pistes een stukje poeder mee te pakken, maar met een klein half uurtje hiken ben je verzekerd van een wereldafdaling die je exclusief voor jezelf hebt. Na een paar rondjes door het gebied is het dan ook tijd voor een stevige wandeling bergopwaarts. We hebben een mooie flank gezien die nog helemaal vol ligt met poeder en besluiten omhoog te lopen. Normaal gesproken bewaar ik liever mijn energie voor de afdaling, maar het is op deze heldere dag zo berekoud op de berg, dat ik het wel lekker vind om me even goed in het zweet te werken. Een uurtje later heeft Edo er een paar mooie foto’s op staan en is het tijd om even goed op te warmen in een van de gezellige
<< (Linkerpagina) Als je afdaalt door één van de couloirs vanaf de Piz Clünas ben je in ieder geval geval verzekerd van een spectaculair spoor.
Langs de zijkant van de Schlivera ski je over een >> spectaculaire inbound off-piste afdaling richting het naburig gelegen gebied Prui.
In de karakteristieke lounge mét openhaard van hotel Engiadina kun je ‘s ochtends of na het skiën gezellig een bakkie thee drinken.
Scuol geniet bekendheid om zijn vele thermen. Er zijn zoutbaden, stoombaden, warm- en koudwaterbaden en ook een buitenzwembad met uitzicht op het bergpanorama. SNOW-redactrice Irene Bauer voelt hier de vermoeidheid uit haar benen trekken.
“Deze omgeving roept echt een gevoel op van vervlogen tijden” Snow/XX
â&#x20AC;&#x153;Met een half uurtje hiken ben je verzekerd van een wereldafdaling die je helemaal voor jezelf hebtâ&#x20AC;?
XX
/Snow
Snow/XX
“Het taxfree shoppen in Samnaun trekt zo veel winkeltoerisme, dat je haast zou vergeten dat je er ook fantastisch kunt skiën”
De korte hike omhoog naar het hoogste punt van het gebied, Champatsch op 2783 meter, is meer dan de moeite waard. Vanwege het uitzicht, maar zéker ook vanwege de maagdelijke flanken die je vanaf daar vaak helemaal voor jezelf hebt.
berghutten. Naar traditioneel Zwitsers gebruik bestel ik rösti, gegratineerd met alpenkaas, om de verloren energie weer dubbel bij te vullen. Na zo’n zware maaltijd is het altijd een extra opgave om nog wat van de skidag te maken, maar gelukkig hoeven we alleen nog maar de dalafdaling naar beneden te volgen.
authentiek scuol Terug in het hotel gaan we eerst even ontspannen met een kopje thee bij de elektrische openhaard om daarna weer terug te gaan naar Scuol om het dorp te verkennen. Scuol is een leuk dorpje dat uit twee delen bestaat. Het bovenste deel, aan de kant van het skigebied, is wat nieuwer en het onderste, iets oudere deel, ligt in de buurt van de rivier en staat vol met oude Engadiner huizen met dikke muren. Dat Scuol van oudsher bekend staat om z’n mineraalwaterbronnen wordt wel duidelijk als je door het dorp loopt. Zowel in het oude deel als in het wat nieuwere deel komen de vijf verschillende Scuoler dorpsbronnen aan de oppervlakte in fonteintjes, bassins en stroompjes die je op elke hoek van de straat tegenkomt. Ook vind je in het midden tussen de twee dorpsdelen het grote zwembad ‘Engadin Bad Scuol’, waar we een dag later zullen gaan badderen, en zijn er overal mogelijkheden om het, soms zelfs koolzuurhoudende, mineraalwater te proeven. Echt veel tijd om rond te kijken hebben we echter niet, want in ons kasteel staat al bijna het culinaire avondeten op tafel. De keuken van Villa Engiadina serveert voornamelijk lokale specialiteiten, maar wel met een internationaal tintje. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je alleen maar zware alpenkost voor je neus krijgt, al blijft de wekelijkse Zwitserse kaasfondue natuurlijk een onmisbare klassieker. De volgende ochtend is het mooi weer en staan we te trappelen om weer naar boven te mogen. Ik moet gelijk al weer aan de bak, want er staat voor deze ochtend een zware hike op het programma. Samen met Timo loop ik ruim een halfuur omhoog naar een top die midden in het skigebied van Motta Naluns ligt. Timo loopt een stukje verder en gaat als eerste naar beneden langs een mooie route tussen de rotsen. Hij houdt goed de snelheid erin en trekt een strakke lijn naar beneden door de poeder. Even later ben ik aan de beurt. Ook al heb ik vanaf beneden goed gekeken naar de lijn die ik wil volgen, het is toch een beetje spannend als je bovenaan staat en niet kan zien waar je straks naar beneden moet. Gelukkig heb ik het juiste startpunt gekozen en kan ik ook een mooie lijn naar beneden trekken. De poedersneeuw stuift me om de oren, terwijl ik langs de rotsen naar beneden scheur. Wat een kick geeft dit! Beneden aangekomen staat ook Edo te grijnzen, want hij heeft weer een paar mooie plaatjes geschoten. Toch is het nog niet genoeg. Edo krijgt me zo gek dat ik nog een keer omhoog loop en via een andere lijn naar beneden ga, met alweer een goed resultaat. Mooi! Moe maar voldaan kunnen we terug naar het hotel om ons om te kleden voor een uitgebreide baddersessie in Engadin Bad Scuol. En dat is precies wat ik nodig heb. We hebben de keuze uit zoutbaden, stoombaden, warm- en koudwaterbaden en ook is er een mooi buitenbad met uitzicht op de besneeuwde bergtoppen. Langzaam voel ik de vermoeidheid uit mijn benen wegtrekken, hier houd ik het nog wel even uit.
belastingvrij samnaun Een dag later moet ik alweer mijn spullen bij elkaar zoeken. We gaan namelijk een dagje in het Zwitserse Samnaun de berg op en daarna moet ik weer door naar huis. Over een smal, oud weggetje rijden we door de bergen naar Samnaun. Het wordt me al snel duidelijk dat ik
XX
/Snow
Naast een geliefd skioord is het nabij gelegen plaatsje Samnaun ook een regelrecht shop walhalla, mede om het feit dat het een belastingvrije zone is.
weer helemaal terug ben in de tijd van nu. Onderweg zie ik overal winkels waar je taxfree inkopen kunt doen. Samnaun is namelijk naast een geliefd skioord ook een walhalla voor iedereen die goedkoop wil shoppen. Vooral drank, cosmetica, sigaretten en horloges zijn populair, omdat het een belastingvrije zone is. Men heeft in 1892 besloten om geen belasting meer te heffen, teneinde de handel met de Oostenrijkse buren in stand te houden. Van oudsher heeft Samnaun namelijk geen toegangsweg die niet via Oostenrijk gaat en het dorp zou niet hebben kunnen bestaan als over elk ingevoerd artikel hoge invoerbelasting zou moeten worden betaald. Ik moet me nog even inhouden voor ik me mag overgeven aan het winkelgeweld, want we gaan natuurlijk eerst de berg op. We parkeren de auto bij de grote parkeerplaats aan het begin van het dorp. Vanuit daar kunnen we met een enorme dubbeldekgondel omhoog. Al vanuit de gondel zie ik dat Samnaun een echt poedermekka is. Wat een mooie bergen! Het skigebied is vol met routes en verbindingen, waarvan de belangrijkste die met het Oostenrijkse Ischgl. De pistes zijn breed en afwisselend en het uitzicht indrukwekkend. Hier wil ik nog wel eens terugkomen. Klein nadeel is de lange dalafdaling naar Samnaun vanaf de Palinkopf, die tijdens spitsuren erg druk is en op het onderste deel niet meer is dan een smal pad door het dorp. Toch komt, eenmaal aangekomen in het dorp, pas de grootste uitdaging. Wandelend door het dorp word ik overal naar binnen gelokt met mooie spullen voor weinig geld. Gelukkig heb ik twee mannen bij me die niet van shoppen houden, want anders had ik het halve dorp leeggekocht. Met een beschaafd plastic tasje vol taxfree items lopen we terug naar de auto. Ik heb het overleefd. Helaas is het alweer tijd om naar huis te gaan. Op de terugweg kan ik het niet laten mijn auto vol te gooien met belastingvrije diesel. Ik moet wel geduld hebben, want ik sta achter een dikke rij Oostenrijkers die eveneens hun voordeel komen halen in dit vriendelijke belastingvrije buurdorp. Het mag duidelijk zijn dat het winkeltoerisme in Samnaun hoogtij viert, je zou bijna vergeten dat je hier ook nog fantastisch kunt skiën.
hn lba 1 sse 2010/201 e S 4er Winter
e i ab Neu Pru n– Fta