Hemabo investeert in capaciteit en digitalisering

Hemabo zet proceszekerheid bovenaan. Alleen dan haal je constant hoge nauwkeurigheden bij het frezen van de hoogwaardige kunststoffen. Proceszekerheid is bij Hemabo verankerd in de manier van werken. En in de visie op het maken van kunststof precisiecomponenten.

Koelvloeistof zijn een interessante toevoeging aan onze gereedschappen

Technisch is het niet lastig om én hoogwaardige kunststoffen én metalen te verspanen onder één dak. “Praktisch is het echter niet wenselijk”, zegt Edwin Meijnen, samen met zijn broer René eigenaar van Hemabo in Hengelo. Het frezen en draaien van kunststoffen zoals PEEK en andere engineering plastics vergt namelijk een andere mindset. Snijsnelheden, voedingen, de opbouw van de NC-programma’s, het is bij kunststoffen allemaal nét anders dan wanneer je met nikkellegeringen of titanium werkt.

Proceszekerheid begint bij de manier van werken

“Bovendien zijn medische klanten erg gesteld op het vermijden van contaminatie.” Daarom vind je bij Hemabo alleen kunststoffen. De Hengelose toeleverancier is een van de weinige Nederlandse toeleveranciers die zich gespecialiseerd heeft in het verspanen van hoogwaardige kunststoffen; precisiecomponenten voor onder andere de hightech, semiconductor en medische industrie. De eigenschappen van dergelijke materialen moet je niet onderschatten, zegt Edwin Meijnen. “Veel kunststoffen hebben zulke eigenschappen dat ze metaal kunnen vervangen. PEEK bijvoorbeeld kan aluminium en staal vervangen.” Dat besef dringt door bij design engineers. Hemabo ziet de vraag naar kunststof hightech producten toenemen.

Digitalisering in de productie

Daarom wordt er opnieuw geïnvesteerd. Behalve dat de CAM-programmeurs eerdaags verhuizen naar een nieuwe plek, met aan drie zijden glazen wanden zodat ze zicht houden op alle machines, komen er nieuwe machines. De vijfde Grob 350 horizontale 5-asser is besteld, inclusief automatisering van de machinebouwer zelf. Hemabo kiest bewust CNC-machines uit het hogere marktsegment. Stabiliteit en nauwkeurigheid, bij Grob gecombineerd met een goede toegankelijkheid voor onderhoud. Behalve in deze uitbreiding van de capaciteit investeert Hemabo dit jaar in de verdere digitalisering in de productie. De iPads waarmee elke CNC-operator werkt, maken plaats voor grote 27 inch schermen aan de machines. “De applicaties worden te groot en te complex om nog goed op een tablet te kunnen handlen”, aldus de directeur-eigenaar. Op het scherm ziet de operator alle informatie over een order gegroepeerd, in een zelf ontwikkelde schil die via een API alle data haalt uit de database van Factory Director. Niet alleen de 2D tekeningen (PDF), ook de protocollen die bij een order horen. “Bijvoorbeeld dat een onderdeel alleen met handschoenen aan vastgepakt mag worden vanwege de reiniging. Of dat onderdelen aan de machine al een tussenreiniging moeten ondergaan”, legt Edwin Meijnen uit. Technische reinheid van de precisiecomponenten is ook bij de kunststofverspaner steeds meer een punt. Voor de tussenreiniging ontwikkelt Hemabo een spoeltafel, waarin de operator gecontroleerd de onderdelen direct kan spoelen met Petrofer Feroclean N404 als dat nodig is. Deze reinigingsvloeistof van Petrofer is iets aangepast voor een effectieve tussenreiniging van de kunststof precisieonderdelen. “Ook dit vinkt de operator digitaal af”, benadrukt Edwin Meijnen. Dat geldt ook voor de meetdata, die men met digitale schuifmaten met bluetooth automatisch wil gaan vastleggen, om fouten te voorkomen. “Zo ligt meteen vast wie wanneer welk product heeft gemaakt. Dit gaat veel verder dan ISO. We geven klanten veel meer informatie en transparantie.”

Stabiel proces hangt mede af van de details

Proceszekerheid is belangrijk omdat 70% van het werk repeatorders zijn. Doordat alles vastligt, inclusief de verspaningskennis, kan de herhaalorder direct starten op de machine én krijgt de klant exact hetzelfde product als bij de eerste order.

Koelsmeermiddelen

Er bestaat nog wel eens de misvatting dat je alle kunststoffen droog kunt frezen en draaien. Bij PP en PE kan dat nog wel; als je de high performance materialen bewerkt die bij Hemabo op de machine komen, niet. Edwin Meijnen: “Als ze met glas of carbon gevuld zijn, dan is de koelvloeistof echt een interessante toevoeging aan onze gereedschappen. Bij deze kunststoffen is het belangrijk om de warmte af te voeren. Daarmee voorkom je cracking in het materiaal als gevolg van spanningen.” En wil je de nauwkeurigheid halen die Hemabo behaalt, bijvoorbeeld boorgaten van 0,12 mm rond op de Makino D300 boren met een gereedschap van 0,1 mm, dan is de goede koeling onmisbaar om de spanen af te voeren. Hemabo heeft eind vorig jaar ook de laatste CNC-machine afgevuld met Emulcut 160 BW van Petrofer, nadat het deze uitvoerig heeft getest. Alle machines zijn nu gevuld met dit koelsmeermiddel. De reden om te wisselen, is de manier van werken. “We willen tijdens het proces controles doen. Niet alleen op de maatvoering, ook het uiterlijk van de onderdelen is belangrijk. We willen de bewerking kunnen zien als we met een nieuw product bezig zijn”, legt Edwin Meijnen uit. De vorige koelvloeistof was melkachtig. Dat belemmerde het zicht op de bewerking en uiteindelijk het product. “De nieuwe vloeistof is helder”, aldus de Twentse ondernemer.

Edwin Meijnen: de hightech markt verschuift. De vraag naar kunststof precisie componenten neemt toe.

Ondanks dat Hemabo kunststoffen freest, is controle koelsmeerbad essentieel

Dat is niet het enige voordeel. Hij merkt eveneens dat de Emulcut 160 BW vloeistof minder vettig is. Daardoor is het reinigen gemakkelijker geworden. “Wat er niet op zit, hoef je er ook niet vanaf te halen.” Bij het CNC frezen van kunststoffen is dit een fragiele balans. Een vloeistof die te vettig is, gaat kleven en daarmee verlies je de lossende eigenschappen die hij voor de spanen nodig heeft, bijvoorbeeld bij boren van gaten. Een haast neutrale vloeistof is echter niet goed voor de machines. Hoewel bij het CNC verspanen van kunststoffen de standtijd van het koelsmeerbad quasi oneindig is, omdat er geen vervuiling van het metaal in de vloeistof komt, hoort het controleren van de baden bij het wekelijkse rijtje van controletaken die de operator moet uitvoeren. Een stabiel proces - met als uitkomst constant een hoogwaardig product - hangt mede af van details.

Hemabo [www.hemabo.nl] 2-S (Petrofer) [www.2-s.eu]

Sinds eind 2020 zijn bij Hemabo alle CNC-machines afgevuld met Petrofer Emulcut 160 BW, een minder vettig, helder koelsmeermiddel. Behalve dat dit de controle aan de machine vergemakkelijkt, zijn huidklachten bij de CNCoperators verdwenen.