Itsme al 30 jaar partner voor verlichting

HAK NAAR LED

Verlichting is een belangrijk aspect van verduurzaming. Volgend jaar stopt de productie van tl-lampen en wordt de overstap naar energiezuinige led-verlichting echt urgent. Sommige bedrijven moeten er nog mee beginnen, andere zijn al jaren bezig. Zoals voedingsbedrijf HAK, dat in samenwerking met itsme uit Raamsdonksveer al jaren vervangingsprojecten uitvoert. Ook hierbij staan HAK’s merkwaarden gezondheid en duurzaamheid in de spotlight.

DOOR HANS VAN EERDEN

HAK, bekend van de Hollandse groenten, is uitgegroeid van traditionele conservenproducent voor de Benelux naar merkenbedrijf in plantaardige voeding voor NoordwestEuropa. In het NoordBrabantse Giessen produceren 150 medewerkers jaarlijks miljoenen van de bekende glazen potten en sinds enkele jaren ook stazakken. ‘Omdat we afhankelijk zijn van de natuur, is onze grootste uitdaging om het product in goede kwaliteit in de potten en zakken te krijgen’, zegt Henk de Graaf, technisch projectleider en engineer industriële automatisering. ‘We hebben te maken met een seizoensproduct dat afhankelijk is van de weersomstandigheden en op het juiste moment moet worden geoogst en verwerkt.’ Het productieproces is verregaand geautomatiseerd en recente investeringen zijn onder meer gericht op energieen waterbesparing.

LICHTPLAN

Duurzaamheid is een belangrijk thema bij HAK en verlichting telt zeker mee. Partner daarvoor is itsme, dat al ruim dertig jaar elektrotechnische en mechanische componenten, materialen en oplossingen levert. ‘Wij hebben HAK bijvoorbeeld in het verleden geavanceerde tl-armaturen geleverd. Want bij hen staat altijd kwaliteit voorop’, vertelt

Voor de buitenverlichting rond de fabriek is HAK samen met itsme aan de slag gegaan. Foto's: Hateha/HAK Hans Verlinden, verlichtingsexpert bij itsme. UITSTRALING ‘Dat geldt nu ook weer voor de overgang naar Voor de buitenverlichting rond de fabriek is HAK led-verlichting. Want je praat toch over armatu- samen met itsme ook al aan de slag gegaan. Extra ren en lampen die vele jaren meegaan. Vanaf vol- uitdaging daarbij is dat de fabriek middenin een gend jaar worden er geen tl-buizen meer gepro- woonwijk staat, verklaart De Graaf. ‘Uitstraling duceerd en dus moeten bedrijven een keer naar de omgeving hebben we daarom in onze overschakelen op led.’ HAK is al jaren bezig met overwegingen meegenomen. Onze fabriek stond die overgang, meldt De Graaf. ‘Binnen hebben we er eerder en in loop der jaren zijn daar steeds al een deel van de armaturen vervangen. In onze meer huizen omheen gebouwd. Daarom willen magazijnen bijvoorbeeld zijn we bijna helemaal wij rekening houden met de omgeving. Goed over op led. We volgen een meerjarenplan en licht valt alleen op de plek die moet worden ververvangen elk jaar in een of meerdere hallen de licht en geeft zo min mogelijk strooilicht naar de verlichting. Momenteel is ongeveer 50 procent omgeving.’ Verlinden: ‘Van HAK hebben wij een van de tl-armaturen op het terrein vervangen. tekening van de hele plant gekregen en met Henk De rest volgt in de komende vijf jaar.’ heb ik over het terrein gelopen om de locaties te

bekijken waar nieuwe verlichting moest komen. Want elke locatie is anders, wat betreft de hoogte waarop de verlichting moet hangen en wat er wel of niet moet worden verlicht. Vervolgens hebben we berekeningen van het lichtplan gemaakt om te laten zien hoe het terrein ’s avonds en ’s nachts zou worden verlicht.’ De keuze viel uiteindelijk op het Duitse Shuch. ‘Dat merk staat voor kwaliteit – precies wat HAK wilde.’ De Graaf: ‘Shuch kwam er als beste uit, met de optimale hoeveelheid licht tegenover een beperkte hoeveelheid energie die daarvoor nodig is.’ In vakjargon: Shuch had de beste lumen/watt-verhouding. ‘Voordeel van de Shuch-armaturen is ook dat je ze zo nodig nog iets naar beneden kunt kantelen, om te zorgen dat ze niet te veel naar voren stralen. Dat was ideaal, al bleek het achteraf niet nodig.’

ENERGIEREDUCTIE ÉN VEILIGHEID

De eerste helft van de buitenarmaturen is in 2020 al vervangen, de tweede helft staat voor dit jaar op de planning. Verlinden: ‘Het is heel gebruikelijk zo’n groot project in delen op te knippen, want het gaat om een fors kostenplaatje.’ Met de eerste ronde heeft HAK al een flinke besparing gerealiseerd, aldus De Graaf. ‘In wattage ga je terug van 250-400 naar 70-105 per lamp; dat is meer dan een halvering. We kunnen het niet exact in ons energieverbruik terugzien, omdat we tegelijkertijd ook andere besparingsmaatregelen hebben doorgevoerd. Zo zijn we overgeschakeld op modernere, frequentiegestuurde pompsystemen.’ Bovendien kijkt HAK niet alleen naar de energiereductie. ‘We doen dit ook voor de veiligheid van ons productiepersoneel. Voor ons telt gezondheid in consumptie én productie.’ Over de samenwerking met itsme is De Graaf eveneens positief. ‘Die bevalt prima: goed advies, snelle levering en goede communicatie. En als er iets is, wordt dat snel opgelost.’ Over goed advies gesproken: het achteraf kantelen van armaturen was dus niet nodig; blijkbaar klopten de licht-

berekeningen van itsme. ‘Het ontstane lichtbeeld is duidelijk: een mooi egale belichting op het werkgebied, zonder een storende schaduwwerking. We hebben daar geen klachten van de buurt over gekregen. Ja eentje, maar dat betrof een armatuur die 180 graden verkeerdom was gemonteerd en daardoor bij de buren in de tuin scheen. Dat hebben we hersteld en nu zijn er geen klachten meer.’

Over HAK’s inzet voor energiebesparing op verlichting heeft een enthousiaste Verlinden – ‘licht is al vanaf m’n jonge jaren mijn passie’ – ook absoluut geen klachten. Niet alle klanten van itsme zijn echter al zover. ‘Licht is vaak een ondergeschoven kindje. “Het brandt toch, we hebben licht”, is vaak nog de gedachte. Maar als er geen tl-lampen meer te verkrijgen zijn, is Holland in last; dan komen ze allemaal tegelijk bij ons. Sommige bedrijven zijn al jaren bezig met led, maar bij andere hangt alle‘EEN MOOI EGALE BELICHTING maal nog ouwe meuk. “Jongens, jullie OP HET WERKGEBIED, krijgen opeens een ZONDER EEN STORENDE SCHADUWWERKING’ financiële klap als er geen tl meer is”, zeg ik tegen hen. “Jullie hadden het beter kunnen verdelen.”’ Daar komt nog bij dat als het zover is, er wel monteurs moeten zijn om al die led-armaturen te installeren. Verlinden: ‘Daarom zeg ik tegen onze mensen die bij klanten op bezoek gaan: kijk ook eens omhoog! Het is aan ons om klanten met tl-verlichting te helpen door ze te wijzen op de voordelen van het tijdig overstappen.’ • • www.itsmenederland.nl www.hak.nl

BATENBURG BEENEN EN BATENBURG IAS: SAMEN STERKER VOOR DOC KAAS.

Batenburg Beenen én Batenburg IAS zijn onderdeel van de divisie Batenburg Industrial Automation. Batenburg Industrial Automation levert efficiënte en veilige besturingssystemen aan de industrie. Met slimme componenten en hoogwaardige besturingssoftware maken we de productie, teelt en vastgoedexploitatie van onze klanten slimmer, veiliger en duurzamer. We zijn bovendien vandaag al bezig met de vraagstukken van morgen, zo ook voor DOC Kaas.

DOC Kaas is een Nederlandse kaasproducent, opgericht in 1895. Ze produceren jaarlijks op twee productielocaties in Hoogeveen Nederlandse kaas die wereldwijd wordt afgezet. Batenburg IAS en Batenburg Beenen zijn medio 2019 gestart aan de vervanging van de bestaande procesautomatisering van de kaasproductie op de productielocatie 'Zuivelpark' te Hoogeveen. Deze productielocatie verwerkt dagelijks 2 miljoen liter rauwe melk tot rechthoekige kazen.

De huidige procesautomatisering op de productielocatie was opgebouwd uit een combinatie van PLC- en SCADA-systemen die technisch sterk verouderd waren en niet meer voldeden aan de hedendaagse eisen. Zo waren uitbreidingen en optimalisaties lastig door te voeren en speelde er een continuïteitsrisico door het ontbreken van een (volledige) redundantie en niet meer ondersteunde hardware.

Hoog tijd voor vervanging!

VAN OUD NAAR NIEUW

Het vervangende systeem diende wel aan meerdere eisen te voldoen. Zo moest de bestaande functionaliteit minimaal behouden blijven en in een zeer korte periode (48h!) worden omgebouwd naar het nieuwe besturingsplatform. De productie kon slechts voor beperkte tijd onderbroken worden, omdat kaasmaken een tijd kritisch proces is. De doorlooptijd van inname van rauwe melk tot het eindproduct is kort en er kan niet veel (langdurig) gebufferd worden. Dit maakt dat er veel tijdsdruk en kwaliteitsdruk stond op de ombouwperiode, ook door de omvang (+/-2400 actuatoren). In nauwe samenwerking met een team van specialisten van DOC kaas zijn Batenburg IAS en Batenburg Beenen begonnen met het vastleggen van de bestaande functionaliteiten in technische specificaties. Na een toetsing is er gestart met de ontwikkeling van de applicatiesoftware voor de nieuwe systemen, welke vervolgens is getest, gevalideerd in een simulatieomgeving en middels een FAT (Factory Acceptance Test) door DOC Kaas afgenomen. Na een gedegen voorbereiding, waarbij de functionaliteiten van de diverse deelunits, de infrastructuur van het nieuwe besturingsplatform in korte productiestops van minder dan 8 uur zijn gecontroleerd, is vervolgens begonnen met de ombouw en is het nieuwe besturingsplatform in gebruik genomen. Binnen 16 uur werden weer de eerste bakken met kaas geproduceerd en is in de daaropvolgende periode de productiecapaciteit verder opgeschaald naar nominaal niveau.

SAMEN STERKER

De vervanging van de bestaande procesautomatisering van de kaasproductie bij DOC Kaas is een mooi voorbeeld van de bundeling van krachten tussen verschillende bedrijven in de Batenburg divisie Industrial Automation. Onze onderlinge samenwerking vergroot onze specialistische kennis, slagkracht en de mogelijkheid om bestaande en nieuwe klanten nog beter te adviseren en te ondersteunen in de uitvoering. Samen zijn we sterker!