Jaargang 6 • Pasen 2014 • Tijdschrift van de Rotterdamse vrijescholen Rudolf Steiner College • Rudolf Steiner School Rotterdam • Vrije School Vredehof
advertenties
n o n r i k e P de onnozel
Taallessen op maat Spaans & Italiaans
e MAAK EEN AFSPRAAK
U wilt graag Spaans of Italiaans leren, maar u hebt weinig tijd? U wilt niet gebonden zijn aan vaste dagen of tijden? U zit niet te wachten op groepslessen en wilt exclusiviteit? Ave Lingua biedt u persoonlijke aandacht en de waardering die u verdient! Maak kennis met de 1-of-2-keer-per-maand-methode! Dat is flexibel én betaalbaar!
<< Peronnikspel >>
* Privé / Duolessen * Zakelijke trainingen * Vertaalwerk *
dinsdag 15 april 20:15 uur
Ave Lingua Sonia Bekker Piliu 06 - 24544653 info@avelingua.nl
voor ouders & liefhebbers • zaal open om 19:45 uur Rudolf Steiner School, Michelangelostraat 375, Rotterdam
www.avelingua.nl
BIOLOGISCHE LENTEMARKT
YOGA
oefen jezelf in de balans tussen kracht en overgave. Strek je uit, maak je sterk. Ontspan, zink in de zwaartekracht. Actief dan weer roerloos. Vaar op je ademstroom en geniet.
PROEVEN & GENIETEN!
T’AI CHI SLOWMOTIONS
leert je stevig staan, brengt je in contact met je lichaam en ontspant de geest. Kies voor de weg van de ontspanning, jong en oud zijn welkom!
We heten je graag welkom in onze prachtige studio op de Baan 74 in hartje Rotterdam. Investeer in jezelf en meld je aan voor de nieuwsbrief en een proefles: YOGA: yoga@bodymindculture.nl www.bodymindculture.nl T’AI CHI: kk@slowmotions.nl www.slowmotions.nl
www.degroenepassage.nl
DE GROENE PASSAGE
ZATERDAG 24 MEI 10.00 - 17.00 UUR 2
HOEK MARINIERSWEG-GOUDSESINGEL ROTTERDAM-CENTRUM
Inhoudsopgave
Nieuw
Inleiding
Komend najaar is het 65 jaar geleden dat de Rotterdamse Vrije School voor de eerste leerlingen zijn deuren opende. Het gebouw aan de Hoflaan was al gauw te klein en de school verhuisde naar de Vredehofweg. Begin jaren 70 kreeg de school een bovenbouw. Na een kort verblijf in een gebouw aan de Gashouderstraat was de gehele school -van kleuters tot klas 12- slechts een paar jaar gevestigd in de twee gebouwen aan hetzelfde schoolplein aan de Vredehofweg. Halverwege de jaren 70 vertrok de sterk gegroeide bovenbouw naar de Vondelweg. Ook de onderbouw werd groter en groter. Begin jaren tachtig werd de nieuwbouw in Prins Alexanderpolder aan de Michelangelostraat betrokken. Overigens zonder dat de oerschool aan de Vredehofweg daar erg onder leed. Rotterdam had twee onder- en een bloeiende bovenbouw. Onderbouw werd basisschool en bovenbouw voortgezet onderwijs. Nu dertig jaar later maken de Rotterdamse Vrije Scholen weer een enorme groeisprong. De belangstelling voor het vrijeschoolonderwijs is enorm. Het ligt in de bedoeling dat Vredehof nog voor de zomervakantie een vierde kleuterklas start. Het gebouw aan de Vondelweg is al jaren te krap. De verhuizing naar een gerenoveerd ruim pand aan de Tamboerstraat komt nu werkelijk in zicht. De energie die hiermee gepaard gaat, werkt kennelijk aanstekelijk. Jonge ouders op zoek naar een goede school voor hun –soms nog ongeboren- kinderen onderzochten de afgelopen maanden met succes de mogelijkheid tot de oprichting van een derde vrije basisschool in de stad.
Ernstjan Cooiman schoolleider van Vrije School Vredehof stelt zich voor
4
door Aisha So & Yoshi So
Open dag
7
door Ferdinand Pieterse
Kooruitvoering in De Doelen
8
door Jesse van Epenhuijsen, Harimada Kusuma en Marthe Koning. Foto’s: Christina Linke
Tamboerstraat, de nieuwe locatie voor het Rudolf Steiner College
12
door Martin Klomp en ontwerptekeningen: ArcisArconiko
Een nieuw geluid door Femke Bouwer-Van Schie
Hoera(a) ik lees! door Anna Livia Groeneweg.
Heemkunde in klas 3 door Lin Klaassen
Wij vieren feest…carnaval op Vrije School Vredehof
15 16 18 20
Foto’s: Dana Linsen
DE RAAD door Jesse Tanis. Foto’s: Pieter Boone
Lente, verwachting en vernieuwing door Paul Peeters
Een derde vrije basisschool in Rotterdam
Het idealisme van de oprichters 65 jaar geleden wordt voel- en zichtbaar in het enthousiasme van de initiatiefnemers van nu.
3
door Jan van Bergen en Henegouwen
22 25 26
door Jan van Bergen en Henegouwen en Wieneke Gunneweg-Kok
Met klas 7f het bos in
Jan van Bergen en Henegouwen
Tekst en foto’s: Steven Wouters
Bloemetjes van het voorjaar Samenstelling Lin Klaassen Tekeningen: Kinderen klas 1 en 4 van de Rudolf Steiner School
30
Tentoonstelling Rudolf Steiner in de Kunsthal
33
Colofon en scholen
34
Cover: Amber de Grauw
3
28
Ernstjan Cooiman schoolleider van Vrije School Vredehof stelt zich voor
een interview door Aisha & Yoshi So foto’s uit het privé bezit van Ernstjan Cooiman
Wij interviewden Ernstjan Cooiman, inmiddels al een jaar schoolleider van vrije basisschool Vredehof. Zoals we al eerder met meneer Van Lierop hadden gemerkt is het nooit te laat om iemand te leren kennen!
Hoe gaat het met u? Goed, dank je. Ik heb het wel druk. Als ik u zou vragen uzelf in drie woorden te omschrijven, welke woorden zou u dan kiezen? Vrolijk, levenslustig en humor. Omdat ik wel positief in het leven sta en het over het algemeen naar mijn zin heb. Bent u getrouwd of/en heeft u kinderen? Ja, ik ben getrouwd en ik heb drie kinderen. Een dochter van bijna negen, een zoon van zeven en een dochtertje van anderhalf. Wat is uw lievelingskleur en waarom? Mijn lievelingskleur is rood. En dat is het al geweest vanaf dat ik heel klein was. Ik weet niet waarom eigenlijk, maar als ik een lievelingskleur moest noemen was het altijd rood. Heeft u een lievelingsdier en waarom? Ja, ook al van kleins af aan. Ik heb er twee. Een dolfijn, het leek me vroeger altijd heerlijk om een dolfijn te zijn. En een eekhoorn, dat vind ik op de één of andere manier de meest geweldige dieren die er zijn. We waren laatst op vakantie ergens op de Veluwe en toen heb ik in het bos echt eekhoorns proberen te spotten. Op de Vrijeschool Pabo hebben we een keer een dier moeten maken met handwerk, dat was toen ook een eekhoorn.
4
Wat is uw lievelingseten? Kip, patat en appelmoes met boontjes.
beantwoorden. En eigenlijk alles regelen wat met de school te maken heeft, het is heel breed.
Wat zijn uw hobby’s? Een van mijn hobby’s is zingen. Ik zing van kleins af aan in een koor. Daar ben ik dit jaar mee gestopt, omdat het best druk was met deze nieuwe baan. Maar binnenkort gaan we weer de Matthäus-Passion zingen en dan mag ik wel weer even mee doen. Verder voetbalde ik vroeger altijd. Dat doe ik tegenwoordig ook niet meer actief, het is nu vooral voetballen kijken.
Bent u antroposofisch of zo opgevoed? Ik heb als kind op de vrijeschool gezeten. Ik weet niet of ik toen al wist wat het was, maar de sfeer is me heel bekend. Thuis een jaartafel hebben, het naar de vrijeschool gaan, op zondag naar de handelingen gaan, dat ken ik nog wel van vroeger.
Voor welke club bent u? Als Rotterdammer ben ik voor Ajax, ook al van jongs af aan. Ik heb ook jaren een seizoenskaart gehad en dan ging ik wekelijks naar Amsterdam. Maar daar ben ik gelukkig overheen gegroeid (lacht). Het is niet meer zo dat als ze verliezen, ik een slecht humeur heb. Ajax - Feyenoord was altijd wel raar, want als Rotterdammer was ik voor Ajax en als Ajax-fan kwam ik uit Rotterdam, dus het was voor beide partijen nooit goed. Wat is uw favoriete muziek? Mijn vader luisterde vroeger altijd naar klassieke muziek. Daar had ik op een gegeven moment zo’n genoeg van dat ik alleen nog maar top’40 luisterde. Maar als ik nu zou moeten kiezen heeft klassiek toch wel mijn voorkeur. Waarom bent u een goed schoolhoofd? Jeetje, dat is een moeilijke vraag. Dat zouden eigenlijk anderen moeten zeggen natuurlijk. Nou, ik vind het leuk om met mensen te werken. Ik denk ook dat ik sta voor de mensen met wie ik werk, dat ik ze probeer te zien en dat ik goed met ze kan samenwerken. Ik vind het ook leuk om leiding te geven. Verder ben ik positief en enthousiast voor het werk. Waarom wilde u het zelf zijn? Ik ben lang leraar geweest, een jaar of 11. In de loop van de jaren kreeg ik steeds meer verantwoordelijkheden en taken. Toen dacht ik, als die plek een keer vrijkomt dan zou ik het wel heel leuk vinden om op die stoel te zitten. Toen dat zover was heb ik gesolliciteerd en toen ben ik het ook nog geworden. Welke taken heeft u allemaal als schoolhoofd? Je geeft leiding aan de leerkrachten. Je moet heel veel dingen regelen, zoals het rooster. Je moet veel nadenken over het beleid en ‘waar willen we naartoe met de school?’. Af en toe mag ik ook een uurtje invallen, er zijn geen vaste uren waarin ik lesgeef, maar af en toe is een collega er niet en mag ik een uurtje voor de klas. Ik ben ook altijd bij het koorzang-uur. Ik moet veel telefoontjes en e-mails
5
Is de school erg veranderd sinds u erop zat? Ik ben hier op de Vrije School Vredehof 31 jaar geleden als vier jarige begonnen. Ik kan me dat niet meer zo goed herinneren. Ik denk wel dat er veel veranderd is. Ook het gebouw is erg veranderd, er is een gebouw weg gehaald en een kleutergebouw aan vastgemaakt. Ik kan me niet meer goed herinneren hoe er gewerkt werd, alleen hoe de sfeer was. Ik denk dat alles vroeger wel veel vrijer was. Ik heb een erg leuke tijd gehad als kind, maar het is nu ook goed. We zijn natuurlijk ook dertig jaar verder en daar hebben we ons op deze school ook op aangepast. Welke opleiding(en) heeft u gedaan? Ik heb dus hier op de vrijeschool gezeten, tot en met de zevende klas, die hoorde toen nog bij de basisschool. Daarna ben ik naar het Rudolf Steiner College gegaan, daar heb ik tot en met de twaalfde gezeten. Daar kon je toen nog geen examen doen, dan moest je naar het volwassen onderwijs om je diploma te halen. Daar had ik eigenlijk niet zo’n zin in. Ik wist al vanaf dat ik 16/17 was dat ik meester wilde worden dus toen ben ik naar de Pabo Thomas More gegaan. Dat was een pabo waar ik werd toegelaten met alleen mijn vrijeschool diploma. Ik wilde niet direct naar de Vrijeschool Pabo, want ik dacht dat het wel goed was om even uit die wereld te stappen en ergens anders te kijken. Ik heb anderhalf jaar op de Thomas More gezeten, toen merkte ik tijdens de stages dat ik iets miste. Ik weet nog dat ik stage liep op de Michaëlschool. Dat was in september en we hadden een vergadering met het college en toen zei ik, joh, overmorgen Michaël, wat gaan we doen? Toen keken ze me aan van: Michaël? Toen dacht ik, ik wil nu toch wel kijken hoe die Vrijeschool Pabo is. Ik ben naar de open dag gegaan en de week daarna ben ik overgestapt. Dat voelde toch echt als een soort thuiskomen. Daar heb ik de pabo afgemaakt. De toenmalige directrice van deze school vroeg toen of ik hier niet lio-stage (is een bepaalde stage) wilde doen, dat wilde ik eigenlijk wel. Later heb ik gesolliciteerd en ben ik aangenomen. Nu ben ik hier nog steeds. Als u nu iets zou moeten gaan studeren, wat zou u dan kiezen? Ik ben dit jaar naast mijn werk ook bezig met een opleiding tot schoolleider. Hiervoor ben ik één keer in de twee weken
een dag in Amsterdam. Dat is heel leuk en leerzaam. Het is ook fijn dat wat je leert je gelijk in de praktijk kunt toepassen. Maar het is ook wel druk naast een baan als schoolleider. Maar als ik nu iets totaal anders zou moeten gaan doen, zou ik denk ik iets gaan doen met muziek. Ik kan op zich wel zingen, maar als ik nog beter zou kunnen zingen zou ik wel iets willen doen in de zang- of koordirectie. Wat wilde u vroeger als kind worden? Ik was dus helemaal gek van dolfijnen en ik was ook al eens in het dolfinarium geweest. Dus mijn droom was heel lang om dolfijnen trainer te worden. Zodat ik de hele dag met zo’n dolfijn kon zwemmen. Wat vindt u van het vrijeschool onderwijs? Heeft het meerwaarde volgens u? Wat ik er goed aan vind, is dat we ons niet alleen richten op de cognitieve ontwikkeling van een kind maar dat we de kinderen in hun geheel proberen aan te spreken. Dus het tekenen, schilderen, de muziek, de Engelse lessen vanaf de eerste klas en het vrije spelen bij de kleuters zijn wel echt dingen die ik goed vind aan het vrijeschools onderwijs. Wat vindt u van euritmie? Ik weet nog dat ik als kind een periode niet meer mee mocht doen met de lessen, omdat ik me niet zo goed kon gedragen. Ik was als kind nogal druk en stuiterig. Wat grappig is, is dat de juf die er mij als kind regelmatig uit zette nu mijn collega is waar ik erg blij mee ben. Later op de bovenbouw is dat heel anders geworden, toen vond ik euritmie eigenlijk erg leuk. Ook op de Vrijeschool Pabo kreeg ik veel euritmie, toen vond ik het ook erg leuk. En nu als schoolleider vind ik het een heel belangrijk vak, zeker als het goed gegeven wordt kan het heel waardevol zijn. Wat is nu precies het doel van euritmie? Jullie stellen allemaal van die moeilijke vragen. Ik had toevallig pas op de informatie-avond ook zo’n vraag. Euritmie is een vorm van bewegen op taal en muziek waarbij de kinderen ruimtelijk inzicht krijgen. Ze moeten rekening houden met elkaar en leren van elkaar. Het is een manier om het karakter van taal of muziek uit te beelden doormiddel van beweging, taal en muziek en daarmee je plek in de ruimte vinden. Hmm, dan klinkt wel erg zweverig. Om het echt te kunnen begrijpen zou je het misschien een keer moeten ervaren. Het wordt ook wel ‘bezield bewegen’ genoemd maar dat klinkt zo zwaar. Ik vind het belangrijk dat kinderen er ook plezier aan kunnen beleven. Schrijft u met een vulpen? Ja, ik moet heel veel handtekeningen zetten de hele dag en dat doe ik eigenlijk altijd met een vulpen. In de derde klas kregen we volgens mij een vulpen. En ook in de bovenbouw heb ik periodeschriften volgeschreven met een vulpen. Ik heb een tijd een speciale vulpen gehad, maar die is kapot gegaan. Nu heb ik gewoon zo’n Lyra vulpen die de kinderen op school ook krijgen. Ik zou dat wel een keer een leuk cadeau vinden, een echte mooie vulpen. :-)
Hoe kijkt u naar het gebruik van computers in het onderwijs bij u op school? Onze kinderen krijgen vanaf de vijfde klas computerles. In groepjes leren ze een PowerPoint maken en vooral omgaan met social media, dingen zoals het pesten op Facebook en hoe ga je daar mee om. Ik vind dat dat heel nuttig kan zijn, maar niet te vroeg natuurlijk. Het is wel goed om eerst presentaties gewoon uit jezelf te doen zonder PowerPoint. Je ziet aan kinderen in de vijfde klas dat ze al zeer behendig zijn en zichzelf al veel eigen hebben gemaakt. In de lagere klassen wordt de computer ook ingezet voor de remedial teaching, als kinderen bijvoorbeeld moeite hebben met een vak. In de vroegere klassen gebruiken sommige kinderen een computer als ze moeite hebben met iets. Dus ik ben er helemaal niet op tegen, daar waar het iets toevoegt, zou ik zeggen. Wat vindt u van het schoolgebouw? Ik vind dat we een heel mooi schoolgebouw hebben, een heel oud gebouw, meer dan honderd jaar oud. De kleuterafdeling is ongeveer twintig jaar geleden nieuw gebouwd, dat zie je ook wel, de lokalen zijn iets ruimer. De lokalen zijn voor de onderbouw klassen wat klein, dus als je veel leerlingen hebt, heb je al snel een volle klas. Ik vind het een heel fijn gebouw met een prettige uitstraling, heel licht, echt zo’n oud schoolgebouw. Ik heb hier natuurlijk zelf ook als kind gezeten dus misschien roept dat ook een bepaald gevoel op. Hoe wilt u dat de school er over 10 jaar voor staat? We merken de laatste tijd dat we aan het groeien zijn, dat er heel veel mensen met hun kinderen naar de vrijeschool willen komen. De kleuterklassen zijn ontzettend vol. We zijn aan het overwegen of we niet een extra kleuterklas zullen openen. Ik zou graag verder willen groeien, maar wel binnen de sfeer die er nu is. Ik zou ook wel willen dat we over 10 jaar zo duidelijk hebben gemaakt waar we voor staan, dat ik op informatie avonden niet meer het gevoel heb dat ik me moet verdedigen, maar dat ze al op een andere manier de school binnenstappen. Verder blijven we natuurlijk verder ontwikkelen in onderwijskwaliteit, maar dat we ook onze identiteit behouden. Als u een verre reis zou mogen maken, waar naartoe zou dat dan zijn? Dan zou ik met de Transsiberië Express naar China willen gaan. Een andere verre reis die ik zou willen maken is een aantal maanden met een campertje door Amerika trekken. Zou u zelf nog iets willen zeggen? Ik vond het originele, maar ook moeilijke vragen. Als ik ze van tevoren had geweten had ik er misschien hele andere antwoorden op gegeven, maar dus leuke vragen. Ik vind het leuk om schoolleider te zijn en voor dit soort dingen gevraagd te worden.
Dan moet u het maar lang blijven meneer, wij vinden het een goed idee!
6
Open dag door Ferdinand Pieterse
Op de open dag had ik de eer om met de potentiĂŤle nieuwe leerlingen te tekenen. Er z aten ongeveer 25 nieuwsgierige kinderen rond aaneen geschoven tafels, de ouders zaten, wegens plaatsgebrek rondom en moesten toekijken. De opdracht was: eerst zomaar, gedurende tien seconden, krassen maken op het papier, dan moesten ze het papier doorgeven en dan mochten ze er van alles in zien. Kinderen zijn nog lekker spontaan en zien er inderdaad van alles in en beleven daar ook nog eens plezier aan. Vooral veel draakachtige monsters, nieuwe vissoorten, mengdieren en maskers. In de kunstgeschiedenis komen we dat in alle grote culturen ook tegen. Vaak als onderaardse, duistere mythologische wezens of, zoals bij Jeroen Bosch, interpretaties van Bijbelteksten. Bij de surrealisten zijn de beelden Freudiaans of archetypen. Bij ons, met de kinderen, waren de beelden ook erg interessant, maar zonder enige pretentie. Je kon er van alles bij voelen of bedenken, maar dat was niet per se de enig mogelijke interpretatie. Het was poĂŤzie, maar riep ook op tot diepzinnig beschouwen. Zoals de kop die verdrietig keek. De overbuurvrouw vond juist dat de kop boos keek. Wat bleek, de kop kon je van twee kanten bekijken, de ene keek boos en omgedraaid keken de ogen verdrietig. Boos en verdrietig zijn elkaars tegenpolen. Zoveel wijsheid kan er dus in twintig minuten tekenen worden gegenereerd.
7
Kooruitvoering van het Rudolf Steiner College in
De Doelen door Jesse van Epenhuijsen, Harimada Kusuma & Marthe Koning Foto's: Christina Linke, docent Duits en kunst
8
“Met z’n allen”
door Jesse van Epenhuijsen, klas 10 Ik zal dit vanuit mijn oogpunt beschrijven. Ik kwam binnen op 24 februari voor de generale repetitie. Na een korte introductie door de heer Neuerburg ging een wat chaotische generale repetitie van start. Ik stond middenin de baspartij en het geheel klonk niet heel overtuigend. Maar er was wel een bepaald gevoel van saamhorigheid dat we met zijn allen daar stonden in de Doelen, om wat uiteindelijk een grandioos optreden zou worden. Bij de generale repetitie was bij bijna iedereen de muzikale intentie er, maar vormde het niet een geheel. Eenmaal in de avond, iedereen netjes aangekleed en hun ouders meegenomen, kon het van start gaan. De eerste klas zong een paar muziekstukken die voor de hogere klassen bekend waren. Dit stemde mij een beetje melancholisch. Stiekem zat ik in mijn stoel mee te neuriën. De hele zaal werd gevuld met de bijna hemelse geluiden en ik had het gevoel dat dit iedereen wel in de zaal raakte. Eenmaal na de pauze was het mijn beurt samen met de 9de, 10de, 11de en 12de klas. We begonnen aan wat in mijn ogen een redelijk luchtig koorstuk was. De stemmen van de solisten lieten iedereen op het puntje van hun stoel zitten en samen met het koor hebben we recht gedaan aan César Francks muziekstuk. Het meezingen in een koor voor zoveel mensen geeft misschien niet de aandacht die een solist zou moeten krijgen, maar voor mijn gevoel wel dezelfde voldoening. Want de zaal vullen met een dergelijk prachtig klassiek stuk geeft inderdaad een gevoel van trots. Deze avond, op zijn grondvesten gezet, begeleid en uitgevoerd door de ervaren heer Barkmeijer, was een groot succes.
9
Een droom wordt werkelijkheid
door Harimada Kusuma, muziekdocent Rudolf Steiner College De Doelen: gevestigd in het hart van de stad Rotterdam, thuisbasis van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Een grote zaal met een capaciteit van meer dan 2200 bezoekers, een mega podium ter grootte van het schoolplein en een Steinway concertvleugel met een klank om van te dromen. Al 10 jaar droom ik ervan om in deze zaal te mogen spelen. Als conservatoriumstudent kwam ik graag naar de Grote Zaal van de Doelen om de magische klanken van de muziek te bewonderen, uitgevoerd door het Rotterdams Philharmonisch Orkest of pianisten van wereldklasse. In 2008 is mijn droom werkelijkheid geworden. Niet met het grote orkest, maar met honderden leerlingen van het Rudolf Steiner College tijdens de kooruitvoering o.l.v. Hans Barkmeijer en Raoul Boesten. De kooruitvoering op 24 februari jongstleden was de vierde kooruitvoering die ik als pianist en muziekdocent op het RSC heb meegemaakt. Een mooie avond met prachtige en gevarieerde muziek die wij al maanden lang hadden geoefend. Met Hans Barkmeijer als dirigent en ikzelf als pianist, zongen de 7e en 8e klassen zowel de traditionele (vrijeschool) liederen en bekende nummers van de Beatles. Solisten Iduna (7e klas), Maureen en Mo (8e klas) verfijnden de sfeer met hun prachtige stemmen terwijl de band (Nina, Mels en Emil, 8e klas) het koor begeleidde met het lied ” Let it be ”. Wat na de pauze kwam, was bijna niet te bevatten: bijna 400 leerlingen op het podium zongen ” Die Sieben Worte Jesu am Kreuz ” van César Franck. Dit lange stuk heeft ook een paar solo aria’s die zo prachtig werden uitgevoerd door de solisten Marthe, Nora, Sven-Arne en Felix (12e klas) terwijl Mitra (10e klas) de aangepaste vioolbegeleiding speelde. Deze bijzondere avond vroeg natuurlijk om een bijzonder einde: Misa Criolla van de Argentijnse componist Ariel Ramirez, uitgevoerd door 69 leerlingen van de 9e tot en met de 12e klas met Simon (12e klas) op de cajon, Felix (12 klas) als gitarist en 2e solist en niemand minder dan Hans Barkmeijer als 1e solist. Voor mij was het een bijzondere ervaring vanachter de vleugel het koor tegelijk te dirigeren en begeleiden, de kans die je als pianist of muziekdocent niet vaak krijgt. Mijn grote dankbaarheid gaat uit naar het Rudolf Steiner College voor het organiseren van deze kooruitvoering, alle leerkrachten die op deze dag ons hebben ondersteund en vooral alle leerlingen die deze memorabele avond zo bijzonder hebben gemaakt. Voor mij was het zo intens dat ik de volgende ochtend wakker werd met een vraag: was het een droom?
10
Solo. Ik zong en ik heb er van genoten! door Marthe Koning, klas 12
Ik hou van zingen, toch ben ik niet altijd met plezier naar koorles gegaan. Het is altijd een soort ongeschreven regel geweest om koor niet leuk te vinden. In de 7e en 8ste klas doe je over het algemeen nog braaf mee. In de 9e en 10e klas is het stoer om zo vaak mogelijk de koorles te verstoren, aangesproken te worden of er zelfs uitgestuurd te worden. Maar het liefst nog om tijdens de les succesvol te spijbelen. In de 11e en 12e klas zwakt dit idee wat af. Al met al is er altijd maar een kleine groep die enthousiast meezingt, waardoor het plezier in zingen, voor mij, al snel afzwakt. Maar als er een kooruitvoering aankomt, verandert de sfeer tijdens de koorles. De voorhoede van leerlingen die wél altijd enthousiast meezingt lijkt ineens een sterkere stem gekregen te hebben. Op de avond zelf ziet iedereen er tip top uit, terwijl er eerder die dag nog stoer is gezegd dat ‘ik gewoon een spijkerbroek aan doe hoor!’. En eenmaal op het podium verstomt het geroezemoes en neemt iedereen koor even serieus. Ik ben altijd stiekem jaloers geweest op de solisten. Dit jaar hoefde dat niet meer omdat ik werd uitgekozen om een solo te doen. Ik mocht het Prolog van Die Sieben Worte Jesu am Kreuz zingen. En een duet, samen met Nora Locht die ook het Prolog ging zingen. Zij had die solo vorig jaar al toebedeeld gekregen, ik hoorde pas in oktober dat ik hem mocht doen. Tussen oktober en februari leken nog zeeën van tijd te zitten. Oefenen na school heb ik heel weinig gedaan, behalve dat ik het thuis wel vaak aan het doorzingen was. De meeste oefening bestond uit de solo doen tijdens de koorles, wat voor 11
mij niet zo zeer een oefening qua techniek was, maar een oefening in het omgaan met de zenuwen. Ineens was het dan toch 24 februari en stonden we met de 9e tot en met de 12e op de stoep van de Doelen, te wachten tot we met de generale repetitie konden beginnen. Sven-Arne Quist, Felix Bruyn, Nora Locht en ik stonden bij elkaar. We keken elkaar aan en beseften dat wij de solisten van de avond waren, buiten de solisten uit de 7e en 8ste klas om. Natuurlijk wisten we dat van elkaar, maar het was opmerkelijk dat wij zo zwijgend bij elkaar waren gaan staan. Omringd door alle drukte, begrepen wij elkaars zenuwen. De spanningen waren bij mij die avond nog hoger opgelopen. Ik had die middag last gekregen van mijn stem en vond dat het tijdens de generale repetitie heel slecht was gegaan. Ik zag er tegenop, toch wilde ik niets liever dan mijn solo zingen. Ik heb wel vaker voor publiek gezongen, maar nooit eerder klassiek. En ook nooit in een zaal vergelijkbaar met de Doelen. Altijd in een donkere zaal, met een spot op mij gericht waardoor ik hooguit de eerste rij kon zien. Hier was dat anders. Toen het intro van mijn solo begon kon ik makkelijk gezichten in het eerste blok van het publiek herkennen. En toen ik verder de zaal in keek zag ik duidelijk honderden hoofden, allemaal op mij gericht. En juist hierdoor gebeurde het tegenovergestelde van wat ik had verwacht: alle zenuwen gleden van me af. Ik zong en ik heb er van genoten!
Tamboerstraat de nieuwe locatie voor het Rudolf Steiner College door Martin Klomp, rector Rudolf Steiner College Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: ArcisArconiko
12
Het contract voor het ontwerpen en realiseren van ons nieuwe schoolgebouw is op donderdag 28 februari ondertekend!! De winnende bouwer/architect combinatie heet ArcisArconiko. Ons nieuwe gebouw aan de Tamboerstaat/Vaandrigstraat zal op 1 mei 2015 klaar zijn. We zijn ontzettend blij dat we na 12 jaar zwoegen, duwen en trekken, beloond worden met dit prachtige resultaat!! Procedures De eerste mijlpaal vond plaats in juni 2013 toen de gemeente Rotterdam de aanbesteding uitschreef voor het ontwerp en uitvoering van de renovatie van beide gebouwen. Dit betekende het einde van een hele lange onzekere periode en het begin van een inspirerende toekomst. In de zomervakantie heeft er een selectie plaatsgevonden van de inschrijvingen. Na een lange weg vol ingewikkelde en technische procedures, is uiteindelijk ArcisArconiko als winnende bouwer/architect combinatie uit de bus gekomen. Het gebouw, ingedeeld in hoofd, hart en handen In het nieuwe gebouw zal een van de uitgangspunten van ons onderwijs zichtbaar gemaakt worden: hoofd, hart en handen. ‘Hoofd’ is het gebouw aan de Vaandrigstraat, daar worden o.a. de cognitieve vakken gegeven en komen de kantoren en ruimte voor onderwijs ondersteunend personeel. ‘Hart’ is het theater dat als verbinding tussen de twee gebouwen komt te liggen. Het theater zal multifunctioneel worden gebruikt, als theater, als kantine en als praktijk-/feestruimte. ‘Handen’ is het gebouw aan de Tamboerstraat, hier worden onder andere de ambachtelijke en kunstvakken gegeven zoals houtbewerking, handvaardigheid, euritmie, schilderen, drama en muziek.
Gezonde School Waarom werken aan Gezonde School? Een Gezonde School leidt tot mooie resultaten. Gezonde leerlingen hebben meer kans op goede schoolprestaties. Deze schoolprestaties dragen op langere termijn bij aan een goede gezondheid en maatschappelijk succes. Én een gezonde werkomgeving bevordert de tevredenheid van het schoolpersoneel. De school, leerlingen, ouders en preventiepartners werken samen aan Gezonde School: www.gezondeschool.nl/voortgezet-onderwijs/meerwaardegezonde-school/ Wij gaan er aan werken om ook het predicaat ‘Gezonde School’ te krijgen. Het beleid wordt daarop ook afgestemd. Thema’s die binnen de Gezonde School passen zijn: voeding en beweging , verslavingspreventie, hygiëne en een gezond binnenklimaat. Daarnaast vragen we subsidie aan voor een gezond schoolplein. Daarbij krijgen de leerlingen een belangrijke rol in het ontwerpen, inrichten en onderhouden van ‘hun’ schoolplein. Aan de rechterkant van het theater komt een biologische tuin met bijenkasten voor een biologisch evenwicht. De tuin zal de praktijkplek zijn voor de biologie en landbouwlessen. De producten die er verbouwd worden, worden in de kooklessen verwerkt in soepen, salades en broodjes. Een gezond schoolplein betekent natuurlijk ook dat er niet meer gerookt mag worden.
13
Leerlingen denken mee De school is voor de leerlingen, dus natuurlijk denken ze mee over de inrichting. Op dit moment loopt er een door de leerlingenraad georganiseerde verkiezing waarbij de leerlingen met de beste ideeën een commissie zullen vorm. Deze Leerlingen Advies Commissie Tamboerstraat (LACT) gaat een adviserende rol spelen naar de bouwcommissie. Wensen die groter zijn dan het budget Natuurlijk ziet het huidige ontwerp er al schitterend uit, maar we hebben nog wel dromen die groter zijn dan het budget. Om nu toch die mooie en inspirerende leeromgeving te creëren voor de huidige en toekomstige leerlingen, zijn extra financiële middelen nodig. De dromen die we op dit moment hebben zijn: een groter theater, fietsenberging in de kelder(s), goede licht- en geluidsapparatuur, verrijdbare tribunes, duurzame inrichting, digitale schoolborden, mediatheek. Denkt u nu, ik zou hier graag aan meewerken en bent u goed in fondsenwerving, geef u dan op voor de commissie fondsenwerving door een mail te sturen naar info@rudolfsteinercollege.nl. We kunnen niet wachten om onze ideeën gestalte te geven in het prachtige gebouw. Een ruimte die inspirerend is en die de kwaliteiten van ons onderwijs weerspiegelt. We verwachten de opening tegen de zomer van 2015.
14
Een nieuw geluid door Femke Bouwer-Van Schie, leerkracht klas 1 Vrije School Vredehof Foto's: Lin Klaassen
Het is lente!
Een nieuwe lente, een nieuw geluid. Op de Vredehofweg is de wachtlijst inmiddels zo groot dat er gestart wordt met een 4e kleuterklas. Een spannend avontuur. Maar een zegen voor ouders die ik op de open dag ontmoette. Het is moeilijk om ouders te spreken die zeggen: "ik wil dit voor mijn kind, maar is er straks ook plek? Gelukkig kunnen ze nu voorlopig terecht.
De tuindeuren moeten open, de boomhut moet getimmerd, de stoelkussens gewassen. Het is lente! De kinderen in de klas briesen als jonge kalveren die het weiland ruiken Het is lente!
Het is lente!
Overal dikke buiken en verliefde blikken.
Voor het eerst sinds jaren niet blauwbekken bij Carnaval.
Vorige week mocht ik ouders iets vertellen over de 1e klas op een informatieochtend over de nieuwe vrijeschool. Twee groepen ouders, in Rotterdam West en in Rotterdam Zuid verzamelen zich rond het idee dat er ruimte is voor een nieuwe vrijeschool in de stad. Via facebook, flyers en bijeenkomsten dromen deze ouders gezamenlijk van een nieuwe school in hun buurt.
Het is lente! Zwoele blikken bij de 5e en 6e klassen, de eerste stelletjes ontstaan. Het is lente! In de school groeit een nieuwe klas
Het vrijeschoolonderwijs groeit, zowel landelijk als in Rotterdam en deze initiatieven zijn een logisch gevolg daarvan. Eva Barends is met zwangerschapsverlof
15
Hoera(a) ik lees! door Anna Livia Groeneweg, leerkracht klas 1 Rudolf Steiner School Het is half negen. De eersteklassers komen de klas binnen en pakken hun boek. Een leesboek! Nu de kinderen alle letters hebben geleerd, kunnen ze echt gaan lezen. Zacht geroezemoes is hoorbaar wanneer de kinderen op hun plek zitten. Met fluisterstemmen lezen ze woord voor woord, soms nog letter voor letter. Maar dat er gelezen wordt, is duidelijk. En met veel plezier! De kinderen hebben een hele plank vol eerste leesboekjes tot hun beschikking. De boekjes ruiken nog nieuw. En dat maakt het lezen nog leuker. Sommige kinderen hebben de smaak zo te pakken, dat ze zelfs tijdens andere lessen of tijdens het eten stiekem zitten te lezen. Met het boekje op schoot, onder de tafel, zodat niemand het ziet. Dan kijk ik als juf soms expres even de andere kant op. Het is zo mooi om te zien hoe eersteklassers het plezier in lezen ontdekken! Op een middag, na schooltijd, zie ik tot mijn verbazing dat de boekenplank nagenoeg leeg is. Vreemd, want als elk kind een boekje in zijn kastje zou hebben, zouden er ook nog heel wat boekjes op de plank moeten staan. Ik ga op onderzoek uit en tref in één van de kastjes van de kinderen een hele verzameling boekjes aan. Tsja, één boekje kiezen blijkt nog best lastig te zijn! Naast het lezen van boekjes, oefenen we dagelijks woordrijtjes die op het bord staan. Door steeds dezelfde woordjes te lezen, herkennen de kinderen de woordjes en gaat het lezen steeds vlotter. De vlotte lezers trekken hierin de andere kinderen mee. Woordjes kunnen lezen is één. Begrijpen wat er staat, is een volgende stap. Om het ‘begrijpend lezen’ te oefenen, heb ik voor ieder kind een boekje met korte verhaaltjes gemaakt. Bij de getypte tekstjes mogen de kinderen een passende illustratie maken. Tijdens de taalperiode schrijven de kinderen ook zelf verhaaltjes. Korte zinnetjes worden aandachtig in het eigen schrift geschreven. In de klas kun je een speld horen vallen. Bij het schrijven van verhaaltjes is niet alleen het juist schrijven van woordjes van belang. De kinderen moeten ook leren hoe ze een bladzijde mooi verzorgen. Waar komt de tekst, waar de tekening? Wanneer is een bladzijde echt af? Door naar elkaars werk te kijken, leren de kinderen van elkaar en komt het werk er steeds mooier uit te zien. Wat gaat het toch snel! Dagelijks weer verwonder ik me over de gretigheid waarmee de eersteklassers leren. Prachtig om dit van dichtbij mee te kunnen maken!
16
17
Heemkunde in klas 3 van de Rudolf Steiner school
door Lin Klaassen
18
Heemkunde in het derde leerjaar bestaat uit drie periodes: één over de boerderij, één over de ambachten en een huizenbouwperiode. Het kind is rond het negende levensjaar beter dan daarvoor in staat te begrijpen wat er om hem heen gebeurt. Het vraagt dan ook voortdurend waar dingen vandaan komen. In de boerderijperiode vertelt de leraar over de boer die voor zijn dieren en zijn land zorgt. Het land moet goed bemest worden en voor die mest zorgen de dieren. De dieren op hun beurt eten van het land en schenken ons melk en andere produkten. De mensen maken van de melk kaas en boter. Verder moet de boer ploegen, eggen, zaaien, maaien, oogsten, waarbij ook hij afhankelijk is, namelijk van het weer. Hij moet voor het graan zorgen, dat gebruikt wordt om brood te bakken. Terwijl de kinderen leren hoe het land bewerkt wordt, leren ze ook de namen van de gereedschappen. Ze zijn nu immers erg geinteresseerd in concrete, zakelijke begrippen. Het mooiste is natuurlijk als ze zelf met deze gereedschappen kunnen werken. De kinderen van klas 3 van de Rudolf Steiner School Rotterdam Prinsenland gaan elke vrijdagochtend het klaslokaal uit en stappen zo de schooltuin in. Onder het genot van de warme lentezon zien zij hoe moeder aarde de poort open maakte. Een feestelijke optocht van kevertjes, torren en wortelkindertjes met hun grasjes en bloemen komt naar buiten. Lente is in het land. Zo wordt langzaam duidelijk hoe afhankelijk de mens is van de gehele natuur en hoe sterk de band is met plant en dier. Op 24 mei verzorgt klas 3 op de lentemarkt de
theetuin. U bent van hart uitgenodigd om daar onder het genot van diverse eigen gekweekte kruiden en bloemenmengsel een overheerlijk kopje thee te drinken.
19
Wij vieren feestâ&#x20AC;Ś carnaval op Vrije School Vredehof Foto's: Dana Lenzen
20
Sinds een jaar of 11 wordt er op Vrije School Vredehof carnaval gevierd. Een jubileum dat een feestje waard is en nog 1 en nog 1 en… Grietje danst met de Euromast. Wodan kust de vos. Ja, je ziet het goed, het is de vos van de raaf. Jules Deelder flirt met Freija. Hij is in tijden niet zo goddelijk uit zijn bol gegaan. Meester Cooiman haalt het paard uit de gang. Het is een veulen van 11 maanden. De raad van 11 begint zijn act…en na afloop is er taart, veel taart. Over 7 weken is het Pasen en dan is het veulen precies 13 maanden. Alles klopt en alles is toeval op dit feest. De prinses groet u: alaaf, alaaf, alaaf. Tot volgend jaar maar weer en weer en weer… 21
De Raad van het Rudolf Steiner College
door Jesse Tanis Foto's: Pieter Boone
Ik vraag me wel eens af, zou een school hetzelfde zijn zonder leerlingenraad? Ik denk het niet. Iedere school zou er eentje moeten hebben. Een school is gemaakt voor leerlingen, toch? Zonder leerlingen zijn scholen dus ook niet meer nodig. Maar wat nou als een school geen leerlingenraad heeft en de leerlingen zich, of niet prettig voelen binnen een school, of als er regeltjes zijn bedacht die voor leerlingen helemaal niet werken, of dat er klachten of opmerkingen zijn over docenten of dat er andere dingen spelen binnen de school. Naar wie moeten de leerlingen dan gaan? Zelf naar de schoolleiding stappen? Nee precies, naar de leerlingenraad die daar wat aan probeert te doen. De leerlingenraad, op onze school ook wel bekend als â&#x20AC;&#x153;De Raadâ&#x20AC;?, bestaat uit klassenvertegenwoordigers uit de verschillende klassen. De leerlingenraad behandelt dus klachten, opmerkingen of andere dingen die spelen onder de leerlingen binnen de school. Leerlingen kunnen met
22
hun ‘ding’ naar hun klassenvertegenwoordiger gaan en die klassenvertegenwoordigers komen eens per week samen om hier over te praten, overleggen, brainstormen en zo nodig te stemmen. Maar dit is niet het enige wat we doen. Zou een schoolfeest net zo leuk zijn als het georganiseerd wordt door leraren? Ik durf met zekerheid te zeggen van niet. Wij staan dichter bij de leerlingen en weten denk ik dus veel beter wat leerlingen leuk vinden. Welke locatie is ‘populair’? Welke muziek moet er echt wel en welke echt niet gedraaid worden? Welk thema vinden we leuk? Een ‘volwassene’ zou vast uren kwijt zijn aan onderzoek doen naar wat de leerlingen van tegenwoordig willen. Oplossing: laat de schoolfeesten door leerlingen organiseren. Maar niet alleen met de schoolfeesten houden we ons bezig. Ook wordt er ieder jaar een loterij georganiseerd voor een goed doel. Maar ook Valentijnsdag wordt ieder jaar door de leerlingenraad gedaan. Leerlingen kunnen dan bijvoorbeeld rozen bestellen voor zijn of haar ‘Valentijn’ die wij, de leerlingenraad, dan op Valentijnsdag bij hem of haar afleveren. Zie je het al voor je? Je leraar economie die een valentijnsroos bij je af komt leveren. Nee toch, zo iets kan veel beter door leerlingen georganiseerd worden. De leerlingen op onze school zien niet veel van het ‘werk’ dat gedaan wordt. Ze zien een poster hangen waar op staat dat ze hun kaartje voor het schoolfeest kunnen bestellen, of lezen op onze Facebook- pagina dat de handige magister-app voor leerlingen eindelijk in gebruik is genomen, of ze horen dat mobieltjes zijn toegestaan in de openbare ruimtes. Ze zien weinig tot niks van wat voor een voorbereiding en werk ons hele team van de leerlingenraad hier voor moet doen: locatie boeken, de leukste dj’s zoeken, valentijnsrozen-bestellingen verwerken, prijzen voor de loterij bij elkaar krijgen puur en
23
alleen uit liefdadigheid van bedrijven en winkels, met een promotieteam langs de klassen, schoolfeestkaartjes verkopen binnen twee keer een half uur aan de hele school. Ja, het vergt allemaal heel wat voorbereiding. Maar gelukkig lukt dit altijd met zo’n gevarieerd team. Een aantal leden is goed in promoten, andere in organiseren, en anderen willen altijd graag helpen waar ze kunnen helpen. Hoe gaan we te werk bij De Raad op het RSC? Zoals je al las zitten er voornamelijk klassenvertegenwoordigers in De Raad. Elke donderdag in de 2e pauze komen we samen en beginnen we met informatie die de leerlingen aangaat of waar de voorzitters de mening van de leerlingen graag over willen horen. De klassenvertegenwoordigers proberen dan voor de andere leerlingen van de klas te denken. Vaak wordt er nog gepraat of gebrainstormd over bijvoorbeeld een thema voor een schoolfeest dat er aankomt, of over hoe we het beste prijzen kunnen werven bij winkels voor de jaarlijkse loterij. Vervolgens sluiten we, als de tijd het toelaat, af met een “vragen-of-opmerkingen-rondje”. Elke week is weer anders. Ik denk dat de leerlingenraad een mooie aanvulling is op een school om een school nog meer naar ‘wens’ te maken van de leerlingen. We moeten er tenslotte toch heel wat tijd doorbrengen! Ben je geen klassenvertegenwoordiger en denk je na het lezen van dit artikel, Ik zou ook wel bij De Raad willen? Stuur ons dan een privéberichtje op Facebook, en wie weet zoeken we nog wel iemand uit jouw leerjaar. Of wil je graag op de hoogte blijven over alles wat de leerlingenraad van het Rudolf Steiner College doet en organiseert? LIKE ons dan op onze Facebookpagina: www.facebook.com/DeRaadRsc
advertenties
vanbinnen
Mijn Hemeltje
natuurlijk wonen
voor de babykamer
Puur goed voor baby en babykamer ecologische en biologische materialen
Portret Rudolf Steiner: Mees Buddenbaum (klas 2)
www.mijnhemeltje.nl
vanbinnen heeft alles voor een smaakvol, comfortabele en duurzame inrichting van uw woning. Vloerbedekking en gordijnen, eettafels & stoelen maar ook keukens, bedden, accessoires & doehetzelf-artikelen. Eigentijds design van o.a. Varier, Team 7, Green Sleep, Forbo & Moso gaan bij ons hand in hand met aandacht voor uw leefomgeving ! Mariniersweg 1 - Rotterdam - 010 2409379 - www.vanbinnen.com
24
24
Lente, verwachting en vernieuwing door Paul Peeters
Op mijn vraag in een groep uit klas 10 th: wie verwacht er door te gaan naar klas 11 havo 4? Wie wil dat graag? Gaan er veel vingers de lucht in. En wie ziet dat de huidige stand van zaken daarvoor nog onvoldoende is? Weer heel veel vingers. Wel, dan weet je wat je nog te doen hebt, was mijn antwoord. Kinderen kunnen soms niet wachten tot ze jarig zijn. In verwachting van feest en cadeautjes. In de wintertijd kun je erg verlangen naar de lente. Het is zeker dat die komt, een natuurlijke wetmatigheid. Leerlingen hopen dat ze slagen, ze verlangen naar een diploma op het eind van het schooljaar, maar moeten daar wel nog heel veel voor willen doen. Moeders die in verwachting zijn, zijn weer heel anders betrokken bij verwachten en verlangen. Ze dragen daar actief aan bij, zijn deel van dat verwachtingsproces.
In de lente kun je gewaarworden dat er ook nog zoiets is als een Wereld-ik, zoals Steiner dat noemt. Ook de lente wordt gewild, dankzij de wil van de scheppende Vaderkracht. De natuur vertoont een enorme stuwkracht. Er zijn mensen die hun wil in dienst stellen van de wereld, van dat Wereld-ik. Zij verwezenlijken idealen die geworteld zijn in hun diepste bestaansgrond en die ten goede komen aan medemensen, aan de aarde, aan de toekomst van de mensheid. Zij kunnen zeggen: niet mijn wil , maar Uw wil geschiede. Omdat ze hun lagere ik overwonnen hebben, omdat ze geleerd hebben dat verwachten een activiteit is, omdat ze geen genoegen nemen met schijnbare wetmatigheden of vanzelfsprekendheden. Zulke mensen zijn een zegen voor ons allemaal, doen de winter verdwijnen en brengen de lente dichterbij.
Een mens heeft vele "ikken", het ene “ik” wil dit, het andere manifesteert zich zo. Voor een “ik” dat nog erg aan het lichaam vast zit, verbonden met het ego, staan de eigen instincten, driften en begeerten voorop. Lastig is het voor zo'n “ik” om voor een toets te werken, een taak af te ronden, een dieet te volgen, als er ook die leuke film is of dat leuke uitje of dat gamen, of die chocoladereep. Zo'n ik staat aan tal van verleidingen bloot. Je hebt ook een “ik” dat al meer vanuit bewustzijn zich kan bezinnen op motieven, op doelstellingen in relatie tot de ander of de eigen toekomst. En er is een hoger “geestes-ik”, dat in staat is diepgaandere wensen, verlangens, verwachtingen te transformeren tot besluiten en daden. Pas in de concrete handeling voortkomend uit een wezenlijk motief manifesteert zich de wil van dat “geestes-ik”.
Wij als leraren hebben in de goede zin van het woord hoge verwachtingen van onze leerlingen. We zien graag dat zij hun ikjes omvormen tot zich zelf, worden wie ze zijn, er in slagen om hun schoolloopbaan met succes te bekronen. We hopen dat ze straks hun idealen, hun diepste motieven, hun wilskracht de wereld in dragen, als liefdeschenkende en vrijheid brengende daden, als een vernieuwende lente.
25
breien, cito-toets maken, balanceren, lezen, ervaren, fietsen, aardrijkskunde, daadkracht,
verhalen vertellen, lezen, boetseren, rekenen, huizen bouwen, schapen scheren, gezond eten, delen, toneelspelen, eten, doen,
Een derde vrije basisschool in Rotterdam “Ik heb ongelofelijke zin om een school op te richten voor mijn kind…” door Jan van Bergen en Henegouwen Onderwijs voor hoofd, hart en handen is hip. De weerzin tegen onderwijs waarbij slechts een beroep wordt gedaan op de cognitieve kant van kinderen neemt toe. Het aantal ouders dat kiest voor de vrijeschool groeit. Dat blijkt uit het aantal inschrijvingen voor de Rotterdamse scholen. De wachtlijst voor Vredehof is lang. Vorig voorjaar moest met pijn in het hart en het hoofd een groot aantal ouders worden teleurgesteld. Dat is niet leuk voor de ouders, de kinderen en de school. In die tijd wordt in een gesprek tussen een ouder, een leerkracht en een directeur het idee geopperd om de mogelijkheid tot de oprichting van een derde Rotterdamse vrije basisschool te onderzoeken. De deelnemers aan het gesprek weten dat een groep jonge ouders op Zuid (Katendrecht) de wens koestert om een vrijeschool op te richten voor hun kinderen. Jeroen Gommers directeur van de SVZH (Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland) wordt benaderd en zegt toe de initiatiefnemers op weg te helpen en waar nodig van advies en support te voorzien. Sabrina van Karsen en Lisa Nieuwenhuis sluiten zich aan. Hun plan een kinderopvang (crèche en BSO) op Antroposofische grondslag in de nabijheid van een vrijeschool te beginnen is kansrijk. In het najaar van 2013 worden woorden omgezet in daden. Door middel van flyers worden ouders opgeroepen een online enquête in te vullen waarin de behoefte aan een ”vrijeschool om de hoek” wordt gepeild. De flyers worden niet alleen op Zuid verspreid, maar ook in West (het gebied ten westen van de Henegouwerlaan, Blijdorp, Delfshaven en Schiedam). Op grond van het resultaat van de enquête en de reacties op de aangemaakte facebookpagina’s worden er twee (één op Zuid en één in West) informatieavonden belegd. Afgezet tegen het aantal aanmeldingen valt de opkomst een beetje tegen, maar de ouders die gehoor hebben gegeven aan de uitnodiging zijn allemaal enthousiast en bereid te helpen om het draagvlak te verbreden. Half maart wordt duidelijk dat er in West meer animo is dan op Zuid. Dat betekent overigens niet dat een vrijeschool op de linker Maasoever helemaal van de baan is. De betrokken ouders hebben besloten stap voor stap (via kinderopvang en peuterklassen) en mond tot mond reclame jonge ouders te interesseren. Op 31 maart komen de ouders uit West bijeen. Nu om zelf de handen uit de mouwen te steken. Er worden werkgroepjes (PR/werving , Huisvesting, Identiteit) gevormd. Aan de slag! Om dit prille initiatief te laten slagen zijn nog veel jonge ouders nodig die hun kind naar de vrijeschool willen laten gaan. Ken je mensen die in West (Blijdorp, Delfshaven en Schiedam) wonen, geïnteresseerd zijn in de vrijeschool, maar de dagelijkse reis naar Kralingen te ver vinden? Wijs ze dan vooral op dit initiatief!
genieten, springen, brood bakken, leren, schrijven, zingen, schilderen, biologie, plukken,
door Wieneke Gunneweg-Kok
‘Ga allemaal staan en leg je handen gekruist op je borst voor het zeggen van de spreuk.’ Een groep van 25 volwassenen gaat staan. Sommige enthousiast, anderen - waaronder ik- wat giechelig. Ik weet wat er gaat komen, en ben verrast dat ik ruim 25 jaar later de ochtendspreuk van de onderbouw nog woordelijk in mijn hoofd kan meezeggen. ‘Ik zie rond in de wereld, waarin de zon haar licht zendt...’
Inmiddels zijn we weer wat weken verder en ben ik lid geworden van een van de werkgroepen die bezig gaan om de vrijeschool ook echt te gaan realiseren in West. Het voelt goed om betrokken te zijn bij zo’n nieuw initiatief, net zoals mijn ouders en schoonouders in respectievelijk Nijmegen en Den Bosch, bijna dertig jaar geleden ook betrokken waren bij het oprichten van een vrijeschool.
Het is de tweede informatieavond over het opzetten van een nieuwe vrijeschool in Rotterdam-West. Mijn tweeling is pas 10 maanden oud, dus het is eigenlijk rijkelijk vroeg om al met schoolkeuze bezig te zijn. Maar goed, nu is het moment dat de school er kan komen, en omdat ik over drie jaar graag de mogelijkheid heb om voor een vrijeschool in de buurt te kunnen kiezen, ben ik gekomen.
Leuk ook om te horen dat Rotterdam-West niet de enige plek is in Nederland waar de vrijeschool weer zo aan populariteit wint; binnenkort gaan we in AmsterdamNoord kijken, waar komend jaar een nieuwe - bomvolle vrijeschool opent. Het hangt in de lucht, het past bij de tijd en het is goed dat ook in Rotterdam-West straks ouders de keus hebben hun kind naar een vrijeschool te brengen.
Eerlijk gezegd was ik wat sceptisch op voorhand. Ik kijk met plezier terug op mijn vrijeschool-carrière van ruim veertien jaar, maar herinner me ook wel de gesloten en soms wat zweverige manier van werken, en ik weet niet of ik daar wel weer zin in heb voor mijn kinderen. Aangenaam verrast ben ik dan ook, als ik hoor dat er veel ten goede is veranderd; de vrijeschool heeft zich meer geopend naar de wereld, zonder haar eigenheid te verliezen.
Ik zie ze al staan, onze Marie en Cato, met hun handjes gekruist op de borst, de Godesgeest vragend om hun leren en arbeid tot wasdom te laten komen. En hopelijk moeten ze er ook een beetje bij giechelen.
Meer informatie R’dam-Zuid: www.facebook.com/vrijeschoolopzuid vsrotterdamzuid@live.nl R’dam-West: www.vrijeschoolrotterdamwest.nl www.facebook.com/vrijeschoolrotterdamwest info@vrijeschoolrotterdamwest.nl
delen, ontdekken, breien, cito-toets maken, balanceren, lezen, ervaren, fietsen, aardrijkskunde, daadkracht, doen, bouwen,
tafels stampen, topografie, natuurkunde, spellen, muziek maken, vormtekenen, tuinbouw,
Ik zie rond in de wereld...
genieten, heemkunde, haken, verkennen, verbouwen, uitvinden, expirimenteren, beminnen,
met Klas 7f
HET BOS IN door Steven Wouters, docent houtbewerken op het Rudolf Steiner College en de leerlingen van 7F
Waar komt het hout vandaan, dat wij in de periode ”krukjes maken” gebruiken? Hoe worden die bomen gekapt? Om dit te onderzoeken trok klas 7 van de ambachtelijke stroom van het Rudolf Steiner College op 28 februari jongstleden naar het Kralingse Bos. Bert voermans, een van de boswachters van het team, was bereid ons een en ander te vertellen en te laten beleven: Noah schrijft: “Op vrijdag om 9 uur in de ochtend vertrokken wij naar het Kralingse bos. We kwamen aan bij een parkeerplaats naast het bos. Een houtkapper wachtte ons daar op om ons uitleg te geven en te laten zien hoe bomen worden gekapt. Ik vond het allerleukst om de boom te horen en zien vallen als ze doorgezaagd waren. Ik vond het ook erg interessant om te leren waarom ze de bomen soms laten liggen nadat ze omgekapt zijn. Dat doen ze om de kringloop te helpen.”. Phoebe: …” vooral het kraken van de boom, en toen een luide knal (Baf!) Ik was best vaak in het bos geweest, maar dit was toch anders omdat je uitleg kreeg.” Danya: …”Ik vind het wel zonde voor de bomen, maar ja het moet maar gebeuren..” Geert: ”Ik wist niet dat ze met zoveel mensen een boom omhakken en ik wist ook niet dat dat zoveel tijd kost. Het lijkt mij wel leuk om het werk zelf te doen. Uiteindelijk heb ik er best veel van opgestoken. Ik vond het super.”. Isabelle: …”de meneer legde ook het verschil uit tussen boomsoorten en dat sommige bomen hier makkelijker groeien dan andere. Bo: …”Ik vond het ook bijzonder dat ze veel voor de dieren deden, zoals de bomen laten liggen.” 28
Zeste Mous uit 7f
29
Bloemetjes van het voorjaar Samenstelling: Lin Klaassen Tekeningen: Kinderen klas 1 en 4 van de Rudolf Steiner School
30
Het sneeuwklokje Kindergedicht door Rita Veenman
Op de donkere wintergrond Staan de klokjes in het rond. Een bloemenklokje luidt Met een zuiver zacht geluid, Het klingelt in de wind. Luister goed mijn kind. Klingeling; de lente komt weer, Keer op keer, keer op keer. Klingeling. Maar de noordenwind is koud En hij is ook nogal stout, Hij blaast zijn koude gure wind. Langs het tere bloemenkind. "Ik jaag je weg" roept hij luid, "Ik luister niet naar jouw geluid." Daar komt Koning Winter aan, Blijft bij het witte bloempje staan. "Kom Noordenwind we gaan nu voort, We vertrekken naar een ander oord. Sneeuwklokje, blijf jij maar staan; Kondig de lente maar vast aan." Klingeling; de lente komt weer, Keer op keer, keer op keer. Klingeling. Dan komt de lentefee heel even, Zij ziet het sneeuwklokje nog beven. En zegt: "Je bent een bloemetje sterk, Klingelen dat is jouw werk, En ik kom al vlug Met nog meer bloempjes terug". 31
De sneeuwklokjes Wat klinkt daar uit de sneeuw zo fijn? Zie lenteklokjes, klokjes klein, Die kling'len in de zonneschijn: Bloempjes komt aan alle kant, Kinders geeft elkaar de hand, Lente, lente komt weer in 't land, Lente, lente komt weer in 't land! 32
Rudolf Steiner Alchemy of the Everyday 13 September 2014 tot 11 Januari 2015
Voor het eerst in Nederland presenteert de Kunsthal een overzicht van het veelomvattende oeuvre van Rudolf Steiner (1861-1925). Steiner is ﾃｩﾃｩn van de meest invloedrijke en veelzijdige hervormers van de twintigste eeuw. Zijn gedachtegoed is nog springlevend. Steiner was een inspiratiebron voor vele kunstenaars zoals Piet Mondriaan, Wassily Kandinsky en Joseph Beuys en is dat nog steeds voor hedendaagse kunstenaars en designers als Olafur Eliasson en Konstantin Grcic. De tentoonstelling laat een rijke verzameling van meubels, maquettes,sculpturen en 窶話lackboard' tekeningen zien en biedt
33
een fascinerend inzicht in zijn leven, werk en wijdverbreide gedachtegoed. Een aantrekkelijk activiteitenprogramma op het gebied van voeding, architectuur, dans en sociaal ondernemen, met een Steinerdag en symposium, plaatst Steiners gedachtegoed in het licht van de actualiteit.
Colofon
De Rotterdamse vrijescholen
Vrij geestig Tijdschrift van de Rotterdamse vrijescholen (Rudolf Steiner College, Rudolf Steiner School en Vrije School Vredehof) verschijnt vier maal per jaar in de week voorafgaande aan de herfst-, kerst-, paas- en zomervakantie.
‘Worden wie je bent’ is het motto van onze scholen. Om te worden wie je bent, heb je veelzijdig onderwijs nodig. Ons lesprogramma is gebaseerd op het gestructureerde twaalf-jarige leerplan van de vrijeschool. Daaraan voorafgaand mogen onze kleuters spelen! Door het spel leren kinderen alles wat zij in voorbereidende zin nodig hebben. Ons leerplan omvat veel kennisvakken, kunstzinnige en ambachtelijke vakken, waaraan uw kind zich vanaf klas 1 (6 jaar) tot en met klas 12 (18 jaar) kan ontwikkelen. Op eigentijdse wijze werken wij vanuit de mens-kundige en pedagogische inzichten van Rudolf Steiner. We zien het leven als een ontwikkelingsweg. Op de vrijeschool leren kinderen voor het leven.
Redactie Tereza Andrews (advertentie acquisitie), Jan van Bergen en Henegouwen (eind-), Angélique Berger-de Meijer (tekst-), Arjanne van der Bijl, Amber de Grauw, Lin Klaassen (beeld-) en Circe Penning de Vries. Vormgeving Hans Langstraat & Xanthe van Haaften www.ph-ontwerp.nl
Rudolf Steiner College Rotterdam www.rudolfsteinercollege.nl Vrijeschool voor voortgezet onderwijs vwo, havo vmbo-tl in Kralingen-Crooswijk Vondelweg 87/89 3031 PT Rotterdam 010 - 413 41 58 dependance klas 11 en 12: IJsclubstraat 9, Rotterdam info@rudolfsteinercollege.nl rector: Martin Klomp
Aan dit nummer werkten mee: ArcisArconiko, Pieter Boone, Femke Bouwer- Van Schie, Jesse van Epenhuijsen, Majorein Gauw, Anna Livia Groeneweg, Wieneke Gunneweg-Kok, Martin Klomp, Marthe Koning, Harimada Kusuma, Dana Lenzen, Christina Linke, Zeste Mous, Paul Peeters, Ferdinand Pieterse, Aisha So, Yoshi So, Jesse Tanis en Steven Wouters, Kinderen klas 1 en 4 van de Rudolf Steiner School. Contact Bijdragen en reacties kun je mailen naar: redactievg@gmail.com
Rudolf Steiner School Rotterdam www.rudolfsteinerschool.nl Vrijeschool voor basisonderwijs in Prinsenland Michelangelostraat 375 3009 AG Rotterdam 010 - 455 76 70 administratie@rudolfsteinerschool.nl Schoolleider: Christianne Verbraeken
Advertenties: Wil je adverteren in Vrij geestig neem contact op met: Tereza Andrews: telefoon 06-23549672 of mail naar: andrews@glr.nl © 2014 Vrij geestig Geen overname zonder voorafgaande schriftelijke toestemming SCS-COC-
Vrijes
Op
za.
Op zater Er is die en nog v
Een repr
Informat
Vrijeschool Vredehof www.vsvredehof.nl Vrijeschool voor basisonderwijs in Kralingen Vredehofweg 30, 3062 EP Rotterdam 010 - 452 65 19 administratie@vsvredehof.nl directeur: Ernstjan Cooiman
www.ru Vondelweg 87-89
34 RSCposters8nov.indd 1
advertenties
Uitwendige Therapie
Cursussen ‘Verpleegkunst Thuis’ en thema avonden over de verschillende levensfasen.
﹐ Ruth Cooiman E
ruthmatricaria@planet.nl
T
010 - 422 00 74
M 06 - 43 78 27 21 www.zorgvanwiegtotgraf.nl
wij sparen voor een superstoere
glijbaan en daar hebben we 4.000 euro voor nodig
Kijk op www.boereninzicht.net voor lekkere, verse, lokale, biologische boerenstreekproducten. Van melk en honing tot wijn en brood tot sap en aardappels. En je kunt het elke vrijdag gewoon vanaf het VSVschoolplein meenemen. Tot ziens, Friedhelm
Zonnepanelen complete zonnestroom-installaties www.laondiesolar.nl 0180-513089 Krimpen a/d IJssel
zaterdag 24 mei 2014
Lentemarkt Vrije School Vredehof Illustraties: Joëlle Jolivet - Dieren, Simon and Schuster, Inc. - Encyclopedie in zegels Vogels uit alle landen | Ontwerp & Fotografie: metxir.nl | Druk: Riodruk.nl
35
zaterdag 24 mei 2014 11 - 15 uur
Lentemarkt Vrije School Vredehof
van harte welkom! spelletjes, marktkramen, lekkers & muziek 36
Illustraties: JoĂŤlle Jolivet - Dieren, Simon and Schuster, Inc. - Encyclopedie in zegels Vogels uit alle landen | Ontwerp & Fotografie: metxir.nl | Druk: Morks.nl