229გამოყენებითი ხელოვნება

Page 1

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba///SromiTi swavleba

221


222

sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba


Sesavali pirovnebis aRzrda da harmoniuli ganviTareba, rac saskolo ganaTlebis ZiriTad mizans warmoadgens, SeuZlebelia xelovnebasTan misi ziarebis gareSe. xelovnebis sxvadasxva dargis Seswavla aRqmasa da grZnobas afaqizebs, warmosaxvis unars, SemoqmedebiT midgomas da kritikul azrovnebas aviTarebs, ris gareSec warmoudgenelia adamianis nebismieri saqmianoba. pirovnebis aRzrda-ganviTarebisTvis aucilebeli SromiTi saqmianoba axali saswavlo gegmis mixedviT xelovnebis swavlebasTan aris integrirebuli. am integrirebis safuZvels saxviTi xelovnebis swavlebaSi gamoyenebiT-dekoratiuli xelovnebis elementebis CarTva warmoadgens. xelovnebis swavleba SromiT saqmianobasTan erTad zogadsaganmanaTleblo skolis samive safexurzea gaTvaliswinebuli: dawyebiT da sabazo safexurze savaldebulo (I-IX klasebi), xolo saSualo safexurze savaldebulo (X klasi) da arCeviTi (XI, XII klasebi) sagnebis saxiT. standartSi warmodgenili arCeviTi kursebidan moswavles SeuZlia erT-erTis arCeva Sesaswavlad XI an XII klasSi. swavlebisas yuradReba maxvildeba ganwyoba-damokidebulebebis, praqtikuli, SemoqmedebiTi da kvleva-Ziebis unar-Cvevebis ganviTarebaze, codnis gamoyenebaze. saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis/SromiTi swavlebis mizania: moswavlis Cabma SemoqmedebiT da sainterpretacio saqmianobaSi da am gziT misTvis mSvenierebis gancdis da warmosaxvis unaris ganviTareba xelovnebis nimuSebis aRqmis unaris Camoyalibeba da am niadagze mudmivi interesisa da siyvarulis gaRviveba xelovnebisadmi xelovnebis universaluri enis Seswavla da misi saSualebiT erovnul da msoflio kulturul faseulobebTan ziareba, samyaros erTianobis gancdis Camoyalibeba SemoqmedebiTi saqmianobis teqnikur saSualebaTa daufleba da Sromis unarCvevis Camoyalibeba saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis/SromiTi swavlebis amocanebia: Sesabamisi faseulobebisa da damokidebulebebis Camoyalibeba, xelovnebasTan da SromiT saqmianobasTan dakavSirebuli unar-Cvevebis ganviTareba da aucilebeli codnis micema moswavleebisaTvis; kerZod:

Ses.s.g. - 1

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 faseulobebi da damokidebulebebi pativiscemis grZnobis ganviTareba erovnuli da zogadsakacobrio kulturis, adamianis Sromis mimarT; Tanagancdisa da TanagrZnobis unaris ganviTareba; Semwynarebluri damokidebulebis Camoyalibeba sxva adamianebis, gansxvavebuli azrisa da msoflmxedvelobisadmi

unar-Cvevebi

codna

SemoqmedebiTi azrovnebisa da gagebis unaris ganviTareba; emociuri sferos ganviTareba; warmosaxvis, gemovnebisa da kritikuli azrovnebis ganviTareba; xedvis, sivrciTi warmodgenebis, dakvirvebis unaris, mxedvelobiTi mexsierebis da xelis motorikis ganviTareba; SromiTi unar-Cvevebis Camoyalibeba; sakomunikacio unarebis ganviTareba; saxviT da gamoyenebiT xelovnebaSi praqtikuli unar-Cvevebis SeZena

samyaros Sesaxeb warmodgenis Camoyalibeba; sakuTari da sxvaTa kulturuli memkvidreobis gacnoba; saxviTi xelovnebis enis Seswavla

dawyebiT safexurze xelovnebis, rogorc saswavlo-aRmzrdelobiTi dargis, pedagogiur potencials misi TvalsaCino-saxeobrivi buneba gansazRvravs. umcrosklaselebSi, maTi asakobrivi Taviseburebidan gamomdinare, TvalsaCino_praqtikuli azrovneba da samyaros emociuri aRqma sWarbobs, amitom maTTvis mniSvnelovania TamaSze dafuZnebuli aqtivoba, rasac SesaniSnavad miesadageba xelovnebis sxvadasxva dargis (xatva, musika) Seswavlis specifika. dawyebiT safexurze xelovnebis swavleba ZiriTadad bavSvis emociuri da gonebrivi sferos, SromiTi da sakomunikacio unarebis ganviTarebas emsaxureba. sabazo safexurze xelovnebis dargebSi SeZenili praqtikuli unar_Cvevebi mozards sakuTari Tavis Ziebisa da TviTdamkvidrebis process uadvilebs. amave dros, mniSvnelovnad arbilebs im gamZafrebul kritikul damokidebulebas samyaros mimarT, romelic niSandoblivia am asakisaTvis, vinaidan xelovnebis nawarmoebis gagebis unari gansxvavebuli azrisa da msoflmxedvelobis mimarT Semwynareblobasac gulisxmobs. saSualo safexuri pirobiTad or etapad iyofa: gardamavali X klasi da XIXII klasebi, rodesac moswavle mzad aris gacnobierebuli arCevanisaTvis. am dros mas saSualeba eZleva, sakuTari interesebis mixedviT airCios da Seiswavlos sxvadasxva sagnobriv jgufTan dakavSirebuli erT-erTi sagani. praqtikuli unar-Cvevebis daufleba-ganviTareba X klasSi emsaxureba xelovnebis nimuSis analizisas masSi gamoyenebuli mxatvruli xerxebis, avtoris Canafiqris ukeT gagebas. moswavleebi axorcieleben agreTve sxvadasxva saxis proeqts. yovelive es exmareba mas arCevanis gakeTebaSi esTetikuri sagnebis jgufidan (im SesaZleblobis farglebSi, rasac skola SesTavazebs.), raTa XI an XII klasebSi moxdes SeZenili unar-Cvevebis da codnis Semdgomi gaRrmaveba da profesiuli safuZvlebis Cayra.

Ses.s.g. - 2


aRsaniSnavia, rom VIII, IX da X klasebSi 2009-10 saswavlo wlidan esTetikuri ciklis sagnebi (1. saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba/ SromiTi swavleba; 2. musika) iswavleba trimestruli princi piT. VIII-IX klasebSi skola Tavad gadawyvets, rogor gaanawilos arsebuli saaTebi or sagans Soris. SesaZlebelia: musika iswavlebodes 1 trimestri, saxviTi da gamoyenebiT xelovneba / SromiTi swavleba _ 2 trimestri musika iswavlebodes 2 trimestri, saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba/ SromiTi swavleba _ 1 trimestri am sagnebs Soris Tanabrad ganawildes saaTebi anu TiToeuli sagani iswavlebodes erTnaxevari trimestris ganmavlobaSi. X klasSi ki saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba/ SromiTi swavleba da musika TiTo trimestris ganmavlobaSi iswavleba.

sagnis roli saskolo ganaTlebis erovnuli miznis ganxorcielebaSi Tanamedrove skola miznad isaxavs iseTi pirovnebis formirebas, romelic mzad iqneba mTeli sicocxlis manZilze izrunos sakuTari ganviTarebisaTvis. amgvar adamians unda axasiaTebdes: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

kritikuli azrovneba; problemaTa gadaWris unari; SemoqmedebiTi azrovneba; samoqalaqo cnobiereba; komunikaciis unari; kvleva-Ziebis unari; TviTSefasebisa da sakuTari saswavlo saqmianobis warmarTvis unari.

saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis/SromiT swavlebas Tavisi wvlili Seaqvs amgvari pirovnebis CamoyalibebaSi. 1.

kritikuli azrovneba

xelovnebis Seswavlis procesSi movlenaTa gaazrebisa da problemaTa wvdomis unaris Camoyalibebas, kritikuli da SemoqmedebiTi azrovnebis ganviTarebas xels uwyobs: a) moswavleTa mier mxatvruli idebis producireba, b) sakuTari da sxvebis Semoqmedebis daxasiaTeba, Sefaseba da analizi; g) im rolis gaazreba, romelsac asrulebs erovnuli da msoflio kulturebis memkvidreoba sxvadasxva konteqstSi. 2. problemaTa gadaWris unari xelovnebis swavlebisas problemaTa gadaWris unaris ganviTarebas xels uwyobs: a) swavlis procesSi warmoSobili ideebis realizaciis praqtika, b) saukeTeso Ses.s.g. - 3

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 Sedegis misaRwevad saWiro masalis, iaraRis, gamomsaxvelobiTi xerxebis Tu teqnikis SerCeva da efeqtiani gamoyeneba, g) dasaxuli amocanis gadaWrisaTvis aucilebeli iniciativis da pasuxismgeblobis gamovlena; d) stresis, imedgacruebisa da marcxis daZleva da dasaxuli miznisaken mtkiced swrafva. 3.

SemoqmedebiTi azrovneba

xelovnebis swavlebisas movlenebis mimarT SemoqmedebiTi midgomis unaris ganviTarebas xels uwyobs: originaluri mxatvruli ideebis generireba da maTi ganxorcielebisaTvis arastandartuli gzebis Zieba. 4. samoqalaqo cnobiereba xelovnebis swavlebisas sazogadoebriv cxovrebaSi monawileobis survilisa da unaris, erovnuli TviTSegnebis grZnobis ganviTarebas xels uwyobs: klasis, skolis da sazogadoebis kulturul cxovrebasa da keTildReobaSi sakuTari wvlilis Setana; kulturuli memkvidreobis da sazogadoebis winaSe sakuTari movaleobebisa da pasuxismgeblobis gacnobiereba. 5.

komunikaciis unari

xelovnebis swavlebisas komunikaciis unaris ganviTarebas xels uwyobs: a) sakuTari da sxvisi nawarmoebebis Sesaxeb msjeloba, kamaTi da poziciis dasabuTeba, b) sxvadasxva saSualebebiT (xatva, wera, msjeloba) sakuTari azrisa da grZnobebis gamoxatva; g) jgufuri muSaobisas sxvebTan urTierToba, TanamSromloba da problemur sakiTxebze SeTanxmeba; d) kritikuli Tvalsazrisis gamoTqma da dasabuTeba. 6. kvleva-Ziebis unari xelovnebis swavlebisas informaciis mopovebisa da gaanalizebis unaris ganviTarebas xels uwyobs: a) informaciis mravalferovani wyaroebis gamoyeneba, b) informaciis Sejereba, kritikuli Sefaseba da efeqturi organizacia; g) informaciis gamoyeneba sakuTari SemoqmedebisaTvis, kvlevisaTvis, damoukidebeli azris Camoyali_ bebisaTvis da samoqmedo gegmis gansazRvrisTvis. 7. TviTSefasebisa da da sakuTari saswavlo saqmianobis warmarTvis unari xelovnebis swavlebisas TviTSefasebisa da sakuTari saswavlo saqmianobis warmarTvis unaris ganviTarebas xels uwyobs: a) sakuTari SesaZleblobebisa da miRwevebis swori Sefaseba; b) sakuTari emociebis gacnobiereba da maTi marTva; g) uwyveti (mTeli sicocxlis manZilze) swavlis Cvevis gamomuSaveba; d) saqmianobis sworad da efeqturad dagegmvis unari; e) ganaTlebisa da profesiuli zrdisaTvis xelsayreli pirobebis gamoyeneba.

Ses.s.g. - 4


swavlebis mimarTulebebi xelovnebis/Sromis swavleba saswavlo gegmis mixedviT sami mimarTulebiT iSleba:

1. praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi; 2. komunikacia da interpretacia; 3. xelovnebis aRqma konteqstSi; swavleba yvela mimarTulebis farglebSi mimdinareobs paralelurad da erTmaneTTan mWidro urTierTkavSirSi. 1.

praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

am mimarTulebis farglebSi moswavleebi iZenen praqtikul unar-Cvevebs; ecnobian da euflebian saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis elementebs, princi pebs, gamomsaxvelobiT xerxebs, sxvadasxva teqnikas, masalas, iaraRsa da procedurebs. moswavleebi aviTareben sxvadasxva motivis zegavleniT warmoSobili ideebisa da Canafiqrebis xorcSesxmis unars, risTvisac iyeneben warmosaxvas, emociebs, dakvirvebis unars, masalisadmi SemoqmedebiT midgomas da swavlis procesSi miRebul codnas. 2. komunikacia da interpretacia am mimarTulebis farglebSi moswavleebi swavloben xelovnebis nawarmoebis gagebas da Sefasebas, mis Sesaxeb azris Camoyalibebas, eCvevian sakuTari Canafiqris naTel da mkafio ganmartebas da sxvisi azris gulisyuriT mosmenas, euflebian koleqtiuri muSaobis da msjelobis meTodebs. 3. xelovnebis aRqma konteqstSi am mimarTulebis farglebSi moswavleebi ecnobian qarTuli da msoflio, Zveli da axali xelovnebis cnobil nimuSebs da xalxuri Semoqmedebis zogierT dargebs, arkveven maT Sinaarssa da daniSnulebas, akavSireben maT yoveldRiur realobasTan da sakuTar gamocdilebasTan; ecnobian maTi Seqmnisa da Sefasebis gansxvavebul istoriul, kulturul, socialur da sxva konteqstebs. saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis/SromiTi swavlebis saswavlo kursis Semajamebeli Sedegebi skolis dawyebiT da sabazo safexurze

Ses.s.g. - 5

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009

GDZ\HEL7L VDIH[XUL HTYVZOHGLV ERORV PRVZDYOH

SUDTWLNXOL XQDU &YHYHEL GD LGHHELV JDPR[DWYD

NRPXQLNDFLD GD LQWHUSUHWDFLD

PL]DQPLPDU7XODG LU&HYV GD 6HPRTPHGHEL7DG L\HQHEV [HORYQHELV HOHPHQWHEVD GD SULQFLSHEV V[YDGDV[YD PDVDODV WHTQLNDVD GD SURFHGXUDV NRQNUHWXOL SUREOHPLV JDGDVD:UHODG QDPX6HYULV 6HTPQLVDV 7DQDP6URPOREV V[YHE7DQ URJRUF SLUDGL LVH VDHU7R PL]QLV PLVD5ZHYDG

6HPRTPHGHEL7DG L\HQHEV [HORYQHELV HOHPHQWHEV SULQFLSHEV V[YDGDV[YD PDVDODV WHTQLNDVD GD SURFHGXUDV PLPDU7DYV LQGLYLGXDOXUL GD MJXIXUL PX6DRELV V[YDGDV[YD VWUDWHJLDV

ZDUPRDGJHQV LQGLYLGXDOXU GD MJXIXU QDPX6HYUHEV PL5HEXO FRGQD]H GD\UGQREL7 DDQDOL]HEV [HORYQHELV QLPX6V GD JDQPDUWDYV UD PL]QL7 DULV PDV6L JDPR\HQHEXOL NRQNUHWXOL [HU[L DQ PDVDOD DFQRELHUHEV [HORYQHEDV URJRUF PVRIP[HGYHORELV JDPR[DWYLV GD NRPXQLNDFLLV VD6XDOHEDV

DPRLFQREV GD DGDUHEV HU7PDQH7V [YDGDV[YD HSRTLVD GD NXOWXULV [HORYQHELV QLPX6HEV GD LNYOHYV [HORYQHELV UROV ORNDOXU GD PVRIOLR VD]RJDGRHELV F[RYUHED6L HFQRED TDU7XO [HORYQHEDV GD [HORYQHELV PR5YDZHHEV

DPRLFQREV GD DGDUHEV HU7PDQH7V V[YDGDV[YD HSRTLVD GD VWLOLV QDPX6HYUHEV LNYOHYV GD JDQPDUWDYV NRQWHTVWLV JDYOHQDV NRQNUHWXO QDZDUPRHEVD GD [HORYDQLV 6HPRTPHGHED]H LNYOHYV VDTDU7YHORV V[YDGD[YD NX7[LV [HORYQHELV QLPX6HEV GD PVMHOREV PD7 6HVD[HE

Ses.s.g. - 6

F[UDZOHGLV ERORV PRVZDYOH

ZDUPRDGJHQV LQGLYLGXDOXU GD MJXIXU QDPX6HYUHEV GD PL5HEXO FRGQD]H GD\UGQREL7 JDPR7TYDPV GD DVDEX7HEV VDNX7DU D]UV [HORYQHELV QDZDUPRHELV 6HVD[HE HVPLV GD ZDUPRD&HQV URP [HORYQHED DULV NXOWXULV 7YL7JDPR[DWYLV VD6XDOHED

[HORYQHELV D5TPD NRQWHTVW6L

VDED]R VDIH[XUL


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

I klasi wlis bolos misaRwevi Sedegebi

SUDTWLNXOL XQDU &YHYHEL GD LGHHELV JDPR[DWYD

V J , L\HQHEV VD[YL7L [HORYQHELV HU7 DQ UDPGHQLPH =LUL7DG HOHPHQWVD GD SULQFLSV QDPX6HYULV 6HTPQLVDV V J , PLPDU7DYV V[YDGDV[YD PDVDODV WHTQLNDV GD SURFHGXUDV QDPX6HYULV 6HTPQLVDV V J , DNYLUGHED JDUHPR6L V[YDGDV[YD IHUV GD IRUPDV GD DVD[DYV PD7 QDPX6HYDU6L V J , JDPRVD[DYV V[YDGDV[YD PRWLYLV VDIX=YHO]H ZDUPR6RELO LGHHEV V J , DP-5DYQHEV PDUWLYL 6URPL7L VDTPLDQRELV HOHPHQWDUXO XQDUB&YHYHEV V J , PX6DREV LQGLYLGXDOXUDG GD V[YHE7DQ HU7DG

228

PLPDU7XOHED

. NRPXQLNDFLD GD LQWHUSUHWDFLD

[HORYQHELV D5TPD NRQWHTVW6L

V J , ZDUPRDGJHQV LQGLYLGXDOXU GD MJXIXU QDPX6HYUHEV JDPR7TYDPV D]UV VDNX7DU GD 7DQDNODVHO7D QD6URPHE]H V J , SDWLYLV VFHPV VDNX7DU GD V[YLV QDPX6HYDUV V J , PRQDZLOHREV V[YDGDV[YD VD[LV 5RQLV=LHED6L

V J , JDQDV[YDYHEV HU7PDQH7LVDJDQ [HORYQHELV GDUJHEV ]RJLHU7 -DQUV GD DNDY6LUHEV PD7 \RYHOG5LXU F[RYUHEDV7DQ V J , DNDY6LUHEV QDZDUPRHELV 6LQDDUVV VDNX7DU JDPRFGLOHEDV7DQ

V J , LFQREV GD L\HQHEV HOHPHQWDUXO WHUPLQRORJLDV


mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi s.g.I.1 moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis erT an ramdenime ZiriTad elementsa da princips namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • namuSevarSi xmarobs sqel da wvril konturs, swor, talRovan, texil, wyvetil xazebs • CamoTvlis ZiriTad ferebs da maTi SezavebiT iRebs damatebiT ferebs • irCevs vertikalur an horizontalur formats mocemulobis moTxovnis Sesabamisad • gamosaxulebas Tanabrad anawilebs formatze • qmnis martiv ornamentebs, ganmeorebadi xazebis, ferebisa da geometriuli figurebisagan s.g.I.2 moswavle������������������������������������������������������ �������������������������������������������������������������� mimarTavs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • iyenebs fanqrebs, pastelebs, flomasterebs, guaSis saRebavebs ferweruli da grafikuli namuSevris Sesaqmnelad • feradi qaRaldebiT, muyaoTi, bunebrivi masaliT qmnis aplikacias, kolaJs • awyobs mozaikas sxvadasxva masaliT (Wris, xevs, awepebs, qaRaldebs, foTlebs da a.S.) • qmnis plastilinisgan martiv formebs (mag. geometriul figurebs) s.g.I.3 �������������������������������������������������������� moswavle������������������������������������������������ akvirdeba garemoSi sxvadasxva fers da formas da asaxavs maT namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs, asaxelebs da asaxavs namuSevrebSi martiv geometriul formebs (samkuTxedi, oTxkuTxedi, wre) da iyenebs namuSevarSi • amoicnobs, asaxelebs da asaxavs namuSevarSi bunebaSi arsebul ferebs s.g.I.4 �������������������������������������������������������������� moswavle������������������������������������������������������ gamosaxavs sxvadasxva motivis safuZvelze warmoSobil ideebs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • namuSevarSi asaxavs dakvirvebis Sedegad miRebul STabeWdilebebs • gamosaxavs warmosaxviT Seqmnil personaJebs • gadmoscems literaturuli nawaromoebis Sinaarss martiv ilustraciebSi

229

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.I.5. moswavle amJRavnebs martivi ��������������������������������������� SromiTi saqmianobis elementarul unar-Cvevebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

gakveTilze moaqvs saWiro aRWurviloba alagebs samuSao adgils, recxavs da inaxavs samuSao iaraRebsa da masalas icavs usafrTxoebis wesebs icavs drois limits yvela tipis aqtivobis Sesrulebisas

s.g.I.6. moswavle������������������������������������������ �������������������������������������������������� muSaobs individualurad da sxvebTan erTad. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • monawileobs gundur samuSaoSi • cdilobs dasmuli amocanis gadaWras damoukideblad da mewyvilesTan erTad

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

s.g.I.7. moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs, gamoTqvams azrs sakuTar da TanaklaselTa naSromebze. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • sakuTari da/an erToblivi namuSevris wardgenisas ganmartavs, risi gadmocema undoda namuSevarSi • wardgenisas usvams Tanaklasels kiTxvebs misi namuSevris Sesaxeb • uziarebs Tanaklaselebs STabeWdilebebs warmodgenili namuSevris Sesaxeb (momwons, ar momwons) • usmens Tanaklaselebs, maswavlebels • acdis sxvebs pasuxis dasrulebas • warsdgeba auditoriis winaSe, rogorc avtori s.g.I.8. moswavle������������������������������������������ �������������������������������������������������� pativs scems sakuTar da sxvis namuSevars. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • mxars uWers Tanaklaselebs, uwonebs namuSevars, amxnevebs muSaobis dros • ufrTxi�������������������������������������������������� ldeba (ar azianebs) sxvis da sakuTar namuSevrebs s.g.I.9. moswavle������������������������������������������� ��������������������������������������������������� monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi. Sedegi TvalsaCinoa Tu moswavle: • • • •

monawileobs saklaso zeimSi monawileobs saklaso gamofenaSi dadis muzeumebSi da gamofenebze dadis eqskursiebze da ecnoba kultrul memkvidreobas

s.g.I.10. moswavle icnobs da iyenebs elementarul terminologias. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs namuSevarSi da asaxelebs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis misTvis nacnob elementebs 230


mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.I.11 moswavle ganasxvavebs erTmaneTisgan xelovnebis dargebs, zogierT Janrs da akavSirebs maT yoveldRiur cxovrebasTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • CamoTvlis xelovnebis dargebs (mxatvroba, musika, kino, Teatri da sxv.) da gamoyofs am dargisTvis damaxasiaTebel mTavar niSans (feri, bgera, moZraoba) • asaxelebs xelovnebis calkul dargTan dakavSirebul profesiebs • CamoTvlis saopero, sabaleto, Teatralur warmodgenebs, romelsac daswrebia da saubrobs miRebul STabeWdilebaze • CamoTvlis xelovnebis ZiriTad Janrebs (naturmorti, portreti, peizaJi) da gamoyofs am JanrisTvis damaxasiaTebel mTavar niSnebs • saubrobs sayvarel ilustrirebul wignebze • saubrobs arqiteqturul Zeglebsa da qandakebebze, romlebic unaxavs s.g.I.12. moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinaarss sakuTar gamocdilebasTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • aTvalierebs nawarmoebebs, saubrobs maT Sinaarsze da maTgan miRebul STabeWdilebaze • asaxelebs cxovelebs, mcenareebs, sagnebs, romelic asaxulia xelovnebis konkretul nawarmoebSi • xelovnebis nimuSebSi amoicnobs siuJetebs, scenebs, movlenebs • amoicnobs xelovnebis nawarmoebSi asaxul weliwadis droebs

programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi (wvrili, sqeli konturi, swori, talRovani, texili, wyvetili xazi), feri (ZiriTadi, Sedgenili); kompoziciuri ganwilebis safuZveli _vertikaluri an horizontaluri formatis SerCeva, formatze gamosaxulebis ganawileba. masala da iaraRi: fanqari (feradi, ubralo), pasteli, flomasteri, guaSi, feradi qaRaldi, muyao, plastilini, bunebrivi masala (foToli, girCa, marcvleuli da sxv.); funji, makrateli, webo. 231

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• CamoTvlis masalas da iaraRebs, romelic gamoiyena namuSevarSi • saubrisas sworad iyenebs elementarul terminebs • saTanadod reagirebs maswavleblis komentarze (esmis da asrulebs miTiTebas, mag., daxatos peizaJi an portreti, gaamuqos konturi)


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, Zerwva, aplikacia, kolaJi, qaRaldis plastika, mozaika, konstruqcia; daxeva, daWra, dawebeba. dakvirveba garemoze: formis, feris, xazebis amocnoba. ideebis wyaroebi: garemoze dakvirvebis Sedegad miRebuli STabeWdilebebi, warmosaxva, mxatvruli literatura, mxatvruli, animaciuri filmi, sakoncerto, Teatraluri, sacirko warmodgena. savaraudo Temebi: `pirveli seqtemberi~, `ferTa samefo~, `Semodgoma~, `mxiaruli matarebeli~, `axali weli~, `wyalqveSa samyaro~, `Cemi qalaqi/sofeli~ da sxv. savarjiSoebi ferebis Sezavebaze axali feris misaRebad; paraleluri, vertikaluri, horizontaluri, daxrili xazebiT, gamosaxulebis miReba wertilebis SeerTebiT, Wiqis Ziris, xelis mtevnis Semoxazva, gaferadeba, geometriul formebiT arsebebis Seqmna-daxatva. SromiTi saqmianoba: aRWurvilobis motana-mowesrigeba, samuSao adgilis dalageba, drois limitisa da usafrTxoebis wesebis dacva. muSaobis strategia: muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad. RonisZiebebi: saklaso gamofena, zeimi, eqskursiebi kulturuli memkvidreobis gacnobis mizniT.

muzeumSi,

galereebSi,

qalaqgareT

wardgineba: nacnobi auditoriis winaSe namuSevris wardgena (saubari namuSevarze), kiTxvebis dasma, pasuxis gacema, STabeWdilebebis gaziareba (Sefasebis mcdeloba), sxvisi azris yuradRebiT mosmena, pativiscemis gamomJRavneba sxvisi namuSevris da azris mimarT, elementaruli terminologiis gamoyeneba. xelovnebis aRqma konteqstSi: xelovnebis dargebis gacnoba (mxatvroba, musika, kino, Teatri sxv.), xelovnebis sayvarel dargebze da nacnob nimuSebze saubari; saxviTi xelovnebis ramdenime ZiriTadi Janris gacnoba, realisturi namuSevrebis daTvaliereba (peizaJi, naturmorti, portreti, yofiTi Janri, wignis ilustraciebi), saubari STabeWdilebebze, Sinaarsze, misi dakavSireba sakuTar gamocdilebasTan.

232


wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva s.g.II.1. moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis ramdenime ZiriTad elementsa da princips namuSevris Seqmnisas

komunikacia da interpretacia

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.II.7. moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs, gamoTqvams azrs sakuTar da TanaklaselTa naSromebzeÂ

s.g.II.12. moswavle ganasxvavebs erTmaneTisagan saxviTi xelovnebis dargebs, zogierT Janrs da akavSirebs maT yoveldRiur cxovrebasTan

s.g.II.2. moswavle mimarTavs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas

s.g.II.8 moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris ideaTa gamoxatvis saSualeba

s.g.II.13. moswavles akavSirebs nawarmoebis Sinaarss yoveldRiur cxovrebasa da sakuTar gamocdilebasTan

s.g.II.3. moswavle akvirdeba garemoSi sxvadasxva fers, formas da asaxavs maT namuSevarSi

s.g.II.9. moswavle pativs scems sakuTar da sxvis namuSevars

s.g.II.4. moswavle gamosaxavs sxvadasxva motivis safuZvelze warmoSobil ideebs

s.g.II.10. moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi

s.g.II.5. moswavle amJRavnebs martivi SromiTi saqmianobis elementarul unar-Cvevebs

s.g.II.11. moswavle icnobs da iyenebs elementarul terminologias

s.g.II.6. moswavle muSaobs individualurad da sxvebTan erTad

233

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

II klasi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi s.g.II.1

moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis ramdenime ZiriTad elementsa da princips namuSevris Seqmnisas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • iyenebs sxvadasxva tipis xazs (texili, wyvetili, talRovani, swori da a.S.) namuSevarSi ganwyobilebis gadmosacemad • qmnis martiv ornamentebs xazebis, laqebis, formebis, figurebis saSualebiT • sworad irCevs gamosaxulebis zomas furclis zomis Sesabamisad • gamoyofs naxatSi ZiriTads (mTavari, furclis SuaSi) • CamoTvlis cisartyelas ferebs, ganarCevs civ da Tbil ferebs da iyenebs maT namuSevarSi • gamosaxav��������������������������������� s simetriul da asimetriul formebs s.g.II.2���������������������������������������������������������������� moswavle ����������������������������������������������������� mimarTavs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • Sereuli masaliTa da sxvadasxva teqnikiT qmnis Ria baraTebs, wignis saniSneebs, naZvis xis saTamaSoebs da sxv. • muyaoTi, daWmuWnuli qaRaldiT, liTonis, plastmasis kolofebiT qmnis martiv konstruqciebs • Zerwavs martiv geometriul formebs • bunebrivi da xelovnuri masaliT qmnis aplikacias da kolaJs • bunebrivi da xelovnuri masalis (girCa, toti, mZivi, foToli, marcvleuli, plastelini, xis qerqi, fuCeCi da sxv.) gamoyenebiT qmnis Tojinebs s.g.II.3 moswavle ������������������������������������������������������ ��������������������������������������������������������������� akvirdeba garemoSi sxvadasxva fers, formas da asaxavs maT namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: •���������������������������������������������������������� sqematurad (konturiT) asaxavs obieqtis formas namuSevarSi • adekvaturad SearCevs obieqtis fers • xatavs naturidan (mag. martiv naturmorts) • xatavs mexsierebiT • gamoxatavs Sesabamisi������������������������������������������������� feriT dRe_Ramis sxvadasxva monakveTs, weliwadis dros s.g.II.4���������������������������������������������������������������������� moswavle ����������������������������������������������������������� gamosaxavs sxvadasxva motivis safuZvelze warmoSobil ideebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • asaxavs dakvirvebis Sedegad miRebul STabeWdilebebs (mag.weliwadis droebi) • xatavs warmosaxviT (mag. `kosmosi~, `milioni wlis win~)

234


Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • • •

gakveTilebze modis saWiro aRWurvilobiT iwers davalebebs alagebs samuSao adgils, recxavs da inaxavs samuSao iaraRebsa da masalas icavs usafrTxoebis wesebs icavs drois limit������������������������������������ s yvela tipis aq�������������������� tivobis Sesrulebisas

s.g.II.6 ��������������������������������������������������� moswavle ������������������������������������������ muSaobs individualurad da sxvebTan erTad. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • monawileobs gundur samuSaoSi (asrulebs misTvis dakisrebul funqcias) • cdilobs dasm��������������������������������������������������������� uli amocanis gadaWras damoukideblad da mewyvilesTan erTad

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

s.g.II.7 moswavle ����������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������������� warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs, gamoTqvams azrs sakuTar da TanaklaselTa naSromebze. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ganmartavs, risi asaxva undoda namuSevarSi • uziarebs Tanaklaselebs STabeWdilebebs warmodgenil namuSevarze (momwons, ar momwons) • usmens Tanaklaselebs, maswavlebels • svams kiTxvebs warmodgenil namuSevarTan dakavSirebiT • acdis sxvebs saubris dasrulebas • warsdgeba auditoriis winaSe, rogorc avtori s.g.II.8 moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris ideaTa gamoxatvis saSualeba. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • • •

saubrobs sakuTar Canafiqrze, namuSevarSi gadmocemul ideebze saubrobs ideebze da STabeWdilebebze, romelic miiRo sxvisi namuSevridan svams kiTxvebs namuSevris SinaarsTan dakavSirebiT asaxelebs ramdenime mizezs, ris gamoc Seqmna esa Tu is namuSevari gamoTqvams varauds xelovnebis konkretuli nimuSebis Seqmnis SesaZlo mizezebis Sesaxeb

s.g.II.9 ��������������������������������������������������� moswavle ������������������������������������������ pativs scems sakuTar da sxvis namuSevars. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • •

mxars uWers Tanaklaselebs, uwonebs namuSevars, amxnevebs muSaobis dros ufrTxildeba (ar azianebs) sakuTar da sxvis namuSevrebs

235

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.II.5 moswavle ���������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������� amJRavnebs martivi SromiTi saqmianobis elementarul unar-Cvevebs.


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.II.10 ���������������������������������������������������� moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi�. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

monawileobs saklaso/saskolo zeimSi monawileobs saklaso gamofenaSi dadis muzeumebSi da gamofenebze eqskursiebze ecnoba kultrul memkvidreobas

s.g.II.11 moswavle icnobs da iyenebs elementarul terminologias. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs da asaxelebs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebSi misTvis nacnob elementebs • CamoTvlis masalas da instrumentebs, romelic gamoiyena namuSevarSi • ganmartavs mis mier gamoyenebul terminis Sinaarss

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.II.12 ������������������������������������������������������������������������� moswavle ���������������������������������������������������������������� ganasxvavebs erTmaneTisgan saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis dargebs, zogierT Janrs da akavSirebs maT yoveldRiur cxovrebasTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • CamoTvlis saxviTi xelovnebis dargebs (ferwera, grafika, qandakeba da sxv.) da gamoyofs TiToeulis mTavar elements (feri, xazi, forma) • amoicnobs nawarmoebis Janris (peizaJi, naturmorti, portreti) da axasiaTebs mas • saubrobs sayvarel ilustrirebul wignebze; ganmartavs, ratom moswons esa Tu is ilustracia • saubrobs xelovnebis nimuSebze, romelic yoveldRiur cxovrebaSi xvdeba da gamoxatavs sakuTar damokidebulebas (romeli moswons da ratom) s���������������������������������������������������������������������������� .g.II.13 moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinaarss yoveldRiur cxovrebasa da sakuTar gamocdilebasTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs namuSevris Sinaarsze da masSi gamoxatul ganwyobilebaze • amoicnobs xelovnebis nimuSebSi nacnob siuJetebs, scenebs, sagnebs, movlenebs • moiZiebs da asaxelebs xelovnebis nimuSebs, romelSic asaxulia misTvis nacnobi satransporto saSualebebi, cxovelebi da mcenareebi • amoicnobs peizaJSi geografiul landSafts (mTas, qeds, zRvas, dablobs, udabnos da sxv.) • svams kiTxvebs namuSevarSi asaxuli sagnebisa da movlenebis Sesaxeb

236


Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi, feri (civi, Tbili); forma (organzomilebiani (sibrtyeze); simetriuli, asimetriuli), martivi ornamentis Seqmna nimuSis (elementis, detalis) ganmeorebiT, ( ganwyobilebis gadmocema xaziT, feriT). kompoziciuri ganawilebis safuZvlebi (vertikaluri an horizontaluri formatis SerCeva, gamosaxulebis zomis SerCeva furclis zomis Sesabamisad, ZiriTadis gamoyofa naxatSi, formatze gamosaxulebebis Tanabarad ganawileba), simetria. masala da iaraRi: fanqari, pasteli, flomasteri, guaSi, feradi qaRaldi, muyao, plastilini, liTonis, plastmasis kolofebi, bunebrivi da xelovnuri masala (niJara, xis qerqi, xavsi, feradi kenWebi, mZivebi, Rilebi da sxv.); funji, makrateli, webo. teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, Zerwva, aplikacia, qaRaldis plastika, mozaika, kolaJi, konstruqcia; daxeva, daWra, dawebeba. dakvirveba garemoze: formis, feris, xazebis, amocnoba. ideebis wyaroebi: garemoze dakvirvebis Sedegad miRebuli STabeWdilebebi (xatva naturidan da mexsierebiT), fantazia, mxatvruli literatura, mxatvruli da animaciuri filmi, sakoncerto, Teatraluri, sacirko warmodgena. savaraudo Temebi: `zafxulis ardadegebi~, `megobroba~, `sofeli Semodgomaze~, `Semodgomis naturmorti~, `cirkSi~, `zooparkSi~, `axali wlis Rame~, `zamTris peizaJi~, `fantastikuri qalaqi~, `sayvareli zRapris gmiri~ da sxv. SromiTi saqmianoba: aRWurvilobis motana-mowesrigeba, davalebis CaniSvna, samuSao adgilis dala足 geba, drois limitisa da usafrTxoebis wesebis dacva. muSaobis strategia: muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad. RonisZiebebi: saklaso gamofena, zeimi, eqskursiebi kulturuli memkvidreobis gacnobis mizniT.

muzeumSi,

galereebSi,

qalaqgareT

wardgineba: nacnobi auditoriis winaSe namuSevris wardgena (saubari namuSevarze), kiTxvebis dasma, pasuxis gacema, STabeWdilebebis gaziareba (Sefasebis mcdeloba), pativiscemis gamomJRavneba sxvisi namuSevris da azris mimarT, sxvisi azris yuradRebiT mosmena, elementaruli terminologiis gamoyeneba. xelovnebis aRqma konteqstSi: saxviTi xelovnebis dargebis (ferwera, grafika, qandakeba da sxv.) da Janrebis (peizaJi, naturmorti, portreti, yofiTi Janri) gacnoba; namuSevrebis daTvaliereba; saubari STabeWdilebebze, Sinaarsze; ganwyobilebis amocnoba, realisturi da pirobiTi namuSevrebis garCeva. 237

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

programis Sinaarsi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

III klasi wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva

komunikacia da interpretacia

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.III.1. moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis ramdenime ZiriTad elementsa da princips namuSevris Seqmnisas

s.g.III.7. moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da uziarebs Tanaklaselebs azrebs da ideebs

s.g.III.2. moswavle mimarTavs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas da ikvlevs maT SesaZleblobebs

s.g.III.8. moswavle esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris grZnobebis da ganwyobilebebis gamoxatvis saSualeba

s.g.III.12. moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinaarss sxva sagnebSi ganvlil masalasTan

s.g.III.3. moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris arsebul kavSirebs da asaxavs namuSevarSi

s.g.III.9. moswavle pativs scems sxvis namuSevars da azrs

s.g.III.13. moswavle ecnoba lokalur garemoSi arsebul xelovnebis nimuSebs.

s.g.III.4. moswavle gamosaxavs sxvadasxva motivis zegavleniT warmoSobil ideebs namuSevarSi

s.g.III.10. moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi

s.g.III.5. moswavle gegmavs da asrulebs martiv samuSaos

s.g.III.6. moswavle muSaobs individualurad da sxvebTan erTad

238

s.g.III.11. moswavle adarebs erTmaneTs xelovnebis sxvadasxva dargs


mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi s.g.III.1 moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis ramdenime ZiriTad elementsa da prin cips namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • gadmoscems ganwyobilebas mxatvruli xerxebis meSveobiT (xazi, koloriti da a.S.) • qmnis faqturebs namuSevarSi (sxvadasxva tipis monasmebiT, dafaruli zedapiris dakawvriT, TiTebiT, RrubliT, CxirebiT, jagrisiT da sxv.) • iyenebs civ da Tbil ferebs namuSevarSi • adgens feris borbals da amoicnobs kontrastul ferebs (wiTeli_mwvane, yviTeli_iasamnisferi, lurji_narinjisferi) • naxatze muSaobisas gadmoscems sagnis saerTo proporcias • arCevs naxatSi wina da ukana plans da SeuZlia sivrcis elementebis martivad gamosaxva (axlo sagnebi ufro didi zomisaa da qvemoT gamoisaxeba, Soreuli sagnebi ufro mcire zomisaa da sibrtyeze zemoTaa moTavsebuli) s.g.III.2 moswavle �������� mimarTavs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas da ikvlevs maT SesaZleblobebs�. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • xatavs pasteliT, akvareliT, guaSiT, naxSiriT • Zerwavs Tixisagan martiv formebs da moxatavs maT • plastiliniT, mZivebiT, sxvadasxva masaliT, qmnis martiv gamosaxulebebs, kompoziciebs • moZiebuli da ukve nacnobi masaliT (xis qerqi, mavTuli, Toki, qaRaldis plastika, muyao) amzadebs martiv nakeTobebs da konstruqciebs s.g.III.3 moswavle �������� akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris arsebul kavSirebs da asaxavs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • naxatSi gadmoscems garemoze dakvirvebis Sedegad warmoSobil asociaciebs • xatavs peizaJebs da naturmortebs naturidan • mexsierebiT xatvisas gamosaxavs ama Tu im garemosaTvis Sesabamis obieqtebs da damaxasiaTebel niSnebs • gamoxatavs Sesabamisi feriT dRe_Ramis sxvadasxva monakveTs, weliwadis dros da aminds • realisturi da gamogonili samyaros asaxvisas xmarobs gansxvavebul ferebs da formebs

239

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.III.4 moswavle gamosaxavs sxvadasxva motivis zegavleniT warmoSobil ideebs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • qmnis siuJets Tavisufal Temaze sakuTari fantaziiT • namuSevarSi gadmoscems speqtaklze, koncertze, cirkSi, zooparkSi yofnis dros miRebul STabeWdilebebs • gamosaxavs cnobili mxatvrebis namuSevrebis gacnobis Sedegad gaCenil ideebs • xatavs mxatvruli nawarmoebis, filmis, multfilmis da sakuTari warmosaxviT Seqmnil personaJebs s.g.III.5 moswavle gegmavs da asrulebs martiv samuSao�� s. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

Rebulobs monawileobas saklaso oTaxis, ezos dasufTaveba_galamazebaSi iwers davalebebs amzadebs da alagebs samuSao iaraRebs da masalas icavs drois limits yvela tipis aqtivobis Sesrulebisas

s.g.III.6 �������� moswavle muSaobs individualurad da sxvebTan erTad. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • monawileobs gundur samuSaoSi, asrulebs sxvadasxva funqcias (lideri, jgufis wevri) • dasmul amocanas gadaWris damoukideblad an mewyvilesTan erTad • iTxovs daxmarebas da iCens sxvebis daxmarebis iniciativas

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

s.g.III.7 moswav���������������������������������������������������������������� le warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da uziarebs Tanaklaselebs azrs da ideeb�� s. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • • • • • • •

ambobs, ra moswons namuSevarSi, ra _ ara usmens maswavleblisa da TanaklaselTa azrs aRwers nawarmoebis Sinaarss cdilobs Sefasebas, ramdenad SesZlo Canafiqris gadmocema namuSevarSi svams kiTxvebs ucnobi terminebis an sityvis gagebisas maTi mniSvnelobis dasazusteblad namuSevarze saubrisas iyenebs saTanado terminologias uziarebs megobrebs sakuTar dakvirvebebsa da gamocdilebas svams da pasuxobs kiTxvebs namuSevris wardginebis dros warmoadgens namuSevrebs farTo auditoriis winaSe

s.g.III.8 moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris grZnobebis da ganwyo bilebebis gamoxatvis saSualeb��� a. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs namuSevriT aRZrul STabeWdilebebze 240


s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• saubrobs imis Sesaxeb, Tu ra ganwyobilebas uqmnis esa Tu is feri • amoicnobs Canafiqrs da ganwyobilebas megobrebis namuSeavrSi • ganmartavs, risi asaxva undoda namuSevarSi s.g.III.9 moswavle pativs scems sxvis namuSevars da azrs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ar xmaurobs Tanaklaselis namuSevris wardginebis dros • acdis sxvas saubars • mxars uWers, amxnevebs Tanaklaselebs, uwonebs namuSevars s.g.III.10 moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi. Sedegi TvalsaCino • • • • •

monawileobs saklaso speqtaklSi monawileobs saklaso da saskolo zeimSi monawileobs saklaso da saskolo gamofenaSi dadis muzeumebSi da gamofenebze dadis eqskursiebze da ecnoba kultrul memkvidreobas

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.III.11 moswavle adarebs erTmaneTs xelovnebis sxvadasxva dargs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs xelovnebis cnobil namuSevrebs da miakuTvnebs maT Sesabamis dargs (ferwera, grafika, qandakeba, dekoratiul-gamoyenebiTi xelovneba) • saubrobs sakuTar damokidebulebaze ama Tu im dargis mimarT (romeli moswons da ratom) s.g.III.12 moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinaarss sxva sagnebSi ganvlil masalasT��� an. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs namuSevarSi misTvis nacnob cxovelebsa da mcenareebs • amoicnobs naswavli literaturuli nawarmoebis personaJebs saxviTi xelovnebis nimuSebSi • akavSirebs saxviTi xelovnebis nawarmoebis Sinaarss (mag., weliwadis droebi) imave Temaze Seqmnil musikalur nawarmoebTan, romelic musikis gakveTilze moismina s.g.III.13 moswavle ecnoba lokalur garemoSi arsebul xelovnebis nimuSebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • msjelobs lokalur garemoSi arsebul xelovnebis Zeglebze • msjelobs xelovan adamianebze da xelovnebis nimuSebze, romliTac cnobilia misi ubani, sofeli, daba, qalaqi, raioni

241


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi, feri (laqa, koloriti, kontrastuli ferebi), faqtura, forma, sivrce; (ganwyobilebis gadmocema xazis da feris saSualebiT); sagnis mTlianoba da saerTo prorporciebi. kompoziciuri ganawilebis safuZvlebi (gamosaxulebis zomis SerCeva furclis zomis Sesabamisad, ZiriTadis gamoyofa naxatSi formatze gamosaxulebebis Tanabarad ganawileba, geometriuli perspeqtiva da simetria, mTlianobis da saerTo prorporciebis gadmocema; wina da ukana planis garCeva). masala da iaraRi: fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, carci, naxSiri, feradi qaRaldi, muyao, plastilini, Tixa, Toki, mavTuli liTonis, plastmasis kolofebi, bunebrivi da xelovnuri masala; funji, makrateli, webo. teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, Zerwva, aplikacia, qaRaldis plastika, mozaika, kolaJi, konstruqcia; daWra, dawebeba. dakvirveba garemoze: asociaciebis, STabeWdilebebis gadmocema ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, STabeWdilebebi garemoze dakvirvebidan, fantazia, mxatvruli literatura, filmi, sxvadsxva saxis warmodgena. savaraudo Temebi: “mxiaruli ardadagebi”, “zRvaze”, “wvimiani dRe”, “mogzauroba afrikaSi“, “Semodgomis tye”, “saSobao saCuqari”, “gazafxuli movida”, “zRapruli frinveli“ da sxv. SromiTi saqmianoba: monawileoba saklaso oTaxis, ezos dasufTaveba-galamazebaSi; drois limitisa da usafrTxoebis wesebis dacva. muSaobis strategia: muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad RonisZiebebi: saklaso da saskolo gamofena, zeimi, speqtakli, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, qalaqgareT kulturuli memkvidreobis gacnobis mizniT. wardgineba: namuSevris wardgena (saubari namuSevarze, Sefaseba), kiTxvebis dasma, pasuxis gacema, STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, pativiscemis gamomJRavneba sxvisi namuSevris da azris mimarT, sxvisi azris yuradRebiT mosmena, saTanado terminologiis gamoyeneba. xelovnebis aRqma konteqstSi: saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba da mikuTvneba konkretuli dargisadmi (ferwera, grafika, qandakeba, dekoratiul-gamoyenebiTi); Sinaarsis dakavSireba sxva sagnebSi ganvlil masalasTan; saubari namuSevridan miRebul STabeWdilebebze; namuSevarSi gadmocemuli ganwyobilebis amocnoba; informaciis Segroveba xelovnebis adgilobriv moRvaweebze da maT Semoqmedebaze. 242


IV klasi wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: SUDTWLNXOL XQDU &YHYHEL GD LGHHELV JDPR[DWYD [HORYQHED6L

NRPXQLNDFLD GD LQWHUSUHWDFLD

[HORYQHELV D5TPD NRQWHTVW6L

V J ,9 PRVZDYOH L\HQHEV VD[YL7L [HORYQHELV =LUL7DG HOHPHQWHEVD GD SULQFLSHEV QDPX6HYULV 6HTPQLVDV

V J ,9 PRVZDYOH ZDUPRDGJHQV LQGLYLGXDOXU GD MJXIXU QDPX6HYUHEV GD VDXEUREV PD76L JDPR[DWXO LGHHE]H GD JDPR\HQHEXO P[DWYUXO [HU[HE]H

V J ,9 PRVZDYOH DGDUHEV HU7PDQH7V [HORYQHELV V[YDGDV[YD GDUJV

V J ,9 PRVZDYOH DWDUHEV HTVSHULPHQWV V[YDGDV[YD PDVDOLV WHTQLNLV GD SURFH GXULV JDPR\HQHEL7 QDPX6HYULV 6HTPQLVDV

V J ,9 PRVZDYOHV HVPLV GD ZDUPRD&HQV URP [HORYQHED DULV JU=QREHELV GD JDQZ\RELOHEHELV JDPR[DWYLV VD6XDOHED

V J ,9 PRVZDYOH DNDY6LUHEV QDZDUPRHELV 6LQDDUVV V[YD VDJQHE6L JDQYOLO PDVDODV7DQ

V J ,9 PRVZDYOH DNYLUGHED JDUHPR6L RELHTWHEV 6RULV NDY6LUHEV GD DVD[DYV QDPX6HYDU6L

V J ,9 PRVZDYOH V J ,9 PRVZDYOH NULWLNLV LNYOHYV ORNDOXU GURV SDWLYLVFHPL7 HNLGHED JDUHPR6L DUVHEXO V[YLV QDPX6HYDUV GD D]UV [HORYQHELV QLPX6HEV

V J ,9 PRVZDYOH JDPRVD[DYV V J ,9 PRVZDYOH VDNX7DU JU=QREHEV JDQZ\REL PRQDZLOHREV V[YD GD V[YD OHEHEVD GD LGHHEV VD[LV 5RQLV=L HED6L QDPX6HYDU6L V J ,9 PRVZDYOH JHJPDYV GD DVUXOHEV V[YDGDV[YD VDPX6DRV V J ,9 PRVZDYOH PX6DREV JXQG6L SUREOHPLV JDGDVD:UHODG

s.g.IV - 1

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

s.g.IV.1

moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis ZiriTad elementebsa da princi pebs namuSevris Seqmnisas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: iyenebs sxvadasxva ti pis Strixs da xazs ferebis SezavebiT iRebs sasurvel naxevartonebs (mag. moyviTalo mwvane, molurjo mwvane) TeTris an Savi feris damatebiT cvlis feris siZlieres, tonalobas sivrcis gamosaxatavad iyenebs naxevartonebs (wina plani _ muqi, ukana plani Ria tonebiT) figuris, formis, an ornamentis gameorebiT qmnis ritmul kompoziciebs qmnis simetriul da asimetriul namuSevrebs kolaJis, aplikaciis, mozaikis da sxva teqnikiT (pepela, portreti, tye da a.S.) axdens martivi perspeqtivis codnis demonstrirebas wina, ukana da Sua planisa da horizontis xazis gamoyenebiT.

s.g.IV.2

moswavle atarebs eqsperiments sxvadasxva masalis, teqnikis da proceduris gamoyenebiT namuSevris Seqmnisas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: qmnis sxvadasxva faqturas (sxvadasxva ti pis monasmebiT, muyaos naWrebiT, anabeWdebiT, dafaruli zedapiris dakawvriT, TiTebiT, RrubeliT, CxirebiT, jagrisiT da sxv.) aqcevs Secdomas (xarvezs, defeqts) namuSevris elementad qmnis dekoratiul da gamoyenebiT namuSevrebs (doqebi, mZivebi, konstruqciebi, maketebi) sxvadasxva masaliT (qsovili, muyao, mavTuli, meoradi resursebi)

s.g.IV.3

moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris asaxavs namuSevarSi.

kavSirebs da

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: xatavs yofiT scenebs (mag. rTveli, dila ojaxSi, zooparkSi) akvirdeba, rogor icvleba sagnis gamosaxuleba damkvirveblisgan daSorebis mixedviT da asaxavs namuSevarSi asaxavs namuSevarSi bunebaze da masSi mimdinare movlenebze dakvirvebis Sedegebs (mag. gamoxatavs Sesabamisi feriT dRe_Ramis sxvadasxva monakveTs, weliwadis dros da aminds)

s.g.IV - 2


s.g.IV.4

moswavle gamosaxavs sakuTar grZnobebs, ganwyobilebebs da ideebs namuSevarSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: irCevs gamomsaxvelobiT xerxebs sakuTari Canafiqris ukeT gadmosacemad namuSevarSi qmnis warmosaxviT saxeebs gadmoscems cxovrebaSi nanax saintereso scenebs, asaxavs mniSvnelovan detalebs gamosaxavs axlobel adamianebs (ojaxis wevrebi, megobrebi da sxv.), zRapris gmirebs da cdilobs maT mimarT sakuTari damokidebulebis gadmocemas

s.g.IV.5

moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:

gegmavs Sesasrulebeli samuSaos Tanmimdevrobas icavs drois limits yvela ti pis aqtivobis Sesrulebisas irCevs samuSao iaraRebs, masalas, awesrigebs maT gansazRvruli drois monakveTSi aRadgens dazianebul nivTebs da saskolo inventars (wigni, ruka) aformebs sxvadasxva saklaso Tu saskolo RonisZiebas, qmnis misaloc da mosawvev baraTebs, CarCoebs, qoTnebs, kedlis gazeTs, afiSas zeimisaTvis feradi carcebiT moxatavs skolis ezos alagebs da alamazebs saklaso oTaxs da asufTavebs skolis ezos

s.g.IV.6

moswavle muSaobs gundSi problemis gadasaWrelad.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: monawileobs gundur samuSaoSi (monawileobs erToblivi gadawyvetilebis miRebaSi, funqciebis ganawilebaSi) monawileobs erToblivi namuSevris SeqmnaSi klaselebs exmareba problemis gadawyvetaSi

mimarTuleba: komunikacia da interpretacia s.g.IV.7

moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da saubrobs maTSi gamoxatul ideebze da gamoyenebul mxatvrul xerxebze.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: saubrobs sakuTar da sxvaTa namuSevrebSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da elementebze (masala, teqnika, Janri, koloriti, forma, toni, faqtura da sxv.) aRniSnavs, ra moswons, ra _ ara usmens maswavleblisa da Tanaklaselebis azrs cdilobs Sefasebas, ramdenad SesZlo Canafiqris gadmocema namuSevarSi xelovnebis namuSevarze saubrisas iyenebs Sesabamis terminebs s.g.IV - 3

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 wardginebis dros svams kiTxvebs da aseve pasuxobs sxvis mier dasmul SekiTxvebs warmoadgens namuSevrebs farTo auditoriis winaSe avtoris da/an interpretatoris rolSi

s.g.IV.8

moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris grZnobebis da ganwyobilebebis gamoxatvis saSualeba

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: CamoTvlis da aanalizebs ramdenime mizezs, ratom qmnian adamianebi xelovnebis nawarmoebebs saubrobs, risi gadmocema surda namuSevarSi (ocneba, emocia, azri, STabeWdileba) msjelobs xelovnebaze, rogorc gatacebaze da profesiaze

s.g.IV.9

moswavle kritikis dros pativiscemiT ekideba sxvis namuSevars da azrs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle; sxvisi namuSevris Sefasebisas xmarobs koreqtul gamoTqmebs acdis sxvas saubars kamaTis dros mxars uWers, amxnevebs, waaxalisebs Tanaklaselebs

s.g.IV.10 moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: monawileobs Teatralur warmodgenebSi, saklaso da saskolo zeimebSi da gamofenebSi dadis muzeumebSi da gamofenebze dadis eqskursiebze da ecnoba kultrul memkvidreobas

mimarTuleba: xelovnebis aRqma konteqstSi s.g.IV.11

moswavle adarebs erTmaneTs xelovnebis sxvadasxva dargs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: adarebs xelovnebis sxvadasxva dargis nimuSebs gamomsaxvelobiTi xerxebis, masalis, teqnikis mixedviT msjelobs xelovnebis sxvadasxva dargis calkeuli nimuSis daniSnulebaze (dekoratiuli, gamoyenebiTi, religiuri, esTetikuri, sainformacio) axasiaTebs dargebTan dakavSirebul profesiebs adarebs xelovnebis dargebs grZnobis organoebze zemoqmedebis mixedviT da droSi xangrZlivobis TvalsazrisiT agrovebs informacias cnobil arqiteqturul Zeglebze, ferwerul namuSevrebze, qandakebebze, dekoratiul-gamoyenebiTi da xalxuri Semoqmedebis nimuSebze da acnobs Tanaklaselebs s.g.IV - 4


s.g.IV.12 moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinaarss sxva sagnebSi ganvlil masalasTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: adarebs erTi da imave Temaze Seqmnil xelovnebis nimuSs da literaturul nawarmoebs amoicnobs mxatvrul namuSevrebSi bunebis movlenebs, gansxvavebul reliefs, sxvadasxva profesiis adamianebs

s.g.IV.13 moswavle ikvlevs lokalur garemoSi arsebul xelovnebis nimuSebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: agrovebs informacias xelovnebis adgilobriv moRvaweebze maT Semoqmedebaze, da acnobs Tanaklaselebs aRwers mis regionSi mdebare istoriul-arqiteqturul Zeglebs msjelobs imis Sesaxeb, ra zegavlenas axdens garemo da epoqa xelovnebis nawarmoebze (namuSevarSi Cans konkretuli regionis landSafti, arqiteqturuli Zeglebi, epoqisTvis damaxasiaTebeli nivTebi da a.S.)

programis Sinaarsi Sedegis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da princi pebi: xazi (Strixi), feri (feris intensivoba, naxevartoni), faqtura, forma; (ganwyobilebis gadmocema xazis da feris saSualebiT). mTlianobis da saerTo prorporciebis gadmocema; sivrcis gadmocemis mcdeloba (horizontis xazi, wina da ukana planis garCeva gamosaxulebis masStabisa da tonalobis saSualebiT); simetria, ritmi, wonasworoba. masala, iaraRi: fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, naxSiri, carci feradi qaRaldi, muyao, plastilini, Tixa, qsovili, Toki, mavTuli, liTonis, plastmasis kolofebi, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliTa da iaraRiT. teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, anabeWdi, Zerwva, aplikacia, qaRaldis plastika, mozaika, kolaJi, konstruqcia; daWra, dawebeba, Runva, grexva, dawvna. ideebis gamoxatva: sagnebs Soris kavSirebis, asociaciebis gadmocema; ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, STabeWdilebebi garemoze dakvirvebidan, fantazia, mxatvruli literatura, filmi, sxvadasxva saxis warmodgena. savaraudo Temebi: zafxulis erTi dRe , Cemi ojaxi , dila , dabadebis dRe , pepela , Cemi sayvareli cxoveli , "Cemi skola", zRaprebis qveyanaSi , "zamTris ardadegebi", TeatrSi , quCaSi , sportuli Sejibri da sxv. s.g.IV - 5

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 SromiTi saqmianoba: Sesasrulebeli samuSaos Tanmimdevrobis dagegmva, drois limitisa da usafrTxoebis wesebis dacva, monawileoba saklaso oTaxis, ezos dasufTaveba-galamazebaSi; dazianebul nivTebis da saskolo inventaris (wigni, ruka) aRdgena, sxvadasxva saklaso Tu saskolo RonisZiebis gaformeba, misaloci da mosawvevi baraTebis, CarCoebis, qoTnebis, kedlis gazeTis, zeimis afiSis Seqmna da sxv. muSaobis strategia: muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad. RonisZiebebi: saklaso da saskolo gamofena, zeimi, speqtakli, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, qalaqgareT kulturuli memkvidreobis gacnobis mizniT. wardgineba: namuSevris wardgena (saubari namuSevarze, Sefaseba), kiTxvebis dasma, pasuxis gacema, STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, pativiscemis gamomJRavneba sxvisi namuSevris da azris mimarT, sxvisi azris yuradRebiT mosmena, saTanado terminologiis gamoyeneba. xelovnebis aRqma konteqstSi: saxviTi xelovnebis cnobili nimuSebis daTvaliereba, amocnoba da mikuTvneba konkretul dargTan, dargebis Sedareba; Sinaarsis dakavSireba sxva sagnebSi ganvlil masalasTan; saubari STabeWdilebebze; ganwyobilebis amocnoba; lokalur garemoSi arsebuli xelovnebis nimuSebis kvleva (informaciis Segroveba maT ubanSi, qalaqSi, sofelSi, raionSi mcxovreb xelovnebis moRvaweebze da maT Semoqmedebaze, msjeloba, Tu ra gavlenas axdens garemo da epoqa xelovnebis nawarmoebze).

s.g.IV - 6


(gardamavali)

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva

komunikacia da interpretacia

s.g.VII.1. moswavle SemoqmedebiTad iyenebs saxviTi xelovnebis elementebsa da principebs namuSevris Seqmnisas

s.g.VII.7 moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da sxva sagnebSi miRebuli codnis safuZvelze msjelobs mxatvruli nawarmoebis Sesaxeb

s.g.VII.11. moswavle akavSirebs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis sxvadsxva dargis nimuSebs istoriul, religiur da socialur konteqstTan

s.g.VII.2. moswavle iCens iniciativas da aviTarebs sxvadasxva masalis, teqnikis da proceduris gamoyenebis unars namuSevris Seqmnisas

s.g.VII.8 moswavle esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris TviTgamoxatvis saSualeba

s.g.VII.12 . moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinarss istoriasTan da kulturasTan

s.g.VII.3. moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris kavSirebs da asaxavs namuSevarSi

s.g.VII.9. moswavle kritikis dros pativiscemiT ekideba sxvis namuSevars da azrs

s.g.VII.13. moswavle ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs

s.g.VII.4. moswavle gamosaxavs sakuTar grZnobebs, ganwyobilebebs da ideebs namuSevarSi

s.g.VII.10 monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi

s.g.VII.14. moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxovrebaSi

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.VII.5. moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos s.g.VII.6. moswavle TanamSromlobs sxvebTan, rogorc sakuTari, ise saerTo miznis misaRwevad

243

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

VII klasi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba:

praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

s.g.VII.1 moswavle SemoqmedebiTad iyenebs saxviTi xelovnebis elementebsa da principebs namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • sxvadasxvagvari monasmebiT da efeqtebiT gadmoscems ganwyobilebas da qmnis faqturebs • Suq-Crdilis, blikis da dacemuli Crdilis saSualebiT gamosaxavs saganTa moculobas • peizaJis, quCis (landSaftis) gamosaxvisas iyenebs horizontis xazsa da TavSeyris wertils • namuSevris Seqmnisas iyenebs kompoziciuri ganawilebis ZiriTad xerxebs mag., xedvis wertils (mogzauroba sahaero buStiT), wonasworobas • iyenebs erTi feris gradacias • gamosaxavs mravalfigurian kompoziciebs • gamosaxavs adamianis figuras ZiriTadi proporciebis gaTvaliswinebiT • sxvadasxva mxatvruli xerxiT gadmoscems dinamikas namuSevrSi (figurebis moZraoba, qari) • aqcevs Secdomas SemoqmedebiT mignebad s.g.VII.2������������������������������������������������������������������������ moswavle iCens iniciativas da aviTarebs sxvadasxva masalis, teqnikis da proceduris gamoyenebis unars namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • atarebs eqsperiments nacnobi masaliT (sxvadasxva gamosaxulebas, ornaments qmnis minaze, liTonze, xeze, qsovilze saRebaviT da iRebs anabeWdebs) • kompiuteris saSualebiT qmnis martiv gamosaxulebebs, ornamentebs, efeqtebs • Tavad irCevs masalas da teqnikas (mag. qsovils, moxatavs mas guaSis da temperis saRebavebiT) s.g.VII.3 moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris kavSirebs da asaxavs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • xatavs yofiT scenebs (mag. rTveli, dila ojaxSi, zooparkSi) • akvirdeba, rogor icvleba sagnis gamosaxuleba damkvirveblisgan daSorebis mixedviT da asaxavs namuSevarSi • asaxavs namuSevarSi bunebaze da masSi mimdinare movlenebze dakvirvebis Sedegebs (mag. gamoxatavs Sesabamisi feriT dRe-Ramis sxvadasxva monakveTs, weliwadis dros da aminds) s.g.VII.4 moswavle gamosaxavs sakuTar grZnobebs, ganwyobilebebs da ideebs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • irCevs gamomsaxvelobiT xerxebs sakuTari Canafiqris ukeT gadmosacemad namu244


s.g.VII.5 moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • gegmavs Sesasrulebeli samuSaos Tanmimdevrobas da samuSao grafiks, anawilebs funqciebs, akontrolebs samuSaos mimdinareobas, problemis SemTxvevaSi cvlis strategias • ganixilavs gegmis ramdenime variants da SearCevs erTerTs • irCevs samuSao iaraRebs, masalas • aRadgens dazianebul nivTebs da saskolo inventars (merxi, ruka) • aformebs sxvadasxva saklaso Tu saskolo RonisZiebas, qmnis misaloc da mosawvev baraTebs, CarCoebs, qoTnebs, kedlis gazeTs, afiSas zeimisaTvis • akeTebs saklaso oTaxis interieris eskizs • dekoratiulad aformebs skolis ezos kuTxes • kinZavs da aaxlebs saskolo an saklaso biblioTekis wignebs • xatavs da amzadebs Teatraluri kost�������������������������������������� umis da dekoraciis detalebs (qudi, niRabi, farda, Taiguli) s.g.VII.6 moswavle TanamSromlobs sxvebTan, rogorc sakuTari, ise saerTo miznis misaRwevad. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • iCens sxvebTan TanamSromlobis iniciativas da xalisiT exmareba Tanaklaselebs • asrulebs sxvadasxva funqcias (lideri, jgufis wevri) • monawileobs erTobliv gadawyvetilebis miRebaSi • anawilebs funqciebs Sesasrulebeli amocanis miznidan gamomdinare • gansazRvravs samuSaos Sesrulebis savaraudo dros da icavs drois limits yvela tipis aqtivobis Sesrulebisas • iTxovs daxmarebas sakuTari ideis gansaxorcieleblad • iTxovs daxmarebas da TanamSromlobs sxvebTan konkretuli problemis gadaWrisas

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

s.g.VII.7 moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da sxva sagnebSi miRebuli codnis safuZvelze msjelobs mxatvruli nawarmoebis Sesaxeb. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs sakuTar an sxvis namuSevrebze da asabuTebs, ratom moswons an ar moswons romelime maTgani • saubrisas iyenebs Sesabamis terminebs 245

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

SevarSi • qmnis warmosaxviT saxeebs • gadmoscems cxovrebaSi nanax saintereso scenebs, asaxavs mniSvnelovan detalebs • gamosaxavs axlobel adamianebs (ojaxis wevrebi, megobrebi da sxv.) da cdilobs, maT mimarT sakuTari damokidebulebis gadmocemas


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• pasuxobs auditoriis mier dasmul SekiTxvebs • msjelobs sakuTar arCevanze da Canafiqrze, romelic SeiZleba efuZnebodes sxva sagnebSi ganvlil masalas • amoicnobs istoriaSi da literaturaSi gavlil Temebs da personaJebs • saubrobs nawarmoebis Sinaarsze • msjelobs namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da elementebze (Janri, teqnika, masala, koloriti, kompoziciuri ganawilebis pricipi da sxv.) • saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze s.g.VII.8 moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris TviTgamoxatvis saSualeba. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • CamoTvlis da aanalizebs ramdenime mizezs, ratom qmnian adamianebi xelovnebis nawarmoebebs • saubrobs, risi gadmocema surda namuSevarSi (ocneba, emocia, azri, STabeWdileba) • msjelobs xelovnebaze, rogorc gatacebaze da profesiaze s.g.VII.9���������������������������������������������������������������������� moswavle kritikis dros pativiscemiT ekideba sxvis namuSevars da azrs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • koreqtulia sxvis Secdomebze saubrisas • tolerantulia gansxvavebuli ideebis, stilis, midgomebis mimarT • acdis sxvas saubars kamaTis dros s.g.VII.10���������������������������������������������������� moswavle monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • monawileobs gamofenaSi • monawileobs speqtaklis dadg���� maSi • xvdeba xelovnebis gamoCenil moRv������ aweebs

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.VII.11 moswavle akavSirebs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis sxvadsxva dargis nimuSebs istoriul, religiur da socialur konteqstTan. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • gamoTqvams mosazrebas, romeli socialuri fenisTvis iyo gankuTvnili xelovnebis esa Tu is nimuSi • asaxelebs cnobili arqiteqturuli Zeglebis Seqmnis ramdenime mizezs (piramidebi, CineTis kedeli, caTambjenebi da sxv.) • saubrobs dekoratiul-gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebis daniSnulebaze • msjelobs, ra gavlenas axdens socialuri da religiuri konteqsti xelovnebis nimuSis garegnul mxareze

246


moswavle akavSirebs nawarmoebis Sinarss istoriasTan da kulturasTan.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs istoriul da literaturul personaJebs xelovnebis nimuSebSi • ikvlevs romelime istoriul movlenasTan dakavSirebul xelovnebis nimuSebs • moiZiebs erTi da imave Temaze Seqmnil namuSevrebs sxvadasxva kulturaSi da adarebs erTmaneTs • amoicnobs xelovnebis nimuSs, rogorc ama Tu im kulturis kuTvnilebas vizualuri detalebis (samosi, aveji, WurWeli da sxv.) da stilis niSnebis mixedviT • amoicnobs istoriul movlenas, romelmac STaagona konkretuli nawarmoebi Semoqmeds s.g.VII.13. moswavle ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • msjelobs materialuri kulturis Zeglebze, romelic unaxavs da gamoxatavs Tavis damokidebulebas • adarebs erTmaneTs saeklesio arqiteqturis cnobil Zeglebs • ganixilavs ramdenime cnobili qarTveli mxatvaris, moqandakis namuSevrebs s.g.VII.14. moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxovrebaSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • asaxelebs mis qalaqSi/raionSi/qveyanaSi arsebul kulturul dawesebulebebs (muzeumi, galerea, kinoTeatri) da msjelobs maT daniSnulebaze • agrovebs informacias da aanalizebs, xelovnebis sferoSi vin da riT gauTqva saxeli mis qalaqs/sofels/qveyanas • msjelobs xelovnebis calkeuli nimuSis (qandakeba, plakati, afiSa, reklama) daniSnulebaze sazogadoebriv adgilebSi • swavlobs msoflio mniSvnelobis mqone ramdenime xelovanis Semoqmedebas da maT wvlils kulturis ganviTarebaSi

programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi (wvrili, sqeli konturi, texili, wyvetili, talRovani) feri (ZiriTadi, Sedgenili, civi, Tbili, intensiuri, naxevartoni, kontrastuli) forma (organzomilebiani (sibrtyeze), simetriuli, asimetriuli); Suq-Crdili, faqtura, moculoba; mTlianoba, prorporciebi; sivrce (horizontis xazi, perspeqtiva, TavSeyris wertili); xedvis wertili; simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti, dinamika, ganwyobilebis gadmocema xazis, feris, sxvadsxvagvari monasmis saSualebiT. masala da iaraRi tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, muyao, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli, liToni, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; saqsovi, samkervalo, sameTuneo, sadurglo iaraRi. 247

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.VII.12


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

teqnika, procedura, procesi, teqnologiebi: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, anabeWdi, Zerwva, aplikacia, qaRaldis plastika, kolaJi, konstruqcia, kompiuteruli teqnologiebi; amokawvra, Runva, grexva, dawvna, qargva, qsova, kerva, xeze kveTa. ideebis gamoxatva: sagnebsa da maT funqciebs Soris kavSirebis, asociaciebis gadmocema, detalebis amocnoba da asaxva; ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, bunebis movlenebi, cxovrebaSi nanaxi scenebi, warmosaxva, mxatvruli literatura, filmi, koncerti, warmodgena, sainformacio saSualebebi. savaraudo Temebi: `weliwadis oTxi dro~, `sayvareli literaturuli gmiri~, `miTologiuri motivebi~, `legendebis samyaro~, `mSobliuri kuTxe~, `gmiroba~ da sxv. SromiTi saqmianoba: dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebis, Teatraluri rekvizitis (kostumisa da dekoraciis detalebi); interieris eskizebis, misaloci da mosawvevi baraTebis, zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSis Seqmna, wignebis akinZva, inventaris SekeTeba; muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad. komunikacia: namuSevris wardgena farTo auditoriis winaSe (msjeloba Canafiqrze, emociaze, miznebze, amocanebze), STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, Sefaseba da misi dasabuTeba, saTanado terminologiis gamoyeneba; saubari konkretuli kulturis maxasiaTeblebze, namuSevridan miRebul informaciaze; saklaso da saskolo gamofena, speqtakli, aqcia, Sexvedrebi xelovnebis moRvaweebTan, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, qalaqgareT. xelovnebis aRqma konteqstSi: saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis (an maTi reproduqciebis) daTvaliereba, amocnoba da dakavSireba epoqasTan da kulturasTan; istoriul-religiur-kulturuli konteqstis gavlena mxatvrul gadawyvetaze; informaciis Segroveba xelovnebis adgilobriv moRvaweebze da maTi Semoqmedebis analizi; kulturasTan dakavSirebuli dawesebulebebi (muzeumi, galerea, sakoncerto darbazi, kinoTeatri); saxviTi xelovnebis roli sinTezur xelovnebaSi; xelovnebasTan dakavS������������������� irebuli profesiebi.

248


wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva

komunikacia da interpretacia

s.g.VIII.1. moswavle SemoqmedebiTad iyenebs saxviTi xelovnebis elementebisa da principebis codnas konkretuli problemis gadasaWrelad namuSevris Seqmnisas

s.g.VIII.7. moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da miRebul codnaze dayrdnobiT gamoTqvams da asabuTebs sakuTar azrs xelovnebis nawarmoebis Sesaxeb

s.g.VIII.10. moswavle amoicnobs da adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebs

s.g.VIII.2 moswavle mizanmimarTulad irCevs da SemoqmedebiTad iyenebs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas

s.g.VIII.8. moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris kulturis TviTgamoxatvis da komunikaciis saSualeba

s.g.VIII.11. moswavle amoicnobs gansxvavebul konteqsts, romelSic iqmneboda xelovnebis nawarmoebi

s.g.VIII.3 moswavle afarToebs garemoSi obieqtebs Soris arsebuli kavSirebis asaxvis gzebs namuSevarSi

s.g.VIII.9. moswavle gegmavs da monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi

s.g.VIII.12. moswavle ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs

s.g.VIII.4. moswavle afarToebs sakuTari grZnobebis, ganwyobilebebis da ideebis gamosaxvis gzebs namuSevarSi

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.VIII.13. moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxovrebaSi

s.g.VIII.5. moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos s.g.VIII.6. moswavle mimarTavs individualuri da jgufuri muSaobis sxvadasxva strategias

249

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

VIII klasi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi s.g.VIII.1 moswavle SemoqmedebiTad iyenebs saxviTi xelovnebis elementebisa da principebis codnas konkretuli problemis gadasaWrelad namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • iyenebs feris gradacias, sxvadasxva tonalobas namuSevarSi moculobis, sivrcis gadmosacemad • qmnis dekoratiul namuSevars grafikuli xerxebiT (mag. konturiT, xaziT, StrixiT) • qmnis stilizebul mxatvrul saxeebs • funjis sxvadasxvagvari (wriuli, vertikaluri, horizontaluri, diagonalze) monasmebiT qmnis masStabur namuSevrebs • qmnis rTul ornaments formebis, ferebis, xazebis, monasmebis gameorebiT • qmnis dekoratiul, ritmul kompozicias qarTuli da sxva kulturebis ornamentis da simboloebis gamoyenebiT • mizanmimarTulad iyenebs kontrastul ferebs • iyenebs efeqtebs (Suq-Crdili, kontrasti, kompoziciuri ganawileba, monasmi, faqtura, koloriti) asociaciebis, emociebis gadmosacemad s.g.VIII.������������������������������������������������������������������������ 2 moswavle�������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������� mizanmimarTulad irCevs da SemoqmedebiTad iyenebs sxvadasxva masalas, teqnikas da proceduras namuSevris Seqmnisas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • qmnis mcire formebs Tixis, mavTulis da sxva masalisagan • tuSiT da melniT, sxvadasxva zomis da formis funjebis, kalmisa da mcenaris Reroebis saSualebiT sxvadasxva maneriT (xazi, Strixi, monasmi) asrulebs grafikul namuSevrebs • amzadebs dekoratiul-gamoyenebiT sagnebs Tixis, xis, liTonis da sxva masalis Tvisebebis gaTvaliswinebiT • irCevs Tematikas, teqnikas, Sesabamis gamomsaxvelobiT xerxebs, masalas ganwyobilebis gadmosacemad • kompiuteris gamoyenebiT qmnis gamosaxulebebs, efeqtebs, sxvadasxva sagnis dizains, wignis makets s.g.VIII. 3. mosw������������������������������������������������������������� avle afarToebs garemoSi obieqtebs Soris arsebuli kavSirebis asaxvis gzebs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • xatavs portretebs, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT mravali detalis gamoyenebiT da inarCunebs namuSevris mTlianobas • gamosaxavs sakuTar Tavsa da sxvebs sxvadasxva realur da gamogonil situaciaSi saxasiaTo detalis gamoyenebiT

250


Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • gadmoscems emociebiT gamowveul asociaciebs, STabeWdilebebs da ideebs namuSevarSi • iyenebs sxva sagnebSi ganvlil masalas namuSevrebis siuJetisaTvis • iyenebs monasmebs, kontrastebs, aqcentebs, detalebs, faqturas, Sereul masalas namuSevarSi ganwyobilebis Sesaqmnelad • iyenebs mimikas portretSi xasiaTis gadmosacemad • iyenebs sxvadasxva mxatvris, kulturis, periodis namuSevrebs, rogorc wyaros sakuTari namuSevris Sesaqmnelad s.g.VIII.5 moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSa���� os. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • konkretuli amocanis gadasaWrelad gegmavs Sesasrulebeli samuSaos Tanamimdevrobas • gansazRvravs im moqmedebebs, romlebic aucilebelia dasaxuli miznis misaRwevad • qmnis saxelmwifo gerbs, droSas, geografiul, istoriul rukas, CarCos • akeTebs saskolo stendebs • akeTebs saklaso oTaxis interieris eskizs • dekoratiulad aformebs skolis ezos kuTxes • aRadgens saskolo biblioTekis dazianebul wignebs • xatavs da amzadebs Teatralur kostumis da dekoraciis detalebs (qudi, niRabi) • rgavs da uvlis xeebs da yvavilebs s.g.VIII.6 moswavle mimarTavs individualuri da jgufuri muSaobis sxvadasxva strategias. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

moiZiebs da azustebs informacias momavali proeqtis dasagegmad anawilebs gundSi samuSaos/funqciebs/movaleobebs iTvaliswinebs da iyenebs gundelis/ebis SesaZleblobebs (potencials) exmareba sxvebs konkretuli amocanis SesrulebaSi da saWiroebis SemTxvevaSi maTgan iTxovs daxmarebas

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

s.g.VIII.7 moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevrebs da miRebul codnaze dayrdnobiT gamoTqvams da asabuTebs sakuTar azrs xelovnebis nawarmoebis Sesaxeb. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

waradgens namuSevars farTo auditoriis winaSe koreqtulia sxvis namuSevarze saubrisas namuSevarze msjelobisas iyenebs Sesabamis terminologias sakuTari namuSevris wardgenisas saubrobs Canfiqrze, emociebze, risi asaxvac surda 251

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.VIII. 4 moswavle afarToebs sakuTari grZnobebis, ganwyobilebebis da ideebis gamosaxvis gzebs namuSevarSi�.


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• jgufuri namuSevrebis wardgenisas saubrobs im miznebze da amocanebze, romelic jgufs hqonda dasaxuli • saubrobs namuSevris Seqmnis motivebze • afasebs namuSevars masSi gamoyenebuli mxatvruli xerxebis mixedviT s.g.VIII.8 moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris kulturis TviTgamoxatvis da komunikaciis saSualeba. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • adarebs erTmaneTs erTi periodis ori sxvadasxva kulturis xelovnebis nimuSebs stilis, koloritis, Tematikis, kompoziciuri wyobis mixedviT • asaxelebs konkretuli kulturis ramdenime maxasiaTebels, romelic asaxulia namuSevarSi (samosi, arqiteqtura, WurWeli, aveji da sxv.) • msjelobs sxvadasxva kulturis gansxvavebulobaze (TavisTavadobaze) konkretuli nimuSebis Sedarebis magaliTze • moiZiebs masalas romelime misTvis saintereso qveynis kulturis Zeglebze, da warudgens Tanaklaselebs moxsenebis, TvalsaCino masalis saxiT • msjelobs, ra gaigo ama Tu im eris Sesaxeb misi xelovnebis nimuSebis gacnobiT • gamoTqvams azrs avtoris Canafiqris Sesaxeb • saubrobs nawarmoebis Sinaarsze • saubrobs informaciaze, romelic miiRo speqtaklidan, filmidan, ferweruli/ grafikuli namuSevridan, wignis ilustraciebidan s.g.VIII.9 moswavle gegmavs da monawileobs sxvadasxva saxis RonisZiebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • • •

gansazRvravs sxvadasxva RonisZiebis Temas da mizans awyobs gamofenas (Tavad SearCevs namuSevrebs, awyobs eqspozicias) monawileobs speqtaklis dadgmaSi awyobs da monawileobs sxvadasxva saxis aqciaSi (mag. garemos dacva) awyobs Sexvedrebs xelovnebis gamoCenil moRvaweebTan

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.VIII.10 moswavle amoicnobs da adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs ama Tu im epoqisa da kulturis xelovnebis nimuSebis damaxasiaTebel zogierT niSans • msjelobs, Tu rogor icvleboda saxviTi xelovneba (Tematika, stili, teqnologia, procedura) drosTan erTad • adarebs erTmaneTs realistur da pirobiT namuSevrebs • adarebs garkveuli kulturis da/an epoqis cnobil Zeglebs • adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da kulturis saxviTi xelovnebis nimuSebs da msjelobs, ra aqvT maT saerTo da ra ganasxvavebT erTmaneTisagan • adarebs erTmaneTs Tanamedrove da Zveli drois qandakebebs • adarebs dasavluri da aRmosavluri kulturis Zeglebs 252


Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • akavSirebs xelovnebis nimuSs garkveul epoqasTan da/an kulturasTan; msjelobs imaze, rom mxatvruli nawarmoebi aireklavs dros, romelSic Seiqmna • irCevs xelovnebis nimuSs, Seiswavlis da ganixilavs religiur, socialur, ekonomikur, politikur aspeqtSi • msjelobs imis Sesaxeb, Tu ra gavlena iqonia istoriulma da kulturulma konteqstma namuSevris mxatvrul gadawyvetaze • sxvadasxva saSualebebiT ("cocxal suraTebi", Canaxatebi, zepiri aRwera) warmoadgens, Tu rogor iqneboda gadmocemuli erTi da igive siuJeti sxvadasxva epoqaSi s.g.VIII.12 moswav����������������������������������������������������� le��������������������������������������������������� ecnoba qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • agrovebs informacias misTvis saintereso istoriuli periodis qarTuli xelovnebis Zeglebze da acnobs Tanaklaselebs moxsenebis, TvalsaCino masalis saxiT • msjelobs qarTuli kedlis mxatvrobis ramdenime cnobil nimuSze • ikvlevs qarTuli xelovnebis sxvadasxva dargis (minanqari, oqromWedloba, Weduroba da sxv.) ramdenime nimuSs • amoicnobs ramdenime qarTveli mxatvris namuSevars da adarebs erTmaneTs Sesrulebis maneris mixedvi� T s.g.VIII.13 moswavle ikvlevs, ra rols asrulebs xelovneba sazogadoebis cxov������� rebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ����������������������������������������������������� msjelobs xelovnebaze, rogorc gatacebaze da profesiaze • moiZiebs informacias ramdenime cnobil kulturul Zeglze da msjelobs maTi gavlenis Sesaxeb sazogadoebriv cxovrebaze (mag. eifelis koSki, nui-iorkis savaWro centri, Tavisuflebis qandakeba da a.S.) • moiZiebs masalas romelime cnobili Semoqmedis cxovrebasTan an mis konkretul nawarmoebebTan dakavSirebiT da msjelobs, ra gavlena iqonia sazogadoebis cxovrebaze programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: sxvadasxva tipis xazi, monasmi; feri, forma; Suq-Crdili, faqtura, moculoba; mTlianoba, prorporciebi; sivrce; simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti, dinamika (ganwyobilebis, asociaciebis, emociebis gadmocema sxvadasxvagvari efeqtebis saSualebiT). masala da iaraRi: tuSi, melani, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, muyao, Tixa, 253

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

s.g.VIII.11 moswavle amoicnobs gansxvavebul konteqsts, romelSic iqmneboda xelovnebis nawarmoebi.


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

xe, qsovili, liToni, mavTuli, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, anabeWdi, Zerwva, qaRaldis plastika, kolaJi, konstruqcia, kompiuteruli teqnologiebi; ideebis gamoxatva: sagnebsa da maT funqciebs Soris kavSirebis, asociaciebis gadmocema, mravali detalis amocnoba da asaxva; ideebis wyaroebi: sxvadasxva kulturis, periodis xelovnebis nimuSebi, cnobili mxatvrebis namuSevrebi, bunebis movlenebi, cxovrebaSi nanaxi scenebi, warmosaxva, istoriuli faqtebi, mxatvruli literatura, filmi, warmodgena (Teatraluri, sabaleto, saopero dadgma, koncerti da sxv.), sainformacio saSualebebi. savaraudo Temebi: `dila/saRamo qalaqSi/sofelSi~, `wvimiani dRe tyeSi, qalaqSi, sofelSi~, `pirveli Tovli~, religiuri dResaswaulebi, `siyvaruli~, `sayvareli miTo足logiuri personaJi~, `gmiroba~ da sxv. SromiTi saqmianoba: dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebi, wignebis (akinZva, maketis Seqmna), Teatraluri rekviziti (kostumisa da dekoraciis detalebi); interieris eskizebi, inventaris SekeTeba, skolis ezos dekoratiuli gaformeba, mcenareebis dargva-movla. muSaobis strategia: muSaoba damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad. komunikacia: namuSevris wardgena farTo auditoriis winaSe, (msjeloba Canafiqrze, emociaze, miznebze, amocanebze), STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, Sefaseba da misi dasabuTeba, saTanado terminologiis gamoyeneba; saubari namuSevris Seqmnis motivebze, jgufis mier dasaxul miznebze; namuSevris Sefaseba mxatvruli xerxebis mixedviT; saubari sxvadasxva kulturis damaxasiaTebel niSnebze, namuSvridan miRebul informaciaze; gamofena, speqtakli, aqcia, Sexvedrebi xelovnebis moRvaweebTan, eqskursiebi. xelovnebis aRqma konteqstSi: saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba da dakavSireba epoqasTan da kulturasTan; pirobiTi da realisturi namuSevrebis Sedareba; xelovnebis nimuSis kvleva religiur, socialur, ekonomikur da politikur aspeqtSi; informacia xelovnebis qarTvel moRvaweebze da maT Semoqmedebaze; qarTuli xelovnebis dargebi: kedlis mxatvroba, arqiteqtura, minanqari, oqromWedloba, Weduroba da sxv.

254


wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva

komunikacia da interpretacia

s.g.IX.1. moswavle SemoqmedebiTad iyenebs xelovnebis elementebs, principebs, sxvadasxva masalas, teqnikasa da proceduras

s.g.IX.5. moswavle warmoadgens individualur da jgufur namuSevars, miRebul codnaze dayrdnobiT aanalizebs xelovnebis nimuSs da ganmartavs, ra mizniT aris masSi gamoyenebuli konkretuli xerxi da masala

s.g.IX.7. moswavle amoicnobs da adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da stilis namuSevrebs

s.g.IX.2. moswavle asaxavs namuSevarSi garemoze dakvirvebis Sedegebs, aviTarebs gamomsaxvelobiT xerxebs

s.g.IX.6. moswavles esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris msoflmxedvelobis gamoxatvisa da komunikaciis saSualeba

s.g.IX.8. moswavle ikvlevs da ganmartavs konteqstis gavlenas konkretul nawarmoebsa da xelovanis Semoqmedebaze

s.g.IX.3. moswavle acnobierebs samyaros rogorc mravalferovan ideaTa wyaros da asaxavs namuSevarSi

s.g.IX.4. moswavle gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.IX.9. moswavle ikvlevs saqarTvelos sxvadaxva kuTxis xelovnebis nimuSebs da msjelobs maT Sesaxeb

s.g.IX.10. moswavle ikvlevs xelovnebis rols sazogadoebis cxovrebaSi

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba:

praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

s.g.IX.1

moswavle SemoqmedebiTad iyenebs xelovnebis elementebs, principebs, sxva dasxva masalas, teqnikasa da proceduras.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • xatavs warmosaxviT samyaros (mag. misi ocnebis qalaqi) iyenebs kolorits, Suq_Crdils, monasms, kompoziciur ganawilebas 255

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

IX klasi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• koloritis saSualebiT gadmoscems ganwyobilebas • iyenebs kontrastul ferebs feris JReradobis gasaZliereblad da emociebis gadmosacemad • konkretuli amocanis Sesasruleblad atarebs eqsperiments ferebiT (Seurevs sxvadasxva masalas_ akvarels, guaSs, pastels) SearCevs ferTa gamas • ferweruli namuSevris Seqmnisas iyenebs tradiciul da aratradiciul iaraRebs da teqnikas • qmnis stilizebul namuSevars • sxvadasxvagvari monasmebiT, SeTavazebuli da moZiebuli masaliT (tuSiT da melniT, sxvadasxvagvari funjebiT, mcenaris ReroebiT da sxv.) asrulebs grafikul namuSevrebs • atarebs eqsperiments SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia da a. S.) moZiebuli informaciis safuZvelze (teqnologia, Teoriebi, gamomsaxvelobiT xerxebi, masala) s.g.IX.2 moswavle asaxavs �������������������� namuSevarSi garemoze dakvirvebis Sedegebs, aviTarebs ga- momsaxvelobiT xerxebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • gadmoscems bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebs namuSevarSi • xatavs naturidan da mexsierebiT adamianebs, frinvelebs, cxovelebs, qalaqis an soflis landSafts • gamosaxavs vizualur detalebs peizaJis, portretis da naturmortis xatvis dros da axerxebs detalebiT organuli mTlianobis Seqmnas • mis mier SerCeuli Temis irgvliv moiZiebs masalas, akvirdeba vizualur detalebs garemoSi da maTi gamoyenebiT qmnis erTian kompoziciur mTlianobas s.g.IX.3 moswavle acnobierebs samyaros rogorc mravalferovan ideaTa wyaros da asaxavs namuSevarSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • • • •

irCevs Temebs ideebis da ganwyobilebebis gamosaxatavad CamoTvlis misTvis saintereso ramdenime movlenas da asaxavs namuSevarSi iRebs ideebs sxva sagnebSi ganvlili masalidan da gamosaxavs maT namuSevarSi irCevs Temas sakuTari emociebisa da STabeWdilebebis safuZvelze da asaxavs namuSevarSi • asaxavs msoflioSi momxdar uaxles mniSvnelovan movlenas namuSevarSi s.g.IX.���������������������������������������������������������� 4 moswavle ������������������������������������������������������� gegmavs da asrulebs sxvadasxva saxis samuSaos. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle�: • gegmavs samuSaos Sesrulebis optimalur dros da SemsrulebelTa raodenobas • amocanis specifikidan gamomdinare gansazRvravs samuSaos Tanmimdevrobas/ funqciebs/movaleobebs • gegmavs, ra materialuri resursebi dasWirdeba Sesasrulebel samuSaos da rogor moiZiebs am resursebs • qmnis tansacmlis, avejis, sxvadasxva nivTis eskizebs (grafikulad, kompiuteriT, kolaJis teqnikiT) • qmnis interieris (saklaso oTaxi, skolis sportuli darbazi, Tavisi oTaxi) 256


• •

mimarTuleba: s.g.IX.5

komunikacia da interpretacia

moswavle��������������������������������������������������������� warmoadgens individualur da jgufur namuSevars, miRebul codnaze dayrdnobiT aanalizebs xelovnebis nimuSs da ganmartavs, ra mizniT aris masSi gamoyenebuli konkretuli xerxi da masala.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • afasebs konkretul namuSevars masSi warmoCenili profesionalizmisa da SemoqmedebiTi midgomis mixedviT • msjelobs msgavsebebze da gansxvavebebze sakuTar da sxvebis namuSevrebSi da masSi gamoyenebul mxatvrul xerxebze • saubrobs sakuTar da/an sxvis namuSevarze da asabuTebs, ratom aZlevs upiratesobas romelime maTgans • SerCeuli kriteriumebis mixedviT afasebs namuSevars s.g.IX. 6����������������������������������������������������������������������� moswavles������������������������������������������������������������ ��������������������������������������������������������������������� esmis da warmoaCens, rom xelovneba aris msoflmxedvelobis gamoxatvisa da komunikaciis saSualeba. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs, ra informacia miiRo romelime istoriul periodze im periodis xelovnebis nimuSis gacnobiT (mag. ra gaigo Zveli berZnuli xelovnebis nimuSebis gacnobiT berZnul kulturaze, berZeni xalxis cxovrebaze) • msjelobs xelovnebaze, rogorc komunikaciisa da zemoqmedebis saSualebaze konkretuli magaliTebis moxmobiT • aRwers da/an gamoTqvams varauds, erTi da igive masala, iaraRebi da principi rogor aris, an SeiZleba yofiliyo gamoyenebuli sxvadasxva periodSi da kulturaSi gansxvavebuli miznis misaRwevad

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

s.g.IX. 7 moswavle amoicnobs da adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da stilis namuSevrebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • asaxelebs sxvadasxva epoqisa da stilis namuSevrebis msgavs da gansxvavebul niSnebs • adarebs erTmaneTs sxvadasxva istoriuli periodis xelovnebas ramdenime maxasiaTeblis (stili, Tema, Janri) mixedviT • axasiaTebs Tanamedrove xelovnebis ramdenime mimdinareobis cnobil nimuSs 257

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• •

eskizebs SeakeTebs dazianebul saskolo inventars kompiuteruli teqnikis gamoyenebiT qmnis mosawvevi da misaloci baraTebis eskizebs, aseve zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSebs zeimebisa da Teatraluri warmodgenebisaTvis xatavs martiv dekoraciebs da kostumebis eskizebs, qmnis da keravs maT konstruqtoris sqemebis da detalebis gamoyenebiT agebs martiv eleqtro saTamaSos


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• konkretuli nimuSebis magaliTze msjelobs msgavseba-gansxvavebaze, romelic arsebobs Tanamedrove da Zveli xelovnebis nimuSebs Soris • amoicnobs da msjelobs sxvadasxva mxatvris individualur maneraze • amoicnobs qarTuli saeklesio arqiteqturis cnobil nimuSebs da adarebs imave periodis sxva qveynis arqiteqturul Zeglebs s.g.IX.8���������������������������������������������������������������������������� moswavle����������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ikvlevs da ganmartavs konteqstis gavlenas konkretul nawarmoebsa da xelovanis Semoqmedebaze. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • amoicnobs epoqas, romelic asaxulia namuSevarSi sxvadasxva vizualuri elementebis (tansacmeli, nivTebi, transporti da sxv.) mixedviT • agrovebs informacias im istoriul periodsa da movlenebze, romlebmac gavlena iqonia konkretuli xelovanis Semoqmedebaze da konkretul namuSevarze da acnobs Tanaklaselebs moxsenebis, TvalsaCino masalis saxiT • msjelobs, Tu ra gavlena iqonia ama Tu im istoriulma movlenam romelime konkretul namuSevarze • msjelobs, rogor aisaxeba epoqa (ideuri da stilisturi epoqaluri niSnebi) xelovanis Semoqmedebaze ramdenime konkretuli nawarmoebis magaliTze s.g.IX.9������������������������������������������������������������������������� moswavle�������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������� ikvlevs saqarTvelos sxvadaxva kuTxis xelovnebis nimuSebs da msjelobs maT Sesaxeb. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • msjelobs, ra xerxebiT aris SenarCunebuli da daculi qarTul xelavnebaSi xalxuri Semoqmedebis tradiciebi • adarebs qarTuli xalxuri Semoqmedebis romelime dargis nimuSs sxva qveynis imave dargis nimuSTan • ikvlevs, ra msgavseba da gansxvavebaa saqarTvelos sxvadasxva kuTxis xelovnebis nimuSebs Soris (arqiteqtura, kedlis mxatvroba da sxv.) s.g.IX.10������������������������������������������������������������� moswavle��������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������� ikvlevs xelovnebis rols sazogadoebis cxovrebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ikvlevs, ra gavlenas axdens Tanamedrove sakomunikacio saSualebebi mis mier arCeul sferoze • saubrobs xelovnebasTan dakavSirebul profesiebze da maT mniSvnelobaze • msjelobs misTvis nacnob xelovnebis moRvaweebze da maT wvlilze sazogadoebis cxovrebaSi • saubrobs muzeumebis da galereebis rolze qalaqis/qveynis cxovrebaSi

258


Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi, feri, Suq-Crdili, faqtura, forma, moculoba; mTlianoba, prorporciebi; sivrce; xedvis wertili; simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti (ganwyobilebis, asociaciebis, emociebis gadmocema sxvadasxvagvari efeqtebis saSualebiT). masala da iaraRi: tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, feradi qaRaldi, muyao, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli, liTonis, plastmasis kolofebi, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; sadurglo, sameTuneo, saqsovi, samkervalo iaraRi. teqnika da procedura: ferweris, grafikis sxvadasxva teqnika, anabeWdi, Zerwva, kolaJi, fardagi, Teqa, gobeleni, naqargoba, kompiuteruli teqnologiebi; eqsperimenti SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia) ideebis gamoxatva: ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, mxatvruli literatura, STabeWdilebebi, asociaciebi, fantazia. savaraudo Temebi: “mzis Casvla zRvaSi” “Semodgomis/gazafxulis wvima” “qarTuli ornamentis motivebi”, “istoriuli da legendaruli gmirebi”, “samSoblo”, “gmiroba”, “jgufuri portreti”, Temebi sxvdasxva sagnebSi gavlili masalidan SromiTi saqmianoba: inventaris SekeTeba, saklaso oTaxis garemonteba_mowyoba, dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebi, maketebi Teatraluri speqtaklebisTvis, rekviziti (kostumisa da dekoraciis detalebi); interieris, tanisamosis, avejis, sxvadasxa sagnebis eskizebi, misaloci da mosawvevi baraTebi, zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSa; martivi eleqtro saTamaSo komunikacia: namuSevris wardgena, Sefasebis kriteriumebis SerCeva, analizi; saubari namuSevridan miRebul STabeWdilebaze da informaciaze; xelovnebis aRqma konteqstSi: sxvasxva kulturis/istoriuli periodis xelovnebis nimuSebis Sedareba (stili, Tema, Janri da sxv.) mixedviT; mxatvris individualuri manera; istoriuli periodis, movlenebis gavlena xelovnebis nimuSze; saqarTvelos sxvadasxva kuTxis xelovneba, xalxuri Semoqmedeba; xelovnebis moRvaweebis, kulturasTan dakavSirebuli dawesebulebebis rolis kvleva sazogadoebriv cxovrebaSi

259

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

programis Sinaarsi


X klasi wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: 3UDTWLNXOL XQDU &YHYHEL GD LGHHELV JDPR[DWYD

NRPXQLNDFLD GD LQWHUSUHWDFLD

[HORYQHELV D5TPD NRQWHTVW6L

V J ; PRVZDYOH LNYOHYV GD 6HPRTPHGHEL7DG L\HQHEV [HORYQHELV HOHPHQWHEV SULQFLSHEV V[YDGDV[YD PDVDODV WHTQLNDVD GD SURFHGXUDV 7YL7JDPR[DWYLVD7YLV

V J ; PRVZDYOH L\HQHEV VD[YL7L [HORYQHELV HOHPHQWHELVD GD SULQFLSHELV FRGQDV [HORYQHELV NRQNUHWXOL QLPX6LV DQDOL]LV GURV

V J ; PRVZDYOH DDQDOL]HEV V[YDGDV[YD HSRTD6L 6HTPQLO QDZDUPRHEHEV GD PVMHOREV PD7 6RULV DUVHEXO PVJDYVHED JDQV[YDYHED]H

V J ; PRVZDYOH DVD[DYV QDPX6HYDU6L JDUHPR]H GDNYLUYHELV 6HGHJHEV DYL7DUHEV JDPRPVD[YHOREL7 [HU[HEV

V J ; PRVZDYOH VDXEUREV

[HORYQHELV QDZDUPRHEL7 JDPRZYHXO LGHHEVD GD HPRFLHE]H GD PVMHOREV LPLV 6HVD[HE 7X UDP D5=UD PDV6L LVLQL

V J ; PRVZDYOH PRQDZLOHREV SURHTWHE6L

V J ; PRVZDYOH LNYOHYV GD JDQPDUWDYV UD JDYOHQDV D[GHQV LVWRULXOL VRFLDOXUL GD VD[Y NRQWHTVWL NRQNUHWXOL [HORYDQLV 6HPRTPHGHED]H V J ; PRVZDYOH LNYOHYV TDU7XO [HORYQHEDV GD [HORYQHELV PR5YDZHHEV V J ; PRVZDYOH HFQRED 7HDWUDOXU GD NLQR[HORYQHELV HOHPHQWHEV

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba:

s.g.X.1

praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

moswavle ikvlevs da SemoqmedebiTad iyenebs xelovnebis elementebs, princi pebs, sxvadasxva masalas, teqnikasa da proceduras TviTgamoxatvisaTvis.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • iyenebs kolorits, naxats, kompoziciuri ganawilebas da sxva elementebsa da princi pebs emociebis, ideebis gadmosacemad • qmnis kompoziciebs mis mier arCeul Temebze asociaciebis, emociebis da ideebis gadmosacemad sxvadasxvagvari efeqtebis gamoyenebiT • qmnis mxatvrul saxeebs mimikis, Jestikulaciis, sxvadasxva detalis meSveobiT, kontrastis, faqturis, Suq-Crdilis, sxvadasxvagvari monasmis gamoyenebiT • xatavs warmosaxviT, iyenebs kolorits, Suq-Crdils, monasms, kompoziciuri ganawilebis princi pebs • namuSevris Seqmnisas iyenebs tradiciul da aratradiciul iaraRebs da teqnikas s.g.X - 1

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 qmnis stilizebul namuSevars irCevs tradiciuli saqmianobis romelime saxeobas (Tixa, fardagi, Teqa, gobeleni, qargva, qsova, xeze Wra) da qmnis dekoratiul-gamoyenebiT sagnebs masalaTa Tvisebebis gaTvaliswinebiT iyenebs uaxles midgomebs SerCeul sferoSi namuSevris Sesaqmnelad konkretuli amocanis Sesasruleblad atarebs eqsperiments (iaraRi, teqnika, masala) atarebs eqsperiments SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia da a. S.) moZiebuli informaciis safuZvelze (teqnologia, Teoriebi, gamomsaxvelobiT xerxebi, masala)

s.g.X.2

moswavle asaxavs namuSevarSi garemoze dakvirvebis Sedegebs, aviTarebs gamomsaxvelobiT xerxebs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: iyenebs sxvadasxva gamomsaxvelobiT xerxs (Suq-Crdili, feri, kompoziciuri ganawileba, sxvadasxvagvari monasmi da a.S.) bunebis movlenebis gadmosacemad namuSevarSi xatavs naturidan da mexsierebiT peizaJis, portretis da naturmortis xatvis dros yuradRebas amaxvilebs detalebze da amave dros axerxebs sasuraTe sibrtyeze organuli mTlianobis Seqmnas

s.g.X.3

moswavle monawileobs proeqtebSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: TanagundelebTan erTad gansazRvravs proeqtis ideas (mag. Tematuri saRamoebi, saqvelmoqmedo gamofena, speqtaklis dadgma, gazeTis, Jurnalis wignis maketis damzadeba, skveris keTilmowyoba, skolis, saklaso oTaxis interieris dizainis Seqmna da sxv.) monawileobas iRebs proeqtis dagegmvasa da funqciebis ganawilebaSi gegmavs da axorcielebs im samuSaos, romelic TviTon unda Seasrulos monawileobas iRebs proeqtis wardginebasa da SefasebaSi

mimarTuleba: komunikacia da interpretacia s.g.X.4

moswavle iyenebs saxviTi xelovnebis elementebisa da princi pebis codnas xelovnebis konkretuli nimuSis analizis dros.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: msjelobs nawarmoebis kompoziciur agebulebaze msjelobs imis Sesaxeb, Tu ra efeqts aRwevs mxatvari feris saSualebiT (mag. iwvevs garkveul emocias, qmnis ganwyobilebas, gamokveTs mTavars, aZlierebs JReradobas) s.g.X - 2


ganmartavs, rogor iyenebs mxatvari xazs ritmis, dinamikis, plastikis, ganwyobilebis, formis Sesaqmnelad ganmartavs, rogor aRwevs xelovani sivrcul efeqts namuSevarSi saubrobs, ra xerxebiT gadmoscems xelovani ganaTebas namuSevarSi (SuqCrdili, feri da sxv.) msjelobs, ra efeqts aRwevs xelovani Suq-Crdilis gamoyenebiT msjelobs, ra xerxiT gadmoscems xelovani adamianis xasiaTs portretSi

s.g.X.5

moswavle saubrobs xelovnebis nawarmoebiT gamowveul ideebsa da emociebze da msjelobs imis Sesaxeb, Tu ram aRZra masSi isini

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: saubrobs nawarmoebiT aRZrul pirvel STabeWdilebaze da ganmartavs, ram gamoiwvia es emocia (siuJetma, kompoziciam, ferma, figuraTa eqspresiulobam da sxv.) saubrobs, nawarmoebSi gatarebul ideaze da imaze, risi Tqma undoda, misi azriT, xelovans afasebs xelovnebis nawarmoebs (sakuTar codnasa da gamocdilebaze dayrdnobiT)

mimarTuleba: xelovnebis aRqma konteqstSi s.g.X.6

moswavle aanalizebs sxvadasxva epoqaSi Seqmnil nawarmoebebs da msjelobs maT Soris arsebul msgavseba-gansxvavebaze.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: moswavle acnobierebs `epoqis stilis~ cnebas da msjelobs mis Sesaxeb adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqaSi erT Temaze Seqmnil nawarmoebebs da aanalizebs rogor iyo gamoyenebuli xelovnebis elementebi da princi pebi aanalizebs da adarebs sxvadasxva mxatvruli stilisa da ZiriTadi mimdinareobebis xelovnebis nimuSebs miakuTvnebs xelovnebis nawarmoebs mxatvrul mimdinareobas an stils saubrobs realisturi da pirobiTi xelovnebis nimuSebze maTi damaxasiaTebeli niSnebis mixedviT (forma moculobiTi/¬brtyeli, garemo _ realuri/irealuri, proporciebi, maStabi _ realuri/utrirebuli, darRveuli, da sxv.) ramdenime ti puri namuSevris mixedviT axasiaTebs im epoqis niSnebs, romlebsac ganekuTvneba esa Tu is xelovnebis nimuSi, gansazRvravs ras eZleoda upiratesoba sxvadasxva epoqaSi: siuJets, personaJTa xasiaTebis gadmocemas, emociur fons, anturaJs da a.S. adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqaSi Seqmnil xelovnebis nimuSebs da msjelobs imis Sesaxeb, ra damokidebuleba Cans adamianis mimarT

s.g.X - 3

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009 s.g.X.7

moswavle ikvlevs da ganmartavs ra gavlenas axdens istoriuli, socialuri da sxv. konteqsti konkretuli xelovanis Semoqmedebaze.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: irCevs da swavlobs erTi konkretuli xelovanis Semoqmedebas, msjelobs mis individualobaze (mxatvruli stili, xedva, Sesrulebis manera, Tematika da sxv.) akeTebs moxsenebas arCeuli xlovanis Semoqmedebaze saubrobs, rogor aisaxa epoqisTvis damaxasiaTebeli msoflxedva, religiuri da esTetikuri idealebi, mis mier arCeuli Semoqmedis konkretul nawarmoebSi msjelobs konkretuli nawarmoebis Seqmnis garemoebebze da Semoqmedis biografiisa da sulieri ganwyobis asaxvaze nawarmoebSi

s.g.X.8

moswavle ikvlevs qarTul xelovnebas da xelovnebis moRvaweebs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: msjelobs qarTuli kulturis TavisTavadobaze sxvadasxva dargis Zeglebis konkretuli nimuSebis magaliTze agrovebs informacias misTvis saintereso istoriuli periodis qarTuli xelovnebis Zeglebze da acnobs Tanaklaselebs moxsenebis, TvalsaCino masalis saxiT ganixilavs ramdenime cnobili qarTveli mxatvaris, moqandakis namuSevrebs

s.g.X.9

moswavle ecnoba Teatralur da kinoxelovnebis elementebs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: ikvlevs saxviTi xelovnebis rols Teatralur da kinoxelovnebaSi agrovebs informacias qarTul Teatralur xelovnebaze da msjelobs mis TavisTavadobaze agrovebs informacias misTvis saintereso periodis da qveynis kinoxelovnebaze da acnobs Tanaklaselebs moxsenebis, TvalsaCino masalis saxiT irCevs kinos an Teatris gamoCenil moRvaweebs (msaxiobi, reJisori, mxatvari) agrovebs informacias da acnobs Tanaklaselebs

programis Sinaarsi Sedegis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da princi pebi: xazi, feri, Suq-Crdili, faqtura, forma, moculoba; prorporciebi; kompoziciuri ganawilebis safuZvlebi: mTlianoba, sivrce (xedvis wertili, horizontis xazi, perspeqtiva, TavSeyris wertili, wina da ukana plani) simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti (ganwyobilebis, emociebis gadmocema sxvadasxvagvari efeqtebis da mxatvruli xerxebis saSualebiT). s.g.X - 4


masala da iaraRi: tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli, liToni, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; sadurglo, sameTuneo, saqsovi, samkervalo iaraRi. teqnika da procedura: anabeWdi, Zerwva, kolaJi, fardagi, Teqa, gobeleni, naqargoba, qargva, qsova, kerva, xeze kveTa, kompiuteruli teqnologiebi; xelovnebis cnobili nimuSebis aslebis gakeTeba; eqsperimenti SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia); eqsperimenti masaliT, teqnikiT. monawileoba proeqtebSi: proeqtis ideis gansazRvra (Tematuri saRamoebi, saqvelmoqmedo gamofena, speqtaklis dadgma, gazeTis, Jurnalis wignis maketis damzadeba, skveris keTilmowyoba, skolis, saklaso oTaxis interieris dizainis Seqmna da sxv.); proeqtis dagegmva, funqciebis ganawileba: organizeba, finansuri gaTvla, sponsoris moZieba, sazogadoebasTan urTierToba, masaliT momarageba, musikaluri gaformeba, reJisura, scenografia, mxatvaroba, dizaini: kostumi, dekoracia, grimi; resursis Seqmna, warmodgenaSi monawileoba (msaxiobi, wamyvani, gamnaTebeli da a.S.), wardgena da sxva. komunikacia da interpretacia: xelovnebis nimuSis analizi da Sefaseba saxviTi xelovnebis elementebisa da princi pebis codnaze dayrdnobiT; namuSevriT gamowveul emociebze da STabeWdilebebze msjeloba, nawarmoebis Sinaarsis dakavSireba sakuTar gamocdilebasTan. xelovnebis aRqma konteqstSi: sxvadasxva epoqis da stilis namuSevrebis Sedareba da analizi (stili, Tema, Janri da sxv.) mxatvris individualuri manera; qarTuli xelovnebis da xelovnebis moRvaweebis kvleva; Teatraluri da kinoxelovnebis gacnoba_analizi.

s.g.X - 5

saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

2009


saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba SromiTi swavleba

arCeviTi kursi XI/XII klasSi saswavlo wlis bolos misaRwevi Sedegebi

SUDTWLNXOL XQDU &YHYHEL GD LGHHELV JDPR[DWYD

PLPDU7XOHED

.NRPXQLNDFLD GD LQWHUSUHWDFLD

[HORYQHELV D5TPD NRQWHTVW6L

[ S ;, ;,, PRVZDYOH DWDUHEV HTVSHULPHQWV [HORYQHELV HOHPHQWHELV SULQFLSHELV V[YDGDV[YD PDVDOLV WHTQLNLVD GD SURFHGXULV JDPR\HQHEL7 QDPX6HYULV 6HTPQLVDV

[ S ;, ;,, PRVZDYOH [ S ;, ;,, PRVZDYOH D5ZHUV GD DDQDOL]HEV DPRLFQREV GD DGDUHEV [HORYQHELV QLPX6V HU7PDQH7V V[YDGDV[YD HSRTLVD GD VWLOLV QDPX6HYUHEV

[ S ;, ;,, PRVZDYOH DVD[DYV QDPX6HYDU6L JDUHPR]H GDNYLUYHELV 6HGHJHEV DYL7DUHEV JDPRPVD[YHOREL7 [HU[HEV

[ S ;, ;,, PRVZDYOH ZDUDGJHQV VDNX7DU GD V[YLV QDPX6HYDUV DXGLWRULLV ZLQD6H

[ S ;, ;,, PRVZDYOH LNYOHYV VDTDU7YHORV V[YDGD[YD NX7[LV [HORYQHELV QLPX6HEV GD PVMHOREV PD7 6HVD[HE

[ S ;, ;,, PRVZDYOH L\HQHEV 67DJRQHELV V[YDGDV[YD Z\DURV LGHHELV JHQHULUHELVD7YLV

[ S ;, ;,, PRVZDYOH DDQDOL]HEV 7DQDPHGURYH [HORYQHEDV

[ S ;, ;,, PRVZDYOH PRQDZLOHREV SURHTWHE6L

[ S ;, ;,, PRVZDYOH LNYOHYV GD DDQDOL]HEV [HORYQHELV UROV VDNX7DU GD VD]RJDGRHELV F[RYUHED6L

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi

mimarTuleba: praqtikuli unar_Cvevebi da ideebis gamoxatva xelovnebaSi

x.p.XI.1

moswavle atarebs eqsperiments xelovnebis elementebis, princi pebis, sxvadasxva masalis, teqnikisa da proceduris gamoyenebiT namuSevris Seqmnisas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: · qmnis mravalfigurian, dekoratiul, ritmul kompoziciebs mis mier arCeul Temebze asociaciebis, emociebis gadmosacemad sxvadasxvagvari efeqtebis 264


• • • • • • • • •

• • •

x.p.XI/XII.������������������������������������������������������������������������� 2 moswavle asaxavs namuSevarSi garemoze dakvirvebis Sedegebs, aviTarebs gamomsaxvelobiT xerxebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • xatavs naturidan da mexsierebiT adamianebs, frinvelebs, cxovelebs, qalaqis an soflis landSafts • gamosaxavs vizualur detalebs peizaJis, portretis da naturmortis xatvis dros da axerxebs detalebiT organuli mTlianobis Seqmnas • mis mier SerCeuli Temis irgvliv moiZiebs masalas, akvirdeba vizualur detalebs garemoSi da maTi gamoyenebiT qmnis erTian kompoziciur mTlianobas x.p.XI/XII.3 moswavle iyenebs STagonebis sxvadasxva wyaros ideebis generirebisaTvis. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • irCevs misTvis saintereso movlenas da asaxavs namuSevarSi 265

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

gamoyenebiT Suq-Crdilis, blikis da dacemuli Crdilis saSualebiT gamosaxavs saganTa moculobas akeTebs xelovnebis romelime cnobili nimuSis asls da miRebul gamocdilebas iyenebs namuSevris Seqmnisas… koloritis saSualebiT gadmoscems ganwyobilebas iyenebs kontrastul ferebs feris JReradobis gasaZliereblad, emociebis gadmosacemad konkretuli amocanis Sesasruleblad atarebs eqsperiments ferebiT (Seurevs sxvadasxva masalas_ akvarels, guaSs, pastels) SearCevs ferTa gamas ferweruli namuSevris Seqmnisas iyenebs tradiciul da aratradiciul iaraRebs da teqnikas, masalas kompoziciuri ganawilebis sxvadasxva xerxs da perspeqtivis kanonebs iyenebs konkretuli amocanis gadasaWrelad namuSevarSi qmnis mxatvrul saxeebs mimikis, Jestikulaciis, sxvadasxva detalis meSveobiT, kontrastis, faqturis, Suq-Crdilis, sxvadasxvagvari monasmis gamoyenebiT qmnis stilizebul namuSevars agrovebs informacias misTvis saintereso qveynis ikonografiul simboloebze da iyenebs namuSevarSi ideis gamosaxatavad (Tixa, fardagi, Teqa, gobeleni, qargva, qsova, xeze Wra) da qmnis dekoratiul-gamoyenebiT sagnebs masalaTa Tvisebebis gaTvaliswinebiT agrovebs informacias Tanamedrove xelovnebis uaxles formebze (teqnologia, Teoriebi, gamomsaxvelobiTi xerxebi, masala) atarebs eqsperiments, SeimuSavebs sakuTar koncefcias da iyenebs TviTgamoxatvisaTvis SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia da a. S.) namuSevris Sesaqmnelad sxvadasxvagvari monasmebiT, SeTavazebuli da moZiebuli masaliT (tuSiT da melniT, sxvadasxvagvari funjebiT, mcenaris ReroebiT da sxv.) asrulebs grafikul namuSevrebs garkveuli ideis gamosaxatavad atarebs eqsperiments Tanamedrove teqnologiebis (instalacia, videoarti, fotografia) da masalis (liToni,… qaRaldis plastika, qsovili, plastikati da sxv.) gamoyenebiT qmnis gazeTis, Jurnalis makets, risTvisac iyenebs Tanamedrove midgomebs da teqnikas beWdviT teqnologiebSi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• iRebs ideebs sxva sagnebSi ganvlili masalidan da gamosaxavs maT namuSevarSi • irCevs Temas sakuTari emociebisa da STabeWdilebebis safuZvelze da asaxavs namuSevarSi • namuSevarSi gadmoscems bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebs • asaxavs msoflioSi momxdar uaxles mniSvnelovan movlenas • irCevs Temebs ideebis da ganwyobilebebis gamosaxatavad • momxdari faqtis safuZvelze (raime mniSvnelovani movlena msoflioSi, pirad cxovrebaSi...) qmnis koncefcias da warmoadgens mis mier SerCeuli formiT (performensi, hefiningi da a.S.) x.p.XI/XII.4

moswavle �������������������������������� monawileobs ����������������������� proeqtebSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • TanagundelebTan erTad gansazRvravs proeqtis ideas • gegmavs proeqtis Sesrulebis optimalur dros da SemsrulebelTa raodenobas • amocanis specifikidan gamomdinare gansazRvravs samuSaos Tanmim­devrobas/funqciebs/movaleobebs • gegmavs, ra materialuri resursebi dasWirdeba Sesasrulebel samuSaos da rogor moiZiebs am resursebs • gegmavs da axorcielebs im samuSaos, romelic TviTon unda Seasrulos • SearCevs samuSao jgufs, (Tanaklaselebi, pedagogebi, mSoblebi da a.S.) • moiZiebs proeqtis ganxorcielebisaTvis saWiro masalas, amuSavebs damoukideblad da TanagundelebTan erTad • organizebas ukeTebs da awyobs gamofenas, aqcias, xelovnebis festivals, viqtorinas • gegmavs da awyobs eqspedicias, eqskursias saqarTvelos romelime kuTxeSi arqiteqturuli Zeglebisa da im kuTxis xalxuri Semoqmedebis gasacnobad • awarmoebs vizualur dRiurs (fotomasala, Canaxati, Canaweri) • monawileobas iRebs proeqtis wardginebasa da SefasebaSi

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

x.p.XI/XII.5 moswavle aRwers da aanalizebs xelovnebis nimuSs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • aanalizebs, rogor aris gamoyenebuli xelovnebis elementebi da principebi namuSevarSi ideis, Sinaarsis, xasiaTis, ganwyobilebis, gadmosacemad (kompoziciuri ganawileba, feri, koloriti, faqtura, Sesrulebis manera: monasmi, xazi, forma detali: poza, gamometyveleba, aqsesuarebi da a.S.) • afasebs namuSevars (gamoTqvams subieqtur damokidebulebas namuSevris mimarT) da ganumartavs Tanaklaselebs, ra kriteriumebiT ixelmZRvanela (emocia, namuSevris esTetikuri da materialuri Rirebuleba) • iyenebs Sesabamis terminologias xelovnebis nimuSis aRwerisa da ana­lizis dros, rogorc zepirad msjelobisas, ise werilobiT naSromSi x.p.XI/XII.6 ����������������������������������������������������������������� moswavle waradgens sakuTar da sxvis namuSevars auditoriis winaSe. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs, Tu risi gadmocema surda namuSevarSi da ra mxatvruli xerxebi 266


• • •

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

x.p.XI/XII.7 moswavle ����������������������������������������������������������������������� amoicnobs da adarebs erTmaneTs sxvadasxva epoqisa da stilis namuSevrebs. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • asaxelebs sxvadasxva epoqisa da stilis namuSevrebis msgavs da gansxvavebul niSnebs ramdenime nimuSis magaliTze • adarebs erTmaneTs sxvadasxva istoriuli periodis xelovnebas ramdenime maxasiaTeblis (stili, Tema, Janri) mixedviT • konkretuli nimuSebis magaliTze msjelobs msgavseba-gansxvavebaze, romelic arsebobs Tanamedrove da Zveli xelovnebis nimuSebs Soris • amoicnobs da msjelobs romelime mxatvris individualur maneraze x.p.XI/XII.8�������������������������������������������������������������������� moswavle ikvlevs saqarTvelos sxvadaxva kuTxis xelovnebis nimuSebs da msjelobs maT Sesaxeb. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ikvlevs da msjelobs, ra xerxebiT aris SenarCunebuli da daculi qarTul xelovnebaSi xalxuri Semoqmedebis tradiciebi • ikvlevs, ra msgavseba da gansxvavebaa saqarTvelos sxvadasxva kuTxis xelovnebis nimuSebs Soris x.p.XI/XII.9��������������������������������������������� moswavle aanalizebs Tanamedrove xelovnebas. Sedegi TvalsaCinoa, ��������������������������� Tu moswavle: • axasiaTebs Tanamedrove xelovnebis ramdenime mimdinareobis cnobil nimuSebs • msjelobs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis uaxles koncefciebze da formebze (teqnologia, Teoriebi, gamomsaxvelobiT xerxebi, masala) konkretuli nimuSebis Sedarebis gziT x.p.XI/XII.10������������������������������������������������������������ moswavle ikvlevs da aanalizebs xelovnebis rols sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: •����������������������������������������� msjelobs xelovnebis rolze mis cxovrebaSi • ganmartavs, xelovnebis SeswavliT miRebuli codna da unarebi rogor SeuZlia gamoiyenos sxvadasxva profesiaSi • msjelobs umaRlesi ganaT��������������������������������������������� lebis da karieris SesaZleblobebze xelovnebaSi 267

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

gamoiyena Sedegis misaRwevad afasebs konkretul namuSevars masSi warmoCenili profesionalizmisa da SemoqmedebiTi midgomis mixedviT msjelobs msgavsebebze da gansxvavebebze sakuTar da sxvebis namuSevrebSi da masSi gamoyenebul mxatvrul xerxebze saubrobs sakuTar da/an sxvis namuSevarze da asabuTebs, ratom aZlevs upiratesobas romelime maTgans SerCeuli kriteriumebis mixedviT afasebs namuSevars


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

• ikvlevs, ra niSniT iyo SerCeuli namuSevrebi konkretuli eqspoziciis mosawyobad muzeumSi an galereaSi da saubrobs savaraudo gavlenaze, romelsac iqoniebs gamofena damTvalierebelze da sazogadoebaze • ikvlevs, ra saxiT gvxvdeba xelovneba yoveldRiur cxovrebaSi (televizia, gazeTi, Jurnali, plakati, afiSa, dizaini) da afasebs mis mniSvnelobas • adarebs profesionalisa da moyvarulis mier Seqmnil xelovnebis nimuSebs, romelic cxovrebaSi Sexvedria da msjelobs maT Sesaxeb programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi: xazi, feri, Suq-Crdili, faqtura, forma, moculoba; prorporciebi; kompoziciu����������� ri ganawilebis safuZvlebi: mTlianoba, ���������������������������������������������������� sivrce (xedvis wertili,������������������ horizontis xazi, perspeqtiva, TavSeyris wertili, wina da ukana plani)������������������������������� simetria, ritmi, wonasworoba, kontrasti, (ganwyobilebis, emociebis gadmocema sxvadasxvagvari efeqtebis da mxatvruli xerxebis saSualebiT). masala da iaraRi: tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli, liToni, bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; sadurglo, sameTuneo, saqsovi, samkervalo iaraRi. teqnika da procedura anabeWdi, Zerwva, kolaJi, fardagi, Teqa, gobeleni, naqargoba, ���������������� qargva, qsova, kerva, xeze kveTa, kompiuteruli ����������������������������������������������������������� teqnologiebi; �������������������������������� xelovnebis cnobili nimuSebis aslebis gakeTeba; eqsperimenti ���������������������������������������������������������������� SerCeul sferoSi (mxatvroba, dizaini, fotografia); � eqsperimenti masaliT, teqnikiT. integracia sxva sagnebTan: saxviTi da gamoyenebiTi xelovneba _ musika _ literatura _ istoria_sabunebismetyvelo sagnebi. monawileoba proeqtebSi: proeqtis ideis gansazRvra (gamofena, aqcia, xelovnebis festivali, viqtorina, eqspedicia, eqskursia saqarTvelos romelime kuTxeSi); proeqtis dagegmva, funqciebis ganawileba: organizeba, finansuri gaTvla, sponsoris moZieba, sazogadoebasTan urTierToba, masaliT momarageba; vizualuri dRiuris warmoeba; proeqtis wardgena, Sefaseba. komunikacia da interpretacia: xelovnebis nimuSis aRwera, analizi da Sefaseba saxviTi xelovnebis elementebisa da principebis codnaze dayrdnobiT; namuSevriT gamowveul emociebze da STabeWdilebebze msjeloba, kriteriumebis gansazRvra, Sesabamisi terminologiis gamoyeneba; namuSevris wardgena auditoriis winaSe, SerCeuli kriteriumebiT namuSevris Sefaseba. xelovnebis aRqma konteqstSi: sxvadasxva epoqis da stilis namuSevrebis Sedareba da analizi; (stili, Tema, Janri da sxv.) mxatvris individualuri manera; saqarTvelos sxvadasxva kuTxis xelovneba, xalxuri Semoqmedeba; xelovnebis rolis analizi sakuTar da sazogadoebis cxovrebSi. 268


s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

xelovnebis istoria (Teoriuli kursi)

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: komunikacia da interpretacia x.T.XI/XII.1. moswavle aRwers da aanalizebs xelovnebis nimuSs

xelovnebis aRqma konteqstSi

x.T.XI/XII.2. moswavle irCevs da ikvlevs romelime epoqis xelovnebas x.T.XI/XII.3. moswavle irCevs da ikvlevs qarTuli xelovnebis romelime periods/dargs/Semoqmeds x.T.XI/XII.4. moswavle ikvlevs Tanamedrove xelovnebas x.T.XI/XII.5. moswavle ikvlevs da aanalizebs xelovnebis rols sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi mimarTuleba: x.T.XI/XII.1

komunikacia da interpretacia

moswavle aRwers da aanalizebs xelovnebis nimuSs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • aRwers namuSevars da akavSirebs Sinaarss istoriul, politikur socialur da religiur konteqstTan (mag. delakruas `Tavisufleba barikadebze~) • aanlizebs, rogor aris gamoyenebuli xelovnebis elementebi da principebi namuSevarSi ideis, Sinaarsis, xasiaTis, ganwyobilebis, gadmosacemad (kompoziciuri ganawileba, feri, koloriti, faqtura, Sesrulebis manera: monasmi, xazi, forma detali: poza, gamometyveleba, aqsesuarebi da a.S.) • afasebs namuSevars (gamoTqvams subieqtur damokidebulebas namuSevris mimarT) da ganumartavs Tanaklaselebs, ra kriteriumebiT ixelmZRvanela (emocia, namuSevris esTetikuri da materialuri Rirebuleba) • ikvlevs da aRwers, ra gavlenas axdens xelovnebis nawarmoebze sxvadasxva faqtori (mag. dro, Senaxvis pirobebi, klimati, istoriuli movlenebi) da msjelobs konkretuli namuSevris Rirebulebaze (avtori, epoqa, masala, dazianebulia Tu ara) • iyenebs Sesabamis terminologias xelovnebis nimuSis a��������������������� Rwerisa da ana­lizis d�������������������������������������������������������� ros, rogorc zepirad msjelobisas, ise werilobiT naSromSi

269


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

mimarTuleba:

xelovnebis aRqma konteqstSi

x.T.XI/XII.2 moswavle irCevs da ikvlevs romelime epoqis xelovnebas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • asabuTebs, ra niSniT mianiWa upiratesoba SerCeul periods • sxva sagnebSi ganvlil da moiZiebul masalaze dayrdnobiT saubrobs, ra xdeboda Tanadroulad saxviT, musikalur, Teatralur xelovnebaSi, mecnierebasa da filosofiaSi SerCeuli epoqis romelime konkretul periodSi • msjelobs, rogor aisaxeba epoqa (ideuri da stilisturi epoqaluri niSnebi) xelovanis Semoqmedebaze ramdenime konkretuli nawarmoebis magaliTze • msjelobs, rogor aisaxeba mxatvris individualoba konkretul namuSevarSi (erTi da imave epoqis ori Semoqmedis namuSevrebis Sedarebis magaliTze) • agrovebs informacias mis mier arCeuli periodis cnobil warmomad­genlebze, maT Semoqmedebaze da acnobs Tanaklaselebs • ikvlevs SerCeuli epoqis xelovnebis (Zveli aRmosavleTi, antikuri xana, Suasaukuneebi, XV-XIX saukuneebis dasavleT evropa) istoriul, socialur, religiur, politikur konteqsts • ikvlevs, SerCeuli epoqis nimuSebSi Cans Tu ara Semoqmedis pirovneba da ratom (adarebs am kuTxiT egviptur, antikur, Sua saukuneebis, renesansis da sxva epoqebis xelovnebas) • aanalizebs, ra gavlena iqonia SerCeuli epoqis xelovnebam momdevno periodis xelovnebaze ramdenime nimuSis magaliTze • msjelobs im epoqisTvis damaxasiaTebel stilistur niSnebze, (kompoziciuri ganawileba, koloriti, xazi, forma, Sesrulebis manera) Tematikaze, ramdenime nimuSis magaliTze • msjelobs, ratom iyo ganviTarebuli esa Tu is dargi ama Tu im epoqaSi (mag. qandakebaSi_mrgvali qandakeba, bareliefi, horeliefi, CakveTili reliefi) romels eniWeboda upiratesoba arCeul epoqaSi da ratom x.T.XI/XII.3������������������������������������������������������������������ moswavle�������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������� irCevs da ikvlevs qarTuli xelovnebis romelime periods/ dargs/Semoqmeds. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • adarebs erTmaneTs SerCeuli sferos (saeklesio arqiteqtura, kedlis mxatvroba, dazguri ferwera da a.S) ramdenime nimuSs da msjelobs TiToeulis damaxasiaTebel niSnebze • adarebs SerCeuli periodis/dargis nimuSebs sxva kulturis im nimuSebs, romlebsac msgavsi stilisturi maxasiaTeblebi gaaCniaT • moiZiebs masalas romelime cnobili Semoqmedis cxovrebis an misi konkretuli nawarmoebis Sesaxeb da msjelobs, ra gavlena iqonia am xelovanis Semoqmedebam sazogadoebis cxovrebaze • axasiaTebs romelime xelovanis Semoqmedebas stilisturi niSnebis mixedviT • adarebs SerCeuli periodis nimuSebs sxva periodis qarTuli xelovnebis nimuSebs • moiZiebs masalas im organizaciebis (mag. UNESCO, `ZeglTa dacva~), proeqtebis Sesaxeb, romlebic axorcieleben kulturuli memkvidreobis dacva-restavracias saqarTveloSi, asaxelebs im Zeglebs, romlebsac misi azriT daumatebda nusxas da asabuTebs sakuTar arCevans 270


Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • irCevs dRes moRvawe xelovans agrovebs masze informacias da aanalizebs mis Semoqmedebas • ikvlevs, ra cvlilebebi xdeboda xelovnebaSi (ferwera, qandakeba, grafika, arqiteqtura, dizaini da a.S.) da romeli mimdinareobebi cvlida erTmaneTs me20 saukunis dasawyisidan dRemde • msjelobs, rogor imoqmeda xelovnebaze teqnikurma progresma • irCevs me-20 saukunis dasawyisis xelovans da adarebs mis Semoqmedebas imave dargSi moRvawe Tanamedrove (me-20 saukunis bolos) xelovanis Semoqmedebas • msjelobs saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis uaxles koncefciebze da formebze (teqnologia, Teoriebi, gamomsaxvelobiT xerxebi, masala) konkretuli nimuSebis Sedarebis gziT x.T.XI/XII.5

moswavle��������������������������������������� ikvlevs da aanalizebs xelovnebis rols sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • msjelobs xelovnebis rolze mis cxovrebaSi • ganmartavs, xelovnebis SeswavliT miRebuli codna da unarebi rogor SeuZlia gamoiyenos sxvadasxva profesiaSi • msjelobs umaRlesi ganaTlebis da karieris SesaZleblobebze xelovnebaSi • ikvlevs, ra niSniT iyo SerCeuli namuSevrebi konkretuli eqspoziciis mosawyobad muzeumSi an galereaSi da saubrobs savaraudo gavlenaze, romelsac iqoniebs gamofena damTvalierebelze da sazogadoebaze • ikvlevs, ra saxiT gvxvdeba xelovneba yoveldRiur cxovrebaSi (televizia, gazeTi, Jurnali, plakati, afiSa, dizaini) da afasebs mis mniSvnelobas • moiZiebs informacias romelime cnobil arqiteqturul Zeglze (mag. filarmonia, parlamentis Senoba) an monumenturi xelovnebis nimuSze (mag. griboedovis Teatris mozaikuri pano) da mis magaliTze msjelobs xelovnebis rolze sazogadoebis cxovrebaSi • msjelobs farTo moxmarebis sagnebsa da xelovnebis nimuSebs Soris sxvaobaze konkretuli nimuSebis magaliTze • adarebs profesionalisa da moyvarulis mier Seqmnil xelovnebis nimuSebs, romelic cxovrebaSi Sexvedria da msjelobs maT Sesaxeb

271

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

x.T.XI/XII.4������������������������������������������� moswavle��������������������������������� ����������������������������������������� ikvlevs Tanamedrove xelovnebas.


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: komunikacia da interpretacia: xelovnebis nimuSis aRwera, analizi da ideis amokiTxva xelovnebis elementebisa da principebis codnaze dayrdnobiT; sxvadasxva faqtoris (dro, klimati, Senaxvis pirobebi, istoriuli movlenebi) zegavlenis kvleva xelovnebis nawarmoebze. xelovnebis ������������������������������������������������������������ nimuSis Sefaseba SerCeuli kriteriumebiT (emocia, esTetikuri da materialuri Rirebuleba); Sesabamisi terminologiis gamoyeneba; xelovnebis aRqma konteqstSi: epoqis (mag. Zveli aRmosavleTi, antikuri xana, Suasaukuneebi, XV-XIX saukuneebis dasavleT evropa) arCeva da kvleva (stilisturi niSnebi, Tematika, romeli dargi iyo ganviTarebuli da ratom); arCeuli epoqis istoriuli, socialuri, religiuri da politikuri konteqstis kvleva da misi gavlenis analizi momdevno periodis xelovnebaze; xelovnebis dargebSi (ferwera, grafika, qandakeba, arqiteqtura, dizaini) momxdari cvlilebebis analizi (me-20 saukunis dasawyisidan dRemde) cnobili nimuSebis magaliTze; am periodSi moRvawe xelovnebis cnobili warmomadgenlebis Semoqmedebis kvleva Tanamedrove xelovnebis koncefciebis, mimdinareobebi da formebis (teqnologiebi, Teoriebi, gamomsaxvelobiTi xerxebi, masala) Seswavla; xelovnebis rolis kvleva da analizi sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi.

272


(arCeviTi kursi) Teatraluri xelovnebis Seswavla, warmosaxviTi samyaros Seqmna da cxovreba am samyaroSi (rolebis gaTamaSeba) sakuTari Tavisa da irgvliv arsebuli garemos Semecnebis unikaluri gzaa. Teatraluri xelovnebis Seswavlis dros SeZenili unarCvevebi daexmareba moswavles rogorc adamianebTan urTierTobaSi, kerZod, sakuTari da sxvisi gancdebis, Sexedulebebis, damokidebulebebis gagebaSi, ise samyaros Sesaxeb miRebuli codnis gaRrmavebasa da Semdgomi profesiuli unar-Cvevebis ganviTarebaSi. garda amisa, speqtaklis Seqmna, warmodgena da analizi gunduri saqmianobaa. aqedan gamomdinare, realur da warmosaxviT samyaroSi komunikaciis meSveobiT moswavles uviTardeba mosmenis, saubris, adamianebTan urTi­erTobis, gansxvavebuli azrisa da msoflmxedvelobis mimarT Semwynarebluri damokidebulebis da sxvis mimarT TanagrZnobis unars. warmodgenil kursSi dramatuli xelovnebis Seswavla sami mimarTulebiT iSleba. esenia: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva. am mimarTulebis far­glebSi moswavleebi qmnian da warmoadgenen dramatul namu­Sev­rebs. ikvleven xasiaTebsa da movlenebs teqstsa da sakuTar gamoc­di­lebaze dayrdnobiT. komunikacia da interpretacia. moswavleebi aanalizeben drama­tul namuSevrebs, afaseben sakuTar da sxvebis samsaxiobo arCevans. Teatraluri xelovneba konteqstSi. moswavleebi Seiswavlian Te­a­tr­a­luri xelovnebis Teoriul da istoriul aspeqtebs, dramis war­mo­Sobas da mis rols sazogadoebis cxovrebaSi.

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTuleba: praqtikuli unarCvevebi da ideebis gamoxatva

komunikacia da interpretacia

T.x.XI/XII.1. moswavle iyenebs Teat­raluri xe­ lovnebis elemen­tebs da principebs SemoqmedebiTi aqtivobisas

T.x.XI/XII.3. moswavle aanalizebs etiuds, scenas, speqtakls

x.XI/XII.5. moswavle ikvlevs qarTuli Teatris istoriis ZiriTad etapebs

T.x.XI/XII.2. moswavle monawileobs speqtaklSi

T.x.XI/II.4. moswavle monawileobs Teatralur cxovrebaSi

T.x.XI/XII.6. moswavle ikvlevs da aanalizebs Teatralur xelovnebas

Teatraluri xelovnebis aRqma konteqstSi

T.x..XI/XII.7. moswavle ikvlevs Teatraluri xelovnebis rols sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi

273

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

Teatraluri xelovneba XI/XIIklasi


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

wlis bolos misaRwevi Sedegebi Sedegebi da indikatorebi mimarTuleba:

praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva

T.x.XI/XII.1 moswavle iyenebs Teatraluri xelovnebis elementebs da principebs SemoqmedebiTi aqtivobisas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • SearCevs ritms, dinamikas, iyenebs Sesabamis intonacias, tonalobas, mimikas, Jestebs, icavs logikur maxvilebs, pauzas sxvadasxva tipis literaturuli teqstis kiTxvisas • ganasaxierebs mxatvrul saxes (mag. konkretul sagans, personaJs) da gadmoscems ganwyobilebas, emocias, qmedebas mimikis, Jestis, moZraobis saSualebiT • asaxierebs ramdenime moqmed pirs literaturuli teqstis Sinaarsidan gamomdinare (avtori, personaJi) • iyenebs vokalur monacemebs, mimikas, Jestebs, sxeulis plastikas simReris, musikaluri fragmentis Sesrulebisas • cekviT, moZraobiT ayveba sxvadasxva stilis musikas da sxeulis eniT gadmoscems ganwyobilebas • gaiTamaSebs scenas, epizods sakuTari cxovrebidan, mimarTavs improvizacias� T.x.XI /II.����������������������������������������� 2 moswavle monawileobs speqtaklSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • wamoWris problemas da mis mixedviT SearCevs speqtaklis Temas • TanaklaselebTan erTad ganixilavs da SearCevs literaturul masalas warmodgenisaTvis • warmoadgens SerCeul masalas / Temas piesis formiT • TanaklaselebTan erTad anawilebs rolebs • TanamSroblobs mxatvarTan, musikalur gamformebelTan • ar ibneva mayureblis winaSe da mimarTavs improvizacias gauTvaliswinebel situaciaSi • warmodgenis msvlelobisas asrulebs simReras, cekvas • iyenebs sivrceSi orientaciis unars speqtaklis dros • ar arRvevs msaxiobTa ansambls • qmnis pirobiT samyaros xmiT, mxatvruli, musikaluri gaformebiT, gaxmovanebiT

mimarTuleba:

komunikacia da interpretacia

T.x.XI/XII.3 moswavle aanalizebs etiuds, scenas, speqtakls. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • saubrobs speqtakliT / etiudiT / sceniT gamowveul STabeWdilebaze • msjelobs, ra aris speqtaklis idea, Tema, problema da ra Teatraluri xerxebia gamoyenebuli maT gadmosacemad (sityva, msaxiobis ostatoba, scenografia, musikaluri gaformeba...) • aanalizebs speqtaklis, rogorc droSi mimdinare nawarmoebis kompoziciur wyobas (gamWoli moqmedeba, kvanZis Sekvra, kulminacia, kvanZis gaxsna, fina274


• • •

T������������������������������������������������������� .������������������������������������������������������ x����������������������������������������������������� .���������������������������������������������������� X��������������������������������������������������� I/XII.��������������������������������������������� 4 moswavle���������������������������������� ������������������������������������������ monawileobs���������������������� ��������������������������������� ��������������������� Teatralur������������ cxovrebaSi�. ����������� Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • eswreba speqtaklebs, repeticiebs • xvdeba Teatraluri xelovnebis moRvaweebs / muSakebs profesiuli rCevebis miRebis mizniT • awyobs speqtaklis ganxilvas (msjeloba, azris gamoTqma, kamaTi, kritika) • wers recenzias speqtaklze daswrebis Semdeg da acnobs Tanaklaselebs

mimarTuleba:

Teatraluri xelovnebis aRqma konteqstSi

T.x.�������������������������������������������������������������������� XI/XII.������������������������������������������������������������� 5 moswavle ikvlevs qarTuli Teatris istoriis ZiriTad etapebs. �������� Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • irCevs qarTuli Teatris istoriis romelime periods da aanalizebs istoriuli, socialuri da politikuri viTarebis gavlenas Teatrze • msjelobs arCeuli periodis qarTuli Teatris moRvaweebis Semoqmedebaze (dramaturgebi, reJisorebi, msaxiobebi, kompozitorebi, mxatvrebi da a.S.) • moiZiebs masalas romelime cnobil speqtaklze da acnobs Tanaklaselebs T.x.X�������������������������������������������������������������� I/XII.�������������������������������������������������������� 6 moswavle ikvlevs da aanalizebs Teatralur xelovnebas. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • ikvlevs dramaturgiis specifikas cnobili qarTuli da ucxouri piesebis magaliTze • msjelobs Teatrsa da kinos Soris arsebul msgavseba-gansxvavebaze • msjelobs Teatraluri xelovnebis gansxvavebul formebze (Tojinuri, Crdilebis, niRbebis Teatri, pantomima, balagani...) da mimdinareobebze (absurdis Teatri, klasikuri Teatri...) • konkretuli speqtaklis magaliTze msjelobs, rogor aireklavs Teatri qveynis kulturas, sazogadoebriv urTierTobebs, politikur, istoriul viTarebas • axasiaTebs sxvadasxva dramatul Janrebs (tragedia, komedia, melodrama, vodevili) • msjelobs imis Sesaxeb, rogor erwymis erTmaneTs xelovnebis sxvadasxva dargi TeatrSi da ganixilavs TeatrTan dakavSirebul profesiebs • msjelobs Teatris im muSakebze da maT rolze TeatrSi romlebic Tavad ar Canan scenaze (dekoratori, rekvizitori, grimiori, mkeravi, Camcmeli...) • Seiswavlis Tanamedrove teqnologiebis SesaZleblobebs Teatralur xelovnebaSi (ganaTeba, musikaluri gaformeba, scenis teqnikuri mowyoba...) 275

s a xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

li) ganixilavs da afasebs msaxiobis ostatobas (mag. rolis Sesrulebis manera, scenuri saxis gadawyveta, metyvelebis kultura, sasceno moZraoba...) saubrobs, rogor aris gamoyenebuli mxatvruli saxis ganviTarebisaTvis Teatraluri xelovnebis elementebi (kostumi, grimi, ganaTeba, dekoracia, musikaluri gaformeba, scena) msjelobs rolis funqciaze speqtaklSi (magaliTad, rodrigos funqcia Seqspiris tragediaSi "otelo") saubris dros iyenebs Sesabamis terminebs


sa xviTi d a ga moy enebiTi xelovneba S r omiTi s wavleba

T.x.XI/XII.������������������������������������������������������������������� 7 moswavle ikvlevs Teatraluri xelovnebis rols sakuTar da sazoga- doebis cxovrebaSi. Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle: • msjelobs Teatris rolze mis cxovrebaSi • saubrobs Teatralur dasze/ speqtaklze/ reJisorze/ msaxiobze/ rolze, romelic gansakuTrebiT moswons da asabuTebs Tavis damokidebulebas • ganmartavs, rogor SeuZlia gamoiyenos Teatraluri xelovnebis SeswavliT miRebuli codna da unarebi sxvadasxva profesiaSi • msjelobs Tanamedrove qarTuli Teatris rolze • saubrobs umaRlesi ganaTlebis da karieris SesaZleblobaze Teatralur xelovnebasa da mis momijnave dargebSi (kino, televizia) • gamoTqvams varauds, ra problemaze / Temaze iqneba aqtualuri speqtaklis dadgma mocemul momentSi da mayureblis SesaZlo reaqciaze • msjelobs Teatris rolis Sesaxeb sazogadoebis cxovrebaSi konkretuli nimuSebis magaliTze (magaliTad, T. CxeiZis `jayos xiznebi~, m.TumaniSvilis `antigone~) programis Sinaarsi

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze: Teatraluri xelovnebis elementebi da principebi: intonacia, ritmi, dinamika, mimika, Jesti, logikuri maxvili, pauza, sxeulis plastika, vokaluri monacemebi (literaturuli teqstis kiTxva; emociebis, ganwyobilebis gadmocema; mxatvruli saxis gansaxiereba; scenis gaTamaSeba; improvizacia, simReris, cekvis Sesruleba) speqtaklSi monawileoba: problemis dasma, Temis SerCeva, piesis Seqmna, rolebis ganawileba, pirobiTi samyaros Seqmna (mxatvarTan, musikalur gamformebelTan TanamSromloba) komunikacia da interpretacia: daswreba Teatralur warmodgenebze, repeticiebze; Teatraluri warmodgenis, misi fragmentis analizi Sesaferisi terminologiis gamoyenebiT zepirad da werilobiT; speqtaklis ideis, Temis, problemis, kompoziciuri wyobis da gamoyenebuli Teatraluri xerxebis ganxilva; msaxiobis ostatobiT da Teatraluri xelovnebis sxvadasxva elementebiT Seqmnili mxatvruli saxis analizi; Sexvedra Teatraluri xelovnebis moRvaweebTan Teatraluri xelovneba konteqstSi: istoriuli, socialuri da politikuri viTarebis gavlenis kvleva Teatrze qarTuli Teatris istoriis SerCeuli periodis magaliTze; qarTuli Teatris moRvaweebis Semoqmedebis ganxilva; msjeloba Teatraluri xelovnebis gansxvavebul formebsa da mimdinareobebze, Teatrsa da kinos Soris arsebul msgavseba-gansxvavebebze, Teatris muSakebis rolze TeatrSi; saubari TeatrTan dakavSirebul profesiebze, Tanamedrove teqnologiebis gavlenaze; Teatraluir Janrebis daxasiaTeba, Zveli da axali Teatraluri formebis Sedareba; Teatris rolis analizs sakuTar da sazogadoebis cxovrebaSi 276


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.