MARTIN
HOGENBOOM Interview
IN DE
FOTOTAS
Van Renate Oskam M AG A Z I N E 10 | JA A R G A N G 2 | N OV E M B E R 2016
RONALD KOSTER
Technisch verhaal
De cover is van...
GUNTHER GEHLICH
MET 44 STEMMEN DE NUMMER ÉÉN VAN DEZE UITGAVE!
IN DIT MAGAZINE: • Tips voor interessante exposities • Handige tricks voor nog betere foto’s
COLOFON: REDACTIE: Gerrit de Groot Renee de Groot Lesley Lagewaard Yvonne Lagewaard
03
TEKSTEN VAN:
This issues theme...
TEGENLICHT EN VERDER IN DIT MAGAZINE:
Martin Hogeboom Renate Oskam Ronald Koster
03 MEMBERS CHOICE
VORMGEVING:
Winnaars gekozen door de leden
07 VERHALEN IN TEGENLICHT
Yvonne Lagewaard | Hip Creatie www.ontzettendhip.nl
17
07
Interview met Martin Hogeboom
13 CURATORS CHOICE
Winnaars gekozen door de redactie
17 IN DE FOTOTAS
Renate Oskam
19 CHOICE PREVIOUS WINNER
Foto gekozen door de vorige winnaar
21 IMPRESSION OF ALL ENTRIES
13 29
DIT IS EEN UITGAVE VAN © COOL CLICK COMMUNITY.
01 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
23
Alle overige inzendingen
23 TECHNISCH VERHAAL
door Ronald Koster
29 TIPS, TRICKS & AGENDA
Interessante expo’s en handige weetjes
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 02
WINNER MEMBERS CHOICE
And the winner is...
GUNTHER GEHLICH Het was een opdracht die ik moest uitvoeren. Om in de ballroom het juiste “available light” te krijgen, moest ik wachten totdat de zon aan de andere kant van het gebouw was.
lichtstraal om haar haar kreeg en de schaduw
De ballroom heeft veel raampartijen en om het
meer, maar ik moest voorkomen dat het meis-
moest in de lijn vallen van het licht wat door het raam kwam. De gordijnen speelden daarin een grote rol. Daarnaast moest er nog iets aanvullends bij om het plaatje compleet te maken. Een van de gordijnen moest wapperen waardoor je een spannender beeld kreeg.Tevens moest er met een tijdspanner heen en weer worden gerend en op tijd uit het beeld worden gesprint. Hoeveel keer ik dat heb gedaan weet ik niet
zo donker mogelijk te krijgen moesten de gordij- je niet zomaar weer wegrende. De foto voor nen dicht. De opdracht luidde “Schijn Bedriegt”,
“Schijn Bedriegt” is zonder personage en met
maar van het één kwam het ander. De zaal was
het raam open. Net wat anders dan “Twilight”
met een paar kinderen gevuld, doordat ze er
hetgeen hier getoond wordt.
speelden kwam een bepaald tafereel in mijn
Nikon D300 – F2.8 – ISO 200 – 1/5 sec –
hoofd en ik heb geprobeerd om dat op beeld
Statief – 18 mm (18-55mm Sigma) – belich-
vast te leggen. De moeilijkheidsgraad was dat het tingsafwijking -0,7 Bewerking – Lightroom 6 meisje zó moest gaan staan dat ze een mooie
– from color to B&W – contrast aangepast.
GUNTHER:
2
E
E
EMBER
CHOIC
CHOIC
03 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10 M
EMBER
M
S
1
S
EMBER
M
“Hoe deze foto is ontstaan? Dat is nogal een lang verhaal?”
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 04
E
E E
CH
OIC
E
OI
CHOIC
CH
OIC
E
E
E
CH
E
CHOIC
CE
INNER
W
S
CH
OIC
E
05 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
BAS SCHURINK
U R ATOR S
Second place is for...
C
3
S
M
De foto is deze zomer gemaakt op vakantie in Portugal. Ik houd heel erg van architectuur, patronen en lichtinval. Thuis, in mijn vertrouwde omgeving, ken je alle gebouwen om je heen nu wel een beetje. Op vakantie ben ik dan ook blij, weer nieuwe plekken te leren kennen. Bij deze foto waren we in een klooster in het plaatsje Batalha in Portugal. Aan de kloostergang zaten verschillende kapelletjes vast. In één van deze kapellen viel me gelijk dit lichtpatroon op de vloer op! Prachtig, zoals het licht door het raam naar binnen scheen! Gelijk zie ik dan de foto voor ogen die ik maken wil. Er moest iemand in die lichtvlek gaan staan, dus ik heb mijn dochter die er ook bij was, heel lief aangekeken en gevraagd of ze daar op dat plekje wilde gaan staan.
S
Ik heb de foto gemaakt in Studio34x tijdens een workshop van Ferry. Terwijl de cursisten de poederworkshop aan het volgen waren, heb ik twee striplights gepakt en de break dancer gevraagd om een aantal sprongen te maken.
EMBER
1 “In één van deze kapellen viel me gelijk dit lichtpatroon op de vloer op! Prachtig, zoals het licht door het raam 2 naar binnen scheen!” EMBER M
S
INNER
EMBER
S
W
Ik heb de break dancer gevraagd om een aantal sprongen te maken.
RENATE:
M
S
R
C
UR ATO
BAS:
S
3
RENATE OSKAM CHOIC
CHOIC EMBER
Third place goes to...
CHOIC
CHOIC M
2
S
EMBER
S
1
M
EMBER
M
WINNER MEMBERS CHOICE
Ik maakte een paar foto’s, bekeek ze op mijn schermpje en vroeg een aantal keren of ze net een klein stapje de ene kant op wilde doen, en net nog een stapje naar voren, tot ik tevreden was over de plek waar ze stond. Mijn voorkeur gaat bijna altijd uit naar het fotograferen in zwart wit en om het resultaat snel te kunnen beoordelen zet ik de camera bijna altijd al in de stand “monochrome”. Bij deze foto was ik uiteindelijk tevreden, mijn dochter stond op het goede plekje, de zon scheen nog net mooi op haar haar. Thuis heb ik de foto in Lightroom nog wat bewerkt, ik speel altijd wat met de schuifjes: hooglichten, laaglichten, witte tinten, zwarte tinten en helderheid. En omdat ik in RAW fotografeer, verscherp ik altijd, ik gebruik het masker en ik loop de ruis nog even na. Deze foto is nog gemaakt met mijn vorige camera: de Nikon D5100. Direct na de vakantie heb ik een fullframe aangeschaft, de Nikon D610.
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 06
PHOTOKINAMARTIN 2016 HOGEBOOM INTERVIEW het verhaal blijft hangen. Met dank aan de aardrijkskundeleraar die prachtige dia’s liet zien bij zijn reisverhalen over Indonesië. En aan de stapels stripboeken die ik heb gelezen: hoe Blueberry aan het einde van zijn lange rit kwam middenin die schitterend getekende Amerikaanse landschappen.
“OOK NU HEBBEN VERHALEN NOG STEEDS EEN BELANGRIJKE ROL IN MIJN LEVEN”
Verhalen in
TEGENLICHT Hoe kwamen de Katjangs nou toch op die kostschool van Buikie terecht? Als meester Klaas Smit op het lagere schooltje in Veessen aan het voorlezen was uit een boek van J.B. Schuil was ik even in een andere wereld. Ik kon alleen maar ademloos luisteren en de verhalen kwamen vanzelf tot leven. Mijn verbeelding ging aan het werk en ik zag de avonturen van de jongens tot in elk kleurrijk detail voor me. Verhalen hebben me van kinds af aan al gefascineerd. Luisteren naar verhalen,
07 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
verzinnen van verhalen, lezen van verhalen. Op een verjaardag, waar een oom met brede armgebaren en luide stem ver telde over de keer dat hij in Afrika met zijn aanhanger werd aangehouden door een lokale veldwachter. Op de camping in Zeeland, waar jongens stoer ver telden over hoe ze op hun opgevoerde Zündapps en Kreidlers vanuit Duitsland hierheen waren gereden. Op de middelbare school kon ik wél mijn aandacht bij de les houden als de leraar een goede verteller was. De leraar Frans
Verhalen vormen de kern van mijn leven en werk als fotograaf, op verschillende manieren… Ik heb het geluk dat ik veel verschillende mensen ontmoet die mij allerlei mooie, grappige, ontroerende, inspirerende of leerzame verhalen vertellen. Vooral de fotoserie “Everyday People”, die ik
een paar jaar geleden heb gemaakt als vrij werk heeft veel moois opgeleverd. Voor deze serie heb ik bijna 2 jaar lang elke dag een andere persoon gefotografeerd en die foto geplaatst op mijn blog www.everydaypeople.photo. Eind 2015 heb ik heb ik van deze serie mijn eerste eigen fotoboek gepubliceerd en in 2016 heeft het een expositie opgeleverd. Maar wat bij mij vooral is blijven hangen zijn de mooie verhalen van al die mensen. Ook het leven dat ik leid als fotograaf lever t prachtige verhalen op. Dankzij mijn werk kan ik in allerlei wereldjes kijken waarin ik normaal niet zo snel terecht zou komen. Binnenkijken in een kerncentrale, ondersteboven voorin de cockpit van een stuntvliegtuig zitten, met de politie op pad bij een inval in een drugspand, meekijken over de schouder van een chirurg bij een operatie, op safari in een privé wildpark in Afrika, op de motor door Amerika. Zoveel prachtige verhalen om te vertellen. Één van de belevenissen van de laatste tijd is goed voor een volgend boek. Eind dit jaar verschijnt “Whisky Rocks!”: een boek over Schotse whisky, dat ik samen journalist Reinier Groenendijk en uitgever Michael Kroegman maak. Geen opsomming van feiten over whisky maar een vermakelijk boek
die met zijn kroegverhalen het nut van het spreken van je talen duidelijk maakte, de geschiedenisleraar die gloedvol ver telde over zijn werk als stoker op een vrachtschip of mijn English teacher die met verhalen over zijn tot camper verbouwde hippie-bus maakte dat ik the Canterbury Tales nooit meer vergeet. Voor mij zijn verhalen en beelden onlosmakelijk verbonden. Een mooi verhaal prikkelt mijn fantasie en verbeelding: plaatjes vormen zich als vanzelf in mijn hoofd. En de link met beeld maakt dat
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 08
INTERVIEW MARTIN HOGEBOOM
“HET ZOEKEN NAAR DIE WOW!-FACTOR IS DE GROOTSTE UITDAGING EN TEGELIJK ÉÉN VAN DE DE MOOISTE KANTEN VAN MIJN WERK”
“DE KERN VAN MIJN BEDRIJF IS WEL DAT
IK VERHALEN VERTEL MET MIJN FOTOGRAFIE” over een roadtrip door Schotland waarin we domme vragen stellen en verhalen optekenen van mensen die op de één of andere manier met whisky te maken hebben. En waarin we antwoord geven op de vraag hoe je in Schotland aan gratis whisky komt. En tenslotte: de kern van mijn bedrijf is wel dat ik verhalen vertel met mijn fotografie. In mijn opdrachtfotografie ver tel ik de verhalen van personen, merken of producten met beelden. Daarbij wil ik niet alleen maar een onderwerp simpelweg registreren. Een verhaal dat niet
09 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
boeiend wordt ver teld, wordt niet gehoord. Een foto die niet opvalt wordt niet gezien in de zee van beelden die je dagelijks overspoeld. Ik wil dus graag wat meer doen met de foto die ik maak, er iets speciaals of opvallends aan meegeven, er iets van mezelf in stoppen. Kor tom, een beeld maken met een WOW!-factor. Het zoeken naar die WOW!-factor is de grootste uitdaging en tegelijk één van de de mooiste kanten van mijn werk. Ik probeer het te vinden door te werken met opvallende standpunten en perspectieven, kleuren,
licht, scherpte en onscherpte. Vooral het spelen met licht en verlichting vind ik een mooie manier om mijn foto’s wat extra’s mee te geven. Ik houd ervan om het licht naar mijn hand te zetten. Dat kan zijn door de mensen die ik fotografeer op een goede manier in het licht te plaatsen, maar ook andersom: door het licht aan te passen zodat de persoon mooi in de spotlight komt te staan. Dat krijg ik voor elkaar door eerst te bepalen welke rol het aanwezige licht in mijn opname mag spelen en dat vervolgens aan te vullen met flitslicht.
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 10
INTERVIEW MARTIN HOGEBOOM In die gevallen zoek ik vooral situaties op met tegenlicht. Daarbij is mijn achtergrond namelijk altijd al goed verlicht door dat tegenlicht en kan ik met mijn flitsers precies bepalen wat voor licht er op mijn hoofdonderwerp valt.
“IK BEPAAL ZELF DE STERKTE, DE RICHTING EN HET KARAKTER VAN HET LICHT” Voor wie geïnteresseerd is in de techniek: voor de verlichting maak ik af en toe gebruik van een Profoto accu-flitsset, maar voor het overgrote deel van de opdrachten is een kleine lichtset voldoende; in mijn geval een paar Cactus RF60 repor tageflitsers die ik aanstuur met radiotriggers van hetzelfde merk. Als camerasysteem gebruik ik tegenwoordig de Fujifilm X-camera’s, niet alleen vanwege de beeldkwaliteit en het prettige kleine formaat, maar vooral ook door de manier van hanteren. Ik vind het erg prettig om het LCD scherm als zoeker te kunnen gebruiken. Hierdoor houd ik beter contact met de persoon voor de lens omdat mijn gezicht niet meer achter een grote camera verstopt zit. Het maakt me bovendien veel creatiever in het vinden van het juiste standpunt voor mijn foto: doordat ik het beeld van een afstandje kan bekijken kan ik mijn camera makkelijker in allerlei verschillende hoeken plaatsen. Wat lenzen betreft werk ik het liefste met vaste brandpunten zoals de 16mm f/1.4, 35mm f/1.4 en 56mm f/1.2. Met deze achtergrond en techniek maak ik als fulltime beroepsfotograaf por tretten en reclamefoto’s in opdracht van bedrijven, reclamebureaus en uitgeverijen. In zowel mijn opdrachten als mijn vrije werk draait het vooral om het fotograferen van mensen op locatie. En voor wie het nog niet begrepen had uit het voorgaande, ik heb enorm veel plezier in mijn werk! Martin Hogeboom fotograaf www.martinhogeboom.nl
11 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 12
CURATORS CHOICE
Curators
CHOICES DE KEUZES VAN DE REDACTIE VAN
EMBER
E
2
CHOIC
EMBER
3
CHOIC
E
CHOIC
E
E
CHOIC
CH
OI
E
OIC
FERRY VERWIJK CH
E
CH
OIC
E
CE
13 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
OIC
S
GEERT LANGELAAN
CH
INNER
INNER
S
W
U R ATOR
W
S
S
C
EMBER
3
M
2
S
EMBER
U R ATOR S
S
1
M
C
CHOIC
EMBER
M
E
S
CHOIC M
E
EMBER
M
S
1
M
S
COOL CLICK MAGAZINE
CURATOR: “De foto
geeft mij echt het gevoel samen met de marktkoopman in het tegenlicht van het ochtendgloren op weg te zijn naar zijn ventplek.”
CURATOR:
“Volledige stilte en alles rondom ons is uitgevallen waarbij de zon ons enige lichtpunt is. Net zoals de verschrikkelijke ziekte ALS waar hoop het enige lichtpuntje van leven is.” NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 14
CURATORS CHOICE
EMBER
E
2
CHOIC
EMBER
3
E
E
OIC
CURATOR: “Prachtig hoe
de fotograaf het tegenlicht gebruikt heeft om het backstage gevoel vast te leggen”
CHOIC
CH
OI
OI
CE
CHOIC E
CH
O I CC H E
CE
KEES STRAVERS
INNER
S
INNER
W
S
W
CH
OIC
E
15 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
“Het zonlicht, de “bevroren” druppels en het pakken van het juiste moment maken dit plaatje voor mij compleet”
ERIC WANDER
U R ATOR S
CURATOR:
C
S
3
EMBER
S
M
2
S
ATO E M BCEURR R
CH
S
1
M
CHOIC
EMBER
M
E
S
CHOIC M
E
EMBER
M
S
1
M
S
Curators CHOICES
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 16
“Wat zit er IN DE FOTOTAS VAN
IN MIJN FOTOTAS?”
IN DEZE EDITIE NEMEN WE EEN KIJKJE IN DE FOTOTAS VAN...
RENATE OSKAM Ten eerste mijn spiegelreflex, na mijn eerste camera een Nikon D5100 sinds kort een fullframe camera, de Nikon D610. Mijn allround lens. Mijn Tamron 18 - 270 mm paste hier echter niet op, dus moest ik ook een nieuw objectief aanschaffen, dat werd om het een beetje betaalbaar te houden, de Tamron 24 - 70 mm. Een 70 - 200 mm objectief staat nog op mijn verlanglijstje. Verder de plastic fantastic van Nikon, de 50 mm, met een lichtgevoeligheid van 1.8. Een hele goede kwaliteit en in verhouding niet heel duur omdat de lens ook nog eens bijna niets weegt. Ik gebruik deze voornamelijk als portretlens. Omdat ik dicht bij de natuur woon, vond ik het op een gegeven moment ook wel leuk om insecten scherp en van dichtbij te kunnen fotograferen. Dit doe ik met met de Tamron 90 mm macrolens. Daar bleef het dan weer niet bij, ook vogels, herten, vossen en andere dieren in de Amsterdamse waterleiding duinen zijn leuk om te fotograferen. Hievoor gebruik ik de supertelezoom van Sigma 150 - 500 mm. Verder heb ik nog een setje tussenringen om te gebruiken bij mijn macrolens en zo af en toe vind ik het mooi om foto’s (por tretten of paddenstoelen) in te flitsen met de Nikon flitser de SB-700.
IK SLEEP NIET IEDERE KEER ALLES MEE, MAAR MAAK VAN TEVOREN EEN DUIDELIJKE KEUZE. Het meest fotografeer ik echter met de Tamron 24 - 70 mm. Ik houd het meest van (moderne) architectuur en dan met name in zwar t wit en met deze foto’s profileer ik me het liefst. Daarnaast begin ik landschappen ook steeds mooier te vinden om te fotograferen. 17 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 18
CHOICE PREVIOUS WINNER
Choice of previous winner is...
KURT DE MEULEMEESTER
The THEME of
NEXT ISSUE is...
CYNTHIA:
E
E
CHOIC
EMBER
3
INNER
CH
OIC
E
W
S
S
CH
OIC
E
19 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
CHOIC
U R ATOR
C
E
S
CHOIC
M
2
Als je niet oppast wordt het een silhouet terwijl je juist de scene op de voorgrond BE wilt E M tonen. R Dat is hier heel mooi voorM komen, terwijl ook het buitenlicht niet uitgebeten is. Wellicht hing er een wit zonnescherm. De scene komt heel natuurlijk over, maar alle elementen zijn precies goed: Haar houding, handen en blik, haar paardenstaart en de telefoon in haar broekzak. En dat allemaal keurig gekadreerd. Ik waan me door deze ogenschijnlijk simpele foto weer helemaal terug in vakantiesferen! S
1
M
EMBER S
TEGENLICHT ZOALS DIT IS EEN VAN DE MOEILIJKSTE LICHTSITUATIES.
PLAATS JE FOTO IN HET ALBUM TOT EN MET 21 NOVEMBER
Plaats de foto, liefst zonder logo, in het thema album van de maand. Inzenden kan tot en met de 3e week van de maand. PLAATS DE TEKST “ #CoolClick”
BIJ DE FOTO, MAAR OOK IN HET COMMENTAAR om de foto zichtbaar te maken op de wall. Max. 2 foto’s per thema, er kan er slechts 1 de winnende foto zijn.
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 20
An IMPRESSION of all ENTRIES 21 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 09
NR. 09 | COOL CLICK MAGAZINE | 22
TECHNISCH VERHAAL RONALD KOSTER
Flitsen op LOCATIE, RONALD KOSTER SPEELT MET TEGENLICHT.
Welkom in de keuken van Ronald Koster. Ronald Koster is een "Creative & Commercial Photographer" met een passie voor autonoom werk. Ronald is een “strobist” fotograaf van het eerste uur en heeft zich gespecialiseerd in het gebruik van flitslicht. Je hoeft in veel gevallen geen duizenden euros te investeren in kostbare flits apparatuur om een professioneel beeld te creëeren als je de toepassing van flitslicht begrijpt. Licht = Licht! Voor zijn autonome werk "plukt” hij zijn modellen grotendeels van de straat. Hij heeft in de afgelopen jaren hard gewerkt aan een eigen herkenbare consistente stijl, welke niet onopvallend is gebleven. Zijn foto's hebben hun geperfectioneerdheid niet verkregen door eindeloze nabewerking maar vooral door slim gebruik van flitslicht. Fotograferen met flitslicht is n.l. veel meer dan een paar flitsers neerzetten en deze af laten gaan. Omdat Ronald onafhankelijk is, geen verkoper is en op geen enkele manier vanuit ambassadeursschap één bepaald flitsmerk vertegenwoordigt heeft hij een duidelijke mening gevormd gebaseerd op een grote diversiteit aan eigen ervaringen. Daarnaast is hij Ambassadeur van Olympus Nederland. Sinds 2010 geeft hij in binnen- en buitenland trainingen, seminars en lezingen toegespitst op fotograferen met flitslicht, deze worden door de deelnemers met veel enthousiasme ontvangen. Een samenwerkingsverband met Richard Terborg en Aad Sommeling kon dan ook niet uitblijven…. Achter de schermen is dit drietal actief met een aantal interessante meerdaagse trainingen, die hun vuurdoop inmiddels in het buitenland hebben gehad.
“EEN VAN DE TROEVEN VAN FLITSEN OP LOCATIE IS DAT JE LICHT TER PLEKKE KUNT CREËEREN” Ronald Koster werd tijdens een reis naar Tibet aan het einde van het vorige millennium door de fotografie gegrepen. Hij kwam met 1500 analoge opnames terug. Ter voorbereiding had hij zich de technische beginselen eigen gemaakt met oefeningen uit boekjes van de bieb en een verzameling aantekeningen.
23 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 24
TECHNISCH VERHAAL RONALD KOSTER
Het begin van zijn PERSOONLIJKE REIS BINNEN DE FOTOGRAFIE Achteraf kwam de vraag waarom hij in Tibet onderwerpen zag, maar thuis niet. Dat werd het begin van zijn persoonlijke reis binnen de fotografie zoals hij dat zelf noemt. Openstaan en opnieuw naar de eigen omgeving kijken werd de sleutel. Dat ging gepaard met experimenteren en het bestuderen van foto’s van anderen. Dat werd een belangrijke inspiratiebron. Koster kan inmiddels lezen en schrijven met de techniek en inzichten, vond zijn eigen stijl en geeft drukbezochte workshops bij Calumetphoto.nl. Zijn werk is populair op social media en dat heeft hem interessant werk opgeleverd. Licht & locatie De nadruk ligt op vrij werk. Hij houdt zijn ogen in zijn omgeving wijd open. Enerzijds zoekt hij buitenlocaties die goed kunnen werken op een foto en anderzijds zoekt hij mensen die hem visueel prikkelen. Dat kunnen wildvreemden op straat zijn. Op iedere locatie wordt tijdens het spotten het licht geanalyseerd. Hoe staat de zon en hoe verloopt hij gedurende de dag? Die inzichten bepalen wanneer hij terugkomt voor een sessie, want het aanwezige licht is even belangrijk als het licht dat hij zelf meebrengt. Naast het buitenwerk wordt ook binnen gefotografeerd in zijn studio.
“WAAR BEN IK, WAT ZIT ER IN MIJN TAS EN WAT WIL IK?” Het begin, 3 vragen Tegenlichtfoto’s spelen een belangrijke rol. Met het zonlicht en zijn flitser creëert hij een soort tangverlichting. Met ander woorden; zijn flitslicht staat recht tegenover de zon en het onderwerp staat tussen beide in. Bij de klassieke tangverlichting is het licht symmetrisch. Het komt van links en rechts. Maar bij Koster is bijna alles 45 graden verdraaid: de zon komt schuin
29 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10 25 08
van achter als rimlicht, de flits schuin van voren als hoofdlicht. Dat levert geen natuurlijk licht op, maar wel licht dat uiterst dramatisch werkt. De mensen die hij portretteert lijken door die belichting uit de achtergrond te springen. Alsof ze zelf licht uitstralen. Naast deze tangverlichting wordt met andere lichtopstellingen geëxperimenteerd. Voordat Koster begint met fotograferen vraagt hij zichzelf iedere keer het volgende af; waar ben ik (m.a.w. wat kan ik met de locatie) , wat zit er in mijn tas (m.a.w. wat kan ik met die apparatuur) en wat wil ik (m.a.w. wat voor beeld heb ik in mijn hoofd).Deze 3 vragen zijn telkens het vertrekpunt voor het te maken beeld welke hij in gedachte heeft. Concurreren met de zon Lastig bij het manueel werken met aanwezig licht is dat je er bij de dosering van je eigen licht rekening mee moet houden. Komt er een wolk voor de zon, dan moet er een of twee stops af. Groot probleem is dat zonlicht zo sterk kan zijn dat je er nauwelijks met je flitslicht tegenop kan. Een lage isowaarde instellen, diafragmeren en grijsfilters helpen niet. Die temperen niet alleen zon-, maar ook flitslicht. Een korte sluitertijd werkt wel. Het zonlicht wordt getemperd, maar de vaak ultrakorte piek in het flitslicht niet. Maar daarbij gooien de in camera’s alom aanwezige spleetsluiters roet in het eten. Die laten een flits vol door tot de flitssynchronisatietijd. Kortere tijden geven onbelichte stroken. Het antwoord van de fabrikanten is FP, Focal Plane, of HSS, High Speed Sync Flash.Twee termen voor dezelfde technische truc die flitsen ten alle tijden mogelijk maakt, helaas ten koste van veel flitskracht. Een belangrijk gegeven is dat hoe minder (zon)licht je in de omgeving hebt, hoe meer je met je (reportage) flitser kan doen. Op een “vol” zonnige dag kan het zijn dat je meer flitskracht nodig hebt dan slechts een kleine reportage flitser kan produceren. Daarentegen, met de huidige camera's hebben we een behoorlijk dynamsich bereik waardoor we in de nabewerking nog veel speelruimte hebben.
NR. 10 08 | COOL CLICK MAGAZINE | 26 30
TECHNISCH VERHAAL RONALD KOSTER
“ALS JE HET GEDRAG VAN LICHT VAN JE REPORTAGEFLITSER NIET BEGRIJPT, BEGRIJP JE OOK HET GEDRAG VAN LICHT VAN DURE STUDIO FLITSAPPARATUUR NIET” Foto of illustratie? De lichtopstellingen die Koster gebruikt leveren geen van allen naturel licht op. Bovendien gaan de foto’s in de nabewerking. Dat is meestal geen Photoshop, maar Lightroom met zelfgemaakte presets om contrast en kleur bij te schaven. Desalniettemin drijven de beelden af richting abstract. Koster is op zoek naar de flinterdunne scheidingslijn tussen een illustratie en een foto. Iedere fotograaf en iedere kijker legt de grens waar realisme ophoud en abstractie begint op een ander punt. Apparatuur Ronald koster fotografeert met Olympus camera’s uit de OM-D E-M serie en een Sony A7rII. Hij gebruikt diverse reportageflitsers van verschillende merken in de manuele stand, is er meer vermogen nodig dan wijkt hij uit naar één (of meerdere) 1100 w/s Elinchrom Ranger(s) voor op locatie of valt hij in zijn studio terug op zijn vertrouwde Bowens Gemini 500Ws studioset. De (reportage)flitsers worden aangestuurd met eenvoudige radiozenders en ontvangers. Reportageflitsers worden op lichte Manfrottto Nano statieven gebruikt. Zo kan hij zich met een relatief laag gewicht in zijn fototas makkelijk verplaatsen. Draagbaarheid is een hoog goed. In combinatie met de studio-accuflitsers worden lightshapers gebruikt, maar dan moet de wind het toestaan. De reportageflitsers worden vaak kaal (veelal uit gemakzucht), zonder lightshaper, gebruikt. Als je het gedrag van licht van je reportageflitser niet begrijpt, begrijp je ook het gedrag
27 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
van licht van dure studio flitsapparatuur niet. Zit er reeds een reportageflitser in je fototas welke er te weinig uitkomt dan kan je met een relatief kleine investering (ca €120 €150) aan een nieuw hoofdstuk binnen je fotografie beginnen…. Nog steeds is de reportageflitser in veel gevallen een onderschat stuk gereedschap. In de masterclass “strobist I” van Koster leer je manueel flitsen met je reportageflitser “los” van de camera (strobist fotografie). Hierdoor gaan er nieuwe creatieve deuren en ramen voor je open. Deze masterclass “Strobist I” is een begin van hét bewijs dat je met minimale investering/flitsapparatuur maximale eindresultaten kunt behalen ….. Uit de recensies van deze “Strobist I” masterclass blijkt Koster over het talent te beschikken om de toch wel lastige “flits” materie te vertalen naar begrijpelijke Jip en Janneke taal welke voor iedereen begrijpelijk is. Nieuwsgierig geworden? Op de website van Ronald Koster of op Calumetphoto.nl kan je meer info vinden over alle masterclasses van Ronald Koster. ➢ www.ronaldkoster.com ➢ https://calumetworkshops.nl/ welkom-in-mijn-keuken Bron: PF Magazine, FOCUS Magazine & Ronald
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 28
TIPS, TRICKS & AGENDA
Tips, tricks &
AGENDA
GEBRUIK OOK´S NACHTS
EEN ZONNEKAP! Klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, ´s nachts als er geen zon is een zonnekap gebruiken, maar hiermee kun je wel ongewenste lichtvlekken voorkomen die juist ´s nachts veel voorkomen. Zeker in steden zijn er erg veel lichtbronnen, denk aan straatverlichting, langsrij-
AMSTERDAM STREET DIARY
Is een kleur- en zwartwitserie van fotografe Julie Hrudová. Ze vangt momenten uit het dagelijks leven en vertaalt ze in een soort minidrama’s. Haar foto’s doen vaak denken aan scènes uit een film. Hrudová’s camera zit bijna altijd in haar damestas en daarom fotografeert ze situaties die haar op dat moment fascineren, waardoor haar zoektocht naar beeld ongedwongen blijft. Julie Hrudová (Praag, 1988) werkt als reportage- en portretfotograaf voor verschillende media, waaronder: Het Parool, NRC en VPRO. Haar fotoseries zijn te zien geweest in binnenen buitenland. Ze won diverse prijzen met haar werk en kwam terecht in de finale van de International Street Photography Awards
29 | COOL CLICK MAGAZINE | NR. 10
dende auto´s, gebouwen etc.. Doordat deze lichtbronnen van diverse kanten komen, heb je grote kans op ongewenste lichtvlekken die je dus kunt voorkomen door gebruik te maken van een zonnekap. Bron: Cameraland.nl
ONDERWEG - MET DE FOTOGRAAF OP REIS Tot en met 8 januari is in het Nationaal Archief de fototentoonstelling Onderweg - Met de fotograaf op reis te zien. Uit de grootste fotocollectie van Nederland is een selectie gemaakt van 235 originele afdrukken uit de afgelopen 150 jaar van bekende Nederlandse fotografen zoals Cas Oor thuys, Ed van der Elsken, Eddy Posthuma de Boer en buitenlandse fotografen als Herber t Ponting en Rober t Capa. In de tentoonstelling ontdek je hoe reizen en fotograferen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Fotografen leggen sinds de 19e eeuw de ontdekking van nieuwe werelden vast, documenteren gebieden die in verandering zijn en brengen exotische oorden in beeld. Van China en Rusland in de jaren 50, de joodse wijk in Warschau vóór de Tweede Wereldoorlog tot mysterieus Latijns-Amerika. Bezoekersinformatie De tentoonstelling Onderweg - Met de fotograaf op reis in het Nationaal Archief is te zien van 9 september 2016 t/m 8 januari 2017. Prins Willem-Alexanderhof 20 2595 BE Den Haag
2014. Haar werk is te zien op www.juliehrudova.com.
Entreeprijzen Volwassenen € 5,65+/studenten/CJP/uitpas e.d. € 3,Kind tussen 12 en 18 jaar € 3,Kind onder 12 jaar gratis ICOM, Museumkaar t en Vrienden gratis Bij de entreeprijs inbegrepen is een audiotour die is ingesproken door Thom Hoffman.
De opening van de expositie is op 23 oktober vanaf 15.00 uur, met een wijnproeverij van Vindict Wine en een live optreden van zangeres Kamyra. 23 oktober 2016 - 20 december 2016 Restaurant Michel-Inn Steve Bikoplein 12 1092 GN Amsterdam 020-7370673 info@michel-inn.nl www.michel-inn.nl @michel_inn (twitter) Het restaurant is geopend dinsdag t/m vrijdag van 16.00-1.00 uur en zaterdag en zondag van 12.00-1.00 uur.
HEB JIJ LEUKE
TIPS & TRICKS? Heb jij een leuke tip of handige trick voor ons? En wil je die met ons en je mede fotografen delen? Misschien weet jij een expositie die we echt niet mogen missen? Misschien heb je onlangs een geweldige workshop gevolgd en vind je dat iedereen deze zou moeten volgen?: Of geef jij zelf interessante
workshops en heb je een mooie aanbieding voor onze lezers? Stuur ons dan een bericht via Facebook met hetgeen wat jij met ons wil delen, wie weet wordt jouw tip wel geplaatst in het volgende magazine. Uiteraard met naamsvermelding. Wij zijn ontzettend benieuwd naar jullie inzendingen.
NR. 10 | COOL CLICK MAGAZINE | 30
Dé facebookgroep
VOOR IEDERE
FOTOGRAAF • Van hobbyfotograaf tot professional • Bekijk het werk van je vakgenoten, leer van je vakgenoten • Post je beste plaat en laat zien wat je in huis hebt • Geef en ontvang feedback • Discussieer mee met leden over onderwerpen en gepost werk. WORD LID VAN DEZE ACTIEVE GROEP FOTOGRAFEN!
...ZIEN EN
gezien worden!