Gaypride in Krakau
’We werden tot aan de deur gevolgd, dus ze wisten in welk hostel we zaten’ sommeerde een andere kant op te lopen. Wij moesten echter nog een eind, en lopend door de kleine straatjes zagen we ze soms op de hoek van de straat telefoontjes plegen. Uiteindelijk waren er zelfs twee ME-bussen die naast ons bleven rijden totdat we bij ons hostel aankwamen. We werden tot aan de deur gevolgd, dus ze wisten in welk hostel we zaten. Eenmaal binnen was het tijd om tot rust te komen, na te praten, en voor sommigen om te huilen. Waar de een dit een extra reden vond om volgend jaar gewoon weer te gaan, was het voor een ander de druppel om dit nooit meer te doen. Weer een ander stelde voor om de volgende keer dan maar in gewone kleren en minder opvallend mee te lopen, terwijl sommigen zich blijkbaar nergens druk om hadden gemaakt. Na een uur of twee was iedereen (in ieder geval oppervlakkig) weer tot rust gekomen en zagen we dat de neonazi’s niet meer bij ons hostel aan het wachten waren. Hoe kijk je nu op zoiets terug? Sommigen – waarvan opvallend veel homo’s – noemden ons gek dat we daar überhaupt naartoe gingen, anderen – waarvan opvallend veel hetero’s – vonden het juist heel moedig en nodig. Ikzelf zie dit vooral als een aaneenschakeling van toevalligheden. Als wij niet als een van de eersten waren weggelopen van de demonstratie, als onze vlaggen niet gejat werden, als de politie niet 30
bovenop de situatie was gedoken waardoor we aangifte moesten doen, als er daardoor niet een steeds groter wordende groep om ons heen was ontstaan en als we direct meer politie mee hadden gekregen, was het dit jaar ook gewoon zonder grote problemen verlopen. De kans dat zoiets gebeurt is zo klein, dat je daar amper rekening mee kan houden. En hier hebben we dan nog veel aan de politie te danken gehad, verder richting Oost-Europa wordt dat ook minder. We zullen voor een volgende keer wel duidelijkere afspraken moeten maken over wat we in dit soort gevallen doen. Wie neemt de leiding? Zorg ervoor dat iedereen weet dat je als groep bij elkaar moet blijven. Misschien moeten we eigen auto’s meenemen in de buurt van het einde van de demonstratie zodat we snel weg kunnen, en moeten we inderdaad misschien minder opvallend zijn? Zolang je er maar niet door overvallen wordt en in paniek raakt.
In die zin erger ik me ook aan de homo’s die het dom vonden dat we gingen. Je hoeft niet dagelijks zuur op de barricaden te staan, maar dat jij en ik ons rondje kunnen dansen bij F*cking Pop Queers komt niet doordat iedereen maar op de bank is blijven zitten en voor zijn eigen hachje koos. Jij mag dan misschien het gelukkige toeval hebben in deze tijd in Nederland geboren te zijn waar jouw homoseksualiteit relatief geen probleem is, maar was dat toevallig in een plattelandsdorpje buiten Krakau, zou je wel anders piepen. Dan zitten die homofoben bij jou in de klas, op je werk, of zijn ze je buurman. Misschien ben je dan wel hartstikke blij dat er zo nu en dan eens een regenboogsmurf in paniek je raam voorbijtrekt, zodat wanneer ze jaar na jaar laten zien zich niet bang te laten maken, je misschien zelf ooit kunt zijn wie je wil zijn.
Ik sta niet direct te springen om volgend jaar als brave demonstrant in normale kleding mee te gaan. In mijn dagelijks leven heb ik helemaal niet de behoefte heel opvallend over straat te gaan, maar juist in zo’n land waar een paar kleuren reden zijn om voor je veiligheid te vrezen, wil ik de absurditeit van zoiets aan de kaak stellen. En dan vind ik het minder erg om één weekend wat meer risico te nemen. Dat is niks in vergelijking met wat homo’s en lesbo’s daar meemaken. TEKST: Axel Boomgaars / FOTO p. 28: Jeroen Metzemaekers / FOTO p. 30: Axel Boomgaars