słowacja się jednocześnie ostatnim. Podobne losy spotkały czeskie wydawnictwo Mot s.r.o., które spróbowało wprowadzić na rynek słowacką mutację bohatera stworzonego przez Branka Jelínka – Oskara Eda. Ukazały się jedynie dwa numery z całej trylogii. Trzeci numer można było dostać już tylko w czeskiej wersji. Podobnie niepowodzeniem skończyła się próba wydawnictwa Enigma, które w roku 2003 wydało komiks Titeuf a pozadie veci [Titeuf – Z tylnej perspektywy], a dwa lata później Tintinove dobrodružstvá: Žezlo kráľa Otakara [Przygody Tintina: Berło Otokara]. Ciekawostką w przypadku tych dwóch komiksów jest
Przełom nastąpił w roku 2007, w którym stowarzyszenie Anime Crew, które było także współorganizatorem Comics Salonu, wydało swój pierwszy zbiór Comics & Manga Book. Publikacja została zaprezentowana podczas międzynarodowego festiwalu komiksu, anime, literatury fantasy i gier – Comics Salon 2007. Zbiór był podsumowaniem konkursów i wystaw FanART, OriginalART oraz Comics&Manga, odbywających się w ramach festiwalu Comics Salon. Misją redaktorów zbioru było stworzenie słowackim twórcom – rysownikom i scenarzystom komiksowym – przestrzeni do prezentacji swojej
„Niestety, nawet redaktorom Adamantium nie udało się wydać więcej niż jednego numeru czasopisma.” m. luciak
14
Comics nie ukazywał się, Gašparík zdecydował się wydać własny fanzin, Your Mistake. Twórczość Gašparíka cechują typowa, prosta kreska, brutalny humor i pojawianie się drastycznych scen przemocy.
XXI wiek Pomimo że czasy były bardzo niekorzystne dla komiksu, to właśnie w tamtym okresie powstał pierwszy specjalistyczny sklep, oferujący komiksy, literaturę fantasy i gry komputerowe, BRLOH. W momencie powstawania tego artykułu, BRLOH ma na Słowacji już dziewięć oddziałów. Po roku 2000 jedynym regularnie ukazującym się periodykiem komiksowym był Kaczor Donald, a sztuka komiksu na Słowacji przeżywała swój najgorszy okres. Taka sytuacja trwała aż do roku 2003, kiedy po raz pierwszy po długim czasie prób wskrzeszenia słowackiej sceny komiksowej Marek Menke we współpracy z Michalem Nentudomem wydał fanzin X-komiks. Oprócz autorskich komiksów nacisk w fanzinie kładziono na publicystykę (recenzje, zagraniczne nowości, informacje dotyczące mangi oraz filmów anime). Pierwszy numer X-komiksu okazał
to, że przekładali je na słowacki uczniowie Instytutu Francuskiego. Na scenie ponownie pozostał tylko Kaczor Donald. Taka sytuacja utrzymywała się przez następne trzy lata, dopóki nie pojawiła się kolejna próba wskrzeszenia komiksu, tym razem poprzez wydanie antologii Adamantium. Za jej powstaniem stał Martin Plško. W Adamantium na stu ośmiu stronach przedstawiono dwanaście prac dwunastu dobrze zapowiadających się autorów. Niestety, nawet redaktorom Adamantium nie udało się wydać więcej niż jednego numeru czasopisma i nadal jedynym regularnie ukazującym się magazynem komiksowym był Kaczor Donald.
twórczości. Publikacja stanowiła wyraźny krok do przodu dla słowackiej sztuki komiksu. Zbiór Comics & Manga Book stał się częścią każdego Comics Salonu. W momencie, gdy piszę ten artykuł, dostępny jest już czwarty numer. Pierwsza edycja Comics Salonu odbyła się w roku 2004 i najbardziej przypominała wystawę trwającą wiele miesięcy. Podczas dwóch miesięcy zaprezentowano prace autorów komiksów, takich jak Fero Mráz, Mišo Ivan, Martina Pilcerová i Ľudovít Mikula. Rok później wszystko odbyło się już jak należy. Zorganizowano spotkania z autorami, warsztaty, a później także wykłady.
W roku 2007 Comics Salon odbywał się razem z IstorConom (festiwal literatury fantasy i anime) i odwiedziło go ponad dziesięć tysięcy osób. W roku 2009 na słowacki rynek wkroczyło czeskie wydawnictwo Albatros z komiksami zagranicznymi. Nakładem tej oficyny ukazały się m.in.: H.C.Andersen – kreslene rozprávky [H.C. Andersen – Rysowane bajki], Malý Prince [Mały Książę], Gombíková vojna [Wojna guzików] i Malý upírik [Mały wampir]. Ukazują się także przedruki Janosika z roku 1991 i Jožinka – diet’a svojich rodičov. Wydano też liczący trzysta sześćdziesiąt stron zbiór Všetky stripy, ktoré vychádzali v Roháčovi celých 23 rokov [Wszystkie stripy komiksowe z ostatnich dwudziestu trzech lat]. W tym samym roku została założona strona internetowa monitorująca wszystkie okołokomiksowe wydarzenia na Słowacji. Rok później Słowackie Komiksowe Archiwum wydało we współpracy z B&B Komiks swój pierwszy komiksowy zbiór BB Komiks. Na jego łamach nie tylko prezentowano nowych twórców, ale także przypominano autorów starszej generacji, chociażby Fera Mráza czy Dušana Blažeka. Spośród przedstawicieli młodych artystów we wspomnianym zbiorze swoje prace prezentowali m.in. Viliam Slaminka, Andy Wsól, Pavel Keníž (obecnie przebywa we Francji), Peter Nemček i Martin „Cuco” Luciak.
Ilustracja MMM
pierwszy numer fanzinu Pain Comics. W taki sposób zdołał przygotować jedynie dwa numery, w których wydrukowano komiks Andreja Gajdošíka Undertaker oraz recenzje. Martin Gašparík, czyli Komixbastard, przygotował do trzeciego numeru komiks Zombie Force. Ponieważ przez dłuższy czas kolejny numer Pain