PAROCHIES & KERKGEBOUWEN Enkele voorbeelden van herbestemming
Staf Peerlinck
MECHELEN heeft een forse traditie wat herbestemming van kerken betreft. De Minderbroederskerk werd een Cultureel Centrum, de Heilige Geestkapel huisvest nu het figurentheater De Maan, de Karmelietenkerk is nu hotel St. Martin’s Patershof en de Predikherenkerk is nu de nieuwe stadsbibliotheek. In ANTWERPEN is het Centrum voor oude muziek (Amuz) in de voormalige Augustinuskerk waarschijnlijk een van de meest prestigieuze herbestemmingen van dit ogenblik. In LIER werd de Jezuïetenkerk een concertruimte. De Sint-Niklaaskerk in IEPER herbergt vandaag een stedelijk onderwijsmuseum.
Voorzitter van de kerkfabriek Wortel
Mieke Leurs Is een van de stichtende leden van Halte Merlet, voormalig volwassenbegeleider van de chiro en medewerkster aan de missiefeesten “Zie je het mogelijk dat hier enkel nog een woorddienst is en je voor een echte misviering naar de ‘Zondagskerk’, een centrale kerk in Hoogstraten moet. “ vroegen we aan Mieke Ja, ik zie dat mogelijk, misschien zelfs onvermijdelijk op termijn. Maar niet onvoorwaardelijk! Dergelijke ingreep mag als je voor de mensen van onze parochie die elders de misviering willen volgen, de mobiliteit er naartoe garandeert en desnoods organiseert. Ik denk dan aan mensen
die minder goed te been zijn, bejaarden, mensen zonder eigen vervoer. Als men daar een goede oplossing voor kan bieden, zou de ingreep te verantwoorden zijn. Want, inderdaad, overal echte misvieringen zoals vroeger, daar komt een einde aan, dat zie je zo gebeuren. Je kan dat betreuren, het blijft een niet te ontkennen realiteit. Wat de bestemming van onze mooie kerk dan zal zijn? Daar moet men toch uiterst voorzichtig mee omspringen. Het is zonder meer een van de meest waardevolle historische gebouwen in onze gemeente en dat blijft het, ook als het niet meer zou dienen voor de eredienst. Je kan zulk een gebouw niet zomaar privatiseren. Ook zonder eredienst heeft het gebouw een religieus aura. Dat kan meerwaarde bieden bij andere toepassingen: concerten, tentoonstellingen, plechtigheden – religieuze én burgerlijke. Volgens mij moeten ook profane evenementen hun plaats krijgen en dat die dan op faciliteiten moeten kunnen rekenen (zoals een drankje nuttigen). Dat doet geen afbreuk aan de waardevolle omgeving! Trouwens, Jezus zorgde toch ook voor wijn op de bruiloft van Kana. (jaf)
De priesters, de leden van parochieteams en de kerkfabrieken kennen het probleem van de terugloop van de kerkgangers maar al te goed. Er zijn er steeds minder en geloof me, dat zal er nog niet op beteren. Mensen gaan hun geloof, als ze nog gelovig zijn, op een andere manier beleven en belijden. Zoveel is zeker. Het is logisch dat het bisdom de parochies in een andere structuur onderbrengt. Maar toch zal het niet vanzelfsprekend zijn om tot een echte goede samenwerking te komen. Ik weet dat men denkt aan één of enkele Zondagskerken per Pastorale eenheid. Een kerk waar elke zondag, altijd op hetzelfde uur, een eucharistieviering is. Dat hoeft echt niet de grootste kerk te zijn. Denk maar aan de Paaswake. Toen was er voor Minderhout, Hoogstraten en Wortel maar één misviering, hier in de kerk van Wortel. De kerk was gezellig vol en het was een aangename viering. Zet dat zelfde aantal gelovigen in de grote kerk en die toont leeg. Dat is zeker geen goede zaak. Een samenwerking tussen parochies zal nogal meevallen. Je kan de priesters en de aanwezigen in kerk tellen en dan ben je overtuigd dat samenwerking nodig is. Die samenwerking dringt zich op en daar heeft elke parochie op zich bij te winnen. Voor de kerkfabrieken ligt samenwerken ongetwijfeld moeilijker. Daar speelt het financiële aspect een belangrijke rol. Men wil nu zeker (nog) niet van een fusie spreken, maar op langere termijn…..??? Er zijn in Vlaanderen te veel kerkfabrieken die elk jaar opnieuw met verlies werken. Een verlies dat de overheid moet bijbetalen. De vraag is hoe lang die overheid dat nog pikt. Ook vrees ik dat men daar, op termijn, van hogerhand solidariteit zal opleggen.
Het Kruisherenrestaurant in een van de kerken in Maastricht. In dezelfde stad is in een andere kerk een boekhandel ondergebracht. 12 - MEI 2015 - DE HOOGSTRAATSE MAAND
Het gevaar is niet denkbeeldig dat een aantal kerkfabrieken, die hier in de regio allemaal nog over financiële middelen beschikken, die middelen nog vlug gaan investeren, nu het nog kan en mag. Misschien moet men daar op de een of andere manier al over gaan waken. (fh)
