Ruimte voor Jeugdhulp
Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Relatiedag 11 juni 2015
2
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Welkom
Er zijn diverse werkgroepen opgericht om de problematiek en uitdagingen te bespreken en bedachte oplossingen door te voeren. De werkgroepen bestaan uit alle betrokken spelers. Van beleidsmede werkers tot zorgaanbieders, iedereen zet de schouders eronder. Als je een blik op de zaal werpt, dan zijn zelfs de laatste staanplekken bezet. Meer dan voldoende schouders om onder de jeugdzorg te zetten. Een veelbelovend begin van een prachtige dag.
“Voor de komende jaren is het spannend of er genoeg middelen zijn om goede zorg te leveren.” “Waar we staan? Ik weet het niet, maar we werken er hard aan om op de juiste plek uit te komen.” “Het is allemaal veel duurder en ingewikkelder. Dat willen we niet en we vechten er hard voor om dat te voorkomen.” “Ik sprak een collega-wethouder van een andere gemeente over zijn budgetten. Aan het einde van ons gesprek kwamen we tot de conclusie dat we allebei niet weten hoe het er voor staat.” “Op dit moment zijn aanbieders al hard bezig om verandering te brengen in de zorg.” “Ik raad iedereen aan om direct te declareren. Uiteraard alleen je kosten.” - Paul Blokhuis
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“We moeten de transitieproblemen samen het hoofd bieden”, zo opent Rita Otter de ochtend in een bomvolle zaal van Landgoed Ehzerwold in Almen. Het begin is er, maar er zijn nog genoeg hobbels te nemen.
3
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
“We willen vandaag stappen concretiseren. Het moet straks een concreet plan worden.”
4
“De uitdaging is om alle bestaande systemen en netwerken op elkaar aan te sluiten. Dat is nu nog niet het geval.”
Ruimte voor Jeugdhulp
In de omvangrijke nota ‘Ruimte voor Jeugdhulp’ liggen alle uitdagingen, spelers, doelstellingen en andere zaken vast. Het is een richtingbepalend stuk wat als handvat dient om de komende jaren tot een goed en krachtig decentraal jeugdbeleid te komen, waarbij niemand wordt overgeslagen. Maar ambities brengen pittige uitdagingen en opgaven met zich mee. Één van de belangrijkste opgaven die in dit stuk terugkomen, is het creëren van krachtige en sterke gemeenschappen, met daarachter een flexibel zorgnetwerk. Het moet een zorgstelsel zijn waarbij aanbieders op alle niveaus samenkomen en -werken om op regionaal niveau goede persoonlijke zorg te leveren. Er moet verder een vangnet komen dat
eenvoudig in staat is om basiszorg te leveren en snel schakelt indien specialistische zorg noodzakelijk is. De cliënt staat daarbij altijd op de eerste plaats. Maar dat is in de praktijk nog niet zo makkelijk voor elkaar te krijgen. De vraag is bijvoorbeeld regionaal en lokaal georganiseerd, terwijl het aanbod vaak op landelijk of op sectoraal niveau is georganiseerd. Dit vraagt om een verandering in de mindset van alle betrokken partijen. Aanbieders van zorg moeten zich anders organiseren. De focus dient daarbij van landelijk naar regionaal te worden verschoven. Daarnaast dienen gemeenten het speelveld voor iedereen duidelijk af te bakenen en inzichtelijk te maken. Wat hebben partijen aan handvatten, kaders en informatie nodig om tot hoogwaardige zorgverlening te komen? Daarvoor zijn werkgroepen opgericht en is deze beleidsnota ontworpen. De relatiedag voor Jeugdhulp is georganiseerd om draagvlak te creëren voor de beleidsnota. Het is hierbij waardevol dat alle belangrijke spelers met elkaar het gesprek aangaan, om de uitgestippelde route naar hoogwaardige zorg gezamenlijk succesvol af te leggen.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Ambitie is het sleutelwoord binnen de transitie jeugdzorg. Meer hoogwaardige jeugdhulp dichtbij kinderen leveren en het behouden van specialistische kennis binnen de keten zijn belangrijkste twee ambities. Om dat te bereiken moeten alle partijen naar elkaar toe bewegen. Van aanbieders tot gemeenten, van cliënten tot zorgverleners. Om dat te bereiken is een beleidsnota opgesteld.
5
6
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Thema 1
Een sterke opvoedomgeving is essentieel voor het goed opvoeden en opgroeien van onze kinderen. Maar hoe creëer je een sterke opvoedomgeving? Dit creëer je door onder andere: het netwerk rondom het kind te versterken; de rol van de basisvoorzieningen (zoals school en kinderopvang) te vergroten; professionals van basisvoorzieningen in staat te stellen collega’s van andere organisaties te consulteren. Dit is slecht een kleine greep van maatregelen die getroffen kunnen worden. Hieronder worden enkele andere mogelijkheden uitgewerkt. Verbreden specialisten pool In de CJG’s of wijkteams binnen de gemeenten kan het merendeel van de vragen van ouders, kinderen en professionals betrokken bij jeugd beantwoord worden. Soms is het echter nodig om specialistische kennis bij de CJG’s te betrekken. Bijvoorbeeld als consultatie voor een passende voorziening. Binnen de regio wordt daarom gewerkt met een specialisten pool. De specialismen aanwezig in de pool zijn momenteel vrij medisch georiënteerd. Een gedragswetenschapper met ervaring in multiproblematiek zou toegevoegd kunnen worden.
Gat tussen passend onderwijs en jeugdhulp Er ligt een gat tussen passend onderwijs en jeugdwet. Op scholen komen bij leerlingen leerproblemen en gedragsproblemen tegelijkertijd voor. Wie doet wat? Wat is nodig voor een goede diagnostiek? Dit is niet altijd helder. De inzet vanuit het CJG moet ondersteunend zijn aan het leerproces. Onderwijs en CJG moeten meer integraal en handelingsgericht samenwerken. Deze nieuwe manier van werken, waarbij de behoefte van de jeugdige centraal staat en oplossingsgericht wordt gekeken, is nog niet voor alle zorgaanbieders, scholen en ouders ‘gewoon’.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Brede generalistische basis
7
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Belang pre-diagnostiek In de meer handelingsgerichte benadering moet meer aandacht zijn voor pre-diagnostiek en een intelligentieonderzoek als hier behoefte aan is. Nu ontbreekt dit vaak en wordt het alleen vergoed als onderdeel van een (te) uitgebreid persoonlijkheidsonderzoek. Pre-diagnostiek kan voorkómen dat een te zwaar onderzoek en te specialistische zorg te automatisch worden ingezet.
8
Samenwerking bij enkelvoudige vragen Bij ondersteuning voor kinderen met enkelvoudige vragen vanuit onder andere de eerstelijns GGZ (vaak via doorverwijzingen vanuit de huisarts), moet de relatie met het CJG of wijkteam versterkt worden. Helder moet worden hoe kortdurende ondersteuning vanuit het CJG (bijvoorbeeld vanuit het opvoedadviesbureau) zich verhoudt tot de meer specialistische zorgverlening. Het delen van kennis en ervaring tussen CJG professionals en bijvoorbeeld orthopedagogen vanuit dyslexiezorg is een voorwaarde voor een bredere generalistische basis. Efficiënter proces bij toegang tot ondersteuning Vragen van gezinnen die mogelijk een drempel ervaren bij het CJG, komen nu soms binnen bij zorgaanbieders. De doorverwijzing naar en reactietijden bij het CJG kunnen mogelijk verbeterd worden. Ouders ervaren dubbele gesprekken (eerst bij zorgaanbieder, vervolgens bij CJG
of vice versa) als vervelend. Dit vraagt meer afstemming en overleg tussen zorgaanbieder en CJG. Voorkomen moet worden dat er eindeloos gescreend wordt. Kennis bij CJG’s van zorgaanbieders Bij het CJG ontbreekt soms kennis over de expertise, kwaliteit en toegevoegde waarde van zorgaanbieders. Aan de andere kant weten zorgaanbieders niet altijd wat binnen het CJG gebeurt en welke kennis daar aanwezig is. Een algemene kennismaking is voor beide parten tijdsintensief. Het advies is: ga gericht over lopende casuïstiek met elkaar in gesprek. Aandacht voor leeftijdsgrens van 18 jaar Wanneer jongeren 18 jaar worden, vallen ze voor de ondersteuning en zorg die nog nodig is veelal onder een andere wet. Het gaat hier o.a. om de zorgverzekering en de wmo. Om voor jongeren deze overgang zo efficiënt mogelijk te laten verlopen moet hierop beter geanticipeerd worden. Dit is maatwerk, maar vraagt aandacht voor de zorgroute. Advies is om zoveel mogelijk 1 gesprek aan te gaan vanuit CJG en Wmo gezamenlijk. Het administratieve proces mag hier niet voorop staan.
“Durf je de puzzel te zijn die incompleet blijft?”
“We willen voor iedereen toegankelijk blijven.”
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“Het zit hem in je eigen houding en gedrag om dingen in beweging te krijgen.”
9
BijeenkomstJeugdhulp Relatiedag JeugdhulpRegio RegioMidden-IJssel Midden-IJssel/ Oost-Veluwe / Oost-Veluwe
Afspraken over regierol bij één gezin, één plan Een ‘dossierverantwoordelijke‘ gedurende een zorgtraject (met soms meerdere zorgaanbieders) draagt bij aan betere afstemming tussen alle betrokkenen en sneller afschalen van zorg. Deze regierol moet dichtbij, of als het kan, binnen het gezin neergelegd worden. Deze afspraken verkorten de trajectduur van de specialisten. Op casusniveau gaat dit vaak al goed en gaan bijvoorbeeld toegangsmedewerkers en CJG4kracht vaker samen op pad. Deze beweging verder versterken vraagt een wederzijdse inspanningsverplichting.
10
Nazorg Als een jongere na een periode van residentiele zorg of andere intensieve zorg terug keert naar zijn eigen gezin en omgeving dan is extra begeleiding nodig. Deze begeleiding kan geïnnoveerd worden in informele en/of goedkope vormen, in samenwerking met scholen, klassenbegeleiding en naschoolse opvang. Een stuk maatwerk hiervoor moet mogelijk zijn. Nu staan de verschillende financieringsproblemen dit nog vaak in de weg.
“Het CJG is in de meeste gevallen bij de gemeente ondergebracht, maar in Apeldoorn is het CJG een aparte stichting. Op deze manier opereren we onafhankelijk.”
11
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
12
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Thema 2
Iedere cliënt heeft verschillende zorgbehoeften en -eisen. Om goede passende zorg dichtbij huis aan te bieden, is doorontwikkeling van de generalistische basiszorg nodig. Daarbij is het noodzakelijk dat kennis en vaardigheden uit de specialistische zorg wordt ingezet. Deze beweging is van invloed op de inrichting en omvang van de specialistische ‘top’. Wat is er nodig om te komen tot deze verandering? De toegang versterken Dat kan door onder andere de expertise van de specialistische zorg in te zetten aan de voorkant. Ook is het idee geopperd om een consultatieteam in te richten met specialistische zorg. Eigenaarschap afspreken Op dit moment is er vaak te veel onduidelijkheid over de betrokken hulpverlening in een gezin. Als er een plan wordt gemaakt voor en met het gezin, is het noodzakelijk dat het eigenaarschap duidelijk is. Elkaar beter leren kennen Zorgaanbieders hebben de behoefte elkaar nog beter te leren kennen. Wie doet wat in de jeugdhulpverle-
ning, wie heeft welke expertise, etc. Als hulpverleners elkaar beter kennen, kunnen zij een beroep doen op diegene die op dat moment de beste zorg aan de cliënt kan verlenen. Veel deelnemers vinden de relatiedagen zoals deze erg nuttig. Het wordt als prettig ervaren om op inhoud met elkaar te brainstormen. Vooral kleine aanbieders hebben aangegeven dat zij behoefte hebben om elkaar vaker te ontmoeten. De regio Jeugdhulp Midden-IJssel/ Oost-Veluwe is op dit moment bezig om bij de toegang in iedere gemeente een inloopspreekuur te organiseren waar ‘kleine’ aanbieders terecht kunnen met vragen.
“Bij je bedrijfsvoering moet je rekening houden met de beweging in behoeften van cliënten. Daar moet je als aanbieder in mee bewegen.”
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Transformatie van de specialistische zorg
13
14
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Thema 3
Het nieuwe stelsel voor jeugdhulp biedt de ruimte om de schotten tussen bestaande zorgvormen weg te nemen. Als dit lukt, dan kan noodzakelijke hulp beter worden afgestemd op de hulpvraag. Hiervoor is het noodzakelijk dat er meer en beter wordt samengewerkt tussen de sectoren (jGGZ, Jeugd en opvoedhulp, jeugd LVB, Jeugdzorg+ en justitiepartners) en actieve spelers binnen de betreffende sectoren. Wat vraagt dit van de samenwerking tussen de zorgaanbieders? Verheldering van het begrip ‘passende jeugdhulp’ Veel zorgaanbieders geven aan dat het belangrijk is met elkaar af te spreken wat nu precies wordt verstaan onder ‘passende jeugdhulp’. Hoe ziet die hulp eruit? Wanneer zijn we tevreden? In hoeverre bieden het versterken van eigen kracht en het betrekken van het eigen netwerk oplossingen? Om de zorg te verbeteren is het nodig om oude werkwijzen los te laten en creativiteit te benutten. Bij passende hulp het kind centraal stellen Aanbieders (willen) werken vanuit de vraag van het kind/gezin. Om zorg
op maat te leveren, is het nodig om samen met het kind/gezin de hulpvraag te verhelderen. Bij een verdere analyse en oplossing van de hulpvraag zijn soms meerdere aanbieders betrokken. Het is belangrijk dat zij elkaar makkelijk kunnen vinden, bereid zijn om af te stemmen, actie te ondernemen en samen te werken. Etiketten loslaten In het oude stelsel werd er veel met etiketten (diagnoses) gewerkt die de toegang vormden tot de (bekostiging) van hulp. We willen nu minder medicaliseren, meer normaliseren, etiketten en andere schotten loslaten. We staan voor een integrale benadering van de hulp en ontwikkelen hiervoor nieuwe zorgvormen. Specialistische kennis en zorg meer naar de voorkant Om te bepalen wat passende hulp is, kan specialistische kennis nodig zijn. De deelnemers aan deze werktafel willen de verheldering van de hulpvraag en de benodigde zorg zoveel mogelijk dichtbij organiseren. Hiervoor zijn kennis en vaardigheden vanuit de meer specialistische zorg in lokale teams nodig. De specialistische kennis kan naar behoefte worden ingevlogen of een plek krijgen in “de voorkant”.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Passende jeugdhulp
15
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
De stellingen waar deelnemers aan de werktafel het over eens waren
16
•
‘Gemeentes en aanbieders willen wel bewegen’
•
‘Om ontschotting van bestaande zorgvormen mogelijk te maken is samenwerking tussen aanbieders noodzakelijk’
•
‘Vroegsignalering levert een bijdrage aan afname behoefte zware zorgvormen’
•
‘Om passende jeugdhulp te kunnen realiseren is het van belang van zicht te krijgen op wachtlijsten’
Benodigde vervolgstappen/acties •
Gemeenten en zorgaanbieders werken samen aan ontschotting van zorgvormen, zodat de noodzakelijke hulp beter kan worden afgestemd op de hulpvraag.
•
Zorgaanbieders vergroten en versterken de samenwerking onderling, zijn bereid oude werkwijzen los te laten en over de eigen grenzen heen te kijken.
•
Zorgaanbieders kunnen elkaar beter vinden als de gemeenten hiervoor een lijst van gecontracteerde aanbieders, gemeenten en CJGs/wijkteams beschikbaar stellen.
“Een diagnose verandert continu tijdens een behandelproces en is daarom voor mij niet heilig.”
“Er moet een analyse zijn van de hulpvraag die helder, flexibel en snel genoeg is om passende zorg in te richten.”
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“De beschrijvende diagnose is altijd het vertrekpunt om te bepalen of en welke zorg noodzakelijk is.”
17
18
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Thema 4
Jeugdige centraal
Wat moet er binnen organisaties en gemeenten gebeuren om het uitgangspunt: één gezin, één plan, één regisseur, als vast onderdeel van het werkproces te laten opnemen? Community of Practice Vitree heeft samen met andere organisaties bij Zon MW subsidie aangevraagd om op 6 scholen in 6 gemeenten ervaring op te doen om een community of practice in te voeren. Dit project heeft een looptijd van 4 jaar (in een PDCA cyclus). In de community of practice moeten de volgende deelnemers plaatsnemen: • • • • • •
2 leerlingen 2 ouders 1 gemeente ambtenaar 1 schoolleider 2 onderzoekers 4 onderwijszorgprofessionals
Het is de bedoeling om binnen de community of practice met elkaar kennis te ontwikkelen en toe te passen in de praktijk. Zoek jongeren op Zorgaanbieders verwachten dat jongeren naar ons toekomen, maar het gaat er juist om dat zij naar de jongeren toe gaan. Het advies: Draai het om. Zoek de jongeren dus op, ga kijken op plaatsen waar de hulpverlening plaatsvindt en waar jongeren verblijven. Laat jongeren zelf aangeven wat er niet goed gaat. Sluit aan op de leefwereld van jongeren, en sluit met vragen aan jongeren aan op de actualiteit. Vraag hen hoe ze benaderd willen worden (digitaal platform, you tube, blogs etc).
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
In het nieuwe stelsel staat de zorgbehoefte van jeugdigen en het gezin centraal. De gemeente haakt hierop in en stimuleert het zelfoplossend vermogen en zelredzaamheid van inwoners en hun omgeving. Indien nodig wordt extra zorg en ondersteuning geboden. Deze zorg is kwalitatief goed en wordt zoveel mogelijk in de nabije omgeving van de jeugdige georganiseerd (buurt, wijk).
19
Het is belangrijk om jongeren een keuze en een stem te geven, en om ze de juiste vraag te stellen. Jongeren hebben behoefte aan een snelle terugkoppeling, en willen snel resultaat zien.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Wanneer een gesprek met cliënten op hun locatie plaatsvindt, zoek de jongeren dan vooral op. Dat kan bijvoorbeeld ook een voetbalclub of iets dergelijks zijn.
20
Een laagdrempelige organisatie Houd je organistatie laagdrempelig. Zorg dat als een jongere een vraag heeft, hij of zij direct in contact kan komen met de beleidsmakers etc. ‘s Heeren Loo maakt en bedenkt samen met ouders, begeleiders en cliënten het beleid. Simpelheid Een laatste advies: Hou het simpel.
“Vraag niet na, maar vraag mee.”
“We willen met verschillende werkgroepen die onder andere bestaan uit ouders, jeugdigen, gemeenten, aanbieders en andere betrokken een kleine community vormen. Samen vormen we vier jaar lang een nieuwe gezamenlijke werkwijze.”
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“Er wordt zoveel van ouders gevraagd dat zij tot over hun oren in de zorg(en) zitten.”
21
22
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Bijeenkomst Jeugdhulp Gemeente Apeldoorn
Thema 5
Meer ambulante zorg, minder intramuraal
Wat is er nodig om deze beweging te realiseren? Ruimte bieden en vertrouwen op elkaars expertise Dit zijn belangrijke uitgangspunten in het toewerken naar minder intramurale zorg. Door als zorgaanbieders en andere betrokken partners expertise en kennis van elkaar te gebruiken, wordt geprobeerd om ambulante zorg te stimuleren. In sommige gevallen kan intramurale zorg juist een (tijdelijke) oplossing zijn. Het gaat om het delen van kennis, professionaliteit, twijfels en verantwoordelijkheden vanuit ruimte en vertrouwen. Dit doen we door in gesprek te blijven met elkaar en de ouders, waarbij de ouders altijd de
regie hebben en verantwoordelijk blijven. Alleen hierdoor kunnen we gezamenlijk de juiste stappen op het juiste moment zetten en zo nodig een stap terugdoen. Kennisdeling Kennisdeling is breder dan tussen/met zorgaanbieders alleen. Om van elkaars expertise gebruik te maken is het belangrijk om te weten wie welke kennis bezit en kennis te delen. Kennisdeling gaat daarbij verder dan tussen zorgaanbieders alleen. De maatschappelijke opdracht voor de transformatie is namelijk niet alleen voor zorgaanbieders. Kennisdeling moet daarom plaatsvinden tussen aanbieders, gemeenten, instellingen, maatschappelijke partners en andere relevante partijen. In elke casus dient daarom de hele context/het hele systeem van de cliënt betrokken te worden, waaronder scholen, aanbieders, schuldhulp, gemeenten en woningbouwverenigingen. Het doel is om per casus te kijken wat er nodig is aan kennis en expertise, en van daaruit te handelen.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Het is van belang dat de zorg, waar mogelijk, bij de cliënt thuis plaatsvindt. Eén van de belangrijkste doelstellingen van het nieuwe stelsel is om zorg dichterbij huis te leveren. De cliënt moet zoveel mogelijk geholpen worden in een omgeving waar hij/zij zich prettig voelt. Een tweede belangrijke pijler van het stelsel is om minder zware zorg en meer lichte zorg te leveren. Dit heeft niet alleen betrekking op de specialistische hulp, maar ook op de (kostbare) jeugdhulp.
23
Inzetten op minder intramurale zorg Dit kan in gang worden gezet door bovenstaande uitgangspunten vast te houden. Het is een gezamenlijke ambitie waar alle partijen aan bij kunnen dragen.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Over de volgende stellingen waren de deelnemers aan de werktafel het eens.
24
•
De zorg moet altijd zoveel mogelijk in de nabije omgeving van de jeugdige worden georganiseerd (buurt, wijk, school).
•
Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een kennisinfrastructuur is niet vrijblijvend.
•
Uitvoering geven aan ‘Ruimte voor Jeugd’ biedt mogelijkheden voor ons allemaal.
•
Hulpverlening ‘zo thuis mogelijk’ stimuleert het zelfoplossende vermogen van jeugdigen en gezin.
•
Je hoeft een kind niet uit huis te halen om de veiligheid te waarborgen.
•
Deze stellingen kunnen dienen als gedeeld uitgangspunt. Deze standpunten kunnen we in de regio gezamenlijk verder ontwikkelen en mogelijk verwerkt worden in de werkagenda.
“Als we met z’n allen naar een sterke civil society toe willen, dan mis ik belangrijke spelers zoals banken en woningbouwverenigingen. Zij hebben hier ook een belangrijk aandeel in.”
“Het belangrijkste is niet dat instellingen elkaar leren kennen, maar dat we onze cliënten en hun behoefte beter leren kennen.”
“We moeten samenwerken rondom de plek waar het gebeurt: bij de mensen thuis.”
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“Ik wil dat er een kennisplatform komt waar iedereen zijn best practices haalt en deelt met anderen.”
25
Aan het woord
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Ziet u kansen nu de jeugdzorg gedecentraliseerd is? En wat ziet u als grootste bedreiging?
26
Dirkje van Anken Marant
Lieke Cornelissen JeugdPro
Het idee van een decentralisatie in de jeugdzorg is positief. De inzet van de mensen om dit te laten slagen ook, maar we lopen wel tegen een hoop zaken aan. Met name de extra adminstratieve last, die is heel vervelend. Het leidt er toe dat we ons meer met randzaken bezig moeten houden. Dit heeft niet direct tot gevolg dat we daardoor minder zorg kunnen verlenen, wij niet althans. Misschien dat dit bij kleinere zorgaanbieders anders is, maar het kost wel veel energie. Energie die we liever anders inzetten. Mijn advies naar beleidsbepalers is dan ook om met ons in gesprek te gaan zodat we samen tot een goed beleid komen. De client staat voorop.
Voor mij is het als kleine zorgaanbieder een kans om flexibele zorg te leveren, zonder wachtlijsten. Maar helaas komt deze kans in de praktijk nog onvoldoende tot zijn recht. Want theoretisch gezien kunnen gezinnen uit alle aanbieders kiezen, maar de informatievoorziening is onvoldoende, waardoor gezinnen praktisch gezien nog steeds uit de traditionele landelijke partijen kiezen. Tot slot wil ik als tip meegeven: waar zijn de kinderen? We spreken in dit soort bijeenkomsten over het werken vanuit “de vraag�. Maar degenen die de vraag hebben, namelijk kinderen, jongeren en gezinnen, worden niet uitgenodigd en hebben geen inspraak in het beleid.
Als we dit willen laten slagen dan begint dat met onze eigen mindset. De klant, wie dat ook is, moet de regie terugkrijgen. Als zorgverlener moeten we eigenlijk achteroverleunen. Het biedt verder wel veel kansen. Ik ben dan ook enthousiast. Zo kunnen we nu op lokaal niveau de zorg personificieren. Iedereen kan de zorg kiezen die bij hem of haar past. Maar er zijn ook uitdagingen. De decentralisatie zorgt er wel voor dat je het wiel opnieuw moet uitvinden. Er zijn weinig ervaringsdeskundigen en kennis die overgedragen kon worden. Dat is uitdagend.
Albert Oortgiesen Gemeente Epe De kans is voor mij helder. We kunnen het nu beter doen doordat we eerder kunnen ingrijpen. Dit is beter voor het gezin en het kind en gelijkertijd brengt het minder kosten met zich mee in de derdelijnszorg. We kunnen de zorg daardoor beter organiseren. Ik zie dit als een grote kans. Maar ik realiseer me dat dit met 80 aanbieders nog best lastig is. Je kunt de zorgbehoefte aan de instroomkant eerder en beter regelen, en daarmee terugdringen. Dit heeft echter enkele jaren nodig voordat het resultaten oplevert. Maar als je nu kijkt naar wat vandaag is besproken, zoals het terugdringen van de capaciteit met 30%, waarmee we nu al moeten beginnen,
dan kom je in een spagaat terecht. Het idee is goed, de timing minder. Wat ik wil meegeven is dat je integraal naar het hele traject moet kijken. Er wordt naar mijn idee te weinig naar de voorkant van het traject gekeken. Als je de voorkant inzichtelijker maakt, dan kun je aan de achterkant berekenen wat je nodig hebt en wat het moet kosten.
Jeanine Wessels GOAL voor kind en ouder De kansen bij deze decentralisatie liggen in het kunnen aanbieden van snelle en flexibele zorg voor gezinnen. Direct en dichtbij. Eén zorgverlener die naast het gezin staat, het kind centraal stelt, samen met het gezin een plan maakt en vanuit de krachten van het gezin werkt. De specialistische zorg kan direct worden ingezet indien nodig. De grote vraag is natuurlijk: “Hoe gaan we dit nu met z’n allen regelen?” In de Regio Midden IJssel / Oost Veluwe krijgen de kleine aanbieders een kans, maar deze kans maakt dat de organisatie van de zorg complexer is. De grootste bedreiging zit hem in het financieel en georganiseerd draaiend krijgen en houden van een systeem met meer dan 250 aanbieders met elk hun eigen specialisme. Gelukkig hebben we allemaal hetzelfde ideaal: passende zorg voor iedere inwoner van de regio Midden-IJssel – Oost Veluwe. Ik heb een vergelijkbare tip: Blijf niet boven de burger staan, ga naast de burger staan.
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Esther Zeilstra Gemeente Heerde
27
28
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
Relatiedag Jeugdhulp Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe
“Kun je me vertellen hoe jullie precies de verdeling maken tussen landelijk, sectoraal, regionaal, boven regionaal en lokaal? Het klinkt wat onoverzichtelijk.�
29
Vormgeving en Illustratie Visuele Notulen