budownictwo
Projektowanie badań geotechnicznych zgodnie z Eurokodem 7 Część 2. Zakres rozpoznania podłoża Fot. arch. autora
prof. zw. dr hab. inż.
Lech Wysokiński Specjalista w dziedzinie geotechniki, geologii inżynierskiej i ochrony środowiska. W latach 1961-1994 pracownik Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego w Instytucie Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej. Od 1984 r. pracownik Instytutu Techniki Budowlanej. Od 1986 r. kierownik Zakładu Geotechniki i Fundamentowania, a od 1994 r. przewodniczący Komitetu Technicznego nr 254 Geotechnika w Polskim Komitecie Normalizacyjnym – opracowującym europejskie normy geotechniczne do stosowania przez polskich inżynierów. Autor 4 książek, ok. 300 artykułów i ok. 60 referatów na konferencje, a także blisko 2000 ekspertyz, opracowań i konsultacji budowlanych różnych obiektów. Miał duży udział w realizacji zabezpieczenia Skarpy Płockiej, budowie Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, Metra Warszawskiego, Składowiska Odpadów Niebezpiecznych Tarnowskie Góry. Przedmiotem zainteresowań naukowych autora są: badania i określanie parametrów geotechnicznych gruntów, zabezpieczenia stateczności skarp, budowa składowisk odpadów, głębokie posadowienia, budowa metra, normalizacja.
Artykuł niniejszy jest drugą częścią cyklu dotyczącego nowych norm europejskich z dziedziny geotechniki, których wymaga projektowanie geotechniczne.
N
orma PN-EN 1997-2 „Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego” przedstawia zasady i wymagania dotyczące: • planowania (projektowania) badań podłoża i opracowania dokumentacji badań, • ogólnych wymagań dla niektórych (powszechnie stosowanych) badań laboratoryjnych i polowych, • interpretacji i oszacowania wyników badań, • sposobu wyprowadzania wartości parametrów i współczynników geotechnicznych.
listopad 2012
Eurokod 7 – co to jest?
Norma PN-EN 1997-2 zawiera przykłady zastosowań wyników uzyskanych z badań polowych do projektowania geotechnicznego. Należy ją stosować łącznie z powołanymi w jej treści normami EN oraz EN ISO. Te ostatnie stanowią zbiór procedur badawczych dla poszczególnych metod, w których znajdują się szczegółowe wymagania dotyczące sprzętu, aparatury pomiarowej, metodyki przeprowadzania oraz sposobu przedstawiania wyników badań. Szczegółowych norm powiązanych z Eurokodem 7, dotyczących tylko badań gruntów i wody, jest 46 (nie wszystkie są już przyjęte, niektóre są na poziomie wersji roboczych). Spis norm geotechnicznych znajdujących się w Polskim Komitecie Normalizacyjnym zamieszczono na www.ebuilder.pl. Wśród nich należy wymienić te dotyczące: • klasyfikacji gruntów: PN EN ISO 14688 • klasyfikacji skał: PN EN ISO 14689 • badań laboratoryjnych: PN EN ISO TS 17892 • badań polowych: PN EN ISO 22476 • badań hydrogeologicznych: PN EN ISO 22282 • pobierania próbek gruntów i wody: PN EN ISO 22475 Normy te składają się z wielu zeszytów, np. norma badań laboratoryjnych z 12 TS (Technical Specifications – specyfikacji technicznych), które zawierają dokładne opisy badań i procedury ich wykonania. Norma badań polowych zawiera opis sprzętu i procedury badawcze 13 sond i urządzeń stosowanych w badaniach terenowych. Normalizacja sprzętu i procedur prowadzi do obiektywizacji ocen gruntów i wymaga jak najszybszego dostosowania całej branży do tych „dobrowolnych norm”.
Zawartość i cel Eurokodu 7
Norma PN-EN 1997-2 zawiera wybrane badania polowe i laboratoryjne, uznane za powszechnie stosowane w krajach europejskich. Kryterium wyboru, poza powszechnością stosowania, była również przydatność poszczególnych metod w praktyce geotechnicznej oraz możliwość wykonywania tych badań w usługowych firmach geotechnicznych. Głównym celem drugiej części Eurokodu 7 jest zapewnienie odpowiedniej jakości wykonywanych badań i ich interpretacji w celu określenia miarodajnych (wyprowadzonych) do projektowania wartości parametrów geotechnicznych. Parametry wyprowadzone stanowią następnie podstawę do ustalenia wartości charakterystycznych właściwości podłoża zgodnie z zasadami i regułami podanymi w normie PN-EN 1997-1. Norma PN-EN 1997-2 w punkcie {2.1.1(1)} podaje, że: (1) Badania geotechniczne należy planować w taki sposób, żeby istotne informacje oraz
Builder 65