BK IN FOCUS 5
MEER DAN EEN
CONCEPT
TOT VORIGE WEEK WAREN TWEE BIJZONDERE MOCK-UPS TE BEWONDEREN BIJ DE TRAPPEN IN DE WESTVLEUGEL VAN BOUWKUNDE. WIE VERDER KEEK DAN DE KOZIJNDETAILS EN DIKKE PAKKEN ISOLATIE ZAG DAT DE MOCK-UPS ONDERDEEL WAREN VAN NÓG EEN BOUWKUNDEPROJECT: CONCEPT HOUSE PROTOTYPE. DOOR MARCELLO SOELEMAN Naast het nieuwe Stylospaviljoen, het Solar Decathlon huis en duurzaamheidscentrum op de TU-campus Blueprint (zie B Nieuws 06 en 07 van dit jaar voor deze projecten), is het Concept House Prototype ook een Bouwkundeproject dat ooit op ware grootte het daglicht mag zien. Het doel? Ontwikkelen van een integraal, geprefabriceerd ‘plug & play’ bouwsysteem voor appartementen, met industrialisatie en duurzaamheid als speerpunten. Het prototype dat nu wordt ontwikkeld heeft al een energieprestatiecoëfficient (EPC) van 0,0. Deze ultralage EPC-waarde wordt in 2020 verplicht gesteld, waar de grens nu op 0,6 ligt. “Het uiteindelijke doel is een positieve energiebalans: een negatieve EPC-waarde dus,” aldus projectleider Jaap van Kemenade. Het project is sinds 2008 al in ontwikkeling, hoewel het duurzame aspect pas na een jaar een rol ging spelen. Van Kemenade: “In eerste instantie wilden we door middel van een geprefabriceerd, industrieel systeem fouten op de bouwplaats en in het bouwproces zo veel mogelijk elimineren. Door te streven naar een EPC van 0,0 lopen we nu tegelijkertijd voorop bij het integreren van duurzame en energiebesparende technieken.” Het project concentreert zich op de appartementenbouw, een typologie die nu niet bepaald bekend staat om zijn vooruitstrevendheid. Terwijl er wel een grote markt is voor gestapelde woningbouw en er dus veel aan gelegen is om op dit gebied innovatieve oplossingen te ontwerpen. Het Concept House team benadert de opgave door een consortium van specialisten, onderzoekers,
bedrijven en adviseurs te betrekken bij de ontwikkeling, zodat problemen in het ontwerp en conflicten tussen partijen in een heel vroeg stadium kunnen worden gezien en aangepakt. Bij deze aanpak wordt voorzichtig gebruik gemaakt van Building Information Modeling (BIM), een techniek waarbij alle partijen in
project vooral om dat we duurzame bouwcomponenten praktisch inzetbaar en bouwbaar maken. Hierbij zijn een BIM-model, prefab-elementen en een integrale ontwerpbenadering onmisbare instrumenten.” De twee mock-ups hebben, voordat ze op Bouwkunde te
Opengewerkt perspectief
één uitgebreid 3D-computermodel van het gebouw werken. Project architect Rutger Wirtz: “Het is een erg complex proces natuurlijk, maar wel essentieel om zo’n project succesvol te kunnen ondernemen. Het gaat er in het
MEER INFORMATIE Website: concepthouse.bk.tudelft.nl Het is ook mogelijk voor studenten om zich aan te sluiten bij het project in het kader van een keuzevak of als afstudeerproject. Stuur een e-mail naar: j.vankemenade@tudelft.nl
bewonderen waren, al op de Bouwbeurs in Utrecht gestaan. “Men was wel verbaasd dat we de EPC nu al op nul hadden weten te krijgen,” zegt Wirtz. “De reacties waren erg positief, de vraag die we het meest kregen ging uiteraard over de kosten. Bij een dergelijk systeem heb je altijd hogere investeringskosten, maar uiteindelijk verdient het zichzelf terug omdat je veel minder energie gebruikt.” Van Kemenade vult hem aan: “En ons systeem werkt ook twee kanten op: in een conventioneel woonhuis heb je
Render van het prototype
De mock-ups op de Bouwbeurs
bijvoorbeeld ongeveer 40 m2 aan zonnecellen nodig. Wij maar 8 m2. Daardoor dalen de kosten weer.” In de volgende fase van het project gaat een prototype van het Concept Huis gebouwd worden in Rotterdam, op de RDM Campus. Op initiatief van de Hogeschool Rotterdam worden verschillende consortia benaderd om een ‘Concept House Village’ op de RDM Campus te bouwen. Wirtz: “Het wordt een grote proeftuin, waar ook mensen zullen gaan wonen. Als het Concept House prototype gebouwd is, gaan we metingen doen naar het wooncomfort: temperatuur, verlichting, akoestiek en ook gebruik van het appartementengebouw.” Het prototype zal vanaf november van dit jaar op de RDM Campus te bewonderen zijn. Versterkingen van het team zijn altijd welkom, aldus Van Kemenade. “Op dit moment zijn vooral de faculteiten Bouwkunde en IO betrokken bij het project, maar we zijn zeker van plan om het breder te trekken. De faculteiten Civiele Techniek en TBM zijn bijvoorbeeld erg interessant om mee samen te werken.” Een nieuwe manier van bouwen lijkt zo in de maak: maar dan wel praktisch toepasbaar. Een stille revolutie? Van Kemenade: “We zijn zeker vooruitstrevend. In 2020 wordt het verplicht om zo te bouwen, maar wij hebben dan al acht jaar ervaring.”