Hanna Wróblewska, dyrektorka Zachęty Narodowej Galerii Sztuki: Szuflady są pełne zbożnych dokumentów. Wprowadzić je w życie – to dopiero sztuka. Marcin Wojdat, dyrektor Centrum Komunikacji Społecznej: Mam wrażenie, że adresatem tych pytań jestem przez pomyłkę. Pan dyrektor Biura Kultury Marek Kraszewski odpowiada za ten program. Marek Kraszewski, p.o. dyrektora Biura Kultury m.st. Warszawy: Sposób wdrażania Programu Rozwoju Kultury nakreśla w sposób ramowy sam dokument. W pierwszej kolejności Pani Prezydent powoła Społeczną Radę Kultury i Zespół Sterujący, oczywiście konsultując szeroko ich skład. Szczególna rola w modelu wdrażania PRK przypadnie Zespołowi Sterującemu, który zgodnie z harmonogramem będzie miał 30 dni na przedstawienie programu działań na pozostałą część roku 2012, a w szerszej perspektywie na kolejne okresy do roku 2020. Na tym etapie zostaną także przedyskutowane poszczególne obszary oraz wstępne propozycje programów operacyjnych, wypracowane przez Zespół Konsultacyjny. Na pewno zaistnieje potrzeba tworzenia grup branżowych, tematycznych, konsultacji eksperckich, aby pierwsze, powstające już w tym roku programy operacyjne były nie tylko szeroko konsultowane, ale podobnie jak sam dokument tworzone w sposób partycypacyjny. Oczywiście instytucje kultury będą ważnym, jeśli nie najważniejszym tematem działań. Zmiany nastąpią zarówno w miejskich teatrach i muzeach oraz dzielnicowych domach kultury i bibliotekach. Wizja nowoczesnych, efektywnie zarządzanych instytucji została zawarta w rozdziałach Miejsca i Prze-
Miasto kultury i obywateli. Program rozwoju kultury w Warszawie do roku 2020 FRAGMENTY
Kultura nie odpowie na wszystkie wyzwania, choć jej rola w budowaniu miasta może być większa niż obecnie. Jako część życia społecznego podlega tym samym, niekiedy przeciwstawnym, globalnym procesom i zależy od różnorodnych interesów będących poza zasięgiem lokalnym. Warszawskie rozwiązania nie zastąpią reformy na poziomie krajowym – choć mogą stać się wzorem i inspiracją dla innych miast, budując pozycję Warszawy jako prekursorki zmian. Kultura może ponadto w znaczący sposób wpłynąć na jakość życia obywateli w wymiarze intelektualnym i materialnym, społecznym i ekonomicznym. Jest także narzędziem tworzenia więzi społecznych i zakorzenienia. To wszystko przekłada się na zwiększanie kapitału społecznego i kreatywnego3, a zatem wzrost konkurencyjności Warszawy w globalizującym się świecie. Priorytetami Programu Rozwoju Kultury są: • rozwój nieskrępowanej twórczości i rozszerzanie oferty kulturalnej, którym towarzyszy rozwój infrastruktury kulturalnej
strzeń oraz Zarządzanie i będzie podstawą do tworzenia modelowych rozwiązań, które zostaną zastosowane w poszczególnych instytucjach. Ewa Malinowska-Grupińska, przewodnicząca Rady Miasta Warszawy (PO): Dokument Miasto kultury i obywateli… uchwalony przez Radę Warszawy, której przewodniczę, zawiera cały rozdział poświęcony wdrażaniu programu. Dotyczy on zarówno poszczególnych ciał eksperckich, które muszą zostać powołane, np. Społecznej Rady Kultury oraz uporządkowanego procesu podejmowania wszystkich decyzji wynikających z PRK. Istotnym elementem tego modelu, opartego na cyklu Deminga, jest dodatkowy moduł – konsultacji społecznych i eksperckich, czyli opiniowanie poszczególnych programów i projektów przez stronę społeczną. Niewątpliwie instytucje kultury czekają zmiany, ale zgodnie z duchem dokumentu będą to przede wszystkim zmiany organizacyjne, związane głównie z zarządzaniem instytucjami. Szczegóły dotyczące sposobów i metod realizacji Programu to zgodnie z kompetencjami domena Pani Prezydent i Biura Kultury Urzędu Miasta. Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent Warszawy: Pierwszym etapem wdrażania Programu Rozwoju Kultury będzie powołanie Społecznej Rady Kultury. Mimo że dokument Miasto kultury i obywateli mówi o tworzeniu Rady po uwzględnieniu opinii środowisk twórczych, chciałabym, aby proces ten miał charakter partycypacyjny. Rada będzie opiniować kluczowe kwestie z punktu widzenia rozwoju kultury, dlatego w jej skład wejdą ludzie o wysokich kompetencjach i niekwestionowanym autorytecie. Zależy mi aby twór-
(obejmującej istniejące lub nowe miejsca kultury); • zwiększanie uczestnictwa w kulturze mieszkańców całej Warszawy, z czym wiąże się rozwijanie edukacji kulturalnej oraz wspieranie aktywności społecznej i wykorzystanie nowych technologii; • budowanie wizerunku Warszawy jako europejskiego miasta kultury, które kształtuje swą współczesną tożsamość i docenia swoje korzenie. Warunkiem niezbędnym do osiągnięcia sukcesu w tych zakresach jest wprowadzenie zmian systemowych, tj. reformy zarządzania kulturą, w tym – zarządzania instytucjami kultury. Doprowadzi to do bardziej efektywnego funkcjonowania podmiotów kultury, racjonalizacji wydatków, zwiększenia przejrzystości, uelastycznienia istniejących procedur lub wypracowania nowych, wieloletniego planowania, lepszej współpracy między sektorem publicznym, prywatnym i społecznym. Realizacji priorytetów przyświeca zasada wysokiej jakości wydarzeń kulturalnych finansowanych (lub inaczej wspieranych) ze środków publicznych, bez względu na ich charakter: artystyczny (zaliczany do tzw. kultury wysokiej) lub popularny. Wspieranie finansowe form eksperymentalnych, niekomercyjnych No76 / czytelnia
92—93