światłu. Była to prawie praca abstrakcyjna, monochromatyczna, ale jednocześnie zainspirowana rzędem zielonych ławek w ogrodzie w Paryżu, w Tuileries, przez który to ogród przechodziłem codziennie, idąc na Akademię. Bardzo często widziałem tam grupy polskich kloszardów, którzy pili wino, bluzgali – a ja jako anonimowy przechodzień mijałem ich i tylko ja rozumiałem, o czym mówią. W tej serii ławek pokazanych jako szpaler anonimowych ławek tylko znalazła się tylko jedna, przy której leżała jakaś butelka – zielona na zielonym tle przy zielonej ławce. W innej była złamana deska, więc element społeczny czy zewnętrzny również się pojawiał. Była to też konfrontacja z funkcjonującym we Francji stereotypem polskości. Mówi się np. „pije jak Polak”. W obecnych czasach to określenie negatywne, ale znalazłem materiały wskazujące, że pojawiło się ono w czasie wojen napoleońskich jako określenie całkowicie pozytywne. Szwadrony polskie przed bitwą, jak wszystkie inne, dostawały alkohol. Różnica polegała na tym, że wszyscy inni żołnierze byli pijani i nieraca jest zdolni do walki, a szwadrony polskie przekleństwem, dostawały animuszu i walczyły. a jednocześnie Pamiętam, jak zainteresowałem się tekstem Alison M. Gingeras na temat praca może być transgresywnej siły kiczu. To element w szczęśliwych łączący sztukę popularną, bardzo układach elementem naiwne wyobrażenie o lepszym, ładsamorealizacji niejszym, przyjemniejszym życiu bez i elementem przede konfliktu, z modernistycznym wykluwszystkim wymiany czeniem tych elementów. To ciekawe, społecznej, komunikacji bo mówimy o utopiach, ale to tak szerokie pojęcie, że w zasadzie nawet nie z innymi ludźmi, bycia można go przedstawiać bez odniesiez innymi nia do antyutopii, czyli tych wszystkich powrotów do rzeczywistości, gdy okazuje się, że żadna z utopii nie jest tak naprawdę realizowalna i ważne jest, to żeby do niej dążyć. Zresztą w rzeczywistości to i tak zawsze jest porażka. I trzeba nie tylko się z nią liczyć, ale docenić porażkę czy katastrofę jako element wywołujący potrzebę zmian, czyli budowania, poszukiwań utopii, utopijności.
P
Jedna z definicji mówi, że utopia jest tym, co się nie udało. Że w utopii zawarta jest pewna porażka, że nie da się jej wprowadzić w życie. Może dlatego, że utopie są dla kogoś innego niż my, że każda utopia jest wymyślona dla człowieka, który nie istnieje, który ma inny zestaw cech niż my. Bo utopia ma poprawiać społeczeństwo. W Polsce powstają ostatnio różne ruchy społeczne, także na rzecz kultury. A czy ty potrzebujesz ciszy, izolacji? Czy raczej właśnie współpracy, angażowania się?
Łączę te dwie przeciwstawne postawy, ponieważ zawsze potrzebowałem pracy
Adam Adach: Nazi Holidays, 2011, dzięki uprzejmości artysty
144
notes 71 / 11–12.2011 / czytelnia
notes 71 / 11–12.2011 / czytelnia
145