i funkcjonalne wytwory nowych ruchów progresywnych, które wykraczają poza czystą funkcjonalność, sprzyjając refleksji, dialogowi i budowaniu więzi pomiędzy protestującymi. Architektura świadomości jest co najmniej czterowymiarowa, wytwarzana zarówno w przestrzeni miasta, jak i w przestrzeni mentalnej. Do architektury świadomości należą m.in. ludzki mikrofon, materialne przejawy okupacji przestrzeni, kartonowe tablice z hasłami protestujących, miasteczka namiotowe, polowe biblioteki etc.
dzień transferu
oszczędności (bank transfer day) – odrębna inicjatywa powstała wokół ruchu Occupy Wall Street, wpisująca się w jego założenia. Organizatorzy apelują do uczestników, by 5 listopada 2011 roku (a także wcześniej lub później) przenieśli swoje oszczędności z banków komercyjnych do niezależnych spółdzielczych kas oszczędności (credit unions). Te ostatnie są wspólnotowymi instytucjami parabankowymi, które oferując klientom te same usługi co banki (prowadzenie kont, karty płatnicze, kredyty), jednocześnie są organizacjami niezarobkowymi (non-for-profit, nie mylić z non-profit). Spółdzielcze kasy oszczędności wszelki dochód z operacji finansowych przeznaczają wyłącznie na utrzymanie działalności oraz preferencyjne usługi finansowe dla swoich członków (ubezpieczenia, nisko oprocentowane kredyty). Dzień transferu oszczędności jest formą manifestacji niezadowolenia wobec działalności banków komercyjnych, jednocześnie zaś promuje ideę spółdzielczości jako jedną z nowych (a przynajmniej odświeżonych) form odpowiedzialnej społecznie gospodarki.
emergencja
(emergency/emerging) – pojęcie o podwójnym znaczeniu, oparte na nieprzetłumaczalnej na polski grze słów emergency/emerging. Nowe progresywne ruchy społeczne typu OWS lub Ruch Oburzonych nie są gotowym, ukonstytuowanym bytem, ale niejako wytwarzają się same (emerging) i nieustannie redefiniują poprzez swoje działania, będąc zarazem reakcją na wyjątkowy stan kryzysowy społeczeństwa (słowo emergency, niemające swojego dosłownego odpowiednika po polsku, oznacza polityczny stan wyjątkowy, ale także sytuację, w której trzeba zadzwonić po karetkę pogotowia i udzielić natychmiastowej pomocy medycznej – w tym sensie nowe ruchy społeczne są „karetkami pogotowia” dla społeczeństwa będącego w zapaści).
generalne zgromadzenie
(general assembly) – zgrupowanie publiczne o otwartym, inkluzywnym charakterze. Zgromadzenie służy przekazywaniu informacji i koordynacji działań, jednak jego podstawowym celem jest ukonstytuowanie ludzi jako bytu politycznego. Generalne zgromadzenie jest podstawowym ciałem politycznym i decyzyjnym nowych ruchów progresywnych. Podczas zgromadzenia każdy może zabrać głos, nie ma lidera ani wyznaczonej osoby prowadzącej spotkanie.
88
notes 71 / 11–12.2011 / czytelnia
Nowy Jork, 30.09.2011, Occupy Wall Street, dzień 14, fot. David Shankbone / blog.shankbone.org, wikimedia commons
grupy robocze
(working groups) – mniejsze niż generalne zgromadzenie, jednak również otwarte, inkluzywne think tanki, których zadaniem jest analiza poszczególnych problemów i dziedzin, wypracowywanie rozwiązań oraz tworzenie nowego języka.
heterotopia
– termin pierwotnie wprowadzony przez Michela Foucaulta w opozycji do utopii. Heterotopia to miejsce funkcjonujące poza systemową hegemonią, przestrzeń inności, która – podobnie jak architektura świadomości – występuje na pograniczu struktur materialnych i mentalnych. Inność przestrzeni heterotopicznej wymyka się obowiązującym regułom politycznym i społecznym, wytwarza zamiast nich nowe. W nowoczesnej geografii humanistycznej termin heterotopia był używany w odniesieniu do przestrzeni imigrantów w wielokulturowych metropoliach wymykających się dominacji jednej kultury. Nowe ruchy progresywne budują heterotopię opartą na odmienności reguł politycznych – klasyczną heterotopią polityczną nowych ruchów progresywnych jest okupacja przestrzeni.
notes 71 / 11–12.2011 / czytelnia
89