ARTLEAKS PLATFORM www.art-leaks.org – Czas przerwać ciszę – zapowiadają członkowie międzynarodowego kolektywu Artleaks platform, który powołany został w odpowiedzi na coraz powszechniej występujące naruszanie etyki zawodowej oraz łamanie prawa w obszarze kultury. Grupa zrzesza artystów, kuratorów, historyków sztuki i intelektualistów z całego świata. Platforma działać ma na podobnych zasadach co Wikileaks, jej celem jest dokumentowanie różnego typu przypadków wykorzystania lub represjonowania sztuki oraz ludzi zaangażowanych w jej wytwarzanie i promowanie. Powstanie kolektywu związane było z chęcią nagłośnienia wykroczeń, do jakich dochodziło w Pavilonie UniCredit prezentującym sztukę współczesną w Bukareszcie. Jego głównym sponsorem był prominentny bank Europe – UniCredit. W efekcie artyści i kuratorzy, którzy w swojej pracy krytycznie odnosili się do dwuznacznego związku pomiędzy galerią i jej donatorem, stawali się obiektem represji ze strony właścicieli pawilonu. Świadomość, że w skali świata przypadek ten nie jest odosobniony, pchnęła osoby zaangażowane w tę sprawę do zawiązania szerszej, międzynarodowej platformy, która jest wyrazem protestu przeciwko niejasnym mechanizmom wykorzystywania sztuki przez dzierżących władzę polityczną lub finansową. Na Artleaks platform przysyłać można anonimowo lub pod nazwiskiem informacje na temat wszelkich wykroczeń, jeśli zostaną one potwierdzone, instytucja trafi na powszechnie dostępną czarną listę.
TRANSVIZUALIA 5–9.10 Gdynia www.transvizualia.com 5. Międzynarodowy Festiwal Form Multimedialnych TRANSVIZUALIA 011 to największy w Polsce północnej festiwal multimediów i unikatowy w skali kraju projekt artystyczny prezentujący szeroki przekrój przez formy audiowizualne. Idea wydarzenia oparta jest na łączeniu wielu sztuk – muzyki, filmu, wideoartu, działań performerskich, wystawienniczych, interwencji w tkankę miejską. W ramach festiwalu obejrzymy performens audiowizualny Strofy/Frazy, który jest adaptacją angielskiej i niemieckiej poezji metafizycznej. To próba integracji muzyki i obrazu ze słowami, ale przede wszystkim rodzaj eksperymentalnej poezji multimedialnej, w której wszystkie poszczególne elementy stanowią jednolitą strukturę i przypominają spektakl teatralny. Z kolei projekt Citysound zachęca do słuchania najbliższego otoczenia, budowania indywidualnej mapy dźwiękowej. Warsztaty Dźwiękospacery uczą poznawać pejzaż dźwiękowy miasta, Urban Audio to konceptualny projekt artystów niemieckich poświęcony eksplorowaniu dźwięków miasta, przestrzeni publicznej i transponowaniu ich na język muzyki. Urban Audio jest mobilnym laboratorium dźwiękowym, które dzięki swojej samowystarczalności może nasłuchiwać miasta w prawie każdym punkcie miejskiej mapy.
Strofy / Frazy, w ramach tegorocznej edycji festiwalu Transvizualia
68
notes 71 / 10–11.2011 / orientuj się
KRONIKARKI 29.10–13.11 Warszawa, Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20 www.archeologiafotografii.pl Kiedy w lutym 1945 mieszkańcy stolicy powracali do swoich domów, a raczej tego, co po nich zostało, prawie każdy, kto dysponował aparatem i materiałami fotograficznymi, rzucił się do portretowania ruin. Zarówno zawodowi fotografowie, jak i amatorzy robili to na różne sposoby: jedni tworzyli rygorystyczną dokumentację wszystkich ulic i pozostałości budynków z myślą o przyszłej ich rekonstrukcji; inni starali się raczej plastycznie oddać grozę i wzniosłość pejzażu, jeszcze inni rejestrowali atmosferę budzącego się do życia miasta. Wystawa Kronikarki oraz towarzyszący jej album, przygotowane przez Fundację Archeologia Fotografii we współpracy z Domem Spotkań z Historią, pokazują mało znane fotografie Zofii Chomętowskiej i Marii Chrząszczowej, które wróciwszy w 1945 roku do stolicy, dokumen-
towały jej zniszczenie oraz odradzające się życie. Fascynujący dwugłos warszawskich fotografek daje bardzo ciekawy obraz Warszawy w pierwszych miesiącach po wyzwoleniu, ale ujawnia również osobowość artystyczną autorek. Obie zawodowe fotografki dokumentowały Warszawę od wiosny 1945 niezależnie od siebie, choć czasem pracowały razem. Ich fotografie znalazły się później na zbiorowej wystawie Warszawa oskarża! Fotografki miały inne temperamenty, inaczej także potraktowały swoje dokumentacje. Maria Chrząszczowa dokonała ostrej selekcji i wybrała do rozpowszechniania niektóre, zwykle wysmakowane kadry. Zofia Chomętowska wykonała stykówki ze wszystkich klatek, także nieostrych, dając pełną dokumentację swojego zapisu.
Zofia Chomętkowska: Plac Trzech Krzyży, 1945, fotografia
notes 71 / 10–11.2011 / orientuj się
69