normalnie nie chodzą, bo uznają to za zbyt niebezpieczne. Nawet jeśli wcale tak nie jest. To tak jak z naszym przyjazdem tu na Pragę (wywiad przeprowadzany był w Galerii Nizio na Pradze Północ w Warszawie – przyp. red.). Słyszy się od ludzi lub czyta w przewodniku: „Praga to najniebezpieczniejsza okolica w mieście i nawet jej mieszkańcy nie chodzą tamtędy pieszo w godzinach wieczornych, przemieszczają się jedynie samochodem”. Potem jesteś pod wpływem takich informacji, i w efekcie nie idziesz do miejsc takich jak punkty kontrolne czy osady na Zachodnim Brzegu albo Praga w Polsce czy Camorra, gdzie wyrzuca się toksyczne odpady produkowane w północnych Włoszech. Stworzyliśmy więc stronę, która daje ludziom narzędzia: selekcjonuje informacje, wybiera miejsca reprezentujące jakiś fenomen i próbuje stworzyć z tego produkt, który może być rozprzestrzeniany, chociażby plik PDF, który można drukować, jak przy Decode Jerusalem. B: Jeśli chodzi o nasz projekt Laboratorio Campano, to mieliśmy możliwość pokazać go na wystawie Graphic Design Worlds w Triennale Design Museum. Uczestniczyli w niej międzynarodowi dizajnerzy i było tam miejsce dla młodych włoskich twórców. Sami skontaktowaliśmy się z organizatorami i wysłaliśmy im swoje prace. Prezentując nasz projekt wraz ze stroną internetową, pokazaliśmy też wielkie słoje pełne toksycznych odpadów. To była klasyczna wystawa z plakatami i dizajnerskimi przedmiotami, a my zrobiliśmy instalację prezentującą toksyczne odpady. Nie reprezentowaliśmy swojego studia, ale ważny dla nas temat. F: Mieliśmy laboratoryjne słoje opatrzone etykietami. Ludzie je podnosili, potrząsali nimi i nie mogli uwierzyć, co jest w środku. A patrzyli przecież na to, co zostało wyprodukowane być może w fabryce niedaleko ich domu i posłużyło do produkcji butów czy samochodu.
Laboratorio Compano (2011)
W takim razie kierunek przeciwny do specjalizacji?
F: Tak. Ludzie mówią do mnie: „Twoja praca jest oparta na researchu”. To brzmi niemądrze. A jak inaczej? Dobrze by było, gdyby to była normalność. B: Ale to już temat na kolejną dyskusję, którą prowadzimy ze starszymi dizajnerami. Mówią: „Przecież robimy research w sensie konkretnej formy. Przyglądamy się, jak zrobiona jest np. ta szklanka”. Tak. Ale wokół tej szklanki jest przecież dużo więcej. Cała sieć powiązanych ze sobą spraw otacza tę szklankę…
Gdzie znaleźliście te odpady i jak je zebraliście?
B: Pracowaliśmy z fizykiem, który jest aktywistą. Zabrał nas do miejsc, gdzie przyjeżdżały ciężarówki i wyrzucały odpady na pola. Można było iść i je zebrać, to nie był teren chroniony. Odważnie. A jeśli mielibyście teraz zrobić podsumowanie, to kim właściwie powinien być według was dizajner w obecnej rzeczywistości?
F: Powinien być bardziej świadomy rzeczywistości otaczającego go świata. Siłą dizajnera jest to, że potrafi tworzyć przedmioty służące do komunikacji. Ale dla nas to treść przedmiotu i poziom tej komunikacji są istotne. B: Idealnie byłoby, gdyby dizajnerzy mogli otrzymywać nie tylko praktyczną, ale także humanistyczną edukację. Żeby znali filozofię, socjologię, mieli szerszą perspektywę i mogli uczestniczyć w całym procesie tworzenia. W obecnym momencie dizajgner pojawia się na końcu – projektując książkę czy wystawę. Ale gdyby uczestniczył w całości, efekt byłby bardziej interesujący. Ale do tego potrzeba szerszych umiejętności. F: Oczekiwałbym także, że po wyjściu z machiny edukacyjnej będzie posiadał zdolności do interakcji społecznych.
134
notes 69 / 07–08.2011 / czytelnia
Bianca Elzenbaumer i Fabio Franz współpracując od 2005 roku pod nazwą Brave New Alps, badają potencjał kulturalny designu oraz jego możliwości kwestionowania otaczającej rzeczywistości. Praktyka Brave New Alps skupia się wokół tworzenia szczegółowej i dokładnej ewaluacji warunków kulturowych otaczających dany projekt. Zamieszkując konkretną przestrzeń w konkretnym czasie, zdobywając wiedzę od licznych specjalistów, Brave New Alps przeprowadzają głęboką analizę warunków społecznych, politycznych, fizycznych i ekonomicznych związanych z realizowanym projektem. W efekcie ich proces kreacji ma na celu stworzenie sytuacji czy przedmiotu, który aktywnie proponuje i promuje zmiany sposobów myślenia i operowania w zidentyfikowanych warunkach. www.brave-new-alps.com
notes 69 / 07–08.2011 / czytelnia
135