Kοινωνία 15
Aπρίλιος-Mάïος 2010 / Τεύχος 7
Σταμάτης ο Δάσκαλος
της Ελπίδα Δημακοπούλου
Ο Σταμάτης ο Δάσκαλος δεν κατάγεται από την Αράχωβα αλλά από το Νεοχώριον Υπάτης της Φθιώτιδος. Από τότε όμως που ήρθε ως νέος δάσκαλος στην πόλη μας και παντρεύτηκε Αραχωβίτισσα, παρέμεινε εδώ και αγάπησε αυτόν τον τόπο όσο και οι ντόπιοι Αραχωβίτες.
Λ
ίγο καιρό πριν, έφτασε στα χέρια μας μια μοναδική ίσως, σε ποιότητα και περιεκτικότητα, δακτυλογραφημένη σε γραφομηχανή, εργασία του «Σταμάτη του Δάσκαλου» (όπως από μικρή ακούω να αποκαλούν τον κύριο Σταμάτιο Αγγελή) που με μεγάλη αγάπη έγραψε για την Αράχωβα. Δεν γνωρίζω εάν υπάρχει άλλη παρόμοια εργασία που να περιέχει όλα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την πόλη (ιστορικά, πολιτιστικά, οικονομικά, κλιματολογικά) αλλά και να περιγράφουν τη ζωή και τις συνήθειες των κατοίκων της σε τόσο μεγάλο φάσμα χωρίς όμως σε καμία περίπτωση να ξεφεύγει από την πραγματικότητα ή να κουράζει τον αναγνώστη. Το πιο ενδιαφέρον όμως στοιχείο της εργασίας βρίσκεται στον τίτλο της, ο οποίος είναι: «Αράχωβα του Παρνασσού εν έτη 1977». Το γεγονός ότι ένα χέρι και μάλιστα έμπειρο στην καλή γραφή, «απαθανάτισε» σαν σε φωτογραφία την Αράχωβα του 1977 και μας έδωσε μια ζωντανή και πολυδιάστατη περιγραφή της Αράχωβας εκείνης της εποχής, είναι σπουδαίο και θα γίνεται ακόμη σπουδαιότερο με το πέρασμα των χρόνων. Λόγω της μεγάλης, για τις απαιτήσεις της εφημερίδας, έκτασης της εργασίας μας είναι δύσκολο να τη δημοσιεύσουμε αυτούσια. Θα αποτελούσε όμως μεγάλο μας παράπτωμα εάν δεν αναφερόμασταν σε αυτήν έστω αποσπασματικά. «Είναι κουρνιασμένη επάνω σε επτά εξοχές βράχων και μοιάζει σαν το κοπάδι από τα αγριοπερίστερα που είναι έτοιμο να ξεπετάξει με τον πρώτο κίνδυνο», με αυτόν τον τρόπο παρομοιάζει ο Δάσκαλος την Αρά-
χωβα καθώς αυτή απλώνεται στους πρόποδες του Παρνασσού. Ενώ λίγο παρακάτω δεν παραλείπει να αναφερθεί στα ουκ ολίγα στοιχεία που συνδέουν την Αράχωβα με την ιστορία. Όπως αναφέρει σε κάποιο άλλο σημείο στη συνέχεια στην εργασία του, «δύο χρόνια πριν», δηλαδή το 1975, «ήρχισαν να λειτουργούν εις τον Παρνασσόν δύο χιονοδρομικά κέντρα, το ένα εις θέσιν «Φτερόλακκα» του Ε.Ο.Τ. και το άλλο εις «Γεροντόβραχο» του ομίλου φίλων σκι Αθηνών». Η δημιουργία του χιονοδρομικού έκανε την απαρχή της συνεχούς ανάπτυξης της Αράχωβας, οπότε το 1977 μπορεί να θεωρηθεί και σαν η νοητή γραμμή της εκκίνησης για την ανοδική αυτή κούρσα που μας φέρνει μέχρι την Αράχωβα του 2010 και ούτω καθ’ εξής. Μπορεί επίσης να θεωρηθεί και η γραμμή που χωρίζει την παλιά Αράχωβα, με την ομαλή εξέλιξη που έχει ένα συνηθισμένο ελληνικό χωριό, από την σύγχρονη Αράχωβα-κέντρο του χειμερινού τουρισμού. Και οι δύο αυτές εποχές φέρουν οπαδούς, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και το πέρασμα από τη μια εποχή στην άλλη φαίνεται σε όλο του το μεγαλείο μέσα στην εργασία του Δάσκαλου Σταμάτη. Κλείνοντας θα μεταφέρω αυτούσια μερικά ακόμη σημεία της εργασίας του Δάσκαλου, τα οποία χαρακτηρίζουν την Αράχωβα του 77’ αλλά έχουν διαφοροποιηθεί με το πέρασμα των ετών φτάνοντας μέχρι το 2010. Κι εδώ ακριβώς είναι που κρύβεται η μαγεία της εργασίας. 1977: «Δεν υπάρχουν σχεδόν τουρίστες που να μην επισκεφθούν τους Δελφούς. Όλοι λοιπόν οι επισκέπτες γίνονται ταυτοχρόνως και επισκέπτες της Αράχωβας». 2010: «Το σημείο αναφοράς του επισκέπτη και κυρίως του Έλληνα επισκέπτη είναι η Αράχωβα η οποία «βουλιάζει» στην κυριολεξία ειδικά το χειμώνα. Η Αράχωβα δεν περιμένει πλέον να επισκεφθεί ο τουρίστας τους Δελφούς για να περάσει κι από τα μαγαζιά της ή τα καταλύματά της. 1977: (οι επισκέπτες) «Θαυμάζουν το γνήσιο ελληνικό χρώμα, την λαϊκή τέχνη, τα περίφημα υφαντά Αραχώβης». 2010: πλέον δε θαυμάζουν μόνο αυτά αλλά και τα καλοφτιαγμένα μαγαζιά της, με τις λαμπερές βιτρίνες της, τα πολυτελή ξενοδοχεία της με την υπέροχη και ειδυλλιακή θέα, και τα lounge cafe της. 1977: «Σε κάθε σπίτι Αραχωβίτικο υπάρχει και ένας
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Ο Σύλλογος Γυναικών Αράχωβας διοργανώνει το Σάββατο 19 και την Κυριακή 20 Ιουνίου 2010 εκδρομή στο Ναύπλιο. Το πρόγραμμα έχει ως εξής: 1η ημέρα: Αναχώρηση 6:30 π.μ. (από Πλατεία Ξενία) – Επίσκεψη στις Μυκήνες – Άφιξη στο Ναύπλιο – επίσκεψη στο «Παλαμήδι», βόλτα και διανυκτέρευση στο Ναύπλιο. 2η ημέρα: Πρωινό στο ξενοδοχείο – Επίσκεψη στην
Επίδαυρο- Επιστροφή στην Αράχωβα
Τιμή συμμετοχής : 65,00 ευρώ ανά άτομο (περιλαμβάνει πρωινό, διαμονή και μεταφορά). Δηλώσεις Συμμετοχής: (και προκαταβολή 20 € ) στην κα Ρούλα Μαυροπούλου και στα τηλέφωνα .: 22670 32304 & 22670 31017.
τουλάχιστον αργαλιός οπωσδήποτε, που οι χρυσοχέρες Αραχωβίτισσες και οι γριές ακόμη υφαίνουν τα φημισμένα «Αραχωβίτικα υφαντά», «καρπίτια», «μπαστές» και άλλα, συμβάλλοντας έτσι εις την οικονομία του τόπου». 2010: Σα να ‘ταν χθες που θυμάμαι τον αργαλιό της γιαγιας με τα νήματα απλωμένα έτοιμα να γίνουν όμορφο καρπίτι. Πλέον οι εν ενεργεία αργαλιοί ζήτημα να φτάνουν τους τρεις στο σύνολο των νοικοκυριών της Αράχωβας. 1977: «Από εδώ μπορεί να επισκεφθεί κανείς τους Δελφούς, τα χιονοδρομικά κέντρα που ανέφερα πιο πάνω, το ιστορικό Κωρύκειον Άνδρον όπου εγίνοντο τα όργια του Διονύσου, που δυστυχώς δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα και προ παντός ο επισκέπτης δύναται να ζήση και να θαυμάση το τοπικό χρώμα της Αράχωβας. Τα στενά καλντερίμια, τα γραφικά σπιτάκια, το ένα κοντά στο άλλο, λες και αλληλοπροστατεύονται εδώ στην σιωπή εκτεθιμένα στις μπόρες και στα κρύα του Παρνασσού καθώς επίσης τα γραφικά γεροντάκια με τις καμζόλες και τις γριούλες με τις ρόκες τους να γνέθουν στο κουσούλτο (παρέα στη γειτονιά). 2010: Δυστυχώς το Κωρύκειον Άνδρο μένει ακόμη αναξιοποίητο, αυτό δεν έχει αλλάξει. Και οι γραφικές γιαγιάδες όμως με τις ρόκες τους δε βγαίνουν πια στο κουσούλτο, ούτε και τα γεροντάκια κυκλοφορούν με τις καμζόλες και τα τσαρούχια τους, όπως ο τσέλιγκας Ράπτης που θυμάμαι από τα μικράτα μου. 1977: (αναφέρεται στο Πανηγύρι του Αϊ-Γιώργη) «Η Εικόνα πλαισιώνεται από τους εκπροσώπους της Εκκλησίας, της Κυβερνήσεως, τους επισήμους προσκεκκλημένους, στρατιωτικό τμήμα καθώς και μαθητάς και μαθήτριες Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου και από πλήθος κόσμου… η όλη πομπή διέρχεται δια της κεντρικής οδού προπορευομένης πάντοτε της Φιλαρμονικής Χοροφυλακής». 2010: Το Πανηγυράκι συνεχίζει να εορτάζεται με την ίδια πηγαία χαρά όμως πλέον την εικόνα πλαισιώνουν περί τους 1500 ντυμένους με παραδοσιακές στολές. Την πομπή συνοδεύει πλέον η Φιλαρμονική του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Αράχωβας, ενώ φέτος επιστρατεύτηκαν και Φιλαρμονικές άλλων πόλεων. Θα αναφερθώ παρακάτω σε αυτούσια σημεία της εργασίας μέσα από τα οποία διαφαίνεται το διαφορετικό χρώμα του χωριού των ντόπιων που έγινε η πόλη των ντόπιων και των εχόντων.
Στο επόμενο τεύχος τρεις συνέντευξεις εφ' όλης της ύλης, των κυρίων Γεωργίου Δημητρίου Ανδρέου, Ιωάννη Γεωργακού και Θεόδωρου Κοκκοβού, στην Ελπίδα Δημακοπούλου. Εάν κάποιοι επιθυμούν,
Επίσης στις 29 Μαΐου 2010 και ώρα 7:00 μ.μ. στο Γήπεδο ποδοσφαίρου του Δήμου Νέου Ηρακλείου Αττικής, θα πραγματοποιηθεί το 20ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Γυμναστικής για Όλους, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας, στο οποίο θα συμμετάσχουν τα τμήματα του Μοντέρνου Χορού και της Ενόργανης Γυμναστικής του Συλλόγου Γυναικών Αράχωβας.
μπορούν να στείλουν στο
Τέλος ετοιμάζεται πυρετωδώς το Παιδικό Πανηγύρι του Συλλόγου το οποίο θα γίνει την Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010στο Δημοτικό Θέατρο «Πίσω Αλώνια», στο οποίο θα χαρούμε να σας έχουμε όλους κοντά μας!
ερωτήσεις που θα
e-mail της εφημερίδας, ήθελαν να τεθούν.