TESTBANK
Chapter 2
The Politics of the American Founding
Multiple Choice
1. Early colonists came to America:
a. for a wide range of economic and political agendas as well as for religious and philosophical reasons
b. solely to set up a democratic political system
c. solely to obtain land
d. mainly to avoid the widespread poverty and economic depression that was sweeping Europe
e. solely to escape religious persecution
Ans: A
Answer Location: The Politics of the American Founding
Learning Objective: LO 2-1
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Easy
2. England won the battle with Spain for control of North America because:
a. its military and economic power was greater than Spain’s
b. the Spanish decided to allow England to have North America, while they controlled Central and South America
c. the Spanish did not appreciate the value of North America, but the English did
d. the Native Americans helped England
e. the Pope decreed that England should control North America
Ans: A
Answer Location: The Split From England
Learning Objective: LO 2-1
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Medium
3. All of the following statements concerning life in the colonies and life in England are true EXCEPT:
a. Land was widely available in the colonies but not in England
b. Life in the colonies offered more opportunities than life in England
c. Fewer people were excluded from voting in the colonies than in England
d. The colonies were places of absolute freedom, whereas England had many restrictions
e. In England, women could sometimes own property and qualify to vote
Ans: D
Answer Location: The Split From England
Learning Objective: LO 2-1
Cognitive Domain: Comprehension
Question Type: MC
Keeping the Republic: Power and Citizenship in American Politics, by Christine Barbour and Gerald C. Wright, ©2016, CQ PressTESTBANK
Difficulty Level: Easy
4. The end of the French and Indian War changed relations between England and the colonies because:
a. The English had made the colonies fund the French and Indian War, and the colonists were resentful
b. The colonies felt they no longer needed English troops, but the English wanted the colonies to pay for the war
c. The English government kept insisting on providing more aid to the colonies
d. The colonies were grateful to the English government for saving them
e. The English government was pleased about the tremendous gratitude expressed by the colonies for English sacrifices during the war
Ans: B
Answer Location: The Split From England
Learning Objective: LO 2-1
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Easy
5. Ideas of political change and challenges to British ideology were largely a result of American acceptance of the political ideas of:
a. Thomas Hobbes
b. Patrick Henry
c. John Calvin
d. John Locke
e. Plato
Ans: D
Answer Location: The Declaration of Independence
Learning Objective: LO 2-2
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Easy
6. The British government imposed taxes that the colonists resented in order to:
a. pay for the debt created by the French and Indian War
b. punish the colonists for acts of rebellion
c. pay for slaves England was shipping to the colonies
d. pay for the lavish lifestyles of the English nobility
e. shift the burden of the European wars from the people at home to the colonists
Ans: A
Answer Location: The Split from England
Learning Objective: LO 2-2
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Easy
Keeping the Republic: Power and Citizenship in American Politics, by Christine Barbour and Gerald C. Wright, ©2016, CQ PressTESTBANK
7. The Declaration of Independence was first and foremost a(n):
a. philosophical treatise
b. political document
c. attempt to persuade King George III to listen to the colonies
d. plan of action
e. moral argument opposing slavery in the colonies
Ans: B
Answer Location: The Declaration of Independence
Learning Objective: LO 2-2
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Easy
8. The authors suggest that Thomas Jefferson might have changed John Locke’s argument for government to protect property to protection of “the pursuit of happiness” because Jefferson:
a. liked the sound of “pursuit of happiness” better
b. was trying to avoid the suggestion the Declaration was arguing for the protection of slavery
c. could not remember what Locke had actually said
d. was trying to gain the support of those who had little property to protect
e. wanted to reflect the views of the colonists
Ans: D
Answer Location: The Declaration of Independence
Learning Objective: LO 2-2
Cognitive Domain: Knowledge
Question Type: MC
Difficulty Level: Medium
9. In declaring all men to be equal, the authors of the Declaration of Independence followed Locke in all of the following EXCEPT:
a. Locke argued that men are naturally equal, whereas the authors argued that equality is created by society
b. Locke believed that society can establish inequalities without violating natural equality
c. Locke condemned slavery, whereas the colonists did not
d. The authors of the Declaration declared that all men have certain rights
e. The authors of the Declaration condemned slavery, whereas Locke did not
Ans: C
Answer Location: “. . . That All Men Are Created Equal”
Learning Objective: LO 2-2
Cognitive Domain: Comprehension
Question Type: MC
Difficulty Level: Hard
10. John Locke’s political philosophy nicely fit the needs of the colonial leaders because it:
a. justified both slavery and democracy
Keeping the Republic: Power and Citizenship in American Politics, by Christine Barbour and Gerald C. Wright, ©2016, CQ PressAnother random document with no related content on Scribd:
alle dezelve te besluiten in eene gemeene Ringkade; waartoe zij van Hun Ed. Groot Mog. octroi verzogten, hetwelk op den 23 Januarij 1674 ook is geobtineerd: en werden de respective polders sedert gederigeerd, als: de Gemeene of beoosten Bijleveldsche polder, door den Schout en twee Poldermeesteren, als een uit de Hoofd-ingelanden van Waverveen, en de andere uit die van Waveren Botsholl, door den Ambachtsheere of Vrouwe, uit een dubbeld getal geëligeerd: deeze voeren den tijtel van Dijkgraaf en Heemraaden. [10]
De Hoflandsche polder, als zeer klein en weinig omslags daarbij zijnde, wordt door den Schout als Administrateur beheerd: en de polder Benoorde de Zuwe, mede voor zo veel Waverveen aangaat, door den Schout en één Poldermeester uit de Hoofdingelanden, als hier voor gemeld geëligeerd, waargenomen.
De Diaconie, zo wel als de buiten, het zij Gereformeerde of Roomsche, armen, worden besteed, of er worden huisjens voor gehuurd waarin zij geplaatst en verzorgd worden.
Dan ten aanzien van de genoemde buiten-armen, staat aantemerken, dat bij publique verkoop van vaste goederen, één duit van den gulden, ten hunnen behoeven wordt betaald, gelijk ook wanneer het een of ander geschenk aan den armen wordt gegeven, zonder bepalinge daarbij aan welken, dit een en ander altoos half voor de Gereformeerde en half voor de Roomsche armen verdeeld wordt.
Weesmeesteren worden in deeze Ambachtsheerelijkheden niet aangesteld: de Weezen wier ouderen zonder uitersten wille gestorven zijn, worden door Schout en Gerechte, die de plaats van Weesmeesteren vervangen, verzorgd, en zo er door de Ouders een testament gemaakt is, vindt men in hetzelve hunne begeerte wegens ’t verzorgen hunner kinderen voorgeschreven.
V hebben die van Waverveen niet, ook is ons niet bericht dat zij onder bijzondere verpligtingen liggen.
B E Z I G H E D E N
Van de bewooners bestaan hoofdzaakelijk in de baggerij, echter wordt de visscherij in de uitgeveende plassen er ook niet weinig ter hand genomen, waaruit derhalven de bezigheid van het bereiden van allerlei vischwant, enz. voordvloeit: de turf welke alhier en in den omtrek gebaggerd wordt, wordt meest te Amsteldam gesleten, en ook des winters over het ijs met sleden vandaar herwaards gebragt: voords doet men er eenige van die bezigheden die in de burgerlijke zamenleving niet gemist kunnen worden.
G E S C H I E D E N I S .
Het voornaamste dat onder dit artijkel gezegd kan worden, bestaat [11]in het gedrag der Franschen aldaar: in den jaare 1672 zig meester van Utrecht gemaakt hebbende, verzekerden zij zig van de huize te Loenen en Loenresloot, en konden derhalven met weinig moeiten langs de Geuze sloot en Demmerik te Zuwe op Waverveen en Wavere Botsholl aankomen, vermits zij niet onder het Sticht, maar in Amstelland gelegen, zig van geen Fransche Sauvegarde konden bedienen; men maakte, ’t is waar, een schans aan den Uithoorn; en de Nes werd met een uitlegger verzorgd, maar dit alles kon aan Waverveen, te verre buiten de voorgedachte posten gelegen, tot geene volkomene bescherming verstrekken: de ingezetenen van deeze plaatsen in twee compagniën bestaande, één van Waverveen, onder den Capitein en Schout C M , en één van Waveren Botsholl, onder den Capitein en Secretaris B , kregen verlof op ’s Lands kosten tot hun eigen bescherming en veiligheid te waken, en door nauwe wachthouding den vijand te beletten verder daardoor in de Provincie van Holland intebreken; dan, daar deeze huislieden onervaaren waren in den oorlog, en te zwak om den vijand tegenstand te kunnen bieden, werd noodig geacht, dat zij door zekeren uitlegger de Amsteldamsche galei
genaamd, met zeven-en-twintig man bemand en van verscheidene stukjens voorzien, onder commando van Capitein S , versterkt werden, neemende deeze uitlegger om tegenweer te kunnen bieden deszelfs legplaats in het Bijleveld, bij de Bijleveldsche brug, onder Waverveen.
De Fransche Commandant, de Markgraaf D G , op het huis te Nieuwrode zijnde, zond een- en ander-maal brandbrieven naar Waverveen, en wel den laatsten den 5 September 1672, met bevel van tien schepen met hooi, ieder 20 voeren groot, binnen vier dagen te Utrecht te leveren, met bijvoeging der straffe, dat de Schout gevangen en de plaats gebrand zouden worden.
Maar dewijl deeze plaatsen, veendorpen zijnde, met geen of weinig weilanden voorzien waren, was het niet mogelijk deezen eisch te voldoen—des trokken de Franschen op den vijfden November met vierhonderd mannen uit Utrecht, door Breukelen en Ter Aa, kwamen te Demmerik daar zij zig verdeelden, een gedeelte naar Vinkeveen en de andere naar Meijdrecht zig begaven, om dus Waverveen enz. van de oost- en west-zijde aantetasten—[12]toen de tijd tot den uitvoer van hun oogmerk begon te naderen, stelden die van Vinkeveen zig omtrent Ruigewilnisse in orde, en hadden voorposten aan het einde van Vinkeveen geplaatst, dewelke beletteden dat men geen kundschap te Waverveen konde bekomen.
Zoo haast die van Mijdrecht naar het westeinde van Waverveen afzakten, en die te Vinkeveen het sein hoorende, kwam men het oosteinde overvallen, de wipbrug te Botsholl was opgehaald, doch eenige van hun door het water zwemmende, lieten dezelve neder—zij renden eilings, ’s nachts om drie uuren, naar de Bijleveldsche brug alles geraakte weldra in alarm, de posten en wachten der huislieden, na dat twee van hun waren doodgeschooten, werden verdreeven, en geen onderstand van Staaten volk, dat aan den Uithoorn lag bekomende, moest men vlugten en alles verlaten—Het voornaamste oogmerk der Franschen was den voorgemelden uitlegger te vermeesteren, die daar
ook gelegd was, op dat er geen turf uit de veenen naar den vijand te Utrecht gevoerd zoude worden; met belofte van wege de Staaten, dat zij voor den overlast der vijanden de ingezetenen zouden beveiligen: zij dan vielen met woede op den uitlegger aan, die door de Bijleveldsche brug afgezakt, zig meer dan één uur lang verdedigde; doch eindelijk vast raakte, door den vijand omringd en genomen werd: de Capitein S en zijn Luitenant met twee of drie anderen werden gevangen en vijftien doodgeschoten of doodelijk gekwetst; de overige raakten met zwemmen weg: aan de zijde der Franschen waren tien à twaalf gesneuvelden, en onder dezelven één Capitein: daarna ontstond op verscheidene plaatsen brand, waardoor 59 huizen in den assche gelegd, en het voornaamste van Waverveen aan de Bijleveldsche brug gelegen, door de vlamme verteerd werd.
De uitlegger werd vervolgends naar de Heul gebragt, dan te groot zijnde om door de Nieuwer sluis naar Utrecht gevoerd te kunnen worden, en na dat het geschut, de voorraad en wat er meer was, afgenomen te hebben, werd dezelve verbrand; tegens de ingezetenen veel gewelds pleegende trokken ze terug: hadden ’s Lands Staaten wijzer geweest in het geeven van orders, ’s Lands ingezetenen in deezen oord zouden minder ongelukkig geweest zijn. [13]
In onze jongstledene onlusten hebben de bewooners van Waverveen, niet zeer onderscheidenlijk, wat de toen heerschende Vaderlandsche partij betreft, gehandeld; de Pruissen, welken kwamen, om ware het mogelijk die partij ten onder te brengen, hebben zig aldaar niet zo slecht als wel op andere plaatsen gedragen, trouwens zij zijn er maar doorgepasseerd van en naar den Uithoorn, alwaar ter dier tijd den Major van het Pruissische Curassiers Regiment (V K genaamd) commandeerde, dewelke goedvond zeker papier te zenden, dat door den Secretaris van Waverveen op den 28 September 1787 gepubliceerd werd; dus luidende: „Uit last en bevel des Heeren Commandeerenden Generaals, Graaf V K , zullen de ingezetenen der respective dorpen van Waveren, Waverveen enz. binnen den tijd van driemaal 24 uuren hunnen voorraad van haver, bier en genever doen brengen aan
den Uithoorn, aan het quartier van den Heer Major V K , alsmede ook alle de geweeren en wapenen tot de exercitie gediend hebbende, en zo wanneer hier niet aan gehoorzaamd werd, zal alle hetzelve door een commando worden afgehaald, en bovendien met plunderen en andere straffen worden gecorrigeerd.”
Uithoorn 28 Sept. 1787.
(getekend) V. K .
Dan doordien bij het evaqueren der troupes uit Utrecht hier een gedeelte geïnquartierd waren geweest, de voorraad op was, en Amsteldam geslooten zijnde, kon men dezelve niet bekoomen; dus een deputatie naar voorn. Major V K werd afgezonden, om uitstel van executie, het geene door hem op 2 dagen langer werd bepaald, die te gelijk een pas gaf, om het door hem gerequireerden van Utrecht te haalen, het geene dus ook geschiedde, en aan hem 112 kannen brandenwijn en genever, 12 vaten bier en eenige mudden haver geleverd, en ter voldoening van het requisit der geweeren werden 173 met derzelver bajonetten en een vaatjen vuursteenen, aan een Quartiermeester van dat regiment afgeleverd; zijnde de voorn. geweeren de zodanige welken uit ’s Lands magazijnen te Naarden, in 1785, ten gebruike van de onvermogende weerbaare manschappen waren geleverd. [14]
B zijn hier niet voorhanden, alleen zijn de uitgeveende plassen der bezichtiginge van ieder denkend wezen waardig, en zij zullen zekerlijk zijne bewondering tot zig trekken, daarover dat geheel den streek door de menigte van het door ’t baggeren veroorzaakte water, niet reeds geheel verzwolgen is.
Zijn, het voornoemde Rechthuis, en een binnen weinig jaaren geheel nieuw en net gebouwde, met een der fraaiste overdekte kolfbaanen voorziene herberg aan de Nessersluis, hier voor omschreven, gelegen.
R E I S G E L E G E N H E D E N
Deezen zijn van Waverveen des zomers alle zondag en donderdag tot de maand October, des winters alleen des zondags een veerschuit op Amsteldam, dewelke des maandags en vrijdags in de zomer, en des winters maandags, ’s middags ten 12 uuren van het Rokkin bij de Olijslagerssteeg te Amsteldam voornoemd, terug vaart; gelijk ook des zondags door Waverveen op onderscheidene uuren mede de veerschuiten van Harmelen, Wilnis en Vinkeveen, des donderdags het geheele jaar door die van Cockingen passeren; welke allen den volgenden dag wederom terug keeren; doch van Waveren vaart geen schuit: voords kan men dagelijks met den Uithoornsche, onder Amstel
Nesser, de Goudsche, Leidsche, Haagsche, Woerdensche en andere schuiten naar die plaatsen of met dezelve naar Amsteldam vise versa vertrekken, mits men zig aan de meergenoemde Nesser sluis vervoege, dat ¾ uur gaans van het dorp Waverveen afligt. [15]
D E
VRIJE HEERELIJKHEID
W AV E R E N , BOTSHOL, E N
RUIGEWILNISSE.
Dezen zijn eigenlijk drie districten, zo zeer in elkander verknocht, dat zij mede alleen met scheipaalen aan den Veendijk als op de Ronde veensche kade onderkend worden, doch maaken zamen één Heerelijkheid uit, die een wapen voert, en door een en dezelfde Regenten gedirigeerd worden.
L I G G I N G .
Deeze is ten zuiden van Ouderkerk, wordende door de rivier de Waver van het gerecht van Ouder Amstel afgescheiden, hebbende ten oosten het Sticht van Utrecht, dat wederom door een water de Winkel genaamd, wordt afgedeeld; ten oosten het voorn. Sticht, het welke aldaar door een breede kade, uit de gemelde Winkel, tot aan de Veenmolen of de limietscheidinge van Holland en Utrecht zig uitstrekt, onderscheiden, ten zuiden en westen Waverveen—het bestaat in twee polders, de Gemeene of Beoosten Bijleveldsche polder gemeen met Waverveen, en de Noorder polder onder Ruigewilnisse gelegen: [16]wat de Gemeene of Beoosten Bijleveldsche polder betreft, deeze is reeds voor het grootste gedeelte uitgeveend: de Noorder polder onder Ruigewilnisse, die zig in den jaare 1632 door een dwarskade van de voorschr. Gemeene
polder heeft afgescheiden, is men voor de eene helft, zijnde circa 200 morgen, in den jaare 1777 eerst begonnen te veenen; sedert 1793 heeft men de wederhelfte mede circa 200 morgen ook ingestoken om verveend te worden—echter is desaangaande door de gezamenlijke ingelanden bepaald van niet nader dan op 10 roeden na, aan het Sticht en aan de Rondeveensche kade, en op 6 roeden van de gemelde dwarskade, tegen de gemeene polder aan te mogen verveenen; ten einde de nakomelingen dezelve met 1 of 2 vijzelmolens, zonder veel kosten aan een ringdijk te verpleegen, binnen weinig tijds weder te kunnen uitmaalen: in deeze polder is zulke goede specie, dat het morgen voor ƒ 2000, ja ƒ 3500, is verkocht geworden.
Men ontmoet in deeze Heerelijkheid mede reeds eene uitgeveende plas van bijna 1000 morgen groot, en op sommige plaatsen 20 ja 25 voeten diep, kunnende bij zwaare winden zeer hol staan; om den slag van het water eenigzins te breeken, moeten er strooken lands van 14 voeten breeds in blijven liggen; deezen geeven zeer goed rietgewas; in warme zomers wellen er groote stukken gronds op, die als het koud begint te worden weder zinken; deeze bonken mag men vrij wegbaggeren, waarvan gewoonlijk, zo om den tijd van ’t jaar, als ook om dat ze veeltijds op ongelegene plaatsen boven komen, weinig gebruik gemaakt wordt.
In de voorsz. Gemeene polder ligt de Lange of Cuilens meir, die men zegt zijn oorsprong te hebben genomen bij eene uitlegging van Amsteldam, waarbij de aarde uit dat meir vergraven naar die stad vervoerd is geworden: jaarlijks ten minsten betaalt die stad aan Waverveen de verpondinge van dat meir: het water zo van deeze meir als van de andere polders is eenigzins brak, echter wordt het, door het grootste gedeelte der inwooners tot hun levens onderhoud, zonder eenig nadeel gebruikt; bij vriezend weêr is ’t zelfs genoegzaam zoet.
De visscherijen in deeze uitgebreide plas, waren voor 5 a 6 jaaren, veel milder dan thans; men wil, ter oorzaake van ’t vergrooten en vermenigvuldigen der wateren, waardoor de visch [17]zig meer verspreidt: door het gezegd opwellen der gronden kan men het vischwant ook niet naar vereisch gebruiken: en eindelijk, anderen stellen de oorzaak daarin, dat men thans plemp- of brazem-netten, waarin groote en zwaare baarzen, snoeken, brazems, enz. gevangen worden, gebruikt, en de voordteelinge des minder wordt; niet tegenstaande de gezegde schaarsheid van visch, worden deeze wateren gretig bij perceelen, als ook de riet-akkers, die aan de Polder verlaaten zijn, verhuurd; ieder perceel tegen 4, 5 ja 10 guldens en meerder.
Op deeze plassen valt ook veel waterwild, als watersnippen, ganzen, zeker soort van vogels, die men aldaar Aalscholfers noemt, en die van jaar tot jaar vermeerderen, en veel visch verslinden; men vindt er ook de zogenaamde Zandrijger, die voor de visch mede zeer schadelijk is; eendvogels vallen er in overvloed, waarom dan ook van onheugelijke tijden af, een vogelkooi, aan den Ambachtsheere of Vrouwe gehoorende is aangelegd, naamlijk in de Noorder polder onder Ruigewilnisse gelegen, met de privilegie, dat men op eenige honderde roeden na (met limiet-paalen in de plas en elders afgeperkt,) niet mag jaagen of schieten—de kooi wordt thans verhuurd.
Veele Amsteldammers enz. komen des zomers zig hier met de visscherij vermaaken.
In het jaar 1792 hebben deezen hier ook een zeer fraai Admiraalschap gehouden, dat des avonds met een vuurwerk en musiek besloten werd: hetzelve is tot zo verre naar genoegen geweest, dat het waarschijnelijk bij rustiger tijden en voller beurzen meermaals zal herhaald worden.
Een gedeelte deezer plas is nog van zo jonge datum, dat er lieden van manbaare jaaren in Waveren gevonden worden, wier vaders dezelve begaan hebben—de Gerechtsplaats, waarop een galg staat, kan men zo wel van deeze plas als van de landzijde zien.
Wegens de
N A A M S O O R S P R O N G
Van Waveren, hebben wij hier voor onder Waverveen reeds gesproken: van die van Botsholl en Ruigewilnisse is niets met zekerheid te zeggen; echter is het zeker, dat de familie en afstammelingen van O , een oud en aanzienlijk geslacht, circa twee eeuwen, Heeren deezer Ambachten zijn geweest: een gedeelte van Ruigewilnisse, thans het Achterbosch genaamd, benevens twee meirtjens, waarvan het grootste de Galgmeir genaamd, aldaar, en het kleinste in de landerijen van ’t Sticht onder de Proosdije Aasdom ligt, is door den Heere A O , toen Schepen en naderhand Burgemeester te Amsteldam, in 1624 van het Kapittel van St. Pieter te Utrecht gekocht, en alhier gelegen zijnde, bij Ruigewilnisse gevoegd. [18]denkelijk hebben de Heeren O , voor hun en hunne nakomelingen, den naam van Waveren er bij aangenomen, gelijk deeze Heerelijkheid omtrent den jaare 1760 nog bezeten werd door den Heere B O W , Burgemeester der Stad Amsteldam, op wiens Successeuren dezelve is gedevolveerd, tot op de tegenwoordige Ambachts-Vrouwe Mevrouwe B S J L , geboren V D , een afstammeling van de O W , eene Ambachts-Vrouwe, die de liefde en hoogachting der in- en op-gezetenen van beide Heerlijkheden wegdraagt.
De stichting deezer Heerelijkheden is mede duister, er kan mogelijk iet dergelijks van gegist worden, als wij hiervoor onder Waveren, wegens de stichting van dat dorp, hebben opgegeven.
Wat de betreft: „De quohieren”, leezen wij desaangaande, „begrooten de landerijen in de drie Ambachten op 467 morgen, 100 roeden; doch de uitgestrektheid is zekerlijk grooter; want volgends de medegedeelde opgaave, bestaat Waveren in twee polders; de Zuiderpolder gemeen met Waverveen, die voor 422 morgen, 197 roeden, zo land als water, in de verponding betaalen; de Noorderpolder is 414 morgen 122 roeden groot. In de lijst van den jaare 1612,” leezen wij verder, „stonden voor Waveren, Botshol en Ruigewilnisse, 46 huizen, en in die van 1732, is het op 74 nommers vermeerderd”, thans zijn er 80 huizen, die bewoond worden door nagenoeg 430 menschen, (de kinderen daaronder begrepen;) van deeze bewooners zijn bijna 160 van den Gereformeerden Godsdienst, de overigen zijn meest allen Roomsch.
Het
W A P E N
Van Waveren is een goud veld, met twee roode balken, waarop vijf witte schuine ruiten, drie boven en twee onder.
KERKLIJKE GODSDIENSTIGE GEBOUWEN.
Onder onze hiervoor gaande beschrijving van Waverveen, hebben wij gezien, dat de Gereformeerde Kerk voor dat dorp en Waveren gemeen is, waarom ook hier geene andere Kerk gevonden wordt dan eene Roomsche, in het Achterbosch voornoemd, die wel net, doch echter maar klein is, ten aanzien dat de meeste opgezetenen te Waveren Botshole en Ruigewilnisse, en te Waverveen, den
Roomschen Godsdienst belijden, zo wel als om dat de Roomschgezinden van de Proostdij Aasdom, Vinkeveen en Demmerik, allen hier te kerk gaan, zijnde het getal der Communicanten 950 à 1000; dan des zomers, wanneer de baggertijd tot het turfmaaken daar is, vermeerdert dit getal ten minstens met 3 à 400 persoonen.
Een school is mede in Waveren niet; zie verder onze beschrijving [19]van Waverveen, art. en .
Echter wordt er een School in de Noorderpolder buurt, onder Ruigewilnisse, sedert weinig jaaren, gevonden, dat deszelfs oorsprong heeft, door dat de kinderen te Waverveen school moetende gaan, telkens de groote plas, voornoemd, overgezet zouden moeten worden, of een omweg van meer dan een uur zouden moeten voeteeren; dit school dan is aangelegd op verzoek van de inwooners aldaar, na ingenomen advis van den Schout en Gerechte, alsmede van den Meester van Waverveen; in hetzelve gaan zowel de Gereformeerde als Roomschgezinde kinderen, het getal derzelven wordt op 40 begroot: voor dit school ziet men een bord geplaatst, waarop het wapen van Waveren Botshole en Ruigewilnisse afgebeeld is, en met groote letters te leezen staat: S H —de Meester is tevens Chirurgijn.
W E R E L D L IJ K E G E B O U W E N .
Hier onder kunnen wij, Waveren betreffende, weder niets anders betrekken, dan het Rechthuis, dat een vrij ruime herberg is; er staat een zwaare geesselpaal voor, doch ’t heeft verders niets bijzonders.
Wegens de hebben wij hier ook niets aantetekenen; men zie desaangaande onder Waverveen, het art. van gezegden naam.
Betreffende de
I N G
Dezelve bestaat, wat het crimineele aangaat, uit den Bailluw van Amstelland (die bij een apparte Commissie mede aangesteld wordt als Bailluw van Waveren Botshole en Ruigewilnisse,) en vijf Schepenen, van welke Schepenen het eene jaar twee, en het andere drie afgaan: de Schepenen, die hun vervangen, worden gekozen door den Ambachtsheer of Vrouwe in den tijd, uit een dubbeld getal, genomineerd door alle de Schepenen—zo wel de afgaande als de aanblijvende Schepenen zitten ook met den Schout te recht over civile zaaken, welken, ter eerste aanleg, voor hen gebragt worden; in gevalle van apel, gaan de zaaken naar den Hove van Holland; zie weder verder dit zelfde artijkel onder onze beschrijving van Waverveen, hier voorgaande.
V of VERPLIGTINGEN hebben die van Waveren even weinig als de Waverveeners, en wat aangaat hunne
B E Z I G H E D E N
Daarin is almede zeer weinig verschil; de veenderij maakt er de voornaamste tak van bestaan uit, zo wel als te Waverveen; te Waveren zijn slechts twee melkerijen, die al hun voorraad ook onder de inwooners van beide de dorpen slijten, zo dat zij hunne waar niet elders behoeven te gaan uitventen. [20]
Daarentegen vindt men in de Noorderpolder onder Ruigewilnisse, niettegenstaande het verveenen, nog zes groote boerderijen, waarop veel boter gemaakt wordt, die men des maandags en vrijdags met de karnmelk te Amsteldam vertiert.
Niettegenstaande de arbeidzaamheid der inwooneren deezer
Heerelijkheid, is hunne welvaart niet zeer te roemen, zij deelen in het algemeen lot van Nederland; dat er echter ook gegoede lieden zijn, blijkt uit verscheidene omstandigheden, onder anderen, dat er in de nacht tusschen den 25 en 26 Januarij 1773, door een bende boosdoeners onder de Jurisdictie van Waveren Botsholl, een geweldige huisbraak is geschied, gevolgd van een diefstal ter somme van ƒ 7000: door den Bailluw en Schepenen Crimineel van Waveren Botshole en Ruigewilnisse, werd een præmie van ƒ 600:gesteld op het aanbrengen van de boosdoeners, of eenige van dezelve, met belofte van vrijheid van straffe, in gevalle van medepligtigheid: eerst na twee jaaren zijn echter eenigen van hun, door den beruchten J M , (bij gelegenheid van eene andere huisbraak,) in handen van den Hoofd-Officier te Amsteldam geleverd.
De
G E S C H I E D E N I S S E N
Van Waveren Botshole, zijn dezelfde als die van Waverveen meergemeld; bij de omkeer van zaaken, in onze laatstledene troubelen, zijn de Pruissen ook aldaar doorgepasseerd, en hebben de inwooners tot het requisit van den Pruissischen Major V K , mede het hunne helpen contribueeren—te Ruigewilnisse zijn de Pruissen alleenlijk aan de overzijde der Waver, onder OuderAmstel gepasseerd, en hebben er twee dooden, op eenen kleinen afstand van de Herberg, begraaven.
B zijn hier weder niet voorhanden.
De
H E R B E R G E N ,
Want eigenlijke Logementen worden er mede niet gevonden, zijn:
Het Zwaantje, dat het Rechthuis is onder Waveren Botshole.
Het Fortuin, in ’t Achterbosch.
Het Oude Rechthuis, in de Noorderpolder.
Als mede één in de buurt van Ruigewilnisse, waarin tevens slagterij gedaan wordt.
Wegens de
R E I S G E L E G E N H E D E N
Zie men, voor zo veel Waveren Botshole aangaat, onder onze beschrijving van Waverveen het zelfde artijkel—dan ten aanzien van de Noorderpolder in de Ruigewilnisse, kan men dagelijks na en van Amstelland vaaren, met de Rijke Waversche Veerschuit, onder Ouder-Amstel gehoorende. [1]
De stad Muiden
MUIDEN, dat in ’s Lands historie, Steeds met lofspraak wordt gedacht, Wordt om zyne sterkte en ligging, Om zyn grysheid hoog geacht: ’t Slot, door eeuwen heen gespaard, Is door kunst en wraak vermaard.
D E
S TA D
M U I D E N .
Onder de Vaderlandsche Steden verdient inzonderheid het grijze Muiden, groote onderscheiding, zo wegens deszelfs aloudheid als voornaame rol, waarmede ’t op het tooneel van Nederland door de Voorzienigheid bedeeld is geworden: onze volgende aantekeningen zullen zulks voldoende bewijzen.
Volgends onze aangenomene orde, moeten wij eerst spreeken van de
L I G G I N G .
Deeze is aan de Zuiderzee, ruim twee uuren van Amsteldam, ruim anderhalf uur van Naarden en een groot half uur ten zuiden van Weesp: de aangenaame rivier de Vecht loopt door de stad, die door derzelve in twee deelen gescheiden wordt; doch welke deelen weder door een brug, (een tolbrug,) vereenigd worden: naast deeze brug ligt een zeer zwaare schutsluis, door middel van welke het vechtwater van de zee wordt afgescheiden, en welke sluis voor eene der sterkten van Holland gehouden mag worden, alzo men door het openen van dezelve het platte land in den omtrek onder water kan zetten: ter plaatse alwaar deeze sluis ligt lag tot den jaare 1674, een dam, de Hinderdam genaamd: deeze watergelegenheid van Muiden, brengt niet weinig toe tot den bloei van het plaatsjen; alzo alle de schepen die dóór Utrecht den Rhijn moeten bevaaren, en te groot zijn om door de Nieuwersluis, of door Weesp te schutten, hier passeeren; onder deezen zijn de Keulsche aaken wel de voornaamsten: [2]deeze sluis wordt jaarlijks voor omtrent veertien of vijftien honderd guldens verpacht: de veele rijtuigen welken na Naarden en het Gooiland door Muiden passeeren, geeven in het steedjen mede geene geringe levendigheid: de stad is aan den zeekant