2 minute read

Życie na Ziemi

from Priorytetowe Obszary Badawcze Uniwersytetu Śląskiego

from Priorytetowe Obszary Badawcze Uniwersytetu Śląskiego, page 27

BADANIE FUNDAMENTALNYCH WŁAŚCI...

Szybko wzrastająca produkcja i zużycie nanocząstek mają niekwestionowany wpływ na jakość życia, postęp technologiczny i ekonomiczny. Poza licznymi korzyściami wynikającymi z użycia nanostruktur w przemyśle, medycynie, rolnictwie, należy pamiętać o realnych zagrożeniach, jakie stwarza ich wprowadzenie do środowiska i życia ludzkiego. Dlatego prowadzone badania koncentrują się na wyjaśnieniu efektów oddziaływania nanocząstek węglowych na procesy fizjologiczne organizmów. Szczególną uwagę zwraca się na długoterminowe efekty ekspozycji na niskie stężenia tlenku grafenu oraz nanodiamentów. Ocenie podlega szereg markerów stresu – komórkowych i molekularnych. Analizowany jest profil enzymów jelitowych, bilans pokarmowy i energetyczny, a także dynamika rozwoju i reprodukcji. Dopełnieniem badań fizjologicznych jest analiza składu mikrobiomu jelitowego oraz ocena profilu metabolicznego mikroorganizmów wyizolowanych z jelit. Tak holistyczne podejście daje szansę zrozumienia mechanizmu interakcji pomiędzy nanocząstką, organizmem modelowym a mikrobiomem i stwarza możliwość opracowania skutecznych zasad użytkowania nanomateriałów. Wyniki badań otwierają perspektywy dla odkrycia, a następnie wykorzystania biokompatybilnych, użytecznych i bezpiecznych dla środowiska i człowieka nanomateriałów. Życie na Ziemi to również świat roślin. Dzięki procesowi fotosyntezy to właśnie rośliny są głównymi pierwotnymi producentami materii organicznej, niezbędnymi dla istnienia organizmów cudzożywnych. Wiążąc dwutlenek węgla i uwalniając tlen, nie tylko przyczyniają się do utrzymania ziemskiej biosfery, ale i definiują skład atmosfery. Nasilające się zmiany klimatu oddziałują zarówno na rośliny w ich naturalnych siedliskach, jak i wpływają na uprawę wielu gatunków ważnych roślin użytkowych. Globalne ocieplenie w niedalekiej przyszłości znacząco zredefiniuje wiele siedlisk w kontekście temperatury, dostępności wody, zasolenia i erozji gleby oraz innych parametrów abiotycznych. Powiększająca się populacja ludzi oznacza zwiększone zapotrzebowanie na żywność, co z kolei przekłada się na konieczność intensyfikacji uprawy roślin – wszystko w realiach ograniczonych zasobów naszej planety. Z tych powodów kompleksowe badania z zakresu biologii eksperymentalnej roślin są obecnie istotne bardziej niż kiedykolwiek. Cytomolekularne analizy roślinnego genomu jądrowego prowadzone są m.in. z wykorzystaniem modelowych traw rodzaju Brachypodium, blisko spokrewnionych z najważniejszymi roślinami uprawnymi, jakimi są zboża.

REDAKCJA: prof. dr hab. Marian Paluch prof. dr hab. Wojciech Pisarski dr hab. Ewa Łupikasza, prof. UŚ prof. dr hab. Przemysław Marciniak prof. dr hab. Robert Hasterok dr inż. Weronika Wolany

Małgorzata Krasuska-Korzeniec

Patrycja Kierlik dr Małgorzata Kłoskowicz

KOREKTA TEKSTU:

Olimpia Orządała

PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD:

Grzegorz Izdebski

ZŁOŻONO PISMEM:

Clash Grotesk i PT Sans

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

KATOWICE 2023

Inicjatywa Doskonałości Badawczej www.us.edu.pl/idb idb@us.edu.pl

SIEDZIBA BIURA:

Biuro Inicjatyw Strategicznych i Ewaluacji

Dział Nauki

Uniwersytet Śląski w Katowicach ul. Bankowa 12, 40 - 007 Katowice

SPIS FOTOGRAFII:

Jądrowych (CERN) (32–33)

Jądrowych (CERN) (34)

(Institute for Cosmic Ray Research), The University of Tokyo (36 –37)

Dofinansowanie potrzeb badawczych zespołów skupionych wokół Priorytetowych Obszarów Badawczych (POB), ze szczególnym uwzględnieniem zakupu, doposażenia i utrzymania infrastruktury badawczo-dydaktyczno-artystycznej, pochodzi z budżetu programu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach pn. „Inicjatywa Doskonałości Badawczej” ze środków pozyskanych w związku z udziałem uniwersytetu w programie „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza” i otrzymaniem z Ministerstwa Edukacji i Nauki 2% zwiększenia subwencji na okres 2020–2025.

This article is from:

Priorytetowe Obszary Badawcze Uniwersytetu Śląskiego

by Uniwersytet Śląski