N 359
PLAN ZATERDAG: DAG 1
na al
W.VAN HECKEHEL.
LEOPOLDHEL.. LEOPOLDSTR
J.VAN PRAETHELLING
ONTMIJNERSST R
K. DE SW ER TL AA N.
74 N3 k
bvba
nc
ST.
l
WAT ERKA STEELS TR
aa
rge
Vp
PARCOURS 14 KM
VERKOOPPUNT GRATIS BEVOORRADING RODE KRUIS UITZICHTPUNT
AT
STRA
KERK
( = 6,58 KM ) BlauweZATERDAG: Toren146 KM KM ( = 13,98 KM ) 24 KM ( = 21,96 KM ) 42 KM ( = 44,76 KM )
l
Strooienhaan
t
1
Molenhoek
N 31
Va
ar
N 37
AKKER-
d or
6 5
ijnkanaa Boudew
T AA
BRUGGE-BRUSSEL
nb anke ergse Bl
AT
SCH AA PS TR
Vp B
Pereboom
2000T
PARCOURS 24 KM
WATERBEDELING
Vp
Dudzele
PARCOURS 42 KM
Zuienkerke
STRA
B
Kleiemhoeve
K EVENDIJ OOST
KERK
opmaak parcours 2009.indd 1
do
N
Vijfwege
e
b
ELAA
win
N 2009 30 7 ren
Houtave
an
PUTT
6
2 N3
e ed
hip
N DE
K WEST EVENDIJ
40 eIn ternationale de Tweedaagse van Vlaan
Lepegem
Vp B
AT KESTRA UITKER
1970
Oostkerke
B
J. VA
AAT DUMONSTR
Vp
No
LAAN
nken
erez melw
lissegem
RAAT
BERT
LAAN
3
ldk
PRINSEN
Bla
station
Groot ter 3 Doest Hoeve
NEST
NG AL
Sc
GROE
KONI
po
STATIONSSTRAAT
RAAT TELLST WILLEM
Scha
B
6 km
Vp
L. NUYTEMANSLAAN
AN
JF KEN NED PLEIN Y
N 37
Vierwege
AN
LA
GIN
SÉLA
ZUIDLAAN
P.GIELL ISSTR.
V.V.V..
AT
AANKOMST
K
N
AA
ZL
OO
TR
IN ON
6
N 31
St Job Kap
E-JO
s.p.c.
STRA
NieuwmunsterSTART OOSTENDE
LA AN
2
23
KNOKKE-HEIST
o Le
r.m.s.
KERK
NA YE R
DE
n va
J. MARI
E
T AA
TD
r.b.s.2
TR
SM E
Lissewege
ZEEDIJK
AAT
NSTR
s.j.j.
TS
DE
RAAT NEST BRUY
AAT
MOLE
B
22
PIER GRAAF JANSDIJK ROGIERLAAN
ESTR
LANG
STR
EMAN
GEN.L
Vp
al
CES
IEN
NSC
Vp B
CO
B
21
na
T RSTRAA
VISSE AT. TRA
ES
. DE SERG
20
ZEEDIJK CASINO
W
yachthaven
19
Ka
HAVENPLEIN
18
ck
G
haven
ooiendorp
tennis en minigolf
B
Vp
17
noodnummer 0493 14 01 74
n do
F.ROPSHELLIN
FRANCHOMMELAAN
16
hip
B
Molenhoek
Sc
15
Nieuwdorp 7
De Meiboom
van
B
Ramskapelle
n va
N 31
B Vp
Scharebrug STAKETSELS
Vp
Uitkerke
Vaart
Wenduine
Colombus
START AANKOMST
4
Westkapelle
0
Ka
Vp
Zwankendamme
N3
t
9
Vp
Blankenberge B
b Isa
N 34
2
r vaa e l l e
N 30
Pier
Oosthoek
N4
1
Zeebrugge
KnokkeHeist
Kristoffelhoeve
De Sipho
Platheulenbruggen
Langenhoek
4
Damme
Kruisabele
Koolkerke Broek
Meetkerke Kapellebrug
Bekhof
23-04-2009 08:40:57
ZATERDAG 2 MEI 2009 1. PIER: WINDMOLENS OP ZEE Vanaf de Pier kun je bij helder weer de eerste 6 grote windturbines op zee zien staan. Ze staan bijna 30km uit de kust in een stevige sokkel in de Thorntonbank. Ze meten zo’n 180m van kop tot teen. De eerste 6 staan er nu; 2 ervan leveren reeds groene elektriciteit aan het net (van de Nederlandse maatschappij Eneco). In totaal moeten er op die plaats 60 komen. Kostprijs 830 miljoen EUR, geld dat in deze tijden niet meer zo gemakkelijk te vinden is. Toch hebben nog andere plannenmakers hun oog op de zandbanken voor onze kust laten vallen: nog 2 projecten zijn al vergund en nog 3 andere projecten verkeren in de planfase. Als alles gerealiseerd wordt, zou het gaan om 300 molens, goed voor de elektriciteit van 3 miljoen Belgen. 2. DE FONTEINTJES EN HET ZEEBOS Tussen Blankenberge en Zeebrugge liggen er 6 unieke duinplassen, waarvan 4 tot reservaat zijn uitgeroepen: de Fonteintjes. We danken ze aan Jan Zonder Vrees. Helemaal zonder vrees was hij niet want hij liet als bescherming tegen de zee de Graafjansdijk aanleggen. Een dubbele rij van dijken tussen Blankenberge en Heist waarvoor het zand uit de duinen werd gegraven. Zo ontstonden deze putten. Een ervan werd in de 20e eeuw opgevuld met bouwafval en er kwam een speelplein op. Die illegale constructie werd verwijderd. Kom later eens terug naar een van de volgende Voettochten en zie wat er verder met deze zevende put (nu nog een kale vlakte) zal gebeuren. Ook uit vrees, maar dan voor de oprukkende haven van Zeebrugge, lieten de stad Blankenberge en de Provincie West-Vlaanderen in 1995 het Zeebos aanplanten. Van de diverse boomsoorten die werden gebruikt, hielden vooral de witte abeel en de els goed stand in het barre zeeklimaat alhier. 3. WEIDEN TER DOEST Van hieruit ziet u het domein van de voormalige abdij Ter Doest met de monumentale abdijschuur (1275). Het domein was vroeger ommuurd en omwald. Op het domein stond ook een windmolen, die de abdijgemeenschap voorzag van meel voor het bakken van brood. De molenterp (heuvel) is duidelijk in het landschap te zien. Het landschap is een mozaïek van graslanden, vol met grachten, en rietvelden, waar jaarlijks Waterral en Bruine Kiekendief broeden. 4. OUDE STADSWALLEN DAMME Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) werd door de Spanjaarden rond Damme een omwalling opgetrokken in de vorm van een zevenpuntige ster, met rondom een diepe walgracht en op elke punt een bastion. Door de aanleg van de Damse Vaart onder Napoleon (die daarmee Brugge met de Schelde wou verbinden) werd de ster doormidden gesneden. Het stadje verschrompelde tot het zuidelijke deel. Recent werd dit noordelijke deel van de wallen door de Provincie West-Vlaanderen in zijn min of meer oorspronkelijke vorm hersteld. 5. LEOPOLDKANAAL EN SCHIPDONKKANAAL KNIPPEN DE DAMSE VAART IN TWEE Vanaf Maldegem lopen het Schipdonkkanaal en het Leopoldkanaal sinds halfweg de 19e eeuw zij aan zij tot in Heist. De laatste voert het propere water af van de Meetjeslandse Polders (de Blinker), de eerste leidt een deel van het veel minder propere (en vroeger ook naar vlasroterij stinkende) Leiewater af om Gent voor overstroming te behoeden (de Stinker). Misschien niet voor eeuwig want er bestaan plannen om dit harmonieuze en landschapsbepalende tweelingkanaal in te schakelen als binnenvaartverbinding van en naar Zeebrugge. Daartoe zou het Schipdonkkanaal moeten verbreed worden of moet de middenberm verdwijnen. Weg- en spoorverkeer (een vierde spoor tot Gent is in aanbouw) en kustvaart zouden in de toekomst niet meer volstaan om een verkeersinfarct rond Zeebrugge te voorkomen. De Damse Vaart wordt nu door het dubbelkanaal onderbroken. Dat is pas zo sinds de dynamitering door de Fransen in Wereldoorlog II. Voordien kreeg de Damse Vaart prioriteit om de scheepvaart van Brugge tot Sluis mogelijk te maken en doken de 2 kanalen via sifons onder de Damse Vaart door. 6. ZICHT OP OOSTKERKE Via de Spegelsweg, dit is een oude schaapsweg waarlangs herders uit de zandstreek hun schapen tot in de schorren brachten, kom je in Oostkerke. Toen de omgeving van Oostkerke begin de 11e eeuw werd ingedijkt , werd die schorre in polders omgezet. Een deel van de dijken begaven het toen in 1134 bij een grote overstroming het Zwin gevormd werd. In deze diepe geul die tot aan Brugge leidde werd later de bedding van de Damse Vaart uitgegraven. Oostkerke was met zijn kerk (die sinds de start ervan in 1100 al meerdere keren werd verbouwd en aangepast), met zijn molen, zijn witte huizen en zijn kasteel, vorig jaar nog genomineerd als een van de mooiste dorpen van Vlaanderen. Van het kasteel uit de 13e eeuw is enkel nog de poort en een deel van de brug over de slotgracht origineel. 7. ACHTERHAVEN ZEEBRUGGE TE ZIEN VANUIT DE KERKTOREN LISSEWEGE Vanop de massieve kerktoren zie je het dakenspel van het witte dorp en de achterhaven van Zeebrugge die steeds verder oprukt. In Zeebrugge werd al een snelle diepzeevoorhaven aangelegd, volledig gewonnen op de zee. Deze is al voor een groot deel ingenomen. Enkel in de achterhaven is er nog ruimte voor uitbreiding. Waar nu de waardevolle polders van Ramskapelle liggen, zullen dan nog bijkomende dokken en kaaien worden aangelegd. Nu is de achterhaven enkel bereikbaar via een grote zeesluis nabij Heist. Er bestaan plannen om het gedeelte dat aanleunt bij Lissewege gemakkelijker rechtstreeks toegankelijk te maken vanuit zee als getijdenhaven; weg met het tijdrovende gedoe via de sluis. Veel van de grote zeeschepen die je in de achterhaven ziet vervoeren auto’s. Daarvoor is Zeebrugge de grootste overslaghaven van Europa.
opmaak parcours 2009.indd 2
23-04-2009 08:40:57
N 34
Pier
Blankenberge
START AANKOMST
1
PLAN ZONDAG: DAG 2
2
B Vp
B
4
Vp
3
Uitkerke
B Vp
PARCOURS 42 KM PARCOURS 24 KM PARCOURS 14 KM
t Vp B
Scharebrug 7 Vp
VERKOOPPUNT
De Meiboom
GRATIS BEVOORRADING RODE KRUIS UITZICHTPUNT
B
ZONDAG:
van
De Haan
St Job Kap
Nieuwmunster
Groot ter Doest Hoeve
Bl
6
ank
Vp
4
n
Kleiemhoeve
W.VAN HECKEHEL.
LEOPOLDHEL.. LEOPOLDSTR
4
22
23
KNOKKE-HEIST
r.m.s.
L. NUYTEMANSLAAN
STATIONSSTRAAT GROE
NG AL
BERT
Vp
LAAN
N DE
AKKER-
N ELAA
de
Meetkerke
ST-Pieters
STRA
N
BRUGGE-BRUSSEL
AT
7 37
opmaak parcours 2009.indd 3
Vp
Kapellebrug
KERK
Noord
Vp
Molenhoek t
l
T AA
2009N 9
Vijfwege
ar
1
in
B
AT STRA KERK
zw Vp
Lepegem
SCH AA PS TR
Houtave
N 31
Duivekete
Strooienhaan
Va
B
No
Dorpsmolen
K EVENDIJ OOST
de or
Blauwe Toren
N 37
K WEST EVENDIJ
30
nb rgse e
PUTT
RAAT TELLST WILLEM
Vp B
AT KESTRA UITKER
40 eIn ternationale deren de Tweedaagse van Vlaan e
N
7
Klemskerke
1970
noodnummer 0493 14 01 74
ijnkanaa
ONTMIJNERSST R
3
AAT DUMONSTR
6 km
RAAT
Vp
6
2 N3
Blanke
station
Vlissegem
NEST
win
JF KEN NED PLEIN Y
KONI
Zuienkerke
Vp
J. VA
K. DE SW ER TL AA N.
AN
INLA
ING
LAAN
ZUIDLAA N
AT
P.GIELL ISSTR.
V.V.V..
A
ZL
OO
TR
N KO
PRINSEN
s.p.c.
STRA
LA AN
DE
AN
NA YE R
KERK
bv b a
J.
SÉLA
E
START AANKOMST ST.
r.b.s.2
s.j.j.
T AA
TD
Vosseslag
AAT
NSTR
MOLE
AN
E-JO
SM E
AAT
ESTR
LANG
STR
EMAN
GEN.L
TR
AT STRA UYNE DE BR
GRAAF JANSDIJK ROGIERLAAN
Boudew
DE
ZEEDIJK
MARI
N3
21
erez melw
C
IEN
NSC
Vp B
CO
T RSTRAA
SE AT. VIS
RA EST
TS
WAT ERKA STEELS TR
20
PIER
ES
OOSTENDE
. SERG
19 ZEEDIJK CASINO
W
yachthaven
tennis en minigolf
18
77
haven HAVENPLEIN
17
2000T
G
FRANCH
16
berge
OMMELAAN
B
N3
F.ROPSHELLIN
J.VAN PRAETHELLING
e
15
B
Scha
STAKETSELS
B
Lisseweg
Vierwege
Vp B
2
N 31
6 KM ( = 6,92 KM ) 14 KM ( = 15,36 KM ) 24 KM ( = 26,59 KM ) 42 KM ( = 40,07 KM )
Strooiendorp B
Nieuwdorp
WATERBEDELING
5
Vp
N 31
N3
Va ar
Wenduine
Zwankendamme
Colombus
Moeren
23-04-2009 08:40:59
ZONDAG 3 MEI 2009 1. VAARGEUL BLANKENBERGE De vaargeul die de toegang tot de haven verzekert, moet regelmatig uitgebaggerd worden. Het water dat hierbij eb vanuit de polders wordt aangevoerd via de Blankenbergse Vaart, slaagt er onvoldoende in het zand weg te schuren. Veel van dit zand is afkomstig van kunstmatige zandophogingen naar het westen toe die dienen om het strand te beschermen tegen de erosie van de zee. In verband met deze problematiek werd recent zelfs het idee geopperd om de staketsels te vervangen door een strekdam zoals in de haven van Zeebrugge. 2. HARENDIJKE Er zijn niet zoveel plaatsen meer over aan de Vlaamse kust waar je op de top van de duinen de overgang zee-strand-duinen-polders nog kunt zien. Even verderop tussen Blankenberge en Wenduine is dat wel nog zo. Waar vroeger voornamelijk weiden en hooilanden lagen in de vette polderklei, kwamen echter campings. 3. SPIOENKOP WENDUINE De duinen bestaan uit zand dat van het strand is opgestoven en door de ingroei van planten (vooral helmgras) verder is opgehoogd, waardoor ze zo nog meer zand vangen. Je staat hier op de tweede hoogste duintop van de Kust (31m). Wenduine dat aan je voeten ligt, werd voor het eerst werd vermeld in 1183 als “Weinendune was een polderdorp dat in de loop van de 13e tot de 15e eeuw uitgroeide tot een belangrijke vissersplaats met een vloot van 42 vissersboten. Rond 1880 kwam de uitbouw tot toeristische badplaats op gang. Overal elders aan de kust werden badplaatsen gesticht door grootgrondbezitters die eigenaar waren van uitgestrekte duingebieden. Hier werd de ontwikkeling in handen genomen door het gemeentebestuur zelf. Maar net zoals op de andere plaatsen gebeurde dit door aansluitend op de tramhalte (die er kwam in 1886) een dijk aan te leggen waarop hotels en statige villa’s kwamen, aangevuld met een groene villawijk waarvan het stratenplan getekend werd door een vermaard architect (in dit geval door Delacenserie in 1900). 4. NIEUWMUNSTER Zicht op het achterland van Wenduine. Naar het westen toe zie je een kreekrug die in gebruik genomen is als akkerland. Ten oosten, naar Blankenberge toe, liggen de lagere komgronden van de Uitkerkse Polders. Hier waren verschillende kleiontginningen voor de baksteenproductie. Soms werden die putten dan later opgevuld met het afval van de nabijgelegen gemeente waardoor de putten tot bergen groeiden. Een moderne vorm van Reliëfinversie. 5. en 7. UITKIJKPUNT ACHTER POMPSTATION EN OP OUD STORT (GROENWAEKE) OVER DE UITKERKSE POLDERS De Uitkerkse Polders bestaan uit 1400ha open ruimte die als landbouw- en natuurgebied in gebruik zijn. Tussen de 4 en de 8e eeuw had de zee hier nog vrij spel. Het landschap was zoals nu nog in het Zwin: de zee drong via geulen het land in en sleet de veenlaag uit. Daarrond bevonden zich slikken en schorren waarop fijne klei werd afgezet. Toen de zee zich terugtrok werden de kreken geleidelijk opgevuld met zand. Daarna begon de mens dijken op te werpen (zoals hier de Blankenbergse Dijk) en het gebied droog te trekken. En daarbij werd het reliëf omgekeerd. Inderdaad, het gebied is minder plat dan je op het eerste gezicht zou denken. Eens het water verdwijnt zakt het veen immers in en zo kwamen de zandige geulen die voorheen het laagst lagen ineens hoger en droger te liggen dan de voormalige, omliggende slikken en schorren. Op de kreekruggen kwamen akkers, dorpen en wegen. Vooral de lager gelegen komgronden zijn uniek. Zeer vochtig en daarom bijna uitsluitend geschikt voor weiden. Om het water toch enigszins af te voeren werden ze doorkerfd met vele grachten. Daarmee vormen ze de ideale biotoop voor weidevogels en ganzen. Voor de kolganzen en de kleine rietganzen uit het hoge noorden is dit een van de belangrijkste pleisterplaatsen van Europa. Nu broeden er weidevogels als de grutto. Laantjes (kleine ondiepe sloten die niet in verbinding staan met de grotere gracht) en poelen werden door Natuurpunt in ere hersteld om het de steltlopers en eenden naar hun zin te maken. 6. BRUG OVER BLANKENBERGSE VAART In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden is de Blankenbergse Vaart in oorsprong wel degelijk een natuurlijke waterloop (de Grote Eede). Maar anderzijds illustreert de naam ‘Vaart’ goed de menselijke invloed op deze waterloop. Hij verzamelt namelijk al het water uit het achterland van Blankenberge en De Haan en mondt via een sluis uit in zee, maar enkel bij eb. Bij vloed worden de sluisdeuren gesloten om te verhinderen dat het zeewater in de laaggelegen polders binnendringt. Via schotbalken regelt het polderbestuur ook het waterpeil van de zijdelingse waterlopen zodat natuur en landbouw er kunnen mee leven. Een zeer moeilijke evenwichtsoefening. Voor de natuur is het waterpeil best zo hoog mogelijk, voor de landbouw mag het juist niet te hoog staan. Een beter compromis zou kunnen bereikt worden door een of meerdere pompen te installeren zodat men niet van de ene getijdensluis afhankelijk is om het waterpeil te regelen en bij overstromingsgevaar sneller water kan lozen.
opmaak parcours 2009.indd 4
23-04-2009 08:40:59