Medezeggenschap: ieders mening telt!

Voor Talant is de mening van cliënten en hun vertegenwoordigers van groot belang. Het directieteam weegt de adviezen van de centrale medezeggenschapsraden voor cliënten en cliëntvertegenwoordigers dan ook altijd mee als er besluiten genomen worden.

Meedenken, meepraten en adviseren. Dat zijn de belangrijkste taken van de centrale cliëntenraad (CCR) en de centrale cliëntvertegenwoordigersraad (CCVR). “Op verzoek van de directie van Talant brengen de raden gevraagd en soms ongevraagd advies uit over allerlei zaken”, vertelt Joke van Leeuwen, directeur bij Talant. “Dat kan variëren van advies over nieuwbouwplannen en de aanschaf van een beeldhorloge tot de inhoud van leefstijlprogramma’s en de invulling van dagbesteding.” Medezeggenschap van cliënten van zorginstellingen is formeel geregeld via de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ), maar voor Talant is samenwerken met cliënten en hun vertegenwoordigers, zoals verwanten of mentoren, sowieso vanzelfsprekend. Joke: “Het sluit goed aan bij onze visie. We hebben samen één doel: een zo goed mogelijk leven voor onze cliënten.”

Volwaardig adviesorgaan

De CCR bestaat uit zes leden en komt elke twee weken bij elkaar. De CCVR telt zeven leden en vergadert tien keer per jaar. Vier jaar geleden verdwenen cluster- en regioraden na een verandering in de managementstructuur van Talant. Tegenwoordig vertegenwoordigen beide centrale raden de belangen van de circa drieduizend cliënten van de organisatie. De centrale cliëntenraad heeft zich ontwikkeld tot een volwaardig adviesorgaan. Zo’n tien jaar geleden kregen alleen de cliëntvertegenwoordigers alle adviesaanvragen, en de cliëntenraad slechts enkele. Nu gaan alle aanvragen naar beide raden. Joke: “We hoorden steeds vaker van cliënten dat ze graag over meer zaken hun mening wilden geven. We hebben hen daarom in de loop der tijd met steeds meer adviesvragen benaderd. Nu krijgen beide raden op hetzelfde moment dezelfde adviesaanvraag, alleen de begeleidende brief is een beetje anders. De brief voor de cliëntenraad heeft - op verzoek van de leden - bijvoorbeeld meer pictogrammen en een groter lettertype.” Talant ondersteunt de cliëntenraad met een coach, die de adviesaanvraag met de raadsleden bespreekt. De coach besluit niet mee, maar helpt bij de besluitvorming en zet het besloten advies op papier.

Hier sta ik, hier ben ik, dit vind ik.

Belangrijke stem

Beide raden hebben geen beslisrecht. Maar de leiding van Talant weegt de adviezen van de raden altijd mee in de besluitvorming. Het kan gebeuren dat de ene raad positief adviseert, en de andere negatief. Joke: “Voor ons weegt het advies van de centrale cliëntenraad het zwaarst. Het gaat ons om de cliënt, die heeft een belangrijke stem.” Een van die stemmen is van cliënt Stefan Caron uit Leeuwarden. Stefan is al zeker tien jaar actief in de cliëntenraden bij Talant en sinds twee jaar is hij voorzitter van de CCR. Het voorzitterschap past wel bij hem, vindt hij zelf. “Ik ben vrij rustig, ik luister meer dan ik praat. Als iedereen door elkaar heen praat, vraag ik of ze met één persoon tegelijk willen reageren.”

Denken vanuit de cliënt

Stefan vindt het werk voor de raad leuk en belangrijk. “We zijn er voor alle cliënten als ze ons nodig hebben. Als we een adviesaanvraag krijgen, bespreken we wat we ervan vinden. Is iets nodig of juist niet? Ik vind het mooi dat we iets kunnen betekenen”, aldus Stefan. “Ik heb veel waardering voor jullie inbreng en opstelling”, reageert Joke. “De organisatie kan iets belangrijk vinden, maar jullie stellen een belangrijke andere vraag: wat betekent dit voor de cliënten? Daarbij verplaatsen jullie je ook in cliënten die in een andere situatie zitten, bijvoorbeeld cliënten die een rolstoel hebben. Wat ik ook mooi vind, is dat jullie - naast een advies - vaak ook een tip geven; een goed idee of iets wat jullie belangrijk vinden.”

Samenwerkingsdriehoek

Naast de CCR is ook de cliëntenvertegenwoordigersraad onderdeel van de 'samenwerkingsdriehoek’ met de Talant-directie. Martinus Stollenga is kortgeleden aangetrokken als onafhankelijk voorzitter van de raad. Zijn broer is cliënt bij een zorginstelling elders en Martinus was daar voorzitter van de centrale familieraad. Martinus: “Ik faciliteer de CCVR-leden in hun besluitvorming; de leden nemen de adviesbesluiten. Deze raad is een mooie plek om voor de cliënt op te komen. De ene cliënt kan dat prima zelf, maar de andere niet. Daarom is het goed dat er vertegenwoordigers zijn. Als raad houden we nauw contact met de centrale cliëntenraad.”

De samenwerking tussen de raden en directie staat zelfs zwart op wit. Binnenkort zullen alle betrokkenen hun handtekening zetten onder een vernieuwde samenwerkingsovereenkomst. Daarin ligt onder andere vast dat de centrale raden elkaar twee keer per jaar ontmoeten en welke overlegmomenten er zijn tussen de directie en de raden.

Gebiedsraden

Maar er is meer! Talant wil naast de centrale raden óók regionale raden aanstellen; voor (bijna) elk van de 21 woon-leefzones een gebiedsraad en voor elke locatie een locatieraad. Joke: “We streven ernaar dat deze raden er eind 2018 zijn. We leiden nu begeleiders op tot coach en werven cliënten en cliëntvertegenwoordigers voor de functie van raadslid. Het is een fijn idee dat de raden in deze structuur dichter bij de achterban zitten en op locatieniveau kunnen adviseren.” De naam ‘gebiedsraad’ is overigens door de centrale cliëntenraad bedacht. Stefan: “Ja, daar hebben wij een beetje voor gezorgd. Dankzij ons gaat het gebeuren; dat geeft een goed gevoel!”