Η RAMBERT & ΤΟ SADLER’S WELLS ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΟΥΝ ΤΟ
19—25.02.20
ENTER ACHILLES ΈΝΑ ΈΡΓΟ ΤΟΥ LLOYD NEWSON (DV8 PHYSICAL THEATRE) ΣΕ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ RAMBERT
Š Hugo Glendinning
ΜΙΑ ΠΑΜΠ, ΟΧΤΏ ΆΝΤΡΕΣ, ΈΝΑ ΦΟΡΤΩΜΈΝΟ ΤΖΟΎΚΜΠΟΞ ΚΑΙ ΆΠΕΙΡΕΣ ΜΠΊΡΕΣ. ΈΝΑ ΈΡΓΟ ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΆΝΤΡΑΣ.
Είκοσι πέντε χρόνια αφότου ο θρυλικός εικονοκλάστης του χορού Lloyd Newson (DV8) έφερε για πρώτη φορά στη σκηνή την κουλτούρα των βρετανικών παμπ, με τη φασαρία και τους καβγάδες, η Rambert και το Sadler’s Wells παρουσιάζουν την επικαιροποιημένη εκδοχή του Νιούσον για αυτή την παραγωγήορόσημο του σωματικού θεάτρου. Tο “Enter Achilles” παλεύει με την έννοια της αρρενωπότητας, μέσα από τις αστείες, προκλητικές και ενοχλητικές ενέργειες οκτώ ανδρών κατά τη διάρκεια ενός απογεύματος σε μια βρετανική παμπ. Εξίσου επίκαιρη με το αρχικό ανέβασμά της, το 1995, η παραγωγή αποκαλύπτει «την τροχοπέδη που συνιστά η κυρίαρχη άποψη για την αρρενωπότητα» (“The Observer”), εξετάζοντας τη φρίκη και την τρυφερότητα της μπουκωμένης με μπίρα τεστοστερόνης. «Βίαιο, άσχημο, πολιτικά μη ορθό και ξεκαρδιστικό» (“The Australian”), το “Enter Achilles” περιόδευσε σε 18 χώρες και έγινε τηλεοπτική ταινία που απέσπασε πολλά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου ενός Emmy και του Prix Italia. Τώρα, επιστρέφει στη σκηνή με νέο καστ ερμηνευτών, επιλεγμένων πάντα από τον Νιούσον, στην πρώτη του συνεργασία με μια άλλη ομάδα χορού, την παγκοσμίου φήμης Rambert.
ΜΙΑ ΓΡΟΘΙΆ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΟΡΘΌΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΥΡΊΑΡΧΗ ΆΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΡΕΝΩΠΌΤΗΤΑ.
ΣΧΌΛΙΑ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΎ ΤΎΠΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΙΚΌ ΑΝΈΒΑΣΜΑ ΤΟΥ “ENTER ACHILLES”
Ένα σπάνιο, πλούσιο, θριαμβευτικό έργο τέχνης... Η δραματική συνοχή, η ανθρώπινη ακεραιότητα, η ακαταμάχητη οπτική δύναμη, ήταν όλα εκεί στο σπουδαιότερο έργο της φετινής χρονιάς. – The Daily Telegraph
Το “Enter Achilles”, το δυνατό και εντυπωσιακό νέο έργο του Λόιντ Νιούσον, αφορά τη βία και την ευάλωτη αρρενωπότητα – αστείο, συγκινητικό, ανησυχαστικό. – The Sunday Times
Εξαιρετικά έξυπνο και ανησυχαστικό... Άριστη ερμηνεία, φανταστική σύλληψη... – The Sunday Telegraph
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ
LLOYD NEWSON
Με αφορμή την αναβίωση του “Enter Achilles”, σε συμπαραγωγή του Sadler’s Wells και της λονδρέζικης ομάδας Rambert, μιλήσαμε με τον χορογράφο Λόιντ Νιούσον για τη νέα σκηνική μεταφορά αυτού του έργου του 1995.
Το “Enter Achilles” δημιουργήθηκε το 1995. Έγινε ταινία από το BBC και απέσπασε μια σειρά από διακρίσεις, ανάμεσά τους ένα Διεθνές Βραβείο Emmy και το Prix Italia. Εξακολουθεί να συμπεριλαμβάνεται στην ύλη προγραμμάτων σπουδών για τις κρατικές σχολικές εξετάσεις (γενικό πιστοποιητικό Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης / GCSE, A Level), καθώς και άλλων πτυχίων και διπλωμάτων σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο. Γιατί πιστεύετε ότι η παράσταση άφησε τόσο έντονο στίγμα, όχι μόνο στο κοινό της Βρετανίας, αλλά και στο εξωτερικό;
Ίδρυσα τη δική μου ομάδα (DV8 Physical Theatre) στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 επειδή αισθανόμουν απογοήτευση με την ασάφεια και τον αφαιρετισμό που βίωνα από την πλειοψηφία του βρετανικού χορού, όχι μόνο ως χορευτής, αλλά και ως θεατής. Και δεν ήμουν ο μόνος… Πολλοί άνθρωποι είδαν το “Enter Achilles” σαν μια καλοδεχούμενη πηγή ανακούφισης σε σχέση με άλλα έργα σύγχρονου χορού. Είχε πλοκή και χαρακτήρες που οι άνθρωποι μπορούσαν να αναγνωρίσουν και το κοινό καταλάβαινε τι έκαναν οι ερμηνευτές πάνω στη σκηνή και γιατί κινούνταν όπως κινούνταν.
«Τι ανακούφιση να βλέπει κανείς ένα έργο μοντέρνου χορού στο οποίο δεν περνάς τα πρώτα 15 λεπτά να αναρωτιέσαι τι στο καλό συμβαίνει» έγραφε η εφημερίδα “The Observer” για το “Enter Achilles” (1995).
Όταν οι άνθρωποι κατανοούν σε τι αναφέρεται ένα έργο, γενικά είναι ευκολότερο να ασχοληθούν μαζί του – το οποίο βεβαίως συνεπάγεται και να το επικρίνουν. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί κάποιοι σύγχρονοι χορογράφοι προτιμούν να κάνουν αφηρημένα έργα· είναι τα Καινούρια Ρούχα του Αυτοκράτορα. Ο θεατής μένει να σκέφτεται, «δεν είμαι αρκετά έξυπνος για να το καταλάβω», όταν, δυστυχώς, συχνά δεν υπάρχουν πολλά να καταλάβει κανείς. Ο χορός με νόημα, που μπλέκει τη δραματική πλοκή με το χιούμορ, ήταν κάτι σπάνιο όταν δημιούργησα το “Enter Achilles” στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 και εξακολουθεί να είναι σχετικά σπάνιο και σήμερα. Ποια ήταν η τελευταία φορά που γελάσατε σε μια παράσταση σύγχρονου χορού;
Γιατί αποφασίσατε να αναβιώσετε το “Enter Achilles” με την ομάδα Rambert;
Μετά από 30 χρόνια, κουράστηκα να διευθύνω μια ομάδα και να διαχειρίζομαι ανθρώπους, έχοντας συγχρόνως την πίεση και την αγωνία να δημιουργώ διαρκώς καινούριο υλικό. Έτσι, στα τέλη του 2015 άφησα τους DV8 για λίγο στην άκρη… και αυτό λειτούργησε άψογα, ανακάλυψα τις χαρές μιας ζωής εκτός του χορού. Έπειτα, η Helen Shute (γενική και εκτελεστική διευθύντρια της Rambert) με προσέγγισε και μου μίλησε για το σχέδιό της να παρουσιάσει η Rambert επιδραστικά βρετανικά έργα, τα οποία δεν έχει πλέον την ευκαιρία να δει ζωντανά το κοινό, και με ρώτησε αν θα ήμουν πρόθυμος να ανεβάσω ξανά το “Enter Achilles”. Αυτό που με σταμάτησε στο παρελθόν να ανεβάζω ή να ξαναμεταφέρω στη σκηνή παραστάσεις με άλλες ομάδες ήταν η συνθήκη ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιώ χορευτές μιας ήδη υπάρχουσας ομάδας. Αυτό ήταν ιδιαίτερα περιοριστικό, καθώς εγώ επιλέγω τους ερμηνευτές σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε έργου. Απαιτώ από τους χορευτές υποκριτικές ικανότητες, κάτι που είναι δύσκολο να ζητάει κανείς, και επιπλέον ίσως χρειαστώ από αυτούς να τραγουδήσουν ή να δουλέψουν εναέρια ή, ακόμα, να παίζουν καλά ποδόσφαιρο. Παλιότερα, λόγω της θεματολογίας των έργων μου, κατά καιρούς έχω αναζητήσει να προσλάβω ερμηνευτές με αναπηρίες, μεγάλης ηλικίας (60+) και με πολύμορφο εθνοτικό υπόβαθρο. Ενώ πολλές ομάδες έχουν χορευτές με εξαιρετικές τεχνικές ικανότητες, που μπορούν να εκτελούν τέλειες πιρουέτες, αυτοί συχνά αδυνατούν να κατανοήσουν τις αρχές της γλώσσας του σώματος, καθώς η δουλειά που κάνουν σταδιακά τούς αποσπά αυτή τη γνώση από
μέσα τους. Πολλοί από τους χορευτές που έχουν περάσει από τις οντισιόν μου, παρά τις εκπληκτικές τους τεχνικές, δεν μπορούν να συνδέσουν το νόημα με την κίνηση. Η Rambert είναι η μοναδική ομάδα ρεπερτορίου που μου πρόσφερε την ευκαιρία για οντισιόν σε ολόκληρο τον κόσμο, προκειμένου να βρω τους κατάλληλους χορευτές για το έργο μου. Ήταν δελεαστική η προοπτική να μπορώ να επικεντρωθώ στο καλλιτεχνικό κομμάτι, χωρίς την πίεση της διαχείρισης μιας ομάδας. Αυτό, σε συνδυασμό με την εγγύηση της Έλεν για επαρκή υποστήριξη και χρόνο για πρόβες, με έκανε να μην μπορώ να αρνηθώ την πρότασή της.
Η εκδοχή της Rambert στο “Enter Achilles” θα είναι ίδια με την αυθεντική παραγωγή του 1995;
Οι DV8 περιόδευσαν με το “Enter Achilles” για πάνω από τρία χρόνια και, στη διάρκεια αυτή, έκανα συνεχώς αναθεωρήσεις. Υπήρχαν επίσης κάποιες αλλαγές στο καστ και αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να ξαναδουλέψω τη χορογραφία, ώστε να ταιριάζει στις ικανότητες και την προσωπικότητα των νεοεισελθέντων ερμηνευτών. Η πρεμιέρα του 1995 ήταν πολύ διαφορετική από την τελευταία παράσταση του 1998. Συνεπώς, θα κάνω ορισμένες αλλαγές για να ταιριάξουν με το νέο καστ, αλλά και με μια Βρετανία 25 χρόνια μετά, ωστόσο είναι επίσης σημαντικό για μένα να διατηρήσω τα βασικά στοιχεία και τη δομή της αρχικής παραγωγής, γιατί αυτά είναι που έδωσαν στο έργο τη δύναμή του.
Για όσους δεν έχουν δει το “Enter Achilles”, τι μπορούν να περιμένουν ότι θα δουν;
Το “Enter Achilles” είναι μια αποθέωση του χιούμορ, της πλάκας και της συντροφικότητας που απολαμβάνουν πολλοί άντρες –ειδικά άντρες της εργατικής τάξης– και δείχνει πώς το αλκοόλ παίζει έναν σημαντικό ρόλο στο μεταξύ τους δέσιμο – ενώ συγχρόνως έχει καταλυτική συμβολή και στη βία. Έτσι, τοποθέτησα το έργο να διαδραματίζεται σε μια παμπ, σχεδιασμένη από τον Ian MacNeil, ο οποίος σχεδίασε επίσης το “Billy Elliot”. Το έργο διερευνά τι ενώνει μια ομάδα αντρών και τι τους χωρίζει – τι νιώθουν ότι μπορούν να μοιραστούν με άλλους άντρες και τι νιώθουν ότι δεν μπορούν. Εξετάζει την ευάλωτη πλευρά τους, τη νοοτροπία της αγέλης και το πώς οι άντρες, αυτοί οι άντρες, αστυνομεύουν ο ένας τη συμπεριφορά του άλλου για τυχόν αδυναμίες και παρεκκλίσεις από όσα θεωρούνται παραδοσιακά μοτίβα ανδρισμού.
Ενώ το “Enter Achilles” έλαβε θετικές κριτικές, στη συντριπτική πλειονότητα, υπήρξε και κριτικός που υποστήριξε ότι η απεικόνιση των αντρών μέσα στο έργο ήταν «πολύ κακή για να είναι αληθινή».
Το ενδιαφέρον είναι ότι το άτομο που το είπε αυτό ήταν γυναίκα. Το “Enter Achilles” βασίστηκε στις άμεσες παρατηρήσεις και εμπειρίες μου από τους άντρες – ως άντρας κι εγώ. Συνέβησαν διάφορα σημαντικά γεγονότα στη Βρετανία την εποχή που έστησα και περιόδευσα την παράσταση. Η ποδοσφαιρική βία ήταν ενδημικό φαινόμενο. Για παράδειγμα, υπήρξε ένα ματς μεταξύ Αγγλίας και Ιρλανδίας το 1995, όπου οι Άγγλοι οπαδοί δημιούργησαν επεισόδια κατά τη διάρκεια του αγώνα· δεκάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά και τμήματα του σταδίου καταστράφηκαν. Την επόμενη χρονιά, όταν ήμασταν σε περιοδεία με το “Enter Achilles”, η Αγγλία έχασε από τη Γερμανία στους ημιτελικούς του Euro του 1996 και γύρω από την πλατεία Τραφάλγκαρ αναποδογυρίστηκαν και πυρπολήθηκαν γερμανικά αυτοκίνητα. Σε δεκάδες άλλα σημεία της χώρας ξέσπασε ένα κύμα βίας, με αποκορύφωμα το επανειλημμένο μαχαίρωμα ενός Ρώσου φοιτητή από Βρετανούς κακοποιούς, αφού πρώτα τον ρώτησαν αν αυτός και οι τρεις φίλοι του ήταν Γερμανοί. Τίποτε από όσα συμβαίνουν επί σκηνής στο “Enter Achilles” δεν φτάνει στο σημείο να είναι τόσο «κακό» όσο αυτό. Στόχος του “Enter Achilles” δεν είναι να μιλήσει γενικώς για όλους τους άντρες. Το έργο αναφέρεται σε μια ομάδα συγκεκριμένων αντρών, σε μια παμπ, μια συγκεκριμένη νύχτα και στο τι συμβαίνει όταν κάποιος τρίτος εισβάλλει στον κόσμο τους. Παρόλα αυτά, τα σενάρια που εκτυλίσσονται είναι ενδεικτικά του «παραδοσιακού» ανδρισμού, και όχι θηλυκά μοτίβα συμπεριφοράς – είτε έμφυτα, είτε επίκτητα. Θα αναφέρω και μια προσωπική εμπειρία: εκεί πίσω στο 1995, είχα βρεθεί μια μέρα στα Επείγοντα Περιστατικά όταν ο εγχειρισμένος αχίλλειος τένοντάς μου μολύνθηκε. Μπαίνουν μέσα λοιπόν δύο τύποι και μου λένε ότι είναι κολλητοί και πως ο ένας είχε «χαρακώσει» με σπασμένο μπουκάλι τον άλλον, όταν κλιμακώθηκε μια διαφωνία που είχαν μεθυσμένοι. Συγκριτικά με αυτό, το “Enter Achilles” είναι ήπιο.
Πιστεύετε ότι οι ιδέες σχετικά με το τι σημαίνει να είναι κανείς άντρας έχουν αλλάξει σημαντικά από τότε που πρωτοκάνατε το “Enter Achilles”;
Ας πάμε ξανά το ποδόσφαιρο, απλώς και μόνο επειδή υπάρχουν κάποιες αναφορές σε αυτό μέσα στην παράσταση. Την εποχή που έφτιαξα τους DV8, είχε απαγορευτεί στις αγγλικές ομάδες να παίζουν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις για πέντε χρόνια λόγω χουλιγκανισμού – που τότε τον θεωρούσαν αποκλειστικά «αγγλική ασθένεια». 39 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην τραγωδία του Χέιζελ· 14 οπαδοί της Λίβερπουλ καταδικάστηκαν στη συνέχεια για ανθρωποκτονία. Οφείλουμε να πούμε ότι η πλειονότητα των χούλιγκαν στο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή ήταν Άγγλοι άντρες, όχι γυναίκες, κυρίως
άνθρωποι της εργατικής τάξης. Συγκριτικά με τότε, τα σημερινά, πιο ήρεμα παιχνίδια [των αγγλικών ομάδων] στο εξωτερικό δείχνουν ότι κάποια πράγματα έχουν αλλάξει – αν και οι κατασχέσεις διαβατηρίων από την αστυνομία και η απαγόρευση του αλκοόλ στις κερκίδες των αγώνων έχουν βοηθήσει να ελαττωθεί σημαντικά αυτή η βία. Παρόλα αυτά, η πίεση στους άντρες να υπακούν σε στερεότυπα ανδρισμού δεν έχει εξαλειφθεί, σε πείσμα της επιθυμίας αρκετών φαφλατάδων της μεσαίας τάξης, και παραμένει βαθιά ριζωμένη στην κοινωνική συμμόρφωση των περισσότερων αντρών. Μη με παρεξηγήσετε, υπάρχουν πάρα πολλά αξιοθαύμαστα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον παραδοσιακό ανδρισμό και το “Enter Achilles” δεν είναι μια γενικευμένη αποδοκιμασία του ανδρισμού –κάθε άλλο μάλιστα–, όμως είναι ανησυχητικό ότι σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο το 78% των δραστών βίαιων εγκλημάτων είναι άντρες, το 74% των θυμάτων ανθρωποκτονιών είναι αρσενικού φύλου και οι πιθανότητες αυτοκτονίας είναι τριπλάσιες για τους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες. Περιέργως, όταν φέτος η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA) δήλωσε πως η παραδοσιακή αντρική ιδεολογία έχει φανεί ότι περιορίζει την ψυχολογική ανάπτυξη των αντρών, δέχτηκε πυρά κριτικής. Ενώ η APA αμέσως διευκρίνισε ότι δεν αναφερόταν σε κάθε ποιότητα που συσχετίζουμε με την αρρενωπότητα, θεωρούσε ότι υπήρχαν αρκετά εμπειρικά δεδομένα που δείχνουν ότι πολλά ιδεώδη ανδρισμού είναι συχνά αντιπαραγωγικά στη συναισθηματική ισορροπία των αντρών και ότι το να στοχεύουν οι άντρες σε αυτά τα στερεότυπα μπορεί να εντείνει τα προβλήματα ψυχικής υγείας τους, με αποτέλεσμα τη βία προς άλλους ή τον εαυτό τους – αυτοκτονία, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ριψοκίνδυνη συμπεριφορά. Η βρετανική αστυνομία λαμβάνει 100 κλήσεις την ώρα για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, στα οποία οι δράστες, ξανά, είναι κυρίως άντρες. Όταν η Αγγλία χάνει σε έναν αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου, αυτός ο αριθμός αυξάνεται κατά 38%. Αυτό δεν είναι καλή διαφήμιση για τον σύγχρονο άντρα. Μία από τις ερωτήσεις που θέσαμε το 1995, όταν ετοιμάζαμε το “Enter Achilles”, ήταν η εξής: Ναι μεν αποδεχόμαστε ότι ιστορικά οι άντρες έχουν καταπιέσει τις γυναίκες, αλλά πόσο καταπιεστικοί έχουν υπάρξει επίσης απέναντι στους ίδιους; Συνεπώς, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, οι αρνητικές πτυχές του ανδρισμού κατά κάποιον τρόπο έχουν σταδιακά μειωθεί: η βία, ο σεξισμός και η ομοφοβία. Αλλά, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία, τα προβλήματα δεν έχουν εξαφανιστεί. Νομίζω, λοιπόν, πως με δεδομένα όλα αυτά και με την εμφάνιση του #MeToo και του Brexit στο προσκήνιο, είναι μια επίκαιρη στιγμή να επανέλθουμε σε αυτό το έργο.
Ο Lloyd Newson διευθύνει το DV8 Physical Theatre από την ίδρυσή του το 1985. Το έργο του εκτείνεται στον χορό, το κείμενο, το θέατρο και το φιλμ, εστιάζοντας σε κοινωνικά, ψυχολογικά και πολιτικά ζητήματα. Ο Λόυντ Νιούσον γεννήθηκε στην Αυστραλία και σπούδασε ψυχολογία και κοινωνικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Την περίοδο των σπουδών του ανέπτυξε ενδιαφέρον για το χορό, ένα πάθος που του απέφερε υποτροφία για σπουδές στη Σχολή Σύγχρονου Χορού του Λονδίνου. Πριν από την ίδρυση της δικής του ομάδας (DV8 Physical Theatre), το 1986, είχε χορέψει και/ή χορογραφήσει για αρκετές ομάδες, όπως οι Modern Dance Ensemble (Μελβούρνη), Impulse Dance Theatre/New Zealand Ballet Company, One Extra Dance Theatre (Σίδνεϊ) και Extemporary Dance Theatre (Λονδίνο). Το έργο του Νιούσον δεν εντάσσεται εύκολα σε κάποια κατηγορία, καθώς κινείται ανάμεσα στο χορό, το δοκίμιο, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Από το 2007 έχει εστιάσει ειδικότερα την προσοχή του στην έρευνα της σχέσης ανάμεσα στα αυτολεξεί παραθέματα και την κίνηση. Ο Νιούσον έχει τιμηθεί για το έργο του, είτε σκηνικό είτε φιλμικό, με πενήντα πέντε βρετανικά και διεθνή βραβεία. Ανακηρύχτηκε από την ένωση επαγγελματιών κριτικών της Μεγάλης Βρετανίας (The Critics’ Circle) ως ένας από τους 100 καλλιτέχνες με τη μεγαλύτερη επιρροή, που έχουν δουλέψει στη Βρετανία τα τελευταία εκατό χρόνια. Έχει αναγορευτεί επίτιμος διδάκτορας από το Roehampton University και το 2013 τιμήθηκε από τη βασίλισσα με τη διάκριση OBE (αξιωματούχος του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας) για την προσφορά του στο σύγχρονο χορό.
LLOYD NEWSOΝ
19―25.02.20 Κεντρική Σκηνή Η παράσταση ξεκινάει στις 20:30 Διάρκεια: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Η παράσταση περιλαμβάνει σκηνές βίας, σεξ και χρήσης ναρκωτικών, γυμνό και ακραία γλώσσα. Κατάλληλο για ηλικίες 15+ Δεν επιτρέπεται η είσοδος μετά την έναρξη της παράστασης, ούτε και η φωτογράφιση ή βιντεοσκόπησή της
ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ Κυριακή 23.0220 | 11:00―14:00 Εργαστήριο χορού με τον Lloyd Newson, χορογράφο και τον Hannes Langolf, διευθυντή περιοδείας και δημιουργικό συνεργάτη των DV8 στο πλαίσιο του πρότζεκτ “Enter Achilles”.
Η Rambert & το Sadler’s Wells παρουσιάζουν το ENTER ACHILLES Ένα έργο του Lloyd Newson (DV8 Physical Theatre)
Μια συμπαραγωγή των Rambert & Sadler’s Wells σε συνεργασία με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση Συμπαραγωγοί Festspielhaus St. Pölten (Αυστρία), Grec Festival de Barcelona i Teatre Nacional de
Catalunya (Ισπανία), Théâtre de la Ville – Paris / Chaillot – Théâtre national de la danse (Γαλλία), Les Théâtres de la Ville de Luxembourg (Λουξεμβούργο) και Adelaide Festival, Melbourne International Arts Festival (Αυστραλία), Romaeuropa Festival and Torinodanza Festival / Teatro Stabile di Torino – Teatro Nazionale (Ιταλία) / Πρεμιέρα Πρώτη παράσταση στις 7 Ιουνίου 1995, Wiener Festwochen, Βιέννη / Αναβίωση
παράστασης Festspielhaus, St Pölten, Αυστρία / Πρεμιέρα Διεθνούς Περιοδείας Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Δημιουργική Ομάδα: Σύλληψη & Σκηνοθεσία Lloyd Newson (DV8 Physical Theatre) / Χορογραφία
Lloyd Newson με τους ερμηνευτές (πρώην και νυν) / Πρωτότυπα Σκηνικά Ian MacNeil /
Πρωτότυπη Μουσική Adrian Johnston / Πρωτότυπος Σχεδιασμός Φωτισμών Jack Thompson /
Δημιουργική Συνεργασία & Διεύθυνση Περιοδείας Hannes Langolf / Υλοποίηση Φωτισμών Richard
Godin / Βοηθός Σχεδιαστή Ήχου Amir Sherhan / Βοηθός Σκηνογράφου Loren Elstein /
Σχεδιασμός Κοστουμιών Kinnetia Isidore & Richard Gellar / Βοηθοί Κοστουμιών Eleanor Coole-Green & Hannah Hayward / Διεύθυνση Προβών Paul White (Φθινόπωρο 2019) / Ερμηνεύουν από την Ομάδα
Χορού Rambert Richard Cilli, Tom Davis Dunn, Nelson Earl, Miguel Fiol Duran, Ian Garside, Eddie Hookham, Scott Jennings, Γεώργιος Κοτσιφάκης, Jag Popham, John Ross / Ο Lloyd Newson θα ήθελε να
αναγνωρίσει τη συμβολή και να ευχαριστήσει τα μέλη των προηγούμενων καστ (1995 και 1997-98)
του “Enter Achilles” Robert Tannion, Ross Hounslow, Gabriel Castillo, Jordi Cortés Molina, Juan Kruz
Diaz de Garaio Esnaola, John-Paul Zaccarini, Mike Ashcroft, Liam Steel, Jeremy James, David Emanuel, Paul Clayden, David McCormick και Chris Haring / Τεχνική Ομάδα: Διευθυντής Παραγωγής Tom Pattullo / Διευθύντρια Σκηνής Ομάδας Joanne Woolley / Τεχνικός Διευθυντής Σκηνής Robin
Turley Smith / Ξυλουργός Παραγωγής Jake Channon / Υπεύθυνος Ήχου Amir Sherhan / Χειριστής
Φωτισμών Tom Pritchard / Ηλεκτρολόγος Παραγωγής James Bentley / Κατασκευή Σκηνικού Simon
York και Miraculous Engineering / Σύμβουλος Παραγωγής Steve Wald / Ομάδα Παραγωγής:
Παραγωγός Alex Darbyshire / Υπεύθυνη Grace Hopkins / Βοηθός Παραγωγής Gráinne Pollak / Διοικητική Υποστήριξη Sophie Knowles
/ Διδασκαλία: Τακτικοί Δάσκαλοι Ομάδας Olivia Ancona, Louise
Bennett, Baptiste Bourgougnon, Olivia Bowman-Jackson, Navala Chaudhari, Pippa Duke, Bruno Guillore, Phil Hulford, Jovair Longo, Katie Lusby, Stephen Pelton, Sonia Rafferty, Lewis Wilkins / Δάσκαλοι Εναέριου Χορού Ομάδας Leo Hedman, Will Davis / Δάσκαλος Ιρλανδικού Χορού James
Greenan / Εκπαιδεύτριες Φωνής Ομάδας Kate Marlais, Melanie Pappenheim / Εργαστήριο Υποκριτικής
Ομάδας Juliet Knight
ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ RAMBERT
Γενική και Εκτελεστική Διευθύντρια Παραγωγής Helen Shute / Καλλιτεχνικός Διευθυντής Benoit
Swan Pouffer / Διευθυντής Προγραμματισμού και Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Tim Wood / Διευθύντρια Ανάπτυξης Helen Searl / Οικονομικός Διευθυντής Edward Halshaw / Επικεφαλής
Παραγωγός Francesca Moseley / Παραγωγός Μουσικής Charlotte Sandford / Βοηθός Παραγωγής
Louise Farnall / Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων και Περιεχομένου Alexandra Desvignes / Συντονίστρια
Μάρκετινγκ Rebecca Horrell / Φυσιοθεραπεύτρια Ομάδας Stephanie O’Neill / Οστεοπαθητική και Μασάζ Andrew Creevy
ΓΙΑ ΤΟ SADLER’S WELLS
Καλλιτεχνικός & Γενικός Διευθυντής Alistair Spalding CBE / Εκτελεστική Διευθύντρια Παραγωγής
Suzanne Walker / Επικεφαλής Παραγωγών & Περιοδειών Bia Oliveira / Υπεύθυνη Παραγωγής Περιοδειών Αριστέα Χαραλαμπίδου / Τεχνικός Διευθυντής Παραγωγής Adam Carrée / Διευθυντής Μάρκετινγκ Daniel King / Βοηθός Μάρκετινγκ Laura-Inès Wilson
Ευχαριστίες στους Jenna Lambie Ridgway, Guy Hoare, David Thompson, Leonie Gombrich, Jamie
Malcolm, Chantal Spiteri, Steve Hellier, Duncan Lamont, Francesca Duvall, Charlotte Mundy, Charlotte Wainwright, Nancy Rossi, Conor Marren, Anshu Rastogi, Kelly Johnson, Elizabeth Mischler, Nick Nuttgens, Mark Godfrey και Kate Mayne
Š Hugo Glendinning
Š Hugo Glendinning
Š Hugo Glendinning
Š Hugo Glendinning
Š Hugo Glendinning
RAMBERT & SADLER’S WELLS PRESENT
ENTER ACHILLES A WORK BY LLOYD NEWSON (DV8 PHYSICAL THEATRE) PERFORMED BY RAMBERT
WHAT THE BRITISH PRESS SAID ABOUT THE ORIGINAL PRODUCTION OF “ENTER ACHILLES”
A rare, rich, devastating, triumphant work of art… dramatic coherence, human integrity, irresistible visual power, were all there in the most outstanding work I have seen all year. – The Daily Telegraph Lloyd Newson's powerful and spectacular new work, “Enter Achilles”, is about violence and vulnerability of manliness – funny, moving, disturbing. – The Sunday Times Remarkably clever and disturbing… It is excellently danced, imaginatively conceived… – The Sunday Telegraph A blisteringly funny and unsettling study of everyday maleness... it's a work that takes the breath away. – The Herald (UK) At a time when so much contemporary dance in Britain seems to have hit a dead end, it's heartening to find DV8 blazing a fresh, dangerous trail and taking a large, enthusiastic audience with it. – The Observer (UK) Newson...finds a rich seam of choreographic gold which he fashions into breath-takingly complex movement sequences.... The issues are both complex and timely; the cast is superb; the show is unmissable. – The Scotsman (UK)
ONE PUB, EIGHT BLOKES, A STACKED JUKEBOX AND A LOAD OF PINTS. IT WAS ALWAYS GOING TO KICK OFF.
Twenty-five years after legendary dance iconoclast Lloyd Newson (DV8) first dragged British pub culture kicking and yelling onto the stage, Rambert and Sadler’s Wells present Newson’s reworking of this landmark physical-theatre production. As pertinent now as it was when first staged in 1995, “Enter Achilles” lifts the lid on “the straitjacket of what’s deemed to be masculine” (The Observer), examining the terrors and tenderness of beer-soaked testosterone. “Violent, ugly, politically incorrect and hilarious” (The Australian) “Enter Achilles” toured 18 countries and was made into a TV film winning many accolades including an International Emmy and Prix Italia. It now returns to the stage with a new cast, selected by Newson, in his first-ever collaboration with another company, the world-renowned Rambert.
“ENTER ACHILLES” WRESTLES WITH THE NOTION OF MASCULINITY, THROUGH THE FUNNY, PROVOCATIVE AND DISTURBING ACTIONS OF EIGHT MEN DURING AN EVENING IN A BRITISH PUB.
INTERVIEW WITH
LLOYD NEWSON As “Enter Achilles” is revived in a co-production between Sadler’s Wells and Rambert, we spoke with choreographer Lloyd Newson about restaging the 1995 work…
“Enter Achilles” was made in 1995. It was turned into a film by the BBC winning a number of accolades including an International Emmy and Prix Italia. It continues to be a staple resource for GCSE, A Level and degree and diploma syllabuses throughout the UK.
Why do you think the work struck such a strong chord with audiences across Britain and abroad?
I formed my own company (DV8 Physical Theatre) in the mid-1980s out of a frustration with the vagueness and abstractionism I experienced with most British dance; both as a dancer and audience member. And I wasn’t alone… many people saw “Enter Achilles” as a welcome relief to other contemporary dance they’d seen. It had a storyline and characters people could recognise; audiences understood what the performers were doing on stage and why they were moving the way they were.
“What a relief it is to see a modern dance piece where you don't spend the first 15 minutes wondering what the hell is going on” The Observer on “Enter Achilles” (1995)
If people comprehend what a work is about, generally it’s easier to engage with it – and that includes criticising it. Which might explain why some contemporary choreographers prefer making abstract work; it’s the Emperor’s New Clothes. Audiences are left thinking, “I’m not smart enough to understand this” when unfortunately, there’s often little to understand. Dance with meaning, which mixes drama with humour was rare when I made “Enter Achilles” in the mid-90s and is still relatively rare today – when was the last time you laughed in a contemporary dance show?
Why have you decided to restage “Enter Achilles” with Rambert?
After 30 years I was tired of running a company and managing people, as well as having the pressures, and fears, of making new work. So, I put DV8 on hold at the end of 2015… and that worked a treat, I discovered the joys of a life outside of dance. Then Helen Shute (Rambert’s chief executive and executive producer) approached me about her plans for Rambert to showcase seminal British works which were no longer available for audiences to see live and asked if I’d be willing to mount “Enter Achilles” again. What stopped me making or restaging works on other companies in the past was the expectation to use dancers within an already existing company. This was too constricting because I cast performers according to the needs of a project. I require dancers who can act, which is a hard ask, then I may also need them to sing or do aerial work, or even, be good at football. Previously, due to the subject matter of my works, I’ve actively sought to employ disabled, older (60+) and ethnically diverse performers. While many companies have dancers who have great technical skills and can execute perfect pirouettes, they often struggle to understand the principles of body language, as the work they do trains this knowledge out of them. Many dancers I’ve auditioned, despite their incredible techniques, can’t connect meaning to movement. Rambert is the only repertory company that has offered me the opportunity to audition worldwide to find the right dancers for my work. I was enticed by the prospect of being able to focus on the art, without the pressures of having to manage a company. This along with Helen’s guarantee of sufficient support and time in the rehearsal room meant I couldn’t refuse her offer.
Will Rambert’s version of “Enter Achilles” be the same as the original 1995 production?
DV8 toured “Enter Achilles” for over 3 years and during that time I kept revising it. There were also some cast changes, and this meant I’d rework the choreography to suit the incoming performer’s skills and personalities. The 1995 premiere was very different to the final show in 1998. Consequently, I’ll make some changes to reflect the new incoming cast and a Britain 25 years on, however it’s also important for me to maintain the key elements and structure of the original production, because these gave the work its power.
For those people who haven’t seen “Enter Achilles”, what can they expect to see?
“Enter Achilles” celebrates the humour, fun and camaraderie that many men – especially working-class men – enjoy and shows how alcohol plays a significant role in their bonding – as well as being a catalyst for violence. So, I set the work in a pub, designed by Ian MacNeil, who also designed “Billy Elliot”. The work explores what unites a group of men and what divides them – what they feel they can share with other men, and what they feel they can’t. It looks at vulnerability, pack mentality and how men, these men, police one another’s behaviour for weaknesses and deviations from what’s considered traditional masculine norms.
While “Enter Achilles” received overwhelmingly positive reviews, there was one critic who said your portrayal of the men within the piece was “too bad to be true”.
Interestingly, the person who said that was a woman. “Enter Achilles” was based on my direct observations and experiences of men – as a man. There were a number of significant events happening in Britain at the time I made and toured the production. Football violence was endemic, for example there was a match between England and Ireland in 1995 where English fans rioted mid-game; dozens of people were seriously injured and parts of the stadium destroyed. The following year, when we were touring “Enter Achilles”, England lost against Germany in the Euro 96 semi-final – German cars were overturned and set alight around Trafalgar Square. In dozens of other locations around the country violence erupted, including a Russian student who was repeatedly stabbed by British thugs after being asked if he and three friends were German. None of what happens on stage in “Enter Achilles” comes close to being as “bad” as this. “Enter Achilles” doesn’t aim to speak generically about all men. The work is about a group of specific men, in a pub, on a specific night and what happens when an outsider enters their world. Nonetheless the scenarios that then unfold are reflective of “traditional” masculine, rather than feminine patterns of behaviour; be they innate or learned. On an anecdotal level, when I was in A&E when my Achilles tendon operation became infected back in 1995, two guys came in, they told me they were best friends. One of them had ‘glassed’ the other when a drunken argument they were having escalated. “Enter Achilles” is tame in comparison.
Do you think ideas about what it is to be a man have changed significantly since you first made “Enter Achilles”?
Let’s take football again, only because there are some references to it in the work. When I first formed DV8, English teams had been banned from playing in European football for 5 years because of hooliganism – it was referred to as the ‘English Disease’. 39 people died in the Heysel disaster; 14 Liverpool fans were subsequently convicted of manslaughter. It’s fair to say that the majority of football hooligans during this period were English men, not women, predominantly from working-class backgrounds. Compared to that, today’s calmer matches abroad show some things have changed – although police confiscating passports and banning alcohol in stands at matches has helped reduce that violence considerably. However, the pressure for men to conform to masculine stereotypes hasn’t vanished despite the wishes of many of the chattering classes and remains highly ingrained in the social conditioning of most men. Don’t get me wrong, there are many admirable attributes associated with traditional masculinity, and “Enter Achilles” isn’t a blanket condemnation of masculinity, far from it, but it’s worrying today in the UK that 78% of the perpetrators of violent crime are men, 74% of homicide victims are male and men are 3 times more likely to commit suicide than women. Interestingly, this year when the American Psychological Association (APA) said traditional masculine ideology had been shown to limit males’ psychological development they got a fair amount of flack as a result. While APA were quick to make clear they weren’t referring to every quality we associate with masculinity, they believed they had enough empirical evidence to show that many masculine ideals are often counterproductive to men’s emotional stability and that aspiring to these stereotypes can exacerbate men’s mental health problems resulting in violence towards others or themselves – suicide, excessive drinking, reckless behaviour. The British police receive 100 calls relating to domestic abuse every hour; where the perpetrators, again, are mainly men. If England loses in a world cup match, that number will increase by 38%. That’s not a good ad for modern day man. One of the questions we asked back in 1995 when making “Enter Achilles” was, we accept men have historically oppressed women, but how oppressive have men been to themselves? So, to answer your question, there has been some chipping away at the negative aspects of masculinity: the violence, sexism and homophobia but as the stats show the problems haven’t disappeared. I think in light of all this and with the advent of #Metoo and Brexit it’s a timely moment to revisit the work.
Lloyd Newson has led DV8 Physical Theatre since its inception in 1985. His work straddles dance, text, theatre and film, focusing on social, psychological and political issues. Born in Australia, Newson graduated from Melbourne University having studied psychology and social work. During that time, he developed an interest in dance, a fascination that brought him to the UK where he gained a full scholarship to study at London Contemporary Dance School. Before forming his own company (DV8) he danced and/or choreographed with many companies including the Modern Dance Ensemble (Melbourne), Impulse Dance Theatre/New Zealand Ballet Company, One Extra Dance Theatre (Sydney) and Extemporary Dance Theatre (London). Newson’s work, be it for stage or film, has won 55 national and international awards. He has been cited by the Critics’ Circle as being one of the hundred most influential artists working in Britain during the last hundred years. Newson was awarded an honorary degree from Roehampton University and in 2013 received an OBE from Her Majesty the Queen for services to contemporary dance.
LLOYD NEWSOΝ
19―25.02.20 Main Stage The performance starts at 20:30 Running Time: 80 minutes (no interval)
OTHER INFORMATION Performance includes depictions of violence, sex and drug use, adult themes, nudity and strong language. Age 15+ / No latecomers / No filming or photography PARALLEL EVENT Sunday 23.02.20 | 11:00―14:00 Dance workshop with Lloyd Newson, choreographer, and Hannes Langolf tour director & creative associate on the DV8 project “Enter Achilles”.
Rambert & Sadler’s Wells present ENTER ACHILLES A work by Lloyd Newson (DV8 Physical Theatre)
A Rambert & Sadler’s Wells co-production in association with Onassis Stegi, Athens Co-produced with Festspielhaus St. Pölten; Grec Festival de Barcelona i Teatre Nacional de Catalunya;
Théâtre de la Ville – Paris / Chaillot – Théâtre national de la danse; Les Théâtres de la Ville de Luxembourg; Adelaide Festival, Melbourne International Arts Festival; Romaeuropa Festival and Torinodanza Festival / Teatro Stabile di Torino – Teatro Nazionale / Premiere First performed 7 June 1995, Wiener Festwochen, Vienna / Recreation Premiere at Festspielhaus, St Pölten, Austria / Premiere International Run at Onassis Stegi, Athens
PRODUCTION CREDITS
Creative Team: Conceived and directed by Lloyd Newson (DV8 Physical Theatre) / Choreography
Lloyd Newson with the performers (past and present) / Original Set Design Ian MacNeil / Original
Associate
Music
Adrian
&
Tour
Isidore
&
Johnston
Director
Original
/
Hannes
Langolf
Lighting /
Design
Lighting
Jack
realised
Thompson by
Richard
/
Creative
Godin
/
Associate Sound Designer Amir Sherhan / Design Assistant Loren Elstein / Costume Design Kinnetia
Richard
Gellar
/
Costume
Assistants
Eleanor
Coole-Green
&
Hannah
Hayward / Rehearsal Director Paul White (Autumn 2019) / Rambert Performers Richard Cilli, Tom
Davis Dunn, Nelson Earl, Miguel Fiol Duran, Ian Garside, Eddie Hookham, Scott Jennings, Georgios
Kotsifakis, Jag Popham, John Ross / Lloyd Newson would like to acknowledge and thank previous
casts (1995 and 1997/98) of “Enter Achilles” Robert Tannion, Ross Hounslow, Gabriel Castillo,
Jordi Cortés Molina, Juan Kruz Diaz de Garaio Esnaola, John-Paul Zaccarini, Mike Ashcroft, Liam Steel, Jeremy James, David Emanuel, Paul Clayden, David McCormick and Chris Haring / Technical Team: Production Manager Tom Pattullo / Company Stage Manager Joanne Woolley / Technical Stage
Manager Robin Turley Smith / Production Carpenter Jake Channon / Sound Supervisor Amir Sherhan /
Re-lights/Operator Tom Pritchard / Production Electrician James Bentley / Set Construction Simon York and Miraculous Engineering / Production Consultant Steve Wald / Producing Team: Producer
Alex Darbyshire / Manager Grace Hopkins / Assistant Producer Gráinne Pollak
/ Administrative
Assistant Sophie Knowles / Teachers: Regular Company Teachers Olivia Ancona, Louise Bennett,
Baptiste Bourgougnon, Olivia Bowman-Jackson, Navala Chaudhari, Pippa Duke, Bruno Guillore, Phil Hulford, Jovair Longo, Katie Lusby, Stephen Pelton, Sonia Rafferty, Lewis Wilkins / Company Aerial
Teachers Leo Hedman, Will Davis / Irish Dancing Teacher James Greenan / Company Vocal Coaches
Kate Marlais, Melanie Pappenheim / Company Acting Workshop Juliet Knight
FOR BALLET RAMBERT
Chief Executive and Executive Producer Helen Shute / Artistic Director Benoit Swan Pouffer /
Programme Director and Deputy Chief Executive Tim Wood / Development Director Helen Searl / Chief Financial Officer Edward Halshaw / Senior Producer Francesca Moseley / Music Producer Charlotte Sandford / Productions Assistant Louise Farnall / PR and Content Manager Alexandra
Desvignes / Marketing Coordinator Rebecca Horrell / Company Physiotherapist Stephanie O’Neill / Osteopath and Massage Therapist Andrew Creevy
FOR SADLER’S WELLS
Artistic Director & Chief Executive Alistair Spalding CBE / Executive Producer Suzanne Walker / Head
of Producing & Touring Bia Oliveira / Tour Producer Aristea Charalampidou / Technical Production Manager Adam Carrée / Marketing Manager Daniel King / Marketing Assistant Laura-Inès Wilson
Thanks Jenna Lambie Ridgway, Guy Hoare, David Thompson, Leonie Gombrich, Jamie Malcolm, Chantal
Spiteri, Steve Hellier, Duncan Lamont, Francesca Duvall, Charlotte Mundy, Charlotte Wainwright, Nancy
Rossi, Conor Marren, Anshu Rastogi, Kelly Johnson, Elizabeth Mischler, Nick Nuttgens, Mark Godfrey and Kate Mayne
© 2019-20, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση | Onassis Stegi
Επίσημος Χορηγός Αερομεταφορών Official Air Carrier Sponsor
Χορηγοί Επικοινωνίας Media Sponsors
Με την υποστήριξη Supported by
Χορηγός Φιλοξενίας Hospitality Sponsor
Επίσημος Ιατρικός υποστηρικτής Medical Cover
ONASSIS.ORG