Sri Ramakrishna Kathamrutam Volume 1 Part 2

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

15 ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O

369

„Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ˆHâ◊"£ WO\˜ =^ŒÌ - ''Ѩâ◊ºu `«= Ѩ<å÷#"£∞—— |∞^èŒ"å~°O, #=O|~ü 28, 1883

(ˆHâ◊"£, „Ѩã¨#fl, J=∞$`ü, L=∂<å^ä£, ˆHâ◊"£ `«e¡, ~åMÏÖò, '=∞—) =∞^蕺ǨÏflO Ô~O_»∞ QÆO@Å "Õà◊. ã¨~°∞¯ ºÅ~ü ~À_»∞¤‰õΩ ѨtÛ=∞OQÍ ˆHâ◊=K«O„^Œ¿ã<£ QÆ$ǨÏO – Hõ=∞ʼnõΩ\©~°O LOk. ^•xH˜ `«∂~°∞Ê"≥·Ñ¨Ù# L#fl HÍeÉÏ@ÃÑ· XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ J@∂ W@∂ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. Z=iHÀã¨"≥∂ P~å@O`À Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î L#fl@∞¡ `ÀK«∞`ÀOk. ZO^Œ~À P ^•iÖ’ "≥à◊√`«∞<åfl~°∞. "åi #O^Œih K«∂ã¨∂ΠѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl_»∞ P Éèí‰õΩÎ_»∞. ˆHâ◊"£ Jã¨fiã¨∞÷_≥· L<åfl_»∞. J`«_ç P~ÀQƺO ~ÀA ~ÀAH© H©∆}˜OzáÈ`ÀOk. D™êi J`«_∞» „|uH˜ |@ìH@õ _ì O» ã¨O^ÕÇϨ =∞O@∞<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞, Hˆ â◊"#£ ∞ ZO`«QÍ<À „¿Ñq∞OKÕ"å~°∞.

J`«}˜‚ K«∂_»QÀi ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O #∞Oz =ã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞#∞fl Z^Œ∞~°∞K«∂¿ã P Éèí‰õΩÎ_»∞ JHõ¯_» ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞.

Hõ=∞Å ‰õΩ\©~åxH˜ L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù# '=∞OQÆà◊"å_ç— J<Õ QÆ$ǨÏã¨=Ú^•Ü«∞O LOk. „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ ѨÅ∞=Ù~°∞ JHõ¯_» x=ã≤ã¨∞Î<åfl~°∞. Hõ=∞ʼnõΩ\©~åxH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ qHÀìiÜ«∂ HõàÏâßÅ LOk. JHõ¯_» „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok# ¢ã‘ÎÅ∞, ã¨Éèí∞ºÅ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ K«^Œ∞=ÙH˘O@∞<åfl~°∞.

P HõàÏâßʼnõΩ L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù# qâßÅ"≥∞ÿ# `À@ =∞^茺֒ <≥ÅH˘#fl WO\’¡ XHõ POˆQ¡Ü«∞ ‰õΩ@∞O|O =ã≤™ÈÎOk. P WO\˜x K«∂ã≤#ѨC_»∞ JHõ¯_» U^À ^Œ∞~°…@# [iy LO_»=K«∞Û#x P Éèí‰õΩÎ_çH˜ `ÀzOk. Jk U"≥∞ÿ LO@∞O^À Jx Ü≥∂zã¨∂Î L#flѨC_»∞, #Å¡x ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz# â◊Hõ@"åǨωõΩ_˘Hõ_»∞ XHõ â◊=¿Ñ\˜Hõ#∞ |O_çÖ’ LOK«∞H˘x fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. ^•^•Ñ¨Ù Ô~O_»∞ QÆO@Å∞QÍ D U~åÊ@∞¡ [~°∞QÆ∞`«∂ L#flq. #tOKÕ D ^ÕǨxfl g_ç Z=~À "≥o¡áÈÜ«∂~°∞ – JO^Œ∞HÀã¨"Õ∞ D U~åÊ@∞¡. '=∞x+≤ ZHõ¯_»‰Ωõ "≥o§áÈÜ«∂_»∞, ^ÕÇ¨ xfl =^ŒeÃÑ\˜ì ZHõ¯_»‰Ωõ áÈ`«∞<åfl_»∞— J#∞H˘O@∞<åfl_»∞ P Éèí‰õΩÎ_»∞.

Z<Àfl |à◊√¡ L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù#∞O_ç ^ŒH˜∆}O "≥·Ñ¨ÙQÍ =ã¨∂Î<Õ L#flq. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =ã¨∞Î<åfl~å Jx „Ѩu |O_çx P`«∞~°`«`À `«^ÕHõOQÍ P Éèí‰õΩÎ_»∞ K«∂ã¨∂Î L<åfl_»∞. ™êÜ«∞O„`«O S^Œ∞ QÆO@Å∞ J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å |O_ç =zÛ PyOk. PÜ«∞#`À ÖÏ@∂, XHõ i^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∂ =zÛ L<åfl~°∞. '=∞—, ~åMÏÖò "åix HõÅ∞ã¨∞H˘<åfl~°∞. ˆHâ◊"£ WO\˜"å~°∞ "≥O@<Õ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êfiQÆ`«O ѨeH˜ "Õ∞_» g∞^Œ‰õΩ `À_˘¯x "≥àÏ¡~°∞. JHõ¯_» Ju^äŒ∞Å QÆkH˜ ^ŒH˜∆}Ï#QÆÅ =™ê~åÖ’ XHõ =∞OK«O "åeÛ LOk. P =∞OK«O g∞^Œ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ Pã‘#∞Å#∞ KÕâß~°∞.

370

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - =∞ǨÉèÏ=OÖ’ [QÆ[˚#x`À ã¨OÉèÏ+¨} ˆHâ◊"£ ~åHõÔH· N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ KåÖÏ¿ãѨ٠"Õz=Ù<åfl~°∞. ˆHâ◊"£ q„âßOu fã¨∞H˘O@∂ L#fl@∂¡, HÍ¿ãѨ\’¡ =KÕÛ™êÎ_»h ˆHâ◊"£ t+¨µºÅ∞ q#„=∞OQÍ `≥eáê~°∞. ˆHâ◊"£ P~ÀQƺO KåÖÏ „Ѩ=∂^ŒHõ~°ã≤÷uÖ’ LOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ t+¨µºÅ∂, WO\˜"å~°∂ P`«}˜‚ ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ K«∂ã¨∞H˘O@∞<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ˆHâ◊"£#∞ K«∂_®Å<Õ P`«∞~°`«`À JâßOuH˜ QÆ∞Ô~·<å~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ˆHâ◊"£ t+¨µºÅ`À): U"≥∂Üü∞! PÜ«∞# ÖËz ~å=_»O ZO^Œ∞‰õΩ? ֒ѨʼnõΩ "≥o¡ <Õ<Õ ZO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞#∞fl K«∂_»‰õÄ_»^Œ∞? „Ѩã¨#∞fl_»∞(q#„=∞OQÍ): =∞Ǩâ◊Ü«∂, PÜ«∞<Õ HÍ¿ãѨ\’¡ WHõ¯_»‰õΩ =™êÎ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WHõ KåeOK«O_ç. ZO^Œ∞H© QÆO^Œ~°QÀà◊O? <Õ#∞ ֒ѨeH˜ "≥à◊`å#∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ =∞~°Ñ≤OKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩã¨#∞fl_»∞, ˆHâ◊"£#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»™êQÍ_»∞. „Ѩã¨#∞fl_»∞: PÜ«∞# Ѩiã≤÷u WѨC_»∞ ѨÓiÎQÍ =∂iáÈ~ÚOk. g∞ÖψQ PÜ«∞# [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. [QÆ[˚#x =∂\Ï¡_»@O qx #=Ùfi`å~°∞, qÅÑ≤™êÎ~°∞.

[QÆ[˚#x`À ˆHâ◊"£¿ã<£ =∂\Ï¡_®_»∞, #"åfi_»∞, qÅÑ≤OKå_»∞ Jx q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºO á⁄O^•~°∞. K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ<Õ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞.

JѨC_»∞ j`«HÍÅO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P‰õΩѨK«Ûx áê¡#Å∞ AÉσ ^èŒiOz ^•x g∞^Œ XHõ âßÅ∞= HõѨCH˘x L<åfl~°∞. x\Ï~°∞QÍ ‰õÄ~°∞Û#fl ã≤÷u, ^Œ$+≤ì xâ◊ÛÅOQÍ LOk. KåÖÏ¿ãѨ٠J^Õ ã≤÷uÖ’ LO_çáÈÜ«∂~°∞.. ã¨=∂kèã≤÷u #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ ã¨∂K«#Å∞ Ug HÍ#~åÖË^Œ∞. ã¨O^蕺HÍÅ=∞~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, XH˜O`« ÉÏǨϺK≥·`«#ºOÖ’H˜ =KåÛ~°∞. Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’ náêÅ∞ "≥eyOKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ JHõ¯_»‰õΩ `À_˘¯x áÈ=\ÏxH˜ U~åÊ@∞¡ KÕâß~°∞. ZO`À „â◊=∞`À PÜ«∞##∞ JHõ¯_»‰õΩ fã¨∞‰õΩ"≥àÏ¡~°∞. P QÆkÖ’ ™Èá¶êÅ∞, ‰õΩsÛÅ∞, JÅ=∂~°Å∞, náêÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ™ê=∂#∞¡ L#flq.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ XHõ ™Èá¶êÖ’ ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïì~°∞. ‰õÄ~ÀÛQÍ<Õ ÉÏǨϺK≥·`«#ºO HÀÖ’Ê~Ú PÜ«∞# =∞m¡ áê~°=â◊ºOÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. P ã≤÷uÖ’<Õ, ™Èá¶ê#∞ K«∂ã¨∂Î<Õ, U^À =∞`«∞ÎÖ’ =∂\Ï¡_Õ@@∞¡, ''WO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠g@xfl\˜ J=ã¨~°O LO_Õk. WѨC_»∞ Wq ZO^Œ∞‰õΩ?—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`«¨ ~åMÏÖò#∞ K«∂ã≤, ''~åMÏÖò, #∞=Ùfi =KåÛ"å?—— J<åfl~°∞. ([QÆ[˚#x ^Œ~°≈#O, P"≥∞`À ã¨OÉèÏ+¨} - P`«‡‰õΩ Kå=ÙÖË^Œ∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ =∂\Ï¡_»∞`«∂ U^À ^Œ$âߺxfl K«∂ã≤ WÖÏ Ñ¨Å∞Hõ™êQÍ~°∞: ''W^Œ∞QÀ, W^Œ∞QÀ [#h! J=∂‡, #∞=Ófi =zÛ L<åfl"å! ɡ<å~°ãπ Ѩ@∞ì p~°Ö’ ZO`« HõàH◊ àõ Ö◊ Ï_»∞`«∞<åfl==∂‡!

J=∂‡, ‰õÄ~ÀÛ! <å `«b¡, ‰õÄ~ÀÛ!—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =∞ǨÉèÏ=ã≤÷u H˘#™êyOk. QÆk „ѨHÍâ◊O`À xO_ç LOk. „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ∞ K«∞@∂ì ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ÖÏ@∂, ~åMÏÖò, '=∞— "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯<Õ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ `«=∞Ö’ `å"Õ∞ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞:

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

371

''^ÕǨÏO, P`«‡! ^ÕǨÏO ѨÙ_»∞`«∞Ok, y_»∞`«∞Ok. P`«‡‰õΩ Kå=ÙÖË^Œ∞. áÈHõK≥Hõ¯ÖÏ. ѨO_ç# áÈHõÖ’=Ù#fl =Hõ¯ ÃÑO‰õΩ‰õΩ JO@∞HÀHõ q_çQÍ LO@∞Ok. HÍx ÖË`«QÍ L#flѨC_»∞ =Hõ¯#∞ ÃÑO‰õΩ#∞O_ç "Õ~°∞K≥Ü«∞º@O KåÖÏHõ+¨ìO. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈Oz PÜ«∞##∞ á⁄Ok`Õ, P =ºH˜ÎH˜ ^ÕǨÏ|∞kú #tã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ ^ÕǨÏ=¸ P`å‡ "Õˆ~fi~°∞ J#fl *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— WO`«Ö’ ˆHâ◊"£ =KåÛ_»∞. J`«_»∞ `«∂~°∞Ê ^•fi~°O QÆ∞O_® QÆk ֒ѨeH˜ =KåÛ_»∞. „|Ǩχã¨=∂[ =∞Ok~°OÖ’<À, \∫<£ ǨÅ∞Ö’<À „Ѩã¨OQÆO WzÛ# P`«}˜‚ K«∂ã≤# "å~°∞, WѨC_»∞ Z=ÚHõÅ QÆ∂_»∞ÖÏ L#fl P`«}˜‚ K«∂ã≤ x~å…O`« áÈÜ«∂~°∞. ˆHâ◊"£ xÅ|_»ÖËHõáÈ`«∞<åfl_»∞.

QÀ_»#∞ Ѩ@∞ìH˘x "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ #_çz =KåÛ_»∞. JuHõ+¨ìOg∞^Œ #_çz=zÛ ™Èá¶ê =ÚO^Œ∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. WO`«Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™Èá¶êÖ’#∞O_ç ky <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ˆHâ◊"£, N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ `«Å=Oz „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«# `«Å`À ã¨Ê $tOz KåÖÏ¿ãѨ٠J>Ë¡ LO_çáÈÜ«∂_»∞. `«~°∞"å`« ÖËz ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ L<åfl~°∞. PÜ«∞# `«=∞Ö’ U^À Q˘}∞QÆ∞H˘O@∂ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∂#fl@∞¡ LOk!

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO „|ǨχO, â◊H˜Î Jaè#flO - J#∞Ö’=∞O, qÖ’=∞O JѨC_»∞ ˆHâ◊"£, ''<Õ#∞ =KåÛ#∞, <Õ#∞ =KåÛ#∞—— J<åfl_»∞ HÍã¨Î aQÆæ~°QÍ, WÖÏ JO@∂ P`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Z_»=∞ KÕux ѨÙK«∞ÛH˘x "≥∞Å¡QÍ x=Ú~°™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºã≤÷uÖ’ `«=∞#∞ ѨÓiÎQÍ =∞~°záÈ~Ú ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. PÜ«∞# `«=∞Ö’ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO@∂#fl@∞¡ ZO`À =∂\Ï¡_®~°∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ =∞O„`«=ÚQÆ∞Öú ·ˇ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ =K«<å=∞$`åxfl „QÀÅ∞`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Láêkè *Ï˝#O L#flO`«=~°‰õΩ D`«_»∞ ˆHâ◊"£, D`«_»∞ „Ѩã¨#∞fl_»∞, D`«_»∞ J=∞$`«∞_»∞ Jx <å<å q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ LO@∞Ok. ѨÓ~°‚*Ï˝#O Hõey#ѨC_»∞ ã¨=∞ã¨Î=¸ XˆH K≥·`«#ºO J<Õ Z~°∞Hõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞, P ã≤÷uÖ’ K≥·`«#ºO XHõ¯>Ë D r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ#∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ#∞ J~Ú=Ù#fl@∞¡ ^Œi≈™êÎ_»∞. ''HÍx â◊H˜Î Jaè=ºH©ÎHõ~°}Ö’ `å~°`«=∂ºÅ∞ LO\Ï~Ú. ã¨=∞ã¨Î=¸ PÜ«∞<Õ J~Ú=Ù<åfl_»#fl =∂@ x["Õ∞, J~Ú`Õ H˘xflKÀ@¡ â◊H˜Î JkèHõOQÍ Jaè=ºHõÎO J=Ù`«∂ LOk, H˘xflKÀ@¡ `«‰õΩ¯=QÍ Jaè=ºHõÎO J=Ù`ÀOk. ''q^•º™êQÆ~ü XHõ™êi <å`À, 'JÖÏ J~Ú`Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ H˘O^ŒiH˜ JkèHõ â◊H˜Îx, H˘O^ŒiH˜ `«‰õΩ¯= â◊H˜Îx WzÛ L<åfl_®?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ 'J=Ù#∞. JÖÏ H͉õΩO>Ë XHõ¯_Õ Ü«∂Éèˇ· =∞Okx F_çOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_Õ! J^≥ÖÏ ™ê^茺O! ÃÑ·QÍ, q∞=∞‡efl ^Œi≈OKÕ xq∞`«ÎO "Õ∞O ~å=\ÏxH˜ Uq∞\˜ HÍ~°}O?— Jx J<åfl#∞.

372

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''ÉèíQÆ=O`«∞_ç bÅÅ∞ Z=i ^•fi~å Jaè=ºHõÎO J=Ù`«"À P`«_çÖ’ qâı+¨ â◊H˜Î HÍ#=ã¨∞ÎOk. [g∞O^•~°∞ `«# [g∞Ö’ Jxfl KÀ@¡‰õΩ áÈ`«∂ LO\Ï_»∞† HÍx HõKÕÛi Kå=_çH˜ =∂„`«O „Ѩu~ÀE =zÛ KåÅ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. Éèí‰õΩÎ_Õ ÉèíQÆ=O`«∞_ç HõKÕÛi Kå=_ç. Éèí‰õΩÎ_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ `«# bÅÅ∞ „Ѩ^Œi≈OѨ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ W+¨ìѨ_»`å_»∞. Éèí‰õΩÎ_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’<Õ PÜ«∞# qâı+¨ â◊H˜Î Jaè=ºHõÎ=∞=Ù`«∞Ok. J@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎ_ç ÅHõ∆}ÏÅ∞ Uq∞\˜? =∞ǨHÍ~åºÅ∞ x~°fiiÎOѨ|_Õ KÀ@¡ ÉèíQÆ=O`«∞_ç qâı+¨â◊H˜Î Jaè=ºH©ÎHõ~°} LO@∞Ok. ''D P^•ºâ◊H©Î, Ѩ~°„|Ǩχ=¸ Jaè<åflÅ∞. XHõ^•xfl =ke =∞~˘Hõ^•xfl TÇ≤ÏOK«<≥·<å ÖË=Ú. =∂}˜HõºO, ^•x „ѨHÍâ◊O =∂ki. =∂}˜Hͺxfl =^Œe ^•x „ѨHÍâßxfl =∂„`«O TÇ≤ Ï OK« ∞ HÀ=@O J™ê^è Œ º O. J^Õ q^è Œ O QÍ „Ѩ H Íâßxfl q_ç z =∂}˜ H ͺxfl =∂„`« O TÇ≤ÏOK«∞HÀ=@=¸ ™ê^茺O HÍ^Œ∞. JÖψQ, áê=¸, ^•x u~°ºH±QÆu ("≥∞eHõÅ∞ uiˆQ Hõ^ŒeHõ). áê=Ú#∞ q_çz, u~°ºH±QÆux TÇ≤ÏOK«QÆÅ=∂? u~°ºH± QÆux =^Œe áê=Ú#∞ TÇ≤ÏOK«@=¸ ™ê^茺O HÍ^Œ∞. (Éèí‰õΩÎÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x „ѨHÍâ◊O - ™ê^茉õΩ_»∞, ã≤^Œ∞úÅ =∞^茺 =º`åºã¨O) ''P^•ºâ◊H˜ÎÜÕ∞ D r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ#∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ#∞ J~Ú LOk. J#∞Ö’=∞O, qÖ’=∞O.1 ''~åMÏÖò, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü«Ú=‰õΩÅÔH· <Õ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ WO`«QÍ P~å@Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞? 'gà◊¡HÀã¨O WO`«QÍ P~å@Ѩ_»∞`«∂ LO>Ë WHõ ÉèíQÆ=zÛO`«# ZѨC_»∞ KÕ™êÎ~°∞?— Jx Ǩ„*Ï ##∞fl J_çQÍ_»∞. (ˆHâ◊"å^Œ∞Å∞ #"åfi~°∞) JѨC_»∞ <Õ#∞ ZO`À =º^茉õΩ Ö’#Ü«∂º#∞.

[QÆ[˚#x`À, 'J=∂‡! <å ã≤÷u WÖÏ J~ÚO^Õ! D Ü«Ú=‰õΩÅ HÀã¨O ZO^Œ∞‰õΩ P~å@O K≥O^Œ∞`«∞<åfl=Ù Jx Ǩ„*Ï J_»∞QÆ∞`«∞<åfl_Õ!— Jx "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl#∞. `«~°∞"å`« Éè’ÖÏ<å^ä£`À D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz J_çQÍ#∞. JO^Œ∞‰õΩ Éè’ÖÏ<å^ä£ WÖÏ K≥áêÊ_»∞: '=∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’ D „Ѩ™êÎ=# LOk. ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ L#fl =ºH˜Î „H˜OkH˜ ky=zÛ#ѨC_»∞ ^Õxfl P^è•~°O KÕã¨∞H˘O\Ï_»∞? ã¨`«Î fiQÆ∞} Éèí‰õΩÎÅ<Õ!— =∞ǨÉèÏ~°`«OÖ’x D q=~°}#∞ q#fl `«~°∞"å`« „ѨâßO`«z`«∞Î_»<≥·<å#∞.

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''WO^Œ∞Ö’ Ǩ„*Ï `«Ñ¨C Ug∞ ÖË^Œ∞. ™ê^èŒ# „áê^äŒq∞Hõ ã≤÷uÖ’ L#flѨC_»∞, '<Õu, <Õu— (Wk HÍ^Œ∞, Wk HÍ^Œ∞) Jx qKå~°}KÕã≤ =∞#ã¨∞û#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_ç "≥·Ñ¨Ù ˆHO„nHõiOKåe. HÍx ã≤kú<˘O^•Hõ, P Ѩiã≤÷`Õ "Õ~°∞. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O J#∞Ö’=∞ qÖ’=∞O.2 "≥#fl fÜ«∂ÅO>Ë "≥Ú^Œ@ ^•xfl =∞l˚QÆ#∞O_ç q_»Q˘\Ïìe. "≥#fl fã≤# Ñ≤^ŒÑ¨ '=∞l˚QƉõΩ K≥Ok#^Õ "≥#fl, "≥#fl‰õΩ K≥Ok#^Õ =∞l˚QÆ— J#fl q+¨Ü«∞O J=QÆ`«=∞=Ù`«∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú L<åfl_»x xâ◊ÛÜ«∞OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\ÏO. H˘xflKÀ@¡ JkèHõ „ѨHÍâ◊O, H˘xfl KÀ@¡ `«‰õΩ¯= „ѨHÍâ◊O. 1. P^•ºâ◊HΘ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ã¨∂Å÷ "≥∞#ÿ r=[QÆ`∞« ÅÎ ∞QÍ, `«`åÎ fiÅ∞QÍ J=@O J#∞Ö’=∞O. D ã¨∂Å÷ =ºH©HÎ ~õ } ° Å∞ =∞m§ P^•ºâ◊H˜ÎÖ’ XkyáÈ=@O qÖ’=∞O. 2. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ =Ú#∞Ѩ٠'Wk HÍ^Œ∞, Wk HÍ^Œ∞— JO@∂ „`Àã≤~å[#fl JxflO\˜h ã‘fiHõiOK«@O.

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

373

''ã¨=Ú„^ŒO á⁄Oy`Õ f~°O Ü«∂=`«∞Î h\˜=∞Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok. =Ú#∞Ѩ٠K«∞@∂ì "≥∞eHõÅ∞ uiy „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ #k g∞^Œ∞QÍ Ñ¨_»=#∞ #_ç¿Ñ, ã¨=Ú„^ŒO KÕ~°∞HÀ"åe. WѨC_À, =~°^Œ "≥Å∞¡=Ö’ ZHõ¯_» K«∂ã≤<å hˆ~† Hõ#∞Hõ Ѩ_»=#∞ u#flQÍ #_çÑ≤ ã¨=Ú„^•xfl KÕ~°∞HÀ=K«∞Û. =iHÀ`«Å∞ JÜ«∂ºHõ, QÆ@¡ÃÑ· K«∞@∞ì uiy "≥à◊¡=Åã≤# JQÆ`«ºO LO_»^Œ∞. J_»¤OQÍ KÕÅ g∞^Œ∞QÍ<Õ #_çzáÈ=K«∞Û. ''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O PÜ«∞##∞ ã¨~åfiO`«~åºq∞QÍ QÍOK«=K«∞Û#∞. =∞#∞+¨µºÖ’¡, JO^Œ∞<å ã¨`«Î fiQÆ∞} Éèí‰õΩÎÅÖ’, JO>Ë HÍq∞h HÍOK«# Pã¨H˜Î ÖËâ◊=∂„`«"≥∞ÿ<å ÖËx "åiÖ’ PÜ«∞# â◊H˜Î „ѨHÍâ◊O JkèHõOQÍ LO@∞Ok. (JO`å =∞ø#OQÍ L<åfl~°∞) ã¨=∂kè=∞QÆ∞fl_≥·# =ºH˜Î „H˜OkH˜ ky=¿ãÎ `«# =∞#ã¨∞û#∞ ZHõ¯_» xÅ∞ѨÙ`å_»∞? JO^Œ∞KÕ`«<Õ HÍq∞h HÍOK«# Pã¨H˜Î ÖËx, ã¨`«Î fiQÆ∞} Éèí‰õΩÎÅ ™êOQÆ`«ºO J=ã¨~°"≥∞ÿ LO@∞Ok. ÖˉõΩO>Ë ã¨=∂kèã≤÷ux á⁄Ok#"å~°∞ ^Õxx P^è•~°O KÕã¨∞H˘x rq™êÎ~°∞? ([QÆ`«∞ΉõΩ J=∞‡) ''Z=~°∞ „|Ǩχ"≥∂ PÜ«∞<Õ P^•ºâ◊H˜Î. x„+≤¯Ü«Ú_≥· L#flѨC_»∞ PÜ«∞##∞ „|Ǩχ=∞h ÖËHõ Ѩ~°=∞ѨÙ~°∞+¨µ_»h K≥|∞`åO. ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ x~°fiiÎã¨∂Î L#flѨC_»∞ PÜ«∞##∞ â◊H˜Î JO\ÏO, „ѨH$õ u JO\ÏO. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, „ѨH$õ u. Z=~°∞ ѨÙ~°∞+¨µ_À PÜ«∞<Õ „ѨH$õ u. P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∞, P#O^Œ=∞~Ú. ''Z=iH˜ ѨÙ~°∞+¨ *Ï˝#O LO@∞O^À, J`«_çH˜ ¢ã‘Î QÆ∞iOz# Z~°∞HÍ LO@∞Ok. `«O„_ç Z~°∞Hõ L#fl =ºH˜ÎH˜ `«e¡ QÆ∞iOz# Z~°∞HÍ LO@∞Ok. (ˆHâ◊"£ #"åfi_»∞) pHõ\ ˜ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ L#fl =ºH˜ÎH˜ "≥Å∞`«∞~°∞ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ LO@∞Ok. ~å„u QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ QÆÅ =ºH˜ÎH˜ ѨQÆÅ∞ QÆ∞iOz# Z~°∞HÍ LO@∞Ok. ã¨∞YO QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ L#fl "å_çH˜ ^Œ∞óYO QÆ∞iOz# Z~°∞HÍ LO@∞Ok. Wk g∞‰õΩ J~°÷O J=Ù`ÀOk QÆ^•?—— ˆHâ◊"£ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#∞, J~°÷O KÕã¨∞H˘<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=∞‡! U J=∞‡? [QÆ`«∞ΉõΩ J=∞‡! Z=~°∞ [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOzO^À, ~°H˜∆™ÈÎO^À, `«# Ñ≤Å¡Å#∞ ã¨~°fi^• HÍáê_»∞`«∂ LO^À, ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞"≥∂H∆ÍÅÖ’ Z=~°∞ UO HÀ~°∞H˘<åfl ^•xfl "åiH˜ J#∞„QÆÇ≤Ïã¨∞ÎO^À, P `«e¡. x["≥∞ÿ# Ñ≤Å¡"å_»∞ `«e¡x q_çz LO_»ÖË_»∞.

J`«_ç `«e¡H˜ Jhfl `≥Å∞ã¨∞† u#@O „`åQÆ@O, u~°QÆ@O – W"Õ Ñ≤Å¡"å_»∞ KÕ¿ãq. =∞i ^Õx QÆ∞iOp Ñ≤Å¡"å_»∞ HõÅ`« K≥O^Œ_»∞. ˆHâ◊"£: J=Ù#O_ô.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ - ÉèíQÆ=^≥·â◊fi~°º =~°‚# WÖÏ =∂\Ï¡_»∞`«∂ L#flѨC_Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂=¸Å∞ ã≤÷uH˜ =KÕÛâß~°∞. "≥∂=Ú# z~°∞#=Ùfi "≥ÚÅÔH`«ÎQÍ ˆHâ◊"£#∞ K«∂ã¨∂Î =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. P QÆk xO_® ‰õÄ~°∞Ûx L#fl

374

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Éèí‰õΩÎÅ∞ P`«∞~°`«`À qO@∞<åfl~°∞. HÍx 'g∞~°∞ ZÖÏ L<åfl~°∞?— =O\˜ ‰õΩâ◊Å „Ѩâ◊flÅ∞ Ug ÖËHõáÈ=@O K«∂ã≤ JO^Œ~°∂ qã¨∞ÎÉ’Ü«∂~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_»@O [iyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ˆHâ◊"£`À): „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ ÉèíQÆ=#‡Ç≤Ï=∞Å<Õ JO`«QÍ =i‚™êÎ~°∞ ZO^Œ∞‰õΩ? 'F ÉèíQÆ=O`«∞_®! #∞=Ùfi K«O„^Œ∞}˜‚ ã¨$+≤ìOKå=Ù, ã¨∂~°∞º}˜‚ ã¨$+≤ìOKå=Ù, #Hõ∆„`åÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå=Ù— ÖÏ\˜ "å\˜x WO`«QÍ K≥ѨÊ=Åã≤# J=ã¨~°O U=ÚOk? JkèHõ ã¨OMϺ‰õΩÅ∞ `À@#∞ K«∂ã≤, ^•<Õfl „ѨtOã≤™êÎ~°∞. `À@ ™⁄O`«^•~°∞x K«∂_®Åx ZO`«=∞Ok JaèÅ+≤™êÎ~°∞? `À@ Q˘Ñ¨Ê^•, ÖËHõ ^•x ™⁄O`«^•~°∞_®? ''HõÅ∞¡ „`åQÍHõ, ^Œ∞HÍ}OÖ’ WOHÍ Zxfl =ÚO`«Å HõÅ∞¡ xÅfi=ÙO^À ÖˇHõ¯ QÆ@ì_»O ZO^Œ∞‰õΩ? XHõ =ÚO`« HõÅ∞¡`À<Õ Ñ¨x ѨÓiÎ J=Ù`ÀOk Hõ^•! ''#ˆ~O„^Œ∞}˜‚ K«∂ã¨∂Î L#flѨC_»∞ <Õ#∞ XHõ¯™êi ‰õÄ_®, 'h `«O„_ç ¿Ñ~°∞ Uq∞\˜?

PÜ«∞#‰õΩ Zxfl Wà◊√¡ L<åfl~Ú?— Jx J_»QÆ<ÕÖË^Œ∞. (â◊OÉèí∞‰õΩ LѨ^Õâ◊O, qëê‚ÅÜ«∞OÖ’ PÉèí~°}ÏÅ KÀs ã¨OѶ¨∞@#) ''Jã¨Å∞ ã¨OQÆu Uq∞\’ `≥Å∞™ê? =∂#=Ù_»∞ `«# Sâ◊fi~åºxfl „¿Ñq∞™êÎ_»∞. J^Õ q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_»∂ `«# =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ W+¨Ñì _¨ `» å_»x J`«_∞» JáÈǨÏѨ_`» å_»∞. ÉèQí =Æ ^≥â· fi◊ ~åºÅ#∞ âߡѶ≤∞ã¨∂Î =i‚¿ãÎ PÜ«∞# ã¨O`«∞+¨µì_»=Ù`å_»x J`«_»∞ ÉèÏq™êÎ_»∞. XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ â◊OÉèí∞ <å`À, '™êfig∞, <å ã≤iã¨OѨ^ŒÅ#O`å ÉèíQÆ=O`«∞_ç áê^ŒÑ¨^•‡Å =^ŒÌ ã¨=∞iÊOz =∞~°}˜OKÕ@∞¡ ##∞fl Pj~°fikOK«O_ç— Jx J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, J`«_ç`À, 'W=hfl h‰õΩ ã¨O|OkèOz#O`« =~°‰õΩ =∂„`«"Õ∞ ã¨OѨ^ŒÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ #∞=Ùfi UO ã¨=∞iÊOK«QÆÅ=Ù? PÜ«∞#‰õΩ W=hfl ^Œ∞=Ú‡ ^èŒ∂oH˜ ã¨=∞O ã¨∞=∂— J<åfl#∞. ''~å^è•HÍO`åÅÜ«∞ PÉèí~°}ÏÅ∞ Jhfl ^˘OyeOK«|_ç#ѨC_»∞ =∞^äŒ∞~ü ÉÏ|∞, <Õ#∞ q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ PÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥àÏ¡O. JѨC_»∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞, 'F ÉèíQÆ=O`«∞_®! ã≤QÆ∞æKÕ@∞! h qÅ∞= WO`Õ<å? ^˘OQÆÅ∞ h XO\˜ g∞k PÉèí~°}ÏÅ#∞ ^˘OyeOK«∞‰õΩáÈÜ«∂~°∞, J~Ú<å #∞"Õfig∞ KÕÜ«∞ÖËHõáÈÜ«∂=Ù— J<åfl_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞`À, 'W"ÕO =∂@Å∞? #∞=Ùfi "Õ\ ˜x #QÆÅ∞ yQÆÅ∞ JO@∂ Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥ѨCH˘O@∞<åfl"À, J=hfl ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ =∞\˜ìɡ_»¤Å`À ã¨=∂#O. ™êH∆Í`«∂Î =∞ǨÅH˜∆ ‡ÜÕ∞ Z=iH˜ ã¨uÜ≥ÿ∞ L#fl^À, PÜ«∞# h H˘kÌáê\˜ ^èŒ#O ^˘OyeOѨ|_ç#O^Œ∞ÔH· HõÅ`« K≥O^Œ∞`å_® Uq∞\˜? WÖÏ =∞Ô~ѨC_»∂ =∂\Ï¡_»=^Œ∞Ì— J<åfl#∞. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Sâ◊fi~åºxH˜ =â◊√_®? PÜ«∞# ÉèíH˜ÎH˜ =â◊√_Ò`å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^Õxfl HÍOH˜∆™êÎ_»∞? ^èŒ#O HÍ^Œ∞. PÜ«∞# ÉèíH˜Î, „¿Ñ=∞, q"ÕHõO, "≥·~åQͺÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ HÍOH˜∆™êÎ_»∞. (qq^èŒ Láê㨉õΩÅ∞ - „uQÆ∞}Ïf`« Éèí‰õΩÎÅ∞) ''„Ѩu XHõ¯~°∂ `«=∞ =∞<Àã≤÷uH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. `«"≥∂QÆ∞}OQÆÅ Éèí‰õΩÎ}˜‚ fã¨∞H˘O^•O – [QÆ[˚#x‰õÄ_® "Õ∞Hõ=∂Oã¨O uO@∞O^Œx ÉèÏq™êÎ_»`«_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

375

"Õ∞Hõ#∞ |e Wã¨∞Î<åfl_»∞. ~°*’QÆ∞} Éèí‰õΩÎ_»∞ ѨOK«ÉèíHõ∆ º Ѩ~°=∂<åflÅ`À [QÆ[˚#xH˜ <≥·"Õ^ŒºO ã¨=∞iÊ™êÎ_»∞. ã¨`«Î fiQÆ∞} Éèí‰õΩÎx ѨÓ[Ö’ Ѩ\Ï\’ѨO LO_»^Œ∞. J`«_»∞ ѨÓ[KÕã¨∂Î L#fl@∞¡ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. ѨÙ=ÙfiÅ∞ ÅaèOK«‰õΩO>Ë aÅfi^ŒàÏÅ∞, QÆOQÍ[ÅO JiÊOz ѨÓ[#∞ =Úy™êÎ_»∞. J`«_»∞ ã¨=∞iÊOKÕ <≥·"Õ^ŒºO ÉˇÅ¡O HõeÑ≤# HÍã≤x J@∞‰õΩÅ∞ ÖËHõ HÍã¨Î Ѩ\ ˜HõÉˇÅ¡O – nx`À<Õ ã¨i. ZѨC_»<åfl HÍã¨Î áêÜ«∞ã¨O =O_ç, x"Õk™êÎ_»∞. ''„uQÆ∞}Ïf`«∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. "åik ÉÏÅ∞x ã¨fiÉèÏ=O. ÉèíQÆ=<åfl=∞㨇~°}Ë "å~°∞ KÕ¿ã ѨÓ[. ÉèíQÆ=<åfl=∞"Õ∞ áê=#"≥∞ÿ#k.

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO "åºkè *Ï_»=∂„`«OQÍ q∞ye L<åfl ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =keÃÑ@ì_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂, ˆHâ◊"£`À) : ''g∞ P~ÀQƺO ZO^Œ∞‰õΩ ÉÏQÀÖË^Œ∞? ^•x H˘Hõ HÍ~°}O LOk. ѨÅ∞~°HÍÅ P^蕺u‡Hõ ÉèÏ=#Å∞ g∞ ^ÕǨÏO QÆ∞O_® "≥Å∞=_ç#q. JO^Œ∞KÕ`«<Õ ~ÀQÆO ã¨O„Hõq∞OzOk. ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷u Hõey#ѨC_»∞ =∞#‰õΩ Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞. KåÖÏ~ÀAÅ∞ QÆ_çKåHõ Jk ^ÕǨ~ÀQͺxfl ^≥|ƒfã¨∞ÎOk. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ F_»Å∞ QÆOQÍ#k g∞^Œ∞QÍ áÈ=@O K«∂âß#∞. Jq áÈÜÕ∞@ѨC_»∞ Z@∞=O\˜ K«_ôK«Ñ¨C_»∂ LO_»^Œ∞. HÍx HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ, ÉÏÉ’Üü∞! JÅÅ∞ L"≥fi`«∞Î#fl ÖËz X_»∞¤#∞ "≥∂^Œ∞`å~Ú! ZO`« JÅ¡HõÖ’¡ÅO! H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ f~°O QÆ@∞ì H˘O`« qiy‰õÄ_® áÈ=K«∞Û. ''XHõ QÆ∞_çÃãÖ’ U#∞QÆ∞ *Á~°|_ç`Õ, QÆ∞_çÃã zè<åflaè#fl=∞ø`«∞Ok. J>Ë¡ ÉèÏ=ǨÏã≤Î (ÉèíQÆ=`ü „¿Ñ=∞ J<Õ U#∞QÆ∞), â◊s~°=∞<Õ QÆ∞_çÃãÖ’ *Á~°|_ç, ^•xfl zè<åflaè#fl KÕã≤"Õã¨∞ÎOk. ''Jã¨Å∞ UO [~°∞QÆ∞`«∂ LO^À `≥Å∞™ê? WO\’¡ Jyfl„Ѩ=∂^ŒO ã¨OÉèíq¿ãÎ "≥Ú^Œ@ ֒ѨŠL#fl H˘xfl =ã¨∞Î=ÙÅ∞ HÍeáÈ`å~Ú. `«~°∞"å`« JÅ¡HõÖ’¡ÅO. J^Õq^èŒOQÍ *Ï˝<åyfl "≥Ú^Œ@ HÍ=∞„HÀ^è•Å<Õ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ^ŒQÆúO KÕã¨∞ÎOk† `«^Œ#O`«~°O JǨÏOHÍ~åxfl J}z"Õã¨∞ÎOk. P `«~°∞"å`« áêOK«Éè∫uHõ â◊s~°OÖ’ XHõ ÃÑ^ŒÌ JÅ[_ç „áê~°OÉèí=∞ø`«∞Ok. ''JO`å J~ÚáÈ~ÚO^Œx #∞=Ùfi J#∞HÀ=K«∞Û. HÍx "åºkè *Ï_»=∂„`«OQÍ q∞ye L#flѨÊ\˜H© ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x#∞fl =^ŒeÃÑ@ì_»∞. Pã¨∞Ѩ„uÖ’ ¿Ñ~°∞ #"≥∂^Œ∞ KÕ¿ãÎ, Ñ≤^ŒÑ¨ |Ü«∞@‰õΩ ~åÖË=Ù. "åºkè ѨÓiÎQÍ #Ü«∞O H͉õΩO_® _®Hõì~°∞ x#∞fl |Ü«∞@‰õΩ ѨOѨ_»∞.

ZO^Œ∞‰õΩ h ¿Ñ~°∞ #"≥∂^Œ∞ KÕâß=Ù?—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ Pã¨∞Ѩ„ux L^•Ç¨Ï~°}QÍ „Ѩ™êÎqOK«@O K«∂ã≤ Hˆ â◊"£ Ѩ^ÑÕ ^¨ Õ #=fi™êQÍ_»∞.

J`«_»∞ #=Ùfi#∞ PѨÙHÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞. KåÖÏ™ê~°∞¡ „Ѩܫ∞uflOz gÅ∞HÍHõ, `≥~°Å∞ `≥~°Å∞QÍ #"åfi_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å "åºkè - ~å"£∞ Hõq~å*ò zH˜`«û) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ˆHâ◊"£`À): 'W@∞=O\˜ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷`«∞Å#∞ =∞Ô~Hõ¯_® K«∂_»ÖË^Œ∞, W\˜ì "åºkèh =∞Ô~Hõ¯_® K«∂_»ÖË^Œ∞— JO\Ï_»∞ ǨÏ$^ŒÜü∞. JѨC_»∞ <Õ#∞ Ju™ê~° qˆ~K«<åÅ`À

376

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ÉÏ^èŒÑ¨_®¤#∞. ÅHõ∆ÖÏk p=∞Å∞ `«Å#∞ ‰õΩ\˜ì#@∞¡QÍ ÉÏ^èŒ. J~Ú#ѨÊ\˜H© ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÆ"Õ∞ JǨÏiflâ◊Å∂ H˘#™êyOKå#∞. ~å"£∞ Hõq~å*ò J<Õ "≥·^Œ∞º_»∞ ##∞fl ѨsH˜∆OKÕ xq∞`«ÎO =KåÛ_»∞.

JѨC_»∞ <Õ#∞ *Ï˝# qKå~°}Ö’ =ÚxyáÈ~Ú L<åfl#∞. 'W^≥Hõ¯_ç Ñ≤zÛ`«#O! XO\’¡ Z=ÚHõÅ∞ =∂„`«"Õ∞ q∞ye L<åfl~Ú. ÃÑ·QÍ qKå~°} KÕã¨∂Î<åfl_Õ— J<åfl _»`«_»∞. (ˆHâ◊"£`À) JO`å ÉèíQÆ=`«ûOHõÅÊO.. ã¨HõÅ=Ú h `«Å¿Ñ [iyO`«∞=Ù J@∞=Öˇ<Õ h Ѩ#∞Å#∞ h "˘#~°∞Ѩ `å *Ëã≤u=∞x `«Å`«∞~°∞ IIã¨II ѨOHõ=∞O^Œ∞ ‰õÄ~°∞#@∞¡ Éèí„^ŒQÆ[=Ú |OkèO`«∞=Ù ‰õΩO\˜"åx ^Œ∂H˜O`«∞=Ù H˘O_»Å ÃÑ·ÃÑ·H˜ ‰õÄ_» IIã¨II ‰õÄÅ„^À`«∞ g "˘Hõix Ѷ¨∞’~° Éèí"åѶ¨∂`«=∞O^Œ∞ ZH˜¯O`«∞=Ù "Õ~˘Hõix Z#ÖËx „|ǨχѨ^äŒ=Ú IIã¨II <Õ Ü«∞O„`«=Ú h=Ù Ü«∞O„uq <Õ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ h=Ù QÆ$Ç≤Ï}˜ <Õ ~°^äŒ=Ú#∞ h=Ù ~°käq Z@∞ #_»ÃÑ^˘ J>ˇ #_»`«∞#∞ IIã¨II ''=∞OK«∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞ Ѩ_»@O HÀã¨O `À@=∂e QÆ∞ÖÏa "≥ÚHõ¯‰õΩ áê^Œ∞Å∞KÕã≤ "Õà◊√¡ |Ü«∞@‰õΩ Hõ#|_Õ@∞¡ KÕ™êÎ_»∞. =∞OK«∞ ‰õΩ~°=@O`À QÆ∞ÖÏa "≥ÚHõ¯ UѨÙQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`«<Õ g∞~°∂ "Õà◊¡ =~°‰õÄ Hõ^ŒeOK«|_®¤~°x `ÀK«∞`ÀOk. (ˆHâ◊"£, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #"åfi~°∞) g∞~°∞ =∞m§ uiy =KåÛHõ Ѷ¨∞#HÍ~åºÅ∞ ™êkè™êÎ~°x J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. (ˆHâ◊"£ xq∞`«ÎO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã≤^Õúâ◊fiiH˜ "≥Ú‰õΩ¯‰õΩ#fl ã¨OѶ¨∞@#) g∞‰õΩ [|∞ƒ KÕã≤O^Œx qO>Ë <å =∞#ã¨∞û H∆Àaèã¨∞ÎOk. WO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠g∞‰õΩ [|∞ƒ KÕã≤#ѨC_»∞ "Õ‰õΩ=*Ï=Ú# ÖËz g∞ HÀã¨O qÅÑ≤OKÕ"å}˜‚. 'J=∂‡! ˆHâ◊"£H˜ U^≥·<å [iy`Õ P `«~°∞"å`« <Õ#∞ Z=i`À =∂\Ï¡_»QÆÅ#∞?— JO@∂ [QÆ[˚#x`À "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl#∞. `«~°∞"å`« <Õ#∞ HõÅHõ`åΉõΩ =zÛ#ѨC_»∞ ã≤^Õúâ◊fis^ÕqH˜ "≥Ú‰õΩ¯H˘#fl H˘|ƒi ÉÁO_®O, K«ÔH¯~° ã¨=∞iÊOKå#∞. g∞‰õΩ #Ü«∞O HÍ"åÅx [QÆ[˚#xx „áêi÷OKå#∞.——

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

377

N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ˆHâ◊"£ Ѩ@¡ QÆÅ J"åº[ „¿Ñ=∞, PÜ«∞# Ѩ_»¤ "庉õΩÅ`å K«∂ã≤ Éèí‰õΩÎÅ∞ K«eOzáÈÜ«∂~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x[O K≥áêÊÅO>Ë D™êi <Õ#∞ JO`« P~å@O K≥O^ŒÖË^Œ∞. Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ XH˜O`« P~å@Ѩ_®¤#∞.

WO`«Ö’ ˆHâ◊"£ ֒ѨeH˜ =zÛ# J^Õ `«∂~°∞Ê "åH˜e QÆ∞O_® P`«_ç `«e¡ =zÛ xÅ|_çOk. P "åH˜e =^ŒÌ xÅ|_»¤ L=∂<å^ä£ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À aQÆæ~°QÍ, ''=∞Ǩâ◊Ü«∂, WHõ¯_» `«e¡ g∞‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∂Î L<åfl~°∞—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #"åfi~°∞. L=∂<å^ä£ =∞m¡, ''ˆHâ◊"£ "åºkè #Ü«∞O JÜÕ∞º@∞¡ P`«}˜‚ Pj~°fikOK«=∞x `«e¡ q∞=∞‡efl "Õ_»∞H˘O\’Ok—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ˆHâ◊"£ `«e¡x K«∂ã¨∂Î): Jxfl =~åÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕn, P#O^Œ=∞~¸ J~Ú# [QÆ[˚#xx „áêi÷OK«O_ç. g∞ HõëêìÅ#∞ P"≥∞ `˘Åyã¨∞ÎOk. (ˆHâ◊"£`À) ''WO\’¡<Õ Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠QÆ_»Ñ¨=^Œ∞Ì. ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å =∞^茺 Z‰õΩ¯= ¿ãѨ٠QÆ_çÑ≤`Õ WOHÍ =ÚxyáÈ`å=Ù. ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ qO>Ë =Ú#∞Ѩ\ ˜ Hõ<åfl `Õ~°∞H˘O\Ï=Ù.—— QÆOcè~°"≥∞ÿ# ã¨fi~°OÖ’ W^ŒO`å K≥Ñ≤Ê, XHõ ÉÏÅ∞xÖÏ #=fi™êQÍ~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞. `«~°∞"å`« ˆHâ◊"£#∞ K«∂ã¨∂Î, ''Un g∞ K≥~Úº KåѨO_ç, K«∂™êÎ#∞—— J<åfl~°∞. Ñ≤Å¡"å_çÖÏ K≥~Úº ZuÎѨ@∞ìH˘x |~°∞=Ù K«∂âß~°∞. `«~°∞"å`«, ''h K≥~Úº `ÕeHõQÍ LOk. #Ü«∞=OK«‰õΩÅ K≥~Úº |~°∞=ÙQÍ LO@∞Ok—— J<åfl~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) L=∂<å^ä£ `«Å∞Ѩ٠=^ŒÌ#∞O_ç =∞m¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À, ''ˆHâ◊"£#∞ Pj~°fikOK«=∞x `«e¡ q∞=∞‡efl "Õ_»∞H˘O@∞<åfl~°∞—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (QÆOcè~O° QÍ): <å =Å¡ UO J=Ù`«∞Ok? ÉèQí =Æ O`«∞_Õ JO^Œih Pj~°fik™êÎ_∞» .

J=∂‡! ã¨HõÅ=Ú h `«Å¿Ñ, [iyO`«∞=Ù J@∞ =Öˇ<Õ† h Ѩ#∞Å#∞ h "˘#~°∞Ѩ, `å *Ëã≤u=∞x `«Å`«∞~°∞ Ö’‰õΩÅ∞! ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ô~O_»∞ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ #=Ùfi`å_»∞. W^ŒÌ~°∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞ Éèí∂q∞ ѨOѨHÍÅ ã¨O^Œ~åƒù# J_»¤OQÍ `å_»∞ ѨÙK«∞ÛH˘x, 'D „ѨHõ¯ <åk. P „ѨHõ¯ hk— JO@∂ L#flѨC_»∞ PÜ«∞# #=Ùfi`å_»∞. 'D [QÆ`«ÎO`å <åk. g~°∞ ^•<À¡ XHõ gã¨O Éèí∂q∞x LOK«∞H˘x D „ѨHõ¯ <åk, P „ѨHõ¯ hk! J#∞‰õΩO@∞<åfl— ~°x ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ #=Ùfi`å_»∞. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ‰õÄ_® #=Ùfi`å_»∞. a_»¤‰õΩ [|∞ƒ KÕã≤ „Ѩ=∂^Œã≤÷uÖ’ L#flѨC_»∞ `«e¡ U_»∞ã¨∂Î LO@∞Ok. "≥·^Œ∞º_»∞ P"≥∞`À, 'J=∂‡, ÉèíÜ«∞Ѩ_»=^Œ∞Ì. <Õ#∞ #Ü«∞O KÕ™êÎ#∞— Jx K≥|∞`å_»∞. JѨC_»∂ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ #=Ùfi`å_»∞. a_»¤ K«xáÈ"åÅ<Õk ÉèíQÆ=O`«∞_ç WK«Ûù J~Ú#ѨC_»∞, a_»¤#∞ HÍáê_»@O Z=i=ÖÏ¡ ™ê^茺O HÍ^Œ∞ J#fl ã¨OQÆu "≥·^Œ∞º_çH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞.—— (JO^Œ~°∂ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞) P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ˆHâ◊"£H˜ `≥~°Å∞ `≥~°Å∞QÍ ^ŒQÆ∞æ =zÛOk. KåÖÏ¿ãѨ٠Z_»`≥~°Ñ≤ ÖˉõΩO_® ^ŒQÆæ™êQÍ_»∞. P`«_»∞ ^ŒQÆæ@O K«∂ã≤ P`«_ç P"Õ^Œ# QÍOz JO^ŒiH© Hõ+¨ìO "Õã≤Ok. KåÅ¿ãѨܫ∂ºHõ

378

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ZO`À „Ѩܫ∞`«flO g∞^Œ ^ŒQÆ∞æ HÍã¨Î `«yæOk. WHõ ˆHâ◊"£ JHõ¯_» LO_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =ÚO^Œ∞ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. `«~°∞"å`« =Ú#∞Ѩ\ ˜ÖÏ ZO`À „â◊=∞`À QÀ_»Ñ¨@∞ìH˘x #_»∞ã¨∂Î `«# QÆkÖ’H˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO ˆHâ◊"£ - "Õ^•ÅÖ’ „Ѩ™êÎq`«"≥∞ÿ# ^Õ=`«Å∞ - ^ŒÜ«∂#O^Œ∞_»∞ (ˆHâ◊"£ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ - J=∞$`«∞_»∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ LáêǨ~°O ã¨=∞iÊOѨ U~åÊ@∞¡ KÕã≤ L<åfl~°∞. ˆHâ◊"£ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ PÜ«∞# „ѨHõ¯‰õΩ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J=∞$`«∞_»∞, P Ñ≤Å¡"å}˜‚ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ѨiK«Ü«∞O KÕã≤, ''W`«_Õ ˆHâ◊"£ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ=∂~°∞_»∞. g∞~°∞ W`«}˜‚ Pj~°fikOK«O_ç. F, W^Õq∞\˜! W`«_ç `«Å g∞^Œ K≥~Úº"Õã≤ Pj~°fikOK«O_ç—— JO@∂ "Õ_∞» H˘<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞#, ''<Õ#∞ Pj~°fikOK«Ö<Ë !Õ —— JO@∂, =∞^èŒ∞~°OQÍ #=Ùfi`«∂ ˆHâ◊=Ù_ç ‰õΩ=∂~°∞_ç ^ÕǨxfl `«=∞ KÕ`ÀÎ xq∞~å~°∞.

J=∞$`«∞_»∞ (=∞O^ŒÇ¨ã¨O KÕã¨∂Î): ã¨i, JÖÏ J~Ú`Õ gѨ٠x=∞~°O_ç. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) J=∞$`«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ „|Ǩχã¨=∂[ Éè‰í Ωõ ÅÎ `À N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ Hˆ â◊"£ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_™» êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: '[|∞ƒ #Ü«∞=∞QÆ∞QÍHõ!— =O\˜ n"≥#Å∞ <Õ#∞ K≥Ü«∞ºÖË#∞. W@∞=O\˜ â◊H˜Îx Z#fl_»∂ [QÆ[˚#xx HÀ~°ÖË^Œ∞. 'J=∂‡! <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞— J<Õ P"≥∞#∞ „áêi÷OKå#∞. ''ˆHâ◊"£ ™ê=∂#º"≥∞#ÿ "å_®? ^è#Œ =O`«∞Å∂ P`«}‚˜ Q“~°qã¨∞<Î åfl~°∞† ™ê^è∞Œ =ÙÅ∂ Q“~°qã¨∞<Î åfl~°∞. <Õ <˘Hõ™êi ^ŒÜ«∂#O^Œ∞}˜‚ HõÅ∞ã¨∞H˘<åfl#∞. JѨC_»∞ PÜ«∞# XHõ L^•º# QÆ$ǨÏOÖ’ |ã¨KÕã≤ L<åfl_»∞. 'ˆHâ◊"£, ˆHâ◊"£— JO@∂ ˆHâ◊"£ ~åHõÔH· Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î PÜ«∞# „H˜OkH© ÃÑ·H© ѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. <å_»∞ ˆHâ◊"£ JHõ¯_»‰õΩ =™êÎ#x K≥Ñ≤Ê L<åfl_»#∞‰õΩO\Ï#∞. ''^ŒÜ«∂#O^Œ∞_»∞ =OQÆÉèÏ+¨#∞ 'Q“~åOQÆ ÉèÏ+¨— Jx ¿Ñ~˘¯<Õ"å_»∞. ˆHâ◊"£H˜ "Õ^•ÅÖ’ „Ѩ™êÎq`«"≥∞ÿ# |Å∞ÅÖ’#∞, ^Õ=`«ÅÖ’#∞ qâßfiã¨O ÖË^Œ∞ Jx `ÀK«∞`ÀOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ ^ŒÜ«∂#O^Œ∞_»∞, 'Wxfl =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ã¨$lOz# =ºH˜Î =Å¡ ^Õ=`«Å#∞ ã¨$lOK«@O ™ê^茺O HÍ^• Uq∞\˜?— Jx K≥áêÊ_»∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ˆHâ◊"£#∞ âߡѶ≤∞ã¨∂Î P`«_ç Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''ˆHâ◊"£H˜ ã¨O‰õΩz`« |∞kú ÖË^Œ∞. P`«_»∞ ѨÅ∞=Ùi`À, 'g∞Ö’ Z=iÔH·<å ã¨Oâ◊Ü«∂Å∞ Hõey`Õ JHõ¯_»‰õΩ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ) "≥o¡ x=$uÎ KÕã¨∞HÀO_ç— JO\Ï_»∞. <å ã¨fiÉèÏ==¸ J@∞=O\˜^Õ† 'ˆHâ◊=Ù_ç ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞ HÀ\˜Ô~@∞¡ ÃÑ~°QÆh. =∞~åº^Œ =∞#fl#Å∞ á⁄Ok <Õ#∞ UO KÕÜ«∞É’`å#∞?— JO\Ï#∞ <Õ#∞. ˆHâ◊"£ XHõ Q˘Ñ¨Ê =ºH˜Î. J`«}˜‚ ^èŒ#=O`«∞Å∂, ™ê^èŒ∞=ÙÅ∂ JO^Œ~°∂ Q“~°qã¨∞Î<åfl~°∞.—— LáêǨ~°O P~°yOKåHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |Ü«∞Å∞^Õ~° ã≤^Œú"≥∞ÿ<å~°∞. „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ∞ |O_ç ^•HÍ ™êQÆ#Oáê\ÏxH˜ =KåÛ~°∞.

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

379

"≥∞@∞¡ kQÆ∞`«∂ „H˜OkH˜ =KÕÛ@ѨC_»∞ „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ náêÅ∞ ÖËHõáÈ=@O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆ=∞xOKå~°∞. "≥O@<Õ J=∞$`«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À, ''WÖÏ\˜ KÀ@¡ K«Hõ¯x "≥Å∞`«∞~°∞ LO_Õ@@∞¡ náêÅ∞ ÃÑ\Ïìe. náêÅ∞ ÖËx WO\’¡ ¿Ñ^ŒiHõO `åO_»qã¨∞ÎOk. WHõ g∞^Œ@ WÖÏ [~°QƉõΩO_® K«∂ã¨∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO [Ü«∞QÀáêÖò ¿ã<£ WO\˜H˜ â◊√ÉèÏQÆ=∞#O `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ`À ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å~°∞. ^•iÖ’ =∂^ä•Ñ¶¨∞™ê gkäÖ’ =ã≤ã¨∞Î#fl [Ü«∞QÀáêÖò ¿ã<£ WO\˜H˜ "≥àÏ¡~°∞. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O U_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P WO\’¡H˜ "≥àÏ¡~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ QÆ∞iOz Éèí‰õΩÎÅ∞ U q^èŒOQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ˆ~~ÚO|=à◊√¡ ǨÏi„¿Ñ=∞Ö’ =Úxy L<åfl~°∞. q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞† J~Ú#ѨÊ\˜H© W`«~°∞Å =Öˇ ÉèÏ~°º`À HÍѨÙ~°O KÕÜ«∞@O ÖË^Œ∞. ÉèÏ~°º Ѩ@¡ ÉèíH˜Î K«∂ѨÙ`«∞<åfl~°∞, ÉèÏ~°º#∞ ѨÓlã¨∞Î<åfl~°∞† P"≥∞`À ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz =∂„`«"Õ∞ =∂\Ï¡_»`å~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ QÆ∞iOKÕ QÍ#O KÕ™êÎ~°∞, PÜ«∞<Õfl P~åkè™êÎ~°∞, ^蕺#O KÕ™êÎ~°∞. HÍѨ@ºO ÖË^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«ºOQÍ PÜ«∞#‰õΩ QÀK«~°=∞=Ù`«∞Ok. ^èŒ#O, ֒ǨÏ=ã¨∞Î=ÙÅ∞, áê„`«Å∞ g\˜x PÜ«∞# ã¨Ê $tOK«ÖË~°∞† ¢ã‘ÎÅ#∞ ã¨Ê $tOK«ÖË~°∞. ã¨Ê $t¿ãÎ =ÚÅ∞¡ QÆ∞K«∞ÛH˘#fl@∞¡ `åH˜# KÀ@∞ l=Ùfi=∞x ÉÏ^èŒÃÑ_»∞`«∞Ok. ^èŒ#O, |OQÍ~°O g\˜x ѨÙK«∞ÛH˘O>Ë K≥~Úº H˘OHõ~°∞¡ uiyáÈÜÕ∞k† TÑ≤i PyáÈÜÕ∞k. z=iH˜ P =ã¨∞Î=Ù#∞ qã≤i"Õ¿ãÎQÍx uiy =∂=¸Å∞QÍ TÑ≤i Ñ‘Å∞ÛHÀQÆeˆQ"å~°∞ HÍ^Œ∞! Éèí‰õΩÎÅ∞ WOHÍ U"Õ"À TÇ≤Ïã¨∞Î<åfl~°∞† ã¨O™ê~åxfl `«ºlOKåÖÏ? J^茺ܫ∞#O =Å¡, „â◊=}O =Å¡ UO „ѨÜ≥∂[#O? q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ‰õΩO>Ë L^ÀºQÆO KÕÜ«∂eû# JQÆ`«ºO LO_»^Œ∞ Hõ^•! `«e¡`«O„_»∞Å#∞ =^Œe"ÕÜ«∂ÖÏ? <Õ#∞ q"åǨÏO KÕã¨∞H˘<åfl#∞. <å‰õΩ Ñ≤Å¡Å∞ L<åfl~°∞. <Õ#∞ ‰õΩ@∞OÉÏxfl HÍáê_®e. <å QÆu U=∞=Ù`«∞Ok? ˆ~~ÚO|=à◊√¡ ǨÏi„¿Ñ=∞Ö’ =ÚxyáÈ~Ú LO_®Å<Õ <Õ#∂ JaèÅ+≤™êÎ#∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ K«∂ã¨∂Î L#flѨC_»∞, <Õ#∞ UO KÕã¨∂Î L<åfl#∞ Jx `ÀK«∞`ÀOk. PÜ«∞# JǨÏiflâ◊Å∂ `≥·Å^è•~°ÖÏ x~°=zÛù#flOQÍ ÉèíQÆ=`ü zO`«#Ö’<Õ x=∞QÆfl"≥∞ÿ L<åfl~°∞. =∞i <Õ<À, ˆ~~ÚO|=à◊√¡ Ö∫H˜Hõ zO`«#ÅÖ’ =ÚxyáÈ~Ú L<åfl#∞. HÍ~°∞"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ ^Œ@ìOQÍ P=iOz# PHÍâ◊OÖ’, U^À =¸Å XHõ z#fl "≥Å∞QÆ∞ DÜ«∞# ^Œ~°≈#O =∂„`«"Õ∞. WѨC_»∞ rq`« ã¨=∞㨺#∞ ZÖÏ Ñ¨i+¨¯iOKåe?

DÜ«∞# PK«~°}Ö’ K«∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© ã¨O^ÕǨÏ=∂? Wã¨∞HõKÕ xi‡`«=∞~Ú# P#Hõ@ì#∞ ‰õÄÅ„^Àã≤ =∞<ÀaèÖÏ+¨#∞ ѨÓiÎKÕã¨∞HÀ<å! Wk x[OQÍ Wã¨∞Hõ P#Hõ@ìÜÕ∞<å?

JÖÏÔQ·`Õ ã¨O™ê~åxfl ZO^Œ∞‰õΩ `«ºlOK«ÖË#∞? â◊H˜Î JÅÊ"Õ∞#x `≥Å∞ã¨∞. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞_ç Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ Hõey`Õ D ÖˇHõ¯Å∞ Ug q∞QÆÅ=Ù. QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ =zÛ#ѨC_»∞ Z=~°∞ ^•xfl

380

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

x~ÀkèOK«QÆÅ~°∞? U ÉèíH˜Î`À K≥·`«#∞º_»∞ H“Ñ‘#O ^èŒiOz ã¨<åflºã≤ J~Ú<å_À, U „¿Ñ=∞ ÉèíH˜Î`À Uã¨∞„H©ã¨∞Î J##ºz`«∞Î_≥· =#OÖ’ =ã≤OKå_À, „¿Ñ=∞ xO_ç# `«# Ѩ~°=∞Ñ≤`«~°∞x =ÚMÏ~°qO^•xfl uÅH˜ã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ q_çKå_À, U „¿Ñ=∞`À |∞^Œ∞ú_»∞ ~å[Éè’QÍÅ#∞ `«ºlOz q~åy JÜ«∂º_À, P „¿Ñ=∞Ö’x XHõ¯ aO^Œ∞=∂„`«O L^Œ~Ú¿ãÎ<Õ D Jx`«º Ö∫H˜Hõ rq`«O ZHõ¯_À Hõ#∞=∞~°∞QÆÜÕ∞ºk. áÈh, ^Œ∞~°ƒÅ∞Å∞, „¿Ñ=∞ L^Œ~ÚOK«x "å~°∞, ã¨O™ê~°OÖ’ L#fl"å~°∞, '=∂Ü«∞— ã¨OÔHà◊¡`À HÍà◊√¡ Hõ\ ˜ì"ÕÜ«∞|_»¤ "åà◊√¡ – giH˜ ^•i Uq∞\˜? =¸sÎÉèíqOz# „¿Ñ=∞=∞Ü«∞=¸iÎ D =∞ǨѨÙ~°∞+¨µ_»∞ UO K≥|∞`å_À K«∂^•ÌO? D q^èŒOQÍ Éèí‰õΩÎÅ∞ Ü≥∂zã¨∂Î L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [Ü«∞QÀáêÖò¿ã<£ WO\˜ Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ Pã‘#∞Öˇ·<å~°∞.

Z^Œ∞~°∞QÍ [Ü«∞QÀáêÖò, P`«_ç |O^èŒ∞=ÙÅ∞, W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞Å∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. á⁄~°∞QÆ∞ =ºH˜Î XHõ~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À =∂\Ï¡_»\ÏxH˜ ZO`À P`«∞~°`«`À L<åfl_»∞. [Ü«∞QÀáêÖò J#flQÍÔ~·# "≥·‰õΩO~îü ‰õÄ_® JHõ¯_» L<åfl_»∞.

(QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) "≥·‰õΩO~î°∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, "Õ∞O ã¨O™ê~°OÖ’ =Úxy L#fl "å~°O. =∂‰õΩ U^≥·<å LѨ^ÕtOK«O_ç.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. XHõ KÕux PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· LOK«O_ç. Ô~O_»= KÕ`ÀÎ ÉÏ^茺`«Å∞ x~°fiiÎOK«O_ç. "≥·‰õΩO~îü: ã¨O™ê~°O q∞^䕺?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ#O`« =~°‰õΩ q∞^䌺ÜÕ∞. D ã≤÷uÖ’ =∞x+≤ PÜ«∞#∞fl =∞~°záÈ~Ú '<åk, <åk— JO@∂ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl_»∞† =∂Ü«∞Ö’ z‰õΩ¯H˘x, HÍq∞hHÍOK«<åÅ QÆ∞ÃÑÊ@Ö’ z‰õΩ¯=_ç WOHÍ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞<åfl_»∞. `«Ñ≤ÊOK«∞ HÀ=\ÏxH˜ =∂~°æO L#flѨÊ\˜H© J`«_»∞ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl_»∞† =∂Ü«∞ HÍ~°}OQÍ P "Õ∞~°‰õΩ J`«_»∞ J*Ï˝#OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú L<åfl_»∞. XHõ áê@ L#flk – =∞Ǩ=∂Ü«∞ "åº"≥∂ǨÏ=Ú# [QÆ"≥∞ „Éèí=∞*ˇOk q"ÕHõÇ‘Ï#∞_»∞QÆ „|Ǩχ QÍqOѨ|_» K≥·`«#º~°Ç≤Ï`«∞_≥· K«ÅQÆOQÆ q+¨µ‚=Ù =∞i Pâ◊ U=ÚO_»∞ =∂#=ÙÅ H˜OHõ?... ''ã¨O™ê~°O Jx`«º"≥∞ÿ#^Œx g∞ˆ~ K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. D WO\˜<Õ fã¨∞HÀO_ç. ZO`«=∞O^À =KåÛ~°∞, áÈÜ«∂~°∞. ZO`«=∞O^À ѨÙ\Ïì~°∞, y\Ïì~°∞! rq`« =∞<Õk W^Œ∞QÀ L#flk, W^Œ∞QÀ ÖˉõΩO_®áÈ~ÚOk. Wk Jx`«º"≥∞ÿ#k. Z=ix '<å "å_»∞, <å "å_»∞— J#∞H˘O\Ï~À† Hõà◊¡#∞ =¸ã≤"Õ¿ãÎ WHõ J`«_»∞ ÖË_»∞. Z=~°∂ ÖË~°∞, J~Ú#ѨÊ\˜H© =∞#=}˜‚ q_çz HÍjH˜ áÈÖË_»∞!

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

381

'<å Ǩ~°∂#∞ Z=~°∞ K«∂ã¨∞H˘O\Ï~°∞?— J<Õ^Õ P~å@O. |Ü«∞@Ѩ_»\ÏxH˜ =∂~°æO L#flѨÊ\˜H© =ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl KÕѨ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ\ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«^Œ∞. `å#∞ Hõ@∞ì‰õΩ#fl QÆ∂\’¡ `å<Õ z‰õΩ¯H˘x K«zÛáÈ`«∞Ok Ѩ@∞ìѨÙ~°∞QÆ∞. D q^èŒOQÍ ã¨O™ê~°O q∞^䌺, Jx`«ºO J~Ú=ÙOk.—— á⁄~°∞QÆ∞ =ºH˜Î: =∞Ǩâ◊Ü«∂! XHõ KÕ`« ÉèíQÆ=O`«∞}©‚, =∞~À KÕ`« ã¨O™ê~åhfl ZO^Œ∞‰õΩ ѨÙK«∞ÛHÀ"åe? ã¨O™ê~°O Jx`«º"≥∞ÿ#^Õ J~Ú`Õ XHõ KÕ`ÀÎ =∞@∞‰õΩ =∂„`«O ^•xfl ZO^Œ∞‰õΩ ѨÙK«∞ÛHÀ"åe?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞x `≥Å∞ã¨∞H˘<åflHõ ã¨O™ê~° rq`«OÖ’ LO>Ë Jk Jx`«ºO HÍÉ’^Œ∞. XHõ áê@ q#∞: á⁄Å∞=Ú ^Œ∞#∞fl@ `≥eÜ«∞^Œ∞ h‰õΩ c_»∞"åi#k rq`« ˆH∆„`«=Ú ÉÏQÆ∞QÆ^Œ∞xfl Ѩ^Œ∞#∞KÕã≤# Q˘Ñ¨Ê ѨO@#∞ HÀÃã^Œ∞ =∞#™ê IIá⁄II HÍm<å=∞=Ú QÆ@∞ì"ÕÜ«ÚK«∞ ѨO_ç# ѨO@#∞ Éèí„^ŒÑ¨~°z# ^Œ@ì"≥∞ÿ# Ü«∂ QÆ@∞ì ^•Ñ¨Ù#‰õΩ HÍe_»ÖË_»∞ HÍÅ∞_»∞‰õÄ_» IIá⁄II QÆ∞~°∂Ѩk+¨ìѨ٠Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x <å=∞c[=ÚÅ <å@∞=Ú á⁄Å=Ú# ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ∞ Ѩi_è»qÅ¡QÆ h~°∞ÃÑ@∞ì `«~°∞}=∞O^Œ∞# IIá⁄II K«Hõ¯x á⁄Å=Ú „QƉõΩ¯# q_»K«∞ `«~°∞}=Ú `«fi~°Ö’ ^•Ñ¨iOK«∞#∞ HÍ=Ù# D Ѩx Hõ+¨ì=Ú `Àz# ™êÜ«∞=Ú ~å=∞„Ѩ™ê^Œ∞ #_»∞QÆ∞=Ú IIá⁄II

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’ ÉèíQÆ=„`åÊÑ≤ÎH˜ =∂~°æO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: áê@#∞ q<åfl"å? 'HÍm <å=∞=Ú QÆ@∞ì"ÕÜ«ÚK«∞ ѨO_ç# ѨO@#∞ Éèí„^ŒÑ¨~°z#.— ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ â◊~°}∞ "Õ_»∞, ã¨HõÅ=¸ ™êkè™êÎ=Ù. '^Œ@ì"≥∞ÿ# Ü«∂ QÆ@∞ì ^•Ñ¨Ù#‰õΩ HÍe_»ÖË_»∞ HÍÅ∞_»∞‰õÄ_»— – ^Œ@ì"≥∞ÿ# QÆ@∞ì. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄Ok#ѨC_»∞ ã¨O™ê~°O x™êû~°O Jx `ÀѨ^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl =ºH˜Î, P ÉèíQÆ=O`«∞_Õ r= [QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú=Ù#fl@∞¡ QÍOK«∞`å_»∞. Ñ≤Å¡"å_çH˜ J#flO ÃÑ>Ëì@ѨC_»∞ ÉÏÅQÀáêÅ∞_çH˜ ÃÑ_»∞`«∂ L#fl@∞¡QÍ ÉèÏqOK«O_ç. `«e¡`«O„_»∞Å#∞ ÉèíQÆ=uQÍ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ#∞ HÍOK«O_ç. ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞O_ç. ÉèíQÆ=O`«∞x

382

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`≥Å∞ã¨∞H˘<åflHõ ã¨O™ê~°O KÕ¿ã"å_»∞ ™ê=∂#ºOQÍ ÉèÏ~°º`À âßs~°Hõ ã¨O|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ_»∞.

W^ŒÌ~°∂ Éèí‰õΩÎÅ∞† ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_»`å~°∞. ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÆOÖ’<Õ "å~°∞ HÍÅO "≥à◊¡|∞K«∞Û`å~°∞. "å~°∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ ¿ã=Å∞ X#i™êÎ~°∞. ã¨HõÅ Éèí∂`«HÀ\˜Ö’#∞ "≥Åã≤=Ù#fl ÉèíQÆ=O`«∞x "åi^ŒÌ~°∂ ¿ãq™êÎ~°∞. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: =∞Ǩâ◊Ü«∂, J@∞=O\˜ ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ#∞ K«∂_»ÖË"Õ∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: L<åfl~°∞, HÍx |Ǩï J~°∞^Œ∞. Ö∫H˜Hõ [#∞Å∞ gix `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞.

HÍx WÖÏ rqOKåÅO>Ë W^ŒÌ~°∂ 㨢`«Ê=~°Î#∞Öˇ· LO_®e. W^ŒÌ~°∂ ÉèíQÆ=^•#O^•xfl K«qK«∂ã≤ LO>Ë<Õ WÖÏ rqOK«QÆÅ~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞x qâı+¨ J#∞„QÆǨÏ=¸ LO_®e. ÖˉõΩO>Ë ã¨^• Jáê~å÷Å∞ KÀ@∞KÕã¨∞H˘O\Ï~Ú. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ W^ŒÌ~°∂ q_çáÈ=@O ‰õÄ_® [~°QÆ=K«∞Û.

J=QÍǨÏ# ÖˉõΩO>Ë rq`«"Õ∞ #~°Hõ„áêÜ«∞ =∞=Ù`«∞Ok. ˆ~~ÚO|=à◊√¡ ÉèÏ~°º, '<å `«O„_ç ##∞fl hH˜zÛ ZO^Œ∞‰õΩ q"åǨÏO KÕâß_À? ã¨fiÜ«∞OQÍ u#\ÏxˆH ÖË^Œ∞, Ñ≤šʼnõΩ ÃÑ@ì\ÏxH© ÖË^Œ∞. ^èŒiOK«_®xH˜ =¢™êÎÅ∞ ÖË=Ù, Ñ≤šʼnõÄ QÆ∞_»¤Å∞ ÖË=Ù. XHõ #QÍ#„\Ï ÖË^Œ∞. #∞=Ùfi <å‰õΩ UO ã¨∞YO WKåÛ=Ù? Hõà◊√¡=¸ã¨∞H˘x 'ÉèíQÆ"å<£, ÉèíQÆ"å<£— JO@∂ [Ñ≤ã¨∂Î L<åfl=Ù.

D Ñ≤zÛ=º=Ǩ~åxfl Hõ\ ˜ìÃÑ@∞ì— Jx ã¨}∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: J=Ù#O_ô, W@∞=O\˜ ã¨=∞㨺Åhfl L<åfl~Ú. XHõ =OHõ Ñ≤Å¡Å∞ K≥Ñ≤Ê#=∂@ q#~°∞† WOHÍ Z<Àfl HõëêìÅ∞. JÖÏ J~Ú`Õ =∂~°æO Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨O™ê~°OÖ’ LO@∂ ™ê^èŒ# KÕÜ«∞@O KåÖÏHõ+¨ìO. J<ÕHõ P@OHÍÅ∞ L<åfl~Ú. ~ÀQÆO, â’HõO, ^•i„^ŒºO† ÉèÏ~°º`À á⁄ã¨QÆ^Œ∞† Jq^èÕÜ«ÚÅ∂, =¸~°∞öÅ∂, "≥ÚO_ç"å~°∂ J~Ú# Ñ≤Å¡Å∞ – W=hfl <Õ#∞ h‰õΩ K≥Ñ¨Ê Ñ¨xÖË^Œ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∂~°æO LOk. JѨC_»Ñ¨C_»∞ UHÍO`«OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OKåe. PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ „Ѩܫ∞uflOKåe. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: WÅ∞¡ q_çzÃÑ\˜ì "≥o§áÈ"åÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HõzÛ`«OQÍ =^Œ∞Ì. J=HÍâ◊O ÅaèOz#ѨC_»∞ XHõ ~À*’, Ô~O_»∞ ~ÀAÖ’ UHÍO`«OÖ’H˜ "≥o¡áÈ. JѨC_»∞ ‰õΩ@∞O|O`À ZÖÏ\˜ ã¨O|O^èŒ=¸ LO_»~å^Œ∞, Ö∫H˜‰õΩÅ`À Ö∫H˜Hõ ã¨OÉèÏ+¨}ÅÖ’ kQÆ~å^Œ∞. gÅ∞Ѩ_ç`Õ UHÍO`«"åã¨O, ÖˉõΩO>ˡ ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO KÕ~Ú. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: ™ê^èŒ∞=Ù#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ZÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Z=i =∞#ã¨∞û, „áê}O, JO`«~å`«‡ ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ â◊~°}∞*ÁzÛ#"À P`«_Õ ™ê^èŒ∞=Ù. Z=~°∞ HÍq∞hHÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOKå_À P`«_Õ ™ê^èŒ∞=Ù. ™ê^èŒ∞=Ù „ã‘ÎÅ#∞ Éè’QÆ=ã¨∞Î=Ù J<Õ ^Œ$+≤ì`À K«∂_»_»∞. ã¨~°fi^• "åix q_çz ^Œ∂~°OQÍ<Õ LO\Ï_»∞. "åi ã¨g∞ѨOÖ’H˜ "≥à◊¡=Åã≤=¿ãÎ "åix `«e¡QÍ<Õ ZOK«∞`å_»∞, P~åkè™êÎ_»∞. ™ê^èŒ∞=Ù ZšѨC_»∞ ÉèíQÆ=zÛO`«#Ö’ =Úxy LO\Ï_»∞, ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ `«Ñ¨Ê =∞i ^Õxfl QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»_»∞. ã¨HõÅ „áê}˜HÀ\˜Ö’#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ q~ålÅ∞¡`«∂ L<åfl_»x Ziy "åiH˜ ¿ã=Å∞ KÕ™êÎ_»∞. ™ê=∂#ºOQÍ W"Õ ™ê^èŒ∞=Ù ÅHõ∆}ÏÅ∞.

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

383

á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: ZšѨC_»∂ UHÍO`«OÖ’ rqOKåÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Ѷ¨Ù\ò áê`üÖ’x K≥@¡#∞ K«∂âß"å? Jq z#fl "≥ÚHõ¯Å∞QÍ L#flO`« =~°‰õΩ K«∞@∂ì HõOK≥ Hõ\Ïìe. ÖˉõΩO>Ë Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ =zÛ P "≥ÚHõ¯Å#∞ "Õ∞™êÎ~Ú. K≥@∞ìÉ’^≥ ÖÏ=ÙQÍ ÃÑiy# Ñ≤^ŒÑ¨ HõOK≥ J=ã¨~°O LO_»^Œ∞. JѨC_»∞ U#∞QÆ∞#∞ Hõ\ ˜ì"Õã≤<å‰õÄ_® K≥@∞ì‰õΩ „Ѩ=∂^ŒO LO_»^Œ∞. =∞#ã¨∞û#∞ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# K≥@∞ìÉ’^≥ÖÏ KÕã¨∞HÀQÆey`Õ Ñ≤^ŒÑ¨ qKåiOѨ ѨxÖË^Œ∞. "≥Ú^Œ@ q"ÕHõO ã¨=Úáêi˚OѨ áê@∞Ѩ_»∞. #∂<≥ ~åK«∞H˘x Ѩ#ã¨Ñ¨O_»∞#∞ Xe¿ãÎ, KÕuH˜ lQÆ@ JO@∞HÀ^Œ∞. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: q"ÕHõO JO>Ë Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«ºO – D qKå~°}. ã¨`ü JO>Ë x`«º"≥∞ÿ#k, Jã¨`ü JO>Ë Jx`«ºO. q"ÕHõO [xOz# =ºH˜ÎH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«ºO Jx `≥Å∞ã¨∞ÎOk. q"ÕHõO L^Œ~Ú¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ<Õ PHÍOHõ∆ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jã¨`º« "≥∞#ÿ ^•xfl JaèÅ+≤¿ã,Î JO>Ë ^ÕÇϨ ã¨∞YO, H©i,Î ^è#Œ O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜x Pt¿ãÎ ã¨`º« ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ÉèíQÆ=O`«∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =∞#ã¨∞û WK«ÛùyOK«^Œ∞. ã¨^Œã¨`ü qKå~°} „áê~°Oaè¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞x J<Õfi+≤OѨ HÀÔ~¯ [xã¨∞ÎOk. XHõ áê@#∞ q#∞: ~å"Õ =∞#™ê +≤HÍ~°∞ áÈ^Œ=Ú I HÍmHõÅÊ „^Œ∞=∞O|∞#‰õΩ „áÈQÆ∞KÕÜ«Ú=∂ K≥@∞ì „H˜O^Œ#∞ I <åÅ∞QÆ∞ ѨÙ~°∞ëê~°÷O|∞Å∞#∞.... ''=∞#ã¨∞û JO`«~°∞‡Y"≥∞ÿ#ѨC_»∞ q"ÕHõO L^Œ~Úã¨∞ÎOk. q"ÕHõO [x¿ãÎ ã¨`«ºO qHõã≤ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ HÍm J<Õ HõÅÊ=$Hõ∆O „H˜O^Œ ѨKå~°∞¡ KÕÜ«∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ WK«Ûù [xã¨∞ÎOk. P =$Hõ∆O „H˜O^Œ‰Ωõ "≥o`Õ, JO>Ë ÉèQí =Æ O`«∞x ^Œix KÕi`Õ ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞"≥∂H∆ÍÅ∞ ã¨∞<åÜ«∂ã¨OQÍ á⁄O^Œ∞`å=Ù. „â◊=∞ÖˉõΩO_® Jq Åaè™êÎ~Ú. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^ŒQÆey`Õ, Z=Ô~·<å HÀˆ~ ѨHõ∆OÖ’, ™ê=∂#ºOQÍ =∞x+≤ HÍOH˜∆OKÕ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞"≥∂H∆ÍÅ∞ ‰õÄ_® Åaè™êÎ~Ú.—— á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: JÖÏ J~Ú#ѨC_»∞ ã¨O™ê~åxfl =∂Ü«∞ Jx ¿Ñ~À¯@O ZO^Œ∞‰õΩ? (qtëêì^≥· fi`«O - aÅfiѶ¨Å L^•Ç¨Ï~°}) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ#O`« =~°‰õΩ '<Õu, <Õu— JO@∂ `åºQÆO KÕÜ«∂e.

PÜ«∞##∞ á⁄Ok# "å~°∞ PÜ«∞<Õ ã¨~°fi=¸ J~Ú=Ù#fl@∞¡ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, =∂Ü«∞, r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ Jhfl XHõ¯>Ë J<Õ Z~°∞Hõ JѨC_»∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl PÜ«∞<Õ. aÅfiѶ¨ÖÏxfl ÃÑO‰õΩ, HõO_», q`«Î#O JO@∂ qÉèílã¨∞Î<åflO. JѨC_»∞ Z=Ô~·<å aÅfiѶ¨ÅO |~°∞=Ù ZO`« Jx „Ѩtfl¿ãÎ ÃÑO‰õΩ, q`«Î#O fã≤"Õã≤ HõO_»#∞ =∂„`«O `«∂K«∞`å"å? `«∂K«=Ù. |~°∞=Ù HÍ"åÅO>Ë ÃÑO‰õΩ, q`«Î<åxfl ‰õÄ_® KÕ~åÛe. P Ñ≤^Œ¿Ñ aÅfiѶ¨ÅO |~°∞=Ù

384

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

WO`« Jx K≥ѨÊQÆÅO. ÃÑOˆH [QÆ`«∞Î, q`«Î#"Õ∞ „áê}˜HÀ\˜. qKå~°} KÕ¿ã@ѨC_»∞ r=[QÆ`«∞ÎÅ#∞ J<å`«‡QÍ#∂ Jã¨`«º"≥∞ÿ#kQÍ#∂ K≥ѨCH˘<åflO† P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõO_»ÜÕ∞ ™ê~°O, ÃÑO‰õΩ q`«Î#O x™êû~°"≥∞ÿ#q J#fl Z~°∞Hõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx qKå~°} ѨÓiÎHÍQÍ<Õ Jhfl KÕi XHõ¯>Ë Jx `≥Å∞ã¨∞ÎOk. U =ã¨∞Î=Ù#∞O_ç HõO_» ~°∂á⁄Ok#^À ^•x#∞O_Õ ÃÑO‰õΩ, q`«Î#O L`«Ê#fl=∞ø`«∞#flq J<Õ Z~°∞Hõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. aÅfiѶ¨ÖÏxfl J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘O>Ë Jxfl\˜h `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅO. '' 'J#∞Ö’=∞O, qÖ’=∞O—. "≥#fl =∞l˚QƉõΩ K≥Ok#^Õ† =∞l˚QÆ "≥#fl‰õΩ K≥Ok#^Õ. =∞l˚QÆ L#flѨC_»∞ "≥#fl‰õÄ_® L#fl>Ë¡, "≥#fl L#flѨC_»∞ =∞l˚QƉõÄ_® L#fl>Ë¡. P`«‡ LO>Ë, J<å`«‡‰õÄ_® LO@∞Ok. ''x`«ºO Z=iH˜ K≥Ok#^À PÜ«∞#^Õ bÅ ‰õÄ_®, bÅ Z=iH˜ K≥Ok#^À PÜ«∞#^Õ x`«ºO ‰õÄ_®. ÉèíQÆ=O`«∞_»x `≥Å∞ã¨∞HÀ|_Õ"å_Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú L<åfl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x `≥Å∞ã¨∞H˘#fl =ºH˜Î PÜ«∞<Õ Jhfl J~Ú L#fl@∞¡, `«O„_ç, `«e¡, Ñ≤Å¡"å_»∞, á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î, „áê}˜HÀ\˜, =∞Oz K≥_»∞Å∞, â◊√z Jâ◊√z Jhfl J~Ú L#fl@∞¡ QÍOK«∞`å_»∞.—— (áêѨѨÙ}ϺÅ∞ - Éèí‰õΩÎ_»∞) á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: JÖÏ J~Ú`Õ áêѨѨÙ}ϺÅ∞ ÖË"å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: L<åfl~Ú, J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÖË=Ù‰õÄ_®. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#Ö’ 'JǨÏO— ÉèÏ"åxfl LOz`Õ, ÉèË^Œ|∞kúh LOK«∞`å_»∞† áêѨѨÙ}º ÉèÏ"åÅ#∞ LOK«∞`å_»∞. U^À XHõi^ŒÌiH˜ JǨÏOHÍ~åxfl J_»∞QÆO\Ï ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`å_»∞. g~°∞ áêѨѨÙ}ϺʼnõΩ, =∞Oz K≥_»∞ʼnõΩ Jf`«∞Å=Ù`å~°∞. ÉèíQÆ=^Œú~°≈#O HõÅ∞QÆ#O`« =~°‰õΩ ÉèË^Œ|∞kú, =∞Oz – K≥_»∞Å∞ J#fl Z~°∞Hõ LO_Õ f~°∞`«∞Ok. 'áêѨ=¸ ѨÙ}º=¸ <å‰õΩ ã¨=∂#"Õ∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ZÖÏ KÕ~Ú™êÎ_À J>Ë¡ KÕ™êÎ#∞— Jx #∞=Ùfi <À\˜`À K≥ѨÊ=K«∞Û. HÍx W=hfl x~°~°÷Hõ „Ѩã¨OQÍÅx JO`«~°OQÍ# h‰õΩ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. U^≥<· å K≥_∞» Ѩx KÕ¿ãÎ =∞#ã¨∞û @Hõ@Hõ H˘@∞ìH˘O@∞Ok! ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° <å#O`«~=° ¸, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ WK«Ûùy¿ãÎ, '<Õ#∞ ^•ã¨∞}˜‚— J<Õ Z~°∞Hõ#∞ Éèí‰õΩÎ_çÖ’ LOK«∞`å_»∞. P ã≤÷uÖ’ Éèí‰õΩÎ_»∞, '<Õ#∞ ^•ã¨∞}˜‚ #∞=Ùfi „ѨÉèí∞qfi— JO\Ï_»∞. W@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎ_çH˜ ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»@O, ÉèíQÆ=`ü ¿ã"åHÍ~åºÅ∞ P#O^ŒO Hõey™êÎ~Ú† ÉèíQÆ=^Œ¿ÑHõ∆ÖËx "åix J`«_»∞ W+¨ìѨ_»_»∞, ÉèíQÆ=`ü ÅHõ∆ ºOÖËx HÍ~åºÅÖ’ q=ÚY∞_»=Ù`å_»∞. W@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèË^Œ|∞kú LOK«∞`å_»x nx#∞O_ç `≥Å∞™ÈÎOk. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜:Î =∞Ǩâ◊Ü∂« , ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨O™ê~°O ™êyOK«=∞x JO@∞<åfl~°∞.

PÜ«∞##∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WO„kÜ«∂Å ^•fi~å<À, D =∞#ã¨∞û ^•fi~å<À `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. U =∞#ã¨∞ûÖ’ q+¨Ü«∞ "åã¨#Å∞ Å∞ѨÎ"≥∂ P Ѩiâ◊√^ŒÌ =∂#ã¨O`À PÜ«∞#∞fl `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Z=~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞?

j

ˆHâ◊"£`À z=i ã¨=∂"Õâ◊O j

385

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PÜ«∞##∞ ã¨iQÍæ Z=~°∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞? =∞#‰õΩ ZO`« J=ã¨~°"≥∂ JO`« "Õ∞~°‰õΩ `≥Å∞ã¨∞H˘O>Ë KåÅ∞. XHõ K≥O|∞ hˆ~ Z‰õΩ¯= J~Ú#ѨC_»∞, ÉÏqÖ’ L#fl "≥Ú`«ÎO h\˜`À Uq∞\˜ J=ã¨~°O? K«ÔH¯~° QÆ∞@ì =^ŒÌ‰õΩ XHõ p=∞ "≥o¡Ok. JO`« K«ÔH¯~°`À ^•xH˜ UO „ѨÜ≥∂[#O? Ô~O_»∞ Hõ}ÏÅ∞ Åaè¿ãÎ<Õ KåÅ∞. J^Õ ^•xH˜ Z‰õΩ¯"≥·áÈ`«∞Ok. á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: "Õ∞O ã¨xfláê`« ~ÀQÆ∞ÅO. =∂ ~ÀQÍxH˜ XHõ K≥O|∞ h~°∞ ZÖÏ ã¨iáÈ`«∞Ok? ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx Hõ^• JxÑ≤ã¨∞ÎOk. (ã¨O™ê~° ~ÀQÍxH˜ B+¨^ŒO - ''=∂"Õ∞HõO â◊~°}O „=[——) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x["Õ∞. HÍx ~ÀQÍxH˜ B+¨^èŒO LOk Hõ^•! á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î: U B+¨^èŒO, =∞Ǩâ◊Ü«∂!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ™ê^èŒ∞ã¨OQÆO, ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞QÆ∞}ã¨OH©~°Î#, Z_»`≥~°Ñ≤ ÖˉõΩO_® „áêi÷OK«@O. 'J=∂‡! <å‰õΩ *Ï˝#O =^Œ∞Ì. W^Œ∞QÀ h *Ï˝#O, W^Œ∞QÀ h J*Ï˝#O† Ô~O_»∂ #∞"Õfi fã¨∞HÀ. <å‰õΩ h áê^ŒÑ¨^•‡Å Ѩ@¡ â◊√^Œú ÉèíH˜Îx =∂„`«"Õ∞ „Ѩ™êkOK«∞. <å‰õΩ =∞ˆ~n =^Œ∞Ì— Jx [QÆ[˚#xx <Õ#∞ „áêi÷OKå#∞. ''~ÀQÍxH˜ `«y# B+¨^èŒO HÍ"åe. w`«Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, 'J~°∞˚<å! #∞=Ùfi #<Õfl â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞. x#∞fl <Õ#∞ ã¨HõÅ áêáêÅ#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ}˜‚ KÕ™êÎ#∞!— JO@∞<åfl_»∞ (w`« 18.16) . ÉèíQÆ=O`«∞x â◊~°}∞á⁄O^Œ∞. PÜ«∞# ã¨^Œ∞ƒkúx „Ѩ™êk™êÎ_»∞. h |~°∞=Ù ÉÏ^茺`«Å #xfl\˜h PÜ«∞<Õ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. JѨC_»∞ ã¨=∞ã¨Î ~°∞QƇ`«Å∞ x#∞fl q_çz áêiáÈ`å~Ú. ''D |∞kú`À PÜ«∞##∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=∂? XHõ ¿ã~°∞ áê„`«Ö’ <åÅ∞QÆ∞ ¿ã~°¡ áêÅ∞ Ѩ_»`åÜ«∂? PÜ«∞<Õ J~°÷O KÕã¨∞HÀx=fi‰õΩO>Ë, J=QÍǨÏ# KÕã¨∞HÀQÆÅ=∂? HÍ|>Ëì PÜ«∞##∞ â◊~°}∞ á⁄O^Œ∞ JO@∞<åfl#∞. PÜ«∞# WKåÛù=∞Ü«Ú_»∞. =∞x+≤H˜ L#fl â◊H˜Î Uáê\˜k?——

j

jj

386

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

16 ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2 „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO - K≥·`«#∞ºÅ ã≤÷`«∞Å∞ - ǨÏ~î°Ü≥∂QÆO - ~å[Ü≥∂QÆO Pk"å~°O, _çÃãO|~ü 9, 1883

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O =∞^蕺ǨÏflO XO\˜QÆO@ ÖË^• Ô~O_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú LO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. J^èŒ~ü, =∞<À"≥∂ǨÏ<£, ~î°<£~î°<£‰õΩ K≥Ok# t=K«O„^Œ∞_»∞, ~åMÏÖò, '=∞—, ǨÏs+π "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ JHõ¯_» L<åfl~°∞.

N K≥·`«#∞ºÅ ã≤÷`«∞Å#∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q=iã¨∂Î L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): K≥·`«#∞ºÅ‰õΩ =¸_»∞ ^Œâ◊Å∞ (ã≤÷`«∞Å∞) HõeˆQq. 1. ÉÏǨϺ^Œâ◊: D ^Œâ◊Ö’ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û ã¨∂÷Åã¨∂H∆͇ÅÖ’ xeKÕk.

2. J~°úÉÏǨϺ^Œâ◊: D ^Œâ◊Ö’ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û HÍ~°} â◊s~°OÖ’#∞ HÍ~°}Ï#O^ŒOÖ’#∞ „Ѩ"ÕtOKÕk.

3 JO`«~°Ìâ◊: D ^Œâ◊Ö’ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û =∞ǨHÍ~°}OÖ’ ÅÜ«∞"≥∞ÿ LO_Õk. ''N K≥·`«#∞ºÅ D =¸_»∞ ^Œâ◊Å∞ "Õ^•O`«O ¿Ñ~˘¯<Õ Ñ¨OK«HÀâßÅ`À K«Hõ¯QÍ ™ê~°∂ѨºO Hõey L#flq. ã¨∂÷Åâ◊s~°O J#fl=∞Ü«∞ HÀâßxfl, „áê}=∞Ü«∞ HÀâßxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~°O =∞<À=∞Ü«∞, q*Ï˝#=∞Ü«∞ HÀâßÅ#∞ ã¨∂zã¨∞ÎOk. HÍ~°} â◊s~°O J<Õk P#O^Œ=∞Ü«∞ HÀâßxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. =∞ǨHÍ~°}O J<Õk D ѨOK«HÀâßʼnõΩ Jf`«"≥∞ÿ#k. =∞#ã¨∞û =∞ǨHÍ~°}OÖ’ ÅÜ«∞"≥∞ÿ L#flѨC_»∞ P =ºH˜Î ã¨=∂kèã`÷≤ ∞« _»=Ù`å_»∞. nx<Õ xifiHõÅÊ ã¨=∂kè ÖËHõ [_»ã=¨ ∂kè JO\Ï~°∞. ''K≥·`«#∞ºÅ∞ ÉÏǨϺ^Œâ◊Ö’ <å=∞ã¨OH©~°Î# KÕ¿ã"å~°∞. J~°úÉÏǨϺ ^Œâ◊Ö’ Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ #$`«ºO KÕ¿ã"å~°∞. JO`«~°Ìâ◊Ö’ ã¨=∂kè ã≤÷`«∞ÅÜÕ∞º"å~°∞.—— ('=∞— ã¨fiQÆ`«OÖ’): N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ =∞<Àã≤÷`«∞Åxfl\˜h D q^èŒOQÍ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å Uq∞\˜? K≥·`«#º^Õ=ÙÅ∞ ‰õÄ_® W@∞=O\˜ ã≤÷`«∞ÅÖ’<Õ LO_Õ"å~å!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: K≥·`«#∞ºÅ∞ ÉèíH˜Î Ü≥ÚHõ¯ J=`å~°O. [#∞ʼnõΩ ÉèíH˜Îx É’kèOK«\ÏxˆH =KåÛ~°∞ PÜ«∞#. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î Hõey#@¡~Ú`Õ ã¨~°fi=¸ ã≤kúOz#>Ë¡. ǨÏ~î°Ü≥∂QÆ J=ã¨~°O ZO`«=∂„`«=¸ ÖË^Œ∞.

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, ǨÏ~î°Ü≥∂QÆO JO>Ë Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ǨÏ~î°Ü≥∂QÆOÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ JkèHõOQÍ â◊s~°O Ѩ@¡ ˆHO„nHõi™êÎ~°∞. ǨÏ~î°Ü≥∂y Jáê#™ê÷#OQÆ∞O_® "≥^Œ∞~°∞QÆ_» ѨOÑ≤ JO`«~° „ѨH∆Íà◊#O (JO>Ë, „¿ÑQÆ∞Å#∞

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

387

â◊√kú KÕÜ«∞_»O) KÕ™êÎ_»∞. eOQÆO ^•fi~å áêÅ∞, <Õux ֒ѨʼnõΩ ÖÏH˘¯O\Ï_»∞. lǨÏfi ã≤kúx JÉèíºã≤™êÎ_»∞. Pã¨#O"Õã≤ ‰õÄ~°∞Ûx, L#flѨàÏ<Õ ^ÕǨxfl QÍeÖ’H˜ ÖËѨÙ`å_»∞. W=hfl "åÜ«Ú=Ù (JO>Ë, „áê}O) Ü≥ÚHõ¯ HÍ~åºÅ∞. XHõ =ºH˜Î QÍ~°_ô KÕã¨∂ÎO_»QÍ J`«_ç <åÅ∞Hõ JOQÆ∞\˜H˜ J`«∞‰õΩ¯áÈ~ÚOk. JO`Õ! `«Hõ∆}"Õ∞ J`«_ç â◊s~°O xâ◊ÛÅ"≥∞ÿáÈ~ÚOk. J`«_»∞ =∞~°}˜OKå_»x ÉèÏqOz [#∞Å∞ J`«}˜‚ =∞\˜ìÖ’ ѨÓ_çÛ ÃÑ\Ïì~°∞. Z<Àfl ã¨O=`«û~åÅ∞ J`«_»∞ JÖÏ =∞\˜ìÖ’ ѨÓ_»Û|_Õ L<åfl_»∞. ã¨∞n~°… HÍÅO `«~åfi`« P =∞\˜ì ZÖÏQÀ `˘ÅyáÈÜ«∂Hõ P =ºH˜ÎH˜ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ã¨Ê $Ç¨Ï =zÛOk. ã¨Ê $Ç¨Ï ~åQÍ<Õ J`«_»∞ ''=∂Ü«∞ K«∂_»∞, =∞O„`«O K«∂_»∞† QÆO^Œ~°QÀà◊O [~°∞QÆ∞`«∞Ok K«∂_»O_ç, K«∂_»O_ç—— JO@∂ ˆHHõÅ∞ ÃÑ@ì™êQÍ_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) W=hfl "åÜ«Ú=Ù HÍ~åºÅ∞. "Õ^•O`«"å^Œ∞Å∞ ǨÏ~î°Ü≥∂QÍxfl JOwHõiOK«~°∞. ''~å[Ü≥∂QÆO JO@∂ XHõ\ ˜ LOk. ~å[Ü≥∂QÆOÖ’ =∞#ã¨∞û ^•fi~å Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. ÉèíH˜Î ^•fi~å, qKå~°} ^•fi~å Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. D Ü≥∂QÆ"Õ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. ǨÏ~î°Ü≥∂QÆO =∞Ozk HÍ^Œ∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ r=ÙÅ∞ J#flQÆ`«„áê}∞Å∞.——

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å `«Ñ¨ã¨∞û - ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ f~°÷O J=Ù`«∞Ok N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨىõΩ "≥o¡ HÍ¿ãѨ\’¡ =ÚYO Hõ_»∞QÆ∞H˘x `«=∞ QÆkH˜ uiy =ã¨∂Î L#flѨC_»∞ #ǨÏ|`ü „ѨHõ¯#∞#fl ^•iÖ’ XH˜O`«¿ãѨ٠xÅ|_ç ѨiH˜Oz K«∂âß~°∞. #ǨÏ|`ü =™ê~åÖ’ HõOK≥‰õΩ XHõ "≥·Ñ¨Ù# '=∞— „ѨQÍ_è»zO`«<å=∞QÆ∞fl_≥· LO_»@O K«∂âß~°∞.

J`«_»∞ ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕã¨∞Î<åfl_®?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: F! #∞=Ùfi WHõ¯_» L<åfl"å? h‰õΩ ã¨`fi« ~°O P^蕺u‡Hõ K≥`· #« ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍã¨Î ™ê^èŒ# KÕÜ«∞QÍ<Õ Z=~À XHõ~°∞ =zÛ, 'WÖÏ WÖÏ K≥~Úº— JO@∂ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ™êÎ~°∞. '=∞— Pâ◊Û~°ºK«H`˜ ∞« _≥· N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ `«^HÕ Oõ QÍ K«∂_»™êQÍ_»∞. J>Ë¡ ‰õÄ~°∞Ûx LO_çáÈÜ«∂_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h‰õΩ Ѷ¨e`«O ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. `«y# ã¨=∞Ü«∞O =KÕÛ=~°‰õΩ `«e¡Ñ¨H˜∆ „QÆ∞_»∞¤ ÃÑ·ÃÑO‰õΩ#∞ ѨQÆÅH˘@ì^Œ∞. WO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠h‰õΩ UO K≥áêÊ<À, J^Õ h '=∂~°æO—.

WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ '=∞—‰õΩ J`«_ç '=∂~°æO— U^À q_»=∞~°z `≥eáê~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „Ѩu XHõ¯~°∂ Hõ~îÀ~° `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂Åx Ug∞ ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ <Õ#∞ =∂„`«O ZO`«QÍ<À „â◊q∞OK«=Åã≤ =zÛOk. =∞\˜ìQÆ_»¤ÃÑ· t~°ã¨∞û#∞ LOz JÖψQ <ÕÅÃÑ· Ѩ_çáÈ~Ú LO_Õ"å_çx. ZÖÏQÀ ~ÀAÅ∞ QÆ_»záÈÜÕ∞q. ˆH=ÅO ''J=∂‡, J=∂‡—— Jx Ñ≤Å∞ã¨∂Î qÅÑ≤OKÕ"å_çx. ^•^•Ñ¨Ù Ô~O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =ã¨∞Î<åfl_»∞. J`«_»∞ POQÆ¡O JÉèíºã≤Oz#"å_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«}˜‚ JѨC_»Ñ¨C_»∞ WOw¡+π =∂º<£ (JO>Ë, `≥Å¡^˘~°) Jx ã¨OÉ’kèã¨∞ÎO\Ï~°∞. '=∞— HõàÏâßÅÖ’ K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl"å_»∞† q"åǨÏO J~ÚOk. ˆHâ◊=K«O„^Œ¿ã<£ `«k`«~° ѨO_ç`«∞Å „Ѩã¨OQÍÅ∞ q#@OÖ’#∂, áêâßÛ`«º `«~°¯ âß„™êÎÅ#∞ J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞@OÖ’#∂ '=∞—‰õΩ Pã¨H˜Î. HÍx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ ~å™êQÍHõ J`«_çH˜

388

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

S~Àáê ѨO_ç`«∞Å „QÆO^ä•Å∞, „Ѩã¨OQÍÅ∞ x™êû~°OQÍ `ÀK«∞`«∞<åfl~Ú. „Ѩã¨∞Î`«O PÜ«∞#∞fl ^Œi≈Oz PÜ«∞# =ÚY`å "≥Å∞=_Õ J=∞$`«"å‰õΩ¯Å#∞ JǨÏiflâ◊Å∂ „â◊=}O KÕÜ«∞_»OÖ’<Õ P㨉õΩÎ_≥·<å_»∞. '™ê^èŒ# KÕ¿ãÎ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OK«=K«∞Û— Jh, '=∂#= rq`« ÅHõ∆ ºO ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°"Õ∞— Jh N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞. „Ѩã¨∞Î`«O '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å D LѨ^Õâßxfl QÆ∞iOKÕ ã¨^• zO`«# KÕã¨∂Î L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): #∞=Ùfi XH˜O`« „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ<Õ, Z=~À XHõ~°∞ =zÛ 'WÖÏ, WÖÏ K≥~Úº— JO@∂ h‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ™êÎ~°∞. ''#∞=Ùfi UHÍ^Œtx áê\˜OK«∞. g∞~°O^Œ~°∂ <å "åà◊√§, <å Pf‡Ü«ÚÅ∞. ÖˉõΩO>Ë, WHõ¯_»‰õΩ WO`«QÍ ZO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞? XHõ ^Œ~°≈#OÖ’ ã¨OH©~°Î# qO@∂ L#flѨC_»∞ „=[Éèí∂q∞Ö’ NHõ$+¨µ‚x <Õ™êÎÅÖ’ ~åMÏÖò‰õÄ_® XHõ_≥· LO_»@O QÍOKå#∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ J`«∞º#º`« ™ê÷~ÚH˜ K≥Ok#"å_»∞. WHõáÈ`Õ, Ç‘Ï~å#O^£ (ã≤O^è£ „áêO`åxH˜ K≥Ok# Éèí‰õΩÎ_»∞)! J`«_çk ZO`«\ ˜ Ѩã≤ÉÏÅ∞_ç ã¨fiÉèÏ=O! Jk ZO`« =∞^èŒ∞~°O! J`«}˜‚ ‰õÄ_® K«∂_»QÀ~°`å#∞.

(K≥·`«#∞ºx ^Œ~°≈#O, `«∞Åã≤ =#O, =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ ¿ã= "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨OѶ¨∞@#Å∞) ''XHõ™êi K≥·`«#∞ºx, J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ`À K«∂âß#∞. ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’ HÍ^Œ∞† ™êH∆Í`«∂Î D Hõà◊§`À<Õ K«∂âß#∞. WO`«‰õΩ =Ú#∞ѨÙ, D Hõà◊§`À>Ë ^Œ~°≈<åÅxfl\˜h QÍOKÕ"å_çx. HÍx, „Ѩã¨∞Î`«O "å\˜x ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’ =∂„`«"Õ∞ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. ''Q“~åOQÆ∞}˜‚, PÜ«∞# J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ#∞ D Hõà◊§`À>Ë ^Œi≈OKå#∞. "åiÖ’ x#∂fl, |Å~å"£∞É’ã¨∞#∂ K«∂ã≤#@∞¡ JxÑ≤™ÈÎOk. H˘O^Œix K«∂ã≤#ѨC_»∞ =∂„`«O <Õ#∞ `«\ÏÅ∞# ÖËz xÅ|_»`å#∞. ZO^Œ∞HÀ `≥Å∞™ê? KåÖÏHÍÅO `«~åfi`« `«# ™⁄O`« =∞#∞+¨µÅ#∞ K«∂ã≤#ѨC_»∞ WÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ''J=∞‡`À qÅÑ≤ã¨∂Î WÖÏ „áêi÷OKÕ"å_çx - 'J=∂‡! Éèí‰õΩÎÅ#∞ K«∂_»QÀi <å „áê}ÏÅ∞ `«Å¡_çe¡áÈ`«∞<åfl~Ú. "åix "≥O@<Õ <å =^ŒÌ‰õΩ `À_˘¯x ~å!— <Õ#∞ J#∞‰õΩ#fl=hfl Ü«∞^ä•`«^äŒOQÍ [iˆQq. ѨOK«=\˜Ö’ [Ѩ^蕺<åÅÔH· `«∞Åã≤=#O <å\Ï#∞. ^•xH˜ "≥^Œ∞~°∞ |^ŒÌÅ`À HõOK≥ Hõ\ÏìÅ#fl ã¨OHõÅÊO HõeyOk. `«~°∞"å`« K«∂¿ãÎ, QÆOQÍ#k áÈ>ˇuÎ#ѨC_»∞ ZHõ¯_ç #∞OKÀ "≥^Œ∞~°∞|^ŒÌÅ "≥∂ѨÙ, „`å_»∞ ã¨iQÍæ ѨOK«=\˜ =^ŒÌ‰õΩ H˘@∞ìH˘x =KåÛ~Ú. PÅÜ«∂xH˜ K≥Ok# Ѩx"å_˘Hõ_»∞ ZO`À ã¨O|~°O`À =zÛ <å H© "å~°Î `≥eáê_»∞. '' P k"Àº#‡`«Î ã≤÷uÖ’ ѨÓ*Ï^Œ∞Å∞ Ug KÕÜ«∞ÖËHõáÈÜÕ∞"å_çx. 'J=∂‡! ##∞fl Z=~°∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞?— Jx J=∞‡`À J<åfl#∞. 'J=∂‡! ã¨fiÜ«∞OQÍ <å ÉÏQÀQÆ∞Å∞ K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î‰õÄ_® ÖË^Œ∞. h QÆ∞iOz# „Ѩã¨OQÍÅ∞ q<åÅx LOk. Éèí‰õΩÎʼnõΩ Éè’[#O ÃÑ\ÏìÅ#fl HÀÔ~¯ HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. J=∂‡! W=hfl ZÖÏ X#QÆ∂~°∞`å~Ú? J=∂‡! Z=Ô~·<å ÃÑ^ŒÌ =∞x+≤x ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩxQÍ Ñ¨OÑ≤OK«∞.— JO^Œ∞ˆH =∞^äŒ∞~ü ÉÏ|∞ WO`«\ ˜ ¿ã=Å∞ KÕâß_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

389

''J=∞‡`À WOHÍ WÖÏ J<åfl#∞: 'J=∂‡! <å‰õΩ ã¨O`å#O J~Ú`Õ LO_»É’^Œ∞. J~Ú`Õ â◊√^ŒúÉèí‰õΩÎ_≥·# ÉÏÅ∞_»∞ XHõ_»∞ ã¨^• <å`ÀÉÏ>Ë LO_®Åx HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl#∞. J@∞=O\˜ ÉÏÅ∞x XHõix <å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.— JO^Œ∞KÕ`«<Õ ~åMÏÖò =KåÛ_»∞. Z=Ô~·`Õ <å ™⁄O`« =∞#∞+¨µÖ’ "åiÖ’ H˘O^Œ~°∞ <åÖ’ XHõ JOâ◊, H˘O^Œ~°∞ XHõ Hõà◊.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ '=∞'`À ѨOK«=\˜ "≥·Ñ¨Ù "≥à◊¡™êQÍ~°∞. =∞Ô~=~°∂ "åi`À ÖË~°∞.

PÜ«∞# ^Œ~°Ç¨ã¨=^Œ#∞Öˇ· <å<å~°HÍÅ q+¨Ü«∂Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞.

(J^Œ∞ƒù`«=¸iÎ ^Œ~°≈#O - =@=$Hõ∆Ѩ٠H˘=∞‡) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): WÖÏ K«∂_»∞, XHõ ~ÀA HÍm=∞Ok~°O #∞O_ç ѨOK«=\˜ =~°‰õΩ "åºÑ≤Oz L#fl XHõ J^Œ∞ƒù`«=¸iÎx QÍOKå#∞. nxfl #∞=Ùfi qâ◊fiã≤™êÎ"å? '=∞— ã¨O„Éèí=∞O`À =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. J`«_»∞ ѨOK«=\˜ H˘=∞‡ #∞O_ç XHõ\ ˜, Ô~O_»∞ P‰õΩÅ∞ HÀã≤ *Ë|∞Ö’ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WHõ¯_» qiyáÈ~Ú# D H˘=∞‡#∞ K«∂ã¨∞Î<åfl=Ù Hõ^•! <Õ#∞ ^•x „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Û<Õ"å_»#∞. '=∞—: <Õ#∞ nx ѨzÛH˘=∞‡ XHõ\ ˜ Ѩ@∞ìÔHo§ WO\’¡ ÃÑ\Ïì#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ZO^Œ∞‰õΩ? '=∞—: ^•xfl K«∂ã¨∂Î L#flѨC_»∞ =∞#ã¨ûO`å P#O^ŒO`À xO_çáÈ`«∞Ok. "≥Ú`«ÎO Ѩiã¨=∂ѨÎ"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« D KÀ@∞ Q˘Ñ¨Ê f~°÷=∞=Ù`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞O^ŒÇ¨ã¨O`À): Z@∞=O\˜ f~°÷O? áêhǨ\© ÖÏ\˜^•? áêxǨ\©Ö’ ~åѶ¨∞= ѨO_ç`«∞_»∞ U\Ï =∞Ǩϟ`«û=O [~°∞ѨÙ`å_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^•^•Ñ¨Ù „Ѩu U_»∂ P L`«û"åxfl uÅH˜OK« "≥àı§"å~°∞. JHõ¯_» ã¨OH©~°Î# [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ=∂#O^ŒOÖ’ X_»Å∞ =∞~°z #$`«ºO KÕ¿ã"å~°∞. Éèí‰õΩÎÅ PÖÏѨ# qx „ѨâßO`«OQÍ LO_»ÖËHõ ™êH∆Í`«∂Î N K≥·`«#∞ºÖË J~°∞^≥Oz ã¨OH©~°Î#Ö’ áêÖÁæx `«=∞ „¿Ñ=∞=¸iÎ=∞`åfixfl „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ LO_Õk Jk.

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ǨÏiHõ^ä• „Ѩã¨OQÆO =Úx=∂ѨÙ"Õà◊ J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [QÆ<å‡`« <å=∂xfl 㨇iã¨∞Î<åfl~°∞. „Hõ=∞OQÍ, PÅÜ«∞OÖ’ qq^èŒ ^Õ=`å=¸~°∞ΊǨ~°u „áê~°OÉèí=∞~ÚOk. â◊OY<å^ŒO q#=zÛOk, QÆO@Å∞ „"≥∂QÆ™êQÍ~Ú. '=∞— D ~ÀA ~å„u WHõ¯_Õ |ã¨KÕ¿ã L^ÕÌâ◊O`À L<åfl_»∞. (=∞Ǩ~åA [Ü«∞=∞Å∞¡x K«i„`«) HÍ¿ãѨ Ü « ∂ ºHõ N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞ '=∞—#∞ Éè í H õ Î = ∂Å J<Õ „QÆ O ^ä Œ O Ö’ #∞Oz K« k q qxÑ≤OK«=∞<åfl~°∞. '=∞— K«^Œ=™êQÍ_»∞.

390

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

[Ü«∞=∞Å∞¡_»<Õ ~åA NHõ$+¨µ‚xѨ@¡ ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõ ÉèíH˜Î HõeyL<åfl_»∞.

J`«_»∞ NHõ$+¨µ‚x âߺ=∞ã¨∞O^Œ~° <å=∞O`À P~åkèOKÕ"å_»∞. NHõ$+¨µ‚x ѨÓ[‰õΩ `«QÆæ xÜ«∞=∞x+¨ªÅ #xfl\˜h qkèqÇ≤Ï`«OQÍ áê\˜OKÕ"å_»∞. `«# W+¨ì^≥·=OѨ@¡ Jq∞`« ÉèíH˜Î QÆÅ J`«_»∞ `«H˜¯# ^Õg^Õ=`«Å#∞ QÆ∞iOz Ü≥∂zOKÕ"å_»∞ HÍ_»∞. J#∞x`«ºO L^ŒÜ«∞O Ѩk QÆO@Å =~°‰õΩ ѨÓ*ÏkHÍÅÖ’<Õ QÆ_ç¿Ñ"å_»∞. nxfl J`«_»∞ U HÍ~°}OQÍ#∂ q_»∞=Hõ H˘#™êyã¨∂Î =KåÛ_»∞. ~å[º"Õ∞ <åâ◊#"≥∞ÿ áÈ~Ú<å 㨈~, ã¨OѨ^ŒÅhfl ǨÏiOK«∞H˘xáÈ~Ú<å 㨈~, q∞#∞fl qiy g∞^ŒÑ¨_®¤ 㨈~ ѨÓ[ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«_»∞ =∞ˆ~n KÕÜ«∞_»∞.

D ~°Ç¨Ï™êºxfl `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞ á⁄~°∞QÆ∞ ~åA. JO^Œ∞KÕ`« L^ŒÜ«∞O "Õà◊ [Ü«∞=∞Å∞¡x ~å[ºOÃÑ· ^ŒO_≥`åÎ_»∞. [Ü«∞=∞Å∞¡x P^Õâ◊O ÖË#O^Œ∞# J`« _ ç Ãã· x ‰õ Ω Å∞ Ü« Ú ^Œ ú O Ö’ áêÖ’æ Ö Ë H õ á ÈÜ« ∂ ~° ∞ . HÍ|\ ˜ ì "å~° ∞ H˜OHõ~°Î=º`å=¸_è»∞Öˇ· K«∂ã¨∂Î xÅ|_çáÈÜ«∂~°∞. "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ â◊„`«∞=ÙÅ∞ HõO^ŒHõO (JQÆ_»Î) =~°‰õΩ =KÕÛâß~°∞. HÍx [Ü«∞=∞Å∞¡x =∞#ã¨∞û ^•x"≥·Ñ¨Ù HÍã¨Î‰õÄ_® áÈÖË^Œ∞. [Ü«∞=∞Å∞¡x `«e¡ cèuK≥Ok Jq∞`« "Õ^#Œ `À J`«_ç =^ŒÌ HÔ o¡, 'ã¨~fi° <åâ◊#O J~ÚáÈ~ÚOk. #∞=Ùfi WOHÍ WÖÏ Hõ^ŒÖHõ "≥∞^ŒÅHõ ‰õÄ~°∞Û<åfl"Õ!— JO@∂ qÅÑ≤OzOk. JO^Œ∞‰õΩ [Ü«∞=∞Å∞¡ „ѨâßO`«OQÍ P"≥∞`À, 'J=∂‡! #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ qKåiã¨∞Î<åfl=Ù? <å‰õΩ D ~å*Ϻxfl „Ѩ™êkOz#"åˆ~ ^•xfl uiy fã¨∞HÀ"åÅx J#∞‰õΩO>Ë, <Õ#∞ UO KÕÜ«∞QÆÅ#∞? J^Õ q^èŒOQÍ PÜ«∞# ##∞fl ~°H˜∆OѨ^Œe¿ãÎ Z=~°∂ ^•xfl <å #∞O_ç ÖÏQÆ∞HÀÖË~°∞. <å „Ñ¨Ü«∞`«flO`À UO [~°∞QÆ∞`«∞Ok?— J<åfl_»∞.

P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ âߺ=∞ã¨∞O^Œ~°∞_Õ [Ü«∞=∞Å∞¡x Jâßfixfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz Ü«Ú^•úxH˜ "≥àÏ¡_»∞. `å<˘Hõ¯_Õ â◊√„`«∞=ÙÅ#∞ Z^Œ∞~˘¯x â◊„`«∞Ãã·<åºxfl ^èŒfiOã¨O KÕâß_»∞. P `«~°∞"å`« PÅÜ«∞O „ѨHõ¯# Jâßfixfl xeÑ≤, =∂Ü«∞"≥∞ÿáÈÜ«∂_»∞. [Ü«∞=∞Å∞¡_»∞ ѨÓ[ =ÚyOz |Ü«∞@‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞, PÅÜ«∞O „ѨHõ¯# `«# Jâ◊fiO Hõ\ ˜ì"ÕÜ«∞|_ç LO_»@=¸, Jk ¿ãfikOK«@=¸ K«∂âß_»∞. '<å Jâ◊fiO g∞^Œ ™êfisKÕã≤Ok Z=~°∞? PÅÜ«∞O „ѨHõ¯# ^•xfl fã¨∞‰õΩ=zÛ xÅɡ\ ˜ìOk Z=~°∞?— Jx HÍѨÖÏ"åix QÆkÌã¨∂Î J_çQÍ_»∞. `«=∞‰õΩ P ã¨OQÆu Un `≥eÜ«∞^Œx HÍѨÖÏ"å~°∞ =ÚHõÎHõO~î°O`À K≥áêÊ~°∞. uHõ=∞HõѨ_ç, ~åA `«# Ãã·#ºO`À Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞H˜ "≥àÏ¡_»∞. JHõ¯_» â◊„`«∞Ãã·x‰õΩ ÅO^Œ~°∂ xs˚=ÙÖˇ· Ѩ_ç=Ù<åfl~°∞. â◊„`«∞~åA =∂„`«O ã¨r=Ù_≥· L<åfl_»∞. [iyOk Uq∞\’ Un J~°÷O HÍHõ k„Qƃù=∞K≥Ok xÅ|_ç L#fl [Ü«∞=∞Å∞¡x =^ŒÌ‰õΩ =KåÛ_»∞ â◊„`«∞~åA. J`«_»∞ [Ü«∞=∞Å∞¡xH˜ „Ѩ}Ï=∞O

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

391

KÕã≤, '^ŒÜ«∞KÕã≤ H˘xfl ã¨OQÆ`«∞Å∞ g∞‰õΩ x"ÕkOѨ J#∞=∞uOK«O_ç. Ö’HÍxfl xi˚OK«QÆŠѨ~å„Hõ=∞âße J~Ú# Ü«Ú^Œúg~°∞_»∞ g∞ =^ŒÌ L<åfl_»∞. <Õ <≥ÖÏ Ü«Ú^ŒÌO KÕÜ«∞QÆÅ#∞? g∞ ã¨OѨ^ŒÅ∞, ~å[ºO <å‰õΩ =^Œ∞Ì. g∞ q∞„`«∞_≥·# P hÅ=~°‚ Ü«Ú^Œú g~°∞x QÆ∞iOz =∂„`«O <å‰õΩ `≥eÑ≤`Õ KåÅ∞, <å ~å*Ϻxfl‰õÄ_® P#O^ŒOQÍ g∞ˆH ã¨=∞iÊ™êÎ#∞. <å ^Œ$+≤ì P Ü«Ú^Œúg~°∞_çÃÑ· Ѩ_»@"Õ∞ PÅ㨺O, P`«_»∞ <å =∞#ã¨∞û#∂, „áê}Ïhfl ǨÏiOz"Õâß_»∞— Jx K≥áêÊ_»∞. âߺ=∞ã¨∞O^Œ~°∞_Õ Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞H˜ "≥o§# =ºH˜Î J#fl ã¨OQÆu [Ü«∞=∞Å∞¡‰õΩ Hõ}∆ OÖ’ `≥eã≤áÈ~ÚOk. â◊„`«∞~åA‰õÄ P x[O `≥eã≤Ok. J`«_∞» [Ü«∞=∞Å∞¡xH˜ #=∞㨯iOz, P`«_ç =¸ÅOQÍ NHõ$+¨µ‚_ç ^ŒÜ«∞‰õΩ áê„`«∞_≥·<å_»∞. '=∞— K«^Œq =ÚyOK«QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. (ÉèíHõÎ=∂Å UHõѨHõ∆"Õ∞ - PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎÅ∞ - [#‰õΩ_»∞, â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: n<À¡ h‰õΩ qâßfiã¨O LO^•? NHõ$+¨µ‚_Õ Jâßfixfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ã¨OǨÏiOKå_»#fl q+¨Ü«∞O #∞=Ùfi qâ◊fiã≤™êÎ"å? '=∞—: Éèí‰õΩÎ_»∞ "庉õΩÅ`«`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Ñ≤Å∞™êÎ_»x qâ◊fiã≤™êÎ#∞. HÍx PÜ«∞# Jâßfixfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz ~å=@O, ZÅ¡~°∂ K«∂âß~°#@O J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞. PÜ«∞# Jâßfixfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz JHõ¯_»‰õΩ ~åQÆÅ_»∞, HÍx JHõ¯_» L#fl "å~°∞ x[OQÍ<Õ PÜ«∞##∞ K«∂âß~À U"≥∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ Éèí‰õΩÎÅ QÆ∞iOz# Hõ^äŒÅ∞ KåÖÏ L<åfl~Ú.

HÍx Jq ^Œ∞~°aè=∂#ѨÓi`«"≥∞ÿ#q. D ѨÙã¨ÎHõO, `«# ^Œ$HõÊ^ä•Å‰õΩ qaè#∞flÖˇ·# "åix xOkã¨∂Î L#flk. =∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ«∞O. `À@Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— xÅ|_ç =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. '=∞—: JÖÏ J~Ú`Õ <Õ#∞ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ |㨠KÕ™êÎ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨i. g∞~°O^Œ~°∂ D q^èŒOQÍ WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∂Î L<åflˆ~, nx J~°÷O Uq∞\˜? ™ê=∂#ºOQÍ ™ê^èŒ∞=Ù#∞ ^Œi≈OѨ [#O XHõ™êi "≥à◊`å~°∞. g∞~°O^Œ~°∂ WÖÏ `«~°K«∂ =ã¨∂Î L<åflˆ~! nx J~°÷O Uq∞\˜? '=∞— |^Œ∞Å∞ K≥ѨÊHõ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË ["åaKåÛ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎÅÖ’ XHõxQÍ LO_»HõáÈ`Õ WÖÏ =™êÎ"å Uq∞\˜? PO`«iOy‰õΩ_»∞ JO>Ë ã¨fi[#O† `«O„_ç, ‰õΩ=∂~°∞_»∞, ™È^Œ~°∞_»∞, ™È^Œi =Öˇ <å‰õΩ ™⁄O`«"≥∞ÿ#"å_»∞. <Õ#∞ Jxfl\˜ QÆ∞iOp K≥ѨÊ#∞. Jxfl q+¨Ü«∂Å∞ K≥Ñ≤Ê"Õ¿ãÎ g∞~°O`å =∞m¡ =™êÎ~å Uq∞\˜? ''â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ „|Ǩχ*Ï˝<å~°÷O [#‰õΩx =^ŒÌ‰õΩ "≥àϧ_»∞. J~Ú`Õ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ QÆ∞~°∞^ŒH˜∆} ã¨=∞iÊOK«=∞<åfl_»∞ [#‰õΩ_»∞. LѨ^Õâ◊O ã‘fiHõiOK«‰õΩO_®<Õ ^ŒH˜∆} ZÖÏ W=fiQÆÅ#x â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞

392

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J<åfl_»∞. [#‰õΩ_»∞ #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞: '„|Ǩχ*Ï˝#O Hõey# `«~åfi`« QÆ∞~°∞=Ù, t+¨µº_»∞ J#fl Z~°∞Hõ LO@∞O^•? JO^Œ∞ˆH =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ^ŒH˜∆} x=fi=∞O@∞<åfl#∞.— ——

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO '=∞— `«#Ö’ `å#∞... â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆O. K«O„^À^ŒÜ«∞=∞~ÚOk. '=∞— HÍoHÍÅÜ«∞O `À@ ^•iÖ’ J@∂ W@∂ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. ^•iH˜ XHõ „ѨHõ¯QÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆk, #ǨÏ|`«∞Î, á⁄QÆ_» K≥@∞ì, ѨOK«=\˜ L<åfl~Ú. =∞~À "≥·Ñ¨Ù K«O„^ŒHÍOux ^ÕnѨº=∂#OQÍ „ѨuѶ¨eOѨ*Ëã¨∂Î „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î=Ù#fl áê=# QÆOQÍ#k. '=∞— WÖÏ PÖ’zã¨∞Î<åfl_»∞: ''=∞x+≤ x[OQÍ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OK«QÆÅ_®? '`«Ñ¨ÊHõ ^Œi≈OK«QÆÅ_»∞— JO\Ï~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞. H˘kÌQÍ „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∞QÍ<Õ Z=Ô~·<å =zÛ 'WÖÏ, WÖÏ K≥~Úº— Jx ã¨Ç¨Ü«∞ Ѩ_»`å~°∞ Jx ‰õÄ_® K≥áêÊ~°∞. <Õ <À q"åÇ≤Ï`«∞_»#∞, ÃÑ·QÍ Ñ≤Å¡Å∞. <å‰õΩ ÉèíQÆ=`ü „áêÑ≤Î ™ê^茺"Õ∞<å?...—— J`«_ç PÖ’K«#Å∞ H˘#™êQÍ~Ú. ''`«Ñ¨ÊHõ ™ê^茺"Õ∞. ÖˉõΩO>Ë PÜ«∞# K≥|∞`å~å? ÉèíQÆ=`üHõ$Ѩ Hõey`Õ ™ê^茺O HÍxk U=ÚOk? ''Z^Œ∞~°∞QÍ HõxÑ≤OKÕ D [QÆ`«∞Î, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞, #Hõ∆„`åÅ∞, r=ÙÅ∞, K«`«∞ifiOâ◊u `«`åÎfiÅ∞ – W=hfl ZHõ¯_»#∞O_ç L^ŒƒùqOKå~Ú? g@xflO\˜H© Hõ~°Î Z=~°∞? <Õ#∞ Z=~°∞? <å‰õÄ PÜ«∞#‰õÄ L#fl ã¨OÉO^èŒO "Õ∞q∞\˜? Wk `≥eã≤HÀ#@¡~Ú`Õ, rq`«O =º~°÷"Õ∞. ''N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~Àfi`«Î=∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞. W@∞=O\˜ =∞ǨѨÙ~°∞+¨µ}˜‚ WO`«=~°‰õΩ <å rq`«OÖ’ K«∂_»ÖË^Œ∞. DÜ«∞# P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `«Ñ¨ÊHõ ^Œi≈Oz LO\Ï~°∞. ÖˉõΩO>Ë 'J=∂‡, J=∂‡— JO@∂ JǨÏiflâ◊Å∂ Z=i`À ã¨OÉèÏ+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞? ÃÑQ· Í, ÉèQí =Æ `ü ™êH∆Í`å¯~°O HõÅQƉΩõ O_®<Õ, ÉèíQÆ=O`«∞xѨ@¡ WO`«\ ˜ „¿Ñ=∞ ZÖÏ [xã¨∞ÎOk? P"≥∞ Ѩ@¡ QÆÅ „¿Ñ=∞`À ÉÏǨϺã¨Ê $ǨÏ<Õ HÀÖ’Ê`å~°∞† ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·, ѨÓiÎQÍ xâ◊ÛÅ∞Öˇ·áÈ`å~°∞. Hõ^ŒeHõÖËx [_»∞xÖÏ LO\Ï~°∞.

XHÀ¯™êi „¿Ñ=∂#O^ŒOÖ’ L#‡`«∞ÎÖˇ· #=Ùfi`å~°∞, qÅÑ≤™êÎ~°∞, <å@ºO KÕ™êÎ~°∞, QÍ#O KÕ™êÎ~°∞.——

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO '=∞—, ~å"£∞ÖÏÖò, _®Hõì~ü âߺ"£∞, HÍO™êiáê_® Éèí‰õΩÎÅ∞ â◊√„Hõ"å~°O, _çÃãO|~ü 14, 1883

<Õ_»∞ ѨÓi‚=∞. ã¨=∞Ü«∞O L^ŒÜ«∞O ^•^•Ñ¨Ù `˘q∞‡k QÆO@Å∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ PˆQflÜ«∞OÖ’x =™ê~åÖ’ xÅ|_ç L<åfl~°∞. „ѨHõ¯# ~å"£∞ÖÏÖò xÅ|_ç L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ W~°∞"≥·Ñ¨ÙÅ ~åMÏÖò, ÖÏ@∂Å∞ xÅ|_ç L<åfl~°∞. JHõ¯_»‰õΩ =zÛ# '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À ''=KÕÛâß"å! <Õ_»∞ ã¨∞k#O—— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ =^ŒÌ H˘xfl ~ÀAÅ∞ LO_ç, ™ê^è#Œ Å∞ KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞H˘<åfl_»∞ '=∞—. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J`«_ç`À, ''#∞=Ùfi ~ÀE WHõ¯_ç Jukä âßÅÖ’ Éè’[#O KÕÜ«∞@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. D

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

393

JukäâßÅ ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ, ¿Ñ^Œ ™ê^ŒÅ‰õΩ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_ç#k. HÍ|\˜ì h‰õΩ =O@KÕã≤ ÃÑ@ì_®xH˜ XHõ =O@ "å}˜‚ `À_˘¯x~å—— J<åfl~°∞. JO^Œ∞ˆH '=∞— XHõ =∞x+≤x `À_˘¯x=KåÛ_»∞.

P =∞x+≤H˜ =O@KÕ¿ã ã¨÷ÅO K«∂Ñ≤OKå~°∞. '=∞— áêÅ∞ „`åQÆ∞`å_»∞ Hõ#∞Hõ áêÅ"å_ç`À K≥Ñ≤Ê áêʼnõΩ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞=∞x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å"£∞ÖÏÖò`À K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞.

HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ ~åOÖÏÖò J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}O ѨiîOѨ <å~°OaèOKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— qO@∞<åfl~°∞. `«~°∞"å`« N~å=Ú_»∞ ã‘`«#∞ q"åǨÏO KÕã¨∞H˘x JÜ≥∂^茺‰õΩ uiy=ã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=Ú_»∞ t=^èŒ#∞ã¨∞û#∞ qiKå_»x qx, Ѩ~°â◊√~å=∞Ú_»∞ ^•iÖ’ P`«}˜‚ „ѨuѶ¨∞\˜OKå_»∞. ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_çáÈÜ«∂_»∞. Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ XHõ qÅ∞¡#∞ N~å=Ú_çH˜ JOkOz <åi ã¨OkèOK«=∞x ã¨"åÅ∞ KÕâß_»∞. W^ŒO`å K«∂ã≤ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ ÉèíÜ«∞O`À =}˜H˜áÈÜ«∂_»∞. HÍx N~å=Ú_»∞ z~°∞^Œ~° Ǩã¨O`À P qÅ∞¡#∞ JÅ"ÀHõQÍ `«# "å=∞ǨÏã¨ÎO`À Ѩ\ ˜ì ã¨∞<åÜ«∂ã¨OQÍ <åix ã¨OkèOKå_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ ÉÏ}Ïxfl QÆ∞iÃÑ\˜ì <åix ÖÏy, 'D ÉÏ}ÏxH˜ ÅHõ∆ ºO ZHõ¯_»? K≥ѨÊO_ç— Jx Ѩ~°â◊√~å=Ú}˜‚ J_çQÍ_»∞. ^•x`À Ѩ~°â◊√~å=Ú_ç QÆ~°fiO J}yáÈ~ÚOk. P`«_»∞ N~å=Ú}˜‚ ™êH∆Í`«∂ΠѨ~°„|ǨχOQÍ ã¨∞ÎuOK« <å~°OaèOKå_»∞. Ѩ~°â◊√~å=Ú_ç ã¨∞Îux qO@∂<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. =∞^茺=∞^茺֒ '~åO ~åO— JO@∂ ~å=∞<å=∂xfl ã¨∞=∞^èŒ∞~°OQÍ [Ñ≤OKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~åOÖÏÖò`À): WѨC_»∞ QÆ∞Ǩï}˜‚ QÆ∞iOz HÍã¨Î K«^Œ∞=Ù, qO\ÏO. x=∞fl*ÏuH˜ K≥Ok# QÆ∞Ǩï_»∞ N~å=Ú_ç ã¨xflÇ≤Ï`« q∞„`«∞_»∞. `«O„_ç ^Œâ◊~°^äŒ∞x ã¨`«º"åHõº ѨiáêÅ#HÀã¨O N~å=Ú_»∞ ã‘`åÅHõ∆ ‡} ã¨"Õ∞`«∞_≥· J~°}ϺʼnõΩ "≥à◊√`«∂ L#flѨC_»∞ ^•iÖ’ QÆ∞Ǩï_»∞ Ѩ_»= #_çÑ≤ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕâß_»∞. N~å=Ú_»∞ QÆ∞Ǩï}˜‚ PeOQÆ#O KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. QÆ∞Ǩï_»∞ N~å=∞K«O„^Œ∞xH˜ `«##∞ P`«‡ã¨=∞~°Ê}O QÍqOK«∞H˘<åfl_»∞. [\Ï=ůÖÏÅ#∞ ^èŒiOz, HõO^Œ=¸ÖÏÅ#∞ uO@∂ Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊¡ HÍÅO `å=Ú J~°}º"åã¨O KÕÜ«∞#∞#fl@∞¡ N~å=Ú_»∞, QÆ∞Ǩï_çH˜ `≥eáê_»∞.

JÜ≥∂^茺‰õΩ uiy =KÕÛ@ѨC_»∞ QÆ∞Ǩï}˜‚ =∞m¡ HõÅ∞ã¨∞H˘O\Ï#x "åQÍÌ#O ‰õÄ_® KÕâß_»∞. "≥O@<Õ `å#∂ [\Ï=ůÖÏÅ#∞ ^èŒiOz, HõO^Œ=¸ÖÏÅ<Õ PǨ~°OQÍ KÕã¨∞H˘x PÜ«∞# ~åHõÔH· Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î xsH˜∆OKå_»∞ QÆ∞Ǩï_»∞. Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊√¡ ѨÓiÎ JÜ«∂ºHõ‰õÄ_® N~å=Ú_»∞ uiy ~åHõáÈ=@O K«∂ã≤ QÆ∞Ǩï_»∞ Jyflx ~°yeOKå_»∞. Jyfl „Ѩ"Õâ◊O KÕÜ«∞É’`«∞#flѨC_»∞ N~å=Úx ^Œ∂`«QÍ PO[<ÕÜ«Ú_»∞ JHõ¯_»‰õΩ =zÛ KÕ~°∞H˘<åfl_»∞. HÍ¿ãѨ\’¡ N~å=Ú_»∞, ã‘`å^Õq ѨÙ+¨ÊHõ q=∂#OÖ’ JHõ¯_»‰õΩ =KÕÛâß~°∞. "åix K«∂_»QÍ<Õ QÆ∞Ǩï_»∞ Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞_»Ü«∂º_»∞.

394

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ˆHâ◊"£k Ü«∂^Œ$zÛùHõÖÏÉèíO - f„= "≥·~åQƺO) =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. '=∞— „ѨHõ¯<Õ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. JѨC_»∞ _®Hõì~ü âߺ"£∞, =∞iH˘O^Œ~°∞ =KåÛ~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz ‰õÄ~°∞Ûx =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Hõ~°‡Å∞ ã¨^• KÕã¨∂Î<Õ LO_®Åx Ug∞ ÖË^Œ∞. Ñ≤O^≥ HÍ#~åQÍ<Õ Ñ¨Ù=Ùfi `«#O`«@ `å<Õ ~åeáÈÜÕ∞@∞¡ ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u ÅaèOKåHõ Hõ~°‡Å∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. ''ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u „áêÑ≤ÎOz# =ºH˜ÎH˜ ã¨O^蕺=O^Œ<åk Hõ~°‡Å∞ LO_»=Ù. ã¨O^蕺=O^Œ#O QÍÜ«∞„uÖ’ ÅÜ«∞O J=Ù`«∞Ok. JѨC_»∞ QÍÜ«∞„f [ѨO KÕ¿ãÎ<Õ KåÅ∞. QÍÜ«∞„u FOHÍ~°OÖ’ Å~Úã¨∞ÎOk. P ã≤÷uÖ’ QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl ‰õÄ_® [Ñ≤OKÕ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞, ˆH=ÅO FOHÍ~° ^蕺#"Õ∞ KåÅ∞. ''ã¨O^蕺=O^Œ<å^Œ∞Å∞ ZO`«HÍÅO PK«iOKåe? ǨÏi<å=∂<Àfl, ~å=∞<å=∂<Àfl LK«ÛiOKÕ@ѨC_»∞ ^ÕǨÏO ~À=∂Oz`«O HÍ#O`«=~°ˆH, Hõà◊¡"≥O@ J„â◊√=ÙÅ∞ „ã¨qOK«#O`«=~°ˆH. [#∞Å∞ ^èŒ#O HÀã¨"≥∂, "åº*ϺÅÖ’ <≥QÆæ@O HÀã¨"≥∂ ѨÓ*ÏkHÍÅ∞ x~°fiiÎã¨∞ÎO\Ï~°∞. Jk =∞Ozk HÍ^Œ∞.—— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ^èŒ#O xq∞`«ÎO ZÅ¡~°∂ „Ѩܫ∞uflã¨∂Î L<åflˆ~! ˆHâ◊= K«O„^Œ¿ã<£ ‰õÄ_® `«# ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ XHõ ~å[‰õΩ=∂~°∞x H˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞ QÆ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆHâ◊"£ q+¨Ü«∞O "Õ~°∞. x["≥∞ÿ# Éèí‰õΩÎ_»∞ ã¨fi„Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∞‰õΩ<åfl J`«_Hç ˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ q ÉèQí =Æ O`«∞_Õ ã¨=∞‰õÄ~°∞™êÎ_∞» . x[OQÍ ~å[‰õΩ=∂~°∞_≥#· =ºH˜HÎ ,˜ J_»‰Ωõ ¯O_®<Õ Jhfl Åaè™êÎ~Ú. Hõ+≤ìOz, Ѩ~°∞ʼnõΩ ^•ã¨ºO KÕã≤ ^èŒ#O ã¨OáêkOKÕ =H©à◊¡ yH©à◊¡ ã¨OQÆu QÆ∞iOz <ÕxHõ¯_» K≥ѨÊ@O ÖË^Œ∞. <Õ#∞ K≥¿ÑÊk, 'x["≥∞ÿ# ~å‰õΩ=∂~°∞_ç— QÆ∞iOz. U HÀiHÍ ÖËx =ºH˜ÎH˜ ^èŒ#O JHõ¯ˆ~¡^Œ∞. ^èŒ#O ^•#O`«@ J^Õ J`«_ç =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°∞`«∞Ok. ÉèíQÆ=næ`« JÖÏ\˜ Éèí‰õΩÎx 'Ü«∞^Œ$KåÛùÖÏÉèí—1 Jx ¿Ñ~˘¯O@∞Ok. ''U HÀiHÍ ÖËx 㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞_»∞ K«O_®Å∞x WO\˜ #∞O_ç ‰õÄ_® PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. ^˘iH˜#k ѨÙK«∞ÛH˘x `«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å _»`«_»∞. J`«_»∞ ^Õhfl HÍOH˜∆OK«_»∞, J`«_çH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ#k ^•#O`«@ J^Õ Åaèã¨∞ÎOk.—— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂! "Õ∞O ã¨O™ê~°OÖ’ ZÖÏ rqOKåe?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: |∞~°^Œ KÕѨÖÏ rqOK«∞. ‰õΩ@∞O|O #∞O_ç "≥·^˘Åy JѨC_»Ñ¨C_»∞ x~°˚# „Ѩ^Õâ◊OÖ’H˜ "≥o¡ ÉèíQÆ=zÛO`«#Ö’ QÆ_»áêe. JѨC_»∞ ÉèíH˜Î [xã¨∞ÎOk. P Ñ≤^ŒÑ¨ xi¡Ñ¨ÎOQÍ rqOK«=K«∞Û. |∞~°^Œ KÕѨ LO^Õ, Jk |∞~°^ŒÖ’<Õ „|`«HÍeû LO@∞Ok. HÍx ^•x XO\˜H˜ |∞~°^Œ JO@∞HÀ^Œ∞. J@∞=O\˜ =ºH˜Î‰õÄ_® J^Õ q^èŒOQÍ J<å㨉õΩÎ_≥· ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞.

1. Ü«∂^Œ$zÛùHõOQÍ ÅaèOKÕk ѨÙK«∞ÛH˘x `«$Ñ≤Î K≥O^Õ"å_»∞ - w`« 4.22

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

395

'=∞— UHÍ„QÆz`«ÎO`À qO@∂ LO_»@O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆ=∞xOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—#∞ K«∂ã¨∂Î): f„= "≥·~åQƺO Hõey`Õ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^ŒQÆÅO. f„= "≥·~åQƺO [xOz# =ºH˜ÎH˜ ã¨O™ê~°O ^•"å#ÅOÖÏ `Àã¨∞ÎOk† Jhfl `«QÆÅ|_»∞`«∂ L#fl@∞¡ ÉèÏ=#! ÉèÏ~åºÑ≤Å¡ÅO^Œ~°∂ =∞$`«∞º‰õÄáêÖÏ¡ HÍ#=™êÎ~°∞. J\˜ì "≥·~åQƺO [xOz# =ºH˜Î, WO\˜x =^ŒeÃÑ\˜ì "≥o¡áÈ`å_»∞† ˆH=ÅO J<å㨉õΩÎ_≥· LO_»_»"Õ∞ J`«_çH˜ KåÅ^Œ∞.

(HÍq∞h HÍOK«<åÖË =∂Ü«∞ - ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ~°∂ N~å=Ú_Õ, ¢ã‘ÎÅO^Œ~°∂ ã‘`å^ÕqÜÕ∞) ''HÍq∞h HÍOK«<åÖË =∂Ü«∞. =∂Ü«∞#∞ Hõ#∞Hõ QÆ∞iÎOK«QÆey`Õ Jk ã≤QÆ∞æѨ_ç áêiáÈ`«∞Ok. XHõ_»∞ ѨÙe`ÀÅ∞ HõѨCH˘x ÉèíÜ«∞ÃÑ\ÏìÅx =KåÛ_»∞. HÍx Ô~O_»= =ºH˜Î, 'Xˆ~Üü∞! #∞"≥fi=~À <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. #∞=Ùfi =∂ ǨÏi"Õ Hõ^•!— J<åfl_»∞. JO`Õ P ѨÙe`ÀÅ∞ HõѨC‰õΩ#fl =ºH˜Î #=Ùfi`«∂ =∞~˘Hõix ÉèíÜ«∞ÃÑ@ì_®xH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. ''¢ã‘ÎÅO^Œ~°∂ â◊H˜Î Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêÖË. P P^•ºâ◊H˜ÎÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ¢ã‘Î=¸~°∞ÎÅ∞QÍ q~ålÅ∞¡`«∂ =∞#‰õΩ ¢ã‘Î ~°∂áêÅÖ’ ^Œ~°≈#q∞™ÈÎOk. J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ WÖÏ LOk: N~å=Ú}˜‚ <å~°^•^Œ∞Å∞ WÖÏ ã¨∞Îuã¨∞Î<åfl~°∞ – 'F ~å=∂! ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ~°∂ #∞"Õfi J~Ú=Ù<åfl=Ù, ¢ã‘ÎÅO^Œ~°∂ ã‘`å^ÕqÜÕ∞ J~Ú=Ù<åfl~°∞† #∞=Ùfi WO„^Œ∞_çq, ã‘`« WO„^•}˜† #∞=Ùfi t=Ù_çq, ã‘`« áê~°fiu. #∞=Ùfi #~°∞_çq, ã‘`« <åi. ѨÙ~°∞+¨`«fiO L#flKÀ@ÖÏ¡ #∞=Ùfi L<åfl=Ù. ¢ã‘Î`«fiO L#flKÀ@ÖÏ¡ ã‘`« L#flk. WHõ WO`«HõO>Ë UO K≥ѨÊQÆÅO.— (`åºQÆO - „áê~°|ú Hõ~°‡ - "å=∂Kå~° ™ê^èŒ# =∞Ozk HÍ^Œ∞) (Éèí‰õΩÎÅ`À) ''T~°ˆH `«ÅK«∞‰õΩ#flO`« =∂„`å# `«ºlOK«ÖË~°∞. „áê~°|ú Hõ~°‡, ã¨O™ê¯~°O – W@∞=O\˜q‰õÄ_® L<åfl~Ú. Ü≥∂y XHõ~°∞ XHõ ~åA`À WÖÏ J<åfl_»∞: '#∞=Ùfi <å ^ŒQÆæ~° LO@∂ ÉèíQÆ=`ü zO`«# K≥~Úº.— ^•xH˜ ~åA WÖÏ |^Œ∞Å∞ ѨeHÍ_»∞: '™êfig∞! <å‰õΩ Jk WOHÍ KåÖÏHÍÅO =~°‰õΩ ™ê^茺Ѩ_»^Œ∞. <Õ#∞ g∞`Àáê@∞ LO_»QÆÅ#∞. J~Ú`Õ, <å‰õΩ WOHÍ Éè’ˆQK«Ûù LOk. <Õ#∞ J_»qÖ’ =ã≤Oz#@¡~Ú`Õ, P KÀ@‰õÄ_® XHõ ~å[ºO U~°Ê~°∞™êÎ#∞. <å‰õΩ WOHÍ Éè’ˆQK«Ûù LOk.— ''#@=~ü áêO*Ï ÉÏÅ∞_çQÍ LO_Õ@ѨC_»∞ J`«_»∞ WHõ¯_ç `À@Ö’<Õ `«# P=ÙÅ∞ HÍKÕ"å_»∞. J~Ú`Õ J`«_çH˜ ZO`À Éè’ˆQK«Ûù LO_Õk. JO^Œ∞ˆH J`«_»∞ P=Ú^ŒO #∂<≥ q∞Å∞¡ ÃÑ\Ïì_»∞. „Ѩã¨∞Î`«O KåÖÏ _»|∞ƒ ã¨OáêkOKå_»∞. PÅO|*Ï~üÖ’ J`«_ç P=Ú^ŒO "åºáê~°O ÉÏQÍ ™êQÆ∞`ÀOk. ''¢ã‘Î ã¨Ç¨ÏK«~°ºO`À ™ê^èŒ# KÕÜ«∞=∞<Õ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O XHõ\ ˜ LOk. XHõ™êi ##∞fl Hõ~åÎÉèí*Ï ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ¢ã‘ÎÅ =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞ÔHàϧ~°∞. JO^Œ~°∞ <å =^ŒÌ‰õΩ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. <Õ#∞ "åix 'J=∂‡, J=∂‡— JO@∂ ã¨OÉ’kèOK«_»O`À "å~°∞ `«=∞Ö’ `å=Ú WÖÏ =∂\Ï¡_»∞HÀ™êQÍ~°∞: 'W`«_»∞ WOHÍ „Ѩ=~°Î‰õΩ_Õ. WOHÍ 'QÆ@∞ì—#∞ (=∂~åæxfl) Hõ#∞Q˘#ÖË^Œ∞.— "åi ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ „áê^äŒq∞Hõ ^Œâ◊Ö’ L#fl"å_çx „Ѩ=~°Î‰õΩ _»O\Ï~°∞† Ñ≤=∞‡@ ™ê^茉õΩ_»∞† `«~°∞"å`« ã≤^Œú ã≤^Œ∞ú_»∞.

396

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''XHõ ¢ã‘Î =zÛ "≥·+¨‚=K«~°}ü „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞ÛOk. `«~°∞"å`« "≥·+¨‚=K«~°}üx ^•xfl QÆ∞iOz J_çˆQã¨iH˜, 'P"≥∞k ÉÏeHÍ ÉèÏ=O— J<åfl_»∞. ¢ã‘ÎÉèÏ=OÖ’ =∞x+≤ ã¨`«fi~°O Ѩ`«#"≥∞ÿáÈ`å_»∞. =∂`«$ÉèÏ=O â◊√^ŒúÉèÏ=O.—— HÍO™êiáê_® #∞Oz =zÛ# Éèí‰õΩÎÅ∞ ÖËz xÅ|_ç, ''"Õ∞q∞Hõ "≥àÏÎO. HÍm=∂`«#∞, `«H˜¯# ^≥·"åÅ#∞ ^Œi≈OK«∞H˘x "≥à◊`åO—— Jx K≥Ñ≤Ê N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å #∞O_ç ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO q„QÆǨ~å^èŒ# - f„= "庉õΩÅ`« ѨOK«=\˜, HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’x W`«~° KÀ@¡Ö’ UHÍO`«OQÍ '=∞— qKå~°} KÕã¨∞Î<åfl_»∞. Ѩ~°=∞ǨÏOã¨^Õ=ÙÅ∞ WÖÏ JO@∂O\Ï~°∞: 'H˘kÌQÍ ™ê^èŒ# KÕÜ«∞QÍ<Õ ÉèíQÆ=`ü ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk.— ^•xfl QÆ∞iOKÕ PÖ’zã¨∂Î L<åfl_®? ÃÑ·QÍ f„= "≥·~åQƺO ã¨OQÆf L#flk† =∂Ü«∞#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘O>Ë Jk `«#O`«@ `å<Õ Ñ¨ÖÏÜ«∞#O KÕã¨∞ÎO^Œ@! 㨠= ∞Ü« ∞ O JѨ C _» ∞ ^•^•Ñ¨ Ù =¸_» ∞ #fl~° QÆ O @Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. '=∞— =∞m§ Ѩ~°=∞ǨÏOã¨^Õ=ÙÅ QÆkÖ’H˜ "≥o§ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. „É∫@<£ W<£ã≤ì@∂º+¨<£ #∞O_ç XHõ Láê^蕺ܫÚ_»∞ ѨÅ∞=Ù~°∞ q^•º~°∞Å÷ #∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ^Œ~≈° <å~°O÷ fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. PÜ«∞# "åi`À ã¨OÉèÏ+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞.

Láê^蕺ܫÚ_»∞ =∞^茺 =∞^茺֒ U"À „Ѩâ◊flÅ∞ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. q„QÆǨ~å^èŒ# QÆ∞iOz ã¨OÉèÏ+¨} #_»∞™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Láê^蕺ܫÚx`À): q„QÆǨ~å^èŒ#Ö’ `«¿ÑÊ=ÚOk? Jã≤Î, ÉèÏu, „Ñ≤Ü«∞ (Jã≤Î`«fiO, „ѨHÍâ◊O, „Ñ≤Ü«∞O) L#flKÀ@<Õ PÜ«∞# Jaè=ºH©ÎHõ~°} LO@∞O^Œx "Õ^•O`«O ¿Ñ~˘¯O\’Ok. JO^Œ∞ˆH ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~n ÖË^Œ∞. ''WOHÀ ã¨OQÆu K«∂_»O_ç. ÉÏeHõÅ∞ ZO`« HÍÅO ÉÁ=∞‡Å`À P_»∞‰õΩO\Ï~°∞? q"åǨÏO HÍ#O`«=~°ˆH Hõ^•! q"åǨÏO HÍQÍ<Õ ÉÁ=∞‡Åxfl\˜h XHõ ÃÑ>ˇìÖ’ ÃÑ\˜ì =¸ã≤"Õ™êÎ~°∞.

J^Õq^èŒOQÍ ÉèíQÆ=`ü Åaú Hõey# Ñ≤=∞‡@, WHõ q„QÆǨ~å^èŒ# J=ã¨~° "Õ∞=ÚOk? ('=∞—#∞ K«∂ã¨∂Î) ''J#∞~åQÆO U~°Ê_ç#ѨC_»∞ ÉèíQÆ=ÖÏ¡ÉèíO ã≤kúã¨∞ÎOk. f„= "庉õΩÅ`« HÍ"åe. f„= "庉õΩÅ`« Hõey#@¡~Ú`Õ, =∞#ã¨ûO`å ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Õ ÅQÆfl=∞=Ù`«∞Ok. (QÀqO^Œ∞_Õ Éèí~°Î - [\˜Å∞_»∞ - <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\˜ì# Ñ≤Å¡"åx Hõ^äŒ) ''XHõ =ºH˜Î ‰õΩ=∂Ô~Î Ñ≤#fl =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ q`«O`«∞=Ù J~ÚOk. Éèí~°Î =ÚYO Z#fl_»∂ K«∂_»<≥·<å ÖË^Œ∞. `«H˜¯# ÉÏeHõÅ Éèí~°ÎÅ∞ ~å=_»O K«∂ã≤ XHõ<å_»∞ `«# `«O„_çx WÖÏ J_çyOk: '<å#flQÍ~°∂, <å Éèí~°Î ZHõ¯_» L<åfl_»∞?— JO^Œ∞‰õΩ P"≥∞ `«O„_ç WÖÏ |^Œ∞Å∞ ѨeHÍ_»∞: 'J=∂‡, h Éèí~°Î QÀqO^Œ∞_»∞. PÜ«∞##∞ Ñ≤e¿ãÎ h =^ŒÌ‰õΩ =™êÎ_»∞.— D =∂@ qx P ÉÏeHõ QÆkÖ’H˜ "≥o§ `«Å∞ѨÙÅhfl =¸ã¨∞‰õΩx QÀqO^Œ∞x Ñ≤Å∞=™êyOk. WÖÏ qÅÑ≤OK«™êyOk: 'QÀqO^•! #∞=Ùfi =zÛ <å‰õΩ ^Œ~°≈#O W=Ùfi. #∞=Ùfi ZO^Œ∞Hõx ~å=Ù?— P J=∂‡~Ú "庉õΩÅ`«‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ K≥q XQÆæHõ LO_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. P"≥∞‰õΩ ^Œ~°≈#O J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

397

''Ñ≤šʼnõΩ#fl qâßfiã¨O HÍ"åe. Ñ≤Å¡"å_»∞ `«e¡x K«∂_»_®xH˜ Ѩ_Õ "庉õΩÅ`« Z@∞=O\˜^À, J@∞=O\˜k. J@∞=O\˜ "庉õΩÅ`« Hõey#@¡~Ú`Õ J~°∞}À^ŒÜ«∞"≥∞ÿ#>Ë¡. ã¨`«fi~°O ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O =∞=Ù`«∞Ok. W@∞=O\˜ "庉õΩÅ`« U~°Ê_ç# `«~°∞"å`« ÉèíQÆ=`ü ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. ''[\˜Å∞_»<Õ z#flÑ≤Å¡"å_ç Hõ^äŒ XHõ\ ˜ LOk. J`«_»∞ áê~î°âßʼnõΩ H˘O`«^Œ∂~°O J_»q =∂~°æO QÆ∞O_® "≥à◊§=Åã≤ =KÕÛk. JÖÏ "≥à◊√Î#flѨC_»∞ J`«_çH˜ ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∂O_Õk.

J`«_»∞ `«# ÉèíÜ«∞O QÆ∞iOz `«e¡H˜ K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ P"≥∞ '#∞=Ùfi ZO^Œ∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl=Ù? =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞}˜‚ Ñ≤Å∞=Ù— J#flk. JO^Œ∞‰õΩ P Ñ≤Å¡"å_»∞, 'J=∂‡, P =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞ _≥=~°∞?— Jx J_çQÍ_»∞. 'J`«_»∞ h J#fl— Jx `«e¡ |^Œ∞Å∞ K≥Ñ≤ÊOk. ''=∞~°∞<å_»∞ [\˜Å∞_çH˜ J_»q =∂~°æOÖ’ ÉèíÜ«∞O "ÕÜ«∞QÍ<Õ 'F J<åfl! =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å!— JO@∂ Ñ≤Å∞=™êQÍ_»∞. J~Ú`Õ Z=~°∂ ~åÖË^Œ∞. JO`Õ, LK«Ûùã¨fi~°OÖ’ WÖÏ Ñ≤Å∞=™êQÍ_»∞: 'J<åfl, =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å! #∞"≥fiHõ¯_» L<åfl=Ù? WHõ¯_»‰õΩ ~å, <å‰õΩ ÉèíÜ«∞O "Õ™ÈÎOk.— P `«~°∞"å`« =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_»∞ ~å‰õΩO_® LO_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. 'WkQÀ, <Õ xHõ¯_Õ L<åfl#∞! h‰õΩ ÉèíÜ«∞"≥∞O^Œ∞‰õΩ?— JO@∂, =∂\Ï¡_»∞`«∂ "≥o§ áê~î°âßÅ ^•i=^ŒÌ =^ŒeÃÑ\˜ì =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: '`«=Ú‡_»∂! ÉèíÜ«∞Ѩ_»=^Œ∞Ì. #∞=Ùfi Ñ≤e¿ãÎ, =KÕÛ™êÎ#∞.— WÖÏ Jx "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. W^Õ Ñ≤Å¡"å_ç qâßfiã¨O! W^Õ "庉õΩÅ`«! ''XHõ „ÉÏǨχ}∞_ç WO@ ~ÀE ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ x`«ºÑ¨Ó[ [~°∞QÆ∞`«∂ LO_Õk. XHõ<å_»∞ U^À HÍ~åº~°÷O J`«_»∞ á⁄~°∞QÆ∂~°∞ "≥à◊§=Åã≤ =zÛOk. HÍ|\˜ì `«# z#fl ‰õΩ=∂~°∞x`À 'D ~ÀA ^Õ=Ù_çH˜ #∞=Ùfi <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ@∞ì, ^Õ=Ù_çH˜ PǨ~°O uxÑ≤OK«∞— Jx K≥Ñ≤Ê, "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. ''Ñ≤Å¡"å_»∞ ^Õ=Ù_çH˜ <≥·"Õ^ŒºO ã¨=∞iÊOKå_»∞. HÍx ™êfiq∞ L#flKÀ@∞ #∞Oz Hõ^ŒÖË¡^Œ∞† <À~°∞ `≥~°z J`«_ç`À =∂\Ï¡_»#∂ ÖË^Œ∞, PǨ~åxfl u##∂ ÖË^Œ∞. ™êfiq∞ `«# Ñ‘~î°O #∞O_ç ÖËz=zÛ u#ÖË^Œ∞. JO`«=~°‰õÄ Ñ≤Å¡"å_»∞ JHõ¯_Õ ‰õÄ~°∞Ûx KåÖÏ¿ãѨ٠"Õz L<åfl_»∞. ã¨=∞Ü«∞"≥∞ÿ`Õ J~ÚO^ÕQÍx, ™êfiq∞ `«# Ñ‘~î°O #∞O_ç ÖË=<ÕÖË^Œ∞. ''PÜ«∞# xâ◊ÛÜ«∞OQÍ =zÛ Pã¨#OÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx P~°y™êÎ_»#fl „ѨQÍ_è» qâßfiã¨O P Ñ≤Å¡"å_çH˜ L#flk. HÍ|\˜ì J`«_»∞, '™êfig∞! =zÛ P~°yOK«O_ç. ZO`À ã¨=∞Ü«∞O J~ÚOk. WOHÍ <Õ#∞ xsH˜∆ã¨∂Î LO_»ÖË#∞— JO@∂ =∞m¡ =∞m¡ „áêi÷OKå_»∞. ''HÍx ™êfiq∞ UO ѨÅ∞HõÖË^Œ∞. Ñ≤Å¡"å_»∞ U_»=™êQÍ_»∞. 'ÉèíQÆ"å<£! h‰õΩ PǨ~°O uxÑ≤OK«=∞x <å `«O„_ç K≥Ñ≤Ê "≥àÏ¡~°∞. #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ ~å‰õΩ<åfl=Ù? ZO^Œ∞‰õΩ <å #∞O_ç u##O@∞<åfl=Ù?— JO@∂ Hõhfl~°∞=ÚhflÔ~· qÅÑ≤ã¨∂Î „áêi÷OKå_»∞. WÖÏ J`«_»∞ "庉õΩÅ`«`À qÅÑ≤OK«QÍ<Õ ™êfiq∞ =KÕÛâß_»∞. qHõã≤`« =^Œ#O`À ‰õÄ~°∞Ûx P~°yOK«™êQÍ_»∞. PÜ«∞# Éèí∞lOKåHõ Ñ≤Å¡"å_»∞ |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ_»∞. "≥O@<Õ WO\’¡"åà◊√¡, '<åÜ«∞<å, <≥·"Õ^ŒºO ѨÓ~°Î~ÚO^•? „Ѩ™ê^•xfl Ѩ@∞ì‰õΩ~å— J<åfl~°∞. Ñ≤Å¡"å_»∞, '<≥·"Õ^ŒºO ѨÓ~°Î~ÚOk, ™êfiq∞ JO`å P~°yOz "≥o¡áÈÜ«∂—_»x K≥áêÊ_»∞. 'J^≥ÖÏ <åÜ«∞<å?— Jx WO\’¡"åà◊√¡ J`«}˜‚ J_çQÍ~°∞. Ñ≤Å¡"å_»∞

398

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

HõÖÏ¡HõѨ@O ÖˉõΩO_® 'UO, ÉèíQÆ=O`«∞_Õ P~°yOKå_»∞— Jx K≥áêÊ_»∞. ѨÓ*Ï=∞Ok~°OÖ’H˜ "≥o¡ K«∂ã≤ "å~°O^Œ~°∂ k„Q̓ùO`«∞ÅÜ«∂º~°∞.—— ã¨O^蕺HÍÖÏxH˜ WOHÍ ã¨=∞Ü«∞O LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #ǨÏ|`«∞ΉõΩ ^ŒH˜∆}O "≥·Ñ¨Ù xÅ|_ç '=∞—`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. Z^Œ∞~°∞QÍ áê=# QÆOQÍ#k „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎOk. j`«HÍÅO HÍ=_»O`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Lxfl âßÅ∞= HõѨCH˘x L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZHõ¯_» Ѩ_»∞‰õΩO\Ï=Ù? ѨOK«=\˜Ö’ L#fl QÆ∞_çÃãÖ’ Ѩ_»∞HÀÉ’`«∞<åfl"å? '=∞—: #ǨÏ|`«∞Î "Õ∞_» g∞k QÆk W=fi~å?

PÅÜ«∞ JkèHÍi`À '=∞—#∞ QÆ∞iOz `≥eÑ≤ J`«_»∞ |㨠KÕÜ«∞\ÏxH˜ XHõ ã¨÷ÅO U~åÊ@∞ KÕÜ«∞^ŒÅK«∞H˘<åfl~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞.

P QÆk '=∞—‰õΩ #zÛOk. J`«_çk Hõq`åǨÏ$^ŒÜ«∞O. P QÆk#∞O_ç x~°‡Å QÆOQÍ#n, hÖÏHÍâ◊O, "≥<≥flÅ HÍOu, ѨÙ=ÙfiÅ K≥@∞¡ JxflO\˜h XˆH™êiQÍ K«∂_»=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ W=fi~°∞? J~Ú`Õ Ñ¨OK«=\˜Ö’x QÆ∞_çÃãÖ’ ZO`«QÍ<À ǨÏi<å=∞ 㨇~°}, ÉèíQÆ=`ü zO`«# [iyOk† JO^Œ∞KÕ`«<Õ P ã¨÷ÅO h‰õΩ ã¨∂zOKå#∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ „¿Ñ"Õ∞ rq`À^ÕÌâ◊O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkÖ’ ™êO„ÉÏ}˜^èŒ∂ѨO "ÕÜ«∞|_çOk. z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx PÜ«∞# ^蕺#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, ~å"£∞ÖÏÖò, '=∞—Å∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À ''Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O W^Õ – ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î Hõey LO_®e, PÜ«∞##∞ „¿Ñq∞OKåe—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« ~å"£∞ÖÏÖò#∞ áê_»=∞<åfl~°∞. ~å"£∞ÖÏÖò "≥Ú^Œ@ K≥·`«#∞ºÅ ã¨<åflºã¨O QÆ∞iOz áê_®_»∞: U=∂^Œ~°≈#O Uq∞ ^Œ~°≈#O ˆHâ◊=ÉèÏ~°u P„â◊=∞O|∞# J#∞Ѩ"Õ∞Ü«∞=∞QÆ∞ J#∞„QÆǨÏ=Ú`À QÀ~å Hõ#∞flÅ QÍ~°∞ ^è•~°Å∞.... * * * =ÚH˜Î <˘ã¨QÆ "≥~°∞=QÍx (â◊√^Œú) ÉèíH˜Î <˘ã¨QÆ "≥~°`«∞ <Õ#∞....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ J<åfl~°∞: ''~å"£∞ÖÏÖò, P áê@ áê_»∞.—— F Q“~°∞ F x`åÎ~Ú g∞~°∞ ^èŒ#ºr=ÙÅ∞, áê=# [#∞‡Å∞ Hõ~°∞}ÏѨÓi`«∞Åx qx <Õ g∞ K≥O`« *Ëiux zO`«#∞ =∂x IIFII

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

HÍjˆH∆„`«=Ú QÍOz#ѨC_»∞ HÍj<å^äŒ∞_»∞ <å‰õΩ K≥ÃÑÊ#∞ â◊p QÆ$ǨÏ=Ú#, =∂#=~°∂ѨÙ# Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞ J=`«iOK«∞#x Ѩ~°„|Ǩχ=∂! x#∞ Hõ#∞Q˘O\˜x ™ê^èŒ∞ ÖˇO^Œi<˘ ã¨O^Œi≈Ozu x#∞flÉ’Å∞ Hõ~°∞}∞ ÖˇO^Œ∞# ÖË~°∞ XHõ~°∞, ÖË~°∞ ZO^Œ∞# JѨC_»∞ „=[=Ú# J=`«iOzuq Hõ$+¨‚K«O„^Œ∞_»∞QÆ, |Å~å=Ú_»∞QÆ WѨC_»∞ #kÜ«∂ Ü«∞O^Œ∞ ѨÙ\˜ìuq Q“~°∞x`åÎ~ÚQÆ =∂iÛ "Õ+¨=ÚÅ∞ JѨC_»∞ „=[=Ú# ѨzÛHõ |Ü«∞Å∞# Ѩ~°∞QÆ∞ÖˇuÎui ˆHiO`«Å`À WѨC_»∞ #kÜ«∂ #_çg^äŒ∞ÅÖ’ ǨÏix áê_»∞K«∞ á⁄~°e ^˘~°euq JѨC_»∞ „=[=Ú# QÀáêÅ∞~°`À J~°K«∞K«∞ <≥QÆ∞~°∞K«∞ u~°∞QÆ∞K«∞O\˜q WѨC_»∞ Éèí‰õΩÎÅ `À_» QÆ∂_»∞K«∞ „ѨÉèí∞ ǨÏi <å=∞=Ú áê_çÜ«∂_çuq ZO`« QÆ∞@∞ìQÍ ^•zu qѨC_»∞ „=[=Ú# ^•eÛ# he ~°∂Ѩ=Ú#∞ (h) "≥O`« ^•z# K≥ѨÊHõ K≥ѨC#∞ "åÅ∞ Hõ#∞Å∞ h =ã¨Å∞ Z=~°"˘ (h) áê=# <å=∞=Ú áêÑ≤x =Ú‰õΩÎx KÕã≤ "ÕÜ«Ú#x K≥ѨÊ^Œ∞ ~°O^Œ~°∞ JO^Œ∞=Å# <å _≥O^Œ=Ú Pâ◊`˘ xO_çáÈ~Ú #hfl_≥Û h ^ŒiH˜ Ѩ~°∞QÆ∞ Ѩ~°∞QÆ∞ h Ѩ^Œ=ÚÅ *Ëiu ^Õ=^Õ= ##∞ HÍáê_»∞=Ú~å Hõ~°∞}Ï=~°¬=Ú QÆ∞iÜ«ÚK«∞ <åÃÑ· Ѩ^Œ=ÚÅ h_»# ѨkŠѨ~°K«~å

IIFII

IIFII

IIFII

IIFII

IIFII

IIFII

IIFII

IIFII

j

399

400

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Ѩ~°=∞áêѨÙÅQÆ∞ [QÍ~Ú =∞^è•~Ú HÍ=QÆÖË^• Hõ~°∞}Ï™êQÆ~° P ^ŒÜ«∞ <åÃÑ· |~°Ñ¨Ù@ H˘~°ÔH· „áê~°÷# KÕÃã^Œ Ѩu`«áê=<å IIFII JO`«ºA<≥·##∞ J#∞Ax q^èŒ=Ú# H“y@ *Ë~°∞ÛK«∞ Hõ~°‚ѨÙ@O|∞Å „áê}„Ѩ^ŒO|QÆ∞ „ѨÉèí∞ ǨÏi<å=∞=Ú LѨ^ÕtOzu=x qxÜ«ÚO\˜x IIFII (N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÅÃÑ· '=∞— ^蕺#O) #ǨÏ|`«∞Î ÃÑ·#∞#fl QÆkÖ’ '=∞— XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. ~å„u KåÅ „á⁄^Œ∞ÌáÈ~ÚOk. <å_»∞ áœ~°‚q∞. PHÍâ◊O, QÆOQÍ#k, HÍoHÍÅÜ«∞O, PÅÜ«∞ tY~°O, L^•º# "å\˜Hõ, ѨOK«=\˜ – W=hfl K«O„^Œ∞x K«Å¡x "≥<≥flÅÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞<åfl~Ú. P UHÍO`«OÖ’ '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^蕺xã¨∂Î L<åfl_»∞. #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ xâ◊≈|ÌO ~å[ºO KÕ™ÈÎOk. ~å„u Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@ʼnõΩ QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. Z^Œ∞~°∞QÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î#fl #k Ǩϟ~°∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ q#=™ÈÎOk. <åÅ∞QÆ∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ ^Œ@ìOQÍ "åºÑ≤Oz# =$H∆ÍÅ P‰õΩÅ QÆ∞O_® "≥<≥flÅ <ÕÅ g∞^Œ „Ѩã¨i™ÈÎOk. '=∞— ѨOK«=\˜ ˆHã≤ "≥àÏ¡_»∞. P „ѨâßO`« "å`å=~°}OÖ’ ѨOK«=\˜ =$Hõ∆ã¨=¸Ç¨Å #∞O_ç, ''J<åfl, =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å! #∞=Ùfi ZHõ¯_» L<åfl=Ù?—— J<Õ P~°Î<å^ŒO '=∞—‰õΩ q#|_çOk. '=∞— =∞iH˘O`« ^Œ∂~°O =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡_»∞. JHõ¯_» ѨOK«=\˜ =∞^茺֒ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Éèí‰õΩÎ _˘Hõ~°∞ (ÖÏ@∂) XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Ûx, ''J<åfl =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å! ZHõ¯_» L<åfl=Ù?—— Jx „áêi÷ã¨∂Î qÅÑ≤ã¨∂Î L<åfl_»∞. '=∞— P ^Œ$âߺxfl „ѨâßO`«OQÍ K«∂ã¨∂Î xÅ|_çáÈÜ«∂_»∞. "Õ‰õΩ=*Ï=Ú =¸_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. '=∞— ÖËz ѨOK«=\˜ˆHã≤ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞. #ǨÏ|`«∞Î "Õ∞_» g∞k QÆk JO`« qt+¨ìOQÍ '=∞—‰õΩ WѨC_»∞ JxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. ѨOK«=\˜ QÆ∞_çÃãÖ’<Õ WHõ |㨠KÕÜ«∂Åx f~å‡xOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ PO`«~°OyHõ Éèí‰õΩÎÅ`À â◊x"å~°O, _çÃãO|~ü 15, 1883

(„ѨǨ¡^Œ K«i„`« „â◊=}O, ÉèÏ=áê~°=â◊ºO) L^ŒÜ∞« O ã¨∞=∂~°∞ Zxq∞k QÆO@Å ã¨=∞Ü«∞O. ^ŒH} ∆˜ âË fi◊ ~° HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’x N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ QÆk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ÉèíHõÎ=∂Å „QÆO^äŒO #∞O_ç „Ñ¨Ç¨¡^Œ K«i„`«#∞ ~å"£∞ÖÏÖò Ѩiîã¨∞Î<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ PÅH˜ã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å K≥O`« =ã≤ã¨∂Î L#fl '=∞— ‰õÄ_® „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx qO@∞<åfl_»∞. QÆkÖ’ ~åMÏÖò, ÖÏ@∂,

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

401

ǨÏsâò „ѨÉèí$`«∞Å∂ L<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. Ǩ„*Ï =™ê~åÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „ѨǨ¡^Œ K«i„`« qO@∂ ÉèÏ=áê~°=â◊√ºÖˇ·<å~°∞. Ç≤Ï~°}ºHõt=Ù_»∞ =kèOѨ|_®¤_∞» . #$ã≤OǨϙêfiq∞ cèH~õ ° ~°∂áêxfl, ã≤OǨÏQÆ~#˚° #∞ K« ∂ ã≤ „|Ǩ  ‡k ^Õ = `« Å ∞ =}H˜ á ÈÜ« ∂ ~° ∞ . [QÆ ` « ∞ Î Ü« ∂ =`« ∞ Î „Ѩ à ◊ Ü « ∞ OÖ’ =ÚxyáÈ`«∞O^Õ"≥∂ Jx cèue¡ "å~°∞ „ѨǨ¡^Œ∞}˜‚, #~°ã≤OǨϙêfiq∞ ã¨g∞áêxH˜ ѨOáê~°∞. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ NǨÏix ã¨∞ÎuOK«™êQÍ_»∞. P ÉÏÅ∞x „¿Ñ=∞=∞Ü«∞ ™È΄`åÅ#∞ qx ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J`«}˜‚ J#∞~åQÆO`À `«# <åÅ∞Hõ`À <åHÍ_»∞.

D Ѷ¨∞\Ïìxfl q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ ''PǨ! PǨ! Éèí‰õΩÎx Ѩ@¡ ZO`« "å`«ûźO! ZO`« "å`«ûźO!—— JO@∂ ÉèÏ=ã¨=∂kèQÆ`«∞Öˇ·<å~°∞. Hõ#∞H˘Å‰õΩÅ #∞O_ç „¿Ñ=∂„â◊√=ÙÅ∞ „ã¨qã¨∞Î<åfl~Ú. áê~°=â◊ºã≤÷u LѨâ◊q∞Oz# `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. '=∞— <ÕÅ g∞^Œ PÜ«∞# áê^•Å K≥O`« ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. PÜ«∞# '=∞—`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. (¢ã‘Î ™êOQÆ`«ºOÃÑ· x~°ã¨#) ÉèíQÆ=<å‡~°æOÖ’ Ѩܫ∞xOKÕ"åi ¢ã‘ÎÅ ™êOQÆ`åºxfl x~°ã≤ã¨∂Î `«=∞ HÀáêxfl "≥e|∞KåÛ~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À)† ã≤QÆ∞æ ÖË^Œ∂? Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞, WOHÍ ÉèÏ~°º`À ™êOQÆ`«º=∂? Ѩâ◊√„áêÜ«∞"≥∞ÿ# D rq`«OѨ@¡ h‰õΩ WOHÍ U=yOѨ٠HõÅQÆ@O ÖË^•? Lq∞‡, <≥`«∞Î~°∞, =∞ÅO, =¸„`«O – W`åº^Œ∞ŠѨ@¡ h‰õΩ WOHÍ U=yOѨ٠HõÅQÆ@O ÖË^•? ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· zO`«# KÕ¿ã "åiH˜ [QÆ^ÕHõã¨∞O^Œi‰õÄ_® z`åÉèí㨇OÖÏ `ÀK«∞`«∞Ok. Jâßâ◊fi`«"≥∞ÿ LO_ç, „H˜=ÚÅ∞, ¿ÑQÆ∞Å∞, Ñ≤`«ÎO, HõѶ¨O "≥Ú^ŒÖˇ·# JѨiâ◊√^Œú =ã¨∞Î=ÙÅ`À xO_ç=Ù#fl â◊s~°OÖ’<å P#O^ŒO K«∂ã¨∞Î<åfl=Ù? ã≤QÆ∞æKÕ@∞! '=∞— ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘x =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘#™êyOKå~°∞: ''ÉèíQÆ=O`«∞_ç „¿Ñ=∂=∞$`«OÖ’ XHõ¯ aO^Œ∞=∂„`«O P™êfikOz<å HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞ Ju `«∞KåÛùÅ∞QÍ `À™êÎ~Ú. HõÅHõO_» áê#HõO Åaè¿ãÎ ÉˇÅ¡O áê#HõO JÅÊOQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. "庉õΩÅz`«ÎO`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷¿ãÎ, ã¨^• PÜ«∞# <å=∞QÆ∞} H©~°Î# QÍ#O KÕ¿ãÎ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ PÜ«∞# Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ [xã¨∞ÎOk.—— WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ"≥∂#‡`«∞ÎÖˇ· QÆkÖ’ K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ <å@ºO KÕã¨∂Î áê_»™êQÍ~°∞: Z=~À~¸ "åÔ~=~À~¸ K«Å¡x QÍÅ∞Å∞ zÅ∞HõiOK«QÍ

402

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∞^èŒ∞Ѩ=ÚÖˇ·# ã¨∞=∞~°∞Å∞ Q˘ÅÊQÍ q#∞Ñ≤OK«∞#n ã¨∞=∞^èŒ∞~° w`«=Ú Ç¨Ïi ǨÏi ǨÏs Ü«∞<≥ <å=∞H©~°Î#`À .......

L^ŒÜ«∞O ^•^•Ñ¨Ù Ѩk QÆO@Å∞ J~ÚOk. ~å"£∞ÖÏÖò HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ x`«ºÑ¨Ó[Å∞ =ÚyOKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#xx ^Œi≈OѨ PÅÜ«∂xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. '=∞— ‰õÄ_® "≥àÏ¡_»∞. QÆ~°ƒùQÆ∞_çÖ’H˜ "≥o¡# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x =ÚO^Œ∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. P"≥∞ áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ ѨÙëêÊÅ#∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞. `«~°∞"å`« `«=∞ t~°ã¨∞ûÃÑ· XHõ ѨÙëêÊxfl W_»∞H˘x ^蕺#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. `«~°∞"å`« [QÆ[˚#xÃÑ· XHõ ã¨Î"åxfl QÍ#O KÕâß~°∞: FO â◊OHõs! h <å=∞=Ú ÉèíÜ«∞ <åâ◊Hõ~°=∞x qx <å ÉèÏ~°=Ú Ñ¨_»"≥·zu ##∞QÍ=Ù=Ú Hõ~°∞}Ï=∞~Ú .....

HÍoHÍÅÜ«∞O #∞O_ç uiy =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ PˆQflÜ«∞ =¸Å#∞#fl =™ê~åÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O Ѩk QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. PÅÜ«∞OÖ’x ^Õ=`å=¸~°∞ÎʼnõΩ x"Õ^Œ# WOHÍ HÍÖË^Œ∞, Ǩ~°u ‰õÄ_® [~°QÆÖË^Œ∞. [QÆ[˚#xH˜, ~å^è•HÍO`«∞xH˜ x"Õ^Œ# J~Ú# „Ѩ™ê^ŒO "≥#fl, Ѩà◊√¡ HÍã¨Î ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞. ~åMÏÖÏk Éèí‰õΩÎÅ∂ P „Ѩ™ê^ŒO XH˜O`« ã‘fiHõiOKå~°∞. ~åMÏÖò N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx ÖÏ~ü¤ Z~üûÔH·<£ (Lord Erskine) QÆ∞iOz 㨇~ÚÖòû (Smiles) ~°zOz# ÃãÖòÊù–ÃÇÏÖòÊ (Self-Help) J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHÍxfl K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl_»∞. (xëê¯=∞ Hõ~°‡ - ѨÓ~°‚*Ï˝x - ѨÙã¨ÎHõ Ѩ~î°#O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): JO^Œ∞Ö’ UO K≥ѨÊ|_ç LOk? '=∞—: áêâßÛ`«∞º _˘Hõ~°∞ „ѨuѶ¨ÖÏ¿ÑHõ∆ ÖˉõΩO_® Hõ~°Î"åºÅ#∞ x~°fiiÎOKÕ "å_»x „"åÜ«∞|_ç LOk. JO>Ë xëê¯=∞Hõ~°‡ QÆ∞iOz K≥ѨÊ|_ç LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏ J~Ú`Õ =∞Oz^Õ! HÍx ѨÓ~°‚*Ï˝x ÅHõ∆}O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? "åà◊√¡ XHõ¯ ѨÙã¨ÎHÍhfl `«=∞`À LOK«∞HÀ~°∞. â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ WÖÏO\˜ "å_»∞. P`«_çH˜ ã¨=∞ã¨ÎO HõO~î°ã¨÷O. ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’, J@∞=O\˜ âߢ™êÎÅÖ’ K«ÔH¯~°, Wã¨∞Hõ Hõeã≤ LO\Ï~Ú. ™ê^èŒ∞=Ù, K«ÔH¯~° =∂„`«O „QÆÇ≤ÏOz Wã¨∞Hõ#∞ =^Œe"Õ™êÎ_»∞† JO>Ë ™ê~°O =∂„`«O ã‘fiHõi™êÎ_»∞. â◊√Hõ^Õ"å^Œ∞Å#∞ ã¨∂zã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ ã≤÷ux ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å? "≥·+¨‚=K«~°}∞ _»<Õ QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ =zÛ H˘xfl áê@Å∞ áê_®_»∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ ~å"£∞ÖÏÖò, N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÅÔH· XHõ Ñ¨à‹¡OÖ’ „Ѩ™ê^ŒO fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. „Ѩ™ê^ŒO P~°yOKåHõ PÜ«∞# HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. '=∞— <å\˜ ~å„u #ǨÏ|`üÖ’ x„kOKå_»∞. =∂`«$^Õq âß~°^•=∂`«, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ¿ã"å~°O÷ =zÛ#ѨC_»∞ D #ǨÏ|`üÖ’<Õ =ã≤OKÕ"å~°∞. P"≥∞ „Ѩã∞¨ `Î O« H˘xfl <≥ÅÅ∞QÍ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ LO@∞<åfl~°∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

403

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, =ÚYs˚ „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À Pk"å~°O, _çÃãO|~ü 16, 1883

L^ŒÜ«∞O ^•^•Ñ¨Ù Ѩk QÆO@Å "Õà◊. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’x `«=∞ QÆkH˜ ѨtÛ=∞OQÍ L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ '=∞—`À ‰õÄ_® ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

Z^Œ∞~°∞QÍ QÆOQÍ#k ^ŒH˜∆}Ïaè=ÚYOQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LOk. ã¨g∞ѨOÖ’x ѨÓ`À@Ö’ q~°|∂z# QÆ<Õfl~°∞, =∞Öˇ¡, QÆ∞ÖÏa "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨÙ=ÙfiŠѨi=∞àÏÅ∞ QÆ∞ÉÏoã¨∂Î L#flq.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—#∞ K«∂ã¨∂Î áê_»™êQÍ~°∞: `«Ñ¨Ê^Õ ##∞ QÍ= <å `«e¡ h‰õΩ h â◊~°}∞ *ÁzÛ <Õ ^ŒiKÕi<å#∞ ѨO[~° ã≤÷`«"≥∞ÿ# ѨH˜∆ suQÆ#∞ II`«II JQÆ}˜`«Oɡ·#\˜ì JѨ~å^èŒ=ÚÅ∞ KÕã≤ k‰õΩ¯`ÀK«Hõ <Õ#∞ u~°∞QÍ_»∞K«∞<åfl#∞

II`«II

=∂Ü«∞ `«O„`«=Ú KÕ`« =∞u `«Ñ≤Ê q*Ï˝# nÑ≤Î QÀÖ’Ê~Ú <Õ u~°∞QÍ_»∞K«∞<åfl#∞ II`«II `«# ^Œ∂_» QÀÖ’Ê~Ú F^•~°∞Ê <Õ~°x P=Ù=Öˇ PiÎ`À JÖÏ¡_»∞K«∞<åfl#∞

II`«II

(~å=∞㨇~°}O - ã‘`«‰õΩ L#fl@∞=O\˜ "庉õΩÅ`«) `«~°∞"å`« WÖÏ J<åfl~°∞: ''ѨO[~°OÖ’x ѨH˜∆ÖÏ <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ LO_®e? Ü«∂H±, ^äŒ∂!—— WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÉèÏ"å"Õâ√◊ Öˇ<· å~°∞. â◊s~°O xâıÛ+¨"ì ∞≥ Oÿ k, =∞#ã¨∞û ã¨OÎ aèOzáÈ~ÚOk. #Ü«∞<åÅ#∞O_ç J„â◊√^è•~°. HÍ¿ãѨ\ ˜H˜, ''J=∂‡! ##∞fl ã‘`«ÖÏ KÕ~Ú. ã¨=∞ã¨Î=¸ J_»∞QÆO\Ï =∞~°záÈ`å#∞ – P"≥∞ ^ÕǨxfl ѨÓiÎQÍ q㨇iOzOk. Ü≥∂x, HÍà◊√¡, KÕ`«∞Å∞, ã¨Î<åÅ∞ – Z@∞=O\˜ Z~°∞HÍ ÖË^Œ∞. ˆH=ÅO UÔH·Hõ zO`«# 'N~å=Ú _≥Hõ¯_»?— Jx –—— J<åfl~°∞.

ZO`«\ ˜ "庉õΩÅ z`«ÎO LO>Ë ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À J#fl q+¨Ü«∞O '=∞—‰õΩ É’kèOK«\ÏxˆH N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ã‘`å^Õq LnÌѨ# HõeyO^•? N~å=∞=∞Ü«∞OQÍ<Õ rqOzOk ã‘`«. PÜ«∞<Õfl zO`«# KÕã¨∂Î L<å‡kx J~Ú#k P"≥∞. Ju„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ^ÕǨxfl‰õÄ_® q㨇iOzOk! <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. „áê}Hõ$+¨µ‚x |O^èŒ∞"≥·# =ÚYs˚ J<Õ =ºH˜Î XHõ „ÉÏǨχ} ѨO_ç`«∞_ç`À HõÅã≤ =KåÛ_»∞. '=∞—, ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, ǨÏs+π, Ü≥∂w<£ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∂ JHõ¯_» L<åfl~°∞. Ü≥∂w<£ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° "åã¨Î=Ùº_≥·# ™ê=~°‚ KÒ^èŒs ‰õΩ=∂~°∞_»∞. Jq"åÇ≤Ï`«∞_»∞. H˘xfl

404

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

~ÀAÅ∞QÍ J#∞k#O ™êÜ«∞O„`«O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O =ã¨∂Î L<åfl_»∞. ~å„u WO\˜H˜ uiy "≥o¡áÈ`å_»∞. =ÚYs˚ (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã)≤ : g∞ ^Œ~≈° #O Hõey#O^Œ∞‰õΩ ZO`À P#Okã¨∞<Î åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO^ŒiÖ’#∂ q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞. JO^ŒiÖ’#∂ J^Õ "Õ∞eq∞ |OQÍ~°O LOk† H˘xflKÀ@¡ „ѨHÍâ◊O JkèHõO, Ö∫H˜‰õΩÅÖ’ Z‰õΩ¯= =∞\˜ì`À HõѨÊ|_ç LOk. =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂): =∞Ǩâ◊Ü«∂! SÇ≤ÏHÍ=Ú+≤‡HÍÅ =∞^茺QÆÅ =º`åºã¨O Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ™ê^èŒ# ^Œâ◊Ö’, '<Õu, <Õu— (Wk HÍ^Œ∞, Wk HÍ^Œ∞) JO@∂ `«ºlOz "ÕÜ«∂e. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêÑ≤ÎOK«∞H˘#fl Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨~°fi=¸ PÜ«∞<Õ J~Ú L<åfl_»x `≥eã≤=ã¨∞ÎOk. ''XHÍ<˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ N~å=ÚxH˜ "≥·~åQƺO [xOzOk† ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ zO`å„HÍO`«∞_≥· "≥O@<Õ =ã≤+¨µªx â◊~°}∞ *ÁKåÛ_»∞. ~å=Ú_»∞ ã¨O™ê~°O `«ºlOK«‰õΩO_ÕÖÏ K«∂_»=∞x =ã≤+¨µªx "Õ_»∞H˘<åfl_»∞. =ã≤+¨µª_»∞ ~å=Úx =^ŒÌ‰õΩ "≥àÏ¡_»∞. JHõ¯_» ~å=Ú_»∞ J#º=∞#ã¨∞¯_≥· ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞† P`«_çÖ’ f„= "≥·~åQƺO ~°QÆ∞Å∞H˘x LOk. =ã≤+¨µª_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: '~å=∂!

ZO^Œ∞‰õΩ #∞=Ùfi ã¨O™ê~åxfl `«ºlOKåe? ã¨O™ê~°O ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç "ÕÔ~· L#fl^•? <å`À qKå~°} KÕ~Ú, K«∂^•ÌO.— ã¨O™ê~°O P Ѩ~°„|ǨχO #∞O_Õ Pq~°ƒùqOz#^Œx Ziy, ~å=Ú_»∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞. ''^Õx #∞O_ç =∞l˚QÆ `«Ü«∂~°~Ú#^À ^•#∞flO_Õ "≥#fl‰õÄ_® `«Ü«∂~°~ÚOk. Hõ#∞Hõ<Õ =∞l˚QƉõΩ K≥Ok#^Õ "≥#fl, "≥#fl‰õΩ K≥Ok#^Õ =∞l˚QÆ. „â◊=∞ Ѩ_ç "≥#fl#∞ fâßHõ, "≥#fl LO>Ë =∞l˚QÆ LO_Õ f~°∞`«∞Ok Jx É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. ZHõ¯_» "≥#fl L#fl^À JHõ¯_» =∞l˚QÆ LOk. Ѩ~°„|ǨχO LOk J<Õ Z~°∞Hõ LO>Ë<Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#g L#fl=x `≥Å∞ã¨∞ÎOk. („|Ǩχ*Ï˝<åH˜ UÔH·Hõ =∂~°æO) ''„|ǨχO JO>Ë Uq∞\’ <À\˜`À K≥ѨÊÖË=Ú. `«H˜¯# Ѩ^•~å÷Åhfl (LK«ÛiOѨ|_®¤~Ú HÍ|\˜ì) ZOye J~ÚáÈÜ«∂~Ú. HÍx „|ǨχO JO>Ë Uq∞\’ =∂„`«O Z=~°∂ <À\˜`À K≥ѨÊÖËHõáÈÜ«∂~°∞. JO^Œ∞ˆH Jk ZOye HÍÖË^Œ∞. D =∂@ <Õ#∞ q^•º™êQÆ~ü`À K≥áêÊ#∞.

Jk qx q^•º™êQÆ~ü ZO`À P#OkOKå_»∞. ''q+¨Ü«∞|∞kú ÖËâ◊O L<åfl‰õÄ_® „|Ǩχ*Ï˝#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞ P=yO[O`« J~Ú<å LO_»‰õÄ_»^Œ∞, JѨC_Õ „|Ǩχ*Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. áê~°fif^Õq, Ç≤Ï=∞=O`«∞x`À, '`«O„_ô! g∞~°∞ „|Ǩχ*Ï˝#O HÀ~°∞H˘<Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’ ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO KÕÜ«∞O_ç— J#flk.—— QÆ$ǨÏã¨∞÷_çÔH·<å, ã¨<åflºã≤ÔH·<å, HÍq∞h HÍOK«<åÅÃÑ· ÖËâ◊=∂„`«"≥∞ÿ<å =∞#ã¨∞û áÈ`Õ „|Ǩχ*Ï˝#O HõÅ∞QÆ^Œ∞ Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å?

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

405

(Ü≥∂QÆ„Éèí+¨µª_»∞ - ÉèíQÆ=O`«∞x WK«Ûù - r=[QÆ`«∞ÎÅ∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞m¡ =ÚYs˚x K«∂ã¨∂Î): h‰õΩ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ L<åfl~Ú, J~Ú#ѨÊ\˜H© ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ∞ L#flq. Wk KåÖÏ =∞Ozk. Ü≥∂QÆ„Éèí+¨µª_≥·# =ºH˜Î ã¨OѨ#∞flx WO@ Éèí‰õΩÎ_»∞QÍ [x‡™êÎ_»x w`«Ö’ (6.41) K≥ѨÊ|_ç LOk. =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂ q∞„`«∞Å`À): 'â◊√p<åO N=∞`åOˆQ¿ÇÏ Ü≥∂QÆ„ÉèíëÈì-aè*ÏÜ«∞`Õ!— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ WK«Ûùy¿ãÎ *Ï˝xx ‰õÄ_® ã¨O™ê~°OÖ’ LOK«∞`å_»∞. PÜ«∞# WK«Ûù`À<Õ r=[QÆ`«∞ÎÅhfl L^ŒƒùqOKå~Ú. PÜ«∞# WKåÛù=∞Ü«Ú_»∞. =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂): ÉèíQÆ=O`«∞_çH© WK«ÛùÜ«∂? PÜ«∞#‰õΩ U^Œ<åfl H˘~°`« LO^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ^•<À¡ `«¿ÑÊq∞\˜! h~°∞ xâ◊ÛÅOQÍ L<åfl hˆ~, JÅÅ ~°∂ѨOÖ’ L#flѨÊ\˜H© hˆ~. K«∞@ìK«∞@∞ìH˘x Ѩ_»∞H˘x L#flѨÊ\˜H© áê"Õ∞, "≥∞eHõÅ∞ uiy „áê‰õΩ`«∞<åfl áê"Õ∞. XHõ =∞x+≤ T~°Hõ ‰õÄ~°∞Û#flѨÊ\˜H©, ѨxÖ’ x=∞QÆ∞fl_≥· L#flѨÊ\˜H© J^Õ =ºH˜Î. ''r=[QÆ`«∞ÎÅ#∞ q_çz ÉèíQÆ=O`«∞x U q^èŒOQÍ =∞kOѨ٠KÕÜ«∞QÆÅO? JÖÏ KÕ¿ãÎ Jk x*ÏxH˜ ÉèíQÆ=O`«∞x =∞kOѨ٠KÕÜ«∞@O HÍÉ’^Œ∞. ÃÑ·ÃÑO‰õΩ, yO[Å∞ g\˜x fã≤"Õã≤ aÅfiѶ¨ÖÏxfl `«∂z`Õ Ñ¨ÓiÎѨO_»∞ |~°∞=Ù `≥Å∞ã¨∞ÎO^•? ''„|ǨχO xi¡Ñ¨Î"≥∞ÿ#k. "åÜ«Ú=ÙÖ’ ã¨∞QÆO^èŒO, ^Œ∞~°æO^èŒO Ô~O_»∞ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ "åÜ«Ú=Ù xi¡Ñ¨ÎO. „|Ǩχ=¸ â◊H©Î JÉèË^•Å∞. P P^•ºâ◊H˜Î #∞O_Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ Pq~°ƒùqOKå~Ú.—— =ÚYs˚: =∞x+≤ ZO^Œ∞‰õΩ Ü≥∂QÆ„Éèí+¨µì _»=Ù`å_»∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ Ö’HÀH˜Î LOk – `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ Ü≥∂QÍ=ã¨÷Ö’ L<åfl#∞. Éèí∂g∞‡^Œ Ѩ_»QÍ<Õ =∞\˜ìx u<åfl#∞. =∞O„`«™êx ÉÁ_»∞¤#∞ „`≥OzOk. HÍx D =∂Ü«∂ P=~°}Ïxfl „`≥OK«@O ZÖÏ? (Ü≥∂QÆ ã≤kúH˜ =∂~°æO - "庉õΩÅz`«ÎO`À qÅÑ≤OK«_»O - ÉèíH˜Î, ^蕺#O) ''HÍq∞h HÍOK«<åÖË =∂Ü«∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ #∞O_ç D Ô~O\˜h `˘ÅyOz "Õ¿ãÎ<Õ Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. P`«‡, JO>Ë Ñ¨~°=∂`«‡ JÜ«∞™ê¯O`«O, r"å`«‡ ã¨∂k. Ѩ~°=∂`«‡Ü≥ÿ∞# JÜ«∞™ê¯O`«O (=∞x+≤Ü≥ÿ∞# ã¨∂kx) PHõi¬Oz`Õ Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. HÍx ã¨∂kH˜ =∞\˜ì JO@∞H˘x LO>Ë JÜ«∞™ê¯O`«O ^•xfl PHõi¬OK«^Œ∞† =∞\˜ìx Hõ_çy"Õ¿ãÎ PHõi¬ã¨∞ÎOk. HÍq∞h HÍOK«<åÅ<Õ =∞\˜ìx Hõ_çy â◊√„ÉèíO KÕÜ«∂e. =ÚYs˚: "å\˜x ZÖÏ `˘ÅyOK«∞HÀ"åe?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞xÔH· "庉õΩÅ z`«ÎO`À qÅÑ≤OK«O_ç. P Hõhfl~°∞, ã¨∂kx P=iOz# =∞\˜ìÖ’ Ѩ_ç`Õ =∞\˜ì HõiyáÈ`«∞Ok. ÉÏQÍ Ñ¨iâ◊√^ŒúO JÜ«∂ºHõ ã¨∂kx, JÜ«∞™ê¯O`«O PHõi¬ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. =ÚYs˚: PǨ! ZO`« J=¸Åº =K«<åÅ∞!

406

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞xÔH· qÅÑ≤¿ãÎ PÜ«∞# ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, ã¨=∂kèã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ü≥∂QÆOÖ’ ã≤kú á⁄Ok`Õ<Õ ã¨=∂kèã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. qÅÑ≤¿ãÎ ‰õΩOÉèíHõO J„Ѩܫ∞`«flOQÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok, P `«~°∞"å`« ã¨=∂kè. ''WOHÀ =∂~°æO LOk – ^蕺#O. ã¨Ç¨Ï„™ê~°OÖ’ t=Ù_»∞ qt+¨ì suÖ’ Jaè=ºHõÎ"≥∞ÿ LO\Ï_»∞. PÜ«∞##∞ ^蕺xOKåe. â◊s~°O XHõ y<≥fl, =∞<À|∞^Œ∞úÅ∞ ^•<À¡x h~°∞. D h\˜Ö’ ã¨zÛ^•#O^Œ ÉèÏ㨯~°∞_ç ~°∂ѨO „Ѩu aOaã¨∞ÎOk. D „ѨuaO| ã¨∂~°∞ºx ^蕺#O KÕÜ«∞QÍ KÕÜ«∞QÍ, ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ`À Ü«∞^ä•~°÷ ã¨∂~°∞ºx ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO - =ÚMÏÎ~ü<å=∂) ''J~Ú`Õ ã¨O™ê~°∞Å∞ ã¨~°fi^• ™ê^èŒ∞ ™êOQÆ`«ºO <≥~°áêe. ã¨<åflºã¨∞Å`À ã¨Ç¨ JO^ŒiH© Wk J=ã¨~°O. HÍx QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ =∞s =ÚYºOQÍ P=â◊ºHõO. HÍq∞h HÍOK«<åÅ #_»∞=∞ ZšѨC_»∂ =ã≤OK«=Åã≤ #O^Œ∞# "åiH˜ ~ÀQÆO =ÚkiOk.—— =ÚYs˚: J=Ù#O_ô, ~ÀQÆO =Úkˆ~ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: ÉèQí =Æ O`«∞_çH˜ =ÚMÏκ~ü<å=∂1 WzÛ"ÕÜ∞« O_ç. PÜ«∞##∞ `«# WKåÛù#∞™ê~°"∞Õ KÕÜ«∞x=Ùfi. ˆH=ÅO ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ Ñ≤Å∞ã¨∂Î=ÙO_»∞ – `«e¡Ñ≤e¡ `«##∞ ZHõ¯_» LOK«∞`«∞O^À Ñ≤e¡‰õÄ#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ Ѩ~°∞Ѩ٠g∞^Œ LOK«∞`«∞Ok, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =O@QÆkÖ’ LOK«∞`«∞Ok. („Ѩ=~°Î‰õΩ_»∞ âߢ™êÎ^茺#O KÕ™êÎ_»∞ - ™ê^èŒ# `«~°∞"å`Õ ã≤^Œ∞ú_»∞) =ÚYs˚: ÉèíQÆ=næ`« "≥Ú^ŒÖˇ·# âߢã¨Î „QÆO^ä•Å∞ K«^Œ=@O =∞Ozk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: T~°Hõ K«^Œ=@O =ÖÏ¡, q#@O =ÖÏ¡ UO „ѨÜ≥∂[#O? H˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ QÆ∞iOz qx LO\Ï~°∞, H˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ K«∂ã≤ LO\Ï~°∞, H˘O^Œ~°∞ „`åy LO\Ï~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OK«=K«∞Û. PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»#∂ =K«∞Û. ''"≥Ú^Œ\’¡ „Ѩ=~°Î‰õΩ_»∞ – W`«_»∞ âߢ™êÎ^茺ܫ∞#O KÕ™êÎ_»∞, „â◊=}O KÕ™êÎ_»∞. `«~°∞"å`« ™ê^茉õΩ_»∞ – W`«_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷™êÎ_»∞, ^蕺x™êÎ_»∞, zO`«# KÕ™êÎ_»∞, <å=∞QÆ∞} H©~°Î# KÕ™êÎ_»∞. P `«~°∞"å`« ã≤^Œ∞ú_»∞† W`«_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ JO`«~° K≥·`«#ºOÖ’ J#∞Éèí∂`«O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞, PÜ«∞# ^Œ~°≈#O á⁄O^Œ∞`å_»∞. nx `«~°∞"å`« ã≤^Œúã≤^Œ∞ú_»∞† N K≥·`«#∞ºÅ =O\˜ ã≤÷u – H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ "å`«ûź ÉèÏ=OÖ’#∞, H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ =∞^èŒ∞~° ÉèÏ=OÖ’#∞ LO_Õ ã≤÷u.—— ^Õ=^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ# D `«`ÀÎ fiѨ^Õâßxfl '=∞—, ~åMÏÖò, Ü≥∂w<£, ÖÏ@∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ qã¨∞ÉÎ ’`«∂ qO@∞<åfl~°∞. =ÚYs˚, P`«_ç q∞„`«∞_»∞ „Ѩ}q∞e¡ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ‰õÄ_® =∞~åº^Œ ã¨∂K«HõOQÍ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂): g∞~°∞ ‰õÄ_® ÖËz xÅ|_»@=∂?

1. ÉÏ^茺`«#∞ JѨÊyOK«_»O.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

407

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): xÅ|_®¤, ‰õÄ~°∞Û<åfl `«¿ÑÊq∞\˜? h~°∞ xâ◊ÛÅOQÍ L#flѨC_»∂ hˆ~, J@∂ W@∂ Hõ^ŒÅ∞`«∂ L#flѨC_»∂ hˆ~. áê~°"Õã≤# qã¨Î~å‰õΩ ÃÑ#∞QÍe Z@∞ gz`Õ J@∞"≥·Ñ¨Ù "≥à◊√`«∞Ok. <Õ#∞ Ü«∞O„`«O, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^•xfl #_ç¿Ñ"å_»∞.

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO "Õ^•O`« ã¨OÉèÏ+¨} - qt+¨ì, J^≥·fi`« "å^•Å∞ - [QÆ`«∞Î q∞^䕺? =ÚYs˚, J`«_ç q∞„`«∞_»∞ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞.

'JO`å ã¨fiѨflO =O\˜^Œx "Õ^•O`«O K≥|∞`«∞Ok. JÖÏ J~Ú`Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞, <Õ#∞ – JO`å q∞^䌺ÜÕ∞<å?— Jx '=∞— PÖ’zã¨∞Î<åfl_»∞. '=∞— U^À ã¨fiÅÊOQÍ "Õ^•O`«O J^茺ܫ∞#O KÕâß_»∞. "Õ^•O`«`«`åÎ fixfl Jã¨Ê+¨ìOQÍ „Ѩu^èŒfixOѨKÕ¿ã HÍO\ò, ÃÇÏÔQÖò =O\˜ [~°‡<£ `åuÎ fi‰õΩÅ `«`åÎ fiÅ#∞ U^À H˘O`« K«kq L<åfl_»∞. HÍx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê=∂#º ѨO_ç`«∞ÖÏ¡ qKå~°} KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. [QÆ[˚#xÜÕ∞ PÜ«∞#‰õΩ ã¨HõÅ âß„ã¨Î =∞~å‡Å#∞ ™êOQÀáêOQÆOQÍ `≥eÜ«∞KÕã≤Ok. '=∞— D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOKÕ PÖ’zã¨∞Î<åfl_»∞.

HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ '=∞—`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

Z^Œ∞~°∞QÍ QÆÅQÆÅ ^èŒfix`À QÆOQÆ ^ŒH˜∆}kâ◊QÍ „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎOk. j`«HÍÅO. ™êÜ«∞O ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞O. ã¨∂~°∞º_»∞ ѨtÛ=∂„kH˜ WOHÍ KÕ~°∞HÀÖË^Œ∞, <≥·|∞∞u=¸Å „ѨHÍtã¨∂Î L<åfl_»∞.

Z=i rq`«O "Õ^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ XáêÊ~°∞`ÀO^À, Z=i <À\˜QÆ∞O_® "≥Å∞=_Õ =K«<åÅhfl "Õ^•O`« =K«<åÖ’, Z=i =ÚY`å ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl_À, Z=i =Kå<å=∞$`«O "Õ^Œ"Õ^•O`« ÉèÏQÆ=`å^Œ∞Å∞QÍ JÅ~å~°∞K«∞#fl"À P Hõ$áêã≤O^èŒ∞"≥·# ѨÙ~°∞+¨µ_Õ QÆ∞~°∞=Ù ~°∂ѨOÖ’ =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. '=∞—: [QÆ`«∞Î q∞^䌺ܫ∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: q∞^䌺 ZO^Œ∞‰õΩ? J=hfl qKå~°}‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂Å∞. „Ѩ^äŒ=∞OÖ’ '<Õu, <Õu— JO@∂ qKå~°} KÕ¿ã@ѨC_»∞, „|ǨχO r=Ù_»∞ HÍ^Œ∞, [QÆ`«∞Î HÍ^Œ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∂ HÍ^Œ∞ Jx `≥eÜ«∞=ã¨∞ÎOk† W^ŒO`å ã¨fiѨfl`«∞źO Jx `Àã¨∞ÎOk. `«~°∞"å`« J#∞Ö’=∞ qÖ’=∂Å∞. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú=Ù<åfl_»<Õ É’^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''"≥∞@∞¡ Z‰õΩ¯`«∂ _®ÉÏ g∞^Œ‰õΩ "≥àÏ¡=Ù J#∞‰õΩO^•O. _®ÉÏ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ L#flO`«=~°ˆH "≥∞@¡ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ ‰õÄ_® LO@∞Ok. 'Z`«∞Η#∞ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ L#flO`«=~°‰õΩ 'ѨšO— QÆ∞iOz# Z~°∞HÍ LO_»<Õ LO@∞Ok. _®ÉÏ#∞ KÕ~°∞H˘<åflHõ W@∞Hõ, ã¨∞#flO, |OHõ=∞\˜ì "≥Ú^ŒÖˇ·# U =ã¨∞Î=ÙÅ`À _®ÉÏ Hõ@ì|_ç#^À, J"Õ =ã¨∞Î=ÙÅ`À "≥∞@∂¡ Hõ@ì|_ç#q J#fl ã¨OQÆu É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. ''aÅfiѶ¨ÅO L^•Ç¨Ï~°} Wk=~°ˆH K≥Ñ≤Ê L<åfl#∞ Hõ^•.

408

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''„H˜Ü«∂`«`«Î fiO, x„+≤¯Ü«∂`«`«Î fiO XˆH =ã¨∞Î=Ù‰õΩ K≥Ok# `«`åÎ fiÅ∞. '''<Õ#∞ – ÉèÏ=O— JO`« ã¨∞Å∞=ÙQÍ áÈ^Œ∞. '<Õ#∞ – ÉèÏ=O— <≥ÅH˘x L#flO`« =~°‰õÄ r=[QÆ`«∞ÎÅ ÉèÏ==¸ LO_Õ LO@∞Ok. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O, PÜ«∞<Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú=Ù#fl@∞¡ QÍOK«=K«∞Û. ˆH=ÅO qKå~°} ^•fi~å nxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. ''t=Ù_çH˜ Ô~O_»∞ ã≤÷`«∞Å∞ L<åfl~Ú. ã¨=∂kè ã≤÷`«∞_≥· =∞ǨÜ≥∂QÆOÖ’ L#flѨC_»∞ P`å‡~å=Ú_»∞QÍ q~ålÅ∞¡`å_»∞. P ã≤÷u#∞O_ç, ky =ã¨∂Î L#flѨC_»∞, ã¨fiÅÊOQÍ '<Õ#∞ – ÉèÏ=O— L#flѨC_»∞ '~å=∞, ~å=∞— JO@∂ #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞!—— t=Ù_ç ã≤÷`«∞Å#∞ =i‚ã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ ã≤÷`«∞Å#∞ q=iã¨∞Î<åfl~å Uq∞\˜?

(JO`å z#‡Ü«∞O - PÅÜ«∞x~°fiǨÏ}ÏkèHÍi =∞^äŒ∞~üH˜ ÖËY) ™êÜ«∞OHÍÅO J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x <å=∂xfl 㨇iã¨∂Î P"≥∞ zO`«#Ö’ =ÚxyáÈ~Ú L<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ "Õ~°∞ "Õ~°∞ `å=ÙÅÖ’ `«=∞ W+¨ì^Õ=`«Å ^蕺#OÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ· L<åfl~°∞. HÍm, ~å^è•HÍO`«, t"åÅÜ«∂ÅÖ’ ™êÜ«∞O„`« Ǩ~°u „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. <Õ_»∞ Hõ$+¨‚ѨHõ∆ kfifÜ«∞ ukä. ™êÜ«∞O„`«O QÆ_çz <≥Å=OHõ L^Œ~ÚOzOk. PÅÜ«∞ QÀѨÙ~åÅÃÑ·, #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ L#fl =$H∆ÍÅÃÑ·, K≥@∞ìKÕ=∞ÅÃÑ·, PÅÜ«∂xH˜ ѨtÛ=∞OQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î L#fl QÆOQÍ#kÃÑ· K«O„^ŒHÍOu „Ѩã¨iOz JѨÓ~°fi â’Éèí#∞ Pq+¨¯iOzOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞, '=∞— <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. ™êÜ«∞O„`«O "Õ^•O`«O QÆ∞iOz '=∞— „áê~°OaèOz# ã¨OÉèÏ+¨} =∞m§ H˘#™êyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): [QÆ`«∞Î q∞^䌺 ZO^Œ∞‰õΩ J=Ù`«∞Ok? J=hfl `åuÎ fi‰õΩÅ TǨHõÅÊ#Å∞. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey`Õ PÜ«∞<Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú=Ù<åfl_»#fl ã¨OQÆu `≥eÜ«∞=ã¨∞ÎOk. `å<Õ ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú LO_»@O <å `«e¡ [QÆ[˚#x HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ <å‰õΩ K«∂Ñ≤OzOk, ã¨~°fiO z#‡Ü«∞=∞x K«∂Ñ≤OzOk. „Ѩu=∞ z#‡Ü«∞O, "ÕkHõ z#‡Ü«∞O, ѨÓ[áê„`«Å∞ z#‡Ü«∞O, ^•fi~°O QÆ_»Ñ¨ z#‡Ü«∞O, K«Å=~åà◊¡ <ÕÅ z#‡Ü«∞O – WÖÏ ã¨~°fi=¸ z#‡Ü«∞O. QÆkÖ’H˜ K«∂âß#∞ – Jhfl ~°ã¨OÖ’, ã¨zÛ^•#O^Œ~°ã¨OÖ’ =Úxy L#fl@∞¡ `ÀzOk. HÍm PÅÜ«∞O ã¨g∞ѨOÖ’ XHõ ^Œ∞+¨µ} ì ‚˜ K«∂âß#∞. J~Ú`Õ J`«_Öç ’#∂ [QÆ[#˚ x â◊HÜ Î˜ ∞Õ „ѨHOõ Ñ≤OK«@O K«∂âß#∞. ''JѨC_Õ <≥·"Õ^ŒºOQÍ JiÊOK«=Åã≤# ѨÓsx Ñ≤e¡H˜ ÃÑ\Ïì#∞. Ñ≤e¡`À ã¨Ç¨ ã¨=∞ã¨ÎO J"Õ∞‡ J~Ú L#fl@∞¡ K«∂âß#∞. JѨC_»∞ PÅÜ«∞ x~°fiǨÏ}ÏkèHÍi =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞‰õΩ WÖÏ L`«Î~°O ~åâß_»∞: 'Éèí\ÏìKå~°º =∞Ǩâ◊Ü«Ú_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ x"ÕkOK«=Åã≤# ѨÓsx Ñ≤e¡H˜ ÃÑ_»∞`«∞<åfl_»∞.— =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ <å Ѩiã≤÷ux J~°÷O KÕã¨∞H˘<Õ"å_»∞. P ÖËY‰õΩ WÖÏ |^Œ∞eKåÛ_»∞: 'PÜ«∞# UO KÕã≤<å Z=~°∂ Ug∞ PˆH∆Ñ≤OK«~å^Œ∞.— ''ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêÑ≤ÎOѨ*Ëã¨∞H˘O>Ë PÜ«∞<Õ D r=[QÆ`«∞ÎÅ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞, ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú L<åfl_»x QÍOK«=K«∞Û. HÍx D '<Õ#∞— J<Õ ÉèÏ"åxfl ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J_»∞QÆO\Ï

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

409

`«∞_çz"Õ¿ãÎ UO [~°∞QÆ∞`«∞O^À <À\˜`À K≥Ñʨ ÖËO. 'JѨC_»∞ #∞=Ùfi =∞Oz"å_ç"å, <Õ#∞ =∞Oz"å_ç<å J#fl q+¨Ü«∞O h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk— JO@∞<åfl_»∞ ~åO„Ѩ™ê^Œ∞. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ P ã≤÷f <å‰õΩ ‰õÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''qKå~°} ^•fi~å XHõ q^èŒOQÍ K«∂™êÎO† ã¨fiÜ«∞OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ K«∂Ñ≤Oz#ѨC_»∞ "Õˆ~ q^èŒOQÍ Hõ#|_»∞`«∞Ok.——

UHÍ^Œâ◊ ѨiKÕÛù^ŒO rq`« L^Õúâ◊O ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#"Õ∞! - Ѩ~°=∞ "庉õΩÅ`Õ =∂~°æO ™È=∞"å~°O, _çÃãO|~ü 17, 1883

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞O. L^ŒÜ«∞O Zxq∞k QÆO@Å∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ~åMÏÖò, ÖÏ@∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ „ѨHõ¯<Õ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. '=∞— <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. _®Hõì~ü =∞^èŒ∞ =zÛ L<åfl_»∞. =Ü≥∂=$^Œ∞ú_≥·# J`«_»∞ K«=∞`å¯~°OQÍ =∂\Ï¡_»`å_»∞. J`«_»∂ =∞OK«O g∞^Œ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ã¨∞ã‘Î KÕã≤#ѨC_»∞ ™ê=∂#ºOQÍ J`«_Õ zH˜`«û KÕ¿ã"å_»∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ã‘`å=∂`« ^Œ~°≈#O - Q“sѨO_ç`«∞_»∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): Jã¨Å∞ ã¨OQÆu W^Õ. ã¨zÛ^•#O^Œ∞x Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ Hõey LO_®e. Z@∞=O\˜ „¿Ñ=∞? ÉèíQÆ=O`«∞x ZÖÏ „¿Ñq∞OKåe? '~å=Ú}˜‚ J=QÆ`«O KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë ã‘`«QÍ =∂iáÈ"åe! ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë ÉèíQÆ=uQÍ J~ÚáÈ"åe. t=Ù}˜‚ á⁄O^ŒQÀi áê~°fiu ZO`« Hõ~îÀ~° `«Ñ¨ã¨∞û PK«iOzOk! J^Õ q^èŒOQÍ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂e. ѨÙ~°∞+¨µ}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀQÀi`Õ „ѨHõ$u ÉèÏ=O P~ÀÑ≤OK«∞HÀ"åe, JO>Ë ã¨vÉèÏ=O, ^•ã‘ ÉèÏ=O, =∂`«$ÉèÏ=O U^À XHõ\ ˜ KÕQ˘<åe— JO\Ï_»∞ Q“s ѨO_ç`«∞_»∞. ''<Õ#∞ ã‘`å=∂`«#∞ ^Œi≈OKå#∞. P"≥∞ =∞#ã¨∞û ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ~å=Ú_çÖ’ Å~ÚOz L#flk. Ü≥∂x, HÍà◊√¡, KÕ`«∞Å∞, =¢™êÎÅ∞, PÉèí~°}ÏÅ∞ – ^ÕxÃÑ·<å P"≥∞‰õΩ ^Œ$+≤ìÖË^Œ∞. P"≥∞ rq`«"Õ∞ ~å=∞=∞Ü«∞"≥∞ÿáÈ~ÚOk. ~å=Ú_»∞ ÖˉõΩO>Ë, ~å=Úx á⁄O^Œ‰õΩO>Ë „áê}O xeKÕ@@∞¡QÍ ÖË^Œ∞.—— '=∞—: J=Ù#O_ô. L<å‡^ŒO =O\˜ ã≤÷u.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: L<å‡kx! PǨ! ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^ŒQÀi`Õ Ñ≤zÛ"åà◊¡O J~ÚáÈ"åe. =∞#ã¨∞û HÍq∞hHÍOK«<åÅÃÑ· LO_Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’ Jk [~°∞QÆ^Œ∞. ¢ã‘Î ã¨OÉè’QÆO – ^•<À¡ UO ã¨∞YO LOk? ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey`Õ ¢ã‘Î ã¨OÉè’QÆO HõO>Ë HÀ\˜Ô~@∞¡ P#O^ŒO Åaèã¨∞ÎOk. '=∞ǨÉèÏ=O U~°Ê_ç#ѨC_»∞, ~À=∞ ‰õÄáêŠѨ~°ºO`«O â◊s~°OÖ’x „Ѩu zè„^Œ=¸ =∞ǨÜ≥∂x J~ÚáÈ`«∞Ok. „Ѩu zè„^ŒO =^•Ì P`«‡`À ~°q∞ã¨∞Î#fl ã¨∞YO J#∞Éèí∂`«=∞=Ù`«∞Ok— Jx Q“sѨO_ç`«∞_»∞ K≥¿ÑÊ"å_»∞.

410

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ѨÓ~°‚*Ï˝<Õ QÆ∞~°∞=Ù) ''Ѩ~°=∞ "庉õΩÅ`«`À ÉèíQÆ=O`«∞x Ñ≤Å"åe. UO KÕ¿ãÎ PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ#QÆ∞<À QÆ∞~°∞=Ù #∞O_ç `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. QÆ∞~°∞=٠ѨiѨÓ~°‚ *Ï˝xÜ≥ÿ∞ LO>Ë<Õ =∂~°æO K«∂ѨQÆÅ_»∞. ''ѨiѨÓ~°‚ *Ï˝#O Hõey`Õ HÀÔ~¯Å∞ #t™êÎ~Ú. S^Õà◊¡ ÉÏʼnõΩx ã¨fiÉèÏ=O U~°Ê_»∞`«∞Ok. ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞, [_»Éèí~°`«∞_»∞ =O\˜ =Ú#∞Å∞ ÉÏÅHõ ã¨fiÉèÏ=ÙÖˇ· LO_Õ"å~°∞.—— '=∞—: J=Ù#O_ô, gix QÆ∞iOz Ö’HÍxH˜ `≥Å∞ã¨∞. W@∞=O\˜ ZO^Œ~À =Ú#∞Å∞ LO_ç LO_»=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. *Ï˝#∞ÅÖ’ ã¨HõÅ "åã¨#Å∞ #tOzáÈ`å~Ú. U^≥·<å q∞ye L<åfl Jk Z@∞=O\˜ Ǩx HõeyOK«^Œ∞. Ѩ~°∞ã¨"ÕkKÕ ã¨Ê $tOK«|_ç# W#∞Ѩ HõuÎ, |OQÍ~°∞ HõuÎQÍ =∂iáÈ`«∞Ok. P Ñ≤^ŒÑ¨ Jk W#∞Ѩ HõuÎÖÏ #~°HõÖË^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ *Ï˝#∞Å HÍ=∞„HÀ^è•k QÆ∞}ÏÅ∞ <å=∞=∂„`åÖË. Jq á⁄_»ã¨∂Ñ≤<å Z@∞=O\˜ Ǩx HõÅ∞QÆ^Œ∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. g∞~°∞ K≥|∞`«∂ L#fl>Ë¡ *Ï˝x „uQÆ∞}Ïf`«∞_»∞. P`«_∞» ã¨`Ϋ fi ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ∞ – g\˜Ö’ U QÆ∞}ÏxH© =â◊=~°∞Î_≥· LO_»_»∞. D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ ^ÀÑ≤_ô ^˘OQÆÅ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. nxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ K«Hõ¯QÍ Ñ¨kÅO KÕã¨∞HÀ"åe. '=∞—: ѨÓ~°*‚ Ï˝#∞Å∞ Ö’HõOÖ’ =ÚQÆ∞~æ ∞° #Å∞QÆ∞i HõO>Ë Z‰õΩ¯= ÖË~x° <Õ#∞ J#∞H˘O@∞<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ? ɡOQÍÅ∞‰õΩ ѨtÛ=∞OQÍ L#fl „áêO`åÅÖ’x =∞~îåÅÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∂ ã¨<åflºã¨∞Å#∂ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åflO! '=∞—: P, J@∞=O\˜ ã¨<åflºã≤QÍ J=@O <å‰õÄ ™ê^茺"Õ∞. '=∞— WÖÏ J#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«}˜‚ `«^ÕHõ ^Œ$+≤ì`À HÍ¿ãѨ٠K«∂âß~°∞. `«~°∞"å`« J`«_ç`À, ''Uq∞\˜, Jhfl `«ºlOz "≥à◊§QÆÅ"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. '=∞—: =∂Ü«∞ `˘ÅyáȉõΩO>Ë UO ™êkèOK«QÆÅO? =∂Ü«∞#∞ [~ÚOK«‰õΩO_® T~°ˆH ã¨<åflºã¨O ѨÙK«∞ÛH˘x UO „ѨÜ≥∂[#O? W^ŒÌ~°∂ H˘xfl Hõ∆}ÏÅ∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. („uQÆ∞}Ïf`« Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉÏÅHõ ã¨fiÉèÏq) '=∞—: =∞Ǩâ◊Ü«∂, „uQÆ∞}Ïf`« ÉèíH˜Î JO>Ë Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P ÉèíH˜Î [x¿ãÎ J`«_»∞ ã¨=∞™êÎhfl z#‡Ü«∞OQÍ<Õ ^Œi≈™êÎ_»∞. z#‡Ü«∞ âߺ=Ú_»∞, z#‡Ü«∞ ^è•=∞O, Éèí‰õΩÎ_»∂ z#‡Ü«∞"Õ∞, ã¨~°fiO z#‡Ü«∞"Õ∞! W\˜ì ÉèíH˜Î KåÖÏ J~°∞^Œ∞QÍ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. _®II =∞^èŒ∞ (#=Ùfi`«∂): „uQÆ∞}Ïf`« ÉèíH˜Î – JO>Ë Éèí‰õΩÎ_»∞ U QÆ∞}O =â◊OÖ’#∞ ÖË_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#∞! S^Õà◊¡ ÉÏÅ∞_»∞ U QÆ∞}O =â◊OÖ’#∞ LO_»_»∞ Hõ^•, P q^èŒOQÍ.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – 2

j

411

=∞^蕺ǨÏflO Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. =∞}˜=∞e¡H± =zÛ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. '=∞— ‰õÄ_® <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ѩ_»∞H˘<Õ =∞}˜=∞e¡H±`À XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. =∞}˜=∞e¡H±: g∞~°∞ ˆHâ◊"£#∞ K«∂_»\ÏxH˜ "≥àÏ¡~°@!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. P`«_çH˜ WѨC_≥ÖÏ LOk? =∞}˜=∞e¡H±: ZÖÏ\˜ "≥∞~°∞QÆ∞ ÖË^Œ∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_çÖ’ ~å[ã≤Hõ QÆ∞}O JkèHõO. KåÖÏ¿ãѨ٠xsH˜∆Oz# Ñ≤^Œ¿Ñ P`«}˜‚ K«∂_»QÆeQÍ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz ‰õÄ~°∞Ûx Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <Õ#∞ '~å=∞, ~å=∞— JO@∂ [Ñ≤ã¨∂Î Ñ≤zÛ "å_ç<Õ J~ÚáÈÜ«∂#∞.

XHõ ã¨<åflºã≤ WzÛ# '~å"£∞ÖÏÖÏ— "≥O@ɡ@∞ìH˘x uiˆQ "å}˜‚. ^•xH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOKÕ"å}˜‚, J#flO uxÑ≤OKÕ"å}˜‚, x„^Œ|∞KÕÛ"å}˜‚. ZHõ¯_»‰õΩ áÈ~Ú<å JHõ¯_»‰õΩ ^•xh "≥O@ fã¨∞‰õΩ"≥àı¡"å}˜‚. '~å"£∞ÖÏÖÏ, ~å"£∞ÖÏÖÏ— JO@∂ Ñ≤zÛ"å_ç<Õ J~ÚáÈÜ«∂#∞.

j

jj

412

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

17 ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1) „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞OQÆà◊"å~°O, _çÃãO|~ü 18, 1883

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞O, L^ŒÜ«∞HÍÅO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ ѨtÛ=∞OÖ’ L#fl =™ê~åÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. PÜ«∞# ã¨^• ã¨=∂kèã≤÷uÖ’<Õ =Úxy L<åfl~°∞. ~åMÏÖÏk Ü«Ú=‰õΩÅÖ’ P^蕺u‡Hõ K≥·`«#ºO [xOѨKÕÜ«∞@OÖ’ Jq∞`« „â◊^Œú =Ç≤ÏOz L<åfl~°∞. ^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ \ÏQÆ∂~ü ÉèíH˜Î "≥·~åQͺŠQÆ∞iOz „Ѩ™êÎ=# =zÛ#ѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ PÜ«∞##∞ „Ѩâ◊Oã≤Oz ~åMÏÖÏk Ü«Ú=‰õΩÅ#∞ K«∂ã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ ã¨[˚#∞_»∞.

HÍx â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ÖÏ ã¨O™ê~°OÖ’ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_®, ÉÏźO #∞O_Õ JǨÏiflâ◊Å∞ ÉèíQÆ=zÛO`«#Ö’ QÆ_ç¿Ñ H“=∂~° "≥·~åQƺ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ x*ÏxH˜ ^èŒ#∞ºÅ∞! ''ã¨O™ê~°∞ʼnõΩ XHõ\ ˜ H͉õΩO>Ë =∞~˘Hõ\ ˜ – U^À XHõ HÀiHõ ÖËHõ "åã¨# LO_»<Õ LO@∞Ok. =∞~À „ѨHõ¯ ÉèíH˜Î‰õÄ_® K«Hõ¯QÍ „Ѩ^Œi≈™êÎ~°∞. XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ XHõ "åº*ˇºOÖ’ z‰õΩ¯H˘<åfl_»∞. JѨC_»∞ XHõ ~ÀA HÍo HÍÅÜ«∂xH˜ =zÛ, [QÆ[˚#xH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ xÅ|_ç, 'ÉÏÉÏ! D J~å…ºxfl [QÆ[˚#xH˜ ã¨=∞iÊOK«∞— J<åfl_»∞. <Õ#∂ xã¨ûOHÀK«OQÍ ã¨=∞iÊOKå#∞ J`«_çH˜ ZO`« qâßfiã¨O! <Õ#∞ ã¨=∞iÊ¿ãÎ HÍ~°ºO ã≤kúã¨∞ÎO^Œx ZO`«\ ˜ ^Œ$_è»qâßfiã¨O! ''~°u `«e¡H˜ ZO`« ÉèíH˜Î! JѨC_»Ñ¨C_»∞ =zÛ ZO`À ¿ã= KÕ¿ãk. P"≥∞ "≥·+¨‚= Éèí‰õΩÎ~åÅ∞.

XHõ ~ÀA <Õ#∞ HÍm=∂`« „Ѩ™ê^ŒO P~°yOK«@O K«∂ã≤Ok. P `«~°∞"å`« WHõ¯_»‰õΩ ~å=@"Õ∞ =∂#∞‰õΩOk. ѨÓiÎQÍ UHõѨHõ∆ áÈHõ_». J@∞=O\˜ "åix K«∂_»QÍ<Õ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖËO.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù# L#fl QÆk `«Å∞Ѩ٠=^ŒÌ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. j`«HÍÅO HÍ=@O`À "≥∂eã≤¯<£ âßÅ∞= XHõ\ ˜ HõѨCH˘x L<åfl~°∞. ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ã¨∂~°∞º}˜‚ K«∂âß~°∞, J>Ë¡ ã¨=∂kèã`÷≤ ∞« ֡ᷠÈÜ«∂~°∞. x"Õ∞+¨ ~°ÇÏ≤ `«∞Öˇ· ÉÏǨϺK≥`· <« åºxfl ѨÓiÎQÍ HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞. Wk QÍÜ«∞„f =∞O„`« „ѨÉèÏ==∂? – '`«`«ûq`«∞~°fiˆ~}ºO Éèí~Àæ^Õ=㨺 nè=∞Ç≤Ï.— KåÖÏ¿ãѨ\ ˜H˜ ã¨=∂kè ã≤÷u#∞O_ç ÉÏǨϺK≥·`«#ºOÖ’H˜ =KåÛ~°∞. ~åMÏÖò, Ǩ„*Ï, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å∞ „ѨHõ¯# L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Ǩ„*Ï`À): ã¨=∂kè ã≤÷u HõeˆQk áê~°=â◊º „¿Ñ=∞ ã¨∂ÊùiÎ`À<Õ. XHõ™êi âߺO|*Ï~üÖ’x #@=~ü QÀ™êfiq∞ WO\’¡ ã¨OH©~°Î# [iyOk† JHõ¯_» NHõ$+¨µ‚_»∞, QÀÑ≤HõÅ#∞ ^Œi≈Oz ã¨=∂kè ã≤÷`«∞_»<≥·<å#∞. <å ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~°O NHõ$+¨µ‚x áê^ŒÑ¨^•‡Å K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ L#fl@∞¡QÍ `ÀzOk.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

413

''*’~å™êOHÀÖ’ XHõ ǨÏi ã¨ÉèíÖ’ W^Õ q^èŒOQÍ ã¨OH©~°Î# [~°∞QÆ∞`«∂ LOk. JѨC_»∂ ã¨=∂kè ã≤÷ux á⁄Ok ÉÏǨϺK≥·`«#ºO HÀÖ’ÊÜ«∂#∞. P<å_»∞ ^ÕǨÏ`åºQÆO KÕ™êÎ<Õ"≥∂#x "å~°∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™êfl<å~°÷O "≥àÏ¡~°∞. ™êfl#O KÕã≤ =KåÛHõ QÀÑ≤HõÅ „¿Ñ=∞ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞— „ѨÉèí$`«∞Å`À): QÀÑ≤HõÅ „¿Ñ=∞Ö’x PHõ~°¬}#∞ =∂„`«"Õ∞ =∞#O ã‘fiHõiOKåe. W@∞=O\˜ áê@#∞ áê_»O_ç: ã¨d <å‰õΩ K≥ѨÊ"Õ WHõ <≥O`« ^Œ∂~°"Õ∞ <å =Oj"≥∂ǨÏ#∞_»∞ #iÎOK«∞ P =#=Ú IIã¨II WKÀÛ\˜H˜ QÆ∂_» =zÛ KÕ~°∞K«∞#∞O_≥ P "≥∂ǨÏ#∞x "Õ∞#∞ ™œQÆO^èŒ ™œ~°Éèí=Ú IIã¨II HÍx <Õ Ñ¨ÓiÎQÍ QÍã≤e¡ áÈ~Úux WHõ ™êQÆ^Õ HÍÅ∞ WHõ <≥O`« =∂„`«=Ú IIã¨II

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~åMÏÖò xq∞`«ÎO ã≤^Õúâ◊fis ^ÕqH˜ "≥Ú‰õΩ¯|_ç - Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±, Éèí„\ÏAÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~åMÏÖò HÀã¨O H˘|ƒiÉÁO_®O, K«ÔH¯~° ã≤^Õúâ◊fis ^ÕqH˜ ã¨=∞iÊ™êÎ#x "≥Ú‰õΩ¯H˘<åfl~°∞. '=∞—`À, ''H˘|ƒi ÉÁO_®O, K«ÔH¯~°‰õΩ JÜÕ∞º Y~°∞Û#∞ #∞=Ùfi ÉèíiOK«∞—— J<åfl~°∞. ™êÜ«∞O„`«O PÜ«∞# ~åMÏÖò, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å`À HõÅHõ`åÎÖ’x ~î°<£~î°<£Ö’ ã≤^Õúâ◊fis PÅÜ«∂xH˜ |O_çÖ’ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. ^•iÖ’ ã≤=¸eÜ«∂ |*Ï~°∞Ö’ H˘|ƒiÉÁO_®O, K«ÔH¯~° H˘<åfl~°∞.

PÅÜ«∞O KÕ~°∞H˘<åflHõ H˘|ƒi ÉÁO_®Å#∞ H˘\˜ì ^•<À¡ K«ÔH¯~°#∞ "Õã≤ ^ÕqH˜ ã¨=∞iÊOK«=∞x K≥áêÊ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ PÅÜ«∞OÖ’H˜ „Ѩ"ÕtOz#ѨC_»∞ J~°Û‰õΩÅ∞ ^ÕqH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx q∞„`«∞Å`À ¿ÑHÍ_»∞`«∂ LO_»@O K«∂âß~°∞. "≥O@<Õ Éèí‰õΩÎÅ`À, ''K«∂âß~å? W@∞=O\˜ KÀ@¡ ¿ÑHõ P_»∞`«∞<åfl~°∞. WHõ¯_» ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕÜ«∂e!—— J<åfl~°∞ qKå~°O =ºHõÎѨ~°∞ã¨∂Î.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ JHõ¯_» #∞O_ç Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± WO\˜H˜ "≥àÏ¡~°∞. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± K«∞@∂ì ѨÅ∞=Ù~°∞ ÃÑ^ŒÌ=∞#∞+¨µÅ∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ''^ŒÜ«∞ KÕÜ«∞O_ç, ^ŒÜ«∞KÕÜ«∞O_ç—— JO@∂ Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± PÜ«∞##∞ ™ê^Œ~°OQÍ PǨfixOKå_»∞. W^ŒÌ~°∂ Ü≥∂QƈH∆=∂Å∞ qKåiOK«∞H˘<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ZO^Œ∞‰õΩ WO`«=∞Ok q^Œ∂+¨‰õΩÅ#∞, Éèí„\ÏAÅ#∞ h`À LOK«∞H˘<åfl=Ù? Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± (#=Ùfi`«∂): g∞~°∞ L^Œúi™êΈ~"≥∂#x. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞)

414

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨OѨ#∞flÅ∞ ^èŒ#O "≥^Œ[Å∞¡`å~°x Éèí„\ÏAÅ∞ Ptã¨∂ÎO\Ï~°∞. HÍx ^èŒx‰õΩx =^ŒÌ#∞O_ç ^èŒ#O ~å|@ì_»O JO`« ã¨∞ÅÉèíO HÍ^Œ∞. #Hõ¯ XHõ\ ˜ XHõ Z^Œ∞Ì#∞ K«∂ã≤Ok. q_»=‰õΩO_® ã¨^• P Z^Œ∞Ì`À>ˡ Hõeã≤ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_Õk. Z^Œ∞Ì QÆ_ç¤ "Õ∞Ü«∞\ÏxH˜ "≥o`Õ #Hõ¯‰õÄ_® ^•x‰õÄ_®<Õ "≥àı¡k. ZO^Œ∞HÀ `≥Å∞™ê? Z^Œ∞Ì =$+¨}ÏÅ∞ „"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO_»@O Jk K«∂ã≤Ok. 'U^À XHõ ~ÀA Jq „H˜O^ŒÑ¨_»`å~Ú. JѨC_»∞ <Õ#∞ "å\˜x ÉèíH˜∆™êÎ#∞— J#∞H˘<Õk. Z^Œ∞Ì Ñ¨_»∞H˘x x„k¿ãÎ #Hõ¯‰õÄ_® „ѨHõ¯<Õ Ñ¨_»∞H˘x x„kOKÕk. Z^Œ∞Ì ÖËz J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`Õ #Hõ¯ ‰õÄ_® ^•x`À Hõe¿ã uiˆQk. D q^èŒOQÍ Z<Àfl ~ÀAÅ∞ QÆ_çzáÈÜ«∂~Ú.

HÍx Z^Œ∞Ì =$+¨}ÏÅ∞ =∂„`«O „H˜O^Œ Ѩ_»<ÕÖË^Œ∞. z=~°‰õΩ #Hõ¯ x~åâ◊ K≥Ok JHõ¯_» #∞O_ç "≥o¡áÈ~ÚOk. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) Éèí„\ÏAŠѨiã≤÷f W@∞=O\˜^Õ. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±, P`«_ç `«e¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ, Éèí‰õΩÎʼnõΩ LáêǨ~°O ã¨=∞iÊOKå~°∞.

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ѨOK«=\© aÅfi=$Hõ∆O =^ŒÌ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— |∞^èŒ"å~°O, _çÃãO|~ü 19, 1883

JѨC_»∞ L^ŒÜ∞« O `˘q∞‡k QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. aÅfi=$HõO∆ =^ŒÌ xÅ|_ç N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ '=∞— `À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. P aÅfi=$Hõ∆O „H˜O^Œ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^èŒ#Å∞ KÕâß~°∞. Jk x~°˚# „Ѩ^Õâ◊O. ^•xH˜ L`«Î~å# „ѨǨs QÀ_» LOk, ^•xH˜ P=Å `«∞áêH© =∞O^Œ∞ HÍ~åö<å. ѨtÛ=∂# ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨن P K≥@∞¡ QÍeH˜ Hõ^Œe#ѨC_»ÖÏ¡ ~°≠O~°≠=∞‡x ã¨=fi_ç q#=™ÈÎOk. P=Å QÆÅQÆÖÏ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ QÆOQÍ#k. ^ŒH˜∆}Ï# ѨOK«=\˜. <åÅ∞QÆ∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ K≥@∞ìKÕ=∞Å∞ „Hõ=Ú‡H˘x PÅÜ«∞"Õ∞ HÍ#~å‰õΩ#flk.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): HÍx HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ Ѩi`«ºlOK«‰õΩO>Ë Ü≥∂QÆO ã≤kúOK«^Œ∞. '=∞—: ZO^Œ∞‰õΩ ã≤kúOK«^Œ∞? =ã≤+¨µª_»∞ ~å=Ú_ç`À, 'ã¨O™ê~°O ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç "ÕÔ~· LO_Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’ #∞=Ùfi ^•xfl Ѩi`«ºlOK«=K«∞Û!— Jx K≥ѨÊÖË^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (z~°∞^Œ~°Ç¨ã¨O`À): ~å=Ú_»∞ ~å=}∞x =kèOK«=Åã≤ L#flk! JO^Œ∞KÕ`«<Õ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_çáê_»∞† q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. '=∞— J"åÔH·¯ H˘Ü«∞ºÖÏ xÅ|_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ "≥à◊¡\ÏxÔH· ѨOK«=\˜ ˆHã≤ #_çKå~°∞. '=∞— PÜ«∞#`À‰õÄ_® "≥àÏ¡_»∞. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O Ѩk QÆO@Å∞ J~ÚOk. ѨOK«=\˜Ö’ =∞m¡ ã¨OÉèÏ+¨} H˘#™êyOk. '=∞— (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): *Ï˝#O, ÉèíH˜Î Ô~O\˜h á⁄O^ŒÖË=∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«∞º#fl`« ã≤÷uÖ’ á⁄O^Œ=K«∞Û. K≥·`«#∞ºÅ =O\˜ Dâ◊fi~°HÀ@∞ʼnõΩ Jk ™ê^茺O J=Ù`«∞Ok. ™ê=∂#º r=ÙÅ q+¨Ü«∞O "Õ~°∞. ''*’ºu ^Œ~°≈#O J~Ú^Œ∞ q^è•Öˇ·# „ѨHÍâ◊OÖÏ HÍ#=ã¨∞ÎOk – nѨѨ٠"≥Å∞QÆ∞, ~°Hõ~°HÍÅ JQÆ∞flÅ "≥Å∞QÆ∞, K«O„^Œ∞x "≥Å∞QÆ∞, ã¨∂~°∞ºx "≥Å∞QÆ∞, z=~°QÍ ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å HõÅ~ÚHõ "≥Å∞QÆ∞. ÉèíH˜Î K«O„^Œ∞_»∞, *Ï˝#O ã¨∂~°∞º_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

415

''H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ PHÍâ◊OÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ „Hõ=∞OQÍ Jã¨Îq∞ã¨∂Î L#flѨC_Õ K«O„^Œ∞_»∞ L^Œ~ÚOK«_»O HÍ#=ã¨∞ÎOk. J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ ÉèíH˜ÎÜ≥ÿ∞# K«O„^Œ∞}˜‚, *Ï˝#"≥∞ÿ# ã¨∂~°∞º}˜‚ XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«∂_»=K«∞Û. ''`«ÅOz# =∂„`å<Õ "≥O@<Õ ZÅ¡~°‰õÄ ÉèíH˜Î, *Ï˝#O Ô~O_»∂ ã≤kú™êÎÜ«∂ Uq∞\˜?

JO^Œ∞‰õΩ qâı+¨"≥∞ÿ# P^è•~°O HÍ"åe. H˘xfl "≥^Œ∞~°∞ QÆ_»ÅÖ’ _˘Å¡ ÉèÏQÆO Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok, H˘xfl\˜Ö’ KåÖÏ `«‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O ZÅ¡~°‰õÄ ™ê^茺=∞ÜÕ∞º Ѩ<Õ<å? XHõ ¿ã~°∞ áê„`«Ö’ Ô~O_»∞ ¿ã~°¡ áêÅ∞ LOK« ™ê^茺=∂?—— '=∞—: ZO^Œ∞‰õΩ, ÉèíQÆ=`ü Hõ$Ѩ`À ™ê^茺O HÍxk U=ÚOk? PÜ«∞# Hõ$Ѩ LO>Ë ã¨∂kɡ[˚O QÆ∞O_® XO>ˇ‰õÄ_® "≥à◊¡QÆÅ^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍx ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ T~°ˆH Åaèã¨∞ÎO^•? aK«ÛQÍ_»∞ XHõ ÃÑ·™ê J_çy`Õ W=fi=K«∞Û, UHõOQÍ J`«_»∞ Ô~·Å∞ „Ѩܫ∂} ~°∞ã¨∞O J_çy`Õ<À? '=∞— =∞ø#OQÍ xÅ|_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∂ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå~°∞. `«~°∞"å`« ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ, ''J=Ù#∞, x["Õ∞. H˘O^ŒiH˜ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ ÅaèOz#ѨC_»∞ `«Ñ¨ÊHõ ™ê^茺Ѩ_»∞`«∞Ok† Ô~O_»∂ Åaè™êÎ~Ú—— J<åfl~°∞. (q+¨Ü«∞|∞kú LO>Ë x~åHÍ~° ™ê^èŒ# ™ê^茺Ѩ_»^Œ∞) '=∞—: =∞Ǩâ◊Ü«∂! x~åHÍ~° ™ê^èŒ# ™ê^茺O HÍ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ ™ê^茺O HÍ^Œ∞? HÍx P =∂~°æO KåÖÏ Hõiî#"≥∞ÿ#k. „|ǨχO Z@∞=O\˜^À „áêp# |∞∞+¨µÅ∞ Hõ~îÀ~° `«Ñ¨™êû^èŒ#Å ^•fi~å J#∞Éèí∂`«O K≥O^•~°∞. "å~°∞ ZO`« áê@∞Ѩ_®¤~À Hõ^•! `«=∞ Ѩ~°‚âßÅ #∞O_ç „áê`«óHÍÅOÖ’ |Ü«∞Å∞^Õˆ~"å~°∞. ~À[O`å `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’<Õ QÆ_ç¿Ñ"å~°∞. ã¨O^蕺 HÍÅO `«~°∞"å`« Ѩ~°‚âßʼnõΩ uiy=KÕÛ"å~°∞. `«~°∞"å`« U"À HÍã≤x Ѷ¨ÖÏÅ∞, HõO^Œ=¸ÖÏÅ∞ u<Õ"å~°∞. ''D ™ê^èŒ#, q+¨Ü«∞|∞kú ÖËâ◊=∂„`«O L#flѨÊ\˜H© ™ê^茺Ѩ_»^Œ∞. â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ѩ~°ã¨QÆO^è•k q+¨Ü«∂Å h_»‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûÃÑ· Ѩ_»~å^Œ∞. JѨC_Õ =∞#ã¨∞û Ѩiâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok. â◊√^Œú =∂#ã¨O U^À J^Õ â◊√^ŒÌ P`«‡‰õÄ_®. =∞#ã¨∞ûÖ’ HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞ *Ï_»=∂„`«OQÍ<≥·<å LO_»‰õÄ_»^Œ∞. JѨC_»∞ =∞~À ã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok – 'Jxfl\˜H© ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°Î, <Õ#∞ HÍ^Œ∞— J<Õ J#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† ã¨∞YOÖ’ HÍx, ^Œ∞óYOÖ’HÍx <Õ#∞ ÖˉõΩO>Ë Un [~°∞QÆ^Œ∞ J#fl ÉèÏ=O `˘ÅyáÈ`«∞Ok. ''XHõ =∞~î°O ™ê^èŒ∞=Ùx ^Œ∞+¨µì_»∞ XHõ_»∞ H˘\Ïì_»∞. ™ê^èŒ∞=Ù ã¨Ê $ǨÏ`«Ñ≤Ê Ñ¨_çáÈÜ«∂_»∞. ã¨Ê $Ç¨Ï `≥Ñ≤ÊOKåHõ, '™êfig∞, WѨC_»∞ g∞‰õΩ áêÅ∞ Wã¨∞Î#fl ^≥=~°∞?— Jx J_çy#ѨC_»∞ P ™ê^èŒ∞=Ù, 'Z=~°∞ H˘\Ïì_À P`«_Õ WѨC_»∞ áêÅ∞ Wã¨∞Î<åfl_»∞— J<åfl_»∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. P Hõ^äŒ <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.

416

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ã≤÷`« ã¨=∂kè - L#‡<å ã¨=∂kè) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆH=ÅO `≥e¿ãÎ KåÅ^Œ∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ K«Hõ¯QÍ Ñ¨kÅѨ~°K«∞HÀ"åe. q+¨Ü∞« zO`«#Å∞ =∞#ã¨∞û#∞ ã¨=∂kèãu÷≤ x á⁄O^Œx=fi=Ù. q+¨Ü∞« |∞kúx J_»∞QÆO\Ï `«ºlOz#ѨC_Õ ã≤÷`« ã¨=∂kè HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã≤÷`« ã¨=∂kèÖ’ <Õ#∞ ^ÕǨÏ`åºQÆO KÕÜ«∞QÆÅ#∞. HÍx ÉèíH˜Îx P„â◊~ÚOz Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ rqOKåÅ<Õ WK«Ûù HÍã¨Î LOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ =∞#ã¨∞û XH˜O`« ^ÕǨÏO g∞^• xÅz LOk. ''L#‡<å ã¨=∂kè Jx XHõ\ ˜ LOk. K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·# =∞#ã¨∞û#∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ UHÍ„QÆO KÕÜ«∞@O. Wk h‰õΩ J~°÷O J=Ù`ÀO^•?—— '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·# =∞#ã¨∞û#∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ UHÍ„QÆO KÕÜ«∞@O. D ã¨=∂kèã≤÷u Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠xÅ∞=^Œ∞. q+¨Ü«∞ zO`«#Å∞ „Ѩ"ÕtOz ã¨=∂kè ã≤÷uH˜ qѶ¨∞flO Hõey™êÎ~Ú. Ü≥∂QÆ∞Å∞ Ü≥∂QÆO#∞O_ç „Éèí+¨µìÅ=Ù`å~°∞. ''QÀ_» Hõ#flOÖ’ =ÚOyã¨Å∞ =ã≤OK«@O HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ <Õ#∞ K«∂âß#∞. Hõ#flOÖ’ L#flѨC_»∞ Jq ã¨∞YOQÍ LO_Õq. H˘O^Œ~°∞ "å\˜ `ÀHõʼnõΩ W@∞Hõ ~åà◊√¡ Hõ>Ëì"å~°∞. W@∞Hõ~å~Ú ÉèÏ~°O`À =ÚOy㨠Hõ#flO #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ =zÛ Ñ¨_Õk. QÀ_» Hõ#flOÖ’ ã¨∞YOQÍ LO_»\ÏxÔH· Zxfl™ê~°∞¡ „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎO^À Jxfl™ê~°∂¡ W@∞Hõ~å~Ú ÉèÏ~°O`À„H˜OkH˜ ÖÏQÆ|_ç |Ü«∞@‰õΩ =zÛ"Õ¿ãk. q+¨Ü«∞ zO`«#Å∞ ‰õÄ_® W@∞=O\˜"Õ, Ü≥∂QÆ∞Å#∞ Ü≥∂QÆ„Éèí+¨µìÅ#∞ KÕ™êÎ~Ú. ''q+¨Ü«∞Ö’Å∞~°‰õΩ ‰õÄ_® ZѨC_≥·<å ã¨=∂kè ã≤÷u HõÅ∞QÆ=K«∞Û. ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HÍQÍ<Õ `å=∞~° qHõã≤ã¨∞ÎOk. HÍx "Õ∞Ѷ¨∞OKÕ ã¨∂~°∞º_»∞ =∞~°∞ÔQ·#ѨC_»∞ `å=∞~°Å∞ =Ú‰õΩoOK«∞‰õΩáÈ`å~Ú. q+¨Ü«∞|∞^Õú "Õ∞Ѷ¨∞O.—— '=∞—: ™ê^èŒ#Å∞ KÕ¿ãÎ ÉèíH˜Î *Ï˝<åÅ∞ Ô~O_»∂ ÅaèOK«"å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíH˜Î ^•fi~å Ô~O_»∂ Åaè™êÎ~Ú. J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ „|Ǩχ*Ï˝<åxfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ™ê^茉õΩ_»∞ J`«∞º#fl`« ™ê÷~ÚH˜ K≥Ok#"å_≥·`Õ, XˆH =ºH˜ÎÖ’ ÉèíH˜Î*Ï˝<åÅ∞ Ô~O_»∂ LO_»QÆÅ=Ù. '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ aÅfi=$Hõ∆O „H˜OkH˜ "≥àÏ¡_»∞. =∞^蕺ǨÏflO ^•\˜áÈ`«∂ L<åfl '=∞— ~åÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì J`«}˜‚ K«∂_»^ŒÅz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ aÅfi=$Hõ∆O "≥·Ñ¨Ù #_çKå~°∞. JѨC_»∞ '=∞— â◊`«~°Ol, Pã¨#O, Hõ=∞O_»ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À Z^Œ∞~°∞ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ K«∂_»QÍ<Õ ™êëêìOQƄѨ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): x#∞fl "≥^Œ∞‰õΩ¯O@∂<Õ =ã¨∞Î<åfl#∞. WO`«¿ãѨ٠J~ÚáÈ~ÚOk, XHõ"Õà◊ #∞=Ùfi „ѨǨs QÀ_» ^Œ∂H˜ áêiáÈÜ«∂"Õ"≥∂ J#∞H˘<åfl#∞! h Hõà◊√¡ K«∂ã≤#ѨÊ\˜#∞O_ç ZHõ¯_» #∞=Ófi <å~åÜ«∞}âߢã≤ÎÖÏ áêiáÈ`å"Õ"≥∂ J#∞H˘<åfl#∞. `«~°∞"å`«, 'W`«_»∞ JÖÏ K≥Ü«∞º_»∞. W`«_»∞ U Ѩx KÕã≤<å n~°…OQÍ Ü≥∂zOz KÕ¿ã"å_»∞— Jx `ÀzOk.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

417

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO '=∞—, ~åMÏÖò, ǨÏsâò „ѨÉèí$`«∞Å`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å„u"Õà,◊ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ '=∞—`À =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl~°∞. ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, ǨÏsâò "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂ JHõ¯_» L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): H˘O^Œ~°∞ NHõ$+¨‚ bÅʼnõΩ `åuÎ fiHõ "åºMϺ#O Wã¨∞Î<åfl~°∞. #∞"Õfi=∞O\Ï=Ù? '=∞—: ѨÅ∞~°HÍÅ Jaè„áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú, J~Ú`Õ UO? cè+¨µ‡_»∞ JOѨâ◊Ü«∞ºÃÑ· Ѩ~°∞O_ç ^ÕǨÏ`åºQÆO KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ qÅÑ≤ã¨∂Î LO_»\ÏxÔH·# HÍ~°}O QÆ∞iOz g∞~°∞, 'cè+¨µ‡_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ qÅÑ≤OKå_»∞? QÍÜ«∂Å ÉÏ^èŒ =Å# HÍ^Œ∞. ™êH∆Í`«∂Î N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ J~°∞˚#∞_ç ~°^䌙ê~°käQÍ L#flѨÊ\˜H©, áêO_»=ÙÅ HõëêìʼnõΩ JO`«∞ JO@∂ ÖËHõáÈ~ÚO^Õ! ÉèíQÆ=b¡Å#∞ H˜Oz`«∂Î J~°÷O KÕã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂#x `«Åz qÅÑ≤OKå_»∞— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞ Hõ^ •! ''ǨÏ#∞=∞O`«∞x QÆ∞iOp K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞. 'ukä "å~° #Hõ∆„`åÅ∞ Uq Z~°∞QÆ#∞. ˆH=ÅO <Õ#∞ ~å=∞zO`«# =∂„`«O KÕ™êÎ#∞— J<Õ"å_»@ ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞. ''„|ǨχO, â◊H˜Î D Ô~O_»∂ `«Ñ¨Ê "Õˆ~ Un ÖË^Œ∞— Jh K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞. „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok#ѨC_»∞ P Ô~O_»∂ XHõ¯>Ë J#fl É’^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Ô~O_»=^ŒO@∂ÖËx UÔH·Hõ =ã¨∞Î=Ù Jk.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. x["Õ∞. QÆ=∞ºO KÕ~°@"Õ∞ L^ÕÌâ◊O† JO^Œ∞‰õΩ =Úà◊¡`À ‰õÄ_ç# J_»q QÆ∞O_®#∞ "≥à◊¡=K«∞Û, K«Hõ¯x ÉÏ@QÆ∞O_®#∞ "≥à◊¡=K«∞Û. ''ѨÅ∞ ~°HÍÅ Jaè„áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú, x["Õ∞. nx HÍ~°}OQÍ XHõKÀ@ ™ê^èŒ∞¿ã= [~°∞QƉõΩO_® áÈ~ÚO^Œx <åOQÍì K≥áêÊ_»∞. XHõ KÀ@ qO^Œ∞ Éè’[#O U~åÊ@∞ KÕÜ«∞|_çOk. ѨÅ∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂ʼnõΩ K≥Ok# ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ =zÛ L<åfl~°∞. JO^Œ~°∂ '=∂— ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ ™ê^èŒ∞=ÙʼnõΩ =ÚO^Œ∞QÍ =_ç¤OK«O_ç, `«~°∞"å`«<Õ `«H˜¯# "åiH˜— J<åfl~°∞. U x~°‚Ü«∂xH© ~åÖËHõáÈ=@O`À z=~°‰õΩ JO^Œ~°∂ Éè’[#O KÕÜ«∞‰õΩO_®<Õ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞. `«^Œ#O`«~°O P PǨ~°O "Õâ◊ºÅ‰õΩ WzÛ"ÕÜ«∞@O [iyOk.—— '=∞—: <åOQÍì =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PÜ«∞# ™ê^è•~°} =ºˆHÎ JO\Ï_»∞ Ǩ„*Ï. D q+¨Ü«∂Å∞ K«iÛOK«@O x„+¨ÊÜ≥∂[#O. `«=∞ QÆ_çÜ«∂~°"Õ∞ ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞O K«∂ѨÙ`«∞Ok J<Õ Hõ^• JO^Œ~°∂ "åkã¨∂Î LO\Ï~°∞. ''<å~åÜ«∞} âߢã≤ÎH˜ f„="≥·~åQƺO [xOzOk. ZO`« Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞! ¢ã‘Î `åºQÆO KÕã≤ ZHõ¯_»HÀ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ #∞O_ç HÍq∞hHÍOK«<åÅ∞ J_»∞QÆO\Ï `«ºlOz#ѨC_Õ Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. H˘O^ŒiÖ’ Ü≥∂y ÅHõ∆}ÏÅ∞ JQÆ∞Ѩ_»`å~Ú.

418

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''h‰õΩ +¨_»Û„HÍÅ QÆ∞iOz HÍã¨Î K≥áêÊe. Ü≥∂QÆ∞Å∞ +¨_»Û„HÍÅ#∞ ÉèËkOz ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ`À PÜ«∞# ^Œ~°≈<åxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. +¨_»Û„HÍÅ#∞ QÆ∞iOz qx L<åfl"å?—— '=∞—: "Õ^•O`«OÖ’ ã¨Ñ¨Î Éèí∂=ÚÅ QÆ∞iOz ¿Ñ~À¯|_ç LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "Õ^•O`«OÖ’ HÍ^Œ∞, "Õ^•ÅÖ’. D +¨_»Û„HÍÅ∞ Z@∞=O\˜"À `≥Å∞™ê?

Jq ã¨∂Hõ∆ ‡â◊s~°OÖ’ L#fl Ѩ^•‡Å∞. Ü≥∂QÆ∞Å∞ g\˜x ^Œi≈OK«QÆÅ~°∞. Jq "≥∞ÿ#Ѩ٠K≥@¡ Ѷ¨ÖÏÅ∞, P‰õΩÅ=Öˇ LO\Ï~Ú. '=∞—: J=Ù#O_ô. Ü≥∂QÆ∞Å∞ "å\˜x ^Œi≈OK«QÆÅ~°∞. XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# J^ŒÌO QÆ∞iOz <Õ#∞ K«k"å#∞. ^•x QÆ∞O_® K«∂¿ãÎ Ju z#fl=ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® KåÖÏ ÃÑ^ŒÌqQÍ Hõ#|_»`åÜ«∞x <Õ <˘Hõ ѨÙã¨ÎHõOÖ’ K«k"å#∞. J^Õ q^èŒOQÍ Ü≥∂QÆO ^•fi~å D ã¨∂Hõ∆ ‡Ñ¨^•‡Å#∞ HÍOK«=K«∞Û#∞.—— (XO@iQÍ '=∞— QÍ#O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J„â◊√^è•~°Å∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ „ѨHõ¯#∞#fl QÆkÖ’ '=∞—#∞ |㨠KÕÜ«∞=∞<åfl~°∞. PÜ«∞# K≥Ñ≤Ê#@∞¡ '=∞— P QÆkÖ’<Õ P ~å„u |ã¨KÕâß_»∞. "Õ‰õΩ=*Ï=Ú# XO@iQÍ QÍ#O KÕÜ«∞™êQÍ_»∞: <å ™ê^èŒ# <å „áê~°÷# ÜÕ∞ J^èŒ=∞ Ѷ¨Å g∞Ü«∞Hõ ÉÏ^è•Hõ~° â’^èŒ# QÍ xÅK≥#∞ F ^Õ"å! hKåuhK«∞_»#∞ h áê=# ã¨Ê~°≈KÕ`« ѨÓ`å`«∞‡x QÍqOѨQÆ „áêi÷O`«∞x F ^Õ"å!

D ~ÀA P ~ÀA =∞~°∞ ~À[x ~ÀA ~ÀA h áê^Œ=ÚÅ HÍOH˜∆OK«∞K«∞ QÆ_çÑ≤u HÍÅ=Ú ^Õ"å! h áê^Œ=Ú QÆ#ÖË^Œ∞ h ^Œ~°≈# =∞=ÖË^Œ∞ JHõ@Hõ\Ï x#∞ QÍ#Hõ <Õ áÈux F ^Õ"å! ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ '=∞— H˜\ ˜H© QÆ∞O_® `˘Oy K«∂¿ãã¨iH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ JHõ¯_» xÅ|_ç LO_»@O K«∂âß_»∞. ''hKåu hK«∞_»#∞ h áê=# ã¨Ê~°≈KÕ`«

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

419

j

ѨÓ`å`«∞‡x QÍqOѨ „áêi÷O`«∞x F ^Õ"å!—— JO@∂ '=∞— áê_»@O q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Hõà◊¡ "≥O@ J„â◊√^è•~°Å∞ „ã¨qOKå~Ú. '=∞— =∞m¡ áê_®_»∞: Ü≥∂y "Õ+¨=Ú# UQÆ∞K«∞O_≥^Œ#∞ ^Õâ◊^Õâ◊=ÚÅ∞ ^Õ=Ù "≥^Œ‰õΩK«∞ IIÜ≥∂II HÍq =¢ã¨Î=ÚÅ QÆ\ ˜ì "Õ∞#∞#‰õΩ â◊OY∞ѨÓã¨Å#∞ K≥=ÙÅ ^èŒiOK«∞K«∞ IIÜ≥∂II „‰õÄ~°∞_≥·# <å ǨÏix EK≥_»∞ =~°‰õΩ q_»∞=Hõ u~°∞QÆ∞K«∞O_≥^Œ#∞ IIÜ≥∂II N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å "≥O@ ~åMÏÖò "≥à◊√`«∞<åfl_»∞. â◊√„Hõ"å~°O, _çÃãO|~ü 21, 1883

„áê`«óHÍÅO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ UHÍO`«OQÍ aÅfi=$Hõ∆O „H˜O^Œ '=∞—`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. ™ê^èŒ#ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ѨÅ∞ QÀѨº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞, HÍq∞hHÍOK«# Ѩi`åºQÆO, XHÀ¯™êi =∞#¿ãû QÆ∞~°∞=Ù J=Ù`«∞O^Œ<Õ q+¨Ü∞« O – W`åº^Œ∞Å∞ "åi =∂@Ö’¡ KÀ@∞KÕã∞¨ H˘<åfl~Ú. =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# Ñ‘`åO|~°O ^èŒiOz ѨOK«=\˜H˜ "≥àÏ¡~°∞. JHõ¯_» W^ŒÌ~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥·+¨‚= ã¨<åflºã¨∞Å∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. "åiÖ’ XHõ_»∞ ÉÏ=ÙÖò âßY‰õΩ K≥Ok#"å_»∞. =∞^蕺ǨÏflO <å#H± ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ™ê^èŒ∞=Ù XHõ~°∞ =KåÛ~°∞. ǨÏsâò, ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ JHõ¯_» L<åfl~°∞. P ™ê^èŒ∞=Ù x~åHÍ~°"åk† ™êHÍ~° zO`«#‰õÄ_® KÕÜ«∞=∞x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P ™ê^èŒ∞=Ù‰õΩ É’kèOKå~°∞. ''Ö’`«∞QÍ =Ú#∞QÆ∞. ÃÑ·ÃÑ·<Õ `ÕÅ∞`«∂ LO>Ë ~°`åflÅ∞ ÅaèOK«=Ù. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~åHÍ~°∞_»∂, ™êHÍ~°∞_»∂‰õÄ_®. ™êHÍ~° zO`«# KÕ¿ãÎ ã¨`«fi~°O ÉèíH˜Î [xã¨∞ÎOk. `«~°∞"å`« x~åHÍ~° zO`«#‰õÄ_® KÕÜ«∞=K«∞Û. ÖËY#∞ K«kq ѨÓiÎKÕâßHõ ^•xfl ^Œ∂~°OQÍ áêˆ~Ü«∞=K«∞Û Hõ^•! P `«~°∞"å`« P ÖËYÖ’x ã¨∂K«#Å "Õ∞~°‰õΩ ѨxÖ’ kQÆ=K«∞Û.——

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ |Å~å"£∞ `«O„_ç „Ñ¨Éèí$`«∞Å`À â◊x"å~°O, _çÃãO|~ü 22, 1883

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞O. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O L^ŒÜ«∞O ^•^•Ñ¨Ù `˘q∞‡k QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ PˆQflÜ«∞ "≥·Ñ¨Ù# L#fl =™ê~åÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. |Å~åO `«O„_ç =zÛ L<åfl_»∞. ~åMÏÖò, ǨÏsâò, '=∞—, ÖÏ@∞ „ѨÉèí$`«∞Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’<Õ |ã¨KÕã≤ L<åfl~°∞. âߺOѨىõÄ~ü‰õΩ K≥Ok# ^Õ"ÕO„^ŒÑ¶¨∞’+π ‰õÄ_® =zÛ L<åfl_»∞.

420

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíH˜Î ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (|Å~å"£∞ `«O„_ç, „ѨÉèí$`«∞Å`À): =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈO_ç. U_»∞ ^•fi~åʼnõΩ P=Å ~åA L<åfl_»∞. P ^•fi~å Åxfl\˜x ^•\˜#ѨC_Õ ~åA#∞ ^Œi≈OK«=K«∞Û. ''Kå#H±Ö’ L#fl J#flѨÓ~°‚ PÅÜ«∞ „Ѩu+¨ª ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ (1874 – 75) <Õ#∞ ^•fiiHÍÉÏ|∞`À WÖÏ J<åfl#∞:'ÃÑ^ŒÌ K≥~°∞=ÙÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ KÕѨÅ∞ LO\Ï~Ú. Z~° "≥~Úº. P "åã¨# =Å# P KÕѨÅ∞ LѨi`«ÖÏxH˜ =™êÎ~Ú. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ JÅÅ∞ H˘>Ëì suÖ’ Jq ÃÑ^ŒÌQÍ â◊|ÌO KÕã¨∂Î, ^Œ∂‰õΩ`«∂ =™êÎ~Ú. „¿Ñ=∞ ÉèíH˜Î J<Õq Z~°.— (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - J=`å~° `«`«Î fiO) ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂#=~°∂ѨOÖ’ bÅ#∞ „Ѩ^Œi≈™êÎ_»∞. Hõ$+¨µ‚_»∞, ~å=Ú_»∞, K≥·`«#∞ºÅ=Öˇ PÜ«∞# =∂#=~°∂ѨOÖ’ J=`«i™êÎ_»∞. ''XHõ™êi ˆHâ◊"£`À WÖÏ K≥áêÊ#∞: 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞x+≤Ö’ JkèHõOQÍ „ѨHÍtã¨∞Î<åfl_»∞. á⁄ÅO QÆ@¡ "≥O@ z#fl HõÅ∞QÆ∞Å∞ LO\Ï~Ú. =~å¬HÍÅOÖ’ D HõÅ∞QÆ∞ÅÖ’ KÕѨÅ∞, Ñ‘`«Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕ~°∞H˘O\Ï~Ú. Ñ‘`«Å∞, KÕѨÅ∞ HÍ"åÅO>Ë D HõÅ∞QÆ∞ÅÖ’ "≥^ŒHõ=Åã≤ LO@∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ "≥^ŒHÍÅO>Ë, J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ "≥^ŒHÍe.— ''=¸_»∞#fl~° =¸~°Å =∞x+≤ ^•fi~å [QÆ[˚#x `«#∞fl `å#∞ Jaè=ºHõÎO KÕã¨∞‰õΩO\’Ok. XHõ áê@Ö’ WÖÏ LOk: Uq∞>Ë D H©Å∞ÉÁ=∞‡! F Ü«∞=∞‡ Z@∞=O\˜ ^•xx U~°Ê~°z<å=Ù U_»∞ *Ï#Å ÉÁ=∞‡! ZyÔ~yiѨ_»∞ ÉÁ=∞‡ ÉÁ=∞‡`À P@Å∞ h "≥xfl P_≥^Œ=Ù .... ''HÍx ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀQÀi`Õ, J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ QÆ∞iÎOѨ^Œe¿ãÎ ™ê^èŒ# J=ã¨~°O. K≥~°∞=ÙÖ’ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ KÕѨÅ∞ LO\Ï~Ú, "å\˜x K«∂_®ÅO>Ë Z~°#∞ "ÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. áêÅÖ’ "≥#fl LOk, ^•xfl fÜ«∂ÅO>Ë zÅHÍe. P"åÅÖ’ #∂<≥ LOk, #∂<≥ HÍ"åÅO>ˇ QÍ#∞QÆ P_çOKåe. QÀiO@ ѨÓã¨∞H˘O>Ë K≥~Úº Z„~°|_»∞`«∞Ok, JO^Œ∞ÔH· QÀiO\ωõΩ #∂~åe.—— (x~åHÍ~° ™ê^èŒ# - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHÍ~°∞_® ÖËHõ x~åHÍ~°∞_®?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PQÆ∞, PQÆ∞. "≥Ú^Œ@ HõÅHõ`åΉõΩ "≥à◊√¡. JѨC_Õ QÆ_è£ "≥∞ÿ^•#O ZHõ¯_» LO^À, Uã≤Ü«∂\˜H± ™⁄Ãã·\ © ZHõ¯_» LO^À, ɡOQÍÖò ÉϺOH± ZHõ¯_» LO^À `≥eÜ«∞=ã¨∞ÎOk. Y~åÌÖ’x „ÉÏǨχ} „áêO`åxH˜ "≥àÏ¡Å#∞H˘O>Ë "≥Ú^Œ@ Y~å̉õΩ "≥à◊¡=Åã≤ LO@∞Ok. ''x~åHÍ~° ™ê^èŒ# ZO^Œ∞‰õΩ ™ê^茺O HÍ^Œ∞? HÍx Jk ZO`À Hõiî#O. HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞ `«ºlOK«‰õΩO_® gÅ∞Ѩ_»^Œ∞. ÉÏǨϺ`åºQÆO, PO`«iHõ `åºQÆO – Ô~O_»∂ LO_®e. q+¨Ü«∞|∞kú H˜Oz`«∞Î L<åfl D =∂~°æO gÅ∞Ѩ_»^Œ∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

421

''™êHÍ~° ™ê^èŒ# ã¨∞ÅÉèíO† JÖÏ Jx JO`« ã¨∞ÅÉèí=∞h K≥ѨÊÖËO. x~åHÍ~° ™ê^èŒ#, *Ï˝#Ü≥∂QÆ ™ê^èŒ# QÆ∞iOz Éèí‰õΩÎʼnõΩ K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞. ZO`À „â◊=∞HÀ~åÛHõ J`«_çH˜ U^À HÍã¨Î ÉèíH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† ã¨HõÅO ã¨fiѨfl`«∞ź"Õ∞ Jx K≥ѨÊ@O P`«_ç ÉèíH˜ÎH˜ Ǩx "å\˜Å¡*Ëã¨∞ÎOk. ''Hõc~ü x~åHÍ~°"åk† J`«_»∞ t=Ù_»∞, HÍm, Hõ$+¨µ‚_»∞ – gix JOwHõiOKÕ"å_»∞ HÍ^Œ∞. 'aÜ«∞ºO, J~°\ ˜Ñ¨à◊√¡ uO@∞Ok HÍo† =∞i Hõ$+¨µ‚_À, QÀÑ≤HõÅ K«Ñ¨Ê@¡‰õΩ HÀu ÔQO`«∞Å∞ "Õ™êÎ_»∞— JO\Ï _»`«_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''x~åHÍ~° ™ê^茉õΩ_»∞ „áê~°OÉèíOÖ’ |Ǩïâß ^Œâ◊Éèí∞[=¸iÎx ^Œi≈™êÎ_»∞, `«~°∞"å`« K«`«∞~°∞ƒù[=¸iÎ ^Œ~°≈#O, P `«~°∞"å`« Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞#fl QÀáêÅ∞_ç ^Œ~°≈#O, z=~°QÍ JYO_» *’ºux ^Œi≈Oz ^•<À¡<Õ b#"≥∞ÿáÈ`å_»∞. ''^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞, [_»Éèí~°`«∞_»∞ „|Ǩχ^Œ~°≈<å#O`«~°O (bÖÏ ™ê÷~ÚH˜) uiy ~åÖË^Œx „"åÜ«∞|_ç LOk. â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ „|Ǩχ™êQÆ~°Ñ¨Ù aO^Œ∞=Ù <˘Hõ^•xfl =∂„`«"Õ∞ P™êfikOKå_»∞† ™êQÆ~° JÅÅ#∞, Ǩϟ~°∞#∞ K«∂âß_»∞, q<åfl_»∞† HÍx ™êQÆ~°OÖ’ =Ú#Hõ "ÕÜ«∞ÖË^Œx H˘O^Œ~°∞ JO\Ï~°∞. '' 'ˆH^•~ü P=ʼnõΩ "≥o`Õ â◊s~°O xÅ∞=^Œ∞— Jx XHõ „|ǨχKåi K≥áêÊ_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ „|Ǩχ*Ï˝<å#O`«~°O â◊s~°O xÅ=^Œ∞† W~°"≥· XHõ¯ ~ÀAÅÖ’ =∞~°}O ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. ''XHõ ÃÑ^ŒÌ QÀ_» LOk. ^•xH˜ P=Å ÃÑ^ŒÌ "≥∞ÿ^•#O LOk. #Å∞QÆ∞~°∞ q∞„`«∞Å∞ QÀ_»‰õΩ P=Å U=ÚO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ Ü«∞uflOKå~°∞. XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ QÀ_»#∞ ZHõ¯™êQÍ~°∞† P "≥∞ÿ^•<åxfl ^Œi≈Oz 'Ǩ! Ǩ!— JO@∂ #=Ùfi`«∂ P=e "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ^Œ∂ˆHâß~°∞. P=e "≥·Ñ¨Ù U=ÚO^À =ÚQÆ∞æ~°∞ Ug∞ K≥ѨÊÖË^Œ∞. XHõ¯_»∞ =∂„`«O ã¨=∂Kå~°O K≥áêÊ_»∞. „|Ǩχ*Ï˝#O Hõey# Ñ≤^ŒÑ¨‰õÄ_®, Ö’‰õΩʼnõΩ É’kèOKÕ xq∞`«ÎO P`«_ç ^ÕǨÏO xez LOk. J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ D HÀ=‰õΩ K≥O^Œ∞`å~°∞. ''Ç≤Ï=∞=O`«∞x WO@ áê~°fiu ‰õΩ=∂Ô~ÎQÍ [x‡OzOk. `«O„_çH˜ `«# ѨÅ∞ ~°∂áêÅ#∞ P"≥∞ K«∂Ñ≤Ok. `«O„_ç ‰õΩ=∂Ô~Î`À, 'J=∂‡! h ã¨=∞ã¨Î ~°∂áêÅ#∞ ^Œi≈OKå#∞. HÍx h „|Ǩχã¨fi~°∂ѨO XHõ¯\˜ q∞yeáÈ~ÚOk. ^•xfl ‰õÄ_® XHõ¯=∂~°∞ ^Œi≈OѨKÕ~Ú— J<åfl_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ áê~°fiu, '`«O„_ô! #∞=Ùfi „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄O^ŒQÀi`Õ ã¨O™ê~°O `«ºlOz ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok— J#flk. HÍx Ç≤Ï=∞=O`«∞_»∞ =^ŒeÃÑ@ìÖË^Œ∞. JѨC_»∞ áê~°fiu XHõ=∂~°∞ „|Ǩχã¨fi~°∂áêxfl K«∂Ñ≤Ok. K«∂_»QÍ<Õ Ç≤Ï=∞=O`«∞_»∞ XHõ¯™êiQÍ =¸iÛùe¡áÈÜ«∂_»∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO) ''<Õ#∞ WѨC_»∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å qKå~°}‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂Å∞. „|Ǩχ ã¨`«ºO [QÆx‡^䌺, ã¨~°fi=¸ ã¨fiѨflO ÖÏO\˜k – W^Õ qKå~°}! Wk Ju Hõiî#"≥∞ÿ# =∂~°æO. D =∂~°æOÖ’, ÉèíQÆ=b¡Å ã¨fiѨflOÖÏ q∞^䌺 J~ÚáÈ`«∞Ok. '<Õ#∞— J<Õ ÉèÏ=# ‰õÄ_® ZyiáÈ`«∞Ok. D =∂~°æQÍ=ÚÅ∞ J=`å~°"å^•xfl JOwHõiOK«~°∞. Wk ZO`À Hõiî#"≥∞ÿ# =∂~°æO. qKå~°}‰õΩ ã¨O|OkèOz# W@∞=O\˜ =∂@Å∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ q#~å^Œ∞.

422

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''JO^Œ∞KÕ`«<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J=`«iOz ÉèíH˜Îx QÆ∞iOz LѨ^Õt™êÎ_»∞† â◊~°}ÏQÆu á⁄O^Œ=∞O\Ï_»∞. ÉèíH˜Î L#fl@¡~Ú`Õ, ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ`À ã¨HõÅO ã≤kúã¨∞ÎOk† *Ï˝#O, q*Ï˝#O Jhfl Åaè™êÎ~Ú. PÜ«∞# bÅ#∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î<åfl_»∞† PÜ«∞# ÉèíHõÎѨ~ånè#∞_»∞. 'J=∂‡ âߺ=∞, #∞=Ùfi Éèí‰õΩÎx „¿Ñ=∞ ~°A˚=Ù`À |OkèOѨ|_ç L<åfl=Ù!— ''H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JÜ«∞™ê¯O`« =∞=Ù`å_»∞, Éèí‰õΩÎ_»∞ ã¨∂k J=Ù`å_»∞. =∞iH˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Éèí‰õΩÎ_»∞ JÜ«∞™ê¯O`«O J=Ù`å_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨∂kQÍ =∂iáÈ`å_»∞. Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ PHõi¬Oz"Õ™êÎ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞, ÉèíHõÎѨ~ånè#∞_»∞. ''XHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∂#∞™ê~°O Ü«∞â’^•k QÀÑ≤HõÅ∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ x~åHÍ~°"å^Œ∞Å∞QÍ LO_Õ"å~°∞. ^•<À¡ "åiH˜ `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ |$O^•=#OÖ’ NHõ$+¨µ‚x ™êOQÆ`«ºOÖ’ P@áê@Å`À Ѩ~°=∂#O^ŒO á⁄O^•~°∞. XHõ ~ÀA Hõ$+¨µ‚_»∞ "åi`À, 'g∞‰õΩ x`«º^è•=∂xfl K«∂Ñ≤™êÎ#∞. ~°O_ç, Ü«∞=Ú#Ö’ ™êfl#O KÕ^•ÌO— J<åfl_»∞. Ü«∞=Ú#Ö’ =Ú#Hõ "ÕÜ«∞QÍ<Õ "åiH˜ QÀÖ’Hõ ^Œ~°≈#O HõeyOk† `«~°∞"å`« JYO_» *’ºux ^Œi≈OKå~°∞. JѨC_»∞ Ü«∞â’^Œ WÖÏ J#flk: 'F Hõ$ëê‚! WHõg∞^Œ@ g\˜x Ug <Õ#∞ K«∂_»QÀ~°#∞. WѨC_»∞ P h =∂#=~°∂áê<Õfl K«∂_»QÀ~°`å#∞. x#∞fl X_çÖ’H˜ fã¨∞HÀ"åe, QÀ~°∞=Ú^ŒÌÅ∞ uxÑ≤OKåe.— ''D suÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ JkèHõOQÍ =ºHõÎO J=Ù`å_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ^ÕǨÏ^è•~°} KÕã≤ L#flѨC_Õ Éèí‰õΩÎÅ∞ "åix ѨÓlOz ¿ãqOKåe. 'Jˆ~ `«=Ú‡_»∂, P WO\’¡ XHõ QÆk L#flk. `≥Å¡"å~°QÍ<Õ PÜ«∞# JO^Œ∞Ö’ ^•H˘¯O\Ï_»∞.— ''J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ ZÅ¡~°∂ QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞. ^ÕǨÏO ^èŒi¿ãÎ ~ÀQÆâ’HÍÅ∞, PHõe ^ŒÑ¨CÅ∞ Jhfl LO\Ï~Ú. "å~°∂ =∞#ÖÏO\˜ "åˆ~#x JxÑ≤ã¨∞ÎOk. ã‘`åqÜ≥∂QÆO ÉèíiOK«ÖËHõ ~å=Ú_»∞ qÅÑ≤OKå_»∞ – 'ѨOK«Éèí∂`åÅ |O^èŒ#OÖ’ z‰õΩ¯=_ç „|ǨχO qÅÑ≤™ÈÎOk.— ''ѨÙ~å}ÏÅÖ’ XHõ Hõ^äŒ LOk. =~åǨ=`å~°OÖ’ =∞Ǩq+¨µ‚=Ù Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ωx =kèOKå_»∞. `«~°∞"å`« `«# Ñ≤ÖÏ¡ áêѨʼnõΩ áêÅ∞ Ѩ@ì_»OÖ’#∂, "å\˜x áÈ+≤OK«@OÖ’#∂ HÍÅO QÆ_»Ñ¨™êQÍ_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) "≥·‰õΩO~îåxH˜ "≥àÏ¡Å#fl PÖ’K«<Õ ~åÖË^Œ∞. z=~°‰õΩ t=Ù_»∞ =zÛ `«# „uâ◊¥ÅO`À P =~åǨÏHÍÜ«∂xfl peÛ, K«OÑ≤"Õâß_»∞. JѨC_»∞ q+¨µ‚=Ù 'Ç≤Ï Ç≤Ï— JO@∂ #=Ùfi`«∂ `«# ^è•=∂xH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.——

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO Éèí=<å^ä£, ~åMÏÖò, '=∞—, ÖÏ@∞ „ѨÉèí$`«∞Å`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞^蕺ǨÏfl ã¨=∞Ü«∞O. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkÖ’ ~åMÏÖò, '=∞—, ǨÏsâò, „ѨÉèí$`«∞Å∞ L<åfl~°∞. Éèí=<å^ä£ =KåÛ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí=<å^ä£`À): J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ Hõey`Õ<Õ KåÅ∞. PǨ!

QÀÑ≤HõʼnõΩ Z@∞=O\˜ „¿Ñ=∞ LO_ç#k.

WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÀÑ≤HÍ ÉèÏ=OÖ’ áê_®~°∞:

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

423

j

1. F Hõ$ëê‚! <å „áê}ÏxH˜ „áê}O h=Ù.

2. F ã¨v, <Õ#∞ WO\˜H˜ áÈ=@O ÖË^Œ∞. JHõ¯_» Hõ$+¨‚<å=∞O [Ñ≤OK«_»O Hõ+¨ì"≥∞ÿáÈ`ÀOk. 3. F ã¨v, P<å_»∞ #∞=Ùfi =<åxH˜ "≥à√◊ #Î flѨC_»∞ <Õ#∞ =∂ WO\˜ `«Å∞Ѩ٠=^ŒÌ xÅ|_ç L<åfl#∞. ã¨OÉèÏ+¨} H˘#™êyã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''~å㨄H©_»Ö’ NHõ$+¨µ‚_»∞ JO`«~åú#"≥∞ÿ#ѨC_»∞ QÀÑ≤HõÅ∞ Ñ≤zÛ"åàı¡ J~ÚáÈÜ«∂~°∞. =$H∆Íxfl K«∂ã≤, '#∞=Ùfi XHõ `«Ñ¨ã≤fi"Õ J~Ú=ÙO\Ï=Ù. #∞=Ùfi `«Ñ¨ÊHõ Hõ$+¨µ‚x K«∂ã≤ LO\Ï=Ù! ÖˉõΩO>Ë WÖÏ xâ◊ÛÅOQÍ ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ LO_»@O h ÔHÖÏ ™ê^茺O?— J<åfl~°∞. ѨzÛHõ|Ü«∞Å∞#∞ K«∂ã≤, 'F Ѩ$näfi! #∞=Ùfi YzÛ`«OQÍ Hõ$+¨µ‚x ^Œi≈Oz LO\Ï=Ù. JÖÏH͉õΩO>Ë WÖÏ ~À=∂Oz`«"≥· LO_»\ÏxH˜ ¿ÇÏ`«∞=Ù Uq∞\˜? xâ◊ÛÜ«∞OQÍ #∞=Ùfi P`«_ç ã¨Ê~°≈ á⁄Ok P P#O^•xfl J#∞Éèíqã¨∂Î L<åfl=Ù— J<åfl~°∞. =∂^èŒgÅ`«#∞ QÍOz, 'F =∂^èŒg! =∂ =∂^èŒ=Ù}˜‚ uiy WzÛ"Õ~Ú— Jx „áêi÷OKå~°∞.

QÀÑ≤HõÅ∞ „¿Ñ"≥∂<å‡^ŒOÖ’ =Úxy LO_Õ"å~°∞.! J„‰õÄ~°∞_»∞ =zÛ NHõ$+¨‚ |Å~å=ÚÅ#∞ `À_˘¯x =∞^äŒ∞~°‰õΩ "≥à◊¡\ÏxÔH· ~°^äŒO ZHͯ_»∞. QÀÑ≤HõÅ∞ ~°^äŒ K«„HÍÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘x, ^•xfl Hõ^ŒÅx=fiÖË^Œ∞.—— WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»™êQÍ~°∞: =^ŒÅO_ç =^ŒÅO_ç F "≥„~°∞ÖÏ~° ~°^äŒ K«„Hõ=ÚÅ <ÕÅ ÖÏyѨ>ˇì^Œ~°∞ K«e~ÚOѨ KÕÜ«Ú#x K«„HõO|∞ÖÏ – ^•x Z"åfix `«ÅѨÙKÕ ZÅ¡ Éèí∞=#=ÚÅ∞ Hõ^ŒÅ∞K«∞#flq "åx QÆu `«Ñ¨Ê‰õΩO_» P Hõ$+¨µ‚_Õ "åx #_çÑ≤OK«∞"å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: K«e~ÚOѨ KÕÜ«Ú#q K«„HõO|∞ÖÏ? – PǨ D ѨÅ∞‰õΩÅ∞ <å =∞#ã¨∞û#∞ PHõ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~Ú. Z=x `«ÅѨÙKÕ ZÅ¡ Éèí∞=#=ÚÅ∞ Hõ^ŒÅ∞K«∞#fl"À "åx QÆu `«Ñ¨Ê‰õΩO_» ~°kä‰õΩx P[˝ "Õ∞~°‰õΩ ™ê~°kä ~°^äŒO #_»∞ѨÙ`å_»∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO „|Ǩχ"Õ∞ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈#O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚ŠѨ~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷u Pk"å~°O, _çÃãO|~ü 23, 1883

L^ŒÜ«∞O `˘q∞‡k QÆO@Å∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ <≥·|∞∞u kâ◊Ö’ L#fl "≥ÚQÆâßÅÖ’ ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, '=∞—, ǨÏsâò `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. '=∞— ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ |㨠KÕã#≤ Ѩ^=Œ ~ÀA Jk. L^ŒÜ∞« O H˘#flQÆ~ü #∞O_ç =∞<À"≥∂ǨÏ<£ =KåÛ_»∞. J`«_∞» N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ ^Œi≈Oz, HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞Oz, `«~°∞"å`« HõÅHõ`åΉõΩ "≥àÏ¡Å#∞‰õΩ<åfl_»∞. Ǩ„*ωõÄ_® N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. hÅHõO~î°∞_ç áê@Å#∞ H˘xfl XHõ "≥·+¨‚=Ù_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ áê_ç qxÑ≤OKå_»∞.

424

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

"å\˜Ö’ =∂#ã¨Ñ¨Ó[‰õΩ ã¨O|OkèOz# áê@ <˘Hõ^•xx „Ѩ™êÎqã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ǩ„*Ï`À WÖÏ J<åfl~°∞:''D áê@ <å‰õΩ #K«Û<Õ ÖË^Œ∞.—— Ǩ„*Ï: Wk ™ê^茉õΩx áê@ HÍ^Œ∞. *Ï˝#nѨO! *Ï˝#~°∂ѨO! (`À`åѨÙi, Ѩ^Œ‡Ö’K«<£ qÅÑ≤Oz# ã¨OѶ¨∞@#Å∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <å‰õΩ U"Õ∞"≥∂ JxÑ≤™ÈÎOk. áê`« áê@ÖË ã¨iÜ≥ÿ∞#q. ѨOK«=\˜Ö’ <åOQÍì =^ŒÌ ѨÅ∞áê@Å∞ áê_Õ"å}˜‚ – 'r=Ù_®! Ü«Ú^•úxH˜ ã¨Oã≤^Œ∞ú_»=Ù Hõ=Ú‡, Ü≥∂^èŒ∞_ç "Õ+¨OÖ’ Ü«∞=Ú_»∞ h WO@ „Ѩ"ÕtOKå_»∞— 'Z=ix `«ÃÑÊOK«QÆÅ#∞ <Õ<≥ „`«qfi# #∂u ֒ѨŠ=Ú#∞QÆOQÆ— ''<åOQÍì ZO`« Q˘Ñ¨Ê *Ï˝x! áê@Å ÉèÏ=O J~°÷O KÕã¨∞HÀÖˉõΩ#flѨÊ\˜H© qÅÑ≤OKÕ"å_»∞.

W@∞=O\˜ áê@ÅÖ’x q+¨Ü«∞O ZO`« Q˘Ñ¨ÊQÍ L#flk! 'F r=Ù_®, #∞=Ùfi ÅH©∆ ‡=Å¡Éèí∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}˜‚ ^蕺xOK«∞. JѨC_»∞ #∞=Ùfi J`«ºO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°∞_≥·# Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA #∞O_ç ‰õÄ_® cèu~°Ç≤Ï`«∞_»"≥· áÈQÆÅ=Ù.— ''Ѩ^‡Œ Ö’K«<£ ZO`« Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`∞« _»∞! ~å=∞„Ѩ™ê^£ áê@Å∞ <Õ#∞ áê_»QÍ qx qÅÑ≤OKå_»∞.—— („|Ǩχ"Õ∞ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈#O) =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. '=∞— <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. #ǨÏ|`ü #∞Oz q#=KÕÛ ã¨<åfl~Ú <å^ŒO qO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P#O^ŒÑ¨~°=â◊√Öˇ·<å~°∞. P `«~°∞"å`«, „|Ǩχ"Õ∞ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ q~ålÅ∞¡`«∂ LO_»@O QÆ∞iOz '=∞—‰õΩ É’kèOK«™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): XHõ Ѷ¨ÖÏ<å KÀ@∞#∞ ã¨∂zOz JHõ¯_» Z=~°∂ ÉèíQÆ=<åfl=∞ 㨇~°} KÕÜ«∞@O ÖË^Œx <å`À XHõ~°∞ K≥áêÊ~°∞. Wk J`«_»∞ K≥ѨÊQÍ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ¯_Õ ã¨=∞ã¨Î r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ q~ålÅ∞¡`«∞#fl@∞¡ ^Œi≈OKå#∞. hà◊¡Ö’ Jã¨OMϺHõ |∞_»QÆÅÖÏQÍ, h\˜Ö’ HÍ#=KÕÛ „ѨuaOÉÏÅÖÏQÍ QÍOKå#∞! ÃÑ·QÍ Jã¨OMϺHõ QÆ∞oHõÅ∞QÍ LO_ç#@∂¡ K«∂âß#∞. ''XHõ™êi <Õ#∞ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü #∞O_ç |~å¤fi<£‰õΩ áÈ`«∂ L<åfl#∞. ^•iÖ’ XHõ "≥∞ÿ^•#O „ѨHõ¯# XHõ qâßÅ"≥∞ÿ# ѨzÛHõ|Ü«∞Å∞ HõO@|_çOk. ^•<À¡ r=*ÏÅO PǨ~°O ZÖÏ uO@∞O^À, ZÖÏ rqã¨∂Î LO^À K«∂_»QÀ~å#∞. XˆH Ѩ~°∞QÆ∞# "≥àÏ¡#∞. JHõ¯_» p=∞Å∞ ÉÏ~°∞Å∞ ÉÏ~°∞Å∞QÍ „áê‰õΩ`«∞<åfl~Ú. Jxfl KÀ@∂¡ K≥·`«#º=∞Ü«∞OQÍ QÍOKå#∞.—— Ǩ„*Ï =zÛ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: á⁄~°Å∞QÍ J=∞i# ˆ~‰õΩÅ∞ QÆŠѨÅ∞~°HÍŠѨÙ=ÙfiÅ =Öˇ QÍOKå#∞. z<åfl ÃÑ^ŒÌ h\˜ |∞_»QÆÖÏ¡QÍ#∞ K«∂âß#∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

425

D suÖ’ ^≥·g ^Œ~°≈<åÅ QÆ∞iOz q=iã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=Ѩ~°=â◊√Å=Ù`«∞<åfl~°∞.

P ã≤÷uÖ’, '<Õ#∞ JÜ«∂º#∞! <Õ#∞ =KåÛ#∞— Jx J<åfl~°∞. WÖÏ JO@∂ ã¨=∂kèã≤÷uÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. PÜ«∞# ^ÕǨÏO xâ◊ÛÅ"≥∞ÿáÈ~ÚOk. KåÖÏ¿ãѨ٠P ã≤÷uÖ’ L#fl `«~°∞"å`« ÉÏǨϺK≥·`«#ºO HõeyOk. (=∞é˜]K≥@∞ì „H˜O^Œ Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^Œ~°≈#O - "åã¨<å Hõ∆Ü«∞O`À<Õ Ñ¨~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷u) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉÏÅ∞x=Öˇ #=Ùfi`«∂ QÆkÖ’ J@∂ W@∂ ѨKå~°∞¡ KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. XHõ J^Œ∞ƒù`« ^Œ$â◊ºO K«∂âßHõ Hõà◊¡Ö’ P#O^Œ*’ºu <≥ÅH˘x L#fl@∞¡ PÜ«∞# Hõ#∞flÅÖ’ k=º„ѨHÍâ◊O q~ålÅ∞¡`ÀOk. #QÆ∞"≥∂=Ú`À JÅ~å~°∞`«∞#fl =^Œ#O! ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞: ''=∞„iK≥@∞ì „H˜O^Œ XHõ Ѩ~°=∞ǨÏOã¨#∞ K«∂âß#∞. PÜ«∞# WÖψQ #=Ùfi`«∂ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. <å‰õΩ ‰õÄ_® J^Õ ã≤÷u HõeyO^•?—— HÍ¿ãѨ٠ѨKå~°∞¡ KÕâßHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞: ''PQÆ∞. <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx ‰õÄ_® ÖË^Œ∞. J=∂‡, h áê^ŒÑ¨^•‡Å Ѩ@¡ <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Î =∂„`«O LO_»x=Ùfi. ('=∞—`À) H∆ÀÉèí, "åã¨#Å∞ #tOz# Ñ≤^Œ¿Ñ D ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ([QÆ[˚#x`À) ''J=∂‡. ѨÓ[Å∞ `˘ÅyOKå=Ù. Jxfl HÀÔ~¯Å∂ `˘ÅyáȉõΩO_® K«∂_»∞.

J=∂‡! Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ÉÏÅ∞_ç =O\˜"å_»∞ Hõ^•! ÉÏÅ∞_çH˜ `«e¡ JHõ¯ˆ~¡^• Uq∞\˜? JO^Œ∞ˆH #∞=Ùfi `«e¡q, <Õ#∞ h a_»¤#∞. `«e¡ ÖˉõΩO_® a_»¤ ZÖÏ rqOK«QÆÅ_»∞?—— =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~°OQÍ, áêëê}ÏÅ#∞ ‰õÄ_® HõiyOKÕ@@∞¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞: ''J=∂‡! ˆH=ÅO J^≥· fi`« *Ï˝#=∂? Ü«∂H±, ^äŒ∂! D '<Õ#∞— L#flO`« HÍÅO '#∞=Ùfi— L<åfl=Ù. Ѩ~°=∞ǨÏO㨠XHõ a_»¤ =O\˜"å_»∞. a_»¤‰õΩ `«e¡ JHõ¯ˆ~¡^• Uq∞\˜?—— ^Õ=`«Å‰õΩ Ãã·`«O ^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ# P J^Œ∞ƒù`« ã≤÷ux '=∞— q„Éèí=∞O`À K«∂ã¨∂Î L<åfl_»∞.

J`«_»∞ WÖÏ `«ÅáÈÜ«∞™êQÍ_»∞: 'N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J¿ÇÏ`«∞Hõ Hõ$áê ã≤O^èŒ∞=Ù! QÆ∞~°∞~°∂ѨOÖ’x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, `«=∞ Ѩ@¡ "Õ∞O qâßfiã¨O Hõey LO_»\ÏxH˜, =∂ =∞#ã¨∞ûÖ’¡ K≥·`«#ºO *ÏQÆ$`«O J=\ÏxH˜, r=ÙʼnõΩ „ѨɒkèOK«\ÏxH˜, D Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷uÖ’ L<åfl~°∞.— '=∞— zO`«# H˘#™êyOk: 'J^≥· fi`«O – K≥·`«#ºO – x`åº#O^ŒO JO@∂ LO\Ï~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞. J^≥· fi`« *Ï˝#O Hõey`Õ K≥·`«#ºO *ÏQÆ$`«=∞=Ù`«∞Ok, JѨC_»∞ =∂„`«"Õ∞ x`åº#O^ŒO U~°Ê_»∞`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Åk ˆH=ÅO J^≥· fi`« *Ï˝#O =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞† PÜ«∞# x`åº#O^Œ ã≤÷uÖ’ <≥ÅH˘x LO\Ï~°∞. [QÆ<å‡`« „¿Ñ=∂#O^ŒOÖ’ ã¨^• FÅÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞.

L#‡`«∞ÎÖˇ· LO\Ï~°∞.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å D ã≤÷ux ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ K«∂ã≤# Ǩ„*Ï KÕ`«∞Å∞ *’_çOz =∞^茺 =∞^茺֒, ''^èŒ#∞º_çq, ^èŒ#∞º_çq—— JO@∂ ѨÅ∞Hõ™êQÍ_»∞.

426

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Ǩ„*Ï`À): h‰õΩ qâßfiã¨O ZHõ¯_çk? [\˜Å ‰õΩ\˜ÅÅ =Öˇ bÅ#∞ ~°H˜Î Hõ\ ˜ìOK«\ÏxˆH Hõ^• #∞=Ùfi WHõ¯_» L<åfl=Ù. ™êÜ«∞OHÍÅO J~ÚOk. '=∞— XO@iQÍ PÅÜ«∞OÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. HÍ¿ãѨ\ ˜ „H˜O^Œ\ ˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J`«º^Œ∞ƒù`« ã≤÷ux QÆ∞iOz PÖ’zã¨∂Î L<åfl_»∞. 'z`«ÎH∆ÀÉèí, `«$+¨‚ #tOz`Õ<Õ D ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok— JO@∂ ZO^Œ∞‰õΩ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨeHÍ~°∞. QÆ∞~°∞=Ù ~°∂ѨOÖ’ "≥Åã≤# D =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ Z=~°∞? =∞#Å#∞ L^ŒúiOKÕ xq∞`«ÎO ™êH∆Í`«∂Î ÉèíQÆ=O`«∞_Õ WÖÏ =∂#= ~°∂ѨO ^èŒiOz =KåÛ_®? J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, Dâ◊fi~° HÀ@∞Å∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ W@∞=O\˜ [_» ã¨=∂kè (xifiHõÅÊ ã¨=∂kè) ã≤÷u #∞O_ç „H˜OkH˜ ky ~åÖË~°∞ Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË =zOz L<åfl~°∞ Hõ^•!—

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO PǨï™êÎfi=∞$+¨Ü«∞ã¨ûˆ~fi ^Õ=i¬~åfl~°^Œã¨Î^ä• I Jã≤`À ^Õ=Ö’ "åºã¨ó ã¨fiÜ«∞O K≥·= „|g+≤ "Õ∞ II (w`« 10 :13)

„|Ǩχ*Ï˝#O QÆ∞iOz '=∞—`À ™È=∞"å~°O, _çÃãO|~ü 24, 1883 L^ŒÜ«∞O Zxq∞k QÆO@Å "Õà◊. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨÙÖ’ xÅ|_ç =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å k=º™êxfl^茺OÖ’ <Õ\ ˜H˜ '=∞— Ѩ^ŒH˘O_»∞ ~ÀAÅ∞QÍ QÆ_»∞ѨÙ`«∂ L<åfl_»∞. j`«HÍÅO. ã¨∂~°∞º_»∞ JѨC_Õ L^Œ~Úã¨∂Î L<åfl_»∞. áÈ@∞ „áê~°OÉèíO HÍ=@O`À QÆOQÍ#k L`«Î~° kâ◊QÍ „Ѩ=Ç≤ÏOK«™êyOk. PÅÜ«∞ „áêOQÆ}OÖ’ #Å∞"≥·Ñ¨ÙÅ K≥@∞ì KÕ=∞Å∞, Å`«Å∞ ÃÑiy L<åfl~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã≤# aÅfi=$Hõ∆O „H˜Ok „Ѩ^Õâ◊O ã¨g∞ѨOÖ’ HÍ#=™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨÓ~åfiaè=ÚY∞Öˇ· =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. '=∞— L`«Î~åaè=ÚY∞_≥· PÜ«∞# =∂@Å∞ q#„=Ú_≥· qO@∞<åfl_»∞. PÜ«∞# ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# ѨOK«=\˜, ǨÏOã¨Ñ¨Ù‰õÄ~ü L<åfl~Ú. ÉèÏ#∂^ŒÜ«∞O QÍOz [QÆ`«∞Î P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ L#fl@∞¡ JxÑ≤™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „|Ǩχ*Ï˝#O QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ <åOQÍì „|Ǩχ*Ï˝<ÀѨ^Õâ◊O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x~åHÍ~°=¸ ã¨`«º"Õ∞, ™êHÍ~°=¸ ã¨`«º"Õ∞. ã¨zÛ^•#O^Œ „|ǨχO Z@∞=O\˜^À <åOQÍì LѨ^ÕtOKÕ"å_»∞. J#O`« ™êQÆ~°O =Öˇ – ÃÑ·#, „H˜O^Œ, ‰õΩ_ç Z_»=∞Å∞ – 㨠~ ° fi =¸ [Å=∞Ü« ∞ O. Jxfl\˜ H ˜ Pk HÍ~° } "≥ ∞ ÿ # h~° ∞ Jk† Jk xâ◊ Û ÅO. Jk „H˜Ü«∂[x`«"≥∞ÿ#ѨC_»∞ h~°∞ JÅÅ∞QÍ L"≥fi`«∞Î# ÖËã¨∞ÎOk. ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂ÖË D „H˜Ü«∞. ''<åOQÍì WOHÍ WÖÏ J<Õ"å_»∞: 'qKå~°} ZHõ¯_» ^•HÍ "≥o¡ PyáÈ`«∞O^À J^Õ „|ǨχO. ‰õ~°∂Ê~åxfl "≥ÅyOz#ѨC_»∞ JO`å HÍeáÈ`«∞Ok, |∂_ç^Œ‰õÄ_® q∞QÆÅ^Œ∞.— P q^èŒOQÍ, „|ǨχO =∞<À"å‰õΩ¯Å‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ#k. LѨCÉÁ=∞‡ XHõ\ ˜ ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù Ö’`«∞#∞

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

427

H˘Å=_®xH˜ "≥o¡Ok. uiy=zÛ U ã¨=∂Kå~°=¸ JOk=fiÖË^Œ∞† ã¨=Ú„^ŒOÖ’<Õ Jk Hõ i yáÈ~ÚOk. ''XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ |∞∞+¨µÅ∞ N~å=Ú_ç`À WÖÏ J<åfl~°∞: 'F ~å=∂! Éèí~°^•fi*Ï^Œ∞Å∞ x#∞fl J=`å~°Ñ¨Ù~°∞+¨µ_çQÍ ¿Ñ~˘¯#=K«∞Û. HÍx "Õ∞O JÖÏ Ñ¨Å∞HõO. ZO^Œ∞HõO>Ë "Õ∞=∞Ú â◊|Ì„|Ǩ‡xfl Láêã≤OKÕ"å~°O. "Õ∞=Ú =∂#= ~°∂áêxfl WK«ÛùyOK«O.— N~å=Ú_»∞ "åi ѨÓ[#∞ ã‘fiHõiOz z~°∞^Œ~°Ç¨Ïã¨O`À JHõ¯_» #∞O_ç "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. (x`«ºO, bÅ Ô~O_»∂ ã¨`«º"Õ∞) ''HÍx x`«ºO Z=iH˜ K≥Ok#^À, PÜ«∞#^Õ bʼnõÄ_®† _®ÉÏ, "≥∞@¡=Öˇ Jx K≥|∞`å<Õ P q^èŒOQÍ. Dâ◊fi~° bÅ, ^Õ=bÅ, #~°bÅ, [QÆb¡Å Jx ѨÅ∞bÅÅ∞ L#flq. #~°bÅÖ’ J=`å~°O L^Œƒùqã¨∞ÎOk. #~°bÅ JO>Ë Uq∞\’ `≥Å∞™ê? qâßÅ"≥∞ÿ# _®ÉÏ#∞O_ç Q˘@ìO ^•fi~å h~°∞ QÆÅQÆÖÏ „H˜OkH˜ Ѩ_Õ q^èŒOQÍ J^Õ ã¨zÛ^•#O^ŒO, ^•x â◊H˜ÎÜÕ∞ XHõ =∂^茺=∞O ^•fi~å =ºHõÎO J=Ù`«∞Ok. Éèí~°^•fi*Ïk Ѩ<≥flO_»∞ =∞Ok |∞∞+¨µÅ =∂„`«"Õ∞ ~å=Úx J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µxQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x L<åfl~°∞. J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ ZÅ¡~°∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ*ÏÅ~°∞.

(QÆÜ«∞Ö’ ‰õ∆Ωn~å"£∞ ã¨fiѨfl =$`åÎO`«O - ǨÏ$^ŒÜü∞ `«e¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ŠѨÓ[ - =∞^äŒ∞~ü ^Œ~°≈#O) ('=∞—`À) ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J=`«iOz *Ï˝#O, ÉèíH˜Î LѨ^Õt™êÎ_»∞. Jk㨈~, <å QÆ∞iOz #∞=Ùfi U=∞#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù? ''XHõ™êi <å `«O„_ç QÆÜ«∞‰õΩ "≥àϧ~°∞. JHõ¯_» ~°Ñ¶¨Úg~°∞_»∞ PÜ«∞#‰õΩ HõÅÖ’ HõxÑ≤Oz, '<Õ#∞ h ‰õΩ=∂~°∞_çQÍ [x‡™êÎ#∞— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <å `«O„_ç, '„ѨÉèí∂! <Õ<À ¿Ñ^Œ „ÉÏǨχ}∞}˜‚, x#∞fl ZÖÏ ¿ãqOK«QÆÅ#∞?— Jx J<åfl~°∞. 'Jk [iyáÈ`«∞OkÖË— Jx ~°Ñ¶¨Úg~°∞_»∞ |^Œ∞Å∞ K≥áêÊ_»∞. ''<å JHõ¯QÍ~°∞, JO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜü∞ `«e¡ – K«O^Œ# ѨÙëêÊ^Œ∞Å`À <å‰õΩ áê^ŒÑ¨Ó[ KÕ¿ãk.

XHõ ~ÀA <Õ#∞ P"≥∞ `«Å g∞^Œ áê^ŒO "≥∂Ñ≤, '#∞=Ùfi HÍjÖ’ =∞~°}˜™êÎ=Ù— J<åfl#∞. ''XHõ™êi =∞^äŒ∞~ü <å`À, 'ÉÏÉÏ! hÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«Ñ¨Ê J#º"≥∞ÿ#k Un ÖË^Œ∞. ^ÕǨÏO ˆH=ÅO XHõ `˘_»∞QÆ∞ =∂„`«"Õ∞† |Ü«∞@‰õΩ QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞ PHÍ~°O, HÍx ֒ѨŠHõO_», q`«Î<åÅ∞ Ug ÖË=Ù. Z=~À =Úã¨∞QÆ∞ "Õã¨∞H˘x áÈ`«∂ L#fl@∞¡ x#∞fl XHõ ~ÀA K«∂âß#∞— Jx J<åfl_»∞ ''JO`å =ÚO^Œ∞QÍ<Õ <å‰õΩ HõxÑ≤ã¨∂Î LOk. XHõ™êi ѨOK«=\˜Ö’ K≥·`«#∞ºÅ ã¨OH©~°Î# |$O^•xfl K«∂âß#∞. ^•<À¡ |Å~å"£∞#∞ K«∂ã≤#@∞¡ QÆ∞~°∞Î, x#∂fl K«∂ã≤#@∞¡ JxÑ≤™ÈÎOk. ''K≥·`«#∞ºÅ áê~°=â◊º ã≤÷ux QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀQÀ~å#∞. HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü „ѨHõ¯#∞#fl âߺ"£∞|*Ï~°∞Ö’ <å‰õΩ P J#∞Éèí=O HõeyOk. K≥@¡ g∞^• QÀ_»Å g∞^• [#O! JǨÏiflâ◊Å∂ <Õ#∞ ZHõ¯_»‰õΩ "≥o`Õ JHõ¯_»ÖÏ¡ [#O! U_»∞ ~ÀAÅ∞ |Ü«∞Å∞‰õΩ áÈ=\ÏxH˜ ‰õÄ_® <å‰õΩ

428

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

UHÍO`«O ^˘~°HõÖË^Œ∞, P Ñ≤^ŒÑ¨ [QÆ[˚#x`À, 'J=∂‡! KåÅ∞, KåÅ∞— J<åfl#∞. JO^Œ∞ˆH WѨC_»∞ „ѨâßO`«OQÍ L<åfl#∞. ''<Õ#∞ =∞~À™êi ~å=Åã≤ LOk. JO^Œ∞ˆH <å`À =zÛ# "åiH˜ <Õ#∞ ѨÓiÎ *Ï˝#O JOk=fi_»O ÖË^Œ∞. (#=Ùfi`«∂) g∞‰õΩ ѨiѨÓ~°‚ *Ï˝<åxfl JOk¿ãÎ P `«~°∞"å`« JO`« ã¨∞ÅÉèíOQÍ <å =^ŒÌ‰õΩ =™êÎ~å Uq∞\˜? ''#∞=Ùfi K≥·`«#º ÉèÏQÆ=`«O K«^Œ∞=Ù`«∂ LO_»QÍ q#flѨC_»∞ x#∞fl `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞ – #∞=Ùfi <å "å_çq, XHõ¯>Ë ã¨`åÎ, `«O„_ô ‰õΩ=∂~°∞Å=Öˇ. ZÅ¡~°∂ WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∞Î<åfl~°∞ – Hõb‡fQÆÖφ XHõ =¸Å ÖÏy`Õ Jhfl Hõeã≤ =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~Ú J#fl`«=Ú‡ÖÏ¡ JO^Œ~°∂ Pf‡Ü«ÚÅ∞. ~åMÏÖò, ǨÏs+π ѨÓsH˜ "≥o¡ L<åfl~°∞, #∞=Ófi "≥àϧ=#∞HÀ =∞i JHõ¯_» q_ç q_çQÍ |ã¨KÕ™êÎ~å Uq∞\˜? ''WHõ¯_»‰õΩ ~å=\ÏxH˜ =Ú#∞Ѩ٠#∞=Ùfi Z=~À =∞~°záÈ~Ú L<åfl=Ù. WHõg∞^Œ@ x#∞fl h=Ù `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=Ù. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ QÆ∞~°∞=ÙQÍ U`≥Oz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ@∞¡ KÕ™êÎ_»∞. (ѨÙe-"Õ∞HõÅ =∞O^Œ Hõ^äŒ - QÆ∞~°∞=Ù ~°∂ѨOÖ’ L#fl ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl `≥eÜ«∞*Ë™êÎ_»∞) ''ѨÙe–"Õ∞HõÅ =∞O^Œ Hõ^äŒ#∞ <åOQÍì <å‰õΩ K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞. XHõ P_»Ñ¨Ùe "Õ∞HõÅ =∞O^ŒÃÑ· ^•_çKÕã≤Ok. ^Œ∂~°O #∞Oz ^•xfl K«∂ã≤# "Õ\QÍ_»∞, P ѨÙex QÆ∞iÃÑ\˜ì ÉÏ}O`À K«OÑ≤"Õâß_»∞.

JѨC_»∞ P P_»Ñ¨Ùe xO_»∞ K«∂ÖÏÅ∞. Ñ≤Å¡#∞ Dx Jk K«zÛáÈ~ÚOk. P ѨÙeÑ≤Å¡ "Õ∞HõÅ`Àáê@∞ ÃÑiyOk. "Õ∞HõáêÅ<Õ „`åyOk. HÍã¨Î ÃÑiQÍHõ QÆ_ç¤ u#@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ìOk† "Õ∞HõÖÏ¡ '"Õ∞, "Õ∞— JO@∂ JiKÕk. HÍÅ„Hõ=∂# Jk ÃÑ^ŒÌѨÙeQÍ ZkyáÈ~ÚOk. JѨC_»∂ QÆ_ç¤<Õ "Õ∞ã¨∂Î LOk, '"Õ∞, "Õ∞— JO@∂<Õ JiKÕk. U^≥·<å =∞$QÆO ^•_çKÕÜ«∞=¿ãÎ "Õ∞HõÖÏ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈÜÕ∞k. ''XHõ ~ÀA ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ѨÙe XHõ\ ˜ D "Õ∞HõÅ =∞O^ŒÃÑ· ^•_çKÕã≤Ok. JHõ¯_» "Õ∞Hõ–ѨÙe QÆ_ç¤ "Õ∞ã¨∂Î LOk, "Õ∞HõÅ`ÀÉÏ@∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈ`ÀOk. D ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ P ѨÙe qã¨∞ÎáÈ~ÚOk. Jk `«H˜¯# "Õ∞HõÅ#∞ Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀHõ u#flQÍ QÆ_ç¤"Õ∞¿ã D "Õ∞Hõ–ѨÙex Ѩ@∞ìH˘Ok. Jk '"Õ∞, "Õ∞— JO@∂ J~°=™êyOk. áêiáÈ= Ü«∞uflOzOk. HÍx P ѨÙe ^•xfl =^ŒÅ‰õΩO_® XHõ h\˜QÆ∞O@ =^ŒÌ‰õΩ ÖÏH˘¯x "≥o¡Ok. Ñ≤^ŒÑ¨ ^•x`À, 'W^Œ∞QÀ, D h\˜Ö’ h =ÚMÏxfl K«∂ã¨∞HÀ, <å =ÚMÏhfl K«∂_»∞† h‰õÄ <åÖÏQÆ<Õ ‰õΩO_»ÖÏ\˜ =ÚY"Õ∞ LOk— J#flk. P `«~°∞"å`« ^•x <À\’¡ XHõ =∂O㨠YO_®xfl „‰õΩH˜¯Ok. "≥Ú^Œ@ P "Õ∞Hõ–ѨÙe ZO`À u~°ã¨¯iOzOk. HÍx HÍã¨Î ~°∞z =∞iQÍHõ u#™êyOk. JѨC_»∞ P ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ѨÙe, '#∞=Ùfi "Õ∞HõÅ =∞^茺 ÃÑiQÍ=Ù! "å\˜ =Öˇ QÆ_ç¤ "Õ∞âß=Ù! ZO`« â’K«hÜ«∞O!— Jx K≥Ñ≤ÊOk. P =∂@Å∞ q#fl "Õ∞Hõ–ѨÙe ã≤QÆ∞æѨ_çáÈ~ÚOk. ''QÆ_ç¤ "Õ∞Ü«∞@O JO>Ë HÍq∞h HÍOK«<åÅÖ’ rqOK«@O Jx J~°÷O. "Õ∞HõÖÏ '"Õ∞, "Õ∞— Jx J~°=@O cèu`À Ѩ~°∞QÆ∞ ÃÑ@ì@O, JO>Ë ™ê=∂#º r=Ù_çÖÏ „Ѩ=iÎOK«@O Jx J~°÷O.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

429

j

ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ѨÙe`À "≥à◊¡@O JO>Ë K≥·`«#ºO *ÏQÆ$`«O KÕ¿ã QÆ∞~°∞=Ù#∞ â◊~°}∞*ÁK«Û@O, PÜ«∞# =∞# ™⁄O`«O Jx J=QÍǨÏ# KÕã¨∞HÀ=@O. `«# ~°∂áêxfl h\˜Ö’ K«∂ã¨∞HÀ=@O JO>Ë `«# ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl Z~°∞QÆ@"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.—— (ѨOK«=\©Ö’ =∞„i K≥@∞ì‰õΩ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „Ѩ}Ï=∞O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. #Å∞kâ◊ÖÏ xâ◊≈|ÌO ~å[ºO KÕ™ÈÎOk. ã¨~°∞QÆ∞_»∞ K≥@¡ Hõ^ŒeHõ`À, U~°Ê_Õ '™œ, ™œ— â◊|Ì=¸, „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ QÆOQÍ#k =∞~°‡~° ^èŒfih =∂„`«O q#=ã¨∂Î L<åfl~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HõOK≥ ^•\˜, ѨOK«=\˜ g∞^Œ∞QÍ '=∞—`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ #_»∞ã¨∞Î<åfl~°∞. '=∞— =∞O„`«=ÚQÆ∞ú_≥· PÜ«∞# "≥O@ "≥à◊¡™êQÍ_»∞. ѨOK«=\˜x ã¨g∞Ñ≤OK«QÍ<Õ ÃÑ^ŒÌ K≥@∞ìH˘=∞‡ qiy Ѩ_ç# =∞„iK≥@∞ì h_»# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«∂~°∞Ê =ÚYOQÍ xÅ|_ç J~°∞QÆ∞ÃÑ· t~°ã¨∞û#∞Oz „"≥ÚHͯ~°∞. Wk PÜ«∞# ™ê^èŒ# Éèí∂q∞! WHõ¯_» PÜ«∞# f„= "庉õΩÅ`«`À qÅÑ≤OKå~°∞! ÖˇHõ¯ÖË#xfl k=º^Œ~°≈<åÅ#∞ QÍOz L<åfl~°∞! JO^Œ∞KÕ`«<Õ PÜ«∞# WHõ¯_»‰õΩ =zÛ#ѨC_»ÖÏ¡ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.

=∞„iK≥@∞ì

aÅfi=$HõO∆

á⁄QÆ_» K≥@¡#∞ ^•\˜ W^ŒÌ~°∂ #ǨÏ|`ü ã¨g∞áêxH˜ =zÛ#ѨC_»∞ Ǩ„*Ï Z^Œ∞~°∞Ѩ_®¤_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ǩ„*Ï`À, ''q∞ug∞i u#=^Œ∞̆ '=∞_ç –"≥∞ÿÅ— JO@∂ "å\˜x Ѩ@∞ìH˘x „"ÕÖÏ_»=^Œ∞Ì. JÖÏ „"ÕÖÏ_Õ "åà◊¡H˜ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« =~°‰õΩ PKå~åÅ∞ áê\˜Oz`Õ KåÅ∞, q∞ug∞i `«Å ѨQÆ∞Å H˘@∞ìHÀ=^Œ∞Ì—— Jx K≥Ñ≤Ê `«=∞ QÆkÖ’H˜ "≥o¡ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~åMÏÖò, ~å"£∞, ã¨∞ˆ~O„^Œ, ÖÏ@∞ „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q„â◊q∞OKå~°∞. JѨC_»∞ =∞^蕺ǨÏflO XO\˜ QÆO@ J~Ú=ÙO@∞Ok. „H˜ã¨‡ãπ ÃãÅ=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú. ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~å"£∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅHõ`åÎ #∞Oz XHõi"≥O@ XHõ~°∞ ~å™êQÍ~°∞. '=∞— ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨ٠ã¨g∞ѨOÖ’ XO@iQÍ Ñ¨Kå~°∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. JѨC_»∞ ǨÏsâò HõOK≥ „ѨHõ¯‰õΩ =zÛ, ''=∞Ǩâ◊Ü«ÚÅ∞ q∞=∞‡efl Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞. t= ã¨OÇ≤Ï`« ѨiîOK«#∞<åfl~°∞—— JO@∂ aQÆæ~°QÍ K≥áêÊ_»∞. t=ã¨OÇ≤Ï`«Ö’ Ü≥∂QÆO QÆ∞iOp, +¨_»Û„HÍÅ QÆ∞iOp ¿Ñ~À¯|_ç LOk.

430

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'=∞—, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkÖ’H˜ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. PÜ«∞# =∞OK«O g∞^Œ, Éèí‰õΩÎÅ∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. t=ã¨OÇ≤Ï`« Ѩ~î°#O [~°∞QÆÖË^Œ∞, N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. („¿Ñ=∞ÉèíH˜Î, |$O^•=# bÅ - J=`å~°O, #~°bÅ) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: QÀÑ≤HõÅ∞ NHõ$+¨µ‚x Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ÉèíH˜Îx Hõey LO_Õ"å~°∞. „¿Ñ=∞ÉèíH˜ÎÖ’ Ô~O_»∞ JOâßÅ∞ L#flq: Jq JǨÏOHÍ~°O, =∞=∞HÍ~°O. 'Hõ$+¨µ‚xH˜ <Õ#∞ ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞‰õΩO>Ë P`«_ç P~ÀQƺO áê_≥·áÈ`«∞O—^Œ<Õ ÉèÏ=#. Wk JǨÏOHÍ~° – „¿Ñ=∞ ÉèíH˜Î. n<À¡ Hõ$+¨µ‚_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»<Õ Z~°∞Hõ LO_»^Œ∞. ''=∞~˘Hõ\ ˜, =∞=∞HÍ~° – „¿Ñ=∞ ÉèíH˜Î† 'Hõ$+¨µ‚_»∞ <å "å_»∞, <å "å_»∞— J<Õ ÉèÏ=#.

QÀÑ≤HõʼnõΩ NHõ$+¨µ‚_ç Ѩ@¡ ZO`«\ ˜ =∞=∞HÍ~°O LO_Õ^ŒO>Ë, P`«_ç áê^•Å‰õΩ QÍÜ«∞=∞=Ù`«∞O^Œx "≥~°z QÀÑ≤HõÅ∞ `«=∞ ã¨∂Hõ∆ ‡ â◊s~åÅ#∞ ã¨~°fi^• P`«_ç áê^•Å „H˜O^Œ LOz LO_Õ"å~°∞. Ü«∞â’^Œ 'g∞ zO`å=∞}˜ Hõ$+¨µ‚_≥=~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. <å ÉÏÅQÀáêÅ∞_Õ <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞— J<Õk. QÀÑ≤HõÅ∂, '=∂ „áê}=Å¡Éèí∞ _Õ_ô? =∂ ǨÏ$^ŒÜ«∞ <åÜ«∞‰õΩ _≥Hõ¯_®?— J<Õ J_çQÍ~°∞.

WHõ¯_» Hõ$+¨µ‚_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»<Õ ã¨Ê $¿ÇÏ "åiH˜ ÖË^Œ∞. z#fl Ñ≤Å¡Å∞, '=∂ <å#fl— J#@O =O\˜k Wk. Z=Ô~·<å P Ñ≤Å¡"å_ç =^ŒÌ, 'DÜ«∞# g∞ <å#fl HÍ^Œ∞— Jx K≥a`Õ, 'TǨ˙, DÜ«∞# =∂ <å<Õfl— JO\Ï_»∞ ^Œ$_è»OQÍ. ''#~°bÅÖ’ J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ JK«ÛO =∞x+≤ÖÏQÍ<Õ =iÎOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH PÜ«∞##∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O KåÖÏ Hõ+¨ìO. =∂#=~°∂ѨOÖ’ U`≥Oz#ѨC_»∞ PÜ«∞# x[OQÍ =∞x+≤ÖÏQÍ<Õ LO\Ï_»∞. J"Õ PHõe^ŒÑ¨CÅ∞, ~ÀQÆO, â’HõO, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ÉèíÜ«∞O – WÖÏ Jxfl\’¡#∂ x["≥∞ÿ# =∞x+≤ÖÏ =iΙêÎ_»∞. ~å=Ú_»∞ ã‘`åqÜ≥∂QÆO`À â’H˜OKå_»∞.

Hõ$+¨µ‚_»∞ #O^Œ∞x áê^Œ~°Hõ∆Å#∞ `«Å g∞^Œ ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞† ‰õÄ~ÀÛ\ÏxH˜ Ñ‘@#∞ "≥∂ã¨∞‰õΩ"≥àϧ_»∞. ''käÜÕ∞@~üÖ’ ™ê^èŒ∞=Ù "Õ+¨O ^èŒiOKÕ"å_»∞ ™ê^èŒ∞=ÙÖÏQÍ<Õ „Ѩ=iΙêÎ_»∞, ~åAÖÏ „Ѩ=iÎOK«_»∞. U "Õ+¨O ^èŒiã¨∂Î L<åfl_À P "ÕëêxH˜ `«y#@∞¡ #\˜™êÎ_»∞. ''XHõ =ºH˜Î XHõ <å@HõOÖ’ ã¨<åflºã≤QÍ #\˜OKå_»∞. J`«_ç "Õ+¨O ~°H˜ÎHõ@ì@O K«∂ã≤ ^èŒx‰õΩ_˘Hõ_»∞ J`«_çH˜ XHõ ~°∂áê~Ú HÍ#∞Hõ W=fiÉ’Ü«∂_»∞. HÍx P #@∞_»∞ ^•xfl ã‘fiHõiOK«ÖË^Œ∞, 'TǨ˙— JO@∂ u~°ã¨¯iOz "≥o§ áÈÜ«∂_»∞. "Õ+¨O fã≤"Õã≤, =ÚYO, HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ Hõ_»∞QÆ∞H˘x uiy =KåÛ_»∞. P `«~°∞"å`« ^èŒx‰õΩ_ç =^ŒÌ ÔHo¡, '_»|∞ƒ W=fiO_ç— Jx J_çQÍ_»∞.

'W^Õq∞\˜? H˘xfl Hõ∆}ÏÅ „H˜`«"Õ∞ _»|∞ƒ =^ŒÌ<åfl=Ù. WѨC_»∞ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù— Jx P ^èŒx‰õΩ_»∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂ J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ P #@∞_»∞, 'JѨC_»∞ <Õ#∞ ã¨<åfl ºã≤ "Õ+¨O ^èŒiOz L<åfl#∞, Hõ#∞Hõ _»|∞ƒ ѨÙK«∞ÛHÀ ‰õÄ_»^Œ∞— J<åfl_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂#= ~°∂ѨOÖ’ J=`«iOz#ѨC_»∞ JK«ÛO =∞x+≤ÖÏQÍ<Õ rq™êÎ_»∞. |$O^•=<åxH˜ "≥o`Õ Hõ$+¨µ‚_»∞ bÅÅ∞ KÕã≤# KÀ@∞¡ J<ÕHõO K«∂_»=K«∞Û.——

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

431

(™ê^èŒ∞, Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^•#O† ã¨`«ºã¨O^èŒ`« - ã¨∞ˆ~O„^Œ∞xH˜ LѨ^Õâ◊O) ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: "Õ∞O ÃãÅ=ÙÖ’¡ |$O^•=<åxH˜ "≥o§ L<åflO. JHõ¯_», '_»|∞ƒ e=fiO_ç— JO@∂ XHõ¯>Ë "ÕkèOK«@O. ^Õ"åÅÜ«∞ ѨO_®Å∞, 'W=fiO_ç, W=fiO_ç— J#fl J^Õ Ñ¨Å¡q.

'HõÅHõ`åΉõΩ ˆ~Ѩ٠áÈ`«∞<åflO— Jx "åi`À K≥Ñ≤Ê, P ~À*Ë JHõ¯_» #∞O_ç áêiáÈÜ«∂O. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: pè! pè! J^Õq∞\˜! ˆ~Ѩ٠"≥à◊`å=∞x K≥Ñ≤Ê P ~À*Ë áêiáÈ~Ú ~å=@=∂? pè! ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ (ã≤QÆ∞æѨ_ç): J_»=ÙÅÖ’ JHõ¯_»Hõ¯_® ÉÏÉÏrÅ#∞ K«∂âßO. UHÍO`«OÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx ™ê^èŒ<å#∞ëêª<åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉÏÉÏrʼnõΩ U"≥∞ÿ<å WKåÛ"å? ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: ÖË^ŒO_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Wk ã¨iHÍ^Œ∞. ™ê^èŒ∞=ÙʼnõΩ, Éèí‰õΩÎʼnõΩ U^≥·<å ã¨=∞iÊOKåe. _»|∞ƒ#fl "åà◊√§ W@∞=O\˜ =º‰õΩÎÅ∞ `å~°ã¨Ñ¨_ç#ѨC_»∞ "åiH˜ U^≥·<å W"åfie. (=∞^äŒ∞~ü`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å |$O^•=# Ü«∂„`« (1868) ã¨OѶ¨∞@#Å∞) ''<Õ#∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞`À |$O^•=#O "≥o¡ L<åfl#∞. =∞^äŒ∞~°Ö’ „^èŒ∞=Ѷ¨∞@ìO1 K«∂ã‘ K«∂_»QÍ<Õ, =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ Hõ$+¨µ‚}˜‚ `«# X_çÖ’ Z`«∞ÎH˘x Ü«∞=Ú<å #kx ^•@∞`«∂ L#fl@∞¡ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ^Œ~°≈#O HõeyOk. ''™êÜ«∞OHÍÅO "Õà◊ÅÖ’ Ü«∞=Ú<å f~å# #_»∞ã¨∂Î LO_Õ"å}˜‚. JHõ¯_ç Ãã·Hõ`« ã¨÷ÖÏÅÖ’ z#fl z#fl QÆ∞_çÃãÅ∞ L#flq, ÃÑ^ŒÌ ˆ~QÆ∞K≥@∞¡ ÉÏ~°∞Å∞fi L#flq. QÀ^èŒ∂o "Õà◊Ö’ PÅ=∞O^ŒÅ∞ ѨzÛHõ |Ü«∞à◊¡Ö’ "Õ∞ã≤ uiy=ã¨∂Î L<åfl~Ú. Jq Ü«∞=Ú<å #kx ^•@∞‰õΩx "≥à◊√`«∞<åfl~Ú.

QÀѨÉÏÅ∞~°∞ P QÀ=ÙÅ#∞ `ÀÅ∞H˘x "≥à◊√`«∞<åfl~°∞. D ^Œ$âߺÅ#∞ K«∂_»QÍ<Õ, 'Hõ$ëê‚! #∞=Ùfi ZHõ¯_»∞<åfl=Ù?— Jx ˆHHõÃÑ_»∞`«∂ ÉÏǨϺ㨇 $ux HÀÖ’ÊÜ«∂#∞. ''âߺ=∞‰õΩO_»O, ~å^蕉õΩO_®Å#∞ ^Œi≈OK«QÀ~å#∞. =∞^ä∞Œ ~üÉÏ|∞ ##∞fl ѨÅH¡ Ö© ’ ѨOÑ≤OKå_»∞.

KåÖÏ^Œ∂~°O áÈ=Åã≤ LOk† JO^Œ∞ˆH ѨÓs, lÖËc "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèíH∆ͺÅ#∞ ѨšH©Ö’ LOKå~°∞. ѨšH© áÈ`«∂ L#flѨC_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ, 'F Hõ$ëê‚! W^Œ∞QÀ #∞=Ùfi P=ÙÅ#∞ HÍz# J^Õ Ñ¨zÛHõ |Ü«∞Å∞. P ã¨÷ÖÏÅhfl Ü«∞^ä•`«^äŒOQÍ<Õ L<åfl~Ú. #∞=Ùfi =∂„`«O ÖË"Õ— JO@∂ "≥H˜¯"≥H˜¯ U_®Û#∞. ''ǨÏ$^ŒÜü∞ ѨšH© "≥#∞Hõ =ã¨∂Î<åfl_»∞. <å Hõà◊√¡ ^è•~åáê`«OQÍ =i¬ã¨∞Î<åfl~Ú. É’~¸Å#∞ PѨ=∞x K≥ѨÊÖËHõáÈÜ«∂#∞. ''âߺ=∞‰õΩO_»O, ~å^蕉õΩO_®Å‰õΩ "≥àÏ¡#∞. ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ z#flz#fl QÆ∞_çÃãÅ∞ Hõ@∞ìH˘x =ã≤ã¨∂Î L<åfl~°∞. ^•i# áÈ`«∂=Ù#fl "åix K«∂_»‰õÄ_»^Œ<Õ L^ÕÌâ◊O`À "≥#∞Hõ‰õΩ uiy ‰õÄ~°∞Ûx "åà◊√¡ ™ê^èŒ<å#∞ëêª<åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. JHõ¯_ç ^•fi^Œâ◊ =<åÅ∞ K«∂ã≤ f~°=Åã≤#"Õ.

1. „^è∞Œ =Ѷ∞¨ @ì=∞<Õ D ™êfl#Ѷ∞¨ @ìO g∞^Œ∞QÍ<Õ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, NHõ$+¨µx‚ Z`«∞‰Î Ωõ x #O^ŒQÀѨÙx WO\˜H˜ "≥o§#@∞¡QÍ K≥|∞`å~°∞.

432

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''|O‰õΩqǨix2 ^Œi≈OK«@O`À<Õ <å‰õΩ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷u HõeyOk. PÜ«∞##∞ PeOQÆ#O KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Ѩ~°∞ÔQ`åÎ#∞. QÀqO^Œr#∞ Ô~O_»=™êi ^Œi≈OѨ WK«Ûù HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. =∞^äŒ∞~°Ö’ |ã¨KÕã≤#ѨC_»∞ Hõ$+¨µ‚}˜‚ QÀѨÉÏÅ∞xQÍ HõÅÖ’ QÍOKå#∞. ǨÏ$^ŒÜü∞, =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ ‰õÄ_® J^Õ q^èŒOQÍ HõÅÖ’ QÍOKå~°∞. (ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ ^Õg Éèí‰õΩÎ_»∞ - Ü≥∂QÆO, Éè’QÆO) (ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x`À) ''h‰õΩ Ü≥∂QÆO, Éè’QÆO Ô~O_»∂ L#flq. „|Ǩχi¬, ^Õ=i¬, ~å[i≈ Jx |∞∞+¨µÅ∞ =¸_»∞ HÀ=ʼnõΩ K≥O^Œ∞`å~°∞. â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ „|Ǩχi¬H˜ L^•Ç¨Ï~°}O – XHõ¯ ѨÙã¨ÎHõO ‰õÄ_» J`«_ç=^ŒÌ LO_»^Œ∞. <å~°^Œ∞x =O\˜ "å~°∞ ^Õ=~°∞¬Å∞. [#‰õΩ_»∞ ~å[i¬. ~å[~°∞¬Å∞ xëê¯=∞Hõ~°‡Å∞ x~°fiiΙêÎ~°∞. ''^ÕgÉèí‰õΩÎÅ∞ ^èŒ~°‡O, "≥∂Hõ∆O Ô~O_çh „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩO\Ï~°∞† J~°÷HÍ=∂Å#∂ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.

XHõ™êi <Õ#∞ x#∞fl ^ÕgѨل`«∞xQÍ QÍOKå#∞. hÖ’ Ü≥∂QÆO, Éè’QÆO Ô~O_»∂ L#flq. ÖˉõΩO>Ë h =ÚYO áêeáÈ~Ú LO_Õk. (™êfl#Ѷ¨∞@ìO =^ŒÌ ^ÕgÉèí‰õΩÎ_»∞ - #g<£ xÜ≥∂y) ''ã¨~°fi™êfixfl `«ºlOz# =ºH˜Î =ÚYO áêeáÈ~Ú LO@∞Ok. XHõ ^Õg Éèí‰õΩÎ}˜‚ ™êfl#Ѷ¨∞@ìO =^ŒÌ K«∂âß#∞. J`«_»∞ XHõ =OHõ uO@∂<Õ L<åfl_»∞, =∞~À=OHõ ѨÓ[#∂ x~°fiiÎã¨∞Î<åfl_»∞.

J`«_»∞ `å#∞ ^ÕqH˜ a_»¤#<Õ ÉèÏ=OÖ’ L<åfl_»∞! ''J~Ú`Õ JkèHõOQÍ ^èŒ#O LO_»@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± ã¨O™ê~°OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú L<åfl_»∞. ѨÙ+¨¯ÅOQÍ ^èŒ#O LOk Hõ^•! #g<£ xÜ≥∂y =^•Ì Ü≥∂QÆO, Éè’QÆO Ô~O_»∂ L<åfl~Ú. ^Œ∞~åæÑÓ¨ [ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ `«O„_ô H˘_»∞‰õΩÅ∞ W^Œ~Ì ∂° ^ÕqH˜ qO*Ï=∞~°Å∞ gK«@O K«∂âß#∞.—— ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, ^蕺#O ‰õΩ^Œ~°@O ÖË^Õ, ZO^Œ∞‰õΩ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: 㨇~°} =∞#<åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl=Ù Hõ^•? ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: J=Ù#O_ô. 'J=∂‡, J=∂‡— Jx 㨇iã¨∂Î<Õ x„^Œ‰õΩ LѨ„Hõq∞™êÎ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: KåÖÏ =∞Ozk. 㨇~°} =∞#<åÅ∞ LO>Ë<Õ KåÅ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x ÉèÏ~åxfl ã‘fiHõiOKå~°∞. WHõ J`«_çH˜ zO`« U=ÚOk?

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO t=ã¨OÇ≤Ï`«, Ü≥∂QÆtHõ∆} ™êÜ«∞O„`«O J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞— "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. Ü≥∂QÆO, +¨_Û» „HÍÅ#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl~°∞. t= ã¨OÇ≤Ï`«Ö’ D q+¨Ü∂« Å∞L<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W_®, Ñ≤OQÆàÏ, ã¨∞+¨µ=∂fl <å_»∞Å∞. ã¨∞+¨µ=∂fl<å_çÖ’ Ѩ^•‡Åhfl L<åfl~Ú. W=hfl z#‡Ü«∂Å∞, "≥∞ÿ#O`À KÕã≤# K≥@∞ì =O\˜q – H˘=∞‡Å∞, Ô~=∞‡Å∞, Ѩà◊√¡ Jhfl "≥∞ÿ#O`À KÕã≤#"Õ. =¸ÖÏ^è•~° Ѩ^Œ‡OÖ’ ‰õΩO_»eh â◊H˜Î LO@∞Ok. Wk K«`«∞~°Ìà◊ 2. |$O^•=#OÖ’x „Ѩ^è•# ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ XHõ\˜. Hõ$+¨µ‚x =∞~˘Hõ ¿Ñ~°∞ |O‰õΩqǨi. J`«_»∞ xÅ|_»¤ ÉèíOy=∞Ö’ â◊s~°O =OѨ٠u~°QÆ_»O #∞O_ç =zÛ# ¿Ñ~°∞ Wk.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (1)

j

433

Ѩ^Œ‡O. P^•ºâ◊H˜ÎÜÕ∞ JO^Œi ^ÕǨÅÖ’ ‰õΩO_»eh â◊H˜Î ~°∂ѨOÖ’ LO@∞Ok† K«∞@ìK«∞@∞ìH˘x x„kã¨∞Î#fl áê=Ú suÖ’ LO@∞Ok. Jk '„Ѩã¨∞ѨΠÉèí∞[QÍHÍ~å P^è•~° Ѩ^Œ‡"åã≤h.— ('=∞—`À) ''ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ^•fi~å ‰õΩO_»eh ã¨`«fi~°O *ÏQÆ$`«=∞=Ù`«∞Ok. Wk *ÏQÆ$`«O H͉õΩO>Ë ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. UHÍO`«OÖ’ L#flѨC_»∞ QÀѨºOQÍ z`«Îâ◊√kú`À D áê@ QÍ#O KÕ~Ú: J=∂‡! Öˇ=∂‡! ‰õΩʼnõΩO_»eh x`åº#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ h=Ù „Ѩã¨∞ѨΠÉèí∞[QÍHÍ~°=Ù h=Ù =¸ÖÏ^è•~° Ѩ^Œ‡x"åã≤x. ''áê@Å`À<Õ ~åO„Ѩ™ê^£ ã≤^Œ∞ú_»Ü«∂º_»∞. "庉õΩÅz`«ÎO`À QÍ#O KÕ¿ãÎ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— '=∞—: J=Ù#O_ô. g\˜ #xfl\˜x XHõ™êi J~Ú<å KÕÜ«∞QÆey`Õ =∞<À=º^èŒ Ñ¨ÓiÎQÍ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. (QÆ∞~°∞"Õ JO`å KÕ™êÎ_»∞ - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, PÜ«∞# ã¨fi[#O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ, =∞<À=º^èŒ `«Ñ¨ÊHõ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. Ü≥∂QÆO QÆ∞iOz# H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞ h‰õΩ K≥ѨÊ=Åã≤ LOk. q+¨Ü«∞O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? „QÆ∞_»∞¤Ö’ Ñ≤Å¡ ÃÑ~°∞QÆ#O`« =~°‰õΩ `«e¡Ñ¨H˜∆ „QÆ∞_»∞¤#∞ á⁄_çz ѨQÆ∞ÅQ˘@ì^Œ∞, xs‚`« ã¨=∞Ü«∞O ~åQÍ<Õ Ñ¨QÆ∞ÅQ˘_»∞`«∞Ok. ''J~Ú`Õ H˘OK≥O ™ê^èŒ#Å∞ KÕÜ«∞@O J=ã¨~°O. QÆ∞~°∞"Õ JO`å KÕ™êÎ_»∞, J~Ú#ѨÊ\˜H© z=~°QÍ t+¨µº_ç KÕ`« H˘O`« ™ê^èŒ# KÕ~Ú™êÎ_»∞. ÃÑ^ŒÌ=$H∆Íxfl #~°∞‰õΩ`«∞#flѨC_»∞, ^•^•Ñ¨Ù "≥Ú`«ÎOQÍ #iH˜# `«~°∞"å`« HÍã¨Î ^Œ∂~°OQÍ [iy xÅ|_®e† JѨC_»∞ =$Hõ∆O ÃѶàÏÃѶàÏ=∞<Õ â◊|ÌO KÕã¨∂Î ^•#O`«@ J^Õ qiy Ѩ_çáÈ`«∞Ok. ''h~°∞ áêiOK«\ÏxÔH· Ô~·`«∞ HÍÅ∞= `«=Ùfi`å_»∞. WHõ HÍã¨Î `«qfi`Õ HÍÅ∞= U~°∞`À Hõeã≤áÈ`«∞O^Œ#flѨC_»∞, J`«_»∞ „ѨHõ¯‰õΩ `«Ñ¨CH˘O\Ï_»∞. JѨC_»∞ U\˜ h~°∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk, „`«=fiHõ =^Œe"Õã≤# HÍã¨Î ÉèÏQÆO HõiyáÈ~Ú Ñ¨_çáÈ`«∞Ok. "≥O@<Õ U\˜ h~°∞ QÆÅQÆÖÏ HÍÅ∞=Ö’H˜ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. ''JǨÏOHÍ~°O, Láêkè – g@xflO\˜x `«ºlOz#ѨC_Õ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OK«QÆÅO. '<Õ#∞ ѨO_ç`«∞}˜‚—, '<Õ#∞ Ѷ¨ÖÏ<å"åi ‰õΩ=∂~°∞}˜‚—, '<Õ#∞ ^èŒx‰õΩ_»#∞—, '<Õ#∞ ã¨∞„Ѩã≤^Œ∞ú_»#∞— – W@∞=O\˜ Láê^èŒ∞Å#∞ =^Œe#ѨC_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ~°≈#O. ''ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#=hfl Jx`åºÅ∞, ã¨O™ê~°O Jx`«ºO – W@∞=O\˜ zO`«#ÜÕ∞ q"ÕHõO. q"ÕHõO ÖˉõΩO>Ë LѨ^ÕâßÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOK« ™ê^茺O HÍ^Œ∞. ''™ê^èŒ#Å∞ KÕã≤ KÕã≤ ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ`À ã≤^Œ∞ú_»∞ HÍ=K«∞Û. H˘kÌQÍ „â◊q∞OKåe. P `«~°∞"å`« ^Œ~°≈#O J=Ù`«∞Ok, P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.

434

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''Ѷ¨ÖÏ<å KÀ@ ÅOÔH aO^≥Å∞ áêuÃÑ@ì|_ç L#fl=x qO>Ë "≥O@<Õ JHõ¯_çH˜ [#O Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»`å~°∞† JHõ¯_» „`«=fi@O „áê~°Oaè™êÎ~°∞. K≥=∞@ ^è•~°Å∞ Hõ@ìQÍ XHõ_»∞ „`«=Ùfi`«∂ LO\Ï_»∞. KåÖÏ¿ãѨ٠J=Ù`«∞Ok. JѨC_»∞ QÆ_»¤áê~° ZHõ¯_À Ѩ_ç '~î°<£— J<Õ â◊|ÌO q#=ã¨∞ÎOk. "≥O@<Õ QÆ_»¤áê~°#∞ áê~°"Õã≤ ÅOÔHaO^≥ HÀã¨O P`«∞~°`«`À K«∂™êÎ_»∞. ÅOÔHaO^≥#∞ K«∂_»QÍ<Õ P#O^ŒO`À <å@ºO KÕ™êÎ_»∞. ÖOÔHaO^≥#∞ "≥Å∞ѨeH˜ fã≤, |OQÍ~°∞ <å}ËÅ#∞ „H˜O^Œ „‰õΩ=∞‡i™êÎ_»∞† KÕ`«∞Ö’¡H˜ fã¨∞H˘O\Ï_»∞† ÖˇH˜¯OK« "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_»`å_»∞. Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞_»=Ù`å_»∞. ^Œ~°≈#O, ã¨Ê~°≈#O, J#∞ÉèíqOK«@O. U=∞O\Ï=Ù?—— '=∞—: J=Ù#O_ô.

HÍ¿ãѨ٠N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. =∞m§ H˘#™êyOKå~°∞: ''Z=~°∞ <å ã¨fi[#"≥∂, "åix <Õ#∞ p"å@∞¡ÃÑ\˜ì<å "å~°∞ =∞m¡ =™êÎ~°∞. PǨ, #ˆ~O„^Œ∞xk Z@∞=O\˜ ã¨fiÉèÏ=O! =Ú#∞Ѩ٠HÍm=∂`«#∞ QÆ∞iOz <À\˜H˜ =zÛ#@∞¡ U^Õ^À =∂\Ï¡_Õ"å_»∞. XHõ ~ÀA <Õ#∞ qã≤y "Õ™êiáÈÜ«∂#∞: '^èŒ∂~°∞Î_®, WHõÃÑ· WHõ¯_»‰õΩ ~å=^Œ∞Ì— Jx u\Ïì#∞. J`«_»∞ "≥∞Å¡QÍ |Ü«∞@‰õΩ "≥o¡ ǨïHͯ ã≤^OúŒ KÕã∞¨ HÀ™êQÍ_»∞. ã¨fi[<åxfl L¿ÑH˜O∆ z<å "åà◊√¡ HÀѨyOK«∞HÀ~°∞.

U=∞O\Ï=Ù?—— '=∞—: x["Õ∞#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ã¨fi`«ó ã≤^Œ∞ú_»∞, x~åHÍ~°OÖ’ x+¨ª L#fl"å_»∞. '=∞— (#=Ùfi`«∂): J`«_»∞ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ#ѨC_»ÖÏ¡ ÃÑ^ŒÌ ã¨OK«Å<å<Õfl `À_˘¯x =™êÎ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (PǨ¡^ŒOQÍ #=Ùfi`«∂): J=Ù#=Ù#∞. ã¨iQÍæ K≥áêÊ=Ù, 'ã¨OK«Å#"Õ∞—. =∞OQÆà◊"å~°O, _çÃãO|~ü 25, 1883

(UHÍ^Œt áê\˜OK«_»O =∞Ozk) <Õ_»∞ Hõ$+¨‚ѨHõ∆ UHÍ^Œt. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ Éè’[#O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. '=∞—, ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞ ('=∞—`À): UHÍ^Œ t áê\˜ O K« @ O =∞Ozk. JO^Œ ∞ =Å¡ =∞#㨠∞ û Ѩiâ◊√^Œú=∞=Ù`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH©Î [xã¨∞ÎOk. U=∞O\Ï=Ù? '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍx áêÅ∞, ¿ÑÖÏÅ∞ u#∞, U=∞O\Ï"£? j

jj

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

435

j

18 ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞—(2) „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~å=∞K«O„^Œ^Œ`åÎ `À@Ö’ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |∞^èŒ"å~°O, _çÃãO|~ü 26, 1883

~åOK«O„^Œ^Œ`åÎ „H˘`«Î `À@#∞ ã¨O^Œi≈OѨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "≥àÏ¡~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ J=`å~°Ñ¨Ù~°∞+¨µxQÍ ~å"£∞ ѨiQÆ}˜™êÎ_»∞. ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ JѨC_»Ñ¨C_»∞ =ã¨∂Î LO\Ï_»∞. D =∞^èÕº J`«_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x `À@‰õΩ „ѨHõ¯# XHõ `À@#∞ H˘#∞QÀÅ∞KÕâß_»∞. |O_çÖ’ =∞}˜ÖÏÖò =∞e¡H±, '=∞—, XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. =∞}˜=∞e¡H± „|Ǩχã¨=∂[ ã¨Éèí∞º_»∞. „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ J=`å~°`«`åÎ fixfl JOwHõiOK«~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞}˜ÖÏÖò`À): ÉèíQÆ=O`«∞x ^蕺xOK«QÀi`Õ, "≥Ú^Œ@ PÜ«∞##∞ Láêkè~°Ç≤Ï`«∞xQÍ ^蕺xOK« „Ѩܫ∞uflOK«@O =∞Ozk. PÜ«∞# Láêkè~°Ç≤Ï`«∞_»∞, =∞<À"å‰õΩ¯Å‰õΩ Jf`«∞_»∞. HÍx D ^蕺#OÖ’ ѨiѨÓ~°‚`«fiO ã≤kúOK«@O ZO`À Hõ+¨ìO. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂#=Ù_çQÍ J=`«i¿ãÎ JѨC_»∞ (PÜ«∞##∞ P ~°∂ѨOÖ’) ^蕺xOK«@O ZO`À ã¨∞ÅÉèíO. =∂#=ÙÅÖ’ <å~åÜ«∞}∞_»∞ L<åfl_»∞. ^ÕǨÏO XHõ `≥~° =∂„`«"Õ∞ – ÖÏO`«~°∞Ö’ nѨO "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡† ÖËHõ J^•ÌÅ JÅ=∂~°Ö’ JuqÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ L#fl@∞¡QÍ.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |O_ç #∞O_ç kQÆQÍ<Õ "≥Ú^Œ@ ~å"£∞ `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À `«∞Åã≤=#O K«∂_»É’Ü«∂~°∞. JHõ¯_»‰õΩ "≥à◊¡QÍ<Õ, ''PǨ, ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# „Ѩ^Õâ◊O. WHõ¯_» KåÖÏ ÉÏQÍ ÉèíQÆ=`ü zO`«# [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘Å#∞‰õΩ ^ŒH˜∆}Ï# L#fl QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ~å"£∞ XHõ Ñ¨à‹¡OÖ’ ^•x=∞‡, Hõ=∞ÖÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩà◊¡#∞, H˘xfl =∞^èŒ∞~° ÉèíH∆ͺÅ#∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ã¨=∞iÊOKå_»∞. PÜ«∞# "å\˜x Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ P#O^ŒOQÍ P~°yOKå~°∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ `À@#∞ ѨÓiÎQÍ uiy K«∂âß~°∞. `«~°∞"å`« „ѨHõ¯<Õ L#fl ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x `À@‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.

HÍã¨Î ^Œ∂~°O #_çz, Ñ≤^ŒÑ¨ |O_çÖ’ JHõ¯_»‰õΩ "≥àÏ¡e. Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ #_»∞ã¨∂Î áÈ`«∂ L#flѨC_»∞ XHõ K≥@∞ì „H˜O^Œ XHõ ™ê^èŒ∞=Ù XO@iQÍ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx LO_»@O K«∂âß~°∞. "≥O@<Õ P`«_ç =^ŒÌÔHo¡ P#O^ŒOQÍ Ç≤ÏOnÖ’ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (™ê^èŒ∞=Ù`À): g∞~°∞ U ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥Ok#"å~°∞? yi, ѨÙi ÖÏ\˜ "å\˜Ö’ U ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O? ™ê^èŒ∞=Ù: [#O ##∞fl Ѩ~°=∞ǨÏO㨠Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞.

436

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: Éè+Ë ,π Éè+Ë !π t"À-ǨÏO – Jk =∞Ozk. HÍx XHõ q+¨Ü∞« O QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç.

JǨÏiflâ◊Å∂ D ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Åhfl [~°∞QÆ∞`«∂ L#fl"Õ, W=hfl PÜ«∞# â◊H˜Î =Å¡<Õ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. D P^•ºâ◊H©Î, „|Ǩχ=¸ Jaè#∞flÅ∞. „|ǨχOÖËHõ â◊H˜Î ÖË^Œ∞. Wk ZÖÏO\˜^ŒO>Ë, h~°∞ÖËHõ JÅÅ∞ LO_»=Ù, "å^ŒºO ÖˉõΩO_® "å~Ú^ŒºO LO_»^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ D [QÆb¡ÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#Å#∞ LOz#O`« =~°‰õΩ ^≥· fi`«O J<Õ ÉèÏ=<å LO@∞Ok. â◊H˜Îx JOwHõi¿ãÎ „|Ǩ‡hfl JOwHõiOK«=Åã≤O^Õ. ~å„u J<Õ Z~°∞Hõ HõÅ∞QÆQÍ<Õ Ñ¨QÆÅ∞ J<Õ Z~°∞HÍ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. *Ï˝#=∞<Õ Z~°∞Hõ LO>Ë, J*Ï˝#O Z~°∞HÍ LO@∞Ok. *Ï˝#O, J*Ï˝#O g\˜H˜ Jf`«"≥∞ÿ#k „|ǨχO – D ã≤÷uh ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#‰õΩ K«∂ѨÙ`å_»∞. ^•xx <À\˜`À K≥ѨÊ*ÏÅO. Uk L#fl^À, Jk L#flk.—— WÖÏ HÍ¿ãѨ٠=∂\Ï¡_ç N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |O_çˆHã≤ "≥àÏ¡~°∞. ™ê^èŒ∞=Ù ™êQÆ#OѨ\ÏxH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À |O_ç ^•HÍ =KåÛ_»∞. W^ŒÌ~°∂ z~°HÍÅ q∞„`«∞ÖÏ¡ Éèí∞*ÏÅ g∞^Œ KÕ`«∞Å∞ "Õã¨∞H˘x #_çz"≥àÏ¡~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ™êQÆ#OÑ≤ ™ê^èŒ∞=Ù `«# KÀ@∞H˜ uiy "≥àÏ¡_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ã¨∞~ˆ O„^Œ∞x `À@Ö’H˜ =zÛ ‰õÄ~ÀÛQÍ<Õ P ™ê^è∞Œ =Ù QÆ∞iOz =∂\Ï¡_™» êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P ™ê^èŒ∞=Ù KåÖÏ =∞Oz"å_»∞. (~å"£∞`À) #∞=Ùfi ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =KÕÛ@ѨC_»∞ P`«_çh `À_˘¯x~å. J`«_»∞ L`«Î=Ú_»∞. '=∞Oz"å_»∞ H͉õΩO>ˡ =∞Oz"å}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞— Jx XHõ áê@Ö’ =ã¨∞ÎOk. ''J`«_»∞ x~åHÍ~°"åk. Jk =∞Oz^Õ. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHÍ~°∞_»∞, x~åHÍ~°∞_»∞, WOHÍ Z<Àfl ~°∂áêÅ∞ L#fl"å_»∞. x`«ºO Z=iH˜ K≥Ok#^À PÜ«∞#^Õ bʼnõÄ_®. =∞<À"å‰õΩ¯Å‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# PÜ«∞<Õ Ñ¨Å∞ ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz HÍ~åºÅ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞<Õ FO #∞Oz 'FO t=—, 'FO HÍo—, 'FO Hõ$+¨‚— J~Ú L<åfl_»∞. qO^Œ∞‰õΩ Ju^äŒ∞Å#∞ `À_˘¯x ~å=\ÏxH˜ Ü«∞[=∂x `«# Ñ≤Å¡"å}˜‚ ѨOѨÙ`å_»∞ J#∞HÀO_ç. P Ñ≤Å¡"åx Ѩ@¡ "å~°∞ ZO`À „¿Ñ=∞ Hõ#|~°∞™êÎ~°∞! ZO^Œ∞HõO>Ë J`«_»∞ P ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤ ‰õΩ=∂~°∞_À, =∞#∞=∞_À Hõ^•!—— ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x `À@Ö’#∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍã¨Î LáêǨ~°O ã‘fiHõiOKå~°∞. `«~°∞"å`« Éèí‰õΩÎÅ`À ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO Dâß<£ WO\˜H˜ â◊√ÉèÏQÆ=∞#O QÆ∞~°∞"å~°O, _çÃãO|~ü 27, 1883

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ =∞OQÆà◊Ǩ~°`«∞Å ã¨∞=∞^èŒ∞~° <å^ŒO q#=™ÈÎOk. ^•x`ÀÉÏ@∞ #ǨÏ|`«∞ÎÖ’ #∞O_ç L^ŒÜ«∞~åQÍÅ`À ã¨Ow`« "å~Ú^•ºÅ∞ „"≥∂QÆ™êQÍ~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz `«=∞ =∞^èŒ∞~° HõO~î°ã¨fi~°O`À ÉèíQÆ=<åfl=∂Å#∞ LK«ÛiOK«™êQÍ~°∞. QÆkÖ’x ^Õg^Õ=`«Å z„`«Ñ¨\ÏʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. QÆkH˜ ѨtÛ=∂# L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’H˜ "≥o¡ QÆOQÍ#kx ^Œi≈OKå~°∞. H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’<Õ |ã¨KÕã≤ L<åfl~°∞. HÍÅHõ$`åºÅ∞

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

437

f~°∞ÛH˘x "å~°∞ XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. ~åMÏÖò N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À JHõ¯_Õ L<åfl_»∞. ÉÏ|∂~åO QÆ`« ™êÜ«∞O„`«O =KåÛ_»∞. '=∞— Ô~O_»∞ "å~åÅ∞QÍ JHõ¯_Õ |ã¨KÕã≤ L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™êfl#O KÕã≤ HõÅHõ`åΉõΩ "≥à◊¡\ÏxH˜ ã≤^ŒúOQÍ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—#∞ Ñ≤ez, ''Dâß<£ ##∞fl PǨfixOKå_»∞. ÉÏ|∂~åO <å`ÀÉÏ@∞ =ã¨∞Î<åfl_»∞. #∞=Ùfi‰õÄ_® ~å—— J<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À |Ü«∞Å∞^Õ~° '=∞— `«Ü«∂~°Ü«∂º_»∞.

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O L^ŒÜ«∞O Zxq∞k QÆO@Å∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ fã¨∞‰õΩ "≥à◊¡\ÏxH˜ |O_ç #ǨÏ|`«∞Î ã¨g∞ѨOÖ’ PyOk. <åÅ∞QÆ∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ Ñ¨Ù=ÙfiÅ "≥ÚHõ¯Å∞. HõO\˜H˜ Z^Œ∞~°∞QÍ QÆOQÍ#k. Jxfl kâ◊Å∂ P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ L<åfl~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^Õg^Õ=`«Å z„`«Ñ¨\ÏʼnõΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞. `«~°∞"å`« [QÆ[˚#x <å=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î |O_çÖ’ ZHͯ~°∞. '=∞—, ÉÏ|∂~å"£∞Å∞ PÜ«∞# "≥O@ "≥àϧ~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Lxfl âßÅ∞=, \’Ñ‘, =∞™êÖÏ k#∞ã¨∞Å ã¨Op ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞. j`«HÍÅO HÍ=@O`À ™êÜ«∞O„`« ѨÓ@ HõѨCHÀ=\ÏxH˜ PÜ«∞#‰õΩ âßÅ∞"å HÍ=Åã≤ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^Œ~°Ç¨㨠=^Œ#O`À P#O^ŒOQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. `˘q∞‡k QÆO@ʼnõΩ |O_ç HõÅHõ`åÎ KÕ~°∞‰õΩ#flk. âߺO|*Ï~°∞ g∞^Œ∞QÍ "≥∞Kè«∞"å |*Ï~°∞ ‰õÄ_»e =^ŒÌ‰õΩ =zÛOk. '=∞—‰õΩ Dâß<£ WÅ∞¡ `≥Å∞ã¨∞. ‰õÄ_»eÖ’ uiy |O_çx Dâß<£ WO\˜ =ÚO^Œ∞ xÅѨ=∞x K≥áêÊ_»∞.

Dâß<£ qHõã≤`« =^Œ#O`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ PǨfixOz Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’H˜ fã¨∞H˘x "≥àÏ¡_»∞. J`«_ç`À J`«_ç |O^èŒ∞=ÙÅ∂ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À "≥o¡ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Ü≥∂QƈH∆=∂Å∞ qKåiOK«∞H˘<åflHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Dâß<£ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Nâò`À =∂\Ï¡_» ™êQÍ~°∞. J`«_»∞ ZO.U., a.ZÖò. Ѩ\ÏìÅ∞ ѨÙK«∞ÛH˘x JbѨÓ~üÖ’ <åºÜ«∞"åkQÍ LO@∞<åfl_»∞.

ZO„@<£û, ZѶπ.Z.Ö’ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞OÖ’ „Ѩ„Ѩ^äŒ=Ú_»∞QÍ LfÎ~°∞‚_»Ü«∂º_»∞. x~å_»O|~°OQÍ L<åfl_»∞. J`«}˜‚ K«∂¿ãÎ J`«_çH˜ Ug∞ `≥eÜ«∞^Œx J#∞H˘O\Ï~°∞. J`«_çH˜ ^•^•Ñ¨Ù =ÚÃÑÊù Uà◊√¡ LO\Ï~Ú. KÕ`«∞Å∞ *’_çOz J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ #=∞㨯iOKå_»∞. W@∞=O\˜ âßO`« ã¨fiÉèÏ=OQÆÅ "å}˜‚ K«∂_»<Õ ÖË^Œx '=∞— J`«}˜‚ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ѨiK«Ü«∞O KÕâß_»∞.

(Hõ~°‡ |O^èŒ<åʼnõΩ, áêѨHõ~°‡Å‰õΩ k"Òº+¨^èŒO Hõ~°‡Ü≥∂QÆO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Nâò`À): #∞=Ùfi UO KÕã¨∂Î=ÙO\Ï=Ù <åÜ«∞<å?

Nâò: <Õ#∞ JbѨÓ~üÖ’ <åºÜ«∞"åkQÍ LO@∞<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): W@∞=O\˜ =ºH˜Î <åºÜ«∞"åkQÍ LO_»@=∂?

(Nâò`À) ''#∞=Ùfi U^Œ<åfl J_»QÍÅ#∞H˘O@∞<åfl"å? 'ã¨O™ê~°OÖ’ J<å㨉õΩÎ_≥· rqOK«_»O ZÖÏ?— =O\˜ „Ѩâ◊flÅ∞ U=<åfl J_»QÍÖÏ?

Nâò: ã¨O™ê~°OÖ’ Hõ~°‡Å∞ KÕã¨∂Î Ö’‰õΩÅ∞ J#∞z`« HÍ~åºÅ‰õΩ áêÅÊ_»`å~°∞. H˘O^Œ~°∞ áêѨHõ~°‡Å#∞, H˘O^Œ~°∞ ѨÙ}ºHõ~°‡Å#∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. W^ŒO`å ѨÓ~°fiHõ~°‡Å Ѷ¨e`«=∂? ^Õx HÍ~°}OQÍ JÖÏ KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk?

438

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Hõ~°‡Å∞ x~°fiiÎOK«@O Zxfl ~ÀAÅ =~°‰õΩ? ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^Œ#O`« =~°ˆH. PÜ«∞##∞ á⁄Ok`Õ Jhfl `˘ÅyáÈ`å~Ú. JѨC_»∞ =∞x+≤ áêѨѨÙ}ϺʼnõΩ Jf`«∞_»=Ù`å_»∞. ѨO_»∞ HÍ#~åQÍ<Õ Ñ¨Ù=Ùfi ~åeáÈ`«∞Ok. Ѷ¨ÅO xq∞`«Î"Õ∞ ѨÙ=Ùfi ѨÓã¨∂Î LOk. ''ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ ZO`«=~°‰õÄ? ÉèíQÆ=<åfl=∞O LK«ÛiOK«QÍ<Õ ~À=∂Oz`«O HÍ=@O, Hõà◊¡Ö’ J„â◊√^è•~°Å∞ „ã¨qOK«@O [~°∞QÆ#O`«=~°ˆH. W=hfl ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u ÅHõ∆}ÏÅ∞, ÉèíQÆ=O`«∞_ç Ѩ@¡ â◊√^ŒúÉèíH˜Î á⁄Ok#O^Œ∞#ÔH·# ÅHõ∆}ÏÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O`À áêѨѨÙ}ϺʼnõΩ Jf`«∞Å =∞=Ù`å=Ú. „Ѩ™ê^Œ∞ ѨÅ∞‰õΩ#∞ '<Õ#∞ ÉèíH˜Î =Ú‰õΩÎÅ∞ Ô~O\˜h t~°=Ú# ^èŒi~ÚO`«∞#∞ <Õ#∞ HÍm, „|Ǩχ=ÚÅ =∞~°‡=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOz ^èŒ~å‡^èŒ~°‡=ÚÅ #xfl\˜h =^Œe"Õzux.— ''ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ZO`«QÍ ã¨g∞Ñ≤™êÎ"À P "Õ∞~°‰õΩ Hõ~°‡Å#∞ PÜ«∞<Õ `«yæOz "Õ™êÎ_»∞.

HÀ_»Å∞ QÆ~°ƒùO ^èŒi¿ãÎ J`«ÎQÍ~°∞ P"≥∞ Ѩ#∞Å#∞ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ `«yæOz "Õã¨∞ÎOk† Ѩk <≥ÅÅ∞ HÍQÍ<Õ Ñ¨#∞Å#∞ ѨÓiÎQÍ `«yæOz "Õã¨∞ÎOk. a_»¤ ѨÙ\˜ì# `«~°∞"å`« HÀ_»Å∞ a_»¤ PÅ<åáêÅ#Ö’<Õ =Úxy LO@∞Ok. a_»¤`À<Õ P#O^ŒO K≥O^Œ∞`«∂ LO@∞Ok. Nâò: ã¨O™ê~°OÖ’ LO@∂ ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨ÙQÍ ™êQÆ@O ZO`À Hõ+¨ìO. (QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ É’^èŒ - JÉèϺã¨Ü≥∂QÆO, UHÍO`« ™ê^èŒ#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ? JÉèϺ㨠Ü≥∂QÆO LOk Hõ^•! HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ =„_»Oy ‰õΩ@∞OÉÏÅ ¢ã‘ÎÅ∞ J@∞‰õΩÅ∞ J=Ú‡`å~°∞. "åà◊√¡ `«=∞ Ѩx KÕã¨∞‰õΩO@∂ Zxfl q+¨Ü«∂Å∞ QÆ=∞xã¨∂Î LO\Ï~À `≥Å∞™ê? ~ÀHõe, ~ÀÅ∞Ö’ Ѩ_»∞`«∂ LO@∞Ok† XHõ KÕ`ÀÎ =_»¡#∞ „`Àã¨∂Î LO\Ï~°∞† =∞~À KÕ`ÀÎ a_»¤#∞ X_çÖ’ LOK«∞H˘x áêÅ∞Ѩ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. D =∞^茺֒ MÏ`å^•~°∞Å∞ =ã¨∂Î LO\Ï~°∞. WHõ¯_» ~ÀHõe Ѩ_»∞`«∂ LO@∞Ok, J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åà◊√¡ "åi`À ÉË~°O KÕã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞† 'g∞~°∞ W=fi=Åã≤# ÉÏH© WzÛ"Õã≤# `«~°∞"å`«<Õ ã¨~°∞‰õΩÅ#∞ fã¨∞‰õΩ"≥à◊§O_ç— JO@∞O\Ï~°∞. ''K«∂âß"å! áêÅ∞ Ѩ@ì_»O, ~ÀHõe "ÕÜ«∞@O, ~ÀÅ∞Ö’xH˜ =_»¡#∞ „`Àã¨∂ÎO_»@O, aÜ«∞ºO #∞O_ç #∂Hõ#∞ "Õ~°∞KÕã≤ Éèí„^ŒÑ¨~°K«@O g@xfl\˜H© `À_»∞ MÏ`å^•~°∞Å`À =∂\Ï¡_»@O – D HÍ~åºÅhfl UHõHÍÅOÖ’ KÕã¨∂Î LO\Ï~°∞. W^Õ JÉèϺã¨Ü≥∂QÆO. ~ÀÅ∞Ö’ KÕux áÈx™êÎ~°∞† HÍx ~ÀHõe KÕug∞^Œ Ѩ_»‰õΩO_® LO_®e Hõ^•, Hõ#∞Hõ "åi =∞#ã¨∞û Ѩ^ŒÇ¨~°∞Ö’ Ѩk¿ÇÏ#∞ =O`«∞Å∞ ~ÀHõe g∞^Õ LO@∞Ok.1 `«H˜¯# XHõ =O`«∞Ö’ a_»¤‰õΩ áêÅ∞ Ѩ@ì_»O, MÏ`å^•~°∞Å`À =∂\Ï¡_»@O "≥Ú^ŒÖˇ·#q. J^Õ q^èŒOQÍ ã¨O™ê~°OÖ’ L#fl"åà◊√¡ Ѩ^ŒÇ¨~°∞Ö’ Ѩk¿ÇÏ#∞ =O`«∞Å∞ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ·# xÅѨ@O =∞Ozk. ÖˉõΩO>Ë ã¨~°fi<åâ◊#O J~ÚáÈ`«∞Ok† Ü«∞=Ú_ç KÕuÖ’ z‰õΩ¯H˘O\Ï~°∞. XHõ =O`«∞ =∞#ã¨∞û`À W`«~° Ѩ#∞Åhfl KÕã¨∞HÀ"åe.

1. XHõ ~°∂áê~ÚH˜ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ J}ÏÅ∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

439

''*Ï˝#O á⁄Ok# `«^#Œ O`«~O° ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»=K«∞Û. HÍx "≥Ú^Œ@ *Ï˝#O ã¨=Úáêi˚OKåe. ã¨O™ê~°=∞<Õ h\˜Ö’ =∞#ã¨∞û J<Õ áêÅ#∞ LOz`Õ Jq Hõeã≤áÈ`å~Ú† Hõ#∞Hõ =∞#ã¨∞û J<Õ áêÅ#∞ ÃÑ~°∞QÆ∞QÍ =∂iÛ UHÍO`«"≥∞ÿ# KÀ@ LOz zeH˜, "≥#fl fã≤, ^•xfl ã¨O™ê~°=∞<Õ h\˜Ö’ LOKåe. ''WÖÏ KÕâßHõ ÉèíÜ«∞O LO_»^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ ™ê^èŒ# J=ã¨~°O. „áê^äŒq∞Hõ ^Œâ◊Ö’ UHÍO`«"åã¨O KÕÜ«∞@O ZO`À P=â◊ºHõO. ~åqK≥@∞ì "≥ÚHõ¯QÍ L#flѨC_»∞ ^•x K«∞@∂ì HõOK≥ Hõ\Ïìe. ÖˉõΩO>Ë P=ÙÅ∞, "Õ∞HõÅ∞ "Õ∞ã≤ "Õ™êÎ~Ú. HÍx K≥@∞ì É’^≥ =Úki# `«~°∞"å`« HõOK≥#∞ fã≤"ÕÜ«∞=K«∞Û. JѨC_»∞ ^•xH˜ XHõ U#∞QÆ∞#∞ Hõ\ ˜ì"Õã≤<å K≥@∞ì‰õΩ Ug∞ J=^Œ∞. ''HÍ|\˜ì „áê~°OÉèí^Œâ◊Ö’ JѨC_»Ñ¨C_»∞ UHÍO`«OÖ’ QÆ_»áêe. ™ê^èŒ# J=ã¨~°O. J#flO u<åe† T~°ˆH ‰õÄ~°∞Ûx, 'Hõ>ˇìÅÖ’ Jyfl LOk, P Jyfl`À aÜ«∞ºO L_»∞‰õΩ`«∞Ok— JO@∂ LO>Ë aÜ«∞ºO L_»∞‰õΩ`«∞O^•? "≥Ú^Œ@ Ô~O_»∞ Hõ>ˇìÅ#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ XHõ^•x`À XHõ\ ˜ ~°∞^•Ìe. JѨC_Õ Hõ^• Jyfl ~åAH˘O@∞Ok. ã≤kú2 „`åy`Õ =∞`«∞Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx ^•xfl „`åQÆ#∂ ÖË^Œ∞, Ug∞ KÕÜ«∞#∂ ÖË^Œ∞† T~°ˆH ‰õÄ~°∞Ûx 'ã≤kú ã≤kú— JO@∞<åfl=Ù. JO^Œ∞KÕ`« =∞`«∞Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^•?

P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^•? (ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥e¿Ñ^Õ *Ï˝#O, `«H˜¯#^ŒO`å q∞^䌺ÜÕ∞ - ''áêÅ∞ „`åQÍe——) "ÕÖÏk ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ K«^Œ∞==K«∞Û. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î HõÅ∞QƉõΩO>Ë, PÜ«∞##∞ á⁄O^•Å<Õ JaèÖÏ+¨ ÖˉΩõ O>Ë JO`å q∞^二 ÜÕ∞. q"ÕHõ "≥~· åQͺÅ∞ ÖËx Hˆ =ŠѨO_ç`∞« _ç ^Œ$+≤ì HÍq∞hHÍOK«<åÅÃÑ<· Õ LO@∞Ok. ~å|O^Œ∞ ZO`À Z`«∞ÎÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∂ LO@∞Ok, HÍx ^•x ^Œ$+≤ì „H˜O^ŒÑ¨_ç L#fl â◊"åÅ g∞^Œ<Õ LO@∞Ok. ''U *Ï˝<åxfl á⁄Ok`Õ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ"≥∂ J^Õ *Ï˝#O, `«H˜¯#=hfl q∞^䌺ÜÕ∞. 㨈~, ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz #∞=Ùfi U=∞#∞H˘O@∞<åfl=Ù?—— Nâò: =∞Ǩâ◊Ü«∂, ã¨~°fiO `≥eã≤# =ºH˜Î XHõ~°∞ L<åfl~°<Õ "Õ∞~°‰õΩ U^À J~°÷O J=Ù`ÀOk. PÜ«∞# ã¨$+≤ìx K«∂ã≤#ѨC_»∞ PÜ«∞# QÆ∞iOz# *Ï˝#O `≥eÜ«∞=ã¨∞ÎOk. XHõ L^•Ç¨Ï~°} K≥|∞`å#∞. j`«Å „áêO`åÅÖ’ KÕѨÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# h\˜ [O`«∞=ÙÅ∞ rqOK«\ÏxÔH·# J^Œ∞ƒù`« U~åÊ@∞¡ K«∂_»O_ç. K«e ÃÑiˆQH˘nÌ h~°∞ ã¨OHÀzã¨∞ÎOk. n<À¡ Pâ◊Û~°ºO Uq∞@O>Ë =∞OK«∞QÆ_»¤QÍ =∂~°\ÏxH˜ HÍã¨Î =Ú#∞Ѩ٠h~°∞ `ÕeHõ J=Ù`«∞Ok, "åºHÀzã¨∞OÎ k. "å`å=~°}O Juj`«Å"≥∞#ÿ ѨÊ\˜H© h\˜Ö’ KÕѨÅ∞ J<åÜ«∂ã¨OQÍ rqOK«=K«∞Û. h\˜ LѨi`«ÅO j`«Å HÍ~°}OQÍ Ñ¶¨∞hÉèíqã¨∞ÎOk. HÍx „H˜Ok ÉèÏQÆO h~°∞ „^Œ=~°∂ѨOÖ’<Õ LO@∞Ok. K«eQÍe gz`Õ ^•x „ѨÉèÏ=O =∞OK«∞á⁄~° g∞^Œ =∂„`«"Õ∞ Ѩ_»∞`«∞Ok, „H˜Ok h~°∞ "≥K«ÛQÍ<Õ LO@∞Ok. 2. ɡOQÍb ÉèÏ+¨Ö’ ã≤kú JO>Ë QÆO*Ï~Ú J<Õ J~°÷O ‰õÄ_® LOk.

440

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: [QÆ`∞« #Î ∞ K«∂¿ã<Î Õ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ L<åfl_»x `≥eÜ«∞=ã¨∞OÎ k. HÍx ÉèQí =Æ O`«∞x QÆ∞iOz q#@O XHõ\ ˜, PÜ«∞##∞ K«∂_»@O =∞~˘Hõ\ ˜, ^•xx‰õÄ_® q∞Oz#k PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»@O. áêÅ#∞ QÆ∞iOz H˘O^Œ~°∞ qx LO\Ï~°∞† H˘O^Œ~°∞ K«∂ã≤ LO\Ï~°∞† H˘O^Œ~°∞ „`åy LO\Ï~°∞. K«∂¿ãÎ P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† J~Ú`Õ áêÅ#∞ „`åy`Õ<Õ Hõ^• |ÅO =ã¨∞ÎOk, XO\˜H˜ ѨÙ+≤ì KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok! ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey`Õ<Õ Hõ^• „ѨâßO`«`« ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok! PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_ç`Õ<Õ Hõ^• P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, |ÅO JkèHõiã¨∞ÎOk! (JO`å ã¨HÍÅOÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞Ok - =ÚMÏÎ~ü<å=∂ - =∞~°¯@, =∂~å˚ÅH˜â’~° <åºÜ«∂Å∞) Nâò: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OK«\ÏxH˜ fiHõ ^˘~°Hõ@O ÖË^Õ!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): Jk x["Õ∞. "Õà◊ ~å‰õΩO_® Un [~°∞QÆ^Œ∞. XHõ a_»¤ x„^ŒáÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ `«e¡`À, 'J=∂‡, <å‰õΩ |Ü«∞Å∞‰õΩ =KÕÛ@ѨC_»∞ ##∞fl ÖËѨٗ J#flk.

JO^Œ∞‰õΩ `«e¡ a_»¤`À, '<åÜ«∞<å, P Z~°∞ˆH x#∞fl ÖËѨÙ`«∞Ok. <Õ#∞ ÖËѨ#Hõ¯~° ÖË^Œ∞— J#flk. ''Z=iH˜ Uq∞ W"åfiÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~°‚~ÚOKÕ L<åfl_»∞. XHõ J`«ÎQÍ~°∞ `«# HÀ_»à◊¡‰õΩ XHõ =∞\˜ìáê„`«Ö’ J#flO H˘ez ÃÑ>Ëìk. ZѨC_»∞ K«∂ã≤<å `«‰õΩ¯=QÍ<Õ ÃÑ_»∞`«∞O_Õk. XHõ ~ÀA P =∞\˜ìáê„`« qiyáÈ~ÚOk. HÀ_»à◊√¡ ZO`«QÍ<À ã¨O|~°Ñ¨_çáÈÜ«∂~°∞. "≥O@<Õ J`«ÎQÍ~°∞, 'J=∂‡~ÚÅ∂, g∞~°∞ JÖÏ Zyi ÔQO`«∞Å∞ "≥Ü«∞ºHõO_ç. J~°KÕu`À<Õ <Õ#∞ J^Õ H˘Å`«Ö’ J#flO ÃÑ@ìQÆÅ#∞— J#flk.

(Nâò`À) ''#∞=Ùfi UO K≥Ü«∞ºQÆÅ=Ù? ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å =^ŒÌ Jxfl\˜x ã¨=∞iÊOK«∞.

PÜ«∞#‰õΩ =ÚMÏÎ~ü<å=∂ W=Ùfi. PÜ«∞# Uk =∞OzkQÍ ÉèÏq™êÎ_À ^•xfl KÕÜ«∞x=Ùfi.

Z=Ô~·<å ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤H˜ ÉÏ^茺`« XѨÊy¿ãÎ PÜ«∞# Z#fl\˜H© =OzOK«_»∞. ''™ê^èŒ#Å =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O LO_»<Õ LOk. HÍx Ô~O_»∞ ~°HÍÖˇ·# ™ê^茉õΩÅ∞ L<åfl~°∞.

XHõ ~°HõO ™ê^茉õΩÅ∞ =∞~°¯@ H˜â’~° ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞† =∞~˘Hõ ~°HõO "å~°∞ =∂~å˚Å H˜â’~° ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞. =∞~°¯@ H˜â’~°O ZÖÏQÀ „â◊=∞Ѩ_ç `«e¡x QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ì‰õΩO@∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ H˘O^Œ~°∞ ™ê^茉õΩÅ∞ WO`« [ѨO KÕÜ«∂e, WO`« ^蕺#O KÕÜ«∂e, WO`« `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂e, JѨC_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OK«QÆÅ=∞x ÉèÏqã¨∂Î LO\Ï~°∞. W\˜ì ™ê^茉õΩÅ∞ ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤`À ÉèíQÆ=O`«∞x JO^Œ∞HÀ=\ÏxH˜ áê@∞Ѩ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. ''HÍx =∂~å˚Å H˜â’~°O `å<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«e¡x Ѩ@∞ìHÀÖË^Œ∞. Jk <ÕÅ g∞^Õ Ñ¨_ç LO_ç, =∂º"£ =∂º"£ JO@∂ J~°∞ã¨∂ÎO@∞Ok† `«ÖË¡ U"≥∞ÿ<å KÕÜ«∞h Jx `«e¡ g∞^Œ ÉèÏ~°O =^Œe"Õã¨∞ÎOk. `«e¡Ñ≤e¡ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ‰õÄ##∞ Ѩ~°∞Ѩ٠g∞^Œ ÃÑ_»∞`«∞Ok, H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ _®ÉÏÃÑ· Hõ>ˇìÅQÆ∞@ì Kå@∞# ÃÑ_»∞`«∞Ok. `«e¡ Ñ≤e¡, ‰õÄ##∞ <À\˜`À Hõ~°∞K«∞H˘x ZHõ¯_≥Hõ¯_çHÀ fã¨∞‰õΩáÈ~Ú ÃÑ_»∞`«∞Ok. ‰õÄ#ʼnõΩ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«e¡x Ѩ@∞ìHÀ=@O `≥eÜ«∞^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ H˘O^Œ~°∞ ™ê^茉õΩÅ∞ WO`« [ѨO, WO`«¿ãѨ٠^蕺#O Jx ÖˇHõ¯Å∞ "Õã¨∞H˘x ™ê^èŒ# KÕÜ«∞ÖË~°∞. g~°∞ ˆH=ÅO "庉õΩÅ`«`À qÅÑ≤ã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷™êÎ~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ gi qÖÏáêxfl qO@∂ L¿ÑH˜∆OK«ÖË_»∞. =zÛ ^Œ~°≈#O W™êÎ_»∞.——

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

441

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO Éè ’ [#O 㨠= ∞Ü« ∞ O J~ÚOk. N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å Éè ’ [# U~åÊ@¡ Ö ’ Dâß<£ ã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∞<åfl_»∞† WO\˜ ֒ѨeH˜ "≥o¡ U~åÊ@¡#xfl\˜h Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞Î<åfl_»∞. ã¨=∞Ü«∞O QÆ_»záÈ`«∂ LOk. JO^Œ∞KÕ`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∂ XH˜O`« Jã¨Ç¨Ï#OQÍ HõxÑ≤OKå~°∞. QÆkÖ’ PÜ«∞# ѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. HÍh =∞O^ŒÇ¨㨠=^Œ#O`À<Õ H©~°Î#Å#∞ QÍ#O KÕ¿ã ˆHâ◊"£ J<Õ =ºH˜Î`À =∞^茺=∞^茺֒ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. (ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°Î) QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ ˆHâ◊"£: ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°}O (ѨiHõ~°O), HÍ~°}O (^•xfl LѨÜ≥∂yOKÕ"å_»∞) ‰õÄ_®#∞. ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ Hõ$+¨µ‚_ç`À '`«fiÜ«∂ ǨÏ$+‘ˆHâ◊ ǨÏ$kã≤÷`Õ# Ü«∞^ä• xÜ«ÚHÀÎ-ã≤‡ `«^ä• Hõ~Àq∞— (<å ǨÏ$^ŒÜ«∞ã‘=∞Ö’ <≥ÅH˘x L#fl Hõ$ëê‚! #∞=Ùfi ZÖÏ KÕ~Ú™êÎ"À J>Ë¡ <Õ#∞ KÕ™êÎ#∞) J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨ÎO KÕ~Úã¨∂Î L<åfl_»∞ J#@O x["Õ∞. PÜ«∞<Õ Hõ~°Î, =∂#=ÙÅ∞ Ü«∞O„`åÅ=O\˜"å~°∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõ~°‡Ñ¶¨ÅO LO_»@=¸ Ü«∞^ä•~°÷"Õ∞. q∞~°Ñ¨HÍÜ«∞ uO@∂<Õ Hõ_»∞ѨÙÖ’ =∞O@ ѨÙ_»∞`«∞Ok. q∞~°Ñ¨HÍÜ«∞ u#_»O Hõ_»∞ѨÙÖ’ =∞O@#∞ Hõeyã¨∞ÎO^Œ<Õk ÉèíQÆ=O`«∞x P^Õâ◊O. áêѨO KÕ¿ãÎ JO^Œ∞ÔH·# Ѷ¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOKÕ f~åe. ''HÍx ã≤^Œ∞ú_»∞, JO>Ë ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄Ok# =ºH˜Î áêѨO KÕÜ«∞ÖË_»∞. „ѨuÉèÏ=O`«∞_≥·# <å@ºHÍ~°∞_»∞ `«Ñ¨Ê@_»∞QÆ∞ "ÕÜ«∞_»∞. tHõ∆} á⁄Ok# QÆà◊O #∞O_ç ã¨iQÆ=∞Å∞ ã¨Ô~·# „â◊√uÖ’<Õ =™êÎ~Ú.—— Éè’[#O ã≤^Œú"≥∞ÿOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Éèí‰õΩÎÅ∞ ֒ѨʼnõΩ "≥o¡ Éè’[#O KÕâß~°∞. ѨOK«ÉèíHõ∆ ºÑ¨~°=∂<åflÅ`À K«Hõ¯x qO^Œ∞ Éè’[#O ÃÑ\Ïì_»∞ Dâß<£. =∞^蕺ǨÏflO =¸_»∞ QÆO@Å~ÚOk. =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Dâß<£ WO\’¡x Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’H˜ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Nâò, '=∞—Å∞ „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Nâò`À =∞m¡ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

(QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ ^•ã¨ºÉèÏ=O =∞Ozk) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h =∞<À"≥·Yi Uq∞\˜ – '™È-ǨÏO— ÉèÏ==∂ ÖËHõ '¿ã=º – ¿ã=Hõ— ÉèÏ==∂? ã¨O™ê~°∞ʼnõΩ ¿ã=º – ¿ã=Hõ ÉèÏ=O KåÖÏ =∞Ozk. Jhfl KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞, D ã≤÷uÖ’ '<Õ<Õ P`«}˜‚— J#fl ÉèÏ=# J`«_çH˜ ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? '<Õ<Õ – P`«}˜‚— Jx K≥¿ÑÊ"å_çH˜ D [QÆ`«∞Î ã¨fiѨflO ÖÏO\˜k. J@∞=O\˜ =ºH˜ÎH˜ `«# ^ÕǨÏO, =∞#ã¨∞û‰õÄ_® ã¨fiѨflã¨^Œ$âߺÅ∞.

J`«_çH˜ '<Õ#∞— J#fl ÉèÏ=# ‰õÄ_» HõÅ=O\˜^Õ. JO^Œ∞Hõ<Õ J`«_»∞ QÆ$ǨÏã¨÷ Hõ~°Î"åºÅ#∞ x~°fiiÎOK«ÖË_»∞. Hõ#∞Hõ ¿ã=Hõ ÉèÏ=O, ^•ã¨ºÉèÏ=O KåÖÏ =∞Ozk. ''ǨÏ#∞=∞O`«∞_çH˜ ^•ã¨ºÉèÏ=O LO_Õk. J`«_»∞ ~å=Ú_ç`À WÖÏ J<åfl_»∞: 'F ~å=∂!

H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ #∞=Ùfi ѨÓ~°‚O, <Õ#∞ h JOâ◊#∞ Jh† H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ #∞=Ùfi „ѨÉèí∞=Ù,

442

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

<Õ#∞ ^•ã¨∞_»#h ÉèÏq™êÎ#∞. HÍx `«`«Î fi*Ï˝#O Hõey#ѨC_»∞ #∞"Õfi <Õ#∞, <Õ<Õ #∞=ÙfiQÍ QÍOK«∞`å#∞.— ''`«`«Î fi*Ï˝#O Hõey#ѨC_»∞, ™È-ǨÏO ã≤÷u ~å=K«∞Û, HÍx Jk ã¨∞^Œ∂~°Ñ¨Ù q+¨Ü«∞O.—— Nâò: J=Ù#O_ô. ^•ã¨ºÉèÏ=OÖ’ =∞x+≤ xtÛ`«OQÍ LO_»=K«∞Û. „ѨÉèí∞=ÙÃÑ· ѨÓiÎQÍ ÉèÏ~°O"Õã≤ rq™êÎ_»∞. ‰õΩHõ¯‰õΩ Ü«∞[=∂x Ѩ@¡ ZO`À ÉèíH˜Îqâßfi™êÅ∞. Hõ#∞Hõ<Õ Jk `«# Ü«∞[=∂xx #=Ú‡H˘x xtÛ`«OQÍ LO@∞Ok. (Z=~°∞ ™êHÍ~°"≥∂ PÜ«∞<Õ x~åHÍ~°O - <å=∞ =∂Ǩ`«‡ºO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞Ozk, h‰õΩ ™êHÍ~°O #K«∞Û`«∞O^•? ÖËHõ x~åHÍ~°=∂? q+¨Ü«∞O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? Z=~°∞ x~åHÍ~°∞_À PÜ«∞<Õ ™êHÍ~°∞_»∞ ‰õÄ_®. Éèí‰õΩÎʼnõΩ PÜ«∞# ™êHÍ~°∞_çQÍ ^Œ~°≈#O W™êÎ_»∞. f~°"Õ∞ ÖËx J#O`«OQÍ qã¨Î $`«"≥∞ÿ LOk =∞Ǩ™êQÆ~°O. P [Å~åtÖ’ H˘xfl KÀ@¡ =∞OK«∞QÆ_»¤Å∞ ~°∂á⁄O^Œ∞`å~Ú. WO^Œ∞‰õΩ Juj`«Å"Õ∞ HÍ~°}O. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíH˜Î J<Õ j`«ÅO HÍ~°}OQÍ ™êHÍ~° ~°∂Ѩ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HÍQÍ<Õ =∞OK«∞QÆ_»¤Å∞ HõiyáÈ`å~Ú† =Ú#∞Ѩ\ ˜ÖÏ hÔ~·áÈ`«∞Ok. *Ï˝#=∂~°æO, qKå~°} =∂~°æO J#∞ã¨iOKÕ "å_çH˜ ™êHÍ~°~°∂Ѩ ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. JHõ¯_» x~åHÍ~°ã≤÷u. *Ï˝#ÉèÏ㨯~°∞_»∞ L^Œ~ÚOK«QÍ<Õ ™êHÍ~°"≥∞ÿ# =∞OK«∞ HõiyáÈ`«∞Ok. HÍx XHõ ã¨OQÆu† x~åHÍ~°O Z=i^À, PÜ«∞#^Õ ™êHÍ~°O ‰õÄ_®. =Úx=∂Ѩ٠"Õà◊ HÍ™êyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËKå~°∞. PÜ«∞# ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ uiy "≥àÏ¡e. Ju^äŒ∞Å QÆkH˜ ^ŒH˜∆}Ï# L#fl =™ê~åÖ’ xÅ|_ç Dâß<£`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞.

JѨC_»∞ Z=~À, 'ÉèíQÆ=<åfl=∞O LK«Ûi¿ãÎ ã¨~°fi^• Ѷ¨e`«O ^Œ‰õΩ¯`«∞O^Œx K≥ѨÊÖËO— J<åfl~°∞.

Dâß<£: Wq UO =∂@Å∞? ~åqK≥@∞ì q`«Î#O KåÖÏ z#flk Hõ^•! HÍx ^•<À¡ =∞Ǩ=$Hõ∆O ^•QÆ∞H˘x LOk. H˘O`«HÍÅO "Õz=ÙO>Ë =$H∆Íxfl K«∂_»=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, J=Ù#∞. "Õz=ÙO>Ë Ñ¶¨e`«O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (Dâß<£ ã¨O™ê~°OÖ’ xi¡Ñ¨ÙÎ_»∞ - Ѩ~°=∞ǨÏO㨠Jx Z=i#O\ÏO?) Dâß<£ WO\˜H˜ „ѨHõ¯<Õ P`«_ç =∂=∞QÍ~°∞ ˆH∆„`«<å^ä£ Kè«@s˚ WÅ∞¡ LOk. Ô~O_»∞ Wà◊¡‰õΩ =∞^茺# áÈ~Ú~å=\ÏxH˜ ^•i LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P WO\˜ "åH˜e =^ŒÌ‰õΩ =zÛ xÅ|_®¤~°∞.

Dâß<£, J`«_ç |O^èŒ∞=ÙÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ™êQÆ#OѨ\ÏxH˜ =KåÛ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Dâß<£`À): #∞=Ùfi ã¨O™ê~°OÖ’ |∞~°^ŒKÕѨÖÏ rqã¨∞Î<åfl=Ù. |∞~°^ŒKÕѨ K≥~°∞=ÙÖ’x |∞~°^ŒÖ’ LO@∞Ok HÍx ^•x XO\˜H˜ |∞~°^Œ JO@∞HÀ^Œ∞. D =∂Ü«∂[QÆ`«∞ÎÖ’ q^Œº Jq^ŒºÅ∞ Ô~O_»∂ L#flq. Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Åx Z=ix ¿Ñ~˘¯O\ÏO? áêÅ∂ h~°∂ Hõeã≤ L#flѨÊ\˜H© ǨÏOã¨ÖÏ h\˜x =^ŒeÃÑ\˜ì áêÅ#∞ =∂„`«O „QÆÇ≤ÏOKÕ "åix† K«ÔH¯~°, Wã¨∞HÍ Hõeã≤ L#flѨÊ\˜H© p=∞ÖÏ Wã¨∞Hõ#∞ =^Œe"Õã≤ K«ÔH¯~°#∞ =∂„`«O fã¨∞H˘<Õ "åix.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

443

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^èŒ~°‡ã¨=∞#fiÜ«∞O - Dâ◊fi~°HÀ@∞Å∞ JѨ~å^è•xH˜ Jf`«∞Å∞ ™êÜ«∞O„`«O QÆ_çzáÈ`ÀOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å"£∞K«O„^Œ ^Œ`«Î WO\˜H˜ J~°∞^≥OKå~°∞.

JHõ¯_»#∞O_ç ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O "≥à◊`å~°∞. ~å"£∞ WO\’¡ Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, =∞¿ÇÏO„^Œ QÀ™êfiq∞`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. QÀ™êfiq∞ WÅ∞¡ P „áêO`«OÖ’<Õ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ P`«_»O>Ë Jaè=∂#O. ~å"£∞ WO\˜H˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =¿ãÎ ™ê=∂#ºOQÍ QÀ™êfiq∞ =zÛ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«∞H˘O\Ï_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "≥·+¨‚=ÙÅ∞, â߈HÎÜ«ÚÅ∞ JO^Œ~°∂ KÕ~°∞H˘<Õ QÆ=∞ºO XHõ¯>Ë HÍx =∂~åæÅ∞ "Õ~°∞. x["≥∞ÿ# "≥·+¨‚=ÙÅ∞ â߈HÎÜ«ÚÅ#∞ xOkOK«~°∞.

QÀ™êfiq∞ (#=Ùfi`«∂): t=áê~°fi`«∞Å∞ =∞# `«e¡`«O„_»∞Å∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ^䕺O‰õĺ† `«e¡`«O„_»∞Å∞ – =∞Ozk. QÀ™êfiq∞: J^Õ HÍ^Œ∞. Z=ih xOkOK«‰õÄ_»^Œ∞. JO^Œ∞Ö’#∂ "≥·+¨‚=Ù}˜‚ xOkOK«@O JѨ~å^èŒO† "≥·+¨‚"åѨ~å^èŒO. Jxfl JѨ~å^è•Å‰õΩ Hõ∆=∂~°Ê} LOk. HÍx "≥·+¨‚"åѨ~å^è•xH˜ Hõ∆=∂~°Ê}Ë ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JѨ~å^èŒO JO^ŒiH© =iÎOK«^Œ∞. Dâ◊fi~°HÀ@∞Å∞ JѨ~å^è•xH˜ Jf`«∞Å∞.

K≥·`«#º^Õ=ÙÅ =O\˜ J=`å~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞ WO^Œ∞‰õΩ L^•Ç¨Ï~°}. ''a_»¤ `«O„_ç KÕ~Ú Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x QÆ@∞ì g∞^Œ #_»∞ã¨∂Î LO>Ë XHõ"Õà◊ Ѩ_çáÈ=@O [~°∞QÆ=K«∞Û.

HÍx `«O„_ç a_»¤ KÕ~Ú Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x LO>Ë P a_»¤ Z#fl\˜H© Ѩ_çáÈ^Œ∞. ''<Õ#∞ [QÆ[˚#xx â◊√^ŒúÉèíH˜Î HÀ~å#∞. 'J=∂‡! W^Œ∞QÀ, h ^èŒ~°‡O fã¨∞HÀ† W^Œ∞QÀ, h J^èŒ~°‡O fã¨∞HÀ. <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞. W^Œ∞QÀ, h â◊√z fã¨∞HÀ† W^Œ∞QÀ, h Jâ◊√z fã¨∞HÀ. <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞. J=∂‡, W^Œ∞QÀ, h áêѨO fã¨∞HÀ† W^Œ∞QÀ, h ѨÙ}ºO fã¨∞HÀ. <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞— Jx „áêi÷OKå#∞.—— QÀ™êfiq∞: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jxfl =∞`åÅ#∞ Q“~°qOKåe. HÍx xëêªÉèíH˜Î Jx XHõ\ ˜ LOk. JO^ŒiH© „Ѩ}Ï=∞O KÕÜ«∂e. ã¨Ô~·#^Õ† HÍx XHõ^•xfl „áê}„Ѩ^ŒOQÍ „¿Ñq∞OKåe. J^Õ x+¨ª. ''~å=Úx ã¨fi~°∂ѨO `«Ñ¨Ê "Õˆ~ U ã¨fi~°∂Ѩ=¸ ǨÏ#∞=∞O`«∞_çH˜ #K«ÛÖË^Œ∞. ^•fi~°HõÖ’, `«ÅáêQÍ ^èŒiOz# Hõ$+¨µ‚}˜‚ ^Œi≈OѨ QÀÑ≤HõÅ∞ W+¨ìѨ_»ÖË^Œ∞† "åi x+¨ª J@∞=O\˜k.—— ''QÆ$Ç≤Ï}˜ `«# ÉÏ=, =∞ik `«u=∂‡ =º‰õΩÎʼnõΩ HÍà◊√¡ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞QÆ∞HÀ=\ÏxH˜ hà◊√¡ W=fi@O, Pã¨#O "≥Ü«∞º@O "≥Ú^ŒÖˇ·# ¿ã=Å∞ JOkã¨∞ÎOk. HÍx Éèí~°Î#∞ ¿ãqOz#@∞¡ P"≥∞ =∞Ô~=ih ¿ãqOK«^Œ∞. Éèí~°Î`À P"≥∞‰õΩ L#fl ã¨O|O^èŒ"Õ∞ „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ#k.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ~å"£∞ =∞^èŒ∞~°ÉèíH∆ͺÅ`À ¿ãqOKå_»∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. '=∞— #∞O_ç âßÅ∞"å, \’Ñ‘ fã¨∞H˘x ^èŒiOKå~°∞. Éèí‰õΩÎÅ`À |O_çÖ’ ZH˜¯

444

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞, ~å"£∞ „ѨÉèí$`«∞Å∞ PÜ«∞# |O_ç ZHõ¯@OÖ’ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕâß~°∞. '=∞— ‰õÄ_® |O_çÖ’ ZHͯ_»∞. ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O ˆHã≤ |O_ç |Ü«∞Å∞^ÕiOk. â◊x"å~°O, _çÃãO|~ü 29, 1883

<Õ_»∞ J=∂"å㨺. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍmѶ¨∂\ò HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ "≥à◊¡#∞<åfl~°∞. ^•iÖ’ J^èŒ~ü¿ã<£ WO\˜H˜ "≥à◊`å~°∞. J^èŒ~ü‰õÄ_® JHõ¯_»#∞O_ç HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ "åi "≥O@ "≥à◊`å_»∞. |O_ç N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkH˜ L`«Î~å# QÆÅ "≥ÚQÆ™êÅ =^ŒÌ‰õΩ =zÛ xezOk. ã¨=∞Ü«∞O XO\˜ QÆO@ HÍ=™ÈÎOk. '=∞— |O_ç „Ñ¨Hõ¯# xÅ|_ç L<åfl_»∞. '=∞— (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): =∞Ǩâ◊Ü«∂, <Õ#∂ ~å<å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ? '=∞—: ^•iÖ’ XHõ™êi WO\˜H˜ "≥o¡~å"åÅx J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (XH˜O`« Ü≥∂zOz): „Ѩã¨∞Î`«O "≥àÏ¡ÖÏ? WHõ¯_» ã¨∞YOQÍ<Õ L<åfl=Ù Hõ^•! '=∞— HÍ¿ãѨ٠WO\˜H˜ "≥o¡ ~å"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ JO^Œ∞‰õΩ ã¨=∞‡uOK«Ö^Ë ∞Œ . ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞O #∞O_ç |O_ç |Ü«∞Å∞^ÕiOk.

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~åMÏÖò, ~å"£∞, ˆH^•~ü „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À - "Õ^•O`« ™ê^èŒ∞=Ù, „|Ǩχ*Ï˝#OÃÑ· ã¨OÉèÏ+¨} Pk"å~°O, _çÃãO|~ü 30, 1883

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞OÖ’ XHõ K≥@∞ì „H˜O^Œ '=∞— ѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl_»∞. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O =∞^蕺ǨÏflO =¸_»∞ QÆO@Å∞. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ JHõ¯_»‰õΩ =zÛ '=∞—`À Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^Õ=ÙÅ∞ Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl~°x K≥áêÊ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. '=∞— PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâßHõ Éèí‰õΩÎÅ`À „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

HõÅHõ`åÎ #∞O_ç ~å"£∞, ˆH^•~ü "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ=Ù<åfl~°∞. "Õ^•O`« "åkÜ≥ÿ∞# ™ê^èŒ∞=Ù XHõ~°∞ "åi`À =zÛ=Ù<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å"£∞ `À@‰õΩ "≥o¡#ѨC_»∞ D ™ê^èŒ∞=Ù#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P<å_»∞ XHõ K≥@∞ì „H˜O^Œ XO@iQÍ XHõ =∞OK«O g∞^Œ D ™ê^èŒ∞=Ù ‰õÄ~˘Ûx L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å HÀÔ~¯ "Õ∞~°‰õΩ ~å"£∞ PÜ«∞##∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ `À_˘¯x =KåÛ_»∞. ™ê^èŒ∞=Ó N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ K«∂_»_®xH˜ ‰õΩ`«∂ǨÏÅѨ_®¤_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞OK«O g∞^Œ `«=∞ „ѨHõ¯# P ™ê^èŒ∞=Ù#∞ ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ì‰õΩx PÜ«∞#`À P#O^ŒOQÍ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. ã¨OÉèÏ+¨} Ç≤ÏOnÖ’ ™êyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^ŒO`å g∞‰õΩ ZÖÏ JxÑ≤ã¨∞ÎOk? ™ê^èŒ∞=Ù: JO`å ã¨fiѨflO ÖÏO\˜k.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „|Ǩχã¨`«ºO [QÆx‡^䌺, JO`ÕHõ^•? =∞Ozk. „|ǨχO Z@∞=O\˜k? ™ê^èŒ∞=Ù: â◊|Ì"Õ∞ „|ǨχO, JO>Ë J<åǨÏ`« â◊|ÌO.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

445

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍx D â◊ÉÏÌxH˜ „Ѩuáê^ŒºO XHõ\ ˜ LO@∞Ok Hõ^•! U=∞O\Ï~°∞? ™ê^èŒ∞=Ù: "åK«ºO PÜ«∞<Õ, "åK«Hõ=¸ PÜ«∞<Õ.1 P ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q#@O`À<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=∂kè ã≤÷u <˘O^•~°∞. xâ◊ÛÅOQÍ z`«Î~°∞=ÙÖÏ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ™ê^èŒ∞=Ó, Éèí‰õΩÎÅ∂ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Öˇ· N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å P ã¨=∂kè ã≤÷ux K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. ''W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç. nx<Õ ã¨=∂kè JO\Ï~°∞—— Jx ™ê^èŒ∞=Ù`À, ˆH^•~ü K≥áêÊ_»∞. ™ê^èŒ∞=Ù âߢ™êÎÅÖ’<Õ ã¨=∂kè QÆ∞iOz K«kq L<åfl_»∞. ZѨC_»∂ K«∂ã≤ LO_»ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ ÉÏǨϺ㨇 $uÖ’H˜ =KåÛ~°∞. [QÆ<å‡`«`À WÖÏ JO@∞<åfl~°∞: ''J=∂‡! <Õ#∞ ™ê^è•~°} ã≤÷uÖ’ LO_®e. ##∞fl ÉÏǨϺ㨇 $u ~°Ç≤Ï`«∞xQÍ KÕÜ«∞‰õΩ. ™ê^èŒ∞=Ù`À ã¨zÛ^•#O^ŒO QÆ∞iOz =∂\Ï¡_ç P#O^ŒO á⁄O^ŒQÀ~°`å#∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã≤÷ux K«∂ã≤, =∂@Å#∞ qx P ™ê^èŒ∞=Ù Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞_≥·<å_»∞. ™ê^èŒ∞=Ù`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ J<åfl~°∞: ''„Ѩã¨∞Î`«O ™È-ǨÏO#∞ =^ŒeÃÑ@∞ì. WѨC_»∞ <Õ#∞ – #∞=Ùfi J<Õ ÉèÏ=#Ö’ P#Ok^•ÌO.—— <Õ#∞ – #∞=Ùfi ÉèÏ=# L#flO`« =~°‰õΩ J=∞‡ ‰õÄ_® LO@∞Ok. ~å, J=∞‡`À P#O^ŒOQÍ LO^•=∞<å N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞!

HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜Ö’ #_»∞ã¨∂Î L<åfl~°∞. ~å"£∞, ˆH^•~ü, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å∞ PÜ«∞#`À L<åfl~°∞. (ˆH^•~ü‰õΩ LѨ^Õâ◊O - ã¨O™ê~°`åºQÆO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): P ™ê^èŒ∞=Ù#∞ QÆ∞iOz U=∞#∞H˘O@∞<åfl=Ù? ˆH^•~ü: â◊√+¨¯"Õ^•O`«O! á⁄~Úº g∞^Œ Zã¨~°∞ ÃÑ@ì_»=∞~ÚOk HÍx ‰õΩO_»Ö’ WOHÍ aÜ«∞ºO "ÕÜ«∞ÖË^Œ∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk x["Õ∞, HÍx J`«_˘Hõ ã¨<åflºã≤. Z=Ô~·`Õ ã¨O™ê~åxfl `«ºlOKå_À, P`«_»∞ ÉÏQÍ Ñ¨Ù~Àaè=$kú K≥Ok#"å_»∞ ã¨∞=∂! D ™ê^èŒ∞=Ù XHõ „Ѩ=~°Î‰õΩ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ‰õΩO>Ë U „ѨÜ≥∂[#=¸ LO_»^Œ∞. ÉèíQÆ=¢`ÕÊ=∞Ö’ L#‡`«∞Î_≥· L#flѨC_»∞ =∞ˆ~n ã¨O`Àëêxfl HõeyOK«^Œ∞. JѨC_»∞: ѨkÅѨ~°K«"Õ =∞#™ê! J=∞‡ âߺ=∞#∞ Ju „Ñ≤Ü«∞=∞QÆ∞ <å J=∞‡ âߺ=∞#∞ xÅ∞ѨÙ=Ú hÖ’ Ju Éèí„^Œ=ÚQÍ Ñ¨~°∞Öˇ=fiix KÕ~°hÜ«∞‰õΩ=Ú =∞# q∞~°∞=Ù~°"Õ∞ P"≥∞#∞ K«∂`«=Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ÉèÏ=#‰õΩ `«y#@∞¡ ˆH^•~ü XHõ áê@ áê_®_»∞: =∞kqÑ≤Ê <Õ<≥@∞¡ K≥ѨÊQÆÅ<À ã¨MÏ!

K≥ѨÊ~å^Œx <À~°∞ <˘Hõ¯|_çÜ«ÚO_»QÍ 1. "åK«º "åK«Hõ ÉèË^Õ# `«fi"Õ∞= Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° - J^蕺`«‡~å=∂Ü«∞}O

446

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

<å ÉÏ^èŒ `≥eÜ«∞QÆÅ ^ŒÜ«∞âße QÆ#ÖËHõ =∞~°}˜OK«∞ ã≤÷uÖ’# =∞x"å_» xѨC_»∞.............

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ uiy =KåÛ~°∞. JѨC_»∞ ™êÜ«∞O„`«O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å~ÚOk. HÍoHÍÅÜ«∞O `≥iKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^èŒ∞=Ù#∞ `À_˘¯x HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ "≥àÏ¡~°∞. '=∞— ‰õÄ_® "≥O@ L<åfl_»∞. PÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥à◊¡QÍ<Õ PÜ«∞# [QÆ[˚#xH˜ ÉèíH˜Î„ѨѨ`«∞ÎÅ`À „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞. ™ê^èŒ∞=Ù KÕ`«∞Å∞ *’_çOz, `«Å=Oz Ѩ^Õ Ñ¨^Õ [QÆ[˚#xH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ™êfiq∞, ^Œ~°≈#O ZÖÏ LOk? ™ê^èŒ∞=Ù (ÉèíH˜Î`À): HÍo! =∞Ǩ^Õq P"≥∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍm, „|Ǩχ=¸ Jaè#∞flÅ∞. JO`ÕHõ^•? ™ê^è Œ ∞ =Ù: =∞#㨠∞ û |Ç≤ Ï ~° ∞ ‡Y"≥ ∞ ÿ L#flO`« = ~° ‰ õ Ω HÍox JOwHõ i OK« = Åã≤ O ^Õ . |Ç≤Ï~°∞‡Y"≥∞ÿ#ѨC_»∞ =∞Oz, K≥_»∞ J<Õ qK«Hõ∆} KÕÜ«∞=Åã≤O^Õ† =∞Ozx ã‘fiHõiOz K≥_»∞#∞ =^ŒeÃÑ\Ïìe. W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç. <å=∞~°∂áêÅhfl „ÉèÏOu [x`åÅ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∞#ã¨∞û |Ç≤Ï~°∞‡Y"≥∞ÿ L#flO`«=~°‰õΩ ¢ã‘Î "åOKè«#∞ =^ŒeÃÑ>Ëì f~åe. ™ê^èŒHõ ^Œâ◊Ö’ =∞Oz, K≥_»∞ J#flq LO\Ï~Ú. ÖˉõΩO>Ë J^èÀQÆu á⁄O^Œ∞`åO. D suÖ’ =∂\Ï¡_»∞`«∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ™ê^èŒ∞=Ù QÆkÖ’H˜ =KåÛ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): #∞"˘fiHõ\ ˜ QÆ=∞xOKå"å? P ™ê^èŒ∞=Ù PÅÜ«∞OÖ’ HÍoHÍ^ÕqH˜ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞! '=∞—: J=Ù#O_ô. ™È=∞"å~°O, _çÃãO|~ü 31, 1883

(ǨÏÅ^è•ix N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z"å@∞¡ ÃÑ\˜ì# ã¨OѶ¨∞@#) JѨC_»∞ ™êÜ«∞O„`«O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å~ÚOk. |Å~å"£∞, '=∞—, ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, ǨÏsâò "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—, |Å~å"£∞Å#∞ L^ÕÌtã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''ǨÏÅ^è•i *Ï˝#=∂~°æO J#∞ã¨iOKÕ"å_»∞. ~å„uO|=à◊√¡ J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}O, LѨx+¨`«∞ÎÅ∞ ѨiîOKÕ"å_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHÍ~°∞_»<Õ =∂@ qO>Ë<Õ =ÚMO =Ú_»∞K«∞‰õΩ<Õ"å_»∞. XHõ™êi <Õ#∞ aK«ÛQÍà◊¡ ZOye P‰õΩÅ#∞O_ç HÍã¨Î fã¨∞H˘x u#flѨC_»∞ J`«_»∞, '#∞=Ùfi WÖÏ KÕ¿ãÎ ZÖÏ? h Ñ≤šʼnõΩ q"åǨÏO ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok?— Jx J_çQÍ_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞, 'pè! ^èŒ∂~°∞Î_®! <å ˆHq∞\˜, Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ì_»"Õ∞q∞\˜! w`«, "Õ^•O`«O ѨiîOKÕ h <À\’¡ JyæѨ_»— J<åfl#∞. K«∂_»O_ç, XHõ =OHõ [QÆ`«∞Î q∞^䌺 JO\Ï_»∞. JHõ¯_» qëê‚fiÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥o¡ =Ú‰õΩ¯ =¸ã¨∞H˘x ^蕺#=¸ KÕ™êÎ_»∞. ™êÜ«∞OHÍÅO J~ÚOk. |Å~å"£∞ `«k`«~° Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ HõÅHõ`åΉΩõ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ QÆkÖ’ [QÆ[˚#x zO`«#Ö’ =∞QÆ∞flÖˇ· L<åfl~°∞. HÍ¿ãѨ\’¡ PÅÜ«∞OÖ’ Ǩ~°`«∞Å ã¨∞=∞^èŒ∞~° <å^•Å∞ q#=KåÛ~Ú.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

447

([QÆ[˚#x`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨OÉèÏ+¨}) ~å„u Zxq∞k QÆO@Å~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’<Õ fÜ«∞x ã¨fi~°OÖ’ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. '=∞— „ѨHõ¯<Õ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx qO@∞<åfl_»∞. ǨÏi FO! ǨÏi FO! JO@∂ =∞^èŒ∞~° HõO~î°O`À LK«ÛiOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_» <å~°OaèOKå~°∞: ''J=∂‡! <å `«b¡! „|Ǩχ*Ï˝#O`À ##∞fl ÉÏǨϺ㨇 $u â◊¥#∞ºxQÍ KÕÜ«∞=^Œ∞Ì. <Õ#∞ „|Ǩχ*Ï˝#O WK«ÛùyOK«#∞. <Õ#∞ bÅÅ∞ K«∂ã≤ P#OkOѨQÀ~°∞`å#∞.

J=∂‡! <å‰õΩ "Õ^•O`«O `≥eÜ«∞^Œ∞, `≥Å∞ã¨∞HÀQÀ~°@=¸ ÖË^Œ∞. x#∞fl „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩO>Ë "Õ^Œ"Õ^•O`åÅhfl x=∂flu x=∂flÅ∞ J~ÚáÈ`«∞#flq! ''Hõ$ëê‚! <å =∂@ q#∞. u#∞. fã¨∞HÀ, <åÜ«∞<å! Hõ$ëê‚! <å |OQÍ~°∂! h`À K≥|∞`«∞<åfl#∞ q#∞. <å xq∞`«ÎO #∞=Ùfi =∂#=^ÕǨÏO ^èŒiOz =KåÛ=Ù.——

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À |∞^èŒ"å~°O, [#=i 2, 1884

=∞^蕺ǨÏflO =¸_»∞ QÆO@Å∞. ~åMÏÖò, ÖÏ@∞, ǨÏsâò, ~å"£∞ÖÏÖò, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å∞ JѨC_»∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’<Õ |㨠KÕã≤ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O '=∞— aÅfi=$Hõ∆O „H˜Ok#∞O_ç =ã¨∞Î<åfl_»∞. QÆkH˜ ѨtÛ=∂# L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ `åO„uHõ Éè í ‰ õ Ω Î _ ç ` À ‰õ Ä ~° ∞ Ûx L<åfl~° ∞ . '=∞— JHõ ¯ _» ‰ õ Ω =zÛ N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ‰õ Ω ™êëêìOQÆ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—#∞ `«# „ѨHõ¯# ‰õÄ~ÀÛ=∞<åfl~°∞. `åO„uHõ Éèí‰õΩÎ_ç`À =∂\Ï¡_»@O ^•fi~å '=∞—‰õΩ LѨ^ÕtOK«\ÏxH˜ J`«}˜‚ JHõ¯_» ‰õÄ~ÀÛ=∞x K≥áêʈ~"≥∂! =∞Ç≤Ï=∂K«„Hõ=iÎ P `åO„uHõ Éè‰í Ωõ }Î ‚˜ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ =^Œ‰Ì Ωõ ѨOÑ≤OKå_»∞. Éè‰í Ωõ _Î ∞» HÍëêÜ«∂O|~åÅ∞ ^èŒiOz L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (`åO„uHõ Éèí‰õΩÎ_ç`À): HõáêÅOÖ’ =∞^ŒºO áÈã¨∞H˘x „`åQÆ@O `åO„uHõ ™ê^èŒ# JOQÍÅÖ’ XHõ\ ˜. nxfl HÍ~°}"åi (HÍ~°} [ÅO) JO\Ï~°∞. JO`ÕHõ^•? `åO„u‰õΩ_»∞: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Ѩ^ŒH˘O_»∞ áê„`«Å∞ J=ã¨~°O, Hõ^•? `åO„u‰õΩ_»∞: =¸_»∞ ^Œâ◊Å „Ѩ=∂}ÏÅ∞. Wq Jhfl â◊=™ê^èŒ# HÀã¨O. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞^•ºxfl ã¨Ê $tOK«_»O ‰õÄ_® <å =Å¡ HÍ^Œ∞. `åO„u‰õΩ_»∞: g∞~°∞ ã¨Ç¨Ï*Ï#O^Œ ã≤÷uÖ’ <≥ÅH˘x L<åfl~°∞. Jk Åaè¿ãÎ =∞ˆ~n JHõ¯ˆ~¡^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WOHÍ q#∞, <å‰õΩ [Ѩ`«áê^Œ∞Å∞ Ug #K«Û=Ù. HÍx ã¨~°fi^• ÉèíQÆ=`ü 㨇~°}, =∞#<åÅÖ’ L<åfl#∞. Jk 㨈~, +¨_»Û„HÍÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜? `åO„u‰õΩ_»∞: JÜ«∂º, Jq ѨÅ∞ q^è•Öˇ·# ѨÙ}ºf~å÷Å =O\˜q. „Ѩu K«„HõOÖ’#∞ t=Ù_»∞, â◊H˜Î L<åfl~°∞. P K«„HÍÅ#∞ D Hõà◊§`À K«∂_»ÖËO† YO_çOz<å |Ü«∞@‰õΩ fÜ«∞ÖË=Ú.

D Ѩ^•‡Å ÃÑ·"≥ÚQÆæ t=eOQÆO† „H˜Ok ÉèÏQÆO P^•ºâ◊H˜Î, Ü≥∂x =O\˜k.

448

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'=∞— =∞ø#OQÍ JO`å qO@∂ L<åfl_»∞. '=∞—#∞ K«∂ã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `åO„uHõ Éèí‰õΩÎx, ''c[=∞O„`ÀѨ^Õâ◊O ÖˉõΩO_® ã≤^Œú`«fiO á⁄O^Œ ™ê^茺=∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. `åO„u‰õΩ_»∞: ™ê^茺"Õ∞. J~Ú`Õ JO^Œ∞‰õΩ qâßfiã¨O LO_®e. JO>Ë QÆ∞~°∞"åHõºOÖ’ qâßfiã¨O LO_®e.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞— "≥·Ñ¨Ù uiy J`«_ç`À): qâßfiã¨O. `åO„uHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘x "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. `«~°∞"å`« „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok# [Ü«∞QÀáêÖò ¿ã<£ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. ~åMÏÖò, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å∞ „ѨHõ¯# L<åfl~°∞. =∞^蕺ǨÏflO "Õà◊.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ([Ü«∞QÀáêÖò`À): Z=ih, U =∞`åhfl ^Õfi+≤OK«‰õÄ_»^Œ∞. x~åHÍ~°"åk, ™êHÍ~°"åk JO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨ÙQÍ<Õ "≥à◊√`«∞<åfl~°∞. *Ï˝x, Ü≥∂y, Éèí‰õΩÎ_»∞ JO^Œ~°∂ J<Õfi+≤OKÕk ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚. *Ï˝#=∂~°æQÍ=ÚÅ∞ PÜ«∞##∞ „|ǨχO JO\Ï~°∞† Ü≥∂QÆ∞Å∞ P`«‡, Ѩ~°=∂`«‡ JO\Ï~°∞† Éèí‰õΩÎÅ∞ ÉèíQÆ"å<£ JO\Ï~°∞. WOHÍ x`«º ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, x`«º¿ã=‰õΩ_»∞ Jx ¿Ñ~˘¯#@=¸ Hõ^Œ∞Ì. [Ü«∞QÀáêÖò: Jxfl =∂~åæÅ∂ ã¨`«ºO Jx ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: U^À XHõ =∂~°æOÖ’ ã¨iQÍæ Ѩܫ∞xOK«QÆey`Õ PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ=K«∞Û.

JѨC_»∞ Jxfl =∂~åæÅ QÆ∞iOp `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=Ù. ZÖÏÔQ·<å XHõ™êi _®ÉÏ#∞ KÕ~°∞H˘O>Ë Ñ≤^ŒÑ¨ K≥Hõ¯"≥∞@¡ QÆ∞O_®#∞ „H˜OkH˜ ky ~å=K«∞Û, =∞Oz "≥∞@¡ QÆ∞O_®#∞ „H˜OkH˜ ky~å=K«∞Û† XHõ "≥^Œ∞~°∞QÆ_» ^•fi~å „H˜OkH˜ kQÆ=K«∞Û, `å_»∞ ѨÙK«∞ÛH˘x‰õÄ_® kQÆ=K«∞Û. ''ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ Hõey`Õ Éèí‰õΩÎ_»∞ ã¨HõÖO `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅQÆ∞`å_»∞. XHõ™êi PÜ«∞##∞ á⁄Ok`Õ ã¨~°fiO `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. ¿Ñ~°∞"≥∂ã≤# ^èŒ#=O`«∞}˜‚ XHõ™êi U^À q^èŒOQÍ HõÅ∞ã¨∞HÀ"åe† P`«_ç`À "≥∞ÿ„ux U~°Ê~°K«∞HÀ"åe. JѨC_»∞ `«#‰õΩ Zxfl `À@Å∞ L<åflÜ≥∂, Zxfl K≥~°∞=ÙÅ∞ L<åflÜ≥∂, Zxfl HõOÃÑh Ѩ„`åÅ∞ (~˘Hõ¯ Ѩ„`åÅ∞) L<åflÜ≥∂ P`«_Õ `≥Å∞ѨÙ`å_»∞.—— (ÉèíQÆ=¢`åÊÑ≤ÎH˜ =∂~°æO) [Ü«∞QÀáêÖò: ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨÏO ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PÜ«∞# <å=∞QÆ∞}H©~°Î#Å∞ ã¨~°fi^• KÕã¨∂Î LO_®e. ™ê^茺"≥∞ÿ#O`« =~°‰õΩ q+¨Ü«∞ zO`«#Å#∞ `«ºlOKåe. ÃÑ·~°∞ xq∞`«ÎO á⁄ÅOÖ’H˜ ZO`À „â◊q∞Oz h~°∞ áêi™êÎ=Ù. HÍx HõÅ∞QÆ∞Å ^•fi~å h~°∞ |Ü«∞@‰õΩ áÈ`«∞Ok. HÍÅ∞= „`«qfi h~°∞ áêiOz UO „ѨÜ≥∂[#O? JO`å =$^ä• J=Ù`«∞Ok. ''z`«Îâ◊√kú Hõey, q+¨Ü«∂ã¨H˜Î `˘ÅyáÈ`Õ "庉õΩÅ`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JѨC_»∞ h „áê~°÷# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ KÕ~°∞`«∞Ok. '>ˇe„QÍѶπ— fQÆÖ’ =∞~À =ã¨∞Î=Ù KÕiHõ L#flѨC_»∞ ÖËHõ ѨQÆ∞Å∞ L#flѨC_»∞ ã¨=∂Kå~°O KÕ~°^Œ∞. ''<Õ#∞ "庉õΩÅ`«`À UHÍO`«OÖ’ "≥H¯˜ "≥H¯˜ U_ÕÛ"å_çx. '<å~åÜ«∞}∞_≥H¯õ _»? <å~åÜ«∞}∞_≥H¯õ _»?— JO@∂ qÅÑ≤ã¨∂Î ÉÏǨϺK≥·`«<åºxfl HÀÖ’ÊÜÕ∞"å}˜‚ – (<å =∞#ã¨∞û) =∞Ǩ"åÜ«Ú=ÙÖ’ b#"≥∞ÿáÈÜÕ∞k.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

449

''Ü≥∂QÆO ZÖÏ ã≤kúã¨∞ÎOk? >ˇe„QÍѶπ fQÆÖ’ "Õˆ~ =ã¨∞Î=Ù KÕiHõ LO_»~å^Œ∞, fQÆÖ’ ѨQÆ∞Å∞ ÖˉõΩO_® LO_®e† q+¨Ü«∂ã¨H˜Îx J_»∞QÆO\Ï `«ºlOKåe. U q^èŒ"≥∞ÿ# HÀiHÍ LO_»~å^Œ∞. HÀÔ~¯Å`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl ÉèíH˜Îx 'ã¨HÍ=∞ÉèíH˜Î— JO\Ï~°∞. xëê¯=∞ ÉèíH˜Îx 'J¿ÇÏ`«∞Hõ— ÉèíH˜Î JO\Ï~°∞. 'ÉèíQÆ=O`«∞_®! h‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ`Õ ##∞fl „¿Ñq∞OK«∞, ÖË^ŒO>Ë ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ <Õ#∞ =∞@∞‰õΩ x#∞fl „¿Ñq∞™êÎ#∞— – W^Õ J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î. ''Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O W^Õ – ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „¿Ñq∞OKåe. P „¿Ñ=∞ f„="≥∞ÿ#ѨC_»∞ PÜ«∞# ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Ѩu„=`«‰õΩ Éèí~°Î Ѩ@¡QÆÅ PHõ~°¬}, `«e¡H˜ a_»¤Ñ¨@¡ QÆÅ PHõ~°¬}, q+¨Ü«∂㨉õΩÎxH˜ q+¨Ü«∞ =ã¨∞Î=ÙÅѨ@¡QÆÅ PHõ~°¬} – D =¸_»∞ PHõ~°¬}Å∞ XHõ>ˇÿ ÉèíQÆ=O`«∞x kâ◊QÍ =∞~°e#ѨC_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— [Ü«∞QÀáêÖò „áêѨOzHõ =ºH˜Î. JO^Œ∞ˆH<å N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_çH˜ WÖÏ LѨ^Õâ◊O KÕã¨∞Î<åfl~°∞?

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO *Ï˝#=∂~°æO, qKå~°}=∂~°æO - ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO, „|Ǩχ*Ï˝#O ~å„u Zxq∞k QÆO@Å~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ~åMÏÖò, '=∞— ‰õÄ_® L<åfl~°∞. QÆ_çz# W~°"≥· XHõ¯ ~ÀAÅ∞QÍ '=∞— WO\˜H˜ "≥à◊¡ÖË^Œ∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À qKå~°}|∞kúx =^ŒeÃÑ@ì=∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~åMÏÖò`À): JuQÍ qKå~°} KÕÜ«∞@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. "≥Ú^Œ@ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, `«~°∞"å`« [QÆ`«∞Î. ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄Ok`Õ PÜ«∞# [QÆ`«∞Î QÆ∞iOp `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. ('=∞— ~åMÏÖòÅ`À) Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±`À =∂\Ï¡_ç`Õ J`«_çH˜ Zxfl Wà◊√¡, Zxfl `À@Å∞, Zxfl HõOÃÑh Ѩ„`åÅ∞ (~˘Hõ¯Ñ¨„`åÅ∞) L<åflÜ≥∂ Jhfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH |∞∞+¨µÅ∞ "åb‡H˜x '=∞~å =∞~å— JO@∂ [ѨO KÕÜ«∞=∞<åfl~°∞. nx H˘Hõ HÍ~°}O LOk. =∞ JO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞_»∞. ~å JO>Ë [QÆ`«∞Î, "≥Ú^Œ@ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«~°∞"å`« [QÆ`«∞Î.

(Hõ$+¨‚H˜â’~ü - '=∞~å— =∞O„`«O) ''Hõ$+¨‚H˜â’~ü WÖÏ J<åfl_»∞: '|∞∞+≤ (<å~°^Œ |∞∞+≤) LѨ^ÕtOK«@O =Å# =∞~å, =∞~å XHõ Ѩq„`«=∞O„`«O.— '=∞— JO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, '~å— JO>Ë [QÆ`«∞Î. ''Hõ#∞Hõ "≥Ú^Œ@ "åb‡H˜ÖÏ ã¨=∞ã¨ÎO `«ºlOz, UHÍO`«OÖ’ QÀѨºOQÍ =∞<À"庉õΩÅ`«`À "≥H˜¯"≥H˜¯ U_çÛ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OKåe. "≥Ú^Œ@ HÍ=Åã≤Ok ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O. P `«~°∞"å`« âߢ™êÎÅ#∞ QÆ∞iOp, [QÆ`«∞Î#∞ QÆ∞iOp qKå~°} KÕÜ«∞=K«∞Û. (''J=∂‡ <å qKå~°}|∞kúx =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À YO_çOz"Õ~Ú—— - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „áê~°÷#) ('=∞—`À) ''JO^Œ∞ˆH, WHõÃÑ· qKå~°} KÕÜ«∞=^ŒÌx h‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl#∞. D ã¨OQÆu h‰õΩ K≥ѨÊ\ÏxˆH WѨC_»∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨ٠#∞O_ç <Õ#∞ =KåÛ#∞. JuQÍ qKå~°} KÕ¿ãÎ z=~°‰õΩ Ǩx "å\˜Å∞¡`«∞Ok – PYiH˜ #∞=Ófi Ǩ„*ÏÖÏ `«Ü«∂~°=Ù`å=Ù. =Ú#∞Ѩ٠<Õ#∞ ~å„uà◊√§

450

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

UHÍO`«OÖ’ HÍeÉÏ@Ö’ qÅÑ≤ã¨∂ΠѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î LO_Õ"å}˜‚. [QÆ[˚#x`À, 'J=∂‡! <å qKå~°} |∞kúx =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À YO_çOz"Õ~Ú— Jx „áêi÷OKÕ"å}˜‚. ('=∞—`À) ''WHõ qKå~°} *’eH˜ áÈ#x <å‰õΩ "åQÍÌ#O KÕ~Ú.—— '=∞—: JÖψQ#O_ç WHõÃÑ· qKå~°} KÕÜ«∞#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíH˜Î ^•fi~å<Õ ã¨HõÅO ã≤kúã¨∞ÎOk. „|Ǩχ*Ï˝#O HÀˆ~"å~°∞ Ãã·`«O ÉèíH˜Î=∂~åæxfl KÕѨ_ç`Õ, "åiH˜ „|Ǩχ*Ï˝#=¸ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ÉèíQÆ=^Œ#∞„QÆǨÏO LO>Ë *Ï˝<åxH˜ H˘^Œ∞= LO@∞O^• UO? „QÍ=∂ÅÖ’ =_»∞¡ H˘Å∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞. XHõ ‰õΩÑ¨Ê `«yæ`Õ "≥O@<Õ XHõ_»∞ =∞~˘Hõ ‰õΩѨÊ#∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ „`Àã≤ W™êÎ_»∞. [QÆ[˚#x *Ï˝#~åtx „`Àã≤ Wã¨∞ÎOk. ''ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨ ѨO_ç`«∞Å∞ QÆ_ç¤áÈK«Å=Öˇ `À™êÎ~°∞. 'g∞`À ɡã¨Î"åx WO\’¡ ã¨=∂"ÕâßxH˜‰õÄ_® <Õ#∞ ~å=\ÏxH˜ ã≤^ŒúO. ^•<À¡ U `«Ñ¨C LOk? g∞`À áêH©"åx WO\’¡ Éè’[#O ‰õÄ_® <Õ#∞ KÕÜ«∞QÆÅ#∞— Jx Ѩ^Œ‡Ö’K«<£ J<åfl_»∞. ''ÉèíH˜Î ^•fi~å<Õ ã¨HõÅO ã≤kúOK«∞HÀ=K«∞Û. ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞OK«QÆey`Õ `«~°∞"å`« U H˘~°`å LO_»^Œ∞. áê~°fiu „ѨHõ¯# q<åÜ«∞‰õΩ_»∞, ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. áê~°fiu "≥∞_»Ö’ XHõ ~°`åflÅǨ~°O ^èŒiOz LOk. P"≥∞ "åi`À, 'g∞ W^ŒÌiÖ’ Z=Ô~·`Õ "≥Ú^Œ@ D „|Ǩ‡O_®xfl „Ѩ^ŒH˜∆} KÕã≤ =™êÎ~À, J`«_çH˜ D ~°`åflÅǨ~åxfl |Ǩï=∞uQÍ W™êÎ#∞— JOk. ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ Hõ∆}O‰õÄ_® PÅ㨺O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞, <≥=∞e #kè~ÀÇ≤ÏOz |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ "≥∞Å¡QÍ `«e¡H˜ „Ѩ^ŒH˜∆} KÕã≤ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞. P"≥∞Ö’<Õ „|Ǩ‡O_»O Ü«∂=`«∂Î <≥ÅH˘x LO^Œx J`«_≥~°∞QÆ∞#∞. áê~°fiu Ѩ~°=∂#O^ŒO K≥Ok ~°`åflÅǨ~åxfl q<åÜ«∞‰õΩx "≥∞_»Ö’ "Õã≤Ok. KåÅ¿ãÃÑ·# `«~°∞"å`« uiy=zÛ# ‰õΩ=∂~°™êfiq∞, q<åÜ«∞‰õΩx "≥∞_»Ö’ ~°`åflÅǨ~°O LO_»@O K«∂âß_»∞. ''<Õ#∞ qÅÑ≤ã¨∂Î J=∞‡`À, 'J=∂‡! "Õ^Œ"Õ^•O`åÅÖ’ UO L#fl^À <å‰õΩ `≥Å∞Ѩٗ Jx „áêi÷OKå#∞. [QÆ[˚#x XHõ\ ˜ "≥O@ XHõ\ ˜QÍ Jxfl\˜h <å‰õΩ `≥eÜ«∞Ѩ~°zOk. J=Ù#∞ P"≥∞ Jxfl\˜h `≥eÑ≤Ok. Z<Àfl q+¨Ü«∂Å#∞ <å‰õΩ "≥Å¡_çOzOk. (™ê^èŒ#HÍÅOÖ’ ^Œ~°≈<åÅ∞ - QÆ∞~°∞"Õ ã¨~°OQÆ∞) ''XHõ ~ÀA <åÅ∞QÆ∞ kâ◊ÖÏ t=Ù}˜‚, â◊H˜Îx K«∂Ñ≤Ok – t=â◊‰õΩÎÅ ã¨Oã¨~°æO K«∂âß#∞. =∞x+≤, r=~åã¨∞Å∞, K≥@∞ìKÕ=∞Å∞ Jxfl\’¡#∂ J^Õ t=–â◊H˜Î. J^Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ – „ѨHõ$u. "åi ã¨Oã¨~åæxfl „ѨuKÀ\Ï QÍOKå#∞. ''=∞~À ~ÀA =∞#∞+¨µºÅ ѨلÔ~Å ‰õΩѨÊ#∞ K«∂Ñ≤Ok. P ‰õΩÑ¨Ê H˘O_»O`« Z`«∞Î LOk. "Õˆ~ Un ÖË^Œ∞! "å\˜ =∞^茺 <Õ#∞ XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl#∞! ''WOH˘Hõ ~ÀA XHõ =∞Ǩã¨=Ú„^•xfl K«∂Ñ≤OzOk! <Õ#∞ LѨÙÊÉÁ=∞‡QÍ =∂i Ö’`«∞ H˘Å=\ÏxH˜ "≥àÏ¡#∞. H˘Å=_®xH˜ "≥o¡#ѨC_»∞ QÆ∞~°∞=Ù Hõ$ѨKÕ ~å~ÚQÍ =∂iáÈÜ«∂#∞.

JѨC_»∞ XHõ F_»#∞ K«∂âß#∞! "≥O@<Õ ^•<À¡H˜ ZHͯ#∞! QÆ∞~°∞"Õ ã¨~°OQÆ∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

451

('=∞—`À) ''„Ѩu~ÀA L^ŒÜ«∂# ã¨zÛ^•#O^Œ QÆ∞~°∞=Ù#∞ #∞=Ùfi „áêi÷ã¨∞Î<åfl"å?—— '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: QÆ∞~°∞=Ù ã¨~°OQÆ∞. JѨC_»∞ '<Õ#∞— '#∞=Ùfi— J<Õq "Õˆ~fi~°x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. =∞m¡ ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ ^Œ∂H˜ KÕѨQÍ =∂iáÈÜ«∂#∞. K«∂¿ã ã¨iH˜ P ã≤÷uÖ’ ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’ P#O^ŒOQÍ D^Œ∞`«∂ L<åfl#∞. W=hfl JuQÀѨº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞. qKå~°} KÕã≤ UO `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï=Ù? PÜ«∞# K«∂Ñ≤Oz#ѨC_»∞ Jhfl J~°÷=∞=Ù`å~Ú, U H˘~°`å LO_»^Œ∞.

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO â◊√„Hõ"å~°O, [#=i 4, 1884

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O ™êÜ«∞O„`«O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å~Ú LO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ѨOK«=\˜Ö’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ^Œ~°Ç¨ã¨=^Œ#O. PÜ«∞#`À '=∞—, ǨÏiѨ^Œ∞_»∞ „ѨÉèí$`«∞Å∞ L<åfl~°∞. ǨÏiѨ^Œ∞_ç`À P#O^Œ Kè«@s˚ QÆ∞iOp, Ѷ¨∞’ëêÊ_® âßYÖ’ [iˆQ ™ê^èŒ# xÜ«∞=∂Å#∞ QÆ∞iOp N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_®~°∞.

HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ =KåÛ~°∞. '=∞—, ǨÏiѨ^Œ∞_»∞, ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∂ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. '=∞— Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠aÅfi=$Hõ∆O „H˜O^Œ<Õ QÆ_çáê_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): WHõg∞^Œ@ qKå~°} K≥Ü«∞º‰õΩ. ^•x=Å¡ z=iH˜ ǨÏx "å\˜Å∞¡`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OKÕ@ѨC_»∞ ã¨v, ^•ã¨º, ã¨O`å# ÉèÏ=O, ÖˉõΩO>Ë g~°ÉèÏ=O – U^À XHõ ÉèÏ=O P~ÀÑ≤OK«∞HÀ"åe. ''<åk ã¨O`å# ÉèÏ=O. D ÉèÏ"åxfl K«∂ã≤ =∂Ü«∂^Õq Å[˚KÕ`« ^•i =^Œ∞Å∞`«∞Ok. ''g~°ÉèÏ=O ZO`À Hõ+¨ìO. â߈HÎÜ«ÚÅ∞, "≥·+¨‚=ÙÅ∞ nxfl J#∞ã¨i™êÎ~°∞. D ÉèÏ=OÖ’ ã¨iQÍæ <≥ÅH˘x LO_»@O ZO`À Hõ+¨ìO. âßO`« ^•ã¨º ã¨Yº "å`«ûź =∞^èŒ∞~åk ÉèÏ"åÅ∂ L#flq – =∞^èŒ∞~° ÉèÏ=#Ö’ Jxfl ÉèÏ"åÅ∂ Wq∞_ç L#flq. ('=∞—`À) ''h‰õΩ Uk #K«∞Û`«∞Ok? '=∞—: Jhfl #K«∞Û`å~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã≤^Œ∞ú_»Ü«∂ºHõ P ã≤÷uÖ’ Jxfl ÉèÏ"åÅ∂ #K«∞Û`å~Ú. P ã≤÷uÖ’ HÍ=∞O *Ï_»=∂„`«OQ͉õÄ_® LO_»^Œ∞. "≥·+¨‚= âߢ™êÎÅÖ’ K«O_ô^•ãπ – ~°[Hõ¢ã‘Î Hõ^äŒ LOk. "åi „¿Ñ=∞ J}∞=∂„`«O ‰õÄ_® HÍ=∞O ÖËxk. ''P ã≤÷uÖ’ „ѨHõ$u (¢ã‘Î) ÉèÏ=O =ã¨∞ÎOk, `å<˘Hõ ѨÙ~°∞+¨µ_» #<Õ Z~°∞Hõ LO_»^Œ∞. g∞~åÉÏ~Ú XHõ ¢ã‘Î J<Õ HÍ~°}OQÍ P"≥∞#∞ K«∂_» ~°∂ѨQÀ™êfiq∞ x~åHõiOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ g∞~åÉÏ~Ú, '|$O^•=#OÖ’ NHõ$+¨µ‚_»∞ XHõ¯_Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞, `«H˜¯# "å~°O^Œ~°∂ P ѨÙ~°∞+¨µ_çH˜ ^•ã‘ÖË. ~°∂ѨQÀ™êfiq∞ `«##∞ ѨÙ~°∞+¨µxQÍ ÉèÏqOK«∞HÀ=@O ã¨|ÉÏ?— Jx K≥Ñ≤Ê Ñ¨OÑ≤Ok. ~å„u HÍÉ’`ÀOk. '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å áê^•Å =^ŒÌ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. ˆHâ◊"£ P~ÀQƺO „Ѩ=∂^ŒHõ~°OQÍ LOk J#fl ã¨=∂Kå~°O `≥eã≤Ok. ˆHâ◊"£ QÆ∞iOp, J`«_ç ã¨=∂*Ïxfl QÆ∞iOp N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „Ѩ™êÎqOKå~°∞.

452

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): JHõ¯_» L`«Î ÖˇHõÛ~ü =∂„`«"Õ∞<å? ÖËHõ ^蕺#O‰õÄ_® LO^•? "å~°∞ `«=∞ ѨÓ*Ïq^è•<åxfl |Ǩïâß Láêã¨# JO@∞O\Ï~°∞. =Ú#∞Ѩ٠ˆHâ◊"£ ¢ÔH·ã¨Î= =∞`åxfl, ^•x ^Œ$HõÊ^ä•Å#∞ QÆ∞iOp Z‰õΩ¯=QÍ zO`«# KÕ¿ã"å_»∞. JѨC_»∞, JO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠J`«_»∞ ^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ \ÏQÆ∂~ü ã¨=∂[OÖ’ LO_Õ"å_»∞. '=∞—: ˆHâ◊"£ ÉÏ|∞ "≥Ú^Œ\’¡<Õ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ=ÙO>Ë D ~°Hõ"≥∞ÿ# ™ê=∂lHõ ã¨O㨯~°}ÅÖ’ ky LO_»_»∞. ‰õΩÅ qK«Hõ∆`«#∞ ~°^Œ∞ÌѨ~°K«@O, q`«O`«∞ ѨÙ#ifi"åǨÏO, ‰õΩÖÏO`«~° q"åǨÏO, ¢ã‘Î q^Œº "≥Ú^ŒÖˇ·# ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõÖÏáêÅÖ’ WO`«QÍ áêÖÁæx LO_»_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆHâ◊"£ WѨC_»∞ HÍmx JOwHõiã¨∞Î<åfl_»∞† P"≥∞ z#‡Ü«∞=¸iÎ, P^•ºâ◊H˜Î Jx XѨC‰õΩO@∞<åfl_»∞. ÃÑ·QÍ J=∂‡, J=∂‡ JO@∂ P"≥∞ <å=∞ =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ H©iÎã¨∂Î L<åfl_»∞. ''Jk 㨈~, „|Ǩχã¨=∂[O Éèíq+¨º`å¯ÅOÖ’ ã¨O㨯~°}À^Œº=∞ ã¨=∂[OQÍ Ñ¨Ù~ÀQÆu K≥O^Œ∞`«∞O^Œx #∞=Ùfi ÉèÏqã¨∞Î<åfl"å?—— '=∞—: D ^Õâ◊O =∞\˜ì JÖÏO\˜k HÍ^Œ∞. x["≥∞ÿ#k U^À J^Õ ã≤÷~°OQÍ xÅ∞ã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. |∞∞+¨µÅ∞ <≥ÅH˘eÊ# ã¨<å`«# ^èŒ~°‡"Õ∞ ã≤÷~°OQÍ xez LO@∞Ok. HÍx „|Ǩχã¨=∂[O, J@∞=O\˜ `«k`«~° ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® HÍ™ÈΉõÄ™ÈÎ xÅz LO\Ï~Ú. JO`å ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨OHõÅÊO "Õ∞~°‰õΩ [~°∞QÆ∞`ÀOk. =∞^蕺ǨÏflO ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅHõ`åÎ#∞Oz =KåÛ~°∞. "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÅHÀã¨O J<ÕHõ áê@Å∞ áê_®~°∞. "å\˜Ö’ XHõ áê@ ÉèÏ=O Wk: J=∂‡! #∞=Ùfi Z„~°\ ˜ P@ÉÁ=∞‡Å`À =∞=∞‡efl =∞~°Ñ≤OKå=Ù. "Õ∞=Ú P@ÉÁ=∞‡Å#∞ qã≤iH˘\˜ì h H˘~°‰õΩ P„HõO^Œ#Å∞ KÕ¿ãÎ, #∞=Ùfi =∂ =^ŒÌ‰õΩ `«Ñ¨ÊHõ Ѩ~°∞ÔQ`«∞ΉõΩO@∂ =™êÎ=Ù.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): "å~°∞ Z~°∞Ѩ٠ÉÁ=∞‡Å#∞ QÆ∞iOz ZÖÏ áê_®~À q<åfl"å! '=∞—: J=Ù#O_ô. g∞~°∞ ˆHâ◊"£¿ã<£`À Z~°∞Ѩ٠ÉÁ=∞‡Å QÆ∞iOz# D q+¨Ü«∂xfl K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. 'z^•HÍâ◊O— QÆ∞iOp, WOHÍ Ñ¨Å∞ q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOp =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åflO† ZO`« P#O^ŒOQÍ LO_Õ^À! Z<Àfl áê@Å∞ áê_ç #$`«ºO KÕâßO ‰õÄ_®.

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ™ê^èŒ#HÍÅOÖ’ aÅfi=$Hõ∆O „H˜O^Œ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^蕺#O (1859 - 61) - HÍq∞hHÍOK«# `åºQÆO â◊x"å~°O, [#=i 5, 1884

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O =∞^蕺ǨÏflO ^•^•Ñ¨Ù XO\˜ QÆO@. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éè’[#O KÕâß~°∞. <Õ\ H˜ ˜ W~°"·≥ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞QÍ '=∞— N~åHõ$+¨µÅ‚ =^ŒÌ x=ã≤ã∂¨ Î L<åfl_»∞. Éè’[<å#O`«~O° '=∞— #ǨÏ|`üÖ’ L<åfl_»∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ Z=~À `«# ¿Ñ~°∞ =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞™ê~°∞¡ Ñ≤Å=@O qx |Ü«∞@‰õΩ =zÛ K«∂ã≤#ѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆk L`«Î~° =™ê~åÖ’ xÅ|_ç

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

453

Ñ≤Å∞ã¨∂Î LO_»@O K«∂âß_»∞. "≥O@<Õ "ÕQÆOQÍ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆} =™ê~åÖ’H˜ "≥àÏ¡~°∞. <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx '=∞—`À =∂\Ï¡_» <å~°OaèOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: #∞=Ùfi ^蕺#O ZÖÏ KÕã¨∞Î<åfl=Ù? aÅfi=$Hõ∆O „H˜O^Œ <Õ#∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ <å<å~°∂áêÅ#∞ ^Œi≈OKÕ"å_çx. XHõ ~ÀA <å Z^Œ∞@ ^èŒ#O, âßÅ∞=, q∞~îå~Ú, W^ŒÌ~°∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ K«∂âß#∞. "≥O@<Õ <Õ#∞ =∞#ã¨∞û#∞, '=∞#™ê! h‰õΩ g\˜Ö’ U^Œ<åfl HÍ"åÖÏ?— Jx J_çQÍ#∞. JO`Õ† q∞~îå~Ú J"Õ∞^䌺OQÍ HÍ#=zÛOk, ¢ã‘ÎÅÖ’ XHÍ"≥∞ ÃÑ^ŒÌ =Ú‰õΩ¯ #`«∞Î ^èŒiOz LOk. "åi ֒ѨŠ|Ü«∞\Ï JO`å HõxÑ≤OzOk – „¿ÑQÆ∞Å∞, =∞Å=¸„`åÅ∞, Z=ÚHõÅ∞, =∂Oã¨O, ~°HõÎO. <å =∞#ã¨∞û "å\˜Ö’ ^Õhfl HÀ~°ÖË^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÅÖ’<Õ Jk ã≤÷~°OQÍ LO_çáÈ~ÚOk. ''„`åã¨∞Ö’ ÃÑ·<å „H˜O^• Ô~O_»∞ =Úà◊√¡ LO\Ï~Ú, =∞#ã¨∞û „H˜Ok =ÚÅ∞¡. ÃÑ· =ÚÅ∞¡ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç =∞#ã¨∞û "≥·^˘ÅQƉõÄ_»^Œx ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ LO\Ï#∞. KÕ`« â◊¥ÅO`À XHõ =ºH˜Î ã¨^• <å „Ñ¨Hõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx LO_»@=¸ K«∂ã¨∂Î LO\Ï#∞. „H˜Ok =ÚÅ∞¡, ÃÑ· =ÚÅ∞¡#∞Oz "≥·^˘Åy`Õ â◊¥ÅO`À á⁄_çz "Õ™êÎ#x P =ºH˜Î ɡki™êÎ_»∞. (~°Ñ¶¨Úg~°∞x ã¨÷ÅO il„¿ãì+¨<£ ã¨OѶ¨∞@#) ''HÍx HÍq∞hHÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOK«‰õΩO_® P^蕺u‡Hõ ѨÙ~ÀQÆu ™ê^茺Ѩ_»^Œ∞. <Õ#∞ =¸_çO\˜x `«ºlOKå#∞ – Éèí∂q∞x, ¢ã‘Îx, ^èŒ<åhfl. =∂ ‰õΩÅ^≥·=O J~Ú# ~°Ñ¶¨Úg~°∞x ¿Ñi@ L#fl Éèí∂q∞x „QÍ=∞OÖ’ ilã¨ì~°∞ KÕÜ«∞ "≥àϧ#∞. ##∞fl ã¨O`«HõO KÕÜ«∞=∞<åfl~°∞. <Õ#∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. '<å Éèí∂q∞— J#fl Z~°∞ˆH <åÖ’ ÖË^Œ∞. ˆHâ◊"£ QÆ∞~°∞=x <å Ѩ@¡ "å~°∞ ZO`À Q“~°=O K«∂Ñ≤OKå~°∞. =∂q∞_çѨà◊√¡ `≥Ñ≤ÊOz WKåÛ~°∞. HÍx "å\˜x fã¨∞‰õΩ"≥à◊§ÖËHõáÈÜ«∂#∞. ã¨<åflºã≤ ã¨OK«Ü«∞O KÕÜ«∞~å^Œ∞. ''`åºQÆO ÖˉõΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞x ZÖÏ á⁄O^ŒQÆÅO? XHõ =ã¨∞Î=ÙÃÑ· =∞~À =ã¨∞Î=Ù L#flѨC_»∞ ÃÑ· =ã¨∞Î=Ù#∞ fÜ«∞‰õΩO_® „H˜O^Œ L#fl =ã¨∞Î=Ù#∞ ZÖÏ fÜ«∞@O? ''xëê¯=∞ z`«ÎO`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKåe. HÍx ã¨HÍ=∞ „áê~°÷# KÕÜ«∞QÍ KÕÜ«∞QÍ, „Hõ"Õ∞}Ï Jk xëê¯=∞OQÍ =∂iáÈ`«∞Ok. „^èŒ∞=Ù_»∞ ~å[ºO á⁄O^ŒQÀˆ~ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.

HÍx ^•x HÍ~°}OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ á⁄O^ŒQÆeQÍ_»∞† 'QÍA ѨÓã¨Å#∞ "≥^Œ‰õΩ`«∂ LO>Ë |OQÍ~°O ^˘iH˜`Õ ^•xfl ZO^Œ∞‰õΩ =^Œe ÃÑ\Ïìe?— J<åfl_»`«_»∞. (^ŒÜ«∞, ^•#O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - K≥·`«#∞ºÅ ^•#O) ''ã¨`«Î fiQÆ∞}O Hõey#ѨC_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ=K«∞Û. QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ KÕ¿ã ^•#^èŒ~å‡Åhfl ™ê^è•~°}OQÍ ã¨HÍ=∞"≥∞ÿ LO\Ï~Ú. HÍx Jk =∞Ozk HÍ^Œ∞. xëê¯=∞OQÍ KÕ¿ãÎ Jk =∞Ozk. HÍx xëê¯=∞Hõ~°‡ KÕÜ«∞@O ZO`À Hõ+¨ìO. ''h‰õΩ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey#ѨC_»∞ PÜ«∞#`À, '<Õ#∞ Wxfl K≥~°∞=ÙÅ∞, ™êfl# Ѷ¨∞\ÏìÅ∞, ÉÏ@Å∞, _çÃãÊ#ûsÅ∞ (B+¨^èŒ âßÅÅ∞), Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞ <≥ÅH˘ÖÏÊe. F „ѨÉèí∂! JO^Œ∞ xq∞`«ÎOQÍ

454

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=~°O J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞— J<å „áêi÷™êÎ=Ù? PÜ«∞# ^Œ~°≈#O Hõey`Õ J@∞=O\˜ "åã¨#Åhfl XHõ =¸Å‰õΩ áÈ`å~Ú. ''JÖÏ J~Ú`Õ ^ŒÜ«∂^•H˜∆}ϺÅ∞ K«∂Ѩ~å^Œx, ^•#^èŒ~å‡ÖËg KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx J~°÷=∂?

JÖÏ HÍ^Œ∞. h Hõà◊¡ =ÚO^Œ∞ Z=Ô~·<å Hõ+¨ìѨ_»@O K«∂ã≤#ѨC_»∞, h =^ŒÌ ^èŒ#O LO_Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’ J`«_çH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞@O =∞Ozk. 'W=Ùfi, W=Ùfi giH˜ U^≥·<å W=Ùfi— JO\Ï_»∞ *Ï˝x† J~Ú`Õ JO`«~°OQÍ# '<Õ#∞ UO KÕÜ«∞QÆÅ#∞? ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°Î. `«H˜¯#"å~°∞ JO^Œ~°∞ JHõ~°ÎÖË— J<Õ É’^èŒ LO@∞Ok P`«_çH˜. ''=∞Ǩ`«∞‡Å∞ r=ÙÅ ^Œ∞óMÏÅ`À K«eOzáÈ~Ú ÉèíQÆ=<å‡~°æO K«∂ѨÙ`å~°∞. â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ r=ÙʼnõΩ LѨ^Õâß~°÷O 'q^•º – <Õ#∞—#∞ LOK«∞H˘<åfl~°∞. J#fl^•#O HõO>Ë *Ï˝#^•#O =∞Ozk, ÉèíH˜Î^•#O WOHÍ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. Hõ#∞Hõ<Õ K≥·`«#∞º_»∞ K«O_®Å∞~°‰õΩ Ãã·`«O ÉèíH˜Îx ѨOzÃÑ\Ïì_»∞. ^ÕǨÏO LO>Ë ã¨∞Y ^Œ∞óMÏÅ∞ Jx"å~°ºO. =∂q∞_ç ѨO_»∞ u#=KåÛ=Ù, =∂q∞_ç ѨO_»∞ ux "≥o¡áÈ. HÍ=Åã≤#q ÉèíH˜Î *Ï˝<åÅ∞ =∂„`«"Õ∞. ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ¯_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«ºO. (ã¨fi`«O„`ÕK«Ûù QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) ''ã¨~°fiO ÉèíQÆ=O`«∞_Õ KÕã¨∞Î<åfl_»∞ J#fl@¡~Ú`Õ =∂#=ÙÅ∞ x~°ÉèíºO`«~°OQÍ áêáêÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞ÛQÍ Jx #∞=Ùfi J#=K«∞Û. HÍx Jk ã¨iHÍ^Œ∞. 'ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°Î, <Õ#∞ JHõ~°Î#∞— Jx ã¨Ê+¨ìOQÍ Ziy# =ºH˜Î Z#fl\˜H© `«Ñ¨Ê@_»∞QÆ∞ "≥Ü«∞º_»∞. ''WOw¡+¨µ "Õ∞#∞¡1 ã¨fi`«O„`ÕK«Ûù Jx ^Õx#O@∞<åfl~À P ã¨fi`«O„`ÕK«Ûù J<Õ É’^èŒ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ „Ѩ™êk™êÎ_»∞. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O HÍx"åiH˜ D ã¨fi`«O„`ÕK«Ûù ÉèÏ=O PÜ«∞# „Ѩ™êkOK«‰õΩO>Ë áêѨHÍ~åºÅ∞ JkèHõi™êÎ~Ú. ã¨fiÜ«∞OHõ$`åѨ~å^è•Å#fl ÉèÏ=##∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõeyOK«‰õΩO>Ë áêѨHÍ~åºÅ∞ q∞ug∞iáÈ`å~Ú. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞x „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩ#fl "åiH˜ D ã¨fi`«O„`ÕK«Ûù J<Õk ˆH=ÅO K«∂Ѩ٠"Õ∞~°ˆH† x*ÏxH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Ü«∂O„u‰õΩ_»∞, <Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl† PÜ«∞# KÀ^Œ‰õΩ_»∞, <Õ#∞ "åǨÏ#O J#fl q+¨Ü«∞O "åiH˜ `≥Å∞ã¨∞.——

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO Éèí‰õΩÎÅ xq∞`«ÎO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ qÅÑ≤ã¨∂Î [QÆ[˚#xH˜ „áê~°÷# ™êÜ«∞OHÍÅO <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞. ~åMÏÖò XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ ѨOK«=\˜ ‰õΩ\©~°OÖ’ '=∞— áê_»∞`«∂ LO_»QÍ qO@∞<åfl~°∞. áê@#∞ qx ~åMÏÖò áê~°=â◊ºO K≥O^•_»∞. HÍ¿ãѨ\’¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜H˜ =KåÛ~°∞. PÜ«∞#`À ÉÏ|∂~å"£∞, ǨÏsâò "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∂ =KåÛ~°∞. ~åMÏÖò: D ~ÀA '=∞— K«Hõ¯QÍ áê_ç =∞=∞‡ÅO^Œih P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_çOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ áê_» <å~°OaèOKå~°∞: 1. WHõ¯_Õ =ã≤ã¨∂Î áêâßÛ`«∞ºÅ#∞, áêâßÛ`«º ^èÀ~°}∞Å#∞ J#∞ã¨iOKÕ =º‰õΩÎÅ#∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOw¡+¨µ "Õ∞#∞¡ Jx ã¨OÉ’kèOKÕ"å~°∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

455

Hõ$+¨‚<å=∞=Ú <å K≥qx ™ÈHõQÆ<Õ Ñ¨~°=â◊"≥ÚOku P áê=# Hõ∆}=Ú#..... ('=∞—`À) ''W@∞=O\˜ áê@Å#∞ áê_»∞. ÉèíH˜Î, Éèí‰õΩÎÅ ã¨Ç¨Ï"å™êʼnõΩ q∞Oz =∞ˆ~O HÍ"åe? (~å^è• Ü«∞â’^ŒÅ ã¨O"å^ŒO - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ''Pf‡Ü«ÚÅ∞——) ''NHõ$+¨µ‚_»∞ =∞^äŒ∞~°‰õΩ "≥o¡#ѨC_»∞ Ü«∞â’^Œ ~å^èŒ =^ŒÌ‰õΩ =zÛOk. ~å^èŒ JѨC_»∞ ^蕺#OÖ’ LOk. `«~°∞"å`« ~å^èŒ WÖÏ JOk: '<Õ#∞ P^•ºâ◊H˜Îx. U^≥·<å =~°O HÀ~°∞HÀ.— JO^Œ∞‰õΩ Ü«∞â’^Œ, '<Õ#∞ U =~°O HÀ~°∞‰õΩO\Ï#∞? =∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~°‡ÅKÕ <Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãqOKåe. D Hõà◊¡`À Éèí‰õΩÎÅ#∞ ^Œi≈OKåe† =∞#ã¨∞û`À PÜ«∞# QÆ∞iOz ^蕺#zO`«#Å∞ KÕÜ«∂e† <åÅ∞Hõ`À PÜ«∞# <å=∞QÆ∞}H©~°Î# KÕÜ«∂e. JÖÏ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!— J#flk. ''HÍx ѨiѨHõfiO K≥Ok# "åiH˜ Éèí‰õΩÎÅ ã¨Ç¨ÏK«~°ºO ÖˉõΩ<åfl Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ "å~°∞ Éèí‰õΩÎÅ ã¨Ç¨ÏK«~°ºO JO`«QÍ W+¨ìѨ_»~°∞. PÅ∞zѨÊÅ∞ á⁄^Œ∞QÆ|_ç# QÀ_»‰õΩ ã¨∞#flO "Õ¿ãÎ Jk xÅ=^Œ∞. JO>Ë JO`«~°OÖ’#∂ ÉÏǨϺOÖ’#∂ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ QÍOKÕ =ºH˜Î ã≤÷u W\˜ìk.—— ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨÙ#∞Oz uiy =zÛ# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ „ѨHõ¯‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞ '=∞—`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''h HõO~î°ã¨fi~°O ¢ã‘Î HõO~î°ã¨fi~°OÖÏ LOk. W@∞=O\˜ áê@Å#∞ #∞=Ùfi áê_»QÆÅ"å? – ã¨d <å‰õΩ K≥ѨÊ"Õ WHõ ZO`« ^Œ∂~°"Õ∞ <å =Oj"≥∂ǨÏ#∞_»∞ #iÎOK«∞ P =#=Ú........... (ÉÏ|∞~å"£∞#∞ K«∂ѨÙ`«∂ '=∞—`À) ''K«∂âß"å! ~å"£∞ÖÏÖò, `«k`«~° <å |O^èŒ∞=ÙÅ∞ Ѩ~å~Ú"å~°∞QÍ `Àã¨∂<Î åfl~°∞† Ѩ~å~Ú"å~°∞ <å ™⁄O`«"åà◊√¡ J~ÚáÈÜ«∂~°∞. K«∂_»∞, ÉÏ|∂~å"£∞`À, '|Ü«∞@‰õΩ "≥o¡~å. =ÚYO Hõ_»∞HÀ¯— Jx K≥|∞`«∂ LO\Ï#∞. WѨC_»∞ Éèí‰õΩÎÖË Pf‡Ü«ÚÅ∞.—— '=∞—: J=Ù#O_ô. (ѨOK«=\©Ö’ L<å‡^Œ ã≤÷uÖ’ ™ê^èŒ# (1857-58) - z`üâ◊H˜Î, z^•`«‡) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ѨOK«=\˜x K«∂ã¨∂Î): D ѨOK«=\˜Ö’<Õ ‰õÄ~°∞Ûx LO_Õ"å}˜‚. HÍÅ„Hõ=∂# L<å‡^Œ∞}˜‚ JÜ«∂º#∞. P ã≤÷f `˘ÅyáÈ~ÚOk. ''HÍà◊√_Õ „|ǨχO. HÍà◊√x`À „H©_çOKÕk Z=~À P"≥∞ HÍo, P^•ºâ◊H˜Î† JK«~åÅ#∞ K«~åÅ∞QÍ KÕ¿ãk.—— WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»™êQÍ~°∞: QÆuÜÕ∞ HÍ^• HÍm=∂~¸ =∞kÖ’ HÍm=∂~Ú =∞~°‡=Ú `«Åz# =∞kÜÕ∞ xezáÈ=QÍ.... ('=∞—`À): ''<Õ_»∞ â◊x"å~°O. HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ áÈ~Ú~å.—— á⁄QÆ_»K≥@∞ì =^ŒÌ‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''z^•`«‡, z`üâ◊H˜Î – z^•`«‡ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, z`üâ◊H˜Î „ѨHõ$u. z^•`«‡ NHõ$+¨µ‚_»∞, z`üâ◊H˜Î N~å^èŒ. Éèí‰õΩÎÅ∞

456

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

D z`üâ◊H˜Î Ü≥ÚHõ¯ qâı+¨ ~°∂áêÅ∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ ã¨v ÉèÏ="≥∂, ^•ã¨ºÉèÏ="≥∂ J=ÅOaOKåe.

W^Õ ™ê~°O.—— ™êÜ«∞OHÍÅO JÜ«∂ºHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ "≥àÏ¡~°∞. '=∞— JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx ^蕺#O KÕã¨∂Î LO_»@O K«∂ã≤ PÜ«∞# P#OkOKå~°∞. (Éèí‰õΩÎÅ xq∞`«ÎO [QÆ[˚#x =^ŒÌ qÅÑ≤OK«_»O - Éèí‰õΩÎʼnõΩ Pj~åfi^ŒO) ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ ã¨O^蕺Ǩ~°`«∞Å∞ =Úyâß~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx [QÆ[˚#xx 㨇iã¨∂Î L<åfl~°∞. '=∞— =∂„`«O <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞. HÍ¿ãѨ\ ˜H˜ ã¨=∂kèã≤÷u #∞O_ç XH˜O`« ÉÏǨϺ㨇 $uÖ’H˜ =KåÛ~°∞.

HÍx ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ L<åfl~°∞† a_»¤, `«e¡`À =∞O‰õΩѨ@∞ì Ѩ>Ëì@∞¡, ǨÏ$^ŒÜ«∞O „^ŒqOKÕÖÏ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_®~°∞: ''J=∂‡! h Éèí∞=#"≥∂ǨÏ# ~°∂áêxfl ZO^Œ∞‰õΩ K«∂Ñ≤OK«ÖË^Œ∞? <Õ#∞ Z<Àfl™ê~°∞¡ „|u=∂Å∞H˘<åfl#∞. <Õ#∞ ZO`« „|u=∂e<å #∞=Ùfi q#ÖË^!Õ #∞=Ùfi WKåÛù=∞~Úq.—— P¢~°ÌǨÏ$^ŒÜ«∞O`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∞#fl f~°∞ ~åà◊¡#∞ Ãã·`«O HõiyOKÕ@∞¡ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘#™êyOKå~°∞: ''J=∂‡! <Õ#∞ qâßfiã¨O HÀ~°∞‰õΩO\Ï#∞.

D qKå~°}Éèí∂`«O áêiáÈx=Ùfi. qâßfiã¨O HÍ"åe. QÆ∞~°∞=Ù LѨ^Õâ◊OÖ’ qâßfiã¨O! Ñ≤Å¡"å_çH˜ L#fl qâßfiã¨O ÖÏ\˜k HÍ"åe, 'JHõ¯_» Éèí∂`«O LOk— Jx `«e¡ K≥|∞`«∞Ok. J=Ù#∞, L#flk Jx "å_»∞ J>Ë¡ qâ◊fiã≤™êÎ_»∞. 'D`«_»∞ h J#fl— JO@∞Ok `«e¡. "å_»∞ #∂\˜H˜ #∂@~Ú~°"≥· S^Œ∞ áêà◊√§ J>Ë¡ qâ◊fiã≤™êÎ_»∞. qâßfiã¨O HÍ"åe. ''HÍx J=∂‡, gi ^À+¨O Uq∞\˜? g~°∞ UO KÕ™êÎ~°∞, áêѨO? XHõ™êi qKå~°} KÕÜ«∞=Åã≤O^Õ Hõ^•! K«∂_»∞, <å_»∞ J`«_ç`À ZO`À K≥áêÊ#∞! HÍx U „ѨÜ≥∂[#=¸ ÖË^Œ∞. <Õ_»∞ XHõ¯™êiQÍ Jhfl............!—— N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ qÅÑ≤ã∂¨ Î [QÆ[#˚ xx „áêi÷OKå~°∞. UO Pâ◊Û~°ºO! Éè‰í Ωõ ÅÎ HÀã¨O qÅÑ≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. ''J=∂‡! h =^ŒÌ‰õΩ =KÕÛ"åi =∞<À"åOzè`åÅ#∞ D_Õ~°∞Û. ã¨~°fi=¸ `«ºlOKÕÖÏ KÕÜ«∞=^Œ∞Ì, `«b¡† z=~°‰õΩ h Jcè+¨ìO "Õ∞~°ˆH KÕ~Ú. ''J=∂‡! gix ã¨O™ê~°OÖ’ LOz`Õ, JѨC_»Ñ¨C_»∞ giH˜ ^Œ~°≈#O Wã¨∂Î=ÙO_»∞. ÖˉõΩO>Ë "åÔ~ÖÏ rq™êÎ~°∞? JѨC_»Ñ¨C_≥·<å x#∞fl K«∂_»‰õΩO>Ë "åiH˜ ZÖÏ L`åûǨÏO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? `«~°∞"å`« z=~°‰õΩ h WK«Ûù"Õ∞~°‰õΩ KÕ~Ú.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ L<åfl~°∞. P ã≤÷uÖ’ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ '=∞—`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''K«∂_»∞! #∞=Ùfi Z‰õΩ¯=QÍ qKå~°} KÕ¿ãâß=Ù. WHõ JHõ¯ˆ~¡^Œ∞! WHõ K≥Ü«∞ºÉ’#∞ Jx K≥ѨC.—— '=∞— (KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞H˘x): KÕÜ«∞#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Z‰õΩ¯=~ÚáÈ~ÚOk! 'h KÀ@∞ Uk— J#flk #∞=Ùfi "≥Ú^Œ\ ˜™êi =zÛ#ѨC_»∞ K≥áêÊ"Õ! <å‰õΩ JO`å `≥Å∞ã¨∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞— (2)

j

457

'=∞— (KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞H˘x): J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h KÀ@∞, #∞"≥fi=~°∞? h JO`«~°O, ÉÏǨϺO, QÆ_»záÈ~Ú# h q+¨Ü«∂Å∞, Éèíq+¨º`«∞Î – W=hfl <å‰õΩ `≥eã≤#"Õ. '=∞— (KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞H˘x): J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ L<åfl_»x qx p"å@∞¡ ÃÑ\Ïì#∞. WѨC_»∞ "≥o¡ WO\’¡ rqOK«∞. "å~°∞ x#∞fl `«=∞ ™⁄O`«=∞x+≤QÍ `«ÅKÕ@∞¡ #_»∞K«∞HÀ. HÍx JO`«~°OQÆOÖ’, '"å~°∞ <å ™⁄O`«=∞#∞+¨µºÅ∞ HÍ~°∞, <Õ#∞ "åi =∞x+≤x QÍ#∞— Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ. '=∞— =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘#™êyOKå~°∞: ''WѨC_»∞ ZQÆ~°@O <Õ~°∞ÛH˘<åfl=Ù. h `«O„_ç`À „¿Ñ=∞QÍ LO_»∞. PÜ«∞#‰õΩ ™êëêìOQÆ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O KÕÜ«∞~å^•!—— '=∞— (KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞H˘x): „Ѩ}Ï=∞O KÕ™êÎ#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h‰õΩ K≥ѨÊ\ÏxH˜ WOHÍ U=ÚOk? hˆH Jhfl `≥Å∞ã¨∞. JO`å É’^èŒÑ¨_çOk Hõ^•? '=∞— =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JO`å J~°÷O J~ÚO^•? '=∞—: XH˜O`« É’^èŒÑ¨_»∞`ÀOk ™êfiq∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Z‰õΩ¯"Õ J~°÷O KÕã¨∞H˘<åfl=Ù. ~åMÏÖò WHõ¯_» LO_»@OÖ’ P`«_ç `«O„_çH˜ ã¨O`À+¨"Õ∞. '=∞— KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞H˘<Õ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡, ''#∞=Ùfi U=∞#∞‰õΩO@∞<åfl"À Jn [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞. (Éèí‰õΩÎÅ`À Éèí[<å#O^ŒOÖ’ - [QÆ[˚#x, [#x) HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ =∂=¸Å∞ ã≤÷uH˜ =KÕÛâß~°∞. QÆkÖ’ ~åMÏÖò, ~å"£∞ÖÏÖò L<åfl~°∞. ~å"£∞ÖÏÖò#∞ áê_»=∞<åfl~°∞. ~å"£∞ÖÏÖò áê_»<å~°OaèOKå_»∞: q#~å ™È^Œ~° ^Õq K«i`«=ÚI g#∞Å qO^Œ∞QÆ `«O^•#`å#... Ü«Ú^ŒúÉèí∂q∞Ö’ zK«∞ÛÃÑ>ˇì_»∞ Ü«Ú=u Z=fi~°K«@? `«O^•#`å#...........

Z=~°∂! P cèHõ~° =∂xx Z=~°∂?

J~°úxj^äŒÑ¨Ù PHÍâ◊=Ú=Öˇ QÆcè~°=~°‚Ѩ٠HÍà◊~°∂Ñ≤}˜ ......

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: [QÆ[#˚ x – [#x (Hõ#fl`«e)¡ . [QÆ`∞« Î ~°∂ѨOÖ’ ã¨~fi° "åºÑ≤Ü∞ÿ≥ =iúÅ∞¡K∞« #fl^Õ [QÆ[˚#x. [#x =∞#‰õΩ [#‡xã¨∂ÎOk. <Õ#∞ J=∂‡, J=∂‡ JO@∂<Õ ã¨=∂kèã≤÷u <˘O^Õ"å}˜‚.

458

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ɡã¨Î"å_»∞ =Å qã≤i, HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ =Å#∞ ÖÏy#@∞¡ <Õ#∞ J=∂‡, J=∂‡ Jx Ñ≤Å∞ã¨∂Î [QÆ[˚#xx Ѩ@∞ìH˘x ÖÏH˘¯x =™êÎ#∞. =Å#∞ ÖÏQÆ∞`«∞#flѨC_»∞ ÃÑ^ŒÌ KÕѨÅ∞ =ÅÖ’ z‰õΩ¯=_ç LO\Ï~Ú.

(Q“s ѨO_ç`«∞_»∞ - HÍm, K≥·`«#∞ºÅ∞ Jaè#flO) ''Q“s ѨO_ç`«∞_»∞ 'HÍm, K≥·`«#∞ºÅ∞ XHõ¯ˆ~ Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë Ü«∞^ä•~°÷ *Ï˝#O =zÛO^Œ<Õ 1 J~°÷O— Jx J<Õ"å_»∞. U^≥·`Õ „|Ǩχ"≥∂ J^Õ â◊H˜Î (HÍm). P"Õ∞ =∂#=~°∂ѨOÖ’ K≥·`«#∞ºxQÍ J=`«iOzOk.—— P^•ºâ◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# HÍoÜÕ∞ =∂#=^ÕǨÏO ^èŒiOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞QÍ J`«iOz#k Jx PÜ«∞# ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å? ~å"£∞ÖÏÖò N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å HÀÔ~¯ "Õ∞~°‰õΩ =∞m¡ áê_»™êQÍ_»∞. WѨC_»∞ K≥·`«#∞ºÅ QÆ∞iOz# áê@: U=∂ ^Œ~°≈#O Uq∞ ^Œ~°≈#O ˆHâ◊= ÉèÏ~°u ‰õΩ\©~°O|∞# ....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): x`«ºO Z=iH˜ K≥Ok#^À, P`«x^Õ bÅ ‰õÄ_®. Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨"Õ∞ bÅ. =∂#=~°∂ѨOÖ’ QÍOz`Õ<Õ Hõ^• Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞##∞ „¿Ñq∞OK«QÆÅ~°∞! JѨC_Õ Hõ^• ™È^Œi, ™È^Œ~°∞_»∞, `«e¡, `«O„_ç, ã¨O`å#O ÖÏ\˜ |O^èŒ∞`«fiO`À PÜ«∞##∞ „¿Ñq∞OK«QÆÅO! ''Éèí‰õΩÎÅ#∞ „¿Ñq∞OK«_®xˆH ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«##∞ z#fl"å}˜‚ KÕã¨∞H˘x bÅÅ∞ „Ѩ^Œi≈OѨ =ã¨∞Î<åfl_»∞!——

1. â߈HÎÜ«ÚÅ (HÍm Éèí‰õΩÎÅ∞), "≥·+¨‚=ÙÅ (K≥·`«#º^Õ=ÙÅ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞) =∞^茺 "≥·~°O LOk.

j

jj

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

19 N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº

459

„Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ ~åMÏÖò, '=∞—, =∞Ç≤Ï=∂ „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À â◊x"å~°O, Ѷ≤„|=i 2, 1884

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕuH˜ QÍÜ«∞O - ÉÏÅ∞xÖÏ [QÆ[˚#x`À ã¨OÉèÏ+¨}) =∞^è • ºÇ¨ Ï flO =¸_» ∞ QÆ O @Å~ÚOk. ^Œ H ˜ ∆ } Ë â ◊ fi ~° HÍoHÍÅÜ« ∞ OÖ’x `« = ∞ QÆ k Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. XHõ ~ÀA PÜ«∞# ã¨~∞° QÆ∞_»∞ `ÀѨىõΩ "≥à√◊ `«∞#flѨC_»∞ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷u <˘O^•~°∞. "≥O@ Z=~°∂ ÖË#O^Œ∞# HõOK≥ „ѨHõ¯# Ѩ_çáÈÜ«∂~°∞. JO^Œ∞KÕ`« PÜ«∞# Z_»=∞KÕu Z=ÚHõ `˘ÅyOk† ÉÏQÍ ^≥|ƒ `«yeOk ‰õÄ_®. HõÅHõ`åÎ Éèí‰õΩÎÅ #∞O_ç Hõ@∞ìHõ@ì_®xH˜ ÉϺO_Õl, =∞O^Œ∞Å∞, QÆ∞_»¤ "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ '=∞— fã¨∞‰õΩ =KåÛ_»∞. ~åMÏÖò, =∞Ç≤Ï=∂K«~}° ,ü Ǩ„*Ï "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞ QÆkÖ’ L<åfl~°∞. '=∞— ~åQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ‰õΩ ™êëêìOQÆ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: U"≥∂Üü∞! h‰õΩ ã¨∞ã‘Î KÕã≤O^Œ@QÍ? WѨC_»∞ #Ü«∞"Õ∞<å? '=∞—: J=Ù#O_ô, WѨC_»∞ ÉÏQÍ<Õ L<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (=∞Ç≤Ï=∂K«~}° `ü À): U"≥∂Üü∞, '<Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl, J=∞‡ ^•xfl #_»∞ѨÙ`«∞Ok— – =∞i J@∞=O@ѨC_»∞ WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ [iyOk? Ѩ<≥flO_»∞ ã¨OII „H˜`«O `å#∞ KÕã≤# f~°÷Ü«∂„`«Å QÆ∞iOz =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü K≥|∞`«∞<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<Õ P Hõ^äŒ#O qO@∞<åfl~°∞. =∞Ç≤Ï=∂: HÍjÖ’ ã≤„HÀeÖ’x XHõ `À@Ö’ „|ǨχKåi XHõix K«∂âß#∞. 'W~°"≥· Uà◊√¡QÍ D `À@Ö’ =ã≤ã¨∂Î L<åfl#∞. HÍx D `À@ ™⁄O`«^•~°∞_≥=~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞— J<åfl_»`«_»∞. `«~°∞"å`« <å`À, 'g∞ˆ~^≥·<å L^ÀºQÆO KÕã¨∞Î<åfl~å?— Jx J_çQÍ_»∞. 'ÖË^Œ∞— J<åfl#∞. JO^Œ∞‰õΩ P`«_»∞, 'g∞~°∞ Ѩi„"å[Hõ ã¨<åflºã¨∞ÖÏ?— Jx J_çQÍ_»∞. #~°‡^• #nf~°OÖ’ XHõ ™ê^èŒ∞=Ù#∞ K«∂âß#∞. JO`«~°OQÍ# QÍÜ«∞„f =∞O„`«O [Ñ≤ã¨∂Î L<åfl_»∞† JѨC_»`«_çH˜ ~À=∂Oz`«"≥∞ÿOk. P`«_»∞ FOHÍ~åxfl, QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl aQÆæ~°QÍ [Ñ≤ã¨∂Î L#flѨC_»∞ „ѨHõ¯# L#fl "åiH˜ â◊s~°O ѨÙÅHõiOKÕk.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Åk Ѩã≤ÉÏÅ∞x ÉèÏ=O Hõ^•! PHõe "ÕÜ«∞QÍ<Õ '=∞—`À, ''Uq∞\˜? U^Œ<åfl `≥KåÛ"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ~åMÏÖò#∞ K«∂ã¨∂Î ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÅÜ«∂º~°∞. H˘O`«¿ãѨ\ ˜H˜ HÍã¨Î ÉÏǨϺ㨇 $u Hõey#O`«<Õ, ã¨Ç¨Ï[ã≤÷uH˜ ~å=\ÏxÔH·, ''<Õ#∞ lÖËc uO\Ï#∞——, ''hà◊√¡ „`åQÆ∞`å#∞—— Jx J<åfl~°∞.

XHõ Ѩã≤ÉÏÅ∞xÖÏ U_»∞ã¨∂Î [QÆ[˚#x`À, ''F, „|Ǩχ=∞~¸! ##∞fl ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏ KÕâß=Ù?

KÕ~Ú ÉÏQÍ <˘Ñ≤ÊQÍ LOk—— J<åfl~°∞.

460

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`«~°∞"å`« ~åMÏÖò, =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, Ǩ„*Ï „ѨÉèí$`«∞Å#∞ K«∂ã≤, ''<å K≥~Úº ÉÏQÆ=Ù`«∞O^•?—— Jx Ñ≤Å¡"å_çÖÏ J_çQÍ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ Ñ≤Å¡"å}˜‚ |∞[˚yã¨∞Î#fl ^èÀ~°}˜Ö’, ''xâ◊ÛÜ«∞OQÍ ÉÏQÆ=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~åMÏÖò`À): ##∞fl K«∂ã¨∞HÀ=\ÏxˆH QÆ^• #∞=Ùfi WHõ¯_» L<åfl=Ù. J~Ú<å h `«Ñ¨C ÖË^Œ∞ÖË! ZO^Œ∞HõO>Ë #∞=Ùfi L<åfl ‰õÄ_® ˆ~eOQ∑ (HõOK≥) =~°‰õΩ =zÛ LO_Õ"å_çq HÍ^Œ∞ Hõ^•! (''„|Ǩχ*Ï˝<åxH˜ â◊`«HÀ\˜ ^Œ}Ï‚Å∞ - <Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl, #∞=Ùfi Ü«∞O„`«O #_ç¿Ñ^•#=Ù——) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ ÉèÏ=áê~°=â◊√ºÖˇ· =∂\Ï¡_®~°∞: ''FO, FO, FO – J=∂‡, <Õ#∞ U=∞O@∞<åfl#∞! J=∂‡! „|Ǩχ*Ï˝#O ^•fi~å ##∞fl ÉÏǨϺ ã¨Ê $ǨÏ~°Ç≤Ï`«∞x KÕÜ«∞‰õΩ. J=∂‡ <å‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝#O „Ѩ™êkOK«=^Œ∞Ì! J=∂‡! ÉèíÜ«∞O`À ɡ^ŒiáÈ`«∞<åfl#∞! <Õ#∞ h a_»¤#∞! <å‰õΩ HÍ=Åã≤Ok J"Õ∞‡. „|Ǩχ*Ï˝<åxH˜ HÀ\˜ ^Œ}Ï‚Å∞. ^•xfl HÀi# "åiˆH W=Ùfi. F P#O^Œ=∞~¸!

P#O^Œ=∞~¸!—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ aQÆæ~°QÍ, ''P#O^Œ=∞~¸! P#O^Œ=∞~¸!—— JO@∂ qÅÑ≤ã¨∂Î áê_»™êQÍ~°∞: J=∂‡! J=∂‡! #hfl MË^Œ=Ú =º^èŒ`À ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú Ñ≤O_»∞K«∞#fl^Õ .....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ [QÆ[˚#xx „áêi÷OK«™êQÍ~°∞: ''J=∂‡! <Õ#∞ UO `«Ñ¨C KÕâß#∞?

J=∂‡, <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ U^Œ<åfl KÕã¨∞Î<åfl<å? #∞"Õfi Hõ^• ã¨=∞ã¨ÎO KÕã¨∂Î<åfl=Ù! <Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl, #∞=Ùfi ^•xfl #_ç¿Ñ^•#=Ù. (~åMÏÖò`À, #=Ùfi`«∂) #∞=Ófi W^ÕÖÏ Ñ¨_çáȉõΩ! K«∂ã≤ "≥à◊√§, `˘O^Œ~°Ö’ JáêÜ«∞O ã¨OÉèíqOK«‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎQÍ LO_»∞.—— =∞m¡ [QÆ[˚#x`À, ''J=∂‡! <˘Ñ≤Ê HÍ~°}OQÍ<å <Õ#∞ qÅÑ≤ã¨∞Î<åfl<å? HÍ^Œ∞!——– J=∂‡! J=∂‡! #hfl MË^Œ=Ú ....

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO =∞<À"庉õΩÅ`«`À „áêi÷OKåe N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ Ѩã≤ÉÏÅ∞xÖÏ #"åfi~°∞, =∂\Ï¡_®~°∞. ã¨∞ã‘Î KÕã≤# Ѩã≤Ñ≤Å¡ ZÖÏ #=Ùfi`«∂ U_»∞ã¨∂Î LO@∞O^À JÖÏ LOk PÜ«∞# ã≤÷u. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}Ï^Œ∞Å`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç. ã¨zÛ^•#O^•xfl á⁄O^Œ‰õΩO>Ë JO`å =º~°÷"Õ∞ <åÜ«∞<å! q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ#∞ q∞Oz# =ã¨∞Î=Ù "Õˆ~ Ug∞ ÖË^Œ∞. ã¨O™ê~å㨉õΩÎÅ ÉèíQÆ=¢`ÕÊ=∞ Hõ∆}ÉèíOQÆ∞~°O. Z„~°QÍ HÍe# W#∞Ѩ ÃÑ#O g∞^Œ h\˜K«∞Hõ¯ ZO`«¿ãѨ٠LO@∞Ok? J^Õ suÖ’ XHõ ѨÙ=Ùfi#∞ K«∂¿ãÎ KåÅ∞, 'PǨ! ÉèíQÆ=O`«∞_ç ã¨$+≤ì =∞Ç≤Ï=∞ ZO`« Q˘Ñ¨Êk!— JO@∂ qã¨∞ÎÉ’`å~°∞. ''"庉õΩÅ`« HÍ"åe. `«# "å\Ï Pã≤ÎÔH· ‰õΩ=∂~°∞_»∞ QÆQÀæÅ∞ ÃÑ_ç`Õ `«e¡`«O„_»∞Å∞ ã¨=∂Ö’zOK«∞H˘x, xs‚`« HÍÖÏxH˜ =Ú#∞¿Ñ J`«_çH˜ "å\Ï Ñ¨Oz W™êÎ~°∞. =∞<À"庉õΩÅ`«`À „áêi÷¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ q<Õ f~°∞`å_»∞. PÜ«∞# =∞#‰õΩ [#‡xzÛ#ѨC_Õ PÜ«∞# QÆ$ǨÏOÖ’ =∞#‰õΩ

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

461

"å\ωõÄ_® U~°Ê_çOk. PÜ«∞# =∞# ™⁄O`« `«O„_ç, ™⁄O`« `«e.¡ PÜ«∞# =^ŒÌ =∞#O Ѩ@∞ìÑ@ ¨ =ì K«∞Û – '<å =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å, ÖˉõΩO>Ë HõuÎ`À Q˘O`«∞ HÀã¨∞H˘O\Ï#∞!— JO@∂ PÜ«∞##∞ xÅnÜ«∞=K«∞Û!—— [QÆ[˚#xx ZÖÏ „áêi÷OKåÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ <Õ~°∞Ê`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ 'J=∂‡! P#O^Œ=∞~¸! #∞=Ùfi ^Œ~°≈#O WKÕÛ f~åe— Jx |Å=O`«ÃÑ>Ëì"å}˜‚. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’, 'F! n#<å^ä•, [QÆ<åfl^ä•! <Õ#∞ h [QÆ`«∞ÎÖ’x "å_ç<Õ! <Õ#∞ *Ï˝#Ç‘Ï#∞_»#∞, ™ê^èŒ#Ç‘Ï#∞_»#∞, ÉèíH˜ÎÇ‘Ï#∞_»#∞, <åˆHg∞ `≥eÜ«∞^Œ∞. ^ŒÜ«∞ K«∂Ñ≤, h ^Œ~°≈#O WzÛ f~°=Åã≤O^Õ— Jx „áêi÷OKÕ"å_»#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x U q^èŒOQÍ „áêi÷OKå~À Hõ~°∞} á⁄Oyá⁄~°ÖË HõO~î°ã¨fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎʼnõΩ qâ◊^ŒÑ¨~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# Hõ~°∞}ÏѨÓi`« HõO~î°ã¨fi~°O qx Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ HõiyáÈÜ«∂~Ú. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü Hõà◊√¡ P¢~°Ì"≥∞ÿ<å~Ú. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü#∞ K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_®~°∞ : J=∂‡! âߺ=∂! Ü«∞x h "åiÎ`˘ P„HÀtOz# F =∞#™ê P"Õ^Œ# QÆx PQÆQÆÅ∞æ<å J=∞‡ âߺ=∞ h HõQÆ∞Ѩ_»‰õΩO_»QÆ.....

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ - _®II =∞^èŒ∞ t=ѨÓ~ü #∞Oz ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ L<åfl~°∞. "å~°∞ KåÖÏ^Œ∂~°O #∞Oz „â◊=∞Ѩ_ç =zÛ#O^Œ∞# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOK«Hõ "åi`À P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’x H˘xfl =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ`À) : ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ¯_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å q∞^䌺. Ü«∞[=∂x, J`«_ç `À@ =Öˇ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ PÜ«∞# Sâ◊fi~°º=¸. Ö’‰õΩÅ∞ `À@#∞ K«∂™êΈ~QÍx Ü«∞[=∂x HÀã¨O ZO^Œ~°∞ "≥^Œ‰õΩ`å~°∞? Éèí‰õΩÎ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, =∞i `«~°∞}ÀáêÜ«∞O? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨^Œã¨`ü qKå~°}, ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å q∞^䌺– WÖÏ ã¨~°fi^• qKå~°} KÕÜ«∞O_ç. "庉õΩÅ`«`À ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKåe. Éèí‰õΩÎ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, "å\˜HõO`å fiHõ ZHõ¯_»∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: fiHõ L#fl "å~°∞ ^蕺#O, Éèí[#Å∞ KÕÜ«∂e. ÉÁuÎQÍ fiHõ ^˘~°Hõx"å~°∞ ~ÀE Ô~O_»∞™ê~°∞¡ ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ „Ѩ}q∞ÖÏ¡e. PÜ«∞# JO`«~åºq∞, =∞#O UO KÕã¨∞Î<åfl"≥∂ PÜ«∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. g∞‰õΩ J<ÕHõ "åºÑ¨HÍÅ∞. PÜ«∞##∞ „áêi÷OK«_®xH˜ g∞‰õΩ fiHõ LO_»^Œ∞† PÜ«∞#‰õΩ =ÚMÏÎ~ü<å=∂ WzÛ"ÕÜ«∞O_ç. HÍx PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ‰õΩO>Ë, PÜ«∞# ^Œ~°≈#O H͉õΩO>Ë JO`å =º~°÷"Õ∞.

462

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∞~À Éèí‰õΩÎ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, q∞=∞‡efl K«∂¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ K«∂ã≤#>Ë¡.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞~À™êi JÖÏ J#=^Œ∞̆ JÅÅ∞ QÆOQƉõΩ K≥Ok#q, QÆOQÆ JÅʼnõΩ K≥O^Œ^Œ∞. '<Õ<˘Hõ Q˘Ñ¨Ê =ºH˜Îx—, '<Õ#∞ WÖÏO\˜ "å_»#∞— – W@∞=O\˜ JǨÏOHÍ~°O #tOK«‰õΩO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OK«ÖËO. '<Õ#∞— J<Õ =∞\˜ì QÆ∞@ì#∞ ÉèíH˜Î J<Õ Hõhflà◊¡`À HõiyOz <ÕÅ=∞@ìO KÕã≤"ÕÜ«∂e. (ã¨O™ê~åxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? - Éè’QÆ"åOKè«Å∞ fi`Õ<Õ "庉õΩÅ`«) Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞=∞‡efl ã¨O™ê~°OÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ LOKå_»∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨$+≤ì H˘#™êQÆ\ÏxH˜. Jk PÜ«∞# ã¨OHõÅÊO† PÜ«∞# =∂Ü«∞.

HÍq∞hHÍOK«<åÅ ^•fi~å =∞#Å#∞ "≥∞ÿ=∞~°Ñ≤ã¨∂Î L<åfl_»∞. Éèí‰õΩÎ_»∞: ZO^Œ∞‰õΩ "≥∞ÿ=∞~°Ñ≤OKåe? PÜ«∞# ã¨OHõÅÊO ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏ LOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ¯=∂~°∞ PÜ«∞# ÉèíQÆ=^•#O^•xfl K«qK«∂Ñ≤`Õ P `«~°∞"å`« Z=~°∂ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_»Ñ¨~°∞, ã¨$+≤ì ‰õÄ_® H˘#™êQÆ^Œ∞. ''aÜ«∂ºxfl ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ |™êÎÅÖ’ y_»¤OyÖ’ "åºáêi xÅfiKÕã≤ LO\Ï_»∞. ZÅ∞HõÅ∞ P "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ~å‰õΩO_® XHõ KÕ@Ö’ H˘OK≥O K«ÔH¯~° HõeÑ≤# ¿ÑÖÏÅ#∞ LOK«∞`å_»∞. P K«ÔH¯~° ~°∞zÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z# ZÅ∞HõÅ∞ ˆ~~Ú JO`å P ¿ÑÖÏÅ#∞ H˘~°∞‰õΩ`«∂ LO\Ï~Ú† aÜ«∞ºO H˘~°‰õΩ "≥^Œ∞Hõ=Ù.

HÍx HÍã¨Î Ü≥∂zOz K«∂_»∞, XHõ ¿ã~°∞ =_»¡#∞Oz Ѩ^è•flÅ∞QÆ∞ ¿ã~°∞Å ¿ÑÖÏÅ∞ `«Ü«∂~°=Ù`å~Ú.

HÍq∞hHÍOK«# ã¨∞YO HõO>Ë ÉèíQÆ=^•#O^ŒO KåÖÏ Ô~@∞¡ JkèHõO! ÉèíQÆ=„^Œ∂áêxfl zO`«# KÕ¿ãÎ ~°OÉèí, uÖ’`«Î=∂^Œ∞Å ™œO^Œ~°ºO ‰õÄ_® z`åÉèí㨇OÖÏ `Àã¨∞ÎOk.—— Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^•Å<Õ "庉õΩÅ`« ZO^Œ∞‰õΩ HõÅ∞QÆ^Œ∞?

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: Éè’QÆ"åOKèÅ« ∞ f~°#O`« =~°‰Ωõ =∞<À"庉õΩÅ`« [xOK«^∞Œ . HÍq∞hHÍOK«<åŠѨ@¡ L#fl `«$+¨‚ "Õ∞~°‰õΩ `«$Ñ≤Î HõÅQÆx ѨHõ∆OÖ’ [QÆ[˚#x *Ï˝Ñ¨Hõ"≥∞ÿ<å ~å^Œ∞. Ñ≤Å¡"å_»∞ P@Ö’¡ ѨÓiÎQÍ =Úxy L#flѨC_»∞ `«e¡HÀã¨O "≥^Œ∞Hõ_»∞. P@ ѨÓiÎHÍQÍ<Õ, 'J=∞‡ =^ŒÌ‰õΩ "≥à◊`å#∞— JO\Ï_»∞. ''ǨÏ$^ŒÜü∞ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ áê=Ù~åà◊¡`À P_»∞H˘O@∂, '~å, ~å, ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~å— Jx "å\˜x Ñ≤Å∞ã¨∂Î, |∞[˚yã¨∂Î L<åfl_»∞. áê=Ù~åà◊¡`À P_»∞HÀ=@OÖ’ Pã¨H˜Î fiáÈ=@O`À U_»fi™êQÍ_»∞.

JѨC_»∞ Z=~À JѨiz`« =ºH˜Î J`«_ç =^ŒÌH˘zÛ, '~å! x#∞fl g∞ J=∞‡ =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞H˘xáÈ`å#∞— J<åfl_»∞. "≥O@<Õ J`«_ç Éèí∞[O g∞^Œ ZH˜¯ ÉèíÜ«∞O ÖˉõΩO_® "≥àÏ¡_»∞. ''x`«ºã≤^Œ∞úʼnõΩ QÆ$ǨÏã¨÷ rq`«OÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ ÃÑ@ì=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. "åiH˜ Éè’QÍã¨H˜Î [#‡`«ó fiáÈ`«∞Ok.—— (_®II =∞^èŒ∞ - <å=∞ =∂Ǩ`«‡ºO) ™êÜ«∞O„`«O S^Œ∞ QÆO@Å~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕuH˜ Hõ@∞ì Hõ@ì_®xH˜ _®Hõì~ü =∞^èŒ∞ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ѩã≤ÉÏÅ∞xÖÏ #=Ùfi`«∂ _®Hõì~ü`À, ''WǨÏѨ~åʼnõΩ =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_Õ—— J<åfl~°∞.

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

463

_®II =∞^èŒ∞ (#=Ùfi`«∂): ¿Ñ~°∞ Q˘Ñ¨Ê, T~°∞ k|ƒ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ZO^Œ∞‰õΩ? ¿Ñ~°∞ U=∞<åfl ™ê=∂#º"≥∞ÿ#^•? ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, PÜ«∞# <å=∞=¸ "Õ~∞° HÍ=Ù. Hõ$+¨µx‚ |~°∞=Ù‰õΩ ã¨i`«∂Qˆ @∞¡ ã¨`º« ÉèÏ=∞ |OQÍ~°O, =∞}˜=∂}˜HͺÅhfl "Õã≤#ѨÊ\˜H© ã¨i`«∂QÆÖË^Œ∞. ~°∞H˜‡}˜, Hõ$+¨µ‚x <å=∂xfl XHõ `«∞Åã‘^Œà◊OÃÑ· „"åã≤ „`åã¨∞Ö’ "Õã≤Ok† |~°∞=Ù ã¨i`«∂yOk! N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕuH˜ Hõ@∞ì Hõ@ì_®xH˜ <ÕÅ g∞^Œ KåѨ ѨiKå~°∞. PÜ«∞# #=Ùfi`«∂ KåѨ g∞^Œ Ѩ~°∞O_ç ~åQÆÜ«ÚHõÎOQÍ D J~°÷O =KÕÛ@∞¡ áê_®~°∞: ''JÜ≥∂º! ~å^èŒ „¿Ñ=∞ ã≤÷`«∞ÅÖ’ z=i ã≤÷u W^•! HÍ^Œ∞. WOHÍ Z<Àfl bÅÅ∞#flq Hõ^• Jx |$O^Œ JO\’Ok.—— Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# K«∞@∂ì ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ D J~°÷O =KÕÛ@∞¡ áê_®~°∞: ''QÀÑ≤HõÅ∞ ã¨~À=~° f~å# ~å^èŒ#∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ì ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #"åfi~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ #"åfi~°∞. Hõ@∞ì Hõ\ ˜ì# `«~°∞"å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å‰õΩ HõÅHõ`åÎ _®Hõì~°¡Ö’ JO`« #=∞‡HõO ÖË^Œ∞. XHõ™êi â◊OÉèí∞‰õΩ [fi~°O =zÛ, f„="≥∞ÿ ã¨Okè [xOz „¿ÑÖÏѨ# KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. HÍx _®Hõì~ü ã¨~åfikèHÍi, 'J^ÕO ÖË^Œ∞. =∞O^Œ∞ HÍ~°}OQÍ HÍã¨Î =}∞‰õΩ, JO`Õ— Jx K≥áêÊ_»∞. HÍx HÍ¿ãѨ\ ˜ˆH â◊OÉèí∞1 =∞~°}˜OK«_»O ‰õÄ_® [iyOk.——

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO =∞Ç≤Ï=∂ K«~°}ü‰õΩ LѨ^Õâ◊O HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ ã¨O^蕺Ǩ~°`«∞Å∞ =Úyâß~Ú. H˘O`«¿ãѨ\ ˜H˜ HõÅHõ`åÎ #∞O_ç J^èŒ~ü¿ã<£ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, ~åMÏÖò, '=∞— „ѨÉèí$`«∞Å∞ QÆkÖ’ L<åfl~°∞. Ǩ„*Ï QÆkÖ’H˜ =∞^茺=∞^茺# =zÛ áÈ`«∂ L<åfl_»∞.

J^èŒ~ü: g∞Ô~ÖÏ L<åfl~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (PáêºÜ«∞OQÍ): W^Œ∞QÀ K«∂_»∞! KÕuH˜ ^≥|ƒ `«yeOk. (#=Ùfi`«∂) =∞ˆ~O K≥ѨÊ#∞!

J^èŒ~ü Éèí‰õΩÎÅ`Àáê@∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J^èŒ~ü`À, ''WHõ¯_» HÍã¨Î X`«∞Η— J<åfl~°∞.

J^è~Œ ü z#fl=∞OK«O g∞^Œ L`«~Î Ñ° Ù¨ JOK«∞# ‰õÄ~°∞Ûx N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ¿ã=Ö’ x=∞QÆ∞fl_»Ü∂« º_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

(J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î - ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À): J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Îx QÆ#∞Hõ #∞=Ùfi ã¨OáêkOK«∞HÀQÆey`Õ KåÖÏ =∞Ozk. '„ѨÉèí∂! <å‰õΩ =ÚH˜Î, H©iÎ, ã¨OѨ^Œ, ~ÀQÆ x"å~°} – W"Õg JHõ¯ˆ~¡^Œ∞. ˆH=ÅO x#∞fl =∂„`«"Õ∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï#∞— – W^Õ J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î. ''ѨÅ∞=Ù~°∞ ѨÅ∞ HÀÔ~¯Å`À ^èŒ#=O`«∞Å =^ŒÌ‰õΩ =ã¨∂Î LO\Ï~°∞. HÍx Z=Ô~·<å XHõ~°∞ U ™êfi~°÷ `«ÅOѨ٠ÖˉõΩO_® =zÛ, ˆH=ÅO „¿Ñ=∞`À 'JÜ«∞ºQÍix HõÅ=_®xH˜ =KåÛ#∞— J#fl@¡~Ú`Õ 1. â◊OÉèí∞ =∞e¡H± 1877Ö’ =∞~°}˜OKå_»∞.

464

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J`«_çѨ@¡ P ^èŒ#=O`«∞xH˜ „¿Ñ=∞ [xã¨∞ÎOk. „ѨǨ¡^Œ∞xk J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î† J`«_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ â◊√^Œú, xëê¯=∞ „¿Ñ=∞#∞ Hõey LO_Õ"å_»∞.—— =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞m¡ J`«_ç`À): =∞Ozk! h ã¨fiÉèÏ"åxH˜ `«y#@∞¡ K≥|∞`å#∞, q#∞. ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx "Õ^•O`«`«Î fiO #∞_»∞=Ù`ÀOk. HÍx 'JǨÏO—#∞ `«ºlOѨx^Õ Wk ™ê^茺O HÍ^Œ∞. 'JǨÏO— XHõ Hõ„~° =O\˜k. Hõ„~°#∞ h\˜ÃÑ· LOz`Õ Jk h\˜x Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤#@∞¡ `Àã¨∞ÎOk. D 'JǨÏO— J<Õk '<Õ#∞ "Õ~°∞, #∞=Ùfi "Õ~°∞— J<Õ ÉèË^Œ|∞kúx Hõeyã¨∞ÎOk. ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ D 'JǨÏO— #tOK«QÍ<Õ JѨ~ÀH∆Í#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „|Ǩχ*Ï˝#O HõeyO^•? Hõey LO>Ë PÜ«∞# '<Õ#∞—, '<Õ#∞— Jx ZO^Œ∞‰õΩ JO@∞<åfl~°∞? WÖÏ H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ã¨Oâ◊Ü«∞O á⁄_»ã¨∂Ñ≤Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘#™êyOKå~°∞: '' '<Õ#∞ =∞Ç≤Ï=∂ K«„Hõ=iΗ, '<Õ#∞ q^•fiOã¨∞_»#∞— – J<Õ '<Õ#∞—#∞ `«ºlOKåe. HÍx 'q^•º <Õ#∞— LO_»@OÖ’ Ǩx ÖË^Œ∞. Ö’‰õΩÅ LѨ^Õâß~°÷O N â◊OHõ~°∞Å∞ D 'q^•º <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞. ''¢ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’ |Ǩï*Ï„QÆ`«ÎQÍ LO_»‰õΩO>Ë „|Ǩχ*Ï˝#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∂ *Ï˝#O á⁄O^Œ@O ZO`À Hõ+¨ìO. =∞ã≤ÉÏi# QÆkÖ’ x=ã≤Oz#ѨC_»∞ ZO`« *Ï„QÆ`QΫ Í =∞ã¨Å∞‰õΩ<åfl XO\˜H˜ =∞ã≤ JO@∞H˘<Õ f~°∞`«∞Ok. Ü«Ú=`«∞Å ™êOQÆ`º« O HÍ=∞QÆO^èOŒ ÖËx =ºH˜ÎÖ’ ‰õÄ_® HÍ=∞O [xOѨKÕã¨∞ÎOk. ''HÍx *Ï˝#O á⁄Ok# QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ ZѨC_À XHõ™êi `«# ÉèÏ~°º`À ~°q∞OK«@O `«Ñ¨C HÍÉ’^Œ∞. g~°ºO qã¨iO˚ K«@O =∞Å=¸„`åÅ∞ qã¨iO˚ z#>Ë¡ J=Ù`«∞Ok. =∞Å=¸„`åÅ∞ qã¨iO˚ KåHõ ^•xfl QÆ∞iOz zOuã¨∂Î LO_»_»∞. U^À H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ HÍã¨Î áêÅHÀ"å u#@O `«Ñ¨C HÍ^Œ∞. (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü #"åfi_»∞) QÆ$ǨÏã¨∞÷Å q+¨Ü«∞OÖ’ Wk JO`« ^À+¨O HÍ^Œ∞. (ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ Hõiî#xÜ«∞=∂Å∞) ''ã¨<åºã¨∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ Wk Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨C. ã¨<åflºã≤, ¢ã‘ÎÅ z„`«Ñ¨\Ïxfl ‰õÄ_® K«∂_»‰õÄ_»^Œ∞. ã¨<åflºã≤, ¢ã‘ÎÅ`À ™êOQÆ`«ºO <≥~°Ñ¨@O Lq∞‡"Õã≤ uiy P Lq∞‡x q∞Oy#>Ë¡. ã¨<åflºã≤, ¢ã‘ÎÖ`À ‰õÄ~°∞Ûx =∂\Ï¡_»~å^Œ∞† P"≥∞ Q˘Ñ¨Ê Éèí‰õΩÎ~åÅ~Ú<å 㨈~. l`ÕO„kÜ«Ú_»∞ J~Ú#ѨÊ\˜H© ã¨<åflºã≤, ¢ã‘Î`À =∂\Ï¡_»@O `«QÆ^Œ∞. ''HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞ Ô~O\˜h ã¨<åflºã≤ `«ºlOz"ÕÜ«∂e. J`«_»∞ XHõ ¢ã‘Î z`«Î~°∞=Ù#∞ ‰õÄ_® Hõ<≥fluÎ K«∂_»~å^Œ∞, J^Õ q^èŒOQÍ HÍOK«<åxfl – ^èŒ<åxfl – ‰õÄ_® ã¨Ê $tOK«~å^Œ∞. `«# =^ŒÌ ^èŒ#O LO>Ë KåÅ∞ – „Ѩ=∂^ŒO† ÖˇH˜¯OKÕ |∞kú, ^Œ∞+¨ìzO`«#, _»|∞ƒ LO^Œ#fl JǨÏOHÍ~°O, Ö’‰õΩÅѨ@¡ „HÀ^èŒO "≥Ú^ŒÖˇ·# JiëêìÅ∞ =zÛ KÕ~°∞`å~Ú. ã¨∂~°∞º}˜‚ K«∂ã¨∂Î L<åflO, ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ "Õ∞Ѷ¨∞O =zÛ ã¨∂~°∞º}˜‚ HõÑ≤Ê"Õã¨∞ÎOk. ''JO^Œ∞KÕ`« =∂~åfi_ô XHõ~°∞ <å HÀã¨O ǨÏ$^ŒÜü∞ =^ŒÌ ^èŒ#O W=fiÉ’QÍ <Õ#∞, 'JÖÏ ‰õÄ_® =^Œ∞Ì, _»|∞ƒ „ѨHõ¯# LO>Ë KåÅ∞ – "Õ∞Ѷ¨∞O „Hõq∞‡"Õã¨∞ÎOk— J<åfl#∞.

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

465

''ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ WO`«\ ˜ Hõ~îÀ~° xÜ«∞=∂Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ? Jk J`«_ç „âıÜ«∞ã¨∞ûˆH J#@O x["Õ∞, ÃÑ·QÍ Jk Ö’HÀѨ^Õâ◊O xq∞`«ÎO ‰õÄ_®. J`«_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ xi¡Ñ¨ÙÎ_»∂, l`ÕO„kÜ«Ú_»∂ J~Ú#ѨÊ\˜H© Ö’HÀѨ^âÕ O◊ xq∞`«OÎ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ Ѩi`«ºlOKåe. J`«_ç #∂\˜H˜ #∂~°∞áêà◊¡ `åºQÆO K«∂ã≤#ѨC_Õ Ö’‰õΩʼnõΩ =∞<ÀÃã÷Â~°ºO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JѨC_Õ Ö’‰õΩÅ∂ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ Ѩi`«ºlOѨ Ü«∞ufl™êÎ~°∞. `åºQÆO QÆ∞iOz W@∞=O\˜ LѨ^Õâ◊O ã¨<åflºã≤ QÆ~°Ñ¨#@¡~Ú`Õ =∞Ô~=~°∞ QÆ~°Ñ¨QÆÅ~°∞? (ÉèíQÆ=„`åÊÑ≤Î `«~°∞"å`« [#HÍ^Œ∞Å ã¨O™ê~°O - |∞∞+¨µÅ∞, PǨ~° xÜ«∞=∞O) ''"≥#fl#∞ zeH˜ fã≤, ^•xfl h\˜Ö’ LOK«=K«∞Û. P q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° <å #O`«~O° ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»=K«∞Û. [#‰õΩ_»∞ „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# `«~°∞"å`«<Õ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_çáê_»∞. J`«_»∞ *Ï˝# Hõ~°‡Å<Õ Ô~O_»∞ Hõ`«∞ÎÅ`À ™ê=Ú KÕ¿ã "å_»∞. ã¨<åflºã≤ Hõ~°‡`åºQÆO KÕã≤#"å_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ J`«_»∞ *Ï˝#=∞<Õ XHõ HõuÎ<Õ LOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. ''[#‰õΩx =O\˜ *Ï˝#O á⁄Ok# QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∞ K≥@∞ì#∞#fl Ѩà#¡◊ ∞, <ÕÅ ~åe# Ѩà#¡◊ ∞ u#=K«∞Û. "åi =Å# ™ê^èŒ∞¿ã=, Jukä ã¨`å¯~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl ™ê^茺O J=Ù`«∞#flq. 'J=∂‡! ##∞fl â◊√+¨¯ ã¨<åºã≤QÍ KÕã≤"ÕÜ«∞=^Œ∞Ì— Jx <Õ#∞ J=∞‡#∞ „áêi÷OKå#∞. ''„|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# `«~°∞"å`« PǨ~°O QÆ∞iOz# xÜ«∞=∞x+¨ªÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. „|Ǩχ*Ï˝#∞Öˇ·# |∞∞+¨µÅ∞ „|Ǩ‡#O^ŒO `«~°∞"å`« ^Õx<≥·<å u#QÆeQÍ~°∞ – ѨOk =∂Oã¨O`À ã¨Ç¨. (<åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å∞ - Ü≥∂QÆã≤kú) ''(=∞Ç≤Ï=∂`À) ™ê=∂#ºOQÍ K«∂¿ãÎ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ Ü≥∂QÍÅ∞ L#flq. XHõ\ ˜ Hõ~°‡Ü≥∂QÆO, =∞~˘Hõ\ ˜ =∞<ÀÜ≥∂QÆO† JO>Ë Hõ~°‡Å ^•fi~å Ü≥∂QÆO, =∞#ã¨∞û ^•fi~å Ü≥∂QÆO. ''„|ǨχK«~°º, QÍ~°›ã¨÷º, "å#„Ѩã¨÷, ã¨<åflº™êÅx P„â◊=∂Å∞ <åÅ∞QÆ∞. "≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞ P„â◊=∂ÅÖ’ Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤#^Õ. ã¨<åflºã≤ ^ŒO_» Hõ=∞O_»ÖÏÅ#∞, aèH∆Íáê„`«#∞ ã‘fiHõiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. x`«ºHõ~°‡Å∂ PK«i™êÎ_»∞. HÍx J`«_ç =∞#ã¨∞û "å\˜Ö’ ÅQÆflO J~Ú=ÙO_»^Œ∞. '<Õ#∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞— J<Õ `«ÅOѨ٠J`«_çÖ’ LO_»^Œ∞. H˘O^Œ~°∞ ã¨<åflºã¨∞Å∞ Ö’‰õΩʼnõΩ L^•Ç¨Ï~°}QÍ LO_»@O HÀã¨O x`«ºHõ~°‡Å∞ H˘xfl PK«i™êÎ~°∞. QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞, `«H˜¯# P„â◊=∞"åã¨∞Å∞ xëê¯=∞Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞QÆey`Õ "åiH˜ P Hõ~°‡Å ^•fi~å Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. ''Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷ux KÕ~°∞H˘#fl "åiH˜, JO>Ë â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ =O\˜ "åiH˜ ѨÓ[, [ѨO, `«~°Ê}O, ã¨O^蕺=O^Œ<åk Hõ~°‡Åhfl ZyiáÈ`å~Ú.D ã≤÷uÖ’ =∞<ÀÜ≥∂QÆO =∂„`«"Õ∞. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ "å~°∞ ÉÏǨϺHõ~°‡Å∞ PK«iOK«@O Hõ^Œ∞̆ Jk Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOK«\ÏxH˜ =∂„`«"Õ∞.

HÍx "åi =∞#ã¨∞û ã¨~°fi^• ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ 㨇iã¨∂Î LO@∞Ok.—— ~å„u Zxq∞k QÆO@Å~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü#∞ H˘xfl ™È΄`åÅ∞ ѨiîOz qxÑ≤OK«=∞<åfl~°∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~} ° ü L`«~Î w° `« fã¨∞‰õΩ =zÛ, ^•<À¡x Ѩ~„° |Ǩχ ™È΄`åxfl ѨiOî Kå_»∞: ''Ü«∞^ÕHõO x+¨¯ÅO „|Ǩχ "Àº=∂f`«O x~°O[#"£∞I J„Ѩ`«~°¯ º=∞ q*˽ܫ∞O q<åâ◊ L`«ÊuÎ =i˚`«"£∞II——

466

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

„Hõ=∞OQÍ =¸_»= J^蕺ܫ∞OÖ’x U_»= â’¡HõO K«^Œ=™êQÍ_»∞: ''Jyflˆ~Ì"À kfi*Ïf<åO =Úh<åO ǨÏ$k ^≥·=`«"£∞I „Ѩu=∂ ã¨fiÅÊ|∞kú<åO ã¨~°fi„`« ã¨=∞^Œi≈<å"£∞II—— JO>Ë – „ÉÏǨχ}∞Å ^Õ=`«, JyflÖ’#∞† =Ú#∞Å ^Õ=`«, ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’#∞† JÅÊ|∞^Œ∞úÅ ^Õ=`«, q„QÆǨÏOÖ’#∞ LO\Ï_»∞. HÍx ã¨=∞^Œ~°∞≈Öˇ·# Ü≥∂QÆ∞Å ^Õ=`« ã¨~°fi„`å q~ålÅ∞¡`«∂O\Ï_»∞. 'ã¨~°fi„`« ã¨=∞^Œi≈<å"£∞— J<Õ =∂@Å∞ q#@O`À<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ÖËz xÅ|_ç ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞. KÕuH˜ "Õã≤# Hõ@∞ì J>Ë¡ LOk. Éèí‰õΩÎÅ∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Öˇ· P ã¨=∞^Œi≈Ü≥ÿ∞# =∞ǨÜ≥∂y J^Œ∞ƒù`«ã≤÷ux K«∂ã¨∂Î LO_çáÈÜ«∂~°∞.

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü âßG Ѩ~î°#O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨=∂kè KåÖÏ¿ãѨ\ ˜ =~°‰õΩ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J>Ë¡ xÅ|_ç LO_çáÈÜ«∂~°∞. `«~°∞"å`« =∂=¸Å∞ ã≤÷uH˜ =zÛ „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ǨÏiÉèíH˜Îx QÆ∞iOz# â’¡HÍÅ∞ H˘xflO\˜x ѨiîOK«=∞x =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À K≥áêÊ~°∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü <å~°^Œ ѨOK«~å„`«OÖ’x H˘xfl\˜x ѨiîOKå_»∞ : ''JO`«~°ƒÇ≤Ï~°ºk ǨÏiã¨ÎѨ™ê `«`«ó H˜"£∞I <åO`«~°ƒÇ≤Ï~°ºk ǨÏiã¨ÎѨ™ê `«`«ó H˜"£∞II P~åkè`À Ü«∞k ǨÏiã¨ÎѨ™ê `«`«ó H˜"£∞I <å~åkè`À Ü«∞k Ü«∞k ǨÏiã¨ÎѨ™ê `«`«ó H˜"£∞II q~°=∞ q~°=∞ „|Ǩχ<£ H˜O `«Ñ¨™êºã¨∞ =`«ûI „=[ „=[ kfi[ j„Ѷ¨∞O â◊OHõ~°O *Ï˝#ã≤O^èŒ∞"£∞II ÅÉèí ÅÉèí ǨÏiÉèíH˜ÎO "≥·+¨‚"ÀHÍÎO ã¨∞ѨHÍfi"£∞I Éèí=xQÆ_»x|O^èŒKÕÛù^ŒhO Hõ~°ÎsO K«II—— J#∞"å^ŒO : ''ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞OK«∞K«∞ Éèíl~ÚOz# =`åû ZO^Œ∞‰õΩ~å WHõ <≥O^Œ∞‰õΩ~å `«Ñ¨ "≥∞O^Œ∞‰õΩ~å `«#Ü«∂II ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞OK«∞K«∞ Éèíl~ÚOz# =`åû ѨxÜÕ∞q∞~° Ѷ¨Å"Õ∞q∞~° `«Ñ¨"Õ∞Å~° `«#Ü«∂II Ö’ "≥Å∞ѨŠ֒ˆHâ◊√x uÅH˜Oz# =`åû ZO^Œ∞‰õΩ~å WHõ <≥O^Œ∞‰õΩ~å `«Ñ¨ "≥∞O^Œ∞‰õΩ~å `«#Ü«∂II KåeOK«~° WHõ KåÅ∞#∞~å =`åû `«Ñ¨=Ú *Ï˝<åO|∞kèÜ«∞QÆ∞ â◊OHõ~°∞ ^ŒiKÕ~°~° `«fi~°QÍII Éèí=áêâ◊=ÚÅ#∞ „^Œ∞OK«∞ Ѩ~°ÉèíH˜Îx `«#Ü«∂ Ѩ~°Éèí‰õΩÎÅ∞ H©iÎOK«∞ Ѩ~°ÉèíH˜Îx `å`å |_»Ü«Ú=Ú~å Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞ „áêi÷Oz ÉÏ|∂II——

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

467

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ! PǨ! â’¡HÍÅ#∞ qO@∂<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ FÅÖÏ_» É’Ü«∂~°∞. HÍx Ju„Ѩܫ∞`«flO`À ^•xfl x„QÆÇ≤ÏOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. (Ñ≤O_®O_»O, „|Ǩ‡_»O - '<å-ǨÏ"£∞, <å-ǨÏ"£∞—) `«~°∞"å`« Ü«∞uѨOK«HõO #∞O_ç =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü ѨiîOKå_»∞: ''Ü«∞™êºq∞^ŒO HõeÊ`«q∞O„^Œ*ÏÅO K«~åK«~°O ÉèÏu =∞<ÀqÖÏã¨"£∞I ã¨zÛ`«∞ûMˇ·HõO [QÆ^•`«‡~°∂ѨO ™ê HÍtHÍ-ǨÏO x[É’^èŒ ~°∂Ѩ"£∞II—— '™ê HÍtHÍ-ǨÏO x*É’^èŒ ~°∂Ѩ"£∞— J<Õ Ñ¨^•Å∞ q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂, ''ÉèÏO_»O (JO>Ë, áê„`«) Ö’#∂, „|Ǩ‡O_»OÖ’#∂ L#flk XHõ¯>Ë (JO_» Ñ≤O_» „|Ǩ‡O_®ÅÖ’ „ѨHÍtã¨∂Î L#flk XHõ¯>Ë Jx ÉèÏ=O)—— J<åfl~°∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü D™êi x~åfi}+¨@¯"£∞ #∞O_ç ѨiîOKå_»∞: ''FO =∞<À|∞^ŒúºÇ¨ÏOHÍ~°z`åÎk <åǨÏ"£∞ # „â’„`«O # lǨfi # K« „Ѷ¨∂}<Õ„`ÕI # K« "Àº=∞ Éèí∂q∞~°fl `Õ*’ # "åÜ«Ú – tÛ^•#O^Œ~°∂Ѩó t"À-ǨÏO t"À-ǨÏ"£∞II .... (ÉèÏ=O: <Õ#∞ =∞#ã¨∞û, |∞kú, JǨÏOHÍ~°O, z`«Î=¸ HÍ#∞† Hõ~°‚O, lǨÏfi, <åã≤Hõ, <Õ„`«=¸ HÍ#∞. <Õ#∞ PHÍâ◊=Ú, Éèí∂q∞, Jyfl, [Å=Ú, "åÜ«Ú=Ù#∂ HÍ#∞. z^•#O^Œ~°∂ѨÙ_≥·# t=Ù_»<Õ <Õ#∞, t=Ù_»<Õ <Õ#∞.)

Zxfl=∂~°∞¡ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü 'z^•#O^Œ~°∂Ѩ t≈"ÀǨÏ"£∞— JO@∂ ѨiîOKå_À Jxfl™ê~°∞¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂, ''<å-ǨÏ"£∞, <å-ǨÏ"£∞ (<Õ#∞ HÍ^Œ∞, <Õ#∞ HÍ^Œ∞) #∞"Õfi! #∞"Õfi! z^•#O^Œ∞_»=Ù—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü r=#∞‡H˜Î w`« #∞O_ç H˘xfl â’¡HÍÅ#∞ ѨiîOz, +¨_»Û„Hõ =~°‚#Å∞ K«kq qxÑ≤OKå_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ `å#∞ HÍjÖ’ Ü≥∂QÍ=ã¨÷Ö’ „áê}ÏÅ∞ =ke# Ü≥∂yx K«∂ã≤# "≥·#O K≥áêÊ_»∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü.

PÃÑ·# Éèí∂K«s, MËK«s =Ú„^ŒÅ#∞, âßOÉèíg q^Œº#∞ QÆ∞iOz# =~°‚#Å∞ K«kq qxÑ≤OKå_»∞. âßOÉèíg q^Œº <ÕiÛ# =ºH˜Î WK«Ûù =zÛ# KÀ\˜H˜ áÈQÆÅ_»∞. J~Ú`Õ W=hfl J+¨ìã≤^Œ∞úÅÖ’ KÕi#"Õ HÍx ÉèíQÆ=ÖÏ¡ÉèíO KÕ‰õĈ~Ûq HÍ=Ù. (~å=∞w`« - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨=ÚMÏ# ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ âߢ™êÎÅ∞ ѨiîOz# ã¨OѶ¨∞@#) =∞Ç≤Ï=∂: ~å=∞w`«Ö’ K«Hõ¯x LѨ^ÕâßÅ∞ L#flq.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): #∞=Ùfi ~å=∞w`«, ~å=∞w`« JO@∞<åfl=Ù, ZO^Œ∞HõO>Ë #∞"˘fiHõ f„= "Õ^•Ouq. ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ J@∞=O\˜ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ Zxfl\˜x K«^Œ=ÖË^Œ∂!

468

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü „Ѩ}= â◊|Ì =~°‚##∞ QÆ∞iOz K«k"å_»∞ – '`≥·Å^è•~° =∞qzÛù#flO n~°…Ѷ¨∞O\Ïx<å^Œ=`ü.— Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨=∂kè ÅHõ∆}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz K«k"å_»∞: T~°úfiѨÓ~°‚=∞^èŒóѨÓ~°‚O =∞^茺ѨÓ~°‚O Ü«∞^•`«‡Hõ"£∞I ã¨~°fiѨÓ~°‚O 㨠P`Õ‡u ã¨=∂kèã¨÷㨺 ÅHõ∆}"£∞II (ÉèÏ=O: ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ =∞QÆfl"≥∞ÿ L#fl =ºH˜Î T~°úfiOÖ’#∞ J^èŒ=∞OÖ’#∞ =∞^茺=∞OÖ’#∞ – ã¨~°fi„`å P`«‡ xO_ç LO_»@O QÍOK«∞`å_»∞.)

J^èŒ~ü, =∞Ç≤Ï=∂K«~°}üÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=O, ã¨`«ºã¨O^èŒ`« Pk"å~°O, Ѷ≤„|=i 3, 1884

=∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. PÜ«∞# KÕuH˜ QÍÜ«∞"≥∞ÿ# "å~°Î qx HõÅHõ`åÎ#∞Oz ~å"£∞, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ∞ PO^Àà◊# K≥Ok =KåÛ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕuH˜ XHõ ÃÑ^ŒÌHõ@∞ì Hõ\ ˜ì L<åfl~°∞. '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯# L<åfl_»∞. PÜ«∞# Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: ^Õxh QÀѨºOQÍ LOK«∞HÀÖËx ã≤u÷ Ö’ J=∞‡ ##∞fl LOzOk. XHõ ѨãÉ≤ ÏÅ∞x ã≤÷uÖ’ <Õ#∞ L<åfl#∞. ~åMÏÖò‰õΩ <å ã≤÷u J~°÷O HÍ^Œ∞. <å QÍÜ«∞Ѩ_»¤ KÕux K«∂ã≤ Z=Ô~·<å ¿ÇÏà◊# KÕ™êΈ~"≥∂ Jx ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ^•xfl QÆ∞_»¤`À HõÑ≤Ê LOK«∞`å_»∞. _®Hõì~ü =∞^èŒ∞#∞ „ѨHõ¯‰õΩ fã¨∞ÔHo¡ JO`å q=iOKå_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞, '=∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<£! ZHõ¯_»∞<åfl=Ù? WHõ¯_»‰õΩ ~å. <å K≥~Úº qiyáÈ~ÚOk— JO@∂ aQÆæ~°QÍ Ñ≤eKå#∞. ''~å„u =∞^äŒ∞~ü, P`«_ç ÉèÏ~°º x„kOKÕ QÆkÖ’<Õ <Õ#∂ x„kOKÕ"å_çx. `«=∞ ™⁄O`«a_»¤ÖÏ "å~°∞ ##∞fl K«∂ã¨∞H˘<åfl~°∞. JѨC_»∞ <Õ#∞ ^≥·"À#‡`«Î ã≤÷uÖ’ L<åfl#∞. =∞^ä∞Œ ~ü <å`À, 'ÉÏÉÏ! =∂ =∂@Å∞ U=<åfl #∞=Ùfi q<åfl"å?— Jx J_çˆQ"å_»∞. <Õ#∞, 'J=Ù#∞— J<Õ"å}˜‚. ''XHõѨC_»∞ =∞^äŒ∞~ü ÉèÏ~°º‰õΩ, Éèí~°Î jÅOѨ@¡ ã¨O^ÕǨÏO HõeyOk. JO^Œ∞KÕ`« P"≥∞ =∞^äŒ∞~ü`À, '#∞=Ùfi |Ü«∞@‰õΩ ZHõ¯_»‰õΩ "≥o¡<å 㨈~, Éèí\ÏìKå~°º =∞Ǩâ◊Ü«ÚÅ∂ (JO>Ë N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) h`Àáê@∞ "≥O@=™êÎ~°∞— Jx K≥Ñ≤ÊOk. =∞^äŒ∞~ü<å^ä£ qâßfiãπ

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

469

''XHõ ~ÀA J`«_ç "≥O@ "≥o¡#ѨC_»∞ ##∞fl „H˜O^Œ XHõKÀ@ ‰õÄ~ÀÛɡ\ ˜ì "Õ∞_» g∞^Œ‰õΩ "≥àÏ¡_»∞ =∞^äŒ∞~ü. J~°QÆO@ `«~°∞"å`« ky=zÛ, 'ÉÏÉÏ! ~å "≥à◊^•O. |O_çÖ’ ‰õÄ~ÀÛ— J<åfl_»∞. WO\˜H˜ uiy ~åQÍ<Õ =∞^äŒ∞~ü ÉèÏ~°º J_çy#ѨC_»∞, [iy#^ŒO`å <Õ#∞ K≥áêÊ#∞. '"Õ∞O XHõ WO\˜H˜ "≥àÏ¡O. =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ ##∞fl „H˜O^Œ ‰õÄ~ÀÛɡ\ ˜ì "Õ∞_» g∞^Œ‰õΩ "≥àÏ¡_»∞. J~°QÆO@ `«~°∞"å`« ky =zÛ, ÉÏÉÏ! ~å "≥à◊^•O J<åfl_»∞— Jx K≥áêÊ#∞. P"≥∞ U^À „QÆÇ≤ÏOzOk. ''=∞^äŒ∞~ü H“Å∞^•~°∞ XHõ_»∞ PÅÜ«∞Ѩ٠`À@ #∞O_ç Ѩà◊√¡, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x |O_çÖ’ ^˘OQÆ`«#OQÍ `«# WO\˜H˜ fã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞"å_»∞. `«H˜¯# H“Å∞^•~°∞Å∞ nxfl QÆ∞iOz J_çy#ѨC_»∞ <Õ#∞ [iyOk [iy#>Ëì K≥¿ÑÊâß#∞.——

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ '=∞—, =∞}˜ÖÏÖò „ѨÉèí$`«∞Å`À Pk"å~°O, Ѷ≤„|=i 24, 1884

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Jã¨Ç¨Ï#O - =∞}˜ÖÏÖò‰õΩ LѨ^Õâ◊O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞^蕺ǨÏfl Éè’[#O =ÚyOz q„â◊q∞Oz L<åfl~°∞. =∞}˜ =∞e¡H± „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. '=∞— =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ =∞}˜=∞e¡H± „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕ~Ú WOHÍ Hõ@∞ìÖ’<Õ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): ZÖÏ =KåÛ=Ù? '=∞—: PÅO|*Ï~°∞ =~°‰õΩ |O_çÖ’ =zÛ JHõ¯_» #∞Oz #_çz =KåÛ#∞. =∞}˜ÖÏÖò: ÉÏÉ’Üü∞! K≥=∞@`À ѨÓiÎQÍ `«_çã≤áÈÜ«∂_»∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞(#=Ùfi`«∂): <Õ#∞ ^•xfl QÆ∞iOKÕ Ü≥∂zã¨∞Î<åfl#∞ – W=hfl (N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ Hõey# ^Œ~°≈<åÅhfl) "åÜ«Ú^À+¨O=Å¡ Hõey# J#∞Éèí"åÅ∞ HÍ=Ù. ÖˉõΩO>Ë D WOw¡+π "Õ∞#∞¡ WO`« Hõ+¨ìѨ_ç WHõ¯_»‰õΩ =™êÎ~å Uq∞\˜!

QÍÜ«∞Ѩ_ç# `«=∞ KÕux QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: nx HÍ~°}OQÍ <Õ#∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê`«∞<åfl#∞.

K«∂¿ã"å~°O^ŒiH© KÕux K«∂Ñ≤, 'U=∞Ü«∂º, #Ü«∞=∞=Ù`«∞O^•, #Ü«∞=∞=Ù`«∞O^•?— JO@∂ J_»∞QÆ∞`«∂ LO\Ï#∞. ~åMÏÖò‰õΩ HÀѨO =™ÈÎOk. <å ã≤÷u J`«_çH˜ J~°÷OHÍÖË^Œ∞. J`«_»∞ WHõ¯_» #∞Oz áÈ~Ú<å Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞ Jx H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ J#∞H˘<Õ"å}˜‚. `«~°∞"å`« J=∞‡`À, 'J=∂‡! "å_»∞ ZHõ¯_»‰Ωõ áÈ`å_»∞? ZHõ¯_»‰Ωõ áÈ~Ú D ã¨O™ê~° ^•"åyflÖ’ ^ŒQ=úÆ ∞ø`å_»∞— Jx „áêi÷OKÕ"å}˜.‚ ''WÖÏ Ñ¨ã≤ÉÏÅ∞xÖÏ ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê=@O <å‰õΩ „H˘`«ÎHÍ^Œ∞. =∞^äŒ∞~üH˜ Ѩ^ÕѨ^Õ <å KÕux K«∂Ñ≤, '<å ˆH^Œ<åfl ã¨∞ã‘Î KÕã≤O^•, K«∂ã≤ K≥ѨC— Jx J_çˆQ"å}˜‚. ''áÈh, ÉèíQÆ=O`«∞x Ü≥∞_» <å x+¨ª ZHõ¯_»‰õΩ áÈ~ÚOk? XHõ™êi <Õ#∞ Z_»¡|O_çÖ’ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü‰õΩ áÈ`«∞<åfl#∞. JѨC_»∞ ^Œ∞_»∞¤Hõ„~°Å`À XHõ QÆ∞OѨ٠|O_ç =^ŒÌ‰õΩ "ÕQÆOQÍ =zÛOk. K«∂_»\ÏxH˜ "åà◊√¡ ^•i^ÀÑ≤_ôQÍà◊¡ÖÏ HõxÑ≤OKå~°∞. <Õ#∞ ^≥·g<å=∂Å#∞ 㨇iOK«™êQÍ#∞. HÍx

470

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

XHõ Hõ∆}O ~å"£∞ J<åfl#∞, =∞~°∞Hõ∆}O ^Œ∞~åæ J<åfl#∞, Ñ≤^ŒÑ¨ FO `«`«û`ü J<åfl#∞ – U^À XHõ =∞O„`«O ~°H˜∆OK«h J#∞H˘<Õ. ('=∞—`À) J=Ù#∞, <Õ<≥O^Œ∞‰õΩ JO`«QÍ Jã¨Ç¨Ï#O K≥O^•#∞? '=∞—: ™êfiq∞, g∞~°∞ ã¨~°fi^• ã¨=∂kèã≤÷uÖ’ b#"≥∞ÿ LO\Ï~°∞. Éèí‰õΩÎÅ xq∞`«ÎO XH˜O`« =∞#ã¨∞û#∞ ^ÕÇϨ O g∞^Œ xÅ∞ѨÙH˘<åfl~°∞. JO^Œ∞KÕ`<« Õ ^ÕÇ¨ xfl HÍáê_»∞HÀ=\ÏxH˜ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ HõÅ`« K≥O^Œ∞`å~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞! H˜Oz`«∞Î =∞#ã¨∞û =∂„`«O ^ÕǨÏO g∞^Œ LOk† HÍx Jk ÉèíH˜Îx J#∞ÉèíqOK«_®xH˜, Éèí‰õΩÎÅ ã¨Ç¨ÏK«~°ºO HÀã¨=¸ =∂„`«"Õ∞. (=ã¨∞΄Ѩ^Œ~°≈#âßÅ „Ѩ™êÎ=#) =ã¨∞΄Ѩ^Œ~°≈#âßÅ (Zy˚a+¨<£) QÆ∞iOz =∞}˜=∞e¡H± „Ѩ™êÎqOKå_»∞. zxfl Hõ$+¨µ‚}˜‚ X_çÖ’ LOK«∞H˘#fl Ü«∞â’^Œ JO^Œ"∞≥ #ÿ q„QÆÇϨ O QÆ∞iOz q#fl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ HõàÖ¡◊ ’ J„â◊√=ÙÅ∞ „ã¨qOKå~Ú. "å`«ûź ÉèÏ=O`À =¸sÎÉqíè Oz# Ü«∞â’^Œ QÆ∞iOz q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Ö’ „¿Ñ=∞ L^Œ~ÚOzOk, JO^Œ∞KÕ`«<Õ qÅÑ≤OKå~°∞. =∞}˜ÖÏÖò: g∞ P~ÀQƺO ã¨iQÍ LO_ç LO>Ë QÆ_£è "≥∞^ÿ •#OÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞#fl D =ã¨∞„ΠѨ^~Œ ≈° ##∞ g∞~°∞ uÅH˜OKÕ"å~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞— „ѨÉèí$`«∞Å`À): <Õ#∞ JHõ¯_»‰õΩ "≥o`Õ Jxfl\˜h K«∂_»ÖË#∞. U^À XHõ\ ˜ Hõà◊¡|_»QÍ<Õ ÉÏǨϺ㨇 $ux HÀÖ’Ê`å#∞† PÃÑ·# ^Õhfl K«∂_»@O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. XHõ™êi [O`«∞„Ѩ^~Œ ≈° #âßÅ ã¨O^Œ~≈° <å~°O÷ ##∞fl fã¨∞‰õΩ"≥àÏ¡~∞° . ã≤OǨxfl K«∂_»QÍ<Õ ã¨=∂kè=∞QÆ∞fl_»<<·≥ å#∞.

[QÆ[˚#x "åǨÏ#"≥∞ÿ# ã≤OǨxfl K«∂_»QÍ<Õ ^≥·"ÀnÌѨ# HõeyOk. Ñ≤^ŒÑ¨ `«H˜¯# [O`«∞=ÙÅ#∞ Z=~°∞ K«∂™êÎ~°∞! ã≤OǨxfl =∂„`«O K«∂ã≤ uiy =KÕÛâß#∞. JO^Œ∞ˆH Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± `«e¡ =ã¨∞΄Ѩ^Œ~°≈#âßʼnõΩ ##∞fl fã¨∞‰õΩ"≥à◊¡=∞x Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±`À K≥Ñ≤ÊOk, Ñ≤^ŒÑ¨ =^ŒÌ#flk. =∞}˜=∞e¡H± J<ÕHõ ã¨OIIÅ∞QÍ „|Ǩχã¨=∂[ ã¨Éèí∞º_»∞QÍ LO@∞<åfl_»∞. PÜ«∞#‰õΩ =Ü«∞ã¨∞û J~°"≥· S^Õà◊√¡ LO_»=K«∞Û. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç =∞<Àã≤÷uH˜ `«y#@∞¡QÍ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl~°∞. ([Ü«∞<å~åÜ«∞}ü ѨO_ç`«∞_»∞ - Q“s ѨO_ç`«∞_»∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: [Ü«∞<å~åÜ«∞}ü ѨO_ç`«∞_»∞ ÉǨï L^•~°∞_»∞. XHõ™êi "≥o¡ PÜ«∞##∞ K«∂âß#∞. PÜ«∞# ã¨fiÉèÏ=O <åÔHO`À #zÛOk. HÍx PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ |∂@∞¡ ^èŒiOz L<åfl~°∞. `å#∞ HÍjH˜ "≥à◊¡É’`«∞#fl@∞¡ K≥áêÊ_»∞. K≥Ñ≤Ê#>Ë¡ z=i ~ÀAÖ’¡ HÍjH˜ "≥àÏ¡_»∞, JHõ¯_Õ QÆ_áç ê_»∞, JHõ¯_Õ =∞~°}O˜ Kå_»∞. =Ü«∞ã¨∞û ÃÑ|· _»¤ `«~∞° "å`« PÜ«∞# =Öˇ ã¨O™ê~°O #∞O_ç "≥oá¡ È~Ú ÉèíQÆ=zÛO`«#Ö’ QÆ_»Ñ¨@O =∞Ozk. U=∞O\Ï=Ù? =∞}˜ÖÏÖò: J=Ù#O_ô, ã¨O™ê~°OÖ’x [O*Ï\ÏÅ∞ ÉèíiOK«ÖËxq.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: Q“sѨO_ç`∞« _»∞ `«# ÉèÏ~°º#∞ ѨÙ=ÙfiÅ`À ѨÓlOKÕ"å_»∞. „ã‘ÅÎ O^Œ~∂° [QÆ[#˚ x Ü≥ÚHõ¯ "Õ~°∞ "Õ~°∞ ~°∂áêÅ∞. (=∞}˜ÖÏÖò`À) h P z#flHõ^äŒ#∞ giH˜ K≥ѨC. =∞}˜ÖÏÖò (#=Ùfi`«∂): H˘O^Œ~°∞ Ѩ_»=Ö’ QÆOQÍ#kx ^•@∞`«∞<åfl~°∞. XHõ ѨO_ç`«∞_»∞ `«#

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

471

áêO_ç`åºxfl QÆ∞iOz _»OÉÏÅ∞ H˘@∞ìH˘O@∞<åfl_»∞† '<Õ#∞ "Õ^Œ"Õ^•O`åÅ∞, +¨_»Ì~°≈<åÅ∞ Jhfl J^茺ܫ∞#O KÕâß#∞— J<åfl_»∞. 'Uq∞\’Üü∞, h‰õΩ "Õ^•O`«O `≥Å∞™ê?— Jx XHõ `À\˜„Ѩܫ∂}©‰õΩ}˜‚ J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, 'ÖË^ŒO_ô— J<åfl_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨, '™êOYºO, áê`«O[ÅO `≥Å∞ã¨∞<å?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® J`«_»∞, 'ÖË^ŒO_ô, <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞— J<åfl_»∞. '^Œ~°≈# âß„™êÎÅ∞ Ug K«^Œ=ÖË^•?— Jx J_çy#ѨC_»∞ JO^Œ∞‰õÄ J`«_»∞, 'ÖË^ŒO_ô— J<Õ |^Œ∞Å∞ K≥áêÊ_»∞. ''ѨO_ç`«∞_»∞ WÖÏ _»OÉÏÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∂<Õ L<åfl_»∞. P =ºH˜Î =∞ø#OQÍ<Õ LO_çáÈÜ«∂_»∞.

J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `«∞áê#∞ K≥ň~QÆ_»O`À Ѩ_»= J@∂ W@∂ TQÆ™êyOk. JѨC_»∞ P =ºH˜Î ѨO_ç`«∞_ç`À, 'JÜ«∂º, ѨO`«∞Å∞QÍ~°∂! g∞‰õΩ D`« =K«∞Û<å?— Jx J_çQÍ_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ ѨO_ç`«∞_»∞, '`≥eÜ«∞^Œ∞— Jx |^Œ∞eKåÛ_»∞. '<å‰õΩ ™êOYºO, áê`«O[ÅO Ug `≥eÜ«∞=Ù.

HÍx D`« =∞@∞‰õΩ =K«∞Û— J<åfl_® =ºH˜Î.—— (ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO - ÅHõ∆ º KèÕ^Œ#) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (#=Ùfi`«∂) : ѨÅ∞ âߢ™êÎÅ∞ J^躌 Ü«∞#O KÕã#≤ O^Œ∞=Å¡ „ѨÜ∂≥ [#O Uq∞\˜?

D Éèí==∞<Õ #kx ^•@@O ZÖÏQÀ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@"Õ∞ P=â◊ºHõO. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂„`«"Õ∞ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«º"Õ∞. ''QÆ∞ix K«∂ã≤ ÉÏ}O „ѨÜ≥∂yOK«#∞#fl J~°∞˚#∞}˜‚ „^À}∞_»∞ WÖÏ J_çQÍ_»∞: 'J~°∞˚<å! h‰õΩ UO Hõ#|_»∞`ÀOk? D ~åAÅ∞ h‰õΩ HõxÑ≤ã¨∂Î L<åfl~å?— 'ÖË^ŒO_ô.— '##∞fl K«∂ã¨∞Î<åfl"å?— 'ÖË^ŒO_ô.— 'K≥@∞ì#∞ K«∂ã¨∞Î<åfl"å?— 'ÖË^ŒO_ô.— 'K≥@∞ìg∞^Œ#∞#fl ѨH˜∆x K«∂ã¨∞Î<åfl"å?— 'ÖË^ŒO_ô.— 'JÖÏ J~Ú`Õ ^Õxfl K«∂ã¨∞Î<åfl=Ù?— 'ѨH˜∆ HõO\˜x =∂„`«"Õ∞ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞.— ѨH∆˜ HõO\˜x =∂„`«"∞Õ Z=Ô~`· Õ K«∂™êÎ_À J`«_∞» =∂„`«"∞Õ ÖH∆ͺxfl KèkÕ OK«QÅÆ _»∞. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ XHõ¯_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«º"Õ∞ Jx Z=~°∞ HÍOK«∞`å_À J`«_Õ K«`«∞~°∞_»∞. ã¨=∂Kå~å Åxfl\˜x `≥Å∞ã¨∞HÀ=@OÖ’ „ѨÜ≥∂[#O UO LOk? 'ukä "å~° #Hõ∆„`åÅ∞ Ug <å‰õΩ `≥eÜ«∞=Ù. <Õ#∞ ~å=Ú}˜‚ 㨇iOK«@O =∂„`«"Õ∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞— J<åfl_»∞ PO[<ÕÜ«Ú_»∞. ('=∞—`À) ''WHõ¯_çHÀã¨O XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ qã¨#Hõ„~°Å∞ H˘x fã¨∞‰õΩ~å. (=∞}˜ÖÏÖò`À) ''W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, #∞=Ùfi XHõ™êi W`«_ç ('=∞—) `«O„_ç =^ŒÌ‰õΩ "≥à◊√§. Éèí‰õΩÎx K«∂¿ãÎ K≥·`«#ºO LnÌÑ≤ã¨∞ÎOk.

472

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO #~°bÅ ('=∞—`À) KÕuH˜ ^≥|ƒ `«ye#ѨÊ\˜#∞O_ç <åÖ’ XHõ Q˘Ñ¨Ê =∂~°∞Ê HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. „Ѩã¨∞Î`«O #~°bÅ =∂„`«"Õ∞ <å‰õΩ #K«∞Û`«∂ L#flk. x`«º=¸, bÅ. x`«º =∞O>Ë JYO_» ã¨zÛ^•#O^ŒO† Dâ◊fi~°bÅ, ^≥·=bÅ, #~°bÅ, [QÆb¡Å – bÅÖ’x ѨÅ∞~°HÍÅ∞. ("≥·+¨‚=K«~°}ü - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - '~å=∞bÅ— <å@HõO) ''#~°bÅÖ’ qâßfiã¨O U~°Ê_ç`Õ Ñ¨Ó~°‚*Ï˝#O =KÕÛã¨∞ÎO^Œx "≥·+¨‚=K«~°}ü J<Õ"å_»∞. =Ú#∞Ѩ٠<Õ#∞ nxfl XѨCHÀÖË^∞Œ . WѨC_»∞, Wk x["Õ∞#x `À™ÈÎOk. „¿Ñ=∞#∞, HÀ=∞Å`åfixfl "≥e|∞K«Û\ÏxH˜ z„uOK«|_ç# =∂#= z`«Î~°∞=ÙÅ∞ K«∂_»QÀˆ~"å_»∞ "≥·+¨‚=K«~°}ü. (=∞}˜ÖÏÖò`À) ''ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =∂#=~°∂ѨOÖ’ bÅ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞. PÜ«∞<Õ =∞}˜=∞e¡H± J~Ú L<åfl_»∞. '#∞"Õfi ã¨zÛ^•#O^ŒO— Jx ã≤‰õΩ¯Å∞ LѨ^Õt™êÎ~°∞. ''ZѨC_≥<· å `«# ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl (ã¨zÛ^•#O^•xfl) QÍOz =∞x+≤ Pâ◊Û~°ºáÈ`å_»∞† P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_»`å_»∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ J`«ºO`« Pf‡Ü«Ú}˜‚ K«∂¿ãÎ HõeˆQ ã≤÷u ÖÏO\˜k. ('=∞—`À) P ~ÀA <Õ#∞ |O_çÖ’ =ã¨∂Î L#flѨC_»∞ ÉÏ|∞~åO Hõà◊¡|_»QÍ<Õ Hõey#\˜ì P#O^ŒO ÖÏO\˜k. t=Ù_»∞ `«# ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl QÍOz#ѨC_»∞, '<Õ <≥=ix, <Õ <≥=ix?— Jx ˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞`«∂ ǨÏ~å¬uˆ~HõOÖ’ #$`«ºO KÕâß_»∞. ''J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}OÖ’ nxfl QÆ∞iOz ¿Ñ~À¯|_ç LOk. <å~°^Œ∞_»∞ ~å=Ú_ç`À, 'F ~å=∂! Ö’HõOÖ’x ѨÙ~°∞+¨µ ÅO^Œ~°∂ #∞"Õfi, ¢ã‘Î ÅO^Œ~°∂ ã‘`«ÜÕ∞— J<åfl_»∞. ''~å=∞bÅ <å@HõOÖ’ #\˜Oz# áê„`«^è•~°∞Å#∞ K«∂ã≤#ѨC_»∞ <å~åÜ«∞}∞_Õ D =∂#= ~°∂áêÅhfl ^èŒiOz L<åfl_»#fl É’^èŒ <å‰õΩ HõeyOk. Jã¨Å∞, #H˜bÅ∞ Ô~O_»∂ XHõ¯\˜ÖÏ `ÀzOk. ''‰õΩ=∂iѨÓ[ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞|_»∞`ÀOk? ¢ã‘Î ÅO^Œ~°∂ [QÆ[˚#x ѨÅ∞ ~°∂áêÅ∞. HÍx Ѩiâ◊√^•ú`«∞‡Öˇ·# Hõ#ºÅÖ’ [QÆ[˚#x Jaè=ºH©ÎHõ~°} JkèHõOQÍ LO@∞Ok. ('=∞—`À) ''ã¨∞ã‘Î KÕã≤#ѨC_»∞ <Õ<≥O^Œ∞‰õΩ ã¨Ç¨Ï<åxfl HÀÖ’Ê`å#∞? J=∞‡ ##∞fl Ѩã≤ÉÏÅ∞x ã¨fiÉèÏ=OÖ’ xeÑ≤ LOzOk. a_»¤ ã¨~fi° ^• `«e<¡ Õ P„â◊~ÚOz LO\Ï_»∞. Ѩx=∞x+≤ a_»,¤ Ü«∞[=∂x a_»¤`À ^≥|ƒÖÏ@ JO@∂ =¿ãÎ, '=∂ J=∞‡‰õΩ K≥Ñ≤Ê"Õ™êÎ#∞— JO\Ï_»∞.

(1881Ö’ KèåÜ«∂z„`«O fã≤# ã¨OѶ¨∞@#) ''<å KèåÜ«∂z„`«O fÜ«∞\ÏxH˜ ##∞fl ~å^è•|*Ï~ü‰õΩ fã¨∞H˘x "≥àÏ¡~°∞. P ~ÀA ~å*ËO„^Œ q∞„`« WO\˜H˜ "≥à◊¡=Åã≤ LOk. ˆHâ◊"£ =∞i H˘O^Œ~°∞ JHõ¯_»‰õΩ =™êÎ~°x q<åfl#∞. "åiH˜ H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞ K≥áêÊÅx J#∞‰õΩ<åfl#∞. HÍx ~å^è•|*Ï~°∞‰õΩ "≥à◊¡QÍ<Õ JO`å =∞izáÈÜ«∂#∞. "≥O@<Õ J=∞‡`À 'J=∂‡! #∞"Õfi =∂\Ï¡_»∞. <Õ#∞ UO =∂\Ï¡_»QÆÅ#∞?— J<åfl#∞. (‰õΩO=~ü ã≤OQ∑ - ~å"£∞ÖÏÖò `«e¡ - ‰õΩ=∂i ѨÓ[) ''<å‰õΩ *Ï˝#∞Å ã¨fiÉèÏ=O ÖË^Œ∞. *Ï˝x `«##∞ Q˘Ñ¨Ê"å_çQÍ ÉèÏqOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. '<å ˆHq∞\˜, ~ÀQÆO ~å=@"Õ∞q∞\˜— Jx K≥ѨC‰õΩO\Ï_»`«_»∞.

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

473

''‰õΩO=~ü ã≤OQ∑ XHõ™êi <å`À, 'g∞‰õΩ WOHÍ ^ÕǨÏO QÆ∞iOz# zO`« LO^Õ— J<åfl_»∞.

J=∞‡ˆH JO`å `≥Å∞ã¨∞##fl^Õ <å ÉèÏ=O. ~å*ËO„^Œ q∞„`« WO\’¡ P"Õ∞ =∂\Ï¡_»∞`«∞Ok. P"≥∞ "å‰õΩ¯ÖË "å‰õΩ¯Å∞. ã¨~°ã¨fiu^Õq *Ï˝# *’ºuÖ’x XHõ¯ H˜~°}O "Õ~Ú =∞Ok ѨO_ç`«∞Å#∞ H˜OHõ~°Î=º`å=¸_è»∞Å#∞ KÕã¨∞ÎOk! ''J=∞‡ ##∞fl XHõ Éèí‰õΩÎx ã≤÷uÖ’, q*Ï˝x ã≤÷uÖ’ xeÑ≤ LOzOk. JO^Œ∞ˆH ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi`À ѨiǨ™êÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï#∞. *Ï˝x ã≤÷uÖ’ LO>Ë JÖÏ [~°∞QÆ^Œ∞. ''J"Õ∞‡ ã¨~°fiO J~Ú=ÙO_»@O D ã≤÷uÖ’ <Õ#∞ QÍOK«∞`«∞<åfl#∞! ã¨~°fi„`å P"≥∞<Õ ^Œi≈ã¨∂Î L<åfl#∞. J"Õ∞‡ ã¨~°fi=¸ J~Ú=Ù#flk – ^Œ∞+¨µìÅ∞QÍ#∂ – ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞x ™È^Œ~°∞xQÍ#∞ ‰õÄ_® P"Õ∞ J~Ú=ÙO_»@O HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ ^Œi≈OKå#∞. ''XHõ™êi ~å"£∞ÖÏÖò `«e¡x Hõã¨∞~°∞HÀÉ’Ü«∂#∞, HÍx ™ê^茺O HÍÖË^Œ∞. P"≥∞ J=∞‡ Ü≥ÚHõ¯ XHõ ~°∂ѨOQÍ<Õ HÍ#=zÛOk. Hõ#ºÅÖ’ J=∞‡#∞ HÍOK«@O KÕ`«<Õ <Õ#∞ '‰õΩ=∂i ѨÓ[—#∞ KÕ™êÎ#∞. ÉèÏ~°º <å HÍà◊√¡ X`«∞Î`«∞Ok, P Ñ≤^ŒÑ¨ <Õ <å"≥∞‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ#∞. ''g∞~°O^Œ~°∂ <å HÍà◊√¡ `åH˜ #=∞㨯iã¨∞Î<åfl~°∞, HÍx ǨÏ$^ŒÜü∞ LO>Ë Z=Ô~·<å <å HÍà◊√¡ `åH˜ LO_Õ"å~å? J`«_»∞ Z=ih `åHõxKÕÛ"å_»∞ HÍ^Œ∞. `«e¡ ##∞fl D ã≤÷uÖ’ LOz#O^Œ∞<Õ uiy #=∞™ê¯~°O KÕÜ«∞=Åã≤ =™ÈÎOk. ''W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, ^Œ∞+¨µìÅ#∞ ‰õÄ_® |Ç≤Ï+¨¯iOK«~å^Œ∞. `«∞Åã‘^Œà◊O "å_çáÈ~Ú L#flѨÊ\˜H©, z#fl^≥· L#flѨÊ\˜H©, ÉèíQÆ=`ü ѨÓ[ÔH· qxÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∂<Õ LOk Hõ^•!——

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ #ˆ~O„^•k Éèí‰õΩÎÅ`À Pk"å~°O, =∂~üÛ 2, 1884

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆk. „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok# ¢`≥·Ö’Hõº ã¨<åºÖò áê_»∞`«∞<åfl_»∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, '=∞—, WOHÍ H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx áê@#∞ qO@∞<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<Õ áê@#∞ qO@∞<åfl~°∞.

PÜ«∞# WOHÍ HÀÅ∞HÀÖË^Œ∞. KÕuH˜ |^ŒÌÅ∞ "Õã≤ Hõ@∞ìHõ\ ˜ì L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞x `«O„_ç HõÅHõ`åÎ L#fl`« <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ <åºÜ«∞"åkQÍ LO_Õ"å_»∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ PÜ«∞# HÍÅO KÕÜ«∞_»O`À P ‰õΩ@∞O|O Z<Àfl HõëêìÅ áêÅ~ÚOk. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ Ѩã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_® LO_»=Åã≤ =zÛOk. D HÍ~°}OQÍ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ZO`À =∞<ÀˆH¡âßxH˜ QÆ∞Ô~· L<åfl_»∞. ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ [QÆ[˚#x QÆ∂iÛ áê_®_»∞ : h QÆ∞O_≥Ö’ ^•QÆ∞ H˘xÜ«ÚO\˜#=∞‡ h =ÚY=ÚQÆx 'J=∞‡ J=∞‡— Ü«∞#∞K«∞O\˜ IIhII

474

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

WO„kÜ«∞O|∞Å∞ Ü≥∂QÆ x„^ŒÖ’ q_»<å_» P#O^Œ ™êQÆ~°O |∞# =Úxy<å#∞ IIhII h P##=Ú Hõ#∞Å∞ xÅz "åÅÊHõEz =^ŒeáÈÜ≥∞_»∞ â◊H˜Î H˘~°`«Ñ¨_çáÈ~Ú#k IIhII D Ö’Hõ=Ú#∞ Ez ɡkiáÈ~Úu#=∞‡ =}˜H˜ ÉèíÜ«∞=Ú# P`«‡ "åáÈ=ÙK«∞#flk IIhII F Ü«∞=∞‡ ##∞ QÆ∞O_≥ Ö’ #kq∞ÃÑ\˜ì h „¿Ñ=∞K≥~°QÆ∞`À ##∞ QÆÑ≤Ê QÍ=Ùg∞ IIhII áê@#∞ qx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ=∂„â◊√=ÙÅ#∞ „ã¨qã¨∂Î, ''PǨ! ZO`«\ ˜ ÉèÏ=O!—— J<åfl~°∞ aQÆæ~°QÍ. ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ uiy áê_»™êQÍ_»∞ : áê^•„â◊Ü«∞=Ú#∞ HÀ~°∞K«∞ ^Õ"å âßâ◊fi`«=ÚQÆ<Õ „ѨHõ¯‰õΩ<≥\ ˜ìu ‰õΩÅ*Ï`«∞ÅKÕ Hõey# QÆ~°fi=Ú K«∂Ñ≤ug Ѩ==∂# ÉèíÜ«∂ʼnõΩ IIáêII rq`« Ѩ^äŒ=Ú# XO@i Ѩkä‰õΩ_» P^Œ~°=Ú#H˜Ñ¨Ù _≥O^ÕQÆ∞^Œ∞#∞? h xq∞`«Î"≥∞ÿ <Õ Éèíi~ÚOzu, =∂#=^Œ∂+¨} =∞O`«\ ˜ <À „ѨÉè’ IIáêII x#∞ „¿Ñq∞Oz# Hõ`«=Ú# ~ÀÜ«ÚK«∞ áê_»∞ u@∞ìÅ#∞ u\˜ìi"å~°∞ XHõѨi q∞„`«∞Å∞ XHõѨi J#∞ºÅ∞ "å_»∞H˘xi ##∞ áê_»∞Ѩ#∞ʼnõΩ IIáêII <å^Œ∞ H©iÎH˜ ~°Hõ∆} Hõ~°Î=Ù ~°H˜∆OK≥^˘ ##∞ ÉèíH˜∆OK≥^Œ"À

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

475

^•ã¨∞x H©iÎÃÑ· h Ѷ¨∞#H©iÎÜ«Ú xÅzÜ«Ú#flk xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÆ „ѨÉèí∂ IIáêII r=#^èŒ#=∂ r=#<å^ä• Ç¨Ï$k "≥eæOK≥_»∞ „¿Ñ=∞ „ѨHÍâß h "Õq^èŒ=ÚQÆ KÕÜ«∞<≥O`«∞"À P q^èŒ=ÚQÆ ##∞ KÕÜ«Ú=Ú~å „Ñ¨Éèí∂ IIáêII ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ =∞m¡ áê_®_»∞ : WO\˜#∞O_ç D_çÛ<å=Ù „¿Ñ=∞Mˇ·^Œ∞ ÃÑ\˜ì<å=٠Ѩ^Œ=Ú h_» ѨkÅѨ~°K«∞ „¿Ñ=∞=∞Ü«Ú_», „Ñ≤Ü«Ú_», „ѨÉèí∞_» IIWOII „¿Ñ=∞ ã¨∞^èŒ#∞ ÃÑ\˜ìÃÑOz ~å„u ѨQÆÅ∞ ~°H˜∆OѨÙK«∞ ^•ã¨∞_≥·# „¿Ñ=∞^•ã¨∞ Hõ~°∞}`À_» HÍáê_»∞=Ú IIWOII Hõà◊¡#∞O_ç P#O^•„â◊√=ÙÅ∞ ^è•~°Å∞ Hõ@ì, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ <ÕÅ g∞^Œ‰õΩ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ~å=∞„Ѩ™ê^£ áê@Ö’#∞O_ç H˘xfl K«~°}ÏÅ#∞ ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ¢`≥·Ö’‰õΩº_ç`À, ''PǨ! h áê@Å∞ ZO`« J^Œ∞ƒù`«OQÍ L<åfl~Ú! ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl ã¨Ê $tã¨∂Î L#flq. ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ "≥o¡# "åˆ~ ^•x [ÖÏxfl fã¨∞‰õΩ=zÛ K«∂ѨQÆÅ~°∞—— J<åfl~°∞. ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ =∞m¡ áê_»™êQÍ_»∞: áê@áê_»∞ áê@‰õΩ_»=Ù <å@º=∂_»∞ #~°Î‰õΩ_»=Ù ~åQÆ`åà◊ QÆ`«∞Å su Hõ~°`åà◊=Ú QÍqO`«∞=Ù IIáêII xÅz K«∂K«∞ =∂#=ÙO_»∞ `«ÅK«∞ |∞kúÖËHõ `å<≥ Hõ^ŒeÜ«∂_ç áê_»∞"å_» ##∞K«∞ `«ÅK«∞K«∞O_»∞ #K«@ IIáêII HõkÑ≤#@∞¡ Hõ^ŒÅ∞, P@ ÉÁ=∞‡=O\˜ ѨÓ~°∞+¨µO_»∞ "≥O@ x#∞fl JO\˜#_»∞= =∂iáÈ=Ù ^Õ=Ù_»∞QÆ#∞ IIáêII

476

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Ü«∞O„`«Kåe Ü«∞O„u g=Ù ~°^äŒ=Ú #_»∞Ѩ٠~°kä‰õΩ_ô=Ù ^Œ∞óY^Œo`«_≥·# #~°∞_»∞ Hõ~°Î##∞K«∞ HõÅÅ∞QÍOK«∞ IIáêII ã¨~°fi=¸ÅHõO^Œ g∞=Ù r"å`«‡Å HÍ`«‡ g=Ù ã¨~°fi=∂#"åo ǨÏ$^ŒÜ«∞ <Õ`« g=Ù <å^äŒ∞ _ô=Ù IIáêII hK«∞_≥·# áêÑ≤<≥·# h Ü«∞áê~° Hõ~°∞} =Å# =∞Ç≤Ï"≥∂#fl`« ™ê^èŒ∞=ÙQÍ =∂iÛ"ÕÜ«ÚK«∞O^Œ∞ g=Ù IIáêII áê@Å∞ =Úyâß~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_» <å~°OaèOKå~°∞. (x`«ºO, bÅ - ѨÓ~°‚*Ï˝#O ÖË^• q*Ï˝#O) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (¢`Ö·≥ ’‰õΩºx, `«H¯˜ # Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ K«∂ã¨∂)Î : ¿ãqOK«|_Õ "å_»∞ ǨÏiÜÕ∞, ¿ã=‰õΩ_»∂ ǨÏiÜÕ∞ – D ÉèÏ=O ѨÓ~°‚*Ï˝<åxH˜ ÅHõ∆}O. `˘Å∞`« '<Õu, <Õu— JO@∂ qKå~°} KÕã¨∂ΠǨÏiÜÕ∞ ã¨`«ºO, `«H˜¯#^ŒO`å q∞^䌺 Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ ǨÏiÜÕ∞ Jhfl J~Ú=Ù#fl@∞¡ ^Œi≈™êÎ_»∞. P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂Ü«∞, r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ JhflQÍ J~Ú=ÙO_»@O ^Œi≈™êÎ_»∞. "≥Ú^Œ@ J#∞Ö’=∞O, P `«~°∞"å`« qÖ’=∞O. Wk ѨÙ~å}ÏÅ ^Œ$HõÊ^äŒO. ''aÅfiѶ¨ÖÏxfl L^•Ç¨Ï~°}QÍ fã¨∞HÀ. ^•<À¡ HõO_», q`«Î<åÅ∞, ÃÑO‰õΩ L#flq. ÃÑO‰õΩ#∞, q`«<Î åÅ#∞ fã≤"¿Õ ãÎ HõO_» =∂„`«O Åaèã∞¨ OÎ k. HÍx aÅfiѶŨ O |~°∞=Ù `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë, ÃÑO‰õΩ#∞, q`«Î<åÅ#∞ fã≤"Õ¿ãÎ ‰õΩ^Œ~°^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ "≥Ú^Œ@ r=[QÆ`«∞ÎÅ#∞ „`Àã≤~å[x ã¨zÛ^•#O^•xfl á⁄O^•e. ã¨zÛ^•#O^•xfl á⁄O^•Hõ, PÜ«∞<Õ ã¨=∞ã¨Î r=[QÆ`∞« ÅÎ ∞QÍ J~Ú=ÙO_»@O ^Œi≈OK«=K«∞Û.

HõO_» U =ã¨∞Î=Ù‰õΩ K≥Ok#^À P =ã¨∞Î=Ù#∞O_Õ q`«Î<åÅ∞, ÃÑO‰õΩ L^ŒƒùqOKå~Ú. =∞l˚QƉõΩ K≥Ok#^Õ "≥#fl, "≥#fl‰õΩ K≥Ok#^Õ =∞l˚QÆ J#fl@∞¡QÍ. ''HÍx ã¨zÛ^•#O^Œ Ѩ~°„|ǨχO ZÖÏ WO`« HÍiî#ºO =Ç≤ÏOKå_»∞ Jx „ѨtflOK«=K«∞Û.

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Éèí∂q∞x `å‰õΩ`«∞<åflO† Jk ZO`« Hõiî#OQÍ LOk! nxH˜ ["å|∞ Uq∞@O>Ë, ~°HõÎO, g~°ºO „^Œ"åÖË! HÍx "å\˜#∞OKÕ Hõ^• WO`« ÃÑ^ŒÌ r=Ù_≥·# =∞x+≤ L^Œƒùqã¨∂Î L<åfl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ Jhfl ã¨∞™ê^蕺ÖË. "≥Ú^Œ@ JYO_» ã¨zÛ^•#O^•xfl KÕ~°∞HÀ, Ñ≤^ŒÑ¨ „H˜OkH˜ ky =zÛ W^ŒO`å K«∂_»∞. (ã¨~°fi=¸ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ! - Ü≥∂y, Éèí‰õΩÎ_»∞) ''ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨~°fi=¸ J~Ú=Ù<åfl_»∞. PÜ«∞##∞ q∞#Ǩ~ÚOz „ѨѨOK«O JO@∂ Un ÖË^Œ∞. QÆ∞~°∞=Ù =^ŒÌ "Õ^•Å∞ J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞QÍ<Õ ~å=Ú_çH˜ "≥·~åQƺO [xOzOk. ã¨O™ê~°O

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

477

ã¨fiѨfl`«∞ź"≥∞ÿ`Õ ^•xfl `«ºl¿ãÎ<Õ =∞Ozk J#™êQÍ_»`«_»∞. ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ cèuÖÏ¡_»∞. ~å=Ú_çH˜ #K«Û K≥ѨÊ\ÏxH˜ QÆ∞~°∞=Ù =ã≤+¨µªx ѨOÑ≤OKå_»∞. =ã≤+¨µª_»∞, ~å=Ú_ç`À WÖÏ J<åfl_»∞: '~å=∂! #∞=Ùfi ã¨O™ê~åxfl `«ºlOKåÅx ZO^Œ∞‰õΩ JO@∞<åfl=Ù? D „ѨѨOK«O ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç "ÕÔ~· L#fl^Œx <å‰õΩ x~°∂Ñ≤OK«∞. D „ѨѨOK«O ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_Õ Pq~°ƒùqOK«ÖË^Œx #∞=Ùfi x~°∂Ñ≤¿ãÎ #∞=Ùfi 㨠O ™ê~åxfl `« º lOK« = K« ∞ Û.— ~å=Ú_» ∞ =∞ø#OQÍ LO_ç á ÈÜ« ∂ _» ∞ , J`« _ » ∞ U ["å|∞ W=fiÖËHõáÈÜ«∂_»∞. ''`«`åÎ fiÅ∞ Jhfl z=~°‰õΩ PHÍâ◊`«`«Î fiOÖ’ b#O J=Ù`«∞<åfl~Ú. =∞m¡ ã¨$+≤ì ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊`«`«Î fiO #∞Oz =∞ǨÏ`ü `«`«Î fiO, =∞ǨÏ`ü `«`«Î fiO #∞Oz JǨÏOHÍ~°O – D „Hõ=∞OÖ’<Õ ã¨$+≤ì [iyOk. W^Õ J#∞Ö’=∞ qÖ’=∞O. Éèí‰õΩÎ_»∞ Jxfl\˜h JOwHõi™êÎ_»∞. Éèí‰õΩÎ_»∞ JYO_» ã¨zÛ^•#O^•xfl JOwHõi™êÎ_»∞, r=[QÆ`«∞ÎÅ#∂ JOwHõi™êÎ_»∞. ''HÍx Ü≥∂y =∂~°æO "Õ~°∞. J`«_»∞ Ѩ~°=∂`«‡#∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞† uiy ~å_»∞. Ѩ~°=∂`«‡`À SHõº"≥∞ÿáÈ`å_»∞. ''XHõ¯ ^•<À¡<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OKÕ"å_»∞ Ѩiq∞`«∞_≥·# *Ï˝x† ^•xH˜ Jf`«OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÖË_»#∞H˘O\Ï_»`«_»∞. ''Éèí‰õΩÎÅ∞ =¸_»∞ `«~°QÆ`«∞ʼnõΩ K≥Ok L<åfl~°∞. J^èŒ=∞ `«~°QÆu Éèí‰õΩÎ_»∞, 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J^Œ∞QÀ JHõ¯_»∞<åfl— _»O\Ï_»∞ PHÍâßxfl K«∂ѨÙ`«∂. =∞^茺 `«~°QÆu Éèí‰õΩÎ_»∞, 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞ =∞^茺OÖ’ JO`«~åºq∞ ~°∂ѨOÖ’ <≥ÅH˘x L<åfl_»∞— JO\Ï_»∞. L`«Î=∞ Éèí‰õΩÎ_»∞, 'ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨~°fi=¸ J~Ú=Ù<åfl_»∞† =∞#‰õΩ HÍ#=ã¨∞Î#fl^ŒO`å ÉèíQÆ=O`«∞x qaè#fl ã¨fi~°∂áêÖË— JO\Ï_»∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =Ú#∞Ѩ٠"ÕàÏHÀà◊O KÕ¿ã"å_»∞: 'J=Ù#∞! ã¨=∞ã¨Î=¸ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ. W^Œ∞QÀ D ‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞_Õ, D QÍ¡ã¨∂ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ!— J<Õ"å_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) (ã¨Oâ◊Ü«∞ <åâ◊#O - Hõ~°‡`åºQÆO - q~å\ò=¸iÎÜÕ∞ t=Ù_»∞) ''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey`Õ ã¨Oâ◊Ü«∂Åhfl ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. q#@O "Õ~°∞, „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ K«∂_»@O "Õ~°∞. q#@O =Å# Ѩ^ŒÇ¨~°∞ J}ÏÅ qâßfiã¨O (JO>Ë, #∂\˜H˜ #∂~°∞áêà◊§ qâßfiã¨O) HõÅ∞QÆ^Œ∞† „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ K«∂ã≤#ѨC_»∞ qâ◊fiã≤OK«HõáÈ=@=∞O@∂ LO_»^Œ∞. ''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey`Õ Hõ~°‡`åºQÆO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. J>Ë¡ <å #∞Oz ѨÓ[ xezáÈ=@O [iyOk. HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ[ x~°fiiÎã¨∂Î =KåÛ#∞. XHõ<å_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ã¨~°fi=¸ z#‡Ü«∞"≥∞ÿ L#fl@∞¡ K«∂Ѩ|_çOk – L^Œúi}, ѨOK«áê„`«, "ÕkHõ, "åH˜e – Jhfl z#‡Ü«∞"Õ∞. =∞#∞+¨µºÅ∞, r=[O`«∞=ÙÅ∞ – Jhfl z#‡Ü«∞O! `«Hõ∆}"Õ∞ XHõ Ñ≤zÛ"å_çÖÏ <åÅ∞QÆ∞ „ѨHõ¯ÖÏ Ñ¨Ù=ÙfiÅ#∞ q~°l=∂‡#∞. HõO@|_ç# ^•x#ÖÏ¡ ѨÓlOK« <å~°OaèOKå#∞. ''XHõ ~ÀA t=Ùx t~°ã¨∞ûÃÑ· aÅfiѨ„`åxfl ã¨=∞iÊOK«É’Ü«∂#∞. JѨC_»∞ P q~å\ò=¸iÎÜÕ∞ t=Ù_»<Õ ^Œ~≈° #O <å‰õΩ HõeyOk. <å\˜ #∞Oz t=Ù}˜‚ q„QÆÇϨ ~°∂ѨOÖ’ ѨÓlOK«@O PyáÈ~ÚOk. XHõ ~ÀA ѨÙ=ÙfiÅ∞ HÀã¨∂Î L<åfl#∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ Ñ¨Ù=ÙfiÅ "≥ÚHõ¯Åhfl ѨÙ=ÙfiÅ QÆ∞`«∞ÎÅ∞QÍ LO_»@O ^Œ~°≈hÜ«∞"≥∞ÿ#k.——

478

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞: PǨ! ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨$+≤ì ZO`« JO^ŒOQÍ LOk! N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏ HÍ^Œ∞, Jk <å‰õΩ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ K«∂Ñ≤OK«|_çOk† ÖˇHõ¯Å∞ "Õã¨∂Î HÍ^Œ∞. „Ѩu ѨÙ=ÙfiÅ "≥ÚHͯ XHõ ѨÙ=ÙfiÅ QÆ∞uÎQÍ P q~å\ò=¸iÎx JÅOHõiOz#@∞¡ QÍOKå#∞. <å\˜ #∞Oz ѨÙ=ÙfiÅ∞ HÀÜ«∞\ÏxH˜ ã¨fiã≤Î K≥áêÊ#∞. =∞x+≤h J>Ë¡ <Õ#∞ K«∂ã¨∂Î L<åfl#∞. ÉèQí =Æ O`«∞_Õ =∂#=^ÕǨÏO ^èŒiOz, JÅÅÃÑ· kO_»∞ `ÕÅ∞`«∂ L#fl@∞¡ W@∂ J@∂QÍ K«eã¨∂Î L<åfl_»∞. JÅ XHõ™êi kO_»∞#∞ ÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩ "≥à◊√`«∞Ok, =∞~À™êi „H˜OkH˜ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok. (^ÕǨÏ^è•~°} ZO^Œ∞‰õΩ? - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å HÀiHõÅ∞) ''^ÕǨÏO Ô~O_»∞ ~ÀAňH, ÉèíQÆ=O`«∞_˘Hõ¯_Õ ã¨`«ºO. ^ÕǨÏO W^Œ∞QÀ LOk, =∞~°∞Hõ∆}O ÖË^Œ∞.

H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O <Õ <˘Hõ™êi L^Œ~° "åºkè`À Jq∞`« ÉÏ^èŒ ##∞ÉèíqOKå#∞. ^•xfl #Ü«∞O QÍqOK«=∞x [QÆ[˚#xx "Õ_»∞HÀ=∞x ǨÏ$^ŒÜü∞ K≥áêÊ_»∞. ~ÀQÆO QÆ∞iOz P"≥∞‰õΩ q#flqOѨ <Õ#∞ ã≤QÆ∞æѨ_®¤#∞. 'J=∂‡! <Õ#∞ ™⁄Ãã·\ ©Ö’ (Uã≤Ü«∂\˜H± ™⁄Ãã·\ ©) =∞x+≤ Jã≤÷ѨO[~° "≥ÚHõ ^•xx K«∂âß#∞. Z=ÚHõÅ #xfl\˜h fQÆÅ`À Hõ\ ˜ì =∞x+≤ PHõ$ux `«Ü«∂~°∞KÕâß~°∞. J=∂‡! J^Õ q^èŒOQÍ D ^ÕǨxfl XH˜O`« ^Œ$_è»`«~°O KÕ~Ú, ^•x`À h <å=∞QÆ∞}H©~°Î#Å∞ KÕ¿ã@@∞¡— J<åfl#∞. ''rqOKåÅ<Õ WK«Ûù ZO^Œ∞‰õΩ? ~å=}∞x =kèOKåHõ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ ÅOHõÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OKå~°∞. ~å=}∞x JO`«óѨÙ~°OÖ’H˜ "≥àÏ¡~°∞. "åix K«∂_»QÍ<Õ ~å=}∞x `«e¡ xHõëê áêiáÈ~ÚOk. Wk K«∂ã≤ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ qã¨∞ÎÉ’~Ú ~å=Ú_ç`À, 'J<åfl! xHõëê =Oâ◊O ѨÓiÎQÍ JO`«iOzáÈ~ÚOk. WO`« [iQÍHõ ‰õÄ_® „áê}O g∞^Œ WO`« Pâß!— J<åfl_»∞. ~å=Ú_»∞ xHõëê#∞ `«# „ѨHõ¯‰õΩ Ñ≤eÑ≤Oz, 'ÉèíÜ«∞Ѩ_»=^Œ∞Ì. J=Ù#∂, ZO^Œ∞‰õΩ JÖÏ Ñ¨~°∞ÔQ`åÎ=Ù?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ xHõëê, '~å=∂! <Õ#∞ „áê}cèu`À Ѩ~°∞ÔQ`«ÎÖË^Œ∞. ã¨r=OQÍ LO_»|>Ëì h bÅÅ∞ H˘xfl\˜x K«∂_»QÆeQÍ#∞. WOHÍ „|uH˜ LO>Ë WOÔH<Àfl bÅÅ#∞ K«∂_»=K«∞Û<Õ, JO^Œ∞HÀã¨"Õ∞ Ѩ~°∞ÔQ`åÎ#∞— JOk. ''HÀÔ~¯Å∞ ÖˉΩõ O>Ë ^ÕÇϨ OÖ’ „áê}O xÅ∞=^Œ∞. (#=Ùfi`«∂) <å‰õÄ XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ HÀÔ~¯Å∞<åfl~Ú.

'J=∂‡! HÍq∞hHÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOz#"åi ™êOQÆ`«ºO <å‰õΩ ÅaèOѨKÕ~Ú— Jx J=∞‡#∞ „áêi÷OKå#∞. =∞m¡, 'J=∂‡! h *Ï˝#∞Å, Éèí‰õΩÎÅ`À ™êOQÆ`«ºO KÕ™êÎ#∞. Hõ#∞Hõ HÍã¨Î J@∂ W@∂ "≥o¡ "åix K«∂_»\ÏxH˜ XH˜O`« â◊H˜Îx W=Ùfi— Jh J_çQÍ#∞. HÍx JÖÏ u~°QÆQÆeˆQ â◊H˜Îx P"≥∞ „Ѩ™êkOK«ÖË^Œ∞.—— ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ (#=Ùfi`«∂): HÀÔ~¯Åhfl D_Õi#"å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): WOHÍ H˘xfl q∞ye L<åfl~Ú. (JO`å #"åfi~°∞) ^ÕǨÏO Ô~O_»∞ ~ÀAʼnõΩ =∂„`«"Õ∞. <å KÕ~Ú qiy#ѨC_»∞ J=∞‡`À 'J=∂‡! K≥~Úº Jq∞`«ÉÏ^èŒQÍ LOk— Jx "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl#∞. JѨC_»∞ P"≥∞ <å‰õΩ XHõ |O_çx, ^•x KÀ^Œ‰õΩ_»#∞ K«∂Ñ≤OzOk. |O_çÖ’ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ „ã¨∂¯Å∞ ("Õ∞‰õΩÅ∞) =^Œ∞Å∞QÍ L#flq. KÀ^Œ‰õΩ_»∞ #_»∞ѨÙ`«∂ L#fl>Ë¡ |O_ç áÈ`«∂ LOk, `«#^ŒO@∂ ^•xH˜ „Ѩ`ÕºHõOQÍ U â◊H©Î ÖË^Œ∞.

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

479

''JÖÏ J~Ú#ѨC_»∞ ^ÕÇ¨Ï ã¨O~°Hõ∆}Ï~°÷O ZO^Œ∞H˜O`« JHõ¯~° K«∂ѨÙ`«∞<åfl#∞? ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞Éèqí OK«_®xˆH, PÜ«∞# <å=∞QÆ∞}ÏÅ#∞ H©iOÎ K«\ÏxˆH, PÜ«∞# *Ï˝#∞Å, Éè‰í Ωõ ÅÎ K«∂_»É’=\ÏxˆH.——

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO #ˆ~O„^Œ∞x ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ - ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ ^ÕǨxˆH ! #ˆ~O„^Œ∞_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =ÚO^Œ∞ „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞, `«H˜¯# Éèí‰õΩÎÅ`À): ^ÕǨxH˜ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ LO_»<Õ LO\Ï~Ú. #ˆ~O„^Œ∞}Ë‚ fã¨∞HÀO_ç – `«O„_ç =∞~°}˜OKå_»∞, WO\’¡ JÅqHÍ#xfl HõëêìÅ∞† U ^•s HÍ#~å^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =∞#Å#∞ ã¨∞MÏÅÖ’ FÅÖÏ_ç™êÎ_»∞, =∞iH˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ^Œ∞óYOÖ’ =ÚOK≥`«∞Î`å_»∞. ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ #ˆ~O„^Œ∞_ç Ѩ@¡ HõxHõi™êÎ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J^≥ѨC_»∞? J#flѨÓ~å‚^Õq H˘Å∞=ÙKÕã≤ L#fl HÍjÖ’ Z=~°∂ Ѩã¨∞ÎÅ`À QÆ_»Ñ¨~°∞ HÍx H˘O^Œ~°∞ JO^Œ∞ÔH· ™êÜ«∞O„`«O =~°‰õΩ "Õz LO_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ''ǨÏ$^ŒÜü∞ XHõ™êi â◊OÉèí∞=∞e¡H±#∞ H˘O`« _»|∞ƒ J_çQÍ_»∞. â◊OÉèí∞=∞e¡H± POˆQ¡Ü«ÚÅ ^Œ$HõÊ^äŒO Hõey#"å_»∞. J`«_»∞ ǨÏ$^ŒÜü∞`À, 'h‰õΩ <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ _»|∞ƒ W"åfie? #∞=Ùfi U^≥·<å ѨxKÕã¨∞H˘x á⁄@ìáÈã¨∞HÀ=K«∞Û Hõ^•! #∞=Ùfi ZÖÏQÆ∂ U^À L^ÀºQÆO KÕã¨∂Î<Õ L<åfl=Ù Hõ^•! #∞=Ùfi ¿Ñ^Œ"å_ç"À ÖËHõ „QÆ∞_ç¤, ‰õΩO\˜"å_»∞QÍ LO>Ë, P ã¨OQÆu "Õ~°∞. "åiH˜ U"≥∞ÿ<å W¿ãÎ HÍã¨Î ѨÙ}º"≥∞ÿ<å ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ǨÏ$^ŒÜü∞ WÖÏ J<åfl_»∞: '=∞Ǩâ◊Ü«∂! ^ŒÜ«∞KÕã≤ g∞~°∞ JÖÏ J#=^Œ∞Ì. <å‰õΩ g∞ _»|∞ƒ =^Œ∞Ì. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ##∞fl „QÆ∞_ç¤, ‰õΩO\˜, ÖËHõ Ju ¿Ñ^Œ"å_»∞QÍ H͉õΩO_® HÍáê_ç`Õ KåÅ∞, J^Õ Ñ¨k"ÕÅ∞. g∞~°∞ ^èŒ#O WKÕÛ J=ã¨~°=¸ ÖË^Œ∞, <Õ#∞ ѨÙK«∞ÛH˘<Õ J=ã¨~°=¸ LO_»^Œ∞.— —— (#ˆ~O„^Œ∞_»∞, <åã≤ÎHõ"å^ŒO - ÉèíQÆ=O`«∞x bÅ, cè+¨‡Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞) #ˆ~O„^Œ∞}˜‚ WOHÍ Hõ~°∞}˜OK«ÖË^Õ Jx ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P„HÀâ◊O`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L#fl@∞¡QÍ LOk. =∞^茺 =∞^茺֒ PÜ«∞# #ˆ~O„^Œ∞x PáêºÜ«∞OQÍ K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞: „Ѩã¨∞Î`«O <Õ#∞ <åã≤ÎHõ "å^•Å QÆ∞iOz K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jã≤Î, <åã≤Î – Ô~O_»∂ L#flq† XHõ\ ˜ Pã≤ÎHõ`«fiO, =∞~˘Hõ\ ˜ <åã≤ÎHõ`«fiO. =∞i Pã≤ÎHõ`åfi<Õfl #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ JOwHõiOK«‰õÄ_»^Œ∞? ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ <åºÜ«∞Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞, Éèí‰õΩÎÅ <åÜ«∞# =^Œe ÃÑ@ì_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕã#≤ "åiˆH ã¨OѨ^ÅŒ ∞ HõÅ∞QÆ∞`åÜ«∞x âߢ™êÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú. HÍx q+¨Ü«∞O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? D ã¨O™ê~°O PÜ«∞# =∂Ü«∞. =∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ¯ Ѩ#∞ÅÖ’ ѨÅ∞ QÆO^Œ~°QÀàÏÅ∞, Uq∞\’ J~°÷O HÍ^Œ∞. ''ÉèíQÆ=O`«∞x bÅÅ∞ "Õ\ ˜h J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË=Ú. JOѨâ◊Ü«∞ºÃÑ· Ѩ~°∞O_ç L#fl cè+¨µ‡}˜‚ ^Œi≈OѨ áêO_»=ÙÅ∞ Hõ$+¨µ_‚ `ç ÀÉÏ@∞ "≥àÏ¡~∞° . Hõ}∆ HÍÅO `«~∞° "å`« K«∂¿ãã¨iH˜, cè+µ¨ ‡_»∞ qÅÑ≤ã∞¨ <Î åfl_»∞.

480

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

áêO_»=ÙÅ∞ Hõ$+¨µ‚_ç`À, 'Hõ$ëê‚! Uq∞\˜ Wk? Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ J+¨ì=ã¨∞=ÙÅÖ’ XHõ_»∞. DÜ«∞# =O\˜ *Ï˝xx ZHõ¯_® K«∂_»ÖË=Ú. DÜ«∞# ‰õÄ_® =∂Ü«∞Ö’ z‰õΩ¯H˘x, =∞~°}˜OKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WÖÏ qÅÑ≤ã¨∞Î<åflˆ~?— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞‰õΩ Hõ$+¨µ‚_»∞, 'cè+¨µ‡_»∞ JO^Œ∞ÔH· qÅÑ≤OK«@O ÖË^Œ∞.

PÜ«∞<Õfl J_çy K«∂_»O_ç— J<åfl_»∞. HÍ~°}O J_çy#ѨC_»∞ cè+¨µ‡_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: 'Hõ$ëê‚! ÉèíQÆ=O`«∞x bÅÅ#∞ "Õ\ ˜h <Õ#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖˉõΩ<åfl#∞. ™êH∆Í`«∂Î N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ "≥O@ L#flѨÊ\˜H© áêO_»=ÙÅ ^Œ∞óMÏʼnõΩ JO`«"Õ∞ ÖˉõΩ#fl^Õ! ^•xfl `«ÅOKÕ qÅÑ≤ã¨∞Î<åfl#∞. nxfl QÆ∞iOz Ü≥∂zã¨∂Î L#flѨC_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞x bÅÅ#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O J™ê^茺O Jx `≥eÜ«∞=™ÈÎOk.— (â◊√^Œú P`«‡ JK«ÅO) ''"Õ^•Å∞ â◊√^Œú P`«‡ JO@∂ ¿Ñ~˘¯<Õ Ñ¨~°=∂`«‡ =∂„`«"Õ∞ "Õ∞~°∞=ÙÖÏ JK«Å∞_»∞, xi¡Ñ¨ÙÎ_»∞, ã¨∞Y^Œ∞óMÏʼnõΩ Jf`«∞_»∞ Jx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ <å‰õΩ ^Œi≈OѨ*Ëâß_»∞. PÜ«∞# =∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ¯ HÍ~åºÅÖ’ Z<Àfl QÆO^Œ~°QÀàÏÅ∞! nx Ñ≤^ŒÑ¨ 'Wk—, nx #∞O_ç 'Jk— ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk JO@∂ ^Õxh K≥ѨÊÖËO.— ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ (#=Ùfi`«∂): ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕÜ«∞_»O=Å¡ D [#‡Ö’ ^èŒ#O ÅaèOKÕ Ñ¨Hõ∆OÖ’ =∞#O ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕÜ«∞@O =∞Ozk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ^èŒ#=O`«∞_»∞ ^•#O KÕÜ«∂e. (¢`≥·Ö’‰õΩºx`À) [Ü«∞QÀáêÖò ¿ã<£ =^ŒÌ ^èŒ#O =¸Å∞QÆ∞`ÀOk, J`«_»∞ ^•#O KÕÜ«∂e. JÖÏ KÕÜ«∞‰õΩO>Ë J`«_»∞ xO^•~°∞›_»∞. H˘O^Œi=^ŒÌ ^èŒ#O L#flѨÊ\˜H©, "å~°∞ Ñ≤ã≤<å~°∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞† P ^èŒ<åxfl Z=~°∞ J#∞ÉèíqOK«É’`å~À ‰õÄ_® xâ◊ÛÜ«∞OQÍ `≥eÜ«∞~å^Œ∞. ''<å_»∞ [Ü«∞QÀáêÖò =zÛ L<åfl_»∞. |O_çÖ’ =KåÛ_»∞. |O_çÖ’x ÖÏO`«~°∞ ѨyeáÈ~Ú LOk, QÆ∞„~°O â◊‡âß#O #∞Oz `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x „|uH˜ =zÛ#@∞¡QÍ LOk, |O_ç `ÀÖË"å_À "≥∞_çHõÖò HÍÖËr Pã¨∞Ѩ„uÖ’ #∞O_ç JѨC_Õ |Ü«∞@Ѩ_»¤ =ºH˜ÎÖÏ L<åfl_»∞. J`«_»∞ WHõ¯_çH˜ fã¨∞‰õΩ=zÛ#k „‰õΩo¡# Ô~O_»∞ ^•x=∞‡ Ѩà◊√¡.——(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: [Ü«∞QÀáêÖò ÉÏ|∞ „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok#"å_»∞. „Ѩã¨∞Î`«O ˆHâ◊"£ „|Ǩχã¨=∂[OÖ’ K≥ѨCHÀ^ŒQÆæ =º‰õΩÎÅ∞ Z=~°∂ ÖË~°x J#∞‰õΩO\Ï#∞. q[Üü∞QÀ™êfiq∞, t=<å^ä£ „ѨÉèí$`«∞Å∞ ^•<À¡#∞Oz "≥·^˘Åy ™ê^è•~°} „|Ǩχã¨=∂*Ïxfl „áê~°OaèOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): QÀqO^Œ JkèHÍi `«# <å@Hõ |$O^ŒOÖ’ =∞Oz #@∞Å#∞ LOK«∞HÀ_»∞, ÖÏÉèíOÖ’ "å\Ï W"åfieû LO@∞Ok, JO^Œ∞Hõx. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''ˆHâ◊"£ t+¨µº_˘Hõ}˜‚ <å_»∞ K«∂âß#∞. ˆHâ◊"£ WO\’¡ JѨC_»∞ <å@HõO [~°∞QÆ∞`ÀOk† ^•<À¡ P t+¨µº_»∞ XHõ Ѩã≤ÉÏÅ∞x K«OHõ<≥`«∞ÎH˘x #$`«ºO KÕâß_»∞. ÃÑ·QÍ J`«QÍ_»∞ ÖˇHõÛ~ü ‰õÄ_® W™êÎ_»@. W`«_çˆH É’^èŒ J=ã¨~°"≥∞ÿ LOk, n<À¡ W`«_»∞ É’kèã¨∂Î L<åfl_Õ J#∞H˘<åfl#∞.—— `«~°∞"å`« ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ áê_»™êQÍ_»∞:

j N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ – PÜ«∞# QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº j

Ѩ~°=∂#O^ŒÑ¨Ù Z~°∞Hõ ™êQÆ~À ѨiÉèÏQÆO|∞# ÃÑ·ÃÑ· ÔHQÆÜ«ÚK«∞ Ѩ~°=∂#O^Œ „¿Ñ=∞`«~°OQÍÖò ÖËK«∞ >ˇO`«\ ˜ áê~°=â◊º"≥∂! Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x zkfiÖÏã¨"≥∂!

LѨi`«ÅO|∞# L^ŒƒùqOK«∞K«∞ #=º=∞<ÀǨÏ~° x`«º#∂`«# J`åºâ◊Û~°ºHõ~° Ѩ^Œ q^•º #O^À`«∞ÎOQÆ `«~°OQÆ Ñ¨O‰õΩÎÅ∞ ZÅ¡"Õà◊Å ÖËK≥_»∞ x~°‡Å ~°∂Ѩ~åã¨∞ ÖÏ `«~°OQÆ Ñ¨O‰õΩÎÅ∞ ^Õâ◊HÍŠѨizÛù#fl ‰õΩ_»º=ÚÅ∞ U qkè Hõ~°∞QÆ∞K«∞ JO`«iOK«∞<À P qkè HõeÜ«Ú#∞ =∞iÜ≥ÚHõ¯ Ѩi ã¨~Àfi#fl`« k=ºã¨"≥∞ÿHõº=∞O^Œ∞# J\˜ì ã¨=∞Ü«∞=Ú# Jq∞`À`åûǨÏ=Ú á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ Ñ¨~°=â◊`«fi=Ú# KÕ`«∞Öˇ`«∞ÎK«∞ P_»∞K«∞ =∞#™ê áê_»∞=Ú NǨÏi áê=# <å=∞=Ú

481

IIѨII

IIѨI

IIѨII

IIѨII

áê@ =ÚyâßHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À, '' '"≥„i"åxx KÕÜ«∞"Õ h „¿Ñ=∞Ö’#....— J<Õ áê@ áê_»∞—— Jx J_çQÍ~°∞. ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ P áê_» áê_®_»∞. "≥„i"åxx KÕÜ«∞"Õ I h „¿Ñ=∞Ö’# Ñ≤zÛ"åxx KÕÜ«∞"Õ I ##∞QÆ#fl `«e¡ II"≥II UÅ *Ï˝#=Ú UÅ `«~°¯=Ú KåÅ∞Kåeq UÅ <å‰õΩ ÉÏÅ∞_»#∞ h „¿Ñ=∞ =∞^Œº=Ú „QÀÅ*ËÜ«Ú=Ú H˘Å¡H˘Å¡QÆ II"≥II ##∞ `«Ñ¨Ê„`åyOѨ"Õ I h „¿Ñ=∞ =∞^èŒ∞=Ù ##∞ ÉÏQÆ „`åyOѨ"Õ I K«∂_»QÍ h Ñ≤zÛ WÅ¡#∞ áê_»∞Ö’Hõ=ÚÖ’# QÆ∂_ç

482

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

QÀ_»∞QÀ_»∞# H˘O^Œˆ~_»∞Î~°∞ P_ç H˘O^Œ~°∞ #=ÙfiH˘O^Œ∞~°∞ h „¿Ñ=∞Ö’ =ÚOK«"Õ I F „¿Ñ=∞~åj h „¿Ñ=∞Ö’ =ÚOK«"Õ I „¿Ñ=∞ ã¨O„^Œ=Ú #@ì#_»∞=∞# h=∞=Ú# ##∞ Ѩ\ ˜ì =ÚOK«∞=Ú „¿Ñ=∞Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ HõxÃÑ\˜ì "≥∞Å¡QÆ „É’K«∞^•<å ##∞ ^èŒ#∞º_»#∞ KÕÜ«∞"Õ I F ÉèÏQƺ^•~¸ ##∞ Hõ~°∞}`À E_»"Õ I Uã¨∞ |∞^Œ∞ú_»∞ Q“~°∞ "≥∂Ããã¨∞ „¿Ñ=∞ =∞^Œº=Ú „`åy~°O^Œ~°∞ "åi „|Ǩ‡#O^Œ |$O^Œ=Ú Ö’# *Ëiz L^ŒúiOѨÙ=Ú

j

jj

II"≥II

II"≥II

II"≥II

j

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

483

20 QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ =∞}˜ÖÏÖò „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À Pk"å~°O, =∂~üÛ 9, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. =∞}˜ÖÏÖò =∞e¡H±, ã≤OnäH˜ K≥Ok# "≥·^Œ∞º_»∞ =∞¿ÇÏO„^Œ Hõq~å*ò, |Å~å"£∞, '=∞—, Éèí=<å^ä£, ~åMÏÖò, ÖÏ@∂, ǨÏsâò, H˜â’s, t=K«O„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. ysâò, HÍm, ã¨∞É’^è£, ѨÓ~°∞‚_»∞, z#fl #ˆ~<£ „ѨÉèí$`«∞Å∞ WOHÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ™êxfl^茺O á⁄O^ŒÖË^Œ∞. â◊~°`ü, â◊t =∂„`«O XHõ\ ˜ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ PÜ«∞##∞ ^Œi≈Oz L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕuH˜ Hõ@∞ì Hõ@ì|_ç LOk. ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ L#flѨC_»∞ HõOK≥ „ѨHõ¯# Ѩ_çáÈ=@O`À PÜ«∞# KÕ~Ú qiyOk. ^•x`À ã¨^• ÉÏ^èŒ, D ã≤÷uÖ’#∂ PÜ«∞# JkèHõáêÅ∞ ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’<Õ =∞QÆ∞flÖˇ· L<åfl~°∞, Éèí‰õΩÎʼnõΩ xQÆ∂_è» `«`åÎ fiÅ#∞ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl~°∞.

XHõ ~ÀA ÉÏ^èŒ`À qÅÑ≤ã¨∂Î L#flѨC_»∞ ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞. HÍã¨Î ÉÏǨϺ㨇 $u ~åQÍ<Õ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''<åÜ«∞<å, ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙx á⁄O^Œ‰õΩO>Ë Ug∞ á⁄O^Œ#>Ë.¡ =∞<À"庉õΩÅ`« ÖˉΩõ O_® Un ã¨OÉèqí OK«^∞Œ . <Õ#∞ "≥H¯˜ "≥H¯˜ U_»∞ã¨∂Î ÉèQí =Æ O`«∞x`À WÖÏ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<Õ"å_çx: 'F n#<å^ä•! <Õ#∞ ™ê^èŒ# – Éèí[# Ç‘Ï#∞_»#∞. #∞=Ùfi <å‰õΩ ^Œ~°≈#O WzÛ f~åe.—— <å\˜ ~å„u =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, J^èŒ~ü, '=∞— "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À ''J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î Jx XHõ\ ˜ LOk. JÉèϺã¨O ^•fi~å ^•xfl á⁄O^Œ „Ѩܫ∞uflOK«∞—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« J^èŒ~ü`À, ''D KÕux HÍã¨Î X`«∞Î <åÜ«∞<å—— J<åfl~°∞. =∞}˜ÖÏÖò =∞e¡H,± Éè=í <å^äÅ£ ∞ Zy˚a+¨<£ (=ã¨∞„ΠѨ^~Œ ≈° #âßÅ) QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO@∞<åfl~°∞. ^•xx 1883–84 ã¨OIIÖ’ Uã≤Ü«∂\˜H± =¸ºlÜ«∞"£∞ ã¨g∞áê# x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. "å~°∞ WÖÏ JO@∞<åfl~°∞: ''|OQÍ~°∞ =∞OK«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=¸Åº =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ ZO^Œ~À ~åAÅ∞ „Ѩ^~Œ ≈° #âßʼnõΩ ѨOÑ≤ L<åfl~°∞. Jk `«Ñ¨ÊHõ K«∂_»=Åã≤# „Ѩ^Œ~°≈<Õ.—— (ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, PÜ«∞# Sâ◊fi~°ºO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ#∞ K«∂ã≤ #=Ùfi`«∂): J=Ù#∞. "å\˜x K«∂_»_»O =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O LOk. ~å*Ïkè~åAÅ∞ ѨOÑ≤Oz# W@∞=O\˜ |OQÍ~°∞ =ã¨∞Î=ÙÅhfl ˆH=ÅO K≥`«Î Jx JѨC_»∞ J#∞Éèí∂`«O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. D J#∞Éèí=O XHõ Q˘Ñ¨Ê ÖÏÉèíO HÍ^•? <Õ#∞ HõÅHõ`åΉõΩ "≥àı¡@ѨC_»∞ ÖÏ\ò ™êÃÇÏÉò (JO>Ë, "≥·„™ê~Ú) Éèí=<åxfl K«∂Ñ≤ ǨÏ$^ŒÜü∞, ''=∂=∞Ü«∂º, W^Œ∞QÀ K«∂_»∞ –

484

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ÖÏ\ò ™êÃÇÏÉò Éèí=#O, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ã¨ÎOÉèÏÅ∞!—— J<Õ"å_»∞. HÍx Jq ˆH=ÅO XHõ ^•xÃÑ· XHõ\ ˜QÍ ¿Ñ~°Û|_ç# W@∞HõÅ∞ =∂„`«"Õ∞ Jx J=∞‡ <å‰õΩ "≥Å¡_çOzOk. ''ÉèQí =Æ O`«∞_»∞, PÜ«∞# Sâ◊fi~åºÅ∞ – Sâ◊fi~°ºO XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ ~ÀAÅk =∂„`«"∞Õ , ÉèQí =Æ O`«∞_Õ ã¨`«ºO. SO„^Œ*Ïe‰õΩ_»∞, P`«x WO„^Œ*ÏÅO – WO„^Œ*ÏÅO K«∂ã≤ [#O ã¨O„Éèí=∞O K≥O^Œ∞`å~°∞† HÍx J^ŒO`å q∞^䌺, SO„^Œ*Ïe‰õΩ_Õ ã¨`«ºO. Ü«∞[=∂x, P`«_ç `À@ – `À@#∞ K«∂ã≤ `À@ Ü«∞[=∂xHÀã¨O "≥^ŒHÍe.—— =∞}˜=∞e¡H± (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ `À): „Ѩ^~Œ ≈° #âßÅÖ’ ZO`« ÃÑ^ŒÌ ZÅ¢HHì˜ ± Öˇ@· ∞¡ J=∞iÛ L<åfl~°x! ^•xfl K«∂ã≤# Ñ≤^ŒÑ¨ Jk `«Ü«∂~°∞KÕã≤# =ºH˜Î ZO`À „ѨuÉèÏ=O`«∞_»∞ J~Ú=ÙO_®Åx `ÀzOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞}˜=∞e¡H±`À): ÉèíQÆ=O`«∞_Õ WÖÏ ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú L<åfl_»∞† WOHÍ WÖÏ K≥¿ÑÊ"å_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞<Õ – W@∞=O\˜ ^Œ$HõÊ^äŒO XHõ\ ˜ LOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, =∂Ü«∞, r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ Jhfl PÜ«∞<Õ, ÉèíQÆ=O`«∞_Õ. (™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K«∂_»QÀi# z`«Î~°∞=ÙÅ∞) =∞m¡ =ã¨∞΄Ѩ^Œ~°≈#âßÅ QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (Éè‰í Ωõ ÅÎ `À): <Õ<˘Hõ™êi =¸ºlÜ«∞O K«∂_»_®xH˜ "≥àÏ¡#∞. <å‰õΩ tÖÏ*ÏÅ#∞ K«∂áê~°∞. XHõ [O`«∞=Ù J>Ë¡ tÅQÍ =∂iáÈ~Ú LOk! K«∂âß~å, ™êOQÆ`«º Ѷ¨e`«O ZÖÏ LO@∞O^À! P q^èŒOQÍ ã¨~°fi^• ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO LO>Ë ™ê^èŒ∞=Ù HÍ=K«∞Û. =∞}˜=∞e¡H± (#=Ùfi`«∂): g∞~°∞ XHõ™êi P =ã¨∞΄Ѩ^Œ~°≈#âßÅ#∞ ã¨O^Œi≈¿ãÎ, Ѩk Ѩk¿ÇÏ#∞ Uà◊√§ =∂‰õΩ LѨ^Õâ◊O W=fi_®xH˜ HÍ=Åã≤# ^Œ$ëêìO`åÅ∞ ã≤^ŒúO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): <Õ#∞ "å\˜ #xfl\˜x L^•Ç¨Ï~°}Å∞QÍ K≥|∞`å#<Õ QÆ^• #∞=Ùfi JO@∞<åfl=Ù! |Å~å"£∞: =^Œ∞Ì, g∞~°∞ "≥à◊¡=^Œ∞Ì. WHõ¯_» JHõ¯_» uiy`Õ g∞ K≥~Úº #Ü«∞O HÍ^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ Ô~O_»∞ z`«Î~°∞=ÙÅ#∞ K«∂_»QÀ~°∞`«∞<åfl#∞. XHõ Ü≥∂y ^èŒ∞x (ɡ·~åQÆ∞Å∞ "Õã¨∞H˘<Õ =∞O@) ~°yeOz ^•x „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û#fl f~°∞Ö’x z`«Î~°∞=Ù XHõ\ ˜† =∞~˘Hõ\ ˜ Ü≥∂y QÆO*Ï~Ú „`åQÆ\ÏxH˜ ǨïHͯ#∞ <À@ÃÑ\˜ì Ñ‘ÅÛ@O, Jk QÆ∞ѨC# JO@∞HÀ=@O. W@∞=O\˜ z`«Î~°∞=ÙÅ∞ <åÖ’ P^蕺u‡Hõ LnÌѨ##∞ Hõey™êÎ~Ú, ÉÁ=∞‡ ѨO_»∞#∞ K«∂¿ãÎ x["≥∞ÿ# ѨO_»∞ *Ï˝Ñ¨HõO =zÛ#@∞¡. ''HÍx HÍq∞h HÍOK«<åÖË Ü≥∂QÍxH˜ „Ѩu|O^èŒHÍÅ∞. W^Õ =∞#ã¨∞û Hõ#∞Hõ Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ`Õ Ü≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. =∞#ã¨∞û HõáêÅOÖ’ (JO>Ë „Éèí∂=∞^茺OÖ’) <≥ÅH˘x LO@∞Ok. HÍx ^•x ^Œ$+≤ì eOQÆO, Jáê#O, <åaè ÃÑ·<Õ, JO>Ë HÍq∞h HÍOK«<åÅ g∞^Œ<Õ LO@∞Ok. ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ª¿ãÎ J^Õ =∞#ã¨∞û T~°úfi^Œ$+≤ìx ã¨O`«iOK«∞H˘O@∞Ok. ''U ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ª¿ãÎ =∞#ã¨∞û‰õΩ T~°úfi^Œ$+≤ì HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? ã¨~°fi^• ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO L#fl ѨHõ∆OÖ’ Jxfl\˜h `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. |∞∞+¨µÅ∞ ã¨~°fi^• UHÍO`«"åã¨O KÕ¿ã"å~°∞, ÖˉõΩO>Ë ™ê^èŒ∞

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

485

™êOQÆ`º« OÖ’ LO_Õ"å~°∞. JO^Œ∞KÕ`<« Õ "å~°∞ JÅ"ÀHõQÍ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOz ÉèQí =Æ O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û#∞ xÅ∞Ѩ QÆeQÍ~°∞† "åiÖ’ ÉèíÜ«∞OQÍx, W`«~°∞Å∞ q=∞i≈™êÎ~°#fl [O‰õΩQÍx LO_Õk HÍ^Œ∞. ''Ѩi`«ºlOKåÅO>Ë, JO^Œ∞‰õΩ HÍ=Åã≤# =∞<Àã¨OHõÅÊO J#∞„QÆÇ≤ÏOK«=∞x ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKåe. ^Õx<≥·`Õ q∞^䌺 Jx ÉèÏq™êÎ"≥∂ ^•xfl `«`H∆}"Õ « ∞ Ѩi`«ºlOKåe. |∞∞+¨µÅ‰õΩ W@∞=O\˜ =∞<Àã¨OHõÅÊO LO_Õk. D ã¨OHõÅÊâ◊H˜Î ^•fi~å "å~°∞ l`ÕO„kÜ«ÚÅÜ«∂º~°∞. `åÉËÅ∞ `«# J=Ü«∞"åÅ#∞ Ö’xH˜ ÖÏQÆ∞H˘#fl Ñ≤^ŒÑ¨ ^•xfl =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ #iH˜#ѨÊ\˜H© J=Ü«∞"åÅ#∞ |Ü«∞@‰õΩ fã¨∞HÀ^Œ∞. ''ã¨O™êi HõѨ\ ˜Ü≥ÿ∞ LO\Ï_»∞† x+¨¯Ñ¨\ ˜QÍ LO_»_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞ã¨∞Î#fl@∞¡ Kå@∞`å_»∞† HÍx q+¨Ü«∞ =ã¨∞Î=ÙŠѨ@¡ J`«_çH˜ L#fl PHõ~°¬}, HÍq∞h HÍOK«<åÅѨ@¡ QÆÅ Pã¨H˜ÎÖ’ ã¨fiÖÏÊOâ◊O ‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ K«∂Ѩ_»∞. "å~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞OK«@O <À\˜ =∂@Ö’¡<Õ. (=∞}˜=∞e¡H±`À) HÍѨ@ºO =^ŒeÃÑ@∞ì. =∞}˜=∞e¡H±: =∞#∞+¨µºÅ Ѩ\Ï¡ ÖËHõ ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ\Ï¡?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JO^ŒiѨ\Ï¡. HÍѨ@ºO =∞#∞+¨µºÅ Ѩ\Ï¡ LO_»~å^Œ∞, ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ\Ï¡ LO_»~å^Œ∞† "≥Ú`«ÎO g∞^Œ HÍѨ@º"Õ∞ LO_»~å^Œ∞. ''Éèí=<å^ä£#∞ K«∂_»∞. ZO`« ã¨~°à◊ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞! q"åǨ#O`«~°O <å =^ŒÌ‰õΩ =zÛ, 'ÉèÏ~°ºÑ¨@¡ <å‰õΩ WO`« „¿Ñ=∞ HõÅ∞QÆ∞`«∂ L#fl^Õ, ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx J_çQÍ_»∞. PǨ! ZO`«\ ˜ ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=O! =∞i ÉèÏ~°º Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ HõÅ∞QÆ^• Uq∞\˜? [QÆ[˚#x Éèí∞=#"≥∂ǨÏ# =∂Ü«∞ JO>Ë W^Õ. 'ÉèÏ~°º =Öˇ <å‰õΩ ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ·# "å~°∞ Ö’HõOÖ’ Z=~°∂ LO_»~°∞† „|`«∞‰õΩÖ’#∞ Kå=ÙÖ’#∞, WǨÏѨ~åÖ’¡ <å‰õΩ ™⁄O`«"≥∞ÿ# =∞x+≤ D"Õ∞— J<Õ ÉèÏ=# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''D ÉèÏ~°º HÍ~°}OQÍ =∞x+≤ Zxfl ^Œ∞óMÏÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞! J~Ú#ѨÊ\˜H© P"≥∞ÖÏ `«#‰õΩ ã¨xflÇ≤Ï`«∞Å∞ =∞Ô~=~°∂ ÖË~°x ÉèÏq™êÎ_»∞. ZO`«\ ˜ ^Œ∞~°=ã¨÷! <≥Å r`«O W~°"≥· ~°∂áêÜ«∞Å∞, ^•xH˜ `À_»∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ Ñ≤Å¡Å∞. "åiH˜ Hõ_»∞ѨÙxO_® uO_ç ÃÑ@ì_®xH˜ ‰õÄ_® `åǨÏ`«∞ ÖË^Œ∞.

WO\˜ ÃÑ·HõѨC HÍ~°∞`ÀOk, =∞~°=∞‡`«∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜ _»|∞ƒ ÖË^Œ∞. Ñ≤šʼnõΩ H˘`«Î ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ H˘x~Ú=fiÖË_»∞. ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ LѨ#Ü«∞#O KÕ~ÚOK«ÖËHõáÈ`«∞<åfl_»∞† WHõ¯_» Zxq∞k J}ÏÅ∞, JHõ¯_» Zxq∞k J}ÏÅ∞ aK«Û"≥∞`«∞Î`«∞<åfl_»∞. ''HÍx q^•ºã¨fi~°∂Ñ≤}˜Ü≥ÿ∞# Éèψ~º x["≥∞ÿ# rq`« ÉèÏQÆ™êfiq∞x. Éèí~°Î ÉèíQÆ=<å‡~°æOÖ’ ѨÙ~ÀQÆq∞OK«@OÖ’ P"≥∞ qâı+¨OQÍ ™êÜ«∞Ѩ_»∞`«∞Ok. XHõi^ŒÌ~°∞ Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ\Ïì‰õ, W^ŒÌ~°∂ J<åflK≥Öˇ¡à◊√¡QÍ rq™êÎ~°∞† W^ŒÌ~°∂ ÉèíQÆ=O`«∞x Éèí‰õΩÎÅ∞ – ¿ã=‰õΩ_»∞, ¿ãqHõ. "åi ã¨O™ê~°O q^•ºã¨O™ê~°O. ÉèíQÆ=O`«∞_ç`À#∂, Éèí‰õΩÎÖ`À#∂ "å~°∞ ã¨^• P#O^ŒO á⁄O^Œ∞`«∂ LO\Ï~°∞. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∂„`«"∞Õ `«=∞ ™⁄O`«=∞x+≤, ZѨÊ\˜H© `«=∞‰õΩ ™⁄O`«=∞x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. áêO_»=ÙÅ =Öˇ "å~°∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ q㨇iOK«~°∞.

486

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ã¨O™ê~°∞Å ÉèíH˜Î - `åºQÆ ÉèíH˜Î) ''ÉèíQÆ=O`«∞xѨ@¡ ã¨O™ê~°∞Å „¿Ñ=∞ Hõ∆}˜Hõ"Õ∞. Z„~°QÍ HÍe# ÃÑ#OÃÑ· h\˜ aO^Œ∞=٠Ѩ_ç`Õ 'ã¨∞Üü∞— Jx á⁄Oy "≥O@<Õ =∂Ü«∞"≥∞ÿáÈ`«∞O^Õ – J@∞=O\˜ ^Œ#fl=∂@. ã¨O™ê~°∞Å =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞ ã¨∞MÏÅ"≥·Ñ¨Ù =∞~°e LO@∞Ok. JO^Œ∞KÕ`«<Õ "åiH˜ ÉèíQÆ=O`«∞xѨ@¡ J@∞=O\˜ „¿Ñ=∞, "庉õΩÅ`«Å∞ [xOK«=Ù. ''UHÍ^Œtx =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ áê\˜™êÎ~°∞. "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HõO x~°˚Å UHÍ^Œt – h~°∞ ‰õÄ_® „`åQƉõΩO_® LѨ=ã≤OK«@O. ѨÓ~°‚`åºyÜ≥ÿ∞# Ѩi„"å[‰õΩ_»∞ ‰õÄ_® J^Õ=∂ki Jxfl ~°HÍÅ Éè’QÍÅ#∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨i`«ºl™êÎ_»∞. Ô~O_»= ~°HõO, áêÅ∞ Ѷ¨ÅǨ~°O ѨÙK«∞ÛHÀ=@O. W@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎ_»∞ ã¨O™ê~°OÖ’x ™ê=∂#º ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. =¸_»= ~°HõO Éèí‰õΩÎ_»∞ ѨÓi, |OQÍà◊^Œ∞OѨŠ‰õÄ~°`À Hõ_»∞Ѩ٠xO_® uO@∂ UHÍ^Œtx áê\˜™êÎ_»∞. ÃÑ·QÍ gÅ∞Ѩ_ç`Õ Ô~O_»∞ ~˘>ˇìÅ#∞ áêÅÖ’ <å#ɡ_»`å_»∞ – Ñ≤^ŒÑ¨ =zÛ XHõ Ѩ@∞ìѨ@ì\ÏxH˜. ''Ö’‰õΩÅ∞ ™ê^èŒ# Éèí[#Å∞ KÕã¨∂Î LO\Ï~°∞. HÍx =∞#™Èû, HÍq∞h HÍOK«<åÅÃÑ·<Õ. =∞#ã¨∞û Éè’QÍÅ#∞ "åOzèOK«@O =Å¡<Õ ™ê^èŒ# Éèí[#Å∞ ã¨`«Êùe`åÅ#∞ HõeyOK«=Ù. ''Ǩ„*Ï WHõ¯_» [Ѩ`«áêÅ∞ ZO`À J#∞+≤ªOKÕ"å_»∞. HÍx „QÍ=∞OÖ’ J`«_çH˜ ÉèÏ~°º, Ñ≤Å¡Å∞, á⁄ÅO L#flq. JO^Œ∞ˆH [Ѩ`«áêʼnõΩ `À_»∞QÍ ^ŒàÏi Ѩx‰õÄ_® KÕ™êÎ_»∞. W@∞=O\˜ "åi =∂@Å∞ xÅHõ_»QÍ LO_»=Ù. WHõ KÕѨÅ∞ u#O JO\Ï~°∞, JO`«Ö’<Õ u#@=¸ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ''^èŒ#O HÀã¨O [#∞Å∞ ^ÕxÔH·<å X_çQÆ_»`å~°∞. „ÉÏǨχ}∞Å`À, ™ê^èŒ∞=ÙÅ`À ‰õÄ_® ‰õÄbѨx KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ''q∞~îå~ÚÅ∞ K≥_çáÈ= <å~°OaèOz<å 㨈~, "å\˜x J@∞=O\˜ "åiH˜ W=fi_®xH˜ <å‰õΩ =∞#㨯iOK«^Œ∞. W`«~°∞Å∞ â∫KåxH˜ LѨÜ≥∂yOKÕ K≥O|∞Ö’x h\˜x‰õÄ_® ã‘fiHõiOK«QÆÅ#∞, HÍx W@∞=O\˜ =º‰õΩÎÅ K≥O|∞#∞ <Õ#∞ ã¨Ê $tOK«<≥·<å ÖË#∞. ''^èŒx‰õΩÅ#∞ K«∂¿ãΠǨ„*Ï „ѨHõ¯‰õΩ Ñ≤Å∞™êÎ_»∞, ã¨∞n~°… LѨ^ÕâßÅ x™êÎ_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ "åi`À, 'W^Œ∞QÀ WHõ¯_» K«∂ã¨∞Î<åflˆ~ ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü«Ú=‰õΩÅ∞, g~°∞ [Ѩ`«áêÅ∞ Ug∞ KÕÜ«∞~°∞.

T~°ˆH J@∂ W@∂ Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞, JO`Õ— JO\Ï_»∞. ''H˘O^Œ~°∞ H˘O_» QÆ∞ǨÏÖ’ =ã≤ã¨∂Î LO\Ï~°∞, XO\˜H˜ qÉèí∂u ѨÓã¨∞H˘O\Ï~°∞, LѨ"åã¨O KÕ™êÎ~°∞. ѨÅ∞~°HÍÅ Hõ~îÀ~° `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ X#i™êÎ~°∞. HÍx Ö’Ö’# =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅ#∞ "åOzèã¨∂Î LO@∞Ok, HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ PHÍOH˜∆ã¨∂Î LO@∞Ok. J@∞=O\˜ "åix <Õ#∞ 'pè— JO\Ï#∞. Z=Ô~·`Õ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ PtOK«Hõ, uO@∂ „`åQÆ∞`«∂ P#O^ŒOQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~À "åix <Õ#∞ ^èŒ#∞ºÅO\Ï#∞. (=∞}˜=∞e¡H±#∞ K«∂ѨÙ`«∂) D`«_ç WO\’¡ ™ê^èŒ∞=ÙÅ z`«Î~°∞=Ù XHõ¯\© ÖË^Œ∞. ™ê^èŒ∞=ÙÅ z`«Î~°∞=ÙÅ#∞ LOz`Õ ÉèíQÆ=^Œ∞nÌѨ# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— =∞}˜=∞e¡H±: L#flk. „áêi÷ã¨∂Î L#fl XHõ ¢ÔH·ã¨Î= Éèí‰õΩÎ~åe z`«Î~°∞=Ù #Okx1 QÆkÖ’ LOk. =∞~À z`«Î~°∞=Ù LOk – ^•<À¡ qâßfiã¨=∞<Õ H˘O_»#∞ XHõ_»∞ Ѩ@∞ìH˘x L<åfl_»∞, „H˜O^Œ JQÍ^èŒ"≥∞ÿ# 1. =∞}˜=∞e¡H± ‰õΩ=∂Ô~†Î q`«O`«∞=Ù. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

487

=∞Ǩã¨=Ú„^ŒO. qâßfi™êxfl q_çzÃÑ_ç`Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Ѩ_çáÈ=@"Õ∞. =∞~À Ѩ@OÖ’ =~°∞_»∞ =™êÎ_»x Hõ#ºÅ∞ ѨÅ∞=Ù~°∞ náêÅÖ’ #∂<≥ áÈã≤, x„kOK«Hõ xsH˜∆ã¨∂Î LO\Ï~°∞. XHõ Hõ#º x„^ŒáÈ`«∂ LOk, z=~°‰õΩ P"≥∞ =~°∞}˜‚ K«∂_»ÖËHõáÈ~ÚOk. WHõ¯_» ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =~°∞xQÍ Jaè=i‚OK«|_ç L<åfl_»∞.1 N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): F! Jk =∞Ozk. =∞}˜=∞e¡H±: 'qâßfi㨠=$Hõ∆O—, 'áêѨѨÙ}ϺŠz`«Î~°∞=Ù—2 ÖÏO\˜ z`«Î~°∞=ÙÅ∞ H˘xfl L<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí=<å^ä£`À): Jhfl =∞Oz z`«Î~°∞=ÙÅ∞. XHõ™êi "≥o¡ K«∂ã≤~å.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘O`«¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. P `«~°∞"å`« =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ W@∞=O\˜ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz PÖ’zã¨∂Î LO\Ï#∞ – JѨC_»∞ W=hfl <å‰õΩ #K«Û=Ù. P~°OÉèíOÖ’ ™ê^茉õΩ_»∞ áêѨO QÆ∞iOp, ^•x #∞O_ç q_ç=_»@O Z\Ï¡ J#fln HÍã¨Î Ü≥∂zOKåe. HÍx ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ`À PÜ«∞#Ѩ@¡ ÉèíH˜Î [x¿ãÎ, ~åQÆÉèíH˜Î Hõey`Õ JѨC_»∞ áêѨѨÙ}ϺÅxfl\˜h =∞~°záÈ`å_»∞. ^•x `«~°∞"å`« âßG qkèqÇ≤Ï`åʼnõΩ Jf`«"≥∞ÿ áÈ`å_»∞. J@∞ÃÑ· ѨâßÛ`åÎѨO, „áêÜ«∞tÛ`«ÎO ÖÏO\˜ ÉèÏ"åÅ∞ `«Öˇ`«Î=Ù. =OѨÙÅ∞ uiy „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ #k QÆ∞O_® „â◊=∞HÀiÛ KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O `«~°∞"å`« QÆ=∂ºxH˜ KÕ~°@O ÖÏO\˜k Wk. HÍx =~°^ŒÖÁzÛ ã¨~°fi„`å h~°∞ xO_ç L#flѨC_»∞ K«∞@∞ì uiy "≥à◊¡‰õΩO_® u#flQÍ "≥à◊¡=K«∞Û. á⁄ÖÏÅ∞ JѨC_»∞ "≥^Œ∞~°∞QÆ_» Ö’`«∞Ö’ =Úxy LO\Ï~Ú. ''P~°OÉèí ^Œâ◊Ö’ Z‰õΩ¯=QÍ u~°∞QÆ=Åã≤ LO@∞Ok, ZO`À Hõ+¨ìѨ_»=Åã≤ LO@∞Ok. ~åQÆÉèíH˜Î L^Œ~Ú¿ãÎ =∂~°æO ã¨∞QÆ=∞=∞=Ù`«∞Ok. HÀ`«Å∞ ѨÓ~°ÎÜ«∂ºHõ á⁄ÖÏxH˜ J_»¤OQÍ #_çz ã¨∞ÅÉèíOQÍ "≥à◊¡@O ÖÏO\˜k Wk. HÀ`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠QÆ@¡ "≥O@ K«∞@∞ìuiy "≥àÏ¡eû LO@∞Ok. WѨC_»∞ U ^•iÖ’<≥·<å "≥à◊¡=K«∞Û. ^•iÖ’ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ ѨiQÆ "≥∂à◊√¡ xÅz LO_»=K«∞Û† Hõ#∞Hõ HÍà◊¡‰õΩ K≥ѨCÅ∞ "Õã¨∞‰õΩO>Ë ZÖÏO\˜ Hõ+¨ìO LO_»^Œ∞. q"ÕHõO, "≥·~åQƺO, QÆ∞~°∞"åHͺŠѨ@¡ qâßfiã¨O ‰õΩki`Õ U Hõ+¨ì=¸ LO_»^Œ∞.—— (^蕺# Ü≥∂QÆO - t=Ü≥∂QÆO - q+¨µ‚Ü≥∂QÆO) =∞}˜=∞e¡H±: ™êfiq∞, ^蕺<åxH˜ xÜ«∞=∂Å∞ Uq∞\˜? ^蕺#O ZHõ¯_» KÕÜ«∂e?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ǨÏ$^ŒÜ«∞"Õ∞ ÉèË+¨~Ú# ™ê÷#O. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ^蕺#O KÕÜ«∞=K«∞Û ÖËHõ ã¨Ç¨Ï„™ê~°OÖ’ ^蕺#O KÕÜ«∞=K«∞Û. Wq qkè qÇ≤Ï`«OQÍ KÕÜ«∞^Œy# ^蕺<åÅ∞, Wq âß„™êÎÅÖ’ ¿Ñ~À¯|_ç L#flq. HÍx h‰õΩ ZHõ¯_» #zÛ`Õ JHõ¯_» ^蕺xOK«=K«∞Û. Jxfl KÀ@∂¡ „|Ǩχ=∞Ü«∞"≥∞ÿ#"Õ Hõ^•! PÜ«∞# ZHõ¯_» =∂„`«O ÖË_»∞? ''|eK«„Hõ=iÎ ã¨=∞Hõ∆OÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ =¸_»∞ J_»∞QÆ∞ÅÖ’ ã¨fi~°æO, Éèí∂Ö’HõO, áê`åàÏÅ#∞ P„Hõq∞Oz "Õâß_»∞. JѨC_»∞ P„Hõq∞OK«|_»x ã¨÷ÅO JO@∂ U^Œ<åfl q∞ye 1. Parable of the Ten Virgins 2. Sin and Virtue

(^Œâ◊ Hõ#ºÅ Hõ^äŒ).

488

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

LO^•? QÆOQÍf~°O ZO`« Ѩq„`«"≥∞ÿ#^À, =ÚiH˜QÍ L#fl KÀ@∞ ‰õÄ_® JO`Õ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#k.

W^ŒO`å ÉèíQÆ=O`«∞x q~å\ò ã¨fi~°∂Ѩ=∞x ¿Ñ~À¯|_»∞`ÀOk. ''^蕺#O Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞: x~åHÍ~° ^蕺#O, ™êHÍ~° ^蕺#O. x~åHÍ~° ^蕺#O ZO`À Hõ+¨ìO. ^Õx#O`å K«∂ã¨∂Î L<åfl"À, qO@∂ L<åfl"À J=hfl P ^蕺#OÖ’ b#O J~ÚáÈ`å~Ú† ˆH=ÅO ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl QÆ∞iOz# zO`«# =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok. P ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl zO`«# KÕã¨∂Î t=Ù_»∞ #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞, '<Õ<Õq∞\˜, <Õ <Õq∞\˜?— JO@∂ #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞. nxx t=Ü≥∂QÆO JO\Ï~°∞.

D su ^蕺# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Œ$+≤ì HõáêÅO ˆHã≤ Ѩ~°Ñ≤ LO_®e† '<Õu, <Õu— JO@∂ ã¨O™ê~åxfl q_çzÃÑ\˜ì, ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl zO`«# KÕÜ«∂e. ''q+¨µ‚Ü≥∂QÆO Jx =∞~À Ü≥∂QÆO LOk. <åã≤HÍ„QÆOÃÑ· ^Œ$+≤ì – ã¨QÆO |Ü«∞@, ã¨QÆO ֒ѨŠLO@∞Ok. ™êHÍ~° ^蕺#O ‰õΩkˆ~k WÖψQ. ''t=Ù_»∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ™êHÍ~° zO`«# KÕã¨∂Î #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞† ~å"£∞ ~å"£∞ JO@∂ #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO =∞}˜ÖÏÖò =∞e¡H± „Ѩ^è•# „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok#"å_»∞. Éèí=<å^ä£, ~åMÏÖò, '=∞—Å∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ "≥à◊¡@O Hõ^Œ∞Ì.

FOHÍ~°O q=~°}, Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ# „|Ǩχ*Ï˝#O, „|Ǩχ^Œ~°≈<å#O`«~° ã≤÷u "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x Éèí‰õΩÎʼnõΩ q=iOK«™êQÍ~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ''â◊|Ì „|ǨχO. |∞∞+¨µÅ∞, =Ú#∞Å∞ D â◊|Ì „|Ǩ‡xfl á⁄O^Œ\ÏxH˜ `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕ¿ã"å~°∞. ã≤^Œúã≤÷ux KÕ~°∞H˘<åflHõ ^•xfl PÅH˜OK«=K«∞Û. <åaè #∞O_ç P â◊|ÌO `«#O`«@ `å#∞QÍ ÃÑ·H˜ ZQÆã≤ =ã¨∞ÎOk – J^Õ J<åǨÏ`« â◊|ÌO. ''ˆH=ÅO â◊|ÌO =∂„`«O q#@O =Å# UO „ѨÜ≥∂[#=∞x H˘O^Œ~°∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^Œ∂~°O #∞Oz JÅŠѶ¨∞’+¨ qO\Ï=Ú. P Ѷ¨∞’+¨#∞ "≥#flO\˜ áÈ`Õ ã¨=Ú„^•xfl KÕ~°∞HÀ=K«∞Û. JÅŠѶ¨∞’+¨ LO>Ë ã¨=Ú„^Œ=¸ LO@∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ J<åǨÏ`« â◊ÉÏÌxfl "≥#flO\˜ áÈ`Õ P â◊|ÌO ã¨∂zOKÕ „|ǨχO =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°∞HÀ=K«∞Û. ^•x<Õ Ñ¨~°=∞Ѩ^ŒO JO\Ï~°∞. '<Õ#∞— L#flO`« =~°‰õΩ W@∞=O\˜ ^Œ~°≈#O HÍ^Œ∞. ZHõ¯_» '<Õ#∞— LO_»^À, '#∞=Ùfi— LO_»^À, 'XHõ\ ˜— LO_»^À, 'J<ÕHõO— LO_»^À JHõ¯_Õ W@∞=O\˜ ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (ã¨∂~°∞º_»∞, „ѨuaO|O - r"å`«‡, Ѩ~°=∂`«‡ - *Ï˝#O, J*Ï˝#O† =ÚÅ∞¡ LѨ=∂#O) ''ã¨∂~°∞º_»∞, h\˜`À xO_ç# Ѩk ‰õΩO_»Å∞ L<åflÜ«∞#∞HÀ. „Ѩu ‰õΩO_»Ö’#∞ ã¨∂~°ºaO|O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. "≥Ú^Œ@ XHõ ã¨∂~°∞º_»∞, Ѩk „ѨuaOÉÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. `˘q∞‡k ‰õΩO_»Å#∞ ѨQ∞Æ ÅQ˘_ç`Õ q∞ye L#flk XHõ ã¨∂~°∞º_»∞, XHõ „ѨuaO|=¸. „Ѩu ‰õΩO_» XHõ r=Ùx ã¨∂zã¨∞ÎOk. „ѨuaO| ã¨∂~°∞ºx ^•fi~å x["≥∞ÿ# ã¨∂~°∞ºx Hõ#∞Q˘#=K«∞Û. r"å`«‡ ^•fi~å Ѩ~°=∂`«‡#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. r=Ù_»∞ (r"å`«‡) ™ê^èŒ# Éèí[#Å∞ KÕ¿ãΠѨ~°=∂`«‡ ^Œ~°≈<åxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. z=i ‰õΩO_»#∞ ‰õÄ_® ѨQÆ∞ÅQ˘_ç`Õ UO q∞ye LO@∞O^À <À\˜`À K≥ѨÊÖË=Ú.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

489

''r=Ù_»∞ `˘Å∞`« J*Ï˝# ã≤÷uÖ’ LO\Ï_»∞. J`«_çÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_ç QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ LO_»^Œ∞. <å<å =ã¨∞Î=ÙÅ QÆ∞iOz# Z~°∞Hõ LO@∞Ok, `«# K«∞@∂ì J<ÕHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ K«∂™êÎ_»∞. J`«_çH˜ *Ï˝#O ã≤kúOz#ѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨HõÅ Éèí∂`«HÀ\˜Ö’#∂ <≥ÅH˘x L#fl@∞¡ Z~°∞Hõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, HÍÅ∞Ö’ =ÚÅ∞¡ QÆ∞K«∞ÛH˘O>Ë =∞~˘Hõ =ÚÅ∞¡`À P =ÚÅ∞¡#∞ fã≤"Õ™êÎO. JO>Ë *Ï˝#=∞<Õ =ÚÅ∞¡`À J*Ï˝#=∞<Õ =ÚÅ∞¡#∞ |Ü«∞@‰õΩ fã≤"Õ™êÎO. `«~°∞"åu^≥·# q*Ï˝# ã≤÷ux á⁄Ok#ѨC_»∞ J*Ï˝#=∞<Õ =ÚÅ∞¡, *Ï˝# =∞<Õ =ÚÅ∞¡ Ô~O\˜h áê~°"Õ™êÎO. JѨC_»∞ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, ˆ~~ÚO|=à◊√¡ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»@O, =ÚK«Û\˜OK«@O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ''Z=_»∞ áêÅ#∞ QÆ∞iOz q#@O =∂„`«"Õ∞ KÕã≤=ÙO\Ï_À J`«_»∞ J*Ï˝x. Z=_»∞ áêÅ#∞ K«∂ã≤=Ù<åfl_À J`«_çH˜ *Ï˝#O HõeyOk. HÍx Z=_»∞ áêÅ#∞ „`åy ѨÙ+≤ìHõ~°OQÍ `«Ü«∂~°=Ù`å_À J`«_çˆH q*Ï˝#O ã≤kúOzOk.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ `«=∞ ã≤÷ux q=iã¨∂Î L<åfl~å? q*Ï˝x ã≤÷ux =i‚OK«@O ^•fi~å `«=∞ ã≤÷ux `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~å?

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã≤÷u - ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~° ã≤÷u) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (Éè‰í Ωõ ÅÎ `À) : *Ï˝xÜ≥∞ÿ # ™ê^è∞Œ =Ù‰õΩ q*Ï˝xÜ≥∞ÿ # ™ê^è∞Œ =Ù‰õΩ =∞^躌 `å~°`=« ∞ºO LOk. *Ï˝xÜ≥ÿ∞# ™ê^èŒ∞=Ù ‰õÄ~°∞Û<Õ Ñ¨^Œú`Õ "Õ~°∞† g∞™êxfl HÍã¨Î "≥∞e„uÑ≤Ê LOK«∞H˘O\Ï_»`«_»∞.

Z=Ô~·<å =¿ãÎ 'U=∞Ü«∂º? #∞=Ùfi U"≥∞ÿ<å J_»QÍÅ#∞‰õΩO@∞<åfl"å?— Jx J`«}˜‚ J_»∞QÆ∞`å_»∞.

HÍx ã¨~°fi^• ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈ã¨∂Î, PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L#fl q*Ï˝x ™ê^èŒ∞=Ù ã¨fiÉèÏ="Õ∞ "Õ~°∞. J`«_»∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ [_»∞xÖÏ, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Ñ≤âßK«OÖÏ, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ÉÏÅ∞_çÖÏ, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ L<å‡kÖÏ LO\Ï_»∞. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨=∂kè=∞QÆ∞fl_≥· ÉÏǨϺ㨇 $ux HÀÖ’Ê~Ú [_»O=Öˇ LO\Ï_»∞. ''ã¨~°fiO „|Ǩχ=∞Ü«∞OQÍ K«∂™êÎ_»∞ Hõ#∞Hõ<Õ Ñ≤âßz=O\˜ ã≤÷u† â◊√z Jâ◊√z–g\˜ Z~°∞Hõ LO_»^∞Œ , |Ǩïâß |Ü«∞Å∞‰õΩ áÈ`«∞#flѨC_»∞ <Õ~ˆ _»∞ѨO_»∞#∞ uO@∂ LO_»=K«∞Û – Ѩã≤ Ñ≤Å"¡ åx=Öˇ. g~°ºO #∞OKÕ Hõ^• D ^ÕǨÏO L`«Ê#fl"≥∞ÿ#^Œ<Õ ÉèÏ=O HÍ~°}OQÍ, ã¨fiѨflã¨öÅ#O [iyáÈ=\Ïxfl ‰õÄ_® Jâ◊√^ŒúOQÍ ZOK«_»∞. =∞Å=¸„`åÅ qK«Hõ∆}Ï J`«_çH˜ LO_»^Œ∞† ã¨HõÅO „|Ǩχ=∞Ü«∞O. J#flO, ѨѨCÅ#∞ H˘xfl ~ÀAÅ∞ xÅfi LOz`Õ Jg =∞ÅO=Öˇ =∂iáÈ`å~Ú. ''=∞m¡ L<å‡kÖÏ LO\Ï_»∞. J`«_∞» =º=ǨÏiOKÕ f~°∞ K«∂ã≤ „Ѩ[Å∞ J`«}‚˜ Ñ≤zÛ"å_»O\Ï~°∞.

H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ J`«_»∞ XHõ Ѩã≤Ñ≤Å¡"å_çÖÏ LO\Ï_»∞. J`«_çH˜ Å[˚, ^Õfi+¨O, ã¨OHÀK«O – W`åº^Œ∞Å |O^èŒ#O Un LO_»^Œ∞. ''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O D ã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok. JÜ«∞™ê¯O`« Ѩ~°fi`åxH˜ ã¨g∞ѨOQÍ F_» "≥à◊¡@O [iy`Õ ^•x =∞~°"Õ∞‰õΩÅ∞, "Õ∞‰õΩÅ∞ Jhfl T_çáÈ`å~Ú. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Ñ≤^ŒÑ¨ HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ LO_»=Ù. ''HÍoHÍÅÜ«∞O g∞^Œ Ñ≤_»∞QÆ∞ Ѩ_»¤Ñ¨C_»∞ J<ÕHõ =∞~°"Õ∞‰õΩÅ `«ÅÅ∞ Zyi áÈ=@O K«∂âß#∞.

490

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄Ok# =ºH˜Î, Ñ≤Å¡Å#∞ Hõ#@O =O\˜ ã¨$+≤ìHÍ~åºÅÖ’ áêÖ’æÖË_»∞. q`«∞Î#∞ <å\˜`Õ "≥ÚHõ¯ "≥ÚÅ∞ã¨∞ÎOk, HÍx L_»Hõɡ\ ˜ì# q`«Î<åÅ#∞ <å\˜`Õ "≥ÚÖÔH`«Î=Ù. ''ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄Ok# =ºH˜ÎÖ’ '<Õ#∞— <å=∞=∂„`«OQÍ<Õ LO@∞Ok† ^•x`À J`«_»∞ Z@∞=O\˜ J<åºÜ«∂xH© áêÅÊ_»ÖË_»∞. H˘|ƒiK≥@∞ì #∞O_ç =∞@ì ~åeѨ_çáÈÜ«∂Hõ JHõ¯_» XHõ =∞K«Û=∂„`«O LO_Õ@∞¡, J`«_çÖ’ JǨÏO <å=∞=∂„`«OQÍ<Õ LO@∞Ok. (ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O 'JǨÏO— - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ˆHâ◊"£¿ã<£) ''<Õ <˘Hõ™êi ˆHâ◊"£¿ã<£`À, 'JǨÏO#∞ JO>Ë '<Õ#∞ Hõ~°Î#∞, <Õ#∞ [<åxH˜ É’kèã¨∞Î<åfl#∞— J<Õ ÉèÏ=##∞ q_çz ÃÑ@ìO_ç— J<åfl#∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, '=∞Ǩâ◊Ü«∂, JÖÏ J~Ú`Õ D ã¨=∂[O y=∂[O Un xÅz LO_»^Õ— J<åfl_»∞. JѨC_»∞ <Õ#∞, '^Œ∞+¨ì–JǨÏO#∞ q_çzÃÑ@∞ì. ÉèíQÆ=O`«∞_ç ^•ã¨∞_»#∞ <Õ#∞, ÉèíQÆ=O`«∞_ç Éèí‰õΩÎ_»#∞ <Õ#∞ J#fl JǨxfl =keÃÑ@ì#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. '^Œ∞+¨ì – JǨÏO L#flO^Œ∞#<Õ ^≥·g – JǨÏO [xOK«^Œ∞. ã¨~°‰õΩÅ QÆkx XHõ_»∞ ÉÏ^茺`«`À K«∂ã¨∞H˘O>Ë WO\˜ Ü«∞[=∂x ^•x =º=Ǩ~åxfl Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ_»∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - #~°bÅ, J=`å~° `«`«Î fiO) ''W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç, <å KÕuH˜ ^≥|ƒ `«yÖÏHõ <å ã¨fiÉèÏ=O =∂iáÈ`«∂ LOk. WѨC_»∞, =∞x+≤Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JkèHõOQÍ Jaè=ºH©ÎHõiOK«_»O <å‰õΩ HÍ#=™ÈÎOk. '=∞#∞+¨µºÅÖ’ <Õ#∞ =ã≤™êÎ#∞. Hõ#∞Hõ =∞#∞+¨µºÅ`À #∞=Ùfi P#O^ŒOQÍ LO_»∞— Jx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ K≥|∞`«∂ L#fl@∞¡ `À™ÈÎOk. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ â◊√^ŒúÉèí‰õΩÎÅÖ’ JkèHõOQÍ Jaè=ºHõÎ=∞=Ù`å_»∞. HÍ|>Ëì #ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~åMÏÖòÅ#∞ K«∂_»_®xH˜ WO`« P~å@O HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. K≥~°∞=Ù QÆ@∞ì „Ñ¨Hõ¯# z#fl z#fl ÉÁiÜ«∞Å∞ LO\Ï~Ú† "å\˜Ö’ KÕѨÅ∞, Ñ‘`«Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕ~°∞H˘O\Ï~Ú. J^Õ q^èŒOQÍ =∞x+≤Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JkèHõOQÍ q~ålÅ∞¡`å_»∞. ''™êÅ„QÍ=∞O HõO>Ë ‰õÄ_® =∞x+≤ L#fl`«∞_»x K≥|∞`å~°∞. #~°∞_Õ <å~åÜ«∞}∞_»∞. „Ѩu=∞Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "≥Åã≤ L#flѨC_»∞, =∞x+≤Ö’ "≥Åã≤ LO_»_® Uq∞\˜? ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ #~°bÅ [i¿Ñ xq∞`«ÎO =∂#= ~°∂ѨOÖ’, JO>Ë ~å=Ú_»∞, Hõ$+¨µ‚_»∞, K≥·`«#∞º_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ~°∂áêÅÖ’ J=`«iã¨∞Î<åfl_»∞. J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µx 㨇iOK«@O ÉèíQÆ=O`«∞x 㨇iOK«@"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.—— P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎ_≥·# ÉèíQÆ"å<£ ^•ãπ =KåÛ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ÉèíQÆ"å<£ ^•ãπ`À): |∞∞+¨µÅ =∞`«O ã¨<å`«# ^èŒ~°‡O. Jk J<åk HÍÅO #∞Op =ã¨∂Î L#flk, WOHÍ LO@∞Ok ‰õÄ_®. D ã¨<å`«# ^è~Œ ‡° OÖ’ ™êHÍ~Àáêã¨#, x~åHÍ~Àáêã¨# – Jxfl ~°HÍÅ Láêã¨#Å∞ KÀ@∞KÕã¨∞H˘x L#flq† *Ï˝#=∂~°æO, ÉèíH˜Î=∂~°æO Jhfl L#flq. „H˘`«ÎQÍ Z<Àfl =∞`åÅ∞ L^ŒƒùqOKå~Ú, Jq H˘O`«HÍÅO LO_ç `«~°∞"å`« =∞@∞=∂Ü«∞"≥∞ÿáÈ`å~Ú.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

491

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ ~åMÏÖò, ~å"£∞, x`«ºQÀáêÖò, J^èŒ~ü, '=∞—, =∞Ç≤Ï=∞ „ѨÉèí$`«∞Å`À Pk"å~°O, =∂~üÛ 23, 1884

=∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O ~åMÏÖò, ~å"£∞ `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. WOHÍ PÜ«∞# ѨÓiÎQÍ HÀÅ∞HÀÖË^Œ∞. KÕuHõ@∞ì WOHÍ qѨÊÖË^Œ∞. J<å~ÀQƺO`À L#flѨÊ\˜H© `«=∞ „¿Ñ=∞ѨÓi`« =K«<åÅ`À, ÉèQí =Æ `ü „ѨãO¨ QÍÅ`À Éè‰í Ωõ ÅΠǨÏ$^ŒÜ∂« Å#∞ P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_çã¨∂Î L<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ `«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ =ã¨∞Î<åfl~°∞. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Éèí[<å#O^ŒO, =∞iH˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÖˇ· „|Ǩ‡#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∂Î L<åfl~°∞ Ѩ~°=∞ǨÏO㨠N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ nx#O`å Pâ◊Û~°ºK«H`˜ ∞« Öˇ· K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ `À ã¨OÉèÏ+≤ã∂¨ Î ~å"£∞, #ˆ~O„^Œ∞_ç „Ñ¨™êÎ=# `≥KåÛ_»∞. (#ˆ~O„^Œ∞x q"åÇ¨Ï „Ѩ™êÎ=# - #ˆ~O„^Œ∞_»∞ <åÜ«∞‰õΩ_Ò`å_»∞) ~å"£∞: P~ü. q∞„`«QÍi ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ #ˆ~O„^Œ∞xH˜zÛ q"åǨÏO KÕÜ«∂Å<Õ =∂@Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∞@. É’Öˇ_»∞ Hõ@flO ‰õÄ_® W™êÎ~°@.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#∞, J`«_»∞ JÖψQ XHõ ã¨=∂[ <åÜ«∞‰õΩ_Õ J~ÚáÈ`å_»∞.

J`«_»∞ ^Õxx ZOK«∞‰õΩO\Ï_À ^•<À¡ Q˘Ñ¨ÊQÍ ~å}˜™êÎ_»∞. #ˆ~O„^Œ∞x QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=##∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ á⁄_çyOK«ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~å"£∞`À): Jk 㨈~, Jã¨fiã¨÷`« Hõey`Õ <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ WO`« JâßOuH˜ QÆ∞i J=Ù`å#∞? <å‰õΩ ZÖÏ #Ü«∞O J=Ù`«∞O^Œx =KÕÛáÈÜÕ∞ "åà◊¡#∞ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. ZO^Œ∞‰õΩ JÖÏ? XHõ\ ˜, JO^Œih qâ◊fiã≤OK«<≥·<å qâ◊fiã≤OKåe, ÖˉõΩO>Ë Z=ih qâ◊fiã≤OK«‰õÄ_»^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ _®Hõì~°∞¡QÍ#∞, Hõq~å*òÅ∞QÍ#∞ J~Ú L<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ "≥·^Œ∞ºÅ#∞ qâ◊fiã≤OKåe. "åix ˆH=ÅO =∂#=ÙÅ∞QÍ ÉèÏq¿ãÎ qâßfiã¨O KÕ‰õÄ~°^Œ∞. (â◊OÉèí∞=∞e¡H±, ǨÏÅ^è•i Jã¨fiã¨÷`«) ''â◊OÉèí∞=∞e¡H±‰õΩ f„=OQÍ [fi~°O =zÛOk. _®Hõì~ü ã¨~åfikèHÍi =zÛ Ñ¨sH˜∆Oz, Jk Z‰õΩ¯= "≥∂`å^Œ∞ÅÖ’ B+¨^èŒO ¿ãqOK«_»O =Å¡ =zÛ# f„=`« Jx `≥eáê_»∞. ''ǨÏÅ^è•i `«# KÕux KåÑ≤, <å_ç ѨsH˜∆OK«=∞x J_çQÍ_»∞. _®Hõì~°∞, 'Hõà◊√¡ K«∂ѨO_ç, g∞ Ñ‘¡Ç¨ÏO "åz LOk— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ǨÏÅ^è•i, 'Ñ‘¡Ç¨Ï=¸ "åÜ«∞ÖË^Œ∞, w¡Ç¨Ï=¸ "åÜ«∞ÖË^Œ∞— J<åfl_»∞. _®Hõì~ü =∞^èŒ∞ WKÕÛ =∞O^Œ∞Å∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú.—— ~å"£∞: =∞O^Œ∞Å∞ ^ÕÇ¨Ï „Ѩ=$uÎH˜ ZO`À ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã¨∞Î#flѨÊ\˜H© "å\˜`À „ѨÜ≥∂[#O ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞O^Œ∞Å =Å# „ѨÜ≥∂[#O ÖË^ŒO>Ë #Å¡=∞O^Œ∞ ZÖÏ qˆ~K«<åÅ#∞ JiHõ@∞ì`ÀOk? ('ã¨∞ÅÉèò ã¨=∂Kå~ü— Ѩ„uHõÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆ∞iOz „ѨK«∞iOK«_»O) ˆHâ◊"£ ¿ã<£ =∞~°}O QÆ∞iOz ~å"£∞ „Ѩ™êÎqOKå_»∞.

492

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

~å"£∞: g∞~°#flk x["Õ∞ – =∞Oz *Ïu QÆ∞ÖÏc "≥ÚHõ¯#∞ `À@=∂e "Õ~°∞ ^•HÍ ÉÏQÍ „`«qfi LOK«∞`å_»∞† JѨC_Õ =∞OK«∞aO^Œ∞=ÙÅ∞ Ѩ_ç Jk ÉÏQÍ Z^Œ∞QÆ∞`«∞Ok. g∞=∂@ J>Ë¡ Ѷ¨eOzOk. =∞Ǩ`«∞‡Å =∂@ Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÔ~ <åÜ«∞<å, <å‰õΩ `≥eã≤Ok Uq∞\˜? <Õ#∞ ÖˇHõ¯Å∞ Hõ\ ˜ì JÖÏ K≥Ñ≤Ê LO_»ÖË^Œ∞. g∞ˆ~ JO`å WÖÏ JO@∞<åfl~°∞. ~å"£∞: „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞Å÷ ∞ g∞ QÆ∞iOz `«=∞ Ѩ„uHõ (ã¨∞ÅÉèò ã¨=∂Kå~ü)Ö’ „ѨK∞« iOzL<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „ѨK«∞iOKå~å? Jk ZO^Œ∞‰õΩ? WѨC_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ „"åÜ«∞@O? <Õ#∞ U^À uO@∂ „`åQÆ∞`«∂ rqã¨∞Î<åfl#∞. =∞ˆ~n <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. ˆHâ◊"£`À XHõ™êi, 'ZO^Œ∞‰õΩ „ѨK«∞iOKå=Ù?— Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, 'g∞ =^ŒÌ‰õΩ [#∞Å∞ =™êÎ~°x— J<åfl_»∞. (ÉèíQÆ=`ü â◊H˜Î`À<Õ É’^èŒ# - ǨÏ#∞=∂<£ ã≤OQ∑ ‰õΩã‘ÎáÈ\©) (~å"£∞ „ѨÉèí$`«∞Å`À) ''=∂#=â◊H˜Î`À [#∞ʼnõΩ É’kèOK«ÖË=Ú. ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Î ÖˉõΩO_® Jq^Œº#∞ [~ÚOK«ÖËO. ''W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ =∞^茺 ‰õΩã‘Î áÈ\© [iyOk† XHõ_»∞ ǨÏ#∞=∂<£ ã≤OQ∑, =∞~˘Hõ_»∞ ѨO*Ïc =∞ǨÏ=∞‡nÜ«Ú_»∞. =∞ǨÏ=∞‡nÜ«Ú_»∞ ^•~°_èºOQÍ L<åfl_»∞† ‰õΩã‘ÎáÈ\©H˜ Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞#∞O_ç =∂Oã¨O, <≥~Úº ÉÏQÍ ÖÏyOKå_»∞. áÈ\© ~ÀA# ‰õÄ_® ÉÏQÍ u<åfl_»∞. J`«_Õ ÔQÅ∞™êÎ_»x JO^Œ~°∂ `«ÅKå~°∞. ǨÏ#∞=∂<£ã≤OQ∑ =∂ã≤áÈ~Ú# |@ìÅ∞ "Õã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞† áÈ\©H˜ H˘xfl ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞#∞O_ç PǨ~°O `«yæOz PO[<ÕÜ«∞™êfiq∞ <å=∞㨇~°} KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. áÈ\© <å_»∞ Hõ~îÀ~° LѨ"åã¨O! J`«_»∞ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ F_çáÈ`å_»<Õ JO^Œ~°∂ `«ÅKå~°∞. HÍx J`«_Õ ÔQeKå_»∞. Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞QÍ á⁄@ìѨyÖË@∞¡ u#fl"å_»∞ F_çáÈÜ«∂_»∞. ''=Ú„kOz#O^Œ∞#, „ѨHõ\ ˜OK«_»O =Å# UO „ѨÜ≥∂[#O? [#∞ʼnõΩ É’kèOK«=Åã≤# =ºH˜ÎH˜ JO^Œ∞ÔH·# â◊H˜Î ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç ã≤kúã¨∞ÎOk. `åºQÆ ÉèÏ=# ÖˉõΩO_® É’kèOK« ™ê^茺O HÍ^Œ∞. <Õ <À =¸~åöu=¸~°∞ö_»#∞.—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: JÖÏ J~Ú`Õ g∞ =ÚY`å "Õ^Œ"Õ^•O`åÅ∞, WÖÏO\˜q =∞Ô~<Àfl "≥Å∞=_»∞`«∂ L#fl"Õ, J^≥ÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): <å z#flѨC_»∞ (HÍ=∂~°∂ʉõÄ~üÖ’) ÖÏǨÅ WO\˜H˜ U`≥OKÕ ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ K«k"Õ=hfl <Õ#∞ J~°÷O KÕã¨∞H˘<Õ"å}˜‚. JHõ¯_»Hõ¯_® HÍã¨Î J~°÷O JÜÕ∞ºk HÍ^Œ∞, JO`Õ.

Z=Ô~·<å ѨO_ç`«∞Å∞ ã¨O㨯 $`«OÖ’ =∂\Ï¡_ç`Õ J~°÷O KÕã¨∞HÀQÆÅ#∞. HÍx ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨O㨯 $`«O =∂\Ï¡_»@O ~å^Œ∞. (áêO_ç`«ºO rq`À^ÕÌâ◊º=∂? - =¸~°∞öxÃÑ· ‰õÄ_® ÉèíQÆ=`«¯ $Ѩ) ''ÉèíQÆ=O`«∞x „áêÑ≤ÎOK«∞HÀ=_»"Õ∞ rq`« ÅHõ∆ ºO. QÆ∞i K«∂ã≤ ÉÏ}O „ѨÜ≥∂yOKÕ@ѨC_»∞ J~°∞˚#∞_»∞, '<å‰õΩ =∞ˆ~n HõxÑ≤OK«@O ÖË^Œ∞, ѨH˜∆Hõ#∞fl =∂„`«"Õ∞ HõxÑ≤™ÈÎOk. ~åAÅ∞ Hõ#|_»@O ÖË^Œ∞, K≥@∞ì HÍ#~å=@O ÖË^Œ∞† ѨH˜∆‰õÄ_® Hõ#|_»@O ÖË^Œ∞— J<åfl_»∞.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

493

''ÉèíQÆ=O`«∞x „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩO>Ë KåÅ∞. ã¨O㨯 $`«O `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ UO? ÉèíQÆ=O`«∞x H˘~°‰õΩ "庉õΩÅѨ_»∞`«∞#fl a_»¤ÅO^ŒiÃÑ·<å PÜ«∞# Hõ\ÏHõ∆O ã¨=∂#OQÍ<Õ „Ѩã¨iã¨∞ÎOk. ѨO_ç`«∞_»∞, áê=∞~°∞_»∞ J#fl `Õ_® LO_»^Œ∞. `«O„_çH˜ JO^Œi a_»¤ÅѨ@¡ ã¨=∂#"≥∞ÿ# „¿Ñ"Õ∞. ''XHõ `«O„_çH˜ S^Œ∞=∞Ok Ñ≤Å¡Å∞. XHõi^ŒÌ~°∞ Ñ≤Å¡Å∞ '<å<åfl— Jx Ñ≤Å∞=QÆÅ~°∞. H˘O^Œ~°∞ '<å<å— Jx =∂„`«"Õ∞ Ñ≤Å∞=QÆÅ~°∞, ѨÓiÎQÍ LK«ÛiOK«ÖË~°∞. '<å<å— Jx Ñ≤eKÕ a_»¤HõO>Ë '<å<åfl— Jx Ñ≤eKÕ a_»¤Ñ¨@¡ `«O„_ç „¿Ñ=∞ JkèHõOQÍ LO@∞O^• Uq∞\˜? PYi Ñ≤Å¡Å∞ Ѩã≤"å~°∞, "å~°∞ '<å<åfl— Jx ã¨Ê+¨ìOQÍ Ñ≤Å∞=ÖË~°∞ J#fl q+¨Ü«∞O `«O„_çH˜ `≥Å∞ã¨∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - #~°bÖÏaèÖÏ+¨) ''D K≥~Úº qiy#ѨÊ\˜ #∞O_ç <å =∞<Àã≤÷uÖ’ XHõ =∂~°∞Ê HõÅ∞QÆ∞`«∂ L#flk† #~°bÅ#∞ =∞#ã¨∞û ZO`À JaèÅ+≤ã¨∂Î LOk. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =∂#= ~°∂ѨOÖ’ bÅÅ∞ ã¨Å∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞. =∞\˜ì „Ѩu=∞Ö’ PÜ«∞##∞ ѨÓlOK«=K«∞Û#O>Ë =∞x+≤Ö’ ѨÓlOK«ÖË=∂? ''XHõ =~°Î‰õΩx F_» ÅOHõ ã¨g∞áê# ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈ~ÚOk. J`«_»∞ „Ѩ"åǨÏOÖ’ H˘@∞ì‰õΩO@∂ X_»∞¤#∞ KÕ~°∞H˘<åfl_»∞. `«=∞ ~å*ˇ·# qcè+¨}∞x P[˝"Õ∞~°‰õΩ HÍ=e"å~°∞ =~°Î‰õΩx PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ xÅɡ\Ïì~°∞. J`«}˜‚ K«∂ã≤ qcè+¨}∞_»∞ P#O^•uâ◊Ü«∞O`À, 'PǨ! W`«_»∞ <å ~å=Ú_çÖÏ L<åfl_»∞, J^Õ =∂#=~°∂ѨO— Jx, P =~°Î‰õΩx J=¸Åº =¢™êÎÅ`À, PÉèí~°}ÏÅ`À =ÚOK≥`åÎ_»∞. D Hõ^äŒ#∞ „Ѩ„Ѩ^äŒ=∞OÖ’ q#flѨC_»∞ <Õ#∞ á⁄Ok# P#O^ŒO =~°‚<åf`«O. ("≥·+¨‚=K«~°}ü - Hõ~åÎÉèÏ*Ï âßY) ''"≥·+¨‚=K«~°}ü#∞ J_çy#ѨC_»∞ J`«_»∞, '`å#∞ „¿Ñq∞ã¨∂Î L#fl =ºH˜Îx `«# W+¨ì^≥·=OQÍ K«∂_»QÆey`Õ J`«_ç =∞#ã¨∞û ã¨∞ÅÉèíOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =∞~°Å∞`«∞Ok— Jx JO@∂O_Õ"å_»∞.

HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü =^ŒÌQÆÅ âߺO|*Ï~üÖ’x XHõ Ѷ¨ÖÏ<å âßMÖ’x1 ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞, '#∞=Ùfi Z=ix „¿Ñq∞ã¨∞Î<åfl=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. 'Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Îx— JO>Ë '=∞Ozk, J`«}Ë‚ h W+¨ì^≥·=OQÍ ZOz rqOK«∞— JO\Ï~°∞. <Õ#∞ D q+¨Ü∞« O q#flѨC_»∞, 'Wk <å =∂~°Oæ HÍ^Œ∞, <åk =∂`«$ÉèÏ=O— J<åfl#∞. gà◊√¡ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =∂@ÖË =∂\Ï¡_»∞`«∞O\Ï~°∞, =∞m§ =ºaèKå~°O ‰õÄ_® KÕã¨∂Î LO\Ï~°∞.

P ¢ã‘ÎÅ∞ <å`À, '=∂‰õΩ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎO^•?— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, 'Åaèã¨∞ÎOk, XHõ¯ix =∂„`«"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ ZOz J`«_ç`À qâ◊fiã¨hÜ«∞OQÍ rq¿ãÎ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. HÍx S^Œ∞=∞Ok ѨÙ~°∞+¨µÅ`À rq¿ãÎ ÅaèOK«^Œ∞— J<åfl#∞. ~å"£∞: ˆH^•~üÉÏ|∞ Hõ~åÎÉèí*ÏÅ =^ŒÌ‰õΩ "≥o¡#@∞¡ LO^Õ! (ǨÏÅ^è•i `«O„_ç - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å `«O„_ç - |$O^•=#OÖ’ áê~°=â◊ºO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_»∞ J~Ú^Œ∞ ~°HÍŠѨÙ=ÙfiÅ #∞O_ç `Õ<≥#∞ ¿ãHõiã¨∞Î<åfl_»∞. (~å"£∞, x`«ºQÀáêÖò „ѨÉèí$`«∞Å#∞ K«∂ã¨∂Î) W^Õ <å W+¨ì^≥·==∞x XHõ ^≥·=O Ѩ@¡ #∂\˜H˜ #∂~°∞áêà◊√¡ qâßfiã¨O Hõey# =ºH˜Î ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ@O `«^䌺O, J`«_»∞ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄O^Œ∞`å_»∞.

1. "≥·+¨‚=OÖ’x z#fl âßYÖˇ·# Hõ~åÎÉèÏ*Ï, #=~°ã≤H± =O\˜q. ¢ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ „¿Ñ=∞ |O^èŒOÖ’ rqOKåe, HÍx XHõi <˘Hõ~∞° ^≥=· OQÍ ÉèÏqOK«∞HÀ"åe, „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =∂#= „¿Ñ=∞ k=º„¿Ñ=∞QÍ =∂~°∞`«∞O^Œx D âßYÅ∞ É’kè™êÎ~Ú.

494

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ [#OÖ’ „ѨQÍ_è» qâßfiã¨O LO_Õk. ǨÏÅ^è•i `«O„_çH˜ ZO`«\ ˜ qâßfiã¨O LO_Õ^À! XHõ=∂~°∞ ‰õΩ=∂Ô~Î WO\˜H˜ "≥à√◊ `«∂ L<åfl_»∞. ^•iÖ’ JO^Œ"∞≥ #ÿ ѨÙ=ÙfiÅ#∞, aÅfi^ŒàÏÅ#∞ K«∂âß_»∞. ^Õ=`å ѨÓ*Ï~°÷O "å\˜x ¿ãHõiOK«∞H˘x S^•~°∞ "≥∞ÿà◊√¡ #_çz WO\˜ˆH uiy =KÕÛâß_»∞. ''XHõ™êi ~å=∂Ü«∞}O gkä <å@HõO [iyOk. ÔH·ˆH~Ú ~å=Úx =#"å™êxH˜ ѨO¿Ñ ^Œ$â◊ºO. <å@HÍxfl uÅH˜ã¨∂Î L#fl ǨÏÅ^è•i `«O„_ç ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ÖËz xÅ|_®¤_»∞. u#flQÍ "ÕkHõ ÃÑ·ÔHH˜¯, ÔH·ˆH~Ú "Õ+¨O Hõ\ ˜ì# =ºH˜Î =^ŒÌÔHo¡, J`«}˜‚ '`«∞K«∞Ûù_®— Jx u\˜ì, `«# KÕ`«#∞#fl nѨO`À J`«_ç =ÚMÏ<Õfl HÍÅÛÉ’Ü«∂_»∞. ''™êfl#O KÕâßHõ K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ xÅ|_Õ '~°HõÎ=~°‚O K«`«∞~°∞‡YO— JO@∂ â’¡HÍÅ∞ =e¡ã¨∂Î ^蕺#O KÕ¿ã"å_»∞. JѨC_»∞ PÜ«∞# Hõà◊¡"≥O@ Hõhfl~°∞ ^è•~°Å∞ Hõ>Ëìk. ''áê^•Å‰õΩ áê=ÙHÀà◊√¡ ^èŒiOz =∂ `«O„_ç gkä "≥O@ "≥àı¡@ѨC_»∞ ^Œ∞HÍ}^•~°∞ ÅO^Œ~°∂, 'J^Œ∞QÀ PÜ«∞# =ã¨∞Î<åfl~°∞— JO@∂ =∞~åº^ŒÑ¨Ó~°fiHõOQÍ ÖËz xÅ|_Õ"å~°∞. ǨÏÖÏÌ~üѨىõÄ~ü K≥~°∞=ÙÖ’ PÜ«∞# ™êfl#O KÕ¿ã@ѨC_»∞ W`«~°∞Å∞ K≥~°∞=ÙÖ’ kQÆ\ÏxH˜ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ"å~°∞.

'PÜ«∞# ™êfl#O KÕã≤ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞— Jx x~åúiOK«∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`«<Õ kˆQ"å~°∞. '~°Ñ¶¨Úg~å! ~°Ñ¶¨Úg~å!— Jx LK«ÛiOKÕ@ѨC_»∞ PÜ«∞# Kèåf Z„~°QÍ HõOkáÈÜÕ∞k. <å‰õÄ JÖÏ J=@O Hõ^Œ∞Ì. |$O^•=#OÖ’ QÀ=ÙÅ∞ QÆ_ç¤"Õ∞ã≤ uiy =ã¨∂Î L#flѨC_»∞ áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ <å‰õÄ J>Ë¡ J~ÚOk. ''P<å\˜ [#∞ÅÖ’ „ѨQÍ_è» qâßfiã¨O LO_Õk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HÍm ~°∂ѨOÖ’ =zÛ #$`«ºO KÕ™êÎ_»∞, ™ê^茉õΩ_»∞ K«Ñ¨Ê@∞¡ K«~°z `åà◊O "Õ™êÎ_»∞ – W@∞=O\˜ Hõ^äŒÅ#∂ <Õ#∞ qx=Ù<åfl#∞.—— (ѨOK«=\©Ö’ |ã¨KÕã≤# ǨÏ~î°Ü≥∂y) ѨOK«=\˜ ‰õΩ\©~°OÖ’ XHõ ǨÏ~î°Ü≥∂y =zÛ |ã¨KÕâß_»∞. JiÜ«∞^•Ç¨Ï‰õΩ K≥Ok# Hõ$+¨‚H˜â’~ü ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ~å=∞„Ѩã¨#∞fl_»∞, =∞iH˘O^Œ~°∞ J`«_çѨ@¡ Jq∞`« ÉèíH˜Î Hõey L<åfl~°∞. #Å¡=∞O^Œ∞‰õΩ, áêʼnõΩ J`«_çH˜ <≥ʼnõΩ W~°"≥· S^Œ∞ ~°∂áêÜ«∞Å∞ J=ã¨~°O. ~å=∞„Ѩã¨#∞fl_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞, ''q∞=∞‡efl ^Œi≈OѨ ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ =ã¨∂Î L<åfl~°∞. "åi`À HÍã¨Î K≥a`Õ, DÜ«∞#‰õΩ H˘OK≥O ^è#Œ O Åaèã∞¨ OÎ k—— Jx J_çQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∂ H˘O^Œ~∞° Éè‰í Ωõ ÅÎ `À, ''ѨOK«=\˜Ö’ XHõ ǨÏ~îÜ ° ∂≥ y |ã¨KÕã≤ L<åfl_»∞. J`«_»∞ Z@∞=O\˜ =ºHÀÎ K«∂ã≤ ~°O_ç—— J<åfl~°∞.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO ~îå‰õÄ~ü ^•^•, =∞Ç≤Ï=∂ K«~°}üʼnõΩ LѨ^Õâ◊O JѨC_»∞ ~îå‰õÄ~ü ^•^• XHõi^ŒÌ~°∞ q∞„`«∞Å`À =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

J`«_ç =Ü«∞ã¨∞û W~°"≥· U_»∞ ÖËHõ W~°"≥· Zxq∞k ã¨OII LO_»=K«∞Û. ÉÏ~å#QÆ~ü (=~åǨÏ#QÆ~°O) "åã≤. XHõ „ÉÏǨχ} ѨO_ç`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_»∞. ǨÏiHõ^äŒ K≥ѨÊ@OÖ’ tHõ∆} á⁄O^•_»∞. ã¨O™ê~°OÖ’ z‰õΩ¯=_ç L<åfl_»∞. "≥·~åQƺO HÍ~°}OQÍ XHõ™êi WÅ∞¡ =^Œe ZHõ¯_çHÀ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. WѨC_»∂ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã¨∂Î<Õ L<åfl_»∞.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

495

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: #∞=Ùfi #_çKÕ =KåÛ"å? h WÅ∞¡ ZHõ¯_» LOk? ~îå‰õÄ~ü ^•^•: J=Ù#O_ô, #_çKÕ =KåÛ#∞. WÅ∞¡ ÉÏ~å#QÆ~üÖ’ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WHõ¯_»‰õΩ U Ѩx g∞^Œ =KåÛ=Ù? ~îå‰õÄ~ü ^•^•: g∞ ^Œ~°≈<å~°÷O =KåÛ#∞. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞, HÍx JѨC_»Ñ¨C_»∞ JâßOu`À =∞#ã¨∞û PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`ÀOk, Jk ZO^Œ∞‰õΩ? <åÅ∞ÔQ·^Œ∞ ~ÀAÅ∞ P#O^ŒOQÍ QÆ_çzáÈ`å~Ú. =∞m§ D JâßOu ZO^Œ∞‰õΩ `«Öˇ`«∞Î`«∞Ok? (ǨÏiÉèíH˜Î - *Ï˝xH˜ QÆÅ Ô~O_»∞ ÅHõ∆}ÏÅ∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h ã≤÷u <å‰õΩ J~°÷=∞=Ù`ÀOk. ã¨iQÍæ J=∞~°ÖË^Œ∞, K«„HÍÅÖ’ Ѩà◊√¡ ã¨iQÍæ J=∞i LO>Ë Jk ã¨∞QÆ=∞OQÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk. hÖ’ ZHõ¯_À „Ѩu|O^èŒHõO LOk. ~îå‰õÄ~ü ^•^•: J=Ù#O_ô, Ѩiã≤÷u J>Ë¡ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞O„`ÀѨ^Õâ◊O á⁄O^•"å? ~îå‰õÄ~ü ^•^•: J=Ù#O_ô, á⁄O^•#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞O„`«OÖ’ qâßfiã¨O LO^•?

P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~îå‰õÄ~ü^•^• q∞„`«∞_»∞, ''W`«_∞» ÉÏQÍ áê_»`å_»∞—— J<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J`«}˜‚ áê_»=∞x HÀ~å~°∞. ^•^• áê_»™êQÍ_»∞. Ü≥∂y #QÆ∞K«∞ <Õ x=ã≤OK≥^Œ „¿Ñ=∞ Ѩ~°fi`«Ñ¨Ù H˘O_»HÀ#Ö’ =ÚxyáÈÜ≥∞^Œ#∞ Ü≥∂QÆ=∞O^Œ∞<Õ „|Ǩχ"åi Ѷ¨∞#^è•~° f~°=Ú# IIÜ≥∂II f~°∞ÛH˘O^Œ∞ <Õ *Ï˝<åHõex ã¨`«ºÑ¶¨ÅO|∞Å <å™êfikOK«∞K«∞ ѨÓ[¿ã`«∞<Õ ^≥·=áê^Œ=ÚÅ∞ "≥·~åQƺ QÆO^èŒ ã¨OÉèíi`« ã¨∞=∞O|∞Å IIÜ≥∂II P~°∞ÛK«∞#fl <å ǨÏ$^ŒÜ«∞ ^•Ç¨Ï=Ú#∞ f~°∞ÛH˘#∞@ÔH· #∂~Ú „`«=fi#∞ P`«‡ Ѷ¨∞@=Ú`À âßOuh~°=ÚÅ `À_»∞H˘O^Œ∞ ã¨O`«$Ñ≤Î f~°QÆ IIÜ≥∂II h^Œ∞ Éèí=ºÑ¨^Œ Ѩ^Œ‡~å[=ÚÅ k=º"≥∞ÿ# ã¨∞^èŒ <å™êfikOK«∞K«∞ P_ç áê_≥^Œ#∞, #"≥fi^Œ, <Õ_≥Û^Œ P#O^À#fl`« tY~°`«ÅO|∞Å IIÜ≥∂II

496

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ, ZO`« K«Hõ¯\˜ áê@! '„|Ǩχ"åi Ѷ¨∞#^è•~° f~°=Ú#—, 'ã¨`«ºÑ¶¨ÅO|∞Å <å™êfikOK«∞K«∞—, 'P_çáê_≥^Œ#∞, #"≥fi^Œ† <Õ_≥Û^Œ— – h ǨÏ$^ŒÜ«∞O #∞Oz á⁄Oy =ã¨∂Î#fl D áê@ <å‰õΩ ZO`À #zÛOk. WHõ UO HÍ"åe? ''ã¨O™ê~°rq`«OÖ’ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ Jx"å~°ºO. XH˜O`« kQÆ∞Å∞ LO_»<Õ LO@∞Ok. =∞ã≤ÉÏi# QÆkÖ’ =ã≤¿ãÎ H˘O`« =∞ã≤ JO@∞HÀHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. ~îå‰õÄ~ü ^•^•: ™êfig∞, WѨC_»∞ <Õ#∞ UO KÕÜ«∂Ö’ g∞ˆ~ ÃãÅqÜ«∞ºO_ç.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O„`«O KÕ`«∞Å`À `åà◊O "Õã¨∂ΠǨÏiÉ’Öò, ǨÏiÉ’Öò, ǨÏiÉ’Öò1 JO@∂ ǨÏi<å=∞O H©iÎOK«∞. <å K≥~Úº HÍã¨Î #Ü«∞O JÜ«∂ºHõ, XHõ™êi WHõ¯_»‰õΩ ~å.

JѨC_»∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~}° ü =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ‰õΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_∞» . N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ~îå‰õÄ~ü^•^•#∞ K«∂ѨÙ`«∂ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À, ''PǨ! W`«_˘Hõ K«Hõ¯x áê@ áê_®_»∞—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« ^•^•`À, ''=∞~À™êi P áê@ áê_»∞. qO^•O—— J<åfl~°∞. ~îå‰õÄ~ü^•^• 'Ü≥∂y #QÆ∞K«∞ <Õ x=ã≤OK≥^Œ......— áê@#∞ =∞m§ áê_®_»∞. áê@ ѨÓiÎHÍQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À ǨÏiÉèíH˜Î â’¡HÍÅ#∞ =e¡OK«=∞<åfl~°∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü <å~°^Œ ѨOK«~å„`«=ÚÅ∞ =e¡OKå_»∞: ''JO`«~°ƒÇ≤Ï~°ºk ǨÏiã¨ÎѨ™ê `«`«ó H˜"£∞—— .......

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ^•xh =e¡OK«∞ – ÅÉèí ÅÉèí ǨÏiÉèíH˜ÎO. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü =e¡OKå_»∞ – q~°=∞ q~°=∞ „|Ǩχ<£ H˜O `«Ñ¨™êºã¨∞ =`åûI „=[ „=[ kfi[ j„Ѷ¨∞O â◊OHõ~°O *Ï˝#ã≤O^èŒ∞"£∞II ÅÉèí ÅÉèí ǨÏiÉèíH˜ÎO "≥·+¨‚"ÀHÍÎO ã¨∞ѨHÍfi"£∞I Éèí= – xQÆ_» – x|O^èŒKÕÛù^ŒhO Hõ~°ÎsO K«II N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ ǨÏiÉèíH˜Îx J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü: áêâ◊=ÚHõÎó ã¨^• t=ó.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíÜ«∞O, Jã¨Ç¨ÏºO, ã≤QÆ∞æ, ã¨OHÀK«O – W=hfl áêâßÅ∞, U=∞O\Ï"£? =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü: J=Ù#O_ô, QÀѨº`å ã¨fiÉèÏ=O, „Ѩâ◊Oã¨Ö’ ã≤QÆ∞æѨ_»@=¸ áêâßÖË.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: *Ï˝xH˜ Ô~O_»∞ ÅHõ∆}ÏÅ∞ L#flq. "≥Ú^Œ\ ˜k ‰õÄ@ã¨÷ |∞kú. (‰õÄ@ã¨÷O JO>Ë Hõ=∞‡i ^•QÆe.) ѨÅ∞ HõëêìÅ∞, qѨ`«∞ÎÅ∞, qѶ¨∂flÅ∞ Z^Œ∞Ô~·#ѨÊ\˜H© Hõ=∞‡i ^•QÆeÖÏ xifiHÍ~°OQÍ LO_»@O. ^•QÆe g∞^Œ Zxfl ã¨"≥∞‡@áÈ@∞¡ Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú! J~Ú#ѨÊ\˜H© ^•QÆe ZÖÏO\˜ =∂~°∂Ê K≥O^Œ^Œ∞. ''Ô~O_»= ÅHõ∆}O ѨÙ~°∞+¨HÍ~°O, „ѨQÍ_è» Ñ¨@∞ì^ŒÅ. HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ Ǩx Hõey™êÎ~Ú† Hõ#∞Hõ "å\˜x ã¨=¸ÅOQÍ =i˚Oz "Õ™êÎ_»`«_»∞. `åÉËÅ∞ `«# J=Ü«∞"åÅ#∞ ֒ѨeH˜ ÖÏQÆ∞H˘O>Ë, Ñ≤^ŒÑ¨ ^•xfl <åÅ∞QÆ∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ #iH˜<å J=Ü«∞"åÅ#∞ |Ü«∞@‰õΩ ~åhÜ«∞^Œ∞.

1. ǨÏiÉ’Öò JO>Ë 'ǨÏi<å=∞O LK«ÛiOK«∞— Jx J~°÷O.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

497

(f„=, =∞O^Œ, =∞~°¯@ "≥·~åQͺÅ∞) (~îå‰õÄ~ü ^•^• „ѨÉèí$`«∞Å`À) ''"≥·~åQƺO Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞ – f„="≥·~åQƺO, =∞O^Œ "≥·~åQƺO. [iˆQ^Õ^À [~°∞QÆ∞`«∞Ok J<Õ qÅO|O KÕ¿ã "≥·Yi =∞O^Œ "≥·~åQƺO. f„="≥·~åQƺO Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ\˜ì# HõuÎ "≥Ú# =O\˜k. Wk =∂Ü«∂áêâßÅ#∞ Ѩ~°Ñ¨~°=∞x HÀã≤"Õã¨∞ÎOk. ''U\˜#∞Oz á⁄ÖÏxH˜ h~°∞ áêiOK«\ÏxH˜ XHõ Ô~·`«∞ ѨÅ∞~ÀAÅ∞QÍ „Ѩܫ∞uflOKå_»∞, HÍx Ѷ¨e`«O ÖËHõáÈ~ÚOk. HÍ~°}O, J`«_çH˜ QÆ\ ˜ì Ѩ@∞ì^ŒÅ ÖË^Œ∞. =∞~À Ô~·`«∞ Ô~O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ „â◊q∞OKåHõ, '<Õ_»∞ h~°∞ áêiOz# `«~°∞"å`«<Õ =∞~À Ѩx— Jx „Ѩu[˝ Ѩ\Ïì_»∞. ™êfl#O, uO_ç Jxfl\˜h =∞~°záÈÜ«∂_»∞. ~À[O`å „â◊q∞OKå_»∞. ™êÜ«∞O„`«O h~°∞ QÆÅQÆÅ=∞O@∂ á⁄ÅOÖ’H˜ áêiOk† Ô~·`«∞ P#O^ŒO`À Ѩ~°=â◊√_»Ü«∂º_»∞. P `«~°∞"å`« WO\˜ ÔHo¡ ÉèÏ~°º`À, 'H˘OK≥O #∂<≥ W=Ùfi. <Õ#∞ ™êfl<åxH˜ "≥à◊√`«∞<åfl#∞— J<åfl_»∞. ™êfl#O KÕâßHõ Éè’[#O KÕâß_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ xtÛO`«QÍ x„^ŒáÈÜ«∂_»∞. ''XHõ ¢ã‘Î `«# Éèí~°Î`À, 'P Ѷ¨ÖÏ<å "å}˜‚ K«∂_»O_ç, J`«_çH˜ f„="≥·~åQƺO [xOzOk. g∞‰õΩ J@∞=O\˜k Ug∞ ÖË^∞Œ . J`«_Hç ˜ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞=∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞. "åix XH˘¯Hõ¯`≥#∞QÍ =^Œe"Õã∂¨ <Î åfl_»∞— Jx K≥Ñ≤ÊOk. JѨC_»`«_»∞ Éèí∞[O g∞^Œ `«∞O_»∞QÆ∞_»¤ "Õã¨∞H˘x ™êfl<åxH˜ "≥à◊√`«∞<åfl_»∞. ÉèÏ~°º =∂@Å∞ qx P"≥∞`À, 'X¿ã "≥„i=ÚY=∂! J`«_∞» Ѩi`«ºlOK«Ö_Ë ∞» . H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ `«ºlOK«@O ™ê^茺=∂ Uq∞\˜? <Õ#∞ Ѩi`«ºlOz "ÕÜ«∞QÆÅ#∞. W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, <Õ#∞ "≥o¡áÈ`«∞<åfl#∞— JO@∂ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. WO\˜ =º=Ǩ~åÅ∞ K«Hõ¯Éˇ\ ˜ì "≥àÏÌ=∞x ‰õÄ_® PQÆÖË^Œ∞† P Ѩiã≤÷uÖ’<Õ, Éèí∞[O g∞^Œ `«∞O_»∞QÆ∞_»¤#∞ "Õã¨∞H˘x QÆ$ǨÏ`åºQÆO KÕã≤ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. nx<Õ f„="≥·~åQƺO JO\Ï~°∞. ''WOH˘Hõ ~°Hõ"≥∞ÿ# "≥·~åQƺO LOk – ^•xx =∞~°¯@ "≥·~åQƺO JO\Ï~°∞. ã¨O™ê~° *ÏfiÅ#∞ ÉèíiOK«ÖËHõ HÍëêÜ«∞ =„™êÎÅ∞ ^èŒiOz HÍjH˜ áÈÜ«∂_»∞ XHõ_»∞. KåÖÏ~ÀAÅ∞ =~°‰õΩ J`«_ç QÆ∞iOz Z@∞=O\˜ ã¨=∂Kå~°O JO^ŒÖË^Œ∞. P `«~°∞"å`« XHõ L`«Î~°O =zÛOk. ^•<À¡, 'g∞~°∞ kQÆ∞Å∞ K≥O^ŒHõO_ç. WHõ¯_» <å‰õΩ XHõ L^ÀºQÆO ^˘iH˜Ok— Jx „"åã≤ L<åfl_»∞. ''ã¨O™ê~°OÖ’ HõëêìÅ∞ LO_»<Õ L#flq. K≥Ñ≤Ê# =∂@ q#x ÉèÏ~°º, <≥Å r`«O W~°"≥· ~°∂áêÜ«∞ÖË, K«O\˜a_»¤‰õΩ J#fl„áêâ◊# KÕÜ«∞\ÏxH˜ _»|∞ƒÖË^Œ∞, ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«kqOK«ÖË_»∞, tkäÖÏ=ã¨÷Ö’ H˘OѨ, ÃÑ·HõѨC HÍ~°∞`«∂ LOk, =∞~°=∞‡`«∞Å∞ KÕÜ«∞ _»|∞ƒ ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∞Î#fl Ü«Ú=‰õΩʼnõΩ, 'h‰õΩ WO\’¡ Z=Ô~=~°∞ L<åfl~°∞?— Jx J_»∞QÆ∞`å#∞. (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À) ''g∞~°O`å ã¨O™ê~°O `«ºlOK«=Åã≤# J=ã¨~°O U=ÚOk? ã¨<åflºã¨∞Å∞ Z<Àfl HõëêìÅ#∞ Z^Œ∞~À¯=Åã≤ LO@∞Ok! XHõ ÉèÏ~°º `«# Éèí~°Î#∞, '#∞=Ùfi ã¨O™ê~åxfl `«ºl™êÎ"å?

ZO^Œ∞‰õΩ? Zxq∞k Wà◊¡ K«∞@∂ì uiy aèHõ∆"≥∞uÎ u#\ÏxH˜ =∂~°∞QÍ WHõ¯_» XˆH WO\’¡ Éè’[#O KÕã¨∂Î<åfl"Õ, W^Õ "Õ∞Å∞ Hõ^•?— Jx J_çyOk. ''^èŒ~°‡ 㨄`åÅ#∞ "≥^Œ∞‰õΩ`«∂ ã¨<åflºã¨∞Å∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ S^•~°∞ "≥∞ÿà◊√¡ ‰õÄ_® áÈ=Åã≤ LO@∞Ok. ѨÓs [QÆ<åfl^äŒ∞x ^Œi≈OK«∞H˘x "å~°∞ ~°Ç¨Ï^•iÖ’ =ã¨∂Î LO\Ï~°∞. ^èŒ~°‡ã¨„`åÅÔH· ^•xfl g_ç =∞~À =∂~°æOÖ’ "å~°∞ "≥à◊¡@O <Õ#∞ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ K«∂ã≤ L<åfl#∞.

498

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''#∞=Ùfi ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`«∞<åfl=Ù. Wk =∞Ozk – HÀ@ ֒Ѩe #∞O_Õ áÈ~å_»∞`«∞<åfl=Ù. Ü«Ú^Œú~°OQÆOÖ’ xÅ|_ç áÈ~å_»@OÖ’ ѨÅ∞ HõëêìÅ∞, „Ѩ=∂^•Å∞ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú. QÆ∞à◊√¡ u#flQÍ =zÛ `«QÆ∞Å∞`å~Ú. ''HÍx XHõ q+¨Ü«∞O. H˘<åflà◊√¡ UHÍO`«"åã¨O KÕã≤ *Ï˝<åxfl ã¨=Úáêi˚OK«∞ H˘x uiy =zÛ ã¨O™ê~°OÖ’ rqOK«∞. [#‰õΩ_»∞ *Ï˝#O á⁄O^•Hõ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_çáê_»∞. *Ï˝#O á⁄O^•Hõ ZHõ¯_» L<åfl Uq∞\˜?—— =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü: =∞Ǩâ◊Ü«∂, =∞x+≤ q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ „Éèíq∞OzáÈ`å_»∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u á⁄O^ŒHõ<Õ q+¨Ü«∞ =ã¨∞Î=ÙÅ #_»∞=∞ rqOK«@O KÕ`«<Õ.

J#∞Éèí∂u á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨ =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞ã¨∞MÏÅÖ’ „Éèíq∞OzáÈ^Œ∞. â◊ÅÉèÏÅ∞ XHõ™êi nѨѨ٠"≥Å∞QÆ∞ K«∂âßHõ =∞i pHõ\ ˜Ö’ LO_»<˘Å¡=Ù.

(T~°úfiˆ~`«ã¨∞¯Å∞, ^è≥·~°ºˆ~`«ã¨∞¯Å∞ - ã¨<åflºã≤H˜ Hõiî# xÜ«∞=∂Å∞) ''Éè í Q Æ = O`« ∞ x á⁄O^Œ Q Ài`Õ g~° º ^è • ~° } KÕ Ü « ∞ =Åã≤ LO@∞Ok. â◊ √ Hõ ^ Õ " å^Œ ∞ Å∞ T~°úfiˆ~`«ã¨∞¯Å∞QÍ L<åfl~°∞. g~°∞ g~åºxfl Z#fl_»∂ HÀÖ’ÊÖË^Œ∞. ^è≥·~°ºˆ~`«ã¨∞¯ÅO@∂ =∞~˘Hõ HÀ=‰õΩ K≥Ok#"å~°∞ L<åfl~°∞. g~°∞ `˘Å∞`« g~åºxfl HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞, Ñ≤^ÑŒ ¨ xÜ«∞O„uOK«∞H˘<åfl~°∞. Ѩ<fl≥ O_Õà√◊ ¡ ^è≥·~°ºˆ~`«ã¨∞¯Å∞QÍ LO>Ë XHõ qâı+¨ â◊H˜Î L^Œƒùqã¨∞ÎOk, ֒ѨŠXHõ „H˘`«Î <å_ç [xã¨∞ÎOk. ^•x ¿Ñ~°∞ "Õ∞^è•<å_ç. D <å_ç [x¿ãÎ JO`å *Ï˝Ñ¨HõO LO@∞Ok, Jxfl\˜h `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. ''g~°º#+¨ìO =Å# |ÅO H©∆}˜ã¨∞ÎOk. HÍx ã¨fiѨfl ã¨öÅ#OÖ’ U^≥·`Õ "≥o§áÈ`«∞O^À, JO^Œ∞Ö’ ^À+¨O ÖË^Œ∞. PǨ~° QÆ∞}O HÍ~°}OQÍ JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D q^èŒOQÍ HÀÖ’Ê~ÚOk áÈQÍ q∞ye L#fl^Õ ã¨iáÈ`«∞Ok. J~Ú`Õ ¢ã‘Î `À\˜ HõÅ~ÚHõ =∂„`«O KÕÜ«∞<Õ ~å^Œ∞. D q^èŒOQÍ q∞ye L#flk iÃѶ·<£ KÕÜ«∞|_ç#^≥· (JO>Ë ™ê~°Ñ¨^•~°÷"≥∞ÿ) LO@∞Ok. ÖÏǨÅ QÆ$ǨÏOÖ’ *Ï_ôÅÖ’ ÉˇÅ¡O xÅfiKÕã≤ LOKÕ"å~°∞. *Ï_ôÅ „H˜O^Œ ÉèÏQÆOÖ’ XHõ ~°O„^èŒO LO@∞Ok. XHõ ã¨O=`«û~°O `«~°∞"å`« fã≤ K«∂¿ãÎ ÉˇÅ¡O Ѩ\ ˜HõÉˇÅ¡OQÍ =∂iáÈ~Ú LO_Õk. h\˜=O\˜ J<å=â◊ºHõ"≥∞ÿ#q ~°O„^èŒO QÆ∞O_® |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ¿ãq. ''ã¨<åflºã¨∞Å∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ ѨÓiÎQÍ =i˚OKåe. g∞‰õΩ q"åǨÏO J~ÚáÈ~ÚOk, J~Ú<å Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞. ã¨<åflºã≤ ¢ã‘Î z„`«Ñ¨\Ïxfl ‰õÄ_® K«∂_»~å^Œ∞. ™ê^è•~°} =º‰õΩÎÅ∞ JÖÏ KÕÜ«∞ÖË~°∞. ã¨iQÆ=∞Ѩ^Œx† 'x—Ö’ KåÖÏ¿ãѨ٠xez LO_»ÖË=Ù. ''ã¨<åflºã≤H˜ g~°ºO HÀÖ’Ê=@=∞#flk Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ `«ÑC¨ . JO^Œ∞KÕ`<« Õ "å~°∞ ¢ãÅΑ #∞ K«∂_»‰Ωõ O_ÕÖÏ J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO_®e. Éèí‰õΩÎ~åÖˇ· L#flѨÊ\˜H© P"≥∞ #∞O_ç q_ç=_ç ^Œ∂~°OQÍ LO_çáÈ"åe.

J`«_çH˜ ¢ã‘Î~°∂ѨO K«∂_»@O ‰õÄ_® `«¿ÑÊ. *Ï„QÆ^•=ã¨÷Ö’ Ug∞ [~°∞QƉõΩ#flѨÊ\˜H© ã¨fiѨflOÖ’ g~°º#+¨ìO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. ''ã¨<åflºã≤ l`ÕO„kÜ«Ú_≥· L#flѨÊ\˜H© [#∞ʼnõΩ P^Œ~°≈OQÍ LO_Õ xq∞`«ÎO ¢ã‘ÎÅ`À ã¨OÉèÏ+≤OK«~å^Œ∞. Éèí‰õΩÎ~åÖˇ· L#flѨÊ\˜H© Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠=∂\Ï¡_»∞`«∂ LO_»~å^Œ∞.

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

499

''ã¨<åflºã≤ rq`«O x~°˚Å UHÍ^Œt ÖÏO\˜k (JO>Ë XHõ K«∞Hõ¯ h~°∞‰õÄ_® „`åQƉõΩO_® UHÍ^Œt áê\˜OK«@O =O\˜k). H˘O`«=∞Ok WOHÍ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ UHÍ^Œtx áê\˜™êÎ~°∞. Ѩà◊√¡, HõO^Œ=¸ÖÏÅ∞ u#@O XHõ ~°HõO. =∞~˘Hõ\ ˜ ѨÓs, |OQÍàÏ^Œ∞OѨŠ‰õÄ~°`À ã¨Ç¨ Jhfl u#@O. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ѨÓs, |OQÍàÏ^Œ∞OѨÅ`À ã¨Ç¨ gÅ∞O>Ë áêÅÖ’ <å#ɡ\ ˜ì# XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ ~˘>ˇì =ÚHõ¯Å#∂ P~°y™êÎ~∞° . (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞) x~°Å˚ UHÍ^Œtx g∞~°∞ áê\˜OK«Ö~Ë ∞° .

(Hõ$+¨‚H˜â’~ü UHÍ^Œt - ~å*ËO„^Œ q∞„`«) ''Hõ$+¨‚H˜â’~ü UHÍ^Œt u^äŒ∞ÅÖ’ ѨÓs, |OQÍàÏ^Œ∞OѨŠ‰õÄ~° u#@O <Õ#∞ K«∂ã≤ L<åfl#∞. ǨÏ$^ŒÜü∞`À, 'ǨÏ$^Œ∂, <å‰õÄ Hõ$+¨‚H˜â’~°∞xÖÏ UHÍ^Œtx áê\˜OKåÅ<Õ JaèÖÏ+¨ HõÅ∞QÆ∞`ÀOk— J<åfl#∞. (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞) XHõ™êi J^Õ q^èOŒ QÍ áê\˜OKå#∞ ‰õÄ_®. Hõ_∞» ѨÙxO_® P~°yOKå#∞, =∞~åfl_»∞ Ug∞ u#ÖËHõáÈÜ«∂#∞.—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ѨOK«=\˜Ö’x ǨÏ~î°Ü≥∂yx K«∂_»\ÏxH˜ "≥o§# Éèí‰õΩÎÅ∞ uiy =KåÛ~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "åi`À, ''U=∞Ü«∂º, ZÖÏ? UO K«∂âß~°∞? g∞ H˘Å|^ŒÌ`À J`«}˜‚ H˘ez LO\ψ~!—— J<åfl~°∞. "åiÖ’ Z=~°∂ P ǨÏ~î°Ü≥∂yH˜ ^èŒ# ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞ W+¨ìѨ_»ÖË^Œx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „QÆÇ≤ÏOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ ™ê^èŒ∞=Ù‰õΩ ^èŒ#O W"åfiÅO>Ë<Õ g∞~°∞ J`«}˜‚ W+¨ìѨ_»~°∞. ~å*ËO„^Œ q∞„`«‰õΩ <≥Å r`«O Zxq∞k =O^ŒÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞. J`«_»∞ „Ѩܫ∂QÆÖ’ ‰õΩOÉèí"Õ∞àÏ ã¨O^Œi≈Oz uiy =KåÛ_»∞. <Õ#∞ J`«_ç`À, 'U=∞Ü«∂º, ‰õΩOÉèí"Õ∞àÏÖ’ ™ê^èŒ∞=ÙÅ #O^Œix ^Œi≈OKå"å?— Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, 'ZHõ¯_çk† =∞Oz ™ê^èŒ∞=Ù <≥=ih K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂#∞. XHõix K«∂âß#∞, HÍx PÜ«∞# ‰õÄ_® ^èŒ#O ã‘fiHõiã¨∞Î<åfl_»∞— Jx J<åfl_»∞. ''<å‰õΩ JxÑ≤ã∂¨ Î LO@∞Ok, '™ê^è∞Œ =ÙʼnõΩ Z=~°∂ ^è#Œ O W=fi‰õΩO>Ë "å~°∞ ZÖÏ u#QÆÅ~°∞?— Jx. WHõ¯_» U q^èŒ"≥∞ÿ# HÍ#∞HõÅ∂ K≥e¡OK« #=ã¨~°O ÖË^Œ∞, JO^Œ∞KÕ`«<Õ JO^Œ~°∂ =ã¨∞Î<åfl~°∞.

'JÜ≥∂º! gà◊√¡ ^èŒ<åxfl Jq∞`«OQÍ „¿Ñq∞ã¨∞Î<åfl~°∞! =∞i ^•x`À<Õ rqOK«h— Jx J#∞H˘O\Ï#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ L`«Î~åaè=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx PÜ«∞# áê^•Å∞ X`«Î™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P`«_ç`À "≥∞Å¡QÍ K≥|∞`«∞<åfl~°∞: ''Z=~°∞ x~åHÍ~°"≥∂ J`«_Õ – ™êHÍ~°=¸#∞. ™êHÍ~° ^≥·"åhfl JOwHõiOK« =Åã≤O^Õ. HÍm ~°∂áêxfl zO`«# KÕã≤ ™ê^茉õΩ_»∞ HÍm=∂`« ^Œ~°≈#O á⁄O^Œ∞`å_»∞, Ñ≤^ŒÑ¨ J^Õ ~°∂ѨO JYO_»OÖ’ b#"≥∞ÿáÈ=@O QÍOK«∞`å_»∞. Z=~°∞ JYO_» ã¨zÛ^•#O^Œ"≥∂ P`«_Õ HÍm.——

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, =∞}˜¿ã<£, J^èŒ~ü N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞ Ѩ _ » = ∞\˜ "≥ · Ñ ¨ Ù # L#fl J~° ú K « O „^•HÍ~° "≥ Ú QÆ ™ êÅÖ’ ‰õ Ä ~° ∞ Ûx =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À#∞, `«H˜¯# Éèí‰õΩÎÅ`À#∞ ǨÏ~î°Ü≥∂yx QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. ~å=∞„Ѩã¨#∞fl_»∞ Hõ$+¨‚H˜ëÈ~ü ‰õΩ=∂~°∞_»∞. JO^Œ∞KÕ`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«}˜‚ ZO`«QÍ<À Jaè=∂x™êÎ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ~å=∞„Ѩã¨#∞fl_»∞ T~°ˆH J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. P ~ÀA WHõ¯_»‰õΩ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞, XHõ¯ =∂@‰õÄ_® =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞. =Ú‰õΩ¯ =¸ã¨∞‰õΩx „áê}ÏÜ«∂=∞"≥∂ U^À

500

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. u#\ÏxH˜ U^À WKåÛ#∞, J`«_»∞ u#ÖË^Œ∞. =∞~˘Hõ ~ÀA J`«}˜‚ Ñ≤eÑ≤Oz ‰õÄ~ÀÛ=∞<åfl#∞. ÔHÃÑì<£ ˆHã≤ HÍÅ∞ KåÑ≤, HÍÅ∞ g∞^Œ HÍÅ∞ "Õã¨∞H˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J`«_ç `«e¡ ^Œ∞óMÏxfl K«∂ã≤ <Õ#∞ qÅÑ≤OKÕ"å}˜‚. (=∞Ç≤Ï=∂K«~}° `ü À) ''D ǨÏ~îÜ ° ∂≥ y QÆ∞iOz ~å=∞„Ѩã#¨ ∞fl_»∞ h`À K≥Ñʨ =∞<åfl_»∞. ǨÏ~îÜ ° ∂≥ y ^≥·#Ok# Y~°∞Û P~°∞#fl~° J}ÏÅ@. D =∂@#∞ J`«_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ WHõ¯_» K≥ѨÊ_»@. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü: J`«_»∞ K≥Ñ≤Ê<å Z=~°∞ qO\Ï~°∞? (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, `«H˜¯# "å~°∞ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkÖ’H˜ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. áêxǨ\©Ö’ XHõ PÅÜ«∞O Ü«∞[=∂x =∞}˜¿ã<£. J`«_»∞ XHõi^ŒÌ~°∞ q∞„`«∞Å`À =KåÛ_»∞. J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å KÕux QÆ∞iOz "åHõ|∞ KÕâß_»∞. J`«_ç`À XHõ _®Hõì~°∞ ‰õÄ_® =zÛ L<åfl_»∞. _®Hõì~ü „Ѩ`åÑπ =∞AO^•~°∞ B+¨^èŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨÙK«∞Û‰õΩO@∞<åfl~°∞. HÍx =∞}˜¿ã<£ q∞„`«∞_»∞ P B+¨^OŒè JO`« =∞Ozk HÍ^Œ<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J`«_xç , ''„Ѩ`åÑπ `≥eq`«‰Ωõ ¯="å_»∞ Ug∞ HÍ_»∞. #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ JÖÏ JO@∞<åfl=Ù?—— Jx J_çQÍ~°∞.

P ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ''ã‘™ê „H˜O^ŒÑ¨_ç ѨyeáÈ~ÚOk—— JO@∂ aQÆæ~°QÍ JiKå_»∞ ÖÏ@∞. ǨÏ~î°Ü≥∂y QÆ∞iOz# =∂@Å∞ q#fl =∞}˜¿ã<£, ''Z=ix ǨÏ~î°Ü≥∂y JO\Ï~°∞? 'Ǩ\ò— JO>Ë POQÆ¡OÖ’ "Õ_ç Jx J~°÷O Hõ^•?—— J<åfl_»∞. =∞}˜¿ã<£ q∞„`«∞_≥·# _®Hõì~ü QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ñ≤^ŒÑ¨ Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''W`«}˜‚ <Õ#∞ Z~°∞QÆ∞^Œ∞#∞. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±`À XHõ™êi, 'W`«_»∞ h HõO>Ë JuQÍ "åQÆ∞`å_»∞, Ѷ¨ÖÏ<å _®Hõì~ü HõO>Ë ‰õÄ_® ‰õΩâß„QÆ|∞kú— Jx J<åfl#∞.—— ('=∞—`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ UHÍO`« ã¨OÉèÏ+¨}) WOHÍ ã¨ O ^è • ºHÍÅO HÍÖË ^ Œ ∞ . N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞ =∞OK« O g∞^Œ ‰õ Ä ~° ∞ Ûx '=∞—`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. '=∞— =∞OKåxH˜ „ѨHõ¯# HÍeѨ\ÏìÃÑ· ѨtÛ=∂aè=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü ѨtÛ=∂# L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx =∞}˜¿ã<£`Àáê@∞ =zÛ# _®Hõì~ü`À aQÆæ~°QÍ âßGK«~°ÛÅ∞ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `å=Ú L#flKÀ@∞#∞O_Õ Jk qx, #=Ùfi`«∂ '=∞—`À, ''J`«_»∞ "åQÆ∞`«∞<åfl_»∞! Wk ~°*’QÆ∞}O† D QÆ∞}O HÍ~°}OQÍ `«# áêO_ç`åºxfl „Ѩ^Œi≈OKåÅ<Õ, ÖˇHõÛ~ü W"åfiÅ<Õ "åOKè« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨`«Î fiQÆ∞}O JO`«~°∞‡Y ^Œ$+≤ìx X#QÆ∂~°∞ã¨∞ÎOk, ã¨fiH©Ü«∞ „ѨuÉèí#∞ QÀѨºOQÍ LOK«∞‰õΩ<Õ@∞¡ KÕã¨∞ÎOk. HÍx =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü L`«Î=Ú_»∞. ÉèíQÆ=„`«Êã¨OQÍÅÖ’ ZO`« Pã¨H˜Î!—— Jx J<åfl~°∞.

WO`«Ö’ J^èŒ~ü =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤, '=∞— „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J`«_˘Hõ _çѨӺ\© "Õ∞l„¿ãì@∞† =Ü«∞ã¨∞û =ÚÃÑ·Êù Uà◊√¡. ѨQÆÅO`å HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’ ѨxKÕã≤, ™ê=∂#ºOQÍ ™êÜ«∞O„`«O "Õà◊ „Ѩu~ÀA N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =™êÎ_»∞. J`«_ç WÅ∞¡ HõÅHõ`åÎÖ’x â’ÉèÏ|*Ï~ü „áêO`«Ñ¨Ù ÉË<Õ\’ÖÏÖ’LOk. W\©=Å H˘xfl ~ÀAÅ∞QÍ J`«_»∞ ~åÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: U"≥∂Üü∞, Wxfl ~ÀAÅ∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ ~åÖË^Œ∞?

j

QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ, ã¨<åflºã¨∞ʼnõΩ xÜ«∞=∂=o

j

501

J^èŒ~ü: ~åÖËHõáÈÜ«∂#O_ô! Z<Àfl Ѩ#∞ÅÖ’ =Úxy L<åfl#∞. ã¨∂¯Å∞ ã¨=∂"ÕâßÅ∞, WOHÍ Jn Wn ѨÅ∞ g∞\˜OQÆ∞Å∞.

N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞: g∞\˜ O Q∑ , 㨠∂ ¯Öò g\˜ Ö ’ =Úxy `« H ˜ ¯ # =xfl\˜ h Ѩ Ó iÎ Q Í =∞~°záÈ~Ú#@∞¡<åfl=Ù!

J^èŒ~ü (q#„=∞OQÍ): J=Ù#O_ô, H˘xfl ~ÀAÅ∞ Jxfl\˜h =∞~°záÈ=@O [iyOk. g∞ K≥~Úº WѨC_≥ÖÏ LOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^Œ∞QÀ, #∞"Õfi K«∂_»∞. WOHÍ #Ü«∞O HÍÖË^Œ∞. „Ѩ`åÑπ B+¨^èŒO ѨÙK«∞Û‰õΩO@∞<åfl#∞.

HÍ¿ãѨÜ∂« ºHõ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í J^è~Œ #ü ∞ K«∂ã≤, ''W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, W=hfl Jx`åºÅ∞. g∞\˜OQ∑, ã¨∂¯Öò, PѶ‘ãπ – W=hfl Jx`åºÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ XHõ¯_Õ ã¨`«ºO, `«H˜¯#=hfl q∞^äÕº. =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ PÜ«∞##∞ P~åkèOK«@"Õ∞ HÍ=Åã≤Ok—— J<åfl~°∞.

J^èŒ~ü =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W=hfl Jx`åºÅ∞. â◊s~°O, W^Œ∞QÀ D Hõ∆}O LO@∞Ok, JO`«Ö’<Õ Hõ#∞=∞~°∞ÔQ·áÈ`«∞Ok. *ÏѨºO KÕÜ«∞‰õΩO_® "≥O@<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OKåe.1 ''g∞~°∞ ã¨~fi° ã¨fi=¸ Ѩi`«ºlOK«=Åã≤# J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . `åÉËÅ∞ =Öˇ ã¨O™ê~°OÖ’ rqOK«O_ç. `åÉËÅ∞ h\˜Ö’ u~°∞QÍ_»∞`«∂ LO@∞Ok, HÍx „QÆ∞_»¡#∞ QÆ@∞ì g∞^Œ ÃÑ_»∞`«∞Ok. ^•x =∞#ã¨ûO`å „QÆ∞_»¡ g∞^Œ<Õ LO@∞Ok. ''ÔHѨì<£ ã¨fiÉèÏ=O KåÖÏ K«Hõ¯QÍ `«Ü«∂~°~ÚOk! ѨÓ[‰õΩ ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞ XHõ |∞∞+≤ÖÏ HÍ#=™êÎ_»∞! ™È΄`åÅ∞ WOѨÙQÍ Ñ¨iîã¨∂Î Hõ~°∂Ê~° Ǩ~°u W™êÎ_»∞. ѨÓ[ =ÚyOz ÖËKÕ@ѨC_»∞ J`«_ç Hõà◊√¡ p=∞Å∞ ‰õΩ\˜ì#@∞¡ Z„~°ÉÏi LO\Ï~Ú. ã¨~°fi^• w`«, ÉèÏQÆ=`å^Œ∞Å∞ Ѩiîã¨∂Î LO\Ï_»∞. <Õ#∞ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ POQÆ¡ Ѩ^•Å∞ J`«_ç =ÚO^Œ∞ J<åfl#∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞ ZO`À HÀѨyOK«∞H˘x, 'POQÆ¡O K«kq#"å_»∞ „Éèí+¨µì_»=Ù`å_»∞— J<åfl_»∞.—— HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ J^èŒ~ü ZO`À q#Ü«∞OQÍ, ''™êfig∞, g∞~°∞ =∂ WO\˜x áê=#O KÕã≤ KåÖÏ ~ÀAÅ~ÚOk. WÅ∞¡ ^Œ∞~°æO^èŒÉèí∂~Ú+¨ª"≥∞ÿ#@∞¡QÍ LOk, JO`å JO^èŒHÍ~°|O^èŒ∞~°OQÍ `À™ÈÎOk—— J<åfl_»∞. Éèí‰õΩÎx D ѨÅ∞‰õΩÅ∞ qx, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „¿Ñ=∞™êQÆ~°O Lá⁄ÊOyOk. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ÖËz xÅ|_ç ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. J^èŒ~ü, '=∞— W^ŒÌi t~°ã¨∞ûÅ#∞, ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ ã¨Ê $tOz Pj~°fikOKå~°∞. ''<Õ#∞ q∞=∞‡efl <å~åÜ«∞}∞xQÍ QÍOK«∞`«∞<åfl#∞. g∞ˆ~ <å "åà◊√¡—— J<åfl~°∞ "å`«ûźO`À.

WO`«Ö’ =∞Ç≤Ï=∂K«~°<£ QÆkÖ’H˜ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

1. D ã¨OÉèÏ+¨} [iy# H˘xfl <≥ÅÅ `«~°∞"å`« J^èŒ~ü =∞~°}˜OKå_»∞.

502

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À): ^è≥·~°ºˆ~`«ã¨∞¯Å QÆ∞iOz JѨC_»∞ <Õ#∞ K≥Ñ≤ÊOk ã¨`«ºO. g~°º xÜ«∞O„`«} ÖˉõΩO>Ë D LѨ^ÕâßÅ#∞ J=QÍǨÏ# KÕã¨∞HÀÖË=Ù. ''XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ K≥·`«#∞ºÅ`À, '™êfig∞, g∞~°∞ Éèí‰õΩÎʼnõΩ Wxfl LѨ^ÕâßÅ∞ KÕã¨∂Î L<åfl~°∞, HÍx "åà◊√¡ JO`«QÍ Ñ¨Ù~ÀQÆq∞OK«ÖË^Õ, ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ K≥·`«#∞ºÅ∞, 'gà◊√¡ ¢ã‘Î ™êOQÆ`«ºOÖ’ Ü«∂=`«∂Î =º~°÷O KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ "åiH˜ W=fi|_ç# LѨ^ÕâßÅ#∞ PHõoOѨ٠KÕã¨∞HÀÖË~°∞. ze¡ ‰õΩO_»Ö’ h~°∞ áÈ¿ãÎ h~°O`å "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ HÍiáÈ`«∞Ok— Jx ["åaKåÛ~°∞.—— =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü `«k`«~°∞Å∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. H˘O`«¿ãÃÑ·# Ñ≤^ŒÑ¨ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, ''P â◊H˜Îx "Õ∞=Ú á⁄O^Õ@∞¡QÍ g∞~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OK«O_ç—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WѨÊ\˜H© q∞OzáÈÖË^Œ∞. J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO_»∞. =~å¬HÍÅѨ٠"≥Å∞¡=#∞ x~ÀkèOK«@O Hõ+¨ìO J#flk x["Õ∞. HÍh KåÖÏ h~°∞ H˘@∞ìH˘xáÈ~ÚOk. WѨC_»∞ QÆ@∞ì xi‡¿ãÎ xÅ∞ã¨∞ÎOk.

j

jj

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

503

j

21 ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À „áê}Hõ$+¨‚, '=∞—, ~å"£∞, ysO„^Œ, QÀáêÖò â◊x"å~°O, U„Ñ≤Öò 5, 1884

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O L^ŒÜ«∞O Zxq∞k QÆO@Å∞. '=∞— ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =zÛ #ѨC_»∞ Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^Õ=ÙÅ∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx ^Œ~°Ç¨㨠=^Œ<å~°qO^Œ∞Öˇ· Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. „áê}Hõ$+¨‚ =ÚYs˚‰õÄ_® JHõ¯_» L<åfl_»∞. „áê}Hõ$+¨‚ ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`«∂ L#flѨÊ\˜H© "Õ^•O`« K«~Û° ÅѨ@¡ ZO`À Pã¨HQΘ ÅÆ "å_»∞.

J=HÍâ◊O ÅaèOz#ѨC_»ÖÏ¡ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^Œi≈OK«∞H˘O\Ï_»∞. PÜ«∞##∞ `«# WO\˜H˜ PǨfixOz ÃÑ^ŒÌ L`«û=O [iáê_»∞ ‰õÄ_®. <å_»∞ ÉÏ_»∞QÆ Ñ¨_»=Ö’ '=∞—#∞ `À_˘¯x ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. Ѩ_»= |Ü«∞Å∞^Õi HÍã¨Î ^Œ∂~°O "≥à◊¡QÍ<Õ QÆOQÆÖ’ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ JÅÅ∞ L"≥fi`«∞Î# ÖË=™êQÍ~Ú. '=∞— ÉèíÜ«∞Ѩ_ç `«##∞ Ѩ_»=#∞Oz kOz"ÕÜ«∞=∞x "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞. „áê}Hõ$+¨‚, J`«_ç q∞„`«∞_»∞ '=∞—‰õΩ ZO`«QÍ<À ^è≥·~°ºO #∂iáÈâß~°∞† HÍx ÖÏÉèíO ÖËHõáÈ~ÚOk. '=∞— "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# ^Õn qxÑ≤OK«∞HÀHõ, ''##∞fl f~°OÖ’ kOÑ≤"ÕÜ«∞O_ç. <Õ#∞ f~°O "≥O@ HÍe#_»Hõ# ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ áÈ`å#∞—— J<åfl_»∞. KÕ¿ãkÖËHõ „áê}Hõ$+¨‚ '=∞—#∞ X_»∞¤# kOÑ≤ "Õâß_»∞. '=∞— ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O KÕ~°∞‰õΩ#flѨC_»∞ „áê}Hõ$+¨‚ `«k`«~°∞Å∞ JO`«‰õΩ =Ú#∞¿Ñ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ^ŒO_»„Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ XHõ =¸Å ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

(J=`å~°"å^ŒO) N~å=∞Hõ $ +¨ µ ‚ Å ∞ („áê}Hõ $ +¨ ‚ ` À) : HÍx Éè í Q Æ = O`« ∞ _» ∞ =∂#=Ù_ç Ö ’<Õ Jkè H õ O QÍ Jaè=ºHõÎ=∞=Ù`å_»∞. J=`å~åxfl JOwHõiOK«_»O ZÖÏ? ™ê=∂#∞ºxH˜ L#fl PHõe^ŒÑ¨CÅ =O\˜q J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µxH© LO@∞#flq† |Ǩïâß ~ÀQÆ â’HÍÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ XHõ =ºH˜Îx ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~°=∞x ZÖÏ K≥ѨÊQÆÅ=∞x g∞~°∞ J_»QÆ=K«∞Û. 'ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ J<Õ =ÅÖ’ z‰õΩ¯=_ç „|ǨχO ‰õÄ_® qÅÑ≤ã¨∞ÎOk— J#fl^Õ nxH˜ ã¨=∂^è•#O. ''ã‘`å qÜ≥∂QÆ ^Œ∞óYOÖ’ N~å=Ú_»∞ qÅÑ≤OK«ÖË^•? =∞m¡, Ç≤Ï~°}Ϻ‰õ∆Ωx =kèOѨ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ =~åǨ=`å~°O Z`åÎ_»∞. ~åHõ∆ã¨∞x =kèOKå_»∞ HÍx `«~°∞"å`« ‰õÄ_® PÜ«∞# ã¨fi^è•=∂xH˜ =∞~°eáÈÖË^Œ∞. =~åǨÏOQÍ<Õ rqOK«™êQÍ_»∞. J<ÕHõ Ñ≤Å¡Å#∞ Hõx "å\˜`À XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# P#O^ŒOÖ’ HÍÅO QÆ_»Ñ¨™êQÍ_»∞. nxfl K«∂ã≤ ^Õ=`«Å∞, 'WѨC_»∞ UO KÕÜ«∂e?

DÜ«∞# uiy =KÕÛ@∞¡QÍ Hõ#|_»@O ÖË^!Õ — J#∞‰õΩx HõÅ`«KO≥ k t=Ù_ç =^ŒHÔÌ o¡ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. t=Ù_»∞ "≥o¡ ZO`À K≥Ñ≤Ê K«∂âß_»∞. HÍx <å~åÜ«∞}∞_»∞ =∂„`«O Ñ≤šʼnõΩ áêe=fi@OÖ’<Õ

504

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

x=∞QÆfl"≥∞ÿ L<åfl_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) Ñ≤^ŒÑ¨ t=Ù_»∞ „uâ◊¥ÅO`À =~åÇ¨Ï ^ÕǨxfl peÛ"Õâß_»∞.

JѨC_»∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞ 'Ç‘Ï Ç‘Ï— Jx #=Ùfi`«∂ `«# <≥Å=Ù‰õΩ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. „áê}Hõ$+¨‚: =∞Ǩâ◊Ü«∂! J<åǨÏ`« â◊|ÌO JO>Ë Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J<åǨÏ`« â◊|ÌO ã¨~°fi"Õà◊ÖÏ q#=ã¨∂Î<Õ LO@∞Ok. Jk „Ѩ}=<å^ŒO, Ѩ~°„|ǨχO #∞O_ç =ã¨∞ÎOk. Ü≥∂QÆ∞Å∞ ^•xfl q#QÆÅ~°∞. q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ∞ q#ÖË~°∞. P â◊|ÌO XHõ =OHõ `«# <åaè#∞O_ç [xã¨∂OÎ ^Œx, =∞~À=OHõ H©~∆ ™° êQÆ~° â◊Ü∞« #∞_≥#· Ѩ~„° |ǨχO #∞O_ç L^Œƒqù ã¨∂Î LO^Œx Ü≥∂y Z~°∞QÆ∞#∞. (Ѩ~°Ö’Hõ q+¨Ü«∞OQÍ ˆHâ◊"£ ¿ã<£ „Ѩâ◊fl) „áê}Hõ$+¨‚: =∞Ǩâ◊Ü«∂! Ѩ~°Ö’HõO ZÖÏ LO@∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆHâ◊"£ ¿ã<£‰õÄ_® W^Õ „Ѩâ◊fl "Õâß_»∞. =∞x+≤ J*Ï˝#OÖ’ L#flO`«=~°‰õΩ, JO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x „áêÑ≤ÎOK«∞HÀ#O`« =~°‰õΩ =∞m¡ =∞m¡ [#‡Å∞ Z`«∞Î`«∂<Õ LO_®e. HÍx *Ï˝#O KÕ‰õÄ~åHõ D „ѨѨOKåxH˜ uiy ~å#Hõ¯~°ÖË^Œ∞† =∞~°ÎºÖ’HÍxˆH HÍ^Œ∞, =∞ˆ~ Ö’HÍxH© áÈ#Hõ¯~°ÖË^Œ∞. ''‰õΩ=∞‡i"å_»∞ ‰õΩO_»Å∞ ZO_»Éˇ_»`å_»∞. "å\˜Ö’ HÍeÛ# ‰õΩO_»Å∞, ѨzÛ ‰õΩO_»Å∞ LO_»@O QÆ=∞xOz LO\Ï~°∞. P=ÙÅ∞, "Õ∞HõÅ∞ "å\˜ g∞^Œ #_çzáÈ`Õ H˘xfl ‰õΩO_»Å∞ ѨyeáÈ`å~Ú.

HÍeÛ# ‰õΩO_»Å∞ ѨyeáÈ`Õ "å\˜x ‰õΩ=∞‡i J=`«Å áêˆ~™êÎ_»∞, "å\˜`À U „ѨÜ≥∂[#=¸ LO_»^Œ∞. HÍx Ѩye# ѨzÛ ‰õΩO_»Å#∞ ¿ãHõi™êÎ_»∞† =∞\˜ì=Ú^ŒÌ KÕã≤ ‰õΩ=∞‡i ™êÔ~Ö’ ÃÑ\˜ì =∞m¡ ^•x`À H˘`«Î ‰õΩO_»Å∞ `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O HÍ#O`«=~°‰õΩ ‰õΩ=∞‡i"å_ç KÕuÖ’ Ѩ_»=Åã≤O^Õ, JO>Ë D Ö’HÍxH˜ =∞m¡ =∞m¡ ~å=Åã≤O^Õ. ''L_»Hõɡ\ ˜ì# =_»¡#∞ <å\˜`Õ UO „ѨÜ≥∂[#O? Jq Z#fl\˜H© "≥ÚÅÔH`«Î=Ù. P q^èŒOQÍ<Õ *Ï˝<åyflÖ’ L_çH˜ ѨHõfi"≥∞ÿ# Ñ≤^ŒÑ¨ P =ºH˜Îx #∂`«# ã¨$+≤ìÖ’ LѨÜ≥∂yOK«_»O [~°∞QÆ^Œ∞† J`«_»∞ =Ú‰õΩÎ_≥·áÈ`å_»∞. ("Õ^•O`«O „ѨHÍ~°O 'JǨÏO— - J=™ê÷„`«Ü«∞ ™êH˜∆ - *Ï˝#O, q*Ï˝#O) ''ѨÙ~å}ÏÅ „ѨHÍ~°O Éèí‰õΩÎ_»∞ "Õ~°∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ "Õ~°∞† <Õ#∞ "Õ~°∞, #∞=Ùfi "Õ~°∞. â◊s~°O XHõ ‰õΩO_»† ^•<À¡ =∞#ã¨∞û, |∞kú, JǨÏOHÍ~°=∞<Õ h~°∞ LOk. „|Ǩχ"Õ∞ ã¨∂~°∞º_»∞. P`«_»∞ P h\˜Ö’ „ѨuaOaã¨∂Î L<åfl_»∞. JO^Œ∞ˆH Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂áêxfl ^Œi≈OK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ''"Õ^•O`«O „ѨHÍ~°O „|Ǩχ"Õ∞ ã¨`«º=ã¨∞Î=Ù, `«H˜¯#^ŒO`å =∂Ü«∞, ã¨fiѨfl`«∞źO, Jã≤Î`«fiO ÖËxk. JǨÏ=∞<Õ Hõ„~° XHõ\ ˜ ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~° =∞^茺OÖ’ Ѩ_ç LOk. ('=∞—`À) #∞=Ùfi nxfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ q#∞. D JǨÏ=∞<Õ Hõ„~°#∞ fã≤ "Õ¿ãÎ XˆH ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°O =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok. JǨÏ=∞<Õ Hõ„~° L#flO`« =~°‰õΩ Ô~O_»∞QÍ HÍ#=ã¨∞ÎOk† D "≥·Ñ¨Ù XHõ ÉèÏQÆO, P "≥·Ñ¨Ù =∞~ÀÉèÏQÆO. „|Ǩχ*Ï˝#O Hõey# =ºH˜Î ã¨=∂kèã≤÷u á⁄O^Œ∞`å_»∞. JѨC_»∞ D JǨÏO `«∞_çzÃÑ@∞ì‰õΩáÈ`«∞Ok. ''HÍx Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^tÕ OKÕ xq∞`«OÎ â◊OHõ~∞° _»∞ 'q^•º–<Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨÙH˘<åfl_»∞.(„áê}Hõ$+¨`‚ À) HÍx *Ï˝xHõO@∂ H˘xfl ÅHõ∆}ÏÅ∞ L#flq. `å#∞ *Ï˝x J~ÚáÈÜ«∂#x H˘O^Œ~°∞ J#∞H˘O\Ï~°∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

505

*Ï˝x ÅHõ∆}ÏÅ∞ Uq? *Ï˝x Z=iH© Ǩx HõeyOK«_»∞, Ñ≤Å¡"å_çÖÏ J~ÚáÈ`å_»∞. W#∞Ѩ HõuΠѨ~°∞ã¨"Õkx `åH˜`Õ Jk |OQÍ~°∞ HõuÎQÍ =∂iáÈ`«∞Ok. |OQÍ~°O`À YO_çOK«ÖËO. P q^èŒOQÍ *Ï˝xÖ’ „HÀ^èŒO L#fl@∂¡, JǨÏOHÍ~°O L#fl@∂¡ Hõ#|_»=K«∞Û. x*ÏxH˜ J"Õg J`«_çÖ’ LO_»=Ù. ''^Œ∂~°O #∞Oz K«∂ã≤#ѨC_»∞ HÍeáÈ~Ú# `å_»∞ x[O `å_»∞ÖÏ JQÆѨ_»∞`«∞Ok. HÍx ^ŒQÆæ~°ÔHo¡ Tk`Õ Jk ZyiáÈ`«∞Ok. *Ï˝xÖ’ „HÀ^èŒO, JǨÏOHÍ~°O LO_Õk <å=∞=∂„`«OQÍ<Õ† J~Ú`Õ x*ÏxH˜ „HÀ^èŒ=¸ ÖË^Œ∞, JǨÏOHÍ~°=¸ ÖË^Œ∞. ''z#fl a_»¤‰õΩ ^ÕxѨ\Ï¡ J#∞~°H˜Î LO_»^Œ∞. Wã¨∞Hõ`À WÅ∞¡ Hõ_»`å_»∞, Z=Ô~·<å P WO\˜x `åH˜`Õ KåÅ∞, zO^Œ∞Å∞ „`˘‰õΩ¯`«∂ U_»fi <å~°Oaè™êÎ_»∞. HÍ¿ãѨ\’¡ J`«_Õ ^•xfl Ѩ_»Q˘_»`å_»∞. D xq∞+¨O ^Œ∞ã¨∞ÎÅѨ@¡ ZO`À "≥∂A Hõey LO\Ï_»∞† '=∂ <å#fl H˘x WKåÛ_»∞, Z=iH© W=fi#∞— JO\Ï_»∞. =∞~°∞xq∞+¨O XHõ ÉÁ=∞‡#∞ W¿ãÎ JO`å =∞~°záÈ`å_»∞, ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ =^ŒeÃÑ\˜ì ÉÁ=∞‡#∞ fã¨∞H˘x "≥o¡áÈ`å_»∞. ''W=hfl *Ï˝#∞Å ÅHõ∆}ÏÅ∞. J`«_ç WO\’¡ ZO`À ã¨OѨ^Œ LO_»=K«∞Û† =∞OK«O, ‰õΩsÛ, z`«Î~°∞=ÙÅ∞, |O_ç, QÆ∞„~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ qiqQÍ LO_»=K«∞Û. HÍx "å@xfl\˜x =^ŒeÃÑ\˜ì J`«_»∞ HÍjH˜ "≥o¡áÈ`å_»∞. ''"Õ^•O`«O „ѨHÍ~°O *Ï„QÆ^•=ã¨÷‰õÄ_® q∞^äÕº. Hõ>ˇìÅ∞ H˘>Ëì"å_˘Hõ HõÅQÆ<åfl_»∞. JѨC_»∞ Z=~À =zÛ J`«}˜‚ `«\ ˜ì ÖËáê~°∞. HõÅ K≥^ŒiáÈ~ÚOk. x„^ŒÖËz# Hõ>ˇìÅ∞ H˘>Ëì"å_»∞ HÀѨO`À, '<å x„^Œ ZO^Œ∞‰õΩ áê_»∞KÕâß=Ù? HõÅÖ’ <Õ <˘Hõ ~åA<≥·<å#∞, U_»∞QÆ∞~°∞ Ñ≤šʼnõΩ `«O„_ç<≥·<å#∞. "å~°O^Œ~°∂ K«^Œ∞=Ù ã¨O^茺Å∞, qÅ∞q^Œº "≥Ú^ŒÖˇ·# "å@xfl\˜Ö’#∂ Pi`Õ~å~°∞. <Õ#∞ ã≤OǨã¨#O Jkè+≤ªOz ~å[ºáêÅ# KÕã¨∂Î L<åfl#∞. P ã¨∞Y=∞Ü«∞ rq`åxfl ‰õÄÅ„^Àâß"Õ?— J<åfl_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ P =ºH˜Î, 'J^˘Hõ HõÅ! Jk K≥^ŒiáÈ=@O KÕ`« h‰õΩ #+¨ì"Õ∞q∞\˜?— Jx J_çQÍ_»∞. "≥O@<Õ Hõ>ˇìÅ∞ H˘>Ëì"å_»∞. 'Fs =¸~°∞ö_®, h‰õΩ J~°÷O HÍ^Œ∞. <Õ#∞ Hõ>ˇìÅ∞ H˘>Ëì"å_çQÍ LO_»@O ZO`« "Õ∞~°‰õΩ Ü«∞^ä•~°÷"≥∂, HõÅÖ’ ~åAQÍ LO_»@=¸ P "Õ∞~°‰õΩ Ü«∞^ä•~°÷"Õ∞. Hõ>ˇìÅ∞H˘>Ëì"å_çQÍ LO_»@O x["≥∞ÿ`Õ HõÅÖ’ ~åAQÍ LO_»@=¸ x["Õ∞— Jx ["åaKåÛ_»∞.—— „áê}Hõ$+¨‚ ã¨~°fi^• *Ï˝#O QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_»`å_»∞. JO^Œ∞ˆH HÍÉ’Å∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ *Ï˝x ã≤÷ux QÆ∞iOz =∂\Ï¡_®~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# q*Ï˝x ã≤÷ux QÆ∞iOz =i‚OK« <å~°OaèOKå~°∞. nx =¸ÅOQÍ PÜ«∞# `«=∞ ã¨Ç¨Ï*Ï=ã¨÷#∞ ã¨∂zã¨∂Î L<åfl~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õu – <Õu Jx q"ÕK«# KÕã¨∂Î P`«‡#∞ J#∞Éèí∂`«O KÕã¨∞HÀ=@"Õ∞ *Ï˝#O. WÖÏ qKå~°} KÕã≤ ã¨=∂kèÖ’ =∞QÆfl"≥∞ÿ`Õ P`À‡Ñ¨Åaú á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. ''q*Ï˝#O JO>Ë qâı+¨ *Ï˝#O. H˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ QÆ∞iOz qx LO\Ï~°∞, H˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ K«∂ã≤ LO\Ï~°∞, =∞iH˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ „`åy LO\Ï~°∞. ˆH=ÅO q#fl"å_»∞ J*Ï˝x. K«∂ã≤# =ºH˜Î *Ï˝x. „`åy# =ºH˜ÎˆH q*Ï˝#O ÅaèOzOk. JO>ˇ "å~°∞ ^•xfl QÆ∞iOz qâı+¨OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx L<åfl~°∞. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄Ok, J`«ºO`« ã¨xflÇ≤Ï`« |O^èŒ∞=ÙÖÏ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»@"Õ∞ q*Ï˝#O.

506

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(QÆ$ǨÏã¨∞÷xH˜ q*Ï˝#O Åaèã¨∞ÎO^•? - ™ê^èŒ# KÕÜ«∂e) ''"≥Ú^Œ@ <Õu – <Õu JO@∂ q"ÕK«# KÕÜ«∂e. „|ǨχO ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ HÍ^Œ∞, WO„kÜ«∂Å∞ HÍ^Œ∞, =∞<À|∞^ŒúºÇ¨ÏOHÍ~åÅ∂ HÍ^Œ∞. Jxfl `«`åÎ fiʼnõÄ Jf`«"≥∞ÿ#k Jk. "Õ∞_» ZHͯÅO>Ë XH˘¯Hõ¯ "≥∞@∞ìQÍ Jxfl "≥∞@¡#∞ =^ŒeÃÑ\Ïìe. "≥∞@∞¡ Z#fl\˜H© "Õ∞_» HÍÉ’^Œ∞. HÍx "Õ∞_» ZH˜¯# Ñ≤^ŒÑ¨, U W@∞Hõ, ã¨∞#flO, |OHõ=∞#∞fl`À<≥·`Õ "Õ∞_» Hõ@ì|_çO^À P =ã¨∞Î=ÙÅ`À<Õ "≥∞@∂¡ Hõ@ì|_ç LO_»@O Hõ#∞Q˘O\ÏO. Uk Ѩ~°„|Ǩχ"≥∂ J^Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ#∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ#∞ J~Ú LOk. P`«‡ U^À J^Õ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ∞QÍ J~Ú L#flk. P`«‡#∞OKÕ L^ŒƒùqOz#^Õ J~Ú`Õ =∞\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ WO`« QÆ\ ˜ìQÍ L#flk? ÉèíQÆ=`«ûOHõÅÊO`À U^≥·<å ™ê^茺"Õ∞. ~°HõÎO, g~°ºO #∞O_ç Z=ÚHõÅ∞, =∂Oã¨O ~°∂á⁄O^ŒÖË^•? ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù #∞~°∞QÆ∞ ZO`« QÆ\ ˜ìQÍ =∂~°∞`ÀOk!1 ''q*Ï˝x ã≤÷ux KÕ~°∞H˘<åflHõ ã¨O™ê~°OÖ’ ‰õÄ_® rqOK«=K«∞Û. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ J~Ú L<åfl_»∞, PÜ«∞# ã¨O™ê~°O #∞O_ç "Õ~°∞QÍ L#fl"å_»∞ HÍ^Œ∞ J#fl ã¨OQÆu JѨC_»∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. N~å=Ú_çH˜ *Ï˝#O HõeQÍHõ, 'WHõ <Õ#∞ ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»#∞— J<åfl_»∞. #K«ÛK≥Ñʨ \ÏxH˜ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ =ã≤+¨µªx J`«_ç =^ŒÌ‰õΩ ѨOÑ≤OKå_»∞. =ã≤+¨µª_»∞ ~å=Ú_ç`À, '~å=∂! ã¨O™ê~°=∞#flk ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÖˉõΩO_® L#fl@¡~Ú`Õ ^•xfl #∞=Ùfi Ѩi`«ºlOK«=K«∞Û— Jx J<åfl_»∞. ~å=Ú_»∞ =∂~°∞=∂@ ѨÅ∞HõÖË^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~n ÖË^Œx P`«_çH˜ K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞. P Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨O™ê~°O `«ºlOKÕ Ü≥∂K«# J`«_çH˜ ~åÖË^Œ∞. („áê}Hõ$+¨‚`À) q+¨Ü«∞O W^Õ: k=º^Œ$+≤ì HÍ"åe. =∞#ã¨∞û Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ#ѨC_»∞ P ^Œ$+≤ì HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ‰õΩ=∂i ѨÓ[<Õ fã¨∞H˘O^•O. =∞Å=¸„`åÅ∞ qã¨i˚OKÕ Hõ#º – HÍx <Õ#∞ P"≥∞#∞ ™êH∆Í`«∂Î [QÆ[˚#xQÍ QÍOKå#∞. XHõ =ºH˜ÎH˜ XHõ "≥·Ñ¨Ù ÉèÏ~°º, =∞~À "≥·Ñ¨Ù ‰õΩ=∂~°∞_»∞ L<åfl _»#∞‰õΩO^•O. P =ºH˜Î W^ŒÌih „¿Ñq∞™êÎ_»∞, HÍx aè#flÉèÏ"åÅ`À. JO^Œ∞KÕ`« ã¨=∞ã¨ÎO =∞#ã¨∞û g∞^Œ<Õ P^è•~°Ñ¨_ç LOk. Ѩiâ◊√^Œú =∂#ã¨OÖ’ XHõ #∂`«# ÉèÏ=O L^Œ~Úã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û LO>Ë ã¨O™ê~°OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OK«=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH ™ê^èŒ#Å∞ K≥Ü«∂ºe. ''J=Ù#∞, ™ê^èŒ#Å∞ KÕÜ«∂e. ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ¢ã‘ÎѨ@¡ ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ J#∞~°H˜Î U~°Ê_»∞`«∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ. ã¨fiÉèÏ=s`åº ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µx „¿Ñq∞ã¨∞ÎOk, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Îx „¿Ñq∞™êÎ_»∞. WO^Œ∞KÕ`«<Õ W~°∞=Ù~°∞ ã¨`«fi~°O „Éèí+¨µìÅ=Ù`«∞<åfl~°∞. HÍx ã¨O™ê~°OÖ’ XHõ ÃÑ^ŒÌ ™ê#∞‰õÄÅ`« LOk. HõÅ~ÚˆH J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ™⁄O`« ÉèÏ~°º`À<Õ KÕ~°∞=HÍ=K«∞Û! (#=Ùfi`«∂ '=∞—`À) #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ #=Ùfi`«∞<åfl=Ù?—— '=∞— (`«#Ö’): QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ XˆH™êi ã¨~°fiO `«ºlOK«ÖË~°<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WO`«QÍ J#∞=∞u xã¨∞Î<åfl~°∞. ã¨O™ê~°OÖ’ #∂\˜H˜ #∂~°∞áêà◊√¡ „|ǨχK«~°ºO áê\˜OK«@O ™ê^茺OHÍx Ѩ<å? ѨOK«=\˜Ö’ QÆ`« H˘xfl ~ÀAÅ∞QÍ =ã≤ã¨∂Î L#fl ǨÏ~î°Ü≥∂y QÆkÖ’H˜ =KåÛ_»∞. J`«_»∞ áêÅ∞, #Å¡=∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ ѨÙK«∞Û‰õΩO\Ï_»∞. ǨÏ~î°Ü≥∂QÆO KÕ™êÎ_»∞. J#flO "≥Ú^ŒÖˇ·#q u#_»∞.

1. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WHõ¯_» ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù PezѨÊÅ QÆ∞iOz K≥|∞`«∞#fl@∞ì<åfl~°∞. ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù #∞~°∞ˆQ zѨÊÅ∞QÍ =∂~°∞`«∞O^Œx H˘O^Œi qâßfiã¨O.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

507

áêÅ∞, #Å¡=∞O^Œ∞ H˘#\ÏxH˜ J`«_ç =^ŒÌ _»|∞ƒÖË^Œ∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ "≥·Ñ¨Ù "≥o¡#ѨC_»∞ W`«_ç`À =∂\Ï¡_®~°∞. P ǨÏ~î°Ü≥∂y ~åMÏÖò`À, 'Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Å "åi`À <å‰õΩ H˘OK≥O _»|∞ƒ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞=∞x K≥ѨC— Jx `≥eÑ≤ L<åfl_»∞. 'HõÅHõ`åÎ ÃÑ^ŒÌ=∞#∞+¨µÅ∞ =¿ãÎ K≥Ñ≤Ê K«∂™êÎ#∞— Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |^Œ∞Å∞ K≥Ñ≤Ê Ñ¨Oáê~°∞. ǨÏ~î°Ü≥∂y (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): g∞~°∞ ~åMÏÖò`À UO K≥áêÊ~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HõÅHõ`åÎ #∞Oz ^èŒ#=O`«∞Å∞ Z=Ô~·<å =¿ãÎ U^≥·<å W™êΈ~"≥∂ K«∂^•ÌO Jx K≥áêÊ#∞. („áê}Hõ$+¨‚`À) W@∞=O\˜ "åix g∞~°∞ 'Öˇ·H±— K≥Ü«∞º~°x `À™ÈÎOk. „áê}Hõ$+¨‚ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. ǨÏ~î°Ü≥∂y |Ü«∞\˜H˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨OÉèÏ+¨} H˘#™êyOKå~°∞.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨`«ºã¨O^èŒ`« - #~°bÅÃÑ· qâßfiã¨O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ („áê}Hõ$ëê‚^Œ∞Å`À): ã¨O™ê~°OÖ’ LO_®ÅO>Ë ã¨`«ºã¨O^èŒ`« LO_®e. ã¨`«ºO`À<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ gÅ=Ù`«∞Ok. ã¨`«ºã¨O^èŒ`« Ѩ@¡ <å‰õΩ#fl Ѩ@∞ì^ŒÅ „Ѩã¨∞Î`«O HÍã¨Î ã¨_»eOk, =Ú#∞Ѩ٠Ju f„=OQÍ LO_Õk. ™êfl#O KÕ™êÎ#∞ Jx K≥a`Õ KåÅ∞, QÆOQÆÖ’ kQÆ_»O Uq∞\˜, =∞O„`ÀKåÛ~°} KÕÜ«∞@O Uq∞\˜, t~°ã¨∞û# hà◊√¡ K«Å∞¡HÀ=_»"Õ∞q∞\˜ Jhfl J~ÚáÈÜÕ∞q.

J~Ú#ѨÊ\˜H© ã¨iQÍæ ™êfl#O KÕâß<å ÖË^• J<Õ ã¨O^ÕǨÏO f~°^Œ∞. Ѷ¨ÖÏ<å KÀ@ |Ü«∞Å∞‰õΩ áÈ`å#∞ Jx K≥a`Õ P KÀ@∞ˆH áÈ"åe. HõÅHõ`åÎÖ’ ~å"£∞ WO\˜H˜ "≥o¡ L<åfl#∞. ѨÓs u##∞ J<åfl#∞. Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞ ÉÏQÍ PHõe"Õã≤Ok. HÍx, ѨÓs u##∞ Jx K≥¿ÑÊâß#∞ Hõ^•, JO^Œ∞KÕ`« q∞~îå~ÚÅ∞ ux Hõ_»∞ѨÙxOѨىõΩ<åfl#∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''„Ѩã∞¨ `Î O« P f„=`« HÍã¨Î `«yOæ k. |Ü«∞Å∞‰õΩ ~åÖË^∞Œ , HÍx |Ü«∞Å∞‰õΩ "≥à`◊ å#x K≥ÑÊ≤ "Õâß<Õ!

WѨC_»∞ UO K≥Ü«∂ºe! ~å"£∞Kè«@s˚x J_çˆQã¨iH˜ '"≥à◊§=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞— J<åfl_»`«_»∞. <Õ#∂ Ü≥∂zOKå#∞. JO^Œ~°∂ <å~åÜ«∞}∞ÖË. ~å"£∞ Kè«@s˚ ‰õÄ_® <å~åÜ«∞}∞_Õ. J`«_ç =∂@ <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ HÍ^Œ<åe? U#∞QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞_Õ, J^Õ q^èŒOQÍ =∂=\˜"å_»∂ <å~åÜ«∞}∞_Õ! 'U#∞QÆ∞ ã¨g∞ѨOÖ’H˜ ~å=^Œ∞Ì— Jx J`«_»∞ K≥|∞`«∂ L#flѨC_»∞ J`«_ç =∂@ <Õ<≥O^Œ∞‰õΩ q#‰õÄ_»^Œ∞? D q^èŒOQÍ qKå~°} KÕâßHõ <å Ѩ@∞ì^ŒÅ =Ú#∞Ѩ\ ˜ HõO>Ë HÍã¨Î ã¨_»eOk. ("≥·+¨‚=K«~°}ü LѨ^Õâ◊O - #~°bÅÃÑ· q™êfiã¨O) ''„Ѩã¨∞Î`«O <å =∞<Àã≤÷uÖ’ =∂~°∞Ê HõÅQÆ@O QÆ∞iÎã¨∞Î<åfl#∞. "≥·+¨‚=K«~°}ü =Ú#∞Ѩ٠XHõ=∂~°∞ <å`À, '=∂#=Ù_çÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈Oz#ѨC_»∞ *Ï˝#O ѨiѨÓ~°‚=∞=Ù`«∞Ok— Jx K≥áêÊ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Ñ¨Å∞ ~°∂áêÅÖ’ #_»Ü«∂_»∞`«∞<åfl_»x WѨC_»∞ <Õ#∞ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞ – H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨<åflºã≤ ~°∂ѨOÖ’, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ^Œ∞+¨µìx ~°∂ѨOÖ’, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =OK«‰õΩ_ç ~°∂ѨOÖ’ ‰õÄ_®. JO^Œ∞KÕ`«<Õ ã¨<åflºã≤~°∂Ѩ <å~åÜ«∞}∞_»∞, ^Œ∞+¨ì~°∂Ѩ<å~åÜ«∞}∞_»∞, =OK«Hõ~°∂Ѩ <å~åÜ«∞}∞_»∞, "≥ÅÜ«∂e ~°∂Ѩ <å~åÜ«∞}∞_»∞ Jx K≥|∞`«∂ LO\Ï#∞.

508

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''JO^ŒiH© Éè’[#O ZÖÏ ÃÑ\Ïìe J<Õ^Õ „Ѩã¨∞Î`«O <å zO`«. JO^ŒiH© Éè’[#O ÃÑ\ÏìÅ#fl WK«Ûù HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. Hõ#∞Hõ<Õ XH˘¯Hõ¯ix <å`À LOK«∞H˘x Éè’[#O KÕ~Úã¨∞Î<åfl#∞.—— „áê}Hõ$+¨‚ ('=∞—#∞ K«∂ã≤ #=Ùfi`«∂): ÉèíÖË"å_ç=Ü«∂º #∞=Ùfi! (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ `À) Ѩ_=» #∞O_ç `«##∞ kO¿Ñ =~°‰õΩ W`«_»∞ =^ŒÖË¡^Œ∞..... Ѩ_»=#∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈx=fiÖË^Œ∞, ™êfig∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ZO^Œ∞‰õΩ? UO [iyOk? „áê}Hõ$+¨‚: =∂`ÀÉÏ@∞ Ѩ_»= ZHͯ_»∞. QÆOQÆÖ’ JÅÅ∞ HÍã¨Î L^Œú$`«=∞ÜÕ∞º ã¨iH˜ `«##∞ kOÑ≤"≥Ü«∞º=∞x |Å=O`«ÃÑ\Ïì_»∞. ('=∞—`À) ZÖÏ =zÛ KÕ~°∞H˘<åfl=Ù? '=∞— (#=Ùfi`«∂): #_çKÕ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #"åfi~°∞. (ã¨O™ê~°∞Å q+¨Ü«∞Hõ~°‡Å `åºQÆO - ѨO_ç`«∞_»∞, q"ÕHõO) Õ ∂« Å#∞H˘O@∞<åfl#∞. Ѩ#∞ÅÖ’ „áê}Hõ$+¨‚ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): ™êfig∞, WHõ Ѩ#∞Åhfl PÑ≤"Ü =Úxy`Õ =∞i ^Õxh Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀÖË=Ú. (`«#`À =zÛ# =ºH˜Îx K«∂ѨÙ`«∂) <å Ѩ#∞Åhfl W`«_çH˜ <ÕiÊã¨∂Î L<åfl#∞. <Õ#∞ =^Œe "ÕâßHõ W`«_»∞ "å\˜x x~°fiÇ≤Ï™êÎ_»∞. WHõ <å =Å¡ HÍ^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, ÃÑ^ŒÌ [O*Ï@"Õ∞. WHõ #∞=Ùfi H˘xfl ~ÀAÅ∞ UHÍO`«"åã¨O KÕã¨∂Î ÉèíQÆ=zÛO`«#Ö’ QÆ_»Ñ¨@O =∞Ozk. Ѩ#∞Åhfl =^Œe ÃÑ_»∞`«∞<åfl#O@∞<åfl=Ù! ÔHѨì#∂ WÖψQ J<åfl_»∞. ã¨O™ê~°OÖ’ L#fl"å~°∞ WÖψQ K≥|∞`å~°∞, HÍx K≥Ñ≤Ê#@∞¡ KÕÜ«∞@O "åiH˜ ™ê^茺O H͉õΩ#flk. ''*Ï˝#O QÆ∞iOz =∂\Ï¡_Õ Ñ¨O_ç`«∞Å∞ ZO`À=∞Ok L<åfl~°∞. "åiq =\˜ì <À\˜=∂@ÖËQÍx KÕ`«Å∞ ã¨∞#fl. ~å|O^Œ∞ ZO`À Z`«∞ÎÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∂ LO@∞Ok† HÍx ^•x ^Œ$+≤ì „H˜O^Œ Ѩ_ç L#fl Ñ‘#∞QÆ∞Å QÆ∞@ì g∞^Œ<Õ LO@∞Ok. P q^èŒOQÍ giH˜ HÍq∞hHÍOK«<åÅ g∞^Õ ^Œ$+≤ì, Ö∫H˜Hõ rq`«O Ѩ>Ë¡ J#∞~°H˜Î. Ѷ¨ÖÏ<å ѨO_ç`«∞_»∞ q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ∞#fl =ºH˜ÎQÍ qx LO>Ë J`«_ç Ѩ@¡ <å‰õΩ XH˜O`« („â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõ"∞≥ #ÿ ) ÉèÜ í ∞« O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† ÖˉΩõ O>Ë "å~°∞ ‰õΩHõ¯ÖÏ¡, "Õ∞HõÖÏ¡ JQÆ∞Ñ≤™êÎ~∞° .—— „áê}Hõ$+¨‚ „Ѩ}q∞e¡ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘<åfl_»∞. ('=∞—`À) ''g∞~°∂ =™êÎ~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. '=∞—, ''ÖË^ŒO_ç, g∞~°∞ |Ü«∞Å∞^Õ~°O_ç—— Jx K≥áêÊ_»∞. „áê}Hõ$+¨‚ aQÆæ~°QÍ #qfi, ''WHõg∞^Œ@ g∞~°∞ =∂`À Ѩ_»=Ö’ ~å=@=∂!—— J<åfl_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) '=∞— ѨOK«=\˜ ã¨g∞áê# ѨKå~°∞¡ KÕã≤, Ñ≤^ŒÑ¨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™êfl#O KÕ¿ã Ѷ¨∞@ìOÖ’ ™êfl#O KÕâß_»∞. P `«~°∞"å`« Éèí=`åi}˜, ~å^è•HÍO`«∞Å#∞ ^Œi≈Oz „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞. J`«_»∞ WÖÏ zO`«# KÕÜ«∞™êQÍ_»∞: 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~åHÍ~°∞_»x qx L<åfl#∞. JÖÏ J~Ú`Õ D q„QÆǨÅ =ÚO^Œ∞ ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕÜ∂« e? N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ „Ѩ}Ï=∞O KÕã∞¨ #Î flO^Œ∞HÍ? <åHÀ ÉèQí =Æ O`«∞x QÆ∞iOz Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞, J~°÷O ‰õÄ_® HÍ^Œ∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ qâ◊fiã≤ã¨∂Î L<åfl~°∞, <Õ <≥O`«?

JOwHõiOKÕ f~åe.— '=∞— Éèí=`åi}˜H˜ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞. P"≥∞ Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù L#fl Ô~O_»∞ KÕ`«∞ÅÖ’ =∞x+≤ `«Å, HõuÎ L#flq. ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù L#fl KÕ`«∞Å∞ =~°^Œ, JÉèíÜ«∞=Ú„^Œ ^•eÛ L<åfl~Ú. XHõ "≥·Ñ¨Ù ÉèíÜ«∞OHõi,

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

509

=∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù ÉèíHõÎ=`«ûÅ – Ô~O_»∞ ÉèÏ"åÅ ™ê=∞~°ã¨ºO. Éèí‰õΩÎÅ, n#∞Å, Ç‘Ï#∞ŠѨ@¡ P"≥∞ ^ŒÜ∂« =∞~Ú, ¿ãflǨÏ=∞~Ú. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèÜ í ∞« OHõiQÍ, HÍÅHÍq∞xQÍ ‰õÄ_® P"≥∞ L#fl^Œ#@O x[O. XˆH ~°∂ѨOÖ’ Ô~O_»∞ ÉèÏ"åÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ? Jk P"≥∞ˆH `≥eÜ«∂e!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å D "åºMϺ<åxfl '=∞— `«ÅK«∞H˘<åfl_»∞. ˆHâ◊"£¿ã<£ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =zÛ# `«~°∞"å`«<Õ HÍmx JOwHõiOKå_»∞. =∞$}‡Ü«∞ ~°∂ѨOÖ’ z#‡Ü«∞=¸iÎ Jx ˆHâ◊"£¿ã<£ J#@OÖ’ L^ÕÌâ◊O W^Õ<å?

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - '=∞—) '=∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. '=∞— ™êfl#O KÕã≤ =KåÛ_»x `≥eã≤ PÜ«∞# J`«_çH˜ Ѩà◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ѩ™ê^ŒO WKåÛ~°∞. '=∞— J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx „Ѩ™ê^ŒO u<åfl_»∞. =∞Ozhà◊¡ ‰õÄ*Ï "≥ÚQÆ™êÅÖ’<Õ LOk. '=∞— QÆÉÏQÆÉÏ ux QÆkÖ’H˜ =zÛ ‰õÄ~ÀÛÉ’Ü«∂_»∞. JѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''‰õÄ*Ï fã¨∞‰õΩ~åÖË^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. '=∞—: W^Œ∞QÀ, `≥™êÎ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: F! '=∞— ã≤QÆ∞æѨ_çáÈÜ«∂_»∞. "≥O@<Õ "≥o¡ ‰õÄ*Ï#∞ fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. '=∞— WÅ∞¡ HõÅHõ`åÎÖ’ LOk. ‰õΩ@∞O|OÖ’ HõÅ`«Å∞ <≥ÅH˘#_»O`À J`«_»∞ âߺOѨىõÄ~üÖ’ J^≥Ì WO\’¡ LO@∞<åfl_»∞. WO\˜ „ѨHõ¯<Õ J`«_»∞ ѨxKÕ¿ã KÀ@∞ LOk. Éèí„^•ã¨<£Ö’x áê`« WO\’¡ `«O„_ç, ™È^Œ~°∞Å∞ =ã≤ã¨∂Î L<åfl~°∞. '=∞— ™⁄O`« WO\’¡ =ã≤OKåÅ#flk N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å JaèÖÏ+¨. ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕÜ«∞\ÏxH˜ L=∞‡_ç ‰õΩ@∞O|OÖ’ J#∞‰õÄÖÏÅ∞ Z‰õΩ¯=. Hõ#∞Hõ<Õ PÜ«∞# WO^Œ∞ QÆ∞iOz ѨÅ∞=∂~°∞¡ „Ѩ™êÎqOz#ѨÊ\˜H© ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=âß`«∞Î '=∞— ™⁄O`« WO\˜H˜ áÈ<ÕÖË^Œ∞. D ~ÀA =∞m¡ PÜ«∞# D „Ѩ™êÎ=# `≥KåÛ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Uq∞\˜, D™ê~°<åfl ™⁄O`« WO\˜H˜ "≥à◊`å"å? '=∞—: JHõ¯_» HÍÅ∞ÃÑ@ì_®xH˜ =∞#㨯iOK«@O ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ? g∞ <å#flQÍ~°∞ WO\˜x Ѩ_»Q˘\˜ì H˘`«Î WÅ∞¡ Hõ\ ˜ìã¨∞Î<åfl_»∞ Hõ^•! '=∞—: P WO\’¡ <Õ#∞ Z<Àfl HõëêìÅ∞ Ѩ_®¤#∞. JHõ¯_»‰õΩ áÈ=\ÏxH˜ ã¨∞`«~å=¸ <å =∞#ã¨∞û XѨCHÀ=@O ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Z=ix K«∂ã≤ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl=Ù? '=∞—: JO^Œih.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (QÆOcè~°OQÍ): Ѩ_»=Ö’ ZHõ¯\ÏxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤"Õ, JÖÏO\˜^Õ<å?

PÅÜ«∂ÅÖ’ x"Õ^Œ#Å∞ =Úyâß~Ú. Ǩ~°u [~°∞QÆ∞`«∂ LOk. QÆO@Å∞ „"≥∂QÆ∞`«∂ L<åfl~Ú. HÍoHÍÅÜ«∞O P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_»∞`«∂ LOk. Ǩ~°u <å^ŒO qx aHÍ~°∞Å∞, ™ê^è∞Œ =ÙÅ∞, Ѷ¨H©~°∞¡ JO^Œ~°∂ "ÕQÆOQÍ JukäâßʼnõΩ "≥àÏ¡~°∞. H˘O^Œi KÕ`«∞Ö’¡ P‰õΩÅ∞, H˘O^Œi KÕ`«∞Ö’¡ HõOKåÅ∞, QÍ¡ã¨∞Å∞. JO`å „Ñ¨™ê^ŒO ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. '=∞— ‰õÄ_® Éèí=`åi}©^Õq „Ѩ™ê^ŒO ѨÙK«∞ÛH˘<åfl_»∞.

510

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ˆHâ◊"£ '#=q^è•<£— - #=q^è•<£Ö’#∂ H˘O`«™ê~°O LOk „Ѩ™ê^ŒO u#fl Ñ≤^ŒÑ¨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. JѨC_»∞ ~å"£∞, ysO„^Œ∞_»∞, =∞iH˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ =KåÛ~°∞. "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∂Å∞ KÕã≤ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ˆHâ◊"£ '#=q^è•<£— QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. ~å"£∞ (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ `À): =∞Ǩâ◊Ü∂« ! #=q^è•<£ =Å¡ H˜Oz`«~Î Ú<å „Ñ¨Ü∂≥ [#O Hõey#@∞¡ <å‰õΩ `ÀK«@O ÖË^Œ∞. ˆHâ◊"£ ¿ã<£ ã≤ã¨Öˇ·# =ºH˜Î J~Ú=ÙO>Ë P`«_ç t+¨µºÅ Ѩiã≤÷u ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏ J~ÚáÈ~ÚOk? #=q^è•<£Ö’ Un ÖË^Œ<Õ J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. zÅ¡ÃÑO‰õΩÅ#∞ QÆÅQÆÅÖÏ_çOz ÃÑ^ŒÌQÍ â◊|ÌO ÖË=nã≤, QÆkÖ’ Ѩ_Õã≤ `åà◊O "Õã≤#@∞¡QÍ LOk D =º=Ǩ~°O! Ö’Ñ¨Å É’Öˇ_»O`« _»|∞ƒ ^Œã¨¯O LO_ç QÆÅQÆÖÏ_»∞`ÀO^Œx Ö’‰õΩÅ∞ J#∞H˘O\Ï~°∞. HÍx ֒ѨŠL#flk =\˜ì zÅ¡ÃÑO‰õΩÅ∞ =∂„`«"Õ∞. |Ü«∞@ L#fl"åiH˜ ֒Ѩe q+¨Ü«∞O Un `≥eÜ«∞^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: #=q^è•<£Ö’ ™ê~°O H˘O`« ÖˈHO? ÖˉõΩO>Ë WO`«=∞Ok ˆHâ◊"£#∞ ZO^Œ∞‰õΩ Q“~°q™êÎ~°∞? t=<å^ä£ ZO^Œ∞‰õΩ JO`«QÍ Q“~°qOѨ|_»_»O ÖË^Œ∞? ÉèíQÆ=`ü ã¨OHõÅÊO ÖˉõΩO_® W@∞=O\˜k ã¨OÉèíqOK«^Œ∞. ''HÍx ã¨O™ê~°O `«ºlOK«‰õΩO_® Z=~°∂ PKå~°∞º_»∞ HÍÖË_»∞† Ö’‰õΩÅ∞ Q“~°qOK«~°∞. 'D =ºH˜Î ã¨O™ê~°OÖ’ L<åfl_»∞. W`«_»∞ QÆ∞@∞ìQÍ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl_»∞. =∞#`À ÉèQí =Æ O`«∞_Õ ã¨`º« O, ã¨O™ê~°O Jx`«ºO, HõÅÖÏO\˜k JO@∂ HÀ`«Å∞ HÀ™êÎ_∞» — JO\Ï~°∞. ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO KÕÜ«∞‰õΩO>Ë J`«_ç LѨ^ÕâßÅ∞ ZÅ¡~°∂ áê\˜OK«~°∞† Ö∫H˜‰õΩÅ∞ H˘O^Œ~°∞ J#∞ã¨i™êÎ~°∞.

JO`Õ! ˆHâ◊"£‰õΩ ‰õΩ@∞O|O LOk. JO^Œ∞KÕ`« J`«_»∞ ‰õΩ@∞O|O g∞^• =∞#ã¨∞û xeáê_»∞. ‰õΩ@∞OÉÏxfl ã¨O~°H˜∆OKåe Hõ^•! Hõ#∞Hõ<Õ P`«_»∞ Wxfl ÖˇHõÛ~°∞¡ WzÛ#ѨÊ\˜H© ‰õΩ@∞OÉÏxfl =∞Oz ã≤÷uÖ’<Õ =^ŒeÃÑ\˜ìáÈÜ«∂_»∞. P`«_çH˜ ZO`« =∞Oz JÅ∞¡_»∞! XHõ™êi P JÅ∞¡x WO\˜H˜ "≥àÏ¡#∞. ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Ѩ>ˇì=∞OKåÅ∞ L<åfl~Ú. ã¨O™ê~° rq`«OÖ’ „Ѩ"Õt¿ãÎ W=hfl „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =zÛ KÕ~°∞`å~Ú. ã¨O™ê~°O Éè’QÆxÅÜ«∞"Õ∞.—— ~å"£∞: P =∞OKåÅhfl Pã≤ΠѨOѨHõOÖ’ ˆHâ◊"£ "å\ωõΩ =KåÛ~Ú. =∞Ǩâ◊Ü«∂! g∞~°∞ Z#fl~Ú<å K≥ѨÊO_ç HÍx q[Üü∞ <å`À K≥Ñ≤ÊOk q#O_ç. ˆHâ◊"£ XHõ™êi q[Üü∞`À, '<Õ#∞ Uã¨∞„H©ã¨∞Î, K≥·`«#∞ºÅ JOâ◊#∞. x#∞fl J^≥· fi`«∞xQÍ1 #∞=Ùfi „ѨHõ\ ˜OK«∞HÀ— Jx K≥áêÊ_»@. WOHÍ UO K≥áêÊ_À `≥Å∞™ê? g∞~°∞ ‰õÄ_® #=q^è•<£H˜ K≥Ok#"å~°@! (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, `«H˜¯# JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): Z=iH˜ `≥Å∞™ÈÜü∞, #=q^è•<£ JO>Ë Uq∞\’‰õÄ_® <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞! (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) 1. K≥` · #« ∞ºÅ ã¨xflÇ≤Ï`« ã¨ÇϨ K«~∞° _»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

511

~å"£∞: „Ѩ„Ѩ^äŒ=∞OÖ’ ÉèíH˜Î *Ï˝<åÅ∞ Ô~O\˜H© ™ê=∞~°ã¨ºO HõeÊOz#k ˆHâ◊"£ÜÕ∞ Jx J`«_ç t+¨µºÅ∞ K≥ѨC‰õΩO@∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (k¢Qƃù=∞ K≥Ok): W^ÕO =∂@? JÖÏ J~Ú`Õ J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞}O =∂@ Uq∞\˜? <å~°^Œ∞_»∞ N~å=Ú}˜‚, 'F ~å=∂! "Õ^•Å∞ ¿Ñ~˘¯#fl Ѩ~°„|ǨχO #∞"Õfi. #∞"Õfi =∂#=~°∂ѨOÖ’ =∂ =^ŒÌ L<åfl=Ù. #∞=Ùfi =∂#=Ù_çÖÏ `Àã¨∞Î<åfl=Ù. x*ÏxH˜ #∞=Ùfi =∂#=Ù_»=Ù HÍ^Œ∞† #∞=Ùfi P Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞— JO@∂ ã¨∞ÎuOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ N~å=Ú_»∞, '<å~°^•! h Ѩ@¡ „Ѩã¨#∞fl_»<≥·<å#∞! HÍ=Åã≤# =~°O HÀ~°∞HÀ— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <å~°^Œ∞_»∞, '~å=∂! "Õˆ~ UO HÀ~°∞H˘O\Ï#∞? h áê^ŒÑ¨^•‡Å Ѩ@¡ ã¨~°fi^• â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞! h Éèí∞=#"≥∂ǨÏ# =∂Ü«∞Ö’ Ѩ_ç <Õ#∞ "≥∂ǨÏO K≥O^Œ‰õΩO_ÕÖÏ KÕ~Ú— Jx „áêi÷OKå_»∞. J^蕺`«‡ ~å=∂Ü«∞} =∞O`«\Ï ˆH=ÅO ÉèíH˜Î *Ï˝<åÅ QÆ∞iOKÕ „Ѩ™êÎqOK«|_çOk. ˆHâ◊"£ t+¨µº_≥·# J=∞$`«∞_ç „Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. ~å"£∞: J=∞$`«∞_»∞ =Ú#∞Ѩ\ ˜ÖÏ ÖË_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. P ~ÀA K«∂ã≤#ѨC_»∞ ~ÀQÆO`À KåÖÏ zH˜¯áÈ~Ú L<åfl_»∞. ~å"£∞: ™êfig∞, #=q^è•<£ ÖˇHõÛ~°¡ ^èÀ~°}˜ K«∂_»O_ç. =∞$^ŒOQÆ <å^ŒO P~°OÉèíO HÍQÍ<Õ, 'ˆHâ◊"£‰õΩ *ˇ·— JO@∂ x#k™êÎ~°∞. áê~°∞^ŒÅÖËx =∞_»∞QÆ∞Ö’ '^Œàò—1 U~°Ê_»∞`«∞O^Œx g∞~°∞ K≥|∞`«∂ LO\Ï~°∞ Hõ^•! P =∂@ ѨÙK«∞ÛH˘x XHõ ~ÀA J=∞$`«∞_»∞ `«# ÖˇHõÛ~üÖ’, ''áê~°∞^ŒÅ ÖËx =∞_»∞QÆ∞Ö’ '^Œàò— U~°Ê_»∞`«∞O^Œx XHõ ™ê^èŒ∞=Ù K≥|∞`«∞<åfl~°∞. HÍx ™È^Œ~°∞ÖÏ~å! XHõ `≥QÆ, XHõ ^Œà◊O LO_®e, HõzÛ`«OQÍ LO_®e. x[OQÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ =∞#H˘Hõ `≥QÆ LO_®e—— J<åfl_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^Õq∞\˜! pè, pè! Wn XHõ ÖˇHõÛ~å?

H˘O^Œ~°∞ á⁄QÆ_»ÎŠѨ@¡ P㨉õΩÎÖˇ· LO_»@O QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: 'x=∂Üü∞ ã¨<åflºã¨O— <å@HõO uÅH˜OK«\ÏxH˜ ##∞fl ˆHâ◊"£ WO\˜H˜ `À_˘¯x "≥àÏ¡~°∞. Z=~À XHõ~°∞ ˆHâ◊"£#∞, „Ѩ`åÑπ#∞, 'gi^ŒÌ~°∂ K≥·`«#º x`åº#O^Œ∞Å∞— Jx J<åfl~°∞. "≥O@<Õ „Ѩã¨#∞fl_»∞ ##∞fl K«∂ã¨∂Î, 'JÖÏÔQ·`Õ g∞Ô~=~°O_ô?— Jx J_çQÍ_»∞. <Õ#∞ UO K≥ѨÊÉ’`å<À `≥Å∞ã¨∞HÀQÀi ˆHâ◊"£ <åˆHã≤ K«∂âß_»∞. '<Õ#∞ g∞ ^•™ê#∞^•ã¨∞}˜‚, g∞ áê^Œ^èŒ∂oÖ’ ^èŒ∂ox— J<åfl#∞ <Õ#∞. ˆHâ◊"£ #=Ùfi`«∂ 'DÜ«∞# JO`«∞ ^˘~°Hõx=fi~°∞— J<åfl_»∞. ~å"£∞: ˆHâ◊"£ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ q∞=∞‡efl '*Ï<£ k ÉÏÑ≤ìãπì—2 Jx ¿Ñ~˘¯<Õ"å_»∞.

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ g∞~°∞ <≥·hì<£Î ÃãOK«∞s K≥·`«#∞ºÅ∞ Jh ¿Ñ~˘¯<Õ"å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ^•x J~°÷O Uq∞\˜?

1. =OQÆ ÉèÏ+¨Ö’ '^Œàò— JO>Ë áêzѨ\˜ì LO_»@O, `≥QÆ, ^Œà◊O Jx J~å÷Å∞L#flq.

2. Uã¨∞„H©ã¨∞Î PQÆ=∞<åxfl ã¨∂zã¨∂Î =zÛ# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞.

512

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Éèí‰õΩÎ_»∞: D ѨO^˘q∞‡^Œ= â◊`å|ÌOÖ’ K≥·`«#º =∞Ǩ„ѨÉèí∞=Ù =∞m¡ J=`«iOKå~°∞. g∞ˆ~ PÜ«∞# – Wn ^•x J~°÷O. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Ѩ~°^蕺#OÖ’): Jk JÖÏ LO_»x=Ùfi† WѨC_»∞ <å K≥~Úº ZÖÏ #Ü«∞=∞=Ù`«∞O^À K≥ѨC. WѨC_»ÖÏ¡ <å K≥~Úº ZÖÏ #Ü«∞=∞=Ù`«∞O^À J<Õ kQÆ∞ÖË. ¢`≥·Ö’‰õΩº_ç áê@Å QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. „`≥·Ö’‰õΩº_»∞ ˆHâ◊=¿ã<£ „|Ǩχã¨=∂[OÖ’ áê_Õ"å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ! ¢`≥·Ö’‰õΩº_»∞ ZO`« ÉÏQÍ áê_»`å_»∞! ~å"£∞: Jxfl áê@Å∞ ÉèÏ=Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ#"Õ<å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. ÖˉõΩO>Ë Jq =∞#ã¨∞û#∞ WO`«QÍ ZÖÏ PHõ@∞ìH˘O\Ï~Ú! ~å"£∞: Jhfl g∞ ÉèÏ"åÅ#∞ P^è•~°O KÕã¨∞H˘<Õ ~°zOK«|_ç#q. Láêã¨<å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ˆHâ◊"£ "å\˜x q=iOKÕ"å_»∞, „`≥·Ö’‰õΩº_»∞ áê@Å ~°∂ѨOÖ’ "å\˜x ~°zOKå_»∞. "å\˜Ö’ XHõ áê@ ÉèÏ=O WÖÏ LOk: „¿Ñ=∞ã¨O`«Ö’ P#O^ŒÑ¨Ù ^Œ∞HÍ}O `≥~°∞=|_çOk. Éèí‰õΩÎÅ ™êOQÆ`«ºOÖ’ ǨÏi ZÖÏ „H©_çã¨∞Î<åfl_À K«∂_»O_ç! ''g∞~°∞ ÉèíHõÎ|$O^ŒO`À k"åº#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_»_»O K«∂ã≤ J`«_»∞ W@∞=O\˜ áê@Åhfl „"åâß_»∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): KåÖ’Üü∞! WHõ ##∞fl Ü«∂`«# ÃÑ@ì‰õΩ. #<≥flO^Œ∞‰õΩ g\˜Ö’ kOѨÙ`«∞<åfl=Ù? (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ysO„^Œ∞_»∞: Ѩ~°=∞ǨÏO㨠^Õ=ÙʼnõΩ ¿Ñ¶Hõbì PѶπ P~°æ<≥·*Ë+¨<£ ÖË^Œx „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ JO@∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏ JO>Ë J~°÷O Uq∞\˜? '=∞—: ã¨Oã¨#÷ ∞ #_»Ñ@¨ O g∞‰õΩ KÕ`H« Í^Œ@. JO^Œ∞HÔ #· `≥eq`Õ@Å∞ g∞‰õΩ ÖË=x JO@∞<åfl~°∞.

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~å"£∞`À): áÈh. <å K≥~Úº ZO^Œ∞‰õΩ qiyO^À K≥ѨC. ÖËz xÅ|_ç nx g∞^Œ XHõ ÖˇHõÛ~°∞ W=Ùfi, K«∂^•ÌO. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) („|Ǩχã¨=∂[O, "≥·+¨‚=ÙÅ∞, â߈HÎÜ«ÚÅ∞) ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~åHÍ~°∞_»∞, x~åHÍ~°∞_»∞ Jx „|Ǩχã¨=∂[O"å~°∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞ – J>Ë¡ LO_»h. ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ PÜ«∞##∞ „áêi÷¿ãÎ KåÅ∞. PÜ«∞# JO`«~åºq∞† =∞#O =∞#™ê~° Ñ≤Å∞¿ãÎ, `«# ã¨fi~°∂ѨO Uq∞\’ PÜ«∞# =∞#‰õΩ É’^èŒÑ¨~°∞™êÎ_»∞. '' '<Õ#∞ J~°÷O KÕã¨∞H˘#fl^Õ XѨC, W`«~°∞Å∞ K≥¿ÑÊk `«Ñ¨C— J#fl "≥·Yi =∞Ozk HÍ^Œ∞. '<Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ x~åHÍ~°∞_»∞ JO@∞<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`« PÜ«∞# x~åHÍ~°=¸ˆ~Ά ™êHÍ~°∞_»∞ HÍ<Õ HÍ_»∞— J<À, 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHÍ~°∞_»∞ JO@∞<åfl#∞, Hõ#∞Hõ PÜ«∞# ™êHÍ~°=¸ˆ~Î, x~åHÍ~°∞_»∞ HÍ_»∞— J<À ѨÅ∞Hõ@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. PÜ«∞# Ѷ¨ÖÏ<å q^èŒOQÍ LO\Ï_»∞ Jx Z=Ô~·<å K≥ѨÊQÆÅ~å Uq∞\˜?

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

513

''"≥·+¨‚=ÙÅ∞, â߈HÎÜ«ÚÅ∞ W>Ë¡ HõÅÇ≤ÏOK«∞H˘O@∂ L<åfl~°∞. '=∂ q+¨µ‚"Õ =ÚH˜Î^•`«— JO\Ï~°∞ "≥·+¨‚=ÙÅ∞. â߈HÎÜ«ÚÅ∞, '=∂ ÉèíQÆ=uÜÕ∞ =ÚH˜Î x=fiQÆÅ^Œ∞— JO\Ï~°∞. ''<Õ <˘Hõ™êi "≥·+¨‚=K«~°}ü#∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ =^ŒÌ‰õΩ `À_˘¯x "≥àÏ¡#∞. "≥·+¨‚=K«~°}ü XHõ q~åy, Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞† HÍh J`«_»∞ "≥·+¨‚==∞`« ^Œ∞~°aè=∂x. =∞^äŒ∞~üÉÏÉ’ ^ÕgÉèí‰õΩÎ_»∞. "åi #_»∞=∞ "å^ŒO "≥Ú^ŒÖˇ·Ok. "≥·+¨‚=K«~°}ü, '=ÚH˜Î„Ѩ^•~Ú J~Ú# UÔH·Hõ ^Õ=Ù_»∞ ˆHâ◊=Ù_Õ— Jx J<åfl_»∞.

JO`Õ, =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ =ÚYO Z„~°ÉÏiOk† '^èŒ∂~°∞Î_®!— JO@∂ =∞O_çѨ_®¤_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) =∞^äŒ∞~ü â߈HÎÜ«Ú_»∞ Hõ^•, JÖÏ J#‰õΩO_® LO\Ï_®? <Õ#∞ "≥·+¨‚=K«~°}ü#∞ "≥∂KÕu`À á⁄_çz T~°∞HÀ=∞x Ãã·QÆ KÕâß#∞. ''=∞`«O, =∞`«O JO@∂ uiˆQ"åix ZO^Œi<À K«∂ã≤ L<åfl#∞. g_»∞ "å_ç`À ^≥|ƒÖÏ_»`å_»∞, "å_»∞ =∞~˘Hõ_ç`À áÈ\Ï¡_»`å_»∞. Ç≤ÏO^Œ∂, =Úã≤¡"£∞, „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞, â߈HÎÜ«ÚÅ∞, "≥·+¨‚=ÙÅ∞, â‹·=ÙÅ∞ – JO^Œ~°∂ Ѩ~°ã¨Ê~°O HõÅÇ≤ÏOK«∞H˘O@∂ LO\Ï~°∞. Z=ix Hõ$+¨µ‚_»O\Ï"≥∂ J`«_ç<Õ t=Ù_»∞, P^•ºâ◊H˜Î, Uã¨∞, JÖÏ¡ JO@∞<åfl=∞<Õ *Ï˝#O ÖË^Œ∞. ~å=Ú_»∞ XHõ¯_Õ, P`«_çH˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∂Å∞. =ã¨∞Î=Ù XHõ¯>Ë, ¿Ñ~°∞¡ "Õˆ~fi~°∞. JO^Œ~°∂ HÀ~°∞‰õΩ<Õk XˆH =ã¨∞Î=Ù<Õ† HÍx ^Õâ◊HÍÅáê„`«Å∞ "Õˆ~fi~°∞. ''XHõ HÀ<Õ~°∞‰õΩ ѨÅ∞ Ѷ¨∞\ÏìÅ∞#flq. Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞ XHõ Ѷ¨∞@ìO #∞O_ç ‰õΩO_»ÅÖ’ h~°∞ fã¨∞H˘O@∞<åfl~°∞† ^•xfl '[ÅO— JO@∞<åfl~°∞. =∞ǨÏ=∞‡nÜ«ÚÅ∞ =∞~À Ѷ¨∞@ìO #∞O_ç `ÀÅ∞ ã¨OK«∞ÅÖ’ h~°∞ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞<åfl~°∞, 'áêh— JO@∞<åfl~°∞. „ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ WOH˘Hõ Ѷ¨∞@ìO #∞O_ç h~°∞ fã¨∞H˘O@∞<åfl~°∞, '"å@~ü— JO@∞<åfl~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''Wk [ÅO HÍ^Œ∞ áêh J<À, áêh HÍ^Œ∞ "å@~ü J<À, "å@~ü HÍ^Œ∞ [ÅO J<À Z=Ô~·<å ^≥|ƒÖÏ_ç`Õ Jk ѨiǨ™êã¨Ê^Œ"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. HÍx ^•x`À<Õ D Jaè„áêÜ«∞ ÉèË^•Å∞, =∞#ó ã¨Ê~°÷Å∞, ^≥|ƒÖÏ@Å∂ Jhfl#∞. =∞`«O ¿Ñi@ H˘\Ï¡@Å∞, #~°∞HÀ¯=_®Å∞ =∞Ozq HÍ=Ù. JO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=<å‡~°æOÖ’<Õ Ñ¨Ü«∞xã¨∂Î L<åfl~°∞. =∞#óѨÓ~°fiHõ"≥∞ÿ# WK«Ûù LO>Ë, =∞<À"庉õΩÅ`« LO>Ë JO^Œ~°∂ PÜ«∞#∞fl á⁄O^Œ=K«∞Û. ('=∞—`À) ''nxfl „â◊^ŒúQÍ q#∞. "Õ^•Å∞, `«O„`åÅ∞, ѨÙ~å}Ïk âß„™êÎÅhfl P ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚, P XˆH ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_ç<Õ J<Õfi+≤ã¨∂Î L#flq† =∞Ô~=i<À HÍ^Œ∞. "Õ^•Å∞ ã¨zÛ^•#O^Œ „|Ǩχ=∞x Z=ix ¿Ñ~˘¯O@∞#fl"À, PÜ«∞<Õfl `«O„`åÅ∞ ã¨zÛ^•#O^Œ t=Ù_»x ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú, ѨÙ~å}ÏÅ∞ ã¨zÛ^•#O^Œ Hõ$+¨µ‚_»x ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú.—— ~å"£∞ WO\’¡ JѨC_»Ñ¨C_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ =O@KÕã¨∞H˘x uO\Ï_»x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ qx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): #∞=Ùfi ã¨fiÜ«∞OQÍ =O@ KÕã¨∞H˘x uO@∞<åfl"å? '=∞—: ÖË^ŒO_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „Ѩܫ∞uflOz K«∂_»∞. H˘OK≥O P=Ù <≥~Úº "Õã¨∞H˘x u#∞† ^•x=Å¡ â◊s~°O, =∞#ã¨∞û â◊√^Œú=∞=Ù`å~Ú.

514

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO Ñ≤`å ^èŒ~°‡ó Ñ≤`å ã¨fi~°æó Ñ≤`åÇ≤Ï Ñ¨~°=∞#ÎѨó ~å"£∞ WO\˜ q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. ~å"£∞ `«O„_ç Ѩ~°=∞ "≥·+¨‚=Ù_»∞. WO\’¡ J`«_∞» NHõ$+¨µ}‚ ‚˜ ѨÓlã¨∂Î LO\Ï_»∞. ~å"£∞ z#fl`«#OÖ’<Õ J`«_ç `«O„_ç ѨÙ#ifi"åǨÏO KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. `«O„_ô, ã¨=u`«b¡ ~å"£∞ WO\’¡<Õ =ã≤OKÕ"å~°∞. HÍx ã¨=u `«e¡ ÃÑOѨHõOÖ’ ~å"£∞ rq`«O ã¨∞YOQÍ QÆ_»=ÖË^Œ∞. ã¨=u`«e¡ =Ü«∞ã¨∞û #ÅÉèˇ· Uà◊√¡ LO\Ï~Ú. ã¨=u`«e¡ HÍ~°}OQÍ ~å"£∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ `«O„_çѨ@¡ HÀѨyOK«∞HÀ=@O Hõ^Œ∞Ì. P q+¨Ü«∂Åhfl <Õ_»∞ „Ѩ™êÎ=#Ö’H˜ =KåÛ~Ú. ~å"£∞: =∂ <å#fl ѨÓiÎQÍ K≥_çáÈÜ«∂~°O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): q<åfl~å! `«O„_ç K≥_çáÈÜ«∂_»∞. HÍx W`«_»∞ =∞Oz"å_Õ#@. ~å"£∞: P"≥∞ WO\’¡H˜ =¿ãÎ<Õ JâßOu. U^À XHõ QÆO^Œ~°QÀà◊O ã¨$+≤ìOѨ |_»∞`«∞Ok. =∂ ‰õΩ@∞O|O qzÛù#fl=∞ÜÕ∞º@∞¡QÍ LOk. JO^Œ∞ˆH P"≥∞#∞ "åà◊¡ ѨÙ\˜ìO\˜H˜ áÈ~Ú LO_»=∞x <Õ #O\Ï#∞. ysO„^Œ∞_»∞ (~å"£∞`À): h ÉèÏ~°º#∂ J^Õ q^èŒOQÍ P"≥∞ ѨÙ\˜ìO\˜H˜ ѨOÑ≤"ÕÜ«∞=K«∞ÛQÍ?

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ ‰õΩO_»Å∞ =¸`«Å∞ =O\˜ "å~å Uq∞\˜? Wk ‰õΩO_» XHõ „ѨHõ¯, =¸`« =∞~À „ѨHõ¯ LOz#@∞¡ ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ LO\Ï~å Uq∞\˜? t=Ù_»∞ XHõ KÀ@, â◊H˜Î =∞~˘Hõ KÀ\Ï? ~å"£∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂! "Õ∞O P#O^ŒOQÍ<Õ L<åflO. P"≥∞ =¿ãÎ WO\’¡ XˆH ~°K«Û. D ã≤÷uÖ’...

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: 㨈~, JÖÏ J~Ú`Õ „Ѩ`ÕºHõOQÍ XHõ WÅ∞¡ U~åÊ@∞KÕã≤ W=Ùfi, J^˘Hõ ^•i. <≥Å<≥ÖÏ Y~°∞Û‰õΩ _»|∞ƒ ѨOѨÙ. `«e`¡ O« „_»∞Å∞ ѨÓ[hÜ«ÚÅ∞ Hõ^•! '`«O„_ç u#fl P‰õΩÖ’ u#=K«∞Û<å?— Jx ~åMÏÖò ##∞fl J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, 'J^Õq∞\˜, JÖÏ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? h `«O„_ç P‰õΩÖ’#∞Oz u#‰õÄ_»^<Œ Õ "Õ∞~°‰Ωõ h‰õΩ UO [iyáÈ~ÚO^Œx?— Jx J_çQÍ#∞. HÍx ã¨`∞« Ê~°∞+¨µÅ∞ `«=∞ LzÛùëêìxfl W`«~∞° Å HÔ =iH© W=fi~°∞† JO`≥O^Œ∞‰õΩ, "å~°∞ ‰õΩHõ¯Å‰õΩ Ãã`· O« `«=∞ ZOye "≥Ü∞« º~°∞.

(QÆ∞~°∞=Ù huÉÏǨïº_≥·<å x`åº#O^Œ∞_Õ) ysO„^Œ∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂! `«e¡`«O„_»∞Å∞ Ѷ¨∞’~åѨ~å^èŒO KÕã≤ LO>Ë, =∞ǨáêѨO KÕã≤ LO>Ë UO KÕÜ«∂e?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: S`Õ UO! `«e¡ huÉÏǨïº~åÖË J~Ú#ѨÊ\˜H© P"≥∞#∞ `«ºlOK« ~å^Œ∞. XHõ ÃÑ^ŒÌ=∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞~°∞Ѩufl huÉÏǨïº~åÖˇ·#k. "≥O@<Õ P ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞, ''WHõ g∞^Œ D QÆ∞~°∞=Ù ‰õΩ=∂~°∞x QÆ∞~°∞=ÙQÍ ã‘fiHõiã¨∞Î<åflO!—— Jx J<åfl~°∞. <Õ#∞ "åà◊¡`À WÖÏ J<åfl#∞: 'J^≥ÖÏ? ÃÑO_»ÖÏxfl „`Àã≤~å[x ^•x Ô~=∞‡#∞ fã¨∞HÀ=@=∂? P"≥∞ huÉÏǨïº~åÖˇ·`Õ =∂„`«O Uq∞\˜? g∞~°∞ P"≥∞#∞ g∞ W+¨ì^≥·=OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«O_ç. ''<å QÆ∞~°∞=Ù ™ê~å ^Œ∞HÍ}ÏxH˜ "≥o§<å 㨈~ PÜ«∞# x`åº#O^Œ∞_Õ.—— —

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

515

(K≥·`«#∞ºÅ∞, `«e¡ - =∞#‰õΩ L#fl |∞∞}ÏÅ∞) ''`«e¡`«O„_»∞ÅO>Ë ™ê=∂#∞ºÅ#∞H˘<åfl~å? "å~°∞ „Ѩã¨#∞flÅ∞ H͉õΩO>Ë P^蕺u‡Hõ ™ê^èŒ# Ѷ¨Å=O`«O HÍ^Œ∞. K≥·`«#∞ºÅ∞ ÉèíQÆ=„`ÕÊ=∞Ö’ Ñ≤zÛ"å_≥· LO_Õ"å_»∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© ã¨<åflºã¨O ã‘fiHõiOKÕ =ÚO^Œ∞ `«e¡H˜ Z<Àfl ~ÀAÅáê@∞ #K«ÛK≥áêÊ_»∞† 'J=∂‡! <Õ#∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ =zÛ x#∞fl K«∂ã≤ "≥à◊`å#∞— JO@∂ `«e¡x ZO`À „áêi÷OKå_»∞. ('=∞—#∞ QÆi›ã¨∂Î) h‰õΩ WOH˘Hõ\ ˜ K≥|∞`«∞<åfl#∞. h `«e¡`«O„_»∞Å∞ x#∞fl ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ"å}˜‚ KÕâß~°∞. WѨC_»∞ h‰õÄ Ñ≤Å¡Å∞<åfl~°∞. D ã≤÷uÖ’ ÉèÏ~°º#∞ `À_˘¯x |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛâß=Ù! `«e¡`«O„_»∞Å#∞ "≥∂ã¨O KÕã≤, ÉèÏ~åº Ñ≤Å¡Å#∞ Ñ≤Å∞K«∞H˘x U^À Q˘Ñ¨Ê =∞Ǩ`«∞‡_çÖÏ =zÛ#@∞¡ ÉèÏ=#! h `«O„_çH˜ _»|∞ƒ ã¨=∞㨺 ÖË^Œ∞. ÖˉõΩO>Ë x#∞fl K«_®=∞_® u\˜ì LO_Õ"å}˜‚. (JO^Œ~°∂ ã¨Î|∞úÖˇ·<å~°∞) ''=∞#‰õΩ Z<Àfl |∞∞}ÏÅ∞#flq – ^Õ=|∞∞}O, |∞∞+≤|∞∞}O, =∂`«$ |∞∞}O, Ñ≤`«$Ï}O, ^•~å|∞∞}O. `«e¡`«O„_»∞Å |∞∞}O f~°Û‰õΩO>Ë U Ѩh <≥~°"Õ~°^Œ∞. ÉèÏ~°º |∞∞}O ‰õÄ_® LOk. ǨÏsâò ÉèÏ~°º#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì WHõ¯_» LO@∞<åfl_»∞. ÉèÏ~°º uO_çuѨÊʼnõΩ Ö’@∞ÖË^Œ∞, ÖˉõΩO>Ë J`«}˜‚ `«∞K«∞Ûù_»x u\˜ì LO_Õ"å}˜‚. ''*Ï˝#O á⁄O^•Hõ J^Õ ÉèÏ~°º#∞ ™êH∆Í`«∂Î [QÆ<å‡`«QÍ QÍOKåe. 'Ü«∂ ^Õg ã¨~°fiÉèí∂`Õ+¨µ =∂`«$~°∂¿Ñ} ã¨Oã≤÷`å— Jx K«O_ô™È΄`«OÖ’ LOk. P"Õ∞ =∞# `«e¡QÍ LO\’Ok. ''HÍ#=KÕÛ ¢ã‘ÎÅO^Œ~°∂ ^Õgã¨fi~°∂Ñ≤}∞ÖË. JO^Œ∞KÕ`«<Õ <Õ#∞ |$O^Œ (ѨiKåiHõ)#∞ ‰õÄ_® p"å@∞¡ ÃÑ@ìÖË#∞. H˘O^Œ~°∞ â’¡HÍÅ#∞ =e¡™êÎ~°∞, ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»`å~°∞, HÍx „Ѩ=~°Î# `«kfi~°∞^ŒúO. ~å=∞„Ѩã¨#∞fl_»∞ P ǨÏ~î° Ü≥∂yH˜ #Å¡=∞O^Œ∞, áêÅ∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜ K≥_»u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ™ê^èŒ∞ ¿ã= KÕÜ«∂Åx =∞#∞^èŒ~°‡âßGO K≥|∞`ÀO^Œx JO\Ï_»∞. W@∞K«∂¿ãÎ J`«_ç =$^Œ∞ú~åÖˇ·# `«e¡H˜ u#\ÏxH˜ uO_ç ÖË^Œ∞. P"Õ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ H˘@∞ì‰õΩ "≥à◊§=Åã≤ =™ÈÎOk. W^ŒO`å K«∂ã¨∂Î L#flѨC_»∞ <å‰õΩ ZO`« HÀѨO =ã¨∞ÎO^À `≥Å∞™ê? (|∞∞}ÏÅxflO\˜ #∞O_ç q=ÚH˜Î Z=iH˜?) ''HÍx =∞~À q+¨Ü«∞O QÆ=∞xOKåe. ÉèíQÆ=`ü „¿Ñ"≥∂<å‡^ŒO Hõey`Õ, WHõ `«O„_ç Z=~°∞? `«e¡ Z=~°∞? ÉèÏ~°º Z=~°∞? Jk ZO`«\ ˜ „¿Ñ=∞ JO>Ë P „¿Ñ=∞Ö’ P`«_»∞ Ñ≤zÛ"å_Õ J~ÚáÈ`å_»∞.

J`«_çH˜ U Hõ~°Î=º=¸ LO_»^Œ∞. J`«_»∞ |∞∞}ÏÅ #xfl\˜ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎ_»=Ù`å_»∞. „¿Ñ"≥∂<å‡^ŒO Z@∞=O\˜^À `≥Å∞™ê? P ã≤÷u U~°Ê_ç`Õ „ѨѨOKå<Õfl =∞~°záÈ`å_»∞. Ju„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# D ^ÕǨxfl =∞~°z áÈ`å_»∞. K≥·`«#∞ºÅ‰õΩ D ã≤÷u HõeyOk. ã¨=Ú„^Œ=∞<Õ Z~°∞Hõ ÖˉõΩO_® ^•<À¡ ^Œ∂H˜"Õâß_»∞, Wã¨∞HõÖ’ Ѩ^ÕѨ^Õ á⁄~å¡_®_»∞. PHõe ÖË^Œ∞, ^ŒÑ≤ÊHõ ÖË^Œ∞, x„^Œ ÖË^Œ∞, â◊s~° ã¨Ê $¿ÇÏ ÖË^Œ∞.—— (ÃÑ^ŒÌ QÀáêÖò f~°÷Ü«∂„`åaèÖÏ+¨ - f~°÷Ü«∂„`«Å P=â◊ºHõ`«) ''Ǩ K≥`· <« åº!—— JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÖËz xÅ|_®¤~∞° . Ñ≤^ÑŒ ¨ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ K«∂ã¨∂,Î ''K≥`· #« º=∞O>Ë JYO_» K≥·`«#ºO Hõ^•! P JYO_» K≥·`«#ºOÖ’ K≥·`«#º^Õ=ÙÅ∞ XHõ |∞_»QÆ =∂„`«"Õ∞ Jx "≥·+¨‚=K«~°}ü

516

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

K≥¿ÑÊ"å_»∞—— J<åfl~°∞. (ÃÑ^ŒÌ QÀáêÖò`À) ''f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ«∂Å<Õ JaèÖÏ+¨ WѨC_»∞ LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. ÃÑ^ŒÌQÀáêÖò: J=Ù#O_ô, H˘OK≥O uiy=^•Ì =∞#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. ~å"£∞ (ÃÑ^ŒQÌ ÀáêÖò`À): '|Ǩ˙^Œ‰Ωõ _≥#· `«~∞° "å`« ‰õΩ\©K‰« Ωõ _»∞— Jx DÜ«∞# (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞) K≥|∞`å~°∞. ѨÅ∞ ѨÙ}ºã¨÷ÖÏÅ ã¨O^Œ~°≈<å~°÷O u~°∞QÆ∞`«∂ LO_Õ ™ê^èŒ∞=Ù |Ǩ˙^Œ‰õΩ_»∞. J@∂ W@∂ u~°QÍÅ#fl HÀiHõ fiáÈ~Ú, ã≤÷~°OQÍ XˆHKÀ@ ‰õÄ~°∞Û<Õ ™ê^èŒ∞=Ù ‰õΩ\©K«‰õΩ_»∞. ''nxfl QÆ∞iOz DÜ«∞# XHõ Hõ^äŒ K≥|∞`å~°∞: XHõ ѨH˜∆ F_» `≥~°KåѨ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L#flk. F_» QÆOQÆ#∞ ^•\˜ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩ"ÕtOK«@O Jk QÆ=∞xOK«ÖË^Œ∞. P ã¨OQÆu `≥eã≤ ~åQÍ<Õ ZÖÏÔQ·<å f~åxfl KÕ~åÅx P ѨH˜∆ L`«Î~°kâ◊QÍ ZyiáÈ~ÚOk, f~° O HÍ#~åÖË ^ Œ ∞ , uiy =zÛOk. HÍ¿ãѨ Ù q„â◊q∞Oz ^ŒH} ∆˜ kâ◊QÍ ZQÆ∞~°™êyOk. JHõ¯_® f~°O KÕ~°∞HÀÖËHõ áÈ~ÚOk, JÅã≤áÈ~Ú F_» =^ŒÌ‰õΩ =zÛOk. HÍ¿ãѨ٠Py, `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù‰õΩ Ñ≤^ŒÑ¨ ѨtÛ=∞OQÍ#∞ Ѩܫ∞xOzOk. U kâ◊Ö’#∂ f~°"≥∂, Éèí∂q∞Ü≥∂ HÍ#~åÖË^Œ∞. z=~°‰õΩ `≥~°KåѨ g∞^Œ<Õ ÃÑ^ŒÌQÀáêÖò (™êfiq∞ J^≥· fi`å#O^Œ) „ѨâßO`«OQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_çáÈ~ÚOk.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ÃÑ^ŒÌQÀáêÖò, `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À): ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ 'JHõ¯_»—, 'JHõ¯_»— L<åfl_»<Õ ÉèÏ=# L#flO`«=~°‰õΩ J*Ï˝#O LO@∞Ok† 'WHõ¯_»—, 'WHõ¯_»— J#fl ÉèÏ=# Hõey#ѨC_Õ *Ï˝#O. ''XHõ =ºH˜ÎH˜ á⁄QÆ „`åQÍÅ<Õ HÀÔ~¯ HõeyOk. xѨCHÀã¨O á⁄~°∞yO\˜H˜ "≥àÏ¡_»∞. ~å„u ÉÏQÍ „á⁄^Œ∞ÌáÈ~ÚOk. "åà◊√¡ x„kã¨∂Î L<åfl~°∞. KåÖÏ¿ãѨ٠`«\ ˜ì Ñ≤eKåHõ XHõ_»∞ =zÛ `«Å∞Ѩ٠`≥iKå_»∞.

'Uq∞\˜ ã¨OQÆu? ZO^Œ∞HÀã¨O J~°ú~å„u `«Å∞Ѩ٠`«\Ïì=Ù?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ W`«_»∞, 'J~°úO HÍÖË^•? <å‰õΩ á⁄QÆ„`åˆQ JÅ"å@∞ LO^Œx h‰õΩ `≥eã≤# ã¨OQÆ`Õ Hõ^•. xѨC HÀã¨"Õ∞ =KåÛ#∞— J<åfl_»∞. "≥O@<Õ á⁄~°∞yO\˜ =ºH˜Î, 'ÉèíÖË"å_ç"Õ#Ü«∂º #∞=Ùfi! WO`« Hõ+¨ìѨ_ç =zÛ `«Å∞ѨÙÅ∞ ÉÏ^Œ∞`«∞<åfl=Ù! h KÕuÖ’ "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl ÖÏO`«~°∞ nѨO L#flk Hõ^•! `≥eÜ«∞^•?— Jx J_çQÍ_»∞.

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) HÀ~°∞‰õΩ#flk „ѨHõ¯<Õ LOk, HÍx =∞#∞+¨µºÅ∞ ^•xfl "≥^Œ∞‰õΩ`«∂ JHõ¯_® WHõ¯_® u~°∞QÍ_»∞`«∞<åfl~°∞.—— ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨~°fi„`å <≥ÅH˘x L<åfl_»∞. J@∞=O@ѨC_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ÖˇO^Œ∞‰õΩ Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∂zã¨∂Î L<åfl~å? ~å"£∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂! H˘O^Œ~°∞ t+¨µºÅ#∞ <åÅ∞QÆ∞ f~å÷ʼnõΩ QÆ∞~°∞=٠ѨOÑ≤OK«@O ZO^Œ∞‰õΩ J#fl q+¨Ü«∞O WѨC_»∞ <å‰õΩ J~°÷=∞=Ù`ÀOk. XHõ™êi K«∞@∞ì uiy =¿ãÎ, WHõ¯_» L#fl^Õ JHõ¯_»

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ XHõ ~ÀA

j

517

‰õÄ_® L#fl^Œx Hõ#∞Q˘x "åà◊√¡ QÆ∞~°∞=Ù =^ŒÌˆH uiy =™êÎ~°∞. W=hfl QÆ∞~°∞"åHͺŠѨ@¡ qâßfiã¨O U~°Ê_»\ÏxˆH. (~å"£∞, J^èŒ~ü - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) D ã¨OÉèÏ+¨} HÍã¨Î Py# Ñ≤^ŒÑ¨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å"£∞ ã¨^Œ∞æ}ÏÅ#∞ „Ѩâ◊Oã≤OK«™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): PǨ! ~å"£∞Ö’ Zxfl ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∞! ZO`«QÍ<À Éèí‰õΩÎÅ¿ã= X#~°∞ã¨∂Î L<åfl_»∞, "åix áÈ+≤ã¨∂Î<åfl_»∞! (~å"£∞`À) J^èŒ~ü Ѩ@¡ #∞=Ùfi ZO`À P^Œ~°O K«∂áê=x J`«_Õ K≥áêÊ_»∞.

J^èŒ~ü WÅ∞¡ â’ÉèÏ|*Ï~üÖ’ LOk. J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ŠѨ~°=∞Éèí‰õΩÎ_»∞. J`«_ç WO\’¡ K«O_ôáê~åÜ«∞}O [iyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ JHõ¯_»‰õΩ "≥àϧ~°∞. HÍx ~å"£∞#∞ PǨfixOѨ J^è~Œ ü =∞~°záÈÜ«∂_»∞. ~å"£∞ Paè*Ï`«ºO QÆÅ"å_»∞. J^è~Œ ü `«##∞ PǨfixOK«Háõ È=@O W`«~°∞Å`À K≥ѨC‰õΩx ÉÏ^èŒÑ¨_®¤_»∞. JO^Œ∞KÕ`« J^èŒ~ü, ~å"£∞ WO\˜H˜ áÈ~Ú [iy# á⁄~°áê@∞ QÆ∞iOz qKå~°O "≥e|∞KåÛ_»∞. ~å"£∞: Jk J^èŒ~ü `«Ñ¨CHÍ^Œ∞. Jk ~åMÏÖò `«Ñ¨C Jx `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. JѨC_»∞ P ÉÏ^茺`« ~åMÏÖò‰õΩ JѨÊyOKå~°@.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: ~åMÏÖò#∞ `«ÑC¨ Ѩ@‰ì Ωõ ! J`«_∞» Ѩã"≤ å_»∞. HõO~îO° <˘H˜¯`Õ `«eá¡ êÅ∞ |Ü«∞@‰õΩ =™êÎ~Ú! ~å"£∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, U=∞O@∞<åfl~°∞? K«O_ôáê~åÜ«∞}O [iyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J^èŒ~ü‰õΩ Jk `≥eÜ«∞^Œ∞. D ã¨OQÆu K«∂_»∞, P<å_»∞ Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± WO\˜H˜ <å`Àáê@∞ =KåÛ_»∞. JHõ¯_» #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õˆ~@ѨC_»∞, ã≤OǨÏ"åÇ≤ÏxH˜ HÍ#∞Hõ ã¨=∞iÊOKå"å Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞‰õΩ J^èŒ~ü, '™êfig∞! HÍ#∞Hõ ã¨=∞iÊOKåÅx <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞— J<åfl_»∞. (~å"£∞`À) XHõ"Õà◊ J`«_»∞ x#∞fl PǨfixOK«ÖË^Õ J#∞HÀ. J~Ú`Õ =∂„`«O ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#Ö’ áêÖ’æ@OÖ’ D P~åƒù@O ZO^Œ∞‰õΩ? ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#Ö’ áêÖ’æ=\ÏxH˜ PǨfi#O ÖˉõΩ<åfl "≥à◊¡=K«∞Û, PǨfi#O J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. j

jj

518

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

22 #@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞OÖ’ Ѷ¨ÅǨi}˜ HÍmѨÓ[ - q^•ºã¨∞O^Œ~ü <å@HõO â◊x"å~°O, "Õ∞ 24, 1884

<Õ_»∞ J=∂"å㨺. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ z#fl =∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. ~åMÏÖò, '=∞—, ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ JHõ¯_» L<åfl~°∞.

QÆ`« ~å„u Ѷ¨ÅǨi}© HÍmѨÓ[ [iyOk. P ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ J~°ú~å„u QÆ_çKåHõ PÅÜ«∞ =∞O_»Ñ¨OÖ’ q^•ºã¨∞O^Œ~ü <å@HõO „Ѩ^Œi≈OѨ|_çOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ L^ŒÜ«∂# HÍm=∂`«#∞ ѨÓlOѨ PÅÜ«∂xH˜ "≥o¡#ѨC_»∞ HÍ¿ãѨ٠<å@HÍxfl uÅH˜OKå~°∞. L^ŒÜ«∞O <å@Hõ |$O^ŒO"å~°∞, ™êfl#O KÕã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^Œi≈OѨ PÜ«∞# QÆkH˜ =KåÛ~°∞. "åiÖ’ Ѩã≤q∞ KèåÜ«∞Ö’x Ü«Ú=‰õΩ_»∞ XHõ_»∞ 'q^Œº— J<Õ áê„`«Ö’ „Ѩâ◊Oã¨hÜ«∞OQÍ #\˜OKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À LÖÏ¡ã¨OQÍ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ P`«∞~°`«`À qO@∞<åfl~°∞. (#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O - JÉèϺã¨Ü≥∂QÆO - HÍ=∂xH˜, HÍ=∞#‰õΩ =º`åºã¨O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#@∞x`À): h #@# J^Œ∞ƒù`«O. áê@Å∞ áê_»@OÖ’<À, "å~Ú^•ºÅ∞ "å~ÚOK«@OÖ’<À, #$`«ºO KÕÜ«∞@OÖ’<À ÖËHõ U^À XHõ q^ŒºÖ’ "Õ∞\˜ J~Ú#"å_»∞ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ, ã¨`«fi~°O ÉèíQÆ=`ü„áêÑ≤Î á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. U q^èŒOQÍ<≥·`Õ g∞~°∞ ZO`À JÉèϺã¨O ^•fi~å áê@Å∞ áê_»@O, "å~Ú^•ºÅ∞ "å~ÚOK«@O, #$`«ºO KÕÜ«∞@O <Õ~°∞Û‰õΩO\Ï~À, J^Õ q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞û#∂ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÅQÆflO KÕÜ«∞_»O JÉèíºã≤OKåe. ѨÓ[, [ѨO, ^蕺#O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® KÕÜ«∂e. J=Ù#∂, h‰õΩ q"åǨÏ"≥∞ÿO^•? Ñ≤Å¡ÖÏ? #@∞_»∞: q"åǨÏO J~ÚO^ŒO_ô. XHõ P_»ÑÅ≤ ¡ ѨÙ\˜,ì K«xáÈ~ÚOk. WѨC_»∞ =∞~À a_»¤ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: #∞=Ùfi Ñ≤#fl =Ü«∞ã¨∞¯_»=Ù. D֒ѨÙ<Õ Ñ¨Ù@ì_»O, y@ì_»O ‰õÄ_®<å! XHõ Ö’HÀH˜Î LOk – 'q"åǨÏO HÍQÍ<Õ <å Éèí~°Î =∞~°}˜OKå_»∞. <Õ#∞ Zxfl ~å„`«∞Å∞ qÅÑ≤OKåÖ’?— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ã¨O™ê~° ã¨∞MÏxfl K«qK«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl=Ù Hõ^•! ˆ~yѨO_»∞ÖÏ ˆH=ÅO >ˇOHÍ, `ÀÅ∞ =∂„`«"Õ∞ uO>Ë Hõ_»∞Ѩ٠<˘Ñ≤Ê! #∞=Ùfi #@∞_çQÍ LO@∞<åfl=Ù, =∞Oz^Õ. HÍx ÉÏ^è•Hõ~°"≥∞ÿ# =$uÎ Wk. WѨC_»∞ #∞=Ùfi Ñ≤#fl=Ü«∞ã¨∞¯_»"Õ. JO^Œ∞KÕ`«<Õ =ÚYO QÆ∞O„_»OQÍ, #^Œ~°∞QÍ LOk. H˘O`«HÍÅO JÜ«∂ºHõ JO`å ™⁄@ìÅ∞ Ѩ_çáÈ`«∞Ok. ™ê=∂#ºOQÍ #@∞ÅO^Œi Ѩiã≤÷f W>Ë¡ LO@∞Ok – ™⁄@ìÅ∞Ѩ_»¤ =ÚYO, ÉÏ#á⁄@ì, KÕ`«∞ʼnõΩ `åÜ≥∞`«∞Î. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''<Õ<O≥ ^Œ∞‰õΩ h <å@HÍxfl K«∂âß<À `≥Å∞™ê? `åà◊O, áê@, „â◊√u Jhfl K«H¯õ QÍ J=∞i<å~Ú. ^•xH˜ `À_»∞ <å~åÜ«∞}∞_Õ #@∞Å ~°∂ѨOÖ’ "Õ+¨O ^èŒiOz #\˜ã¨∂Î L#fl@∞¡ J=∞‡ <å‰õΩ K«∂Ñ≤OzOk.——

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

519

#@∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, HÍ=∂xH˜, HÍ=∞#‰õΩ L#fl =º`åºã¨O Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: HÍ=∞O K≥@∞ì "Õ~∞° ÖÏO\˜k† HÍ=∞#Å∞ H˘=∞‡Å∞, P‰õΩÅ∞. HÍ=∞„HÀ^èÖŒ ’ÉèÏk Ji+¨_»fi~°æO J_»∞QÆO\Ï #tOK«^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« "å\˜x ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =∞~°eOKåe. HÍ=∞# LOK«∞HÀQÀi`Õ, Ö’ÉèíO LOK«∞HÀQÀi`Õ, ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î HÍ"åÅ<Õ HÍ=∞# LOK«∞HÀ, PÜ«∞#∞fl á⁄O^•Å<Õ Ö’ÉèíO LOK«∞HÀ. h‰õΩ =∞^ŒO Hõey`Õ, JǨÏOHÍ~°O [x¿ãÎ '<Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç ^•ã¨∞_»#∞, ÉèíQÆ=O`«∞x a_»¤#∞— J<Õ =∞^ŒO ~åx=Ùfi, P JǨÏOHÍ~åxfl ã‘fiHõiOK«∞. (Éè’QÆO, Ü≥∂QÆO - ™È^Œ~°∞Å`À "≥∞ÿ„u) ''=∞#ã¨∞û#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ JiÊOK«‰õΩO>Ë PÜ«∞# ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ^Œ∞. HÍq∞h HÍOK«<åÅÖ’ =∞#ã¨∞û =$^ä•QÍ Y~°∞Û J~ÚáÈ`«∞Ok. W^Œ∞QÀ K«∂_»∞! h‰õΩ Ñ≤ÖÏ¡[ÖÏ¡ L<åfl~°∞, <å@HÍÅÖ’ #\˜ã¨∞Î<åfl=Ù. D J<ÕHõ "åºÑ¨HÍÅ HÍ~°}OQÍ =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ ÅQÆflO H͉õΩO_® áÈ`«∞Ok. ''Éè’QÆO LO_Õ Ñ¨Hõ∆OÖ’ Ü≥∂QÆO `«yæáÈ`«∞Ok. Éè’QÆ=∞O>Ë ^Œ∞óMÏÅÖ’ „=∞yæáÈ=@"Õ∞.

J=^èŒ∂`« Ü≥ÚHõ¯ W~°"≥· #Å∞QÆ∞~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÅÖ’ „QÆ^ŒÌ XHõ\ ˜ Jx ÉèÏQÆ=`«O K≥|∞`ÀOk. „QÆ^ŒÌ =Ú‰õΩ¯# KÕѨ L#flO`« =~°‰õΩ "ÕÖÏk H͉õΩÅ∞ ^•xfl K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú, =Ú‰õΩ¯# KÕѨ`À „QÆ^ŒÌ U kâ◊Ö’ Zyi<å JHõ¯_»‰õΩ H͉õΩÅ∞ HÍHÍ Jx J~°∞ã¨∂Î "≥#flO\Ï~Ú. Ü«∂^Œ$zÛùHõOQÍ „QÆ^ŒÌ =Ú‰õΩ¯ #∞O_ç KÕѨ „H˜O^Œ Ѩ_çáÈ~ÚOk. JO`Õ, H͉õΩÅ∞ KÕѨ#∞ "≥#flO\Ï~Ú, „QÆ^ŒÌ#∞ q㨇iOKå~Ú. ''KÕѨ JO>Ë Éè’QÆ=ã¨∞Î=Ù† H͉õΩÅ∞ JO>Ë HÀiHõÅ∞, P^Œ∞~åÌÅ∞. ZHõ¯_»~Ú`Õ Éè’QÆO LO@∞O^À, JHõ¯_» HÀiHõÅ∞, P^Œ∞~åÌÅ∞ LO\Ï~Ú. Éè’QÍÅ#∞ `«ºl¿ãÎ<Õ „ѨâßO`«`«. ''WOHÍ K«∂_»∞, J~°"÷ ∞Õ (JO>Ë, ^è#Œ O) J#~°"÷ ∞≥ áÿ È`«∞Ok. g∞~°O^Œ~∂° J#fl^Œ=Ú‡ÖÏ¡ P#O^ŒOQÍ LO@∞<åfl~°∞. HÍx J#fl^Œ=ڇŠ=∞^茺 Pã≤ΠѨOѨHÍÅ∞ =¿ãÎ KåÅ∞, JO`å QÆO^Œ~°QÀà◊O J~ÚáÈ`«∞Ok. ‰õΩHõ¯Å∞ XHõ^•<˘flHõ\ ˜ <å‰õΩ¯O@∂ LO\Ï~Ú, Ѩ~㰠ʨ ~°O „Ñ‘uѨÓ~°fiHõOQÍ LO\Ï~Ú.

HÍx WO\’¡ #∞O_ç H˘OK≥O J#flO Ѩ_Õ¿ãÎ KåÅ∞, Jq HÍ\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï~Ú. ''JѨC_»Ñ¨C_»∞ WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∂Î LO_»∞. ('=∞— `«k`«~°∞Å#∞ K«∂ѨÙ`«∂) gà◊√¡ WHõ¯_»‰õΩ =ã¨∂Î LO\Ï~°∞. Pk"å~°O ~ÀA<À, ÖËHõáÈ`Õ =∞~À ÃãÅ=Ù ~ÀA<À =™êÎ~°∞.—— #@∞_»∞: "å<åHÍÅO, ѨO@ HÀ`«Å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂‰õΩ =¸_»∞ <≥ÅÅ∞ ÃãÅ=ÙÅ∞ LO\Ï~Ú. q∞=∞‡efl ^Œi≈OK«@O =∂ J^Œ$+¨ìO. ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =ã¨∂Î L#flѨC_»∞ W^ŒÌix QÆ∞iOz qx=Ù<åflO. XHõ~°∞ g∞~°∞, =∞~˘Hõ~°∞ *Ï˝<å~°‚=.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ™È^Œ~°∞Å`À "≥∞ÿ„fѨÓ~°fiHõOQÍ "≥∞ÅQÆ∞. "≥∞ÿ„fÉèÏ=O`À "≥∞Åy#@¡~Ú`Õ K«∂_»\ÏxH˜, q#\ÏxH˜ WOѨÙQÍ LO@∞Ok. <å@HÍÅÖ’ #∞=Ùfi K«∂_»ÖË^•? #Å∞QÆ∞~°∞ Hõeã≤ áê_Õ@ѨC_»∞, XH˘¯Hõ¯~°∞ XHÀ¯ ã¨fi~°OÖ’ áê_ç`Õ <å@Hõ"Õ∞ JÉèÏã¨∞áêÅ=Ù`«∞Ok. #@∞_»∞: =ÅÖ’ J<ÕHõ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ z‰õΩ¯‰õΩ#flq. Jhfl XHõ¯\˜QÍ Hõeã≤ XˆH kâ◊Ö’ =Å`Àã¨Ç¨ ZyiáÈ`Õ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘<Õ =∂~°æO LO@∞Ok. HÍx Jq "Õˆ~fi~°∞ kâ◊ÖÖ’ ZQÆ~°\ÏxH˜ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË=Ù.

520

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''`«Å g∞^Œ ‰õΩO_» ÃÑ@∞ìH˘x #$`«ºO KÕÜ«∞@O <å@HÍÅÖ’ =∞#O K«∂¿ã L<åflO.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»∞, J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«Å g∞^Œ ‰õΩO_»#∞ ‰õÄ_® ã≤÷~°OQÍ LOK«∞HÀ. JO>Ë =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ xÅ∞ѨÙ. ''Ãã·xHõ ta~°OÖ’x ã≤áê~ÚÅ`À <Õ <˘Hõ™êi, 'g∞~°∞ g∞ Hõ~°Î"åºÅ#∞ x~°fiiÎOK«O_ç. HÍx HÍà◊√_»<Õ ~ÀHõe KÕug∞^Œ Ѩ_»<Õ Ñ¨_»∞`«∞Ok, Hõ#∞Hõ J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO_»O_ç— Jx K≥áêÊ#∞. ''HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ =„_»Oy ¢ã‘ÎÅ∞ ~ÀHõe`À J@∞‰õΩÅ∞ ^ŒOѨÙ`å~°∞. XHÍ"≥∞ ~ÀHõe "Õã¨∂Î=ÙO@∞Ok, =∞~˘HÍ"≥∞ J@∞‰õΩÅ#∞ KÕ`ÀÎ `Àã¨∂Î LO@∞Ok. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~ÀHõe KÕu g∞^Œ Ѩ_»‰õΩO_® J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO@∞Ok. g\˜H˜ `À_»∞ a_»¤‰õΩ áêÅ∞ Ѩ_»∞`«∞Ok, =∞~À KÕ`ÀÎ <åx# =_»¡#∞ ‰õΩO_»Ö’ "Õã≤ "Õ~Úã¨∂Î LO@∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞, MÏ`å^•~°∞Å`À, '#∞=Ùfi WO`« ÉÏH© L<åfl=Ù, K≥e¡OK«∞— JO@∂ LO@∞Ok. ''D q^èŒOQÍ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ ÅQÆflO KÕã≤, ã¨O™ê~°OÖ’ J<ÕHõ Hõ~°Î"åºÅ#∞ x~°fiiÎOK«=K«∞Û. HÍx JÉèϺã¨O LO_®e, J„Ѩ=∞`«ÎOQÍ LO_®e. J@∞=O@ѨC_Õ Ô~O_ç\ ˜Ö’#∂ =∞#ã¨∞û#∞ xeÑ≤ rqOK«=K«∞Û.—— (ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ =∂~°æO - ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO - Ãã·#∞û HÍ^Œ∞) #@∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, P`«‡ â◊s~åxH˜ aè#fl"≥∞ÿ# ^Œ#\ÏxH˜ |∞∞A=Ù Uq∞\˜?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: |∞∞A"å? ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OK«=K«∞Û. `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤#@¡~Ú`Õ, PÜ«∞# Hõ$Ѩ`À PÜ«∞# ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. |∞∞+¨µÅ∞ P`«‡#∞ ™êH∆Í`«¯iOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. Ãã·<£û ^•fi~å ÉèíQÆ=`ü `«`åÎ fixfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. ^•x`À =∞#‰õΩ `≥e¿ãk, 'nxfl ^•x`À KÕ~°∞Û`Õ Wk Åaèã¨∞ÎOk, ^•xfl nx`À KÕ~°∞Û`Õ Jk Åaèã¨∞ÎOk— Jx WO„kÜ«∂Å`À `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ QÆ∞iOz# ã¨=∂Kå~°O =∂„`«"Õ∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ D |∞kú`À ÉèíQÆ=`ü `«`åÎ fixfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. ™ê^èŒ∞ ™êOQÆ`«ºO KÕÜ«∂e. "≥·^Œ∞ºx`À ã¨Ç¨Ï"åã¨O KÕÜ«∞QÍ KÕÜ«∞QÍ <å_ç K«∂_»@O ZÖÏQÀ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. #@∞_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, WѨC_»∞ J~°÷=∞=Ù`ÀOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂e. JѨC_Õ h‰õΩ =ã¨∞Î=Ù ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. âߢ™êÎÅÖ’x â’¡HÍÅ#∞ HõO~î°áê~î°O KÕã≤#O^Œ∞=Å¡ Un [~°∞QÆ^Œ∞. ÉèíOQÆ∞, ÉèíOQÆ∞ JO@∂ K≥Ñ≤Ê#O^Œ∞=Å¡ =∞`«∞Î [xOK«^Œ∞, ^•xfl „`åQÍe. ''ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O Ѩ~°∞ʼnõΩ qâ◊^ŒÑ¨~°K«ÖËO. S^Õà◊§ a_»¤‰õΩ ^•OѨ`«º ã¨∞MÏxfl qâ◊^Œ Ѩ~°K«ÖËO.—— #@∞_»∞: ™êfig∞ P`«‡^Œ~°≈#O á⁄O^Œ@O ZÖÏ? (~åMÏÖò Ѩ@¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ÉÏÅQÀáêÅ∞x ÉèÏ=O) J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~åMÏÖò Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. QÆkÖ’ ѨÅ∞=Ù~°∞ LO_»@O =Å# Éèí∞lOK«_®xH˜ ã¨OHÀzã¨∞Î<åfl_»∞. D =∞^茺 N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~åMÏÖò#∞ ÉÏÅQÀáêÅ∞xQÍ<Õ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞† Ü«∞â’^ŒÖÏ "å`«ûź ÉèÏ"åxfl „ѨHõ\ ˜ã¨∞Î<åfl~°∞.

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

521

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (~åMÏÖò`À): ZO^Œ∞‰õΩ ã¨OHÀz™êÎ=Ù? #∞=Ùfi u#∞. HÍ"åÅO>Ë gà◊√¡ XHõ „ѨHõ¯# xÅ|_»`å~°∞. (XHõ Éèí‰õΩÎx`À) ~åMÏÖò‰õΩ H˘OK≥O =∞OK«∞QÆ_»¤ `≥zÛÃÑ@∞ì. (~åMÏÖò`À) #∞=Ùfi |<£Ç¨ïw¡H˜ =∞m¡ "≥àÏÎ"å? ZO_»Ö’ "≥à◊¡=^Œ∞Ì. ~åMÏÖò Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ #@∞x`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞~°O^Œ~°∂ HÍoHÍÅÜ«∞ „Ѩ™ê^ŒO ZO^Œ∞‰õΩ u#‰õÄ_»^Œ∞? WHõ¯_Õ uO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞O^Õ! #@∞_»∞: J=Ù#O_ô. HÍx JO^Œ~°∂ XˆHÖÏ ÉèÏqOK«@O ÖË^Õ! JO^Œ∞KÕ`«<Õ "Õˆ~fi~°∞QÍ =O@ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ^èŒ~°‡ã¨„`«OÖ’ Éè’[#O KÕÜ«∞@O JO^ŒiH© W+¨ìOÖË^Œ∞. ~åMÏÖò Éè’[#O KÕã¨∞Î<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À "≥ÚQÆ™êÅÖ’H˜ "≥o¡, JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx =∂@Å∞ H˘#™êyOKå~°∞.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO #@∞_»∞ - ã¨O™ê~°OÖ’ ™ê^èŒ# - ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ =∂~°æO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#@∞x`À): P`«‡^Œ~°≈<åxH˜ =∂~°æO =∞<À"庉õΩÅ`«† =∞<À"åHͯܫ∂Å ^•fi~å PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ_®xH˜ „Ѩܫ∞`«flO KÕÜ«∂e. Ñ≤`«ÎO JkèHõi¿ãÎ HÍ"≥∞~°¡ ~ÀQÆO ^•Ñ¨Ùiã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅ∂ Ѩã¨∞Ѩ٠ѨK«ÛQÍ HÍ#=™êÎ~Ú, Ѩã¨∞Ѩ٠ѨK«Û `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ~°OQÆ∂ Hõ#|_»^Œ∞. g∞ <å@Hõ |$O^ŒOÖ’ ã¨^• ¢ã‘Î áê„`«ÅÖ’<Õ #\˜ã¨∂Î LO_Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ‰õΩ ¢ã‘Î <≥·[O =KÕÛã¨∞ÎOk. ¢ã‘ÎÅ#∞ 㨇iOz 㨇iOz "åi Ǩ=ÉèÏ"åÅ∞ Jhfl ¢ã‘Î=Öˇ<Õ =∂iáÈ`å~Ú. J^Õ q^èŒOQÍ JǨÏiflâ◊Å∂ ÉèíQÆ=O`«∞x 㨇i¿ãÎ ÉèíQÆ=<≥·fl*Ïxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. ''K«Å∞= KÕã≤# =GO =O\˜k =∞#ã¨∞û. =∞#ã¨∞û#∞ U ~°OQÆ∞Ö’ =ÚOK«∞`å"≥∂ P ~°OQÆ∞#∞ Jk ã¨O`«iOK«∞‰õΩO@∞Ok.—— #@∞_»∞: HÍx "≥Ú^Œ@ ^•xfl K«Å∞= KÕÜ«∂e Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. "≥Ú^Œ@ z`«Îâ◊√kú† P Ñ≤^ŒÑ¨ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=`ü zO`«#Ö’ xeÑ≤ LOz`Õ Jk P =~å‚<Õfl ã¨O`«iOK«∞‰õΩO@∞Ok. HÍx =∞m¡ ã¨O™ê~°OÖ’ ky`Õ, <å@HÍÅÖ’ #\˜OѨ „áê~°Oaè¿ãÎ P q^èŒOQÍ<Õ J~ÚáÈ`«∞Ok.

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ǨÏi, <å~åÜ«∞}ü „ѨÉèí$`« Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OK«™êQÍ~°∞. JO`«Ö’ HõÅHõ`åÎ#∞Oz ǨÏi, <å~åÜ«∞}ü, #ˆ~O„^Œ |O^èÀáê^蕺ܫ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ =KåÛ~°∞. "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕâß~°∞. „ÃÑã≤_≥hû HõàÏâßÅÖ’ ã¨O㨯 $`« PKå~°∞º_≥·# ~å[Hõ$+¨‚ |O^èÀáê^蕺ܫÚx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ #ˆ~O„^Œ |O^èÀáê^蕺ܫ∞. `«O„_ç`À HÍã¨Î =∞#óã¨Ê~°÷ U~°Ê_ç#O^Œ∞# âߺ"£∞ѨىõÄ~üÖ’ q_çQÍ ÉèÏ~åºa_»¤Å`À LO@∞<åfl_»∞. x~å_»O|~°∞_»∞† =Ü«∞ã¨∞û W~°"≥· `˘q∞‡k ÖËHõ =ÚÃÑ·Êù ã¨O=`«û~åÅ∞ LO_»=K«∞Û. z=i ~ÀAÖ’¡ JÅǨÉÏ^£Ö’ =ã≤OKå_»∞. Ü«∂Éèˇ· Zxq∞^Õà◊√¡ rqOKå_»∞.

522

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

^蕺#OÖ’ QÆO@Å ^èŒfix "≥Ú^ŒÖˇ·# <å^•Å∞ PÅH˜OK«@O, ѨÅ∞ ^Œ$âߺÅ∞ QÍOK«@=¸ Ѩiáê\˜. Éèí∂\Ï<£ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åÜ«∞=º „áêO`åÅ∞ Z<Àfl, ã¨O^Œi≈OKå_»∞. JѨC_»Ñ¨C_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O =KÕÛ"å_»∞. ǨÏi (HÍÖÏO`«~°OÖ’ ™êfiq∞ `«∞sÜ«∂#O^Œ) ÉÏQ∑|*Ï~üÖ’ `«# ™È^Œ~°∞Å`À LO@∞<åfl_»∞. [#~°Öò JÃãOc¡ áê~î°âßÅÖ’ "≥∞„\˜‰õΩºÖË+¨<£ =~°‰õΩ K«k"å_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ K«^Œ∞=Ù‰õΩ ã¨fiã≤Î K≥áêÊ_»∞.

WO\’¡ ÉèíQÆ=`ü zO`«#, âߢ™êÎ^茺ܫ∞#O, Ü≥∂QÍÉèϺã¨O`À ~ÀAÅ∞ QÆ_»∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞. JѨC_»Ñ¨C_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =ã¨∂Î LO\Ï_»∞. PÜ«∞# ÉÏQ∑|*Ï~°∞Ö’x |Å~å"£∞ WO\˜H˜ "≥o`Õ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ W`«}˜‚ Ñ≤Å∞=#O¿Ñ"å~°∞. <å~åÜ«∞}ü Ѩ^ŒÇ¨~°∞ ÖËHõ Ѩk¿ÇÏ_Õà◊¡ áê~î°âßÅ q^•ºi÷. J`«_»∞ `«~°K«∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =ã¨∞Î<åfl_»∞. J`«_»O>Ë PÜ«∞#‰õΩ ZO`À =∞‰õΩ¯=. (|∞^Œ∞ú_»∞ - É’^èŒã¨fi~°∂ѨO - <åOQÍì LѨ^Õâ◊O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): |∞^Œ∞úx QÆ∞iOz ZO`À qx L<åfl#∞. PÜ«∞# ^Œâß=`å~åÅÖ’ XHõ~°∞. „|ǨχO xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ#k, xi¡Ñ¨Î"≥∞ÿ#k, x„+≤¯Ü«∞"≥∞ÿ#k, É’^èŒ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ#k. |∞kú D É’^è㌠fi¨ ~°∂ѨOÖ’ qb#O J~Ú#ѨC_»∞ „|Ǩχ*Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† JѨC_»∞ =∞x+≤ |∞^Œ∞_ú =» Ù`å_»∞. '=∞#ã¨∞û |∞kúÖ’ ÅÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok† |∞kú É’^èŒã¨fi~°∂ѨOÖ’ ÅÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok— J<Õ"å_»∞ <åOQÍì. '' 'JǨÏO— ÉèÏ=# L#flO`«=~°‰Ωõ „|Ǩχ*Ï˝#O L^Œ~ÚOK«^∞Œ . „|Ǩχ*Ï˝#O L^Œ~ÚOz#ѨC_Õ, ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey#ѨC_Õ 'JǨÏO— ÉèÏ=# =∞# =â◊OÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk. ÖˉõΩO>Ë, 'JǨÏO— ÉèÏ=##∞ =â◊Ѩ~°K«∞HÀÖËO. `«# h_»#∞ Ѩ@∞ìHÀ=@O Hõ+¨ìO. HÍx ã¨∂~°∞º_»∞ #_ç<≥uÎ g∞^Œ‰õΩ =¿ãÎ h_» XHõ *Ï<≥_»∞ J~ÚáÈ`«∞Ok.—— (|O^èÀáê^蕺Üü∞‰õΩ É’^èŒ - ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«º"Õ∞ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ =∂~°æO) XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O ZÖÏ LO@∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: käÜÕ∞@~üÖ’ <å@HõO K«∂_»ÖË^•? „¿ÑHõ∆‰õΩÅ∞ QÆÅQÆÖÏ =∂\Ï¡_»∞H˘O@∂ LO\Ï~°∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ `≥~° ÖËã¨∞ÎOk. "≥O@<Õ JO^Œi =∞#ã¨∞û <å@HõOÖ’ ѨÓiÎQÍ b#O J~ÚáÈ`«∞Ok, P Ñ≤^ŒÑ¨ "åi ^Œ$+≤ì Z@∞ˆHã‘áÈ^Œ∞. D q^èŒOQÍ JO`«~°∞‡Y=∞=_®<Õfl ã¨=∂kèã≤÷u JO@∞<åflO. =∞m§ `≥~° Ѩ_»QÍ<Õ ^Œ$+≤ì J@∂ W@∂ áÈ`«∞Ok. =∂Ü«∞ J<Õ `≥~° Ѩ_»QÍ<Õ =∞x+≤ =∞m§ |Ç≤Ï~°∞‡Y∞_»=Ù`å_»∞. (#ˆ~O„^Œ |O^èÀáê^蕺Üü∞`À) #∞=Ùfi ѨÅ∞ „áêO`åÅ∞ ã¨O^Œi≈OKå=Ù Hõ^•! ™ê^èŒ∞=ÙÅ QÆ∞iOz HÍã¨Î =ÚK«Û\˜OK«∞. |O^èÀáê^蕺ܫ∞ Éèí∂\Ï<£Ö’ W^ŒÌ~°∞ Ü≥∂QÆ∞Å#∞ ^Œi≈Oz#@∞¡, "å~°∞ x`«ºO J~° ¿ã~°∞ "ÕѨ P‰õΩÅ~°ã¨O „`åˆQ "å~°x K≥áêÊ_»∞. #~°‡^• #nf~°OÖ’ XHõ ™ê^èŒ∞=Ù P„â◊=∂xfl ‰õÄ_® ã¨O^Œi≈OKå_»`«_»∞. JHõ¯_»∞#fl ™ê^èŒ∞=Ù XHõ~°∞, áêºO\ò ^èŒiOz# XHõ ɡOQÍbÉÏ|∞#∞ K«∂ã≤, 'W`«_»∞ #_»∞=Ú# HõuÎ ^èŒiOKå_»∞— Jx "åºMϺxOKå_»@.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, ™ê^èŒ∞=ÙÅ z`«Î~°∞=ÙÅ#∞ WO\’¡ `«yeOz LOKåe.

JѨC_»∞ ÉèíQÆ=`ü zO`«#Å∞ ã¨~°fi^• =∞#ã¨∞û# ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`å~Ú.

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

523

|O^èÀáê^蕺ܫ∞: g∞ z„`åxfl WO\’¡ LOK«∞H˘<åfl#∞. KÕ`« ǨïHͯ`À Ѩ~°fi`åÅÖ’ =ã≤OKÕ XHõ ™ê^èŒ∞=Ù z„`«=¸ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, ™ê^èŒ∞=ÙÅ z„`åÅ#∞ K«∂¿ãÎ =∞#ã¨∞ûÖ’ P^蕺u‡Hõ ÉèÏ=#Å∞ *ÏQÆ$`« =∞=Ù`å~Ú. ã‘`åѶ¨ÅO ÉÁ=∞‡#∞ K«∂ã≤#ѨC_»∞ x["≥∞ÿ# ã‘`åѶ¨ÅO QÆ∞~°∞ΉõΩ =ã¨∞ÎOk Hõ^•, Ü«Ú=ux K«∂ã≤#ѨC_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ Éè’QÆ ÉèÏ=#Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú Hõ^•. JO^Œ∞KÕ`«<Õ g∞‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ã¨^• ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO LO_®Åx. (|O^èÀáê^蕺Üü∞`À): ã¨O™ê~°OÖ’x ^Œ∞óMÏÅ#∞ K«∂ã¨∂<Î Õ L<åfl=Ù Hõ^•! Éè’QÍxfl ã‘fiHõiã¨∂<Î Õ ^Œ∞óYO "å\˜Å∞¡`«∞Ok. „QÆ^ŒÌ =Ú‰õΩ¯# KÕѨ L#flO`« =~°‰õΩ H͉õΩÅ QÆ∞OѨ٠^•xfl Ü«∂`«#ÃÑ_»∞`«∂<Õ LO@∞Ok. ''™ê^èŒ∞ ™êOQÆ`«ºO`À âßOu KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok. "≥Úã¨e h\˜Ö’ KåÖÏ¿ãѨ٠LO_çáÈ`«∞Ok† HÍx TÑ≤i Ñ‘Å∞ÛHÀ=\ÏxH˜ JѨC_»Ñ¨C_»∞ LѨi`«ÖÏxH˜ =ã¨∞ÎOk, JѨC_»∞ ÉèÏ~°OQÍ TÑ≤i Ñ‘Å∞ÛH˘x LѨâ◊=∞#O á⁄O^Œ∞`«∞Ok. (#@∞_»∞ - ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõÅÊ`«~°∞=Ù - ã¨HÍ=∞ „áê~°÷#Ö’ 'ѨÙe— =ÚѨC) #@∞_»∞: ™êfig∞, Éè’QÆO QÆ∞iOz g∞~°#flk x[O. ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Éè’QÆ ã¨∞MÏÅÔH· HÀi`Õ z=~°‰õΩ J^èÀQÆ`Õ. =∞#ã¨∞ûÖ’ Z<Àfl ~°HÍÅ HÍOHõ∆Å∞ `«Öˇ`«∞Î`å~Ú. Jxfl HÍOHõ∆Å∂ =∞#‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕÜ«∞=Ù. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõÅÊ`«~°∞=Ù, Uk HÀi`Õ Jk „Ѩ™êk™êÎ_»∞. HÍx, 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõÅÊ`«~°∞"≥· L<åfl_Õ! XHõ ѨÙe =¿ãÎ K«∂^•ÌO— Jx J#∞H˘O>Ë Ñ¨Ùe =zÛ xÅ|_»∞`«∞Ok, =∞#Å#∞ „q∞OQÆ#∂ „q∞OQÆ∞`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, ѨÙe =ã¨∞ÎO^Œx QÆ∞~°∞Î LOK«∞HÀ"åe. WOHÍ K≥ѨÊ\ÏxH˜ U=ÚOk? =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· xÅ∞ѨÙHÀ. PÜ«∞##∞ =∞~°∞==^Œ∞Ì, ã¨~°à◊ ǨÏ$^ŒÜ«∞O`À PÜ«∞##∞ „áêi÷¿ãÎ PÜ«∞# ^Œ~°≈#O W™êÎ_»∞. ''=∞~À ã¨OQÆu – PY~°∞# ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î# KÕã≤ <å@HÍxfl =ÚyOK«O_ç. JѨC_Õ QÍÜ«∞‰õΩÅ∞, „â’`«Å∞ JO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕã¨∞H˘O@∂ `«=∞ `«=∞ Wà◊§‰õΩ "≥à◊`å~°∞.—— (QÆ$ǨÏã¨÷ Éèí‰õΩÎÅ∞ - ¢ã‘ÎʼnõΩ LѨ^Õâ◊O - q„QÆǨ~å^èŒ<å „áêâ◊ã¨ÎºO) <å@Hõ |$O^ŒO "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞. W^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ ÉèÏ~°ºÅ∞ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞. "å~°∞ PÜ«∞# ^Œ~°≈<å~°÷O LѨ"åã¨O KÕã≤ =KåÛ~°∞. W^ŒÌ~°∂ `À_çHÀ_»à◊√¡, =Ü«∞ã¨∞û W~°"≥· Ô~O_»∞ ÖËHõ W~°"≥· =¸_»∞ LO_»=K«∞Û. W^ŒÌiH© Ñ≤Å¡Å∞<åfl~°∞, "Õ∞e =Úã¨∞QÆ∞ ^èŒiOz L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (P ¢ã‘ÎÅ`À): W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç, g∞~°∞ t=ѨÓ[ KÕÜ«∞O_ç. x`«ºHõ~°‡ J<Õ Ñ¨Ùã¨ÎHõO LOk. ^•xfl K«∂ã≤ ѨÓ[ KÕÜ«∞_»O ZÖÏQÀ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. ѨÓ[ KÕÜ«∞_»O ^•fi~å ÉèíQÆ=`ü HÍ~åºÅÖ’ KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O x=∞QÆ∞flÅ∞ HÍ=K«∞Û. ѨÙ=ÙfiÅ∞ ¿ãHõiOK«@O, K«O^Œ#O fÜ«∞@O, ѨÓ*Ï áê„`«Å#∞ `À=∞@O, <≥·"Õ^ŒºO `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞@O "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕã¨∂Î L#flѨC_»∞

524

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∞#ã¨∞û J@∞"≥·¿Ñ =∞o¡ LO@∞Ok† JÅÊ`«#O, HÀѨO, D~°¬º "≥Ú^ŒÖˇ·#q `˘ÅyáÈ`å~Ú. g∞i^ŒÌ~°∂ =∂\Ï¡_Õ@ѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_»∞HÀO_ç. ''U q^èŒOQÍ<≥·<å 㨈~, =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÅQÆflO KÕÜ«∂e. ZѨC_»∂, XHõ¯™êi ‰õÄ_® PÜ«∞#∞fl =∞~°záÈ~å^Œ∞. `≥Å· ^è•~°ÖÏ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ ÉèQí =Æ `ü zO`«# [~°∞QÆ∞`«∂ LO_®e.

XHõ W@∞Hõ ~å~Ú<À, tÅ<À ‰õÄ_® ^≥·=OQÍ ZOz ÉèíH˜Î`À ѨÓl¿ãÎ, PÜ«∞# Hõ$Ѩ`À ^•x =¸ÅOQÍ<Õ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄O^Œ=K«∞Û. ''<Õ#∞ "≥Ú^Œ@ K≥Ñ≤Ê#q, JO>Ë t=ѨÓ[ =O\˜q KÕÜ«∂e. =∞#ã¨∞û ѨiѨHõfi`« K≥Ok`Õ, Ñ≤^ŒÑ¨ Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ∞ ѨÓ[ KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. P ã≤÷uÖ’ =∞#ã¨∞û ã¨^• ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ ÅQÆfl=∞ÜÕ∞º LO@∞Ok† 㨇~°} =∞#<åÅ∞ ã¨~°fi^• <≥ÅH˘x LO\Ï~Ú.—— ÃÑ^ŒÌ `À_çHÀ_»Å∞: =∂‰õΩ U^≥·<å LѨ^Õt™êÎ~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (PáêºÜ«∞`«`À): <Õ#∞ =∞O„`«nHõ∆ x=fi@O ÖË^Õ! =∞O„`«nHõ∆ W¿ãÎ t+¨µºÅ áêѨO, ÉÏ^èŒÅ∞ Jhfl QÆ∞~°∞=Ù ã‘fiHõiOKåe. J=∞‡ ##∞fl XHõ a_»¤ ã≤÷uÖ’ LOzOk. <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# t=ѨÓ[ KÕã¨∂Î LO_»O_ç. JѨC_»Ñ¨C_»∞ WHõ¯_»‰õΩ ~°O_ç. `«~°∞"å`« ÉèíQÆ=`«ûOHõÅÊO "Õ∞~°‰õΩ Uk ZÖÏ [~°QÍÖ’ JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ™êfl#Ü«∂„`« k<å# =∞m¡ WHõ¯_»‰õΩ ~å=\ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«O_ç.

WO\’¡ ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î# KÕÜ«∞=∞x K≥Ñ≤Ê L<åfl<Õ, KÕã¨∞Î<åfl~å? ÃÑ^ŒÌ `À_çHÀ_»Å∞: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞~°∞ LѨ"åã¨O KÕã≤ ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞? Éè’[#O KÕ¿ã ~å"åe. ¢ã‘ÎÅ∞ <å [QÆ[˚#x ѨÅ∞~°∂áêÖË Hõ^•! JO^Œ∞Hõ<Õ "åà◊√¡ Hõ+¨ìѨ_»@O <Õ#∞ K«∂_»ÖË#∞. g∞ ~°O^Œ~°∂ [QÆ[˚#x Ü≥ÚHõ¯ "Õˆ~fi~°∞ ~°∂áêÅ∞. Éè’[#O KÕã≤ ~°O_ç, P#O^ŒOQÍ LO_»O_ç.

D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å"£∞ÖÏÖò#∞ Ñ≤ez P W^ŒÌ~°∞ „ã‘ÎÅ#∞ ‰õÄ~ÀÛɡ\ ˜ì, PǨ~°O W=fi=∞<åfl~°∞. Ѷ¨ÅǨi}© HÍoѨÓ[ „Ѩ™ê^ŒO, Å∂p, ѨÅ∞~°HÍŠѨà◊√¡, QÍ¡ã¨∞ áê#HõO, q∞~îå~ÚÅ∞ "åiH˜ W=fi|_®¤~Ú. `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''g∞~°∞ HÍã¨Î u<åfl~°∞. WѨC_Õ <å =∞#ã¨∞û ‰õΩ^Œ∞@|_çOk. ¢ã‘ÎÅ∞ LѨ=ã≤OK«@O <Õ#∞ K«∂_»ÖË#∞—— J<åfl~°∞.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO Éèí‰õΩÎʼnõΩ QÀѨºã¨=∂K«~°O - ˆHâ◊"£ ¿ã<£ ™êÜ«∞O„`«O S^Œ∞ QÆO@Å~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ t"åÅÜ«∞O "≥∞@¡ÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. „ѨHõ¯<Õ J^èŒ~ü, _®II x`åÜü∞, '=∞— `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç, <å ã¨fiÉèÏ=O =∂iáÈ`«∂ LOk. `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ "≥∞@∞ì ky=zÛ U^À QÀѨº"≥∞ÿ# ã¨=∂Kå~°O K≥ѨÊÉ’`«∞#fl@∞¡ Éèí‰õΩÎÅ „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞:

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

525

(=∞x+≤Ö’<Õ JkèHõOQÍ ÉèíQÆ=`ü =ºH©ÎHõ~°} - J=`å~° `«`«Î fiO) ''g∞~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞. g∞`À ZO^Œ∞‰õΩ K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞? WѨC_»ÖÏ¡ <å‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞x K≥·`«#º=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂Ѩ ^Œ~°≈#O HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞. WѨC_»∞ ™êHÍ~° =∂#= ~°∂ѨOÖ’<Õ PÜ«∞##∞ ^Œi≈ã¨∞Î<åfl#∞. <å <≥·[O ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂áêxfl uÅH˜OK«@"Õ∞, ã¨Ê $tOK«@"Õ∞, PeOQÆ#O KÕã¨∞HÀ=@"Õ∞. HÍx J=∞‡, '#∞=Ùfi ^ÕǨÏO ^èŒiOz L<åfl=Ù. Hõ#∞Hõ ™êHÍ~°"≥∞ÿ# =∂#= ~°∂áêÅ ^•fi~å P#O^ŒO á⁄O^Œ∞— JO\’Ok. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨HõÅ Éèí∂`«HÀ\˜Ö’#∂ <≥ÅH˘x L<åfl_»∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∞x+≤Ö’ JkèHõOQÍ Jaè=ºHõÎ=∞=Ù`«∞<åfl_»∞. ''=∞x+≤ ™ê=∂#∞º_® Uq∞\˜? J`«_»∞ ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕÜ«∞QÆÅ_»∞. J#O`« ã¨fi~°∂áêxfl zO`«# KÕÜ«∞QÆÅ_»∞. `«H˜¯# „áê}˜HÀ\˜H˜ Jk ™ê^茺O HÍ^Œ∞. `«H˜¯# „áê}˜HÀ\˜Ö’#∞, K≥@∞ì KÕ=∞Å∞, ã¨HõÅÉèí∂`åÅÖ’#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ L<åfl_»∞, HÍx =∞x+≤Ö’ PÜ«∞# Jaè=ºH©ÎHõ~°} JkèHõO. Jyfl`«`«Î fiO ã¨HõÅ Éèí∂`åÅÖ’#∂, Jxfl =ã¨∞Î=ÙÖÖ’#∂ L#flk. HÍx HõÅѨ֒<Õ ^•x LxH˜ JkèHõO. ''~å=Ú_»∞ ÅHõ∆ ‡}∞x`À, '`«=Ú‡_»∂! U#∞QÆ∞ ZO`« ÃÑ^ŒÌ [O`«∞=Ù! J~Ú#ѨÊ\˜H© Jk ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz zO`«# KÕÜ«∞ÖË^Œ∞, K«∂âß"å?— Jx K≥áêÊ_»∞. ''WHõ J=`å~åÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞iO`« JkèHõOQÍ Jaè=ºHõÎ=∞=Ù`«∂ LO\Ï_»∞. ~å=Ú_»∞, ÅHõ∆ ‡}∞x`À, '™È^Œ~å, Z=iÖ’ Ti˚`« ÉèíH˜Î LO@∞O^À, Z=~°∞ ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’ #=Ùfi`«∂, qÅÑ≤ã¨∂Î, #$`«ºO KÕã¨∂Î, áê_»∞`«∂ LO\Ï~À, "åiÖ’<Õ <Õ#∞ L<åfl#∞— Jx K≥áêÊ_»∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_ç =∞m§ ã¨OÉèÏ+¨} H˘#™êyOKå~°∞. (ˆHâ◊"£ ¿ã<£ÃÑ· N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨÉèÏ=O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆHâ◊"£ ¿ã<£ WHõ¯_»‰õΩ `«~°K«∂ =KÕÛ"å_»∞. WHõ¯_»‰õΩ =zÛ# `«~°∞"å`« ZO`À =∂iáÈÜ«∂_»∞, Ñ≤^ŒÑ¨ Q˘Ñ¨Ê"å_≥·áÈÜ«∂_»∞. WHõ¯_»‰õΩ ѨÅ∞=∂~°∞¡ `«# Éèí‰õΩÎÅ`À =zÛ L<åfl_»∞.

XO@iQÍ ~å=_®xH˜ ‰õÄ_® J`«_»∞ W+¨ìѨ_Õ"å_»∞. "≥Ú^Œ\’¡ J`«_çH˜ ™ê^èŒ∞ ™êOQÆ`«ºO JO`«QÍ ÅaèOK«ÖË^Œ∞. HõÅ∞\’ÖÏÖ’x J`«_ç WO\˜H˜ "≥o¡ J`«}˜‚ K«∂âß#∞, <å`À ǨÏ$^ŒÜü∞ ‰õÄ_® =KåÛ_»∞. ˆHâ◊"£ L#fl QÆkÖ’ =∞=∞‡efl ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïì~°∞. |Å¡ g∞^Œ J`«_»∞ U^À „"åã¨∞H˘O@∞<åfl_»∞.

KåÖÏ¿ãѨ\ ˜H˜ HõÖÏxfl „ѨHõ¯# ÃÑ\˜ì, ‰õΩsÛÖ’ #∞Oz ÖËz =zÛ <ÕÅg∞^Œ =∂`ÀÉÏ@∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

HÍx JѨC_»`«_»∞ =∂‰õΩ #=∞™ê¯~°O JO@∂ Un KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. ''WHõ¯_»‰õΩ JѨC_»Ñ¨C_»∞ =KÕÛ"å_»∞. XHõ ~ÀA <Õ#∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ J`«_ç`À, '™ê^èŒ∞=ÙÅ Z^Œ∞@ HÍeg∞^Œ HÍÅ∞ "Õã¨∞H˘x ‰õÄ~ÀÛ‰õÄ_»^Œ∞, ^•x=Å¡ ~°*’QÆ∞}O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok— J<åfl#∞. ˆHâ◊"£, J`«_ç q∞„`«∞Å∞ =¿ãÎ "≥O@<Õ <Õ#∞ "åiH˜ #=∞㨯iOKÕ"å_çx. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ "å~°∞ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕÜ«∞@O <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞.

526

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''XHõ™êi <Õ#∞ ˆHâ◊"£`À, 'ǨÏi<å=∞ Éèí[# K≥~Úº. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ÉèíQÆ=<åfl=∞ QÆ∞}H©~°Î# KÕÜ«∞@O P=â◊ºHõO— Jx K≥áêÊ#∞. P `«~°∞"å`« "åà◊√¡ =∞$^ŒOQÆ `åàÏÅ`À ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î# KÕÜ«∞<å~°OaèOKå~°∞. ''<å‰õΩ ǨÏi<å=∞OÖ’ qâßfiã¨O ZÖÏ |ÅѨ_çO^À `≥Å∞™ê? D HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ `«~°K«∂ ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ ã¨O^Œ~°≈<å~°÷O =ã¨∂Î LO\Ï~°∞. XHõ™êi =ÚÖÏÎ<£‰õΩ K≥Ok# ™ê^èŒ∞"˘Hõ~°∞ ~å=@O [iyOk. QÆOQÍ™êQÆ~ü‰õΩ "≥àı¡"åi HÀã¨O "Õz L<åfl_»∞. J`«_çH˜ ('=∞—#∞ K«∂ѨÙ`«∂) W`«_ç =Ü«∞ã¨∞û LO@∞Ok. '<å~°nÜ«∞ ÉèíˆHÎ =∂~°æO— Jx K≥Ñ≤ÊOk P`«_Õ.

(HÍq∞h HÍOK«<åÖË 'KÕѨÅ|∞@ì— - ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«º"Õ∞ 'ѨÓÅ "åã¨#— - UHÍO`« ™ê^èŒ#) ''XHõ ~ÀA ˆHâ◊"£ =KåÛ_»∞. ~å„u Ѩk QÆO@Å =~°‰õΩ LO_çáÈÜ«∂_»∞. "Õ∞=∞O^Œ~°=¸ ѨOK«=\˜Ö’ ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. „Ѩ`åÑπ, =∞iH˘O^Œ~°∞, 'D ~å„u WHõ¯_Õ LO_çáÈ^•O— J<åfl~°∞.

JO^Œ∞‰õΩ ˆHâ◊"£, '=^Œ∞Ì, <å‰õΩ Ѩx LOk† "≥àÏ¡e— J<åfl_»∞. <Õ#∞ #=Ùfi`«∂, 'KÕѨÅ|∞@ì "åã¨# ÖˉõΩO_® x„^Œ ~å^• UO?— Jx J_çQÍ#∞. ''ɡã¨Î Ѩ_»∞K«∞ XHÍ"≥∞ XHõ ѨÙ=ÙfiÅ "åºáêi WO\’¡ JukäQÍ LO_»@O [iyOk. P"≥∞ KÕѨÅ∞ q„Hõ~ÚOz, MÏm |∞@ì`À =zÛOk. ѨÙ=ÙfiÅ∞ LOz# QÆkÖ’ x^Œ∞iOK«\ÏxH˜ P"≥∞‰õΩ ã¨÷ÅO WKåÛ~°∞. ѨÙ=ÙfiÅ ã¨∞"åã¨# HÍ~°}OQÍ P"≥∞‰õΩ ~å„u KåÖÏ¿ãѨ\ ˜ =~°‰õΩ x„^ŒÑ¨@ìÖË^Œ∞.

Jk K«∂ã≤# P WO\˜ Ü«∞[=∂#∞~åÅ∞, 'U=∞=∂‡, ZO^Œ∞‰õΩ WOHÍ x„kOK«Hõ á⁄~å¡_»∞`«∂ L<åfl=Ù?— Jx J_çyOk. JO^Œ∞‰õΩ P ɡã¨Î Ѩ_»∞K«∞, '<å‰õΩ Ug∞ J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞. ѨÙ=ÙfiÅ ã¨∞"åã¨# =Å¡<Õ <å‰õΩ x„^ŒÑ¨@ì_»O ÖË^Œx `À™ÈÎOk. <å KÕѨŠ|∞@ì#∞ HÍã¨Î W™êÎ~å? Jk „ѨHõ¯# LO>Ë XHõ"Õà◊ x„^ŒÑ¨@ì=K«∞Û— Jx J#flk. z=iH˜ KÕѨÅ|∞@ì#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ ^•xÃÑ· hà◊√¡ K«e¡ =Ú‰õΩ¯ „ѨHõ¯# LOK«∞H˘#flk. "≥O@<Õ QÆ∞~°Hõ ÃÑ_»∞`«∂ x„kOK«™êyOk. ''D Hõ^äŒ q#QÍ<Õ ˆHâ◊"£, J`«_ç J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∂ Q˘Å∞¡# #"åfi~°∞. ''ˆHâ◊"£ ™êÜ«∞O„`«O QÆOQÆ ™êfl#Ѷ¨∞@ìO =^ŒÌ „áê~°÷# KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. „áê~°÷# HÍQÍ<Õ <Õ#∞ ˆHâ◊"£`À, 'W^Œ∞QÀ K«∂_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ XHõ ~°∂ѨOÖ’ ÉèÏQÆ=`«OQÍ J~Ú L<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ<Õ "Õ^•Å∞, ѨÙ~å}ÏÅ∞, `«O„`åÅ∞ Jxfl\˜h ѨÓlOKåe— Jx J<åfl#∞. 'WOHÀ ~°∂ѨOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Éèí‰õΩÎ_»∞QÍ#∂ J~Ú L<åfl_»∞. Éèí‰õΩÎx ǨÏ$^ŒÜ«∞O ÉèíQÆ=O`«∞_ç HõKÕi Kå=_ç. Kå=_çÖ’H˜ áÈ`Õ WO\˜ Ü«∞[=∂xx ã¨∞Å∞=ÙQÍ K«∂_»=K«∞Û. JO^Œ∞KÕ`« Éè‰í Ωõ xΠѨÓlOK«@O ÉèQí =Æ O`«∞x ѨÓlOK«@"Õ∞ J=Ù`«∞Ok— Jx K≥áêÊ#∞. ''ˆHâ◊"£, J`«_ç ã¨=∂[ã¨∞÷Å∞ W=hfl ZO`À „â◊^ŒúQÍ q<åfl~°∞. <å_»∞ áœ~°‚q∞, <åÅ∞QÆ∞ kâ◊ÖÏ "≥<≥flÅ "åºÑ≤Oz L#flk. "Õ∞=∞O^Œ~°O QÆOQÍf~å#QÆÅ "≥∞@¡ ÃÑ·ÉèÏQÍ# ‰õÄ~°∞Û<åflO. 'JO^Œ~°∂ ÉèÏQÆ=`«O – Éèí‰õΩÎ_»∞ – ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Jx K≥ѨÊO_ç— J<åfl#∞ <Õ#∞. JO^Œ~°∂ Hõeã≤ 'ÉèÏQÆ=`«O – Éèí‰õΩÎ_»∞ – ÉèíQÆ=O`«∞_»∞— JO@∂ =ÚHõÎHõO~î°O`À LK«ÛiOKå~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨, '„|Ǩχ"Õ∞ â◊H˜Î, â◊H˜ÎÜÕ∞ „|ǨχO Jx K≥ѨÊO_ç— Jx <Õ#∞ K≥ѨÊQÍ "åà◊√¡ '„|Ǩχ"Õ∞ â◊H˜Î, â◊H˜ÎÜÕ∞ „|ǨχO— Jx

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

527

LK«ÛiOKå~°∞. 'g∞~°∞ ^Õxx „|ǨχO JO@∞<åflˆ~ ^•<Õfl <Õ#∞ J=∞‡ JO@∞<åfl#∞. J=∞‡ J<Õ Ñ¨^ŒO ZO`À ã¨∞=∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# Ѩ^ŒO Jx "åi`À K≥áêÊ#∞.— ''Ñ≤^ŒÑ¨ "åi`À, 'QÆ∞~°∞=Ù – Hõ$+¨µ‚_»∞ – "≥·+¨‚=Ù_»∞— Jx K≥ѨÊ=∞#QÍ<Õ ˆHâ◊"£ <å`À, '™êfig∞, JO`« ^Œ∂~°O =^Œ∞Ì! JÖÏ Ñ¨eH˜`Õ [#O =∞=∞‡efl ^Œ∞~°aè=∂#ѨÓi`« "≥·+¨‚=ÙÅx ÉèÏq™êÎ~°∞— Jx K≥áêÊ_»∞. ''<Õ#∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ ˆHâ◊"£`À WÖÏ J<Õ"å}˜‚: 'g∞~°∞ ^Õxx „|ǨχO JO\Ï~À, ^•x<Õ <Õ#∞ J=∞‡, P^•ºâ◊H˜Î JO@∞<åfl#∞. =∞<À"å‰õΩ¯Å‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ#, x~°∞æ}, x„+≤¯Ü«∞ ã≤÷uÖ’ <≥ÅH˘x L#flѨC_»∞ "Õ^•Å∞ PÜ«∞##∞ „|ǨχOQÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï~Ú. ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂ÅÖ’ áêÖÁæ#flѨC_»∞ <Õ#∞ PÜ«∞##∞ â◊H˜Î, P^•ºâ◊H˜Î `«k`«~° <å=∂Å`À ¿Ñ~˘¯O\Ï#∞. '' 'ã¨O™ê~°OÖ’ LO@∂ ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ@O KåÖÏHõ+¨ìO. T~°QÍÜ«∞, zO`«Ñ¨O_»∞, h\˜‰õΩO_» ÃÑ\˜ì# QÆkÖ’ ã¨xfláê`« ~Àyx LOz`Õ J`«_çH˜ ZÖÏ #Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok? JO^Œ∞ˆH ™ê^èŒ# Éèí[#Å∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜ =∞^茺=∞^茺֒ UHÍO`«OÖ’H˜ "≥o¡áÈ"åe. '' 'K≥@∞ìÉ’^≥ ÖÏ=ÙQÍ `«Ü«∂~°Ü«∂ºHõ U#∞QÆ∞#∞ ‰õÄ_® Hõ\ ˜ì"ÕÜ«∞=K«∞Û, HÍx "≥ÚHõ¯QÍ L#flѨC_»∞ ^•xfl "Õ∞HõÅ∞, Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ux"Õ™êÎ~Ú.— JO^Œ∞ˆH ˆHâ◊"£ `«# ÖˇHõÛ~üÖ’, 'g∞~°∞ ѨiѨHõfi`« K≥O^•Hõ ã¨O™ê~°OÖ’ rqOK«O_ç— Jx J<Õ"å_»∞. (Éèí‰õΩÎÅ`À) ''W^Œ∞QÀ K«∂_»O_ç, ˆHâ◊"£ ZO`« Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞! POQÆ¡OÖ’ ÖˇHõÛ~ü WKÕÛ"å_»∞.

ZO`À=∞Ok P`«}‚˜ Q“~°qOKÕ"å~°∞. ™êH∆Í`«∂Î H©fi<£ qHÀìiÜ«∂`À ‰õÄ~°∞Ûx =∂\Ï¡_®_»∞. J@∞=O\˜ =ºH˜Î WHõ¯_»‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞, K˘Hͯ ÖˉõΩO_® =KÕÛ"å_»∞. ™ê^èŒ∞ ã¨O^Œ~°≈<åxH˜ "≥àı¡@ѨC_»∞ U^À XHõ\ ˜ fã¨∞‰õΩ "≥àÏ¡e, Hõ#∞Hõ<Õ Ñ¨à√◊ ¡ KÕ`|« ∞K«∞ÛH˘x =KÕÛ"å_»∞. J`«_Öç ’ H˜Oz`«∞Î JǨÏO ‰õÄ_® ÖË^∞Œ .

(J^èŒ~ü, '=∞—ʼnõΩ LѨ^Õâ◊O - ''=ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√§——) (J^èŒ~ü`À) ''W^Œ∞QÀ K«∂_»∞! #∞=Ùfi q^•fiOã¨∞_çq, ÃÑ·QÍ _çÑ‘ìq. HÍh ÉèÏ~åºq^èÕÜ«Ú_»=Ù. =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√¡. K«O^Œ# =<åxH˜ P=Å "≥O_çQÆ#∞Å∞, Ñ≤^ŒÑ¨ |OQÍ~°∞ QÆ#∞Å∞, P `«~°∞"å`« =„*ÏÅ QÆ#∞Å∞ JO@∂ Z<Àfl J=¸ÖϺÅ∞ L<åfl~Ú. Hõ>ˇìÅ∞H˘>Ëì "å_˘Hõ_»∞ J_»qÖ’ Hõ>ˇìÅ∞ H˘@∞ì‰õΩO@∞<åfl_»∞. „|ǨχKåi XHõ~°∞ J`«_ç`À '=ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√¡— Jx K≥áêÊ_»∞.—— t"åÅÜ«∞O "≥∞@¡ #∞O_ç „H˜OkH˜ ky „áêOQÆ}O QÆ∞O_® N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. J^èŒ~ü, '=∞— `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ∂ "≥O@ "≥àÏ¡~°∞. qëê‚fiÅÜ«∞ ѨÓ*Ïi ~å"£∞ Kè«@s˚ =zÛ =∂`«$^Õq (âß~°^•^Õq) ѨiKåiHõ‰õΩ HõÅ~å ™ÈH˜O^Œx `≥eáê_»∞. ~å"£∞ Kè«@s˚ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): D q+¨Ü«∞O g∞‰õΩ ѨkQÆO@ňH K≥áêÊ#∞. g∞Ô~=~°∂ ^•xfl Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ UO KÕÜ«∞QÆÅ#∞? ~å"£∞ Kè«@s˚: x["Õ∞, g∞~°∞ UO KÕÜ«∞QÆÅ~°∞? HÍx ~åMÏÖò, ~å"£∞ÖÏÖò JO^Œ~°∂ L<åflˆ~, "å~°∂ Ug∞ KÕÜ«∞ÖË^Õ!

528

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'=∞—: H˜â’s B+¨^èŒO H˘x `Õ=\ÏxH˜ PÅO|*Ï~ü "≥o¡ L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Uq∞\˜, XO@iQÍ<å "≥àÏ¡_»∞? ZHõ¯_» #∞Oz `≥™êÎ_»∞? '=∞—: XO@iQÍ<Õ "≥àÏ¡_»∞. PÅO|*Ï~°∞ #∞Oz `≥™êÎ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): "åºkè f„="≥∞ÿ`Õ UO KÕÜ«∂Ö’, `«yæ`Õ UO KÕÜ«∂Ö’ ~Àyx K«∂ã¨∞H˘O@∂ L#fl =ºH˜ÎH˜ `≥eÜ«∞*Ë~Ú. '=∞—: JÖψQ#O_ô.

P W^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎ~åà◊√¡ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. PÜ«∞# "åi`À, ''=Ú#∞Ѩ٠K≥Ñ≤Ê#@∞¡ t=ѨÓ[ KÕã¨∂Î LO_»O_ç. WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ@ѨC_»∞ Éè’[#O KÕã≤ ~°O_ç, ÖˉõΩO>Ë <å =∞#ã¨∞û Hõ+¨ìѨ_»∞`«∞Ok. ™êfl#Ü«∂„`« k<å# =∞m¡ ~å=\ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«O_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞.

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ `«=∞ QÆkH˜ ѨtÛ=∂# L#fl J~°Kú O« „^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’H˜ =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. |O^èÀáê^蕺ܫ∞, ǨÏi, '=∞— "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. |O^èÀáê^蕺ܫ∞ ‰õΩ@∞O| HõëêìÅ#∞ QÆ∞iOz PÜ«∞# Z~°∞QÆ∞^Œ∞~°∞. (ã¨O™ê~åxH˜ HÍ~°}O? - ''H“Ñ‘#O HÀã¨O—— LѨ=∂#O - â◊~°}ÏQÆ`Õ =∂~°æO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W^Œ∞QÀ K«∂_»∞! 'XHõ H“Ñ‘#O QÆ∞_»¤=ÚHõ¯ HÀã¨O1, Zxfl HõëêìÖ’! q"åǨÏO KÕã¨∞H˘O\Ï_»∞. Ñ≤ÖÏ¡[ÖÏ¡ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~°∞. "åix áÈ+≤OѨ L^ÀºQÆO KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ™ê^èŒ∞=Ù, H“Ñ‘#O HÍ~°}OQÍ zO`å„HÍO`«∞_»=Ù`å_»∞† QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ ÉèÏ~°º HÍ~°}OQÍ zO`å„HÍO`«∞_»=Ù`å_»∞.

Wk KåÅ^Œ#fl@∞¡ WO\’¡ "åi`À ã¨Yº`« LO_»^Œ∞† Hõ#∞Hõ q_çHÍѨÙ~°O ÃÑ@ì=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. (#=Ùfi`«∂) K≥·`«#º^Õ=Ù_»∞ x`åº#O^Œ∞_ç`À, 'q#=Ü«∂º `«=Ú‡_»∂, x`åº#O^•! ã¨O™ê~°r=ÙʼnõΩ Z#fl\˜H© QÆu ÖË^Œ∞— J<åfl_»∞. '=∞— (`«#Ö’): Jq^Œº xO_ç# ã¨O™ê~°O QÆ∞iOKÕ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞ HÍÉ’Å∞!

J@∞=O\˜ ã¨O™ê~°"Õ∞ =∞x+≤x |O^èŒOÖ’ =ÚOz"Õã¨∞ÎOk. |Ǩïâß ã¨O™ê~° r=ÙÅ∞ Jq^•º ã¨O™ê~°OÖ’ rq™êÎ~°∞ HÍÉ’Å∞!

1. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ `«~K° ∂« K≥¿ÑÊ Hõ^ÅŒä Ö’ Wk XHõ\.˜ XHõ ™ê^è∞Œ =Ù‰õΩ ~Ô O_»∞ H“Ñ‘<åÅ∞ ™⁄O`«OQÍ LO_Õq. XHõ ~ÀA ^•<À¡ XHõ^•xfl ZÅ∞Hõ H˘iH˜"ãÕ O≤ k. "å\˜x ZÅ∞HõÅ#∞O_ç ã¨O~°HO∆˜ Ѩ P`«_˘Hõ Ñ≤ex¡ ÃÑOK«™êQÍ_»∞. P Ñ≤eH¡ ˜ áêÅHÀã¨O XHõ P=Ù#∞‰õÄ_® ÃÑOK«@O [iyOk. P=Ù#∞ K«∂ã¨∞HÀ=@O HÀã¨O XHõ Ѩx"å}˜‚ xÜ«∞q∞OKå_»∞. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ P=ÙÅ ã¨OYº ÃÑiyOk. Jq "Õ∞Ü«∞\ÏxH˜ ѨzÛHõ |Ü«∞à◊¡#∞ H˘#∞Q˘Å∞ KÕâß_»∞. ѨzÛHõ |Ü«∞à◊¡#∞ K«∂ã¨∞HÀ=@O HÀã¨O J<ÕH=õ ∞Ok <ÒHõ~#¡° ∞ xÜ«∞q∞OKå_»∞. D q^èOŒ QÍ "≥∞Å¡"∞≥ Å¡QÍ J`«_˘Hõ Éè∂í ™êfiq∞ÖÏ J~ÚáÈÜ«∂_»∞. WO\˜x, Pã¨∞ÎÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOѨ XHõ ¢ã‘Î J=ã¨~åxfl QÆ∞iÎOz P`«_»∞ q"åǨÏ=Ú KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. H˘O`«HÍÅO `«~°∞"å`« J`«_ç q∞„`«∞_≥·# =∞~˘Hõ ™ê^èŒ∞=Ù P ^•iÖ’ ~å=@O `«@ã≤÷OzOk. D ™ê^èŒ∞=Ù ã≤÷ux K«∂ã≤ P ™ê^èŒ∞=Ù qã¨∞ÎÉ’~Ú D`«}‚˜ HÍ~°}O J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ P ™ê^è∞Œ =Ù, ''W^ŒO`å XHõ H“Ñ‘#O QÆ∞_»=¤ ÚHõ¯ HÀã¨O ^•Ñ¨ÙiOzOk—— J<åfl_»∞.

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

529

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂, '=∞—#∞ K«∂ѨÙ`«∂ |O^èÀáê^蕺ܫ∞`À): W`«_»∂ q_ç HÍѨÙ~°"Õ∞. g∞ W^ŒÌiH© K«Hõ¯x ™ê=∞ºO ‰õΩkiOk. XHõ™êi W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»O [iyOk. "≥Ú^Œ\ ˜ =ºH˜Î '#∞"≥fi=~°∞?— Jx J_çˆQã¨iH˜ '<Õ#∞ ^Õâ◊O =^Œe =KåÛ#∞— Jx |^Œ∞Å∞ K≥áêÊ_»∞ Ô~O_»= =ºH˜Î. Ñ≤=∞‡@ J`«_»∞ '=∞i #∞"≥fi=~°∞?— Jx J_çˆQã¨iH˜ '<Õ#∞ „¿ÑÜ«∞ã≤x g_ç=zÛ# "å}˜‚— Jx |^Œ∞Å∞ WKåÛ_»∞ "≥Ú^Œ\ ˜ =ºH˜Î. W^ŒÌiH© K«Hõ¯x ™ê=∞ºO. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''HÍx ÉèíQÆ=O`«∞x â◊~°}∞ *ÁzÛ`Õ ÉèíÜ«∞Ѩ_» #Hõ¯ˆ~¡^Œ∞, PÜ«∞<Õ ~°H˜∆™êÎ_»∞.—— ǨÏi: ™êfig∞, ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^Œ@OÖ’ J<Õ‰õΩʼnõΩ *ÏѨºO ZO^Œ∞‰õΩ J=Ù`ÀOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞HÀ `≥Å∞™ê? Éè’QÆ"åã¨#Å∞, Hõ~°‡Å∞ f~°‰õΩO_® =∞<À"庉õΩÅ`« [xOK«^∞Œ . 'H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_=» h, P `«~∞° "å`« =∂=¸Å∞ =∞O^Œ∞`À<Õ "åºkèx #Ü«∞O KÕÜ∞« =K«∞Û— Jx "≥·^Œ∞ºÅ∞ K≥ѨÊ@O q#ÖË^•? ''<å~°^Œ∞_»∞ ~å=Ú_ç`À, '~å=∂! #∞=Ùfi JÜ≥∂^茺֒<Õ HÍÅO QÆ_çÑ≤`Õ ~å=} =^èŒ ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? #∞=Ùfi JO^Œ∞ xq∞`«Î"Õ∞ Hõ^• J=`«iOKå=Ù— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ ~å=Ú_»∞, '<å~°^•! ã¨=∞Ü«∞O ~åx=Ùfi, ~å=}∞x Hõ~°‡ f~°x=Ùfi. P `«~°∞"å`« P`«_ç =^茉õΩ JO`å ã≤^ŒúO J=Ù`«∞Ok— J<åfl_»∞.—— (ã¨O™ê~°OÖ’ ^Œ∞óMÏÅ∞ - ǨÏi - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å q*Ï˝# ã≤÷u) ǨÏi: ã¨O™ê~°OÖ’ Wxfl ^Œ∞óMÏÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ L<åfl~Ú?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: D ã¨O™ê~°O PÜ«∞# bņ P@ ÖÏO\˜k. D bÅÖ’ ã¨∞YO – ^Œ∞óYO, áêѨO – ѨÙ}ºO, *Ï˝#O – J*Ï˝#O, =∞Oz – K≥_»∞ Jhfl L#flq. ^Œ∞óYO, áêѨO W`åº^Œ∞Å∞ ÖˉõΩO>Ë bÅ H˘#™êQÆ^Œ∞. ^•QÆ∞_»∞=¸`«Å P@Ö’ `«e¡x `åHÍe. HÍx P@ „áê~°OÉèíOÖ’<Õ `åHõ_»O P"≥∞‰õΩ ã¨O`«∞+≤ìx HõeyOK«^Œ∞. D P@ H˘O`«¿ãѨ٠H˘#™êQÍe J<Õ^Õ ÉèíQÆ=O`«∞x (`«e¡) ã¨OHõÅÊO. P Ñ≤^ŒÑ¨ – 'ÅHõ∆Ö’# U^À XHõ\ ˜ `≥OK«∞H˘#∞K«∞ ZyiáÈ=ÙI ^•x K«∂z #=ÙfiH˘#∞K«∞ K«Ñ¨Ê@¡#∞ K«~°`«∞ g=Ù!— ''JO>Ë, Hõ~îÀ~° `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕâßHõ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ`À PÜ«∞# ^Œ~°≈#O á⁄Ok Z=~À XHõi^ŒÌ~°∞ =∂„`«"Õ∞ =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å~°∞. JѨC_»∞ J=∞‡, 'F, `≥yáÈ~ÚOk— JO@∂ P#O^ŒO`À K«Ñ¨Ê@∞¡ H˘_»∞`«∞Ok.—— ǨÏi: HÍx D P@ =∂‰õΩ „áê}ÏO`«HõOQÍ LO^Õ!

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (#=Ùfi`«∂): #∞"≥fi=~°∞? K≥ÑC¨ HÀ K«∂^•ÌO. ÉèQí =Æ O`«∞_Õ =∂Ü«∞, r=[QÆ`∞« ÅÎ ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞ Jhfl J~Ú=Ù<åfl_»∞. 'áê=Ú ~°∂ѨOÖ’ HÍ@∞"Õã¨∞Î<åfl#∞, =∞O„`«"åkQÍ =zÛ qëêxfl `˘Åyã¨∞Î<åfl#∞.— PÜ«∞# q^Œº, Jq^Œº Ô~O_»∂QÍ#∂ LO@∞<åfl_»∞. Jq^•º =∂Ü«∞ ^•fi~å J*Ï˝#OÖ’ L#fl r=Ù_»∞QÍ LO@∞<åfl_»∞, q^•º=∂Ü«∞ ^•fi~å QÆ∞~°∞=<Õ =∞O„`«"åkQÍ J~°∞^≥Oz J*Ï˝<åxfl áÈQ˘_»∞`«∞<åfl_»∞.

530

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'' 'J*Ï˝#O, *Ï˝#O, q*Ï˝#O. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂„`«"Õ∞ L<åfl_»∞, Hõ~°Î, ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Åhfl QÍqOKÕk PÜ«∞<Õ— Jx K«∂¿ã"å_»∞ *Ï˝x. HÍx q*Ï˝<À, ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú=Ù#fl@∞¡ ^Œi≈™êÎ_∞» . =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞ J<Õ ã≤`÷ ∞« Å∞ U~°Ê_ç#ѨC_»∞ PÜ«∞# `«Ñʨ =∞ˆ~n ÖË^xŒ QÍOK«∞`å_»∞. ''ÉèÏ=áê~°=â◊ºO`À áÈe¿ãÎ ÉèHí Θ "≥Å"≥ÅáÈ`«∞Ok. ÉèÏ=áê~°=â◊ºO ѨiѨHfiõ "≥∞`ÿ Õ =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞QÍ Ñ¨i}q∞ã¨∞ÎOk. (|O^èÀáê^蕺ܫ∞`À) ^蕺# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WOHÍ Ñ¶¨∞O\Ï<å^ŒO qO@∂ L<åfl"å? |O^èÀáê^蕺Üü∞: J=Ù#O_ô, „Ѩu~ÀE qO@∞<åfl#∞. ^•xH˜ `À_»∞ ~°∂Ѩ^Œ~°≈#=¸ HõÅ∞QÆ∞`ÀOk! g\˜x =∞#ã¨∞û XHõ™êi J#∞Éèíq¿ãÎ Ñ≤^ŒÑ¨ Jq PyáÈ`åÜ«∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#∞. HõÅѨ‰õΩ XHõ™êi xѨC ~åAH˘O>Ë Ñ≤^ŒÑ¨ PiáÈ^Œ∞. (Éèí‰õΩÎÅ`À) W`«_çH˜ qâßfiã¨O QÆ∞iOz ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. |O^èÀáê^蕺Üü∞: <å‰õΩ qâßfiã¨O JkèHõO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍã¨Î K≥ѨC, K«∂^•ÌO. |O^èÀáê^蕺Üü∞: XHõ QÆ∞~°∞=Ù XHõ_çH˜, '=¸~°∞ö_»∞— J<Õ =∞O„`åxfl LѨ^ÕtOz, '=¸~°∞ö_Õ h W+¨^ì =·≥ O— Jx K≥áêÊ_»∞. '=¸~°∞_ö ∞» — =∞O„`åxfl [Ñ≤OKÕ P t+¨µº_»∞ ã≤kú á⁄O^•_»∞. Q˘Å¡Ñ_¨ ∞» K«∞Å∞ ~å=∞<å=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î QÆOQÍ#kx ^•\Ï~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h ‰õΩ@∞O|OÖ’x ¢ã‘ÎÅ#∞ |Å~å"£∞ ‰õΩ@∞O|OÖ’x ¢ã‘ÎÅ`À `À_˘¯x ~å. |O^èÀáê^蕺Üü∞: |Å~å"£∞ Z=~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: |Å~å"£∞ Z=~À h‰õΩ `≥eÜ«∞^•? É’ãπáê~åÖ’ J`«_ç WÅ∞¡ LOk. ã¨~à° ◊ ǨÏ$^ŒÜ∞« O QÆÅ"åix K«∂¿ãÎ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ P#O^ŒÑ~¨ =° â◊√Ö∫`å~°∞. |O^èÀáê^蕺Üü∞ HõÖÏ¡HÑõ @ ¨ O ÖËx =ºH˜.Î x~°O[<£ ‰õÄ_® J@∞=O\˜ "å_Õ. Hõ#∞Hõ<Õ J`«_Ñç @ ¨ ¡ PÜ«∞#‰õΩ JO`« „Ñ‘u.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): #∞=Ùfi x~°O[<£#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ"åÅx ZO^Œ∞‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl<À `≥Å∞™ê? J`«_»∞ x[OQÍ<Õ ã¨~°à◊ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_® Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxˆH!

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å [#‡k# "Õ_»∞HõÅ∞ Pk"å~°O, "Õ∞ 25, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ =∞„iK≥@∞ì „H˜Ok J~°∞QÆ∞ÃÑ· ^ŒH˜∆}Ïaè=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. q[Üü∞, ˆH^•~ü, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£, ~åMÏÖò "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞#`Àáê@∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ѨÅ∞=Ù~°∞ J~°∞QÆ∞ K«∞@∂ì xÅ|_ç L<åfl~°∞. ѨQÆ\ ˜ "Õà◊ – ã¨=∞Ü«∞O XO\˜ QÆO@ J~Ú=ÙO@∞Ok. á¶êÅ∞æ} =∂ã¨O â◊√Hõ¡ qkÜ«∞ – N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å [#‡k#O. PÜ«∞#‰õΩ KÕ~Ú qiy#O^Œ∞# [#‡k<åxfl WO`«=~°‰õΩ ѨO_»∞QÆ KÕã¨∞HÀÖË^Œ∞. „Ѩã¨∞Î`«O PÜ«∞# K≥~Úº ^•^•Ñ¨Ù #Ü«∞"≥∞ÿOk. Hõ#∞Hõ <Õ_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å [#‡k# "Õ_»∞HõÅ#∞ [~°∞Ѩ٠H˘O@∞<åfl~°∞. ã¨Ç¨ÏK«i J<Õ QÍÜ«∞‰õΩ~åe áê@ HõKÕs U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. HÍã¨Î =Ü«∞ã¨∞û ÃÑ·|_®¤, P"≥∞ „ѨMϺ`« QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞.

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

531

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkÖ’ HõxÑ≤OK«#O^Œ∞# '=∞— PÜ«∞##∞ "≥^Œ‰õΩ`«∂ ѨOK«=\˜H˜ =KåÛ_»∞.

JHõ¯_» Éèí‰õΩÎÅ∞ Ѩ~°=∂#O^ŒOÖ’ =Úxy LO_»@O K«∂âß_»∞. ÉèíHõÎ|$O^ŒO =∞^茺֒ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ‰õÄ~°∞Ûx LO_»@O `˘O^Œ~°Ö’ '=∞— QÆ=∞xOK«ÖË^Œ∞. PÜ«∞# =ÚO^Õ xÅ|_ç P`«∞~°`«`À, ''N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ZHõ¯_»?—— Jx J_çQÍ_»∞. Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂ Q˘Å∞¡# #"åfi~°∞. P `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ K«∂ã≤ '=∞— ã≤Q∞Æ `æ À PÜ«∞#‰õΩ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ ˆH^•~ü, q[Üü∞ J~°∞QÆ∞ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂, '=∞—`À): K«∂âß"å? (ˆH^•~ü, q[Üü∞Å∞) W^ŒÌih ZÖÏ XHõ\ ˜QÍ KÕ~åÛ<À!

1868Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |$O^•=#O #∞O_ç XHõ =∂^èŒgÅ`«#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ Ñ¨OK«=\˜Ö’ <å\Ï~°∞. Jk ÉÏQÍ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ^Œ~ÚOk. z#fl Ñ≤Å¡Å∞ ^•x fQÆÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩx LÜ«∂ºÅÅ∂QÆ∞`«∂ L<åfl~°∞. ^•xfl K«∂ã≤ P#OkOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''HÀu Ñ≤Å¡Å =Öˇ, „H˜O^ŒÑ¨_®¤ ^Œ∂Hõ@O =∂#~°∞—— J<åfl~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ J~°∞QÆ∞ „ѨHõ¯# xÅ|_ç LO_»@O K«∂ã≤, ''#∞=Ùfi ÃÑ·H˜ ~å, HÍà◊√¡ „"ÕÖÏ_Õã¨∞H˘x Ǩ~ÚQÍ ‰õÄ~ÀÛ=K«∞Û—— J<åfl~°∞ PáêºÜ«∞OQÍ. ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ J~°∞QÆ∞ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. Éèí=<å^ä£ K˘Hͯ ^èŒiOz LO_»@O K«∂ã≤ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, ''U"≥∂Üü∞, q^ÕâßʼnõΩ "≥à◊¡É’`«∞<åfl"å?—— Jx J_çQÍ_»∞. "≥O@<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂, ''=∞#‰õΩ q^ÕâßʼnõΩ áÈ=_»=∞O>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x =^ŒÌ‰õΩ áÈ=@"Õ∞—— J<åfl~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨ Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ^Œ∞ã¨∞ÎÅhfl qÑ≤Ê"Õã≤, P#O^ŒOQÍ uiˆQ"å_»#∞.

XHõ ~ÀA â◊OÉèí∞ <å`À, '^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ qÑ≤Ê u~°QÆ@O Ǩ~ÚQÍ<Õ LOk. JO^Œ∞ˆH g∞~°∞ J\Ï¡ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞ HÍÉ’Å∞. <Õ#∂ XHõ™êi JÖÏ KÕã≤ K«∂âß#∞— J<åfl_»∞. (ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x PѶ‘ã¨∞ - ã¨O™ê~°O, J+¨ìáêâßÅ∞, „uQÆ∞}ÏÅ∞) ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞: PѶ‘ã¨∞ #∞Oz uiy =zÛ áêºO@∞, K˘Hͯ q¿ÑÊ@ѨC_»∞, 'J=∂‡! ##∞fl Zxfl |O^èŒ<åÅÖ’ |OkèOKå=Ù `«b¡!— Jx J#∞H˘O@∂ LO\Ï#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞x+≤ J+¨ìáêâßÅ ^•fi~å |OkèOѨ|_ç L<åfl_»∞. Å[˚, ^Õfi+¨O, ÉèíÜ«∞O, Paè*Ï`«ºO, ã¨OHÀK«O, QÀѨº ã¨fiÉèÏ=O =Ú#flQÆ∞#=hfl |O^èŒ<åÖË.

WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»™êQÍ~°∞: J=∂‡! J=∂‡! #hfl MË^Œ=Ú =º^èŒ`À ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú Ñ≤O_»∞K«∞#fl^Õ..... * * * ZQÆ∞~°"ÕÜ«ÚK«∞<åfl=Ù QÍe Ѩ_»QÆÖ#∞ âߺ=∂! ã¨O^Œ_≥·# Ö’Hõã¨O`«Ö’# =∂Ü«∞ ^•~°=ÚQÆ#∞...... ''=∂Ü«∂^•~°O JO>Ë ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ¡ ∞. 'SÇ≤ÏHÍâ◊ QÍA lQÆ∞~°∞— HÍ~°}OQÍ ^•~°O QÆ\ Ñì˜ _¨ Oç k.

HÍq∞hHÍOK«<åÖË P SÇ≤ÏHÍâ◊ QÍA lQÆ∞~°∞.——

532

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«Éèí∂`åÅ∞, Ji+¨_»fi~åæÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x QÆ∞iOz# áê@ áê_ç, P ÉèÏ"åxfl WÖÏ q=iOK«™êQÍ~°∞: ''S^Œ∞ J<Õq ѨOK«Éèí∂`åÅ∞, S^Œ∞Ö’#∞ P~°∞Ö’#∞ z‰õΩ¯=_»@=∞O>Ë Ñ¨OK«É∂íè `åʼnõΩ, Ji+¨_fi» ~åæʼnõΩ =â◊O HÍ=@O. P~°∞QÆ∞~°∞x "≥∂ã¨ÑÙ¨ K«Û@=∞O>Ë Ji+¨_fi» ~åæʼnõΩ =â◊O H͉õΩO_»@O. =¸_»∞#∞ "≥∂ã¨yOK«@=∞O>Ë, =¸_»∞ QÆ∞}ÏʼnõΩ Jf`«=∞=@O. ''ã¨`«Î fi ~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ∞ =¸_»∂ =∞x+≤x `«=∞ =â◊OÖ’ LOK«∞H˘#flq – =ÚQÆ∞æ~°∞ ™È^Œ~°∞Å∞. ã¨`«Î fiQÆ∞}O LO>Ë Jk ~°*’QÆ∞}Ïxfl ã¨Ç¨Ü«∂xH˜ Ñ≤Å∞ã¨∞ÎOk. ~°*’QÆ∞}O LO>Ë `«"≥∂QÆ∞}Ïxfl Ñ≤Å∞ã¨∞ÎOk. =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∂ ^˘OQÆÖË. `«"≥∂QÆ∞}O q<åâ◊#O KÕã¨∞ÎOk, ~°*’QÆ∞}O |Okèã¨∞ÎOk. ã¨`«Î fiQÆ∞}O |O^è•Å#∞ qѨC`«∞Ok HÍh Jk ÉèíQÆ=O`«∞x =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞‰õΩáÈÖË^Œ∞.—— q[Üü∞ (#=Ùfi`«∂): ã¨`«Î fi=¸ ^˘OˆQ Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ^•xH˜ ÉèíQÆ=O`«∞x =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞‰õΩáÈ=@O ™ê^茺O HÍ^Œ∞.

HÍx =∂~åæxfl K«∂ѨÙ`«∞Ok. Éèí=<å^ä£: PǨ! J^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# "å‰õΩ¯Å∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. Wk J`«∞º#fl`« ã≤÷uH˜ K≥Ok# q+¨Ü«∞O. Éèí‰õΩÎÅ∞ W=hfl qx P#Okã¨∞Î<åfl~°∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO q[Üü∞, ˆH^•~üʼnõΩ HÍq∞h HÍOK«<åÅ QÆ∞iOz LѨ^Õâ◊O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: |O^è•xH˜ HÍ~°}O HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞. HÍq∞h HÍOK«<åÖË ã¨O™ê~°O. HÍq∞h HÍOK«<åÖË ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OѨhÜ«∞‰õΩO_® =∞#Å#∞ J_»∞¤‰õΩO@∞<åfl~Ú.

WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«∞"åfiÅ∞`À `«=∞ =ÚMÏxfl HõѨCH˘<åfl~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨ Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''WѨC_»∞ g∞~°∞ ##∞fl K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~å? ÖË^Œ∞. W^Õ `≥~°! HÍq∞h HÍOK«<åÅ<Õ D `≥~°#∞ `˘Åy¿ãÎ z^•#O^ŒO Åaèã¨∞ÎOk. WOHÍ q#∞. „ã‘Îã¨∞MÏxfl `«ºlOz#"å_»∞ „ѨѨOK« ã¨∞MÏÅ<Õ `«ºlOz#"å_»∞ J=Ù`å_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J`«_çH˜ Ju KÕ~°∞=QÍ L<åfl_»∞.—— H˘O^Œ~∞° ‰õÄ~°∞Ûh, H˘O^Œ~∞° xÅ|_ô D J=∞$`« "å‰õΩ¯Å#∞ „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À qO@∂ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ˆH^•~ü, q[Üü∞ `«k`«~°∞Å`À): „ã‘Îã¨∞MÏxfl `«ºlOz# "å_»∞ „ѨѨOK« ™œMϺÅ#∞ `«ºlOz#"å_Õ J=Ù`«∞<åfl_»∞. D HÍq∞h HÍOK«<åÖË `≥~°. g∞~°O^Œ~°∂ |∞„~°g∞™êÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘x L<åfl~°∞. HÍx n<À¡ z‰õΩ¯=_ç L<åfl~°∞. HÍ^•? K≥ѨÊO_ç K«∂^•ÌO. g∞‰õΩ g∞ˆ~ D „Ѩâ◊fl "Õã¨∞H˘x q"ÕK«# KÕÜ«∞O_ç. q[Üü∞: Jk x["Õ∞#O_ô. ˆH^•~ü =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘#™êyOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JO^Œ~°∂ ¢ã‘ÎʼnõΩ =â◊=~°∞ÎÅ∞ HÍ=@"Õ∞ K«∂ã¨∂Î L<åfl#∞. ÔHѨì<£ WO\˜H˜ "≥o¡ L<åfl#∞, JHõ¯_» #∞O_ç ~å"£∞ WO\˜H˜ "≥àÏ¡Å#∞H˘<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`« ÔHѨì<£`À, '|O_ç ÉÏ_»∞QÆ W=fi"ÀÜü∞— Jx K≥áêÊ#∞. ÔHѨì<£ `«# ÉèÏ~°º #_çQÍ_»∞. P"≥∞ J`«_çH˜ `«y# ÉèÏ~°º – 'Uq∞\˜

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

533

ã¨OQÆu, Uq∞\˜ ã¨OQÆu— JO@∂<Õ LOk. z=~°‰õΩ ÔHѨì<£ =∂`À, '"åàı¡ (~å"£∞ WO\’¡x "å~°∞) W™êÎ~°∞ÖË— Jx K≥áêÊ_»∞. ÉèíQÆ=næ`«, ÉèÏQÆ=`«O, "Õ^•O`«O Jhfl P"≥∞ `«~°∞"å`Õ. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''^èŒ#O, Ѩ„`åÅ∞ Jhfl ÉèÏ~°º KÕ`«∞Ö’¡<Õ. ÃÑ·QÍ, '<å ã¨fiÉèÏ=O ZÖÏO\˜^À K«∂_»O_ç. <å KÕuÖ’ Ô~O_»∞ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ‰õÄ_® LOK«∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞— JO\Ï~°∞ "åà◊√§ J=∂Ü«∞Hõ`«fiO „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î. '' 'Z<Àfl L^ÀºQÍÅ∞ MÏmQÍ L<åfl~Ú. HÍx D JkèHÍi <å‰õΩ XHõ L^ÀºQÆO "Õã≤ W=fi#O@∞<åfl_Õ!— J<åfl_˘Hõ_»∞. P =∂@Å∞ q#fl =∞~˘Hõ_»∞, 'QÆ∞ÖÏcx Ѩ@∞ìHÀ. h‰õΩ L^ÀºQÆO `«^䌺O— J<åfl_»∞. QÆ∞ÖÏc P JkèHÍi LOѨÙ_»∞Hõ`≥Î.

(HÀ@ ^•i - ¢ã‘ÎÅ∞ 'U@"åÅ∞ =∂~°æO—) ''¢ã‘ÎÅ HÍ~°}OQÍ ZO`«QÍ kQÆ*ÏiáÈÜ«∂O J#fl q+¨Ü«∞O ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ<ÕÖË~°∞.

XHõ™êi HÀ@ ^•iQÆ∞O_® |O_çÖ’ "≥àÏ¡#∞. ã¨=∞`«Å ÉÏ@Ö’ áÈ`«∂ L#fl>Ë¡ `«ÅKå#∞. HÍx z=~°‰õΩ K«∂¿ãÎ <åÅ∞QÆO`«ã¨∞ÎÅ „H˜O^Œ L<åfl#∞. JO`«\ ˜ U@"åÅ∞ =∂~°æO Jk. ^ŒÜ«∞ºO Ѩ\ ˜ì# =ºH˜Î `«##∞ ^ŒÜ«∞ºO P=Ç≤ÏOz#@∞¡ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞† `å#∞ ÉÏQÍ<Õ L<åfl#x J`«_»∞ ÉèÏq™êÎ_»∞.—— q[Üü∞ (#=Ùfi`«∂): XHõ =∂O„u‰õΩ_»∞ ^˘iH˜`Õ P ^ŒÜ«∂ºxfl =^ŒÅQ˘_»`å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ nxH˜ ["å|∞QÍ ''Jk ÉèíQÆ=^ÕK«Ûù—— Jx =∂„`«O K≥áêÊ~°∞. =∞m¡ ¢ã‘ÎÅ „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Z=ix J_çy<å, 'J=Ù#O_ô, <å ÉèÏ~°º KåÖÏ=∞Ozk— J<Õ K≥|∞`å~°∞.

XHõ¯x ÉèÏ~°º ‰õÄ_® `å~°∞=∂~°∞QÍ ÖË^Œ∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) HÍq∞h HÍOK«<åÖ’¡ =Úxy L#fl"å_»∞, P =∞`«∞Î HÍ~°}OQÍ ^Õxh ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl_»∞. K«^Œ~°OQÆO P_»∞`«∂#fl =ºH˜Î J<ÕHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ã¨Ô~·# Z`«∞Î#∞ "ÕÜ«∞@O `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞. HÍx P@#∞ ÃÑ·#∞O_ç K«∂ã¨∂Î L#fl"å~°∞, ™ê=∂#ºOQÍ ã¨Ô~·# Z`«∞Î#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞. ''¢ã‘Î =∂Ü«∂ã¨fi~°∂Ñ≤}˜. <å~°^Œ∞_»∞ ~å=Ú}˜‚ WÖÏ „áêi÷OKå_»∞: '~å=∂! ѨÙ~°∞+¨µÅO^Œ~°∂ h JOâ◊Å∞. ¢ã‘ÎÅ∞ h =∂Ü«∂ã¨fi~°∂Ñ≤}˜Ü≥ÿ∞# ã‘`å^Õq JOâ◊Å∞. <å‰õΩ U =~°=¸ =^Œ∞Ì. h áê^ŒÑ¨^•‡ÅѨ@¡ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞† h [QÆ<À‡Ç¨Ï# =∂Ü«∞Ö’ <Õ#∞ =ÚxyáȉõÄ_»^Œ∞ – nxfl =∂„`«O J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.— (ysO„^Œ∞_»∞, <åˆQO„^Œ∞ʼnõΩ LѨ^Õâ◊O) ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x z#fl `«=Ú‡_»∞ ysO„^Œ∞_»∞, J`«_ç J#fl ‰õΩ=∂~°∞_»∞ <åˆQO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ =zÛ L<åfl~°∞. ysO„^Œ∞_»∞ XHõ HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’ ѨxKÕã¨∞Î<åfl_»∞. <åˆQO„^Œ∞_»∞ =H©Å∞ Ѩx <Õ~°∞Û‰õΩO@∞<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ysO„^•^Œ∞Å`À): ã¨O™ê~å#∞~°‰õΩÎÅ∞ HÍHõO_ç Jx g∞‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl#∞.

K«∂_»O_ç, ~åMÏÖò‰õΩ Uk *Ï˝#O, Uk J*Ï˝#O J<Õ `≥eq =KÕÛã≤Ok. Uk ã¨`«∞Î, Uk Jã¨`«∞Î

534

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J<Õ q"ÕHõO [xOzOk. WѨC_»ÖÏ¡ <Õ#∞ J`«_ç`À, 'WO\˜H˜ áÈ. ZѨC_≥·<å WHõ¯_»‰õΩ ~å, XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ |ã¨KÕ~Ú— Jx K≥|∞`«∞<åfl#∞. g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨Yº`«`À rqOKåe. JѨC_Õ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, P#O^ŒOQÍ rq™êÎ~°∞. ''QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ UHõ ã¨fi~°OÖ’ áê_ç`Õ<Õ <å@HõO ~°H˜Î Hõ_»∞`«∞Ok. „â’`«Å‰õÄ P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok! ''=∞#ã¨∞ûÖ’ JkèHõáêÅ∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· xeÑ≤, XH˜O`«áêÅ∞ =∞#ã¨∞û`À ã¨O™ê~°OÖ’x ÉÏ^茺`«Å∞ x~°fiiÎOK«O_ç. ''™ê^èŒ∞=Ù =∞#ã¨∞ûÖ’ =ÚáêÊ=Ù =O`«∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ·#, `«H˜¯# áê=Ù ÉèÏQÆO `«# Hõ~°Î"åºÅÖ’#∂ xÅáêe. P^蕺u‡Hõ q+¨Ü«∂ÅÖ’ J`«_»∞ ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ "≥∞ÅQÍe. áê=Ú `ÀHõ#∞ `˘H˜¯# "å_»∞ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=@O Hõ+¨ìO, áê=Ú‰õΩ `ÀHõ Juã¨∞xfl`«"≥∞ÿ#k. J^Õ q^èŒOQÍ ™ê^èŒ∞=Ù‰õΩ P^蕺u‡Hõ`« J<Õk KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ#k.—— (ѨOK«=\˜Ö’ ã¨Ç¨ÏK«i H©~°Î# - "Õ∞Ѷ¨∞O, "å#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨىõΩ "≥àÏ¡~°∞. Q˘_»∞QÆ∞#∞ QÆkÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ "≥à◊§=∞x ã≤OnäH˜ K≥Ok# QÀáêÖò‰õΩ K≥Ñ≤Ê "≥àÏ¡~°∞. ѨOK«=\˜Ö’ ã¨OH©~°Î# H˘~°‰õΩ U~åÊ@∞¡ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =zÛ ‰õÄ~ÀÛQÍ<Õ ã¨Ç¨ÏK«i áê_» <å~°OaèOzOk. K«∞@∂ì Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞, H˘O^Œ~°∞ xÅ|_ô L<åfl~°∞. x#fl â◊x"å~°O J=∂"å㨺. *˺+¨ª =∂ã¨O. <Õ_»∞ "å#"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ PHÍâß# „Hõ=Ú‡H˘<åfl~Ú. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ÃÑ^ŒÌQÍe, "å# „áê~°OÉèí"≥∞ÿ#q. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À QÆkH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.

QÆkÖ’<Õ ã¨OH©~°Î# H˘#™êyOK«\ÏxH˜ x~°‚~ÚOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (ã≤Onä QÀáêÖò`À): U"≥∂Üü∞, Q˘_»∞QÆ∞ `≥KåÛ"å?

Q˘_»∞QÆ∞ ѨOK«=\˜=^ÕÌ Ñ¨_ç LOk, QÀáêÖò ^•xfl `Õ=\ÏxH˜ Ѩ~°∞ÔQ`åÎ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <å‰õΩ =∂=¸Å∞QÍ<Õ Ñ¨~°^蕺#O, J~Ú<å D "Õ∞~°‰õΩ ÖË^Œ∞. ~åMÏÅ∂ J>Ë¡. =∞=∞‡efl XHõKÀ\˜H˜ PǨfixOKå~°∞† Jk 13= `Õn Jx K≥ѨÊ\ÏxH˜ |^Œ∞Å∞QÍ 11= `Õn J<åfl_»∞. QÀáêÖò q+¨Ü∞« "≥∂? QÀáêÅ∞_»∞ x[OQÍ<Õ QÀ=ÙÅ#∞ áêeOKÕ"å_»∞. (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞) ''ã¨fi~°‚HÍ~°∞x Hõ^äŒ q#ÖË^•? XHõ_»∞, 'ˆHâ◊"å— JO\Ï_»∞, =∞~˘Hõ_»∞, 'QÀáêÖÏ— JO\Ï_»∞, WOH˘Hõ_»∞, 'ǨÏi— JO\Ï_»∞, "Õ~˘Hõ_»∞, 'ǨÏ~°— JO\Ï_»∞. JHõ¯_» QÀáêÖÏ JO>Ë J~°÷O P=ÙÅ =∞O^Œ Jx.—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, QÀáêÖò#∞ P@Ѩ\ ˜ìã¨∂Î, ''Hõ#flÜ«∂º, ZHõ¯_»∞<åfl"£?—— J<åfl_»∞.

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO Éèí[<å#O^ŒOÖ’ q[Üü∞ „ѨÉèí$`«∞Å`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞ K≥·`«#∞ºÅ ã¨<åflºã¨O QÆ∞iOz# áê@ áê_»∞`ÀOk. áê@Ö’ H˘xfl K«~°}ÏÅ ÉèÏ=O WÖÏ LOk: 'ã¨<åflºã≤, ¢ã‘Î=OHõ Hõ<≥fluΉõÄ_® K«∂_»_»∞ – W^Õ ã¨<åflºã≤ ^èŒ~°‡O. r=ÙÅ ^Œ∞ó MÏÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕ¿ã xq∞`«ÎO ã¨<åfl ºã≤, ¢ã‘Î=OHõ K«∂_»_»∞!— K≥·`«#∞ºÅ ã¨<åflºã¨O QÆ∞iOz q#QÍ<Õ

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

j

535

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËx xÅ|_ç ã¨=∂kèã≤÷u <˘O^•~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# "≥∞_»Ö’ ѨÙ=ÙfiÅ =∂ÅÅ∞ "Õâß~°∞. ZHõ¯_» Ѩ_çáÈ`å~À J#∞H˘x Éèí=<å^ä£, ~åMÏÖò PÜ«∞##∞ Ѩ@∞ìH˘x xÅ|_®¤~°∞. PÜ«∞# L`«Î~åaè=ÚYOQÍ xÅ|_ç L<åfl~°∞. q[Üü∞, ˆH^•~ü, ~å"£∞, '=∞—, =∞<À"≥∂ǨÏ<£, ÖÏ@∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# K«∞@∂ì xÅ|_®¤~°∞. ™êH∆Í`«∂Î K≥·`«#∞ºÖË JHõ¯_»‰õΩ =zÛ Éèí‰õΩÎÅ`À ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î# KÕã¨∂Î L#fl@∞¡QÍ LOk P ^Œ$â◊ºO. (NHõ$+¨µ‚_Õ JYO_»ã¨zÛ^•#O^Œ∞_»∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ "≥∞Å¡"≥∞Å¡QÍ ÉÏǨϺ㨇 $u ~å™êyOk. PÜ«∞# ã¨zÛ^•#O^Œ Hõ$+¨µ‚x`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. =∞^茺=∞^茺֒, ''Hõ$ëê‚, Hõ$ëê‚!—— JO@∞<åfl~°∞. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ã¨Ê+¨ìOQÍ LK«ÛùiOK«ÖˉõΩ<åfl~°∞. Ñ≤=∞‡@ WÖÏ J<åfl~°∞: ''Hõ$ëê‚, Hõ$ëê‚, Hõ$ëê‚, Hõ$ëê‚, ã¨zÛ^•#O^•, WѨC_»ÖÏ¡ h ~°∂áêxfl ^Œi≈OK«ÖˉõΩ<åfl<Õ! W^Œ∞QÀ, WѨC_»∞ x#∞fl JO`«~°OÖ’#∂ ÉÏǨϺOÖ’#∂ ^Œi≈ã¨∂Î L<åfl#∞. r=[QÆ`«∞ÎÅ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞ Jhfl #∞"Õfi. =∞#ã¨∞û, |∞nú JO`å #∞"Õfi.

JYO_» =∞O_»ÖÏHÍ~°O "åºÑ¨ÎO ÜÕ∞# K«~åK«~°OI `«`«Ê^ŒO ^Œi≈`«O ÜÕ∞# `«Ãã·‡ N QÆ∞~°"Õ #=∞ó Jx QÆ∞~°∞™È΄`«OÖ’ K≥ѨÊ|_ç LOk Hõ^•! #∞"Õfi JYO_»∞_»=Ù. #∞"Õfi K«~åK«~° "åºÑ¨ÙÎ_»=Ù! #∞"Õfi P^è•~°O, #∞"Õfi P^èÕÜ«∞O, „áê}Hõ$+¨‚! =∞#óHõ$+¨‚! |∞kúHõ$+¨‚! P`«‡Hõ$+¨‚! ¿ÇÏ „áê}=Å¡ÉèÏ QÀqO^Œ =∞=∞ r=#!—— q[Üü∞ ‰õÄ_® ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''Uq∞\˜ #∞=Ófi ÉÏǨϺ㨇 $u HÀÖ’ÊÜ«∂"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. q[Üü∞ (q#Ü«∞OQÍ): ÖË^ŒO_ô.

QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞ áê_»∞`«∂<Õ LOk. „QÆ∞_ç¤ ÉèíH˜Î QÆ∞iOz P"≥∞ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ [`« HõeÑ≤ áê_çOk – '¿ÇÏ „áê}|O^èŒ∂! x#∞fl ã¨^• ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ѩu+≤ªOK«∞‰õΩO\Ï#∞.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞. QÍÜ«∞Ѩ_ç# K≥~Úº Éèí=<å^ä£ Éèí∞[O g∞^Œ LOk. PÜ«∞#‰õΩ HÍã¨Î ÉÏǨϺ㨇 $u =zÛ#ѨC_»∞ QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞ =∞m¡ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ *’_çOz áê_»™êyOk. ^•x J~°÷O WÖÏ LOk: 'h H˘~°‰õΩ ã¨~°fiO `«ºlOz# "åxH˜ Wxfl HõëêìÖÏ?— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÍÜ«∞‰õΩ~åeH˜ #=∞㨯iOKå~°∞. ‰õÄ~°∞Û<Õ áê@ qO@∞<åfl~°∞. =∞^茺=∞^茺֒ ÉèÏ=áê~°=â◊ºO K≥O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞ áê_»@O ѨÓiÎKÕÜ«∞QÍ<Õ =∂\Ï¡_»<å~°OaèOKå~°∞. („¿Ñ=∞Ö’ [QÆ`«∞Î =∞~°∞Ѩ٠- Éèí‰õΩÎÅ`À #$`«ºO, ã¨=∂kè) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (q[Üü∞ `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À) : „¿Ñ=∞O>Ë Uq∞\˜? Z=~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞™êÎ_À J`«_»∞ K≥·`«#º^Õ=ÙÅ =Öˇ [QÆ`«∞Î#∞ =∞~°záÈ`å_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, ZO`À „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ^ÕǨxfl ‰õÄ_® =∞~°záÈ`å_»∞. „¿Ñ=∞ L^Œ~Ú¿ãÎ UO [~°∞QÆ∞`«∞O^À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ áê@ áê_ç q=iOKå~°∞. „ѨÉèí∞ ǨÏi <å=∞=Ú áê_»∞K«∞ Hõ#∞flÅ J„â◊√Å∞ ‰õΩi¿ã ^≥#fl\˜HÀ

536

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú #∞O_ô HÍ=∞"åã¨#Å∞ ~°Ü«∞=Ú# `˘ÅˆQ^≥#fl\˜HÀ......

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz #$`«ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ PÜ«∞#`À Hõeã≤ #$`«ºO KÕâß~°∞.

PÜ«∞# '=∞— KÕux ѨÙK«∞ÛH˘x ÖÏy #$`«ºO KÕ¿ã |$O^ŒOÖ’ J`«_çx HõÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞. #$`«ºO KÕã¨∂Î<Õ =∞m¡ PÜ«∞# ã¨=∂kèã≤÷u <˘Ok z`«Î~°∞=ÙÖÏ xâıÛ+≤ì`«∞Öˇ· xÅ|_çáÈÜ«∂~°∞. ˆH^•~ü PÜ«∞#‰õΩ ÉÏǨϺ㨇 $u `≥Ñ≤ÊOK«\ÏxH˜ ™È΄`åÅ∞ K«k"å_»∞: ǨÏ$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å=∞^èÕº xifiâı+¨O xsǨÏOI ǨÏiǨÏ~° qkè"Õ^ŒºO Ü≥∂yaè~åúº# QÆ=∞ºOII [## =∞~°} cèu„ÉèíOt ã¨zÛ`üã¨fi~°∂ѨOI ã¨HõÅ Éèí∞=#c[O „|ǨχK≥·`«#ºg∞_ÕII N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „Hõ=∞OQÍ ÉÏǨϺ㨇 $uÖ’H˜ ~å™êQÍ~°∞. „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx ÉèíQÆ=<åfl=∂xfl [Ñ≤OK«™êQÍ~°∞ – ''FO ã¨zÛ^•#O^Œ! QÀqO^Œ! QÀqO^Œ! QÀqO^Œ! Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞! ÉèÏQÆ=`«O – Éèí‰õΩÎ_»∞ – ÉèíQÆ=O`«∞_»∞!——

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ã¨<åflºã≤H˜ Hõiî# xÜ«∞=∂Å∞ - ã¨<åflºã≤, Ö’HõtHõ∆} áê_ç #$`«ºO KÕã≤ P <ÕÅg∞k áê=# ^è∂Œ ox fã¨∞H˘x `«=∞ <˘^Œ∞@ ^èiŒ Oz N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ QÆOQÍaè=ÚYOQÍ L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’H˜ "≥o¡ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. „ѨHõ¯# q[Üü∞, Éèí=<å^ä£, '=∞—, ˆH^•~ü "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. JѨC_»Ñ¨C_»∞ PÜ«∞# ''Ǩ! Hõ$+¨‚ K≥·`«<åº!—— JO@∂ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (q[Üü∞ `«k`«~°∞Å`À): QÆkÖ’ ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#O [iyOk Hõ^•!

JO^Œ∞ˆH QÆk ÉèíH˜Î "å`å=~°}O`À xO_ç LOk. Éèí=<å^ä£: J=Ù#∞. JO^Œ∞<å ã¨<åflºã¨O QÆ∞iOz# áê@Å∞ Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ! ZO`«\ ˜ L#fl`« ÉèÏ"åÅ∞!

WÖÏ JO@∂ PÜ«∞# áê_»™êQÍ~°∞.

Uq∞ K≥ѨÊ#∞ U=∞x K≥ѨÊ#∞ ZO`«x K≥ѨÊ#∞ Z@∞Å K≥ѨÊ#∞ IIUII Hõ_»= "≥O|_ç Hõ_»= QÍ~°∞ÛK«∞ „¿Ñ=∂=∞$`«=Ú#∞ „Ѩ™êkOK«∞#∞ ZO`«Ñ¨Oz#, ZO^Œ~°H˜zÛ# `«~°∞QÆkOHõ QÀ~å„¿Ñ=∞ IIUII „¿Ñ=∞`À x`åÎ~Ú Ñ≤Å∞= #O^Œ~° ~°=∞‡x P#u x=∂‡~Ú¿ãÜ«Ú#∞

j

#@∞xH˜ LѨ^Õâ◊O

„¿Ñ=∞ =ÚOѨÙÖ’ =ÚxÔQ âßOuѨÙi á⁄Oyá⁄~°Öˇ#∞ ѨÓiÎQÆ #kÜ«∂

j

537

IIUII

(q[Ü«∂^Œ∞Å`À) QÍÜ«∞‰õΩ~åÅ∞ ã¨OH©~#ΰ Ö’ K«H¯õ QÍ K≥ÑÊ≤ Ok – 'ã¨<åflºã≤ ¢ãÅΑ #∞ Hõ<fl≥ uΉÄõ _® K«∂_»_»∞, W^Õ ã¨<åfl ºã≤ ^èŒ~°‡O!— ZO`« L#fl`å^Œ~°≈O! q[Üü∞: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨<åflºã≤x K«∂¿ã Hõ^• W`«~°∞Å∞ <Õ~°∞ÛH˘<Õk. JO^Œ∞ˆH JO`« Hõ~îÀ~° xÜ«∞=∞O! ¢ã‘Î z`«Î~°∞=Ù#∞ ‰õÄ_® ã¨<åflºã≤ K«∂_»~å^Œ∞! – JO`«\ ˜ x+¨¯~°¬"≥∞ÿ# x|O^èŒ#. ''#Å¡\ ˜ "Õ∞Hõ#∞ ^ÕqH˜ |e W"åfie. HÍx z#flQÍÜ«∞O L<åfl Jk |eH˜ ѨxH˜ ~å^Œ∞. ã¨<åfl ºã≤ ¢ã‘ÎÅ`À ™êOQÆ`«ºO KÕÜ«∞HõáÈ=_»"Õ∞ HÍ^Œ∞, "åi`À =∂\Ï¡_»#∂‰õÄ_»^Œ∞.—— q[Üü∞: z#fl ǨÏi^•ã¨∞ XHõ Éèí‰õΩÎ~åe`À =∂\Ï¡_®_»∞, P HÍ~°}OQÍ K≥·`«#∞º_»∞ J`«}˜‚ |Ç≤Ï+¨¯iOKå_»∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ =∂~åfi_ô H˘O`« _»|∞ƒ#∞, =∞^äŒ∞~ü H˘O`« Éèí∂q∞x W=fiEÑ≤# ã¨OѶ¨∞@#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨<åflºã≤H˜ HÍq∞h HÍOK«<åÅ∞, JO^ŒQÆ`≥ΉõΩ `«# ^ÕǨÏO #∞O_ç "≥Å∞=_Õ ^Œ∞~°æO^èŒO ÖÏO\˜k. ^Œ∞~°æO^èŒO HÍ~°}OQÍ P"≥∞ JO^ŒO x¢+¨ÊÜ≥∂[#"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. ''XHõ =∂~åfi_ô <å ¿Ñi@ H˘O`« ^èŒ#O „"åã≤ W=fi^ŒeKå_»∞, =∞^äŒ∞~ü H˘O`« Éèí∂q∞ „"åã≤ W=fi^ŒeKå_»∞. HÍx <Õ#∞ "å\˜x ã‘fiHõiOѨÖËHõáÈÜ«∂#∞. ''ã¨<åflºã≤H˜ qkèOz# xÜ«∞=∂Å∞ KåÖÏ Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ#q. ã¨<åflºã¨ =¢™êÎÅ∞ ^èŒi¿ãÎ, J`«_»∞ HõzÛ`«OQÍ JO^Œ∞‰õΩ `«y#@∞¡QÍ<Õ #_»∞K«∞HÀ"åe. käÜÕ∞@~üÖ’ K«∂_»ÖË^•? ~åA áê„`« ^èŒiOz# =ºH˜Î ~åAÖÏQÍ<Õ #\˜™êÎ_»∞, =∞O„u áê„`« ^èŒiOz# =ºH˜Î =∞O„uÖÏ #\˜™êÎ_»∞. ''XHõ #@∞_»∞ ã¨<åfl ºã≤ áê„`« ^èŒiOKå_»∞. ã¨OѨ#∞flÅ∞ J`«_çH˜ HÍ#∞HõQÍ ÃÑ^ŒÌ"≥Ú`«ÎOÖ’ ^èŒ#O W=fiEáê~°∞. P #@∞_»∞ ^•xfl x~åHõiOz JHõ¯_» #∞Oz "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ "Õ+¨O fã≤"Õã≤, HÍà◊√¡ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞H˘¯x =∂=¸Å∞ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz JHõ¯_»‰õΩ =zÛ, 'U^À W=fiÉ’Ü«∂ˆ~, ^•xfl WѨC_»∞ W=fiO_ç— Jx J_çQÍ_»∞. ã¨<åfl ºã≤ "Õ+¨O Hõ\ ˜ì#ѨC_»∞ J`«_»∞ ^èŒ#O `åHõÖËHõáÈÜ«∂_»∞. WѨC_»∞ ˆH=ÅO <åÅ∞QÆ∞ J}ÏÅ∞ WzÛ<å, ѨÙK«∞ÛHÀ=\ÏxH˜ ã≤^Œú"Õ∞. ''HÍx Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷uÖ’ =∞x+≤ z#fla_»¤ÖÏ =∂iáÈ`å_»∞. S^Õà◊¡ a_»¤‰õΩ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ =º`åºã¨O `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍx Ö’HÍxH˜ L^•Ç¨Ï~°}QÍ Ñ¨~°=∞ǨÏO㨠‰õÄ_® *Ï„QÆ`«ÎQÍ "≥∞ÅQÆ=Åã≤ LO@∞Ok.—— (ˆHâ◊"£ ¿ã<£ É’^èŒ<å "≥·Ñ¶¨ÖϺxH˜ HÍ~°}O?) Hˆ â◊"£ QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ „Ѩ™êÎqOKå~°∞. Hˆ â◊"£ HÍq∞h HÍOK«<åÅ #_»∞=∞ rqOKå_»∞.

JO^Œ∞ˆH J`«_çH˜ [<åxH˜ É’kèOK«@OÖ’ P@OHõO U~°Ê_çOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P`«_»∞ – Z=~À J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<åfl"å?

538

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

q[Üü∞: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P`«_»∞ WO^Œ∞Ö’#∂, JO^Œ∞Ö’#∂ – Ô~O_ç\ ˜Ö’#∂ HÍÅ∞ÃÑ@ìÉ’~Ú z=iH˜ ÃÑ^ŒÌQÍ Un ™êkèOK«ÖËHõáÈÜ«∂_»∞.

(K≥·`«#∞ºÅ∞ ã¨O™ê~åxfl ZO^Œ∞‰õΩ `«ºlOKå~°∞?) q[Üü∞: K≥·`«#∞ºÅ∞ x`åº#O^Œ∞x`À, 'x`åÜü∞, <Õ#∞ ã¨O™ê~åxfl `«ºlOK«‰õΩO>Ë Ö’HÍxH˜ Ç≤Ï`«O KÕ‰Äõ ~ˆ k HÍ^Œ∞. ##∞fl K«∂ã≤ JO^Œ~∂° ã¨O™ê~° rq`å<Õfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞† HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOz =∞#ã¨∞û#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ Ç¨Ïi áê^ŒÑ¨^•‡ÅÖ’ ã¨=∞iÊOѨ „Ѩܫ∞uflOKÕ"å~°∞ HÍ~°∞— Jx K≥áêÊ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Ö’HÀѨ^ÕâßxÔH· K≥·`«#∞ºÅ∞ ã¨O™ê~åxfl Ѩi`«ºlOKå~°∞. ã¨<åfl ºã¨∞Å∞ `«=∞ "Õ∞Å∞ÔH· HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ `«ºlOKåe. xi¡Ñ¨ÙÎ_≥·# ã≤÷ux á⁄Ok#ѨÊ\˜H©, Ö’‰õΩʼnõΩ P^Œ~°≈OQÍ xÅ=_»O HÀã¨O J`«_»∞ `«# „ѨHõ¯# HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ J#∞=∞uOK«~å^Œ∞. ã¨~°fiã¨OQÍÅ#∞ Ѩi`«ºlOz# ã¨<åflºã≤ [QÆ^Œ∞æ~°∞=Ù. P`«}˜‚ K«∂¿ã Hõ^• [#∞ÅÖ’ K≥·`«#ºO *ÏQÆ$`«=∞ÜÕ∞ºk. ™êÜ«∞O„`«O QÆ_çz ~å„u HÍ™êyOk. Éèí‰õΩÎÅ∞ XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. q[Üü∞, ˆH^•~ü`À ''<Õ\ ˜ L^ŒÜ«∞O ^蕺# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q∞=∞‡efl K«∂âß#∞. KÕ`ÀÎ `åHõÉ’Ü«∂#∞, Z=fi~°∂ ÖË~åÜ≥∞—— J<åfl_»∞.

j

jj

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

539

23

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO Pk"å~°O, E<£ 15, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ L^ŒÜ«∞O `˘q∞‡k QÆO@Å „áêO`«OÖ’ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º# QÆ$ǨxH˜ J~°∞^≥OKå~°∞. Éèí‰õΩÎÅ =∞^茺֒ P#O^Œ"Õ∞ =¸sÎÉèíqOz#@∞¡ PÜ«∞# HÍ#=KåÛ~°∞. ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏO HõÅHõ`åÎ „ѨHõ¯#∞#fl HÍO‰õΩ~üQÍzè „QÍ=∞OÖ’ LOk. ^•xH˜ ã¨g∞áê# ~åOÉÏ|∞ `À@ LOk. ^•^•Ñ¨Ù P~°∞ <≥ÅÅ „H˜`«O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P `À@#∞ áê=#O KÕÜ«∞_»O [iyOk. <Õ_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O. L^ŒÜ«∂<Õ ã¨OH©~°Î#O P~°OÉèí"≥∞ÿOk. QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ NHõ$+¨µ‚x |$O^•=# bÅÅ#∞, QÀÑ≤HõÅ „¿Ñ=∞, Hõ$+¨µ‚x qÜ≥∂QÆO`À ~å^èŒ J#∞ÉèíqOz# q~°Ç¨Ï"Õ^Œ# "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ QÆ∞iOz áê_®~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«~°K«∂ ÉèÏ=áê~°=â◊ºO K≥O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. QÆkxO_® Éèí‰õΩÎÅ∞ QÆ∞q∞QÆ∂_ç L<åfl~°∞. <ÕÅg∞^Œ [OѨMÏ<å Ѩiz JHõ¯_»Hõ¯_» kO_»∞¡ J=∞iÛ L<åfl~°∞. P ÃÑ^ŒÌQÆk „ѨHõ¯# `«∂~°∞Ê#, ѨtÛ=∂# Ô~O_»∞ QÆ^Œ∞Å∞, L`«Î~å#, ^ŒH˜∆}Ï# =™ê~åÅ∞ L#flq. WO\˜ ÔH^Œ∞~°∞QÍ, JO>Ë ^ŒH˜∆} kâ◊Ö’ "≥∞@∞¡QÆÅ JO^Œ"≥∞ÿ# H˘Å#∞ XHõ\ ˜ LOk. WO\˜H˜, H˘Å#∞‰õΩ =∞^茺 `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞~°Å∞QÍ ÉÏ@ "≥à◊√`ÀOk. ÉÏ@ Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ Ñ¨Ù=ÙfiÅ "≥ÚHõ¯Å∞, „HÀ@#∞¡ ÃÑiy L#flq.

WO\˜ `«∂~°∞Ê z=~° #∞Oz L`«Î~å# L#fl ^•fi~°O =~°‰õΩ =∞~˘Hõ ÉÏ@ "≥à◊√`ÀOk. P ÉÏ@ Z„~°x~åà◊¡`À J=∞i LOk. ÉÏ@ W~°∞"≥·Ñ¨ÙŠѨÅ∞~°HÍŠѨÙ=ÙfiÅ K≥@∞¡, „HÀ@#∞¡ ÉÏ~°∞Å∞fi L#flq. ^•fi~°O =^ŒÌ, D ÉÏ@‰õΩ L`«Î~å#, "≥∞@∞¡#fl =∞~˘Hõ H˘Å#∞ LOk. „QÍ=∞ã¨∞÷Å∞ D H˘Å#∞Ö’ ™êfl#O KÕã,≤ „`åQÆ\ÏxH˜ hà◊√¡ Ѩ@∞ì‰Ωõ áÈ`å~°∞. WO\˜H˜ Ѩ_=» ∞~°QÍ XHõ ÉÏ@ "≥à√◊ `ÀOk. ^•x <≥·~°∞u „áêO`«OÖ’ =O@ QÆk LOk. JHõ¯_» XHõ>Ë HÀÖÏǨÏÅO, N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ, Éèí‰õΩÎʼnõΩ ÃÑ^ŒÌ qO^Œ∞ ã≤^Œú=∞=Ù`ÀOk. ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~åOÉÏ|∞ Jxfl U~åÊ@∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl~°∞.

WO\˜ =™ê~åÅÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ QÆ∞q∞QÆ∂_ç L<åfl~°∞. XO@iQÍ H˘O^Œ~°∞, q∞„`«∞Å`À H˘O^Œ~°∞ H˘Å#∞ f~°OÖ’ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ H˘Å#∞ "≥∞@¡ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx q„âßOu fã¨∞H˘O@∞<åfl~°∞.

QÆkÖ’ H©~°Î# [~°∞QÆ∞`ÀOk. JHõ¯_» Éèí‰õΩÎÅ∞ Z‰õΩ¯= ã¨OYºÖ’ QÆ∞q∞QÆ∂_ç L<åfl~°∞. Éèí=<å^ä£, x~°O[<£, ~åMÏÖò, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~å"£∞, '=∞—, =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, =∞}˜=∞e¡H±, ѨÅ∞=Ù~°∞ „ÉǨχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ L<åfl~°∞. "≥Ú^Œ@ QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ K≥·`«#∞ºÅ#∞ QÆ∞iOz áê_®_»∞† K≥·`«#∞ºÅ∞ ã¨<åfl ºã¨O ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞, Hõ$+¨‚„¿Ñ=∞Ö’ Ñ≤zÛ"å_≥·áÈÜ«∂_»∞, J`«}˜‚ K«∂_»ÖËHõ #=nfiѨ Éèí‰õΩÎÅ∞ "庉õΩÅ`«`À qÅÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞ – nx<Õ QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ áê_®_»∞.

540

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

F Q“~åOQÍ! XHõ=∂~°∞ #kÜ«∂‰õΩ uiy ~å! `«~°∞"å`« Hõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆOÖ’x ~å^èŒ q~°Ç¨Ï "Õ^Œ# QÆ∞iOz áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºO K≥O^•~°∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ÖËz xÅ|_ç, QÍ^ŒækHõ ã¨fi~°OÖ’ D ÉèÏ=O =KÕÛÖÏ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ *’_çOKå~°∞ – 'K≥Å∞ÖÏ~å, <å „áê}=Å¡Éèí∞}˜‚ <å =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞‰õΩ~°O_ç† ÖˉõΩO>Ë #<Õfl J`«x Hõ_»‰õΩ H˘xá⁄O_ç.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ~å^è•ÉèÏ=OÖ’ =∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞† â◊s~°O xâ◊ÛÅ"≥∞ÿOk, J~°úxg∞e`« <Õ„`«∞Öˇ· L<åfl~°∞. ÉÏǨϺ㨇 $ux ѨÓiÎQÍ HÀÖ’ÊÜ«∂~°∞ – ã¨=∂kèã≤÷u!

KåÅ¿ãѨܫ∂ºHõ ÉÏǨϺ㨇 $uÖ’H˜ =KåÛ~°∞. =∞m¡ J^Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O „^ŒqOKÕ ã¨fi~°OÖ’, ''K≥b! P`«_ç =^ŒÌ‰õΩ ##∞fl `À_˘¯x áÈ, |^Œ∞Å∞QÍ ##∞fl h ÉÏxã¨QÍ KÕã¨∞HÀ! #∞"Õfi Hõ^• <å‰õΩ Hõ$+¨‚ „¿Ñ=∞#∞ <ÕiÊOk? F Hõ$ëê‚! <å „áê}=Å¡ÉèÏ!—— Jx J<åfl~°∞.

QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ áê@Å#∞ H˘#™êyã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞ – <≥K≥Ûex QÍOz ~å^èŒ J#flk: 'K≥b! h~°∞ `Õ=\ÏxH˜ <Õ#∞ Ü«∞=Ú#‰õΩ áÈ#∞, Hõ^ŒO| =$Hõ∆O „H˜O^Œ Hõ^• <Õ#∞ <å „Ñ≤Ü«Ú}˜‚ K«∂ã≤Ok. JHõ¯_»‰õΩ "≥o`Õ<Õ "≥∞ÿ=∞~°záÈ`å#∞.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m¡ ÉèÏ=áê~°=â◊ºO K≥O^•~°∞. QÍ_è»OQÍ x@∂ìiÛ, ''PǨ! PǨ!—— J<åfl~°∞. áê@ H˘#™êyOk. ~å^èŒ J#flk: X_» ÖˇO^Œ∞HÀ [fi~°OÖÏ "≥K«ÛQÆ#∞#flk á⁄O^ŒQÆÅ<å <å „¿Ñ=∞ Hõ$+¨µ‚x <Õ#∞ qO`«#∞ <Õ <Õ=∞#QÆÅ#∞ P`«_ç 㨇 $`Õ j`«Å "åÜ«Ú=ÙÖÏ XO\˜ =∞O@#∞ K«ÖÏ¡iÛ#^Õ =∞^茺=∞^茺֒ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ *’_çOK«|_®¤~Ú – <åH˘Hõ =∂~°∞ K«∂Ѩ"å <å Hõ$+¨µ‚x <Õ#∞ h ^•<Õfl J~ÚáÈ`å#∞ PÉèí~°}ÏxH˜ PÉèí~°}"≥∞ÿ# P`«}˜‚ HÀÖ’Êu<Õ WHõ D PÉèí~°}O`À „ѨÜ≥∂[# "Õ∞q∞? <å =∞Oz~ÀAÅ∞ áÈ~Ú Hõ+¨ìHÍÅO ^•Ñ¨ÙiOz#^À Hõ+¨ìHÍÅO HÍã¨Î *ÏѨºOQÍ ~å‰õÄ_»^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''P ~ÀA WOHÍ ~åÖË^•?—— J#fl K«~°}O KÕ~åÛ~°∞, Ñ≤^ŒÑ¨ QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ KÕ~åÛ~°∞ – ã¨∞n~°… HÍÅO QÆ_»záÈÜ≥∞<À P ~ÀA WOHÍ P~°∞^≥OK«ÖË^•? Ñ≤^ŒÑ¨ áê@ H˘#™êyOk. F ã¨v! =∞~°}=Ú K≥O^Œ∞K«∞O\˜ `«^䌺=Ú =∞~°}=Ú `«Ñ¨Ê^Œ∞ <å‰õΩ

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

Hõ$+¨‚q~°Ç¨Ï=Ú ^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞ÿ#k Z=iH˜`«∞Î <å J=¸Åº ã¨OѨ^Œ?

IIFII "Õ_≥^Œ q∞=Ú‡ <Õ =∞~°}˜OK«QÍ HÍÅÛ=^Œ∞Ì <å Hõàı|~°O|∞#∞ "ÕÜ«∞‰õΩO_»∞_»∞ #kÖ’ ^•xx =∞O@Å <åǨïuKÕÜ«∞‰õΩ _»=∞‡ IIFII áê~°"ÕÜ«∞HõO_»∞ h~°=Ú #O^Œ∞# D `«#∞=Ù#<Õ <å „Ñ≤Ü«∞Hõ$+¨µ‚x `À_»QÆ∂_ç <Õ<å_çáê_çux IIFII D =∞$u*ˇOk# Hõàı|~°O|∞#∞ he`«=∂Å `«~°∞ âßYʼnõΩ Hõ\ ˜ì"ÕÜ«Ú_»x QÆ\ ˜ìQÆ"Õ_≥^Œ `åH˜ `«=∂Å=Ú, `«QÆ∞Å∞ hÅ=∞k IIFII Hõ$+¨µ‚_»∞ he, `«=∂Å=Ú hÅ=Ú hÅ=~°‚=Ú<≥ â‹·â◊==∂kQÆ <Õ =i~ÚOzu „¿Ñq∞Ozux K≥O^Œ∞ h ^ÕǨÏ=Ú h Hõ$+¨µ‚#‰õΩ heH˜ "Õ~°∞QÆ ^•x #∞OK«‰õΩ_»∞ IIFII ÉèíiOK«ÖËx ã≤÷ux KÕ~°∞H˘#fl ~å^èŒ ã¨Ê $ǨÏ`«Ñ≤Ê Ñ¨_çáÈ~ÚOk. ~å^è•! ~å^è•! ~å^è•! ~å^è•! ~å^èŒ <ÕÅÃÑ· H˘iyáÈ~Ú#k 㨇 $u ѨÓiÎQÍ HÀÅ∞áÈ~Ú#k qÅ∞=ÖËx `«# Hõ$+¨‚<å=∞=Ú#∞ ã¨O㨇iOK«∞K«∞ Hõ#∞Å∞ =¸ã≤#k JÜ≥∂º ~å^è•! ~å^è•! ~å^è•!

JHõ\Ï <å@Hõ=∞O`«"≥∞ÿ#^•? ÉÏ^èŒ Uq∞>Ë F Hõ$+¨‚„Ñ≤Ü«∞?

Hõ∆}=Ú‰õΩ =ÚO^Õ =∂@ÖÏ_çuq IIJÜ≥∂ºII 㨇 $ux `≥K«∞Û@‰õΩ Ü«∞`«fl=Ú KÕÜ«ÚK«∞ `åѨ=Ú ÉÏÃÑ_çK«Å¡x QÆO^èŒ=Ú ~å^èŒ "Õ∞#∞#‰õΩ ~åzi K≥Å∞Å∞ IIJÜ≥∂ºII

541

542

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

U_»∞ÛK«∞O_çi =Å=Å H˘O^Œ~°∞ P"≥∞ =∞~°}=Ú#∞ ã¨Ç≤ÏOѨ*ÏÅHõ K«e¡i h~°∞ =ÚY=Ú# H˘O^Œ~°∞ WÑ‘û! WK«∞Û<Õ h~°∞ „áê}=Ú Hõ$+¨‚ „¿Ñ=∞ÔH· ÉÏã≤# „áê}˜H˜ II~å^è•II ~å^èŒ K≥=ÙÅÖ’ K≥Å∞Å∞ Hõ$+¨µx‚ <å=∂xfl LK«ÛiOKå~°∞. Hõ$+¨‚ <å=∂xfl qx ~å^èŒ ã¨Ê $ǨÏÖ’H˜ =zÛOk. Z^Œ∞@ L#fl `«=∂Å =$H∆Íxfl K«∂_»QÍ<Õ Hõ$+¨µ‚_Õ `«# Z^Œ∞@‰õΩ =KåÛ_»x ÉèÏqOzOk. Hõ$+¨‚<å=∞=Ú# Hõ#∞Å∞ qÑ≤Ê#k `≥ѨÊie¡ =∞i `ÕiK«∂z#k Hõ$+¨‚ =ÚY=Ú#∞ QÍOK«‰õΩO_»∞@KÕ JHõ\Ï! ZO`À qÅÑ≤Oz#k Z=i ¿Ñ~°∞ <å K≥q# Ѩe¯u~À U_Õ Hõ$+¨µ‚_»∞? ZHõ¯_»∞O_≥<Õ?

XHõ¯™êi <å =ÚO^Œ∞HÍ`«x KÕH˘x ~åˆ~ K≥O`«H˜Ñ¨C_Õ? he `«=∂Å `«~°∞"åÖ’H˜OK«∞K«∞ Éè’~°∞Éè’~°∞# U_»∞=™êÔQ 'JkQÀ Ñ≤OKè«=Ú! ÉÏQÆ∞QÆ K«∂zu— ~å^è•! ~å^è•! ZO`« ÉËÅ"Õ P"≥∞ K«∂z#k <≥=∞e =∂„`«"Õ∞ ^•x |~°›=Ú#∞ `«∂eÜ«∂_»∞ `«# Hõ$+¨‚ Ñ≤OKè«=ÚQÆ á⁄~°Ñ¨_çáÈÜ≥∞#∞ KÕ_çÜ«∞ÖÏ~å! K«∂_»Ô~ g∞~°∞ JkQÀ ~å^èŒ Hõ$+¨µ‚K≥O`«<Õ XiyáÈ~Ú#k Hõ$+¨µ‚x Z^ŒÃÑ· Z_»=∞ „ѨHõ¯QÍ xÅK≥ K«∂_»∞_»∞ he`«=∂Å `«#∞=Ù‰õΩ K«∞@∞ì#∞ JÅ∞¡H˘x# |OQÍ~°∞ =Å¡iQÆI K≥Å∞Å∞ ã¨`«fi~°O Ü≥∂zOz XHõ QÀÑ≤Hõ#∞ =∞^äŒ∞~°‰õΩ ^Œ∂`«QÍ Ñ¨OÑ≤OKå~°∞. P"≥∞ =∞^äŒ∞~°‰õΩ "≥o¡ JHõ¯_» =ã≤ã¨∂Î L#fl `«# D_»∞^≥·# XHõ ¢ã‘Îx ѨiK«Ü«∞O KÕã¨∞H˘#flk† '<Õ#∞ "≥o¡ Hõ$+¨µ‚x Ñ≤Å∞= #Hõ¯~°ÖË^Œ∞. P`«_»∞ `«#‰õΩ `å<Õ =™êÎ_»∞— Jx K≥Ñ≤ÊOk. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∞#ã¨∞û xÅ∞=Hõ P =∞^äŒ∞~° "åã≤ ¢ã‘Î`À Hõ$+¨µ‚x "≥^Œ‰õΩ¯O@∂ áÈ~ÚOk. g^äŒ∞Å "≥O@ "≥à◊√`«∂ L#flѨC_Õ ^Œ∞óYO

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

543

PѨÙHÀÖËHõ qÅÑ≤ã¨∂Î<Õ Hõ$+¨µ‚x „áêi÷OK«™êyOk: '<å ǨÏi ZO^Œ∞<åfl_»∞? QÀÑ≤HõÅ „áê}=∂! „áê}=Å¡ÉèÏ! ~å^è•=Å¡ÉèÏ! Éèí‰õΩÎÅ Å[˚#∞ `˘ÅyOKÕ Ç¨Ïs! XHõ=∂~°∞ ^Œ~°≈#O W=Ùfi. h JO`«@ #∞"Õfi =™êÎ=x QÆ~°fiO`À K≥áêÊ<Õ!— =∞^äŒ∞~°"åã≤ ¢ã‘Î HÀѨO Ѩ@ìÖËHõáÈ~ÚOk. P"≥∞ WÖÏ JOk: =∞^äŒ∞~° ֒Ѩe =∞QÆ∞=~Ú@∞ìÅ =∂@ÖÏ_≥#∞ xO^Œ*ËÜ«ÚK«∞ K«Å¡#"Õ∞‡ Q˘Å¡^•#I zOH˜Ñ¨Ù@ì=¸ QÆ@∞ì^•#I K«∂_»QÆÅ"Õ „ѨÉèí∞x Hõ$+¨µ‚x Z@∞Å K«∂`«∞<≥ "≥„i^•<å?

ZHõ¯_À "≥#HÍÅ ÜÕ∞_»∞ `«Å∞ѨÙÅ∞ ^•\˜ J`«x JO`«óѨÙ~°=Ú JÅ~å~°∞K«∞#flk UÖÏQÆ∞ Ö’xH˜ UQÆQÆÅ g=Ù? áÈÖË=Ù Ö’xH˜ áÈÖË=Ù h=Ù ã≤QÆ∞æѨ_»∞K«∞<åfl=Ú h `≥QÆ∞= K«∂z U Ü«ÚH˜Î`À Ö’# KÕ~°∞^Œ∞"˘ K≥ѨÊ"Õ! Ñ≤ÅK≥#∞ QÀÑ‘, ''„Ñ≤Ü«∞`«=∞ Hõ$ëê‚—— QÀÑ‘r=# Ü≥∞O^Œ∞O\˜q~å? <å ^Œi*Ëi ##∞ HÍáê_»~° QÀÑ‘~°=∞}Ï! ZO^Œ∞O\˜q~å? =∞^äŒ∞~å<å^ä•! =∞i ~å~å ^Œi Ѩ~°=∞"庉õΩÅ=Ú Ñ¨_»∞ K≥e „áê}=Ú HÍáê_»QÆ <å Hõ_»‰õΩ KÕ~°~å! ~å^è•~°=∞}Ï! ZO^Œ∞O\˜q~å? „áê}ã¨MÏ! =∂ „Ñ≤Ü«∞~°=∞}Ï F ǨÏi =∂ Jaè=∂#ǨÏ~åI =∂ QÀёǨÏ$k Hõ=¸Åºxkèq "ÕQÆ"≥∞ <å ^Œi KÕ~°QÆ~å~å!

HÍáê_»~° h K≥e =∞~åº^Œ!

'QÀÑ‘ ~°=∞}Ï! ZO^Œ∞O\˜q~å?— J#fl K«~}° Ïxfl q#QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ<· å~°∞. ã¨OH©~°Î# =Úy¿ã `«~°∞}O. QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ aQÆæ~°QÍ áê_»™êQÍ~°∞. ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞

544

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ÖËz xÅ|_®¤~°∞. XH˜O`« ÉÏǨϺ㨇 $u ~åQÍ<Õ Jã¨Ê+¨ìOQÍ, ''H˜+¨ì, H˜+¨ì!—— (Hõ$+¨‚, Hõ$+¨‚) Jx J<åfl~°∞. PÜ«∞# ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ LO_»@O KÕ`« <å=∂xfl ã¨Ê+¨ìOQÍ LK«ÛiOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. ~å^è•Hõ$+¨µ‚Å ã¨=∂QÆ=∞O [iyOk. QÍÜ«∞‰õΩÅ∞ ^•x QÆ∞iOz áê_»™êQÍ~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ H˘xfl K«~°}ÏÅ∞ *’_çOKå~°∞ – KÕ_çÜ«∞ÖÏ~å! K«∂_»Ô~ g∞~°∞ JkQÀ ~å^èŒ Hõ$+¨µ‚ K≥O`«<Õ XiyáÈ~Ú#k Hõ$+¨µ‚x Ü≥∞^ŒÃÑ· Z_»=∞ „ѨHõ¯QÍ xÅK≥ K«∂_»∞_»∞ he`«=∂Å `«~°∞=Ù‰õΩ K«∞@∞ì#∞ JÅ∞¡H˘x# |OQÍ~°∞ =Å¡iQÆ Ñ≤^ŒÑ¨ '~å^èÕ QÀqO^Œ *ˇ·— JO@∂ <å=∞ã¨OH©~°Î#O H˘#™êyOk. =∞^≥ÌÅ, `åà◊O „"≥∂QÍ~Ú. Éèí‰õΩÎÅ∞ L#‡`«∞ÎÖË JÜ«∂º~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. '~å^èÕ QÀqO^Œ *ˇ·, ~å^èÕ QÀqO^Œ *ˇ·— JO@∂ |$O^ŒQÍ#O KÕã¨∂Î Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ <å@ºO KÕâß~°∞.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=O`À<Õ ÉèíQÆ=„`åÊÑ≤Î - ÉèíQÆ=`Õû=, „áêѨOzHõ ¿ã= ã¨OH©~°Î# =Úyã≤Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. JѨC_»∞ x~°O[<£ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. J`«}˜‚ K«∂_»QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞.

P#O^ŒO `˘}˜H˜ã¨ÖÏ_Õ ^Œ$‰õΩ¯Å`À, ^Œ~°Ç¨㨠=^Œ#O`À J`«}˜‚ K«∂ã≤, ''F! #∞=Ófi =KåÛ"å?—— J<åfl~°∞. ('=∞—`À) ''W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, D Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ã¨~°à◊ (x+¨¯Ñ¨@) ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_»∞. QÆ`« [#‡ÅÖ’ J<ÕHõ `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕÜ«∞x^Õ ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=O ~å^Œ∞. HÍѨ@ºO, =OK«# LO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^ŒÖËO. HõÖÏ¡HõѨ@O ÖËx KÀ@<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J=`«i™êÎ_»∞. K«∂_»∞, ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞, #O^ŒQÀѨÙ_»∞ HõÖÏ¡HõѨ@O Z~°∞QÆ<≥·<å Z~°∞QÆ~°∞. 'PǨ, #O^ŒQÀѨÙxÖÏ ZO`« x~å_»O|~°∞_»∞!— J<Õ Ö’HÀH˜Î ‰õÄ_® L#flk Hõ^•—— J<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ x~å_»O|~°∞Å∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞m¡ J=`«iOKå_»x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∂zã¨∂Î L<åfl~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (x~°O[<£`À): W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, U^À #Å¡x `≥~° XHõ\ ˜ h =ÚMÏxfl =¸ã≤ L#fl@∞¡QÍ <å‰õΩ `À™ÈÎOk. #∞=Ùfi PѶ‘ã¨∞Ö’ L^ÀºQÆO KÕÜ«∞@"Õ∞ ^•xH˜ HÍ~°}=∞x ÉèÏq™êÎ#∞.

JHõ¯_» [=∂Y~°∞ÛÅ∞ K«∂ã¨∞HÀ"åe, WOHÍ Ñ¨Å∞~°HÍŠѨ#∞Å∞ KÕã¨∂ÎO_®e. ZѨC_»∞ K«∂ã≤<å P PѶ‘ã¨∞ =º=Ǩ~åÅ QÆ∞iOz# zO`«<Õ LO@∞Ok. ''ÉèÏ~åºa_»¤Å HÀã¨O ѨxKÕ¿ã "åiÖÏ #∞=Ófi Ѩx KÕã¨∞Î<åfl=Ù† HÍx HÍã¨Î =º`åºã¨O LOk. #∞=Ùfi h `«e¡ xq∞`«ÎO L^ÀºQÆO KÕã¨∞Î<åfl=Ù.

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

545

''`«e¡ ѨÓ[hÜ«Ú~åÅ∞, „|Ǩχ=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜. #∞=Ùfi ÉèÏ~åºa_»¤ÅÔH· ѨxÖ’ KÕi LO>Ë x#∞fl <Õ#∞ pè, pè! Jx U=yOK«∞‰õΩx LO_Õ"å}˜.‚ #∂~°∞™ê~°∞¡ pèp!è "Õ~Ú™ê~°∞¡ pèp!è (=∞}˜=∞e¡H`± À) W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, D Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ÉÁuÎQÍ HõÖÏ¡HõѨ@O ÖËx"å_»∞. HÍx H˘xfl ~ÀAÅ∞QÍ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ J|^•úÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl_»∞, W^Õ J`«_ç ֒ѨO. P ~ÀA '=∞m¡ =™êÎ#∞— Jx K≥Ñ≤Ê "≥àϧ_»∞, HÍx ~åÖË^Œ∞. (x~°O[<£`À) '#∞=Ùfi „ѨHõ¯<Õ L#fl JiÜ«∞^•Ç¨‰õΩ =pÛ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ K«∂_»ÖË^Õ?— Jx ~åMÏÖò J_»QÆ\ÏxH˜ J^Õ HÍ~°}O. x~°O[<£: <Õ#∞ JiÜ«∞^•Ç¨Ö’ Ô~O_»∞ ~ÀAÖË |㨠KÕâß#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (x~°O[<£`À, '=∞—#∞ K«∂ѨÙ`«∂): W`«_»∞ ÃÇÏ_®‡+¨ì~°∞. x#∞fl K«∂_»=∞x W`«}˜‚ ѨOÑ≤Oz L<åfl#∞. ('=∞—`À) <å_»∞ #∞=Ùfi ÉÏ|∂~å"£∞#∞ <å =^ŒÌ‰õΩ ѨOÑ≤OKå"å?

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å^è•Hõ$+¨µ‚Å∞ - QÀÑ≤HõÅ „¿Ñ=∞ Ñ≤^ŒÑ¨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨtÛ=∞OQÍ L#fl QÆkÖ’H˜ "≥o¡ XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

JHõ¯_» H˘xfl |Å¡Å∞, ‰õΩsÛÅ∞ L<åfl~Ú. PÜ«∞# |Å¡ÃÑ· KÕ`«∞Å∞ PxOz Xiy xÅ|_®¤~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): PǨ! QÀÑ≤HõʼnõΩ ZO`«\ ˜ „¿Ñ=∞! `«=∂Å =$H∆Íxfl K«∂_»QÍ<Õ „¿Ñ"≥∂#‡`«∞ÎÖˇ·áÈÜ«∂~°∞. q~°Ç¨Ï `åѨO`À Hõey# "庉õΩÅ`«`À ~å^èŒ HõO@ `«_®iáÈ~ÚOk. Hõhfl~°∞ ^è•~°Å∞ Hõ@ì Jk PqiQÍ =∂iáÈ`«∂<Õ L#flk. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ P"≥∞ QÍ_è» áê~°=â◊º`«#∞ Z=~°∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ#∂ ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. ÉÏQÍ Ö’`«∞QÆÅ H˘Å#∞Ö’ U#∞QÆ∞ =Úxy`Õ Jk [#O ^Œ$+≤ìÖ’ Ѩ_»^Œ∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. K≥`· #« ∞ºÅ‰õÄ W@∞=O\˜ ã≤u÷ U~°Ê_çOk. PÜ«∞# =<åxfl K«∂ã≤ |$O^•=#OQÍ á⁄~°|_®¤_»∞, ã¨=Ú„^•xfl K«∂ã≤ Ü«∞=Ú#QÍ ÉèÏqOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ! P „¿Ñ=∞ ™êQÆ~°OÖ’ XHõ ÉÁ@∞ì Åaè¿ãÎ KåÅ∞! ZO`«\ ˜ „¿Ñ=∞!

Z@∞=O\˜ J#∞~åQÆO! Jk #∂\˜H˜ #∂~°∞ áêà◊§ „¿Ñ=∞ HÍ^Œ∞, #∂\˜H˜ #∂@áêuHõ áêà◊§ „¿Ñ=∞. J^Õ „¿Ñ"≥∂<å‡^ŒO. q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x „¿Ñq∞OKåe, PÜ«∞#ÔH· "庉õΩÅ`« K≥O^•e. U =∂~°æOÖ’ Ѩܫ∞xOz<å 㨈~ – ™êHÍ~°OÖ’ qâßfiã¨O L<åfl 㨈~, x~åHÍ~°OÖ’ qâßfiã¨O L<åfl 㨈~† ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∂#=~°∂ѨOÖ’ J=`«iOKå_»x qâ◊fiã≤Oz<å 㨈~, ÖˉõΩ<åfl 㨈~ – PÜ«∞# Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ [x¿ãÎ KåÅ∞. JѨC_»∞ `å#∞ Z=~°∞ J#fl q+¨Ü«∞O ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ `å<Õ É’^èŒÑ¨~°∞™êÎ_»∞. Ñ≤zÛ"å_çq HÍ"åÅO>Ë ã¨O™ê~° q+¨Ü«∂Å xq∞`«ÎO ZO^Œ∞‰õΩ HÍ"åe? P ÉèíQÆ=O`«∞_ç HÀã¨"Õ∞ Ñ≤zÛ"å_ç==Ù.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO Éèí=<å^ä£, =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü „ѨÉèí$`«∞Å`À N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ =∞m§ =™ê~åÖ’H˜ =KåÛ~°∞. PÜ«∞# Pã¨<åxH˜ „ѨH¯õ # XHõ kO_»∞ LOKå~°∞.

PÜ«∞# ‰õÄ~°∞Û<Õ@ѨC_»∞ 'FO `«`û« `ü— Jx LK«Ûiã¨∂Î P kO_»∞#∞ `åHÍ~°∞. ã¨O™ê~°OÖ’ L#fl"å~°∞

546

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

P L^•º#QÆ$ǨxH˜ ~å=@O Hõ^Œ∞̆ "å~°∞ "å\˜x LѨÜ≥∂yOz LO\Ï~°∞† Hõ#∞Hõ<Õ =∞O„`«O [Ñ≤Oz ^•xfl Ѩq„`«O KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞ HÍÉ’Å∞. Éèí=<å^ä£, '=∞— "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. KåÖÏ¿ãѨ٠J~Ú#ѨÊ\˜H© Éè’[<åÅ∞ ã≤^ŒúO HÍÖË^Œ∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Åk Ѩã≤Ñ≤Å¡"åx =∞#ã¨Î`«fiO. ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê~Ú, ''U"≥∂Üü∞, Un Wã¨∞Î#fl@∞¡ Hõ#|_»@O ÖË^Õ! #ˆ~O„^Œ∞ _≥Hõ¯_»?—— Jx J_çQÍ~°∞.

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ K«∂ã≤, #=Ùfi`«∂): =∞Ǩâ◊Ü«∂, ~åOÉÏÉË WHõ¯_» ÃÑ`«Î#O. U~åÊ@¡h PÜ«∞<Õ K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ~å"£∞^• ÃÑ`«Î#O? JÖÏÔQ·`Õ =∞#O u#fl>Ë¡!

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ (#=Ùfi`«∂): ~åOÉÏ|∞ ÃÑ`«Î#O =Ç≤Ï¿ãÎ<Õ WÖÏ J=Ù`«∞Ok. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ _≥Hõ¯_»? PǨ, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x ã¨fiÉèÏ=O ZO`« =∞Ozk! L#fl^Œ∞#fl@∞¡ =∂\Ï¡_»`å_»∞† Z=iH© ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. J`«_»∞ L^•~°=∞#ã¨∞¯_»∞. ã¨Ç¨Ü«∞O HÀã¨O J`«_ç =^ŒÌ‰õΩ "≥àı¡"åà◊√¡ Z=~°∂ iHõÎǨϙêÎÅ`À uiy~å~°∞. ('=∞—`À) #∞=Ùfi ÉèíQÆ"å<£ ^•ãπ =^ŒÌ‰õΩ "≥o¡ L<åfl=Ù Hõ^•, J`«_≥ÖÏO\˜ "å_»∞? '=∞—: HÍÖÏfl‰õΩ "≥o¡ K«∂âß#∞, PÜ«∞# =Ü≥∂=$^Œ∞ú_≥·<å_»∞. PÜ«∞##∞ ~å„uѨÓ>Ë K«∂âß#∞, ziy# QÆ∞_»¤ g∞^Œ Ѩ~°∞O_ç L<åfl_»∞. Z=~À XHõ~°∞ „Ѩ™ê^ŒO `≥zÛ PÜ«∞# KÕ`« uxÑ≤OKå~°∞. aQÆæ~°QÍ =∂\Ï¡_ç`Õ<Õ PÜ«∞#‰õΩ q#|_»∞`«∞Ok. g∞ ¿Ñ~°∞ q#QÍ<Õ, 'g∞‰õΩ WHõ zO`« ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx J<åfl~°∞. P WO\’¡ <å=∞„|Ǩϟ‡áêã¨# [~°∞QÆ∞`«∂ =™ÈÎOk. Éè=í <å^ä£ ('=∞—`À): g∞~°∞ KåÖÏ ~ÀAÅ∞QÍ ^ŒH}∆˜ âË fi◊ ~åxH˜ ~åÖË^∞Œ . DÜ«∞# (N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞) q∞=∞‡efl QÆ∞iOz ##∞fl, 'Uq∞\˜, '=∞—‰õΩ D KÀ@∞Ѩ@¡ Jaè~°∞z áÈ~ÚO^•?— Jx J_çQÍ~°∞.

WÖÏ JO@∂ Éèí=<å^ä£ #=fi™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ W^ŒÌi ã¨OÉèÏ+¨}Ï qO@∂ L<åfl~°∞. `«~°∞"å`« '=∞—#∞ PáêºÜ«∞OQÍ K«∂ã¨∂Î, ''J=Ù#∂, KåÖÏ ~ÀAÅ∞QÍ JHõ¯_»‰õΩ ~åÖË^Œ∞, HÍ~°}O Uq∞\˜?—— Jx J_çQÍ~°∞. '=∞— ["å|∞ K≥ѨÊ\ÏxH˜ `«_»|_®¤_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü =KåÛ_»∞. J`«_»∞ HÍjѨÓ~üÖ’ =ã≤ã¨∞Î<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ŠѨ@¡ Jq∞`« ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ∞ QÆÅ"å_»∞, ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ `«~°K«∂ =ã¨∂Î LO\Ï_»∞. „ÉÏǨχ}∞_»∞† ÃÑ^ŒÌÅ∞ ã¨OáêkOz ÃÑ\˜ì# Pã≤Î H˘O`« LOk. ã¨fi`«O„`«OQÍ rqã¨∞Î<åfl_»∞. KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìH˘x Z=i =^•Ì L^ÀºQÆO KÕÜ«∞ÖË^Œ∞! âߢ™êÎ^茺ܫ∞#OÖ’#∞, ÉèíQÆ=`ü zO`«#Ö’#∞ ã¨^• HÍÅO QÆ_»∞ѨÙ`«∂ LO\Ï_»∞. J`«_çH˜ H˘O`« áêO_ç`«ºO LOk. POQÆ¡OÖ’#∞, ã¨O㨯 $`«OÖ’#∞ J<ÕHõ „QÆO^ä•Å∞ K«kq L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂, =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À): W^Õq∞\˜! WHõ¯_ç H˘Hõ F_» =KÕÛã≤O^Õ!

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) =∞Ǩ J~Ú`Õ WHõ¯_»‰õΩ U"À z#fl Ѩ_»=Å∞ =∂„`«"Õ∞ =™êÎ~Ú, HÍx UHõOQÍ F_» =KÕÛã≤Ok. (JO^Œ~°∂#"åfi~°∞) HÍx XHõ ã¨OQÆu – Wk Pëê_è» =∂ã¨O, "å<åHÍÅO Hõ^•!

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞)

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

547

=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À J<ÕHõ q+¨Ü«∂Å∞ =∂\Ï¡_®~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À): Jk 㨈~, [#∞ʼnõΩ J#fl^•#O KÕÜ«∞@O XHõ ~°HõOQÍ ÉèíQÆ=`Õû"Õ Hõ^•, h Jaè„áêÜ«∞O Uq∞\˜? ã¨HõÅ „áê}∞ÅÖ’ PÜ«∞# Jyfl~°∂ѨOÖ’ "≥Åã≤ L<åfl_»∞. [#∞ʼnõΩ J#fl^•#O KÕÜ«∞@O ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ PǨïu W=fi@"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. ''JÖÏ Jx ^Œ∞+¨µÅì ‰õΩ Éè’[#O ÃÑ@ì~å^Œ∞. =ºaèKå~°O =O\˜ =∞Ǩáê`«HÍʼnõΩ áêÅÊ_ç#"å~°∞, f„="≥∞ÿ# q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ∞ – W@∞=O\˜ "å~°∞ ‰õÄ~°∞Ûx Éè’[#O KÕã≤# KÀ@∞ U_»∞ =¸~°Å Ö’`«∞ =~°‰õΩ JѨq„`«"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. ''XHõ™êi ǨÏ$^ŒÜü∞, ã≤Ǩϟ~üÖ’ ѨÅ∞=ÙiH˜ Éè’[#O ÃÑ\Ïì_»∞. "åiÖ’ JkèHõ ã¨OMϺ‰õΩÅ∞ ^Œ∞+¨µìÅ∞. <Õ#∞ J`«_ç`À, 'ǨÏ$^Œ∂, W^Œ∞QÀ K«∂_»∞. #∞=Ùfi giH˜ Éè’[#O ÃÑ_ç`Õ <Õ#∞ h WO\’¡ #∞Oz "≥o¡áÈ`å#∞— Jx K≥áêÊ#∞. (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À) #∞=Ùfi =Ú#∞Ѩ٠`«~°K«∂ J#fl^•#O KÕã¨∂Î =zÛ#@∞¡ qx L<åfl#∞. WѨC_Õq∞\˜ Y~°∞Û Z‰õΩ¯=~ÚO^•?—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞)

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ`À ^ŒH˜∆} =™ê~åÖ’ P‰õΩÅ∞ "Õâß~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü`À, ''JHõ¯_» "åà◊√¡ UO KÕã∞¨ <Î åfl~À HÍã¨Î g∞~°∞ "≥o¡ K«∂ã≤ ~°O_ç. WHõáÈ`Õ, <Õ#∞ g∞‰õΩ K≥Ñʨ *ÏÅ#∞† g∞~°∂ HÍã¨Î =_çO¤ K«=K«∞Û<Õ—— J<åfl~°∞. JO^Œ∞‰õΩ =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü, ''"åà◊√¡ fã¨∞‰õΩ~åx=fiO_ç, Ñ≤^ŒÑ¨ K«∂^•ÌO—— Jx K≥Ñ≤Ê 'Ǩ˙O— JO@∂ =O@âßÅ "≥·Ñ¨Ù "≥àÏ¡_»∞. HÍ¿ãѨ\’¡<Õ uiy =KÕÛâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ZO`À P#O^ŒOQÍ Éèí‰õΩÎÅ`À Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Éè’[#O HÍQÍ<Õ, QÆkH˜ uiy =zÛ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ H˘Å#∞ ^ŒH˜∆}O"≥·Ñ¨Ù "≥∞@∞¡ ky KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» QÆ∞H˘<åfl~°∞. Ñ≤^ÑŒ ¨ `«=∞Åáê‰õΩÅ∞ "Õã∞¨ H˘x N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ =^ŒÌ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Ô~O_»∞ QÆO@ÅѨC_»∞ „Ѩ`åÑπ =KåÛ_»∞. J`«_˘Hõ „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎ_»∞. ~åQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. PÜ«∞# `«Å=Oz #=∞㨯iOKå~°∞. W^ŒÌ~°∂ =∂@Ö’¡ Ѩ_®¤~°∞. „Ѩ`åÑπ: <Õ#∞ _®i˚eOQ∑ H˘O_»Å‰õΩ QÍe =∂~°∞ÊHÀã¨O "≥o¡ L<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: JHõ¯_»‰Ωõ "≥o<¡ å h P~ÀQƺO ÃÑ^ŒQÌ Í "≥∞~°∞QÔ #· @∞¡ Hõ#|_»@O ÖË^,Õ ZO^Œ∞‰õΩ? ˆHâ◊"£ „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. „Ѩ`åÑπ: ˆHâ◊"£‰õΩ z#fl`«#OÖ’<Õ "≥·~åQƺO HõeyOk. J`«_»∞ P@ÖÏ_ç, "Õ_»∞HõÅÖ’ áêÖ’æ@O ™ê=∂#ºOQÍ Z=~°∂ K«∂ã≤ LO_»~°∞. Ç≤ÏO^Œ∂ HõàÏâßÅÖ’ K«^Œ∞=Ù`«∂#flѨC_»∞ ã¨`ÕºO„^Œ∞_ç`À J`«_çH˜ =∞Oz ¿ãflǨÏO LO_Õk. `«^•Ìfi~å P`«_ç `«O„_ç ^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ \ÏQÆ∂~ü`À ѨiK«Ü«∞O HõeyOk. ˆHâ◊"£Ö’ ÉèíH˜Î, Ü≥∂QÆO Ô~O_»∂ L<åfl~Ú. H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ J`«_»∞ ÉèíH˜Î HÍ~°}OQÍ =¸~°Ûù<˘O^Õ"å_»∞. QÆ$ǨÏã¨∞÷ÅÖ’ ^è•i‡Hõ`«#∞ „ѨKå~°O KÕÜ«∞@"Õ∞ J`«_ç rq`« ÅHõ∆ ºO. ('<Õ#∞— '<Õ#∞— `À<Õ HõëêìÅ∞ - ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ ÅHõ∆}ÏÅ∞) `«~°∞"å`« XHõ =∞Ǩ~åR =∞Ç≤Ïà◊#∞ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎ=# =zÛOk.

548

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

„Ѩ`åÑπ: P „áêO`åxH˜ K≥Ok# H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ WOQÆ¡O_»∞‰õΩ "≥o¡ L<åfl~°∞. ÉÏQÍ K«^Œ∞=ÙH˘#fl =∞Ǩ~åR ¢ã‘Î XHÍ"≥∞ q^ÕâßʼnõΩ "≥o¡Ok. `«~°∞"å`« P"≥∞ ¢ÔH·ã¨Î= =∞`«O ѨÙK«∞Û‰õΩOk. =∞Ǩâ◊Ü«∂, P"≥∞ ¿Ñ~°∞ qx L<åfl~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÖË^Œ∞, HÍx h =∂@Å#∞ |\˜ì P"≥∞‰õΩ ¿Ñ~°∞„Ѩu+¨ªÅÃÑ· "≥∂A LO^Œx `À™ÈÎOk. W@∞=O\˜ JǨÏOHÍ~°O =∞Ozk HÍ^Œ∞. '<Õ#∞ Hõ~°Î#∞— J#@O J*Ï˝# [x`«O. 'ÉèíQÆ"å<£, #∞"Õfi Hõ~°Î=Ù— J#@O *Ï˝#O. ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Hõ~°Î, `«H˜¯# "å~°O^Œ~°∂ JHõ~°ÎÖË. '' '<Õ#∞! <Õ#∞!— J#@O =Å¡ U~°Ê_Õ HõëêìÅ∞ P=Ù^Œ∂_» ã≤÷ux K«∂ã≤ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. ^Œ∂_», 'ǨÏ=∂‡, ǨÏ=∂‡— (<Õ#∞, <Õ#∞) JO@∂ J~°∞ã¨∞ÎOk. ^•x HõëêìÅ#∞ K«∂_»∞. ZO_» J~Ú<å, "å# J~Ú<å L^ŒÜ∞« O #∞Oz ™êÜ«∞O„`«O =~°‰Ωõ HÍ_ç ÖÏQÍe. XHõ"àÕ ◊ Hõ™ê~Ú"åx KÕ`∞« Ö’¡ #~°H|õ _»#∂ =K«∞Û. ^•x =∂O™êxfl =∞#∞+¨µºÅ∞ uO\Ï~°∞. `ÀÅ∞#∞ â◊√„ÉèíO KÕ™êÎ~°∞. P `ÀÅ∞ #∞Oz K≥ѨCÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q `«Ü«∂~°=Ù`å~Ú. [#O "å\˜x HÍà◊¡‰õΩ "Õã¨∞H˘x #_»∞™êÎ~°∞. nx`À ^•x Hõ+¨ìO f~°@O ÖË^Œ∞. `ÀÅ∞`À `«|ÖÏ KÕ™êÎ~°∞. ^•xg∞^Œ Hõ„~°`À H˘_»`å~°∞. z=~°‰õΩ ^•x #~åÅ#∂ q_çzÃÑ@ìHõ <åiQÍ KÕ™êÎ~°∞. ^•xfl ^Œ∂k UˆH qÅ∞¡‰õΩ Hõ\ ˜ì, ^Œ∂kx UH˜#ѨC_»∞ '`«∞Ǩï, `«∞Ç¨ï— (#∞=Ùfi, #∞=Ùfi) JO@∞Ok. P `«~°∞"å`« '<Õ#∞, <Õ#∞— Jx ѨÅHõ^Œ∞. '#∞=Ùfi, #∞=Ùfi— J#fl Ñ≤^Œ¿Ñ ^•x ^Œ∞óYO `˘ÅyáÈ`«∞Ok. JѨC_Õ =ÚH˜Î. P `«~°∞"å`« Hõ~°‡Éèí∂q∞H˜ ~å#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ''=∞#∞+¨µºÅ∂, 'ÉèíQÆ"å<£, <Õ#∞ Hõ~°Î#∞ HÍ#∞, #∞"Õfi. <Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl, #∞=Ùfi ^•xfl #_ç¿Ñ"å_»=Ù— Jx K≥a`Õ P `«~°∞"å`« "åi ã¨O™ê~° HõëêìÅ∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. JѨC_»∞ "åiH˜ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. P `«~°∞"å`« "åà◊√¡ D Hõ~°‡Éèí∂q∞H˜ ~å#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.—— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: r=Ùx JǨÏOHÍ~°O ZÖÏ #tã¨∞ÎOk? N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° #O HÍ#O`« =~°‰Ωõ JǨÏOHÍ~°O #tOK«^∞Œ . Z=iÔH<· å JǨÏOHÍ~°O #tOzáÈ~Ú#@¡~Ú`Õ, xâ◊ÛÜ«∞OQÍ J`«_çH˜ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O Hõey LO@∞Ok. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ™êfig∞, XHõiH˜ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O ÅaèOzO^Œx ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<åxH˜ H˘xfl ÅHõ∆}ÏÅ∞#flq. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄Ok# =ºH˜ÎÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ÅHõ∆}ÏÅ∞ LO@=x N=∞^•ƒùQÆ=`«O K≥|∞`ÀOk – J`«_»∞ 1. Ñ≤Å¡"åx=Öˇ, 2. Ñ≤âßzÖÏ, 3. [_»∞xÖÏ, 4. Ñ≤zÛ"åxÖÏ LO\Ï_»∞. ''ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈Oz# =ºH˜Î <≥·[O Ñ≤Å¡"åx=Öˇ =∂iáÈ`«∞Ok. J`«_»∞ „uQÆ∞}Ïf`«∞_»∞, J`«_çH˜ U QÆ∞}OѨ\Ï¡ J#∞~°H˜Î LO_»^Œ∞. â◊√z, Jâ◊√K«∞Å∞ Ô~O_»∂ J`«_çH˜ ã¨=∂#"Õ∞ – JO^Œ∞ˆH Ñ≤âßzÖÏ LO\Ï_»∞. WHõ, Ñ≤zÛ"åxÖÏ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ #=Ùfi`å_»∞, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ U_»∞™êÎ_∞» .

WѨC_»∞ ã¨OѨ#∞fl_çÖÏ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz LO\Ï_»∞, =∞~°∞Hõ∆}"Õ∞ kQÆO|~°OQÍ u~°∞QÆ∞`å_»∞. ѨOK≥#∞ K«OHõÖ’ Jkq∞ ÃÑ@∞ìH˘x LO\Ï_»∞. JO^Œ∞ˆH Ñ≤zÛ"åxÖÏ LO\Ï_»∞, H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ [_»∞xÖÏ =∞ø#OQÍ ‰õÄ~°∞Ûx LO\Ï_»∞.

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

549

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O JǨÏOHÍ~°O J_»∞QÆO\Ï #tOz áÈ`«∞O^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J`«_ç JǨÏOHÍ~åxfl J_»∞QÆO\Ï #tOѨKÕ™êÎ_»∞ – ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ =∂ki. HÍx ™ê=∂#ºOQÍ *Ï_» =∂„`«OQÍ JǨÏOHÍ~åxfl =^Œe LOK«∞`å_»∞. HÍx D JǨÏOHÍ~°O =Å# U Ǩh [~°∞QÆ^Œ∞. Wk Ñ≤Å¡"åx JǨÏOHÍ~°O =O\˜k. S^Õà◊¡ Ñ≤Å¡"å_»∞, '<Õ#∞, <Õ#∞— JO\Ï_»∞. HÍx Z=iH© Ǩx HõeyOK«@O Ñ≤Å¡"å_çH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. ''Ѩ~°∞ã¨"Õk `åH˜`Õ W#∞=Ú |OQÍ~°OQÍ =∂iáÈ`«∞Ok. W#∞ѨHõuÎ |OQÍ~°∞ HõuÎQÍ =∂iáÈ`«∞Ok. HõuÎ=O\˜ ~°∂ѨO LO@∞Ok† HÍx Z=iH© ^•x =¸ÅOQÍ Ç¨x "å\˜Å¡^Œ∞. |OQÍ~°∞ HõuÎ`À #~°Hõ_®xH˜, á⁄_»=\ÏxH˜ ™ê^茺O HÍ^Œ∞. („Ѩ`åÑπ`À) #∞=Ùfi q^ÕâßʼnõΩ "≥o¡ L<åfl=Ù Hõ^•, JHõ¯_» UO K«∂âß=Ù? Jhfl K≥ѨC.——

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO q^ÕâßÅÖ’ q+¨Ü«∂ã¨H˜Î - rq`À^ÕÌâ◊O Uq∞\˜? „Ѩ`åÑπ: g∞~°∞ HÍOK«#O JO@∂ L<åflˆ~, ^•<Õfl WOQÆ¡O_»∞ ^Õâ◊ã¨∞÷Å∞ ѨÓlã¨∞Î<åfl~°∞. HÍx =∞Oz"å~°∞, J<å㨉õΩÎÅ∞ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ LO_»<Õ LO@∞<åfl~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© ™ê=∂#ºOQÍ, Pk "≥Ú^ŒÅ∞ JO`«O =~°‰õΩ JO`å ~°*’QÆ∞} „H©_»ÜÕ∞, J"≥∞iHÍÖ’#∂ n<Õfl K«∂âß#∞. (q^ÕjÜ«ÚÅ Hõ~°‡ Ü≥∂QÆO - HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ"Õ∞ „âı+¨ªO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ („Ѩ`åÑπ`À): Ö∫H˜Hõ q+¨Ü«∂#∞~°H˜Î q^ÕâßÅÖ’ (WOQÆ¡O_»∞) =∂„`«"Õ∞ L#fl^Œ#ÖËO, ã¨~°fi„`å LO_»<Õ LOk. HÍx ã¨OQÆu Uq∞\’ `≥Å∞™ê? Hõ~°‡HÍO_»#∞ PkHÍO_» JO\Ï~°∞. ã¨`Ϋ fiQÆ∞}O (ÉèHí ,Θ q"ÕHOõ , "≥~· åQƺO, ^ŒÜ∞« "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q) ÖˉΩõ O_® ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ á⁄O^ŒÖ=Ë Ù. ~°*’QÆ∞}O`À Hõ~°‡HõÖÏáêŠѨ\Ï\’ѨO [xã¨∞ÎOk. ~°*’QÆ∞}O`À `«"≥∂QÆ∞}O KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok. J<ÕHõ Ѩ#∞ÅÖ’ =Úxy L#flѨC_»k ÉèíQÆ=O`«∞x =∞~°záÈÜÕ∞@∞¡ KÕã¨∞ÎOk† JO^Œ∞KÕ`« HÍq∞hHÍOK«<åÅѨ@¡ J#∞~°H˜Î JkèHõiã¨∞ÎOk. ''HÍx ã¨OѨÓ~°‚ Hõ~°‡`åºQÆO KÕÜ«∞ÖËO. h Jcè+¨ìO L<åfl, ÖˉõΩ<åfl h ã¨fiÉèÏ="Õ∞ x#∞fl Hõ~°‡Å#∞ x~°fiiÎOѨ KÕã¨∞ÎOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ xi¡Ñ¨Î`«`À Hõ~°‡Å∞ x~°fiiÎOK«=∞x K≥|∞`å~°∞. xi¡Ñ¨Î`«`À Hõ~°‡#∞ x~°fiiÎOK«@=∞O>Ë, Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõ∆ ÖˉõΩO_® KÕÜ«∞@"Õ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, ѨÓ[, [ѨO, `«Ñ¨ã¨∞û Jhfl KÕã∞¨ <Î åfl=#∞HÀ† ѨÅ∞=Ù~°∞ =∞#efl „ѨâO◊ ã≤™êÎ~<° À, ѨÙ}ºO QÆ_Oç K«\ÏxHÀ "å\˜x KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . ''D suÖ’ J<åã¨H`Îõ `« À ѨxKÕÜ∞« @"Õ∞ Hõ~‡° Ü≥∂QÆO. Wk KåÖÏ Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ k. Wk HõeÜ«ÚQÆO, ã¨fiÉèÏ=ã≤^ŒúOQÍ<Õ Ñ¶¨ÖÏ¿ÑHõ∆ =zÛ"Õã¨∞ÎOk. xëê¯=∞Hõ~°‡#∞ KÕã¨∂Î L<åfl=∞<Õ J#∞‰õΩO\ÏO. HÍx ZHõ¯_»#∞OKÀ Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõ∆ =KÕÛã¨∞ÎOk† Jk ZHõ¯_» #∞Oz =zÛO^À =∞#Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀx=fi^Œ∞‰õÄ_®. ѨÓ[Å∞, L`«û"åÅ∞ [iÑ≤ã¨∂Î LO\ÏO, J<ÕHõ=∞Ok ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ J#fl^•#O KÕã¨∂Î LO\ÏO – Jxfl\˜x Ѷ֨ Ï¿ÑHõ∆ ÖˉΩõ O_® KÕã∞¨ <Î åfl=∞<Õ ÉèÏqOK«∞H˘O\ÏO. HÍx #Å∞QÆ∞~°∞ ^•xfl „ѨâO◊ ã≤OKåÅ<Õ ÉèÏ=O =KÕÛã¨∞ÎOk. ZHõ¯_» #∞Oz =zÛO^À =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞#∞‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍx ѨÓiÎQÍ Ñ¶¨ÖÏ¿ÑHõ∆ ÖˉõΩO_® LO_»@=∞#flk ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O J~Ú# =ºH˜ÎˆH ™ê^茺O.——

550

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œ~°≈#O HÍx"åiH˜ =∂~åæO`«~°O Uq∞\˜? "å~°∞ Ö∫H˜Hõ Hõ~°‡Å#∞ ѨÓiÎQÍ =^Œe"≥Ü«∂ºÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: HõeÜ«ÚQÍxH˜ `«y# =∂~°Oæ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆ"∞Õ † <å~°^∞Œ x ÉèHí =Θ ∂~°Oæ . ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∞ =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ H©iÎOK«@O, 'F ÉèíQÆ"å<£, <å‰õΩ *Ï˝#O „Ѩ™êkOK«∞, ÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞, h ^Œ~°≈#O W=Ùfi— Jx "庉õΩÅ z`«ÎO`À „áêi÷OK«@O. Hõ~°‡Ü≥∂QÆO ZO`À Hõ+¨ìO. Hõ#∞Hõ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ WÖÏ „áêi÷OKåe: 'F ÉèíQÆ=O`«∞_®! <å Hõ~°‡Å∞ `«yæOK«∞. <å HÀã¨O "Õ\ ˜x ˆH\Ï~ÚOKå"À, "å\˜x h ^ŒÜ«∞ =Å# <Õ#∞ J#∞~°H˜Î ÖˉõΩO_® x~°fiiÎOKÕ@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. JkèHõOQÍ Ñ¨#∞ÅÖ’ z‰õΩ¯HÀ"åÅ<Õ WK«Ûù <å‰õΩ ~åx=fi‰õΩ— Jx „áêi÷OK«∞. ''Hõ~°‡`åºQÆO KÕÜ«∞@O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. '<Õ#∞ PÖ’zã¨∞Î<åfl#∞, <Õ#∞ ^蕺#O KÕã¨∂Î L<åfl#∞— – Wq ‰õÄ_® Hõ~°‡ÖË. ÉèíH˜Î [x¿ãÎ SÇ≤ÏHõ Hõ~°‡Å∞ "å@O`«@ J"Õ `«yæáÈ`å~Ú† JѨC_»∞ Jq =∞#‰õΩ ~°∞zOK«=Ù ‰õÄ_®. HõÅHõO_» áê#HõO Åaè¿ãÎ ÉˇÅ¡O áê#HÍxfl Z=~°∞ HÀ~°`å~°∞?

XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: POˆQ¡Ü«ÚÅ∞ ã¨^• Hõ~°‡ KÕÜ«∞=∞<Õ „Ѩɒkè™êÎ~°∞. JÖÏ J~Ú`Õ Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞@O rq`« ÅHõ∆ ºO HÍ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: rq`« ÅHõ∆ ºO ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°"Õ∞. Hõ~°‡ `˘e"≥∞@∞ì =∂„`«"Õ∞. Jk rq`« ÅHõ∆ ºO HÍÉ’^Œ∞. xëê¯=∞Hõ~°‡ XHõ =∂~°æ"Õ∞ HÍx ÅHõ∆ ºO HÍ^Œ∞. ''â◊OÉèí∞=∞e¡H± XHõ™êi <å`À WÖÏ J<åfl_»∞: '<å =^ŒÌ#∞#fl ^èŒ<å#flO`å Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞ xi‡OK«@O, _çÃãÊ#ûsÅ∞ Hõ\ ˜ìOK«@O, ÉÏ@Å∞ "ÕÜ«∞@O, ÉÏ=ÙÅ∞ „`«=fi@O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ѩ#∞ÅÖ’ ã¨kfixÜ≥∂QÆѨ~°KÕ@∞¡ ##∞fl Pj~°fikOK«O_ç.— JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ WÖÏ J<åfl#∞: 'g\˜x Ѷ¨ÖÏ¿ÑHõ∆ ÖˉõΩO_® KÕ¿ãÎ =∞Ozk. HÍx Jk ZO`À Hõ+¨ìO. Uk U"≥∞ÿ<å #∞=Ùfi =∞x+≤QÍ [#‡<≥uÎ# ÅHõ∆ ºO ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°"Õ∞: JO`ÕHÍx Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, _çÃãÊ#ûsÅ∞ xi‡OK«@O HÍ^Œ∞ J#fl q+¨Ü«∞O ã¨^• =∞#ã¨∞ûÖ’ [˝Ñ≤Î ÃÑ@∞ìHÀ. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ h Z^Œ∞@ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ, XHõ =~°O HÀ~°∞HÀ=∞O>Ë, JѨC_»∞ 'F – ÉèíQÆ=O`«∞_®, <å‰õΩ Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, _çÃãÊ#ûsÅ∞ Hõ\ ˜ìOz W=fi—=∞x HÀ~°∞‰õΩO\Ï"å? ÖËHõ 'F ÉèíQÆ=O`«∞_®, <å‰õΩ h áê^ŒÑ¨^•‡ÅѨ@¡ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx „Ѩ™êkOK«∞, ã¨^• h ^Œ~°≈#O <å‰õΩ ÅaèOKÕ@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞— Jx HÀ~°∞H˘O\Ï"å? Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, _çÃãÊ#ûsÅ∞ – W=hfl Jâßâ◊fi`åÅ∞. ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ¯_Õ Ü«∞^ä•~°÷ =ã¨∞Î=Ù† `«H˜¯#=hfl Jã≤Î`«fiO ÖËxq. PÜ«∞##∞ ™êH∆Í`«¯iOK«∞‰õΩO>Ë PÜ«∞<Õ Hõ~°Î, =∞#O JHõ~°ÎÅO J#fl ÉèÏ=# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J@∞=O@ѨC_»∞ PÜ«∞##∞ q_»<å_ç ѨÅ∞ Hõ~°‡ÅÖ’ z‰õΩ¯=_ç ZO^Œ∞‰õΩ D H∆ÀÉèí ##∞ÉèíqOK«@O? PÜ«∞##∞ á⁄Ok`Õ PÜ«∞# Hõ$áêHõ\ÏHõ∆O`À J<ÕHõ Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, _çÃãÊ#ûsÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. JO^Œ∞Hˆ Hõ~‡° J<Õk `˘e"≥∞@∞ì =∂„`«"∞Õ Jx K≥|∞`«∞<åfl#∞.

Hõ~°‡ KÕÜ«∞@O rq`« ÅHõ∆ ºO HÍÉ’^Œ∞. ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOz ѨÙ~ÀQÆq∞OK«O_ç. ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOz =∞iO`«QÍ Ñ¨Ù~ÀQÆq∞¿ãÎ z=~°‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Ü«∞^ä•~°÷ =ã¨∞Î=Ù, `«H˜¯#=hfl Jã≤Î`«fiO ÖËxq, ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°"Õ∞ rq`À^ÕÌâ◊O Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ''XHõ Hõ>ˇìÅ∞ H˘>Ëì"å_»∞ Hõ>ˇìÅ∞H˘>Ëì xq∞`«ÎO J_»qÖ’H˜ "≥àÏ¡_»∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ J`«xH˜ XHõ „|ǨχKåi `å~°ã¨Ñ¨_®¤_»∞. P „|ǨχKåi J`«_ç`À '<åÜ«∞<å, =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√¡— J<åfl_»∞. WO\˜H˜

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

551

"≥o¡# `«~°∞"å`« Hõ>ˇìÅ∞H˘>Ëì "å_»∞, 'P „|ǨχKåi #<≥flO^Œ∞‰õΩ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊¡=∞<åfl_»∞?— Jx Ü≥∂zOK«™êQÍ_»∞. ''~ÀAÅ∞ QÆ_çKå~Ú. XHõ ~ÀA J`«_»∞ fiQÍæ ‰õÄ~°∞Ûx L#flѨC_»∞ P „|ǨχKåi =∂@Å∞ QÆ∞~°∞ΉõΩ =KåÛ~Ú. "≥O@<Õ, '<Õh ~ÀA WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩáÈ`å#∞— Jx J#∞H˘<åfl_»∞. J_»qÖ’H˜ "≥o¡ WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ~Ú K«∂âß_»∞. Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# K«O^Œ# =$H∆ÍÅ∞! P#O^ŒO`À "å\˜x H˘\˜ì |O_»¡ H˘nÌ `≥K«∞ÛH˘<åfl_»∞† ã¨O`«Ö’ q„Hõ~ÚOz Q˘Ñ¨Ê ^èŒ#=O`«∞_≥·áÈÜ«∂_»∞. H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_»Kå~Ú. „|ǨχKåi K≥Ñ≤Ê# '=ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√¡— J#fl =∂@Å∞ =∞m¡ J`«_çH˜ [˝Ñ≤ÎH˜ =KåÛ~Ú. P ~ÀA J_»qÖ’ KåÖÏ^Œ∂~°O =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡_»∞, JHõ¯_» #nf~°OÖ’ "≥O_ç QÆx! W@∞=O\˜ ÃÑxflkèx J`«_»∞ HõÅÖ’ ‰õÄ_® TÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞. QÆxÖ’ #∞O_ç "≥O_çx „`«qfi fã¨∞‰õΩ=zÛ q„Hõ~ÚOKå_»∞. KåÖÏ ^èŒ#O =zÛOk, J`«_»∞ HÀ\˜H˜ Ѩ_»QÆÖˇ`åÎ_»∞. D q^èŒOQÍ H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_çKå~Ú. XHõ ~ÀA ‰õÄ~°∞Ûx PÖ’zOѨ™êQÍ_»∞. '„|ǨχKåi ##∞fl "≥O_ç QÆ#∞Å∞#fl „áêO`«O =~°‰õΩ =∂„`«"Õ∞ "≥à◊¡=∞x K≥ѨÊÖË^Õ, PÜ«∞# ##∞fl =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊¡=∞x Hõ^• K≥áêÊ~°∞?— Jx J#∞H˘<åfl_»∞. D™êi #kx ^•\˜ "≥àÏ¡_»∞† JHõ¯_» |OQÍ~°∞ QÆx! 'FǨϟ! WO^Œ∞ˆH<å „|ǨχKåi =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√§ Jx K≥áêÊ~°∞— Jx J#∞‰õΩ<åfl_»∞. H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_çKåHõ WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈQÍ ~°`åflÅ∞, =∂}˜HͺÅ∞ ‰õΩѨÊÅ∞ ‰õΩѨÊÅ∞QÍ Ñ¨_ç LO_»@O K«∂âß_»∞. J`«_çH˜ ‰õΩÉË~°∞_»O`«\ ˜ Sâ◊fi~°ºO HõeyOk. ''JO^Œ∞ˆH Uk KÕã≤<å =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈQÍ áÈQÍ ã¨^Œfiã¨∞Î=ÙÅ∞ Åaè™êÎÜ«∞x K≥|∞`«∞<åfl#∞.

HÍã¨Î [ѨOKÕã≤ HÍã¨Î K≥·`«#ºO HõÅ∞QÆQÍ<Õ, ™êkèOK«=Åã≤# ^ŒO`å ™êkèOz"Õâß#∞ Jx ÉèÏqOK«‰õΩ.

Hõ~°‡ KÕÜ«∞@O rq`« ÅHõ∆ ºO HÍ^Œ∞. WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√¡, JѨC_»∞ #∞=Ùfi xëê¯=∞Hõ~°‡ KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. HÍx xëê¯=∞Hõ~‡° KÕÜ∞« @O KåÖÏHõ+Oì¨ . JO^Œ∞KÕ`« ÉèHí `Θ À, "庉õΩÅz`«OÎ `À, 'ÉèQí "Æ å<£! h áê^ŒÑ^¨ •‡ÅѨ@¡ ÉèHí xΘ „Ѩ™êkOK«∞. <å Hõ~‡° Å∞ `«yOæ z"Õ~Ú. L#fl Hõ~‡° Å#∞ <Õ#∞ xëê¯=∞ÉèÏ=O`À KÕ¿ã@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞— JO@∂ „áêi÷OK«∞. WOHÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ`Õ ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† PÜ«∞# ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_ô J#OkOK«=K«∞Û.—— ˆHâ◊"£¿ã<£ =∞~°}Ï#O`«~°O, „|Ǩχã¨=∂[ Láêã¨<å"ÕkHõ QÆ∞iOz `«ÖˇuÎ# Jaè„áêÜ«∞ÉèË^•Å „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ („Ѩ`åÑπ`À): Láêã¨<å "ÕkHõ QÆ∞iOz h`À U^À Q˘_»= [iyO^Œx q<åfl#∞. Q˘_»=Å∞ KÕã≤#"å~°∞ ˆH=ÅO JÅ∞ÊÅ∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) (Éèí‰õΩÎÅ`À) ''WÖÏ K«∂_»O_ç, „Ѩ`åÑπ, J=∞$`«∞_»∞ =O\˜"å~°∞ â◊OY<å^ŒO KÕã¨∂Î L<åfl~°∞.

D "åQÆ∞º^ŒúO KÕ¿ã `«u=∂‡ [#O â◊|ÌO |Ü«∞@‰õΩ ‰õÄ_® qxÑ≤OK«^Œ∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) „Ѩ`åÑπ: ™êfig∞, â◊ÉÏÌxfl QÆ∞iOz =∂\Ï¡_ç`Õ ˆH=ÅO =∂q∞_ç >ˇOHõ`À ‰õÄ_® â◊|ÌO KÕÜ«∞=K«∞Û.

552

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO „|Ǩχã¨=∂[O, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - „Ѩ`åÑπH˜ LѨ^Õâ◊O N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ („Ѩ`åÑπ`À): W^Œ∞QÀ, g∞ „|Ǩχã¨=∂[ ÖˇHÛõ ~°∞¡ qO@∞#flѨC_»∞, „Ѩɒ^艌 Ωõ _»∞ Z@∞=O\˜ "å_À ÉÏQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. ǨÏiã¨Éèí XHõ^•xH˜ ##∞fl `À_˘¯x "≥àÏ¡~°∞. XHõ ѨO_ç`«∞_»∞ LѨ^Õâ◊‰õΩ_»∞QÍ L<åfl_»∞. J`«_ç ¿Ñ~°∞ ã¨=∂^蕺~Ú. J`«_»∞ UO K≥áêÊ_À `≥Å∞™ê? 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ h~°ã¨∞_»∞† =∞# „¿Ñ=∞ÉèíH˜Î`À PÜ«∞##∞ ã¨~°ã¨∞xQÍ KÕÜ«∂e— J<åfl_»∞. D =∂@Å∞ qx <Õ#∞ x~å…O`«É’Ü«∂#∞! XHõ Ñ≤Å¡"å_»∞ HÀã≤# HÀ`«ÖË <å‰õΩ [˝Ñ≤ÎH˜ =KåÛ~Ú† '=∂ =∂=∞QÍi WO\’¡ J<ÕHõ QÆ∞„~åÅ∞<åfl~Ú. J=Ù#∞, XHõ P=ÙÅ H˘@ìO xO_® QÆ∞„~åÅ∞!— J<åfl_»`«_»∞. P=ÙÅ H˘@ìOÖ’ P=ÙÅ∞ LO\Ï~Ú HÍx QÆ∞„~åÅ∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú? W@∞=O\˜ Jã¨O|^Œú „ѨHõ@# qO>Ë [#O, 'W`«_ç =^ŒÌ QÆ∞„~åÅ∞ y„~åÅ∞ Ug ÖË=Ù— J<Õ Hõ^• J#∞‰õΩO\Ï~°∞! (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: QÆ∞„~åÅ∞ ÖË=#flk x["Õ∞† J~Ú`Õ P=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ÖË=Ù. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HÍã¨Î Ü≥∂zOK«O_ç, Z=~°~Ú`Õ ~°ã¨ã¨fi~°∂ѨÙ_À PÜ«∞##∞ 'h~°ã¨∞_»∞— Jx ¿Ñ~À¯=@=∂! nx#∞OKÕ W`«_Hç ˜ ÉèQí =Æ O`«∞x QÆ∞iOz# Z@∞=O\˜ J#∞Éè=í =¸ ÖË^xŒ `≥Å∞™ÈÎOk. ('<Õ#∞ Hõ~°Î— J<Õ ÉèÏ="Õ∞ J*Ï˝#O - ÉèíQÆ=„`ÕÊ=∞Ö’ =ÚxyáÈ=_»"Õ∞ Hõ~°Î=ºO) („Ѩ`åÑπ`À) ''WÖÏ K«∂_»∞, h H˘Hõ =∂@ K≥|∞`«∞<åfl#∞. #∞=Ùfi q^•ºkè‰õΩ_»=Ù, "Õ∞^è•q, QÆOcè~°∞_»=Ù. ˆHâ◊"£, #∞=Ùfi K≥·`«#º x`åº#O^Œ∞Å =Öˇ ™È^Œ~°∞ÖÏ¡ L<åfl~°∞. ÖˇHõÛ~ü, `«~°¯O, HõÅǨÏO, K«~°ÛÅ∞, "å^ÀѨ"å^•Å∞ Jhfl [iyáÈÜ«∂~Ú. WOHÍ g\˜Ö’ h‰õΩ Pã¨H˜Î LO^•? WHõ ѨÓiÎQÍ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· UHÍ„QÆO KÕ~Ú, ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ =ÚxyáÈ. „Ѩ`åÑπ: JÖψQ#O_ô. g∞~°#flk "åã¨Î="Õ∞. ^•<À¡ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. WHõ W^˘Hõ¯>Ë <å Hõ~°Î=ºO. HÍx <Õ#∞ KÕã¨∂Î#fl ÖˇHõÛ~ü "≥Ú^ŒÖˇ·#=hfl ˆHâ◊"£ ¿Ñ~°∞ xÅɡ@ì\ÏxˆH. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J`«_ç ¿Ñ~°∞ xÅɡ@ì\ÏxˆH Jhfl KÕã¨∞Î<åfl#x #∞=fiO@∞<åfl=Ù, 㨈~. HÍx H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_çKåHõ D ÉèÏ=# áÈ`«∞Ok. XHõ Hõ^äŒ K≥|∞`å#∞ q#∞. ''XHõ =ºH˜ÎH˜ H˘O_» g∞^Œ WÅ∞¡ XHõ\ ˜ LOk. J^˘Hõ ѨÓiQÆ∞_çÃã. ZO`À „â◊q∞Oz J`«_»∞ P QÆ∞_çÃã#∞ Hõ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_çKåHõ XHõ ÃÑ^ŒÌ `«∞áê#∞ gzOk. QÆ∞_çÃã J@∂ W@∂ Tyã¨ÖÏ_»™êyOk. WO\˜x ZÖÏ HÍáê_®Ö’ áêÅ∞É’Hõ J`«_»∞ kQÆ∞Å∞Ѩ_®¤_»∞. 'F "åÜ«Ú^Õ"å, D WO\˜x ‰õÄeÛ"ÕÜ«∞É’‰õΩ `«O„_ô!— Jx „áêi÷OKå_»∞. HÍx "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ J`«_ç „áê~°÷#Å#∞ Ѩ\ ˜ìOK«∞‰õΩ#fl@∞¡ ÖË^Œ∞! WÅ∞¡ ‰õÄÅ\ÏxH˜ ã≤^ŒúOQÍ LOk. JѨC_»`«_çH˜ XHõ Ü≥∂K«# `«\ ˜ìOk, ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ "åÜ«Ú^Õ=Ùx Ѩل`«∞_»x *Ï˝Ñ¨HõO =zÛOk. "≥O@<Õ z`«Îâ◊√kú`À, '`«O„_ô "åÜ«Ú^Õ"å! D QÆ∞_çÃã#∞ ‰õÄeÛ "ÕÜ«∞‰õΩ, Wk ǨÏ#∞=∞O`«∞x QÆ$ǨÏO. x#∞fl „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞— J<åfl_»∞. WÅ∞¡ =∞iO`«QÍ TyáÈ`«∂ L#flk. J`«_ç "≥Ú~°Å#∞ Z=~°∞ PÅH˜™êÎ~∞° ? 'ǨÏ#∞=∞O`«∞x QÆ$ǨÏO, ǨÏ#∞=∞O`«∞x QÆ$ǨÏO— JO@∂ ѨÅ∞=∂~°∞¡ Hˆ HõÃÑ\˜#ì ѨÊ\˜H© U „ѨÜ∂≥ [#=¸ HõÅ∞QÆÖ^Ë ∞Œ .

JѨC_»∞, 'F "åÜ«Ú^Õ"å! Wk ÅHõ∆ ‡}∞x WÅ∞¡, ÅHõ∆ ‡}∞x WÅ∞¡— Jx K≥Ñ≤Ê K«∂âß_»∞, HÍx

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

553

ÖÏÉèíO ÖËHõáÈ~ÚOk. 'F "åÜ«Ú^Õ"å! Wk ~å=Úx QÆ$ǨÏO, ~å=Úx QÆ$ǨÏO. nxfl ‰õÄeÛ"ÕÜ«∞‰õΩ. x#∞fl „|u=∂Å∞H˘O@∞<åfl#∞— J<åfl_»∞. JO^Œ∞=ÖÏ¡ U „ѨÜ≥∂[#=¸ ÖËHõáÈ~ÚOk. QÆ∞_çÃã ‰õÄeáÈ™êyOk. =∞ˆ~ ^•s ÖË^Œ∞, „áê}O HÍáê_»∞H˘O>Ë KåÅ∞##∞H˘x QÆ∞_çÃã #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ_»∞† 'Wk ^ŒÜ«∞ºO H˘OѨ. ZÖÏÔQ·<å áÈh— JO@∂ Ѩ~°∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. ''ˆHâ◊"£ ¿Ñ~°∞ #∞=Ùfi xÅɡ@ì #=ã¨~°O ÖË^Œ∞. J`«_»∞ ™êkèOz#=hfl ÉèíQÆ=^ÕK«Ûù =Å¡<Õ [iy#=x `≥Å∞ã¨∞HÀ. ÉèíQÆ=`«ûOHõÅÊO =¸ÅOQÍ<Õ [iyOk, PÜ«∞# ã¨OHõÅÊO HÍ~°}OQÍ<Õ [~°∞QÆ∞`«∂ L#flk. #∞=Ùfi UO KÕÜ«∞QÆÅ=Ù? ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ h xO_»∞ =∞#ã¨∞û#∞ XѨÊyOK«@"Õ∞ WѨÊ\˜ h Hõ~°Î=ºO, PÜ«∞# „¿Ñ=∞ ™êQÆ~°OÖ’H˜ ^Œ∞q∞H˜ "≥~Úº.—— WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∞=∞^èŒ∞~° HõO~î°O`À áê_»™êQÍ~°∞: =Ú#∞QÆ"Õ Ö’`«∞‰õΩ =Ú#∞QÆ"Õ =∞#™ê 㨈~fiâ◊√ ™œO^Œ~°º ã¨O„^Œ=Ú #O^Œ∞...... („Ѩ`åÑπ`À) ''áê@ q<åfl=Ù Hõ^•? ÖˇHõÛ~ü, HõÅǨÅhfl KåÖÏ KÕâß=Ù. WHõ Ö’`«∞QÍ =Ú#∞QÆ∞. D ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy`Õ =∞~°}˜™êÎ=∞<Õ ÉèíÜ«∞O LO_»^Œ∞. Wk J=∞$`«™êQÆ~°O. nx=Å¡ |∞„~° áê_≥·áÈ`«∞O^Œx ÉèÏqOK«#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz JkèHõOQÍ zO`«# KÕÜ«∞@O =Å¡ =∞x+≤ Ñ≤zÛ"å_≥·áÈ`å_»x ÉèÏqOK«‰õΩ! XHõ™êi <Õ#∞ #ˆ~O„^Œ∞_çH˜ K≥áêÊ#∞ – „Ѩ`åÑπ: =∞Ǩâ◊Ü«∂, #ˆ~O„^Œ∞ _≥=~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: P ¿Ñi@ XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞<åfl_»∞. <Õ#∞ J`«_`ç À, 'WÖÏ K«∂_»∞, ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ P#O^Œ™êQÆ~°∞_»∞. P P#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈ"åÅx #∞=Ùfi HÀ~°∞HÀ"å? 㨈~. XHõ y<≥flxO_® áê#HõO LO^Œ#∞HÀ. #∞"˘fiHõ DQÆ"≥·`Õ ZHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx ^•xfl „`åQÆ∞`å=Ù?— Jx J_çQÍ#∞.

JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, '<Õ#∞ y<≥fl JOK«∞# ‰õÄ~°∞Ûx `«Å#∞ ™êz „`åQÆ∞`å#∞— Jx K≥áêÊ_»∞. 'ZO^Œ∞‰õΩ JOK«∞# ‰õÄ~°∞ÛO\Ï=Ù?— Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞ Hõ`«_»∞, '=∞s „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞ÛO>Ë =ÚxyáÈ`å#∞, =ÚxyáÈ`Õ „áê}O áÈ`«∞O^Õ— J<åfl_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞, '<åÜ«∞<å, ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’ P ÉèíÜ«∞O ÖË^Œ∞. Jk J=∞$`«™êQÆ~°O, ^•<À¡ =Úxy`Õ =∞~°}˜OK«=Ù† =∞x+≤ J=∞~°∞_»=Ù`å_»∞. ÉèíQÆ=^À<å‡^ŒO Hõey`Õ =∞x+≤ Ñ≤zÛ"å_»∞ HÍÉ’_»∞— Jx K≥áêÊ#∞. (Éèí‰õΩÎÅ`À) '' '<Õ#∞—, '<åk— – W^Õ J*Ï˝#O. '~å}© ~å㨇}˜ HÍoHÍÅÜ«∂xfl xi‡OzOk— J<Õ JO@∞<åfl~°∞ [#∞Å∞, ÉèQí =Æ O`«∞_Õ ^•xfl xi‡OKå_»x Z=~°∂ J#@O ÖË^∞Œ . '„|Ǩχã¨=∂*Ïxfl Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Î ™ê÷Ñ≤OKå_»∞— JO@∞<åfl~°∞, ^≥·=ã¨OHõÅÊO`À Wk ã¨OÉèíqOzOk Jx Z=~°∂ K≥ѨÊ@O ÖË^Œ∞! '<Õ#∞ Hõ~°Î#∞— J#∞HÀ=@O J*Ï˝#O. 'ÉèíQÆ"å<£, #∞=Ùfi Hõ~°Î=Ù, <Õ#∞ HÍ^Œ∞. #∞=Ùfi Ü«∞O„`åxfl #_çÑ≤OKÕ "å_»=Ù, <Õ#∞ Ü«∞O„`åxfl— J#∞HÀ=@O *Ï˝#O. 'F ÉèíQÆ=O`«∞_®, <å^ŒO@∂ Un ÖË^Œ∞. D ^Õ"åÅÜ«∞O <åk HÍ^Œ∞, D HÍoHÍÅÜ«∞O <åk HÍ^Œ∞, D ã¨=∂[O <åk HÍ^Œ∞† Jhfl `«=∞i"Õ. ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å∞, ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞ Z=~°∂ <å "å~°∞ HÍ~°∞, Jhfl `«=∞i"Õ— – W^Õ *Ï˝#O.

554

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'' '<å ™⁄O`«O, <å ™⁄O`«O— J#∞H˘x "åix „¿Ñq∞OK«@O =∂Ü«∞. JO^Œih „¿Ñq∞OK«@O ^ŒÜ«∞. „|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å#∞ =∂„`«O „¿Ñq∞OK«@O, ‰õΩ@∞O|OÖ’x "åix =∂„`«"Õ∞ „¿Ñq∞OK«@O – nx ¿Ñ~°∞ =∂Ü«∞. `«# ^Õâ◊ „Ѩ[Å#∞ =∂„`«O „¿Ñq∞OK«@O – nx ¿Ñ~°∞ =∂Ü«∞. ã¨=∞ã¨Î ^Õâ◊ „Ѩ[Å#∞ „¿Ñq∞OK«@O, Jxfl =∞`åÅ"åix „¿Ñq∞OK«@O J<Õk ^ŒÜ«∞ #∞Oz [xã¨∞ÎOk† ÉèíH˜Î`À U~°Ê_»∞`«∞Ok. =∂Ü«∞KÕ =∞x+≤ |^Œ∞ú_»=Ù`«∞<åfl_»∞† ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç "≥·^˘ÅQÆ∞`«∞<åfl_»∞. ^ŒÜ«∞`À ÉèíQÆ=^Œ#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞, <å~°^Œ∞_»∞ =O\˜ "å~°∞ ^ŒÜ«∞#∞ Hõey=Ù<åfl~°∞.——

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO „Ѩ`åÑπH˜ LѨ^Õâ◊O - „|Ǩχã¨=∂[O - HÍq∞hHÍOK«<åÅ∞ „Ѩ`åÑπ: =∞Ǩâ◊Ü«∂! g∞ =^ŒÌ‰õΩ =KÕÛ"å~°∞ P^蕺u‡HõOQÍ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ù~ÀQÆq∞ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•?

(QÆ$ǨÏã¨∞÷Å ™ê^èŒ#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_»Ñ¨@OÖ’ `«Ñ¨C U=ÚO^Œx <Õ #_»∞QÆ∞`å#∞. HÍx Ѩx=∞x+≤ÖÏ "≥∞ÅQÍe. P"≥∞ Ü«∞[=∂x WO\˜ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_Õ@ѨC_»∞, '=∂ WÅ∞¡— Jx <À\˜`À JO@∞Ok. HÍx P"≥∞ ™⁄O`« WÅ∞¡ U^À XHõ „QÍ=∞OÖ’ LO_ç LO_»=K«∞Û. Ü«∞[=∂x WO\˜x K«∂Ñ≤, '=∂ WÅ∞¡— Jx <À\˜`À K≥|∞`«∞Ok, HÍx Jk x*ÏxH˜ `«# WÅ∞¡ HÍ^Œh, `«# WÅ∞¡ „QÍ=∞OÖ’ LO^Œh =∞#ã¨∞ûÖ’ P"≥∞‰õΩ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. Ü«∞[=∂x Ñ≤Å¡Å#∞ K«∂ã¨∞H˘O@∂ LO@∞Ok† '<å ǨÏi `«∞O@i—, '<å ǨÏiH˜ fÑ≤ W+¨ìO ÖË^Œ∞— – JO@∞Ok. '<å ǨÏi— Jx <À\˜`À K≥Ñ≤Ê<å, ǨÏi `«# a_»¤ HÍ_»∞, Ü«∞[=∂x a_»¤ J#fl q+¨Ü«∞O P"≥∞‰õΩ ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥e¿ã LOk. ''JO^Œ∞ˆH WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ"åi`À <Õ#∞, 'ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»O_ç, ^•<À¡ `«Ñ¨CÖË^Œ∞. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û xeÑ≤ rqOK«O_ç. 'WÅ∞¡, "åH˜e, ÉèÏ~°º a_»¤Å∞ – Ug <åq HÍ=Ù† Jhfl ÉèíQÆ=O`«∞x"Õ! <å WÅ∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞x =^ŒÌ LOk— J#fl q+¨Ü«∞O J~°÷O KÕã¨∞HÀO_ç. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡ÅѨ@¡ ÉèíH˜Î HõeˆQ@∞¡ "庉õΩÅz`«ÎO`À ã¨~°fi^• „áêi÷OK«O_ç— Jx K≥|∞`«∞<åfl#∞.—— áêâßÛ`«º ^Õâ◊ã¨∞÷Å QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =∞m¡ =zÛOk. ''D ~ÀAÖ’¡ áêâßÛ`«º ѨO_ç`«∞Å∞, ÉèíQÆ=O`«∞x LxH˜x JOwHõiOK«@O ÖË^Œ@, J=Ù<å?—— Jx XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ J<åfl_»∞. „Ѩ`åÑπ: g∞~°∞ U=∞<åfl 㨈~, "åiÖ’ Z=~°∂ <åã≤ΉõΩÖÏ¡ <å‰õΩ `ÀK«@O ÖË^Œ∞. D [QÆ`ü "åºáê~åʼnõΩ "≥#∞Hõ XHõ =∞Ǩâ◊H˜Î LO^Œ#@O ѨÅ∞=Ù~°∞ JOwHõiOz f~°=Åã≤O^Õ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk KåÅ∞! â◊H˜Îx JOwHõiã¨∞Î<åflˆ~! "åÔ~ÖÏ <åã≤ΉõΩÅ=Ù`å~°∞? „Ѩ`åÑπ: JkHÍHõ S~ÀÑ≤Ü«∞<£ "Õ∞^è•=ÙÅ∞ moral government (=∞OzH˜ ã¨`«ÊùÅO, áêáêxH˜ tHõ∆ D Ö’HõOÖ’ L<åfl~Ú) J<Õ "å^•xfl JOwHõiã¨∞Î<åfl~°∞.

KåÖÏ¿ãѨ٠=∂\Ï¡_ç# Ñ≤^ŒÑ¨ „Ѩ`åÑπ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛHÀ=\ÏxH˜ ÖËz xÅ|_®¤_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ („Ѩ`åÑπ`À) : h‰õΩ =∞ˆ~O K≥ѨÊQÆÅ#∞? WHõÃÑ· "å^ÀѨ"å^•Å∞, H˘\Ï¡@ÅÖ’ áêÖ’æ=^Œ∞Ì!

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

555

''=∞~À =∂@. 'HÍq∞h HÍOK«<åÖË =∞x+≤x ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç q=ÚY∞x KÕã≤"Õã¨∞Î#flq.

PÜ«∞# "≥·Ñ¨Ù áÈx=fi‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩO@∞<åfl~Ú. #∞"Õfi PÖ’zOz K«∂_»∞. „Ѩu XHõ¯~°∂ `«# ÉèÏ~°º QÆ∞iOz |_®~ÚÅ∞ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) P"≥∞ =∞Oz^≥·<å 㨈~, H͉õΩ<åfl 㨈~† Z=i<≥·<å, 'J=Ù#∞, h ÉèÏ~°º Z@∞=O\˜k?— Jx J_çy`Õ, 'P"≥∞ KåÖÏ=∞Ozk— J<Õ K≥|∞`å~°∞.—— „Ѩ`åÑπ: <Õ#∞ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘O\Ï#O_ô. „Ѩ`åÑπ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J=∞$`« =K«<åÅ∞, HÍq∞hHÍOK«# `åºQÆO QÆ∞iOz# =∂@Å∞ H˘#™êQÍ~Ú. ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x `À@Ö’x K≥@∞¡ Ñ≤Å¡QÍeÖ’ Tyã¨ÖÏ_ç#O^Œ∞#, "å\˜ P‰õΩÅ∞ =∞~°‡~°^èŒfixx ѨÙ\˜ìOKå~Ú† N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J=∞$`« =K«<åÅ∞ P ^èŒfixÖ’ Hõeã≤áÈÜ«∂~Ú† XHõ™êi Éèí‰õΩΊǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ ã¨Ê $tOz z=~°‰õΩ J#O`åHÍâ◊OÖ’ qb#"≥∞ÿ<å~Ú. D ѨÅ∞‰õΩÅ∞ „Ѩ`åÑπ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ѩu^èŒfixOK«ÖË^•?

HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ =∞}˜ÖÏÖò =∞e¡H± N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À, ''=∞Ǩâ◊Ü«∂, g∞~°∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ "≥à◊§=Åã≤# ã¨=∞Ü«∞"≥∞ÿOk. ˆHâ◊"£ `«e¡, P`«_ç ‰õΩ@∞O| ¢ã‘ÎÅ∞ q∞=∞‡efl ^Œi≈OѨ JHõ¯_»‰õΩ =™êÎ~°∞. g∞~°∞ JHõ¯_» Hõ#Ѩ_»HõáÈ`Õ "åà◊√¡ x~åâ◊`À WO\˜H˜ "≥à◊¡=Åã≤ =ã¨∞ÎOk—— J<åfl_»∞. ˆHâ◊"£ HÍÅ^èŒ~°‡O K≥Ok H˘xfl <≥ÅÖË J~ÚOk. JO^Œ∞ˆH P`«_ç =Ú^Œ∞ã¨e `«e¡, ÉèÏ~°º, P WO\˜ ¢ã‘ÎÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^Œi≈OѨ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ "≥àÏ¡~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞}˜=∞e¡H±`À): LO_»=Ü«∂º, LO_»∞! `˘O^Œ~° Ѩ~°K«‰õΩ. <Õ#∞ ã¨iQÍæ x„^ŒáÈ<≥·<å ÖË^Œ∞† nxH˜ `À_»∞ Ѩ~°∞QÆ∞Öˇ`«∞ΉõΩO@∂ "≥à◊§_»O <å =Å¡ HÍ^Œ∞. "åà◊√¡ JHõ¯_»‰õΩ áÈ`å~°O>Ë JO^Œ∞‰õΩ <Õ<ÕO KÕÜ«∞QÆÅ#∞? "åà◊√¡ JHõ¯_» `À@Ö’ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î, P#Ok™êÎ~°∞ÖË.

XH˜O`«¿ãѨ٠q„â◊q∞OKåHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O "≥à◊§_®xH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º~°∞. |Ü«∞Å∞^Õˆ~@ѨC_»∞ ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x Ç≤Ï`åxÔH· „áêi÷OKå~°∞. WO\’¡ „Ѩu QÆkÖ’H˜ "≥o¡ "≥∞Å¡QÍ ÉèíQÆ=<åfl=∂xfl LK«ÛiOKå~°∞. U H˘~°`å LO_»‰õÄ_»^Œx, ''<Õ #ѨC_»∞ ѨÓs u#ÖË^Œ∞. HÍã¨Î Ѩ@∞ì‰õΩ~°O_ç—— J<åfl~°∞. xÅ|_Õ XˆH XHõ =ÚHõ¯ ux, ''n<À¡ Q˘Ñ¨Ê JO`«~å~°÷O L#flk. ѨÓs u#ÖË^Œx =∞#ã¨∞û‰õΩ `À¿ãÎ =∞m¡ WHõ¯_»‰õΩ ~å"åÅx HÀÔ~¯ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) =∞}˜=∞e¡H± (#=Ùfi`«∂): Jk =∞Oz^Õ! "Õ∞=¸ =™êÎO Hõ^•! (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞)

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO ÉÏ|∂~å"£∞, ~åMÏÖò, ÖÏ@∂, x~°O[<£, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ „ѨÉèí$`«∞Å QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ â◊√„Hõ"å~°O, E<£ 20, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’x `«=∞ QÆkÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. =Úx=∂Ѩ٠"Õà◊, [QÆ[˚#x <å=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î, P"≥∞ zO`«#Ö’ =Úxy L<åfl~°∞. QÆkÖ’ ~åMÏÖò, J^èŒ~ü, '=∞—, XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. ~°^äŒÜ«∂„`« L`«û=O [~°QÆ\ÏxH˜ WOHÍ S^Œ∞ ~ÀAÖË L#flq.

556

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« PÅÜ«∂ÅÖ’ ™êÜ«∞OHÍŠǨ~°`«∞Å∞ „áê~°OÉèí=∞Ü«∂º~Ú. J^èŒ~ü Ǩ~°`«∞Å∞ uÅH˜OѨ "≥àÏ¡_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. Éèí‰õΩÎÅ QÆ∞iOz P#O^ŒO`À K≥ѨʙêQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉÏ|∂~å"£∞ K«^Œ∞=Ù H˘#™êyOKåÅ#∞‰õΩO@∞<åfl_®? 'W`«~°∞ʼnõΩ ™È^•Ç¨Ï~°}QÍ LO_»@O HÀã¨O K«^Œ∞=Ù— Jx J`«_çH˜ K≥áêÊ#∞. ã‘`«#∞ K≥~°q_çÑ≤OKåHõ, ~å[ºO áêeOK«\ÏxH˜ qcè+¨}∞_»∞ ã¨=∞‡uOK«ÖË^Œ∞. JѨC_»∞ ~å=Ú_»∞ P`«_ç`À, '=¸_è»∞Å∞ J~°÷O KÕã∞¨ HÀ=\ÏxÔH<· å #∞=Ùfi ~å[ºO áêeOKåe. ÖˉΩõ O>Ë ~å=ÚxH˜ ¿ã=KÕã≤ qcè+}¨ ∞_»∞ U „ѨÜ∂≥ [#O á⁄O^•_»x "å~°O\Ï~°∞. h‰õΩ ~å[ºO ÅaèOK«_»O K«∂ã≤ P#Ok™êÎ~°∞— J<åfl_»∞. ''h H˘Hõ =∂@ K≥|∞`å#∞† ÉÏ|∂~å"£∞, Éèí=<å^ä£, ǨÏsâòÅÖ’ „ѨHõ$u ÉèÏ=O LO_»@O <Õ#∞ P <å_»∞ QÆ=∞xOKå#∞. "≥∞_»Ö’ =∂Å ^èŒiOz# ^Õq =Öˇ ÉÏ|∂~å"£∞#∞ K«∂âß#∞† K«∞@∂ì K≥eHõ`≥ÎÅ∞ L<åfl~°∞. HõÅÖ’ J`«_»∞ U^À á⁄O^•_»∞. J`«_ç ^ÕǨÏO Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ#k. J`«_»∞ HÍã¨Î „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ KåÅ∞, ã¨HõÅO ã≤kúã¨∞ÎOk. ''WÖÏ K«∂_»∞, <å J=ã¨~åÅ#∞ K«∂ã¨∞HÀ=@OÖ’ HÍã¨Î W|ƒOk =zÛOk. ÉÏ|∂~å"£∞ WHõ¯_»‰õΩ =zÛ LO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. gi =∞<Àã≤÷`«∞Åhfl XˆH suÖ’ =∂iáÈ`«∂ L<åfl~Ú.

x~°O[<£ (™êfiq∞ x~°O[<å#O^Œ)†

ÖÏ@∂ (™êfiq∞ J^Œ∞ƒù`å#O^Œ)†

ÉÏ|∂~å"£∞ (™êfiq∞ „¿Ñ=∂#O^Œ)

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

557

<À@∂ (ÖÏ@∂) L#fl`« ã≤÷uÖ’ L<åfl_»∞. ã¨^• ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ LO@∞<åfl_»∞. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ^•<À¡ qb#O JÜÕ∞º ã≤÷uÖ’ L<åfl_»∞. WѨC_»∞ ~åMÏÖò ã≤÷u ZÖÏ LO^ŒO>Ë <Õ<Õ J`«_çH˜ hà◊√¡ JOkOK«=Åã≤ =™ÈÎOk. J`«_»∞ ÃÑ^ŒÌQÍ (<å‰õΩ) Ug∞ KÕÜ«∞ÖË_»∞. ''ÉÏ|∂~å"£∞, x~°O[<£Å∞ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ Ü«Ú=‰õΩÅ∞<åfl~°∞? =∞Ô~=Ô~·<å =¿ãÎ LѨ^Õâ◊O á⁄Ok, =zÛ# ^•i<Õ "≥o¡áÈ`å~°∞. ''HÍx ÉÏ|∂~å"£∞ |Å=O`«OQÍ ã¨=∞ã¨ÎO =^ŒeÃÑ\˜ì ~å"åÅx <Õ#∞ K≥ѨÊ_»OÖË^Œ∞, JÖÏ KÕ¿ãÎ J`«_ç WO\’¡ Q˘_»=Å∞ `«Öˇ`«Î=K«∞Û. (#=Ùfi`«∂) 'WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ~Ú— Jx J`«_ç`À K≥a`Õ J`«_∞» , 'g∞ˆ~ ÖÏHÀ¯O_ç— JO\Ï_»∞. ~åMÏÖò#∞ K«∂ã≤ qÅÑ≤™êÎ_∞» † '~åMÏÖò WHõ¯_» ZO`« P#O^ŒOQÍ L<åfl_»∞— JO\Ï_»∞. ''~åMÏÖò WO\’¡ =∞x+≤ÖÏ WHõ¯_»∞<åfl_»∞. J`«_»∞ XHõ ã¨O™ê~å#∞~°‰õΩÎ_»∞ HÍ*ÏÅ_»x `≥Å∞ã¨∞† 'J=hfl K«Ñ¨ÊQÍ, ~°∞zÇ‘Ï#OQÍ J~ÚáÈÜ«∂~Ú— JO\Ï_»∞. XHõ™êi J`«_ç ÉèÏ~°º WHõ¯_»‰õΩ =zÛOk. P"≥∞‰õΩ Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊√¡ LO_˘K«∞Û. WHõ¯_» #∞Oz H˘#flQÆ~ü "≥o¡Ok. ~åMÏÖò#∞ JHõ¯_»‰õΩ ~°=∞‡x Ñ≤eKå~°∞. HÍx J`«_»∞ áÈÖË^Œ∞. 'P "Õ_»∞HõÅ∞, q<À^•Å∞ <å‰õΩ #K«Û=Ù— JO\Ï_»∞. ''x~°O[<£ QÆ∞iOz #∞=Ùfi U=∞#∞H˘O@∞<åfl=Ù?—— '=∞—: JO^ŒQÍ_»∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: TǨ˙, JO^Œ"Õ∞ HÍ^Œ∞. J`«_»∞ ã¨~°à◊ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞. ã¨~°à◊ǨÏ$^ŒÜ«∞O LO>Ë ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨∞Å∞=ÙQÍ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. ã¨~à° ◊ ǨÏ$^ŒÜÚ« ʼnõΩ LѨ^âÕ O◊ ã¨`fi« ~°O „ѨÜ∂≥ [#HÍi J=Ù`«∞Ok. ~åà◊√¡ ÖËx, ^Œ∞xfl# <ÕÅÖ’ q`«Î<åÅ∞ <å\˜`Õ ã¨`«fi~°O "≥ÚÅÔH`«∞Î`å~Ú, `˘O^Œ~°QÍ Ñ¶¨ÅO ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. ''x~°O[<£ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ_»∞. #∞"Õfi=∞#∞H˘O@∞<åfl=Ù? HÍq∞h HÍOK«<åÖË =∞x+≤x |^Œ∞ú}˜‚ KÕ™êÎ~Ú!—— '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: `åO|∂ÅO, á⁄Q͉õΩ =^Œe"ÕÜ«∞@O =Å¡ UO ÖÏÉèíO? HÍq∞h HÍOK«<åÅ `åºQÆ"Õ∞ `åºQÆO. ''x~°O[<£ L^ÀºQÆO KÕã¨∂Î L<åfl J`«}˜‚ U Hõà◊OHõ=¸ JO@∞HÀ^Œx ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ QÍOKå#∞. J`«_»∞ `«# `«e¡ HÀã¨O L^ÀºQÆO KÕã¨∞Î<åfl_»∞. ^•<À¡ `«Ñ¨C ÖË^Œ∞. ''#∞=Ùfi KÕ¿ã ѨxÖ’#∂ ^À+¨O ÖË^Œ∞, Jk =∞OzѨx. Hõ¡~°∞¯ (QÆ∞=∂™êÎ) Ѩx KÕ¿ã"å_˘Hõ_»∞ K≥~°™êÅáêÅÜ«∂º_»∞, KÕ`«∞ʼnõΩ ã¨OÔHà◊√¡ "Õâß~°∞. H˘O`«HÍÅO `«~°∞"å`« J`«}˜‚ q_»∞^ŒÅ KÕâß~°∞. |Ü«∞@‰õΩ =KåÛHõ J`«_»∞ ‰õΩÑ≤ÊQÆO`«∞Å∞ "Õã¨∂Î u~°∞QÆ∞`å_® Uq∞\˜? =∞m¡ Hõ¡~°∞¯ Ѩx<Õ KÕ™êÎ_»∞. h‰õΩ ^èŒ<å~°˚#Ö’ Pã¨H˜Î ÖË^Œ∞. ÉèÏ~åºa_»¤Å‰õΩ ‰õÄ_»∞ QÆ∞_»¤ JOkOKåe, ÖˉõΩO>Ë "åà◊√¡ ZHõ¯_»‰õΩ áÈ`å~°∞? '=∞—: =∞Ô~=~°<åfl "åi ÉÏ^茺`« fã¨∞H˘O>Ë <Õ#∞ L^ÀºQÆO =∂<ÕÜ«∞=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk 㨈~, HÍx „Ѩã¨∞Î`«O Wn K≥~Úº, Jn K≥~Úº.

558

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'=∞—: ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆO KÕÜ«∞@O =∞ǨÏ^•ƒùQƺO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk x["Õ∞. HÍx [#∞Å∞ ã¨O™ê¯~åÅ#∞ |\˜ì LO\Ï~°∞. h‰õΩ WOHÍ H˘O`« Hõ~°‡ ÉÏH© LOk. Jn fiáÈ`Õ #∞=Ùfi „ѨâßO`«OQÍ LO_»=K«∞Û. h‰õΩ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. Pã¨∞Ѩ„uÖ’ ¿Ñ~°∞ #"≥∂^Œ∞ KÕ¿ãÎ ã¨∞Å∞=ÙQÍ =^ŒeÃÑ@ì~°∞. ~ÀQÆO ѨÓiÎQÍ #Ü«∞=∞Ü«∂ºˆH |Ü«∞@‰õΩ =^ŒÅ∞`å~°∞. ''WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ Éèí‰õΩÎÅ#∞ Ô~O_»∞ `«~°QÆ`«∞Å∞QÍ qÉèílOK«=K«∞Û. XHõ `«~°QÆu "å~°∞, 'F Ѩ~°"Õ∞â◊fi~å! =∞=Ú‡ L^ŒúiOK«∞— JO\Ï~°∞. Ô~O_»= `«~°QÆu"å~°∞, PO`«~°Oy‰õΩÅ∞. g~°∞ WÖÏ =∂\Ï¡_»~°∞. g~°∞ Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ „QÆÇ≤Ï¿ãÎ<Õ KåÅ∞: "≥Ú^Œ\ ˜k, <Õ#∞ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) Z=ifl? Ô~O_»=k, "åÔ~=~°∞, "åiH© <å‰õÄ Uq∞\˜ ã¨O|O^èŒO? ''#∞=Ùfi D Ô~O_»= `«~°QÆuH˜ K≥Ok# "å_çq, ÖˉõΩO>Ë WO`«QÍ KÕÜ«∞QÆÅ"å...... (#ˆ~O„^Œ, ~åMÏÖò, x~°O[<£Åk ѨÙ~°∞+¨ÉèÏ=O† ÉÏ|∂~å"£∞, Éèí=<å^ä£Åk „ѨHõ$uÉèÏ=O) ''Éèí=<å^ä£, ÉÏ|∂~å"£∞Åk „ѨHõ$u ÉèÏ=O. ǨÏsâò „ã‘ÎÅ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz x„k™êÎ_»∞. D ÉèÏ=# `«#‰õΩ #zÛ#@∞¡QÍ ÉÏ|∂~å"£∞ K≥|∞`«∞<åfl_»∞. nx QÆ∞iOz <Õ#∞ J#∞H˘#flk ã¨iáÈ~ÚOk. Éèí=<å^ä£ ‰õÄ_® J>Ë¡† HÍx #ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~åMÏÖò, x~°O[<£Å∞ ѨÙ~°∞+¨ ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å~°∞.

(K≥~Úº q~°QÆ_»OÖ’ J~°÷O Uq∞\˜? - ã≤^Œ∞úÅ∞, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) ''Jk 㨈~, K≥~Úº qiyO^Õ, nxH˜ J~°÷O Uq∞\˜? =Ú#∞Ѩ٠XHõ™êi ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ Ѩ#∞fl qiyOk, D™êi K≥~Úº qiyOk.—— '=∞— =∞ø#OQÍ LO_»@O K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË WÖÏ J<åfl~°∞: ''JǨÏOHÍ~åxfl ѨÓiÎQÍ x~°∂‡eOK«\ÏxˆH K≥~Úº qiyOk. WѨC_»∞ ֒ѨŠZO`«QÍ "≥kH˜<å '<Õ#∞— HÍ#~å^Œ∞. "≥^ŒH˜ "≥^ŒH˜ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞† JHõ¯_» ÉèíQÆ=O`«∞_Õ "åºÑ≤Oz L<åfl_»∞, PÜ«∞#<Õ K«∂ã¨∞Î<åfl#∞. JǨÏOHÍ~°O J_»∞QÆO\Ï #tOK«‰õΩO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ@O J<Õ =∂>Ë ÖË^Œ∞. Kå`«HõѨH˜∆x K«∂_»∞, ^•x QÆ∂_»∞ Éèí∂g∞‡^Œ, HÍx Jk ZO`À Z`«∞ÎÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∞Ok. ''KÕѨÅ∞ u#@O KÕ`«<Õ <å‰õΩ ã≤^Œ∞úÅ∞ ÅaèOK«ÖË^Œx ÔHÃÑì<£ JO@∞<åfl_»∞. D ã≤^Œ∞úÅ∞ ZHõ¯_» =zÛѨ_»`åÜ≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O`À H˘xfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ <Õ#∞ QÆ_»QÆ_» =}H˜áÈ`å#∞. ã≤^Œ∞úÅ∞ Hõey`Õ D KÀ@∞ XHõ Pã¨∞Ѩ„u J~ÚáÈ`«∞Ok. [#O '<å ~ÀQÍxfl #Ü«∞O KÕÜ∞« O_ç— JO@∂ =zÛѨ_`» å~°∞. ã≤^Œ∞úÅ∞ ÅaèOK«@O =∞Oz^•?—— '=∞—: ÖË^OŒ _ô. J+¨ãì ^≤ ∞Œ Åú Ö’ XHõ¯\˜ Jaƒ<å ÉèQí =Æ O`«∞x á⁄O^ŒÖ=Ë ∞x g∞ˆ~ Hõ^• ÃãÅqKåÛ~°∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨iQÍæ K≥áêÊ=Ù. JÅÊ|∞^Œ∞úÖË ã≤^Œ∞úÅ#∞ HÀ~°`å~°∞. Q˘Ñ¨Ê"åix U^≥·<å Y~°‡KåÅHõ J_çy`Õ P Ñ≤^ŒÑ¨ =∞~åº^Œ LO_»^Œ∞. J`«_ç`À Hõeã≤ XˆH |O_çÖ’ áÈÖË=Ú. JÖÏ áÈ~Ú<å ‰õÄ_® „ѨHõ¯# ‰õÄ~ÀÛx=fi_»∞. JO^Œ∞ˆH xëê¯=∞ÉèíH˜Î, J¿ÇÏ`«∞Hõ ÉèíH˜Î „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. (™êHÍ~° x~åHÍ~åÅ∞ Ô~O_»∂ ã¨`«º"Õ∞ - Éèí‰õΩÎx WÅ∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞x x"å㨙ê÷#O) ''™êHÍ~°O, x~åHÍ~°O – Ô~O_»∂ ã¨`åºÖË. #∞"Õfi=∞O\Ï=Ù? x~åHÍ~Àáêã¨#Ö’ =∞#ã¨∞û#∞ KåÅ¿ãѨ٠xÅ∞ѨÖËO. JO^Œ∞KÕ`«<Õ Éèí‰õΩÎ_»∞ ™êHÍ~åxfl ѨÓlã¨∂Î LO\Ï_»∞.

j

ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x L^•º#QÆ$ǨÏOÖ’ L`«û=O

j

559

''ÔHÃÑì<£ ÉÏQÍ K≥áêÊ_»∞. ѨH˜∆ KåÖÏ¿ãѨ٠ZO`À Z`«∞ÎÖ’ Zyi JÅã≤áÈQÍ<Õ K≥@∞ìH˘=∞‡ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx q„âßOu fã¨∞‰õΩO@∞Ok. x~åHÍ~°O `«~°∞"å`« ™êHÍ~°O. ''<Õ#∞ XHõ ~ÀA h WO\˜H˜ ~å"åe. J^èŒ~ü WÅ∞¡, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞x WÅ∞¡, |Å~å"£∞ WÅ∞¡ – W=hfl <å Jukä QÆ$ǨÖÏ¡ LO_»@O XHõ ~ÀA ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ QÍOKå#∞. HÍx "åà◊√§ WHõ¯_»‰õΩ ~åHõáÈ~Ú<å <å‰õΩ ÉÏ^èŒ ÖË^Œ∞.—— (QÍ~°_ô"å_»∞, J`«_ç QÍ~°_ô - ^ŒÜ«∞ K«∂ѨQÆeˆQk ÉèíQÆ=O`«∞_˘Hõ¯_Õ) '=∞— : x["Õ∞#O_ô. g∞‰õΩ ÉÏ^èŒ ZHõ¯_çk? P#O^ŒO K≥O^Œ∞`«∞#fl ÉèÏ=# LO>Ë<Õ Hõ^• ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞#fl ÉèÏ=# =ã¨∞ÎOk! g∞~°∞ P#O^•xH©, ÉÏ^èŒÅ‰õÄ Jf`«∞Å∞ QÆ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: J=Ù#∞. QÍ~°_"ô å_»∞, J`«_ç QÍ~°_ô – ~Ô O\˜h <Õ#∞ K«∂ã¨∞<Î åfl#∞. QÍ~°_"ô å_Õ ã¨`«ºO, J`«_ç QÍ~°_ôÅhfl „ÉèÏOu, HõÅ =O\˜q. K«O_ô (^Œ∞~åæ ã¨Ñ¨Îâ◊u) „â◊=}O KÕã≤#ѨC_»∞ Wk „QÆÇ≤ÏOKå#∞. W^Œ∞QÀ â◊√OÉèí xâ◊√OÉèí∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞† HÍ¿ãѨ\’¡ =∞~°}˜OKå~°∞. '=∞—: ™êfig∞, <Õ <˘Hõ™êi QÆOQÍ^èŒ~ü`À HõÅã≤ ã‘ì=∞~üÖ’ HÍÖÏfl‰õΩ áÈ`«∂#flѨC_»∞ XHõ Ѩ_»= ã‘ì=∞~°∞#∞ _èôH˘#flk. ^•<À¡x W~°"≥·, W~°"≥· S^Œ∞ =∞Ok „Ѩܫ∂}©‰õΩÅ∞ #kÖ’ =ÚxyáÈ~Ú =∞~°}O˜ Kå~°∞. #n `«~O° QÍÅ #∞~°∞QÆ∞ÖÏ "å~°O^Œ~∂° hà◊Ö¡ ’ =Úxy =∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜ«∂~°∞. q∞=∞‡efl XHõ\ ˜ J_»QÍe: D [QÆ`«∞Î#∞ QÍ~°_ôÖÏ K«∂¿ã =ºH˜ÎÖ’ ^ŒÜ«∞ LO@∞O^•? JѨC_»∞ J`«_çÖ’ Hõ~°Î $`«fi ÉèÏ=# LO@∞O^•? P ÉèÏ=# LO>Ë<Õ Hõ^• ^ŒÜ«∞ [xã¨∞ÎOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: *Ï˝x XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, =∂Ü«∞, r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ Jxfl\˜h K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. =∂Ü«∞ (q^•º=∂Ü«∞, Jq^•º=∂Ü«∞), r=[QÆ`«∞ÎÅ∞ Jhfl L<åflÜ«∞h, J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Jq ÖË=Ù Jx ‰õÄ_® J`«_»∞ K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. '<Õ#∞— L#flO`« =~°‰õΩ 'W`«~°∞Å∞— ‰õÄ_® L<åfl~°∞. *Ï˝#Y_»æO`À YO_çOz# `«~°∞"å`« Un LO_»^Œ∞. P ã≤÷uÖ’ ã¨fiH©Ü«∞ '<Õ#∞— ÉèÏ=# ‰õÄ_® QÍ~°_ô"å_ç QÍ~°_ô J~ÚáÈ`«∞Ok. '=∞— PÖ’zOK«™êQÍ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J^≥ÖÏQÀ `≥Å∞™ê? áêuHõ ˆ~‰õΩÅ∞#fl XHõ ѨÙ=Ùfi, ^•xfl XˆH "Õ@∞`À YO_çOz#@∞¡. ''Hõ~°Î $`«fi ÉèÏ=<å? ~å=∞, ~å=∞! â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞, â◊OHõ~°∞Å∞ =O\˜"å~°∞ 'q^•º <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨÙH˘<åfl~°∞. =∞x+≤ ^ŒÜ«∞ K«∂ѨQÆÅ_®? ^ŒÜ«∞ K«∂ѨQÆÅ"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ¯_Õ. ^ŒÜ«∞ J<Õk L#flk 'q^•º <Õ#∞— Ö’<Õ. 'q^•º <Õ#∞—QÍ LO\’Ok P ÉèíQÆ=O`«∞_Õ.

(HÍmÜÕ∞ „|ǨχO - Hõe¯ J=`å~°O) ''HÍx "Õ~Ú™ê~°∞¡ Jxfl\˜x WO„^Œ*ÏÅOQÍ K«∂ã≤#ѨÊ\˜H© JO^Œ~°∂ P"≥∞ Ñ≤_çH˜eÖ’<Õ L<åfl~°∞. P"≥∞ #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x áêiáÈÖË~°∞. #∞=Ùfi ã¨fi`«O„`«∞_»=Ù HÍ=Ù† P"≥∞ ZÖÏ KÕ~Ú¿ãÎ, JÖψQ KÕÜ«∂e. „|Ǩχ*Ï˝<åxfl P P^•ºâ◊H˜Î J#∞„QÆÇ≤Ï¿ãÎ<Õ =∞#‰õΩ ÅaèOKÕk. JѨC_Õ QÍ~°_ôÖÏ K«∂_»QÆÅ=Ù, ÖˉõΩO>Ë ™ê^茺O HÍ^Œ∞. H˜Oz`«∞Î S<å '<Õ#∞— L#flO`« =~°‰õΩ =∞#O P^•ºâ◊H˜Î WÖÏHÍÖ’x "å~°"Õ∞† P"≥∞ Jnè#∞Å"Õ∞. P"≥∞#∞ ^•\˜ áÈÖË=Ú.

560

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''P^•ºâ◊H˜Î ã¨Ç¨Ü«∞O`À ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J=`å~° bÅÅ#∞ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞. PÜ«∞# `«# â◊H˜Î`À J=`å~°O Z`«∞Î`å_»∞. JѨC_Õ J=`å~°Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ `«# HÍ~åºÅ#∞ x~°fiiÎOK«QÆÅ_»∞. JO`å `«e¡ â◊ˆHÎ. ''HÍoHÍÅÜ«∞Ѩ٠=Ú#∞Ѩ\ ˜ HÀâßkèHÍix Z=Ô~·<å H˘OK≥O JkèHõOQÍ _»|∞ƒ J_çy`Õ, 'Ô~O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ `«~åfi`« ~å. Ü«∞[=∂xx J_»QÍe— JO\Ï_»∞. ''HõeÜ«ÚQÍO`å# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Hõe¯ J=`å~°O Z`«∞Î`å_»∞ – „ÉÏǨχ} ‰õΩÅOÖ’ [x‡™êÎ_»∞.

J`«_çH˜ Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ J`«_ç =^ŒÌ‰õΩ QÆ∞„~°O, Y_»æO KÕ~°∞`å~Ú.....—— (ˆHâ◊"£¿ã<£ `«e¡, ™È^Œi - Éèí∞=#"≥∂Ç≤Ïx) WO`«Ö’ J^èŒ~ü HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ Ǩ~°u uÅH˜Oz uiy =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. Éèí∞=#"≥∂Ç≤Ïx J<Õ #~üû JѨC_»Ñ¨C_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O =KÕÛk. JO^Œ~°∂ fã¨∞‰õΩ =KÕÛ Ñ¨^•~å÷Å#∞ PÜ«∞# u#ÖËHõáÈÜÕ∞"å~°∞† =ÚYºOQÍ _®Hõì~°∞¡, #~üûÅ∞ ~ÀQÆ∞Å HõëêìÅ#∞ K«∂ã¨∂Î L#flѨÊ\˜H© "åi #∞O_ç _»|∞ƒ ѨÙK«∞ÛHÀ=@O =Å# g~°∞ fã¨∞‰õΩ=KÕÛ Ñ¨^•~å÷Å#∞ PÜ«∞# u#ÖËHõáÈÜÕ∞"å~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (J^è~Œ ü `«k`«~° Éè‰í Ωõ ÅÎ `À): Éè∞í =# =zÛOk. áêuHõ ÉÁOÉÏ~Ú =∂q∞_çÑਠ√◊ ,¡ ~°ã¨QÆ∞ÖÏ¡Å∞ Ѩ@∞ìH˘zÛOk. 'g∞~°∞ XHõ =∂q∞_ç ѨO_»∞ u#O_ç— Jx <å`À JOk. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, '<å Hõ_»∞Ѩ٠ÉÏQÍ ÖË^Œ∞— J<Õâß#∞. WѨC_»∞ K«∂_»O_ç ѨÓs, q∞~îå~Ú u#flO^Œ∞# x[OQÍ<Õ Hõ_»∞Ѩ٠J^ÀÖÏ LOk. ''ˆHâ◊"£ `«e¡, ™È^Œi =KåÛ~°∞. H˘OK≥O <å@ºO KÕã≤, áê_ç "åix ã¨O`À+¨ ÃÑ@ì=Åã≤ =zÛOk. UO KÕÜ«∞#∞? "å~°∞ ZO`À ^Œ∞óYOÖ’ L<åfl~°∞.——

j

jj

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

24 â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À

561

„Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO |∞^èŒ"å~°O, E<£ 25, 1884

~°^äŒÜ«∂„`« Ѩ~°fik#O. HõÅHõ`åÎÖ’x Dâß<£ PǨfi#O ѨÙ~°ã¨¯iOK«∞‰õΩx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ L^ŒÜ∞« O J`«_ç WO\˜H˜ "≥àÏ¡~∞° . J`«_ç WÅ∞¡ ~î<° ~£ x°î Ü«∂Ö’ LOk. JHõ¯_»‰Ωõ "≥o#¡ ѨC_»∞, ã¨g∞ѨOÖ’x HõàÏâßÅ gkäÖ’x Kè«@s˚ WO\’¡ ѨO_ç\ò â◊â◊^èŒ~ü `«~°¯K«∂_®=∞}˜ |ã¨KÕã≤ L#fl@∞¡ q<åfl~°∞.

J`«}˜‚ K«∂_»QÀ~å~°∞. ™êÜ«∞OHÍÅO P`«}˜‚ K«∂_»\ÏxH˜ "≥à◊§ xâ◊Û~ÚOKå~°∞. ã¨=∞Ü«∞O L^ŒÜ«∞O ѨkQÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. Dâß<£ WO\’¡ „H˜O^Œ#∞#fl =ÚOy\˜ QÆkÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À Pã‘#∞Öˇ· L<åfl~°∞. Dâß<£‰õΩ `≥eã≤# XHõi^ŒÌ~°∞ ÉèÏ\ÏÊ_® „ÉÏǨχ}∞Å∂ =zÛ L<åfl~°∞. "åiÖ’ XHõ~°∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =∞Oz áêO_ç`«ºO HõÅ"å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À Ǩ„*Ï, XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∂ =zÛ L<åfl~°∞. Dâß<£ ‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# Nâò `«k`«~°∞Å∞ JHõ¯_» L<åfl~°∞. XHõ `åO„uHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ =zÛ L<åfl_»∞, J`«_»∞ <˘ã¨@ ‰õΩO‰õΩ=∞ ÉÁ@∞ì ÃÑ@∞ìH˘x L<åfl_»∞. ^•xfl K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂, ''Uq∞\˜ W`«_çH˜ =Ú„^Œ "ÕÜ«∞|_ç LO^Õ!—— J<åfl~°∞.

HÍ¿ãѨÜ∂« ºHõ '=∞—, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =KåÛ~°∞. W^Œ~Ì ∂° N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ã¨g∞ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. `å=Ú Dâß<£ WO\˜H˜ "≥à◊¡É’`«∂ L#fl@∞¡, #ˆ~O„^Œ∞x `À_˘¯x JHõ¯_»‰õΩ ~°=∞‡x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WO`«‰õΩ =Ú#∞¿Ñ '=∞—‰õΩ K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞. '=∞—#∞ K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# J`«_ç`À, ''P ~ÀA h WO\˜H˜ ~å"åÅ#∞‰õΩ<åfl#∞. J=Ù#∞, #∞=Ùfi LO_Õk ZHõ¯_»?—— Jx J_çQÍ~°∞. '=∞—: =∞Ǩâ◊Ü∂« , „Ѩã∞¨ `Î O« âߺOѨىõÄ~üÖ’x `Õbáê_®Ö’ áê~îâ° ßʼnõΩ ã¨g∞ѨOQÍ L<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: D ~ÀA ã¨∂¯Å∞‰õΩ áÈÖË^•? '=∞—: ÖË^ŒO_ô. ~°^äŒÜ«∂„`« HÍ~°}OQÍ <Õ_»∞ ÃãÅ=Ù k#O. #ˆ~O„^Œ∞x `«O„_ç =∞~°}Ï#O`«~°O J`«_ç WO\’¡ ¿Ñ^ŒiHõO `åO_»q™ÈÎOk. J`«_»∞ WO\˜H˜ ÃÑ^ŒÌ‰õΩ=∂~°∞_»∞. z#fl Ñ≤Å¡Öˇ·# K≥Öˇ¡à◊√¡ `«=Ú‡Å∞ XHõ i^ŒÌ~°∞<åfl~°∞. `«O„_ç =H©Å∞QÍ LO_Õ"å_»∞, J`«_»∞ Pã≤Î Un =^ŒeÃÑ\˜ìáÈÖË^Œ∞. ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OѨ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ѨxHÀã¨O "≥^Œ‰õΩ`«∞<åfl_»∞.

J`«_ç ѨxÔH· N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Dâß<£ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À K≥Ñ≤Ê L<åfl~°∞. Dâß<£ HõO„\’Å~ü [#~°Öò PѶ‘ã¨∞Ö’ XHõ JkèHÍiQÍ LO_Õ"å_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #ˆ~O„^Œ∞_ç QÆ∞iOz ZO`À HõÅ`« K≥Ok L<åfl~°∞† J`«_ç`À ''<Õ#∞ x#∞fl QÆ∞iOz Dâß<£‰õΩ K≥Ñ≤Ê L<åfl#∞. P ~ÀA Dâß<£ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =zÛ L<åfl_»∞ Hõ^•! JѨC_Õ K≥áêÊ#∞. P`«_çH˜ ѨÅ∞=Ù~°∞ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl~°∞. áê@ „áê~°OÉèíO HÍÉ’`ÀOk. `«O|∞~å, `«|ÖÏ "≥Ú^ŒÖˇ·# „ѨHõ¯ "å~Ú^•ºÅ∞ ã≤^ŒúOQÍ L<åfl~Ú. P WO\˜ =ºH˜Î XHõ~°∞ =∞$^ŒOQÍxH˜ ~åÜ«∞\ÏxH˜ "≥∞ÿ^•Ñ≤O_ç fã¨∞H˘zÛ ÃÑ\Ïì_»∞. ã¨=∞Ü«∞O Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@Öˇ·Ok. #ˆ~O„^Œ∞}˜‚ áê_»=∞x Dâß<£ HÀ~å_»∞.

562

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Dâß<£`À): WѨC_Õ<å "≥∞ÿ^• =zÛOk! JÖÏ J~Ú`Õ Éè’[<åʼnõΩ KåÅ PÅ㨺O J=@O `«^䌺O. Dâß<£ (#=Ùfi`«∂): ÖË^ŒO_ô, JO`«¿ãѨ٠Ѩ@ì^Œ∞. ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ #"åfi~°∞. ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞_»∞ ‰õÄ_® #=Ùfi`«∂ XHõ â’¡HõO =e¡OKå_»∞: 'HÍ"Õº# ^Œ~°≈#O ǨÏOu, HÍ=ºO w`Õ# ǨÏ#º`ÕI w`«OK« ¢ã‘Î qÖÏ¿ã#, ã¨~°fiO ǨÏOu |∞Éèí∞‰õ∆Ω`åI `«~°∞"å`« ^•xH˜ J~°÷O q=iOKå_»∞: ''`«`«Î fiâߢ™êÎÅHõO>Ë HÍ"åºÅ∞ =∞#ã¨∞û#∞ PHõ@∞ìH˘O\Ï~Ú. HÍ"åºÅ#∞ K«k"Õ@ѨC_À, q<Õ@ѨC_À "Õ^•O`«O, ™êOYºO, <åºÜ«∞O, áê`«O[ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`«Î fiâߢ™êÎÅhfl x™êû~°OQÍ `À™êÎ~Ú. HÍ"åºÅHõO>Ë =∞#ã¨∞û#∞ PHõ@∞ìH˘<Õq áê@Å∞. ã¨Ow`«O`À áêëê} ǨÏ$^ŒÜ«∞O ‰õÄ_® HõiyáÈ`«∞Ok. ã¨Ow`åxH˜ WO`« PHõ~°¬} L#flѨÊ\˜H©, XHõ JO^Œ"≥∞ÿ# ¢ã‘Î JÖÏ „ѨHõ¯#∞O_ç "≥o§#@¡~Ú`Õ HÍ=ºO ã¨OQÆu JÖÏ LOK«O_ç, ã¨Ow`«O ‰õÄ_® K«Ñ¨ÊQÍ `Àã¨∞ÎOk. =∞#ã¨ûO`å ã¨OѨÓ~°‚OQÍ P ¢ã‘Î "≥·¿Ñ =∞~°e LO@∞Ok. HÍx PHõe "Õ¿ãÎ<À HÍ=ºO, ã¨Ow`«O, ¢ã‘Î Ug ~°∞zOK«=Ù. J#flO QÆ∞iOz# zO`«# xifl~À^èŒ"≥∞ÿ#k.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): W`«_»∞ =∞Oz ~°ã≤‰õΩ_»∞. "å~Ú^•ºÅ#∞ „â◊√u KÕâßHõ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_» <å~°OaèOKå_»∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q„âßOuÔH· "Õ∞_» g∞k Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’H˜ "≥àÏ¡~°∞. PÜ«∞#`Àáê@∞ '=∞—, NâòÅ∞ ‰õÄ_® "≥àÏ¡~°∞.

Ju^äŒ∞Å QÆk gkäx P#∞H˘x LOk. Nâò#∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ѨiK«Ü«∞O KÕâß_»∞ '=∞—: ''W`«_»∞ q^•ºkè‰õΩ_»∞, âßO`«ã¨fiÉèÏq. z#fl<å\˜ #∞Op "Õ∞q∞^ŒÌ~°O Hõeã≤ K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åflO. „Ѩã¨∞Î`«O =H©Å∞QÍ LO@∞<åfl_»∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W\˜ì ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ"å_»∞ =H©Å∞QÍ LO_»@=∂? '=∞—: á⁄~°áê@∞QÍ P ^•iÖ’ "≥àÏ¡eû =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ QÆ}Ëâò J<Õ =H©Å∞#∞ K«∂ã≤ L<åfl#∞. JѨC_»Ñ¨C_»∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ ÃÑ^ŒÌ=∞#∞+¨µÅ`À ÉÏ@∞ =™êÎ_»∞. Ѩ<åfl‰õÄ_® =™êÎ_»∞, K«∂_»\ÏxH˜ Q˘Ñ¨ÊQÍ LO_»_»∞, HÍx K«Hõ¯QÍ áê_»`å_»∞. <å Ѩ@¡ J`«_çH˜ ZO`À Q“~°=O LOk† ã¨~°à◊ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞.

(Nâò#∞ K«∂ã¨∂Î) rq`«OÖ’ g∞~°∞ ^Õxfl ™ê~°Éèí∂`«OQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞?

Nâò: ÉèíQÆ=O`«∞ _˘Hõ_»∞ L<åfl_»∞, PÜ«∞<Õ ã¨~åfixH˜ Hõ~°Î. HÍx PÜ«∞# QÆ∞}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz =∞#O UO TÇ≤Ïã¨∞Î<åfl"≥∂ Jk ã¨i HÍ^Œ∞. PÜ«∞##∞ QÆ∞iOz =∞x+≤ UO J~°÷O KÕã¨∞HÀQÆÅ_»∞?

Jk J#O`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: `À@Ö’ Zxfl K≥@∞¡, Zxfl H˘=∞‡Å∞ JO@∂ ÖˇH¯˜ OK«@OÖ’ UO „ѨÜ∂≥ [#O? =∂q∞_ç ѨO_»∞ u#\ÏxH˜ #∞=Ùfi `À@Ö’H˜ =KåÛ=Ù, ѨO_»∞ ux "≥o¡áÈ. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ ÉèíH˜Î „¿Ñ=∞Å∞ ã¨OáêkOK«_»"Õ∞ =∂#=[#‡ L^ÕÌâ◊O. #∞=Ùfi ѨO_»∞ ux "≥o¡áÈ.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

563

''#∞=Ùfi HõÅ∞¡ „`åQÆ\ÏxH˜ =KåÛ=#∞HÀ. JOQÆ_çÖ’ Zxfl =ÚO`«Å HõÅ∞¡ xÅfi LO^À J#fl q+¨Ü«∞O`À h‰õΩ UO „ѨÜ≥∂[#O? XHõ =ÚO`« HõÅ∞¡ `À>Ë h Ѩx J~ÚáÈ`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞_ç J#O`« QÆ∞} qâıëêÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°O Uq∞\˜? ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz ÅHõ∆ÖÏk ã¨O=`«û~åÅáê@∞ qKå~°} KÕã≤#ѨÊ\˜H©, "å\˜x XH˜O`«~Ú<å `≥Å∞ã¨∞HÀÖË=Ú.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈ~Ú =∞m§ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. ÉèÏ\ÏÊ_®‰õΩ K≥Ok# XHõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): ã¨O™ê~° rq`«OÖ’ ™ê~°O Ug∞ ÖË^Œ∞. Dâß<£ ‰õΩ@∞O|O Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞, JO^Œ∞KÕ`« H˘O`« „ѨâßO`«`«. JÖÏ H͉õΩO_®, H˘_»∞‰õΩÅ∞ Ѩ~°¢ã‘Î "åº"≥∂Ç≤Ï`«∞Å∞QÍ, QÆO*Ï~Ú „`åˆQ"å~°∞QÍ, „`åQÆ∞É’`«∞Å∞QÍ, Jq^èÕÜ«ÚÅ∞QÍ LO>Ë HõëêìʼnõΩ JO`«"Õ∞ LO_»^Œ∞.

JO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=¢fÊu QÆÅ"å~°∞QÍ, ã¨O™ê¯~°=O`«∞Å∞QÍ L#fl ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ K«∂_»@O J~°∞^Œ∞.

J@∞=O\˜ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ <Õ#∞ U^À XHõ\ ˜ ÖËHõ Ô~O_ç\ ˜x =∂„`«"Õ∞ K«∂âß#∞. HõÅǨÅ∞, Jáê~å÷Å∞, D~°¬º† ^•xH˜ `À_»∞ ~ÀQÆO, â’HõO, ^•i¢^ŒºO – g\˜<Õ ™ê^è•~°}OQÍ K«∂™êÎO. g\˜x K«∂ã≤ <Õ#∞ J=∞‡`À, 'J=∂‡, `«Hõ∆}"Õ∞ <å =∞#ã¨∞û#∞ „uÑ≤Ê"≥~Úº— Jx „áêi÷OKå#∞.

K«∂_»∞! #ˆ~O„^Œ∞_»∞ Z@∞=O\˜ HõëêìÖ’¡ z‰õΩ¯=_ç L<åfl_»∞! J`«_ç `«O„_ç =∞~°}˜OKå_»∞. WO\’¡ "å~°∞ Ѩã¨∞ÎÅ∞O@∞<åfl~°∞. ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å L^ÀºQÆO ^˘~°Hõ_»O ÖË^Œ∞. ZÖÏ „â◊=∞HÀiÛ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_À? ('=∞—`À) ''#∞=Ùfi =Ú#∞Ѩ٠`«~°K«∂ =KÕÛ"å_çq. WѨC_»∞ JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ ~å=@O ÖË^Œ∞? ÉèÏ~°º`À K«#∞=Ù JkèHõiOz#^• UO? x#∞fl `«Ñ¨C|\˜ì UO ÖÏÉèíO? ZHõ¯_» K«∂ã≤<å HÍq∞hHÍOK«<åÖË! JO^Œ∞ˆH <Õ#∞ J=∞‡`À, 'J=∂‡, <Õ#∞ ZѨC_»∞ [#‡#∞ Z`«Î=Åã≤ =zÛ<å ##∞fl ã¨O™êix =∂„`«O KÕÜ«∞‰õΩ— Jx „áêi÷™êÎ#∞.—— ÉèÏ\ÏÊ_® „ÉÏǨχ}∞_»∞: ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏ JO@∞<åfl~°∞? QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~å‡Å#∞ âߢ™êÎÅ∞ „Ѩâ◊Oã≤ã¨∞Î#flq Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x["Õ∞, HÍx J^≥O`À Hõ+¨ìO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "Õˆ~ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_®~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): ZO`« ÃÑ^ŒÌ `«Ñ¨C KÕâßO. K«∂_»∞, JHõ¯_» "åà◊√¡ áê_»∞`«∞<åfl~°∞, JO^Œ∞Ö’#∂ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»∞`«∞<åfl_»∞. =∞#O WHõ¯_çH˜ =KÕÛâß"Õ∞!

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO HõeÜ«ÚQÆOÖ’ <å~°nÜ«∞ÉèíˆHÎ `«y#k ™êÜ«∞O„`«O ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞ QÆO@ʼnõΩ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ â◊â^◊ ~Œè ü ѨO_ç`∞« x WO\˜H˜ "≥à\¡◊ ÏxH˜ |O_çÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Ju HÀ=∞Å"≥∞ÿ# PÜ«∞# ^ÕǨxfl ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ Ñ¨i~°H˜∆OK«=Åã≤ LOk. #_çzáÈ=@"Õ∞ PÜ«∞#‰õΩ KåÖÏ Hõ+¨ìOQÍ LOk. ™ê=∂#ºOQÍ |O_ç ÖˉõΩO_® HÍã¨Î^Œ∂~°O ‰õÄ_® PÜ«∞# "≥à◊¡ÖˉõΩ<åfl~°∞. |O_çÖ’ ZHõ¯QÍ<Õ ÉèÏ=ã¨=∂kèÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. ã¨#flQÍ

564

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

z#∞‰õΩÅ∞ Ѩ_»™êQÍ~Ú. "å<åHÍÅO† PHÍâ◊O "Õ∞Ѷ¨∂=$`«"≥∞ÿ LOk, ^•~°O`å |∞~°^Œ=∞Ü«∞OQÍ LOk. Éèí‰õΩÎÅ∞ |O_ç „Ñ¨Hõ¯QÍ #_çz =ã¨∞Î<åfl~°∞. ~°^äŒÜ«∂„`« ã¨O`À+¨OÖ’ Ñ≤Å¡Å∞ `å\ωõΩÅ`À KÕã≤# DÅÅ∞ T^Œ∞`«∂ áÈ=@O "åà◊√¡ K«∂âß~°∞. |O_ç WO\˜ "åH˜e =ÚO^Œ∞ PQÆQÍ<Õ ^•fi~°O =^ŒÌ‰õΩ WO\˜ Ü«∞[=∂x, |O^èŒ∞=ÙÅ∞ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ PǨfixOKå~°∞. "Õ∞_» "≥∞@¡‰õΩ „ѨHõ¯# Ju^äŒ∞Å QÆk LOk. "Õ∞_» g∞kH˜ "≥à√◊ `«∞#flѨC_»∞ â◊â^◊ ~Œè ü ѨO_ç`∞« _»∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ PǨfixOѨ =KåÛ_»∞. J`«_∞» =∞^躌 =Ü«∞ã¨∞¯_»∞, ^ÕǨÏO ^èŒ=à◊ =~°‚OÖ’ „ѨHÍt™ÈÎOk. "≥∞_»Ö’ ~°∞„^•Hõ∆=∂Å#∞ ^èŒiOz L<åfl_»∞. ÉèíH˜Î „ѨѨ`«∞ÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}q∞e¡, PÜ«∞##∞ `À_˘¯x QÆkÖ’ Pã‘#∞Å#∞ KÕâß_»∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ "åi "≥O@ "≥o¡ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.

JO^Œ~°∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨g∞ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. PÜ«∞# =ÚY`å *ÏÅ∞"åˆ~ J=∞$`« =K«<åÅ#∞ PÅH˜OѨ P`«∞~°`«`À L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, ~åMÏÖò, ~å"£∞, '=∞—, ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À áê@∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O #∞O_ç Ǩ„*Ï ‰õÄ_® =zÛ L<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨO_ç`«∞}˜‚ K«∂ã¨∂Î<Õ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ J^Õ ã≤÷uÖ’ #=Ùfi`«∂ ѨO_ç`«∞_ç ˆHã≤ K«∂ã≤, ''ÉèË+π, ÉèË+π!—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`«, ''Jk 㨈~, g∞~°∞ ZÖÏ ÖˇHõÛ~°∞ W™êÎ~°∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. â◊â◊^èŒ~ü: =∞Ǩâ◊Ü«∂! âߢ™êÎÅÖ’x q+¨Ü«∂Å#∞ É’kèOѨ „Ѩܫ∞uflã¨∂ÎO\Ï#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: HõeÜ«ÚQÍxH˜ `«y#k <å~°nÜ«∞ÉèíˆHÎ. âß„™êÎÅ∞ qkèOz# Hõ~°‡Å∞ J#∞+≤ªOѨ ã¨=∞Ü«∞O ZHõ¯_» LOk? „Ѩã¨∞Î`« HÍÅѨ٠[fi~åʼnõΩ ^Œâ◊=¸Å HõëêÜ«∞O ѨxH˜~å^Œ∞. D HõëêÜ«∞O ѨxKÕ¿ã ֒ѨÖË ~Ày HÍ™êÎ "≥·‰õΩO~î°Ü«∂„`« Hõ>Ëì™êÎ_»∞. WѨC_»∞ HÍ=Åã≤Ok ã¨`«fi~°O ѨxKÕ¿ã Ѷ‘=~ü q∞ÔHû Ûˆ~. Hõ~°‡Å∞ J#∞+≤ªOK«=∞x K≥¿ÑÊ Ñ¨Hõ∆OÖ’ `«Å, `ÀHõ#∞ `˘ÅyOz "ÕÜ«∞O_ç.1 'PáÈ^èŒ#º<åº (ã¨O^蕺ã¨# =∞O„`«O) =O\˜ "å\˜#hfl K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. QÍÜ«∞„f [ѨO KÕ¿ãÎ<Õ KåÅ∞!— Jx <Õ#∞ K≥|∞`«∂ LO\Ï#∞. Hõ~°‡Å QÆ∞iOz K≥áêÊÅ#∞H˘O>Ë Dâß<£ ÖÏO\˜ XHõi^ŒÌiH˜ =∂„`«O K≥ѨÊ=K«∞Û. (q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ∞ - ÖˇHõÛ~°∞¡) ''"≥~Úº ÖˇHõÛ~°∞¡ W=Ùfi, J~Ú#ѨÊ\˜H© q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅÃÑ·# Jq U „ѨÉèÏ"åhfl K«∂Ѩ=Ù. ~åu QÀ_»Ö’ "Õ∞‰õΩ H˘@ìQÆÅ=∂? "Õ∞‰õΩ q~°∞QÆ∞`«∞O^Õ QÍx QÀ_»Ö’H˜ Jk áÈ^Œ∞. "≥Úã¨e gѨ٠g∞^Œ HõuÎ "Õ@∞ "Õ¿ãÎ UO [~°∞QÆ∞`«∞Ok? ™ê^èŒ∞=Ù Hõ=∞O_»Å∞=Ù <åÅ∞QÆ∞ ѨÙ}ºf~å÷ʼnõΩ "≥o¡=ã¨∞ÎOk, J~Ú#ѨÊ\˜H© ^•x KÕ^Œ∞QÆ∞}O J>Ë¡ LO@∞Ok. g∞ ÖˇHõÛ~ü q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ#∞ JO`«QÍ „ѨÉèÏq`«O KÕÜ«∞ÖË^Œx „Hõ=∞OQÍ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ÖËQÆ^Œ∂_» "≥Ú^Œ\’¡<Õ xÅ|_»ÖË^Œ∞, Ѩ_ç ÖËã¨∂Î LO@∞Ok. J>Ë¡ Jk xÅ|_»@O, #_»=@O <Õ~°∞Û‰õΩO@∞Ok! 1. KÕѨ#∞ L^•Ç¨Ï~°}QÍ KÕã¨∞H˘x K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ Wq. KÕѨ֒ `«Å, `ÀHõ x™êû~° Ѩ^•~å÷Å∞ Hõ^•! J^Õ q^èŒOQÍ âߢ™êÎÅÖ’x x™êû~° Ѩ^•~å÷xfl =^ŒeÃÑ\˜ì Hˆ =ÅO ™ê~°É∂íè `«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å#∞ =∂„`«"∞Õ É’kèOK«O_ç Jx J~°O÷ .

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

565

(ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O `«~°∞"å`Õ Hõ~°‡`åºQÆO - Ü≥∂QÆO, ã¨=∂kè) ''Éèí‰õΩÎ_≥=~À, q+¨Ü«∂㨉õΩÎ _≥=~À g∞~°∞ QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞. Jk g∞ `«Ñ¨C HÍ^Œ∞. ÃÑ#∞QÍe gã¨∂Î L#flѨC_»∞ Uk zO`«K≥\’ì, Uk =∂q∞_ç K≥\’ì Z=~°∂ "≥Ú^Œ\’¡ QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞. ''ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O HÍx^Õ Z=~°∂ ѨÓiÎQÍ Hõ~°‡`åºQÆO KÕÜ«∞ÖË~°∞. ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ ZO`« HÍÅO? ÉèíQÆ=<åfl=∂xfl LK«ÛiOK«QÍ<Õ Hõà◊¡ "≥O@ J„â◊√=ÙÅ∞ „ã¨qOK«Hõ, ~À=∂Oz`«O HÍ#O`« =~°ˆH. 'FO ~å"£∞— JO@∂ XHõ¯=∂~°∞ LK«ÛiOK«QÍ<Õ Hõà◊√¡ „ã¨q¿ãÎ g∞‰õΩ Hõ~°‡Å∞ Ug q∞QÆÖË¡^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. P Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ J#∞+≤ªOѨ ѨxÖË^Œ∞. ''ѨO_»∞ HÍ#~åQÍ<Õ Ñ¨Ù=Ùfi ~åeáÈ`«∞Ok. ÉèíH˜Î J<Õk ѨO_»∞† Hõ~°‡ÖË Ñ¨Ù=Ùfi. WO\˜ HÀ_»Å∞ QÆ~ƒ° Où ^èiŒ ¿ãÎ P"≥∞ JkèHOõ QÍ Ñ¨xáê@∞¡ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . "≥O@<Õ J`«QÎ Í~°∞ P"≥∞ Ѩ#∞Å#∞ ~ÀA~ÀA‰õÄ `«yæOz"Õã¨∞ÎOk. <≥ÅÅ∞ xO_®Hõ P"≥∞#∞ ѨxK≥Ü«∞º x=fi^Œ∞. a_»¤ ѨÙ\ÏìHõ, a_»¤#∞ K«∂ã¨∞HÀ=@"Õ∞ HÀ_»e Ѩx. W`«~° Ѩ#∞Å#∞ P"≥∞ KÕÜ«∞#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞. ã¨O^茺 QÍÜ«∞„uÖ’ b#O J=Ù`«∞Ok, QÍÜ«∞„u „Ѩ}=OÖ’ Å~Úã¨∞ÎOk, „Ѩ}=O ã¨=∂kèÖ’ Å~Úã¨∞ÎOk. Wk QÆO@Å <å^ŒO @O–@–J–"£∞ ÖÏO\˜k. Ü≥∂y <å^•xfl J#∞QÆq∞Oz Ѩ~°„|ǨχOÖ’ Å~Ú™êÎ_»∞. ã¨=∂kèÖ’ ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ Å~Ú™êÎ~Ú. *Ï˝#∞ʼnõΩ Hõ~°‡ `åºQÆO ã¨OÉèíqOKÕk D q^èŒOQÍ<Õ.——

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO áêO_ç`«ºO - ™ê^èŒ# - q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ∞ ã¨=∂kè QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∂ LO_»QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷u <˘O^•~°∞.

PÜ«∞# =ÚMÏ~°qO^ŒO k=º„ѨHÍâ◊O`À `Õ[ie¡Ok. PÜ«∞#Ö’ ÉÏǨϺ㨇 $u ÖË^∞Œ . <À@ =∂@ÖË^∞Œ , Hõà◊√¡ ã≤÷~°OQÍ L<åfl~Ú. PÜ«∞# xâ◊ÛÜ«∞OQÍ [QÆ<åfl^äŒ∞x ^Œi≈ã¨∂Î L<åfl~°∞! KåÖÏ¿ãѨ٠QÆ_çKåHõ ÉÏǨϺ㨇 $u HõÅ∞QÆQÍ<Õ XHõ z#flÑ≤Å¡"å_ç =∂ki, ''<Õ#∞ =∞Ozhà◊√¡ „`åQÆ∞`å#∞—— J<åfl~°∞. ã¨=∂kè ã≤÷u Ñ≤^ŒÑ¨ PÜ«∞# WÖÏ Ñ¨eH˜`Õ, „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ÉÏǨϺ㨇 $ux á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°x Éèí‰õΩÎʼnõΩ `≥Å∞ã¨∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞: ''J=∂‡! <å_»∞ q^•º™êQÆ~ü#∞ <å‰õΩ K«∂Ñ≤OKå=Ù. J@∞Ñ≤=∞‡@ '<Õ#∞ =∞~À ѨO_ç`«∞}˜‚ K«∂_»QÀ~°∞`«∞<åfl#∞— Jx x#∞fl J_çQÍ#∞.

JO^Œ∞ˆH<å ##∞fl WHõ¯_»‰õΩ `À_˘¯x =KåÛ=Ù!—— `«~°∞"å`« â◊â◊^èŒ~ü "≥·Ñ¨Ù uiy J`«_ç`À, ''WOHÍ XH˜O`« |ÖÏxfl ѨÙOAHÀO_ç. WOHÍ H˘xfl ~ÀAÅ∞ ™ê^è Œ # Å∞ J#∞+≤ ª O K« O _ç . K≥ @ ∞ì ZHõ ¯ \ÏxH˜ =ÚO^Õ XHõ QÆ ∞ uΠѨ à ◊ ¡ # ∞ HÀã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åflˆ~! HÍx g\˜ #xfl\˜x Ö’‰õΩÅ "Õ∞Å∞HÀã¨O KÕã¨∞Î<åfl~°∞ÖË—— Jx J<åfl~°∞.

WÖÏ Ñ¨eH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«Å=Oz ѨO_ç`«∞_çH˜ #=∞㨯iOKå~°∞. `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞ QÆ∞iOz "≥Ú^Œ@ q#flѨC_»∞, 'P ѨO_ç`∞« _»∞ Hˆ =ÅO ѨO_ç`∞« _Õ<å ÖËHõ q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ∞ L#fl"å?— Jx J_çQÍ#∞. q"ÕHõO ÖËx ѨO_ç`«∞_»∞ ѨO_ç`«∞_Õ HÍ^Œ∞.

566

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄O^Œx^Õ É’^茉õΩÅ∞ HÍÖË~°∞) ''ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄Ok# =ºH˜Î Ö’‰õΩʼnõΩ É’kèOK«@OÖ’ `«Ñ¨CÖË^Œ∞. JÖÏ P^Õâ◊O á⁄Ok# =ºH˜Î Ö’‰õΩʼnõΩ É’kè¿ãÎ J`«}˜‚ Z=~°∂ F_çOK«ÖË~°∞. ã¨~°ã¨fif^Õq Hõ\ÏHõ∆ gHõ∆}O XHõ¯\˜ KåÅ∞, P â◊H˜Î =ÚO^Œ∞ L^ŒÌO_» ѨO_ç`«∞Å∂ "å#áê=ÚÖË J=Ù`å~°∞. ''náêxfl "≥ey¿ãÎ nѨѨ٠ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ "å@O`«@ J"Õ =™êÎ~Ú† "å\˜x Ñ≤Å∞= #=ã¨~°O ÖË^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄Ok# =ºH˜Î [#∞Å#∞ Ñ≤Å∞= #Hõ¯~°ÖË^Œ∞† Ѷ¨ÖÏ<å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÖˇHõÛ~ü W=fi|_»∞`«∞O^Œx „ѨHõ\ ˜OK« #=ã¨~°O ÖË^Œ∞. P`«_ç =jHõ~}° â◊H`Θ À [#O "å~°O`«@ "å~°∞QÍ<Õ P`«_ç =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞! ~åAÅ∞, ã¨OѨ#∞flÅ`À ã¨Ç¨ JO^Œ~°∂ `«O_ÀѨ`«O_®Å∞QÍ =™êÎ~°∞† 'g∞~°∞ UO ã‘fiHõi™êÎ~°∞? =∂q∞_çѨà◊√¡, q∞~îå~ÚÅ∞, ^èŒ#O, âßÅ∞=Å∞ Jhfl fã¨∞‰õΩ=KåÛO. g∞~°∞ ^Õxfl ã‘fiHõi™êÎ~°∞?— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. <Õ#∞ W@∞=O\˜ =º‰õΩÎÅ#∞ K«∂ã≤, '"≥o¡áÈO_ç, <å‰õΩ W"Õg #K«Û=Ù† <åˆHg∞ =^Œ∞Ì— Jx K≥|∞`å#∞. ''JÜ«∞™ê¯O`«O W#∞=Ú`À, '#∞=Ùfi <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~å— Jx K≥|∞`«∞O^•? ~°=∞‡x Ñ≤Å∞= #=ã¨~°"Õ∞ ÖË^Œ∞. JÜ«∞™ê¯O`« PHõ~°¬} HÍ~°}OQÍ W#∞=Ú `å#∞QÍ Ñ¨~°∞ÔQuÎ =ã¨∞ÎOk. ''J@∞=O\˜ "å~°∞ ѨO_ç`«∞Å∞ HÍHõáÈ=K«∞Û, x["Õ∞. JO^Œ∞KÕ`« giH˜ *Ï˝#O `«‰õΩ¯= Jx ZOK«~å^Œ∞. ѨÙã¨ÎHõ áêO_ç`«ºO`À *Ï˝#O Åaèã¨∞ÎO^• Uq∞\˜? ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄Ok# =ºH˜Î *Ï˝<åxH˜ H˘~°`« LO_»^Œ∞. P *Ï˝#O ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç „Ñ¨™êkOѨ|_»∞`ÀOk, Jk Z#fl\˜H© `«~°QÆ^Œ∞. „QÍ=∂ÅÖ’ =_»∞¡ H˘eKÕ@ѨC_»∞ XHõ_»∞ H˘Å∞™êÎ_»∞† =∞~˘Hõ_»∞ ‰õΩѨÊ#∞ „`Àã≤ Wã¨∂Î LO\Ï_»∞. P q^èŒOQÍ, ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄Ok# =ºH˜Î ZO`« LѨ^ÕtOz<å, J=∞‡ "≥#∞Hõ LO_ç *Ï˝#~åtx „`Àã≤ Wã¨∂Î<Õ LO@∞Ok. P *Ï˝#O Z#fl\˜H© `«~°QÆ^Œ∞. ''J=∞‡ Hõ\ÏHõ∆ gHõ∆}O XHõ=∂~°∞ „Ѩã¨i¿ãÎ P Ñ≤^ŒÑ¨ *Ï˝<åxH˜ H˘^Œ∞= JO@∂ LO@∞O^• Uq∞\˜? ÉèíQÆ=^•^Õâ◊O á⁄Ok L<åfl"å Jx JO^Œ∞ˆH J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞.—— Ǩ„*Ï: J=Ù#∞, HõzÛ`«OQÍ P^Õâ◊O á⁄Ok L<åfl~°∞. (â◊â◊^èŒ~ü`À) g∞~°∞ U=∞O\Ï~°O_ô? â◊â◊^èŒ~ü: P^Õâ◊=∂? ÖË^Œ∞, J@∞=O\˜k Ug∞ á⁄O^ŒÖË^Œ∞.

WO\˜ Ü«∞[=∂x: P^Õâ◊O á⁄O^ŒÖË^Œ∞QÍx, nxfl `«# Hõ~°Î=ºOQÍ ZOz ÖˇHõÛ~ü Wã¨∞Î<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P^Õâ◊O á⁄O^Œx =ºH˜Î ÖˇHõÛ~ü`À UO „ѨÜ≥∂[#O? „|Ǩχã¨=∂*ÏxH˜ K≥Ok# XHõ =ºH˜Î `«# ÖˇHõÛ~üÖ’, '™È^Œ~°∞ÖÏ~å! <Õ <≥O`À =∞^Œºáê#O KÕ¿ã"å_çx, <Õ#∞ JÖÏ KÕ¿ã"å_çx, WÖÏ KÕ¿ã"å_çx— JO@∂ K≥ѨCH˘KåÛ_»∞. Wk qx JHõ¯_» ã¨=∂"Õâ◊"≥∞ÿ# [#∞Å∞, '"≥ ^ è Œ = ! =∞^Œ º áê#O KÕ â ß_» @ , U"Õ ∞ q∞ KÕ â ß_À K« ∂ âß"å?— JO@∂ `« = ∞Ö’ `å=Ú =∂\Ï¡_»∞HÀ™êQÍ~°∞. JO>Ë P =ºH˜Î WzÛ# ÖˇHõÛ~ü Ѩ~°º=™ê#O qѨs`«"Õ∞. Hõ#∞Hõ =∞Oz"å_»∞ H͉õΩO>Ë, J`«_»∞ ÖˇHõÛ~ü KÕÜ«∞@OÖ’ Z@∞=O\˜ „ѨÜ≥∂[#=¸ LO_»^Œ∞. ''|iâßÖò‰õΩ K≥Ok# ã¨Éò [_ç˚ XHõ~°∞, '™êfig∞, g∞~°∞ „ѨKå~°O „áê~°OaèOK«O_ç. <Õ#∂ #_»∞OHõ\ ˜ì kQÆ∞`å#∞— Jx K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#`«_ç`À WÖÏ J<åfl#∞: '<åÜ«∞<å, HÍã¨Î Py, Wk q#∞. HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ ǨÏÖÏÌ~°∞ʉõÄ~ü J<Õ K≥~°∞=Ù LOk. ^•x f~°OÖ’ ѨÅ∞=Ù~°∞ |Ü«∞Å∞‰õΩ

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

567

áÈÜÕ∞"å~°∞. L^ŒÜ«∞O ѨÓ@ K≥~°∞=Ù‰õΩ =KÕÛ"å~°∞ "åà◊¡#∞ u>Ëì u@¡‰õΩ Éèí∂`«O ‰õÄ_® ѨÖÏÜ«∞#O KÕã¨∞ÎOk. HÍx U u@¡‰õÄ, =∂@ʼnõÄ Ñ¶¨e`«O HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞† =∞~åfl_»∂ J^Õ Hõ^äŒ. H˘xfl ~ÀAÅ `«~°∞"å`« HõOÃÑh #∞O_ç XHõ |O„\’`«∞ =zÛ K≥~°∞=Ù =^ŒÌ XHõ <À\©ã¨∞ (ÃÇÏK«ÛiHõ Ѷ¨ÅHõO) ÃÑ\Ïì_»∞. UO Pâ◊Û~°ºO! JHõ¯_» |Ü«∞Å∞‰õΩ áÈ=@O ѨÓiÎQÍ PyáÈ~ÚOk. ''JO^Œ∞ˆH K≥|∞`«∞<åfl#∞. JÜ≥∂QÆ∞ºÅ∞ ÖˇHõÛ~ü W=fi@O =Å¡ Ug∞ [~°∞QÆÉ’^Œ∞. JkèHÍ~° =Ú„^Œ#∞ KÕH˘#flѨC_Õ [#∞Å∞ qO\Ï~°∞. ÉèíQÆ=^Œ#∞[˝ ÖˉõΩO>Ë [#∞ʼnõΩ É’kèOK«@O [~°QÆx Ѩx. [#∞ʼnõΩ É’kèOKÕ =ºH˜ÎH˜ Q˘Ñ¨Ê â◊H˜Î LO_®e. HõÅHõ`åÎÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ǨÏ#∞=∂<£ ѨÙiÅ∞1 L<åfl~°∞. g∞~°∞ "åi`À HõeÜ«∞|_®e. (JHõ¯_» L#fl "åix K«∂ѨÙ`«∂) g~°O`å ˆH=ÅO Q˘„Ô~Å∞. ''K≥·`«#∞ºÅ∞ XHõ J=`å~°=¸iÎ. JO`« KÕã≤ÃÑ\˜ì "≥àÏ¡_Õ, ^•<À¡ U^≥·<å <Õ_»∞ q∞ye LO^•, K≥ѨÊO_ç K«∂^•ÌO. J@∞=O@ѨC_»∞ P^Õâ◊O á⁄O^Œx =ºH˜Î ÖˇHõÛ~ü =Å¡ U^≥·<å „Ñ¨Ü≥∂[#O X#QÆ∂~°∞`«∞O^•? ''JO^Œ∞ˆH ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å =^ŒÌ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã¨∞HÀO_ç.—— WÖÏ K≥|∞`«∂, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ"≥∂#‡`«∞ÎÖˇ· áê_»™êQÍ~°∞: =Ú#∞QÆ"Õ Ö’`«∞‰õΩ =Ú#∞QÆ"Õ =∞#™ê 㨈~fiâ◊√ ™œO^Œ~°º ã¨O„^ŒO|∞ #O^Œ∞ .... (#ˆ~O„^Œ∞x`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - 'J=∞$`«™êQÆ~°O—) ''D ™êQÆ~°OÖ’ =Úxy`Õ =∞~°}O LO_»^Œ∞, Wk J=∞$`« ™êQÆ~°O. <Õ#∞ #ˆ~O„^Œ∞x`À WÖÏ J<åfl#∞: 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ~°ã¨ã¨=Ú„^ŒO. D ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞=Ùfi =Ú#∞QÆ∞`å"å ÖË^• K≥ѨC! XHõ y<≥fl xO_® áê#HõO LO^Œ#∞HÀ. #∞=Ùfi DQÆ"≥· L<åfl=#∞HÀ. ZHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx ^•xfl „QÀÅ∞`å=Ù? K≥ѨC K«∂^•ÌO!— JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞, 'y<≥fl JOK«∞ÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx `«Å KåÑ≤ „QÀÅ∞`å#∞. =∞iO`« ֒ѨʼnõΩ áÈ`Õ =ÚxyáÈ`å<Õ— J<åfl_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞ WÖÏ J<åfl#∞: '<åÜ«∞<å Wk ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°O, n<À¡ =∞~°} cèu ÖË^Œ∞. Wk J=∞$`« ™êQÆ~°O.— ''ÉèíH˜Î k=º„¿Ñ=∞ÅÖ’ ǨÏ^Œ∞ÌÅ∞ ^•\˜ áȉõÄ_»^Œx J*Ï˝#∞ÖË K≥|∞`å~°∞. ÉèíQÆ=¢`ÕÊ=∞‰õΩ ǨÏ^Œ∞ÌÅO@∂ U"≥·<å L#fl"å Uq∞\˜? JO^Œ∞ˆH, ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈO_ç Jx g∞‰õΩ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O Åaè¿ãÎ =∞i zO`« ^ÕxH˜? JѨC_»∞ P^Õâ◊O ‰õÄ_® Åaèã¨∞ÎOk, Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^Õâ◊=¸ KÕÜ«∞=K«∞Û.——

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO ÉèíQÆ=„`åÊÑ≤ÎH˜ J<ÕHõ=∂~åæÅ∞ - ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ"Õ∞ D Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ''WÖÏ K«∂_»∞, J=∞$`«™êQÆ~åxfl KÕ~°\ÏxH˜ Z<Àfl =∂~åæÅ∞ L#flq, ZÖÏÔQ·<å D ™êQÆ~°OÖ’ Ѩ_çáÈ`Õ KåÅ∞! XHõ J=∞$`« `«\ÏHõO LO^Œ#∞HÀO_ç. ZÖÏÔQ·<å D J=∞$`«O XHõ K«∞Hõ¯ <À@ Ѩ_ç`Õ<Õ #∞=Ùfi J=∞~°∞_ç"≥·áÈ`å=Ù. #∞"Õfi ã¨fiÜ«∞OQÍ ^Œ∂H˜<å 㨈~, 1. ǨÏ#∞=∂<£Ñ¨Ùi J<Õ =ºH˜Î HõÅHõ`åÎÖ’ ¿Ñ~°∞"≥∂ã≤# =∞Å∞¡_»∞.

568

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

"≥∞@¡QÆ∞O_® "≥∞Å¡QÍ ky XHõ K«∞Hõ¯ „`åy<å㨈~, ÖËHõ Z=Ô~·<å x#∞fl „`Àã≤ "Õã≤<å 㨈~ – Ѷ¨e`«O XHõ¯>Ë. J=∞$`«O XHõ K«∞Hõ¯ ~°∞zK«∂ã≤<å J=∞~°`«fiO ã≤kúã¨∞ÎOk. ''J<ÕHõ =∂~åæÅ∞#flq. *Ï˝#, ÉèíH˜Î, Hõ~°‡ – Jhfl "å\˜H˜ K≥Ok#"Õ. U =∂~°æOÖ’ "≥o¡<å㨈~, =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ J#∞ã¨i¿ãÎ ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ=K«∞Û. ™ê=∂#ºOQÍ Ü≥∂QÆO =¸_»∞ q^è•Å∞: *Ï˝#Ü≥∂QÆO, Hõ~°‡Ü≥∂QÆO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO. ''*Ï˝#Ü≥∂QÆO: *Ï˝x „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄O^ŒQÀ~°`å_»∞. 'Wk HÍ^Œ∞, Wk HÍ^Œ∞— JO@∂ qKå~°} KÕ™êÎ_»∞. „|Ǩχã¨`«ºO, [QÆx‡^䌺 Jx qKå~°} KÕ™êÎ_»∞† ã¨^Œã¨kfiKå~°} KÕ™êÎ_»∞. qKå~°} ZHõ¯_≥·`Õ PyáÈ`«∞O^À JHõ¯_» ã¨=∂kèã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok† „|Ǩχ*Ï˝#O Åaèã¨∞ÎOk. ''Hõ~°‡Ü≥∂QÆO: Hõ~°‡Å ^•fi~å =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÅQÆflO KÕÜ«∞@O. #∞=Ùfi LѨ^Õtã¨∞ÎO\Ï"Õ, J^Õ Wk. „áê}ÏÜ«∂=∞O, ^蕺#O, ^è•~°} "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x J<åã¨HõÎ`«`À KÕÜ«∞@O Hõ~°‡Ü≥∂QÆO. QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ xi¡Ñ¨Î`«`À, Ѷ¨ÖÏxfl ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOz, PÜ«∞# Ѩ@¡ ÉèíH˜Î`À `«=∞ q^èŒ∞ºHõÎ ^èŒ~å‡Å#∞ x~°fiiοãÎ Jk ‰õÄ_® Hõ~°‡Ü≥∂QÆ"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ Ѷ¨e`åxfl ã¨=∞iÊOz ѨÓ[, [áêk Hõ~°‡Å∞ J#∞+≤ªOK«@=¸ Hõ~°‡Ü≥∂QÆ"Õ∞ J#|_»∞`«∞Ok. ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^Œ@"Õ∞ Hõ~°‡Ü≥∂QÆ ^èպܫ∞O. ''ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO: ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞ QÆ∞}H©~°Î#Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q KÕã¨∂Î PÜ«∞#ÃÑ· =∞#ã¨∞û#∞ ÅQÆflO KÕÜ«∞@O. HõeÜ«ÚQÍxH˜ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# =∂~°æO. ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ"Õ∞ D Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O. ''Hõ~°‡Ü≥∂QÆO ZO`À Hõ+¨ìO. <Õ#∞ =Ú#∞Ѩ٠K≥Ñ≤Ê#@∞¡, „Ѩã¨∞Î`« HÍÅOÖ’ f~°∞|_ç ZHõ¯_»? âß„™êÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯<Õ Hõ~°‡Å #xfl\˜h x~°fiiÎOѨ ã¨=∞Ü«∞O ZHõ¯_» L#flk? HõeÜ«ÚQÆOÖ’ =∞x+≤ PÜ«Úó„Ѩ=∂}O `«‰õΩ¯=. ^•xH˜ `À_»∞, J#∞~°H˜Î~°Ç≤Ï`«OQÍ „ѨuѶ¨ÖÏxfl PtOK«‰õΩO_® Hõ~°‡ KÕÜ«∞@O |ǨïHõ+¨ìO. ÉèíQÆ=`ü „áêÑ≤Î HõÅ∞QƉõΩO>Ë ã¨iQÍæ J<åã¨HõÎ`«#∞ á⁄O^ŒÖË=Ù. h‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ, ZHõ¯_»#∞OKÀ D J#∞~°H˜Î =zÛ Ñ¨_»∞`«∞Ok. ''*Ï˝#Ü≥∂QÆ=¸ D Ü«ÚQÍxH˜ KåÖÏ Hõ+¨ì"≥∞ÿ#k. =ÚO^Œ∞QÍ, r=Ù_»∞ J#fl QÆ`« „áê}˜† ^•xH˜ `À_»∞ PÜ«Úã¨∞û `«‰õΩ¯=. ÃÑ·QÍ UO KÕã≤<å ^ÕǨÏ|∞kú `˘ÅyáÈ^Œ∞. ^ÕǨÏ|∞kú x~°∂‡ÅO H͉õΩO_® *Ï˝#O á⁄O^Œ_»O J™ê^茺O. '<Õ#∞ „|Ǩ‡xfl, <Õ#∞ ^ÕǨxfl HÍ#∞† PHõe ^ŒÑ¨CÅ∞, "åºkè, â’HõO, ѨÙ@∞ìHõ, Kå=Ù, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ Hõxfl\˜H© <Õ#∞ Jf`«∞_»#∞— JO\Ï_»∞ *Ï˝x. "åºkè, â’HõO, ã¨∞YO, ^Œ∞óYOÖÏO\˜ ÉèÏ=#Å QÆ∞iOz Z~°∞Hõ L#flO`« =~°‰õΩ #∞=Ùfi *Ï˝xq ZÖÏ J=QÆÅ=Ù? KÕuÖ’ =ÚÅ∞¡ QÆ∞K«∞Û‰õΩOk, ^è•~°QÍ ~°HõÎO „ã¨qã¨∂Î LOk, ÉÏQÍ <˘Ñ≤Ê ÃÑ_»∞`ÀOk. P ã≤÷uÖ’#∞, 'KÕuÖ’ =ÚÅ∞¡ QÆ∞K«∞ÛHÀÖË^Œ∞! <åˆHg∞ [~°∞QÆÖË^Õ!— Jx K≥áêÊe *Ï˝x. (*Ï˝#, Hõ~°‡ =∂~åæÅ∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Hõ+¨ì"≥∞ÿ#q) ''HÍ|\˜ì D Ü«ÚQÍxH˜ `«y#k ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ"Õ∞. q∞ye# =∂~åæÅHõO>Ë nx ^•fi~å ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨∞ÅÉèOí QÍ KÕ~∞° HÀ=K«∞Û. *Ï˝#Ü≥∂QÆO, Hõ~‡° Ü≥∂QÆO, WOHÍ J#º=∂~åæÅ ^•fi~å ‰õÄ_® ÉèQí =Æ O`«∞x KÕ~°∞HÀ=K«∞Û#∞, HÍx Jq KåÖÏ Hõ+¨ì"≥∞ÿ#q.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

569

''ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ"Õ∞ Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O Jx K≥ѨÊ@O =Å¡ Éèí‰õΩÎ_»∞ XHõ QÆ=∂ºxfl, *Ï˝h ÖËHõ Hõ~°‡Ü≥∂w =∞~˘Hõ QÆ=∂ºxfl KÕ~°∞`«∞<åfl~°x J~°÷O KÕã¨∞HÀ~å^Œ∞. „|Ǩχ*Ï˝<åxfl á⁄O^ŒQÀˆ~ =ºH˜Î ÉèíH˜Î =∂~åæxfl KÕH˘#flѨÊ\˜H© J^Õ *Ï˝<åxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ J<Õ ^•x J~°O÷ . ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«ÅK«∞H˘O>Ë „|Ǩχ*Ï˝<åhfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞. (Éèí‰õΩÎ_»∞, „|Ǩχ*Ï˝#O - Éèí‰õΩÎx „áê~°÷#, Hõ~°‡Å∞) ''Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ™êHÍ~°~°∂ѨOÖ’ ^Œi≈OѨQÀ~°`å_»∞, PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_»QÀ~°`å_»∞. ™ê=∂#ºOQÍ J`«_»∞ „|Ǩχ*Ï˝<åxfl HÀ~°_»∞. HÍx `«# WK«Ûù"Õ∞~°‰õΩ KÕ¿ã"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞.

PÜ«∞# W+¨ìѨ_ç`Õ Éèí‰õΩÎx ã¨HõÅ Sâ◊fi~åºÅ‰õÄ JkèѨux KÕ™êÎ_»∞. ÉèíH˜Îh „Ѩ™êk™êÎ_»∞, *Ï˝<åhfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ZÖÏÔQ·<å HõÅHõ`åÎ KÕ~°∞H˘O>Ë KåÅ∞, Ñ≤^ŒÑ¨ QÆ_è£ "≥∞ÿ^•#O, ™⁄Ãã·\ © (Uã≤Ü«∂\˜H± ™⁄Ãã·\ © =¸ºlÜ«∞O) "≥Ú^ŒÖˇ·# Jxfl\˜x ã¨O^Œi≈OK«=K«∞Û. HõÅHõ`åÎ#∞ ZÖÏ KÕ~°∞HÀ"åÅ#fl^Õ WѨÊ\˜ ã¨=∞㨺! ''[QÆ[˚#xx „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ ÉèíH©Î Åaèã¨∞ÎOk, *Ï˝#=¸ Åaèã¨∞ÎOk. ÉèÏ=ã¨=∂kèÖ’ ~°∂Ѩ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok, xifiHõÅÊ ã¨=∂kèÖ’ JYO_»ã¨zÛ^•#O^Œ ^Œ~°≈#O J=Ù`«∞Ok. JHõ¯_» '<Õ#∞— J<Õ ÉèÏ=#, <å=∞~°∂áêÅ∞ Ug LO_»=Ù. ''Éèí‰õΩÎ_»∞ WÖÏ „áêi÷™êÎ_»∞: 'J=∂‡, ã¨HÍ=∞ Hõ~°‡ÅѨ@¡ <å‰õΩ ZO`À ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. P Hõ~°‡Å`Àáê@∞ PHÍOHõ∆ ‰õÄ_® L#flk, Jk KÕ¿ãΠѶ¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOK« =Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ÃÑ·QÍ, L^•ã‘#∞_»<·≥ Hõ~‡° KÕÜ∞« _»O ZO`À Hõ+Oì¨ . ã¨HÍ=∞ Hõ~‡° Å∞ J#∞+≤㪠∂¨ Î L#flѨC_»∞ x#∞fl =∞~°záÈ`å#∞, J\˜ì Hõ~°‡Å =Å# „ѨÜ≥∂[#O Uq∞\˜? x#∞fl <Õ#∞ á⁄O^Œ#O`« =~°‰õΩ <å Hõ~°‡Å#∞ `«yæOK«∞. <Õ#∞ KÕÜ«∞=Åã≤# "å\˜h J<å㨉õΩÎ_»<≥· KÕ¿ã@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. WO^Œ∞‰õΩ `À_»∞ „ѨQÍ_è» ÉèíH©Î HõÅQÍe. x#∞fl á⁄O^Œ#O`« =~°‰õΩ UÖÏO\˜ „H˘`«Î Hõ~°‡ÅÖ’#∞ <å =∞#ã¨∞û z‰õΩ¯=_»‰õΩO_® LO_®e. HÍx #∞=Ùfi ZѨC_»∞ P*Ï˝Ñ≤Oz<å h Ѩ#∞Å#∞ x~°fiiΙêÎ#∞, ÖˉõΩO>Ë ÖË^Œ∞.— ——

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO f~°÷Ü«∂„`«Å∞, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - =¸_»∞~°HÍÅ PKå~°∞ºÅ∞ â◊â◊^èŒ~ü: =∞Ǩâ◊Ü«∂! g∞~°∞ ZHõ¯_ç =~°‰õΩ f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕâß~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˘xfl f~å÷Å#∞ ^Œi≈OKå#∞. (#=Ùfi`«∂) Ǩ„*Ï KåÖÏ ^Œ∂~°O "≥àÏ¡_»∞, KåÖÏ ÃÑH· ˜ ‰õÄ_® Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞. ǨÏ$+‘Hˆ âò‰Ωõ "≥o¡ L<åfl_»∞ (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞). <Õ#∞ JO`«^∂Œ ~°O "≥à◊¡ÖË^Œ∞, JO`« Z`«∂Î Jkè~ÀÇ≤ÏOK«#∂ ÖË^Œ∞. ''„QÆ^ŒÌÅ∞, ~å|O^Œ∞Å∞ ZO`À Z`«∞ÎÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∂ LO\Ï~Ú, HÍx "å\˜ ^Œ$+≤ì â◊"åÅ Q˘~ÚºÃÑ·<Õ LO@∞Ok. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) â◊"åÅ Q˘~Úº JO>Ë Uq∞\’ `≥Å∞™ê? HÍq∞h HÍOK«<åÖË. ''WHõ¯_» ‰õÄ~°∞Û<Õ ÉèíH˜Îx á⁄O^ŒQÆey`Õ f~°÷Ü«∂„`«Å‰õΩ "≥à◊¡=Åã≤# J=ã¨~°O U=ÚOk? <Õ#∞ HÍj "≥o§ K«∂âß#∞ – W@∞=O\˜"Õ K≥@∞¡! zO`«K≥@∞ì P‰õΩÅ∂ W@∞=O\˜"Õ!

570

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕã≤ ÉèíH˜Î HõÅ∞QÆHõáÈ`Õ Ü«∂„`åѶ¨ÅO ^ŒHõ¯#>Ë¡. ÉèíH˜ÎÜÕ∞ ™ê~°O, J^˘Hõ¯>Ë „ѨÜ≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ#k. „QÆ^ŒÌÅ∞, ~å|O^Œ∞Å∞ JO>Ë Z=~À `≥Å∞™ê? J<Õ‰õΩÅ∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ q+¨Ü«∂Å∞ =∂\Ï¡_»`å~°∞† 'âߢ™êÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯O@∞#fl Hõ~°‡ÅÖ’ J<ÕHõ"≥∞ÿ# "å\˜x "Õ∞=Ú J#∞+≤ªOKåO!— JO@∂O\Ï~°∞. HÍx "åi =∞#ã¨∞û q+¨Ü«∞ Ö’Å`«fiOÖ’ =Úxy LO@∞Ok. _»|∞ƒ ^Œã¨¯O, ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨ªÅ∞, âßs~°Hõ ã¨∞MÏÅÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ LO@∞Ok.—— â◊â◊^èŒ~ü: J=Ù#O_ô. f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ«∞_»O H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜x =^ŒeÃÑ\˜ì `«H˜¯# =„*ÏÅ#∞ "≥^ŒHõ@O ÖÏO\˜k.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞~°∞ WOHÀ q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. LѨ^ÕâßÅ∞ WzÛ#ѨÊ\˜H© `«y# ã¨=∞Ü«∞O ~å‰õΩO_® Un [~°QÆ^Œ∞. a_»¤ Ѩ_»∞HÀÉ’ÜÕ∞@ѨC_»∞ `«e¡`À, 'J=∂‡, <å‰õΩ |Ü«∞Å∞‰õΩ =KÕÛ@ѨC_»∞ ##∞fl ÖËѨٗ J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ `«e¡, '<åÜ«∞<å, P ÉèÏ=<Õ x#∞fl ÖËѨÙ`«∞Ok, JO^Œ∞HÀã¨O P^Œ∞~åÌ Ñ¨_»=^Œ∞Ì— Jx K≥Ñ≤ÊOk. (#=ÙfiÅ∞) J^Õ q^èŒOQÍ, ÉèíQÆ=O`«∞x H˘~°‰õΩ "庉õΩÅ`« K≥O^Œ@=∞#flk `«y# ã¨=∞Ü«∞O U`≥Oz#ѨC_»∞ `å#∞QÍ<Õ U~°Ê_»∞`«∞Ok. (Ü≥∂Qƺ`«#∞ |\˜ì LѨ^Õâ◊O - ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_®?) ''=¸_»∞ ~°HÍÅ "≥·^Œ∞ºÅ∞<åfl~°∞: XHõ ~°HõO"å~°∞ <å_ç ѨsH˜∆™êÎ~°∞, B+¨^èŒO „"åã≤ W™êÎ~°∞, `«=∞áê\˜H˜ `å=Ú "≥o¡áÈ`å~°∞. ~Ày`À, 'B+¨^èŒO ѨÙK«∞ÛHÀ, J~°÷"≥∞ÿO^•?— Jx =∂„`«O K≥|∞`å~°∞. g~°∞ J^èŒ=∞~°HõO "≥·^Œ∞ºÅ∞. W^Õ q^èŒOQÍ H˘O^Œ~°∞ PKå~°∞ºÅ∞ LѨ^Õâ◊O KÕã≤ "≥o¡áÈ`å~°∞.

LѨ^Õâ◊O =Å¡ P =ºH˜ÎH˜ "Õ∞Å∞ X#QÆ∂~°∞`«∂ L#fl^•, H©_»∞ "å\˜Å∞¡`«∂ LO^• Jx ‰õÄ_® K«∂_»~°∞† J`«_ç QÆ∞iOz `«~°∞"å`« Ü≥∂zOK«<Õ Ü≥∂zOK«~°∞. ''=∞iH˘O`«=∞Ok "≥·^Œ∞ºÅ∞ L<åfl~°∞. "å~°∞ B+¨^èŒO „"åã≤ WzÛ ~Àyx ѨÙK«∞ÛHÀ=∞O\Ï~°∞.

JO^Œ∞‰õΩ ~Ày u~°ã¨¯i¿ãÎ J`«_çH˜ <å<å~°HÍÅ∞QÍ K≥Ñ≤Ê K«∂™êÎ~°∞. g~°∞ =∞^茺~°HõO "≥·^Œ∞ºÅ∞. W>Ë¡ =∞^茺~°HõO PKå~°∞ºÅ∞ L<åfl~°∞. g~°∞ LѨ^Õâ◊O KÕ™êÎ~°∞. ^•x`ÀÉÏ@∞, [#∞Å∞ "å\˜x J#∞ã¨iOKÕ@@∞¡ ѨÅ∞~°HÍÅ∞QÍ K≥Ñ≤Ê K«∂™êÎ~°∞. ''L`«Î=∞ `«~°QÆu "≥·^Œ∞ºÅ∞ fÜ«∞x =∂@Å`À ~Ày B+¨^èŒO ѨÙK«∞ÛHÀ‰õΩO>Ë J`«}˜‚ |Å=O`«ÃÑ_»`å~°∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ, ~Ày ~˘=Ú‡ÃÑ· "≥∂HÍÅ∞ LOz B+¨^èŒO <À\’¡ áÈ™êÎ~°∞. D q^èŒOQÍ<Õ L`«Î=∞ `«~°QÆu PKå~°∞ºÅ∞ L<åfl~°∞. "å~°∞ t+¨µºÅ#∞ ÉèíQÆ=<å‡~°æQÍ=ÚÅ#∞ Kտ㠄Ѩܫ∞`«flOÖ’ |ńѨÜ≥∂QÆ=¸ KÕ™êÎ~°∞.—— â◊â◊^èŒ~ü: =∞Ǩâ◊Ü«∂! L`«Î=∞ `«~°QÆu PKå~°∞ºÅ∞ L#flѨC_»∞ `«y# ã¨=∞Ü«∞O ~åx^Õ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ^Œx ZO^Œ∞‰õΩ JO@∞<åfl~°∞?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk x["Õ∞. HÍx B+¨^èŒO Hõ_»∞ѨÙÖ’H˜ áÈHõáÈ`Õ, JO>Ë <À\˜QÆ∞O_® |Ü«∞@‰õΩ HÍiáÈ`Õ "≥·^Œ∞º_»∞ UO KÕÜ«∞QÆÅ_»∞? L`«Î=∞ `«~°QÆu "≥·^Œ∞º_≥·<å Ug∞ KÕÜ«∞ÖË_Õ! Ü≥∂Qƺ`«#∞ |\˜ì LѨ^ÕtOKåe. g∞~°∞ Ü≥∂Qƺ`« <≥iy LѨ^Õâ◊O KÕÜ«∞@O ÖË^Œ∞. <å =^ŒÌ‰õΩ Z=Ô~·<å Ü«Ú=‰õΩ_»∞ =zÛ#ѨC_»∞ "≥Ú^Œ@, 'h‰õΩ Z=Ô~=~°∞ L<åfl~°∞?— Jx J`«}˜‚ J_»∞QÆ∞`å#∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

571

XHõ"Õà◊ J`«_çH˜ `«O„_ç ÖË_»∞, ÖËHõ `«O„_çH˜ |∞∞}ÏÅ∞ L<åflÜ«∞#∞HÀ. J@∞=O\˜ =ºH˜Î ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û#∞ ZÖÏ xÅ∞ѨQÆÅ_»∞? <Õ#∞ K≥|∞`«∂#flk qO@∞<åfl~å? â◊â◊^èŒ~ü: J=Ù#O_ô. JO`å „â◊^ŒúQÍ qO@∞<åfl#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ ~ÀA HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ H˘O^Œ~°∞ ã≤‰õΩ¯ Ãã·x‰õΩÅ∞ ~å=@O [iyOk. PÅÜ«∞O =ÚO^Œ∞ "åix HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. "åiÖ’ XHõ_∞» , 'ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»∞— J<åfl_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, 'JÖÏQÍ? x[OQÍ<å? #∞"åfi q+¨Ü«∞O ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ù?— Jx J_çQÍ#∞.

JO^Œ∞‰õΩ J`«_∞» , '™êfig∞, ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∞#‰õΩ PǨ~°O JOkã¨∞<Î åfl_»∞, =∞#Å#∞ ã¨O~°Hã∆˜ ∞¨ <Î åfl_»∞!— Jx K≥áêÊ_»∞. 'n<À¡ Pâ◊Û~°ºáÈ=Åã≤# ^Õ=ÚOk? ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨~°∞fiʼnõÄ `«O„_ç Hõ^•! Ñ≤Å¡Å#∞ `«O„_ç áÈ+≤OK«Hõ =∞Ô~=~°∞ áÈ+≤™êÎ~°∞? Tà’¡"åà◊√¡ áÈ+≤™êÎ~å?— Jx J_çQÍ#∞. #ˆ ~ O„^Œ ∞ _» ∞ : JÖÏ J~Ú`Õ Éè í Q Æ = O`« ∞ x ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»x K≥ѨʉõÄ_»^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PÜ«∞##∞ ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞ Jx K≥ѨÊ\Ïxfl Z=~°∞ HÍ^ŒO\Ï~°∞? <Õ#∞ K≥ѨÊ@ "Õ∞=∞O>Ë ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞#‰õΩ ™⁄O`«"≥∞ÿ#"å_»∞, Ѩ~å~Ú"å_»∞ HÍ^Œ<Õ. â◊â◊^èŒ~ü: J=¸Åº =K«<åÅ∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#ˆ~O„^Œ∞x`À): h áê@ q<åfl#∞, <å‰õΩ #K«ÛÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hˆ ÖËz "≥oá¡ ÈÜ«∂#∞. h =∞#ã¨∞û L^ÀºQÍ<Õfi+¨}Ö’ LOk, JO^Œ∞KÕ`«<Õ áê@ ~°H˜ÎHõ@ìÖË^Œ∞. #ˆ~O„^Œ∞x =ÚYO ã≤Q∞Æ Kæ Õ Z„~°ÉÏiOk. J`«_∞» â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO 'qkÜ«∞ K«O„^Œ∞_»∞— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞Ozhà◊√¡ „`åQÆQÀ~å~°∞. PÜ«∞# „ѨHõ¯# XHõ QÍ¡ã¨∞Ö’ h~°∞ LOk. HÍx PÜ«∞# „`åQÆÖËHõáÈÜ«∂~°∞. `å*Ïh~°∞ `≥=∞‡<åfl~°∞. WO„kÜ«∞ "åOKè«ÅÖ’ =Úxy=Ù#fl =ºH˜Î XHõ_»∞ P h\˜x `åH˜ L<åfl_»x `«~°∞"å`« `≥eã≤Ok. â◊â◊^èŒ~ü (Ǩ„*Ï`À): g∞~°O^Œ~°∂ gi`À ˆ~~ÚO|=à◊√¡ =ã≤ã¨∂Î L<åfl~°∞. Ѩ~°=∂#O^ŒOÖ’ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): <Õ_»∞ <å‰õΩ ã¨∞k#O, <Õ_»∞ qkÜ«∞ K«O„^Œ∞x QÍOKå#∞.

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) qkÜ«∞ K«O„^Œ∞_»x ZO^Œ∞‰õΩ J<åfl<À `≥Å∞™ê? '#∞=Ùfi ѨÙ#flq∞ K«O„^Œ∞_çq,

572

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

~å=Ú_»∞ qkÜ«∞ K«O„^Œ∞_»∞— Jx ã‘`« ~å=}∞x`À K≥Ñ≤ÊOk. nxfl J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® ~å=}∞_»∞ ZO`À ã¨O|~°Ñ¨_çáÈÜ«∂_»∞. ã‘`« K≥Ñ≤Ê# ^•<À¡x J~°÷O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? ~å=}∞x Q˘Ñ¨Ê`«#O ZO`« ÃÑ~°QÍÖ’ JO`« ÃÑiyOk, WHõ ѨÙ#flq∞ K«O„^Œ∞xÖÏ <å<å\˜H© H©∆}˜OzáÈ`«∞Ok. ~å=Ú_»∞ qkÜ«∞ K«O„^Œ∞_»∞, J`«_ç Q˘Ñ¨Ê`«#O k#k#„Ѩ=~°ú=∂# =∞=Ù`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ `«# q∞„`«∞Å`À áê@∞ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞. PÜ«∞#, Éèí‰õΩÎÅ`À áê@∞ |Ü«∞Å∞^Õi Dâß<£ WO\˜H˜ uiy =KÕÛâß~°∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO =Úx=∂Ѩ٠"Õà◊. Dâß<£ WO\’¡ `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù# L#fl Ju^äŒ∞Å QÆkÖ’H˜ "≥o¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞. ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞_»∞, Dâß<£, J`«_ç ‰õΩ=∂~°∞Å∂ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : 'K≥@∞ì#∞ ZHõ¯Hõ =Ú#∞¿Ñ Ѩà◊√¡ HÀã¨∞HÀ"åÅx Ptã¨∞Î<åfl"Õ, WOH˘xfl ™ê^èŒ#Å∞ K≥~Úº, `«~°∞"å`« [<åxH˜ LѨ^ÕtOK«∞— Jx â◊â◊^èŒ~ü`À K≥áêÊ#∞.

Dâß<£: „Ѩu „Ѩɒ^茉õΩ_»∂ `å#∞ [<åxH˜ LѨ^Õtã¨∂Î L#fl>Ë¡ ÉèÏqã¨∞Î<åfl_»∞. `å<Õ Ö’HÍxH˜ "≥Å∞QÆ∞#∞ Wã¨∂Î L#fl@∞¡QÍ q∞}∞QÆ∞~°∞ ѨÙ~°∞QÆ∞ ÉèÏqã¨∞ÎOk. ^•xfl K«∂ã≤# XHõ_»∞, 'F q∞}∞QÆ∞~°∞ ѨÙ~°∞QÍ! #∞=Ùfi UO "≥Å∞QÆ∞#∞ W=fiQÆÅ=Ù? #∞=Ùfi pHõ\ ˜x HÍ~°∞pHõ\ ˜QÍ KÕã¨∂Î L<åfl=Ù— Jx J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): HÍx â◊â◊^èŒ~ü ˆH=ÅO ѨO_ç`«∞_»∞ =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞† XH˜O`« q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ∂ J`«_çÖ’ L<åfl~Ú. ÉèÏ\ÏÊ_®‰õΩ K≥Ok# ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞_»∞ WOHÍ ‰õÄ~°∞Û<Õ L<åfl_»∞. J`«_çH˜ _≥ɡ· ƒù ÖËHõ _≥ɡ· ƒù S^Õà◊√¡ LO_»=K«∞Û. J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ `«^ÕHõ^Œ$+≤ì`À K«∂ã¨∂Î L<åfl_»∞. ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞_»∞ (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À): g∞~°∞ =∞Ǩ`«∞‡Å∞!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <å~°^Œ∞_»∞, „ѨǨ¡^Œ∞_»∞, â◊√Hõ^Õ=ÙÅ#∞ g∞~°∞ JÖÏ ¿Ñ~À¯=K«∞Û. <Õ#∞ g∞ ‰õΩ=∂~°∞x =O\˜"å}˜‚. HÍx XHõ suÖ’ JÖÏ K≥ѨÊ=K«∞Û. ZÖÏQÆO>Ë – Éèí‰õΩÎ_»∞ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞, HÍ~°}O Éè‰í Ωõ _Î ∞» ÉèQí =Æ O`«∞x `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ "≥∂ã¨∂Î u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. (JO^Œ~∂° P#OkOKå~°∞) 'Éèí‰õΩÎ_»∞ `«##∞ ÃÑ^ŒÌ"å_çQÍ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ z#fl"å_çQÍ#∞ ZOK«∞`å_»∞— Jx "≥·+¨‚= „QÆO^ä•ÅÖ’ K≥ѨÊ|_ç LOk. Ü«∞â’^Œ Hõ$+¨µ‚x Hõ\ ˜ì"ÕÜ«∞É’~ÚOk. <Õ#∞ J`«}˜‚ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO>Ë Z=~°∞ K«∂ã¨∞H˘O\Ï~°∞ J<Õ^Õ P"≥∞ qâßfiã¨O. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JÜ«∞™ê¯O`«OQÍ#∞ Éèí‰õΩÎ_»∞ ã¨∂kQÍ#∞ LO\Ï_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Éèí‰õΩÎx PHõi¬Oz `«# =^ŒÌ‰õΩ ÖÏH˘¯O\Ï_»∞. =∞~À ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí‰õΩÎ_»∞ JÜ«∞™ê¯O`«OQÍ =∂~°`å_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨∂kQÍ =∂~°`å_»∞. Éèí‰õΩÎx „¿Ñ=∞‰õΩ =â◊√_≥· ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J`«_çH˜ Ѩ@∞ì|_»`å_»∞† Éèí‰õΩÎx =jHõ~°}O JO`« "Õ∞~°‰õΩ LOk! N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ uiy "≥à◊¡ L^Œ∞º‰õΩÎÖˇ·<å~°∞. Ju^äŒ∞Å QÆkH˜ ^ŒH˜∆}OQÍ L#fl =™ê~åÖ’H˜ =zÛ xÅ|_®¤~°∞. Dâß<£ `«k`«~°∞Å∂ =zÛ xÅ|_®¤~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Dâß<£‰õΩ ѨÅ∞ LѨ^ÕâßÅ∞ KÕâß~°∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x`À j

573

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Dâß<£`À): QÆ$ǨÏã¨∞÷QÍ LO@∂ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OKÕ =ºH˜Î x[OQÍ<Õ g~°Éèí‰õΩÎ_»∞. 'ã¨O™ê~åxfl `«ºlOz# =ºH˜Î ##∞fl `«Ñ¨ÊHõ „áêi÷™êÎ_»∞, <å‰õΩ `«Ñ¨ÊHõ ¿ã=Å∞ KÕ™êÎ_»∞. ^•<À¡ UO Q˘Ñ¨Ê`«#O LOk! J`«_»∞ ##∞fl „áêi÷OѨ‰õΩO>Ë JO^Œ~°∂ J`«}˜‚ pèH˘_»`å~°∞. HÍx Z=_»∞ ã¨O™ê~°OÖ’ LO@∂ ##∞fl „áêi÷™êÎ_À, J_»O¤ H˜QÍ L#fl ÃÑ^ŒÌ |O_»~å~ÚÖÏO\˜ J=~À^è•Å#∞ "≥^· ˘Åyã¨∂Î ##∞fl „áêi÷™êÎ_À J`«_Õ ^è#Œ ∞º_»∞. J`«_Õ Ñ¶∞¨ #∞_»∞, J`«_Õ g~°ÑÙ¨ ~°∞+¨µ_»∞— Jx ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ÉèÏq™êÎ_»∞. ÉèÏQÆ=`« ѨO_ç`«∞_»∞: âß„™êÎÅ∞ J>Ë¡ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú. ^èŒ~°‡"åº^äŒ∞_»∞ – Ѩu„=`« Hõ^äŒ LOk Hõ^•! '<Õ#∞ HÍH˜x ^ŒQÆúO KÕã≤ "Õâß#∞, H˘OQÆ#∞ |∂_ç^Œ KÕã≤"Õâß#∞. JO^Œ∞ˆH <Õ#∞ L#fl`«QÆux á⁄Ok L<åfl#∞— Jx `«Ñ¨ã≤fi ÉèÏqOKå_»∞. J`«_»∞ Ѩu„=`« WO\˜H˜ "≥àÏ¡_»∞. P"≥∞‰õΩ Éèí~°ÎѨ@¡ Jáê~° ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ∞. ˆ~~ÚO|=à◊√¡ Éèí~°Î‰õΩ ¿ã=Å∞ KÕã¨∂Î LO@∞Ok. J`«_»∞ WO\˜H˜ =¿ãÎ HÍà◊√¡ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞QÆ∞HÀ\ÏxH˜ hà◊√¡ JOkã¨∞ÎOk, `«# [_»`À J`«_ç HÍà◊√¡ `«∞_»∞ã¨∞ÎOk! `«Ñ¨ã≤fiH˜ aèHõ∆ ÅaèOK«@OÖ’ *ÏѨºO [iyOk. 'Wk g∞‰õΩ =∞OzkHÍ^Œ∞— J<åfl_»`«_»∞ aQÆæ~°QÍ. Ѩu„=`« ֒ѨÅ#∞O_Õ, 'Wk HÍH˜x, H˘OQÆ#∞ ^ŒQÆúO KÕÜ«∞@O ÖÏO\˜k HÍ^Œ∞! HÍã¨Î FÑ≤HõѨ@ìO_ç. <å Éèí~°Î#∞ ¿ãqOK«@O ѨÓiÎKÕâßHõ q∞=∞‡efl ѨÓl™êÎ#∞— Jx |^Œ∞Å∞ ѨeH˜Ok. ''`«~°∞"å`« P Ѩu„=`« ã¨∂K«# "Õ∞~°‰õΩ, P `«Ñ¨ã≤fi „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄O^Õ xq∞`«ÎO ^èŒ~°‡"åº^äŒ∞x =^Œ‰Ì Ωõ "≥àÏ¡_∞» . J`«_À =∂Oã¨O q„Hõ~Úã¨∂Î L<åfl_»∞, HÍx `«e`¡ O« „_»∞Å#∞ ™êH∆Í`«∂Î ÉèQí =Æ O`«∞xQÍ ÉèÏqOz ˆ~~ÚO|=à◊√¡ "åix ¿ãqOK«∞H˘O@∞<åfl_»∞. „|Ǩχ*Ï˝<å~°÷O J`«_ç =^ŒÌ‰õΩ "≥o¡# `«Ñ¨ã≤fi Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂_»∞. 'D "åº^äŒ∞_»∞ =∂Oã¨O q„Hõ~Úã¨∞Î<åfl_»∞. W`«_»∞ ã¨O™ê~°OÖ’ L#fl"å_»∞. <å‰õΩ W`«_OÕ „|Ǩχ*Ï˝#O W=fiQÆÅ_»∞!— Jx `«ÅáÈÜ«∞™êQÍ_»∞. HÍx P "åº^ä∞Œ _»∞ ѨÓ~°„‚ |Ǩχ*Ï˝x.—— `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |O_çÖ’ ZHͯ~°∞. „ѨH˜¯O\˜ "å~°∞ (Dâß<£ =∂=∞QÍiO\˜"å~°∞) "åH˜e =^ŒÌ xÅ|_ç L<åfl~°∞. Dâß<£, `«H˜¯# Éèí‰õΩÎÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ™êQÆ#OѨ „ѨHõ¯# xÅ|_ç L<åfl~°∞. PÜ«∞# =∞m¡ Dâß<£‰õΩ WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''ã¨O™ê~°OÖ’ p=∞ÖÏ LO_»∞. D „ѨѨOK«OÖ’ x`åºx`åºÅ∞ HõÅQÆÅã≤ L<åfl~Ú† Wã¨∞Hõ, K«ÔH¯~° Hõeã≤áÈ~Ú L#flq. p=∞ÖÏ K«ÔH¯~°#∞ =∂„`«O U~°∞HÀ. áêÅ∂ h~°∂ Hõeã≤ L#flq† ã¨zÛ^•#O^Œ ~°ã¨=Ú, q+¨Ü«∞ ã¨∞MÏÅ ~°ã¨=¸ Hõeã≤ L#flq. ǨÏOã¨ÖÏ ˆH=ÅO áêÅ∞ ã‘fiHõiOz h\˜x =ke"Õ~Ú. ÉÏ`«∞ÖÏ LO_»∞. h~°∞ ^•x =O\˜g∞^Œ Ѩ_»∞`«∞Ok. "≥O@<Õ Jk h\˜x qkeOz "Õã¨∞ÎOk. |∞~°^Œ KÕѨÖÏ LO_»∞. |∞~°^ŒÖ’ Jk =ã≤ã¨∞ÎOk† HÍx ^•x ^ÕǨÏO â◊√^ŒúOQÍ, „ѨHÍâ◊=O`«OQÍ LO@∞Ok. QÀÖò=∂ÖòÖ’ =∂Öò (HÍ=Åã≤# =ã¨∞Î=Ù) LOk† QÀÖò (J"åã¨Î="≥∞ÿ#k) =^ŒeÃÑ\˜ì =∂Öò fã¨∞HÀ.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ |O_çÖ’ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. j

jj

574

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

25 â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO HÍmÜÕ∞ „|ǨχO - „|ǨχO, â◊H˜Î JaèV<åflÅ∞ ™È=∞"å~°O, E<£ 30, 1884

JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O ™êÜ«∞OHÍÅO <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞HÍ=™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞, Éèí‰õΩÎÅ`À <ÕÅÃÑ· Ѩ~°z# KåѨg∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx=Ù<åfl~°∞. =∞i H˘O^Œ~°∞ „ѨHõ¯<Õ <ÕÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ã¨∞ˆ~O„^Œ, ÉÏ|∂~å"£∞, '=∞—, ǨÏsâò, ÖÏ@∂, Ǩ„*Ï, =∞}˜=∞e¡H± „ѨÉèí$`«∞Å∞ ‰õÄ_® JHõ¯_Õ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ѨO_ç`«∞_»∞ Ѩ^Œ‡Ö’K«<£ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. Ѩ^Œ‡Ö’K«<£ |~å¤fi<£ P™ê÷# ѨO_ç`«∞_çQÍ LO_Õ"å_»∞.

P~°∞ ~ÀAÅ „H˜`«O, JO>Ë ~°^äŒÜ«∂„`« <å_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HõÅHõ`åÎÖ’ â◊â◊^èŒ~ü#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=@O `«@ã≤÷OzOk. <Õ_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ â◊â◊^茈~ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O =KåÛ_»∞. â◊â◊^èŒ~ü`Àáê@∞ Éèí∂^èŒ~ü Kè«\’áê^蕺ܫ∞, J`«_ç J#flÜ«∞º ‰õÄ_® =KåÛ~°∞. HõÅHõ`åÎÖ’ â◊â◊^èŒ~ü |㨠KÕ™ÈÎOk gi WO\’¡<Õ. â◊â◊^èŒ~ü *Ï˝#=∂~åæ=ÅOa. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_çH˜ WÖÏ q=iã¨∞Î<åfl~°∞: ''x`«ºO ^ÕxÔH·`Õ K≥Ok#^À bÅ ‰õÄ_® ^•xH˜ K≥Ok#^Õ. Z=Ô~·`Õ JYO_» ã¨zÛ^•#O^Œ∞_À PÜ«∞<Õ bÅ xq∞`«ÎO ѨÅ∞ ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOKå_»∞.—— ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ KÕã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉÏǨϺ K≥·`«<åºxfl HÀÖ’Ê`«∞<åfl~°∞. PÜ«∞# â◊â◊^èŒ~ü`À WÖÏ JO@∞<åfl~°∞: ''™È^Œ~å, „|ǨχO "Õ∞~°∞Ѩ~°fi`«OÖÏ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ#k. HÍx Z=~°∞ xâ◊ÛÅ"≥∂, "å~°∞ K«eOK«QÆÅ~°∞ ‰õÄ_®.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ=∂#O^ŒOÖ’ L#‡`«∞ÎÅÜ«∂º~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ Ãã·`«O ^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ# `«=∞ =∞^èŒ∞~° HõO~î° ã¨fi~°O`À áê_» <å~°OaèOKå~°∞: Z~°∞QÆHõ `«~°"≥∞ UiH˜<≥·# `«e¡ HÍo x[`«`«fiq∞OK«∞Hõ! +¨_»Ì~°≈#=ÚÖˇ â◊H˜ÎÇ‘Ï#=ÚÅ∞ `«e¡ q+¨Ü«∞=Ú `≥eÜ«∞*ËÜ«Ú@‰õΩ ...... =∂`«QÆ∂_» ™ê=∂#º ¢ã‘ÎÅ=Öˇ [x‡Oz# =∂=¸Å∞ =∞QÆ∞=Ü«∂?

P"≥∞ <å=∞ Ѷ¨∞# =∞O„`«[Ѩ=ÚKÕ Ç¨ÖÏǨÏÅ=Ú =Ç≤ÏOK≥ hâ◊fi~°∞_»∞ II=∂II k=º<Õ„`«=ÚÅ Ô~ѨÊáê@∞Ö’ ZÅ¡Ö’Hõ=ÚÅ <≥=~°∞ ã¨$lOz~˘

575

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

ÃÑOz "åx ã¨OǨ~°"≥Ú#iÛ~˘ P"≥∞ QÆ~°ƒù=Ú# ^•Å∞Û qâ◊fi=Ú#∞ P"≥∞ áê^Œ=ÚÅ <å„â◊~ÚOz# Jxq∞+¨µÖˇÅ¡~°∞ P#OkOzi ^Õ=^Õ=Ù _® =∞Ǩ^Õ=Ù_Õ Ñ¨_çÜ«ÚO_≥#∞ P áê^Œ`«ÅO|∞Å * * * =∂`« =∞¿ÇÏâ◊√x =∞QÆ∞= =∂„`«"Õ∞? ã¨OǨ~°HÍi ™êH∆Í`«∞Î HÍÅ∞_Õ =Úk`« áê^Œ=ÚÅ „"≥∂Å„"≥Ú‰õΩ¯<Õ kQÆO|iQÆ `åu~°∞QÆ∞ Ö’Hõ=Ú# ^≥·`«ºã¨OѶ¨∞=ÚÅ ^èŒfiO㨠"≥Ú#~°∞Û#∞ t=Ùx QÆ∞O_≥ÃÑ· zO^Œ∞ÖÏ_»∞#∞ Ѩux áê^Œ=ÚÅ „H˜O^Œ `˘ÔH¯_ç Z\˜ì Ѩufl D qO`« ÉèÏq∞x? qkèx¿+^èŒ=ÚÅ q^èŒfiOã¨*ÏÅ=ÚÅ∞ J=∞‡ bÅÅx J#∞#∞ „Ѩ™ê^Œ∞ „Ѩ|Å Ü«∞`«fl=ÚÅ∞ |Ǩïà◊ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã≤ Ѩq„`«`« K≥Ok =∂#™êI J=∞‡ q^è•#=Ú Å~°Ü«Ú =∞O`«@ * * * <Õ#∞ „QÀÖˇ_»∞ =∞^Œº"≥∞\˜ì^À `≥Å∞™ê ..... * * * ™ê^茺"Õ∞<å âߺ=∞^Œ~°≈#OI „Ѩu"åiH˜x ÅÉèíº"Õ∞# HÍoã¨OѨ^ŒI „Ѩu"åiH˜x ã¨`«º"Õ∞^À UÅK«∂_»^Œ∞I <å Ñ≤zÛ =∞#ã¨∞ ™ê^茺"Õ∞# âߺ=∞^Œ~°≈#OI <å ÔH#fl_≥·# `«Ñ¨=ÚÖˇ<Àfl KÕã≤Ü«ÚO_çÜ«ÚI ã¨^•t= âߺ=∞áê^Œ J~°∞}^Œ~°≈#OI KÕÜ«∞OQÆÖËHõ =∞<À"≥∂ǨÏ#"≥∞ÿ# ^Œ~°≈#OI Z=fiiÔH·<å J=∞‡ áê^Œ ^蕺#Ѩ~°∞#‰õΩI qÅ∞"Õq∞ ÖË^Œ∞ ã¨fi~°æq∞K«∞Û WO„^ŒÉè’QÆ=ÚI qÅ∞"Õq∞ ÖË^Œ∞

II=∂II

II=∂II

II=∂II

II=∂II

II=∂II

II=∂II

576

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

âߺ=∞ Hõ$áêgHõ∆}O|∞Å∞I ÃÑ·|_ç#"å_»∞ „|Ǩ‡#O^Œ=∞O^Œ∞ D^Œ∞#∞I P ^èŒ#ºrq J=∞‡ áê^ŒÑ¨^Œ‡ ^蕺#=ÚI KÕ`«#QÆ∞<≥ ^Õ=`åkèѨuH˜<≥·##∞I ™ê^茺=∞QÆ∞<≥ Ü≥∂QÆÜ≥∂ˆQâ◊√ÔH·##∞ I Ju^Œ∞~°¡ÉèíO|∞ ™ê^茺"Õ∞# âߺ=∞^Œ~°≈#O I „Ѩu"åiH˜x n#∞_≥·# Hõ=∞ÅHÍO`«∞_»∞I Wk `≥eã≤‰õÄ_® J=∞‡ k=º áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚI HÍOH˜∆OK«∞K«∞O_»∞ ™ê^茺=∞QÆ∞# âߺ=∞^Œ~°≈#OI „Ѩu"åiH˜x ÅÉèíº=∞QÆ∞# HÍoã¨OѨ^ŒI „Ѩu"åiH˜x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ÉèÏ"å"Õâ◊O HÍã¨Î `«QÆ∞æ=ÚYO Ѩ_»∞`ÀOk. áê_»@O PÑ≤ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. `«~°∞"å`« ÖËz `«=∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. â◊â◊^èŒ~ü áê@Å∞ qx =ÚQÆ∞ú_≥·áÈÜ«∂_»∞. L\˜ìѨ_Õ q#Ü«∞O`À ''JÜ«∂º! WHõ áê_»~å?—— J<åfl_»∞. HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~åfi`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ áê_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~°∞: =∂Ü«∞=∞‡ Ѩ^Œã¨fi~°æ=∞O ^Œ∞#fl`«O|∞QÍ Ñ¨Ü«∞xOK≥ <˘Hõ QÍeѨ_»QÆÖÏ <å =∞k áêѨOѨ٠ã¨∞_çQÍe |Å=ÚQÍ gK«∞K«∞ =_ç=_çQÆ Éèí∞q"≥·Ñ¨Ù Ѩ_»„^ÀÃã ^•xx ..... * * * `≥eã≤H˘O\˜ `≥eã≤H˘O\˜ `≥eÜ«∞^Œy# ^≥Å¡xѨÙ_»∞ ã¨~°fi"≥∞~°∞QÆ∞ <˘Hõx #∞O_ç, ÉèÏ==∞~°‡"≥∞iy<å#∞ ~å„uÖËx Ti #∞O_ç =zÛ HõÅÃã <˘Hõ¯ =∞x+≤ ѨQÆÅ∞ ~å„u ÉèË^Œq∞ѨÙ_»∞ Ѩ@ìÖË#∞ "Õ~°∞KÕã≤II qkè x¿+^èŒ=ÚÅ∞#∞ ÉèíH˜ÎѨÓ[ ѨÙ#™ê¯~°=ÚÅ∞#∞ x~°∞ѨÜ≥∂QÆ =∞<≥_»∞ ÉèÏ=q∞ѨÙ_»∞ <å‰õΩ „Ѩ|Å=∞Ü≥∞ºII x„^Œ <å‰õΩ ÉèíQÆfl=∞Ü≥∞º – x„^Œ <≥@∞¡ áÈQÆÅ#∞? x„^ŒÖËx Ü≥∂QÆ=∞O^Œ∞ "Õ∞Å∞H˘O\˜ `≥eq`À_»II Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’# `«e¡ SHõº"≥∞ÿu q∞~°∞=Ù~°=Ú x„^ŒÑ¨ÙzÛ<å_» <å_»∞ x„^ŒH˜OHõ âßâ◊fi`«=ÚQÆII <å^Œ∞ t~°=Ú =Oz<å#∞ HÍ=∞ "≥∂Hõ∆=ÚʼnõΩ =ÚO^Œ∞ Ziy<å_» HÍo „|Ǩχ"Õ∞Hõ =∞<≥_»∞ =∞~°‡q∞OHõII

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

577

ѨÙ}ºáêѨ=ÚÅ#∞ „`Àã≤ "Õã≤<å_» ѨÓiÎQÍ#∞ J#∞K«∞ ѨeÔH ~åO„Ѩ™ê^Œ∞ J=∞‡ =∞~°‡"≥∞iy `«∞^Œ‰õΩII * * * <å ˆHn WHõ ÉèíÜ«∞=Ú =∞$uÜ«∞x# x~°ƒùÜ«∞=Ú <å ˆHn =∞$uÉèíÜ«∞=Ú ÖËkHõ <åˆH ÉèíÜ«∞=Ú II<åII HÍm=∂ Ѩ^ŒÑ¨^Œ‡=Ú KÕã≤u r=â◊~°}º=Ú x~°ƒùÜ«∞ =∂ Ѩ^Œ~å[=Ú <å ˆHn =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=Ú II<åII N HÍm Ѷ¨∞#<å=∞=Ú KÕH˘x <å t~°=Ú# |O^èŒ=Ú "≥·zu Ñ≤ÅHõ‰õΩ =∞O„`«=Ú <å ˆHn =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=Ú II<åII QÍqOzu <å ^ÕǨÏ=Ú Ö’Hõã¨O`« q„HõÜ«∞=Ú KÕã≤u Y~åÛ^èŒ#=Ú H˘#∞@‰õΩ ^Œ∞~åæ<å=∞=Ú II<åII 'KÕã≤u Y~åÛ^èŒ#=Ú H˘#∞@‰õΩ ^Œ∞~åæ<å=∞=Ú— – D K«~°}O q#QÍ<Õ â◊â◊^èŒ~ü Hõà◊√§ ^è•~åáê`«OQÍ =i¬OK«™êQÍ~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»@O H˘#™êyOKå~°∞: Z^ŒÖ’ HÍm <å=∞=Ú <å\˜u HõÅÊHõÉèí∂[=Ú K«∂ÃÑ^Œ <å JO‰õΩ~°=Ú JQÆ∞KÀ Ü«∞=∞^Œ~°≈#=Ú II<åII ÔQO\˜u Ji+¨_»fi~°æ=Ú '[Ü«∞ ^Œ∞~åæ— Ü«∞x ѨÅ∞‰õΩK«∞ Ѩܫ∞#=Ú#‰õΩ ã¨Oã≤^Œú=Ú ^•@QÆ r= ã¨=Ú„^Œ=Ú II<åII * * * LO_»∞ =∞#™ê hÖ’ #∞O_»<Õ U "Õà◊<≥·#..........

578

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =ÚH˜ÎHõO>Ë L#fl`«"≥∞ÿ#k ÉèíH˜Î JO@∂ =∞m§ áê_®~°∞: =ÚH˜Î <˘ã¨QÆ "≥~°∞=QÍx â◊√^ŒúÉèíH˜Î <˘ã¨QÆ "≥~°`«∞ <Õ#∞.....

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO âߢ™êÎ^蕺ܫ∞#O - ™ê^èŒ# - q*Ï˝#O â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ "Õ^•Å#∞, âߢ™êÎÅ#∞ J^茺ܫ∞#O KÕã≤# =ºH˜Î† ã¨^• *Ï˝# K«~°ÛÅÖ’ =Úxy=ÙO\Ï_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx J`«_çˆHã≤ K«∂ã¨∂ΠѨÅ∞ ~°HÍÅ∞QÍ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (â◊â◊^èŒ~ü`À) : "Õ^•k âß„™êÎÅ∞ J<ÕHõO L<åfl~Ú, HÍx ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOK«‰õΩO_®, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕÜ«∞‰õΩO_® ÉèíQÆ=O`«∞x „áêÑ≤ÎOK«∞HÀÖË=Ú. '+¨_»Ì~°≈<åÅ ^•fi~å HÍh, PQÆ=∞ xQÆ=∞ `«O„`åÅ ^•fi~å HÍh ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O á⁄O^Œ*ÏÅ=Ú.— ''J~Ú`Õ, âߢ™êÎÅÖ’x q+¨Ü«∂Å#∞ PHõoOѨ٠KÕã¨∞H˘x `«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ „Ѩ=iÎOKåe.

XHõ =ºH˜Î XHõ L`«Î~åxfl ZHõ¯_À áÈQ˘@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. ZHõ¯_» ÃÑ\Ïì_À QÆ∞~°∞ΉõΩ ~å=@O ÖË^Œ∞. nѨO fã¨∞‰õΩ=zÛ P "≥Å∞QÆ∞Ö’ "≥`«Hõ@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_»∞. W^ŒÌ~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ HõÅã≤ "≥uˆHã¨iH˜ P L`«Î~°O ^˘iH˜Ok. JO^Œ∞Ö’ S^Œ∞ ¿ã~°¡ q∞~îå~Ú, XHõ ^èÀ=u ѨOѨ=∞x „"åã≤ LOk. P q+¨Ü«∂xfl K«kq# `«~°∞"å`« J`«_»∞ L`«Î~åxfl áê~°"Õâß_»∞. L`«Î~°O J=ã¨~°O =∞i ÖËHõáÈ~ÚOk. WHõ S^Œ∞ ¿ã~°¡ q∞~îå~Ú, XHõ ^èÀ=f H˘x ѨOѨ_»"Õ∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx. (Ѩ~î°#O, „â◊=}O, ^Œ~°≈#O) ''Ѩ~î°#O HõO>Ë „â◊=}O =∞Ozk† „â◊=}O HõO>Ë „âı+¨ª"≥∞ÿ#k ^Œ~°≈#O. QÆ∞~°∞=ÚY`å ÖËHõ ™ê^èŒ∞=ÚY`å q#_»O ^•fi~å q+¨Ü«∞O =∞#ã¨∞û‰õΩ ÉÏQÍ Ç¨Ï`«∞ΉõΩ áÈ`«∞Ok† JѨC_»∞ âß„™êÎÅÖ’x x™êû~° q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ J=ã¨~°O LO_»^Œ∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: '<Õ#∞ ukä "å~° #Hõ∆„`åÅ∞ Ug Z~°∞QÆ#∞. <Õ#∞ ˆH=ÅO ~å=∞ zO`«# KÕ™êÎ#∞.— ''„â◊=}O HõO>Ë ^Œ~°≈#O ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. ^Œ~°≈#O ^•fi~å ã¨Oâ◊Ü«∂Å∞ Jhfl x=$uÎ, J~ÚáÈ`å~Ú. âß„™êÎ Å Ö’ J<Õ H õ q+¨ Ü « ∂ Å∞ K≥ Ñ ¨ Ê |_®¤ ~ Ú. HÍh Éè í Q Æ = `åûH∆ Í `å¯~° O ÅaèOz#@¡~Ú`Õ, PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· ÉèíH˜Î [xOK«#@¡~Ú`Õ, z`«Îâ◊√kú HõÅ∞QÆ#@¡~Ú`Õ JO`å =º~°÷"Õ∞. W~°"≥· Ѩ^Œ∞#∞Å =~°¬O Ѩ_»∞`«∞O^Œx ѨOKåOQÆOÖ’ LOk. HÍx ã¨^Œ~°∞ ѨOKåOQÍxfl Ñ≤O_ç`Õ XHõ¯ ÉÁ@∞ì J~Ú<å h~°∞ ~åÅ^Œ∞. Hõhã¨O XHõ¯ ÉÁ@∞ì ‰õÄ_® ~åÅ^Œ∞. (qKå~°} ZO`« HÍÅO? q*Ï˝x Z=~°∞?) ''âߢ™êÎk q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz qKå~°} ZO`« HÍÅO? ÉèíQÆ=`ü ™êH∆Í`å¯~°O HÍ#O`«=~°ˆH. `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ ~°≠OHÍ~°O KÕÜ«∞@O ZO`« =~°‰õΩ? ѨÙ=Ùfi g∞^Œ „"åÅ#O`« =~°ˆH. ѨÙ=Ùfi g∞^Œ „"åe =∞Hõ~°O^•xfl „QÀÅ_»O P~°OaèOK«QÍ<Õ, J@∞ÃÑ· Jk ~°≠OHÍ~°O K≥Ü«∞º^Œ∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

579

''J~Ú`Õ =∞~À ã¨OQÆu LOk. ÉèíQÆ=`ü ^Œ~°≈#O á⁄Ok# =ºH˜Î J@∞ Ñ≤=∞‡@ ‰õÄ_® =∂\Ï¡_»∞`«∂ LO_»=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ JѨC_»∞ J`«_»∞ =∂\Ï¡_Õk ˆH=ÅO ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz, ÉèíQÆ=^•#O^•xfl QÆ∞iOz =∂„`«"Õ∞. Wk „`åQÆ∞É’`«∞Å∞ '*ˇ· HÍm— J#_»O ÖÏO\˜k. „`åQÆ∞É’`«∞, =∞`«∞Î HÍ~°}OQÍ JO`«‰õΩ q∞Oz =∞ˆ~g∞ =∂\Ï¡_»ÖË_»∞. ѨÙ=Ùfi g∞^Œ „"åe =∞Hõ~°O^•xfl „QÀe# Ñ≤=∞‡@ ‰õÄ_® `«∞"≥∞‡^Œ Jã¨Ê+¨ìOQÍ ~°≠OHÍ~°O KÕã¨∂Î LO@∞Ok. ''*Ï˝x '<Õu, <Õu— qKå~°} KÕ™êÎ_»∞. D q^èŒOQÍ qKå~°} KÕã¨∂Î áÈ~Ú#ѨC_»∞ ZHõ¯_≥·`Õ P#O^ŒO „áêÑ≤Îã¨∞ÎO^À J^Õ „|ǨχO. *Ï˝x ã¨fiÉèÏ=O Z@∞=O\˜^À `≥Å∞™ê? *Ï˝x âßG xÜ«∞=∂Å „ѨHÍ~°O #_»∞K«∞‰õΩO\Ï_»∞. ''##∞fl XHõ™êi Kå#H±‰õΩ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ~°∞. JHõ¯_» ZO`À =∞Ok ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∞ K«∂âß#∞. "åiÖ’ KåÖÏ=∞Ok |@ìÅ∞ ‰õΩ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) =∞=∞‡efl K«∂_»QÍ<Õ "å~°∞ J=hfl „ѨHõ¯‰õΩ ÃÑ>Ëìâß~°∞. `«~°∞"å`« HÍÅ∞ g∞^Œ HÍÅ∞ "Õã¨∞H˘x =∂`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

(JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''J~Ú`Õ ÉèíQÆ=`ü q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz „ѨtflOK«x^Õ *Ï˝x "å\˜ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»_»∞. =ÚO^Œ∞QÍ J`«_»∞ 'ZÖÏ L<åfl=Ù? WO\’¡ JO^Œ~°∂ ‰õΩÖÏ™êÜÕ∞<å?— ÖÏO\˜ „Ѩâ◊flÅ∞ "Õ™êÎ_»∞. ''J~Ú`Õ q*Ï˝x ã¨fiÉèÏ=O "Õ~°∞. J`«_ç ã¨fiÉèÏ=O U=∂„`«O p‰õÄ zO`« ÖˉõΩO_®, ^Õxx Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_®, Y∞+‘ ‰õΩÖÏ™êQÍ LO@∞Ok. |Ǩïâß J`«_ç ѨOK≥ *ÏiáÈ`«∂ LO_»=K«∞Û, ÖˉõΩO>Ë, z#fl Ñ≤Å¡ÖÏ¡ ^•xx K«OHõÖ’ aQÆ|@∞ìH˘x LO_»=K«∞Û. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ L<åfl_»∞ J#fl q+¨Ü«∂xfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ *Ï˝x. Hõ>ˇìÖ’ Jyfl L#fl^Œx xâ◊ÛÜ«∞OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl "å_»∞ *Ï˝x. J~Ú`Õ, Hõ>ˇì#∞ =∞O_çOz =O@ =O_ç Hõ_»∞ѨÙxO_® Éèí∞lOz „ÉË=Ù=∞x „`Õ<ÕÛ"å_»∞ q*Ï˝x. ''J~Ú`Õ q*Ï˝xH˜ J+¨ìáêâßÅ∞ q_ç=_»`å~Ú. J`«_çÖ’ HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ LO_Õk ˆH=ÅO ÃÑ·ÃÑ· K«∂ѨÙʼnõΩ =∂„`«"Õ∞.—— â◊â^◊ ~Œè :ü 'aè^ºŒ `Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« „QÆOkä zè^ºŒ O`Õ ã¨~fi° ã¨Oâ◊Ü∂« ó—. (ǨÏ$^ŒÜ∞« „QÆO^ä∞Œ Å∞ q_ç=_»∞`å~Ú, ã¨Oâ◊Ü«∂Å∞ Jhfl ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú).

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. F_» XHõ\ ˜ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩܫ∂}˜™ÈÎOk. ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ^•x Ö’Ç¨Ï =ã¨∞Î=ÙÅ∞ – H©ÅÅ∞, =∞~°"Õ∞‰õΩÅ∞ Jhfl =^Œ∞Å∞ J=™êQÍ~Ú. ã¨g∞ѨOÖ’ XHõ JÜ«∞™ê¯O`« Ѩ~°fi`«O LOk. JO^Œ∞ˆH F_» Ü≥ÚHõ¯ Ö’Ç¨Ï =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Jhfl =^Œ∞Öˇ· *ÏiáÈ`«∞<åfl~Ú. ''<Õ#∞ Hõ$+¨‚ H˜â’~ü WO\˜H˜ "≥à§ı "å_çx. XHõ™êi JÖÏ "≥o§#ѨC_»∞ J`«_∞» 'g∞~°∞ `åO|∂ÅO ZO^Œ∞‰õΩ "Õã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞— Jx J_çQÍ_»∞. <Õ#∞ J<åfl#∞: 'Jk <å W+¨Oì . `åO|∂ÅO "Õã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞, J^ŒOÌ Ö’ =ÚYO K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞, "≥~Úº=∞Ok J=∂‡~ÚÅ #_»∞=∞ kQÆO|~°∞_≥· <å@ºO KÕ™êÎ#∞.—1 Jk qx Hõ$+¨‚H˜â’~ü ÉèÏ~°º J`«}˜‚ p"å@∞¡ ÃÑ@ì™êyOk. 'h‰õΩ Z=i`À ZÖÏ =∂\Ï¡_®Ö’ `≥eÜ«∞^Œ∞? ~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À<å WÖÏ =∂\Ï¡_»@O?— J#™êyOk. 1. ZO^Œ∞HõO>Ë N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q*Ï˝x HÍ|\˜ì.

580

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''J@∞=O\˜ ã≤÷u Hõey#@¡~Ú`Õ HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ ^ŒQÆú"≥∞ÿ áÈ`å~Ú. ^ÕǨÏOÖ’ =∞@∞‰õΩ ZÖÏO\˜ =∂~°∞Ê ã¨OÉèíqOK«^Œ∞† K«∂_»\ÏxH˜ =∂=¸Å∞QÍ<Õ `«H˜¯# ^ÕǨÅ =∞ÖË¡ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. HÍx ֒ѨŠJO`å _˘Å¡QÍ, x~°‡ÅOQÍ J~ÚáÈ`«∞Ok.—— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: ÉèíQÆ=`ü ^Œ~°≈#O `«~°∞"å`« ^ÕǨÏO xÅ∞ã¨∞ÎO^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˘O`«=∞Ok q+¨Ü«∞OÖ’ („áê~°|ú) Hõ~°‡Å∞ J#∞ÉèíqOKÕ xq∞`«ÎO, ÖˉõΩO>Ë Ö’HõtHõ∆} (JO>Ë Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOKÕ) xq∞`«ÎO xÅ∞ã¨∞ÎOk. QÆOQÍ ™êfl#O KÕ¿ãÎ áêáêÅ∞ Jhfl #tOzáÈ`å~Ú† =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. HÍx „QÆ∞_ç¤"å_ç JO^èŒ`«fiO =∞@∞‰õΩáÈ^Œ∞. J~Ú`Õ QÆ`«OÖ’x áêѨHõ~°‡Å Ѷ¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOK«\ÏxÔH· Z<Àfl [#‡Å∞ Z`«Î=Åã≤ LO_»QÍ, WѨC_»∞ P J=ã¨~°O `«Ñ≤ÊáÈ`«∞Ok. „áê~°|ú Hõ~°‡Å Ѷ¨ÅO L#flO`«=~°‰õÄ D â◊s~°O xez LO@∞Ok. J~Ú`Õ =∞m§ [#‡ Z`«Î_»O JO@∂ LO_»^Œ∞. Hõ^ŒeHõ#∞ HõeÊOz# „ѨKÀ^Œ# â◊H˜Î <≥ÅH˘x L#flO`«=~°‰õΩ K«„HõO Hõ^Œ∞Å∞`«∂<Õ LO@∞Ok. P `«~°∞"å`« Jk PyáÈ`«∞Ok. J@∞=O\˜ =ºH˜Î q+¨Ü«∞OÖ’ HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∞ Jhfl ^ŒQÆú"≥∞ÿ áÈ`å~Ú. JѨC_»∞ ^ÕǨÏO xeKÕk U"À H˘xfl Hõ~°‡Å xq∞`«Î"Õ∞. â◊â◊^èŒ~ü: ^•x<Õ ã¨O™ê¯~°O JO\Ï~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: q*Ï˝x ã¨~°fi^• ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈ã¨∂Î LO\Ï_»∞. JO^Œ∞ˆH J`«_»∞ D „ѨѨOK«O Ѩ@¡ L^•ã‘#∞_≥· LO\Ï_»∞. Hõà◊√§ `≥~°z LO_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈™êÎ_»∞. XHÀ¯™êi x`«ºO #∞O_ç bʼnõΩ ky=™êÎ_»∞† =∞~À™êi bÅ #∞O_ç x`åºxH˜ Jkè~ÀÇ≤ÏOzáÈ`å_»∞. â◊â◊^èŒ~ü: Wk <å‰õΩ J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: *Ï˝x '<Õu, <Õu— qKå~°} KÕã¨∂Î x`«º=¸, JYO_»=¸ J~Ú# ã¨zÛ^•#O^Œ∞}˜‚ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. J`«_»∞ D q^èŒOQÍ qKå~°} KÕ™êÎ_»∞: '„|ǨχO r=ÙÅ∞ HÍ^Œ∞† [QÆ`«∞Î HÍ^Œ∞, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∂ HÍ^Œ∞.— x`åºxfl KÕ~°∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« J`«_»∞ =∞m§ P „|Ǩχ"Õ∞ r=ÙÅ∞, [QÆ`«∞Î, W~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ J~Ú=Ù#fl@∞¡ QÍOK«∞`å_»∞. ''áêÅ#∞ `À_»∞ÃÑ\˜ì, ÃÑ~°∞QÆ∞ `À_»∞‰õΩ#fl Ñ≤^ŒÑ¨ zeH˜ "≥#fl fÜ«∂e. J~Ú`Õ "≥#fl fã≤# Ñ≤^ŒÑ¨ =∞l˚QÆ, "≥#fl Ô~O_»∂ XˆH Ѩ^•~°÷=∞h, "å\˜Ö’ ÉèË^ŒO ÖË^Œh `≥Å∞ã¨∞ÎOk. K≥@∞ìÃÑ· ɡ~°_»∞, ֒Ѩe HÍO_»O Ô~O_»∂ XˆH Ѩ^•~å÷xH˜ K≥Ok#q Hõ^•!—— â◊â^◊ ~Œè ü (Éè∂í ^è~Œ `ü À #=Ùfi`«∂): J~°=÷ ∞~ÚO^•? D q+¨Ü∂« Å#∞ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=@O KåÖÏHõ+Oì¨ .

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "≥#fl LO>Ë =∞l˚QÆ ‰õÄ_® L#fl>Ë¡. "≥#fl QÆ∞iOz PÖ’zOz#@¡~Ú`Õ ^•x`Àáê@∞ =∞l˚QÆ QÆ∞iOz ‰õÄ_® PÖ’zOK«=Åã≤ LO@∞Ok† ZO^Œ∞HõO>Ë =∞l˚QÆ ÖˉõΩO>Ë "≥#fl‰õÄ_® LO_»^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ, x`åºxfl JOwHõi¿ãÎ bÅ#∞ ‰õÄ_® JOwHõiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. J#∞Ö’=∞O – qÖ’=∞O. ™êHÍ~° x~åHÍ~åÅ#∞ ^Œi≈Oz# `«~°∞"å`« D ã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ™êHÍ~°O z#‡Ü«∞ ~°∂ѨO† x~åHÍ~°O JYO_» ã¨zÛ^•#O^ŒO.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

581

''„|Ǩχ"Õ∞ ã¨=∞ã¨Î=¸ J~Ú=ÙOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ q*Ï˝xH˜ 'D Ö’Hõ"Õ∞ XHõ P#O^Œ ™œ^èŒO.— *Ï˝x q+¨Ü«∞OÖ’ Wk '=∂Ü«∂Éèí=#O—. ~åO„Ѩ™ê^£ nxx '=∂Ü«∂ Éèí=#O— J<åfl_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ Z=~À WÖÏ QÆ\ ˜ìQÍ ["å|∞ WKåÛ~°∞.

D Ö’Hõ"Õ∞ XHõ¯ P#O^Œ™œ^èŒO P#O^Œ=ÚQÆ xO^Œ∞ ux „`åQÆ∞K«∞O^Œ∞ =∞uÖËx F "≥·^Œº‰õΩÅ ã¨OÉèí=ÙO_»! h K«∂Ѩ٠q+¨Ü«∂Å∞ ÃÑ·ÃÑ·<≥ K«∂K«∞ IIDII P [#Hõ=∞Ǩ~åA Jã¨=∂#Ѷ¨∞#∞_»∞ U ֒Ѩ=∂`«xH˜ WǨÏѨ~°=Ú#O^Œ∞I W^•Ìx J^•Ìx `å##∞ÉèíqOK«∞ á⁄~°ÖË\ ˜ áê„`«Ö’ `«# áêÅ∞„QÀÅ∞ IIDII ''q*Ï˝x ÉèíQÆ=^•#O^•xfl qâı+¨OQÍ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. H˘O^Œ~°∞ áêÅ#∞ QÆ∞iOz qx=Ù<åfl~°∞, H˘O^Œ~∞° K«∂âß~°∞, =∞iH˘O^Œ~∞° áêÅ#∞ ¿ãqOKå~°∞. q*Ï˝x áêÅ#∞ „`åy P#O^ŒO á⁄O^Œ∞`å_»∞† ѨÙ+≤ìHõ~°OQÍ#∂ `«Ü«∂~°=Ù`å_»∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. â◊â^◊ ~Œè #ü ∞ ^è∂Œ =∞áê#O KÕã≤ ~°=∞‡<åfl~°∞. â◊â◊^èŒ~ü PˆQflÜ«∞ =™ê~åÖ’H˜ "≥o§ ^èŒ∂=∞áê#O KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. uiy =zÛ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO *Ï˝#O, q*Ï˝#O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, |∞∞+¨µÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx `«=∞ =K«<å=∞$`« „Ѩ"åǨxfl H˘#™êyOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (â◊â^◊ ~Œè `ü À): g∞HÀ q+¨Ü∞« O K≥|∞`å#∞, q#O_ç. P#O^ŒO =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO@∞Ok – q+¨Ü«∂#O^ŒO, Éèí[<å#O^ŒO, „|Ǩ‡#O^ŒO. HÍq∞h HÍOK«<åÅ P#O^•xfl q+¨Ü«∂#O^ŒO JO\Ï~°∞† Ö’‰õΩÅ∞ ã¨~°fi^• D P#O^ŒOÖ’<Õ =ÚxyáÈ~Ú LO\Ï~°∞. ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞QÆ∞} H©~°Î#Å∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ HõeˆQ P#O^•xfl Éèí[<å#O^ŒO JO\Ï~°∞. ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#OÖ’ ÅaèOKÕ P#O^•xfl „|Ǩ‡#O^ŒO JO\Ï~°∞. „|Ǩ‡#O^•xfl „áêÑ≤OÎ K«∞‰õΩx |∞∞+¨µÅ∞ ¿ãfiKåÛùqǨ~°∞ (JO>Ë, âßG xÜ«∞=∂ʼnõΩ Jf`«∞) Öˇ·áÈÜÕ∞"å~°∞. ''K≥`· #« º ^Õ=ÙʼnõΩ =¸_»∞ ~°HÍÅ ã≤`÷ ∞« Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∂ LO_Õq. Jq: JO`«~âÌ° ,◊ J~°Éú ÏǨϺ^Œâ,◊ ÉÏǨϺ^Œâ◊. JO`«~°Ìâ◊Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈Oz ã¨=∂kèã≤÷`«∞ ÅÜÕ∞º"å~°∞, [_» ã¨=∂kèã≤÷ux á⁄O^Õ"å~°∞. J~°úÉÏǨϺ ^Œâ◊Ö’ H˘kÌQÍ ÉÏǨϺ ã¨Ê $Ç¨Ï LO_Õk. ÉÏǨϺ^Œâ◊Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞QÆ∞} H©~°Î#Å∞ KÕÜ«∞QÆeˆQ"å~°∞.—— Ǩ„*Ï (â◊â◊^èŒ~ü`À): g∞ ã¨O^ÕǨÅhfl fiáÈÜ«∂~Ú Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (â◊â◊^èŒ~ü`À): ã¨=∂kè Jx ^Õxx JO\Ï~À `≥Å∞™ê? =∞#ã¨∞û ZHõ¯_≥·`Õ ÅÜ«∞"≥∞ÿáÈ`«∞O^À ^•x<Õ ã¨=∂kè JO\Ï~°∞. *Ï˝#∞ʼnõΩ [_»ã¨=∂kè HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok – WO^Œ∞Ö’

582

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'<Õ#∞— J<Õk LO_»^Œ∞. ÉèíH˜Î=∂~°æOÖ’ HõeˆQ ã¨=∂kèx KÕ`«# ã¨=∂kè JO\Ï~°∞. WO^Œ∞Ö’ '¿ã=º – ¿ã=Hõ <Õ#∞—, '~°ã=¨ Ú – ~°ã‰≤ Ωõ _ç <Õ#∞— 'P™êfi^Œº=Ú – P™êfi^Œ‰Ωõ _ç <Õ#∞— LO@∞Ok. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ¿ã=Ùº_»∞ (JO>Ë, ¿ãqOѨ|_Õ"å_»∞), Éèí‰õΩÎ_»∞ ¿ã=‰õΩ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ~°ã¨ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, Éèí‰õΩÎ_»∞ ~°ã≤‰õΩ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P™êfikOѨ|_Õ"å_»∞, Éèí‰õΩÎ_»∞ P™êfikOKÕ"å_»∞. '<Õ#∞ K«ÔH¯~°QÍ =∂iáÈ WK«ÛùyOK«#∞† K«ÔH¯~°#∞ P™êfikOK«QÀ~°`å#∞.— â◊â^◊ ~Œè :ü PÜ«∞# Hõ#∞Hõ '<Õ#∞—#∞ ѨÓiÎQÍ ÅÜ«∞O KÕ¿ãÎ U=∞=Ù`«∞Ok? K«HÔ ¯~°QÍ =∂iÛ"Õ¿ã<Î À?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): Jn, JÖÏ =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂@#∞ qÑ≤Ê K≥ѨC. HÍx âߢ™êÎÅÖ’ <å~°^Œ, ã¨#Hõ, ã¨<å`«#, ã¨#O^Œ, ã¨#`«∞¯=∂~°∞Å QÆ∞iOz ÖË^• Uq∞\˜? â◊â◊^èŒ~ü: J=Ù#O_ô, LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "å~°∞ *Ï˝#∞Å∞ J~Ú=ÙO_ô 'Éèí‰õΩÎ_ç #<Õ <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞. #∞=Ùfi ÉèÏQÆ=`«O K«^Œ=ÖË^•? â◊â◊^èŒ~ü: K«k"å#∞ HÍh ѨÓiÎQÍ K«^Œ=ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „áê~°÷# K≥~Úº. PÜ«∞# ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞. PÜ«∞# Éèí‰õΩÎÅ =∂@Å#∞ PÅH˜OK«_® Uq∞\˜? PÜ«∞# HõÅÊ`«~°∞=Ù. PÜ«∞# =^ŒÌ‰õΩ "≥o§ Uk HÀi`Õ Jk Åaèã¨∞ÎOk. â◊â◊^èŒ~ü: <Õ#∞ g@xfl\˜ QÆ∞iOz JO`«QÍ PÖ’zOK«ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ WѨC_çѨC_Õ JO`å J~°÷=∞=Ù`ÀOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® P Éèí‰õΩÎ_çÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ '<Õ#∞—#∞ H˘kÌQÍ LOK«∞`å_»∞. Jk 'Éèí‰õΩÎ_ç#<Õ <Õ#∞—, 'q^•º <Õ#∞—. P '<Õ#∞— ^•fi~å Éèí‰õΩÎ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç J#O`« bÅ#∞ P™êfik™êÎ_»∞. =Úã¨ÖÏxfl "≥Ú`«ÎOQÍ #∂~åHõ XHõ z#fl =ÚHõ¯ q∞yeáÈ~ÚOk. P =ÚHõ¯ ÉË`«=#OÖ’ Ѩ_çáÈ=_»O`À Ü«∞^Œ∞=Oâ◊O ѨÓiÎQÍ #tOzáÈ~ÚOk. JO^Œ∞Hõ<Õ q*Ï˝x P™êfi^Œ#O KÕÜ«∞_»O HÀã¨O, Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOKÕ xq∞`«ÎO D 'Éèí‰õΩÎ_ç #<Õ <Õ#∞—, 'q^•º <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩO\Ï_»∞. (|∞∞+¨µÅ ÉèíÜ«∞O - 'Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∞ ÃÑ·H˜ ZuÎ"Õ™ê#∞— - ™êÖˇ ¢ã‘Î, P"≥∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åÅ∞) ''|∞∞+¨µÅ∞ ÉèíÜ«∞cè`«∞Öˇ· LO_Õ"å~°∞. "åi ÉèÏ=O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? Jk '<Õ#∞ U q^èŒOQÍ D ã¨O™ê~°O #∞O_ç `«iOzáÈQÆÅ#∞, =∞m§ WHõ¯_»‰õΩ Z=~°∞ =™êÎ~°∞?— Jx. É’Å∞Hõ„~° h\˜ÃÑ· `ÕÅ∞`«∂ H˘@∞ìH˘x áÈ`«∂=ÙO@∞Ok. ^•xÃÑ· XHõ ѨH˜∆ "åe`Õ KåÅ∞, Jk =ÚxyáÈ`«∞Ok. J~Ú`Õ <å~°^•k =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ =∞Oz KÕ=QÆÅ ^Œ∞OQÆÅ =O\˜"å~°∞. Jq ã¨fiÜ«∞OQÍ `ÕeáÈ=@"Õ∞ HÍHõ J<ÕHõ r=[O`«∞=ÙÅ#∂ `«=∞`À fã¨∞‰õΩáÈ`å~Ú. ã‘=ì ∞~°∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨=Ú„^•xfl ^•@∞`«∞Ok† J<ÕHõ =∞Okx ^•\˜ã¨∞ÎOk ‰õÄ_®. ''<å~°^•k PKå~°∞ºÅ∞ q*Ï˝#∞Å∞. "å~°∞ `«H˜¯# |∞∞+¨µÅ HõO>Ë ™êǨÏã¨∞Å∞. áêzHõÅ P@Ö’ Pi`Õi# "åà◊√§. áêzHõÅ∞ "Õã¨∂Î 'WkQÀ "Õã¨∞Î<åfl#∞, ZO`« HÍ"åe? S^Œ∞ HÍ"åÖφ TǨ˙, P~å? W^Œ∞QÀ, Pˆ~ "Õã¨∞Î<åfl#∞— Jx Ô~\˜ìOz K≥Ñ≤Ê =∞s "Õ™êÎ~°∞† <≥QÆ∞æ`å~°∞ ‰õÄ_®.

J@∞=O\˜ <Õ~°Ê~°∞Öˇ·# P@QÍà◊√§ "å~°∞. =∞^茺=∞^茺֒ g∞™êÅ∞ "≥∞e"ÕÜ«∞@O ‰õÄ_® Hõ^Œ∞Ì.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

583

''ˆH=ÅO *Ï˝xQÍ L#fl"å_»∞ ÉèíÜ«∞cè`«∞_≥· LO\Ï_»∞. JO`«QÍ J#∞Éèí=O ÖËx P@QÍ_ç =O\˜ "å_»`«_»∞. `«# áê=ÙÅ∞ U^À q^èŒOQÍ Z^Œ∞\˜"åx KÕuÖ’ Ѩ_»‰õΩO_® LO>Ë KåÅ∞ J<Õ@@∞=O\˜ ^èÀ~°}˜ J`«_çk. J~Ú`Õ q*Ï˝x ^Õxfl K«∂ã≤<å 㨈~, ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. J`«_»∞ ™êHÍ~° x~åHÍ~åÅ∞ ~Ô O_çO\˜h ™êH∆Í`«¯iOK«∞H˘x LO\Ï_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞x`À ã¨OÉèÏ+≤™êÎ_∞» , ÉèQí =Æ ^•#O^•xfl J#∞Éèíq™êÎ_»∞. PÜ«∞# QÆ∞iOz zO`«# KÕã¨∂Î =∞#ã¨∞û JYO_» ã¨zÛ^•#O^ŒOÖ’ b#"≥∞ÿáÈ=_»O q*Ï˝xH˜ P#O^•xfl Hõeyã¨∞ÎOk† JÖÏ b#O HÍx ѨHõ∆OÖ’, =∞#ã¨∞û#∞ bÅÖ’ xeÑ≤ P#O^•xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. ''ˆH=ÅO *Ï˝xQÍ L#fl"å_»∞ XHõ^•<Õfl ѨÙK«∞ÛH˘x „"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï_»∞. TiˆH 'Wk HÍ^Œ∞, Wk HÍ^Œ∞† W^ŒO`å ã¨fiѨflO ÖÏO\˜k— Jx qKå~°} KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞, JO`Õ. <Õ#∞ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∞ ÃÑ·H˜ ZuÎ"Õâß#∞. JO^Œ∞ˆH <Õ#∞ Jxfl\˜h JOwHõi™êÎ#∞. ''XHõ Hõ^äŒ K≥|∞`å#∞ q#O_ç: XHõ ¢ã‘Î `«# ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åex K«∂_»\ÏxH˜ "≥o§Ok. P ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åÅ∞ XHõ ™êÖˇ"åx WÖÏ¡Å∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P"≥∞ ѨÅ∞ ~°OQÆ∞ŠѨ@∞ì ^•~åÅ∞ =_»‰õΩ`ÀOk. D ¢ã‘Îx K«∂_»QÍ<Õ P"≥∞ ZO`«QÍ<À P#O^ŒÑ¨_çáÈ~Ú WÖÏ JOk: '~å, ™È^Œs, ~å! =∞m§ Z<åflà◊§ H˘KåÛ=Ù. <å‰õΩ ZO`À P#O^ŒOQÍ LOk. JÖÏ ‰õÄ~ÀÛ. <Õ#∞ "≥o§ H˘xfl q∞~îå~ÚÅ∞ Ѩ@∞ìH˘™êÎ#∞— Jx WO\˜ ֒ѨeH˜ áÈ~ÚOk. WHõ¯_» D ¢ã‘Î P ~°OQÆ∞ ^•~åÅ#∞ K«∂ã≤ ^Œ∞~åHõ~°¬}‰õΩ Ö’<≥· XHõ ^•~°Ñ¨Ù |Oux `«# K«OHõ „H˜O^Œ ^•K«∞H˘Ok. WO`«Ö’ P ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åÅ∞ =zÛ q∞~îå~ÚÅ∞ JHõ¯_» ÃÑ\˜ìOk. Jq∞`À`åûǨÏO`À D ¢ã‘ÎH˜ q∞~îå~ÚÅ∞ uxÑ≤OK«™êyOk. J~Ú`Õ H˘kÌ¿ãѨ\ ˜H˜ P"≥∞ K«∂Ѩ٠`«# Ѩ@∞ì^•~åÅ g∞^Œ Ѩ_»QÍ<Õ XHõ ^•~°Ñ¨Ù |Ou `«‰õΩ¯= J~Ú#@∞¡, D ¢ã‘Î ^•xx ^•K«∞‰õΩ#fl@∞¡ „QÆÇ≤ÏOzOk. =∞i P |Oux uiy ~å|@ì_»O ZÖÏ? JѨC_»∞ P"≥∞ XHõ LáêÜ«∞O PÖ’zOz, WÖÏ JOk: '™È^Œs! W<åflà◊§ `«~°∞"å`« =KåÛ=Ù. D ~ÀA ZO`À P#O^ŒHõ~°"≥∞ÿ#k. =∞#O W^ŒÌ~°O Hõeã≤ <å@ºO KÕÜ«∂Åx <å‰õΩ ZO`À =∞‰õΩ¯=QÍ LOk. ~å, Ô~O_»∞ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õ^•ÌO.— JѨC_»∞ P ¢ã‘Î, 'P, J=Ù#∞ ™È^Œs, <å‰õΩ ‰õÄ_® K≥ѨÊÖË#O`« P#O^ŒOQÍ LOk— JOk. W^ŒÌ~°∂ Hõeã≤ <å@ºO KÕÜ«∞<å~°OaèOKå~°∞.

D ¢ã‘Î KÕ`«∞Å∞ Z`«Î‰õΩO_®<Õ <å@ºO KÕã¨∂ÎO_»@O QÆ=∞xOz P WÖÏ¡Å∞ '™È^Œs, ~å! =∞#O Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔHuÎ <å@ºO KÕ^•ÌO. W"åà◊ P#O^Œ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# ~ÀA— JOk. áêѨO, D ¢ã‘Î J=ã¨÷ =~°‚<åf`«O. XHõ K«OHõ#∞ aQÆѨ\ ˜ì =∞~À KÕux ÃÑ·ÔHuÎ <å@ºO KÕÜ«∞™êyOk. P WÖÏ¡Å∞, 'W^≥Hõ¯_ç KÀ^Œº=∞=∂‡! Z=Ô~·<å Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔHuÎ <å@ºO KÕ™êÎ~°∞ HÍx WÖÏ XHõ KÕ`ÀÎ KÕ™êÎ~å Uq∞\˜? WÖÏ K«∂_»∞. <Õ#∞ ZÖÏ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∂ ÃÑ·H˜ ZuÎ <å@ºO KÕã¨∞Î<åfl<À— JOk. JѨC_»∞ D ¢ã‘Î '™È^Œs, <å‰õΩ WÖψQ KÕ`«#=Ù`«∞Ok— JOk.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨OÉèÏ+¨} H˘#™êyOKå~°∞: ''<Õ#∞ JÖÏ K«OHõÅ∞ aQÆ|@ì#∞. <Õ#∞ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∞ =^Œe"Õ™êÎ#∞. <å‰õΩ Z@∞=O\˜ ÉèíÜ«∞=¸ ÖË^Œ∞. <Õ#∞ x`«º=Ú, bÅ Ô~O_ç\ ˜h JOwHõi™êÎ#∞.——

584

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '*Ï˝#∞ʼnõΩ H©iÎ „Ѩu+¨ªÅÃÑ· "≥∂A LO@∞Ok. =ÚH˜Î á⁄O^•Å<Õ HÀiHõ LO@∞Ok. JO^Œ∞KÕ`«<Õ "å~°∞ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∞ ZuÎ <å@ºO KÕÜ«∞ÖˉõΩ<åfl~°∞— Jx ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å? '"å~°∞ x`«ºO, bÅ Ô~O_ç\ ˜h ã‘fiHõiOK«ÖË~°∞. *Ï˝xH˜ =∞m§ |O^èŒOÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO\Ï<Õ"≥∂ J#fl ÉèíÜ«∞O LO@∞Ok. J~Ú`Õ q*Ï˝xH˜ J@∞=O\˜ ÉèíÜ«∞O LO_»^Œ∞— – W^Õ<å N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥|∞`ÀOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: '<Õ#∞—#∞ `«ºlOK«‰õΩO>Ë Un ã≤kúOK«^Œx ˆHâ◊"£¿ã<£`À K≥áêÊ#∞. J`«_»∞, '=∞Ǩâ◊Ü∂« , =∞i J@∞=O@ѨC_»∞ D („|Ǩχ) ã¨=∂[O y=∂[O JO@∂ ^Õxh xÅ∞ѨÙHÀ*ÏÅ#∞ Hõ^•!— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ WÖÏ J<åfl#∞: ''<Õ#∞ JO\’Ok D 'JѨiѨHõfi"≥∞ÿ# <Õ#∞—, '^Œ∞+¨ì <Õ#∞—#∞ `«ºlOK«=∞<Õ. J~Ú`Õ 'ѨiѨHõfi"≥∞ÿ# <Õ#∞—, 'Ѩã≤"å_ç#<Õ <Õ#∞—, 'ÉèíQÆ=O`«∞x ^•ã¨∞_»#<Õ <Õ#∞—, 'q^•º <Õ#∞— – g\˜Ö’ `«Ñ¨CÖË^Œ∞.—— ã¨O™ê~°∞Å <Õ#∞ 'Jq^•º <Õ#∞—, 'JѨiѨHõfi"≥∞ÿ# <Õ#∞—QÍ LO@∞Ok. D '<Õ#∞— ÃÑ^ŒÌ KÕ=Hõ„~° ÖÏO\˜k. ã¨zÛ^•#O^Œ ™êQÆ~°OÖ’x h\˜x D Hõ„~° Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèíl™ÈÎOk. J~Ú`Õ 'ÉèíQÆ=O`«∞x ^•ã¨∞_»#<Õ <Õ#∞,— 'Ѩã≤"å_ç#<Õ <Õ#∞—, 'q^•º <Õ#∞— h\˜ g∞^Œ wz# w`« ÖÏO\˜k. [Å~åt XHõ¯>ˆ ZO`À ã¨Ê+¨ìOQÍ JQÆ∞Ñ≤™ÈÎOk. Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílã¨∞Î#fl@∞¡QÍ =∞^茺֒ ˆH=ÅO XHõ w`« wÜ«∞|_çOk. J~Ú`Õ Ñ¨^•~°÷s`åº ^•xfl XHõ¯>Ë [ÅOQÍ K«∂_»=K«∞Û#∞. â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ∞ Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOKÕ xq∞`«ÎO 'q^•º <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞. („|Ǩχ*Ï˝<å#O`«~°O ''<Õ#∞—— - QÀÑ≤HõÅ ÉèÏ=O) ''„|Ǩχ*Ï˝#O „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩ#fl Ñ≤^ŒÑ¨ ‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, J<ÕHõ =∞OkÖ’ 'q^•º <Õ#∞—, 'Éèí‰õΩÎ_ç#<Õ <Õ#∞—#∞ LOK«∞`å_»∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ™êHÍ~° x~åHÍ~åÅ#∞ Ô~O_ç\ ˜h ^Œi≈Oz# `«~°∞"å`« ¿ã=º – ¿ã=Hõ ÉèÏ=OÖ’, Éèí‰õΩÎ_ç#<Õ ÉèÏ=OÖ’ LO_Õ"å_»∞. J`«_»∞ N~å=∞K«O„^Œ∞_ç`À WÖÏ J<åfl_»∞: 'F ~å=∂! XHÀ¯™êi #∞=Ùfi ѨÓ~°‚=Ú, <Õ#∞ JOâ◊ Jh =∞~À™êi #∞=Ùfi ¿ãqOK«|_Õ"å_çq, <Õ#∞ ¿ã=‰õΩ_çx Jh J#∞‰õΩO@∂ LO\Ï#∞. HÍx `«`«Î fi*Ï˝#O Hõey#ѨC_»∞ ''#∞"Õfi <Õ#∞, <Õ<Õ #∞=Ùfi——QÍ QÍOK«∞`å#∞.— ''Ü«∞â’^Œ, Hõ$+¨µ‚x Z_»ÉÏ@∞`À "庉õΩÅ`« K≥Ok ~å^èŒ =^ŒÌ‰õΩ "≥o§Ok. P"≥∞ ÉÏ^èŒ K«∂_»ÖËHõ ~å^èŒ P"≥∞‰õΩ `«# ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl ^Œi≈OѨ*Ëã≤, WÖÏ JOk: 'Hõ$+¨µ‚_»∞ z^•`«‡, <Õ#∞ z`üâ◊H˜Îx.

J=∂‡, #∞=Ùfi <å #∞O_ç U^≥·<å =~°O HÀ~°∞HÀ.— JѨC_»∞ Ü«∞â’^Œ, 'J=∂‡, <å‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝#O JHõ¯~° ÖË^Œ∞. ^蕺# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÀáêÅ∞x ~°∂áêxfl ã¨^• ^Œi≈OKÕ@@∞¡, ã¨~°fi^• Hõ$+¨‚ Éèí‰õΩÎÅ ™êOQÆ`«ºO HõeˆQ@@∞¡, <Õ#∞ ZšѨC_»∞ "åiH˜ ¿ã=Å∞ X#iOKÕ@@∞¡, ã¨~°fi^• ÉèíQÆ=O`«∞_ç <å=∞QÆ∞} H©~°Î#Å∞ KÕ¿ã@@∞¡ =~°O W=Ùfi, Jk KåÅ∞— JOk. ''QÀÑ≤HõʼnõΩ ÉèíQÆ=O`«∞_ç ^≥·g ~°∂áêÅ#∞ ^Œi≈OKåÅ#fl HÀÔ~¯ HõeyOk. Hõ$+¨µ‚_»∞ "åix Ü«∞=Ú<å #kÖ’ =Úxy ~°=∞‡<åfl_»∞. "å~°∞ JÖÏ =Ú#Hõ "Õã‘"ÕÜ«∞QÍ<Õ, JO^Œ~°∂ "≥·‰õΩO~îåxfl KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞. JHõ¯_» +¨_≥·â◊fi~°ºÑ¨Ó~°∞‚_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂áêÅ#∞ ^Œi≈OKå~°∞. J~Ú`Õ Jk "åiH˜

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

585

~°∞zOK«ÖË^Œ∞. JѨC_»∞ "å~°∞ Hõ$+¨µ‚_ç`À 'F Hõ$ëê‚! "Õ∞=Ú QÀáêÅ∞x ^Œi≈OKÕ@@∞¡, P`«_ç ¿ã= KÕ¿ã@@∞¡ J#∞„QÆÇ≤Ï¿ãÎ KåÅ∞. =∂‰õΩ "Õˆ~ Ug∞ JHõ¯~° ÖË^Œ∞— Jx "Õ_»∞‰õΩ<åfl~°∞. ''=∞^ä∞Œ ~°‰Ωõ "≥à§◊ _®xH˜ =ÚO^Œ∞ Hõ$+¨µ_‚ ∞» QÀÑ≤HÅõ ‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝<ÀѨ^âÕ O◊ KÕÜ∞« „ѨÜ∞« uflOKå_»∞. "åi`À WÖÏ J<åfl_»∞: '<Õ#∞ ã¨~°fiÉèí∂`åŠ֒ѨÖÏ L<åfl#∞, "≥Å∞ѨÖÏ L<åfl#∞. g∞ˆ~q∞\˜, XHõ¯ ~°∂áê<Õfl ^Œi≈ã¨∞<Î åfl~°∞?— JѨC_»∞ "å~°∞, 'Hõ$ëê‚, #∞=Ùfi =∞=∞‡efl =^Œe "≥oá¡ È^•=∞#∞H˘O@∞<åfl"å?

JO^Œ∞ˆH<å =∂‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝#O LѨ^Õtã¨∞Î<åfl=Ù!— J<åfl~°∞. ''QÀÑ≤HõÅ ÉèÏ=O Uq∞\’ `≥Å∞™ê? "Õ∞=Ú ~å^茉õΩ K≥Ok#"å~°=Ú, ~å^èŒ =∂‰õΩ K≥Ok#k Jx.—— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: D 'Éèí‰õΩÎ_ç#<Õ <Õ#∞— ѨÓiÎQÍ `˘ÅyáÈ^•?

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - "Õ^•O`«O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: D '<Õ#∞— XHÀ¯™êi áÈ`«∞Ok. JѨC_»∞ P =ºH˜Î „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok ã¨=∂kè ã≤÷uQÆ`«∞_Ò`å_»∞. <å‰õΩ ‰õÄ_® áÈ`«∂ LO@∞Ok. J~Ú`Õ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ HÍ^Œ∞. ã¨Ow`« ã¨fi~åÖˇ·# '㨠i QÆ =∞ Ѩ ^Œ x—ÅÖ’ ÃÇÏK«∞Û™ê÷~ÚH˜ K≥Ok# 'x—ÃÑ· ã¨fi~°O Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠xÅ∞ѨÖË=Ú. uiy kQÆ∞= ™ê÷~ÚH˜ K≥Ok# ã¨fi~åÅ g∞^Œ‰õΩ ky~å=Åã≤ LO@∞Ok. <Õ#∞ J=∞‡`À 'J=∂‡, <å‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝#O „Ѩ™êkOK«‰õΩ— Jx "Õ_»∞‰õΩO\Ï#∞. "≥Ú^Œ\’¡ KåÖÏ=∞Ok ™êHÍ~°"å^Œ∞Å∞ WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ"å~°∞. J@∞Ñ≤=∞‡@ (x~åHÍ~° "å^Œ∞Öˇ·#) P^èŒ∞xHõ „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ∞ ~å™êQÍ~°∞.

P ~ÀAÅÖ’ <Õ#∞ JkèHõ ã¨=∞Ü«∞O ÉÏǨϺã¨Ê $ǨÏ#∞ HÀÖ’Ê~Ú ã¨=∂kèã≤÷`«∞_»<≥· LO_Õ"å_çx. ã¨Ê $Ç¨Ï ~åQÍ<Õ 'J=∂‡, <å‰õΩ „|Ǩχ*Ï˝#O W=fi=^Œ∞Ì— Jx "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<Õ"å_çx. â◊â◊^èŒ~ü: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞# "≥Ú~°Å#∞ PÅH˜™êÎ_®?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõÅÊ`«~°∞=Ù. Z=~°∞ Uk HÀi`Õ Jk Åaèã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ HõÅÊ`«~°∞=Ù =^ŒÌ xÅ|_ç, „áêi÷OK«=Åã≤ LO@∞Ok. JѨC_Õ HÀiHõÅ∞ D_Õ~°∞`å~Ú. ''J~Ú`Õ =∞~À q+¨Ü«∞O LOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèÏ=„QÍÇ≤Ï. Z=Ô~=~°∞ ZÖÏ HÀiHõÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘x ™ê^èŒ#Å∞ KÕ™êÎ~À, "åi HÀiHõÅ∞ JÖψQ <≥~°"Õ~°∞`å~Ú. ÉèÏ=O ZÖÏ LO@∞O^À, Ѷ¨ÅO ‰õÄ_® ^•xH˜ `«QÆæ>Ëì LO@∞Ok. QÍ~°_ô "å_˘Hõ_»∞ XHõ ~åA ã¨=∞Hõ∆OÖ’ `«# q^Œº#∞ „Ѩ^Œi≈ã¨∞Î<åfl_»∞. =∞^茺 =∞^茺֒ '~å*Ï! HÍã¨∞ e=Ùfi! HÀHõe=Ùfi— Jx ˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl_»∞.

JѨC_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ J`«_ç <åÅ∞Hõ JOQÆ∞_çH˜ J`«∞‰õΩ¯áÈ~ÚOk. "≥O@<Õ ‰õΩOÉèíHõO ã≤kúOzOk. JO`Õ, LÅ∞‰õΩ ѨÅ∞‰õΩ ÖˉõΩO_® J`«_»∞ xâıÛ+≤ì`«∞_≥·áÈÜ«∂_»∞. `«H˜¯# "å~°O^Œ~°∞ W@∞HõÅ`À ã¨=∂kèx Hõ\ ˜ì J`«}˜‚ P ã≤÷uÖ’<Õ Ñ¨Ó_çÛ"Õâß~°∞. WÖÏ "≥~Úº ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çz# `«~°∞"å`« Z=~À XHõ<å_»∞ P ã¨=∂kèx „`«=fi_»O [iyOk. ã¨=∂kèã≤÷uÖ’ ‰õÄ~°∞Û#fl J`«}˜‚ K«∂ã≤, =∞Ǩ`«∞‡_»x `«Åz [#∞Å∞ J`«}˜‚ ѨÓlOK«™êQÍ~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "å~°∞ J`«}˜‚ Hõ^Œ∞ѨÙ`«∂ LO_»QÍ J`«_ç <åÅ∞Hõ Ü«∞^ä•ã≤÷uH˜ =KÕÛã≤Ok. J`«xH˜ ÉÏǨϺã¨Ê $Ç¨Ï HõeyOk. "≥O@<Õ J`«_»∞ '=∂Ü«∞ K«∂_»∞, =∞O„`«O K«∂_»∞. ~å*Ï, HÍã¨∞ e=Ùfi, HÀHõ e=Ùfi— JO@∂ J~°=™êQÍ_»∞.

586

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''<Õ#∞ qÅÑ≤ã¨∂Î J=∞‡`À WÖÏ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<Õ "å_çx: 'J=∂‡! <å qKå~°} |∞kú g∞^Œ Ñ≤_»∞QÆ∞ Ѩ_»∞QÍHõ!— —— â◊â◊^èŒ~ü: =∞i g∞‰õΩ ‰õÄ_® qKå~°} |∞kú LO_Õ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P! XHõѨC_»∞ LO_Õk. â◊â◊^èŒ~ü: =∂‰õΩ ‰õÄ_® `˘ÅyáÈÜÕ∞@∞¡ HÍã¨Î ^è≥·~°ºO #∂iáÈÜ«∞O_ç. Jk g∞‰õΩ ZÖÏ `˘ÅyáÈ~ÚOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖψQ ZÖÏ<À "≥o§áÈ~ÚOk.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO ÉèíQÆ=„`åÊ¿ÑΠѨ~°=∞QÆ=∞ºO - ^•xH˜ =∂~°æO (ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, ÉèíQÆ=^≥·â◊fi~°ºO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_ç =∞m§ `«=∞ J=∞$`«=K«<åÅ#∞ H˘#™êyOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ HõÅÊ`«~°∞=Ù. PÜ«∞# =^ŒÌ‰õΩ "≥o§ Ji÷OKåe. JѨC_»∞ Uk HÍ"åÅO>Ë ^•xx á⁄O^Œ=K«∞Û. ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Zxfl\˜x ã¨$+≤ìOKå_À Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞? PÜ«∞# ã¨$+≤ì J#O`«"≥∞ÿ#k. PÜ«∞# Ü≥ÚHõ¯ J#O`« Sâ◊fi~åºxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O`À <åˆHq∞\˜ „ѨÜ∂≥ [#O? XHõ"àÕ ◊ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO>Ë, =ÚO^Œ∞QÍ PÜ«∞#∞fl „áêÑ≤ÎOK«∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« PÜ«∞<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥Å¡_ç™êÎ_»∞. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±‰õΩ Zxfl Wà◊√§ L<åfl~Ú, Zxfl „ѨÉèí∞`«fi ѨÓp Ѩ„`åÅ∞ L<åfl~Ú – <å‰õΩ W=hfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# JQÆ`«ºO Uq∞\˜? <å‰õΩ HÍ=Åã≤O^ŒÖÏ¡ ZÖÏQÀÖÏ J`«_ç`À =∂\Ï¡_»@"Õ∞. Jk QÀ_» ^Œ∂ÔH·<å 㨈~, HÍѨÖÏ"åix „|u=∂Å∞‰õΩ<≥·<å 㨈~ ÖËHõ "åi KÕuÖ’ `«#∞flÅ∞ u<≥·<å 㨈~, ZÖÏQÀÖÏ J`«_xç KÕ~∞° HÀ"åe. J`«_`ç À ѨiK«Ü∞« O U~°Ê_ç# `«~∞° "å`«, UU Pã≤áÎ êã¨∞ÅÎ ∞ L<åflÜ≥∂ XHõ¯=∂~°∞ J_»∞QÆQÍ<Õ J`«_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ K≥¿ÑÊ™êÎ_»∞. Ü«∞[=∂x`À ѨiK«Ü«∞O U~°Ê_ç`Õ J`«_ç L^ÀºQÆ∞Å∞ ‰õÄ_® h‰õΩ =∞~åº^Œ x™êÎ~°∞ Hõ^•! (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''H˘O^Œ~°∞ (ÉèíQÆ=O`«∞x) Sâ◊fi~åºÅ#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ WK«ÛùyOK«~°∞. HõÅ∞¡ ^Œ∞HÍ}OÖ’ Zxfl Ñ‘áêÅ HõÅ∞¡ LO^À `≥Å∞ã¨∞H˘x UO KÕÜ«∂e? XHõ¯ =ÚO`« HõÅ∞¡`À>Ë Ñ¨x [iyáÈ`«∞Ok. Sâ◊fi~åºxfl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞H˘x UO KÕ¿ãk? H˘kÌáê\˜ HõÅ∞¡ „`åQÆQÍ<Õ, ^•x`À<Õ =∞`≥ÎH˜¯ "≥∞=ÿ ∞~°∞ã¨∂OÎ >Ë<À! (*Ï˝#Ü≥∂QÆO Hõiî#O - J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ x`«º ã≤^Œ∞úÅ∞) ''ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO, *Ï˝#Ü≥∂QÆO Ô~O_»∂ ÉèíQÆ=O`«∞x KÕˆ~ =∂~åæÖË. U =∂~°æOÖ’ áÈ~Ú<å 㨈~, PÜ«∞##∞ á⁄O^ŒQÆÅ=Ù. ÉèíH˜Î =∂~°æO ã¨∞Å∞"≥·#k. *Ï˝#O, qKå~°}Å =∂~°æO Hõ+¨ì`«~°"≥∞ÿ#k. U =∂~°æO ã¨iÜ≥ÿ∞#^À WO`«QÍ `«~°˚#Éèí~°˚#Å∞ KÕÜ«∞_»O ZO^Œ∞‰õΩ? q[Üü∞`À D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ KåÖÏ~ÀAÅáê@∞ K«iÛOKå#∞. J`«_`ç À WÖÏ J<åfl#∞: 'XHõ =ºH˜Î ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ WÖÏ „áêi÷OKÕ"å_»∞: ''F ÉèíQÆ=O`«∞_®! #∞"≥fi=~°=Ù? ZÖÏ LO\Ï=Ù? #∞"≥fi=~°"À <å‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëã≤ ^Œ~°≈#O W=Ùfi!—— —

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

587

''*Ï˝# qKå~°}Ï =∂~°æO Hõiî#"≥∞ÿ#k. áê~°fif^Õq `«# `«O„_çÜ≥ÿ∞# Ç≤Ï=∞=O`«∞xH˜ `«# J<ÕH~õ ∂° áêÅ#∞ ^Œi≈OѨ*ãË ≤ WÖÏ JOk: '`«O„_ô, „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄O^ŒQÀi`Õ ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O <≥~Ñ° Ù¨ .— ''„|ǨχO JO>Ë Uq∞\’ <À\˜`À =i‚OѨ*ÏÅO. „|ǨχO W\˜ì^≥· LO_»=K«∞Û#x =∂„`«"Õ∞ âߢ™êÎÅ∞ ã¨∂zã¨∞Î<åflÜ«∞x ~å=∞w`«Ö’ K≥ѨÊ|_çOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ 'QÆOQÆÃÑ·#∞#fl Q˘Å¡Ñ¨Öˇ¡ (QÆOQÍÜ«∞O Ѷ¨∞’+πѨe¡)— JO>Ë Jk ã¨∂zOKÕk QÆOQÍ#k X_»∞¤# L#fl Q˘Å¡Ñ¨Öˇ¡<Õ. ''x~åHÍ~° „|Ǩ‡xfl ZO^Œ∞‰õΩ ™êH∆Í`«¯iOK«∞HÀÖË=Ú? Jk ZO`À Hõi#î "≥∞#ÿ =∂~°=æ ∞#fl=∂@ x["Õ∞. q+¨Ü«∞|∞kú ÖËâ◊=∂„`«=Ú<åfl 㨈~, Jk ™ê^茺O HÍ^Œ∞. ~°∂Ѩ, ~°ã¨, QÆO^èŒ, â◊|Ì, ã¨Ê~°≈ WO„kÜ«∞ q+¨Ü∂« Åhfl U"≥`· Õ L<åflÜ≥∂ "å\˜#xfl\˜h `«ºlOz#ѨC_Õ, =∞#ã¨∞û ÅÜ«∞ "≥ÚOk#ѨC_Õ, É’^èŒÖ’ É’^èŒ J#∞Éèí"åxH˜ =ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ ‰õÄ_® „|ǨχO QÆ∞iOz `≥eÜ«∞=KÕÛk ˆH=ÅO Jã≤Î (JO>Ë, L#flk) Jx =∂„`«"Õ∞.—— â◊â◊^èŒ~ü: Jã≤Î Wu LѨÅ|ú=ºó ('Jk L#flk— Jx =∂„`«"Õ∞ `≥eÜ«∞ =ã¨∞ÎOk).

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PÜ«∞##∞ á⁄O^•ÅO>Ë U^À XHõ ÉèÏ"åxfl P„â◊~ÚOK«=Åã≤ LO@∞Ok. Jk g~° ÉèÏ="≥∂, ã¨v ÉèÏ="≥∂, ^•ã‘ ÉèÏ="≥∂ ÖËHõ ã¨O`å# ÉèÏ="≥∂, U^À XHõ ÉèÏ=O HÍ=K«∞Û. =∞}˜=∞e¡H±: ã≤÷~°"≥∞ÿ# ÉèÏ=O U~°Ê_Õk JѨC_Õ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ ã¨vÉèÏ=OÖ’ KåÖÏ~ÀAÅ∞ QÆ_çáê#∞. <Õ#∞ WÖÏ Ñ¨eˆH"å_çx: '<Õ#∞ P#O^Œ=∞~Ú J~Ú# „|Ǩχ=∞~ÚH˜ ^•ã≤x. F ^•ã‘ÖÏ~å! ##∞fl ‰õÄ_® g∞Ö’ KÕ~°∞ÛHÀO_ç.

JѨC_»∞ ''<Õ#∞ „|Ǩχ=∞~Ú ^•ã≤——#x ã¨QÆ~°fiOQÍ Kå@∞HÀQÆÅ#∞.— ''H˘O`«=∞OkH˜ ™ê^èŒ#Å∞ KÕÜ«∞‰õΩO_®<Õ ÉèíQÆ=`ü „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "åix x`«ºã≤^Œ∞úÅ∞ JO\Ï~°∞. [Ѩ`«áêk ™ê^èŒ#Å ^•fi~å ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄Ok# "åix ™ê^èŒ<å ã≤^Œ∞úÅ∞ JO\Ï~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ Hõ$áêã≤^Œ∞úÅ∞ Jx ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. gi ã≤^Œú`«fiO Z@∞=O\˜^ŒO>Ë – "≥~Úº ã¨O=`«û~åÅáê@∞ JO^èŒHÍ~°|O^èŒ∞~°"≥∞ÿ# WO\’¡H˜ náêxfl fã¨∞‰õΩ "≥o`Õ P WÅ∞¡ `«`üHõ∆}"Õ∞ „ѨHÍâ◊=O`«"≥∞ÿáÈ=_»O ÖÏO\˜k. ''ǨÏ~îå`üã≤^Œ∞úÅ∞ Jx =∞iH˘O^Œ~°∞ LO\Ï~°∞. Wk ZÖÏO\˜^ŒO>Ë – ¿Ñ^Œ Ñ≤Å¡"å_˘Hõ_»∞ XHõ ã¨OѨ#∞fl_ç ^Œ$+≤ìÖ’ Ѩ_®¤_»∞. P ã¨OѨ#∞fl_»∞ J`«_çH˜ `«# ‰õΩ=∂Ô~Î xzÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. ^•x`À P ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ÃÑO_ç¡ ‰õΩ=∂Ô~`Î À áê@∞ ã¨OѨ#∞fl_ç Pã≤áÎ êã¨∞ÅÎ ∞, ^•ã¨^•ã‘Å∞, =ã¨∞"Î åǨÏ<åÅ∞ Jhfl X#QÆ∂~å~Ú. ''WOHÍ ã¨fiѨfl ã≤^∞Œ Åú ∞ Jh ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. g~°∞ ã¨fiѨflOÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^Œi≈Oz LO\Ï~°∞——. ã¨∞ˆ~O„^Œ (#=Ùfi`«∂): J~Ú`Õ "Õ∞q∞ѨC_»∞ x„^ŒáÈ`å=Ú. ÖËKÕã¨iH˜ ÉèÏQƺ=O`«∞ÅO J~ÚáÈ`åO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=∞$^Œ∞=ÙQÍ): #∞=Ùfi ÉèÏQƺ=O`«∞_ç"Õ. 'Hõ—‰õΩ n~°…q∞¿ãÎ 'HÍ— J=Ù`«∞Ok. ^•xH˜ =∞m§ n~°…O W=fi_»O =º~°÷O. WzÛ#ѨÊ\˜H© Jk 'HÍ—QÍ<Õ LO_çáÈ`«∞Ok. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞)

588

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''x`«ºã≤^Œ∞úÅ∞ „Ѩ`ÕºHõ „âı}˜H˜ K≥Ok#"å~°∞. "å~°∞ J~°}˜HÍ+¨ªO1 =O\˜"å~°∞. H˘kÌáê\˜ ~åÑ≤_ç`À<Õ Jyfl ~°QÆ∞ÖÁ¯O@∞Ok† ~åÑ≤_ç ÖˉõΩ#flѨÊ\˜H© Jyfl ~°QÆ∞ÖÁ¯O@∞Ok. x`«ºã≤^Œ∞úÅ∞ H˘kÌQÍ ™ê^èŒ# KÕÜ«∞QÍ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ™êH∆Í`«¯iOK«∞‰õΩO\Ï~°∞† ™ê^èŒ# KÕÜ«∞‰õΩ#flѨÊ\˜H© PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. ''J~Ú`Õ x`«ºã≤^Œ∞ú_»∞ ÉèíQÆ=`ü„áêÑ≤Î J#O`«~°O ™ê^èŒ#Å∞ KÕ™êÎ_»∞. Wk QÆ∞=∞‡_ç, ™⁄~°HÍÜ«∞Å =Öˇ – "≥Ú^Œ@ HÍÜ«∞ HÍã¨∞ÎOk, Ñ≤^ŒÑ¨ ѨÙ=Ùfi.—— â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ D L^•Ç¨Ï~°} qx #=fi™êQÍ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: WOHÍ, x`«ºã≤^Œ∞úÅ∞ Ǩϟ=∞ѨH˜∆ ÖÏO\˜"å~°∞. Ǩϟ=∞ѨH˜∆ PHÍâ◊OÖ’ ZO`À Z`«∞Î# ZQÆ∞~°∞`«∂ LO@∞Ok. Jk „QÆ∞_»∞¤ ÃÑ\˜ì#ѨC_»∞, P „QÆ∞_»∞¤ „H˜O^Œ‰õΩ Ѩ_»∞`«∂O_»QÍ<Õ, Jk Ѩye Ñ≤Å¡ |Ü«∞@‰õΩ =ã¨∞ÎOk. P Ñ≤šѨH˜∆ „H˜OkH˜ Ѩ_»∞`«∂#flѨC_»∞ ^•xH˜ Ô~Hõ¯Å∞ "≥ÚÅ∞™êÎ~Ú† Hõà◊√§ `≥iÑ≤_ç Ѩ_»`å~Ú. J~Ú`Õ <ÕÅ#∞ `åHõQÍ<Õ zè<åflaè#fl"≥∞ÿáÈ`å#x „QÆÇ≤ÏOz, Jk 'J=∂‡, ZHõ¯_» L<åfl=Ù— JO@∂ i=Ùfi# ÃÑ·H˜ ZyiáÈ`«∞Ok. „ѨǨ¡^Œ∞_»∞ 'Hõ— JHõ∆~°O k^Œ∞Ì`«∂<Õ (Hõ$+¨µ‚x LnÌѨ# Hõey) J`«_ç Hõ#∞flÅ #∞O_ç „¿Ñ=∂„â◊√=ÙÅ∞ =i¬OKå~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J~°}˜HÍ+¨ªO, Ǩϟ=∞Ѩ‰õ∆ΩÅ ^Œ$ëêìO`åÅ`À x`«ºã≤^Œ∞úÅ QÆ∞iOz q=iã¨∂Î `«=∞ x[ ã≤÷`«∞Å#∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~å Uq∞\˜? â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x q#„=∞`«#∞ K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =ÚQÆ∞úÖˇ·<å~°∞. J`«_ç ã¨fiÉèÏ=O QÆ∞iOz Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): ѨO_ç`«∞xk KåÖÏ =∞Oz ã¨fiÉèÏ=O. =∞\˜ì QÀ_»Ö’ "Õ∞‰õΩÅ∞ kQÆQ˘@ì_»OÖ’ Z@∞=O\˜ Hõ+¨ì=¸ LO_»^Œ∞. HÍx ~åu QÀ_»Ö’ "Õ∞‰õΩ H˘@ìÉ’`Õ "≥Ú# qiy "Õ∞‰õΩ =OyáÈ`«∞Ok. HÍh "Õ∞‰õΩ =∂„`«O kQÆ^Œ∞. H˘O`«=∞Ok LO\Ï~°∞ – "≥~Úº™ê~°∞¡ ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ qx=ÙO\Ï~°∞† J~Ú<å ‰õÄ_® "åiH˜ Z@∞=O\˜ K≥·`«#º=¸ HõÅ∞QÆ^Œ∞. "≥Úã¨à◊§‰õΩ HõuÎ`À ‰õÄ_® QÍ@∞ ÃÑ@ì*ÏÅ=Ú. â◊â◊^èŒ~ü: J~Ú`Õ "≥Úã¨eá⁄@ìÖ’H˜ |Öˇ¡O qã≤i`Õ, Jk ™ê^茺Ѩ_»∞`«∞Ok. (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞) (™ê^èŒ<Õ „Ѩ^è•#O, áêO_ç`«ºO HÍ^Œ∞ - q"ÕHõO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): ÖˇHõ¯ÖË#xfl âߢ™êÎÅ∞ K«^Œ=_»O =Å¡ Uq∞\˜ „ѨÜ≥∂[#O? g∞ 'ÃѶÖÏ[Ѷ≤—2 =Å¡ XiˆQk U=ÚOk? (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) â◊â◊^èŒ~ü (#=Ùfi`«∂) : P, P =∂@ x["Õ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»@O =Å# Uq∞\˜ „ѨÜ≥∂[#O? qÅ∞q^Œº <Õ~°∞ÛH˘<Õ@ѨC_»∞ ÉÏ}Ïxfl "≥Ú^Œ@QÍ J~°\ ˜K≥@∞ì "≥·Ñ¨Ù QÆ∞iÃÑ\Ïìe† Ñ≤^ŒÑ¨ HÍ_» "≥·Ñ¨Ù, P `«~°∞"å`« nѨtY "≥·Ñ¨Ù QÆ∞iÃÑ\Ïìe† `«~°∞"å`« ZQÆ∞~°∞`«∂#fl ѨH˜∆ˆHã≤. JO^Œ∞KÕ`«<Õ =∞#ã¨∞û#∞ "≥Ú^Œ@ ™êHÍ~° ~°∂ѨOÖ’ ã¨∞ã≤÷~°O KÕã¨∞HÀ"åe.

1. Ü«∞[˝OÖ’ Jyflx ~°yeOK«_®xH˜ LѨÜ≥∂yOKÕ Hõ>ˇì.

2. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ѷ≤ÖÏã¨Ñ¶‘(`«`«Îfi âߢã¨ÎO)x =ºOQƺOQÍ 'ÃѶÖÏ[Ѷ≤— JO@∞<åfl~°∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

589

''WOHÍ, „uQÆ∞}Ïf`« Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "å~°∞ <å~°^•^Œ∞Å=Öˇ x`«ºÉèí‰õΩÎÅ∞. P ÉèíH˜ÎÖ’ âߺ=Ú_»∞ z#‡Ü«∞O, J`«_ç ^è•=∞O z#‡Ü«∞O, Éèí‰õΩÎ_»∞ ‰õÄ_® z#‡Ü«∞"Õ∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, PÜ«∞# ^è•=∞O, Éèí‰õΩÎ_»∞ – Jhfl x`«º"Õ∞. '' '<Õu, <Õu— JO@∂ *Ï˝# qKå~°} KÕ¿ã"åà◊√§ J=`å~åxfl JOwHõiOK«~°∞. Ǩ„*Ï D q+¨Ü«∂xfl ZO`À K«Hõ¯QÍ K≥|∞`å_»∞ – 'ÉèíQÆ=^Œ=`å~°O Éèí‰õΩÎ_ç H˘~°ˆH† *Ï˝xH˘~°‰õΩ HÍ^Œ∞. *Ï˝x '™È-ǨÏO— ÉèÏ=#Ö’ =Úxy=ÙO\Ï_»∞.— —— JO^Œ~°∂ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. `«~°∞"å`« â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ_»∞. â◊â◊^èŒ~ü: JÜ«∂º, D |O_»~åu =∞#ã¨Î`åfixfl `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ? qKå~°}‰õΩ JÅ"å@∞Ѩ_ç# HÍ~°}Ï# #=Ùfi#∞ K«∂¿ãÎ Jk ˆH=ÅO #~åÅ∞ HõO_»~åÅ Hõ^ŒeHõ =∂„`«"Õ∞ Hõ^• Jx `Àã¨∞ÎOk. ^Œ∞óMÏxfl K«∂¿ãÎ <å_ô=º=ã¨÷ QÆ∞~°∞ΉõΩ =ã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): JO^Œ∞KÕ`«<Õ <å~åÜ«∞}âߢã≤Î 'âߢ™êÎÅ∞ K«^Œ=_»O =Å¡ =zÛ# Q˘_»"Õ Wk† Jk =∞x+≤x `«~°¯ qKå~°}ÅÖ’H˜ `Àã≤ "Õã¨∞ÎOk— J<Õ"å_»∞. â◊â◊^èŒ~ü: JÜ«∂º, =∞i =∂‰õΩ =∂~åæO`«~°O ÖË^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: LOk, Jk qK«Hõ∆}Ï =∂~°æO. XHõ áê@Ö’ WÖÏ LOk: 'P"≥∞ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ q"ÕHÍxfl J_»∞QÆ∞, `«`«Î fi*Ï˝#O QÆ∞iOz!— ''q"ÕHõO, "≥·~åQƺO, ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ J#∞~åQÆO – W^Õ =∂~°æO. q"ÕHõO HõÅ∞QƉõΩO>Ë, =∂\Ï¡_Õ =∂@Å∞ Z#fl\˜H© ã¨i J~Ú#qQÍ LO_»=Ù. ã¨=∂^蕺~Ú Ñ¨O_ç`«∞_»∞ KåÖÏ¿ãѨ٠"åºMϺxOz# Ñ≤^ÑŒ ¨ 'ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ h~°ã∞¨ _»∞— J<åfl_»∞. XHõ™êi Z=~À '=∂ =∂=∞QÍi P=ÙÅH˘@ìO xO_® QÆ∞„~åÅ∞ L<åfl~Ú— J<åfl_»∞. P=ÙÅ H˘@ìOÖ’ ZHõ¯_≥·<å QÆ∞„~åÅ∞ LO\ÏÜ«∂? (#=Ùfi`«∂) ''#∞=Ùfi QÆ∞ÖÏÉò*Ï"£∞ÖÏ J~ÚáÈÜ«∂=Ù. WHõ, H˘kÌ~ÀAÅ∞ ~°ã¨OÖ’ LO_»@O h‰õΩ =∞Ozk. Jk `«H˜¯# "åiH˜ ‰õÄ_® =∞Oz^Õ. ˆH=ÅO H˘kÌ ~ÀAÖË.—— â◊â◊^èŒ~ü (#=Ùfi`«∂): J~Ú`Õ QÆ∞ÖÏÉò*Ï"£∞ ÉÏQÍ =∂_ç ÉÁQÆ∞æÖÏ J~ÚáÈ~ÚO^Õ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: TǨ˙, Jk QÀ^èŒ∞=∞ ~°OQÆ∞Ö’ LOk. Jk ã¨iÜ≥ÿ∞# ~°OQÆ∞. Ǩ„*Ï: ÉÏQÍ "Õy=ÙOk. Jk ~°™êxfl WOHÍ ÉÏQÍ Ñ‘Å∞ÛH˘O@∞Ok. (w`å ™ê~°O - "庉õΩÅ`« HÍ"åe!)

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë âß„™êÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ K«k"Õ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. Z‰õΩ¯=QÍ K«kq`Õ `«~°¯O, qKå~°}Å∞ =zÛ"Õ™êÎ~Ú. w`«#∞ Ѩk™ê~°∞¡ LK«ÛiOz#ѨC_»∞ U^≥·`Õ LO@∞O^À J^Õ w`å™ê~°O Jx <åOQÍì (`À`åѨÙi) <å‰õΩ LѨ^ÕtOKÕ"å_»∞. JO>Ë Ñ¨k™ê~°∞¡ 'w`å, w`å— Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∂ LO>Ë Jk, '`åw, `åw (`åºw, `åºw)—QÍ =∂iáÈ`«∞Ok. ''q"ÕHõO "≥·~åQƺO, ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ J#∞~åQÆ"Õ∞ =∂~°æO. Jk Z@∞=O\˜ J#∞~åQÆO? ÉèQí =Æ O`«∞_ç H˘~°‰Ωõ „áê}ÏÅ∞ "庉õΩÅѨ_áç È"åe – P=Ù "庉õΩÅ`«`À ^Œ∂_» "≥O|_ç Ѩ~∞° QÔ uÎ#@∞¡.—— â◊â◊^èŒ~ü: "Õ^•ÅÖ’ ã¨iQÍæ WÖÏ<Õ K≥ѨÊ|_ç LOk: 'P=Ù, ^Œ∂_» H˘~°‰õΩ ZÖÏ P~å@ Ѩ_»∞`«∞O^À "Õ∞=Ú ‰õÄ_® h H˘~°‰õΩ JÖψQ P~å@Ѩ_»∞`«∞<åflO.—

590

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "庉õΩÅ`«`À áê@∞ qÅÑ≤OKåe. q"ÕHõO, "≥·~åQƺO á⁄Ok ã¨~°fi™êfixfl Ѩi`«ºlOK«QÆey`Õ, ÉèíQÆ=`ü ™êH∆Í`å¯~°O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. #∞=Ùfi *Ï˝#=∂~°æOÖ’ L<åfl 㨈~ ÖËHõ ÉèíH˜Î=∂~°æOÖ’<≥·<å 㨈~, J@∞=O\˜ "庉õΩÅ`« Hõey`Õ L<å‡^Œ ã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok. ^Œ∞~åfiã¨∞xH˜ *Ï˝<À<å‡^ŒO HõeyOk. ''ã¨O™ê~°∞Å *Ï˝<åxH˜, ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆ∞Å *Ï˝<åxH˜ ZO`À =º`åºã¨O LO@∞Ok. ã¨O™ê~°∞Å *Ï˝#O nѨѨ٠"≥Å∞QÆ∞ ÖÏO\˜k. nѨѨ٠"≥Å∞QÆ∞Ö’ ˆH=ÅO `«# WÅ∞¡ =∂„`«"Õ∞ „ѨHÍtOz#@∞¡ ã¨O™êi *Ï˝#O ˆH=ÅO `«# ^ÕǨÏO, WÅ∞¡, ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ =∂„`«"Õ∞ Ѩiq∞`«"≥∞ÿ LO@∞Ok. JO`«‰õΩq∞Oz J`«_»∞ WHõ ^Õxh J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË_»∞. ã¨~°fiã¨OQÆ Ñ¨i`åºy Ü≥ÚHõ¯ *Ï˝#O ã¨∂~°∞ºx „ѨHÍâ◊O ÖÏO\˜k. P „ѨHÍâ◊O`À WO\˜ ֒ѨÖÏ, |Ü«∞\Ï JO`å HÍ#=ã¨∞ÎOk. K≥·`«#º^Õ=ÙÅ *Ï˝#O, *Ï˝# ã¨∂~°∞ºx „ѨHÍâ◊O Hõey=ÙO_ç#k. =∞m§, PÜ«∞#Ö’ ÉèíH˜ÎK«O„^Œ∞_ç K«Å¡\ ˜ "≥<≥flÅ ‰õÄ_® LO_Õk. „|Ǩχ*Ï˝#O, ÉèíH˜Î„¿Ñ=∞ – Ô~O_»∂ LO_Õq.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥·`«#º ^Õ=ÙÅ ã≤÷`«∞Å#∞ =i‚ã¨∂Î `«=∞ ã≤÷`«∞Å#∞ `≥Å∞Ѩ٠`«∞<åfl~å Uq∞\˜? (ÉèÏ=O, JÉèÏ=O - Jhfl =∂~åæÖË - ÉèíˆHÎ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ã¨∞Å∞"≥·# =∂~°æO) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: 'JÉèÏ==ÚY K≥·`«#ºO, ÉèÏ==ÚY K≥·`«#ºO.— XHõ\ ˜, ÉèÏ=ÉèíH˜Î =∂~°æO† =∞~˘Hõ\ ˜, JÉèÏ= (<Õu, <Õu *Ï˝# qKå~°}Ï) =∂~°æ=¸ LOk. #∞=Ùfi JÉèÏ= =∂~°æO QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl=Ù. J~Ú`Õ, 'Jk KåÖÏ W|ƒOkHõ~°"≥∞ÿ# ã≤÷uÖ’ Ѩ_»"Õã¨∞ÎOk† P ã≤÷uÖ’ QÆ∞~°∞ t+¨µºÅ∞ XHõi <˘Hõ~°∞ Ѩ~å=∞i≈OK«∞HÀ~°∞.— [#‰õΩx =^ŒÌ‰õΩ â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ „|Ǩχ*Ï˝<ÀѨ^Õâ◊O H˘~°‰õΩ "≥àϧ_»∞. JѨC_»∞ [#‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_» ∞ : '#∞=Ùfi QÆ ∞ ~° ∞ ^Œ H ˜ ∆ } #∞ W=fi*ÏÅ=Ù.

ZO^Œ∞HõO>Ë, P ã≤÷uÖ’ QÆ∞~°∞t+¨µºÅ ÉèË^ŒO `˘ÅyáÈ`«∞Ok.— ''ÉèÏ=O, JÉèÏ=O – Jhfl =∂~åæÖË. J#O`« =∞`åÅ∞ – J#O`« =∂~åæÅ∞. J~Ú`Õ, XHõ q+¨Ü«∞O – HõeÜ«ÚQÍxH˜ <å~°nÜ«∞ ÉèíH˜Î =∂~°æ"Õ∞ ã¨iÜ≥ÿ∞#k. D =∂~°æOÖ’, "≥Ú^Œ@QÍ ÉèíH˜Î [xã¨∞OÎ k† ÉèHí Θ ѨiѨHfiõ "≥∞#ÿ ѨC_»∞ ÉèÏ=O† ÉèÏ=OHõO>Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞. =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞Å∞ ™ê=∂#º r=ÙxH˜ HõÅ∞QÆ=Ù. g\˜x á⁄Ok#"å_»∞ Ü«∞^ä•~°÷ =ã¨∞Î=Ù#∞, JO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêÑ≤ÎOK«∞‰õΩ#fl"å_»∞.—— â◊â◊^èŒ~ü: `«`«Î fiO QÆ∞iOz =∂\Ï¡_Õ@ѨC_»∞, Z<Àfl =∂@Å ^•fi~å qâ◊^ŒÑ¨~°Kåeû LO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: J#=ã¨~° q+¨Ü∂« Å#∞ Hõ\ Ãì˜ Ñ\˜ì Hˆ =ÅO ™ê~°Ñ^¨ •~å÷xfl =∂„`«"∞Õ É’kèOK«∞.

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO „|Ǩχ"Õ∞ â◊H˜Î - ã¨~°fi^èŒ~°‡ ã¨=∞#fiÜ«∞O â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞, =∞}˜ =∞e¡H± ã¨OÉèÏ+≤OK«™êQÍ~°∞. =∞}˜=∞e¡H± „|Ǩχã¨=∂[ ã¨Éèí∞º_»∞. â◊â^◊ ~Œè ü „|Ǩχã¨=∂[Ѩ٠QÆ∞}^ÀëêÅ#∞ f„=OQÍ q=∞i≈ã¨∂Î L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx z~°∞#=Ùfi`À W^ŒO`å uÅH˜ã¨∞Î<åfl~°∞. =∞^茺=∞^茺֒ JyflÖ’ P[ºO áÈã¨∞Î#fl@∞¡ WÖÏ JO@∞<åfl~°∞: ''W^Õ ã¨`«fiQÆ∞}O Ü≥ÚHõ¯ `«"≥∂ ÉèÏ=O – g~° ÉèÏ=O. Wk ‰õÄ_® J=ã¨~°"Õ∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

591

Jã¨`«ºO, J<åºÜ«∂Å#∞ K«∂ã¨∂Î H˜=∞‡#‰õΩO_® LO_»~å^Œ∞. Ѩu`«∞~åÖˇ·# ¢ã‘Î x#∞fl P^蕺u‡Hõ rq`«O #∞O_ç ‰õÄÅ„^ÀÜ«∂Åx K«∂ã≤#ѨC_»∞, g~°ÉèÏ"åxfl „Ѩ^Œi≈Oz WÖÏ Ñ¨ÅHÍe: 'Fã‘ hK«∞~åÖÏ! <å P^蕺u‡Hõ rq`åxH˜ Ǩx HõeyOK« <≥OK«∞`å"å? ZO`« ^è≥·~°ºO? WѨC_Õ x#∞fl peÛ K≥O_®_»∞`å#∞.— —— =∞m§ #qfi â◊â◊^èŒ~ü`À WÖÏ J#™êQÍ~°∞: ''=∞}˜=∞e¡H± KåÖÏ HÍÅOQÍ „|Ǩχã¨=∂[ ã¨Éèí∞º_»∞QÍ L<åfl_»∞. J`«_çÖ’ #∞=Ùfi h Jaè„áêÜ«∂Å#∞ K˘Ñ≤ÊOK«‰õΩ. áê`« ã¨O™ê¯~åÅ∞ JO`« ã¨∞Å∞=ÙQÍ áÈ`åÜ«∂ Uq∞\˜? XHõ Tà’¡ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥·# Ç≤ÏO^Œ∞=Ù XHõ_»∞ LO_Õ"å_»∞. ã¨~°fi^• [QÆ^ŒO|#∞ ѨÓlã¨∂Î P"≥∞ <å=∂xfl [Ñ≤OKÕ"å_»∞. =∞ǨÏ=∞‡nÜ«ÚÅ∞ P Tix [~ÚOz#ѨC_»∞ P Éèí‰õΩÎ}˜‚ |Å=O`«OQÍ `«=∞ =∞`«OÖ’H˜ =∂iÊOKå~°∞. J`«_ç`À '#∞qfiHõ =∞ǨÏ=∞‡nÜ«Ú_»=Ù. WHõÃÑ· #∞=Ùfi ˆH=ÅO 'JÖÏ¡— <å=∂xfl =∂„`«"Õ∞ [Ñ≤OKåe— J<åfl~°∞. áêѨO! P Éèí‰õΩÎ_»∞ JuHõ+¨ìO`À 'JÖÏ¡ JÖÏ¡— JO@∂ LK«ÛiOK«™êQÍ_»∞. HÍx =∞^茺=∞^茺֒ J„Ѩܫ∞`«flOQÍ<Õ J`«x <À\˜ #∞O_ç '[QÆ^ŒO|— <å=∞O "≥Å∞=_Õk. ^•x`À =∞ǨÏ=∞‡nÜ«ÚÅ∞ J`«}˜‚ H˘@ì_®xH˜ ã≤^Œú=∞Ü«∂º~°∞. JѨC_»∞ P Éèí‰õΩÎ_»∞ "åi`À WÖÏ J<åfl_»∞: 'JÜ«∂º, ##∞fl K«OѨ=^Œ∞Ì. <Õ#∞ 'JÖÏ¡— <å=∂xfl [Ñ≤OK«\ÏxH˜ ZO`«QÍ<À „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl#∞. J~Ú`Õ <å HõO~î°O =~°‰õΩ =∂ [QÆ^ŒO| xO_ç=ÙOk. P"Õ∞ g∞ JÖÏ¡#∞ |Ü«∞@‰õΩ <≥\ ˜ì"Õ™ÈÎOk!— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) (#=Ùfi`«∂, â◊â◊^èŒ~ü`À) ''K«∂_»∞, =∞}˜=∞e¡H±‰õΩ Ug∞ K≥ѨÊ=^Œ∞Ì.—— ''"Õ~ˆ fi~°∞ =º‰õΩÅÎ ∞ "Õ~ˆ fi~°∞ ~°∞K«∞Å#∞ Hõey=ÙO\Ï~°∞† "åi r~°â‚ H◊ Θ ‰õÄ_® "Õ~∞° QÍ<Õ LO@∞Ok. JkèHÍ~°1 ÉèË^•Å#∞ J#∞ã¨iOz ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ѨÅ∞ =∂~åæÅ#∞, =∞`åÅ#∞ U~°Ê~°Kå_»∞. JO^Œ~°∂ „|Ǩχ*Ï˝<åxH˜ JkèHÍ~°∞Å∞ HÍÖË~°∞. JO^Œ∞ˆH PÜ«∞# =∞m§ ™êHÍ~° ѨÓ[‰õΩ HÍ=Åã≤# U~åÊ@∞¡ ‰õÄ_® KÕâß_»∞. Ñ≤Å¡Å H˘~°‰õΩ `«e¡, WO\˜H˜ KÕѨ <˘Hõ^•xx `≥Ñ≤ÊOzO^Œ#∞ H˘O^•O. P XHõ¯ KÕѨ`À<Õ P"≥∞ ѨÙÅ∞ã¨∞, "ÕѨÙ_»∞, ѨÖÏ=Ù Jhfl =O_»∞`«∞Ok. JO^Œ~°∂ ѨÖÏ=Ù#∞ ri‚OK«∞HÀÖË~°∞.

HÍ|\˜ì JÖÏ JriÎ`À ÉÏ^èŒÑ¨_Õ"åi HÀã¨=∞<Õ P"≥∞ ѨÙÅ∞ã¨∞ =O_»∞`«∞Ok. =∞iH˘O^ŒiH˜ "ÕѨÙ_»∞ u#_»O W+¨Oì . JO^Œi ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ "Õ~ˆ fi~°∞QÍ LO\Ï~Ú† =∞m§, JkèHÍ~° Éè^Ë •Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.—— JO^Œ~°∂ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ â◊â◊^èŒ~ü`À ''"≥à◊√§, "≥o§ ^≥·=^Œ~°≈#O KÕã¨∞HÀ. Ñ≤=∞‡@ `À@Ö’ HÍ¿ãѨ٠u~°∞QÆ∞—— Jx K≥Ñ≤Ê Ñ¨OÑ≤OKå~°∞. ã¨=∞Ü«∞O ™êÜ«∞O„`«O S^Œ∞#fl~° J=Ù`ÀOk. â◊â^◊ ~Œè ü ѨO_ç`∞« _»∞ `«# q∞„`«∞Å`À PÅÜ«∂Å#∞ ã¨O^Œi≈OKÕ xq∞`«ÎO |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. "åi`Àáê@∞ H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® "≥àϧ~°∞. HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~åfi`« '=∞—`À HõÅã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ‰õÄ_® QÆOQÍ f~°Ñ¨Ù ™êfl#Ѷ¨∞@ìO "≥·Ñ¨Ù "≥à◊§™êQÍ~°∞. PÜ«∞# '=∞—`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''ÉÏ|∂~å"£∞ 'K«^Œ∞=ÙÅ∞ K«kq UO „ѨÜ≥∂[#O— JO@∞<åfl_»∞.—— QÆOQÍ#k X_»∞¤# PÜ«∞# =∞m§ â◊â◊^èŒ~ü#∞ Hõeâß~°∞. J`«_ç`À ''U=∞Ü«∂º, #∞=Ùfi HÍm=∂`« ^Œ~°≈<åxH˜ "≥à◊§ÖË^•—— J<åfl~°∞. â◊t^èŒ~ü, ''~°O_ç, WѨC_Õ "≥o§ ^Œ~°≈#O KÕã¨∞H˘O^•O—— J<åfl_»∞.

1. WHõ¯_» JkèHÍ~°O JO>Ë J~°÷O `«`«Îfi*Ï˝# q+¨Ü«∂xfl PHõoOѨ٠KÕã¨∞HÀ=_»OÖ’ QÆÅ ™ê=∞~°÷ºO.

592

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^Œ~°Ç¨㨠=^Œ#∞Öˇ· „áêOQÆ}O QÆ∞O_®, HÍm PÅÜ«∞O "≥·Ñ¨ÙQÍ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õâß~°∞. â◊â◊^èŒ~ü`À D áê@ q#=∞x K≥Ñ≤Ê, `«=∞ ã¨∞=∞^èŒ∞~° HõO~î°O`À áê_»™êQÍ~°∞: <å =∂~¸ #Å¡x^•?

HÍà◊~°∂Ñ≤ kQÆO|i ǨÏ$^ŒÜ«∂|˚Ѩ٠LnÌѨx ..... „áêOQÆ}OÖ’ "≥à◊√`«∂ â◊â◊^èŒ~ü`À ''XHõ áê@Ö’ WÖÏ LOk—— Jx WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''ǨÏ$^ŒÜ«∞ ‰õΩǨÏ~°OÖ’ *Ï˝#nѨO "≥eyOz „|Ǩχ=∞~Ú HÍm ã¨fi~°∂áêxfl ^Œi≈OK«∞.—— PÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥o§ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, HÍm=∂`«‰õΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. P"≥∞ áê^•Å#∞ Z„~° =∞O^•~åÅ∞, =∂ˆ~_»∞ Ѩ„`åÅ∞ JÅOHõiOz L<åfl~Ú. =~åÉèíÜ«∞ =Ú„^ŒÅ∞ ^èŒiOz# KÕ`«∞Å∞† P"≥∞ ɡ<å~°ãπ p~° Hõ@∞ìH˘x ã¨~åfiÅOHÍ~° Éèí∂+≤`«Ü≥ÿ∞ Éèí‰õΩÎÅÃÑ· Hõ$áê^Œ$‰õΩ¯Å∞ Ѩ~°Ñ¨Ù`ÀOk. HÍm=∂`«#∞ ^Œi≈Oz Éèí∂^èŒ~°∞x J#flÜ«∞º, ''D q„QÆǨxfl ~°∂á⁄OkOz#k #g# ÉèÏ㨯~ü Jx q<åfl#∞—— J<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞, ''J=Ù#∞, <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. HÍx <å‰õΩ D"≥∞ z#‡Ü«∞=¸iΗ— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ uiy =ã¨∂Î ÉÏ|∂~å"£∞#∞ `«=∞`À ~°=∞‡x Ñ≤eKå~°∞. '=∞— ‰õÄ_® "≥O@ L<åfl_»∞.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO ™êÜ«∞OHÍÅ=∞~ÚOk. QÆkH˜ ѨtÛ=∞OQÍ L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J~°ú ÉÏǨϺ^Œâ◊Ö’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞, '=∞— ‰õÄ_® JHõ¯_Õ L<åfl~°∞. D =∞^茺 ~åMÏÖò, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ =ã≤OK«@O ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ¿ã"åâ◊√„â◊¥+¨Å∞ 㨄Hõ=∞OQÍ [~°QÆ_»O ÖË^Œ∞. ZO`À=∞Ok Éèí‰õΩÎÅ∞ L<åfl~°∞ HÍx ÉèÏ"å"Õâ◊ ã≤÷`«∞ÅÖ’ L#flѨC_»∞ PÜ«∞# "åi ã¨Ê~°≈#∞ ÉèíiOK«ÖË~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞`À ã¨∂K«#„áêÜ«∞OQÍ WÖÏ J<åfl~°∞: ''#∞=Ùfi WHõ¯_Õ LO_çáÈ`Õ ÉÏQÆ∞O@∞Ok. D ã≤÷uÖ’ <Õ#∞ =∞Ô~=fiih ##∞fl `åHõx=fiÖË#∞.—— (ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ Zxfl<åà◊√§?) â◊â^◊ ~Œè ü ѨO_ç`∞« _»∞ PÅÜ«∂Å#∞ ^Œi≈Oz N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ QÆkH˜ uiy =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ѨtÛ=∞ "≥ÚQÆ™êÅÖ’ #∞O_Õ â◊â◊^èŒ~ü#∞ H˘kÌQÍ Ñ¶¨ÅǨ~°O ã‘fiHõiOK«=∞<åfl~°∞. â◊â◊^èŒ~ü, WOHÍ ã¨O^茺 "å~°ÛÖË^Œx |^Œ∞Å∞ ѨeHÍ_»∞. "≥O@<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ"À#‡`«∞ÎÖˇ· ÖËz xÅ|_ç QÍ#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞: <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ áÈ=Öˇ HÍj HõOp QÆOQÍ QÆÜ«∞ „ѨÉèÏã¨=Ú‰õÄ HÍm <å=∞=Ú#∞ HõÅ=iOK«∞K«∞ Hõ_»Ñ¨\ ˜ âßfiã¨#∞ =^ŒÅ∞K«∞O_»QÍ.....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ"≥∂#‡`«∞‡Öˇ· WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å∞ Zxfl<åà◊√§? 'FO— Jx ѨÅHõQÍ<Õ =∞#ã¨∞û ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ b#O HÍ#O`« =~°ˆH.——

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

593

â◊â◊^èŒ~ü: J~Ú`Õ =∞i <Õ#∞ Ѷ¨ÅǨ~°O ã‘fiHõiOz# `«~°∞"å`« ã¨O^茺 "å~°∞Û`å#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ h „=`åxH˜ ÉèíOQÆO HõeyOK«QÀ~°#∞. `«y# ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#flO H͉õΩO_®<Õ `«ºlOK«@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. HÍÜ«∞ ÉÏQÍ Ñ¨O_ç# `«~°∞"å`« ѨÙ=Ùfi ^•#O`«@ J^Õ ~åeáÈ`«∞Ok. ѨzÛQÍ L#fl ^Œâ◊Ö’ H˘|ƒi =∞@ìÅ#∞ ÖÏy"ÕÜ«∞~å^Œ∞. JÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ K≥@∞ì ^≥|ƒuO@∞Ok. ã¨∞ˆ~O„^Œ, |O_çÖ’ WO\˜H˜ "≥à◊§_®xH˜ ã≤^Œú=∞=Ù`«∞<åfl_»∞. q∞„`«∞Å#∞ ~°=∞‡x Ñ≤Å∞ã¨∞Î<åfl_»∞. ''=∞¿ÇÏO„^Œ ÉÏ|∂, <å`À =™êÎ~å—— Jx J_çQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’<Õ L<åfl~°∞† ѨÓiÎQÍ ÉÏǨϺã¨Ê $ǨÏÖ’H˜ ~åÖË^Œ∞. P ã≤÷uÖ’<Õ ã¨∞ˆ~O„^Œ`À, ''h QÆ∞„~°O "≥∂Ü«∞QÆeˆQ^•xHõO>Ë Z‰õΩ¯= =∞Okx ‰õÄ~ÀÛɡ@ì‰õΩ—— J<åfl~°∞. ã¨∞ˆ~O„^Œ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. (ÉÏ|∂~å"£∞ 'H˘`«Î‰õΩO_»—) â◊â◊^èŒ~ü ã¨O^茺 "å~°Û_®xH˜ "≥àϧ_»∞. '=∞—, ÉÏ|∂~å"£∞Å∞ HõÅHõ`åΉõΩ "≥à◊§#∞<åfl~°∞. "å~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. PÜ«∞# WOHÍ ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’<Õ L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <À@ =∂@ ã¨iQÍ ~å=_»O ÖË^Œ∞. HÍ¿ãѨ٠PQÆ∞. '=∞— ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ UO ÃãÅq™êÎ~À#x Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# ÉÏ|∂~å"£∞#∞ ‰õÄ_® ‰õÄ~ÀÛ=∞x Ãã·QÆ KÕâß~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞ '=∞—`À WOHÍ H˘kÌ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞ÛO^•=∞<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ÉÏ|∂~å"£∞#∞ qã¨#Hõ„~°`À qã¨~°=∞<åfl~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞, '=∞— W^ŒÌ~°∞ HõÅã≤ PÜ«∞#‰õΩ gÜ«∞™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À, PáêºÜ«∞OQÍ): W\©=Å #∞=Ùfi `«~°K«∂ ~å=@O ÖË^Œ∞, ZO^Œ∞Hõx? '=∞—: „Ѩ`ÕºHõ HÍ~°}=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞. WO\’¡ HÍã¨Î Ѩx LO_»@O KÕ`«, JO`Õ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉÏ|∂~å"£∞ U ™ê÷~ÚH˜ K≥Ok#"å_À, <Õ#∞ x#fl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.

JO^Œ∞KÕ`<« ,Õ J`«}‚˜ WHõ¯_Õ LO_»=∞x WO`«QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ѨH∆˜ ã¨HÍÅOÖ’ „QÆ∞_»∞#¤ ∞ á⁄^Œ∞QÆ∞`«∞Ok. q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë, g~°O^Œ~∞° Ѩiâ◊√^•ú`∞« ‡Å∞. HÍq∞h HÍOK«<åÅ QÆO^èOŒ WOHÍ giH˜ ™ÈHõÖ^Ë ∞Œ .

U=∞O\Ï=Ù? '=∞—: J=Ù#O_ô. WOHÍ Z@∞=O\˜ =∞K«Û Ѩ_»ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˘`«Î ‰õΩO_»Ö’ áêÅ∞ LOz`Õ K≥_çáÈ=Ù. '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉÏ|∂~å"£∞ WHõ¯_» LO_»=Åã≤# J=ã¨~°O ‰õÄ_® LOk. JѨC_»Ñ¨C_»∞ <å‰õΩ U~°Ê_Õ ã≤÷`«∞Å HÍ~°}OQÍ ÉÏ|∂~å"£∞ ÖÏO\˜ =ºH˜Î XHõ~°∞ <å`Àáê@∞ LO_»=Åã≤# J=ã¨~O° ZO`≥<· å LO@∞Ok. HÍx J`«_∞» ‰õÄ_® XHõ¯™êiQÍ =zÛ <å`À âßâ◊fi`«OQÍ LO_çáÈÖË_@» .

JO^Œ∞=Å¡ ÖËxáÈx Q˘_»=Å∞ `«Ö`ˇ ∞« `Î åÜ«∞<åfl_»∞. <Õ#∞ â◊x, Pk"å~åÅÖ’ =ã¨∂OÎ _»=∞x K≥áêÊ#∞.

WO`«Ö’ â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ ã¨O^茺 "å~°∞ÛH˘x uiy =KåÛ_»∞. J`«_ç`À áê@∞ Éèí∂^èŒ~ü, J`«_ç J#flÜ«∞º1 =KåÛ~°∞. â◊â◊^èŒ~ü Ѷ¨ÅǨ~°O ã‘fiHõiOK«É’`«∞<åfl_»∞.

1. Éè∂í ^è~Œ ü J#flÜ«∞º z=i~ÀAÖÖ’ HÍjÖ’ UHÍO`«"åã¨O KÕã≤ P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ ÅÖ’ QÆ_áç ê_»∞. J=™ê# HÍÅOÖ’ ã¨~fi° ^• N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ QÆ∞iOKÕ zO`«# KÕ¿ã"å_»∞.

594

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Éèí∂^èŒ~ü J#flÜ«∞º WÖÏ J<åfl_»∞: ''JÜ«∂º, =∞i =∂ QÆu UO HÍ#∞? =∂‰õΩ =∂~°æO Uq∞\’ HÍã¨Î ÃãÅqÜ«∞ºO_ç.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞~°∞ =Ú=Ú‰õ∆Ω=ÙÅ∞. "庉õΩÅ`« Hõey`Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Åaè™êÎ_»∞. „âß^Œú Éè’[<åxfl u#=^Œ∞Ì. J„Hõ=∞ ã¨O|O^èŒO Hõey=Ù#fl ¢ã‘Î=Öˇ ã¨O™ê~°OÖ’ rqOK«O_ç. P"≥∞ WO\’¡x Ѩ#∞Å #xfl\˜h ZO`À „â◊^Œú`À KÕã¨∞ÎO@∞Ok. HÍx P"≥∞ =∞#ã¨∞û =∞@∞‰õΩ ~å„uO|=à◊√§ `«# q@∞_ç g∞^Œ<Õ LO@∞Ok. ã¨O™ê~°OÖ’ g∞ Hõ~°Î"åºÅ∞ x~°fiiÎOK«O_ç, J~Ú`Õ =∞#ã¨∞û#∞ =∂„`«O ã¨^• ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ·<Õ xeÑ≤ LOK«O_ç. â◊â◊^èŒ~ü Ѷ¨ÅǨ~°O uO@∞<åfl_»∞. Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx u#=∞x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À K≥áêÊ~°∞. â◊â◊^èŒ~ü Ѷ¨ÅǨ~°O u<åflHõ J`«_ç`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞~°∞ w`« K«k"å~°∞ Hõ^•!

JO^Œ∞Ö’ WÖÏ LOk: 'Z=x<≥·`Õ [#∞Å∞ Q“~°q™êÎ~À, J`«xÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Î qâı+¨OQÍ LO@∞Ok.— —— â◊â◊^èŒ~ü: 'Ü«∞^Œº^£ qÉèí∂u=∞`ü ã¨`«Î fiO N=∞^Œ∂i˚`«"Õ∞= "å.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞Ö’ PÜ«∞# â◊H˜Î LO_»<Õ LOk. â◊â◊^èŒ~ü: JÜ«∂º, <Õ#∞ KÕѨ\ ˜ì# „=`åxfl Ѩ@∞ì^ŒÅ`À ѨÓiÎ KÕÜ«∂ÖÏ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ZO`À Hõ+¨ìO g∞^Œ ''J=Ù#∞—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« "Õˆ~ =∂@Å ^•fi~å P „Ѩ™êÎ=##∞ JO`«\ ˜`À<Õ PÑ≤"Õâß~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: â◊H˜Îx JOwHõiOK« =Åã≤O^Õ. q^•º™êQÆ~ü ##∞fl 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ H˘O^ŒiH˜ JkèHõOQÍ â◊H˜Îx WKåÛ_® Uq∞\˜?— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ '=∞i JÖÏ HÍx ѨHõ∆OÖ’ XˆH =ºH˜Î =O^Œ=∞Okx ZÖÏ Ç¨Ï`«=∂~°ÛQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. â◊H˜Î qâı+¨OQÍ Jaè=ºHõÎO HÍ#@¡~Ú`Õ, H©fi<£ qHÀìiÜ«∂‰õΩ JO`«\ ˜ Q“~°= =∞~åº^Œ ÖËÅ? D q+¨Ü«∞O XѨC‰õΩO\Ï"å ÖË^•— Jx J_çQÍ#∞. J`«_»∞, 'P, XѨC‰õΩO\Ï#O_ô— J<åfl_»∞. â◊â◊^èŒ~ü ÖËz N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. J`«_ç q∞„`«∞Å∞ ‰õÄ_® „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ â◊â◊^èŒ~ü`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞m§ ~°O_ç. QÆO*Ï~Ú „`åˆQ"å_çH˜ =∞~À QÆO*Ï~Ú „`åˆQ"å_çx K«∂¿ãÎ „áê}O ÖËz =ã¨∞ÎOk. XHÀ¯™êi XHõi <˘Hõ~°∞ H“yeOK«∞‰õΩO\Ï~°∞ ‰õÄ_®. "Õˆ~ Z=~°fl~Ú<å K«∂¿ãÎ "≥ÚǨÏO uѨC‰õΩO\Ï~°∞. P=Ù `«# ^Œ∂_»#∞ „¿Ñ=∞`À <å‰õΩ`«∂ LO@∞Ok. HÍx "Õˆ~ P=ÙÅ#∞ K«∂¿ãÎ H˘=Ú‡Å`À á⁄_»∞ã¨∞ÎOk.—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) â◊â◊^èŒ~ü "≥o§áÈ~Ú# Ñ≤^ŒÑ¨ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =Úã≤=Úã≤ #=ÙfiÅ∞ #=Ùfi`«∂, ''J`«_»∞ XHõ¯ ~ÀAÖ’<Õ _≥·Å∂º\ò (ѨÅ∞K«#) J~ÚáÈÜ«∂_»∞. K«∂âß"å, ZO`«\ ˜ q#Ü«∞ ÉèÏ="≥∂! <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å XѨC‰õΩ<åfl_»∞—— J<åfl~°∞. â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆ ã¨Ñ¨Îq∞. ѨtÛ=∞ "≥ÚQÆ™êÅÖ’ "≥<≥flÅ ‰õΩ~°∞™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ JHõ¯_Õ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞. '=∞— „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. PÜ«∞# PáêºÜ«∞OQÍ ''Uq∞\˜, "≥à◊`å"å?—— Jx J_çQÍ~°∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

595

'=∞—: J=Ù#O_ô, "≥à◊`å#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ¯~˘Hõ¯i K˘Ñ¨C# JO^Œi Wà◊§‰õΩ "≥àϧÅx XHõ™êi J#∞‰õΩ<åfl#∞. g∞ WO\˜H˜ ‰õÄ_® =™êÎ#∞. U=∞O\Ï=Ù? '=∞—: JÜ«∂º, `«Ñ¨ÊHõ ~°O_ç. Jk <å =∞ǨÏ^•ƒùQƺO.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO QÆ∞~°∞"å~°O, EÖˇ· 3, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, |Å~å"£∞ WO@ Éèí‰õΩÎÅ`À Pã‘#∞Öˇ· L<åfl~°∞. PÜ«∞# „Ѩã¨#fl =^Œ#OÖ’ z~°∞^Œ~°Ç¨ã¨O `˘}˜H˜ã¨ÖÏ_»∞`ÀOk. PǨ¡^ŒOQÍ Éèí‰õΩÎÅ`À ã¨OÉèÏ+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. <Õ_»∞ Pëê_è» â◊√Hõ¡ ^Œâ◊q∞ – [QÆ<åfl^äŒ ™êfiq∞ ѨÙ#~üÜ«∂„`« ~°^äÀ`«û= k#O. |Å~å"£∞ WO@ [QÆ<åfl^äŒ ™êfiq∞H˜ x`«º ѨÓ*Ï <≥·"Õ^•ºÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. XHõ z#fl ~°^äŒO ‰õÄ_® LOk. D ~°^ä•xfl WO\˜ Ô~O_»= JO`«ã¨∞ÎÖ’x =™ê~åÖ’ uѨC`å~°∞. ѨÙ#~üÜ«∂„`« ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ |Å~å"£∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ PǨfixOKå_»∞.

QÆ`« E<£ 25, |∞^èŒ"å~°O <å_»∞ ~°^äŒÜ«∂„`« "≥Ú^Œ\ ˜ ~ÀA. P<å_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Dâß<£ =ÚM’áê^蕺ܫ∞ PǨfi<åxfl =∞xflOz ~î°<£~î°<£Ö’x J`«_ç WO\˜H˜ "≥àϧ~°∞. P ~ÀA ™êÜ«∞O„`«"∞Õ HÍÖËl „ã‘\ì òÖ’ Éè∂í ^è~Œ ü WO\˜H˜ "≥o§ "≥Ú^Œ\ ™˜ êiQÍ â◊â^◊ ~Œè ü ѨO_ç`∞« x HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. =¸_»∞ ~ÀAÅ „H˜`«O, ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’x HÍm PÅÜ«∞OÖ’ â◊â◊^èŒ~ü, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ Ô~O_»=™êi HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å P^Õâßxfl J#∞ã¨iOz |Å~å"£∞ <Õ_»∞ â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞}˜‚ `«# WO\˜H˜ PǨfixOKå_»∞. ѨO_ç`«∞_»∞ Ç≤ÏO^Œ∂^èŒ~°‡OÃÑ· LѨ<庙êÅ∞ Wã¨∂ÎO\Ï_»∞. J`«_çÖ’ ÉèíH˜Îc*ÏÅ∞ <å\˜ P^蕺u‡Hõ â◊H˜Îx "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ\ÏxH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ñ≤eÑ≤OKå~À U"≥∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`Àáê@∞ =ÚO^Œ∞ Kå=_ç QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞. ~å"£∞, '=∞—, |Å~åO, =∞<À"≥∂ǨÏ<£, ѨÅ∞=Ù~°∞ Ü«Ú= Éèí‰õΩÎÅ∞, |Å~å"£∞ `«O„_ç ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. |Å~å"£∞ `«O„_ç xëêªQÆi+¨µª_≥·# "≥·+¨‚=Ù_»∞. PÜ«∞# Z‰õΩ¯=QÍ |$O^•=#OÖ’<Õ LO\Ï_»∞.

JHõ¯_» XHõ `À@Ö’ "å~°∞ Hõ\ ˜ìOz# âߺ=∞ã¨∞O^Œ~° PÅÜ«∞O LOk. DÜ«∞# JHõ¯_Õ UHÍO`«"åã¨O KÕã¨∂Î âߺ=∞ã¨∞O^Œ~°∞x ѨÓ*Ï <≥·"Õ^•ºÅ∞ 㨄Hõ=∞OQÍ [iˆQÖÏ K«∂ã¨∞ÎO\Ï_»∞. |$O^•=#OÖ’ `«# ã¨=∞Ü«∂#flO`å ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãqOK«@OÖ’<Õ QÆ_»∞ѨÙ`«∞O\Ï_»∞. JѨC_»Ñ¨C_»∞ K≥·`«#º K«i`å=∞$`«O `«k`«~° ÉèíH˜Î„QÆO^ä•Å#∞ Ѩiîã¨∞ÎO\Ï_»∞† =∞~˘HõѨC_»∞ ѨÙ=ÙfiÅ∞ HÀã≤ `≥zÛ =∂ÅÅ∞ Hõ_∞» `«∞O\Ï_»∞† "Õ~˘HõÑC¨ _»∞ "≥+· =‚¨ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ PǨfixOz "åix ¿ãqã¨∂Î LO\Ï_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ ^Œi≈Oz# `«~∞° "å`« |Å~å"£∞, `«# `«O„_çH˜ Z<Àfl L`«~Î åÅ∞ „"åã≤ PÜ«∞##∞ HõÅHõ`åΉΩõ ~°ÑÊ≤ OKå_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''Jxfl =∞`åÅÖ’#∂ =∂ =∞`«"Õ∞ Q˘Ñ¨Ê^Œ#fl ÉèÏ"åÅ∞ L<åfl~Ú. "≥·+¨‚=ÙÅÖ’ D ÉèÏ=O =∞s Z‰õΩ¯=QÍ LOk. "Õ~°∞ "Õ~°∞ =∞`«ã¨∞÷Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O áÈ\Ï¡_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. ã¨=∞#fiÜ«∞O KÕÜ«∞@O ZÖÏQÀ "åiH˜ `≥eÜ«∞@O ÖË^Œ∞.——

596

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ã¨~°fi^èŒ~°‡ ã¨=∞#fiÜ«∞O - "≥·+¨‚=ÙÅ∞, â߈HÎÜ«ÚÅ∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (|Å~å"£∞ `«O„_ç, `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À) : "≥·+¨‚=ÙÅ „QÆO^äŒO ÉèíHõÎ=∂Å =∞Oz ѨÙã¨ÎHõ"Õ∞. ZO`À=∞Ok "≥·+¨‚= Éèí‰õΩÎÅ K«i„`«Å∞ JO^Œ∞Ö’ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ, =∂ =∂~°æ"Õ∞ ã¨Ô~·#k J#fl@∞¡ ѨÙã¨ÎHõO UHõѨHõ∆OQÍ ™êQÆ∞`«∂ LO@∞Ok. [QÆ[˚#x q+¨µ‚=∞O„`«O ã‘fiHõiOzO^Œx ‰õÄ_® JO^Œ∞Ö’ XHõ KÀ@ „"åã≤ LOk. ''XHõ™êi <Õ#∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞`À "≥·+¨‚=K«~°}ü QÆ∞iOz ÉÏQÍ „Ѩâ◊Oã≤Oz J`«}˜‚ `«# WO\˜H˜ PǨfixOKÕÖÏ KÕâß#∞. =∞^äŒ∞~ü J`«_çH˜ Z<Àfl =∞~åº^ŒÅ∞ KÕâß_»∞. "≥O_ç HõOK«OÖ’ LáêǨ~°O ÃÑ\˜ìOKå_»∞. JO`å JÜ«∂ºHõ "≥·+¨‚=K«~°}ü, =∞^äŒ∞~ü Z^Œ∞>Ë 'g∞~°∞ Z#fl~Ú<å K≥ѨÊO_ç. "≥·+¨‚= =∞O„`«O ã‘fiHõiOK«‰õΩO_® Un ™ê^茺Ѩ_»^Œ∞— J<åfl_»∞. Jk qx =∞^äŒ∞~ü Hõà‹§„~° KÕâß_»∞. J`«_»∞ â߈HÎÜ«Ú_»∞, ^Õg Láê㨉õΩ_»∞. "≥O@<Õ <Õ#∞ "≥·+¨‚=K«~°}üx "≥∂KÕ`ÀÎ á⁄_çKå#∞. ''N=∞^•ƒùQÆ=`«OÖ’ ‰õÄ_® W@∞=O\˜ ÉèÏ"åÅ∞ L<åflÜ«∞x q<åfl#∞. Hõ$+¨‚=∞O„`«O ѨÙK«∞ÛHÀ‰õΩO_® Éè=í ™êQÆ~åxfl ^•>Ë „ѨÜ∞« `«flO ‰õΩHõ¯`ÀHõ Ѩ@∞ìH˘x =∞Ǩã¨=Ú„^•xfl ^•>Ë „ѨÜ∞« `«flO ÖÏO\˜k Jx JO^Œ∞Ö’ L#fl@∞¡ q<åfl#∞. Jxfl =∞`åÅ"å~°∞ =∂ =∞`«"∞Õ Q˘Ñ¨Ê^Œx K≥ÑC¨ ‰õΩO\Ï~°∞. ''â߈HÎÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_® "≥·+¨‚=ÙÅ#∞ z#fl|∞K«Û_®xH˜ „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎO\Ï~°∞. 'NHõ$+¨µ‚_»∞ <ÒHõ#∞ #_çÑ≤ [#∞Å#∞ Éè=í ™êQÆ~åxfl ^•\˜OѨ*¿Ë ã <åq‰õΩ_»∞— JO@∞O\Ï~°∞ "≥+· =‚¨ ÙÅ∞. JO^Œ∞‰õΩ ["å|∞QÍ â߈HÎÜ«ÚÅ∞, 'P, P =∂@ x["Õ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë =∂ J=∞‡ ~å[~å*Ëâ◊fis ^Õq HÍ|\˜ì. P"Õ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ =zÛ [#∞Å#∞ `«~e° ã¨∞OÎ ^• Uq∞\˜? JO^Œ∞Hõ<Õ P"≥∞ D ѨxH˜ Hõ$+¨µ}‚ ‚˜ xÜ«∞q∞OK«∞‰õΩOk—— Jx K«∞~°Hõ JO\˜ã¨∞ÎO\Ï~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''Ö’‰õΩÅ∞ `«=∞ `«=∞ =∞`åÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘x ZO`«QÍ JǨÏOHÍ~°O K«∂ѨÙ`«∞O\Ï~°x!

HÍ=∂~°∞ʉõÄ~ü ^ŒQÆæ~°Ö’x „QÍ=∂ÅÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ™êÖˇ"åà◊√§ LO_Õ"å~°∞. "åiÖ’ KåÖÏ=∞Ok "≥·+¨‚=ÙÅ∞ – ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. "å~°∞ #∂Å∞ =_»∞‰õΩ`«∂ WÖÏ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞: '#∞=Ùfi U q+¨µ‚=Ù#∞ ѨÓlã¨∞ÎO\Ï=Ù – ã¨$+≤ìx áêeOKÕ q+¨µ‚=Ù<å!

F, "Õ∞=Ú J`«}˜‚ `åHõ<≥·<å `åHõO. #∞=Ùfi „"≥ÚˆH¯ t=Ù_»∞ Z=~°∞? "Õ∞=Ú P`å‡~å=∞ t=Ù}˜‚ „áêi÷™êÎO.— ÖˉõΩO>Ë, '#∞=Ùfi P~åkèOKÕ Ç¨Ïi QÆ∞iOz =∂‰õΩ HÍã¨Î K≥ѨÊ"ÀÜü∞, K«∂^•ÌO, JO@∞O\Ï~°∞.— XHõ"≥·Ñ¨Ù =∞QÍæÅ∞ <Õã¨∞ÎO\Ï~°∞, =∞~À"≥·Ñ¨Ù WÖÏ |_®~ÚH˜ áÈ`«∞O\Ï~°∞. ''~°u `«e¡, ~å}˜ HÍ`åº~ÚhH˜ PO`«~°Oy‰õΩ~åÅ∞ – "≥·+¨‚=K«~°}ü [@∞ì‰õΩ K≥Ok#k† "≥·+¨‚= ^Œ∞~°aè=∂x. <å =^ŒÌ‰õΩ `«~°K«∂ =ã¨∂Î LO_Õk† ZO`À „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ Hõey LO_Õk. XHõ™êi <Õ#∞ HÍm=∂`« „Ѩ™ê^ŒO ã‘fiHõiOK«_»O K«∂ã≤Ok. JO`Õ, P <å\˜ #∞O_ç P"≥∞ WHõ¯_»‰õΩ =¿ãÎ X@∞ì. ''g\˜x JxflO\˜h ã¨=∞#fiÜ«∞ Ѩ~°z#"å_Õ x["≥∞ÿ# =∞x+≤. KåÖÏ=∞Ok `«=∞ =∂~°æO =∂„`«"Õ∞ ã¨Ô~·#k J#fl@∞¡ UHõѨHõ∆"å^Œ∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ <Õ#∞, JxflO\˜h XHõ¯\˜QÍ<Õ ^Œi≈™êÎ#∞. âßHõÎO, "≥·+¨‚=O, "Õ^•O`«O – Jxfl =∞`åÅ∞ P XHõ¯ ã¨`åº<Õfl ^èպܫ∞OQÍ KÕã¨∞H˘x L<åfl~Ú. Z=Ô~·`Õ x~åHÍ~°"≥∂, PÜ«∞<Õ ™êHÍ~°OQÍ ‰õÄ_® L<åfl_»∞. PÜ«∞<Õ <å<å~°∂áêÅ∞

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

597

^èŒiOz L<åfl_»∞. 'x~°∞æ}∞_»∞ <å‰õΩ `«O„_ç, ã¨QÆ∞}∞_»∞ `«e¡. <Õ#∞ Z=ix xOkOK«QÆÅ#∞, Z=ix ѨÓlOK«QÆÅ#∞? „`åã¨∞ Ü≥ÚHõ¯ ã≤|∞ƒÅ∞ Ô~O_»∂ XˆH |~°∞=Ù#∞ Hõey LO\Ï~Ú.— ''"Õ^•Å∞ Z=i QÆ∞iOz =i‚OKåÜ≥∂, P ã¨zÛ^•#O^Œ∞}˜‚ QÆ∞iOKÕ `«O„`åÅ∞, ѨÙ~å}ÏÅ∞ ‰õÄ_® =i‚OKå~Ú. x`«ºO, bÅÅ∞ Ô~O_»∂ XˆH =ã¨∞Î=Ù‰õΩ K≥Ok#q. ''"Õ^•Å∞ 'FO ã¨zÛ^•#O^Œ „|Ǩχ—, `«O„`åÅ∞ 'FO ã¨zÛ^•#O^Œ t= – ˆH=ÅO t=Ù_Õ—, ѨÙ~å}ÏÅ∞ 'FO ã¨zÛ^•#O^Œ Hõ$+¨‚— JO@∞<åfl~Ú. "Õ^•Å∞, ѨÙ~å}ÏÅ∞, `«O„`åÅ∞ Jhfl P XHõ¯ ã¨zÛ^•#O^Œ∞x QÆ∞iOKÕ =i‚ã¨∞Î<åfl~Ú. "≥·+¨‚=âߢ™êÎÅÖ’ ‰õÄ_® Hõ$+¨µ‚_Õ HÍm J~Ú=Ù#fl@∞¡ „"åÜ«∞|_ç LOk.——

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚ŠѨ~°=∞ǨÏO㨠ã≤÷u N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠=™ê~åÖ’H˜ "≥o§ uiy=KåÛ~°∞. PÜ«∞# QÆkÖ’ #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ "≥àı§@ѨC_»∞ qâ◊fiOÉèí~°∞x ‰õΩ=∂Ô~Î PÜ«∞#‰õΩ #=∞㨯iOzOk. P J=∂‡~ÚH˜ P~°∞ ÖËHõ U_»∞ ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û. P"≥∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À =∂\Ï¡_»™êyOk. P"≥∞`Àáê@∞ J^Õ D_»∞QÆÅ Ñ≤Å¡Å∞ W^ŒÌ~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ JHõ¯_Õ L<åfl~°∞. qâ◊fiOÉèí~°∞x ‰õΩ=∂Ô~Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À ''<Õ#∞ h‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß#∞. #∞=Ùfi K«∂_»<Õ ÖË^Õ!—— JOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): F, <Õ#∞ QÆ=∞xOK«<ÕÖË^Œ∞. qâ◊fiOÉèí~°∞x ‰õΩ=∂Ô~Î: J~Ú`Õ PQÆ∞. =∞m§ #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ#∞. PQÍQÆ∞, P HÍeH˜ ‰õÄ_® #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. #∞^Œ∞\˜x <ÕʼnõΩ `åH˜Oz P J=∂‡~ÚH˜ „Ѩu#=∞™ê¯~°O KÕâß~°∞. P"≥∞#∞ U^≥·<å áê@ áê_»=∞<åfl~°∞. P J=∂‡~Ú, ''=∂ J=∞‡ `À_»∞, x[OQÍ <å‰õΩ áê_»@O ~å^Œ∞—— JOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ áê_»=∞x HÀˆ~ã¨iH˜ P J=∂‡~Ú, ''J=∞‡ g∞^Œ X@∞ì ÃÑ\ÏìHõ ‰õÄ_® =∞m§ JÖÏ J_»QÆ=KåÛ?—— JOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂ P J=∂‡~Ú`À Ǩ™êºÖÏ_»∞`«∂, WÖÏ áê_®~°∞: ~å"≥ ~å"≥ z#fl, ~å"≥ ~å"≥ Hõ#fl h "≥ÚQÆ∞_»∞ K«∂z x#∞fl u@ì‰õΩO_» A@∞ì ^Œ∞qfi h‰õΩ K«∞@ì K«∞@∞ì^Œ∞<≥ D áê@ qx Ñ≤Å¡Å`À ã¨Ç¨ JHõ¯_»∞#fl "å~°O^Œ~°∞ Hõ_»∞ѨÙ|ƒ #=fi™êQÍ~°∞. (t=~å"£∞ ÉÏź ã¨OѶ¨∞@#Å∞ - Ѩ~°=∞ǨÏO㨠L<å‡^Œ ã≤÷u) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã¨fiÉèÏ=O ѨÓiÎQÍ S^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ ÉÏÅ∞x áÈe LO@∞Ok. J`«_»∞ ã¨~°fi=¸ K≥·`«#º=∞Ü«∞OQÍ ^Œi≈™êÎ_»∞. ''XHõ™êi <Õ#∞ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ LO@∞#flѨC_»∞, ~å"£∞ÖÏÖò `«=Ú‡_çH˜1 <åÅ∞QÆ∞ ÖËHõ S^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û LO@∞Ok. K≥~°∞=Ù ^ŒQÆæ~° q∞_»`«Å∞ Ѩ_»∞`«∞<åfl_»∞. QÍeH˜ P‰õΩÅ∞ 1. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J#fl ‰õΩ=∂~°∞_»∞. ¿Ñ~°∞ t=~åO.

598

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

Hõ^Œ∞Å∞`«∂ LO>Ë, 'L+π, K«Ñ¨C_»∞ KÕÜ«∞=^Œ∞Ì. <Õ#∞ q∞_»∞`«Å#∞ Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞— J#™êQÍ_»∞ P‰õΩÅ`À. =∞~À™êi, ‰õΩO_»áÈ`«QÍ =~°¬O ‰õΩ~°∞™ÈÎOk† "≥∞~°∞ѨÙÅ∞ "≥∞~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. <å`Àáê@∞ QÆkÖ’ L<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«Å∞Ѩ٠fã≤ |Ü«∞@‰õΩ "≥àϧÅO\Ï_»∞. <Õ#∞ p"å@∞¡ ÃÑ>Ëìã¨iH˜ a‰õΩ¯a‰õΩ¯=∞O@∂ QÆkÖ’<Õ ‰õÄ~°∞ÛO_çáÈÜ«∂_»∞. =∞^茺=∞^茺֒ |Ü«∞@‰õΩ `˘OyK«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. "≥∞~°∞ѨÙÅ∞ "≥∞iã≤#ѨC_»ÖÏ¡, 'z<åfl<åfl! K«∂_»∞, "å~°∞ K≥‰õΩ=ÚH˜ ~åà◊√§ H˘_»∞`«∞<åfl~°∞— J<Õ"å_»∞. ''Ѩ~°=∞ǨÏO㨠XHõ z#fl Ñ≤Å¡"åx =O\˜ "å_»∞. `«# "å~°∞, Ѩ~å~Ú"å~°∞ J#fl `Õ_® LO_»^Œ∞† ™êO™êiHõ ã¨O|O^è•Å QÆ∞iOz Z@∞=O\˜ ÅHõ∆ ºO LO_»^Œ∞. XHõ ~ÀA ~å"£∞ÖÏÖò `«=Ú‡_»∞ ##∞fl '#∞=Ùfi =∂ z<åfl#fl"å ÖËHõ =∂=∞Ü«∞º"å?— Jx J_çQÍ_»∞. ''Ѩ~°=∞ǨÏO㨠„Ѩ=iÎOKÕ f~°∞ Ѩã≤ÉÏÅ∞x áÈe LO@∞Ok. `å#∞ ZHõ¯_» u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_À Z~°∞Hõ LO_»^∞Œ . ã¨~fi° „`å „|Ǩχ=∞Ü«∞OQÍ ^Œi≈™êÎ_∞» . `å#∞ ZHõ¯_»‰Ωõ "≥à√◊ <Î åfl_À, ZHõ¯_» ‰õÄ~°∞Û<åfl_À ÉÁuÎQÍ Ñ¨\ ˜ìOK«∞HÀ_»∞. ~å"£∞ÖÏÖò `«=Ú‡_»∞, ǨÏ$^ŒÜü∞ WO@ ^Œ∞~åæѨÓ[ K«∂_»\ÏxH˜ "≥àϧ_»∞.

WO\˜#∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ =zÛ XO@iQÍ Z\’ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. <åÅ∞QÆ∞ ã¨O=`«û~åÅ ‰õΩ„~°"å_çx K«∂ã≤ ^•i# áÈÜÕ∞"åà◊√§ ZHõ¯_» #∞O_ç =KåÛ=Ù Jx J_çQÍ~°∞. "å_»∞ ˆH=ÅO 'ѨOki— J<åfl_»∞. JO>Ë ^Œ∞~åæѨÓ[ [iˆQKÀ@ "Õã≤# ÃÑ^ŒÌ ѨOki Jx J`«_ç ÉèÏ=O. Z=i WO\˜H˜ =KåÛ=Ù Jx J_çˆQã¨iH˜ 'J#flÜ«∞º— Jx K≥áêÊ_»∞. ''Ѩ~=° ∞ǨÏO㨉Ωõ XHÀ¯™êi L<å‡^Œ ã≤u÷ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. <å‰õΩ P ã≤u÷ Hõey#ѨC_»∞, ã¨fieOQÍ<Õfl t=eOQÆOQÍ ÉèÏqOz ѨÓlOKÕ"å_çx. ã¨r= eOQÆѨÓ[! XHÀ¯™êi =Ú`«ºO ‰õÄ_® `˘_çˆQ"å_çx.

J~Ú`Õ WѨC_»∞ JÖÏ KÕÜ«∞ÖË#∞. (ѨÓ~°‚ *Ï˝xÜ≥ÿ∞# Ñ≤zÛ"å_»∞, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) ''^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞ „Ѩu+¨ª [iy# H˘xfl ~ÀAʼnõΩ XHõ Ñ≤zÛ"å_»∞ JHõ¯_»‰õΩ =KåÛ_»∞.

J`«_»∞ ѨiѨÓ~°‚ *Ï˝x. ziy# K≥ѨCÅ∞ `˘_»∞‰õΩ¯x L<åfl_»∞† XHõ KÕuÖ’ "≥^Œ∞~°∞ Hõ„~°, =∞~À KÕuÖ’ =∂q∞_ç "≥ÚHõ¯ L#fl =∞\˜ì Ñ≤_»`« Ѩ@∞ìH˘x L<åfl_»∞. QÆOQÆÖ’ =Ú#Hõ"Õã≤ =KåÛ_»∞. ã¨O^茺 "å~°Û_»O ÖÏO\˜k Un KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. =¸@Ö’ Hõ\ ˜ì=Ù#fl^Õ^À u<åfl_»∞. `«~°∞"å`« HÍm PÅÜ«∞OÖ’H˜ "≥o§ ™È΄`« áê~îåÅ∞ K«k"å_»∞. PÅÜ«∞O HõOÑ≤OzáÈ~ÚOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÅÜ«∞OÖ’ ǨÏÅ^è•i L<åfl_»∞. PÅÜ«∞ ^èŒ~°‡ã¨„`«OÖ’ P Ñ≤zÛ"å_çH˜ J#flO ÃÑ@ìÖË^Œ∞. J`«_»∞ P u~°ã¨¯ $ux U=∂„`«O Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀÖË^Œ∞. áê~°"Õã≤# ZOye P‰õΩÅÖ’x "≥∞`«∞‰õΩÅ∞ Ui u#™êQÍ_»∞† XH˘¯Hõ¯™êi ‰õΩHõ¯Å#∞ „ѨHõ¯‰õΩ „`Àã≤ uO@∞<åfl_»∞. ‰õΩHõ¯Å∞ J`«}˜‚ Ug∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. ǨÏÅ^è•i J`«_ç "≥O>Ë "≥o§ '#∞"≥fi=~°=Ù? ѨÓ~°‚*Ï˝x"å— Jx J_çQÍ_»∞. J`«_»∞ 'J=Ù#∞. <Õ#∞ ѨÓ~°*‚ Ï˝x<Õ. Ǩï+π— J<åfl_»∞. ǨÏÅ^è•i <å‰õΩ D q+¨Ü∞« O K≥¿ÑÊã¨iH˜ <å QÆ∞O_≥Å∞ ^Œ_^» _Œ Ö» Ï_®~Ú. ǨÏ$^ŒÜü∞#∞ QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x, 'J=∂‡, <å‰õį_® W^Õ QÆu Ѩ_»∞`«∞O^•?— JO@∂ U_»fi™êQÍ#∞. "Õ∞=Ú P Ñ≤zÛ"å_çx K«∂_»"≥àϧO. =∂`À J`«∞º#fl`« *Ï˝#O QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂Å∞ Z<Àfl =∂\Ï¡_Õ"å_»∞. J~Ú`Õ =∞Ô~=Ô~·<å =¿ãÎ =∞m§ Ñ≤zÛ"å_çÖÏ „Ѩ=iÎOKÕ "å_»∞. J`«_»∞

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

599

"≥o§áÈÜÕ∞@ѨC_»∞ ǨÏÅ^è•i KåÖÏ^Œ∂~°O =~°‰õΩ J`«}˜‚ ™êQÆ#OѨ "≥àϧ_»∞. PÅÜ«∞ ^•fi~°O ^•\ÏHõ ǨÏÅ^è•i`À WÖÏ J<åfl_»∞: 'WHõ h‰õΩ K≥ѨÊ=Åã≤Ok U=ÚOk? D =∞_»∞QÆ∞Ö’x h~°∞, QÆOQÍ[ÅO – D Ô~O_ç\ ˜ =∞^茺 ÉèË^Œ|∞kú `˘ÅyáÈ~Ú# <å_»∞ ѨÓ~°‚*Ï˝#O HõeyO^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ.— WÖÏ Ñ¨eH˜ J`«_»∞ QÆ|QÆ| "≥o§áÈÜ«∂_»∞.——

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO áêO_ç`«ºO, `«Ñ¨ã¨∞û N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. `«H˜¯# Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® JHõ¯_Õ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): â◊â◊^èŒ~ü QÆ∞iOz h Jaè„áêÜ«∞"Õ∞q∞\˜? '=∞—: J`«_»∞ L`«Î=Ú_»O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: KåÖÏ |∞kú=∞O`«∞_»∞ Hõ^•! '=∞—: J=Ù#O_ô. Q˘Ñ¨Ê áêO_ç`«ºO HõÅ"å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: Z=iѨ@~¡ Ú`Õ, J<ÕH=õ ∞Ok [#∞Å∞ Q“~°==∞~åº^ŒÅ∞ K«∂ѨÙ`å~À J`«_Öç ’ ^≥·gâ◊H˜Î qâı+¨OQÍ LO@∞O^Œx w`«Ö’ K≥ѨÊ|_ç LOk. HÍx J`«_»∞ WOHÍ H˘xfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤ LOk. ''ˆH=ÅO áêO_ç`«ºO LO>Ë UO „ѨÜ≥∂[#O? H˘kÌQÍ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂e, H˘kÌQÍ ™ê^èŒ#Å∞ KÕÜ«∂e.

(Q“s ѨO_ç`«∞_»∞, <å~åÜ«∞} âߢã≤Î - ÉËÖòѶ¨∞iÜ«∂Ö’ ˆHâ◊"£x Hõeã≤# ã¨OѶ¨∞@#) ''Q“s ѨO_ç`«∞_»∞ ™ê^èŒ#Å∞ KÕâß_»∞. J`«_»∞ 'Ǩ ˆ~ ˆ~ x~åÅO| ÅOÉ’^Œ~°— Jx ã¨Î=O KÕÜ«∞QÍ<Õ Ñ¨O_ç`«∞ ÅO`å J`«_ç =ÚO^Œ∞ "å#áê=ÚÖË J~ÚáÈÜÕ∞"å~°∞. ''J^Õ q^èŒOQÍ <å~åÜ«∞}âß„ã≤Î ‰õÄ_®. J`«_»∞ ˆH=ÅO ѨO_ç`«∞_Õ HÍ^Œ∞, ™ê^茉õΩ_»∞ ‰õÄ_®. x~°O`«~åÜ«∞OQÍ áêuHõ ã¨O=`«û~åÅáê@∞ âß„™êÎ^茺ܫ∞#O KÕâß_»∞. <åºÜ«∞âßGO XHõ¯>Ë U_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ K«k"å_»∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© 'ǨÏ~° ǨÏ~°— JO@∂<Õ J`«_çH˜ ÉèÏ"å"Õâ◊O HõeˆQk. *ˇ·Ñ¨Ó~ü ~åA J`«}˜‚ `«# P™ê÷# ѨO_ç`«∞_»∞QÍ xÜ«∞q∞OK«^ŒÅKå_»∞. J~Ú`Õ J`«_»∞ P ѨxH˜ XѨCHÀÖË^Œ∞. `«~°K«∂ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O =zÛ =ã≤ã¨∂ÎO_Õ"å_»∞. =tëꪄâ◊=∞O "≥o§ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∂Åx J`«xH˜ f„= PHÍOHõ∆ [xOzOk. "≥o§áÈ`å#x <å`À KåÖÏ™ê~°∞¡ K≥áêÊ_»∞. J~Ú`Õ <Õ#∞ JHõ¯_»‰õΩ "≥à◊§=^ŒÌx "åiOKÕ"å_çx. 'D ^ÕǨÏO ZѨC_»∞ ~åeáÈ`«∞O^À Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞? WѨC_»∞ HÍHõáÈ`Õ =∞i ZѨC_»∞ KÕÜ«∂e ™ê^èŒ#Å∞?— J#™êQÍ_»∞. J`«_ç "≥ÚO_çѨ@∞ì^ŒÅ K«∂ã≤ z=~°‰õΩ <Õ#∞ J`«}˜‚ "≥à◊§=∞x K≥áêÊ#∞. `«~°∞"å`« J`«_»∞ K«xáÈÜ«∂_»x, `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞ÎO_»QÍ Éèˇ·~°=Ù_»∞ =zÛ K≥OѨ^≥|ƒ H˘\Ïì_»x Z=~À K≥|∞`«∞O_»QÍ q<åfl#∞. 'ÖË^Œ∞, J`«_»∞ rqOKÕ=Ù<åfl_»∞.

WѨC_çѨC_Õ "Õ∞=Ú J`«}˜‚ Ô~·Å∞ ZH˜¯Oz =ã¨∞Î<åflO— JO\Ï~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∞. ''<Õ#∞ ˆHâ◊"£¿ã<£#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀÉ’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞, J`«_»∞ Z@∞=O\˜ =ºHÀÎ K«∂ã≤ ~°=∞‡x <å~åÜ«∞}âß„ã≤Îx ѨOáê#∞. J`«_»∞ K«∂ã≤=zÛ, ˆHâ◊"£ [ѨO KÕÜ«∞_»OÖ’ ã≤^Œ∞ú_»∞ J<åfl_»∞.

600

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

<å~åÜ«∞}ü‰Ωõ *’ºu+¨O ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞. J`«_∞» , 'ˆHâ◊"k£ J^Œ$+¨ì *Ï`«HOõ . J`«_`ç À <Õ#∞ ã¨O㨯 $`«OÖ’ =∂\Ï¡_®#∞. J`«_»∞ =OQÆÉèÏ+¨Ö’ =∂\Ï¡_®_»∞— J<åfl_»∞. ''J@∞ÃÑ· <Õ#∞ ǨÏ$^ŒÜü∞#∞ "≥O@ɡ@∞ìH˘x ÉËÖòѶ¨∞iÜ«∂Ö’x L^•º# "å\˜Hõ‰õΩ ˆHâ◊"£#∞ K«∂_» "≥àϧ#∞. J`«}‚˜ K«∂_»QÍ<Õ <Õ#∞ 'W`«_ç `ÀHõ T_çáÈ~ÚOk. W`«_∞» h\˜Ö’#∞ x=ã≤OK«QÅÆ _»∞, <ÕÅg∞^• x=ã≤OK«QÆÅ_»∞—1, J<åfl#∞. ''##∞fl ѨsH˜∆OѨ<≥Oz ˆHâ◊"£ =ÚQÆ∞æ~°∞ „|Ǩχã¨=∂[ Éèí‰õΩÎÅ#∞ <å =^ŒÌ‰õΩ ѨOáê_»∞. "åiÖ’ „Ѩã¨#∞fl_»∞‰õÄ_® L<åfl_»∞. "åi Ѩx ~å„uO|=à◊√§ ##∞fl ѨijeOz P q+¨Ü«∂Å#∞ ˆHâ◊"£‰õΩ q#flqOK«@O. "å~°∞ ~å„uѨÓ@ <å QÆkÖ’<Õ x„^ŒáÈÜ«∂~°∞. ˆH=ÅO '^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞2— JO@∞<åfl~°∞. <å`À 'g∞~°∞ ˆHâ◊"£ÉÏ|∞#∞ J#∞ã¨iOK«O_ç. g∞‰õΩ "Õ∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok— J<åfl~°∞. '<Õ#∞ ™êHÍ~° ~°∂áêxfl ѨÓl™êÎ#∞— Jx "åi`À J<åfl#∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© "å~°∞ '^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞— J#@O =∂#ÖË^Œ∞. JѨC_»∞ <å‰õΩ XHõ q#∂`«fl ã≤÷u HõeyOk. P ã≤÷uÖ’ "åix QÆk#∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ "≥o§á⁄=∞‡x K≥áêÊ#∞. "åix QÆkÖ’H˜ ~åx=fiÖË^Œ∞. P ~å„u "å~°∞ =™ê~åÖ’<Õ Ñ¨_»∞‰õΩ<åfl~°∞. ÔHѨì<£ ‰õÄ_® ##∞fl "≥Ú^Œ\ ˜™êi K«∂ã≤#ѨC_»∞, P ~å„u JHõ¯_Õ LO_çáÈÜ«∂_»∞. ("≥∞ÿˆHÖò, <å~åÜ«∞} âߢã≤ÎÅ ã¨OÉèÏ+¨}) ''<å~åÜ«∞}ü JHõ¯_» LO@∞#flѨC_»∞ XHõ ~ÀA "≥∞ÿˆHÖò3 (=∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<£ ^Œ`«Î) =KåÛ_»∞. =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞ ÃÑ^ŒÌ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ^•fiiHÍÉÏ|∞ J`«}˜‚ "≥O@ɡ@∞ì‰õΩ =KåÛ_»∞. PÅÜ«∞ Ü«∞[=∂<åºxH˜ PÅÜ«∞O „ѨHõ¯#∞#fl =∞O^Œ∞ QÆ∞O_»∞ HÍ~åö<å („a\©+¨µ) Ü«∞[=∂#∞Å`À U^À "åº*ˇºO LOk. P q+¨Ü«∞"≥∞ÿ "≥∞ÿˆHÖò ã¨ÅǨ fã¨∞HÀ=_®xH˜ J`«}˜‚ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ =KåÛ~°∞. ''HÍ~åºÅÜ«∞O „ѨHõ¯#∞#fl ÃÑ^ŒÌ QÆkÖ’ J`«}˜‚ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åflO. <Õ#∞ <å~åÜ«∞}üâß„ã≤Îx J`«_`ç À =∂\Ï¡_=» ∞<åfl#∞. "≥∞Hˆÿ Öò ã¨O㨯 $`«OÖ’ ã¨iQÍ =∂\Ï¡_Ö» HË áõ ÈÜ«∂_»∞. `«ÑC¨ Å∞ ^˘~å¡~Ú.

JO^Œ∞=Å¡ ã¨OÉèÏ+¨} =OQÆÉèÏ+¨Ö’<Õ ™êyOk. ''<å~åÜ«∞}ü âߢã≤Î, "≥∞ÿˆHÖò#∞ 'g∞~°∞ =∞`«O ZO^Œ∞‰õΩ =∂~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞?— Jx J_çQÍ_»∞. "≥∞ÿˆHÖò `«# á⁄@ì#∞ K«∂Ñ≤ã¨∂Î, 'D á⁄@ì‰õÄ\˜ HÀã¨"Õ∞— J<åfl_»∞. <å~åÜ«∞}ü, 'á⁄@ì‰õÄ\˜HÀã¨O =∞`«O =∂~°∞ÛH˘<Õ "å_ç`À <Õ<Õq∞\˜ =∂\Ï¡_Õk?— J<åfl_»∞. JѨC_»∞ "≥∞ÿˆHÖò <å`À 'g∞~°∞ U"≥∞ÿ<å ÃãÅq=fiO_ç— J<åfl_»∞. <Õ#∞, '<åÜ«∞<å, ZO^Œ∞Hõ<À <å‰õΩ =∂\Ï¡_»|∞kú ѨÙ@ì_»O ÖË^Œ∞. <å <À\˜x Z=~À <˘H˜¯ ÃÑ_»∞`«∞#fl@∞¡QÍ LOk— J<åfl#∞.—— 1. HõÑ¨Ê Ñ≤Å¡‰õΩ „áê~°OÉèí^Œâ◊Ö’ `ÀHõ LO@∞Ok. P ^Œâ◊Ö’ Jk h\˜Ö’ =∂„`«"Õ∞ x=ã≤OK«QÆÅ^Œ∞. Jk ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ~Ú# Ñ≤=∞‡@ ^•x `ÀHõ T_çáÈ`«∞Ok. JѨC_»∞ Jk h\˜Ö’#∞ LO_»QÆÅ^Œ∞, <ÕÅÃÑ·<å LO_»QÆÅ^Œ∞. J^Õq^èŒOQÍ ˆHâ◊"£ ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»QÆÅ_»∞, ÉèíQÆ=`ü zO`«# ‰õÄ_® KÕÜ«∞QÆÅ_»∞ Jx N~åHõ$+¨µ‚Å∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~°∞.

2. „ÉǨχã¨=∂[ ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ WÖÏ JO@∂ LO_»@O i"åA. HÍx "å~°∞ x~åHÍ~åxfl P~åkèã¨∞ÎO\Ï~°∞.

3. "≥∞ÿˆHÖò =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<£ ^Œ`åÎ <åºÜ«∞"åk, =OQÆ ÉèÏ+¨Ö’ ¿Ñ~°∞"≥∂ã≤# Hõq. ¢ÔH·ã¨Î= =∞`«O ѨÙK«∞ÛH˘#fl"å_»∞.

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

601

(HÍq∞x HÍOK«# Pã¨H˜Î =∞x+≤x hK«∞}˜‚ KÕã¨∞ÎOk - q+¨Ü«∂㨉õΩΊѨÓ[) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^Œi≈OKÕO^Œ∞‰õΩ KÒ^èŒ∞i =ã¨∞Î<åfl_® ÖË^• J#fl „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. =∞<À"≥∂ǨÏ<£: KÒ^èŒ∞i ~å=_»O ÖË^Œ∞. Ѷ¨s^£Ñ¨Ó~ü #∞O_ç â◊â◊^èŒ~ü =ã¨∞Î<åfl_»∞, JO^Œ∞=Å¡ ~å#x K≥áêÊ_»∞.

KÒ^èŒ∞i Z"£∞.U. K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl"å_»∞. <≥ʼnõΩ =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞ =O^ŒÅ ~°∂áêÜ«∞Å r`«O ã¨Oáêk™êÎ_»∞. ÉèÏ~°º K«xáÈ~Ú#ѨC_»∞ f„= "≥·~åQƺO HõeyOk. J~Ú`Õ H˘O`«HÍÅO `«~°∞"å`« =∞m§ ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_çk ZO`«\ ˜ hK«|∞kú! ÉÏQÍ K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åfl##fl JǨÏOHÍ~°O. ÃÑ·QÍ Ô~O_»= ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. „ѨѨOKåxfl QÆ_ç¤áÈK«ÖÏ K«∂™êÎ_»∞. (Éèí‰õΩÎÅ`À) ''D HÍq∞h HÍOK«<åÅ Pã¨H˜Î =∞x+≤x hK«∞}˜‚ KÕã≤"Õã≤Ok. ǨÏ~°"≥∂ǨÏ<£ "≥Ú^Œ\’¡ =KÕÛ@ѨC_»∞ J`«_çÖ’ KåÖÏ =∞Oz ÅHõ∆}ÏÅ∞ LO_Õq. J`«}˜‚ K«∂_®Åx <Õ#∞ P~å@ Ѩ_çáÈÜÕ∞"å_çx. JѨC_»∞ J`«_ç =Ü«∞ã¨∞û 17 ÖËHõ 18 ã¨O=`«û~åÅ∞. WHõ¯_»‰õΩ ~°=∞‡x K≥Ñ≤Ê <Õ#∞ `«~°K«∂ Hõ|∞~°∞ ѨO¿Ñ"å_çx. J~Ú`Õ J`«_»∞ =KÕÛ"å_»∞ HÍ^Œ∞. WѨC_»∞ ÉèÏ~°º`À HõÅã≤ "Õ~°∞ HÍѨÙ~°O ÃÑ\Ïì_»∞. "≥Ú^Œ\’¡ `«# "Õ∞#=∂=∞ WO\’¡ L#flѨC_»∞ ÉÏQÍ<Õ LO_Õ"å_»∞. ã¨O™ê~åxH˜ ã¨O|OkèOz# U p‰õÄzO`å LO_Õk HÍ^Œ∞. WѨC_»∞ "Õ~°∞ HÍѨÙ~°O ÃÑ\Ïì_»∞. ~ÀE |*Ï~°∞‰õΩ "≥o§ ÉèÏ~°º H˘~°‰õΩ ã¨~°‰õΩÅ∞ `≥ã¨∞ÎO\Ï_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) XHõ ~ÀA ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ =KåÛ_»∞. <Õ#∞ J`«_ç`À 'WHõ¯_» #∞Oz "≥o§áÈ. x#∞fl `åH˜`Õ <å Xà◊√§ [Å^Œiã¨∞ÎOk— J<åfl#∞.—— Hõ~åÎÉèí*Ï ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# K«O„^Œ Kè«@s˚ =KåÛ_»∞. J`«_ç =Ü«∞ã¨∞û 60 ÖËHõ 65 ã¨O=`«û~åÅ∞ LO@∞Ok. J`«_ç <À@ ZѨC_»∂ Hõ~åÎÉèí*Ï ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ˆQÜ«∂ÖË.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å áê^•Å#∞ ã¨Ê $tOѨ "≥àϧ_»∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# JO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞uOK«ÖË^Œ∞.

[QÆ<åfl^äŒ ™êfiq∞x ^Œi≈OK«\ÏxH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WO\’¡Ñ¨Å‰õΩ "≥àϧ~°∞. WO\’¡x ¢ã‘ÎÅ∞ PÜ«∞##∞ ^Œi≈Oz „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞#, ǨÅ∞Ö’H˜ uiy =KåÛ~°∞. #=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ â∫KåxÔH· "≥àϧ#∞. `«~°∞"å`« |@ìÅ∞ =∂~°∞ÛH˘x [QÆ<åfl^äŒ∞x ^Œi≈OKå#∞.

H˘xfl ѨÙ=ÙfiÅ∞ Ѩà◊√§ ã¨=∞iÊOKå#∞.—— `«~°∞"å`« ã¨OÉèÏ+¨}#∞ H˘#™êyOKå~°∞: ''q+¨Ü«∂㨉õΩΊѨÓ[, [Ѩ`«áêÅ∞ ˆH=ÅO P ã¨=∞Ü«∂xH˜ =∂„`«"∞Õ Ñ¨iq∞`«"∞≥ ÿ LO\Ï~Ú. J~Ú`Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«Ñ¨Ê J#º"≥∞ÿ#k Un Z~°∞QÆx"å_»∞ LKåÛùfi㨠xâßfi™êÅ`À áê@∞ PÜ«∞# <å=∂xfl [Ñ≤ã¨∞ÎO\Ï_»∞. H˘O`«=∞Ok =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ ã¨~°fi^• '~å"£∞— 'FO ~å=∞— JO@∞O\Ï~°∞. *Ï˝#=∂~°Qæ Í=ÚÅ∞ ‰õÄ_® '™È-ǨÏO— JO@∂ [ѨO KÕã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞.

H˘O`« = ∞OkH˜ <åÅ∞Hõ ZѨ C _» ∂ Hõ ^ Œ ∞ Å∞`« ∂ <Õ |Å~å"£∞ WÅ∞¡ LO@∞Ok. ã¨~°fi^• 㨇~°} =∞#<åÅ∞ KÕÜ«∂e.——

602

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO |Å~å"£∞ WO\’¡ â◊â◊^èŒ~ü „ѨÉèí$`«∞Å`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ - ã¨=∂kè WO`«Ö’ â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ XHõi^ŒÌ~°∞ q∞„`«∞Å`À QÆkÖ’H˜ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : "Õ∞=∞O^Œ~°O ÃÑo§‰õΩ=∂Ô~Î K≥eHõ`≥ÎÖÏ¡QÍ =~°∞_»∞ ZѨC_»∞ =™êÎ_® Jx â◊Ü«∞º =^ŒÌ Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åflO. â◊â◊^èŒ~ü #=fi™êQÍ_»∞. QÆk JO`å Éèí‰õΩÎÅ`À xO_ç LOk. _®II „Ѩ`åÑπ, |Å~åO `«O„_ç ‰õÄ_® JHõ¯_Õ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨OÉèÏ+¨}#∞ H˘#™êyOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (â◊â◊^èŒ~ü`À) : *Ï˝xH˜ "≥Ú^Œ\ ˜ ÅHõ∆}O, âßO`« ã¨fiÉèÏ"åxfl Hõey LO_»@O. Ô~O_»=k, JǨÏOHÍ~° ~°Ç≤Ï`«OQÍ LO_»@O. ''*Ï˝xH˜ =∞iH˘xfl ÅHõ∆}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. J`«_»∞ ™ê^èŒ∞=Ù ã¨=∞Hõ∆OÖ’ `åºyQÍ LO\Ï_»∞. ѨxÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ#ѨC_»∞, L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ ÖˇHõÛ~ü WKÕÛ@ѨC_»∞ ã≤OǨÏã¨^Œ$â◊√_≥· LO\Ï_»∞. ÉèÏ~°º`À =∂\Ï¡_ÕѨC_»∞ Ǩ㨺~°ã¨„Ñ≤Ü«Ú_≥· LO\Ï_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''q*Ï˝x ã¨fiÉèÏ=O "ÕÔ~·#k. K≥·`«#º^Õ=ÙÅ=Öˇ ÉÏÅ∞_çÖÏ, Ñ≤zÛ"å_çÖÏ, [_»∞xÖÏ, Ñ≤âßzÖÏ „Ѩ=iÎã¨∞ÎO\Ï_»∞. ''ÉÏÅHõ ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ‰õÄ_® Z<Àfl ã≤÷`«∞Å∞ L<åfl~Ú – ÉÏźO, H“=∂~°O, Ü«∞ø=#O. H“=∂~å=ã¨÷Ö’ ѨiǨ™êÅ∞ P_»`å_»∞. LѨ^ÕâßÅ∞ WKÕÛ@ѨC_»∞ Ü«∞ø=<å=ã¨÷Ö’ LO\Ï_»∞.—— â◊â◊^èŒ~ü: Z@∞=O\˜ ÉèíH˜Î =Å¡ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^ŒQÆÅO? (=¸_»∞ ~°HÍÅ ÉèíH˜Î - JK«OK«Å qâßfiã¨O - "≥·+¨‚=ÙÅ ^≥·#ºÉèÏ=O) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞x+≤ ã¨fiÉèÏ"åxfl J#∞ã¨iOz ÉèíH˜Î =¸_»∞ ~°HÍÅ∞. Jq ™êuÎ fiHõ ÉèíH˜Î, ~å[ã≤Hõ ÉèíH˜Î, `å=∞ã≤Hõ ÉèíH˜Î. ''™êuÎ fiHõ Éèí‰õΩÎ_ç ÉèíH˜Î ˆH=ÅO ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ =∂„`«"Õ∞ `≥eã≤ LO@∞Ok. J@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎ_»∞ UHÍO`«OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷™êÎ_»∞. |Ǩïâß ^À=∞`≥~°Ö’ ‰õÄ~°∞Ûx ^蕺#O KÕã¨∂ÎO_»=K«∞Û.

Z=iH© `≥eÜ«∞<≥·<å `≥eÜ«∞^Œ∞. ã¨`«Î fiQÆ∞}Ѩ٠ã¨`«fiO, JO>Ë qâ◊√^Œú ã¨`«Î fiQÆ∞}O Hõey#ѨC_»∞ ÉèQí =Æ ^Œ~Ì ≈° <åxH˜ =∞i Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O Ѩ@^ì ∞Œ . `«∂~°∞Ê# PHÍâ◊O Z„~°ÉÏ~°QÍ<Õ WHõ ã¨∂~Àº^ŒÜ∂« xH˜ Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O Ѩ@ì^Œx `≥Å∞ã¨∞ÎO^Õ, JÖÏQÆ#fl=∂@. ''~å[ã≤Hõ Éèí‰õΩÎ_çH˜ `«# ÉèíH˜Îx JO^Œi =ÚO^Œ∞ „Ѩ^Œi≈OKåÅ#fl HÀiHõ LO@∞Ok. J`«_»∞ ëÈ_»â’ѨKå~åÅ`À ѨÓ[ KÕ™êÎ_»∞. Ѩ@∞ì ѨOK≥ ^èŒiOz PÅÜ«∂xH˜ "≥à◊`å_»∞. =∞^茺 =∞^茺֒ =Ú`åºÅ∞, |OQÍ~°∞ ѨÓã¨Å`À QÆ∞K«Û|_ç# ~°∞„^•Hõ∆=∂Å#∞ "≥∞_»Ö’ ^èŒiOz LO\Ï_»∞. ''`å=∞ã≤Hõ Éèí‰õΩÎ_»∞ |OkáÈ@∞ ^˘OQÆÖÏ ^è≥·~°º™êǨϙêÅ#∞ „Ѩ^Œi≈™êÎ_»∞. |OkáÈ@∞, PÜ«Ú^è•Å∞ ^èŒiOz ^ÀÑ≤_ô KÕÜ«∞\ÏxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å_»∞. 'K«OѨO_ç, H˘Å¡Q˘@ìO_ç— Jx ˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï_»∞. Zxq∞k =∞Ok áÈbã¨∞ʼnõΩ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. `å=∞ã≤Hõ Éèí‰õΩÎ_»∞ ‰õÄ_® 'ǨÏ~°

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

603

ǨÏ~°, |O |O, *ˇ· HÍm— JO@∂ Ñ≤zÛ"å_çÖÏ ˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï_»∞ J`«_»∞ ZO`À =∞<ÀÃã÷Â~åºxfl, JK«OK«Å qâßfi™êxfl Hõey LO\Ï_»∞. ''â߈HÎÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_® J@∞=O\˜ qâßfiã¨"Õ∞ Hõey LO\Ï~°∞. "å~°∞ WÖÏ JO@∞O\Ï~°∞: 'Uq∞\˜, XHõ¯=∂~°∞ HÍm<å=∂xfl ã‘fiHõiOKå#∞, ^Œ∞~åæ<å=∂xfl LK«ÛiOKå#∞, ~å=∞<å=∂xfl XHõ™êi LK«ÛiOKå#∞. WHõ <å‰õΩ áêѨO ZO^Œ∞‰õΩ K«∞@∞ì‰õΩO@∞Ok?— ''"≥·+¨‚=ÙʼnõΩ ^≥·#ºÉèÏ=O Z‰õΩ¯=. (|Å~åO `«O„_çx K«∂ã¨∂Î) "å~°∞ ˆH=ÅO [Ѩ=∂Å uѨC`«∂ LO\Ï~°∞. '¿ÇÏ Hõ$ëê‚! ^ŒÜ∞« K«∂Ñ≤OK«∞. <Õ#∞ J^è=Œ Ú}˜,‚ áêÑ≤x— JO@∂ qÅÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. '' '<Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç <å=∂xfl [Ñ≤OKå#∞. WHõ <å‰õΩ áêѨO Uq∞\˜?— – W@∞=O\˜ JK«OK«Å qâßfiã¨O HÍ"åe. J~Ú`Õ H˘O^Œ~°∞ ~å„uO|=à◊√§ ǨÏi <å=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞† =∞m§ '<Õ#∞ áêÑ≤x— JO@∞O\Ï~°∞.—— WÖÏ ã¨OÉèÏ+≤ã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ k=ºáê~°=â◊ºOÖ’ QÍ#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞: F ^Œ∞~åæ ^Œ∞~åæÜ«∞x Ñ≤Å∞K«∞K«∞, Jã¨∞=ÙÅ x@ ÉÏã≤#KÀ Z@∞bÜ«∞=Ù =ÚH˜Î <å‰õΩ ZO`«\ ˜ áê`«H˜<≥·# <Õ#∞ ..... áê@ qx â◊â◊^èŒ~ü qÅÑ≤OK«™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ áê_»™êQÍ~°∞: JkQÀI JÅ¡kQÀI J=∞‡kQÀI K«∂_»kQÀI áê~°=â◊º=Ú# X_»Å∞ =∞~°z `å Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞`À <å_»∞K«∞#flk „`åy „QÆ∞ÔH¯_»∞ ^Õ==∞^Œº=Ú Ty, Ty `å `«∂QÆ∞K«∞#fl#∞ Py <ÕÅÃÑ· `«∂e"åÅ^Œ∞ IIJII x@ìxÅ∞=ÙQÍ t=Ùx QÆ∞O_≥ÃÑ· ÃÑ\˜ìáê^Œ=Ú xÅzÜ«Ú#flk QÆ\ ˜ì"≥·# P áê^ŒÑ¶¨∞@ì#"Õ∞ J@∞ì x@∞ì Éèí∞"≥ J^Œ~°∞K«∞#flk IIJII J==∂#ÉèíÜ«∞=Ú ÖÏ=¸Å <≥\ ˜ì P"Õâ◊ѨÓ~°∞‚Öˇ· P ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ q=â◊√ÅQÆ∞K«∞ L#‡`«Îq`«∞ÎÖˇ· qǨÏfiÖÏ`«‡Öˇ· xÅzáÈ~Úi IIJII `«~°∞"å`« QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ "≥·+¨‚= K«~°}ü áê_»™êQÍ_»∞. áê@ ÉèÏ=O: F ~°ã¨#=∂! ã¨~°fi^• #∞=Ùfi ^Œ∞~åæ<å=∞O [Ñ≤OK«∞. D ^Œ∞~°æ=∞=∂~°æOÖ’ ^Œ∞~åæ=∂`« `«Ñ¨Ê x#∞fl ~°H˜∆OKÕ "åÔ~=~°∞? J=∂‡ ^Œ∞~åæ! ã¨fi~°æ =∞~°Îº áê`åà◊=ÚÅ∞ #∞=Ùfi. ǨÏi, t=Ù_»∞, ^•fi^Œâ◊ QÀáêÅ∞~°∂ L^ŒƒùqOzOk hÖ’ #∞O_Õ. J=∂‡, ^Œâ◊ =∞Ǩq^•ºâ◊‰õΩÎÅ∞ #∞"Õfi,

604

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

^Œâß=`å~åÅ∞ ‰õÄ_® #∞"Õfi. D™êiH˜, ZÖÏÔQ·<å 㨈~ #∞=Ùfi ##∞fl `«iOѨKÕÜ«∞ =Åã≤O^Õ.

K«ÖÏK«ÖÏÅ∞, ã¨∂÷Åã¨∂H∆͇Å∞, ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∂Å∞ #∞"Õfi† qâßfixH˜ =¸Å=¸ #∞"Õfi. „uÖ’Hõ [#h, „uÖ’Hõ `åi}© #∞"Õfi. JO^Œi â◊H˜Îq #∞"Õfi, h â◊H˜Îq ‰õÄ_® #∞"Õfi.

PYi K«~°}ÏÅ∞ H˘xfl qO@∞#flѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ÉèÏ"å"Õâ◊O HõeyOk. áê@ =ÚyâßHõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË ã¨fiÜ«∞OQÍ áê_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~°∞. ##∞fl Hõ#fl`«O„_ç #Å¡#Ü«∞º ~å~°I J#∞K«∞ =∂`« N Ü«∞â’^Œ x#∞fl Ñ≤Å∞= P"≥∞ K≥O`« KÕi P@ÖÏ_»∞ =Ú^Œ∞Ì "≥∂=Ú <≥O^Œ∞ ^•z<å=Ù Éèí„^ŒHÍo!

Hõu΄ѨHõ¯Éˇ\ ˜ì Hõ~°=Ú =Ú~°o Ѩ\ ˜ì ѨلÔ~=∂Ånã≤ ѨÓÅ=∂Å ^•eÛ XHõ¯™êi h=Ù Hõ$+¨µ‚ _®_ç#@∞¡ <å@º=∂_»∞ âߺ=∞ <å^Œ∞ „Ñ‘u H˘~°‰õΩ t=Ù_»∞ ÖËHõ h=Ù P_»ÖËHõÜ«Ú#fl P |ÖÏ~Ú `À_» P_»∞ t=Ùx |^Œ∞Å∞ ÉÏÅHõ$+¨µ‚ _≥@∞¡ P_ç<å_À J@∞¡ P_»==∞‡ âߺ=∞ P_»==∞‡ WѨÙ_»∞ Z\˜ì =Ú~°o ǨÏ$^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ ^ÀK≥ J\˜ì =Ú~°o Ѩ\ ˜ì áê_»∞=∞=∞‡ =∞~°Å ѨÓi"Õ∞Ü«Ú Ñ¨â◊√Å „áÈQÆ∞KÕã≤ Ü«∞=Ú# Ö’x h\˜ QÆux PѨÙ#\˜ì =Ú~°o g∞^Œ <˘Hõ¯™êi áê_»∞=∞=∞‡ =∞~°Å, ZO_»=∞O_»∞#ѨC_Õ Ü«∞â’^Œ HõÅ`« K≥Ok Hõ$+¨µ‚ Ñ≤ÅK«∞, ''~å~° QÀѨÉÏÅ "≥#flg∞QÆ_çkQÀ u#QÆ ~å~° Hõ#fl—— J#∞K«∞ #`«x ÃÑ^ŒÌ #Å¡A@∞ì ^Œ∞qfi H˘O_çK«∞@ì K«∞\˜ì H˘ã¨i"≥∂=Ú x=Ú~°∞ h^Œ∞ ã¨#fl"Õ∞#∞, "≥∞_»#∞, #_»∞=Ú, =∞_ç=∞ =^ŒÌ =Oz ã¨Y∞ ã¨∞^•=Ú `À_»<å_»∞ `å^äŒÜ«∞º `å^äŒÜ«∞º `«`«^ä≥·^ä≥·

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

605

J#∞K«∞ KÕuQÍAÅѨÙ_»∞ KÕÜ«Ú ^èŒfi#∞Å "≥∂ǨÏѨ~°K«∞ ^èŒfi#∞Å qx# QÀÑ≤HõÅ∞#∞ Ѩ~°∞QÆ∞ fã≤H˘#∞K«∞ ^ŒiH˜ =`«∞Î~°O`«II J@∞ÃÑ· QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ H©~°Î#Å∞ áê_»™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ã¨=∂kèã≤÷u HõeyOk. â◊â◊^èŒ~ü Hõà◊√§ „¿Ñ=∂„â◊√=ÙÅ∞ =i¬ã¨∞Î<åfl~Ú.

UHÍ^Œâ◊ ѨiKÕÛù^ŒO |Å~å"£∞ WO\’¡ ~°^äŒÜ«∂„`« - Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å #$`«º ã¨OH©~°Î#Å∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^è•~°} ã≤÷uH˜ ky=KåÛ~°∞. H©~°Î#Å∞ QÍ#O KÕÜ«∞@O =Úyã≤Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, â◊â◊^èŒ~ü#∞ K«∂ѨÙ`«∂ '=∞—`À ''g∞~°∞ JO^Œ~°∞ W`«_çx U"≥∞ÿ<å J_»QÆO_ç—— JO@∞<åfl~°∞. ~åO^ŒÜ«∂àò (â◊â◊^èŒ~ü`À): âß„™êÎÅÖ’ Ѩ~°„|ǨχѨ٠ã¨fi~°∂Ѩ HõÅÊ# LOk. J~Ú`Õ P HõÅÊ# KÕã≤# ^≥=~°∞? â◊â◊^èŒ~ü: Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ HõÅÊ# KÕã¨∞ÎOk. Jk =∂#=Ùx HõÅÊ# HÍ^Œ∞. „Ѩ`åÑπ: „|ǨχO ZO^Œ∞‰õΩ JÖÏ ~°∂ѨHõÅÊ# KÕã¨∞ÎOk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZO^Œ∞‰õΩ Jx J_»∞QÆ∞`å"å? Jk PÜ«∞# W+¨ìO. PÜ«∞# WKåÛù=∞Ü«Ú_»∞.

PÜ«∞# Z=i ã¨ÅǨ fã¨∞‰õΩx ѨxKÕÜ«∞_»∞. PÜ«∞# ZO^Œ∞‰õΩ WÖÏ KÕâß_»∞ – D „Ѩâ◊fl =∞#‰õΩ J#=ã¨~°O. =∂q∞_ç Ѩà◊√§ u#_®xH˜ `À@‰õΩ =KåÛ=Ù, =∂q∞_çѨà◊√§ u#∞. `À@Ö’ Zxfl K≥@∞¡ L<åfl~Ú, Zxfl H˘=∞‡Å∞ L<åfl~Ú, Zxfl P‰õΩÅ∞ L<åfl~Ú Jx ÖˇHõ¯Å∞ "ÕÜ«∞_»O =Å¡ UO „ѨÜ≥∂[#O? =$^ä• `«~°¯qKå~°}Å∞ KÕÜ«∞_»O =Å¡ ã¨^Œfiã¨∞Î=Ù „áêÑ≤ÎOK«^Œ∞. „Ѩ`åÑπ: =∞i qKå~°} KÕÜ«∞‰õÄ_»^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =$^ä• `«~°¯ qKå~°}Å∞ K≥Ü«∞º=^Œ∞Ì. HÍx ã¨^Œã¨kfiKå~°} K≥~Úº, x`åºx`«º q"ÕK«# K≥~Úº. HÍ=∞„HÀ^èŒ â’HÍ^Œ∞Å∞ L`«Ê#fl"≥∞ÿ#ѨC_»∞ qKå~°} K≥~Úº. â◊â◊^èŒ~ü: ^•xx q"ÕHÍ`«‡Hõ qKå~°} JO\Ï~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞, ã¨^Œã¨kfiKå~°}. (JO^Œ~°∂ =∞ø#OQÍ LO_ç áÈÜ«∂~°∞.) (â◊â◊^èŒ~ü`À) ''=Ú#∞Ѩ٠Q˘Ñ¨ÊQ˘Ñ¨Ê =º‰õΩÎÅ∞ WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ"å~°∞.—— â◊â◊^èŒ~ü: ÉÏQÍ _»|∞ƒ#fl"å~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: TǨ˙, Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞Å∞.

WO`«Ö’ z#fl ~°^ä•xfl "Õ∞_»ÃÑ·#∞#fl =™ê~åÖ’H˜ `≥KåÛ~°∞. [QÆ<åfl^äŒ, |Å~å=∞, ã¨∞Éèí„^ŒÅ q„QÆǨʼnõΩ H˘`«Î Ñ‘`åO|~åÅ∞ Hõ@ìɡ\Ïì~°∞. ѨÅ∞~°HÍŠѨÓ=∂ÅÅ`À, Éèí∂+¨}ÏÅ`À JÅOHõiOKå~°∞. Jk ^Õ=`å=¸~°∞ÎÅ#∞ â’ÉèÏÜ«∞=∂#OQÍ ^Œi≈OѨ*Ë™ÈÎOk. |Å~å"£∞É’ãπ ѨÓ[ ™êuÎ fiHõ"≥∞ÿ#k, Z@∞=O\˜ ÉÏǨº_»O|~åÅ∞ LO_»=Ù. WO\’¡ ~°^äŒÜ«∂„`« [~°∞QÆ∞`ÀO^Œx |Ü«∞\˜"åiH˜ Jã¨Å∞ `≥eÜ«∞^Œ∞.

606

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ =™ê~åÖ’H˜ =KåÛ~°∞. ~°^äŒO ѨQÆæO Ѩ@∞ìH˘x H˘O`«^Œ∂~°O ÖÏQÍ~°∞. J@∞ÃÑ· áê_»™êQÍ~°∞: N Q“~åOQÆ∞_ç „¿Ñ=∞ ÅǨÏiÖ’ #kÜ«∂ "≥Ú`«ÎO HõOÑ≤OzáÈ`ÀOk....... =∞m§ áê_®~°∞: J^Œ∞QÀ W^ŒÌ~°∞ ™È^Œ~°∞Å∞ ǨÏix EK«∞K«∞ J„â◊√Å∞ QÍ~°∞Î~°∞ P#O^Œ=Ú`À <å_»∞K«∞ [QÆ=Ú#∞ ǨÏiÉèí[#=ÚÖ’ <å_»*Ë`«∞~°∞.....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „¿Ñ"≥∂#‡`«∞ÎÖˇ· Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. "≥·+¨‚=K«~°}ü ‰õÄ_® `«# [@∞ì`À HõÅã≤ áê_»∞`«∂ <å@ºOÖ’ áêÖÁæ<åfl_»∞. K«∂ã¨∂ÎO_»QÍ<Õ "≥ÚQÆ™êÅ Éèí‰õΩÎÅ`À xO_çáÈ~ÚOk. JO^Œ~°∂ HõÅã≤ P#O^ŒO`À <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. „ѨHõ¯QÆkÖ’ #∞O_ç ¢ã‘ÎÅ∞ D =∞ǨÏ^•#O^Œ=∞Ü«∞ ^Œ$âߺxfl K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. N"åã¨∞x WO@ K≥·`«#º^Õ=ÙÅ∞ ǨÏi„¿Ñ=∞Ö’ L#‡`«∞ÎÖˇ· Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ <å@ºO KÕã¨∞Î#fl@∞¡QÍ `À™ÈÎOk. â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ `«# q∞„`«∞Å`À ~°^äŒO Z^Œ∞@ xÅ|_ç Pâ◊Û~°ºO`À D J^Œ∞ƒù`« ^Œ$âߺxfl K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞.

WOHÍ ™êÜ«∞OHÍÅO HÍÖË^Œ∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ ǨÅ∞Ö’H˜ =KåÛ~°∞. uiy Éèí‰õΩÎʼnõΩ `«=∞ J=∞$`« "å‰õΩ¯Å#∞ qxÑ≤OK«™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (â◊â◊^èŒ~ü`À): nx<Õ Éèí[<å#O^ŒO JO\Ï~°∞. ã¨O™ê~°∞Å∞ q+¨Ü«∂#O^ŒOÖ’ =Úxy LO\Ï~°∞ – Jk HÍq∞h HÍOK«<åÅ P#O^ŒO. Éèí[# KÕÜ«∞QÍ KÕÜ«∞QÍ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ‰õΩ <ÀK«∞‰õΩ#flѨC_»∞ PÜ«∞# ^Œ~°≈<åxfl „Ѩ™êk™êÎ_»∞ – Jk „|Ǩ‡#O^ŒO. â◊â◊^èŒ~ü W`«~° Éèí‰õΩÎÅ∞ D J=∞$`« "å‰õΩ¯Å#∞ „â◊^ŒúQÍ PÅH˜ã¨∞Î<åfl~°∞. â◊â◊^èŒ~ü (q#Ü«∞O`À): JÜ«∂º, Z@∞=O\˜ "庉õΩÅ`« Hõey#ѨC_»∞ P P#O^ŒO Åaèã¨∞ÎO^À ÃãÅqÜ«∞ºO_ç.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OK«_®xH˜ „áê}ÏÅ∞ qÅqÖÏ H˘@∞ì‰õΩ#flѨC_»∞ "庉õΩÅ`« [xã¨∞ÎOk. XHõ QÆ∞~°∞=Ù, t+¨µºx`À WÖÏ J<åfl_»∞: '#∞=Ùfi <å`À áê@∞ ~å. U q^èŒOQÍ "庉õΩÅ`« K≥Ok`Õ ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À h‰õΩ K«∂Ñ≤™êÎ#∞.— WÖÏ Ñ¨eH˜ J`«}˜‚ XHõ K≥~°∞=Ù =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. t+¨µº}˜‚ K≥~°∞=ÙÖ’ =ÚOz HÍ¿ãѨ٠J`«_ç `«Å#∞ h\˜Ö’<Õ Jkq∞Ѩ\Ïì_»∞. `«~°∞"å`« J`«_çx =^ŒeÃÑ\˜ì 'h `«Å#∞ h\˜Ö’ Jkq∞ÃÑ\˜ì#ѨC_»∞ h‰õΩ ZÖÏ JxÑ≤OzOk?— Jx J_çQÍ_»∞. t+¨µº_»∞, '™êfig∞, „áê}ÏÅ∞ áÈ`«∞#fl@∞¡ `ÀzOk. XHõ¯™êi âßfi㨠ёÅ∞ÛHÀ=_®xH˜ `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_çáÈÜ«∂#∞— J<åfl_»∞. â◊â◊^èŒ~ü: J=Ù#=Ù#∞, WѨC_»∞ qâ◊^ŒÑ¨_çO^ŒO_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „¿Ñq∞OK«@"Õ∞ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O. ÉèíH˜ÎÜÕ∞ ™ê~°O. <å~°^Œ∞_»∞ N~å=Ú}˜‚ WÖÏ "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞ : '„ѨÉè’, h áê^ŒÑ¨^•‡Å Ѩ@¡ ã¨~°fi^• <å‰õΩ â◊√^ŒúÉèíH˜Î HõeˆQÖÏ K≥~Úº. h Éèí∞=#"≥∂ǨÏ# =∂Ü«∞Ö’ <Õ#∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞}˜‚ H͉õΩO_® K≥~Úº.— 'U^≥·<å "Õˆ~ =~°O

j â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞xH˜ LѨ^Õâ◊O j

607

HÀ~°∞H˘—=∞‡x N~å=Ú_»∞ K≥ѨÊQÍ <å~°^Œ∞_»∞ '„ѨÉè’, <å‰õΩ =∞ˆ~g∞ =^Œ∞Ì. h áê^ŒÑ¨^•‡ÅѨ@¡ ÉèíH˜Î LO>Ë KåÅ∞— J<åfl_»∞. â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞_»∞ ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. J`«_ç HÀã¨O |O_çx Ñ≤eÑ≤OK«=∞x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥áêÊ~°∞. â◊â◊^èŒ~ü: =^ŒÌO_ç. "Õ∞=Ú #_çKÕáÈ`åO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): J^≥ÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. '^蕺#O ^•fi~å ‰õÄ_® „|Ǩχ x#∞fl `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞.— â◊â◊^èŒ~ü: WѨC_Õ "≥à◊§=Åã≤# J=ã¨~°O Ug∞ ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ ã¨O^茺 "å~°Û=Åã≤ LOk. (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å Hõ~°‡`åºQÆO - ÉèíQÆ=<åfl=∞ 㨇~°}) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨O^蕺k Hõ~°‡Å#∞ J=∞‡ <å #∞O_ç `˘ÅyOz "Õã≤Ok. ã¨O^茺 ^•fi~å ^ÕǨÏO, =∞#ã¨∞û Ѩiâ◊√^Œú =∞=Ù`å~Ú. WѨC_»∞ P ã≤÷u ÖË^Œ∞.

WÖÏ Ñ¨eH˜ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHõ áê@Ö’x K«~°}ÏÅ∞ H˘xfl áê_®~°∞: â◊√^•úâ◊√^Œú=Ú Å@∞x@∞ #∞O_»QÆ P#O^•ÅÜ«∞ ™œ^èŒ=Ú# "åx #_»∞=∞<Õ Ñ¨=fioOK«∞@#∞ <Õ~°∞Û#^≥ѨC_Õ F =∞#™ê UHõ ѨOK«Ö’ ÉèÏ~°º e~°∞=Ù~°#∞ `«$Ñ≤ÎQÆ#∞OK≥_»∞ ^•i ^˘iH˜# JkfifÜ«∞=∞QÆ∞ âߺ=∞~°∂Ѩ=Ú#∞ ã¨O^Œi≈OK«QÆ *ÏÖˇ^Œ g=Ù.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ â◊â◊^èŒ~ü "≥o§áÈÜ«∂_»∞. ~å"£∞: x#fl <Õ#∞ â◊â◊^èŒ~ü#∞ K«∂_»_®xH˜ "≥àϧ#∞. g∞~°∞ K≥áêÊ~°∞ Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ZHõ¯_çk, <Õ<ÕO K≥ѨÊÖË^Õ! HÍx, "≥àϧ=O>Ë =∞Oz^Õ. ~å"£∞: XHõ "å~åÎѨ„uHõ (Indian Empire) ã¨Oáê^Œ‰õΩ_»∞ q∞=∞‡efl ^Œ∞~åƒù+¨ÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù<å, ^Œ∞~åƒù+¨ÖÏ_»h, ^•x`À HõeˆQ #+¨ì"Õ∞q∞\˜? ~å"£∞: `«~°∞"å`« UO [iyO^À q#O_ç. <Õ#∞ g∞ QÆ∞iOz K≥áêÊHõ J`«_»∞ ##∞fl =^ŒÖË¡^Œ∞.

WOHÍ K≥ѨÊ=∞x |Å=O`«ÃÑ\Ïì_»∞. ™êÜ«∞OHÍÅO J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ [QÆ[˚#x <å=∂xfl 㨇iã¨∞Î<åfl~°∞. J@∞ÃÑ· ~å=∞<å=∞O, Hõ$+¨<‚ å=∞O, ǨÏi<å=∞O LK«ÛiOKå~°∞. PÜ«∞# =∞^è∞Œ ~° HõO~îO° #∞O_ç "≥Å∞=_»∞`«∞#fl <å=∂=∞$`åxfl Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ xâ◊≈|ÌOQÍ „QÀÅ∞`«∞<åfl~°∞. <Õ_∞» |Å~å"£∞ WÅ∞¡ K≥`· #« º^Õ=ÙÅ∞ =ã≤Oz#ѨÊ\˜ #=nfiѨOÖÏ `«Ü«∂~°~ÚOk. |Ü«∞@ =™ê~å #=nfiѨO QÍ#∞, ֒ѨŠ|$O^•=#O QÍ#∂ XáêÊ~°∞`«∞<åfl~Ú.

608

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

<Õ\ ˜ ~å„u N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O uiy "≥o§áÈ`å~°∞. |Å~å"£∞ LáêǨ~°O P~°yOKÕ xq∞`«ÎO PÜ«∞##∞ ֒ѨʼnõΩ fã¨∞‰õΩ "≥àϧ~°∞. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí‰õΩÎ~åO„_»∞ PÜ«∞#‰õΩ =∞m§ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ ǨÅ∞Ö’ PÜ«∞#HÀã¨O xsH˜ã∆ ∂¨ Î ã¨OH©~#ΰ „áê~°OaèOKå~°∞. HÍ¿ãѨ\ H˜ ˜ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ‰õÄ_® =zÛ "åi`À áê@∞ ã¨OH©~°Î#Ö’ áêÖÁæ<åfl~°∞. <å Q“~åOQÆ∞x <å@º=Ú QÆ#∞_»∞ N"åã¨∞x QÆ$Ç¨Ï „áêOQÆ}O|∞# II<åII Éèí‰õΩÎÅ `À_»#∞ ‰õÄ_ç Ü«∂_»∞K«∞#∞ H©~°Î# áê_»∞K«∞ #$`«º=Ú KÕÃã_»∞ II<åII ''<å=∞ Éèí*’ǨÏi <å=∞Éèí*’ǨÏi—— Jx áê_≥_»∞ <å Q“~°∞K«O„^Œ∞x II<åII J\˜ì QÆ^•^èŒ~°∞"≥·ÃÑ K«∂_»QÍ ÉèíH˜Î ÉÏ+¨Ê=ÚÅ∞ Ѩã≤_ç "Õ∞xÃÑ· *Ï~°∞K«∞O_» `«# Z~°∞Ѩ٠Hõ#∞flÅ<£ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞^茺 =∞^茺֒ : QÀ~å H©~°Î# áê_»∞K«∞O_≥#@ áê_»∞K«∞ <å@º=Ú KÕÜ«ÚK«∞O_≥#@ <å Q“~åOQÆ∞_»∞ <å@º=∂_»∞#@ â◊p‰õΩ=∂~°∞_»∞ <å@º=∂_»∞#@ (<å) „áê}„Ñ≤Ü«Ú_»∞ <å@º=∂_»∞#@II j

jj

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

26 J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞

609

„Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ`À - ‰õΩO_»b, +¨@Û„HõÉèË^ŒO Pk"å~°O, PQÆ+¨µì 3, 1884

ã¨=∞Ü«∞O =∞^蕺ǨÏflO ~Ô O_»∞ QÆO@Å∞ HÍ=™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ Éè’[<å#O`«~O° Éè‰í Ωõ ÅÎ `À ã¨OÉèÏ+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. x#fl\˜ k#O PÜ«∞#, ã¨∞ˆ~O„^Œ WO\˜H˜ "≥àϧ~°∞. JHõ¯_»‰õΩ â◊â◊^èŒ~ü, H˘O^Œ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. <Õ_»∞ t=ѨÓ~ü #∞O_ç ÉÏ=ÙÖòâßY‰õΩ K≥Ok# ÉèíHõÎ|$O^ŒO, Éèí"åhѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ =zÛ L<åfl~°∞. ~åMÏÖò, ÖÏ@∂, ǨÏsâòÅ∞ D =∞^茺 WHõ¯_Õ LO@∞<åfl~°∞. |Å~å"£∞, '=∞—Å∞ ‰õÄ_® QÆkÖ’ L<åfl~°∞. t=ѨÓ~ü‰õΩ K≥Ok# Éèí‰õΩÎÅ#∞ L^ÕÌtã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À) : =∞#ã¨∞û Hõ#∞Hõ HÍq∞h HÍOK«<åÅÖ’ xÅz L#fl@¡~Ú`Õ, Ü≥∂QÆO ã≤kúOK«^Œ∞. ™ê^è•~°} r=ÙÅ =∞#ã¨∞û eOQÆ, Jáê#, <åaè „Ñ¨^ÕâßÅÖ’ LO@∞Ok. f„=OQÍ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã≤# `«~°∞"å`« ‰õΩO_»eh â◊H˜Î *ÏQÆ$`« =∞=Ù`«∞Ok. W_», Ñ≤OQÆà◊, ã¨∞+¨µ=∂fl Jx =¸_»∞ <å_»∞Å∞ L<åfl~Ú. ã¨∞+¨=∂fl <å_çÖ’ P~°∞ Ѩ^•‡Å∞ L#flq. Jxfl\˜HõO>Ë „H˜O^Œ L#fl Ѩ^•‡xfl =¸ÖÏ^è•~°O JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ·# L#fl Ѩ^•‡Å#∞ ™êfikèëêª#, =∞}˜Ñ¨Ó~°, J<åǨÏ`«, qâ◊√^Œú, P*Ï˝ JO\Ï~°∞. g\˜<Õ +¨_»Û„HÍÅ∞ JO\Ï~°∞. ''‰õΩO_»eh â◊H˜Î *ÏQÆ$`«"≥∞ÿ#ѨC_»∞ Jk =¸ÖÏ^è•~°O, ™êfikèëêª#O, =∞}˜Ñ¨Ó~°O – D Ѩ^•‡Åxfl\˜h „Hõ=∞OQÍ ^•\˜ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’x J<åǨÏ`« Ѩ^Œ‡OÖ’ <≥ÅH˘O@∞Ok. =∞#ã¨∞û eOQÆ, Jáê#, <åaè „Ñ¨^ÕâßÅ #∞O_ç ÃÑ·H˜ "≥o§#ѨC_»∞ *’ºu ^Œ~°≈#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ™ê^茉õΩ_»∞ P *’ºux ^Œi≈Oz JK≥Û~°∞"˘O^Œ∞`å_»∞. 'W^Õq∞\˜, W^Õq∞\˜— Jx „ѨtflOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ''+¨_»Û„HÍÅ#∞ ÉèËkOz# Ñ≤^ŒÑ¨ ‰õΩO_»ehâ◊H˜Î ã¨Ç¨Ï„™ê~° Ѩ^•‡xfl KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok† JѨC_»∞ ™ê^茉õΩ_»∞ ã¨=∂kèã≤÷u á⁄O^Œ∞`å_»∞. ''"Õ^•Å∞ D K«„HÍÅ#∞ 'Éèí∂q∞— Jx ¿Ñ~˘¯O\Ï~Ú. D q^èŒOQÍ U_»∞ Éèí∂=ÚÅ∞ L<åfl~Ú. ǨÏ$^ŒÜ«∞O K«`«∞~°÷ Éèí∂q∞† ǨÏ$^ŒÜ«∞ ™ê÷#OÖ’x J<åǨÏ`« Ѩ^Œ‡OÖ’ Ѩ<≥flO_»∞ ^ŒàÏÅ∞ LO\Ï~Ú. ''qâ◊√^Œú K«„HõO ѨOK«=∞ Éèí∂q∞. ‰õΩO_»eh D K«„HÍxfl KÕ~°∞‰õΩ#flѨC_»∞ =∞#ã¨∞û ˆH=ÅO ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ q#\ÏxH˜, =∂\Ï¡_»\ÏxH˜ =∂„`«"Õ∞ "庉õΩÅ`« K≥O^Œ∞`«∞Ok. D K«„HõO Ü≥ÚHõ¯ ™ê÷#O HõO~î°O. Jk Ѩ^ŒÇ¨~°∞ ^ŒàÏŠѨ^Œ‡O. ‰õΩO_»eh D K«„HÍxfl KÕi#ѨC_»∞, P =ºH˜Î =ÚO^Œ∞ q+¨Ü«∞ =ã¨∞Î=ÙÅ QÆ∞iOz, HÍq∞h HÍOK«<åÅ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_ç`Õ J`«_»∞ ZO`À =º^艌 Ωõ Ö’#=Ù`å_»∞. J@∞=O\˜ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_#ç ѨHO∆õ Ö’ J`«_∞» JHõ¯_» #∞O_ç ÖËz "≥o§áÈ`å_»∞.

610

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''J@∞ `«~°∞"å`« L#flk +¨+¨ª Éèí∂q∞ – P*Ï˝K«„HõO. Wk Ô~O_»∞ ^ŒàÏŠѨ^Œ‡O. ‰õΩO_»eh â◊H˜Î JHõ¯_»‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ#flѨC_»∞ ã¨=∂kèã≤÷u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨Ç¨Ï„™ê~°OÖ’ ã¨zÛ^•#O^Œ t=Ù_»∞ L<åfl_»∞. PÜ«∞#, â◊H˜Î`À ã¨OÜ≥∂QÆO K≥O^Œ∞`å_»∞. Jk t=, â◊‰õΩÎÅ ã¨OÜ≥∂QÆO. ''‰õΩO_»eh ã¨Ç¨Ï„™ê~åxfl KÕ~°∞‰õΩ#flѨC_»∞ ã¨=∂kè ã≤÷u U~°Ê_»∞`«∞Ok. JѨC_»∞ J`«_çH˜ U=∂„`«O ÉÏǨϺã¨Ê $Ç¨Ï LO_»^Œ∞† J@∞ÃÑ· ^ÕǨxfl xÅ∞ѨÙHÀÖË_»∞. <À@ áêÅ∞áÈã≤<å, |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ™êÎ~Ú. D ã≤÷uÖ’ L#fl@¡~Ú`Õ, W~°"≥· XHõ¯ ~ÀAÅÖ’ =∞~°}O ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. HÍÖÏáêh1H˜ "≥o§# F_» uiy~å^Œ∞. ''Dâ◊fi~°HÀ\˜H˜ K≥Ok#"å~°∞, J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ D ã¨=∂kè ã≤÷u #∞O_ç „H˜OkH˜ ky ~åQÆÅ~°∞. "å~°∞ ÉèHí xΘ P„â◊~ÚOK«∞‰õΩx, Éè‰í Ωõ ÅÎ ™êOQÆ`º« OÖ’ QÆ_á» êÅx HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞† JO^Œ∞=Å¡<Õ ky~åQÆÅ~°∞. Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOKÕ xq∞`«ÎO "å~°∞ `«=∞Ö’ 'q^•º – <Õ#∞— 'Éèí‰õΩÎ_ç <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩO\Ï~°∞. "åi ã≤÷u +¨+¨ª, ã¨Ñ¨Î=∞ Éèí∂=ÚÅ =∞^茺, J@∂ W@∂ KÕ¿ã <ÒHÍ qǨ~°O ÖÏO\˜k. ''ã¨=∂kè ã≤u÷ á⁄Ok# Ñ≤^ÑŒ ¨ H˘O`«=∞Ok 'q^•º <Õ#∞—#∞ `«=∞ WK«Ûù "Õ∞~°Hˆ LOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.

P '<Õ#∞— Z@∞=O\˜ |O^èŒ<åhfl HõeyOK«^Œ∞. Jk ˆH=ÅO h\˜ g∞^Œ wz# w`« ÖÏO\˜k. ''ǨÏ#∞=∞O`«∞_»∞ ™êHÍ~° x~åHÍ~åÅ∞ Ô~O_ç\ ˜h ™êH∆Í`«¯iOK«∞‰õΩ#fl Ñ≤^ŒÑ¨ '^•ã¨∞_ç <Õ#∞— xÅ∞ѨىõΩ<åfl_»∞. <å~°^•k =∞ǨÏ~°∞¬Å∞, JO>Ë ã¨#Hõ, ã¨#O^Œ, ã¨<å`«#, ã¨#`«∞¯=∂~°∞Å =O\˜"å~°∞ „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨ '^•ã¨∞_ç <Õ#∞—, 'Éèí‰õΩÎ_ç <Õ#∞—#∞ xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞. g~°∞ ÃÑ^ŒÌ F_»ÖÏO\˜ "å~°∞. g~°∞ `å=Ú ã¨fiÜ«∞OQÍ `«iOK«_»"Õ∞HÍHõ WOHÍ J<ÕHõ =∞Okx `«iOѨ KÕ™êÎ~°∞. (Ѩ~°=∞ǨÏOã¨ÅÖ’ ™êHÍ~°, x~åHÍ~°"å^Œ∞Å∞) ''Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Ö’ x~åHÍ~°"å^Œ∞Å∞ LO\Ï~°∞, ™êHÍ~°"å^Œ∞Å∂ LO\Ï~°∞. x~åHÍ~°"å^Œ∞Å∞ JO>Ë ¢`≥·eOQÆ™êfiq∞ ÖÏO\˜"å~°∞. PÜ«∞#ÖÏO\˜ Ѩ~°=∞ǨÏOã¨Å∞ ˆH=ÅO `«=∞ „âıÜ«∞ã¨∞û QÆ∞iOKÕ PÖ’z™êÎ~°∞. "åiH˜, `å=Ú QÆ=∂ºxfl KÕ~°∞‰õΩO>Ë KåÅ∞. ^•x`À<Õ ã¨O`«∞+¨µìÖˇ·áÈ`å~°∞. ''™êHÍ~°"å^Œ∞Å∞ „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨‰õÄ_® Ö’‰õΩʼnõΩ LѨ^ÕtOKÕ xq∞`«ÎO ÉèíH˜Îx P^è•~°OQÍ KÕã¨∞H˘x rq™êÎ~°∞. "å~°∞ xO_»∞‰õΩO_»ÖÏO\˜ "å~°∞. ^•<À¡x h\˜x "Õˆ~ áê„`«Ö’H˜ ‰õÄ_® áÈÜ«∞=K«∞Û. ''g~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ™êH∆Í`«¯iOK«∞HÀ=_®xH˜ `å=Ú KÕã≤# ™ê^èŒ#Å∞ Jxfl\˜h Ö’‰õΩÅ Ç≤Ï`«O HÀi "åiH˜ LѨ^Õt™êÎ~°∞. „`åˆQ h\˜HÀã¨O Z=Ô~·<å ѨÅ∞QÆ∞, áê~°Å∞ ѨÙK«∞ÛH˘x ZO`À „â◊=∞HÀiÛ ÉÏqx „`«"åfi~°#∞‰õΩO^•O. ÉÏq „`«=fi_»O ѨÓ~°Î~Ú# `«~°∞"å`« H˘O`«=∞Ok ѨÅ∞QÆ∞, áê~°Å#∞ ÉÏqÖ’H˜ qã≤i"Õ™êÎ~°∞. J~Ú`Õ =∞iH˘O^Œ~°∞ Jq W`«~°∞ʼnõΩ LѨHõi™êÎÜ«∞<Õ L^ÕÌâ◊O`À "å\˜x ÉÏq QÆ@∞ì g∞^Œ<Õ LOK«∞`å~°∞.

1. F_»Å∞ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ѩܫ∂}O KÕ¿ã@ѨC_»∞ H˘xfl „áêO`åʼnõΩ "≥o§`Õ uiy ~å=x „Ѩfu. J@∞=O\˜ „áêO`åÅ#∞ HÍÖÏáêh JO\Ï~°∞.

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

611

''H˘O^Œ~°∞ Kå@∞QÍ =∂q∞_ç ѨO_»∞ ux =¸ux `«∞_»∞K«∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i H˘O^Œ~°∞ =∂q∞_ç ѨO_»∞#∞ W`«~°∞Å`À HõÅã≤ ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ H˘O^Œ~°∞ =∞ǨѨÙ~°∞+¨µÅ∞ W`«~∞° Å ã¨Ç¨ Ü«∂~°O÷ áê@∞Ѩ_`» å~°∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ ™êOQÆ`º« OÖ’ ÉèQí =Æ ^•#O^•xfl J#∞Éèqí OK«QÀ~°`å~°∞. '<Õ#∞ K«ÔH¯~°#∞ u#_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å#∞ HÍx K«ÔH¯~°ÖÏ =∂iáÈ"åÅx HÍ^Œ∞.— ''QÀÑ≤HõʼnõΩ ‰õÄ_® „|Ǩχ*Ï˝#O HõeyOk. J~Ú`Õ "å~°∞ „|Ǩχ*Ï˝<åxfl HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ HÍ^Œ∞. "å~°∞ "å`«ûź, ã¨Yº, =∞^è∞Œ ~° ÖËHõ ^•ã‘ ÉèÏ"åÅÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x`À ã¨OÜ≥∂QÆO K≥O^ŒQÀ~å~°∞.—— (Éèí[<å#O^ŒOÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ `«O|∞~å ѨÙK«∞ÛH˘x `«`åÎ fiÅ∞ áê_»™êQÍ~°∞. '"Õ∞=Ú áêѨÙÅ=Ú, =∞=ڇŠL^ŒúiOK«∞=Ú— JO@∂ áê_»∞`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): ÉèíÜ«∞O Hõ#|~°∞ã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OK«_»O „Ѩ=~°Î‰õΩŠѨ^uúŒ . PÜ«∞##∞ „áêÑ≤OÎ K«∞‰õΩ<Õ áê@Å∞ áê_»O_ç, ÉèQí =Æ ^•#O^•xfl QÆ∞iOz áê_»O_ç. (~åMÏÖò`À) P ~ÀA #g<£ xÜ≥∂y WO\’¡ áê_ç# áê@Å∞ ZO`« ÉÏQÆ∞<åflÜ≥∂ Hõ^•! '„|Ǩ‡#O^ŒÑ¨Ù =∞^èŒ∞=∞`«Î`«Ö’ =∞uÎÅ∞ K«∞O_»"≥ F =∞#™ê!— ''ˆ H =ÅO JâßOu QÆ ∞ iOz# =∂@Å „Ѩ ™ êÎ = # ÉÏQÆ ∞ O_» ^ Œ ∞ . Éè í Q Æ = O`« ∞ x`À#∞, ÉèíQÆ=^•#O^ŒO`À#∂ L#‡`«∞ÎÅ∞ HÍ"åe.—— t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎ_»∞: JÜ«∂º, g∞~°∞ XHõ áê@ áê_»~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ<ÕO áê_»#∞? 㨈~, ÉèÏ=O Hõey#ѨC_»∞ áê_»`å#∞ÖË.

H˘kÌ¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~°∞. áê_»∞`«∞#flѨC_»∞ PÜ«∞# ^Œ$+≤ì T~åúfiaè=ÚY"≥∞ÿ LOk. (JkQÀ) QÀ~å „¿Ñ=∂#O^Œ `«~°OQÆ=ÚÅO^Œ∞ =ÚxOÔQ#∞ qâ◊fiOÉˇÅ¡#∞ JO^Œ∞ =ÚxOy Ü«∂#O^Œ=∞O^Œ<å _≥O^≥OÉÏ`«~° =∞O^Œ∞K«∞#flk IIQÀII Q“~°=~°∞‚_Ò Q“~åOQÆ∞x Ü«∂ QÍ~°="Õ∞#<£ Hõ|oOK≥ ã¨MÏ IIQÀII ÉèÏ=ѨOHõO|∞# |^Œ∞úÖˇ·# =∞# h=Å H©_»∞ÛK«∞ xO`« „¿Ñ=∞`À Z=iO`« =∞# "Õ^Œ#Å#æx HõÅ=~°=∞O^Œ∞#∞ Q“~åOQÆ∞x=Öˇ IIQÀII * * * =Ú#∞QÆ∞"Õ Ö’`«∞‰õΩ =Ú#∞QÆ"Õ =∞#™ê...... * * *

612

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

™ê^茺"Õ∞<å âߺ=∞^Œ~°≈#O „Ѩu"åiH˜x ....... * * * #Å¡x^Ò <å =∂#㨠=∞^èŒ∞Ѩ=Ú ......... * * * Uq∞>Ë D H©Å∞ÉÁ=∞‡!......

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨=∂kè - [QÆ[˚#x`À ã¨OÉèÏ+¨} - „¿Ñ=∞`«`«ÎfiO PYi áê@ áê_»∞`«∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÅÜ«∂º~°∞. Éèí‰õΩÎÅO^Œ~°∂ J"åÔH·¯ PÜ«∞#∞fl K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. HÍ¿ãѨ\ ˜H˜ H˘kÌQÍ ÉÏǨϺã¨Ê $Ç¨Ï Hõey# Ñ≤^ŒÑ¨ PÜ«∞# [QÆ[˚#x`À ã¨OÉèÏ+≤OK«™êQÍ~°∞. ''J=∂‡! ÃÑ· #∞O_ç „H˜O^Œ‰õΩ ky ~å—— J<åfl~°∞. ã¨Ñ¨Î=∞ Éèí∂q∞ J~Ú# ã¨Ç¨Ï„™ê~°O #∞O_ç „H˜O^Œ‰õΩ ky~°=∞‡x ã¨∂zã¨∞Î<åfl~À U"≥∂! PÜ«∞# ã¨OÉèÏ+¨} WOHÍ WÖÏ H˘#™êyOk: ''J=∂‡! ##∞fl Ü«∂`«# ÃÑ@ì=^Œ∞Ì. xâ◊ÛÅOQÍ ‰õÄ~ÀÛ J=∂‡, Z=iH˜ ZÖÏO\˜ ã¨O™ê¯~åÅ∞ L<åflÜ≥∂ JÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. <Õ#∞ =∂„`«O UO K≥áêÊ#∞? q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ∞ ÖˉõΩO_® Un ™ê^茺O HÍ^Œ∞.—— ''`«~°∞"å`« PÜ«∞# ÉÏǨϺ K≥·`«#ºOÖ’H˜ =zÛ `«=∞ J=∞$`« =K«<åÅ∞ H˘#™êyOKå~°∞: ''"≥·~åQƺOÖ’ ѨÅ∞ ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ\ ˜, =∞~°¯@ "≥·~åQƺO – ã¨O™ê~° ^•"åyflÖ’ ^ŒÇ≤ÏOK«∞‰õΩáÈQÍ U~°Ê_Õ "≥·~åQƺO. P "≥·~åQƺO Z‰õΩ¯= HÍÅO xÅ|_»^Œ∞. =∞~˘Hõ\ ˜, Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ# "≥·~åQƺO ‰õÄ_® LOk. ^ÕxH© Ö’@∞ ÖË^Œ∞, Jhfl K«Hõ¯QÍ J=∞i L<åfl~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H©, W^ŒO`å q∞^äÕº J#fl É’^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''"≥·~åQƺO XHõ¯™êiQÍ HõÅ∞QÆ^Œ∞. ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#flO H͉õΩO_® [xOK«^Œ∞. J~Ú`Õ XHõ q+¨Ü«∞O – "≥·~åQƺO QÆ∞iOz qO@∂ LO_»@O =∞Ozk. ã¨=∞Ü«∞O =zÛ#ѨC_»∞, 'J=Ù#∞, nx QÆ∞iOz qx L<åfl<Õ— J#fl ÉèÏ=O L`«Ê#fl =∞=Ù`«∞Ok. ''=∞~À =∂@, D q+¨Ü«∂Åxfl\˜ QÆ∞iOz q#QÍ q#QÍ q+¨Ü«∞ "åã¨#Å∞ „Hõ=∞OQÍ J_»∞QÆO@∞`å~Ú. =∞^èŒ∞=Ù „`åy# "å_çH˜ P =∞`«∞Î kyáÈ"åÅO>Ë H˘kÌ H˘kÌQÍ aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_»∞QÆ∞ „`åyOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JѨC_»∞ „Hõ"Õ∞}Ï =∞`«∞Î `«QÆ∞æ=ÚYO Ѩ_»∞`«∞Ok. ''*Ï˝<ÀѨÅaú á⁄O^ŒQÆÅ JkèHÍ~°∞Å∞ |Ǩï J~°∞^Œ∞. w`«Ö’ WÖÏ K≥ѨÊ|_çOk – '"ÕÖÏk=∞OkÖ’ Z=fi_À XHõ¯_»∞ =∂„`«"Õ∞ ##∞fl á⁄O^•Åx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞m§ JÖÏ HÀ~°∞‰õΩ<Õ "ÕÖÏk =∞OkÖ’ U XHõ¯_»∞ =∂„`«"Õ∞ ##∞fl Ü«∞^ä•~°÷OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.— —— XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞: '=∞#∞ëêº}ÏO ã¨Ç¨Ï„¿ã+¨µ HõtÛ`ü Ü«∞`«u ã≤^ŒúÜÕ∞.— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ã¨O™ê~°O Ѩ@¡ J#∞~°H˜Î ZO`« "Õ∞~°‰õΩ `«yæ`Õ J^Õ "Õ∞~°‰õΩ *Ï˝#O ‰õÄ_® JkèHõiã¨∞ÎOk. J#∞~°H˜Î JO>Ë, HÍq∞h HÍOK«<åŠѨ@¡ J#∞~°H˜Î.

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

613

(™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO, „â◊^Œú, x+¨ª, ÉèíH˜Î, ÉèÏ=O, =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞) ''„¿Ñ=∞ JO^ŒiH© HõÅ∞QÆ^Œ∞. K≥·`«#º^Õ=ÙʼnõΩ „¿Ñ=∞ HõeyOk. r=ÙxH˜ =∞Ǩ J~Ú`Õ ÉèÏ= J#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Dâ◊fi~°HÀ\˜H˜ K≥Ok# "åiH˜ =∂„`«"Õ∞ – J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ =O\˜ "åiH˜ =∂„`«"Õ∞ „¿Ñ=∞ [xã¨∞ÎOk. „¿Ñ=∞ Hõey`Õ ã¨O™ê~°O q∞^䌺QÍ QÀK«iã¨∞ÎOk. P „¿Ñ=∞ Z@∞=O\˜^OŒ >Ë, Jk [xOz# =ºH˜,Î =∞x+≤ ZO`À „Ñ≤Ü∞« OQÍ ÉèÏqOKÕ `«# ^ÕÇ¨ xfl =∞izáÈ`å_»∞. ''XHõ áê~°jHõ ѨÙã¨ÎHõOÖ’ WÖÏ LOk: K«~°‡O ֒ѨŠ=∂Oã¨O, =∂Oã¨O ֒ѨŠZ=ÚHõÅ∞, Z=ÚHõÅÖ’ =∞[˚ – WOHÍ nx `«~°∞"å`« U"Õ∞O L<åflÜ≥∂ `≥eÜ«∞^Œ∞. g@xfl\˜HõO>Ë Ö’Ñ¨Å L#flk „¿Ñ=∞. „¿Ñ=∞`À =∞x+≤ ã≤flQÆúOQÍ, HÀ=∞ÅOQÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`å_»∞. „¿Ñ=∞ HÍ~°}OQÍ Hõ$+¨µ‚_»∞ „uÉèíOy (=¸_»∞ =OHõ~°Å∞ HõÅ"å_»∞) JÜ«∂º_»∞. ''„¿Ñ=∞ ^•fi~å ã¨zÛ^•#O^Œ∞}˜‚ |OkèOK«QeÆ Qˆ ~°A=˚ Ù ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. PÜ«∞#∞fl ^Œi≈OKåÅO>Ë ^•xfl Ѩ@∞ìH˘x ÖÏy`Õ KåÅ∞. #∞=Ùfi ZѨC_»∞ Ñ≤Å∞¿ãÎ JѨC_»∞ PÜ«∞# h‰õΩ ^Œ~°≈#O W™êÎ_»∞. ''ÉèíH˜Î ѨiѨHõfi"≥∞ÿ`Õ ÉèÏ=O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ÉèÏ=O Hõey`Õ, P =ºH˜Î ã¨zÛ^•#O^Œ∞}˜‚ QÆ∞iOz Ü≥∂zã¨∂Î xâıÛ+¨µ_ì á·≥ È`å_»∞. r=ÙÅ∞ KÕ~∞° HÀQÆeQˆ k WO`« =~°‰Ωõ =∂„`«"∞Õ . =∞m§ ÉèÏ=O ѨiѨHfiõ "≥∞`ÿ Õ =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Wk ѨzÛQÍ L#fl =∂q∞_ç ѨO_»∞, ÉÏQÍ =∂y=Ù#fl =∂q∞_çѨO_»∞ =∞^茺 L#fl =º`åºã¨O ÖÏO\˜k. ''â◊√^ŒúÉèíH˜ÎÜÕ∞ ™ê~°O. `«H˜¯#^ŒO`å q∞^äÕº. ''<å~°^∞Œ _»∞ ™È΄`« áê~îåÅ`À ã¨∞uÎ OKåHõ N~å=Ú_»∞ J`«}‚˜ =~°O HÀ~°∞HÀ=∞<åfl_»∞. <å~°^∞Œ _»∞ â◊√^ŒúÉèíH˜Îx HÀ~°∞H˘x WÖÏ J<åfl_»∞: '„ѨÉè’! h Éèí∞=# "≥∂ǨÏ# =∂Ü«∞KÕ <Õ#∞ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞_»#∞ H͉õΩO_® J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!— N~å=Ú_»∞ 'Jk [iyáÈ`«∞OkÖË. WOHÍ =∞ˆ~^≥·<å =~°O HÀ~°∞HÀ— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <å~°^Œ∞_»∞ '=∞ˆ~g∞ =^Œ∞Ì, ˆH=ÅO ÉèíH˜Î LO>Ë KåÅ∞— J<åfl_»∞. ''D ÉèHí xΘ á⁄O^Œ_O» ZÖÏQÀ `≥Å∞™ê? „Ѩ^=Œä ∞OQÍ ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O <≥~á° êe. ™ê^è∞Œ ™êOQÆ`º« O KÕÜ«∞_»O =Å¡ ÉèíQÆ=`ü q+¨Ü«∂ŠѨ@¡ „â◊^Œú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „â◊^Œú Ñ≤^ŒÑ¨ x+¨ª U~°Ê_»∞`«∞Ok. JѨC_»∞ ˆH=ÅO ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂Å∞ `«Ñ¨Ê J#º"≥∞ÿ#q Ug q#_®xH˜ WK«Ûù HõÅ∞QÆ^Œ∞. PÜ«∞# HÍ~åºÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ KÕÜ«∂Å#fl WK«Ûù HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ''x+¨ª Ñ≤=∞‡@ ÉèíH˜Î, J@∞ÃÑ·# ÉèÏ=O, `«~°∞"å`« =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞ PY~°∞# ã¨^Œfiã¨∞Î=Ù „áêÑ≤Î. ''=∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞ J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ =∂„`«"Õ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ã¨O™ê~° r=ÙÅ *Ï˝<åxfl, Éèí‰õΩÎÅ *Ï˝<åxfl J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ *Ï˝#O`À áÈÅÛÖË=Ú. ã¨O™ê~° r=ÙÅ *Ï˝#O nѨѨ٠"≥Å∞QÆ∞ ÖÏO\˜k. P "≥Å∞QÆ∞ ˆH=ÅO QÆkH˜ =∂„`«"Õ∞ Ѩiq∞`«"≥∞ÿ LO@∞Ok† QÆkÖ’x =ã¨∞Î=ÙÅ∞ =∂„`«"Õ∞ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`åO. P *Ï˝#O`À uO_ç uѨÊÅ∞, WO\˜ =º=Ǩ~åÅ∞ ã¨ik^Œ∞ÌHÀ=_»O, ^ÕÇ¨Ï ã¨O~°Hõ∆}, Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑOK«_»O – ˆH=ÅO W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ ™ê^茺O. ''Éèí‰õΩÎ_ç *Ï˝#O K«O„^Œ∞x "≥Å∞QÆ∞ ÖÏO\˜k. QÆk ֒Ѩe =ã¨∞Î=ÙÅ∞, |Ü«∞\˜ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Ô~O_»∂ HõxÑ≤™êÎ~Ú. J~Ú`Õ KåÖÏ ^Œ∂~°OQÍ L#fl =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ÖËHõ KåÖÏ z#fl =ã¨∞Î=ÙÅ∞

614

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

JQÆ∞Ñ≤OK«=Ù. J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µÅ *Ï˝#O ã¨∂~°º„ѨHÍâ◊O ÖÏO\˜k. ֒ѨÖÏ |Ü«∞\Ï, z<åfl ÃÑ^•Ì – Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅ∂ HÍ#=™êÎ~Ú. ''ã¨O™ê~° r=ÙÅ =∞#ã¨∞û |∞~°^Œ h\˜ÖÏO\˜ ^Œ#fl=∂@ x["Õ∞. J~Ú`Õ zÅ¡yO[Å∞ "Õã≤ ^•xx =∞m§ Ѩiâ◊√^ŒúO KÕÜ«∞=K«∞Û. q"ÕHõ "≥·~åQͺÖË zÅ¡yO[Å∞.—— (ÉèíQÆ=`ü ã¨OÉèÏ+¨}, „â◊=}O - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =∞<Àã≤÷u) WѨC_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ t=ѨÓ~ü Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: g∞~°∞ U"≥∞ÿ<å J_»QÆ^ŒÅK«∞‰õΩ<åfl~å? Éèí‰õΩÎ_»∞: JÜ«∂º, g∞ =∂@Åhfl qO@∂<Õ L<åflO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù#∞. P q^èŒOQÍ „â◊=}O KÕã¨∂Î LO_»@O =∞Ozk. J~Ú`Õ `«y# ã¨=∞Ü«∞O ~å‰õΩO_® Un [~°Q^Æ ∞Œ . [fi~°O qѨs`«"∞≥ #ÿ ѨC_»∞ H˜fi<≥<· £ W=fi_»O =Å¡ UO „ѨÜ∂≥ [#O? Ѷ‘=~ü q∞Hõû Û~ü WKåÛHõ qˆ~K«#O J=Ù`«∞Ok† [fi~°O `«QÆ∞æ=ÚYO Ѩ_»∞`«∞Ok. JѨC_»∞ H˜fi<≥·<£ W=fi=Åã≤ LO@∞Ok. H˘O`«=∞OkH˜ 'H˜fi<≥·<£— W=fiHõáÈ~Ú<å 㨈~, [fi~°O ^•#O`«@ J^Õ `«yæáÈ`«∞Ok. ''Ñ≤Å¡"å_»∞ x„^ŒáÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ `«# `«e¡`À 'J=∂‡, <å‰õΩ |Ü«∞Å∞‰õΩ áÈ=Åã≤ =zÛ#ѨC_»∞ x„^ŒÖËѨٗ J<åfl_»∞. `«e¡ '<åÜ«∞<å, <Õ#∞ ÖËѨ=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. Jk =zÛ#ѨC_»∞ P J=ã¨~°"Õ∞ x#∞fl ÖËѨÙ`«∞Ok— Jx K≥Ñ≤ÊOk. ''WHõ¯_»‰õΩ =KÕÛ Éèí‰õΩÎÅ`À áê@∞ Ѩ_»=Ö’ "åi ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ H˘O^Œ~°∞ =ã¨∂ÎO\Ï~°∞. "åiH˜ ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞ ~°∞zOK«=Ù. WHõ¯_» L#flO`«¿ãѨ٠"å~°∞ P Éèí‰õΩÎ}˜‚ '"≥àÏÌO Ѩ^Œ, "≥àÏÌO Ѩ^Œ— JO@∂ LO\Ï~°∞. J`«_»∞ |Ü«∞Å∞^Õˆ~ ã¨∂K«#Å∞ Ug Hõ#|~°K«#ѨC_»∞ "å~°∞ ÖËz '"Õ∞=Ú Ñ¨_»=Ö’ h HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∂ÎO\ÏO— Jx K≥Ñ≤Ê "≥o§áÈ`å~°∞. ''"≥Ú^Œ\ ™˜ êi =∂#=[#‡ ZuÎ#"å_çH˜ ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ J#∞Éèqí OKåeû# J=ã¨~O° LO@∞Ok. H˘xfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞x^Õ P^蕺u‡Hõ K≥·`«#ºO HõÅ∞QÆ^Œ∞.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨÙ"≥·Ñ¨Ù "≥à◊§#∞<åfl~°∞. J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’ '=∞—`À WÖÏ J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): <å =∞<Àã≤÷u QÆ∞iOz #∞"Õfi=∞#∞‰õΩO\Ï=Ù? '=∞— (#=Ùfi`«∂) : JÜ«∂º, g∞~°∞ |Ü«∞@‰õΩ J=∂Ü«∞HõOQÍ HõxÑ≤Oz<å ֒ѨŠQÆOcè~°∞Å∞. q∞=∞‡efl J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ Hõ+¨ìO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : J=Ù#∞. Wk á¶È¡~ü (ã≤"≥∞O@∞ <ÕÅ) ÖÏO\˜k. [#O ÃÑ·# HõxÑ≤ã¨∞Î#fl ^•x<Õ K«∂™êÎ~°∞. ֒ѨŠUÜÕ∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ L<åflÜ≥∂ "åiH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. ã¨=∞Ü«∞O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ HÍ=™ÈÎOk. KåO^ŒhѶ¨∂\ò #∞O_ç |Å~å=∂k Éèí‰õΩÎÅ∞ Ѩ_»=Ö’ HõÅHõ`åΉõΩ uiy "≥à◊√`«∞<åfl~°∞. QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ |Ü«∞Å∞^ÕiOk, ÃÑ·QÍ ^ŒH˜∆}Ѩ٠QÍe g™ÈÎOk. JO^Œ∞=Å¡ "å~°∞ `«fi~°QÍ HõÅHõ`åÎ KÕ~°∞HÀQÆÅ~°∞. `«~°OQÍÅ =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~° <å^ŒO`À QÆOQÍ#k

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

615

â’ÉèÏÜ«∞=∂#OQÍ XáêÊ~°∞`ÀOk. |Å~å"£∞ Ѩ_»= ÉÏQ∑É*Ï~ü"≥·Ñ¨ÙQÍ ™êyáÈ`ÀOk. Ѩ_»= Hõ#∞=∞~°∞QÆÜÕ∞º =~°‰õΩ '=∞— J>Ë¡ ^•xfl K«∂ã¨∂Î xÅ|_çáÈÜ«∂_»∞. `«~°∞"å`« J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ =KåÛ_»∞. PÜ«∞# ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨىõΩ "≥à◊§_®xH˜ =™ê~å "≥∞@∞¡ kQÆ∞`«∞<åfl~°∞. PHÍâ◊OÖ’ "åÜ«∞=º kâ◊QÍ he"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ ^ÀQÍ_»∞`«∞<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J<åfl~°∞: ''=~°¬O =ã¨∞ÎO^•? HÍã¨Î P Q˘_»∞QÆ∞ fã¨∞‰õΩ~å.—— '=∞— "≥o§ Q˘_»∞QÆ∞ fã¨∞‰õΩx =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. "≥O@ ÖÏ@∂ ‰õÄ_® L<åfl_»∞. ѨOK«=\˜x KÕ~∞° H˘<åflHõ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÖÏ@∂#∞ ''#∞=Ùfi D =∞^躌 zH˜¯áÈ`«∞<åfl "≥O^Œ∞‰õΩ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ÖÏ@∂: Ug∞ u#ÖËHõáÈ`«∞<åfl#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: F, "Õˆ~ HÍ~°}"Õ∞n ÖË^Œ∞ Hõ^•! "å`å=~°}O ÉÏQÆ∞O_»@O ÖË^Œ∞. |Ǩïâß Z‰õΩ¯=QÍ ^蕺#O KÕã¨∞Î<åfl"Õ"≥∂! ('=∞—`À) h`À XHõ =∂@ K≥áêÊe. ~åMÏÖò ÖËx ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉÏ|∂~å"£∞#∞ =zÛ XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ <å‰õΩ `À_»∞QÍ LO_»=∞x K≥ѨC. ÖˉõΩO>Ë <å‰õΩ ZO`À ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. '=∞—: JÖψQ#O_ô. <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê K«∂™êÎ#∞. ã¨~°à◊ (x+¨¯Ñ¨@) ǨÏ$^ŒÜ«ÚÖË ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞ J@∞=O\˜ =ºˆHÎ Hõ^• Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—#∞ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# JHõ¯_» #∞O_ç ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨ٠"≥·Ñ¨Ù "≥o§áÈÜ«∂~°∞. H˘kÌ¿ãѨ\ ˜ `«~åfi`« PÜ«∞# uiy ~å=_»O '=∞—, ÖÏ@∂Å∞ ѨOK«=\˜ #∞O_ç K«∂âß~°∞. PÜ«∞# "≥#∞Hõ, PHÍâ◊O he"Õ∞Ѷ∂¨ Å`À „Hõq∞‡=ÙOk. ^•x „ѨuaO|O QÆOQÍ#kÖ’ „ѨuѶ¨e™ÈÎOk† ^•x`À QÆOQÍ[ÅO Hõ$+¨‚=~°‚OÖ’ JQÆ∞Ñ≤™ÈÎOk. ã¨fiÜ«∞OQÍ P ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Éèí‰õΩÎÅ xq∞`«ÎO =∞~°ÎºÖ’HõOÖ’ =∂#= ~°∂áê# J=`«iOz#@∞¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "ÕOKÕã¨∞Î<åfl~°∞, HõŇ+¨Ç¨i}˜, ǨÏi áê^ŒÑ¨^Œ‡ã¨O*Ï`« J~Ú# Ѩq„`« ÉèÏw~°nä f~å# <≥=∞‡kQÍ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# ã¨eÊ# Hõ~îÀ~° ™ê^èŒ#ʼnõΩ, á⁄Ok# =∞Ǩϟ#fl`« P^蕺u‡Hõ ã≤÷`«∞ʼnõΩ "Õ∞=Ú ™êHõ∆ ºO, PÜ«∞#‰õΩ W"Õ =∂ *’Ǩ~°∞¡ J#fl@∞¡QÍ K≥@¡hfl `«ÅÅ∞ TѨÙ`«∞<åfl~Ú. PǨ! P Ѩ~°=∞ǨÏO㨠ã¨=∞H∆Í# =∂#=ÙÖË QÍHõ Ѩâ◊√ѨH∆ͺ^Œ∞Å∞, K≥@∞ì KÕ=∞Å∞, ^èŒ∂o ˆ~}∞=ÙÅ∞ Ãã·`«O Ѩ~°=∞ áê=#`«#∞ ã¨O`«iOK«∞H˘<åfl~Ú!

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO #"åÜü∞ K≥·`«#º, #ˆ~O„^Œ, ÉÏ|∂~å"£∞, ÖÏ@∂, '=∞—, ~åMÏÖò, x~°O[<£, J^èŒ~ü N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkH˜ uiy=zÛ z#fl=∞OK«OÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. |Å~å"£∞ WzÛ# =∂q∞_ç Ѩà◊√§ H˘xfl JHõ¯_» L<åfl~Ú. PÜ«∞# ~åOKè«@s˚`À ''D Ѩà◊√§ g∞ Ñ≤Å¡"å_ç HÀã¨O fã¨∞‰õΩ"≥à◊√§—— Jx K≥áêÊ~°∞. QÆkÖ’ #"å~Ú K≥·`«#º ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. J`«_»∞ Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞ ѨOK≥ ^èŒiOz L<åfl_»∞.

616

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ L`«Î~°O"≥·Ñ¨Ù L#fl á⁄_»"å\˜ =™ê~åÖ’H˜ "≥o§ Ǩ„*Ï`À =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞. PÜ«∞# HÀã¨O XHõ „|ǨχKåi 'ǨÏi`åÖò Éèí㨇O— ѨOáê_»∞. ã¨OÉèÏ+¨} ^•x QÆ∞iOKÕ #_»∞™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P „|ǨχKåi ѨOÑ≤# =∞O^Œ∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕ™ÈÎOk. J`«_»∞ ã¨[˚#∞_»∞. Ǩ„*Ï: áêѨO! J`«_»∞ ã¨O™ê~°OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩáÈÜ«∂_»∞. H˘#flQÆ~ü #∞O_ç #"å~Ú K≥·`«#º =KåÛ_»∞. QÆ$ǨÏã¨∞÷ J~Ú=ÙO_ç ‰õÄ_® Z„~°Ñ¨OK≥ Hõ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ<ÕO K≥ѨÊQÆÅ#∞? ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ D =∞#∞+¨º ~°∂áêÅxfl\˜h ^èŒiOz L#fl@∞¡ <Õ#∞ QÍOK«∞`«∞<åfl#∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ Z=iH© Ug∞ K≥ѨÊÖË#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞m§ QÆkÖ’H˜ =KåÛ~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_ç QÆ∞iOz „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. Ǩ„*Ï : #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞m§ "åº*ˇºOÖ’ W~°∞‰õΩ¯<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: J`«_∞» â◊HxΘ JOwHõiOK«_∞» . ^ÕÇ¨ xfl ^èiŒ Oz#ѨC_»∞ â◊HxΘ JOwHõiOKåe. Ǩ„*Ï: '<Õ#∞ Hõ#∞Hõ â◊H˜Îx JOwHõi¿ãÎ, JO^Œ~°∂ #<Õfl J#∞ã¨i™êÎ~°∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ <Õ#∞ â◊H˜Îx JOwHõiOK«*ÏÅ#∞— JO\Ï_»∞ #ˆ~O„^Œ∞_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J~Ú`Õ JO`«^Œ∂~°O áÈ=@O =∞Ozk HÍ^Œ∞. WѨC_»∞ [QÆ[˚#x JkèHÍ~° ѨikèÖ’H˜ =KåÛ_»∞. PYiH˜ [_ç˚ J~Ú<å 㨈~ ™êHõ∆ ºO W"åfiÅO>Ë =zÛ ™êH˜∆ É’#∞Ö’ xÅ|_»=Åã≤O^Õ. ('=∞—`À) W\©=Å #∞=Ùfi #ˆ~O„^Œ∞}˜‚ HõÅ∞ã¨∞HÀÖË^•? '=∞—: ÖË^ŒO_ô. D =∞^茺 HõÅ∞ã¨∞HÀÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ™êi J`«}˜‚ |O_çÖ’ fã¨∞‰õΩ~å. (Ǩ„*Ï`À) Jk 㨈~, #ˆ~O„^Œ∞xH˜ WHõ¯_ç`À (JO>Ë, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À) ã¨O|O^èŒO Z@∞=O\˜^À K≥ѨC. Ǩ„*Ï: J`«_»∞ g∞ #∞O_ç ã¨Ç¨Ü«∞O Ptã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞i Éèí=<å^ä£ ã¨OQÆu Uq∞\˜? =∞Oz ã¨O™ê¯~åÅ∞ ÖˉõΩO>Ë WHõ¯_»‰õΩ WO`«QÍ =™êÎ_®? WOHÍ Ç¨Ïsâò, ÖÏ@∂Å ã¨OQÆu Uq∞\˜? ZѨC_»∂ ^蕺#O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞ Hõ^•! Ǩ„*Ï: P, "å~°∞ ã¨^• ^蕺#O KÕÜ«∞=Åã≤# P=ã¨~°O Uq∞\˜? WHõ¯_» LO@∂ g∞ ¿ã= KÕ¿ãÎ Jk "Õˆ~ ã¨OQÆu.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: |Ǩïâß #∞=Ùfi K≥|∞`ÀOk x["Õ∞ HÍ=K«∞Û. J~Ú<å UO Ѷ¨~°"åÖË^Œ∞ "åi |^Œ∞Å∞ "Õˆ~ Z=Ô~·<å =™êÎ~°∞. ('=∞—‰õΩ LѨ^ÕâßÅ∞ - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨Ç¨Ï[ ã≤÷u, 'JǨÏO—) Ǩ„*Ï QÆkÖ’ #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. ™êÜ«∞OHÍÅO HÍ=_®xH˜ WOHÍ ã¨=∞Ü«∞O LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkÖ’ '=∞—`À UHÍO`«OQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ('=∞—`À): Jk ã¨~ˆ , ÉèÏ"å=ã¨Ö÷ ’ =∂\Ï¡_Õ <å =∂@Å∞ [<åxfl PHõi¬™êÎÜ∂« ? '=∞—: J=Ù#O_ç. ZO`«QÍ<À PHõi¬ã¨∞Î<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: [#O <å QÆ∞iOz U=∞#∞‰õΩO\Ï~°∞? ##∞fl ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’ K«∂¿ãÎ "åiH˜ U"≥∞ÿ<å J~°÷O J=Ù`«∞O^•?

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

617

'=∞—: XˆH P^è•~°OÖ’ *Ï˝#O, „¿Ñ=∞, "≥·~åQƺO Jhfl "Õ∞à◊qOz L<åfl~Ú. ÃÑ·H˜ ã¨Ç¨Ï[ ã≤÷u q~ålÅ∞¡`«∞#fl@∞¡ `≥eÜ«∞=™ÈÎOk. ֒ѨŠJ`«∞º#fl`« P^蕺u‡Hõ J#∞Éèí"åÅ∞ Z<Àfl ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ F_»ÅÖÏ „Ѩܫ∂}O KÕâß~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H©, ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# ã¨fiÉèÏ=O LO_»<Õ LOk. P ã≤÷ux KåÖÏ=∞Ok J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË~°∞. HÍx H˘O`«=∞Ok Jk K«∂¿ã PHõi¬`«∞Å=Ù`«∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Ѷ¨∞’ëêÊ~å âßYÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x 'ã¨Ç¨ÏAx—QÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨Ç¨Ï[ ã¨fiÉèÏ=ÙÅO HÍx^Õ ã¨Ç¨ÏA}˜‚ á⁄O^ŒÖË=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ('=∞—`À) <å‰õΩ 'JǨÏO— JO@∂ U"≥∞ÿ<å LO^•? '=∞—: P, H˘kÌQÍ LO^ŒO_ç. â◊s~° ã¨O~°Hõ∆}Ï~°÷O, ÉèíH˜Î – Éèí‰õΩÎÅ xq∞`«ÎO "åiH˜ *Ï˝<ÀѨ^Õâ◊O KÕÜ«∞_®xH˜ H˘kÌQÍ LOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. Wk ‰õÄ_® g∞~°∞ [QÆ[˚#xx „áêi÷Oz xÅ∞ѨىõΩ<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: TǨ˙, Jk <Õ#∞ xÅ∞ѨÙHÀÖË^Œ∞. P"Õ∞ D 'JǨÏO— ÉèÏ=##∞ xeÑ≤Ok. Jk 㨈~, ÉèÏ=áê~°=â◊º`«Ö’ ZÖÏ JQÆ∞Ñ≤™êÎ#∞? '=∞—: g∞~°∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ =∞#ã¨∞û +¨+¨ª Éèí∂q∞x Jkè~ÀÇ≤ÏOz#ѨC_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂Ѩ ^Œ~°≈<åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. P `«~°∞"å`« =∂\Ï¡_»@O „áê~°OaèOz#ѨC_»∞ =∞#ã¨∞û ѨOK«=∞ Éèí∂q∞H˜ ky=ã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉèíQÆ=O`«∞_Õ JO`å KÕã¨∞Î<åfl_»∞. <å‰õΩ Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. JO^Œ∞ˆH Hõ^• [#∞Å∞ g∞ Ѩ@¡ WO`«QÍ PHõi¬`«∞Å=Ù`«∞<åfl~°∞! (ã¨HõÅ âߢ™êÎÅ∂ ã¨`«º"Õ∞) ''=∞Ǩâ◊Ü«∂, q∞=∞‡efl XHõ „Ѩâ◊fl J_»QÍÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. âß„™êÎÅÖ’ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ K≥ѨÊ|_çOk: XHõ ѨÙ~å}OÖ’ NHõ$+¨µ‚_»∞ z^•`«‡QÍ#∂, ~å^è•^Õq z`üâ◊H˜ÎQÍ#∂ =i‚OѨ|_ç LOk. =∞~À ѨÙ~å}OÖ’ NHõ$+¨µ‚_Õ HÍo, P^•ºâ◊H˜ÎQÍ K≥ѨÊ|_çOk.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ^ÕgѨÙ~å}O „ѨHÍ~°O HÍmÜÕ∞ NHõ$+¨µ‚x ~°∂áêxfl ^èŒiOzOk. J~Ú`Õ ^•x=Å¡ HõeˆQ #+¨ì"Õ∞q∞\˜? ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ J#O`«∞_»∞, PÜ«∞# =∂~åæÅ∞ ‰õÄ_® J#O`«"Õ∞.

D =∂@Å∞ qx '=∞— HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. `«~°∞"å`« WÖÏ J<åfl_»∞: ''F, WѨC_»∞ J~°÷"≥∞ÿO^ŒO_ç. g∞~°∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ "Õ∞_» ZHõ¯_»"Õ∞ „Ѩ^è•#O. `å_»∞ ѨÙK«∞Û‰õΩ<À, "≥^Œ∞~°∞QÆ_» Ѩ@∞ì‰õΩ<À, ÖËHõ U^À XHõ LáêÜ«∞O ^•fi~å ZHõ¯_»"Õ∞ „Ѩ^è•#O.—— N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: D =∂„`«O J~°÷O KÕã¨∞H˘#flk ‰õÄ_® ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ$Ѩ`À>Ë. ÉèíQÆ=`üHõ$Ѩ HõÅ∞QÆx^Õ ã¨Oâ◊Ü«∂Å∞ ã¨=∞ã≤áÈ=Ù. ''HÍ=Åã≤O^ŒÖÏ¡ U^À XHõ q^èŒOQÍ PÜ«∞#Ѩ@¡ ÉèíH˜Î HõÅQÆ_»"Õ∞, „¿Ñ=∞ [xOK«_»"Õ∞. <å<å q+¨Ü«∂Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# PQÆ`«ºO Uq∞\˜? U^À XHõ =∂~åæxfl J#∞ã¨iã¨∂Î "≥o§#ѨC_»∞ PÜ«∞# Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ Hõey`Õ, WHõ Ѩx [iyáÈ~Ú#>Ë¡. „¿Ñ=∞ Hõey#ѨC_Õ PÜ«∞##∞ á⁄O^ŒQÆÅO. J@∞ ÃÑ·# J=ã¨~°O JxÑ≤¿ãÎ PÜ«∞<Õ Jxfl q+¨Ü«∂Å QÆ∞iOz, Jxfl =∂~åæÅ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞Ѩ~°∞™êÎ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ „¿Ñ=∞ Hõey`Õ KåÅ∞, <å<å`«~°¯q`«~å¯Å`À Uq∞\˜ J=ã¨~°O?

618

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∂q∞_ç ѨO_»∞ u#\ÏxH˜ =KåÛ=Ù, =∂q∞_ç ѨO_»∞#∞ u#∞. H˘=∞‡Öˇxfl, P‰õΩÖˇxfl – g@xfl\˜h ÖˇHõ¯ÃÑ@ì=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ǨÏ#∞=∞O`«∞_ç ÉèÏ=O HÍ"åe. J`«_»∞ WÖÏ J<Õ"å_»∞. '<Õ#∞ ukä "å~° #Hõ∆„`åÅ∞ Ug Z~°∞QÆ#∞. <Õ#∞ ˆH=ÅO ~å=∞ zO`«# KÕ™êÎ#∞.— —— (Hõ~°‡`åºQÆO - ã¨OK«Ü«∞#O, 'Ü«∂^Œ$KåÛù ÖÏÉèí—) '=∞—: WѨC_»∞ Hõ~°‡Å#∞ ѨÓiÎQÍ `«yæOz"Õã≤ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· =∞#ã¨∞û xÅáêÅ#fl WK«Ûù HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PǨ! JO`«HõO>Ë HÍ=Åã≤Ok =∞ˆ~=ÚOk? J~Ú`Õ *Ï˝x xi¡Ñ¨ÙÎ_≥· ã¨O™ê~°OÖ’ =∞#QÆÅ_»∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. J~Ú`Õ xi¡Ñ¨ÙÎÅO J=_®xH˜ „Ѩ`ÕºHõ â◊H˜Î J=ã¨~°O Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P, P =∂@ x["Õ∞. J~Ú`Õ QÆ`«OÖ’ #∞=Ùfi |Ǩïâß ã¨O™ê~° rq`åxfl HÀ~°∞H˘x LO\Ï=Ù. Hõ$+¨µ‚_»∞ ~å^è•^Õq ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’<Õ LO_Õ"å_»∞. J~Ú`Õ ~å^è•^ÕqH˜ =∂#=~°∂ѨOÖ’ „H©_çOKåÅ#fl WK«Ûù HõeyOk. JO^Œ∞KÕ`«<Õ |$O^•=#OÖ’ Jxfl bÅÅ∞ „Ѩ^Œi≈OѨ|_®¤~Ú. ''D ™êO™êiHõ Hõ~"ΰ åºÅhfl `«yáæ ÈÜÕ∞ÖÏ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ „áêi÷OK«∞. =∞#ã¨∞û`À `«ºl¿ã<Î Õ KåÅ∞. '=∞—: g∞~°∞ K≥¿ÑÊk ÉÏǨϺOQÍ ã¨#flºã≤OK«ÖËx "åiH˜ =iÎã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ L#fl`« „âı}˜H˜ K≥Ok#"å~°∞ ÉÏǨϺOQÍ#∂ `«ºl™êÎ~°∞, JO`«~°OQÆOÖ’#∂ `«ºl™êÎ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. =∞m§ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "≥·~åQƺO QÆ∞iOz WO^•Hõ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ q<åfl=Ù Hõ^•? '=∞—: J=Ù#∞, q<åfl#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "≥·~åQƺO JO>Ë Uq∞\’ HÍã¨Î K≥ѨC, K«∂^•ÌO. '=∞—: "≥·~åQƺO JO>Ë J~°÷O ˆH=ÅO ã¨O™ê~°O Ѩ@¡ q~°H˜Î`À LO_»@"Õ∞ HÍ^Œ∞. "≥·~åQƺO JO>Ë ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ J#∞~°H˜Î, ã¨O™ê~°O Ѩ@¡ q~°H˜Î.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: J=Ù#∞, ã¨iQÍæ K≥áêÊ=Ù. ã¨O™ê~°OÖ’ ^è#Œ O J=ã¨~"° ∞Õ . J~Ú`Õ ^•xHÀã¨O Z‰õΩ¯=QÍ zO`«# KÕÜ«∞=^Œ∞Ì. 'Ü«∞^Œ$KåÛù ÖÏÉèí— (^˘iH˜# ^•x`À ã¨O`«∞+≤ì <˘O^Œ_»O) – W^Õ =∞Ozk. ã¨OK«Ü∞« O KÕÜ∂« Åx Z‰õΩ¯=QÍ PÖ’K«#Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ=^Œ∞.Ì ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ =∞<À „áê}ÏÅ#∞ ã¨=∞iÊOz#"å~°∞, PÜ«∞# Éèí‰õΩÎÅ∞QÍ LO_ç PÜ«∞#‰õΩ â◊~°}ÏQÆ`«∞Öˇ·#"å~°∞ g@xfl\˜ QÆ∞iOz JO`«QÍ PÖ’zOK«~°∞. 'Ü«∞„`« PÜ«∞, `«„`« =ºÜ«∞— (ZÖÏ ã¨Oáêk™êÎ~À JÖψQ Y~°∞Û ÃÑ>Ëì™êÎ~°∞).

XHõ "≥·Ñ¨Ù #∞O_ç ^èŒ#O =ã¨∂Î LO@∞Ok. =∞~À"≥·Ñ¨Ù #∞O_ç Y~°∞Û J~ÚáÈ`«∂ LO@∞Ok. W^Õ ã¨OQÆu w`«Ö’ 'Ü«∞^Œ$KåÛù ÖÏÉèí— Jx K≥ѨÊ|_çOk. (ǨÏiѨ^Œ, ~åMÏÖò, ÉÏ|∂~å"£∞, J^èŒ~ü „ѨÉèí$`«∞Å QÆ∞iOz ã¨OÉèÏ+¨}) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ǨÏiѨ^∞Œ x QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''ǨÏiѨ^∞Œ _»∞ P ~ÀA =KåÛ_»∞—— J<åfl~°∞. '=∞— (#=Ùfi`«∂): ǨÏiѨ^Œ∞_çH˜ ǨÏiHõ^äŒ K≥ѨÊ_»O `≥Å∞ã¨∞. „ѨǨ¡^Œ K«i„`«, NHõ$+¨‚ [##O – g@xfl\˜h K«Hõ¯QÍ ã¨fi~°Ü«ÚHõÎOQÍ áê_»`å_»∞.

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

619

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J=Ù<å? P ~ÀA J`«_ç Hõà◊√§ K«∂âß#∞, JO`«~°∞‡Y"≥∞ÿ L<åfl~Ú. 'Uq∞\˜, Z‰õΩ¯=QÍ ^蕺#O KÕã¨∞Î<åfl"å?— Jx J_çQÍ#∞. J`«_»∞ `«Å =OK«∞H˘x ‰õÄ~°∞ÛO_çáÈÜ«∂_»∞.

JѨC_»∞ <Õ#∞ 'WO`«QÍ q∞ug∞i KÕÜ«∞=^Œ∞Ì— Jx K≥áêÊ#∞. ã¨O^蕺 ã¨=∞Ü«∞O J~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ [QÆ[#˚ x <å=∂xfl 㨇iã¨∂Î JO`«~∞° ‡Y∞ÅÜ«∂º~°∞.

HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« PÅÜ«∂ÅÖ’ Ǩ~°`«∞Å∞ „áê~°OÉèí=∞Ü«∂º~Ú. „âß=} â◊√Hõ¡ ^•fi^Œt. ~°≠∞Å<£ L`«û=O Ô~O_»= ~ÀA. K«O„^À^ŒÜ«∞O J~ÚOk. PÅÜ«∞O, PÅÜ«∞ „áêOQÆ}O, L^•º#=#O – Jhfl K«O„^Œ∞x K«Å¡x "≥<≥flÅÖ’ ™êfl#O KÕã¨∞Î<åfl~Ú. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ã¨=∞Ü«∞O ~å„u Zxq∞k QÆO@Å~ÚOk. QÆkÖ’ ~åMÏÖò, '=∞—Å∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`Àáê@∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): ÉÏ|∂~åO 'JÜ«∞º ÉÏÉ’Üü∞! ã¨O™ê~°=∂!— JO\Ï_»∞. '=∞—: J`«_»∞ W@∞=O\˜ =∂@Å∞ ZHõ¯_À qx=ÙO\Ï_»∞. ã¨O™ê~°O QÆ∞iOz J`«_çH˜ UO `≥Å∞ã¨x? J`«_À ÉÏÅ∞_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P, Jn x["Õ∞. #∞=Ùfi x~°O[<£#∞ K«∂âß=Ù Hõ^•! HõÖÏ¡HõѨ@O JO>Ë Uq∞\’ Z~°∞QÆx ã¨~°à◊ ã¨fiÉèÏ=O J`«_çk. '=∞—: J=Ù#O_ô. J`«_ç =ÚYOÖ’ Hõà◊ LOk. Hõà◊§Ö’ ZO`À `Õ[ã¨∞û HÍ#=ã¨∞ÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆH=ÅO Hõàı§ HÍ^Œ∞, J`«_ç ã¨=∞ã¨Î ~°∂Ѩ=¸ „ѨHÍtã¨∞ÎOk. WO\’¡x "å~°∞ J`«_çH˜ q"åǨÏO KÕÜ«∞ `«ÅÃÑ\Ïì~°∞. JO^Œ∞‰õΩ J`«_»∞ 'ZO^Œ∞‰õΩ g∞~°O`å HõÅã≤ ##∞fl =ÚOz"ÕÜ«∂Åx K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞?— J<åfl_»∞. (#=Ùfi`«∂) ѨQÆÅO`å Z=ÚHõÅ∞ qiˆQÖÏ Ñ¨xKÕã≤=zÛ ™êÜ«∞OHÍÅO ÉèÏ~°º =^ŒÌ ‰õÄ~°∞ÛO>Ë ZO`À P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx Ö’‰õΩÅ∞ JO@∞O\Ï~°∞. '=∞—: J=Ù#O_ô. P ÉèÏ=OÖ’ L#fl"åiH˜ JÖÏ P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (~åMÏÖò`À) =∞#‰õΩ ѨsHõ∆ [~°∞QÆ∞`ÀOk. Wk =∞#‰õΩ KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ# „Ѩâ◊fl.1 N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞ "åi`À `«e¡ WÖÏ JO@∂O@∞Ok. '=∂ JÉσ~Úx XHõ WO\˜"å}˜‚ KÕ¿ãÎ <Õ#∞ xtÛO`«QÍ LO\Ï#∞. J`«_»∞ ZO_»Ö’ =∂_ç=zÛ#ѨC_»∞ HÍã¨Î ™êO`«fi#O á⁄O^ŒQÆÅ_»∞.— '=∞—: J=Ù#O_ô. ~°Hõ~°HÍÅ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ L<åfl~°∞. *Ï˝x J~Ú# `«O„_ç `«# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ q"åÇ¨Ï |O^èŒOÖ’ WiH˜OK«_»∞. JÖÏ H͉õΩO_®, `«O„_ç XHõ"Õà◊ ‰õΩ=∂~°∞x q"åǨÏO KÕã≤#@¡~Ú`Õ WHõ P `«O„_ç '*Ï˝#O— QÆ∞iOz K≥ѨÊ_®xH˜ U=ÚO@∞Ok? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ PǨ¡^ŒOQÍ #=fi™êQÍ~°∞.

J^èŒ~ü¿ã<£ HõÅHõ`åÎ #∞O_ç =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ HÍ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. `«~°∞"å`« ÖËz PÅÜ«∂Å ã¨O^Œ~°≈<åxÔH· "≥àϧ_»∞. '=∞— ‰õÄ_® HÍm=∂`«#∞ ^Œi≈Oz t"åÅÜ«∂Å =∞^茺 L#fl KåO^Œh Ѷ¨∂\ò =^ŒÌ XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. "≥<≥flÅ HÍOuÖ’ QÆOQÍ#k `«à◊`«à◊ÖÏ_»∞`ÀOk. '=∞—, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å J^Œ∞ƒù`« rq`«O QÆ∞iOz `«ÅáÈã¨∞Î<åfl_»∞ – PÜ«∞# 1. ~åMÏÖò, '=∞— W^ŒÌ~°∂ q"åÇ≤Ï`«∞ÖË.

620

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J`«∞º#fl`« ã¨=∂kèã≤÷`«∞Å∞, x~°O`«~° ÉèÏ"å"Õâ◊O, J#~°æà◊OQÍ KÕ¿ã ÉèíQÆ=`ü „Ѩã¨OQÍÅ∞, Éèí‰õΩΊѨ@¡ JѨiq∞`« "å`«ûźO, Ѩã≤ÉÏÅ∞x áÈe# ã¨fiÉèÏ=O W`åº^Œ∞Å QÆ∞iOz PÖ’zã¨∞Î<åfl_»∞.

'WO`«‰õÄ D =ºH˜Î Z=~°∞? Éèí‰õΩÎÅ#∞ L^ŒúiOK«\ÏxÔH· ÉèíQÆ=O`«∞_Õ =∂#= ~°∂ѨO ^èŒiOz =zÛ#"å_®?— Jx `«Åã¨∞Î<åfl_»∞.

(J^èŒ~ü K«O„^Œ<å^ä£, ã‘`å‰õΩO_£ Ü«∂„`å qâıëêÅ∞) HÍ¿ãѨ\ ˜H˜ J^èŒ~ü, '=∞—Å∞ =∞m§ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkÖ’H˜ =KåÛ~°∞. J^èŒ~ü, PѶ‘ã¨∞ Ѩx g∞^Œ z@ìQÍOQ∑ "≥o§ =KåÛ_»∞. J`«_»∞ JHõ¯_» ^Œi≈Oz# K«O„^Œ<å^ä£ f~°÷O, ã‘`å‰õΩO_£Å QÆ∞iOz =ÚK«Û\˜ã¨∞Î<åfl_»∞.

J^èŒ~ü: ã‘`å‰õΩO_£Ö’ <åÅ∞HõÖÏ¡ h\˜ g∞^Œ Jyfl*ÏfiÅÅ∞ K≥ň~QÆ∞`«∂ LO\Ï~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J^≥ÖÏ ™ê^茺O? J^èŒ~ü: h\˜Ö’ ÉèÏã¨fi~°O L#fl HÍ~°}Ï# JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. WO`«Ö’ ~å"£∞Kè«@s˚ QÆkÖ’H˜ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«}˜‚ „Ѩâ◊Oã≤ã¨∂Î J^èŒ~ü`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''~å"£∞ L<åfl_»∞ HÍ|\˜ì =∞#O xtÛO`«QÍ LO_»QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åflO. W`«_»∞ ǨÏsâò, ÖÏ@∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åix Ñ≤ez =∞s Éè’[#O ÃÑ_»∞`«∞O\Ï_»∞. "å~°∞ U K≥@∞ì „H˜O^Œ<À ^蕺#=∞QÆ∞flÖˇ· LO\Ï~°∞. W`«_»∞ "åix "≥uH˜ fã¨∞‰õΩ=zÛ J#flO u<ÕÖÏ KÕ™êÎ_»∞.——

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO #ˆ~O„^•k Éèí‰õΩÎÅ`À Éèí[<å#O^ŒO, ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ â◊x"å~°O, ÃãÃÑìO|~°∞ 6, 1884

ã¨=∞Ü«∞O =∞^蕺ǨÏflO ^•^•Ñ¨Ù =¸_»∞QÆO@Å∞ HÍ=™ÈÎOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`À áê@∞ J^èŒ~ü WO\’¡ Ô~O_»= JO`«ã¨∞Î HõKÕs Kå=_çÖ’ Pã‘#∞Öˇ· L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ W~°∞=Ù~°∂, Éèí=<å^ä£, '=∞—, Kè«∞hÖÏÖò, Ǩ„*Ï „ѨÉèí$`«∞Å∞ JHõ¯_Õ L<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. '=∞— „Ѩ}Ï=∞O KÕâßHõ PÜ«∞# J^èŒ~ü`À ''x`å~¸ _®Hõì~°∞ ~å_®?—— Jx J_çQÍ~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê@Å∞ áê_»#∞<åfl_»∞. JO^Œ∞H˘~°‰õΩ ã¨<åflǨÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«O|∞~å â◊$u ã¨iKÕã¨∞Î#flѨC_»∞ XHõ fQÆ `≥yáÈ~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ''Jˆ~! W^Õq∞\˜, WÖÏ KÕâß=Ù?—— J<åfl~°∞.

J@∞ÃÑ· #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«O|∞~å =^Œe `«|ÖÏ "å~ÚOK«™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''#∞=Ùfi `«|ÖÏ "å~Úã¨∞ÎO>Ë Z=~À <å K≥OѨÅ∞ "å~Úã¨∞Î#fl@∞¡ JxÑ≤™ÈÎOk—— J<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ H©~°Î# w`åÅ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''H©~°Î#ÅÖ’ `åà◊O Q˘_»= ÖË^Œ∞. JO^Œ∞Hõ<Õ Jq JO`«QÍ áêѨÙÅ~ü ([#„Ñ≤Ü«∞O)—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ JO\Ï=Ù? Jq Hõ~°∞}ÏѨÓi`«O HÍ|>Ëì Ö’‰õΩÅ∞ "å\˜x JO`«QÍ W+¨ìѨ_»`å~°∞.

j

621

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

#ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»™êQÍ_»∞: =∞^èŒ∞~°O =∞^èŒ∞~°O h â◊√Éèí<å=∞O ....... * * * DÖÏQÆ∞ =º~°÷=ÚQÆ <å k#=ÚÅxflÜ«Ú QÆ_»∞Ѩ=Åã≤^Õ# ^Õ"å ~å„uO|QÆà◊√§ <Õ <åiÎ`À "Õzux PâßѨ^äŒ=Ú "≥·Ñ¨Ù ^Õ"å qâ◊fi<å^äŒ∞_» g=Ù aK«ÛQÍ_»#∞ <Õ#∞ UÖÏQÆ∞ ǨÏ$k xÅ∞==∞x "Õ_»QÆÅ#∞?

IIDII

IIDII

<å c^Œ Ü≥∞^ŒÜ«∞#∞ QÆ∞_çÃã `«Å∞ѨÙÅ∞ ÉÏQÆ `≥~°∞=|_çÜ«Ú#flq ^Õ"å ^ŒÜ«∞Ü«ÚOz XHõ™êi ^•xÖ’xH˜ =zÛ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞^•Ç¨Ï=Ú f~°Û~å"å?

IIDII

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂, Ǩ„*Ï`À): #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ##∞fl "≥Ú^Œ\ ˜™êi HõÅ∞ã¨∞H˘#flѨC_»∞ W^Õ áê@ áê_®_»∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞i Ô~O_»∞ áê@Å∞ áê_®_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ "≥·+¨‚=K«~°}ü, =∞^äŒ∞~°Ö’ NHõ$+¨µ‚}˜‚ K«∂ã≤ QÀÑ≤HõÅ∞ Ѩ_ç# P"Õ^Œ##∞ =ºHõÎO KÕ¿ã áê@#∞ áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ("≥·+¨‚=K«~°}ü`À): 'áê_»"Õ! F g}Ï! „ѨÉèí∞<å=∞ QÍ#=Ú— J#fl áê@ áê_»∞. "≥·+¨‚=K«~°}ü áê_»™êQÍ_»∞: áê_»"Õ! F g}Ï! „ѨÉèí∞<å=∞QÍ#=Ú NǨÏi <å=∞ QÍ#=Ú Ç¨ÏiK«~°} Hõ$ѨÖËHõ Ѩ~°`«`«Î fi =∞QÆ∞Ѩ_»^Œ∞ IIáêII J=QÆ`«=Ú HÍ^Œã¨Å∞ ǨÏiÉèí[# ^Œ∞óYǨÏ~°=Ú Ñ¨eH˜OK«∞ ǨÏiÉèí[# ѨeH˜OK«∞ Hõ$+¨‚Éèí[# IIáêII ǨÏi ^ŒÜ«∞ <å g∞^Œ |~°Ñ≤# ÉèíÜ«∞Ѩ_»#∞ XHõ=∂~°∞ ǨÏiÉèí[# QÍqOѨÙ"≥∂ g} IIáêII D =∞}∞Å∞ kQÆ^Œ∞_»∞Ѩ٠ǨÏi<å=∞=∞}˜ =ÚO^Œ∞ =º~°÷=ÚQÍ HÍÅ=Ú QÆ_»K≥#x QÀqO^Œ IIáêII =QÆz ^Œ∞óMÏaúxHõ Ѩܫ∞xOK«#x ѨeÔH QÆuÖËx =∂~°æ=ÚŠѨܫ∞xOK«#x ѨeÔH IIáêII

622

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å JO`«~°Ìâ◊, J~°ú ÉÏǨϺ^Œâ◊, #$`«ºO) áê@ qO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÉèÏ=Ѩ~=° â◊√Å=Ù`«∞<åfl~°∞. 'PǨ! PǨ! ǨÏiÉ’Öò, ǨÏiÉ’Öò—1 JO@∂ ÉÏǨϺã¨Ê $ǨÏ#∞ HÀÖ’Ê~Ú ã¨=∂kèã≤÷`«∞ÅÜ«∂º~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ "åi K«∞@∂ì ‰õÄ~°∞Ûx D J^Œ∞ƒù`« ^Œ$âߺxfl K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. QÆk JO`å Éèí‰õΩÎÅ`À xO_çáÈ~ÚOk. J@∞ÃÑ· QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ K≥`· #« º^Õ=ÙÅ H©~#ΰ Å#∞ QÍ#O KÕÜ∞« _»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ@ìQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÖËz <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. H˘O`«¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« ‰õÄ~°∞Ûx, KÕ`«∞Å∞ ÉÏ~° KåÑ≤ 'XHõ=∂~°∞ ǨÏi Éèí[# QÍqOѨÙ=Ú g}— J<Õ K«~°}O áê_»™êQÍ~°∞. JÖÏ áê_»∞`«∂<Õ =∞m§ ã¨=∂kèã≤÷u <˘O^•~°∞.

PÜ«∞#‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ ÃÑ^ŒÌ `«ÅQÆ_» XHõ\ ˜ LOk. PÜ«∞# `«Å `«∂e ^•xÃÑ· Ѩ_çOk. ÉÏǨϺã¨Ê $Ç¨Ï ÖË^•Ü≥∞. 'NQ“~åOQÆ ã¨∞O^Œ~° #= #@=~°— JO@∂ QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ =∞~À áê@ áê_®_»∞.

D áê@ qO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_ç '„¿Ñ=∞`À `«#‡Ü«Ú_≥· <å@º=∂_≥— Jx áê_»∞`«∂ „¿Ñ=∂"Õâ◊O`À <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. D JѨÓ~°fi ^Œ$âߺxfl K«∂ã≤ #ˆ~O„^•k Éèí‰õΩÎÅ∞ q=â◊√Öˇ· PÜ«∞#`Àáê@∞ HõÅã≤ =∞<ÀǨÏ~°OQÍ <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. <å@ºO KÕã¨∂Î<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XHÀ¯™êi ã¨=∂kè ã≤÷u <˘O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. Jk JO`«~°Ìâ◊ – P ^Œâ◊Ö’ <À@ ѨÅ∞‰õΩ ÖË^Œ∞. â◊s~°O Hõ>ˇìÖÏ xâ◊ÛÅOQÍ LO_çáÈ~ÚOk. JѨC_»∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ PÜ«∞# K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ <å@ºO KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

WÖÏ H˘O`«¿ãѨ٠QÆ_»z# `«~°∞"å`« K≥·`«#º^Õ=ÙÅ =Öˇ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ J~°ú ÉÏǨϺ^Œâ◊ HõeyOk. JѨC_»∞ PÜ«∞# „¿Ñ"≥∂#‡`«∞ÎÖˇ· X_»Å∞ =∞~°z <å@ºO KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. WѨC_»∞ ‰õÄ_® <À@ =∂@ =∂„`«O ÖË^Œ∞. `«~°∞"å`« H˘kÌH˘kÌQÍ ÉÏǨϺã¨Ê $Ç¨Ï HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. "≥O@<Õ XHÀ¯ K«~°}Ïxfl JO^Œ∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. <Õ_»∞ J^èŒ~ü ¿ã<£ WÅ∞¡ N"åã¨∞x QÆ$ǨÏOQÍ JÅ~å~°∞`ÀOk. ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#, Éèí[#Å∞, #$`«ºO – g\˜ HÀÖÏǨÏÅO g^äOŒ `å qxÑ≤™ÈÎOk. ^•i# "≥à§ı "å~°O^Œ~∂° D =∞^è∞Œ ~° ÉèQí =Æ <åfl=∂xfl qx J^èŒ~ü WO\˜ =ÚO^Œ∞ QÆ∞q∞QÆ∂_»™êQÍ~°∞.

D q^èŒOQÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`Àáê@∞ Éèí[<å#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_®~°∞† HÍ¿ãѨ\ ˜ `«~åfi`« ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ÉèÏ=áê~°=â◊ºO H˘kÌQÍ LѨâ◊q∞OzO^Õ HÍx ѨÓiÎQÍ `«QÆæÖË^Œ∞. P ã≤÷uÖ’ PÜ«∞# #ˆ~O„^Œ∞x`À, ''J=∂‡! "≥„i"åxx KÕÜ«∞"≥ h „¿Ñ=∞Ö’#—— J<Õ áê@ áê_»=∞<åfl~°∞.

PÜ«∞# =∂@#∞ t~°™ê=Ç≤ÏOz #ˆ~O„^Œ∞_»∞ P áê@ áê_®_»∞. Ñ≤^ÑŒ ¨ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ #ˆ~O„^Œ∞_ç`À 'Ѩ~=° ∂#O^ŒÑÙ¨ Z~°∞Hõ ™êQÆ~À— J<Õ áê@ áê_»=∞<Õãi¨ H˜ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ P áê@‰õÄ_® áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#ˆ~O„^Œ∞_ç`À): P áê@ áê_»=Ó – 'q*Ï˝# QÆQÆ#=Ú# „¿Ñ=∞K«O„^Œ∞_»∞ ѨÓ~°‚aO|=Ú# L^Œ~ÚOK≥#∞— ÃÑ^ŒÌáê@ Hõ^•! HÍã¨Î <≥=∞‡kQÍ áê_»∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ P áê@ áê_®_»∞.

1. JO>Ë Ç¨Ïi<å=∞O LK«ÛiOK«O_ç, ǨÏi<å=∞O LK«ÛiOK«O_ç Jx J~°÷O.

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

623

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: '„|Ǩ‡#O^ŒÑ¨Ù =∞^èŒ∞ =∞`«Î`«Ö’— áê@ áê_»∞ <åÜ«∞<å! #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ‰õÄ_® J`«_ç`À ã¨fi~°O Hõeáê~°∞. „|Ǩ‡#O^ŒÑ¨Ù =∞^èŒ∞=∞`«Î`«Ö’ =∞uÎÅ∞K«∞O_»"≥ F =∞#™êI Éèí∞qÃÑ· ^˘~°Å∞K«∞ á⁄~°Å∞K«∞ <Õ_»∞ÛK«∞ ǨÏix ÉèílOѨ"≥ F =∞#™ê II„|II PHõã¨=∞O`«Ü«Ú h QÆ~°˚#ÅKÕ =∂~À‡yOѨ"≥ F =∞#™êI KÕ`«∞Öˇ`«∞ÎK«∞ ǨÏix áê_»∞K«∞ #$`«º=Ú KÕÜ«∞"≥ F =∞#™ê II„|II =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# P =∂^èŒ=Ù <å=∞=Ú =∞#∞AÅH©Ü«∞"≥ F =∞#™êI ѨQÆÅ∞ ~å„u P Ѩ~°=∂#O^Œ=Ú #O^Œ∞ h^Œ"≥ F =∞#™ê II„|II ǨÏi„¿Ñ=∂=∞$`«=∞O^Œ∞ =Ú#∞QÆ∞K«∞ YO_»# ¿ãÜ«∞"≥ HÍ=∞=Ú#∞I ^•xKÕ`« h rq`«=∞O`«Ü«Ú ^èŒ#º`« QÍOK«∞<≥ F =∞#™ê II„|II `«~°∞"å`« N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, Éèí‰õΩÎÅ∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å K≥O`«KÕi "≥∞Å¡QÍ 'g∞~°∞ P áê@ XHõ™êi áê_»~°∂?— Jx J_çQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ Q˘O`«∞ ÉÁOQÆ∞~°∞ áÈ~ÚO^Œ<åfl~°∞. H˘kÌ¿ãѨ\ ˜ `«~åfi`« U áê@ Jx J_çQÍ~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞: 'Uq∞ ÖÏ=}º=Ú D [QÆ=Ú<≥Å¡— J<Õ áê@.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "≥∞Å¡QÍ áê_®~°∞: Uq∞ ÖÏ=}º=Ú D [QÆ=Ú<≥Å¡ PǨ¡^Œ"≥Ú#iOz P#O^Œ=Ú##∞ ~°OlÅ¡*ËÜ«ÚK«∞ ã¨O`«$Ñ≤ÎѨ~°K«∞ P Q“~°∞ #kÜ«∂‰õΩ #_çÑ≤Oz Ô~=~°∞?

IIUII =ÚOQÆ∞~°∞Öò ‰õΩK«∞ÛÖˇ· LOQÆ~åÖò uiy HõÑ≤ÊÜ«ÚO_ç# "≥∂=Ú HÍOu z=Ú‡K«∞#∞ HÍ~°∞"Õ∞Ѷ¨∞=Ú#∞O_ç q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ѩ٠"≥∞~°Ñ¨ÙfQÆ#∞ É’e "≥∞~°ã≤áÈ~Ú#k IIUII

624

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

J@∞ÃÑ· =∞~Àáê@ áê_®~°∞. NHõ$+¨µ‚x Z_»ÉÏ@∞‰õΩ `åà◊ÖËHõ XHõ QÀÑ≤Hõ áê_ç# áê@ Wk. Hõ#~å_≥ F K≥b! <å Hõ$+¨µ‚_»∞ Hõ$+¨‚~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ <å QÆ$ǨÏ=Ú z#fl"À~Ú#^Õ F K≥eÜ«∂......

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO #ˆ~O„^•^Œ∞Å`À ã¨OÉèÏ+¨} - ÉèÏ"å=ã¨÷Ö’ JO`«~°Ì$+≤ì áê@ áê_®Hõ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #ˆ~O„^Œ, Éèí=<å^ä£ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À ã¨OÉèÏ+≤OK«™êQÍ~°∞.

PÜ«∞# #=Ùfi`«∂ ''Ǩ„*Ï <å@ºO KÕâß_®?—— Jx J_çQÍ~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ (#=Ùfi`«∂): P, U^À HÍã¨Î.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): HÍ¿ãÎ<å? #ˆ~O„^Œ∞_»∞ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#=Ù#∞. J`«_ç á⁄@ì‰Äõ _® <å@ºO KÕãO≤ k. (JO^Œ~∂° #"åfi~°∞) â◊â^◊ ~Œè ü Pu^ä~Õ Ú N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ qO^Œ∞‰õΩ PǨfixOKåÅx J#∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. D q+¨Ü∞« O „Ѩ™êÎ=#Ö’H˜ =zÛOk. #ˆ~O„^Œ∞_»∞: P Pu^äÕ~Ú qO^Œ∞‰õΩ Ñ≤eKå_®?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_ç „Ñ¨=~°Î# =∞Ozk HÍ^Œx q<åfl#∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞: g∞~°∞ "≥Ú^Œ\ ˜™êi â◊â◊^èŒ~ü#∞ Hõeã≤#ѨC_»∞ ‰õÄ_®, P`«_»∞ `åH˜# QÍ¡ã¨∞Ö’ #∞O_ç h~°∞ „`åQÆÖËHõáÈÜ«∂~°∞. J`«_ç „Ñ¨=~°Î# =∞Ozk HÍ^Œx g∞‰õΩ ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞? (ã≤Ǩϟ~üÖ’ ǨÏ$^ŒÜü∞ WO\’¡ "≥·+¨‚=Ùx`À [iy# ã¨OѶ¨∞@#) N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ (#=Ùfi`«∂): WO`«‰Ωõ =ÚO^˘Hõ™êi ã≤ÇϨ Ÿ~ü „QÍ=∞OÖ’, ǨÏ$^ŒÜ∞ü WO\’¡‰Äõ _® WÖψQ [iyOk. Ǩ„*ωõΩ D q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞. Ǩ„*Ï: J=Ù#∞. P ~ÀA q∞=∞‡efl ^Œi≈OK«\ÏxH˜ <å`Àáê@∞ XHõ "≥·+¨‚=Ù_»∞ ‰õÄ_® =KåÛ_»∞. J`«_»∞ =zÛ ‰õÄ~ÀÛQÍ<Õ g∞~°∞ J`«_ç "≥·Ñ¨Ù gѨ٠„uÑ≤Ê ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_»∞ „Éèí+¨µì_»x, Ñ≤#`«e¡`À HÍѨÙ~°O KÕã¨∞Î<åfl_»x `«~°∞"å`« `≥eã≤Ok. (#ˆ~O„^Œ∞_ç`À) W=hfl <å =∞u„Éèí=∞ÖË Jx #∞=Ùfi "≥Ú^Œ\’¡ J<Õ"å_çq. #ˆ~O„^Œ∞_»∞: <åÔHÖÏ `≥Å∞ã¨∞? K«∂_»É’`Õ WѨC_»∞ Jhfl x[=∞<Õ `Àã¨∞Î<åfl~Ú. #ˆ~O„^Œ∞_ç L^ÕÌâ◊O Uq∞@O>Ë, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=ã≤÷`«∞ÅÖ’ =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ ã¨fiÉèÏ"åxfl ‰õ∆Ω}‚OQÍ Ñ¨ã≤QÆ@ìQÆÅ~°∞ Jx. D q+¨Ü«∂xfl J`«_»∞ ѨÅ∞=∂~°∞¡ ѨsH˜∆Oz x~åúiOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. (Éèí‰õΩÎʼnõΩ ‰õΩÅÉË^èŒO LO_»^Œ∞) J^èŒ~ü¿ã<£ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ, Éèí‰õΩÎʼnõΩ ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# qO^Œ∞ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. =zÛ JO^Œih Éè’[<åxH˜ PǨfixOKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞, =ÚYs˚ ™È^Œ~∞° Å`À (=∞¿ÇÏO„^Œ, „Ñ≤Ü∞« <å^ä)£ ''Uq∞\˜, g∞~°∞ Éè’[<åxH˜ ~å=@O ÖË^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. "å~°∞ q#Ü«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ ''=^Œ∞Ì ÖˇO_ç—— J<åfl~°∞.

j

J^èŒ~ü WO\’¡ L`«û= "Õ_»∞HõÅ∞ j

625

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): g~°∞ Jhfl KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. HÍh ˆH=ÅO Éè’[#O KÕÜ«∞_»OÖ’ ã¨OHÀK«O ZO^Œ∞HÀ?

XHõ `«=∂ëê q+¨Ü«∞O K≥|∞`å#∞ q#O_ç. XHÍ"≥∞ =∂=∞QÍi ¿Ñ~°∞ 'ǨÏi—, ÉÏ=QÍi ¿Ñ~°∞ 'Hõ$+¨‚—. P"≥∞ 'Ǩψ~Hõ$+¨‚— =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåÅ#∞‰õΩOk. HÍh JÖÏ Ñ¨eH˜`Õ =∂=∞QÍi, ÉÏ=QÍi ¿Ñ~°∞¡ Ñ≤Åz#@¡=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ P"≥∞, 'Qƈ~ QÆ$+¨‚ Qƈ~ QÆ$+¨‚, QÆ$+¨‚ QÆ$+¨‚ Qƈ~ Qƈ~I Qƈ~ ~å=∞ Qƈ~ ~å=∞ ~å=∞ ~å=∞ Qƈ~ Qƈ~II— JO@∂ [Ñ≤OK«™êyOk. J^èŒ~ü ã¨fi~°‚HÍ~°∞Å ‰õΩÖÏxH˜ K≥Ok#"å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ „ÉÏǨχ}∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ H˘O^Œ~°∞ J`«_ç WO@ Éè’[#O KÕÜ«∞\ÏxH˜ ã¨OHÀzOKÕ"å~°∞. J~Ú`Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ÖË J`«_ç WO@ Éè’[#O KÕÜ«∞_»O K«∂ã≤# `«~°∞"å`« "åi ã¨OHÀK«O `˘ÅyáÈ~ÚOk. ~å„u `˘q∞‡k QÆO@Å∞ J=Ù`ÀOk. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£ `«k`«~° Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ qO^Œ∞ P~°yOKå~°∞. Ñ≤^ŒÑ¨ HõKÕs Kå=_çH˜ =zÛ q„âßOu fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. PÜ«∞# ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O uiy áÈ=\ÏxH˜ U~åÊ@∞¡ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. =∞~°∞<å_»∞ Pk"å~°O<å_»∞ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „Ñ‘`«º~°÷O =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ ã¨OH©~°Î# [~°Ñ¨#∞<åfl~°∞. ¿Ñ~°∞ "≥∂ã≤# QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ âߺ=∂ ^•ãπ =zÛ QÍ#O KÕÜ«∞#∞<åfl_»∞. âߺ=∂^•ãπ =^ŒÌ ~å"£∞ ã¨Ow`«O <Õ~°∞Û‰õΩO@∞<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #ˆ~O„^Œ∞}˜‚ =∞~°∞ã¨\ ˜ ~ÀA ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O ~°=∞‡<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆ~Ѩ٠#∞=Ùfi JHõ¯_»‰õΩ ~å. =™êÎ=Ù Hõ^Œ∂? #ˆ~O„^Œ∞_»∞: „Ѩܫ∞ufl™êÎ#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ™êfl<åáê<å^Œ∞Å∞ JHõ¯_Õ KÕÜ«∞=K«∞Û. ('=∞—#∞ K«∂ѨÙ`«∂) W`«_»∞ ‰õÄ_® JHõ¯_Õ Éè’OKÕ™êÎ_»∞. ('=∞—`À) h P~ÀQƺO ZÖÏ LOk? WѨC_»∞ Ѩ^䌺"Õ∞g∞ ÖË^Œ∞ Hõ^•? '=∞—: ÖË^ŒO_ô. <Õ#∞ ‰õÄ_® =™êÎ#∞. x`«ºQÀáêÖò |$O^•=#OÖ’ LO@∞<åfl_»∞. H˘kÌ~ÀAÅ „H˜`«"Õ∞ Kè«∞hÖÏÖò JHõ¯_»#∞O_ç uiy =KåÛ_»∞. J`«_ç ^•fi~å N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, x`«ºQÀáêÖò ˆH∆=∞ã¨=∂Kå~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. '=∞— `«# t~°ã¨∞û#∞ PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· LOz „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. PÜ«∞# "å`«ûźO L\˜ìѨ_Õ HõO~î°O`À '=∞—`À ''ˆ~Ѩ٠=™êÎ=Ù Hõ^Œ∂?—— J<åfl~°∞. (#ˆ~O„^•k Éèí‰õΩÎÅ`À) ''#ˆ~O„^Œ, Éèí=<å^ä£ – g∞~°∞ ‰õÄ_® ˆ~Ѩ٠~°O_ç—— J<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞. PÜ«∞# J`«º^Œ∞ƒù`« ã¨OH©~<ΰ å#O^Œ, =∞<ÀǨÏ~° #$`«º *Ï˝ÑH¨ ÍÅ#∞ <≥=∞~°∞ "Õã∞¨ ‰õΩO@∂ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ P#O^ŒÉiíè `« ǨÏ$^ŒÜ«∂Å`À `«=∞ `«=∞ Wà◊§‰õΩ Ѩܫ∞#=∞Ü«∂º~°∞. <Õ_»∞ ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ |Ǩïà◊ áê_»ºq∞, "≥<≥flÅ Ñ≤O_®~°É’ã≤#@∞¡QÍ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí=<å^ä£, Ǩ„*Ï "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ |O_çÖ’ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°O "≥·Ñ¨ÙQÍ ™êyáÈÜ«∂~°∞. jjj

626

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

27 ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À „Ѩ^äŒ=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~å"£∞, ÉÏ|∂~å"£∞, '=∞—, K«∞hÖÏÖò, J^èŒ~ü, Éèí=<å^ä£, x~°O[<£ „ѨÉèí$`«∞Å`À Pk"å~°O, ÃãÃÑìO|~ü 7, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ã¨=∞Ü«∞O Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. WOHÍ =∞^蕺ǨÏfl Éè’[#O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. x#fl\˜ ~ÀA N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Éèí‰õΩÎÅ`ÀÉÏ@∞ J^èŒ~ü¿ã<£ WO\˜H˜ "≥o§ L<åfl~°∞. ǨÏi<å=∞ã¨OH©~°Î#Ö’ Éèí‰õΩÎÅ∞ P#O^ŒO`À <å@ºO KÕâß~°∞. <Õ_»∞ WHõ¯_» âߺ=∂^•ãπ áê_»=Åã≤ LOk. H©~°Î#Ö’ P#Okã¨∂Î L#fl N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ ^Œi≈OѨ Éèí‰õΩÎÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ =zÛ L<åfl~°∞. "≥Ú^Œ@ ÉÏ|∂~å"£∞, '=∞—, N~åOѨÓ~ü‰õΩ K≥Ok# „ÉÏǨχ}∞_»∞, =∞<À"≥∂ǨÏ<£, Éèí=<å^ä£, H˜â’s, Ñ≤^ŒÑ¨ Kè«∞hÖÏÖò, ǨÏiѨ^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ =KåÛ~°∞. „Hõ=∞OQÍ =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞, ~å"£∞, ã¨∞~ˆ O„^Œ∞_»∞, `å~°H,± J^è~Œ ,ü x~°O[<£ `«k`«~∞° Å∞ =KåÛ~°∞. ÖÏ@∂, ǨÏsâò, Ǩ„*ÏÅ∞ ^ŒH}∆˜ âË fi◊ ~°OÖ’<Õ LO@∞<åfl~°∞. ~å"£∞ÖÏÖò HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ[Å∞ x~°fiiÎã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ÉÏQÀQÆ∞Å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. ~å"£∞ K«„Hõ=iÎ qëê‚fiÅÜ«∞OÖ’ ѨÓ[KÕã≤ =KåÛ_»∞. W`«_∂» =∞^躌 =∞^躌 Ö’ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ J=ã¨~åÅ#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. ÖÏ@∂, ǨÏsâòÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ¿ã= KÕã¨∂Î L<åfl~°∞. '=∞— =zÛ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. J`«_ç`À, ''Uq∞\˜ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ~åÖË^•?—— Jx J_çQÍ~åÜ«∞#. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ <å_»∞ ~åÖËHõáÈÜ«∂_»∞.

N~åOѨÓ~ü‰õΩ K≥Ok# „ÉÏǨχ}∞_»∞ ~åO„Ѩ™ê^£ áê@ŠѨÙã¨ÎHÍxfl fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞. ^•<À¡ #∞O_ç H˘xfl áê@Å∞ K«kq N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ qxÑ≤OKå_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ („ÉÏǨχ}∞x`À): H˘OK≥O K«^Œ∞=Ù, K«∂^•ÌO. „ÉÏǨχ}∞_»∞: =Å∞=Å∞ ^èŒiOK«∞, J=∂‡ h =Å∞=Å∞ ^èŒiOK«∞, J=∂‡ =Å∞=Å∞ ^èŒiOK«∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: PѨ=Ü«∂º, D =Å∞=Å∞ – yÅ∞=Å∞ áê@Å∞ q_çz ÃÑ\˜ì ÉèíH˜Îx *ÏQÆ$`«O KÕ¿ã áê@Å∞ K«^Œ∞=Ù. „ÉÏǨχ}∞_»∞: Z~°∞QÆQÆ `«~°"≥∞ UiH˜<≥·#, `«e¡ HÍo x[`«`«Î fiq∞OK«∞Hõ?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): x#fl J^èŒ~ü¿ã<£ WO\’¡ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ XˆH"≥·Ñ¨ÙQÍ ‰õÄ~°∞Û#flO^Œ∞# HÍÅ∞ KåÖÏ<˘Ñ≤Ê KÕã≤Ok. HÍ|\˜ì WHõ g∞^Œ ZHõ¯_»‰õΩ áÈ~Ú<å ÉÏ|∂~å"£∞#∞ `À_˘¯x "≥àÏ¡e, J`«_»∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀQÆÅ_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»™êQÍ~°∞: =∞kqÑ≤Ê <Õ<≥@∞¡ K≥ѨÊQÆÅ<˘ ã¨MÏI K≥ѨÊ~å^Œx <À~°∞ <˘Hõ¯|_çÜ«ÚO_»QÍ <å ÉÏ^èŒ `≥eÜ«∞QÆÅ ^ŒÜ«∞âße QÆ#ÖËHõ =∞~°}˜OK«∞ ã≤÷uÖ’# =∞x<å_» xѨC_»∞

j

627

II=∞II

J`«x K«∂ѨÙÅÖ’H˜ K«∂z#O`«<≥ KåÅ∞ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞ã¨Y∞_≥=~˘ HõxÃÑ@ì*ÏÅ∞^Œ∞#∞ k=º„¿Ñ"≥∂`«∞ÎOQÆ Ñ¨~°fi=Ú# P#O^Œ `«#‡Ü«∞`« h^≥_»∞ "å_»∞ QÍ#QÆ~å_»∞ II=∞II N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ÉÏ=ÙÖò âßY‰õΩ K≥Ok#"å~°∞ W@∞=O\˜ áê@Å∞ áê_»`å~°∞. "Õˆ~ áê@Å∂ L<åfl~Ú – Zxfl KÀ@∞Ö’ ZѨÙ_»∞ „QÆ∞=∞‡~°∞K«∞ J~°∞QÆ∞K«∞O_»∞<À Ѩi„"å[HÍI h^Œ∞ Ѩܫ∞#q∞@ <˘Hõ¯ QÆ_çÜ«∞ÜÕ∞ xÅ∞=QÆ^À~¸ ™ê^èŒ∞ã¨`«Î=∂ IIZII KÕ`«#∞#fl h aèH∆Íáê„`«`À HÍOu=O`«"≥∞ÿ "≥∞~°ã≤áÈ=Ù h =^Œ#~å[ "≥ÚHõ™êi ^Œ~°≈#=Ú KÕÜ«∞x=Ú‡ F ™ê^èŒ∞ѨÙOQÆ"å IIZII ''âßHõÎ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ ã≤^Œ∞úÅ#∞ ''H“Öò—— JO\Ï~°∞, "Õ^•O`«∞Å∞ 'Ѩ~°=∞ǨÏO㨗 JO\Ï~°∞. ÉÏ=ÙÖò "≥·+¨‚=ÙÅ∞ '™ê~Ú— JO\Ï~°∞. '™ê~ÚH˜ ÃÑ·# Un ÖË^Œ∞— Jx "å~°∞ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. ''ÉÏ=ÙÖò ã≤^Œ∞ú_»=Ù`Õ ™ê~Ú J=Ù`å_»∞. JѨC_»∞ J`«_çH˜ Z@∞=O\˜ ÉèË^ŒÉèÏ==¸ LO_»^Œ∞, JO`å UHõ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. J`«_»∞ ^èŒiOz# =∂ÅÖ’ XHõ ã¨QÆO `«∞Åã‘ѨÓã¨Å∞, =∞~À ã¨QÆO P=Ù Z=ÚHõŠѨÓã¨Å∞ LO\Ï~Ú. ÃÇ·ÏO^Œ=ÙÅ h~°∞, =∞ǨÏ=∞‡nÜ«ÚÅ Ñ‘~°∞. ('JÖËMò— - '"åÜ«Ú=Ù— - 'JO`«ã¨∞Η) '' '™ê~Ú—Å∞ JÖËMò, JÖËMò JO\Ï~°∞! "Õ^•O`«∞Å „|Ǩ‡xfl "å~°∞ JÖËMò JO\Ï~°∞. r=ÙÅ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqOKÕ@ѨC_»∞, 'r"å`«‡ JÖËMò #∞Oz =zÛOk, JÖËMò‰õΩ áÈ`«∞Ok— JO\Ï~°∞.

JO>Ë r"å`«‡ J=ºHõÎ ã≤÷u #∞O_ç =zÛ ^•<À¡<Õ ÅÜ«∞O J=Ù`«∞Ok. ''"åÜ«Ú=Ù QÆ∞iOz `≥Å∞™ê Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. JO>Ë "å~°∞ J_çˆQk ‰õΩO_»eh *ÏQÆ$`«"≥∞ÿ`Õ W_», Ñ≤OQÆà◊, ã¨∞+¨µ=∂fl <å_»∞Å ^•fi~å ÃÑ·ÔHQÆ¿ã =∞Ǩ"åÜ«Ú=Ù QÆ∞iOKÕ. '#∞=Ùfi U JO`«ã¨∞ÎÖ’ L<åfl=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. JO>Ë "å~°∞ J_»∞QÆ∞`«∞#flk +¨_»Û„HÍÅÖ’ ZO^Œ∞Ö’ <≥ÅH˘<åfl=<Õ.

628

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

'S^Œ= JO`«ã¨∞ÎÖ’ L<åfl— #O>Ë, J`«_ç =∞#ã¨∞û qâ◊√^ŒúK«„HõOÖ’H˜ ZQÆã≤ L#fl^Œx J~°÷O. ('=∞—`À) JѨC_»∞ x~åHÍ~å#∞Éèí∂u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ áê@Ö’ D q+¨Ü«∞O LOk. WÖÏ JO@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê_»™êQÍ~°∞: HõO~î°™ê÷#=Ú #O^Œ∞ ëÈ_»â◊^Œà◊ Ѩ^Œ‡=Ú# á⁄QÆ~°OQÆ∞ ^Œà◊=ÚÅÖ’ ã¨∂H∆͇HÍâ◊=Ú QÆÅ^Œ∞ ^•xx ^•\˜# "å_»∞ qâ◊fiO|~åHÍâ◊=ÚÖ’ b#Oɡ· Hõ~°QÆ∞@#∞, x~°=kèQÍ `åQÍOK«∞.

(ÉÏ=ÙÖòÅ`À ã¨OÉèÏ+≤Oz# ã¨OѶ¨∞@#Å∞) ''XHõѨC_»∞ XHõ ÉÏ=ÙÖò WHõ¯_»‰õΩ =KåÛ_»∞. J`«_ç`À, 'h ~°ã¨O áêHÍ# Ѩ_çO^•? ‰õΩO_»#∞ kOz"Õâß"å?— Jx J_çQÍ#∞. ~°™êxfl ZO`«QÍ HÍz`Õ Jk JO`«QÍ iÃѶ·<£ (â◊√kú) J=Ù`«∞Ok. "≥Ú^Œ@ K≥~°‰õΩ ~°ã¨O, Ñ≤^ŒÑ¨ ÉˇÅ¡O, `«~°∞"å`« K«ÔH¯~°, P `«~°∞"å`« Ѩ\ ˜HõÉˇÅ¡O. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =∞iO`« â◊√núHõiOѨ|_»∞`«∞Ok. ''‰õΩO_»#∞ ZѨC_»∞ kOѨÙ`å=Ù JO>Ë J~°÷O ™ê^èŒ#Å∞ ZѨC_»∞ ѨÓiÎ J=Ù`å~Ú Jx. Jq ѨÓiÎHÍ=@O WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz#ѨC_Õ. [ÅQÆ Ñ¨@∞ì#∞ =^ŒeOK«\ÏxH˜ ã¨∞#flOѨ\ ì© "Õã#≤ @∞¡ ™ê^èŒ#ÅKÕ WO„kÜ«∂Å áê@=O ã¨_»Å∞`«∞Ok. ¢ã‘Î ™êxfl^茺OÖ’ rqOz<å ~°q∞OKåÅ#fl HÀÔ~¯ LO_»^Œ∞. ''ÉÏ=ÙÖòÅÖ’ J`«ºkè‰Ωõ Å∞ ~å^è•`«O„`åxfl J#∞ã¨i™êÎ~∞° . ѨOK«``« åÎ fiÅ`À ™ê^è#Œ Å∞ KÕ™êÎ~∞° . Ѩ$käfi, h~°∞, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊`«`«Î fiO – JO>Ë =∞ÅO, =¸„`«O, ~°[ã¨∞û, g~°ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ™ê^è#Œ Å∞ KÕ™êÎ~∞° . W=hfl JѨiâ◊√^Œú ™ê^è#Œ Å∞. W@∞=O\˜ ™ê^è#Œ Å∞ K≥Ü∞« º_»O ^˘_çQ¤ ∞Æ =∞‡O QÆ∞O_® WO\’¡H˜ "≥à◊¡@O =O\˜k. ''XHõ ~ÀA <Õ#∞ =™ê~åÖ’ Éè’[#O KÕã¨∂Î L<åfl#∞. JѨC_»∞ Ѷ¨∞’ëêÊ~å ÉÏ=ÙÖò XHõ_»∞ =KåÛ_»∞. J`«_»∞ <å`À, '#∞=Ùfi uO@∞<åfl"å ÖËHõ Z=iÔH·<å uxÑ≤ã¨∞Î<åfl"å?— Jx J_çQÍ_»∞.

JO>Ë JO`«~°OQÆÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =ã≤OK«@O ã≤^Œ∞ú_»∞ QÍOK«∞`å_»∞. ''D ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ ã≤^Œ∞úÅ∞ W`«~° ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ã¨∞÷Å#∞ 'r=Ù— Åx ã¨OÉ’kè™êÎ~°∞. W`«~° =∞`«ã¨∞÷Å`À =∂\Ï¡_»~°∞. 'WHõ¯_» r=Ù_»∞ L<åfl—_»x K≥ѨCH˘O\Ï~°∞. ''W@∞=O\˜ XHõ ÉÏ=ÙÖò#∞ <Õ#∞ HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ K«∂âß#∞. P"≥∞ ¿Ñ~°∞ ã¨s (ã¨~°ã¨fiu) áê^äŒ~ü. gà◊√¡ `«=∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ã¨∞÷Å Wà◊¡Ö’<Õ Éè’[#O KÕ™êÎ~°∞, W`«~° ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ã¨∞÷Å Wà◊¡Ö’ u#~°∞. =∞e¡H± =Oâ◊AÅ∞ ã¨sáê^äŒ~ü WO\’¡ Éè’[#O KÕâß~°∞, HÍx ǨÏ$^ŒÜü∞ WO\’¡ Éè’[#O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞, ǨÏ$^ŒÜü∞#∞ r=Ù_»<åfl~°∞. (#=Ùfi) ''<Õ <˘Hõ~ÀA ǨÏ$^ŒÜü∞`À P"≥∞ WO\˜H˜ "≥àÏ¡#∞. P"≥∞ J<ÕHõ `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯Å∞ <å\˜ LOk. <å‰õΩ |~îå}©Å∞ KÕiÛ# =∞~°=∞~åÅ∞ ÃÑ\˜ìOk. <Õ#∞ HÍã¨Î u<åfl#∞. ǨÏ$^ŒÜü∞ Z‰õΩ¯=QÍ<Õ u<åfl_»∞, JO^Œ∞KÕ`« Jã¨fiã¨÷`«‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

629

''"åà◊√§ ã≤^•ú=ã¨÷#∞ 'ã¨Ç¨Ï[— ã≤÷u JO\Ï~°∞. XHõ âßY"å~°∞ ã¨Ç¨Ï*ò, ã¨Ç¨Ï*ò JO@∂ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~°∞. 'ã¨Ç¨Ï*ò— ã≤÷uH˜ Ô~O_»∞ ÅHõ∆}ÏÅ∞#flq. XHõ\ ˜, P ã≤÷u á⁄Ok#"åi ^ÕǨÏOÖ’ Hõ$+¨‚ QÆO^èŒO LO_»^Œ∞. Ô~O_»=k "å~°∞ ѨÙ=Ùfi g∞^Œ "åe#ѨÊ\˜H© `Õ<≥ „QÀÅx `«∞"≥∞‡^ŒÅÖÏQÍ LO\Ï~°∞. Hõ$+¨‚QÆO^èŒO LO_»^Œ∞ JO>Ë ÉèíQÆ=^•ƒù"åÅhfl JO`«~°∞‡Y"≥∞ÿ LO\Ï~Ú, W"Õg |Ü«∞@‰õΩ HÍ#~å=Ù† ǨÏi<å=∞O ‰õÄ_® LK«ÛiOK«~°∞. Ô~O_»=k ¢ã‘ÎѨ@¡ ZÖÏ\˜ Pã¨H©Î LO_»^Œ∞, l`ÕO„kÜ«ÚÅ∞. ''gà◊√¡ ^≥·=ѨÓ[, q„QÆǨ~å^èŒ# Öˇ·H± KÕÜ«∞~°∞ (W+¨ìѨ_»~°∞). r==Ú#fl =∞x+≤x W+¨ìѨ_»`å~°∞.

JO^Œ∞ˆH "åiÖ’ XHõ âßY#∞ 'Hõ~åÎÉèí*Ï— JO\Ï~°∞. Hõ~°Î JO>Ë QÆ∞~°∞=Ù – QÆ∞~°∞=Ù#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ ÉèÏqOK«@O, ѨÓlOK«@O.

kfifÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°fi^èŒ~°‡ ã¨=∞#fiÜ«∞O ''K«∂âß"å, Zxfl ~°HÍÅ =∞`åÅ∞! XHÀ¯ =∞`«O XHÀ¯ =∂~°æO. Jã¨OMϺHõ =∞`åÅ∞, Jã¨OMϺHõ =∂~åæÅ∞.—— Éèí=<å^ä£: n<À¡ ^•i Uk? N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: U^À XHõ^•xfl QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. _®ÉÏÃÑ·H˜ "≥∞@¡ ^•fi~å "≥à◊§=K«∞Û, xK≥Û# ^•fi~å áÈ=K«∞Û, `åà◊¡xK≥Û# ^•fi~å<À, ˆH=ÅO `å_»∞ ^•fi~å<À, "≥^Œ∞~°∞ÉÁOQÆ∞ ѨÙK«∞ÛH˘<À "≥à◊¡=K«∞Û. HÍx JHõ¯_˘Hõ HÍÅ∞ WHõ¯_˘Hõ HÍÅ∞ "Õ¿ãÎ „ѨÜ≥∂[#O ÖË^Œ∞, XHõ^•xfl =∂„`«"Õ∞ QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~°O á⁄O^ŒQÀi`Õ U^À XHõ =∂~åæxfl QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. ''„Ѩf =∞`«O XHõ =∂~°æ=∞x J=QÆ`«O KÕã¨∞HÀ. <å =∂~°æ"Õ∞ ã¨Ô~·#k, W`«~°∞Å =∂~åæÖËg ã¨Ô~·#q HÍ=Ù J<Õ `«ÅOѨ٠LO_»~å^Œ∞, ^Õfi+¨O ѨÓ#~å^Œ∞. (<å =∂~°æO Uk? - ˆHâ◊"£, â◊â◊^èŒ~ü, q[Üü∞Å Jaè„áêÜ«∞O) ''㨈~, <å =∂~°æO Uk? ˆHâ◊"£ <å`À, 'g∞~°∞ =∂ =∂~°æQÍ=ÚÖË, x~åHÍ~åxfl „Hõ"Õ∞}Ï JOwHõiã¨∂Î L<åfl~°∞— J<Õ"å_»∞. <Õ#∞ "åiH˜ K≥Ok# "å_»x JO@∞<åfl_»∞ â◊â◊^èŒ~ü. q[Üü∞‰õÄ_® <Õ#∞ P`«_ç ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl J#∞ã¨iã¨∞Î<åfl#x K≥|∞`«∞<åfl_»∞.—— ''ã¨HõÅ =∞`åÅ ##∞ã¨iOz ÉèíQÆ=`ü ™êxfl^蕺xfl á⁄O^ŒQÆeQÍ#x N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `≥eÜ«∞Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~å Uq∞\˜? PÜ«∞#‰õΩ ã¨~°fi=∞`«™ê~°O `≥Å∞ã¨∞#∞ Hõ^•! D HÍ~°}O KÕ`«<Õ qaè#fl =∞`«ã¨∞÷Å∞ PÜ«∞# =^ŒÌ‰õΩ =zÛ ™êO`«fi#O á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞.

(QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ áê@∞¡) '=∞—, XHõi^ŒÌ~°∞ Éèí‰õΩÎÅ`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =ÚY„ѨH∆Íà◊#ÔH· ѨOK«=\˜ ˆHã≤ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. ѨQÆÅ∞ Ѩ<≥flO_»∞ QÆO@Å "Õà◊. QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ „áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞º ã¨=∞Ü«∞O. P Ǩϟ~°∞ q#QÀi N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜Ö’ HÍ¿ãѨ٠"Õz L<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''D áÈ@∞ áê@∞¡ ZO`« qz„`«"≥∞ÿ#q. WHõ¯_» XHõ\ ˜ QÆ=∞xOKåe. W=hfl ™êQÆ~° ã¨g∞ѨOÖ’<Õ #kÖ’ U~°Ê_»`å~Ú. ã¨=Ú„^•xH˜ ^Œ∂~°OQÍ L#flѨC_»∞ #k UHõ kâ◊QÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LO@∞Ok. nx J~°÷O Uq∞\˜?

630

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

P^蕺u‡Hõ rq`«OÖ’ nx „Ѩ`ÕºHõ`«#∞ J#∞=iÎOK«∞H˘x K«∂_»O_ç. ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ LO_Õ "åiˆH ÉèíH˜Îáê~°=â◊º`«Åhfl U~°Ê_»`å~Ú. Dâ◊fi~°HÀ\˜H˜ K≥Ok# Z=~À XHõ i^ŒÌ~°∞ =∂„`«"Õ∞ =∞ǨÉèÏ=O, „¿Ñ=∞ á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. ('=∞—`À) ''Jk 㨈~, áÈ@∞ áê@∞¡ ZO^Œ∞‰õΩ U~°Ê_»∞`«∞<åfl~Ú?—— '=∞—: ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å PHõ~°¬} â◊H˜Î =Å# Wq ã¨OÉèíqã¨∞Î<åflÜ«∞x áêâßÛ`«º YQÀà◊âßGO ¿Ñ~˘¯O\’Ok. WÖÏ Ñ¨eH˜ '=∞— <ÕÅ g∞^Œ Éèí∂q∞, K«O„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞ ÉÁ=∞‡Å∞ wz "å\˜ K«Å<åÅ#∞ q=iOKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ XH˜O`«¿ãѨ٠K«∂ã≤, Ñ≤^ŒÑ¨, ''KåÅ∞, PѨÙ! g\˜x K«∂ã≤ <å `«Å y„~°∞# u~°∞QÆ∞`ÀOk—— J<åfl~°∞.

WÖÏ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∂ L#flѨC_»∞, áÈ@∞ „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. Ǩϟ~°∞=∞x JÅÅ `åH˜_ç â◊|ÌO q#=™ÈÎOk. [ÅO PÅÜ«∞Ѩ٠X_»∞¤#∞ L^Œú$`«OQÍ _èôH˘x L`«Î~° kâ◊ˆHã≤ „Ѩ=Ç≤ÏOK«™êyOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«^ÕHõOQÍ #kx K«∂ã¨∂Î L<åfl~°∞. ^Œ∂~°OÖ’ XHõ Ѩ_»= TQÆ∞ÖÏ_»@O K«∂ã≤ PÜ«∞# Ѩã≤ÉÏÅ∞xÖÏ, ''J^Œ∞QÀ K«∂_»∞, J^Œ∞QÀ P Ѩ_»=#∞ K«∂_»∞! U=∞=Ù`«∞O^À `≥eÜ«∞@O ÖË^Œ∞!—— JO@∂ JiKå~°∞. '=∞—`À =∂\Ï¡_»∞`«∂<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨOK«=\˜ =^ŒÌ‰õΩ =KåÛ~°∞. PÜ«∞# KÕuÖ’ Q˘_»∞QÆ∞ LOk. ^•xfl ѨOK«=\˜ J~°∞QÆ∞ g∞^Œ ÃÑ\Ïì~°∞. áê~î°âßÅ q^•ºi÷ <å~åÜ«∞}ü „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_çÖ’ ™êH∆Í`«∂Î <å~åÜ«∞}∞x QÍOKå~°∞ HÍÉ’Å∞, JO^Œ∞ˆH J`«}˜‚ Jq∞`«OQÍ „¿Ñq∞OKå~°∞. ('=∞—‰õΩ LѨ^Õâ◊O - <å~åÜ«∞}ü QÆ∞iOz „Ѩ™êÎ=#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <å~åÜ«∞}ü ã¨fiÉèÏ=O QÆ=∞xOKå"å? Ñ≤#flÅ`À, ÃÑ^ŒÌÅ`À ÉÏQÍ Hõeã≤áÈ`å_»∞. „Ѩ`ÕºHõ"≥∞ÿ#â◊H˜Î ÖˉõΩO>Ë Wk ™ê^茺O HÍ^Œ∞, JO^Œ~°∂ J`«}˜‚ „¿Ñq∞ã¨∞Î<åfl~°∞.

J`«_»∞ x[OQÍ<Õ ã¨~°à◊ ǨÏ$^ŒÜ«Ú_Õ<å, U=∞O\Ï=Ù? '=∞—: J=Ù#O_ô, JÖψQ `Àã¨∞Î#flk.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: h =^ŒÌ‰õΩ J`«_»∞ =ã¨∂ÎO\Ï_»@ QÆ^•? '=∞—: J=Ù#O_ô, XHõ\ ˜ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ =KåÛ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: J`«_çH˜ #∞=Ùfi XHõ ~°∂áê~Ú W™êÎ"å? ÖËHõ HÍmx W=fi=∞x K≥ѨÊ<å? '=∞—: =^Œ∞Ì, <Õ<Õ W™êÎ#∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =∞Ozk. ÉèíQÆ=O`«∞x Ѩ@¡ J#∞~åQÆO QÆÅ"åiH˜ W=fi@O =∞Ozk. ^•x`À ^èŒ#O ã¨kfixÜ≥∂QÆ =∞=Ù`«∞Ok. QÆ_çOz#^ŒO`å ‰õΩ@∞OÉÏxˆH Y~°∞Û KÕã≤"Õ¿ãÎ UO „ѨÜ≥∂[#O? H˜â’sH˜ Ñ≤ÖÏ¡[ÖÏ¡ JO`å L<åfl~°∞. P^•Ü«∞O `«‰õΩ¯=, ‰õΩ@∞O| áÈ+¨} Hõ+¨ìOQÍ LOk. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞, '=∞—`À ''J`«_Hç ˜ XHõ L^ÀºQÆO WÑ≤Ê™êÎ#x <å~åÜ«∞}ü K≥ÑÊ≤ L<åfl_»∞. <å~åÜ«∞}ü‰Ωõ P q+¨Ü«∞O XHõ™êi *Ï˝Ñ¨HõO K≥~Úº—— J<åfl~°∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

631

'=∞— ѨOK«=\˜Ö’ xÅ|_ç L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨىõΩ "≥o¡, HÍ¿ãѨ\’¡ uiy =KåÛ~°∞. '=∞—`À, ''#∞=Ùfi "≥o¡ <å QÆk |Ü«∞@ XHõ KåѨ Ѩ~°K«=∞x Z=iÔH·<å K≥ѨC. HÍ¿ãѨ\’¡ JHõ¯_»‰õΩ =™êÎ#∞, H˘OK≥O¿ãѨ٠Ѩ_»∞HÀ"åe—— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkH˜ uiy ~åQÍ<Õ WÖÏ J<åfl~°∞: ''Q˘_»∞QÆ∞ fã¨∞‰õΩ ~å=@O g∞ ~°O^Œ~°∂ =∞~°záÈÜ«∂~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) K«OK«Å =∞#ã¨∞¯Öˇ· ǨÏ_®=Ù_çQÍ LO_Õ =º‰õΩÎʼnõΩ Hõà◊¡ =ÚO^Œ∞ LO_Õq‰õÄ_® HÍ#~å=Ù. ''XHõ_»∞ K«∞@ì =Ú\˜ìOK«∞HÀ=\ÏxÔH· xѨCHÀã¨O á⁄~°∞yO\˜H˜ "≥àÏ¡_»∞, HÍx J`«_ç KÕuÖ’<Õ ÖÏO`«~°∞ nѨO "≥Å∞QÆ∞`«∂ LOk. =∞~˘Hõ_»∞ `«∞"åfiÅ∞ HÍ#~åHõ JHõ¯_® WHõ¯_® "≥^ŒHõ™êQÍ_»∞, z=iH˜ K«∂¿ãÎ Jk J`«_ç Éèí∞[O g∞^Õ LOk.—— (=∞^蕺ǨÏfl „Ѩ™ê^ŒO - ÉÏ|∂~å"£∞`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) HÍoHÍÅÜ«∞O #∞Oz =zÛ# J#fl„Ѩ™ê^•xfl N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ Éè∞í lOKå~°∞. JѨC_»∞ ã¨=∞Ü«∞O ^•^•Ñ¨Ù XO\˜ QÆO@ J~Ú=ÙO@∞Ok. Ñ≤^ŒÑ¨ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OK« `«ÅKå~°∞. QÆkÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ WOHÍ ‰õÄ~°∞Û<Õ L<åfl~°∞. ǨÏsâò, x~°O[<£, ǨÏiѨ^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ „Ѩ™ê^•xÔH· PÅÜ«∞ Éè’[#âßʼnõΩ "≥à◊¡#∞<åfl~°∞. ǨÏsâò`À N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''g∞HÀã¨O D =∂q∞_ç `åO„_»#∞ fã¨∞‰õΩ "≥à◊¡O_ç—— J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# XH˜O`«¿ãѨ٠Ѩ_»∞H˘<åfl~°∞. ÉÏ|∂~å"£∞`À ''ÉÏ|∂~å"£∞, <å „Ñ¨Hõ¯# =zÛ ‰õÄ~ÀÛ—— J<åfl~°∞. JO^Œ∞‰õΩ ÉÏ|∂~å"£∞, ''<Õ#∞ `«=∞Åáê‰õΩÅ∞ K«∞_»∞`«∞<åfl#∞—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk LO_»h.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q„â◊q∞OKå~°∞. =ÚYs˚ ™È^Œ~∞° Å∞, Kè∞« hÖÏÖò, ǨÏiѨ^∞Œ _»∞, Éè=í <å^ä,£ `å~°H± "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ ѨOK«=\˜Ö’x á⁄QÆ_»K≥@∞ì „H˜O^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. `å~°H± |$O^•=#O #∞O_ç uiy =KåÛ_»∞. |$O^•=#O QÆ∞iOz Éèí‰õΩÎÅ`À Hõ|∞~°∞¡ K≥|∞`«∞<åfl_»∞. J`«_»∞ x`«ºQÀáêÖò`À |$O^•=#OÖ’ |ã¨KÕã≤ L<åfl_»∞.

`«$fÜ«∞ ѨiKÕÛù^ŒO Éèí‰õΩÎÅ`À Éèí[<å#O^ŒO - ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ #$`«ºO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ q„â◊q∞Oz L<åfl~°∞. ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ suÖ’ âߺ=∞^•ãπ QÀÑ≤HõÅ q~°Ç¨Ï w`åÅ∞ áê_»<å~°OaèOKå_»∞. ~å^è• q~°Ç¨Ï"Õ^Œ##∞ q#fl N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÉèÏ=áê~°=â◊√ºÖˇ·<å~°∞.

PÜ«∞# z#fl=∞OK«O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. <ÕÅ g∞^Œ ÉÏ|∂~å"£∞, x~°O[<£, ~å"£∞, =∞<À"≥∂ǨÏ<£, '=∞—, ã¨∞~ˆ O„^Œ∞_»∞, Éè=í <å^ä£ „ѨÉ$íè `«∞Å∞ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. áê@ =∞#ã¨∞û#∞ PHõ@∞ìHÀÖËHáõ È~ÚOk. H˘#flQÆ~‰ü Ωõ K≥Ok# #"åÜü∞ K≥`· #« ∞ºx áê_»=∞x N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ HÀ~å~°∞. W`«_∞» =∞<À"≥∂ǨÏ<£ Ñ≤#`«O„_ç, Ñ≤OKè#« ∞ ѨÙK«∞ÛH˘O@∂ H˘#flQÆ~Öü ’ QÆOQÍf~å# P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ ÅÖ’ HÍÅO QÆ_∞» ѨÙ`«∂ L<åfl_»∞. `«~°K«∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ^Œ~°≈<å~°÷O =ã¨∂ÎO\Ï_»∞.

632

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

#"åÜü∞ aQÆ~æ Q° Í áê_»™êQÍ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ÖËz xÅ|_ç #$`«ºO KÕÜ∞« ™êQÍ~°∞. #"åÜü∞, `«H˜¯# Éèí‰õΩÎÅ∂ áê_»∞`«∂ PÜ«∞# K«∞@∂ì #$`«ºO KÕâß~°∞. áê@ K«Hõ¯QÍ ‰õΩkiOk. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü‰õÄ_® PÜ«∞#`À ÉÏ@∞ #$`«ºO KÕÜ«∞™êQÍ_»∞.

H©~°Î# ѨÓiÎHÍQÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ Pã¨#OÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î# Ñ≤^ŒÑ¨ P#O^Œ=∞~Ú J~Ú# [QÆ[˚#xÃÑ· áê@ „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê~°=â◊√ºÖˇ· áê_» <å~°OaèOKå~°∞. PÜ«∞# ^Œ$+≤ì T~åúfiaè=ÚY"≥∞ÿ LOk. P#O^Œ=∞~Ú =∂`å "≥#∞HÍ_»ˆHI h x~åƒùQƺ tâ◊√=Ù#‰õΩ P#O^Œg∞Ü«∞QÆ IIPII (h) áê^Œ=ÚÅ∞ `«Ñ¨Ê =∞k J#º"≥∞~°∞QÆ^Œ∞ "≥#∞HÍ_»ˆHI P#O^Œ=∞~Ú =∂`«I "≥#∞HÍ_»ˆH IIPII ÉèíÜ«∞=ÚQÍ =∞$`«∞º=٠ѨO_»∞¡ H˘~°∞‰õΩK«∞#∞O_» |^Œ∞Å∞ <Õ<Õ=∞x ѨÅ∞Hõ=Öˇ K≥ѨÊ"Õ.... * * * h ^蕺# "Õ∞ q^èŒ"≥Ú h ÉèÏ= =∂ q^èŒ=Ú h ÉèÏ==Ú#∞ |\˜ì h ‰õΩO_»∞ ÉèíH˜Î IIhII ÉèíH˜Î ÜÕ∞ suÜ≥∂ Ѷ¨Å=∞QÆ∞#∞ P su Ѷ¨Å=Ú ÅxflO\˜H˜x =¸Å=∂ „â◊^ŒúÜÕ∞ IIhII HÍoHÍѨ^Œ ã¨∞^è• HÍ™ê~°=Ú# <å^Œ∞ =∞k =Úxy xO_®~° =∞^èŒ∞~°∂Ѩ"≥∞ÿ ^Œ#~° |Å∞ʼnõΩ ѨÓ[ʼnõΩ |ǨïÜ«∞*˝=ÚʼnõΩ#∞ ÖË^Œ∞ Ѩx "åx`À ÖË^Œã¨Å∞ ÖË^Œ=∞‡ IIhII * * * (h) L#‡`åÎÅÜ«∞ =∞=∂‡ Ö’Hõ=Ú U=∞x (h) ã¨∞QÆ∞}=Ú ÖˇOz K≥ѨC^Œ∞II U#∞QÆ∞ÃÑ· h "ÕQÆ∞@ =∂x K«~°}=Ú ÃÑ·<Õ u~°∞QÆ∞K«∞O^Œ∞=Ù =∂x~°`«fl=ÚÅ∞ =∞øH˜ÎHõ=ÚÅ∞#∞ HõáêÅǨ~°=Ú ^•Å∞Î HõO~î°=Ú#II ¿ãfiKåÛù=∞~Ú! ¿ÇÏ! â◊OHõi! ÉèíQÆ=u! Ãã· fi~°qǨi}˜! âߺ=∂! HÍm! ~å=∞„Ѩ™ê^Œ∞‰õΩ ~°Hõ∆} "≥Úã¨QÆ∞ =∞`«ºO`« Ѷ¨∞’~°Éèí"å~°}º=Ú #∞O_çII * * *

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

633

<Õ<≥O^Œ∞‰õΩ áÈ=Öˇ HÍj, HÍOp, QÆOQÍ QÆÜ«∞ „ѨÉèÏã¨=Ú‰õÄ HÍm<å=∞=Ú#∞ HõÅ=iOK«∞K«∞ Hõ_»Ñ¨\ ˜ âßfiã¨#∞ =^ŒÅ∞K«∞O_»QÍ.... * * * LO_»∞ =∞#㨠hÖ’ #∞O_»"Õ U "Õà◊<≥·#II KÕ~°=^Œ∞Ì Ñ¨~°∞ŠѨOK« KÕi hÖ’ K«∂K«∞H˘x# HÀi "≥^Œ‰õΩK«∞#fl"≥Å¡ ^˘~°‰õΩ h‰õΩ ^•x Ü«∞O^Œ∞...... * * * #Å¡x^Ò <å =∂#㨠„Éèí=∞~°=Ú LÖÏ¡ã¨O|∞QÆ ÖÏy "ÕÜ«∞|_≥ `«e¡ âߺ=∞ Ѩ^Œ h~°[=Ú#‰õΩ LÅ¡=Ú ~°OlÅ *ËÜ«Ú q^èŒ=Ú# ...... * * * ѨkŠѨ~°K«"Õ =∞#™ê! J=∞‡ âߺ=∞#∞ Ju „Ñ≤Ü«∞=∞QÆ∞ <å J=∞‡ âߺ=∞#∞ xÅ∞ѨÙ=Ú hÖ’ Ju Éèí„^Œ=ÚQÍ Ñ¨~°∞Öˇ=fiix KÕ~°hÜ«∞‰õΩ=Ú =∞# q∞~°∞=Ù~°"Õ∞ P"≥∞#∞ K«∂`«=Ú....

D áê@#∞ áê_»∞`«∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. [QÆ[˚#x „¿Ñ"≥∂#‡`«Î`«Ö’ =ÚxyáÈ~Ú, 'ѨkŠѨ~°K«"Õ =∞#™ê! J=∞‡ âߺ=∞#∞— J<Õ áê^•xfl Éèí‰õΩÎʼnõΩ Ѩ^Õ Ñ¨^Õ K≥|∞`«∂ L#fl@∞¡ áê_®~°∞. =∞^èŒ∞=Ù „QÀe =∞`«∞ÎÖ’ =Úxy áÈ~Ú#@∞¡QÍ L<åfl~°∞. #$`«ºO KÕã¨∂Î =∞m¡ áê_®~°∞: <å =∂~¸ #Å¡x^•? #Å¡x^• x[=ÚQÆ<ÕI âߺ=∂Ow, kQÆO|s, ǨÏ$^ŒÜ«∂|˚Ѩ٠LnÌѨx.....

WÖÏ áê_»∞`«∂ #$`«ºO KÕã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«∂Å∞`«∂ LO_»@O K«∂ã≤# x~°O[<£ PÜ«∞##∞ Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ „ѨHõ¯‰õΩ "≥àϧ_»∞. PÜ«∞# =∞$^Œ∞"≥·# HõO~î°ã¨fi~°OÖ’, ''Xˆ~Üü∞, ##∞fl `åHõ‰õΩ!—— J<åfl~°∞. PÜ«∞# #$`«ºO KÕÜ«∞@O K«∂ã≤ Éèí‰õΩÎÅ∂ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. PÜ«∞# '=∞— K≥~ںѨÙK«∞Û‰õΩx, ''Xˆ~Üü∞, #∞=Ófi #$`«ºO KÕ~Ú—— J<åfl~°∞. (=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü #$`«ºO, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨O`À+¨O) #$`«ºO KÕâßHõ PÜ«∞# ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. „ѨQÍ_è» ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤u÷ #∞O_ç „Hõ=∞OQÍ ã¨ÇϨ [ã≤u÷ H˜ ~å™êQÍ~°∞. ''FO FO FO FO FO FO HÍm—— JO@∂ LK«ÛiOKå~°∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ, ''á⁄QÆ

634

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

„`åQÆ∞`å#∞—— J<åfl~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ xÅ|_ç L<åfl~°∞. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü „ѨHõ¯# xÅ|_ç PÜ«∞#‰õΩ qã¨#Hõ„~° gã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: JO^Œ~∂° ‰õÄ~ÀÛO_ç (=∞Ç≤Ï=∂`À) g∞~°∞ "Õ^•Å #∞O_ç U"≥∞<ÿ å =e¡OK«O_ç. =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü "≥Ú^Œ@ '[Ü«∞ Ü«∞[fi=∂#— =O\˜q =e¡OKå_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ =∞Ǩx~åfi} `«O„`«O #∞O_ç ѨÅ∞ â’¡HÍÅ#∞ ѨiîOKå_»∞.

FO #=∞¿ãÎ ã¨`Õ [Qͯ~°}ÏÜ«∞ #=∞¿ãÎ z`Õ ã¨~°fiÖ’HÍ„â◊Ü«∂Ü«∞I #"≥∂-^≥· fi`« `«`åÎ fiÜ«∞ =ÚH˜Î„Ѩ^•Ü«∞ #"≥∂ „|Ǩχ}Ë "åºÑ≤<Õ x~°∞æ}ÏÜ«∞II `«fi"Õ∞HõO â◊~°}ºO `«fi"Õ∞HõO =ˆ~}ºO `«fi"Õ∞HõO [QÆ`å¯~°}O qâ◊fi~°∂Ѩ"£∞I `«fi"Õ∞HõO [QÆ`«¯~°Î $ áê`«$ „ѨǨÏ~°Î $ `«fi"Õ∞HõO Ѩ~°O x+¨¯à◊OHõO xifiHõÅÊOII ÉèíÜ«∂<åO ÉèíÜ«∞O cè+¨}O cè+¨}Ï<åO QÆuó „áê}˜<åO áê=#O áê=<å<å"£∞I =∞ǨϟK≥·Ûó Ѩ^•<åO xÜ«∞O`«$ `«fi"Õ∞HõO Ѩˆ~âßO Ѩ~°O ~°Hõ∆HõO ~°Hõ∆HÍ}Ï"£∞II Ѩˆ~â◊ „ѨÉè’ ã¨~°fi~°∂áêq<åth Pxˆ~Ìâ◊º 㨈~fiO„kÜ«∂ QÆ=∞º ã¨`«ºI JzO`åºHõ∆~° "åºÑ¨Hõ =ºHõÎ`«`«Î fi [QÆ^•ƒùã¨HÍnèâ◊ áêÜ«∂^ŒáêÜ«∂`üII `«^ÕHõO 㨇~å=∞ã¨Î^ÕHõO Éèí*Ï=∞ ã¨Î^ÕHõO [QÆ`åûH˜∆ ~°∂ѨO #=∂=∞óI ã¨^ÕHõO x^è•#O x~åÅO|g∞â◊O Éèí"åOÉè’kè áÈ`«O â◊~°}ºO „=*Ï=∞óII N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ KÕ`«∞Å∞ *’_çOK«∞‰õΩx PÅH˜OK«™êQÍ~°∞. ™È΄`«O ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ ÉèíH˜Î`À „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∂ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz „Ѩ}Ï=∞O KÕâß~°∞.

J^èŒ~ü HõÅHõ`åÎ #∞Oz =KåÛ_»∞, N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <Õ_»∞ ZO`À P#O^ŒO HõeyOk. =∞Ç≤Ï=∂ K«~°}ü‰õÄ_® D ^•~À¡H˜ =KÕÛâß_Õ! ǨÏi<å=∞OÖ’x P#O^ŒO ZÖÏ LOk? KåÖÏÉÏQÆ∞Ok Hõ^•! '=∞—: J=Ù#O_ô.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

635

=∞Ç≤Ï=∂K«~°}ü *Ï˝#=∂~åæ=ÅOa. <Õ_»∞ J`«_»∞ ǨÏi<å=∞ ã¨OH©~°Î#Ö’ áêÖÁæ<åfl_»∞, #$`«ºO ‰õÄ_® KÕâß_»∞. Wk K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ KåÖÏ ã¨O`À+≤OKå~°∞. ™êÜ«∞OHÍÅ"≥∞ÿOk. Éèí‰õΩÎÅ∞ XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å #∞O_ç ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞.

K«`«∞~°÷ ѨiKÕÛù^ŒO „Ѩ=$uÎ, x=$uÎ - q+¨Ü«∞ÖÏÅã¨∞Å Láêã¨# - L^ÀºQÆO N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å QÆkH˜ ^ŒH˜∆}Ï# L#fl á⁄_»"≥·# =™ê~åÖ’#∂, ѨtÛ=∂# L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’#∞ náêÅ∞ "≥eyOKå~°∞. QÆkÖ’ ‰õÄ_® nѨO "≥eyOz, ™êO„ÉÏ}˜ ^èŒ∂ѨO "Õâß~°∞.

HÍ¿ãѨ\ ˜HõÖÏ¡ K«O„^À^ŒÜ«∞=∞~ÚOk. PÅÜ«∞ „áêOQÆ}O, `À@ ÉÏ@, QÆOQÍf~°O, ѨOK«=\˜, =$H∆Í„QÍÅ∞ Jhfl "≥<≥flÅ HÍOuÖ’ z~°∞#=ÙfiÅ∞ zOkã¨∞Î<åfl~Ú.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx [QÆ[˚#x <å=∂xfl [Ñ≤ã¨∂Î ^蕺#OÖ’ L<åfl~°∞.

WO`«Ö’ J^èŒ~ü =zÛ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. QÆkÖ’ '=∞—, x~°O[<£Å∞ L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J^èŒ~ü`À =∂\Ï¡_» <å~°OaèOKå~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Uq∞\˜, WѨC_Õ<å ~å=@O? W"åà◊ Zxfl #$`«ºw`åÅ∞ [iQÍÜ«∞x! ~å"£∞ ã¨Ow`« QÆ∞~°∞"≥·# âߺ=∞^•ãπ áê_®_»∞. HÍx JO`«QÍ #K«ÛÖË^Œ∞, ÖËz #$`«ºO KÕÜ«∂Å<Õ ÉèÏ=<Õ [xOK«ÖË^Œ∞. P =ºH˜Î Hõ^äŒ#∞ `«~°∞"å`«<Õ q<åfl#∞. J`«_ç <≥uÎ g∞^Œ Zxfl "≥O„@∞HõÅ∞ L#fl"À Jxfl „ã‘Î ã¨O|O^è•Å∞ J`«_çH˜ L#fl=@† QÀÑ‘^•ã¨∞‰õΩ =∂~°∞QÍ XHõ~°∞ =KåÛ_Õ, J`«_»∞ K≥áêÊ_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) (J^èŒ~ü`À) J=Ù#∂, hHÍ L^ÀºQÆO ^˘~°HõÖË^•?

J^è~Œ ü XHõ _çÑÓ¨ º\© "Õ∞l„¿ã@ ì ∞. <≥Å r`«O =¸_»∞ =O^ŒÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞. HõÅHõ`åΠѨÙ~°áêÅHõ ã¨OѶ¨∞O "≥·ãπ–Kè≥·~°‡<£ Ѩ^ŒqH˜ ^Œ~°MÏã¨∞Î ÃÑ\Ïì_»∞. ^•xH˜ <≥Å r`«O "≥~Úº ~°∂áêÜ«∞Å∞. P L^ÀºQÍ~°÷O J`«_»∞ HõÅHõ`åÎÖ’x ѨÅ∞=Ù~°∞ „Ѩ=ÚY∞Å ã≤á¶ê~°ã¨∞ HÀ~å_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—, x~°O[<£Å`À): 'J^èŒ~ü‰õΩ D L^ÀºQÆO ÅaèOKåÅx g∞~°∞ [QÆ[˚#xx „áêi÷OK«O_ç— Jx Ǩ„*Ï <å`À K≥áêÊ_»∞. J^èŒ~ü ‰õÄ_® K≥Ñ≤Ê L<åfl_»∞. <Õ#∂ J=∞‡#∞, 'J=∂‡!

W`«_»∞ h =^ŒÌ‰õΩ =ã¨∂ÎáÈ`«∞<åfl_»∞. h‰õΩ ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ`Õ J`«_çH˜ P L^ÀºQÆO ÅaèOK«h— Jx „áêi÷OKå#∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•x`À ÉÏ>Ë Wn K≥áêÊ#∞: 'J=∂‡, W`«_çk ZO`« JÅÊ|∞kú! ÉèíH˜Î*Ï˝<åÅ∞ HÀ~°Hõ W=hfl HÀ~°∞`«∞<åfl_»∞!— (J^èŒ~ü`À) ''D JÅ∞ÊÅ K«∞@∂ì ZO^Œ∞‰õΩ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=Ù? #∞"≥fiO`À K«∂™ê=Ù, ZO`À qx L<åfl=Ù. ~å=∂Ü«∞}=∞O`å qx ~å=Ú_çH˜ ã‘`« U=∞=Ù`«∞Ok J#fl@∞¡Ok! Ѷ¨ÖÏ<å =∞e¡H± L<åfl_Õ, J`«_çk JÅÊ|∞kú. <Õ#∞ XHõ „QÍ=∂xH˜ "≥à◊¡\ÏxH˜ Ѩ_»= U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. J`«_ç WO\˜H˜ "≥à◊¥Î<Õ Ç¨Ï$^ŒÜü∞`À, 'ǨÏ$^Œ∂, |O_ç U~åÊ@∞ KÕã≤"Õâß#∞ Hõ^Œ∂!— J<åfl_»∞.

J^èŒ~ü: ã¨O™ê~° rq`«O QÆ_ç¿Ñ"å_»∞ WÖÏ KÕÜ«∞‰õΩO_® [~°∞QÆ^Œ∞. W=hfl =Å^Œx g∞~°∂ J_»∞¤K≥ѨÊÖË^Õ!

636

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

(ÉèíQÆ=^Œ∞#‡`«Î ã≤÷u - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „áê~°÷#) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: x=$uÎÜÕ∞ =∞Ozk. „Ѩ=$uÎ =∞Ozk HÍ^Œ∞. <Õ#∞ ÉèíQÆ=^Œ∞#‡`«Î ã≤÷uÖ’ L#flѨC_»∞ JO^Œ~°∂ KÕã¨∞Î#fl@∞¡ ##∞fl ‰õÄ_® ã¨O`«HõO KÕã≤ r`«O ѨÙK«∞ÛHÀ=∞x PÅÜ«∞ x~°fiǨÏ}ÏkèHÍi Ñ≤Å∞=#Oáê_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, 'Jk <å =Å¡ HÍ^Œ∞— J<åfl#∞. '<Õ#∞ _»|∞ƒ HÀ~°@O ÖË^Õ, HÍ"åÅO>Ë WOÔH=iÔH·<å WK«∞ÛHÀ— J<åfl#∞. ''<Õ#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ =∂„`«"Õ∞ ¿ã=‰õΩ}˜‚, WOÔH=iH˜ ¿ã=‰õΩ_»#∞ HÍ"åe? ''<å Éè’[#O PÅ㨺=∞ø`ÀO^Œx QÆ∞iÎOz# =∞e¡H± XHõ =O@"å}˜‚ U~åÊ@∞ KÕâß_»∞.

J`«_çH˜ <≥ʼnõΩ XHõ ~°∂áêÜ«∞ WKåÛ_»∞. <å‰õΩ ã≤ˆQæã≤Ok. J`«_»∞ Ñ≤Å∞=#OÑ≤`Õ <Õ#∞ Ѩ~°∞ÔQ`åÎe† <Õ#∞QÍ "≥à◊¡@O J<Õk "Õˆ~ ã¨OQÆu. JÅÊ|∞^Œ∞úʼnõΩ ¿ã= KÕÜ«∞@O! ã¨O™ê~°O JO>Ë W=hfl!

WOHÍ Z<Àfl? ''D L#‡`«Î ã≤÷u HõÅ∞QÆ<å~°OaèOKåHõ <å K«∞@∂ì [~°∞QÆ∞`«∂ L#flk K«∂ã≤ <Õ#∞ J=∞‡`À WÖÏ J<åfl#∞: 'J=∂‡! D Hõ∆}"Õ∞ =∞#ã¨∞û#∞ „uÑ≤Ê"Õ~Ú. `Õ<≥ÖÁeˆH =∂@Å∞ ѨeˆH =º‰õΩÎÅ PǨ~°O WHõ =^Œ∞Ì `«b¡, =^Œ∞Ì! u#flk |Ü«∞@‰õΩ =zÛ"Õ™ÈÎOk, =∞ˆ~q∞\˜?— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) (L^ÀºQÆO, ^èŒ#O QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞) (J^èŒ~ü`À) ''h‰õΩ#fl L^ÀºQÆO`À ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞. Ü«∂Éèˇ·, #∂~°∞ ~°∂áêÜ«∞Å L^ÀºQÍxˆH [#O J„~°∞Å∞KåKÕ HÍÅO Wk! =∞i #∞"Àfi, =¸_»∞ =O^ŒÅ∞ ã¨Oáêkã¨∞Î<åfl=Ù! HÍ=∂~°∞ʉõÄ~üÖ’ XHõ _çÑ‘ì (_çѨӺ\© "Õ∞l„¿ãì@∞)x K«∂âß#∞. J`«_ç ¿Ñ~°∞ Dâ◊fi~ü Ѷ¨∞’ëêÖò. `«ÅáêQÆ LO@∞Ok. J`«}˜‚ K«∂¿ãÎ<Õ [#O QÆ_»QÆ_» =}H˜áÈ`å~°∞. <å z#fl`«#OÖ’ K«∂âß#∞. _çÑ‘ì JO>Ë ™ê=∂#º"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞=∂? ''Z=i =^ŒÌ ѨxKÕã¨∞Î<åfl"À P`«_ç =^ŒÌ H˘#™êyOK«∞. XHõ_ç „H˜O^Œ Ѩx KÕ¿ãÎ<Õ =∞#ã¨∞û áê_≥·áÈ`«∞Ok. n<À¡ J~Ú^Œ∞ =∞Ok „H˜O^Œ ѨxKÕÜ«∞_»=∂? ''XHõ ¢ãΑ XHõ =∞ǨÏ=∞‡nÜ«ÚxÃÑ· =∞‰õΩ¯= Ѩ_Oç k. J`«_`ç À QÆ_Ñ» _¨ ®xH˜ J`«}‚˜ PǨfixOzOk. HÍx P =∞ǨÏ=∞‡nÜ«Ú_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞_»∞. P"≥∞`À, '<Õ#∞ =¸„`« qã¨~°˚# KÕÜ«∂e, <å K≥O|∞ HÀã¨O WO\˜H˜ "≥àϧe— J<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ P"≥∞, 'WHõ¯_Õ áÈ=K«∞Û#∞, <Õ#∞ K≥O|∞ W™êÎ#∞— JOk. "≥O@<Õ J`«_»∞, 'Jk ™ê^茺O HÍ^Œ∞. U K≥O|∞ =^ŒÌ <Õ<˘Hõ™êi ã≤QÆ∞æ q_çzÃÑ\˜ì"Õâß<À P K≥O|∞<Õ LѨÜ∂≥ y™êÎ#∞. „H˘`«QÎ Í =∞~À K≥O|∞=^ŒÌ ã≤Q∞Æ æ q_çzÃÑ@ì <Õ#∞ ã≤^OúŒ QÍ ÖË#∞— J<åfl_»`_« ∞» .

WÖÏ JO@∂, "ÕQÆOQÍ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. P"≥∞‰õΩ |∞kú=zÛOk. „H˘`«Î K≥O|∞ JO>Ë J~°÷O q@∞_»x P"≥∞ „QÆÇ≤ÏOzOk.—— #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«# `«O„_ç =∞~°}Ï#O`«~O° Pi÷HOõ QÍ KåÖÏ Hõ+Ñì¨ _¨ ∞» `«∞<åfl_»∞. `«e,¡ `À|∞@∞ì=ÙÅ#∞ áÈ+≤OKÕ ÉèÏ~°O J`«_çÃÑ·# Ѩ_çOk. JO^Œ∞ˆH L^ÀºQÆO HÀã¨O u~°∞QÆ∞`«∂ L<åfl_»∞. q^•º™êQÆ~ü Ü≥ÚHõ¯ É∫|*Ï~ü áê~î°âßÅÖ’ H˘xfl ~ÀAÅ∞ ÃÇÏ_£–=∂ã¨ì~üQÍ Ñ¨xKÕâß_»∞.

J^èŒ~ü: #ˆ~O„^Œ∞_»∞ L^ÀºQÆO KÕ™êÎ_®?

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

637

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: T, KÕ™êÎ_»∞, `«b¡, `À|∞@∞ì=ÙÅ∂ L<åfl~°∞ Hõ^•!

J^è~Œ :ü J=Ù#∞, #ˆ~O„^Œ∞xH˜ Ü«∂Éè·ˇ ~°∂áêÜ«∞Å∞ Åaè¿ãÎ KåÅ∞, #∂~°∞ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÅaèOz<å KåÅ∞. #∂~°∞ ~°∂áêÜ«∞Å L^ÀºQÍxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«_®?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: q+¨Ü«∂㨉õΩÎÅ∞ ^èŒ<åxfl Q“~°q™êÎ~°∞, ^èŒ<åxH˜ q∞Oz# =∞ǨÉèÏQƺO =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^Œ#∞‰õΩO\Ï~°∞. â◊OÉèí∞ XHõ™êi, '<å Pã≤Îáêã¨∞ÎÅhfl ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å =^ŒÌ ã¨=∞iÊOz, Hõ#∞fl=¸Ü«∂Å#fl^Õ <å HÀÔ~¯— Jx K≥áêÊ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^èŒ<åxfl HÍOH˜∆™êÎ_®?

PÜ«∞# HÀˆ~^ŒO`å *Ï˝#O, ÉèíH˜Î, q"ÕHõ "≥·~åQͺÅ#∞ =∂„`«"Õ∞. ''qëê‚fiÅÜ«∞OÖ’ PÉèí~°}ÏÅ∞ ^˘OQÆ`«#O [iy#ѨC_»∞ =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞, 'F q+¨µ‚=¸sÎ! h PÉè~í }° ÏÅ∞ #∞=Ùfi ã¨O~°HO∆˜ K«∞HÀÖËHáõ ÈÜ«∂"å? K«∂_»∞, ǨÏO¿ãâ◊fii ZO`« ÉÏQÍ ã¨O~°HO∆˜ K«∞H˘#fl^À?— J<åfl_»∞. XHõ™êi =∞^äŒ∞~ü H˘O`« Éèí∂q∞x <å ¿Ñi@ „"åã≤ W=fi^ŒÅKå_»∞. P q+¨Ü«∞"≥∞ÿ ǨÏ$^ŒÜü∞#∞ ã¨O„ѨkOKå_»∞. Wk HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ L#fl <å K≥q#|_çOk. <Õ#∞ =∞^äŒ∞~ü =^ŒÌÔHo¡, 'W^Œ∞QÀ K«∂_»∞, JÖÏ Un KÕÜ«∞=^Œ∞Ì. <å‰õΩ KåÖÏ Hõ+¨ìO "Õã¨∞ÎOk— J<åfl#∞.—— J^èŒ~ü: ã¨$ëêì º~°OÉèíO #∞Oz S^•~°∞=∞Ok =∂„`«"Õ∞ g∞É’\˜"å~°∞ [x‡Oz LO_»=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: U=∞O@∞<åfl=Ù! ZO^Œ~À `åºQÆ^#Œè ∞Å∞ L<åflˆ~! ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∞ `«ºlOz#ѨC_Õ J`«}˜‚ QÆ∞iOz [#O `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. Z=iH© `≥eÜ«∞‰õΩO_® ѨÅ∞=Ù~°∞ LO_»=K«∞Û. L`«Î~° ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ZO`À=∞Ok `åºQÆ^èŒ#∞Å∞ L<åfl~°∞ Hõ^•!

J^èŒ~ü: HõÅHõ`åÎÖ’ XHõi QÆ∞iOz <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. PÜ«∞# ^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ \ÏQÆ∂~ü.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: U=∞<åfl=Ù? PÜ«∞#ÖÏ ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOz# ^≥=~°∞? XHõ™êi =∞^äŒ∞~üÉÏ|∞`À J`«_ç WO\˜H˜ "≥àÏ¡#∞, WO\’¡ QÆOÃÑ_»∞=∞Ok Ñ≤Å¡Å∞. "≥·^Œ∞º_»∞ =zÛ "åiH˜ =∞O^Œ∞Å p\©Å∞ „"åã≤ Wã¨∞Î<åfl_»∞. Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ ã¨O`å#O QÆÅ"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x `«ÅK«∞HÀHõ =∞Ô~=ix `«ÅK«∞H˘O\Ï_»∞? WO`« ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ J#∞ÉèíqOp ÉèíQÆ=`ü zO`«# KÕÜ«∞‰õΩO>Ë [#O J`«}˜‚ Dã¨_çOK«∞H˘O\Ï~°∞. x~°O[<£: J~Ú`Õ `«# `«O„_ç JѨCÅ #xfl\˜h PÜ«∞<Õ f~åÛ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: P Hõ^äŒÅhfl Hõ\ ˜ìÃÑ@∞ì. WHõ ##∞fl qã≤yOK«‰õΩ. `åǨÏ`«∞ LO_ç ‰õÄ_® `«O„_ç JѨCÅ∞ f~°Û‰õΩO>Ë J`«_»∞ =∞xëê Uq∞\˜? ™ê=∂#ºOQÍ ã¨O™ê~°∞Å∞ UHõ"≥Ú`«ÎOQÍ =ÚxyáÈ~Ú LO\Ï~°∞. "åi`À áÈe¿ãÎ ^Õ"ÕO„^Œ<å^ä£ \ÏQÆ∂~ü ZO`À "Õ∞Å∞. W`«_ç #∞Oz "åà◊√¡ ZO`À <Õ~°∞ÛHÀ=K«∞Û. (Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ# ã¨<åflºã≤ Éèí‰õΩÎ_»∞ - QÆ$ǨÏã¨÷ Éèí‰õΩÎ_»∞) ''Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ# ã¨<åflºã≤ Éèí‰õΩÎxH©, QÆ$ǨÏã¨÷ Éèí‰õΩÎxH© ǨÏã≤Î=∞â◊HÍO`«~°O LOk. x["≥∞ÿ# ã¨<åflºã¨ Éèí‰õΩÎ_»∞ `Õ<≥\ ©QÆ =O\˜"å_»∞. `Õ<≥\ ©QÆ Ñ¨Ù=ÙfiÅ g∞^Œ `«Ñ¨Ê =∞i ^Õxg∞^• „"åÅ^Œ∞, `Õ<≥#∞ `«Ñ¨Ê =∞i ^Õhfl P™êfikOK«^Œ∞. ã¨O™êiÜ≥ÿ∞# Éèí‰õΩÎ_»∞ ™ê=∂#º"≥∞ÿ# DQÆ =O\˜"å_»∞.

Jk q∞~îå~ÚÃÑ· „"åÅ∞`«∞Ok, p=ÚH͈~ ѨÙO_»∞ g∞^• „"åÅ∞`«∞Ok. W@∞=O\˜ "å_»∞ XHÀ¯™êi ÉèíQÆ=^•ƒù=OÖ’ P#O^ŒO á⁄O^Œ∞`å_»∞, =∞~°∞Hõ∆}O HÍq∞h HÍOK«<åÅÖ’ =Úxy P#Ok™êÎ_»∞.

638

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''Ü«∞^ä•~°÷"≥∞ÿ# ã¨<åflºã¨ Éèí‰õΩÎ_»∞ Kå`«HõѨH˜∆ ÖÏ\˜"å_»∞. Jk ™êfiu "å# h\˜<Õ `«Ñ¨Ê =∞i U h\˜h „`åQÆ^Œ∞. K«∞@∂ì ã¨Ñ¨Î ã¨=Ú„^•Å∞, #^Œ∞Å∂ h\˜`À á⁄Oy á⁄~°Å∞`«∂ L#flѨÊ\˜H© Jk P h\˜x „`åQÆ^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ Ü«∞^ä•~°÷ ã¨<åflºã≤ HÍq∞h HÍOK«<åÅ#∞ ã¨Ê $tOK«_»∞† ZHõ¯_» Pã¨H˜Î [xã¨∞ÎO^À Jx "å\˜ ã¨g∞áêxH˜ ‰õÄ_® "≥à◊¡_»∞.——

ѨOK«=∞ ѨiKÕÛù^ŒO K≥·`«#∞ºÅ∞ - N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J^èŒ~ü: K≥·`«#º^Õ=ÙÅ∞ ‰õÄ_® Éè’QÍÅ#∞ J#∞ÉèíqOKå~°∞ Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Pâ◊Û~°ºO`À): U Éè’QÍÅ#∞ J#∞ÉèíqOKå_»∞?

J^èŒ~ü: áêO_ç`«ºO! MϺu!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: W`«~°∞ÅH˜ Jk Q˘Ñ¨ÊQÍ `ÀK«=K«∞Û. HÍx PÜ«∞# ^Œ$ëêì º Jk Ug∞ HÍ^Œ∞. ''#∞=Ófi ##∞fl Q“~°qã¨∞Î<åfl=Ù, x~°O[<£ ‰õÄ_® Q“~°qã¨∞Î<åfl_»∞ – x[O K≥|∞`«∞<åfl#∞ <å‰õΩ Jhfl XHõ>Ë. XHõ ^èŒ#=O`«∞}˜‚ =â◊O KÕã¨∞HÀ"åÅ<Õ ÉèÏ=# <å =∞#ã¨∞ûÖ’ Z#fl_»∂ "≥∞^ŒÅÖË^Œ∞. '~åMÏÖò DÜ«∞#`À =ã≤ã¨∞Î<åfl_»∞. D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ ~åMÏÖò `«O„_ç DÜ«∞#ÃÑ· "åº*ˇºO "ÕÜ«∞=K«∞Û—#x ã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ J#fl@∞¡ =∞<À"≥∂ǨÏ<£ <å`À K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, 'D ã¨∞ˆ~O„^Œ _≥=_»∞? J`«_ç KåѨ, kO_»∞ WOHÍ WHõ¯_» L<åfl~Ú† U^À H˘O`« _»|∞ƒ Wã¨∞Î#flO^Œ∞# WÖÏ K≥ѨÊ@=∂?— J<åfl#∞.

J^èŒ~ü: <≥ʼnõΩ Ѩk ~°∂áêÜ«∞Å∞ Wã¨∞ÎO\Ï_»∞ Hõ^•?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Ѩk ~°∂áêÜ«∞Å∞ Ô~O_»∞ <≥ÅÅ Y~°∞Û‰õΩ ã¨iáÈ`«∞Ok. Éèí‰õΩÎÅ∞ WHõ¯_» |ã¨KãÕ ∞¨ <Î åfl~°∞, J`«_∞» Éè‰í Ωõ ÅÎ ¿ã=ÔH· Y~°∞ÛÃÑ_»∞`«∞<åfl_»∞. Jk J`«_Hˆç ѨÙ}ºO! ^•x=Å¡ <åˆHq∞\˜? ~åMÏÖò, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ – gix <Õ#∞ „¿Ñq∞ã¨∞Î<åfl#∞. Jk <å ã¨fi„ѨÜ≥∂[<åxHÍ? '=∞—: `«e¡ „¿Ñ=∞ÖÏ.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: `«e¡„¿Ñ=∞‰õΩ "≥#∞Hõ‰õÄ_®, '<å =Úã¨e`«#OÖ’ g_»∞ ѨxKÕã≤ <å‰õΩ uO_ç ÃÑ_»`å_»∞— Jx `«Åz `«e¡ Jhfl KÕã≤ÃÑ_»∞`«∞Ok. <Õ#∞ gix „¿Ñq∞OKÕk giÖ’ ™êH∆Í`«∂Î <å~åÜ«∞}∞x ^Œi≈ã¨∞Î<åfl#∞ Hõ#∞Hõ<Õ. Wq =\˜ì =∂@Å∞ HÍ=Ù. ('J#<åºtÛ#ÎÜ«∞<ÀÎ=∂O— - aèH∆Í~°÷O "≥o§# ÉÏÅ ã¨<åflºã≤ Hõ^äŒ) (J^èŒ~ü`À) ''q#∞! nѨO "≥ey¿ãÎ, nѨѨ٠ѨÙ~°∞QÆ∞ʼnõΩ H˘^Œ∞= LO_»^Œ∞. ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄Ok`Õ PÜ«∞# ã¨=∞ã¨ÎO ã¨=∞‰õÄiÛ ÃÑ_»`å_»∞, U Ö’@∂ LO_»^Œ∞. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ PÜ«∞# ã¨∞„Ѩu+≤ª`«∞_≥·`Õ ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞\ÏxH˜ ѨÅ∞=Ù~°∞ =zÛ KÕ~°`å~°∞. ''XHõ ÉÏÅã¨<åflºã≤ aèH∆Í~°÷O XHõ WO\˜H˜ "≥àÏ¡_»∞. J`«_»∞ [#‡`«ó ã¨<åflºã≤: ã¨O™ê~°O QÆ∞iOz J`«_çH˜ Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞. P WO\’¡ #∞Oz XHõ Ü«Ú=u =zÛ J`«_çH˜ aèHõ∆ "Õã≤Ok. JѨC_»`«_»∞ P Ü«Ú=u `«e¡`À, 'J=∂‡! D"≥∞ KèåfÃÑ· „=}ÏÅ∞ ÖËz#"å?— Jx J_çQÍ_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ P"≥∞, 'ÖË^Œ∞ <åÜ«∞<å, P"≥∞ Hõ_»∞ѨÙ# Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ_»`å~°x ZOz ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P"≥∞‰õΩ

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

639

áêeO_»¡#∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. "å\˜Ö’x áêÅ#∞ a_»¤ „`åQÆ∞`å_»∞— J#flk. D =∂@Å∞ qx P ã¨<åflºã≤, 'JÖÏ J~Ú`Õ WHõ zOuOK«@O ZO^Œ∞‰õΩ? <Õ <≥O^Œ∞‰õΩ aèH∆Í@# KÕÜ«∂e? ##∞fl ã¨$+≤ìOz# "å_Õ <å‰õΩ J#flO ÃÑ_»`å_»∞— Jx J<åfl_»∞. ''q#∞. „Ñ≤ÜÚ« _ç HÀã¨O ã¨~fi° O `«ºlOz =KÕÛ ¢ãΑ J=ã¨~=° ∞~Ú`Õ P`«_`ç À, 'qâßfiã¨Ñ∂¨¶ `«‰Ωõ _®! h QÆ∞O_≥g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx x#∞fl kQÆq∞OQÆ∞`å#∞— Jx ‰õÄ_® K≥ѨÊQÆÅ^Œ∞ Hõ^•! ''XHõ™êi <åOQÍì WÖÏ K≥áêÊ_»∞: 'XHõ ~åA |OQÍ~°∞ Ñ¨à‹¡~°OÖ’, |OQÍ~°∞ QÍ¡ã¨∞Ö’ ™ê^èŒ∞=ÙʼnõΩ Éè’[#O ÃÑ\Ïì_»∞. HÍjÖ’ =∞~îåkèѨ`«∞ʼnõΩ ZO`« Q“~°=O, ZO`« =∞~åº^Œ! L`«Î~° ÉèÏ~°`åxH˜ K≥Ok# ¿ã~îüÅ∞ (ã¨OѨ#∞flÅ∞) ZO`À =∞Ok "åi =ÚO^Œ∞ KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìH˘x xÅ|_ç, "åi P[˝HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞ÎO\Ï~°∞.— ''HÍx x["≥∞ÿ# ™ê^èŒ∞=Ù, x["≥∞ÿ# ã¨<åflºã≤ |OQÍ~°∞ Ñ¨à‹¡~åhfl HÀ~°_»∞, Q“~°==∞~åº^ŒÅ#∂ HÍOH˜∆OK«_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ "åiH˜ U H˘~°`å LOK«_»∞. `«##∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜ HÍ=Åã≤#=hfl "åiH˜ PÜ«∞<Õ KÕ‰õÄ~°∞™êÎ_»∞. (JO^Œ~°∂ =∞ø#OQÍ L<åfl~°∞) ''#∞"˘fiHõ HÍ~°ºx~°fiǨÏ}ÏkèHÍiq. <Õ#∞ UO K≥ѨÊQÆÅ#∞! Uk ã¨||∞QÍ `Àã¨∞ÎO^À ^•xfl K≥~Úº. <Õ<˘Hõ x~°Hõ∆~åã¨∞º}˜‚.—— J^èŒ~ü (#=Ùfi`«∂ Éèí‰õΩÎÅ`À): PÜ«∞# ##∞fl WѨC_»∞ ѨsH˜∆ã¨∞Î<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): x=$uÎ =∂~°æ"Õ∞ =∞Ozk. K«∂_»∞, <Õ#∞ r`«O HÀã¨O ã¨O`«HõO K≥Ü«∞ºÖË^Õ! ÉèíQÆ=O`«∞_Õ ã¨`«ºO `«H˜¯#^ŒO`å Jã¨`«ºO. ('Éèí‰õΩÎ_»∞ - ™È-ǨÏO—) WO`«Ö’ Ǩ„*Ï =zÛ Éèí‰õΩÎÅ`Àáê@∞ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J`«_»∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞, '™È-ǨÏO, ™È-ǨÏO— JO@∂O\Ï_»∞. ÖÏ@∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À, 'ÉèíQÆ=O`«∞x P~åkèOK«@OÖ’ UO „ѨÜ≥∂[#O? PÜ«∞# =ã¨∞Î=ÙÅ<Õ PÜ«∞#‰õΩ ã¨=∞iÊOK«@=∂?— JO@∂ LO\Ï_»∞. XHõ ~ÀA #ˆ~O„^Œ∞x`À ‰õÄ_® J`«_»∞ JÖψQ =∂\Ï¡_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Ǩ„*Ï`À): Éèí‰õΩÎx P~å^茺 =ã¨∞Î=Ù Uq∞\’ ÖÏ@∂‰õΩ `≥eáê#∞. Ǩ„*Ï: x*ÏxH˜ Éèí‰õΩÎ_»∞ `«##∞ `å<Õ „áêi÷ã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk KåÖÏ L#fl`« ã≤÷u. |e K«„Hõ=iÎ`À |$O^•=o, 'JxflO\˜Ö’#∞ L#fl`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ #∞=Ùfi UO ã¨=∞iÊOK«QÆÅ=Ù?— Jx J_çyOk. #∞=Ùfi K≥|∞`«∞<åfl"Õ P ã≤÷ux á⁄O^Œ\ÏxˆH `«áÈ™ê^èŒ#Å∞, ÉèíQÆ=O`«∞x <å=∞QÆ∞} H©~°Î#Åhfl. `«#Ö’ `«##∞ Hõ#∞Q˘O>Ë JO`å ™êkèOz#>Ë¡. ^•xfl QÍOK«\ÏxˆH ™ê^èŒ#! P ™ê^èŒ# HÀã¨"Õ∞ ^ÕǨÏO. |OQÍ~°∞ „Ѩu=∞ áÈ`«áÈÜ«∞#O`« =~°‰õΩ =∞\˜ì =¸ã¨ LO_®e. „Ѩu=∞ `«Ü«∂Ô~·# Ñ≤^ŒÑ¨ =¸ã¨#∞ áê~°"Õ™êÎ~°∞. ÉèíQÆ=`åûH∆Í`å¯~å#O`«~°O ^ÕǨxfl =ke"ÕÜ«∞=K«∞Û. ''ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hˆ =ÅO JO`«~åºq∞ÜÕ∞ HÍ^Œ∞. PÜ«∞# JO`«~O° Ö’#∞, ÉÏǨϺOÖ’#∞ L<åfl_»∞. ã¨=∞ã¨ÎO z#‡Ü«∞OQÍ LO_»@O HÍoHÍÅÜ«∞OÖ’ XHõ™êi J=∞‡ <å‰õΩ K«∂Ñ≤OzOk. P"Õ∞ ã¨=∞ã¨ÎOQÍ#∞ L#flk – q„QÆǨÏO, <Õ#∞, ѨÓ*Ïáê„`«Å∞, "ÕkHõ, K«Å∞=~åà◊√¡ Jhfl z#‡Ü«∞"Õ∞!

640

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

''nxfl J#∞Éèí∂`«O KÕã¨∞HÀ=\ÏxˆH ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OK«@O, ™ê^èŒ#Å∞ KÕÜ«∞@O, `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞@O, PÜ«∞# <å=∞QÆ∞} H©~°Î#Å∞ KÕÜ«∞@O Jhfl#∞. PÜ«∞# Ѩ@¡ ÉèíH˜Î Hõey LO_»@=¸ WO^Œ∞HÀã¨"Õ∞. g~°∞ (ÖÏ@∂ „ѨÉèí$`«∞Å∞) XHõ ã≤÷ux KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞, WOHÍ JO`« L#fl`« ã≤÷ux KÕ~°∞HÀÖË^Œ∞. g~°∞ ÉèíH˜Î =∂~°æOÖ’ ™ê^èŒ#Å∞ KÕã¨∂Î L<åfl~°∞. JO^Œ∞ˆH gi`À, '™È-ǨÏO— ÖÏO\˜q K≥ѨÊ=^Œ∞Ì.—— `«e¡Ñ¨H˜∆ `«# Ñ≤Å¡Å#∞ Ô~Hõ¯Å∞ HõÑ≤Ê ã¨O~°H˜∆OKÕ@∞¡QÍ Hõ$áêã≤O^èŒ∞"≥·# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `«=∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ HÍáê_»∞`«∞<åfl~°∞.

J^èŒ~ü, x~°O[<£Å∞ Ѷ¨ÅǨ~åxÔH· =™ê~åÖ’H˜ "≥àÏ¡~°∞† Ѷ¨ÅǨ~°O KÕã≤ uiy =KåÛ~°∞. '=∞— <ÕÅ g∞^Œ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. (<åÅ∞QÆ∞ Ѩ\ÏìÅ∞ ѨÙK«∞Û‰õΩ#fl Ü«Ú=‰õΩ_»∞) J^èŒ~ü (#=Ùfi`«∂): =∞#O ZO`« =∂\Ï¡_®O. J~Ú`Õ DÜ«∞# ('=∞—) XHõ¯ =ÚHõ¯‰õÄ_® =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ˆHâ◊"£¿ã<£ ã¨=∂[OÖ’ <åÅ∞QÆ∞ Ѩ\ÏìÅ∞ ѨÙK«∞Û‰õΩ#fl Ü«Ú=‰õΩ_˘Hõ_»∞ LO_Õ"å_»∞. JO^Œ~°∂ <å`À "åkOK«@O K«∂ã≤ #=Ùfi‰õΩ<Õ "å_»∞† 'Uq∞\©, DÜ«∞#`À "åkOK«@=∂?— J<Õ"å_»∞. Ñ≤^ŒÑ¨ ˆHâ◊"£`À J`«}˜‚ =∞~˘Hõ™êi K«∂âß#∞, JѨC_»∞ J`«_çÖ’ =Ú#∞Ѩ\ ˜ Hõà◊ ÖË^Œ∞. qëê‚fiÅÜ«∞ ѨÓ*ÏiÜ≥ÿ∞# ~å"£∞ K«„Hõ=iÎ QÆkÖ’H˜ =KåÛ_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À, ''WÖÏ K«∂_»∞ ~å"£∞, #∞=Ùfi Ѩ\ ˜HõÉˇÅ¡O QÆ∞iOz ^ŒÜ«∂àò`À K≥áêÊ"å? =^Œ∞Ì, =^Œ∞Ì. WHõ K≥Ñ≤Ê „ѨÜ≥∂[#O ÖË^Œ∞. Z<Àfl™ê~°∞¡ K≥ѨÊ@O [iyOk—— J<åfl~°∞.

(N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ~å„u Éè’[#O - ''„Ѩu =ºH©Î WKÕÛ Ñ¨^•~å÷Å#∞ u#ÖˉõΩ<åfl#∞——) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ~å„u Éè’[#O – HÍm=∂`«‰õΩ x"ÕkOz# XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ Å∂pÅ∞ (ѨÓsÅ∞), H˘OK≥O ~°=fi áêÜ«∞ã¨O =∂„`«"Õ∞. Éè’[<åxH˜ PÜ«∞# <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. „ѨHõ¯<Õ '=∞— L<åfl_»∞. ÖÏ@∂ ‰õÄ_® QÆkÖ’<Õ L<åfl_»∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ ѨÅ∞~°HÍÅ q∞~îå~ÚÅ∞ `≥zÛ L<åfl~°∞. XHõ q∞~îå~Úx `åH˜ PÜ«∞# ÖÏ@∂`À, ''nxfl `≥zÛ#k P "≥^èŒ"Õ Hõ^Œ∂!—— JO@∂ ^•xfl y<≥fl #∞O_ç fã≤ áê~°"Õâß~°∞. ('=∞—, ÖÏ@∂Å`À) ''<å‰õΩ JO`å `≥Å∞ã¨∞. J`«QÍ_»∞ – P#O^Œ Kè«@s˚ ‰õΩ=∂~°∞_»∞. J`«_»∞ Ѷ¨∞’ëêÊ_® "≥ÅÜ«∂à◊¡ Wà◊¡‰õΩ "≥à◊√ÎO\Ï_»∞—— J<åfl~°∞. ÖÏ@∂: D q∞~îå~Ú W=fi<å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: H˜â’s `≥KåÛ_®? ÖÏ@∂: nxfl uO\Ï~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): P. '=∞— POQÆ¡ q^•ºÉèϺ㨺O KÕã≤#"å_»∞. J`«}˜‚ K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, ''„Ѩu =ºH©Î fã¨∞‰õΩ=KÕÛ Ñ¨^•~å÷Å#∞ u#ÖˉõΩ<åfl#∞. #∞=Ùfi nxfl qâ◊fiã≤™êÎ"å?—— Jx J_çQÍ~°∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

641

j

'=∞—: J=Ù#O_ô, „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ qâ◊fiã≤OKÕ f~åe.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞HÀ¯\ÏxH˜ ѨtÛ=∂# L#fl J~°úK«O„^•HÍ~° "≥ÚQÆ™êÅÖ’H˜ "≥àÏ¡~°∞. '=∞— PÜ«∞# KÕ`«∞ÅÃÑ· h~°∞ áÈâß_»∞. â◊ ~ ° ` å¯ÅO. x~° ‡ Å hÖÏHÍâ◊ O Ö’ K« O „^À^Œ Ü « ∞ O HÍQÍ<Õ PHÍâ◊ = ¸, QÆ O QÍ#n xQÆxQÆÖÏ_»™êQÍ~Ú. QÆOQÆÖ’ áÈ@∞ |Ü«∞Å∞^ÕiOk, ^ŒH˜∆}Ïaè=ÚYOQÍ QÆOQÆ „Ѩ=Ç≤ÏOK«™êyOk. =ÚYO Hõ_»∞‰õΩ¯O@∂ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À, ''JÖÏ J~Ú`Õ <å~åÜ«∞}ü‰õΩ ~°∂áê~Ú W™êÎ=Ù Hõ^Œ∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. '=∞—: HõzÛ`«OQÍ W™êÎ#O_ô.

+¨+¨ª ѨiKÕÛù^ŒO =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞, *Ï˝<£ÉÏ|∞, z#flQÀáêÖò, ÃÑ^ŒÌHÍm, #ˆ~O„„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£Å`À Pk"å~°O, ÃãÃÑìO|~ü 14, 1884

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O `«=∞ QÆkÖ’ q„â◊q∞Oz L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ HõÅHõ`åÎ #∞Oz =zÛ L<åfl~°∞. =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞, *Ï˝<£ÉÏ|∞, z#flQÀáêÖò, ÃÑ^ŒÌHÍm "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∂ =zÛ L<åfl~°∞. ~åMÏÖò, |Å~å"£∞`À |$O^•=#OÖ’ L<åfl_»∞. J`«_çH˜ [fi~°O =zÛO^Œx Hõ|∞~°∞ JOk#k. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«# `«O„_ç =∞~°}Ï#O`«~°O `«e¡x, ™È^Œ~°∞Å#∞ áÈ+≤OK«@OÖ’ <å<åHõëêìÅ∞ Ѩ_»∞`«∞<åfl_»∞. J`«_»∞ K«@ì ѨsHõ∆ʼnõΩ K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl_»∞. (*Ï˝#O, J*Ï˝#O - â◊√+¨¯ *Ï˝#O) *Ï˝<£ÉÏ|∞ <åÅ∞QÆ∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞ Ѩ\ÏìÅ∞ ѨÙK«∞Û‰õΩ#fl =ºH˜Î, „ѨÉèí∞`Àfi^ÀºQÆOÖ’ LO@∞<åfl_»∞. J`«_»∞ Ѩk ÖËHõ Ѩ^ŒH˘O_»∞ QÆO@Å „áêO`«OÖ’ =KåÛ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (*Ï˝<£ÉÏ|∞`À): Uq∞\’Üü∞, ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ D *Ï˝<À^ŒÜ«∞O! *Ï˝<£ (#=Ùfi`«∂): J=Ù#O_ô, ZO`À ѨÙ}ºO KÕã¨∞‰õΩO>Ë<Õ Hõ^• *Ï˝<À^ŒÜ«∞O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂): #∞"Õfi *Ï˝#"≥∞ÿ L#flѨC_»∞ hÖ’ J*Ï˝#O ZHõ¯_»? FǨϟ!

J~°"÷ ∞≥ Oÿ k. J*Ï˝#O LO_Õk *Ï˝#O L#flKÀ@<Õ. =ã≤+µ¨ _ª ∞» JO`« Q˘Ñ¨Ê*Ï˝x J~Ú LO_ô Ѩل`«â’HõO`À qÅÑ≤OKå_»∞! JO^Œ∞ˆH #∞=Ùfi *Ï˝<å*Ï˝<åʼnõΩ Jf`«∞_»"≥·áÈ. J*Ï˝# =ÚÅ∞¡ HÍeÖ’ QÆ∞K«∞Û‰õΩOk, ^•xfl fã≤ "ÕÜ«∞\ÏxH˜ *Ï˝# =ÚÅ∞¡ J=ã¨~°O. Ñ≤^ŒÑ¨ Ô~O_»∞ =Úà◊¡#∂ áê~°"Õ™êÎ~°∞. ''D ã¨O™ê~°O =∂Ü«∂=∞Ok~°O JO\Ï_»∞ *Ï˝x. HÍx *Ï˝#O, J*Ï˝#O ~Ô O\˜H© Jf`«∞_≥#· "å_»∞ nxx P#O^Œ ™œ^èŒO JO\Ï_»∞! ÉèíQÆ=O`«∞_Õ r=[QÆ`«∞ÎÅ∞QÍ, W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ J~Ú=ÙO_»@O J`«_»∞ QÍOK«∞`å_»∞. ''ÉèíQÆ=Å¡aú á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨O™ê~°OÖ’ LO_»=K«∞Û. JѨC_Õ xi¡Ñ¨ÙÎ_≥· =∞#QÆÅO. „QÍ=∞ „áêO`åÅÖ’ =„_»Oy „ã‘ÎÅ∞ ~ÀÅ∞Ö’ J@∞‰õΩÅ∞ ^ŒOK«@O K«∂ã≤ L<åfl#∞. P ¢ã‘ÎÅ∞ XHõ KÕ`ÀÎ =_»¡#∞ ZQÆ^Àã¨∂Î LO\Ï~°∞. =∞~À KÕ`ÀΠѨã≤a_»¤‰õΩ áêÅ∞Ѩ_»∞`«∂O\Ï~°∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ MÏ`å^•~°¡`À, '#∞=Ùfi WOHÍ Ô~O_»∞#fl~° ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÉÏH© L<åfl=Ù. ^•xfl WK≥Û~Úº— JO@∂

642

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=∂@Å∂ ™êy™êÎ~°∞. HÍx ~ÀHõe ZHõ¯_» KÕuÃÑ· Ѩ_»∞`«∞O^À J#fl ÉèíÜ«∞O`À =ÚáêÊ=Ù=O`«∞ ^蕺㨠KÕug∞^Œ<Õ LO@∞Ok. =ÚáêÊ=Ù =O`«∞ =∞#ã¨∞û#∞ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· xeÑ≤, áê=Ù ÉèÏQÆO =∞#ã¨∞û`À Hõ~°Î"åºÅ#∞ x~°fiiÎOK«∞HÀ.—— â◊â◊^èŒ~ü ѨO_ç`«∞x QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ J<åfl~°∞: ''J`«}˜‚ K«∂âß#∞, J`«_∞» XˆH ÉèÏ=O Ѩ@∞ì‰Ωõ x „"ÕÖÏ_»∞`«∂ â◊√+¨¯"Õ^•O`« K«~Û° ÅÖ’ HÍÅO QÆ_∞» ѨÙ`«∞#fl@∞¡ HõxÑ≤OKå_»∞. ''Z=~°∞ x`åºxfl á⁄Ok, bÅÖ’ L<åfl_À, =∞m¡ bÅÖ’ #∞Oz x`åºxH˜ KÕ~°∞H˘<Õ ã¨=∞~°∞÷_À P`«_ç^Õ Ñ¨iѨHõfi"≥∞ÿ# *Ï˝#O, ѨiѨHõfi"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î. <å~°^•k =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ „|Ǩχ*Ï˝#O á⁄Ok# Ñ≤^ŒÑ¨ ÉèíH˜Îx P„â◊~ÚOz rqOKå~°∞. nx<Õ q*Ï˝#O JO\Ï~°∞. ''=\˜ì â◊√+¨¯*Ï˝#=∂! Jk ™ê=∂#º"≥∞ÿ# `å~åA=fi. U"À ~°OQÆ∞ŠѨÙ=ÙfiÅ∞ H˘xfl\˜x "≥^Œ[e¡ "≥O@<Õ `«∞ã¨∞û=∞x PiáÈ`«∞Ok. HÍx <å~°^Œ∞_»∞, â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ =O\˜ "åi *Ï˝#O „âı+¨ª`«=∞ `å~åA=fi =O\˜k. "≥Ú^Œ@ H˘xfl ѨÙ=ÙfiÅ∞ "≥^Œ[e¡ P~°∞`«∞Ok, Ñ≤^ŒÑ¨ H˘O„Q˘`«Î ѨÙ=ÙfiÅ#∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞Ok, Ñ≤^ŒÑ¨ P~°∞`«∞Ok, =∞m¡ „H˘`«Î ѨÙ=ÙfiÅ#∞ q~°l=Ú‡`«∞Ok. ''<å~°^Œ∞_»∞, â◊√Hõ^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åiH˜ ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· „¿Ñ=∞ [xOzOk. „¿Ñ=∞ÜÕ∞ ã¨zÛ^•#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙx Hõ@∞ì=_»*Ë¿ã ~°A˚=Ù.—— (N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ÉèÏ=áê~°=â◊ºO) =∞^蕺ǨÏfl Éè’[<å#O`«~°O N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HÍ¿ãѨ٠q„â◊q∞OKå~°∞. á⁄QÆ_» K≥@∞ì „H˜O^Œ ‰õÄ~ÀÛ\ÏxH˜ J#∞=ÙQÍ J~°∞QÆ∞=O\˜q J=∞i L<åfl~Ú. JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Ûx Éèí=<å^ä£, =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞, '=∞—, z#fl QÀáêÖò, Ǩ„*Ï "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨ٠ˆHã≤ "≥àÏ¡~°∞. ^•iÖ’ JHõ¯_»‰õΩ =zÛ Éèí‰õΩÎÅ`Àáê@∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Ǩ„*Ï (z#fl QÀáêÖò`À) : DÜ«∞# á⁄QÆ„`åQÆ\ÏxH˜ HÍã¨Î U~åÊ@∞ K≥Ü«∞ºO_ç.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : h‰õΩ HÍ"åÅx K≥ѨÊ=K«∞Û Hõ^•! (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) =ÚYs˚ (Ǩ„*Ï`À) : g∞~°∞ gi #∞Oz ZO`À <Õ~°∞ÛH˘x LO\Ï~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : ÖË^Œ∞, z#fl`«#O #∞Op W`«_»∞ (Ǩ„*Ï) WO`Õ. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨~°∞QÆ∞_»∞ `ÀѨÙ#∞Oz uiy =ã¨∂Î LO_»@O Éèí‰õΩÎÅ∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’ L<åfl~°∞, „`åQÆ∞É’`«∞ÖÏ `«∂Å∞`«∂ L<åfl~°∞. QÆkÖ’H˜ "≥o¡# `«~°∞"å`«<Õ ™ê^è•~°} ã≤÷uH˜ =KåÛ~°∞.

ã¨Ñ¨Î=∞ ѨiKÕÛù^ŒO H˘#flQÆ~ü Éèí‰õΩÎÅ`À - #ˆ~O„^Œ∞x QÍ#O, N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨=∂kè QÆkÖ’ JѨÊ\˜ˆH ѨÅ∞=Ù~°∞ Éèí‰õΩÎÅ∞ KÕi L<åfl~°∞. H˘#flQÆ~ü‰õΩ K≥Ok# Éèí‰õΩÎÅÖ’ XHõ~°∞ ™ê^茉õΩ_»∞. „H˘`«ÎQÍ =KåÛ_»∞, =Ü«∞ã¨∞û Ü«∂Éèˇ· ÃÑ·|_Õ LO@∞Ok. XH˜O`« áêO_ç`åºÇ¨ÏOHÍ~°O

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

643

L#fl@∞¡ HõxÑ≤OKå_»∞. =∂@Å =∞^茺֒ J`«_»∞, ''áêÅã¨=Ú„^•xfl zÅHõ\ÏxH˜ =Ú#∞Ѩ٠K«O„^Œ∞_»∞ ÖË_® Uq∞\˜? nxH˜ ã¨=∂^è•#O Z=~°∞ K≥|∞`å~°∞?—— Jx J_çQÍ_»∞. '=∞— (™ê^茉õΩx`À) : '„|Ǩ‡O_»"Õ∞ ÖËx ã¨=∞Ü«∞OÖ’, =ÚO_»=∂Å ZHõ¯_»#∞Oz á⁄O^•=Ù— Jx XHõ áê@Ö’ LOk. ™ê^茉õΩ_»∞ (HÍã¨Î HÀѨOQÍ) : Jk "Õˆ~ ã¨OQÆu.

QÆk =∞^茺֒ xÅ|_ç L#fl N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞, '=∞— "≥·Ñ¨ÙQÍ uiy ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ, ''J`«_»∞ =KÕÛâß_»∞. <å~åÜ«∞}ü =KÕÛâß_»∞—— J<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =™ê~åÖ’ Ǩ„*Ï `«k`«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl_»∞. P =∂@Å â◊|ÌO QÆkÖ’ ‰õÄ_® q#|_çOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "åQÆ∞_»∞HÍÜ«∞, „Ѩã¨∞Î`«O ‰õΩ@∞O| zO`«Ö’ z‰õΩ¯=_ç L<åfl_»∞. '=∞—: J=Ù#O_ô.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: ^Œ∞óMÏÅ#∞ =~åÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜ã¨∂Î L#fl@∞¡QÍ XHõ™êi K≥áêÊ_»∞ Hõ^•! '=∞—: J=Ù#O_ô, Q˘Ñ¨Ê =∞<ÀÃã÷Â~°ºO L#fl"å_»∞. ÃÑ^ŒÌHÍm: ^Õ<À¡#∂ `«‰õΩ¯= ÖË^Œ∞.

H˘#flQÆ~ü‰õΩ K≥Ok# Éèí‰õΩÎ _˘Hõ_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À, ''™êfig∞, D ™ê^茉õΩ_»∞ g∞ ^Œ~°≈<å~°÷O =KåÛ_»∞. W`«_»∞ U^À J_»QÍÅ#∞‰õΩO@∞<åfl_»∞—— J<åfl_»∞. ™ê^茉õΩ_»∞ `«Å#∞ ÃÑ·ÔHuÎ u#flQÍ ‰õÄ~°∞Ûx, ''™êfig∞, =∂~ÀæáêÜ«∞O Uq∞\˜? Jx J_çQÍ_»∞. (ÉèíQÆ=Å¡aúH˜ =∂~°æO QÆ∞~°∞"åHͺÅÃÑ· qâßfiã¨O - â◊√+¨¯ áêO_ç`«ºO`À ã≤kú ÅaèOK«^Œ∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: QÆ∞~°∞"åHͺÅѨ@¡ qâßfiã¨O. PÜ«∞# LѨ^ÕâßÅ#∞ J#∞ã¨i¿ãÎ ÉèíQÆ=Å¡aú KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok. `å_»∞ ѨÙK«∞Û‰õΩx "≥o`Õ, ^•xH˜ Hõ@ì|_ç L#fl =ã¨∞Î=Ù#∞ KÕ~°∞H˘#fl@∞¡QÍ<Õ. ™ê^茉õΩ_»∞: ÉèíQÆ=O`«∞x ^Œi≈OK«QÆÅ=∂?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: q+¨Ü«∂ã¨HõÎ"≥∞ÿ L#fl |∞kúH˜ PÜ«∞# JQÀK«~°∞_»∞. HÍq∞h HÍOK«<åÅѨ@¡ Pã¨H˜Î *Ï_»=∂„`«OQÍ L<åfl PÜ«∞##∞ á⁄O^ŒÖË=Ù. HÍx q+¨Ü«∂ã¨H˜Î ÖËâ◊=∂„`«=¸ LO_»x =∞#ã¨∞û‰õΩ, |∞kúH˜ JO>Ë â◊√^Œú =∞#ã¨∞û‰õΩ, â◊√^Œú |∞kúH˜ PÜ«∞# QÀK«~°=∞=Ù`å_»∞. â◊√^Œú =∞#ã¨∞û, â◊√^Œú |∞kú, â◊√^Œú P`«‡ – W=hfl XHõ¯>Ë. ™ê^艌 Ωõ _»∞: HÍx, 'Ü«∞`À"åKÀ x=~°OÎ `Õ J„áêѨº =∞#™ê ã¨ó— – PÜ«∞# J"åV͇#ã¨QÀK«~∞° _»x âߢ™êÎÅ∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~Ú Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: F, KåÅ∞ KåÅ∞! ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOK«‰õΩO_® âßG=∞~å‡Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË=Ù. 'ã≤kú, ã≤kú—1 J#@O`À U^≥·<å ã¨OÉèíqã¨∞ÎO^•? ѨO_ç`«∞Å∞ â’¡HÍÅ#∞ QÆ_»QÆ_» XѨÊy™êÎ~°∞. HÍh UO „ѨÜ≥∂[#O? 'ã≤kú—x ^ÕǨÏO g∞^Œ ѨÓã¨∞H˘#flѨÊ\˜H© Ug∞ [~°∞QÆ^Œ∞, ^•xx „q∞OQÍe. áêÅÖ’ "≥#fl LOk, áêÅÖ’ "≥#fl LOk JO@∂ Ѩ^ÕѨ^Õ Ñ¨Å∞Hõ@O =Å¡ „ѨÜ≥∂[#O Uq∞\˜?

1. =OQÆÉèÏ+¨Ö’ ÉèíOQÆ∞#∞ ã≤kú JO\Ï~°∞.

644

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

=ÚO^Œ∞QÍ áêÅ#∞ ÃÑ~°∞QÆ∞QÍ `À_»∞ɡ@∞ì. `«~°∞"å`« ^•xx zeH˜ u~Úº, JѨC_Õ Hõ^• "≥#fl Åaèã¨∞ÎOk! ™ê^茉õΩ_»∞: "≥#fl#∞ fÜ«∞@O QÆ∞iOz g∞~°∞ K≥Ñ≤ÊOk ‰õÄ_® âß„™êÎÅÖ’ L#fl^Õ Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: âߢ™êÎÅÖ’ L#flk K≥ѨÊ@O =Å¡<À, q#@O =Å¡<À UO „ѨÜ≥∂[#O? "å\˜x ‰õ∆Ω}‚OQÍ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe. W~°"≥· Ѩ^Œ∞#∞Å =~°¬O Ѩ_»∞`«∞O^Œx ѨOKåOQÆOÖ’ „"åã≤ LOk, JO^Œ∞Hõx ѨOKåOQÍxfl Ñ≤O_ç`Õ XHõ K«∞Hõ¯ h~°∞ ‰õÄ_® ~åÅ^Œ∞! ™ê^茉õΩ_»∞: "≥#fl fÜ«∂Å<åflˆ~, =∞~°~Ú`Õ g∞~°∞ fâß~å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: <Õ#∞ UO KÕâß#∞, UO KÕÜ«∞ÖË^Œ∞ J#fl q+¨Ü«∞O Jã¨OQÆ`«O. g\˜x K≥Ñ≤Ê qâ◊nHõiOK«@O KåÖÏ Hõ+¨ìO. <Õu ~°∞z ZÖÏ LO@∞O^À Jx Z=Ô~·<å J_çy`Õ <Õu ~°∞z <ÕuÖÏ LO@∞O^Œ<Õ Hõ^• ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ K≥ѨÊQÆÅO? g\˜ #xfl\˜x J=QÍǨÏ# KÕã¨∞HÀ"åÅO>Ë ™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO P=â◊ºHõO. Uk HõѶ¨<å_ç, Uk Ñ≤`«Î<å_ç, Uk "åÜ«Ú<å_ç Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë "≥·^Œ∞ºx`À Hõeã≤ =ã≤OKåe. ™ê^茉õΩ_»∞: W`«~°∞Å`À =ã≤OK«@O H˘O^Œ~°∞ W+¨ìѨ_»~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: Jk *Ï˝#O á⁄Ok# `«~°∞"å`«, ÉèíQÆ=^ŒÌ~°≈<å#O`«~°O. JO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠™ê^èŒ∞™êOQÆ`«ºO P=â◊ºHõO Hõ^•? ™ê^茉õΩ_»∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ HÍã¨Î z~°z~°ÖÏ_»∞`«∂, ''„Ѩ`«ºHõ∆OQÍQÍx ÖËHõ Ѩ~ÀHõ∆OQÍQÍx g∞~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞Éèí∂`«O KÕã¨∞‰õΩ<åfl~À ÖË^À K≥ѨÊO_ç. W+¨ìO LO>Ë K≥ѨÊO_ç ÖˉõΩO>Ë =^Œ∞Ì—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (z~°∞#=Ùfi`À): U=∞x K≥ѨÊ#∞? U^À ã¨∂K«#=∂„`«OQÍ<Õ K≥ѨÊ#QÆ∞#∞. ™ê^茉õΩ_»∞: J^Õ `≥Å∞ѨO_ç. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_» ã¨Oã≤^Œ∞ú_»Ü«∂º_»∞. ''`«|ÖÏ fã¨∞H˘x ~åÖË^•?—— Jx J_çQÍ_»∞. z#flQÀáêÖò: =∞Ç≤Ï=∂K«~°}ük XHõ\ ˜ L#flk.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =^Œ∞Ì, P`«_ç ^Õn fã¨∞‰õΩ~å‰õΩ. "≥Ú^Œ@ H˘#flQÆ~ü‰õΩ K≥Ok# Éèí‰õΩÎ_»∞ „^èŒ∞Ѩ^Œ ã¨Ow`«O PÅÑ≤OKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞^茺=∞^茺֒ ™ê^茉õΩ}˜‚ „ˆHQÆO@ K«∂âß~°∞.

QÍÜ«∞‰õΩ_»∞, #ˆ~O„^Œ∞_»∞ ã¨Ow`«O QÆ∞iOz f„=OQÍ "åkOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ™ê^茉õΩ_»∞ (QÍÜ«∞‰õΩx`À) : #∞=Ùfi =^ŒeÃÑ>Ëì ~°HõO HÍ^Œ∞! W\˜ì "å^Œ#Å =Å# UO „ѨÜ≥∂[#O? =∞~À Éèí‰õΩÎ_»∂ D "å^ŒOÖ’ áêÖÁæ<åfl_»∞. ^•xfl K«∂ã≤ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^茉õΩx`À, ''g∞~°∞ J`«}©‚ HÍã¨Î =∞O^ŒeOK« ÖË^Œ∞ ZO^Œ∞Hõx?—— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (H˘#flQÆ~ü Éèí‰õΩÎÅ`À): g∞`À ‰õÄ_® DÜ«∞#‰õΩ ã¨Yº`« L#fl@∞¡ ÖË^Œ∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»™êQÍ_»∞:

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

645

DÖÏQÆ∞ =º~°÷=ÚQÆ <å k#=ÚÅxflÜ«Ú QÆ_»∞Ѩ=Åã≤#^Õ# ^Õ"å ~å„uO|QÆà◊√¡ <Õ <åiÎ`À HÍzux PâßѨ^äŒ=Ú "≥·Ñ¨Ù ^Õ"å ....... áê@#∞ qO@∂<Õ ™ê^茉õΩ_»∞ ^蕺#OÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∞OK«O g∞^Œ ^ŒH˜∆}Ïaè=ÚYOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞. ã¨=∞Ü«∞O =¸_»∞ ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. Jã¨Îq∞ã¨∞Î#fl ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ∞ ™ê^茉õΩxÃÑ· Ѩ_®¤~Ú. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ "≥O@<Õ XHõ Q˘_»∞QÆ∞#∞ qÑ≤Ê ™ê^茉õΩxÃÑ· ZO_» Ѩ_»‰õΩO_® ^•xfl ѨtÛ=∂# ÃÑ\Ïì~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞m¡ áê_®_»∞: U su h ^Œi KÕ~°∞^Œ∞<À ^Õ"åI D su Éè∫uHõ =∞e#=∞QÆ∞ =∞#ã¨∞`À =∞O@ |_çÜ«Ú#∞ =∞ã≤Ü«ÚQÍHõ HõO@|_»∞<≥ QÆ_ç¤Ñ¨~°Hõ =∞OzÜ«∞xÜ≥∞_»∞ =∞O@ h=Ù áêѨ=∞xÜ≥∞_ç Ѩ~°Hõ <Õ#∞ IIUII Ѷ¨∞’~°áêѨÙÖˇ·# `«i~ÚOѨ*ËÜ«∞h áê=#=∞QÆ∞ <å=∞ „áêÉèí==∞O^Œ∞~°∞ JkÜ«Ú `≥eã≤Ü«Ú h^Œ∞ <å=∞=Ú "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì# `«Hõ∆}OÉË QÆ\ ˜ìQÍ <å QÆ∞O_≥ ^Œ_» ^Œ_» H˘@∞ìH˘#∞K«∞ ÉèíÜ«∞=ÚKÕ`« IIUII UѨyk x#∞fl <Õ <å~åkèOK«QÆÅ#∞ áêѨOѨ٠ÉÏxã¨QÆ „áêÜ«∞=∞O`«Ü«Ú QÆ_»Ñ≤ Z@∞Å â◊~°}=Ú á⁄O^ŒQÆÅ#∞ *\˜Å=∞QÆ∞ h =∂~°æ=∞O^Œ∞# A@∞ìѨ\ ˜ì D_çÛ áêÑ≤x ÃÑ@∞ìH˘#∞ ^ŒÜ«∞áê^Œ ã¨xflkè IIUII

J+¨ì=∞ ѨiKÕÛù^ŒO #ˆ~O„^•^Œ∞ʼnõΩ LѨ^Õâ◊O - "Õ^Œ"Õ^•O`åÅ∞ ˆH=ÅO ã¨∂K«#Å∞ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»∞`«∞<åfl_»∞: =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h <å=∞O

646

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

n# [<åѨ# n# â◊~°}Ϻ =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h <å=∞O Hõ~°‚¿ÑÜ«∞"≥∞ÿ Hõ~°‚ѨÙ@O|∞Å =∞^èŒ∞~°ã¨∞^è•~°ã¨ =∞k ‰õΩi~ÚOK«∞#∞ =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h <å=∞O ¿ÇÏ „áê}„Ñ≤Ü«∞, „Ñ≤Ü«∞`«=∞ ã¨^ŒÜ«∞ =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h <å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O âßOu ™œYº ã¨O^•Ü«∞Hõ=Ú =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h <å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O J=¸Åº=∞QÆ∞ h <å=∞ x^è•#O J=∞$`«`«fi P#O^Œ xˆH`«O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O J=∞~°∞O_»QÆ∞ h <å=∞ [Ñ≤ (J[~°∞O_»QÆ∞ h <å=∞Éèíl) =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O g#∞Å â’H˜# h â◊√Éèí<å=∞O ǨÏ$^ŒÜ«∂"Õ^Œ q^•~°Hõ~°O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O ǨÏ$^ŒÜ«∂#O^Œ ã¨OѨÓ~°‚ Ѷ¨∞#O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O, h â◊√Éèí<å=∞O =∞^èŒ∞~°O, =∞^èŒ∞~°O h <å=∞O

j

II=∞II

II=∞II

II=∞II

II=∞II

II=∞II

II=∞II

II=∞II

II=∞II

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

647

#ˆ~O„^Œ∞_»∞ D áê@ áê_»∞`«∂ LO_»QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞. ã¨=∂kè ã≤÷u „áê~°OÉèíOÖ’ PÜ«∞# KÕu „"Õà◊√¡, =ÚYºOQÍ ÉÁ@# „"Õà◊√¡ =}˜HÍ~Ú. H˘#flQÆ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å ã¨=∂kè ã≤÷ux K«∂ã≤ Z~°∞QÆ~°∞. "å~°∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°x ÉèÏqOz JHõ¯_» #∞Oz |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊¡\ÏxH˜ ÖËKå~°∞. Éèí=<å^ä£ "åi`À, ''‰õÄ~ÀÛO_ç. Wk gi ã¨=∂kè ã≤÷u—— J<åfl_»∞. H˘#flQÆ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê@ H˘#™êyOKå_»∞: ѨQÆÅ#Hõ#∞ ˆ~Ü«∞#Hõ#∞ ѨÅ∞ q^èŒ=ÚÅ áê@∞Ѩ_»∞K«∞ h H˘~°ÔH· xi‡Ozu QÆ∞_ç Ü≥ÚHõ\ ˜ QÆ∞O_≥Ö’# ^ŒÜ«∞Ü«ÚOz ^•xÖ’H˜ ^ŒÜ«∞¿ãÜ«∞=? ^Õ=! ^Õ=!

WOHÍ ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’<Õ L#fl N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ „H˜OkH˜ =zÛ #ˆ~O„^Œ∞x „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»™êQÍ_»∞: q*Ï˝# QÆQÆ#=Ú# „¿Ñ=∞K«O„^Œ∞_»∞ ѨÓ~°‚ aO|=Ú# L^Œ~ÚOK≥#∞...... z=i K«~°}O qO@∂ LO_»QÍ<Õ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËz xÅ|_ç ã¨=∂kè =∞QÆ∞flÅÜ«∂º~°∞.

KåÖÏ¿ãѨ\ ˜ `«~°∞"å`« ÉÏǨϺ㨇 $u <˘Ok =∞m¡ KåѨ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê@Å∞ =ÚyOKå_»∞. `«O|∞~å#∞ Ü«∞^ä•™ê÷#OÖ’ LOKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ <≥ÅH˘x L<åfl~°∞. P ã≤÷uÖ’<Õ =∂\Ï¡_»™êQÍ~°∞: ''J=∂‡! W^Õq∞\’ <å‰õΩ `≥eÜ«∞*Ë~Ú. ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ zeH˜, "≥#fl fã≤ <À\˜H˜ JOkOKåÖÏ?

K≥~°∞=ÙÖ’ Z~°#∞ "≥Ü«∞º~°∞. ^•xfl Ѩ@∞ìH˘x X_»∞¤# "Õz LO_»~°∞. HÍx KÕѨ#∞ Ѩ\ ˜ì "åi KÕ`«∞Ö’¡ ÃÑ\Ïìe! ZO`« Hõ+¨ìO! J=∂‡, WHõ g∞^Œ@ "å^Œ#Å∞ qO@∂ LO_»@O <å =Å¡ HÍ^Œ∞. D ^èŒ∂~°∞ÎÅ∞ JO`« ÉèÏ~åxfl <å g∞^Õ "≥∂ѨÙ`«∞<åfl~°∞. ZO`« Hõ+¨ìO! Jxfl\˜h qkeOK«∞H˘O\Ï#∞. ''ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ "Õ^•Å‰õΩ Jf`«∞_»∞. "Õ^"Œ ^Õ •O`åÅ∞ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ PÜ«∞##∞ á⁄O^Œ#QÆ∞<å? (#ˆ~O„^Œ∞x`À) J~°÷"≥∞ÿO^•? "Õ^•Å∞ ã¨∂K«#Å∞ =∂„`«O W™êÎ~Ú.—— =∞m¡ áê_»\ÏxH˜ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«O|∞~å fã¨∞‰õΩ~°=∞‡<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞, ''<Õ#∞ áê_»`å#∞—— J<åfl~°∞. ÉèÏ=áê~°=â◊ºOÖ’<Õ áê_»™êQÍ~°∞: J=∂‡! J=∂‡! #hfl MË^Œ=Ú =º^èŒ`À ǨÏ$^ŒÜ«∞=Ú Ñ≤O_»∞K«∞#fl^Õ.... áê@ ѨÓ~°ÎÜ«∂ºHõ ''J=∂‡, #<≥flO^Œ∞‰õΩ "åkOѨ KÕã¨∂Î<åfl=Ù?—— Jx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J_çQÍ~°∞. =∞m¡ áê_»™êQÍ~°∞:

648

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

`≥eã≤H˘O\˜ `≥eã≤H˘O\˜ `≥eÜ«∞^Œy#^≥Å¡ ZѨÙ_»∞ ã¨~°fi"≥∞~°∞QÆ∞ <˘Hõx#∞O_≥ ÉèÏ==∞~°‡ "≥∞iy<å#∞....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ ã¨Ê $ǨÏÖ’<Õ L<åfl#∞!—— HÍh ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’<Õ D áê@ áê_®~°∞. <Õ#∞ „QÀÖˇ_ç =∞^Œº "≥∞\˜ì^À Z~°∞QÆ QÀ~°∞^Œ∞ˆ~ #~°∞ÖÏ~å?....... `«~°∞"å`« ''J=∂‡ "å^Œ#Å#∞ WHõÃÑ· <Õ#∞ q#ÖË#∞—— J<åfl~°∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ áê_»™êQÍ_»∞: "≥„i"åxx KÕÜ«∞"Õ h „¿Ñ=∞Ö’# Ñ≤zÛ"åxx KÕÜ«∞"Õ ##∞QÆ#fl `«e¡....

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ z~°∞#=Ùfi`À, ''J=∂‡! ##∞fl Ñ≤zÛ"å}˜‚ KÕã≤"Õ~Ú! *Ï˝# qKå~°} KÕã≤, âßG qKå~°} KÕã≤ ÉèíQÆ=ÖÏ¡ÉèíO á⁄O^ŒÖËO—— J<åfl~°∞.

H˘#flQÆ~ü QÍÜ«∞‰õΩx âߢãÜ Î‘ ∞« ã¨Ow`åxfl, ~åQÍÖÏѨ##∞ qx N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ P#OkOKå~°∞. q#Ü«∞OQÍ QÍÜ«∞‰õΩ}˜‚, ''JÜ«∂º, P#O^Œ=∞~Ú J~Ú# [QÆ[˚#xÃÑ· XHõ áê@ áê_»∞—— Jx HÀ~å~°∞.

QÍÜ«∞‰õΩ_»∞: =∞Ǩâ◊Ü«∂, =∞xflOK«O_ç.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (KÕ`«∞Å∞ *’_çOz Ѩ^Õ Ñ¨^Õ #=∞㨯iã¨∂Î QÍÜ«∞‰õΩx`À), ''ÖË^ŒÜ«∂º, D q+¨Ü«∞OÖ’ <Õ#∞ x#∞fl |Å=O`« ÃÑ@ì=K«∞Û—— JO@∂ QÀÑ≤HÍ ÉèÏ=OÖ’ áê_®~°∞: P q^èŒ=ÚQÆ Ñ¨Å∞Hõ=K«∞Û JkèHÍ~°=Ú`À_» ~å^èŒ ‰õΩ#∞Hõ#∞#kÖËHõ ~å„u Hõ$+¨µ‚#ÔH· HÍzÜ«ÚO_≥ IIPII WÅ∞¡ "åH˜e q_»<å_ç `«# "åiH˜ HÍ#~åHõ ~å„uO|=eK«Û@<Õ "Õy"Õy ÖËzÜ«ÚO_≥ IIPII HÀѨѨ_», `åѨѨ_» J^ŒiOѨ, ɡ^ŒiOѨ =ºã¨#=Ú# Hõã¨~°∞H˘# ~å^茉õΩ HõÅ^ŒkèHÍ~°=Ú IIPII

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

649

(Ñ≤^ŒÑ¨ QÍÜ«∞‰õΩx`À), ''JÜ«∂º, #∞=Ùfi „|Ǩχ=∞~Ú `«#Ü«Ú_»=Ù. P"≥∞ „Ѩu rqÖ’#∂ =ã≤ã¨∂Î LOk. x#∞fl HÀˆ~ ǨωõΩ¯ LOk. Ñ¨Öˇ¡@∂i "å_˘Hõ_»∞ QÆ∞~°∞=Ù`À, 'q∞=∞‡efl H˘\˜ì =∞O„`«nHõ∆ ѨÙK«∞ÛH˘O\Ï#∞— Jx J<åfl_»∞.—— QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ (#=Ùfi`«∂): K≥ѨC`À H˘\Ïì?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ #=Ùfi`«∂, ''JO`«^Œ∂~°O áÈ#Hõ¯ˆ~¡^Œ∞—— J<åfl~°∞. =∞m¡ áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ =ÚxyáÈ~Ú, ''„Ѩ=~°Î‰õΩ_»∞, ™ê^茉õΩ_»∞, ã≤^Œ∞ú_»∞, ã≤^Œúã≤^Œ∞ú_»∞—— J<åfl~°∞. ''#∞=Ùfi ã≤^Œ∞ú_»"å, ã≤^Œúã≤^Œ∞ú_»"å? áÈh, #∞=Ùfi áê_»∞.—— QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ ~åQÍÖÏѨ# KÕã≤ XHõ áê@ áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÜ«∂º, nx =Å<å P#O^ŒO HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. áê@ ѨÓ~°~Î ÚOk. H˘#flQÆ~ü Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. ™ê^茉õΩ_»∞ ‰õÄ_® KÕ`«∞Å∞ *’_çOz „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤, ''QÀ™ê~ÚQÍ~°∂!1 "≥o¡=™êÎ#∞—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ WOHÍ áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’<Õ LO_ç [QÆ[˚#x`À =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞: ''J=∂‡, <Õ<å ÖËHõ #∞"åfi? <Õ#∞ UO KÕÜ«∞#∞? HÍ^Œ∞ HÍ^Œ∞, #∞"Õfi. "å^•Å#∞ WO`«¿ãѨ٠#∞=Ùfi q<åfl"å ÖËHõ <Õ#∞ q<åfl<å? HÍ^Œ∞, <Õ#∞ HÍ^Œ∞. #∞"Õfi q<åfl=Ù.—— (`«"≥∂QÆ∞} ™ê^èŒ∞=Ù) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™ê^è•~°} ã≤÷uH˜ =KåÛ~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞, Éèí=<å^ä£, =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ`À =∂\Ï¡_®~°∞. ™ê^茉õΩx QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. Éèí=<å^ä£ (#=Ùfi`«∂): J`«_»∞ Z@∞=O\˜ =ºH˜Î?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: `å=∞ã≤Hõ Éèí‰õΩÎ_»∞. Éèí=<å^ä£: J<ÕHõ â’¡HÍÅ∞ JѨÊyã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: XHõ ™ê^èŒ∞=Ù QÆ∞iOz <Õ#∞, 'J`«_»∞ ~å[ã≤Hõ ™ê^èŒ∞=Ù, J`«_çH˜ PǨ~°O Jn Wn ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ\Ïìe— J<åfl#∞. JO^Œ∞‰õΩ =∞~À ™ê^èŒ∞=Ù, 'JÖÏ J#HõO_ç. ™ê^èŒ∞=ÙÖ’¡ =¸_»∞ ~°HÍÅ"å~°∞ L<åfl~°∞ –ã¨`«Î fiQÆ∞} ™ê^èŒ∞=Ù, ~°*’QÆ∞} ™ê^èŒ∞=Ù, `«"≥∂QÆ∞} ™ê^èŒ∞=Ù— JO@∂ <å‰õΩ áê~î°O QÆiáê_»∞. P<å\˜ #∞O_ç <Õ#∞ Jxfl ~°HÍÅ ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∂ Q“~°q™êÎ#∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ (#=Ùfi`«∂): Z\Ï¡! U#∞QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞x =Öˇ<å? JO^Œ~°∂ <å~åÜ«∞}∞ÖË Hõ^•!

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#qfi): q^Œº, Jq^Œº ~°∂áêÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ bÅÅ∞ [~°∞ѨÙ`«∞<åfl_»∞. Ô~O\˜h <Õ#∞ #=∞㨯i™êÎ#∞. '[QÆ[˚#xÜÕ∞ ÅH˜∆ ‡, ^Ò~åƒùQÆ∞ºÅ Wà◊¡Ö’ P"Õ∞ ^Œi„^Œ^Õ=`«— Jx ^Õg=∂Ǩ`«‡ºO ¿Ñ~˘¯O\’Ok (Éèí=<å^ä£`À) q+¨µ‚ѨÙ~å}OÖ’ D q+¨Ü«∞O LO^•? Éèí=<å^ä£ (#=Ùfi`«∂): <å‰õΩ `≥eÜ«∞^ŒO_ô. g∞~°∞ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ· L#flѨC_»∞ P ã≤÷ux J~°÷O KÕã¨∞HÀÖËHõ H˘#flQÆ~ü Éèí‰õΩÎÅ∞ "≥o§áÈÉ’Ü«∂~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: "åix ‰õÄ~ÀÛ=∞x K≥Ñ≤ÊO^≥=~°∞? Éèí=<å^ä£ (#=Ùfi`«∂): <Õ<Õ.

1. "≥+· =‚¨ ™ê^è∞Œ =ÙÅ#∞ WÖÏ ã¨OÉ’kè™êÎ~∞° .

650

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: [#∞Å#∞ `À_˘¯x ~å=@OÖ’#∂, J^Õ q^èŒOQÍ |Ü«∞@‰õΩ ѨOѨ@OÖ’#∂ #∞=Ùfi Ѷ¨∞\˜‰õΩ_»"Õ! (#ˆ~O„^Œ∞xH˜ LѨ^Õâ◊O - ã¨`«Î fiOÖ’ `«=∞ã¨∞û - ǨÏi<å=∞ =∂Ǩ`«‡ºO) QÍÜ«∞‰õΩx`À #ˆ~O„^Œ∞_»∞ "åkOK«@O QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. =ÚYs˚: #ˆ~O„^Œ∞_»∂ =^ŒeÃÑ@ìÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞: J=Ù#∞, W@∞=O\˜ ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ Ѩ@∞ì^ÅŒ LO_®e. n<Õfl ã¨`Ϋ fiOÖ’ `«"∂≥ QÆ∞}O JO\Ï~°∞. [#O K≥¿ÑÊ^•xfl J>Ë¡ q<åÖÏ? 'h‰õΩ Uk W+¨ì"≥∂ Jk K≥~Úº— Jx XHõ "≥ÅÜ«∂e`À K≥áêÊÖÏ Uq∞\˜? P"≥∞ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q<åÖÏ Uq∞\˜? XHõ™êi ~å^茉õΩ HÀѨO =zÛOk. XHõ ã¨d, ''~å^è Œ ‰ õ Ω JǨ Ï OHÍ~° O =KÕ Û ã≤ O k—— J#fl^Œ @ . JO^Œ ∞ ‰õ Ω =∞~À 㨠d , ''D 'JǨ Ï O— Z=i^Œ#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù? Wk NHõ$+¨µ‚_ç JǨÏ"Õ∞ ã¨∞=∂? P"≥∞ Hõ$+¨µ‚x JǨÏO KÕ`« QÆifi`«∞~åÅ∞ J~ÚOk—— J#flk. `«~°∞"å`« ǨÏi<å=∞ =∂Ǩ`出xfl QÆ∞iOz# „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. Éèí=<å^ä£: ǨÏi<å=∞ 㨇~°}`À <å ^ÕǨÏO J>Ë¡ `ÕeHõ J~Ú#@∞¡QÍ `Àã¨∂Î#flk.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: áêáêxfl ѨiǨÏiOKÕ ^≥=~À, PÜ«∞<Õ Ç¨Ïi. ǨÏi „u`åáêÅ#∞1 ǨÏi™êÎ_»∞.

K≥`· #« º =∞Ǩ„ѨÉ∞íè =٠ǨÏi<å=∂xfl „ѨKå~°O KÕâß_»∞, JO^Œ∞KÕ`« Jk =∞Oz^Õ J~Ú LO_ç=ÙO_®e.

PÜ«∞# ZO`« Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞, J=`å~° ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ‰õÄ_®! PÜ«∞# „ѨKå~°O KÕã≤#O^Œ∞# Jk =∞Oz^Õ. (#=Ùfi`«∂) XHõѨC_»∞ Ñ¨Öˇ¡@∂i "åà◊√§ H˘O^Œ~°∞ XHõ qO^Œ∞‰õΩ Ǩ[Ô~·<å~°∞. "åix, 'g∞~°∞ =∂ˆ~_»∞ѨO_»∞ ѨK«Û_ç uO\Ï~å?— Jx J_çˆQã¨iH˜ "å~°∞, 'ÃÑ^ŒÌ =∞#∞+¨µºÅ∞ u<åfl~å?

JÖÏ J~Ú`Õ =∂‰õΩ =_ç¤OK«O_ç. "åà◊√¡ ux LO>Ë, Jk `«Ñ¨ÊHõ ~°∞zHõ~°OQÍ<Õ LO@∞Ok— Jx J<åfl~°∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞).

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ t=<å^äŒâߢã≤Îx K«∂_»QÀ~å~°∞. JO^Œ∞ˆH =ÚYs˚`À, ''XHõ™êi t=<å^ä£#∞ K«∂ã≤ ~å"åe. g∞ |O_çÖ’ ##∞fl `À_˘¯x "≥o`Õ ÉÏ_»∞QÆ |O_çx U~åÊ@∞ KÕã∞¨ HÀ=_»O `«ÑC¨ `«∞Ok—— J<åfl~°∞. =ÚYs˚: JÖψQ#O_ç. XHõ ~ÀA U~åÊ@∞ KÕ™êÎO. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Éèí‰õΩÎÅ`À): =∞Ozk. "åà◊√¡ ##∞fl ÖˇH· ± KÕ™êÎ~å? "åà◊√¡ („|Ǩχã¨=∂[ã¨∞÷Å∞) ™êHÍ~°"å^Œ∞Å#∞ q=∞i≈™êΈ~! =∞¿ÇÏO„^Œ =ÚYs˚ f~°÷Ü«∂„`«Å‰õΩ áÈ=#∞<åfl_»∞. P ã¨OQÆu N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ `≥eáê_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : J^≥ÖÏ? ÉèíH˜Î "≥ÚÅHõ HõxÑ≤Op HõxÑ≤OK«‰õΩO_® L#flk.

JO`«Ö’<Õ "≥à◊¡É’`«∞<åfl"å? "≥Ú^Œ@ "≥ÚÅHõ, Ñ≤^ŒÑ¨ K≥@∞ì, P `«~°∞"å`« Ѩà◊√¡. WѨC_Õ h`À <åÅ∞QÆ∞ =∂@Å∞ =∂\Ï¡_®#∞. =∞¿ÇÏO„^Œ: ™êfig∞, HÍã¨Î uiy ~å"åÅ<Õ Pã¨H˜Î =KÕÛã≤Ok. `«fi~°Ö’<Õ uiy=™êÎ#∞.

1. P^蕺u‡HõO: =∞#=Å¡ HõeˆQ ÉÏ^èŒ. PkèÉè∫uHõO: W`«~°∞ÅKÕ HõeˆQ ÉÏ^èŒ. Pkè^≥·qHõO: „ѨHõ$u â◊‰õΩÎÅKÕ HõeˆQ ÉÏ^èŒ.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

651

#==∞ ѨiKÕÛù^ŒO #ˆ~O„^Œ∞x ÉèíH˜Î - Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± `À@Ö’ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ™êÜ«∞O„`«O S^Œ∞ QÆO@Å∞ J~Ú=ÙO@∞Ok. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖËKå~°∞. Éèí‰õΩÎÅ∞ `À@Ö’ ѨKå~°∞¡ KÕã¨∂Î L<åfl~°∞. ѨÅ∞=Ù~°∞ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛHÀ#∞<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù#∞#fl =™ê~åÖ’ Ǩ„*Ï`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ L<åfl~°∞. QÆ∞Ç¨Ï =OâßxH˜ K≥Ok# J#fl^• QÆ∞Ç¨Ï =^ŒÌ‰õΩ H˘kÌ~ÀAÅ∞QÍ #ˆ~O„^Œ∞_»∞ `«~°K«∂ áÈ~Ú=ã¨∞Î<åfl_»∞. Ǩ„*Ï: QÆ∞ǨÏ=OâßxH˜ K≥Ok# "å_»∞ J#fl^•. Hõ~îÀ~° ™ê^èŒ#Å∞ J#∞+≤ªOz #@∞¡QÍ q<åfl#∞. PǨ~°O Ju ã¨fiÅÊOQÍ uO\Ï_»@. J#flO <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAʼnõΩ XHõ™êˆ~#@.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: JÖÏQÍ! 'U "Õ+¨O`À ÉèíQÆ=O`«∞x á⁄O^•Ö’ Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞?— Ǩ„*Ï: #ˆ~O„^Œ∞_»∞ PQÆ=∞h1 áê_®_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (L`«¯O~î°`À) : ZÖÏ L<åfl~Ú.

H˜â’s „ѨHõ¯# xÅ|_ç L<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ J`«_ç`À, ''UO <åÜ«∞<å, ÉÏQÆ∞<åfl"å?—— Jx J_çQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ѨtÛ=∂# L#fl "≥ÚQÆ™êÅÖ’ xÅ|_ç L<åfl~°∞. Jk â◊~°`å¯ÅO. HÍëêÜ«∞ ~°OQÆ∞ á¶ê¡#Öò K˘Hͯ ^èŒiOz L<åfl~°∞. #ˆ~O„^Œ∞_ç`À, ''#∞=Ùfi PQÆ=∞h áê_®"å?—— Jx J_»∞QÆ∞`«∂ "≥ÚQÆ™êÅ #∞O_ç „H˜OkH˜ ky #ˆ~O„^Œ∞_ç`À QÆOQÍf~åxH˜ "≥àÏ¡~°∞. '=∞— "≥O@ L<åfl_»∞. #ˆ~O„^Œ∞_»∞ PQÆ=∞h áê_»™êQÍ_»∞: =∂ Ü«∞=∞‡ L=∞ <å‰õΩ =∞#ã≤zÛ K≥ѨC <Õ #_»∞QÆ∞ q+¨Ü«∞=ÚÅ qâ◊^ŒO|∞QÍ#∞ II=∂II Z#fl_≥~°∞QÆx "åx WO@ <˘O@iQÆ UÖÏQÆ∞ HÍѨÙ~°=Ú "≥eyOz<å=Ù? Ö’‰õΩÅ∞ "Õ∞=Ú QÆ∂iÛ Ñ¨eÔH_ç ѨÅ∞‰õΩ q#ÖËHõ J==∂#=Ú# „=∞QÆ∞æK«∞O\˜ II=∂II JkÜÕ∞"≥∞ JÅ∞¡_»∞ P =Å¡HÍ\˜ |∂_ç^Œx ѨÙÅ∞=ÚH˘x Tˆ~QÆ∞#O@!

JѨ~°Ol ÉÁ=∞‡=Ù J=∞‡ h=ÙQÆ∂_» "åx=Öˇ |∂_ç^Œ ѨÙÅ∞=Ú^Œ∞=O@ II=∂II aK«Û"≥∞`«∞ΉõΩ ‰õÄ_»∞ ÉèíH˜∆OK«∞#O@! h J=∞‡<≥· nx <Õ <≥@∞¡ Éèíi~ÚO`«∞?

1. #=~å„`«∞Å∞ P~°OÉèí"≥∞ÿ# ~ÀA# áê_Õ áê@Å∞. Ç≤Ï=∞=O`«∞x ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# L=∞, ÔH·ÖÏã¨O #∞O_ç `«# ѨÙ\˜Oì \˜H˜ U_®kH˜ XHõ=∂~°∞ =KÕÛ@ѨC_»∞, `«e¡ ‰õΩ=∂Ô~#Î ∞ PǨfixã¨∂Î áê_Õ "å`«ûźÉèÏ=Ѩ٠áê@Å∞ Wq.

652

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

D =∂~°∞ x#∞ ѨOѨ=∞x =zÛ#ѨÙ_»∞ 'J=∂‡~Ú L=∞ ÖË^Œ∞, á⁄=∞‡O^Œ∞— #`«x

j

II=∂II

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ xÅ|_Õ áê@#∞ qO@∞<åfl~°∞. JÖψQ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞.

WOHÍ pHõ\ ˜ Ѩ_»ÖË^Œ∞. ã¨∂~°∞º_»∞ ѨtÛ=∂# H˘kÌQÍ Hõ#|_»∞`«∞<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ xÅ|_ç L<åfl~°∞. PÜ«∞# ã¨g∞ѨOÖ’ L`«Î~° kâ◊QÍ QÆOQÆ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î LOk. HÍ¿ãѨ\ ˜ „H˜`«"Õ∞ #kÖ’ áÈ@∞ „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. PÜ«∞#‰õΩ "≥#∞Hõ "≥·Ñ¨Ù ѨÙ=ÙfiÅ`À@, ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù #ǨÏ|`ü, ѨOK«=\˜. „ѨHõ¯# #ˆ~O„^Œ∞_»∞ xÅ|_ç áê_»∞`«∞<åfl_»∞. ã¨O*ˇ pHõ@∞¡ JÅ∞=ÚH˘O@∞<åfl~Ú. #ˆ~O„^•k Éèí‰õΩÎÅ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞ÛH˘<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ QÆkH˜ uiy =zÛ [QÆ[˚#x <å=∂xfl LK«Ûiã¨∂Î P"≥∞ ^蕺#OÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂~°∞. „ѨHõ¯# L#fl `«# L^•º# QÆ$ǨxH˜ P ~ÀA Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± =zÛ L<åfl_»∞. =zÛ#ѨC_»ÖÏ¡ XHõix ѨOÑ≤ N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ #∞ JHõ¯_»‰Ωõ ~°=∞‡x PǨfixOKÕ"å_»∞. JÅ"å@∞ „ѨHÍ~°O P ~ÀA‰õÄ_® =∞x+≤x ѨOÑ≤OKå_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∂ "≥àÏ¡Å#∞ ‰õΩ<åfl~°∞. JѨC_»∞ HõÅHõ`åÎ#∞Oz J^èŒ~ü¿ã<£ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± `À@‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi# N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖÏ@∂`À, ''ÖÏO`«~°∞ "≥eyOz <å`À áê@∞ ~å—— J<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ÖÏ@∂`À XO@iQÍ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞, '=∞— "≥#∞HõQÍ =ã¨∞Î<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <å~åÜ«∞}üx ZO^Œ∞‰õΩ h`À `À_˘¯x ~åÖË^Œ∞? '=∞—: <Õ#∂ g∞`Àáê@∞ ~å<å?

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: =™êÎ"å? J^èŒ~ü „ѨÉèí$`«∞Å∞ WHõ¯_» L<åfl~°∞ Hõ^•!... Ѷ¨~åfiÖË^Œ∞, Ѩ^Œ. ^•iÖ’ =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ xÅ|_ç L<åfl~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ '=∞—`À, ''"åà◊¡Ö’ Z=Ô~·<å =ã¨∞Î<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (=ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å`À): 㨈~, ~°O_ç. JO^Œ~°∂ "≥o`Õ ã¨`«fi~°O uiy ~å=K«∞Û.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± WO\˜ =ÚOy\˜ QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. QÆk JO^ŒOQÍ JÅOHõiOK«|_ç LOk. QÆkÖ’#∞, =™ê~åÖ’#∞ náêÅ∞ "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± z#flÑ≤Å¡Å`À#∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À#∞ P#O^ŒOQÍ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. Ѩx"åà◊√¡ H˘O^Œ~°∞ PÜ«∞# P[˝ÅÔH· "Õz=Ù<åfl~°∞, H˘O^Œ~°∞ qã¨∞~°∞`«∞<åfl~°∞. Ü«∞^Œ∞ #=Ùfi`«∂ ‰õÄ~°∞Ûx N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À =∂\Ï¡_®_»∞. z~°Ñ¨iz`«∞_çÖÏ „Ѩ=iÎOKå_»∞. Ü«∞^Œ∞, K≥·`«#º^Õ=ÙÅ Éèí‰õΩÎ_»∞. J`«_»∞ ™êì~ü käÜÕ∞@~üÖ’ K≥·`«#º bÅ J<Õ <å@HÍxfl K«∂ã≤=KåÛ_»∞. ^•xfl QÆ∞iOz N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À „Ѩ™êÎqOKå_»∞. ''K≥·`«#º bÅ J<Õ „H˘`«Î <å@HõO "Õâß~°∞, ÉÏQÆ∞Ok—— J<åfl_»∞.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

653

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ P#O^ŒOQÍ K≥·`«#º bÅ Hõ^äŒ qO@∂ L<åfl~°∞. =∞^茺 =∞^茺֒ P Ñ≤Å¡Å KÕ`«∞Å∞ ѨÙK«∞ÛH˘x P_»∞`«∞<åfl~°∞. '=∞—, =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ „ѨHõ¯# ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

J^èŒ~ü¿ã<£ HõÅHõ`åΠѨÙ~°áêÅHõ ã¨OѶ¨∞OÖ’ "≥·ãπ Kè≥·~°‡<£ L^ÀºQÍxH˜ „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl_»∞. P L^ÀºQÍxH˜ <≥Å r`«O "Õ~Ú ~°∂áêÜ«∞Å∞. J^èŒ~ü =Ü«∞ã¨∞û =ÚÃÑ·Êù Uà◊√¡.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (Ü«∞^Œ∞`À): U=∞Ü«∂º, J^èŒ~ü‰õΩ P L^ÀºQÆO ^˘~°HõÖË^•?

J^èŒ~ü‰õΩ JO^Œ∞‰õΩ`«QÆæ =Ü«∞ã¨∞û HÍÖË^Œx Ü«∞^Œ∞, J`«_ç q∞„`«∞Å∞ K≥áêÊ~°∞. HÍ¿ãѨܫ∂ºHõ Ü«∞^Œ∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À, ''ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz U"≥∞ÿ<å áê@ áê_»O_ç—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K≥·`«#∞ºx QÆ∞iOz áê_®~°∞. <å Q“~åOQÆ∞x <å@º=Ú QÆ#∞_»∞ N"åã¨∞x QÆ$ǨτáêOQÆ}O|∞#..... * * * JO^Œ"≥∞ÿ# |$O^•=#=Ú J>ˇì áê~°EK«∞ QÀ~å!

IIJOII Hõ#∞Å"≥O@ ^è•~°QÆ\ ˜ì HÍ~°∞ h~°∞ HÍÅfiÅQÆ∞K«∞ Jq∞`«"≥∞ÿ# ã¨O`«ã¨=Ú# P_»∞, áê_»∞, #=Ùfi, U_»∞Û

IIJOII

J_»q ^ŒÅK«∞ |$O^•=xQÆ Hõ_»e ^ŒÅK«∞ Ü«∞=Ú<å #kQÆ KÕi NǨÏi ÉèíH˜ÎQÀi ^˘~°Å∞, ѨÙ_»q∞ ÃÑ·#|_»∞K«∞

IIJOII

^Œâ◊=∞ ѨiKÕÛù^ŒO ~åMÏÖò H˘~°‰õΩ HõÅ`« - Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±, Éè’ÖÏ<å^ä£ áê@Å∞ ѨÓiÎHÍQÍ<Õ =ÚYs˚ ™È^Œ~∞° Å∞ ÖËKå~°∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∂ ÖËKå~°∞, HÍx ÉèÏ=áê~°=â◊º ã≤÷uÖ’ L<åfl~°∞. =~°O_®Ö’H˜ ~åQÍ<Õ ã¨=∂kè=∞QÆ∞flÖˇ· J>Ë¡ xÅ|_çáÈÜ«∂~°∞. JHõ¯_» náêÅ∞ "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. `À@ HÍ=e"å_»∞ XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞. J`«_»∞ H˘xfl "Õà◊Ö’¡ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ PǨfixOz PǨ~°O ã¨=∞iÊOK«@O Hõ^Œ∞Ì. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ã¨=∂kè ã≤÷uÖ’ xÅ|_ç LO_»@O K«∂ã≤ J`«_»∞ =zÛ ÃÑ^ŒÌ qã¨#Hõ„~°`À PÜ«∞#‰õΩ qã≤~å_»∞. `À@ Ѩ~°º"ÕHõ∆‰õΩ_»∞ ~°`«<£ =zÛ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}Ï=∞O KÕâß_»∞.

654

j

N~å=∞Hõ$+¨‚ Hõ^ä•=∞$`«O

j

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ =∂=¸Å∞ ã≤÷uÖ’H˜ =KåÛ~°∞. <å~åÜ«∞}Ï, <å~åÜ«∞}Ï JO@∂ "åi`À =∂\Ï¡_®~°∞. `«~°∞"å`« Éèí‰õΩÎÅ`À Hõeã≤ ^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~° PÅÜ«∞OÖ’H˜ „Ѩ^è•# ^•fi~°O QÆ∞O_® "≥àÏ¡~°∞.

D֒Ѩ٠=ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ JHõ¯_»‰õΩ =zÛ xÅ|_ç L<åfl~°∞.

J^èŒ~ü N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å#∞ "≥^Œ∞‰õΩ`«∂ L<åfl_»∞. =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂): =∞¿ÇÏO„^ŒÉÏ|∞ Ѩ~°∞QÆ∞# =KÕÛâß_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂ =ÚYs˚`À): W`«_ç`À ('=∞—`À) ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ "≥∞ÅQÆO_ç. „Ñ≤Ü«∞ =ÚYs˚ (#=Ùfi`«∂): WHõg∞^Œ@ DÜ«∞<Õ =∂‰õΩ Láê^蕺ܫÚ_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: QÆO*Ï~Ú „`åˆQ =ºH˜Î J@∞=O\˜ =∞~À =ºH˜Îx K«∂¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ_»∞. ÃÑ^ŒÌ =∞#∞+¨µºÅ∞ =zÛ<å ‰õÄ_® Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ_»∞. HÍx QÆO*Ï~Ú „`åˆQ "å_»∞ =¿ãÎ =∂„`«O, J`«_»∞ Juc^Œ"å_≥·<å 㨈~ J`«}˜‚ J>Ë¡ PeOQÆ#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ `À@ ÉÏ@QÆ∞O_® ѨtÛ=∞O "≥·Ñ¨Ù #_»∞ã¨∂Î `«=∞ QÆkH˜ =ã¨∞Î<åfl~°∞. ^•iÖ’, ''Ü«∞^Œ∞ XHõ =∞Oz ÃÇ·ÏO^Œ=Ù_»∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’ #∞Oz J<ÕHõ q+¨Ü«∂Å∞ K≥|∞`å_»∞—— J<åfl~°∞. '=∞— HÍoHÍÅÜ«∂xH˜ "≥o¡ [QÆ[#˚ xH˜ „"≥ÚH˜¯ K«~} ° Ï=∞$`åxfl ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ ‰õÄ_® =zÛ [QÆ[˚#xH˜ „Ѩ}q∞ÖÏ¡~°∞. ~å„u ^•^•Ñ¨Ù `˘q∞‡k QÆO@Å~ÚOk. =ÚYs˚ ™È^Œ~°∞Å∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ „Ѩ}q∞e¡ ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. J^èŒ~ü, '=∞— <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl~°∞.

N~å=∞Hõ$+¨µÅ‚ ∞ J^è~Œ `ü À ~åMÏÖò QÆ∞iOz K≥Ñʨ ™êQÍ~°∞. ~åMÏÖò |Å~å"£∞`À |$O^•=#OÖ’ L<åfl_»∞. J`«_çH˜ ã¨∞ã‘ÎQÍ L#fl^Œx *Ï|∞ =zÛOk. D "å~°Î qx, Ô~O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞QÍ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HõÅ`«K≥Ok L<åfl~°∞† =∞^蕺ǨÏfl Éè’[# ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Ǩ„*Ï =^ŒÌÔHo¡, ''J`«_çH˜ U^≥·<å [~°∞QÆ∞`«∞O^•?—— Jx J_çy Ѩã≤Ñ≤Å¡"å_çÖÏ U_®Û~°∞. J^èŒ~ü, ~åMÏÖò‰õΩ ilã¨ì~°∞ L`«Î~°O „"åâß_»∞. HÍx <Õ\ ˜ =~°‰õΩ ZÖÏ\˜ |^Œ∞Å∂ ~åÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (J^èŒ~ü`À): <å~åÜ«∞}ü‰õΩ |^Œ∞Å∞ =zÛOk, h‰õΩ =∂„`«O ~åÖË^•?

J^èŒ~ü: J=Ù#O_ô, WOHÍ ~åÖË^Œ∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞: '=∞—‰õΩ ‰õÄ_® =zÛOk. K≥·`«#º bÅ <å@HÍxfl N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ K«∂_»\Ïxfl QÆ∞iOz „Ѩ™êÎ=# =zÛOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ (#=Ùfi`«∂) : ~°∂áê~Ú ‰õΩsÛÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO>Ë<Õ KåÅ∞, ÉÏQÍ K«∂_»=K«∞Û#x Ü«∞^Œ∞ K≥áêÊ_»∞.1 XHõ™êi "Õ∞=Ú áêhǨ\©H˜ "≥àϧÅx =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åflO. „Ѩܫ∂}©‰õΩÅ`À ÉÏQÍ „H˜H˜¯iã≤ L#fl Ѩ_»=Ö’<Õ "≥àÏÌ=∞x "åk™êÎ_»∞ Ü«∞^Œ∞. (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) ''WO`«‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂Å∞ XH˜O`« q<Õ"å_»∞. XHõ Éèí‰õΩÎ_»∞ J`«_ç =^Œ‰Ì Ωõ `«~K° ∂« "≥à"¡ı å_»∞. WѨC_»ÖÏ¡ Ü«∞^Œ∞#∞ Z‰õΩ¯=QÍ K«∂_»ÖHË áõ È`«∞<åfl#∞. H˘O^Œ~∞° Éè„í \ÏAÅ∞ ã¨^• J`«}˜‚ Ѩi"Õ+≤ìOz L<åfl~°∞. "åà◊√¡ W`«}˜‚ ѨÓiÎQÍ áê_»∞KÕâß~°∞.

1.^è#Œ =O`«∞_≥#· ѨÊ\˜H© Ü«∞^Œ∞=∞e¡H± =∞Ǩ Ñ≤ã<≤ åi.

j

^ŒH˜∆}Ëâ◊fi~°OÖ’ Éèí‰õΩÎÅ`À

j

655

''Ü«∞^Œ∞ Ѩ~°=∞ Ñ≤ã≤<åi. WO\˜H˜ "≥à◊¡QÍ<Õ |O_ç ÉÏ_»∞QÆ ZO`« Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞ ''^•xfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩx #∞"ÕfiO KÕ™êÎ=Ù? #∞=Ùfi Ô~O_»∞#fl~° ~°∂áêÜ«∞Å∞ W¿ãÎ KåÅ∞—— JO\Ï#∞.

Jk q#QÍ<Õ |^Œ∞Å∞ K≥ѨÊHõ _»|∞ƒ WKÕÛ™êÎ_»∞ – Ô~O_»∞#fl~° ~°∂áêÜ«∞ÖË.—— (JO^Œ~°∂ #"åfi~°∞) HÍoHÍÅÜ«∞ ^ŒH˜∆}Ѩ٠"≥·Ñ¨Ù XHõ =∞~°∞QÆ∞^˘_ç¤ Hõ@ì^ŒÅKå~°∞. P q+¨Ü«∞OQÍ Ü«∞^Œ∞=∞e¡H±`À Q˘_»= [iyOk. =∞~°∞QÆ∞^˘_ç¤x P#∞H˘<Õ Ü«∞^Œ∞ `À@ LOk. PÅÜ«∞ HÀâßkèHÍiÜ≥ÿ∞# Éè’ÖÏ<å^ä£ <åºÜ«∞=¸iÎ =^ŒÌ‰õΩ "åº*ˇºO `≥KåÛ_»∞. J~Ú`Õ "åº*ˇºO `≥KåÛHõ J`«_çH˜ ÉèíÜ«∞O Ѩ@∞ì‰õΩOk. J`«_»∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å`À nxfl QÆ∞iOz `≥eáê_»∞.

JO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞# ''J^èŒ~ü _çѨӺ\© "Õ∞l„¿ãì@∞. J`«_»∞ =zÛ#ѨC_»∞ J_»∞QÆ∞`å#∞ÖË—— J<åfl~°∞. ~å"£∞ K«„Hõ=iÎ, Éè’ÖÏ<å^ä£#∞ N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å =^ŒÌ‰õΩ fã¨∞‰õΩ=zÛ JO`å q=~°OQÍ `≥eÊ, ''"åº*ˇºO ÃÑ\˜ì#ѨÊ\˜#∞O_ç W`«_çH˜ ÉèíÜ«∞O Ѩ@∞ì‰õΩOk—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ HõÅ`«`À Ѩ_»Hõ#∞Oz ÖËz xÅ|_ç, ''g∞~°∞ q=~°OQÍ JO`å J^èŒ~ü‰õΩ K≥ѨÊO_ç—— J<åfl~°∞. J^èŒ~ü, JO`å qx, ''Uq∞ ÖË^Œ∞, H˘kÌ Hõ+¨ìO`À |Ü«∞@Ѩ_»=K«∞Û—— J<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ ÃÑ^ŒÌ ÉèÏ~°O kOz#@¡~ÚOk. ~å„u KåÅ „á⁄^Œ∞ÌáÈ~ÚOk. N~å=∞Hõ$+¨µ‚ʼnõΩ #=∞㨯iOz J^èŒ~ü ÃãÅ=٠ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl_»∞.

N~å=∞Hõ$+¨µ‚Å∞ ('=∞—`À): <å~åÜ«∞}üx `À_˘¯x~å.

j

jj