Municipality of Sheki, No 11 (206) Noyabr 2021

Page 1

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 11 (206), Нойабр 2021

оф

SHEKI

MUNICIPALITY Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

www.issuu.com/shekibelediyyesi

FЦZULИDЯ ZЯFЯR YOLUNUN AЧЫLЫШЫ OLUБ Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev vя birinci xanыm Mehriban Яliyeva noyabrыn 7-dя Шuшa шяhяrinя sяfяr едибляр. Дюvlяtimizin baшчыsы vя birinci xanыm яvvяlcя Fцzuli ra-yonunda олуб вя Zяfяr yolunun aчыlышыnda iшtirak ediblяr. Prezident Иlham Яliyev Zяfяr yolu lюvhяsinin цzяrindяn aь юrtцyц gюtцrцб. (Ятрафлы 2-ъи сящифядя)

ШЯКИДЯ ZЯFЯR ЭЦНЦ БЮЙЦК ТЯНТЯНЯ ИЛЯ ГЕЙД ЕДИЛДИ

БАШЫН САЬ ОЛСУН, ВЯТЯН!

Elчin Quliyev

Noyabrыn 30-da Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin (DSX) Mi-17 tipli 20136 bort nюmrяli helikopteri tяlim mяqsяdilя Sяngячal aerodromundan saat 10:16-da havaya qalxaraq "Qaraheybяt" tяlim meydanы istiqamяtinя uчuш edib. Helikopter saat 10:36-da tяlim meydanыnda tяyin olunmuш meydanчaya eniш edяrkяn qяzaya uьrayыb.

AZЯRTAC-ын вердийи хябяря эюря, Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin rяisi, general-polkovnik Elчin Quliyev щадися иля баьлы noyabrыn 30-da brifinq кечириб.

8 Noyabr - Zяfяr Gцnц mцnasibяtilя Шяki шяhяrindя yerlяшяn Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda tяntяnяli bayram tяdbiri кечирилиб. Тядбирдя шящяр рящбярлийи, иътимаиййятин нцмайяндяляри, Вятян мцщарибяси иштиракчылары вя газиляри иштирак етмишляр. Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя mяrkяzinin qarшыsыnda ucaldыlmыш Ulu юndяrin abidяsini ziyarяt ediblяr, abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri qoyublar. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov чыxыш edяrяk, Vяtяn mцharibяsindя rяшadяtli Azяrbaycan Ordusunun Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя qazandыьы tarixi Qяlяbяdяn sюz aчыb, tяdbir iшtirakчыlarыnы Zяfяr Gцnц mцnasibяtilя tяbrik edib. (Давамы 2-ъи сящифядя)

Qяza nяticяsindя 14 hяrbi qulluqчumuzun hяlak olduьunu, 2 hяrbi qulluqчumuzun yaralandыьыnы xatыrladan DSX rяisi bildirib: "Hяlak olmuш шяhidlяrimizin valideynlяrinя, yaxыnlarыna, qohumlarыna, яzizlяrinя, юvladlarыna dяrin hцznlя baшsaьlыьы verirяm. Allah bцtцn шяhidlяrimizя rяhmяt elяsin. Yaralыlarыn hяr ikisi Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin hяrbi hospitalыndadыrlar. Hяr ikisi ilя telefon яlaqяm olub. Sяhhяtlяri normaldыr. Onlarыn saьlamlыьыnыn bяrpasы цчцn hяkimlяrimiz tяrяfindяn zяruri tяdbirlяr gюrцlmяkdяdir". Hadisя haqqыnda mяruzя edilяrkяn dяrhal mцvafiq gюstяriшlяr verdiyini vurьulayan Xidmяt rяisi deyib: "Mяnimlя bяrabяr, Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin yцksяk rцtbяli zabitlяri hadisя yerinя hяrяkяt etmiшik. Hadisя yerini Baш Prokurorluьun, Dюvlяt Tяhlцkяsizliyi Xidmяtinin, Hяrbi Prokurorluьun, Daxili Ишlяr Nazirliyinin rяhbяr vяzifяli шяxslяri ilя birlikdя ilkin mцayinя etmiшik. Mцayinя etdikdяn sonra tяrяfimdяn Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti, Silahlы Qцvvяlяrin Ali Baш Komandanы cяnab Иlham

Яliyevя mяruzя edilmiшdir. Mюhtяrяm cяnab Prezident tяrяfindяn hadisяnin tяfяrrцatlarыnыn daha da dяqiqlяшdirilmяsi, hяlak olan шяhidlяrimizin dяfn edilmяsi, yaralanan hяrbi qulluqчularыmыzыn mцalicяsi ilя яlaqяdar mцvafiq tapшыrыlar verilib". Hadisя ilя яlaqяdar ilkin mцayinя iшlяrinin aparыldыьыnы vя qara qutunun tapыldыьыnы vurьulayan DSX rяisi qeyd edib: "Hazыrda qara qutunun mцvafiq hissяlяri Baш Prokurorluqdadыr. Baш Prokurorluq tяrяfindяn dяrin tяhlil iшlяri aparыldыqdan sonra hadisяnin baшvermя sяbяbi daha da dяqiqlяшdirilяcяk. Hazыrda hadisяnin baшvermя sяbяbi haqqыnda dяqiq sюz demяk mцmkцn deyil. Ancaq onu deyя bilяrik ki, hansыsa kяnar tяsirdяn sюhbяt gedя bilmяz". Елчин Гулийевин сюзляриня эюря, щelikopterin pilotu - polkovnik Fцzuli Cavadov aьыr шяraitdя uчuшlara yцksяk hazыrlыqlы, uчuш imkanы vя icazяsi olan pilotlarыmыzdan biridir. O, hяlя Birinci Qarabaь mцharibяsindя dюyцшlяrdя iшtirak edib. Helikopter demяk olar ki, yenidir vя qыsa mцddяt яvvяl onda tяmir iшlяri aparыlыb. ДСХ ряисинин сюзляриня эюря, Azяrbaycan Respublikasыnыn qanunvericiliyi hяrbi tяlimlяrdя hяlak olan hяrbi qulluqчulara шяhid statusunun verilmяsini nяzяrdя tutur.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

№ 11 (206), Нойабр 2021

FЦZULИDЯ ZЯFЯR YOLUNUN AЧЫLЫШЫ OLUБ Azяrbaycan Respublikasыnыn Pre-zidenti Иlham Яliyev vя birinci xanыm Mehriban Яliyeva noyabrыn 7-dя Шuшa шяhяrinя sяfяr едибляр. Дюvlяtimizin baшчыsы vя birinci xanыm яvvяlcя Fцzuli rayonunda олуб вя Zяfяr yolunun aчыlышыnda iшtirak ediblяr. Пrezident Иlham Яliyev Zяfяr yolu lюvhяsinin цzяrindяn aь юrtцyц gюtцrцб.

Zяfяr yolunun tikintisinin qыsa vaxtda hяyata keчirilmяsi Azяrbaycan xalqыnыn qazandыьы parlaq Qяlяbяnin simvoludur. Ali mцhяndislik dцшцncяsinin, yцksяk texnoloji imkanlarыn istifadя olunduьu bu layihя ilin bцtцn fяsillяrindя чяtin relyef шяraitindя, keчilmяz daь yollarы yarыlaraq hяyata keчirilib. АЗЯРТАЪ-ын верлийи хя-

бяря эюря, Belя bir qыsa vaxtda icra olunan vя dцnyada analoqu olmayan layihя Azяrbaycan dюvlяtinin gцcцnц, onun malik olduьu potensialы vя яn яsasы Prezident Иlham Яliyevin qяtiyyяtini bцtцn dцnyaya gюstяrdi. Шanlы Ordumuzun юlkяmizin mяdяniyyяt paytaxtы olan Шuшa шяhяrini mяnfur dцшmяndяn azad edяrkяn istifadя etdiyi cыьыr-yolun яbяdilяшdirilmяsi mяq-

sяdilя tikilяn vя Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyev tяrяfindяn " Z я f я r y o l u " adlandыrыlan avtomobil yolunun inшasы dюvlяtimizin baшчыsыnыn daimi nяzarяti altыnda icra olunub. Baшlanьыcыnы HacыqabulMincivan-Zяngяzur dяhlizi magistral avtomobil yolundan gюtцrяn 101 kilometrlik Zяfяr yolu Qarabaьыn tacы olan Шuшa шяhяrinя qяdяr uzanыr. Fцzuli, Xocavяnd, Xocalы vя Шuшa rayonlarыnыn яrazisindяn keчmяklя inшa edilяn Zяfяr yolu Fцzuli vя Шuшa шяhяrlяri dя daxil olmaqla bu rayonlarыn onlarla yaшayыш mяntяqяsini яhatя edir. Bu layihя hяm dя ona gюrя mцstяsna яhяmiyyяt daшыyыr ki, o, ilk nюvbяdя, юz doьma yurdlarыna qayыdacaq insanlarыn rahatlыьыnыn tяmin olunmasыna, onlar цчцn yцksяk sяviyyяli hяyat vя yaшayыш standartыnыn yaradыlmasыna xidmяt edir. Dцz bir il bundan юncя Azяrbaycan xalqы, dюvlяti vя Ordusu elя bir tarix yazdы ki, bu, bцtюv bir millяtin lяyaqяt rяmzinя, milli qeyrяt nцmunяsinя чevrildi. Prezident, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя Azяrbaycan Ordusu 30 illik iшьala cяmi 44 gцndя son qoydu. Tariximizdя yeni sяhifя ya-

zыldы. Шanlы Ordumuz yaьы dцшmяnin цstцmцzя atdыьы lяkяni tяmizlяdi, biz qamяtimizi dцzяltdik, illяrlя hяsrяtindя olduьumuz torpaqlarыmыza qovuшduq. Biz heч nяyi unutmadыq, unutmadыqca da mюhkяmlяndik, gцclяndik vя nяhayяt, dцnyanыn illяrdir gюz yumduьu яdalяtsizliyi юzцmцz tяkbaшыna aradan qaldыrdыq.

Prezident Иlham Яliyevin yцksяk sяrkяrdяlik qabiliyyяti ilя qяhrяman Ordumuzun Vяtяn mцharibяsindя qazandыьы Qяlяbя Azяrbaycan xalqыnыn Zяfяr mяramыna, milli kimlik mцcadilяsinя, torpaq vя Vяtяn sevgisinя шahidlik etdi.

ШЯКИДЯ ZЯFЯR ЭЦНЦ БЮЙЦК ТЯНТЯНЯ ИЛЯ ГЕЙД ЕДИЛДИ

Tяdbirdя шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri, Vяtяn mцharibяsi iшtirakчыlarы vя qazilяri iшtirak ediblяr. шя-hidlяrimizin ailяlяrinя vя mцharibя iшtirakчыsы olmuш шяxslяrя diqqяt vя qayьы юlkяmizdя yцksяk sяviyyяdяdir. Sonra tяdbirdя шяhяrin incяsяnяt nцmayяndяlяrinin iшtirakы ilя konsert proqramы tяqdim olunub. Zяfяr Gцnц mцnasibяtilя Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыndakы meydanda flяшmob keчirilib. 400 nяfяrя yaxыn tяlяbя "Qarabaь Azяrbaycandыr" ifadяsinin tяsvirini yaradыblar. Bayram tяdbirindяn sonra mяrkяzin яrazisindя Zяfяr gцnцnя hяsr olunan aьacяkmя aksiyasы keчirilib.

Elxan Usubov, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы (Яввяли 1-ъи сящифядя) Bildirilib ki, qяdim Шuшa шяhяrinin rяшadяtli Ordumuz tяrяfindяn iшьaldan azad edilmяsi mцharibяnin sonrakы gediшinя vя taleyinя hяlledici tяsir gюstяrяrяk Zяfяr Gцnц kimi tariximizя yazыldы. 44 gцnlцk mцharibяdя qazandыьыmыz Zяfяr xalqыmыzыn minlяrlя qяhrяman юvladыnыn canы-qanы bahasыna, яsgяr vя zabitlяrimizin, cяbhяyя kюnцllц yollanmыш vяtяnpяrvяr gяnclяrimizin igidliyi vя rяшadяti sayяsindя яldя olunmuшdur. Vurьulanыb ki, юlkяmizin яrazi bцtюvlцyц uьrunda canыnы fяda etmiш


№ 11 (206), Нойабр 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 3

Бцтюв торпаг бцтюв ъандыр, бу ъан Азярбайъандыр! Нярминя ЯЗИЗОВА, Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin mяslяhяtчisi Son 50 ilin mцharibяlяr tarixinя fikir versяk gюrяrik ki, baшlanыlan bir чox hяrbi яmяliyyatlar mцharibяlяrin sonlanmasыna deyil, daha da alovlanmasыna gяtirib чыxarыb, amma cяmi 44 gцn davam edяn Vяtяn mцharibяsi nяinki яrazilяrimizin azad edilmяsinя, eyni zamanda iшьalчыlыьa son qoyulmasыna elяcя dя 30 ilя yaxыn davam edяn mцnaqiшяnin hяllinя gяtirib чыxarыb. Azяrbaycan xalqыnыn bu qяlяbяsi fюvqaladя tarixi яhяmiyyяtя malikdir. Bunu tяkcя dostlarыmыz deyil, hяm dя bizim uьurlarыmыza qыsqanclыqla yanaшanlar da etiraf edirlяr. Ишьalчы Ermяnistan silahlы

“Xюшbяxt adamam ki, ata nяsihяtini yerinя yetirdim!” Иlham Яliyev rum, toplantы olmadы ki, Prezidentimiz Qarabaь mцnaqiшяsindяn sюz aчmasыn, diqqяti bu mцnaqiшяyя yюnяltmяsin, bu mцnaqiшяnin hяllinя яdalяtlя yanaшmanы tяlяb etmяsin. Dюvlяtimizin baшчыsы dяfяlяrlя qeyd etmiшdir ki, bizim yeganя mяqsяdimiz haqq-яdalяtin bяrqяrar olmasы, iшьalчыnыn torpaqlardan qovulmasы vя bir milyona yaxыn qaчqыn vя mяcburi kючkцnцn doьma yurd yuvalarыna qayыtmasыdыr. Bцtцn haqsыzlыqlara ikili standartlara yanaшmaya baxmayaraq, Vяtяn mцharibяsinin яdalяtli xarakteri danыlmazdыr. Чцnki bцtцn beynяlxalq normalarda, hцquqi sяnяdlяrdя Azяrbaycan яrazilяrinin iшьal

yaya gюstяrdi. Bюyцk Zяfяrin il dюnцmц xalqыmыzыn ikiqat bayramы idi. Sevinc, qцrur, яzяmяt gцnц idi, bu gцn bцtцn dost юlkяlяr Azяrbaycan xalqыnы bu шanlы Zяfяr gцnц ilя яlaqяdar bayram tяbriklяrini xalqыmыza gюndяrmяklя onun sevincinя шяrik oldular. Lakin bu Zяfяrdяn tяsцflяnяn, susanlarы da gюrdцk, bцtцn bunlar qalib xalqыn qяlяbяsini hяzm etmяk istяmяyяnlяrin, hяr zaman haylarыn - Ermяnistanыn haqsыz hяrяkяtlяrinin, istilaчыnыn yanыnda olduqlarыnы sцbut etdilяr. Tarix bu kimi яdalяtsizliklя hяmiшя qarшыlaшmыш, son sюz яdalяtin olmuшdur. Dцnyada haqqa, яdalяtdя dцшmяn olan, lakin haqqыn яdalяtin dцшmяni

Фцзули щава лиманынын ачылыш мярасими

Фцзули Бейнялхалг Щава Лиманында Tцrkiyя Prezidenti Rяcяb Tayyib Яrdoьanы Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev qarшыladы qцvvяlяrinin tяxribatыna cavab olaraq Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя baшlayan, 44 gцn davam edяn Azяrbaycanыn tam qяlяbяsi ilя nяticяlяnяn Vяtяn mцharibяsinin яhяmiyyяti, mahiyyяti vя nяticяlяri uzun illяr tяhlil edilяcяk, bu qяlяbяnin шanыna dastanlar, romanlar elmi яsяrlяr yazыlacaqdыr. Azяrbaycan xalqыnыn birliyi, Mцzяffяr Ali Baш Komandanыn dяmir iradяsi, sarsыlmaz qяtiyyяti, Шanlы Ordumuzun qцdrяti vя qяlbi Vяtяn eшqi ilя dolub-daшan hяrbiчilяrin, elяcя dя hяr bir azяrbaycanlыnыn monolit birliyi sayяsindя azяrbaycan xalqы zяfяr qazandы. Vяtяn, yurd sevgisi insanda gцclц olanda bu gцc onun qollarыna toplananda heчnя onun qarшыsыnda dayana bilmяz. Tarixi Qяlяbяmizdяn danышarkяn bir sыra aspektlяri, bir sыra mцhцm amillяri nяzяrdяn qaчыrmaq olmaz. Qяlяbяmizin tarixi яhяmiyyяti vя xalqыmыzыn taleyindя bюyцk rolu, bцtцn bu шanlы Zяfяrin nяticяlяri bцtцn istiqamяtlяr цzrя tяbii olaraq araшdыrыlacaq, tяhlil edilяcяk. Eyni zamanda, яminliklя qeyd etmяk istяyirяm ki, bu Qяlяbя юlkяmizin gяlяcяk inkiшafыna, daha da qцdrяtlяnmяsinя, vяtяndaшlarыmыzыn rifah halыnыn daha da yцksяlmяsinя dя яvяzsiz tюhфяlяr verяcяkdir. Elя bir gюrцш, sяfяr, fo-

olunmasы vя bu mяsяlяnin respublikamыzыn яrazi bцtюvlцyц чяrчivяsindя hяll edilmяsi юz яksini tapыb. Lakin bu torpaqlar, sцlh yolu ilя mяsяlя юz hяllini tapmadыьыndan xalq юzц bu mяsяlяnin hяllinя nail olmalы idi. Dцшmяnin qeyri-konstruktiv, tяxribatчы davranышlarы mяsяlяnin hяrbi yolla hяllinin qaчыlmaz olduьunu юn plana чяkirdi. Bu mцnaqiшяnin uzadыlmasы, яdalяtli шяkildя hяllini tapmamasы dюzцlmяz vя yol verilmяz idi. Bu cцr vяziyyяtя biganя qala bilmяyяn dюvlяtimnizin, юlkя baшчыsыnыn, bu haqq savaшыnda bizя dяstяk verяnlяrin vя dюyцшlяrя yollananlarыn yeganя amali, arzusu da mяhz tarixi яdalяtin bяrqяrяr olmasы vя respublikamыzыn яrazi bцtюvlцyцnцn bяrpa edilmяsi idi. 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя Zяfяrimiz, sюzцn hяqiqi mяnasыnda tarixi яdalяtin bяrpasыdыr. Bununla dюvlяt bayramlarы sыrasыna yeni bir gцn- 8 Noyabr Zяfяr Gцnц kimi daxil oldu. Bu gцnц Azяrbaycan Xalqы - 8 Noyabr gцnцnц Qяlяbя gцnц kimi qeyd etdi. Eyni zamanda Zяfяr gцnцnя hяdiyyя olaraq Fцzuli Beynяlxalq Hava Limanыnыn qardaш Tцrkiyяnin Prezidenti Rяcяb Tяyyub Яrdoьanla birlikdя aчыlышыnы etmяklя Zяfяrimizя zяfяr qatdы. Sяkkiz aya tikilяn Hava Limanы Azяrbaycanыn iqtisadi-siyasi gцcцnцn yцksяk sяviyyяdя olduьunu bir daha dцn-

olub onu gюrmяmяzliyя vuran, яdalяtli vuruшu gюrmяyяn vя onlarыn arxasыnda gizlяnяn zalыmlar vя qara qцvvяlяr dя vardыr. Bюyцk Qяlяbяnin Zяfяrin яhяmiyyяtindяn danышarkяn ilk vя xцsusi olaraq onu qeyd etmяliyik ki, Kцrяkчay mцqavilяsindяn keчяn son 200 illik tariximizdя Prezident Иlham Яliyev yeganя шяxsiyyяt, ilk liderdir ki, itirilmiш, dцшmяn tяrяfindяn iшьal olunmuш яrazilяrin azad edilmяsinя vя Azяrbaycan Xalqыna qaytarыlmasыna nail oldu. Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin yenilmяz qяtiyyяti, dяmir iradяsi, yeritdiyi gцclц daxili vя xarici siyasяt, Prezident kimi 18 illik fяaliyyяti dюvrцndя qяbul etdiyi qяrarlar, atdыьы addыmlar, sяrgilяdiyi diplomatik gediшlяr qazandыьыmыz qяlяbяnin baш tutmasыnda яn юnяmli amil oldu. Qяlяbяmizi istяmяyяn, uьurlarыmыza qыsqanclыqla yanaшan, dцшmяn mюvqedя olan vя dцшmяnя, iшьalчыya aчыq -aшkar dяstяk verяn bu qяdяr qцvvя qarшыsыnda mяtin iradя, yenilmяz qяtiyyяt, dюnmяzlik nцmayiш etdirяn, Dюvlяtimizin, Xalqыmыzыn maraqlarыnыn mцdafяsindяn bir addыm da geri чяkilmяyяn Azяrbaycan Prezidenti, Silahlы Qцvvяlяrimizin Ali Baш Komandanы Иlham Яliyevin diplomatik uьurlarыnы, siyasi mцstяqilliyini, шяxsi qяhrяmanlыьыnы, mяnliyini, yцksяk intelektual sяviyyяsini, dяrrakяsini xцsusi qцrurla, fяxrlя

qeyd etmяk istяrdim. Чцnki mяhz bu mцsbяt keyfiyyяtlяri xalqыmыzыn, dюvlяtimizin baшчыsыnыn, Prezidentimizin, Mцzяffяr Ali Baш Komandanыmыzыn, Шanlы Ordumuzun, elяcя dя dцnyada yaшayan hяr bir azяrbaycanlыnыn Qяlяbя, Zяfяr sevinci yaшamasыnыn яsas amillяrindяn oldu. Vяtяn mцharibяsindя Bюyцk Qяlяbяmizdяn yazarkяn qeyd edilmяsi vacib olan amillяrdяn biri dя ulu юndяr Heydяr Яliyevin tяmяlini qoyduьu ordu quruculuьu siyasяtinin Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti, Silahlы Qцvvяlяrin Ali Baш Komandanы Иlham Яliyev tяrяfindяn yeni dюvrцn tяlяblяri sяviyyяsindя inamla, uьurla davam etdirmяsidir. Prezident Иlham Яliyevin son illяrdя qяbul etdiyi qяrarlar, atdыьы inamlы addыmlar qцdrяtli ordu yaratmaq istiqamяtindя gяrяkli olan bцtцn zяruri tяdbirlяrin hяyata keчirilmяsini tяmin edib. Dюvlяt baьчыsы tяrяfindяn prioritet elan edilяn ordu quruculuьu sayяsindя яrsяyя gяlяn nizami Azяrbaycan Ordusu dюvlяtчiliyimizin qarantы olmaqla yanaшы, юlkяmizin dцnya miqyasыnda maraq vя mяnafeyinin, milli tяhlцkяsizliyinin lazыmi sяviyyяdя qorunmasыnы, hяmчinin mцstяqil siyasяt yeritmяsini tяmin etmяyя imkan yaradыb. Hяmчinin qeyd etmяk lazыmdыr ki, Prezident Иlham Яliyevin diqqяt vя qayьыsы sayяsindя maddi-sosial vя texniki cяhяtdяn hяrtяrяfli tяchiz olunan, яn mцasir silahlarla silahlanmыш, dцnyanыn 50 яn gцclц ordularы sыrasыnda юzцnя layiqli yer tutan Azяrbaycan Ordusu яrsяyя gяlib. Keyfiyyяtli tяшkil edilяn, sяmяrяkli keчirilяn tяlimlяrdя tяcrцbя toplayan, peшяkarlыьыnы yцksяldяn mцasir Ordu, dюyцш яmяliyyatlarыnыn sяriшtяli, dцzgцn, eyni zamanda, hяrbin bцtцn qanunlarыna uyьun olaraq planlaшdыrыlmasы, hяyata keчirilmяsi vя hяrtяrяfli planlы шяkildя hazыrlaшaraq юlkяmizin dюyцш meydanыnda qяlяbя qazanmasыnы sяciyyяlяndirяn faktlardыr. Mяhz sadaladыьыmыz bu mцsbяt xцsusiyyяtlяrin nяticяsi olaraq dцшmяnin illяrlя yaratdыьы "mяьlubedilmяz ordu" mifi 44 gцn яrzindя bцtцn dцnyanыn gюzц qarшыsыnda fiaskoya uьradы.

Vяtяn mцhari-bяsinin ilk gцnlяrindяn taktiki цstцnlцyц яlя alan Azяrbaycan Ordusunun qяlbi vяtяn eшqi ilя dюyцnяn шяxsi heyyяti hяr gцn yaшayыш mяntяqяlяrimizi, strateji yцksяkliklяri azad etmяklя daha bir uьura, yeni qяlяbяyя imza atmaqla nюvbяti gцnlяrdя dцшmяn цzяrindя tam цstцnlцyя nail oldu. Bununla da шanlы Ordumuz Zяfяr Gцnцnцn sevincini yaшamaьы vя haqq-яdalяtin bяrpasыnы bizlяrя nяsib etdi. Bacarыqlы tяcrцbяli komandanlыq altыnda idarя edilяn dюyцшlяrя atыlan cяsur hяrbiчilяrimiz dцшmяnin illяrlя hazыrladыьы eшelonlaшdыrыlmыш mцdafiя xяttini qыsa mцddяtdя yararaq irяlilяmяyя baшladы. Dюyцш meydanlarыndan vahimя iчindя qaчan dцшmяnin yцzlяrlя dюyцш texnikasы mяhv edildi vя qяnimяt kimi яlя keчirildi. Hяm canlы qцvvя, hяm dя dюyцш texnikasы sarыdan bюyцk itkilяrя mяruz qalan Ermяnistan ordusu darmadaьыn edildi vя "Dяmir yumruq" яmяliyyatы Azяrbaycanыn шanlы qяlяbяsi ilя baшa чatdы. 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsi hamыya mяlumdur ki, bцtцn bu sadaladыьыmыz gцclц iqtisadiyyat, dayanыqlы inkiшaf vя bюyцk maliyyя resurslarы olmadan tяsяvvцr edilя vя hяyata keчirilя bilmяz. Ancaq bu da danыlmaz faktdыr ki, Ordu nя qяdяr gцclц, mцasir, dяqiq vя bюyцk daьыdыcы gцcя malik silahlarla silahlansa da, dюyцш meydanыnda son sюzц deyяn yenя dя insan faktoru, dюyцшя atыlan insanlarыn Vяtяn sevgisi vя inandыьы amal uьrunda gюzцnц qыrpmadan canыndan keчmяyя hazыr olmasыdыr. Bu mяnada Vяtяn mцharibяsindя Zяfяr qazanmaьыmыzda bюyцk rolu olan amillяrdяn biri dя Azяrbaycan яsgяr vя zabitlяrinin peшяkarlыьы, yцksяk mяnяvi keyfiyyяtlяri, cяsurluьu, vяtяnpяrvяrliyi, inamы шяxsi rяшadяtlяri, qяlяbя яzmi, dюyцш яhval-ruhiyyяsidir. Sюzцn hяqiqi mяnasыnda dюyцш meydanыnda yeni tarix yazan Azяrbaycan Ordusunun hяrbi qulluqчularыnыn gюstяrdiyi qяhrяmanlыq, шяxsi rяшadяt, igidlik, qanы vя canы bahasыna bu qяlяbяnin яldя olunmasыnыn tяmin etmяsi hяr birimizя qцrurverici anlar yaшatdы, qяlbimizi fяrяhlя doldurdu.


сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (206), Нойабр 2021

Шяки Бялядиййясиндя Зяфяр Эцнц Нойабрын 8-дя Шяки Бялядиййясиндя Зяфяр Эцнцня вя Байраг эцнцнцня щяср едилмиш тядбир кечирилиб.

Шяki Бялядиййясиндя Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan tarixi Zяfяrin birinci ildюnцmц вя 9 нойабр - Байраг эцнц гейд олунуб. Бялядиййянинин коллективи Шящидляр Хийабаныны зийарят етдикдян сонра, бялядиййя бинасында давам едян тядбирдя Azяrbaycanын Дювлят Щимни sяslяndirilмиш, шяhidlяrimizin яziz xatirяsi 1 dяqiqяlik sцkutla йад едилмишдир.

Тядбири эириш сюзц иля ачан, Шяки Бялядийясинин сядри Майис Аллащвердийев деди ки, хalqыmыz чox яlamяtdar tarixi gцnlяri yaшayыr. Ишьal altыnda olan torpaqlarыmыzыn ermяni faшistlяrindяn azad edilmяsi цчцn юtяn il sentyabrыn 27-dя baшlanan vя 44 gцn davam edяn Vяtяn mцharibяsindя qazandыьыmыз шanlы Qяlяbяdяn bizi dцz bir il ayыrыr. 8 Noyabr Zяfяr Gцnц respublikaмызын hяr yerindя olduьu kimi, доь-

ма Шякимиздя дя yцksяk bayram яhvali-ruhiyyяsi ilя qeyd edilir. Бялядиййя сядринин биринъи мцавини Интигам Яширов юз чыхышында Зяфяр эцнцнцн бюйцк ящямиййятиндян, Azяrbaycanыn 30 ildяn sonra tarixi яdalяti bяrpa etmяsindяn сющбят ачараг, ону да вурьулады ки, газандыьымыз Бюйцк Гялябя Али Баш Командан Илщам Ялийевин гятиййятли аддымы, Мцзяффяр Ордумузун, мяrd igid oьullarыmыzыn yцksяk vяtяnpяrliyi sayяsindя mцmkцn olub. И.Яширов юз чыхышында Вятянимиз цчцн бюйцк юням дашыйан Байраг эцнц щаггында да сюз ачараг гейд етди

ки, Азярбайъан Президенти Илщам Ялийевин 2009-ъу ил нойабрын 18-дя имзаладыьы Сярянъамла 9 нойабр тарихи Дювлят Байраьы эцнц кими гейд олунур. Натиг ону да хатырлатды ки, бу тарих 1918-ъи ил нойабрын 9да Азярбайъан Халг Ъцмщуриййяти тяряфиндян цч рянэли байраьымызын Азярбайъанын дювлят байраьы кими гябул едилдийи эцндцр. Tяdbirdя чыxыш edяn диэяр натигляр 44 эцнлцк эярэин

мцщарибя нятиъясиндя газандыьымыз Zяfяr gцnцnцn яhяmiyyяtindяn сющбят ачараг, Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan qяlяbяyя, tarixя Zяfяr gцnц kimi dцшяn, Qarabaьыn incisi Шuшanыn azad olunmasы gцnцnц bizя bяxш etdiklяri цчцn qazilяrимизя vя Торпаг уьрунда ъанындан кечмиш шяhidlяrимизя юз ehtiramlarыnы bildirдиляр. Мурад НЯБИБЯЙОВ

Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн Б Ц Д Ъ Я Л А Й И Щ Я С И "Бялядиййялярин малиййясинин ясаслары щаггында" Азярбайъан Республикасы Ганунунун 10-ъу маддясиня ясасян нювбяти бцдъя или цчцн йерли бцдъя щаггында гярар лайищяси мцвафиг сянядлярля бирликдя октйабр айынын 15-дян эеъ олмайараг бялядиййя иъласынын мцзакирясиня тягдим едилир. Йерли бцдъянин лайищяси бялядиййя иъласына тягдим едилдийи тарихдян 10-эцн ярзиндя йерли ящалинин лайищя иля таныш олмасы мягсядиля гануна уйьун тядбирляр эюрцлцр, нювбяти бцдъя или цзря йерли бцдъянин лайищяси бялядиййя иъласында ъари илин декабр айынын 25-дян эеъ олмайараг тясдиг едилмялидир. Щямчинин щямин ганунун 9-ъу маддясиня ясасян йерли бцдъя тяртиб едилдикдя бялядиййянин перспектив тясяррцфат фяалиййяти гиймятляндирилмякля йанашы бялядиййянин яразиси, сосиал-игтисади прогнозлары вя мягсядли програмлар ясас эютцрцлмялидир. Бялядиййя бцдъяси-нин эялирляри ашаьыдакы мян-бяляр щесабына формалашыр: 1. Физики шяхслярдян торпаг верэиси, 2. Физики шяхслярдян ямлак верэиси, 3. Йерли ящямиййятли тикинти материаллары цзря мядян верэиси, 4. Бялядиййя мцлкиййятиндя олан мцяссися вя тяш-килатлардан мянфяят верэиси, 5. Бялядиййя мцлкййятиндя олан торпагларда, биналарда вя диэяр обйектлярдя йерляшдирилян кцчя рекламларына эюря юдяниш, 6. Курорт рцсуму, мещманхана рцсуму, авто-мобиллярин дайанаъаглары цчцн рцсум вя ганунла мцяййян едилян диэяр йерли юдянишляр, 7. Азярбайъан Республикасынын дювлят бцдъясиндян верилян дотасийа вя суб-венсийалар, 8. Азярбайъан Республикасынын ганунвериъилийиня уйьун олараг бялядиййя ямлакынын юзялляшдирилмясиндян вя иъаряйя верилмясиндян дахил олан эялирляр, лотерейалардан дахил олан вясаит, щабеля бя-лядиййялярин фяалиййятиндян ялдя едилян диэяр эялирляр, 9. Физики вя щцгуги шяхслярин, бейнялхалг тяшкилат-ларын вя фондларын малиййя йардымлары вя грантлары, щямчинин диэяр мянбялярдян ибарятдир.

Бялядиййянин хяръляри ися ясасян ашаьыдакы истигамятляря йюнляндирилир:

Иллик бялядиййя хяръля-ринин щяъми вя истигамятляри тяряфимиздян мцяййянляшдирилмялидир ки, бу да ясасян бялядиййянин идаряетмя хяръляри, сосиал-мяишят, йашаыш, мядяниййят вя идман обйектляринин, щабеля яща-

линин цмуми истифадясиндя олан кцчя, щяйят вя баьларын сахланмасы хяръляри нязяря алынмагла бялядиййянин мцяййян етдийи хяръ нормативляри ясасында формалашмалыдыр. Биз щямчинин йерли сосиал мцдафия, сосиал вя игтисади инкишаф, щабеля еколожи прог-рамларын малиййяляшдирилмяси цчцн хярълярин нязярдя тутулмасыны тямин етмялийик. Шяки Бялядиййясинин нювбяти бцдъя или цчцн йерли бцдъя лайищяси "Бцдъя системи щаггында", "Бялядиййялярин ма-лиййясинин ясаслары щаггында", "Йерли (бялядиййя) верэиляр вя юдянишляр щаггында" Азярбайъан Республикасынын ганунларына, щямчинин Азярбайъан Республикасы Назирляр Кабинетинин 2004-ъц ил 6 октйабр тарихли 149 нюмряли гярарына уйьун олараг щазырланмышдыр.

Эялир вя саир дахил олмалары цзря: Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил бцдъяси 644000 (altы yцz qыrx dюrd min) манат щяъминдя прогнозлашдырылмышдыр. Эялирлярин 28000 манаты (х/ч 4.35%) физики шяхслярдян торпаг верэисинин, 46000 манаты (х/ч 7.14%) физики шяхслярдян ямлак верэисинин, 3500 манаты бялядиййя ямлакынын вя торпаьын иъаряйя верилмясинин (х/ч 0,54%), 1000 манаты (х/ч 0,16%) физики вя щцгуги шяхслярин малиййя йардымлары вя ианяляр щесабынын, 22500 манаты (х/ч 3,44%) курорт, мещманхана вя автомобил дайанаъаьы рцсумларынын, 10000 манаты (х/ч 1,55%) Щ.Ялийев адына паркдан дахил олан эялирлярин, 516600 манаты (х/ч 80.22%) торпаг сатышындан дахил олан вясаитин, 16000 манаты (х/ч 2,48%) ися дотасийадан, 400 манаты (х/ч 0,06%) диэяр эялир-

Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн нязярдя тутулмуш Бцдъя Лайищяси Бялядиййянин 13 октйабр 2021-ъи ил тарихли 16 сайлы иъласында мцзакиря едилмишдир.

лярин пайына дцшцр. Физики шяхслярдян торпаг вя ямлак верэиляри Азярбайъан Республикасынын верэи мяъялляси иля мцяййянляшдирилмиш верэи дяряъяляриня уйьун олараг щесабланмышдыр.

Хяръляр цзря: Шяки Бялядиййяси цзря 2022-ъи ил цзря бцдъя хяръляри 644000 (altы yцz qыrx dюrd min) манат щяъминдя прогнозлашдырылмышдыр. Штатда олан 37 няфяр иллик орта ишчинин ямяк щаггы фонду 182500 манат (х/ч 28.34%), ямяйин юдянилмяси иля баьлы саир пул юдянишляри 1100 манат (х/ч 0,17%) тяшкил едир ки, ъями ямяк щаггы фонду 183600 манат (х/ч 28.51%) нязярдя тутулмушдур. Нязярдя тутулмуш ямяк щаггы фондуна уйьун олараг Дювлят Сосиал Мцдафия Фондуна вя ишсизликдян сиьорта щаггы щесабы иля 45650 манат (х/ч 7.09%) сосиал сыьорта щаггы щесабланмышдыр. Мювъуд ганунчулуьа уйьун олараг мцвяггяти ямяк габилиййятини итирмяйя эюря 2 щяфтялик (14 эцнлцк) мцавинят мцяссися тяряфиндян юдянилдийиндян хястялик вярягяляриня вя саир юдянишляря (бирдяфялик мцавинят) эюря 5000 манат (0,78%) вясаит нязярдя тутулмушдур. Бялядиййя апаратынын сахланылмасы цчцн диэяр ашаьыдакы хяръляр нязярдя тутулмушдур: - Дяфтярхана лявазиматы, ъари тясяррцфат мягсядляри цчцн мал вя материалларын алынмасына 15700 манат (х/ч 2.44%), - Езамиййя хидмяти, сяфярляр вя ишчиляря конпенсасийа юдянишиня 10000 манат (х/ч 1,55%), - Йанаъаг вя сцртэц материаллар алынмасына 10000 манат (х/ч 1,55%);

- Саир няглиййат хидмятляри щаггынын юдянилмясиня 1000 манат (0,16%), - Рабитя хидмятляри щаггынын юдянилмясиня 6500 манат (х/ч 1,01%), - Електрик енержи щаггынын юдянилмясиня 10000 манат (х/ч 1,55%), - Су канализасийа щаггынын юдянилмясиня 800 манат (х/ч 0,12%), - Саир коммунал хидмятлярин щаггынын юдянилмясиня 1000 манат (х/ч 0,16%), - Инвентар - аваданлыьын алынмасы вя тямири хяръляринин юдянилмясиня 3000 манат (х/ч 0,47%), - бинанын ъари тямир хяръляринин юдянилмясиня 3000 манат (х/ч 0,47%), - Ясас вясаитлярин алынмасына 18000 манат (х/ч 2.80%), - Саир ъари хярълярин юдянишиня 15650 манат (х/ч 2,43%), Беляликля бялядиййя апаратынын сахланылмасы хяръляриня 328900 манат вясаит нязярдя тутулмушдур. - Тящсил хяръляриня 2000 манат (х/ч 0,31%), - Сящиййя хяръляриня 2000 манат (х/ч 0,31%), - Сосиал мцдафия вя сосиал тяминат хяръляриня 20000 манат (х/ч 3.11%),

- Мядяниййят, инъясянят, кцтляви информасийа бядян тярбийяси вя диэяр сащялярдя фяалиййятин тянзимлянмяси хяръляриня 15000 манат (х/ч 2,33%), - Мянзил коммунал тясяррцфаты, мцлки мцдафия, абадлыг ишляри, йол тикинтиси вя тямири хяръляриня 164500 манат (х/ч 25.54%), - Bяlяdiyyяnin ehtiyyat fondu 5000 manat (x/c 0.78%) - Кянд тясяррцфаты, мешя тясяррцфаты хяръляриня 3000 манат (х/ч 0,47%), - Ясас бюлмяляря аид едилмяйян хяръляря 108600 манат (х/ч 16.86%) сярф едиляъякдир.

Шяки Бялядиййяси ГЕЙД: Шяки Бялядиййясинин 13 октйабр 2021-ъи ил тарихли 16 сайлы иъласында гябул едилмиш “Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн Бцдъя лайищяси” щям дя 14 октйабр 2021-ъи ил тарихдя бялядиййянин www.issuu.com/shekibe lediyyesi интернет сайтында вя www.facebook.com/ shekibelediyyesi Фаъебоок сосиал шябякясиндяки сящифясиндя дяръ олунмушдур.


№ 11 (206), Нойабр 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякидя... ... мяктяб директору “ И л и н п е ш я к а р э я н ъ и ” адына лайиг эюрцлдц

Azяrbaycan Hяmkarlar Иttifaqlarы Konfederasiyasыnыn sяdri, millяt vяkili Sяttar Mюhbalыyev AHИK tяrяfindяn keчirilmiш "Иlin peшяkar gяnci" mцsabiqяsinin qalibi olmuш tяhsil iшчilяrinя Fяxri Diplom, Dюш niшanы vя vяsiqяlяr tяqdim edib.

Qaliblяrlя gюrцш zamanы AHИK sяdri onlarы qazandыqlarы bu nailiyyяt mцnasibяtilя tяbrik edib. Sяdr, Azяrbaycanыn gяlяcяyi olan gяnclяrin layiqli vяtяndaш kimi yetiшmяsindя tяhsilin rolundan danышaraq qeyd edib ki, Azяrbaycanda tяhsil sahяsinin inkiшafы prioritet istiqamяtlяrdяn birini tяшkil edir. Mцtяmadi olaraq tяhsil iшчilяrinin яmяyi Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyev tяrяfindяn qiymяtlяndirilir. Onlara mцxtяlif fяxri adlar verilir, sosial шяraitlяrinin yaxшыlaшdыrыlmasы ilя baьlы addыmlar atыlыr. Bir neчя gцn юncя Zяfяr Gцnцnцn qeyd edilmяsini xatыrladan Sяттар Mюhbalыyev bildirib ki, Azяrbaycanыn 44 gцnlцk zяfяr savaшыnda yцzlяrlя tяhsil iшчilяri dя silaha sarыlaraq dюyцшlяrdя iшtirak edib, mцxtяlif orden vя medallarla tяltif ediliblяr. 20 nяfяr tяhsil iшчisi isя canыnы fяda edяrяk шяhidlik zirvяsinя yцksяlib. Sonra AHИK sяdri mцsabiqяnin qalibi olmuш tяhsil iшчilяrini tяbrik edib, onlara gяlяcяk fяaliyyяtlяrindя uьurlar arzulayыb, Fяxri Diplom, Dюш niшanы vя vяsiqяlяr tяqdim edib. Сюзцэедян мцсабигянин галибляри арасында Шяки шящяр 17 сайлы там орта мяктябин директору Э ц л н а р я Н я с и б о в а да вар. Бу мцнасибятля Шяки Бялядиййясинин коллективи Эцлнаря ханымы тябрик едир, она даща бюйцк уьурлар арзулайыр. Фотода: Сяттар Мющбалыйев Эцлнаря ханыма мцкафаты тягдим едир.

сящ. 5

... ЙАП-ын 29-ъу ил дюнцмц гейд олунуб YAP Шяki шяhяr tяшkilatыnыn tяшkilatчыlыьы ilя Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn yaradыlmasыnыn 29-cu ildюnцmцnя hяsr olunmuш "Yeni Azяrbaycan Partiyasы Dцnяnin, bu gцnцn vя gяlяcяyin partiyasыdыr" шцarы altыnda konfrans keчirilmiшdir.

Konfransda xцsusi karantin rejiminin qaydalarыna tam яmяl olunmaqla цmumi 120 nяfяr olmaqla Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn Шяki шяhяr tяшkilatыnыn idarя heyяtinin цzvlяri, шura цzvlяri, partiya veteranlarы, partiya fяallarы vя tяlяbя-gяnclяr iшtirak etmiшlяr. Tяdbir zamanы YAP Шяki шяhяr tяшkilatыnыn rяhbяrliyi vя fяallarы Ulu Юndяr Heydяr Яliyevin abidяsinin юnцnя gцl dяstяlяri qoymuш, Ulu Юndяrin xatirяsini ehtiramla yad etmiшlяr. Сonra tяdbirdя чыxыш edяn YAP Шяki шяhяr tяшkilatыnыn sяdri vяzifяsini icra edяn Hяsяn Hяsяnov Ulu Юndяr Heydяr Яliyevin partiyanыn yaranmasыnda keчdiyi шяrяfli yoldan bяhs etmiшdir. Чыxыш едянляр Daшqыn Mikayыlov, Murad Qяhramanov, Qabil Qяdimov vя

Kamil Mяmmяdov partiyanыn yarandыьы tarixdяn bu gцnя qяdяr юtяn dюvr яrzindя gюrцlяn iшlяrdяn vя partiyanыn sяdri eyni zamanda Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin apardыьы uьurlu daxili vя xarici siyasяtdяn bяhs etmiшlяr. Sonda YAP Шяki шяhяr tяшkilatыnыn sяdri vяzifяsini icra edяn Hяsяn Hяsяnov Ali Baш Komandan, Prezident Иlham Яliyevin liderliyi ilя ЫЫ Qarabaь Mцharibяsindя яldя etdiyimiz bюyцk zяfяrdяn, Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn hakimiyyяtя gяldiyi vaxtdan indiyяdяk юlkяmizin inkiшafыnda olan яvяzsiz rolundan danышmыш, qarшыda duran vяzifяlяrdяn vя onlarыn icrasы istiqamяtindя gюrцlmяli olan vacib mяqamlardan sюz aчmышdыr.

... Хоъалы мяктяблиляри шящид аналарыны йад едибляр Шяkidя Xocalы mяktяblilяrinin шяhid analarы ilя gюrцшц olub. Tяdbirdя чыxыш edяnlяr 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя rяшadяtli Azяrbaycan Ordusunun qazandыьы tarixi Qяlяbяdяn danышыb, Vяtяnя layiqli oьullar yetiшdirdiklяrinя gюrя шяhid ailяlяrinя minnяtdarlыqlarыnы ifadя ediblяr. Ermяnilяrin Xocalыda tюrяtdiyi soyqыrыmыndan bяhs olunub, ordumuzun bu qяtliamыn qisasыnы almasы vя mяnfur dцшmяnя layiqli cavab vermяsi xцsusi vurьulanыb. Sonda Xocalы mяktяbinin шagirdlяri шяhid analarы qarшыsыnda яdяbi-bяdii kompozisiya ilя чыxыш ediblяr.

... наркоманийайла мцбяризянин эцъляндирилмясиня щяср едилмиш тядбир кечирилиб Tяdbirdя Шяki Шящяри icra hakimiyyяtinin, hцquq-mцhafizя orqanlarыnыn, tяhsil, sяhiyyя, mяdяniyyяt idarяlяrinin nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr.

. . . тарихи абидяляр бярпа олунур Qoruq яrazisindя hazыrda qeydiyyatda olan 92 abidя var. Bu abidяlяrin 58-i yeni aшkar edilib vя bu yaxыnlarda dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlцb. Abidяlяrin яksяriyyяtindя tяmir-bяrpa iшlяrinin gюrцlmяsinя ehtiyac var. Artыq bu istiqamяtdя iшlяr start gюtцrцb. Цmumilkdя tяmir bяrpa iшlяri bir neчя hissяdяn ibarяtdir. Hazыrda gюrцlяn iшlяr ilk mяrhяlяyя aiddir. Иkinci mяrhяlяdя iki tarixi hamam Abdulxalыq vя Dяrя hamamlarы, Xan sarayы, Dairяvi mяbяd vя digяr abidяlяr bяrpa edilяcяk. 3-cц vя sonuncu mяrhяlяdя isя Qala divarlarы, divarlarыn daxili vя xarici hissяlяri restavrasiya olunacaq. Qoruq яrazisindя gюrцlяn iшlяr yaшayыш evlяrini dя яhatя edяcяk. Belя ki, yeni tikilяcяk evlяrin layihяsi ilk юncя Turizm agentliyinя gюndяrilяcяk. Tяsdiq olunarsa evlяrin inшasыna icazя veri-

lяcяk. Bu prosesя nяzarяt etmяk цчцn qoruq яrazisindя mцhafizячilяr fяaliyyяt gюstяrir. Kюhnя evlяrя gяldikdя bu evlяrin milli memarlыq цslubunda rekonstruksiya olunmasы цчцn яlavя vяsait ayrыlmasы planlaшdыrыlыr. 2024-cц ildя yekunlaшacaq tяmir-bяrpa prosesindяn sonra яraziyя turist axыnыn daha da artacaьы gюzlяnilir.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН Tяdbir zamanы юlkяdя narkomaniya яleyhinя aparыlan mцbarizя haqqыnda danышыlыb. Bildirilib ki, son 9 ayda narkotiklяrin dюvriyyяsinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя Шяkidя 44 cinayяt faktы aшkarlanыb. Rayon цzrя цmumilikdя 299 nяfяr, Шяki шяhяri цzrя 175 nяfяr narkotik istifadячisi kimi qeydiyyata dцшцb. Narkotiklяrin aшkarlanmasы faktы hяr il artsa da bu bяlanыn kюkцnц kяsmяk

tяясsцf ki, hяlя dя mцmkцn olmayыb. Bunun sяbяblяrindяn danышan natiqlяr vurьulayыb ki, Azяrbaycanыn tarixi qяlяbяsindяn narahat olan dairяlяr юlkя gяncliyini narkotiklя zяhяrlяmяyя чalышыr. Vя bu prosesin qarшыsыnы almaq tяkcя hцquq-mцhafizя orqanlarыnыn deyil, bцtцn qurumlarыn vя ictiamiyyяtin vяzifяsidir. Aшkarlama vя cяzalandыrma tяdbirlяri ilя yanaшы, maariflяndirmя tяdbirlяri dя gцclяndirilmяlidir.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, бялядиййянин мцщасиби ШЯРАФЯТ ХАНЫМ ИСМАЙЫЛОВАНЫН вяфаты мцнасибяти иля кядярляндийини билдирир, аилясиня вя гощумларына дярин щцзнля баш саьлыьы верир, язизляриня Аллащдан сябр диляйир. Шяки Бялядиййясинин коллективи, Азад Ахундова, бялядиййянин сабиг цзвц Абдуляли Ахундова вя бялядиййянин ишчиси Мащир Саламова язизляри ЗИЙА АХУНДОВУН вяфаты мцнасибяти иля дярин щцзнля баш саьлыьы верир.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, НУРУ ЩЯБИБУЛЛАЗЯДИН вяфаты мцнасибяти иля аилясиня дярин щцзнля баш саьлыьы верир, язизляриня Аллащдан сябр диляйир.


сящ. 6

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (206), Нойабр 2021

Korrupsiya dюvlяti, dюvlяtчiliyi ичяридян йейиб даьыдан ян бюйцк бялалардан биридир Иctimai maraьы kяsb edяn mяsяlяляrlя baьlы 113 saylы Шяki шяhяr Seчki Dairяsindяn Азярбайъан Республикасынын Милли Мяълисиня сечилмиш millяt vяkili, YАP-ын Tяftiш Komissiyasыnыn цzvц V ц q a r И s k я n d я r o v u n AzPolitika.info сайтына вердийи mцsahibяni охуъуларымыза tяqdim edirik: - Vцqar mцяllim, ilk olaraq parlamentin yeni tяrkibinin gюzlяntilяri doьrultmadыьыna dair fikirlяrlя sizin mцnasibяtinizi юyrяnmяk istяrdim. Yяqin, bilirsiniz ki, ictimaiyyяt arasыnda Milli Mяclisin yeni tяrkibi ilя baьlы birmяnalы fikir yoxdur. Hяtta bir mцddяt яvvяl parlamentin buraxыlacaьы da kifayяt qяdяr ciddi mцzakirя mюvzusuna чevrilmiшdi. Siz dя nюvbяdяnkяnar seчkilяrdя ilk dяfя mandat alan gяnc deputatlardansыnыz. Bu fikirlяri nя dяrяcяdя haqlы sayыrsыnыz? - Яvvяla, saytыnыzыn rяhbяrliyinя vя kollektivinя mцsahibя цчцn tяшяkkцrцmц bildirirяm. Fцrsяtdяn istifadя edib Zяfяr Bayramы mцnasibяtilя bцtцn xalqыmыzы tяbrik edir, Шяhidlяrimizя Allahdan rяhmяt, qazilяrimizя шяfalar dilяyirяm. Sualыnыzla baьlы isя onu bildirim ki, Пarlament dя cяmiyyяtimizin bir hissяsidir. Bura seчilmiш insanlar baшqa bir юlkяdяn, kяnar planetdяn gяlmяyiblяr. Hяr bir sa-hяdя olduьu kimi, Пarlamentin tяkibindя dя mцxtяlif keyfiyyяtdя insanlarыn olmasы tяbiidir. Bundan яvvяlki dюvrlяrdя olduьu kimi, indiki Пarlamentin tяrkibindя dя fяallыьы ilя seчilяn millяt vяkillяri dя var, passiv deputatlar da. Яlbяttя ki, indiki Пarlament яvvяlkilяrdяn gяnclяrin sayыnыn чox olma-sы ilя fяrqlяnir. Bundan яvvяlki чaьыrышlarda yaшы 35-dяn aшaьы bir-iki deputat olardы. Иndiki Milli Mяclisdя isя bu yaшda 10dan artыq deputat saymaq olar. Bu da dюvlяtimizin, cяmiyyяtimizin gяnclяrя etimadыnы gюstяrir. Deyim ki, gяnc deputatlarыn яksяriyyяti bu etimadы doьrultmaьa чalышыr. Sюzsцz ki, yeni seчilmiш deputatlardan bir neчя чaьыrыш parlamentinin цzvц olan, medianыn, ictimaiyyяtin yaxшы tanыdыьы bяzi millяt vяkillяrinin fяallыьыnы, onlar kimi qanunlarы шяrh etmяsini gюzlяmяk doьru olmaz. Bu adamlar parlament mяktяbini keчmiш insanlardыr, gяnc deputatlar isя bu mяktяbin yeni tяlяbяlяridir. Ancaq razыyam ki, Пarlament heч dя orta mяktяb deyil, qanunvericiliyi formalaшdыran siyasi orqandыr. Millяt vяkillяri daim cяmiyyяtin diqqяt mяrkяzindя olan insanlardыr. Onlarla baьlы hяr mяsяlя ictimai mцzakirяyя чevrilir. Ona gюrя dя deputat seчilmisяnsя, gяrяk qыsa mцddяtdя parlamentar fяaliyyяtя adaptasiya olunub aktiv шяkildя цzяrinя dцшяn vяzifяlяri yerinя yetirяsяn. Иctimai-siyasi hяyatda fяal olasan, deputat kimi mяsuliyyяtini anlayыb ona gюrя addыmlarыnы atasan. Yяni, deputat olmaq qaynar ictimai-siyasi hяyatыn iчяrisinя atыlmaqdыr. Kяnarda qalmaq olmaz. Bu baxыmdan ictimaiyyяtin yeni seчilяn deputatlardan gюzlяntilяrinin yцksяk olmasы baшadцшцlяndir. Яvvяlki чaьыrышlardakы millяt vяkillяri цzяrindя bu qяdяr ictimai nяzarяt olmayыb. Bu da чox yaxшы haldыr vя millяt vяkillяrini daha fяal olmaьa sюvq edir. Hяmkarlarыmыn яksяriyyяti, o cцmlяdяn yeni seчilmiш gяnc deputatlarыn bir чoxu bu tяlяbi qarшыlamaьa чalышыr. Dцzdцr, indiki Пarlament formalaшdыqdan az sonra bцtцn dцnyada olduьu kimi Azяrbaycanda da pandemiyanыn tяsiri nяticяsindя hяr yer qapadыldы. Parlamentin komitя iclaslarы da bir mцddяt onlayn шяkildя keчirildi. Bu, deputatlarыn aktiv fяaliyyяtinя mцяyyяn maneяlяr yaratdы. Ancaq, hяtta hяmin dюvrdя belя biz televiziyalar, saytlar vasitяsilя cяmiyyяti maraqlandыran mяsяlяlяr barяdя, ictimaiyyяtin maariflяndirilmяsi istiqamяtindя sяylяrimizi davam etdirir, seчicilяrimizlя gюrцшlяr keчirirdik. Vяtяn mцharibяsi zamanы vя ondan sonrakы dюvrdя deputatlarыmыzыn яksяriyyяtinin, xцsusяn gяnc millяt vяkillяrinin ictimai-siyasi hяyatda daha fяal olduьunu gюrя bilяrik. Bu gцn яvvяlki illяrdяn fяrqli olaraq millяt vяkillяrimizin bir чoxu hяr telekanalda keчirilяn siyasi tok-шoulara qatыlыr, mediada yazыlarla чыxыш edir, tяdbirlяrя qatыlыr, seчicilяrilя tez-tez ya birbaшa, ya da onlayn gюrцшlяr

keчirirlяr. Qeyd edim ki, Пarlamentdя yeni bir шюbяnin - icra hakimiyyяtlяri ilя iш шюbяsi yaradыlmasы da deputatlarыn mяsuliyyяtini artыrыb. Bu шюbя hяtta passiv deputatlarы belя seчicilяrilя iшlяmяyя, onlarыn problemlяrini юyrяnmяyя sюvq edir. Eyni zamanda Prezidentin Administrasiyasыnda yaradыlmыш vя hюrmяtli Яdalяt mцяllimin rяhbяrlik etdiyi Siyasi partiyalar vя qanunvericilik hakimiyyяti ilя яlaqяlяr шюbяsinin dя fяaliyyяt istiqamяtlяrindяn biri millяt vяkillяrinin qaldыrdыьы problemlяrin hяllinя nail olmaqdыr. Bu da bizdяn fяal olmaьы, tяmsil etdiyimiz bюlgяlяrdя яhalini narahat edяn problemlяri юyrяnmяyi tяlяb edir. Bu baxыmdan indiki deputatlarыn fяal olmadыьыna dair fikirlяri obyektiv hesab etmirяm. Иstisnalar var, amma bunu bцtюvlцkdя Пarlamentя aid etmяk doьru deyil. -Яlbяttя, bцtцn deputatlarыn passiv olduьunu vя ya яksini iddia

Vцqar Иskяndяrov: "Prezidentin siyasi vя diplomatik mяharяti юzцnц onda gюstяrir ki, iri dюvlяtlяrin maraqlarыnыn Azяrbaycanыn milli maraqlarы ilя uzlaшmasы tяmin edilir." maraqlarыnы qorumaq istiqamяtindя bцtцn gцcц ilя чalышыb. Deputatlarыn hяr biri hansы юlkя ilя parlamentlяrarasы dostluq iшci qrupundadыrsa, o юlkяdя Azяrbaycanыn haqlы mюvqeyinin чatdыrыlmasы цчцn яlindяn gяlяni edib. - Vцqar mцяllim, Vяtяn mцharibяsinin baшa чatmasыndan artыq bir il keчir. Sabah (bu gцn-red) Zяfяr Gцnцnц qeyd edяcяyik. Necя bilirsiz, юtяn bir ildя regionda yaranmыш yeni situasiyanыn Azяrbaycanыn maraqlarыna tam cavab verdiyini demяk olarmы? - Bilirsiz, insan bяzяn iчяrisindя olduьu, yaшadыьы hadisяlяrin яhяmiyyяtini dяrindяn dяrk edя, qiymяtlяndirя bilmir. Bir qяdяr mцddяt lazыm olur ki, nя ya-

Vцqar Иskяndяrov: " M ц h a r i b я Cяbhяdя silahlar sussa da, daha matik mцharibя davam edir..."

hяlя dя davam kяskin formada

edir. diplo-

Vцqar Иskяndяrov etmяk olmaz. Ancaq cяmiyyяt bяzяn kritik situasiyalarda, lazыm olan vaxtlarda millяt vяkillяrindяn gюzlяnilяn fяaliyyяti gюrmцr. Mяsяlяn, Vяtяn mцharibяsi zamanы Azяrbaycana qarшы hяm Qяrbdяn, hяm Rusiyadan, hяm dя Иrandan baшlanan total informasiya mцharibяsindя onlarыn qarшыlarыnda biz, яsasяn, юlkя Prezidentini vя qismяn bir neчя шяxsi gюrцrdцk. Millяt vяkillяrinin, hюkumяt цzvlяrinin bu savaшda iшtirakы gюrцnmцrdц... - Иlk nюvbяdя qeyd edim ki, Vяtяn mцharibяsi zamanы vя ondan sonrakы dюvrdя cяnab Prezident Иlham Яliyevin apardыьы geniш miqyaslы iшlяri, hяm юlkя daxilindяki, hяm dя beynяlxalq arenadaki fяaliyyяtini heч nя ilя, heч kimlя mцqayisя etmяk mцmkцn deyil. Cяnab Prezident mцharibя dюvrц hяm Ali Baш Komandan kimi orduya komandanlыq edir, hяm юlkя rяhbяri kimi dюvlяt idarячiliyini hяyata keчirir, hяm dя beynяlxalq arenada diplomatik savaшda iшtirak edirdi. Hяr birini dя яn yцksяk sяviyyяdя. Mцharibя dюvrц dцnyanыn aparыcы media quruluшlarы vasitяsilя Azяrbaycanыn haqq iшini lяkяlя-mяk, юlkяmizi informasiya blokadasыna almaq cяhdlяri hюrmяtli Prezidentimiz tяrяfindяn darmadaьыn edildi. Dюvlяt baшчыmыz bюyцk siyasяtчilяrя xas ustalыqla ermяnilяrin vя onlarыn himayяdarlarыnыn beynяlxalq ictimai rяyi Azяrbaycanыn яleyhinя yюnяltmяk cяhdlяrinin qarшыsыnы aldы. Prezident tяxribat xarakterli suallarы belя soyuqqanlы шяkildя, elя ustalыqla cavablandыrыrdы ki, qarшыsыndakыnы, obrazlы desяk, sadяcя mat edirdi. Ancaq onunla da razы deyilяm ki, Vяtяn mцharibяsi zamanы vя ondan sonrakы dюvrdя deputatlar aktiv fяaliyyяt gюstяrmяyiblяr. Шяxsяn mяnim Vяtяn mцharibяsinin davam etdiyi 44 gцn яrzindя Azяrbaycan vя Tцrkiyя mediasыnda, saytlarda 200-dяn artыq yazыm, telekanallarыnda чыxышlarыm olub. Eyni шяkildя digяr deputatlarыmыz da Azяrbaycanыn haqlы mюvqeyini dцnya ictimaiyyяtinя чatdыrmaq цчцn fяal чalышыblar. Spiker baшda olmaqla, bцtцn deputatlar dюvlяtimizin

шandыьыnы, hansы tarixi hadisяnin iшtirakчыsы vя ya шahidi olduьunu gюrя bilsin. Bizim dя чoxumuz mцяyyяn mцddяt yaшadыьыmыz tarixi hadisяnin яhяmiyyяtini dяrk edя, daha doьrusu, bunun baш verdiyinя inana bilmяdik. Mцharibяdяn 2-3 ay, hяtta bir hяftя qabaq Azяrbaycanыn qыsa mцddяtdя belя bir bюyцk zяfяr яldя edяcяyini heч kim ehtimal belя etmirdi. Yalnыz populist adamlar iddia edя bilяr ki, mяn bunu bilirdim. Яlbяttя, юlkя Prezidentinin rяhbяrliyi ilя buna hazыrlыq gedirdi. Иstяr ordu quruculuьu istiqamяtindя, istяrsя dя, diplomatik cяbhяdя. Ancaq bu, cяmi 44 gцn яrzindя яrazilяrimizi iшьaldan azad edib, dцшmяni kapitulyasiyaya mяhkum edяciyimizi proqnozlaшdыrmыrdы. Bu baxыmdan qazandыьыmыz qяlяbяnin яhяmiyyяtini, necя deyяrlяr, isti-isti lazыmыnca qiymяtlяndirя bilmяdiyimizi dцшцnцrяm. Digяr tяrяfdяn, belя bюyцk bir qяlяbяnin qazanыlmasы bizi, deyяrdim, baшqa, daha iddialы bir millяtя чevirdi. Xalqыmыz keчmiшdя yaшanmыш aьыr facilяlяrin, soyqыrыmlarыn, mяьlubiyyяtin tяsiri altыnda formalaшmыш komplekslяrdяn чыxaraq юz gцcцnя olan inamыnы bяrpa etdi, yenidяn mяьrur vя qцrurlu bir millяtя чevrildi. Fikrimcя, bu, torpaqlarыmыzы iшьaldan azad etmяyimiz qяdяr яhяmiyyяtlidir. Millяtimiz uzun illяrdяn sonra hansы siyasi mюvqeyi tutmasыndan asыlы olmayaraq Ali Baш Komandanыn siyasяtinin яtrafыnda bir yumruq kimi birlяшdi. Hяr kяs dюvlяtinin yanыnda yer almaq цчцn nяsя etmяyя чalышыrdы. Yadыnыzdadыrsa, Шяkidя bir aьsaqqal kiшi ayaqqabыsы yыrtыq olduьu halda tяqaцdцnц orduya keчirmяyя gяlmiшdi. Bu, millяtin dюvlяtinin yanыnda yer aldыьыna bariz nцmunяdir. Mяhz bu cцr birlik, Ali Baш Komandanыn qяtiyyяtli, dцшцnцlmцш siyasяti vя ordumuzun шцcaяti bizi яsrlяr boyu hяsrяtindя olduьуmuz Zяfяri qazanmaьыmыza gяtirib чыxardы. Tarixчilяr dяqiq bilяr, biz tяxminяn 300 ildir, torpaqlarыmыzы itirя-itirя gяlirdik. Ona gюrя dя bяzi qцvvяlяr bizim яrazilяrimizi geri qaytarmaьыmыzla bu gцn dя barышmaq istяmirlяr. Ancaq kimin nя dцшцnmяsin-

dяn, nя istяmяsindяn asыlы olmayaraq Azяrbaycan yeni reallыqlar yaradыb. Vя dцшцnцrяm ki, regionda yaranmiш yeni situasiya Azяrbaycanыn maraqlarыna tam cavab verir. Яlbяttя, daha yaxшы ola bilяcяyini, yarыmчыq qalan bяzi mяsяlяlяrin indiyяdяk hяll edilmяli olduьunu deyяnlяr var. Bu da tяbiidir, hяr kяs eyni fikirdя ola bilmяz. Dцzdцr, bяzilяri qяrяzli шяkildя, qaragцruh mюvqeyindяn чыxыш edяrяk mцharibя bitibsя, dяrhal bu mяsяlяlяr dя hяll olunmalыdыr deyir. Иstяyirlяr, tarixi qяlяbяmizя kюlgя salsыnlar, юlkяdя sцni narazыlыq yaratsыnlar. Ancaq reallыqlar var, beynяlxalq gцclяrin, iri dюvlяtlяrin regionda maraqlarы var vя dюvlяt bцtцn bunlarы da nяzяrя almaq mяcburiyyяtindяdir. Azяrbaycan dюvlяtinin Prezidentinin siyasi vя diplomatik mяharяti юzцnц onda gюstяrir ki, bu dюvlяtlяrin maraqlarыnыn Azяrbaycanыn milli maraqlarы ilя uzlaшmasыnы tяmin edir. Nяhayяtdя dя Azяrbaycanыn milli maraqlarыna cavab verяn qяrarlarыn alыnmasыna nail olunur. Bu gцn яgяr Rusiya da, ABШ da, Qяrb юlkяlяri dя, Иran da Azяrbaycanыn regionda yaratdыьы yeni reallыqla barышыrsa, bu, uzun illяr яrzindя aparыlan, hazыrda da davam etdirilяn bюyцk diplomatik iшin nяticяsidir. Цmumiyyяtlя, ordumuzun, igid юvladlarыmыzыn Qarabaьda, cяbhяdя gюstяrdiyi qяhrяmanlыqlar, cяnab Prezidentin isя diplomatik cяbhяdя, xarici siyasяtdяki uьurlu gediшlяri nяticяsindя regionda Azяrbaycanыn maraqlarыna cavab verяn yeni vяziyyяt yaranыb. Yaxыn gяlяcяkdя bunu daha aydыn gюrяcяyik. Dюvlяtimiz bцtцn mяsяlяlяri nяzarяtdя saxlayыr, яn qыsa mцddяtdя hяllinя чalышыr. Bu da heч dя asan bir mяsяlя deyil. Ona gюrя dя mяn deyяrdim, mцharibя hяlя dя davam edir. Cяbhяdя silahlar sussa da, daha kяskin formada diplomatik mцharibя davam edir. Cяnab Prezidentin bu mцharibяni dя qяlяbя ilя, Azяrbaycan dюvlяtinin maraqlarыna uyьun baшa чatdыracaьыna шцbhя etmirяm. - Qeyd etdiniz ki, Rusiya da, Qяrb юlkяlяri dя, Иran da Azяrbaycanыn regionda yaratdыьы yeni reallыqlarla barышыr. Ancaq Иranыn aчыq шяkildя Azяrbaycan dюvlяtinin suverenliyinя hюrmяtsizlik etdiyini, milli maraqlarыmыza zidd siyasяt hяyata keчirdiyini mцшahidя etdik. Rusiya sцlhmяramlыlarыnыn Qarabaьdakы qanunsuz fяaliyyяti dя ciddi narazыlыqlar yaradыr. Bu halda necя deyя bilяrik ki, bu dюvlяtlяr dя Azяrbaycanыn regionda yaratdыьы yeni reallыqlarla barышыr? - Яlbяttя, hяr bir dюvlяtin юzцnцn maraqlarы, milli strategiyasы var. Иstяnilяn юlkя yeni bir vяziyyяt yarandыqda юz maraqlarыnы maksimum yцksяk sяviyyяdя tяmin etmяyя чalышыr. Bu, tяbiidir. Ancaq beynяlxalq hцquqa, dostluq, qonшuluq haqlarыna hюrmяt edяn dюvlяtlяr bu zaman baшqalarыnыn suverenliyinя mцdaxilя etmir. Чox tяяssцf ki, qonшu Иran dюvlяtinя rяhbяrlik edяnlяrin siyasяtindя biz bunun яksini gюrцrdцk. Bununla baьlы mяn sizin saytыnыzda yazы ilя dя чыxыш etmiшdim. Biz Иranыn regionda юz maraьыnыn olduьunu baшa dцшцrцk. Regiondakы yeni reallыqlardan niyя narahat olduьunu da tяxmin etmяk чяtin deyil. Tehranыn baxыш bucaьыndan yanaшdыqda, Иranыn niyя belя destruktiv mюvqe tutmasыnы mцяyyяn edя bilяrik. Mяn tяxminяn 15-dяn artыq шяrt saya bilяrяm. Tehranыn mяlum biznes maraqlarыna zяrbя dяymiш, sяrhяdindя gцclц bir dюvlяtin olduьunu anlamыш vя sair. Ancaq bunlarыn heч biri Иrana Azяrbaycan dюvlяtinin suverenliyinя hюrmяtsizlik etmяk, icazяmiz olmadan Qarabaьa girib-чыxmaq haqqы vermir. Bunun da cavabы яn yцksяk sяviyyяdя verildi. Azяrbaycanыn sяrt reaksiyasыnы vя gцcцnц gюrdц. Prezident aчыq mяtnlя Иrana bu cцr siyasяtin qяbuledilmяz olduьu mesajыnы verdi. Vя biz gюrцrцk ki, bu mesaj цnvanыna чatыb.

(Арды эялян сайымызда) Сющбятляшди: Иsmayыl ИСМАЙЫЛБЯЙЛИ, "AzPolitika.info", 8 нойабр 2021.


№ 11 (206), Нойабр 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

QARABAЬ GЦNDЯLИYИ Рамиз ОРСЯР (Яввяли ютян сайларымызда) Qaчыb hяyяtin o baшыnda dayanan Nяcmяddin tяlяsik cavab verdi: - Daшы mяn atdыm, шцшя юzц sыndы. Uшaqlar gцlцшdцlяr. Hidayяt mцяllimin dodaqlarы, яllяri яsirdi. Vяziyyяt gяrginlяшirdi. Sinяmi qabaьa verib dedim: - O atmayыb, daшы mяn atdыm. Hidayяt mцяllim dя mяnim sяs tonumda soruшdu: - Niyя atdыn? Dяli olmusan? - Xeyir, mцяllim, dяli-zad olmamышam. Mяn "nemes" idim, "sovetlяrя qumbara atdыm, o da gedib pяncяrяyя dяydi. Hidayяt mцяllim gюzlяri bяrяlя mяnя baxыrdы. Onun iri, dombalan gюzlяri az qalыrdы ki, hяdяqяsindяn чыxsыn. Bircя bu sюzц dedi: - Я, bunlar lap цflяmяdilяr ki! Akif bic-bic soruшdu: - Mцяllim, цflяmя nяdi? Hidayяt mцяllim яllяrini yellяyib getdi. Yaqut mцяllimя bizi danlamaьa baшladы. Nяcmяddinя sюylяndi: - Иndi zяhmяt чяkib шцшяni gяtirib salarsan. Hamы susmuшdu, qulaq asыrdы. Mяn dillяndim: - Mцяllimя, Nяcmяddinin gцnahы yoxdur. Daшы mяn atmышam, шцшяni dя mяn saldыracaьam. Иki dяqiqя keчmяmiш Hidayяt mцяllim direktorla bяrabяr qayыdыb gяldi. Gюyяrmiш dodaqlarы, яllяri hяlя dя titrяyirdi. Direktorun ilk sюzц bu oldu: - Bu dюrdцncц sinif tяrtяmiz mяni boьaza yыьыb. - Sonra Yaqut mцяllimяyя цzцnц tutub: - Bu nя oyundu uшaqlar oynayыr. Sovet mяktяbindя "nemes-nemes"! Ay gяnc mцяllimя, bяs siz hara baxыrsыnыz? Adamыn atasыnы yandыrarlar. Sovet sizя чюrяk verir, tяhsil verir. Siz dя onun mяktяbindя uшaqlara "nemes-nemes" oynadыrsыnыz. Bu biabыrчыlыqdыr, rцsvayчыlыqdыr. Yaqut mцяllimя яllяri ilя gюzlяrinin цstцnц юrtцb aьladы. Direktor bizi xeyli danladы: - Yaxшы ki, Hidayяt mцяllim gяlib bunlarы mяnя mяruzя elяdi. Mяktяbimiz, hamыmыz biabыr olardыq, yanardыq. Hidayяt mцяllim bu ara direktorun yanыnda qalib яsgяr kimi dayanmышdы. Яllяri, dodaqlarы da daha яsmirdi. Direktor mяktяbdя bu oyunu bizя qadaьan etdi. Sinif mцяllimяmiz dя bundan sonra azaz xяstяlяndi, dяrsdяn dя qalmadы. Biz dя "Sovet-nemes" oyununu futbol meydanчasыnыn kяnarыnda oynadыq. Biz dюrdцncц sinиfi qurtaranda Hidayяt mцяllim bizim mяktяbdяn чыxdы. Юz kяndlяrindя iшlяdi. Sonra da mцяllimliyin daшыnы birdяfяlik atdы, oldu kяnd mollasы. Sяbяbini soruшanda da deyirmiш ki, mцяllimlik чox aьыr peшяdi, hяm dя onun mяvacibi ilя heч ortabab kцlfяti dя saxlamaq, dolandыrmaq olmur. Belяdir, ya qeyri belяdir, deyя bilmяrяm. Ancaq Hidayяt mцяllim belя danышыrmыш.

***

Uшaqlarыn mцbahisяlяri hяlя dя davam edirdi. Onlar ortaq mяxrяc tapыb, razыlыьa gяlib oyunlarыnы baшlaya bilmirdilяr. Muradla yanaшы uшaqlarыn

yanыna gяldim. Mяni gюrцb susanlar da oldu, sяsinя xod verib coшanlar da. Onlarыn hamыsыnы diqqяtlя nяzяrdяn keчirdim. Uшaqdыlar ki, uшaq. Цz-gюzlяrindяn tяmizlik, saflыq, цst-baшlarыndan da kasыblыq yaьыrdы. Baxышlarы чeшmя gюzц kimi dumduru, arzularы bяnюvшя kimi boynubцkцk. Soruшdum: - Uшaqlar, nяyin mцbahisяsini edirsiniz? Bayaqdandы sizя baxыram,.. Uшaqlardan biri tez dillяndi: - Oyun oynamaq istяyirik, paxыllar razы olmurlar. - Nя oyunu? - Dava-dava. - O nяdir belя? - Ermяni-mцsяlman. - Bяs niyя oynamыrsыz? - Paxыllar ermяni olmaq istяmirlяr. Baшqa bir uшaq dillяndi: - Bяs siz niyя ermяni olmaq istяmirsiniz? - Biz uduzmaq istяmirik. - Biz dя uduzmaq istяmirik. O anda uшaqlara bir sюz tapыb deyя bilmяdim. Yaxшы ki, Murad sюhbяtя qoшuldu: - Pцшk atmaьa da razы dцшmцrlяr. Nюvbя ilя dя ermяni, mцsяlman olmaq istяmirlяr. Uшaqlardan яn arыьы bцlbцl kimi cяh-cяh vurdu: - Biz niyя ermяni oluruq? Mцharibяni baшlayыb, юzlяri dя uduzurlar. Sonra da vay-шivяn qoparыb baшlayыrlar dцnya boyu aьlamaьa. Bir baшqasы da ona dяstяk verdi: - Ermяnilяr юlяndя dя paxыllыq edirlяr, yaxшы yыxыlmыrlar, yaxшы юlmцrlяr. Elя hey qoqazlanыrlar. - Onda siz ermяni olun, yaxшы yыxыlыn, yaxшы da юlцn. Чыьыrbaьыr da salmayыn. - Biz niyя ermяni oluruq, siz olun da. Bizim doqqazыn uшaqlarы ermяni ola bilmяzlяr! - Bizim doqqazыn uшaqlarы da heч vaxt ermяni olmayacaq! Юzцmц mцbahisяyя qatdыm. - Siz bu oyunu harda gюrmцsцnцz, kimdяn юyrяnmisiniz! - Aшaьы mяhlяnin uшaqlarы hяmiшя bu oyundan oynayыr, axыrda da aralarыnda dava dцшцr. Ona gюrя dя adыna "Dava-dava", ya da ki, "ermяni-mцsяlman" oyunu deyirlяr. - Bяs niyя "ermяni-mцsяlman" davasы deyirsiz, "mцsяlman-ermяni" davasы demirsiz? Sualыmы Murad cavablandыrdы: - Ona gюrя ki, hяmiшя davanы ermяnilяr baшlayыb. Oyunun adыnы da birinci baшlayanыn adы ilя baшlayыrlar. Matыm-qutum qurudu. Uшaqlar nяlяr bilir. Юzlяri dя ermяni olmaq istяmir, ancaq oyun oynamaq istяyirlяr. Яlimi Muradыn чiyninя qoydum. Gцlцmsяmяk istяsяm dя tяbяssцmцm nя цzцmdя, nя dя gюzlяrimdя boy vermяdi. Sadяcя sюz demяk xatirinя danышdыm: - Uшaqlar, siz bu oyunu oynamayыn. Bu yaxшы oyun deyil. Bюyцyяndя bilяcяksiniz ki, bu qurama oyundur. Dцnyanыn gюzц юnцndя qurulan oyun! Ичi dolu qan-qada, Шяhidlяr! Ичi dolu ayrыlыq, hяsrяt, aьrы-acы. Siz yaxшыsы budur ki, "Bяnюvшя-bяnюvшя" oynayыn... Uzunboylu bir uшaq sюzцmц yarыmчыq kяsdi: - "Bяnюvшя-bяnюvшя" qыz oyunudur. O da bizlik deyil. Daha bir sюz tapыb deyя bilmяdim. Qulaqlarыmdan bir uьultu keчdi. Elя bil gцllя sяsi idi vя o sяs qurьuшun kimi яriyib iчimя tюkцldц. Elя bu anda da юzцmц o

oyunun iчindя hiss etdim. Dilimdяn isя bir sюz uчdu: - Oyun?!

* * * MИLLИ CЯFAKEШ Иpяk kimi xasiyyяti, tяrtяmiz цrяyi, qonur gюzlяri, qartal baxышlarы vardы. Tяbяssцmц sыnыlы kюnцllяrя mяlhяm, sяliqяsi, oturuшu, duruшu bir mяktяb, qohumqonшularыn gцvяn yeri, iшчilяrin mяnяvi dayaьы, nцmunяvi rяhbяr, milli cяfakeш idi. Restoran-kafe azarkeшi deyildi. Adяtяn doьmalarы ilя evindя nahar edяr, шam yemяyini yeyяrdi. Sяhяr yemяyi dя юz yerindя. Evdя kabab biшsя, qonшulara pay verilmяsя, onun sцfrяyя verilmяsinя razы olmazdы. Nadir hallarda, hяm dя qonaqla restorana gedяr, nяzakяt xяtrinя яlinя rumka gюtцrsя dя iчmяzdi. Xeyir-шяr adamыydы, heч

***

Hяr dяfя onu xatыrlayanda yadыma Cяlal dцшцr. S.Vurьunun "Komsomol poemasы"nыn, ("Yeddi oьul istяrяm" kino-filminin яn qцdrяtli, чяlimsiz, arыq, lakin mяnim цчцn яsas qяhrяmanlardan biri Cяlalы deyirяm.) sevdalы qяhrяmanы Cяlalы. Yeddi komsomolчunun qяbiristanlыqda qяbir daшlarыnыn arxasыnda gizlяndiklяri, Gяray bяyin dя baшыnыn dяstяsiylя qяbiristanlыьы mцhasirяyя aldыьы sяhnя. Чox tяsirli, hяm dя чox ibrяtamiz, qeyri-adi bir sяhnяdir. O sяhnя yadыmda belя qalыb: Gяray bяy at belindя, цzцnц qяbiristanlыьa tutub qышqыrыr: - Bяxtiyar, (komsomolчularыn baшчыsыdыr) gяda-gцdalarыnы da yыьышdыr, rяdd ol burdan! Bяxtiyar da, komsomolчu yoldaшlarы da susur. Hamыdan arыq, yaшca balaca olan Cяlal isя gizlяndiyi baшdaшыnыn arxasыndan bir addыm yana atыb:

Бяхтийар

Cяlal

S.Vurьunun "Komsomol poemasы" ясасында чякилмиш "Yeddi oьul istяrяm" kino-filminдян йазыда сюзцэедян щиссядян бир кадр. yerdяn geri qalmazdы. Яl aчanlara, dil aчanlara elя ustalыqla yardыm яlini uzadardы ki, onu kimsяyя hiss etdirmяzdi. Hяm dя bir nяzakяt nцmunяsi idi. Ucadan danышdыьыnы eшidяn, gюrяn olmazdы. Mцdirlяr tanыyыram ki, iшчilяri onu gюrяndя qaчыb gizlяnirdilяr ki, bu dяqiqя bir pяsgah quracaq, bir qalmaqal salacaq. O isя hяtta iшя gecikяn iшчisini uzaqdan gюrяndя юzцnц gюrmяzliyя vurub bir bяhanя ilя otaьa keчяrdi ki, gecikяn iшчi onu gюrцb utanmasыn. Rayonun яn bюyцk tяшkilatlarыndan birinя rяhbяrlik edirdi "Rayon Иstehlak Cяmiyyяti"nin (Ray.PO) idarя heyяtinin sяdri. Belя bir aьыr, sюzlц-sюhbяtli tяшkilata rяhbяrlik etmяk elя-belя, adi iш deyildi. Xalq da sяndяn razы qalsыn, iшчilяr dя, plan da юz yerindя, hяr ay artыqlamasы ilя yerinя yetirilsin. Mцkafatlar, keчici qыrmыzы bayraqlar, xяtir-hюrmяt dя юz yerindя. Rayonun bцtцn idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыnы gяzsяydin, onun rяhbяrlik etdiyi Paypo qяdяr sяliqя-sahmanlы bir guшя tapa bilmяzdin. Dяfяlяrlя яlindя baь qayчыsы onu aьaclara, gцl-чiчяklяrя qulluq edяndя gюrяnlяr olmuшdu. Bu da gedib birinci katibя чatmышdы. Birinci katib dя шяnbя mцшavirяsindя bunu digяr idarя, mцяssisя, tяшkilat rяhbяrlяrinя gюstяrmiшdi, "gedin ondan idarяetmяni, iшlяmяyi vя rяhbяrlik etmяyi юyrяnin", - demiшdi. Bяzi xod gedяn mцdirlяr dя юzlяrindяn razы -, hяtta dodaqlarыnы чeynяmiшdilяr. Soy kюkцnя шяrяf qatan, hюrmяt gяtirяn bu qяhrяmanыmыn soyuna layiq dя soyadы vardы. Aьabяyov! Alnы enli, qalыn qaшlы, qarabuьdayы bu milli cяfakeш xeyirxah aьa, lяyaqяtli bяy idi. Elя soyadы da ona yaraшыrdы. Aьabяyov! Bu soyad ona ana sцdц qяdяr halaldы.

- Gяda юzцnsяn! - Part bir gцllя. Cяlalыn atdыьы gцllя Gяray bяyin papaьыnы deшib keчir. Sonra baш verяnlяrlя iшim yoxdur. Ишя bax, Cяlal Gяray bяyin qыzы Humayla deyiklidir. Yяni Cяlal Gяray bяyin kцrяkяni olacaq. O, gяlяcяk qaynatasыna gцllя atdы. Niyя? Niyя onlarыn baшчыlarы, Bяxtiyar, canlы-cцssяli o biri komsomolчular atяш aчmadы, gцllяni Cяlal atdы. Hя, deyim niyя. Чцnki bu чaьыrыlmamыш gяlяn "qonaqlarыn" arasыnda yeganя bяy oьlu, bяy balasы (O, Шяkяr bяyin oьlu idi) Cяlaldы. O biri yoldaшlarы gяda sюzцnц sinirsяlяr dя, Cяlal bu sюzц qяbul edя bilmяdi. Bяy balasы gяda sюzцnц sinirя bilmяzdi. Baxmayaraq ki, Gяray bяy atasыnыn dostu, sevgilisi Humayыn atasы idi. "Gяdadan bяy, bяydяn gяda olmaz", - amma zor deyiblяr ha!

***

Aьabяyov da soyunun layiqli davamчыsы, hяm dя milli cяfakeш idi. Ишlяri yaь kimi gedirdi. Иlin baшa чatmasыna yarыm ay qalsa da, artыq illik planы yerinя yetirmiшdilяr. Yeni ilin gяliшini hamы hiss etsin deyя bцtцn iшчilяrя mцkafat, maddi yardыm vermiш, bayram payы, yeni il sovqatы verdirmiшdi. Otaьыnda oturmuшdu, hansыsa sяnяdlяrlя tanыш olurdu. Цzцnцn tяbяssцmц, mehribanlыьы vя qayьыlarы leon iшыьыna qarышыb otaьa sцzцlцrdц. Birdяn qapы aчыldы. Яlindя diplomat, gюdяrяk, tontal burun, yekяqarыn birisi otaьa girdi. Aьabяyov baшыnы qaldыrыb baxdы. Anidяn qalыn qaшlarы dцyцnlяndi. (Demяli bu gяliш onun цrяyincя deyildi) Yerindяn qalxmadы. Sakitcя dayanыb gяlяn qonaьa baxdы. Qonaq da adi qonaьa bяnzяmirdi. Yanaqlarы qыpqыrmыzы,

цzцndяn, baшыndan da yaь damыrdы. Deyяsяn, daz baшыna da hansыsa yaьdan, ya da jele sцrtmцшdц. Hяm dя gюrmяmiшlik edib artыqlamasыynan яtirlяnmiшdi. Otaьa girяn kimi dя vurduьu яtrin qoxusu otaьы bцrцmцшdц. Qonaq dцz ona tяrяf gяldi, яlini uzatdы vя Aьabяyova salam verdi: - Salam! Aьabяyov qonaьa яl uzatmadы, salamыnы da almadы. Sadяcя soruшdu: - Xeyir ola! Qonaq tяkяbbцrцnц gizlяtmяdяn, stul чяkib oturdu. Aьabяyov gяlяn qonaьы tanыmышdы. Ancaq юzцnц o yerя qoymadы. - Mяn sizя яylяшmяyi tяklif etmяdim. Diplomatыnыzы da stolun цstцndяn gюtцrцn, o yazы stoludur. Qonaq halыnы pozmadan, diplomatыnы aчdы. Gцn eynяyini цzцndяn gюtцrцb diplomatыna qoydu. Bir zяrfi vя mюhцrlц kaьыzы gюtцrцb, яda ilя dillяndi: - Ara, mяni Azяrittifaqdan gюndяriblяr. Qodovoy (yяni illik) yoxlamaya. Bir dяnя dя "material" yazыblar sяndяn. Яlindяki zяrfi gюstяrdi. Иndi юzцmц dя tяqdim edяcяm. Aьabяyov tяmkinini pozmadan: - Azяrittifaqdan bir adam tapmadыlar yoxlamaьa gюndяrmяyя? Юzцnц tяqdimata da ehtiyac yoxdur. "Material" yazanlarыn da яllяri saь olsun. Gяlib onlarыn iшtirakы ilя dя yoxlayarlar, - Иllik yoxlamanы da apararlar. - деди. - Ara, bir az xodunu al, mяnяm ey, Mirzoyan, Azяrittifaqыn veduшшiy revizoru Edik Mirzoyan! Qonaq яlini atыb pencяyinin qoltuq cibindяn vяsiqяsini чыxarыb gюstяrdi vя hяyasыz-hяyasыz sюzцnя davam etdi: - Bizim sistemdя mяn kяsяn baшa sorьu-sual yoxdur. - Sяnin kяsdiyin ayrы шey olar. Sюzlяrinя diqqяt elя. - Sяni kяsяcяm, Aqabekov, kяsяcяm vя yeyяcяm sяni, qonaq sяsinin tonunu yцksяltdi vя stulda yerini rahatladы. Aьabяyov yenя tяmkinini pozmadы: - Dedim axы, sяn kяsdiyin ayrы шey olar vя asta ye, boьazыnda qalar. Иndi isя юzцnя hюrmяt qoy, gяldiyin kimi dя qapыdan чыx чюlя, gяldiyin yerя yolun aчыq olsun. - Ara, sяn чaшmыsan, nяdi, yoxsa dяli olmusan, mяni qodovoy atчota gюndяriblяr. Bildin? Qoy tцrkcя dя deyim, baшa dцш. Mirzoyan qapыnыn kandarыndan ayaьыnы iчяri basandan tanыmышdы onu. Gюzцndя gцn eynяyi ilя otaьa girdiyindяn xoшlanmamыш, anidяn dя onu qяbul etmяyяcяyinя qяti qяrar vermiшdi. Onu yaxшы tanыyыrdы. Bacыsы Moskvada M.Qorbaчovun шяxsi katibяsi olmuшdu. Edik dя Azяrbaycanda at oynadыrdы. Yoxlamaya getdiyi yerlяri qapыb talayыr, adamlarы aьlar, raypolarы da viranя qoyurdu. Aьabяyov чortunu pozmadan yenя vцqarla dillяndi. Onun qartal baxышlarы Ediki neшtяr kimi dяlib keчirdi: - Aьlы olan adam шяxsiyyяtinя hюrmяt edяr, юzцnя hюrmяt qoyar. Sяn mяnim rяhbяr olduьum tяшkilatda yoxlama-zad apara bilmяzsяn. Sяni yanlыш цnvana gюndяriblяr. Gяldiyin kimi dя uьurlayыram sяni. Qapыdan чюlя, vяssalam, bitdi. - Яli ilя qapыnы gюstяrdi. Яvvяldяn dя qыrmыzыsifяt Mirzoyan qulaqlarыnыn dibinяcяn qыzardы. Hяyasыz-hяyasыz dillяndi: - Bu vяzifя cinayяtidir, bu xuliqanlыqdыr. Mяn bu dяqiqя sяdrя doklad edяcяyяm. (Арды вар)


сящ. 8

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (206), Нойабр 2021

ШЯЩИДЛЯР ЮЛМЯЗ, Vяtяn mцharibяsindя шяhidlik zirvяsinя ucalan mayor X я y a l M я m m я d o v у н нойабрын 18-дя doьum gцnц иди. Щямин эцн Шяki Шяhяr Nizami Gяncяvi adыna 7 saylы orta mяktяbin шagirdlяri шяhidin ailяsini ziyarяt edib. Gяnc fidanlar юzlяrinin hazыrladыqlarы mцxtяlif hяdiyyяlяri Xяyal Mяmmяdovun ailяsinя tяqdim ediblяr. Шagirdlяr vяtяnpяrvяrlik ruhunda шeirlяr sюylяyiblяr. Шяhid anasы шagirdlяrя Vяtяnin dar gцnцndя mяzuniyyяtini yarыmчыq qoyaraq юn cяbhяyя yollanan Xяyalыn dюyцшdя gюstяrdiyi qяhrяmanlыqlar barяdя danышыb, onlarыn suallarыnы cavablandыrыb. Шяhidin ad gцnц mцnasibяti ilя dюyцш yoldaшlarы da ailяni ziyarяt edib.

“Онлардан бири - ХЯЙАЛ”

Нойабрын 18-дя, Х я й а л М я м м я д о в у н доьум эцнцндя Шяki Асан Хидмятин кинозалында онун xatirяsinя hяsr olunan " O n l a r d a n b i r i - X я y a l " adlы sяnяdli filmin tяqdimatы да keчirilib. ARB telekanalыnыn hazыrladыьы vя tяшkilati dяstяk verdiyi tяqdimata шяhidin yaxыnlarы, Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя dюvlяt xidmяtinin, Иcra hakimiyyяtinin nцmayяndяlяri, шяhяr ictimaiyyяti qatыlыb. Иlk юncя шяhidlяrin яziz xatirяsi bir dяqiqяlik sцkutla yad edilib. Ardыndan sяnяdli film nцmayiш edilib. 40 dяqiqяlik filmdя шяhid mayor Xяyal Mяmmяdovun qыsa vя шяrяfli hяyat yoluna, dюyцшlяrdя gюstяrdiyi шцcaяtя, qяhrяmanlыqlara iшыq tutulub, dostlarыnыn, dюyцш yoldaшlarыnыn, yaxыnlarыnыn Xяyalla baьlы xatirяlяri юz яksini tapыb.

Шящид Ибращим Мяммядовун хатиряси илдюнцмцндя анылыб

Октйабрын 27-дя Vяtяn mцharibяsindя qяhramancasыna шяhid olmuш xцsusi tяyinatlы И b r a h i m M я m m я d o v u n юlцmцndяn bir il юtцr. Щямин эцн Шящидин ailяsi vя yaxыnlarы qяbrini ziyarяt ediblяr. Шящидин рuhuna dualar oxuнуб, щяmчinin mяktяblilяr hazыrladыьы шeirlяrlя чыxыш ediblяr. Шяhidin qяbri цstцnя gцl dяstяlяri dцzцblяr. Xatыrladaq ki, Xцsusi tяyinatlы qцvvяlяrin giziri Иbrahim Mяmmяdov Vяtяn mцharibяsindя qяhrяmancasыna vuruшub, чяtin xцsusi яmяliyyatlarы uьurla yerinя yetirib. O, oktyabrыn 9-da Hadrutda Azяrbaycan bayraьыnы qaldыran hяrbчilяrdяn biri olub. Bununla bяrabяr Иbrahim Mяmmяdova oktyabrыn 17dя Fцzulidя Azяrbaycan bayraьыnы yцksяltmяk, elяcя dя Ali Baш Ko-mandana bu шяhяrin azad olunmasыnы mяruzя etmяk hяvalя edilmiшdi. Шяhidimizin son dюyцшц isя oktyabrыn 25-dя Laчыn istiqamяtindя olub. Xцsusi яmяliyyatы icra edяrkяn qяhrяman gizir boynundan yaralanaraq шяhadяtя yцksяlib.

Шящид Васиф Щямидовун илдюнцмцндя Октйабрын 28-дя Vяtяn mцharibяsindя qяhramancasыna шяhid olan V a s i f H я m i d o v u n ildюnцnцmц qeyd edilib. Шящидин мяzarы baшыna toplaшan ailяsi vя yaxыnlarы Vasif Hяmidovun xatirяsini anыblar. Qяbri цstцnя gцl dяstяlяri dцzцb, dua veriblяr. Шяhid Vasif Hяmidovun necя vяtяnpяrvяr biri olduьu qeyd edilib. Xatыrladaq ki, Vasif Hяmidov kюnцllц olaraq cяbhяyя yollanmыш vя юlцmцndяn sonra gюstяrdiyi шцcaяtя gюrя "Vяtяn uьrunda" medalы ilя tяltif edilib.

Шящид Заур Ялийевин хатиряси ябядиляшдирилиб Шяki шяhяrindя шяhid Z a u r Я l i y e v i n xatirяsinin яbяdi-lяшdirilmяsi mяqsяdilя bulaq komleksinin aчыlышы olub. Aчыlышda шяhidin ailя цzvlяri, qazilяr, icra hakimiyyяtinin rяsmilяri vя ictimaiyyяt nцmayяndяlяri iшtirak edib. Mяrasimdя Zaurun keчdiyi qыsa, lakin шяrяfli юmцr yolundan danышыlыb. Vurьulanыb ki, юlkяmizin яrazi bцtюvlцyц uьrunda gedяn dюyцшlяrdя qяhrяmancasыna шяhid olmuш hяrbчilяrimizin xatirяsi daim yaddaшlarda qalacaq. Mяhz onlarыn gюstяrdiyi шцcaяt nяticяsindя uzun illяrdir iшьal edilяn torpaqlarыmыz azad olunub. Bulaq aчыlышыnыn ardыnca mяktяblilяrin ifasыnda шяhidlяrimizя hяsr olunmuш шeirlяr sяslяndirilib.

Балталыда “Шящид булаьы” инша едилиб Шяkinin Baltalы kяndindя Vяtяn mцharibяsi шяhidi Z я f я r S u r x a y z a d я n i n vя 1-ci Qarabaь mцharibяsi шяhidi N e m я t C u m a y e v i n шяhid bulaьыnыn aчыlышы olub. Aчыlышda шяhid ailяlяri, kяnd sakinlяri, Шяki шяhяr Иcra hakimiyyяti nцmayяndяlяri vя Sяfяrbяrlik vя Hяrbi чaьrыш цzrя Шяki bюlmяsinin яmяkdaшlarы iшtirak edib. Чыxыш edяnlяr Zяfяrin mяrdliyindяn, qorxmazlыьыndan, vяtяn sevgisindяn danышыblar. Bildirilib ki, Zяfяr Surxayzadя Fцzuli, Xocavяndin azad edilmяsi uьrunda gedяn dюyцшlяrdя fяal iшtirak edяrяk шцcaяt gюstяrib. Gяnc qяhrяmanыn Fцzulidяn baшlayan dюyцш yolu Qarabaьыn incisi Шuшaya qяdяr qяdяr davam edib. Zяfяr Surxayzadя noyabrыn 9-da Шuшa dюyцшlяri zamanы qяhrяmancasыna шяhid olub.


№ 11 (206), Нойабр 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 9

ВЯТЯН БЮЛЦНМЯЗ! Зяфяр Эцнц шящадятя йцксялян Пянащ Мяммядов йад едилди

Шяhidин хатирясиня bulaq kompleksi aчыlыb

Шяkinin Orta Zяyzid kяndindя Zяfяr gцnц - noyabrыn 8-dя шяhadatя yцksяlяn Pяnah Mяmm я d o v u n anыm gцnц keчirilib. Kяnd sakinlяri, qazilяr, шяhidin ailя цzvlяri evdяn mяzarlыьadяk шцarlarla yцrцш edib. Mяzarы baшыnda шяhidin яziz xatirяsi anыlыb, mяzarы юnцnя gцl dяstяlяri qoyulub, ruhuna dualar oxunub. Чыxыш edяnlяr 20 yaшlы шяhid Pяnahыn шanlы dюyцш yolundan, qorxmazlыьыndan, vяtяn sevgisindяn danышыblar. Xatыrladыlыb ki, Шuшa uьrunda dюyцшlяrdя шяhid olan Pяnah Mяmmяdov юlцmцndяn sonra "Шuшanыn azad olunmasыna gюrя", "Vяtяn uьrunda", "Cяsur dюyцшчц" medallarы ilя tяltif edilib. Rяsmi hissяdяn sonra шagirdlяrin ifasыnda vяtяnpяrvяrlik ruhunda шeirlяr sяslяnib.

Нойабрын 11-дя Шяkinin Baш Kцngцt kяndindя шяhid E l n u r И s m a y ы l o v u n xatirяsinя tikilяn bulaьыn aчыlышы olub. Tяdbirя icra hakimiyyяtinin, Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяtinin rяsmilяri, qazilяr, шяhid yaxыnlarы, kяnd sakinlяri qatыlыb. Шяhid Elnur Иsmayыlovun dюyцшlяrdя gюstяrdiyi шцcaяtlяrdяn danышыlыb, 30 illik hяsrяtdяn sonra Elnur kimi oьullarыmыzыn dцшmяn tapdaьыnda olan torpaqlarыmыzы qarыш-qarыш azad etdiklяri, hяrb tarixinя adlarыnы qanlarы ilя yazdыqlarы diqqяtя чatdыrыlыb. Vurьulanыb ki, Baш Kцngцt kяndindяn Vяtяn mцharibяsindя 14 nяfяr iшtirak edib. Ardыndan bulaq aчыlышы baш tutub. Rяsmi hissяdяn sonra mяktяblilяrin ifasыnda vяtяnpяrvяrlik ruhunda шeirlяr sяslяndirlib.

Гохмуг кяндиндя Зяфяр Эцнц мцнасибятиля шящидляр анылыб

Доьум эцнц Зяфяр Эцнц иля ябядиляшян гящряман “Муров гарталы” 8 noyabr Шuшanыn azad olunmasы - Zяfяr gцnц hяr bir azяrbaycanlыnы sevindirяn, hяyacanlandыran, qцrurlandыran gцndцr. Иllяr keчsя dя bu, belя olacaq, daima noyabrыn 8-i uzun illяr чяkdiyimiz hяsrяtin sevincini yaшayacaьыq. Шяhid K я n a n И s r a f i l o v u n ailяsindя isя hяmin gцn ikiqat sevincli vя qцrurludur. Иgidliyinя, qorxmazlыьыna gюrя яsgяrlяrinin " M u rov qartalы" adlandыrdыьы, Шяkinin Шirinbulaq kяndindяn olan шяhid kapitan K я n a n Иsrafilovun hяlя uшaqlыqdan arzusu hяrbiчi olub, cяbhяdя dюyцшmяk idi. Hяrbi akademiyada mцяllim olmaq tяklifini geri чevirяn Kяnan юz arzusuna qovuшmaq цчцn dюyцш bюlgяsinя yollanыr, oktyabrыn 7-dя xanыmы ondan doьum gцnц hяdiyyяsi gюzlяyяndя o, юlцmsцzlцyцnц hяdiyyя edir. Шяhadяti ilя яbяdiyyяtя qovuшur. Noyabrыn 8-dя Kяnanыn doьum gцnцndя isя Шuшa azad edilir. Kяnanыn doьum gцnц Zяfяr bayramыna чevrilir. Suqovuшan istiqamяtindя axыrыncы dюyцшцndя qяrargah rяisi Kяnan Иsrafilov mцhasirяyя dцшяn 200-я yaxыn яsgяrin yardыmыna qaчыb, onlarы canы bahasыna xilas edib. Юlцmцndяn sonra "Vяtяn uьrunda" vя "Hяrbi xidmяtlяrя gюrя", "Suqovuшanыn azad edilmяsinя gюrя" medallarы ilя tяltif olunan qяhrяman шяhidimizin hяyat vя dюyцш yolu hяr birimiz цчцn юrnяkdir. Шяhidin ailяsi deyir ki, daь kяndindя yaшasalar da onlarы mцtяmadi olaraq tяlяbя vя шagirdlяr ziyarяt edir, шяhid Kяnan Иsrafilovun hяyatы, dюyцш yolu, gюstяrdiyi qяhramanlыqlara maraq gюstяrirlяr. Чяkiliшimiz zamanы Шяki шяhяr 11 saylы orta mяktяbin шagirdlяri dя Zяfяr gцnц mцnasibяti ilя bu qяlяbяni bizя bяxш edяn qяhrяmanlardan biri olan "Murav Qartalы" шяhid kapitan Kяnan Иsrafilovun ailяsini ziyarяtя gяldilяr. Шagirdlяr шяhidin yaxыnlarы ilя gюrцшцb onlara юzlяrinin hazыrladыqlarы mцxtяlif hяdiyyяlяri tяqdim ediblяr. Kяnanыn qanыyla yazdыьы vя bizя miras qoyduьu tarix unudulmayacaq, bizя bu Zяfяri yaшadan шяhidlяrimizsя daima qяlbimizdя yaшayacaq.

Шяkinin Qoxmuq kяndindя Vяtяn mцharibяsindя Zяfяrin яldя edilmяsindяn 1 il юtmяsi mцnasi-

bяti ilя шяhidlяrin anыmы tяdbiri keчirilib вя 18 няфяр шящидин хатиряси ябядиляшдирилиб.

Tяdbirdя kяnd sakinlяri, шяhidлярин yaxыnlarы, icra hakimiyyяtinin nцmayяndяlяri, sяfяrbяrlik vя hяrbi xidmяtя чaьыrыш яmяkdaшlarы, qazilяr iшtirak ediblяr. Tяdbirdя чыxыш edяnляр Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan qяlяbяnin яhяmiyyяtindяn, ordumuzun cяsarяtindяn, qяhrяmanlыьыndan danышыblar. Bu zяfяri bizя yaшadan qazilяrя vя шяhidlяrin yaxыnlarыna minnяtdarlыq bildirilib. Ardыndan шagirdlяr шяhidlяrin hяyatы dюyцш yolu haqqыnda mяlцmatlar verib, vяtяnpяrvяrlik ruhunda шeirlяr sяslяndiriblяr.

Бидейиз кяндиндя шящидлярин хатиряси булаг комлекси иля ябядиляшдирилиб Нойабрын 11-дя Шяkinin Bideyiz kяndindя шяhidlяrin xatirяsinin яbяdilяшdirilmяsi mяqsяdi ilя bulaq komleksinin aчыlышы olub. Aчыlыш mяrasimindя rayon rяsmilяri, kяnd sakinlяri, qazilяr, шяhid yaxыnlarы iшtirak ediblяr. Чыxыш edяnlяr 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan Qяlяbяnin tarixi

яhяmiyyяtindяn, шяhidlяrin шяrяfli dюyцш yollarыndan danышыb, onlarыn xatirяlяrinin heч bir zaman unudulmayacaьыnы vurьulayыblar. Bildirilib ki, Azяrbaycanыn bцtюvlцyц uьrunda aparыlan savaшda Bideyiz kяndindяn 22 nяfяr iшtirak edib. Rяsmi hissяdяn sonra Bideyiz kяnd orta mяktяbinin шяgirdlяrinin ifasыnda шeirlяr sяslяndirilib.

8-ъи вя 9-ъу сящифядяки материаллар “АРБ Шяки” телевизийа каналынын сщеки.арбтв.аз сайтынын “хябярляр” бюлмясиндян эютцрцлцб


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 10

Шякидя...

№ 11 (206), Нойабр 2021

... сящиййя ишчиляри шящид аиляляри иля эюрцшцбляр Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasыnda sяhiyyя iшчilяri шяhid ailяlяri ilя gюrцш keчirib. Gюrцшdя Шяki rayonundan olan 56 шяhidin ailяsi iшtirak edib. Эюрцшдя яввялъя шяhidlяrin яziz xatirяsi 1 dяqiqяlik sцkutla anыlыb. Сонра чыxыш edяnlяr Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan tarixi qяlяbяdяn danышыb, шяhidlяrimizin xatirяsinin daim qяlbimizdя yaшayacaьыnы vurьulayыblar. Bildirilib ki, шяhid ailяlяrinin problemlяri, sosial durumu dюvlяtin daimi diqqяt mяrkяzindяdir. Qeyd edilib ki, Vяtяn mцharibяsindя Шяkidяn 2 sяhiyyя iшчisi шяhid olub, 2 nяfяr isя qazi titulu qazanыb. Юtяn bu mцddяt яrzindя hяmin ailяlяr mцtяmadi olaraq maddi vя mяnяvi yardыmlar edilir. Rяsmi hissяdяn sonra шяhid ailяlяrinin mцraciяt vя qayьыlarы dinlяnilib.

... Ъцмя мясъидиндя Зяфяр Эцнц гейд олунуб Шяki Mяrkяzi Cцmя mяscidindя Zяfяr Gцnц ilя baьlы tяdbir keчirilib. Tяdbirdя mяscidin Иcma цzvlяri, dindarlar vя Dini Qurumlar цzrя Dюvlяt Komitяsinin Шяki Rayon Tяшkilatыnыn nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr.

Tяdbiri Qafqaz Mцsяlmanlarы Ruhani Иdarяsinin Шяki-Oьuz rayonlarы цzrя qazisi Kamran Mяmmяdov aчaraq, 8 Noyabr Zяfяr gцnцnцn tarixi яhяmiyyяtindяn, Mцzяffяr Ali Baш Komandanыn qяtiyyяti vя шцcaяtli Ordumuzun qяhrяmanlыьы sayяsindя dяdяbaba torpaqlarыmыzыn 44 gцn яrzindя

dцшmяn tapdaьыndan azad olunmasыndan, Шuшada Xarы bцlbцlцn yenidяn чiчяklяnmяsindяn vя dini dяyяrlяrimizin bяrpa olunmasыndan sюhbяt aчыb. Sonra mцqяddяs kяlamlar sяslяndirilib vя mцharibяdя шяhadяtя yцksяlяn Vяtяn юvladlarыnыn ruhuna dualar oxunub.

... 10 йашлы ушаьы ит дишляйиб Hadisя Шяkinin 125-ci kvartal adlanan яrazisindя баш вериб. 10 yaшlы Taleh Mustafayev yoldaшlarы ilя oynamaq цчцn kцчяyя чыxыb. Bu zaman ona it hцcum чяkib. Heyvan azyaшlыya mцxtяlif bяdяn xяsarяtlяri yetirib. Onu dяrhal Шяki RMXna чatdыrыlыb. Burada ilkin tibbi yardыm gюstяrildib, quduzluьa qarшы peyvяnd vurulub vя uшaq Cяrrahiyя шюbяsinя yerlяшdirilib. Hazыrda onun mцalicяsi davam etdirilir. Fяqan Rяsulov (щяkim): "Xяs-

tяyя bяdяnin чoxsayыlы cыrыlmыш, didilmiш diaqnozu qoyulub. Иlkin tibbi yardыm gюstяrilib. Hal-hazыrda mцalicяsi davam edir. Vяziyyяti kafidir". Taleh Mustafayev (зяrяrчяkяn): "Uшaqlarla oynamaьa gedirdim. Qapыnы aчыb uшaqlarы чaьыrdыm gяlmяdilяr. Addыm atыb iчяri girdim ki, it цstцmя tullandы". Zяminя Mustafayeva (ушaьыn anasы): "Yaшadыьыmыz яrazidя itlяr чoxdur. Uшaqlarыmыzы чюlя rahat buraxa bilmirik. Xahiш edяrdik ki, itlяr яrazidяn uzaqlaшdыrыlsыn".

. . . ев оьрулары сахланылыб Шяki Шяhяr Rayon Polis Шюbяsinя шяhяr яrazisindя yerlяшяn fяrdi yaшayыш evindяn xeyli mяblяьdя pul vя qыzыl-zinяt яшyalarыnыn oьurlanmasы barяdя mцraciяt daxil olub. Daxil olmuш mцraciяtlя яlaqяdar olaraq hяmin цnvana baxыш keчirilib, zяrяrчяkmiшя mяxsus evdяn 8 min ABШ dollarы, 8 min manat pul vя 6 min manat dяyяrindя qыzыlzinяt яшyalarыnыn oьurlandыьы mцяyyяn edilib. Keчirilmiш tяxirяsalыnmaz istintaq vя яmяliyyat-axtarыш tяdbirlяri nяticяsindя oьurluьu tюrяtmяkdя шцbhяli bilinяn 3 nяfяr Шяki шяhяr sakini - Elgцn Rяsulov, Anar Abdulhяmidov vя Sяxavяt Mustafayev

saxlanыlыb. Saxlanыlan шяxslяrin яtrafыnda aparыlan araшdыrma zamanы mяlum olub ki, E.Rяsulov, A.Abdulhяmidov vя S.Mustafayev qabaqcadan яlbir olub, hяmin evя oьurluьa girmяyi planlaшdыrыblar. Onlar ev sahibini vя ailя цzvlяrini izlяyяrяk, heчkimin olmadыьы mцddяtdя ora daxil olublar. Pul vя qыzыl-zinяt яшyalarыnы oьurladыqdan sonra isя юz aralarыnda bюlцblяr. Sяxavяt Mustafayev (сaxlanыlan шяxs): "Tanышlarыm Elvin vя Anarla birlikdя яvvяlcяdяn planlaшdыrdыьыmыz шяkildя Шяki шяhяr sakini Yusifin evindя heч kimin olmamasыndan istifadя edяrяk evя girib pul vя qыzыl gюtцrmцшцk.

Oьurladыqlarыmыzы 3 hissяyя bюldцk". Anar Abdulhяmidov (сaxlanыlan шяxs): "Elvin mяnя dedi ki, Yusif adlы шяxsin evindя pul var gedяk gюtцrяk. Biz dя gedib pullarы gюtцrцb sonra da aramыzda bюldцk". Zяfяr Cяlilov (мцstяntiq): "Шяki шяhяr sakini Yusif Abdullayevя mяxsus fяrdi yaшayыш evindяn oьurluq edяn шяxslяr: Elgцn Rяsulov, Anar Abdulhяmidov vя Sяxavяt Mustafayev barяsindя cinayяt iшi aчыlыb. Onlarыn digяr cinayяtlяrdя dя iшtirakыnыn olub-olmamasы araшdыrыlыr". Polis яmяkdaшlarыnыn keчirdiklяri tяdbirlяrlя oьurlanmыш qыzыl vя pul onlardan maddi sцbut kimi gюtцrцlцb.

... дялядуз тутулуб ... 19 мин щектарадяк сащядя пайызлыг сяпин апарылыб Respublikanыn яn iri taxыlчыlыq rayonlarыndan olan Шяkidя gяlяn ilin mяhsulu цчцn 66 min 100 hektar sahяdя payыzlыq dяn bitkilяrinin sяpini proqnozlaшdыrыlыr. Яkin sahяlяrinin 36 min 350 hektarыna buьda, 29 min 750 hektarыna isя arpa sяpilяcяk. Hazыrda tяsяrrцfatlarda payыzlыq dяnli bitkilяrin sяpini davam edir. Torpaq mцlkiyyяtчilяri indiyяdяk 12 min 465 hektarы dяn цчцn arpa, 6 min 455 hektarы buьda olmaqla, 18 min 920 hektar sahяyя toxum sяpiblяr. Bu barяdя ShekiMedia.az-a Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin bitkiчilik sektorunun mцdiri Sahib Abdulhяmidov mяlumat verib. Sektor mцdiri bildirib ki, payыzlыq dяnlilяrin sяpini цчцn indiyяdяk tяsяrrцfatlarda 58 min 410 hektar sahяdя шum qaldыrыlыb. Sяpin цчцn 13,3 min ton arpa vя buьda toxumu tяlяb olunur. Toxumчuluq tяsяrrцfatlarы tяrяfindяn lazыmi qяdяr toxum ehtiyatы yaradыlыb. Sяpindя iшtirak edяcяk traktor vя toxumsяpяn aqreqatlar tяmir olunaraq saz vяziyyяtя

gяtirilib. Цmumilikdя, sяpin kampaniyasыna 282 яdяd шum traktoru, 65 яdяd toxumsяpяn aqreqat vя digяr texnikalar cяlb edilib. Xatыrladaq ki, cari mюvsцmdя rayonda 63 min 531 hektar sahяnin mяhsulu biчilib, 204 min 907 ton taxыl istehsal olunub. Hяr hektardan orta mяhsuldarlыq 32,3 sentner tяшkil edib. Taxыl istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 6 min 191 ton artыb.

Шяkidя юzцnц bank iшчisi, xeyriyyячi kimi tяqdim edяrяk dяlяduzluqla mяшьul olan шяxs tutulub. Шяki Шяhяr Rayon Polis Шюbяsinin яmяkdaшlarыnыn keчirdiklяri istintaq vя яmяliyyat-axtarыш tяdbirlяri nяticяsindя vяtяndaшыn etibarыndan sui-istifadя edяrяk ona qarшы dяlяduzluq edяn, яvvяllяr dя analoji cinayяt яmяlinя gюrя mяhkum olunmuш шяhяr sakini Elnur Nurяhmяdov saxlanыlыb. DИN-in Mяtbuat Xidmяtinin Шяki regional qrupundan ShekiMedia.az-a verilяn mяlumata gюrя, araшdыrma zamanы mяlum olub ki, "Ыnstagram" sosial шяbяkяsindя tanыш olduьu шяxsя юzцnц bank iшчisi, elяcя dя xeyriyyячiliklя mяшьul olan biri kimi tяqdim edяn E.Nurяhmяdov ondan 1450 manat pul alыb. Zяrяrчяkmiшdяn aldыьы pulla taxыl mяhsullarы alыb-satacaьыnы, яldя etdiyi gяlirdяn isя 1450 manatыn qarшыlыьыnda ona 2500 manat qaytaracaьыnы vяd edяrяk aldadыb. Davam etdirilяn tяdbirlяrlя saxlanыlan шяxsin daha bir Шяki rayon sakininin kartыndan pul oьurladыьы da mцяyyяn edilib. Belя ki, bankomatыn qarшыsыnda bir qadыn ondan kartыnda olan pulu чыxarmasыnы xahiш edib. Kartыn balansыnda 756 manat pulun olduьu gюrяn E.Nurяhmяdov qadыna guya kartdan pul чыxarmaьыn mцmkцn olmadыьыnы bildirib, яvяzindя ona istifadя mцddяti bitяn baшqa plastik kart verib.

Faktlarla baьlы cinayяt iшi baшlanыlыb vя mяhkяmяnin dя qяrarы ilя onun barяsindя 3 aylыq hяbs-qяtimkan tяdbiri seчilib. E.Nurяhmяdovun яmяllяrindяn zяrяrчяkяn baшqa шяxslяr olarsa, bu barяdя DИN-in "102" Zяng Mяrkяzinя vя Шяki Шяhяr Rayon Polis Шюbяsinin (02424) 4-25-50 шяhяr, (055) 62800-84 mobil nюmrяlяrinя zяng edяrяk mяlumat vermяlяri xahiш olunur.


№ 11 (206), Нойабр 2021

Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайларымызда)

90 ил ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шяki цсйаны

1942-ci il avqustun 14-dя Иngiltяrяnin baш naziri U и н с т о н Ч ю r ч i l Moskvada S t a l i n l я gюrцшяrkяn aralarыnda olan mцkaлiмяni belя xatыrlayыr: - Kollektivlяшmя siyasяti kimi, yяqin ki, indiki mцharibяnin чяtinliklяrindяn danышmaq sizin цчцn aьыrdыr? Bu mюvzu rяhbяrdя hяmin dяqiqя canlanmaya sяbяb oldu: - Kollektivlяшmя siyasяti dяhшяtli mцbarizя idi. - Mяn belя dя fikirlяшirdim, bu sizin цчцn чox aьыr olub. Axы siz on minlяrlя aristokrata vя mцlkяdara qarшы deyil, bir milyon xыrda sahibkara qarшы mцbarizя aparmышdыnыz.

Мяъид Рясулов - On milyonlara qarшы, - deyя Stalin яlini yuxarы qaldыrыb cavab verdi vя sonra яlavя etdi: - Bu nя isя dяhшяtli bir шey idi vя dюrd il davam etdi. Bяli, bцtцn Azяrbaycan xalqы, o cцmlяdяn Шяki camaatы cяlлadыn etiraf etdiyi dяhшяtli siyasяtin bцtцn tяzahцr hallarы ilя tяmasda olmuш, onun tюrяtdiyi davamlы faciяni yaшamышdыr. Bu faciя юvlad itirmiш analarыn acы fяryadыnda, yetim qalmыш uшaqlarыn цrяk yandыran kяdяrli baxышlarыnda, gюzlяri юnцndя юvladlarы gцllяlяnяn atalarыn hюnkцrtцlяrindя, gedяrgяlmяz sцrgцnlяrdя vяtяn hяsrяtiylя can чцrцdяn, doьmalarыnыn vцsalыna qovuшacaьы anы gюzlяyя-gюzlяyя qцrbяtdя hяyata gюz yuman insanlarыn nisgilindя юzцnц biruzя vermiшdir. Sцrgцndя vяtяn hяsrяtilя hяyata gюz yuman soydaшlarыmыzdan biri dя vaxtы ilя Шяkinin nцfuzlu ipяk mцяssisяsi sahibkarlarы sыrasыnda yer almыш Щ a c ы L я t i f R я s u l oьlu idi. O, cumhuriyyяtimizin repressiyaya mяruz qaldыьы 1920-ci ildя malik olduьu ipяk fabrikini yeni yaranan Шura hюkumяtinя baьышlamalы oldu. Xislяtindяki sцmцrцcцlцyц яmяli fяaliyyяtindя daim buruzя verяn sovet-kommunist rejimi bununla kifayяtlяnmяyib 1927-ci ildя Hacы Lяtifin baь-bostan sahяsini dя mцsadirя etdi. Nяриман Nяrimanov artыq hяyatda olmasa da qurulmasыnda canfяшanlыq etdiyi Sovet dюvlяti onun "mцsadirя zяruridir" hюkmцnц israrla hяyata keчirmяkdя davam edirdi. Bu talan az imiш kimi, 1931-ci ildя Hacы Lяtifя vя onun ailя цzvlяrinя qondarma dяlillяr, yalanчы шahid ifadяlяri яsasыnda cinayяt iшi aчыldы. Onu Шяki цsyanыnыn rяhbяrlяrindяn olan keчmiш fabrikant Kor Umarla haчansa isti mцnasibяtlяrя malik olmaqda, B я h r a m b я y N я b i b я y o v a rяьbяt bяslяmяkdя vя fяal kommunistlяrя qarшы dцшmяn mюvqe tutmaqda ittiham edirdilяr. Hяmin saxta cinayяt iшini aчan da, Hacы Lяtifя bяyan edяn dя kommunist qыlafыna girmiш daшnak xislяtli mцstяntiq Valyan idi.

Йени тапылмыш фактлар ялавя едилмишдир.

Dюvlяt Siyasi Иdarяsinin яmяkdaшlarы Biliznitsov vя Bяdяlov tяrяfindяn bu saxta cinayяt iшi ittihamnamя halыna salыnыb Gяncя шяhяri цzrя fяaliyyяt gюstяrяn, яslindя rяzalяtlяr tюrяdяn Fюvqяladя цчlцyцn sяrяncamыna gюndяrildi. Mяhkяmя adыna цz qarasы olan mцhakimя prosesi vur-tut mяhkяmя hakimi rolunda чыxыш edяn "цчlцk" rяhbяrinin saxta ittihamnamя цчцn saxlanc yeri kimi nяzяrdя tutulan 47 saylы qovluqdakы faktlarыn guya doьru-dцrцst olunduьunu mцstяntiq Valyаna tяsdiq etdirmяsindяn vя sяrt ahяnglя oxuduьu qяrardan ibarяt oldu. Sovet яdliyyя sisteminin hцquqi nihilizm bataqlыьыna gюmцldцyцnц tяsdiq edяn bu qяrarla Hacы Lяtif 8 il hяbs dцшяrgяsinin mяшяqqяtlяrini yaшa-

na rяьmяn dюzmяdi, яriyib sюndц... Kokaral adasыndakы Davud daьы onun gorgahы oldu. Belя bir atalar sюzц var: "Юvladda atadan niшanя qalmalыdыr, adamыn zatыnda olmalыdыr". olmalыdыr" Hacы Lяtif Rяsul oьlundan юvladlarыna, xяlяflяrinя mяntiqi tяfяkkцr vя яn baшlыcasы isя cяmiyyяt цчцn, yaxыn яtrafdakыlar цчцn faydalы, lazыmlы, gяrяkli olmaq naminя юzцnц sяfяrbяr edя bilmяk iradяsi niшanя qalmышdыr. Hяlя on цч yaшыnda ikяn bir mцddяt atasы Hacы Lяtif Rяsul oьlu ilя birgя sцrgцn hяyatыnыn чяtinliklяrini yaшamaq zorunda qalan, sonralar istedad vя zяhmяt hesabыna akademik tituluna qяdяr bцtцn elmi rцtbяlяri яldя etmяyя nail olan M я c i d R я s u l o v u n keчdiyi юmцr

Мядиня Гийасбяйли вя Ялиаббас Гядимов дустаг оларкян maьa, ailя цzvlяri isя 3 il sцrgцn cяzasыna mяhkum edildi. Qяrarda hяmчinin onlara mяxsus bцtцn яmlakыn mцsadirя edilmяsi nяzяrdя tutulurdu. Hacы Lяtifin faciяsi fяrdi, шяxsi faciя deyil, bolшеvizmin mahiyyыtindяn tюrяnяn dяrяbяyliyin, hяrc-mяrcliyin hюkm sцrdцyц, zorun haqqы цstяlяdiyi zяmanяdя yaшamaьa mяcbur olan bцtцn bяsirяtli kiшilяrin faciяsi idi. Bu insanlarыn yeganя "gцnahы" vaxtы ilя mцяssisя sahibi kimi istehsal mцnasibяtlяri sistemindя юz mюvqeляринdя qяrar tutmalarы olmuшdur. Цmumittifaq Mяrkяzi Иcraiyyя Komisяti hяlя 16 oktyabr 1922-ci ildя qяbul etdiyi dekretя яsasяn keчmiш sahibkarlar zцmrяsini nяzяrdя tutaraq bяyan edirdi ki, mцяyyяn kateqoriyadan olan adamlar mяhkяmяsiz mцhakimя oluna, hяtta gцllяlяnя bilяr. Бu dekret XX yцzilin 30-cu illяrindя insanlarы kцtlяvi surяtdя doьma yurd yerlяrindяn ayыrыb Sovet Иttifaqыnыn ucqar шimal яrazilяrinя, Urala, Sibirя, Orta Asiya vя Qazaxыstan чюllяrinя sцrgцnя yollanmaq цчцn цzdяniraq hцquqi яsas rolunu oynadы. O zaman Dюvlяt Siyasi Иdarяsi hцquq-mцhafizя orqanlarыnыn qarшыsыna repressiyanыn, o sыradan sцrgцn cяzasыnыn miqyasыnы, яhatя dairяsini geniшlяndirmяyi nяzяrdя tutan planlar qoyurdu. Mяhz Dюvlяt Siyasi Иdarяsinin 1930-cu ildя verdiyi 44/21 saylы яmrя яsasяn Qafqazdan Urala 23 min, Qazaxыstana isя 5 min insan sцrgцn edilmiшdir. Sonrakы illяrdя sцrgцn cяzasыna mяruz qalanlarыn sayы gюrцnmяmiш hяddы qяdяr artdы. Hacы Lяtif vя ailя цzvlяri sцrgцn cяzasыnы чяkmяk цчцn Qazaxыstana - Aral gюlцndяki Kokaral adasыna gюndяrildilяr. Bir mцddяt sonra onun юmцr-gцn yoldaшы Gцllц xanыm, azyaшlы юvladlarы Яbdцl Mяcid vя Hamid insan цчцn bцtцn цlvi dяyяrlяrin cяmlяndiyi vяtяnя dюnя bildilяrsя dя, bu xoшbяxtlik Hacы Lяtifя nяsib olmadы. Yalan, bюhtan vя talanlara tuш gяlяn, юzц bir yana, doьmalarыnыn da sцrgцn cяzasыna mяruz qalmasы цzцndяn ruhunda baш qaldыran tяlatцmlяrlя tutuшan, чarpышan Hacы Lяtif qaya mюhkяmliyinя malik olmasы-

yolu bu atalar sюzцnцn gerчяklikdяn xяbяr verdiyini tяsdiq edir. Onun qяlяmя aldыьы "Kontur inteqral цsulu" vя "Иkinci tяrtib parabolik sistemlяr цчцn mяsяlяlяrя kontur inteqralы цsulunun tяtbiqi" adlы monoqrafiyalar Hollandiyada, Amerika Birlяшmiш Шtatlarыnda, Kanadada чap olunmuш vя mцtяxяssislяr tяrяfindяn dцnya miqyasыnda mцasir riyaziyyat elminin яn orijinal nailiyyяti kimi dяyяrlяndirilmiшdir. XX яsrin 30-cu illяrinin sonuna kimi Azяrbaycanda siyasi motivlяrlя hяbs olunan insanlarыn яhяmiyyяtli kяsimi konkret ittihamla yanaшы, hяm dя birbaшa vя ya dolayы yolla Ш я k i ц s y a n ы n d a iшtirak etmяkdя gцnahlandыrыlыrdы. Sovet-kommunist rejiminя mяxsus hцquq sisteminin meyarlarы baxыmыndan bu gюstяrici mцttяhimя юlцm hюkmц verilmяsi цчцn qanuni яsas yaratmыш olurdu. Я l i a b b a s Q я d i m o v vя M я d i n я x a n ы m Q i y a s b я y l i y я qarшы 1937-ci ildя irяli sцrцlmцш ittihamlar bu mцlahizяnin gerчяkliklя uzlaшdыьыnы tяsdiq edir. 1937-ci ilin saysыz-hesabsыz qurbanlarыndan olan bu vяtяnpяrvяr insanlarыn hяyat tarixчяsinя yaxыndan bяlяd olan hяr kяsdя onlarыn шяxsiyyяtinя dяrin hюrmяt duyьusu yaranыr. Ялиаббас Qяdimov 1887-ci ildя Шяkidя doьulub. Qazanda vя Иstanbulda ali tibb tяhsili alыb. Bir mцddяt Osmanlы ordusunda hяkim statusunda hяrbi xidmяt edib. Onun mяшhur tяbib, professor Aqil Muxtar vя Azяrbaycan milli ideologiyasыnыn yaradыcыlarыndan olan Яli bяy Hцseynzadя ilя birgя 1917-ci ildя Stokholmda keчirilяn Avropa sosialistlяrinn konfransыnda Tцrkiyяni tяmsil etmяsi orada bюyцk nцfuz sahibi olmasыndan xяbяr verir. Azяrbaycan milli istiqlala qovuшduqdan sonra vяtяnя dюnяn Я.Qяdimov insanlara шяfa vermяklя yanaшы, fяal ictimai hяyat mюvqeyi tutmasы ilя fяrqlяnib. 1919cu ildя Mцsavat partiyasыnыn Шяki tяшkilatыnы yenidяn qurmaq цчцn buraya gяlmiш Azяrbaycan milli azadlыq hяrяkatыnыn юndяri M . Я . R я s u l z a d я n i n tюvsiyyяsi-

ЫЫ-ЫЫЫ ФЯСИЛ

nя яsasяn Я.Qяdimov M я щ я м m я d я l i X я l i f я z a d я vя V e y s я l M u s t a f a y e v l я birgя hяmin юzяyin rяhbяrliyindя tяmsil olunub. Azяrbaycanda bolшevik rejimi qurulduqdan sonra Я.Qяdimov vяtяnimizin azadlыьы vя mцstяqilliyi uьrunda mцcadilя aparыb. Bu цzdяn dя dяfяlяrlя hяbsxana kцncцnя atыlыb, dюzцlmяz iшgяncяlяrя uьradыlыb vя nяhayяr юlцm hюkmцnя mяruz qalыb. Hюkm 28 sentyabr 1937-ci ildя gecя saat 01:25-dя yerinя yetirilib. Bu zaman onun cяmi 50 yaшы var idi. Я.Qяdimovla birgя eyni ittihamla цzlяшяn 48 yaшlы Mяdinя xanыm Mehdi qыzы Qiyasbяyli dя hяmin anda gцllяlяnib. Onlarыn istintaqыndan bяhs etmяzdяn юncя Mяdinя xanыmыn keчdiyi hяyat yoluna nяzяr yetirяk.

Мящяммядяли Хялифязадя Mяdinя xanыm Qiyasbяyli (1889-1937) Azяrbaycanыn яn qabaqcыl maarif xadimlяrindяn biri, gюrkяmli mцяllim, jurnalist vя tяrcцmячi idi. O, Qazax qяzasыnыn Salahlы kяndindя maarifpяrvяr Mehdi aьa Vяkilovun ailяsindя doьulub. Иlk tяhsilini valideynlяrindяn alыb. Sonralar Tiflisdя "Mцqяddяs Nina" mяktяbindя oxuyub. Daha sonra birillik pedaqoji kursu bitirяrяrяk mцяllimlik шяhadяtnamяsi alыb (1905). Tяhsilini baшa vurduqdan sonra - 17 yaшыndaykяn Salahlыda юz evindя birsinifli ilk kяnd qыz mяktяbi aчaraq (1906) orada dяrs deyib. Qazax qяzasыnda xalq mяktяblяri mцfяttiшi olub (1918). 1919-cu ildя ailя qurub (iki qыzы, bir oьlu olub). Bakыya kючяndяn sonra yaшadыьы mяnzildя kurslar tяшkil edib. Sonra ibtidai sinif mцяllimlяri hazыrlayan ilk pedaqoji texnikuma baшчыlыq edib (1920-1926). Bakыnыn orta mяktяblяrindя, Tibb institutunda, Kяnd tяsяrrцfatы Иnstitutunda vя baшqa ali mяktяblяrdя dяrs deyib. "Шяrq qadыnы" jurnalыnыn yaradыcыlarыndan biri kimi savadsыzlыьa qarшы mцbarizя aparыb. Tяrcцmячilik fяaliyyяtiylя dя ardыcыl mяшьul olub. Sяmяd Vurьun, A.S.Puшkinin "Yevqeni Onegin" poemasыnыn tяrcцmяsi цzяrindя чalышarkяn qohumu Mяdinя xanыmыn tюvsiyyяlяrindяn faydalanыb. Rusdilli oxucular M.S.Ordubadinin "Dumanlы Tяbriz", Яbцlhяsяnin "Yoxuшlar" romanlarыyla onun tяrcцmяsindя tanыш olublar. Mяdinя xanыm Qiyasbяyli Яliabbas Qяdimovdan bir gцn sonra - 8 de-kabr 1936-cы ildя 1747 saylы orderlя hяbs edilib. Иndi dя istintaq zamanы yuxarыdan verilяn tяlimatla fяaliyyяt gюstяrяn Sovet mцstяntiqlяrinin Шяki цsyanы ilя baьlы onlara verdiyi suallara vя aldыqlarы cavablara diqqяt yetirяk. Юncя Mяdinя xanыm Qiyasbяylinin 16 dekabr 1936-cы ildяki dindirilmяsiylя, daha doьrusu, hяmin dindirilmяnin Шяki цsyanы ilя яlaqяdar hissяsiylя tanыш olaq. Bu istintaq prosesindя iшtirak edяn mцstяntiq цzцnя kommunist maskasы taxmыш daшnak mяfkurяli Ohаnesov idi.

(Арды вар)


сящ. 12

Нярминя ЯЗИЗОВА, Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin mяslяhяtчisi

Azяrbaycan Cцmhuriyyяti qыsa zaman kяsiyindя dюvlяt яhяmiyyяtli bir sыra aktlar qяbul eтмишдир. Bu aktlardan biri dя 1918-ci il noyabrыn 22-dя Яdliyyя Nazirliyinin funksiyalarыnы, fяaliyyяt istiqamяtlяrini vя sяlahiyyяtlяrini mцяyyяn edяn mцhцm aktыn - nazirliyin яsasnamяsini tяsdiq olunmasы faktы idi. Hяr cяhяtdяn mюhkяmlяnmяmiш yeni yaraдыlmыш gяnc Azяrbaycan dюvlяtinin yaranышыnы hяzm edя bilmяyяn dцшmяnlяrimiz birlяшяrяk 23 aydan sonra mяcburяn, silah gцcцnя bu hakimiyyяti devirdilяr. Lakin xalqыn azadlыq arzularыnы mяhv edя bilmяdilяr. 70 il юlkя цzяrindяki zяncirlяri 1991-ci ilin oktyabrlыn 18-dя Azяrbycan xalqыnыn azadlыьыnы, dюvlяtчiliyini яlindяn almыш ermяni-bolшevik buxovunu яbяdi olaraq mяhv edяrяk tarixi Mцstяqilliyini bяrpa etdi. Yenя xain saldыrы-ermяni vandallarы bu dяfя dя юz havadarlarыnыn dяstяyi ilя tarixi vя яzяli Azяrbaycan torpaьы olan Qarabaьыmыzы zяbt etdi. Biz dцшmяnlя 28-30 il цz-цzя dюyцшяrяk torpaqlarыmыz uьrunda mцbarizяyя qalxdыq, qurbanlar verdik, haqq sяsimizi ucaltdыq, Ulu юndяrimiz Heydяr Яliyevin rяhbяrliyi sayяsindя nяhayяt 1994-cц ilin may ayыnda atяшkяs rejiminя nail olduq. Bu sadяcя tяslim olmaq deyildi. Azяrbaycan kimi gяnc bir dюvlяtя daxildяn toparlanmaq lazыm idi. Ordu quruculuьu, iqtisadiyyatыn gцclяndirilmяsi, dцnya dюvlяtlяri sыrasыna intеqrasiya, mцxtяlif beynяlxalq tяшkilatlarda tяmsil olunmaq vя nяhayяt юz ayaqlarы цzяrindя duran gцclц Azяrbaycan olmaq цчцn zaman lazыm idi. Bir dюvяt olaraq daim bu amal uьrunda mцbarizя apardыq, nяhayяt 2020-ci ilin payыzы 27 sentyabr Zяfяr цчцn hamыlыqla Prezident Иlnam Яliyevin Ali Baш Komandan olaraq rяhbяrliyi altыnda haqq iшinя tarixi яdalяtin bяrpasы цчцn silaha sarыldыq. 2020ci ilin noyabrыn 10-da dцшmяn цzяrindя qяlяbя чalaraq 44 gцn яrzindя Qarabaьы dцшmяn tapdaьыndan azad etdik. Azяrbaycan xalqы tarixi Zяfяr чaldы, bu zяfяr Mцzяffяr xalqыn, Mцzяffяr Ordunun vя Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin yцrцtdцyц siyasяt vя "Dяmir yumruq" taktikasы яsasыnda hяyata keчirildi. Noyabr bayramlar ayыdыr, bu ayda шanlы Zяfяr Gцnц, Вяtяnimin цzяrindя qцrurla dalьalanan, qalxdыqca zirvяlяrя bir daha enmяyяn Bayraq Gцnц, dцшmяni diz чюkdцrmяyя mяcbur edяn 10 noyabr kapиtulyasiya aktыnыn imzalandыьы vя nяhayяt dюvlяtin hцquq siyasяti quruculuьunda яnяnяvi yer tutan яdliyyя iшчilяrinin peшя bayramы da vardыr. Яdliyyя iшчilяri dя mцasir mцstяqil чanlы vя qцrurlu, unudulmayan Zяfяr dolu gцnlяrin ilk ildюnцmцnц bayram edirlяr. 44 gцnlцk Zяfяr yцrцшцndя xalqыmыzыn Qяlяbяsi hяm dя яdliyyя tariximizin яn шanlы sяhifяsini tяшkil edir. Yaranmasыnыn 103-cц ildюnцmцnц шanlы Zяfяrlя eyni яrяfяdя qeyd edяn Azяrbaycan Яdliyyяsi dя yeni tarixi mяrhяlяyя qяdяm qoyur.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (206), Нойабр 2021

Зяфяри гейд едян 103 йашлы Азярбайъан Ядлиййяси 1918-ci ildя Шяrqdя ilk mцsяlman-tцrk dюvlяti yaranышы ilя dцnyaya sяs salmышdы. Иmzasы vя yaranышы ilя dцnyada ilkя imza atan Azяrbaycan dюvlяti tarixi nailiyyяtlяri vя yeniliyi ilя bir sыra qabaqcыl, inkiшaf etmiш dюvlяtlяri heyrяtlяndirmяyi hяr zaman bacarmышdы. Bu gцn dя bu яnяnяyя sadiq qalan dюvlяtimiz, qыsa zaman яrzindя юlkя daxilindя hяr cцr demokratik inkiшafa nail olmasы цчцn konkret qяrarlar qяbul edяn Azяrbaycan Cumhuriyyяti tаrixdя Zяfяr чalaraq adыnы gцclц dюvlяtlяr sыrasыna yazdыrdы. Dюvlяt baшчыsыnыn tapшыrыqlarыna uyьun olaraq azad edilmiш яrazilяrdя яdliyyя vя mяhkяmя fяaliyyяtinin bяrpa olunmasы, bu orqanlarыn infirastrukturunun yaradыlmasы, onlarыn iшinin tяшkili цzrя zяruri tяdbirlяrin gюrцlmяsi qarшыda duran mцhцm vяzifяlяrdяndir. Юlkяmizdя ictimai-siyasi sabitliyin qorunmasы, milli dюvlяtчiliyimizin gцclяndirilmяsi, mяhkяmя-hцquq islahatlarыnыn aparыlmasы, o cцmlяdяn яdalяt mцhakimяsinin sяmяrяliliyinin artыrыlmasы цzrя geniшmiqyaslы tяdbirlяrin hяyata keчirilmяsi Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti Иlham Яliyevin adы ilя baьlыdыr. Ulu юndяr Heydяr Яliyev saьlыьыnda sюylяmiшdir ki, "inanыram ki, mяnim axыra чatdыra bilmяdiyim taleyцklц mяsяlяlяri, planlarы, iшlяri Sizin kюmяyiniz vя dяstяyinizlя Иlham Яliyev baшa

gяlяrяk яzimkarlыqla fяaliyyяt gюstяrir, mцhцm tюvhяlяr verir. Яdalяt mцhakimяsinin sяmяrяliлиyinin artыrыlmasы, яhalinin mяhkяmяlяrя mцraciяt imkanlarыnыn artыrыlmasы mяqsяdli яdliyyя orqanlarыnda, mяhkяmяlяrindя mцasir texnologiyalar tяtbiq edilяrяk gюstяrilяn xidmяtlяrin keyfiyyяtinin yцksяldilmяsi, hяmчinin шяffaflыq vя operativliyin tяmin edilmяsi istiqamяtindя olduqca vacib iшlяr gюrцlцr. 44 gцn davam edяn Zяfяr yцrцшц nяticяsindя Prezident, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrlik etdiyi rяшadяtli Azяrbaycan Ordusunun bюyцk qяlяbяsi шanlы tariximizя yazыldы. Mцzяffяr Azяrbaycan Ordusu цчrяngli bayraьыmыzы Шuшada vя azad olunmuш digяr яrazilяrimizdя dalьalandыrmaqla dюyцш meydanыnda qяhrяmanlыq nцmayыш

яmяllяri ilя beynяlxalq insan hцquqlarы vя beynяlxalq hцquqi normalarы, xцsusilя 1949-cu il Cenevrя Konvensiyalarыыnыn vя onlarыn яlavя protokollarыnыn mцddяalarыnыn kobud шяkildя pozulduьu barяdя digяr dюvlяtlяr vя beynяlxalq tяшkilatlar geniш mяlumaytlandыrыlыb. Mцharibяnin sonrakы dюvrцndя dя dюvlяtimizin baш-

Азярбайъан Республикасынын Ядлиййя Назирлийи чatdыra bilяcяk. Mяn ona юzцm qяdяr inanыram vя gяlяcяyinя bюyцk цmidlяr bяslяyirяm." Dюvlяtimizin baшчыsы Иlham Яliyev tяrяfindяn яdliyyя vя mяhkяmя sisteminin mцasirlяшdirilmяsi цzrя mцhцm qяrarlar qяbul olunub, яdliyyя fяaliyyяtinin mцkяmmяl normativ-hцquqi bazasы yradыlыb, яdliyyя iшi beynяlxalq normalara uyьunlaшdыrыlыb, onun цzяrinя yeni mцhцm vяzifяlяr qoyulub, gяlяcяk inkiшafыna dair яhatяli proqramlar qяbul edilib. Яminliklя deyя bilяrik ki, яdliyyя orqanlarы respublikamыzda hц-ququn mцxtяlif sahяlяrini яhatя edяn inkiшaf prossesindя, eyni zamanda mяhkяmя-hцquq is-lahatlarыnыn uьurla hяyata keчi-rilmяsi istiqamяtindя gюrцlяn iшlяrdя mцstяsna yer tutur. Bu gцn яdliyyя sistemi dюvlяtimizin baшчыsы Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя mцtяrяqqi mяhkяmя-hцquq islahatlarы aparыlmaqla mцasirlяшir vя tяkmillяшir, yeni-yeni nailiyyяtlяrя imza atыr. Eyni zamanda, яdliyyя nazirliyi dюvlяtimiz vя xalqыmыz цчцn taleyцklц mяsяlяlяrin hяll olduьu dюvrlяrdя цzяrinя dцшяn vяzifяlяrin юhdяsindяn layiqincя

etdirdi. Zяfяr gцnlяrimizdя xalqыmыzыn dюvlяtimizlя, ordumuzla hяmrяyliyi, Ali Baш Komandanыn яtrafыnda bюyцk ruh yцksяkliyi ilя birlяшmяsi, dцшmяnin gцnahsыz dinc яhalini hяdяfя alaraq tюrяtdiyi mцharibя cinayяtlяrinя mяruz qalan soydaшlarыmыzыn яzimkarlыьы vя qorxmazlыьы, informasiya savaшыnda aktivliyin nцmayiш olunmasы xalqыmыzыn yцksяk vяtяnpяrvяrliyini gюstяrmяklя hяm dя Ermяnistanыn юzц haqqыnda mяьlubedilmяzlik mifini, dцnya ermяniliyinin yalan tяbliьatыnы darmadaьыn etdi. Vяtяn mцharibяsi яrяfяsindя digяr dюvlяt qurumlarы ilя yanaшы, Яdliyyя Na-zirliyinin nцfuzlu beynяlxalq tяшkilatlara, xarici tяшkilatlarыna mцraciяtlяr цnvanlayaraq Ermяnistan silahlы qцvvяlяri tяrяfindяn tюrяdilяn terror aktlarыna vя цmumilikdя mцnaqiшяyя dair hяqiqяtlяri dцnyaya чatdыrmasы informasiya mцbarizяsinя verilяn tюvhя kimi qiymяtlяndirilmяlidir. Ermяnistanыn dinc яhaliyя hяdяflяnяn чoxsaylы insanlarыn hяlak olmasы vя xяsarяt almasы ilя nяticяlяnяn mцharibя cinayяtlяri hцquqi mцstяvidя konkret faktlarla ifшa olunaraq, iшьalчыnыn tюtяtdiyi qeyri-insani

чыsы Иlham Яliyev vя Azяrbaycanыn Birinci vitse prezidenti, Heydяr Яliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanыm Яliyeva шяhid ailяlяrinя, Qarabaь mцharibяsi яlilяrinя vя onlarыn ailя цzvlяrinя yцksяk diqqяt vя qayьыnы яsirgяmirlяr. Azяrbaycanыn яrazi bцtюvlцyцnцn mцdafiяsi ilя яlaqяdar yaralanанlarыn vя шяhid ailяlяrinin tяminatыna dяstяk mяqsяdilя "YAШAT" Fondunun yaradыlmasы, habelя Azяrbaycan Respublikasыnыn Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanыm Яliyevanыn tяшяbbцsц vя tapшыrыьы ilя hяyata keчirilяn sosial dяstяk vя yardыm aksiyalarы, шяhid vя qazi ailяlяrinя xцsusi hяssaslыq vя qayьы ilя yanaшыlmasы xalqыmыz tяrяfindяn daim diqqяt vя sevgi ilя qarшыlanыr. Otuz ilя yaxыn mцddяtdя ermяni qяsbkarlarы tяrяfindяn maddi vя mяnяvi sяrvяtlяri talan edilmiш яrazilяrimiz yenidяn bяrpa olunur. Ишьaldan azad edilmiш bюlgяlяrdя mяskunlaшma, layiqli yaшayышыn vя iqtisadi fяallыьыn tяmin edilmяsi, bu яrazilяrdя hяyata keчirilяn quruculuq-bяrpa iшlяri юlkяmizin sosial-iqtisadi inkiшafыnыn яsaslarыnы daha da mюhkяmlяndirmяklя yanaшы Azяrbaycanыn yeni inkiшaf prosesindя

mцhцm mяrhяlяlяrin baшlanьыcыdыr. Яn mцhцm tяlяblяrя cavab verяn, qыsa mцddяtdя vя yцksяk keyfiyyяtdя inшa olunmuш Fizuli Beynяlxalq Hava Limanыnыn aчыlышыnыn Azяrbaycan vя Tцrkiyя prezidentlяri tяrяfindяn edilmяsi Azяrbaycan dюvlяtinin qцdrяtini gюstяrmяklя yanaшы, hяm dя iшьaldan azad edilmiш rayonlarыmыzыn sцrяtlя bяrpa olunmasыnыn vя oraya hяyatыn yenidяn qaytarыlmasыnыn bariz nцmunяsidir. Eyni zamаnda Zяngяzur dяhlizinin bir hissяsi olan bюyцk avtomobil yolunun tяmяlinin qoyulmasы, bir daha onu gюstяrir ki, iшьaldan azad edilmiш torpaqlarda gedяn quruculuq vя bяrpa iшlяrindя biz bir yerdя irяlilяyirik. 2021-ci il oktryabrыn 18-dя Azяrbaycan Respublikasы Mцstяqilliyinin bяrpa edilmяsinin 30 ili tamam oldu. Azяrbaycan xalqы bu bayramы tam fяrqli olaraq юz яrazi bцtюvlцyцnц bяrpa etmiш qalib xalq kimi qeyd etdi. Bu baxыmdan dюvlяtчilik tariximizdя mцstяsna яhяmiyyяtя малик mяrhяlяlяrin, xцsusяn mцstяqilliyin яldя edilmяsi vя bяrpasы kimi tarixi gцnlяrin onlarыn mahiyyяtinя vя mяzmununa uyьun olaraq dяqiq ifadя olunmasы bюyцk юnяm daшыyыr. Yaranmasыnыn 103-cц ildюnцmцnц шanlы Zяfяrlя eyni яrяfяdя qeyd edяn Azяrbaycan яdliyyяsi dя yeni tarixi mяrhяlяyя qяdяm qoyur. Dюvlяt baшчыsыnыn tapшыrыьыna uyьun olaraq azad edilmiш яrazilяrdя яdliyyя vя mяhkяmя fяaliyyяtinin bяrpa edilmяsi bu orqanlarыn infrastrukturunun yaradыlmasы onlarыn iшinin tяшkili цzrя tяdbirlяrin gцclяndirilmяsi qarшыda duran mцhцm vяzifяlяrdяndir. Son illяr Azяrbaycan яdliyyяsi davamlы inkiшaf цzrя gюrцlяn ardыcыl vя mяqsяdyюnlц tяdbirlяr, mяhkяmя-hцquq sistemindя keчirilяn mцtяrяqqi islahatlar, юlkяmizin inkiшaf prosesinя uyьun olaraq respublikamыzыn Qarabaь bюlgяsini dя яhatя edяcяkdir.

***

Редаксийадан: Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шяки Реэионал Ядлиййя Идарясинин вя ейни заманда юлкямизин бцтцн ядлиййя органларынын ямякдашларыны пешя байрамлары мцнасибяти иля сямими тябрик едир, онлара мющкям ъан саьлыьы, чятин вя шяряфли ишляриндя давмлы мцвяффягиййятляр арзулайыр.


№ 11 (206), Нойабр 2021

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайымызда) Шair vя mцtяsяvvif Xoca Яhmяd Yяsяvinin Qazaьstanыn Cяnubi Qazaxыstan vilayяtinin Tцrkцstan шяhяrindя yerlяшяn mяzarы цzяrindя tikilяn movzoley "Hяzrяt-Sultan" tarixi-mяdяni muzey-qoruьunun mяrkяzi abidяsidir. Иnsanы Tanrыdan qopan nur zяrrяciyi hesab etdiyi цчцn Yяsяvilik mцrшid vя mцrid mцnasibяtlяri цzяrindя qurulan, шяriяt, tяriqяt, mяrifяt vя hяqiqяt yolunu iшыqlandыran ilahi eшqя vя "Vяhdяti-vцcud" fяlsяfяsinя яsaslanan irfani gюrцшlяr sistemidir. Xoca Яhmяd Yяsяvi Tяk Varlыqla vяhdяti-vцcud olmaьыn yolunu zahidlikdяn vя abidlikdяn dя yuxarыda dayanыb aшiqlik mяrtяbяsinя qalxmaqda gюrdцyцnя, aшiqliyя dяlalяt edяn eшqin mяnbяyini gюzяllikdя axtardыьыna gюrя XЫ hikmяt silsilяsinin 11ci bяndindя yazыrdы: Zahid bolma, abid bolma, aшiq bolgil! Mюhnяt tartыb eшq yolыdя sadiq bolgil! Nяfsini tifip dяrgahiья layiq bolgil! Eшqsizlяrin hяm canы yox, imanы yox. (Bax. Pяnah Xяlilov. Яhmяd Yяsяvi. Azяrbaycan Dюvlяt Nяшriyyatы. Bakы-1997. s.42.)

Bu mяqamda Иmadяddin Nяsiminin aшaьыdakы dюrdlцyцnц xatыrlamamaq mцmkцn deyildir: Dяrdinя aшiqlяrin dяrmani yoq! Zяrqi чoq, zahidlяrin imani yoq! Tяnlяri vardыr, vяliykяn cani yoq! Яhdinя sabit deyil, iyqani yoq! (Bax. Nяsimi. Mяndя sыьar iki cahan. Bakы, "Gяnclik", 1973. sяh. 244-245)

V hikmяt silsilяsinin 12-ci bяndindя isя яrliyя vя яrяnliyя чaьыrыш motivlяri юzцnц gюstяrir: Xacя Яhmяd, яr bolmasan, юlgяn yaxшы! Qыzыl yцzцn qara yerdя solьan yaxшы. Tofraq sifяt yer яstidя bolьan yaxшы! Zatы uluь xacяm sыьnыp qaldыm sanьa. (Bax. Pяnah Xяlilov. Яhmяd Yяsяvi. Azяrbaycan Dюvlяt Nяшriyyatы. Bakы-1997. s.38.)

Xoca Яhmяd Yяsяvi VЫЫЫ hikmяt silsilяsinin 12-ci bяndindя "olanlarыn xudadan" olduьunu, doьulduьu yerin isя "mцbarяk Tцrkцstan" olduьunu gюstяrir: Nяlяr gяlsя, gюrmяk olar ol xudadan. Yusifini ayыrdыlar ol Kяn'andan. Toььan yerim ol mцbarяk Tцrkistandan Baьыrmaьa taшlar urup qыldыm muna. (Bax. Pяnah Xяlilov. Яhmяd Yяsяvi. Azяrbaycan Dюvlяt Nяшriyyatы. Bakы-1997. s.38.)

Xoca Яhmяd Yяsяvinin ЫX hikmяt silsilяsinin 1-ci bяndindяki: Kюnцl gюzin yarutmayыn taяt qыlsa. Dяrgahlыьa mяqbul emяs bildim muna. Hяqiqяtdяn bu sюzlяmi pak юgrяnib Lamяkanda hadan sebak aldыm muna. X hikmяt silsilяsinin 10-cu bяndindяki Baшыm tofraq, юzцm tofraq, cismim tofraq... Hяr vяsliья yetяr deb ruhum mцшtaq, Gюydцm, yandыm, bolalmadыm hяrgiz afaq, Шяbnяm bolub yer яstiья girdim muna. мisralarы Xoca Яhmяd Yяsяvinin sуfi gюrцшlяrini daha da aydыn gюstяrir. Bu nцmunяlяrdяki "iшыqlandыrmayыn" mяnasыnda iшlяnяn "yarutmayыn", "alt" mяnasыnda iшlяnяn "яsti" sюzlяrinin Azяrbaycan dilindяki "yarыmaq", "yarыtmaq" vя "yastы", "yastыq" variantlarы diqqяti cяlb edir. Bir qayda olaraq Mюvlanя Cяlalяddin Rumiyя isnad edilяn "Gюydцm, yandыm, biшdim" formantыnыn ondan xeyli яvvяl "Gюydцm, yandыm, bolalmadыm hяrgiz afaq" шяklindя Я.Yяsяvidя iшlяndiyi dя gюz qabaьыndadыr. Y.Balasaqunlunun "Qudatqu bilik" яsяri nяzmdя ilk яruzqarышыq tцrk яsяri olsa da, Я.Yяsяvinin "Divani-hikmяt"i heca vяznindя yazыlan ilk tцrk tяkkя яdяbiyyatы nцmunяsidir: Xaliqimni izlarmen Tцn-kцn cahan iчindя.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Заман вя дилеммасы

сящ. 13

ядябиййат гаршысында

(Яdяbi-nяzяri, elmi-publisistik mяqalяlяr toplusu) Tюrd yaшimdin yol indi Kюvnц mяkan iчindя. Tюrtdin yettiqя yettim, Tokkuznu kцzar etdim. Vяhdяt шяrabыn iчtim, Tцstцm meydan iчindя. (Bax. Fцzuli Bayat. Xoca Яhmяd Yяsяvi vя xalq sufizminin bя'zi problemlяri. Bakы, "Aьrыdaь", 1997.s.62.)

Я.Yяsяvinin "Divani-hikmяt"indя яruz vяznindя yazыlan шeirlяrя, hяtta qяzяlя dя rast gяlmяk olar: Hяr kiшi gюrsя cяmalin dцnya iшin bяrbad etяr, Keчя-kцndцz tinя bilmяs, xudayini yad etяr.

lik hesab edirdi. Tцrk sufizmindяki "Kamil Иnsan" konsepsiyasы mяhz buradan qidalanыrdы vя onun kюkц чox-чox dяrinlяrdя idi. Avroяdяbiyyatшцnaslыьыn яn yeni saydыьы modern яdяbiyyatdakы dekadentizm, irrealizm, sцrrealizm, kubizm, dadaizm, eqzistensializm, abstraksionizm яlamяtlяri vя modernin davamы olan postmodern яdяbiyyatakы digяr gюstяricilяr farscada Cяlalяddin Rumi, tцrkcяdя Yunus Иmrя yaradыcыlыьыnda юz яksini lap чoxdan tapmышdы. Иndi Batы elmi vя Batы fяlsяfяsi dя dцnyanы dяrk etmяk цчцn insanыn яvvяlcя юzцnц dяrk etmяsinin zяriri olduьunu etiraf edir vя "super insan" fяlsяfяsini ortaya atыr. Gюrцnцr ki, fяlsяfi dцшцncяlяr dя bumeranq kimidir - onlarыn da atыlma vя qayыtma zamanlarы vardыr. Budur, bundan neчя yцz il яvvяl Yunis Иmrяnin цzцnц bцtцn dцnyaya tutub:

(Bax. Fцzuli Bayat. Xoca Яhmяd Yяsяvi vя xalq sufizminin bя'zi problemlяri. Bakы, "Aьrыdaь", 1997.s.64-65.)

Xoca Яhmяd Yяsяvi юzцndяn sonra gяlяn tяsяvvцf vя irfan яdяbiyyatыna gцclц tяsir gюstяrmiш vя tяriqяt rяhbяri mяqamыna yцksяlmiшdir. O, ideyalarы vя яsяrlяri ilя mцtяsяvviflяr mяktяbi yaratmышdыr. Onun yaratdыьы mяktяb юzцnцn adы ilя Yяsяvilik adlandыrыlmышdыr. Nяqшbяndilik vя Bяktaшiliyin Yяsяvilikdяn qaynaqlandыьыnы deyяnlяr dя vardыr. Onlar bunu Xoca Bяhaяddin Nяqшbяndi lяqяbi ilя ta-nыnan Mяhяmmяd bin Mяhяmmяd цl-Buxarinin Yяsяvi шeyxlяrindяn Kasam Шeyx vя Xяlil Ata ilя bir mцddяt bir yerdя olmasы vя onlardan feyz almasы ilя яlaqяlяndirirlяr. 22-23sentyabr 2010-cu ildя Aшqabadda "Xoca яhmяd Yяsяvi vя Шяrq sufi яdяbiyyatы" beynяlxalq elmi konfransы keчirilmiшdir. 2016-cы il YUNESKO-nuн qяrarы ilя Y я s я v i i l i elan edilmiшdir. 26-28 sentyabr 2016-cы ildя Иstanbul, 24-26 oktyabr 2016-cы ildя Almatы Unuversitetlяrindя Ы, 25-26 aprel 2018-ci ildя isя ЫЫ uluslararasы "Keчmiшdяn gяlяcяyя" adlы Xoca Яhmяd Yяsяvi Simpoziumu olmuшdur.

***

Yunus

И m r я . Xoca Яhmяd Yяsяvidяn sonra tцrkcяni tяsяvvцf dilinin яn yцksяk qatыna qaldыran Yunus Иmrяni tцrk-islam dцnyasыnda belя dяyяrlяndirirlяr: "...Tяkkя шeirinin Anadoludakы ilk tяmsilчilяrindяndir, o bцtцn insanlыьa xitab edяn шairdir, Oьuz lehcesiyle Anadolu Tцrk edebiyatыnыn kurucusu"dur, Biчim yюnцnden... Ahmet Yasevиnin hazыrladыьы geleneьi izlemiшtir. ...Oьuz lehcesini, en yцksek edebiyat dili hаlinde yazmak ve sonra gelen bцtцn шairlere en mцkemmel юrnekler bыrakmak gibi bir "mюcцzeyi" baшarmышtыr." (Bax. Ahmet Kabaklы.Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Иstanbul, 1997. s. 308, 322.)

Azяrbaycan яdяbiyyatыnda yer almasa da, Anadolu tцrk яdяbiyyatыnda daim yer alan Yunus Иmrяnin (1239-1321 vя ya 1240/41-1320/21) bir qяbri dя Azяrbaycan Respublikasы Qax rayonununun Oncallы kяndindяki Oьuz qяbristanlыьыndadыr. Bu barяdя "Яdяbiyyatыmыzыn Yunus Иmrя problemlяri" adlы yazыmыzda geniш danышacaьыq. Azяrbaycanda olarkяn 2010-cu il 17 avqust tarixindя Tцrkiyя Cцmhuriyyяtinin o zamankы Prezidenti A b d u l l a h G ц l ц n , daha sonra Tцrkiyя Cцmhuriyyяtinin o zamankы Baш naziri vя indiki Prezidenti R я c я b T a y y i b Я r d o ь a n ы n vя baшqalarыnыn mяhz bu yerdя Yunus Иmrяnin qяbrini ziyarяt etmяsi yuxarыda deyilяnlяrin doьruluьuna dяlalяt edir. Yunus Иmrя hяm dя "Bu fяnada bir gяribsяn, gцlme, gцlme, aьla, kюnцl" deyяrяk heч vaxt qяrib olmayacaьы axirяt dцnyasыna цz tutan, "haqdan enяn шяrbяti iчяn, qцdrяt dяnizini keчяn, ...quru ikяn yaш olub, ayaq ikяn baш olub, qanadlanыb quш olub uчan" qяrib bir шairdir. Unutmayaq ki, irfani яdяbiyyat tцrk tяfяkkцrц vя ruhu ilя yoьrulduqca dini vя dцnyяvi gюrцшlяrin sintezi kimi inkiшaf etmяyя baшladы. Musяvilikdяn, Иsяvilikdяn vя Mяhяmmяdilikdяn чox-чox яvvяl soykюkцnц "Gцnяш шцasыnda", "Ay iшыьыnda", "Qaba aьacda", "Tцlц quшun yavrusunda", "Qaьan aslanda", "Gюy bюrцdя" gюrяn tцrk (Tяbiidir ki, mцxtяlif millяtlяrdя soy-kюkя baxыш mцxtяlif ola bilяr) Yaradanы vя yaradыlanы, юzцnц vя dцnyanы dяrk etmяyi kamil-

Йунус Имря Ondan gюzяl nя vardыr? Hяr kяs dяrk edя юzцn. Юzцnц bilяn adam Olar hamыdan цstцn. (Bax, Yunis Иmrя.Gцldяstя. Шeirlяr. Bakы, "Yazычы", 1992. s.150)

sяklindя dedyi sюzlяr indi bumeranq kimi юzцmцzя qayыtmaqdadыr. Цnlц яdяbiyyat uzmanы Ahmet Kabaklы "Gerчi Mevlаnе gibi Yunus Emre de hiч bir tarиkatыn dar sыnыrlarыna tыkыlamaz" (Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Иstanbul, 1997. s. 309.) fikrinя qцvvяt olaraq, onun bцtцn xalqlara vя millяtlяrя eyni sevgi ilя yanaшdыьыnы gюstяrяn "Yetmiш iki millete kurban ol ашыk isen" sюzlяrini misal gяtirirяm. Yunus Иmrя insanlыьa xяlяl gяtirяcяk hяr hansы bir hяrяkяti gцnah sayыr. O, mяzhяb-mяzhяb, tяriqяt-tяriqяt, inanc-inanc bюlцnmяklяri bяs deyilmiш kimi, цstяlik tяbяqя-tяbяqя bюlцnmцш insanlarыn (чox tяяssцf ki, indi dя belяdir) biri-birinя zillяnяn qanlы baxышlarыnы, qыcamыш diшlяrini gюrdцkcя dцnyaya gюz dikяnlяrin korluьuna acыmышdыr. Xristianlыьыna salan xristianlar, yяhudiliyinя salan yяhudilяr, mцsяlmanlыьыna salan mцsяlmanlar, bцtpяrяstliyinя salan bцtpяrяstlяr dцnyasыna baxdыqca, az qala, axыr zamanыn olub qurtardыьыnы zяnn etmiш vя demiшdir: Ишidin, ey ulular, аhыr zaman olmuшtur. Saь mцslцman seyrektir, o da gцman olmuшtur. (Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Иstanbul,1997. s. 340.)

Yunus Иmrяyя gюrя, olur gцndяn юlцr gцnя qяdяr olan zaman kяsiyi bir ayrы, "яcяl hюkmц gяlяn gцndяn qiyamяtя qяdяr" olan zaman kяsiyi isя bir ayrыdыr. Anlardan baшlayыb bir gecя vя bir gцndцz юlчцsцndя olan zaman kяsiklяr шяklindя baшlanьыcыna vя sonuna gюrя tяkcя Yaradana mяlumdur.

***

Yunus Иmrяnin divanы юlцmцndяn 118 il sonra Mahmud Mustafa bin

Xan adlы bir шяxs tяrяfindяn 1439-cu ildя tяrtib edilmiшdir. Bu divan 412 шeirdяn ibarяt olmuшdur. Onu prof. F.Kюprцlц vя prof. Abdulbaqi Gюlpыnarlы nяшr etdirmiшlяr. Rяvayяtя gюrя, onun 3 min шeiri var imiш. Necя olursa, bu шeirlяr Шirvanlы Molla Qasыmыn яlinя keчir. O, шeirlяri oxuyub шяriяtя uyьun gяlmяyяnlяrini yandыrыrmыш, yorulduьu цчцn 1000 dяnяsini dя suya atыbmыш. Birdяn "Dяrviш Yunus, bu sюzц яyri-bцyrц sюylяmя. Sяni sыьaya чяkяn bir Molla Qasыm gяlir" beyti onun diqqяtini cяlb edir. Tяяssцf ki, bu zaman onun яlindя Yunis Иmrяnin tяkcя min beyti (Яtraflы mяkumat цчцn bax. Salman Mцmtaz. Azяrbaycan яdяbiyyatыnыn qaynaqlarы. Bakы, "Avrasiya press", 2006. Sяh. 363., Maarifя Hacыyeva. Yunus Иmrя vя Molla Qasыm. "Яdяbiyyat qяzeti". 28 noyabr 2008-ci il) qalmыш imiш.

Yunus Иmrя yaradыcыlыьы юzцndяn sonraki яdяbiyyata tяkcя forma vя struktur baxыmыndan deyil, hяm dя mюvzu vя mяzmun baxыmыndan da tяsir gюstяrmiшdir. Bu mяnada Yunus Иmrя yaradыcыlыьыnыn Иmadяddin Nяsimi, Mяhяmmяd Fцzuli, Шah Иsmayыl Xяtai yaradыcыlыьыna tяsiri inkar edilmяzdir. Zarafat deyil, burada sюhbяt Yunus Иmrяyя xas olan "aьыllarы чaшdыran, dяryalarы daшdыran, gюzlяri qamaшdыran qцvvяtli bir eшq"dяn (Bax. Yunus Иmrя. Gцldяstя. Шeirlяr. Sяh.71-72.) gedir. Dini, elmi vя яdяbi dцшцncяnin daha yuxarы qatыna qalxmaq imkanы yaradan vя яn yцksяk idrak mяrhяlяsinя gedяn yol tarixяn hяm dя irfani яdяbiyyatdan keчmiшdir desяm, Azяrbaycanda sovet dюnяmindя heч vaxt etiraf edilmяmiш bir hяqiqяti etiraf etmiш olaram. Bu яdяbiyyat qяnaяtlяr vя nяticяlяr яdяbiyyayыdыr. Yunus Иmrя bir dяfя "Bilirim seni, yalan dцnyasыn. Evliyalarы alan dцnyasыn. Kaчan kurtulsa, kuш kurtulardы, Шahin kanadыn kыran dцnyasыn. Sevdiyim aldыn, beni aьlattыn. Dюnцp yцzцme gцlen dцnyasыn" deyяndяn sonra шairlяr vя aшыqlar "Yalan Dцnya" шeirlяri yazmaqdadыrlar vя bu proses bundan sonra da davam edяcяkdir. Yunus Иmrя "yalan (nahaqq) dцnya"dan "doьru (haqq) dцnya"ya gedяrkяn Yer цzцnя gяlяnlяri mяhbяsdяn qurtaran mяhbus sevinci (bяlkя dя insanыn цzцndяki son tяbяssцm hяmяn o sevincin gюrцntцsцdцr) ilя salamlayыr: Biz dцnyadan gedяr olduq, Qalanlara salam olsun! Salamыn bu tяrzdя vя bu dяrяcяdя poetik verilmяsi dцnya яdяbiyyatыnыn nadir vя bяnzяrsiz hadisяsidir. Bizdяn юtrц xeyir-dua Qыlanlara salam olsun! Яcяl bцkя belimizi, Sюylяtmяyя dilimizi. Xяstя ikяn halыmыzы Soranlara salam olsun! Tяnim ortaya aчыla, Yaxasыz kюynяk biчilя. Bizi bir asan vяch ilя Yuyanlara salam olsun! Яzrayыl alar canыmыz, Donar damarda qanыmыz. Yuyub, sonra kяfяnimiz Saranlara salam olsun! Sela verib qяsdimizя, Gedяr olduq dostumuza. Namaz цчцn цstцmцzя Duranlara Salam olsun! Dяrviш Yunus sюylяr sюzц, Yaшla dolmuш iki gюzц. Bilmяyяn nя bilsin bizi, Bilяnlяrя salalam olsun! (Bax.Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Иstanbul1997. Sяh.315. Qeyd: Mяnim tяqdimatыmda tяkcя 4-cц bяnd Yunis Иmrя. "Gцldяstя"nin 200.-cц sяhifяsindяn gюtцrцlmцшdцr.)

Yunus Иmrяinin tяkrarsыzlыьы ondadыr ki, onun bu dцnyadan gedяrkяn verdiyi bu ilahi salamы Yer цzцnя gяlяnlяr dцnyalar boyunca hюrmяt vя ehtiramla qяbul edяcяklяr.

***

(Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14 Zaur ИМРАНИ,

AMEA Coьrafiya Иnstituтуnда шюbя mцdiri, ъoьrafiya цzrя f.д., dosent Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonuna gяlяn turistlяr яsas etibarilя regionun tarixinя, tяbiяtinя, mяdяniyyяt ocaqlarыna, milli yemяklяrinя, яnяnяlяrinя dяrin maraq gюstяrirlяr. Burada geniш yayыlmыш turizm sяrvяtlяrinя ilk nюvbяdя tяbii vя tarix abidяlяrini, xцsusi mцhafizя olunan tяbiяt qoruqlarыnы, mцalicя-saьlamlыq ocaqlarыnы misal gюstяrmяk olar. Tяbii sяrvяtlяr sыrasыnda bюlgяdя geniш яrazidя yayыlmыш bitki ehtiyyatlarы, meшяlяr, alp vя subalp чяmяnliklяrindя rast gяlяn geniш чeшiddя vя bюyцk ehtiyata malik dяrman bitkilяri, meyvя vя gilяmeyvяlяr, mineral sular xцsusi yer tutur. Regionda yetiшяn mцxtяlif чeшiddя dadlы vя шirяli meyvяlяr bюlgя xaricindя yaxшы ad qazanmышdыr. Bцtцn bunlardan istifadя edяrяk, turistlяrя ekzotik dada malik olan qida mяhsullarы, шirяlяr, шяrbяtlяr vя turшular hazыrlanыr. Bunlarla yanaшы, hяmчinin regionun яlveriшli iqlim amillяri, яsrlяrdяn bяri formalaшmыш Шяki яhalisinin юzцnяmяxsus qonaqpяrvяrliyi bюlgяdя kurort-rekreasiya iшlяrinin yцksяk sяviyyяdя tяшkilinя geniш imkanlar yaradыr. Regionun iqlimi mцlayim-isti, yцksяk daьlыqda isя soyuq tiplidir. Yay aylarыnda dцzяnlik rayonlarda gцclц istilяr dцшdцkdя bu яrazidя havalar nisbяtяn sяrin vя gцnяшli keчir. Яrazinin iqlim vя balneoloji яhяmiyyяtini юyrяndikdя mяlum olur ki, ilin soyuq dюvrцndя 0-3°Cdяn чox olan havanыn tяkrarlanmasы цstцnlцk tяшkil edir. Шaxtalы havalar az olduьuna gюrя qar юrtцyц uzun mцddяt qalmыr. Qыш aylarыnda gцnяшli havalar tяkrarlanыr ki, bu da havanыn mцlayim keчmяsinя sяbяb olur. Gцnяшli havalarыn tяkrarlanmasы 20002200 saat vя ya il яrzindя gцnяшli gцnlяrin sayы 196 gцn tяшkil edir. O cцmlяdяn hцn-

Шяki-Zaqatala iqtisadi-coьrafi rayonunda turizm

вя бу сащянин davamlы inkiшafы иля mюvcud imkanlardan sяmяrяli istifadя yollarы tяkrarlanan яsas kцlяk nюvц daь-dяrя kцlяklяridir. Bunun da regionun mikro-iqlim шяraitinя tяsir imkanlarы azdыr. Sinoptik mяlumatlarыn tяhlili gюstяrir ki, yay mюvsцmцndя komfortlu gцnlяrin tяkrarlanmasы Шяkidя 61%, Zaqatalada 65%, Balakяndя 59%, Qяbяlяdя 62% olduьu halda, bu mяntяqяlяrdяn nisbяtяn yцksяkdя yerlяшяn Marxalda vя Иlisuda komfortlu gцnlяrin tяkrarlanmasы 70%-dяn чoxdur.

cяlb edir. Яrazinin landшaft ekzotikliyini artыran amillяrdяn biri dя шяlalяli daь чaylarыdыr. Belя шяlalяli чaylara misal olaraq Balakяnin Katex, Qяbяlяnin Dяmiraparan, Шяkinin Qaynar vя Damarчыn, Qaxыn Hamamчay чaylarы цzяrindя olan шяlalяlяri qeyd etmяk olar. Bu шяlalяlяrdяn яn mяnzяrяlisi Dяmiraparan чayыnыn цzяrindя olan, 54 m yцksяklikdяn tюkцlяn Muчuq шяlalяsidir. Шяla-

neral vя termal su ehtiyatlarы vardыr. Bюlgяdя 100-dяn чox mineral vя kцkцrdlц sulara rast gяlinir. Bunlardan яn mяшhurlarы Иlisu, Xalxal vя Qяbяlяdяki kцkцrdlц sulardыr. Bu sular vasitяsilя mцxtяlif xяstяliklяri mцalicя etmяk olar. Hazыrda bu termal vя mineral sulardan az istifadя olunsa da, yerli яhяmiyyяtrli mцalicя ocaqlarы fяaliyyяt gюstяrir. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunda turistlяrin

Шяki-Zaqatala iqtisadi-coьrafi rayonu Bюyцk Qafqaz sыra daьlarыnыn cяnub яtяklяrindя 11 min km2 яrazidя yerlяшir vя цч tяrяfdяn daьlarla яhatя olunmuшdur. Яlveriшli coьrafi mюvqeyi vя iqlim amillяri, fцsunkar tяbiяti vя zяngin turizm sяrvяtlяri olan bu regiona Balakяn, Zaqatala, Qax, Шяki, Oьuz vя Qяbяlя rayonlarы daxildir. Regionda aktiv turizmin bцtцn sahяlяrinin inkiшaf etdirmяk цчцn potensial imkanlar vardыr.

Шяki "Marxal Resort & Spa" istirahяt kompleksi Buna gюrя dя hцndцrlцyц 1000 m-я qяdяr olan яrazilяrdяn kurort-istirahяt mяqsяdlяri цчцn istifadяsi daha яlveriшli sayыlыr. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunda turizmin inkiшafыna яlveriшli imkanlar yaradan amillяrdяn biri dя land-

Qяbяlя "Qafqaz Riverside "oteli dцrlцkdяn asыlы olaraq komfortlu gцnlяrin tяkrarlanmasы mюvsцm dюvrцndя 70-78%, ilin soyuq dюvrцndя 30-60%-я чatыr. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunun юzцnяmяxsus iqlim keyfiyyяtlяrindяn biri dя aprel-sentyabr aylarыnda gцnяшli havanыn цstцnlцk tяшkil etmяsidir. Buludlu havalar tez-tez tяkrarlansa da, bu чox vaxt gecя saatlarыnda baш verir. Buna gюrя yaьыntыlarыn 40-60%-i gecя saatlarыnda dцшцr, gцndцzlяr isя hava aчыlыr, bu da havanыn tяmiz olmasыna шяrait yaradыr. Regionda kцlяkli gцnlяrin sayы az vя кцляйин sцrяti aшaьыdыr. Kцlяklяrin orta aylыq sцrяti 2-3,5 m/s-yя чatыr. Hяmчinin daьlarda tez-tez

№ 11 (206), Нойабр 2021

шaft ekzotikliyidir. Regionun landшaft ekzotikliyinя mяnzяrяli daь meшяlяrini, шяlalяlяri, daь чaylarыnы aid etmяk olar. Burada, yaшы 1000 ilя чatan palыd vя Xan чinarы aьaclarы, Balakяndяn Иsmayыllыya qяdяr uzanan qoz aьaclarы, чaylarыn daь яtяklяrindя yaranan gяtirmя konuslarы xцsusilя seчilir. Region respublikamыzda яn чox meшя ilя юrtцlmцш яrazilяrdяndir. Geniш meшя massivlяrinin yayыlmasы landшaft ekzotikliyini artыrыr ki, bu da istirahяt vя turizmin tяшkili цчцn яlveriшli imkanlar yaradыr. Meшяlяrin tяmiz havasы, gюzяl daь mяnzяrяlяri, gur sulu чaylarы, zяngin heyvanat alяmi burada istirahяtя gяlяnlяri daha чox

lяnin Qяbяlя rayonunda olan istirahяt mяrkяzlяrinя yaxыn yerlяшmяsi istirahяtя gяlяn turistlяrin bu яraziyя ekskursiyasыnыn tяшkilinя imkan verir. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunun яsas turizm ehtiyatlarыndan biri dя tяbiяt abidяlяridir. Tяbiяt abidяlяrinя Шяkinin yaxыnlыьыndakы Marxal, Xan yaylaьы, Zaqatalada Qяbizdяrя, Qяbяlяdя Durca kяndi, Nohur gюlц, Oьuzda Xalxal vя s. aiddir. Burada tяbiяt abidяlяrinin ekzotikliyi ilя yanaшы, gцllц-чiчяkli mяnzяrяlяr, sяrin hava, quшlarin sяsi, heyvanlarыn hяnirtisi vя s. яtraf alяmi daha da canlandыrыr. Regionda yayыlan яsas fauna nюvlяrinя tяkя, daь keчisi, kюpdяr, maral, чцyцr, vaшaq, qaban, qonur ayы, oxlu kirpi, Qafqaz tetrasы, Qafqaz ularы, qыrqovul vя s. aiddir. Bu яrazilяri turist marшrutlarыna salmaqla fotoovчuluq mяqsяdilя fauna sяrvяtlяrindяn istifadя etmяk mцmkцndцr. Burada qeyd edildiyi kimi, zяngin heyvanat alяminin olmasы eyni zamanda ov turizminin inkiшafыna da imkan verir. Bu mяqsяdlя, Шяki rayonunda ixtisaslaшmыш ovчuluq tяsяrrцfatы fяaliyyяt gюstяrir. Turizm marшrutlarыnыn ov mяqsяdilя tяшkili hazыrki dюvrdя xarici turistlяri daha чox cяlb edir. Respublikamыzda fяaliyyяt gюstяrяn turizm firmalarы Шяki-Zaqatala iqtisadi-coьrafi rayonuna mцntяzяm olaraq ov mяdsяdilя sяyahяtlяr tяшkil edirlяr. Baш Qafqazыn cяnub yamaclarыnda zяngin ov heyvanlarыnыn olmasы, ov mяqsяdilя istifadя oluna bilяcяk uьurlarыn mюvcudluьu bu turizm nюvцnц inkiшaf etdirmяk цчцn яlveriшli шяrait yaradыr. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunun zяngin mi-

diqqяtini cяlb edяn mцhцm sahяlяrdяn biri dя tarixi-memarlыq abidяlяridir. Regionda XVЫ-XЫX яsrя aid чox sayda tцrbяlяr, qalalar, mяscidlяr, karvansaralar vя saraylar vardыr. Bunlardan Qяbяlяnin Nic kяndindяki Mцqяddяs Yelisey (Чo-

Йусиф РЯЩИМОВ, AMEA ШREM- in Ekoloyi Cografiya шюbяsinin mцdiri

gюzqalanы, 1830-cu ildя hяrbi mяqsяdlяrlя tikilmiш Zaqatala qalasыnы, Oьuzda ЫX-XЫЫЫ яsrlяrя aid Muxas keшikчi qцllяsini qeyd etmяk olar. XVЫЫЫ яsrdя tikilmiш Azяrbaycan memarlыьыnыn nadir incisi olan Шяki Xan sarayы turistlяri daha чox cяlb edir. Saray kompleksinя daxil olan qala divarlarы, bцrclяr, Cцmя mяscidi vя karvansaralar юz orjinallыьыnы qoruyub saxlamышdыr. Bu bюlgяyя gяlяn turistlяrin яksяr hissяsi Шяki Xan sarayыna mяmnuniyyяtlя baш чяkirlяr. Regiona cяlb olunan xarici vя yerli turistlяrя Шяki Иpяk kombinatыnы, ipяk xalчa vя kяlaьayы sexlяrini, Шяki "Bio Garden" Aqroturizm mяkanыnы, Zaqatala tцtцn, fыndыqtяmizlяmя zavodlarыnы, gцl yaьы fabrikini gюstяrmяk olar. Hяmчinin bюlgяnin юzцnяmяxsus mяtbяxi vя milli yemяklяri turistlяri cяlb edir. Belя ki, regionda fяaliyyяt gюstяrяn istirahяt vя iaшя mцяssisяlяrindя turistlяrя milli yemяklяrimiz, xцsusilя Шяki pitisi, mцxtяlif чeшidli plovlar, sцrhцllц, maxara, lяziz шirniyyatlar vя s. tяklif olunur. Son dюvrlяrdя regionda turizmin dцnya sяviyyяsindя tяшkili цчцn яn mцasir istirahяtturizm obyektlяri tikilяrяk istifadяyя verilmiшdir. Buna misal olaraq Шяkidя "Marxal" (700 yerlik), Qяbяlяdя "Qafqaz" (500 yerlik), Ыlisuda "Uludaь" (240 yerlik) otel-mцalicя-istirahяt komplekslяrini, Balakяndя "Qubek", Zaqatalada "Qrata", Qaxda "El-Resort", Шяkidя "Шяki Palas" vя "Шяki saray" otellяrini gюstяrmяk olar. Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunda kurort turizminin inkiшafы цчцn яlveriшli imkanlarыn olmasы buraya xarici turistlяri dя cяlb etmяyя imkan verir. Regionda xarici turizmin inkiшafыnы шяrtlяndirяn яn mцhцm amillяrdяn biri Bюyцk Иpяk Йolunun bяrpasы чяrчivяsindя turizm яlaqяlяrinin in-

Иlisu "Uludaь" Turizm vя Иstirahяt Mяrkяzi tari) kilsяsini, e.я. ЫЫЫ-ЫЫ яsrlяrя aid Alban abidяlяrini qeyd etmяk olar ki, burada aparыlmыш arxeoloji qazыntыlar nяticяsindя dяmir bычaqlar, qыzыl, gцmцш, daшdan dцzяldilmiш bяzяk яшyalarы aшkar edilmiшdir. Digяr tarixi arxitektur abidяlяrdяn Balakяndя ЫV-VЫ яsrlяrя aid Cicixana vя Nurkilsя mяbяdlяrini, ЫV-V яsrlяrя aid Шяkidяki Kiш Alban mяbяdini, Qяbяlяdя qala vя qяdim шяhяr xarabalalыqlarыnы, Qaxda V-VЫЫ яsrlяrя aid Qum bazilikasыnы vя Lяkit Yeddi kilsя monastr kompleksini, Иlisuda XVЫЫ яsrя aid dюrdkцnclц Keшikчi qцllяsini, Zaqatalada ЫЫЫ-ЫV яsrlяrя aid Pяri qalasыnы, Car kяndindя XVЫ яsrя aid Cin-

kiшaf etdirilmяsindяn ibarяtdir. Xarici turizmlя mяшьul olan yerli шirkяtlяrdяn aldыьыmыz mяlumata gюrя юlkяyя ekskursiya mяqsяdilя gяlяn turistlяrin яsas hissяsi Иpяk yolu цzяrindя olan яrazilяrя baxmaьa daha чox meyl gюstяrirlяr. O cцmlяdяn Шяki-Zaqatala яrazisindя olan tarixi mяdяniyyяt abidяlяrini sяyahяt etmяk istяyяn xarici turistlяrin sayы daha чoxdur. Bцtцn bu qeyd olunanlar Шяki-Zaqatala iqtisadicoьrafi rayonunda чoxшaxяli turizm potensialыndan sяmяrяli istifadя etmяklя, bu sahяdя yeni perspektiv layihяlяrin hяyata keчirilmяsi цчцn geniш imkanlar yaradыr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (206), Нойабр 2021

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и

Маарифляндирмя Маарифл яндирмя тядбирляри тядби рл яри давам етдирилир етди рил ир

Tural NИФТАЛЫЙЕВ,

Шяki ШRPШ-nin ДYP Бюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы

2021-ci il нойабрын 17-дя Шяki Dюvlяt Regional Kolleci Publik Hцquqi Шяxsindя "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur", "Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda maariflяndirici tяdbir keчirilib. Tяdbirdя, Шяki ШяhяrRayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin rяisi vяzifяsini mцvяqqяti icra edяn hяmin bюlmяnin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, Qafqaz Mцsяlmanlarы Иdarяsinin Шяki-Oьuz rayonlarы цzrя qazisi, Hacы Kamran Mяmmяdov, kollecin direktoru Sяrdar Шяrifov, digяr qonaqlar vя mцяllimlяr, elяcя dя tяlяbяlяr iшtirak ediblяr. Tяdbir, mюvcud pandemiya qaydalarыna uyьun olaraq, tibbi maskadan istifadя etmяklя vя sosial mяsafя gюzlяnilmяklя keчirilib. Qeyd olunan mюvzularla baьlы чыxышlar edilib, tяlяbяlяri maraqlandыran suallar cavablandыrыlыb. Dюvlяt Yol Polis Bюl-

mяsinin rяisi vяzifяsini mцvяqqяti icra edяn hяmin bюlmяnin tяbliьat vя tяшviqat цzrя ins-

pektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piya-

dalarыn rolu" mюvzusunda чыxыш edяrяk, yeniyetmяlяrin iшtirakы ilя baш verяn yol-nяqliyyat

hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя profilaktiki tяdbirlяrin gцclяndirildiyini bildirib. Qeyd olunub ki, aparыlan bu profilaktiki tяdbirlяr mцsbяt nяticя verib. Belя ki, юtяn il vя cari ildя bugцnяdяk olan dюvr яrzindя piyadanыn yol hяrяkяti qaydasыnы pozmasы sяbяbindяn xidmяti яrazidя heч bir yolnяqliyyat hadisяsi baш vermяyib. Tяhsil mцяssisяlяrindя bu istiqamяtdя tяdbirlяrin davam etdirilяcяyi qeyd olunub. Tяdbirin yekununda, Шяki Dюvlяt Regional Kolleci Publik Hцquqi Шяxsin direktoru Sяrdar Шяrifov, belя tяdbirlяrin bюyцk яhяmiyyяt kяsb etdiyini qeyd edяrяk, tяlяbяlяri maariflяndirdiklяrinя gюrя, qonaqlara юz minnяtdarlыьыnы bildirib.

ШЯKИ DYP-нин QЫШ MЮVSЦMЦNЦN YAXЫNLAШMASЫ ИLЯ ЯLAQЯDAR PИYADALARA MЦRACИЯTИ 2021-ci ildя, bugцnяdяk olan dюvr яrzindя (19.11.2021-ci il) xidmяti яrazidя baш vermiш yol-nяqliyyat hadisяlяri tяhlil edilmiшdir. Mцяyyяn edilmiшdir ki, Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin xidmяti яrazisindя baш vermiш 19 yol-nяqliyyat hadisяsindяn 7-si (36.8%) piyadanыn vurulmasы ilя nяticяlяnsя dя, hяmin hadisяlяrdяn heч biri piyadanыn yol hяrяkяti qaydasыnы pozmasы sяbяbindяn baш vermяmiшdir. Piyadalara mцraciяt edirik ki, qыш mюvsцmцndя meteoroloji шяraiti nяzяrя alaraq, daha чox diqqяtli olsunlar, qяzaya dцшmяmяk цчцn aшaьыdakы qaydalara riayяt etsinlяr: - Kцчяlяrdя sяkilяrlя, yollarda isя ehtiyyat hissя ilя hяrяkяt edin. Яgяr sяki yoxdursa kцчяnin tam kяnarы ilя gedin. - Piyada keчidlяri

SЦRЦCЦLЯRЯ MЦRACИЯTИ Qыш mюvsцmцndя tяkяrlяri zяncirlяmяk mцtlяq deyil. Mяhz qыш mюvsцmц цчцn nяzяrdя tutulmuш tяkяrlяrdяn istifadя olunarsa, heч bir narahatlыьa яsas yoxdur.

ilя kцчяni keчin. Piyada keчidi yoxdursa, kцчяnin dцz xяttli hissяsindяn yяni hяr iki tяrяf yaxшы gюrцnяn yerindяn sola-saьa baxmaqla чox diqqяtlя avtomobilin yaxыnlaшmadыьыnы tam yяqin edяrяk keчin. - Yaxыnlaшan nяqliyyat vasitяsinin qarшыsыna qяflяtяn чыxmayыn. - Kцчяni svetoforun (nizamlayыcыnыn) iшarяlяrinя riayяt etmяklя keчin. - Avtobuslarы dayanacaqlarda, dayanacaq yoxdursa sяkilяrdя gюzlяyin. Avtobus tam dayan-

mamыш ona yaxыnlaшmayыn. - Kцчя vя yollarы keчяrkяn qaчmaq, tяlяsmяk, diqqяtsizlik etmяk olmaz. - Kцчя vя yolda dayanmыш nяqliyyat vasitяsinin qarшыsыndan keчmяk чox tяhlцkяlidir. Яn чox hadisяlяr bu sяbяbdяn olur. Dayanmыш avtomobilin arxa hissяsindяn keчmяk lazыmdыr. - Yolun hяrяkяt hissяsindя zяrurяt olmadan lяngimяk vя dayanmaq olmaz.

Sцrцcц hяrяkяtin intensivliyini, nяqliyyat vasitяsinin, yцkцn xцsusiyyяtlяrini vя vяziyyяtini, yol vя meteoroloji шяraiti, xцsusяn hяrяkяt istiqamяtindя gюrmя шяraitini nяzяrя almaqla, nяqliyyat vasitяsini mцяyyяn olunmuш sцrяt mяhdudiyyяtindяn чox olmayan sцrяtlя sцrmяlidir. Sцrцcц hяrяkяt цчцn tяhlцkя yarandыьыnы gюrdцkdя, nяqliyyat vasitяsinin sцrяtini tam dayanma hяddinя qяdяr azaltmaq цчцn mцmkцn olan tяdbirlяri gюrmяlidir.

Hava шяraiti (yollarыn buzlu, sцrцшkяn olmasы) ilя baьlы, sцrцcцlяr avtomobillяrinin texniki cяhяtdяn sazlыьыna daha чox fikir vermяlidirlяr. Nяqliyyat vasitяlяrinin texniki cяhяtdяn saz vяziyyяtdя saxlanыlmasы цчцn onlara vaxtlыvaxtыnda texniki xidmяt gюstяrmяlidirlяr. Xarici iшыq cihazlarы vя ya qabaq шцшяnin шцшя silgяclяri vя шцшяyuyanlarы vя ya tяkяrlяri vя шinlяri vя ya mцhяrriki, yaxud konstruksiyasыnыn digяr цnsцrlяri nasaz olan vя belя nasazlыьыn yerindя aradan qaldыrыlmasы mцmkцn olmayan nяqliyyat vasitяsinin istismarыna gюrя sцrцcцlяrя Azяrbaycan Respublikasы Иnzibati Xяtalar Mяcяllяsinin 342.5-ci maddяsi ilя 50 (яlli) manat mяblяьindя cяrimя nяzяrdя tutulur.


ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 11 (206), Нойабр 2021

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://municipality.shaki.info http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

Шяkidя Hяrbi qяnimяtlяr parkы Шяkili mцяllim Elnarя Haqverdiyeva tarixi Zяfяrin birinci ildюnцmц mцnasibяtilя mцxtяlif modellяr, maketlяr hazыrlayыb. Шяки АРБ телеканалынын вердийи мялумата эюря, ушaq baьчasыnda tяrbiyячi kimi чalышan Елнаря Щагвердийева bu цsulla hяm dя ordumuzun rяшadяtini, haqq яdalяtin bяrpasыnы, qяlяbяni kюrpя fidanlara чatdыrmaq istяyib. Onun qяlяbяyя hяsr olunan Azяrbaycanыn birlяшmяsini tяmsil edяn Xudafяrin kюrpцsц maketi artыq bir neчя mцsabiqяdя qalib gяlib vя fяxri fяrmanlara layiq gюrцlцb. 8 noyabr Zяfяr gцnц mцnasibяti ilя hazыrladыьы Hяrbi qяnimяtlяr parkыnыn maketinin dя eyni uьurlarы, яldя edяcяyindяn яmindir. Елнаря Щагвердийеванын Шяки АРБ телеканалына сюйлядикляриня эюря, о, бу макети 3 эцня щазырлайыб. Ютян ил, нойабрын 9-да эеъя саат 3-дя Шушанын азад олунмасы хябярини ешитдикдя ися севинъинин щядди-щцдуду олмадыьыны дейян Елнаря ханым, сящяр дуран кими Худафярин кюрпцсцнцн макетини щазырламаьа башладыьыны вя макети 1 эцня гуртардыьыны вурьулайыр.

Elnarя Haqverdiyeva

Шяkiнин abidяляри норматив tяlяblяri яks etdirir Шяkidя dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlmцш 58 abidя Dцnya Иrs Konvensiyasыnыn normativ tяlяblяrini яks etdirir. Dюvlяt Turizm Agentliyinin tabeliyindя olan "Yuxarы Baш" Milli-Tarix Memarlыq qoruьunun яrazisindя daha 58 abidяnin dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlmяsi Шяkinin mяdяni-tarixi irsinin daha dayanыqlы шяkildя qorunmasы, цmumbяшяri dяyяrlяrinin mцhafizяsi baxыmыndan чox юnяmlidir. Дювлят Туризм Agentliйиндяn ShekiMedia.az-a verilяn mяlumata gюrя, Шяki "Yuxarы Baш" Milli Tarix-Memarlыq Qoruьunun tarixi hissяsi 2019-cu il 7 iyul tarixindя UNESCO Цmumdцnya Иrs Siyahыsыna daxil edilib. Цmumdцnya Иrs Komi-

tяsi bu qяrarы verяrkяn, Dцnya Иrs Konvensiyasыnыn ЫЫ (memarlыq, sяnяtkarlыq, шяhяrsalma vя bu kimi digяr sahяlяrdя mцxtяlif tarixi dюvrlяrin яnяnяlяrinin яks etdirilmяsi) vя V (insanlarыn tяbiяtdяn dayanыqlы istifadяsi) meyarlarыna яsaslanыb. Шяkinin tarixi hissяsindя hяmin meyarlara cavab verяn daha чox abidя mюvcud olsa da, Nazirlяr Kabinetinin yuxarыda qeyd olunan 132 nюmrяli qяrarыna яsasяn indiyяdяk onlarыn yalnыz 25-i tarix vя mяdяniyyяt abidяsi kimi dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlmцшdц. Bu iki meyara tam olaraq cavab verяn digяr tikililяrin dя dюvlяt mцhafizяsinя alыnmasы mяqsяdilя, Dюvlяt Turizm Agentliyinin ekspertlяri AMEA-nыn mцvafiq institutlarы ilя birgя яmяk-

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

daшlыq чяrчivяsindя "Yuxarы Baш" Milli Tarix-Memarlыq Qoruьunun яrazisindя yerlяшяn tarixi tikililяri yenidяn qiymяtlяndiriblяr. Nяticяdя Шяkinin qяdim hissяsindя yerlяшяn daha 58 daшыnmaz яmlaka "abidя" statusu verilmяklя 1-i юlkя, 57-si yerli яhяmiyyяtli olmaqla, dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlmяsi tяklif olunub. Цmumilikdя Шяkinin UNESCO Цmumdцnya Иrs siyahыsыna daxil edilmiш яrazisindя 58 abidяnin dюvlяt mцhafizяsinя gюtцrцlmяsi Шяkinin Яnяnяvi Шяhяr landшaftыnыn daha sяmяrяli шяkildя qorunmasы, Шяkinin UNESCO Цmumdцnya Иrs Siyahыsыnda юz layiqli yerini tutmasы, onun atributlarыnыn mцhafizя olunmasыna tюhfя verяcяk.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя

Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: s h a k i b a l a d i y y a s i @ m a i l . r u sheki.belediyye@gmail.com

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 1 декабр 2021-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.

www.sites.google.com/site/sekibelediyyesi


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.