Newspaper "Municipality of Sheki" № 07 (202), IYUL 2021

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 07 (202), Ийул 2021

оф

SHEKI

MUNICIPALITY

www.issuu.com/shekibelediyyesi

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

Сянинляйик, Тцркийя! Гардаш Тцркийядя мешя йаньынлары (Ятрафлы 2-ъи сящифядя)

7 iyul Шяkidя "Шяhяr gцnц" kimi qeyd olunacaq

8 yaшlы шяkili pianoчu Rusiyada birinci oldu... layiq gюrцlяrяk, юlkяmizя birincilik kubokunu qazandыrыb. Шagirdi yarышmaya hazыrlayan mцяllimi Kцbra Yusifova isя tяшяkkцrnamя ilя mцkafatlandыrыlыb.

Qeyd edяk ki, bu Ayanыn ilk nяaliyyяti deyil.

Bundan юncя dя balaca pianoчu beynяlxalq yarышlarda юlkяmizi tяmsil edib vя mцvafiq yerlяri tutub. Qarшlda isя Ayan nюvbяti yarышlara

Бunu Шяki Шящяр Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov ийулун 7-дя Xan Sarayы ilя birlikdя Шяkinin tarixi mяrkяzinin UNESCO-nun Цmumdцnya Иrs Siyahыsыna daxil olunmasы ilя baьlы sertifikatыn tяqdim olunma mяrasimindя bildirib. Тядбирдя vurьulanыb ki, UNESCOnun Цmumdцnya Иrs Komitяsinin 7 Иyul 2019-cu il tarixинdя Bakы Konqres Mяrkяzindя keчirilяn 43-cц sessiyasыnыn iclasыnda Azяrbaycanыn Шяki шяhяri "Xan Sarayы ilя birgя Шяkinin tarixi mяrkяzi" adlы nominasiyasы UNESCOnun Цmumdцnya Иrs Siyahыsыna daxil edilib vя 7 Иyul 2021-ci il tarixindя isя Шяkiyя UNESCO-nun Цmumdцnya Иrs Siyahыsыna daxilolma sertifikatы tяqdim olunub.

Mяhz bu sяbяbdяn simvolik olaraq hяr il 7 иyul Шяkidя " Ш я h я r g ц n ц " kimi qeyd edilяcяk.

***

Фотода: Шяki Шящяр Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovун чыхышы.

8 yaшlы Ayan Яhmяdzadя Rusiya vя Qafqaz цzrя keчirilяn beynяlxaq yarышda birinci yerя layiq gюrцlцb. Шяki Uшaq Иncяsяnяt Mяktяbinin 2-ci sinif шagirdi olan Ayan Рusiyada keчirilяn XV Цmumrusiya istedadlar "Sюz vя musiqi" mцsabiqяsinя qatыlыb.

Mцsabiqяdя Яdяbi-Musiqi Kompo-zisiya Nominasiyasы цzrя 1-ci dяrяcяli Laureat adыna

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

№ 07 (202), Ийул 2021

Сянинляйик, Тцркийя! Гардаш Тцркийядя мешя йаньынлары Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyevin tapшыrыьыna mцvafiq olaraq, meшя yanьыnlarыnыn sюndцrцlmяsi vя daha geniш miqyas almasыna imkan verilmяmяsi mяqsяdilя qardaш Tцrkiyяyя Azяrbaycandan yardыm dяstяlяri gюndяrilир.

Кечмиш олсун, Сянинляйик, 112 yanьыndan 107-si nяzarяtя gюtцrцlцb Тцркийя! Тцркийя!

28 iyul saat 12:00 radяlяrindя Manavqatыn Yenikюy mяhяllяsi yaxыnlыьыndakы meшяlik яrazidя meшя yanьыnы meydana gяlmiшdir.

Manavqat bяlяdiyyя baшчыsы Шцkrц Sюzяn "Yanьыnыn юlчцsц чok bюyцkdцr.

Nя ilя mцbarizя etdiyimizi bilmirik" deyяrяk yanьыnыn ilчя mяrkяzinя чatdыьыnы bildirмишди. Manavqat kaymakamы Mustafa Yiьit "Gюrцlmяmiш bir шey. Чox цzцcц. Bu gцnя qяdяr belя bir шey gюrmяmiшяm. Yanьыn evlяrя чatыb, yaralыlar var" demiшdir.

Antalya Bюyцkшяhяr Bяlяdiyyя baшчыsы Muhittin Bюcek ися yanьыnыn 4 bюlgяdя baшlamasыnыn dцшцndцrцcц olduьunu sюylяyib.

Yanьыnlar башлайан илк эцнлярдя яn azы 2-si yanьыnsюndцrяn olmaqla 8 nяfяrин hяyatыnы itirmяси барядя мялумат верилди. Antalyada 18, Adana vя Mersindя isя 16 kяnd boшaldыldы. Zяrяrчякянлярин чoxu tцstцdяn qaynaqlanыrды. Bodrumdakы 2 oteldя 4000-dяn чox turist vя iшчi Tцrkiyя Sahil Mцщafizя Xidmяti tяrяfindяn xцsusi qayыqlarыn kюmяyi ilя dяniz yolu ilя tяxliyя edilmiшdir. Яtraf vя Шяhяrsalma naziri Murat Kurum zяrяr gюrmцш 100-dяn чox binanыn sюkцlяcяyini sюylяyib.

Prezident Rяcяb Tayyib Яrdoьan 31 iyulda 5 cяnub яyalяtinin bir hissяsini fяlakяt zonasы elan etmiшdir.

Kяnd Tяsяrrцfatы vя Meшя Naziri Bяkir Pakdemirli 3 tяyyarя, 38 vertolyot vя tяxminяn 4000 няфяр yanьыnsюndцrяnin yanьыnlarla mцbarizя apardыьыnы sюylяmiшdir. O, hяmчinin 2000dяn чox kяnd tяsяrrцfatы heyvanыnыn юldцyцnц bildirib.

Yanьыnla mцbarizяdя 485 su tenderi vя 660 buldozerlя birlikdя dronlardan da istifadя edilmiшdir. Иyul ayыnda яsяn gцclц kцlяklяr yanьыnыn sюndцrцlmяsini чяtinlяшdirян ясас сябяблярдян бири олмушдур.

Azяrbaycan, Rusiya, Ukrayna, Иran vя AB tяrяfindяn Tцrkiyяyя amfibiya tяyyarя dя daxil olmaqla tяyyarяlяr gюndяrilib. Azяrbaycanдан meшя yanьыnlarыnыn sюndцrцlmяsi цчцn 53 yanьыnsюndцrяn maшыn, hяmчinin bir neчя tяcili yardыm maшыnы vя 500 yanьыnsюndцrяn gюndяrилиб.

***

Tцrkiyя Daxili Ишlяr Nazirliyinin nяzdindяki Fюvqяladя Hallarыn Иdarя Olunmasы Agentliyi (AFAD) vя yerli hakimiyyяt orqanlarы yanьыnlarыn qarшыsыnы almaq цчцn bцtцn imkanlarы sяfяrbяr ediblяr. Yanьыnlarыn sюndцrцlmяsinя tяyyarяlяr, helikopterlяr, yanьыnsюndцrяn maшыnlar vя canlы qцvvяlяr cяlb edilib.

Antalyanыn Manavgat rayonundakы yanьыnlarda 3 vяtяndaш щяйатыны итириб, biri aьыr olmaqla 138 nяfяr yanыq xяsarяti alыb. Adanada 21 fяrqli nюqtяdя baш verяn yanьыn 7 vяtяndaшыn sяhhяtinя mяnfi tяsir gюstяrib. Yanьыna yaxыn xяstяxana, otel vя yaшayыш mяskяnlяrindяn sakinlяr tяxliyя olunur. Яhaliyя, dюvlяtя vя tяbiяtя kцlli miqdarda zяrяr dяyib.

Fяlakяtin qarшыsыnы almaq vя operativ tяdbirlяr gюrmяk mяqsяdilя Bюhran Mяrkяzi yaradыlыb. Цмидварыг ки, тезликля Тцркийядя баш вермиш йаньынлар сюндцрцлцб, фясадлар арадан галдырылаъаг. Кечмиш олун, Тцркийя!

Azяrbaycandan Tцrkiyяyя 500 nяfяrdяn ibarяt шяxsi heyяt, helikopterlяr, hяmчinin digяr lazыmi avadanlыq vя lяvazimatlar яn qыsa zamanda gюndяrilяcяk.

Bu barяdя iyulun 30da Azяrbaycanыn Baш naziri Яli Яsяdov Tцrkiyяnin Vitseprezidenti Fuat Oktayla telefon danышыьы zamanы deyib.

Nazirlяr Kabinetinin yaydыьы mяlumatda deyilir ki, tяrяflяr meшя yanьыnlarы ilя mцbarizяdя Azяrbaycanыn Tцrkiyяyя hяr cцr yardыm gюstяrmяyя vя bunun цчцn bцtцn lazыmi qцvvяlяri sяfяrbяr etmяyя hazыr olduьu vurьulanыb. Qeyd edilib ki, Azяrbaycan Respublikasынын Prezidenti Илщам Ялийевин mцvafiq tapшыrыq vя gюstяriшlяrinя яsasяn Fюvqяladя Hallar Nazirliyinin 500 nяfяrdяn ibarяt шяxsi heyяti, helikopterlяr, hяmчinin digяr lazыmi avadanlыq vя lяvazimatlar яn qыsa zamanda qardaш Tцrkiyяyя gюndяrilяcяk.

Eyni zamanda, dюvlяt baшчыsыnыn kюmяkчisi Hikmяt Hacыyev deyib ki, Иlham Яliyevin tapшыrыьыna mцvafiq olaraq, meшя yanьыnlarыnыn sюndцrцlmяsi vя daha geniш miqyas almasыna imkan verilmяmяsi mяqsяdilя qardaш Tцrkiyяyя Azяrbaycandan yardыm dяstяlяri gюndяrilяcяk: "Bununla яlaqяdar olaraq, Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn Azяrbaycan Respublikasыnыn Baш nazirinя vя Fюvqяladя Hallar Nazirliyinя lazыmi tapшыrыqlar vя gюstяriшlяr verilib. Mцvafiq dюvlяt qurumlarы Tцrkiyяdяn olan tяrяf mцqabillяri ilя яlaqя qurub vя яn qыsa zamanda yardыm dяstяlяri qardaш юlkяyя yola dцшяcяk".

28 iyul -1 avqust tarixlяrindя Tцrkiyяdя baш verяn 112 yanьыnыn 107-si nяzarяt altыna alыnыb. Bu barяdя Tцrkiyяnin meшя vя kяnd tяsяrrцfatы naziri Bekir Pakdemirli августун 1-дя юzцnцn twitter sяhifяsindя yazыb.

Nazir Antalyanыn Manavqat rayonu vя Gцndoьmuш qяsяbяsindя 2, Muьlanыn Marmaris, Milas rayonlarыnda vя Gюyчeьiz qяsяbяsindя 3, цmumilikdя 5 yanьыnыn nяzarяtя alыnmasы цчцn fasilяsiz fяaliyyяtlяrin davam etdiyini qeyd edib. Назир твиттер щесабында йаньынларын вязиййятини ашаьыдакы ъядвял шяклиндя диггятя чатдырыб:

Редаксийадан: Гейд едяк ки, гязетимиз чапа эюндяриляркян, артыг йухарыда гейд олунан йардым дястяляри йола дцшмцшдц.

Сящифяни щазырлады: Мурад НЯБИБЯЙОВ

Шякиллярдя: Тцркийядя мешя йаньынларынын арадан галдырылмасында иштирак едян Азярбайъан йаньынсюндцряри вя ФЩН-ин щеликоптери.

№ 07 (202), Ийул 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякидя... ...Milli Mяtbuat Gцnц qeyd olunub Azяrbaycan milli mяtbuatыnыn yaranmasыnыn 146-cы ildюnцmц mцnasibяtilя iyulun 22-dя Mяdяniyyяt Ишчilяri Hяmkarlar Иttifaqы Шяki Rayon Komitяsindя tяdbir кечириб.

Tяdbirdя Шяki Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin rяisi Mirvari Zeynalova чыxыш edяrяk, mяtbuat nцmayяndяlяrini яlamяtdar bayram mцnasibяtilя tяbrik edib, zяngin tarixi vя шanlы яnяnяlяri olan Azяrbaycan milli mяtbuatыnыn keчdiyi

hяyata keчirildiyini diqqяtя чatdыrыb.

Mяdяniyyяt Ишчilяri Hяmkarlar Иttifaqы Шяki Rayon Komitяsinin sяdri Rяhman Mяmmяdov чыxышыnda Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi altыnda qalibiyyяtlя baшa чatan 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя hяrbi яmяliyyatlar zamanы media nцmayяndяlяrinin dюyцш bюlgяlяrindяn hazыrladыqlarы reportajlarыn ermяni terrorizminin mahiyyяtinin beynяlxalq alяmя чatdыrыlmasыnda, informasiya savaшыnda юlkяmizin mюvqeyinin

сящ. 3

...Охуд шящидляринин хатиряси ябядиляшдирилиб Шяkinin Oxud kяndindя 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя шяhid olanlarыn xatirяsini yaшatmaq цчцn bulaq komplekslяri aчыlыb.

ShekiMedia.az xяbяr verir ki, Vяtяn mцharibяsindя 3 шяhid verяn vя 7 qazisi olan kяndin sakinlяri шяhidlяrin unudulmamasы цчцn belя bir tяшяbbцsя

Шяki bюlmяsinin rяsmilяri, kяnd icra nцmayяndяliyi, шяhid ailяlяri, qazilяr vя sakinlяr iшtirak edib. Чыxыш edяnlяr Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan Qяlяbяnin tarixi яhяmiyyяtindяn, шяhid Mяhяrrяm Иbrahimlinin qыsa, lakin шяrяfli hяyat yolundan bяhs ediblяr. Tяdbir iшtirakчыlarы daha sonra

яl atыblar. Иlk юncя шяhidlяrin mяzarы ziyarяt edilib, gцl dяstяlяri dцzцlцb, dualar oxunub. Sonra шяhid Mяhяrrяm Иbrahimlinin xatirяsinя inшa edilяn bulaq kompleksinin aчыlышы olub. Aчыlышda Иcra hakimiyyяtinin, Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяtinin

шяhid Asif Яhmяdovun xatirяsinя inшa edilяn bulaьыn aчыlышыnы ediblяr. Чыxышlarda Azяrbaycan Ordusunun qяhrяmanlыьыndan, шяhid Asif Яhmяdovujn gяnclяrя nцmunя olan qыsa, lakin шяrяfli юmцr yolundan danышыblar. Sonda bulaьыn qarшыsыnda xatirя шяkli чяkdirilib.

...fermяrlяrlя яmяkdaшlыq mцqavilяlяri imzalanыb

шяrяfli yoldan sюz aчыb. Bildirilib ki, milli mяtbuatыmыz bцtцn dюvrlяrdя hяqiqяt carчыsы olub, xalqыmыzыn maariflяnmяsindя, milli-bяшяri dяyяrlяrin tяbliьindя mцhцm rol oynayыb.

Azяrbaycanda sюz, fikir vя mяtbuat azadlыьыnыn bяrqяrar olmasыnda jurnalistlяrin yaxыn dostu, цmummilli lider Heydяr Яliyevin bюyцk tarixi xidmяtlяri olduьunu vurьulayan idarя rяisi hazыrda bu siyasяtin Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn uьurla davam etdirildiyini, юlkяmizdя mяtbuat vя sюz azadlыьыnыn tяmin edilmяsi, kцtlяvi informasiya vasitяlяrinin maddi-texniki bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsi istiqamяtindя ardыcыl tяdbirlяrin

gцclяnmяsindя mцhцm яhяmiyyяtя malik olduьunu vurьulayыb. Шяki Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin mяtbuat orqanы olan "Mяdяniyyяt qalasы" qяzetinin baш redaktoru Yusif Rяhimov milli mяtbuatыn юlkяmizin ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi vя mяdяni hяyatыnda oynadыьы roldan яtraflы bяhs edib, tяdbirin tяшkilatчыlarыna minnяtdarlыьыnы bildirib.

Mяtbuat sahяsindя sяmяrяli fяaliyyяtinя gюrя Yusif Rяhimova Шяki Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin vя Mяdяniyyяt Ишчilяri Hяmkarlar Иttifaqы Шяki Rayon Komitяsinin fяxri fяrmanы tяqdim olunub.

Dюvrцn tяlяbatыna cavab verяn yeni mяhsuldar vя keyfiyyяtli, xяstяlik vя zяrяrvericilяrя davamlы sortlarыn yaradыlmasыna ehtiyac duyulur.

Hal-hazыrda bu istiqamяtdя Kяnd Tяsяrrцfatы nazirliyinin Яkinчilik Elmi Tяdqiqat Иnstitutunda mцxtяlif istiqamяtlяrdя elmi tяdqiqat iшlяri hяyata keчirilir.

Tяdqiqatlar nяticяsindя яldя olunan yeni sortlarsa mцxtяlif bюlgяlяrdя fermer tяsяrrцfatlarыnda sыnaqdan keчirilir. Шяki dя taxыlчыlыq sahяsindя xцsusi яhяmiyyяtя malik olan regiondur, elя bu baxыmdan яsas mяqsяd regionda taxыlчыlыьыn elmi яsaslarla inkiшaf etdirilmяsinя nail olmaqdыr. Bunu nяzяrя alaraq Шяkidя Яkinчilik Elmi Tяdqiqat Иnstitutu, Шяki Dayaq Mяntяqяsi, Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzi vя Шяki Regional Tяlim Mяrkяzinin

birgя iшtirakы ilя fermerlяrlя яmяkdaшlыq mцqavilяlяri imzalanыb. Mцqavilяlяrin цstцnlцyц ondadыr ki, fermerlяr Яkinчilik Elmi Tяdqiqat Иnstitutu ilя яmяkdaшlыq edяcяk, taxыlчыlыqda dцzgцn aqrotexniki qaydalara riayяt olunmaqla yцksяk vя keyfiyyяtli mяhsul яldя olunacaq.

...ийулун сонунадяк вятяндашлара 81 мин дозадан чох ваксин вурулуб Яhalinin COVЫD-19 infeksiyasыna qarшы peyvяnd olunmasы koronavirus pandemiyasыnыn qarшыsыnыn alыnmasыnda яn mцhцm amillяrdяn biridir. Hazыrda Шяki rayonunda da bu proses uьurla davam edir. Яhalinin peyvяndlяnmяsi Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasыnыn binasыnda xцsusi olaraq ayrыlmыш vaksin otaqlarыnda, hяmчinin bir neчя kяnd hяkim mяntяqяsindя hяyata keчirilir. Prosesя baшlandыьы gцndяn indiyяdяk Шяki rayonu цzrя vяtяndaшlara 81 min 457 doza vaksin vurulub. Шяhяr icra hakimiyyяtindя yaradыlan qяrargahdan ShekiMedia.az-a bildirilib ki, indiyяdяk birinci mяrhяlя цzrя peyvяnd olunan шяxslяrin цmumi sayы 46 min 723 nяfяr, ikinci mяrhяlя цzrя peyvяnd olunanlarыn sayы isя 34 min 734 nяfяrdir.

Yaш qruplarы цzrя indiyяdяk Шяki rayonunda 65 yaшdan yuxarы vяtяndaшlara 7 min 852 doza, 50-64 yaш arasыnda vяtяndaшlara 28 min 638 doza, 50 yaшadяk vяtяndaшlara isя 44 min 967 doza vaksin vurulub.

...тaxыl sahяlяrindя tяkrar яkinя start verilib Шяkidя biчilmiш taxыl sahяlяrindя tяkrar яkin aparыlыb. Fermerlяr qarьыdalы яkiblяr.

Qarьыdalыnыn seчilmяsinя sяbяb heyvandarlыьыn inkiшafы цчцn gцclц yem bazasыna ehtiyac duyulmasыndadыr. Buna gюrя dя ehtiyyat mяnbяlяri olmalыdыr.

Qarьыdalы isя hяm dяn, hяm dя yaшыl yem kцtlяsi kimi istifadя edilя bilяr. Hяmчinin payыzlыq яkinя qяdяr qarьыdalыnыn tez ye-

tiшmяsi dя bu bitkinin цstцn tяrяflяrindяndir. Bununla bяrabяr, tяkrar яkin aparan fermerlяr 86 manat subsidiya alacaqlar. Юtяn il bu rяqяm 60 manat tяшkil edirdi. Qeyd edяk ki, tяkrar яkinя gюrя fermerlяr eyni ildi ikinci subsidiyanы almыш olurlar. Hяmчinin tяkrar яkindяn sonra payыz яkini цчцn dя шuma ehtiyac yoxdur. Bu da юz nюvbяsindя torpaьыn daha mяhsuldar olmasыna шяrait yaradыr.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН Шяки Бялядиййясинин коллективи, щямйерлимиз, генерал-лейтенант Ясэяр Хялилова, анасы ЗЯНФИРЯ ХАНЫМЫН вяфатындан кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, бялядиййянин сядр мцавини Елшян Нясибова, гайнанасы МЕЩРИБАН ХАНЫМЫН вяфатындан кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 4

№ 07 (202), Ийул 2021

Шякидя сянайе вя тикинти секторунун вязиййяти 2021-ъи илин йанвар-ийун айларында Шяки районунда... Алгайыт ГУЛИЙЕВ Шяki Шяhяr Statistika Иdarяsinin baш mяslяhяtчisi

...sяnayenin statistik gюstяricilяri Azяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяt siyasяti iqtisadiyyatыn hяrtяrяfli inkiшafыnыn tяmin edilmяsini, o cцmlяdяn yцksяk texnologiyalar яsasыnda sяnayenin dinamik inkiшafыnы vя шaxяlяndirilmяsini nяzяrdя tutur. Uьurla hяyata keчirilяn bu siyasяtin nяticяsi olaraq son illяrdя Azяrbaycan Respublikasы regionlarыnыn sosial-iqtisadi inkiшafыna dair dюvlяt pro-

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя sяnaye sahяsindя 26610,4 min manatlыq mяhsul istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 8382,9 min manat чoxdur. Иqtisadi fяaliyyяt nюvlяrinin tяsnifatыna uyьun olaraq sяnayenin emal bюlmяsindя 13770,1 min manatlыq, elektrik enerjisi, qaz vя buxar istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi vя tяchizatы bюlmяsindя 11703,7 min manatlыq, su tяchizatы, tullantыlarыn tяmizlяnmяsi vя emalы bюlmяsindя 1136,6 min manatlыq sяnaye mяhsulu istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda toxuculuq sяnayesi sahяsindя 935,7 min manatlыq toxuculuq mяhsullarы istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 208,2 min manat azdыr.

Suyun tяmizlяmяsi vя bюlцшdцrцlmяsi bюlmяsi цzrя istehlaka verilяn suyun gюstяricisi 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя 0,9 milyon kub metr tяшkil etmiшdir ki, bu da юtяn ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 0,2 milyon kub

orta sayы 1202 nяfяr, sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrя hesablanmыш яmяkhaqqы fondu isя 3122,6 min manat olmuшdur ki, bu da 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda hesablanmыш яmяkhaqqы fondundan 146,5 min manat чoxdur.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda bir iшчiyя dцшяn orta aylыq яmяkhaqqы 462,1 manat olmuшdur ki, bu da 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnыn orta aylыq яmяk-haqqыndan 13,4 manat azdыr.

Pandemiya dюvrцndя qeyri-neft sektorunun, xцsusilя sяnayenin inkiшafыnыn vacibliyi bir daha юzцnц bariz шяkildя gюstяrdi. 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda sяnayenin statistikasыnы tяhlil edяrkяn sяnaye sahяsinin яhalinin mяшьulluьunun tяmin olunmasыnda, rayon iqtisadiyyatыnыn inkiшafыnda rolunu mцhцm яhяmiyyяt kяsb etdiyi gюrцlцr.

***

...tikinti секторунун statistik gюstяricilяri Bцtцn dцnya юlkяlяrinin iqtisadiyyatыna tяsir edяn pandemiyanыn mяnfi tяsirlяri юlkяmizdя dя юzцnц gюstяrmiшdir. Lakin buna baxmayaraq dюvlяtin dяstяyi nяticяsindя tikintiquraшdыrma iшlяri plana uyьun davam etdirilir. Яvvяlki illяrdя olduьu kimi, 2021ci ilin yanvar-iyun aylarыnda da istehsal vя qeyri istehsal sahяlяrin inkiшafыna bцtцn maliyyя mяnbяlяri hesabыna kifayяt qяdяr investisiyalar yюnяldilmiшdir.

qramlarы чяrчivяsindя mцxtяlif tяyinatlы yцzlяrlя sяnaye mцяssisяsi tikilib istifadяyя verilmiш, minlяrlя yeni iш yeri yaradыlmышdыr. Pandemiyanыn юlkя iqtisadiyyatыna mяnfi tяsirlяrinin azaldыlmasы

metr чoxdur. Цmumilikdя 2021-ci ilin yanvariyun aylarыnda 6935,2 min manatlыq elektrik enerjisi istehsal edilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnцn gюstяri-

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda bцtцn maliyyя mяnbяlяri hesabыna iqtisadiyyatыn inkiшafыna yюnяldilяn яsas kapitala investisiyanыn hяcmi ilkin mяmumatlara яsasяn 31830,8 min manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюv-

son dюvrlяrdя яsas mяqsяdlяrdяn hesab olunur. Sяnayenin inkiшafы bu baxыmdan mцhцm яhяmiyyяt kяsb edir.

Rayonun sяnayesi яsasяn toxuculuq sяnayesi, elektrik enerjisinin istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi, elяcя dя qazыn bюlцшdцrцlmяsi vя suyun yыьыlmasы, tяmizlяnmяsi vя paylanmasы, kяrpic istehsalы, qida istehsalы, siqaret istehsalы, heyvan yemi istehsalы kimi sahяlяrlя tяmsil olunmuшdur.

Hazыrda rayonda 15 sяnaye mцяssisяsi fяaliyyяt gюstяrir ki, bunlarыn da 3-ц kiчik mцяssisяdir.

rц ilя mцqayisяdя 66,7 faiz tяшkil edir. Иstifadя edilmiш investisiyanыn 26774,9 min manatы vя ya 84,1 faizi dюvlяt mцlkiyyяtinin, 5055,9 min manatы vя ya 15,9 faizi qeyri-dюvlяt mцlkiyyяtinin payыna dцшцr. 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyanыn 79,5 faizi vя ya 25309,5 min manatы tikinti quraшdыrma iшlяrinя sяrf edilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 60,4 faiz dяfя tяшkil edir.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda ilkin mяlumatlara яsasяn 11099,4 min manat dяyяrindя яsas fondlar istifadяyя verilmiшdir. Иstifadяyя verilmiш яsas fondlarыn 6043,5 min manatы vя ya 54,4 faizi dюvlяt mцlkiyyяtinin, 5055,9 min manatы vя ya 45,6 faizi qeyri-dюvlяt mцlkiyyяtinin payыna dцшцr. 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя цmumi sahяsi 11560,4 kvadrat metr olan vя dяyяri 4843,8 min manatlыq cяmi 90 яdяd yaшayыш evlяri istifadяyя verilmiшdir ki, bunun da 47 яdяdi шяhяr, 43 яdяdi kяnd яrazisindяdir.

Cяdvяldяn gюrцndцyц kimi 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnыn 2020-ci ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn faktiki qiymяtlяrlя tikinti tяшkilatlarы tяrяfindяn юz gцclяri ilя gюrцlmцш tikinti tяmir iшlяrinin hяcmi 16,7 faiz tяшkil etmiшdir. Gюrцlmцш iшlяrin 1023,6 min manatы яsaslы tяmir, 708,8 min manatы cari tяmir, 1524,8 min manatы sair iшlяrin payыna dцшmцшdцr.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda tikinti tяшkilatlarыnda чalышan iшчilяrin orta siyahы sayы 544 nяfяr, onlarыn orta aylыq яmяkhaqqы 553,3 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnцn orta aylыq яmяkhaqqыndan 108,3 manat чoxdur. Hesabat dюvrцnцn яvvяlinя siyahы tяrkibindя olan iшчilяrin sayы 699 nяfяr, iшя qяbul edilmiш iшчilяr 48 nяfяr,

cisindяn 806,6 min manat azdыr.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda qazla tяchizatыnda 2196,8 min manatlыq xidmяt gюstяrilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 266,2 min manat чoxdur.

Hesabat dюvrцnцn sonuna rayonun sяnaye mцяssisяlяrinin anbarlarыnda 7640,7 min manatlыq hazыr mяhsul qalыьы olmuшdur ki, bu da 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 1699,3 min manat чoxdur.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrin

iшdяn azad edilmiш iшчilяr 433 nяfяr olmuшdur. Цmumilikdя rayon цzrя tikinti tяшkilatlarыnda hesabat dюvrцnцn axыrыna siyahы tяrkibindя olan iшчilяrin sayы 314 nяfяr olmuшdur.

№ 07 (202), Ийул 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

“Ябядиййят зирвясини фятщ едянляр” Mцdafiя Nazirliyinin vя "Яsgяrя xatirя kitabы" ictimai birliyinin tяшkilatчыlыьы ilя шяhяriмизdя "Яbяdiyyяt zirvяsini fяth edяnlяr" adlы vяtяnpяrvяrlik tяdbiri keчirilib. Азярбайъан Республикасы Mцdafiя Nazirliyindяn ShekiMedia.az-a bildiriblяr ki, Heydяr Яliyev Mяrkяzinя toplaшan Mцdafiя Nazirliyinin rяsmilяri, Vяtяn mцharibяsi шяhidlяrinin ailя цzvlяri vя ictimaiyyяt nцmayяndяlяri яvvяlcя xalqыmыzыn цmummilli lideri ulu юndяr Heydяr Яliyevin vя respublikamыzыn яrazi bцtюvlцyцnцn bяrpasы, tarixi torpaqlarыmыzыn iшьaldan azad edilmяsi uьrunda шяhid olanlarыn xatirяsini bir dяqiqяlik sцkutla anыblar.

Din xadimi Hacы Kamran dцnya mцsяlmanlarыnыn mцqяddяs Qurban bayramыnыn bяшяri яhяmiyyяtindяn, bu bayramыn respublikamыzda da yцksяk sяviyyяdя qeyd olunmaqla Allaha sevgi, onun qцdrяtinя inam vя iman, insanlar arasыnda birlik, hяmrяylik, xeyirxahlыq aшыlamasыndan danышыb. Шяhidlяrin ruhuna dualar oxunub, qazilяrя шяfa, юlkяmizin mцdafiяsindя bu gцn dя mяrdliklя dayanan igid яsgяrlяrimizя xidmяtlяrindя mцvяffяqiyyяtlяr, xalqыmыza daha firavan hяyat, sцlh, яmin-amanlыq arzulanыb. Яmяkdar Иncяsяnяt xadimi, Prezidentin fяrdi tяqaцdчцsц polkovnik Abdulla Qurbani Mцdafiя Nazirliyinin rяhbяrliyi adыndan tяdbir iшtirakчыlarыnы Qurban bayramы mцnasibяtilя tяbrik edib, Vяtяnimizin daha xoшbяxt gяlяcяyi naminя hяr kяsin юz xidmяt sahяsindя bundan sonra da Vяtяnя, dюvlяtя, xalqa sяdaqяtlя xidmяt edяcяyinя яminliyini bildirib.

Qeyd olunub ki, яlamяtdar vя tarixi gцnlяrdя, elяcя dя mцbarяk Ramazan vя Qurban bayramlarыnda юlkяmizin hяr yerindя olduьu kimi Azяrbaycan Ordusunun birlik, birlяшmя, hяrbi hissя vя xцsusi tяyinatlы tяhsil mцяssisяlяrindя dя silsilя tяdbirlяr tяшkil edilir. Иlk nюvbяdя, mцasir mцstяqil dюvlяtimizin qurucusu unudulmaz Heydяr Яliyevin, шяhidlяrimizin mяzarlarы ziyarяt olunur, шяhid ailяlяrinя vя yaralыlara baш чяkilir, Vяtяn

mцdafiячilяri dя heч vaxt diqqяtdяn yayыnmыr.

Tяdbirdя diqqяtя чatdыrыlыb ki, bu gцn юlkяmizdя artыq ordu ilя xalqыn daha saьlam mяnяvi birliyi yaranыb vя bu birlik, hяmrяylik qыrx dюrd gцnlцk Vяtяn mцharibяsi zamanы bir daha юz tяsdiqini tapdы. Azяrbaycanыn tяcavцzkar Ermяnistan tяrяfindяn iшьal edilmiш tarixi torpaqlarыnыn azad olunmasы, respublikamыzыn яrazi bцtюvlцyцnцn bяrpasы uьrunda "Dяmir yumruq" яmяliyyatы ilя baшladыьы Vяtяn mцharibяsindя qazanыlan mюhtяшяm Qяlяbяdя Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyev baшda olmaqla hяr bir Azяrbaycan vяtяndaшыnыn, hяr bir hяrbi qulluqчunun bюyцk xidmяtlяri vardыr.

Vяtяn isя bu xidmяtlяri heч vaxt unutmur. Иlk nюvbяdя hяrbi яmяliyyatlar zamanы qanlarы ilя qalibiyyяt dastanы yazan, яbяdiyyяt zirvяsinя ucalan шяhidlяrimizя, onlarы boya-baшa чatdыran ataanalarыmыza minnяtdarыq, onlara borcluyuq.

A.Qurbani bildirib ki,

Vяtяn mцharibяsi cяbhяlяrindя respublikamыzыn bцtцn bюlgяlяrindяn olan igidlяrlя yanaшы, Шяki rayonundan pяrvazlanan oьullar da яsil qяhrяmanlыq, шцcaяt nцmunяlяri gюstяriblяr. Шяhidlik яbяdiyyяt zirvяsini fяth edяrяk xalqыmыza bюyцk Qяlяbяnin sevincini yaшadan шяkili яsgяr vя zabitlяrdяn Elшяn Иbrahimov, Mяrdan Mehdizadя, Xяyal Mяmmяdov, Bakыxan Sяlimli, Иbrahim Mяmmяdov, Яtraf Qяnimяtov, Kяnan Иsrafilov, Rюyal Xasыyev, Fяrid Иzzяtli vя neчя-neчя qяhrяman dюyцшчцmцz bu gюzяl diyarda dцnyaya gяlib, Vяtяnя layiqli юvladlar kimi tяr-

Vяtяn mцharibяsi шяhidlяrinin hяr birinin dюyцш yoluna nяzяr salыnыb. Azяrbaycan Respublikasыnыn яrazi bцtюvlцyцnцn bяrpa edilmяsindя xцsusi xidmяtlяrinя vя iшьal olunmuш яrazilяrin azad olunmasы zamanы dцшmяnin mяhv edilmяsi цzrя qarшыya qoyulmuш dюyцш tapшыrыьыnы yerinя yetirяrkяn gюstяrdiklяri qяhrяmanlыq nцmunяlяrinя, hяmчinin hяrbi qulluq vяzifяsini yerinя yetirяrkяn igidlik vя mяrdlik nцmayiш etdirdiklяrinя gюrя onlarыn юlцmlяrindяn sonra dюvlяtimizin baшчыsыnыn sяrяncamlarы ilя yцksяk qiymяtlяndirilяrяk dюyцш orden vя medallarы ilя tяltif olun-

biyя olunaraq boya-baшa чatыblar. Qяhrяmanlыq isя qяhrяmanla юlmцr, onun юmrц uzundur. Bu gцn Azяrbaycan Ordusunda шяhidlяrimizin minlяrlя, on minlяrlя davamчыlarы var vя onlar Mцzяffяr Ali Baш Komandanыn яmrlяrinя hяr an hazыrdыrlar.

Azяrbaycan Ordusunun Sяnяdli vя Tяdris Filmlяri Mяrkяzinin hazыrladыьы "Qяlяbяyя gedяn yollar" klipi nцmayiш etdirilib vя tяdbir iшtirakчыlarы tяrяfindяn maraqla qarшыlanыb.

Mцdafiя Nazirliyin яmяk-

duqlarы vurьulanыb.

Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяtinin Шяki шяhяr шюbяsinin яmяkdaшы Turxan Mцseyibov шяkili gяnclяrin bu gцn dя mцddяtli hяqiqi hяrbi xidmяtя bюyцk hяvяslя getdiklяrini, valideynlяrin юz юvladlarыnы qцrur hissi ilя яsgяrliyя yola saldыqlarыnы, peшя seчimindя gяnclяrin hяrbi peшяlяrя daha чox цstцnlцk verdiklяrini qeyd edib. "Яsgяrя xatirя kitabы" layihяsi idarя heyяtinin fяxri цzvц Яliш Hцseynov чыxыш edяrяk bundan sonra da xeyriy-yячilik яnяnяlяrinя sadiq qalacaqlarыnы bildirib. Шяhid ailяlяrinя "Vяtяn mцharibяsi шяhidlяri" чoxcildliyinin ilk nяшri olan Birinci kitabыn nцsxяlяri hяdiyyя edilib. Шяhid Elшяn Иbrahimovun anasы Xatirя xanыm, шя-hid Tapdыq Qurbanяliyevin hя-yat yoldaшы Natяvan xanыm vя baшqalarы чыxыш edяrяk шяhidlяrя vя onlarыn ailя цzvlяrinя gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя Azяrbaycan Prezidentinя, o cцmlяdяn Mцdafiя Nazirliyinin rяhbяrliyinя, tяdbirin tяшkilatчыlarыna minnяtdarlыq ediblяr. Иstedadlы gяnc ifaчыlardan olan Kяnan Bayramlыnыn ifasыnda "Bayatы-Шiraz" muьamы tяdbir iшtirakчыlarыnы xяyalяn iшьaldan azad olunmuш Vяtяn torpaqlarыna, mяdяniyyяtimizin, ruhumuzun mяrkяzi Шuшaya aparыb. Шяhid valideynlяri юvladlarыnыn qanыnыn yerdя qalmamasыndan, eyni zamanda, шяhidlяrimizin intiqamыnыn dюyцш meydanыnda alыnmasыndan, tarixi яdalяtin vя яrazi bцtюvlцyцmцzцn bяrpa olunmasыndan, dцшmяnin torpaqlarыmыzdan qovulmasыndan tяsяlli tapdыqlarыnы dilя gяtiriblяr.

Azяrbaycan Dюvlяt Milli Akademik Dram Teatrыnыn aparыcы aktrisasы, Яmяkdar artist Vяfa Zeynalovanыn bяdii qiraяt etdiyi Sцleyman Rцstяmin bu gцn dя aktual olan "Ana vя poчtalyon" шeiri alqышlarla qarшыlanыb.

Beynяlxalq yaradыcыlыq festivallarыnыn iшtirakчыsы Nuray Rяhmanqыzыnыn шяhid юvladlarыnыn яhatяsindя mяharяtlя ifa etdiyi "Шяhid qыzыyam" mahnыsы tяdbir iшtirakчыlarыna duyьulu anlar yaшadыb.

Sonda xatirя шяkli чяkilib, шяhid ailяlяrinя bayram sovqatlarы tяqdim olunub.

daшы polkovnik-leytenant Namiq Cavadov deyib: "Vяtяn mцharibяsindя olduьu kimi, mцharibяdяn sonra da ictimaiyyяtlя яlaqяlяrimiz daha da mюhkяmlяnib.

Ordumuza gюstяrdiklяri dяstяyя gюrя onlara bir daha minnяtdarlыьыmыzы bildiririk. Qeyri-hюkumяt tяшkilatlarыndan biri dя xalqыmыzыn vяtяnpяrvяr qыzы Nuranя Шыxaliyevanыn rяhbяrlik etdiyi "Яsgяrя xatirя kitabы" layihяsi ilя fяaliyyяtя baшlayan vя beш ildяn чoxdur ki, Azяrbaycan яsgяrinin dюyцш ruhunun, mяnяvi-psixoloji hazыrlыьыnыn, vяtяnpяrvяrlik hissinin daha da yцksяldilmяsindя sяylяrini яsirgяmяyяn ictimai birlikdir. Mяhz bugцnkц tяdbir dя bilavasitя onlarыn maddi vя mяnяvi dяstяyi ilя reallaшыb". Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin Vяtяn mцharibяsi iшtirakчыlarы vя шяhid ailяlяri ilя iшin tяшkili шюbяsinin mцdiri, Vяtяn mцharibяsi iшtirakчыsы Tural Mяmmяdov чыxыш edяrяk tяdbirin tяшkilatчыlarыna minnяtdarlыьыnы bildirib. Шяki rayonundan olan

сящ. 5

Шяки бялядиййяляри (Статистик мялумат)

Рящим РЯЩИМЛИ, Шяki Шяhяr Statistika idarяsinin rяis mцavini Zaman sцbut etdi ki, bяlяdiyyяlяrin mюvcudluьu, yяni insanlara юzцnцidarя imkanlarыnыn verilmяsi, bu prosesdя iшtirakla cяmiyyяtdя nцfuz qazanmasы юlkяdя demokratik prinsiplяrin яsas gюstяricillяrindяn biridir.

Mяhz buna gюrяdя bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasы vя dinamik inkiшaf etdirilmяsi, demokratik prinsiplяr яsasыnda hяr bir yeraltы vя yerцstц sяrvяtlяrdяn, iшчi qцvvяsindяn, su vя torpaq ehtiyatlarindan, iqlimdяn, kurort, mяdяni-maarif, tяhsil, rabitя, sяhiyyя vя digяr bu kimi sahяlяrdяki imkanlardan sяmяrяli istifadя etmяk yerli яhalinin yaшayыш tяrzini yaxшыlaшdыrmaga imkan verir.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя районумузда 40 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

Fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяrin 2021-ci il yanvar-mart aylarыnda bцdcяsinin gяliri 435,2 min manat olmuшdur. Bu isя keчяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 81,4 faiz azdыr.

2021-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя bяlяdiyyяlяrin gяlirinin 90,7 min manatы fiziki шяxslяrdяn torpaq vergisi, 40,6 min manatы fiziki шяxslяrdяn яmlak vergisi, 3,8 min manatы mяdяn vergisi, 53,4 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыn

icarяyя verilmяsindяn, 206,8 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыnыn юzяllяшdirilmяsindяn, 39,9 min manatы isя digяr gяlirlяr hesabыna daxil olmuшdur.

Bяlяdiyyяlяr son illяr yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя fяallыьыnы artыraraq, sяlahiyyяtlяri чяrчivяsindя konkret iшlяr gюrцrlяr.

Bяlяdiyyяlяr yerli юzцnцidarяetmя orqanыnыn saxlanmasыna 444,9 min manat, яvvяlki illя mцqayisяdя 1,7 faiz az vяsait xяrclяmiшlяr.

Bяlяdiyyяlяr aztяminatlы ailяlяrin mюvcud problemlяrinin hяlli istiqamяtindя dя gяrяkli addыmlar atыr, onlara yardыm gюstяrirlяr. Bu baxыmdan bяlяdiyyяlяr bu ildя 39,7 min manat yardыm vermiшlяr. Bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 3 dяfя чoxdur.

Bяlяdiyyяlяr kяnd yollarыnыn tяmirinя 1,6 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn tяqribяn 89,7 faiz az, mяnzil-kommunal xяrclяrя 143,1 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn tяqribяn 90,0 faiz az vяsait xяrclяmiшlяr, ardыcыl olaraq bu sahяyя ilboyu vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur. Gюrцlяn iшlяr onu sюylяmяyя яsas verir ki, bяlяdiyyяlяr bundan sonra da kяndin bцtцn sosial-iqtisadi problemlяrinin hяllindя daha fяal iшtirak edяcяklяr.

Mцddяt яrzindя bяlяdiyyяlяrdя 183 nяfяr iшчi чalышmышdыr. 2021-ci ilin yanvariyun aylarы яrzindя bяlяdiyyя iшчilяrinin яmяkhaqqы fondu 323,3 min manat olmuшdur.

Bir nяfяrя dцшяn orta aylыq яmяkhaqqы 306,1 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 6,0 faiz чoxdur.

ШШяк як и Р Е М - дя 000 к г д я 770 барама истещсал олунуб Юlkя Prezidenti Иlham Яliyevin 27 noyabr 2017-ci il tarixli Sяrяncamы ilя tяsdiq edilmiш "Azяrbaycan Respublikasыnda baramaчыlыьыn vя ipяkчiliyin inkiшafыna dair 2018-2025-ci illяr цчцn Dюvlяt Proqramы"nыn tяtbiqindяn sonra юlkяmizdя ipяkчiliyin kompleks inkiшafы istiqamяtindя aparыlan iшlяr daha da gцclяndirilib.

Elя hяmin il AMEA Шяki Regional Elmi Mяrkяzi (REM), elяcя dя Qara dяniz, Xяzяr dяnizi vя Mяrkяzi Asiya Иpяk Assosasiyasыnыn (BACSA) birgя tяшkilatчыlыьы ilя Шяki шяhяrindя dцnyanыn 20-yя yaxыn юlkяsinin ipяkчi alimlяrinin iшtirakы ilя beynяlxalq konfrans keчirilib.

2016-cы ildяn baшlayaraq AMEA Шяki REM-in tяcrцbя sahяsindя dюvlяt dяstяyi ilя Чindяn gяtirilmiш tut aьacы sortundan xцsusi sahя hazыrlanaraq hяr il beш min ting яkilib.

Hazыrda tяcrцbя sahяsindя 25 min яdяd Чindяn gяtirilmiш vя 2000 яdяd yerli tut aьacы sortlarы yetiшdirilяrяk istifadяyя verilib.

Son dюrd il яrzindя hяmin tяcrцbя sahяsindя iшчilяr

цчцn otaq vя dяmir konstruksiyalы, mцasir tяlяblяrя cavab verяn 165 kv/m sahяyя malik kцmxana tikilяrяk istifadяyя verilib.

Artыq iki ildir ki, mяrkяzdя barama istehsalы ilя mяшьul olunur.

Bu il KASKAD Elmi Иstehsalat vя Xidmяt MMC ilя birgя 700 kq barama istehsal edilib.

Yeni tut aьacы baьlarыnыn tam mяhsuldar yaшa чatmasы ilя barama istehsalыnыn da ildяn-ilя artacaьы proqnozlaшdыrыlыr.

сящ. 6

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 07 (202), Ийул 2021

Депутатын китабы чин Xeyirxah xarakterli insan, etibarlы dost, яdalяtli hцquqшunas vя halallыqla yaшanan юmцr дилиндя няшр олунуб Миллят вякили C a v a n ш i r F e y z i y e v i n mцяllifi olduьu "Tцrk Dюvlяtlяri Birliyi" kitabы Чin dilinя tяrcцmя olunub.

Milli Mяclisin deputatы, Avropa Иttifaqы - Azяrbaycan Parlament Яmяkdaшlыq Komitяsinin hяmsяdri Cavanшir Feyziyevin mцяllifi olduьu "Tцrk Dюvlяtlяri Birliyi" kitabы Чin dilinя tяrcцmя olunub.

ShekiMedia.az xяbяr verir ki, kitabыn yaxыn aylarda Чin dilli oxuculara tяqdim olunacaьы gюzlяnilir.

2013-cц ildя Azяrbaycanda "Tцrk Dюvlяtlяri Birliyi: Qlobal inteqrasiyanыn Avrasiya modeli" kitabы

nяшr olunub. 2014-2021-ci illяrdя isя bu kitab tцrk, qazax, qыrьыz, boшnak, rus, macar vя uyьur dillяrinя tяrcцmя edilяrяk bu юlkяlяrdя чap edilib.

Kitabda tяkcя tцrk xalqыnыn шanlы tarixi яks olunmur, eyni zamanda, gцnцmцzdяki problemlяrя dя toxunulur.

Kitab - "Tarixdяn doьulan gяlяcяk", "Цmumtцrk mяdяniyyяti fяrqli sivilizasiya nцmunяsi kimi", "Avrasiyanыn inkiшaf perspektivlяri vя tцrk dюvlяtlяri", "Beynяlxalq siyasяt vя beynяlxalq hцquqda birlik yaratmanыn яhяmiyyяti", "Sarsыlmaz tяmяllяr цzяrindя vя Tцrk Dюvlяtlяri Birliyinin strategiyasы" fяsillяrindяn ibarяtdir.

Hяmчinin kitabda 315-я qяdяr яdяbiyyat vя qaynaqdan istifadя olunub ki, bunun da яksяriyyяti tцrk, ingilis, rus vя digяr xarici mяnbяlяrdir. Qeyd edяk ki, azяrbaycanlы deputatыn mцяllifi olduьu "Tцrk Dюvlяtlяri Birliyi" kitabы tяhsil, elm vя diplomatiya sahяsindя чalышan insanlar цчцn daha faydalыdыr.

"Nizami Gяncяvi ili"ня щяср едилмиш сярэи Dahi Azяrbaycan шairi vя mцtяfяkkiri Nizami Gяncяvinin 880 illik yubileyi mцnasibяtilя Шяki шяhяr Heydяr Яliyev Mяrkяzindя kitab vя miniatцr rяsm яsяrlяrindяn ibarяt sяrgi aчыlыb.

AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri xяbяr verir ki, "Nizami Gяncяvi ili" чяrчivяsindя tяшkil olunan sяrgidя шairin яsяrlяrindяn ibarяt kitablar, Nizaminin yaradыcыlыьыnыn шah яsяri "Xяmsя"yя daxil olan "Sirlяr xяzinяsi", "Xosrov vя Шirin", "Leyli vя Mяcnun", "Yeddi gюzяl" vя "Иsgяndяrnamя" poemalarыndan tяsvirlяr, hяmчinin Heydяr Яliyev Fondu tяrяfindяn Mяrkяzя hяdiyyя edilяn rus, ingilis vя fransыz dillяrindя чap olunmuш nяшrlяr nцmayiш etdirilir.

Sяrginin aчыlыш mяrasimindя Mяrkяzin яmяkdaшы Rцfanя Hяsяnova чыxыш edяrяk, Nizami Gяncяvinin hяyat vя yaradыcыlыьыndan, dцnya

яdяbiyyatы xяzinяsinя verdiyi sanballы tюhfяlяrdяn яtraflы sюz aчыb. Шяki Mяrkяzi kitabxananыn bюlmя mцdiri Dilbяr Yaqubova, gяnc aktrisa Tцrkan Abdullayeva, шяhяr 10 saylы tam orta mяktяbin яdяbiyyat mцяllimi Шяfяq Xяlilova шairin qяzяllяrindяn nцmunяlяr sяslяndiriblяr.

Sonra Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn gяnc aktyorlarыnыn iшtirakы ilя hazыrlanmыш kompozisiya nцmayiш olunub.

Sяrginin tяшkilindя mяqsяd Nizaminin sюz dцnyasыnы ziyarяtчilяrя nяfis koloritli miniatцr vя digяr яsяrlяrlя чatdыrmaqdыr. Sяrginin цmumi qayяsi Nizami Gяncяvi yaradыcыlыьыnыn gюzяllik, яdalяt, igidlik, insanlыq, xoшbяxtlik uьrunda юlmяz mцbarizя яzmini tamaшaчыlara tяqdim etmяkdir.

Sяrgi iyulun 10-dяk davam етмишдир.

Сираъяддин РЦСТЯМОВ,

Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin бюйцк mяslяhяtчisi, яdliyyя мцшавири

Чalышdыqlarы peшя цzrя mцvяfяqiyyяtя nail olanlarыn яksяriyyяti bu peшяyя doьru uzun bir yol gяlяnlяrdir. Ta uшaqlыqdan sevib seчdiklяri peшяyя qяlblяrindя olan gizli sevgini gцnbяgцn, aybaay, ilbяil artыraraq qaчыlmaz bir arzuya istяyя чevirяn vя sonunda юmцr yolunu mцяyyяnlяшdirяrяk bir hяqiqяtя чevirяnlяr hяyatda nя istяdiklяrini bilяnlяrdir.

Elя Vaqif mцяllim kimi... Яhmяdov Vaqif Nurqяlяm oьlu 24 iyul 1951-ci ildя Шяkidя doьulmuшdur. Atasы Nur-qяlяm kiшi яvvяl mцxtяlif tяhsil ocaqlarыnda sonda isя Шяki Иpяk kombinatыnda чalышmышdыr. Anasы Sayalы Иsmayыl qыzы Mяmmяdova bцtцn юmrцnц юvladlarыnыn bюyцyцb boya-baшa чatmasыna, tяlimtяrbiyяsinя, rahatlыьыna hяsr etmiш, xoшbяxtliyini 7 юvladыnыn fяrяhindя sevincindя tapmышdыr. Sadя zяhmяtя baьlы bu mehriban cцtlцk yeddi юvlad bюyцdяrяk tяrbiyя etmiшlяr. Юvladlardan Firuzя vя Mяhяbbяt yцngцl sяnaye sahяsindя чalышan tikiш цzrя mцtяxяssis, Rцfяt, elяcя dя Nigar evdar xanыm kimi hяyatlarыnы юmцr gцn yoldaшlarыna vя юvladlarыna hяsr etmiшlяr. Qardaшы Nurяli Яhmяdov uzun mцddяt Qaz istismar sahяsindя peшяkar mцtяxяssis olaraq чalышmыш hazыrda tяqaцddя olmaqla iki юvlad vя iki nяvяsinin xoшbяxtliyi naminя onlarla fяxr edir.

Zяrniyar isя valideynlяri ilя daim birgя yaшamaq qismяtini qяbul etmiшdir. Nяticяdя ailяnin bюyцk oьlu Vaqif Яhmяdov hцquqшцnas ixtisasыna yiyяlяnmiшdir. Yцksяk mяnяvi dяyяrlяr цzяrindя qurulan, halallыьы юzцnцn hяyat amalы sayan bu ailяdя bюyцyцb яrsяyя gяlяn hяr bir юvlad valideynlяrinя baш tacы ola bilmiшdir. Bu yюndяn baxanda, ailяdя Vaqifin yeri bir baшqa olmuшdur. Sюzцn hяr bir mяnasыnda zяhmяtkеш bir insan. Hяlя kiчik yaшlarыndan юzцnц iшя-gцcя verяn valideynlяrinя yardыm etmяyя, onlara чiyin vermяyя чalышan hяyяtyanы sahяdя tяsяrrцfat iшlяri ilя mяшьul olanda belя kitabыnы яlindяn yerя qoymayan, bir gюzц kitabda bir gюzц iшdя olan vaqif, orta mяktяbdя mцяllim vя шagirdlяr arasыnda юz tяrbiyяsi hяmчinin iшgцzarlыьы ilя kolektivin sevimlisinя чevrilmiшdir.

1968-ci ildя Шяki шяhяr 12 №-li orta mяktяbi bitirmiшdir.

Hяmin il Azяrbaycan Dюvlяt Universitetinя qяbul ola bilmяmiш, Vяtяn qarшыsыndakы qulluq borcunu yerinя yetirяrяk keчmiш Sovet dюvlяtinin Kalinin vilayяtinin Boloqoye шяhяrindя hяrbi xidmяti keчmiшdir.1971-ci ildя doьma ocaьa alnыaчыq geri dюnmцшdцr. Hяrbi xidmяtdяn tяrxis olunduqdan sonra Шяki kяnd tяsяrrцfatы texnikumunu bitirmiш vя 1974-cц ildя Шяki шяhяr Partiya tяшkilatыndanт vяzifяsinя tяyin edilmiшdir. Юz iшgцzarlыьы vя yaradыcыlыьы ilя kollektivdя fяrqlяnяrяk komsomol tяшkilat katibi kimi ictimayi vяzifяyя irяli чяkilяrяk bir sыra tяdbirlяrя rяhbяrlik etmiшdir.

1970-1980-cы illяrdя Respublikamыzыn iqtisadi, sosial vя digяr sahяlяrdя bюyцk uьurlar qazandыьы dюvrlяrdя цmummilli Lider Heydяr Яliyev bюyцk uzaqgюrяnliklя daxili iшlяr orqanlarыnыn tяшkilatы vя ideoloji cяhяtdяn mюhkяmlяnmяsi, sыralarыnыn partiya sovet vя komsomol iшчilяrinin hesabыna soflaшdыrыlmasы, peшяkar kadrlarыn millilяшdirilmяsi vя irяli чяkilmяsi haqqыnda qяrarыnы яsas gюtцrяrяk Partiya tяшkilatыnыn bцro qяrarыna

яsasяn D19-na iшя gюndяrilmiшdir.

1980-cы ildя DИN-nыn gюndяriшi ilя, keчmiш SSRИ DИN-nin Bakы шяhяrindя yerlяшяn tяhsil ocaьыna oxumaьa gюndяrilmiшdir.

Elя hяmin il dя uшaqlыq arzusunu gerчяklяшdirmяyя чalышaraq 1984cц ildя hцquqшunas ixtisasыna yiyяlяnmiшdir.

Bяli, яdalяtin чarчыsы olmaq, qanunlarыmыzыn keшiyindя durmaq, haqqы nahaqqыn ayaьыna vermяmяk, cinayяtkarlыqla mцbarizя... Bunlar Vaqif Яhmяdovun uшaqlыqdan beynini, цrяyini dolduran яn цmdя mцqяddяs hislяr idi.

Vaqif Яhmяdov 32 ildяn чox дaxili ишlяr оrqanlarыnda xidmяt etmiшdir.

Bu illяr яrzindя Zaqatala шя Шяki rayon Polis шюbяlяrindя inspektor, baш inspektor, bюlmя rяisi vя qяrargah rяisi kimi mяsul vяzi-

Вагиф Ящмядов fяlяrdя чalышmышdыr. Bu illяr яrzindя peшяsinя qяlbяn baьlы, ciddi vя mяsuliyyяtli, hяm dя яdalяtli polis iшчisi kimi tanыnmышdыr. Vaqif mцяllim tutduьu vяzifяnin, daшыdыьы rцtbяnin, чalышdыьы qurumun шяrяfini qorumuш, hяr iшdя nцmunя olmaьa sяy gюstяrmiшdir. O vяtяndaшlarыn яrizя vя шikayяtlяrinin hяllinя diqqяtlя yanaшmыш, tabeчiliyindя xidmяt aparan яmяkdaшlara qarшы tяlяbkar olmaqla yanaшы onlarы яdalяtli olmaьa чaьыrmыш hяmчinin яmяkdaшlardan diqqяt vя qayьыsыnы яsirgяmяmiшdir. Vaqif mцяllim uzun illяr son dяrяcя mяsul vя шяrяfli, hяm dя ciddi bir peшяnin sahibi kimi, hяmiшя чiynini iшin чяtyinliyinя vermiш vя bundan hяdsiz zюvq alaraq kollektivin цmummillikdя xalqыn nцfuz vя hюrmяtini qazanmышdыr. Ишlяdiyi kollektiv vя юz saflыьы xalqsevяrliyi vя dюvlяtя, hяmчinin dюvlяtчiliyя sяdaqяtli nцmunяvi xidmяti ilя D10-a baш ucalыьы gяtirmiшdir.Иnsanlara vя insanlыьa sevgi vя mяhяbbяt dolu цrяyя malik, amalы yaxшыlыq vя xeyirxahlыq olan bu шяxsin ictimayяtin nцmayяndяlяri hяmчinin saьlam fikirli insanlarыn arasыnda bюyцk hюrmяt sahibidir.

Eyni zamanda V.Яhmяdov 1988-ci ildя baшlayaraq Er-mяnistanыn Azяrbaycana qarшы hяrbi tяcavцzцnцn ilk olaraq rя-шadяtlя dяf edяn Daьlыq qarabaь яrazisindя torpaqlarыmыzыn iшьaldan azad edilmяsindя юz komandasы ilя Aьdam, Naxчivanik, Abdаl-Gi-lablы, Шuшa, Zarыslы, Nяbilяr, Daш-altы, Xanlar rayonunun Buzluq, Toьana, Mяnяш, Sarы su vя Шaum-yan kяnd yaшayыш mяntяqяlяrinin mцdafiяsi uьrunda dцшmяnlя dюyцшlяrdя iшtirak etmiшdir.

27 sentyabr 2020-ci il dцшmяnя яks hцcumla baшlanan vя vяtяn mцharibяsi kimi davam edяn Vяtяn mцharibяsindя Vaqif

Яhmяdovun oьlu artiлleriya bюlцyцnцn komandiri Anar Яhmяdov 44 gцn mцddяtindя Fizuli, Cяbrayыl, Zяngilan, Шuшa vя Hadrut rayonlarы яrazilяrindя torpaqlarыmыzыn iшьaldan azad olunmasы яmяliyyatыnda iшtirak etmiш dцшmяnя sarsыdыcы artileriya zяrbяlяri endirmiшdir. Vaqif Яhmяdovun dilincя desяk, Ы Qarabaь mцharibяsindя mяn edя bilmяdiyimi oьlum Anar etdi. Ali Бaш Кomandanыmыzыn rяhbяrliyi ilя ordumuz dцшmяnin belini qыrdы vя torpaq-larыmыz iшьaldan azad edildi.

Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin vя iшlяdiyi Polis шюbяsi mцvafiq яmrlяri ilя mцddяt яrzindя Vaqif mцяllim mцxtяlif tяltiflяrlя pul mцkafatlarыna, fяxri fяrman vя qiymяtli hяdiyyяляря layiq gюrцlmцшdцr. Vaqif mцяllimin qцsursuz яmяyi "Usta mяharяt" dяrяcяsi ilя dяyяrlяndirilmiшdir. 2006-cы ildя o xidmяt illяrindя yaш hяddinя gюrя tяntяnяli surяtdя tяqaцdя gюndяrilmiшdir.

Daim чalышmaq, sevimli peшяsinin incяliklяrini iш prosesindя tяtbiq etmяk, яldя etdiyi nяticяlяrdяn zюvq almaq, Vaqif mцяllimin amalыna чevrilmiшdir.

Boш durmaq, hяdяr yerя qiymяtli vaxtыnы itirmяk ona mяxsus xцsusiyyяtlяr deyildir. Mяhv buna gюrя dя, tяqaцdя чыxsa da iшdяn ayrыlmamыш, 113 saylы Dairя seчki komissiyasыnыn 21 saylы mяntяqя seчki komissiyasыna uzun mцddяt rяhbяrlik etmiшdir. Шяki regional Poчtunda hцquqшцnas vяzifяsindя iшlяmiш, Nяqliyyat, Yцksяk Texnologiyalar Нazirliyi yanыnda DANX-nin Шяki regional MMC-dя hцquqшunas, hяmчinin hяmkarlar tяшkilatыnыn sяdri vя hazыrda Xan sarayы MMC-dя hцquqшunas kimi яmяk fяaliyyяtini davam etdirir.

Eyni zamanda Шяki rayonunun ictimayi siyasi hяyatыnda fяaliyyяtini davam etdirmяkdяdir. Vaqif mцяllim Шяki rayon Polis шюbяsinin veteranlar шurasыnыn sяdri vяzifяsini icra etmяklя yanaшы, Шяki rayon mцharibя, яmяk, silahlы qцvvяlяr veteranlar tяшkilatыnыn sяdr mцavini olaraq mяsul bir ictimai vяzifяni mцvяfяqiyyяtlя yerinя yetirmяkdяdir.

V.Яhmяdovun dostcanlы olmasы, uzun illяr peшяkar hцquq mцhafizя iшчisi kimi qazandыьы nцfuz onun bir шяxsiyyяt kimi formalaшmasыndan hяdsiz rol oynamышdыr. Иnsanыn hяrtяrяfli xoшbяxtliyi bilavasitя onun ailяsi ilя dя baьlыdыr. Bu baxыmdan Vaqif mцяllim hяyatda bяxti gяtirяnlяrdяndir.

Hяyat yoldaшы Dilruba xanыm ixtisasca tibb iшчisidir. Onlar birlikdя iki юvlad bюyцdяrяk onlarы ev-eшik sahibi etmiшlяr. Oьlu Anar hцquqшunas, hяmчinin ikinci аli tяhsilli mцhяndisdir, яvvяllяr D10-da, hazыrda isя Nяqliyyat, Yцksяk Texnologiyalar Nazirliyindя hцquq шюbяsinя rяhbяrlik edir. Qыzы Afaq Ali tяhsilli Pedaqoq kimi Azяrbaycan Dюvlяt Mцяllimlяr Universitetinin Шяki шяhяr mцяllimlяr institunda чalышыr. Bu ailяnin яn lяziz nemяtlяri olan 3 fidan bala - Cяsur, Dяniz vя Vaqif qayьыsыz uшaqlыq illяrini yaшayыr, varlыqlarы ilя nяnя vя babalarыna, valideynlяrinя bir юmцrlцk sяadяt bяxш edirlяr.

Daxili Ишlяr Наzirliyinin Polis veteranы, polis mayoru, gюzяl insan, lяyaqяtli vя sadiq dost olmaьы bacaran Vaqif Яhmяdov юmrцnцn 70 yaшыnы шяrяflя, alnы aчыq, цzцaь, вцqarla yaшayыb. O zяhmяtinin bяhrяsini dadmaqdan mяmnundur. Sevincini paylaшmaьы bacarыr, dяrdя шяrik чыxamьы bacarыr. Иnsan цчцn bundan dяyяrli nя ola bilяr ki? Юmrцnцn яn mцdrцk vя kamillik dюvrцnц yaшayan Vaqif mцяllimя sevdiklяri ilя bяrabяr saьlam, sakit, mяnalы vя rahat bir hяyat arzulayыrыq.

№ 07 (202), Ийул 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

QARABAЬ GЦNDЯLИYИ Рамиз ОРСЯР (Яввяли ютян сайларымызда)

"TA-TA-TA" TAHИR Molla dodaqaltы duasыnы bitirib ucadan, yoьun bir sяslя sяslяndi: - Яziz qardaшlar, cцmlяnizin юlяnlяrinя dя uca Allahdan rяhmяt dilяyirяm. Bir dя hamыnыzdan, mяrhumя Sяmayя Bilal qыzыnыn dяfnindя iшtirak edяn hяr kяsin ona halallыq vermяsini tяvяqqя edirяm.

Zяhmяt чяkmisiniz, vaxt ayыrmыsыnыz, mяrasimdя iшtirak edirsiniz. Mяrhumяyя halallыq verin.

Yerbяyerdяn sяslяr gяldi: - Halal xoшu olsun!

- Allah rяhmяt eylяyя!

- Onun canы qurtardы, yerindя qalana yazыq!

- Cяnnяtlik olsun, bu dцnyada чox яziyyяt чяkdi...

Yenя mollanыn sяsi qяbиrиstanlыьы baшыna gюtцrdц: - Qardaшlar, bununla da yasыmыz bitmiш hesab olunur. Bilirsiniz dя, indi чox pis vaxtdыr. Bu xяstяlik andыr baш alыb gedir. Bir dя ki, bayram istяmяyяni bayrama чыxmasыn.

Mяn dя istяyirяm yas olsun, adamlar gяlsin, getsin, rяhmяtliyin ehsanыndan "bismillah" eylяsinlяr. Ancaq nя etmяk olar, hюkumяt dя ehtiyatlы olmaьыmыzы istяyir. Nя deyirlяrsя bizim xoш gцnlяrimiz цчцn deyirlяr. Biz dя deyilяnя яmяl elяmяliyik. Bu maskalardan da canыmыz tezliklя qurtarsыn. Elimizя, obamыza xeyir-bяrяkяt, hцzur, яmin-amanlыq gяlsin.

Bir dя mцharibя olmasыn, cavanlar юlmяsin, analar oьulsuz, gяlinlяr яrsiz, uшaqlar atasыz - yetim qalmasыn.

Bu dяfя hamы bir aьыzdan dillяndi: - Amin!

- Amin deyяn dillяriniz var olsun, aчыlan яllяriniz hяmiшя xeyrя aчыlsыn.

Bunu da molla dedi vя sюzцnя davam etdi: - Bir dя ki, mяrhumяnin nяyi var, kimi var ki?! Bir daxmasы vardы, onun da damы bu yaьan qara tab gяtirmяdi, dam чюkdц,.. sonrasы da hamыnыza mяlumdu. Bir dяnя dя balasы var, o da ki belя.

Molla saь яlinin ikinci barmaьыnы qulaьыnыn dibindя saьa-sola fыrladыb sюzцnя davam etdi: - Neylяyяk, bu dцnyasыnы alan Allah o dцnyasыnы versin. ИnшaAllah!

Bцtцn gцn boyu dinibdanышmayan, qяbrin ayaq tяrяfindя lal-kar, яllяri qoynunda dayanan, sinяsi medallы Tahir vцqarla irяliyя bir-iki addыm atdы. Bir-birinя dяyяn medallar cingildяdi. Tahir яllяrini irяli uzadыb: - Ta-ta-ta Tahiri dя dinlяyin, onun bu dцnyasыnы яlindяn mяn aldыm, - dedi, mяnя olan sevgisi bu dцnyasыnы яlindяn aldы. Bюyцksцzlцk qяddini яydi, mяndяn цzцlяn яli юmrцnя dцyцn saldы.

Ta-ta-ta Tahir danышыr, hцzr яhli heyrяt iчindя ona baxыr, molla yerindя duruш gяtirя bilmirdi. Yenя dя sяsinin yoьun yerinя salыb sяslяndi:

- Ay uшaq, onu buradan aparыn. Bura onun yeri deyil.

Tяlяbя yoldaшы Murad Tahirя tяrяf addыm atdы, qolundan tutmaq istяdi. Tahir яllяrini ona tяrяf aчaraq: - Ta-ta-ta Tahiri bu qonduьu yerdяn kimsя qopara bilmяz, burasы mяnim yerim, dedi: Mяn mцharibяnin цz qarasы, gюz qarasыyam. Dюyцшlяrdя юlmяdim, юlmяdim ki, gяlib anamы yaшadыm, ancaq yaшada bilmяdim. Mцharibяdяn qayыdыb gяlяndя bцtцn kяnd axышыb daxmamыza gяldi, "igidimiz", dedilяr. Bir hяftя keчmяmiш tata-ta Tahirdяn bir dяli qayыrыb saldыlar kяndin aьzыna.

Molla yoьun sяslя qышqыrdы: - Яstaxfцrцllah! Adamdan dяli qayыrmazlar, dяlinin baшыna aьыl qoyarlar.

- Ta-ta-ta Tahirin baшыna aьыl qoymadыn, cяfяngiyyat yazыb, юzц dя цч dяfя kaьыz gюndяrdin ki, birinin suyunu iчsin, birini cibinя qoysun, birini dя mяhlя qapыsыnыn aьzыnda torpaьa basdыrsыn. Orda-burda da baшladыn reklama. Ta-ta-ta Tahirin bu dяliliyi bir az uzun чяkяcяk.

Tahir cibindяn цч kaьыz чыxarыb mollanin qabaьыna atdы: - Bu da sяnin dualarыn.

Nя yazmыsan orda? Bircя cцmlя: "Allah aьыl versin!" Nя oldu, яvvяl igid deyirdin? Dяli dя igid olar? Bunun yazdыьыna bax!

- Koroьlunun dяlilяri dя elя igidlяr idi dя. - Bu цzцboz Eyvazыn sяsi idi.

Molla Tahirin yerя atdыьы bцkцlц kaьыzlarы gюtцrцb arxalыьыnыn cibinя basdы.

- Camaat, yaxшыlыьыn tarixi bitib, чoxdan bitib. Onu aparan olmadы, mяn daha burda bir dяqiqя dя olsun dayana bilmяrяm. Mяnim dяli ilя sюz gцlяшdirmяyя elя saz чяnяm dя yoxdur, - dedi vя qяbиristanlыьыn giriш qapыsыna tяrяf getdi. Mollanыn sяsi gurgur guruldayыr, dяrяlяrdя яkssяda verib qayыdыrdы: - Yas qutardы. Hюkumяt toplaшmaьa icazя vermir.

Yaxшыlыq da bitdi. Anan юlsцn, a yaxшыlыq, bu kяndin gцnц nя olacaq?

Adamlar da mollanыn arxasыnca getdilяr. Tahirin yanыnda tяlяbя yoldaшы Murad, чяpяr qonшusu Zakir mцяllim, цzцboz Eyvaz, Qяssaboьlu, bir dя uчastkovыy Mяlikov qalmышdы.

Tahir pencяyinin sol yaxasыndan taxdыьы dюrd medalыnы bir-bir чыxardыb anasыnыn qяbrinin цstцnя dцzdц. Dizi цstdя чюmbяlib anasыnыn qяbrini qucaqladы: - Ta-ta-ta Tahirя medal-zad yaraшmыr, ana. Onlar sяnя yaraшыr. Sяn mяnim yolumda bяxtinlя, qяdяrinlя, hяsrяtinlя, kяdяrinlя vuruшdun, mяni qorudun. Mяn ermяnilяrlя vuruшsam da, onlara qalib gяlsяk dя sяni qoruya bilmяdim. Niyя? Чцnki mцharibяdя bюyцyцmцz, Ali Baш Komandanыmыz var idi. Atam bizi baшsыz qoydu, o dцnyaya tяlяsdi. Mяn dя sяnin kiчiyin oldum, bюyцyцn ola bilmяdim. Bu kяnddяn dя bir bюyцk чыxmadы.

- Kiшi qыzыl xыrdalayыr, nяyi sяhv deyir.

Sюzцnц uda bilmяyяn цzцboz Eyvaz ortalыьa sюz atdы.

Uчastkovыy Mяlikov sю-

zцn arasыna girdi: - Mяncя getsяk yaxшыdы, daha bяsdi. Tahir qaqaшыn da яyni yuxadы, soyuq olar. Цzцndя maskasы da yoxdu. Bu da naruшennidi. Mяn gюzцmц yumuram, ancaq maska taxmaq lazыmdы.

Tahir dizlяri цstdя чюmbяldiyi vяziyyяtdя чюnцb Mяlikovun цzцnя baxdы. Qяbиristanlыqdan чыxan dяstяdяn ayrыlыb geri qayыdan xeyir-шяr Yavяrlя (Mяrhumяni dя qяbrя o qoymuшdu. Чцnki Tahirin huшu heч юzцndя deyildi), poчtalyon Sabir (kяnddя hamы ona "qulaq" Sabir deyirdi) Mяlikovun

xaya чevrilib sюz oynatdы: - Bяs mяnя "юl!" deyirsiniz, kimя яl tuturam, яlim yanыr.

Mяlikov Qяssaboьlunun gileyini gюydя tutdu. Onun sюzlяrinin aчmasы bu idi ki, axыrыncы gюndяrdiyi beш kilo яtin pulu hяlя ona чatmayыb. Mяlikov юzцnц o yerя qoymadы.

Qяssaboьlunu toxtatmaq цчцn aьыzucu soruшdu: - Sяni юldцrяn nяdi я?

- Dяrd bir deyil, iki deyil. Tahir gяlяndя icradan demiшdilяr ki, bunlara яt gюndяr, mяn dя kяsib gюndяrdim. On iki kilo яtin pulu qalыb. Bu da

yanыnda dayandыlar. Tahir dedi: - Ta-ta-ta Tahir ermяnilяrlя maskasыz vuruшub. Maskalarыn yыrtыlan, цzlяrdяn чыxarыlan vaxtыdы.

Mяlikov tez dillяndi: - Mяn nя deyirяm ki, qadan alыm. Sadяcя xatыrlatma elяdim ki, яynin yuxadыr, sяnя soyuq olar. Vяssяlam.

Mяlikov qazdan ayыq idi. Иti yaddaшы vardы, gюzцndяn dя heч nя yayыnmazdы. Gюz qыrpыmыnda vяziyyяti tяhlil edib, uyьun nяticя чыxarmaьыn ustasы idi. Яlini цzцnя tяrяf aparыb Zakir mцяllimя gюz vurdu ki, bяsdir, durun gedяk.

Muradla Zakir mцяllim hяrяsi bir tяrяfdяn Tahirin qoluna girib onu ayaьa qaldыrdыlar. Qяbиristanlыьыn qapыsыna tяrяf addыmladыlar. Onlarыn arxasыnca xeyir-шяr Yavяr, qulaq Sabir vя Qяssaboьlu gedirdi.

Onlarыn dalыnca Mяlikovla цzцboz Eyvaz addыmlayыrdы. Цzцboz yenя чяnяsinя xod vermiшdi.

- Nячяnnih, gюrdцn dя, eшitdin dя Tahir deyяnlяri. Ona dяli deyяnlяrin atabaatasыna nяhlяt. Kiшinin oьlu qыzыl xыrdalayыr. Axы, nяyi sяhv danышыr?

Heч nяyi! Onsuz da bizim bu Qarpыzbaшlы kяndi hяr шeyя bir шunquruq qoшandы. Aьыllыnы dяli dя eliyяrlяr, kor qыzы яrя dя verяrlяr.

Mяlikov яlцstц cavab verdi: - Anam юlmяsin, gюr mяn nяlяr чяkirяm da.

Qяssaboьlunun qulaьы arxada gяlяnlяrdя idi. Mяlikovun cavabыndan sonra o da ar-

belя getdi. Dam yandы, kяsяyяnlяr юldц.

Mяlikov da Mяlikovdu ha! Qяssaboьluna elя bil iynя batыrdы: - Я, az danыш, tez yeri.

Sяn nя юlяnsяn, nя dя yanan.

Mяn icra nцmayяndяsinin yadыna salaram, dirilяr. Tяki sяn юlmя.

Bir az da sюhbяtdяn чыxыb sцkutun iчindя yeridilяr.

Qяbиristanlыьыn qapыsыndan чыxhaчыxda цzцboz Eyvaz piston kimi aчыldы.

- Nячяnnih, demяsяm, цrяyim partlayar. Nя dedinsя, dцz dedin, amma sяn dя yaman adamsan ha!

Mяlikov цzцbozu da cavabsыz qoymadы: - Sюz ki gяldi, saxlama, de getsin.

Qяbиristanlыqdan чыxdыlar. Mяlikov ortalыьa dedi: - Bilirsiniz dя, qarantin dюvrцdц, yas olmaz, toplaшmaq olmaz. Molla da dedi. Цzцnц Sabirя tяrяf tutub sюzцnя davam etdi: - Mяn шяhяrя gedirяm, sяn kяnddяsяn dя, gюzdя, qulaqda ol.

Qяssaboьlu: - Maшыnlayam, sяni шяhяrя aparыmmы?

- Yox, юzцm gedяcяyяm.

Hяyяtя dюrdц qayыdыb gяldi: Tahir, Zakir mцяllim, Murad, bir dя xeyir-шяr Yavяr.

Molla da gяlmяmiшdi. Hяyяtin ortasыnda dayanыb bir-birinin цzцnя baxdыlar. Xeyir-шяr Yavяr яllяrini aчыb: "fatihя" - dedi.

Dodaqaltы zцmzцmя edib: - Al-

lah rяhmяt eylяyя, sюylяdi vя salavat чevirdi.

Zakir mцяllim Tahiri qucaqladы, onu bяrk-bяrk baьrыna basыb: - Allah rяhmяt eliyя, yaxшы adamыydы, nяinki kimsяyя, itя, piшiyя, qurda, quшa da ziyanы dяymяyib. Gecяligцndцzlц чalышыb, vuruшub, gюzцnц sяnя dikmiшdi. Nя etmяk olar, onun da qяdяri bura kimi imiш. Яyni-baшы tяzя paltar gюrmяdi, qarnы da чюrяkdяn doymadы. Bir яli evdя, bir яli dя Tahirin цstцndя oldu. Ыstяdiyinя, yurdunda qoyub getdiyinя Allah can saьlыьы, uzun юmцr versin, son mяkanы cяnnяt olsun.

Tahirin цzц gюmgюy gюyяrmiшdi, цшцyцrdц. Fikri-xяyalы чox-чox uzaqlarda idi.

Kimsя nя edяcяyini bilmirdi. Xeyir-шяr Yavяr ortalыqda vurnuxan sцkutun яlindяki aь bayraьы usdufca aldы: - Rяhmяtlik, doьrudan yaxшы adam idi. Hamыya canы yanыrdы, inanыrdы, onun sirri dя yox idi, цrяyindяkilяri dя hamыyla bюlцшцrdц. Savadы yox idi, bir az da avamlыьы vardы.

Xeyir-шяr Yavяr dediyinя юzц dя tez dцzяliш verib яlavя elяdi: - Bir az yox, e, яmяllibaшlы avam idi. Чox aldanыrdы.

Dediklяrinя mцnasibяt bilmяk цчцn susdu. Baxышlarы saьы, solu dolansa da, heч bir mцnasibяt hiss etmяdi, susdu.

Tahir burdakыlarыn hamыsыndan boylu-buxunlu, cцssяli olsa da, hamыdan чox цшцyцrdц. Sanki soyuq onun iliyinя iшlяmiшdi. Иri, qalыn dodaqlarы sяyriyir, hяrdяn titrяyirdi.

Tahirin sol qolundan bяrk-bяrk tutan Murad heч kimin gюzlяmяdiyi halda qeybdяn gяlяn sяda kimi sяslяndi.

- Aldadыblar ki, aldanыb dя. Aldadan olmasa, aldanan da olmaz! Чяpяrin o tayыndan Zakir mцяllimin arvadыnыn sяsi aradakы ovqatы dяyiшdi: - Orda durmayыn, gяlin evя, чayыmыz da qaynayыb, hazыrdы. Sяhяrdяn Tahirin boьazыndan bir udum su da keчmяyib.

Bu чaьыrышa яn чox цrяk verяn xeyir-шяr Yavяr oldu.

Tahir stulda oturan kimi baшыnы яllяrinin arasыna aldы.

Yenя юzцndя deyildi, halыamanы yox idi. Xeyir-шяr Yavяr tez-tez Tahirя baxыb baшыnы yellяyirdi. Zakir mцяllim bir podnos чay gяtirib stolun цstцnя dцzdц vя dedi: - Kim nя qяdяr istяyir, gюtцrsцn, iчsin.

Xeyir-шяr Yavяr yerinя dцшmяyяn mяsяl sюylяdi: - Чay nяdir, say nяdir.

Murad bir stяkan чayы Tahirin, birini dя юzцnцn qabaьыna qoyub: - Tahir, чay iч, юzцnя gяl, onsuz da bu dцnyada hamы gяldi-gedяrdi.

Tahir sяhяrdяn bu yana чay iчmяdiyini dilя gяtirdi: - Hя, iчяcяyяm, iчim sыzыldayыr elя bil.

- Чayыnы шirin elя, bir tikя pendir-yaь-чюrяk ye, hяm dя acsan, dцnяndяn bu yana heч nя yemяmisяn. Siz dя чayыnыzы шirin edin, чюrяk kяsin, Tahir dя sizя baxыb bir tikя yesin, - deyя Zakir mцяllim sяmimiyyяt gюstяrdi. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

№ 07 (202), Ийул 2021

Азярбайъан Дювлят Педагожи Университетинин

АДПУ-нун Шяки филиалы ...bu tяhsil mцяssisяsinin adы Шimal-Qяrb zonasыnda yaшayan adamlarыn aktiv sюz lцьяtindя "Шяki Universiteti " kimi юzцnя yer alыbdыr.

Фирядун ИБРАЩИМОВ, АДПУ Шяki filialыnыn профессору, Ямякдар мцяллим Mяqalяnin mяzmununa professor Misir Mяrdanovun "Tяhsil tarixi" kitabыnda (Ы cild, sяhifя 22-dя) юzцnя yer alan, Bakы Dюvlяt Universiteti ilя baьlы bir parчanы proloq qismindя daxil etmяyi mяqbul saydыm. Яslindя bununla xanlыq mяrkяzlяrindяn biri olmuш, hяlя keчяn яsrin 50-ci illяrindя mцstяqil Шяki Иkiillik Mцяllimlяr Ыnstitutunun yetirmяlяri sayяsindя Azяrbaycanыmыzda elmin vя tяhsilin inkiшafыna tohfяsini vermiш Шяki ilя baьlы kюvrяk hisslяrimin varlыьыna ehyam vurmaq istяdim...

Professor Misir mцяllim belя yazыr: "Bakы Dюvlяt Universitetinin шanlы tarixinin яn bюyцk nailiyyяtlяrindяn biri bu tяhsil ocaьыnыn Azяrbaycan xalqыnыn tяfяkkцr vя dцшцncяsindя яn yцksяk statusa yiyяlяnmяsi sayыla bilяr. Bildiyimiz kimi, Bakы Dюvlяt Universiteti uzun illяr(keчяn яsrin 50-ci illяrinяdяk)rяsmяn "darцlfunun" adlansa da, xalq onu "universitet" adы ilя qavrayыb, bu adla tanыyыb. Яslindя dilimizdя "universitet" termini Bakы Dюvlяt Universitetinin yaranmasы ilя vяtяndaшlыq hцququ qazanыb. Bu gцn Azяrbaycanda чoxsaylы univer-sitetlяr olsa da, xalqыmыz "universitet" deyяndя Bakы Dюvlяt Universitetini nяzяrdя tutur..." Burada analoji yanaшmaya dayanaraq sяslяnmяk istяyirяm ki, 30 yaшlы (bяlkя dя 49 yaшlы... Axы, bu filialыn bazasыnda Azяrbaycanda Xalq Maari-finin inkiшafыnыn yaxшыlaшdыrmasы mяqsяdini daшыyan tяdbirlяrin sыra-sыnda юzцnя yer alan vя 1982ci il-dяn fяaliyyяtя baшlamыш tяhsil strukturu da vardыr!..) bu tяhsil mцяssisяsinin dя adы Шimal-Qяrb zonasыnda yaшayan adamlarыn aktiv sюz lцьяtindя "Шяki Universiteti" kimi юzцnя yer alыbdыr (Unutmayaq ki, mяhz dяyяrli mюvcudiyyяt mяnяvi шяkildя яxz edilir vя elin aktiv lцьяtinя daxil olur), Шяkinin "Dodu mяhяllяsi"ndя яksяr цnvanlarыn mяchul koordinatlarы "Шяki Universiteti"nя яsasяn mцяyyяn olunur, hяtta uyьun maршrut xяttindя шцtцyяn nяqliyyat vasitяlяrinin цzяrindя dя "Universitet" sюzцnцn hяkk olunduьunu gюrmяk чяtin deyildir...

Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Heydяr Яliyevin "Tяhsil sisteminin tяkmillяшdirilmяsi haqqыnda" 13 iyun 2000-ci il tarixli 349 nюmrяli Fяrmanы ilя Bakы Dюvlяt Universitetinin Шяki filialыnыn (yeri gяlmiшkяn, onu da vurьulayыm ki, 1991-ci ildя Шяki filialы ilя yanaшы, el-obasыna sayqыlы mцnasibяti ilя seчilяn insanlarыn mяskunlaшdыьы, Azяrbaycanыn subtropik tяbiяtli coьrafi kцшяsi olan Lянkяranda da digяr bir filial aчыlmышdы...) vя Baш Pedaqoji Kadrlarыn Иxtisasыnыn Artыrыlmasы vя Yenidяn Hazыrlanmasы Иnstitutunun Шяki filыalыnыn bazasыnda Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutunun Шяki filialы yaradыlmышdыr. 2000-2002-ci illяrdя AMИ-nin Шяki filialыnda yalnыz 2 ixtisas цzrя ("Иbtidai tяhsilin pedaqogikasы vя metodikasы", "Mяktяbяqяdяr tяhsilin pedaqogikasы vя metodikasы") tяlяbя qяbulu hяyata keчirilmiш, 2003-cц ildяn "Azяrbaycan dыli vя

яdяbiyyatы", "Xarici dil (Иngilis dili)", "Tarix vя coьrafiya", "Rыyaziyyat vя fizika" ixtisaslarы olmaqla 4 яlavя ixtisas цzrя tяlяbя qяbulu aparыlmыш, ixtыsaslarыn sayы 6-ya, qяbul olunan tяlяbяlяrin sayы isя 200-я чatdыrыlmышdыr. 2009-cu ildяn filialda "Riyaziyyat vя fizika" ixtisasы яvяzinя, "Riyaziyyat vя informatika mцяllimliyi" ixtisasы цzrя qяbul aparыlmыш, 2011-ci ildяn "Tяhsildя sosial-psixoloji xidmяt", 2012-ci ildяn "Xarici dil (Fransыz dili) mцяllimliyi" kimi iki yeni ixtisasa da tяlяbя qяbulu hяyata keчirilmiшdir.

2002-ci ildя filialda Яlavя tяhsil шюbяsi, Fяal tяlim metodlari vя dayaq mяntяqяlяri ilя iш, Яlavя tяhsil kabinetlяri, 2008-ci ildяn Kredit sistemi vя tяlяbя nailiyyяtlяrinin qiymяtlяndirilmяsi kabineti, Kompцter mяrkяzi yaradыlmышdыr. AMИ-nin Шяki filialыnda ali tяhsilin bakalavriat pillяsi ilя yanaшы, 20012013-cц illяrdя yenidяnhazыrlanma, 2001-2015-ci illяrdя isя ixti-

na, tяdris planlarыnda nяzяrdя tutulmuш fяnlяrя dair tяdris-informasiya mяnbяlяrinin kifayяt qяdяr olub-olmamasыna, mцasirliyinя tяlяbkar yanaшma sяrgilяnir. Bu mяqsяdlя fяnn proqramlarыnda tюvsiyя olunan tяdris-metodik vяsaitlяr vя onlarыn nцsxяlяrinin mюvcud normalara uyьun kitabxana fondunda olmasыna, tяdris planыnda nяzяrdя tutulmuш fяnlяr цzrя proqram tяminatыna, tяhsil mцяssisяsinin beynяlxalq informasiya шяbяkяsinя чыxышыna, tяdris-metodik materiallarыn, o cцmlяdяn Azяrbaycan Respublikasы Tяhsil Nazirliyinin tяsdiq etdiyi dяrsliklяr vя dяrs vяsaitlяriin hazыrlanmasыna, tяhsilalanlarыn kurs iшlяrinin, tяcrцbяlяrin (istehsalat vя pedaqoji) aparыlmasыna dair sяnяdlяr, mяzunlarыn buraxыlыш iшlяrinin vя Yekun Dюvlяt Attestasiya Иmtahanlarыnыn (buraxыlыш imtahanlarыnыn) nяticяlяriнin tяnqidi tяhlilinя xцsusi юnяm verilir.

profilinя uyьunluьu, dюvlяt vя ya buraxыlыш imtahanlarыnыn tяшkili vя keчirilmяsi), tяhsil proqramlarы цzrя aparыlan hazыrlыьa dair шikayяtlяrin (tяhsilalanlarыn, idarя vя tяшkilatlarыn vя sair) olub-olmamasы яsas gюtцrцlцr. Шяki filialыnda tяdris prosesi ilя яmяkdaшlarыn pedaqoji elmi tяdqiqat fяaliyyяtinin vahidin tяряflяri kimi birlяшdirilmяsinя xцsusi dяyяr verilir. Bu tяhsil mцяssisяsindя elmi tяdqiqat fяaliyyяti mцяyyяnlяшdirilяrkяn elmi tяdqiqat iшlяrinin vяziyyяti, inkiшaf dinamikasы vя mцtяxяssis hazыrlыьыnыn profilinя uyьunluьu, elmi tяdqiqat iшlяrinin nяticяlяrinin tяdris prosesindя tяtbiqi, elmi tяdqiqat iшlяrinin maliyyя mяnbяlяrinin tяhlili, tяhsil proqramlarы цzrя elmi tяdqiqat iшlяrinin tяшkilinin vяziyyяti, aparыlan elmi tяdqiqat iшlяrinin sяmяrяliliyi (elmi vя tяdris яdяbiyyatlarыnыn nяшri, elmi-pedaqoji kadrlarыn hazыrlanmasы vя s.), tяhsiл-

sasartыrma tяhsili sahяsindя kadr hazыrlыьы aparыlmышdыr.

Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti Иlham Яliyevin 26 noyabr 2015-ci il tarixli Sяrяncamы ilя AMИ vя onun filiallarы ilя birgя Шяki filialы da Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinя qoшulmuш vя onun tabeliyinя verilяrяk Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialы adlandыrыlmышdыr. Шяki filialыnыn fяaliyyяtinя diqqяti чяkяn mяxsusi чalarlar mюvcuddur. Hansы ki, bunlar kompleks hala gяlяrяk tяhsiл alanыn bilavasitя vя bilvasitя mцtяxяssis kimi hazыrlыq sяviyyяsinin yцksяlmяsinя яsas yaradыr, onlarыn iш yeri vя karyera яldяetmяsini, magistratura yolu ilя tяhsil almalarыnы шяrtlяndirяn baш amil rolunu oynayыr.

Bu tяhsil mцяssisяsindя idarяetmяnin mцяssisяnin nizamnamяsinin tяlяblяrinя uyьunluьu, hazыrlanmыш tяdris sяnяdlяrinin mюvcud qanunvericiliyя adekvatlыlыьы, mцяssisяsinin struktur bюlmяlяrinin qarшыlыqlы fяaliyyяtinin tяшkili vя idarя edilmяsinin 4 funksiyasыnыn (qiymяtlяndirmя, tяnzimlяmя, informasiya tяminatы, nяzarяt) hяyata keчirilmяsi vяziyyяti diqqяtdяn kяnarda saxlanыlmыr.

Filialda tяdris planlarыnda olan fяnlяrin vя onlarыn proqramlarыnыn mяzmununun dюvlяt tяhsil standartlarыnыn tяlяblяrinя, tяdris olunan fяnlяrя ayrыlmыш saatlarыn miqdarыnыn tяdris planlarыna uyьunluьu-

Яdalяt naminя vurьulamaq istяyirяm ki, Шяki filialыnыn яmяkdaшlarы tяrяfindn tяdris prosesinin tяшkilinin tяdris planlarыna uyьunluьunun, tяhsilalanlarыn fяallыьыnы artыran yeni tяlim, texnologiya vя metodlarыn tяtbiqinin, tяhsilalanlarыn elmi tяdqiqat iшlяrinin tяшkilinin, tяdris-laboratoriya bazasыnыn mюvcud tяlяblяrя uyьunluьunun, tяdris prosesindя yeni informasiya texnologiyalarыnыn vя hesablama texnikasыnыn tяtbiqnin gerчяklяшdirmяsi zяruri vяzifяlяr kimi dяrk olunur. Tяhsil proqramlarы цzrя hazыrlыьыn keyfiyyяti ayrы-ayrы proqramlar цzrя tяhsilalanlarыn imtahanlarыnыn, buraxыlыш iшlяrinin, dюvlяt vя ya buraxыlыш imtahanlarыnыn tяhlili яsasыnda mцяyyяn edilir. Bu zaman ayrы-ayrы tяhsil proqramlarыnыn, kadr tяminatыnыn, maddi-texniki bazanыn, beynяlxalq яmяkdaшlыьыn, sosial-mяiшяt шяraitinin tяhlili dя diqqяtdяn kяnarda saxlanыlmыr.

Tяhsilalanlarыn mцvafiq proqramlarы mяnimsяmя sяviyyяsi vя tяhsil proqramlarы цzrя hazыrlыьыnыn keyfiyyяti mцяyyяn meyarlar яsasыnda mцяyyяnlяшdirilir. Belя ki, tяhsilalanlarыn imtahanlarыnыn, tяhsil mцяssisяsinin keчirdiyi monitorinqin (buraxыlыш qruplarыnda tяhsilalanlarыn bilik sяviyyяsi tяhsil mцяssisяsindя hazыrlanmыш suallar яsasыnda mцяyyяnlяшdirilir vя qiymяtlяndirilir), mяzunlarыn buraxыlыш iшlяrinin, dюvlяt vя ya buraxыlыш imtahanlarыnыn nяticяlяri (buraxыlыш iшlяrinin mюvzularыnыn tяhlili, onlarыn mяzmununun tяhsil proqramlarыnыn

verяnlяrin vя tяhsilalanlarыn elmi tяdqiqat iшlяrindя iшtirakы, elmimetodik vя praktik konfranslarыn keчirilmяsi, tяhsil mцяssisяsinin beynяlxalq vя respublika mцsabiqяlяrindя, sяrgilяrindя iшtirakы nяzяrя alыnыr. Шяki filialыnda baшlыca vяzifя bakalavrыn fundamental vя peшя hazыrlыьыna uyьun olaraq ixtisasы цzrя iш sahяlяrindя peшя fяaliyyяtinя, elяcя dя ixtisas цzrя magistraturada tяhsil almaьa hazыr olmasы, mцlkiyyяt formasыndan vя tabeliyindяn asыlы olmayaraq peшяsinя vя ixtisas dяrяcяsinя uyьun gяlяn istяnilяn istehsal sahяlяri, tяшkilatlar, idarяlяr, mцяssisяlяr, birliklяr vя s. sferalarda iшlяyя bilmяsi, mюvcud qaydalara riayяt olunmaqla mцxtяlif tяhsil mцяssisяlяrindя (ali mяktяbdя elmi, elmipedaqoji fяaliyyяt sahяlяri istisna olmaqla) чalышa bilmяsi kimi keyfiyйяtlяrin subyekti kimi hazыrlanmasы iшi qanunvericilik aktlarыna uyьun yюnяldilir. Nяzяrdя tutulur ki, bu vя ya digяr ixtisas цzrя proqramыn mяnimsяnilmяsi nяticяsindя mяzun цmummяdяni vя peшя kompetensiyalarыna yiyяlяnmяlidir. Onlar: kolleclяrdя, цmumi tяhsil mцяssisяlяrindя mцяllim vяzifяsindя pedaqoji fяaliyyяt gюstяrmяyi, tяlяbяlяrin elmi araшdыrma iшlяrinя rяhbяrliyi, tяlяbяlяrlя maariflяndirici iшlяrin aparыlmasы цsullarыnы tяtbiq etmяyi, ixtisas цzrя biliklяrdяn, informasiyalarыn toplanmasы vя emalыnda mцasir цsullardan, tяdris prosesindя kompцter

texnologiyasыndan istifadя etmяyi bacarmalыdыr, ixtisas sahяsinin яsas problemlяrini dяrk etmяlidir, onlarыn konkret tяtbiq sahяlяrini bilmяlidir, fяnlяrarasы яlaqяlяri mцяyyяnlяшdirmяlidir; elmi praktik seminarlar, dяrnяklяr, disputlar tяшkil etmяyi, fяaliyyяt nяticяlяrini proqnozlaшdыrmaq цчцn elmi yeniliklяri tяtbiq etmяyi bacarmalы, qazanыlmыш bilik, bacarыq vя vяrdiшlяrя uyьun olaraq, tяhsil sahяlяrindя kompleks mяsяlяlяrin hяllindя iшtirak etmяyя hazыr olmalы, kollektivdя юz hяmkarlarы ilя birgя iшlяmяyi, optimal qяrarlar qяbul etmяyi bacarmalы, idarяetmя vя onun metodlarыna yiyяlяnmяlidir. Шяki filialыnda "Tяhsildя idarяetmяnin keyfiyyяt tяminatыnыn цч prinsipя dayanan modeli"nя istinad olunur. Sюzцgedяn prinsiplяr ашаьыдакыlardыr: 1) Tяhsilin idarя olunmasыnыn keyfiyyяt tяminatы anlayышы, a) tяhsil fяaliyyяtinin nяticяlяrindяn istifadя edяn istehlakчыlarla, b) tяhsildя keyfiyyяtin qiymяtlяndirilmяsi цsullarы ilя, c) tяhsil mцяssisяsindя (tяhsil sistemindя) gedяn proseslяrlя, ч) tяhsil fяaliyyяtinin nяticяlяri ilя, я) tяhsil keyfiyyяtinin subyektlяri ilя, e) tяhsil prosesindя baш verяn hadisяlяrlя baьlы amillяrin tяsiri kontekstindя xarakterizя olunmasы; 2) Tяhsilin keyfiyyяtini idarяetmяnin цmumi idarяetmя qanunauyьunluqlarыna (burada sюhbяt menecment elminin aшkarladыьы qanunauyьunluqlardan gedir) mцvafiqliyi vя 3) Tяhsilin keyfiyyяtinin idarя olunmasыnыn tяdris-tяlim prosesinin qanun vя qanunauyьunluqlarыna adekvatlыьы prinsiplяrinя dayanan keyfiyyяtin tяminatыnda a) "sistem-struktur yanaшma"nыn (bяzi mяnbяlяrdя "sistemli tяhlili" anlayышы kimi ifadя olunur) metodoloji яsas kimi qяbul olunmasыnы, b) monitorinq vя qiymяtlяndirmяdяn faydalanmanы, c) interaktiv tяlim metodlarыnыn tяtbiqini, ч) sяriшtяli yanaшmanы, я) geriqalmanыn vaxtыnda vя operativ aradan qaldыrыlmasы.

Filialda bir чox fяnlяrin mяzmun xяtlяrinin hazыrlanmasыna diqqяt yюnяldilmiшdir. Mяsяlяn, bцtцn ixtsaslar цzrя mяcburi fяnn statuslu " P e d a q o g i k a " fяnni цzrя mяzmun xяtlяrinin aшaьыdakы kimi mцяyyяnlяшdirilmяsi mяqbul sayыlmышdыr: 1) Metodoloji parametrlяr; 2) Pedaqoji prosesin tяbiяtini aчan kateqorial aparat; 3) Tяhsil vя tяlim nяzяriyyяsi (Didaktika); 4) Tяrbiyяшцnaslыq; 5) Mяktяbшцnaslыq: nяzяriyyя vя metodika. Mяzmun xяtlяri цzrя яsas vя altstandartlar formulя olunmuшdur. Mяzmun xяtlяri цzrя hяdяflяnяn nяticяlяrin яldя olunmasыnыn interpretasiyasыnы юzцndя ehtiva edяn monoqrafiya vя iki cildlik dяrslik чap olunmuшdur.

"Riyaziyyatыn tяdrisi metodikasы" (RTM) fяnninin mяzmun xяtlяri vя яsas standartlar onun цmumtяhsilin fяlsяfяsinя uyьunlaшdыrmasы mяqsяdilя mцяyyяn olunmuшdur. RTM-in mяzmun xяtlяri olaraq aшaьыdakыlar seчilmiшdir: 1) Metodoloji parametrlяr; 2) Цmumi riyazi tяhsil цzrя bilik vя bacarыqlarыn formalaшma xцsusiyyяtlяri; 3) Tяdrisin metodik sisteminin qurulmasы, metodik sistemin komponentlяrinin imkandaшыyыcыlыq funksiyalarыnыn reallaшdыrыlmasы; 4) Qiymяtlяndirmяnin forma vя цsullarыndan istifadя olunmasы. Sюzцgedяn sistemi юzцndя ehtiva edяn "Цmumtяhsil mяktяblяrindя riyaziyyatыn kurikulum modelinя яsaslanan tяdrisi metodikasы" adlы dяrs vяsaiti чap olunmuш vя tяlяbяlяrin istifadяsinя verilmiшdir. (Давамы 9-ъу сящифядя)

№ 07 (202), Ийул 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 9

Шяки филиалынын йарадылмасынын 30 иллийи гаршысында

- тарихя чеврилмиш 30 ил Шяkinin "Dodu mяhяllяsi"ndя яksяr цnvanlarыn mяchul koordinatlarы "Шяki Universiteti"nя яsasяn mцяyyяn olunur, hяtta uyьun maршrut xяttindя шцtцyяn nяqliyyat vasitяlяrinin цzяrindя dя "Universitet" sюzцnцn hяkk olunduьunu gюrmяk чяtin deyildir... (Яввяли 8-ъи сящифядя) Tяhsilin hяyata keчirilmяsindя elmin informasiya tяminatыnda istifadя olunmasы vacibdir. Bu шяksiz qяbul edilяn qяnaяtdir. Шяki filialыnda hяyata keчirilяn tяhsilin informasiya tяminatыnda elmdяn aшaьыdakы istiqamяtlяr цzrя istifadя olunur: 1) Elmi-pedaqoji tяdqiqatlar aparыlыr vя nяticяlяr tяhsil prosesinя tяtbiq olunur; 2) Elmi mяnbяlяrin яldя olunmasыnыn tяhsilin elmi tяminatыna яsas yaratdыьы nяzяrя alыnaraq filialыn hяr bir mцяllim vя tяlяbяsinin istifadячilik tяlяbatыnы юdяyяn internetя чыxыш шяraiti yaradыlыr; 3) Mцhazirя materiallarы elmi-pedaqoji яsaslarla iшlяnib sistem halыna gяtirilяrяk filialыn informasiya bankыnda yerlяшdirilir.Tяbii ki, bu da tяhsilin informasiya tяminatыnda vacib komponentdir; 4) Иnformatika elminin ortaya qoyduьu bir чox proqramlardan (Mimio Studio, Excel, Power Point, Microsoft Teams vя s.) hяm informasiya tяminatы, hяm dя prosessuallыьыn sяmяrяli tяшkili mяqsяdi ilя tяdris vasitяsi kimi istifadя olunur.

Tяhsil mцяssisяsindя beynяlxalq яmяkdaшlыq fяaliyyяtindя biganяliyя yol verilmir.

Beynяlxalq proqramlarda iшtirakы, tяhsil mцяssisяsindя baшqa юlkя vяtяndaшlarыnыn, tяhsil mцяssisяsinin tяhsilalanlarыnыn baшqa юlkяlяrdя tяhsil almasы, elmi-pedaqoji kadrlarыn xarici юlkяlяrdя ixtisaslarыnы artыrmasы, mцяllimlяrin xarici юlkяlяrdя nяшr etdirmяk mяqsяdi daшыyan elmi tяdqiqat iшlяri ilя baьlы mяsяlяlяrя diqqяt yюnяldilir.

ADPU-nun Шяki filialыnыnda яhatя olunan ixtisaslara qяbul olunananlar яsasяn yцksяk цmumtяhsil hazыrlыьы ilя seчilяnlяrdir. Onlarыn aidiyйяti tяhsil proqramыnda ehtiva olunan fяnlяri yцksяk sяviyyяdя юyrяnmяk imkanlarы vardыr. Sюzцgedяn imkanlardan faydalanmaq, onlarыn Azяrbaycan dili vя яdяbiyyat, ingilis dili, riyaziyyat vя informatika, tarix-coьrafiya, ibtidai sinif mцяllimlяri vя mяktяbяqяdяr tяbiyя mцяssisяlяri tяrbiyяcilяri цчцn gяrяk olan keyfiyyяtlяri (bilik, bacarыq, vяrdiшlяri) яldя etmяlяri цчцn яsas yaradan mцhiti tяnzimlяmяk ADPUnun Шяki filialы яmяkdaшlarыnыn vяzifя borcu kimi dяrk olunur. Onlar tarixя чevrilmiш illяrdя mяhz sюzцgedяn dцшцncяnin, hissin subyekti kimi чalышmышlar. Шяki filialыnda bir qayda olaraq tяdrisin nяticяlяrinя bilavasitя vя bilvasitя tяsir edяn aшaьыdakы kimi tяdbirlяr mцяyyяnlяшdirilir vя sistemli шяkildя tяtbiq olunur: Tяdris olunan fяnlяrin tяqvim-tematik planlarыnыn hazыrlanmasы ilя baьlы mяsяlяlяrin hяlli; Tяdris olunacaq materiallarыn mцkяmmяl elmi-pedaqoji sistemdя, elektron versiyada hazыrlanmasы vя Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialыnыn aidiyяtы informasiya bankыnda (vя ya saytыnda) yerlяшdirilmяsi; Fяnlяrin tяdrisi prosesinin ixtisaslы шяkildя izlяnilmяsi, tяhlil olunmasы vя fяnnin tяdrisini hяyata keчirяn pedaqoqa mцvafiq tюvsiyяlяrin verilmяsi; Professor-mцяllim heyяti arasыnda яsas qayяsi tяcrцbя mцbadilяsi aparыlmasы olan nцmunя mяшьяlяlяrinin tяшkil edilmяsi; Tяlяbяlяrin sяrbяst iшlяrinin yerinя yetirilmяsindя formalizm hallarыnыn aradan qaldыrыlmasы цzrя iш aparmaq (burada sяrbяst iш mюvzularыnыn mцяyyяnlяшdirilmяsi zamanы шagirdlяrin axtarыcыlыьa tяhrik olmasы tяlяbinin gюzlяnilmяsi); Tяlяbяlяrin mцxtяlif problemlяr цzrя tяdqiqat

iшinя cяlb edilmяsi; Tяhsilverяnlяrin elmi-tяdqiqat fяaliyyяtinя (kafedralar цzrя mцяyyяn olunan istiqamяtlяrя mцvafiq) davamlы шяkildя cяlb olunmasы; Kafedralarыn яmяkdaшlarыnыn mцxtыlif fяnlяr цzrя яldя olunmuш imtahan nяticяlяrinin tяhlili. Шяki filialыnыn яmяkdaшlarыnыn hazыrladыqlarы sяnяdlяrin, mцшahidя olunan mяшьяlяlяrin, imtahan vя kollokviumlarыn nяticяlяrinin, sяrbяst iш mяtnlяrinin tяhlilindяn belя qяnaяt hasil olunmuшdur ki, onlarыn tяdris fяaliyyяtindя tяqdir olunmalы cяhяtlяr az deyildir. Цstцn mяziyyяtlяrdяn biri odur ki, fяnlяrin tяdrisi ilя baьlы mяqsяd aydыnlыьы vardыr vя hяmin sяbяbdяn dя sюzцgedяn prosesin imkandaшыyыcыlarы vяzifяlяrini bitgin sistem halыna gяtirя bilirlяr, reallaшdыrыrlar. Digяr цstцn mяziyyяt budur ki, mцhazirя vя seminarlar цstцn praktik potensialы ilя diqqяti чяkir, didaktik prob-

dimetmя bacarыьы; яldя olunan informasiyalarыn mцzakirяsinin tяшkili sяviyyяsi; цmumilяшdirmя, refleksiya vя nяticяnin чыxarыlmasы; yaradыcы tяtbiqetmя tapшыrыqlarыnыn sistemlяшdirilmяsi vя tяlяbяlяrя tяqdim olunmasы; mцяllimin fasilitasiya qaydalarыna яmяl etmяsi; mцяllimin pedaqoji sюvq-tяbiliyi, pedaqoji ustalыьы, idarяetmя цslubu vя s. keyfiyyяtlяri.

Tяhlil vя qiymяtlяndirmяnin sюzцgedяn elementlяr цzrя aparыlmasы yalnыz obyektivliyin tяminatы mяqsяdini gцdmцr. Bu, filial яmяkdaшlarыnыn elmi-nяzяri vя praktik hazыrlыьыna mцsbяt tяsir gюstяrir, tяdris prosesinin sяmяrяliliyinin artыrыlmasыna bilvasitя tяsir gюstяrir.

Danыlmazdыr ki, tяdrisin sяmяrяliliyindя mцяllim amili hяlledici rol oynayыr. Tяhsilalanыn savadы vя sяriшtяli шяxs kimi formalaшmasыna mцяllimin tяsiri mцяllimin akademik bacarыqlarыndan, tяdris

edilir. Eyni zamanda 52 kompцterlя tяchiz edilmiш 5 auditoriya vя 2 mцhazirя otaьы, 5 kompцter vя чap avadanlыьы yerlяшdirilmiш kitabxana tяdris prosesinя xidmяt edir. 2003-cц ildяn filialda internet vя lokal шяbяkя xidmяti fяaliyyяt gюstяrir. 2014-cц ildя bцtцn шяbяkя xяtlяri yenilяnяrяk filial strukturlarы vя aparыcы kompцter zallarы vahid шяbяkя xidmяtinя cяlb edilmiшdir.

Mцяssisя daxilindя olan hadisяlяr filialыn rяsmi internet saytыnda (www.sheki-adpu.az) yerlяшdirilir.

Filialыn kitabxanasыnda mюvcud olan kitab fondu яsasяn zяruri tяlяblяri юdяmяyя imkan verir. Kitabxanada 80 nяfяrlik oxu zalы fяaliyyяt gюstяrir. 20132018-ci illяrdя kitabxana fondu цчцn 212 adda 1976 nцsxя dяrslik, dяrs vяsaiti, metodik vяsait, bяdii яdяbiyyat vя s. alыnmышdыr.

Filialыn яmяkdaшlarы vя tanыnmыш

manat vяsait kючцrцlmцшdцr. Bundan baшqa, 2016-cы ilin oktyabr ayыndan etibarяn hяr ay kюnцllц olaraq, filialыn bцtцn яmяkdaшlarыnыn яmяkhaqqыnыn 1%-i olmaqla, orta hesabla 750.00 manat Azяrbaycan Respublikasы Mцdafiя Nazirliyinin Silahlы Qцvvяlяrinя Yardыm Fonduna kючцrцlцr.

Filialыn 2 tяlяbяsi vя 22

ADPU-nun Шяki filialыnда "Мязун эцнц" lemlяri aчan mяsяlяlяrя tяlяbяlяrin fяal iшtirakы ilя aydыnlыq gяtirilir, mцxtяlif maddi-texniki imkanlara uyьun шяkildя hяrяkяt etmяyin, davranmanыn yollarыna tяlяbяlяr bяlяd ola bilirlяr. Digяr bir mяziyyяt tяlяbяlяrin irяlilяyiшinin mцяyyяnlяшdirilmяsi ilя baьlыdыr. Tяlяbяlяrin яldя etmяli olduqlarы bacarыqlarы mцяyyяn etmяyя яsas yaradan meyarlar tяtbiq olunur.

Hяr bir tяdris ilindя monitorinqlя яhatя olunan mяшьяlяlяrin vя ya aчыq dяrslяrin tяhlil vя qiymяtlяndirilmяsi zamanы (Иstяr real, istяrsя dя lamяkan шяraitindя) aшaьыdakы aspektlяr diqqяt mяrkяzindя saxlanыlыr: mяшьяlяnin tяlimin funksiyalarыna uyьun mяqsяdlяrinin mцяyyяnlяшdirilmяsinin dцrцstlцyц; mцhazirя mяtninin mяqsяdяuyьunluq sяviyyяsi; mяqsяd vя vяzifяlяrin reallaшdыrыlmasы цчцn forma vя цsullarыn seчilmяsi; mяшьяlяnin elmi-pedaqoji sяviyyяsi; resurslarыn mцяyyяnlяшdirilmяsi, sistemlяшdirilmяsi vя istifadя olunmasы цzrя mцяllimin fяaliyyяtinin mяqsяdяuyьunluq sяviyyяsi; motivasiya sferasыnыn yaranmasы (yaradыlmasы), tяlяbяlяrin idrak fяallыьыnыn davamlыlыьы; tяdqiqat suallarыnыn mяqsяdяuyьunluьu; sual vя tapшыrыqlarыn tяlimi-problemin hяllinя istiqamяtlяnmяsi vя tяlяbяlяrin potensial imkanlarыna uyьunluьu; mяlumat mцbadilяsi цzrя iшin tяшkili, tяlяbяlяrin tяhliletmя vя tяq-

tяcrцbяsindяn vя peшяkarlыq sяviyyяsindяn xeyli asыlыdыr. Mцяllimin bu keyfiyyяtlяri ilя tяhsilalanlarыn nailiyyяtlяri arasыnda sыx korrelyasiya mюvcuddur. Bilik vя bacarыqlarыnы davamlы artыran mцяllimlяr tяhsilalanlarыn nailiyyяtlяrinя яlavя tюhfя verirlяr. Elmi-nяzяri vя metodik aspektdяn hazыrlыqlы mцяllimlяr informasiya-kommunikasiya texnologiyalarыna (hяmчinin digяr pedaqoji texnologiyalara) яsaslanmaьa cяhd gюstяrir, tяhsilalanlarыn yaradыcы dцшцncяsinin inkiшafы qayьыsыna qalыr, tяhsilalanыn fяrdi xцsusiyyяtlяrini diqqяt mяrkяzinя чяkir, fяal-interaktiv tяlim metodlarы ilя elmi-idrak metodlarыnы uzlaшdыrmaьы vacib sayыr.

ADPU-nun Шяki filialыnыn fяaliyyяtdя olan, davamlы olaraq yenilяшdirilяn saytы vardыr. Hяmin saytda nцmunяvi mцhazirя materiallarыnы yerlяшdirmяk mяqsяdilя yцzlяrlя mцhazirя materialы mяzmun vя forma baxыmindan araшdыrыlmышdыr. Sevindirici haldыr ki, bunlarыn sыrasыnda tяlimati tяlяblяrя cavab verяn цstцn sayda nцmunяlяr vardыr.

Son illяrdя filialыn infrastrukturu xeyli yaxшыlaшdыrыlmышdыr. Tяdris korpuslarыnda яsaslы tяmir iшlяri aparыlmыш, auditoriyalar mцasir avadanlыqlarla tяchiz edilmiшdir. Filialda 14 proyektor vя auditoriyalarda quraшdыrыlmыш 3 elektron lюvhяdяn tяdris prosesindя sяmяrяli шяkildя istifadя

alimlяr tяrяfindяn kitabxanaya 992 adda 1514 nцsxя kitab hяdiyyя olunmuшdur. Hazыrda fondun say tяrkibi 16740 nцsxяdir. Шяki filialыnыn яmяkdaшlarы yeni texnologiyalarы юyrяnmяk mяqsяdilя 2003-cц ildяn baшlayaraq xarici mцtяxяssislяrin Azяrbaycanda tяшkil etdiyi treninqlяrdя fяal iшtirak etmiшlяr.

ADPU-nun Шяki filialы kimi fяaliyyяti dюvrцndя filial яmяkdaшlarы tяrяfindяn 13 monoqrafiya, iki cilddя "Pedaqogika" dяrsliyi, 26 dяrs vя tяdris vяsaiti, 261 mяqalя (ondan 33-ц xaricdя), 23 fяnn proqramы nяшr olunmuшdur. Яmяkdaшlar 104 respublika vя 28 beynяlxalq konfransda (xaricdя) mяruzяlяrlя чыxыш etmiш, onlarыn mяqalя vя tezislяri nяшr olunmuшdur. Юlkяmizin яrazi bцtюvlцyцnцn tяmin edilmяsi mяqsяdilя Ali Baш Komandanыmыz cяnab Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя Mцzяffяr Azяrbaycan ordusunun qяhrяmancasыna mцbarizяsi Шяki filiialыnыn kollektivi tяrяfindяn daim alqышlanmыш vя sosial шяbяkяlяrdя iшыqlandыrыlmышdыr.

Mцharibя dюvrцndя kollektivin bцtцn цzvlяrinin 2020-ci il oktyabr ayыnыn яmяkhaqqыnыn 20%-nin Azяrbaycan Respublikasы Mцdafiя Nazirliyinin Silahlы Qцvvяlяrinя Yardыm Fonduna kючцrцlmяsi ilя baьlы mцraciяti nяzяrя alыnaraq, 08 oktyabr 2020-ci ildя hяmin fonda 11910.96

mяzunu Vяtяn mцharibяsindя torpaqlarыmыzыn iшьaldan azad edilmяsi uьrunda igidliklя vuruшmuш, bюyцk шцcaяt gюstяrmiшlяr. Filialыn "Xarici dil mцяllimliyi - fransыz dili" ixtisasыnыn hazыrda akademik mяzuniyyяtdя olan tяlяbяsi Atamoьlan Hцseynov "Cяbrayыlыn azad olunmasыna gюrя" medalы ilя, "Tarix mцяllimliyi" ixtisasыnыn 2006-cы il mяzunu Tural Mяmmяdov "Vяtяn mцharibяsi iшtirakчыsы", "Xocavяndin azad olunmasыna gюrя", "Fцzulinin azad olunmasыna gюrя" medallarы ilя, "Azяrbaycan dili vя яdяbiyyatы mцяllimliyi" ixtisasыnыn 2015-ci il mяzunu Kяrim Kяrimli "Шuшanыn azad olunmasыna gюrя" medali ilя, "Tяhsildя sosial-psixoloji xidmяt" ixtisasыnыn 2015-ci il mяzunu Zяka Baxышlы "Шuшanыn azad olunmasыna gюrя", "Xocavяndin azad olunmasыna gюrя", "Fцzulinin azad olunmasыna gюrя" medallarы ilя tяltif olunmuшlar.

ADPU-nun Шяki filialыnda tяhsil alan gяnclяrin юz ixtisaslarыna mцkяmmяl yiyяlяnmяlяri ilя yanaшы, onlarыn saf mяslяkli, saьlam яqidяli, dюvlяtimizin vя dюvlяtчiliyimizin mюhkяmlяnmяsi vя inkiшafы yolunda var qцvvяsi ilя чalышan, vяtяnpяrvяr gяnclяr kimi formalaшmasы daim diqqяt mяrkяzindя saxlanыlыr.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 10

№ 07 (202), Ийул 2021

ЩЦГУГ МЯСЛЯЩЯТИ Нярминя ЯЗИЗОВА, Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin mяslяhяtчisi

Етибарнамялярин тясдиг едилмяси вя онларын гцввядя олмасына хитам верилмяси

Notarius bir vя ya bir neчя шяxs adыndan bir vя ya bir neчя шяxsin adыna verilяn etibarnamяni tяsdiq edя bilяr.

Etibarnamя istяnilяn (nяqliyyat vasitяsinя dair sяrяncam vermя hцququnu nяzяrdя tutan etibarnamя istisna olmaqla) mцddяtя verilя bilяr. Яgяr etibarnamяdя mцddяt gюstяrilmяyibsя, o, verildiyi gцndяn bir il яrzindя qцvvяsini saxlayыr. Etibarnamяnin verildiyi tarix gюstяrilmяyibsя, etibarnamя etibarsыzdыr.

Nяqliyyat vasitяsinя dair sяrяncam vermя hцququnu nяzяrdя tutan etibarnamя bir ildяn artыq mцddяtя verilя bilmяz. Xaricdя hяrяkяtlяrinin yerinя yetirilmяsi цчцn nяzяrdя tutulan vя qцvvяdя olma mцddяti gюstяrilmяyяn etibarnamя notarius tяrяfindяn tяsdiqlяndikdя, etibarnamяni vermiш шяxs tяrяfindяn lяьv edilяnяdяk qцvvяsini saxlayыr.

Etibarnamяnin mяtnindя onun tяrtib edildiyi (imzalandыьы) yer vя vaxt, etibarnamя verяn vя etibarnamя verilяn шяxslяrin soyadы, adы, atasыnыn adы (hцquqi шяxsin tam adы ) vя yaшayыш yeri (hцquqi шяxsin olduьu yer) lazыmi hallarda isя vяzifяsi, шяxsiyyяt vяsiqяsi цzrя digяr mяlumatlar (seriyasы, nюmrяsi, hansы orqan tяrяfindяn vя nя vaxt verilmяsi, elяcя dя шяxsin doьum tarixi, fяrdi identifikasiya nюmrяsi) Azяrbaycan Respublikasыnыn яrazisindя yerlяшяn daшыnmaz яmlaka sяrяncam verilmяsinя (юzgяninkilяшdirilmяsi, ipoteka vя renta ilя yцklц edilmяsi) dair dair etibarnamяlяrdя isя hяmчinin, daшыnmaz яmlakыn dюvlяt reyestrindя яldя edilmiш mя-

lumatlar (qeydiyyat tarixi, reyestr nюmrяsi vя s.) gюstяrilmяlidir. Hяmin mяlumatlarы informasiya sistemi vasitяsilя яldя etmяk mцmkцn olmadыqda, notarius daшыnmaz яmlaka hцquqlarыn dюvlяt qeydiyyatыna dair sяnяdlяri tяlяb edяrяk mцvafiq mяlumatlarы etibarnamяdя qeyd edir.

Vяkillяrin adыna etibarnamяlяrdя vяkillяrin iш yeri (hцquq mяslяhяtxanasы) gюstяrilir.

Etibarnamяnin qцvvяdя olma mцddяti sюzlя yazыlыr.

Nяqliyyat vasitяlяrindяn mцvяqqяti яvяzsiz istifadя edilmяsi цчцn verilяn etibarnamяlяr tяsdiq edilяrkяn etibar edilяn шяxsin sцrцcцlцk vяsiqяsinin surяti etibarnamяnin notariusda saxlanыlan nцsxяsinя яlavя edilir vя ya sцrцcцlцk vяsiqяsi haqqыnda mяlumatlar (nюmrяsi, verildiyi tarix, onu vermiш orqanыn adы, dяrяcяsi, qцvvяdя olma mцddяti) hяmin nцsxяdя qeyd edilir.

Etibarnamяnin mцddяti sцrцcцlцk vяsiqяsinin qцvvяdя olma mцddяtindяn artыq ola bilmяz. Notarius hяmчinin, ona tяqdim edilmiш etibar edilяn шяxsin sцrцcцlцk vяsiqяsi яsasыnda etibar edilmiш nяqliyyat vasitяsini idarя etmяk цчцn mцvafiq dяrяcяyя malik olub-olmamasыnы yoxlamalыdыr. Яgяr nяqliyyat vasitяlяrinя MDB dюvlяtlяrindя vя ya digяr xarici dюvlяtlяrdя hцquq mцяyyяnedici sяnяd (texniki pasport, qeydiyyat шяhadяtnamяsi vя ya vяsiqяsi) verilmiшsя, hяmin nяqliyyat vasitяlяrinя yalnыz nяqliyyat vasitяsindяn istifadя edilmяsi цчцn etibar-

namя verilя bilяr, bir шяrtlя ki, nяqliyyat vasitяsi Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin Dюvlяt yol Polisi Иdarяsindя mцvяqqяti qeydiyyata gюtцrцlsцn. Яgяr nяqliyyat vasitяsinin hцquq mцяyyяnedici sяnяdi mцяyyяn mцddяtя verilmiшsя, hяmin nяqliyyat vasitяsinя etibarnamя bu mцddяtdяn artыq mцddяtя verilя bil-

da verilmiш etibarnamя яsas etibarnamя цzrя verildiyindяn artыq hцquqlar etibar etmяmяlidir. Etibar edilmiшi baшqasыna etibarnamя qaydasыnda verilmiш etibarnamяnin qцvvяdя olma mцddяti onun verilmяsi цчцn яsas gюtцrцlmцш etibarnamяnin qцvvяdяolma mцddяtindяn artыq ola bilmяz.

Etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя qaydasыnda ver-

mяz.

ilmiш etibarnamяdя яsas etibarnamяnin tяsdiq olunduьu vaxt vя yer, яsas etibarnamяnin verildiyi шяxsin vя onun юz sяlahiyyяtini etibar etdiyi шяxsin soyadы, adы, atasыnыn adы vя yaшadыьы yer, lazыmi hallarda isя onlarыn vяzifяsi gюstяrilmяlidir.

Etibarnamяdя onun dublikatыnыn etibar edilяn шяxs tяrяfindяn яldя etmяk sяlahiyyяtinin olub-olmamasы barяdя qeyd yazыlmalыdыr.

Etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя qaydasыnda verilmiш etibarnamя цzrя sяlahiy-

Etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя qaydasыnda verilяn etibarnamя etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя hцququ шяrtlяшdirilmiш яsas etibarnamя tяqdim olunduqda vя ya яsas etibarnamя цzrя nцmayяndя etibarnamя verяn шяxsin mяnafeyinin mцhafizяsi цчцn buna mяcbur olduьunu tяsdiq edяn subutlar tяqdim edildikdя notariat qaydasыnda tяsdiq edilir.

Etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя qaydasыn-

yяtlяr bцtцnlцklя digяr шяxsя юtцrцldцkdя hяmin etibarnamяnin яsli, sяlahiyyяtlяrin bir hissяsi юtцrцldцkdя isя bu Tяlimatыn 31-ci hissяsinin ikinci abzasыna uyьun olaraq onun surяti notariat iшinя яlavя edilir.

Sяlahiyyяtlяri baшqa шяxsя verяn bunu etibarnamяni verяnя bildirmяli vя sяlahiyyяtlяri verdiyi шяxs barяsindя ona lazыmi mяlumat vermяlidir.

Bu vяzifяnin icra edilmяmяsi sяlahiyyяti verяnin цzяrinя sяlahiyyяtlяri verdiyi шяxsin hяrяkяtlяri цчцn юz hяrяkяtlяri цчцn olduьu kimi mяsuliyyяt qoyur.

Etibarnamяni vermiш vя ya etibarnamя verilmiш шяxsin notariat qaydasыnda tяsdiq edilmiш яrizяsi яsasыnda etibarnamяyя xitam verilir. Etibarnamяyя xitam verildikdя, etibar edilmiшi baшqasыna etibaretmя qцvvяdяn dцшцr. Bir vя ya bir neчя шяxsin adыndan bir vя ya bir neчя шяxsя verilmiш etibarnamя onlarыn hяr hansы birinin notariat qaydasыnda tяsdiq edilmiш яrizяsinя яsasяn seчdiyi шяxsя qarшы etibarnamя hissяsi xitam olunur. Яgяr etibarnamя baшqa notariat ofisindя tяsdiq edilirsя, etibarnamяyя xitam verilmяsi barяdя яrizяni qяbul edяn notarius "Elektron notariat" informasiya sistemindя etibarnamяyя xitam verilmяsi barяdя qeyd yazmaqla, etibarnamяyя xitam verir vя яrizяni dяrhal sistem vasitяsilя etibarnamяni tяsdiq edtmiш notariusa gюndяrir. Hяmin notarius isя dяrhal notariat reyestrindя etibarnamяyя xitam verilmяsi barяdя qeyd aparыr.

Никащын позулмасы заманы яр-арвад арасында йаранан мцбащисяляря бахылмасы Яr-arvadыn birgя mцlkiyyяtinin bюlцnmяsi, ehtiyacы olan vя яmяk qabiliyyяti olmayan яrin (arvadыn ) saxlanmasы цчцn vяsait юdяnilmяsi haqqыnda, elяcя dя tяrяflяrdяn biri mяhkяmяdя fяaliyyяt qabiliyyяti olmayan hesab edildikdя vя ya яn azы 3 il mцddяtinя azadlыqdan mяhrum edildikdя, habelя tяrяflяr arasыnda uшaqlar barяdя yaranan mцbahisяlяrя mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnda nikahыn pozulmasыndan asыlы olmayaraq mяhkяmя qaydasыnda baxыlыr.

Bu mяcяllяnin 17.2-ci maddяsindя nяzяrdя tutulmuш hallar istisna olmaqla яr-arvad yetkinlik yaшыna чatmayan цmumi uшaqlarы olduqda vя ya яr (arvad) nikahыn pozulmasыna razы olmadыqda nikah mяhkяmя qaydasыnda pozulur. Яr-arvadыn razыlыьы olduqda, lakin onlardan biri mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnda nikahыn pozulmasыndan yayыndыqda (яrizя vermяkdяn imtina etdikdя, nikahыn pozulmasыnыn dюvlяt qeydiyyatы цчцn gяlmяdikdя vя s.) nikahыn pozulmasы mяhkяmя qaydasыnda hяyata keчirilir. Яr-arvadыn birgя yaшamasыnыn vя ailяnin saxlanыlmasыnыn qeyr-qanuniliyi

mяhkяmя tяrяfindяn mцяyyяn edildikdя, nikah mяhkяmя qaydasыnda pozulur. Tяrяflяrdяn birinin nikahыn pozulmasы haqqыnda razыlыьы olmadыqda, mяhkяmя яr-arvadыn barышmasы цчцn 3 ay mцddяt mцяyyяn etmяklя iшi tяxirя sala bilir. Barышыq olmadыqda vя ya onlar (onlardan biri) nikahыn pozulmasыnda tяkid etdikdя nikah pozulur.

Yetkinlik yaшыna чatmayan цmumi uшaqlarы olan яrarvadыn nikahыnыn pozulmasы qarшыlыqlы razыlыьы olduqda, elяcя dя bu Mяcяllяnin 22.1-ci maddяsinя uyьun olaraq uшaqlarы barяdя saziшini baxыlmasы цчцn mяhkяmяyя tяqdim etmяk hцququna malikdir. Bu saziш olmadыqda vя ya hяmin saziш uшaqlarыn maraqlarыnы pozduqda mяhkяmя bu Mяcяllяnin 22.2-ci maddяsindя nяzяrdя tutulmuш qaydada onlarыn mяnafeyinin mцdafiя edilmяsi цчцn tяdbirlяr gюrцr. Nikahыn mяhkяmя qaydasыnda pozulmasы яr-arvadыn bu barяdя яrizя verdiklяri gцndяn 1 ay mцddяtindяn gec olmayaraq hяyata keчirilir.

Nikah mяhkяmя qaydasыnda posularkяn, яr-arvad mяhkяmяyя yetkinlik yaшыna чatmayan uшaqlarыn kiminlя qaldыьыnы, uшaqlarыn vя (vя ya) ehtiy-

acы olan vя яmяk qabiliyyяti olmayan яrin (arvadыn) saxlanmasы цчцn vяsaitin юdяnilmяsi qaydasыnы, bu vяsaitin miqdarыnы vя яr-arvadыn цmumi birgя mцlkiyyяtinin bюlцnmяsini mяцyyяn

b) uшaqlar цчцn alimentin hansы valideyndяn vя hansы miqdarda tutulduьunu mцяyyяn etmяli; c) яr-arvaddan (onlardan birinin) tяlяbi ilя onlarыn

edяn saziш tяqdim edя bilяrlяr.

Bu Mяcяllяnin 22.1-ci maddяsindя gюstяrilяn mяsяlяlяr цzrя яr-arvad arasыnda saziш olmadыqda, elяcя dя bu saziш uшaqlarыn vя ya tяrяflяrin birinin maraьыnы pozduqda mяhkяmя: a) boшanmadan sonra yetkinlik yaшыna чatmayan uшaqlarыn valideynlяrindяn hansыnыn yanыnda olduьunu mцяyyяn etmяli;

birgя mцlkiyyяtdя olan яmlakыnыn bюlgцsцnц aparmalы; d) яrindяn (arvadыndan) saxlanmasы цчцn vяsait almaq hцququna malыik olan arvadыn (яrin) tяlяbi ilя яrdяn (arvaddan) tutulmalы olan vяsaitin mцqdarыnы mцяyyяn etmяlidir. Яmlak bюlgцsц цчцncц шяxsin mяnafeyinя toxunduqda, mяhkяmя яmlak bюlgцsц haqqыnda ayrыca icraata

ayыra bilяr.

Nikah mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыnda pozulduqda pozulmanыn dюvlяt qeydiyyatыыna alыndыьы gцndяn, mяhkяmя qaydasыnda pozulduqda isя bu barяdя mяhkяmяnin qяtnamяsinin qanuni qцvvяyя mindiyi gцndяn nikaha xitam verilmiш sayыlыr.

Nikahыn mяhkяmя qaydasыnda pozulmasы vяtяndaшlыq vяziyyяti aktlarыnыn dюvlяt qeydiyyatы цчцn mцяyyяn olunmuш qaydada dюvlяt qeydiyyatыna alыnыr. Nikahыn pozulmasы barяdя mяhkяmя qяtnamяsi qanuni qцvvяyя mindiyi gцndяn 3 gцn mцddяtindя mяhkяmя bu qяtnamяdяn чыxarышa mцvafiq icra hakimiyyяti orqanыna gюndяrmяyя borcludur. Яr (arvad) nikahыn pozulmasы haqqыnda шяhadяtnamяni alana qяdяr yenidяn nikaha daxil ola bilmяz. Юlmцш elan edilяn vя ya itkin dцшmцш elan edilяn яr (arvad) gяlib чыxdыqda mяhkяmяnin mцvafiq qяtnamяlяri lяьv olunmadыqda nikah mцvafiq icra hakimiyyяti oarqanыnda onlarыn birgя яrizяsinя яsasяn bяrpa oluna bilяr.

Tяrяflяrdяn biri yeni nikaha daxil olarsa, nikah bяrpa oluna bilmяz.

№ 07 (202), Ийул 2021

Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайларымызда) Hяmin sяnяd цsyanыn yatыrыlmasыnda iшtirak etmiш hяrbi hissяlяrin яvvяlki dislokasiya yerlяrinя qaytarыlmasы vя ya yerlяrinin dяyiшdirilmяsi haqqыnda Azяrbaycan DSИ-nin sяdr mцavini Aqrbanыn 452 saylы qeydlяridir. Bu sяnяddяn mяlum olur ki, mцqavimяt hяrяkatыna qarшы 64-cц Qafqaz polku, 66-cы Qafqaz polkunun Qafqaz eskadronu, 9-cu vя 4-cц polklarыn ayrы-ayrы rotalarы, desant rotasы vя Azяrbaycan polkunun rotalarы cяlb edilmiшdir. Сяnяdя diqqяt yetirяk: "N 452 tamamilя mяxfidir.

Gяncя, Zaqatala-Nuxa vя Шirvan dairяsindя цsyan hяrяkatыnыn yatыrыlmasыnda iшtirak etmiш hяrbi hissяlяrin yer dяyiшmяsi haqqыnda Zaqafqaziya vя Azяrbaycan DSИ-lяrinin sяrяncamlarы ilя яlaqяdar Azяrbaycan DSИ-nin sяdr mцavini Aqrbanыn qeydlяri: "NuxaZaqatala, Шirvan vя Gяncя dairяlяrindя цsyan hяrяkatыnыn lяьv olunmasыna cяlb edilmiш sяhra hissяlяri aprelin 29-dan baшlayaraq яmrя яsasяn gюstяrilяn rayonlardan aшaьыdakы qaydada чыxarыlыr: 1. 64-cц Qafqaz polku aprelin 28-dяn Nuxa rayon яrazisindяn aprelin 29-da Nuxaya, aprelin 30-da Qax-Иngiloya, mayыn 1-4-dя Zaqatalaya, mayыn 2-4-dя Laqadexiyя, mayыn 4-dя Kaxetiyaya; 2. 66-cы Qafqaz eskadronu aprelin 29-da Suч-Mindogiyaya, aprelin 30-da Yevlaxa; 3. 9-cu polkun rotalarы aprelin 29-da Kavaxelidяn Sxoris-Sxeliyя; 4. 4-cц polkun rotalarы Gюynцkdяn keчяrяk aprelin 30-da Nuxada cяmlяшir, oradan da maшыnlarla Yevlaxa yola dцшцrlяr. Hяmin polkun 2ci rotasы mayыn 3-dя Nuxada cяmlяшir; 5. Desant rotasы mayыn 4-dя Yevlaxda qalыr.

6. Azяrbaycan diviziyasыnыn Qafqaz eskadronu aprelin 9-da Yevlaxdan Bakыya; 7. Azяrbaycan polkunun rotasы mayыn 1-dя Vartaшendяn Nic-Savalan Lяkiyя; 8. Azяrbaycan polkunun rotalarы aprelin 29-da Dяllяr vя Tizadan Gяncяyя qayыdыrlar."

Gюrцndцyц kimi, Sovet hюkumяti цsyanы yatыrmaq цчцn xeyli hяrbi qцvvя sяfяrbяr etmiшdir. Шяkiyя yцrцш edяn яsas hяrbi hissяlяrdяn bir qяdяr яvvяl Azяrbaycan DSИnin sяdri M.C.Baьыrov kiчik bir qцvvя ilя шяhяrя daxil olmaq istяyir. Lakin Шяkinin "Qышlaq" adlanan mяhяllяsindя, indi "Gцyцmlяr meydanы" kimi tanыnan яrazidя onun olduьu zirehli avtomobil gцclц atяш altыna dцшцr, sцrцcц юldцrцlцr. M.C.Baьыrov yerindя mыxlanыb qalmыш zirehli maшыnы bir tяhяr tяrk edib qaчыr. O, юzцnц rastыna чыxan qaratikan kolu ilя чяpяrlяnmiш ilk hяyяtя salыr. Bu ev yaшlы, юvladsыz Sitarя qarыya mяxsus idi. Qarы Baьыrovun яvvяl ot tayasыnыn iчindя, sonra

90 ил ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шяki цсйаны Йени тапылмыш фактлар ялавя едилмишдир.

yorьan-dюшяk yыьыlan yцk yerindя gizlяdir. Цsyan yatыrыldыqdan sonra M.C.Baьыrov iki saylы fabrikin klubunda partiya vя sovet fяallarыnыn yыьыncaьыnы чaьыrыr. Hяmin iclasda шяxsяn iшtirak edяn Яbdцrrяhman Abdullayev (filologiya elmlяr namizяdi, mяrhum yazычы Arif Abdullazadяnin atasы) gюrdцklяrini belя qяlяmя almышdыr: "M.C.Baьыrov camaatы tяqsirlяndirяrяk - "qeyrяtiniz olsaydы banditlяri шяhяrя girmяyя qoymazdыnыz" dedi. Bu zaman qazanчы Mustafa replika verdi: "Sяnin яlindя top, tцfяng, яsgяr, zirehli maшыn olduьu halda, qaчыb qoca arvadыn tumanы altыnda gizlяndin,

Лавренти Берийа biz silahsыz adamlar nя edя bilяrdik".

Baьыrov hirslяnяrяk Mustafa kiшinin papaьыnы baшыndan gюtцrцb yerя чыrpdы vя dedi: - Belя papaьыn olan baшda bundan artыq aьыl olmaz vя belя pяdяrяvayi danышmaz".

M.C.Baьыrovun kюmяyinя Bakыdan XXЫV alayыn komandiri Ferapontovun rяhbяrliyi altыnda 140 яsgяr vя Aьdamdan kюmяkчi hяrbi hissя gюndяrildi. Шяkiyя hцcum edяn digяr hяrbi qцvvяyя Sonner komandanlыq edirdi. Hяmin hяrbi qцvvя qяrbdяn шimala doьru hяrяkяt edяrяk Qarabulaq tяpяlяrini яlя keчirib шimal-шяrq istiqamяtindя yцrцшцnц davam etdirdi. Цчцncц hяrbi birliyя ЫV alayыn komandiri Bazanov baшчыlыq edirdi. Bu alay шimalшяrq istiqamяtindяn Шяkiyя hцcum etmiшdir.

Dюrdцncц hяrbi qцvvя isя Qышlaq яrazisini tutdu vя belяliklя cяnubdan Шяkiyя gedяn yol aчыldы. Шяkidя kцчя dюyцшlяri baшlandы. Цsyanчыlarыn qцvvяlяriylя hюkumяt qoшunlarы arasыnda istяr hяrbi texnika, istяrsя dя canlы qцvvя baxыmыndan gцc nisbяti mцqayisя edilmяz dяrяcяdя fяrqli olduьundan onlarыn шяhяri uzun mцddяt яllяrindя saxla-

masы mцmkцn deyildi. Lakin цsyanчы qцvvя шяhяrdяki qalaya, ipяk fabriklяrinя vя mяscidlяrя sыьыnaraq inadla mцqavimяt gюstяrirdi. Ancaq qцvvяlяr nisbяtindяki fяrq юz sюzцnц dedi. Qala adlanan hяbsxana vя bir neчя mяscid istisna olmaqla bцtцn Шяki qaniчяn bolшevik ordusu tяrяfindяn iшьal edildi. Цsyanчыlardan 75-80 nяfяr юldцrцldц, 400 nяfяr isя saь яlя keчirildi. Яsir dцшяnlяrin 15 nяfяri yaralы halda xяstяxanada yatarkяn yaxalandыlar.

Son mцqavimяt ocaqlarыnы sюndцrmяk цчцn ordu toplardan vя zirehli avtomobillяrdяn istifadя etmяyя baшladы. Шяkinin bir sыra tikililяri top atяшlяriylя yerlя yeksan edildi.

Yalnыz aьыr zirehli texnikadan vя toplardan istifadя etmяk hesabыna mцqavimяtin цчцncц gцnц bolшevik-rus ordusu цsyanчыlarы mяьlub edя bildi.

Dюyцшlяrdя sыravi цsyanчыlarla yanaшы цsyan rяhbяrindяn Anadolu tцrkц Иsmayыl Hakkы Яfяndi vя Molla Mяcid Lяtif Яfяndi oьlu da юldцrцldцlяr. Иsmayыl Hakkы Яfяndi birinci dцnya mцharibяsindя ruslara яsir dцшmцшdц. Яsirlikdяn qurtardыqdan sonra Tцrkiyяyя qayыtmayыb taleyini Azяrbaycana baьlayaraq Шяkidя mяskunlaшmышdы. Lakin vяtяnlя яlaqяsini tam itirmяmiш, orada fяaliyyяt gюstяrяn ittihadчыlarla яlaqя saxlamышdыr. Sonralar sovet xцsusi xidmяt orqanlarы aшkarlamышdыlar ki, Иsmayыl Hakkы Яfяndi Шяkidя vя Tiflisdя qeyri-leqal fяaliyyяt gюstяrяn "ИttihadiTяrяqqi" partiyasы"na rяhbяrlik etmiшdi. O, Tiflisdя fяaliyyяt gюstяrяn "Tцrkiyя Komissiyasы" adlы tяшkilatla da яlaqя saxlamышdыr. Ordunun ardыnca Azяrbaycan ali hakimiyyяt strukturlarыnы tяmsil edяn шяxslяr dя vяziyyяti qaydaya salmaq цчцn Шяkiyя ezam edildilяr. Azяrbaycan DSИ-nin hяrbi шюbяsinin rяisi Borшov vя onun iki kюmяkчisi, AK(b)P MK katiblяrindяn Rяhimov, Balaxanski vя Qoчayev dя bura gяldilяr.

Tahirovun rяhbяrliyi altыnda partiya mяktяbinin 20 nяfяrdяn ibarяt nцmayяndя heyяti Шяkinin Oxud kяndinя gюndяrildi. Aьamirov vя Mцzяffяrov isя Baш Gюynцk kяndinя gяlib чыxdыlar.

"Tamamilя mяxfidir" qrifli daha bir sяnяd bolшevik rejiminin цsyanы yatыrmaq vя hяrяkat iшtirakчыlarыnы amansыzcasыna cяzalandыrmaq цчцn heч nяdяn чяkinmяdiyini sцbut edir. Bu sяnяd 1930-cu il aprel ayыnыn 19da saat 19 radяlяrindя Lавренти Beriyanыn teleqraf vasitяsilя Tiflisdяn Bakыya, M.C.Baьыrov, Nevernov vя Rущулла Axundova цnvanlandыьы gюstяriшlяrdir: "Zaqatala-Nuxa dairяsindя baшlamыш цsyan hяrяkatыnы qяtiyyяtlя yatыrmaq цчцn direktiv orqanlarыnыn qяrarы ilя fяaliyyяt gюstяrяn hяrbi hissяlяrin kюmяyinя Kaxetiyadan Tuxarelinin sяrяncamыna 64-cц Qafqaz polku gюndяrilir... Яhalinin tяrksilah etmяk цчцn 24cц polkun hissяlяrindяn vя

zirehli texnikadan istifadя olunmalыdыr. Ayrы-ayrы hallarda girov gюtцrmяk praktikasыndan istifadя edin. Azad olunmuш rayonlarda hяqiqi, operativ чekist fяaliyyяtini qaydaya salыn. Hяr bir rayona rяhbяr kimi mяsuliyyяtli чekist tяyin edin.

Aшaьы Sovet orqanlarыnda tяmizlяnmя aparыn vя belя rayonlarda iшlяmяk цчцn kifayяt qяdяr partiyaчы tцrklяri sяfяrbяrliyя alыn. ...Yerlяrdя цsyanчыlar, silah gяzdirяnlяr, цsyana чaьыran tяbliьatчыlar, banditlяrlя яlaqяli olan partiya iшчilяri, hяmчinin чaшqыnlыq, qorxaqlыq gюstяrяrяk юz vяzifяlяrini yerinя yetirmяmiш kommunistlяr цzяrindя aчыq, nцmayiшkяranя

Рущулла Ахундов mяhkяmяlяr qurun, яhalini tяrksilah etmяk vя antisovet цnsцrlяrdяn tяmizlяmяk цчцn Vartaшen vя Qutqaшen rayonlarыnы kifayяt qяdяr чekist heyяtiylя tяmin edin.

Bizя чatan informasiyalar sыrf hяrbi xarakterlidir.

Direktiv vя DSИ orqanlarыna siyasi, чekist iшlяriylя яlaqяdar informasiyalar verilmяsini tяmin etmяyinizi xahiш edirяm.

Bu mяlumatlar bizim tяdbirlяrdяn sonra yaranmыш vяziyyяti яks etdirя bilsin".

Represiya adlы iblis юz qara caynaqlarы ilя gцnahsыz qadыnlarы da boьazladы. Иblis Allahы - Tanrыnы tanыmadыьыndan hяr cцr iyrяnc яmяllяr, aьlagяlmяz cinayяtlяr tюrяtmяyя hazыr olur. Яri, qardaшы, atasы цsyan iшtirakчыsы ittihamыna mяruz qaldыьыndan qadыnlarы kцtlяvi шяkildя hяbsxanaya salmaq adi cinayяt deyil, xalqыn mяnliyini, lяyaqяtini ayaqlar altыna atыb tapdalamaq demяk idi. Bu sayaq cinayяtlяr insan nяsillяrinin yцz illяr boyu qoruyub saxladыьы mяnяvi dяyяrlяrin mяhvяrindяn qopmasыna, cяmiyyяtin mяnяvi-яxlaqi dяyяrlяr sisteminin mюvcudluьunu tяmin edяn ahяngdarlыьыn pozulmasыna gяtirib чыxarыr. Belя iblisanя яmяllяrя yol verяn siyasi rejimlяrin uzun mцddяt yaшamasы mцmkцn deyil. Mяhz insan cяmiyyяtinin tяmяl prinsiplяrini saya

ЫЫ-ЫЫЫ ФЯСИЛ

almadыьыndan bolшevizm юz varlыьыnы cяmi 70 il sцrdцrя bildi. Шяki цsyanы yatыrыldыqdan sonra repressiyaya mяruz qalmыш qadыnlardan bir qisminin adlarыnыn yer aldыьы siyahыnы oxucularыn diqqяtinя чatdыrыram: 1. Nuxa (Шяki) rayonunun Oxud kяndinin sakini Dяstяxanыm Sadiq qыzы яri Qurban Яhmяd oьlu 1930-cu il цsyanыnda iшtirak etdiyindяn Azяrbaycan SSR C.M-nin 18/79 maddяlяriylя ittiham olunaraq Azяrbaycan Dюvlяt Si-yasi Иdarяsinin Nuxa (Шяki) Rayon шюbяsi tяrяfindяn 19 iyul 1932ci il tarixdя hяbs olu-nub.

Azяrbaycan DSИ Nuxa (Шяki) шяhяr шюbяsinin 20 oktyabr 1932-ci il qяrarыna яsasяn onun яmяlindя cinayяt tяrkibi olmadыьы цчцn iшinя xitam verilib.

2. Nuxa (Шяki) rayonunun Oxud kяndinin sakini Яminяxanыm Hacыbala qыzы яri Яhmяd 1930-cu il цsyanыnda iшtirak etdiyinя gюrя Azяrbaycan SSR CM 18/79 maddяlяriylя tяqsirli bilinяrяk Azяr-baycan DSИ-nin Nuxa (Шяki) Rayon шюbяsi tяrяfindяn 19 iyul 1932-ci il tarixdя hяbs olunub.

Azяrbaycan DSИ Nuxa (Шяki) шяhяr шюbяsinin 20 oktyabr 1932-ci il qяrarыna яsasяn onun яmяlindя cinayяt tяrkibi olmadыьы цчцn iшinя xitam verilib.

3. Nuxa (Шяki) rayonunun Шabalыd kяndindя anadan olan, Qaradaьlы kяndindя yaшayan Furuzя Иsmayыl qыzы qardaшы Sirac Иsmayыl oьlu 1930-cu il цsyanda iшtirak etdiyindяn Azяrbaycan SSR CMnin 18/79 maddяlяriylя "Vяtяn xaini"nin bacыsы kimi Azяrbaycan DSИ-nin 24 sentyabr 1931ci il qяrarы ilя hяbs edilib.

Xalq Daxili Ишlяr Komissarlыьыnыn Шяki шяhяr шюbяsinin 16 aprel 1941-ci il qяrarыna яsasяn Firuzя Иsmayыl qыzыnыn iшinя xitam verilib.

4. Nuxa (Шяki) rayonu Oxud kяndinin sakini Firuzя Mustafa qыzы яri Adышirin Mяmmяd oьlu 1930-cu il цsyanыnda iшtirak etdiyinя gюrя Azяrbaycan SSR CM-nin 18/79 maddяlяriylя tяqsirli bilinяrяk Azяrbaycan DSИ-nin Nuxa Rayon шюbяsi tяrяfindяn 19 iyun 1932-ci il tarixdя hяbs olunub.

Azяrbaycan DSИ-nin Nuxa шяhяr шюbяsinin 20 oktyabr 1932-ci il qяrarыna яsasяn onun яmяlindя cinayяt tяrkibi olmadыьы цчцn iшinя xitam verilib.

5. Nuxa (Шяki) rayonu Qaradaьlы kяndinin sakini Gцllяr Nurяli qыzы яri Sяfяr Cabbar oьlu 1930-cu il цsyanыnda iшtirak etdiyindяn Azяrbaycan SSR CM-nin 18/79 maddяlяriylя tяqsirli bilinяrяk "vяtяn xaini"nin hяyat yoldaшы kimi Azяrbaycan DSИ Nuxa (Шяki) шяhяr шюbяsi tяrяfindяn hяbs edilmiшdir.

Azяrbaycan DSИ Nuxa шяhяr шюbяsinin 20 oktyabr 1932-ci il tarixli qяrarыna яsasяn Gцllяr Nurяli qыzыnыn gцnahы sцbuta yetmяdiyi цчцn azad edilib. (Арды вар)

сящ. 12

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 07 (202), Ийул 2021

Районумузда 140 мин тондан чох тахыл бичилиб Шякi rаyоnu цzrя 2021-ci ilin mяhsulu цчцn kяnd tяsяrrцfatы bitkilяrinin яkin sahяlяrinin qяti uчоtunun yекunlаrы. tяlяbatыn юdяnilmяsinя vя idxaldan asыlыlыьыn azaldыlmasыna mцsbяt tяsir gюstяrir. Дилшад Hяr bir юlkяnin яsas ИЛЙАСОВА, inkiшaf dinamikasыnы шяrtlяnШяki Шяhяr dirяn sяnaye vя kяnd tяsяrStatistika rцfatыdыr. Иdarяsinin Kяnd tяsяrrцfatы sahяапарыъы sindя gюrцlmцш operativ tяdmяslяhяtчisi birlяr nяticяsindя inkiшaf tяmin edilmiш vя kяnd tяsяrrцfatы xeyli yцksяlmiшdir.

Prezident Иlham ЯliKeчяn il kяnd tяsяrrцyev aqrar sahяnin inkiшafыna fatыnыn inkiшafыnda uьurlu il dair чыxышlarыnda юlkяnin яr- olmuшdur. Biz artыma nail ola zaq tяhlцkяsizliyinin яsas bildik. Bu il bu artыm hesab vяzifя olduьunu dюnя-dюnя edirик ki, daha da bюyцk rяvurьulamыш, kяnd tяsяrrц- qяmlяrlя юlчцlmяlidir. fatыnыn шaxяlяndirilmiш шяkRayonda kяnd tяsяrildя inkiшafыna daha bюyцk rцfatы mяhsullarы istehsalыnы ardiqqяt yetirilmяsinin vacib- tыrmaq цчцn daxili imkanlar liyini qarшыya qoymuшdur. чoxdur vя bundan bacarыqla isЯhalinin qida tяlяbatыnыn daha tifadя olunur. dolьun юdяnilmяsi, ekoloji tяШяki rayonunun kяnd miz mяhsullarыn istehsalы vя ix- яhalisi яsasяn bitkiчilik vя racыnыn artыrыlmasы, kяnd яhal- heyvandarlыqla mяшьul olur. isinin mяшьulluq sяviyyяsinin, Bitkiчiliyin яsasыnы habelя maddi rifahыnыn yцk- isя taxыlчыlыq tяшkil edir. sяldilmяsinя яlveriшli шяrait yaШяki rаyоnundа 2021radыlmasыnы mцhцm vяzifя kimi ci ilin mяhsulu цчцn 2020-ci юnя чяkmiшdir. Dюvlяt baшчыsы- ilin payыzыnda 36180,3 hektar nыn tapшыrыqlarыnы torpaq adam- sahяdя buьda, 29922,7 heklarы юzlяri цчцn яmяli fяaliyyяt tar sahяdя dяn цчцn arpa, proqramы hesab edirlяr. Bu isя 286 hektar sahяdя isя xяsil Azяrbaycanda aqrar sahяnin arpa sяpilmiшdir. Lakin havaяnяnяlяrinin inkiшafыna, daxili nыn uzun mцddяt quraq vя yaь-

mursuz, qeyri sabit keчmяsi sяbяbilя 1433 hektar payыzlыq buьda sahяsi, 1140 hektar payыzlыq arpa sahяsi tamamilя mяhv olmuшdur. Nяticяdя 34747,3 ha buьda, 28782,7 dяn цчцn arpa sahяsi salamat qalmышdыr. Шяki rаyоnundа 2021ci ilin mяhsulu цчцn cяmi 71758,2 hеktаr sаhяdя pаyыzlыq vя yаzlыq яkin аpаrыlmышdыr ki, bunun dа 90,1 faizi va ya 64663 hеktаrы pаyыzlыq vя yаzlыq dяnli vя dяnlipахlаlыlаr, 1,8 faizi vя ya 1278.7 hеktаrы tехniki bitkilяr, 2,4 faizi vя ya 1696,5 hеktаrы kаrtоf, tяrяvяz

vя bоstаn bitkilяri, 5,7 faizi vя ya, 4120 hеktаrы yеm bitkilяridir. Яvvяlki ilя nisbяtяn cяmi яkin sаhяsi 1824,5 hеktаr, pаyыzlыq vя yаzlыq dяnli vя dяnlipахlаlыlаr 2029,7 hеktаr az, tехniki bitkilяr 94,7 hеktаr, kаrtоf, tяrяvяz vя bоstаn bitkilяri 32,5 hеktаr, yеm bitkilяri isя 78 hektar чox оlmuшdur.

Cаri ildя 738 hеktаr sаhяdя yаzlыq dяnli bitkilяr яkilmiшdir ki, оnun dа 163 hеktаrыnы dяn цчцn vяlяmir, яvvяlki ilя nisbяtяn 22 hеktаr az, 575 hеktаrыnы dяn цчцn qаrьыdаlы яvvяlki ilя nisbяtяn 69 hеktаr az tяшkil еdir. Bu il cяmi 395 ha sahяdя dяnli paxlalы bitkilяr яkilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilя nisbяtяn 3 hektar чoxdur. 395 ha dяnli paxlalы bitkilяrin 91 hektarыnы noxud, 304 hektarыnы isя lobya tяшkil edir.

"Azяrbaycan Respublikasыnda tцtцnчцlцyцn inkiшafыna dair 2017-2021-ci illяr цчцn Dюvlяt Proqramы"nda qarшыya qoyulan vяzifяlяrin yerinя yetirilmяsi istiqamяtindя gюrцlяn iшlяr vя юlkяdя tцtцnчцlцyцn inkiшafыnыn dюvlяt tяrяfindяn dяstяklяnmяsi nяticяsindя tцtцnцn яkin sahяlяri vя istehsalы artыb. Belя ki, rayonda 2021-ci ildя 1278,7 hеktаr sаhяdя tехniki bitkilяr яkilmiшdir ki, bunun dа 1241 hеktаrыnы tцtцn, яvvяlki ilя nisbяtяn 133 hеktаr чox, 37,7 hеktаrыnы шяkяr чuьunduru яvvяlki ilя nisbяtяn 38,3 hеktаr az яkinlяri tяшkil еdir.

Bu ilin yаzыndа 1696,5 hеktаr sаhяdя kаrtоf, tяrяvяz, bоstаn bitkilяri яkilmiшdir ki, bunun dа 701 hеktаrы kаrtоf, яvvяlki ilя nisbяtяn 15 hеktаr cox, 823,5 hеktаrы tяrяvяz, яvvяlki ilin mцvаfiq dюvrцnя nisbяtяn 1,5 hеktаr cox, 172 hеktаrы bоstаn, яvvяlki ilin mцvаfiq dюvrцnя nisbяtяn 16 hеk-

tаr чox bitkilяridir.

Rаyоndа 4120 hеktаr yеm bitkilяrinin яkin sаhяsi mюvcuddur ki, bunun dа 326 hеktаrыnы cаri ilin yоncа sаhяsi, 3278 hеktаrыnы kечmiш illяrdя яkilmiш yоncа sаhяsi, 230 hеktаrыnы birillik оt sahяsi, 286 hektarыnы isя 2020-ci ilin payыzыnda яkilmiш xяsil arpa sаhяsi tяшkil edir. Яvяlki illя mцqayisяdя yem bitkilяrinin sahяsi 78 ha чoxdur.

2021-ci ilin mяhsulu цчцn оlаn 71758,2 hеktаr яkin sаhяlяrinin 82,3 fаizi, 59058,2 hеktаrы, fяrdi sahibkar, ailя kяndli vя ev tяsяrrцfatlarы tяrяfindяn яkilmiшdir.

Belя ki 64663 ha, payыzlыq vя yazlыq dяnli vя dяnlipaxlalы bitkilяrin 80,4 faizi 51994 hektarы, texniki bitkilяrin 99,3 faizi, 1269,7 hektarы, kartof, tяrяvяz, bostan bitkilяrinin hamыsы 1696,5 hektarы, yem bitkilяrinin 99,5 faizi, 4098 hektarы fяrdi sahibkar, ailя kяndli vя ev tяsяrrцfatlarы tяrяfindяn яkilmiшdir.

01 iyul 2021-ci il tariхя 49399 hекtardan 140714 tоn taхыl biчilmiшdir. Hяr hекtardan оrta mяhsuldarlыq 28,5 sеntnеrdir.

Hяmчinin hяmin tarixя 643 hektar sahяdяn 6365 ton kartof, 615,7 hektar sahяdяn 7353 ton tяrяvяz, 1232 hektar sahяdяn 1406 ton tцtцn vя 686 ton meyvя toplanmышdыr. Mяhsul yыьыmы davam edir.

Son illяr kяnd tяsяrrцfatыnыn inkiшafыnda яsaslы dюnцш yaratmaq цчцn dюvlяt яhяmiyyяtli tяdbirlяr hяyata keчirilir. Fermerlяrя dяstяk verilir, subsidiyalarda yeni yanaшmalar tяklif olunur.

Qazanыlan uьurlar kяnd яmяkчilяrini daha da ruhlandыracaq vя daha чox torpaьa baьlayacaqlar.

№ 07 (202), Ийул 2021

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайларымызда) 26. Semrцk Bцrkцt. Yakutlar чift baшlы kartala "юksюkю kuшu" derler.

Tцrkчe "bцrkцt" kartal demektir. Bakыr tыrnaklыdыr, saь kanadы ile gцneшi, sol kanadы ile ayы kaplar. Ona gюk kuшu da denir. Bцyцk kartallar iчin Bцrkцt kelimesi kullanыlыr. Чift baшlы kartallar, gюk direklerinin veya kayыn aьacыnыn tepesinde tasvir edilir ve tanrы Цlgenin sembolцdцr. Чift baшlы юksюkю kuшu gюkten yыldыrыm indirir.

Baшkurt efsanesinde "Semrцk" adыndaki kuш iki baшlы kartaldыr.

Bu baшlardan biri insan baшы olarak da dцшцnцlцr. Tцrk mitolojisinde, ay ve gцneшi penчeleriyle tutan doьanlar gю-

rцlцr. Tuь'lar bir boz doьan ile birlikte gюkten dцшmцшtцr. Tanrыya aчыlan gюьцn kapыsыnы чift baшlы bir kartal bekler ve tanrыnыn sembolцdцr. Bu kartallar gюkten yыldыrыm indirir. Tцrk mitolojisinde чift baшlы kartallar ve gцn ve ay simgeleri ying ve yang sembolцdцr. Чinlilerin ying-yang sembolц olarak tasvir ettikleri kozmos ve kozmosun dюnцшцnц, Tцrkler karшыlыklы iki hayvan yada kartal koymak suretiyle ifade etmiшlerdir. Bu sembolik hayvanlarыn dюndцkleri merkez, yer ve gюьцn ortasыdыr. Tцrklerin Yaruk-Kararыg ilkesini, gюьц anlatan yuvarlak plakalara sarыlmыш siyah ve beyaz kartallar temsil eder.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 13

T Tц цr rk k x xa al lq ql la ar rы ы я яd dя яb bi iy yy ya at tы ы Mцhazirяlяr 27. Qartal Ana. Yakut Tцrklerinin inanышlarыna gюre Шamanlar yeryцzцne kartal ana tarafыndan getirilmiшlerdir. Er-Tюшtцk destanыnda da kartal diшi olarak gюrцnцr. Kartal Yakutlara gюre Gцneшin sembolцdцr. Yakutlar analarыnыn bir kartaldan geldiьine inanыrlar. Bundan dolayы Kartal "gцneш kuшu" olarak da nitelendirilir. Kendi kцllerinden doьan phoenix daha genч olarak dцnyaya gelir. Bu nedenle yeniden doьuшu, ebedi hayatы, юlцmsцzlцьц ve gцneшin doьuшunu simgeler. Чin mitolojisinde de ateшi, sыcaklыьы, hasat mevsimini ve gцneшi sembolize eder.

28. Asena. Oьuz Kaьan'a yol gюsteren ve liderlik yapan kurt erkektir.

Tцreyiш destanыndaki kurt ise diшi olarak gюsterilmiшtir. Gюktцrklerin kurttan tцreyiшi ile ilgili destan Bahattin Юgel'in Tцrk Mitolojisi adlы eserinde шu шekildedir: "Gюktцrkler eski Hunlarыn soylarыndan gelirler ve onlarыn bir koludurlar. Kendileri ise Aшina (A-shih-na) adlы bir aileden tцremiшlerdir. Sonradan чoьalarak ayrы oymaklar halinde yaшamaya baшladыlar. Daha sonra Lin adыnы taшыtan bir цlke tarafыndan maьlup edildiler. Maьlubiyetten sonra Gюktцrkler, soyca yok edildiler. Tamamen юldцrцlen Gюktцrkler iчinde, yalnыzca on yaшыnda bir чocuk saь kalыr. Lin memleketinin askerleri, чocuьun чok kцчцk olduьunu gюrцnce, ona acыrlar ve юldцrmezler. Чocuьun el ve ayaklarыnы keserek bir bataklыьa bыrakыrlar. Bu sыrada чocuьun etrafыnda bir diшi kurt peyda olur ve чocuьu besler. Bir sцre sonra kurt hamile kalыr ve bir maьaranыn iчinde on чocuk doьurur. Zamanla bu on чocuk bцyцr ve evlenir. Zamanla her birinden bir soy tцrer. Gюktцrk devletinin kurucularыnыn geldikleri Aшina ailesi de bu on boydan biridir. (Bax.VЫ mцhazirя.)

(ЯЛАВЯЛЯР)

edilir. Albastы, Al karыsы, genellikle kыrmыzы siyah uzun elbise giyer. En чok sevdiьi шey atlarыn yelesini юrmektir.

Onu yakalamak iчin elbisesinin yakasыna bir iьne saplamak gerekir.

Loьusalara musallat olan bu kюtц ruh, al karыsы, albastы, albis, almis adlarыyla da anыlыr. Albastы iki surette gюrцlцr. Sarы albastы ve kara albastы.

Sarы albastы sarышыn bir kadыn suretindedir. Bazen keчi ve tilki suretine de girer. Kara albastы daha aьыrbaшlы, ciddi, sarы albastы hoppa ve шarlatandыr.

37. Tepegюz. Tepegюz Kaf daьыnda yaшar чoban ve peri kыzыnыn evliliьinden doьar. Annesi diшi bir Alageyiktir. Tepegюz su цzerinde yцzen baшы gюzц belirsiz bir ciьere benzetilir.

30. Юtцkяn (Yer Tanrычasы).

Roux'a gюre, etцgen / itцgen yer tanrычasыna verilen bir isimdir. Seyidov'a gюre de Юtцgen, devleti ve hakimiyeti koruyan bir ilahedir. Cengiz han Юtцgen'e "юtцgen anamыz" der. Ayrыca bazы araшtыrmacыlar, bir шaman ismi olan "utagan" kelimesinden tцrediьini ve bu kelimenin Tцrkчe "dюl yataьы" anlamыna geldiьini sюyler. Иtцgen, hayvanlarы ve toprak ile ilgili tцm цrцnleri koruyan bir tanrычadыr.

Aslыnda yer tanrычasы ile doьum ve цretim arasыndaki baь neredeyse evrenseldir. (Bax.V mцhazirя.)

31. Ateш Tanrычasы (Od AnaAteш Annesi). (Bax. ЫЫЫ mцhazirя.)

32. Sыьыn-Keyik. Radlof, boynuzlarы iki kцrekli sыьыn geyiьi Altay Tцrklerinin ululadыklarыnы ifade eder.

Teleцt Tцrklerinde her шamanыn bir ruhu vardыr. "bura", "bur", "pur" gibi чeшitli sюzcцklerle ifade edilir ve geyik anlamыnda da kullanыlыr.

Tцrklere, Ergenekona giriшte, Hunlara batыya gючlerinde diшi bir geyik yol gюsterir. (Bax.V mцhazirя.)

33. Gюy Qurd. Gюk Kurd ve Ak Keyik gюkte doьmuшlardыr.

(Bax.V mцhazirя.)

34. Aь saqqallы Ay QocaXыzыr. (Bax.VЫ mцhazirя.)

35. Bцgц Tekin Kaьan) (Bax.VЫ mцhazirя.)

(Bцgц

36. Dяniz Tanrычasы (Geyik Tanrычa). Gюktцrklerle ilgili bir mitoloji de, Gюktцrklerin atalarыndan birinin, (ki atalarы kurttur) bir maьarada, ak geyik kыlыьыna giren bir deniz tanrычasы ile iliшkisi olduьu anlatыlыr. Gюktцrkler nesillerinin kurttan geldiьini sюylemekle beraber ef-

29. Al Qarыsы (Al Bastы). Bazы edebi metinlerde чirkin, saчlarы daьыnыk, avurtlarы чюkmцш, gцчlц kuvvetli ve uzun boylu olarak tasvir edilir. Bazы mitolojik metinlerde ise, dцnyadaki en gцzel kadыndan bin kat daha gцzel olduьu anlatыlыr. Kazaklarda "cadы kadыn" "kцpe giren karы" anlamыnda kullanыlыr. Baш al bastы, iri gюzlere sahip, baшtan aшaьы demir giyimli ve erkektir. Ulu ana yani ana tanrычa arketipinin olumsuz tцrevidir. Kazak metinlerinde alnыnda tek gюzц olan, iьrenч gюrцnцшlц bir mahluk olarak tasvir

sanelerinde diшi geyikte rol oynar. Diшi geyik bir ilahedir ve vцcudundaki lekeler yыldыz iшaretleri olarak gюrцlцr. Diшi geyik eski Hun anlatыlarыnda yol gюsterici rolц oynar.

Tepegюz bazen diшi bazen erkektir.

Tepegюz tek gюzlцdцr. Tepegюz'цn parmaьыndaki yцzцьц annesi takmышtыr. ("Kitabi-dяdя Qorqud"da da belяdir. V.As.) Altay Tцrk destanlarыnda devlere yelbegen denir. Yelbegen insan biчiminde, чok bцyцk, цч yedi veya on iki baшlы siyah ve sarы renklidir. Gцneш ve ay tutulmasы devlerin yemesi olarak tanыmlanыr. Tцrk destanlarыnda devler atlarыn dцшmandыr. Demir yelbegen karaчam boylu, kara atlы ve чokmarlыdыr. (чokmar hayvan baшlы sopa veya gцrz asa sopa) Bцyцk kulaklы devler ise yeraltыndadыr. Dev anasы denen diшi devler de vardы. Alt dudaьы yerde цst dudaьы gюkte olan devler Anadolu (o cцmlяdяn Azяrbaycan naьыllarыnda. - V.As.) Tцrk masallarыnda sыk kullanыlan bir motiftir.

***

...Яmir Яliшir Nяvai "Mцhakimяtцl-lцьяteyn"... яsяrini yazыr, ...cыьatay-юzbяk tцrkcяsindя 100 kяlmя юrnяk verir ki, bunlarыnfarsca qarшыlыьы yoxdur. ...Mяn hяr iki dilin ustad шairi ...Nяvainin kitabыndan ilham alaraq "Mцqayisяtцl-lцьяteyn" (1993) kitabыmы yazdыm vя orada azяri tцrkcяsi ilя fars dilini qarшыlaшdыraraq tцrkcяnin цstцnlцklяrini izah etdim vя sonra farscada qarшыlыьы olmayan 1700 tцrkcя kяlmяnin siyahыsыnы verdim.

Kitabы farsca yazdыm, ancaq mяtnlяri vя sюzlяri tцrkcя-farsca verdim. Бu gцn 28 tцrk dili vя lяhcяsi vardыr. Bunlardan yakutca vя чuvaшcadan xaric, 20 lяhcяnin yazыlы qrammatika vя яdяbiyyatы vardыr vя mцstяqil dil sayыlыr.

Bax. Cavad Heyяt.

Dilimiz, яdяbiyyatыmыz vя kimliyimiz uьrunda.

(Mяqalяlяrtoplusu). Ы c.704 s.

Bakы, Elm vя tяhsil", 2011.

Sяh.175., 179.

(Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

№ 07 (202), Ийул 2021

КОРОНАВИРУС - 19 Prezidentin kюmяkчisi: "Hansыsa sяbяbdяn peyvяnd olunmayanlar цчцn xцsusi sertifikat hazыrlanacaq."

"Koronavirus яleyhinя peyvяnd vurdurulmasы цчцn яks gюstяriшlяri olan insanlar цчцn xцsusi sertifikatыn hazыrlanmasы nяzяrdя tutulur". - бу сюзляри Азярбайъан Республикасы Prezidentinин kюmяkчisi Prezident Administrasiyasыnыn Иqtisadi mяsяlяlяr vя innovativ inkiшaf siyasяti шюbяsinin mцdiri Шahmar Mюvsцmov jurnalistlяrя aчыqlamasыnda deyib.

Onun sюzlяrinя gюrя, Sяhiyyя Nazirliyi tяrяfindяn xцsusi komissiya yaradыlacaq vя hяmin шяxslяr yoxlanыlacaq: "Яgяr hяqiqяtяn dя hяmin шяxslяrя peyvяnd vurulmasы tюvsiyя edilmяzsя, o zaman onlara яks gюstяriш sertifikatы verilяcяk. Hяmin sertifikatda da COVЫD-19 pasportundakы kimi QR kod olacaq".

Peyvяnd vurulmasы hяlя mяsяlяnin hяlli demяk deyil Peyvяnd vurdurmayanlara qarшы cяzalar yolverilmяzdir. Sadяcя, onlara mцnasibяtdя mцяyyяn mяhdudiyyяtlяr qoyulmalыdыr.

Medicina.az xяbяr verir ki, bu сюзляри elmlяri doktoru Adil Qeybulla bir sыra юlkяlяrdя vaksindяn istifadя etmяyяn шяxslяrя qarшы hяbs etmяk, iшdяn чыxarmaq kimi cяza tяdbirlяrinin gюrцlяcяyi barяdя sяslяnяn fikirlяrя mцnasibяt bildirяrkяn deyib.

Адил Гейбулла qeyd edib ki, belя шяxslяrя mцnasibяtdя bяzi mяhdudiyyяtlяrin tяtbiqi qaчыlmaz olacaq: "Peyvяnd vurdurmayanlara qarшы hяr hansы bir cяza tяdbirlяrinin gюrцlmяsindяn sюhbяt gedя bilmяz. Чцnki proses kюnцllцdцr. Proses icbari xarakter daшыyarsa vя bu zaman vяtяndaш ondan yayыnarsa, bu halda qayda pozulmasы kimi cяza tяtbiqi gцndяmя gяlя bilяr. Sadяcя olaraq, sosial diskrim-

inasiya mяsяlяsi var. Yяni peyvяnd vurdurmayan шяxslяrя mцnasibяtdя mцяyyяn mяhdudlaшdыrыcы tяdbir vя qaydalar gюrцlя bilяr. Yяqin ki, belяlяri mцяyyяn yerlяrя buraxыlmayacaq.

Mяsяlяn, peyvяnd vurdurmayanlarыn kцtlяviliyin olduьu qapalы yerlяrя, idman zallarы, toylara, yas mяrasimlяrinя giriшi qadaьan oluna bilяr. Bunun юzц dя cяza tяdbiridir".

Hяkim situasiyanыn daha da sadяlяшdirilmяsini tяklif edir: "Peyvяnd vurulmasы hяlя mяsяlяnin hяlli demяk deyil. Peyvяnddяn baшqa xяstяliyi keчirяnlяr var. Яn yaxшы variant antikor testidir. Bu testin normal olmasы яsas gюstяrici hesab olunmalыdыr.

Tяяssцf ki, hazыrda xeyli sayda шяxs peyvяnd olunsa da, onlarыn orqanizmindя heч bir immunitet formalaшmayыb.

Belя olan halda peyvяnd pasportunun heч bir юnяmi olmayacaq. Ona gюrя hesab edirяm ki, mюvcud vяziyyяtdя bяzi mяsяlяlяr dяqiqlяшdirilmяlidir". Щяким ейни заманда dцшцnцr ki, яslindя xaricя gedяndя COVИD-19 testi vermяk kifayяtdir: "Bununla mяsяlя bitir. Azяrbaycanda vяtяndaшlarыn vurdurduьu Sputnik-v, vя Чin istehsalы olan vaksin AB tяrяfindяn hяlя ki, qяbul olunmayыb. Ona gюrя dя pasportun xaricdя iшlяyib-iшlяmяyяcяyini bilmirik".

Индийядяк юлкямиздя 343849 nяfяr koronavirus infeksiyasыna yoluxуб yol uxуб Ийулун 31-дя Azяrbaycanda koronavirus (COVЫD-19) infeksiyasыna 633 yeni yoluxma faktы qeydя alыnыb, 174 nяfяr ися mцalicя olunaraq saьalыb. Nazirlяr Kabineti yanыnda Operativ Qяrargahdan ShekiMedia.az-a verilяn mяlumata gюrя, COVЫD-19 цчцn gюtцrцlяn analiz nцmunяlяri mцsbяt чыxmыш 1 nяfяr vяfat edib. Иndiyяdяk юlkяdя цmumilikdя 343849 nяfяrin koronavirus infeksiyasыna yoluxmasы faktы mцяyyяn edilib, onlardan 332926 nяfяr mцalicя olunaraq saьalыb, 5023 nяfяr vяfat едиб.

Ваксинасийа цчцн щансы якс эюстяришляр вар? Кимляр пейвянд вурдура билмяз?

"Bяzi vяtяndaшlar elя dцшцnцrlяr ki, vaksin olunandan sonra bu infeksiyadan 100 faiz qorunmuш olacaqlar vя daha izolyasiya qaydalarыna riayяt etmяyя, maska taxmaьa, gigiyena qaydalarыnы, sosial mяsafя prinsiplяrini gюzlяmяyя ehtiyac qalmayacaq. Bu, tamamilя yanlыш fikirdir. Чцnki яhali arasыnda hяlя dя xяstяlik keчirmяyяnlяr, hяssas qruplar var. Biz virus daшыyыcыsы ola bilяrik. Peyvяnd tяtbiq olunduьu gцndяn bir ay keчяndяn sonra qoruyuculuьunu gюstяrmяyя baшlayыr. Belя ki, ilkin doza tяtbiq olunur. Ondan 21 gцn sonra ikinci doza vurulur. Иkinci dozadan tяxminяn 10 gцn sonra mцяyyяn qяdяr qoruyucu hesab olunmaq olar. Чцnki orqanizmя yeridilяn vaksin immun sisteminя tяsir gюstяrir vя mцяyyяn immun zцlallarыn formalaшmasыna kюmяk edir. Formalaшma prosesi dя mцяyyяn qяdяr vaxt alыr.

Odur ki, vaksin vurdurandan dяrhal sonra onun effekt gюstяrmяsi mцmkцn deyil".

AZЯRTAC xяbяr verir ki, bunu Tibbi Яrazi Bюlmяlяrinin Иdarяetmя Birliyinin (TЯBИB) Иnfeksion xяstяliklяr цzrя iшчi qrupunun hяkim-infeksionisti Nяzrin Mustafayeva deyib.

Hяkim bildirib ki, dцnyada, o cцmlяdяn юlkяmizdя heч olmazsa, яhalinin 60 faizdяn чoxu qыsa mцddяt яrzindя kцtlяvi шяkildя vaksinasiya olunarsa, bu zaman tяsirli nяticяdяn danышa bilяrik.

Azяrbaycanыn Чin istehsalы olan "Sinovac" шirkяtinin peyvяndinя цstцnlцk verdiyini xatыrladan N.Mustafayevanыn sюzlяrinя gюrя, ikitяrяfli danышыqlar davam etdirilir, yaxыn gяlяcяkdя юlkяmizя digяr vaksinlяrin dя gяtirilmяsi nяzяrdя tutulub: "Цmid edirяm ki, ilin sonunadяk baшqa vaksinlяrdяn faydalanmaq imkanыmыz olacaq".

Hяkim-infeksionist bildirib ki, dцnyanыn hяr yerindя COVЫD-19 vя ya baшqa xяstяlik яleyhinя peyvяnd цчцn mяcburiyyяt yoxdur. Юlkяmizdя dя bu proses tam kюnцllц яsaslarla aparыlacaq: "Mяcburiyyяt olmasa da чalышыrыq ki, insanlarы maksimum шяkildя bu prosesя cяlb edяk. Vяtяndaшlara vяziyyяti dцzgцn izah etmяklя onlarыn kюnцllцlцyцnц tяmin etmяk lazыmdыr.

Dцnyada bir qrup шяxslяr var ki, peyvяndlяmя prosesinin qяti яleyhinяdirlяr. Bu, peyvяndin yan tяsirlяri ilя baьlыdыr. Peyvяndin yцngцl vя ciddi yan tяsirlяri var. Yцngцl yan tяsirlяrя peyvяnd olunan nahiyяdя qыzarыqlыq, шiшkinlik, mцяyyяn istilik, цmumi bяdяn temperaturunun yцksяlmяsi, halsыzlыq aiddir.

Vaksin orqanizmdя mцяyyяn xяstяlik яlamяti formalaшdыrmalыdыr ki, ona qarшы immun sistemimiz aktivlяшsin vя immunitet formalaшsыn. Bu hallar bir neчя gцn яrzindя baш verя bilяr vя яhяmiyyяtsizdir. Ciddi yan tяsirlяrя anafilaktik шok, yяni allergik reaksiya aiddir ki, o da ilk 30-40 dяqiqя яrzindя baш verir. Onsuz da peyvяnd olunanlar 20-30 dяqiqя mцddяtindя vaksin vurdurduqlarы mяntяqяdя gюzlяmя zalыnda nяzarяtdя olacaqlar. Bu da чox nadir hallarda юlцmlя nяticяlяnir. Yяni bu milyonda bir halda baш verя bilяcяk hadisяdir. Belя hal daha чox яks-sяda doьuracaq, nяinki peyvяndin mцsbяt tяrяflяri. Иstяnilяn dяrman preparatыna qarшы da insanda allergik reaksiya, anafilaktik шok baш verя bilяr. Tяяssцf ki, insanlar peyvяndin vя ya hansыsa dяrman vasitяsinin yaxшы tяrяfini dцшцnmцrlяr. Yяni kimsя peyvяnd olundu xяstяlяnmяdi, faydasыnы gюrdц hissяsini deyil, xяstяlяndisя vя ya hansыsa reaksiya, yan tяsir baш verdisя onu yadda saxlayыrlar. Bu da яhali arasыnda sцrяtlя yayыlыr, nяinki yaxшы tяsirlяr.

Bu mцnasibяt COVЫD xяstяliyinя qarшы

da var. Daha чox bu xяstяlik sяbяbindяn vяfat edяnlяrin sayыnы yadda saxlayыrlar, saьalanlarыn sayы diqqяtdяn kяnarda qalыr. Иnsanlar arasыnda tяшviшя sяbяb olan da mяhz belя hallardыr".

Mцtяxяssisin sюzlяrinя gюrя, peyvяnd vurdurmaq цчцn яks-gюstяriш yoxdur: "Xяstяliyi keчirib qanыnda ИgG formalaшanlar da peyvяnd vurdura bilяrlяr. Yetяr ki, xяstяliyin aktiv dюvrцndя olmasыnlar. Xяstяlikdяn yeni saьalmыш шяxslяrя belя peyvяnd vurula bilяr. Elmi olaraq bunun цчцn heч bir яks-gюstяriш yoxdur. Tяdqiqatlar gюstяrir ki, son 6 ay яrzindя xяstяliyi keчirmiш шяxslяrdя immunitet davam edir, yяni onlar qoruyucu hesab olunurlar. Peyvяndя tяlяbat daha чox olduьu vя vaksin sayы az olduьu цчцn hяmin шяxslяri mцяyyяn mцddяt peyvяndlяmя prosesindяn uzaqda saxlamaq tюvsiyя olunur. Яgяr sistemdя son altы ay яrzindя pozitiv nяticяsi qeydя alыnan шяxs varsa, o, peyvяnd цчцn mцraciяt etdikdя sistemdя gюrцnяcяk. Hяmin шяxslяr bir mцddяt peyvяndя cяlb olunmayacaqlar.

Digяr qruplara, yяni яhalinin xяstяliyi keчirtmяyяn hissяsinя, keчirmiш olsa belя risk qrupuna daxil olan шяxslяrя ilkin olaraq daha чox цstцnlцk verilяcяk".

Mцtяxяssis bildirib ki, 18 yaшыna qяdяr uшaqlara peyvяnd vurdurmaq olmaz, чцnki onlar цzяrindя sыnaqlar hяyata keчirilmяyib vя nяticяlяr yoxdur: "Hazыrda COVЫD xяstяsi olanlar yalnыz saьaldыqdan sonra peyvяnd oluna bilяrlяr. Hamilя qadыnlara xцsusilя ilk trimestrdя vaksin vurdurmaq tюvsiyя olunmur. Onlarda risk qiymяtlяndirilmяsi aparыlmalыdыr. Яgяr risk qrupundadыrlarsa, yanaшы xяstяliyi, xяstяliyi aьыr keчirmя ehtimallarы varsa, iшi ilя яlaqяdar olaraq insanlarla чox sыx tяmasdadыrlarsa, bu halda nюvbяti trimestrlяrdя hamilяlяrin hяkimlяri ilя mяslяhяtlяшяrяk onlara vaksin vurula bilяr. Ciddi immunsupressiv vяziyyяtdя olanlara, mяsяlяn, orqan transplantasiyasы keчirяn xяstяyя peyvяnd vurulmasыna dair qяti яks-gюstяriш yoxdur. Hяmin шяxslяr risk qrupuna daxildirlяrsя, onlar hяkimlяri ilя mяslяhяtlяшmяdяn vя immun statuslarы dяyяrlяndirilяndяn sonra peyvяnd oluna bilяrlяr.

Bir neчя ay юncя юlkяmizdя qrip peyvяndinin tяtbiqinя baшlanыlыb. Hazыrda bu proses dя davam etdirilir. Иnaktiv peyvяndlяrdя peyvяnddяn iki hяftя sonra nюvbяti vaksin vurula bilяr. Qrip, meninqokok, pnevmokok, hepatit A, B яleyhinя vaksin vurulanlar iki hяftяdяn sonra koronavirusa qarшы peyvяnd oluna bilяrlяr. Canlы peyvяnd - suчiчяyi, vяrяm яleyhinя vaksin vurduranlar isя bir aydan sonra koronavirusa qarшы peyvяnd oluna bilяrlяr".

Сящифяни щазырлады: Мурад НЯБИБЯЙОВ

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 07 (202), Ийул 2021

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и

ДЙП истиращят мяркязляриндя Шяки ШРПШ-нин Дювлят Йол Полиси истиращят мяркязляриндя эюрцшляр кечирир. М.НЯБИБЯЙОВ Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, Шяki шяhяrinin istirahяt mяrkяzlяrindя maariflяndirici tяdbirlяr keчirir.

olur. Ona gюrя dя, istirahяt mяrkяzlяrinin rяhbяrlяri bu istiqamяtdя, baш verя bilяcяk yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdilя Dюvlяt Yol Polisinя yaxыndan kюmяklik gюstяrilmяsi цчцn юz tюhфяlяrini vermяlidirlяr.

Tural Niftalыyev, istirahяt mяrkяzlяrinin rяhbяrlяri vя ya icarяdarlarы ilя sюhbяt apararkяn, onlara юz iш-

Шяки DYP-нин той сащибляриня MЦRACИЯTИ (Иyul-Sentyabr aylarыnda toy mюvsцmц ilя яlaqяdar)

Той карванында иштирак етмяк сцрцъцляри мясулиййятдян азад етмир.

Toy karvanыnda iшtirak edяn avtomobillяrin sцrцcцlяri tяrяfindяn yol hяrяkяt qaydalarыnыn kobud шяkildя pozulmasы aьыr yol nяqliyyat hadisяlяri ilя nяticяlяnir. Azяrbaycanda toy karvanыnda avtomobillяrin sayы maksimum 4-5 avtomobildяn ibarяt ola bilяr.

kobud шяkildя pozmalarы nяticяsindя aьыr yol-nяqliyyat hadisяlяri baш vermiшdir. Belя xoшa gяlmяz hallarыn qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя Baш Dюvlяt Yol Polis Иdarяsi, elяcя dя Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsi mцяyyяn iшlяr gюrmцш, xцsusilя dя profilaktiki tяdbirlяr

Karvanda avtomobillяrin sayы чox olduqda, svetoforun qadaьanedici qыrmыzы iшыьыnda tыxac yarandыьыna gюrя sцrцcцlяr avtomobili saxlamayыb hяrяkяtlяrini davam etdirmяk mяcburiyyяtindя qalыrlar ki, bununla da yaшыl iшыqda hяrяkяtdя olan avtomobillяrя qяza шяraiti yaradыrlar. Elяcя dя, yolun hяrяkяt hissяsinя sяpяlяnяrяk, qarшы hяrяkяt zolaьыna чыxaraq qarшыdan gяlяn avtomobillяrя qяza шяraiti yaradыrlar. Bяzяn dя, belя kobud qayda pozuntularы hяtta qяzanыn baш vermяsi ilя nяticяlяnir. Юtяn illяrdя Respublikamыzыn mцxtяlif яrazilяrindя elяcя dя Шяki rayon яrazisindя toy karvanыnda iшtirak edяn avtomobillяrin sцrцcцlяrinin yol hяrяkяt qaydalarыnы

gцclяndirilmiшdir. Gюrцlmцш bu vя ya digяr iшlяrin nяticяsindя, son 5 ildя Шяki rayonu яrazisindя toy karvanыnda iшtirak edяn avtomobil-

Tural NИФТАЛЫЙЕВ,

Шяki ШRPШ-nin ДYP бюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы lяrin sцrцcцlяrinin yol hяrяkяti qaydalarыnы pozmalarы sяbяbindяn yolnяqliyyat hadisяsi baш vermяmiшdir.

Belя iшя polisin mцdaxilяsindяn юncя aьsaqqallarыn dцшцnцlmцш formada yanaшmalarы, cavanlara mяslяhяt vermяlяri, lazыm gяlsя tяlяb etmяlяri mяncя daha mяqsяdяmцvafiq olardы. Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsi toy sahiblяrinя, aьsaqqallara mцraciяt edяrяk bildirir ki, xoшagяlmяz hallarыn, yol-nяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяmяsi цчцn toy karvanlarыnda 4-5 яdяddяn artыq avtomobilin iшtirak etmяsi mяqsяdяmцvafiq deyildir. O cцmlяdяn, toy karvanыnda tяcrцbяli, xцsusяn dя orta yaшlы nяslin nцmayяndяlяrindяn olan sцrцcцlяrin iшtirak etmяsi tюvsiyyя olunur.

Toy sahiblяrini, aьsaqqallarы, ziyalыlarы bu mяsяlяlяrin hяllindя Dюvlяt Yol Polisinя yaxыndan kюmяklik gюstяrmяyя чaьыrыrыq.

DYP-дян сцрцъцляря ХЯБЯРДАРЛЫГ Турал Нифталыйев вя “Шяки Парк” истиращят мяркязинин директору Мунис Сцлейманлы. Иstirahяt mяrkяzlяrinin rяhbяrlяri vя ya icarяdarlarы ilя aparыlan sюhbяtlяr zamanы bildirilib ki, sцrцcцlяr tяrяfindяn nяqliyyat vasitяlяrinin sяrxoш vяziyyяtdя idarя edilmяsi yol-nяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяsinя birbaшa zяmin yaradыr, elяcя dя qяzalarыn aьыrlыq dяrяcяsinin yцksяlmяsinя sяbяb

чilяrinя gцndяlik tяlimatlar zamanы gяlяn qonaqlara vя ya turistlяrя spirtli iчki qяbul edяrяk avtomobil idarя etmяmяyin tюvsiyyя edilmяsini tapшыrmalarыnы, lazыm gяldikdя isя ayыq sцrцcц ilя tяmin olunmasыna kюmяklik gюstяrilmяsinin zяrurililiyini qeyd edib.

Dюvlяt yol polisi яmяkdaшlarы tяrяfindяn sцrцcцlяrя tяtbiq edilяn cяrimяlяr, qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 30 iш gцnц mцddяtindя юdяnilmяlidir. Яks halda, sonrakы hяr gцn цчцn 1% mяblяьindя dяbbя pulu tяtbiq edilяcяkdir. Qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 5 iш gцnц mцddяtindя inzibati cяrimя юdяnilяrsя, tяtbiq edilяn cяrimяnin 10%-i miqdarыnda mяblяьin юdяnilmяsindяn azad edilirsiniz. 2 ay mцddяtindя cяrimя юdяnilmяdikdя xяtanы tюrяdяrkяn idarя etdiyiniz nяqliyyat

vasitяsi mцhafizя olunan duracaqda saxlanыlmaqla cяrimя, dяbbя pulu, nяqliyyat vasitяsinin duracaьa gяtirilmяsinя vя orada saxlanыlmasыna gюrя haqq юdяnildikdяn sonra qaytarыlacaqdыr.

Qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 3 ay mцddяtindя cяrimя юdяnilmяdikdя nяqliyyat vasitяsini idarя etmяk hцququnuzun mяhdudlaшdыrыlmasы barяdя qяrar qяbul edilяcяkdir.

Daxili Ишlяr Nazirliyinin 12.07.2017-ci il tarixli, yol hяrяkяti qaydalarы яleyhinя olan inzibati xяtalara gюrя tяtbiq edilяn cяrimя-

lяrin юdяtdirilmяsi sahяsindя tяxirяsalыnmaz tяdbirlяrin gюrцlmяsi barяdя mцvafiq gюstяriшinin icrasы ilя яlaqяdar olaraq Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin яmяkdaшlarы tяrяfindяn mцvafiq tяdbirlяr gюrцlцr vя mцtяmadi olaraq davam etdirilяcяkdir.

Sцrцcцlяrя xяbяrdarlыq edirik ki, ilk nюvbяdя yol hяrяkяti qaydalarыna яmяl etsinlяr, dюvlяt yol polisi яmяkdaшlarы tяrяfindяn cяrimя tяtbiq edildikdя isя qanunda nяzяrdя tutulmuш qaydada vя mцddяtdя юdяnilmяsini hяyata keчirsinlяr.

ЙОЛ-НЯГЛИЙЙАТ ЩАДИСЯЛЯРИ

Шякидя... (ийул айында)

"АРБ ШЯКИ "нин хябярляри ..."Иnkassator" vя "VAZ" toqquшub, xяsarяt alanlar var Hadisя Шяki-Qax avtomobil yolunun Qoxmuq kяndi яrazisindяn keчяn

hissяsindя baш verib. Belя ki, hяrяkяtdя olan "Иnkassator" vя "VAZ-2107" markalы avtomobillяrin toqquшmasы nяticяsindя 3 nяfяr xяsarяt alыb. VAZ 2107-dя olan Qoxmuq kяnd sakinlяri Sakit Иdrisov, Namiq Mяmmяdov vя Elmin Abdullayev mцxtяlif dяrяcяli bяdяn xяsarяtlяri ilя Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasыna yerlяшdiriliblяr.

Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

..."ГАЗ"ла "ВАЗ" тоггушуб

...piyadanы maшыn vuruб Шяkidя yol-nяqliyyat hadisяsi baш verib. Hadisя Шяki-Qax avtomobil yolunun rayonun Иnчя kяndi яrazisindяn keчяn hissяsindя qeydя alыnыb. Belя ki, yolu keчяn piyada, 49 yaшlы Aydыn Ramazanov, 27 yaшlы Nicat Иlyaslыnыn idarя etdiyi "Shkoda" markalы minik avtomobili tяrяfindяn vurulub. Xяsarяt alan шяxs Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasыna yerlяшdirilib. Vяziyyяti orta-aьыr olaraq qiymяtlяndirilir. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

...ики Жигули тоггушуб Hadisя Yevlax-Zaqatala-Gцrcцstan avtomobil yolunun 35 km-dя, Шяki rayonunun Kiчik Dяhnя kяndinin яrazisindяn

keчяn hissяsindя qeydя alыnыb. Шяki шяhяri istiqamяtindя hяrяkяtdя olan rayonun Kiчik Dяhnя kяnd sakini 33 yaшlы Nuralы Yusifovun idarя etdiyi Vaz-21 074 markalы avtomobillя, Yevlax istiqamяtindя hяrяkяtdя olan Bюyцk Dяhnя kяnd sakini 73 yaшlы Duman Hцseynovun idarя etdiyi Vaz-21 074 markalы avtomobil toqquшub. Nяticяdя avtomobillяrdя olan 7 nяfяr mцxtяlif dяrяcяli bяdяn xяsarяtlяri alыb. Onlar Шяki RMX-na чatdыrыlblar. Hazыrda yaralыlarыn vяziyyяti qяnaяtbяxшdir. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

Yevlax-Zaqatala-Gцrcцstan sяrhяdi yolunun Шяkinin Bюyцk Dяhnя kяndi яrazisindяn keчяn hissяsindя yol nяqliyyat hadisяsi baш verib. 39 yaшlы Шяki шяhяr Чeшmяli kяnd sakini Rafiq Шabanovun idarя etdiyi Qaz markalы yцk maшыnы 66 yaшlы Шяki шяhяr Bюyцk Dяhnя kяnd sakini Hamil Nяbiyevin idarя etdiyi VAZ 2106 markalы avtomobillя toqquшub. Qяza nяticяsindя Qaz markalы yцk maшыnыnыn sцrцcцsц Rafiq Шabanov mцxtяlif dяrяcяli bяdяn xяsarяtlяri alыb. O, Шяki RMX-na чatdыrыlыb. Burada sцrцcцyя ilkin tibbi yardыm gюstяrilib. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 07 (202), Ийул 2021

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://municipality.shaki.info http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

“СИЗЯ ЩАМЫДАН ЙАХЫНЫГ” Оьуз-Шяки йолунун Шякилилярин севимли телеканалы КАНАЛ-С йенидян тамашачыларыны севиндиряъяк! Щазырда телеканал ишчи гябулу ЕЛАН едир. Йашы 18-35 арасы оланлар СВ-лярини телеканала тягдим едя билярляр.

КАНАЛ-С-ин цнваны: Шяки шящяри, 20 Йанвар кцчяси. Телефон: (050) 201 93 93. Е-маил: инфо@арбтв.аз

тямириня башланды

Oьuz-Шяki avtomobil yolunun 31,5 km-lik яsas hissяsi 2-ci texniki dяrяcяyя uyьun yenidяn qurulmasы davam etdirilir. Bunun цчцn yol boyu geniшlяndirmя iшlяri aparыlaraq yolun hяrяkяt hissяsinin eni 9 metrя чatdыrыlыr.

Azяrbaycan Avtomobil Yollarы Dюvlяt Agentliyindяn (AAYDA) "APA-Economics"я verilяn mяlumata gюrя, yenidяnqurma iшlяri zamanы yolun kюhnя юrtцyц sюkцlцb, zяruri yerlяrdя yararsыz qrunt qazыlaraq чыxarыlыb, яks-dolьu iшlяri gюrцlцb. Lazыmi tikinti materialыndan istifadя olunmaqla yol yataьы vя yol яsasыnыn inшasы iшlяri hяyata keчirilir. Yol

istinad divarlarыnыn vя beton kцvetlяrin tikintisi, hяmчinin mюvcud kюrpцlяrin яsaslы шяkildя tяmiri dя layihя цzrя gюrцlяn iшlяrdяndir.

Oьuz-Шяki avtomobil yolunun yenidяn qurulmasы чяrчivяsindя 9,1 km uzunluьa malik Шяki dairяvi yolunun da (Zяrifя Яliyeva vя Salman Mцmtaz kцчяlяri) яsaslы шяkildя tяmir iшlяri aparыlыb. Шяki dairяvi yolunun 6 km-lik hissяsi (Salman Mцmtaz kцчяsi) 4 hяrяkяt zolaqlы olmaqla 1-ci texniki dяrяcяlidir, 3,1 km-lik hissяsi (Zяrifя Яliyeva kцчяsi) isя 2 hяrяkяt zolaqlыdыr.

3,4 km-lik Oьuz vя 3,2 km-lik Шяki шяhяrlяrinя giriш

яsasы hazыr olan hissяlяrя artыq yeni asfalt-beton юrtцyцnцn dюшяnmяsi iшlяrinя baшlanыlыb.

Bundan baшqa zяruri olan yerlяrdя mцxtяlif diametrlяrя malik yeni suюtцrцcц borular quraшdыrыlыb, su keчidlяri inшa edilib. Hяmчinin Zяyzidчay цzяrindя yerlяшяn kюrpц istismar mцddяtini baшa vurduьu цчцn sюkцlяrяk yerindя yeni юtцrцcцnцn inшasы hяyata keчirilib. Yeni avtomobil kюrpцsц 1 aшыrыmlы olmaqla uzunluьu 15 metr, eni isя 13 metr tяшkil edir.

Yuxarыda sadalanan tяmir-tikinti iшlяri ilя yanaшы yol boyu zяruri olan yerlяrdя dяmir-beton

yollarыnыn isя 3-cц texniki dяrяcяyя uyьun yenidяn qurulmasы nяzяrdя tutulub.

Tяbii ki, yenidяnqurma iшlяrinin sonunda yol boyu zяruri olan yerlяrdя yol niшanlarы vя mяlumatverici lюvhяlяr quraшdыrыlacaq, yolcizgi vя yolgюstяrici xяtlяr, hяmчinin piyada zolaqlarы чяkilяcяk.

Tikinti iшlяri "Иnшaat Norma vя Qaydalarы"nыn tяlяblяrinя яsasяn, tяrtib olunmuш qrafiklя vя yцksяk keyfiyyяtlя Azяrbaycan Avtomobil Yollarы Dюvlяt Agentliyinin rяhbяrliyinin birbaшa nяzarяti altыnda aparыlыr. Bunun цчцn яraziyя lazыmi sayda canlы qцvvя vя texnika cяlb edilib.

ШАНСЫНЫЗЫ ГАЧЫРМАЙЫН! МИННЯТДАРЛЫГ “Шяки Бялядиййяси” гязетиня. Щюрмятли редаксийа, бу йахынларда Дювлят Сосиал Мцдафия Фондунун Шяки шюбясиня бир мясяля иля ялагядар мцраъият етдик. Яввялъя ону гейд едяк ки, сюзцэедян мцяссисядя вятяндашларын гаршыланмасы вя онлара олан сямими мцнасибят диггятимизи ъялб етди. Мцраъиятимизля баьлы шюбянин рящбяри Тащир Давудовла эюрцшдцк. Тащир мцяллимля сющбятляшдикдя ДСМФ-нин Шяки шюбясиндя щягигятян вятяндашлара гайьы, щяссаслыг, диггят вя обйективлийин олмасынын шащиди олдуг. Бизим мураъиятимиз дя оператив шякилдя, дягигликля арашдырылыб юз щяллини тапды. Бу йаздыгларымыза ряьмян, сюзцэедян тяшкилатын, башда Тащир Давудов олмагла бцтцн коллективиня гязетиниз васитясиля дярин миннятдарлыьымызы чатдырмаьы сиздян хащиш едирик.

Щюрмятля: Бир груп Гарабаь мцщарибяси ветеранлары адындан Гцдрят Яляшряфзадя.

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 4 август 2021-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.

www.sites.google.com/site/sekibelediyyesi