Municipality of Sheki, No 01 (208) Yanvar 2022

Page 1

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 01 (208), Йанвар 2022

оф

SHEKI

MUNICIPALITY

www.issuu.com/shekibelediyyesi

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

Мяктяб, эянъляри тябрик етди

22 феврал феврал -- Эянъляр Эянъляр Эцнц Эцнц

Azяrbaycan Respublikasы Tяhsil Nazirliyinin Tяhsildя Иnkiшaf vя Иnnovasiyalar цzrя V Qrant mцsabiqяsi layihяsinin qalibi Шяki шяhяr R.Яfяndiyev adыna 10 nюmrяli tam orta mяktяbin "Mяktяb televiziyasы"nыn informasiya dяstяyi vя Шяki шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin tяшkilatчыlыьы ilя февралын 2-дя Gяnclяr Gцnц mцnasibяtilя mяktяbin akt zalыnda tяdbir keчirilib. Tяdbirdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin, Yeni Azяrbaycan Partiyasы Шяki Шяhяr Tяшkilatыnыn, Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin, Tяhsil Шюbяsinin nцmayяndяlяri, rayondakы цmumi tяhsil, orta ixtisas vя ali mяktяblяrin шagird vя tяlяbяlяri iшtirak ediblяr. Tяdbirdя чыxыш edяnlяr юlkя baшчыsы cяnab Иlham Яliyevin Dюvlяt Gяnclяr Siyasяti sahяsindя apardыьы uьurlu vя mяqsяdyюnlц fяaliyyяtini xцsusi qeyd ediblяr. Tяdbirin sonunda xцsusi nailiyyяtlяri ilя fяrqlяnяn gяnclяrя vя tяlimdя yцksяk nailiyyяtlяr qazanmыш mяktяblilяrя diplom vя hяdiyyяlяr tяqdim edilib.

Шяki шяhяr R.Яfяndiyev adыna 10 nюmrяli tam orta mяktяb

ТЯБРИК ЕДИРИК! Февралын 1-дя Дашгын Микайылов Йени Азярбайъан Партийасы Шяki rayon tяшkilatыnыn сяdri vяzifяsinя tяyin olunуб. Дашгын Эцндцз оьлу Микайылов 1885-ъи ил май айынын 11-дя Шякидя анадан олуб. Шяки шящяр 18 сайлы мяктябдя орта тящсил алдыгдан сонра, 2001-ъи илдя Azяrbaycan Dюvlяt Иqtisad Universitetinя daxil olуб vя 2005-ci ildя hяmin universiteti Maliyyя-kredet ixtisasы цzrя баша вуруб. 2005-2006-cы illяrdя щягиги hяrbi xidmяtдя олуб вя юз ихтисасы цзря маэистратураны гуртардыгдан сонра, Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti yanыnda Dюvlяt Иdarячilik Akademiyasыnda rяhbяr kadrlarыn ixtisasыnыn artыrыlmasы fakultяsindя яlavя tяhsil alaraq dюvlяt vя bяlяdiyyя idarяetmяsi ixtisasына йийяляниб. 2006-ъы илин август айында Шяki Biznes vя Иnnovasiya Mяrkяzindя biznes mяslяhяtчisi кими ямяк фяалиййятиня башлайан Дашгын Микйылов, 2007ъи илин феврал айындан 2020-ъи ил март айынын 17-дяк Шяки шящяр Иъра щакимиййятиндя ictimai tяшkilatlar vя siyasi partiyalarla iш шюbяsindя mяslяhяtчi, иъра щакимиййятинин baшчысыnыn kюmяkчisi, цmumi шюbяnin mцdiri вя sяnяdlяrlя vя vяtяndaшlarыn mцraciяtlяri ilя iш шюbяsinin mцdiri vяzifяlяrindя, 2020-ъи ил мартын 17-дян 2022-ъи ил йанварын 31-дяк ися Шяki шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi vяzifяsindя iшlяйиб. 2010-ъу илдян Йени Азярбайъан Партийасынын цзвц олдугдан сонра 2010-2019-ъу иллярдя Йап Шяki tяшkilatы Gяnclяr birliyinin sяdri, 2017-2022-ci ilлярдя ися YAP Шяki tяшkilatы sяdrinin mцavini олан Дашгын Микайылов, 2022-ъи ил февралын 1-дя YAP Шяki rayon tяшkilatыnыn сяdri vяzifяsinя tяyin olunуб.

Йанварын 27-дя Тярлан Нясибов Азярбайъан Республикасы Мядяниййят Назирлийи Шяки Реэионал Мядяниййят Идарясинин ряиси вязифясиня тяйин олунуб. Тярлан Нясибов Мящяммяд оьлу 1888-ъи ил март айынын 17-дя Шякидя анадан олуб. 1994-2005-ъи иллярдя Шяки шящяр 18 сайлы мяктябдя орта тящсил алдыгдан сонра, Тярлан Нясибов Сумгайыт Дювлят Университетиня daxil olуб vя 2010-cу ildя hяmin universiteti битиряряк еколог ихтисасы цзря бакалавр дяряъясиня йийяляниб. 2010-ъу илин октйабр айындан 2011-ъи илин октйабрынадяк Азярбайъан Республикасынын Силащлы Гцввяляриндя щягиги щярби хидмятдя олуб. Т.Нясибов 2015-ъи илдян 2018-ъи илядяк Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti yanыnda Dюvlяt Иdarячilik Akademiyasыnda Дювлят вя бялядиййя идаряетмяси ихтисасынын Реэионал идаряетмя ихтисаслашмасы цзря маэистр дяряъясиня йийяляниб. 2013-ъц ил йанвар айынын 30-да ямяк фяалиййятиня башлайан Тярлан Нясибов, Шяki шяhяr Иcra Щakimiyyяti baшчыsыnыn 1 nюmrяli Sahя Иnzibati Яrazi Dairяsi цzrя nцmayяndяliyindя mяslяhяtчi, Шяki шяhяr Иcra Щakimiyyяti Аparatыnыn шяhяr tяsяrrцfatы шюbяsindя яvvяl bюyцk mяslяhяtчi, sonra isя baш mяslяhяtчi vяzifяляриндя ишляйиб. 2014-ъц илдян Йени Азярбайъан Партийасынын цзвцдцр. 2022-ъи ил йанвар айынын 27-дян Тярлан Нясибов Azяrbaycan Respublikasы Mяdяniyyяt Nazirliyi Шяki Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin rяisi vяzifяsini icra edir.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, Дашгын Микайылову вя Тярлан Нясибову йени вязифяляря тяйин олунмаглары мцнасибятиля тябрик едир, она мющкям ъан саьлыьы вя эяляъяк ишляриндя даща бюйцк уьурлар арзулайыр.

"Ян чятин вязиййятдян ян азы ики чыхыш йолу вар." Бу сюзлярин мцяллифи, танынмыш щякимпсихиатр вя шаир Акиф Я с я д у л л а й е в ин йанварын 17-дя 70 йашы тамам оуб. Йубилйара цнванладыьымыз бу тябрикин сярлювщясиня чыхардыьымыз фикри о, гязетимизин 2021-ъи ил сентйабр тарихли сайында чап етдийимиз мцсащибясиндя демишди.

Щяким-психиатр Акиф Ясядуллайев юз ихтисасынын вурьуну олдуьу гядяр, щям дя поезийайа мейллидир. Онун ишыг цзц эюрмцш бир нечя китабындакы шеирляр поезийа щявяскарлары тяряфиндян севиля-севиля охунур. Бизим гязетимиздя дя йубилйарын бир сыра шеирляри, очеркляри, щекайяляри дяръ олунуб вя гязетимизин охуъулары тяряфиндян йцксяк гиймятляндирилиб. Йубилйар щаггында гыса мялумат: Акиф Фяхряддин оьлу Ясядуллайев 1952-ъи ил йанварын 17-дя Шякидя анадан олуб. 1969-ъу илдя Шяки 11 сайлы мяктябдя орта тящсил алдыгдан сонра Азярбайъан ТИбб Институтунун Мцалиъяпрофилактика факцлтясиня дахил олуб вя 1975-ъи илдя али тящсилини мцвяффягиййятля баша вурдугдан сонра 1988-ъи илядяк Шяки Районларарасы Психатрийа хястяханасында яввялъя щяким, сонра шюбя мцдири ишляйиб. 1988-ъи илдян 2021-ъи илядяк ися щямин хястяхананын баш щякими олуб. Шяки Бялядиййясинин коллективи, Акиф Ясядуллайеви 70 иллик йубилейи мцнасибятиля бцтцн шякилиляр адындан тябрик едир, она мющкям ъан саьлыьы вя даща бюйцк уьурлар арзулайыр.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

№ 01 (208), Йанвар 2022

31 Декабр - Дцнйа Азярбайъанлыларынын Щямряйлик Эцнц Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Hяmrяylik Gцnц Heydяr Яliyevin dюvlяtчilik tariximizя bяxш etdiyi цmumxalq bayramыdыr. 1991-ci il dekabrыn 16-da Naxчыvan Muxtar Respublikasы Ali Mяclisinin Heydяr Яliyevin sяdrliyi ilя keчяn iclasыnda 31 dekabrыn dцnya azяrbaycanlыlarыnыn hяmrяylik bayramы kimi qeyd olunmasы barяdя qяrar qяbul edilib. Ali Mяclis bununla baьlы qanunvericilik aktыnыn qяbul olunmasы цчцn юlkя parlamentinя - Ali Sovetя mцraciяt edib. Dekabrыn 25-dя Azяrbaycan Respublikasы Ali Sovetinin Milli Шurasы mцraciяti nяzяrя alaraq, dekabrыn 31nin Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Hяmrяyliyi Gцnц elan olunmasы barяdя qanun qяbul edib. 2001-ci il noyabrыn 910-da Bakыda Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Ы Qurultayы keчirilib. Qurultay soydaшlarыmыzыn milli mяnlik шцurunun gцclяnmяsinя, mцxtяlif юlkяlяrdя azяrbaycanlы icmalarыnыn mцtяшяkkilliyinin vя fяallыьыnыn artmasыna tяsir gюstяrib. Bu, юlkяnin ictimai-siyasi hяyatыnda yeni bir hяrяkat, dюvlяt siyasяtinin yeni bir istiqamяti idi. Hяmin qurultayda Ulu Юndяrin bюyцk iftixarla sюylяdiyi "Mяn hяmiшя fяxr

etmiшяm, bu gцn dя fяxr edirяm ki, mяn azяrbaycanlыyam!" kяlamы isя dillяr яzbяrinя чevrilib. Qurultaydan sonra цmummilli lider Heydяr Яliyevin 2002-ci il 5 iyul tarixli Fяrmanы ilя xaricdяki soydaшlarыmыzla яlaqяlяrin geniшlяndirilmяsi vя inkiшaf etdirilmяsi mяqsяdilя Xarici Юlkяlяrdя Yaшayan Azяrbaycanlыlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsinin (hazыrda Diasporla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsi) yaradыlmasы, hяmin il dekabrыn 27-dя isя soydaшlarыmыzla baьlы dюvlяt siyasяti haqqыnda Qanunun qяbul edilmяsi dцnya azяrbaycanlыlarыnыn milli birliyi vя tяшkilatlanmasы prosesini daha da gцclяndirib. Yorulmaz fяaliyyяti ilя Heydяr Яliyev siyasi fяlsяfяsinя, onun liderlik mяktяbinя sюykяnяn Prezident Иlham Яliyev Ulu Юndяrin bu sahяdяki xidmяtlяrini uьurla davam etdirir. Dюvlяtimizin baшчыsыnыn "Dцnya azяrbaycanlыlarыnыn ЫЫ Qurultayыnыn keчirilmяsi haqqыnda" 2006-cы il 8 fevral tarixli Sяrяncamыna uyьun olaraq, hяmin il martыn 16da Bakыda keчirilяn nюvbяti mюtяbяr toplantы xaricdя yaшayan azяrbaycanlыlarыn diaspordan lobbiyя чevrilmяsi istiqamяtindя yeni addыm olub,

Шяki Dюvlяt Dram Teatrы шяhid vя qazi uшaqlarы цчцн тамаша щазырлайыб

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin tяшяbbцsц vя tяшkilatчыlыьы ilя Шяki Dюvlяt Dram teatrыnda Vяtяn mцharibяsi шяhidlяrinin vя qazilяrin юvladlarы, hяmчinin valideyn himayяsindяn mяhrum olan uшaqlar цчцn яylяcяli vя musiqili "Mяlikmяmmяd vя Baшabяla Korona" шou naьыl tamaшa oynanыlыb. Тамашадан яввял qar qыz vя digяr personajlar uшaqlara hяdiyyяlяr paylayыblar. Сонра tamaшanыn baxышыna start verilib. Naьыltamaшa Qar qыzы virusa yoluxduraraq шяnlik iшtirakчыlarыnы xяstяlяndirmяk istяyяn Korona vя yarasalarыna qarшы Mяlikmяmmяdin mцbarizяsindяn bяhs edir.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шяки Шящяр Иъра Щакимиййяти башчысынын мцавини Зяриня ханым Ъавадовайа, анасы

АДИЛЯ ХАНЫМЫН

вяфатындан кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы вериб, Аллащдан сябр диляйир. Шяки Бялядиййясинин коллективи, щяким-невропатолог

РЯЪЯБ ЩЦСЕЙНОВУН

вяфатындан кядярляндийини билдирир вя аилясиня дярин щцзнля баш саьлыьы вериб, Аллащдан сябр диляйир. Шяки Бялядиййясинин коллективи, Щясян вя Щцсейн Исрафилов гардашларына, баъылары

ТАЩИРЯ ХАНЫМЫН

вяфатындан кядярляндийини билдирир вя аилясиня дярин щцзнля баш саьлыьы вериб, Аллащдан сябр диляйир. Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябин 1971-ъи ил мязцнлары, синиф йолдашлары Садяддин Гулийевя, щяйат йолдашы

МЯДИНЯ ХАНЫМЫН

юlkяmizlя baьlы hяqiqяtlяrin dцnya ictimaiyyяtinя чatdыrыlmasы iшindя яhяmiyyяtli rol oynayыb. Diasporumuzun tяшkilatlanmasы prosesi bu gцn daha sцrяtlя gedir. Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Ы Qurultayыnda yaradыlmыш Яlaqяlяndirmя Шuraсыnыn 2008-ci il dekabrыn 18dя Bakыda keчirilmiш iclasы, toplantыda "Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Xartiyasы"nыn qяbu-

вяфатындан кядярляндиклярини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы вериб, Аллащдан сябр диляйирляр.

lu birlik vя mцtяшяkkilliyinin artmasы, tarixi Vяtяnlя яlaqяlяrinin mюhkяmlяnmяsi, diaspor potensialыnыn mюhkяm amilя чevrilmяsini gюstяrmяklя yanaшы, mцstяqil Azяr-baycanыn bцtцn dцnya azяrbaycanlыlarы цчцn cazibя mяrkяzi olduьunu da bir daha tяsdiqlяyib. Hяmrяylik gцnц milli birlik, Azяrbaycana mяhяbbяt, milli-mяnяvi dяyяrlяrim-

izя hюrmяt, Vяtяnя baьlыlыq hisslяrini юzцndя tяcяssцm etdirir. Dюvlяtimizin diaspor siyasяti, hяmvяtяnlяrimizin birlik vя hяmrяyliyinin mюhkяmlяndirilmяsi, onlarыn daha mцtяшяkkil formada tяшkilatlanmasы prosesi юzцnцn yeni mяrhяlяsinя qяdяm qoyub. Artыq dцnya azяrbaycanlыlarы yaшadыqlarы юlkяlяrin sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi vя mяdяni hяyatыnda daha fяal rol oynayыr, respublikamыzla qarшыlыqlы яlaqяlяrin geniшlяnmяsinя bюyцk tюhfя verir, Azяrbaycan hяqiqяtlяrinin dцnya ictimaiyyяtinя чatdыrыlmasыnda, zяngin mяdяni irsimizin tяbliьindя, tяcavцzkar ermяni dairяlяrinin ideoloji tяxribatlarыnыn qarшыsыnыn alыnmasыnda qяtiyyяt nцmayiш etdirirlяr. Onlar Azяrbaycan dюvlяtinin dяstяyi sayяsindя qardaш vя dost xalqlarыn lobbi vя diasporlarы ilя sяmяrяli яmяkdaшlыьыn qurulmasы sahяsindя tяsirli tяdbirlяr hяyata keчirir, Azяrbaycanыn, xalqыmыzыn tarixini yazыr vя nяsillяrdяn-nяsillяrя юtцrцrlяr. Dцnya Azяrbaycanlыlarы Hяmrяyliyi Gцnцnцz mцbarяk! Сщеки-эов.аз

Xalq naьыllarыnыn motivlяrinin gцndяlik hяyatыmыza interpretasiyasы ilя hazыrlanan шou-naьыlыn яsas mяqsяdi uшaqlara yцksяk bayram яhvali-ruhiyyяsi bяxш etmяk, onlarы sevindirmяk, eyni zamanda, gцnцmцzцn яn aktual problemi olan koronavirusla mцbarizя ilя baьlы maariflяndirmя, tяbliьat iшlяri aparmaqdыr. Tamaшa zamanы Шaxta baba, Mяlikmяmmяd, Nяrbala, Cыrtdan uшaqlara koronavirusa qalib gяlmяk цчцn birgя mцbarizя aparmaьы, tяmizliyя, pandemiya dюvrцnцn qaydalarыna ciddi яmяl etmяyi tюvsiyя edib.

20 Йanvarа hяsr olunmuш bяdii kompozisiya Шяkidя M.F.Axundov adыna Mяdяniyyяt mяrkяzindя fяaliyyяt gюstяrяn "Шяki Xalq teatrы" mцstяqillik tarixinin шanlы sяhifяsi olan Qanlы 20 yanvar faciяsinin 32-ci ildюnцmцnя hяsr olunmuш "Eшq, юlцm vя zяfяr" adlы bяdii kompozisiya nцmayiш etdirib. Hяvяskar aktyorlarыn rol aldыьы tamaшanыn izlяyicilяri шяhяr ictimaiyyяti, elяcя dя hяrbiчilяr olub. Яvvяlcя 1990-cы il yanvarыn 19dan 20-nя keчяn gecя baш verяnlяrin xronologiyasы, dinc яhaliyя qarшы tюrяdilяn misli gюrцnmяmiш qяtliamы яks etdirяn qыsa videoчarx nцmayiш olunub. Ardыndan vяtяnя sevgini canыndan, sevdiklяrindяn цstцn tutan шяhidlяrimizin yazdыьы dastanlardan biri Иlham vя Fяrizяnin qяhrяmanlыq dolu яbяdi sevgi dastanыndan bяhs edяn tamaшa nцmayiш olunub. Tamaшada "dцnyanы sevgi xilas edяcяk" fikri яsas gюtцrцlцb vя sevginin hяr шeydяn цstцn olduьu gюstяrilmяyя чalышыlыb. Tяsirli mяqamlarla dolu olan kompozisiya tamaшaчыlarы duyьulandыrыb.


№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 3

Шякидя 20 Йанвар фаъияси йад едилди Azяrbaycan xalqыnыn qan yaddaшыna яbяdi hяkk olunmuш 20 Yanvar hadisяlяrindяn 32 il юtцr. Qanlы faciяdяn uzun illяr keчmяsinя baxmayaraq, hяr il Azяrbaycanыn яrazi bцtюvlцyц vя mцstяqilliyi uьrunda canlarыndan keчяn шяhidlяrimizin яziz xatirяsi dяrin ehtiramla yad edilir. Шяhidlяrin xatirяsinя mяшяllяr yandыrыlыb, matяm musiqisi sяslяndiriliр.

Mцasir Azяrbaycan tarixinin яn faciяli, eyni zamanda, xalqыmыzыn azadlыq mцbarizяsinin яn шanlы sяhifяlяrindяn olan 20 Yanvar faciяsinin 32-ъи ildюnцmц юлкямизин щяр йериндя олдуьу кими, Шяkidя dя xalqыmыzыn qяhrяmanlыq salnamяsi, milli qцrur gцnц kimi qeyd olunду.

Rayonун рящбяр ишчиляри, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri, elяcя dя шяhid ailяlяri яввялъя 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя canыndan keчяn шяhidlяrin xatirя komleksini ziyarяt eтдиляр. Шяhidlяrimizin mяzarы onцnя яklillяr qoyulub, ruhlarыna dua oxunду. Сонра Шяki "Шяhidlяr Xiyaba-

nы"na yollanan tяdbir iшtirakчыlarы шяhidlяrin шяrяfinя ucaldыlan abidяnin юnцnцnя gцl dяstяlяri qoyub, onlarыn яziz xatirяsini yad eтдиlяr. Чыxыш edяnlяr vurьulaдылар ki, bюyцk itkilяrlя, gцnahsыz insanlarыn qяtlя yetirilmяsi ilя nяticяlяnяn bu faciя eyni zamanda xalqыmыzыn mцbarizliyini,

яyilmяzliyini vя mяьrurluьunu nцmayiш etdirib. Saat 12:00-da шяhidlяrin яziz xatirяsi юlkяmizin bцtцn яrazisindя olduьu kimi, Шяkidя dя bir dяqiqяlik sцkutla yad olunду. Dюvlяt bayraqlarы endirilib, nяqliyyatыn hяrяkяti dayandыrыlды.

20 Йанвар тарихимизин гящряманлыг сящифясидир 2022-ъи ил йанварын 19-да Шяки Бялядиййясиндя 20 ЙАНВАР фаъиясиня щяср едилмиш аным тядбири кечирилди. Tопланты башламаздан яввял sяhidlяriмизin яbяdi xatirяsi 1 dяqiqяlik sцkutla yad edilди. Тядбири эириш сюзц иля ачан, Шяки Бялядиййясинин сядри Mayis Allahverdiyev чыxыш edяrяk 20 Йанвар эеъясини “Мцстягиллийимизя апаран йол”, “Тарихимизин гящряманлыг сящифяси” кими характеризя етди. Сонра о, qanlы Yanvar hadisяlяrinin baшvermя sяbяblяrindяn, xalqыmыzыn baшыna gяtirilяn mцsibяtlяrdяn vя Azяrbaycan xalqыnыn яyilmяz ruhundan, xalqыmыzыn hяyatыnda яn aьrыlы vя hцznlц, eyni zamanda, bюyцk qяhrяmanlыq, milli юzцnцdяrk gцnlяrindяn biri olan faciяnin tarixindяn, Sovet imperiyasы tяrяfindяn Bakыda Azяrbaycan xalqыna qarшы tюrяdilmiш bu dяhшяtli qяtliamыn sяbяblяrindяn vя tarixi ibrяt dяrslяrindяn danышdы. М.Аллащвердийев hяm dя яlavя etdi ki, bu faciяdяn uzun mцddяt keчsя dя, baш verяnlяr unudulmur. Vяtяn uьrunda canыndan keчяn oьul vя qыzlarыmыzыn qяhrяmanlыьы dillяrdя dastan olub. Чцnki azadlыьa gedяn yolumuzda ilk cыьыrlarы onlar aчыblar. Dюvlяt mцstяqilliyimizin bяrpasы цчцn, ilk nюvbяdя, шяhidlяrя borcluyuq. Ermяnistanыn Azяrbaycana qarшы яrazi iddialarыndan, keчmiш SSRИ rяhbяrliyinin qяrяzli

siyasяtindяn hiddяtlяnяrяk kцчя vя meydanlara чыxan dinc яhaliyя 1990-cы ilin yanvar gцnlяrindя qanlы divan tutuldu. Bakыya, elяcя dя Azяrbaycanыn bir sыra bюlgяlяrinя yeridilяn ordu hissяlяri 100-dяn чox sakini amansыzcasыna qяtlя yetirdilяr. Hadisяlяr zamanы 700-dяn чox insan yaralandы. Odur ki, tariximizя qanla yazыlmыш bu faciя xalqыmыzыn yaddaшыna яbяdi hяkk olunmuшdur. Sonra bяlяdiyyя sяdrinin birinci mцavini Иntiqam Яшirov чыxыш edяrяk diqqяtя чatdыrды ki, 20 Yanvar faciяsinя, xalqыmыza qarшы tюrяdilяn bu qanlы vя qяddar aksiyaya mяhz ulu юndяr Heydяr Яliyevin 1993-cц ildя Azяrbaycana hakimiyyяtя qayыdышыndan sonra siyasi-hцquqi qiymяt verilди. И.Яширов ялавя етди ки, тarixin bцtцn dюvrlяrindя mцstяqilliyi uьrunda mцbarizя aparan xalqыmыzыn azadlыq ruhunu heч bir qцvvя mяhv edя bilmяdi vя 1918-ci ildя mцsяlman Шяrqindя ilk demokratik respublika mяhz Azяrbaycanda Azяrbaycan Cцmhuriyyяti qurulmuшdu вя XX яsrin 80-90-cы illяrindя Sovet imperiyasыnыn son nяfяsini yaшadыьы dюvrdя digяr ittifaq respublikalarыnda olduьu kimi, Azяrbaycanda da milli azadlыq hяrяkatы geniш vцsяt aldы vя 1988-ci ildя яsl

meydan hяrяkatыna чevrilди. 1990-cы il yanvarыn 19-dan 20nя keчяn gecя Bakыda sovet qoшunu tяrяfindяn amansыz qяtliam tюrяdildi, lakin bюyцk faciя olan bu hadisя qяhrяman Azяrbaycan xalqыnыn mцstяqillik яzmini, milli iradяsini qыra bilmяdi. Bяlяdiyyя sяdrinin mцavini Елшян Нясибов юz чыxышыnda цmummilli lider Heydяr Яliyevin xalqыmыzыn faciяsinя biganя qalmadыьыndan sюhbяt aчdы. O, dedi: "Цmummilli lider Heydяr Яliyev o vaxt rяhbяr vяzifяdяn uzaqlaшdыrыlmasыna, sяhhяtindяki problemlяrя vя ev dustaqlыьыnda olmasыna baxmayaq, 20 Yanvar faciяsinin sяhяri gцnц Azяrbayca-

nыn Moskvadakы даими nцmayяndяliyinя gяldi. Mяtbuat nцmayяndяlяri qarшыsыnda cяsarяtlя tarixi bяyanat verяn цmummilli лider Azяrbaycan xalqыna qarшы bu qanlы cinayяti tюrяdяnlяri, яli qana batmыш qatil Qorbaчovu ifшa etdi vя юz xalqыna qarшы bu xяyanяti edяn imperiyanыn puч olmaьa mяhkum olduьunu bildirdi." 20 Yanvar faciяsinя siyasi qiymяt verilmяsindя ulu юndяr Heydяr Яliyevin rolunu diqqяtя чatdыran Е.Нясибов onu da яlavя etdi ki, щямин ганлы эеъя hяr bir azяrbaycanlы цчцn mцstяqilliyimizя aparan yolda qяhrяmanlыq dastanыna чevrildi. Шяhidlяrimizin яbяdiyaшar xatirяsini daim яziz

tutan Azяrbaycan xalqы Birinci Qarabaь mцharibяsindя vя 2020-ci ildяki Vяtяn mцharibяsindя torpaqlarыmыzыn azadlыьы uьrunda qяhrяmanlыqla dюyцшяn igidlяr yetiшdirdi. Prezident, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя qяhrяman Azяrbaycan Ordusu 30 il iшьal altыnda olan torpaqlarыmыzы cяmi 44 gцn яrzindя mяnfur dцшmяn tapdaьыndan xilas etdi. Azяrbaycan Vяtяn mцharibяsinin qalibi oldu. Tяdbirdяn sonra bяlяdiyyяnin kollektivi Шяkiдяки Шяhidlяr xiyabanыnы ziyarяt etdilяr.

Murad NЯBИBЯYОV


сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 01 (208), Йанвар 2022

Га нлыы Йанвар цстт яги Г анл Йа нвар - м мцс ягиллллиийи йи ми миззяя говуш дуранн эеъ я!! гову шдура эеъя Нярминя ЯЗИЗОВА, Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin mяslяhяtчisi Vяtяn bir candыr, ona canыmыz qurbandыr. Vяtяn beшikdяn, kюrpя gцlцшцndяn, evdяn, kцчяdяn, kяnddяn vя шяhяrdяn, nяhayяt шяhid qanыnыn axdыьы torpaqdan baшlayыr. O, torpaq ki, sяni яzizlяyib, pяrvazlandыrыb, yedirib vя bюyцtцb. O sяnя ana qucaьы kimi isti olub, kяdяrini dя, qяmini dя orada yaшamыsan vя bюlцшmцsяn. Mяslяkinя, arzuna чatmaq цчцn vuruшmusan, mцcadilя etmisяn vя nahayяt bu yolda canыны vя qanыnы belя яsirgяmяmisяn. Sonuncu daha яziz vя шirin olur, ona gюrя ki, sяn vяtяndяn - vяtяn sяndяn vя orada yaшayan doьmalarыndan ayrы yaшamaq яzabdыr. Vяtяn oьlu bu dцnyaya azad quш kimi gяlir, gюz aчdыьы vяtяn bu azadlыьыn isti yuvasыdыr, burdan ayrыlmaq da чяtindir. Deyirlяr zaman hяr шeyi hяll edir. Bu zaman dar чяrчivяdя sыxыlыr, geniшlяnir vя tarixя qovuшur, yaddaшlara hяkk olunur. Bizim yaddaшlarыmыzda tarixя чevrilяn bir zaman var, o zaman ki, vяtяn sяni haraylayanda oraya qanadlanasan, onun uьrunda belя canыnы vermяyя hazыr olasan. Zamanыn qovduьu, tarixin yaшadыьы 20 Йanvar faciяsi kimi, yaxud vяtяnin azadlыьы uьrunda haqq savaшыna qalxdыьыn 44 gцnlцk Vяtяn мцщарибяси kimi. Bunlarыn hяr ikisi яkizdir, чцnki amalыnda bir mяqsяd var, tяki vяtяn saь olsun. 1990-cы ilin 20 Йanvar gecяsi ilя 2020-ci ilin 27 sentyabr gцnlяri vяtяn oьlu юzцnц vяtяnin azadlыьы yolunda шam kimi yandыrdы, чцnki onun 20 yanvar gцnц vяtяnin, onun mцstяqilliyinя xain яllяr uьanmышdы. 2020-ci ilin centyabrыn 27-dя onun suverenliyinя mцstяqilliyinя, azadlыьыna aчыq -aшkar sui-qяsdlяr edilirdi. Xalqыmыza, vяtяnimizя qarшы olan haqsыzlыqlar baш alыb gedirdi. Azadlыьы qorumaq onu яldя etmяkdяn qat-qat чяtindir. 1988-ci ildя hadisяlяr цчцn zяmin hazыrlanыrdы, sсenarilяr iшlяnirdi. Azяrbaycanda hakimiyyяt vя mцxalifяt arasыnda kompromis цчцn heч bir яsas yox idi, hяm dя respublikanыn gяlяcяk taleyi barяdя onlar fяrqli fikirdя idilяr. Fikir ayrыlыьыnыn digяr sяbяbi, rusdilli kosmopolit Bakы ziyalыlarы ilя respublikanыn digяr яhalisini birbirindяn ayыran uчurum idi. Millяtчiliyi tяbliь edяn vя Mixail Qоrbaчovun perestroykaya maraq gюstяrmяyяn radikal ictimai xadimlяr onlara nifrяt edirdilяr. Иki яn mяшhur radikal - tarixчi Etibar Mяmmяdov vя Hяmkarlar Иttifaqы fяali Nemяt Pяnahov 1940-cы illяrdя Ermяnistanы tяrk etmiш azяrbaycanlы ailяlяrindяn idilяr. 1990-cы ilin yanvarыnda Bakыda rяsmi Moskva vя Azяrbaycan Xalq cяbhяsi arasыnda qanlы qarшыdurma baш verdi. Sovet rяhbяrliyi SSRИ tarixindя ilk dяfя sovet шяhяrinя qoшun yeritdi. Bu hadisяlяr SSRИ zamanыnda bir sыra шяhяrlяrdя dя

baш vermiшdi, lakin Bakы qыrьыnы онлара bяnzяmirdi. Nяhayяt Qоrbaчov vя onun gцc nazirlяri yanvarыn 19-dan 20-nя keчяn gecя Bakыya qoшun yeritmяyi qяrarlaшdыrdыlar. Gecяyarы fюvqaladя vяziyyяt elan olundu, bakыlыlarыn яksяriyyяti fюvqaladя vяziyyяt varяdя sяhяr saat 5:30-da Mirzя Xяzяrin sяsi ilя Azadlыq Radiosundan vя vertоlyotlardan atыlmыш vяrяqяlяrdяn xяbяr tuta bildilяr.

19-dan 20-nя keчяn gecя tяqribяn 2 minя qяdяr ermяni qaчqыnы Bakы limanыndan Krasnovodskа yola salыnmalы idi. Yanvarыn 20-si sяhяr isя Bakыda belя bir шayия yayыlmышdы ki, Sovet qoшunlarыnыn iшьalы nяticяsindя юdцrцlяn dinc sakinlяri Xяzяr dяnizinя tюkmяk istяyirlяr. Sovet qoшunlarы "Qurd qapыsы", "Badamdar", "Nasosnы", "Elmlяr Akademiyasы", "Sovetski", "Nasosnы", "XЫ Qыzыl Ordu", "Шamaxinka", "20 Йanvar" isti-

1998-ci ilin martыn 31dя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Heydяr Яliyev 1990-cы ilin yanvarыnda Azяrbaycanыn azadlыьы uьrunda шяhid olanlarыn xatirяsini яbяdilяшdirmяk mяqsяdilя "20 Йanvar шяhidi" fяxri adыnыn tяsis edilmяsi haqqыnda fяrman imzaladы. 2000-ci il yanvarыn 17dя 20 yanvarda шяhid olanlarыn ailяlяrinя, itkin dцшяnlяrin ailяlяrinя vя яlil olan шяxslяrя bir

Vяtяninя gюz dikяni яz oьlum, Шяrяfinlя tarixini yaz oьlum!

Gecя yarыdan чox keчmяmiш яsgяrlяr vя tanklar hяrbi hissяdяn чыxыb шяhяrя tяrяf irяlilяdilяr Шяhяrя cяnub tяrяfdяn daxil olan qoшunlarыn bюyцk hissяsi yerli qarnizonlardan idi vя шяhяrя atяш aчmadan girя bildilяr. Шimaldan gяlяn qoшunlar шяhяrя elя daxil oldular ki, elя bil Bakы dцшmяn яlindя idi. Tanklar yollardakы avtomobillяri vя hяtta tяcili yardыm maшыnlarыnы basaraq barikadalardan keчirdi. Шahidlяrin sюzlяrinя gюrя яsgяrlяr qaчan adamlarы atяшя tutur, yaralыlarы sцngцlяyir vя gцllяlяyirdilяr. Dinc sakinlяrlя dolu avtobus gцllяbaran edildi, bir чox sяrniшinlяr, o cцmlяdяn on цч yaшlы Larisa Mяmmяdova qяtlя yetirildi. Qrdu hissяlяri bir neчя saat яrzindя шяhяri nяzarяtя gюtцrdц, Moskvanыn hakimiyyяti bяrpa edildi. Lakin Moskva mяhz elя yanvarыn 20dя Azяrbaycanы itirdi. 1990-cы il yanvarыn 19da gecя saat 23-dя Xяzяr dяnizindяki sovet hяrbi gяmilяri dюyцш hazыrlыьы vяziyyяtinя gяtirilir. SSRИ Mцdafiя Nazirliyinin rяhbяrliyi ehtiyat edirdi ki, Bakыdakы Xяzяr dяnizindяki mцlki Azяrbaycan gяmilяri onlara mane ola bilяr. 20 yanvar deputat istintaq komissiyasыnыn mяlumatlarыnda deyilir ki, йанварын

qamяtindя чoxlu sayda insan tяlafatыna sяbяb olublar. Yanvarыn 20-nя keчяn gecя 131 insan юldцrцlmцш, onlardan 117-si azяrbaycanlы, 6-sы rus, 3-ц yяhudi, 3-ц tatar, 774 adam aьыr xяsarяt almыш. 4 шяxs itkin dцшmцш, 400 nяfяr isя hяbs edilmiшdir. Fюvqaladя vяziyyяt elan edilяndяn sonra isя 21 nяfяr qяtlя yetirilmiшdir. Fюvqaladя vяziyyяt elan edilmяmiш rayonlarda Neftчalada vя Lяnkяranda 25-26 nяfяr юldцrцlmцшdц. Sonradan araшdыrmalar aparan Moskvadakы "Шit" (Qalxan) adlы mцstяqil hяrbi qrup belя bir nяticяyя gяldi ki, Sovet ordusu шяhяr яhalisinя qarшы яsl mцharibя aparыb. Qrup hяrbi яmяliyyatlara шяxsяn baшчыlыq etmiш mцdafiя naziri Dmitri Yazova qarшя cinayяt iшinin aчыlmaq tяlяbi ilя чыxыш etdi. "Шit" tяшkilatы Sovet ordusunun Azяrbaycandakы qanlы qыrьыnlarы baradя yazarkяn bildirirdi ki, insanlar yaxыn mяsafяdяn qяddarlыqla gцllяlяnir, xяstяxanalar, tяcili yardыm maшыnlarы atяшя tutulur, адамлар sцngц вя bычaqla qяtlя yetirilirdi. Иnsanlar Kalaшnikov avtomatlarыnda aьыrlыq mяrkяzi dяyiшяn 5.45 mm kalibirli gцllяlяrlя atяш aчыlaraq юldцrцlцrdц.

milyon Azяrbaycan manatы mяblяьindя birdяfяlik yardыm юdяnilmiшdir. 1998-ci il 29 dekabr tarixli 51 nюmrяli Fяrmanы ilя tяsdiq edilmiш "20 yanvar шяhidi" fяxri adы haqqыnda Яsasnamя"yя uyьun olaraq altы nяfяrя "20 yanvar Шяhidi" fяxri adы verilmiшdir. Bu hadisя Azяrbaycanda mцstяqillik hяrakatыnы gцclяndirdi, SSRИ ittifaqыna ciddi zяrbя vurdu. Bakыnыn hцndцr hissяsindя mцstяqillik uьrunda canlarыndan keчmiш vяtяn oьullarы dяfn edilяrяk Шяhidlяr Xiyabanы ziyarяtfahы onlarыn шяrяfinя salыndы, onlar ilk шяhidlяr oldular. Kommunist partiyasыnыn цzvlцyцndяn adamlar kцtlяvi surяtdя чыxaraq partiya biletlяrini yandыrdыlar. Azяrbaycan Ali Sovetinin sяdri Elmira Qafarova onlarы "hяrbi canilяr" adlandыrdы. 1990-cы il yanvarыn 22dя Azяrbaycan SSRИ Ali Sovetinin fюvqaladя sesсiyasы чaьыrыldы, burada respublikanыn яksяr siyasы vя dюvlяt rяhbяrlяri iшtirak etmяdilяr. Fюvqaladя seсsiya Bakы шяhяrindя tюrяdilmiш faciяli hadisяlяrin tяhqiqi цчцn deputat-istintaq komissiyasы yaradыlmasы barяdя qяrar qяbul etmiшdir. Lakin bu komissiya hadisяyя hцquqi-siyasi qiy-

mяt vermяk яvяzinя, юlяnlяr vя yaralananlar, dюvlяtя vя ictimai tяшkilatlara, vяtяndaшlara vurulan ziyan haqqыnda informasiya xarakterli mяlumatlar toplamaqla iшini bitirmiшdir. Bu komissiya юz rяyini faciяnin tюrяdilmяsindяn iki il sonra-1992-ci ildя SSRИ sцqut etdikdяn sonra Azяrbaycan Respublikasы Ali Sovetinin Milli Шurasыna tяqdim eтmiшdiр. Milli Шura isя 20 Yanvar faciяsinя hцquqi-siyasi qiymяt vermяk яvяzinя, deputat-istintaq komissiyasыnыn rяyini qяnaяtbяxш hesab edib, onu tяsdiq etmяklя kifayяtlяnmiшdi. Bundan baшqa 90-cы il yanvarыn 24-25-nя keчяn gecя Azяrbaycan MK-nыn tяшkilati mяsяlяyя hяsr olunmuш plenumu keчirilmiшdir. Plenumda gцndяliyя respublikada siyasi vяziyyяtlя яlaqяdar mяsяlя salыnmыш, Bakы шяhяrindя fюvqaladя vяziyyяtin tяtbiqinin sяbяblяrini tяhqiq etmяk цчцn komissiya yaradыlmышdыr. Lakin respublika komмunistlяrinin ali orqanы faciyяyя siyasi qiymяt vermяmiш, цmumiyyяtlя heч bir bяyanаtlа чыxыш etmяmiшdir. Fevralыn 4-dя Mцtяllibov Qоrbaчovla gюrцшmяk цчцn Moskvaya yollanыr, hяmin gцn "Pravda" qяzeti Heydяr Яliyevi Brejnev dюvrцnцn korrupsiyaya uьramыш qalыьы adlandыrыr. Mяqalяnin qяsdяn dяrc edilmяsi Mцtяllibovun sяfяri ilя eyni vaxta salыnmышdы. Lakin buna baxmayaraq Mцtяllibovun Heydяr Яliyevlя gюrцшц baш tutdu vя onlar gecя saat 3-я qяdяr sюhbяt etdilяr. Qarbaчov bilirdi ki, Mцtяlibovun Heydяr Яliyevlя gюrцшmяsi Azяrbaycanda gцclц pяrdяarxasы sima kimi юz nцfuzunu saxladыьыndan xяbяr verirdi. Hяlя nцmayiшlяrin яn qыzgыn vaxtы Qоrbaчov H.Яliyevя zяng edяrяk "adamlarыnы Bakыnыn kцчяlяrindяn yыьышdыrmaьы" aчыq bяyanat vermяyi xahiш etmiшdir. H.Яliyev ona cavab vermiшdir ki, o, Moskvadadыr vя Azяrbaycanda baш verяn hadisяlяrlя heч bir яlaqяsi yoxdur. Heydяr Яliyev qыrьыndan sonra Moskvadakы Azяrbaycan nцmayяndяliyindя mяtbuat konfransы keчirdi vя qoшunlarыn Bakыya daxil olmasыnы pislяdi. Onun tяrяfindяn ilk dяfя olaraq Bakы hadisяlяrinя siyasi qiymяt verildi. Bakы hadisяlяri SSRИ rejiminin ictimai-siyasi riyakarlыьыnы цzя чыxarmaqla Azяrbaycan xalqыnыn mцstяmlяkячilik buxovlarыndan qurtularaq mцstяqil dюvlяt siyasяtinin hяyata keчirmяsinя, mцstяqilliyimizя nail olmasыnы tяmin etdi. Иmperiyanыn tюрtюkцlцntцlяri olan ermяni daшnaklarыnыn Azяrbaycanыn dilbяr gцшяsinin hяmin qarышыqlыqdan istifadя edяrяk ermяnilяrя - haylara verilmяsi isя 28 ildяn sonra onun mцstяqillik siyasi kursunu uьurla davam etdirяn Иlham Яliyevin siyasi uzaqgюrяnliyi, fяdakarlыьы, dяmir yumрuьu nяticяsindя mцmkцn oldu. Xalq-iqtidar birliyi, юlkяnin iqtisadi qцdrяtinin artыrыlmasы, qяtiyyяtli aparыlan xarici siyasяt kursunun uьurlu qяlяbяsi idi.


№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 5

Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн Б Ц Д Ъ Я С И Бцдъя Шяки Бялядиййясинин 14 Декабр 2021-ъи ил тарихли иъласында тясдиг едилмишдир.

Шяки Бялядиййяси цзря 2021-ъи илин бцдъяси яразинин сосиал-игтисади инкишафы иля прогнозлар, гцввядя олан верэи дяряъяляри ясасында мювъуд малиййя мянбяляри цзря ресурслар, йяни физики шяхслярин верэийя ъялб едилмяли щяйятйаны торпаг сащяляринин физики щяъми, гейдиййатда олан дашынмаз ямлак вя онларын верэийя ъялб олунмалы дяйяри, бялядиййя мцлкиййятиндя олан торпагларын иъаря щаггынын дяйяри, курорт рцсуму, мещманхана вя автомобил дайанаъагларындан дахил олан рцсумун дяйяри, Щейдяр Ялийев паркындан эялян эялирлярин дяйяри, торпаг сатышындан дахил олан эялирин дяйяри вя саир мянбяляр ясасында щазырланмышдыр. Бялядиййя бцдъясинин эялирляри ашаьыдакы мянбяляр щесабына формалашыр: 1. Физики шяхслярдян торпаг верэиси, 2. Физики шяхслярдян ямлак верэиси, 3. Йерли ящямиййятли тикинти материаллары цзря мядян верэиси, 4. Бялядиййя мцлкиййятиндя олан мцяссися вя тяшкилатлардан мянфяят верэиси, 5. Бялядиййя мцлкййятиндя олан торпагларда, биналарда вя диэяр обйектлярдя йерляшдирилян кцчя рекламларына эюря юдяниш, 6. Курорт рцсуму, мещманхана рцсуму, автомобиллярин дайанаъаглары цчцн рцсум вя ганунла мцяййян едилян диэяр йерли юдянишляр, 7. Азярбайъан Республикасынын дювлят бцдъясиндян верилян дотасийа вя субвенсийалар, 8. Азярбайъан Республикасынын ганунвериъилийиня уйьун олараг бялядиййя ямлакынын юзялляшдирилмясиндян вя иъаряйя верилмясиндян дахил олан эялирляр, лотерейалардан дахил олан вясаит, щабеля бялядиййялярин фяалиййятиндян ялдя едилян диэяр эялирляр, 9. Физики вя щцгуги шяхслярин, бейнялхалг тяшкилатларын вя фондларын малиййя йардымлары вя грантлары, щямчинин диэяр мянбялярдян ибарятдир.

Бялядиййянин хяръляри ися ясасян ашаьыдакы истигамятляря йюнляндирилир:

Иллик бялядиййя хяръляринин щяъми вя истигамятляри тяряфимиздян мцяййянляшдирилмялидир ки, бу да ясасян бялядиййянин идаряетмя хяръляри, сосиал-мяишят, йашаыш, мядяниййят вя идман обйектляринин, щабеля ящалинин цмуми истифадясиндя олан кцчя, щяйят вя баьларын сахланмасы хяръляри нязяря алынмагла бялядиййянин мцяййян етдийи хяръ норматив-

ляри ясасында формалашмалыдыр. Биз щямчинин йерли сосиал мцдафия, сосиал вя игтисади инкишаф, щабеля еколожи програмларын малиййяляшдирилмяси цчцн хярълярин нязярдя тутулмасыны тямин етмялийик. Шяки Бялядиййясинин нювбяти бцдъя или цчцн йерли бцдъя лайищяси "Бцдъя системи щаггында", "Бялядиййялярин малиййясинин ясаслары щаггында", "Йерли (бялядиййя) верэиляр вя юдянишляр щаггында" Азярбайъан Республикасынын ганунларына, щямчинин Азярбайъан Республикасы Назирляр Кабинетинин 2004-ъц ил 6 октйабр тарихли 149 нюмряли гярарына уйьун олараг щазырланмышдыр.

Эялир вя саир дахилолмалар цзря: Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил бцдъяси 644000 (altы yцz qыrx dюrd min) манат щяъминдя прогнозлашдырылмышдыр. Эялирлярин 28000 манаты (х/ч 4.35%) физики шяхслярдян торпаг верэисинин, 46000 манаты (х/ч 7.14%) физики шяхслярдян ямлак верэисинин, 3500 манаты бялядиййя ямлакынын вя торпаьын иъаряйя верилмясинин (х/ч 0,54%), 1000 манаты (х/ч 0,16%) физики вя щцгуги шяхслярин малиййя йардымлары вя ианяляр щесабынын, 22500 манаты (х/ч 3,49%) курорт, мещманхана вя автомобил дайанаъаьы рцсумларынын, 10000 манаты (х/ч 1,55%) Щ.Ялийев адына паркдан дахил олан эялирлярин, 516600 манаты (х/ч 80,22%) торпаг сатышындан дахил олан вясаитин, 16000 манаты (х/ч 2,48%) ися дотасийадан, 400 манаты (х/ч 0,06%) диэяр эялирлярин пайына дцшцр. Физики шяхслярдян торпаг вя ямлак верэиляри Азярбайъан Республикасынын верэи мяъялляси иля мцяййянляшдирилмиш верэи дяряъяляриня уйьун олараг щесабланмышдыр.

Хяръляр цзря: Шяки Бялядиййяси цзря 2022-ъи ил цзря бцдъя

ШШя ящщя яримиз дяя ba yrra am рим изд bay m yya arrma ma rka шкил дилиб rk assыы тя тяшк ил еед илиб Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Hяmrяylik Gцnц vя Yeni ilin gяliшi mцnasibяtilя Шяki шяhяrinin Sabit Rяhman kцчяsindя bayram satыш yarmarkasы тяшкил едилиб. AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri Мустафа Дадашовун вердийи мялумата эюря, шяhяr icra hakimiyyяtinin tяшяbbцsц ilя tяшkil edilяn yarmarka bayram яrяfяsindя яhalinin яrzaq vя kяnd tяsяrrцfatы mяh-

sullarыna olan tяlяbatыnыn daha dolьun юdяnilmяsi vя sцni qiymяt artыmыnыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdi daшыyыб. Yarmarkada яsasяn, rayonda istehsal olunan яt vя sцd mяhsullarы, bal, quш яti, yumurta, meyvя, tяrяvяz, gюyяrti, bayram чяrяzlяri satышa чыxarыlыb. Mяhsullar alыcыlara bazardakыndan ucuz qiymяtя tяklif olunur. Alыcыlar yaradыlan шяraitdяn, mяhsullarыn keyfiyyяti vя qiymяtlяrdяn razы qaldыqlarыnы bildiriбlяr.

хяръляри 644000 (altы yцz qыrx dюrd min) манат щяъминдя прогнозлашдырылмышдыр. Штатда олан 37 няфяр иллик орта ишчинин ямяк щаггы фонду 182500 манат (х/ч 28,34%), ямяйин юдянилмяси иля баьлы саир пул юдянишляри 1100 манат (х/ч 0,17%) тяшкил едир ки, ъями ямяк щаггы фонду 183600 манат (х/ч 28,51%) нязярдя тутулмушдур. Нязярдя тутулмуш ямяк щаггы фондуна уйьун олараг Дювлят Сосиал Мцдафия Фондуна вя ишсизликдян сиьорта щаггы щесабы иля 45650 манат (х/ч 7,09%) сосиал сыьорта щаггы щесабланмышдыр. Мювъуд ганунчулуьа уйьун олараг мцвяггяти ямяк габилиййятини итирмяйя эюря 2 щяфтялик (14 эцнлцк) мцавинят мцяссися тяряфиндян юдянилдийиндян хястялик вярягяляриня вя саир юдянишляря (бирдяфялик мцавинят) эюря 5000 манат (0,78%) вясаит нязярдя тутулмушдур. Бялядиййя апаратынын сахланылмасы цчцн диэяр ашаьыдакы хяръляр нязярдя тутулмушдур: - Дяфтярхана лявазиматы, ъари тясяррцфат мягсядляри цчцн мал вя материалларын алынмасына 15700 манат (х/ч 2,44%); - Езамиййя хидмяти, сяфярляр вя ишчиляря конпенсасийа юдянишиня 10000 манат (х/ч 1,55%); - Йанаъаг вя сцртэц материаллары алынмасына 10000 манат (х/ч 1,55%); Саир няглиййат хидмятляри щаггынын юдянилмясиня 1000 манат (0,16%); - Рабитя хидмятляри щаггынын юдянилмясиня 6500 манат (х/ч 1,01%); - Електрик енержиси щаггынын юдянилмясиня 10000 манат (х/ч 1,55%); - Су канализасийа щаггынын юдянилмясиня 800 манат (х/ч 0,12%); - Саир коммунал хидмятлярин щаггынын юдянилмясиня 1000 манат (х/ч 0,16%); - Инвентар - аваданлы-

ьын алынмасы вя тямири хяръляринин юдянилмясиня 3000 манат (х/ч 0,47%); - бинанын ъари тямир хяръляринин юдянилмясиня 3000 манат (х/ч 0,47%); - Ясас вясаитлярин алынмасына 18000 манат (х/ч 2,80%); - Саир ъари хярълярин юдянишиня 15650 манат (х/ч 2,43%); Беляликля бялядиййя апаратынын сахланылмасы хяръляриня 328900 манат вясаит нязярдя тутулмушдур. - Тящсил хяръляриня 2000 манат (х/ч 0,31%); - Сящиййя хяръляриня 2000 манат (х/ч 0,31%); - Сосиал мцдафия вя сосиал тяминат хяръляриня 20000 манат (х/ч 3.11%) - о cцmlяdяn сosial tяminat xяrclяrinя 10000 manat (x/ч 1,55%) Bяlяdiyyяlяrin яrazisindя qяbiristanlыqlarыn salыnmasы, saxlanmasы, гorunmasы, idarя olunmasы, aztяminatlы tяbяqяdяn olan mяrhumlarыn dяfn vя yas mяrasimlяrinin tяшkilinя 10000 manat ( x/ч 1.55%); - Мядяниййят, инъясянят, кцтляви информасийа, бядян тярбийяси вя диэяр сащялярдя фяалиййятин тянзимлянмяси хяръляриня 15000 манат (х/ч 2,33%);

- Мянзил коммунал тясяррцфаты, мцлки мцдафия, абадлыг ишляри, йол тикинтиси вя тямири хяръляриня 164500 манат (х/ч 25.54%); - Bяlяdiyyяnin ehtiyat fondu 5000 manat (x/c 0.78%); - Fюvгяladя hallarыn qarшыsыnыn alыnmasы vя nяticяlяrinin aradan qaldыrыlmasы xяrclяrinя 4500 manat (x/ч 0.70%); - Кянд тясяррцфаты, мешя тясяррцфаты хяръляриня 3000 манат (х/ч 0,47%); - Ясас бюлмяляря аид едилмяйян хяръляря 108600 манат (х/ч 6.86%) сярф едиляъякдир.

Шяки Бялядиййяси Гейд: Шяки Бялядиййясинин 13 октйабр 2021-ъи ил тарихли 16 сайлы иъласында гябул едилмиш “Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн Бцдъя лайищяси” вя 14 декабр 2021-ъи ил тарихли 19 сайлы иъласында гябул едилмиш “Шяки Бялядиййясинин 2022-ъи ил цчцн Бцдъяси” щям дя бялядиййянин даща чох изляйиъиси олан www.иссуу.ъом/сщеки беледиййеси сайтында вя Фаъебоок сосиал шябякясиндяки www.facebook.com/ shekibelediyyesi сящифясиндя дяръ олунмушдур.


сящ. 6

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякидя... ... Тибб Коллеъиндя газилярля эюрцш кечирилиб Ютян ил декабрын 28-дя Йени ил яряфясиндя Шяki Tibb Kollecindя Vяtяn mцharibяsi ilя baьlы tяdbir keчirilib.

Tяdbirdя kollec rяhbяrliyi, tяlяbяlяr vя qazilяr iшtirak edib. Чыxыш edяnlяr Vяtяn mцharibяsindя qяhramnlыq gюstяrяn Azяrbaycanыn mяrd oьullarы barяdя danышыblar. Ordumuzun gюstяrdiyi шцcaяtdяn vя igidlikdяn bяhs edilib.

Hяmчinin чыxыш edяn qazilяr dя Vяtяn mцharibяsi barяsindя tяdbir iшtirakчыlarыna mяlumat veriblяr. Bununla yanaшы kollecin tяlяbяlяrinin hazыrladыьы шяhidlяrin rяsmlяrindяn ibarяt sяrgi keчirilib. Tяdbirdя vяtяnpяrvяr ruhda hazыrlanmыш video чarx nцmayiш etdirilib.

... “Ябядиййят Сарайы” журналынын тягдиматы олуб Шяki шяhяr Mяrkяzi kitabxanasыnda "Яbяdiyyяt Sarayы" adlы jurnalыn шяhяr ictimaiyyяtinя tяqdimetmя mяrasimi keчirilib.

baьlы xatirяlяrini bюlцшцb, onun bacarыqlы jurnalist, istedadlы yazычы olduьunu bildiriblяr. Teymur Xяlilovun insanpяrvяrliyi, sadяliyi, qayьыkeш, yardыmsevяr olmasы xц-

№ 01 (208), Йанвар 2022

... эянъ каманча ифачысынын соло консерти кечирилиб Шяkidя istedadlы gяnc kamanчa ifaчыsы Abid Чяlяbinin solo konserti keчirilib. Tяdbirя юlkяnin mцxtяlif bюlgяlяrindяn olan musiqi mяktяblяrinin nцmayяndяlяri qatыlыblar. Konsertdя Abid Чяlяbini шagirdi olduьu Шяki шяhяr 2 saylы Ушaq Мusiqi Мяktяbinin (УММ) digяr шagirdlяri mцшayiяt ediblяr. Xatыrladaq ki, Шяkinin bu gяnc yetirmяsi bir чox respublika vя beynяlxalq yarышmalarыn, festivallarыn laureatыdыr.

Presto" beynяlxalq konkursun qalibi, Avstriyanыn paytaxtы Vyanada keчirilяn beynяlxalq mцsabiqяnin qalibi olub. Yerli vя xarici bяstяkarlarыn musiqilяrinin sяslяndirildiyi konsert proqramы tamaшaчыlarыn rяьbяtini qazanыb. Qeyd edяk ki, binasы яsaslы tя-

Тярлан Мяммядов,

Абид Чяляби Мяктябин директору Тярлан Мяммядовун сюйлядикляриня эюря, тяkcя bu il яrzindя Abid Чяlяbi Bakыda keчirilяn "Payыz яfsanяlяri 2021" Иncяsяnяt mцsabiqяsinin, "Цч alov" Uшaq vя gяnclяrin 2-ci beynяxalq Folklor, Klassik, Mцasir yaradыcыlыq festivalы vя Art Olimpia 2021 Beynяlxalq Иncяsяnяt mцsabiqяsinin laureatы, Kazanda keчirilяn "Cantabile e

2 saylы УММ-нин директору mirя dayandыьыndan mцxtяlif mяktяblяrdя fяaliyyяtini davam etdirяn Шяki 2 saylы uшaq musiqi mяktяbindя 8 ixtisas цzrя 492 tяlяbя musiqi tяhsili alыr vя Abid Чяlяbi ilя yanaшы, onlarla mяzun beynяlxalq vя respublika sяviyyяsindя keчirilяn mцsabiqя vя festivallarda fяxri yerlяrя laiq gюrцlцblяr.

... тяъили йардым машыны гязайа уьрайыб Шящяримиздя koronavirusa yoluxan xяstяni reanimasiyaya aparan tяcili yardыm maшыnы qяzaya uьraйыб. Ютян ил декабрын 27-дя эцnorta saatlarыnda Шяkinin Salman Mumtaz kцчяsindя yol qяzasы baш verib. 33 yaшlы Qax rayon sakini Amiran Bayramaшvilinin idarя etdiyi tяcili tibbi yardыm avtomobili, Шяki sakini 59 yaшlы Яhmяd Sцleymanovun idarяetdiyi "Zil" markalы yцk avtomobili ilя toqquшub. Hadisя nяticяsindя sцrцcц vя tibbi heyяt xяsarяt alыb. Tяcili Yardыm maшыnы oksigen balonuna qoшulu halda, reanimatik vяziyyяtdя olan Qax sakini, koronavirus xяstяsi 45 yaшlы Dцnyamin Abdullayevi Tяqdimat zamanы bildirilib ki, bundan sonra davamlы olaraq чыxacaq jurnalыn ilk sayы tanыnmыш jurnalist, yazычы, publisist Teymur Xяlilovun hяyat vя yaradыcыlыьыna hяsr olunub. Ardыndan Шяki шяhяrinin qocaman ziyalыsыnыn keчdiyi шяrяfli юmцr yoluna hяsr olunan filmя baxыш keчirilib. Чыxыш edяnlяr Teymur Xяlilovla

susi vurьulanыb. Bяxtiyar Vahabzadяnin ev-muzeyinin direktoru Elшяn Zяkяriyyяbяyli jurnalыn чap olunmasыnda dяstяyi olan hяr kяsя tяшяkkцr edib vя gяlяcяk saylarыnda Шяkinin digяr tanыnmыш ziyalыlarыnыn da hяyatыna, yaradыcыlыьыna iшыq tutacaьыna цmid etdiyini bilidirib.

... бу ил 1250 ща тцтцн якини прогнозлашдыпылыр Юtяn il шяkili fermerlяr 1241 hektar sahяdяn 4150 ton quru tцtцn яldя ediblяr. 2022-ci ildя Шяki rayonunun tяsяrrцfatlarыnda 1250 hektar sahяdя tцtцn яkini proqnozlaшdыrыlыr. Яkin sahяlяrinin 630 hektarыna "Virciniya botaniki" nюvlц, 620 hektarыna isя yerli tцtцn sortlarы яkilяcяk. Bu barяdя AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin bitkiчilik sektorunun mцdiri Sahib Abdulhяmidov mяlumat verib. Sektor mцdiri bildirib ki, hazыrda яhaliyя mяxsus шяxsi tяsяrrцfatlarda tцtцn

шitillяrinin yetiшdirilmяsi цчцn istehsalчыlar tяrяfindяn hazыrlыq iшlяri gюrцlцr. Toxum sяpilяcяk sahяlяr шumlanыr, hamarlanыr, sяpin цчцn hazыr vяziyyяtя gяtirilir. Tцtцn шitillяrinin yetiшdirilmяsi цчцn fevralыn яvvяlindяn baшlayaraq tяsяrrцfatlarda 62,4 min kvadratmetr sahяdя sadя istixanalarыn hazыrlanmasы nяzяrdя tutulur. Xatыrladaq ki, юtяnilki mюvsцmdя шяkili fermerlяr 1241 hektar sahяdяn 4150 ton quru tцtцn яldя ediblяr. Tцtцn istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 310 ton artыb.

... пайызлыг дян биткиляринин сяпини гуртарыб Шяkidя 2022-ci ilin mяhsulu цчцn payыzlыq dяn bitkilяrinin sяpini baшa чatыb. Torpaq mцlkiyyяtчilяri 65 min 283 hektar sahяyя toxum sяpiblяr. Taxыl яkinlяrinin 32 min 318,6 hektarыnы buьda, 32 min 964,4 hektarыnы arpa sahяlяri tяшkil edir. Щямчинин, bu il rayonda 261 hektar sahяyя yaшыl yem цчцn xяsil arpa da sяpilib. Bu barяdя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin bitkiчilik sektorunun mцdiri Sahib Abdulhяmidov mяlumat verib.

Bildirilib ki, hazыrda taxыl sahяlяrindя mцvafiq qurumlar tяrяfindяn fitosanitar mцшahidя vя zяrяrvericilяrя qarшы kimyяvi mцbarizя tяdbirlяri hяyata keчirilir, sahяlяr suvarыlыr. Иndiyяdяk 11 min 553 hektar sahяdя suvarma iшlяri aparыlыb. Xatыrladaq ki, юtяnilki mюvsцmdя rayonda 63 min 531 hektar sahяnin mяhsulu biчilib, 204 min 907 ton taxыl istehsal olunub. Hяr hektardan orta mяhsuldarlыq 32,3 sentner tяшkil edib. Taxыl istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 6 min 191 ton artыb.

Qobustan xяstяxanasыna aparыrmыш. Hadisя yerinя yeni Tяcili Tibbi Yardыm avtomobili gяtirilяrяk, reanimatik xяstя dяrhal tяxliyyя edilib. Digяr yaralыlar isя Шяki rayon mяrkяzi xяstяxanasыna чatdыrыlыb. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

... оьурладыьы гызыллары сатыб яйлянъяйя хяръляйян шяхс сахланылыб Шяkidя fяrdi yaшayыш evindяn oьurluq edяn шяxs polis шюbяsinin cinayяt-axtarыш bюlmяsinin яmяkdaшlarыnыn hяyata keчirdiklяri яmяliyyat nяticяsindя saxlanыlыb. DИN Mяtbuat Xidmяtinin Шяki regional qrupundan ShekiMedia.az-a verilяn mяlumata gюrя, polisя mцraciяt edяn zяrяrчяkmiш qadыn ona mяxsus mяnzildяn 5 000 manat dяyяrindя qыzыl-zinяt яшyalarыnыn oьurlandыьыnы bildirib.

Daxil olmuш mцraciяt яsasыnda keчirilяn яmяliyyat-istintaq tяdbirlяri nяti-

cяsindя cinayяti tюrяdяn шяxsin шяhяr sakini Ramiz Cabbarov olduьu mцяyyяn edilib. O, шцbhяli шяxs qismindя saxlanыlыb vя яmяlini etiraf edib. Araшdыrma zamanы R.Cabbarovun qыzыl-zinяt яшyalarыnы oьurladыqdan sonra Bakы шяhяrinя apararaq orada satdыьы, яldя etdiyi pulu isя яylяncя mяrkяzlяrindя xяrclяdiyi mяlum olub. Faktla baьlы Шяki Шяhяr Rayon Polis Шюbяsindя cinayяt iшi baшlanыlыb, istintaq aparыlыr.

... ев йаныб Yanьыn ютян ил декабрын 28-дя Baltalы kяndindя 66 yaшlы Иqlimя Mяmmяdovaya mяxsus цmumi sahяsi 168 kvadrat metr olan kцrsцlц, bir mяrtяbяli vя 4 otaqlы evin dam hissяsindя meydana gяlib.

Nяticяdя evin damы, otaqlardan birinin 20 kavdrat metr tavanы vя bitiшik 36 kvadrat metr sahяsi olan kюmяkчi tikilinin yanar konstruksiyalarы yanыb. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

... 54 yaшлы kiшi юzцnц meшяdя asыb Шяки Мешя Мцщафизяси вя Бярпасы Мцяссисясиндя фящля ишляйян 54 йашлы Тащир Ъумайев юзцнц мешялик яразидя асараг интищар едиб. Щадися февралын 4-дя ахшам саат 22 радяляриндя Киш кянди инзибати яразисиндя мешяликдя баш вериб. Сщекимедиа.аз-ын вердийи хябя-

ря эюря, 1968-ъи ил тявяллцдлц Киш кянд сакини Тащир Щидайят оьлу Ъумайевин мейити аьаъдан асылы вязиййятдя ашкар едилиб. Илкин арашдырма заманы онун щяляки истинтага мялум олмайан сябябдян интищар етдийи билдирилир. Фактла баьлы Шяки Район Прокурорлуьунда арашдырма апарылыр.


№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

QARABAЬ GЦNDЯLИYИ Рамиз ОРСЯР (Яввяли ютян сайларымызда) Yuxarыda dedim, dostum da haqq adamыdы. Иpяk kimi цrяyi, pambыq kimi aь niyyяti var. O da bir dяstя iш yoldaшыna qoшulub яmяliyyat olunan, xяstяxanada yatan Karo Mehribanovun saьlamlыq durumu ilя maraqlanыb, hяtta ona baш чяkmяyя gedib. Bax, buna deyяrяm beynяlmilяlчilik. Яslindя, bu beynяlmilяlчilik bюyцk rus шovonizminin, onun saxta, sцni tяbliьat maшыnыnыn tяkяrciyi vя vintciyindяn baшqa bir шey deyildi. Bu beynяlmilяlчiliyi dя bizя ruslar bahasыna, ucuzuna baxmadan sыrыmышdыlar. Biz dя onu validol kimi чяkmiшik baшыmыza, iчimiz sakitlяшib. Millяtчi olmayan, heч vaxt чюnцb beynяlmilяlчi ola bilmяz. Bu da dostumun gen yaddaшыnыn gцnahы deyil. Rus tяbliьat maшыnыnыn taqqыltыsыdыr. Xяstяyя baш чяkmяk, ona mяnяvi dayaq olmaq gцnah deyil, savabdыr. Amma... Ammada iki "m" var. Dostum xяstяxanada bir bюyцk otaqda Karonu tяk yataqda gюrцb vя pяrt olub. Pяrtlik dя nяyi dяyiшir ki?! Gюrdцklяri dя bir yana. Цч nяfяr tibb bacыsы Karonun baшыna pяrvanя kimi dolanыr. Biri meyvя soyub doьrayыr, biri mцrяbbя qablarыnы vя fincanlarы yыьышdыrыr, biri onun цstцnя atыlmыш adyalы sяliqяyя salыr. Hяkim dя ki юz yerindя, onun tяzyiqini юlчцr. Dostumun mцdiri dя oturub Karonun baш tяrяfindя, baшыnы tumarlayыr, hяrdяnbir dя яyilib onun alnыndan vя keчi saqqalыndan юpцr. Bu darmacalda da Karo tцlkцlцyцndяn qalmыr: - Hamыnыzы saь olun. O gцn gяlsin ki, mяn dя яvяz qaytara bilim, borclu qalmayыm. Dostumun mцdiri: - Sяn heч kimя borclu qalan deyilsяn. Bu neчя gцndя цrяyimizdя yaь qoymadыn. Nя gecяmizi bildik, nя dя gцndцzцmцzц... - Sяndяn yoxdu. Bakыdan hяkim gяtirdin, dцbarя yoxlatdыn mяni. Sяnя borcluyam. - Borclu dцшmяnin olsun. Sяnin elяdiklяrinin onda birini sяnя qaytara bilsяm, dяrdim var demяrяm. Bunu da dostumun чullu mцdiri demiшdi, burda чaшdыm, pullu mцdiri demiшdi. Яslindя yanlышlыq da bir naxышdы. Adam чaшanda da sюzцn dцzцnц deyяr. Bu mцkalimяni dinlяyяn dostum яsяbilяшmiшdi. Чiliklяnяn termos шцшяsi iчinя tюkцlяn kimi dostumun яsяblяri dя чiliklяnib iчinя tюkцlmцшdц. - Oьula bax! (Mцdiri haqqыnda dцшцncяlяri belя idi.) Arvadы ilя yola getmяyяn qoca, xяstя anasыnы evdя tяk qoyub baь evindя otururdu. Anasыnыn чayыnы, чюrяyini dя qonшular verirdi. Evini dя qonшular yыьышdыrыrdыlar. Karoya Bakыdan mяxsusi hяkim gяtizdirяn oьul anasыna tibb bacыsы belя чaьыrыb gяtirmir. Arvadыna gюrя dя

anasыndan kцsцb. Ay sяni, qыrышmal! Gen yaddaшыn bu qяdяrmi kцtlяшib? Bilmirяm, bяlkя dя gen yaddaшыn donub, buzlaшыb, ya da kцtlяшib. Цrяk kameralarы da soyuducu kameralarы... Dostumun o gцndяn sonra nяlяr чяkdiyini, hansы aьrыlarы keчirdiyini mяn bilirяm. Яkizlяrdяn hяr hansы biri o birinin baшыna nяlяrin gяldiyini duyduьu kimi mяn dя dostumun duyьularыna шahidlik edя bilяrяm. Dostumun, pulunu balta kяsmяyяn mцdiri anasыnы torpaьa tapшыran gцnц dя yas mяrasiminin bitdiyini elan etmiшdi: - Ишin bu qыzьыn чaьыnda vaxt itkisinя hacяt yox. Mяn dя iш adamыyam, iшim baшыmdan aшыr. Bu gцnlя dя yas tamamlandы, - demiшdi. Sonralar qonшular danышыrdыlar ki, yasыn bir gцndя bitmяsi arvadыnыn яmri ilя olub. Bцtцn qonшular, qohum-яqrяba da onu arvadaьыz kimi tanыyыrdыlar. Karo Mehribanov xяstяxanadan evя buraxыlanda dostumun чullu mцdiri (yenя чaшdыm), yox, yox, pullu mцdiri цч gцn sяrasяr onun yanыnda "yengяlik" elяdi, gюzaydыnlыьыna gяlяnlяri qяbul edib, yola saldы. Цч gцn onun ayaqlarы altыnda qoyun kяsdirdi. Aшpazlarыn biшdцшцnя, stolun sяliqя-sяhmanыna, sцfrяyя verilяn nemяtlяrin keyfiyyяtinя vя чeшidinя шяxsяn юzц nяzarяt elяdi. Mehribanov da xeyirшяr adamыydы. Ancaq o daha чox xeyir iшя gedяr, yeyib-iчяr, nadir hallarda da nяmяr yazdыrardы. Юzц dя цч manat. Hяr yerdя dя danышardы ki, "bu musurmanlarыn toylarыndan bir шey artыra bilmirяm". Bir цчlцk dя toyчulara verяrdi. Elя verяrdi ki, hamы onu gюrsцn. Sюhbяtin шirin yerindя bir dя deyirяm. Qazdan ayыq, tцlkцdяn hiylяgяr, canavardan yыrtыcы olan bu adam шeytandan цч gцn qabaг doьulmuшdu. Шяkinin "Cцmя mяscidi" yanmышdы. Gecя, hamы yuxuda olanda mяscid bir saatыn iчindя yanыb, kцlц qalmышdы. Yanmышdы, ya nя olmuшdu, dцzцnц bюyцklяr bildi. Qara camaatыn яsl hяqiqяtdяn xяbяri olmadы. Ancaq bir mцddяt arvadlar юz versiyalarыnы yaradыcы шяkildя gцndяmdя saxladыlar. Kimin aьlыna nя gяlirdi, onu da danышыrdы. Иndi mяn arvadlarыn sюhbяtlяri sяviyyяsinя enя, hяqiqяtlяri шitlяшdirя, onlara rяng qata bilmяrяm. Yanmыш mяscidin tяmiri gedirdi. Lakin чox lяng gedirdi. Maliyyя чatышmazlыьы tяmirчilяrin яl-qolunu baьlayыr, gendяn dayanыb gюzlяrini aьardыrdы. Bir mяmurun oьlunun toyunda qudalar rяqs edяn zaman yeyib-iчmiш Karo (zalыm oьlu heч vaxt keflяnmяzdi, normasыnы bilirdi. Hamыyla axыracan stяkan-stяkana vururdu, amma iчmirdi. Elя tяsяvvцr yaradыrdы ki, guya o da iчir.) юzцnц atыr meydana. Яllяrini havaya qaldыrыb qышqыrыr: - Иndi mяn oynayacaьam, gюrцn oynamaq necя olur! Analar necя oьul doьub. Hamы keчib otursun yerindя.

Шabaш hazыrlayыn, шabaш! Mяn o pullarы toyчular цчцn yox, yanmыш mяscidin tяmiri цчцn yыьacaьam. Xяsislik etmяyin. Bilirяm, musurmanlar яliqыpыq doьulur, yяni xяsis olur. Kimsяdяn sяs чыxmadы. Ortada rяqs edяn qudalar da юz yerlяrini tutdular. O isя musiqiчilяrя tяrяf: - Mayestro, mяnim havamы! Musiqiчilяr "Uzun dяrя"ni чaldыlar, o da baшladы oynamaьa. Oynamaq da nя oynamaq. Transmillilяr kimi gюbяk atыr, gюbяk oynadыr, gцlцmsяyir, hяrdяn dя qышqыrыrdы: - Шabaш verin, шabaш, шabaш, ay шabaш!

ladы. Ona gюrя ki, o, tцrkdцr. Tцrkц aшaьыlamaq isя ermяniliyin яlifbasыdыr. Aшaьыladы yox e, baшы цstцnя qaldыrыb чulpalaz чыrpdы yerя. Юzц dя bu qяdяr adamыn iчindя. Dostumun mцdirinin dilindяn vя яlindяn gцlцmsяmяkdяn baшqa bir iш gяlmяdi. Gen yaddaшы hяlя dя yuxudaydы. Ya da цrяyinin buz dolabыnda buz tutmuшdu. Onun яriyib aчыlmaьыna nя qяdяr var, bilяn yox idi. Burasы toydan чox hяyat dramы idi. Heч M.F.Axundov da komediyalarыnda bu qяdяr hяyatыn dяrinliyinя enmяmiшdi. Цrяyi aьrыya-aьrыya hяmvяtяnlяrinя, dil vя dindaшlarыna gцlmцшdц. Gцlя-gцlя

Шяki, "Cцmя mяscidi" Яllяri dюrd-beш dяfя pulla doldu, aparыb toyчularыn qabaьыna qoydu vя mцьяnni oьlana tapшыrыq verdi: - Sяn dяstяlя, say, yыь. Юz pulunuza qatmayarsan. Axыrda sizя dя шuquru verяcяyяm. Bundan yox, юz pulumdan, цчlцyцnцz hazыrdы. Saqqalыna bir яl чяkib yenя baшladы oynamaьa. Gюbяk ata-ata da dцz gяlib dayandы dostumun mцdirinin qabaьыnda. Dostumun mцdiri dя gцlя-gцlя qalxdы ayaьa. Яlini cibinя atыb bir beшlik чыxarыb uzatdы oynayana tяrяf. O isя pula baxыb, gюtцrmяdi. Шimшяk kimi чaxdы, yaьыш kimi yaьdы: - Ara, gic musurman, mяn beш manatlыq oyunчuyam?! Yыь, dяstяlя, qoy altыva, цstцndя otur! Yoxsa, bu dцnyadan gedяndя altыva yыьdыqlarыnы юzцnlя aparacaqsan? Иkincisi dя, sizin mяscid цчцn yыьыram da! Dostumun mцdiri qulaqlarыnacan qыzardы, gцlцmsяdi, яlini cibinя atыb bir dяstя qыrmыzы onluq чыxarыb basdы onun ovucuna. Юzцnц dя elя apardы ki, gцya Karo onunla zarafat edib. Яlini qaldыrыb baшladы o da oynamaьa. - Sяnin oyunun mяnя lazыm deyil, pulun lazыmdы. Яlayaьыma dolaшma, keч otur yerindя. Dostumun mцdiri dя keчib oturur yerindя. Bax burasы яsasdы, Karonun gen yaddaшы oyaq idi. Gюrdцnцz, aьыna-bozuna baxmadan чюrяk kяsdiyini aшaьы-

dя aьlamышdы. Nя olsun ki! Gюz yaшlarыnы яl uzadыb silяn olmamышdы. Bu ara mяnim dя цrяyim kюksцmdяn qopub чыxыr. Yaddaш da (юzц dя gen yaddaшы) bu qяdяr yuxuya gedяrmi? Bunca yatыb qalarmы? Adam da юzцnя vя юzцnцnkцlяrя qarшы bu qяdяr шiddяtdя яlчatmaz, цnyetmяz olarmы?! Tarixdяn vя kitablardan юyrяnib bildiyim bir hяqiqяti yenя dя dilя gяtirirяm. Tцrkцn baшыna gяlяnlяr hяmiшя yuxuda olanda gяlir. Nя baш verirsя uyuz yuxusuna gedяndя baш verir. Qaldы beynяlmilяlчilik mяsяlяsi. Nя olar, olsun. "Sцdlц aш yaxшы шeydir, ancaq bir gцn bizdя, bir gцn sizdя". Daha rusun dцrtцшdцrmяsi kimi yox. Atamыn sюzlяri hяlя dя qulaqlarыmda sяslяnir: - Millяtini sevmяyяndяn beynяlmilяlчi olmaz. - Bir dя deyяrdi ki: - Sяni sevяcяyяm, sяn sevmяsяn dя! - oxumaqla kar aшmaz. Tцrkцn tцrkdяn baшqa dostu yox! Bu sюzlяrdяn zamanzaman barыt qoxusu gяlib. Elя indi dя belяdir. Bunu mяn dя bilirяm, dostum da beш barmaьы kimi яzbяrdяn bilir. Dцnya beш gцnlцk ha deyil! Gяrяk gen yaddaшыn da hяr yerdя, hяr iшdя, hяr zaman oyaq ola.

***

ATA QARЬЫШЫ Aktyor olmaq istяdiyimi eшidяndя elя bil kiшini gюyя qaldыrыb yerя чirpdыlar. - Pah, tanыyan-bilяn dя deyяcяk ki, Nadirin oьlu oxuyub mцtrцf olub. Day demяyяcяklяr ki, oxuyub adam olub, adamlar sыrasыna qoшulub. Atamы dilя tutmaьa чalышdыm, xeyri olmadы, bir az da havalandы: - Mяnim meyidimin цstцndяn keчib mцtrцf ola bilяrsяn. Mяn kimsяyя imkan vermяrяm, desin ki, mцtrцfцn atasы Nadir gяldi. Bir demisяn, bir dя bu sюzц dilinя gяtirmя. Vяssalam! Aradan gцnlяr, hяftяlяr keчdi. Orta mяktяbi bitirdim, kamal attestatыmы aldыm. Ali mяktяblяrя sяnяd qяbulunun baшa чatmasыna цч gцn qalmыш atam soruшdu: - Bakыya getdin, gяldin, mяn soruшmadыm, sяn dя demяdin ki, sяnяdlяrini hara vermisяn? Atamыn цzцnя baxa bilmяdim, gюzlяrimi bir nюqtяyя zillяyib susdum. Onun яllяri kimi zяhmi dя aьыr idi. Bir anda mяnя elя gяldi ki, onun baxышlarы altыnda шam kimi яriyirяm. Kiшi dя mяndяn cavab gюzlяyir. Handan-hana юzцmц toparladыm, sadяcя dilucu cavab verя bildim. - Ata, arzularыmыn dalыnca getdim. Elя bildim qulaьыmыn dibindя bomba partladы. Kiшi шappadan яllяrini яllяrinя vurub qышqыrdы. - Pah, dяdяnin oьlu arzularыnыn dalыnca gedib! Alяm gedir quш gяtirir, Nadirin oьlu bayquш gяtirir. Mяn sяnя demiшdim, sяn mяnim meyidimin цstцndяn keчib mцtrцf ola bilяrsяn. Mяnim sяn adda oьlum yoxdur daha. Allah юzц sяnin yolunu baьlasыn! O arzularыna gedяn yolun borana, tufana dцшsцn ki, sяn onun ardыnca gedя bilmяyяsяn! Qapыnы arxasыnca чыrpыb evdяn чыxыb getdi. Nя vaxt evя qayыtdыьыnы bilmяdim. Sяhяr anam dedi ki, axшam atan lцl-piyan gяlmiшdi. Baшыnыn цstцndя dayanыb sяnin necя yuxulamaьыna baxdы. Sonra gяlib elя paltarlы yerinя uzandы, hюnkцrцb aьladы vя gecdяn-gec yuxuya getdi. Neчя gцn dinib danышmadы. Mяnim цzцmя dя baxmыrdы. Bakыya imtahanlara da anamla getdim. Atam heч bizi yola da salmadы. Nяinki yola salmadы, heч чevrilib цzцmцzя dя baxmadы. Anam mяnimlя bяrabяr Bakыya getsя dя, hiss edirdim ki, onun da цrяyincя deyil. Yolda avtobusda da bir sюz dedi. Hяlя dя yadыmdan чыxmayыb: - Dцz elяmяdin, Vцqar, atanыn цrяyini qыrdыn, kцsdцrdцn. O da qarьыш elяdi. Ata qarьышы da qыrx qapыdan keчяr deyiblяr, dцшяrli olur. Allah юzц qorusun! (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯЩИДЛЯР ЮЛМЯЗ, ВЯТЯН БЮЛЦНМЯЗ! Ад эцнлярини ъяннятдя кечирян иэидляримиз Минаатан снайпер

Шуша Шуша фатещи фатещи 33 yaшыnda шяhidlik zirvяsinя ucalan, дюйцшчц йолдашларынын "Шuшa fatehi" адландырдыглары Ruslan Sadыqov 1987-ci il декабрын 31дя Шяki rayonunda dцnyaya gюz aчыb. Azяrbaycan Республикасы Daxili Ишlяr Nazirliyinin Daxili Qoшunlarыnыn baш чavuшu Ruslan Sadыqovун щяля ушaqlыqdan hяrbiyя maraьы олмушдур. Тorpaqlarыmыzыn dцшmяn iшьalы altыnda olmasы ilя barышмайан Ruslan hяqiqi hяrbi xidmяtini baшa vurduqdan sonra ися mцddяtdяn artыq hяrbi qulluqчu kimi ordu sыralarыnda qalмышдыр. 2020-ci ilin sentyabrыnda ermяni silahlы birlяшmяlяrinin tяxribvatlarыnыn qarшыnыn alыnmasы цчцn baшladыlan яks hцcum яmяliyyatlarыnыn ilk gцnlяrindяn Vяtяn mцharibяsindя iшtirak edян баш чавуш Fцzulidяn Шuшaya qяdяr шanlы dюyцш yolu keчir, dцшmяnin onlarla canlы qцvvяsini vя texnikasыnы mяhv edir. Tarixя яn inanыlmaz hяrbi яmяliyyat kimi dцшяn Шuшanыn azad edilmяsi яmяliyyatыnda iшtirak edяn Ruslan Sadыqov dцшmяnя qan udduraraq юz qяhrяmanlыьы ilя tarixя dцшцr. Daxili qoшunlarыn "Yarasa" xцsusi tяyinatlы dяstяsinin atяш tяminatы snayper yarыm qrupunun komandiri baш чavuш Ruslan Sadыqovun atasы oьlundan qцrцrla danышыr.

Deyir ki, Ruslan hяmiшя onun baшыnы uca edib, mцddяtdяn artыq hяrbi xidmяtdя olarkяn dяfяlяrlя yaxшы xidmяt vя nцmunяvi davranышlarыna gюrя komandirlяri tяrяfindяn tяrifnamяlяrя, orden vя medallara laiq gюrцlцb. Hяr zaman deyirmiш ki, nя qяdяr ki, torpaqlarыmыz dцшmян тапдаьындадыр, bizя dinclik yoxdur. Ruslan vя 9 nяfяr dюyцш yoldaшы Шuшanыn giriшindя dцшmяnin qarшыsыnы kяsib 3 gцn aramsыz dюyцшdяn sonra mяrmi

qяlpяsindяn шяhidlik zirvяsinя ucalыb. Юn xяttdя dцшmяnя qan udduran, gюz aчmaьa imkan vermяyяn, XTD zabiti, xatirяlяrdя daima цzц gцlяr, qayьыkeш vя yardыm sevяr 33 yaшlы gяnc kimi qalacaq. Ruslan normal hяyatda pambыq kimi yumшaq xasiyyяtli imiш. Ruslanla ailяsi axыrыncы dяfя noyabrыn 6-da danышa bilirlяr. Нойабрын 7-дя ися гящряман иэидимиз Шуша уьрунда эедян дюйцшляр заманы шящид олур. Руслан Садыгов 2020-ci ilin noyabrыn 10-da Шяki rayon Cяfяrabad kяnd qяbirstanlыьыnda torpaьa tapшыrыlыb. Ruslan Sadыqov юzцndяn sonra шяrяfli hяйat yolu, yazdыьы tarixlя yanaшы Nuray vя Aylin adыnda 2 qыz, Ehsan adlы oьlu olmaqla 3 юvlad яmanяt qoyub. Шяhidiмизин doьum gцnцndя ailяsi vя kяnd sakinlяri onun qяbirini ziyarяt edib, ruhuna dualar oxuyublar. Daxili Qoшunlarыn baш чavuшu Ruslan Sadыqov юlцmцndяn sonra "Vяtяn uьrunda" vя "Шuшanыn azad olunmasыna gюrя" medallarы ilя tяltif olunub. Azяrbaycanыn яrazi bцtюvlцyц uьrunda canlarыndan keчmiш шяhidlяrimizin яziz xatirяsi qяlblяrdя яbяdi yaшayacaq, heч zaman yaddaшlardan silinmяyяcяk.

Deyirlяr, insanlarыn taleyi onlar doьulduьu gцndяn yazыlыr. Иllяr юncя 20 Yanvarda dцnyaya gяlяn Yolчunun da юmцr yoluna Vяtяn uьrunda canыnы fяda etmяk yazыlmышdы. Doьulduьu gцndя Vяtяnin azadlыьы uьrunda canыndan keчяn hяmvяtяnlяri kimi. Шяkinin Qozlubulaq kяndindяn olan Yolчu Babazadя Vяtяn mцharibяsindя qяhramancasыna dюyцшdц vя юmrцnцn 18-ci baharыnda шяhidlik zirvяsinя yцksяldi. Шяhidimizi doьum gцnцndя bюyцk ehtiramla anыrыq. O, dцz 20 il bundan яввял, 20 Yanvarda dцnyaya gюz aчmышdы. Ancaq doьum gцnц цmumxalq hцzn gцnцnя tяsadцf etdiyindяn heч vaxt юz ad gцnцnц qeyd etmirdi. Ailяsi deyir ki, шяhidlяrimizin qisasыnы alacaьыna and iчmiшdi. Elя bu arzu ilя dя hяrbi xidmяtя yollanыb. Yolчu Babazadя 27 sentyabrda яkshцcum яmяliyyatlarы baшlayanda xidmяt etdiyi minaatan toborunun tяrkibindя Fцzuli, Xocavяnd, Cяbrayыl uьrunda gedяn dюyцшlяrя qatыlыb. Яn aьыr dюyцш nюqtяlяrindя dцшmяnin kabusuna чevrilяn gяnc qяhrяmanыmыz atdыьы dяqiq zяrbяlяrя эюря dostlarы arasыnda "minaatan snayper" deyя чaьыrыlыrdы. Bu gцn dя Yolчu Baba-

zadяni ailяsi ilя yanaшы, dюyцш yoldaшlarы vя uшaqlыq dostlarы da bюyцk qцrur hissi ilя anыrlar. Yolчuнун nцmunяvi яsgяr, vяtяnpяrvяr oьul vя яsl qяhraman olduьunu deyirlяr. Юmrц kimi arzularы da yarыmчыq qaldы Yolчunun. Amma юzцnя verdiyi sюzц tutdu. Dцшmяndяn qisas alaraq яn шяrяfli yolun yolчusu oldu. Шяhadяtindяn sonra qяhrяmanыmыz "Cяbrayыlыn, Fцzulinin azad olunmasыna gюrя" vя "Vяtяn uьrunda" medallarы ilя tяltif olunub.

МЯНИМ ШЯЩИД ШАЭИРДЛЯРИМ Вятян цчцн ъанындан кечяряк ябядиййятя говушмуш БЕЙРЯК ФЕЙЗУЛЛАЙЕВ вя РЦФЯТ МУСАЙЕВИН язяи хатирясиня. demiшdim. Elя mяktяb illяrindя dя o, vяtяnpяrvяrliyi ilя шagird Турал yoldaшlarыndan seчilirdi. Vaxtilя А Д Ы Ш И Р И Н iшьal olunan torpaqlarыmыzыn anыm gцnlяrini hяr dяfя mяnя yaxыnlaшaraq bir az da kяdяrli "Шяhidlik hяr kяsя qismяt halda "mцяllim, bu gцn Fцolmur, o zirvяyя hяr kяs zulinin iшьal gцnцdцr, gюrяn ucala bilmir", - deyirlяr. Шagirdlяrim Beyrяk vя Rцfяt dя, gюrцnцr, Tanrы qatыnda seчilmiшlяrdяn idi. Bir zamanlar юnцmdя oturan bu шagirdlяrim illяr sonra шяhadяt шяrbяtini iчяcяk, bir ananыn oьlu yox, bцtюv bir elin oьlu olacaqdыlar. Vяtяn mцharibяsi baшlanan gцndяn rяшadяtli Ordumuzun qяlяbя xяbяrlяrini sevinclя izlяyir, qцrur hissi keчirirdim. Шяhяrimizя gяlяn шяhid dяfnlяrindя iшtirak edir, vяtяndaшlыq borcumu yerinя yetirmяyя чalышыrdыm. Шяhidlяrimizя olan xalq mяhяbbяti, sevgisi, kцчяlяrdя шяhid tabutlarыnы qarшыlayan ana-bacыlarыn gюz yaшlarы mяni kюvrяldirdi. Vяtяn mцharibяsi gцnlяrindя bцtцn gecяlяrim oyaq keчir, bir an olsun yerimdя rahatlыq tapa bilmirdim. Narahat gecяlяrimin aьrыsы, gюrцnцr, sonralar daha dяrindяn hiss olunacaq. Oktyabrыn 5-dя sosial шяbяkяni izlяyяrkяn qarшыma чыxan xяbяr mяndя sar- BEYRЯK FEЙZULLAYEV sыntы yaratdы. Bir anlыq yerimdя donub qaldыm, keчmiш шa- nя zaman azad edяcяyik, nя girdim BЕЙРЯКИН шяhadяt zaman o yurdlara gedяcяxяbяrini oxuyanda mяni qя- yik" deyirdi. Mяn dя ona bu hяr boьdu. Gюzlяrimin qaba- nisgilin, яlbяttя, bir gцn sona ьыna ona dяrs dediyim illяr yetяcяyini яmin edirdim. Sяn canlandы. Beyrяkя 2011-2014- demя, gцn gяlяcяk XTQ-nin cц illяrdя Oьuz rayonu Malыx giziri Beyrяk Fezullayev miskяnd цmumi orta mяktяbindя ilsiz qяhrяmanlыq gюstяrяrяk mцяllimliyimin ilk tяyinatыnda юzц Fцzulinin azad edilmяdil-яdяbiyyat fяnnindяn dяrs sindя qяhrяmancasыna шяhid

olacaq, юzц bu nisgilя, hяsrяtя son qoyacaqdы. Hяqiqяtяn, illяr sonra Beyrяk adы kimi dюyцш meydanыnda dastan yazdы. 30-a yaxыn ermяni faшistini mяhv etdi, hяtta яlbяyaxa dюyцшdя sцngц-bыcaqla 5 nяfяr dцшmяni юldцrdц. Qarыn nahiyяsindяn gцllя yarasы almasыna baxmayaraq, 1 saat igidliklя dюyцшdц. Onu yaralayan ermяnini mяhv edib, юz qisasыnы alыb Vяtяn uьrunda canыndan, qanыndan keчяrяk шяhid oldu. Gizir Beyrяk Fezullayev 4 oktyabr FцzuliCяbrayыl istiqamяtindя gedяn dюyцшlяrdя шяhadяt шяrbяtini iчdi. Bizim mцqяddяs and yerimizя чevrildi. Юlцmцndяn sonra "Vяtяn uьrunda", "Hяrbi xidmяtlяrя gюrя" medalы ilя tяltif edildi. Sosial шяbяkяlяrdя Beyrяkin dюyцш yolu, шяkli hяr dяfя qabaьыma чыxanda qцrur hissi keчirir, bir az da kюvrяlirяm. Mяn onunla fяxr edirяm. Fяxr edirяm hяm dя ona gюrя ki, ona Vяtяni sevmяk ruhunu aшыlaya bilmiшяm. Az da olsa, onun Vяtяnя layiq bir oьul kimi yetiшmяsindя яmяyim var. Adы dastandan gюtцrцlяn, юzц dя dastan yazan шagirdim ruhun шad olsun. Яbяdiyyяtin цnvanыn daima nurlu olsun.

***

Beyrяkin шяhadяtindяn 12 gцn sonra daha bir шagirdimin - RЦФЯТ МУСАЙЕВИН шяhadяt xяbяrini aldыm. Bu шagirdimя Шяkinin Suчma mяktяbindя dяrs demiшdim. 2014-cц ildя 3 illik tяyinatыm bitdikdяn sonra yerimi Шяkinin Suчma mяktяbinя dяyiшdim. Rцfяtя 8-9-cu siniflяr-

dя dяrs dedim. Чox tяrbiyяli, sakit, mяdяni bir oьlan idi. Sinifdя olan digяr oьlan шagirdlяr bir az nadinc olsalar da, Rцfяt tamamilя baшqa biri idi. Dяrsinя чalышqan, mяsuliyyяtli bir oьlan idi. Taleyin hюkmцnя bax ki, gцn gяlяcяkdi, Rцfяt dя

Beyrяk dя, Rцfяt dя юmцrlяrinin gяnclik чaьыnda яbяdiyyяtя qovuшdular. Ana torpaqdan yarandыlar, son olaraq da Ana Vяtяnin qoynuna kючdцlяr. Hяr iki шagirdimin шяhadяti, шяhid dяfnlяrindя rastlaшdыьыm sarsыdыcы mяnzяrяlяr sonradan mяndя bu aьrыlы misralara чevrildi: Vяtяni qorumaьa yollanan gяnc oьullar, Bayraqlara bцrцnцb qayыdыrlar geriyя. Чiчяklяrdяn чox kюvrяk, quzudan dinc oьullar, Чiyinlяrdя dюnцrlяr bir dя цzц bяriyя. Bilmяk olmur, dцnyanыn arzusu, hяvяsi nя? Bяzяn haray yerinя юlц sцkutlar gяlir. Аnalar yol gюzlяyir oьullar яvяzinя, Analarыn цstцnя шяhid tabutlar gяlir.

РЦФЯТ МУСАЙЕВ torpaqlarыmыzыn bцtюvlц uьrunda шяhidlik zirvяsinя ucalacaqdы. Rцfяt oktyabrын 15-дя Suqovuшan яtrafыndakы aьыr vuruшmalarda шяhid oldu vя юlцmцndяn sonra "Suqovuшanыn azad edilmяsinя gюrя" medalы ilя tяltif edildi.

***

Цrяklяrimiz шяhid xяbяrlяriylя sыzlasa da, 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsinin sonunda Vяtяn torpaqlarыmыz, iшьal yurdlarыmыz mяnfur dцшmяndяn azad edildi. Qцdrяtli ordumuz mцzяffяr Ali Baш Komandanыn rяhbяrliyi altыnda 30 illik hяsrяtimizя son qoydu. Bizlяrя Qяlяbя sevinci yaшatdы, narahat шяhid ruhlarыnы sevindirdi. Цчrяngli шanlы bayraьыmыz Шuшada - Azяrbaycanыn цrяyindя dalьalanmaьa baшladы. Шяhidlяrimiz bizim and yerimiz, яbяdiyyяt цnvanlarыmыzdыr. Vяtяn uьrunda шirin canыndan keчяn hяr bir шяhidimizin ruhu qarшыsыnda baш яyirik.


№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

"Гази олмаьымла шяряф дуйурам" Бу сюзляри Вятян мцщарибяси газиси И л г а р И л й а с о в дейиб.

Илгар Илйасов “Шanlы Qяlяbя ilя baшa чatan 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsi zamanы Tяrtяr-Aьdяrя istiqamяtindя gedяn dюyцшlяrdя iшtirak etmiшяm. Dюyцшlяr zama-

Regional inkiшaf strategiyasыnы davam etdirяn A-Qroup sыьorta шirkяti Шяki шяhяrindя yeni nцmayяndяliyini aчыb. Шяbяkяnin geniшlяndirilmяsi шirkяtin inkiшafыnыn prioritet istiqamяtlяrindяn biridir. Шяkidяki nцmayяndяlik hяm fiziki шяxslяr, hяm dя korporativ mцшtяrilяr цчцn A-Qroup tяrяfindяn hazыrlanmыш tam чeшidli xidmяtlяr vя sыьorta mяhsullarыnы tяqdim edяcяk. Sыьortalыlar mцqavilяlяrin baьlanmasы/yenilяnmяsi, elяcя dя sыьorta юdяniшlяrin zamanы ixtisaslы vя operativ yardыm alacaqlar.

A-Qroup sыьorta шirkяtinin Иdarя Heyяtinin sяdri Abas Miskяrlinin rяhbяrliyi ilя aчыlыш mяrasimindя baш vя regional idarяlяrin departamenт vя шюbя mцdirlяri iшtirak ediblяr. Шяki шяhяrindя yerlяшяn AQroup komandasы tяcrцbяli sыьortaчыlar vя mяsul mцtяxяssislяrdяn ibarяtdir.

Йапонийа Сяфирлийи 22 йашыны гейд етди Йанварын 21-дя Йапонийанын Азярбайчандакы сяфирлийинин ачылмасынын 22-ъи илдюнцмц олду.

nы kяllя-beyin travmasы vя sol ayaьыmdan qяlpя yarasы almышam. Шяki шяhяrindя yaшayыram. Шяkidя Reabilitasiya Mяrkяzinin olmasы чox yaxшыdыr. Hяr ay bu Mяrkяzdя fizioterapevtik цsullarla mцalicяlяr alыram. Burada biz qazilяrя, elяcя dя яlilliyi olan шяxslяrя чox yaxшы reabilitasiya xidmяtlяri gюstяrilir.” Bu sюzlяri Шяkidя Reabilitasiya Mяrkяzi иля KИV nцmayяndяlяrinin tanышlыьы цчцn тяшкил едилмиш mediatur заманы (бу барядя 10-ъу сящифядя охуйа билярсиниз. Ред.) AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri Мустафа Дадашова mцsahibяsindя Vяtяn mцharibяsi qazisi Иlqar Иlyasov deyib. Qazi olmaьы ilя шяrяf duyduьunu vurьulayan Иlqar, doьma Vяtяnimizi qanы-canы ilя hяr an qorumaьa bundan sonra da hazыr olduьunu bildirib.

A-Qroup-un yeni nцmayяndяliyi Шяkidя Agent шяbяkяsinin inkiшafы vя pяrakяndя satышыn artmasы шirkяtin strateji hяdяflяridir. Qarшыya qoyulan mяqsяdlяrя nail olmaq цчцn A-Qroup юlkяnin regionlarыnda ofislяrinin sayыnы artыrmaqda davam edir. Bu gцn шirkяt artыq : Bakы, Gяncя, Quba, Lяnkяran vя Azяrbaycanыn digяr шяhяrlяrindя tяmsil olunur. Xatыrlatmaq istяrdik ki, AQroup sыьorta шirkяti dinamik inkiшaf etmяyя davam edir. Шirkяt artыq 26

ildir ki, sыьorta bazarыnda uьurla fяaliyyяt gюstяrяrяk mцшtяri xidmяtinin mцkяmmяllяшdirilmяsinя, sыьorta tяlяblяrinin юdяnilmяsi vaxtыnыn azaldыlmasыna vя zяrяrin юdяnilmяsi prosesinin sяmяrяliliyinin artыrыlmasыna diqqяt yetirir. A-Qroup sыьorta шirkяti fiziki vя korporativ mцшtяrilяrя geniшчeшidli sыьorta mяhsullarы tяqdim edяrяk 14 nюv kюnцllц vя 3 icbari sыьorta nюvц цzrя yцksяk ixtisaslы xidmяtlяr tяqdim edir. A-Qroup-un yeni nцmayяndяliyi Шяki шяhяri, Mirzя Fяtяli Axundov pr.6 цnvanыnda yerlяшir.

Rяvanя SЯРДАРОВА, Fins.az

сящ. 9

Bu барядя Сяфирлийин Фаъебоок сосиал шябякясиндяки

JapanEmb.Azerbaijan

Давуд Мяммядов

сящифясиндя йазылыб: “Бу gцn Sяfirliyimiz цчцn яlamяtdar bir gцndцr! 21 yanvar 2000-ci il tarixindя Qafqaz regionunda ilk dяfя olaraq mяhz Azяrbaycanda aчыlan Yaponiya Sяfirliyi 22ci ildюnцmцnц qeyd edir. Sяfirlik aчыldыьы gцndяn etibarяn burada чalышan яmяkdaш Davud Mяmmяdovun simasыnda gяlяcяk fяaliyyяtin vя Yaponiya ilя Azяrbaycan arasыnda qarшыlыqlы dostluq mцnasi-

bяtlяrinin bundan sonra da davamlы шяkildя inkiшaf etmяsini arzu edirik!” Гейд едяк ки, Сяфирлийин мялуматында ады чякилян Давуд Мяммядов щямйерлимиздир. О, 1958-ъи илдя Шякидя анадан олуб. 1975ъи илдя Шяки 11 сайлы орта мяктяби битириб. 2000-ъи илдян Йапонийа Сяфирлийиндя чалышыр.

***

Шяки Бялядиййясинин коллективи дост юлкянин Сяфирлийинин бцтцн ямякдашларыны бу яламятдар эцн мцнасибятиля тябрик едир.

"Milli musiqi alяtlяrimiz milli sяrvяtimizdir" Шяki шяhяr 2 nюmrяli Uшaq Musiqi mяktяbinin шagirdlяri " M i l l i m u s i q i a l я t l я r i m i z m i l l i s я r v я t i m i z d i r " adlы konsertdя uьurla iшtirak etmiшdir. M.Maqomayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt Akademik Filarmoniyasыnda bяdii rяhbяr vя baш dirijor A ь a v e r d i P a ш a y e v i n rяhbяrliyi, Azяrbaycan Respublikasыnыn Яmяkdar Artisti И l a h я H ц s e y n o v a n ы n dirijorluьu ilя Azяrbaycan Dюvlяt Xalq Alяtlяri orkestrinin " G я n c l я r я d я s t я k " layihяsi чяrчivяsindя " M i l l i m u s i q i alяtlяrimiz milli sяrvяtimizdir" adlы konserti keчirilmiшdir.

Абид Чяляби Konsertdя Шяki шяhяr 2 nюmrяli Uшaq Musiqi mяktяbinin kamanчa ixtisasы цzrя V sinif шagirdi Abid Чяlяbi elяcя dя tar ixtisasы цzrя ЫV sыnыf шagrdi Yaqubzadя Ayxan iшtirak etmiшdir.

Proqramda Azяrbaycan, rus vя qяrbiavropa bяstяkarlarыnыn яsяrlяri sяslяndirilmiшdir. Konsertdя Hacы Xanmяmmяdov Kamanчa vя Orkestr цчцn konsert, Fikrяt Яmirovun iшlяmяsindя - "Evlяri var xana-xana" xalq mahnыsы, Ukranya variasiyalarы, Sяid Rцstяmov - "Qaytaьы", Sцleyman Яlяsgяrov "Vяtяnimdir", Sцleyman Яlяsgяrov - "Шalaxo", Иohan Sebastian Bax - "Zarafat", Sцleyman Яlяsgяrov - "Tarantella", Vittorio Monti "Чardaш", Dadaш Dadaшov - "Skertso", Sцleyman Яlяsgяrov - "Daimi hяrяkяt", Hacы

Айхан Йагубзадя Xanmяmmяdov - Kamanчa vя Orkestr цчцn konsert, Hяsяn Rzayevin - "Чahargah rapsodiyasы" kimi яsяrlяri ifa olunmuшdur.

Sheki.mct.az


сящ. 10

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякидя... ... илк дярсляр 20 Йанвара щяср едилиб Yanvarыn 19-da Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsin tabeliyindя fяaliyyяt gюstяrяn цmumi tяhsil mцяssisяlяrindя ilk dяrslяr 20 Yanvar hadisяlяrinin otuz ikinci ildюnцmцnя hяsr edilib.

Dяrslяrdя ilk olaraq xalqыmыzыn azadlыьы uьrunda canlarыnы qurban vermis Vяtяn юvladlarыnыn xatirяsi bir dяqiqяlik sцkutla yad edilib. Dяrslяrin keчirilmяsindя mяqsяd шagirdlяrdя Vяtяnя mяhяbbяt hissinin daha da mюhkяmlяndirilmяsi, onlarыn Vяtяnя layiqli юvlad kimi yetiшdirilmяsi vя яsil vяtяndaш mюvqeyinin aшыlanmasы mяqsяdlяrinя xidmяt edir.

№ 01 (208), Йанвар 2022

... Эцнярзи гайьы мяркязиндя йени ил шянлийи Шяkidя fяaliyyяt gюstяrяn Gцnяrzi qayьы mяrkяzindя Dцnya azяrbaycanlыlarыnыn Hяmrяyliyi gцnц vя Yeni il mцnasibяti ilя tяdbir keчirilib. Mяrkяzя cяlb edilmiш uшaqlarыn hazыrladыqlarы bяdii-musiqili proqram iшtirakчыlarda xoш яhval-ruhiyyя yaradыb. Uшaqar mцxtяlif шeirlяr sяslяndirib, rяqslяr ifa ediblяr. Шaxta babanыn suallarыnы cavablandыran kюrpя fidanlar hяdiyyяlяr alыblar. Xatыrladaq ki, uшaqlarыn dюvlяt uшaq mцяssisяlяrinя dцшmяsinin qarшыsыnыn alыnmasы vя xцsusi qayьыya ehtiyacы olan uшaqlarыn vя ailяlяrin sosial xidmяtlяrя чыxышыnыn tяmin edilmяsi цчцn

yaradыlan, "Sosial Xidmяtlяr Agentliyinin" maliyyя dяstяyi ilя fяaliyyяt gюstяrяn

... Реабилитасийа Мяркязиня медиатур тяшкил едилиб Яmяk vя Яhalinin Sosial Mцdafiяsi Nazirliyinin tabeliyindяki Dюvlяt TibbiSosial Ekspertiza vя Reabilitasiya Agentliyinin daha bir reabilitasiya mцяssisяsindя - Шяki шяhяrindяki Reabilitasiya Mяrkяzindя яlilliyi olan шяxslяrя, o cцmlяdяn mцharibя яlillяrinя gюstяrilяn reabilitasiya xidmяtlяri ilя KИV nцmayяndяlяrinin tanышlыьы цчцn hяmin Mяrkяzя mediatur tяшkil edilib. Qeyd olunub ki, юtяn il цmumilikdя, Agentliyin reabilitasiya mцяssisяlяrindя 9325 nяfяrя reabilitasiya xidmяtlяri gюstяrilib.

Fяnn mцяllimlяri Azяrbaycanыn azadlыьы vя яrazi bцtюvlцyц uьrunda mцbarizя tarixinя qяhrяmanlыq sяhifяsi kimi daxil olmuш 1990-cы ilin 20 Yanvar hadisяlяri barяdя sюhbяt aчыblar. Hяmчinin tяhsil mцяssisяlяrindя 20 Yanvar hadisяlяrinin otuz ikinci ildюnцmцnя hяsr olunmuш foto vя rяsm sяrgisi, яdяbi-bяdii kompozisiyalar tяшkil olunub.

... сон 6 илдя щейван сащибляриня 1,2 милйон манатдан чох субсидийа юдянилиб 2021-ci ildя Шяki rayonunda 7497 baш inяk, camыш vя dцyя sцni yolla mayalandыrыlыb. Bu, яvvяlki illя mцqayisяdя 447 baш чoxdur. Mцddяt яrzindя tяsяrrцfatlarda sцni mayalanma yolu ilя 3223 baш buzov vя balaq doьulub. Юtяn il Шяki rayonu цzrя 2442 nяfяr heyvan sahibinя sцni mayalanma yolu ilя alыnan 2731 baш cinsi yaxшыlaшdыrыlmыш buzova gюrя 273 min 100 manat subsidiya hesablanыb. Bu barяdя AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin heyvandarlыq sektorunun mцdiri Nazim Rяcяbov mяlumat verib. Qurum rяsmisi bildirib ki, son illяr rayonda heyvandarlыq mяhsullarыnыn istehsalыnы intensiv yolla artыrmaq цчцn ciddi tяdbirlяr gюrцlцr. Иndiyяdяk rayonun kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы

istehsalчыlarы tяrяfindяn dюvlяtin gцzяшtli шяrtlяri ilя satыlan 418 baш damazlыq dцyя alыnыb. Bununla yanaшы, son vaxtlar шяkili fermerlяr heyvanlarыn cins tяrkibinin yaxшыlaшdыrыlmasыnda mцhцm rol oynayan sцni mayalanma tяdbirlяrinя dя цstцnlцk verirlяr. Mяhz bu sяbяbdяn rayonda sцni mayalandыrыlan heyvanlarыn sayы ilbяil artыr. N.Rяcяbov qeyd edib ki, Azяrbaycan Prezidentinin "Heyvandarlыьыn cins tяrkibinin yaxшыlaшdыrыlmasыna dюvlяt dяstяyi haqqыnda" mцvafiq Sяrяncamыnыn icrasы olaraq, son 6 ildя Шяki rayonu цzrя 10 min 489 nяfяr heyvan sahibinя sцni mayalanma yolu ilя alыnan 12 min 565 baш cinsi yaxшыlaшdыrыlmыш buzova gюrя, hяr buzova 100 manat olmaqla, цmumilikdя 1 milyon 256 min 500 manat subsidiya юdяnilib.

... тярявяз вя бостан мящсуллары истещсалы 243,6 тон артыб Шяki rayonunun torpaq mцlkiyyяtчilяri 2021-ci ildя 1734 hektar sahяdя tяrяvяz vя bostan mяhsullarы yetiшdiriblяr. Юtяn tяsяrrцfat ilindя rayonda 35 min 73,8 ton tяrяvяz, kartof vя bostan mяhsullarы istehsal edilib. Mяhsul istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 243,6 ton artыb. Hяr hektarыn orta mяhsuldarlыьы 202,2 sentner olub. Bu barяdя AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя Шяki Шяhяr Statistika

Иdarяsindяn mяlumat verilib. Bildirilib ki, юtяnilki mюvsцmdя tяsяrrцfatlarda 6 min 785,6 ton pomidor, 3 min 602 ton xiyar, 1174,6 ton kяlяm, hяmчinin digяr tяrяvяz mяhsullarы istehsal edilib. Bundan яlavя, rayonun torpaq mцlkiyyяtчilяri юtяn tяsяrrцfat ilindя 701 hektar kartof sahяsindяn 10 min 564 ton mяhsul gюtцrцblяr. Hяr hektarda mяhsuldarlыq 150,7 sentner tяшkil edib. Kartof istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 243 ton artыb.

Gцnяrzi qayьы mяrkяzi ютян илин sentyabr айындан etibarяn Шяkidя fяaliyyяt gюstяrir.

Тярлан Гурбанов, Шяки Реабилитасийа Мяркязинин директору Яlilliyi olan шяxslяrя яvvяlki ilя nisbяtяn 37,1% чox olmaqla 48 min reabilitasiya vasitяsi verilib. 8716 шяxs reabilitasiya vasitяlяri ilя tяmin olunub ki, onlardan 1200 nяfяri юlkяmizin яrazi bцtюvlцyц-

nцn, mцstяqilliyinin vя konstitusiya quruluшunun mцdafiяsi ilя яlaqяdar яlilliyi olan шяxslяrdir. Eyni zamanda, 184 hяrbчi yцksяk texnologiyalы mцasir 4-cц nяsil protezlя tяmin edilib. Mцasir standartlara uyьun reabilitasiya шяraitinin yaradыldыьы Шяki Reabilitasiya Mяrkяzindя limfodrenaj, ozonoterapiya, maqnitoterapiya, hidroterapiya, amplipuls, fonoforez, qыsa dalьa diotermiya, UVЧ, zяrbяdalьa terapiya, elektroforez, mцalicяvi masaj, hidromasaj, traksiya, mцalicяvi bяdяn tяrbiyяsi terapiyasы vя digяr prosedurlar hяyata keчirilir. Burada Шяki vя яtraf rayonlar цzrя яlilliyi olan шяxslяr effektiv fizioterapevtik цsullarыn tяtbiqi яsasыnda tibbi-sosial reabilitasiya xidmяtlяri ilя tяmin olunur. Юtяn il Mяrkяzdя яlilliyi olan 500-dяn чox шяxsя ambulator vя stasionar шяkildя reabilitasiya xidmяtlяri gюstяrilib. Postmцharibя dюvrцndя Mяrkяzdя mцharibяdя yaralanmыш hяrbi qulluqчulardan, yaxыnlarыndan, habelя шяhid ailяsi цzvlяrindяn ibarяt 100-dяk шяxsin sosialpsixoloji vя reabilitasiya xidmяtlяri ilя tяminatы hяyata keчirilib. KИV nцmayяndяlяri Mяrkяzdя yaradыlan шяraitlя vя gюstяrilяn reabilitasiya xidmяtlяri ilя, burada tяtbiq olunan fizioterapevtik prosedurlarla tanыш olublar.


№ 01 (208), Йанвар 2022

Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайларымызда)

90 ил ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шяki цсйаны

Bununla da istintaqыn hяmin mяrhяlяsi baшa чatыb. Юtяn яsrin 30cu illяrinin sonunda "NKVD" zindanlarыna dцшmцш dustaqlara elя dяhшяtli iшgяncяlяr verirdilяr ki, onlar nяinki юzgяlяrin, hяtta юzlяrinin яleyhinя яn lяyaqяtsiz ifadяlяr iшlяdir, яn aьlasыьmaz yalanlar uydurur, mцstяntiqin tяlяb etdiyi istяnilяn cцmlяni sюzц yazыr, antisovet fяaliyyяt gюstяrяn xalq dцшmяnlяrinin siyahыsыnы tяlяb olunduьu qяdяr geniшlяndirirdilяr. Stalinin baш memar olduьu inkvizisiya hцquq sistemi qarшыsыnda bыьыburma marшallar, ordu generallarы, Siyasi Bцro цzvlяri юzlяrinin яksinqilabi istiqamяtdя fяaliyyяt gюstяrdiklяrini "etiraf" edib gцllяlяnmяyя layiq olduq-larыnы юz dillяriylя bяyan edirdilяr. O zaman Sovet ordusunun rяhbяrliyindя qяrar tutmuш marшalllarыn bir чoxu mяhz belя "etiraflardan" sonra gцllяlяnmiшdilяr. Hitler 1940-cы ilin sonunda keчirdiyi mяxfi toplantыlardan birindя Sovet Иttifaqыna hцcum etmяk цчцn яlveriшli шяraitin yetiшdiyini дейяряк, hяr шeydяn юncя Stalin repressiyasы nяticяsindя Sovet ordusunun xeyli zяif dцшdцyц amilini nяzяrdя tutduьunu bildirmiшdir.

Йени тапылмыш фактлар ялавя едилмишдир.

Ona dedim ki, mяnim bildiyimя gюrя, Шяkidя цsyan gedir vя ondan Mцsavat partiyasыnыn buradakы rolunu soruшdum. Mяdinя xanыm cavab verdi: "Heч bir rolu yoxdur, bu baшdan-ayaьa provakasiyadыr". Elя hiss etdim ki, o mяnя inanmыr. Mяn чыxыb getdim, ancaq bir gцn sonra yenя onun yanыna qayыdыb sorьumu tяkrarladыm vя "doьrudanmы mяhv olan xalqa kюmяk etmяk istяmirsiniz?" - deyя яlavя etdim. O, qяti шяkildя "yox" deyяrяk imtina etdi. Mяn onunla xariclя яlaqяsinin olub-olmadыьыnы soruшdum. O, mцsbяt cavab verяrяk "Чяyirtkя ilя mцbarizя tяшkilatы"nыn bir яmяkdaшы vasitяsiylя Иranla яlaqя saxladыьыnы bildirdi. O, mяni

tяшkilatыnыn Шяki цsyanыna mцnasibяtini aydыnlaшdыr, yardыm almaq цчцn hяmin tяшkilat vasitяsiylя xaricdяki Mцsavat dairяlяriylя яlaqя yarat. Nяbibяyovun tapшыrыьы яsasыnda mяn Bakыya getdim vя Mцsavatыn mяrkяzi adamlarыndan olan Qiyasbяyova Mяdinя xanыma mцraciяt etdim. Qiyasbяyova ilя sюhbяtlяrim haqqыnda yuxarыda ifadя vermiшяm...

***

Mяdinя xanыm Qiyasbяylinin vя Яliabbas Qяdimovun gцllяlяnmяlяri haqqыnda 1937-ci il 26 sentyabrda verilяn qяrar 1937-ci il sentyabrыn 28-dя gecя saat 01:25 dяqiqяdя yerinя yetirilib.

gюrя 1927-ci ildя hяbs olunaraq, 3 il mцddяtinя azadlыqdan mяhrum edilmяsini vurьulayыr) Шяkidяydim. 1930-cu ildя Шam-

***

Ялиаббас Qяdimovun hяm yazыlы шяkildя mцstяntiqя verdiyi izahata, hяm dя 1937-ci il 7, 8, 9 avqust dindirmяlяri zamanы dilя gяtirdiyi ifa-dяlяrdя яksini tapan "etiraflara" "NKVD"nin sыnanmыш iшgяncя metodu ilя onu istintaqa lazыm olan ifadяni nяinki demяyя, hяtta yazmaьa mяcburetmя amilindяn yanaшmaq lazыmdыr. Mиръяфяр Baьыrov юzu bu faktordan, yяni iшgяncя vermяk yolu ilя mцttяhimdяn lazыm olan ifadяni almaq цsulundan bяhs edяrяk demiшdir ki, шцuru varlыq deyil, dюymяk tяyin edir. Я.Qяdimov hяm yazdыьы 9 sяhifяlik izahatda, hяm dя 1937-ci ilin avqust dindirilmяlяri zamanы verdiyi ifadяlяrdя "etiraf" etmiшdir ki, Bakыda gюrцшdцyц Шяkili Mяmmяd bяy Hцseynbяyov ona demiшdir ki, eшitdiyinя gюrя tцrklяr Azяrbaycanыn яksinqilabi partiyalarы ilя яlbir olub mцxtяlif bюlgяlяrdя цsyan qaldыracaqlar. Eyni zamanda M.Hцseynbяyov ondan xahiш etmiшdir ki, Mцsavat tяшkilatыnыn rяhbяrliyindяki шяxslяrin biri vasitяsiylя bu xяbяrin gerчяk olub-olmadыьыnы yoxlayыm. Я.Qяdimovun izahatыnыn sonrakы hissяsindяn mяlum olur ki, bu mяqsяdlя Mяdinя xanыm Гийасбяйлинин evinя getmiшdir. Шяki цsyanы haqqыnda dяqiq mяlumat almaq цчцn niyя mяhz Mяdinя xanыma mцraciяt etmяyinin sяbяbini isя belя шяrh edib: "Mяn rяsmi шяxslяrdяn kimsяni tanыmыrdыm, ancaq "DPZ"-dя (rusca "дом предварительного заключения" - ilkin dustaqlыq evi) olarkяn oradakы mцsavatчыlardan, o cцmlяdяn Kяrbяlayы Vяli Mikayыlovdan dяfяlяrlя Mяdinя xanыmыn Mцsavatыn "mяrkяzi simalarыndan biri" olduьunu eшitmiшdim". Daha sonra Я.Qяdimov izahatыnda Mяdinя xanыmыn evinя getmяsindяn vя onunla etdiyi sюhbяtdяn bяhs edяrяk yazыrdы: "Tяxminяn aprelin 20-si gцnlяrindяn birindя onun evinя getdim. Mяni hюrmяtlя Abbas яfяndi kimi qarшыladы vя чaya qonaq etdi. Deyяsяn, otaqda yalnыz ikimiz idik. Soruшdu ki, Шяkidя necя yaшayыrlar?

diyi cavablarda da mцшahidя edirik. Яn paradoksal hal budur ki, Я.Qяdimovun istintaq zamanы verdiyi ifadяlяr aylar юncя yazdыьы izahatla heyrяtamiz dяrяcяdя eyniyyяt tяшkil etmяklя yanaшы, ona qarшы irяli sцrцlяn ittihamlarыn siyasi rяngini xeyli tцndlяшdirir vя belяliklя юz vяziyyяtini daha da aьыrlaшdыrыrdы. Buna яmin olmaq цчцn Я.Qяdimovun 1937-ci il avqust dindirilmяlяrindяn bir epizoda diqqяt yetirяk: Sual: Siz dцzgцn vя sяmimi ifadя vermяkdяn yayыnыrsыnыz. Ыstintaq dяqiq mцяyyяnlяшdirib ki, siz elя Sovet hakimiyyяtinя qarшы silahlы цsyana hazыrlыq anыnda цsyanыn baшчыsы Nяbibяyovdan aldыьыnыz tapшыrыьa яsasяn Bakыdakы gizli Mцsavat tяшkilatы vasitяsiylя xaricdяki Mцsavat tяшkilatlarы ilя яlaqяlяr yaratmaq цчцn Шяkidяn Bakыya gяlmisiniz. Doьrusunu deyin. Cavab: Mяn bu qяrara gяlmiшяm ki, yalnыz hяqiqяti danышыm; bцtцnlцklя Sovet hakimiyyяtinя tяslim oluram. Boynuma alыram ki, Шяki-Zaqatala bюlgяsindя Sovet hakimiyyяtinя qarшы silahlы цsyan hazыrlanan vaxt mяn Шяkidяn Bakыya цsyanчы tяшkilatыn baшчыsы Bяhram Nяbibяyovun xцsusi tapшыrыьыna яsasяn gяlmiшdim. Sovet hakimiyyяtinя qarшы silahlы цsyana hazыrlыqda mяnim iшtirakыm bu cцrdцr. Cяzamы чяkdikdяn sonra (antisovet ifadяlяrinя

ЫЫ-ЫЫЫ ФЯСИЛ

Mяdinя xanыm Qiyasbяyli, директор ишлядийи вахт hяmin шяxslя calaшdыrmaьa sюz verdi, ancaq o adam bu vaxt Bakыda olmadы. Tцrkiyяdяn Шяkiyя gяlmiш 4 шяxsin rolunu aydыnlaшdыrmaq цчцn mяn Mяdinя xanыmdan Tцrkiyя ilя яlaqяlяrini soruшdum. O, яlaqяlяrin olduьunu bildirdi vя soruшdu ki, bu sizin nяyinizя gяrяkdir? Cavab verdim ki, oraya getmяyim pis olmazdы, ancaq Шяkidяn gяlяnlяrin hamыsыnыn dюnя-dюnя danышdыьы 4 nяfяr haqqыnda mяn ona heч nя demяdim. Шяkililяrdяn юyrяndim ki, цsyandan юncяki son ayы Bakыda yaшamыш Bяhram bяy Яlicanbяyov aprelin 20si gцnlяrindя burada, onun qardaшы Mustafa bяy Яlicanbяyov isя Tiflisdя hяbs olunublar. Mяn Mяdinя xanыmыn dediklяrini rяhmяtlik Hцseynbяyova чatdыrdыm ki, цsyan baшdan-ayaьa provokasiyadыr. Bundan sonra o, Шяkiyя yola dцшdц. Hяbs edildiyim gцnяdяk bir daha Mяdinя Qiyasbяyovanыnыn yanыnda olmadыm..." Иxtisarla verdiyimiz bu sяnяddяn mяlum olur ki, Я.Qяdimov Mяdinя xanыmы qorumaьa чalышыb. Onunla baьlы elя mяtlяblяrdяn bяhs edib ki, bunlar Mяdinя xanыmы tяmizя чыxarmaьa xidmяt edir. Mяdinя xanыmыn Шяki цsyanыna mцnasibяti haqqыnda Я.Qяdimovun yazdыqlarы buna sцbutdur. Mяdinя xanыmla baьlы digяr mялumatlara gяldikdя isя bunlar Я.Qяdimovun yazdыqlarыndan vя sюylяdiklяrindяn xeyli юncя onun юzцndяn iшgяncя yolu ilя alыnmышdыr. Bu halы, yяni iшgяncя yolu ilя mцttяhimdяn ifadя alыnmasыnы 1937ci ilin avqust dindirilmяlяrindя Я.Qяdimovun mцstяntiqin suallarыna ver-

xor hadisяlяrindяn sonra (Hacы Axund Яhmяd Hacы Piri oьlunun baшчыlыьы ilя 1930-cu ildя Шяmkirdя baш vermiш цsyana iшarя edir) yanыma Vяliyev Seyid adlы bir nяfяr Шяki шяhяr sakini gяldi. O, mяnя yaxшы mцnasibяt bяslяyirdi vя mяni keчmiш fяal mцsavatчы kimi tanыyыrdы. Panislamчы яhval-ruhiyяli Vяliyev mяnя bildirdi ki, Шamxor hadisяlяrindяn sonra шяkililяr чox qяzяblidir, Manaf yцzbaшы (Sovet hakimiyyяti orqanlarы tяrяfindяn gцllяlяnib) bazarda aчыq шяkildя camaatы Sovet hakimiyyяtinя qarшы mцbarizяyя чaьыrыb vя Tцrkiyяdяn iki nяfяr tцrkцn gяlяrяk Шяkinin "Yuxarы baш" adlanan mяhяllяsindяn olan bir neчя adamla, o sыradan Nurmяhяmmяd Яfяndiylя gюrцшяrяk sюhbяt edib. Vяliyevin dediyi baшqa adamlarыn adы yadыmda qalmayыb. Vяliyevin bu xяbяrinя mяn inamsыzlыqla yanaшdыm, bildirdim ki, Шamxor hadisяlяri vя Manaf yцzbaшыnыn aчыq чaьыrышlarы bцtцn bunlarыn fitnяkarlыq olduьunu gцman etmяyimя яsas verir. Vяliyev Seyidin dediklяrinin hяqiqяtя nя qяdяr uyьun olduьunu юyrяnmяk mяqsяdiylя яksinqilabчы millяtчi kimi tanыdыьыm Nяbibяyov Bяhram bяyя mцraciяt etdim. Nяbibяyovdan soruшdum ki, Sovet hakimiyyяtinя qarшы silahlы цsyan hazыrlamaq цчцn doьrudanmы Tцrkiyяdяn adamlar gяlib, o da mцsbяt cavab verdi. Mяn incidiyimi Nяbibяyova bildirяrяk ondan soruшdum ki, bяs niyя bu haqda mяni xяbяrdar etmяmisяn? О, mяnя cavab verdi: sяn hяbs olunmuшdun, ona gюrя dя mцяyyяn mцddяt bunu gizli saxlamaq istяyirdik. Sual: Bu, doьru deyil. Nяbibяyov sizя cavab verib ki, mяn цsyanчы tяшkilatы sяndяn yalnыz ona gюrя gizlяtmiшяm ki, sяn dя mцsavatчыlarla olan яlaqяlяrin haqqыnda mяnя heч nя danышmamыsan. Doьrusunu deyin. Cavab: Bяli, tamamilя doьrudur. Nяbibяyov mяnя dedi ki, sяn dя mцsavatчыlarla яlaqяni mяndяn gizlяtmisяn. Sual: Иfadяnizi davam etdirin. Cavab: Nяbibяyov mяnя tapшыrdы ki, Bakыya get vя Bakы Mцsavat

Эярай Фязли 10 avqust 1956-cы ildя Azяrbaycan SSR prokuroru A.S.Babayevin etirazыna яsasяn onlarыn hяr ikisinя bяraяt verilяrяk adlarы tяmizя чыxarыlыb. Bцtцn bu faciяlяrin baшlыca sяbяbi bolшevik rejiminin Allahыn, tяbiяtin insana bяxш etdiyi hцquqlarы tanыmamasы, insanыn hяyatы, dцшцncяsi цzяrindя total nяzarяt sistemi qurmaq niyyяtinя dцшmяsi olmuшdur. G я r a y F я z l i totalitar kommunist rejiminin can atdыьы mяqsяdlяri Stalinin цzdяniraq "uьurlarы" timsalыnda olduqca dяqiq ifadя etmiшdir: "...Tarix belя paradoksal mюcцzя gюrmяyib. Hяlя heч kяs ixtiyarыnda olan maddi vя mяnяvi sяrvяtlяrin belя tamhцquqlu, qяti sяlahiyyяtli hюkmdarы olmayыb. Stalin tяbiяti, cяmiyyяti, onun tarixini, bu gцnцnц, sabahыnы, шяxsiyyяti, fikri, dцшцncяni, aьlы, qabilliyяti, hяr шeyi vя hamыnы, bяli, bяzi mяslяk vя яqidя qяhrяmanlarы istisna olmaqla hamыnы чox bюyцk ustalыqla юz iradяsinя tabe etmiшdi. Tabe etmяk azdыr, qul etmiшdi. Milyonlarla adam onun subyektiv fikirlяrinя, яdalяt vя mцdriklik qiyafяsinя bцrцnmцш mцstяbid gюstяriшlяrinя, yalana, haqsыzlыьa, rяzalяtя, чox bюyцk mяmnuniyyяtlя itaяt etmяyя hazыr idi. Bяшяr tarixinin яn bюyцk цrяk yarasы". Yяqin ki, xalqыmыzыn uzaqgюrяn kяsiminin mяqsяdi bu yaranы kяsib atmaq, onun metastaz verib шaxяlяnmяsinin qarшыsыnы almaq idi. Lakin gцc, qцvvя чatmadы. Daha doьrusu, o dюvrцn xarakterini, mяьzini ifadя edяn siyasi vяziyyяt, sosial-iqtisadi mцnasibяtlяr sistemi, mяnяvi-psixoloji amillяr buna imkan vermяdi. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

ВЯТЯН Щаъы Якбяр Рцстямов

Kitabda muяllifin birinci Qarabaь muharibяsi vя doьulub boyabaшa catdыьы Aьdam rayonunun iшьalda olduьu dovrlяrdя yazdыьы gundялийинdяki bir sыra qeydlяr, mяtbuatda dяrc eдилмиш esselяrи, sosial шяbяkяlяrdя paylaшdыьы mяtnlяr, hяmcinin onun haqqыnda tanыnmыш jurnalistlяrin mяqalяlяri toplanыb. Kitaba Иkinci Qarabaь savaшыnda ermяni faшizmi uzяrindяки Qяlяbяdяn vя Aьdam ишьалдан азад оландан сонра yaшanan sevinc vя qurur hissinin ifadяsi olan yazыlar da daxil edilib. Мцяллиф щаггында: Щаъы Якбяр Рцстямов 1947-ci ildя Aьdam шяhяrindя anadan olub. 1992-ci il may ayыnыn

ЙЕНИ КИТАБЛАР Гарабаь мцщарибясинин ъanlы яfsanяси H a c ы Я k b я r Rцstяmovun "Vяtяn" kitabы ишыг цзц эюрцб. 15-dя Aьdamыn Abdal-Gulablы kяndlяri uьrunda gedяn dюyцшlяrdя oьlu, kяшfiyatчы Sяnan Rцstяmov яmri yerinя yetirяrkяn qяhrяmancasыna шяhid oluб. 1993-cц il mart ayыnыn 1-dя ordudan tяrxis edilян Щ.Я.Рцстямов Aьdam Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn шяhяr цzrя nцmayяndяsinin mцavini tяyin olunur. 1993-cц il iyulун 22-дя, Bakыda olduьu vaxt Aьdam cяbhяsindя yaranan vяziyяtlя яlaqяdar, radio, televiziya vя mяtbuat vastяsi ilя xalqa mцraciяt edяrяk, oьlanlarы Sяrvan vя Kяnanla yenidяn orduya qayыdan Яkbяr Rцstяmov hamыnы sяfяrbяrliyя чaьыrыr. Dюyцш яmяliyatlarы zamanы onlarla yaralыnы atяш xяttindяn чыxarыlmasыna nail olan Яkbяr Rцstяmov mцxtяlif dяrяcяli xяsarяtlяr alыr. O, noyabr ayыna qяdяr 708 saylы hяrbi hissяdя, noyabr ayыnda 190 saylы hяrbi hissяdя, 24 iyul 1994-cц ildяn 701 saylы hяrbi hissяdя mцxtяlif vяzifяlяrdя qulluq etmiш вя 1995-ci il oktyabrын 4-dя ordudan tяrxis olunmuшdur. Яkbяr Rцstяmov 2004-cц ilin sentyabrыndan Bakыdakы 7 saylы peшя litseyindя idman rяhbяri iшlяyir. O, юz sevimli peшяsi ilя yanaшы, respublikanыn ictimai-siyasi hяyatыnda da fяal iшtirak edir. Юlkя mяtbuatыnda Qarabaь savaшы ilя baьlы xatirяlяr silsilяsi, publistik yazыlarla чыxыш edir. “ВЯТЯН” онун цчцнъц китабыдыр. O, щям дя “Qalx ayaьa, vяtяn oьlu” kitabыnыn mцяllifidir. Яkbяr mцяllim 1993-cц ildя Mяшhяd, 1999-cu ildя isя Mцqяddяs Hяcc ziyarяtindя olub. Milli Qяhrяman Ramiz Qяmbяrov adыna diploma layiq gюrцlцb.

Tяbrizdя Qarabaьы tяrяnnцm edяn " X a r ы b ц l b ц l l я r " almanaxы чap olunub.

AMEA Nizami Gяncяvi adыna Яdяbiyyat Иnstitutunun Mяtbuat tarixi vя publisistika шюbяsinin mцdiri Vцqar Яhmяdin tяrtibi ilя Tяbrizdя Qarabaьы tяrяnnцm edяn "Xarы bцlbцllяr" adlы шeirlяr toplusu iшыq цzц gюrцb. Filologiya elmlяri doktoru, professor Vцqar Яhmяdin on beш sяhifяlik "Mцqяddimя"si ilя nяшr edilяn kitab яrяb яlifbasыnda 1000 tirajla чap olunub. Kitabda Иrandakы Gцney vя Quzey Azяrbaycanыn 110-a yaxыn шairinin doьma Qarabaьы vяsf edяn шeirlяri toplanыb. Topluya daxil olan Azяrbaycan шairlяrinin яsяrlяri Vцqar Яhmяd, Cяnubi Azяrbaycan шairlяrindяn poetik nцmunяlяr Nurяddin Mцqяddяm vя Seyid Mahmud Sani Иbadi tяrяfindяn tяrtib olunub. 604 sяhifяlik toplu Tяbrizin "Aydыn Sav" nяшriyyatыnda yцksяk bяdii poliqrafik sяviyyяdя чap olunub. Kitaba Шimali Azяrbaycandan Яliaьa Vahid, Sяmяd Vurьun, Sцleyman Rцstяm, Nяbi Xяzri, Mяmmяd Araz, Bяxtiyar Vahabzadя, Fikrяt Qoca, Xяlil Rza, Zяlimxan Yaqub, Musa Yaqub, Vaqif Aslan, Nцsrяt Kяsяmяnli, Sцcaяt, habelя Vahid Яziz, Ramiz Rюvшяn, Sabir Rцstяmxanlы, Paшa Qяlbinur, Vцqar Яhmяd, Nazim Яhmяdli, Fяridя Hicran, Gцlbяniz Babayeva, Иbrahim Yusifoьlu, Arif Buzovnalы, Яsяd Cahangir, Gцlnar Sяma vя bir чox шairlяrin Qarabaь яtirli яsяrlяri daxil edilib. Cяnub шairlяrindяn Mяhяmmяdhцseyn Шяhriyar, Nadir Иlahi,

(novella)

Evdя oturmaqdan bezmiшdi, darыxыrdы. Hюkumяtdяki dяyiшiklik ondan da yan keчmяmiшdi. Hяmiшя yaxыn dostu ona deyяrdi ki, gяl vяzifяmizin bюyцklцyц ilя юyцnmяyяk, hamыmыzыn bir яmrlik canы var. Doьrudan elя dя oldu, bir яmrlя nazirliyin adыnыn dяyiшdirilmяsi ilя Veysяl Abasoviч dя nazir mцavini vяzi-fяsini itirdi. Yeni hюkumяt юz komandasы ilя gяldiyindяn onu arayыb axtaran ol-madы, bяlkя onlara heч yцksяk ixtisaslы kadr, savadlы adamlar lazыm deyildi. Юz otaьыna чяkilib dцшцncяlяrя qяrq olmuшdu. Hяyat yoldaшы Ofeliya xanыm onu яta-lяtdяn, xiffяtdяn xilas etmяk цчцn yollar axtarыrdы. Tapdы, onun qapыsыnы taqqыlda-daraq iчяri daxil oldu: - Bu gцn nяvяn Sяrxanыn valideynlяr iclasыdыr, deyirdi ki, babam gяlib iшtirak etsяydi sevinяrdim, uшaьыn arzusunu gюzцndя qoyma, hяm юzцn bir havaya, adam arasыna чыx, hяm dя Sяrxanы sevindir. Veysяl Abasoviч bir qяdяr susandan sonra mяktяbin yerini vя iclasыn vaxtыnы soruшdu. Иclasa gяlяnlяrin hamыsы kiшilяr idi, Sяrxan nяnяsini gюzlяdiyi halda babasыnы gюrцb tяяccцblяndi, hяm dя narahat oldu, babasы zabitяli, ciddi adam idi, яgяr sinif rяhbяri ondan babasыna шikayяt etsяydi vay onun halыna. Yяqin bu iшi nяnяsi qurmuшdu, чцnki iclasыn vaxtыnы tяkcя ona demiшdi. Kiшi mяktяbin hяyяtindя gяziшir, iclasыn vaxtыnы gюzlяyirdi, adяti цzrя gюrцш yerinя tez gяlmiшdi, deyяrdi ki, юmrцmdя heч kimi gюzlяtmяmiшяm. Mцшahidячilik xasiyyяtini dя iшя saldы - mцяllimlяrin яksяri qadыn idi, hяtta direktor vя onun mцavinlяri dя hяmчinin. Direktor aь kostyumda, mцavinlяrdяn biri qыrmыzы, digяri sarы яlbisяlяrdя idi, rяnglяr чox cazibяdar gюrцnцrdц. Cavan mцяllimяlяr dя dяbdя olan geyimlяrdя юzlяrini sanki

nцmayiш etdirirdilяr. Uzun illяr yцksяk vяzifяlяrdя чalышan, hяmiшя ciddi geyinяn vя davranan, iшчilяrdяn dя bunu tяlяb edяn bir mяmur kimi fikir onu apardы, цrяyindя danышmaьa baшladы: - Яcяba qadыn-qыz mцяllimяlяrin mяktяblяrdя bu qяdяr yer tutmasы oьlan uшaqlarыnыn tяrbiyяsinя vя xasiyyяtinя mяnfi tяsir etmяyяcяkmi? Hяlя yuxarы siniflяrdя oxuyan oьlanlarыn bu gяnc mцяllimяlяrin hяrяkяtlяrini izlяyяrяk fikirlяri dяrsdяn yayыnmayacaqmы? Onlarыn yeriшinя, danышыьыna sirayяti olmayacaqmы? Иclas qurtardы, amma Veysяl Abasoviчdя bu yыьыncaqdan tяhsilя aid heч bir tяяssцrat qalmamышdы, tяkcя юzцnцn oxuduьu illяrdя mяktяb direktoru Hцseyn mцяllimin nurani simasы, mяdяni olduьu qяdяr dя prinsipal xislяti beynindя dolanыrdы, bu mяktяbdяn isя nagцman ayrыlmышdы, oьlan uшaqlarыnыn aqibяti onu чox rahatsыz etmiшdi. Mяnzilin qapыsыndan iчяri daxil olan kimi Ofeliya xanыm onu sevincяk qarшыladы, heч iclas barяdя bir kяlmя dя soruшmadan dillяndi: - Gюzцn aydыn, zяng vurub sяni iшя dяvяt elяdilяr. Kiшi цrяyindя sevinsя dя bцruzя vermяdi, soyuq sifяtindя bircя cizgisi dя dяyiшmяdi: - Kim idi o elя, soruшmadыn? - Юzц dedi, sяnin kюhnя iшчilяrindяndir, yeni юzяl idarя aчыb, adыnы vя telefonunu qeyd etmiшяm, tez ol zяng elя. Veysяl Abasoviч iшя baшlamышdы, bura nazirlik sяviyyяsindя olmasa da kollektiv yaxшыydы, cяmiyyяtin sяdri iшя seчmя adamlarы yыьmышdы, яksяri vяzifяdяn vurulmuш vя ya tяqaцdя чыxmыш samballы шяxslяr idi, onlarla tez dil tapmaq sюhbяtlяшmяk olurdu. Шюbя mцdirliyi ona gюrя aшaьы vяzifя olsa da iшindяn mяmnundu, яtrafыnda sabiq prokuror, raykom iшчisi, mяdяniyyяt xadimi, hяtta шair vя yazычыlar da чalышыrdы. Eyni aчыlmышdы, dяmir kimi soyuq sifяtindя hяrdяn tяbяssцmцn gюrцnmяsi Ofeliya xa-

ХАРЫ БЦЛБЦЛЛЯР

Алманахда щямйерлимиз, шаир-драматург В а г и ф А с л а н ы н да ясярляриня йер верилиб.

ЩЯДИЙЙЯ Акиф САЛАМОЬЛУ

№ 01 (208), Йанвар 2022

nыmы sevindirirdi. Ишя baшlamasыndan bir ay keчmiшdi, uzun fasilяdяn sonra ilk яmяk haqqы alacaqdы, mцhasibatlыьa daxil olub pulunu aldы, sevinsя dя цzя vurmurdu. Dяhlizdя az mцddяt яrzindя rяьbяt bяslяdiyi Rasim mцяllimlя qarшыlaшdы, mehribanlыqla salamlaшdы. Иш yoldaшы onun xasiyyяtinя uyьun olmayan dav-ranышыnы gюrцb maraqlanmaya bilmяdi. Veysяl Abasoviч aldыьы mяvacibi hяlя cibinя qoymaьa macal tapmamышdы, ya unutmuшdu, ya da чoxdan gюzlяdiyi ha-lal maaшыnыn istiliyini ovcunda bir qяdяr dя duymaq istяyirdi. Rasim mцяllim ayaq saxlayыb iш yoldaшыnыn tяzя geyindiyi qara rяngli dяri plaшa iшarя ilя: - Hяm ilk maaшыnыz, hяm dя plaшыnыz mцbarяkdir, xeyir iшlяrя qismяt olsun. Veysяl Abasoviч bir anlыq duruxdu, sюzlц adama oxшayыrdы, "saь olun" - deyяrяk Rasim mцяllimin qoluna girib onu юzцnцn balaca kabinetinя tяrяf чяkdi: - Bir az vaxtыnыzы alacaьam, sюz цrяyimi deшir, diqqяt etmiшяm aьzыbцtюv adama oxшayыrsыnыz. Rasim mцяllim keчib mцsahibi ilя цzbяцz oturdu: - Buyurun, цrяyinizi boшaldыn. - Dцnяn axшam yoldaшыm Ofeliya xanыm dedi ki, havalar soyuyub, sяn dя o nimdaш, nazik plaшыnы tяzя iш yerinя geyinmя, шifonerdя neчя ildir asыlыb qalan qяшяng dяri plaшыn var. Doьrusu bu plaшы heч geyinmяmiшdim, nazir mцavini iшlяyяndя bir mцяssisя rяhbяri xarici юlkяyя sяfяrdяn dюnяrkяn mяnя hяdiyyя gяtirmiшdi, bяlkя eшitmisiniz mяn iшlяdiyim vaxtlarda heч kimdяn rцшvяt vя hяdiyyя gюtцrmяmiшяm. O adama da plaшыn qiymяtini юyrяnib nя qяdяr israr etdimsя pulunu gюtцrmяdi, чox and verdi ki, bunu dost hяdiyyяsi kimi qяbul edim. Яslindя bizя tabe olan rяhbяr iшчi-lяr mяnimlя aranы aчmaq цчцn belя cяhdlяri чox etmiшdilяr, amma qaraqa-baq vя zabitяli olduьumdan yaxыnlaшa bilmяmiшdilяr.

Nurяddin Mцqяddяm, Seyid Mahmud Иbadi, Hikmяti, Niksad, Kamil Qяhrяmanoьlu, Sяmяdi Niroьlu, Иsa Paшapur, Sяhяr Xiyavi, Lцtvяli Fikrяt, Mяsimя Cavid, Mehdi Nяcяfli, Qыzыlqяlяm, Sяmяdi, Kяrimi Maraьayi, Fatimя Яbdi, Seyid Cяlil Hцseyni, Яsяd Tisvяnd vя baшqa onlarla шairin yaradыcыlыьыndan seчmяlяr salыnыb. Иranlы шairlяrin яsяrlяrinin tяqdimatыna hяsr olunan mяqalяni isя professor Sяdiq Mяmmяdzadя qяlяmя alыb. Bu kitabыn чapы Qarabaь zяfяrimizя vя Иran-Azяrbaycan qonшuluьu, dostluьu vя яdяbi яlaqяlяrinя bюyцk яrmяьandыr. Иnanыrыq ki, kitab Иran Azяrbaycanы яdяbi ictimaiyyяti vя oxucularы tяrяfindяn rяьbяtlя qarшыlanacaq.

Moderator.az

- Haqqыnыzda eшitmiшяm, kifayяt qяdяr mяlumatыm var, bibim oьlu sizinlя iшlяmiшdi. - Kimliyini soruшmayacaьam, bяlkя rяьbяt bяslяmяdiyim adam idi, lap zяhlяm dя gedя bilяrdi. - Ola bilяr, davam edin. - Nя isя, plaшы gяtirib шifonerdяn asdыm vя bir dяfя dя olsun geyinmяdim.Цrяyimя pis gяlirdi, чяkinirdim ki, o adam aьzыndan sюz qaчыra vя kimsя mяnя rцшvяtxor kimi baxar. Ишimiz daьыldы, evdя oturdum, o plaш da yadыmdan чыxdы. Xцlasя yoldaшыm plaшы gяtirib tutdu ki, geyinib baxыm. Geyindim, юlчцmя uyьun idi, amma dюш tяrяflяrimdя mяni nяsя narahat edirdi, яlimi qoltuq ciblяrimя salыb iki dяst pul чыxartdыm, bank baьlamasы olan шaxlы iyirmi beшliklяr idi, mяblяьi dя tam beш min rubl, bu o vaxt yaxшы mяblяь sayыlыrdы. Шok vяziyyяtindя idim, idarя rяhbяri mяnя hяdiyyя, hяm dя bu qяdяr pul rцшvяt veribmiш, lakin uzun illяr nя mяnim bundan xяbяrim olub, nя dя o adam mяnim цzцmя vurub. Yяqin ki, o illяrdя dцшцnцb ki, artыq mяn onun adamыyam. O pullar dюvriyyяdяn чoxdan чыxmышdы, o яskinaslar zibil qutusuna atыlacaq qяdяr yararsыz kaьыz parчalarы idi.Yaxшы ki, belя dя olub, yoxsa o adamla aramыz mюhkяm dяyя bilяrdi, rяhmяtя getdiyin-dяn pullarы da ona qaytara bilmяdim, чox tяяssцf! Иndi milli яskinasla halal mяvacibimi alanda sevindim, plaшы da onun ruhu narahat olmasыn deyя geyindim. Rasim mцяllim яvvяlcя bu soyuq simalы, qaraqabaq adamы цrяyindя qыnadы,onun rцшvяt almadan neчя il mюhnяtlя yaшamasыna tяяccцblяndi dя, amma sonra onun simasыna bir dя baxdы, tamam dяyiшmiшdi, цzцndяki ziyanы gюrцb sevindi. Demяli belя insanlar da varmыш… Kabinetdяn saьollaшыb чыxar-чыxmaz arxadan Veysяl Abasoviч ona qeyri-adi bir sual verdi: - Sizcя mяktяblяrdя qadыn mцяllimяlяrin чoxluq tяшkil etmяsi oьlan uшaqlarыnыn xasiyyяtinя mяnfi tяsir etmяyяcяk ki, axы bunlar gяlяcяyin яsgяrlяridir. Rasim mцяllim yerinя dцшmяyяn bu naqafil suala tяяccцblяnsя dя qeyri-iradi cavab verdi: - O pullar dяyiшmяdimi, bunlar da dяyiшяcяk, vaxt lazыmdыr.


№ 01 (208), Йанвар 2022

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайымызда)

"Kюhnя tяqvimim mяnim bie'tibar oldu yenя" deyяn Nяsimi (Bax. Nяsimi. Mяndя sыьar iki cahan. Bakы, "Gяnclik", 1973.sяh. 29) bu yeni ilin dan

yeli ilя yarыna salam gюndяrmяyi dя yaddan чыxarmыr. Qяzяllяrinin birindя "Dodaьыn qяndinя шяkяr dedilяr" deyя gюzяlя mцraciяt edяn Nяsimi insan gюzяlliyi qarшыsыnda heyrяtini belя ifadя edir: Lяbinя яhli-nяzяr чeшmeyi-heyvan dedilяr. Gяrci ucmaq hurisi cцmlя ana can dedilяr. Sяni bu hцsn-cяmal ilя, bu lцtf ilя gюrяn Qorxdular Hяq demяyя, dюndцlяr insan dedilяr. ...................... Ey Nяsimi, dяmi-Иsa deyil isя nяfяsin, Nяfяsi doьrular ana nя цчцn can dedilяr.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Заман вя дилеммасы

сящ. 13

ядябиййат гаршысында

(Яdяbi-nяzяri, elmi-publisistik mяqalяlяr toplusu) Dedim: - Aludяsiyяm qamяtinin, ey dilbяr! Dedi: - Bildin, uca yer aшiq цчцn valadыr.

Tokkuz saяt turяlmяdim, kokkя uчtum. (Bax. Fцzuli Bayat. Xoca Яhmяd Yяsяvi vя xalq sufizminin bя'zi problemlяri. Bakы, "Aьrыdaь", 1997.Sяh. 71)

Dedim: - Ol gюzlяrinin xяstяsiyяm, vurьunuyam. Dedi: - Яl чяkmяgilяn. Чцnki bu xoш sevdadыr.

vя ya

Dedim: - Eшq alяmi чox cilvяli bir alяmdir. Dedi: - Mяn olmasam, eшq alяmi bir rюyadыr. ...................... Dedim: - Sяndяn dilяrяm bircя tяmяnna. O dedi: - Ey Nяsimi, bu tяmяnna nя qяdяr яladыr!

yaxud Чin dяrdlikqя юzцm daru, юzцm dяrman. Hяm aшiqmen, hem mяшuqmen, юzцm canan.

Bir yaшimdя яrvah menqя uluш berdi. Иkki yaшda pяyьяmbяrlяr gelib gюrdi. (Bax.Fцzuli Bayat. Sяh.72)

(Bax.Fцzuli Bayat. Sяh. s.28)

Yunus Иmrяnin "Neчin inildяrsяn?" sualыna dolabыn "mюvlaya aшiq oldugц" цчцn gюyяrmяsindяn, "aьac olub bir daьda bitmяsindяn",

(Bax. Nяsimi.Seчilmiш шe'rlяr. 196 s. Uшaq vя Gяnclяr Яdяbiyyatы Nяшriyyatы. Bakы - 1962. Sяh. 37-38)

vя ya

Vя ya da Sцbhdяm dildarыmы gюrdцm otaьыndan gяlir. Eylя sandыm huridir, firdюvs baьыndan gяlir. ...................... Чeшmi-heyvan xяcildir lяblяrindяn daima. Abi-kюvsяr шяrbяti шirin dodaьыndan gяlir. ...................... Ey Nяsimi, ruhpяrvяr gяldi yarыndan nяsim. Ыsanыn яnfasыdыr, yarыn buxaьыndan gяlir. (Bax. Nяsimi.Mяndя sыьar iki cahan. Bakы, "Gяnclik", 1973.Sяh. 197)

Bu o mяqamdыr ki, "Qanda kim, bir gцl bitяr, bцlbцl qыraьыndan gяlir" deyя sevgilisini gцlя, юzцnц bцlbцlя bяnzяdяn Nяsimi yarыn buxaьыndan dodaqlarыna vuran havanы Иsa peyьяmbяrin lяtif nяfяsi sanыr. Bu poetik deyim tяrzi, bu lakonik mцraciяt Nяsiminin aшaьыdakы qяzяlindя necя dя heyranedicidir: Dedim: - Ey nazlы sяnяm, zцlfцn яcяb mяvadыr. Dedi: - Dildar olanыn cismi bцtцn zibadыr. ...................... Dedim: - Юmr eylяmяk alяmdя шirindir hamыya. Dedi: - Yar ilя keчяn gцn daha pцrmя'nadыr.

Hansыsa bir zamanda doьulub юzцndяn sonraki bцtцn zamanlarыn юvladы olan dцhalar sыrasыnda Mюvlanя Cяlalяddin Ruminin (1200 vя ya 1207, Xorasanыn Bяlx шяhяri - 1273, Anadolunun Konya шяhяri) юz yeri vя юz mяqamы vardыr. Иslam dцnyasыnda vя цrfani alяmdя sonsuzca sevilib - sayыlan nadir шяxsiyyяtlяrdяn biri dя farscada sufi bir шair olaraq fikrinin dяrinliyi vя sюzцnцn bяdiiliyi ilя яn цst qatda qяrar tutan, rцbailяrindя tцrklцyц ilя fяxr edяn, tцrk tяsяvvцf яdяbiyyatыnыn яn цnlц шairi Yunus Иmrя tяrяfindяn

Mюvlanя pяrvяrdiyar bizя nяzяr salalы, Onun gюrklц nяzяri kюnlцmцz aynasыdыr.

Al ilя ala gюzlяrin aldadы, aldы kюnlцmц. Alыnы gюr nя al edяr, kimsя iriшmяz alinя.

(Bax. Nяsimi.Mяndя sыьar iki cahan. 276 s. Bakы, "Gяnclik", 1973. Sяh.. 23-24)

Qeyd: Mяqalя 9-11 may 2011ci ildя Urmiya universitetindя Tцrkiyяnin Yцz Yыl Universitesi ilя birlikdя keчirilяn Ы Uluslsararasы "Чelebi Hцsameddin-i Urmevi ve Mesnev?-i Manevi" simpoziumu юncяsi yazыlmыш vя sonralardan Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutunun "Xяbяrlяr"indя (№2, 2012.sяh.14-17) dяrc edilmiшdыr.

Юvliyaya aь olan Haqq yoluna asidir, O yola asi olan kюnцllяrin pasыdыr.

Dцшdц yenя dяli kюnцl gюzlяrinin xяyalinя. Kim nя bilir bu kюnlцmцn fikri nяdir, xяyali nя?

Qiymяtini dodaьыnыn dяgmя xяsisя, sorma kim, Mяn bilirяm ki, can ilя susamышam zцlalinя. ...................... Buldu Nяsimi чцn sяni, keчdi qamudяn, ey sяnяm! Qoydu hяrirц яtlяsi. Girdi яbavц шalinя.

ЫЫ Rumi vя folklor

(1, 282; 4, 120)

Урмийа Университетинин эириш гапылары (Bax. Иmadяddin Nяsimi. Fars divanы. 192 s. Bakы, Azяrnяшr, 1972. Sяh.19. Tяrcцmя edяni: И. Cяfяrpur)

Qeyd: Nяsimidяn 526 il sonra dцnyaya gяlяn Яlaьa Vahidin (17.ЫЫ.1895 - 1.X.1965): "Dedim: - Ey qюnчяdяhan, kюnlцmц qan eylяmisяn... Dedi: - Bica yerя eшqimdя fяьan eylяmisяn" mяtlяli qяzяlindя sevgilisi ona gileygцzarla dolu cavablar verirsя dя, mяqtя betindя: Dedim: - Hяr gцn sяri-kuyindя dolanmaqdыr iшim... Dedi: - Vahid, nя gюzяl yerdя mяkaн eylяmisяn! (Bax. Яlaьa Vahid. Seчilmiш яsяrlяri. 2-ci cild. Bakы, Azяrnяшr, 1975, sяh.327)

Nяsimi dцшцncяsi ilя Яlaьa Vahid dцшцncяsi tarazlыq vяziyyяtinя gяlir.

***

Orta vя Шimali Afrikanы, Hindistanы vя Иndoneziyanы da iчinя almaq шяrti ilя Шimali Чini, Orta Asiyanы, Qafqazы, Volqaboyunu яhatя edяn tцrkislam sufizmi dцnyanыdяrk vя юzцnцdяrk prosesindя xцsusi bir tяfяkkцr qatы yaratmышdыr. Sufi яdяbiyyatdakы vцcudnamяlяr elmi-bяdii юzцnцdяrk janrы kimi meydana чыxmышdыr. Unutmayaq ki, tцrk tяfяkkцrц vя ruhu ilя yoьrulmuш irfani яdяbiyyat dini vя dцnyяvi gюrцшlяrin sintezi kimi meydana gяlmiш vя inkiшaf etmiшdir. Yяsяvidяn цzц bяri gяlяn irfani яdяbiyyatыn "vцcudnamя" janrыna mцracяti bununla яlaqяdardыr. Шeyx Яhmяd Yяsяvi vцcuda gяlmяsini belя tяsvir edirdi: Tokkuz ayы tokkuz kundя yerqя tuшtum.

budaq-budaq яllяriylя, yarpaq-yarpaq dillяriylя Yaradanыna dua etmяsindяn, "insanlarыn onu gюrцb dolaba layiq bilmяlяrindяn", "qolunu-qanadыnы qыrыb, dцlgяrin rяndяsinя vermяlяrindяn" ibarяt olan cavabы da (Yunis Иmrя. Gцldяstя. s. 219-220.) "Vцcudnamя"nin bir nюvцdцr - юzцnц anlamaq cяhdidir. Yunus Иmrяdяn vя Nяsimidяn sonra bu dцnyaya qяdяm qoyan "Surяtihalыnы" gюrяnin hюkmц ilя "surяt xяyal" olub gюzяllik qarшыsыnda keчirdiyi "heyrяt"dяn "lal" olan Fцzuli necяliyini isя belя izhar edirdi: Eylя sяrmяstяm ki, idrak etmяzяm dцnya nяdir. Mяn kimяm, saqi olan kimdir, meyц sяhba nяdir? (Fцzuli. Leyli vя Mяcnun. Bakы, "Gяnclik" , 1977. Sяh.155)

Tцrk sufi triadasыnыn - Шeyx Яhmяd Yяsяvi, Yunis Иmrя vя Иmadяddin Nяsimi vцcudnamяlяri irfani яdяbiyyatыn юlmяz nцmunяlяridir. Nяsimi demiшkяn: Mяndя sыьar iki cahan, mяn bu cahana sыьmazam! Gюvhяri-lamяkan mяnяm, kюvnц mяkana sыьmazam! ...................... Gяrчi bu gцn Nяsimiyяm, haшimiyяm, qureyшiyяm. Mяndяn uludur ayяtim, ayяtя, шanя sыьmazam. (Bax. Nяsimi. Mяndя sыьar iki cahan. 276 s. Bakы, "Gяnclik", 1973.Sяh. 87-88)

Sadяcя olaraq, mяnim qяnaяtimя gюrя, sufi dцшцncя tяrzi bцtцn bяшяriyyяti bir яqidяyя, bir inaca gяtirmяk, insanы vя insanlыьы dini qarшыdurmalardan, digяr fяlakяtlяrdяn qorumaq yoludur.

Шяki - Kiш kяndi,

28.03.2019.

sюzlяri ilя bюyцklцyцnя шяhadяt verilяn шяxs Mюvlanя Cяlalяddin Rumidir. "Иnsanыn meymun mяnшяyini kяшf edяn Batыda deyil, insanыn Tanrы mяnшяyini kяшf edяn", "elm ilя dinin hяmiшя vяhdяt tяшkil etdiyi" Doьuda (5,13) doьulduьundan "sadя vя savadsыz insanlarыn Allahы dяrk etmяk ehtiyaclarыna yol aчan" (3.30), Иbn Sinadan, Fяridяddin Яttardan, o cцmlяdяn Mяndяn olsa, doьulmazdыm, nя edяydim? Юlmяzdim dя, bu arzuma kaш yetяydim. Bundan gюzяl, bundan yaxшы nя olardы? Nя gяlяydim, nя qalaydыm, nя gedяydim. (Bax. 2,43. Abbasяli Sarovlunun tяrcцmяsindя)

vя ya Aylar gяrяk, pambыq aчa, ondan ipяk, sap dцzяlя. Kяfяn ola bir шяhidя, libas ola bir gюzяlя. (Bax. 2,40. Abbasяli Sarovlunun tяrcцmяsindя)

deyяn Sяnai Qяznяvidяn (10701140/1150) vя b. gяtirdiyi iqtibaslarы юzцnяmяxsus шяkildя tяhlil edib daha da dяrinlяшdirяn, nяticяdя "яlчatmaz vя qцdrяtli sufi klassiki" (3,11) sяviyyяsinя qalxan Ruminin tцrkcяdяn vя farscadan baшqa яrяb, rum, qяdim yunan dillяrini bilmяsi, bu dillяrdя dя шeirlяr yazmasы onun ШяrqQяrb mцdrikliyindяn bяhrяlяnmяsinя, qlobal tяfяkkцr tяrzinя yiyяlяnmяsinя sяbяb olmuшdur. Elя bu mяqamda "Mяsnяvi"ni ingilis dilinя чevirяn vя чaьdaш dцnya bilginlяrindяn biri sayыlan Reynold Nikolsonun "Mevlаnе kafadan ziyade gюnцle hitab eder" (1,286) fikrinя mцnasibяtimi bildirяrяk deyirяm ki, Mюvlanя qafaya vя kюnцlя tam tarazlыq vяziyyяtindя mцraciяt etmiш, dцшцncяnin son idraki , duyumun isя son poetik hяddini yaшamышdыr, nя yazmышdыrsa, vяcdlя vя ehtizazla yazmышdыr. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

№ 01 (208), Йанвар 2022

“ Я Б Я Д И Й Й Я Т С А Р А Й Ы ” Б.Ващабзадя вя мцасирляри Giya PАЧХАТАШВИЛИ,

Шяki мядяниййятини ябядиляшдирян дярэи

Bu mяnada "ЯbяAzяrbaycan diyyяt sarayы" jurnalыnыn iшыq Gцrcцstan цzц gюrmяsini Шяki ziyalыlarыnыn вя Rusiya, даща бир уьуру kimi sяciyyяlяnYazычыlar бirliклярinin цzvц

Hяmiшя demiшяm, indi dя fяxarяtlя vurьulayыram ki, Шяki яdяbi mцhiti Azяrbaycan mяdяniyyяti kontekstindяn чыxaraq Шяrq-Qяrb silvilizasiyalarыna юnяmli tюhfяlяr vermiш, Dцnyaya яdяbi simalarla yanaшы, чoxsaylы ziyalыlar, din xadimlяri, hяrbчilяr bяxш etmiшdir - onlarыn dцnyяvi xidmяtlяri юlчцyяgяlmяzdi. Bцtцn bunlarы яbяdilяшdirmяk vя dяyяrlяndirmяk elя шяkililяrя dцшяr.

Севинъ ЩЦСЕЙНОВА,

AMEA ШREM- in Ekoloyi Ъografiya шюbяsinin бюйцк лаборанты Иnsan hяyatыnы, цmumiyyяtlя canlыlar alяmini susuz tяsяvvцr etmяk mцmkцn deyil. Иstяr mяiшяt yaшantыsыnda, istяr kяnd tяsяrrцfatыnda, istяrsя dя sяnaye sahяsindя su hяyati яhяmiyyяtя malikdir, xцsusilя dя iчmяli su. Dцnya miqyasыnda xяstяliklяrin 80 %-i, юlцm sяbяblяrinin isя 1/3-i iчmяli su чatышmamazlыьы vя ya suyun keyfiyyяti ilя baьlыdыr. Ancaq tяяssцflяr olsun ki, hяr keчяn gцn su ehtiyatlarыnda azalma baш verir. Odur ki,sudan sяmяrяli istifadя edilmяsi hesabыna planetin bцtцn яhalisinin yaxшы keyfiyyяtli iчmяli su ilя tяmin olunmasы mцhцm problem kimi qarшыda durur.

dirirяm.

Шцbhяsiz ki, Dцnya шюhrяtli "Xan Sarayы"na sahib чыxmыш шяkinin dяrgisi elя "Яbяdiyyяt sarayы" adlandыrыlmalы idi. Zяngin tarixi яnяnяlяrя, sяnяt incilяrinя, keчmiшlя indini vяhdяtlяyяn nяsillяrin yaшadыьы bu шяhяrя bundan bюyцk nя tюhfя ola bilяr ki... Яminяm ki, sяriшtяli redaksiya heyяti, zяngin yazы vя foto materiallarы "Яbяdiyyяt sarayы"nы "iшыqlandыracaq" vя bu nurun enerjisi alov-lanan hяvяsi sюnmяyя qoymayacaq яtrafыnda чoxsaylы oxucu ordusu toplamaьa nail olacaq. Шяrяfli Yolчuluьunuz mцbarяk!

Hюrmяtlя: Шяkinin yeznяsi Givi

Елшян ЗЯКЯРИЙЙЯБЯЙЛИ, Б.Ващабзадянин ев музейинин мцдири Tяdbirin birinci hissяsi unudulmaz шaiimizin ilk tяhsil aldыьы vя adыnы daшыyan 1 saylы mяktяbdя baш tutmuшdur. Qonaьыmыz Bяxtiyar Vahabzadяnin mцasiri, yaxыn dostu, 1 cildli "Иstiqlal" kitabыnыn sponsoru, юn sюz mцяllifi, Azяrbaycan

Respublikasыnыn baш naziri iшlяmiш, son illяr Macarыstanda, Polшada sяfir kimi чalышmыш Hяsяn Яziz oьlu Hяsяnov olmuшdur. Tяdbirin ikinci

Шяki-Zaqatala iqtisadi-coьrafi rayonunун су ещтийатлары шirin sulardыr. Dцnya okeanы, buzlaqlar vя yeraltы sular hidrosfer suyunun 99,94 %-ni tяшkil edir. Чaylar hidrosferin яsas komponenti olub, dцnyada onlarыn suyunun hяcmi цmumi su ehtiyatыnыn yalnыz 0,0002 %-i, шirin su ehtiyatыnыn isя 0,006 %-i qяdяrdir. Cяnubi Qafqaz юlkяlяri arasыnda Azяrbaycan Respublikasыnыn su resurslarы az olub, hяmin regionun 15 %-ni tяшkil edir. Respublikamыzыn su resurslarы Gцrcцstandan 7,7-8,3 dяfя, Ermяnistandan isя 3 dяfя azdыr. Su ilя tяmin olunmaq baxыmыndan dцnyanыn su ilя az tяmin olunan

Гах районунун яразисиндян ахан Кцрмцк чайы Su olduqca spesifik xцsusiyyяtlяrя malikdir. Bu xцsusiyyяtlяr Yerdя baш verяn vя su iшtirak edяn bir чox tяbii proseslяrя ciddi tяsir gюstяrяrяk, planetdя hяyatыn inkiшafыnы tяmin edir. Okean vя dяnizlяr Yerin цmumi sahяsinin 71 %-ni tutur, qurudakы su obyektlяri (buzlaqlar, gюllяr, su anbarlarы, bataqlыqlar vя b.) birlikdя Yerin su ilя юrtцlmя dяrяcяsinin 3/4 hissяsini tяшkil edir. Dцnya okeanы hidrosferin hяcminin 96,4 %-i qяdяrdir. Qurudakы suyun яsas kцtlяsi Antarktida, Qrenlandiya qцtb adalarы vя daьlarda olan buzlaqlar olub цmumi su ehtiyatыnыn 1,86 %ni, шirin suyun isя 70,3 %-ni tяшkil edяrяk, yцksяk яksetdirmя qabiliyyяti ilя (albedo) Yer цzяrindя atmosferin qlobal istilik balansыnыn formalaшmasыna bюyцk tяsir gюstяrir. Yeraltы sularыn цmumi hяcmi hidrosferin 1,68 %-ni tяшkil edir, onlarыn tяxminяn yarыsы

Yanvarыn 30-da Bяxtiyar Vahabzadяnin ev muzeyi "Bяxtiyar Vahabzadя vя mцasirlяri" adlы tяdbirя start verdi.

regionuna aid olub hяr km2 яraziyя tяxminяn 100000 m3, hяr adam baшыna isя ildя 950-1000 m3 su dцшцr. Respublikamыzda suyun цmumi ehtiyatы 28,5-30,5 km3 olub, quraqlыq illяrindя isя azalaraq 27,0-22,6 km3-я enir. Su ehtiyatlarы яrazi цzrя qeyri-bяrabяr paylanmышdыr. Belя ki, Шяki, Zaqatala, Xaчmaz, Kяlbяcяr, Daьlыq Qarabaь, Gяdяbяydя belя problem olmadыьы halda, Qobustan-Abшeron regionunda vя suvarma яkinчiliyi inkiшaf etmiш Kцr-Araz ovalыьы rayonlarыnda hяmiшя su qыtlыьы mюvcuddur. Bяs Azяrbaycanыn Шimal-Qяrb regionunda vяziyyяt necяdir? Шяki-Zaqatala iqtisadi coьrafi rayonunun чaylarы yazda qar, yayda vя payыzda yaьыш sularыndan daшqыnlar яmяlя gяtirяn чaylar qrupuna daxildir vя il яrzindя 4 faza keчirir. Чaylarыn яn sulu dюvrц mart-iyun aylarыnda qarlar

hesabыna keчяn daшqыn dюvrцdцr. Bu zaman tez-tez yaьan yaьышlar qar daшqыnlarыnыn mцlayim keчmяsini pozaraq yaьыш daшqыnыnы tюrяdir vя bu dюvrdя чaylar axыmlarыnыn 4648 %-ni axыdыr. Maksimal sяrf may ayыnda mцшahidя edilir. Yay aylarыnda dцшяn yaьышlar gцclц daшqыnlar tюrяdir ki, bunlarыn da sяrfi yaz daшqыnlarыndan 1,5-2 dяfя artыq olur. Иyul-sentyabr aylarы чay sularыnыn azalmasы dюvrцdцr. Sentyabr-oktyabr aylarыnda yaьan yaьышlar da daшqыnlar tюrяdir. Lakin bu daшqыnlar nadir hallarda yay daшqыnlarыndan gцclц olur. Яksяr hallarda onlarыn maksimal sяrfi illik sяrfdяn xeyli az olur. Яn minimal su sяrfi qыш aylarыnda mцшahidя edilir ki, bu zaman чaylarыn яsas qida mяnbяyini yeraltы sular tяшkil edir. Чaylarыn яsas qida mяnbяyini qar, yaьыш sularы vя yeraltы sular tяшkil edir. Lakin bu mяnbяlяrin heч biri tяklikdя iшtirak etmir vя fяsillяr цzrя bu vя ya digяr mяnbя цstцnlцk tяшkil edir. Чaylarыn sululuьu яn чox qar vя yaьыш hesabыna yaranыr. Qыш aylarыnda isя чaylarыn яsas mяnbяyini yeraltы sular tяшkil edir. Bцtцn чaylarda orta чoxillik mяlumatlara gюrя sяth axыmы yeraltы axыmdan bir qяdяr цstцndцr. Чay suyunun il яrzindя qeyri-bяrabяr paylanmasы yaz dюvrцndя suyun sяmяrяsiz axmasыna gяtirib чыxarыr vя rayonun su problemlяrini ciddilяшdirir. Nisbяtяn rцtubяtli zonada yerlяшяn Шяki rayonu яlveriшli su balansы strukturuna malikdir. Lakin rayonun ayrы-ayrы hissяlяrindя suya olan tяlяbatы юdяmяk mцmkцn olmur. Bunun da яsas sяbяbi чay sularыnыn il яrzindя vя яrazi цzrя qeyri-bяrabяr paylanmasыdыr. Rayon яrazisini цч чay - Шin, Kiш vя Daшaьыl чaylarы hюvzяlяri яhatя edir. Bunlar daь yamaclarыnыn sяmtindяn asыlы olaraq шimaldan cяnuba bir-birinя paralel istiqamяtdя axыr vя su rejiminin formalaшma шяraitinin oxшarlыьы ilя sяciyyяlяnirlяr. Qar sularы yцksяk sutoplayыcыya malik olan чaylarыn qidalanmasыnda daha bюyцk rol oynayыr vя illik axыmыn 25-28 %-ni tяшkil edir. Yaьыш sularы hesabыna qidalanma alчaq sutoplayыcыya malik olan чaylarda bюyцk цstцnlцk tяшkil edir. Иntensiv suvarma dюvrцndя чaylar illik axыmыn 22-24 %-ni axыdыr ki, bu halы tяsяrrцfat цчцn яlveriшli hesab etmяk olar. Чaylarыn qidalanmasыnda qar vя yeraltы sularыn iшtirakы rayonun su tяminatыnы yaxшыlaшdыrыr. Шяki rayonunun su balansы aшaьыdakы rяqяmlяrlя sя-

hissяsi Bяxtiyar Vahabzadяnin ev muzeyindя давам етмишдир. Фотода: Щясян Щясянов ARB Шяki телеканалына мцсащибя веряркян.

Тураля АЬАБАЛАЙЕВА, AMEA ШREM- in Молекулйар биофизика шюbяsinin бюйцк лаборанты

ciyyяlяnir: yaьыntы - 1,73 km3, axыm - 0,54 km3 (bunun 0,32 km 3 -i sяth axыmы, 0,22 km 3 -i yeraltы axыm), buxarlanma - 1,19 km3. Gюrцndцyц kimi яraziyя dцшяn yaьыntыnыn яsasa hissяsi buxarlanmaya sяrf olunur. Buna baxmayaraq цmumi rцtubяtliliyin (yeraltы axыm + buxarlanma) yцksяk olmasы burada qeyri-mяhsuldar buxarlanmanы mяhsuldar buxarlanmaya чevirmяyя imkan yaradыr ki, bu da чыlpaq yamaclarda meшяlяrin salыnmasы hesabыna gedя bilяr. Шяki-Zaqatala iqtisadi чoьrafi rayonu tutduьu mюvqeyinя, яrazini kяsяn чaylarыn miqdarыna, onlarыn su ehtiyatlarыna

Daьlыq яrazilяrdя яhali hяm чay suyundan hяm dя bulaqlarыn suyundan istifadя edir. Qanыx-Hяftяran vadisindя mяskunlaшan яhali geniш surяtdя buranыn yeraltы sularыndan (artezian vя subartezian) istifadя edir. QanыxHяftяran vadisinin yeraltы sularыnыn istismar ehtiyatlarы 2 mln.m3 tяшkil edir. Lakin qazыlmыш quyularыn suyundan suvarmada, qismяn dя mяiшяtdя istifadя edilir. Tяkcя Шяki rayonu яrazisindя цmumi hяcmi 1800 m3 olan bir sыra artezian quyularы mюvcuddur. Tяяssцf ki, tяmizlяnmяyя ehtiyacы olmayan bu artezian sularы qыш aylarыnda sяmяrяli istifadя edilmir, boш yerя axыdыlыr

Шяки районунун яразисиндян ахан Яйричай чайы gюrя яlveriшli su balansы strukturuna malikdir. Яraziyя dцшяn yaьыntыnыn 57%-dяn (qяrbdя yerlяшяn яrazilяrlя) 40 %-я qяdяri (шяrqdя yerlяшяn яrazilяrdя) чay axыmыnыn formalaшmasыna sяrf olunur ki, bunun da orta hesabla 56 %-i sяth sularы, 44 %- i isя чay axыmыnыn formalaшmasыnda iшtirak edяn yeraltы sularыn hesabыnadыr. Azяrbaycanыn яn rцtubяtli rayonlarыndan biri olaraq bu iqtisadi rayonun su ehtiyatlarы Bюyцk Qafqazыn cяnub yamacыnыn su ehtiyatlarыnыn tяqribяn 75%ni tяшkil edir. Sahяsi 11 min km3 olan bir rayon цчцn bu az deyil. Lakin чay sularыnыn il яrzindя qeyri-bяrabяr paylanmasы alчaq daьlыq rayonlarыn yayda susuz qalmasыna sяbяb olur vя яkin sahяlяrinin suvarыlmasы цчцn bol yeraltы sulardan istifadя etmяyя vadar edir. Ona gюrя rayonun яsas problemlяrindяn biri yцksяk dяrяcяdя suya ehtiyacы olan quraq яrazilяri su ilя tяmin etmяkdir.

vя bяzi yaшayыш mяntяqяlяrinin (Balakяn, Zaqatala, Шяki, Qяbяlя) sakinlяri vя mяiшяt xidmяtli binalar susuz qalыr. Digяr tяrяfdяn uzun illяr boyu iшlяdilяn su kяmяrlяri daшqыnlar nяticяsindя tez-tez lillяnir, tutulur vя yaxud tamam daьыlaraq yaшayыш mяntяqяlяrini susuz qoyur. Bu barяdя ciddi tяdbir yeraltы su anbarlarыnыn tikilmяsi vя onlarыn rekonstruksiya olunmuш boru kяmяrlяri vasitяsilя yalnыz шяhяr, qяsяbя vя kяndlяrin iшmяli su ilя tяmin edilmяsinя yюnяldilmяlidir. Sudan sяmяrяli istifadя edilmяsinin яsas yolu vahid idarяetmя mяrkяzinin yaradыlmasыdыr. Bu Шяki шяhяrindя artыq baш tutmuшdur. Tutumlarы 6 яdяd, hяr biri 1500 m3 , 6 яdяd 750 m3, vя 2 яdяd 1000 m3 olan su anbarlarы tikilяrяk, artыq istifadяyя verilmiшdir. 2021-ci ildяn Zaqatala vя Balakяn шяhяrlяrindя dя su anbarlarыnыn tikilmяsi цчцn hazыrlыq iшlяrinя start verilmiшdir.


№ 01 (208), Йанвар 2022

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и

Ибтид аи синиф аэирляри Иб тидаи син иф шшаэирля ри иля маа рифля ндириъи ма арифлянд ириъ и тядбир тядб ир кечирилиб кеч ирилиб

Respublikamыzыn цmumtяhsil mяktяblяrindя kцчя vя yollarda nяqliyyat vasitяlяrinin hяrяkяt intensivliyinin yцksяk olduьu bir шяraitdя mяktяblilяrin tяhlцkяsizliyinin tяmin edilmяsi, xцsusilя uшaq vя yeniyetmяlяrin yol hяrяkяti ilя baьlы hяyat vя saьlamlыqlarыnыn qorunmasы vacib mяsяlя kimi qarшыda durur. Bu sяbяbdяn, uшaq travmatizminin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя profilaktiki tяdbirlяrin gцclяndirilmяsi, habelя цmumtяhsil mяktяblяrindя шagirdlяrя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы vя tяdris prosesinin effektliyinin yцksяldilmяsinя dюvlяt yol polisinin kюmяyinin artыrыlmasы mяqsяdi ilя Шяki

Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn 18 yanvar 2022-ci il tarixdя Шяki шяhяri, 9 saylы Beynяlmilяl tam orta mяktяbin ibtidai sinif шagirdlяri ilя tяdbir keчirilib. Tяdbir, mюvcud pandemiya qaydalarыna uyьun olaraq, tibbi maskadan istifadя etmяklя vя sosial mяsafя gюzlяnilmяklя keчirilib. Tяdbir zamanы, Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, шagirdlяrя яyani vasitяlяrdяn istifadя etmяklя avtomobil, piyada, kцчя, yol, sяki, svetofor, piyada keчidi vя digяr anlayышlar barяdя яtraflы mяlu-

matlar verib. Qeyd olunub ki, aшaьы sinif шagirdlяri (Ы-V sinif шagirdlяri), mяktяblяrя ancaq valideynlяr tяrяfindяn aparыlmalы, valideynlяr юzlяri dя qaydalara яmяl etmяlidirlяr. Belя ki, uшaьы aparan valideyn uшaьыn яlindяn tutmalы, sяkilяrlя hяrяkяt etmяli, sяki yoxdursa kцчяnin tam kяnarы ilя, yollarda isя ehtiyat hissя ilя hяrяkяt etmяlidir. Uшaqlar, valideynlяrin nяqliyyat axыnы olmayan tяrяfdя olmaqla яlindяn tutmalыdыrlar. Valideynlяr yaxыnlaшan nяqliyyatыn hяrяkяtinя qarшы diqqяtli olmalыdыrlar. Tяdbir zamanы, шagirdlяrя kцчя hяrяkяti qaydalarы barяdя яtraflы mяlumat verilib, onlarы maraqlandыran suallar cavablandыrыlыb.

Suallarыn cavablandыrыlmasыnda fяallыq gюstяrяrяk fяrqlяnяn, mяktяbin ЫV sinif шagirdi Mяmmяdli Mяryяm Araz qыzы, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev tяrяfindяn yol hяrяkяti qaydalarыnыn daha rahat vя asan шяkildя mяnimsяnil-

Tural NИФТАЛЫЙЕВ,

Шяki ШRPШ-nin ДYP Бюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы

mяsi цчцn hazыrlanmыш vяsaitlя mцkafatlandыrыlыb. Mяktяbin direktoru Иntizar Abdullayeva, bu cцr tяdbirin keчirilmяsinin bюyцk яhяmiyyяt kяsb etdiyini qeyd edяrяk,Tural Niftalыyevя minnяtdarlыьыnы bildirib.

Профила кт ик тядбирляр мцсбят нятиъ я верир Профилакт Tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasыna dair biliklяrin яsasы цmumtяhsil mяktяblяrindя qoyulur. Юlkяnin bцtцn vяtяndaшlarы tяhsil sistemindяn keчdiyinя gюrя, bюyцmяkdя olan nяslя kцчя vя yollarda tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы чox vacib vя ictimai яhяmiyyяtli mяsяlяdir. Uшaqlar tяrяfindяn yol verilяn pozuntular tez-tez tяkrar olunmaqla mцtяmadi xarakter daшыyыr. Чцnki uшaqlarыn yol verdiyi xeyli sayda pozuntudan яn yaxшы halda yalnыz biri qorxu ilя "cяzalandыrыlыr", qalanlarы isя qeyri-iradi olaraq uшaьыn шцurunda mцmkцn olan, hяtta dцzgцn hяrяkяtlяr kimi qяrar tapыr. Belяliklя, sяhv vя tяhlцkяli vяrdiшlяr vя adяtlяr formalaшaraq mюhkяmlяnir. Orta hesabla yol verilяn 400-я yaxыn pozuntudan biri tяkяrlяr altыnda tяlяf olmaq vя ya ciddi zяdя almaqla nяticяlяnir. Hяtta belя tяnasцb uшaq yol-nяqliyyat travmatizminin yцksяk sяviyyяsinя gяtirir. Onu demяk kifayяtdir ki, 2021-ci ildя respublika цzrя qeydя alыnmыш yol-nяqliyyat hadisяlяrinin 43,7 %-i, Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin xidmяti яrazisindя isя 33,3%-i piyadalarыn iшtirakы ilя baш verib. Tяяssцflяr olsun ki, uшaqlarla baьlы yol-nяqliyyat hadisяlяri valideynlяr, uшaqlarыn yaшыdlarы vя hяtta mцяllimlяr tяrяfindяn tez-tez tяsadцfi bяdbяxt hadisяlяr kimi qяbul edilir vя qiymяtlяndirilir. Яgяr uшaqlarыn bilik vя vяrdiшlяrinin daha чox tяsadцfi amillяrdяn asыlы olmasыnы nяzяrя alsaq, onlarыn yol-nяqliyyat hadisяlяrinя mяruz qalmasы tяbiidir. Bu halda hadisяni konkret sяhvlяrin, qabaьы gюrmя vя tяcrцbя чatышmamazlыьыnыn, dцzgцn qяrar qяbul etmяyi bacarmamaьыn, юzцndяn razыlыьыn, habelя qaydalarы bilmяmяklя yolda tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin olmasыnыn nяticяsi kimi qяbul etmяk lazыmdыr.

Yol-nяqliyyat hadisяlяrini tяsadцfi kimi qяbul etmяyя meylli olanlar bu hadisяlяrin iшtirakчыlarыnыn hяrяkяtlяrini hadisяlяrin axыnы prosesindя "hadisя ehtimalы" bucaьы altыnda qiymяtlяndirirlяr. "Яgяr piyada azacыq da olsa cяld, avtomobil isя azacыq da olsa saь tяrяfdяn vя ya yavaш hяrяkяt etsяydi, onda... vя s". - belя meyllяrin tяhlцkяli olmasы barяdя яlavя шяrhя ehtiyac yoxdur. Belяliklя, юzlяri dя bunu gцman etmяdяn belя qiymяtlяndirmяnin tяrяfdarlarы heч bir ciddi tяnqidя tab gяtirmяyяn "шяraitlяr nяzяriyyяsi"nin tяrяfdarlarыna чevrilirlяr. Elmi yanaшma vя hяrяkяtlяrin dяqiq шяkildя юyrяnilmяsi isя hadisяnin baш vermяsinя qяdяr olan prosesdя vя hadisяnin baш vermяsindя piyada tяrяfindяn tюrяdilmiш pozuntularыn mюvcudluьu dяqiq nяzяrя чarpыr. "Шяraitlяr nяzяriyyяsi"nin nюqsanы (чatышmazlыьы) tamamilя aydыndыr. Belя ki yol-nяqliyyat hadisяlяrinin tяdqiqi nяticяlяrinя olan elmi yanaшma: birinci - шяraitin yol-nяqliyyat hadisяlяrinin yaranmasыnda mюhkяm qanunauyьunluьu (onun baш vermяsi vя davam etmяsi vя ya gediшi), ikinci - yolda meydana gяlяn qяza шяraitindяn xeyli яvvяl yaranan tamamilя konkret шяrtlяrdяn vя шяraitlяrdяn hadisяnin birbaшa asыlыlыьыnы gюstяrir. Tяsadцfi yol-nяqliyyat hadisяlяri olmur. Uшaqlarыn iшtirakы ilя baш verяn bцtцn yol-nяqliyyat hadisяlяrinin 3/4 hissяsi onlarыn dцшцnцlmяmiш hяrяkяtlяri nяticяsindя baш verir. Belя qяzalarыn baш vermяsinя sяbяb olan pozuntular bunlardыr: 1. Yolun hяrяkяt hissяsinin keчid цчцn nяzяrdя tutulmayan yerlяrdяn keчilmяsi; 2. Hяrяkяtdя olan, yerindя dayanan nяqliyyat vasitяlяrinin vя ya gюrцnцшя яngяl tюrяdяn digяr maneяlяrin arxasыndan qяflяtяn hяrяkяt hissяsinя чыxma;

3. Velosipedlя vя roliklя hяrяkяt zamanы yol hяrяkяti qaydalarы tяlяblяrinin pozulmasы; 4. Svetoforun vя nizamlayыcыnыn siqnallarыna яmяl olunmamasы; 5. Yolun hяrяkяt hissяsindя oynamaq.

Bu zaman tяdrisin яn vacib шяrtlяri bunlardыr: mяшьяlяlяrin mцntяzяmliyi; onlarыn fasilяsizliyi; sistematik vя ardыcыllыьы; peшяkarlыqla keчirilmясidir. Artыq qeyd olunduьu kimi mцxtяlif sяbяblяrя gюrя bu шяrtlяrя tяhsil orqanlarыnda яmяl olunmur. Lakin, tяdris prose-

Uшaqlarы yolda dцшцnцlmяmiш hяrяkяtlяrdяn necя чяkindirmяk olar? Profilaktik tяdbirlяrin bцtцn mцmkцn kompleksindяn яn яsasы - uшaqlara (mяktяblilяrя) yol hяrяkяti qaydalarыnыn юyrяdilmяsi, onlara yolda tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasыdыr. Tamamilя aydыndыr ki, hяrяkяt qaydalarыnы юyrяnmяdяn vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrini praktik tяdris etmяdяn uшaqlarыn юyrяdilmяsindя vя tяrbiyя edilmяsindя яsas mяqsяdlяrя, yяni: - uшaq yol-nяqliyyat travmatizminin aшaьы dцшmяsinя; - mяktяblilяrя yolda ictimai davranыш mяdяniyyяtinin aшыlanmasыna nail olmaq qeyri-mцmkцndцr.

sinin effektliyinin yцksяldilmяsinя Dюvlяt Yol Polisinin kюmяyinin artыrыlmasы цчцn Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin 2018-ci il 27 dekabr tarixli 852 nюmrяli Sяrяncamы ilя tяsdiq edilmiш "Azяrbaycan Respublikasыnda yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyinя dair 2019-2023cц illяr цчцn Dюvlяt Proqramы"nыn mяqsяdlяrinя uyьun olaraq, elяcя dя Daxili Ишlяr Nazirliyinin mцvafiq яmr vя gюstяriшlяrinin icrasы ilя яlaqяdar tяrяfimizdяn tяhsil mцяssisяlяrindя maariflяndirmя tяdbirlяri hяyata keчirilib. 2021-ci il яrzindя, piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasы vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы mяqsяdi ilя "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzusunda tяhsil

mцяssisяlяri ilя maariflяndirmя tяdbirlяri, Koronavirus (COVИD-19) pandemiyasы ilя яlaqяdar olaraq юlkя яrazisindя tяtbiq edilяn karantin rejimi qaydalarыna uyьun olaraq keчirilib. 05.03.2021-ci il tarixdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti, Polis Шюbяsi, Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsi, Tяhsil Шюbяsi, Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasы vя шяhяr цmumtяhsil mцяssisяlяrinin iшtirakы ilя virtual tяdbir keчirilib. "Gяnclяr narkotiklяrя yox deyir" vя "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti, Polis Шюbяsi vя Tяhsil Шюbяsinin яmяkdaшlarы ilя birgя 4 tяhsil mцяssisяsindя maariflяndirici tяdbir keчirilib. Bundan яlavя piyadanыn intizamыnыn artыrыlmasыna dair 13 tяhsil mцяssisяsindя ayrыca olaraq maariflяndirmя tяdbirlяri hяyata keчirilib. Цmumilikdя 2021-ci il яrzindя tяrяfimizdяn 17 tяhsil mцяssisяsindя maariflяndirmя tяdbirlяri keчirilib. Aparыlmыш profilaktiki tяdbirlяr mцsbяt nяticя verib. Belя ki, 2021-ci il яrzindя Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin xidmяti яrazisindя piyadanыn iшtirakы ilя 9 yolnяqliyyat hadisяsinin baш vermяsinя (3 юlцm, 6 xяsarяt. Xяsarяt alanlardan 1-i azyaшlы) baxmayaraq, hяmin hadisяlяrin heч biri piyadanыn yol hяrяkяti qaydasыnы pozmasы sяbяbindяn baш vermяyib. Lakin, bu bizi arxayыnlaшdыrmыr. 2022-ci ildя dя, tяdris prosesinin effektliyinin yцksяldilmяsinя Dюvlяt Yol Polisinin kюmяyinin artыrыlmasы цчцn piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasы vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы mяqsяdi ilя tяrяfimizdяn tяhsil mцяssisяlяrindя maariflяndirmя tяdbirlяri davam etdirilяcяkdir. Mяqsяdimiz, insanlarыn hяyat vя saьlamlыqlarыnыn qorunmasыna xidmяt etmяk, xцsusilя uшaq travmatizminin qarшыsыnыn alыnmasыdыr.


ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 01 (208), Йанвар 2022

Эяляъяйин чемпиону

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://municipality.shaki.info http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

“Ей сюз дцнйасына щаким Низами!”

Щямидов Ибращим Елшян оьлу 2008-ъи ил августун 5-дя Шякидя анадан олуб. Щазырда шящяр 10 сайлы там орта мяктябин 7-ъи синифиндя охуйур. Ибращим щаггында ешитдикдян сонра, охуъуларымыза гыса мялуматла да олса ону танытмаг гярарына эялдим. Кюрпя йашларындан Ибращим идманын эцляш нювляриня бюйцк щявяс эюстяриб. 5 йашы оланда ися валидейнляри ону идманын карате нювцня йаздырыблар. 7 йашынадяк карате иля мяшьул олдугдан сонра Ибращим, 5 ил боксла, 1 ил эцляшля мяшьул олуб. 13 йашындан ися артыг о, гайдасыз дюйцшя мараг эюстярир. Шякинин танынмыш идманчысы, щям дя мяшгчи Щабил Дадашовун йетишдирмяси олан балаъа Ибращим, мяшьул олдуьу бцтцн нювляр цзря дяфялярля азйашлылар арасында кечирилян мцхтялиф йарышларда рягибляриня галиб эяляряк 1-ъи, 2-ъи, 3-ъц йерляря лайиг эюрцлцб. Гайдасыз дюйцш нювц цзря ися 8 дяфя 1-ъи, 7 дяфя 2 йеря чыхыб. Биз дя коллективимиз адындан Ибращимя эяляъякдя даща бюйцк уьурлар газанмаьы вя чемпион олмаьы арзулайырыг.

Kцrdяmir Regional Mяdяniyyяt Иdarяsinin Nizami Gяncяvi ili mцnasibяtilя hяyata keчirdiyi "Xяmsя yolu" layihяsi чяrчivяsindя nюvbяti tяdbir Шяkidя baш tutub. Шяki folklor evindя keчirilяn tяdbirdя dahi шairin "Xяmsя"si яsasыn-

da hazыrlanmыш "Ey sюz dцnyasыna hakim Nizami!" adlы tamaшa tяqdim olunub. Tamaшada dahi шairin яsяrlяrindяki insanpяrvяrlik, kamil insan obrazы, sevgi, hяmчinin xalqыmыzыn igidlik, mяьrurluq, qorxmazlыq kimi keyfiyyяtlяri юnя чяkilib. Sяhnя яsяrindя hяmчinin Atanыn oьula nя-

sihяti kimi ibrяtamiz vя tяrbiyяvi mяzmunlu motivlяrя dя yer verilib. Tamaшa izlяyicilяr tяrяfindяn maraqla qarшыlanыb. Qeyd edяk ki, layihяnin mяqsяdi Nizami Gяncяvi yaradыcыlыьыnыn geniш шяkildя tяbliь olunmasы vя zяngin яdяbi irsini dяrindяn mяnimsяtmяkdir.

М.НЯБИБЯЙОВ

Кoronavirusлa баьлы karantin mцddяti 7 gцnя endirildi Son zamanlar dцnya юlkяlяrindя SARS-CoV-2 virusunun "Omicron" шtamыnыn yayыlmasы hallarы mцшahidя olunur. Цmumdцnya Sяhiyyя Tяшkilatы юlkяlяri xяstяliklя aparыlan mцbarizя tяdbirlяrinя yenidяn baxmaьa чaьыrыr. Bu baxыmdan, yeni шtamыn spesifik xцsusiyyяtlяri nяzяrя alыnaraq test strategiyalarы, karantin mцddяtlяri, xяstяlяrin mцшahidя vя mцalicя metodlarыnda dяyiшikliklяr olunur. Beynяlxalq tяcrцbяni vя mюvcud elmi araшdыrmalarыn nяticяlяrini nяzяrя alaraq, SARS-CoV-2 PZR test nяticяsi "mцsbяt" olan шяxslяrin vя onlarыn mцяyyяn olunmuш "sыx tяmaslы"larыnыn tяcrid (karantin) mцddяti юlkяmizdя 24 yanvar 2022-ci il tarixindяn etibarяn 14 gцndяn 7 gцnя azaldыlыr. "Omicron" mutasiyasыnыn genetik xцsusiyyяtlяrini nяzяrя alaraq vяtяndaшlarыmыzdan sяhiyyя qurumlarыmыz tяrяfindяn mцяyyяn olunmuш viru-

sa yoluxma riskini azaldan gюstяriшlяrя яmяl etmяlяri xahiш olunur: - Maska taxыn. - Tez-tez яllяrinizi yuyun vя ya antiseptik vasitяlяrdяn istifadя edin. - Fiziki mяsafя saxlayыn.

- Иnsanlarыn sыx toplaшdыьы yerlяrdяn uzaq durun. - Vaksin olunun. Virusa yoluxduьunuz halda:

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

- Юzцnцzц ailя цzvlяrinizdяn mцmkцn qяdяr tяcrid edin. - Tяcrid olduьunuz yeri teztez havalandыrыn. - Gцn яrzindя 2 dяfя bяdяn hяrarяtinizi юlчцn. - Bol maye qяbul edin.

- Yataq rejiminя riayяt edin. - Hяrarяt yцksяldiyi zaman (38? vя daha yuxarы) qыzdыrmasalыcы dяrmanlardan istifadя edя bilяrsiniz.

- 5 gцndяn чox mцddяtdя idarя olunmayan yцksяk qыzdыrma (>38.5?, qыzdыrma salыcы dяrmanlara tabe olmayan) sizi narahat edяrsя, ASM (poliklinika) ailя hяkiminя (sahя hяkimi pediatrы, sahя hяkimi terapevti) mяlumat verin. - Ev шяraitindя antibiotik, antiviral, hormonal, immunitet artыrыcы mцalicяlяrdяn vя venadaxili mayelяrin kючцrцlmяsindяn uzaq durun. - Qonшunun, qohumun, tanышыn tюvsiyяsinя яsasяn dяrman qяbul etmяyin. - Orta tibb iшчilяrinin tюvsiyяsinя яsasяn mцalicя olunmayыn. Unutmayaq ki, vaksinasiya virusun istяnilяn mutasiyasы ilя mцbarizяdя яn effektiv vasitя olaraq qalыr. Vяtяndaшlarыmыzы gцclяndirici ("buster") doza ilя vaksin olunmaьa чaьыrыrыq.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя

Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: s h a k i b a l a d i y y a s i @ m a i l . r u sheki.belediyye@gmail.com

Moderator.az

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР Шяки району, Ъяфярабад кянд сакини, 5 йанвар 1995-ъи ил тявяллцдлц Ибращимов Атамоьлан Щцммят оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки району, Баш Эюйнцк кянд сакини Гаффаров Шцкцр Байрам оьлунун адына верилмиш А№053166 сайлы "Торпаг сащясинин планы вя юлчцсц" итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Киш кянд сакини, 5 май 1996-ъы ил тявяллцдлц Ряфизадя Рцстям Нийазы оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 7 феврал 2022-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.

www.sites.google.com/site/sekibelediyyesi


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.