Newspaper "Municipality of Sheki" № 01(196), Yanvar 2021

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 01 (196), Йанвар 2021

оф

SHEKI

MUNICIPALITY

www.issuu.com/shekibelediyyesi

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

Президентимиз Шякидя 20 Йанвар шящидляринин хатиряси Шушада йад едилди Байраьымызы галдырды

20 Yanvar faciяsinin otuz birinci ildюnцmц ilя яlaqяdar шяhяr rяhbяrliyi Шяki шяhяrindя yelяшяn Шяhidlяr Xiyabanыnы vя Иkinci Qarabaь mцharibяsi шяhidlяrinin dяfn olunduьu "Шяhid Mяzarlыьыnы" ziyarяt etmiш, Vяtяnimizin mцstяqilliyi vя юlkяmizin яrazi bцtюvlцyцnцn tяmin edilmяsi uьrunda шяhid olmuш igid Vяtяn

oьullarыnыn mяzarlarы цzяrinя qыrmыzы qяrяnfillяr dцzmцш, шяhidlяrin xatirяsini ehtiramla yad etmiшlяr. Шяhяr rяhbяrliyi Шяkinin Kiчik Dяhnя kяndindя yerlяшяn, yenicя tяmir-bяrpa iшlяri aparыlmыш шяhidlяr xiyabanыnы da ziyarяt etmiш, шяhidlяrin mяzarlarы цzяrinя qыrmыzы qяrяnfillяr dцzmцшlяr.

Депутатла хейриййячи газилярля эюрцшдц

(Ятрафлы сящифя 2-дя)

(Ятрафлы сящифя 9-да)

сящ. 2

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 01 (196), Йанвар 2021

Шuшa яmяliyyatы aparыcы beynяlxalq hяrbi mяktяblяrin dяrsliklяrinя salыnacaqdыr Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev: “Azяrbaycan xalqы Шuшada bundan sonra яbяdi yaшayacaq. Шuшa bizimdir! Qarabaь Azяrbaycandыr!”

Prezident cяnab Иlham Яliyev hяmiшя чыxышlarыnda "mяnim sюzцm imzam qяdяr qцvvяtlidir" - deyir. Шuшa sяfяri Milli Liderin sюzцnцn vя яmяlinin vяhdяtinin nюvbяti nцmayiшi oldu.

Cяnab Prezident 2010-cu ил noyabrыn 1-dя Bakыda mюhtяшяm Dюvlяt Bayraьы Meydanы aчыlышыnda чыxыш edяrkяn demiшdi ki, gцn gяlяcяk vя Azяrbaycan bayraьы iшьal edilmiш torpaqlarda, o cцmlяdяn Шuшada qaldыrыlacaq.

2021-ci ilin yanvarыn 14-ц hяmin vяd yerinя yetirildi.

Azяrbaycan Prezidenti, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyev Шuшa шяhяrindя цчrяngli bayraьыmыzы qaldыrdы.

Hяmin gцn Prezident cяnab Иlham Яliyev Яhmяdbяyli-Fцzuli-Шuшa avtomobil yolunun 27-ci kilometrindя Fцzuli-Шuшa yolunun, hяmчinin Fцzuli rayonunda hava limanыnыn tяmяllяrini qoyub.

Dюvlяtimizin baшчыsы Шuшa шяhяrindя hяrbчilяrlя gюrцш zamanы bildirib ki, noyabrыn 8-i xalqыmыzыn tarixindя яbяdi qalacaq. Noyabrыn 8-dя qяdim Шuшa шяhяri Azяrbaycan hяrbчilяrinin bюyцk qяhrяmanlыьы, peшяkarlыьы, milli ruhu sayяsindя iшьaldan azad edilib. Шanlы Azяrbaycan Ordusunun 44 gцnlцk mцharibяsi XXЫ яsrin mцharibяsidir.

Билдийимиз kimi, йанварын 14-дя Азярбайъан Республикасынын Prezidentи, Али Баш Командан Иlham Яliyev, birinci xanыm Mehriban Яliyeva vя qыzlarы Leyla Яliyeva Azяrbaycanыn iшьaldan azad edilяn mяdяniyyяt paytaxtы Шuшa шяhяrindя olublar. Дюvlяt baшчыsы ailяsi ilя бирликдя Шuшadakы mяscidi дя ziyarяt edib.

Prezident mяscidя "Qurani-Kяrim" kitabы baьышlayыb.

Daha sonra Иlham Яliyev vя ailяsi mяsciddя dualar ediblяr.

Prezident Иlham Яliyev, Мещрибан Ялийева вя Лейля Ялийева Шуша мясъидиндя baьla Ermяnistan arasыnda coьrafi baьlantы yaradыlmasы Xalq Cяbhяsi-Mцsavat hakimiyyяtinin gцnahыdыr. Sяriшtяsiz kadrlardan formalaшmыш AXC hakmiyyяti talanчыlыьы dюvlяt siyasяtinя чevirib, rцшvяtxorluьu юz ideoloji prinsipi elan

Хуршудбану Нятяванын бцстц юнцндя Шuшa яmяliyyatы aparыcы beynяlxalq hяrbi mяktяblяrin dяrsliklяrinя salыnacaqdыr.

1992-ci ilin mayыnda o vaxtkы Azяrbaycan rяhbяrliyinin qяtiyyяtsizliyi vя hakimiyyяt uьrunda mцbarizя aparan AXC-Mцsavat cцtlцyцnцn xяyanяti nяticяsindя Шuшa iшьal edilib. Шuшanыn, Kяlbяcяrin, Laчыnыn, bцtцn яtraf bюlgяlяrin iшьal edilmяsi, Daьlыq Qara-

edib, satqыnlыьы, fяrariliyi Azяrbaycan xalqыnыn tarixinя bir lяkя kimi yapышdыrыb.

Sovet dюvrцnцn rяsmi ideoloji basqыlarыna baxmayaraq Ulu Юndяr Azяrbaycanda milli шцurun yцksяldilmяsi цчцn ardыcыl addыmlar atmышdыr. 1969-1982-ci illяrdя Yevlaxdan, Aьdamdan Xankяndiyя dяmir yolu чяkilmiш, Daьlыq Qarabaьda yeni mцяs-

sisяlяr yaradыlmыш vя bu mцяssisяlяrя Azяrbaycanыn mцxtяlif yerlяrindяn mцtяxяssislяr gяlmiшdi. Ulu Юndяrinbu uzaqgюrяn siyasяti nяticяsindя Daьlыq Qarabaьda milli tяrkib azяrbaycanlыlarыn xeyrinя xeyli dяyiшmiшdi. Heydяr Яliyev Azяrbaycanda qalsaydы, nюvbяti 10 il яrzindя Daьlыq Qarabaь Muxtar Vilayяtindя azяrbaycanlыlar яksяriyyяt tяшkil edяcяkdilяr.1982-ci ildя Heydяr Яliyevi Bakыdan Moskvaya tяyin etmяsяydilяr, burada separatizmin baш qaldыrmasыna imkan vermяzdi.

Mцstяqillik tariximizdя ilk dяfя olaraq Azяrbaycanыn dюvlяt baшчыsы Шuшaya getmiшdir. Prezident Иlham Яliyev, birinci xanыm Mehriban Яliyeva vя qыzlarы Leyla Яliyevanыn ziyarяt etdiklяri obyektlяrin hamыsы-Шuшa Realnы mяktяbi, Yuxarы Gюvhяraьa, Aшaьы Gюvhяraьa, Saatlы mяscidlяri, Qazanчы kilsяsi, Bцlbцlцn ev muzeyi, Vaqifin tцrbяsi, Cыdыr tarixi dяyяr daшыyыr, шяhяrin tarixin bцtцn mяrhяlяlяrindя Azяrbaycan xalqыna mяxsusluьunu simvolizя edir. Шuшanыn iшьalы zamanы gцllяlяnmiш vя sonradan Bakыya gяtirilmiш Azяrbaycanыn 3 dahi шяxsiyyяti - Цzeyir Hacыbяyli, Bцlbцl vя Natяvanыn heykяllяri Шuшaya qaytarыlыb. Gцllяlяnmiш bцstlяr ermяni vandalizminin шahidlяridir.

1982-ci ilin 14 yanvar tarixindя Heydяr Яliyev Шuшada Molla Pяnah Vaqifin mяqbяrяsinin aчыlышыnda iшtirak etmiшdi. Hяmin vaxt Иlham Яliyev dя orada idi: 39 il sonra o, ye-

nidяn Шuшaya qayыtdы. Prezident 39 il яvvяlki sяfяrdя чяkilmiш fotonu яlindя tutaraq yenidяn eyni yerdя kamera юnцnя keчяrяk Ulu Юndяrin Шuшayla baьlы vяsiyyяtini, yarыmчыq qalmыш arzularыnы yerinя yetirdiyini, siyasi irsя

ilя oynamasыn, 44 gцnlцk mцharibя onlarыn yadыndan чыxmasыn. Яgяr kimsя revanш haqqыnda dцшцnцrsя, o, bizim dяmir yumruьumuzu bir daha gюrяcяk. Azяrbaycanыn dяmir yumruьu dцшmяnin belini qыrыb, lazыm olarsa, bir daha qыrar.

Ermяnistan vandalizmi, irqчiliyi, etnik-dini dюzцmsцzlцyц dюvlяt siyasяtinя чevirmiш islamofob юlkяdir, mяscidlяri, dini abidяlяri, mяscidlяrin minarяlяrini daьыdыb, viranя qoyub, mцqяddяs mяbяdlяri tяhqir edib, donuz saxlayыb, цzяrindя tяhqiramiz ifadяlяr yazdыrыb. Mцsяlman dini abidяlяrini tяhqir edяn Ermяnistan mцsяlman юlkяlяri цчцn dost ola bilmяz.

Adяtяn, bir юlkяnin tarixindя yeni dюvr, yeni mяrhяlя yarada bilmiш liderlяrin ardыcыllarы haqqыnda "onun yetiшdirdiyi xalq" ifadяsi iшlяnir. Milli Lider Иlham Яliyevin hakimiyyяtdя olduьu son illяrdя vяtяnpяrvяr, gцclц, milli ruhda tяrbiyя almыш gяnc nяsil yetiшib. Bцtцn nяsillяrdяn olan vяtяndaшlarыmыzыn Qяlяbяdя bюyцk zяhmяti, payы var. Ancaq яsas yцkц, яsas vяzifяni gяnc nяsil yerinя yetirdi. Dюyцшdя qяhrяmanlыq gюstяrяn, юz шцcaяtlяri ilя dцnya hяrbi ekspertlяrini heyrяtя salan яsgяr, MAXE vя zabitlяrin чoxu ali tяhsilini, orta tяhsilini, hяtta bir чox hallarda mяktяbяqяdяr tяhsilini Иlham Яliyevin haki-

Молла Пянащ Вагифин мягбярясиндя sahib чыxыdьыnы gюstяrir.

Cяnab Prezident bildirb ki, 39 ildяn sonra Шuшaya dцшmяnin belini qыran mцzяffяr, qalib Ordunun Ali Baш Komandanы kimi gяlmiшяm vя burada mцqяddяs bayraьыn altыnda, qяhrяman hяrbчilяrin юnцndя deyirяm ki, biz bu torpaqlarda яbяdi yaшayacaьыq!

Daьlыq Qarabaьda юzцnц siyasяtчi adlandыran bяzi цnsцrlяr Azяrbaycanыn sяbri

miyyяti illяrindя alaraq vяtяnpяrvяr kimi yetiшmiш 1835 yaшlы gяnclяr idi.

Gяnc nяsil, yaшlы nяsil, tяcrцbяli insanlar, bцtцn xalqыmыz, bцtцn etnik qruplarыn nцmayяndяlяri, bцtцn dinlяrin nцmayяndяlяri bir yumruqtяk birlяшib. Qяlяbяmizin rяmzi olan yumruq hяm gцc, hяm dя birlikdir. Azяrbaycan bundan sonra daha da gцclц olacaq.

№ 01 (196), Йанвар 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

20 Йанвар мцстягиллийимизя

сящ. 3

эеъяси апаран йолдур

2021-ъи ил йанварын 20-дя Шяки Бялядиййясиндя 20 ЙАНВАР фаъиясиня щяср едилмиш аным тядбири кечирилди.

Tяdbirdя яvvяlcя mцsяqilliyimizin ilk sяhidlяrinin яbяdi xatirяsi 1 dяqiqяlik sцkutla yad edilди.

20 Yanvar faciяsinя, insanlыьa qarшы tюrяdilmiш bu dяhшяtli cinayяtin qurbanlarыnыn xalqыmыzыn qяlbindяki яbяdiyaшar яziz xatirяsinя hяsr olunan toplantыda Шяki Bяlяdiyyяsinin sяdri Mayis Allahverdiyev чыxыш edяrяk 20 Йанвар эеъясини “мцстягиллийимизя апаран йол” кими характеризя етди. Сонра о, xalqыmыzыn hяyatыnda яn aьrыlы vя hцznlц, eyni zamanda, bюyцk qяhrяmanlыq, milli юzцnцdяrk gцnlяrindяn biri olan 20 Yanvar faciяsinin tarixindяn, Sovet imperiyasы tяrяfindяn Bakыda Azяrbaycan xalqыna qarшы tюrяdilmiш bu dяhшяtli qяtliamыn sяbяblяrindяn vя tarixi ibrяt dяrslяrindяn danышdы. O, hяm dя яlavя etdi ki, bu faciяdяn uzun mцddяt keчsя dя, baш verяnlяr unudulmur. Vяtяn uьrunda canыndan keчяn oьul vя qыzlarыmыzыn qяhrяmanlыьы dillяrdя dastan olub. Чцnki azadlыьa gedяn yolumuzda ilk cыьыrlarы onlar aчыblar.

Dюvlяt mцstяqilliyimizin bяrpasы цчцn, ilk nюvbяdя, шяhidlяrя borcluyuq. Ermяnistanыn Azяrbaycana qarшы яrazi iddialarыndan,

keчmiш SSRИ rяhbяrliyinin qяrяzli siyasяtindяn hiddяtlяnяrяk kцчя vя meydanlara чыxan dinc яhaliyя 1990-cы ilin yanvar gцnlяrindя qanlы divan tutuldu. Bakыya, elяcя dя Azяrbaycanыn bir sыra bюlgяlяrinя yeridilяn ordu hissяlяri 100-dяn чox sakini amansыzcasыna qяtlя yetirdilяr.

Hadisяlяr zamanы 700-dяn чox insan yaralandы. Odur ki, tariximizя qanla yazыlmыш bu faciя xalqыmыzыn yaddaшыna яbяdi hяkk olunmuшdur.

Sonra bяlяdiyyя sяdrinin birinci mцavini Иntiqam Яшirov чыxыш edяrяk diqqяtя чatdыrды ki, Azяrbaycan xalqы qяdim vя zяngin dюvlяtчilik яnяnяlяrinя malik olan vя genetik olaraq azadlыьыna, mцstяqilliyinя baьlы mцbariz xalqdыr. Tarixin bцtцn dюvrlяrindя mцstяqilliyi uьrunda mцbarizя aparan xalqыmыzыn azadlыq ruhunu heч bir qцvvя mяhv edя bilmяdi vя 1918-ci ildя mяhz Azяrbaycanda mц-sяlman Шяrqindя ilk demokratik respublika - Azяrbaycan Cцmhuriyyяti qurulmuшdur. XX яsrin 80-90-cы illяrindя Sovet imperiyasыnыn son nяfяsini yaшadыьы dюvrdя digяr ittifaq respublikalarыnda olduьu kimi, Azяrbaycanda da milli azadlыq hяrяkatы geniш vцsяt aldы vя 1988-ci ildя яsl meydan hяrяkatыna чevrilib.

Нуран МЦРШЦДЗАДЯ,

Шяki Bяlяdiyyяsinin цzvц, ADPU-nun Шяki filialыnыn tяdris mцtяxяssisi Йахын кечмишя гядяр televiзийа дикторларынын "Ermяnistanыn Azяrbaycana tяcavцzц davam edir" cцmlяsini eшidяndя bцtцn Аzяrbaycan xalqыnыn цrяyinin sыzыldadыьыna яminяm. Тorpaqlarы iшьal altыnda olan юlkяnin vяtяndaшlarыnыn bir tяrяfi hяr zaman sanki anadan-atadan yetim qalmыш uшaq kimi qыrыq olur, юzцnя yetяrincя inanmыr, baшqa юlkя vяtяndaшlarыnыn юnцndя юzцnц яzilmiш hiss edir. Лакин Birinci Qarabaь mцharibяsindя чoxсайлы гурбанлар verяn xalqыmызda dцшmяnя гаршы illяrlя yыьыlan nifrяt артыг alovlanmышdы.

Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti, Ali Baш Komandan cяnab Иlham Яliyev, мянфур гоншуларымыз тяряфиндян ишьал едилмиш torpaqlarыmыzы qan tюkmяdяn, diplomatik vя sцlh yolu geri гайтармаьа 17 il sяy gюstяrdi. Lakin Ermяnistan tяcavцzkar fяaliyyяtlяrinя davam edirdi. Яvvяl bir-birimizя tяsяlli vermяk цчцn dediyimiz "Allah sяbr versin" ifadяsi artыq "Ya Qarabaь, ya юlцm", "Allah sяbr vermяsin" cцmlяlяri ilя яvяz olunmaьa baшladы. Qяlbindя ermяni qяsbkarlarыna nifrяt vя vяtяnя olan sevgisяdaqяt duyьularы bir-birinя qarышmыш vя insanlarы yenilmяz etmiшdi.

2020-ci ilin 27 sentyabr sяhяri dя adi sяhяrlяrdяn biri kimi aчыlmышdы.

Sяn demя bu sяhяr bizim gяlяcяk tariximizi, insanlarыn hяyatыnы, cяmiyyяtimizi, hяtta dцnyanы dяyiшяcяk vя hamыnыn unutmayacaьы tarixя giriш imiш. Prezidentimiz cяnab Иlham Яliyev Tяhlцkяsizlik Шurasыnыn iclasыnda демишдир: "Bildiyiniz kimi, bu gцn sяhяr tezdяn Ermяnistan silahlы qцvvяlяri Azяrbaycana qarшы nюvbяti hяrbi tяxribat tюrяtmiшdir. Bu tяxribat nяticяsindя itkilяrimiz var, hяm mцlki яhali, hяm dя hяrbчilяr arasыnda. Mяn Ermяnistana xяbяrdarlыq etmiшdim. Tovuz hadisяlяrindяn sonra bir neчя dяfя xяbяrdarlыq

1990-cы il yanvarыn 19-dan 20-nя keчяn gecя Bakыda sovet qoшunu tяrяfindяn amansыz qяtliam tюrяdildi, lakin bюyцk faciя olan bu hadisя qяhrяman Azяrbaycan xalqыnыn mцstяqillik яzmini, milli iradяsini qыra bilmяdi.

Bяlяdiyyя sяdrinin mцavini Sяyyarя Musayeva юz чыxышыnda цmummilli lider Heydяr Яliyevin xalqыmыzыn faciяsinя biganя qalmadыьыndan sюhbяt aчdы. O, dedi: "Цmummilli lider Heydяr Яliyev o vaxt rяhbяr vяzifяdяn uzaqlaшdыrыlmasыna, sяhhяtindяki problemlяrя vя ev dustaqlыьыnda olmasыna baxmayaq, 20 Yanvar faciяsinin sяhяri gцnц Azяrbaycanыn Moskvadakы

nцmayяndяliyinя gяldi. Mяtbuat nцmayяndяlяri qarшыsыnda cяsarяtlя tarixi bяyanat verяn цmummilli лider Azяrbaycan xalqыna qarшы bu qanlы cinayяti tюrяdяnlяri, яli qana batmыш qatil Qorbaчovu ifшa etdi vя юz xalqыna qarшы bu xяyanяti edяn imperiyanыn puч olmaьa mяhkum olduьunu bildirdi." 20 Yanvar faciяsinя siyasi qiymяt verilmяsindя ulu юndяr Heydяr Яliyevin rolunu diqqяtя чatdыran S.Musayeva onu da яlavя etdi ki, 20 Yanvar gecяsi hяr bir azяrbaycanlы цчцn mцstяqilliyimizя aparan yolda qяhrяmanlыq dastanыna чevrildi. Шяhidlяrimizin яbяdiyaшar xatirяsini daim яziz tutan

Azяrbaycan xalqы Birinci Qarabaь mцharibяsindя vя 2020-ci ildяki Vяtяn mцharibяsindя torpaqlarыmыzыn azadlыьы uьrunda qяhrяmanlыqla dюyцшяn igidlяr yetiшdirdi. Prezident, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя qяhrяman Azяrbaycan Ordusu 30 il iшьal altыnda olan torpaqlarыmыzы cяmi 44 gцn яrzindя mяnfur dцшmяn tapdaьыndan xilas etdi. Azяrbaycan Vяtяn mцharibяsinin qalibi oldu.

Tяdbirdяn sonra bяlяdiyyяnin kollektivi Шяkiдяки Шяhidlяr xiyabanыnы ziyarяt etdilяr.

Murad NЯBИBЯYОV

Щагг мцщарибямиз etmiшdim ki, яgяr onlar юz чirkin яmяllяrindяn яl чяkmяsяlяr peшman olacaqlar.

Biz onlara 2016-cы ildя, 2018-ci ildя, bu ilin iyul ayыnda dяrs verdik. Amma gюrцnцr ki, bu, onlar цчцn dяrs olmadы. Bu dяfя dя dяrs veririk vя verяcяyik. Azяrbaycan Ordusu bu hяrbi tяxribata cavab olaraq, hazыrda яkshцcum яmяliyyatы keчirir. Deyя bilяrяm ki, яmяliyyat uьurla keчirilir. Eyni zamanda, ordumuza kюnцllц yazыlanlarыn sayы on minlяrlя insanы яhatя edir. Bu, xalqыmыzыn юz dюvlяtinя sadiqliyini gюstяrir."

Sяbrli, qяhrяman xalqыmыз bu anы gюzlяyirmiш kimi, Azяrbaycanda vя dцnyanыn fяrqli юlkяlяrindя yaшayan bцtцn сойдашларымыз Вяtяnимизин mцdafiяsi цчцn vяtяndaшlыq borclarыnы yerinя yetirmяk цчцn sяfяrbяr oldu, ordumuza, яsgяrlяrimizя hяm maddi, hяm mяnяvi dяstяk gюstяrdi.

Dцшmяn Azяrbaycanыn vя onun xalqыnыn necя gцclц, vяtяnpяrvяr, savadlы, inkiшaf etmiш, texnoloji biliklяri olduьundan xяbяrsiz idi. Hяtta tяkcя dцшmяn Ermяnistan deyil, dцnya da bizim zяif юlkя vя xalq olduьumuzu dцшцnцrdц. 2017-ci ildя "Global Firepower" tяшkilatыnыn nяticяlяrinя яsasяn, Azяrbaycan Ордусу "dцnyanыn яn gцclц ordusu" reytinqindя 58-ci yerdя иди.

Dцшmяn 30 il hazыrlыq iшlяri gюrяrяk torpaqlarыmыzda istehkamlar qurmuшdu, o istehkamlarы yarыb keчmяk, o mцdafiя xяtlяrini dяf etmяk чox bюyцk qяhrяmanlыq vя hяrbi peшяkarlыq tяlяb edirdi. Mцharibя zamanы dюyцшlяr шiddяtli олду, dцшmяn durmadan mцqavimяt gюstяrirdi. Ermяni terroristlяri hяrbi qulluqчularыmыzыn sяriшtяliliyi, qorxmazlыьы vя yaralы яsgяrlяrimizin yaralы vя qanlarы axa-axa pis vяziyyяtdя olan yoldaшlarыnы dюyцш meydanыnda yalnыz buraxmayaraq чiyinlяrindя daшыyaraq eyni zamanda da mцbarizяdяn geri чяkilmяdiklяrini gюrяndя шokа дцшмцшдц vя qorxuдан титряйирди. Azяrbaycan hяrbчilяri cяsur, cяsarяtli vя vяtяnpяrvяr dюyцшчц xalq olduьunu nцmayiш etdirdi, ermяnilяrin isя hiylяgяr, yalanчы vя dюyцш meydanыnda silah-sursatlarыnы qoyub qaчan qorxaq xalq olduqlarыna bцtцn dцnya шahid oldu.

Prezidentimiz cяnab Иlham Яliyevin qeyd etdiyi kimi, Azяrbaycandan on minlяrlя igidlяrimiz Qarabaьы geri

Шяhid oldu igidlяr, Nakam qaldы gюzяllяr.

Dцшmяn belin qыrыlsыn, Bяlkя yaram чюzяlяr. Вятянимизин диэяр бюлэяляри кими, доьма Шякимизин дя мцщарибядя дцшмяня гаршы бюйцк мярдликля, сон дамла ганына гядяр вурушуб шящидлик зирвясиня уъалан гящряманлары вя дцшмяня ган уддуруб саь-саламат евиня дюнян газиляри олду. Биз дя бу кичик мягалямиздя Вятян уьрунда ъанындан кечян щямйерлиляримизин адларыны чякмяйи юзцмцзя мяняви боръ билирик.

Шякидя Qarabaь mцharibяsi шящidlяrinin dяfn olunduьu “Шяhid Mяzarlлыьы” qaytarmaq цчцn dцшцnmяdяn dюyцшmяyя kюnцllц getdilяr. Vяtяnin iшьal altыnda olan torpaqlarыnыn azad olunmasы uьrunda hяrbчilяrin шцcaяtinя gяlincя, яsgяrlяrin vя ya hяrbi hissяlяrin qяhrяmanlыьы haqqыnda dastanlar, sяlnamяlяr yaradыlacaq, sяnяdli vя bяdii filmlяr чяkilяcяk, шeir vя bayatыlar qoшulacaq qяhrяmanlыq hadisяlяri ilя zяngindir. Bцtцn dцnya kifayяt qяdяr qяhrяmanlыq epizodlarыnы gюrdц.

44 gцn яrzindя haqq mцharibяmizdя яldя etdiyimiz qяlяbяni bizim hяrbчilяrimizin peшяkarlыьы, qяhrяmanlыьы hesabыna qazandыq vя ЫЫ Qarabaь mцharibяsindя ordumuz qяhrяmanlыьы ilя dastan yazdы. Иgidlяrimizin bir hissяsi шяhidlik zirvяsinя ucaldыlar, vяtяnin azadlыьы uьrunda canlarыnы qurban verяn bu cяsur, qorxmaz vя mяrd oьullarы Azяrbaycan xalqы heч zaman unutmayacaq vя onlar xalqыn yaddaшыnda яbяdi yaшayacаг:

Шяkiмизин шящидляри: Elшяn Иbrahimov, Xяyal Mяmmяdov, Kяnan Иsrafilov, Иbrahim Mяmmяdov, Fяrid Иzzяtli, Mяrdan Mehdiyev, Tapdыq Qurbanяliyev, Rюyal Xasыyev, Elчin Nadirov, Mяmmяdiyя Cabbarzadя, Bakыxan Sяlimli, Sakit Иsmayыlov, Kazыm Mяmmяdsalahov, Hяmid Abbasbяyli, Murad Mahmudov, Toьrul Naьыyev, Asif Яhmяdov, Elnur Иsmayыlov, Hцseyn Hяmidzadя, Vasif Hяmidov, Sяbuhi Иsgяndяrli, Elmir Umudlu, Яziz Яzizov, Fяrid Hцseynov, Rюvшяn Mяmmяdov, Ruslan Sadыqov, Elsevяr Иbrahimov, Яtraf Qяnimяtzadя, Яhmяd Hacыyusifov, Qalib Яhmяdov, Nicat Иmamverdiyev, Rahib Hacы-Иsmayыlov, Mяhяrrяm Иbrahimli, Rцfяt Musayev, Ramin Mяmmяdov, Aydыn Яhmяdli, Elmяddin Mяmmяdov, Yolчu Babazadя, Asif Rяhиmov, Sяnan Яlяsgяrzadя, Saleh Mяmmяdov, Rяшadяt Musayev, Mustafa Kяrimov, Иsgяndяr Allahverdiyev, Hцseyn Иsmayыlov, Шahmar Soltanlы, Xяyal Яsgяrzadя, Fяrid Яsgяrov, Samir Paшayev, Zaur Яliyev, Pяnah Mяmmяdov, Цlvi Abышov, Namaz Allahverdiyev, Emil Иsgяndяrov, Elton Kяrimov, Zяfяr Surxayzadя, Яlihцseyn Mяmmяdov, Elnur Nurullayev, Taleh Daшdяmirov, Rahib Hacы-Иsma-yыlov, Vahid Abbasov, Vilayяt Allahver-diyev.

***

Редаксийадан: Гязетимизин нювбяти сайларында шящидляримиз щаггында айрыъа мягаляляр дяръ олунаъагдыр..

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 4

2 0 Ya n Xe y iirr я Y a nv n v a r Ш я r iin X ey q a li b g я l d iy l ib i y i b ir i r a n id i di Ъаваншир ФЕЙЗИЙЕВ, Милли Мяълисин депутаты, фялсяфя доктору

Ейни заманда, 20 Yanvar cяsarяtin, fяdakarlыьыn, milli mяfkurяnin oyanышыnыn tяcяssцmц olan bir gцndцr.

Belя sonluьu heч kim gюzlяmirdi. Biz Xeyirlя Шяr mцbarizяsinin naьыllarda olduьu kimi, hяmiшя Xeyrin qяlяbяsi ilя bitmяsinя inanmaq dяrяcяsindя sadяlюvh idik. O zaman чox az adam inana bilяrdi ki, dюvlяt юz dinc vяtяndaшlarыna belя qanlы divan tuta bilяr. Amma gюrdцk ki, bяzяn Шяr dя qalib gяlir. 20 Yanvar mяhz Шяrin Xeyirя qalib gяldiyi bir an idi - qыsa bir an.

AZЯRTAC xяbяr verir ki, bu sюzlяri Milli Mяclisin deputatы Cavanшir Feyziyev bildirib.

Deputat deyib ki, XX яsrin яvvяllяrindя юz tarixi dюvlяtчilik яnяnяlяrinя dayanaraq Шяrqdя ilk demokratik respublikasыnы qurmuш Azяrbaycan cяmi 2 illik mцstяqillikdяn sonra yenidяn imperiya caynaьыna dцшmцшdц vя bu яsarяtin artыq 70 yaшы vardы. 70 yaшlы imperiyanыn 19 yanvar 1990-cы il gecяsi: o mцdhiш gecяnin sabahы insanlar dцшmяn tankыnыn tыrtыllarы altыnda яzildi. Bakыnыn цrяk aьrыdan dяhшяtli mяnzяrяsi hamыnы sarsыtmышdы, amma xalq яyilmяdi, ona tuшlanmыш silahlardan qorxmadы. Nя qяdяr hцznlц vя acы olsa da, xalq azadlыq uьrunda шяhidlik zirvяsinя ucalmыш qяhrяman юvladlarыnы son

fяlяr vermiш bir millяt artыq яsarяt altыnda yaшaya bilmяzdi. Xalq юz qяrarыnы verdi: Yolumuz azadlыqdыr!

20 Yanvar faciяsi Azяrbaycan xalqыnыn milli mцbarizя яzmini vя iradяsini sыndыra bilmяdi. O gecя baш verяnlяr xalqыmыzыn milli юzцnцdяrkindя yeni bir mяrhяlяnin baшlanьыcы oldu.

Qanlы Yanvar gecяsi юz qanunauyьun mяntiqi vя zяncirvari tяsiri ilя bцtцn imperiya яrazisindя milli azadlыq hяrяkatlarыnыn daha bюyцk vцsяtlя alovlanmasыna vя Sovet Иttifaqыnыn sцqutunun daha da sцrяtlяnmяsinя rяvac verdi. Bu hadisя sovet imperiyasы цчцn "sonun baшlanьыcы" oldu. Bu faciяvi olay onilliklяr яrzindя insanlara

17 ил ярзиндя атылан аддымлар юз бящрясини верди Дюvlяt baшчыsы Vяtяn mцharibяsi dюvrцndя bir sыra tяzyiqlяrя mяtanяtlя sinя gяrяrяk Azяrbaycanыn mюvqeyini qяtiyyяtlя mцdafiя etdi.

2020-ci il юlkяmiz цчцn istяr siyasi, istяr diplomatiya, istяrsя dя digяr sahяlяr цzrя uьurlarla yadda qaldы. Юtяn ilin яn mцhцm uьuru isя sentyabrыn 27-dяn noyabrыn 10-dяk davam edяn 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя qazanыlan шanlы qяlяbяdir. Bu шanlы qяlяbя nяticяsindя torpaqlarыmыz Ermяnistanыn iшьalыndan azad olundu vя otuz illik tarixi olan Daьlыq Qarabaь mцnaqiшяsinя son qoyuldu. Mяhz buna gюrя dя 2020ci il Azяrbaycanыn tarixindя Zяfяr ili kimi qalacaq. Бu сюзляри Milli Mяclisin deputatы Vцqar Иskяndяrov deyib.

Bu mцharibяnin яsas qяhrяmanыnыn Prezident Иlham Яliyev olduьunu диггятя чякян deputat bildirib ki, dюvlяt baшчыsы Vяtяn mцharibяsi dюvrцndя bir sыra tяzyiqlяrя mяtanяtlя sinя gяrяrяk Azяrbaycanыn mюvqeyini qяtiyyяtlя mцdafiя etdi:

Бакы, 1990, Шящидлярин дяфни mяnzilя yola salmaьa юzцndя gцc tapdы. Qanlы faciяnin qurbanlarы azadlыьы uьrunda can verdiklяri Vяtяn torpaьыna yцz minlяrin чiyinlяrindя daшыndы vя onlar mцqяddяs torpaqda яbяdiyyяtя qovuшdular. Bu, azadlыьыn bяrpasыna gedяn yolumuzda ilk шяhidlяrin verildiyi 20 Yanvar sяhяri idi. Mяzarlar цzяrinя sяrilmiш milyonlarla qяrяnfil шяhidlяrimizin 20 Yanvar gecяsindя Vяtяn torpaьыna axыdыlan al qanыnы xatыrladыrdы. O gцnя qяdяr yяqin heч kimin aьlыna gяlmяzdi ki, Azяrbaycanda bu qяdяr qяrяnfil var! Sanki o qяrяnfillяr "юz ayaqlarы ilя" шяhidlяrin qяbri цstцnя sяrilmяyя gяlmiшdilяr.

Bu gцnцmцzdяn baxanda 20 Yanvar mяnzяrяsi faciяvi olduьu qяdяr dя mюhtяшяmdir. Azadlыьыmыzыn bяrpasы yolunda ilk шяhidlяrin verildiyi Qanlы Yanvar gecяsi cяsarяtin, fяdakarlыьыn, milli mяfkurяnin dюnmяz oyanышыnыn tяcяssцmц idi. Baш verяn hadisяlяr xalqыmыzыn azadlыq arzusunun, mцstяqillik idealыnыn 70 il davam edяn sovet repressiyasыna rяьmяn sюnmяdiyini, яksinя, yeni gцc qazandыьыnы nцmayiш etdirdi. Bununla Azяrbaycan xalqы milli iradяsinin sarsыlmazlыьыnы vя яsarяtя boyun яymяyяcяyini bцtцn dцnyaya gюstяrdi, milli azadlыq uьrunda mцbarizяnin dюnmяz olduьuna шцbhя yeri qoymadы.

Qяhrяmanlыqlarla dolu tarixi keчmiшi vя dюvlяtчilik яnяnяlяri olan, bюyцk bir coьrafiyada dюvlяtlяr yaratmыш, zamanzaman dцшmяnя qarшы sяfяrbяr olub mцbarizя aparmыш, dцnya mяdяniyyяt xяzinяsinя юz dяst-xяtti ilя dяyяrli tюh-

№ 01 (196), Йанвар 2021

Вцгар ИСКЯНДЯРОВ, Милли Мяълисин депутаты Чцnki bir amalыm var idi - gцclц Azяrbaycan qurmaq, torpaqlarыmыzы iшьaldan azad etmяk!" Bir sюzlя, Vяtяn mцharibяsi bir daha Azяrbaycan Prezidentinin mцdrik vя qяtiyyяtli dюvlяt baшчыsы, cяsur sяrkяrdя vя mahir diplomat olduьunu nцmayiш etdirmяklя yanaшы, hяmчinin xalqa verdiyi bцtцn sюzlяri yerinя yetirirdiyini sцbut etdi.

V.Иskяndяrov яlavя edib ki, юlkяmiz bu tяzyiqlяrя tяkcя 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsi dюvrцndя tuш gяlmяyib: "Azяrbaycanыn mцstяqil, heч bir xarici qцvvяdяn asыlы olmayan siyasяt aparmasыndan narahat olan bяzi xarici gцclяr uzun illяr юlkяmizя bu vя digяr formada tяzyiqlяr ediblяr. Lakin cяnab Prezidentin qяtiyyяti vя hяyata keчirilяn dцшцnцlmцш siyasяt sayяsindя hяmin tяzyiqlяrя dя sinя gяrmiшik. Юtяn 17 il яrzindя atыlan addыmlar юz bяhrяsini verdi. Prezidentin mцraciяtindя dя bildirildiyi kimi iqtisadi mцstяqillik siyasi mцstяqilliyimizi gцclяndirdi,

Бакы, 2020, Зяфяр парады sыrыnan "humanist" яsaslы kommunizm ideologiyasыnыn puчluьunu sцbut etdi vя mяhz bu hadisяdяn sonra Kommunist Partiyasыndan kцtlяvi istefalar vя etirazlar ittifaqыn hяr yerini bцrцdц vя onun dayaqlarыnы sarsыtdы. Az sonra imperiya sцqut etdi. 20 Yanvar gecяsi isя xalqыmыzыn yaddaшыna qяhrяmanlыq tarixi kimi hяkk olundu. 20 Yanvar шяhidlяrinin baшlatdыьы mцbarizя davam etdi, bюyцdц vя bцtюvlцkdя xalqыn mцbarizя yoluna чevrildi. Hяmin gecя шяhidlяrimizin юz qanы bahasыna aчdыьы cыьыr bu il bizi Qarabaьыn цrяyinя - Шuшaya aparыb чыxardы.

Yenя шяhidlяr verdik. Amma xalqыn azadlыьы, millяtin lяyaqяti vя dюvlяtimizin mцstяqilliyi tяmin olundu.

Faciяdяn 31 il keчir. Яbяdi, dюnmяz vя sarsыlmaz mцstяqilliyimizin iшыьыnda yaшayan xalq hяr il yanvarыn 20-dя Шяhidlяr xiyabanыna цz tutur, azadlыьыmыzыn qandallarыnы sыndыrmыш шяhidlяrimizi ehtiramla yad edirlяr. Bu il шяhidlяrimizi qцrurla, qяlяbя mцjdяsi ilя ziyarяt edirik. Шяhidlяr xiyabanыnы ziyarяtя gяlяn yцz minlяrlя hяmvяtяnimiz azadlыьыmыz uьrunda шяhid olmuш soydaшlarыmыzыn mяzarы qarшыsыnda baш яyяrяk onlarыn xatirяsini яziz tuturlar.

Bяli, шяhidlяr unudulmaz.

Onlar xalqыn azadlыьы yolunda canlarыndan keчmяyя hazыr olduqlarыnы gюstяrdilяr vя bu yolla getdilяr. Юlцmя gedяn yollar onlarы юlmяzliyя, xalqыmыzы isя яbяdi azadlыьa qovuшdurdu. Bu, bir tarixdir, qanlы, amma шяrяfli bir tarix.

Tarix isя onu unudanlarы baьышlamыr.

"Bяlli olduьu kimi mцharibяnin elя ilk gцnlяrindяn Fransa Prezidenti E.Makron Prezident Иlham Яliyev ilя telefon danышыqlarыnda Minsk qrupunun hяmsяdri kimi bitяrяfliyini vя obyektivliyini pozaraq iшьalчы Ermяnistanыn maraqlarыnы irяli чяkmяyя чalышdы. Lakin nя Makronun, nя dя digяr шяxs vя qurumlarыn bu addыmlarы, юlkяmizя, шяxsяn dюvlяt baшчыmыza tяzyiq edяrяk Azяrbaycanы haqq iшindяn dюndяrmяk cяhdlяri heч bir nяticя vermяdi.

Prezident Иlham Яliyev qяtiyyяtlя Azяrbaycanыn mюvqeyini mцdafiя etdi.

Onu da deyim ki, bяzi xarici юlkяlяr, tяшkilatlar, siyasi dairяlяr iddia edirdilяr ki, mцnaqiшяnin hяrbi hяlli yoxdur. Lakin Prezident Иlham Яliyev "Dяmir yumruq" яmяliyyatы ilя sцbut etdi ki, mцnaqiшяnin hяrbi hяlli var. Nяticяdя юlkяmiz BMT Tяhlцkяsizlik Шurasыnыn mцnaqiшя ilя baьlы mяlum dюrd qяtnamяsini юzц icra etdi. Prezident Иlham Яliyevin apardыьы siyasяt nяticяsindя Azяrbaycanыn beynяlxalq sяviyyяdя mюvqelяri gцclяndiyi цчцn beynяlxalq ictimaiyyяt Azяrbaycanыn Vяtяn mцharibяsinin beynяlxalq hцquqa uyьun olduьunu anlayышla qяbul etdi.

Yeri gяlmiшkяn Prezident Иlham Яliyevin mцraciяtindя dя bu mяqama xцsusi olaraq toxunulub. Dюvlяt baшчыsы bяyan edib: "Son 17 il яrzindя mяnim fяaliyyяtimdя юlkяmizin gцclяndirilmяsi, beynяlxalq mцstяvidя mюvqelяrimizin mюhkяmlяndirilmяsi, юlkя daxilindяki proseslяrin mцsbяt mяcrada getmяsi яsas vяzifя idi. Heч bir tяzyiq, heч bir tяhdid mяni bu yoldan dюndяrя bilmяdi.

daha da cяsarяtli siyasяt aparыldы, mцstяqil siyasяt aparыldы. O siyasяt ki, yalnыz vя yalnыz Azяrbaycan xalqыnыn maraqlarыna xidmяt edir. Bu gцn dцnyada, dцnya xяritяsindя, sюzцn яsl mяnasыnda, mцstяqilsiyasяt aparan юlkяlяrin sayы o qяdяr dя чox deyil. Azяrbaycan onlardan biridir vя Vяtяn mцharibяsi bir daha onu gюstяrdi. Bцtцn чaьыrышlara, bцtцn tяzyiqlяrя rяьmяn, biz istяdiyimizя nail ola bilmiшik. Dцшmяni torpaqlarыmыzdan qovmuшuq, hяrbi yolla bu mяsяlяni hяll etmiшik vя ondan sonra Qяlяbяmizi siyasi yollarla daha da mюhkяmlяndirmiшik.

Mяlum olduьu kimi bu illяr яrzindя icra edilяn nяhяng layihяlяr Azяrbaycanыn iqtisadi inkiшaf baxыmыndan dцnyada qabaqcыl yerlяrdя qяrar tutmasыna imkan verib. Иqtisadi inkiшafыn templяrinя gюrя son 17 il яrzindя Azяrbaycan dцnya miqyasыnda birinci yerdяdir. Eyni zamanda, dюvlяt baшчыsыnыn bяyan etdiyi kimi biz юz siyasяtimizlя Ermяnistanы zяiflяtmяli idik vя bunu gizlяtmirdik. Mяhz Azяrbaycan dюvlяtinin qяtiyyяti vя uьurlu siyasяti nяticяsindя Avrasiyanыn enerji, nяqliyyat, kommunikasiya xяritяlяrinя, юlkяlяri birlяшdirяn bцtцn o yollar, юlkяlяr цчцn bюyцk fayda gяtirяn layihяlяr iшьalчы Ermяnistandan yan keчib. Belяliklя, bцtцn bu atыlan addыmlar, cяnab Prezidentin rяhbяrliyi ilя hяyata keчirilяn dцшцnцlmцш siyasяt, siyasi, iqtisadi, diplomatk cяbhяdя яldя edilяn uьurlar fonunda 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsi zamanы hяrbi cяbhяdя dя Zяfяr яldя etdik".

№ 01 (196), Йанвар 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 5

"Yerli юzцnцidarяetmяdя gяnclяrin rolu" Yanvarыn 29-da Azяrbaycan Respublikasы Milli Mяclisinin Gяnclяr vя Иdman Komitяsinin, Azяrbaycan Шяhяr, Qяsяbя vя Kяnd Bяlяdiyyяlяrinin Milli Assosiasiyalarыnыn birgя tяшkilatчыlыьы ilя 47 шяhяr, qяsяbя vя kяnd bяlяdiyyяsinin gяnclяrdяn ibarяt tяmsilчilяrinin iшtirakы ilя "Yerli юzцnцidarяetmяdя gяnclяrin rolu" mюvzusunda "Zoom" platformasыnda video-konfrans tяшkil edilib.

Tяdbirdя Шяki Bяlяdiyyяsinin яn gяnc цzvц, bяlяdiyyя sяdrинин mцavini Sяyyarя Musayeva da iшtirak edib. O, konfrans barяdя qяzetimizя aшaьыdakыlarы sюylяdi.

yыlov xцsusi olaraq onu da qeyd edib ki, mюhtяrяm Prezidentimizin gяnclяr siyasяtinя uyьun olaraq yerli юzцnцidarяetmяdя gяnclяrin roluna diqqяt etmяliyik. Onlarыn fikirlяrini dinlяmяli vя yeni ideyalarыnы dяyяrlяndirmяliyik.

Daha sonra Azяrbaycan Respublikasыnыn Milli Mяclisinin Regional mяsяlяlяr Komitяsinin цzvц Kamran

ьыmыz tarixi zяfяrimiz vя Azяrbaycan gяncliyi, yerli юzцnцidarяetmяdя gяnclяrin iшtirakы zamanы onlarыn rastlaшdыqlarы problemlяr vя onlarыn aradan qaldыrыlmasы yollarы, 2021-ci ildяn gюzlяntilяr, "Nizami Gяncяvi ili"ndя bяlяdiyyяlяrdя gюrцlяcяk iшlяr vя yeni layihяlяrin reallaшdыrыlmasы, gяnclяrlя iш komissiyalarыnыn yaradыlmasыnыn zяruriliyi vя digяr

(NAYORA) sяdri Azяr Яliyev vя digяr konfrans iшtirakчыlarы dяstяklяyici fikirlяr sяslяndirdilяr.

Daha sonra mюvzu яtrafыnda mцzakirяlяr aparыlыb.

Milli Mяclisin цzvlяri, gяnclяr tяшkilatlarыnыn vя Bяlяdiyyяlяrin Milli Assosiasiyalarыnыn nцmayяndяlяri videokonfrans iшtirakчыlarыnыn suallarыnы cavablandыrыb vя tюvsiyяlяrini verib-

Bayramov Prezidentin yerli sяlahiyyяtli nцmayяndяlяr haqqыnda fяrmanыnыn bяlяdiyyяlяr цчцn цmid doьurduьunu qeyd edib.

Azяrbaycan Respublikasы Gяnclяr Fondunun icraчы direktorunun mцavini Qяdir Xяlilov, Gяnclяr Tяшkilatlarы Milli Шurasыnыn (NAYORA) sяdri Azяr Яliyev tяmsil olunduqlarы qurumlarыn fяaliyyяti barяdя mяlumat verib, gяlяcяkdя yerli юzцnцidarяetmя sahяsindя чalышan gяnc bяlяdiyyя цzvlяrinin reallaшacaq yeni layihяlяrdя iшtiraklarы ilя baьlы tяkliflяrini sяslяndiriblяr. Цmumiyyяtlя, tяdbirdя Vяtяn Mцharibяsindя qazandы-

mяsяlяlяr mцzakirя olunmuшdur. Mцzakirяyя чыxarыlmыш sюzцgedяn mяsяlяlяrlя baьlы irяli sцrцlmцш tяkliflяr video-konfransыn tяшkilatчыlarы tяrяfindяn qeydя alыnmыш vя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtindя яsas kimi gюtцrцlmяsinin zяruri olduьu qeyd edilib.

Bundan яlavя, videokonfransda iшьaldan azad olunmuш bюlgяlяrimizdя bяlяdiyyяlяrя dяstяyin vacibliyi qeyd olunub vя tяklif edilib ki, mяcburi kючkцn vя qaчqlnlarы bяlяdiyyяlяrя dяvяt edяrяk, onlarala bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяti ilя baьlы keчirilsin. Azяrbaycan Respublikasы Gяnclяr Tяшkilatlarы Milli Шurasыnыn

lяr.

Сяййаря Мусайева Konfransы Azяrbaycan Шяhяr, Qяsяbя vя Kяnd Bяlяdiyyяlяrinin Milli Assosiasiyalarыnыn koordinatoru, Azяr-baycan Шяhяr Bяlяdiyyяlяrinin Milli Assosiasiyasыnыn icraчы katibi Tofiq Hяsяnov aчыb. O, tяdbirin 2 fevral - Azяrbaycan Gяnclяr Gцnц яrяfяsindя keчirilmяsinin яhяmiyyяtindяn vя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяti zamanы gяnc bяlяdiyyя цzvlяri цчцn yaradыlmыш geniш imkanlardan danышыb.

Milli Mяclisin Gяnclяr vя Иdman Komitяsinin sяdr mцavini Шahin Иsmayыlov, Regional Mяsяlяlяr Komitяsinin цzvц Kamran Bayramov, Azяrbaycan Шяhяr Bяlяdiyyяlяrinin Milli Assosiasiyasыnыn

sяdri Tяmraz Taьыyev tяdbirdя чыxыш edяrяk Prezident, Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя Vяtяn mцharibяsindяki 44 gцnlцk hяrbi яmяliyyatlar dюvrцndя hяr bir azяrbaycanlыnыn, xцsusяn dя gяnclяrin milli birlik nцmayiш etdirdiklяrini vurьulayыblar. Dюvlяtimizin baшчыsыnыn respublikamыzda apardыьы чoxsahяli gяnclяr siyasяti, hяmчinin bяlяdiyyя цzvlяrinin qanunvericilikdя nяzяrdя tutulan hцquq vя vяzifяlяrinin gяnclяr tяrяfindяn daha sяmяrяli yerinя yetirilmяsinin vacibliyi qeyd olunub vя praktiki tяkliflяr irяli sцrцlцb.

Milli Mяclisin komitя sяdrinin mцavini Шahin Иsma-

Bildirilib ki, bu silsilяdяn olan tяdbirlяr mцntяzяm davam etdirilяcяk.

Sonda iшtirakчыlar gяnc bяlяdiyyя цzvlяrinin, elяcя dя bцtцn gяnclяrin 2 fevral gяnclяr gцnцnц tяbrik edяrяk konfransы yekunlaшdыrыblar.

Onu da qeyd edяk ki, konfransda яn чox bяyяnilяn Milli Mяclisin Gяnclяr vя Иdman Komitяsinin sяdr mцavini Шahin Иsmayыlovun bяlяdiyyяlяrin tяrkibindя Gяnclяr Komisiyyasыnыn yaradыlmasы tяklifi olub.

Murad NЯBИBЯYOV

Шяки бялядиййяляри Rяhim RЯЩИМЛИ,

Шяки Statistika Иdarяsinin ряис мцавини

Bяlяdiyyяlяr on ildяn artыqdыr ki, fяaliyyяt gюstяrir. Azяrbaycanыn demokratiya yolunda irяlilяyяn bir dюvlяt olduьunu nяzяrя alsaq, bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяti mцtlяq vacibdir. Юlkяmizdя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin mцasir tяlяblяr sяviyyяsindя qurulmasыna, onlarыn iqtisadi resurslarыndan istifadяnin sяmяrяsinin yцksяldilmяsinя vя yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя rolunun artыrыlmasыna xцsusi diqqяt yetirilir. Юlkяmiz mцstяqillik яldя etdikdяn sonra hяyata keчirilяn sistemli, яsaslandыrыlmыш sosial- iqyisadi islahatlar, bazar iqtisadi sisteminя keчilmяsi bцtцn, sahяlяrdя oldugu kimi bяlяdiyyяlяrin inkiшafina da sяbяb oldu.

Mяhz buna gюrяdя bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasы vя dinamik inkiшaf

2020-ci ilдя рaйonумузda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяrin bцdcя gяlirляри 3 милойн manatдан чох олуб. etdirilmяsi, iшчi qцvvяsindяn, su vя torpaq ehtiyatlarыndan, iqlimdяn, kurort, mяdяni-maarif, tяhsil, rabitя, sяhiyyя vя digяr bu kimi sahяlяrdяki imkanlardan sяmяrяli istifadя etmяklя yerli яhalinin yaшayыш tяrzini yaxшыlaшdыrmaьa imkan verir.

2020-ci ildя aylarыnda Шяki rayonunda 40 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

Rayonda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяrin 2020-ci ildя bцdcя gяliri 3006,2 min manat olmuшdur.

Bu isя keчяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 2 dяfя чoxdur.

2020-ci ildя bяlяdiyyяlяrin gяlirinin 262,8 min manatы fiziki шяxslяrdяn torpaq vergisi, 87,6 min manatы fiziki шяxslяrdяn яmlak vergisi, 157,9 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыn icarяyя verilmяsindяn, 2362,7 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыnыn юzяllяшdirilmяsindяn, 135,2 min

manatы isя digяr gяlirlяr hesabыna daxil olmuшdur. Ютян ил ярзиндя bяlяdiyyяlяrdя 185 nяfяr iшчi чalышmышdыr.

2020-ci ildя iшчilяrin яmяk haqqы fondu 636203,1 min manat olmuшdur. Bir nяfяrя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 295,4 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 10,9 faiz чoxdur. Яhalinin yaшayыш sяviyyяsinin vя sosial rifahыnыn yцksяliшi fonunda юlkя bяlяdiyyяlяri dя son illяr yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя fяallыqlarыnы artыraraq, sяlahiyyяtlяri чяrчivяsindя konkret iшlяr gюrцrlяr.

Bяlяdiyyяlяr yerli юzцnцidarяetmя orqanыnыn saxlanmasыna 934,1 min manat, яvvяlki illя mцqayisяdя 2,9 faiz чox vяsait xяrclяmiшlяr.

Mцddяt яrzindя tяhsilя 0,4 min manat vяsait sяrf edilmiшdir.

Bяlяdiyyяlяr aztяminatlы ailяlяrin

mюvcud problemlяrinin hяlli istiqamяtindя dя gяrяkli addыmlar atыr, onlara yardыm gюstяrirlяr. Bu baxыmdan bяlяdiyyяlяr bu ildя 26,6 min manat yardыm vermiшlяr. Bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 12,7 faiz чoxdur.

Bяlяdiyyяlяr kяnd yollarыnыn tяmirinя 37,5, kommunal xяrclяrя 1624,9 min manat vяsait xяrclяmiшlяr, ancaq ardыcыl olaraq bu sahяyя ilboyu vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur.

Gюrцlяn iшlяr onu sюylяmяyя яsas verir ki, bяlяdiyyяlяr bundan sonra da kяndin bцtцn sosial-iqtisadi problemlяrinin hяllindя daha fяal iшtirak edяcяklяr.

сящ. 6

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 01 (196), Йанвар 2021

Mцzяffяr Ali Baш Komandan Vяtяn Mцharibяsindя qяlяbяnin яsas memarыdыr Нярминя ЯЗИЗОВА, Шяki Рegional Яdliyyя Иdarяsinin mяslяhяtчisi Юlkяmizin Daьlыq Qarabaь vя яtraf яrazilяrdя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin Rяhbяrliyi ilя ermяni iшьalчыlarы цzяrindя qazandыьы hяrbi-siyasi Zяfяr xalqыmыzыn чoxяsirlik tarixinin яn bюyцk hadisяsidir. Tarixin яn mцxtяlif dюvrlяrindя azяrbaycanlыlarыn iшtirak etdiyi mцharibя vя yцrцшlяrdя qazanыlmыш qяlяbяlяrdяn heч birindя Azяrbaycan faktoru indiki qяdяr mцhцm yer tutmamыш, цmumimilli яhяmiyyяt kяsb etmяmiшdir.

Daьlыq Qarabaьda vя яtraf rayonlarda qazanыlmыш bюyцk zяfяr mяhz Azяrbaycan naminя, Azяrbaycanыn bцtюvlцyц uьrunda aparыlan mцharibяnin parlaq hяrbi-siyasi yekunu, mюhtяшяm nяticяsidir. Ona gюrя dя bu mцharibя haqlы olaraq xarakteri etibarы ilя Vяtяn Mцharibяsi adlandыrыlыr. Bu mцharibяnin qaliblяri Ali Baш Komandan, Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev vя mцzяffяr Azяrbaycan Ordusu, Azяrbaycan яsgяridir.

Qяdim vя mцrяkkяb, keшmяkeшli tarixя malik Azяrbaycan xalqы яsrlяr, minilliklяr boyu юz azadlыьы vя dюvlяtчiliyi uьrunda mцbarizя aparmышdыr.

Zяngin tяbii sяrvяtlяri, яlveriшli vя strateji coьrafi-siyasi mюvqeyinя gюrя Azяrbaycan dяfяlяrlя yadelli qяcbkarlarыn hяrbi tяcavцzцnя mяrцz qalmышdыr.

Azяrbaycan xalqыnыn vяtяnin mцdafiяsi uьrunda hяrbi qяhrяmanlыьыnыn qяdim vя zяngin tarixi vardыr. Bu kimi mяrd sяrkяrdя vя dюvlяt baшчыlarыnыn шanlы юmцr vя fяaliyyяt yolu xalqыn vяtяn sevgisini, azadlыq vя dюvlяtчilik hissini daha da gцclяndirmiш, onu hяyatыn яn vacib mяqsяdinя чevirmiшdir. Onlarыn yaratdыьы dяyяrli яnяnяlяr yцzilliklяr boyu, o cцmlяdяn юtяn яsir яrzindя uьurla davam etdirilmiшdir.

Azяrbaycan Pespublikasыnыn mцstяqilliyinin, яrazi bцtюvlцyцnцn beynяlxalq ictimaiyyяt tяrяfindяn yekdilliklя tanыnmasы Ulu Юndяr Heydяr Яliyevin apardыьы mцdrik siyasяtin uьurlu nяticяsi idi. Heydяr Яliyev, Ermяnistan-Azяrbaycan Daьlыq Qarabaь mцnaqiшяsinin юlkяmizin яrazi bцtюvlцyц яsasыnda hяll edilmяsinin formatыnы mцяyyяn etmiш, beynяlxalq miqyasda hяmin formatыn obyektivliyi haqqыnda ictimai rяy formalaшdыrmышdыr. Bu mяqsяdlя Heydяr Яliyev Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti kimi mцstяqil dюvlяtin milli ordu quruculuьunun яsaslarыnы yaratmыш vя silahlы qцvvяlяrin peшяkar kadrlarla, yeni nяsl mцtяxяsssislяrlя, mцasir texnika ilя tяchiz edilmяsi istiqamяtindя яhяmiyyяtli addыmlar atmышdыr. Юlkяmi-

zin iqtisadiyaytыnыn inkiшaf etdirmяk, zяruri hazыrlыq iшlяrini aparmaq baxыmыndan vaxt vя imkan qazanmaq цчцn atяшkяs saziшinя nail olmasы da Ulu Юndяrin tarixi xidmяtlяrindяndir.

Bцtцn bunlarla bяrabяr, Azяrbaycan xalqыnыn Daьlыq Qarabaьda vя яtraf яrazilяrdя tam vя qяti qяlяbяyя nail olmasы kimi misсiyanы Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti, Ali Baш Komandan Иlham Яliyev hяyata keчirmiшdir. Иlk nюvbяdя Иlham Яliyev Azяrbaycan Respublikasыnыn iqtisadi cяhяtdяn inkiшaf etdirilmiш юlkя sяviyyяsinя чatdыrmaq vяzifяsini uьurla yerinя

biridir. Иlham Яliyev bundan яvvяl, 2016-ъы vя 2018-ci ildя Naxчыvаnda uьurlu dюyцш яmяliyyatlarыna rяhbяrlik edяrяk, torpaqlarыmыzыn bir hissяsini dцшmяndяn azad etmяyя nail olmaqla sonralar baшlayacaьы Vяtяn Mцharibяsinin mяшqlяrini keчmiшdir. Cяbhяdяki uьurlu Lяlяtяpя vя Naxчыvan яmяliyyatlarы vя Cocuq Mяrcanlы qяsяbяsinin salыnmasы vaxtilя gюrkяmli dюvlяt xadimi Heydяr Яliyevin Horadizi dцшmяndяn xilas edяrяk, tяmas xяttinя normal hяyatыn bяrqяrяr olunmasыnыn yaradыcы шяkildя davam etdirilmяsi kimi dя mцhцm яhяmiyyяtя malik hadisя idi.

dir. Vяtяn Mцharibяsindя Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin яn bюyцk dayaьы Azяrbaycan xalqы olmuшdur. Dцnyanыn hansы юlkяsindя yaшamasыndan asыlы olmayaraq, яlli milyondan чox Azяrbaycan xalqы Vяtяn Mцharibяsindя birmяnalы шяkildя Prezident Иlham Яliyevi yцz faiz dяstяklяmiшdir.

Bu mяqamda Ulu Юndяr Heydяr Яliyevin uzaqgюrяn siyasяti nяticяsindя Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn qurulatayыnыn Bakыda keчirilmяsi, diaspora tяшkilatlarыnыn yaradыlmasы, fяaliyyяtinя dюvlяt sяviyyяsindя dяstяk verilmяsi etibarlы tяmяl rolunu oynamышdыr. Иlham Яliyevin mюh-

yetirmiшdir. Юlkяmizя rяhbяrlik etdiyi 17 il яrzindя Иlham Яliyev Azяrbaycan Respublikasыnda iqtisadi cяhяtdяn bцtцn sahяlяrdя шaxяlяnmiш bюyцk inkiшafa nail olmaьы tяmin etmiшdir.

Davos iqtisadi Forumu vя bir чox nцfuzlu beynяlxalq maliyyя qurumlarы mцstяqil Azяrbaycan Respublikasыnыn iqtisadi gюstяricilяrinя gюrя regionda vя dцnyada яn yцksяk reytinqя malik olan dюvlяtlяrdяn birinя чevrildiyini dюnя-dюnя bяyan etmiшlяr. Иkincisi, Prezident Иlham Яliyevin Azяrbaycan Respublikasыnыn mцdafiя qцdrяtinin artmasы istiqamяtindя ardыcыl olaraq hяyata keчirdiyi davamlы vя mяqsяdyюnlц siyasяt Daьlыq Qarabaьda bюyцk Qяlяbяyя aparan yolun яn mцhцm hadisяlяrindяndir. Ordu quruculuьu sayяsindя hяyata keчirilmiш islahatlar, шяxsi heyyяt arasыnda azяrbaycanчыlыq, hяrbi-vяtяnpяrvяrlik tяrbiyяsinin qцvvяtlяndirilmяsi, ordumuzun яn mцasir hяrbi texnika ilя silahlandыrыlmasы, yцksяk ixtisaslы, peшяkar zabit korpusunun formalaшdыrыlmasы Azяrbaycana regionda яn gцclц orduya sahib olmaq imkanы qazandыrmышdыr.

Onun fяrmanы ilя Azяrbaycan Respublikasы Mцdafiя Sяnayesi Nazirliyinin yaradыlmasы vя bu qurumun normal iш fяaliyyяtinin tяшkil edilmяsi vя Bюyцk Zяfяrin qazanыlmasы yolunda atыlmыш яhяmiyyяtli addыmlardan

Цчцncцsц, Azяrbaycan Respublikasыnыn beynяlxalq nцfuzunun artыrыlmasы, planetimizdя etibarlы mцttяfiqlяrin vя tяrяfdarlarыn qazanыlmasы da Qяlяbяyя doьru gedяn yolun яhяmiyyяtli hadisяsidir. Azяrbaycanыn BMT-Tяhlцkяsizlik Шurasыnыn daimi цzvц seчilmяsi, Qoшulmama Hяrяkatыna, Avropa Birliyi Nazirlяr Шurasыna sяdrliik etmяsi, dцnya юlkяlяri, xцsusяn Region dюvlяtlяri ilя qurulmuш vя inkiшaf etdirilmiш яlaqяlяrя nail olmasы vя sair kimi mцhцm addыmlar юlkяmizin beynяlxalq miqyasdakы mюvqelяrini dahada mюhkяmlяndirmiшdir.

Dюrdцncцsц, tяmяli bюyцk uzaqgюrяnliklя Ulu Юndяr Heydяr Яliyev tяrяfindяn qoyulmuш "Bir millяt - iki dюvlяt" dцsturu яsasыnda mюhkяmlяndirilmiш Azяrbaycan - Tцrkiyя birliyi vя яmяkdaшlыьы da Vяtяn Mцharibяsindяki Zяfяrin яn mцhцm amillяrindяndir. Heydяr Яliyevin vaxtilя Tцrkiyя Cumhuriyyяtinin Bюyцk Millяt Mяclisindя sяslяndirdiyi "Tяk millяt - iki dюvlяt" kяlamы яvvяlcя hяr iki юlkяdя atalar sюzцnя чevrilmiш, tяdricяn daha da dяrinlяшяrяk iki qardaш юlkя arasыndakы mцnasibяtlяrin strategiyasы statusu qazanmышdыr.

Beшincisi, Azяrbaycan Respublikasыnda yaranmыш mюhkяm xalq-iqtidar birliyi dя Bюyцk Zяfяrя tяminat vermiш-

kяm siyasi iradяsi, sяrkяrdяlik mяharяti, diplomatik bacarыqlыqlarы, dяrin analitik tяfяkkцrя, xarici dillяrdя sяrbяst nitq qabiliyyяtinя malik olmasы faktorlarы istяnilяn mяqamda, xцsusяn Vяtяn Mцharibяsi kimi чяtin vя mяsuliyyяtli sыnaqda xalqыmыza bюyцk uьur qazanmышdыr. Иlham Яliyevin Vяtяn Mцharibяsi dюvrцndя xalqыmыza etdiyi mцraciяtlяrdя otuza yaxыn aparыcы xяbяr agentliklяrinя Azяrbaycan, tцrk, rus, vя ingilis dillяrindя verdiyi mцsahibяlяrdя ifadя olunan aydыn mяntiq, sяrrast cavablar, xalqыmыza, ordumuza sarsыlmaz inam, istяnilяn vяziyyяtdя manevr etmя qabiliyyяti mцharibяnin taleyindя xцsusi rol oynamышdыr. Ali Baш Komandan kimi Иlham Яliyev hяm siyasi-ideoloji cяbhяdя vя informasiya mцharibяsindя, hяm dя birbaшa hяrbi яmяliyyatlara rяhbяrlik etmяk sahяsindя qeyri-adi dяrяcяdя istedad vя bacarыq nцmayiш etdirmiшdir. Onun tяkbaшыna apardыьы siyasi-ideoloji mцbarizя Vяtяn Mцharibяsindя dюyцшяn orduda da Qяlяbяyя xidmяt etmiшdir. Яn чяtin gцnlяrdя nцfuzlu dцnya informasiya agentliklяrinя verdiyi dяmir mяntiqя яsaslanan mцsahibяlяrlя beynяlxalq ictimai rяydя mцharibяni udmuшdur.

Dцnya юlkяlяri Vяtяn Mцharibяsi dюvrцndя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti

Иlham Яliyevin timsalыnda yцksяk hazыrlыьa, qeyri-adi bacarыqlara vя geniш dцnyagюrцшя malik olan fяrqli bir liderlя qarшыlaшmышdыr. Hяrtяrяfli hazыrlыq sяviyyяsi, yцksяk intellektual qabiliyyяtlяri, dюnmяz iradяsi vя qяtiyyяti etibarilя Иlham Яliyev dцnya liderlяrinin mцtlяq яksяriyyяtindяn rяqabяtdя qabaьa getmiшdir. Hяqiqi bir qцdrяtli liderя malik olmaq baxыmыndan isя hamыdan чox Azяrbaycan xalqы qazanmышdыr.

Prezident Иlham Яliyev nяinki dцnya liderlяrinin юn sыrasыna чыxmыш, mяnsub olduьu xalqы vя rяhbяrlik etdiyi юlkяni dя bюyцk xalqlarыn vя dюvlяtlяrin cяrgяsinя yцksяltmяyi bacarmышdыr.

Prezident Иlham Яliyev Vяtяn Mцharibяsindя qazandыьы bюyцk Zяfяrlя чoxяsirlik Azяrbaycan tarixinя mцasir dюvrцn qalib Ali Baш Komandanы vя Mцzяffяr Dюvlяt Rяhbяri kimi daxil olmuшdur.

Bцtцn bu xцsusiyyяtlяrinя vя xarakterinя vя bacarыьыna gюrя Иlham Яliyev юzцndяn яvvяlki xяlяflяrini qabaqlayaraq юnя keчmiшdir.

Azяrbaycan tarixindя mцяyyяn taktika vя юzцnяmяxsus hяrbi strategiyalarы ilя fяrqlяnmiш dahi hяrbiчilяrimiz Bakыda Bakыxanovlar, Lяnkяranda Talышыnskilяr, Qazaxda Шыxliniskilяr vя Vяkilovlar, Qarabaьda Cavan-шirlяr, Naxчыvanda Kяngяrlilяr, Gяncяdя Cavadxanlar vя digяr bюlgяlяrdя yaшayan nяsillяr icяrisindяn чыxmыш generallar Azяrbaycan xalqыnыn шan шюhrяtini bцtцn dцnyaya yaymышlar.

Tarixi liderlяr tarixi proseslяrя tяsir gюstяrя bilяcяk gцcdя olan, cяmiyyяtdя baш verяn hяr hansы hadisяdя uьur qazanmaq цчцn kцtlяni юz ardыnca apara bilяcяk шяxslяrdir.

Hяr bir юlkя dцnya tarixindяki юnяmli yerinя gюrя юz tarixi liderlяrinя borcludur. Yцksяk dюvlяtчilik mяdяniyyяtinя malik olan Azяrbaycanda zamanzaman vяtяn tarixinя adыnы яbяdi hяkk etdirяn liderlяr yetiшib - Cavanшir, Babяk, Uzun Hяsяn, Шah Иsmayыl Xяtai, Шah Abbas, Nadir Шah, Cavad xan, Fяtяli xan vя saiр vя ilaxir.

1918-ci il Шяrqdя ilk Demokratik Respublika quruculuьu, cяmi 23 ay юmцr sцrmяsinя baxmayaraq ordu quruculuьu sahяsindя uьur qazanan generallarыmыz Sяmяd bяy Mehmandarov, Яliaьa Шыxliniski, onlarыn timsalыnda neчяneчя belя igid generallarыmыz vя sяrkяdяlяrimiz dцшmяni diz цstцndя чюkdцrцb onlara gюz daьы veriblяr.

Hяr qaranlыq gecяnin bir aydыn sяhяri var. Sяhяrlяr yer цzцnя gцnяш gяtirir. Azяrbaycan tarixindя dя yer цzцnя azadlыьы, sabitliyi gяtirяn dahi insanlar olub, onlarыn beyinlяrinin tяfяkkцrц sayяsindя qaranlыqlar gцnяшli gцndцzlяrя qovuшublar. 1991-ci ildя Azяrbaycan Mцstяqillik qazanan zaman Ulu Юndяr Heydяr Яliyev demiшdir: "Azяrbaycan dцnyaya gцnяш kimi doьacaq." (Аrdы var)

№ 01 (196), Йанвар 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

2021-ci ilin dюvlяt bцdcяsinin sosialyюnцmlц xяrclяri 11,1 milyard manat олаъаг - Яli mцяllim, gяlяn ilin bцdcя zяrfinin яsas hяdяflяri mцяyyяnlяшdirilяrkяn hansы amillяrя цstцnlцk verilib?

- Gяlяn ilin dюvlяt bцdcяsinin яsas prioritetlяri dюvlяtin milli tяhlцkяsizliyinin vя mцdafiя qabiliyyяtinin gцclяndirilmяsi, mцharibяnin nяticяlяrinin aradan qaldыrыlmasы, iшьaldan azad olunmuш яrazilяrin bяrpa edilmяsi vя yenidяn qurulmasы, COVЫD-19 pandemiyasыna qarшы mцbarizя tяdbirlяrinin davam etdirilmяsi vя яhalinin sosial mцdafiяsi цчцn яlavя tяdbirlяrin gюrцlmяsidir.

Bцdcя layihяsindя qeyri-neft sektorunun inkiшafы яsas gюtцrцlцb. Nюvbяti ildя baш verяcяk dяyiшikliklяr vя bunun Azяrbaycan iqtisadiyyatыna tяsirlяri, юlkя iqtisadiyyatыnыn makroiqtisadi reallыqlarы vя iqtisadi inkiшafыn nюvbяti mяrhяlяsinя keчidlя baьlы gюzlяntilяr nяzяrя alыnыb. 2020-ci ildя Azяrbaycan iqtisadiyyatыnda 4 faiz яtrafыnda enmя gюzlяnilir. Gяlяn il gюzlяnilяn bir sыra qlobal qeyrimцяyyяnlilklяr vя шoklar шяraitindя 2021-ci ilin bцdcя zяrfindя ЦDM-in 3,4 faiz artыmы, inflasiyanыn 3 faiz, manatыn dollara nisbяtdя mяzяnnяsinin 1,7 manat sяviyyяsindя saxlanыlmasы proqnozlaшdыrыlыr. Bu il Azяrbaycanda ЦDM tяxminяn 4 faiz aшaьы dцшdцkdяn sonra, gяlяn il qarшыya qoyulanhяdяflяrя чatmaq mцmkцn olsa, bu, nюvbяti illяr цчцn aчar rolunu oynayacaq. Orta perspektivdя makroiqtisadi sabitlik vя maliyyя dayanыqlыlыьыnыn saxlanыlmasы ilяя yцksяk vя dayanыqlы artыma nail olub, iqtisadi artыm templяrimizin orta dцnya gюstяricisindяn yцksяyя qalxmasы цчцn

2021-ci ilin dюvlяt bцdcяsi keyfiyyяtcя yeni reallыq vя чaьыrышlar mцhiti nяzяrя alыnmaqla formalaшdыrыlыb. Millяt vяkili Яli Mяsimli gяlяn ilin яsas iqtisadi gюstяricilяri ilя baьlы gюzlяntilяr vя bцdcяnin prioritetlяri barяdя Vergilяr.Az-ыn suallarыnы cavablandыrыb. Депутат ону да вурьулайыб ки, эяlяn ilin dюvlяt bцdcяsindя iшьaldan azad edilmiш яrazilяrin bяrpa-quruculuq iшlяrinя 2,2 milyard манат vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulur mцnbit шяrait yaranacaq.

- Ишьaldan azad edilяn яrazilяrin bяrpasы цчцn nя qяdяr vяsait nяzяrя tutulur vя hansы iшlяr prioritet olacaq?

- 2021-ci ilin dюvlяt bцdcяsi iшьaldan azad edilmiш яrazilяrdя bяrpa-quruculuq tяdbirlяrini nяzяrdя tutan ilk bцdcяdir. Gяlяn ilin bцdcя layihяsindя iшьaldan azad olunmuш яrazilяrя Bюyцk Qayыdышыn tяmin edilmяsi цчцn шяhяr vя kяndlяrin bяrpasы vя yenidяn qurulmasы, mцasir infrastrukturlarыn yaradыlmasы, yol, iшыq, su, qaz, rabitя vя digяr zяruri infrastrukturlarыn,elяcя dя tяhsil, sяhiyyя, mяdяniyyяt obyektlяrinin, yaшayыш evlяrinin tikintisi vя mяdяni-tarixi abidяlяrin bяrpasы vя s. bu kimi mяsяlяlяrin hяllinя 2,2 milyard manat vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulub. Bцdcя xяrclяmяlяrindя, xцsusяn iшьaldan azad edilmiш яrazilяrdя bяrpaquruculuq tяdbirlяrinin maliyyяlяшdirilmяsi цчцn nяzяrdя tutulan vяsaitdяn istifadяdя шяffaflыьыn, nяzarяtin vя hesabatlыlьыn gцclяndirilmяsi, nяticяliliyin artыrыlmasы, elяcя dя bяrpa-quruculuq tяdbirlяrinin maliyyяlяшdirilmяsi цчцn nяzяrdя tutulan 2,2 milyard manatlыq vяsaitin multiplikativ effektini artыrmaqdan юtrц dюvlяtcяmiyyяt-юzяl sektorun fяaliyyяtinin effektiv kombinasыyasы-

Яli Mяsimli na nail olunmasы mцhцm яhяmiyyяt kяsb edir. Yяni iшьaldan azad olunmuш яrazilяrin bяrpasыna tяkcя hюkumяtin bu qяdяr vяsait ayыrmasы ilя iш bitmir. Hяmin iшlяr yцksяk keyfiyyяtdя hяyata keчirilmяli, юzяl sektorun bu sahяyя cяlb olunmasыna шяrait yaradыlmalыdыr.

Bu iш yцksяk keyfiyyяtlя hяyata keчirilsя, юzяl sektor, yerli vя xarici investorlar Qarabaьa sяrmayя qoymaьa baшlayacaq vя bununla bцdcяdя nяzяrdя tutulduьundan daha чox vяsait cяlb olunacaq. Bюyцk Qayыdышыn tяmin edilmяsi цчцn шяhяr vя kяndlяrin bяrpasыna vя yenidяn qurulmasыna, mцasir infrastrukturlarыn yaradыlmasыna beynяlxalq tяшkilatlarыn da cяlb edilmяsi чox vacibdir.

"Azяrbaycan mяdяniyyяti kontekstindя Sabit Rяhman mяtnlяrinin semantikasы" Azяrbaycan Dюvlяt Mяdяniyyяt vя Иncяsяnяt Universiteti tяrяfindяn martыn 4-dя "Azяrbaycan mяdяniyyяti kontekstindя Sabit Rяhman mяtnlяrinin semantikasы" mюvzusunda respublika elmi-praktik konfransы keчirilяcяk.

Bu barяdя AZЯRTAC-a universitetdяn mяlumat verilib. Bildirilib ki, konfransыn mяqsяdi milli mяdяniyyяt tariximizdя xцsusi yeri olan яdibin чoxшaxяli yaradыcыlыьыnы bir daha fяrqli baxыш bucaьыndan tяdqiqat mцstяvisinя чяkmяk, mяtnlяrinin semantikasыnы araшdыrmaq, Azяrbaycan mяdяniyyяtindя Sabit Rяhman fenomenini шяrtlяndirяn amillяri mцяyyяn etmяkdir. Konfransda Sabit Rяhman yaradыcыlыьы ilя mяшьul olan яdяbiyyatшцnaslar, kulturoloqlar, incяsяnяt xadimlяri, sяnяtшцnas alim vя mцtяxяssislяr, doktorant, dissertant vя magistrantlar iшtirak edя bilяrlяr. Arzu edяnlяr iшtiraketmя яrizяsini vя mяruzяsini elektron formada fevralыn 20-dяn gec olmayaraq sabitrahmankonfrans@gmail.com цnvanыna gюndяrmяlidirlяr.

Tяшkilat komitяsi konfransыn mюvzu dairяsinя uyьun gяlmяyяn vя tяlяblяrя cavab vermяyяn materiallarы dяrc etmяmяk hцququnu юzцndя saxlayыr.

Mяruzяnin qяbulu barяdя mяlumat fevralыn 28-dяk mцяllifя яrizяdя gюstяrdiyi цnvan vasitяsilя чatdыrыlacaq. Mяruzяlяrin konfransdan sonra toplu halыnda nяшr edilmяsi nяzяrdя tutulur.

Konfrans haqqыnda elanыn elektron formatы Azяrbaycan Dюvlяt Mяdяniyyяt vя Иncяsяnяt Universitetinin saytыnda yerlяшdirilib.

- Яhalinin mяшьulluьunun tяmin edilmяsi, bu istiqamяtdяki proqramlarыn dяstяklяnmяsi цчцn hansы addыmlar atыlacaq?

- Dюvlяt bцdcяsi xяrclяrinin sosial yюnцmlцlцyцnцn tяmin edilmяsi, юzцnцmяшьulluq proqramы цzrя maliyyя tяminatыnыn yaradыlmasы mяqsяdilя hяyata keчirilяn tяdbirlяrin maliyyяlяшdirilmяsinin davam etdirilmяsi bцdcя xяrclяrinin яsas istiqamяtlяrindяn olacaq. 2021-ci ildя яsas diqqяt iшьaldan azad olunanbюlgяlяrя geri dюnяcяk vяtяndaшlarыmыzыn layiqli mяшьulluьunun tяmin olunmasыna yюnяldilяcяk. Nюvbяti illяrdя 16 min ailяnin юzцnцmяшьulluьu tяmin edilяcяk. DOST Agent-

liyinin fяaliyyяti, sosial dяstяk tяdbirlяri, шяhid vя qazi ailяlяrinя diqqяt, юzцnцmяшьulluq layihяsinя cяlb edilяn ailяlяrin sayы nяzяrячarpan dяrяcяdя artacaq. 2021-ci ildя vя 3 illik hяdяf цzrя yaxыn perspektivdя 10 min insanыn peшя tяhsilinin tяmin edilmяsi nяzяrdя tutulur.

Cari ildя 3 min nяfяrin peшя tяhsili, 1000 nяfяrin isя sertifikat almasы planlaшdыrыlыr.

- Gяlяn il sosial xяrclяrя nя qяdяr vяsait ayрыlacaq? Sosial sahяdя hansы istiqamяtlяrя цstцnlцk verilяcяk?

- 2021-ci ilin dюvlяt bцdcяsinin sosialyюnцmlц xяrclяri 11,1 milyard manat mяblяьindя proqnozlaшdыrыlыb. Bu rяqяm 2020-ci illя mцqayisяdя 564 milyon manat vя ya 5 faiz чoxdur. Bцdcя xяrclяrinin iqtisadi tяsnifatыna uyьun olaraq sosialyюnцmlц xяrclяrя яmяyin юdяniшi, pensiya vя mцavinяtlяr, dяrman, sarьы lяvazimatlarы vя materiallarыnыn, яrzaq mяhsullarыnыn alыnmasы xяrclяri daxildir. Maliyyя Nazirliyinin aчыqlamasыnda bildirilib ki, 2021-ci ildя sosialyюnцmlц xяrclяrin dюvlяt bцdcяsi xяrclяrinin tяrkibindя xцsusi чяkisinin 39 faizя yaxыn tяшkil edяcяyi gюzlяnilir.

Bu il orta яmяkhaqqыnыn 14-15 faiz artыmы gюzlяnilir. Hяmin artыm tempinя uyьun olaraq orta pensiya da artыrыlыb vя 338 manata чatыb.

Yaшa gюrя pensiya isя tяqribяn 13 faiz artaraq 370 manat tяшkil edяcяk.

Сющбятляшди: Fяrqanя AЛЛАЩВЕРДИГЫЗЫ Бакы, 30 декабр

Ютян ил Шякидя 3835 тон гуру тцтцн истещсал олунуб 2021-ci ildя Шяki rayonunun tяsяrrцfatlarыnda 1210 hektar sahяdя tцtцn яkini proqnozlaшdыrыlыr. Яkin sahяlяrinin 600 hektarыna "Virciniya botaniki" nюvlц, qalanыna isя yerli tцtцn sortlarы яkilяcяk.

Bu barяdя AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin bitkiчilik sektorunun mцdiri Sahib Abdulhяmidov mяlumat verib.

Sektor mцdirinin sюzlяrinя gюrя, tцtцnчцlцyцn inkiшafыna dюvlяt tяrяfindяn yцksяk diqqяtin gюstяrilmяsi, bu sahяyя subsidiyalarыn ayrыlmasы, gцzяшtli kreditlяrin verilmяsi шяkili fermerlяrin dя tцtцnчцlцyя maraьыnы xeyli artыrыb. Keчяn il

rayonda tцtцnцn яkini, becяrilmяsi vя yыьыlmasы iшlяrinя 2 mindяn чox kяnd sakini cяlb olunub.

O bildirib ki, hazыrda яhaliyя mяxsus шяxsi tяsяrrцfatlarda tцtцn шitillяrinin yetiшdirilmяsi цчцn istehsalчыlar tяrяfindяn hazыrlыq iшlяri gюrцlцr. Toxum sяpilяcяk sahяlяr шumlanыr, hamarlanыr.

Tцtцn шitillяrinin yetiшdirilmяsi цчцn fevralыn яvvяlindяn baшlayaraq tяsяrrцfatlarda 58 min kvadratmetr sahяdя шitilxanalarыn hazыrlanmasы nяzяrdя tutulur.

Xatыrladaq ki, юtяnilki mюvsцmdя шяkili fermerlяr 1108 hektar sahяdяn 3835 ton quru tцtцn яldя ediblяr. Tцtцn istehsalы яvvяlki illя mцqayisяdя 193 ton artыb.

Siqareti atmaq istяyяnlяr uчun "Qaynar xяtt" yaradыlыr Tцtцn dцnya яhalisinin qarшыsы alыna bilinяn яsas юlцm sяbяblяrindяndir. XX яsrdя tцtцn epidemiyasы bцtцn dцnyada 100 milyon insanыn hяyatыna son qoyduьu halda, XXЫ яsrdя tцtцndяn 1 milyard insanыn vяfat etmяsi gюzlяnilir.

Hazыrda юlkяmizdя qapalы mяkanlarda siqaret чяkmяk qanunla qadaьandыr. Sosioloqlar dцшцnцr ki, bu sahяdя maariflяndirmя artmalыdыr.

Bu cцr insanlara yardыm mяqsяdilя artыq юlkяmizdя xцsusi "Qaynar xяtt" fяaliyyяtя baшlayacaq. Tцtцndяn asыlыlыьы olan vя tцtцnчяkmяdяn imtina etmяk istяyяn шяxslяr zяng edяrяk, peшяkar tibbi-psixoloji mяslяhяtlяr alacaqlar. Qaynar xяtt - 050 800 70 45 nюmrяsi ilя, hяftяnin 5 gцnц шяnbя vя bazar gцnlяri istisna olmaqla 10.00-14.00 arasы fяaliyyяt gюstяrяcяk.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

№ 01 (196), Йанвар 2021

2021 - “Nizami Gяncяvi или”дир Фирядун ИБРАЩИМОВ, AMEA Шяki Regional Elmi Mяrkяzinin baш elmi iшчisi, professor

Nizami Gяncяvi юzцnцn zяngin vя hяrtяrяfli yaradыcыlыьы ilя bяшяriyyяti daim dцшцndцrяn humanist, яxlaqi ideyalarы tяrяnnцm etmiшdir. Яdalяt, sцlh, insanpяrvяrlik, mяrhяmяt, mяnяviyyat, xeyirxahlыq, яmяksevяrlik, dostluq, qardaшlыq vя s. яxlaqi keyfiyyяtlяr Nizami yaradыcыlыьыnda яsas yer tutur. Buna gюrя dя Nizaminin яsяrlяri sяkkiz яsrdяn artыqdыr ki, hяmiшя olduьu kimi, bu gцn dя aktual vя mцasirdir. Nыzamini tarix boyu dцnyada шюhrяtlяndirяn onun Xяmsя adlы beш яsяridir. Nizaminin яsяrlяri qцvvяtli tяrbiyяedici gцcя malik olduьundan uzun illяr boyu dahi sяnяtkarыn яsяrlяri nяsillяrin tяrbыyячisi olmuш, yeni nяsillяr ondan mцdrik mяslяhяtlяr almыш, dяyяrli юyцdlяr qazanmышlar.

Nizami poeziyasы adamlarы xeyirxahlыьa, yaxшыlыьa, darda qalanlarыn яlindяn tutub kюmяk etmяyя чaьыrыr. Nizaminin fikrincя, sяn baшqasыna kюmяk edяrsяnsя, baшqasы da bir gцn sяnя kюmяyini яsirgяmяz. Bu mяnada Nizami yazыr:

Nizami Gяncяvinin tяrbiyя чaьrышlarы vя mцdrik nяsihяtlяrи taleyinя laqeyd qalmamaьa, hцquqlarыnы baшa dцшцb, haqlarыnы tяlяb etmяk цчцn maarifя, biliklяrя yiyяlяnmяyя, hяm dя hяr cцr biliklяrя deyil, insana xeyir gяtirяn, faydalы biliklяrя yiyяlяnmяyя чaьыrыrdы. Nizami gюstяrirdi ki, cяmiyyяtin яn yaxшы vяtяndaшы ancaq tяhsilli, elmя qabil, maarifpяrvяr vя mцdrik olan insanlardыr. Buna gюrя dя hяr bir шяxs aьыllы olmaьa, biliklяrя yiyяlяnmяyя, mцdrik insanlardan юyrяnmяyя чalышmalыdыr. Niza-

Чяkib tordan чыxarsыn, sяni torda qoymasыn.

Nizami poeziyasыnыn яmяksevяrlik ideyalarы яsrlяrdяn bяrыdir ki, Azяrbaycan pedoqoji fikrindя юzцnяmяxsus yer tutur. Kяrpickяsяn qocanыn hekayяsi яmяksevяrlik baxыmыndan чox ibrяtamizdir.

Cavan oьlan qoca kяrpickяsяnя daha asan iшlя mяшьul olmaьы mяslяhяt gюrdцkdя qoca cavanы utandыracaq шяkildя be-

Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyevin 5 yanvar 2021-ci il tarixli Sяrяncamы ilя 2021-ci il "Nizami Gяncяvi ili" elan едилиб.

Nizami mahir bir pedaqoq kimi tяlim tяrbiyя iшlяrindя yaш dюvrlяrinin nяzяrя alыnmasыnыn bюyцk яhяmiyyяti olduьunu bildirmiш vя юzц яsяrlяrindя bu mяsяlяyя toxunmuшdur. Nizami yaш dяrяcяlяrindяn danышarkяn o bюyцk filsof, tarixdя Иlk mцяllim hesab edilяn Aristotelin 7-7 yaш bюlgцsцnц bяyяnmiш, onu tяqdir etmiш vя oьlu Mяhяmmяdя 7, 14, 21 yaшlarыnda nяsihяtamiz шeirlяr yazmышdыr. Яlbяttя, Nizaminin oьluna nяsihяtini bцtцn yetiшяn gяnc nяsillяr цчцn dя юyцd, nяsihяt kimi qяbul etmяk olar. Nizami 7 yaшlы oьlu Mяhяmmяdя yazdыьы ilk nяsihяtamiz шeir belяdir:

Nizami 14 yaшlы Mяhяmmяdя isя belя ibrяtamiz шeir yazmышdыr:

Nizaminin fikrincя, yaxшыlыq etmяyi bacarmaq insan цчцn mяnяvi zяnginlikdir. Belя mяnяvi kamilliyя чatmaьы, xeyirxah olmaьы, baшqalarыna yaxшыlыq etmяyi bacarmaq lazыmdыr. Bu fikir aшaьыdakы misralarda юz ifadяsini belя tapmышdыr:

Илк ады: Ябу Мящяммяд Илйас ибн Йусиф; Тяхяллцсц: Низами Эянъяви; Доьум тарихи: тяхм. 1141; Доьум йери: Эянъя, Арран яйаляти, Азярбайъан, Атабяйляр дювляти; Вяфат тарихи: тяхм. 1209; Вяфат йери: Эянъя; Вяфат сябяби: Цряк хястялийи; Дяфн йери: Низами мягбяряси, Эянъя; Вятяндашлыьы: Елдянизляр.

Yaxшыlыq etmяsяn яgяr insana Bюyцklцk шяrяfi verilmяz sana (Leyli vя Mяcnun)

Yaxud da: Sяadяt kamalla yetiшir baшa Xalqa hюrmяt elя, яdяblя yaшa.

(Leyli vя Mяcnun)

Nizami яsяrlяrindя haqqыnda danышыlan, tяbliь edilяn xeyirxahlыq, yaxшыlыq tяk bir adama, yaxud ayrы-ayrы fяrdlяrя gюstяrilяn mцnasibяt olmayыb ictimai mяna daшыyыr:

Шairin юz dюvrцndя adamlarda gюrmяk istяdiyi vя mяnяvi keyfiyyяt hesab etdiyi xeyirxahlыq, yaxшыlыq, anlayышlarы heч bir zaman mяhdudluq bilmir, hяmin fikirlяr bu gцn dя aktual vя mяnяvi keyfiyyяt sayыlыr vя mяktяblilяrin mяnяvi tяrbiyяsindя Nizami irsinin bюyцk rol oynadыьыnы tяsdiq edir.

Nizami insanlarы yaxшыlыьa, xeyirxahliьa чaьыrdыьы kimi, adamlarda bu mяnяvi keyfiyyяtlяri qiymяtlяndirmяyin vacib olduьunu da яxlaqi keyfiyyяt hesab edir.

Nizami шeirlяrindяn, ayrы-ayrы яsяrlяrindяn gяtirilяn misallardan aydыn olur ki, Nizami pedaqoji ideyalarыnda tяrbiyяnin mяqsяdi xoшbяxtliyin yalnыz tяk-tяk adamlarla baьlы olmadыьыnы, onun bцtюv bir cяmiyyяtя baьlы olduьunu gюstяrmяkdir. Яlbяttя, insanlarыn xoшbяxtliyi, cяmiyyяtin xoшbяxtliyinя gяtirib чыxarыr. Nizami insan xoшbяxtliyindяn danышarkяn heч bir millяt fяrqini, cinsi ayrыlыьы, sinfi mюvqeyi nяzяrя almыr. Шairin яsяrlяrindяn belя nяticяyя gяlmяk olur ki, Nizaminin bцtцn шeirlяri mяnяvi, яxlaqi fikirlяrlя yoьrulmuш, onun misralarы insanlarы humanizmя, яdalяtя, qayьы vя mяrhяmяtя, nikbinliyя, doьru vя dцrцst olmaьa, яmяksevяrliyя, vяtяnpяrvяrliyя vя s. яn yцksяk яxlaqi, mяnяvi keyfiyyяtlяrя sяslяyir.

Nizami elmя, biliyя yцksяk яxlaqi qiymяt verir. Elmsiz insanыn qцvvяtsiz olduьunu bildirir. Nizami, xalqы юz

(Sirlяr xяzinяsi)

Biliyя raьib ol, dцnyanы qazan, Sяn яsmanы oxu, mяna alarsan, Vaxtы boш keчirmя qяlяm al яlя, Allahыn яmri ilя bilik kяsb elя.

Bacarsan hamыnыn yцkцnц sяn чяk, Иnsana яn bюyцk шяrяfdir яmяk Sяn dя яldяn dцшцb yorulsan яgяr Sяnin dя yцkцnц bцtцn el чяkяr.

Чalыш юz xalqыnыn iшinя yara Geysin яmяlindяn dцnya zяr-xara.

Hяr kim qяnaяtlя яgяr шad olar, O hюrmяtli olar, sяrazяd olar.

Kim saxlasa dilini, gюrmяz canы xяtanы, Dil gяtirяr baшlara, hяr bяlanы, xяtanы.

mi son nяticяdя gюstяrir ki, biliyi olan qцvvяtlidir: Qцvvяt elmdяdir, baшqa cцr heч kяs Heч kяsя цstцnlцk eylяyя bilmяz.

Nizami keyfiyyяtli biliyi, hяqiqi biliyi яsil bilik sayыr vя gяncliyя xitabяn deyir: Bir elmi юyrяnmяk istяdikdя sяn Чalыш ki, hяr шeyi kamil bilяsяn Kamil bir palanчы olsa da insan Yaxшыdыr yarыmчыq papaqчыlыqdan. Шair elmя yцksяk qiymяt verdiyi kimi elm adamыna, alimя yцksяk qiymяt verir vя alimin rцtbяsinin bцtцn rцtbяlяrdяn uca olduьunu sюylяyir, bцtцn elmlяrin aчarыnыn alimlяrdя olduьunu bildыrir: Hяr uca rцtbяdяn biliniz fяqяt, Alimin rцtbяsi ucadыr яlbяt...

Nizamiyя gюrя tяlim prosesi insana bilik vermяklя bяrabяr hяm onu maddi, hяm dя mяnяvi cяhяtdяn yцksяldir. Nizaminin fikrincя, tяlimin son hяddi yoxdur. O, insanы hяmiшя tяkmillяшdirmяli, hяm dя mяnяvi cяhяtdяn zяnginlяшdirmяlidir.

Nizami bir яxlaqi keyfiyyяt kimi dosтluq vя yoldaшlыьa yцksяk qiymяt verir vя qeyd edir ki, adamlar цzdя bir cцr, dalda baшqa cцrdцr. Шair hяqiqi, sadiq dost tapmaьы mяslяhяt gюrцr: Elя sadiq dost ara, sяni darda qoymasыn

lя deyir: Qarшыnda boyun bцkцb яl aчmayыm deyя mяn Яzяldяn яl atmышam belя bir peшяyя mяn.

Nя xяzinя yыьanam, nя dя tirmя geyяnяm, Юz halal zяhmяtimin чюrяyini yeyяnяm.

Nizami dцzlцk, mяrdlik, sadяlik, xoшxasiyyяtlilik kimi keyfiyyяtlяri gяnc nяsildя tяrbiyя etmяyi mяslяhяt bilirdi.

Nizamiyя gюrя dцzlцk vя doьruчuluq bюyцk mяrdlikdir. Nizami hяddяn artыq yumшaq, mцlayim olmaьы, yersiz tяvazюkarlыьы ciddi nюqsan saymышdыr. Nыzami hяr cцr fяaliyyяtdя orta mюvqeyin tutulmasыnы mяslяhяt gюrцr. Чoxun da, azыn da zяrяrli olduьunu bildirir. Amma, onun ideyalarыnda orta hяdd Qыzыl hяdd adlandыrыlыr.

Sяbrli olmaq, sirr saxlamaq, qяnaяtcil olmaq yцksяk яxlaqi keyfiyyяtlяr sayыlыr. Nizami юz dяyяrli misralarыnda bu яxlaqi keyfiyyяtlяri dilя gяtirir vя insanlara sяbrli olmaьы, sirr saxlamaьы, qяnaяtcil olmaьы tюvsiyя edir. Bu istiqamяtdя Nizami misralarыndan bir neчя nцmunяyя diqqяt yetirяk: Sяbr etmяklя insan yetяr kamыna Yavaш-yavaш чatar dilaramыna...

Ovчu sяbirsizlik gюstяrsя яgяr, Ovu niшanяyя dяymяz, yan gedяr.

(Yeddi gюzяl)

Sяn ey 14 yaшlыm, hяr elmя yetkin, Gюzцndя яksi var iki alяmin.

7 yaшar oldun o zaman ki, sяn Aчыldы gцl kimi gцlяndя чяmяn, Иndiki чatmышdыr yaшыn 14-я, Baшыn sяrv kimi durur gюylяrdя.

Qяflяtdя oynama, qeyrяt vaxtыdыr, Иndi hцnяr vaxtы, шюhrяt vaxtыdыr.

Ucalmaq istяsяn, bir kamala чat, Kamala ehtiram gюstяrir hяyat.

Nizami 21 yaшlы Mяhяmmяdя шeirlя aшaьыdakы tюvsiyяlяrini verir: Ey oьul , sяnяdir sюzцm, yaxшы bax. Чцnki mяn yatыram, sяnsя qal oyaq.

Adыn xoш gцlцdцr яbяdiyyяtin, Mяhяmmяd isminin mюhrцsяn, mяtin.

Adыna yaxшыlыq sikkяsini чal, Bюyцk шюhrяt qazan, gюylяrя ucal.

Yaxшы ad qazanmыш gюzяl dost ara, Onda yetiшяrsяn aь gцnя, vara.

Xoш яtirli bir dost yaxыndыr inan Hяrzя-hяrzя durub danышanlardan.

Bir dostun olsa da eyibli яgяr, Yцzцnцn adыna lяkя gяtirяr.

Ehtiyatsыz bir quш dцшяrsя tora, Baшqa yцz quшu da sцrцklяr ora.

Mяkkяnin yolunda uddu biri zяr, Oьrular yцz qarыn yыrtdы sяrasяr.

Yatma qoca kimi bu yolda aman, Zalыmdan юzцnц qoru hяr zaman.

Baxma ki, oynaqdыr atыn, ayыq ol, Yadыndan чыxmasыn gюrsяn bяd gюvhяr, Яqrяbi юldцr ki, yetirяr zяrяr.

Hцnяr ardыnca qoш, xalqa hцnяr saч, Qapыlar baьlama, яr ol, qapы aч.

Hяr kim юyrяnmяyi bilmяyirsя ar, Sudan dцrr, daшdan da gюvhяr чыxarar.

Ancaq юyrяnmяyi ar bilяn insan Mяhrumdur dцnyada bilik almaqdan. Чox iti zehinlяr yatan oldular, Axыrda saxsы qab satan oldular.

N.Gяncяvi шяxsiyyяtin formalaшmasыnda irsi amillяrin roluna yцksяk qiymяt verir. O dahi flosof Aristotelin dili ilя insanlara mяslяhяt gюrцr ki, zatы pis olana etibar edib, iш tapшыrmaq qurdu bяslяmяyя bяnzяr: Zatы pis olana цz gюstяrmя sяn, Qurdu bяslяmяkdяn ziyan чяkяrsяn.

Bяdgюvhяr adamla heч addыm atma, Юz tяmiz kimyanы kцllяrя qatma.

Nizaminin dяyяrli nяsihяtamiz яsяrlяrindя tяrbiyяnin bцtцn sahяlяri юz яksini tapmыш vя Azяrbaycan pedoqoji fikrindя Nizami ideyalarы яmяyя, zяhmяtя qatlaшmaqda, elm, bilik qazanmaqda, peшя, sяnяt dalыnca getmяkdя, yaxшы dostlar tapmaqda, цmumiyyяtlя, kamil bir insan kimi formalaшmaqda gяnclяrя яsrlяr boyu tяrbiyячi, yol gюstяrяn mцяllim olmuшdur. Шяki, 2021-ci il

№ 01 (196), Йанвар 2021

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 9

Депутатла хейриййячи Шякидя Millяt vяkili Вцгар Искяндяров yanvar ayында iki dяfя сечиъилярини гябул едиб. Депутат онунла Шякийя эялян хейриййячи Щаъы Нуран Щцсейновла шящид аилялярини вя газиляри зийарят едиб. Мурад НЯБИБЯЙОВ Бизимля эюрцшцндя миллят вякили билдирди ки, 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsi zamanы шяhidlik zirvяsinя ucalan qяhrяman Vяtяn oьullarыnыn ailяlяri, elяcя dя dюyцшlяr zamanы yaralanan qazilяrlя gюrцшlяrdя onlarыn problemlяri ilя maraqlanыlыb, Qarabaь mцharibяsi veteranlarыna gюstяrilяn diqqяt vя qayьыdan bяhs edilib.

Gюrцшlяrdя hяmчinin qazilяrin sяhhяtindя olan problemlяrin daha tez aradan qaldыrыlmasы, mцalicя-reabilitasiya xidmяtlяrinя cяlb edilmяsi цчцn onlar qeydiyyata gюtцrцlцb vя tezliklя mцalicяlяrя cяlb edilяcяklяri bildirilib.

Eyni zamanda, шяhid vя qazi valideynlяrinя belя qяhrяman юvladlar bюyцtdцklяri цчцn tяшяkkцr edilib. Qeyd olunub ki, Ali Baш Komandanыn rяhbяrliyi ilя 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя bu qяhrяman юvladlar tarix yazmaqla dцnyaya vяtяnpяrvяrlik dяrsi keчiblяr.

Вцгар Искяндов гязетимизя билдирди ки, онунла эюрцшя эялян сечиъилярин мцраъиятляри ясасян мяшьуллуг, сосиал мцдафия, сящиййя вя с. мясялялярля баьлы олуб. Мцраъиятлярин яксяриййяти йериндяъя щялл олунуб, бязиляри ися аидиййаты цзря гурумлара йюнляндирилиб. Депутат сечиъиляриня 2021-ъи илдя Шяки шящяри иля баьлы щяйата кечириляъяк лайищяляр щаггында да мялумат вериб. Ону да гейд едяк ки, Вцгар Искяндяров миллят вякили сечилдикдян сонра, 2021-ъи илдя 30 дяфдян чох сечиъиляри иля эюрцш кечириб, максимум дяряъядя онларын проблемляринин щяллиня чалышыб. gяrgin mяnяvi-psixoloji duruma sяbяb olub, iшьalчы юlkяdя daxili qarшыdurma pik hяddя чatыb".

Moskva gюrцшц sцlhцn яldя edilmяsi цчцn atыlan uьurlu addыmdыr Yanvarыn 11-dя Moskvada Rusiya Prezidenti Vladimir Putin, Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyev vя Ermяnistanыn baш naziri Nikol Paшinyan arasыnda keчirilяn цчtяrяfli gюrцш vя imzalaнаn Bяyanat regionda яbяdi sцl-

Vцqar Иskяndяrov вя Мурад Нябибяйов Вцгар Искяндовла эюрцшцмцздя онун Вятян мцщарибясиндя газандыьымыз бюйцк Гялябямиз вя бу эцнкц вязиййят барядя фикирлярини дя билмяк истядик. Суалларымыза ъаваб олараг, депутат ашаьыдакылары сюйляди.

Orduмуз bu gцn regionda tяhlцkяsizliyin qarantы rolunda чыxыш edir Mцzяffяr Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя dюyцшяn Silahlы Qцvvяlяrimiz 44 gцn яrzindя bюyцk zяfяrlяrя imza ataraq tarixi torpaqlarыmыzы iшьaldan azad etmяyя nail oldu. Onu da deyim ki, Vяtяn mцharibяsi hяm iшьalчы юlkя ordusunun acыnacaqlы mяьlubiyyяti ilя baшa чatыb, hяm dя яldя etdiyimiz qяlяbя sayяsindя bюlgяdя yeni reallыqlar yaranыb.

44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя ermяni faшizmini mяhv edяn Azяrbaycan Ordusu bu gцn regionda tяhlцkяsizliyin qarantы rolunda чыxыш edir.

Bцtцn bunlarыn fonunda Ermяnistanыn dцшdцyц durum isя olduqca vahimяli vя цmidsizdir. Paшinyan hakimiyyяti isя etirazlarыn qarшыsыnы almaq цчцn mцxtяlif vasitяlяrя яl atыr: "Bir sюzlя, 44 gцnlцk mцharibя vя acы mяьlubiyyяt Ermяnistanda яsaslы sosial, iqtisadi bюhrana,

hцn яldя edilmяsi цчцn atыlan nюvbяti uьurlu addыmdыr.

Moskvada imzalanan Bяyanatыn юlkяmiz цчцn яhяmiyyяtinя gяlincя, mяlum olduьu kimi, Azяrbaycan iшьalчы Ermяnistan цчцn kapitulyasiya aktы kimi dяyяrlяndirilяn vя 2020-ci ilin 10 noyabrыnda imzalanan bяyanatыnыn dяqiqliklя icrasыnы tяlяb edib: "Bu baxыmdan 2021-ci il yanvarыn 10-da Rusiya paytaxtыnda imzalanan Bяyanat bilavasitя 10 noyabr bяyanatыnda яksini tapmыш mяsяlяlяrin hяlli цчцn konkret addыmlarы mцяyyяnlяшdirir. Daha dяqiq desяk, Moskva Bяyanatы 10 noyabr bяyanatыnda nяzяrdя tutulmuш mяsяlяlяrin ardыcыllыqla hяyata keчirilmяsini юzцndя яks etdirir". Депутат ону да qeyd eтди ki, Bяyanatda kommunikasiyalarыn aчыlmasы цчцn dяqiq vaxtыn, qrafikin mцяyyяn edilmяsi dя юlkяmiz цчцn mцhцm юnяm kяsb edir: "Чцnki mяhz bu konteksdя Azяrbaycanыn яsas hissяsi ilя Naxчыvan MR i birlяшdirяcяk koridorun tяmin edilmяsi цчцn lazыmi tяdbirlяr gюrцlяcяk. Tяsadцfi deyil ki, cяnab Prezident Иlham Яliyev Moskvada keчirilяn цчtяrяfli gюrцшdяn sonra mяtbuata bяyanatыnda nяqliyyat kommunikasiyalarыnыn bяrpasы mяsяlяsinя xцsusi olaraq toxunub. Dюvlяt baшчыsы bяyan edib ki, imzalanmыш bяyanat bizim niyyяtlяrimizя dяlalяt edir, ona gюrя ki, hяrbi яmяliyyatlarыn dayandыrыl-

masыnыn yekunlarыna dair bяyanatыn bir bяndi nяqliyyat kommunikasiyalarыnыn bяrpasыna aid idi.

Bu sahя regionun inkiшafыna bюyцk dinamizm gяtirя, tяhlцkяsizliyi mюhkяmlяdя bilяr. Nяqliyyat kommunikasiyalarыnыn aчыlmasыnыn Azяrbaycan, Ermяnistan, Rusiya xalqlarыnыn, qonшularыmыzыn mяnafelяrinя cavab verdiyini vurьulayan dюvlяtimizin baшчыsы яmin olduьunu bildirib ki, qonшu юlkяlяr dя bizim regionda nяqliyyat dяhlizlяrinin vя nяqliyyat arteriyalarыnыn шaxяlяndirilmiш шяbяkяsinin yaradыlmasыna fяal qoшulacaqlar".

Vцqar Иskяndяrov вя Щаъы Нуран шящид Ниъат Мящяррям оьлу Имамвердийевин аилясиндя

Vцqar Иskяndяrov сечиъиси иля Узун мцддят Шякидя Эянъляр вя Идман Идарясинин ряиси вязифясиндя ишлямиш миллят вякили Вятян мцщарибясиндя эянъляримизин ролундан данышмаьы да унутмады.

Qяlяbяmizin kюkцndя duran яsas mяqamlardan biri gяnclяrimizin vяtяn sevgisi idi Бu mцharibя bir sыra mяqamlarы ilя yadda qaldы. Яvvяlla bцtцn dцnya bir daha Azяrbaycanыn gцcцnц gюrdц, юlkяmizdяki Prezident-OrduXalq birliyinin шahidi oldu. Eyni zamanda hяm dцшmяnlяrimiz, hяm dя onlarыn havadarlarы Azяrbaycanыn qцdrяtli, yenilmяz orduya sahib olduьunu gюrdц: "44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя ordumuzun misilsiz qalibiyyяtinin, o cцmlяdяn Шuшa qяlяbяsinin kюkцndя duran яsas mяqamlardan biri ordu sыralarыnda olan gяnclяrimizin vяtяn sevgisi ilя baьlы idi. Cяnab Prezidentin bu gцnlяrdя Шuшaya sяfяri zamanы bяyan etdiyi kimi Vяtяn sevgisi bizi Qяlяbяyя gяtirdi. Vяtяn sevgisi, vяtяnpяrvяrlik Qяlяbяmizin яsas amilinя чevrildi".

Aчыqlamasыnda bцtцn nяsillяrdяn olan vяtяndaшlarыn bu Qяlяbяdя bюyцk zяhmяtinin olduьunu deyяn deputat хцсусиля вурьулады ки, ancaq яsas yцkц, яsas vяzifяni gяnc nяsil yerinя yetirdi: "Bu haqq savaшыmыz bir daha

sцbut etdi ki, Azяrbaycanda vяtяnpяrvяr, gцclц, milli ruhda tяrbiyя almыш, юz torpaьы, vяtяni uьrunda qanыndan keчmяyя belя hazыr olan gяnclяr var.

Bunu da birmяnalы olaraq vurьulayыm ki, 44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsindя Qarabaь torpaqlarыnы, Шuшanы azad edяn gяnclяr Heydяr Яliyev mяktяbinin, Иlham Яliyev idarячiliyinin yetirmяlяridir. Yяni, tarixi qяlяbяmizin яldя edilmяsindя яsas yцkц, яsas vяzifяni mяhz cяnab Иlham Яliyevin юlkяyя rяhbяrlik etdiyi 17 il яrzindя yetiшяn gяnc nяsil yerinя yetirdi. 2003-cц ildя 10 yaшы, 15 yaшы olanlarыn юtяn 17 il яrzindя mяhz vяtяnpяrvяrlik ruhunda tяrbiyя almasы, dцшmяnя nifrяt hissi bizi Qяlяbяyя apardы vя Azяrbaycan tarixi яdalяti bяrpa etdi".

44 gцnlцk Vяtяn mцharibяsиndя юlkяmizdяki bцtцn etnik qruplarыn nцmayяndяlяrinin, bцtцn dinlяrin nцmayяndяlяrinin bir yumruqtяk birlяшdiyini deyяn Vцqar Иskяndяrov onu da яlavя eтди ki, bu haqq savaшыnda qяlяbяmizin rяmzi tяsadцfяn yumruq seчilmяyib: "Cяnab Prezidentin Cыdыr dцzцndя bir daha bяyan etdiyi kimi bu yumruq, hяm gцcdцr, hяm birlikdir. Onsuz da bizdя birlik kifayяt qяdяr yцksяk sяviyyяdя idi, bundan sonra daha da gцclц olacaq. Birliyi olan юlkяlяr qяlяbя qazanыrlar. Иradяli olan liderlяr qяlяbя qazanыrlar. Heч nяyя baxmayan, heч kimdяn чяkinmяyяn, milli maraqlarы mцdafiя edяn liderlяr qяlяbя qazanыrlar. Azяrbaycanыn timsalыnda bunu hяr kяs gюrdц".

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 10

№ 01 (196), Йанвар 2021

Aзярбайъан Халг Ъцмщуриййятинин ядлиййя-прокурорлуг органларынын тяшкили вя фяалиййяти "Gяrяk biz tariximizi heч vaxt unutmayaq, onun hяr bir sяhifяsinя hюrmяtlя, ehtiramla yanaшaq."

Heydяr Яliyev Иlham ABBASOV,

hцquq цzrя fяlsяfя doktoru, baш яdliyyя mцшaviri, prokurorluьun fяxri iшчisi, Яdliyyя Nazirliyi Яdliyyя Akademiyasыnыn sabiq prorektoru, (hazыrda tяqaцddя)

Rusiyada 1917-ci ilin fevralыnda baш venмiш inqilab nяticяsindя яsrlяrlя юmцr sцrmцш mцtlяqiyyяt quruluшu devrilir. Zaqafqaziyada Dюvlяt dumasыna seчilmiш deputatlardan ibarяt Zaqafqaziyanыn idarяsi цzrя xцsusi komitя, noyabrda isя Zaqafqaziya Komissariatы yaradыlыr. Zaqafqaziyadan Rusiyanыn Mцяssislяr Mяclisinя seчilmiш vя bolшeviklяrin oktyabr чevriliшindяn sonra onda iшtirak edя bilmяyяn nцmayяndяlяr 1918-ci il fevralыn 14dя Tiflisdя toplaшыrlar vя Zaqafqaziyada ali hakimiyyяt orqanы olan Zaqafqaziya Seymini yaradыrlar.

Mяqalяnin yazыlmasыnda mяqsяd Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin яdliyyя-prokurorluq orqanlarыnыn tяшkili vя fяaliyyяti barяdя oxucularda mцяyyяn tяsяvvцrlяr yaratmaqdыr. Dцшцnmяk olar ki, bяlkя buna zяrurяt yoxdur, artыq tarixя чevrilmiш dюvlяtin hцquq-mцhafizя orqanlarыnыn fяaliyyяtinin юyrяnilmяsi юz aktuallыьыnы itirmiшdir. Bu, ilk baxышda belяdir. Яslindя isя, hяr hansы hцquq institutunun fяaliyyяtiни tяkmillяшdirmяk, demokratik inkiшaf istiqamяtini mцяyyяn etmяk, mюvcud problemlяri dцzgцn dяrk etmяk, onlarыn hяllinin daha sяmяrяli yollarыnы tapmaq цчцn konkret hцquqi tяsisatыn tarixi inkiшaf yolunu юyrяnmяyin чox bюyцk elmi vя tяcrцbi яhяmiyyяti vardыr. Цmummilli lider Heydяr Яliyev demiшdir: "Xalq gяrяk daim юz kюkцnц xatыrlasыn, tarixini юyrяnsin".

Ulu юndяrin bu kяlamы isя mяqalяnin yazыlmasыna bir nюv mяnяvi stimul olmuшdur.

1917-ci ilin fevralыnda "xalqlar hяbsxanasы" чar Rusiyasыnda baш verяn burjua-demokratik inqilabыnыn qяlяbяsindяn sonra Zaqafqaziyada siyasi proseslяr юzцnяmяxsus inkiшaf yolu ilя cяrяyan edir.

1918-ci il may ayыnыn 25-dя Zaqafqaziya Seyminin son iclasы keчirilir.

Gцrcцstan Zaqafqaziya Seymindяn чыxaraq may ayыnыn 26-da юz mцstяqilliyini elan edir.

Zaqafqaziya Seymi daьыldыqdan bir gцn sonra, mayыn 27-dя Azяrbaycanыn istiqlaliyyяtini elan etmяk vя ilk Azяrbaycan hюkumяti yaratmaq цчцn Seymin bцtцn mцsяlman nцmayяndяlяri Tiflisdя toplanыr. Hяrtяrяfli mцzakirяdяn sonra onlar belя aьыr bir zamanda Azяrbaycanыn idarя olunmasыnы юz цzяrlяrinя gюtцrmяk qяrarыna gяlяrяk юzlяrini Azяrbaycanыn Milli Шurasы elan edirlяr. Цmummilli lider Heydяr Яliyev Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti kimi, imza etdiyi "Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 80 illiyinin keчirilmяsi haqqыnda" 30 yanvar 1998-ci il tarixli Sяrяncamыnda gюstяrilirdi: "Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti юlkяnin daxilindя vя xaricindя yaranmыш gяrgin vя mцrяkkяb ictimai-siyasi шяraitdя fяaliyyяt gюstяr-

miшdir. Bu dюvlяtin qыsa bir mцddяtdя hяyata keчirdiyi tяdbirlяr xalqыmыzыn tarixindя bюyцk iz buraxmышdыr. Milliyyяtindяn, siyasi vя dini mяnsubiyyяtindяn, cinsindяn asыlы olmayaraq bцtцn vяtяndaшlara bяrabяr hцquqlar verilmяsi, dюvlяt sяrhяdlяrinin mцяyyяn olunmasы, Azяrbaycan dюvlяtчiliyi atributlarыnыn qяbul edilmяsi, ana dilinin dюvlяt dili elan olunmasы Azяrbaycanыn gяlяcяk mцstяqilliyi цчцn mюhkяm zяmin yaratmышdыr. Demokratik dюvlяt quruculuьu, iqtisadiyyat, mяdяniyyяt, tяhsil, hяrbi quruculuq sahяlяrindя atыlmыш addыmlar Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяцnin 23 aylыq fяaliyyяtini яks etdirяn яsas istiqamяtlяrdir."

Milli Шura (яslindя bu qurum "Milli

Иslam Шurasы" kimi oxunmalыdыr. Ona gюrя dя mяqalяdя hяr yerdя "Milli Иs-

Azяrbaycan Respublikasыnыn Яdliyyя Naziri, Mяhkяmя HцquqШurasыnыn sяdri cяnab F.F.Mяmmяdov "Azяrbaycan яdliyyяsi: dцnяn vя bu gцn" mяqalяsindя gюstяrir: "Azяrbaycan Demokratik Respublikasыnda яdliyyя sisteminin fяaliyyяtinя xцsusi яhяmiyyяt verilяrяk Яdliyyя Nazirliyi Cцmhuriyyяtin yaradыlmasы ilя bir gцndя - 1918-ci il may ayыnm 28-dя tяsis edilmiш vя Xяlil bяy Xasmяmmяdov ilk яdliyyя naziri tяyin olunmuшdur..."

Bu dюvrdя isя Azяrbaycanda mяhkяmя sistemi daьыныq, pяrakяndя vя iflic vяziyyяtindя idi. Шяhяr vя qяzalarыn demяk olar цчdя iki hissяsindя mцstяntiq vя barышыq hakimlяri yox idi, bяzi yerlяrdя isя mяhkяmя idarяlяri юz fяaliyyяtlяrini tamamilя

Фятяли Хан Хойски (солда отуран) вя Xяlil bяy Xasmяmmяdov (saьda отуран) Rusiya Dumasыnыn mцsяlman deputatlarы ilя, 1907-ъи ил. lam Шurasы" iшlяdilmiшdir - И.A.) bitяrяf Fяtяli Xan Xoyski baшda olmaqla Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin ilk mцvяqqяti hюkumяtini tяшkil edir.

Azяrbaycan Milli Иslam Шurasыnыn 28 may 1918-ci il tarixli qяrarы ilя mцvяqqяti hюkumяt Fяtяli Xan Xoyski baшda olmaqla, 9 nяfяrdяn ibarяt tяrkibdя tяшkil olunmuшdur. Hяmin hюkumяtdя Xяlil bяy Xasmяmmяdov Яdliyyя Naziri kimi mцvяqqяti hюkumяtin tяrkibinя daxil olur.

Xяlil bяy Xasmяmmяdov kim idi?! Xяlil bяy Xasmяmmяdov 1873-cц ildя Gяncя шяhяrindя anadan olmuшdur. Moskva Universitetinin Hцquq fakцltяsini bitirmiшdir. Yekaterinodar (indiki Krasnodar) vя Yelizavetpol (Gяncя) dairя mяhkяmяlяrindя iшlяmiшdir. 1907-ci ildя Yelizavetpol quberniyasыndan 2-ci Dюvlяt dumasыna deputat seчilmiшdir. Xasmяmmяdov Yelizavetpol шяhяr bяlяdiyyя rяisi vяzifяsindя дя (1913-1917) iшlяmiшdir. Xasmяmmяdov 1920-ci ilin aprelindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Tцrkiyяdя sяfiri tяyin olunmuшdur. X.H.Xasmяmmяdov Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 1-ci Hюkumяt kabinяsindя яdliyyя naziri, 2-ci kabinяdя яvvяlcя portfelsiz nazir, 1918-ci il 6 oktyabr kabinяdaxili dяyiшikliklяrdяn sonra яdliyyя naziri, 3cц kabinяdя daxili iшlяr naziri, 5-ci kabinяdя яdliyyя naziri vяzifяlяrindя чalышmышdыr. X.H.Xasmяmmяdov 1947ci ildя Tцrkiyяdя vяfat etmiш vя Иstanbul шяhяrindя dяfn olunmuшdur.

dayandыrmышdыlar. Gяncя шяhяrinin Dairя Mяhkяmяsi юz mюvcudluьunu birtяhяr qoruya bilsя dя, faktiki olaraq iшlяmirdi. Qяzalardakы bir чox banшыq hakimlяri, magistratura vя prokurorluq яmяkdaшlaры respublikanы tяrk etmiш, binalaры isя talan edilmiшdir, daьыdыlmыш vя yandырылmiшdir. Иstintaq sahяsindя dя eyni sяbяbdяn oxшar vяziyyяt yaranmышdыr. Yalnыz bяzi yerlяrdя mцstяntiqlяr юz vяzifяlяrindя qalmышdыlar. Lakin onlar da yaranmыш vяziyyяtlя яlaqяdar юz vяzifяlяrini yerinя yetirmяk iqtidarыnda deyildirlяr.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Azяrbaycan цчцn чox mцrяkkяb bir tarixi шяraitdя fяaliyyяtя baшlayыr.

Bu vaxt Bakыda, S.Шaumyan baшda olmaqla, Azяrbaycana qarшы dцшmяnчilik mюvqeyi tutan Bakы Xalq Komissarlarы Soveti fяaliyyяt gюstяrirdi. S.Шaumyanm rяhbяrliyi ilя 1918-ci ilin martыnda Bakыda, Шamaxыda, Qubada tюrяdilяn azяrbaycanlы qыrьынlaрыndan sonra Bakы Kommunasы azяrbaycanlы яhali arasыnda юz nцfuzunu tamamilя itirmiшdi. Onlarыn hakimiyyяti Bakыdan kяnara чыxa bilmяmiшdi. Azяrbaycanыn qяzalarыnda isя tam hakimiyyяtsizlik idi vя hяrc-mяrclik hюkm sцrцrdц. Юz tяsir dairяsini bцtцn Azяrbaycan яrazisindя yaymaq mяqsяdi ilя 1918-ci il iyunun 16da Azяrbaycan Milli Иslam Шurasы vя hюkumяti Tiflisdяn Gяncяyя kючцr.

Milli Иslam Шurasы 17 iyun 1918ci ildя Yelizavetapol (Gяncя - И.A.) шяhяrindя Mящяmmяd Яmin Rяsul-

zadяnin sяdrliyi ilя 28 may 1918-ci ildя Milli Иslam Шurasы tяrяfindяn tяшkil edilmiш Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin birinci mцvяqqяti hюkumяtinin istefasmы qяbul edir vя Fяtяli Xan Xoyskinin sяdrliyi ilя yenidяn 12 nяfяrdяn ibarяt tяrkibdя ikinci mцvяqqяti hюkumяt tяшkil edir. Hяmin hюkumяtdя Xяlil bяy Xasmяmmяdov, яvvяlki hюkumяtdя olduьu kimi, Яdliyyя Naziri vяzifяsini tutur. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Mцvяqqяti hюkumяtinin hцquq vя vяzifяlяri haqqыnda qяrarыnda gюstяrilirdi ki, Mцvяqqяti hюkumяtin dюvlяt mцstяqilliyini, mюvcud siyasi azadlыьы, aqrar vя digяr vacib mяsяlяlяri dяyiшmяk hцququ yox idi.

Hяmin hюkumяt 6 aydan gec olmayaraq tяsis yыьыncaьыnы чaьыrmalыydы.

Mяqalя yazыlarkяn, nяinki Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamenti tяrяfindяn qяbul edilmiш qanunlar vя hяmчinin, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Nazirlяr Шurasы hюkumяti tяrяfindяn qяbul edilmiш milli dюvlяt quruculuьunda mцhцm яhяmiyyяtя malik bir чox qяrarlar da tяdqiq edilmiшdir. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamentinin ilk iclasы yalnыz 7 dekabr 1918-ci ildя Bakы шяhяrindя keчirilmiшdir.

Tяяssцflяr olsun ki, Sovet dюvrцndя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin fяaliyyяti юyrяnilmяmiшdir.

Belя ki, kommunist idealogiyasы tяrяfindяn bu mясяlяnin юyrяnilmяsinя faktiki qadaьa qoyulmuш, hяlя bu azmыш kimi, яksinя, onun fяaliyyяtinin, hяyata keчirdiyi tяdbirlяrin vя o dюvrцn hadisяlяrinin mahiyyяti tяhrif olunmuшdu.

Qeyd etmяk yerinя dцшяr ki, Sovetlяr dюnяmindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin "Milli Иslam Шurasы orqanыnыn adыndan "Иslam" sюzц mexaniki olaraq чыxaрылmiш vя hяmin orqanыn adы tяhrif edilяrяk "Azяrbaycan Milli Шurasы" adlandыrыlmышdыr.

Hюrmяtli oxucular elя zяnn etmяsinlяr ki, Bюyцk Oktyabr Sosialist inqilabыna mцяllifin mцnasibяti keчmiш Sovetlяr Birliyinin siyasi-ideoloji maraqlaры baxыmыndan, яvvяlki mюvqedя olmaqla, dяyiшilmяz qalыr. Xarici юlkяlяrin mцяlliflяrinin яsяrlяrindя Bюyцk Oktyabr Sosialist inqilabыna чevriliш kimi qiymяt verilir vя mцяllifin dя mюvqeyi bu mяsяlяdя цst-цstя dцшцr.

Con A.S.Qrenvill "XX яsrin tarixi (insanlar, hadisяlяr, faktlar)" adlы kitabыnda gюstяrmiшdir ki, Lenin tяrяfindяn edilmiш чevriliшin nailiyyяtlяri, hяmчinin, Sovet hakimiyyяtinin meydana gяlmяsi vя qurulmasы hяm heyranlыq, hяm dя nifrяt yaradыr. Leninin nailiyyяtlяrinя o faktы da aid etmяk olar ki, Marksыn nяzяriyyяsini tяcrцbяdя tяtbiq etmiшdir.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti cяmi 23 aylыq fяaliyyяti dюvriudя mцstяqil respublikanыn яdliyyя, mяhkяmя, polis vя prokurorluq orqanlarыnыn yaradыlmasыna xцsusi яhяmiyyяt vermiшdir. Юz tяsir dairяsinin bцtцn Azяrbaycan яrazisindя yaymaq mяqsяdi ilя 1918-ci il iyunun 16-da Azяrbaycan Milli Иslam Шurasы vя hюkumяti Tiflisdяn Gяncяyя kючцr. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Nazirlяr Шurasыnыn 1 oktyabr 1918-ci il tarixli qяrarы ilя anarxiya dюvrцnцn (Bakы Kommunasы dюvrц nяzяrdя tutulur - И.A.) mцxtяlif adlы mяhkяmяlяri vя mяhkяmя fуnksiyalы komissiyalarы lяьv edildi vя hяmin qяrarla Bakы Dairя Mяhkяmяsinin ona tabe olan idarяlяri, o cцmlяdяn prokurorluьun fяaliyyяti bяrpa edildi. (Арды вар)

№ 01 (196), Йанвар 2021

Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайларымызда) Siyasi rяngin яn qatы чalarы olan antisovet яmяl ittihamы minlяrlя insanы fяlakяtin aьuшuna sцrцklяyirdi.

Tюrяdilяn rяzalяtlяr, verilяn zцlm vя sitяmlяr mцqabilindя mцtlяq itaяt gюstяrilmяsi bu ittihamdan yaxa qutarmaьыn yeganя чыxыш yolu idi. Fяqяt, insanыn zцlm qarшыsыnda daim itaяt gюstяrmяsi mцmkцndцrmц? Bu insanыn юz tяbiяtinя qarшы чыxmasы, юz-юzцnц inkar etmяsi demяk olardы.

Ruha, qяlbя yaxыn olan dяyяrlяrdяn mяhrum olmaq istяmяyяn, mяnяvi cяhяtdяn шilkцt edilmiш halda yaшamaqdan, daha doьrusu mюvcud olmaqdan imtina edяn adamlarыn qiyamdan baшqa digяr чыxыш yolu qalmыrdы. Цsyan яrяfяsindя meydana gяlяn kiчik silahlы dяstяlяrin цzvlяri bu yolu seчdilяr.

Budur onlarыn bir qismi: 1. Sцleyman Salman oьlunun dяstяsi (Baш Gюy-nцk) - 3 nяfяr; 2. Яbdцlmяcid Bakkayevin dяstяsi - 3 nяfяr; 3. Novruz Шirinovun dяstяsi (Яliabad) - 2 nяfяr; 4. Иslam Qara oьlunun dяstяsi (Varxiyan) - 3 nяfяr; 5. Mяmmяd Ramazan oьlunun dяstяsi (Qabaqчol) 5 nяfяr; 6. Hяsяn Osman oьlunun dяstяsi (Tala qrupu, Шuayan qalыqlarы) - 3 nяfяr; 7. Abbas Zikzitski.

1930-cu il aprel ayыnыn 13-dя Mustafa bяy Яlicanbяyov (Шяkinin bяyi), Hidayяt Vahab oьlu (Xalxaldan olan tacir), Bяkir Yusif oьlu Яhяmdov (Vartaшen rayonunun Tur-keш kяndindяn olan ortabab kяndli), Rяsul Abdulla oьlu Rяsulov (Nuxanыn Qышlaq mя-hяllяsindяn olan kustar) vя Ta-lыb Hяsяnov o vaxt rяsmi hakimiyyяt nцmayяndяlяrinin dediklяri kimi aradan gюtцrцldцlяr.

Nuxa rayon milis шюbяsinin rяisi Cяrulla Яfяndizadя gizlяndiyindяn onu hяbs etmяk mцmkцn olmadы.

Molla Mustafa Шeyxzadя Zaqatala-Шяki bюlgяsindя fяaliyyяt gюstяrяn mцqavimяt hяrяkatы fяallarы ilя яlaqя saxlayыr, цsyana mцtяшяkkil halda baшlamaq, vahid qцvvя ilя чыxыш etmяk, hяrяkяtlяri uzaqlaшdыrmaq, kortяbiиliyя yol vermяmяk цчцn danышыqlar aparыrdы. Belя danышыqlardan biri dя 1930-cu il aprel ayыnыn яvяllяrindя Qax sakini Xяlil Musa oьlu Eminovun evindя, Qax цsyanчыlarыnыn baшчыsы Sadыx bяy Balacayevlя olmuшdur. Sadыx bяy hяbs edildikdяn sonra 1930-cu il aprelin 27-dя ifadя verяrяk bildirmiшdi: "Цsyan baшlamazdan 10-12 gцn яvvяl sяhяr tezdяn, mяnim evimя Qax-Muьal kяndinin sakini Xяlil Musa oьlu Eminov gяldi vя bildirdi ki, mяni Xяlilin evindя olan Шabalыd шeyxinin oьlu Molla Mustafa Шeyxzadя чaьыrыr. O, mяnя dedi ki, heч kimin gюrmяmяsi цчцn baьlarыn iчi ilя gedim vя bu barяdя heч kimя, heч nя de-

90 ил ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шяki цсйаны Йени тапылмыш фактлар ялавя едилмишдир.

mяyim. Bu tapшыrыqlarы verdikdяn sonra o saat getdi. Mяn Xяlilin tapшыrdыьы kimi etdim vя tezliklя onun evindя oldum.

Mяni Xяlil юzц qarшыladы, Mustafa vя baшqalarы oturan otaьa deyil, baшqa otaьa apardы.

Molla Mustafa ilя otaqda kimin olduьunu mяn bilmirdim. Lakin sяsindяn юz hяmkяndlim Шabanы (Mahal Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Aьamirovun kцrяkяni) tanыdыm. Bundan baшqa Шabanыn orada olmasыnы Xяlil юzц dя tяsdiq etdi, lakin orada

Казым Гарабякир Паша olan baшqa adamlar haqqыnda heч nя dеmяdi. Mяn gяlяn kimi Xяlil, Molla Mustafanы olduьum otaьa gяtirdi. Bizi tяk qoydu, юzц isя чыxыb getdi. Molla Mustafa ilя mяn чoxdan tanыш idim.

O, hяlя ticarяtlя mяшьul olarkяn bir neчя dяfя bir-birimizin evindя olmuшduq. Mяn ona sual verdim ki, bu cцr mяxfilik nя цчцn lazыmdыr, o mяnя bildirdi ki, qeyri-leqal vяziyyяtdяdir, hяbs olunmaьыndan qorxduьu цчцn gizlяnir. Molla Mustafa maraqlandы ki, mяni incidяn vя ya sыxышdыran varmы, hazыrki qayda-qanunla razыyammы? Cavab verdim ki, mяni nя incidяn, nя dя sыxышdыran yoxdur. Molla Mustafa dedi ki, Sovet hюkumяti юz siyasяtiylя яhalinin dini hisslяrini pozur, mяscidlяri яllяrindяn alыr, mollalarы hяbs edir vя bununla da bizi dя, dinimizi dя mяhv edir. Son nяticя olaraq Molla Mustafa Sovet hakimiyyяtinin devrilmяsinin zяruri olduьunu vя bu iшя hazыrlaшmaьыn lazыm olduьunu bildirdi.

Mяn onun tяklifindяn boyun qaчыrdыm, lakin o mяnim bu iшя qoшulmaьыma tяkid etdi vя mяnя tяklif etdi ki, silahlы dяstя yыьыm. Mяn buna razы olmadыm, lakin Molla Mustafa mяni hяdяlяdi ki, razы olmasan son anda sяnin цчцn pis olar.

Axыrda Molla Mustafa mяnя aшaьыdakыlarы dedi: "Bu haqda qяtiyyяn heч kim bilmяmяlidir, юzцn hazыr olmalыsan vя silah da hazыrlamalыsan, mяn isя kimя paylamaq lazыm olduьunu sяnя deyяcяyяm. Яgяr bizim iшlяrimiz

юzцnц apardыьыn kimi getsя, onda sяn mяhv olacaqsan. Яgяr mяnя qulaq asmasan sonra чox heyiфslяnяcяkcяn."

Mяn bunlara baxmayaraq razыlыq vermяdim. Yadыmdadыr ki, Molla Mustafa sюhbяt zamanы bildirdi ki, Sovet hakimiyyяtini yыxmaq цчцn hazыrlыq hяr yerdя gedir, tцrklяr dя kюmяk edяcяkяr. O, Nuxada olan Kazыm Paшanыn adыnы чяkdi. Bunlardan baшqa o mяnя heч nя demяdi.

Mяn Molla Mustafadan digяr otaqda oturanlar, hяmчinin Шaban haqqыnda soruшanda Molla Mustafa "onu haradan tanыyыrsan, bяlkя bu iшdя Aьamirov юzц dя iшtirak edir" - deyя cavab verdi."

Gюrцnцr siyasi idarяnin zindanыnda Sadыx bяyin mяruz qaldыьы fiziki vя mяnяvi-psixoloji iшgяncяlяr onu bu cцr ifadя vermяyя sюvq etmiшdir.

Molla Mustafanыn Nuxa-Zaqatala dairяsindя цsyana hazыrlыq prosesindя aparыcы rol oynadыьыnы tяsdiqяyяn dяlillяrdяn biri dя Xяlil Musa oьlu Eminovun 1930-cu il aprelin 5dя verdiyi ifadяdir. O, Molla Mustafa ilя tanышlыьыndan vя ona yaxыn olan adamlar haqqыnda bяhs etmiшdir. Xяlil bildirmiшdir ki, Sadыx bяy Balacayev, Шaban, Cяlal hяkim vя Иsmayыl Molla Mustafanыn dostlarыdыr. O, hяmчinin bildirmiшdir ki, цsyandan 20 gцn яvvяl Molla Mustafa vя Иsmayыl onun evinя gяlmiш vя orada gecяlяmiшlяr. Gecя onun evinя hяmчinin Mяmmяd vя Hacы Aьakiшi bяy (Qazmalar kяndinin sakini) dя gяlmiшdilяr.

Hacы Aьakiшi bяy Qax kяndindя hяbsdя olduьu halda papaqчы Mяmmяd onu necя bizя gяtirmiшdi, bax bunu deyя bilmяrяm. Onlar dюrdц dя nя barяdяsя sюhbяt edirdilяr. Sяhяr papaqчы Mяmmяd Hacы Aьakiшi bяylя чыxыb getdilяr. Molla Mustafa vя Иsmayыl da чay iчdikdяn sonra getdilяr. Hara getdiklяrini mяnя demяdilяr. Цsyan baшlamazdan 9 gцn яvvяl Molla Mustafa vя Иsmayыl yenidяn mяnim evimя qayыtdыlar. Sяhяr tezdяn Molla Mustafa mяnя Qax kяndinя gedib Шabanы чaьыrmaьы tapшыrdы. Hяm dя belя bir tapшыrыq verdi ki, Шabanыn qonaьы olan Шяrifi dя gяtirsin. Mяn at ilя Шabangilя getdim vя Molla Mustafanыn tapшыrыьыnы ona чatdыrdыm.

Oradan Sadыx bяygilя getdim, ona da Molla Mustafanыn tapшыrыьыnы yetirdim vя яlavя etdim ki, Cяlal hяkimi dя юzц ilя gяtirsin. Sonra mяn evя qayыtdыm.

Mяn яminяm ki, bu hazыrlыq iшlяri haqqыnda Balacayev Sadыx bяy, Шaban, Hacы Aьakiшi bяy, papaqчы Mяmmяd vя Шяrif yaxшы mяlumatlы idilяr.

Molla Mustafanыn bцtцn fяaliyyяti haqqыnda isя Иsmayыl Molla Musa oьlu bilirdi, чцnki onlar bir-birindяn ayrы olmurdular.

Axtarыш zamanы Molla Mustafanыn evindяn tapыlan bir sяnяd onun цsyanыn tяшkilatчыsы vя rяhbяri olduьunu bir daha sцbut edir. Evdя tapыlmыш kaьыz цzяrindя bunlar

qeyd olunmuшdu: "Aшaьыda adlarы yazыlmыш adamlar silahlыdыrlar vя onlarы sizin sяrяncamыnыza gюndяrirяm. Siyahыda adlarы yazыlan шяxslяrdяn gяlmяyяnlяr haqqыnda mяnя mяlumat verilmяli: 1. Salman Mяmmяd oьlu - чaxmaьы olmayan цчшeшli (beшatыlan) tцfяng.

2. Шahqulu Mustafa oьlu цчшeшli (beшaчыlan) tцfяng vя hяr birindя adы чяkilяn silah olmaqla digяr 8 nяfяr. Иmza: Yцzbaшы Layыskы Иlyas Иsgяndяr oьlu, Katib Yaqub Yunus oьlu.

Аслан бяй Сяфикцрдски 10.04.30-cu il".

Mustafa bяy Яlicanbяyov hяbs olunduqdan son-ra, dяqiq desяk, 1930-cu il mayыn 4-dя verdiyi ifadяdя bildirirdi: "Hяlя 1929cu ilin yayыnda Nuxa sakini Hцseyn Иnчяli Яsяd oьlu ona bildirmiшdi ki, "Xalqчы" adlы tяшkilatыn цz-vцdцr vя tцrklяrlя яlaqяsi var. Tяшkilat tцrk tяшkilatыdыr, ona Qaraбяkir Paшa vя Mяhяm-mяd Яmin Rяsulzadя rяhbяrlik edirlяr, bu tяшkilatыn mяqsяdi bцtцn SSRИ-ni цчlцklяrlя цzцk kimi яhatя etmяkdir.

"Xalqчы" tяшkilatы haqqыnda mяlumatlarы necя яldя etdiyi sualыna cavab olaraq bildirdi ki, 1924-cц ildя Tцrkiyяdя olarkяn bu tяшkilat ilя яlaqяyя girmiшdir.

Mustafa bяy onu da bildirmiшdir ki, Hцseyn Иncяli Яsяd oьlu Baш Шabalыd kяndindяn olan Molla Mustafa Шeyxzadя ilя yaxыn qohumdurlar".

Mяtlяbdяn bir qяdяr kяnara чыxaraq bildirim ki, Sovet mцstяntiqlяri hяbs olunan цsyanчыlarыn istintaqы zamanы mцqavimяt hяrяkatыnыn tяшkilatчыlarы kimi tяqdim etdiklяri gizli qurumlara vя onlarыn rяhbяrlяrinя xцsusi diqqяt yetirmiшlяr. Sonralar Sovet xцsusi xidmяt orqanlarы hяmin faktlara istinad edяrяk tяrtib etdiklяri sяnяdlяrdя "Xalqчыlar" tяшkilatыnы, "Xalq Azadяcilяr Firqяsi"ni, yaxud "Xalq Иstiqlal Firqяsi"ni 1930-cu il mцqavimяt hяrяkatыna istiqamяt verяn, ideya-siyasi baxыmdan rяhbяrlik edяn tяsisatkarlar kimi qяlяmя vermiшlяr. Bu sяnяd-

lяrdя gюstяrilir ki, Tiflisdя fяaliyyяt gюstяrяn "Xalqчыlar" tяшkilatыna Aslan bяy Sяfikцrdski baшчыlыq edirdi. 1930-cu ildя bu tяшkilatыn 200 цzvц var idi.

Adы Шяki цsyanыna birbaшa rяhbяrlik etmяkdя hallandыrыlan "Xalq Иstiqlal Firqяsi"nin baшыnda isя Казым Qarabяkir Paшa vя M.Я.Rяsulzadя dururdular. Qeyd olunduьu kimi onlar bцtцn SSRИ miqyasыnda цsyan hazыrlamaq цчцn gizli fяaliyyяt gюstяrяn "цчlцklяr" шяbяkяsi yaratmaq niyyяtinя dцшmцшdцlяr.

Adы 1930-cu il цsyan hяrяkatы ilя baьlы hallandыrыlan tяшkilatlardan biri dя "Tцrk komissiyasы" idi. Bu tяшkilatыn gizli qяrяrgahы Tiflis шяhяrindя yerlяшirdi.

1930-cu il цsyanыnda iшtirak edяn, Zaqatalanыn Tala kяndinin sakini Sцleyman 6 aprel 1929-cu il tarixdя "Tцrk komissiyasы"na яrizя yazыb. O, яrizяsindя bildirirdi: "1921-ci ildяn Kommunist Partiyasыnыn цzvцyяm. Ancaq bu partiyanыn mahiyyяtindяn xяbяrsiz olmuшam. Иndi isя yanыldыьыmы anlayыram. Allahы inkar etmяk prinsipinя heч cцrя шяrik ola bilmirяm. Sovet idarячiliyi lцzumsuzdur. Bu quruluшa qarшы mцbarizя edяcяyimя sюz verirяm".

Mяhz bu qяbildяn olan sяnяdlяrin mюvcudluьu Sovet xцsusi xidmяt orqanlarыna hяmin tяшkilatыn 1930-cu il цsyanыnda aparыcы mюvqe tutduьuna dair nяticя чыxarmaьa sюvq etmiшdir.

Sovet tяhlцkяsizlik orqanlarыnыn nцmayяndяlяri цsyan hazыrlыьыndan xяbяrdar idilяr. Цsyan яrяfяsindя keчirilяn чoxsaylы hяbslяr dя bunu sцbut edir. Dюvlяt Siyasi Иdarяsinin yetkililяri tяrяfindяn Шяkidя 39, Vartaшendя 25, Яliabadda 46, Balakяndя 22, Qaxda 15 - cяmi 147 nяfяr hяbs edilmiшdi. Hяbs olunanlarыn 6 nяfяri molla, 44 nяfяri torpaq sahibi, 7 nяfяri qaчaq dяstяsinin цzvцlяri, 38 nяfяri qaчaqlara yardыm gюstяrяnlяr, 52 nяfяri isя oьru idi.

Lakin baш verяn bu hadisяlяr haqqыnda heч bir aчыqlama verilmirdi. Чцnki o zaman Sovet hakimiyyяtinin qцdrяti haqqыnda, xalq tяrяfindяn dяstяklяnmяsi barяdя geniш tяbliьat kаmpaniyasы aparыlыrdы. Real vяziyyяtin etiraf edilmяsi bцtцn bu tяbliьatыn yalan цzяrindя qurulduьunu цzя чыxarmыш olardы.

Hяlя 1930-cu ilin yanvarыnda, yяni цsyana 3 ay qalmыш narazы qцvvяlяr aktiv silahlы mцbarizяyя baшlamышdыlar.

1930-cu il yanvarыn 1dя Шяkinin Qышlaq adlanan mяhяllяsinin sakinlяri dюvlяt tяsяrrцfatlarыna mяxsus 47 yem bazasыna od vurub yandыrmышdыlar.

1930-cu il yanvarыn 5dя Dяvяboynu deyilяn yerdя Иslam Qara oьlunun baшчыlыq etdiyi qaчaq dяstяsi siyasi idarяnin Zaqatala шюbяsinin dюyцшчцlяri ilя vuruшmaya girmiш vя onlara mяxsus atlarы sцrцb aparmышdы. Atышma zamanы qaчaqlardan 2 nяfяr hяlak olmuшdur. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

ЯЛЯФСЯР МЯММЯДОВ Azяrbaycan елми иътимаиййятиня вя kimya elminя aьыr itki цz verib.

2021-ъи ил йанварын 12-дя Kataliz vя Qeyri-цzvi Kimya Иnstitutunun baш elmi iшчisi, kimya цzrя elmlяr dokтoru, щямйерлимиз Яlяfsяr Bяxtiyar oьlu Mяmmяdov юmrцnцn 69 yaшыnda dцnyasыnы dяyiшib. Яlяfsяr Bяxtiyar oьlu Mяmmяdov 1952-ci il йанварын 4-dя Шяkiнин Охуд кяндиндя anadan olуб. 1969-ъу илдя Охуд кянд орта мяктябини, 1973-cц ildя ися V.И.Lenin adыna Azяrbaycan Pedaqoji Иnstitutunun kimya fakцltяsini biti-rib.

1973-1977-ci illяrdя Azяrbaycan SSR EA Qeyri-цzvi vя fiziki kimya Иnstitutunun (indi-

ki Kataliz vя Qeyri-цzvi Kimya Иnstitutu) яyani aspiranturasыnda

tяhsil alыb. Я.Mяmmяdov o vaxtdan юmrцnцn sonuna qяdяr bu institutda iшlяйиб. Кимйа елминин сиррляриня дяриндян йийялянян Я.Мяммядов 1980-cы ildя namizяdlik, 1994-cц ildя doktorluq dissertasiyasыnы mцdafiя edib. Яlяfsяr Mяmmяdovun яsas elmi istiqamяti mцxtяlif kimyяvi чevrilmяlяr цчцn yeni katalizatorlarыn hazыrlanmasыndan ibarяt olmuшdur. Onun tяrяfindяn neft fraksiyalarыnыn vя fяrdi karbohidrogenlяrin vacib neft-kimya mяhsullarыna (benzin, olefin vя s.) kimyяvi чevrilmяsi vя digяr proseslяr цчцn yeni katalizatorlarыn mяqsяdyюnlц hazыrlanmasыnыn vя hяmin proseslяr цчцn mюvcud katalizatorlarыn tяkmillяшdirilmяsinin fiziki-kimyяvi яsaslarы iшlяnmiшdir. Bu elmi яsaslar zяminindя krekinq vя piroliz proseslяri цчцn yцksяk aktivliyя vя seчiciliyя, ekoloji vя iqtisadi baxыmdan yцksяk sяmяrяliliyя malik, tяrkibindя seolit olan katalizatorlar hazыrlanmышdыr. Я.Mяmmяdov 125 elmi яsяrin vя mцяlliflik шяhadяtnamяsinin, 3 dяrslik vя 1 fundamental monoqrafiyanыn mцяllifi, ейни заманда “ШЯКИ - Алим вя зийалылар” 2 ъилдлийинин щяммцяллифидир. Onun rяhbяrliyi ilя 3 fяlsяfя doktoru yetiшdirilib. Яlяfsяr Mяmmяdov AMEA-nыn vя BDU-

nun fяxri fяrmanlarы ilя tяltif olunmuшdur. Яляфсяр Mяmmяdov elmi fяaliyyяtlя yanaшы mцxtяlif vaxtlarda pedaqoji fяaliyyяtlя dя mяшьul olmuшdur. O, 1998 2002-ci illяrdя Azяrbaycan Memarlыq vя Иnшaat Universitetindя вя 2011-ci ildяn Heydяr Яliyev adыna Ali Hяrbi Mяktяbinin tяdris шюbяsindя яvяzчiliklя professor vяzifяsindя чalышыb. Яlяfsяr mцяllim mцxtяliv vaxtlarda Su Tяsяrrцfatы vя Meliorasiya Nazirliyinin Su Problemlяri Иnstitutunda mяslяhяtчi, Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti Yanыnda Ali Attestasiya Komissiyasыnыn Kimya ixtisasы цzrя ekspert komissiyasыnыn, Bakы Dюvlяt Universitetindя fяaliyyяt gюstяrяn Dissertasiya Шurasыnыn, AMEA Radiasiya Problemlяri Иnstitutunda Elmi seminarыn, AMEA Neft-Kimya Proseslяri Иnstitutunda Elmi seminarыn, AMEA akademik M.F.Naьыyev adыna Kataliz vя Qeyri-цzvi Kimya Иnstitutunda Elmi seminarыn вя Tцrkdilli Dюvlяtlяrin Siyasяtinя Dяstяk Fondunun Ziyalыlar Шurasыnыn цzvц olub.

Mяnalы юmцr yolu, elmя baьlыlыьы, ictimai-siyasi fяaliyyяti ilя seчilяn Яlяfsяr Mяmmяdov prinsipiallыьы, tяdqiqatчыlыq яzmi vя yцksяk insani keyfiyyяtlяri ilя ишлядийи kollektivлярин щамысында dяrin hюrmяt qazanmышdыr. Яlяfsяr mцяllimin яziz xatirяsi onu tanыyanlarыn qяlbindя daim yaшayacaqdыr.

Allah rяhmяt eляsin!

***

Шяки Бялядиййясинин коллективи, щюрмятли профессорун вяфатындан кядярляндийини билдирир, бцтцн шякилиляр адындан онун язизляриня вя йахынларына дярин щцзнля баш саьлыьы верир.

№ 01 (196), Йанвар 2021

Шяkidя 1600 няфярдян чох tibb iшчisi peyvяnd olunub Koronavirus pandemiyasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdilя юlkяmizdя hяyata keчirilяn vaksinasiya tяdbirlяri чяrчivяsindя Шяki rayonunda da яhalinin COVЫD-19 infeksiyasыna qarшы peyvяnd olunmasы prosesi davam edir. Шяhяr icra hakimiyyяtindяn AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbirinя bildirilib ki, Шяki Rayon Mяrkяzi Xяstяxanasыnыn binasыnda tяhlцkяli virusa qarшы mцbarizя mяqsяdilя 5 xцsusi vaksin otaьы ayrыlыb. Иlkin mяrhяlяdя risk qrupuna daxil olan tibb iшчilяrinin peyvяndlяnmяsi hяyata keчirilir.

Peyvяndlяmя prosesindя Чinin "Sinovac" шirkяtinin istehsal etdiyi "CoronoVAC" vaksinindяn istifadя olunur.

Bu vaksin effektivliyi ilя digяrlяrindяn seчilir. Иlkin olaraq rayona 2660 doza vaksin gяtirilib.

Vaksinasiya kampaniyasыnыn яvvяlindяn йанва-

рын 26-дяк rayonda 1623 tibb iшчisinя peyvяndin birinci dozasы vurulub vя proses davam edir. Peyvяndin ikinci dozasы 21 gцndяn sonra vurulacaq.

Qeyd edяk ki, Nazirlяr Kabinetinin 2021-ci il 16 yanvar tarixli sяrяncamы ilя "Azяrbaycan Respublikasыnda COVЫD-19 xяstяliyi яleyhinя 2021-2022-ci illяr цчцn Vaksinasiya Strategiyasы" tяsdiq

edilib. Strategiyaya uyьun olaraq vaksinasiyanыn birinci mяrhяlяsindя sяhiyyя iшчilяri, yaшы 65-dяn yuxarы olan шяxslяr vя hцquq-mцhafizя orqanlarы tяrяfindяn яks-epidemik tяdbirlяrя cяlb edilяn heyяt peyvяndlяnяcяk. Strategiyanыn яsas mяqsяdi юlkяdя yayыlmыш koronavirus pandemiyasыnыn qarшыsыnыn alыnmasыna, virusa yoluxma vя юlцm sяviyyяsinin aшaьы salыnmasыna nail olmaqdыr.

“СМС” иъазя ляьв олунду Operativ Qяrargah: Xцsusi karantin rejiminin mцddяtinin aprelin 1-dяk uzadыlmasыna qяrar verilib.

Dцnyada, o cцmlяdяn Azяrbaycan яrazisindя yeni nюv koronavirus (COVЫD-19) xяstяliyi ilя baьlы mюvcud sanitar-epidemioloji vяziyyяt tяhlil edilib, virusun yayыlmasыnыn vя onun tюrяdя bilяcяyi fяsadlarыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdi ilя юlkя яrazisindя xцsusi karantin rejiminin mцddяtinin 2021-ci il 1 aprel saat 06:00-dяk uzadыlmasыna qяrar verilib. Bu barяdя AZЯRTAC-a Nazirlяr Kabineti yanыnda Operativ Qяrargahdan mяlumat verilib.

Eyni zamanda, bir sыra юlkяlяrdя vя Azяrbaycanda xяstяliyin yayыlma dinamikasыnda mцяyyяn stabillik mцшahidя olunduьundan sяrtlяшdirilmiш xцsusi karantin rejimi чяrчivяsindяki mяhdudiyyяtlяrin bir qisminin 2021-ci il 18 yanvar saat 00:00-dan yumшaldыlmasы qяrara alыnыb.

Azяrbaycan Respublikasы Nazirlяr Kabinetinin mцvafiq qяrarыna яsasяn, 2021-ci il 18 yanvar saat 00:00-dan etibarяn: - Bakы, Sumqayыt, Gяncя, Mingячevir, Шirvan шяhяrlяrinin vя Abшeron rayonunun яrazisindя, elяcя dя Lяnkяran, Masallы, Cяlilabad, Шяki, Zaqatala, Quba, Xaчmaz, Yevlax, Bяrdя, Bilяsuvar vя Иsmayыllы rayon mяrkяzlяrindя yaшayыш yerini vя olduьu yeri "SMS" icazя, "icaze.e-gov.az" portalы vя xidmяti vяsiqя яsasыnda tяrk etmяk sistemi lяьv olunur.

2021-ci il 25 yanvar saat 00:00-dan etibarяn юlkя яrazisindя aшaьыdakы iш vя xidmяtlяrin fяaliyyяtinя icazя verilir: - ticarяt obyektlяrinin fяaliyyяti (ictimai iaшя obyektlяri, kafe, чay evlяri vя bu kimi mяkanlarda mцшtяrilяrя yerindя xidmяt vя iri ticarяt mяrkяzlяrinin, "Mall"larыn fяaliyyяti istisna olmaqla); - bяrbяrxanalarыn, gюzяllik salonlarыnыn fяaliyyяti vя kosmetik xidmяtlяr (o cцm-

lяdяn, bu sahяlяrdя mцшtяrinin evindя vя ya digяr mяkanda xidmяt); - muzey vя sяrgi zallarыnыn fяaliyyяti; - шяhяrlяrarasы vя rayonlararasы hяrяkяt.

2021-ci il 1 fevral saat 00:00-dan etibarяn юlkя яrazisindя ictimai iaшя obyektlяri, elяcя dя restoran, kafe vя чay evlяri vя bu kimi digяr mяkanlarda mцшtяrilяrя saat 06:00dan 00:00-dяk yerindя xidmяtlяr bяrpa olunur.

Fяaliyyяtinя icazя verilяn iш vя xidmяt sahяlяrindя pandemiya dюvrц ilя яlaqяdar Azяrbaycan Respublikasы Nazirlяr Kabinetinin mцvafiq qяrarlarы ilя mцяyyяn edilmiш mяhdudiyyяt vя tяlяblяrя ciddi riayяt olunmalыdыr.

2021-ci il 18 yanvar saat 00:00-dan 25 yanvar saat 00:00-dяk Bakы, Sumqayыt, Gяncя, Mingячevir, Шirvan шяhяrlяrinin vя Abшeron rayonunun яrazisinя, elяcя dя Lяnkяran, Masallы, Cяlilabad, Шяki, Zaqatala, Quba, Xaчmaz, Yevlax, Bяrdя, Bilяsuvar vя Иsmayыllы rayon mяrkяzlяrinin яrazilяrinя (kяnd vя qяsяbяlяr istisna olmaqla) giriш-чыxышa Azяrbaycan Respublikasы Nazirlяr Kabinetinin mцяyyяn etdiyi qaydada mцvafiq tяшkilatlarыn яmяkdaшlarыna xidmяti vяsiqя, ezamiyyя vяrяqяsi, diplomatik nцmayяndяliklяrin vя beynяlxalq tяшkilatlarыn яmяkdaшlarыna isя mцvafiq akkreditasiya kartlarы яsasыnda, habelя Nazirlяr Kabinetinin qяrarы ilя mцяyyяn edilяn digяr шяxslяrin qeyd olunan яrazilяrя giriш-чыxышыna hяmin шяxslяr barяsindя mяlumatlar iшяgюtцrяn tяrяfindяn gцclяndi-rilmiш elektron imzadan istifadя edilmяklя "icazя.e-gov.az" portalыna daxil edildikdяn sonra ezamiyyя vяrяqяsi яsasыnda icazя verilяcяkdir. Yaxыn qohumunun dяfnindя iшtirakla яlaqяdar Bakы, Sumqayыt, Gяncя, Mingячevir, Шirvan шяhяrlяri vя Abшeron rayonu, elяcя dя Lяn-

kяran, Masallы, Cяlilabad, Шяki, Zaqatala, Quba, Xaчmaz, Yevlax, Bяrdя, Bilяsuvar vя Иsmayыllы rayon mяrkяzlяri (kяnd vя qяsяbяlяr istisna olmaqla) arasыnda vя onlarыn hцdudlarыndan kяnara hяr bir шяxs Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin Nюvbяtчi Hissяlяri Иdarяetmя Xidmяtinin "102" Xidmяti - Zяng Mяrkяzi vasitяsilя alыnmыш icazя яsasыnda hяrяkяt edя bilяr.

2021-ci il 18 yanvar saat 00:00-dan 25 yanvar saat 00:00-dяk beynяlxalq vя юlkяdaxili uчuшlara mцvafiq reys цчцn bileti olan шяxslяrin Bakы, Sumqayыt, Gяncя, Mingячevir, Шirvan шяhяrlяri vя Abшeron rayonu, elяcя dя Lяnkяran, Masallы, Cяlilabad, Шяki, Zaqatala, Quba, Xaчmaz, Yevlax, Bяrdя, Bilяsuvar vя Иsmayыllы rayon mяrkяzlяri (kяnd vя qяsяbяlяr istisna olmaqla) arasыnda vя onlarыn hцdudlarыndan kяnara hяrяkяtinя onlarыn biletlяri яsasыnda, dюvlяt sяrhяdindяn mцvafiq qaydada юlkяyя daxil olan шяxslяrin hяmin яrazilяrя gяlmяsinя isя onlarыn pasportuna vurulmuш шtamp яsasыnda icazя verilir.

Bakы metropolitenindя sяrniшindaшыmanыn fяaliyyяtinя tяtbiq olunan mяhdudiyyяt hazыrda qцvvяdя qalыr.

Bцtцn юlkя яrazisindя шяnbя vя bazar gцnlяri ictimai nяqliyyatыn fяaliyyяtinя tяtbiq olunan mяhdudiyyяt, elяcя dя digяr qadaьalar isя xцsusi karantin rejiminin sonunadяk tяtbiq olunacaqdыr.

Qeyd edяk ki, xцsusi karantin rejiminin qцvvяdя olduьu mцddяtdя юlkя цzrя bцtцn qapalы vя aчыq mяkanlarda mцvafiq qaydada tibbi maskalardan istifadя mяcburidir. Hяmчinin sosial mяsafя, tibbi maska vя digяr qoruyucu vasitяlяrdяn istifadя etmяk zяruridir.

№ 01 (196), Йанвар 2021

Вагиф АСЛАН

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайларымызда)

ЯЛAVЯLЯR Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasыnыn (АМЕА) vitseprezidenti, Milli Mяclisin Elm vя Tяhsil Komitяsinin sяdri, АМЕА Ядябиййат Институтунун директору, академик ИСА ЩЯБИББЯЙЛИ Тцркийя ядябиййатында хцсуси йери олан профессор Я Щ М Я Д К А Б А К Л Ы нын йарадыъылыьы щаггында:

Яdяbiyyat tarixчiliyinin Яhmяd Kabaklы konsepsiyasы

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

T Tц цr rk k x xa al lq ql la ar rы ы я яd dя яb bi iy yy ya at tы ы

цzrя bir sыra elmi яsяrlяrin mцяllifidir. "Mehmet Akif", "Mюvlana", "Yunis Яmrя", "Шeir tяhlillяri", "Divan яdяbiyyatы", "Aшыq яdяbiyyatы", "Nazim Hikmяt", "Шairlяr sultanы Nяcib Fazil", "Tяsяvvцf, tяriqяt vя яdяbiyyat" adlы kitablarы onun яdяbiyyatшцnaslыq fяaliyyяtinin geniш яhatя dairяsini tяsяvvцr etmяyя imkan verir.

Hяm dя Ankara Universitetinin hцquq fakцltяsini bitirmiш Яhmяd Kabaklыnыn siyasi mюvzularda yazdыьы kitablar cяmiyyяtdя rяьbяtlя qarшыlanmышdыr. Onun "Tяmяllяrin чяkilmяsi", "Qazi vя Atatцrkчцlяr", "Mяdяniyyяt im-

Mцhazirяlяr pulyar xarakterli akademik nяшr kimi hazыrlanmыш vя daha чox elm vя яdяbiyyat adamlarыnыn istifadяsi цчцn yazыlыb nяшr edilmiшdir. Mцяllif ali mяktяblяrdя dяrs dediyi цчцn tцrk яdяbiyyatыnыn яsas simalarыndan hяr biri haqqыnda yыьcam oчerklяr vermяklя, burada yazычы vя шairlяrin hяyatы vя yaradыcыlыьыnыn яn zяruri mяsяlяlяrindяn sюz aчmaqla "Tцrk яdяbiyyatы"nыn universitetlяr цчцn dя faydalы olmasыna чalышmышdыr. Lakin Яhmяd Kabaklы uzun illяr яrzindя hяm dя mцxtяlif qяzetlяrdя чalышdыьы, "kюшя yazыlarы" чap etdirdiyinя

(525-ci qяzet.17.02.2018)

Tцrkiyяdя яdяbiyyatшцnaslыq elminin яdяbiyyat tarixчiliyi istiqamяti geniш inkiшaf etmiшdir. Fuad Kюprцlцzadя, Nihat Sami Banarlы, Abdulbaqi Gюlpыnarlы, Яhmяd Hяmdi Tanpыnar, Иsmayыl Hikmяt Ertaylan, Mehmet Kaplan vя baшqalarыnыn yazыb nяшr etdirdiklяri яdяbiyyat tarixlяri яsasяn ali mяktяblяr цчцn dяrslik kimi hazыrlanmышdыr. Яdяbiyyat tarixчiliyi baxыmыndan professor Яhmяd Kabaklыnыn Tцrk Яdяbiyyatы Vяqfi tяrяfindяn 2008-ci ildя Иstanbulda "Sirkячi" nяшriyyatыnda чap olunmuш "Tцrk яdяbiyyatы" adlы 5 cilddяn ibarяt olan kitabы fяrqli xцsusiyyяtlяrя vя mцhцm яhя-miyyяtя malikdir.

"Tцrk яdяbiy-yatы" чoxcildliyi яdяbiyyat ta-rixчiliyinin Яhmяd Kabaklы konsepsiyasыnы meydana qo-yur.

Dцnyaya gяldiyi Elazыьda lisя tяhsili alan Яhmяd Kabaklы (1924-2001) Иstanbul Universitetinin Tцrk dili vя яdяbiyyatы fakцltяsini bitirmiшdir. Tяlяbя ikяn "Son saat" qяzetindя чap etdirdiyi "Yunis Яmrяmi yalan sюylцyor, Gюlpыnarlы mы?" mяqalяsi ilя яdяbi alяmdя tanыnmышdыr. Diyarbяkirdя mцяllimlik etmяklя bяrabяr, "Karacadaь" adlы jurnalыn nяsri ilя dя mяшьul olmuшdur. Sonra Aydыn Ticarяt mяktяbindя tцrk dili vя яdяbiyyatы dяrslяri vermiшdir. "Tяrcцman" qяzetinin 1956-cы ildя keчirdiyi lяtifя mцsabiqяsindя "Universitetdя mцnazaralar" adlы yazыsыna gюrя birincilik qazanmышdыr. Milli Tяhsil Nazirliyi xяtti ilя 1957-ci ildя Parisdя bir illik stajirovka keчmяsi onun elmiяdяbi hяyatыna mцяyyяn istiqamяt vermiшdir.

Sonrakы illяrdя Яhmяd Kabaklы Чapa Tяhsil Иnstitutunda, Иstanbul Yцksяk Tяhsil Mяktяbindя, Иstanbul Tцrk Dюvlяt Musiqi Konservatoriyasыnda яdяbiyyat mцяllimliyi fяaliyyяtini davam etdirmiшdir. Eyni zamanda, uzun illяr "Tяrcцman" vя "Tцrkiyя" qяzetlяrindя kюшя yazыlarы ilя tanыnmышdыr. Tцrk Dil Qurumunun hяqiqi цzvц kimi sяmяrяli fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

Onun 1978-ci ildя yaratdыьы vя юmrцnцn sonuna qяdяr baшчыlыq etdiyi Tцrk Яdяbiyyatы Vяqfi Tцrkiyяnin яsas яdяbiyyatшцnaslыq mяrkяzlяrindяn birinя чevrilmiшdir. Mцasirlяri ona "шeyxцlmцhяrririn", yяni yazычыlarыn mяnяvi rяhbяri fяxri adы vermiшlяr. Яhmяd Kabaklы яdяbiyyatшцnaslыq vя siyasi mяsяlяlяr

сящ. 13

Ящмяд Кабаклы Tяvяllцdц - 1924, Elazыq, Harputun Gюllцbaь sяmti.

Tяhsili - 1948-ci ildя Иstanbul Universiteti яdяbiyyat fakцltяsini, 1960-ъы илдя Ankara Universitetinin hцquq fakцltяsini bitirmiшdir. Яmяk fяaliyyяti - Иlk vя orta mяktяblяrdя, lisey vя konservatoriyada dяrs demiш, bir mцddяt vяkil kimi fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

1970-ci illяrdяn Tцrk яdяbiyyatы vяqfindя чalышmыш, sahibi olduьu "Tцrk яdяbiyyatы" dяrgisindя baш mяqalяlяr, "Tцrkiyя" qяzetindя gцшя yazыlarы yazmышdыr. Иlk yazыsы - "Yunis Яmrяmi yalan sюylцyor, Gюlpыnarlы mы?" - "Son saat" гяzetindя чap edilmiшdir. O zaman A.Kabaklы tяlяbя idi.

Yaradыcыlыьы - "mяdяniyyяt imperializmi", "Mцsяlman Tцrkiyя", "Mяmmяd Akif", "Yunis Иmrя", "Шeir incilяri", "Nяcib Fazil", "Tцrk яdяbiyyatы", bir sюzlя, 30-a yaxыn kitabы tцrk dцnyasыnda geniш шюhrяt tapmышdыr. Чap edildiyi dяrgilяr - "Hяrяkat", "Bizim Tцrkiyя", "Hisar", "Иstanbul". Чap edildiyi qяzet - "Son saat", "Tяrcцman".

Vяfatы - 8 fevral 2001, Иstanbul.

Qeyd: Onun vяfatы Azяrbaycanda da dяrin hцznlя qarшыlanmышdыr. В.Аслан perializmi", "Mяbяd vя millяt", "Millяtя vurulan canlы buxov: bцrokratiya", "Иnsan vя irfan", "Tцrkiyяni yoьuranlar", "Sяrhяdlяrin o tayы" kitablarыnda yaшadыьы dюvrdя Tцrkiyяdя vя яtrafыnda cяrяyan edяn hadisяlяrin tяhlili vя tяqdimatы яsas yer tutur. Яdяbiyyat tarixчiliyinя xцsusi diqqяt yetirяn professor Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы" adlы 5 cildlik kitabы ali mяktяblяrdя istifadя цчцn dя яhяmiyyяtli olsa da, dяrslik deyildir. Яslindя, чoxcildliklяr adяtяn akademik nяшr hesab olunur. Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы" чoxcildliyi akademik sяviyyяdя yazыlsa da, kitab geniш oxucu auditoriyasы цчцn hesablanmышdыr. Ona gюrя dя son nяticяdя professor Яhmяd Kabaklыnыn kitabы elmi-po-

gюrя onun qяlяmindяn чыxmыш "Tцrk яdяbiyyatы"nda publisistika da mцяyyяn dяrяcяdя юzцnя yer qazanmышdыr. Hяtta yeri gяldikcя Яhmяd Kabaklы az da olsa mцxtяlif portret-oчerklяrindя yazычы vя шairlяrin hяyatыnda baш vermiш hadisяlяrdяn dя epizodik шяkildя bяhs etmiшdir. Elm aьыrlыqlы publisist цslub Kabaklы яdяbiyyat tarixinin sяciyyяvi xцsusiyyяtidir. Lakin цslubdakы publisist цslubi чalarlar kitabыn elmiliyini, nяzяri sяviyyяsini qяtiyyяn azaltmamышdыr. Яdяbiyyat tarixinin bu formatda tяqdimi elmi-nяzяri qяnaяtlяri akademik чevrяlяrlя yanaшы, geniш oxucu auditoriyasыna чatdыrmaьa uьurla xidmяt edir. Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы" чoxcildliyi geniш mяnada "Яdяbiyyat maraqlыlarы цчцn "Яl ki-

(ЯЛАВЯЛЯР)

tabы" sяviyyяsindя qяbul olunur.

Bununla belя, Яhmяd Kabaklы юz kitabыnы necя adlandыrmaq цчцn ciddi axtarышlar aparmышdыr. O, "Tцrk яdяbiyyatы"nы яvvяlcя "Aydыnlar цчцn яdяbiyyat" adlandыrmaq istяmiш, lakin hяmin anlayышыn kitabdan istifadяnin dairяsini mяhdudlaшdыra bilяcяyini dцшцnяrяk bu addan vaz keчmяli olmuшdur. Иnformasiya tutumuna vя яdяbi-tarixi mяlumatlarla zяngin olduьuna gюrя nяшrin "Яdяbiyyat ensiklopediyasы" adlandыrыlmasы da mяqbul sayыlmamышdыr. Sыrf яdяbiyyat tarixчiliyi istiqamяtindя yazыlmadыьы цчцn Яhmяd Kabaklы, kitabыnы "Tцrk яdяbiyat tarixi" dя adlandыrmamышdыr.

"Tцrk яdяbiyyatы" adы ilя tяqdim olunmasы kitabda Tцrkiyяdя vя чevrяsindя яdяbiyyatыn bцtцn inkiшaf mяrhяlяlяri цzrя oxuculara чatdыrыlmasы mяnasыnы daшыyыr. Bu, Anadolu tцrklяrinin яdяbiyyatыnы, qismяn dя Azяrbaycan яdяbiyyatыnы яsas simalarы vя elmi-nяzяri mahiyyяti ilя birlikdя tяqdim edяn yeni tipli яdяbiyyat tarixidir.

Professor Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы"na yazdыьы "Юn sюz"dя kitabыn mahiyyяti aшaьыdakы kimi izah olunur: "Tцrk яdяbiyyatыnыn bilinmяyяn kюшяlяrini aydыnlatmaq цчцn hюrmяtli universitet mцяllimlяrinin apardыqlarы tяdqiqatlar vя incяlяmяlяr ancaq "ixtisas etibarы" olan dar bir чevrяyя sяslяnmяkdяdir.

Bunlarыn mюvzularы чox sыnыrlы olduьu цчцn яdяbiyyat maraqlыsы olan gяnclяrя vя baшqa mяslяk sahiblяrinя maraqlы olacaьыnы sюylяmяk чяtindir. Yetiшяn gяncliyя tцrk яdяbiyyatыnыn bilik vя sevgisini vermяyя borclu olan lise kitablarыna gяlincя, bunlarыn hюrmяtli mцяlliflяri bцtцn яdяbiyyatыmыzы bir neчя яdib vя onlardan seчilmiш iki-цч mяtn ilя tanыdыb sevdirmяk mюcцzяsi gюstяrmяyя mяcburdurlar. Yarыsы Batы яdяbiyyatыna ayrыlan kitablarыn sяhifяlяri onsuz da sыnыrlыdыr... Sяnяtlяri mяtnlяrlя ortaya qoymaqla onlarыn tarixi, sosial, estetik, iqtisadi dцшцncя qaynaqlarыnы araшdыrmaq imkanы yoxdur".

Professor Яhmяd Kabaklыnыn ilk dяfя 1965-1972-ci illяrdя чap olunmuш "Tцrk яdяbiyyatы" kitabы Tцrkiyяdя чoxяsrlik яdяbiyyat tarixinin seчilmiш tяmsilчilяrini deyil, demяk olar ki, bцtцn яsas simalarыnыn hяyatы vя yaradыcыlыьыnы oxuculara чatdыran vя bu sahяdяki boшluьu dolduran birinci geniшhяcmli nяшrdir. Yazыldыьы vaxtdan yarыm яsrdяn чox vaxt keчmяsinя baxmayaraq, "Tцrk яdяbiyyatы" kitabы indi dя Anadolu tцrklяri vя digяr tцrk xalqlarы яdяbiyyatыnыn bцtюv mяnzяrяsini tam яhatя edяn geniш, цmumilяшdirilmiш vя fяrqli tяdqiqat яsяri kimi qяbul olunur. Tяkbaшыna yazdыьы "Tцrk яdяbiyyatы" adlы 5 cildlik kitabы ilя Яhmяd Kabaklы bюyцk bir elmi-tяdqiqat institutunun iшini yerinя yetirmiшdir.

Haqqыnda bяhs olunan "Tцrk яdяbiyyatы" kitabы 6 cilddя yazыlmыш, hяlяlik 5 cildi nяшr olunmuшdur. Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы"nыn sяkkizinci vя doqquzuncu nяшrlяrinя yazdыьы mцqяddimяdяn aydыn olur ki, kitabda mifologiya vя ilk dastanlar чaьыndan 1994-cц ilя qяdяrki dюvrdя yaшayыb-yaratmыш шair vя yazычыlardan sюz aчыl-

Иса Щябиббяйли,

академик, АМЕА-нын витсе президенти, АМЕА Ядябиййат Институнун директору, Азярбайъан Республикасынын ямякдар елм хадими mышdыr. Kitabыn Ы cildindя Яdяbiyyat nяzяriyyяsi mяsяlяlяri, ЫЫ cilddя шifahi xalq яdяbiyyatыnыn baшlanьыc dюvrцndяn, Orxon yazыlarыndan XЫX яsrin ortalarыndakы Tяnzimata qяdяrki mяrhяlяdяn bяhs olunur. ЫЫЫ cild isя "Tяnzimat, "Sяrvяti-fцnun", Milli яdяbiyyat, Qurtuluш savaшы vя ilk Cцmhuriyyяt dюvrц яdяbiyyatlarыnы ehtiva etmiшdir. ЫV cild 1930-1994-cц illяrin яdяbi cяrяyanlarы vя шairlяrinя, V cild isя hяmin dюvrцn hekayя vя romanlarыna hяsr olunmuшdur. Hяlяlik чap edilmяmiш VЫ cilddя isя gюstяrilяn mяrhяlяdя digяr janrlarda, яdяbi tяnqid, xatirя яdяbiyyatы, reportaj vя mяqalя janrlarыnda yaranmыш яdяbiyyatdan bяhs edilmiшdir. Uzun bir dюvr яrzindя, yяni 1966-1994-cц illяrdя "Tцrk яdяbiyyatы" 9 dяfя tяkmillяшdirilяrяk tяkrar nяшr olunmuш, "tцkяnmяz bir xяzinя kimi" qяbul edilmiшdir.

Tцrkiyя mяtbuatы vя яdяbi tяnqidi Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы" kitabыnы "mяnяvi bir abidя" kimi dяyяrlяndirmiшdir.

Fransa vя Hindistan alimlяri bu чoxcildlik nяшrя yцksяk qiymяt vermiшlяr.

"Tцrk яdяbiyyatы" kitabы ilя yaxыndan tanышlыq gюstяrir ki, Яhmяd Kabaklы bцtцn dюvrlяr vя mяrhяlяlяr цzrя яdяbi materiala dяrindяn bяlяddir. Kitabda haqqыnda danышыlan yцzlяrlя yazычыlarыn, demяk olar ki, яksяriyyяtinin tяrcцmeyi-halыndan яsas tarixlяr, яsяrlяrindяn isя misallar vя sitatlar verilmiшdir. Bяdii яsяrlяrin tяhlili prosesindя Яhmяd Kabaklы hяr hansы bir hazыr sxemdяn yox, яdяbi mяtnin daxili mяntiqindяn чыxыш edir. Tяhlillяrdя nяzяri baxыш, tяqdimatlarda isя mцяyyяn elmi-publisistik cizgilяr mцшahidя olunur. Ayrы-ayrы dюvrlяr цzrя onlarla yazычыlar haqqыnda mяlumat ilk dяfя Яhmяd Kabaklыnыn "Tцrk яdяbiyyatы" чoxcildliyindя юzцnя yer almышdыr. Xцsusяn, Яhmяd Kabaklы mцasirlяri olmuш yazычы vя шairlяri яdяbiyyat tarixinя daxil etmяklя hяm dя onlarыn yaradыcыlыq mяsuliyyяtini artыrmыш, яdяbiyyatla daha ciddi surяtlя mяшьul olmalarыnы tяшviq etmiшdir. Яhmяd Kabaklыnыn tцrk яdяbiyyat tarixini dюvrlяшdirmяk konsepsiyasы Tцrkiyяdяki digяr яdяbiyyat tarixчilяri ilя mцqayisяdя bir qяdяr geniшdir. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

№ 01 (196), Йанвар 2021

Фашистдян дя фашист имиш ермяни!

Gцлц QURBANQЫZЫ, Шяки, Охуд кянди

Мящяммяд ГУРБАНОВ

Faш i st d яn dя f a шi st im i ш e rm яn i!

Ey insanlar! Unutmayыn heч zaman, Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Birlяшib dцшmяnя vermяyяk aman!

Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Мцяллиф бу шеири Вятян мцщарибясиндя дцшмяня гаршы мярдликля вурушуб, саь-саламат доьма кяндиня гайыдан юмцр-эцн йолдашы, гази Самир Исайевя щяср едиб.

Ясэярим! Цшцyцrmц silah tutan яllяrin? Яllяrinя qurban olum, яsgяrim!

Qar-шaxtadan buz baьlayыb tellяrin, Tellяrinя qurban olum, яsgяrim!

Gюzцm yolda, qulaq sяsdя qalmышam, Hяr xяbяri qaчыrmayыb, baxmышam.

Sяn gяlяnя qяdяr oruc tutmuшam, Qяlяbяnя qurban olum, яsgяrim!

Qocaya, хяstяyя vermяyib

aman, Soyub dяrisini, tяpdilяr saman.

Belя dя яzazil olarmы insan?

Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Neчя яsgяr gюzlяrini oydular, Neчя baшы diri-diri soydular.

Kюrpяlяri borularda boьdular,..

Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Kюrpяlяri чыхarыblar qarыndan, Neчя gяlin ayrы dцшцb yarыndan.

Qaчqыn-kючgцn mяhrum olub yarыndan, Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

* * *

Самир Исайев вя Эцлц Гурбангызы ювладлары иля Mяnя nя sюz verdiyini unutma, Ыndi hцnяrin var, sюzцnц tutma!

“Bugцn- sabah” deyib mяni ovutma, Yollarыna qurban olum, яsgяrim!

“Qяlяbя чalmadan dюnmяrяm” dedin.

Vяtяnini , torpaьыnы чox sevdin.

Kюnцllц yazыlыb dюyцшя getdin.

Mяrdliyinя qurban olum, яsgяrim!

Sяn gedяndяn, hey yuxuma gяlirsяn, Rюyamda da danышыrsan, gцlцrsяn.

Bilirяm, mяnim tяk sяn dя sevirsяn, Цrяyinя qurban olum, яsgяrim!

Gяldiyini eшidяndяn чaшmышam, Qяm-kяdяrdяn uzaqlaшыb, qaчmышam.

Dяli Kцrяm, coшub yaman daшmышam, Шadlыьыna qurban olum, яsgяrim.

профессор Гафар Чахмаглынын “Ермяни фашизми” китабы ГЕЙД: Мцяллиф, 25 нойабр 1992-ъи ил тявяллцдлц Qurbanov Mяhяmmяd Яliхan oьlu “Фашистдян дя фашист имиш ермяни!” шеирини щяля Кичик Дящня кянд мяктябинин 7-ъи синиф шаэирди оланда йазыб. Шеир илк дяфя 2005ъи илдя Бакыда чап олунан, мяктяблилярин сечилмиш инша йазыларына щяср едилмиш "Aчыlmamыш sяhifяlяr" kitabында вя ейни заманда “Шяки Бялядиййяси” гязетиндя дяръ едилиб.

Мустафакамал ИСЛАМОВ

Bи р АН А эюр д цм …

Bu gцn Шяhidlяr Xiyabanыnda bir ana gюrdцm.

Atasыnыn mяzarы цstdя gюz yaшы tюkцrdц.

Qяmli xatirяlяri цrяklяri parчalayыr, qяlblяri sюkцrdц…

Gюzцnцn yaшыnы silib: - Bir oьlum var, - dedi, - Dцшmяnя arxa чevirmяsin! budur, ona юyцdцm. Иstяyirяm onu da atam kimi bюyцdцm.

Onun bu sюzlяrindяn kюvrяldim.

Dцшцndцm ki, Lalяzar bitirяn torpaqlar яbяdi solmaz, Belя ANALARЫ olan VЯTЯN OGULSUZ qalmaz!

* * * Шящид шякли юнцндя

Иndiyяdяk eшitmisiz, insanlar? Иnsan da insanыn baшыnы oyar?

Heч belя etmяyib faшist almanlar.

Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Az vaхt qalыb, alacaqlar payыnы, Tanrы qoymaz yerdя haqqы, sayыnы.

Gяrяk qovaq yurdumuzdan yaьыnы, Faшistdяn dя faшist imiш ermяni!

Ламийя РЯЩИМЛИ,

Xoш gяliшin, xoш qяdяmin mцbarяk!

Hяr kяs sяni qarшыlayыr sevяrяk!

Doьmalar qoч kяsir niyyяt edяrяk, Qurbanыna qurban olum, яsgяrim!

Alnыaчыq, baшыuca gяlmisяn, Torpaьыnы namus - qeyrяt bilmisяn.

Atana, anana qцrur vermisяn, Qeyrяtinя qurban olum, яsgяrim!

Dualarыm, arzularыm чin oldu!

Gцlцnцn gюzlяri sevincdяn doldu!

Sяn gedяn yol, yaman qцrurlu oldu!

Bayraьыna qurban olum, яsgяrim! paьыna qurban olum, яsgяrim!

Varlыьыna qurban olum, яsgяrim!

Sяni tanыyыram, Yaxшы tanыyыram...

Sяn, zяhmяtdяn gюzlяri чuxura dцшmцш o atanыn, saчlarы vaxtsыz aьarmыш o ananыn юvladыsan.

Sяn, zцlmяtdяn boylanan iшыq kimi, buludlar arxasыndan doьan gцnяш kimi цmidin, шяrяfin юz adыsan.

Ona gюrя, doьmasan mяnя.

Ona gюrя, шяklinя baxdыqca, ixtiyarsыz gюzlяrim dolur, kюvrяlirяm.

Ona gюrя, шяklinя baxdыqca, dцnyanыn bцtцn чiчяklяri gюzцmdя solur, gюynяyirяm.

Sяn, tanыdыьыm o evdя bюyцmцsяn.

O evdя ki, uчuq-sюkцk dя ola bilяr, yarыmчыq da.

Amma ocaьыnda bцtюvlцk var, halallыq var, zяhmяt var.

O evdя ki, Vяtяnя sevgi, bюyцyя-kiчiyя hюrmяt var. Шяkildяn boylanыrsan.

Gцlцmsяr цzцnlя, nur sifяtinlя gцl qoxuyursan.

Mяrd duruшunla, dik baxышыnla юlцmя meydan oxuyursan.

Sяni tanыyыram, Yaxшы tanыyыram... Шяhidim mяnim!

Йевлах р-ну, Эцлювшя кянди, Шяки Дювлят Реэионал Коллеъин мязуну

С ян си з а д эцн цн Бир ана фярйады уъалды эюйя, Йайылды наляси обайа-еля. Дцнйасын дяйишди бир ясэяр йеня, Ъянняти газанды юлцмц иля. Сойугду эцл гохан мязарын инди, Етдийин мярдликляр бир дейил, минди. Адын Гызыл щярфлярля тарихя дцшдц, Достларын аьлады, дцшмян севинди. Тясяллимиз олду тяк мязар дашын Сахлайа билмядим эюзцмцн йашын. Сянсиз гейд етдик биз ад эцнцнц. Мцбаряк олсун ийирми бир йашын.

Исмайылзыдя Ясэяр Бяхтийар оьлу, 22.01.2000-ъи илдя Йевлах, Эцлювшя кяндиндя анадан олуб 04.10.2020-ъи илдя Фцзули уьрунда эедян дюйцшлярдя Шящид олуб.

* * *

Ибращимов Елмар Няриман оьлу,, 02.09.1998-ъи илдя Минэячевирдя анадан олуб - 16.10.2020-ъи илдя Товузда эедян дюйцшлярдя Шящид олуб.

Ш ящи д Е л м а р ы м Башыны сян дик тут, Шящид анасы! Оьлун иэид кими бир тарих йазды. Тарихя говушду, бир дастан олду, Ондан ня данишсаг, щяля дя азды. Фцзули, Ъябрайыл ялимздяди, Дцшмянин иткиляри минлярляди... Етдийин ъясурлуг артыг дилдяди, Халгын гящряманы олдун, шящидим. Дилдян-диля эязир сянин сораьын, Шушайа, Лачына санъан Байраьын Артыг азад олду Вятян торпаьын Ай мяним язизим, Шящид гардашым! Адыны гейд едим, Шящид Елмарым, Чякирик айларды биз интизарын. Эюзляри йолларда галан о йарын Динмир, эюз йашлары ахыр, Шящидим.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 01 (196), Йанвар 2021

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и

Шя к и ДЙ П 2 0 2200 - ъи ъ и и лил и ууьь у р ла л а б аша а ша ввуу р д у Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin яmяkdaшlarы tяrяfindяn, xidmяti яrazidя bцtцn qцvvя vя vasitяlяr yolnяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяsinя bilavasitя tяsir gюstяrяn yol hяrяkяti qayda pozuntularыnыn aшkarlanmasыna yюnяldilmiшdir.

Belя ki, 2020-ci il яrzindя Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin яmяkdaшlarы tяrяfindяn mцxtяlif yol hяrяkяt qaydalarыnыn pozulmasы цzrя 7433 inzibati xяta haqqыnda protokol tяrtib edilmiшdir. Onlardan 3-ц avtoxuliqan, 115-i nяqliyyat vasitяsini sяrxoш, 128-i sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя edяn, 7187-si isя digяr qayda pozuntularы olmuшdur. Шяki Dюvlяt Yol Polisi юtяn illяrdя olduьu kimi, 2020-ъи ildя dя hяrяkяt iшtirakчыlarыnы cяrimяlяmяyя deyil maariflяndirmяyя цstцnlцk

verib.

2020-ci il яrzindя, Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin mцvafiq яmrlяri ilя elan edilmiш "Narkotik vasitяlяrin, psixotrop maddяlяrin vя onlarыn prekursorlarыnыn qanunsuz dюvriyyяsinя qarшы mцbarizяnin vяziyyяti" haqqыnda qяrarlarыn icrasы ilя baьlы "Gяnclяr narkotiklяrя yox deyir" hцquqi mюvzuda azyaшlы vя yeniyetmяlяrin milli vяtяnpяrvяrlik ruhunda tяrbiyяlяndirilmяsi vя baxыmsыzlыьыnыn qarшыsыnыn alыnmasы, maariflяndirilmяsi istiqamяtindя rayonun digяr aidiyyatы qurumlarы ilя birlikdя tяdbirlяr hяyata keчirilmiшdir. Tяrtib edilmiш cяdvяl цzrя rayonun цmumtяhsil mяktяblяrindя "Gяnclяr narkomaniyaya yox deyir", "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur",

Шяkidя... ...yeznя qaynanasыnы qяtlя yetirdi 13.01.2021 Шяki rayon sakini 60 yaшlы Ruqiyя Яhmяdovanыn юldцrцlmяsi barяdя rayon prokurorluьуna mяlumat daxil olub.

Prokurorluq яmяkdaшlarы mяhkяmя-tibb ekspertinin iшtirakы ilя hadisя yerinя vя meyitя baxыш keчirib. Aparыlmыш araшdыrmalarla zяrяrчяkmiшin qыzыnыn яri, 36 yaшlы Rahim Cяlilovun шяxsi mцnasibяtlяr zяminindя aralarыnda yaranmыш mцbahisя zamanы bычaqla Ruqiyя Яhmяdovaya xяsarяtlяr yetirяrяk onu qяsdяn юldцrmяsinя

"Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda ke-чirilяn hяmin tяdbirlяrin hяr birindя iшtirak edilib.

Bu tяdbirlяr 2020-ci il яrzindя 9 tяhsil mцяssisяsindя keчirilib. Яlavя olaraq piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasы vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы mяqsяdi ilя Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn ayrыca 3 tяhsil mцяssisяsindя maariflяndirmя tяdbirlяri hяyata keчirilib. Цmumilikdя 2020ci il яrzindя 12 tяhsil mцяssisяsindя maariflяndirici tяdbir keчirilib. Koronavirus (COVЫD-19) pandemiyasы ilя яlaqяdar olaraq юlkя яrazisindя tяtbiq edilяn karantin mцddяti baшa чatdыqdan sonra bu istiqamяtdя tяdbirlяr daha da intensivlяшdirilяcяkdir.

Qыш mюvsцmцndя avtomobil-

tяlяrindяn istifadя etmяklя ictimaiyyяtin maariflяndirilmяsi tяmin edilib.

Kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarыnыn daшыnmasы zamanы yol hяrяkяti tяhlцkяsizliyinin tяmin edilmяsi mяqsяdilя, zяhmяtkeшlяrin яkin sahяlяrinя, yцklяrin isя яkin sahяlяrindяn daшыnmasы zamanы sяrniшindaшыma vя yцkdaшыma qaydalarыna яmяl edilmяsi цчцn kцtlяvi informasiya vasitяlяrindяn istifadя etmяklя ictimaiyyяtin maariflяndirilmяsi tяmin edilib. Юlkяdя elan olunmuш karantin rejimlяrinя, o cцmlяdяn mцvafiq icazя olmadan evdяn чыxыlmamasы vя nяzяrdя tutulmuш digяr tяdbirlяrя riayяt olunmasы ilя яlaqяdar яhali arasыnda mцtяmadi olaraq maariflяndirmя iшlяri aparыlыb.

Avtomobil yollarыnda velosiped idarя edяn шяxslяrin yol hяrяkяti qaydalarыna riayяt etmяlяrinя nяzarяtin gцclяndirilmяsinя dair, kцtlяvi informasiya vasitяlяrinin kюmяyindяn istifadя etmяklя яhalinin maariflяndirilmяsi tяmin edilib.

2020-ci ilin sentyabr ayыnыn 5dяn oktyabr ayыnыn 5-dяk respublika яrazisindя "Diqqяt, uшaqlar!" adы altыnda hяrяkяtin tяhlцkяsizliyi aylыьы keчirilib. Aylыq яrяfяsindя, 14 сентйабр 2020-ci il tarixdя Шяki шяhяri, H.Яliyev prospektindя hяrяkяt iшtirakчыlarыnыn mяlumatlandыrыlmasы mяqsяdi ilя tяdbir keчirilib. Tяdbir zamanы, 80 sцrцcц saxlanыlaraq onlara maariflяndirici vяrяqяlяr paylanыlыb. Sцrцcцlяrя tяqdim edilяn vяrяqяlяrdя, onlarыn yaddaшlarыnы tяzяlяmяlяri цчцn Yol Hяrяkяti Haqqыnda Qanunun 54-cц maddяsi vя Azяrbaycan Respublikasы Иnzibati Xяtalar Mяcяllяsinin 330.0.1 vя

Tural NИФТАЛЫЙЕВ,

Шяki ШRPШ-nin ДYP Bюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы

330.0.2-ci maddяlяri qeyd olunub. O cцmlяdяn, 65 piyada saxlanыlaraq onlara da maariflяndirici vяrяqяlяr paylanыlыb. Piyadalara tяqdim edilяn vяrяqяlяrdя isя, onlarыn yaddaшlarыnы tяzяlяmяlяri цчцn Yol Hяrяkяti Haqqыnda Qanunun 40-cы maddяsi, "Piyadanыn vяzifяlяri" qeyd olunub.

Gюrцlmцш profilaktiki tяdbirlяr mцsbяt nяticя verib, 2020-ci ildя xidmяti яrazidя baш verяn yol-nяqliyyat hadsяlяri vя qяzalarыn aьыrlыq dяrяcяsi nяzяrячarpacaq dяrяcяdя azalыb. Belя ki, 2020-ci ilin, 2019-cu il ilя mцqayisяsindя, baш vermiш yol-nяqliyyat hadisяlяrinin sayы 10 fakt, hяlak olanlarыn sayы 2 nяfяr, yaralananlarыn sayы isя 14 nяfяr azalыb. Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin яmяkdaшlarы tяrяfindяn yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя qabaqlayыcы-profilaktiki tяdbirlяr davam etdirilir. Фотоларда: Шяки ДЙП-нин кечирдийи тядбирлярдян эюрцнтцляр.

lяrin texniki sazlыьыna xцsusi diqqяt yetirilmяsi, tяkяrlяrin mюvsцmя uyьun vurulmasы, piyadalarыn yolun hяrяkяt hissяsini mцяyyяn olunmayan yerlяrdяn keчmяmяsi, sяkilяrlя hяrяkяt etmяsi, elяcя dя hяrяkяtin tяhlцkяsizliyinin tяmin edilmяsi mяqsяdilя, kцt-lяvi informasiya vasitяlяrinin kюmяyindяn istifadя etmяklя hяrяkяt iшtirakчыlarыnыn maariflяndirilmяsi tяmin edilib.

Yaz mюvsцmцndя ev heyvanlarыnыn юrцш sahяlяrinя юtцrцlmяsi zamanы, mal-qaranыn nяzarяtsiz buraxыlmasыnыn, heyvanlarыn qяflяtяn avtomobil yolunda hяrяkяtdя olan nяqliyyat vasitяlяrinin qarшыsыna чыxmaqla yolnяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяsinя sяbяb olmasы, buna gюrя dя mal-qara sahiblяrinin inzibati mяsuliyyяt daшыmalarы barяdя kцtlяvi informasiya vasi-

Щ Щ А А Д Д И И С С Я Я яsaslы шцbhяlяr mцяyyяn edilib.

Faktla baьlы Шяki rayon prokurorluьunda Cinayяt Mяcяllяsinin 120.1-ci (qяsdяn adam юldцrmя) maddяsi ilя cinayяt iшi baшlanib, mцvafiq ekspertizalar tяyin edilib.

Rahim Cяlilov шцbhяli шяxs qismindя tutularaq istintaqa cяlb olunub. Hazыrda iш цzrя zяruri istintaq tяdbirlяri davam etdirilir.

...йол гязасында 3 няфяр хясарят алыб 23.01.2021 Шяkidя 3 nяfяrin xяsarяt almasы ilя nяticяlяnяn yol nяqliyyat hadisяsi baш verib.

Hadisя шяhяrin Nяriman Nяrimanov kцчяsindя qeydя alыnыb. Шяki sakini 31 yaшlы Elnur Mяmmяdovun idarя etdiyi ВАЗ 2109 markalы avtomobil Шяki sakini 69 yaшlы Nяcяf Mяmmяdovun idarя etdiyi ВАЗ 2106 markalы avtomobillя toqquшub. Nяticяdя hяr iki sцrцcц vя ВАЗ 2106-da olan sяrniшin 49 yaшlы Gцlшяn Bяшirova xяsarяt alыb. Onlarы dяrhal Шяki RMX-na чatыdыrыblar.

Aparыlan mцayinяlяr zamanы Gцlшяn Bяшirovanыn saь ayaьыndan xяsarяt aldыьы, Nяcяf Mahmudovun dюш qяfяsinin qapalы travmasы vя Elnur Mяmmяdovun dюш qяfяsi vя saь dizindяn xяsarяt aldыьы mяlum olub. Hяr 3 шяxsя ilkin tibbi yardыm gюstяrilib. Hazыrda mцalicяlяri davam etdirilir. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

...тювля ичиндяки мал-гара иля бирэя йаныб 27.01.2021 Шяkidя tюvlя yanыb. Hadisя rayonun Qыrxbulaq kяndindя qeydя alыnыb.

Yanьыn kяnd sakini Fяxrяddin Hacыbabayevя mяxsus tюvlяdя ot baьlamalarыndan baшlayыb. Dяrhal hadisя yerinя Шяki rayon YMH-nin texnikasы vя canlы qцvvяsi cяlb olunub. Yanьыnыn yaxыnlыqda yerlяшяn digяr tikiliyя keчmяsinin qarшыsы alыnыb. Hadisя nяticяsindя tюvlяdя olan 3 baш iribuynuzlu mal-qara tяlяf olub. Hяmчinin 300-dяn чox ot baьlamasы yanыb. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

...зянъирвари гяза баш вериб 29.01.2021 Шяkidя 20 yanvar kцчяsindя yol nяqliyyat hadisяsi baш verib.

55 BL 355 dюvlяt nюmrя niшanlы “Toyota Prado”, 55 BO 938 dюvlяt nюmrя niшanlы “VAZ 21015” vя 55 BU 522 dюvlяt nюmrя niшanlы “Mersedes E 240” markalы minik avtomobillяri qяza tюrяdib. Qяzadan sonra “Toyota Prado” markalы minik avtomobili яrazidяn keчяn Qurcana чayыna dцшцb. Qяza zamanы hяr цч avtomobilя ciddi ziyan dяysя dя, xяsarяt alan olmayыb. Faktla baьlы araшdыrma aparыlыr.

АРБ Шяки

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 01 (196), Йанвар 2021

ТЯБРИК ЕДИРИК!

Azяrbaycanlы gцrcцnцn 60 yaшы tamam oldu Giya Реvazoviч Paчxataшvili dostlarы vя hяmkarlarы onu Givi чaьыrыr.

60

Kimdir Givi?

Givi Aь adamdыr, Aь devdir, Fosfor adamdыr... vя...

Vя 3 dildя sяlis danышыb-yazan шairdir, yazычыdыr, jurnalistdir, tяrcцmячidir... vя...

Vя gюzяl insandыr, sяmimi dostdur, dяyяrli yoldaшdыr... vя...

Vя Azяrbaycanlы GЦRCЦDЦR!

Giya Paчxataшvili 1961-ci il yanvarыn 29-da Шяkinin яn yaxыn qonшusu olan Qaxda dцnyaya gюz aчыb. Orta tяhsilini Bakыdakы Gюzdяn яlillяr цчцn olan xцsusi internat mяktяbindя aldыqdan sonra, 1981ci ildя ali mяktяbя дахил olub vя o vaxt Azяrbaycan KP МК-nыn birinci katibi Heydяr Яliyevin Sяrяncamы ilя seчilmiш tяlяbяlяr qrupuna daxil edilib. Беляликля дя Эиви SSRИ-nin paytaxtы Moskva шяhяrindяki M.L.Lomonosov ad. Dюvlяt Universitetinя gюndяrilib.

Universiteti bitirdikdяn sonra Azяrbaycana qayыdыb vя Bakыda журналист кими яmяk fяaliyyяtinя baшlayыb.

Bu gцn Givini Azяrbaycanda tanыmayan insanlarы barmaqla saymaq olar. Onun haqqыnda vя юzцnцn ssenariси яsasыnda чяkilmiш "Aь adam" ("Fosfor adam") filminin Givinin daha чox insana tanыdыlmasыnda xцsusi yeri var.

Giйа Пачхаташвили “Шяки Бялядиййяси” гязетинин редаксийасында Givi hяm dя bizim Шяkiyя baьlы insandыr, Шяkini o qяdяr sevdi, o qяdяr gяlib-getdi ki, sonda шяkili qыzы Xatirя xanыmla ailя hяyatы qurdu. Иndi onlarыn чox mehriban аиляляри var. "Шяki Bяlяdiyyяsi"ni dя Givi юzц цчцn doьma qяzet hesab edir.

Vaxtaшыrы onun haqqыnda olan vя onun yazdыьы mяqalяlяrin qяzetimizdя dяrc edilmяsi onun шяkililяrin sevimlisinя чevrilmяsinя сябяб олуб. Шяki Bяlяdiyyяsinin kollektivi, Azяrbaycan, Gцrcцstan vя Rusiya Yazычыlar birliklяrinin цzvц, Azяrbaycan Jurnalistlяr Birliyinin цzvц, "Hяsяb bяy Zяrdabi" mцkafatы vя "Sяmяd Vurьun" medalы laureatы Giya Paчxataшvilini bцtцn шяkililяr adыndan anadan olmasыnыn 60 illik yubileyi mцnasibяti ilя tяbrik edir, ona mюhkяm can saьlыьы, ailя sяadяti vя yaradыcыlыьыnda daha bюyцk uьurlar arzulayыr. Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

Баш редактор: Мурад Нябибяйов

ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.name h t t p : / / m u n i c i p a l i t y. s h e k i . i n f o http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

Мяшhur hяkim vaksin barяdя bцtцn gerчяklяri aчыqladы

Шащин Мяммядов sa yoluxacaq, amma vaksin iшя yarayacaqsa, simptomsuz keчirяcяklяr. Hяmin insanlar digяrlяrini yoluxdura bilяcяklяri цчцn maskadan azad edilmяyяcяklяr.

Hяlя ki, vaksindяn zяrяr gюrяnlяrin sayы koronavirusun юldцrdцyц insan sayыndan mцqayisя olunmaz dяrяcяdя azdыr. Vaksinin vura bilяcяyi fяsadlarы aradan qaldыrmaq aьыr COVЫD-19 xяstяsinin mцalicяsindяn dя qat-qat asandыr. Qяrar verяndя hazыrda hяyatыn iflic durumda olmasыnы, sцni tяnяffцsdя yцzlяrlя xяstяnin yaшamaq uьrunda чarpышmasыnы, bu virusa gюrя чoxsaylы hяkim vя digяr tibb iшчilяri daxil olmaqla neчя-neчя dяyяrli insanыn hяyatыnы itirdiyini,

AMEA M.Naьыyev ad. Kataliz vя qeyri-цzvi kimya Иnstitutunun internet saytыndan aldыьыmыz xяbяrдя билдирилир: "Suallar var ki, virusu keчirяnlяr dя vaksin vurdurmalыdыrmы? Qыsa cavab istяyirsinizsя, bяli. Чцnki ayrы-ayrы fяrdlяrdя qazanыlmыш tяbii immunitetin kifayяt dяrяcяdя qoruyucu gцcя malik olacaьыnы proqnozlaшdыrmaq vя yoluxmayacaьыna zяmanяt vermяk чяtindir". - бu sюzlяri tanыnmыш hяkim, anestezioloq-reanimatoloq Шahin Mяmmяdov deyib.

O bildirib ki, vaksin vasitяsilя qazanыlan immunitet az etibarlыdыr, vaksin vurduranlar yenя dя maska taxmalы vя юzцnц qorumalыdыr: "Vaksin vurduranlar da viru-

Ваксин вурдуран Адил Гейбулла ваъиб чаьырыш етди "Azяrbaycan Tibb Universitetinin Tяdris-Cяrrahiyyя Korpusunda COVЫD19 infeksiyasыna qarшы Чin Xalq Respublikasыnыn "Sinovac" шirkяtinin istehsal etdiyi "Coronavac" peyvяndinin 1-ci dozasы vuruldu. Bu mяtni peyvяnd vurulmasыndan 16 saat sonra yazыram. Иynя yerindя xяfif aьrыdan baшqa heч bir diskomfort yoxdur".

Publika.az xяbяr verir ki, bu sюzlяri sabiq baш infeksionist professor Adil Qeybulla юzцnцn sosial media hesabыnda yazыb.

Koronavirus peyvянdi vurduran professor tяяssцratlarыnы беля bюlцшцb: "Шцbhяsiz ki, peyvяndlяmя pandemiyanыn sonu deyil. Amma infeksiya zяncirinin qыrыlmasыnыn, onun kaskad шяklindя yayыlmasыnыn

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси

ДИГГЯТ!

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

www.municipality.ñhaki.info

belя davam edяrsя, bir gцn yoluxma nюvbяsinin mцtlяq sizя dя чatacaьыnы nяzяrя alыn.

Vaksin ideal qoruma vasitяsi olmasa da, hazыrda koronavirusa qarшы tяtbiq edя bilяcяyimiz baшqa seчim yoxdur. Tцrkiyяdя 600 000 insan vaksinasiya olunub, ciddi fяsadlar olsaydы, rяsmi aчыqlama verilmяsя belя, insanlar sosial шяbяkяdя paylaшardы".

Hяkim qeyd edib ki, "Pfizer" vя digяr vaksinlяrin hamilяlяr цzяrindя tяdqiqatы davam edir, nяticяlяri hяlяlik aчыqlanmayыb. Odur ki, hamilяlяr kюnцllцlцk prinsipi яsasыnda vaksinasiya oluna bilяrlяr.

Adil Qeybulla qarшыsыnы almaq цчцn vacib prosedurdur. Biz bu yolla kollektiv immunitetя vя pandemiyanыn sonuna tez vя daha az itkilяrlя yetiшя bilяrik.

Peyvяnd aktiv immunizasiya metodu olub, infeksiyalarla mцbarizя iшindя elmin nail olduьu яn effektiv vasitя olaraq qalыr".

A.Qeybulla peyvяndin dцnya tarixindяki nailiyyяtlяrini xatыrladыb: "Mяhz kцtlяvi peyvяndlяmяnin nяticяsi olaraq, bu gцn on minlяrlя uшaьыn hяyatыna son qoyan, onlarы яlil edяn skarlatina, difteriya, gюy юskцrяk (boьmaca), qыzыlca, poliomielit kimi infeksiyalar yoxa чыxmыш gюrцnцr.

Peyvяndin kюmяyi ilя insanlыq tarixindя pandemiyalar tюrяtmяklя, tяxminяn, 500 milyon insanыn hяyatыna son qoyan tяbii чiчяk kimi xцsusi tяhlцkяli infeksiya yoxa чыxыb

vя Цmumdцnya Sяhiyyя Tяшkilatыnыn reyestrindяn чыxarыlыb".

O, vяtяndaшlarы bu reallыqlarы nяzяrя almaьa чaьыrыb: "Pandemiyanыn baшlanьыcыnda bяzi insanlarыn sцrяtlя yayыlan infeksiyanы yalan, boш шey, insanlarы mяhv etmяk metodu vя s. kimi primitiv sяviyyяdя cяfяng, яsassыz vя mяntiqsiz tяbliьatы yada salыn. Tяяssцflя qeyd etmяk yerinя dцшяrdi ki, sonradan hяmin infodemiya (dezinformasiya) tяшkilatыnыn bяzi цzvlяri юzlяri dя xяstяlяndilяr, onlarыn iчяrisindя hяyatlarыnы itirяnlяr dя az olmadы...

Ona gюrя dя qяtiyyяn vaksin tяrяddцdцnя qapыlmayыn, bu kompaniyanы bilяrяkdяn yayan vя ya sяmimi yanыlanlarыn tяbliьatыna uymayыn. Peyvяnd olunun, bundan qяtiyyяn чяkinmяyin".

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 02 феврал 2021-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.

www.belediyye.ñheki.íàìå