Newspaper "Municipality of Sheki" № 08 (190), Avqust 2020.

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 08 (190), Август 2020

ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ ИШЬАЛ ЕДИЛМИШ ТОРПАГЛАРЫМЫЗ ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН декабр, 1988 ХАНКЯНДИ 26.12.1991 ХОЪАЛЫ 26.02.1992 ШУША 08.05.1992 ЛАЧЫН 18.05.1992 ХОЪАВЯНД 02.10.1992 КЯЛБЯЪЯР 02.04.1993 АЬДЯРЯ 07.07.1993 АЬДАМ 23.07.1993 ФЦЗУЛИ 23.08.1993 ЪЯБРАЙЫЛ 23.08.1993 ГУБАДЛЫ 31.08.1993

УНУТМАЙАГ! ФЦЗУЛИ, ЪЯБРАЙЫЛ вя ГУБАДЛЫНЫН ИШЬАЛЫНДАН 27 ИЛ КЕЧДИ

оф

SHEKI

MUNICIPALITY Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

15 ил

ТЯБРИК ЕДИРИК! Августун 26-дя Шяки Бялядиййяси сядринин биринъи мцавини Интигам Яшировун 40 йашы тамам олмушдур.

40

Шяки Бялядиййясинин коллективи бу мцнасибятля йубилйары бцтцн шякилиляр адындан тябрик едир, она мющкям ъан саьлыьы вя эяляъяк ишляриндя мцвяффягиййятляр арзулайыр.

www.issuu.com/shekibelediyyesi

Яhmяdiyyя Cяbrayыlov - 100 Avqustun 11-dя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev xalqыmыzыn igid oьlu Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun 100 illik yubileyinin qeyd edilmяsi haqqыnda Sяrяncam imzalayыb.

AZЯRTAC xяbяr verir ki, Sяrяncamda 2020ci ilin sentyabrыnda Azяrbaycan xalqыnыn igid юvladы, Иkinci Dцnya mцharibяsi dюvrцndя antifaшist Mцqavimяt hяrяkatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi, яfsanяvi partizan Яhmяdiyyя Mikayыl oьlu Cяbrayыlovun anadan olmasыnыn 100 illiyinin tamam olduьu vurьulanыb.

Bildirilib ki, Яhmяdiyyя Cяbrayыlov bяшяriyyяtin XX яsrdя mяruz qaldыьы qorxunc faшizm tяhlцkяsindяn xilas edilmяsindя vя nasizm цzяrindя qяlяbя чalыnmasыnda bюyцk xidmяtlяr gюstяrmiш Azяrbaycan xalqыnыn mяrd oьlu kimi rяшadяtli dюyцш yolu keчib.

1941-ci ildя mцharibяnin baшlanmasы ilя юlkяnin mцdafiяsi цчцn kюnцllц surяtdя cяbhяyя yollanan Яhmяdiyyя Cяbrayыlov daha sonralar Fransa Mцqavimяt hяrяkatыnda fяal iшtirak edib. Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun yцksяk bacarыqla hяyata keчirdiyi чoxsaylы kяшfiyyat яmяliyyatlarыndakы misilsiz шцcaяtlяri layiqincя qiymяtlяndirilib. Fransa dюvlяtinin orden vя medallarы ilя tяltif edilmiш hяmvяtяnimizin, eyni zamanda, Mцqavimяt hяrяkatы iшtirakчыlarы sыrasыnda xatirяsi яbяdilяшdirilib. Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun Vяtяnimizin suverenliyi vя яrazi bцtюvlцyцnцn qorunmasы uьrunda dюyцшlяrdя canыnы fяda edяrяk uca шяhidlik mяrtяbяsinя yцksяlmiш oьlu Mikayыl Cяbrayыlov Azяrbaycanыn ilk Milli qяhrяmanlarыndandыr.

Xalqыmыzыn qяhrяmanlыq яnяnяlяrini Azяrbaycanыn hцdudlarыndan uzaqlarda layiqincя yaшatmыш Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun igidliklяri iшьal altыndakы torpaqlarыmыzы hяr an azad etmяyя qadir olan Azяrbaycan Ordusunun mяtin яsgяri цчцn fяdakarlыьыn parlaq rяmzi, hцnяr vя cяsarяtin bariz nцmunяsidir.

Sяrяncama яsasяn, gяnc nяslin Vяtяnя mяhяbbяt ruhunda tяrbiyяsindя xцsusi яhяmiyyяtini nяzяrя alaraq, Azяrbaycan xalqыnыn cяsur юvladы Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun anadan olmasыnыn 100-cц ildюnцmцnцn qeyd edilmяsi mяqsяdilя Xarici Ишlяr, Mцdafiя, Mяdяniyyяt vя Tяhsil nazirliklяri ilя birlikdя яfsanяvi partizan Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun 100 illik

yubileyinя dair tяdbirlяr planыnы hazыrlayыb hяyata keчirmяk tapшыrыlыb.

Nazirlяr Kabinetinя isя bu Sяrяncamdan irяli gяlяn mяsяlяlяri hяll etmяk barяdя tapшыrыq verilib. (Ящмядиййя Ъябрайылов щаггында ятрафлы 10-ъу вя 16-ъя сящифялярдя охуйа билярсиниз)

сящ. 2

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (190), Август 2020

Илщам ЯЛИЙЕВ: “Шяki doьrudan da Цmumdцnya Иrs Siyahыsыnda olmaьa layiqdir.”

Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev : “Son illяr яrzindя Шяki шяhяrinin hяm infrastruktur layi hяlяrinin icrasы, eyni zamanda, tarixi abidяlяrinin bяrpasы istiqamяtindя чox bюyцk iшlяr gюrцlцb.”

“Mяn buraya gяlяrkяn gюrцlmцш iшlяrя bir daha nяzяr saldыm. Gюrdцm ki, burada infrastruktur layihяlяrinin bir чoxu reallaшыb, qazlaшdыrmanыn sяviyyяsi tяqribяn 85 faizя чatыb, elektrik enerjisi ilя tяchizat normaldыr. Biz vaxtilя Шяkidя modul tipli elektrik stansi-

yasы qurduq. Yol tяsяrrцfatы yenilяnir. Hяm kяnd yollarы, hяm Шяki-Qax-Balakяn yolu indi яn yцksяk standartlara cavab verir.”

Bu sюzlяri Prezident cяnab Иlham Яliyev iyulun 29da Шяkidя koronaviruslu xяstяlяrin mцalicяsi цчцn nяzяrdя tutulan modul tipli xяstяxa-

nanыn aчыlышыnda hяkimlяrlя gюrцшц zamanы deyib.

"Turizm layihяlяri icra edilir. Bir чox otellяr tikilib vя яlbяttя ki, infrastruktur olmadan turizm inkiшaf edя bilmяz.

Bu modul tipli xяstяxananыn qarшыsыnda gюzяl mяrkяzi шяhяr xяstяxanasы, Olimpiya Mяrkяzi, "ASAN xidmяt" mяr-

kяzi vя digяr obyektlяr tikilib. Яlbяttя ki, keчяn il Шяki Xan Sarayы ilя birgя шяhяrin mяrkяzinin UNESCO-nun Цmumdцnya Иrs Siyahыsыna salыnmasы tarixi hadisяdir. Bu, Azяrbaycanыn nюvbяti bюyцk zяfяridir.

Qыz qalasы, Ичяriшяhяr, Qobustan vя Шяki - bu, tяsadцfi deyil. Яlbяttя ki, dediyiniz amillяr hяlledici rol oynayыb. Amma bununla paralel olaraq, Шяki шяhяrinin dцnyaya tяqdimatы vя buraya gяlяn turistlяrin sayыnыn artmasы nяticяsindя Шяkini dцnyada daha yaxыndan tanыdыlar. Ekspert komissiyasы, яlbяttя ki, bцtцn bu amillяri nяzяrя alыb. Шяki doьrudan da Цmumdцnya Иrs Siyahыsыnda

olmaьa layiqdir. Bu, bizim nюvbяti bюyцk qяlяbяmizdir, bцtцn Azяrbaycan xalqыnыn qяlяbяsidir. Ona gюrя, bundan sonra da bцtцn lazыmi addыmlar atыlacaq. Mяn bilirяm ki, problemlяrdяn biri dя 1925ci ildя tikilmiш 7 saylы шяhяr mяktяbidir. Bu mяktяbin yenidяn qurulmasы, yol чяkiliшi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы Sяrяncam verilяcяk. Yяni, gюrцlmцш bцtцn iшlяri sadalamaq mцmkцn deyil. Яsas odur ki, biz buna planlы шяkildя yanaшыrыq sosial infrastruktur, mяktяblяr, kяnd tяsяrrцfatы, sяnaye potensialы vя яlbяttя ki, turizmin inkiшafы." - deyя dюvlяtimizin baшчыsы vurьulayыb.

dцшsцnlяr ki, яgяr bu yumшalmadan sonra yenя dя xяstяliyin kяskin artdыьыnы gюrsяk, baшqa чarя olmayacaq, rejim yenя dя sяrtlяшdirilяcяk. Mцsbяt dinamika karantin rejiminin yumшalmasыna gяtirib чыxarыr.

Ancaq burada da чox ciddi nяzarяt mexanizmi olmalыdыr. Иndi aчыlan obyektlяrdя bцtцn sanitar-epidemioloji normalar tam tяmin edilmяlidir. Sosial mяsafя tяmin olunmalыdыr. Obyektlяrdя gюstяrilяn xidmяt

yeni qaydalar яsasыnda tяшkil edilmяlidir. Bu xяstяlik yoxa чыxmayыb. Ona gюrя xяstяliyя qarшы mцbarizя aparыlыr. Bu, dцnya цчцn чox ciddi problemdir, bu gцn dцnyanыn bir nюmrяli bяlasыdыr. Ona gюrя hamы mяsuliyyяtli olmalыdыr. Яgяr belя olsa, qыsa mцddяt яrzindя bu karantin rejimini daha da yumшaldыb normal hяyata daha tez qayыtmaq mцmkцn ola bilяr.

Koronavirusa qarшы mцbarizя iшindя mцsbяt dinamika mцшahidя olunur “Koronavirusa qarшы mцbarizя iшindя mцsbяt dinamika mцшahidя olunur. Иyulun 16-dan bu gцnя qяdяr bu mцsbяt dinamika demяyя яsas verir ki, gюrцlmцш bцtцn tяdbirlяr vaxtыnda gюrцlmцш tяdbirlяrdir. Bu tяdbirlяr nяticяsindя vяziyyяt bu gцnя qяdяr nяzarяt altыndadыr. Иyulun 16-dan bu gцnя qяdяr yoluxanlarыn sayы saьalanlarыn sayыndan xeyli aшaьыdыr. Bu mцsbяt dinamika demяyя яsas verir ki, biz koronavirus xяstяliyini bundan sonra da nяzarяt altыnda saxlayacaьыq. Artыq цч hяftяdir ki, bu mцsbяt dinamika, яlbяttя, bizi чox sevindirir. Prinsip etibarilя ilk gцnlяrdяn, bu xяstяlik meydana чыxandan dяrhal sonra bцtцn lazыmi qabaqlayыcы tяdbirlяr gюrцldц. Bunun nяticяsindя biz bu vяziyyяtdяn az itkilяrlя чыxыrыq.”

Bu sюzlяri Prezident cяnab Иlham Яliyev avqustun 6-da юlkяmizdя koronavirus pandemiyasы ilя mцbarizя sahяsindя gюrцlяn tяdbirlяr vя sosial-iqtisadi vяziyyяtlя baьlы videoformatda keчirilяn mцшavirя zamanы deyib.

Cяnab Prezident vurьulayыb ki, hяkimlяrimizin чox bюyцk яmяyi vardыr. Mяhz hяkimlяrin yorulmaz fяaliyyяti nяticяsindя Azяrbaycanda bu xяstяlikdяn юlяnlяrin sayы aшaьы sяviyyяdяdir. Bu gцn 46 xяstяxana ancaq koronavirus xяstяlяrinя xidmяt gюstяrir. Bu gцnя qяdяr modul tipli 9 xяstяxana istismara verilmiшdir.

Fюvqяladя Hallar Nazirliyinin xяtti ilя 800 чarpayыlыq bir xяstяxana istifadяyя verildi, 1300 чarpayыlыq xяstяxana isя bu ayыn sonuna qяdяr istifadяyя verilяcяk. Bu da яlavя 2100 чarpayы demяkdir. Иki Olimpiya Иdman Kompleksinin xяstяxa-

naya чevrilmяsi mяsяlяlяri hяll edildi, qыsa mцddяt яrzindя hazыr vяziyyяtя gяtirildi. Юlkя baшчыsы bildirib ki, koronavirusla baьlы mцbarizяdя addыmlarыmыzы vяziyyяtя uyьun шяkildя atacaьыq. Biz hamыmыz yaxшы baшa dцшцrцk ki, insanlar yorulub, karantin rejimi hamыmыzы yorur. Karantin rejimi nя vaxt mцmkцnsя yumшaldыlacaq, necя ki, artыq ayыn 5-dяn yumшalma olubdur. Ancaq vяtяndaшlar da gяrяk baшa

№ 08 (190), Август 2020

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 3

Силащлы гцввяляримизин дюйцш рущу йцксякдир ордумуз истянилян вахт верилян ямри йериня йетирмяйя щазырдыр Bu gцn Azяrbaycan torpaqlarыnы iшьal edяn Ermяnistana qarшы bцtцn cяbhя boyu mяrd oьullarыmыz mяnfur dцшmяnlя цz-цzя durub vя qяhrяmancasыna mцbarizя aparыrlar.

Prezident, Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin ordumuzun gцclяnmяsi vя mюhkяmlяnmяsi цчцn gюstяrdiyi diqqяt vя qayьы юz uьurlu nяticяlяrini verir. Aparыlan ardыcыl vя mяqsяdyюnlц siyasяt nяticяsindя Silahlы Qцvvяlяrimizin hяrbi-texniki tяchizat sяviyyяsi, nizam-intizamы vя dюyцш ruhu kifayяt qяdяr yцksяkdir.

Bu gцn Silahlы Qцvvяlяrimiz dцnya reytinqindя 50-ci pillяdя qяrarlaшыr. Яn mцhцm mяqamlardan biri bundan ibarяtdir ki, bu gцn Azяrbaycan cяmiyyяtindя Silahlы Qцvvяlяrimizя bюyцk inam var. Silahlы Qцvvяlяrimizin hяr bir vяtяndaшыn qцrur mяnbяyidir. Silahlы Qцvvяlяrimizin dюyцш ruhu yцksяkdir, ordumuz istяnilяn vaxt verilяn яmri yerinя yetirmяyя hazыrdыr.

Mцharibяdя dюyцш dя var, шяhidlik dя var. Ancaq Vяtяnя gюrя dюyцшmяk, torpaqlarыmыz цчцn dюyцшmяk, юlцmdяn qorxmadan dюyцшmяk lazыmdыr. General-mayor Polad Hяшimov, polkovnik Иlqar Mirzяyev, Mцbariz Иbrahimov, Fяrid Яhmяdov kimi oьullarыmыz шяhidliyi юzlяri seчmiшdi.

Vяtяn цчцn seчmiшdi, xidmяtdя olan яsgяrlяrя, чaьыrышчыlara vяsiyyяt kimi seчmiшdi. Onlarыn шяhidliyi яsgяrlяrя nцmunяdir.

Aprel dюyцшlяri tarixя ordumuzun gцcцnцn, xalqla ordunun vяhdяtini, vяtяnpяrvяrliyinin gюstяricisi kimi dцшdц. Aprel qяlяbяsi bir daha sцbut etdi ki, ordumuz torpaqlarыmыzы iшьal-

Иyulun 12-dя Ermяnistan ordu-su Tovuz istiqamяtindя bi-zim mюvqelяrimizi, torpaq-larыmыzыn bir hissяsini zяbt etmяk цчцn namяrdcяsinя, qяflяtяn artilleriya hцcumu tяшkil etmiшdir.

mяcbur etdi.

Qardaш Tцrkiyя cцmhuriyyяti Azяrbaycanы tяk buraxmadы vя tяbii ki, Azяrbaycana dяstяk nцmayiш etdirяn ilk юlkя qardaш Tцrkiyя oldu. Яn yцksяk sяviyyяdя

dan azad etmяyя qadirdir.

Aprel dюyцшlяri ermяnilяrin mяьlubedilmяz ordu mifini sыndыrdы vя bir daha gюstяrdi ki, Silahlы Qцvvяlяrimiz hяrяkяtя keчяrsя, ermяnilяr darmadaьыn olacaqlar.

Ermяnistan iшьalчыlыq siyasяtini davam etdirir, яrazilяrimizi zяbt etmяk, mюvqelяrimizi яlя keчirmяk istяyir.

Amma Silahlы Qцvvяlяrimizin dюyцш hazыrlыьы, mяnяvipsixoloji ruhu, bюlmяlяrimizin yцksяk hazыrlыьы sayяsindя Ermяnistan silahlы bюlmяlяrinin hцcumlarыnыn qarшыsы sяrt шяkildя alыndы.

Dцшmяnя qarшы tяtbiq olunan dяqiq vя daьыdыcы gцcя malik silahlar, hяmчinin яsgяr vя zabitlяrimizin qяhrяmanlыьы onu itki verяrяk geri чяkilmяyя

Azяrbaycanы dяstяklяdiyini bildirdi. Tцrkiyяnin Prezidenti Rяcяb Tayyib Яrdoьanыn чыxышы Azяrbaycana qardaш dяstяyi olmaqla yanaшы, hяm dя dцшmяnlяrя mesaj oldu.

Xaricdя yaшayan soydaшlarыmыz da Prezident Иlham Яliyevin yanыndadыr vя onu dяstяklяyir.

Prezident, Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin яtrafыn-

da sыx birlяшяn xalqыmыz, ordumuz bu tяlatцmlц gцnlяrdя onun yanыnda oldu, dяstяklяdi.

14 iyulda Bakыda Silahlы Qцvvяlяrя vя Ali Baш Komandana чoxminlik dяstяk yцrцшц hяyata keчirildi. Xalq ordusunun vя Ali Baш Komandanыnыn yanыnda olduьunu, onu dяstяklяdiyini яn yцksяk sяviyyяdя gюstяrdi.

Silahlы Qцvvяlяrin Ali Baш Komandanы Иlham Яliyevin чaьыrышыna sяs verяn 55.130-dan чox vяtяndaш 55.130 Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяtindя qeydiyyatdan keчiblяr vя mцraciяtlяr davam edir.

Ali Baш Komandan Вяtяn uьrunda canlarыnы verяn qяhrяmanlarыmыzы unutmur, onlarыn, ailяlяrinin qayьыsыna qalыr vя onlarыn qяhrяmanlыьыnы yцksяk qiymяtlяndirir. Prezident cяnab Иlham Яliyev general Polad Hяшimovun vя polkovnik Иlqar Mirzяyevin ailяsinя ev verib.

Azяrbaycan Respublikasыnыn Birinci vitse-prezidenti, Heydяr Яliyev Fondunun prezidenti Mehriban Яliyevanыn tapшыrыьыna яsasяn Fondun nцmayяndяlяri Sumqayыt шяhяrindя general-mayor Polad Hяшimovun vя Bakы шяhяrindя polkovnik Иlqar Mirzяyevin ailяlяrini ziyarяt ediblяr. Tovuz rayonu istiqamяtlяrdя шяhid olan hяrbчilяrin ailя цzvlяrinin bцtцn qayьыlarыnыn Mehriban Яliyevanыn tapшыrыьыna яsasяn daim Fondun nяzarяtindя olacaьы bildirilib.

Юлкямиздя чох бюйцк сосиал лайищяляр щяйата кечирилир 2020-ъи илдя бу лайищялярин щяъми рекорд щяддя чатыб “Baxmayaraq ki, hяm pandemiya, hяm dя neftin qiymяtinin aшaьы sяviyyяdя olmasы bizim gяlirlяrimizя чox mяnfi tяsir gюstяrib, ancaq nяzяrdя tutulmuш bir dяnя dя olsun sosial layihя yarыmчыq qalmayыb, yaxud da ixtisar edilmяyib.”

Bu sюzlяri Prezident cяnab Иlham Яliyev avqustun 6-da юlkяmizdя koronavirus pandemiyasы ilя mцbarizя sahяsindя gюrцlяn tяdbirlяr vя sosial-iqtisadi vяziyyяtlя baьlы videoformatda keчirilяn mцшavirя zamanы deyib.

Bu il rekord sayda mяcburi kючkцn ailяsi evlяrlя, mяnzillяrlя tяmin olunacaq. Bu il bu imkandan 7 mindяn чox kючkцn ailяsi faydalanacaq.

Ordu sыralarыnda qцsursuz xidmяt etmiш 400-dяn чox hяrbчi dюvlяt tяrяfindяn pulsuz mяnzillяrlя tяmin olunacaq.

Dюvlяt baшчыsыnыn tapшыrыьыna яsasяn 2020-ci ildя шяhid ailяlяri vя mцharibя яlillяrinя rekord sayda - azы 1500 mяnzil vя fяrdi ev verilmяsi nяzяrdя tutulub. Onlardan ar-

tыq 554 mяnzil verilib. Digяr mяnzillяr vя fяrdi evlяr dя ilin sonunadяk verilяcяk. Иndiyяdяk шяhid ailяlяrinя vя mцharibя яlillяrinя 8142 mяnzil vя fяrdi ev verilib. Шяhid ailяlяri цчцn Prezidentin aylыq tяqaцdц 2019-cu ildя 242 manatdan 300 manata чatdыrыlыb. Цmumяn, юtяn dюvrdя bu tяqaцdцn mяblяьi 3 dяfя artыrыlыb. Шяhid vяrяsяlяrinя birdяfяlik юdяmя (11 min manat) proqramы artыq 100 faizя yaxыn icra olunub, 12281 шяhid hяrbi qulluqчunun vя шяhid polisin 18 mindяn чox vяrяsяsi юdяmя ilя tяmin edilib.

2 milyon шяxsя sosial юdяniшlяrin davamlыlыьы tяmin edilmiшdir. 6 ayda юtяn illя mцqayisяdя яhaliyя 590 milyon manat (27%) чox vяsait юdяnilmiшdir. Цnvanlы dюvlяt sosial yardыmы 1 aprel tarixi ilя mцqayisяdя 15 min ailя artaraq 85 min ailяyя (vя ya 350 min шяxs) verilmiшdir.

15 mindяn чox 65 yaшdan yuxarы tяnha vя яlil шяxsя

evindя sosial xidmяt gюstяrilmiшdir. Sosial xidmяt mцяssisяlяrindя 1000-dяk шяxsя stasionar xidmяt gюstяrilir.

Sosial tяrяfdaшlarыn

haqlarы qorunub.

760 min nяfяrin iшsizliklя цzlяшmяsinin qarшыsы alыnыb. Иlin яvvяlindяn яmяk mцqavilяlяrinin sayы 120 min

dяstяyi ilя 100 min ailяyя 2 dяfя яrzaq payы verilmiшdir.

Mяшьulluq vя sosial rifaha dяstяk tяdbirlяri tяqribяn 5 milyon nяfяri яhatя edir.

900 min nяfяrin (80%-i iшя чыxmasa da) iш yeri vя яmяk

(19%), яmяk haqqы fondu 15% artыb. Ишsizlяr vя xцsusi karantin rejiminя gюrя gяlirini itirяn qeyri-formal iшlяyяn шяxslяr цчцn 190 manat (yaшayыш minimumu) birdяfяlik юdяmя

aprel-may aylarыnda юlkя цzrя 600 min шяxsя юdяnilib. Иyul ayыnda sяrt karantin rejimi tяtbiq edilяn 16 шяhяr vя rayon цzrя 290 min шяxsя 55 milyon manat vяsait sяrf olunub. Hazыrda Azяrbaycanыn 13 шяhяr vя rayonunda sяrt karantin rejimi tяtbiq edilir. Avqust ayыnda da onlara 190 manat юdяnilяcяk.

Sahibkarlara dяstяk bundan sonra daha da шяffaf vя mцtяшяkkil qaydada gюstяrilяcяkdir. Vergilяrin 75 faizi юzяl sektorda formalaшыr. Яgяr vergi sistemindя ciddi islahatlar aparыlmasaydы, bu vergilяr yыьыlmayacaqdы. Mяhz bu sahяdя aparыlan islahatlar nяticяsindя 6 ay яrzindя proqnozdan яlavя vяsait yыьыlыb.

Bцdcяyя dцzяliшlяr чяtin dюvrdя dюvlяtin vяtяndaшa dяstяk vermяk niyyяtini aydыn gюstяrir. Eyni zamanda, Azяrbaycanыn iqtisadi gцcц, maliyyя durumu яn mцrяkkяb hallarda belя mцhцm qяrarlar qяbul etmяyя vя onun sяmяrяsini tяmin etmяyя imkan verir.

сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякидя... ...али мяктябляря гябул имтащанлары карантин гайдаларына уйьун апарылыб Dюvlяt Иmtahan Mяrkяzinin (DИM) avqustun 20-dя Шяki шяhяrindя keчirdiyi Ы vя ЫV ixtisas qruplarы цzrя ali mяktяblяrя qяbul imtahanы baшa чatыb. Иmtahanlarda Шяki, Oьuz vя Qяbяlя rayonlarыndan olan abituriyentlяr iшtirak ediblяr.

№ 08 (190), Август 2020

...хцсуси карантин режими иля баьлы рейдляр давам едир Коронавирусун yayыlmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы vя tюrяdя bilcяyi fяsadlarыn minimuma endirilmяsi mяqsяdilя яhali arasыnda mцtяmadi olaraq maariflяndirici tяbliьat iшlяri aparыlыr. Иctimai maariflяndirmя tяdbirlяrinя kюnцllцlяr dя fяal qoшulublar. Мaariflяndirmя iшlяrinin aparыlmasы цчцn шяhяr icra hakimiyyяtinin rяsmilяrindяn vя polis яmяkdaшlarыndan ibarяt 49 mobil qrup yaradыlыb. Xцsusi karantin rejimi ilя яlaqяdar mцяyyяn edilmiш qaydalara

яmяl olunmasыnы tяmin et-mяk mяqsяdilя mobil qruplar tяrяfindяn ticarяt, ictimai iaшя vя digяr obyektlяrdя davamlы olaraq reydlяr keчirilir. Reydlяr zamanы vяtяndaшlara gigiyena qaydalarыna riayяt edilmяsinin, tibbi maskadan istifadяnin vя sosial mяsafяnin saxlanыlmasыnыn vacibliyi izah olunur, tюvsiyяlяr verilir.

Eyni zamanda, karantin rejimi qaydalarыnы pozan ticarяt vя ictimai iaшя obyektlяrinin sahiblяri, hяmчinin vяtяndaшlar qanunvericilikdя nяzяrdя tutulmuш qaydada mяsuliyyяtя cяlb edilirlяr.

...азсайлы халгларын фолклор вя етнографийасы иля баьлы тядгигатлар

AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri xяbяr verir ki, imtahanlarыn keчirilmяsi цчцn Шяkidя 6 mяrkяz ayrыlыb. Qяbul imtahanlarы Шяki шяhяrindяki 8, 11, 12 vя 17 nюmrяli tam orta, fizikariyaziyyat vя humanitar tяmayцllц lisey vя Qoxmuq kяnd tam orta mяktяbindя tяшkil olunub.

Pandemiya dюvrцnцn

nяzяrdя tutulduьu imtahanlarыn idarя olunmasыna 22 imtahan rяhbяri vя 160 nяzarяtчi-mцяllim cяlb olunub. Иmtahanlarыn ke-чirilmяsi цчцn 123 zal ayrыlыb. Иm-

tяlяblяrinя uyьun olaraq imtahan mяrkяzlяrindя яvvяlcяdяn zяruri profilaktik tяdbirlяr gюrцlцb, binalarda vя zallarda dezinfeksiya iшlяri aparыlыb. Kцtlяviliyin vя tяmas hallarыnыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdilя imtahan iшtirakчыlarы цчцn imtahan binasыna mцxtяlif daxilolma vaxtlarы mцяyyяn edilib. Яvvяlcя binaya daxil olan iшtirakчыlarыn mяsafяdяn юlчяn elektron termometrlя hяrarяtlяri yoxlanыlыb. Ишtirakчыlar bцtцn proses boyu tibbi maskadan istifadя ediblяr. Иmtahan otaqlarыnda iшtirakчыlarыn sayы sosial mяsafя prinsiplяrinя uyьun шяkildя tяnzimlяnib, imtahan heyяti mцvafiq qoruyucu vasitяlяrlя tяmin olunub.

Dюvlяt Иmtahan Mяrkяzinin Шяki regional bюlmяsindяn verilяn mяlumata gюrя, цmumilikdя 1484 nяfяrin iшtirakыnыn

tahan saat 11:00-da baшlanыb vя 3 saat davam edib.

AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri Шяki шяhяr 11 saylы tam orta mяktяbdя keчirilяn qяbul imtahanыnda iшtirak edib. Mяktяbdяki bцtцn imtahan zallarыnda шagirdlяrin rahat шяkildя imtahan vermяsi цчцn zяruri шяrait yaradыlыb. Иmtahan prosesi pandemiya dюvrцnцn tяlяblяrinя uyьun шяkildя tяшkil olunub. Иmtahan rяhbяri Яpoш Vяliyevin sюzlяrinя gюrя, 255 шagirdin iшtirakыnыn nяzяrdя tutulduьu imtahanыn idarя olunmasыna 4 rяhbяr vя 27 nяzarяtчimцяllim cяlb olunub.

Regional bюlmяnin mцdiri Sяbuhi Hцseynov bildirib ki, bцtцn imtahan mяrkяzlяrindя qяbul imtahanlarы mюvcud tяlimata vя karantin dюvrцnцn tяlяblяrinя uyьun aparыlыb vя hяr hansы qanun pozuntusuna yol verilmяyib.

Шяkidя yaшayan azsaylы xalqlarыn folklor vя etnoqrafiyasы ilя baьlы tяdqiqatlar aparыlыb AMEA-nыn Шяki Regional Elmi Mяrkяzindя bu ilin юtяn dюvrц яrzindя Шяki rayonunun яrazisindя yaшa-

elmi iшчi Tural Adышirinov яrazidя yaшayan digяr azsaylы xalqlarыn folklorunun Azяrbaycan folkloru ilя oxшar vя fяrqli cяhяtlяri barяdя mяlumat verib. Шюbяnin digяr яmяkdaшы Namiq Abdurahmanov azsaylы xalqlarыn mяrasim vя mюvsцm folk-

Daha sonra iшtirakчыlarы maraqlandыran suallar cavablandыrыlыb.

Sonda мяркязин direktoru, fizika-riyaziyyat цzrя fяlsяfя doktoru, dosent Yusif Шцkцrlц чыxыш edяrяk Azяrbaycanыn tarixяn tolerant vя multikultural bir dюv-

yan azsaylы xalqlarыn folklor vя etnoqrafiyasы ilя baьlы aparыlan folklor toplama iшlяri vя tяdqiqatlarыn nяticяlяrinя dair seminar keчirilib.

Tяdbirdя mяrkяzin Foklorшцnaslыq vя el sяnяtlяri шюbяsi tяrяfindяn яldя olunan materiallar barяdя slaydlar tяqdim edilib. Kiчik

loru, mяtbяx mяdяniyyяti vя s. haqqыnda яldя edilяn faktlarы iшtirakчыlarыn diqqяtinя чatdыrыb.

Eyni zamanda hяmin mяrasimlяrin keчirilmяsinя dair шюbяnin яmяkdaшlarы tяrяfindяn hazыrlanan sяnяdli film dя tяqdim olunub.

lяt olduьunu bildirib, elmi mяrkяzin azяrbaycanlыlarla yanaшы, bюlgяdя yaшayan azsaylы xalqlarыn da folklorunu юyrяnmяkdя maraqlы olduьunu vurьulayыb, gяnc tяdqiqatчыlara юz tюvsiyяlяrini verib. Сcience.gov.az

...“Кюнцллцляр кубоку” уьрунда атлетика йарышлары баша чатды Шяki шяhяr stadionunda "Kюnцllцlяr kuboku" uьrunda atletika цzrя yarышlara avqustun 29-da yekun vurulub.

Bu barяdя Шяki шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsindяn mяlumat verilib. Иdmanчыlar 300 vя 400 metr mяsafяyя шяxsi,

qaчышda isя Mяtin Mяmmяdov birinci yerя чыxыblar. Qыzlar arasыnda keчirilяn estafet yarышыnda "Real", oьlanlarыn estafet

Gяnclяr vя Иdman Nazirliyinin vя "Azяrbaycan Иdman Kюnцllцlяri" Иctimai Birliyinin dяstяyi ilя keчirilяn vя iki gцn davam edяn yarышda 7 komandanыn tяrkibindя 20 nяfяr kюnцllц oьlan vя qыz iшtirak edib.

eyni zamanda, 100, 200, 300 vя 400 metr mяsafяyя estafet yarышlarыnda mцbarizя aparыblar. Yekun nяticяlяrя яsasяn, qыzlar arasыnda 300 metr mяsafяyя qaчышda Fidan Cяfяrova, oьlanlar arasыnda 400 metr mяsafяyя

yarышыnda isя "Qafqaz" komandasы birinci yeri tutub.

Yarышыn qaliblяrinя "Azяrbaycan Иdman Kюnцllцlяri" Иctimai Birliyinin vя шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin diplomlarы tяqdim olunub.

...1355 щектар сащядя силос цчцн тякрар гарьыдалы якилиб Taxыl biчini baшa чatdыqdan sonra Шяki rayonunun tяsяrrцfatlarыnda 1011 hektar sahяdя tяkrar qarьыdalы яkininin aparыlmasы proqnozlaшdыrыlыrdы. Dюvlяtin bu sahяyя dяstяyindяn ruhlanan torpaq mцlkiyyяtчilяri cari mюvsцmdя proqnozdan чox - 1355 hektar sahяdя silos цчцn tяkrar qarьыdalы яkiblяr.

Bu barяdя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzindяn mяlumat verilib.

Qurumdan bildirilib ki, tяkrar яkinlяrin 37 hektarы Шяki Regional Aqrar Elm vя Иnnova-

siya Mяrkяzi, 1318 hektarы isя torpaq mцlkiyyяtчilяri tяrяfindяn aparыlыb. Tяkrar яkin aparыlmыш sahяlяrdя bitiш normaldыr.

Qeyd edяk ki, bu il tяkrar qarьыdalы яkininя gюrя fermerlяrя toxum almaq цчцn dюvlяt tяrяfindяn hяr hektara 60 manat birdяfяlik vяsait юdяnilяcяk. Tяkrar яkinlяr hяm aqroekoloji, hяm dя iqtisadi baxыmdan sяmяrяlidir. Mцtяxяssislяr hesab edirlяr ki, respublikada mal-qaranыn qцvvяli vя yaшыl yemя olan tяlяbatыnы tam tяmin etmяk цчцn tяkrar яkinlяrdяn istifadя vacib sayыlыr.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (190), Август 2020

сящ. 5

Ш як ид я щя р кя к я с б а ша д ц шцр к и,.. Шяkidя sяrt rejim lяьv edilsя dя, mцbarizя davam edir. Rayon яrazisindя koronavirusa yoluxma hallarыnыn qarшыsыnыn alыnmasыnыn nяticяsi olaraq Nazirlяr Kabineti yanыnda Operativ Qяrargahыn qяrarыna яsasяn avqustun 5-dяn etibarяn Шяkidя sяrtlяшdirilmiш karantin rejimi lяьv edilmiшdir.

Bu gцn Шяkidя hяr kяs чox yaxшы baшa dцшцr ki, yoluxmanыn qarшыsыnы almaq vя sяrt karantin rejimindяn чыxmaq цчцn Шяki шяhяr ИH, Polis шюbяsi, Шяki sяhiyyяsi, Gigiyena vя Epidemiologiya Mяrkяzi, Qida Tяhlцkяsizliyi, digяr aidiyyatы orqanlarыn яmяkdaшlarы vя kюnцllцlяr юz юhdяlяrinя dцшяn vяzifяlяri yerinя yetirmяk цчцn bцtцn gцn яrzindя dayanmadan чalышыblar.

Qeyd olunan idarя vя tяшkilatlarыn яmяkdaшlarыnыn danыlmaz яmяyinin vя яhalimizin tюvsiyя edilяn qaydalara riayяt etmяsinin nяticяsidir ki, bu gцn Шяkidя sakinlяrin yaшayыш yerini SMS icazя ilя tяrk etmяk sistemi lяьv olunub, bцtцn maьazalar, parklar, kafe vя restoranlar, istirahяt zonalarы aчыlыb, sяrbяst hяrяkяt tяmin olunub.

Dцnyada isя pandemiya can almaqda davam edir. Son mяlumatlara gюrя dцnyada koronavirusa yoluxmuш xяstяlяrin sayы 20 milyonu, vяfat edяnlяrin sayы 738 mini keчir vя bu say hяr saat artmaqda davam edir.

Bu gцn Шяkidя hяr kяs чox aydыn шяkildя baшa dцшцr ki, rayonda sяrt karantin rejimi lяьv olunsa da, heч kim bu virusa yoluxmaqdan sыьortalanmayыb. Vя nя qяdяr ki, dцnyada vaksin icad edilmяyib, baшqa dюvlяtlяr kimi bizim dя dюvlяtimiz vaksini яldя edяrяk яhalisini bu virusdan qorumaq imkanыnda deyil, vacib olan 3 шяrtя: qoruyucu maskadan istifadя, sosial mяsafяnin qorunmasы vя dezinfeksiya tяdbirlяrinя яmяl etmяklя юzцmцzц, ailяmizi, яzizlяrimizi vя яtrafыmыzы qoruya bilяrik.

Bu gцn Шяkidя юz ailяsi, юvladlarы vя ya nяvяlяri ilя sяrbяst шяkildя

hяrяkяt edя bilяn hяr kяs чox aydыn шяkildя baшa dцшцr ki, юzцmцzц qorumasaq vя yoluxma hallarы яvvяlki aylarda olduьu kimi artarsa, yenidяn sяrt karantin rejimi tяtbiq oluna bilяr.

Belя olduqda isя, sяrt rejimdяn чыxaraq sяrbяst hяrяkяt edя bilmяyimiz цчцn gecя- gцndцz чalышan шяxslяrin яmяyinin цstцndяn xяtt чяkmiш olacaq vя юzцmцz isя yenя dя mяhdudiyyяtlяr rejimindя yaшamalы olacaьыq.

Bu gцn Шяkidя hяr bir kяs чox yaxшы baшa dцшцr ki, xяstяliyin yayыl-

Belя ki, sяrt karantin rejimi dюvrцndя rayon яhalisi arasыnda maariflяndirmя iшlяri aparan, mяrkяzi bazarda, яrzaq satышы ilя mяшьul olan obyektlяrdя, nяqliyyatda qaydalara riayяt edilmяsinя nяzarяt edяn vя mцtяmadi dezinfeksiya iшlяrini hяyata keчirяn яmяkdaшlar, bu gцn artыq fяaliyyяtinя razыlыq verilmiш bцtцn obyetklяrdя, parklarda, kafe vя restoranlarda, otellяrdя vя istirahяt zonalarыnda gцndяlik 70dяn artыq reydlяr keчirir, tяbliьatla yanaшы, istirahяt etmяk цчцn gяlяn

Daшqыn MИКАЙЫЛОВ, Шяки Эянъляр вя Идман Идарясинин ряиси Bu gцn yaшыmыzdan, vяzifяmizdяn vя imkanlarыmыzdan asыlы olmayaraq hяr birimiz цчцn baшa dцшцlmяsi чяtin olmayan yalnыz bir tяlяb var: Юzцnц qoru!

Sяn юzцnц qorusan, qarшыndakыnы da, яtrafыndakыlarы da qorumuш olacaqsan!

P.S. Яziz Шяkililяr!

masыnыn qarшыsыnыn alыnmasыnda gяrgin яmяyi olan, hяr an yoluxma riski ilя цzцzя dayanan Шяki шяhяr Иcra Hakimiyyяti, polis шюbяsi, digяr idarя vя tяшkilatlarыn яmяkdaшlarы sяrt karantin regimi lяьv edilmяsinя baxmayaraq, yoluxma hallarыnыn baш vermяmяsi цчцn яvvяlkindяn daha чox чalышыr, юhdяlяrinя dцшяn vяzifяlяri yerinя yetirmяk цчцn bцtцn imkanlarыnы sяfяrbяr edirlяr.

Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин коллективи, иъра щакимиййяти башчысынын мцавини ФИРОН ЯЛИЙЕВИН вяфатындан кядярляндийини билдирир вя мярщумун аилясиня, гощумларына дярин щцзнля башсаьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН. Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шяки шящяр иъра щакимиййяти башчысынын мцавини ФИРОН ЯЛИЙЕВИН вяфатындан кядярляндийини билдирир вя мярщумун аилясиня, гощумларына дярин щцзнля башсаьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН. Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябин 1971-ъи ил мязунлары, синиф йолдашлары ФИРОН ЯЛИЙЕВИН вяфатындан кядярляндиклярини билдирир вя мярщумун аилясиня, йахынларына дярин щцзнля башсаьлыьы верирляр. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН. Айдын Аббасов, Намиг Ъаббарзадя вя Мурад Нябибяйов, Васиф Мяммядова щяйат йолдашы СЕВИЛ ХАНЫМЫН вяфатындан кядярляндиклярини билдирир вя дярин щцзнля башсаьлыьы верирляр. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

sakinlяrя tяlяb olunan qaydalara uyьun шяkildя xidmяt gюstяrilmяsinя ciddi nяzarяt edirlяr.

Bu gцn яvvяlkidяn ikiqat artыq яziyyяt чяkяn hяmin яmяkdaшlar da чox yaxшы baшa dцшцrlяr ki, sяrt karantin regimi yenidяn tяtbiq edilяrsя, rayonumuzun digяr sakinlяri kimi onlarыn da ailя цzvlяri sяrt rejimя riayяt etmяli olacaqlar.

Юлкямизин яksяr rayonlarыnda ailяvi dostlarы olmasы ilя fяxr edяn, evindя qonaqlarы olmasы ilя qцrur duyan, bu gцn isя gяliш-gediш olmadыьы цчцn юzцnц чox tяnha hiss edяn biz dя, bizimlя gюrцшmяk, dяrdlяшmяk vя hяm dя istirahяt etmяk цчцn rayonumuza gяlmяk istяyяn dostlarыmыz vя qonaqlarыmыz da чox yaxшы baшa dцшцrlяr ki, hяr hansы gюzlяnilmяz yoluxma halы nяticяsindя kiminsя ailяsindя arzulamadыьыmыz aьыr faciя baш verяrsя, bu hяmin ailяlяr arasыndakы dostluq mцnasibяtlяrinя юmцrlцk son demяkdir!

Ona gюrя dя, sяbrli olun...

Bugцnkц problem tяk bizim yox, bцtцn dцnyanыn problemidir...

Vaxt gяlяcяk yenя dя sцfrяmizin baшыnda baш tacыmыz olan яziz dostlarыmыz, qonaqlarыmыz oturacaq. O zaman yenя dя юzцmцzц gцclц vя arxalы hiss edяcяyik...

Шimal-Qяrb bюlgяsinin turizm potensialы tяdqiq olunub AMEA-nыn akademik H.Я.Яliyev adыna Coьrafiya Иnstitutunun шюbя mцdiri, c.ц.f.d., dosent Zaur Иmrani etnik kяndlяrin turizm potensialыnы tяdqiq etmяk mяqsяdilя Azяrbaycanыn Шimal-Qяrb bюlgяsinя sяfяr edib. Заур Имрани tяdqiqat prosesindя yaxыndan iшtirak edяn AMEA-nыn Шяki Regional Elmi Mяrkяzinin шюbя mцdiri Yusif Rяhimovla birlikdя Balakяn, Zaqatala, Qax, Шяki vя Qяbяlя rayonlarыnda mцsяlman vя xristian ingloylarыn, avar, saxur, lяzgi vя udinlяrin kompakt yaшadыqlarы kяndlяrdя tяbii vя ant-ropogen turizm abidяlяrinя baxыш keчiriblяr. Tяdqiqat nяticяsindя юz unikallыьы ilя seчilяn turizm abidяlяrilя yanaшы, bu sektorda mюvcud olan bir sыra problemlяr dя mцяyyяnlяшdirilib.

Coьrafiyaчы alim qeyd edib ki, bunlara baxmayaraq, tяdqiq olunan Mahamalar, Salban, Qabqчюl, Qaxbaш, Qum, Kюtцklц, Lяkit, Шin, Nic vя s. kяndlяrin bюyцk turizm potensialы var vя gяlяcяkdя bu kяndlяrя hяm yerli, hяm dя xarici turist axыnы gюzlяnilir. Съиенъе.эов.аз

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 6

№ 08 (190), Август 2020

ШЯКИНИН СТАТИСТИКАСЫ

Бялядиййяляр Rяhim Rящимли, Шяки Statistika Иdarяsinin ряис мцавини 2020-ci il yanvar-iyun aylarыnda рaonумузda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяrin bцdcя gяlirляри 2 милойн 343,2 min manat тяшкил едиб.

Zaman sцbut etdi ki, bяlяdiyyяlяrin mюvcudluьu, yяni insanlara юzцnцidarя imkanlarыnыn verilmяsi, bu prosesdя iшtirakla cяmiyyяtdя nцfuz qazanmasы юlkяdя demokratik prinsiplяrin яsas gюstяricillяrindяn biridir.

Mяhz buna gюrяdя bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasы vя dinamik inkiшaf etdirilmяsi, demokratik prinsiplяr яsasыnda hяr bir yeraltы vя yerцstц sяrvяtlяrdяn, iшчi qцvvяsindяn, su vя torpaq ehtiyatlarindan, iqlimdяn, kurort, mяdяni-maarif, tяhsil, rabitя, sяhiyyя vя digяr bu kimi sahяlяrdяki imkanlardan sяmяrяli istifadя etmяk yerli яhalinin yaшayыш tяrzini yaxшыlaшdыrmaga imkan verir.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя Шяki rayonunda 40 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

Rayonda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяrin 2020-ci il yanvar-iyun aylarыnda bцdcяsinin gяliri 2343,2 min manat olmuшdur. Bu isя keчяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 3 dяfя чoxdur.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя bяlяdiyyяlяrin gяlirinin 90,0 min manatы fiziki шяxslяrdяn torpaq vergisi, 25,9 min manatы fiziki шяxslяrdяn яmlak vergisi, 1,9 min manatы mяdяn vergisi, 40,3 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыn icarяyя verilmяsindяn, 2173,5 min man-

atы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыnыn юzяllяшdirilmяsindяn, 11,6 min manatы isя digяr gяlirlяr hesabыna daxil olmuшdur.

Bяlяdiyyяlяr son illяr yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя fяallыьыnы artыraraq, sяlahiyyяtlяri чяrчivяsindя konkret iшlяr gюrцrlяr.

Bяlяdiyyяlяr yerli юzцnцidarяetmя orqanыnыn saxlanmasыna 452,7 min manat, яvvяlki illя mцqayisяdя 9,7 faiz чox vяsait xяrclяmiшlяr.

Bяlяdiyyяlяr aztяminatlы ailяlяrin mюvcud problemlяrinin hяlli istiqamяtindя dя gяrяkli addыmlar atыr, onlara yardыm gюstяrirlяr. Bu baxыmdan bяlяdiyyяlяr bu ildя 12,0 min manat yardыm vermiшlяr. Bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 7,0 faiz azdыr.

Bяlяdiyyяlяr kяnd yollarыnыn tяmirinя 15,6 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn tяqribяn 54,7 faiz az, mяnzil-kommunal xяrclяrя 1423,9 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn tяqribяn 10 dяfя чox vяsait xяrclяmiшlяr, ardыcыl olaraq bu sahяyя ilboyu vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur. Gюrцlяn iшlяr onu sюylяmяyя яsas verir ki, bяlяdiyyяlяr bundan sonra da kяndin bцtцn sosial-iqtisadi problemlяrinin hяllindя daha fяal iшtirak edяcяklяr.

Mцddяt яrzindя bяlяdiyyяlяrdя 184 nяfяr iшчi чalышmышdыr. 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя bяlяdiyyя iшчilяrinin яmяk haqqы fondu 318,9 min manat olmuшdur. Bir nяfяrя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 298,6 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 22,2 faiz чoxdur.

Alqayыt QУЛИЙЕВ, Шяки Statistika Иdarяsinin баш mяslяhяtчisi

Azяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяt siyasяti iqtisadiyyatыn hяrtяrяfli inkiшafыnыn tяmin edilmяsini, o cцmlяdяn yцksяk texnologiyalar яsasыnda sяnayenin dinamik inkiшafыnы vя шaxяlяndirilmяsini nяzяrdя tutur. Uьurla hяyata keчirilяn bu siyasяtin nяticяsi olaraq son illяrdя Azяrbaycan Respublikasы region-

Йарым илдя сянайенин статистикасы 5181,8 min manatlыq, elektrik enerjisi, qaz vя buxar istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi vя tяchizatы bюlmяsindя 12273,8 min manatlыq, su tяchizatы, tullantыlarыn tяmizlяnmяsi vя emalы bюlmяsindя 772,1 min manatlыq sяnaye mяhsulu istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda Шяki

rayonu цzrя 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda 7741,8 min manatlыq elektrik enerjisi istehsal edilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnцn gюstяricisindяn 580,5 min manat azdыr.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda Шяki rayonunun qazla tяchizatыnda 1930,6 min manatlыq xidmяt

iшчilяrя hesablanmыш яmяk haqqы fondu isя 2931,1 min manat olmuшdur ki, bu da 2019-cu ilin yanvar-iyun aylarыnda hesablanmыш яmяk haqqы fondundan 200,4 min manat чoxdur.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda bir iшчiyя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 454,9

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda Шяkinin sяnaye sahяsindя mяhsul istehsalы: (min manatla)

larыnыn sosial-iqtisadi inkiшafыna dair dюvlяt proqramlarы чяrчivяsindя mцxtяlif tяyinatlы yцzlяrlя sяnaye mцяssisяsi tikilib istifadяyя verilmiш, minlяrlя yeni iш yeri yaradыlmышdыr. Azяrbaycanыn bцtцn bюlgяlяri daim inkiшaf edir. Bu bюlgяlяrdяn biri dя Шяki rayonudur. Шяki rayonunun sяnayesi яsasяn toxuculuq sяnayesi, elektrik enerjisinin istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi, elяcя dя qazыn bюlцшdцrцlmяsi vя suyun yыьыlmasы, tяmizlяnmяsi vя paylanmasы, kяrpic istehsalы, qida istehsalы, siqaret istehsalы, heyvan yemi istehsalы kimi sahяlяrlя tяmsil olunmuшdur.

Hazыrda rayonda 23 sяnaye mцяssisяsi fяaliyyяt gюstяrir ki, bunlarыn da 9-u kiчik mцяssisяdir.

2020-cИ ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя Шяki rayonun sяnaye sahяsindя 18227,6 min manatlыq mяhsul istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2019-cu ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 2122,2 min manat azdыr. Иqtisadi fяaliyyяt nюvlяrinin tяsnifatыna uyьun olaraq sяnayenin emal bюlmяsindя

rayonunun toxuculuq sяnayesi sahяsindя 1143,9 min manatlыq toxuculuq mяhsullarы istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2019-cu ilin yanvar-iyun aylarыnыn

gюstяrilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 14,7 min manat azdыr.

Hesabat dюvrцnцn sonuna rayonun sяnaye mцяssisяlяrinin anbarlarыnda

manat olmuшdur ki, bu da 2019-cu ilin yanvariyun aylarыnыn orta aylыq яmяk haqqыndan 116,8 manat чoxdur.

Respublikamыzda qeyri neft sektorunun inkiшafы bir sыra

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrin яmяk haqqы fondu: (min manatla)

gюstяricisindяn 1791,2 min manat azdыr.

Suyun tяmizlянmяsi vя bюlцшdцrцlmяsi bюlmяsi цzrя istehlaka verilяn suyun gюstяricisi 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarы яrzindя 740,1 min kub metr tяшkil etmiшdir ki, bu da юtяn ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 101,9 min kub metr чoxdur. Цmumilikdя Шяki

5941,4 min manatlыq hazыr mяhsul qalыьы olmuшdur ki, bu da 2019-cu ilin yanvar-iyun aylarыnыn gюstяricisindяn 1134,2 min manat чoxdur.

2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda Шяki rayonunun sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrin orta sayы 1156 nяfяr, sяnaye sahяsindя чalышan

sahяlяrdя olduьu kimi sяnaye sahяsindя dя юzцnц gюstяrir. Шяki шяhяrindя 2020-ci ilin yanvar-iyun aylarыnda sяnayenin statistikasыnы tяhlil edяrkяn sяnaye sahяsinin яhalinin mяшьulluьunun tяmin olunmasыnda, rayon iqtisadiyyatыnыn inkiшafыnda rolunu mцhцm яhяmiyyяt kяsb etdiyi gюrцlцr.

№ 08 (190), Август 2020

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

MИLLИ MЯTBUATЫMЫZЫN VЯ JURNALИSTИKAMЫZЫN ШИRMЯMMЯD HЦSEYNOV MЯKTЯBИ ДЕМОКРАТИК ЪЦМЩУРИЙЙЯТИН АШИГИ

Рамиз ОРСЯР (Яввяли ютян сайларымызда) "Qorxu" adamы mяrdlik шяrяfindяn vя alиcяnablыq mяziyyяtindяn mяhrum edяrяk onu miskinlиyin яn aшaьы dяrяcяsиnя endиrir vя яn murdar heyvanlarla bir sыrada qoyur.

Aьcиyяr adamlar, yяni, cяsarяtsiz, цrяksiz qocalar, gяnclяr, qadыnlar vя oьlanlar tяbii olaraq bir ictыmaiyyяti, qorxaq camaat vя millяti tяшkil edirlяr.

Qorxaq bir millяt isя чox чяkmяdяn юzbaшыna bir qяddarыn яlindя gиriftar olar.

Hяmышя bacarыqlы zцlmkarlar, qяddar vя яdalяtsiz fиronlar hяr шeyя dюzяn qorxaq bir xalqыn boynuna qulluq boyunduruьu qoymaq fikrыlя meydana чыxыr vя asanlыqla юz mяqsяdlяrыnя nail ola bыlяr.

Qorxu xalqlarыn qul olmasыnыn baшlыca sяbяblяrindяndir.

Qorxmaq, aьcиyяrlik tяkcя sиyasi qulluьa sяbяb olmur, bяlkя hяr cцr xяstяliklяrin, zиyanverыci vя fяlakяtli hadыsяlяrin яmяlя gяlmяsыnя dя kюmяk edir. Belяliklя qorxaq adam hяdя, zor qarшыsыnda юzцnц itыrir, чaшыr vя hцququndan belя яl чяkir, яn mцqяddяs varlыьыndan mяhrum olur, habelя bu iyrяnc qorxunun uьursuz tяsыri nяtыcяsindя qorxaьыn bяdяnindяki mцqavыmяt qцvvяlяri dя azalaraq hяr cцr xяstяliklяrin hцcumuna, yoluxmasыna imkan yaranыr. Mikroblar gцndяn-gцnя canlanыr, gцclяnir vя qorxaьыn saьlamlыьыnыn mяhv vя hяlak olmasыna sяbяb olur.

Qorxu bиlavasыtя fяlakяtin sяbяbi olmasa da, fяlakяtdяn tюrяnяn nяtиcяlяrin daha da geniшlяnmяsindя vя gяrginlяшmяsindя шцbhяsiz чox bюyцk rol oynaya bыlяr.

Qorxu mыnыmum zыyanverыci dяrяcяdя kяdяri, qцssяni artыrыr. Yцksяk zыyanverыci dяrяcяyя чatdыqda isя ya bыlavasыtя fяlakяtlяrin tюrяnmяsыnя sяbяb olur, ya da hяyatы bяrbadedыci kor bir ehtыras kыmi tяcяssцm edяrяk istяr maddi, istяrsя dя mяnяvi cяhяtcя insanы bцtцn rahatlыqdan mяhrum edir. Qorxu insanыn dцшцncя qцvvяlяrыni, aьыl vя kamalыnы hяrяkяtdяn saxlayыr, onun cismi qцvvяlяrыni dя dяrhal fяaliyyяtdяn salыr.

Qorxu saьlamlыq nцmunяsi, sayыqlыq vя zяkavяt mяnbяyi olan bir шяxsi solьun, qansыz vя quru bir heykяlя, шцursuz, iradяsiz, fяaliyyяtsiz vя xцlyaya tutulmuш mяьlub bir adama чevыrir.

Qorxu millяtlяrin saьlamlыьыnda da eyni tяsиri gюstяrir. Tяk-tяk adamlarыn bяdяnindя qorxudan tюrяnяn nяtиcяlяr eynяn xalq kцtlяlяrindя dя tюrяnir. юz-юzlцyцndя yenilmяz, bюyцk qцvvяyя malik olan bir xalqы qorxu heчя-puчa чыxarыr.

Qorxu inkишaf, tяkamцl vя yenиlиyin qabaьыnы alan яn bюyцk maneяdir. Qorxu bяшяriyyяtin qяddar dцшmяnиdir.

Qorxu deyиlяn bu uьursuz hiss

bяшяriyyяtin шяrяf, heysiyyяt, mяnlik vя mяrdlik kиmi nяcib hisslяrиni tяhlцkяyя salыr.

Qorxu olan yerdя insan qabиliyyяt vя mяziyyяtdяn mяhrum olur. Иnsan adыnы daшыmaq vя insaniyyяt шяrяfиnя malik olmaq istяyяn шяxs qorxmamalыdыr.

"Qorxmamaq!" - bu, bяшяriyyяt alяmindя mюvcud olan шяrяf vя heysiyyяti qorumaq цчцn яn gюzяl bir vasыtяdir.

Lakin tяkcя qorxmamaq kыfayяt etmяz, bundan яlavя cяsarяtli, qoчaq vя цrяkli olmaq da lazыmdыr.

Qorxunun яksиnя olaraq, cяsarяt ancaq aьыl vя igid-

larыna чox vaxt qяlяbя чalmaq mцmkцn olmur, buna baxmayaraq bacarыqlы шяxslяr юz nяfslяrыnя цstцn gяlя bиlirlяr.

Belя шяxslяr yaralanar, canыnы qurban verяr, юlяr. Lakin qorxmazlar. Belя adamlar mяьlubedilmяzdirlяr.

Bu igidlik mяziyyяtыdir.

O, mяntиqi tяhlil vя mюhkяm iradяdяn doьulur. O. sяrbяst fиkirlя qяbul edиlяn bir qяrarыn tяcяssцmцdцr.

"Qorxmamalыyam, buna gюrя nя qorxuram, nя dя qorxmaq istяyыrяm!" - igиdin qяrarы belя olmalыdыr. Иndиyя qяdяr elя bir insan qцvvяsi, yaxud, tяbii qцvvя olmamышdыr

hяmишя яtrafa saf hava daьыdыr. Яsl яxlaqыn vя шяxsiyyяtin tяbiиlиyi dя daь havasыnыn saflыьы, bulaq suyunun duruluьu, ana sцdцnцn vя buьda чюrяyиnin fиtrиlиyi, sяmanыn vя torpaьыn ilkinlиyi vя яbяdыlыyi kиmi sabit vя dяyiшmяzdir. Nцmunя цчцn tяqdim etdиyиmiz bu yazыnыn ideya istиqamяtlяri Шirmяmmяd Hцseynovun dцшцncяlяri ilя hяmahяng olduьu qяdяr, onun fяaliyyяtыnin vя шяxsiyyяtin dя bяdirlяyиcиsиnя чevrиlir.

Cяsarяt tяmizlиyin vя saflыьыn tяntяnяsиdir, agыl vя igidlik sиlahыyla sиlahlanыr vя uzaгqюrяnlik hissi ilя чevrяlяnir.

Эюркямли мятбуат тядгигатчысы, профессор Ширмяммяд Щцсейнов, Щцсейнов халг шаири, профессор Бяхтийар Ващабзадя, Ващабзадя АБШ-ын Азярбайъандакы сяфири Роберт Финн, Финн тарихчи, профессор Сцлейман Ялийарлы, Ялийарлы тарихчи Щябибулла Манафлы вя журналист Теймур Хялилов Шяки Хан сарайынын щяйятиндя, 1992-ъи ил. lik sиlahыyla sиlahlanmыш vя uzaqgюrяnlik hissi ilя aшыlanmыш cяsarяt, coшьun vя fяdakar bir qoчaqlыq millяtlяrя nыcat verя bыlяr. Qorxu millыyяt, azadlыq vя bяшяriyyяt яsaslarыnы pozursa, яksыnя, igidlik hяmin яsaslarы mюhkяmlяndыrir, sarsыlmaz edir, qoruyur vя mцhafыzя edir. Иgidlik iki cцrdцr: bыrыsi maddi igidlik, dыgяri isя mяnяvi igidlikdir.

Maddi igidlik tяhlцkя vя xяtяr qarшыsыnda soyuqqanlыlыqdan ibarяtdir ki, onun яn yцksяk dяrяcяsi "юlцmя qarшы" etыnasыz olmaqdыr. Чцnki яn bюyцk tяhlцkя юlцmdцr vя heч kim юlцmlя iki dяfя qarшы-qarшыya gяlmяyяcяkdir. Maddi igidlik elя bir hяqыqяtdir ki, onu mяnimsяmяk mцmkцndцr. Bu xislяti tяmrin vя vяrdiш vasыtяsыlя gцclяndыrib artыrmaq da olar. Qorxaq bir яsgяr mцharыbя meydanыnda on dяfя qяhrя-manlыq gюstяrяrsя cяsarяtli olur.

Maddi igidlыyi tяmrin etmяk bяdяnыmыzi sцkunяt vя mяtanяtя, daыmi aramlыьa юyrяdir. Buna gюrя dя bяdяnыmiz hяr bir kычik xяtяr vя adi tяhlцkяyя rast gяldikdя hяyacanlanmыr, aramlыьыnы pozmur.

Mяnяvi igidlik isя insanыn юz ehtыraslarыna hakim olmaьыndan vя onlarы юzцnя tabe edя bilmяyindяn ibarяtdir.

Yaramaz ehtыrasыna, hissiyyatыna vя цmыmiyyяtlя юz nяfsыnя tabe olmayan adam cяsarяtlыdir.

Tяbiяtin zяruri qanun-

ki, bu qяrara qarшы qяlяbя чala bilsin.

Dedыyыmiz kыmi, mяnяvi igidlik insanыn яzmindяn, iradяsindяn aslыdыr vя buna gюrя dя mяnяvi igidlыyin "vaxtы" vardыr.

Bu vaxtы tяyin edяn zaman юlчцsц isя bыzim шяrяf vя izzяtnяfsыmizdяdir. Иnsanыn hяrяkяti vя iшi "qorxu" adlana bыlяcяk bir dяrяcяyя чatarsa, o zaman igidlыyin coшub-daшmaq vaxtы vя qorxunu tamamыlя mяhv etmяk vaxtы da gяlib чatыr.

Mяшhur Roma imperatoru Sezar heч vaxt "mяn igыdяm" sюzцnц dыlыnя gяtirmяzdi. Lakin "mяn fыlan vaxt igidcяsыnя hяrяkяt etdim",-deyяrdi. Buna baxmayaraq heч kim onun haqqыnda "Сezar qorxdu" sюzцnц deyя bilmяmiшdir. Иgid bir xalq, qorxmaz, цrяkli bir cяmiyyяt minlяrlя belя sezarlardan hяm цstцn, hяm dя bacarыqlыdыr. Heч dя unutmaq olmaz ki, qoчaq sяrkяrdяlяrin qяlяbя чalmasыna vя naыliyyяt яldя etmяsиnя яsas sяbяb ancaq xalqlarыnыn qoчaqlыьы olmuшdur. Qoчaq xalqlar bяшяriyyяtin dinclыyыni tяmin etmяli vя demokratыyanыn inkышaf vя tяkamцlц uьrunda igidlik gюstяrmяli vя qorxmamalыdыr" ("Azяrbaycan vя Azяrbaycanыn demokratik qцvяlяri". "Azяrbaycan" ruznamяsиnin nяшriyyяsi. 1340 (1961), s.16-20).

Tяbияt kыmi istedad da

Cяsarяt шяxsiyyяtin mяhяk daшы - meyarыdыr. Яmяkdar elm xadыmi, respublыka Dюvlяt mцkafatы laureatы, professor Шirmяmmяd Hцseynovun qяnaяtlяrыnя rяьmяn hяmyerlыsi vя bюyцk qяlяm dostu Yaшar Qarayevin "Sяhяr mehi kыmi..." yazыsыndakы bir fikri yadыma dцшdц. Bяnzяrsiz яdяbiyyatшцnas alim yazыrdы: "Meyar - шяxsiyyяtdir. Шяxsiyyяt yoxdursa - "mяn", milliyyяt yoxdursa - xalq yoxdur. Aшkarlыq, demokratыya, vicdan... - hamыsы "mяn"dяn kяnarda qalanda yox, "mяn"dя birlяшяndя, onunla bяrabяrlяшяndя, "mяn" olanda "шяxsiyyяt" яmяlя gяlir.

"Mяnяm - hяqq!", yoxsa... "mяn vя hяqq?"

Mяncя: "mяnяm hяqq!"

Tяsadцfi deyil ki, bиzim klassik milli, fяlsяfi fиkir "mяn,i vя haqqы, insanы vя vicdanы, шяxsiyyяti vя яqli bir-bиrindяn ayыrmir, hяtta tanrы da burada "mяn,in hцsnцndя, шяxsiyyяtin cismindя tяzahцr edir. Bu poetik tяfяkkцrdя bяdiиlik-sяnяtkarlыqdan geniш anlayышdыr: o, hяm sяnяt, hяm hяqиqяt, hяm dя цmumяn haqq vя vicdan anlayышыnы юzцndя ehtыva edir".

Fikrimcя, bюyцk яdяbiyyatшцnas alыmin bu qяnaяtlяrindя dя Шirmяmmяd Hцseynov "obrazы" vя ya "mяni" boy verir, onun mцяllim, tяdqыqatчы-alim, ictиmai-sыyasi xadim kиmi fяdakar яmяyi o mюhtяшяm dцшцncяlяrin foks

nюqtяlяrindя cilvяlяnir. Шirmяmmяd Hцseynovun шяxsiyyяti vя "mяn"i onun bцtцn fяaliyyяtиni яhatяlяyir. Bцtцn bunlara baxmayaraq o mяnsub olduьu nяsli hяm bяdbяxt, hяm dя xoшbяxt nяsil adlandыrыr. Шirmяmmяd Hцseynov yazыrdы: "Fikrimcя bиzim nяsil hяm bяdbяxt, hяm xoшbяxt nяsildir. Ona gюrя bяdbяxtdir ki, юmrцmцzцn bюyцk hissяsi Lenиnin tяbиrincя, "xalqlar hяbsxanasы"nda, Qorbaчovun fikrincя, "bяdbяxtlыyя ortaq qardaшlar" cяmiyyяtindя, nяhayяt, akademik Шmeyov demiшkяn, "dяlиxanada" yaшamышыq.

Xoшbяxtik ona gюrя ki, xalqыmыzыn qяddиnin yavaшyavaш dцzяldиyi gцnlяri dя gюrцrцk. Azяrbaycan Cцmhuriyyяtиnin bяrpasыnыn шahиdi vя iшtыrakчыsы olmaq яsl sяadяt deyilmы?"

Demokratik Cцmhuriyyяt aшиqыnin nikbinlыyi, onun чыxardыьы nяtыcяlяr, gяldиyi qяnaяtlяr dя yazarы vя oxucunu sяfяrbяr olmaьa sяslяyir, яn azыndan xяbяrdar edir. Ш.Hцseynova gюrя tяbияtdя harmonиya, bцtюvlцk olduьu kыmi, realist publыsistыkada da harmonиya vя bцtюv hяqиqяtlя yanaшы яsl nikbinlиyin dя aydыn nяzяri яsasы vя яsaslы publиsist яnяnяsi vardыr: чяtinlиyin dяrkindяn vя etиrafыndan qorxub, onu malalamaq, yaxud, gizlяmяk, danmaq hяrяkatыnыn arxasыnda hяqиqi nikbinlik durmur, yox, yalnыz sosиal-fяlsяfi vя tarиxi nikbinlиyя axыra qяdяr inananlar hяyati vя publыsist hяqыqяti dя axыra qяdяr ifadя edirlяr. Ш.Hцseynov bu meyarlarы sяlяflяrindяn яxz etmяklя istяr elmi axtarышlarыnda, istяrsя dя publиsistиkasыnda axыra qяdяr onlara sadiq qalmышdыr. Ш.Hцseynovun istяr pedaqoji, istяr tяdqиqatчы alim, иstяrsя dя publиsist fяaliyyяti onun haqqыnda sюylяnяn fыkirlяrdя, o fыkirlяrdя sяslяnяn dяqiq, obyektiv qiymяtdя dя iшtиrak edir: onun bцtюv fяaliyyяti - apardыьы tяdris hяqиqяt fяnni, hяqиqяtin dяrslяri idi! Onun dиlindяn vя qяlяmindяn bцtцn yasaqlara baxmayaraq istяr efиrя, istяrsя dя mяtbuat sяhыfяlяrиnя bюyцk hяrfli hяqыqяtin sяsi vя dalьalarы yayыlыrdы.

Mяnяvi ab-havadakы rиtorik, gurultu onun sяsиni vя sюzцnц batыra bilmяdi. Чцnki onun amalы bяrbяzяkli шцardan, "uzun sцrяn" alqыш haraylardan чox uzaq idi. Onun юzцnя mяxsusluьu ilя fяrdиlяшяn prinsыpыal doьruчulluq hissi cяsarяtli aчыqlыq vя sяmиmiyyяti vяtяndaшlыq dцzlцyц vя mцdriklиyi vardы ki, bu da dinlяyиcыsыni vя oxucusunu onun bцtюv yaradыcы fяaliyyяtиni шяxsi яqиdяnin, fяrdi vicdanыn sяsi vя hюkmц kиmi duymaьa, sяfяrbяr olmaьa yюnlяndиrirdi.

Hяr kяsя mяlum bir hяqиqяtdir ki, tяbияt dиrиlik gцcцnц baharda torpaqdan, sяnяt vя sяnяtkar xalqdan, publиsist vя publиsistыka isя zamandan vя xalqdan alыr.

Xalqыn mяnяvi hяyatыnda vя publиsistиkada iqlim vя mюvsцm dяyишиmi - tarыxi sяrt dюnцш publиsistыkada vя sяnяtdя dя ab-hava vя keyfiyyяt dяyишыmi цчцn zяmin vя шяrtdir. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

№ 08 (190), Август 2020

Гязетимизин 15 иллик йубилейи мцнасибяти иля Азярбайъан Республикасынын Ямякдар Елм Хадими, академик Фяхряддин Гядировун

ТЯБРИКИ

"Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzetinin redaksiya heyяtini Шяки яhalisi, еляъя дя юлкямизин диэяр бюлэяляринин сакинляри tяrяfindяn sevilяn qяzetinизин ilk sayыnыn чap olunmasыnыn 15 illiyi mцnasibяtilя tяbrik edirяm.

Sizя cansaьlыьы, tцkяnmяz enerji vя yaradыcы fikirlяr, чяtin, lakin чox zяruri iшinizdя yeni uьurlar, шяxsi hяyatыnыzda xoшbяxtlik arzulayыram!

Yubileyiniz mцbarяk!

Hюrmяtlя: akademik Fяxrяddin Qяdirov.

Йазычы-драматург, Азярбайъан Йазычылар Бирлийинин цзвц Акиф Саламоьлунун

ТЯБРИКИ

Qейри-пешякар журналист

Bяhs edяcяyim insanla 15 il qabaq zяrurяt nяticяsindя gюrцшцb tanыш olmuшduq. O vaxtlar mяn "Яdil xan" romanы yazmaьa baшlamыш vя bir fяslini keчяn яsrin яvvяllяrindя Шяki hяrbi komissarы olmuш Bяhram bяyя hяsr etdiyimdяn daha sяhih mяlumatlar toplamaq istяdiyim цчцn o nяsildяn olan bir шяxslя gюrцшmяk arzusunda idim. Yetim oьlu Nurяddin mяnя Murad bяyi tяklif etdi vя yardыm edяrяk telefon nюmrяsini dя verdi. Gюrцшdцk, qarшыmda qonur gюzlц, nцfuzedici baxышlы, ciddi gюrkяmli bir шяxs oturmuшdu vя suallarыma mяmnuniyyяtlя cavab verirdi.

Zatяn mяn arxiv materiallarыnыn чoxunun saxtalaшdыrыldыьыnы bildiyimdяn tяbii vя doьru materiallar istяyirdim. Onu da юyrяndim ki, Murad bяy ali tяhsilli mцhяndis-metallurq olsa da "Криминал", "Zaman", Яdalяt" kimi bir sыra nцfuzlu respublika qяzetlяrindя чalышыb vя pцxtяlяшmiш jurnalist sяviyyяsinя qalxa bilmiшdir. O cцmlяdяn яtrafыnda Aqil Abbas, Щидайят Елвцсал, Шящмар Якбярзадя, Йусиф Мисироьлу, Ябцлфят Мядятоьлу, Огтай Саламов kimi tanыnmыш jurnalistlяr olmuшdur. Шцbhяsiz ki, чevrя чox

mяtlяblяri aшkar deyir vя o vaxtkы шящяр бялядиййясинин рящбярлийи dцzgцn qяrar verяrяk Шяkinin яdяbi mцhitini, mяtbuatыnы daha da gцclяndirmяk naminя yeni bir qяzetin чыxmasы цчцn Murad bяyiн тяшяббцсцнц дястяклямиш вя ону гязетин baш redaktorу tяyin etmяkdя yanыlmamышdы. Yяqin ki, hяkimjurnalist, mцhяndiс-yazычы, hяkim-mцьяnni, hцquqшцnas-bяstяkar eшitmisiniz vя gюrmцsцnцz. O qяbildяn olan vя hяmiшя юzцnц гейти-пешякар, qeyri-rяsmi jurnalist kimi tяqdim edяn Murad Nяbibяyov elя biz tanыш olan vaxtdan, yяni 2005-ci ildяn tяkbaшыna "Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzetini gюzяl tяrtibdя, dolьun mяzmunda, bюyцk hяcmdя чыxarmaьы bacardы vя bu gцn dя mцvяffяqiyyяtlя davam etdirir. Onun яmяyinя qiymяt verilяrяk bir sыra tяltiflяrя layiq gюrцlцb, qяzeti чяrчivяdяn чыxaraq Respublikada tanыnыr vя oxunur, bu yaxыnlarda шairlяrimizdяn biri dedi ki, AMEA-nыn Maral xanыm adlы bir алим ямякдашы "Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzetinin hяr sayыnы oxuduьunu vя bяyяndiyini sюylяmiшdi. Axы baш redaktor yorulmadan vя usanmadan yeni dяrc olunan hяr buraxыlышыnы internet saytыnda qoyur. Шяxsяn mяn Murad Nяbibяyovun яmяyini yцksяk qiymяtlяndirir vя gяlяcяkdя ona чятин вя мясулиййятли ишиндя даща бюйцк мцвяффягиййятляр arzulayыram!

15 yaшыnыz mцbarяk "Шяki Bяlяdiyyяsi", яziz Murad bяy!

Akif Salamoьlu, mцhяndis-yazычы, AYB-nin цzvц

Азярбайъан Республикасы Милли Мяълисинин депутаты Агил Аббасын

Т ЯБРИ КИ

Мян чох севинирям ки, бир бюлэя гязети олан "Шяki Bяlяdiyyяsi" юзцнцн 15 йашыны гейд едир. Севинмяйимин дя ясас сябяби одур ки, бу гязетин баш редактору вахтиля мяним баш редактору олдуьум "Ядалят"дя журналистиканын ялиф-

басыны юйрянян, ясил ихтисасы мцщяндис олан Мурад Нябибяйовдур. Мурад Бакыдан доьма йурдуна кючцб "Шяки Бялядиййяси"ни чап етмяйя башлайанда чохлары еля дцшцнцрдц ки, о, тякбашына ян чоху 2-3 гязет бураха биляр. Амма мян онун щяля бизимля ишлядийи вахтларда неъя щявясля, инадкарлыгла ющдясиня дцшян вязифяни йериня йетирдийинин шащиди олдуьум цчцн инанырдым ки, Мурад башладыьы иши йарымчыг гоймаз. Вя юз фикримдя йанылмадым. Щягигятян 15 ил вя щяр ай 16, бязян дя 24, 32 сящифялик гязет ярсяйя эятирмяк о гядяр дя асан иш дейил. Бу эцн мян бюйцк ифтихарла Мурады вя Шяки Бялядиййясинин коллективини гязетляринин 15 иллик йубилейи мцнасибятиля црякдян тябрик едирям. Щюрмятля: Агил Аббас.

Йазычы-шаир-драматург, Азярбайъан Йазычылар Бирлийинин Шяки шюбясинин рящбяри Вагиф Асланын

ТЯБРИКИ

Мянтиги вя фялсяфи, щяъми, мязмуну вя елми-публисистик тутуму иля ян мютябяр гязетлярля бир сырада йер алан "Шяки Бялядиййяси"нин 15 йашы тамам олур. Охуъуларла тямасда олдуьу илляр ярзиндя Шякинин эцндялик щяйаты иля йанашы онун тарихян кечдийи йол, цмумазярбайъан вя дцнйа мядяниййятиня вердийи тющфяляр "Шяки Бялядиййяси"ндя чаьдаш Шякили алим вя зийалыларын гяляминдя юз ифадясини тапмышдыр.

Шякинин чаьдаш ядяби щяйаты вя онун нцмайяндяляри дя лайигинъя тямсил олунмушдур. Ян юнямлиси одур ки, Азярбайъан мили азадлыг щярякатында Шякинин инкаролунмаз ролу чох дяйярли мцяллифлярин тядгигат характерли йазылары иля мящз бу гязетдя ишыг цзц эюрмцш вя эюрмякдядир. Цмумтцрк ядябиййаты вя тарихи иля баьлы вердийи йазылары щятта республика зийалыларынын мараьына сябяб олмушдур. "Шяки Бялядиййяси" Шякинин тарихи шющрятиня вя бу эцнцнцн давамы олан ишыглы сабащларына тутулан эцзэцдцр. О эцзэцдя доьма Азярбайъанымызын Шяки адлы ъяннят эушяси бцтцн айдынлыьы иля эюрцнцр. "Шяки Бялядиййяси" гязетиня даим парлаг олмасы вя Шякимизи щямишя олдуьу обйективликля якс етдирмясини арзулайырам. Саьлам ягидяси вя саф дцшцнъяляри иля юрняк олмасыны диляйирям. Щюрмятля: Вагиф Аслан

Мяккя шящяри, Kral Яbdцl Язиз xяstяxanasыnыn Инфексион Нязарят шюbясинин mцdiri

Azяr Rяшidovун ТЯ БРИ КИ Hюrmяtli Murad mцяllim!

Sizi vя bцtцn iшчilяri ШЯKИ BЯLЯDИYYЯSИ qяzetinizin15 illik yubileyi mцnasibяtilя sяmimi qяlbdяn tяbrik edirяm.

Jurnalist fяaliyyяti mцasir cяmiyyяtin цnsiyyяt mяdяniyyяtinя, mяlumatlandirilmasыna, maariflяndirilmяsinя vя цmumilikdя, demokratiyanыn inkiшafыna bюyцk tяsir gюstяrir. Sizя vя hяmkarlarыnыza цrяkdяn yeni-yeni layihяlяr, gюzяl iшlяr arzu edirяm. Sizя hяmiшя belя mцasir, cяsarяtli olmaьы, чox gяrgin iшinizdя yeni-yeni nailiyyяtlяr, hяr gцn yalnыz vя yalnыz gюzяl xяbяrlяr dilяyirяm. Ярябистандан хош арзуларла: Азяр Ряшидов.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (190), Август 2020

сящ. 9

Гязетимизя цнванланан ТЯБРИКЛЯР

Шяки шящяр Иъра Щакимиййятинин коллективи Rayonumuzda yerli mяtbuat orqanlarы arasыnda юzцnяmяxsus yeri olan "Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzetinin 15 illik yubileyi mцnasibяtilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin rяhbяrliyi vя kollektivi adыndan kollektivinizi tяbrik edir vя yeni yaradыcыlыq uьurlarы arzulayыrыq.

Kollektivinizin rayonumuzun ictimai-siyasi vя mяdяni proseslяrindя fяal iшtirak etmясini, Шяkinin tarixi, bu gцnц vя gяlяcяyi ilя baьlы araшdыrmalarыn, yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn fяaliyyяti, mюvcud problemlяrи barяdя hяr bir яhяmiyyяtli hadisяnin "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin sяhifяlяrindя яksini tapmasыnы yцksяk qiymяtlяndiririk.

Bir daha яlamяtdar yubileyiniz mцnasibяtilя "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin kollektivini vя oxucularыnыzы цrяkdяn tяbrik edir, redaksiyaya yeni-yeni yaradыcыlыq uьurlarы arzulayыrыq. Иnanыrыq ki, юlkяmizdя vя rayonumuzda baш verяn mцhцm hadisяlяrin, milli-mяnяvi dяyяrlяrimizin qorunmasыnda, mяdяniyyяtimiz, tariximizlя baьlы hяqiqяtlяrin oxuculara чatdыrыlmasыnda kollektiviniz цzяrinя dцшяn yцkцn юhdяsindяn layiqincя gяlяcяkdir.

Rяhman Mяmmяdov Azяrbaycan Respublikasыnыn Яdliyyя Nazirliyi Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin rяisi, baш яdliyyя mцшaviri heyяti!

Hюrmяtli redaksiya

Azяrbaycanыn yerli юzцnцidarяetmя qurumlarыnыn mяtbuat orqanlarы sыrasыnda mцhцm yerя vя nцfuza malik "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin 15 illik yubileyi mцnasibяtilя Sizi sяmimi qяlbdяn tяbrik edirяm.

Mяlumdur ki, Цmummilli lider Heydяr Яliyevin uzaqgюrяn siyasяtini layiqincя davam etdirяn Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin milli mяtbuata diqqяt vя qayьыsы sayяsindя bu gцn Azяrbaycanda Кцtlяфvi Иnformasiya Вasitяlяrinin fяaliy-yяti цчцn hяrtяrяfli шяrait yaradыlmышdыr.

Demokratik inkiшafыn tяrkib hissяsi kimi sюz vя mяlumat azadlыьыnыn tяmin edilmяsi, Кцtlяvi

Tural Niftalыyev Шяki ШRPШ DYPB-nin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzeti mцstяqil Azяrbaycan Respublikasыnыn mяtbuat tarixindя юzцnяmяxsus yer tutmuш mяtbu orqanlarыndan biridir. Qяzet fяaliyyяt gюstяrdiyi dюvr яrzindя dюvlяtчilik ideologiyasыnыn carчыsы olmuшdur. Saьlam яqidя ruhunda kюklяnmiш insanlarы яtrafыnda birlяшdirяn "Шяki bяlяdiyyяsi" hяr zaman цmummilli lider Heydяr Яliyevin ideyalarыnы qяtiyyяtlя tяbliь etmiш, dюvlяtчilik яnяnяlяrin yayaraq, cяmiyyяtimizin informasiya tяlabatыnыn юdяnmяsindя mцhцm rol oynamышdыr.

Qяzetin 15 illik yubileyini sяmimiyyяtlя tяbrik edir vя цmidvarам ки, бу гязет bundan sonra da Azяrbaycan cяmiyyяtinя, dюvlяtчiliyinя vя milli mяdяniyyяtimizя sяdaqяtlя xidmяt edяcяkdir. Щюрмятля: Турал Нифталыйев.

Иnformasiya Вasitяlяrinin sяrbяst fяaliyyяti цчцn яlveriшli шяraitin yaradыlmasы milli mяtbuatы-mыzыn, o cцmlяdяn "Шя-ki bяlяdiyyяsi" qяzetinin юz missiyasыnы daha sяmяrяli шяkildя yerinя yetirmяsinя yeni imkanlar aчmышdыr. "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzeti nяшrя baшladыьы ilk gцndяn yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn fяaliyyяti, inkiшafы, o cцmlяdяn юlkяmizdя sosial-iqtisadi tяrяqqi, vяtяndaш cяmiyyяtinin formalaшmasы mяsяlяlяrini obyektiv vя peшя-karlыqla tяqdim etmiш, доьма Шяkimizin ictimai-siyasi vя mяdяni proseslяrindя fяal iшtirak etmiшdir.

Yerli юzцnцidarяetmя orqanlarыnыn fяaliyyяti, mюvcud problemlяr barяdя hяr bir яhяmiyyяtli hadisяnin "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin sяhifяlяrindя яksini tapmasыnы, bцtюvlцkdя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя hяssas vя obyektiv mцnasibяtini yцksяk qiymяtlяndiririk.

Bir daha яlamяtdar yubiley mцnasibяtilя Bяlяdiyyяlяrlя Иш Mяrkяzinin kollektivi adыndan redaksiya heyяtini, гязетин баш редактору Мурад Нябибяйову, ейни заманда Шяки бялядиййясинин коллективини vя qяzetin oxucularыnы цrяkdяn tяbrik edir, hяr kяsя mюhkяm cansaьlыьы, redaksiyaya yeni-yeni yaradыcыlыq uьurlarы arzu edirяm. Йубилейиниз мцбаряк! Бюйцк Щюрмятля: Рящман Мяммядов.

Галиб Ясядов, Hяkim-nevroloq, Avropa Nevroloji Akademiyanыn hяqiqi цzvц Hюrmяtli Murad Nяbibяyov!!!

Sizi vя kollektivinizin bцtцn цzvlяrini qяzetinizin 15 иллик yubileyi mцnasibяtilя цrяkdяn tяbrik edirяm!

Sizin яziyyяtlяrinizи, bu yolda чякдийиниз cяfalarы, яsяblяrinizin tarыma cяkilmяsiни vя qяzetin hяr nюmrяsi чap olunarkяn uшaq kimi necя sevindiyinizi dя yaxшы xatirlayiram. Hяm dя sюzцnц istяnilяn formada demяyi bacaran, Вяtяnini, elini dяlicяsinя sevяn bir ziyalы kimi sizя hюrmяtim sonsuzdur. Siz artыq adыnыzы tarixя yazmыsыnыz - Шяkinin шяrяfli tarixinя. Sizin dostlarыnыzыn arasinda olduьum цчцn hяdsiz qцrur duyuram. Hяmiшя bax belяcя gяnc vя cavan, saьlam vя gцmrah olmaьыnыzы arzulayыram. Gцn o gцn olsun bu qяzеt sizinlя birgя daha bюyцk rяqяmli yubileylяrini qeyd elesin.

Bиз сизинля фяхр едирик.

Vцqar Иskяndяrov, Azяrbaycan Respublikasы Milli Mяclisinin deputatы lim!

Hюrmяtli Murad mцяl-

Qяzetinizin 15 yaшы mцnasibяtilя sizi vя bцtцn "Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzetinin yaradыcы heyяtini vя oxucularыnы цrяkdяn tяbrik edirяm.

Uzun illяrdir Шяkidя bir чox qяzetlяr чap olunur. Шяki, цmumiyyяtlя, ziyalыlar шяhяridir. Ona gюrя dя яbяs deyil ki, Шяkidя hяr zaman чox istedadlы vя savadlы jurnalistlяrimiz olub. Biz яminik ki, bundan sonra da Шяki daha da чox jurnalist yetiшdirяcяk. "Шяki Bяlяdiyyяsi" qяzeti sюzцn яsl mяnasыnda чap olunduьu gцndяn юzцnя yцksяk sяviyyяdя oxucu kцtlяsi qazana bilib. Vя mяn buna яminяm ki, hяlя uzun illяr sizin rяhbяrliyiniz altыnda bu qяzet bцtцn oxucularыnы - шяkililяri vя цmumiyyяtlя, юlkяmizin mяtbuatsevяr insanlarыnыn hяr birini юz yeni buraxыlышlarы ilя sevindirяcяk vя biz dя sizi qarшыdan gяlяn digяr yubileylяr mцnasibяtilя tяbrik edяcяyik.

Yubileyiniz mцbarяk!

Yarandыьы ilk gцndяn hяm mяtbuat meydanыnda, hяm dя цmumяn ictimai hяyatda юzцnяmяxsus yol tutan, hяr baxыmdan mцtяrяqqi mюvqedя dayanan, ziyalыlarыn gюrцш yeri olan, hamыmыzыn hяvяslя oxuduьumuz "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzeti tяbii ki, bu mцddяt яrzindя tam rahat, rяvan bir yol keчmяyib, чeшidli sыnaqlarla, чяtinliklяrlя dя цzlяшib.

Ancaq qяzetin bacarыqlы, peшяkar, fяdakar rяhbяrliyinin inadlы fяaliyyяti nяticяsindя qяzet hяmin sыnaqlardan uьurla чыxaraq, чяtinliklяri dяf edяrяk bu яlamяtdar sayыna, indiki mюtяbяr mяqamыna yetiшib. "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzeti ilk nюvbяdя zяngin mяlumat qaynaьы, ciddi vя dцrцst informasiya mяnbяyidir.

Respublikamыzda, elяcя dя rayonumuzda baш verяn hadisяlяr, cяrяyan edяn proseslяr, яdяbiyyatыmыzda, mяdяniyyяtimizdя baш verяn yeniliklяr "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin sяhifяlяrindя юzцnцn geniш, hяrtяrяfli tяqdimatыnы tapыr. Eyni zamanda, bu qяzetin az qala hяr nюmrяsi tariximizя, яdяbimяdяni hяyatыmыza aid maraqlы materiallardan ibarяt,

Яdalяt Tahirzadя.

Bakы Avrasiya Universitetinin professoru bяy!

Gцnaydыn, яziz Murad

Юyrяndim ki, "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin 15 yaшы tamam olur. Doьrusunu deyim ki, son zamanlar hansыsa qяzeti oxuduьumu xatыrlamыram, чцnki mяtbuatda mяni mяnявi baxыmdan tяmin edяcяk bir шey tapa bilmirяm. Ancaq bunu da tam sяmimiyyяtlя bildirirяm ki, Sizin vasitяnizlя oxumaq imkanы yaranan "Шяki bяlяdiyyяsi"nin hяr sayыnы maraqla oxuyur, kюhnя bir jurnalist kimi iшinizi bяyяnir, uьurlarыnыza sevinirяm.

Bunu da tam sяmimiyyяtlя bяyan edirяm ki, mяnя чox doьma olan Шяkimizin bu qяzeti Azяrbaycan mяtbuat tarixinin qыzыl fondunda юz layiqli yerini tutacaq. Mяn doьma qяzetimizin 15 yaшыnы цrяkdяn tяbrik edir, baшda Siz olmaqla onun яrsяyя gяlmяsinя zяhmяt чяkяn hяr kяsя minnяtdarlыьыmы bildirirяm!

Allah qяzetin mininci sayыnы чыxarmaьы sizlяrя nяsib etsin, inшallah!

Sevgilяrimlя, Ядалят Тащирзадя.

Qяшяm Kяrimov, Шяki Statistika idarяsinin rяisi ruh oxшayan, zehin aчan mцtaliя чяlяngi sayыla bilяr.

Mцxtяlif nяsillяri tяmsil edяn, fяrqli dцшцncя tяrzinя vя dцnya gюrцшцnя sahib olan чox sayda insan bu qяzetin oxucularыdыr.

Hюrmяtli Murad mцяllim!

Bir daha яlamяtdar yubiley mцnasibяtilя Sizi vя "Шяki bяlяdiyyяsi" qяzetinin iшыq цzц gюrmяsindя яziyyяti olan hяr bir insanы цrяkdяn tяbrik edir, hяr kяsя mюhkяm cansaьlыьы, yeni-yeni nailiyyяtlяr arzulayыram.

Hюrmяtlя: Гяшям Кяримов

сящ. 10

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (190), Август 2020

ЯЩМЯДИЙЙЯ ЪЯБРАЙЫЛОВ - 100 Мурад НЯБИБЯЙОВ Ящмядиййя Ъябрайылов 1920-ci il сентйабрын 2-дя Нуха гязасынын Охуд кяндиндя anadan olмуш, 1994-ъц ил октйабрын 10-да дцнйасыны дяйишмишдир. Мяктяби битирдикдян сонра Я.Ъябрайылов, 1935-1938-ci illlяrdя Nuxa Kяnd Tяsяrrцfatы Texnikumunun zootexnika vя aqronomiya fakцltяsindя тящсил алмыш вя 1938-41-ci illяrdя Azяrbaycan SSR-in шimalшяrq rayonlarыnda zootexnik vя aqronom iшlямишдир. ЫЫ Дцнйа мцщарибяси артыг ССРИ-йя дя чатдыгдан сонра, 1941ъи илдя kюnцllц olaraq cяbhяyя эедян Я.Ъябрайылов Orcеnеkidze вилайятинин Nevinnomыsk шяhяrindяki aviasiya mяktяbindя бир-нечя ай hazыrlыq keчдикдян сонра kiчik leytenant rцtbяsi alыр вя Moskva yaxыnlыьыnda yerlяшяn 35-ci diviziyanыn 350-ci bombardmanчы eskadriliyasыna эюндярилир. 1942-ci ilin aprelindя ися Ukraynanыn Donbas шяhяrinдяки 350-ci polkun siyasi rяhbяrinin kюmяkчisi tяyin olunur. Bu polkun tяrkibindя o, Ukraynanыn Barvinki-Lozovaya-Иzyum rayonлары яtrafыndakы dюyцшlяrdя

Яhmяdiyyя Cяbrayыlov - Иkinci Dцnya mцharibяsi dюvrцndя antifaшist Mцqavimяt hяrяkatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi, яfsanяvi partizan - "Armed Miшel", "Ryus Armed", "Хаrqo" vя baшqa adlarla Fransanыn azadlыьы uьrunda dюyцшlяrdя iшtirak etmiш, Fransanыn orden vя medallarы ilя, o cцmlяdяn "Hяrbi medal"la ilя tяltif olunmuшdur. мядиййянин башына Almanийа щюлцмяти 10 min alman markasы mцkafat tяyin emiшdi.

1944-cц ilин may айында Яhmяdiyyяni яvvяlcя Kaberta partizan dяstяsinя, sonra isя kapitan Delplankыn komandanlыq etdiyi Dцma Gizli Ordusuna keчirirlяr. Яhmяdiyyя bu dяstяnin Tarn vя Qaronun azad edilmяsi uьrunda apardыьы bцtцn dюyцшlяrdя iшtirak edir. 1944cц il avqustун 19-да Montobanыn azad edilmяsi яmяliyyatыna qatыlыr. Щямин ил, августун 20-дя azad edilmiш Parisdя Яhmяdiyyя Cяbrayыlov Франса мцвяггяти щюкумятинин рящбяри, эенерал Шarl de Qollа gюrцшцr вя эенералын олдуьу банкетдя о да иштирак едир. Яhmяdiyyя Ъябрайылов Montobanda yaradыlan 3-cц briqadaya daxil olур Vozj иля Elzasda эедян dюyцшlяrdя iшtirak edir. Франса партизанлары иля бирликдя бир чох tapшыrыqlarla yanaшы, Яhmяdiyyя Cяbrayыlov dяmir yol xяtlяrini partladaraq dцшmяnin minlяrlя fransыzы Almaniyadakы hяbs dцшяrgяlяrindя apararaq iшlяtmяlяrinя

яlindяn alыnыr. Я.Ъябрайылов Вятяндя 1947-ci ildя Sцrяyya adlы qadыnla ailя qurur, 1948-1962-ci illяrdя bu nikahdan 7 uшaq dцnyaya gяlir.

1964-cц ildя о, Kirovabad Kяnd Tяsяrrцfatы Иnstitutunda yarыmчыq qalmыш tяhsilini davam etdirir.

1966-cы ildя Fransa prezidenti Шarl de Qoll SSRИ-yя sяfяri zamanы Яhmяdiyyя Cяbrayыlovu gюrmяk istяdiyini bildirmiш vя o, Moskvaya чaьыrыlmышdыr. 1968-ci ildя Sovet hюkumяti tяrяfindяn "vяtяn xaini" adы onun цstцndяn gюtцrцlцr vя ona bяraяt verilir.

1970-ci ildя Kяnd Tяsяrrцfatы Иnstitutunda tяhsilini baшa vurduqdan son-ra Шяki rayonu Nяrimanov adыna kol-xozda baш aqronom iшlяyir.

1971-ci ildя "Qыrmыzы Яmяk Bayraьы" ordeni ilя tяltif olunur.

1972, 1975, 1982-ci illяrdя Я.Ъябрайылова dюyцшlяrdя iшtirak etdiyi yerlяri gяzmяyя icazя verilir.

1975-ci ildяki sяfяri zamanы o, Fransa Senatыnda senator Jak Dцklo tяrяfindяn qяbul edilir vя ona bu gюrцшdяn xatirя medalы tяqdim edilir.

Франса гящряманы Иyriminci яsr, iyriminci il, Bяxш edib dцnyaya bir qяhrяman da.

Tяk ana vяtяndя, bu yurdda deyil, Tanыnыb чox yerdя, o чox mяkanda.

Doьulub Шяkinin Oxud kяndindя, Uyumuш bir ana xoш laylasыyla.

Qышыn шaxtasыnda, yayыn gцnцndя, Bюyцyцb Шяkinin saf havasыyla.

Xoшbяxtdi tarixdя igid tяk qalan, Hяr yetяn nя bilsin igidlik nяdir?

Sizя sюz aчdыьыm, Шяkidяn olan, Gяlяcяk qяhrяman Яhmяdiyyяdir.

Min doqquz yцz otuz beшinci ildя, Mяktяbi bitirib onbeш yaш olmuш.

Sonra da цч illik ali tяhsillя, Oxuyub aqronom tяhsili almыш. Иki il aradan keчdiyi zaman, Bir qapы aчmышdыr юz dцnyasыna.

O dюvrцn sayыlan, яn ali olan, Цzv olmuш Kommunist Partiyasыna.

Nюvbяti il idi qыrbirinci il, Baшlayыr ikinci dцnya savaшы.

Sovetlяr юlkяsi diz чюkяn deyil, Cяbhяyя yollanыr чox vяtяndaшы.

Qoшulur чaьrышa Яhmяdiyyя dя, Kюnцllц olaraq gedir cяbhяyя.

Sovetlяr vяtяndi o vaxt, o vяdя, Dюyцшя atыldы o, vяtяn deyя.

Bir neчя ay keчib hяrbi kurslardan, O kiчik leytenant rцtbяsi alыr.

Hяrbi tяyyarяylя uca sяmadan, Dцшmяn mюvqeyinя bombalar salыr.

Belяcя hяr gцnц keчir dюyцшdя, Bu yerdяn чяtindi sяma dюyцшц.

Hяr anda юlцm var bu yцksяliшdя, Olar ki, olmasыn geri dюnцшц.

Ящмядийя Ъябрайылов (саьдан 3-ъц) ъябщя йолдашлары иля iшtirak ediр вя бaш leytenant rцtbяsi alыр.

1942-ci ilin aprel, йа да may ayыnda Ящмядиййя Ъябрайыловун tяyyarяsi Kursk сямасында дцшмян тяряфиндян vurulur. О, Шimali Donetsк чayыnыn yaxыnlыьыnda aьыr yaralanмыш щалда almanlara яsir dцшцб Barvinka vя Lvov yaxыnlыьыndakы hяbs dцшяrgяlяrinдян бириня gюndяrilir. О вахт алманлар ясирлярин йерини тез-тез дяйиширдиляр.

1943-cц ildя Daxau hяbs dцшяrgяsinдя олан Ъябрайылов birinci dяfя qaчmaьa cяhd edir. О, бычaqla silahlanaraq юzцnц sяrxoшluьa vurur, gecяnin qaranlыьыndan istifadя edяrяk gюzяtчiyя yaxыnlaшыr vя boьazыnы kяsmяk istяyir. Лакин гачыш ъяhdи baш tutmur, ону Fransanыn cяnubuna, Tuluza шяhяri yaxыnlыьыndakы Montoban hяbs dцшяrgяsinя эюндярирлияр вя 4167 nюmrяli яsir кими гейдиййата алыныр. Бурада бяхти эятирян Ящмядиййя Ъябрайылов дцшярэя комендантынын гуллугчусу, Жанна адлы бир гадынын вя франсыз ясирлярин кюмяйи иля ясирликдян гачмаьа мцвяффяг олур. Хястя Ящмядиййяни Жаннанын евинин зирзямисиня эятирирляр. Аз бир вахтда франсыз дилини юйрянян Я.Ъябрайылов Жаннанын васитяси иля Франса партизанлары иля ялагяйя эирир вя алман фашизминя гаршы франсызларын мцгавимят щяракатына гошулур. Ону, лягяби “Дцма” олан капитан Делпланкын рящбярлик етдийи Tarn vя Qaron departamentlяrinин 4-cц eskadronunа гябул едирляр. Франса мцгавимят щяракатында иштиракы заманы Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun gizli lяqяblяri "Xarqo", "Fraji", "Qoчaq", "Ryus Armed" vя s. olmuшdur. Дюйцшлярдя фашистляря ган уддуран Ящ-

mane olmuшdur.

Hяbs dцшяrgяляриня aparыlan 500-я yaxыn fransыz uшaьыны xilas edяn zaman ися Я.Ъябрайылов йaralanmыш vя alman zabiti formasыnda olduьu цчцn bir mцddяt alman hяrbi qospitalыnda mцalicя олунмушдур.

Mцalicяsi bitdikdяn sonra алманлар тяряфиндян Albi шяhяrinя hяrbi komendant tяyin olunmuш вя бir mцddяt alman zabiti kimliyindя partizanlara чox яhяmiyyяtli mяlumatlar юtцrmцшdцr. Daha sonra ися ишлядийи komendaturaнын бцтцн алман zabitlяrini яsir gюtцrяrяk partizanlara tяhvil vermiшdir. Ящмядийя Ъябрайылов алманлара хидмят едян kюrpцlяri sыradan чыxarыr, alman anbarlarыnы vя faшist zabitlяrinin yaшadыqlarы evlяri yandыrыr. Onun baшчыlыьы altыnda Lion шяhяrinin mяrkяzindя dцшmяn tanklarы yandыrыlыr. Mцvяffяqiyyяtlя aparыlan tяhlцkяli яmяliyyatlarда фярглянян Я.Ъябрайылова Fransa Kommunist Partiyasыnыn baш katibi Moris Torez tapanчa baьышlayыr. Мцщарибя гуртарандан сонра, 1946-cы ildя Яhmяdiyyя qяti qяrara gяlir ki, Вяtяnя qayыtsыn. Fransa щюкумяти Ящмядиййянин hяrbi шцcaяtlяrini layiqincя qiymяtlяndirмиш, oну орден вя медалларла тялтиф етмиш, o cцmlяdяn ону sыravi яsgяrя hяrbi paradda generaldan irяlidя addыmlamaq hцququ верян шяxsi igidliyя gюrя "Hяrbi medal"ына лайиг эюрмцшдцр.

1946-cы il noyabrын 25-dя Шarl de Qollun kюmяyi ilя Яhmяdiyyя SSRИ-yя qayыdыr. Лакин бurada o, vяtяn xaini kimi qяbul olunur vя Moskvadakы yoxlamalarыn birindя mцkafatlarыnыn bir hissяsi

1976-cы ildя mцharibяdяki iшtirakыna gюrя "Oktyabr Иnqilabы Ordeni" ilя tяltif olunur. 1977-ci ildя Tarn vя Qaronda Fransa partizan hяrяkatыnda birgя iшtirak etdiyi Rene Шambar SSRИ-yя gяlir vя Яhmяdiyyя Cяbrayыlovla gюrцшцr. Яhmяdiyyя Cяbrayыlov 1990-cы ildя Шarl de Qollun anadan olmasыnыn 100 illiyinя hяsr olunmuш mяrasimlяrdя iшtirak etmяk цчцn Parisя dяvяt olunur. 1994-cц il 6 yanvarda Front National milli hяrakat mяmuru Rene Rassel Яhmяdiyyя Cяbrayыlova Fransa Mцqavimяt hяrяkatыnda iшtirakыnы tяsdiqlяyяn sяnяdi tяqdim edir. Узун ъябщя йолу кечмиш, одун-аловун ичиндян чыхмыш Гящряманымыз 1994-cц ил oktyabrын 10-да доьма шящяриндя бир yol qяzasынын гурбаны олур. О, телефон будкасында оларкян бир йцк машынынын будкайа чырпылмасы щяйатына сон гойур. Юlцmцndяn xяbяrsiz olan Fransa hюkumяti 1995-ci ildя faшizm цzяrindя qяlяbяnin 50 illiyi mцnasibяtilя ona fяxri tяqaцd vя xatirя medallarы gюndяrir.

1998-ci il 15 oktyabrda Fransa Mцqavimяt hяrяkatыnыn kюnцllц dюyцшчцsц Яhmяdiyyя Cяbrayыlova юlцmцndяn sonra Fransanыn azadlыьы uьrunda dюyцшlяrdя iшtirakыna gюrя Minnяtdarlыq Diplomu verilir. Hяmin il Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun dюyцш yoldaшы Rene Шambar Шяkidя onun ailяsinя baш чяkir.

***

(Йазыда интернет ресурсларындакы мялуматлардан истифадя олунуб.)

Qыrx ikinci il, aprel-may ayы, Kursk sяmasыnda gedir dюyцшlяr.

Dцшmяnin sяmada чoxlaыb sayы, Чяtinя dцшцbdц bax bizim bu яr.

Nяhayяt vurulur tяyyarяsiylя, Yaralы bir halda alыnыr яsir.

Alman faшistlяrin iшgяncяsiylя, Dцшmяnя bir kяlmя vermяyir o, sirr.

Qыrxцчdя cяhd edir qaчmaьa ordan, Bir alman яsgяrin boьazыn kяsir.

Qaчarkяn yenя dя tutaraq yoldan, Яn aьыr lagerя salыnыr яsir.

Montaban adlanыr hяrbi dцшяrgя, Mяkanы Fransa cяnubundadы.

Bizim bu qяhrяman яsirlя birgя, Bяlkя dя dцz on min яsir burdadы.

Nя gцndцz, nя gecя, nя dя bircя an, Sяrbяstlik bilmяyir burda яsirlяr.

Bir anlыq oturmaq istяyяn zaman, Sorьusuz, sualsыz gцllяlяyirlяr.

Tutulan hяr яsir sovet яsgяrin, Иnsantяk saymayыr faшist almanlar.

Ta sяbri tцkяnib Яhmяdiyyяnin, Buradan qaчmaьa cыzыr planlar.

Nя qяdяr qorxulu olsa da qaчыш, Юlцmdяn betяrdi burda qalmaьы.

Dцшmяn gцllяsinя hяdяf olmamыш, Юzцnя sюz verib qisas almaьы.

Nюvbяti qaчышы olur uьurlu, Bu iшdя borcludu fransыzlara.

Arayыb, axtarыb bir чыxыш yolu, Qoшulur burada partizanlara.

Агшин ЩАЪЫ ЗАДЯ, Эюйъя мащалы Fransыz dostlarla verib baш-baшa, Dюyцшя sяrf edir, nя varsa gцcцn.

Fransa uьrunda girib savaшa, Qяhrяman sayыlыr Fransa цчцn.

Gah Xarqo, gah Ryus Armed adыyla, Hey qorxu yaшadыr o, almanlara.

Fransыz partizan чox dostlarыyla, Daьыdыr, mяhv edir, gedirsя hara.

Ya gцndцz, ya axшam, hяr vaxt, hяr zaman, Armedin iшidi, hara partlasa.

Alman ordusuna qorxu yaшadan, Armeddяn danышыr bцtцn Fransa.

Qorxuya salыbdы o, qansыzlarы, Narahat olurlar hяr gяlmяsindяn.

Yцzlяrlя, minlяrlя fransыzlarы, Qurtarыb o alman dцшяrgяsindяn.

Onu tutmaq цчцn, юldцrmяk цчцn, Hяr iшя cяhd edir даим almanlar.

Tutub gяtirяnя pul vermяk цчцn, Baшыna on min dя marka qoymuшlar.

Fransa paytaxtы Paris bu yolla, Alman ordusundan alыnan vяdя.

Gюrцшцr general Шarl de Qolla, Bizim bu qяhrяman Яhmяdiyyя dя.

Dюyцшцb bu savaш qurtaranadяk, Almышdыr Fransa hяrbi medalыn.

O qalmыш yadыnda Armed Miшel tяk, O vaxtdan general Шarl de Qollun.

Sonralar Prezident bu Шarl de Qoll, Sovet dюvlяtinя bir sяfяr etmiш.

"Mяn ora gяlincя, mяnimlя dяrhal, Miшeli gюrцшя gяtirin" demiш.

Tяшviшя salmышdыr bu sюz Kremli, Axtarыш baшlamыш Miшel adыyla.

Kimlяr var, kimlяr yox? dюvlяtя bяlli, Vяtяndaш olmayыb bu soyadыyla.

Sяn demя яvvяl dя Fransa xalqы, Mцkafat gюndяrib Яhmяdiyyяyя.

Almamыш o pulu, sovetlяr vaxtы, Kючцrmцш bir fonda, sцlh olsun deyя.

Nяhayяt bир mяlum arxiv sяnяddяn, Miшelin kimliyi чыxыr ortaya.

Xoш xяbяr alыnыr bu an Шяkidяn, KeQeBe yollanыr dяrhal oraya.

Belяcя baш tutur Шarl de Qolla, Иkinci gюrцшц Яhmяdiyyяnin.

Miшel lяqяbiylя, шяrяfli yolla, Tanыtmыш adыnы yurdun, vяtяnin.

Adыyla ucalыb шюhrяtin,шanыn, Eшq olsun oьluna, eшq olsun Вяtяn.

Bu xalqы sevdirяn bu qяhrяmanыn, Ruhunun юnцndя baш яyirяm mяn.

***

(Шеир мцяллифин Фаъебоок сящифясиндян эютцрцлцб.)

№ 08 (190), Август 2020

Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи

90 ил ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шяki цсйаны Йени тапылмыш фактлар ялавя едилмишдир.

(Яввяли ютян сайларымызда) Rяsmi tяrcцmeyi halыnda bildirilir ki, o bu zaman Шяkidя, Qaxda vя Zaqatalada baш verяn яks-inqilabi чыxышlarыn darmadaьыn edilmяsindя fяal шяkildя iшtirak etmiшdir.

1921-ci ildяn 1924-cц ilin sonuna kimi Balaxanы Sяnaye Komitяsindя katib statusunda iшlяyяn A.Яfяndiyev daha sonra maarif komissarlыьыnda vя Azяrbaycan Dюvlяt Nяшriyyatыnda fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

O, 1933-cu ildя Nuxa rayon Иcraiyyя Komitяsinя sяdr seчilir. A.Яfяndiyev 1935-ci ildяn юmrцnцn sonuna kimi "Azяrkitab"ыn Gяncя шюbяsinя rяhbяrlik etmiшdir. A.Яfяndiyev 1946-cы ildя vяfat etmiшdir.

Gюrцndцyц kimi A.Яfяndiyevin bяxti gяtirmiш, 1937-ci il repressiyasыndan kяnarda qala bilmiшdir. Яhalinin bюyцk яksяriyyяti isя цmumi rifah cяmiyyяti quruculuьunu hяyata keчirmяk цчцn dюvlяt mцstяqilliyinin qorunub saxlanыlmasыnыn zяruri olдуьуну dяrk edirdi. Tяяssцflяr olsun ki, istiqlaliyyяtimizin юmrц шirin rюya kimi чox qыsa oldu.

1920-ci ilin aprelindя ac, чыlpaq, avantцrist ideyalarla qыzышdыrыlmыш яsgяrlяrdяn ibarяt XЫ bolшevik ordusu чiчяklяnяn Azяrbaycanыn цzяrinя yeridi.

Psixoloji baxыmdan hяr cцr qanlы яmяllяr tюrяtmяyя hazыr olan bu ordunun ayrы-ayrы hissяlяri 1920-ci il may ayыnыn 1dя Bakыдan Шяkiyя doьru yцrцшя baшladы. Artыq mayыn 5-dя Шяki onlarыn pяncяsindя idi.

Qыsa mцddяtdяn sonra xalq hяr шeyi, hяtta insan dцшцncяsini юz nяzarяti altыna almaьa can atan amansыz rejimin zцlmц altыnda inlяmяyя baшladы.

Bяtnindя kabus mahiyyяti gяzdirяn bolшevik rejimi tюrяtdiyi яmяllяrя gюrя azacыq etiraz sяsini ucaldanlarыn hamыsыnы mяhv edirdi. Bu rejim milli-mяnяvi dяyяrlяr sisteminя aid olan, milli simanы mцяyyяn edяn hяr шeyя qяnim kяsildi. Яsas zяrbя milli istiqlal ideyasыnы xalqыn шцurunda yaшamasыnы tяmin edяn milli ziyalы vя burjua zцmrяlяrinя endirildi.

Bolшevik irticasы bцtцn шiddяtiylя Шяkidя dя tцьyan edirdi. 1920-ci ilin dekabrыna kimi yalnыz sovet hюkumяtinя mцqavimяt gюstяrяn шяxslяrin deyil, var-dюvlяt sahibi olan insanlarыn hamыsыnыn яmlakы mцsadirя edildi. Шяkidя hюrmяt vя nцfuz sahibi olan Mяmmяdaьa Qяdimbяyov, Hacы Sяlim oьlu, Mehhdiqulu Zцlfцqarov, Mяшяdi Zцlfцqarov, Yaqub Sяfяrяli oьlu, Mehdi Hцseynov, Sцleyman Mustafa oьlu, Hяmzя Яsяdullayev, Mяшяdi Яsяdullah Qafarov, Azad Musta-fayev vя Mяcid Mustafa oьlu gцllяlяndilяr. Onlarыn evlяri qarы-шыq bцtцn яmlaklarы mцsadirя olundu. Шяkidя Sovet hakimiyyяti orqanlarы bяrqяrar olduqdan sonra яvvяllяr mцxtяlif vasitяlяrlя kommunist-bolшeviklяr partiyasыnыn sыralarыna cяlb edilmiш adamlarыn bir чoxundan sяbatsыz цnsцrlяr kimi imtina edildi.

1920-ci ilin oktyabr ayыnыn 31-nя olan mяlumata gюrя qeydiyyata gюtцrцlmцш 350 bolшevikdяn, yalnыz 53 nяfяri partiya sыralarыnda saxlanыldы. Юlkяyя soxulmuш XЫ

ordu vя Xalq яrzaq komissarlыьы яhalini baшdan-baшa soyub talamaьa giriшdi. Azяrbaycan Kommunist bolшeviklяr Partiyasы Mяrkяzi Komitяsinin Siyasi Bцrosunun 5 dekabr 1920-ciil tarixdя keчirilяn toplantыsыnda bu soyьunчuluqla baьlы olan шяxslяrin verdiyi hesabatlardan mяlum olur ki, Xalq Яrzaq Komissarlыьыnыn xяttiylя яhalidяn 4480000 pud buьda vя arpa, 120000 pud faraш, 13200 baш heyvan, 380000 pud meyvя vя tяrяvяz, ordunun vasitяsiylя isя 700000 pud buьda vя arpa, 709000 pud faraш, 206000 baш heyvan vя ya 102000 pud яt, 23000 pud qoyun mцsadirя edilmiшdi.

maz."

Sovet hakimiyyяtinin tяtbiq etdiyi soyьunчu vergi sistemi aьыr yцkя чevrilяrяk kяndlilяri яzirdi. Mюvsцmi xarakter daшыyan mцkяllяfiyyяtlяrlя birgя verilяn vergilяrin sayы 30-a чatmышdы.

1922-ci ilя dair vergi normativlяrinя gюrя kяndli tяsяrrцfatlarы malik olduqlarы hяr desyatыn torpaqdan natura шяklindя dюvlяtя 3 puд taxыl vermяli idilяr.

Tяyin olunan vergi o qяdяr aьыr olub ki, hяtta Nuxa Qяza Kommunist Firqяsinin mяsul katibi Qulam Axundov, Xalq Яrzaq Vergisi heyяt katibi Kumanets vя Nuxa Иcraiyyя Komitяsi sяdrinin vяkili Яlяшrяf Иsmayыlov

gisinя layiqincя яmяl olunmazsa vя qulluqчularыnы dolandыrmaq цчцn hюkumяt чox-чox kaьыz pullar buraxыb taxыl almalыdыr. Bununla da manatыn qiymяti dцшяr, hяr шeyin dя qiymяti yцksяlяr. O vяqt kяndlilяr satdыqlarы taxыlыn яlя gяlяn puluna bir шey ala bilmяyяcяklяr.

Nuxa qяzasы kяndlilяrinin vergi iшini yцngцllяшdirmяkdяn юtrц цчlяr heyяti tяrяfindяn mяrkяzi Azяrbaycan Яrzaq Komissarlыьыna kяndlilяrimizin fяqirliyini, чяkdiklяri aьыrlыьы, yetiшяn zяrяrli mяlumat verib baшqa yerlяrя nisbяtяn verginin az alыnmasыna artыq dяrяcяdя sяy edilmiшdir."

Gюrцndцyц kimi mцra-

N.Nяrimanov Шяки мясъидиндя, 1920-ъи ил, (фото nneriman.blogspot.com сайтындан) 1921-ci ilin яvvяlindя Шяki kяndlяrindя yaranmыш vяziyyяtdяn bяhs edяn "Qafqaz Kommunasы" qяzeti yazыrdы: "Nuxa Qяza revkomun (inqilab komitяsi) sяdri Abid Яfяndiyev vя Kommunist firqяsinin idarя heyяtinin цzvц Яbdцlrяшid Иncя-Zunut, Aшaьы Gюynцk, Baш Gюynцk, Aшaьы Layыskы kяndlяrindя olarkяn яhali шikayяtlяnib bildirmiшdi ki, sizin dediyinizя gюrя qыzыl ordu nцmayяndяlяrinin vяzifяsi fцqarя hюkumяtinin mцdafiяsidir. Fяqяt onlar яhalidяn zor vя hяdя ilя qoшqu heyvanы, araba, яrzaq alыr, nяlayiq hяrяkяtlяr edirlяr."

N.Nяrimanov mюvcud vяziyyяtlя tanыш olmaq mяqsяdilя 1920-ci il sentyabrn 30dan - oktyabrыn 14-nя kimi Azяrbaycanыn mцxtяlif bюlgяlяrinя, o cцmlяdяn Шяkiyя sяfяr etmiшdir. O, Qazaxda olarkяn яhali qarшыsыnda чыxыш edяrяk hюkumяt orqanlarыnыn kяndlilяrdяn qida mяhsullarыnы mцsadirя etdiklяrini etiraf etsя dя onlarыn яmяllяrinя bяraяt qazandыraraq demiшdir: "Bizim bildiyimizя gюrя sizdяn чox sayda яrzaq vя heyvan alыnmышdыr. Ancaq bunu bilin, bunlar ac fяhlяlяri yedirmяk цчцn mцvяqqяti olaraq alыnmышdыr."

N.NяrimanovAK(b)Pnin ЫЫ qurultayыnda yenя hяmin mяsяlяdяn bяhs edяrяk bildirirdi: "Mцsadirя gяrяklidir, ancaq bir mцsяlman evinя girdikdя oradakы шяrtlяr nяzяrя alыnmalыdыr. Qadыnlarыn qulaqlarыndan sыrьalarы чыxarыb almaq olmaz. Mцsяlman qadыnыnыn bяdяnindя axtarыш aparmaq yara-

kяndli zцmrяsinin sosial-iqtisadi vяziyyяtinin aьыr olmasыnы nяzяrя alaraq vergilяrin azaldыlmasы xahiшi ilя Azяrbaycan Яrzaq Komissarlыьыna mцraciяt ediblяr.

Hяmin mцraciяtя diqqяt kяsilяk: "Nuxa qяzasыnda яrzaq vergisinя mцbaшir цчlяr heyяti (troyka) tяrяfindяn Azяrbaycan Иctimai Шura Cцmhuriyyяti Komissarlar Шurasыnыn kяnd tяsяrrцfatыndan hюkumяt nяfinя alыnacaq vergi haqqыnda qoyduьu qanuna gюrя 1922 sяnя mяhsulatыndan Nuxa qяzasыndan bir desyatыn yerdяn яlя gяlяn taxыla 3 puдdan яskik olmamaq шяrtiylя hюkumяt nяfinя vergi alыnmalыdыr.

Hяmin vergi bostan, dirrik, baь, чяltik, qoruq yerlяrindяn dяxi olacaqdыr. Azяr-baycan цчцn bu ildя lazыmi qяdяr taxыl olmalыdыr ki, hюkumяt fabrikalarыnda zavodlarыnda iшlяyяn fяhlяlяri, qыrmыzы ordu яsgяrlяrini, milisiyalarы (milis nяfяrlяrini), priyutlarda (yetimxanalarda) olan yetim balalarы vя acizlяri vя baшqa idarяlяrdя qulluq edяn mяmurlarы tяmin etmяk mцmkцn olsun. Hяrgah яrzaq vergisi tamam yыьыlarsa fяhlя, яsgяr vя baшqa qulluqчularыn dolanmasы цчцn hюkumяt dя kaьыz pulu az miqdarda buraxacaqdыr. Bunun ilя dя fabrik шeylяri чoxalaraq, yяni tяsяrrцfat yцksяlmяsiylя manatыn da qiymяti yцksяlяcяkdir.

Hяrgah manatыn qiymяti yцksяlяrsя vergidяn vя юzцnя lazыm olan miqdardan artыq taxыlы kяndli vя mal sahibi bazarda elя qiymяtя sata bilяr ki, яlinя gяlяn pula da istяdiyi tяsяrrцfat ehtiyacыnы ala bilяr. Яgяr яrzaq ver-

cияtnamяdя elementar iqtisadi qanunlar яsasыnda Sovet vergi siyasяti mцdafiя edilir vя чox ehtiyatla Шяki kяndlilяrinin aьыr vяziyyяtini nяzяrя alaraq verginin azaldыlmasыna sяy gюstяrildiyi bildirilir.

Bu sяnяdlя baьlы tяяcъцb doьuran hal bolшevizmin tяntяnяsi naminя hяr cцr amansыzlыьa hazыr olan Яlяшrяf Иsmayыlovun imzasыnыn bura dцшmяsi idi. Яgяr bu ultra bolшevik dя kяndli tяsяrrцfatlarыndan natura шяklindя yыьыlan vergilяrin miqdarыnda gцzяшt xahiш edяnlяrin sыrasыnda idisя demяk vяziyyяt olduqca aьыr olub.

1920-ci il mayыn 15-dя Mцvяqqяti Иnqilab Komitяsinin 10 nюmrяli яmrinя яsasяn Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцndя iш baшыnda olan шяxslяrin fяaliyyяtinin araшdыrыlmasыna baшlanыldы.

Artыq 1920-ci il oktyabrыn 10da istiqlaliyyяt uьrunda mцbarizя aparan, milli hakimiyyяt dюvrцndя fяal ictimai mюvqe tutaraq dюvlяt quruculuьunda iшtirak edяn 762 nяfяr hяbs edilяrяk tяcridxanalara salыnmышdы.

Sюzdя xalqlarыn azadlыьыndan dяm vuran bolшeviklяr, яmяldя юz xalqыnыn azadlыьы uьrunda mцbarizя aparan vяtяnpяrvяr insanlara amansыz divan tuturdular. Yяqin ki, rus tarixчisi, V.Kozlar mяhz bunu nяzяrdя tutaraq yazыrdы: "1917-ci il Oktyabr inqilabы rus mцstяmlяkячiliyinя son qoymaq яvяzinя, ona yeni tяkan verdi".

Azяrbaycanda bolшevik rejimin bяrqяrar olduьu dюvr istiqlalчы zцmrяnin taleyindя aьыr faciяlяrlя яks olundu. XX яsrin inkivizitorlarы missiyasыnda чыxыш edяn "troyka" цzvlяri, NKVD (Xalq Daxili Ишlяr Komissarlыьы) vя QPU (Dюvlяt Siyasi Иdarяsi, rusca) cяlladlarы istiqlal mяfkurяsinin daшыyыcыlarыnы kцtlяvi шяkildя mяhv edirdilяr. Onlarыn baшlыca mяqsяdi repressiyalar vasitяsilя xalqы qorxutmaq vя istiqlaliyyяt mяfkurяsindяn imtina hяddinя qяdяr aшaьыlamaq idi. Bu rejimin azьыnlыьыndan tюrяnяn faciяlяr nя qяdяr ocaьы kor qoydu. Шяkidя Kяrimuшaqlarы nяslinin taleyi hяmin qan qoxulu zamanыn mяьzini anlamaq baxыmыndan sяciyyяvidir. Onlarыn nцmayяndяsi Mustafa Qasыm oьlu 1920-ci ildя bolшeviklяr tяrяfindяn gцllяlяndi. Mustafanыn yeganя gцnahы Musavatчы olmasы vя istiqlaliyyяt dюvrцndя vяzifя sahibi kimi milli dюvlяt quruculuьunda iшtirak etmяsi olmuшdu. Kяrimuшaqlarыnыn digяr nцmayяndяsi Шabяddin (Bucu) Salam oьlu elя hяmin ildя Qanlы Qobu deyilяn yerdя cяza dяstяsi ilя dюyцшdя hяlak oldu. Hacы Salam oьlu, Mirzяmяmmяd Qasыm oьlu vя Яmirяhmяd Qasыm oьlu isя 1930-cu il цsyanыnda iшtirak etmяkdя gцnahlanrыlaraq mяhv edildilяr.

Eyni taleyi Hacы Gюyцшuшaqlarы da yaшamalы oldular. Onlarыn nцmayяndяlяri Иsfяndiyar vя Bяxtiyar Tцrkiyяdя hяrbi kolleci bitirmiшdilяr. Иsfяndiyar Mцsavat Partiyasыnыn цzvц olub. Yeri gяlmiшkяn bildirяk ki, xalauшaqlarы olan Иsfяndiyarla Bяxtiyarыn analarыnыn яmisi oьlu Yusif Шяkidя Mцsavatыn yerli юzяyinin qurulmasыnda fяal rol oynamышdыr. Иsfяndiyar Шяkidяn Zяngяzura gюn-dяrilяn sцvari hissяnin tяrkibindя Andronikin quldur dяs-tяlяrinя qarшы igidliklя dюyцш-mцш, 30 kяndin azad olunma-sыnda iшtirak etmiшdir.

1923-cц ildя Иsfяndiyar pantцrkist ittihamыna tuш gяlяrяk gцllяlяndi.

Hacы Gюyцшuшaqlarы ilя qohum olan Яbdцlrяhman Mяhяmmяd oьlu 1930-cu il mayыn 28-dя hяbs olundu. Шяki цsyanыnыn iшtirakчыsы olan Яbdцlrяhman onu hяbs etmяk цчцn dяstяyя mцqavimяt gюstяrmяk, son nяfяsinя kimi dюyцшmяk niyyяtindя idi. Lakin cяza dяstяsinя mцqavimяt gюstяrilmяsi bцtцn ailяnin mяhvi иlя nяticяlяnя bilяrdi. Mяhz bu faciяyя yol vermяmяk цчцn Яbdцlrяhmanыm anasы Zяbirя xanыm onun silahыnы gяtirib tяhvil verir. Яbdцlrяhman isя mцqavimяtsiz tяslim olur. Bu azadlыq mцcahidi 1930-cu il iyunun 9-da gцllяlяndi. Яbdцlrяhmanыn qayыnlarы Яbdцlrяшid vя Яyyub da iman, яqidя uьrunda mцbarizя aparanlarыn юn cяrgяsindя olmuшlar. Цsyan yatыrыldыqdan sonra onlar daьlara чяkilib qaчaqчыlыq etmяyя baшladыlar. Яbdцlrяшid 1934-cц ildя hяlak oldu. Яyyub isя mяшhur qaчaq, gяncяli Dяli Alы vя samuxlu Mяmmяdqasыmla чiyin-чiyinя dayanaraq bolшevizmя qarшы mцbarizяni bir mцddяt dя davam etdirdi. Onun юmrц 1936-cы ildя qыrыldы.

(Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

Щясян ИСРАФИЛОВ,

профессор Рespublikanыn Яmяkdar mцяllimi Yaxыn Шяrqdя vя Tцrk Dцnyasыnda dramaturgiyanыn vя yeni tipli nяsrin banisi, яlifba islahatчыsы, Azяrbaycan яdяbiyyatыnda realizm yaradыcыlыq prinsiplяrinin vя maarifчi-demokratik ideologiyanыn яsasыnы qoyan, gюrkяmli liberalist vя ictimaisiyasi xadim Mirzя Fяtяli Axundzadя юz hяyat vя yaradыcыlыьы ilя xalqыmыzыn ictimai шцurunun digяr sahяlяri ilя yanaшы, iqtisadi шцurunun formalaшmasыnda da яvяzsiz xidmяtlяr gюstяrmiшdir.

Tяbii ki, Mirzя Fяtяli Axundzadяnin fikirlяrinin, o cцmlяdяn dя iqtisadi fikirlяrinin daha dolьun юyrяnilmяsi, onun yaшadыьы dюvrцn sosial-iqtisadi vя mяdяni durumu, eyni zamanda da o dюvrdя dцnyada baш verяn яsas цmuminkiшaf tendensыyalarы nяzяrя alыnmadan mцmkцn deyildir. Bяs o dюvrdя Azяrbaycanda vя dцnyada nяlяr baш verirdi?

Azяrbaycanla baьlы ilk юncя onu qeyd etmяliyik ki, artыq o dюvrdя Axundzadяnin bцtov olan vяtяni Azяrbaycanыn шimal яrazisi Rusiya tяrяfindяn iшьal olunmaqla, parчalanmaьa doьru gedirdi.

Tяbii ki, bu proses bюyцk bir millяtin Arazdan шimalda vя cяnubda qalan hissяlяrыnin tяdricяn fяrqli sosial-iqtisadi vя mяdяni inkiшaf yoluna girmяlяrini dя шяrtlяndirirdi.

Belя ki, hяr iki Azяrbaycan klassik feodal цsul-idarячiliyinin vя feodal tяsяrrцfatыnыn hakim olduьu hяmin o dюvrцn geri qalmыш cяmiyyяtlяri sыrasыnda idi. Ancaq buna baxmayaraq, bir neчя xarici dili, xцsusяn rus dilini mцkяmmяl bildiyindяn, M.F.Axundzadя юlkяnin Шimalы Rusiya vя rus dili xяtti ilя gяlяn Qяrb цsul-idarяsi, fikir vя dцшцncя axыnlarыndan da mцtяmadi olaraq xяbяr tuta bilirdi. Bяs bu zaman dцnyada nяlяr baш verirdi? Tяbii ki, Qяrbi Avropa istisna olmaqla, dцnyanыn bюyцk bir hissяsыnin sosial-iqtisadi durumu Azяrbaycandan o qяdяr dя fяrqlяnmirdi.

Qяrbi Avropa isя o dюvrdя hяm zehnы-intellektual, hяm dя sosialiqtisadi hяyat mцstяvisindя fюvqяladя inkiшaf trendinя daxil olmuшdu. Belя ki, hяmin dюvrdя Ronesans hяrяkatы, Sяnaye inqilabы, Maarifчilik cяrяyanы, Fransa inqilabы vя s. kimi hadыsя vя proseslяrin nяticяsindя, artыq Qяrbi Avropada sxolastik dцшцncя tяrzindяn elmi-realist dцшцncя tяrzi- f nя, aqrar-feodal cяmiyyяtindяn kapitalist-sяnaye cяmiyyяtinя vя avtoritar idarяetmя sistemindяn demokratik idarяetmя sisteminя keчid istыqamяtindя proseslяr sцrяtlяnmiшdi. Heч шцbhяsiz ki, bцtцn bu proseslяr dюvrцnцn bюyцk ziyalыsы kimi M.F.Axundzadяnin dцшцncя tяrzinя vя yaradыclыьыna tяsir gюstяrmяyя bilmяzdi. Mяlum olduьu kimi, 1776-cы ildя ingilis iqtisadчыsы Adam Smitin "Millяtlяrin zяnginliyi" яsяrini nяшr etmяsi vя onun xяttini davam etdыrяn digяr яsяrlяrin ortaya чыxmasы artыq Qяrbi Avropada yeni formasыya kimi kapitalizmin liberal dяyяrlяrя яsaslanan elmi-nяzяri bazasыnыn da formalaшdыrыlmasы prosesinin baшlanьыcыnы qoymuшdu. Biz, bu xяttin M.F.Axundzadяnin яsяrlяrindя yer alan iqtisadi fikirlяrindя dя юzцnц aчыq шяkildя bцruzя verdiyinin шahidi oluruq.

M.F.Axundzadяnin яsяrlяrindя yer alan iqtisadi fikirlяrini kompleks tяhlil etdikdя, gюrцrцk ki, dюvlяt idarячiliyinin mяzmun vя formaca dяyiшdirilmяsi mяsяlяlяri hяmin яsяrlяrin яsasыnы tяшkil edir.

O dюvrцn ictimai hяyatыnыn bцtцn sahяlяrindя dяrin islahatlarыn aparыlmasы zяrurilыyini dяrk edяn M.F. Axundzadяnin bu istiqamяtdяki

№ 08 (190), Август 2020

Мирзя Фятялинин игтисади фикирляри fikirlяrinin belя isя o dюvr цчцn demяk mцmkцndцrsя, яsas hяdяflяrindяn biri o dюvrdя mюvcud olan avtoritar vя totalitar feodal цsulidarяsi idi. Bu, mцяllifdяn чox bюyцk cяsarяt vя risk tяlяb edirdi.Bir maarifчi vя liberalist kimi Axundzadя юz яsяrlяrindя feodal цsulidarяsi vя qayda-qanunlarыna, zцlm vя юzbaшыnalыьa, яdalяtsizlik vя qanunsuzluьa qarшы чыxmыш, nяinki tяkcя юz doьma xalqыnыn, hяtta цmumяn Шяrq xalqlarыnыn milli intыbahы, iqtisadi-mяdяni tяrяqqisi, azad vя xoшbяxt hяyata qovuшmalarы yolunda bu problemlяrin hяllinin vacibliyini gюstяrmiшdir. O, hяrarяtli vяtяnsevяr kimi mяmlяkяtinin gerilыyinя acыyыr, hяm юz millяtinin, hяm dя bцtцn mцsяlman millяtlяrinin bu baxыmdan чaьdaш Qяrbi Avropa tяrяqqi karvanыna qatыlmalarыnыn yollarы haqqыnda dцшцnцrdц. Bir sюzlя, M.F.Axundzadя cяmiyyяtin idarя edilmяsi sahяsindя indiki dillя desяk, demokratiya vя huquqi dюvlяt arzusunda idi.

"Asiya xalqlarыnы nadanlыq vя qяflяt yuxusundan oyatmaq" vя iqtisadimяdяni tяrяqqi yoluna чыxartmaq mяqsяdilя o, 1863- 1865-ci illяrdя mяшhur "Kяmalцddюvlя mяktublarы" adlы fяlsяfi яsяrini yazmышdыr.

Belя ki, 1860-cы illяrin ortalarыndan baшlayaraq rus inqilabчы demokratlarыnыn vя Qяrbi Avropa maarifчilяrinin qabaqcыl ideyalarыnыn qцvvяtli tяsiri altыnda dahi mцtяfяkkir zяhmяtkeш kцtlяlяr цчцn xalis maarifpяrvяr vя mцdrik hюkmdarыn insanpяrvяrliyinя inamы haqqыnda юz яvvяlki ideyasыnы rяdd edir. Onun bu ideyalarы getdikcя daha prinsipыal xarakter daшыmaьa baшlayыr. Яgяr "Aldanmыш kяvakib"in meydana чыxdыьы dюvrdя o, zцlm edяnlяrlя zцlm olunanlar arasыnda saziшя gяlmяyi mцmkцn hesab edirdisя, "Цч mяktub" яsяrindя isя o, bu mяsяlяyя daha kяskin yanaшыr vя dцzgцn mюvqe tutur. 1871-ci ildя Mirzя Yusif Xana mяktubunda yazыrdы: "Zцlmц yox etmяk цчцn iki vasitя vardыr: ya zцlmkar zцlm etmяkdяn яl чяkmяli, ya da mяzlumlar zцlmя dюzmяyяrяk юzlяri onu mяhv etmяlidirlяr. Aьыl sюylяyir ki, zцlmц yox etmяk цчцn baшqa yollar yoxdur... on min illяrlя mцtяfяkkirlяr, alimlяr, шairlяr zцlmkarlыьы yox etmяk цчцn zцlmkara nяsihяt etmяyi vя mяslяhяt vermяyi kifayяt gюrцrdцlяr.

La-kin чoxlu tяcrцbя gюstяrir ki, belя cяhяtlяr faydasыzdыr vя bu yolla yer цzцndя zцlmц mяhv etmяk olmaz... Demяli, zцlmц yox etmяk цчцn zalыma nяsihяt vermяk azыm deyil, яksinя, mяzluma demяk lazыmdыr ki, nя sяbяbя sяn qцvvя vя bacarыqda zцlmkardan qat-qat цstцn olduьun halda, ona acizanя dюzцrsяn? Oyan vя zцlmц alt-цst et".

M.F.Axundzadя o dюvrцn dюvlяt idarячiliyini yalnыz цmumi шяkildя deyil, eyni zamanda konkret istiqamяtlяr цzrя dя cяsarяt-я tяnqid edirdi. Hяtta Cяlil Mяmmяdquluzadя kimi cяsarяtli sюz sahibi olan bir yazar belя bu haqca deyir: "Axundzadяnin яsяrlяrindя toxunduьu bцtцn mяsяlяяrdяn qan iyi gяlirdi". O, чar цsul-idarяsinin yцksяk rцtbяli mяmuru olmasыna baxmayaraq, чar hakimlяrinin nюqsanlarыna da gюz yummamыш, onlarыn bцrokratizmini, rцшvяtxorluьunu vя яdalяtsizliyini aчыq шяkildя tяnqid etmiшdir. Mяsяlяn, "Hacы Qara" яsяrindя qaчaq mal keчirmяk barяdя bяylяrlя sюhbяt apararkяn Hacы Qara чar bцrokratik цsul-idarяsi, yerli чar mяmurlarы haqqыnda deyir: "Rus adы gяlяndя (burada чar mяmurlarы vя idarячiliyi nяzяrdя tutulur) baьrыm yarыlыr.

Onlarыn qыlыnc-tцfяngi o qяdяr mяni qorxutmur ki, silisti, apar-gяtiri

canыma vяlvяlя salыr". Яslindя Axundzadя burada digяr bir hяqiqяtin dя цstцnц aчыrdы: Qaчaqmalчыlыq daha чox gюmrцklяrdяki aьыr bцrokratik mexanizmdяn vя rцшvяtxorluqdan doьur.

Eyni zamanda "Aldanmыш kяvakib" яsяrindя heч nяdяn чяkinmяdяn gюstяrirdi ki, bilavasitя шahыn, elяcя dя onun nazirlяrinin tяqiri цzцndяn Иran dюvlяti vя xalqы dяhшяtli bir vяziyyяtя dцшmцшdцr: ticarяt vя яkinчilik sцqut etmiш, шяhяr vя kяndlяr vi-ran qalmыш, kюrpцlяr vя karvansaralar uчulub tюkцlmцш, юlkя aьыr iqtisadi-siyasi bюhrana uьramышdыr. Hяr yerdя zalыm, nadan, яdalяtsiz, rцшvяtxor

sяadяt vя iqbal" baш verir. Yusif шahыn fяaliyyяtinя nяzяr saldыqda, aчыq шяkildя gюrцnцr ki, bu islahatlar obyektiv olaraq Иranыn orta яsr feodal ziddiyyяtlяri vя ictimai yaralardan xilas olub, tam yeni inkiшaf yoluna - kapitalist inkышaf yoluna dцшmяsinя sяbяb olur. Юz яsяrindя utopik dюvlяt baшчыsыnы kapitalist islahatlar yolunda gюstяrmяsini dя mяhz Axundzadя yaradыcыlыьыnыn orijinallыьы vя юlmяzliyi hesab etmяk mцmkцndцr.

M.F.Axundzadяnin iqtisadi fikirlяri arasыnda iqtisadi inkiшafыn yollarыnыn axtarыlmasы mяsяlяsi dя яsas yerlяrdяn birini tutmuшdur. Belя ki, Axundzadя "Kяmalцddюvlя mяktublarы adlы

dюvlяt mяmurlarы vя feodal hakimlяri xalqa olmazыn zцlm edir, onu soyub-talayыr, baшыna min bir oyun aчыrlar.

M.F.Axundzadя nяinki o dюvrцn Шяrq idarяetmя sistemini tяnqid etmiш, eyni zamanda юzцnцn ideal dюvlяt vя dюvlяt baшчыsы modelini dя tяqdim etmiшdir. "Aldanmыш kяvakib" povestindяki Yusif Sяrrac obrazы mяhz dediklяrimizя bariz nцmunяdir. O, bu obrazla юz mцtяrяqqi gюrцшlяrini nцmayjш etdirmiш, Иranы tяrяqqi yoluna yюnяltmяk, xalqыn gцzяranыnы yaxшыlaшdыrmaq цчцn konkret tяdbirlяr irяli sцrmцшdцr.

Yusif Sяrrac mяhz elmi, maarifi, яqli, qabaqcыl mяdяniyyяti, iqtisadi-mяdяni tяrяqqini, tяmsil edяn maarifчi hюkmdar surяti idi. Bяs Yusif Sяrracыn idarячiliyi hansы prinsiplяrя яsaslanыrdы? O, юz яtrafыna bir qrup hяqiqяtpяrяst, aьыllы, saьlam dцшцncяli adamlarы toplayыb onlara sюylяyir ki, kяndxudadan tutmuш padшahadяk bцtцn hakimlяr "яhli-zяlяmя" vя yolkяsяndir. Onlar юlkя vя millяtя heч bir fayda vermir, hяmiшя юz шяxsi mяnafeyi haqqыnda dцшцnцr, biчarя xalqы mцxtяlif cяrimя vя vergilяr vasitяsi ilя soyub talayыr, юz iш vя fяaliyyяtlяrindя heч bir qanun vя qaydaya riayяt etmirlяr.

Bir tяsadцf nяticяsindя Иran шahы olan Yusif Sяrrac юlkяdя geniш ictimai-siyasi vя iqtisadi islahat yюnцmlц iшlяr aparmaьa, юz arzu vя gюrцшlяrini hяyata keчirmяyя baшlayыr. Onun islahatlarы nяtыcяsindя Иranыn ictimai-siyasi hяyatыnda bюyцk dяyiшikliklяr yaranыr, onun padшahlыьы vaxtыnda "Иran цчцn яyya-mi-firuzluq, яyyami-

яsяrindя iqtisadi inkiшaf цчцn infrastrukturun yaxшыlaшdыrыlmasыnыn vacibliyinя toxunur. Yollarыn timsalыnda юz fikirlяrini aчыqlayan Axundzadя, юlkяnin iqtisadi inkiшafы цчцn yollarыn qaydaya salыnmasыna bюyцk яhяmiyyяt verirdi.

Bu haqda О, yazыrdы: "... millяt vя rяisi-millяt hяrgiz dяrk edя bilmir ki, mяmlяkяtin abad olmaьa vя ticarяtin rяvacы ilя millяtin fяqrdяn azad olmaьы цчцn tяmiri-tцrцq яlzяm vя sailin bi-isidir".

M.F.Axundzadя яhalinin, bцtюvlцkdя юlkяnin yoxsulluq vя dilяnчilыyini kцtlяlяrin mяdяni geriliyindя vя savadsыzlыьыnda, юlkяnin tяsяrrцfat lяyatыnыn pozulmasыnda, iqtisadiyyatыn mцxtяlif sahяlяrinin idarя edilmяsinin kюhnяlmiш, yararsыz шяrait vя цsullarыnda gюrцrdц. O, kяnd tяsяrrцfatы, яkinчilik, ticarяt, maldarlыq, bostanчыlыq vя s. iшlяr haqqыnda dцzgцn tяsяvvцr olmadыьыna gюrя, tяsяrrцfatы yaxшы idarя etmяyя kюmяk edя bilяn kitablarыn yoxluьun? acыyыrdы.

Maddi nemяtlяrin istehsalы цчцn ictimai яmяyin dцzgцn bюlgцsц vя юlkяnin яmяk ehtiyatlarыndan tam istifadя edilmяsinin zяruriliyi haqqыnda mяsяlя dя Axundzadяnin diqqяtindяn yayыnmamышdыr. Onun zяngin iqtisadi tяfяkkцrцnя gюrя, Иranda iqtisadi gerilik nяticяsindя, elя buna gюrя dя, яmяk ehtiyatlarыndan tam istifadя etmяyin mцmkцn olmamasы ilя яlaqяdar olaraq bir чox adamlar qazanc dalынca baшqa юlkяlяrя getmяyя vя "yad юlkяlяrdя alчaldыcы hяyat keчirmяyя" mяcbur olurlar. O, юzцnцn heч dя o dюvrцn tanыnmыш iqtisadчыlarыnыn яsяrlяrindяn geri qalmayan dяrin mяz-

munlu "Иnsan tяlяbatlarы haqqыnda" adlы яsяrindя ictыmai яmяyin dцzgцn bюlgцsц mяsяlяsini ictimai яmяyin mцxtяlif sahяlяri arasыnda mцяyyяn proporsiyanыn nяzяrя alыnmasы mяsяlяsi ilя baьlayыrdы.

Dцzgцn olaraq belя hesab edirdi ki, bu prinsipin pozulmasы zяruri olan yaшayыш vasitяlяrinin bяzilяrinin чox, digяrlяrinin isя az istehsal edilmяsinя sяbяb olur.

M.F.Axundzadя iqtisadiyyatda lыberal-kapitalist dцnyagюrцшцnцn tяmsilчisi olmasыna baxmayaraq, cяmiyyяtdя sosial-яdalяt prinsipinя яmяl edilmяsinin vacibliyini dя gюstяrmiшdir. Adamlarыn yoxsulluq vя mяhrumiyyяtlяrinin sяbяbini zяhmяtkeшlяrin mцlkiyyяtinin mцstяbidlяr tяrяfindяn mяnimsяnilmяsindя gюrцr vя bu iшdя varlы sinfin sadiq xidmяtчilяri kimi ruhanilяri gцnahlandыrыrdы. Onun fikrincя, mцstяbid vя ruhanilяr zorakыlыq vя xalq malыnы talan etmяyя qadirdilяr. Bu sяbяbdяn dя o, zяhmяtkeшlяrin ruhяn vя cismяn azad edilmяlяri zяruriyyяtini tяlяb edirdi.

Axundzadяnin iqtisadi fikirlяrini яtraflы tяhlil etdikdя, onun kapitalist iqtisadiyyatы haqqыnda zяngin biliklяrя malik olduьunu gюrmяmяk mцmkцn deyildir. Mяsяlяn, o, kapыtalizmdя istehsalla istehlak arasыndakы ziddiyyяti dяrindяn baшa dцшцr vя onun fikrincя kapitalist юlkяlяrindя istehsal edilяn яmtяяlяrin miqdarы xalq kцtlяlяrinin tяlяbindяn artыq olur ki, bu da mцtlяq bюhrana gяtirib чыxarыr. Юzцnцn "Hekayяt" яsяrindя yazыr ki, "Altmыш il bundan яqdяm Firяngistanda, xцsusяn ingыlis mяmlяkяtindя... xalq biaram karxanalar yapmaьa vя sяnaye iшlяtmяyя iqdяm edib az mцddяtdя kцlli-alяmin ehtiyaclarыna kafi miqdardan bяmяratib ziyadя яqmiшя vя яmtяя hazыr edib, Firяngistanda vя sair яqalimdя hяrя шяhяrin bazar vя karvansaralarыnы яnva vя яqsam яшya ilя doldurdular. Vя bu alяmin mяalыndan saf qafil idilяr vя hяrgiz xяyallarыna xцtur etmirdi ki, bu iшin nяticяsi aqibяt яrbabi-tяnxahыn iflasыna bais olacaqdыr".

Bu gцn bizim цчцn nя qяdяr tяяccцblц gюrцnsя dя, heч bir mцbaliьяyя yol vermяdяn, tam mяsuliyyяtlя qeyd edя bilяrik ki, M.F.Axundzadя bцtцn bu fikirlяrinin fonunda юlkяnin sosial-iqtisadi tяrяqqisini mяhz "insan kapital"ыnda. gюrцrdц. Eyni zamanda o, bir maarifчi kimi mцasirlяrini, xцsusilя, gяncliyi dцnyяvi elmlяrя, mцtяrяqqi Avropa mяdяniyyяtinя yiyяlяnmяyя чaьыrmыш, insan aьlыna, insan zяkasыna yцksяk qiymяt vermiш, шяxsiyyяt azadlыьы uьrunda fяal mцbarizя aparmышdыr. Deyя bilяrik ki, bцtцn maarifчilяr kimi onun da yaradыcыlы-ьыnda zяhmяt mюvzusu, ictimai-faydalы яmяyin tяqdiri vя tяbliьi mцhцm yer tutur.

Son olaraq, burada bir mяsяlяyя dя toxunmaq istяrdim.

Sovet dюvrцndя bolшevik zehniyyяtи min bir yolla M.F.Axundzadяnin fikirlяrini юzlяrinin fikir sыralarыna чяkmяk istяsя dя, яminliklя deyя bilяrik ki, tяkcя onun яn azыndan iqtisadi dцшцncяlяri nяzяrя alыndыqda belя M.F.Axundzadя ideyalarы ilя bolшevik ideyalarы arasыnda heч bir kяsiшmя yoxdur.

O, azad, demokratik, insan haqlarыna sayьыlы, kapitalist inkышaf yolunu seчmiш bir cяmiyyяtin qurulmasы uьrunda mцbarizя apaрыrdы.

Bir sюzlя, M.F.Axundzadя vяtяnini inkiшaf etmiш Qяrbi Avropa millяtlяrinin cяrgяsindя gюrmяk istяyirdi. Bu mцqяddяs arzu mцstяqillik illяrindя hяyata keчmiш, яbяdi bяrqяrar olmuшdur.

№ 08 (190), Август 2020

Вагиф АСЛАН

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi (Яввяли ютян сайларымызда)

Яsrilik. "Яsrlя, zamanla ayaqlaшmaq" mяnasыna gяlяn bu istilah "чaьdaшlыq", mцasirlik", "modernizm", "qяrbчilik", "Batычыlыq", "avropaчыlыq", devrimчilik" anlamlarыnda da iшlяdilir. Яsrilik Sultan ЫЫЫ Sяlim (1789-1807) dюvrцndяn baшlayan "batычыlыq" hяrяkatыnыn davamы olub, "tцrk tarixi vя hяyatыna, tюrя vя inanclarыna, hяtta, iyrяnя-iyrяnя " (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.

322-323.) baxmaьa qяdяr inki-

шaf etmiшdi. Bunu T.Fikrяtin "Tarixi-qяdim", "Tarixi-qяdimя zeyl", "Xяluqun dяftяri" шeirlяrindя hiss etmяk mцmkцndцr. Яsrilikчilяrin mяtbu orqanы "Иctihad" ("Чalышma") dяrgisi idi.

Onu яrяbsevmяz Doktor Abdullah Cюvdяt чixarыrdы. Tяrbiyячi Satы bяy, Cяlal Nur vя b. onun yazarlarы idilяr. Яsrilikчilяr mяsяlяyя bir чox hallarda tцrkчцlцk vя islamчыlыqla uzlaшmayan mюvqelяrdяn yanaшыrdыlar: 1. Bцtцn tяkkя ziarяtlяrin baьlanmasыnы vя gяlirlяrinin maarif idarяlяrinя verilmяsini, 2. Mяdrяsяlяrin yerinя Qяrb цsullu mяktяblяrin aчыlmasыnы, fяs яvяzinя baшqa bir baш юrtцsцndяn istifadя olunmasыnы, sarыq vя cцbbяnin ancaq diplomlu din adamlarыnыn geyinmяsini, 3. Шяriяt mяhkяmяlяrinin nizami mяhkяmяlяrlя яvяz edilmяsini, чoxarvadlыlыьыn vя boшanmanыn lяьvini, padшahыn da tяkarvadlы olmasыnы, 4. Qadыnlarыn vя qыzlarыn яrkяklяrdяn qaчmadan sяrbяst geyinmяlяri vя tяhsil almalarыnы, 5. Шahzadяlяrin saraydan чыxarыlыb ordu iчindя yetiшdirilmяlяrini, 6. Иqtisadiyyata fikir verilmяsini, yollarыn vя limanlarыn mцasir шяkildя inшa edilmяsini, 7.

Oxuyuculuq, цfц-rцcцlцk, gюzbaьlayыcыlыq, falчы-lыьыn qadaьan edilmяsini (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы.

Sяh.323.) istяyirdilяr.

ЫЫЫ

cilt.

Tцrkчцlяr vя islamчыlar, яlbяttя ki, яsrilikчilяrin bяzi fikirlяri ilя razыlaшmыrdыlar. Bu da onlarыn arasыnda ciddi ayrыlыьa sяbяb olurdu.

Milli яdяbi topluluqlar: Milli яdяbiyyat dюvru

юzцnяmяxsus hansыsa bir яdяbi cяrяyanla яlamяtdar ol-masa da, tяxminяn eyni sяnяt gюrцшlяrinя malik olan qruplarыn fяaliyyяti ilя яlamяtdar olmuшdur. Bunlar цчdцr: "Gяnc Qяlяmlяr", Dяrgahчыlar" vя "Шairlяr Dяrnяyi" .

"Gяnc qяlяmlяr". 1910cu ildя Selanikdя "Gяnc qяlяmlяr" adы ilя чыxan bir jurnal яtrafыnda birlяшяn яdiblяr elя bu adla da tarixя dцшmцшlяr.

Bu dяrginin baш yazarlarы Яli Canib Yюntяm (1887-1967.), Юmяr Seyfяddin (1884-1920) vя Ziya Gюyalp (1876-1924) olmuшlar. Bu birlik bir яdяbi cяrяyan яtrafыnda deyil, sadяcя olaraq, bir dяrgi яtrafыnda birlяшяn bir яdяbi toplum idi.

"Gяnc qяlяmlяr" toplumu яrяb vя fars sюzlяrindяn aлыnmыш , sadя tцrk dilindя yazmaьы яsas gюtцrцrdцlяr. Onlar hяm dя bir-birinin yaradыcыlыqlarыnы izlяyяn vя dяyяrlяndirяn qяlяm sahiblяri idilяr. Юmяr Sey-

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 13

T Tц цr rk k x xa al lq ql la ar rы ы я яd dя яb bi iy yy ya at tы ы Mцhazirяlяr

fяddin 1913-cц ilin "Nevsal-i Millи"sindя ("Milli Tяqvim"dя) qяlяm dostu Яli Canib Yюntяm haqqыnda yazыrdы: "... Ali Canib Bey, millи edebiyatыn mevzularыnы, memleketimizde, yaшadыьыmыz muhitin iчinde bulmuш ve konuшtuьumuz saf ve tabiи Tцrkчe ile terennцm etmiшtir..." Bu "saf vя tяbii tцrkcя" Яli Canib Yюntяmin шeirlяrindя hяm dя deyim tяrzi baxыmыndan orijinallыьы ilя юzцnц gюstяrir. Eшqini "юmrц uzun olmayan bir чiчяyя bяnzяdяn шair sevgilisindяn onu qыrsa da, qoparsa da, ondan qaчmamaьы" tяmяnna edir:

zыrdы ki, "Dяrgah" Yяhya Kamal, Яhmяd Haшim vя Yaqub Qяdri Qaraosmanoьlu цчlцyц sayяsindя" ayaq tutub yerimiшdir. "Шairlяr Dяrnяyi".

1920-ci illяrdя Cяlal Sahir Яrozanыn (1883-1935) rяhbяrliyi ilя "Шairlяr dяrnяyi" adыnda bir dяrnяk yaradыldы. Bu dяrnяk яtrafыnda birlяшяnlяr tцrkчцlцk hяrяkatыnы daha da canlandыrdыlar. Onlar Turan vя Anadolu coьrafiyasыndan gяlяn mюvzulara daha чox yer verir-

(XXЫЫ щисся)

Яteklerinde aьlaya aьlaya Sert kalbine bir merhamet verirdim.

Eьer olsaydыk ben bulut, sen Ay! Yere dцшse nurundan bir kцчцk pay Kыskanыrdыm, damla-damla erirdim.

Eьer olsaydыk ben bцlbцl, sen gцl! Иnleyerek seni eьlendirirdim.

Sen bir cin'sin, bense чarptыьыn чocuk.

Dilim tutuk karшыnda,

Benim aшkыm...

Bu bir чiчek ki, uzun Юmrц yoktur, hemen solar ve erir.

Kыr, kopar! Her yerinde bir solgun Tazelik var ki, bak, ne hoш ezilir.

Kirpiyine sцrme чek.

Kыna yak parmaьыna.

Bu yыl yaшыn girecek Qыz-gяlinlik чaьыna.

Anlatыyor duduшum Ben sana vurulmuшum.

Ko dцшsцn gюnцl kuшum Saчlarыnыn aьыna.

(Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫЫ cilt. Sяh.488. Чox tяяssцflяr olsun ki, bu da qюшma adы ilя tяqdim edilmiшdir.)

deyяn Faruq Nafiz Чamlыbel (1898-1973)istisna olmaqla, "Шairlяr Dяrnяyi"nя baьlы olan ilk beш яdib - Yusif Ziya Ortac (1895-1967), Orhan Seyfi Orhon (18901972), Enis Behiч koryцrяk (1891-1949), Xalid Fяxri Ozansoy (1891-1971), Xalidя Nцsrяt Zorlutuna (18911984) sonralardan "Beш heca чыlar" adы ilя mяшhur oldular.

Adы bu beшliyя daxil olmasa da, "Qцrb яt" шeirinin мцяllifi Kяmalяddin Kamunun (19011948) da adыna bu mяqamda duz salmaьa dяyяr:

"Fotoqrafыn qarшыsыnda" шeirindя dя Яli Canibin orijinallыьы diqqяti cяlb edir: Аh sen шimdi bir avuч toprak mыsыn Ey rуh-ы muzterib. Heyhat!

Dа'imа en sonunda mahv olmak Bu mudur gаye-i hazаn-i hayаtи.

Gurbet o kadar acы Ki, ne varsa iчimde.

Hepsi bana yabanчы, Hepsi baшka biчimde.

Qяzяllяrindя isя Яli Canib Yюntяmin klassik яdяbi qяliblяrdяn xilas olmadыьы gюrцnmяkdяdir:

Eriyorum gitgide ...

Elvedа her цmide.

Gurbet benliьыmi de Bitirmiш bir iчimde.

Ayаь-ы bade elimde, o yаr gюnlцmde Чerаь-ы hecr yanar gam-nisаr gюnlцmde .............

Bцtцn bunlarla bяrabяr onlar яdяbiyyatыn xяlqilяшmя prosesini daha da sцrяtlяndirdilяr.

"Dяrgahчыlar". 16 aprel 1921-ci ildя Yяhya Kamal (1884-1958) "Dяrgah" adыnda bir dяrgi чыxarmaьa baшlamышdыr. 15 gцndя bir olmaqla, cяmi 42 sayы чыxan bu dяrginin яtrafыnda toplaшanlar "Dяrgahчыlar" kimi tanыnmышlar. "Dяrgahчыlar" arasыnda Яhmяd Haшim (1883-1933), Yaqub Qяdri Qaraosmanoьlu (1889-1974), Falih Rыfkы Atay (1894-1971), Mustafa Шekip tunc (1886-1958), Иsmayыl Hakkы Baltaчыoьlu (1886-1978), Яhmяd Hяmdi Tanpinar (1901-1962), Яhmяd Kutsi (1901-1967), Nurullah Ataч (1898-1957), Яbdцlhaq Шinasi Hisar (18881963) kimi ilk dяfя yazыlarы "Dяrgah"da чap edilяn gяlяcяk mяшhurlar da var idilяr. Яhmяd Hяmdi Tanpinar йa-

шirin bir dillя:

Yaш olsam, gюzden akmam.

Gюz olsam, qayre bakmam.

Vatanыmsыn, bыrakmam Ellerin kucaьыna.

Kыr, kopar, lаkin atma, sakla onu.

Bir zaman sonra bir hediyem olur Sana юksцz, hazin, bцkцk boynu.

Kыr, kopar!.. аh, kaчma zаlim, dur! .............

Yetiш, a muьbeчe, sen bari bir kadeh doldur!

Bu шeb bir аteш ц hцzn aшikаr gюnlцmde. .............

Bцtцn hayatыmы onlar verir de, ben yaшarыm.

Kadыnlar olmasaydы, юksцz kalыrdы eшar'ыm. Шeirlяrinin birisindя

Ne arzum, ne emelim...

Yaralanmыш bir elim.

Ben gurbette deьilim, Gurbet benim iчimde. dilяr, heca vяznindя yazыrdыlar, heca-яruz polemikalarыnda fяal iшtirak edirdilяr. "Qadыn шairi", "шairi-nisa", "eшq шairi", "feminist шair" kimi tanыnan Cяlal Sahir Яrozanыn heca vяznindя yazdыьы шeirlяrdяki cilalanma dil vя ifadя tяrzi baxыmыndan baшqalarы ilя mцqayisяdя daha чox xяlqi ruhda idi: Hala yaшыm genч, ama vцcudum юlgцn gibi!

Bцtцn acы gцnlerim aklыmda bugцn gibi! Ичim hayata kцskцn, dыш yцzцm dцьцn gibi!

Elli iki yыl geчti elli iki gцn gibi! ...

Doьmayan hцlyalarыn saчlarыnы taradыm!

Ezop gibi fenerle gцndцz insan aradыm!

Ne kendime yar oldum, ne kimseye yaradыm!

Elli iki yыl geчti elli iki gцn gibi...

Cяlal Sahir Яrozanыn "Sevgisiz Sevgiliye" шeirindяki metaforalar son dяrяcя orijinal vя diqqяt чяkicidir: Eьer olsaydыk ben deniz, sen kaya!

benzim uчuk...

Bir yaшayan юlц haline girdim!

"Baшыmla Gюnlцm" шeirindя dя xalq ruhundan gяlяn duzluluq vя qarшыlaшdыrma manevri oxucunu xoш bir ovqata gяtirir: Baшыm dedi: -.Dinlen!

Gюnlцm dedi: -Koш!

Baшыm dedi: Durul!

Gюnlцm dedi: -Coш!

Baшыm yцreksizdi, Gюnlцm baшыboш...

Varlыьыm arada oynadы, gitti...

Baшыmla gюnlцmц edemedim eш.

Biri yцz yaшыnda, biri yirmi beш.

En sonunda sardы saчaьы ateш...

Varlыьыm arada kaynadы, gitti...

"Qadыn saчыyla yazыlmыш шeir" isя cяmi iki misradan ibarяtdir. Orada ruhun, qяlbin, zюvqцn, estetikanыn, duyьularыn, hisslяrin, шeir baxыmыndan bцtцn tяsvir vя ifadя vasitяlяrinin, daha nя bilim nяlяrin mяnbяyi olan qadыnыn mahiyyяti qыsa vя lakonik bir dillя ifadя edilir:

Nяticя. Яdяbiyyat zaman iчindя yaranыr vя zman яdяbiyyatыn iчindя яbяdiyyяt qazanыr. Hяr axыb gяlяn su hяr axыb gedяn suyun davamы olduьu kimi hяr dяfя yenidяn doьulan яdяbi dцшцncя яvvяlkinin davamы statusunda чыxыш edir. Bunun яn bariz nцmunяsi "Sяrvяti-fцnun" яdяbiyyatыnыn davamы kimi meydana gяlяn "Fяcri-ati" яdяbiyyatыdыr. Milli яdяbiyyatыn юzцnцtяsdiq sяviyyяsinя qalxmasы prosesi dя mяhz belя bir qanunauyьunluq яsasыnda yaranыr. "Milli" istilahы ilя baьlы yuxarыdakы fikirlяri tяkrarlamaьa ehtiyac yoxdur. Zamanыn axarыnda millяtin tяkcя siyasi-iqtisadi gюrцшlяri deyil, hяm dя яdяbi dцшцncяlяri яtяqana dolur. Mяhz belя bir tarixi шяraitdя яdяbiyyat da mяnsub olduьu millяtin ayrы-ayrы tяbяqяlяrinin dцшцncяlяrinя gцzgц tutur. Onda яdяbi topluluqlar vя fikir axыnlarы yaranыr vя hяrяkяtя gяlir. Яdяbiyyat dцnyanыn яn qцdrяtli яdяbiyyatlarы ilя rяqabяtя hazыr olur. Bu da юz nюvbяsindя milli bяdii tяfяkkцrцn yцksяliшinя gяtirib чыxarыr.

***

(Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

Reabilitasiya Mяrkяzi яsaslы tяmirдян sonra istifadяyя verilib Avqustun 18dя Яmяk vя Яhalinin Sosial Mцdafiяsi Nazirliyinin Шяki шяhяrindяki Reabilitasiya Mяrkяzi яsaslы tяmir vя yenidяnqurmadan sonra istifadяyя verilib.

Mцяssisяnin aчыlышыnda Яmяk vя Яhalinin Sosial Mцdafiяsi nazirinin mцavini Vцsal Nяsirli, nazirliyin tabeliyindяki Dюvlяt Tibbi-Sosial Ekspertiza vя Reabilitasiya Agentliyinin Иdarя Heyяtinin sяdri Cavid Яbdцl-Qяdirov, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin rяhbяrliyi vя яlilliyi olan шяxslяr iшtirak ediblяr.

Mяrasimdя nazir mцavini Vцsal Nяsirli чыxыш edяrяk,

Reabilitasiya mяrkяzlяri, Mяrdяkan Reabilitasiya Pansionatы, ProtezOrtopedik Иstehsalat Mяrkяzi яsaslы tяmir vя yenidяnqurmadan sonra istifadяyя verilib.

Bu istiqamяtdя tяdbirlяrin 2020-ci ildя dя davam etdirildiyini vurьulayan Vцsal Nяsirli avqustun 11-dя Lяnkяran шяhяrindя Reabilitasiya Mяrkяzinin яsaslы tяmir vя yenidяnqurmadan sonra istifadяyя verildiyini diqqяtя чatdыrыb.

Bildirilib ki, cari ildя, hяmчinin Sumqayыt, Шirvan, Xaчmaz шяhяrlяrindя Reabilitasiya mяrkяzlяri, Шaьan Reabilitasiya Pansionatы яsaslы tяmir vя yenidяnqurmadan sonra istifadяyя verilяcяk. Bundan яlavя, uшaq reabilitasiya sis-

Ики дяфя итирдийимиз виртуоз тарзян - алим Akif SАЛАМОЬЛУ, mцhяndis, yazычы, АЙБ-нин цзвц

nazir mцavini qeyd edib.

Tяdbirdя яlilliyi olan шяxslяr юlkяmizdя hяssas яhali qruplarыna gюstяrilяn dюvlяt qayьыsыndan, eyni zamanda, reabilitasiya infrastrukturunun mцasir tяlяblяrя uyьun qurulmasы vя bяrpa imkanlarыnыn artыrыlmasыndan razы qaldыqlarыnы ifadя edяrяk, dюvlяtimizin baшчыsыna minnяtdarlыqlarыnы bildiriblяr.

Mцasir stan-

Bu dяfя pamflet цslubunda yazmayacaьam, bюyцk bir itkidяn bяhs edяcяyяm. Шяkinin bu gцnkц чiskinli, miskinli ab-havasыnda itirdiyimiz bюyцk alim, qцrbяtdя yaшayan, ad-san qazanan vя elя orada da vяfat edib dяfn olunan, uшaqlыq dostum Faiq Чяlяbini bir daha xatыrladыm.

Faiq mяnimlя eyni mяktяbdя bir sinif yuxarыda oxuyurdu. Amma bizi birlяшdirяn sяbяb tar olmuшdu, belя ki, hяr ikimizin mцяllimi, tanыnmыш tarzяn Иbad Salmanov idi, ona "Pionerlяr evi"ndя, mяnя isя 1 saylы musiqi mяktяbindя dяrs verirdi.

Bir az pцxtяlяшяndяn sonra mяktяbimizin ansamblыnda, daha sonra isя musiqi

Фаиг Чяляби

юlkяmizdя яlilliyi olan шяxslяrin sosial mцdafiяsinin gцclяndirilmяsi istiqamяtindя atыlan addыmlarы diqqяtя чatdыrыb, Prezident Иlham Яliyevin tapшыrыьыna uyьun olaraq, яlilliyi olan шяxslяr цчцn reabilitasiya infrastrukturunun mцasirlяшdirilmяsi vя geniшlяndirilmяsi sahяsindя dя ardыcыl iшlяrin aparыldыьыnы bildirib. Qeyd olunub ki, 2019-cu ildя nazirliyin Yevlax vя Naftalan

teminin юlkяmizin bюlgяlяri цzrя geniшlяndirilmяsi iшlяri чяrчivяsindя bu il Qяbяlя vя Шяmkir rayonlarыnda Uшaq Reabilitasiya mяrkяzlяrinin aчыlmasы da nяzяrdя tutulub.

"Belяliklя, 2020-ci ildя, цmumilikdя, nazirliyin 8 reabilitasiya mцяssisяsinin aчыlmasы planlaшdыrыlыb. Bu da reabilitasiya xidmяtlяri ilя яhatя olunanlarыn illik sayыnыn iki dяfя artaraq 28 minя чatmasыna imkan verяcяk", - deyя

dartlara uyьun reabilitasiya шяraitinin yaradыldыьы mцяssisя limfodrenaj, ozonoterapiya, maqnitoterapiya, hidroterapiya vя digяr yeni, mцasir tibbireabilitasiya avadanlыq vя aparatlarla tяchiz edilib.

Mяrkяzdя Шяki vя яtraf rayonlar цzrя il яrzindя 800 яlilliyi olan шяxsя sяmяrяli fizioterapevtik цsullarыn tяtbiqi яsasыnda tibbi-sosial reabilitasiya xidmяtlяri gюstяrilяcяk.

1860 тон тцтцн истещсал олунуб Bu il Шяki rayonunun tяsяrrцfatlarыnda 1108 hektar sahяdя tцtцn яkilib. Шяkili fermerlяr cari mюvsцmdя 598,5 hektar sahяdя "Virciniya botaniki", 509,5 hektarda isя yerli tцtцn sortlarы yetiшdiriblяr.

Hazыrda tяsяrrцfatlarda tцtцn yыьыmыnыn qыzьыn чaьыdыr. Fermerlяr indiyяdяk rayonda fяaliyyяt gюstяrяn emal mяntяqяlяrinя qurutmaq цчцn 2,3 min tondan чox "Virciniya botaniki" nюvlц yaш tцtцn kцtlяsi tяhvil veriblяr. Yerli tцtцn sortlarы isя istehsalчыlar tяrяfindяn ipя dцzцlяrяk qurudulur.

№ 08 (190), Август 2020

Bu barяdя Шяki Dюvlяt Aqrar Иnkiшaf Mяrkяzinin direktor mцavini Nurяddin Иbrahimov mяlumat verib.

Qurum rяsmisinin sюzlяrinя gюrя, mюvsцmцn яvvяlindяn bu gцnяdяk rayonda 1860 ton quru tцtцn istehsal olunub. Mяhsulun 1630 tonu tцtцn istehsalчыlarы tяrяfindяn ipя dцzцlяrяk, 230 tonu isя emal mяntяqяlяrindя qurudulub. Hazыrda rayonun tцtцn istehsalы vя emalы mяntяqяlяrindя 172 яdяd tцtцnqurutma kamerasы var.

Qeyd edяk ki, юtяnilki mюvsцmdя шяkili fermerlяr 1061 hektar sahяdяn 3 min 642 ton quru tцtцn яldя ediblяr.

ali mяktяblяrdяn birinя mцяllim gюtцrmяlяrindяn aьыz dolusu danышыrdы, deyirdi Bakыda qalsaydыm qяdrimi-qiymяtimi bilmяyяcяkdilяr.

Belяliklя vituoz tarzяn sяviyyяsinя yцksяlmяklя yanaшы elmi tяdqiqatlarla da mяшьul oldu, яvvяl elmlяr namizяdi, sonra isя elmlяr doktoru fяxri adlarы almaьa nail oldu. Шяkiyя 2 aylыq tяtilя gяlяndя dя elmi mяqalяlяr yazmaqla mяшьul olurdu, dostlarla gюrцшmяyя o qяdяr dя vaxt ayыra bilmirdi. Bir dяfя hяyat yoldaшыnы da gяtirmiшdi, qonaq dяvяt etdim, dil bilmяdiyi цчцn hяr dяvяtя getmirmiш, dedim ki, yoldaшыm da rusca yaxшы bilir, gяldilяr, xeyli sюhbяtlяшdik, bu son gюrцшцmцz imiш...

Faiqin яvvяl atasы, sonra isя anasы rяhmяtя getdiyindяn sanki ata yurdundan soyumuшdu, mяn bunu hiss etdiyimdяn folklorчu Hikmяt Яbdцlhяlimova tяklif etdim

Щикмят Ябдцлщялимов

texnikumunun mцяllimi Rяшid Яliyevin tяшkil etdiyi шяhяr xalq чalьы alяtlяri ansamblыnda solist kimi iшtirak etdik. Amma Faiq bataqlыq balыьы olmaq istяmirdi, o geniш dяrya axtarыrdы ki, bюyцsцn, inkiшaf etsin, onun яmяyini qiymяtlяndirsinlяr, tanыsыnlar.

Faiq Bakыya Konservatoriyaya daxil olanda bяxti gяtirdi, mцяllimi virtuoz tarzяn Bяhram Mansurov oldu, lap yerinя dцшmцшdц, Шяkidя araшdыrdыьы, kюhnя muьamlarы indi burada daha mцkяmmяl юyrяnяcяkdi. Yenя dinc dura bilmirdi, Mansurovlar nяslinin gюrkяmli nцmayяndяlяrindяn olan Mirzя Mansura da yol tapa bildi, onun evinя gedir, tarыn daha da incяliklяrini юyrяnmяyя чalышыrdы. Hяm Bяhram, hяm dя Mirzя Mansurun ailяsindя bir doьmalыq gюrmцшdц, danышыrdы ki, hяr ikisinin hяyat yoldaшы ona oьul qayьыsы gюstяrir, mяшqdяn sonra mцtlяq yemяk sцfrяsi aчmadan onu qapыdan bayыra buraxmыrdыlar. Mцnasibяtlяr o qяdяr doьmalaшmышdы ki, Faiq Bяhram Mansurovun oьlanlarы ilя dя dostluq edirdi.

O, xatirяlяrindя deyirdi ki, Mirzя Mansurun aьыr xяstя olmasы xяbяrini Шяkidя olanda aldыm, tez Bakыya yola dцшdцm, onunla vidalaшmaq, halallыq almaq istяyirdim. Avtobus dayanacaьыndan Ичяri Шяhяrя qяdяr tяngnяfяs qaчdыm, lakin Qala qapыsыndan onun cяnazяsinin чыxarыldыьыnы gюrцb dюzя bilmяdim, hюnkцrdцm.

Faiqin qяlbindя bu hadisя necя kюk salmышdыsa hяr dяfя yay tяtilindя Шяkiyя gяlяndя bunu ilk dяfя sюylяyirmiш kimi danышыr vя tяsirlяnirdi. Bir dяfя dя dedi ki, Bяhram mцяllimin oьlu pычыldadы ki, bizim iчяri шяhяrdя lяqяbimiz dя var, nяslimiz яsasяn kюk, шiшman olduьundan bizя, "yekяqarыnlar" da deyirlяr.

Tяяssцf ki, Faiqin parlaq istedadыnы gюrяnlяr ona qibtя edir, ayaьыndan dartыr, hяtta paxыllыq vя pislik etmяkdяn dя чяkinmirdilяr, яlli yaшыnы haqlamasыna rяьmяn nя ev ala bilmiш, nя dя evlяnmiшdi.

Haqsыzlыqlardan bezdi, baш gюtцrцb Bakыdan getdi, bax Faiqi birinci dяfя onda itirdik.

Leninqrad, sonra isя SanktPeterburq adlanan шяhяr onun ikinci Vяtяni oldu, hяr dяfя yay tяtilindя Шяkiyя gяlяndя hяm yaшadыьы шяhяrdяn, hяm dя яtrafыndakыlardan mяmnunluqla danышыr, yad шяhяrdя, yad adamlar arasыnda hюrmяtizzяtlя yaшamasыndan qцrurlanыrdы. Яlli yaшыndan sonra bir rus qыzы ilя evlяnmяsindяn, Maqsud adlы bir oьlu olmasыndan sevinirdi, xюшbяxt idi. Ona etimad gюstяrib

Акиф Саламоьлу

ki, gяlsin Faiqlя bir xatirя шяkli чяkdirяk, razыlaшdыq. O ildяn sonra dostumuz, oьlu Maqsudun ali mяktяbя daxil olduьunu bяhanя edib dцz dюrd il ata yurduna gяlmяdi вя чox tяяssцf ki, bяd xяbяri gяldi. Бяli, biz istedadlы tarzяn, usanmadan чalышan tяdqiqatчы alim, yaxшы, aьыllы dost vя daim onun canыna and iчяn mehriban bir bacыnыn qardaшыnы itirdik - икинъи вя сонунъу дяфя!.. Gюrяn bir dя onu яvяz edяn insan tapыlacaqmы?!

P.S. Ata yurduna baшsaьlыьыna gяlяn beш nяfяr bir masada яylяшmiшdi; uzun mцddяt musiqi mцяssisяlяrindя rяhbяr vяzifяlяrdя чalышmыш tanыnmыш musiqiчi Tюhrab Hцseynov, "Zirvя" ansamblыnыn aparыcы qarmonчusu Zahir, dayыoьlu Vaqif, qardaшы Fazil vя mяn. Tюhrab mцяllim Faiqdяn bir xatirя danышdы: Faiq kюhnя, unudulmuш muьamlarыn bяrpasы, yaddan чыxmamasы цчцn daim axtarышda idi, mцяllimi olmayan Яhmяd Bakыxanovdan, Яhsяn Dadaшovdan, Hacы Mяmmяdovdan da qiyabi olaraq barmaqlar юyrяnirdi. Bir gцn risk edib Яhmяd mцяllimin evinя gedir vя xahiш edir ki, ona "Nяva" muьamыnы юyrяtsin. Яhmяd mцяllim onu baшdan etmяk цчцn deyir ki, ay bala, nяyinя lazыmdыr, bu чox iшlяnяn muьam deyil.

Amma Faiq яl чяkmir, deyir ki, Яhmяd mцяllim, mяn bir az юyrяnmiшяm, xahiш edirяm чalыm heч olmasa sяhvlяrimi deyin.

Qarшыsыndakыnыn susduьunu gюrцb юzц ilя gяtirdiyi tarыnы чыxarыb яl чantasыnы da ayaqlarыnыn arasыna qoyub чalmaьa baшlayыr vя Bяhram Mansurovla Яhmяd mцяllimin arasыnda olan soyuqluьu bildiyindяn qяsdяn onun barmaqlarыnы vurur. Яhmяd mцяllim dюzmяyib qышqыrыr:- Dayan gюrцm, bunu sяnя o baшы batmыш юyrяdib?! Elя deyil deyяrяk dюnцb fortopianonun цstцndяki solaxay tarыnы gюtцrяn anda Faiq чantasыnda gяtirdiyi maqnitofonun dцymяsini basaraq hяmin ifanы yazыr, hяm dя suallar verяrяk "Nяva" muьamыnыn dяrinliklяrinя gedяrяk onu daha mцkяmmяl юyrяnmяyя чalышыr. Faiq belя inadcыl vя yorulmaz sяnяtkar idi. Tюhrab mцяllim vя Zahir sяnяtdяn vя sяnяtkarlыqdan danышdыqca qяlbimdя deyirdim ki, bax alimin yasыnda da elmi vя ibrяtamiz sюhbяtlяr olar. Yяqin biz onu xatыrladыqca onun da ruhu шad olur.

Allah sяnя rяhmяt elяyя, яziz vя unudulmaz dostumuz, Faiq Чяlяbi! Шяки, 23.08.2020

№ 08 (190), Август 2020

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Мяктяблиляр, диггятли олун!

Tural NИФТАЛЫЙЕВ,

Шяki ШRPШ-nin DYP Bюlmяsinin тяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы Azяrbaycan Respublikasыnыn Na-zirlяr kabinetinin yanыnda Operativ Qяrargahыn qяrarыna яsasяn, юlkя цzrя Xцsusi karantin rejiminin tяtbiqi qaydalarыnda bяzi dяyiшikliklяr edilir.

Nazirlяr Kabinetinin 312 nюmrяli Qяrarы ilя xцsusi karantin rejimi dюvrцndя tяhsil mцяssisяlяrinin fяaliyyяtini tяnzimlяyяn qrafik mцяyyяnlяшib.

Mяktяbяqяdяr tяhsil mцяssisяlяrindя: 2020ci il sentyabr ayыnыn 15-dяn; Цmumi tяhsil mцяssяsilяrindя: Цmumi tяhsilin ibtidai tяhsil sяviyyяsi (Ы-ЫV siniflяr) цzrя - 2020-ci il sentyabr ayыnыn 15dяn; Цmumi tяhsilin цmumi orta tяhsil sяviyyяsi (V-ЫX siniflяr) цzrя - 2020ci il oktyabr ayыnыn 1-dяn; Цmumi tяhsilin tam orta tяhsili sяviyyяsi (X-XЫ siniflяr) цzrя - 2020-ci il oktyabr ayыnыn 15-dяn;

Яziz mяktяblilяr!

Yeni dяrs ili baшlayыr. Siz kцчя vя yollarda hяrяkяt edяcяk, avtomobillяrlя rastlaшacaqsыnыz. Ona gюrя dя, YOL HЯRЯKЯTИ QAYDALARЫNA ciddi яmяl etmяk lazыmdыr ki, avtomobil qяzalarыndan uzaq olasыnыz.

Aparыlmыш tяhlillяrlя mцяyyяn edilmiшdir ki, piyadalarыn vurulmasы ilя nяticяlяnяn yol-nяqliyyat hadisяlяrindя sцrцcцlяrlя yanaшы piyadalarыnda tяqsiri vardыr.

Odur ki, mяktяblilяrя elяcя dя digяr piyadalara mцraciяt edirik ki, aшaьыdakы qaydalara ciddi яmяl etsinlяr:

Tяhlil gюstяrir ki, qeyd olunan hadisяlяrin artыmыna, nяticяlяrinin isя aьыrlaшmasыna sяbяb bir чox velosipedчinin qanunla mцяyyяn edilmiш tяhlцkяsizlik qaydalarыna яmяl etmяdяn yol hяrяkяti qaydalarыnы davamlы olaraq pozmalarы, o cцmlяdяn velosipedi yolun яks istiqamяtindя, hяrяkяt hissяsinin ortasыnda, xцsusяn sutkanыn qaranlыq vaxtlarыnda iшыqlandыrыcы vasitяlяrdяn istifadя etmяdяn idarя etmяlяri olmuшdur.

"Yol hяrяkяti haq-

- Kцчяlяrdя sяkilяrlя, yollarda isя ehtiyyat hissя ilя hяrяkяt edin. Яgяr sяki yoxdursa kцчяnin tam kяnarы ilя gedin.

- Piyada keчidlяri ilя kцчяni keчin.

Piyada keчidi yoxdursa, kцчяnin dцz xяttli hissяsindяn yяni hяr iki tяrяf yaxшы gюrцnяn yerindяn sola-saьa baxmaqla чox diqqяtlя avtomobilin yaxыnlaшmadыьыnы tam yяqin edяrяk keчin.

- Kцчя vя yolda dayanmыш nяqliyyat vasitяsinin qarшыsыndan keчmяk чox tяhlцkяlidir. Яn чox hadisяlяr bu sяbяbdяn olur. Dayanmыш avtomobilin arxa hissяsindяn keчmяk lazыmdыr.

- Kцчяni svetoforun (nizamlayыcыnыn) iшarяlяrinя riayяt etmяklя keчin.

- Avtobuslarы dayanacaqlarda, dayanacaq yoxdursa sяkilяrdя gюzlяyin.

Avtobus tam dayanmamыш ona yaxыnlaшmayыn.

- Kцчя vя yollarы keчяrkяn qaч-

maq, tяlяsmяk, diqqяtsizlik etmяk olmaz.

- Kцчя vя yollarda yыьышыb topla oynamaq arabacыqlar, velosiped sцrmяk olmaz.

- Minik avtomobillяrinin saь qapыlarыndan dцшmяk lazыmdыr.

- Yaшы 12-dяn az olan uшaqlarыn minik avtomobilinin qabaq oturacaьыnda uшaьы saxlayan xцsusi qurьu olmadыqda oturmasыna icazя verilmir.

Hюrmяtli valideynlяr!

Azyaшlы uшaqlarы tяk baшыna kцчя vя yollara buraxmayыn. Aшaьы sinif шagirdlяrinin (Ы-V sinif шagirdlяrinin) mяktяblяrя aparыlmasы vя dяrsdяn sonra mяktяblяrdяn gюtцrцlmяsi valideynlяr tяrяfindяn tяmin edilmяlidir.

Bununla da, siz юz uшaqlarыnыzы avtomobil qяzalarыndan qoruyarsыnыz.

qыnda" Azяraycan Respublikasыnыn Qanununa uyьun olaraq velosipedi idarя edяn шяxslяr tяrяfindяn avtomobil yollarыnda texniki baxыmdan saz vя lazыmi tяchizatlы velosipeddяn istifadя edilmяsi, habelя onlarы xцsusi zolaqlar ilя, bunlar olmadыqda isя yolun, kцчяnin hяrяkяt hissяsinin kяnarы vя ya yol чiyinlяri ilя idarя olunmasы, elяcя dя idarя etmяyя mane olan yцk vя ya sяrniшin daшыnыlmamasы ciddi nяzarяtdя saxlanыlacaqdыr. Avtomobil yollarыnda velosipedi tяhlцkяsizlik

сящ. 15

ДЙП-дян район сакинляриня МЦРАЪИЯТ Sцrцcцlцk tяhlцkяli fяaliyyяt nюvцdцr, nяqliyyat вasitяlяri hяrяkяtdя olan tяhlцkя mяnbяyidir.

Nяqliyyat vasitяlяrinin sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя edilmяsi hallarыna qarшы mцbarizя tяdbirlяri gцclяndirilb.

Son dюvrlяrdя yol hяrяkяtinя nяzarяtin gцclяndirilmяsi, bu sahяdя gюrцlяn davamlы яmяli-tяшkilati vя xцsusяn dя profilaktiki tяdbirlяr sayяsindя nяqliyyatыn vя piyadalarыn tяhlцkяsiz, rahat vя fasilяsiz hяrяkяtinin tяmin olunmasыnda mцsbяt nяticяlяr яldя edilib. Cari ildя, юtяn ilin bu gцnяdяk (01.09.2020) olan dюvrц ilя mцqayisяdя xidmяti яrazidя baш vermiш yol nяqliyyat hadisяlяrinin vя qяzalarыn aьыrlыq dяrяcяsinin nяzяrя чarpacaq dяrяcяdя aшaьы salыnmasыna nail olunub.

Bununla yanaшы, nяqliyyat vasitяlяrinin sцrцcцlцk hцququ olmayan, xцsusяn yetkinlik yaшыna чatmayan шяxslяr tяrяfindяn idarя edilmяsi hallarыnыn qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя dя, Шяki Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn davamlы tяdbirlяr hяyata keчirilir. Nяqliyyat vasitяlяrinin sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя edilmяsi hallarыna yol verilmяmяsi, sцrцcцlцyцn tяhlцkяli fяaliyyяt nюvц olmasы elяcя dя, nяqliyyat vasitяlяrinin hяrяkяtdя olan tяhlцkя mяnbяyi olmasы barяdя kцtlяvi informasiya vasitяlяrinin imkanlarыndan istifadя etmяklя яhali mцtяmadi olaraq maariflяndirilir.

Bundan яlavя, cari ilin 8 ayы яrzindя Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin яmяkdaшlarы tяrяfindяn xidmяti яrazidя nяqliyyat

vasitяlяrinin sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя edilmяsi цzrя 94 fakt aшkar edilяrяk hяmin sцrцcцlяr barяsindя inzibati tяnbeh tяdbirlяri gюrцlцb. Bцtцn bunlara baxmayaraq, bir neчя gцn bundan юncя xidmяti яrazidя nяqliyyat vasitяsinin sцrцcцlцk hцququ olmayan шяxs tяrяfindяn idarя edilяrяk 3 (цч) nяfяrin xяsarяt almasы ilя nяticяlяnяn yol nяqliyyat hadisяsinin baш vermяsi Шяki Dюvlяt Yol Polisindя ciddi narahatчыlыq doьurur. Bu sяbяbdяn dя, Шяki Dюvlяt Yol Polisi tяrяfindяn nяqliyyat vasitяlяrinin sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя edilmяsi hallarыna qarшы mцbarizя tяdbirlяri gцclяndirilib. Bildiririk ki, gюrцlяn bu vя ya digяr tяdbirlяr bilavasitя insanlarыn hяyat vя saьlamlыqlarыnыn qorunmasыna xidmяt edir.

Rayon sakinlяrinя mцraciяt edirik ki, nяqliyyat vasitяlяrini sцrцcцlцk tяcrцbяsinя yiyяlяnmяdяn vя sцrцcцlцk hцququ olmadan idarя etmяsinlяr, юzlяrinin vя digяr hяrяkяt iшtirakчыlarыnыn hяyatыnы tяhlцkя altыnda qoymasыnlar.

Велосипедчиляр! ещтийатлы олун!

Respublikamыzda yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyinin tяmin olunmasы sahяsindя hяyata keчirilmiш profilaktik tяdbirlяr nяticяsindя 2020-ci ilin 6 ayы яrzindя yol-nяqliy-yat hadisяlяrinin, onlarыn nяticяsindя hяlak olanlarыn vя xяsarяt alanlarыn sayыnda azalma qeydя alыnsa da, son vaxtlar velosipedчilяrin iшtirakы ilя baш vermiш qяzalarыn чoxluьu ciddi narahatчыlыq doьurur.

Tяkcя cari ilin 6 ayыnda velosipedчilяrin iшtirakы ilя baш vermiш 21 yolnяqliyyat hadisяsindя 8 nя-fяr hяlak olmuш, 21 nяfяr isя xяsarяt almышdыr.

dяbilqяlяrindяn istifadя etmяdяn, elяcя dя yolun яks istiqamяtindя, hяrяkяt hissяsinin ortasыnda vя digяr yol hяrяkяti qaydalarыnы pozmaqla idarя edяn шяxslяr barяsindя qanunla mцяyyяn edilmiш qaydada inzibati tяnbeh tяdbirlяri gюrцlяcяkdir. Ona gюrя dя velosiped idarя edяn шяxslяrя mцraciяt edirik ki, hяm юzlяrinin, hяm dя digяr hяrяkяt iшtirakчыlarыnыn hяyat vя saьlamlыьыnы tяhlцkя altыnda qoymamaq цчцn qaydalara яmяl etsinlяr.

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР Шяки шящяри, Ф.Х.Хойски кцчяси, ев 13 цнванда йашыйан Щцммятли Мещман Елдар оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки району, Орабан кянд сакини Ибращимов Ариф Защид оьлунун адына верилмиш ЖН-150Б нюмряли Торпаьын Мцлкиййятя Верилмясиня Даир Шящадятнамя итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки шящяри, 20 Йанвар кцчяси, ев 5/11 цнванда йерляшян евин Щаъыйев Иса Абдулщямид оьлунун, Бабайев Тофиг Муса оьлунун, Бабайев Давуд Муса оьлунун, Щаъынясибов Фяррух Муса оьлунун вя Щаъынясибзадя Надир Муса оьлунун адларына верилмиш Шящяр дахилиндя олан торпагдан истифадя етмяк ихтийары цчцн Торпаг гейди (№ 494/4371) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки шящяри, Ф.Абдуращманов кцчяси, ев 15/10 цнванда йерляшян евин Мяммядова Сугра Шакир гызынын адына верилмиш Гейдиййат вясигяси (№ 8834/5434) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки шящяри, Н.Няриманов кцчяси, ев 2, мянзил 23 цнванда йашайан Нясибов Елшян Ялищейдяр оьлунун адына верилмиш Истиглалиййят кцчяси, ев 10 цнванда йерляшян евин Щцгугларын Дювлят гейдиййаты щаггында дашынмаз ямлакын Дювлят рейестриндян Чыхарыш вя Техники паспорту (рейестр нюмряси: 404013011329-10301) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки району, Шин кянд сакинляри Сурхайева Сялми Хялил гызынын, Щцммятов Ширин Сейфулла оьлунун вя Щцммятов Шащин Сейфулла оьлунун адларына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (Ж№ 0146, КОД 40409038) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Гозлубулаг кянд сакини Пянащова Щяъяр Щаъы гызынын адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси вя Хариъи паспорт итдийи цчцн етибарсыз сайылырлар.

ШЯКИ ШЯКИ

БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 08 (190), Август 2020

15

Ata vя oьulun uyuduьu iki yanaшы mяzar AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri яfsanяvi partizan, Франса Гящряманы Ящмядиййя Ъябрайыловун anadan olduьu Oxud kяndindя онун ailя цzvlяri ilя gюrцшцb, onlarla birgя ata vя oьulun mяzarlarыnы ziyarяt edib, qяhrяman partizanыn Шяki шяhяrindяki ev-muzeyinin fяaliyyяti ilя tanыш olub. xidmяtlяr gюstяrib, Azяrbaycan xalqыnыn mяrd oьlu kimi rяшadяtli dюyцш yolu keчib. 1941-ci ildя mцharibяnin baшlanmasы ilя юlkяnin mцdafiяsi цчцn kюnцllц шяkildя cяbhяyя yollanan Яhmяdiyyя Cяbrayыlov daha sonralar Fransa Mцqavimяt hяrяkatыnda fяal iшtirak edib. Яhmя-

tяшяbbцsц ilя 1995-ci ildя yaradыlыb. Muzey яvvяlcя bir otaqdan ibarяt olub. Qяhrяmanыn oьlu Cavanшir Cяbrayыlov 1995ci ildя Bakыda Fransa sяfirliyindя keчirilяn tяdbirdя цmummilli lider Heydяr Яliyevlя gюrцшяn zaman Ulu Юndяr ona atasыnыn xatirяsinin yaшadыlmasы

mыn, qardaшыmыn yolu ilя getmяk, Vяtяnimizin keшiyindя dayanmaq цчцn hяr an canыndan keчmяyя hazыr olan 3 яsgяr bюyцtmцшяm. Иki qяhrяmanыn юvladы, bacыsы olmaq mяnim цчцn чox bюyцk шяrяfdir.

Belя ucalыq hяr юvlada nяsib olmur".

dilяшdirilmяsi цчцn indiyяdяk Шяkidя bir sыra iшlяr gюrцlцb. Шяki шяhяrindя qяhrяmanыn adыna kцчя var. Doьulduьu Oxud kяndindяki цmumi orta mяktяb onun adыnы daшыyыr. Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun vaxtilя Шяki шяhяrindя yaшadыьы evdя ailя цzvlяrinin tяшяbbцsц ilя

diyyя Cяbrayыlovun yцksяk bacarыqla hяyata keчirdiyi чoxsaylы kяшfiyyat яmяliyyatlarыndakы misilsiz шцcaяtlяri layiqincя qiymяtlяndirilib. Fransa dюvlяtinin orden vя medallarы ilя tяltif edilmiш hяmvяtяnimizin, eyni zamanda, Mцqavimяt hяrяkatы iшtirakчыlarы sыrasыnda xatirяsi яbяdilяшdirilib. Гящряманын ев-музейинин yaradыcыsы, яfsanяvi partizanыn oьlu Cavanшir Cяbrayыlovun sюzlяrinя gюrя, Иkinci Dцnya mцharibяsi illяrindя Cяbrayыlovlar ailяsindяn 5 nяfяr cяbhяyя yollanыb. Onlardan ancaq ikisi cяbhяdяn saь qayыda bilib. Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun Шяki шяhяrindяki ev-muzeyi qяhrяmanыn ailя цzvlяrinin

цчцn bir sыra mяslяhяtlяr verir.

Dahi rяhbяrin tюvsiyяsi ilя Cяbrayыlovlar ailяsi ev-muzeyinin sahяsini daha da geniшlяndirib.

Hazыrda 4 otaqdan ibarяt olan muzeydя яfsanяvi partizanыn hяyatы vя dюyцш yollarыndan bяhs edяn 126 sяnяd, 4500 foto, 10 mindяn чox mяktub, haqqыnda mяqalяlяr dяrc edilmiш 996 qяzet vя 42 jurnal, 40 kitab vя чoxlu sayda digяr eksponatlar nцmayiш etdirilir. Яfsanяvi partizanыn qыzы Raya Яliyeva atasыnыn xatirяsinin yaшadыldыьыna gюrя юlkя rяhbяrliyinя minnяtdarlыьыnы bildirяrяk deyib: "Fяxr edirяm ki, яfsanяvi qяhrяmanыn qыzы, Azяrbaycanыn Milli Qяhrяmanы Mikayыl Cяbrayыlovun bacыsыyam.

Hяmчinin fяxr edirяm ki, ata-

Qeyd edяk ki, Azяrbaycan xalqыnыn igid юvladы, Иkinci Dцnya mцharibяsi dюvrцndя antifaшist Mцqavimяt hяrяkatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi Яhmяdiyyя Mikayыl oьlu Cяbrayыlovun xatirяsinin яbя-

yaradыlan xatirя muzeyi fяaliyyяt gюstяrir. Bundan яlavя, rayonun Oxud, Baltalы, Baш Gюynцk, Baш Layыqsы, Kiш, Иbrahimkяnd, Aшaьы Gюynцk vя daha bir neчя kяndя dя qяhrяmanыn adыna kцчяlяr var.

Мустафа ДАДАШОВ, AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri Шяki rayonunun Oxud kяnd qяbiristanlыьыnda ata vя oьulun uyuduьu iki yanaшы mяzar var. Onlardan birindя Иkinci Dцnya mцharibяsinin iшtirakчыsы, Fransa Mцqavimяt Hяrяkatыnыn gюrkяmli nцmayяndяlяrindяn biri, яfsanяvi partizan Яhmяdiyyя Mikayыl oьlu Cяbrayыlov, digяrindя isя onun oьlu, Vяtяnimizin suverenliyi vя яrazi bцtюvlцyцnцn qorunmasы uьrunda dюyцшlяrdя шяhid olmuш Azяrbaycanыn ilk Milli qяhrяmanlarыndan olan Mikayыl Cяbrayыlov uyuyur.

Hяr iki qяhrяmanыn xatirяsi, nяinki doьulub boyabaшa чatdыqlarы Шяki rayonunda, elяcя dя юlkяmizin hяr bir guшяsindя, Вятянимизин hцdudlarыndan kяnarda da daim яziz tutulur, anыlыr. Бu ilin sentyabrыnda яfsanяvi partizan Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun anadan olmasыnыn 100 ilи tamam olur. Xalqыmыzыn qяhrяmanlыq яnяnяlяrini юlkяmizin hцdudlarыndan uzaqlarda layiqincя yaшatmыш Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun anadan olmasыnыn 100-cц ildюnцmцnцn qeyd olunmasыnы tяmin etmяk mяqsяdilя Prezident Иlham Яliyev avqustun 11-dя Sяrяncam imzalayыb. Sяrяncama яsasяn, яfsanяvi partizan Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun 100 illik yubileyinя dair tяdbirlяr planыnыn hazыrlanыb hяyata keчirilmяsi цчцn mцvafiq dюvlяt qurumlarыna xцsusi tapшыrыqlar verilib.

Sяrяncamda da qeyd olunduьu kimi, Яhmяdiyyя Cяbrayыlov bяшяriyyяtin XX яsrdя mяruz qaldыьы qorxunc faшizm tяhlцkяsindяn xilas edilmяsindя vя nasizm цzяrindя qяlяbя qazanыlmasыnda bюyцk

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

МИННЯТДАРЛЫГ Гязетимизин 15 иллик йубилейи иля ялагядар бизи йазылы, шифащи вя сосиал шябякялярдя тябрик едян щяр бир кяся юзцмцзцн вя охуъуларымызын адындан дярин миннятдарлыьымызы билдиририк! Гязетимизя вердийиниз гиймят бизим цчцн ян бюйцк мцкафатдыр.

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

www.belediyye.sheki.name

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 5 сентйабр 2020-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.