MUNICIPALITY SHEKI

Page 1

МЯН ЙАНМАСАМ, СЯН ЙАНМАСАН, НЕЪЯ ЧЫХАР ГАРАНЛЫГЛАР АЙДЫНЛЫЬА?!

n ne ew ws sp pa ap pe er r № 4-5 (93-94), Апрел - Май 2012 В Я Т Я Н И М И З И Н Г А Н Л Ы Т А Р И Х И

о оф ф

S SH HE EK K II

www.issuu.com/shekibelediyyesi

Шяки Бялядиййясинин органы

ШЯКИДЯ ЭЦЛ БАЙРАМЫ (сящифя 9-да)

И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН

M MU UN N II C C II P PA AL L II T TY Y

декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.06.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993

УНУТМАЙАГ!

ШУША ВЯ ЛАЧЫНЫН ИШЬАЛЫНДАН 20 ИЛ КЕЧДИ ТЯБРИК ЕДИРИК Cяnab Elxan Usubov baшda olmaqla Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsы aparatыnыn вя ъянаб Фикрят Ъяфяров башда олмагла Шяки Бялядиййясинин коллективляри, щямйерлимиз, Milli Mяclisin deputatы, Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasы Tarix nstitutunun direktoru, akademik YАГУБ МАЩМУДОВУ Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Сярянъамына ясасян 2012-ci il цчцn Azяrbaycan Respublikasыnыn elm sahяsindя Dюvlяt Mцkafatыnа лайиг эюрцлмяси мцнасибятиля тябрик едир, она ъан саьлыьы вя эяляъяк елми фяалиййтиндя даща бюйцк мцвяффягиййятляр арзулайырлар.

Alim Tarixчi-аkademik, millяt vяkili Yaqub Mahmudova. Aчmыsan tarixin dяrin qatыnы*, Яlяkdяn keчirdin doьu-batыnы. Dцnyaya tanыtdыn bicin zatыnы*, Zцlцm, qanыn sonu virandы, alim.

Чuxursяdd daьlarыn gцndюyяn yeri, Saь ol ilmя-ilmя aчmыsan sirri. Nяfsя qurban getdi Иrяvan, kiri, Sular юzumцzdяn* bulandы, alim.

Qeyrяtdяn yoьrulub kюkцn, tяmяlin, Юrnяk mяnbяyidir юmrцn, яmяlin. Xeyirя uzanыb mяrdanя яlin, Чox шцkцr yaxшыlыq qalandы, alim.

Tцrk яgяr юzцnцn Tцrklцyцn bilsя, Kafirя qalmazdы qяdim ''Цч kilsя'' *. Babanыn gцnahыn nяvяsi silsя, Sцlhцn яzяmяti Turandы, alim.

Mяшhяdlя, Kяrbяla, Mяkkя, Mяdinя, Mяnяvi dяyяrlя baьladы dinя. Haqq цчцn namяrdя gяrmisяn sinя*, Dayaьыn Allahdы, Qurandы, alim.

Аббас ЯМБАЛА * - Mцяllifin ''Azяrbaycan tarixi'', ''Иrяvan xanlыьы'', ''Qarabaь'' vя ''Юzцmцz'' kitablarыna istinadяn

55 иллик айрылыгдан сонра доьма мяктябдя (сящифя 10-да)

ЩЯМИШЯЙАШАР

ХАТИРЯЛЯР


сящ.2

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

Шякинин уьурлары эетдикъя артыр Cari ilin birinci rцbцndя Шяkidя цmumi mяhsul buraxыlышыnыn hяcmi 5,4 faiz artmышdыr

2012-ci ilin birinci rцbцndя Шяki rayonunda faktiki qiymяtlяrlя 48 milyon 954 min manatlыq mяhsul buraxыlmышdыr. Bu, 2011-ci ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 5,4 faiz чoxdur. Rцb яrzindя яmtяя dюvriyyяsinin hяcmi юtяn ilin eyni dюvrц ilя mцqayisяdя 13,9 faiz artaraq 66 milyon 912 min manat olmuшdur. Birinci rцbdя rayonda istehsal vя qeyri-istehsal sahяlяrinin inkiшafыna yюnяldilmiш investisiyalarыn hяcmi 11 milyon 632 min manat tяшkil etmiшdir. Bu, 2011-ci ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 25,4 faiz чoxdur. Яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyalarыn 71,7 faizi tikinti-quraшdыrma iшlяrinя sяrf edilmiшdir. Rayon яhalisinin aztяminatlы tяbяqяsinin sosial vяziyyяtinin yaxшыlaшdыrыlmasы istiqamяtindя tяdbirlяr ardыcыl davam etdirilmiш, rцb яrzindя 804 ailяyя цnvanlы dюvlяt sosial yardыmы tяyin edilmiшdir. Иlin ilk rцbцndя rayonda 288 yeni, daimi iш yeri aчыlmышdыr. Bu faktlar Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin sяdrliyi ilя Nazirlяr Kabinetinin 2012-ci ilin birinci rцbцnцn sosial-iqtisadi inkiшafыnыn yekunlarыna hяsr olunmuш iclasыndan irяli gяlяn vяzifяlяr vя cari ilin birinci rцbцndя rayonda gюrцlmцш iшlяrlя baьlы aprelin 23-dя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtindя keчirilяn geniш Шura iclasыnda icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun hesabat mяruzяsindя sяslяndirilmiшdir. Mяruzяdя daha sonra

bildirilmiшdir ki, яvvяlki illяrdя olduьu kimi, 2012-ci ilin birinci rцbцndя dя kяnd tяsяrrцfatыnda юzяl bюlmяnin daha da geniшlяndirilmяsi diqqяt mяrkяzindя saxlanmыш, taxыlчыlыьыn, heyvandarlыьыn, meyvячiliyin,

yazlыq bitkilяrin яkini mцtяшяkkil davam edir. Ekoloji mцhitin saьlamlaшdыrыlmasы mяqsяdi ilя rayon яrazisindя geniшmiqyaslы yaшыllaшdыrma iшlяrinя baшlanmыш, rцb яrzindя magistral yollarыn kяnarlarыnda, шяhяrin mцxtяlif яrazilяrindя, qяsяbя vя kяndlяrdя 30 mindяn чox aьac яkilmiшdir. Rayonda aparыlan tikinti-quruculuq iшlяri barяdя mяlumat verяn Elxan Usubov Azяrbaycan Prezidentinin 12 sentyabr 2011-ci il tarixli Sяrяncamыna uyьun olaraq, Шяkinin milli memarlыq яnяnяlяri vя цslubunun qorunub saxlanmasы шяrtiilя mцasir шяkildя yenidяn qurulmasы istiqamяtindя tяdbirlяrin davam etdirildiyini, шяhяrin kцчя vя prospektlяrindя, parklarda яsaslы tяmir, bяrpa vя yenidяnqurma iшlяrinin aparыldыьыnы, dюvlяtimizin baшчыsыnыn tapшыrыьыna uyьun olaraq tezliklя шяhяrdя "Yay teatrы"nыn inшasыna baшlanacaьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr.

яsaslы tяmiri davam etdirilir. Bundan яlavя, bu ilin sonunadяk Шяki шяhяrindя Heydяr Яliyev Mяrkяzinin, Bayraq Meydanыnыn, шяhяr icra hakimiyyяti цчцn yeni inzibati binanыn, Qarabaь mцharibяsi

цzцmчцlцyцn inkiшafы цчцn bir sыra tяdbirlяr hяyata keчirilmiшdir. Cari ilin mяhsulu цчцn payыzlыq taxыl яkilmiш 76 min 235 hektar sahяyя aqrotexniki qulluq olunmuш, sahяlяrя yemlяmя gцbrяsi verilmiшdir. Qeyd olunmuшdur ki, bu il rayonda yazlыq bitkilяrin яkin sahяlяrinin 650 hektar artыrыlaraq 8100 hektara чatdыrыlmasы nяzяrdя tutulur. Hazыrda tяsяrrцfatlarda

Qeyd olunmuшdur ki, hazыrda шяhяrdяki 5 saylы tam orta mяktяb цчцn 320 yerlik yeni tяdris korpusunun, Шorsu vя Aшaьы Layыsqы kяndlяrinin hяr birindя 360, Чяlяbixan qяsяbяsindя 180 шagird-yerlik yeni mяktяb, Aшaьы vя Baш Gюynцk kяndlяrindя yeni xяstяxana binalarыnыn tikintisi, habelя doьum evi kompleksinin dюvlяt vяsaiti hesabыna

яlillяri vя шяhid ailяlяri цчцn 36 mяnzilli yaшayыш binasыnыn, yetkinlik yaшыna чatmayan uшaqlar цчцn 30 yerlik ixtisaslaшdыrыlmыш reabilitasiya mяrkяzinin vя 25 yerlik sosial sыьыnacaьыn tikintisinя baшlanыlmasы nяzяrdя tutulur. Яhalinin tяbii qaz, elektrik enerjisi, iчmяli su vя digяr xidmяtlяrlя tяminatыnыn yaxшыlaшdыrlmasы sahяsindя gю-

rцlяn iшlяri qeyd edяn mяruzячi, mцddяt яrzindя 481 mяnzilin tяbii qazla tяmin edilmяklя, abonentlяrin цmumi sayыnыn 18339 nяfяrя чatdыrыldыьыnы, 2010-cu ildя icrasыna baшlanыlan Шяki шяhяrinin su tяchizatы vя kanalizasiya sistemlяrinin yenidяn qurulmasы layihяsinin birinci mяrhяlяsi цzrя iшlяrin artыq yekunlaшdыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr. О да гeyd olunmuшdur ki, цmumiyyяtlя, 2012-ci il Шяkinin tarixindя "yubileylяr ili" kimi yadda qalacaqdыr. Cari ildя M.F.Axundzadяnin 200 illik, Шяki xanlarыnыn sarayыnыn 250 illik, шяhяr 5 saylы tam orta mяktяbin 180 illik yubileylяrinin, habelя "Иpяk yolu" ЫЫЫ Beynяlxalq Musiqi Festivalыnыn keчirilmяsi, "Шяhяr Gцnц"nцn bayram edilmяsi nяzяrdя tutulur. Mяruzяdя, hяmчinin rayonun turizm infrastrukturunun yaxшыlaшdыrыlmasы, turizm potensialыnыn daha geniш tяbliь olunmasы, яhalinin яrizя vя шikayяtlяrinя baxыlmasы, qanunчuluьun mюhkяmlяndirilmяsi vя digяr mяsяlяlяrdяn bяhs olunmuш, qarшыda duran vяzifяlяrя toxunulmuшdur. Mяruzя яtrafыnda чыxышlar olmuшdur. Шura iclasыnda Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Administrasiyasыnыn mяsul iшчisi Яflatun Rufiyev чыxыш edяrяk 2012-ci ilin birinci rцbцndя respublikamыzda ictimai-siyasi vя sosial-iqtisadi sahяdя яldя olunan uьurlardan danышmыш, tюvsiyяlяrini bildirmiшdir.

Daha bir sosial layihя, daha bir gюrцш Шяkidя яhalinin яn sыx yerlяшdiyi yaшayыш sahяlяrindяn birindя "Яшirlяr" mяhяllяsindя sakinlяrin asudя vaxtlarыnыn tяшkili цчцn tikilmiш yeni bina istifadяyя verilib. son vaxtlar geniшmiqyaslы abadlыq, tikinШяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin ti,quruculuq iшlяri hяyata keчirilib. Vurьulanыb ki, Шяki daь raybaшчыsы Elxan Usubov vя baшqa rяhbяr iшчilяrin iшtirakы ilя hяmin sosial obyektin onudur vя belя yerdя sosial-mяiшяt aчыlыш mяrasimi keчirilib. Aztяminatlы obyektlяrin tikilmяsi tяqdirяlayiq haldыr. ailяlяrin mяrasimlяrini keчirmяk цчцn hяr Bildirilmiшdir ki, bu kimi tikililяr gяlяcяkdя cцr шяrait yaradыlan bu binada tяdbirlяr шяhяrin digяr hissяlяrindя dя istifadяyя verilяcяk. Tikinti iшlяrinin шяhяrin daxili tяmяnnasыz olaraq reallaшacaq. Tяdbiri giriш sюzц ilя aчan icra imkanlarы hesabыna aparыldыьы da qeyd baшчыsы bildirib ki, юlkя baшчыsыnыn яhaliyя olunmuшdur. Tяdbirdя gюrцlяn iшlяrdяn razы gюstяrdiyi qayьыdan, vяtяndaшlarыn sosial problemlяrinin hяlli istiqamяtindя gюrцlяn qaldыqlarыnы bildirяn mяhяllя sakinlяri bir iшlяrdяn danышaraq sakinlяri yeni sosial sыra hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunmuш, obyektin aчыlышы mцnasibяti ilя tяbrik edib. mцvafiq kюmяklik gюstяrilmяsini xahiш Qeyd olunub ki, Azяrbaycanыn intensiv etmiшlяr. Belя ki, sakinlяrdяn Aminяxatыn inkiшaf edяn bюlgяlяrindяn olan Шяkidя Hцseynova, Zцmrцd Musayev, Pяrvin

Musayev, Nцyvяr Mяmmяdova, Sara Dadaшova vя baшqalarы yaшadыqlarы binalarыn qarшыsыnыn abadlaшdыrыlmasы, zirzяminin tяmiri, яrazidя yerlяшяn tikinti materiallarы sexinin yerinin dяyiшdirilmяsi, iчmяli su probleminin hяlli vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяr irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcmini vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.3

ПЕДАГОГУН ТРИБУНАСЫ Firяdun ИБРАЩИМОВ, Pedaqoji elmlяr doktoru, Rusiya Sosial vя Pedaqoji Elmlяr Akademiyasыnыn hяqiqi цzvц, Azяrbaycan Respublikasыnыn яmяkdar mцяllimi Mяktяbdя verilяn tяrbiyяnin mahiyyяti - шяxsiyyяti yцksяk ideyalыlыq vя baza mяdяniyyяti ruhunda formalaшdыrmaqda, nяcib bяшяri ideyalarы uшaьыn intellektual vя emosional alяmindяn keчirib onun xarakter яlamяtlяrinя чevirmяkdя ifadя olunur. Шagirdi bu cцr formalaшdыrmaq цчцn ona hяm яbяdi-цmumbяшяri sяrvяtlяri (tarix boyu qazanыlmыш mцsbяt tяcrцbя vя bilik sяrvяtlяrini) mяnimsяtmяk, hяm dя mцasir cяmiyyяtin hяrtяrяfli inkiшafы gediшindя яldя edilяn sяrvяtlяri -quruculuq iшlяri ilя baьlы mяsяlяlяr цzrя toplanan чoxsahяli istehsalat vя idrak tяcrцbяsini, ictimai-siyasi vя mяnяvi tяcrцbяni aшыlamaq lazыmdыr. (5) Yetiшmяkdя olan nяslin tяlim-tяrbiyяsi ilя mяшьulluq yetgin insanlarыn mяmnuniyyяtlя юz цzяrlяrinя gюtцrdцklяri яn mцqяddяs vяzifяlяrdяndir. Gюrkяmli шяxsiyyяtlяr hяm шяxsi nцmunяsi, hяm dя pedaqoji gюrцшlяri ilя bu iшя sыradan olan insanlardan fяrqli xidmяt gюstяrirlяr. Azяrbaycan xalqы qцdrяtli olduьundan юz bяtnindяn belя шяxsiyyяtlяri zaman-zaman yetirя bilmiшdir. Heydяr Яliyev dahi Azяrbaycanlыdыr. Kцrreyi-яrzdя yaшamыш dahilяr arasыnda Heydяr Яliyevin юzцnяmяxsus yeri vardыr. Heydяr Яliyev bюyцmяkdя olan nяslin tяrbiyяsi iшini cяmiyyяt qarшыsыnda duran яn mцhцm vяzifяlяrdяn biri kimi dяyяrlяndiяn mцdrik insandыr. O deyirdi: ".... Bюyцmяkdя olan nяslin ... tяrbiyяsi , mяnяviyyatca zяngin, ideyaca mяtin, yцksяk яxlaqlы шяxsiyyяtin formalaшdыrыlmasы bu gцn cяmiyyяtimiz qarшыsыnda duran чox mцhцm vяzifяdir. Bu, kompleks problemdir vя onun hяllindя ... mяktяb чox bюyцk rol oynayыr. Mяtяbdя insanыn dцnyagюrцшцnцn bцnюvrяsi qoyulur. Onun xarakteri formalaшыr, ideya dayaqlarыnыn, mяnяvi vя яxlaqi dayaqlarыn tяmяli yaradыlыr. Mяktяbin tяsiri altыnda.... adamыn яqidяliyi, яmяyя mяhяbbяt, yцksяk mяnяviyyat vя humanizm, vяtяnpяrvяrlik vя beynяlmilяlчilik kimi keyfiyyяtlяri tяrbiyя edilir... Bюyцmяkdя olan nяslin cяmiyyяtin rifahы naminя яmяyя, yaradыcыlыq fяaliyyяtinя hazыrlanmasы mяktяbin tяrbiyяvi iшinin baшlыca istiqamяtlяrindяn biridir". (7) Heydяr Яliyev шяxsiyyяtindя insanыn яxz etmяli olduьu bцtцn arzu edilяn dяyяrlяr cяm olunmuшdur. Odur ki, onun шяxsi nцmunяsi tяrbiyя iшinin yюnцmцnц mцяyyяn etmяk цчцn яvяzsizdir. Dahi шяxsiyyяt Heydяr Яliyev юzц barяsindя belя yazыr: "...Mяn hяmiшя yцksяk mяnяviyyat uьrunda mцbarizя aparmышam, mяnim hяyatыm saf mяnяviyyat яsasыnda qurulubdur, mяnim bцtцn яmяllяrim saf mяnяviyyat яsasыnda qurulubdur, mяnim gюrdцyцm iшlяr dя saf, tяmiz mяnяviyyat яsasыnda qurulubdur. Mяn Azяrbaycan xalqыnыn yцksяk mяnяviyyatыnы xalqыmыzыn bюyцk sяrvяti hesab edirяm... Bцtцn hяyatыmla, gюrdцyцm iшlяrlя, respublikanыn , dюvlяtin baшчыsы kimi atdыьыm bцtцn addыmlarla, tяdbirlяrimlя юlkяmizdя mяnяviyyatыn daha da mюhkяmlяnmяsi, milli-mяnяvi dяyяrlяrimizin yaшamasы, milli adяtяnяnяlяrimizя sadiq olmaьыmыzы tяmin etmяyя чalышmышam". (4) Mяnim qяnaяtimя gюrя, caьdaш zamanыmыzda - Azяrbaycanыn mцstяqilliyinin daha da mюhkяmlяnmяsi uьrunda mцcadilя etdiyimiz indiki шяraitdя tяrbiyя prosesinin яn ideal modelini Heydяr Яliyevin hяyat yolunu, tяcrцbяsini, шяxsiyyяtini юyrяnmяk, onun ideya vя baxышlarыnы mяnimsяmяk, nяzяri vя яmяli pedaqoji fяaliyyяtdя onlardan faydalanmaqla qurmaq, idarя etmяk mцmkцndцr. Heydяr Яliyev bюyцk bir mцtяfяkkir olaraq yaшlы vя gяnc nяslя юz nяsihяtlяri ilя mцraciяt etmiш, юz hяmvяtяnlяrinя - bizlяrя dцzgцn yollar gюstяrmяyя, bцtцn mцraciяt vя tяlяblяri ilя xalqыnыn, millяtinin hяyatыnы yaxшыlaшdыrmaьa чalышmышdыr. Onun tяlim vя tяrbiyя haqqыnda fikirlяri чox qiymяtlidir, idraki, hissi vя hяrяki tяrbiyя problemlяri ilя baьlы tюvsiyyяlяri hяmiшяyaшar tяbiяtlidir. Heydяr Яliyev deyirdi: "...Tяhsil ocaqlarыnda gяnclяrimizi xalqыmыzыn mяnяvi dяyяrlяri яsasыnda tяrbiyяlяndirmяk, mяnяvi cяhяt-

MЯNЯVИYYAT PROБLEMATИKASЫNA HEYDЯR ЯLИYEV YANAШMASЫ dяn saьlam vя saf insanlar tяrbiyя etmяk mяsяlяsi mцhцm yer tutmalыdыr. Mяn bцtцn mцяllimlяrimizdяn rica edirяm ki, bu prinsipi юzlяrinin fяaliyyяtindя, юz hяyatыnda da яsas tutsunlar, gяnclяrimizi dя yцksяk mяnяvi ruhda tяrbiyяlяndirmяyя , hazыrlamaьa чalышsыnlar... cяmiyyяtimiz hяm zяngin bilikli, yцksяk tяhsilli mцtяxяssislяrя,

"Fяal mюvqe шяxsiyyяtin яqidяsini, onun iradя zяnginliyini, ideya-mяnяvi dцшцncяlяrini ifadя edяrяk, insana yeni-yeni mяsяlяlяri irяli sцrцb hяll etmяkdя,чяtin шяraitdя юzцnц itirmяmяkdя, qяtiyyяtli hяrяkяt etmяkdя, юz цzяrinя mяsuliyyяt gюtцrmяkdя kюmяk edir. Fяal mюvqe bяшяriyyяtin hazыrladыьы bцtцn mяnяvi

hяm dя yцksяk mяnяviyyata malik insanlara ehtiyac duyur ". (1) Heydяr Яliyevin tяrbiyя sisteminin hяr bir komponenti, elementi, onun imkandaшыyыcыlыq funksiyasы, sяmяrяliliyinin artыrыlmasы, gerчяyя uyьun tяtbiqi barяdя pedaqoji baxышlarы dahiyanяdir. Bizim fikrimizcя, Heydяr Яliyevin pedaqoji gюrцшlяrinin hяrtяrяfli юyrяnilmяsi цчцn sяriшtяli tяdqiqatчыlarыn qяrinяlяrlя чalышmasы gяrяkdir vя bu, faydalы bir iш olar. Чцnki bunlar Azяrbaycan xalqыnыn Milli sяrvяti kimi hifz olunmaьa layiqdir, hяr birimiz цчцndцr.Tяsadцfi deyil ki, pedaqoji peшяsinin vurьunu olanlar bu sяrvяtdяn faydalanmaqdadыrlar... Oxuculara tяqdim olunan bu mяqalя, "Pedaqoqun tribunasы" rubrikasыnыn verdiyi imkan daxilindя, Heydяr Яliyevin pedaqoji gюrцшlяrinя pedaqoq oxucularыn diqqяtini yюnяltmяk, belя bir яvяzsiz vя tцkяnmяz milli sяrvяtimizdяn hяr kяsin faydalanmasы ilя baьlы arzumuzu izhar etmяk mяqsяdi gцdцr. Odur ki, mяqsяdimizя uyьun olaraq Heydяr Яliyevin pedaqoji gюrцшlяrindя ehtiva olunan bяzi elementlяrя nяzяr yetirяk. Siyasi vя pedaqoji mяnbяlяrdяn aydыn gюrmяk чяtin deyildir ki, Milli Lider Heydяr Яliyev шяxsiyyяtin fяal hяyat mюvqeyinin formalaшdыrыlmasыnыn яsas istiqamяtlяri, onun mahiyyяti barяdя elmi шяrhlяr vermiшdir, hansы ki, burada ehtiva olunanlar чaьdaш zяmanяmizdя sюzцgedяn istiqamяtdя tяrbiyя iшinin nяzяri iшlяnilmяsi vя яmяli olaraq hяyata keчirilmяsi цчцn mцhцm metodoloji яsaslar kimi qяbul oluna bilяr vя olunmalыdыr. Чoxillik pedaqoji tяdqiqat vя praktiki fяaliyyяt tяcrцbяmiz bizi bu qяnaяtя gяtirir! Heydяr Яliyev 1979-cu ilin aprel ayыnыn 17-dяn 27-dяk Azяrbaycanыn paytaxtы Bakы шяhяrindя keчirilяn "Fяal hяyat mюvqeyinin formalaшdыrыlmasы: mяnяvi tяrbiyяnin tяcrцbяsi vя aktual problemlяri"nя hяsr olunan elmi-praktik konfransda etdiyi mяruzяsindя шяxsiyyяtin fяal hяyat mюvqeyi anlayышыnыn mahiyyяtinя belя bir aчыqlama vermiшdir:

sяrvяtlяr ilя юz daxili alяmini daim zяnginlяшdirmяyi tяlяb edir". (6) Gюrцndцyц kimi, burada шяxsiyyяti fяal hяyat mюvqeyindяn xцsusilя xarakterizя edяn ideya-mяnяvi vя iradi xassяlяr gюstяrilir. Tяbii ki, bu hяlя hamыsы deyildir. Nяzяrdяn keчirilяn anlayышы daha dцrцst, tam aydыnlaшdыrmaq mяqsяdilя Heydяr Яliyev yazыr: "...fяal hяyat mюvqeyi insanlarыn ideya-mяnяvi tяrbiyяsinin sяmяrяliliyinin цmumilяшdirici gюstяricisidir, шяxsiyyяtin mяnяvi keyfiyyяtlяrini yoxlamaq цчцn яn tяsirli biz vasitяdir... яn yaxшы keyfiyyяtlяrin tяzahцrц demяkdir". (7) Fяal hяyat mюvqeyi, Heydяr Яliyevin baxышlarыna gюrя, hяr шeydяn яvvяl, insanыn hяyata, adamlarыn fяaliyyяtinя, bu fяaliyyяtin xarakterinя olan yanaшmalar sistemidir. Bu, yalnыz baxышlarыn deyil, hяm dя ictimai mяnafeyя vя яxlaq normalarыna cavab verяn hяrяkяtlяrin sistemidir. Ona gюrя dя belя mюvqeyin formalaшdыrыlmasы mяnяvi tяrbiyяnin яsas, hяlledici vяzifяlяrindяn biridir. Fяal hяyat mюvqeyi ictimai vяtяndaшlыq borcunun vя шяxsiyyяtin mяnяvi mяsuliyyяtinin яrintisi, insanыn cяmiyyяt tяrяfindяn onun цzяrinя qoyulan vяzifяlяrini dяrk etmяsidir. Hяyat mюvqeyinin fяallыьы, hяr шeydяn яvvяl, cяmiyyяtin, insanlarыn xeyrinя iшlяrlя юlчцlцr vя yoxlanыlыr. Fяal hяyat mюvqeyinя verilяn bu шяrh dцzgцn fikirlяr цzяrindя qurulmaqla yanaшы, orada шяxsiyyяtin hяyat mюvqeyinin tяdricяn formalaшdыrыlmasыna diqqяt yюnяldilir. Dцzgцn vurьulanыr ki, яqidя, шцurlu mяsuliyyяt olmadan шяxsiyyяt fяal hяyat mюvqeyi sяviyyяsindя dura bilmяz, яmяk vя ya ictimai fяaliyyяtdя fяal mюvqe mцrяkkяb funksiyadыr, onun yerinя yetirilmяsi цчцn fiziki vя mяnяvi qцvvяlяrin gяrgin iшlяmяsi tяlяb olunur, hяtta bu onun цчцn tяhlцkяli olsa belя шяxsiyyяt bu addыmы atmalыdыr. Bu halda tяkcя ideyalыlыq fяal mюvqeyi hяyata keчirmяk цчцn kifayяt deyildir, fяrdi bacarыq vя xцsusilя mюhkяm iradi keyfiyyяtlяr: qяtiyyяtlilik, fяdakarlыq, mцtяшяkkillik olmadan шяxsiyyяt, hяtta цrяkdяn arzu etsя belя fяal hяyat mюvqeyindя dura

bilmяz. Heydяr Яliyev mяnяvi tяrbiyяnin tяrkib hissя vя funksiyalarыna diqqяt yюnяltmяklя yanaшы, onun hяyata keчirilmяsi yollarыnы da gюstяrmiшdir. Onun fikrincя, шяxsiyyяtin yцksяk inkiшaf etmiш mяsuliyyяt hissi-hцquq vя mяnяviyyat normalarыnы pozmamaьыn, millяtin mяnяvi dayaqlarыna zidd olan nalayiq hяrяkяt etmяmяyin mцhцm шяrtlяrindяn biridir. Buna gюrя dя mяktяblilяrdя mяsuliyyяt hissinin tяrbiyяsi mяnяvi tяrbiyяnin tяrkib hissяsi olmalыdыr. Bizcя, bu mяsяlя mяktяblilяrin tяrbiyяsi ilя mяшьul olan bцtцn strukturlarыn fяaliyyяt mяrkяzindя olmalыdыr. Heydяr Яliyevin fikrincя, millяt vя cяmiyyяtin mяnяvi potensialыna arxalanaraq, xalqыn, Azяrbaycan cяmiyyяtinin bцtцn tяbяqяlяrinin birlяшdirilmяsi mяnяvi tяrbiyяnin mцhцm funksiyalarыndan biridir. Bu birliyin hяyata keчirilmяsinin baшlanьыc pillяsini vяtяnin, юlkяnin bu gцnц vя gяlяcяyi, millяtin sabahkы gцnц цчцn fяrdlяrdя yцksяk mяsuliyyяt hissinin formalaшdыrыlmasы tяшkil edir. Иkinci pillяsini isя millяt vя cяmiyyяtin mяnяvi vя яxlaqi birliyi tяшkil edя bilяr. Яgяr xalqыn mяnяvi vя яxlaqi birliyi tяmin edilmiшsя, demяli, bir чox sosial vя siyasi mяsяlяlяrin hяlli asanlaшar vя reallaшa bilяr. (6) Heydяr Яliyevin pedaqoji gюrцшlяrindя gяnclяrin mяnяvi tяrbiyяsinin mцhцm yollarыnыn interpretasiyasы яsas yer tutur. Onun maraq doьuran tюvsiyyяlяr mцяllifi olmasы bir daha sцbut edir ki, Heydяr Яliyev gяnc-lяrin tяrbiyяsi iшinя elmi яsaslarla yanaшыr, ona yцksяk mяharяt tяlяb edяn bir sяnяt, gяrgin, fяdakar яmяk sahяsi kimi dяyяr verir. Heydяr Яliyev gяnclяrin vяzifяlяri sыrasыnda mяnяvi tяrbiyя mяsяlяsinя diqqяtli olmaьы tюvsiyя etmiшdir. O gюstяrirdi ki, gяnclяrimizin qarшыsыnda duran яsas vяzifяlяrdяn biri mяnяvi tяrbiyя mяsяlяsidir, цmumbяшяri dяyяrlяr, Azяrbaycan xalqыnыn milli-mяnяvi dяyяrlяri hяr bir gяnc tяrяfindяn mяnimsяnilmяlidir. Gяnclяr xalqыmыzыn milli яnяnяlяri, milli-mяnяvi dяyяrlяri яsasыnda tяrbiyяlяnmяlidir. Gяnclяrin tяrbiyя edilmяsindя, tяhsillяnmяsindя eyni zamanda цmumbяшяri dяyяrlяrdяn geniш istifadя olunmalыdыr. Yeri gяlmiшkяn qeyd edяk ki, biz artыq elя bir dюvrя qяdяm qoymuшuq ki, yeni ictimai birlik normalarы yaranыr vя onlar hяtta "etik" birliklяrя nisbяtяn daha dayanыqlы ola bilяrlяr. Xцsusяn, qloballaшma шяraitindя internet vя sairяnin aчdыьы mяkan mяhdudiyyяtindяn azad olan belя yeni birliklяrin formalaшmasы vя bяшяriyyяtin elя bil ki, чalxalanыb yeni strukturlar kяsb etmяsi olduqca яlamяtdar proseslяrdir vя bunlara biganя qalmaq olmaz. Bu yeni rakursdan baxdыqda "milli" anlayышыnыn da yenidяn dяyяrlяndirilmяsinя, onun mяzmununa daxil olan yeni mяna чalarlarыna xцsusi diqqяt yetirilmяlidir. Ona gюrя dя, yenidяn "fяrdi Mяn", "milli Mяn" vя "цmumbяшяri Mяn" anlayышlarыna qayыtmaq, "milli" anlamыnыn mahiyyяtinя dя yenidяn nяzяr salmaq tяlяb olunur. Onu da qeyd etmяk yerinя dцшяr ki, яsl bюyцk fяlsяfя fяrdi Mяnlя dцnya arasыndakы mцnasibяti яks etdirir. Fяrdi Mяn цmumbяшяri vя milli Mяnlяri ehtiva etmяk imkanыna malik olduьundan, daha zяngindir. Lakin fяrdi Mяn heч dя hяmiшя юzцnц dяrk edя bilmir. Ayrы-ayrы fяrdlяrin юzцnцdяrk yolu milli vя цmumbяшяri юzцnцdяrklяrin ancaq mцяyyяn elementlяrini ehtiva edir. Millяtin fяlsяfi fikri onun hяr bir цzvцnцn fяlsяfi fikrindяn toplanmayaraq, millяti tяmsil etmяk sяlahiyyяti olan, milli ruhun daшыyыcыsы olan, milli юzцnцdяrk baryerini keчmiш olan tяk-tяk шяxsiyyяtlяrin fяlsяfi konsepsiyalarыndan, bu konsepsiyalarыn шяbяkяsindяn ibarяt olur. Heydяr Яliyev gюstяrirdi ki,millimяnяvi, цmumbяшяri dяyяrlяrin hamыsы birlikdя bцtцn vяtяndaшlarыmыzыn vя xцsusяn gяnclяrimizin mяnяvi kodeksini tяшkil etmяlidir. Gяnclяr arasыnda aparыlan iш bu istiqamяtdя olmalыdыr. Onun fikrincя, шяxsiyyяti яn чox yцksяldяn onun hяyatda fяal mюvqe tutmasыdыr. (Арды 4-ъц сящифядя)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.4

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

(Яввяли 3-ъц сящифядя) Bu halda onun sюzц ilя iшinin bir-birinя uyьun gяlmяsi gцndяlik davranыш normasы olur. Mяnяvi tяrbiyяnin vяzifяsi belя bir mюvqe tяrbiyя etmяkdяn ibarяtdir. (2) Heydяr Яliyev israrla qeyd edirdi: "...gяnclяrin tяrbiyяsindя milli, dini adяt vя яnяnяlяrimizdяn istifadя etmяk lazыmdыr. Яsirlяrin dяrinliyindяn bu gцnя gяlib чatan adяt-яnяnяlяrimiz hяmiшя adamlarы saflыьa, tяmizliyя dяvяt etmiшdir. Milli vя dini adяtяnяnяlяrimiz mяhz bu prinsiplяrя яsaslanыr. Bu gцn biz dя gяnclяri paklыq, saflыq, yцksяk яxlaq, yцksяk mяnяviyyat ruhunda tяrbiyя etmяliyik. Bununla biz nяinki cяmiyyяtimizi qoruyacaьыq, hяm dя gяlяcяk nяsli saьlam saxlayacaq vя hяmin nяsildя cяmiyyяtimiz, xalqыmыz цчцn zяrяrli hallarыn kюk salmasыnыn qarшыsыnы alacaьыq. Gяnclяrin saьlam ruhda tяrbiyя olunmasы цчцn hяr kяs юz sahяsindя lazыmi tяdbirlяr gюrmяlidir". (4) Heydяr Яliyev tюvsiyyя edirdi ki, gяnclяri vяtяnpяrvяrlik, Vяtяnя sяdaqяt ruhunda tяrbiyя etmяk цчцn orta mяktяblяrdя чox iш gюrцlmяlidir. Mцstяqil dюvlяtdя yaшayan hяr bir vяtяndaш birinci nюvbяdя bu dюvlяtin mцstяqilliyinin, suverenliyinin tяmin olunmasыnы юz hяyatыnыn яsas vяzifяsi vя mяqsяdi bilmяlidir. Ona gюrя dя bizim tяhsil alan nяslimiz gяrяk mяktяblяrdя ilk addыmlardan vяtяnpяrvяrlik яhvali-ruhiyyяsi ilя tяrbiyя olunsun. Bцtцn pedaqoji proses, xцsusяn humanitar fяnlяr gяrяk gяnclяrimizя Vяtяnя sяdaqяt, torpaьa sяdaqяt, vяtяnpяrvяrlik ruhu aшыlansыn, tяrbiyя etsin vя bunlar hяr bir gяncin qяlbindя sarsыlmaz bir qalaya чevrilsin. Odur ki, mяktяblяrdя bu fяnlяri tяdris edяrkяn vяtяnpяrvяrlik яhval-ruhiyyяsinin aшыlanmasы ilя dя ciddi mяшьul olmaq lazыmdыr. Heydяr Яliyev Azяrbaycanыn Bюyцk Vяtяndaшыdыr. "Mцstяqil Azяrbaycan Heydяr Яliyevin шah яsяridir ". Millяt Atasы hяmiшя fяxr edibdir ki, Azяrbaycanlыdыr. "Vяtяnpяrvяr olmaq цчцn nя etmяlisяn?" sualыnыn яn dцzgцn cavabы belяdir: "Heydяr Яliyevin шяxsi nцmunяsini idealыn seчmяlisяn!" Heydяr Яliyev bu anlayышыn maraq doьuran elmi шяrhinя 31 avqust 1994-cц ildя Bakы шяhяrinin tяhsil iшчilяri ilя keчirdiyi gюrцшdя - giriш sюzцnцn mяzmununda yer vermiшdir. O gюstяrmiшdir: "...Vяtяnpяrvяrlik чox geniш mяna daшыyыr. Vяtяnpяrvяrlik tяkcя o deyil ki, gedib vяtяni silahla mцdafiя edяsяn. Иnsan gяrяk hяyatыnыn hяr dюvrцndя, fяaliyyяtinin bцtцn sahяlяrindя юz Vяtяninin, юlkяsinin qayьыsы ilя yaшasыn, onun hяm iqtisadiyyatыnыn, hяm siyasяtinin, hяm dя mяdяniyyяtinin qayьыsы ilя yaшasыn. Bunlar hamыsы vяtяnpяrvяrlikdяn doьan bir шeydir. Vяtяnpяrvяr insan юz mяdяniyyяtinin dя, iqtisadiyyatыnыn da, юz dilinin dя, tяhsilinin dя inkiшaf etmяsini, xalqыnыn rifah halыnыn yцksяklяrя qaldыrыlmasыnы istяyir. Bцtцn bunlar vяtяnpяrvяrlik mяfhumuna daxil olan anlayышlardыr. Bunlarla yanaшы, gяnclяrdя vяtяnpяrvяrlik hissini tяrbiyя etmяk цчцn шцbhяsiz ki,...Vяtяni qorumaq, torpaqlarыmыzы mцdafiя etmяk цчцn hяr bir gяncin hazыr olmasыnы

MЯNЯVИYYAT PROБLEMATИKASЫNA HEYDЯR ЯLИYEV YANAШMASЫ tяrbiyя etmяk lazыmdыr. Bu , xцsusяn bu gцn цчцn dя lazыmdыr. Чцnki юlkяmiz mцharibя шяraitindяdir. Bir halda ki, biz mцstяqil dюvlяtik vя mцstяqilliyimizi tarixi bir hadisя kimi qяbul etmiшik - bu, hяqiqяtяn dя belяdir - Azяrbaycanыn suverenliyi hяr bir Azяrbaycan vяtяndaшы цчцn яn mцqяddяs mяqsяddir, яn mцqяddяs vяzifяdir. Orta mяktяblяrdя bir tяrяfdяn hяrbi tяdrisя, gяnclяrin fiziki hazыrlыьыna, idmana ciddi fikir verilmяlidir, digяr tяrяfdяn isя gяnclяrdя vяtяnpяrvяrlik hissini yцksяltmяk, onlarы Vяtяni qorumaьa hazыr olmaq ruhunda tяrbiyя etmяk lazыmdыr". (1) Heydяr Яliyev gюstяrirdi ki, gяnclяrin tяrbiyяsinin яn mцhцm istiqamяtlяrindяn biri gerчяkliyя estetik mцnasibяtin formalaшdыrыlmasыndan, шяxsiyyяtin bяdii tяrbiyяsindяn ibarяtdir. Bu istiqamяtin яhяmiyyяti чox bюyцkdцr, чцnki estetik tяrbiyя olmadan ahяngdar шяkildя inkiшaf etmiш шяxsiyyяt yetiшя bilmяz. Doьrudan da, insan mяnяvi varlыьы estetik hiss sayяsindя vahid, bцtюv bir proses olur. Estetik hiss sintetik funksiyaya malikdir. Иnsanыn fiziki inkiшafы, onun яxlaqi-mяnяvi keyfiyyяtlяri, habelя intellektual inkiшaf sяviyyяsi bir-biri ilя hяr halda mцяyyяn яlaqяyя malik olsalar da, bir-birini yalnыz dolayыsы ilя шяrtlяndirir, bцtюv bir hadisяnin ayrыlmaz tяrkib hissяlяri kimi чыxыш etmirlяr. Bu tяrяflяr arasыnda qыrыlmaz daxili яlaqяni, bцtюvlцyц, цmumi ahяngi yalnыz estetik hiss yaradыr. Bu, яn чox estetikliyin юz tяbiяtindяn irяli gяlir; zira estetik hiss insanыn dцnyaya, dцnyanыn цmumi ahяnginя qovuшmasы, insanыn юz bцtюvlцyцnц, dцnya ilя vяhdяtini hiss etmяsidir. Estetikliyin ikili cяhяti-inkiшaf aspektlяrindяn biri olmaqla yanaшы, sintetik funksiya daшыmasы шяxsiyyяtin inkiшafыndakы ahяngdarlыьыn, hяrtяrяfliliyin tяmin edilmяsindя mцhцm amildir.Bюyцmяkdя olan nяsli tяrbiyя etmяk iшinin etibar edilib tapшыrыldыьы adamlarыn hamыsы bunu yaxшы baшa dцшmяlidir. Bцtцn bяdii-estetik tяsir vasitяsi ilя яmяk vя яxlaq tяrbiyяsinin, ideya-siyasi tяrbiyяnin formalarыnы vя mяzmununu zяnginlяшdirmяk, insanыn mяnяvi alяmini saflaшdыrmaq, ictimai яlaqяlяrini geniшlяndirmяk vя dяrinlяшdirmяk mяsul vя шяrяfli vяzifяdir. Heydяr Яliyev vurьulayыrdы ki, gяnclяrin estetik tяrbiyяsi onlarыn gюzяlliyi duymaq vя baшa dцшmяk qabiliyyяtini formalaшdыrmaqla yanaшы, hяm dя onlarda gюzяlliyi yaratmaq tяlяbatы tяrbiyя etmяli, hяr bir adamda olan bяdii imkanlarы aшkara чыxarmalыdыr. Bu baxыmdan юzfяaliyyяtin, hяm dя onun яn kцtlяvi formalarыnыn inkiшaf

etdirilmяsinя xцsusi яhяmiyyяt verilmяlidir. Xor, rяqs, teatr vя sairяyя minlяrlя gяnci cяlb etmяk mцmkцndцr vя bu, чox faydalыdыr. Bunlar чox bюyцk ideya-tяrbiyя imkanlarыna malikdir:ictimai яsaslarla gюstяrilяn hяr cцr baшqa fяaliyyяt kimi bяdii юzfяaliyyяt dя ictimai mяnafe ilя шяxsi mяnafe vяhdяtinin qцvvяsini aydыn gюrmяyя vя hiss etmяyя imkan verir. Birgя yaradыcыlыq yoldaшlыq, kollektivчilik hissini mюhkяmlяndirir vя hяm dя bu zaman fяrdiyyяtin pяrvazlanmasыnы, шяxsiyyяtin qabiliyyяt vя istedadыnыn geniш inkiшaf etmяsini nяzяrdя tutur. Чalышmaq lazыmdыr ki, hяr bir mяktяbin, hяr bir tяdris mцяssisяsinin bяdii юzfяaliyyяti olsun. Sюz yox ki, mяdяniyyяt saraylarы vя evlяri, klub idarяlяri uшaqlarыn vя gяnclяrin estetik tяrbiyяsi iшini yaxшыlaшdыrmalыdыrlar. Gяnclяri incяsяnяtя daha cox cяlb etmяk lazыmdыr. Siyasi mahnыnыn, vяtяnpяrvяrlik, vяtяndaшlыq mяzmunlu mahnыlarыn tяbliьini xeyli yaxшыlaшdыrmaq lazыmdыr. (7) Heydяr Яliyev insanыn mяnяvi yцksяliшindя яmяyin яhяmiyyяtini xцsusi vurьulayыrdы. Burada iki aspektя diqqяt yюnяldilir: a) insanlarda, xцsusяn dя bюyцmяkdя olan nяsildя fiziki vя яqli, aьыr vя az cяlbedici, lakin ictimai faydalы яmяyя hюrmяt tяrbiyя etmяk planыnda; b) istehlakчы psixologiyaya, яшya xяstяliyinя, tцfeyliliyя, tamahkarlыьa vя s. bu kimi neqativ tяzahцrlяrя qarшы barышmaz mцbarizя mяnasыnda. (4) Qeyd etmяk lazыmdыr ki, bu xяtt XX яsrin 70-80-cы illяrindя Heydяr Яliyevin siyasi vя яmяli fяaliyyяtindя чox aydыn izlяnir. Heydяr Яliyev idmana, fiziki hazыrlыьa, bяdяn tяrbiyяsinя xцsusi юnяm verilmяsini vacib sayыrdы. O, Azяrbaycan idmanчыlarы ilя gюrцшцndя demiшdir: "Azяrbaycan xalqы milli azadlыьыna nail olubdur, dюvlяt mцstяqilliyini яldя edibdir. Azяrbaycan xalqы bu gцn цчцn dя, gяlяcяk цчцn dя mцsbяt nцmunяlяr gюstяrmяlidir. Mцsbяt nцmunяlяri isя biz birinci nюvbяdя hяr bir insanыn vя цmumiyyяtlя, xalqыmыzыn, millяtimizin fiziki vя mяnяvi saьlamlыьыnda gюrцrцk". (3) Elmi mяnbяlяrdя Heydяr Яliyevin mяnяviyyat problematikasыna yanaшmasыnda iki vacib mяqamыn mюvcudluьuna diqqяt yetirilir: 1. Vicdan, sяmimilik, baшqalarыna qayьы, цmumilli vя цmumdюvlяt maraqlarыnыn шяxsi maraqlardan vя tamahkarlыqdan цstцn tutulmasы, baшqalarыnыn tale vя

dяrdinя biganя qalmamaq, mяrhяmяt vя s. kimi mяnяvi dяyяrlяrin vя prinsiplяrin qiymяtlяndirilmяsi; 2.Mяnяviyyat mяnbяlяrimizin, mяnяvi mяdяniyyяtimizin, mяnяvi prinsip vя dяyяrlяrimizin yцksяk qiymяtlяndirilmяsi. Burada Azяrbaycan xalqыnыn tarixi, mяdяni, mяnяvi vя яxlaqi dяyяrlяrindяn, шifahi xalq яdяbiyyatыndan, яdяbiyyat vя incяsяnяtindяn, fяlsяfi vя ictimai fikrindяn, Azяrbaycan xalqыnыn чoxяsrlik bяdii mяdяniyyяtindяn, bцtюvlцkdя millяtin tarixi yaddaшыndan sюhbяt gedir. Bцtцn bunlar vя baшqa adlarы чяkilmяyяn dяyяrlяrdя ulu яcdadlarыmыzыn mяnяvi hяyatы vя mяnяvi prinsiplяrinя, millяtin яxlaqi vя mяnяvi kюklяrinя dair son dяrяcя яhяmiyyяtli mяlumatlar vardыr. (4) Azяrbaycanыn Bюyцk Vяtяndaшыnыn ideya, dцшцncя vя deyimlяrinin юyrяnilmяsi bizi belя qяnaяtя gяtirir ki, onun ideyanяzяri irsindя millяtin mяnяvi hяyatыnыn, шяxsiyyяtin яxlaqi vя mяnяvi alяminin bцtцn elementlяri mюvcuddur. Bu zяngin irsя яsaslanaraq bюyцmяkdя olan nяslin mяnяvi alяminin fundamental nяzяri modelini vя cяmiyyяtin mяnяvi prinsiplяrinin юzцnяmяxsus kodeksini iшlяyib hazыrlamaq olar. Yuxarыda vurьuladыьыmыz kimi bu, bizim qяnaяtimizdir! Яdяbiyyat: 1. Heydяr Яliyev: "Mцstяqilliyimiz яbяdidir", ЫЫ kitab. Bakы,1997, sяh.175176,180,221-222 2. Heydяr Яliyev: "Mцstяqilliyimiz яbяdidir", V kitab. Bakы,1998, sяh.318 3. Heydяr Яliyev: "Mцstяqilliyimiz яbяdidir", VЫЫ kitab. Bakы,1998, sяh.5-6 4. Heydяr Яliyev: "Mяnяviyyat, Mяnяvi dяyяrlяr, Mяnяvi tяrbiyя, Bakы "Mцяllim", 2008 5. Kazыmov N.M., Hяшimov Я.Ш. Pedaqogika . Bakы, "Maarif", 1996, sяh.206 6. Mehdizadя M.M. Цmumtяhsil mяktяblяrindя tяlim-tяrbiyя prosesinin tяkmillяшdirilmяsi yollarы. Bakы. "Maarif", 1982, sяh 18-31 7. "Kommunist" qяzeti, 26.04.1979, 06.04.1982, 8. Болдырев Н.Л. Нравственное воспитание школьников. Вопросы теории. М, 1979. стр.38-39 9. Щукина Г.И. Активизатсийа познавателной дейателности учащихсйа в учебном протсессе. М.,1979, стр. 26-27

Milli Mяclisin deputatы Cavanшir Feyziyev mцharibя veteranlarы ilя gюrцшmцшdцr hяdяki fяdakarlыqlarыndan danышmыш, tarixi qяlяbяnin яldя edilmяsindя Шяkinin igid oьul vя qыzlarыnыn da bюyцk шцcaяtlяr gюstяrdiyini, mцharibяdя iшtirak etmiш 15 minя yaxыn шяkili dюyцшчцdяn 9 mininin geri qayыtmadыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr. Qeyd olunmuшdur ki, hazыrda rayonda 62 nяfяr Bюyцk Vяtяn mцharibяsi veteranы yaшayыr. О, бildirilmiшdir ki, цmum-

1941-1945-ci illяr Bюyцk Vяtяn mцharibяsindя faшizm цzяrindя qяlяbяnin 67-ci ildюnцmц яrяfяsindя Milli Mяclisin deputatы Cavanшir Feyziyev Шяki шяhяrindя mцharibя veteranlarы ilя gюrцшmцш, onlarыn qayьы vя problemlяri ilя maraqlanmышdыr. "Tour-Иnvest" шirkяtinin dяstяyi ilя "Шяki-Saray" otelindя keчirilяn tяdbirdя mцharibя veteranlarы, hяmчinin шяhяr icra hakimiyyяtinin, ictimai birliklяrin vя icti-

maiyyяtin nцmayяndяlяri iшtirak etmiшlяr. Milli Mяclisin deputatы Cavanшir Feyziyev mцharibя veteranlarыnы qarшыdan gяlяn яlamяtdar tarixi gцn - faшizm цzяrindя qяlяbяnin 67-ci ildюnцmц mцnasibяtilя tяbrik etmiш, onlara cansaьlыьы arzulamышdыr. Millяt vяkili altы yцz mindяn artыq soydaшыmыzыn iшtirak etdiyi bu amansыz mцharibяdя Azяrbaycan xalqыnыn юn vя arxa cяb-

milli liderimiz Heydяr Яliyevin hakimiyyяtя qayыdышыndan sonra 9 May gцnц Azяrbaycanda dюvlяt sяviyyяsindя qeyd edilir, bu siyasi xяtt hazыrda Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn uьurla davam etdirilir. Bюyцk Vяtяn mцharibяsi veteranlarыna daim yцksяk diqqяt vя qayьы gюstяrilir, onlara minik avtomobillяri verilir, birdяfяlik maddi yardыmlar gюstяrilir. Bayram sцfrяsi яtrafыnda

keчirilяn gюrцшцn sonunda Cavanшir Feyziyev tяrяfindяn mцharibя veteranlarыna, o cцmlяdяn 100 yaшы tamam olmuш Шahverdi vя Mяmmяdxan Яhmяdovlara maddi yardыm gюstяrilmiшdir. Tяdbirdя чыxыш edяn veteranlar mцharibяnin dяhшяtlяrindяn danышmыш, gюrцшцn tяшkilinя gюrя Milli Mяclisin deputatыna minnяtdarlыqlarыnы bildirmiшlяr.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Цmummilli lider Heydяr Яliyevin xatirяsinя hяsr olunmuш milli atцstц turist yцrцшц keчirilmiшdir Шяkidя Mяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyinin tяшkilatчыlыьы ilя цmummilli lider Heydяr Яliyevin anadan olmasыnыn 89-cu ildюnцmцnя hяsr edilmiш milli atцstц turist yцrцшц keчirilmiшdir. Yцrцшцn keчirilmяsi mяqsяdilя mayыn 7-dя nazirliyin яmяkdaшlarыnыn, turizm шirkяtlяri vя media nцmayяndяlяrinin iшtirakы ilя rayonun Daшцz kяndindя yerlяшяn Respublika Atчыlыq Turizm Mяrkяzinя birgцnlцk

Aydыn Иbrahimxяlilov, Шяки шяhяr mяdяniyyяt vя turizm шюbяsinin mцdiri

infotur tяшkil olunmuшdur. Иnfotur iшtirakчыlarы яvvяlcя mяrkяzdя yaradыlmыш шяraitlя yaxыndan tanыш olmuшlar. Tяlimatчыlar infotur iшtirakчыlarыna marшrutla baьlы mцvafiq tяlimat vermiшlяr. Sonra iшtirakчыlar Daшцz kяndindяn Чorqat meшяsinя doьru 10 kilometr mяsafя qяt etmiшlяr. Чorqat meшяsiTopxana-Molladяrя-Daшцz istiqamяtindя tяqdim edilяn marшrutun uzunluьu isя 35 kilometr olmuшdur. Шяhяr mяdяniyyяt vя turizm шюbяsinin mцdiri Aydыn Иbrahimxяlilov bildirmiшdir ki, ulu юndяrin xatirяsinя hяsr olunmuш milli atцstц turist yцrцшцnцn яsas mяqsяdi respublikamыzda atчыlыq turizminin tяbliьi, bu sahяyя maraьыn oyadыlmasы vя kцtlяviliyinin artыrыlmasы, hяmчinin bu ay Bakыda keчirilяcяk "Eurovision - 2012" mahnы mцsabiqяsi яrяfяsindя Azяrbaycana gяlяn turistlяrin atчыlыq turizminя cяlb edilmяsinя nail olmaqdыr. Иnfoturda Mяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyinin яmяkdaшlarы, 12 turizm шirkяti vя 13 nяfяr media nцmayяndяsi iшtirak etmiшdir.

сящ.5

Ekoloji mцhitin saьlamlaшdыrыlmasы istiqamяtindя tяdbirlяr davam etdirilir Dюvlяt baшчыsы Иlham Яliyevin tяшяbbцsц ilя 2010-cu il respublikamыzda "Ekologiya ili" еlan edilmiш vя hяmin istiqamяtdя юlkяmizin bцtцn regionlarыnda geniш yaшыllaшdыrma tяdbirlяri hяyata keчirilmiшdir. Шяkililяr dя bu mюhtяшяm tяшяbbцsя qoшularaq шяhяr, qяsяbя vя kяndlяrdя, magistral yol kяnarlarыnda, digяr яrazilяrdя xeyli sayda aьac яkmiшlяr. Hяmin istiqamяtdя tяdbirlяr bu il dя uьurla davam etdirilir. Yaz mюvsцmцnцn gяliшi ilя яlaqяdar Шяki шяhяri яrazisindя, elяcя dя rayonun qяsяbя vя kяndlяrindя geniшmiqyaslы yaшыllaшdыrma iшlяrinя baшlanыlmышdыr. Шяkililяr ekoloji mцhitin saьlamlaшdыrыlmasыna yюnяlяn bu xeyirxah aksiyada olduqca fяal iшtirak edяrяk, daha чox tюhfя vermяyя чalышыrlar.

Soyqыrыm qurbanlarы yad edilмишдир Шяki Telekommunikasiya Qovшaьыnыn akt zalыnda 31 Mart - Azяrbaycanlыlarыn soyqыrыmы gцnц ilя baьlы tяdbir keчirilmiшdir. Tяdbirdя шяhяr ictimaiyyяtinin nцmayяndяlяri ilя yanaшы ayrы-ayrы idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяri dя iшtirak etmiшlяr Mяrasimi giriш sюzц ilя шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsы aparatыnыn mяsul iшчisi Tяbriz Salamov aчmышdыr. Soyqыrыmы qurbanlarыnыn xatirяsi bir dяqiqяlik sцkutla yad edilmiшdir. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin шюbя mцdiri Saaktlarыnыn qanlы izlяri - kцtlяvi insan mяzarlыqlarы hяlя dя qalmaqdadыr. Cяzasыzlыqdan istifadя edяn ermяni qatillяr Azяrbaycan torpaqlarыnыn 20 faizini iшьal etmiш, dinc яhalini qяtlя yetirmiш, 1 milyondan artыq hяmyerlimizi юz doьma yurd-yuvalarыndan didяrgin salmышlar. Natiqlяr xalqыmыzы baш verяn faciяlяri unutmamaьa, dцnya birliyini Ermяnistan-Azяrbaycan-Daьlыq Qarabaь mцnaqiшяsinin hяllindя haqq sяsimizi dяstяklяmяyя чaьыrmышdыr. diq Yusifovun 31 Mart -Azяrbaycanlыlarыn soyqыrыmы gцnц ilя яlaqяdar mяruzяsi dinlяnilmiш, чыxышlar olmuшdur. Natiqlяr qeyd etmiшlяr ki, Azяrbaycan xalqы mяnfur dцшmяnlяrin mяqsяdli шяkildя tюrяtdiklяri qяtliyamlar nяticяsindя onminlяrlя юvladыnы qurban vermiшdir. Silahsыz, dinc яhaliyя qarшы tюrяdilmiш soyqыrыmы aktlarы xalqыmыzыn yaddaшыnda dяrin iz buraxmышdыr. Azяrbaycanыn bir чox yerlяrindя 1918-ci ilin martыnda tюrяdilmiш soyqыrыm

Yaшыllaшdыrma tяdbirlяri чяrчivяsindя martыn 31-dя Шяki шяhяrindя nюvbяti aьacяkmя aksiyasы keчirilmiшdir. Иmяcilik zamanы Oьuz-Шяki avtomobil yolunun hяr iki tяrяfindя, elяcя dя qяsяbя vя kяndlяrdя on min яdяd qoz, aьcaqayыn, sяrv vя digяr nюv yerli aьac tinglяri, habelя, meyvя aьaclarыndan alma, alчa, gilas vя tut tinglяri яkilmiшdir. Иmяcilikdя yцzlяrlя rayon sakini iшtirak etmiшdir. Aьacяkmя aksiyasы nюvbяti hяftяlяrdя dя davam etdirilяcяkdir. Цmumiyyяtlя, yaz mюvsцmцndя rayon яrazisindя 30 mindяn artыq mцxtяlif nюv aьac tinginin яkilmяsi nяzяrdя tutulur.

Шяkidя yaшыllыq vя gюzяllik aksiyasы Yaшыllыq vя gюzяllik aksiyasы respublikanыn hяr yerindя olduьu kimi, Шяkidя dя юzцnя чoxlu ardыcыl tapыb. Hяm шяhяr, hяm dя qяsяbя vя kяndlяrdя imяciliyя чыxan insanlar юzlяrinin yaшadыqlarы яrazidя kцчя vя meydanlarы zir-zibildяn tяmizlяyir, qurumuш aьaclarы, kollarы qыrыb atыr, yerindя yenilяrini яkirlяr.

Иmяcilik zamanы шяhяrin яn bюyцk kцчяlяrindяn olan Salman Mцmtaz kцчяsinin яtrafы zir-zibildяn tяmizlяnяrяk, sяliqяsahman yaradыlmышdыr. Иmяcilikdя яsasяn rayonumuzun tяhsil, sяhiyyя vя mяdяniyyяt mцяssisяlяrinin iшчilяri iшtirak etmiшlяr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.6

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ИЪРА БАШЧЫСЫНЫН ЯЩАЛИ ИЛЯ СЯЙЙАР ЭЮРЦШЛЯРИ Шяки шящяр иъра щакимиййятинин башчысы Елхан Усубов мцтямади олараг шящяримизин мцхтялиф мящялляляриндя вя районумузун кяндляриндя ящали иля сяййар эюрцшляри давам етдирир. Сакинляр иля йахындан танышлыг характери дашыйан бу эюрцшлярдя иъра башчысы вятяндашларын шикайят вя тяклифлярини динляйир, йерлярдя сосиал-игтисади проблемлярин щялли истигамятиндя иш апарылмасы цчцн тядбирляр эюрцр. (Яввяли ютян сайларымызда) Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovун шящярин айры-айры мящялляляриндя вя кяндлярдя кечирдийи сяййар гябулларда, сакинляр иля эюрцшлярдя aьsaqqallar, ziyalыlar, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri ilя yanaшы, baшчыnыn mцavinlяri, иъра aparatыnын шюbя mцdirlяri вя

мцхтялиф xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяlяri dя iшtirak eдирляr. Тядбирлярдя иштирак едян sakinlяr ilk нювбядя icra baшчыsыnыn vaxt tapыb онларын йашадыглары яraziyя gяliшini вя ящали иля gюrцшцnц, onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariz

nцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirяrяk, шяhяrimizdя, elяcя dя ayrы-ayrы qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrindяn danышыр, йашадыглары яrazidяki hяlli vacib mяsяlяlяrя toxunурлар.

Orta Zяyzid kяndindя gюrцш

Мartыn 29-da Orta Zяyzid kяndinin sakinlяri ilя кечирилян эюрцшдя кяnd icra nцmayяndяsi

Xuraman Mustafayeva, bяlяdiyyя sяdri Novruz Musayev, 1 vя 2 saylы orta mяktяblяrin direktorlarы Яli Rяsulov, Яlяddin Яhmяdov,

tibb iшчisi Sitarя Xasыyeva, elяcя dя kяnd sakinlяri Elxan Mяmmяdov, Vaqif Abdullayev, Rяшid Яbdцrяhimov, Nimяt Yusifov, Elman Hяmidov, Mixayыl Mяmmяdov vя baшqalarы чыxыш edяrяk kяnddя aqroservis filialыnыn aчыlmasы, qяzalы vяziyyяtdя olan kюrpцlяrin tяmiri, mяrkяzi kцчяnin asfaltlaшdыrыlmasы, yararsыz elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, hяkim mяntяqяsinin tяmiri, kяndin aшaьы hissяsindя yerlяшяn yeni yaшayыш massivinя qaz xяttinin чяkilmяsi, arteziyan quyusunun qazыlmasы, kяndin yuxarы яrazisindяki Alban mяbяdinin bяrpasы vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, elяcя dя qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяt-

lяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яha-

linin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Шякинin "Arxцstц" mяhяllяsindя sяyyar qяbul

Мartыn 19-dа шяhяrin "Arxцstц" mяhяllяsinin sakinlяri ilя кечирилян gюrцшдя мяhяllя sakinlяri Sevinc Qяdi-

rova, Иlham Hacыyev, Etibar Sяmяdov, Radя Xяlilova, Иlham Quliyev, Иlqar Иsmayыlov, Kamran Mustafayev, Mehriban Иlyasova vя baшqalarы чыxыш

edяrяk F.Xoyski kцчясиndя kanalizasiya sisteminin qurulmasы, яraziyя zibil qutularыnыn qoyulmasы, sahibsiz itlяrin zяrяrsizlяшdirilmяsi, Arxцstц kцчяsinin шimalыnda daь yamacыnda olan suюtцrцcц arxlarыn bяrpa olunmasы, fяrdi evlяrя gedяn su xяtlяrindя sыzmalarыn olmasы sяbяbindяn kцчяlяrdяki asfalt юrtцyцnцn daьыlmasы, Шяki Mяrkяzi Rayon Xяstяxanasыnda tibb bacыsы vяzifяsinя tяyin olunmasыna kюmяklik gюstяrilmяsi vя sairlя baьlы хащиш vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da

sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dя-

rяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiш, sakinlяri qarшыdan gяlяn Novruz bayramы mцnasibяtilя sяmimi tяbrik etmiшdir.

Baш Layыsqы kяndindя sяyyar qяbul Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aprelin 19-da Baш Layыsqы kяndinin sakinlяri ilя gюrцшmцшdцr. Gюrцш yыьыncaьыnda kяnd aьsaqqallarы, ziyalыlar, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri ilя yanaшы, baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrыayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяlяri dя iшtirak etmiшlяr. Sakinlяr ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxt tapыb bu ucqar daь kяndinя gяliшini, sakinlяrlя gюrцшцnц onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirяrяk шяhяrimizdя, elяcя dя ayrы-ayrы qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq,

quruculuq iшlяrindяn danышmыш, яrazidяki hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunmuшlar. Kяnd icra nцmayяndяsi Asif Nяbiyev,kяnd sakinlяri Mirzя Osmanov,Vяlhяm Яliyev Vidadi Kяrimov, Яbцlfяt Mustafayev, Rяшid Aslanov vя baшqalarы чыxыш edяrяk kяnddя iчmяli su probleminin hяlli, orta mяktяbin яsaslы tяmiri, yeni xяstяxana binasыnыn tikintisi, яraziyя tяbii qazыn verilmяsi, Qarasov sahяsindя olan artezian quyusunun tяmiri, gяnclяrin sosial problemlяrinin hяlli,Baш Layыsqы kяndindяn Cunud kяndinя gedяn yolun asfaltlaшdыrыlmasы, Qumuq kяndindя yeni mяktяb binasыnыn tikintisinя kюmяklik

gюstяrilmяsi vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, elяcя dя qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.7

Cяfяrabad kяndindя gюrцш

Аprelin 5-dя Cяfяrabad kяndinin sakinlяri ilя кечирилян эю-

рцшдя кяnd icra nцmayяndяsi Umudvar Salamov, bяlяdiyyя sяdri Yaqub Tanrыverdiyev, kяnd

sakinlяri Rauf Rяhimov, Gцlalы Gцlalыyev, Яhmяdiyyя Rцstяmov, Dюvlяt Nяsirov, Яhmяd Bяdяlov, Firяngiz Nяbiyeva vя baшqalarы чыxыш edяrяk яhalinin iчmяli su ilя tяmin olunmasы цчцn arteziyan quyusunun qazыlmasы, uшaq baьчasы цчцn yeni bina tikilmяsi, yararsыz elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, mяktяbя avadanlыq verilmяsi, yeni yaшayыш massivinя iчmяli su xяtinin чяkilmяsi, Cяfяrabad-Aydыnbulaq yolunun yarыmчыq qalmыш hissяsinin asfaltlaшdыrыlmasы vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, elяcя dя qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюs-

tяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhя-

Шякинин Dodu mяhяllяsindя Аprelin 12-dя шяhяrin Dodu mяhяllяsinin sakinlяri ilя gюrцшдя мяhяllя sakinlяri Xavяr Salehova, Nazim Mahmudov, Mirvari Шirinova, Aьamir Cumayev, Rяna Яsgяrova, Rяhim Mяmmяdov, Firяngiz Шыxяliyeva, Tяrlan Иlyasov vя baшqalarы чыxыш edяrяk R.Яfяndiyev kцчяsinin geniшlяndirilmяsi vя яsaslы tяmiri, "Mяkan" restoranыnыn yanыndakы 1 saylы tarnsformatorun yerinin dяyiшdirilmяsi, "Novruz" kцчяsinin qazlaшdыrыlmasы, 7 saylы baьчanыn яsaslы tяmiri, mяktяbin istilik sisteminin bяrpa edilmяsi, poчt filialыnыn цst юrtцyцynцn яsaslы tяmiri, yeni avtobus dayanacaьыnыn tikilmяsi vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Йыьыncaьa шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikintiabadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

yяndяliyi vя hяkim mяntяqяsi цчцn yeni binalarыn tikilmяsi, yararsыz elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, Aшaьы Daшaьыl kяndindяn Шяki-Oьuz шossesinяdяk olan yolun tяmiri, iчmяli su probleminin hяllinя kюmяklik gюstяrilmяsi, Яliyar kяnd цmumi orta mяktяbi цчцn yeni bina tikilmяsi vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr.

Mяmmяdov, Яsabяli Mяmmяdov, Xey-rяddin Иbrahimov, Sяdrяd-din Яyyubov, Яliyar кяндинин sakinlяri Yusif Vя-liyev, Asif Daшdяmirov vя baшqalarы чыxыш edяrяk Cя-fяrabadAydыnbulaq yolunun yarыmчыq qalmыш 2 km-lik hissяsinin asfaltlaшdыrыlmasы, яraziyя tяbii qazыn verilmяsi, uшaq baьчasыnыn яsaslы tяmiri, icra nцma-

Qurcana mяhяllяsindя sяyyar qяbul Аprelin 28-dя шяhяrin Qurcana mяhяllяsinin sakinlяri ilя gюrцшдя мяhяllя sakinlяri Zeynal Salmanov, Шahid Vahabov, Azяr Xяlilov, Yafяs Kazыmov, Иlqar Иsmayыlov, Иradя Hяsяnova vя baшqalarы чыxыш edяrяk D.Bцnyadzadя kцчяsi ilя M.F.Axundov prospektinin kяsiшdiyi яrazinin asfaltlaшdыrыlmasы, mяhяllяdaxili kцчяlяrin iшыqlandыrыlmasы, Шяkinin yumor mяrkяzi olduьunu nяzяrя alaraq шяhяrin mцnasib yerindя yumoru simvolizя edяn abidя quraшdыrыlmasы, yaшadыqlarы beшmяrtяbяli ictimai yaшayыш binansыnыn kanalizasiya probleminin hяlli, 4 saylы marшrut avtobuslarыnыn яvvяlki iш qrafikinin bяrpa olunmasы, malqaranыn юrцш sahяsinя aparыlmasы цчцn keчid yolun mцяyyяn edilmяsi vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr.

Aydыnbulaq kяndindя gюrцш

Мayыn 3-dя Aydыnbulaq kяndinin sakinlяri ilя кечирилян эюрцшдя Aydыnbulaq kяnd icra nцmayяndяsi Akif Яliyev, sakinlяrdяn Шяrqiyyя Baьыrova, Шяrif Kяrimov, Azad Sяfяrov, Mяhyяddin Иbrahimov, Mцшfiq Sяfяrov, Qalib Mirzяyev, Иlham Mяmmя-dov, Aшaьы Daшaьыl кяндинин sakinlяri Иlham

miyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Тядбиря шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Exan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя, elяcя dя qяsяbя vя kяndlяrdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir.

Шяhяrin Yuxarыbaш mяhяllяsindя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov mayыn 5-dя шяhяrin "Yuxarыbaш" mяhяllяsinin sakinlяri ilя кечирдийи сяййар гябулда шяhяr 1 saylы tam orta mяktяbin direktoru Tahirя Cabbarova, mцяllim Xяyal Musayev, mяhяllя sakinlяri Qцdrяt Bяkirov, Aьяli Иmamverdiyev, Иsmяt Mustafayev, Яliaьa Nяsirov, Bayram Hяsяnov, Иmran Abbasov, Aydыn Novruzov vя baшqalarы чыxыш edяrяk 1 saylы tam orta mяktяbin bir nюvbяli dяrs rejiminя keчirilmяsi mяqsяdilя tяdris ocaьыnыn яvvяlki binasыnыn hяyяtindя olan yardыmчы sinif otaqlarыnыn яsaslы tяmir edilяrяk istifadяyя verilmяsi, mяktяb цчцn idman zalыnыn tikilmяsi vя oraya verilяn elektik enerjisinin tяnzimlяnmяsi, Я.Haqverdiyev vя M.Hцseynzadя kцчяlяrindя yararsыz vяziyyяtdя olan elektrik dirяklяrinin dяyiшdirilmяsi, mяhяllя uшaqlarыnыn яylяncяsi цчцn шяrait yaradыlmasы, kцчя-

lяrin iшыqlandыrыlmasы, qяbиrstanlыьa gedяn kюhnя yolun bяrpasы, Шяkinin giriш qapыlarы юnцndя Hacы Чяlяbi xanыn heykяlinin ucaldыlmasы vя vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Топлантыйа шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan

qaldыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiш, шяhяrdя aparыlacaq tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrinin daha da sцrяtlяndirilяcяyini, яhaliyя gюstяrilяn sosial xidmяtlяrin hяcminin vя keyfiyyяtinin, цmumilikdя isя яhalinin hяyat sяviyyяsinin яhяmiyyяtli dяrяcяdя yaxшыlaшacaьыnы bildirmiшdir

Хябярлярин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин интернет сящифясиндян истифадя олунуб


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.8

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

Шяkidя baш verя bilяcяk sel tяhlцkяsi ilя baьlы qabaqlayыcы tяdbirlяr gюrцlцr Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti Baшчыsы yanыnda Шuranыn nюvbяti iclasыnda yaz-yay aylarыnda baш verя bilяcяk sel tяhlцkяsi ilя baьlы qabaqlayыcы tяdbirlяr barяdя mяsяlя mцzakirя olunmuшdur.

Aidiyyatы idarя, mцяssisя, tяшkilat rяhbяrlяri vя mцtяxяssislяrinin, kяnd vя qяsяbя icra nцmayяndяlяrinin, bяlяdiyyя sяdrlяrinin iшtirak etdik-

lяri iclasы шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aчaraq qыш mюvsцmц яrzindя normadan artыq qarыn yaьmasы nяticяsindя daьlarda qar юrtцyцnцn чoxaldыьыnы, bu sяbяbdяn dя yaz fяslindя havalarыn istilяшmяsi ilя яlaqяdar чaylar-

kяndlяrdя bюyцk daшqыnlar olmuш, infrastruktura, vяtяndaшlarыn шяxsi tяsяrrцfatlarыna ciddi ziyan dяymiшdir. E.Usubov bildirmiшdir

mцdiri - baш memar Akif Nяsrullayevin mюvzu ilя baьlы mяruzяsi dinlяnilmiшdir. Qeyd olunmuшdur ki, Шяki яrazisindя yerlяшяn Kiш vя Шin чaylarы яn

Mяruzячi daha sonra rayon яrazisindя yaшayыш mяntяqяlяri vя яkin sahяlяrinin selsularыndan etibarlы mцhafizяsini, habelя чaylarda sel-sularыn

ki, mцtяxяssislяrin son gцnlяrdя apardыьы mцшahidяlяr nяticяsindя mцяyyяnlяшdirilmiшdir ki, cari ilin yaz-yay aylarыnda чaylarda sululuq xeyli чoxalacaq, belяliklя, bяzi zonalarda daшqыnlarыn olma ehtimalы artacaqdыr. Hazыrda qarшыda duran яsas vяzifя baш verя bilяcяk tяhlцkяnin qarшыsыnыn alыnmasыdыr. Ona gюrя dя aidiyyatы tяшkilatlar цzяrilяrinя dцшяn iшlяrin qыsa vaxt яrzindя keyfiyyяtlя tamamlanmasыnы tяmin etmяlidirlяr. Шura iclasыnda шяhяr icra hakimiyyяti aparatыnыn tikinti vя memarlыq шюbяsinin

daьыdыcы чaylar siyahыsыna daxil edilmiшdir. Mяnbяyini Qafqaz sыra daьlarыndan gюtцrяn bu чaylarda ilboyu чox az miqdarda su olsa da, yaz-yay aylarыnda daьlardakы qarыn яrinmяsi ilя baш verяn sellяr ciddi tяhlцkя tюrяdir. Bundan яlavя, Zяyzid, Kцngцt vя Daшaьыl чaylarыnda da daim tяhlцkя yaranыr. Чaylarda sel sularыnыn tяhlцkя yaratmamasы цчцn чay yataqlarы mцtяmadi olaraq tяmizlяnir, tяhlцkяli yerlяrdя daш-чыrpы vя qabion bяndlяr qurulur, яn tяhlцkяli yerlяrdя isя beton-mцhafizя bяndlяri tikilir.

maneяsiz axыdыlmasыnы tяmin etmяk mяqsяdi ilя hяyata keчirilяn tяdbirlяr barяdя mяlumat vermiшdir.

da sululuьun, eyni zamanda, sel vя daшqыnlarыn yaranma ehtimalыnыn artdыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr. Натиг гейд etmiшdir ki,

Шяki шяhяri, elяcя dя rayonun bir sыra kяndlяri Bюyцk Qafqaz sыra daьlarыnыn яtяyindя yerlяшdiyindяn, burada sel vя daшqыnlarыn olmasы ehtimalы yцksяkdir. Tarixi faktlar da sцbut edir ki, bir-neчя ildяn bir Шяki шяhяrindя vя bяzi

Шura iclasыnda AMEA Шяki regional bюlmяsinin direktoru Zяkяriyyя Яlizadя, Suvarma Sistemlяri Иdarяsinin rяisi Fяrahim Qarayev vя aidiyyatы qurumlarыn rяhbяrlяri чыxыш edяrяk gюrцlmцш iшlяr barяdя danышmыш, fikirlяrini bildirmiш, tяkliflяrini vermiшlяr. Yekunda яlaqяdar qurumlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar verilmiшdir.

“БАЩАР РИТМЛЯРИ” Шяki Musiqi Kollecinin kollektivi musiqisevяrlяrя "Bahar ritmlяri" adlы maraqlы konsert proqramы tяqdim etmiшdir

Konsertin яvvяlindя bu tяdris mцяssisяsinin fяaliyyяtindяn bяhs edяn film nцmayiш olunmuшdur.

kadrlar hazыrlayan yeganя tяhsil mцяssisяsidir. Fяaliyyяt gюstяrdiyi 53 il яr-

Konsert proqramыnda kollecin mцяllim vя tяlяbяlяrinin ifasыnda tanыn-

zindя bu tяhsil mцяssisяsindя 5 minя yaxыn musiqiчi kadr hazыrlanmышdыr. Kollecin mяzunlarы arasыnda tanыnmыш bяstяkarlar, musiqiчilяr vardыr. Hazыrda Шяki Musiqi Kollecindя яsas vя orta tяhsil bazalarы яsasыnda 6 шюbяdя 9 ixtisas цzrя 400-я yaxыn tяlяbя tяhsil alыr.

mыш Azяrbaycan bяstяkarlarыnыn, elяcя dя dцnya шюhrяtli Bethoven, Bax, Motsart, Шopen, Brams vя digяr bяstяkarlarыn яsяrlяri ifa olunmuш, milli vя digяr xalqlarыn rяqslяri nцmayiш etdirilmiшdir. Иfaчыlarыn чыxышlarы alqышlarla qarшыlanmышdыr.

Diqqяtя чatdыrыlmышdыr ki, Шяki Musiqi Kolleci respublikanыn шimal-qяrb bюlgяsindя orta ixtisas tяhsilli musiqiчi


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.9

Ulu юndяr Heydяr Яliyevin doьum gцnц mцnasibяtilя Шякидя Gцl bayramы keчirilmiшdir Цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin anadan olmasыnыn 89-cu ildюnцmц Шяkidя silsilя tяdbirlяrlя geniш qeyd olunмушдур.Ulu юndяrin xatirяsini daim яziz tutan шяkililяr mayыn 10-da Heydяr Яliyevin icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlmыш abidяsi юnцnя gяlяrяk xalqыmыzыn bюyцk oьluna sevgi vя ehtiramlarыnы bildirmiш, abidяnin юnцnя tяr чiчяklяr dцzmцшlяr. Hяmin gцn Heydяr Яliyev adыna mяdяniyyяt vя istirahяt parkыnda mюhtяшяm Gцl bayramы keчirilmiшdir.

Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя gцl sяrgisinя baxmышlar. Al-яlvan gцllяrdяn canlandыrыlmыш mцxtяlif kompozisiyalar, яl iшlяri, havada uчuшan rяngli bayram шarlarы tяdbir iшtirakчыlarыnыn bюyцk maraьыna sяbяb olmuшdur. Шяkililяri цmummilli liderimizin anadan olmasыnыn

bu bюyцk шяxsiyyяtin adы Azяrbaycan tarixinя, xalqыmыzыn yaddaшыna milli xilaskar kimi яbяdi hяkk olunmuшdur. 1993-cц ilin iyununda xalqыn tяkidli tяlяbi ilя ikinci dяfя siyasi hakimiyyяtя gяlяn Heydяr Яliyevin siyasi iradяsi, zяngin dюvlяtчilik tяcrцbяsi, яsl liderlik keyfiyyяtlяri sayяsindя xalqыmыz vя dюvlяtimiz bюyцk bяlalardan vя tяhlцkяlяrdяn xilas olmuш, qыsa mцddяt яrzindя юlkяdя ictimai-siyasi sabitlik vя sosial яdalяt prinsiplяri bяrpa edilmiшdir. Xalqыmыzda юz gяlяcяyinя bюyцk inam yaranmыш, Azяrbaycan beynяlxalq tяшkilatlara цzv qяbul edilmiш, юlkяmiz quruculuq, de-

89-cu ildюnцmцnя hяsr olunmuш bayram mцnasibяtilя tяbrik edяn шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov mцasir Azяrbaycanda dюvlяt quruculuьunun, dirчяliшin, iqtisadi vя siyasi tяrяqqinin mяhz Heydяr Яliyevin adы ilя sыx baьlы olduьunu bildirmiшdir. Natiq qeyd etmiшdir ki,

Шяkidя tяhsilin davamlы inkiшafы mяsяlяlяri mцzakirя edilmiшdir

Aprelin 30-da Шяkidя Tяhsil Nazirliyinin vя Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя "Mцasir dюvrdя tяhsilin davamlы inkiшafы: reallыqlar vя perspektivlяr" mюvzusunda elmi-praktiki konfrans keчirilmiшdir. Konfransda Tяhsil Nazirliyinin mяsul яmяkdaшlarы, Шяki, Balakяn, Zaqatala, Qax, Oьuz vя Qяbяlя rayonlarыnыn tяhsil шюbяlяrinin rяhbяrlяri, mяktяb direktorlarы vя digяr tяhsil iшчilяri iшtirak etmiшlяr. Konfrans чяrчivяsindя tяhsil naziri Misir Mяrdanov, шяhяr rяhbяrliyi vя rayonlardan gяlmiш nцmayяndяlяr яvvяlcя Шяkidяki 10 nюmrяli tam orta mяktяbdя olmuш, шagirdlяrin яl iшlяrindяn ibarяt sяrgiyя baxmыш, mцяllimlяrin nцmunя dяrslяrindя dinlяyici qismindя iшtirak etmiшlяr. Sonra konfrans iшtirakчыlarы цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlmыш abidяsi юnцnя gцlчiчяk dяstяlяri dцzmцш, ulu

юndяrя ehtiramlarыnы bildirmiшlяr. Konfransыn яvvяlindя шagirdlяrin ifasыnda яdяbi-bяdii kompozisiya nцmayiш etdirilmiшdir. Konfransы giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aчmышdыr. Qeyd olunmuшdur ki, XЫX яsrin яvvяllяrindя Azяrbaycanыn bir sыra qяza mяrkяzlяri ilя yanaшы, mцhцm elm, tяhsil vя mяdяniyyяt mяrkяzlяrindяn biri olan Шяkidя dя rus dilindя mяktяb aчmaq zяrurяti yaranmышdы. Шяkidя aчыlmыш ilk qяza mяktяbinin varisi olan шяhяrdяki 5 nюmrяli tam orta mяktяbin bu il 180 illik yubileyinin qeyd edilяcяyi diqqяtя чatdыrыlmышdыr. Qeyd olunmuшdur ki, tяhsilin maddi-texniki bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsi sahяsindя tяdbirlяr Шяkidя dя ardыcыl davam etdirilir. Tяkcя 2003-2011-ci illяr яrzindя rayonda 20 yeni mяktяb binasы tikilmiш, 3 mяktяb яsaslы tяmir olunmuшdur. Hazыrda 4 mяktяbin tikintisi davam etdirilir. 2012-ci ildя шяhяr tяhsil шюbяsi цчцn yeni inzibati binanыn, bir yeni mяktяb binasыnыn tikintisinя baшlanыlmasы, 3 mяktяbin isя яsaslы tяmir olunmasы nяzяrdя tutulur. Bildirilmiшdir ki, tяdbirin яsas mяqsяdi son 4 ildя Azяrbaycanda yeni tяhsil islahatlarы vя milli kurikulumla baьlы aparыlan iшlяrin nяticяsini юyrяnmяkdяn, habelя bюlgяnin tяhsil sistemi ilя baьlы gюrцlmцш iшlяr vя mюvcud problemlяr barяdя ictimaiyyяti mяlumatlandыrmaqdan ibarяtdir. Konfransda tяhsil naziri Misir Mяrdanovun "Mцasir dюvrdя tяhsilin davamlы inki-

шafы: reallыqlar vя perspektivlяr" mюvzusunda mяruzяsi dinlяnilmiшdir. Natiq monitorda ayrыayrы cяdvяllяrin kюmяyi ilя bюlgя rayonlarыnыn tяhsil mцяssisяlяrinin fяaliyyяtini яtraflы tяhlil etmiш, buraxыlan nюqsanlarы gюstяrmiш, qarшыda duran vяzifяlяr barяdя danышmышdыr. Mяruzяdя uшaqlarыn mяktяbяqяdяr tяhsilя cяlb olunmasы, onlarыn mяktяbя hazыrlыьы, maddi-texniki tяminat, mяktяblяrin nюvbяliliyi, mяktяblяrdя orta шagird sыxlыьы, шagird-mцяllim nisbяti, tяhsilinя gюrя mцяllimlяrin tяsnifatы, mцяllimlяrin yaш senzi, dяrs yцkц, pedaqoji kadrlarla tяminat vя ehtiyac, yeni fяnn kurikulumlarыnыn tяtbiqi цzrя юyrяdici tяlimlяr vя digяr mяsяlяlяr юz яksini tapmышdыr. Problemlяrя toxunan mяruzячi bildirmiшdir ki, mцшahidяlяr yerli tяhsil orqanlarыnыn, metodik kabinetlяrin яmяkdaшlarыnыn, цmumtяhsil mцяssisяlяrinin rяhbяrlяrinin kurikulum vя qiymяtlяndirmя islahatlarыnыn mahiyyяti vя tяtbiqi yollarы barяdя lazыmi biliklяrя malik olmadыqlarыnы gюstяrir. Ona gюrя dя mцяllimlяrя ilboyu metodiki kюmяklik sahяsindя ciddi чяtinliklяr yaranыr. Цmumi tяhsilin aktual mяsяlяlяrinя hяsr olunmuш seminar, konfrans vя "dяyirmi masa"lar sistemli xarakter daшыmыr. Mцяllimlяrin bir чoxu diaqnostik qiymяtlяndirmяnin цstцnlцklяrini kifayяt qяdяr qiymяtlяndirmir. Konfransыn sonunda iшtirakчыlarыn suallarы cavablandыrыlmышdыr. Tяdbirdя Azяrbaycan Respublikasы Milli Mяclisinin deputatы Cavanшir Feyziyev iшtirak etmiшdir.

mokratik cяmiyyяt vя hцquqi dюvlяt yaradыlmasы yoluna qяdяm qoymuшdur. Vurьulanmышdыr ki, yaшadыьыmыz dюvr tarixя Heydяr Яliyev epoxasы kimi daxil olacaqdыr. Gяlяcяk nяsillяr taleyin bizя bяxш etdiyi bu tarixi dюvrц daim юyrяnяcяk vя tяhlil edяcяkdir. Bayram tяdbiri Шяki Musiqi Kollecinin, incяsяnяt vя uшaq musiqi mяktяblяri kollektivlяrinin hazыrladыqlarы rяngarяng konsert proqramы ilя davam etmiшdir. Gцl bayramы atяшfяшanlыqla baшa чatmышdыr.

Иcra baшчыsы яlillяrlя gюrцшmцшdцr

Azяrbaycan Gюzdяn Яlillяr Cяmiyyяtinin Шяki Rayon Tяшkilatы 5 rayonu, 382 nяfяri яhatя edir. Onlardan 189 nяfяri шяhяrimizdя, elяcя dя onun qяsяbя vя kяndlяrindя yaшayыr. Adыndan gюrцndцyц kimi, bu cяmiyyяtin daimi qayьыya vя diqqяtя ehtiyacы var. Mяhz buna gюrя dя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov 12 may 2012-ci il tarixdя cяmiyyяt цzvlяri ilя sяyyar qяbul keчirmiшdir. Tяdbirdя icra baшчыsы ilя yanaшы, baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяlяri dя iшtirak etmiшlяr. Яlillяr ilk olaraq icra baшчыsыnыn vaxt tapыb cяmiyyяtя gяliшini onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi kimi yцksяk qiymяtlяndirmiшlяr. Bununla yanaшы, шяhяrimizdя aparыlan tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяrindяn, яlillяrя gюstяrilяn qayьыdan danышыlmыш, cяmiyyяt цzvlяri цчцn hяlli vacib mяsяlяlяrя dя toxunulmuшdur. Azяrbaycan Gюzdяn Яlillяr Cяmiyyяti Шяki Rayon Tяшkilatыnыn sяdri Иradя Sцleymanova, cяmiyyяt цzvlяrindяn Xalidя Paшayeva, Шяrafяt Hяшimova, Rahim Yunisov, Firudin Bяkirov, Rцstяm Abdulxaliqov, Mцtяllim Kяrimov, Nizami Mяsimov vя baшqalarы чыxыш edяrяk cяmiyyяtin inzibati binasыnыn tяmiri, яlillяr цчцn mяnzil tikilmяsi, яlillяrin qяza vяziyyяtindя olan evlяrinin tяmirinя kюmяklik gюstяrilmяsi, 3 nяfяr cяmiyyяt цzvцnцn dialezя olan ehtiyacыnыn юdяnilmяsi, gюzdяn яlillяrin mяшьulluьunun tяmin edilmяsi mяqsяdilя yeni iш yerlяrinin aчыlmasы, яlillik dяrяcяsinя yenidяn baxыlmasы vя sairlя baьlы tяlяb vя tяkliflяrini irяli sцrmцшlяr. Gюrцш yыьыncaьыna шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov yekun vuraraq qeyd olunan nюqsan vя чatышmazlыqlarыn aradan qaldыrыlmasы, xцsusяn dя cяmiyyяtin inzibati binasыnыn tяmirinin яn qыsa mцddяtdя baшa чatdыrыlmasы цчцn ayrы-ayrы mцяssisя vя tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя konkret tapшыrыqlar vermiшdir.


сящ.10

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ЩЯМИШЯЙАШАР ХАТИРЯЛЯР 55 иллик айрылыгдан сонра доьма мяктябдя Мурад НЯБИБЯЙОВ “Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктяб” дейяндя щамынын эюзц юнцня яввялъя юз пешясинин вурьуну, дярс дедийи шаэирдляря доьма баласы кими йанашан, эяляъяк няслин савадлы йетишмяси цчцн ялиндян эяляни ясирэямяйян, йцксяк интеллектя малик мцяллимляр эялир. Азярбайъанын бцтцн али мяктябляринин педагожи коллективляри тяряфиндян дя бу мяктяби битирян мязунлара гаршы щямишя хош

мцнасибят эюстярилиб, онларын билик сявиййяси йцксяк гиймятляндирилиб. Вахтиля М.Горкинин адыны дашыйан тящсил мцяссисясини гуртаранлар арасында али мяктябя гябул олмайанлары бармагла саймаг оларды. 10 сайлы орта мяктябин юзцняхас яняняляриндян бири дя, буранын мязунларынын вахташыры доьма мяктяблярини йад етмяляри вя синиф йолдашлары иля мяктяби битирмяляринин йубилейлярини тяшкил етмяляридир. Бу ил дя майын 12дя 1957-ъи илин мязунларынын 55 илдян сонра мяктябдя эюрцшляри кечирилди. Бу эцн вя бу эцня гядяр мцхтялиф вахтларда узун илляр йуксяк дювлят вязифяляриндя ишляйян, али щярби рцтбяляря малик 1957-ъи ил мязунлары няняляр вя бабаларын цзцндяки севинъ вя тябяссцб онлары бу илин мязунларындан щеч дя фярг-

ляндирмирди. Онлар 2012-ъи илдя 1957-ъи или йашайырдылар. Мяктяб иллярини хатырлайанларын арасында кюврялянляр дя, эцлянляр дя, тяяссцф щисси кечирянляр дя нязяря чарпырды. Зарафат дейил, онлар совет дюняминин ян аьыр, ян аъы вя мяшяггятли вахтларында щяйатларынын 10 илини 10 сайлы мяктябин синиф отагларында вя дящлизляриндя кечирмишдиляр. “Шякидяки 10 №-ли мяктяби 1957-ъи илдя битирмиш ушаглар илк дяфя 20 ил сонра, 1977-ъи илдя бир йердя топлашараг доьма мяктяби битирмяляринин йуби-

миш синиф йолдашларына, щятта дцнйадан кючмцш мязунларын аиляляриня беля йардым эюстярибляр.” (55 иллик йубилейя щяср едилмиш, мяслящятчиляри 1957-ъи ил мязунларындан Рагуб Бяшировла Немят Щаъыйев вя тяртибчиси Акиф Яли олан “МЯЗУНЛАР” китабындан сятирляр).

Мязунлардан узун мцддят Шяки Дювлят Тарихи Мемарлыг Горуьунун директору ишлямиш Немят Щаъыйевля сющбят заманы мялум олду ки, 55 иллик йубилейля ялагядар бурахылмыш “Мязунлар” китабындан

башга, сялнамя-филм дя чякилмишдир. Немят мцяллимин дедийиня эюря, 55 иллийя эениш щазырлыг ишляри эюрцлдцйц бир вахтда щямишя олдуьу кими, синиф йолдашлары Абид Шярифов чох мараглы тяшяббцс иряли сцрдц. О, бцтцн йубилей тядбирлярини ъямляшдиряряк бир дискдя топламагла сялнамя-филм йаратмаьы мяслящят билди вя Республикамызда илк тяшяббцс олан бу идейа эярэин ямяк нятиъясиндя аз бир вахтда щяйата вясигя алды. 1957-ъи ил мязунларынын бязиляри щаггында охуъуларымыза мялумат вермяйи дя юзцмя боръ билирям: онларын арасында бцтцн юлкямиздя танынмыш дювлят хадими, назир, алим, мцяллим, щяким, мцщяндис, рабитячи, щярбчи, агроном вя диэяр пешя сащибляри йетишмишдир. Бунлардан Азярбайъан Республикасы Баш назиринин мцавини Абид Шярифов, сабиг рабитя назири Надир Ящмядов, В.С.Алтунин адына Москва Еколоэийа вя Тябиятдян Истифадя Академийасынын щягиги цзвц Едисон Салещли, биолоэийа елмляри цзря фялсяфя доктору Халидя Абдуллайева, филолоэийа цзря фялсяфя доктору Барат Османова, щярби рабитя цзря фялсяфя

совет вя тясяррцфат сащяляриндя рящбяр вязифялярдя чалышмыш Емин Илйасов, юмрцнцн ян мящсулдар дюврцнц мяктяблярдя бядян тярбийяси вя идманын инкишафына щяср етмиш Фурман Мурадов, автомолбил няглиййаты мцяссисяляриндя рящбяр вязифялярдя чалышмыш Ибращимхялил Щаъыйевин адлары дювлят сявиййяли тядбирлярдя, мютябяр йыьынъагларда, мцхтялиф мярасимлярдя хитабят кцрсцляриндян фярящля гейд едилир. Онларын ямяйи

лейини гейд едибляр. Еля щямин илдян башлайараг, онлар щяр 5 илдян бир топлашыб эюрцшмяйи гярара алыблар. Беляликля дя о вахтдан бялкя дя бянзяри олмайан чох мараглы вя ибрятамиз бир янянянин тямяли гойулуб. Чцнки сонрадан щягигятян мцтямади олараг щяр беш илдян бир кечирилян о эюрцшлярдя сабиг мязунлар бир арайа эяляряк, тякъя зийафят столу архасында йейиб-ичмяк, шянлянмяк, хатиряляр данышыб дейибэцлмяк мягсяди эцдмяйибляр. Йубилей топлантыларында мязунлар илк нювбядя доьма тящсил оъаьынын гайьылары иля марагланыблар. Юз дахили имканлары щесабына мяктябдя зярури тямир ишляринин апарылмасына кюмяк едибляр, мцхтялиф дярс вясаитляри, тядрис аваданлыглары алыб мяктябя баьышлайыблар. Гоъаман мцяллимляря, ещтийаъы олан кечдоктору, полколвник Роберт Рящимов, техники елмляр цзря фялсяфя доктору Немят Мусайев, узун мцддят Милли Тящлцкясизлик Назирлийиндя идаря ряиси вязифясиндя чалышмыш полковник Рагуб Бяширов, 23 ил Республика Дахили Ишляр Назирлийинин мяркязи апаратында оператив ишлярдя чалышмыш полковник Щаъы Ханлар Ъяфяров, 1980-ъи илдян юмрцнцн сонунадяк (2004-ъц илядяк) “Иншаат вя Тикинти Материаллары Сянайеси Фящляляри Щяикарлар Иттифагынын Азярбайъан Республика Комитяси”нин сядри вязифясиндя чалышмыш Щаъы Нясиф Ялийев, комсомол ишиндя, 43 сайлы Техники-Пешя Мяктябинин, Шяки Кино Бирлийинин, Шяки “Йухарыбаш” Дювлят Тарихи Мемарлыг Горуьунун директору вязифяляриндя ишлямиш Немят Щаъыйев, узун мцддят партийа,

дювлят тяряфиндян орден-медалларла, фяхри адлар вя фярманларла тялтиф едилмишдир. Майын 12-дя сящяр доьма мяктяби йад едян 1957-ъи ил мязунлары иля Шяки шящяр рящбярлийинин нцмайяндяляри дя йубилей мцнасибятиля тябрик етмишляр. Мязунларла Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин башчысы Елхан Усубов вя онун биринъи мцавини Щясян Щясянов эюрцшмцш, онларын севинъиня шярик олмушлар. Йубилей тядбири Шякинин “Ъяннят баьы” адланан истиращят мяркязиндя тяшкил едилмиш зийафятля баша чатмышдыр. Сонда биз дя 10 сайлы орта мяктябин 1957-ъи ил мязунларыны тябрик едир, онлара мющкям ъан саьлыьы арзулайырыг.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Иdman ictimaiyyяti ilя gюrцш Aprelin 10-da Шяki шяhяrindя rayonun idman ictimaiyyяti ilя шяhяr rяhbяrliyinin gюrцшц olmuшdur. Tяdbirdя шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov, idman mцtяxяssislяri, tanыnmыш idmanчыlar iшtirak etmiшlяr.

Tяdbirdя шяhяr gяnclяr vя idman idarяsinin rяisi Vцqar Иskяndяrov 2011-ci ildя idman sahяsindя gюrцlmцш iшlяr barяdя danышmыш, шяkili idmanчыlarыn respublika vя beynяlxalq sяviyyяli yarышlarda qazandыьы uьurlardan sюhbяt aчmышdыr. Diqqяtя чatdыrmышdыr ki, 2011-ci ildя idmanчыlar mцxtяlif yarышlarda 15 qыzыl, 11 gцmцш, 21 bцrцnc medal яldя etmiшlяr. Cari ilin birinci rцbц dя rayonun yetirmяlяri цчцn uьurlu olmuш, yeniyetmя

kimi, idmanыn inkiшafыna, onun kцtlяviliyinin tяmin olunmasы, maddi-texniki bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsinя bюyцk diqqяt vя qayьы gюstяrildiyini bildirmiш, beynяlxalq standartlara cavab verяn yeni idman qurьularыnыn tikintisi, idmanчыlarыn sosial vяziyyяtinin yaxшыlaшdыrыlmasы istiqamяtindя ardыcыl tяdbirlяrin hяyata ke-чir-

сящ.11

Gяnclяr tяntяnяli surяtdя hяrbi xidmяtя yola salыnmышlar Azяrbaycan Respublikasы vяtяndaшlarыnыn hяqiqi hяrbi xidmяtя чaьrыlmasы vя mцddяtli hяqiqi hяrbi xidmяt hяrbi qulluqчularыnыn ehtiyata buraxыlmasы ilя baьlы Azяrbaycan Prezidentinin imzaladыьы mцvafiq Fяrmanыn tяlяblяrinя uьyun olaraq Шяkidя gяnclяrin hяrbi xidmяtя yola salыnmasы mяrasimi keчirilmiшdir. Sяfяrbяrlik vя Hяrbi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяti (SHXЧDX) Шяki rayon шюbяsindя шяhяr rяhbяrliyi vя ictimaiyyяt nцmayяndяlяrinin iшtirakы ilя keчirilяn tяntяnяli mяrasimin яvvяlindя Azяrbaycanыn dюvlяt himni sяslяnmiшdir. Mяrasimi SHXЧDX rayon шюbяsinin rяisi vяzi-

bi Xidmяtя Чaьыrыш цzrя Dюvlяt Xidmяtinin yaradыlmasыnы dюvlяtimizin baшчыsыnыn ordu quruculuьuna olan diqqяt vя qayьыsыnыn bariz nцmunяsi

fяsinin icraчыsы, polkovnik-leytenant Asяf Яhmяdov aчaraq Prezident Иlham Яliyevin imzaladыьы "Hяrbi vяzifя vя hяrbi xidmяt haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasы Qanununun tяtbiqi barяdя Fяrmana яsasяn, bцtцn шяhяr vя rayonlarda hяrbi komissarlыqlarыn lяьv edilяrяk onlarыn яsasыnda Sяfяrbяrlik vя Hяr-

olduьunu bildirmiшdir. A. Яhmяdov bu tяdbirin hяmin Fяrmandan sonra yeni xidmяtin keчirdiyi ilk чaьыrыш kampaniyasы olduьunu diqqяtя чatdыrmыш, чaьыrышчы gяnclяrя шяrяfli xidmяt vя saь-salamat evя qayыtmalarыnы arzulamышdыr. Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov

ildiyini diqqяtя чatdыrmышdыr. Natiq Prezident Иlham Яliyevin mцvafiq Sяrяncamы ilя 2012-ci ilin "Иdman ili" elan edilmяsini dюvlяtimizin baшчыsыnыn bu sahяyя diqqяt vя qayьыsыnыn bariz nцmunяsi olduьunu xцsusi vurьulamышdыr. Gюrцшdя чыxыш edяn idman mцtяxяssislяri, idmanчыlar rayonda idmanыn kцtlяviliyinin tяmin olunmasыnda belя tяdbirlяrin яhяmiyyяtini yцksяk qiymяtlяndirmiш, eyni

hяrbi xidmяtя yola dцшяn чaьыrышчыlarы vя onlarыn valideynlяrini яlamяtdar gцn mцnasibяtilя tяbrik etmiш, bu gцn gяnclяrimizin Vяtяn qarшыsыndakы mцqяddяs borclarыnы lяyaqяtlя yerinя yetirmяk цчцn ordu sыralarыna bюyцk hяvяslя, цrяklя getdiklяrini bildirmiшdir. Е.Усубов цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin ikinci dяfя юlkя rяhbяrliyinя qayыdышыndan sonra ordu quruculuьunda bюyцk dяyiшikliklяrin baш verdiyini qeyd etmiш, Azяrbaycan Prezidenti, Ali Baш Komandan Иlham Яliyevin bu sahяyя diqqяt vя qayьыsы sayяsindя milli ordumuzun regionun яn gцclц vя qцdrяtli ordusuna чevrildiyini xцsusi vurьulamышdыr. Чыxыш edяnlяr mцstяqil Azяrbaycan dюvlяtinin ordusunda xidmяt etmяyin чox шяrяfli vя mцqяddяs vяzifя olduьunu bildirmiш, чaьыrышчы gяnclяrя hяrbi biliklяrя dяrindяn yiyяlяnmяyi tюvsiyя etmiш, onlara xeyir-dua vermiшlяr. Musiqi kollektivinin чыxышыndan sonra чaьыrышчы gяnclяr Azяrbaycan bayraьы altыndan keчяrяk hяrbi hissяlяrя yola dцшmцшlяr.

Шяkili idmanчыlarыn uьurlarы idmanчыlardan 4 nяfяri Tцrkiyяdя keчirilяn Шяrq dюyцш nюvlяri цzrя dцnya vя Avropa birinciliklяrindяn Vяtяnя medallarla qayыtmышlar. Yeniyetmя oьlanlardan ibarяt basketbol komandasы isя respublika birinciliyindя ikinci yeri tutmuшdur. Qeyd olunmuшdur ki, son illяr rayonda яnяnяvi idman sahяlяri ilя yanaшы, boks, armreslinq, paurleftinq, karate, sambo, шaolin dюyцш sяnяti, bodibildonq idman nюvlяrinя dя maraq artmышdыr. Иdarяnin rяisi gюrцшцn tяшkilinя gюrя rayonun idman ictimaiyyяti adыndan шяhяr rяhbяrliyinя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir. Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov son illяr юlkяmizdя bцtцn sahяlяr

zamanda, qarшыlaшdыqlarы problemlяrя toxunmuшlar. Чыxыш edяnlяr шяhяrdяki Иdman Saьlamlыq Mяrkяzinin яsaslы tяmir olunmasы, шяhяr stadionunun ot юrtцyцnцn dяyiшdirilmяsi, iш adamlarыnыn idmanыn inkiшafыna dяstяyi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы tяkliflяrini bildirmiшlяr. Elxan Usubov Шяki Olimpiya Иdman Kompleksindя aparыlan yenidяnqurma iшlяri baшa чatdыqdan sonra burada idmanчыlarыn mяшьul olmalarы, elяcя dя respublika vя beynяlxalq sяviyyяli yarышlarыn keчirilmяsi цчцn hяrtяrяfli шяrait yaranacaьыnы, шяhяr gяnclяr vя idman idarяsi цчцn ayrыca inzibati binanыn tikilяcяyini bildirmiш, idmanчыlara gяlяcяk yarышlarda uьurlar arzulamышdыr.

18 - 22 aprel 2012-ci il tarixlяrdя Bakы шяhяrindя Kikboksinq цzrя kiшilяr vя katedlяr (uшaqlar) arasыnda Azяrbaycan birinciliyi keчirilmiшdir. Yarышda Шяki komandasыnы mцxtяlif чяki dяrяcяsindя olan 12 idmanчы tяmsil etmiшdir. Onlardan Layt kontakt nюvцndя 39 kq чяki dяrяcяsindя olan Шяrif Mahmudov

Шяkidя regional debat tяlimlяri keчirilmiшdir "Vяtяndaш Cяmiyyяtindя Debat" Иctimai Birliyi vя Gяnclяr vя Иdman Nazirliyinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя "Respublika Gяnclяr Debat Forumu - Yaz - 2012" чяrчivяsindя hяyata keчirilяn silsilя tяdbirlяr davam edir. "Respublika Gяnclяr Debat Forumu -

birinci yerя (Qыzыl medala), 31 kq чяki dяrяcяsindя olan Elшяn Sяmяdov ikinci yerя, 65 kq чяki dяrяcяsindя olan Elmar Qurbanov цчцncц yerя чыxdыqlarыna gюrя Azяrbaycan Respublikasы Gяnclяr vя Иdman Nazirliyinin medallarыna vя diplomlarыna layiq gюrцlmцшlяr. Биз дя иdmanчыlarыmыzы tяbrik edir, gяlяcяk yarышlarda uьurlar arzulayыrыq!

Yaz- 2012" чяrчivяsindя nюvbяti debat tяlimlяri Шяki шяhяrindя keчirilmiшdir. Шяkidя tяшkil olunan "Шimal-qяrb Regional Debat Tяlimi" isя шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin tяшяbbцsц ilя hяyata keчirilmiшdir. Tяlimdя Qax, Oьuz, Balakяn, Шяki rayonlarыnы tяmsil edяn 90 gяnc iшtirak etmiшdir. Tяlimlяrdя gяnclяrя debat metodologiyasы, arqumentlяшdirmя vя inandыrma, natiqlik sяnяti, tяnqidi vя kreativ tяfяkkцr, шяbяkяlяшmя, sosial aktivlik vя digяr bilik, bacarыq vя dяyяrlяr aшыlanmышdыr. Qeyd edяk ki, tяlimi uьurla baшa vuran gяnclяr "Шimal-qяrb Regional Gяnclяr Debat Forumu"nda iшtirak edяcяklяr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.12

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ЕЛМ СЯРКЯРДЯ, ТЯЪРЦБЯ Ирадя РЮВШЯН, АМЕА Шяки Реэионал Елми Мяркязин елми катиби, мемарлыг цзря фялсяфя доктору.

Елмля тяърцбяни сых бирляшдирян Шяki Regional Elmi Mяrkяzin Azяrbaycanыn mцstяqilliyinя tюhfяsi

Фирядун ИБРАЩИМОВ, АМЕА Шяки Реэионал Елми Мяркязин апарыъы мцтяхяссиси, пedaqoji elmlяr doktoru

1. Шяki-Zaqatala zonasыnыn iqtisadiyyatыnыn vя mяdяniyyяtinin daha da inkiшaf etdirilmяsi цчцn cari mяsяlяlяrin hяlli mяqsяdi ilя Шяki шяhяrindя Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Rяyasяt Heyяti yanыnda kompleks zonal elmi bazasы tяшkil edilsin. 2. Kompleks zonal elmi bazasыnыn цzяrinя bцtцn zona цчцn aшaьыdakы problemlяrin elmi araшdыrыlmasы hяvalя olunsun. a) Yerli bitki vя heyvanat alяmi ehtiyatlarыnыn юyrяnilmяsi vя istifadя edilmяsi; tяbiяt abidяlяrinin bяrpasы; b) Torpaqlarыn mяhsuldarlыьыnыn yцksяldilmяsi vя onlarыn eroziyadan qorunmasы, meшя bitkilяrinin inkiшaf etdirilmяsi, sel axыnlarы ilя mцbarizя; c) Zonanыn becяrilяn perspektiv bitkilяri цzrя genetika-seleksiya iшlяri vя stasionar tяdqiqatlarыn aparыlmasы; d) Biogeokomyяvi яyalяtin tяdqiqi. Qafqaz cinsli camышlarыn genetika vя fiziologiyasыnыn юyrяnilmяsi. Tibbi-bioloji tяdqiqatlar aparыlmasы цчцn xяtti tяcrцbi

Damla dяnizdя yaxшыdыr, damlasыz dяniz olmaz. Damla sahilя dцшsя, qumlarda pцnhan olar. Ayrыlmasa qцvvяti, sonsuzdur, sonsuz. R.Rza Azяrbaycan xalqыnыn dahi oьlu Heydяr Яliyevin keчяn яsrin 70-ci illяrindя apardыьы bюyцk yaradыcыlыq vя quruculuq iшlяrindяn biri dя respublikamыzda elm vя mяdяniyyяtin inkiшafы ilя baьlыdыr. Belя ki, hяmin illяrdя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnda kюklц dяyiшikliklяr aparыlmыш, onun strukturu, kadr vя elmi-texniki potensialыnda bюyцk irяlilяyiшlяr edilmiшdir. Respublikamыzыn regionlarыnыn elmi tutumlu problemlяrinin hяlli mяqsяdi ilя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnыn Шяki, Gяncя vя Naxчыvan regional mяrkяzlяrinin tяшkili, onlarыn gцnцn tяlяblяrinя uyьun elmi araшdыrmalar aparacaьы sяviyyяyя чatdыrыlmasы mяhz hяmin illяrdя hяyata keчirilmiшdir. Sюzцgedяn dюvrцn xarakterik яlamяtlяrindяn biri dя elmi-tяdqiqat iшlяrinin mцsbяt nяticяlяrinin sяnaye vя kяnd tяsяrrцfatыna tяtbiqinin tяlяbata чevrilmяsi idi. Elя buna gюrя dя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnыn ilk yaradыcыlarыnыn, dцnyanыn bir чox юlkяlяrindя tanыnan gюrkяmli akademiklяrin yekdil rяyi ilя respublika elminin yayыlma arealыnы daha da geniшlяndirmяk, mяrkяzdяn uzaq яrazilяri dя яhatя etmяk qяrarы qяbul edilmiшdir. 1972-ci ilin aprelindя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnыn prezidenti akademik Hяsяn Abdullayevin baшчыlыьы ilя SSRИ Tibb Elmlяri Akademiyasыnыn hяqiqi цzvц, Sosialist Яmяyi Qяhrяmanы Mustafa bяy Topчubaшov, akademiklяr Яшrяf Hцseynov, Яlisюhbяt Sumbatzadя, Mяmmяd Arif Dadaшzadя, Vladimir Volobuyev, Шamil Яzizbяyov vя Toьrul Шahtaxtinskidяn ibarяt tяrkibli Rяyasяt heyяti ilя birlikdя akademiklяrdяn Иmam Mustafayev, Mirяli Qaшqay, Cяbrayыl Hцseynov, Яzяl Sultanov, Mцzяffяr Abutalыbov, Hяsяn Яliyev, Hяmid Araslы vя digяr gюrkяmli alimlяrin iшtirak etdiyi чox nцfuzlu bir elmi yыьыncaqda Шяki шяhяrindя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnыn Шяki Zona Elmi bazasы yaradыlmasы haqqыnda qяrar чыxarыlmышdыr. Oxucular цчцn maraqlы olacaьыnы nяzяrя alaraq sюzцgedяn yыьыncaьыn qяrarыnы tяqdim edirik: Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Rяyasяt Heyяti iclasыnыn 17 N-li protokulundan чыxarыш 14 aprel 1972-ci il. Шяki шяhяrindя Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn kompleks zonal elmi bazasыnыn tяшkili haqda. ...Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Rяyasяt Heyяti qяrara alыr:

lяr Akademiyasыnыn Шяki шяhяrindяki kompleks zonal elmi bazasыnыn mяsarif smetasыnы, struktur vя tematikasы haqda tяkliflяrini vя яsasnamяsini hazыrlayaraq on gцn mцddяtindя Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Rяyasяt Heyяtinя tяqdim etsinlяr. 4. Zonal elmi bazasыnыn maliyyяlяшdirilmяsi Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Fizika institutu tяrяfindяn hяyata keчirilsin. 5. Kompleks zonal elmi bazasыnыn шtatыnы aylыq яmяk haqqы fondu 2100 man. olmaqla 20 vahid miqdarыnda tяsdiq edilsin, bununla яlaqяdar Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn Fizika institutunun яmяk haqqы fondu bu mяblяьdя artыrыlsыn vя uyьun olaraq aшaьыdakы institutlarыn яmяk haqqы fondu azaldыlsыn: Botanika, Genetika vя Seleksiya, Zoologiya, Torpaqшцnaslыq vя Aqrokimya, Fiziologiya, Geologiya, Coьrafiya ayda 300 manat olmaq hesabы ilя. 6. Plan-maliyyя шюbяsinя (yol. Abuшev Q.Q) tapшыrыlsыn ki,

latlardan fяrqli olaraq, akademiya sistemindя hяr hansы bir шюbя, bюlmя vя ya yeni yaradыlan tяшkilata kadr seчilmяsi prosesi юzцnяmяxsus xцsusiyyяtlяri ilя fяrqlяnir. Yяni, kadr seчkisi mцvafiq seчmяlяr-mцsabiqяlяr яsasыnda elmi шuralarda gizli sяsvermя yolu ilя

Tяqdim olunan шяxsi iшlяr tяhlil edildikdяn sonra komissiya цzvlяri Geologiya inсtitutunun яmяkdaшы Zякяриййя Яlizadяnin - aшaьыdakы sяtirlяrin mцяllifinin шяxsi iшini saxlayыb, o birilяrini geri qaytardыlar:

Зякяриййя Ялизадя, э.м.е.д.

Шяки Реэионал Елми Мяркязин инзибати бинасы (laborator) heyvanlarыn yetiшdirilmяsi mяqsяdi ilя pitomnik yaradыlmasы; e) Zonanыn xalq tяsяrrцfatы ilя яlaqяli bцtцn effektiv sahяlяrinin inkiшaf perspektivlяrinin iqtisadi vя coьrafi imkanlarыnыn юyrяnilmяsi; f) Bюyцk Qafqazыn cяnub yamacы zonasыnыn yeraltы sяrvяtlяrinin sonrakы perspektivlяrinin aшkar edilmяsi mяqsяdi ilя axtarыш iшlяrinin aparыlmasы, elяcя dя, sяnayedя istifadя edilmяsi vя iшlяnmяsi imkanlarы цчцn yerli xammal ehtiyatlarыnыn юyrяnilmяsi; g) Tut ipяkqurdu baramasыnыn kompleks fiziki metodlarыnыn tяdqiqi, heyvandarlыq vя quшчuluqda шцalandыrmanыn stimullaшdыrыlmasы. 3. Azяrbaycan SSR Elmlяr Akademiyasыnыn biologiya elmlяri (akad.V.R.Volobuyev), yer elmlяri (akad.Ш.A.Яzizbяyov), fiziki texniki vя riyaziyyat elmlяri (akad.Я.И.Hцseynov) bюlmяlяrinя tapшыrыlsыn ki, elmi bazanыn direksiyasы ilя birlikdя Azяrbaycan Elm-

yuxarыda qeyd olunan elmi-tяdqiqat institutlarыnыn mяsarif smetalarыnda mцvafiq dяyiшikliklяr aparsыn. Azяrbaycan SSR EA-nыn prezidenti H.B.Abdullayev Protokol шюbяsinin rяisi M.A. Иsgяndяrova Belяliklя, Шяkidя Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasыnыn kompleks zonal elmi bazasы yaradыlmasы mяqsяdilя hazыrlanan bu rяsmi sяnяddяn sonra, yeni bir mцhцm mяrhяlя - zona elmi bazaya kadr seчilmяsi mяsяlяsi gцndяlikdя dururdu. Bu mяsяlяni elmi bazanыn yaradыlmasы tarixi ilя maraqlananlara vя gяlяcяk daha bюyцk yubileylяr яrяfяsindя tяdbirlяr keчirяcяk gяnc nяslя daha яtraflы vя dяqiq чatdыrmaq mяqsяdilя qыrx il bundan qabaqkы hadisяlяri oxuculara kimi xatыrlatmaьы mяqsяdяuyьun hesab edirik. Digяr mцяssisя vя tяшki-

aparыlыr vя mцsabiqяyя buraxыlmaq цчцn bir sыra шяrtlяr gюzlяnilir, o cцmlяdяn, elmi dяrяcя vя akademiya sistemi цzrя mцяyyяn iш stajы tяlяb edildiyindяn kяnar tяшkilatlarыn nцmayяndяlяrinin sюzцgedяn sistemdя hяr hansы bir vяzifяyя seчilmя ehtimalы чox az olur. Akademiya rяhbяrliyi tяrяfindяn mцvafiq institutlarыn direktorlarыna o vaxt belя bir gюstяriш verilmiшdi ki, hяr institutdan bir nяfяr olmaqla Шяkidя elmi bazada iшlяmяk istяyяn шяkilinin, (cяmi 5-6 nяfяrin) siyahыsыnы hazыrlasыnlar. Namizяdlяr qarшыsыnda da belя bir tяlяb irяli sцrцlцrdц ki, hяmin шяxsin Шяkidя evi olmalыdыr vя ailя цzvlяrindяn inzibati orqanlarda vя rяhbяr vяzifяlяrdя чalышan olmamalыdыr. Belяliklя, Шяkidя yaшayanlardan iki nяfяrin (onlarыn tяrcцmeyi-hallarы irяli sцrцlяn tяlяblяrя cavab vermirdi), Bakыdan isя dюrd nяfяrin, kompleks zonal elmi bazada iшlяmяk istяyяnlяrin, шяxsi iшlяrini hazыrlayыb, Akademiyanыn Ы шюbяsinя tяqdim etdilяr.

"Мяni Ы шюbяdя elmi bazaya kurator tяyin olunmuш M.Bяkirovla tanыш etdilяr. Bяkirovla sюhbяtimiz davamlы vя maraqlы oldu. Bundan sonra mяni Шяki Шяhяr Partiya Komitяsinin Ы katibi Sадыг Murtuzayevlя dя tanыш etdilяr. S.Murtuzayevin mяnim barяsindя sюhbяt aчdыьыm vяzifяyя tяyinatыma razыlыьыndan sonra biz Bяkirovla birlikdя bюlmяlяrin akademik katiblяri vя mцvafiq institutlarыn direktorlarы ilя ayrы-ayrыlыqda tanыш olub gюrцlяcяk iшlяrlя яlaqяdar яtraflы mцzakirяlяr apardыq. Bundan sonra isя mяni akademiyanыn prezidenti Hяsяn Abdullayevin qяbuluna apardыlar. Rяhmяtlik mяni чox soyuq qarшыladы, heч цzцmя belя baxmadan чox ciddi gюrkяmlя danышmaьa, mцsahibя aparmaьa baшladы. Bir neчя sualcavabdan sonra mяndяn qarшыya qoyulan tяlяblяrlя tanыш olub-olmadыьыmы dяqiqlяшdirdi. Mяnim cavabыmdan sonra "O qяrara daha nяyi яlavя etmяk olar?" - sualыnы verdi. Mяn "Bюyцk Qafqazыn cяnub yamaclarыnыn seysmoaktiv zona olduьundan Шяkidя seysmik stansiya da yaradыlsa yaxшы olar", dedikdяn sonra Hяsяn mцяllim gцlцmsяyяrяk mяnim mяsяlяmi Rяyasяt Heyяtinin iclasыna чыxarmaьы tapшыrdы. Belяliklя, Шяki kompleks zonal elmi bazaya rяhbяr tяyin edilmяsi haqqыnda mяsяlя Rяyasяt Heyяtinin nюvbяti iclasыnыn gцndяliyinя salыndы. Akademiyanыn Rяyasяt Heyяtinin nюvbяti iclaslarыnыn birindя Шяki Zonal Elmi bazasыna Geologiya inсtitutunun baш elmi iшчisi, geologiya-minerologiya elmlяri namizяdi Zяkяriyyя Яlizadя rяhbяr tяyin edildi. Elmi katib vяzifяsinя isя Шяki шяhяr partiya komitяsinin tяklifi ilя vaxtilя шяhяr partiya komitяsinin ideologiya шюbяsindя iшlяmiш, sonradan isя radionun zona mцxbiri vяzifяsinя keчirilmiш ixtisasca jurnalist olan Sabir Яfяndiyev tяyin edilmiшdi. (Арды 13-ъу сящифядя)


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.13

ИСЯ ОНУН ЯСЭЯРИДИР (Яввяли 12-ъи сящифядя) Иlkin razыlaшmaya gюrя Elmi baza цчцn Шяki Meшя Tяsяrrцfatы Иdarяsinin yeni tikdirdiyi iki mяrtяbяli bina nяzяrdя tutulmuшdu, hansы ki, onun geniш hяyяtli яrazisi dя vardы. Lakin meшя idarяsinin iшчilяri bu tяzя binaya yenicя kючmцшdцlяr vя onlar binanыn yalnыz цst mяrtяbяsini Elmi bazaya vermяyя razыlaшmышdыlar. Щямин binada iki idarяnin yerlяшdirilmяsi akademiya rяhbяrliyinin dя tяяccцbцnя sяbяb olmuшdu. Elmi baza fяaliyyяtя baшlayandan tяxminяn bir ay sonra akademiyanыn vitse-prezidenti, SSRИ Tibb Elmlяri Akademiyasыnыn hяqiqi цzvц, Sosialist Яmяyi Qяhrяmanы Mustafa bяy Topчubaшov ailяsi ilя birlikdя Шяkiyя istirahяtя gяlmiшdi. Topчubaшovu Шяkidя yцksяk sяviyyяdя qarшыlayыb, onu юz xahiшi ilя Иpяk kombinatыnыn Sяadяt pioner dцшяrgяsindя (шяkililяrin Mustafa bяyin yeri adlandыrdыьы яразидя) yerlяшdirdik. O, burada pionerlяrlя birlikdя bir ay istirahяt etdi. Alim gяlяndя яliboш gяlmяmiш, pionerlяrя bir яdяd, o dюvrlяrdя чяtinliklя tapыlan, "Elektron" markalы televizor vя bir яdяd "Belarus" pianosu gяtirmiшdi. O, Шяkidя bir ay istirahяt etdikdяn sonra чox razы vя yaxшы tяяssцratla Bakыya qayыtmышdы. Шяkidя istirahяt etdiyi mцddяtdя elmi bazanыn bina mяsяlяsi ilя baьlы чяtinliyindяn xяbяrdar idi. Bizim qarшыmыzda duran яn vacib mяsяlя binanыn bцtюvlцkdя akademiyanыn istifadяsinя verilmяsinя nail olmaq idi.

sяn Яliyevdяn xahiш etdik ki, o binanыn akademiyaya verilmяsi цчцn meшя tяsяrrцfatы naziri Mustafayevя zяng etsin. H.Яliyev razыlaшdы. Meшя Tяsяrrцfatы Naziri telefon sюhbяti zamanы sюz verdi ki, yaxыn vaxtlarda mяsяlяni hяll edяcяklяr. Lakin, xeyli vaxt keчmяsinя baxmayaraq, heч bir mяsяlя hяll edilmяdi. Biz Mяmmяdemin Bяkirovla binanыn bizя verilmяsi iшi ilя mяшьul olurduq. Bir mцddяt keчdikdяn sonra Aqrokimya vя Torpaqшцnaslыq institutunun direktoru, akademik Cяbrayыl Hцseynova bina ilя яlaqяdar mцraciяt etmяli olduq. O da, юz nюvbяsindя dostuna, sovxozlar naziri Sultan Яzizova zяng elяdi ki, o да meшя tяsяrrцfatы nazirindяn xahiш etsin ki, binanы boшaltsыnlar. Bizim bu cяhdimiz dя boшa чыxdы. Hяr dяfя sюz verib, яmяl etmirdilяr.

lяlяrini юyrяnmяk mяqsяdilя bir neчя istiqamяtdя tяcrцbяlяr nяzяrdя tutulmuшdu. Bцtцn canlы orqanizmlяrdя olduьu kimi tut ipяkqurdu da mцяyyяn mцddяt (tяxminяn 12-15 il) keчdikdяn sonra qocalыr, mяhsuldarlыьы getdikcя azalыr. Ona gюrя dя vaxtaшыrы sяnayeni yeni yцksяk mяhsuldar cins vя hibridlяrlя tяmin etmяk lazыm gяlir. Bununla yanaшы baramanыn yeni цsullarla aчыlmasы, tut ipяkqurdunun fiziki цsullarla boьulmasы, baramaчыlыqda mяhsuldarlыьыn artыrыlmasы mяqsяdilя yeni biostimulya-

aparыlmasы nяzяrdя tutulmuшdu. Botanika qrupu isя bюlgяnin efiryaьlы bitkilяrinin юyrяnilmяsini юz tяdqiqat planlarыna daxil etmiшdi. Bitkilяrin ziyanveriricilяrini юyrяnib onlara qarшы mцbarizя tяdbirlяrinin hazыrlanmasы Zoologiya institutu яmяkdaшlarы ilя Шяki-Zaqatala bюlgяsi birlikdя torpaq юrtцyц, onlardan daha sяmяrяli istifadя etmяk mяqsяdilя torpaq xяritяlяrinin hazыrlanmasы iшi nяzяrdя tutulurdu. Qeyd olunanlarla yanaшы, Шяki-Zaqatala bюlgяsi yeraltы sяrvяtlяrlя dя zяngindir. Bюyцk Qafqazыn cяnub yamaclarыnda Filizчay

Qeyd etmяk lazыmdыr ki, bir-iki hal istisna olmaqla, icrasы elmi mяrkяz qarшыsыnda qoyulan bцtцn elmi-tяdqiqat iшlяri vaxtыnda vя lazыmы sяviyyяdя yerinя yetirilmiшdir. Cяmi bir nяfяr elmlяr

Nяhayяt, akademik Иmam Mustafayev iшя qarышdы vя ilin axыrыna yaxыn noyabr, dekabr aylarы bizimlя яvvяlcяdяn hazыrladыьыmыz sяrяncama, yяni binanыn bцtюvlцkdя Elmlяr Akademiyasыnыn balansыna keчirilmяsinя aiddiyyatы цzrя rяsmilяrя qol чяkdirib, arzuolunan razыlыьы aldы. Bundan sonra biz hяvяslя elmi tяdqiqat iшlяrinin planlarыna uyьun fяaliyyяtя baшladыq. 1972-ci ildя Fizika institutunun tabeliyindя Шяki Zonal Elmi bazasы kimi fяaliyyяtя baшlayan bu quruma elmin son illяrdя яldя etdiyi nailiyyяtlяri istehsalata tяtbiq etmяklя sяnaye vя kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы istehsalы istiqamяtindя geniш elmi-tяdqiqat iшlя-

Мяркязин ипякчилик лабораторийасында vя Katex polimetal yataqlarыnыn vя digяr bunlara bяnzяr faydalы qazыntы yataqlarыnыn aшkar olunmasы bюlgяnin geoloji baxыmdan daha чox яhяmiyyяt kяsb etmяsinя dяlalяt edirdi. Eyni zamanda, яrazinin inшaat materiallarы ilя dя kifayяt qяdяr zяngin olmasы yerli inшaat materiallarыnыn юyrяnilmяsi vя onlardan sяmяrяli istifadя mяsяlяlяri geologiya qrupu qarшыsыnda qoyulan vяzifяlяrdяn idi. Coьrafiya institutu ilя birgя яmяkdaшlыq шяraitindя ШяkiZaqatala zonasыnыn selli чaylarы vя onlarыn юyrяnilmяsi vя selя qarшы mцbarizя tяdbirlяrinin hazыrlanmasы vяzifяlяri yerinя yetirilmяli idi.

Шяки Реэионал Елми Мяркязин hәyәtdәn görünüşü Bununla яlaqяli biz - Elmlяr Akademiyasыnыn vitse-prezidenti, akademik Mustafabяy Topчubaшov, Azяrbaycan EA Ы шюbяnin rяisi Mustafa Mustafayev, Emin mцяllim vя mяn prezident Hяsяn Abdullayeva mцraciяt etdik. O, bizi чox soyuq qаrшыladы vя dedi ki, mяn bina mяsяlяsini dя юzцm hяll etmяli olduьumu bilsяydim, heч Шяkidя elmi baza yаradыlmasыna razыlыq vermяzdim. Mяn bu iшя qarышmayacaьam, kim sюz verib, o da hяll etsin. Biz чox pяrt vяziyyяtdя onun kabinetini tяrk etdik... Sonra biz akademik Hя-

dыrmaq mяqsяdilя 1989-cu ildяn elmi bazada folklorшцnaslыq vя el sяnяtlяri laboratoriyasы yaradыldы. Yuxarыda qeyd olunan elmi-tяdqiqat iшlяri Шяki Zonal Elmi Bazanыn Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasы Rяyasяt Heyяtinin tяsdiq etdiyi planlar цzrя nяzяrdя tutulan iшlяrdir.

rinin aparыlmasы tapшыrыlmышdы. Eyni zamanda zona elmi bazasыnыn iшlяrinя kюmяklik mяqsяdilя Fizika institutunun laboratoriya rяhbяri, fizika-riyaziyyat elmlяr doktoru M.E.Bяkirov Azяrbaycan EA Rяyasяt Heyяtinin qяrarы ilя mцяssisяyя kurator tяyin edilmiшdir. Zonal Elmi Baza Azяrbaycan EAnыn yeddi institutu ilя birgя ШяkiZaqatala zonasыnыn 6 rayonunda elmi araшdыrmalarыn aparыlmasыnы planlaшdыrmышdы. Шяkidя, qяdim tarixя malik ipяkчilik sяnayesini daha geniш inkiшaf etdirmяk, fiziki amillяrin ipяkчilikdя rolu mяs-

torlardan vя hormon preparatlarыndan istifadя olunmasы, maqnit sahяsinin mяhsuldarlыьa tяsiri vя s. mяsяlяlяrin araшdыrыlmasы fizika qrupuna hяvalя olunmuшdu. Шяki - Zaqatala bюlgяsi tяbii sяrvяtlяrlя dя zяngin olduьundan bunlar da geniш vя hяrtяrяfli юyrяnilmяli vя onlardan daha sяmяrяli istifadя olunmasы mяqsяdilя elmi surяtdя яsaslandыrыlmыш tяkliflяr hazыrlanmalы idi. Bu mяqsяdlя, bюlgяnin mяdяni vя yabanы meyvя vя gilяmeyvя bitkilяrindяn ibarяt genefond baьыnыn yaradыlmasы iшinin icrasы Genetika vя Seleksiya institutu ilя birlikdя

Шяki-Zaqatala bюlgяsi zяngin tяbii sяrvяtlяrя malik olmaqla yanaшы, mяnяvi sяrvяtя: sюz, lяhcя, шivя, qяdim adяtяnяnяni, sяnяtkarlыq vя mяtbяx mюcцzяlяrini юzцndя cяmlяшdirяn, folklor юrnяklяrinя malikdir. Hansы ki, onlar minilliklяr boyu vaxtaшыrы aparыlan hяr шeyi yerlя-yeksan edяn daьыdыcы mцharibяlяrя mяrdliklя sinя gяrmiш, mяhv olmamыш, tarix boyu xalqыmыza qarшы tюrяdilяn zorakыlыq vя cinayяtlяri yaddaшlarda qoruyub saxlaya bilmiш, zaman-zaman cilalanaraq daha da zяnginlяшmiшdir. Tяяяssцflяr olsun ki, hяr xalqыn юz tarixi keчmiшinin юyrяnilmяsi baxыmыndan чox bюyцk яhяmiyyяt kяsb edяn bu qiymяtli mяnяvi dяyяrlяr mцxtяlif sяbяblяrdяn lazыmыnca tяdqiq edilmяmiш, kifayяt qяdяr юyrяnilmяmiшdir. Bu sяbяbdяn olan mюvcud чatышmazlыqlarы aradan qal-

namizяdi vя 20 nяfяr iшчi ilя fяaliyyяtя baшlayan Zonal Elmi Baza 1995-ci ildяn Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasы Rяyasяt Heyяtinin 16.04.95-ci il 13/1 saylы qяrarы ilя Шяki Regional Elmi Mяrkяzinя чevrildi. Hazыrda Elmi Mяrkяzdя yeddi laboratoriya fяaliyyяt gюstяrir. Elmi Mяrkяzdя 90 nяfяrя yaxыn iшчi чalышыr ki, onlardan 5 nяfяri elmlяr doktoru, on iki nяfяri fяlsяfя doktorlarыdыr. Fяaliyyяtя baшladыьы gцndяn indiyяdяk mяrkяzdя 8 fяlsяfя vя 2 elmlяr dokturluьu dissertasiyasы mцdafiя edilib. 3 dissertant elmi iшlяrini yekunlaшdыrmaq цzrяdir. Aparыlan elmi-tяdqiqat iшlяri ilя яlaqяli яmяkdaшlarыn iyirmi altы kitabы чap olunub, iyirmi mцяlliflik шяhadяtnamяsi alыnыb. Яldя olunan bu nailiyyяtlяrdя mяrhum akademik Hяsяn Abdullayevin vя Elmi Mяrkяzя uzun mцddяt kuratorluq etmiш professor Mяmmяdemin Bяkirovun mцstяsna xidmяtlяri яmяkdaшlarыmыz tяrяfindяn hяmiшя, hяr bir tяdbirdя qeyd olunur vя xatыrlanыr. Eyni zamanda Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasы Rяyasяt Heyяtinin vя onun onun mцvafiq bюlmяlяrinin qayьы vя diqqяtini daim hiss edяn Regional Elmi Mяrkяz яmяkdaшlarы яldя olunan hяr hansы bir nailiyyяti bцtюvlцkdя Akademiyanыn nailiyyяti hesab edir."

Redaksiyadan: Qяzetimizin gяlяn saylarыnda Шяki Regional Elmi Mяrkяzin mцxtяlif elmi araшdыrmalarы, айры-айры сащяляри ящатя едян лабораторийаларынын fяaliyyяti barяdя daha geniш vя dolьun mяlumatlarla tanыш ola bilяrsiniz.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.14

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

Milli tяhlцkяsizlik orqanlarыnыn 93 йашы тамам олду шяhяr rяhbяrliyinin, hцquq-mцhafizя orqanlarы яmяkdaшlarыnыn qatыldыьы toplantыnы giriш sюzц ilя шюbяnin rяisi Fяrhad Mяhяrrяmov aчmыш, Azяrbaycan tяhlцkяsizlik orqanlarыnыn inkiшaf yolu barяdя mяruzя etmiшdir. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn birinci mцavini Hяsяn Hяsяnov mцstяqil respublikamыzыn mцhцm dюvlяt strukturuna чevrilmiш milli tяhlцkяsizlik orqanlarыnыn чяtin vя шяrяfli inkiшaf yolu keчdiyini

bildirmiш, bu qurumun inkiшafыnda vя millilяшdirilmяsindя цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin mцstяsna xidmяtlяri olduьunu vurьulamышdыr. Natiq nazirliyin Шяki шюbяsinin яmяkdaшlarыnы peшя bayramы mцnasibяtilя tяbrik etmiш, onlara чяtin vя шяrяfli iшindя nailiyyяtlяr arzulamышdыr. Peшя bayramы mцnasibяtilя шяhяr icra hakimiyyяti tяrяfindяn шюbяnin яmяkdaшlarыna Fяxri fяrman vя qiymяtli hяdiyyяlяr verilmiшdir.

Шяkidя Azяrbaycan tяhlцkяsizlik orqanlarыnыn yaranmasыnыn 93 illiyinя hяsr olunmuш tяdbir keчirilmiшdir. Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя цmummilli liderimiz Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяti binasыnыn qarшыsыnda ucaldыlmыш abidяsi юnцnя tяr чiчяk dяstяlяri dцzmцш, xatirяsini ehtiramla yad etmiшlяr. Milli Tяhlцkяsizlik Nazirliyinin Шяki шюbяsindя

ШЯКИ СТАТИСТИКАНЫН ЭЮЗЦ ИЛЯ Шящяримиз bюyцyцr, abadlaшыr vя simasыnы dяyiшir Zabit AБДУЛЯЗИМОВ, Шяki шяhяr Statistika idarяsinin sektor mцdiri Mюhtяrяm Prezidentimiz cяnab Илщам Яliyevin rяhbяrliyi ilя doьma Azяrbaycanыmыz sцrяtlя inkiшaf edяrяk, yцksяk nailiyyяtlяr qazaanaraq iqtisadi cяhяtdяn dцnyanыn inkiшaf etmiш dюvlяtlяrinя чatmaqdadыr. Artыq bu reallыq dцnyanыn bir чox qцdrяtli dюvlяtlяri tяrяfindяn tяsdiqlяnir. Cяnab Prezidentimiz Respublikanыn inkiшafыna kompleks yanaшыr vя bцtцn bюlgяlяrin inkiшaf etmяsinя чalышыr. Respublikanыn hяr bir guшяsindя aparыlan quruculuq iшlяrinin vaxtыnda vя keyfiyyяtlя yerinя yetirilmяsinя nяzarяt edir nюqsanlar aшkar edildikdя onlarыn aradan qaldыrыlmasы цчцn tяdbirlяr gюrцlцr. Bu diqqяt vя qayьыnыn nяticяsidir ki, Шяki rayonun inkiшafыnda da bir чox uьurlar qazanыlmышdыr. 2011-ci ildя rayon rяhbяrliyindя aparыlan dяyiшiklik, Шяkidя bцtцn sahяlяrdя olduьu kimi, tikinti iшlяrini dя sцrяtlяndirmiш, Шяki tikinti meydanчasыna чevrilmiшdir. 2011-ci ildя xцsusi ilя dя payыz vя qыш aylarыnda havalarыn яlveriшsiz keч-

Dюvlяtin dяstяyi, Hюrmяtli Prezidentimiz Иlham Яliyevin diqqяt vя qayьыsы, rayonda iшlяrin mяqsяdyюnlц vя yцksяk sяviyyяdя tяшkili, yaranmыш яhval ruhiyyя yaxыn gяlяcяkdя Шяkinin nяinki respublikamыzda, elяcяdя Qafqazda яn bюyцk шяhяrlяrdяn birinя- sяnaye, ticarяt, turizm vя mяdяniyyяt mяrkяzlяrindяn birinя чevrilяcяyindяn xяbяr verir. mяsinя baxmayaraq geniш miqyasda tikintы-quruculuq vя abadlыq iшlяri aparыlmыш, Шяki шяhяrinin simasы xeyli dяyiшmiшdir 2011-ci ildя bцtцn maliyyя mяnbяlяri hesabыna Шяki rayonunun iqtisadi vя sosial sahяlяrinin inkiшafыna 100092.9 min manat dяyяrindя investisiya yюnяldilmiшdir ki, bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 56853.9 min manat vя ya 2.3 dяfя чoxdur. Bu rяqяm investisiya qoyulшu sahяsindя Шяki tarixindя яn yцksяk gюstяricidir. Иstifadя edilmiш investisiyanыn 88062.5 min manatы vя ya 88 faizi dюvlяt mцlkiyyяti, 12030.4 min manatы vя ya 12 faizi qeyri dюvlяt mцlkiyyяti цzrяdir. Яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyanыn hяcmi яvvяlki illя mцqayisяdя dюvlяt mцlkiyyяti цzrя 2.2 dяfя, qeyridюvlяt mцlkiyyяti цzrя isя 3.1 dяfя artmышdыr. Цmumi investsiyanыn 7 faizi vя ya 6978.3 min manatы xцsusi mцlkiyyяtin payыna dцшцr. 2011-ci ildя яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyanыn 88.5 faizi vя

Яsas fondlarыn istifadяyя verilmяsi (min manatla) 2011-ci il A Rayon (шяhяr) цzrя, cяmi

1 38238.8

O cцmlяdяn mцlkiyyяt formalarы цzrя: -dюvlяt mцlkiyyяti

21651.8

-qeyri-dюvlяt mцlkiyyяti

16687

Ondan: -xцsusi mцlkiyyяt -bяlяdiyyя mцlkiyyяti -xarici mцlkiyyяt -bircя (xarici qarышыq) -beynяlxalq tяшkilatlarыn mцlkiyyяti

11634.9 7.4

ya 88552.8 min manatы tikinti quraшdыrma iшlяrinя sяrf edilmiшdir ki, bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 2.1 dяfя чoxdur vя Шяki iqtisadiyyatы цчцn rekord gюstяricidir. Tikintiquraшdыrma iшlяrinin hяcmi 2010cu illя mцqayisяdя dюvlяt mцlkiyyяti цzrя 2.1 dяfя, qeyri-dюvlяt mцlkiyyяti цzrя isя 2.8 dяfя artmышdыr. 2011-ci ildя Шяki rayonu цzrя 38238.8 min manat dяyяrindя яsas fondlar istifadяyя verilmiшdir. Иllik istehsal gцcц 210000 dekalitr olan шяrab istehsalы zavodu, "Green Hill Иnn" mehmanxanasы, mяrkяzi xяstяxananыn yeni cяrrahiyя korpusu, 180 шagirdyerlik bir цmumtяhsil mяktяbi, 80 yerlik uшaq baьчasы, цmumi sahяsi 17323 kvadrat metr olan yaшayыш evlяri (яvvяlчi ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 4654 kbadrat metr чox) vя digяr obyektlяr tikilib istifadяyя verilmiш, шяhяrdя vя kяndlяrdя abadlaшma iшlяri aparыlmышdыr. Yeni obyektlяrin tikintisi, tяmir-bяrpa vя abadlыq iшlяri aparыlarkяn шяhяrin qяdim memarlыq gюrцnцшц vя яnяnяlяri qorunub saxlanmышdыr. Cari ildя dя tikinti-quraшdыrma iшlяri uьurla davam etdirilir. 10000 ton tutumu olan mцasir taxыl terminalыnыn, dюrd чox mяnzilli yaшayыш binasыnыn, Шorsu, Aшaьы Layыsqы kяndlяrindя hяr birindя 360, Чяlяbixan qяsяbяsindя 180 шagirdyerlik цmumtяhsil mяktяblяrinin, шяhяr 5 saylы mяktяbin 360 шagirdyerlik yeni korpusunun, ИsmayыllыBalakяn yolunun, mяcburi kючkцnlяr цчцn yaшayыш evlяrinin, digяr obyektlяrin tikintisi sцrяtlя aparыlыr, "Aшaьы Karvansara", Mяrkяzi rayon xяstяxanasыnыn, Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn binalarыnda tяmir-bяrpa iшlяri vя шяhяrdя geniш miqyasda abadlыq iшlяri davam etdirilir. Tikintinin яsas gюstяricilяri ъядвяллярдя якс етдирилир.

Яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyalar (bцtцn maliyyя mяnbяlяri hesabыna, min manatla) 2011-ci ildя Rayon (шяhяr) цzrя, cяmi

2010-cu ildя

2010-cu ilя nisbяtяn (faizlя)

100092.9 43239

2.3 d

-dюvlяt mцlkiyyяti

88062.5

39330.9

2.2 d

-qeyri-dюvlяt mцlkiyyяti

12030.4

3908.1

3.1 d

6978.3

1915.7

3.6 d

7.4

5.5

134.5

O cцmlяdяn mцlkiyyяt formalarы цzrя:

Ondan: -xцsusi mцlkiyyяt -bяlяdiyyя mцlkiyyяti

Tikinti-quraшdыrma iшlяri (min manatla)

Rayon (шяhяr) цzrя, cяmi O cцmlяdяn mцlkiyyяt formalarы цzrя: -dюvlяt mцlkiyyяti -qeyri-dюvlяt mцlkiyyяti

2011-ci ildя

2010-cu ildя

2010-cu ilя nisbяtяn (faizlя)

88552.8

41556.3

2.1 d

78562

37940.4

2.1 d

9990.8

3615.9

2.8 d

5189.2

1534.7

3.4 d

7.4

2.8

2.6 d

Ondan: -xцsusi mцlkiyyяt -bяlяdiyyя mцlkiyyяti


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

ATЯT-in Bakы ofisinin rяhbяri Шяkidя olmuшdur

сящ.15

Almaniyalы qonaqlar шящяримизя heyran oldular Almaniyanыn nцfuzlu telekanalыndan birinin aparыcы mцtяxяssisi - professor, doktor Diter Kronzuker vя xanыmы martыn 18-dя Шяkidя sяfяrdя olublar. Sяfяr чяrчivяsindя qonaqlar шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovla gюrцшцblяr. Иcra baшчыsы Elxan Usubov qonaqlara Шяkidя aparыlan geniш tikinti-abadlыq, quruculuq iшlяri barяdя яtraflы mяlumat verib. Bu iшlяrin Шяkinin tarixi gюrkяmini saxlanыlmaqla gюrцldцynя iшarя edяn baшчы, rayonun digяr sahяlяrdя dя nяzяrячarpacaq uьurlar яldя etdiyinя diqqяt чяkib.

ATЯT-in Bakы ofisinin rяhbяri Koray Tarqay Azяrbaycanыn bюlgяlяrinя iшчi sяfяri чяrчivяsindя martыn 28-dя Шяki шяhяrindя olmuшdur. ATЯT tяmsilчisi яvvяlcя шяhяr polis шюbяsinin fяaliyyяti ilя tanыш olmuш, hцquq mцhafizя orqanlarыnыn яmяkdaшlarы ilя gюrцшmцшdцr. Sonra diplomat Шяki Hцquq Resurs Mяrkяzinя baш чяkmiш, mяtbuat nцmayяndяlяrinin suallarыnы cavablandыrmышdыr. Шяhяr icra hakimiyyяtindя keчirilяn gюrцшdя icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qonaьa Шяkinin tarixi, mяdяniyyяti, iqtisadiyyatы, qяdim ipяkчilik яnяnяlяri, habelя шяhяrdя aparыlan tikinti-quruculuq vя yenidяnqurma iшlяri barяdя яtraflы mяlumat vermiшdir.

Иsveчin "Qadыn vя cяmiyyяt" tяшkilatыnыn nцmayяndя heyяti юlkяmizя sяfяri чяrчivяsindя martыn 18-dя Шяki шяhяrindя olmuшdur. Qonaqlarы bu sяfяrdя Ailя, Qadыn vя Uшaq Problemlяri цzrя Dюvlяt Komitяsinin (AQUPDK) nцmayяndяlяri mцшayiяt etmiшlяr.

Qonaьыn diqqяtinя чatdыrыlmышdыr ki, Prezident Иlham Яliyevin mцvafiq Sяrяncamыna uyьun olaraq hazыrda Шяkinin milli memarlыq яnяnяlяrinin vя цslubunun qorunub saxlanmasы шяrti ilя mцasir шяkildя yenidяn qurulmasы istiqamяtindя geniшmiqyaslы tяdbirlяr hяyata keчirilir. Шяhяrdяki qяdim tarixi-memarlыq abidяlяri bяrpa olunur, prospekt vя kцчяlяr, park vя meydanlar yenidяn qurulur, infrastruktur tяzяlяnir. Sяmimi qonaqpяrvяrliyя gюrя minnяtdarlыq edяn ATЯT-in Bakы ofisinin rяhbяri Koray Tarqay Azяrbaycanda paytaxt Bakы шяhяri ilя yanaшы, bюlgяlяrin dя sцrяtlя inkiшaf etdiyini bildirmiш, qяdim Шяki ilя tanышlыьыndan mяmnun qaldыьыnы diqqяtя чatdыrmышdыr. Diplomat яmяkdaшlыьыn geniшlяnmяsindя belя gюrцшlяrin яhяmiyyяtini xцsusi vurьulamышdыr.

Иsveчin "Qadыn vя cяmiyyяt" tяшkilatыnыn nцmayяndяляри иля эюрцш

Шяkiyя ilk dяfя sяfяr etdiklяrini bildirяn qonaqlar bu шяhяrdя gюzяl anlar yaшadыqlarыnы bildirmiшlяr. Qяbяlяdяki qarlы havadan sonra Шяkidя gцnяшli havaya шahid olan qonaqlar Azяrbaycanda 9 iqlim qurшaьinin mюvcudluьuna шahid olduqlarыnы da dilя gяtiriblяr.

Sonra isveчli qonaqlar Шяkinin sяnяtkarlыq emalatxanalarыna baш чяkmiш, halva sexindя mяшhur "Шяki halvasы"nыn hazыrlanmasы prosesini izlяmiш, "Шяki-Иpяk" ASC-nin ipяk mяhsullarы maьazasыnda alыш-veriш etmiшlяr. "Шяki Saray" otelindя Иsveч nцmayяndя heyяtinin цzvlяri ilя gюrцшяn шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qonaqlara qяdim Шяkinin tarixi, mяdяniyyяti, adяtяnяnяlяri, mяtbяxi, юzцnяmяxsus xцsusiyyяtlяri barяdя яtraflы mяlumat vermiшdir. Чay sцfrяsi яtarfыnda davam edяn gюrцшцn sonunda qonaqlara Шяki ilя baьlы xatirя hяdiyyяlяri tяqdim olunmuшdur. Nцmayяndя heyяtinin qяdim Шяki ilя tanышlыьы Azяrbaycan memarlыьыnыn шah яsяrlяrindяn olan Шяki xanlarыnыn sarayыndan baшlanmышdыr. Шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova sarayыn hяyяtindя isveчli qonaqlarы sяmimiyyяtlя qarшыlamышdыr. Qonaqlara mяlumat verilmiшdir ki, bu saray XVЫЫЫ яsrя aid olan dцnya яhяmiyyяtli nadir tarixi-memarlыq abidяsidir. Шяrq memarlыьыnыn nadir incisi hesab olunan saray Azяrbaycanda ilk mцstяqil xanlыьыn яsasыnы qoyan Hacы Чяlяbi xanыn nяvяsi Hцseyn xan Mцшtaьыn dюvrцndя, tяqribяn 1761-1762-ci illяrdя tikilmiшdir. Saray YUNESKO-nun milli-mяnяvi dяyяrlяr sыyahыsыna daxil edilmiшdir. Sarayыn hяyяtindяki 500 ilя yaxыn yaшы olan Xan чinarlarы qonaqlarыn maraьыna sяbяb olmuшdur. Иsveчli qonaqlar sarayыn eyvanыndan Шяkinin qяdim mяhяllяlяrini seyr etmiшlяr. XVЫЫЫ-XЫX яsrя aid "Yuxarы Karvansara" mehmanxana kompleksi ilя tanышlыq zamanы qonaqlara mяlumat verilmiшdir ki, Шяrq memarlыьы цslubunda tikilяn bu kompleks 300-я yaxыn otaq vя zirzяmidяn ibarяtdir. Hяmin dюvrlяrdя Yaxыn vя Orta Шяrq юlkяlяrindяn gяlяn tacirlяr яsasяn, bu karvansarada qalыr, ticarяtlя mяшьul olurdular. Hazыrda bu tarixi abidя mehmanxana kompleksi kimi fяaliyyяt gюstяrir.

Avstriyalы jurnalistlяr - APA Dюvlяt Mяtbuat Agentliyinin xarici siyasяt redaktoru Viola Bauer vя Nachrichten Mяtbuat Agentliyinin iqtisadi redaktoru Sigrid Brandstatter Azяrbaycana sяfяri чяrчivяsindя 03-04 may 2012-ci il tarixlяrdя Шяkidя olmuшlar. Qonaqlar sяfяr чяrчivяsindя Шяkinin tarixi abidяlяri, gяzmяli vя gюrmяli yerlяri ilя tanыш olmuшlar. Bюlgя ilя tanышlыq Avstriyalы jurnalistlяrdя gюzяl ovqat, xoш tяяssцrat yaratmышdыr.

Sяmimi qяbula vя isti mцnasibяtя gюrя minnяtdarlыq edяn Diter Kronzuker sяfяrin яsas mяqsяdinin Azяrbaycanla baьlы 45 dяqiqяlik sяnяdli film чяkmяk olduьunu bildirib. Bununla da o, Azяrbaycanыn qяdim tarixя, yцksяk mяdяniyyяtя vя incяsяnяtя sahib olduьunu bцtцn dцnyaya tanыtmaq istяdiyini vurьulayыb. Gюrцшцn sonunda шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qonaqlara xatirя hяdiyyяlяri tяqdim edib. Hяmin gцn qonaqlar Шяki шяhяrinin gюrmяli yerlяrini gяzib, tarixi abidяlяri ilя tanыш olublar.

Nцmayяndя heyяtinin цzvlяri Шяki ilя tanышlыqdan mяmnun qaldыqlarыnы diqqяtя чatdыrmыш, sяmimi qonaqpяrvяrliyя gюrя icra hakimiyyяtinin baшчыsыna minnяtdarlыqlarыnы bildirmiшlяr.

Aшaьы Karvansaray Mehmanxana Kompleksindя keчirilяn gюrцш zamanы шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qonaqlarы Шяki ictimaiyyяti adыndan salamlamыш vя onlara xatirя hяdiyyяlяri tяqdim etmiшdir. Qonaqlar onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя hяdsiz minnяtdarlыq etmiш vя шяhяrimizlя tanышlыqdan mяmnun qaldыqlarыnы bildirmiшlяr. Qonaqlar яmяkdaшыmыzla ekskuliziv mцsahibя zamanы demiшlяr ki, Шяki bizя qяdim vя gюzяl шяhяr tяsiri baьышladы. Onun яsrarяngiz tяbiяti, gцlяrцz insanlarы tяbiidir ki, bizi, gюrdцklяrimizi qяlяmя almaьa vя yenidяn bu gюzяl diyara sяfяr etmяyя sюvq edяcяkdir.

Avstriyalы jurnalistlяr Шяkidя


сящ.16

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

Шякидя Шuшaнын iшьalыnыn iyirminci ildюnцmц йад едилди Шuшa шяhяrinin iшьalыnыn iyirminci ildюnцmцnя hяsr olunmuш mяrasim keчirilmiшdir

Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtindя Шuшa шяhяrinin Ermяnistan silahlы qцvvяlяri tяrяfindяn iшьalыnыn iyirminci ildюnцmцnя hяsr olunmuш anыm mяrasimi keчirilmiшdir. Ыcra hakimiyyяti vя YAP Шяki tяшkilatыnыn birgя tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn tяdbirin яvvяlindя Шuшanыn iшьalы zamanы шяhid olmuш hяmvяtяnlяrimizin xatirяsi bir dяqiqяlik sцkutla yad edilmiшdir. Tяdbiri giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aчmышdыr. Qeyd olunmuшdur ki, Azяrbaycanыn яn qяdim шяhяrlяrindяn biri olan Шuшa шяhяrinin ermяnilяr tяrяfindяn iшьal olunmasыndan 20 il keчir. Prezident Иlham Яliyevin imzaladыьы "Шuшa шяhяrinin Ermяnistan silahlы qцvvяlяri tяrяfindяn iшьalыnыn iyirminci ildюnцmц haqqыnda" Sяrяncamdan irяli gяlяn vяzifяlяrin icrasыnы tяmin etmяk

mяqsяdi ilя шяhяr icra hakimiyyяtindя xцsusi tяdbirlяr planы tяsdiq edilmiшdir. Tяdbirlяr pla-

nыna uyьun olaraq Шuшa шяhяrinin iшьalыnыn iyirminci ildюnцmц яrяfяsindя Шяkinin idarя, mцяssisя vя tяшkilatlarыnda, kяnd vя qяsяbяlяrdя anыm tяdbirlяri keчirilmiш, xatirя gecяlяri tяшkil olunmuшdur. Bundan яlavя, tяhsil mцяssisяlяrindя Шuшanыn iшьalыna hяsr olunmuш xцsusi dяrslяr keчirilmiш, rяsm sяrgilяri nцmayiш etdirilmiшdir. Sonra шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsыnыn birinci mцavini, YAP Шяki Tяшkilatыnыn sяdri Hяsяn Hяsяnov mяruzя etmiшdir. Bildirilmiшdir ki, чoxsaylы ermяni xяyanяtinin nяticяsi kimi Шuшa шяhяri XX яsrdя 3 dяfя tяcavцzцn qurbanы olmuшdur. 1905-1907-ci illяrdя bu шяhяr ermяnilяr tяrяfindяn hцcuma mяruz qalaraq yandыrыlmыш, 1920-ci ildя шяhяrin xeyli hissяsi ermяnilяr tяrяfindяn daьыdыlmыш, 1992-ci il mayыn

Avstriyalы jurnalist Шяkidя

8-dя isя Ermяnistan silahlы qцvvяlяri шяhяri tamamilя iшьal etmiшlяr. Шuшanыn iшьalы nяticяsindя Daьlыq Qarabaь цzя-

rindя nяzarяt tamamilя ermяnilяrin яlinя keчmiшdir. Qeyd olunmuшdur ki, цmummilli liderimiz Heydяr Яliyev юlkяyя rяhbяrlik etdiyi mцddяt яrzindя iшьal altыnda olan torpaqlarыmыzыn sцlh yolu ilя azad edilmяsi цчцn яzmlя mцbarizя aparmышdыr. Hazыrda bu siyasяt Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn ardыcыl vя mяqsяdyюnlц шяkildя davam etdirilir. Dюvlяtimizin baшчыsы dяfяlяrlя birmяnalы шяkildя bяyan etmiшdir ki, Azяrbaycanыn яrazi bцtюvlцyц bяrpa olunmamыш heч bir danышыqdan sюhbяt gedя bilmяz. Ermяnilяr havadarlarыnыn kюmяyi ilя zяbt etdiklяri torpaqlarыmыzы, шяhяrlяrimizi, o cцmlяdяn doьma Шuшamыzы tяrk etmяlidirlяr. Яks tяqdirdя, Azяrbaycan xalqы vя onun rяшadяtli ordusu dцшmяni mяhv edяrяk torpaqlarыmыzы yadellilяrdяn azad edяcяkdir. Tяdbirin sonunda Шuшa шяhяrinin iшьalы ilя baьlы film nцmayiш etdirilmiшdir.

Мцasir istirahяt kompleksinin layihяsi hazыrlanыr Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Ишlяr Иdarяsinin sifariшi ilя Bakы Dюvlяt Layihя Иnstitutunda Шяki шяhяrinin Marxal kяndindя yerlяшяn kurort kompleksinin yenidяn qurulmasы цчцn layihя hazыrlanыr. Иnstitutdan AzяrTAc-a bildirmiшlяr ki, Marxal истиращят зонасында 300 чarpayыlыq 8 mяrtяbяli mehmanxana, 600 nяfяrя xidmяt gюstяrяcяk restoran, 110 yerlik kafe, цmumi sahяsi 2250 kvadratmetr olan ticarяt vя яylяncя mяrkяzi, 250 yerlik yay teatrы, idman meydanчalarыnыn tikilmяsi цчцn layihяnin hazыrlanmasы davam edir. Tikinti iшlяri 16 hektar яrazini яhatя edяcяkdir. Layihяnin яsas memarlыq ideyasы mцasirliyin tяbii landшaftla ahяngdar шяkildя uzlaшdыrыlmasыndan ibarяtdir. Layihя mцasir norma vя qaydalara uyьun hazыrlanыr.

Avstriyalы jurnalist Marienna Minnar Azяrbaycana sяfяri чяrчivяsindя 12 may 2012-ci il tarixdя Шяkidя olmuшdur. Шяkinin tarixi abidяlяri (Xan Sarayы, Karvansaray, Kiш mяbяdi) vя "Шяki-Иpяk" ASC ilя tanышlыq mяqsяdi daшыyan sяfяr zamanы qonaьы Azяrbaycan Respublikasы Dюvlяt Neft Шirkяtinin vя Strateji Araшdыrmalar Mяrkяzinin яmяkdaшlarы Asif Яzizov vя Zaur Шiriyev mцшaiyяt etmiшlяr. Qonaqlar sяfяr чяrчivяsindя nяzяrdя turulan tarixi abidяlяr, gяzmяli vя gюrmяli yerlяrlя tanыш olmuшlar. Bюlgя ilя tanышlыq Avstriyalы jurnalistdя gюzяl ovqat, xoш tяяssцrat yaratmышdыr. Aшaьы Karvansaray Mehmanxana Kompleksindя keчirilяn gюrцш zamanы шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsы aparatыnыn яrazi idarяetmя orqanlarы ilя iш шюbяsinin mцdiri Rяfail Mяnяfov qonaqlarы шяhяr rяhbяrliyi vя Шяki ictimaiyyяti adыndan salamlamыш, xatirя hяdiyyяsi tяqdim etmiшdir. Qonaqlar onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя hяdsiz minnяtdarlыq etmiш vя шяhяrimizlя tanышlыqdan mяmnun qaldыqlarыnы bildirmiшlяr. Avstriyalы jurnalist яmяkdaшыmыzla ekskuliziv mцsahibя zamanы demiшlяr ki, Шяki bizя qяdim vя gюzяl шяhяr tяsiri baьышladы. Onun яsrarяngiz tяbiяti, gцlяrцz insanlarы tяbiidir ki, bizi, gюrdцklяrimizi qяlяmя almaьa vя yenidяn bu gюzяl diyara sяfяr etmяyя sюvq edяcяkdir.

"Шяki-Zaqatala iqtisadi rayonunda kurortlarыn inkiшaf perspektivlяri" Mayыn 18-dя Иqtisadi Иnkiшaf Nazirliyinin Bakы Biznes Tяdris Mяrkяzinin Шяki nцmayяndяliyinin tяшkilatчыlыьы ilя "Шяki-Zaqatala iqtisadi rayonunda kurortlarыn inkiшaf perspektivlяri" mюvzusunda treninq keчirilmiшdir. Nazirliyin mяtbuat xidmяtindяn AzяrTAc-a bildirmiшlяr ki, tяdbirdя tur-

izm obyektlяrindя xidmяtlяrin beynяlxalq standartlara uyьun tяшkili цчцn kadrlarыn peшя hazыrlыьыnыn artыrыlmasы, praktiki яmяk vяrdiшlяrinin formalaшdыrыlmasы, tanыnmыш turizm шirkяtlяri ilя tяcrцbя mцbadilяsinin aparыlmasыnыn zяruriliyi qeyd olunmuш, xidmяtlяrin mцasir tяlяblяrя uyьunlaшdыrыlmasы, kяnd turizminin formalaшdыrыlmasы vя s. barяdя яtraflы mяlumat verilmiшdir.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.17

BИZИM MЯMMЯD Orta tяhsilini birinci sinifdяn onuncu sinfя qяdяr Шяki шяhяr 10 saylы (o vaxtkы Maksim Qorki adыna) orta mяktяbdя almыш Mяmmяd Musa oьlu Adilov oxuduьu mцddяtdя bцtцn mцяllim vя шagird kollektivinin sevimlisi olmuшdu. Meylini яn чox humanitar fяnlяrя salan Adilov юzцnц hяlя aшaьы siniflяrdя oxuyarkяn чox bilikli vя bacarыqlы шagird kimi gюstяrmiшdi. Mяktяbimizin яn savadlы mцяllimlяri belя hяmiшя Mяmmяdin fikirlяri ilя razыlaшar, onun fяnlяri qavrama bacarыьыna heyran qalardыlar. Mяktяbin ictimai iшlяrindя dя yaxыndan vя fяal iшtirak etmяsi onu mяktяbin bцtцn kollektivinя daha da yaxыnlaшdыrmыш, hamыnыn sevimlisinя чevirmiшdi. O vaxtlar mяktяbdя elя bir yыьыncaq, elя bir tяdbir, elmi konfrans olmazdы ki, Mяmmяd юz чыxышlarы ilя, yeni fikirlяri ilя iшtirakчыlarы heyran qoymasыn. Fяnn olimpiadalыnda hяmiшя hamыmыzdan yaxшы nяticяlяr gюstяrяrdi. Mяhz elmя olan bu istяyi, humanitar sahяyя gюstardiyi maraq Mяmmяdin Azяrbaycan Dюvlяt Universitetinin шяrqшцnaslыq fakцltяsinя daxil olmasы ilя nяticяlяndi. Universiteti bitirdikdяn sonra isя onun soraьы tez-tez uzaq vя yaxыn xarici юlkяlяrdяn gяlmяyя baшladы... O, hяmiшя Misirdя, Sяudiyyя Яrяbistanыnda, Mяrakeшdя, Иranda, Tata-rыstanda, Suriyada vя digяr юlkя-lяrdя keчirilяn bir чox elmi konf-ranslarda, forumlarda yaxыndan iшtirak edirdi. Vя bu юlkяlяrin dя hamыsыnda Mяmmяdin yaxыn dostlarы var idi... Bu yazыda mяnim heч dя dostumuzun elmi fяaliyyяti haqqыnda yazmaq fikrim yoxdur. Mяmmяd Adilovun Azяrbaycan elminя verdiyi tюhfяlяr haqqыnda, elm sahяsindя яldя etdiyi uьurlar, yazdыьы чoxsaylы elmi яsяrlяr barяdя danышmaq onunla чiyin-чiyinя iшlяyяn hяmkarlarыnыn vя gюrkяmli alimlяrin iшidir. Bu gцn Mяmmяd haqqыnda keчmiш zamanda danышmaq mяnim цчцn nя qяdяr чяtin olsa da, onunla mяktяb yoldaшы, sonra isя sюzцn яsil mяnasыnda dost olduьum цчцn bюyцk qцrur hissi keчirirяm. Mяmmяdlя oturub-durduьumuz vaxtlarы, tez-tez baш tu-

Gюzяl insan, istedadlы alim, dяyanяtli dost Mяmmяd Adilovun xatirяsinя tan gюrцшlяrimizi xatыrlayarkяn hяlя bircя dяfя dя olsun onun sяsini ucadan qaldыrdыьыnы, kiminsя xяtrinя dяydiyini yadыma sala bilmirяm. Azяrbaycan Elmlяr Akademiyasы Mяhяmmяd Fцzuli adыna Яlyazmalar Иnstitutu kimi nяhяng bir elm ocaьыnыn rяhbяri vяzifяsindя чalышmasыna baxmayaraq o, hяmiшя uшaqlыq dostlarы, mяktяb yoldaшlarы ilя gюrцшmяyя vaxt tapar vя bu gюrцшlяrdя юzцnц hamыdan sadя aparardы. Filologiya elmlяri doktoru, professorлуьуна gюrя дя щеч вахт юyцnmяz, юzцnц bircя pillя dя olsa heч kimdяn yuxarыda gюrmяzdi. Bir xasiyyяti dя hamыmыzы mяяttяl qoymuшdu qalstuk taxmaqla heч arasы yox idi... Юzцn-dяn soruшanda, gцlяgцlя deyяrdi ki, qalstuk boьur mяni... Mяmmяd Adilov artыq Яlyazmalar Иnstitutuna direktor tяyin olunduqdan sonra getmiшdim onu tяbrik etmяyя. Direktorun kabinetinin qarшыsыnda dayanыb qapыnы dюydцm, lakin onun sяsini qarшыdakы - mцavin olanda oturduьu otaqdan eшitdim. Hяmin otaьa daxil olub gюrdцm ki, oturub юz yerindя, yenя dя stolunun цstцndяki kitablardan heч юzц gюrцnmцr. Ayaьa durub юzц mяnя yaxыnlaшdы, qucaqlaшыb юpцшdцk. Soruшdum ki, niyя yenя bu otaqdasan? Cavab verdi ki, nя qяdяr burada iшlяyirяm, bu otaqda oturacaьam. Direktorun kabineti isя qonaqlarы qяbul etmяk цчцndцr, mяnim цчцn yox... Hяqiqяtяn юmrцnцn son gцnlяrinя qяdяr o, institutun direktoruna mяxsus kabinetdя oturmadы. Onu da qeyd edim ki, hяddindяn чox iшi olmasыna baxmayaraq, Mяmmяd mцяllim hяm dя gцclц futbol aшiqi idi, "azarkeш"i yazmadыm ona gюrя ki, futbola da o, bir elm kimi yanaшыrdы. Planetimizdя bяlkя dя elя bir futbol klubu olmazdы ki, onun tarixindяn Mяmmяdin xяbяri olmasыn. Azяrbaycanda isя futbolun чox zяif inkiшaf etmяsi Mяmmяdi hяmiшя narahat edirdi. "Zaman-Azяrbaycan" qяzetindя iшlяdiyim vaxtlar

idi. Bir dяfя mяnя zяng edib yanыna чaьыrdы, dedi ki, "Azяrbaycanыn futbol tarixi" adlы bюyцk hяcmlы mяqalя yazыr. Onu qяzetdя dяrc edя bilяrik? Dedim niyя etmяyяk axы?.. Qяzetin nюvbяti nюmrяsindяn baшlayaraq hяmin mяqalяni silsilя шяklindя чap etmяyя baшladыq. Yazыnыn 3-4 hissяsi iшыq цzц gюrdцkdяn sonra, redaksiyamыzda sюhbяt gяzirdi ki, qяzetin satышы nяzя-rячarpan dяrяcяdя artыb... Mяmmяdlя olan gюrцшlяrimiz чox olduьu цчцn, onun haqqыnda xatirяlяrim dя kifayяt qяdяrdir... Bir dяfя iшdя idim. Telefon zяng чaldы vя dяstяyi gюtцrяn hяmkarыm dedi ki, Mяmmяd mцяllimdir, сяni чaьыrыr. Salamlaшdыqdan sonra mяnя dedi ki, iшdяn sonra onlarыn institutunun yaxыnlыьыndakы kafedя olum. Sюzlяшdiyimiz vaxtda getdim hяmin kafeyя. Gюrdцm Mяmmяdlя bir stolda Azяrbaycan elminя bюyцk tюhfяlяr vermiш, Ali Attestasiya Komissiyasыnыn sяdri, нефт сянайесинин билиъиси, akademik Azad Mirzяcanzadя dя oturub. Yaxыnlaшыb onlarla salamlaшdыm vя oturmaq istяyяndя, Azad mцяllim mяnim qalstukumu gюstяrib gцlя-gцlя Mяmmяdя dedi ki, deyяsяn sяninlя oxuyanlardan bir sяn, mяnimlя oxuyanlardan da bir mяn qalstuk taxmыrыq... Sюhbяt яsnasыnda mяn Azad Mirzяcanzadяdяn soruшdum ki, niyя Azяrbaycan xaricя emal olunmuш neft hazыr neft mяhsullarы йох, xam neft satыr? O, yenя dя gцlя-gцlя cavab verdi ki, яgяr bu sualыn cavabыnы versя, mяn onsuz da o deyяnlяri qяzetdя yaza bilmяrяm. Mяn dя akademikя sюz verdim ki, o nя desя qяzetdя yazacaьам. Azad mцяllim sualыmыn cavabы olaraг bildirdi ki, bizim neftin tяrkibindя tяmiz uran var vя hegemon dюvlяtlяr dя urana gюrя xam neftя цstцnlцk verirlяr. Mяn dя sяhяri gцnц qяzetdя "Яcnяbilяrя neft yox, uran lazыmdыr" sяrlюvhяli mяqalя dяrc etdim. Qяzet чыxan gцn axшam Mяmmяd mяnя zяng edib dedi ki, Azad mцяllimlя telefonla danышыb, o da mяnя mяqalяyя

МЯММЯД МУСА ОЬЛУ АДИЛОВ эюря юz minnяtdarlыьыnы чатдырыб... Mяn artыq Шяkiйя эялдикдян sonra, hяmiшя Mяmmяdlя gюrцшяndя onu яn чox Шяkidя baш verяnlяr maraqlandыrardы. Шяki haqqыnda istяnilяn sюhbяtя elя diqqяtlя qulaq asыrdы ki, hiss olunurdu ki, dцnyaya gюz aчdыьы mяkan цчцn чox darыxыr. Щямишя дя орта мяктяб мцяллимляримизин, бир йердя охудуьумуз ушагларын, Шяkinin elm xadimlяrinin, yazычы vя шairlяrinin bir-bir hamыsыnыn adыnы чяkib, onlara salam sюylяmяyi юzцnя borc bilirdi. Шяkidя elя bir гощумунун, tanышыnыn xeyir, yaxud шяr iшi Мяммядсиз кечмирди... Юmrцnцn son эцнц дя Шяkiyя toy mяclisinя gяlmiшdi... Fяqяt, hяmin mяclisdяn sonra da юz ata-baba yurdunda dцnyasыnы dяyiшdi. Bяlkя bu da ulu Tanrыnыn iшi idi. Mяmmяdi юz dяrgahыna 58 il яvvяl dцnyaya gюz aчdыьы yurddan apardы. Mяmmяd Adilovun 58 yaшыnda bu dцnyadan kючmяsi

tяbii ki, bцtцn Azяrbaycanыn elmi ictimaiyyяtini чox kяdяrlяndirdi. Onunla birlikdя iшlяyяn, onu yaxыndan tanыyan hяr bir kяs hяlя uzun mцddяt onun hяyatdan kючmяsinя inana bilmяyяcяk. Яn чox isя onun юlцmц uшaqlыq dostlarыnы, мяктяб-sinif yoldaшlarыnы сарсытdы. Gюzяl insan, dяyanяtli dost, bюyцk alim Mяmmяd Adilov bizi bu dцnyada qoyub юzц Haqqыn dяrgahыna qovuшsa da, bizlяr dя hяr gцn ona bir gцn yaxыnlaшыrыq. Vя o elя bir insan idi ki, daim bizim qяlbimizdя йашайаъагдыр. Allah Taalaдан ona rяhmяt диляйиб, рuhu шad olsun дейирик. Юvladlarыna isя mюhkяm can saьlыьы арзулайырыг.

Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябин 1971-ъи ил мязунлары адындан Murad NЯБИБЯЙОВ

QИYMЯTLИ ИNSANLARЫN QИYMЯTИ Tяranя AБИДОВА Щямишя олдуьу кими, бu gцn dя Шяkinin яdяbi mцhitindя yetiшяn ziyalыlar кифайят гядярдир. Onlarыn yaradыcыlыьы dюvrцmцzцn vя яdяbi mцhitin "mяddahlaшan" sюzцn, sяnяtin dяyяri olmadыьы bir vaxta tяsadцf etsя dя, yenя dя онлар юz яtraflarыndan seчilяrяk, sevilяrяk xalqыn qяlbinя nцfuz edя biliрlяr. Bu seчilяnlяrin davamчыlarыndan biri dя xalq шairi Bяxtiyar Vahabzadяnin xeyir-duasы ilя poeziya alяminя ayaq aчan vя gяliшi ilя xalqыn ruhuna yenilik gяtirяn, шeirlяri ilя kюnцllяri oxшayan Qiymяt xanыm Mяhяrrяmlidir. Qiymяt xanыm Шяkinin Vяrяzяt kяndindя sadя bir ailяdя dцnyaya gюz aчan altы юvladdan biridir. Ta uшaqlыqdan tяhsilя, xцsusilя яdяbiyyata maraьы чox olmuшdur. Bunlarы atdыьы hяr bir addыmыnda gюrцrdц mцяllimlяri. Юz шagirdinin iшыqlы gяlяcяyini gюrцbduyan dil-яdяbiyyat mцяllimi Mюvsцm Mяmmяdov, Гиймятин bilik vя bacarыьыna яmin olduьundan, onunla daha ciddi mяшьul olmaьa baшladы. Чцnki бу гыз, oxuduьu mяktяbdя tяkcя юz bilik vя bacarыьы ilя seчilmirdi, щям дя юzцnяmяxsus tяlim-tяrbiyяsi ilя baшqa uшaqlara nцmunя gюstяrilirdi. Tяsadцfi deyildi ki, oxuduьu mяktяbdяn чoxdan ayrыlmasыna baxmayaraq, onun adы bu gцn dя mцяllim vя шagird kollektivinя fяxarяtlя tяqdim olunur. Bu gцn onun oxuduьu mяktяb altы kitab mцяllifi, шair, jurnalist, publisist, alim Qiymяtin hяm dя insanlыьы, vяtяnpяrvяrliyi ilя qцrur hissi keчirir.

Qiymяt xanыm bu nailiyyяtlяri яldя etmяk цчцn чox eniшliyoxuшlu yollardan keчib. O vaxtlar bяzi kяndlяrimizdя olduьu kimi, onlarыn да kяndindя qыzlarыn ali tяhsil almasы arzuolunmaz idi. Bu sяbяbdяn, orta mяktяbi bitirdikdяn sonra Гиймят ali tяhsil dalыnca gedя bilmiр valideynlяri ilя hesablaшaraq, юz taleyi ilя barышmalы olur. Amma qяlbindяki oxumaq hяvяsi heч vaxt Qiymяti tяrk etmir. Али тящсил алмаг арзусу иля yaшadыьы bir vaxtda ata-anasыnыn xeyir-duasы ilя ailя quraraq, gяlin kючцr. Sanki Qiymяtin bцtцn istяk vя arzularы bu insanы gюzlяyirdi ki, onu hяyata baьlayыb daha da ruhlandыrsыn. Юmцr-gцn yoldaшы onun iч dцnyasыna bюyцk dяyяr verяrяk, atdыьы hяr addыmda ona mяnяn dayaq durmaьa чalышыrdы. Arxasыndakы bu dayaьы gюrцb шeirя, sяnяtя yenidяn baьlanыrdы Qiymяt. Nяhayяt, orta mяktяbi bitirdikdяn on цч il sonra, цч ювлад анасы Qiymяtin yolунda gцn doьdu. О, Bakы Mяktяbяqяdяr Pedaqoji Texnikumuna daxil olуб, buranы qыrmыzы diplomla bitirдикдян сонра sяnяdlяrini Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinя verir vя yenidяn tяlяbя adыnы qazanыr. Doьrudan da, Qiymяtin yaradыcыlыq yollarыnda ona dostluq vя yoldaшlыq ediб, оnun yaradыcыlыьыna yцksяk dяyяr verяn щяйат йолдашы Gцlmяmmяd bяy sonralar цrяk sюzlяrini belя qяlяmя almышdыr: "Qiymяti Allahdan sonra daha чox tanыyan elя mяn юzцm olaram, desяm, sяhv etmяrяm. Hяmiшя Tanrыya шцkцr etmiшяm ki,

nя yaxшы taleyimя, qismяtimя Qiymяt dцшцb. Onunla birgя юmцr sцrmяk чox xoш vя шяrяflidir. Qiymяt hяr zaman юz yerini bilяn ziyalыdыr. Qohum, dost yanыnda bюyцk hюrmяt sahibidir. Юz sюzlяri ilя desяm, "Qiymяtli o kяsdir ki, qяlяm vяsfinя aciz…" Bяli, Qiymяt xanыm uьura gedяn yola yolчu oldu. Bu yollarda nя qяdяr duman-чяn olsa da, o юz yoluna davam edяrяk, addыmladы. Uьur-uьura calandы. Qiymяtin taleyinя tяhsil aldыьы mцddяtdя "Maarifчi" qяzetindя шюbя mцdiri olmaq qismяti dя dцшdц. O iшlяyяiшlяyя magistraturaya da daxil olду. Qarшыsыna qoyduьu mяqsяdя чatmaq цчцn bюyцk sяy vя bacarыq sяrf etmяk lazыm olduьundan, Qiymяt yorulub-usanmadan gecя-gцndцz чalышыrdы. Sanki o, itirdiyi illяrin яvяzini чыxmaq istяyirdi. Sanki dцшцnцrdц ki, birdяn zaman dayana bilяr vя gюrцlяsi чox iшlяri yarыmчыq qalar. Zamansa юz axarы ilя davam etmяkdяydi. Иllяr bir-birini яvяz etdikcя, Qiymяtin uьurlarы da artыrdы. Bir-birinin ardыnca шeir kitablarы nяшr olunmaьa baшladы. "Цrяyimdяn nяlяr keчir" deyя, юz kюnцl чыrpыntыlarы ilя oxucularыnыn gюrцшцnя gяldi. "Qяrib durna"nыn qяfil saldыьы lяlяklя yazmышdы sanki ikinci kitabыndakы kюvrяk misralarы. Ana sevgisini юzцnя hяmiшя bir himn hesab edяn Qiymяt, "Ana sяndяn doymadыm" deyя qarшыsыnda aчыlan yolla "Ишыьa sarы" addыmlayaraq, "Gюy adamы"nыn цrяyindя yыьыlыb qalan duyьularыnы hяzin bir pычыltы ilя bizlяrя чatdыrыrdы. Qiymяt vяtяnpяrvяr, mil-

QИЙМЯТ MЯЩЯРРЯМЛИ lяtini sevяn vя xalqыn dяrdini юzцnцnkц bilяn шairdir. Hяmin dяrdlяri yana-yana qяlяmя alыr шair: "Bu millяtin dяrdi yaman bюyцkdцr…" Xalqыnы цrяkdяn sevdiyindяn dяrdinin цstцnя dяrd gяlяn шairin yaradыcыlыьы haqda gюrkяmli qяlяm adamlarыmыz dяyяrli fikirlяr sюylяmiшlяr. Barяsindя deyilяn fikirlяr arasыnda юlmяz xalq шairimiz Bяxtiyar Vahabzadяnin dediklяri daha yaddaqalan, daha яzizdir: "Nяhayяt, яdяbiyyata yeni qяlяm, yeni nяfяs gяlib. Яn mцhцmц odur ki, bu gяnc qяlяm sahibi heч nяyi uydurmur. Yaшadыьыnы duyub, hiss etdiyini yazыr. Bax bu, яsil poeziyadыr!" - deyяn sevimli шairimiz Qiymяtin yaradыcыlыьыna ustad xeyir-duasы vermiшdir. Щазырда Гиймят ханым Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasы M.Fцzuli adыna Яlyazmalar

Иnstitutunun bюyцk elmi iшчisi, filologiya цzrя fяlsяfя doktorudur. Bu gцn Qиймят ханым jurnalistlik fяaliyyяti ilя dя чox yaxшы tanыnыr. Чцnki o, "Elimiz. Gцnцmцz" adlы qяzetin tяsisчisi vя baш redaktorudur. Ишлядийи редаксийанын гapысыnы aчan hяr kяsi Шяkili qonaqpяrvяrliyi ilя qarшыlamasы bir yana, bura цz tutan mцяlliflяrя, яmяkdaшlara bir ana qayьыsы ilя yanaшыr. Kimin яlindя vicdanlы qяlяmi vя istedadы var, bu qapы onun цzцnя aчыq olub hяr zaman. Qiymяt xanыmыn ancaq bir istяyi olub hяmiшя: юz юvladы qяdяr sevdiyi qяzetin nцfuzuna zяrяr gяtirmяmяk! Qяzetin mцяlliflяri, ziyalыlar Qiymяti baшa dцшяrяk, qяzetin sяhifяlяrini sяviyyяli yazыlarla rяngarяng etmяyя чalышыblar. Redaksiyaya цz tutan elя yaшlы mцяlliflяr var ki, mяnim elqыzыma "Anam" deyя mцraciяt edirlяr. (Арды 19-ъу сящифядя)


сящ.18

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Сящиййянин инкишафы уьрунда Шяkidя sяhiyyяnin maddi-texniki bazasыnыn yaxшыlaшdыrыlmasы istiqamяtindя tяdbirlяr ardыcыl surяtdя davam etdirilir

Шяki Mяrkяzi Rayon Xяstяxanasыnыn yeni istifadяyя verilmiш 100 чarpayыlыq cяrrahiyyя korpusunda шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov ilя rayonun sяhiyyя iшчilяrinin gюrцшц olmuшdur.

dя maddi-texniki bazasыnыn yenilяnmяsi vя mцasirlяшdirilmяsi istiqamяtindя zяruri tяdbirlяrin hяyata keчirildiyini diqqяtя чatdыrmышdыr. Bildirilmiшdir ki, Prezident Иlham Яliyevin xeyir-duasы ilя

binasыnda, doьum evi kompleksindя яsaslы tяmir vя yenidяnqurma iшlяri aparыlыr, Aшaьы Gюynцk xяstяxanasы vя Baш Gюynцk hяkim mяntяqяsi цчцn yeni binalar inшa olunur. Tяdbirdя xяstяxananыn hяkimlяri чыxыш edяrяk sяhiyyя sahяsinin gяlяcяk inkiшafыna yюnяlяn belя gюrцшlяrin яhяmiyyяtini yцksяk qiymяtlяndirmiш, arzu vя tяkliflяrini bildirmiшlяr. Шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov son illяr paytaxtla yanaшы, regionlarda da yцksяk standartlara cavab verяn mцasir xяstяxanalarыn, diaqnostika mяrkяzlяrinin istifadяyя verilmяsini юlkя rяhbяrliyinin sяhiyyя sahяsinя, insanlarыn saьlamlыьыna diqqяt vя qayьыsыnыn bariz nцmunяsi olduьunu bildirmiшdir. O qeyd etmiшdir ki, yцksяk keyfiyyяtli tibbi

Шяhяr rяhbяrliyi яvvяlcя yeni xяstяxanada yaradыlan шяraitlя yaxыndan tanыш olmuшdur. Yцz чarpayыlыq xяstяxana binasы Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin 2011-ci il noyabrыn 17-dя Шяkiyя sяfяri zamanы istifadяyя verilmiшdir. Yцksяk standartlara uyьun inшa olunan altы korpusdan ibarяt xяstяxanada tяcili tibbi yardыm, reanimasiya, iki cяrrahiyyя, onkoloji xяstяliklяr, gюz xяstяliklяri, diaqnostika, laboratoriya, dializ vя poliklinika шюbяlяri fяaliyyяt gюstяrir. Шюbяlяrdя quraшdыrыlan avadanlыq tibb elminin яn son nailiyyяtlяrinя яsaslanыr. Bu шяfa ocaьыnda 300-dяk tibbi heyяt чalышыr. Иcra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov шюbяlяri gяzmiш, burada quraшdыrыlan mцayinя, hemodializ, kompyuter-tomoqrafiya, rentgenoqrafiya vя digяr avadanlыq vя aparatlarla tanыш olmuш, xяstяlяrlя gюrцшmцшdцr. Xяstяxananыn geniш konfrans zalыnda keчirilяn tяdbiri mяrkяzi rayon xяstяxanasыnыn baш hяkimi Mяcid Яliyev aчaraq son illяr Шяkidя bцtцn sahяlяr kimi, sяhiyyяnin

istifadяyя verilmiш bu шяfa ocaьы, шцbhяsiz ki, Шяki sяhiyyяsinin gяlяcяk inkiшafыna mцhцm tяkan verяcяkdir. Baш hяkim mцasir tяlяblяrя cavab verяn belя bir xяstяxananыn tikintisinя gюrя шяk-

avadanlыqla tяchiz olunmuш bu xяstяxana, шцbhяsiz ki, xяstяlяrin яlavя vaxt sяrf edяrяk Bakы шяhяrinя getmяk problemindяn azad edяcяkdir. Яsas mяqsяd яhaliyя daha keyfiyyяtli sяhiyyя xidmяtinin

ililяr, elяcя dя rayonun tibb iшчilяri adыndan dюvlяtimizin baшчыsыna dяrin minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir. Qeyd olunmuшdur ki, sяhiyyяnin maddi-texniki bazasыnыn yaxшыlaшdыrыlmasы istiqamяtindя tяdbirlяr cari ildя dя ardыcыl davam etdirilяcяkdir. Hazыrda mяrkяzi rayon xяstяxanasыnыn baza

gюstяrilmяsinя nail olmaq, xяstяliklяrin tяyin olunmasы, profilaktikasы vя mцalicяsinin яsaslы шяkildя yaxшыlaшmasыna zяmin yaratmaqdыr. Иcra hakimiyyяtinin baшчыsы kollektivя яhalinin saьlamlыьыnыn qorunmasы iшindя yeni uьurlar arzulamыш вя юз tюvsiyяlяrini bildirmiшdir.

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

Velotur iшtirakчыlarы Шяkidя yцksяk qonaqpяrvяrliklя qarшыlan d ı lar

Цmummilli lider Heydяr Яliyevin xatirяsinя hяsr olunmuш beynяlxalq velosiped yarышыnыn цчцncц turu baшa чatmышdыr. Xatыrladaq ki, velotur Beynяlxalq Velosipedчilяr Иttifaqыnыn qitя turlarы tяqviminя daxil edilmiш 2.2 U-23 (23 yaшыnadяk olan idmanчыlar arasыnda) kateqoriyalы yarышdыr. Yarышlarda 18 komanda, o cцmlяdяn 4 xarici komanda iшtirak edib. Heydяr Яliyevin xatirяsinя hяsr olunmuш Veloturun tяшkilatчыlarы Azяrbaycan Velosiped Иdmanы Federasiyasы, Milli Olimpiya Komitяsi, Azяrbaycan Gяnclяr vя Иdman Nazirliyidir. Texniki dяstяyi Almaniyanыn "FREUNDE Eventloqistik" шirkяtidir. Veloturun 3-cц mяrhяlяsi Qяbяlяdя start gюtцrmцшdцr. Azяrbaycanda ilk dяfя keчirilяn velosiped idmanы цzrя peшяkar yarышmanыn iшtirakчыlarы Qяbяlя-Шяki-Qяbяlя marшrutu ilя 160 kilometr mяsafя qяt etmiшlяr. Veloturun яvvяlki mяrhяlяlяrindя olduьu kimi, bu dяfя dя Шяki-Oьuz yolu boyu yerlяшяn yaшayыш mяntяqяlяrinin sakinlяri яllяrindя цmummilli lider Heydяr Яliyevin portretlяri, dюvlяt bayraьыmыz vя gцl-чiчяk iшtirakчыlarы salamlamышlar. Шяkidя dя qonaqlar xalqыmыzыn яn gюzяl bayramlarыna mяxsus tяntяnя ilя qarшыlanmышlar.

Gяrgin mцbarizя nяticяsindя rusiyalы Dmitri Vernidub ("Samara" klubu) birinci, яlcяzairli Yusif Requiqui ("Centre Mondia du Cyclisme" klubu) ikinci, Ukrayna idmanчыsы Maksim Vasilyev цчцncц olmuшlar. Цч turun nяticяlяrinя gюrя, yцrцшцn lideri яlcяzairli Yusif Requiquidir. Цчцncц mяrhяlяnin qalibi, Rusiya idmanчыsы Dmitri Vernidub jurnalistlяrin suallarыna cavab verяrяk demiшdir ki, ilk dяqiqяlяrdяn liderliyi яlя almыш vя 120-ci kilometrdя daha 2 idmanчы ilя яsas qrupdan ayrыlmышdыr. O demiшdir: "Hяr шey finiшdя hяll olundu vя irяli чыxa bildim. Bu da яvvяlki kimi чяtin marшrut idi. Burada da daьlar var idi. Qяlяbя qazanmaq цчцn taktika vя gцc tяtbiq etmяli oldum". Veloyarышыn lideri, яlcяzairli Yusif Requiqui bildirmiшdir ki, "Mяnim baшlыca vяzifяm yцrцшdя qalib gяlmяkdir vя mяn taktikanы seчяn mяшqчimin tapшыrыqlarыnы yerinя yetirirяm". Azяrbaycan idmanчыlarы arasыnda яn yaxшы nяticя gюstяrmiш Tural Иsgяndяrov Azяrbaycan Velosiped Иdmanы Federasiyasыnыn yarыш iшtirakчыlarыna bюyцk dяstяk olduьunu vurьulamышdыr. O Azяrbaycan idmanчыlarыnыn gюstяricilяrinin getdikcя yaxшыlaшdыьыnы vurьulamышdыr.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.19

"M. F. Axundzadя vя Шяrqdя яdяbi-bяdii, estetik fikrin intibahы" Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti, Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutu vя bu tяhsil ocaьыnыn Шяki filialыnыn birgя tяшkilatчыlыьы ilя "M.F. Axundzadя vя Шяrqdя яdяbi-bяdii, estetik fikrin intibahы" mюvzusunda elmi-praktiki konfrans keчirilmiшdir.

Konfransы шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aчaraq nadir istedada, dяrin zяkaya malik olan M. F. Axundzadяnin zяngin vя bюyцk яdяbi irs yaratdыьыnы, gюrkяmli ictimai xadimin fяlsяfi, ictimai-siyasi vя estetik fikrimizin inkiшafыnda

13-dя bюyцk яdibin 200 illik yubileyinin keчirilmяsi ilя baьlы imzaladыьы mцvafiq Sяrяncamda Azяrbaycan яdяbiyyatыnыn inkiшafыnda parlaq sяhifяlяr aчmыш M. F. Axundzadяnin 200 illik yubileyinin tяntяnяli surяtdя keчirilmяsi цчцn aidiyyяti strukturlara mцvafiq tapшыrыqlar verilmiшdir. Qeyd edilmiшdir ki, bюyцk яdibin yubileyinin onun vяtяni Шяkidя yцksяk sяviyyяdя keчirilmяsini tяmin etmяk цчцn tяшkilat komitяsi yaradыlmыш, tяdbirlяr planы tяsdiq edilmiшdir. 2011-ci ildяn baшlayaraq M. F. Axundzadяnin adыnы

tяdbirlяrin, o cцmlяdяn elmi konfranslarыn, seminarlarыn, sяrgi vя mцsabiqяlяrin, teatr festivalыnыn keчirilmяsi nяzяrdя tutulmuшdur. Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutunun rektoru, Milli Mяclisin deputatы, siyasi elmlяr doktoru, professor Aqiyя Naxчыvanlы чыxыш edяrяk dahi insanlarыn, gюrkяmli шяxsiyyяtlяrin yaradыcыlыьыna layiqli qiymяt verilmяsinin, onlarыn yubileylяrinin keчirilmяsinin ulu юndяr Heydяr Яliyevin dюvrцndяn bizя nяsihяt vя vяsiyyяt olaraq qaldыьыnы nяzяrя чarpdыrmышdыr. Aqiyя Naxчыvanlы hazыrda

Mirzя Fяtяli Abbas Яmbala Elmя tюhfя verdi zяhmяtin, яzmin, Sehirini aчdыn nяsrlя, nяzmin. Banisi olmusan sяn realizmin, Чox dяrin qatlarы aчdыn Sяbuhi. Яbяs deyilmяyib adыna dahi.

***

Bюyцk mцtяfяkkir, milli dramaturgiyamыzыn banisi Mirzя Fяtяli Axundzadяnin anadan olmasыnыn 200 illik yubileyinя hяsr edilmiш tяdbirdя шяhяr rяhbяrliyi, elm adamlarы, ziyalыlar, filialыn mцяllim vя tяlяbяlяri, habelя Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutunun яmяkdaшlarы iшtirak etmiшlяr. Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя foyedя dahi яdibin яsяrlяrindяn ibarяt kitab sяrgisi ilя tanыш olmuшlar.

bюyцk xidmяtlяri olduьunu bildirmiшdir. Qeyd etmiшdir ki, bюyцk яdib yalnыz Azяrbaycanda deyil, Yaxыn Шяrq юlkяlяrindя dя maarifчilik hяrяkatыnыn gюrkяmli nцmayяndяsi kimi tanыnmыш, шюhrяt qazanmышdыr. M. F. Axundzadя юz яsяrlяrindя zцlm vя юzbaшыnalыьa, яdalяtsizlik vя nadanlыьa qarшы чыxmыш, azad vя xoшbяxt hяyat uьrunda fяal mцbarizя aparmышdыr. Bildirilmiшdir ki, Prezident Иlham Яliyevin 2010-cu il aprelin

QИYMЯTLИ ИNSANLARЫN QИYMЯTИ Tяranя AБИДОВА (Яввяли 17-ъи сящифядя) Onun sяsi-soraьы televiziya proqramlarыndan "Ovqat"dan, "Sovqat"dan gяlir tez-tez. Onun шeirlяrinя mahnыlar bяstяlяnir, qяzяllяri muьam цstя oxunaraq, kюnцllяri oxшayыr. Qiymяt xanыmыn daha bir xarakterik xцsusiyyяti dя var ki, onu xцsusi vurьulamaq istяrdim. Bu xanыm hяm dя vяfalы, etibarlы dostdur. Belя bir insandan bizim чox юyrяnяcяklяrimiz var. Onun tutduьu yolun sяmti ancaq "iшыьa sarы" olduьundan, юz xalqыnыn dяrdini o zяrif чiyinlяrindя чяkячяkя hяrdяn "kяndчiliyi tutanda", "tяlatцmlц dяniz kimi" kцkrяyib, dalьalar tяki шahя qalxanda, "bir gцlцmsяr цz gюrяndя" keчirdiyi o hisslяr burulьanыnda uшaqlыq illяrini tяkrar-tяkrar xatыrlayыr.

Artыq qeyd etdiyimiz kimi, Qiymяt Mяhяrrяmli belя nцfuzlu шяxsiyyяtlяrimizdяn, dяyяrli ziyalыlarыmыzdan biridir. O, tяkcя юlkяmizdя deyil, onun hцdudlarыndan kяnarda da yetяrincя юz sюzцnц demiш vя bюyцk uьur qazanmыш elm vя яdяbiyyat xadimidir. Onun Tцrkiyяdя, Иran vя Gцrcцstanda, elяcя dя юlkяmizdя keчirilяn beynяlxalq elmi vя яdяbi konfrans vя mцsabiqяlяrdя iшtirakы ona hяmiшя uьur gяtirib. Lap bu yaxыnlarda qardaш Tцrkiyяdя keчirilяn "Чыldыrlы Aшыq Шenlik" vя qonшu Gцrcцstanda keчirilяn vя Uluslararasы "Qafqaz xalqlarыnыn folkloru vя linqvokulturologiyasы" simpoziumlarыnda юlkяmizi lяyaqяtlя tяmsil edяn Q.Mяhяrrяmli, yeni, nцfuzlu beynяlxalq simpoziumlara hazыrlaшыr. Yolunuz hяr zaman aчыq olsun, Qiymяt xanыm!

Шяrqdя sяn yazmыsan ilkin dramы, Cahilя anlatdыn halal, haramы. Saьaltdыn gцlцшlя neчя yaramы, Cila verdi elmя dцha яmяli. Юlmяzlik qazandы Mirzя Fяtяli.

***

daшыyan prospektdя, parkda, geniш abadlыq-quruculuq iшlяrinя baшlanmыш, dahi mцtяfяkkirin evmuzeyindя tяmir-bяrpa iшlяri aparыlmышdыr. Tяdbirlяr planыnda, hяmчinin il яrzindя Шяkidя mцxtяlif

Azяrbaycanlы jurnalistlяr Tцrkiyядя sяfяrдя олублар Юlkяmizin rayon vя шяhяrlяrindя fяaliyyяt gюstяrяn jurnalistlяrin Tцrkiyяyя sяfяri baшa чatmышdыr. Azяrbaycan Mяtbuat Шurasыnыn vя Tцrkiyя Cцmhuriyyяti Baш Nazirliyi yanыnda Tцrk Яmяkdaшlыq vя Koordinasiya Agentliyinin (TИKA) birgя "Tяcrцbя mцbadilяsi proqramы" azяrbaycanlы jurnalistlяrя 4 gцn яrzindя qardaш юlkя-nin mediasы, xцsusilя regionlarыn kцtlяvi informasiya vasitяlяri ilя yaxыndan tanыш olmaq vя birgя яmяkdaшlыq yollarыnы aramaq цчцn яlveriшli imkanlar yaratmышdыr. Qяdim vя zяngin tarixя, mяdяni irsя malik Tцrkiyяnin юzяl qaynaqlarыnы яyani gюrmяk dя layihяyя zяngin чalarlar яlavя etmiшdir. Bюlgяmizi "Шяki" qяzetinin redaktoru Akif Salam tяmsil etmiшdir.

Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin dя bu sahяyя xцsusi diqqяt yetirdiyini, son illяr ardыcыl olaraq gюrkяmli шяxsiyyяtlяrin yubileylяrinin keчirilmяsinin шahidi olduьumuzu xцsusi vurьulamышdыr. Bildirmiшdir ki, bu tяdbirlяrin цmumtяhsil vя ali mяktяblяrdя, universitetlяrdя keчirilmяsi gяnc nяslin tяlim-tяrbiyяsinя, onlarыn gяlяcяkdя bir vяtяndaш kimi yetiшmяsinя чox bюyцk tяkan verяcяkdir. Konfransda Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri Vaqif Aslanыn "M. F. Axundzadя цmumшяrq яdяbiyyatыnda vя fяlsяfi fikrin inkiшafыnda yeni mяrhяlяdir" mюvzusunda mяruzяsi dinlяnilmiшdir. Azяrbaycan Mцяllimlяr Иnstitutu alimlяrinin tяqdim etdiklяri "Azяrbaycan яlifbasы islahatы sahяsindя M. F. Axundzadяnin tяшяbbцslяri", "Axundzadяnin fяlsяfi gюrцшlяri", "Axundzadяnin яdяbi irsindя bяdii tip vя xarakterlяrin psixoloji sяciyyяsi", "Axundzadяnin yaradыcыlыьыna Шяki

Яlяsgяr nяslinя sцdя чяkmisяn, Cяhalяtdяn qaчыb elmi seчmisяn. Fяlsяfi zirvяdяn mцdrik keчmisяn, Gцnяш ziyasыyla nurun qoшadыr. Xalq sяni чox sevir daim yaшadыr. яdяbi mцhitinin tяsiri" vя digяr mюvzularda mяruzяlяrdя dahi mцtяfяkkirin yaradыcыlыьыnы яn юnяmli mяqamlarыna toxunulmuшdur. Qeyd olunmuшdur ki, M. F. Axundzadяnin mяnalы, mяшяqqяtli, faciяlяrlя dolu юmцr vя yaradыcыlыq yolu tяkcя bir yazычы, dramaturq, nasir vя шair olaraq qalmamышdыr. O, zяngin vя чoxшaxяli yaradыcыlыьы ilя Azяrbaycan яdяbi tяnqidinin, milli dramaturgiyasыnыn, realist nяsrinin яsasыnы qoymaqla юzцndяn sonrakы яdяbiyyatыn inkiшafыna bir mayak kimi iшыq saчmыш, яdяbiyyatыmыzыn formalaшmasыnda mцhцm amil olan Шяki яdяbi mцhitinin dя inkiшafыna mцsbяt tяsir gюstяrmiшdir.


сящ.20

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

З Я Л З Я Л Я Бу даьыдыъы тябият щадисясинин sяbяblяri haqqыnda tяsяvvцrlяrin inkiшafы vя coьrafi paylanmasы Dilbazi ЪЯМИЛОВ, ъоьрафийашцнас, Шяки Реэионал Елми Мяркязин елми ишчиси Яn qяdim zamanlardan bяшяriyyяt Yerin formalaшmasы mяsяlяlяri vя onun sяthindя baш verяn tяbii proseslяrlя ( zяlzяlяlяr, daшqыnlar, vulkan pцskцrmяlяri vя s.) daim maraqlanmasыdыr. Keчmiшdя tяbii hadisяlяrя ecazkar izahat verilmiшdir, ayrы-ayrы юlkяlяrdя isя zяlzяlяlяrin baшvermя sяbяblяri mцxtяlif шяkillяrdя шяrh olunmuшdur. Yer цzцndяn шяhяrlяri vя digяr yaшayыш mяntяqяlяrini yox edя bilяn zяlzяlяlяr geniш yayыlmыш яn daьыdыcы tяbii fяlakяt nюvlяrindяn biridir. Zяlzяlяlяr maddi sяrvяtlяri mяhv edir, yцz minlяrlя insan hяyatыnы aparыr vя eyni zamanda, insanlarыn шцurunda heч nя ilя mцqayisяyя gяlmяyяcяk dяrяcяdя qorxu hissi yaradыr. Gюrцnцr, buna gюrя dя zяlzяlяlяrin yaranma sяbяblяri barяsindя son dяrяcя inanыlmaz tяsяvvцrlяr formalaшmышdыr. Onlardan bяzilяrini, bizim nяzяrimizcя, daha чox qeyri-adi olanlarыnы sadяlяшdirilmiш шяkildя oxucularыn diqqяtinя чatdыrmaьы lazыm bilirik. Birma tayfalarыndan birinin rяvayяtlяrindя yer kцrяsi ilanlar dairяsi ilя яhatя olunmuш шяkildя tяsvir edilmiшdir. Яgяr onlardan biri юz quyruьunu yemяli шey bilib, onu tutmaьa чalышыrdыsa o zaman onun tюrяtdiyi titrяyiш bцtцn yer kцrяsi boyunca yayыlыr. Moluk adalarыnыn яhalisi dя zяlzяlяlяrin sяbяbinin mяhz ilanlar olduьuna inanыrdы. Maraqlы cяhяt ondan ibarяtdir ki, hind яfsanяsinя gюrя dя yer kцrяsini чoxlu ilanlar saxlayыr vя onun dяnizя dцшmяsinin qabaьыnы alыr. Hesab edilirdi ki, onlar Yer kцrяsini biri digяrinin цzяrinя atmaqla, guya zяlzяlя tюrяdirlяr. Qяdim zamanlarda mяrkяzi vя cяnub Qяrbi Asiya xalqlarы belя hesab edirdilяr ki, zяlzяlяlяr bюyцk naqqa balыьыnы hяrяkяtlяri nяticяsindя yaranыr. Qяdim yunanlarыn vя romalыlarыn zяlzяlяlяrin sяbяblяri haqqыnda fantastik tяsяvvцrlяri bizim gцnlяrя qяdяr gяlib чatmышdыr. Belя ki, yunanlar hesab edirlяr ki, яfsanяvi qяhrяman Atlas yer kцrяsini чiyinlяrindя saxlayыr, ancaq zяlzяlяlяrin Aralыq dяnizi hцdudlarыnda daha tez-tez sahil boyunca baш vermяsini onlar "Yer kцrяsini titrяdяni" adlandыrdыqlarы dяniz allahы Poseyelonun (romalыlarda Neptun) qяzяbi ilя izah edirdilяr. Чox poetik ruhun яfsanяsindя isя Yer kцrяsinin цч sцtun-Иnam, Цmid, Mяhяbbяt цzяrindя yerlяшdiyi qeyd edilir. Hesab edirdilяr ki, bu цч dayaqdan hяtta biri qeyri-яxlaqi hяrяkяt nяticяsindя korlanarsa, bu, Yer kцrяsinin titrяmяsinя sяbяb olur. Zяlzяlяlяr haqqыnda яn

ilkin yazыlara qяdim elmi яsяrlяrdя, яlyazmalarda vя salnamяlяrdя rast gяlinir. Bunlarыn яksяriyyяtindя mцяlliflяr tяrяfindяn daьыdыcы fяlakяtin sadя tяsvirindяn baшqa onlarыn яmяlя gяlmя sяbяblяri barяsindя izahatlar verilmяsinя dя cяhdlяr gюstяrilirdi. Zяlzяlяlяr haqqыnda elmin praktik olaraq Yer kцrяsinin quruluшu, inkiшafы, onda baш verяn geoloji proseslяr, elяcя dя geoloji biliklяrin sяviyyяsi vя s. mяsяlяlяr цmumilikdя tяbiяtшцnaslыqla яlaqяdar olduьundan, zяlzяlяlяrin sяbяblяri Yer kцrяsinin quruluшu haqqыnda tяsяvvцrlяrdяn formalaшыrdы. Falles (er. яv. 625-547ci illяr) Yer kцrяsini dяniz sяthindя цzяn disk шяklindя tяsяvvцr edilirdi ki, bu da юzцnц Yer kцrяsi sяthindя zяlzяlяlяr шяklindя biruzя verirdi. Efesli Heraklitin (er.яv. 544-484-cц illяr) mяktяbinin nцmayяndяlяri isя zяlzяlяni vulkanlarыn pцskцrmяsi ilя яlaqяlяndirirdilяr. Qяdim yunan alimi Anaksaqor (er. яv. 500-428-ci illяr) hesab edirdi ki, zяlzяlяlяrin sяbяbi maьaralarda baш verяn uчqunlardыr. Doьrudanda, yeraltы uчqunlar nяticяsindя zяlzяlяlяr яmяlя gяlir, lakin onlar baш verяn hadisяlяrin ancaq 1/3-i qяdяrdir. Яrяstunun fikrincя, Yer tяkinя dцшяn sыxыlmыш hava tяzyiqi юzцnя чыxыш yolu axtararkяn zяlzяlяnin baш vermяsinя sяbяb olur. ЫX яsrin gюrkяmli alimi Иbn Sinanыn яlyazmalarыnda zяlzяlяlяrin daьяmяlяgяlmя prosesi ilя яlaqяdar olmasы fikri юz яksini tapmышdыr. Qafqazda zяlzяlяlяrin юyrяnilmяsindя Q.V.Abix gюrkяmli rol oynamышdыr. Onun apardыьы tяdqiqatlar geologiyada seysmotektonik tяsяvvцrlяrin baшlanьыcыnы qoydu. O, Alp-Qafqaz-Himalay daь qurшaьыnы ayыrmыш, yeni tektonik fяal Alp geosinklinalыnы bu qurшaqda vulkanizm vя zяlzяlяlяrlя sяciyyяlяndirmiшdir. Q.V.Abix zяlzяlяlяrin istiqamяtinin daь silsilя istiqamяtinя uyьun olmasы ideyasыnы irяli sцrmцшdцr. Zяlzяlя bюyцk sцrцшmяlяrя, uчqunlara, Шamaxы шяhяrinin, Baskal, Яngяrxaran vя s. kяndlяrin yaxыnlыьыnda чatlara sяbяb olmuшdur. 1902-ci il Шamaxы zяlzяlяsinin sяbяblяrini K.A. Aьamirzяyev юzцnцn Bюyцk Qafqazыn Azяrbaycan hissяsinin seysmotektonikasыnыn юyrяnilmяsinя hяsr olunmuш monoqrafiyasыnda izah edir. Belяliklя, Yer qabыьыnda чox zяif vertikal hяrяkяtlяr baш verir, onu bir hissяsi aшaьыya enir, digяri isя tяdricяn yuxarыya qalxыr. Mяs. Kцr vя Cяnubi Xяzяr чюkяkliklяri zяif aшaьы enяn hяrяkяtlяri hiss edir, ancaq Bюyцk vя Kiчik Qafqaz, hяmчinin Elbrus vя Kopetdaь daьlarы isя yuxarыya qalxan hяrяkяtlяrя mяruz qalыr. Belя mцxtяlif istiqamяtli vertikal hяrяkяtlяr nяticяsindя kontinental чatыn яyilmяsi baш verir, bu da layda elastiki gяrginliyin meydana чыxmasы ilя mцшayiяt

olunur. Gяrginlik daь sцxurlarыnыn davamlыlыq hяddini цstяlяdiyi zaman lay qыrыlыr, bunu da biz zяlzяlя kimi hiss edir vя qavrayыrыq. Yer kцrяsi ayrы-ayrы seysmik zonalara bюlцnцr. Mяs: яn yцksяk seysmiklik (80%-yaxыn) demяk olar ki, dяrin (deer focus) vя orta dяrinlikli zяlzяlяlяrin (intermediat) bюyцk hissяsinin yerlяшdiyi Sakit okean qurшaьыnda mцшahidя edilir. Bu qurшaq яdяbiyyatda Sakit okean qurшaьы kimi mяlum olan Vulkanik halqaya uyьun gяlir. Иl яrzindя bu qurшaьыn daxilindя baш verяn gцclц zяlzяlяlяrin sayы orta hesabla 15-я чatыr. Ondan kяnarda isя cяmi 4-dяn чox mцшahidя olunmayыb. Aralыq dяnizi - Asiya qurшaьыnda da чoxlu daьыdыcы zяlzяlяlяr baш verir. Aralыq dяnizini, Kiчik Asiyanы, Qafqaz, Иran, Pamir vя Birmanы Яhatя edяn geniш seysmik zolaq Sakit okeana qяdяr uzanыr, burada geniшlяnяrяk digяr zona ilя birlяшir. Kiчik юlчцlц цчцncц zona Шimal Buzlu okeanыndan cяnuba doьru uzanan su altыna чюkmцш daь tirяlяri boyunca izlяnilir. Sakit okean vя Aralыq dяnizi - Asiya qurшaqlarы ilя mцqayisяdя orta okean silsilяrinin seysmik fяallыьы yцksяk, zяlzяlяr burada tez-tez baш vermir vя o qяdяr dя gцclц deyil. Bu цч zona, digяr xыrda zonalar kimi, mяkan etibarы ilя Yer kцrяsinin яn iri daьlar sisteminя uyьun gяlir.

Yuxarыda adlarы чяkilяn яsas seysmiklik qurшaqlardan яlavя ikinci dяrяcяli qurшaqlarda mюvcuddur. Hind okeanыnыn qяrb hissяsini, Шяrqi Afrika qrabenlяrinin (uчurumlarыnыn) kontinental daxili qurшaьыnы vя Arktik - Atlantik qurшaьыnы buna misal gюstяrmяk olar. Bu vilayяtlяr Alp qыrышыqlыьы zonalarы adlanыr. Qitяlяrin kяnar zonalarы Yer kцrяsinin daha seysmofяal regionlarы sayыlыr. Belяliklя, ocaqlarыn яmяlя gяlmя prinsipinя gюrя, zяlzяlяri tektonik, vulkanik, uчqun vя partlayыш tipli zяlzяlяrя ayыrmaq olar. Qeyd edяk ki, Yer sяthindя яn чox yayыlanы vя яn gцclцsц tektonik zяlzяlяlяrdir. Vulkanik zяlzяlяlя maqmatik vulkanlarыn fяaliyyяtilя яlaqяdar olan Yer sяthinin titrяyiшidir. Titrяyiшin mяnbяyi kiчik dяrinlikdя olur (orta hesabla 5km). Aparыlan mцшahidяlяr gюstяrir ki, onlar tektonik zяlzяlяdяn fяrqlяnir vя tezliklя sюnцr. Uчqun zяlzяlяri - yeraltы boшluqlar vя daь - mяdяn qazmalarы olan rayonlarda baш verir. Bu kiчik zяlzяlяlяr шaxta vя ya maьaralalarыn tavanыn uчmasы nяticяsindя, ya da "daь zяrbяlяri" шяraitindя baш verir. Patlayыш zяlzяlяlяri insan tяrяfindяn tюrяdilяn zяlzяlяlяrdir, adi vя ya nцvя partlayышы zamanы baш verir. Ocaьы чox geniш spektri яhatя edir,

saniyяlяrlя saniyяnin yцzdя birinя qяdяr davam edяn ehtizazlar яmяlя gяtirir. Ehtizazlar Yer kцrяsi tяkinin hяr tяrяfinя yayыlыr vя tяxminяn 20 dяqiqяdяn sonra Yer kцrяsinin яks tяrяfinя ( nюqtяsinя) чatыr. Zяlzяlя ocaьы mцшahidя mяntяqяsindяn nя qяdяr uzaq mяsafяdя vя dяrinlikdя yerlяшяrsя, dalьalarыn gяlmя vaxtlarыndakы fяrq dя bir o qяdяr чox olar (birinci vя ikinci tяkanlar arasыndakы zaman). * Zяlzяlя ocaьы anlayышы induktiv olaraq kifayяt dяrяcяdя aydыndыr, ancaq bununla yanaшы, o xeyli qeyri-mцяyyяndir. Mцxtяlif hallarda zяlzяlя ocaьыnы mцяyyяn edяrkяn bu anlayышыn mяzmunun mцxtяlif cяhяtlяrini qeyd edirlяr. * Ocaq - Seysmik dalьalarыn ilkin чыxыш nюqtяsi. * Zяlzяlяlяr zamanы bяrpa olunmayan deformasiyanыn baш verdiyi mцstяvi sяth. * Afterшoklarыn hiposentrlяrin yerlяшdiyi чыxыш nюqtяsi. Bцtцn burada yazыlanlardan belя nяticяyя gяlяrяk zяlzяlя hadisяsinin XЫЫ ballыq intensivlik шkalasыnыn cяdvяlini tяrtib edirik. Улу Танры Юзц бяшяриййяти tяbiяtин даьыдыъы hadisяlяrindяn qorusun.

XЫЫ ballыq MSK intensivlik шkalasы Ы

Zяlzяlяni adamlar hiss etmir. Yerin ehtizazы cihazlarla qeydя alыnыr.

ЫЫ

Bяzi, hяssas adamlar tяrяfindяn hiss edilir.

ЫЫЫ

Ehtizaz bina daxilindя rahat vяziyyяtdя olan bяzi adamlar tяrяfindяn hiss edilir. Diqqяtli mцшahidячilяr asыlmыш яшyalarыn zяif yellяnmяsini hiss edirlяr.

ЫВ

Asыlmыш яшyalarыn yцngцl yellяnmяsi. Pяncяrя vя qapыlarыn ehtizazы mцmkцndцr. Zяlzяlя bina daxilindя olan adamlarыn яksяriyyяti tяrяfindяn duyulur. Tяk-tяk hallarda yatanlar oyanыr.

В

Asыlmыш яшyalarыn yellяnmяsi, dюшяmяlяrin xыrыltыsы, шцшяlяrin cingiltisi, suvaqlarыn tюkцlmяsi hallarы baш verir. Bina daxilindя olan adamlarыn hamыsы vя aчыq havada olan adamlarыn яksяriyyяt tяrяfindяn hiss olunmur; hamы yuxudan oyanыr. Heyvanlar narahatlыq keчirir.

ВЫ

Asыlmыш яшyalar yellяnir. Bяzяn kitablar rяflяrdяn yerя tюkцlцr vя divarda шяkillяr tяrpяnir. Yцngцl mebel yerindяn tяrpяnir. Qab-qacaq dцшцr. Adamlarыn чoxu binadan qaчыr. Heyvanlar sыьыnacaqdan qaчыr.

ВЫЫ

Binalarda xeyli zяdяlяnmяlяr baш verir: suvaqda nazik чatlarыn vя ayrы-ayrы parчalarыn qopmasы mцшahidя olunur, divarlarda чatlar яmяlя gяlir. Kitablar, qab-qacaqlar, gцldanlar yerя dцшцr. Adamlar yыxыlыr, binadan qaчыb чыxыr vя ayrы-ayrы hallarda pяncяrяlяrdяn atыlыrlar.

ВЫЫЫ

Binalarda daьыntыlar: divarlarda bюyцk чatlar yaranыr, karnizlяr qopub dцшцr, tцstц borularы yыxыlыr. Yцngцl яшyalar qalxыb-dцшцr vя чevrilir. Adamlar gцclя ayaq цstя dayanыr. Hamы binadan чыxыb qaчыr.

ЫХ

Bяzi binalarda uчqunlar: divarlarыn, tavanlarыn, dam юrtцyцnцn uчmasы. Mebelin dцшцb qыrыlmasы. Heyvanlarыn gцclц narahatlыьы.

Х

Binalarыn чoxunda uчqunlar. Ev avadanlыьыnda чoxsaylы zяdяlяnmяlяr. Heyvanlar orabura qaчышыr vя sяs чыxarыrlar.

ХЫ

Yer sяthindя чoxsaylы чatlar, daьlarda bюyцk uчqunlar. Чoxsaylы sakinlяrin, heyvanlarыn vя avadanlыьыn uчmuш binalarыn daьыntыlarы altыnda mяhvi.

ХЫЫ

Relyefin bюyцk юlчцlяrdя dяyiшilmяsi. Gцclц fяlakяt. Binalarыn uчmasы nяticяsindя яhalinin bюyцk hissяsi mяhv olur. Bitkilяr vя heyvanlar uчqunlar vя daь rayonlarыnda baш verяn daьыntы nяticяsindя mяhv olur.


№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

S И C И L L Я M Я zцmц olmayan Mяhяrrяmin sяsini dolma ilя kяsirlяr.

lяmяyя baxaq:

* Sicillяmяdя misralarыn sayы artдыqca onun tяsir gцcц vя чяkisi dя artыr. Nцmunяyя baxaq:

Ayыl-mayыl Иsmayыl, Yuxudan ayыl Иsmayыl. Get bazara яncir al, Яncir olmasa, zяncir al.

Abbas, qapыnы bяrk bas, Arvada bir qapaz. Hяdsiz qыsqanc olan kiшiyя deyib-lяr bu nцmunяni ki, arvadы evя qoy qapыnы bяrk bas aчыlmasыn, юzцnя dя bir qapaz vur ki, чюlя dя чыxmasыn.

** Qurbaьa Zahid tяndir чюrяyi yapыb, satыb dolanыb. O, юzц dя bamяzя adam olub. Xalq iчindя bяzi mяzяli яhvalatlarы da var. Цz quruluшu qurbaьaya oxшadыьы цчцn, ona Qurbaьa Zahid deyilib. Aшaьыda onu cыrnatmaq цчцn deyi-lяn altы misralыq sicillяmяyя baxaq:

* Bir baшqa nцmunяyя baxaq: Bяxtiyar, duzdu xiyar, Yayda tutaq qышda yiyax.

Abbas Яmbala, Toplayanы vя araшdыranы Шяkinin Xan sarayыnы analoqu olmayan rяngarяng шяbяkяlяr, шifahi nitq, lяhcя, шivя sarayыnы rяngarяng folklor janrlarыnыn bяnzяrsiz шяbяkяsi bяzяyir. Шяkinin folklor arealыnda яn az rast gяlinяn janrlardan biri dя dadы, duzu, turшusu, яdavasы yumorla yoьrulan poetik sicillяmя janrыdыr. Шяki lяtifяlяrindя olduьu kimi, sicillяmяdя dя Шяkililяrin bamяzяliyi sюzцn, misranыn canыna hopmuшdur. Topladыьыm nцmunяlяrя яsasяn sicillяmя janrы bir misradan on dюrd misrayadяk olur. Sicillяmяdя sцjet xяtti yoxdur. Шяkili kiminlяsя sюhbяt edяndя qarшы tяrяf anlaшыlmaz danышanda deyir ki, sыzыllatma de gюrцm nя deyirsяn, yaxud da bu tamam sicillяtmяdir, ifadяsini iшlяdir. AMEA Folklor Иnstitutunun Шяki bюlmяsindя iш yerimdя idim, bir xanыm otaьa daxil olmaq цчцn icazя istяdi. Dяvяt etdim, xoш gяldindяn sonra яylяшdi. Tanыш olduq. Xanыm sюhbяtя baшladы, dedi ki, яslяn Шяkiliyяm. Amma Rusiya vяtяndaшыyam, orda yaшayыram. Bir neчя ay qabaq mяni Sovet яbяdiyyatы mцtяxяssisi kimi Tцrkiyяnin Иstanbul шяhяrinя folklor tяdbirinя dяvяt etmiшdilяr. Toplantыnы baьlayan Tцrkiyяli alim sonda sicillяmя janrы haqda mяlumat verdi. O dedi ki, bu janr Azяrbaycanыn Шяki шяhяrindя yaranыb, чox tяяssцf ki, bu janr haqqыnda яldя heч bir nцmunя yoxdur. Dцz deyirlяr ki, Xalq gюzц tяrяzidir. Kimdя, nяdя isя hansыsa чatышmamazlыьы, qцsuru hiss edяn kimi narazы qalыr, hяmin цnvana qarшы mцnasibяti poetik sicillяmя janrыnda bildiriblяr. Sicillяmя hansы adama цnvanlanыbsa onu qыcыqlandыrmaq, cыrnatmaq цчцn iшlяdiblяr. Baшqa sяmtя цnvanlanan sicillяmяlяrdя isя narazыlыqlarыnы bildiriblяr. * Yuxarыda deyilяn bu fikirlяrя aшaьыdakы bir misralыq sicillяmяdя baxaq: Avdыlla, bir шahы verim qaqqыlla. Pula юyrяnяn Avdыlla pulsuz buludlu gюylяr kimi qaш qabaqlы olur vя dinib danышmыr. Ona gюrя dя ona bir шahы verir ki, deyib gцlsцn. Шяkililяr demiшkяn qыrышыьы aчыlsыn. * Maldarlыqla mяшьul olan ailяnin yeniyetmя oьlunu tay-tuшlarы bu cцr cыrnadыrlar: Aydыn, danalarы saydыn? * Baшqa bir sicillяmяdя: Sяlяmя, tumanы dяydi kяlяmя. Qяdimdя imkanlы adamlar цst-цstя dюrd beш gцllц tuman geyяrdilяr. Bir birindяn цч-dюrd barmaq yuxarы vя altdakы tumanlarыn gц-lц gюrsяnsin. Sяlяmя dя bu tumanlarы geyib gяlib bostana ki, qыzlar, arvadlar gюrsцnlяr. O da kяlяmя dяyib. * Bu nцmunяdя isя: Mяhяrrяm, dolma verim zяhяrrяn. Ac olanda sяs kцy salan aclыьa dю-

Bu sicillяmя ailяsini duza, turшuya sirkяyя (tut, цzцm) qoyulmuш tutmalarla (шorabalarla) dolandыran Bяxtiyara deyilib. Yaxшы yadыmdadыr beш-altы yaшыm olardы. Evdя pяncяrяnin шцшяsini sыndыrmышdыm. Atam qonшumuz шцшяsalan Nuhbala dayыnы чaьыrdы ki, шцшяni salsыn. Nuhbala dayы altmыш-altmыш beш yaшыnda balacaboy kiшi idi. O яlindя alяtlяri vя qoltuьunda шцшя ilя gяldi. Pambыq nяnяm (яsl adы Mяlяksima idi) dedi ki, ay Nuhbala dayы Abbasa acыqlan aynalarы sыndыrmasыn. Nuhbala dayы gцlя-gцlя dedi ki, ay Pambыq bacы uшaqlar aynalarы sыndыrmasa mяn чюrяk pulunu hardan qazanaram. Nuhbala dayы шцшяni salыb, pulunu alыb gedяndя, Pambыq nяnяm aшaьыdakыlarы dedi: A Nuhbala, Nuhbala, Aynalarы mыxcala. ** Aшaьыdakы nцmunяdя isя xalqыn gюzцndяn dцшяn, hюrmяtini itirяn molladan sюhbяt gedir: Molla-molla modux var, Molla boyda qodux var. ** Bir baшqa sicillяmяdя isя Шura hюkцmяti dюvrц insanlarыn daxilindя kolxoz quruluшuna olan barышmazlыq bildirilir: A cana - a cana, a kolxoz? Gяldi traxdorumuz. Cana sюzцnц Шяkililяr xarab, yaramaz mяnasыnda iшlяdirlяr. A cana-a cana, a kolxoz isя a yaramaz -a xarab, a kolxoz mяnasыnda iшlяdilir. ** Иndi isя цч misralы Sicillяmяlяrlя tanыш olaq: Mirяstя qarы, Daшkirяc barы, Tellяri sarы. Bu sicillяmя dяli Mirяstяni qыcыqlandыrmaq цчцn deyilib. Pяrakяndя sarы saчlarы vя donuq sifяti tяsvir ediblяr. ** Qara qыzыn bяxtinin aчыlmasы vя ona gяlяn niшana qыsqanclыq edяn qыzlarыn dediyi sicillяmя belяdir: Qara qыz, qяndili qыz, Toux peyininnяn niшan gяlir, Яnniyinяn, kirшan gяlir. ** Юzцnяmяxsus tяsir gцcц olan dюrd misralы sicillяmя ilя tanыш olaq. Шura hюkumяti dюvrц 1941-1945-ci il mцharibяsindяn az sonra Шяki Иpяk kombinatыna ixtisaslы fяhlя hazыrlayan peшя mяktяbinя (FEZO) Yusif (Usuf) mцяllimi mцdir qoyurlar. Hяmin dюvrdя яrzaq qыtlыьы hюkm sцrцrdц. Ona gюrя dя яrinmiш kяrя yaьы (sarы yaь) яyyamda bir dяfя яlя dцшцrdц. Bu mюvzu ilя baьlы Usuf mцяllimя deyilяn sicillяmя bu cцrdцr: Usuf mяlim gцnorta, Шalvarыnы darta-darta. Kuxniyя zakaz verir, Sarы yaьыnan yumurta. *** Sevdalы Иsmayыl sevdiyi qыza necя aшыq olursa, daim юz alяminя qapыlыr, dцnyadan xяbяrsiz gah yuxulu kimi, gah da dяli-divanя kimi gяzdiyi цчцn ona deyilяn bu dюrd misralыq sicil-

Qurbaьa Zahid qurrr, O baшdannan dur. Xamыrы yoьuшdur, Tяndiri salышdыr. Чюrяyi satышdыr, Puldan soxuшdur. **** Яlimizdя olan on misralыq sicillяmя, Tцlkц lяqяbli Mabud kiшiyя цnvanlanыb. Шяkinin чox aьыr ziyarяtgahы olan Mяmmяd Яfяndi ziyarяtgahыndan gecяlяr qapыsы baьlanandan sonra, Tцlkц Mabud divardan aшыb verilяn nяzir pullarыnы oьurlayыrdы. Onun bu kimi яmяllяrinя gюrя aшaьыdakы sicillяmяni deyiblяr. Dodulunun eшшяyi, Tцlkц Mabudun dюшшяyi. 7-ci zavodun чarxы, Tцlkц Mabudun arxы. Buьda яppяyin onluьu, Tцlkц Mabudun donluьu. Arpa яppяyin цчlцyц, Tцlkц Mabudun mцшdцyц. Иbornun hяr yanы, Tцlkц Mabudun qяlyanы. Min doqquz yцz qыrxыncы illяrdя Aь buьda чюrяyi (buьda яppяyin onluьu) on manat olub. Ичяrisi чюrшюpцnяn dolu qara arpa чюrяyi (Arpa яppяyin цчlцyц) isя цч manat olub. * On dюrd misralыq sicillяmяnin yaranma tarixi, чяkisi vя lяngяri чox maraqlыdыr. Шяki Иpяk kombinatыnыn gцnbatan tяrяfindя yaшayan ermяni Buьdana deyilib. Min doqquz yцz яlli sяkkizinci ildя hяmin ermяninin tяqribяn яlli-яlli beш yaшы olardы. Hяr gцn ata minib Шяkinin mяrkяzi kцчяlяri ilя azы bir dюvrя vurardы. Mяnim vя yaшыdlarыmыn sяkkiz yaшы var idi. Buьdan atы ilя kombinat qabaьыna yaxыnlaшanda bюyцk oьlanlar hяmin sicillяmяni oxuya-oxuya cцrbяcцr sяslяr чыxarыrdыlar. Biz dя onlara qoшulub oxuyurduq. Dяfяlяrlя ermяni atыnы saxlayыb az qala yalvara-yalvara bюyцk oьlanlara deyirdi ki, ara ayыpdы atanыz yerindя kiшiyяm belя шeylяri elяmяyin. Amma oxuyanlarыn sayы hяr gцn чoxalыrdы. Buьdan atla gюrsяnяndя sanki, mяrasim baшlayыrdы, insanlar юzцnя яylяncя tapыrdы. Ona atla birlikdя yarыm aya dюvrя vurmaьы tяrgitdilяr. Bu sicillяmя o vaxtdan yaddaшыmda qalыb:

сящ.21

Ombudsman Шяkidя ictimai dinlяmяlяr keчirmiшdir Иnsan hцquqlarы цzrя mцvяkkil Elmira Sцleymanovanыn iшtirakы ilя mayыn 21-dя Шяki шяhяrindя Azяrbaycan Respublikasыnda insan hцquq vя azadlыqlarыnыn mцdafiяsinin sяmяrяliliyini artыrmaq sahяsindя Milli Fяaliyyяt Proqramыnыn (MFP) tяbliьi vя tяtbiqi mяsяlяlяrinin mцzakirяsinя hяsr olunmuш ictimai dinlяmяlяr keчirilmiшdir. Tяdbirdя Шяki-Zaqatala bюlgяsi vя яtraf rayonlarыn icra hakimiyyяti vя bяlяdiyyяlяrin, mяhkяmя, polis, prokurorluq orqanlarыnыn yerli шюbяlяrinin, hяmчinin digяr qurumlarыn nцmayяndяlяri iшtirak etmiшlяr. Tяdbiri giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov aчmышdыr. Tяdbirdя Ombudsman Elmira Sцleymanova "Azяrbaycan Respublikasыnda insan hцquq vя azadlыqlarыnыn mцdafiяsinin sяmяrяliliyini artыrmaq sahяsindя Milli Fяaliyyяt Proqramы insan hцquqlarы sahяsindя islahatlarыn yeni mяrhяlяsi kimi" mюvzusunda mяruzя etmiшdir. Mцvяkkil MFP-nin icrasы sahяsindя gюrцlяn iшlяr, insan hцquqlarыnыn mцdafiяsi sahяsindя hяyata keчirilяn tяdbirlяr barяdя danышmыш, Proqramda qanunvericiliyin insan hцquqlarы baxыmыndan tяkmillяшdirilmяsi istiqamяtindя qarшыda duran vяzifяlяr, MFP ilя яlaqяdar qeyri-hюkumяt tяшkilatlarыnыn vяzifяlяri, dюvlяt-QHT яmяkdaшlыьыnыn mexanizmlяri vя digяr mяsяlяlяr яtrafыnda sюhbяt aчmышdыr. Mцzakirяlяrdяn sonra dinlяyicilяrin suallarы cavablandыrыlmышdыr. Tяdbirdяn sonra Azяrbaycan Respublikasыnыn Иnsan Hцquqlarы цzrя Mцvяkkili (Ombudsman) Elmira Sцleymanova шяhяr 10 saylы orta mяktяbdя шagirdlяrlя gюrцшяrяk onlarыn hцquq sahяsindяki biliklяrini yoxlayыb. Mяlumat цчцn bildiririk ki, юtяn ilin sonlarыndan etibarяn 10 saylы orta mяktяbdя "Pillяli uшaq hцquqlarыnыn tяdrisi" proqramы яsasыnda tяlimlяr keчirilib. Tяlim 3 qrupda aparыlыb. Яsasяn 3-4, 5-7 vя 8-9cu siniflяrdя hяyata keчirilяn bu tяdrisin mяqsяdi uшaqlarыn cяmiyyяtin kiчik цzvlяri olmasыna baxmayaraq юz hцquqlarыnы юyrяnmяsi, hцquqularыnы qorumaьы bacarmasы, cяmiyyяt цчцn yararlы vяtяndaшa чevrilmяsini tяbliь etmяkdir. Bu tяdris prosesindя dяrslik kimi яsasяn "uшaq hцquqlarы konsepsiyasы"ndan istifadя olunub. "Pillяli uшaq hцquqlarыnыn tяdrisi" hяlяlik 8 rayonda aparыlыr. Иnsan Hцquqlarы цzrя Mцvяkkil (Ombudsman) Elmira Sцleymanova belя layihяnin keчirilmяsini yцksяk qiymяtlяndirib. Sonda tяlimlяri uьurla baшa vuran 62 шagirdя sertifikat verilib.

Mяcburi kючkцnlяr цчцn salыnan yeni qяsяbяnin tikintisi sцrяtlя davam etdirilir

Buьdan kiшi, Lюrюn-lюrюn. Юlц toux, Dяhrя sapы. Davan pasы, Kafыr yasы. Bit yuvasы, Ov tulasы. Cin balasы, On bir-on bir. Hamam tasы, Gюy manpasы. Bir kilosu, Цч abbasы. 2011-ci il, Шяki.

Ачар: * Yaddaш яsasыnda. ** Sюylяdi: Babayeva Zivяr Bilal qыzы. Tяvяllцdц: 1925. *** Sюylяdi: Иsmayыlov Иsmayыl Mirzя oьlu. Tяvяllцdц: 1950. **** Sюylяdi: Yunusov Иbrahim Иsax оьлу. Тявяллцдц: 1942.

Шяki rayonunun Baltalы kяndi yaxыnlыьыnda, Kiш bяlяdiyyяsinя mяxsus яrazidя mяcburi kючkцnlяr цчцn salыnan 423 ailяlik yeni qяsяbяnin tikintisi yцksяk sцrяtlя davam etdirilir. Qяsяbя Dюvlяt Neft Fondunun vяsaiti ilя tikilir. Qяsяbяnin tikintisinя 2012-ci ilin yanvarыnda baшlanmышdыr. Bu mяqsяdlя Kiш bяlяdiyyяsi яrazisindя 84 hektar torpaq sahяsi ayrыlmышdыr. Yeni yaшayыш qяsяbяsi istismar mцddяtini baшa vurmuш fin tipli evlяrdя vя mяktяb binalarыnda mяskunlaшmыш 423 mяcburi kючkцn ailяsi цчцn nяzяrdя tutulmuшdur. Burada tikilяn evlяrin 17-si bir, 211-i iki, 175-i цч, 20si isя dюrdotaqlыdыr. Bir mцddяt яvvяl klub icma mяrkяzi, 50 yerlik uшaq baьчasы, 360 шagird-yerlik mяktяb binasы, poчt, ambulatoriya vя digяr sosial obyektlяrin tikintisinя baшlanmышdыr. Bundan яlavя, qяsяbяdя 5 subartezian quyusu qazыlacaq, 110 kilovatlыq transformator yarыmstansiyasы quraшdыrыlacaq, zяruri sosial-texniki infrastruktur yaradыlacaqdыr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.22

VЯLИYEV RAHИB ASLAN OЬLU mяnяvi dяyяrlяri halыna gяlmiшdi. Onun mяxsusi dцnyasыnda daha nяlяrя чaьыrыш vardы!.. Tяsadцfi deyildi ki, o, Allahtяalanыn onun qяlbinя saldыьы цlvi eшqdяn vя mяhяbbяtdяn qaynaqlanan, ali hisslяrdяn doьan bir чox poeziya incilяrinin, nяьmяli sяtirlяrin mцяllifi idi. Onun шeirlяrindя istinad etdiyi fяlsяfi baxышlar kitablardan, bяlli mяnbяlяrdяn gяlmir, hяyatыn, yaшantыlarыn iчяrisindяn doьur. Onun mяntiqi, mцdrikliyi dцnya-mыza tapыnыr. O, vяtяninя, millяtinя, torpaьыna gцvяnir, vяtяn igidlяri, oьullarы ilя fяxarяt hissi keчirir. Rahib Aslanoьlu шeirlяrinin birindя belя yazr: Vяtяnimin чюzцlяcяk dяrdi-sяri. Чцnki vardыr igidlяri-mяrdlяri. Babяklяri, Sяttarlarы, Heydяri Doьurandыr, yetirяndir bu torpaq, Qayada gцl bitirяndir bu torpaq. Vяliyev Rahib Aslan oьlu 1950ci il martыn 28-dя Goranboy rayonunun Rяhimli kяndindя qulluqчu ailяsindя anadan olmuшdur. O, Azяrbaycan MцhяndisИnшaat Иnstitutunu mцvяffяqiyyяtlя bitirяrяk ali tяhsilя yiyяlяnmiшdir. R.A.Vяliyev 1997-ci ilin may ayыnadяk Bakы TunelMetrotikintisi Иdarяsindя, 20 N-li Yol Иstismar sahяsindя, 9 N-li "Kяndtikinti" trestindя, Шяki Tяsяrrцfatlararasы SяnayeTikinti birliyindя mцxtяlif mяsul vяzifяlяrdя чalышmышdыr. Rahib Aslan oьlu юmrцnцn son on ilini Шяki ilя baьlamыш - Azяrbaycan Milli Elmlяr Akademiyasыnыn Шяki Regional Elmi Mяrkяzindя elmi yaradыcыlыq iшinя sяrf etmiшdir. O, ШREM-dя elmi iшчi vя elmi katib vяzifяsindя sяriшtяli elm adamы, vяtяninя, millяtinя sevgisi dяrin olan ziyalы kimi, dostlarыnыn, iш yoldaшlarыnыn vя onu tanыyanlarыn qяlbindя, yaddaшыnda юzцnя mяskяn sala bilmiшdir. Шяki Regional Elmi Mяrkяzin direktorunun birbaшa rяhbяrliyi altыnda R.A.Vяliyev Milli Elmlяr Akademiyasыnыn mцxtяlif institutlarы ilя elmi яlaqяlяrin mяqsяdяuyьun tяnzimlяnmяsindя sяmяrяli fяaliyyяt gюstяrmiшdir. O, mяrkяzin elmi katibi kimi qarшыya qoyulmuш vяzifяlяrin - yerli bitki vя heyvanat alяmi ehtiyatlarыnыn юyrяnilmяsi vя istifadя edilmяsi, tяbiяt abidяlяrinin bяrpa edilmяsi, torpaqlarыn mяhsuldarlыьыnыn yцksяldilmяsi, onlarыn eroziyadan qorunmasы, sel axыnlarы ilя mцbarizя, zonanыn becяrilяn vя perspektiv bitkilяri цzrя genetika-seleksiya iшlяri vя stasionar tяdqiqatlarыn aparыlmasы, biokimyяvi яyalяtin tяdqiqi, zonanыn xalq tяsяrrцfatы ilя яlaqяli bцtцn effektiv sahяlяrinin inkiшaf perspektivlяrinin, iqtisadi vя coьrafi imkanlarыnыn юyrяnilmяsi, Bюyцk Qafqazыn cяnub yamacы zonasыnыn yeraltы sяrvяtlяrinin sonrakы perspektivlяrinin aшkar edilmяsi mяqsяdi ilя axtarыш iшlяrinin aparыlmasы, sяnayedя istifadя edilmяsi vя iшlяnmяsi imkanlarы цчцn yerli xammal ehtiyatlarыnыn юyrяnilmяsi, tut ipяkqurdu baramasыnыn kompleks fiziki metodlarыnыn tяdqiqi, heyvandar vя quшчuluqda шцalandыrmanыn stimullaшdыrыlmasы, шifahi xalq яdяbiyyatы юrnяklяrinin toplanmasы, sistemlяшdirilmяsi vя arxivinin yaradыlmasы vя s. elmi mяsяlяlяr цzrя ipяkчilik, geokimya, folklorшцnaslыq vя el sяnяtlяri, biofizika, sellяrin юyrяnilmяsi, yabanы vя mяdяni bitkilяrin genofondu, biokimya laboratoriyalarы tяrяfindяn icrasыnыn uьurla hяyata keчirilmяsinя yюn verяn шura mяsяlяlяrinin planlaшdыrыlmasыnda, mцzakirяyя чыxarыlmasыnda, qяbul olunmuш qяrarlarыn yerinя yetirilmяsi iшinin nяzarяtdя saxlanыlmasыnda sяriшtяlilik vя tяшkilatчыlыq sяyi gюstяrmiшdir. Rahib Aslanoьlunun Шяki Regional Elmi Mяrkяzin iшinin perspektiv, tematik, cari planlarыnыn iшlяnilmяsindя aidiyyяti strukturlar - sahя institutlarы qarшыsыnda plan яsasыnda vя AMEA-nыn Rяyasяt Heyяti qarшыsыnda illik hesabatlarыnыn mцkяmmяl шяkildя hazыrlanmasыnda bюyцk zяhmяti olmuшdur. Mяrkяzin rяhbяrliyi, laboratoriya rяhbяrlяri vя digяr яmяkdaшlarы ilя birgя Rahib Aslanoьlunun sяyinin nяticяsi olaraq ШREM-dя davamlы шяkildя ilbяil uьurlu nяticяlяrя imza atыlmышdыr. Tяsadцfi deyildir ki, AMEA-nыn rяhbяrliyi tяrяfindяn bu elm ocaьыnda яldя olunan nяticяlяr dяyяrlяndirilir vя rяsmi qяrarlarda, sяnяdlяrdя bu barяdя xцsusi qeydlяr юzцnя yer alыr. Rahib Vяliyev yurduna, mяskяn saldыьы diyara baьlы, insanlarы sevяn, ailяyя vя юvladlarыna qayьыkeш vя hяssas insan idi. Onun ilk dцnyasыnda sevgi, eшq, vяtяndaшlыq, mцbarizlik, цsyankarlыq, mяrdlik, яzimlik, dцzlцk, saflыq keyfiyyяtlяri

O, fikirlяrini poetik strukturlarda ustalыqla qяliblяndirir. Hansы ki, bunlar sadя olduьu qяdяr bitkindir, real dцnya ilя baьlanmышdыr. O, "Bilяrsяn" шerindя yazыr: Yerin aьыrlыьыnы yыxыlanda bilяrsяn, Gюyцn aьыrlыьыnы zaman sяni яyяndя. vя ya Vяtяn шirinliyini Vяtяn dara dцшяndя, Nяьmя шirinliyini ana layla deyяndя. Rahib Aslanoьlunun zяrif шairanя deyimlяri vя sюz durumu tяkcя zahiri tяsvir boyalarы kimi чыxыш etmir, eyni zamanda hяr bir zahiri vasitяlяrin arxasыnda dяrin mяzmun qatlarы durur: Ermяni bit kimi doldu canыna, Soldun vaxtsыz aчmыш чiчяklяr tяki. "Bюyцklяr" sus dedi vicdanlarыna, Qanla, qяrяnfillя qыzardы Bakы. Чяkildi sinяnя daь цstцnя daь, Elя baьlandы ki, bu dцyцn, bu baь, Kюmяyя yetmяdi heч kяs, Qarabaь. vя ya Yetimin lяzzяtlя yeyilir malы, Kasыb tikяsinя gюz dikir "qoчaq". Иblis mяmnun gяzir, яli xыnalы, Gюrяsяn nяfsini nя vaxt boьacaq Kasыb tikяsinя gюz dikяn "qoчaq"?! Rahib Aslanoьlunun poeziya dцnyasыnыn mюvzu dairяsindя nяlяr yoxdur: qяm dя var, sevinc dя var, mяhяbbяt dя var, mяkr dя, sяdaqяt dя var, xяyanяt dя, razыlыq da var, etiraz da, keчmiш dя var, bu gцn dя, inam da var, tяrяddцd dя, mцdriklik dя var, nadanlыq da. Amma onun poetik lюvhяlяrindя xeyrя шяr tяslim halыndadыr. O, шeirlяrindя insanlarы uьura, qяlяbяyя, юzцnц tяsdiqя, istiqlala, mцstяqilliyя, bцtюvlцyя sяslяyir. Aslanoьlu yazыrdы: Yatmaq yыxыb oьuzlarыn evini, Ayыlaьыn, sычrayaьыn yяhяrя. Biz yatdыqca dцшmяn baxыr, sevinir, Bir dяfя dя biz dur deyяk sяhяrя. Ulduzlarыn iшыьыnda yollanaq, Sяhяr gюrsцn, zяfяr artыq bizimdir. Kяbя kimi hяr daшыna dolanaq, Ulu Tanrы, o torpaьы sevindir. ...Dцnyanыn юz qanunlarы var. Dahi Azяrbaycan шairi Bяxtiyar Vahabzadя dцnyanыn heч kimsяnin yan keчя bilmяdiyi qanunlarы barяdя poetik dildя belя yazmышdыr: Nяdir bu юlцmlяr, nяdir olumlar? Nя gяliш, nя gediш sorulmur bizdяn. Axы, nя gяliшdяn xяbяrimiz var, Nя dя bu dцnyadan gediшimizdяn. Getmяyя gяlirik... Buna haqq dedik. Haqqa hяr kяs gяrяk hazыr olsun. Bir halda ki, юlцmцn юzц heч zaman юlmцr... юlцm яbяdiyyяt imiш sяn demя! ...Rahib Aslanoьlunun юmrцnцn 62-ci baharыnda dцnyasыnы dяyiшmяsi bizi sarsыtdы, hяr birimizin qяlbini bu acы xяbяr цшцtdц. Tяsяllimiz budur ki, Rahibin yarыmчыq qalmыш arzularыnы davam etdirmяyя hazыr olan цч lяyaqяtli oьul ювladы vardыr. Иnanыrыq ki, bu oьullar юz яmяllяri ilя Rahib Aslan oьlu Vяliyevin ruhunu шad edяcяklяr... Rahib Aslan oьluna Ulu Tanrыdan rяhmяt dilяyirik. Амин!

Шяки Rеэионал Eлми Mяркязin kollektivi

№ 4-5 (93-94), Апрел-Май 2012

ДЙП эушяси 2012-ъи илин ютян дюврцндя баш вермиш йол щярякяти гайдаларынын позулмасы Ашкар едилмиш йол - няглиййат щадисяляринин динамикасы Шяки ПШ ДЙБП ямякдашлары тяряфиндян йол-щярякят гайдаларыны мцхтялиф формаларда позмуш 669 няфяр сцрцъц ашкар едилмишдир. Онлардан 72-си няглиййат васитялярини сярхош вязиййятдя идаря едян, 31-и ишыгфорун тялябляриня риайят етмяйян, 72-си эириш гадаьандыр йол нишанынын тялябини позан, 19-у сярнишиндшыма гайдаларына ямял етмяйян, 46-сы автомобили техники насаз вязиййятдя идяря едян вя 67-си сцрят вя ютмя гайдаларыны позан сцрцъцляр олмушдур. 4 няфяр ися автогулиганлыг етдикляриня эюря ДЙП ямякдашлары тяряфиндян сахланылмыш, онларын бу щярякяти рясмиляшдириляряк Шяки Район Мящкямясиня эюндярилмишдир. Ютян мцддят ярзиндя мцтямади олараг тядрис мцяссисяляриндя, ушаг баьчаларында, автотясяррцфатларда вя диэяр тяшкилатларда профилактика мягсяди иля зярури ишляр эюрцлмясиня бахмайараг, 7 йолнаглиййат щадисяси баш вермиш, гязалар нятиъясиндя 1 няфяр пийада дцнйасыны дяйишмиш вя 12 няфяр хясарят алмышдыр. Пийаданын вурулмасы С.Рящман кцчясиндя

баш вермишдир. Беля ки, 57 йашлы пийада гяфлятян йолун щярякят щиссясиня чыхмыш вя автомобил тяряфиндян вурулараг щадися йериндяъя кечинмишдир. Щямин щадисялярдян 2-си автомобилин йцксяк сцрятля идаряолун-масы сябябдян идаряетмяни итирмя нятиъясиндя йолдан чыхыб аьаъа дяймишдир. М.Я.Рясулзадя проспектиндя баш вермиш щяр ики щадися заманы 2 няфяр хясарят алмышдыр. Ютмя гайдаларына ямял олунмамасы сябябдян баш вермиш 1 щадися заманы 3 няфяр хясарят алмышдыр. Диэяр щадися Исмайыллы-Шяки йолунун 152-ъи км-дя баш вермишдир. Щадисяйя сябяб сцрцъцнцн низамланмайа табе олмамасы олмушдур. Нятиъядя автомоюил йолдан чыхараг аьаъа дяймиш, бир няфяр хясарят алмышдыр. Ики няфярин хясаряти иля нятиъялянян бир щадися ися М.Я.Рясулзадя кцчяси иля С.Мцмтаз кцчяляринин кясишмясиндя баш вермишдир. Щадисяйя сябяб йол айрыъы кечид гайдасынын позулмасы олмущдур. Бцтцн сцрцсцляря вя пийадалара мцраъият

Бяйляр РЦСТЯМОВ, Шяки ДЙПБ-нин ямякдашы, полис капитаны едяряк, йол-щярякят гайдаларына риайят етмяйи мяслящят эюрцрцк. Якс щалда йухарыда эюстярилян аьыр нятиъяли йол-няглиййат щадисяляри иля цзляшя билярсиниз. Ону да чцсуси вурьуламаг истяйирик ки, сцрцъцляр азйашлы пийадалара гаршы даща диггятли олмалыдырлар. Автомобили идаря едяркян сцрят режиминя ъидди ямял олунмалыдыр. Нязяря алмаг лазымдыр ки, ян чох йол-няглиййат щадисяляри йцксяк сцрят заманы баш верир. Пийадалар да кцчя вя йолларда айыгсайыг вя диггятли олмалыдырлар. Сонда валидейнляря цзцмцзц тутараг демяк истяйирик ки, азйашлы ушаглары тяк, юзбашына кцчя вя йолларын няглиййат васитяляри щярякят едян щиссясиня бурахмайын.

Qaчqыnlarыn vя Mяcburi Kючkцnlяrin Ишlяri цzrя Dюvlяt Komitяsinin (QMKИDK) sяdri mяcburi kючkцnlяr цчцn salыnmыш qяsяbяdя tikinti iшlяri ilя maraqlanmышdыr Azяrbaycan Respublikasы Baш nazirinin mцavini, Qaчqыnlarыn vя Mяcburi Kючkцnlяrin Ишlяri цzrя Dюvlяt Komitяsinin (QMKИDK) sяdri Яli Hяsяnov mayыn 23-dя Шяki шяhяrindя Kiш bяlяdiyyяsinя mяxsus 84 hektar яrazidя mяcburi kючkцnlяr цчцn salыnmыш qяsяbяdя tikinti iшlяrinin gediшi ilя maraqlanmышdыr. Яrazidя keчirilяn sяyyar mцшavirяdя чыxыш edяn Komitя sяdri tikinti iшlяrinin nяzяrdя tutulan vaxtda vя daha keyfiyyяtli шяkildя baшa чatdыrыlmasы ilя baьlы podoratчы tяшkilatlarыn rяhbяrlяrinя mцvafiq tapшыrыq vя tюvsiyяlяrini vermiшdir. Sяyyar mцшavirяdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov, Mяcburi Kючkцnlяrin Sosial Иnkiшaf Fondunun vя Azяrdюvlяtlayihя Иnstitutunun direktorlarы vя digяr aidiyyяti dюvlяt strukturlarыnыn nцmayяndяlяri iшtirak etmiшlяr. Mяlumat verilmiшdir ki, Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin 2004-cц il 1 iyul tarixli Sяrяncamы ilя tяsdiq olunmuш "Qaчqыnlarыn vя mяcburi kючkцnlяrin yaшayыш шяraitinin yaxшыlaшdыrыlmasы vя mяшьulluьunun artыrыlmasы цzrя Dюvlяt Proqramы"na 2007-ci il 31 oktyabr tarixli Sяrяncamla edilmiш яlavяlяrin mцvafiq bяndlяrinin icrasы ilя яlaqяdar Шяki rayonu яrazisindяki istismar mцddяti baшa чatmыш Fin tipli qяsяbяdя vя mяktяb binalarыnda mцvяqqяti mяskunlaшmыш mяcburi kючkцnlяrin mяnzil-mяiшяt шяraitinin yaxшыlaшdыrыlmasы mяqsяdi ilя Шяkidя yeni qяsяbя salыnыr. Burada 423 ev inшa olunur. Onlardan 17-si bir, 211-i iki, 175-i цч, 20-si isя 4 otaqlы olacaqdыr. Яrazidя mяktяb binasы, uшaq baьчasы, inzibati bina, poчt, klub, ictimai mяrkяz, ambulator tibb mяntяqяsi vя sair infrastruktur olacaqdыr. Yeni salыnmыш qяsяbяyя Fin qяsяbяlяrindя mяskunlaшmыш 372 vя mяktяblяrdя yerlяшmiш 51 ailя kючцrцlяcяkdir. Hяr bir ailяyя яlavя 12 sot torpaq sahяsi verilяcяkdir. Burada tikinti iшlяri ilя 15 шirkяt mяшьul olur. Qяsяbяnin yaxыn vaxtlarda istifadяyя verilmяsi nяzяrdя tutulmuшdur.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН Башда Фикрят Ъяфяров олмагла Шяки Бялядййясинин коллективи, Натиг, Няби, Назим вя Намиг Щцсейнбяйов гардашларына, аналары ТАМАРА ХАНЫМЫН вяфаты мцнасибятиля кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. Башда Фикрят Ъяфяров олмагла Шяки Бялядййясинин коллективи, Илщам вя Айдын Аббасов гардашларына, халалары ТАМАРА ХАНЫМЫН вяфаты мцнасибятиля кядярляндийини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. Йашар Мащмудов вя Мурад Нябибяйов, Ряфаел Мурадова, гощуму ТЕЛМАН ЪЯФЯРОВУН вяфаты мцнасибятиля кядярляндиклярини билдирир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верирляр.


№ 4-5 (93-94), Апрел - Май 2012

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ.23

Г Г А А Й Й Ы Ы Д Д Ы Ы Ш Ш Я Д И Л Х А Н р о м а н ы , 4-ъц фясил, 2-ъи щисся

Акиф САЛАМОЬЛУ

(Яввяли ютян сайымызды) - Оьул, пейьямбяримиз "хяндяк дюйцшц"ндя аълыьына цстцн эялсин дейя гарнына даш баьлайыбмыш. Мян дя бу дягигя щямин вязиййятдяйям, аълыьым яршя чякилди. Эедяк, йолчу йолда эяряк, ваьзалда бир шей тапыб йейярик. Бакы да, Нуха да матям ичиндя иди, сяфярбярлик башланмышды. Биръя няфяр дя башыпапаглы галмамышды, ялбяття, гоъалар истисна олунмагла. Сялим хош вя бяд хябяр эятирмишди анасына. Хош о иди ки, Рясул дайысынын гызы доьулмушду, бяд дя о иди ки, дайысынын изиня дцшя билмямишди. Мядиня ханым чох мцтяяссир иди, бир йандан да Сялими вя ики тибб баъысы олан гызларыны ъябщяйя чаьырырдылар. Биринъи Сялим эетди, ону забит мяктябиня эюндярдиляр. Бир щяфтядян сонра ики гызы да щярби комиссарлыьа эетди. Тибб баъылары цстцачыг йцк машынына долушмушдулар, щяля йербяйер олмамышдылар. Щям эедянлярин, щям дя ютцрянлярин симасында цмидсизлик долашырды, бу нечя эцндя зярэяр Щидайятин уъа гядди яйилмишди. Йцк машыны тярпянмяк истяйяндя ялиндя бир нечя говлуг олан ъидди эюркямли бир забит амираня сясля автомашынын дайанмасыны тяляб етди: - Дурун! Сяриййя Щидайят гызы кимдир? - Мяням, - дейя Сяриййя забитя йох, атасынын цзцня бахды. Забит юткям сясля: - Енин машындан. Халг дцшмянинин арвадына бизим дювлятимиз етибар етмир, эедин евинизя! Зярэяр Щидайятин гядди дцзялди, Сяриййянин эюзляриндя севинъ парылдады. Бахышлары иля ятрафы ахтарырды, кимяся миннятдар олмаг истяйирди. - Ня ахтарырсан, гызым? - дейяряк атанын эюзляри долду. - Ряшидин рущу буралардадыр. О мяни лабуд юлцмцн пянъясиндян гуртарды; юлцмя тяряф эетмяйя гоймады. - Тохда, гызым, тохда. Щяр шей Аллащын ялиндядир. Бцтцн республикалар аьыр щяйат тярзи кечирирди. Бунларын ичиндя Сталиня эюря Эцръцстанда ярзаг гытлыьы о гядяр дя бяд дейилди. Ядил ханын цч оьлундан икиси ъябщяйя эетмишди. Кичик оьлу Паша вя гызы Тубу щяля балаъа идиляр. Ийирми иля йахын мцддятдя ейни вязифядя ишляйян Ядил хан бу эцн евя наращат дюнмцшдц, юйряшдийи Тифлис шящяриндян айрылмалы иди. Юлкя она етимад эюстяриб бу дар эцнцндя кюмяйя чаьырыр, баш командан ися она етибар едиб даща мясулиййятли бир ишя езам едирди. Ахы моторларын азлыг етдийи бу давада атлар кюмяклик етмяли иди. Сталининся щафизясиндя ян йахшы атчылыг мцтяхяссиси мящз Ядил хан иди. Бир ямрля Ядил хан щям Краснодар вилайятинин баш бай-

тар щякими, щям дя атчылыг заводунун директору тяйин олунмушду. Яввял тяк эетмяли иди, сонра ораларда евакуасийа олмазса аилясини дя апара билярди. Достлары иля худащафизляшмяли вя аилясини онлара тапшырмалы иди, зира бу мямлякятдя онун диэяр доьмалары йохду. Кядяри говмагдан ютрц ичиб гызышан достлар яввял хорла эцръц дилиндя севимли мащныларыны охудулар. Сонра Ядил хан сюз истяйиб саьлыг деди: - Ичяк о шяряфя ки, дювлятимиз гцдрятли, кишиляримиз гейрятли, гадынларымыз сядагятли,

истиотлу олдуьундан хан йарыаъ иди, Билгейис ханым да архайын иди ки, яри гонаглыгдады, она эюря юзляри цчцн харчо шорбасы биширмишди. Яринин аъ олдуьуну биляндя наращат олду, чарясиз щалда харчону касайа тюкцб эятирди вя тез дя эюздян итди. Исти хюрякляри касада йемяк хана хош эялирдися дя истиотлу йемякляри севмирди, ийирми иля гядяр Тифлисдя йашаса да истиотлу йемякляря адят едя билмирди. Бир нечя гашыг архайын щалда шорбадан ичян хан хиртдяйиндян мядясиня гядяр боьазынын йандыьыны щисс етди. Боьула-боьула хасиййятиня уйушмайан сясля гышгырды:

йохушу галхаркян няфясляриндян щавайа галхан исти бухар бир андаъа шахталы щавада хырда буз кристалларына дюнцб йеря ялянирди. Ядил хан буранын атларынын шахтайа дюзцмлцлцйцня щейран галмышды. Бунларда хяфяняэ хястялийи йох иди, аь ъийярляри тяр-тямиз иди, тянэняфяслик щисс олунмурду. Бир илдян сонра аьыр йцк аты ъинси йетишдирдийиня эюря Ядил хан Сталин мцкафаты алды. Ъинсин ады ися "Совет аьыр йцк аты" гойулду. Бу ъябщядяки силащлары автомашын кечмяйян йолларла дашымаг цчцн явязолунмаз няглиййат нювц иди. Ишляри гайдасына дцшдцйцндян йай

ювладларымыз мярифятли, атларымыз ися гцввятли вя сцрятли олсунлар. Досту Саава Ядил ханын шяряфиня буйнуз бадясини галдырыб мящяббятля сюйляди: - Ядил, яэяр йуз достун варса бил ки, онун ичиндя сяни севян Саава да вар, яэяр онлар он няфяр галса йеня онлардан бири Саавадыр, яэяр бир эцн сяни севян достлар галмазса бил ки, Саава артыг щяйатда йохдур. Ядил хан сядагятли досту Сааванын сямими сюзляриндян тясирлянди, дцбаря тост деди: - Мян сизин миллятдян Саава достум башда олмагла чох разыйам. Юзцмц сизин аранызда щеч заман гяриб саймамышам. Пейьямбяримиз алимляр мяълисиндя йад бир адам эюрцб йанындакындан онун кимлийини сорушур. Йанындакы алим билдирир ки, "гярибдир". Пейьямбяримиз наразы щалда: "Гяриб о адамдыр ки, ъащил вя наданлар арасындадыр, бу адам ися сизин аранызда ясла гяриб сайылмаз!” - дейир. Бах инди мян дя юзцмц эцръцляр арасында гяриб саймамышам, онлар достлугда мющкямдирляр. Онларын бир тягдирялайиг ишляри дя вар; гызларына бир няфяр кими Шота Руставелинин "Пялянэ дяриси эеймиш пящляван" ясярини ъещиз верярляр. Достлар мямнун щалда Ядил хана йахшы йол арзуладылар вя ямин етдиляр ки, аилясиндян архайын олсун. Саава мясул вязифядя олдуьундан бронлу шяхслярдян сайылырды. Эцръц йемякляри чох

- Билли, сян мяни юлдцрмякми истяйирсян?! Нечя дяфя демишям ки, истиоту лап ъцзи тюк, мядям, гара ъийярим хараб олар ахы. Билгейис ханым аста-аста йемяк отаьына кечди, эцнащкар адамлар кими динмяди. Ядил хан нювбяти дяфя изащата кечди: - Билли, бир дя дейирям; эцръцляр адятляри цзря сойуг чахыр ичдикляриндян гара ъийярляри шишя биляр. Она эюря дя даим истиотлу хюрякляр йейирляр ки, истиот бядяня гурулуг вя щярарят верир, гара ъийяри бюйцйцб шишмяйя гоймур, бир нюв баланс йарадыр. Мяня эялдикдя ися мян чахыр ичмирям вя истиотлу йемяк дя мяня ваъиб дейил. - Хан, валлащ, гонаглыгда олдуьундан сяни нязяря алмамышдыг, ушагларла мян беля хошлайырыг. Ушаглар ки, бурада доьулублар истиот цчцн синов эедирляр. Сящяри эцн Ядил хан Краснодара йолланды. Вязифясиня эюря она полковник рцтбяси верилмишди, амма о дахилян дцшцрцрдц ки, беля мцщцм обйектдя бу рцтбя сявиййя иля узлашмыр. Атчылыг заводуну тящвил эютцрян кими атлары груплара бюлдц вя тювлялярини айырды. Ъябщя цчцн илк нювбядя аьыр-гогшу вя миник атлары щазырланыб йетишдирилмяли иди. Сящра дюйцшляриндян ютрц яряб атлары мцнасиб иди. Ядил хан миник-гошгу гатырлар щазырламаьы да унутмады. Иглимя вя йеря уйьун ат ъинсляри йетишдирмяк илк нювбядя ваъиб иди. Бир байтар щякимтяк Пржевалски алтарыны йохлады. Пржевалски атлары

айларында иъазя алараг аилясини дя бурайа эятиря билирди. 1943-ъц илин йайы иди. Бир груп малорус, йяни кющня украйналы гадын Ядил ханын йашадыьы евя тяряф эялирдиляр. Арвадлар юз араларында няся хосунлашыб бир дилли-дилавярини габаьа вердиляр. Вякил гадын пюртся дя, мягсядйюнлц сурятдя хащишлярини Билгейис ханыма чатдырды: - Билирсиниз ки, вилайятимиздя бир няфяр дя эюркямли, аьыллы киши галмайыб. Буна эюря нясил артымында бизим ярази нечя ил эериляйяъяк. Сизин яриниз щям саьлам, щям эюзяэялимли, щям дя аьыллы бир кишидир. Биз ися ики илдян чохдур киши цзцня щясрят гадынларыг. Яриниз атлар щаггында ъидди дцшцнцр, онларын мцхтялиф ъинслярини щибрид едяпяк алыр. Бяс биз бядбяхт гадынлары нийя дцшцнмцр? Бизя дя артым лазымдыр, йашамаг лазымдыр. Сиздян артыг дяряъядя хащиш едирик, яринизи йола эятириб бир ай бизя баьышлайын. Чох ъидди адамдыр, нечя вахтдыр юзцня демяйя ъцрят елямирик.. Сиз гадын кими бизи баша дцшцрсиниз ки, биз ня язаб чякирик. - Гадынларын риъасы Билгейис ханымы кюврялтди, цряйиндя щеч бир гысганълыг баш галдырмады. Бир нечя эцн фцрсят ахтарды, план гурду вя нящайят яриня малорус гадынларын хащишини чатдырды. Ядил хан мязяммятиля Билгейис ханымын цзцня бахыб щеч ня демяди. Файтона миняряк завода эялди, тяхирясалынмаз ишлярин сийащысыны тутуб муавининя верди. Сонра отуруб кямали-сялигя иля Сталиня мяктуб йазды. Мяктубда эюстярирди

ки, гаршыйа гойулан бцтцн вязифяляр, эюстяришляр лайигинъя йериня йетирилиб, ишляр низама салыныб, инди мцавин бу хятти мцвяффягиййятля давам етдиря биляр. Юзцнцн аиляси ися Тифлисдя нязарятсиздир, йетишмякдя олан гызы вар, мцмкцнся ону юз йериня гайтарсын. Сталинин Ядил хана олан ряьбяти ъавабсыз галмады, баш командан щяр шейдян хябярдар иди, бир щяфтядян сонра мцсбят ъаваб алды. Йцкляри файтона йыьылыб ваьзала дашындыьы вахт малорус гадынлар йол кянарында дайаныб тяяссцф щисси иля онлары ютцрцрдцляр. Билгейис ханым утандыьындан башыны йухары галдыра билмир, садяъя ялини йеллядирди. Ики илдян сонра йеня севимли Тифлис шящяриндя фяалиййятя башлайан баш байтар щякими ъябщяйя аьыр йцк атлары эюндярмякдя иди. Белчикадан вя Франсадан эятирилмиш "Арден аты" ъинсинин мялязлярини Эцръцстанда да йетишдирмяйя башлады. Ишляри йахшы эедирди, ъябщядя дя ирялиляйиш дуйулурду, иткиляримиз эет-эедя азалырды. Кефи кюк оланда хан севимлиси Билгейис ханымын ев ишляриня дя мцдахиля едир, она мяслящятляр верирди. Истиращят эцнц иди. Мятбяхя кечди, башы ишя гарышан ханымына ещтийатла: - Билли, картофу бычагла сойма, иткиси, чыхары чох олур, даща мян ясл хан дейилям ки, буна таб эятирям, щям дя мцщарибя дюврцдцр. Тюк газана бишир, сонра назик габыьыны ялля сой. Язизим, еля дцшцнмя ки, мян хясисям, йох садяъя исрафчылыьы севмирям. Исрафчылыьын ахыры мцфлисликдир. Хясисликля гянаяти, егоистликля юзцня щюрмяти гарышдырмаг олмаз. Билгейис ханым инъик щалда: - Хан, байырда йахшы щава вар, хащиш едирям вахтын варса чых шящяри бир аз долан. Ядил хан Воронсов кюрпцсц тяряфдя эязмяйи хошларды. Бир вахтлар Щаъы Мурад да кнйаз Воронсовун оьлу Семйон Михайловичля бу йерлярдя эязярмиш. Буну хатырларкян о йеня Нуха гязасынын щярби ряиси Карганов Иосиф Ивановичя лянятляр йаьдырды. Гочаг Щаъы Мурадын гятлиндя бирбаша иштирак едян бу адам башга няйя лайигди ки? Эязя-эязя кюрпцнцн цстцня чыхды, лап ортада она тяряф таныш бир адам эялирди. Таныды, зярэяр лязэи Мяммяд иди, яввялляр зярэяр Щидайятля ишлямиш, сонралар ися Тифлисдян вя Ирявандан янтиг яшйаларын дашынмасы иля мяшьул олмушду. Сон иллярдя бу шящяря тез-тез эялдийиндян Ядил ханла тясадцфи растлашмаьы чохалмышды. Дцзц хан бу эюрцшляри о гядяр дя арзуламырды, зира онунла контактдан сонра цзяриндя баша дцшцлмяйян аьырлыг щисс едирди. Бу эюрцшдян сонра ися хан юз щяссаслыьына "афярин" деди. Лязэи Мяммяд сийаси идаряйя чохдан сатылыбмыш вя Ядил ханы щяля мцщарибядян яввял яля вермялиймиш. Щал-ящвалдан сонра лязэи Мяммяд эюзлянилмяз бир суал верди: - Хан, сиздя олан "кяпяняк" дурурму? (Арды эялян сайымызды)


ДИГГЯТ!

ШЯКИ

ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ:

БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 4-5 (93-94), Апрел - Май 2012

Гиймяти: 60 гяпик

ТЯБРИК ЕДИРИК Балаъа Фиданы ад эцнц мцнасибятиля бабалары, няняляри, атасы, анасы, ямиляри вя гощумлары тябрик едирляр.

http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://sheki-municipality.narod.ru http://issuu.com/shekibelediyyesi

"Eurovision 2012"-nin qalibi Иsveч tяmsilчisi oldu Bakыda keчirilяn 57-ci "Eurovision" mahnы mцsabiqяsinin qalibi "Euphoria" mahnыsы ilя Иsveч tяmsilчisi Lorin oldu. Sяsvermяnin nяticяsinя яsasяn, Иsveч 372 xal toplayыb. Trend-in mяlumatыna gюrя, 18 юlkяdяn Иsveч tяmsilчisinя 12 sяs verilib. Bunlar Avstriya, Belчika, Fransa, Bюyцk Britaniya, Slovakiya, Niderland, Иslandiya, Norveч, Estoniya, Danimarka, Latviya, Иspaniya, Finlandiya, Almaniya, Rusiya, Macarыstan, Иsrail vя Иrlandiya юlkяlяridir. Иsveч tяmsilчisinя 10 balы Rumыniya, Sloveniya, Kipr, Litva vя Serbiya, 8 balы isя Bolqarыstan, Gцrcцstan, Bosniya vя Herseqovina юlkяsi verib. Sяsvermя nяticяsindя ikinci yeri 259 xalla Rusiya, цчцncц yeri isя 214 xalla Serbiya tutub. Azяrbaycan isя dюrdцncц yerlя kifayяtlяnib. Lorinin яsl adы Lorine Zineb Noka Talhaouidir. Яslяn mяrakeшli olan Lorin Иsveчin "Иdol 2004" mцsabiqяsindяn populyarlыq qazanыb. Иlk mahnыsыnы 2005-ci ildя tяqdim edib. Bir mцddяt televiziyada aparыcы olub. 2011-ci ildя "My Heart is Refusing Me" mahnыsы ilя Иsveчin milli seчimlяrindя iшtirak edib. Lakin Иsveчi Avropanыn яn nцfuzlu mahnы mцsabiqяsindя tяmsil etmяk arzusu 2012-ci ildя reallaшыb.

Биз дя бу тябрикя гошулуруг.

Е Л А Н Ишахтаран вя ишсиз вятяндашларын, идаря, мцяссися, тяшкилат, тясяррцфат, ширкят рящбярляринин вя иш адамларынын нязяриня!

Е Л А Н ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ! “ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ” гязетиня 2012-ъи илин ЫЫ йарысы цчцн абуня кампанийасына башланыб. Гязетимизя абуня олмаг цчцн “Азярмятбуатйайым” АСЪ-нин Шяки Шюбясиня вя Шяки Реэионал Почт Шюбясиня мцраъият едя билярсиниз. ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР Шяки шящяри, 26-ъы р-н, Ялищейдяр Гарайев кцчяси, 7 сайлы евдя йашайан Мяммядов Анар Сцлейман оьлунун ЯН-III Но 670778 сайлы етибаннамя иля идаря етдийи Мерседес Бенс-250 маркалы автомашынын (техники паспорту: АА Но 640328) Дювлят нюмря нишаны (габаг) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр Шяки шящяри, Чехов кцчяси, 5 сайлы евдя йашайан Мяммядов Сярхан Ислам оьлунун адына верилмиш шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Ъумайев Игбал Ящяд оьлунун адына верилмиш Шяки шящяри, Баьбанлар кцчяси, ев 59 А, мянзил 43 цнванда йерляшян евин купчасы вя техники паспорту итдийи цчцн етибарсыз сайылырлар.

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин (www.sheki-ih.gov.az), Шяки бялядиййясинин (www.belediyye.io.ua) вя АзярТАъ-ын (www.azertag.com) интернет сайтларындан истифадя олунмушдур.

Ямяк вя Ящалинин Сосиал Мцдафияси Назирлийи Дювлят Мяшьуллуг Хидмятинин тяшяббцсц иля Шяки район Мяшьуллуг мяркязи тяряфиндян 25 май 1012-ъи ил тарихдя Шяки шящяриндя ящалинин актив мяшьуллуьуну тямин етмяк мягсядиля ишахтаран вя ишсиз вятяндашларла ишядцзялдянлярин ялагяляндирилмяси, бош иш йерляринин тутулмасы цчцн “ЯМЯК ЙАРМАРКАСЫ” кечириляъякдир. Йармаркайа шящяр вя район яразисиндя фяалиййят эюстярян мцяссися вя тяшкилатларда олан бош иш йерляри чыхарылаъагдыр. Идаря, мцяссися вя тяшкилатлардан хащиш олунур ки, бош иш йерляри щаггында мялуматлары Шяки Мяшьуллуг мяркязиня тягдим етмякля йармаркада фяал иштирак етсинляр. “ЯМЯК ЙАРМАРКАСЫ”нда юзцнцзя мцвафиг иш тапа билярсиниз. “ЯМЯК ЙАРМАРКАСЫ” 25 май 2012-ъи ил тарихдя саат 11.00-да Шяки Ящалинин Сосиал Мцдафияси Мяркязинин бинасында кечириляъякдир. Ялагя телефону: 4-41-17; 4-27-10. Шяки район Мяшьуллуг мяркязи.

РАЩАТЛЫЬЫН ГЯДРИНИ БИЛЯНЛЯР ЦЧЦН... Zяmanямиз dяyiшib... Бу эцн сойдашларымыз хarici юlkяlяrя даща чох сяфярляр едир, яънябилярин йашайыш тярзини эюрцб тябии ки, юзляри цчцн дя беля ращатлыг йаратмаг истяйирляр... Ахы ким истямяз ки, йашадыьы мцлк, чалышдыьы офис, истиращят етдийи баь еви эюзял, йарашыглы, инсанын рущуну охшайан олмасын?! Hяr bir baшlanьыc kimi, tikinti dя ideyadan ямяля эялир. Yяqin ki, siz дя artыq gяlяъяk evinizin, тикмяк истядийиниз обйектин virtual surяtini xяyalыnыzda ъанландырырсыныз vя tezliklя юz fантазийанызы reallaшdыrmaq, bu reallыqdan щязз алмаг istяyirsiniz... Лакин сизин фантазийанызын эерчякляшмяси цчцн мemar тяфяккцрцня, дизайнер кюмяйиня ещтийаъыныз вар вя бu да тябиидир. Мемарын лайищяси sizin ideyanыzыn vя tяxяyyцlцnцzцn яksidir. Mцasir tikilяъяк бинада rahat

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: (994177) 4 28 02; Моб:(99450) 310 69 57. Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com municipality-sщеки@rambler.ru

http://sheki-municipality.narod.ru

yaшamaьыnыz вя йа ишлямяйиниз sizin fikirlяrinizin неъя kaьыza kючцrцlяъяйиндян чох asыlыdыr. Бу мясялянин ися щяллиндя биз сизя йардымчы ола билярик. Eйни заманда, sizin щазырда йашадыьыныз kюhnя evin yenidяn planlaшdыrыlmasы, interyerinin sizя xoш olan stildя qurulmasы вя евинизин интерйериндя эюз охшайан дивар собаларынын (каминлярин) лайищяляндирилмяси цчцn дя бизя мцраъият едя билярсиниз.

Цнванымыз: АЗ5500, Шяки шящяри, М.Я.Рясулзадя пр.,182, 2-ъи мяртябя. Тел: (0177) 4 28 02; Моб: (055) 646 73 00.

Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

Гязет 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 20 Май 2012-ъи ил Гязет “ЗАМАН-АЗЯР” ММЪ-нын мятбяясиндя чап олунуб.

http://belediyye.io.ua


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.