plastik sanayi
2012
TÜRK
3/$67ú. SEKTÖRÜ
ONUNCU
KALKINMA PLANI HAZIRLIK RAPORU
1969
PAGDER
Plastik Sanayicileri Dernegi
%DUED %DUEDURV '(0ú5&ú DURV '(0ú5&ú Genell Sekreter G PLASFED - PAGDER
Türkiye’nin İlk
Özel Plastik İhtisas Org. San. Bölgesi Kırklareli - Vize’de Kuruluyor.
50
%
Yatırım Teşvik Desteği*
PAGDER & ASLAN OSB, Plastik İhtisas OSB olarak yapılandırıldığı için yeni **PAGDER teşvik yasası 2 B ekinde yer alan 1 no no.’lu ’lu dipnota göre bölgesel destekler kapsamında değerlendirilecektir. Referans değer olarak verilen % 50 yatırım teşvik destek miktarı, yeni istihdam edilecek personel sayısı ve yatırım finansmanı olarak kullanılacak kredi miktarına göre değişiklik gösterir.
www.pagder.org pagder@pagder.org Tel: 0212 438 26 19
www.paosb.org paosb@paosb.org Tel: 0212 438 58 41
1. DÜNYA PLASTİK SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER : Plastik, bir küresel başarı hikayesidir. Plastik sektörü, özellikle 20. yüzyılın ilk çeyreğinden sonra, çok çeşitli dallarda, çok çeşitli amaçlarla kullanım alanı bulmuş olan ve kullanım alanı giderek genişlemeye devam eden bir ürün konumundadır. Plastikler, ahşap, kağıt, metal, cam, pamuk, yün, ipek ve kauçuk gibi pek çok doğal ürünün yerini almış, hemen hemen tüm sektörlerin yan sanayi konumuna gelirken tıp sektöründe de hızla artan kullanımı nedeniyle, insan hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Plastikler 1950 yılında 1 milyon ton olan dünya plastik tüketimi, 1990 yılından sonra dünya çelik tüketimini geçerek 2010 yılında çelik tüketimini ikiye katlamıştır. 1950 - 2005 yılları arasında yılda ortalama % 9,5 artan dünya plastik tüketimi, 2005 - 2010 yılları arasında yılda ortalama % 5,5 büyüyerek 2010 yılında 304 milyon tona çıkmıştır. 2011 yılı tüketiminin 325 milyon tona eriştiği tahmin edilmektedir. Dünya toplam plastik üretiminde Asya ülkeleri (Japonya dışında) % 43 ile birinci, K. Amerika % 27 ile ikinci, Avrupa ise % 25 ile 3.ncü sırada yer almaktadır. Orta Doğu ve Afrika ülkelerinin toplam tüketimden aldığı pay % 5 düzeyindedir. Almanya, Avrupa ülkeleri içinde dünya üretiminden aldığı % 8 payla birinci ülke konumundadır. Dünya plastik üretim ve tüketiminin tipler itibariyle dağılımında, polyolefins toplamın % 50’sini oluşturmaktadır. PE % 32 ile ilk sırada, PP % 20 ile ikinci ve PVC % 17 ile üçüncü sırada yer alırken, mühendislik termoplastikleri ve karışımları toplamdan % 5 pay almaktadır. PLASTİK TÜKETİMİNİN CİNSLER İTİBARİYLE YILLIK ARTIŞ HIZI
PLASTİK CİNSLERİ
YILLIK ARTIŞ HIZI 2006 – 2010 ( % )
2010 MİLYON TON
4,6
43,5
PE – LD - LLD PE - HD
6,6
37,5
PP
6,6
53,0
PVC
4,6
40,5
PS + EPS
4,0
19,9
ABS-ASA -SAN
6,0
9,3
PA
8,0
3,4
PC
7,0
3,5
PET
2,6
19,0
PUR
6,6
14,1
Dünya plastik tüketimini yönlendiren sektörlerin başında ambalaj sanayii % 36 ile birinci sırada yer almaktadır. Bunu % 20 ile inşaat, % 8 ile otomotiv ve % 7 ile Elektrik ve elektronik sektörleri izlemektedir. Diğer tüm sektörler toplam tüketimden % 29 pay almaktadır. Talep artış hızı büyük ölçüde Asya ve Doğu Avrupa ülkelerinde görülmektedir. Amerika ve Avrupa gibi geleneksel ülkelerin ileriki yıllarda pazar kaybına uğraması beklenmektedir.
2
KİŞİ BAŞINA PLASTİK TÜKETİMİ VE TÜKETİM ARTIŞ HIZI YILLIK ARTIŞ HIZI (%)
2010 KG.
2,0
130
Batı Avrupa
3,6
124
Doğu Avrupa
7,0
32
Latin Amerika
4,0
26
Afrika + Orta Doğu
3,6
13
Japonya
2,6
100
Asya
6,6
26
Dünya Toplamı
4,0
38
ÜLKE GRUPLARI Kuzey Amerika
Avrupa plastik pazarının % 86’sı sadece 7 ülke tarafından bölüşülmektedir. Pazar olarak % 25 ile Almanya birinci ve İtalya ve Fransa da ikinci ve üçüncü sırayı almaktadır. BÖLGELER İTİBARİYLE AVRUPA ÜLKELERİ PLASTİK TALEBİ
MİILYON TON
Almanya
% PAY (BÖLGESINDE)
2005
2010
2005
2010
10,5
11,7
60,7
57,6
Avusturya
1,0
1,2
5,8
5,9
İsviçre
0,9
1,1
5,2
5,4
Polonya
2,3
3,0
13,3
14,8
Çek Cumhuriyeti
1,0
1,3
5,8
6,4
Macaristan
1,0
1,3
5,8
6,4
Slovakya
0,4
0,5
2,3
2,5
Slovenya
0,2
0,2
1,2
1,0
Orta Bölge Toplam
17,3
20,3
100,0
100,0
İngiltere + İrlanda
4,7
5,5
62,7
62,5
İskandinavya
2,6
3,0
34,7
34,1
Baltık Ülk.
0,2
0,3
2,7
3,4
Kuzey Bölge Toplam
7,5
8,8
100,0
100,0
Fransa
5,6
6,5
55,4
55,6
Benelüks
4,5
5,2
44,6
44,4
Batı Bölge Toplam
10,1
11,7
100,0
100,0
İspanya + Portekiz
4,7
5,8
100
100
İberya Toplam
4,7
5,8
100
100
İtalya
8,6
9,9
65,6
62,3
Kıbrıs+Malta+Yunanistan
0,7
0,8
5,3
5,0
Türkiye
3,8
5,2
29,0
32,7
Akdeniz Bölge Toplam
13,1
15,9
100,0
100,0
53
63
AVRUPA TOPLAM
Avrupa’da kişi başına plastik tüketimi 2010 yılı itibariyle 112 KG olup, bu oran Batı Avrupa ülkelerinde 135 KG’a kadar çıkmaktadır.
3
BÖLGELER İTİBARİYLE KİŞİ BAŞINA PLASTİK TÜKETİMİ
KG./KİŞİ 2005
2010
Orta Bölge Toplam
105
123
Batı Bölge Toplamı
116
135
Kuzey Bölge Toplam
78
92
İberya Toplam
95
115
Akdeniz Bölge Toplam
95
116
AVRUPA TOPLAM
93
112
Plastik sektörü Avrupa Birliği’nde 15 milyon kişiye istihdam sağlarken, yılda ortalama 160 Milyon euro katma değer yaratmaktadır. Dünya plastik sektöründe ise 60 milyon kişiye istihdam sağlandığı ve yılda ortalama 700 milyar euro’luk katma değer yaratıldığı tahmin edilmektedir.
PLASTİK SEKTÖRÜNÜN DÜNYA EKONOMİSİNE KATKISI
İstihdam
Kaynak: PlasticsEurope , EuPC
Katma Değer
AVRUPA
DÜNYA
15 Milyon Kişi
60 Milyon Kişi
160 Milyar Euro
700 Milyar Euro
2011 yılında dünya toplam plastik ihracatı 554 milyar dolar ve 177 milyon ton olarak gerçekleşmiş olup, hammadde ihracatı toplam ihracatın değer bazında % 54’ünü, miktar bazında ise % 87’sini oluşturmuştur. Plastik mamul ihracatının payı ise miktar bazında % 46, değer bazında % 13 olarak gerçekleşmiştir. 2007 – 11 yılları arasında hammadde ve mamul ihracat payları aynı düzeylerde kalmıştır.
DÜNYA TOPLAM PLASTİK İHRACATI (MİLYAR $)
2007
2008
2009
2010
2011
% Pay 2007
% Pay 2011
Hammadde
231
244
195
256
297
53
54
Mamul
209
224
191
226
257
47
46
Toplam
440
468
386
482
554
Dünya toplam plastik ihracatı 2007 -11 yılları arasında yılda ortalama % 5 artış gösterirken aynı yıllarda Çin’in ihracatında % 13, Türkiye’nin ihracatında % 11 yıllık ortalama artış görülmektedir. 10 ülke toplam dünya ihracatından % 63 pay almaktadır. Toplam dünya plastik ihracatında Almanya % 12,2 ile birinci, ABD % 10,4 ile ikinci, Çin % 8 ile 3’üncü sıradadır. Türkiye, toplam dünya ihracatı içinden % 0,8 pay alarak 24’üncü büyük ihracatçı ülke olmuştur.
4
DÜNYA TOPLAM PLASTİK İHRACATI ( BAŞLICA ÜLKELER İTİBARİYLE MİLYAR $ )
Almanya
2011 İHRACATI
2007 - 2011 YILLIK ARTIŞ ORANI ( % )
PAYI ( % )
69
2
12,2
ABD
59
5
10,4
Çin
45
13
8
Belçika
34
1
6
Japonya
31
9
5,4
Kore
28
11
4,9
Hollanda
26
1
4,7
Fransa
22
-2
4
Taype
22
7
3,9
Italya
21
0
3,7
10 Ülke Toplam
357
64
Diğerleri
197
Dünya Toplam
554
5
100
36
Turkiye ( 24.üncü )
4.6
11
0,8
2011 yılında dünya toplam plastik ithalatı 559 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, hammadde ithalatının payı değer bazında % 54, mamul ithalatının payı da %46 dır. DÜNYA PLASTİK İTHALATI ( MİLYAR $ ) 2007
2008
2009
2010
2011
% Pay 2007
% Pay 2011
Hammadde
240
257
200
263
301
53
54
Mamul
211
229
194
230
258
47
46
Toplam
450
487
394
493
559
100
100
Dünya toplam plastik ithalatı 2007 -11 yılları arasında yılda ortalama % 5 artış gösterirken aynı yıllarda Çin’in ithalatında % 12, Japonyanın ithalatında % 9 ve Türkiye’nin ithalatında yılda ortalama % 8 artş olmuştur. Dünya toplam plastik ithalatının % 51’ini 10 ülke gerçekleştirmektedir. Toplam dünya plastik ithalatında Çin % 12 ile birinci, Almanya % 8 ile ikinci, ABD % 7 ile üçüncü sırada olup Türkiye % 2 payla 13.üncü sıradadır. DÜNYA TOPLAM PLASTİK İHRACATI ( BAŞLICA ÜLKELER İTİBARİYLE MİLYAR $ )
2011 İHRACATI
2007 - 2011 YILLIK ARTIŞ ORANI ( % )
PAYI ( % )
Çin
70
12
12
Almany
44
3
8
ABD
41
2
7
Fransa
26
1
5
Italya
22
1
4
Belçika
19
1
3
İngiltere
19
0
3
Meksika
18
4
3
Japonya
15
9
3
Hong Kong,
15
0
10 Ülke Toplamı
290
3 51
Diğerleri
278
Dünya Toplam
568
5
100
Turkey
13
8
2
Kaynak: TUİK
49
5
2. TÜRK PLASTİK SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER : 2.1 MEVCUT DURUM ANALİZİ Plastik sektöründe faaliyet gösteren firmaların üretim kapasiteleri özellikle yurt içi tüketimine bağlı olarak çok farklılık gösterirken, teknoloji kullanımındaki artışa paralel olarak ihracat yapan ve dünya pazarlarında rekabet eden firma sayısı da giderek artmaktadır. 2011 yılı itibariyle Türk plastik sektöründe, çoğu küçük ve orta ölçekli firmalar olmak üzere 14.000 civarında firma faaliyet göstermektedir. Bu firmaların % 99’ u KOBİ düzeyindedir. Son yıllarda ISO sıralamasında ilk 1000 firma içine giren büyük firmaların toplam üretim ve ihracattaki payları gereilerken, KOBİ firmalarının payları artış göstermektedir. Firmaların % 63ü plastik mamul üreticisi olup, bunu % 16 ile makine ve ekipman ve % 12 ile hammadde ve yardımcı madde üreticileri takip etmektedir. Plastik sektöründeki 14.000’e yakın firmanın % 66 sı Marmara bölgesinde faaliyet göstermektedir. Bunu % 14 ile İç Anadolu ve % 10 ile Ege bölgesi takip etmektedir. Plastik sektöründe 2011 yılı itibariyle 186 firmanın yabancı sermaye ortaklığı mevcut olup, bu firmaların toplam sermayelerinin yaklaşık % 70’i yabancı sermayedir. Yabancı sermayenin ülke dağılımında % 18,3 ile Almanya, % 9,7 ile Fransa , % 8,1 ile Hollanda ve % 7,5 ile İtalya başı çekmektedir. Türk plastik sektörü 2011 yılında 6,7 milyon ton ve 28 milyar dolarlık üretim değeri ile ekonomiye 11 milyar dolar katma değer sağlamış ve AB’de üretim olarak Almanya ve İtalyadan sonra üçüncü sıraya yerleşmiştir. 2011 itibariyle yaklaşık 250.000 kişilik istihdam sağlayan plastik sektöründe kişi başına 70 KG olan plastik tüketimi, dünya ortalamasının iki katı, gelişmiş batı ülkelerinin ise yarısı ölçüsündedir. Bu durum Türkiyede potansiyel plastik talebinin çok büyük olduğunu göstermektedir. Sektörün en önemli sorunlarından biri plastik ham maddede dışa bağımlı olmasıdır. Nitekim 2011 itibariyle 5,2 milyon ton ve 10 milyar dolar tutarında plastik hammadde ithalatına karşılık 820.000 ton plastik hammadde üretilmiş ve toplam plastik hammadde arzının % 85’i ithalatla karşılanmıştır. Toplam arz içinde yerli üretilen hammaddelerin payı % 8 – 39 arasında değişirken diğer tüm hammaddelerin % 100’ü ithal edilmektedir. Türk plastik sektörü ihracatta büyük başarı elde etmiştir. Toplam Kimya Sektörü içinde ihracat payı yıllar itibariyle % 25 - % 30 arasında değişmiş ve sektör 150’ye yaklaşan ihracat pazarı ile 2011 yılında 4,4 milyar dolarlık direk ihracat ve ihracatçı sektörler kanalı ile 4,6 milyar dolarlık dolaylı ihracat yaparak ekonomiye toplam 10 milyar dolar ihracat dövizi kazandırmıştır. Plastik sektörü 2011 yılında plastik hammadde de 4,7 milyon ton ve 9 milyar dolarlık dış ticaret açığı verirken, plastik mamulde 700 bin ton ve 800 milyon dolarlık dış ticaret fazlası vermiştir. Sektörün toplam dış ticaret açığı 4 milyon ton ve 8,2 milyar dolardır. Plastik sektörü, hızlı büyümesine pararlel olarak 9. uncu plan döneminde yılda ortalama 650 milyon dolarlık makine teçhizat yatrımı yapmıştır. Sektörün 2011 yılı makine teçhizat yatırımı 850 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
6
2.2. PLASTİK SEKTÖRÜNÜN EKONOMİ İÇİNDEKİ YERİ Plastikler büyük bir katma değer zinciri yaratarak ülkelerin sosyal ve ekonomik gelişmelerine katkıda bulunmaktadır. Nitekim, tonu ortalama 300 dolar olan hampetrol plastik hammaddesi haline geldiğinde değeri 1900 dolara çıkmaktadır. Değişik sektörler için imal edilen plastik mamul ve ara mamullerinin ton fiyatı ise 3.0004.000 doları bulmaktadır. .DWPD 'HùHU =LQFLUL
2.000
1.900 1.370
1.500 $/TON
1.200 1.000
1.680
1.270
850 380
500
0
300
Ham Petrol
Nafta
P-K Silen
Etilen
PTA
PE
PET - Reçine
Plastik Ürünler
Türk plastik sektörünün, hammadde ve mamul üretimi ile yarattığı toplam üretim değeri 2007 yılında 20,7 milyar dolar iken, bu değer 2011 yılında 28,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Plastik sektörünün GSMH içindeki payının 9.uncu plan dönemi sonunda % 3,9 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. PLASTİK SEKTÖRÜNÜN GSMH İÇİNDEKİ PAYI ( % )
2007
2011
2013 (T)
Üretim Değeri ( Milyar $ )
20,7
28.,5
33,0
GSMH ( Milyar $ )
404
772
834
Plastik Üretimi / GSMH ( % - $ )
5,1
3,6
3,9
2.3. DOKUZUNCU PLAN DÖNEMİNDE ( 2007 – 2013 ) GELİŞMELER : Dokuzuncu plan dönemini kapsayan 2007 – 2013 döneminde Türk plastik sektörü üretiminin ton bazında yılda ortalama % 7,21 büyüme ile % 52 artarak 8,2 milyon tona çıkacağı ve değer bazında üretimin % 8,48 büyüme hızı ile % 63 artarak 33,7 milyar dolara yükseleceği tahmin edilmektedir. Bu durumda plastik sektörünün 2007de 8,3 milar dolar olan katma değerinin 2013 yılında 13,5 milyar dolara erişmesi beklenmektedir. Plastik sektöründe en hızlı gelişme ihracatta yaşanmıştır. Nitekim sektörün hammadde ve mamul toplam ihracatının yıllık ortalama büyüme hızı ; ton bazında % 10,27, dolar bazında ise % 11,34 olarak gerçekleşeceği ve plan döneminde ihracatta ton bazında % 80, dolar bazında da % 91 artış görüleceği tahmin edilmektedir. Dokuzuncu plan döneminde ham madde ve mamul toplam ithalatının yılda ortalama büyüme hızları ton bazında % 7,49, dolar bazında da % 8,62 ve plan döneminde ithalatın ton bazında % 54, dolar bazında da % 64 artacağı beklenmektedir.
7
Aynı dönemde iç pazar talebinin ton bazında yılda ortalama % 4,57, dolar bazında da % 8,25 büyüyerek, plan döneminde ton bazında % 31, dolar bazında da % 61 artacağı tahmin edilmektedir. DOKUZUNCU PLAN DÖNEMİNDE ( 2007 – 2013 ) PLASTİK SEKTÖRÜNÜN YILLIK ORTALAMA BÜYÜME HIZI
2007
2013 (T)
% Artış
CAGR (%)
Proses Kapasitesi ( 1000 Ton )
5.369
8.155
52
7,21
Üretim Değeri ( Milyon $ )
20.699
33.738
63
8,48
Toplam İhracat ( 1000 Ton )
1.143
2.055
80
10,27
Toplam Direk İhracat ( Milyon ABD $ )
2.822
5.377
91
11,34
Toplam İthalat ( 1000 Ton )
4.391
6.773
54
7,49
Toplam İthalat ( Milyon $ )
8.686
14.266
64
8,62
Mamul İç Pazar Talebi ( 1000 Ton )
3.416
4.466
31
4,57
Mamul İç Pazar Talebi ( Milyon $)
21.294
34.263
61
8,25
2.4. DOKUZUNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK HAMMADDE ARZ VE TALEP DENGESİ: Dokuzuncu plan dönemini kapsayan 2007 – 2013 yılları arasında plastik hammadde üretimi hemen hemen aydı düzeyde kalırken, ithalat % 56 düzeyinde artmış ve toplam hammadde arzı % 48 büyümüştür. Bu dönemde, yerli üretimin yetersiz olmasına karşılık plastik hammadde ihracatında % 111 artış görülmektedir. Plan döneminin başladığı 2007 yılında yerli üretimin toplam arz içindeki payı % 15 iken plan dönemi sonunda bu oranın % 10’a ineceği tahmin edilmektedir. Plan dönemi sonunda plastik hammadde açığının 8,1 milyon tona çıkacağı ve plastik hammadde ithalatına 15,1 milyar dolar döviz ödeneceği tahmin edilmektedir. 9.uncu plan döneminde plastik hammadde fiyatlarında % 8, ihracat fiyatında ise % 15 artış sağlanacaktır. DÜNYA TOPLAM PLASTİK İHRACATI (MİLYAR $)
2007
2009
2010
2011
2012
2013
% ARTIŞ
Hammadde Üretimi ( 1000 Ton )
820
820
820
820
820
820
820
0
Hammadde İthalatı ( 1000 Ton )
4.012
3.861
3.856
4.669
5.218
5.852
6.262
56
Toplam Hammadde Arzı ( 1000 Ton )
4.832
4.681
4.676
5.489
6.038
6.672
7.082
47
317
355
382
439
492
596
668
111
4.516
4.326
4.294
5.050
5.546
6.076
6.414
42
17
18
18
15
14
12
12
Hammadde İhracatı ( Milyon $)
489
614
522
705
894
1.015
1.177
141
Hammadde İthalatı ( Milyon $ )
6.833
7.321
5.300
7.622
9.932
10.413
11.455
68
8
9
10
9
9
10
11
Hammadde İhracatı ( 1000 Ton ) Hammade İç Pazar Satısı ( 1000 Ton ) Yerli Üretim / Toplam Arz (( 1000 Ton - % )
İhracat / İthalat ( % - Ton ) İhracat / İthalat ( % - Milyon $ ) )
8
2008
7
8
10
9
9
10
10
Ortalama Hammadde İthalat Fiyatı ( $ / Kg )
1,70
1,90
1,37
1,63
1,90
1,78
1,83
8
Ortalama Hammadde İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
1,54
1,73
1,36
1,61
1,82
1,70
1,77
15
2.5. 9.UNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK MAMULLERDE ARZ VE TALEP DENGESİ ; 9’uncu plan dönemini kapsayan 2007 – 2013 döneminde plastik mamul üretimi ton bazında % 52, dolar bazında is % 63 artarak 2013 yılında 8,2 milyon tona ve 33,7 milyar dolara ulaşacaktır. Mamul ithalatı ton bazında % 35, dolar bazında ise % 50 artarken, direkt mamul ihracatında ton bazında % 68, dolar bazında da % 80 artş beklenmektedir. Mamul iç pazar talebininin ton bazında % 31 ve dolar bazında % 61 artacağı, mamul iç pazar talebinin ton bazında % 11inin, dolar bazında % 17sinin ithalatla karşılanacağı tahmin edilmektedir. Mamullerde ihracatın ithalatı karşılam oranında ton bazında % 271e, dolar bazında da % 151e ulaşılacaktır. PLASTİK MAMULLERDE ARZ VE TALEP DENGESİ (TON BAZINDA)
2007 Üretim ( 1000 Ton )
5.369
2008 5.201
2009 5.195
2010 6.099
2011 6.709
2012 7.414
2013 8.155
% ARTIŞ 2007-13 52
Mamul İthalatı ( 1000 Ton )
379
386
343
419
483
482
511
35
Direk Mamul İhracatı ( 1000 Ton )
826
940
923
1.072
1.158
1.272
1.386
68
4.922
4.647
4.616
5.446
6.034
6.624
7.280
48
11
15
12
12
13
12
11
Mamul İç Pazar Talebi ( 1000 Ton ) Mamul İthalat / Mamul İç Pazar Talebi ( 1000 Ton - % ) Mamul İhracatı / Toplam Üretim ( % ) Mamul ihracat / İthalat ( 1000 Ton - % )
15
18
18
18
17
17
17
218
244
269
256
240
264
271
Plastik sektörü, özellikle 20. yüzyılın ilk çeyreğinden sonra, çok çeşitli dallarda, çok çeşitli amaçlarla kullanım alanı bulmuş olup, kullanım alanı giderek genişlemeye devam eden bir sektör konumundadır. Günümüzde plastikler, ahşap, kağıt, metal, cam, pamuk, yün, ipek ve kauçuk gibi pek çok doğal ürünün yerini almış kalp kapakçıkları da plastikten yapılarak, insan hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Plastikler hemen hemen tüm sektörlerin yan sanayi konumunda olup, AB’de plastik tüketimini yönlendiren sektörlerin başında ambalaj sanayii % 36 ile birinci sırada yer almaktadır. Bunu % 20 ile inşaat sektörü izlemektedir. Modern üretim teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilen plastik ürünleri iç piyasa talebini karşılarken, giderek artan oranda dış pazarlara da satılmaktadır. Son ürünlerin yanı sıra çeşitli plastik işleme makineleri ve teknolojileri ile hammadde karışım ve katkıları da özellikle çevre pazarlarda talep görmektedir. İmal edilen plastik mamullerin 2007 yılında % 15’i ihraç edilirken direk ihracatın üretim içindeki payının plan dönemi sonu olan 2013 de % 17’ye çıkacağı tahmin edilmektedir. PLASTİK MAMULLERDE ARZ VE TALEP DENGESİ ( $ BAZINDA ) 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
% ARTIŞ 2007-13
Üretim Değeri ( Milyon $ )
20.699
22.065
20.694
23.705
28.459
30.670
33.738
63
Mamul İthalatı ( Milyon $ )
1.852
2.064
1.778
2.080
2.646
2.555
2.785
50
Direkt Mamul İhracatı ( Milyon $ )
2.333
2.948
2.572
3.012
3.485
3.784
4.200
80
Mamul İç Pazar Talebi ( Milyon $ )
21.294
22.704
21.037
24.123
29.289
31.171
34.263
61
15
18
18
18
17
17
17
Ortalama Mamul İthalat Fiyatı ( $ / Kg )
Mamul İhracatı / Toplam Üretim ( Ton - % )
4,89
5,35
5,18
4,96
5,48
5,30
5,46
12
Ortalama Mamul İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
2,82
3,14
2,79
2,81
3,01
2,97
3,06
9
9
2.6. ORTALAMA BİRİM İTHAL VE İHRAÇ FİYATLARI ; Dokuzuncu plan döneminde plastik hammadde ihraç fiyatlarında, ithal fiyatlarından daha yüksek artış görülürken, mamullerde ithal fiyat artışı ihraç fiyat artışının üzerindedir. Diğer bir değişle, Türkiye’nin, ithal mamullere göre daha düşük katma değerli mamul ihraç ettiği görülmektedir. PLASTİK SEKTÖRÜNÜN ORTALAMA BİRİM İTHAL VE İHRAÇ FİYATLARI ($/KG)
Ortalama Hammadde İthalat Fiyatı ( $ / Kg )
2007
2013
% ARtTIŞ
1,70
1,83
8
Ortalama Hammadde İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
1,54
1,77
15
Ortalama Mamul İthalat Fiyatı ( $ / Kg )
4,89
5,46
12
Ortalama Mamul İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
2,82
3,06
9
2.7. 9.NCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK MAMUL İHRAÇ EDİLEN BAŞLICA ÜLKELER : 9.ncu plan döneminde 150 civarında ülkeye plastik mamul ihraç edilmiş olup, ilk 10 ülke toplam ihracattan % 50 pay almıştır. Plan döneminin başında Rusya Federasyonu ve Romanya en önemli ihracat pazarımızı oluştururken, daha sonra Libya, sonra da Irak ve Almanya en önemli 2 ihracat pazarımız haline gelmiştir. PLASTİK MAMUL İHRACATI YAPILAN 10 ÜLKE
2007 ÜLKELER
2011
Milyon ABD $
% Pay
Milyon ABD $
% Pay
Rusya Federasyonu
237
8
ÜLKELER Irak
415
12
Romanya
214
7
Almanya
233
7
Ukrayna
186
6
Rusya Fed.
202
6
Almanya
174
6
İran
193
6
İngiltere
136
5
Fransa
167
5
Kazakistan
116
4
Romanya
167
5
Bulgaristan
115
4
İngiltere
165
5
İtalya
109
4
Azerbeycan
165
5
Azerbeycan
103
3
Gürcistan
130
4
99
3
Bulgaristan
95
3
Irak Diğerleri
1.472
50
Diğerleri
1.756
50
Toplam
2.959
100
Toplam
3.485
100
Kaynak : TUİK
2.8.DİĞER SEKTÖRLER VE YAN SANAYİ İLE İLİŞKİLER Plastik sektörü üretimi ile, GSMH artış hızı, fert başına milli gelir düzeyi ve satınalma paritesi gibi ülkenin gelişmişlik düzeyini gösteren göstergeler arasında % 95 oranında korrelasyon katsayısı mevcuttur. Diğer taraftan, bir yan sanayii olarak mamul ve yarı mamul ürettiği otomotiv, elektrik, elektronik, beyaz ve kahverengi eşya, tarım, inşaat ve sanayi sektörlerindeki büyüme hızı ile plastik mamul üretimi arasında paralel gelişmeler mevcuttur. Plastik sektörü, ülkemizin genç sektörlerinden birisidir. Kaydedilen gelişme ile doğru orantılı olarak sektörün
10
üretim kapasitesi de artış göstermiştir. Plastiğin tıptan, inşaata, tekstilden otomotive kadar çok sayıda sanayi kolunda kullanılması ve kullanımının giderek artması nedeniyle, plastik mamul kullanan diğer tüm sanayi kollarındaki üretim performansının, plastik üretim kapasitesinin artmasına doğrudan etkisi olmaktadır. Sektörde çok sayıda firmanın çok sayıda ve değişik plastik mamuller üretmesi ve firmalardan bilgi temin edilememesi nedeniyle, kurulu kapasitenin mamuller bazında sağlıklı olarak tespit edilmesi mümkün olamamaktadır. Diğer taraftan, plastik mamul üreticisi birçok firmanın otomotiv, beyaz eşya, elektrik ve elektronik sanayi kollarına entegre oldukları da görülmektedir. Plastik sanayiinde bazı istisnalar hariç hemen hemen tüm plastik mamul, yarı mamul, hammadde ve yardımcı maddeleri üretilmektedir. Bu ürünlerin dışında firmalar fason üretim de yapmaktadır. Son yıllarda hızla gelişen ihracat ve değişen tüketim alışkanlıkları ambalaj sektörünün hızla gelişmesine yol açmıştır. Öte yandan plastik komponentlerin yaygın olarak kullanıldığı dayanıklı tüketim ve otomotiv sektörlerinin de hızla büyümesi sayesinde bu sektörlere yönelik sürekli yeni yatırımlar yapılmaktadır. Ambalaj sektörü Türkiyede plastiklerin yoğun olarak kullanıldığı sektörlerin başında gelmektedir. Kullanılan ambalaj malzemelerinin değer olarak üçte birini plastik olanlar oluşturmaktadır. Son on yılda plastik teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde plastik ambalajlar ünite başına % 30 hafiflemiştir. Türkiye’de inşaat malzemeleri sektöründe de plastikler yoğun olarak kullanılmaktadır. Sağlam, dayanıklı, bakım gerektirmeyen ve korozyona dayanıklı olan plastik ürünler pencere ve kapı profillerinden pis ve temiz su borularına, izolasyondan iç döşemelere, su depolarından çatı ve cephe kaplamalarına kadar birçok uygulama için üretilmekte ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Tarımsal ürünler açısından çok zengin olan ülkemizde sera örtüleri, fide örtüleri ve sulama boruları başlıca plastik uygulamalarıdır. Televizyonlar, buzdolapları, çamaşır makineleri, bilgisayarlar gibi cihazların yanısıra fiber optik iletişim kabloları ve klasik güç dağıtım kabloları elektrik ve elektronik sektöründe plastiklerin kullanıldıkları ürünler olarak karşımıza çıkmaktadır. Form verme kolaylığı, elektrik izolasyon özelliği ve alev almayacak şekilde modifiye edilebilmeleri plastikleri bu sektör için vazgeçilmez kılmıştır. Plastikler, hafif, korozyona dayanıklı ve kolay şekil verilebilir olmaları sebebiyle otomotiv sektörü için de vazgeçilmez malzemeler olmuş ve eksoz emisyonlarının azaltılmasında önemli rol oynamışlardır. Ülkemizde son yıllarda hızla gelişen otomotiv üretimi bu konudaki talebi de arttırmıştır. Ülkemiz tekstil ürünleri açısından dünyada önde gelen ülkelerden biridir. Gerek sentetik iplik ve elyaf, gerekse bunlarda imal edilen dokumalar konusunda büyük ölçüde üretim ve ihracat yapılmaktadır. Akrilik, polyester, polyamid ve polipropilen işlenen başlıca plastik türlerini oluşturmaktadır. PVC, EVA, TPE ve poliüretanın taban üretiminde kullanıldığı ayakkabı sektöründe de önemli üretim ve ihracat yapılmaktadır.
11
Türkiye’de 2011 yılı itibariyle toplam plastik tüketiminin % 40’ı ambalaj, % 22’si inşaat, % 10’u Elektrik ve elektronik, % 6’sı tarım, % 4’ü tekstil, % 4’ü otomotiv sektörlerince gerçekleştirilmektedir. Diğer sektörlerin toplam payı % 19 düzeyindedir. Sektörel Bazda Plastik Tüketimi úQüüDW
( (
7DU×P
$PEDODM
Tekstil; %4
2WRPRWLY
'LùHU
3. PLASTİK SEKTÖRÜNÜN GZFT ANALİZİ 3.1 SEKTÖRÜN GÜÇLÜ YÖNLERİ Makroekonomik Altyapı Þ
Ardarda yaşanan finansal krizlerden sonra uygulanan istikrar tedbirleri sonucu makro ekonomik dengeler düzelmiş ve geçmişe kıyasla daha uygun yatırım iklimi yaratılmıştır.
Þ
AB ile entegrasyon süreci, yeni yatırım fırsatları yaratmıştır.
Pazar Potansiyeli Þ
Yurtiçi talep, gelişmiş ülkeler ve dünya ortalamasının üzerinde artış göstermektedir. Genç nüfusu ve henüz doyuma ulaşmamış pazarı ile geleceğe yönelik potansiyel talebi yüksektir. (Halen 70 kg olan kişi başına plastik tüketimi dünya ortalamasının 2 katı olmasına rağmen gelişmiş ülkeler ortalamasının çok altındadır.)
Þ
Plastik sektörü yükselme trendinde bulunan ve katma değeri büyük sektörlere ( otomotiv, beyaz eşya ve elektrik ) ara malzeme üretmektedir. Türkiye, bu sektörlerde Avrupanın önemli bir üretim ve ihracat üslerinden biri olma yolundadır.
Türkiyenin Jeopolitik Durumu ve Hammadde : Þ
Mevcut ve planlanan doğal gaz ve ham petrol boru hattı projeleri ile bir enerji terminali olmayı hedefleyen Türkiye, Ortadoğu bölgesindeki devreye giren yeni ve dev ölçekli petrokimya tesisleri ile batısındaki büyük ölçekli pazarlar arasında köprü konumundadır.
Þ
Türkiyenin Avrupa pazarlarına yakınlığı, JIT teslimat, servis gibi konularda plastik üreticilerine avantaj sağlamaktadır.
12
Þ
Plastik hammadde üretimini yönlendiren PETKİM, rafineri ile bitişik olması, demiryolu, karayolu ve denizyolu bağlantıları ve sahip olduğu alan dikkate alınarak kapasite arttırıcı yatırımları açısından gelişme potansiyeline sahiptir.
Sektörün Yapısal Özelliği : Þ
Türk plastik sektörü dinamik, hızlı karar alabilen, girişimci ve yaratıcı KOBİlerden oluşmaktadır.
Þ
Sektörde faaliyet gösteren KOBİ firmaları, konjoktürdeki değişimlere ve değişen dünya standartlarına uyum sağlayabilme, düşük miktarlardaki üretimlere mamul üretebilme, üretim ve teslimatta esnek davranabilme kabiliyetine sahip, yaratıcı ve yatırım eğilimlidir.
Þ
Sektörde, ihracat yapmaya istekli ve hırslı müteşebbis potansiyeli mevcuttur. Uzun yıllara dayanan tecrübesi ve bilgi birikimi ile sektör önemli ölçüde teknik ve ticari yetkinlik kazanmıştır.
Þ
Kalite açısından dünya standartlarında üretim yapılmakta ve çoğunluğu AB ülkeleri olmak üzere 100ün üzerinde ülkeye ihracat yapılabilmektedir.
İşgücü : Þ
Özellikle Avrupa ülkelerine göre daha ucuz işgücü maliyetleri, genç, dinamik, iyi eğitim görmüş ve istekli kalifiye insan gücü potansiyeli mevcuttur.
Altyapı : Þ
Plastik Sanayicileri Deneği PAGDER tarafından Tekirdağ da yapımı süren PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesindeki “Kümelenme” projesinin gerçekleşmesi ile bölge, plastik üreticisi firmalar için vazgeçilmez bir üretim ve teknoloji merkezi haline gelecek ve burada yaratılacak sinerji ile Türkiye kendi bölgesinde “Plastik Üretim ve ihracat Merkezi” olacaktır.
3.2. SEKTÖRÜN ZAYIF YÖNLERİ Makroekonomik Altyapı Þ
Makroekonomik dengelerde olumlu gelişmeler sağlanmış olmakla birlikte reel faizler yüksektir.
Þ
Enerji fiyatları ve enerjideki vergiler yüksektir.
Yol Haritası Eksikliği Þ
Sektörün gelişimine yönelik vizyon belirsizliği ve strateji eksikliği mevcuttur.
Þ
Ulusal sanayi politika ve stratejilerinin bulunmaması nedeniyle yatırım ve üretim, katma değeri yüksek alanlara yönlendirilememektedir.
Hammadde Þ
Türkiye, petrol ve doğalgaz gibi temel hammadde kaynakları açısından yetersizdir. Bu nedenle plastik hammadde ihtiyacının büyük bölümü ithalatla karşılanmaktadır. Hammadde arz yetersizliği sektörde yeni yatırımlar açısından dezavantaj doğurmaktadır.
Þ
Rafineri-Petrokimya entegrasyonunun sağlanamaması nedeniyle katma değeri yüksek plastik üretimi için yeterli hammaddenin üretimine olanak vermemektedir.
Þ
Plastik hammadde üretimini arttırmaya yönelik yeterli yatırımlar yapılamamıştır.
Þ
Üretim maliyetinin büyük bölümünü oluşturan hammadde de ithalata bağımlılık artarak sürmektedir.
13
Teknoloji Þ
Türkiyede teknoloji üretiminin olmaması ve çoğu KOBİ düzeyindeki firmaların finansal yetersizlikleri nedeniyle AR – GE faaliyetlerinin yetersizliği rekabetçi üretim olanaklarını kısıtlamaktadır.
Þ
Endüstriyel tasarım, patent ve uluslararası standartlara yeteri kadar uyum sağlanamamaktadır.
Þ
AR-GE kültürü ve AR-GEye ayrılan finansman yetersiz olup AR-GE için yetişmiş insan gücü azdır.
Altyapı ve Kayıtdışılık Þ
Sektörde birçok sanayi kolunda olduğu gibi kayıtdışılık mevcut olup, bu durum kayıt içi firmaların rekabetçi üretim olanaklarını kısıtlamaktadır.
Þ
Firmalar arası iletişimin ve tanıtımın yetersiz olması nedeniyle, AR-GE, lisan ve danışmanlık gibi firmaların tek başına üstesinden gelemeyeceği hizmetlerde işbirliği ve güç birliği kurulamamakta ve kaynaklar israf edilmektedir.
Þ
Eğitim ve sanayi kültürü yetersizdir.
Þ
Piyasa denetimi yeterince sağlanamamaktadır.
Þ
Sermaye birikimi teknolojik yatırımlar açısından yetersizdir.
Þ
Mevzuat hazırlanması konusunda sektör – bürokrasi işbirliği yeterince sağlanamamaktadır.
3.3. SEKTÖR İÇİN FIRSATLAR Þ
Genç nüfus ve pazarın doyuma ulaşmaması nedeniyle, geleceğe yönelik potansiyel talebin yüksek olması.
Þ
Plastik malzeme üretilen sektörlerdeki gelişme hızı,
Þ
Türkiyenin coğrafi, jeopolitik ve lojistik konumu ve bölge pazarlarındaki gelişme potansiyeli,
Þ
Avrupa pazarlarına yakınlık, JIT teslimat, servis vs. gibi yönlerde yabancı yatırımcılar açısından avantajımızın anlaşılması,
Þ
Sektörde beklenen yapısal değişim olasılıkları (Firma birleşmeleri, Ekonomik ölçeklerde üretim, Kayıt içine alma ve kurumsallaşma, İstikrarlı, orta vadeli bütçe ve üretim planlama imkanı, Güncel teknolojilerin takibi, Tasarım kabiliyetinin arttırılması, Dünya markası olabilme şansı, AR-GE ve teknolojik yatırım imkanı)
3.4. SEKTÖRE YÖNELİK TEHDİTLER Þ
Plastik hammadde üretiminde geciken yatırımlar - Hammadde de dışa bağımlılığın artması,
Þ
Devletin sektöre yönelik kalıcı ve tutarlı bir politikasının olmaması ve müşterisine karşı zayıf kalan plastik üreticilerini koruyan devlet politikalarının bulunmaması,
Þ
Kayıt dışı sınai ve ticari faaliyetin ve kayıtlı sektördei yüksek vergilerin, vergi adaletsizliği ve haksız rekabet yaratması,
14
Þ
Devlet kontrolündeki girdi fiyatlarının (plastik hammadde, enerji, yakıt) plansız şekilde artışı ve rekabetçi üretim olanaklarını ortadan kaldırması,
Þ
Regülasyon, mamul kontrol, test ve uygunluk onayları için halen sistemin işletilememesi ve yurtdışı firmalara müracaat etme zorunlulukları,
Þ
Yabancı sermayeyi çekme konusunda altyapı eksiklikleri,
Þ
Bürokratik engeller.
Þ
Uzakdoğu (Çin) ve Doğu Avrupa plastik sektöründeki gelişmeler ve bu ülkelerin daha uygun rekabetçi üretim olanakları sunmaları.
4. ONUNCU PLAN DÖNEMİNDE SEKTÖRDE BEKLENEN GELİŞMELER Türk plastik sanayi, sorunlarının çözümüne yönelik tedbirlerin alınması halinde, sahip olduğu avantajları ile, rekabet gücü yüksek önemli bir bölgesel oyuncu niteliğine dönüşme fırsatına sahiptir.
4.1. ONUNCU PLAN DÖNEMİNDE ( 2014 – 2018 ) PLASTİK MAMUL ARZ VE TALEP DENGESİ TAHMİNİ 10’uncu plan döneminde plastik sektörü için yapılan tahminler, sektörün Kimya Sanayi Sektörü Strateji Belgesinde 2023 yılı için kendisine verilen 17 Milyar dolarlık ihracat hedefi baz alınarak yapılmıştır. Türk plastik sektöründe mamul üretiminin 10.uncu Plan süresince ton bazında yılda ortalama % 8 büyüyeceği, üretimin artmasına paralel olarak ithalat / iç pazar talebi oranının % 7’den plan sonunda % 5’e ineceği 9.uncu plan döneminde 1,4 milyon tona yaklaşan plastik ihracatının 10.ucu plan dönemi sonunda 10,2 milyon tona kadar çıkacağı ve plan dönemi sonunda ihracatın ithalatı karşılama oranının % 400’ü aşacağı tahmin edilmektedir. Bu tahmine göre, 10.uncu plan döneminde ton bazında mamul üretimi % 36, ithalatı % 8, direk mamul ihracatı % 52 ve iç pazar talebi % 31 artış gösterecektir.
9’UNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK MAMUL ARZ VE TALEP DENGESİ TAHMİNİ ( TON BAZINDA ) 2014 Üretim ( 1000 Ton ) Mamul İthalatı ( 1000 Ton )
2015
2016
2017
2018
% ARTIŞ 2014-18
8.808
9.512
10.273
11.095
11.983
36
520
530
540
550
560
8
Direk Mamul İhracatı ( 1000 Ton )
1.539
1.708
1.896
2.105
2.336
52
Mamul İç Pazar Talebi ( Ton )
7.789
8.334
8.917
9.540
10.207
31
7
6
6
6
5
Mamul ihracat / İthalat ( Ton - % )
Mamul İthalat / Mamul İç Pazar Talebi ( Ton - % )
296
322
351
383
417
Ortalama Mamul İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
2,82
3,14
2,79
2,81
3,01
9
15
10.uncu plan döneminde dolar bazında tahminler, sektörün % 8 büyüme hızına karşılık, daha yüksek katma değerli mamul kompozisyonuna girilmesi gereği dikkate alınarak ; birim ihraç fiyatlarının her yıl % 3 oranında arttırılacağı varsayımına göre yapılmıştır. Plan döneminde birim ithal fiyatlarında % 13 artışa rağmen birim ihraç fiyatlarının % 22 artması öngörülmektedir. Bu varsayıma göre 10.uncu plan döneminde plastik mamul üretiminin 61,3 milyar dolara, ithalatın 3,2 milyar dolara, direk mamul ihracatının da 9,1 milyar dolara erişmesi beklenmektedir. Hammadde ihracatı ile birlikte sektör 2018 yılında 10,5 milyar dolar ihracat yapacak ve değer bazında ihracatın üretim içindeki payı % 15 olacaktır. Sektörün 2023 yılında 17 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşması ise bu gelişimin artarak sürmesine bağlıdır. 9.UNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK MAMUL ARZ VE TALEP DENGESİ TAHMİNİ ( $ BAZINDA ) % ARTIŞ 2014-18
2014
2015
2016
2017
2018
Üretim Değeri ( Milyon $ )
38.925
43.607
48.855
54.740
61.339
Mamul İthalatı ( Milyon $ )
2.923
3.069
3.221
3.379
3.543
21
Direkt Mamul İhracatı ( Milyon $ )
4.951
5.770
6.725
7.838
9.136
85
Mamul İç Pazar Talebi ( Milyon $ )
36.898
40.905
45.350
50.280
55.747
51
58
Mamul İhracatı / Toplam Üretim ( Ton - % )
13
13
14
14
15
17
Ortalama Mamul İthalat Fiyatı ( $ / Kg )
5,6
5,8
6,0
6,1
6,3
13
Ortalama Mamul İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
3,2
3,4
3,5
3,7
3,9
22
6.215
7.060
8.041
9.180
10.504
58
Sektörün Toplam İhracatı ( Hammadde + Mamul )
Bu büyüme hızı ile 2018 yılında Türkiye, Avrupanın 1.nci büyük plastik işleme kapasitesine sahip Almanya ile rekabet edebilir düzeye gelebilecektir.
4.2 ONUNCU PLAN DÖNEMİNDE ( 2014 – 2018 ) PLASTİK HAMMADDE ARZ VE TALEP DENGESİ TAHMİNİ Diğer taraftan, tahmin edilen tüketimi karşılamak amacıyla 2018 yılına kadar plastik hammadde arzının 10,8 milyon tona erişmesi gerekece ve bu ihtiyaca paralel olarak plastik hammadde üretimini yerli olarak sağlayacak yatırımların yapılması gerekmektedir. Bu düzeydeki yatırım, PETKİM ve diğer tesislerin bu günkü mevcut üretim kapasite toplamının 10 katından büyüktür. 9.UNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASTİK MAMUL ARZ VE TALEP DENGESİ TAHMİNİ ( $ BAZINDA ) 2015
2016
2017
2018
Hammadde Üretimi ( 1000 Ton )
38.925
43.607
48.855
54.740
61.339
58
Hammadde İthalatı ( 1000 Ton )
2.923
3.069
3.221
3.379
3.543
21
Toplam Hammadde Arzı
4.951
5.770
6.725
7.838
9.136
85
36.898
40.905
45.350
50.280
55.747
51
Hammade İç Pazar Satısı
13
13
14
14
15
17
Yerli Üretim / Toplam Arz ( % )
5,6
5,8
6,0
6,1
6,3
13
Hammadde İhracatı ( Milyon ABD $ )
3,2
3,4
3,5
3,7
3,9
22
6.215
7.060
8.041
9.180
10.504
58
Hammadde İhracatı ( 1000 Ton )
Hammadde İthalatı ( Milyon $ ) İhracat / İthalat ( % - Ton ) İhracat / İthalat ( % - Milyon $ ) ) Ortalama Hammadde İthalat Fiyatı ( $ / Kg ) Ortalama Hammadde İhracat Fiyatı ( $ / Kg )
16
% ARTIŞ 2014-18
2014
Þ Kimya
Sanayi Sektörü Strateji Belgesi, tüm Kimya sektörünü ve alt gruplarını kapsadığından, hızla
gelişen ve gelişim sürecinde sorunları da hızla artan plastik sektörümüzün spesifik sorunlarına yön vermede yetersizdir. 2023 yılında 17 milyar dolar gibi büyük bir ihracat hedefinin verildiği plastik sektörü için kendine özgü ve ayrı bir strateji belgesi hazırlanarak devletin özel önem verdiği sektörler kapsamına alınmalıdır. Þ Günümüzde
plastik hemen hemen tüm sektörlerde kullanılmakta ve kullanımı giderek artmaktadır.
Başta otomotiv olmak üzere hükümet tarafından hazırlanan tüm sektör Strateji Belgesi ve Eylem Planlarında plastiklere de değinilmeli ve bu sektörü temsil eden sivil toplum örgütlerinin görüş ve katkısı alınmalıdır. Þ Sektörün
2023 yılında 17 milyar dolarlık ihracatı gerçekleştirebilmesi için en az 4,2 milyon ton ihracat
yapması bunun içinde mevcut ihracat fiyatları ile 17 milyon tona yakın proses kapasitesine sahip olması gerekmektedir. Halen plastik hammadde ihtiyacının ancak % 15ini yerli üretimle sağlayan sektörün hammadde, bu hedefe ulaşabilmesi için 2023 yılında 16 milyon tonu aşan plastik hammaddeye ihtiyacı olacaktır. Bu nedenle süratle petrokimya yatırımlarına hız verilmeli ve rafineri ile petrokimya tesisleri arasındaki entegre yatırımları özendirilmelidir. Þ Daha
yüksek katma değerli plastik hammadde ve mamul üretimi için ülkemize yüksek teknoloji trans-
feri sağlayacak yabancı sermaye yatırımlarının çekilmesi gerekmektedir. Büyük ölçekli bu yatırımlar çok özel teşvik mekanizmaları ile desteklenerek doğrudan yabancı sermaye yatırımları özendirilmelidir.
4.3. 10.UNCU PLAN DÖNEMİNDE PLASFED ŞEMSİYESİ ALTINDA DİĞER TÜM STKLARIN KATKILARI İLE UYGULANACAK STRATEJİLER PAGDER organizasyonunda gerçekleşen Özdeğerlendirme Toplantısında katılımcıların ortak görüşe vardığı, plastik sektörünün iyileştirmesi gereken 8 temel sorunu önem sırası ile aşağıda görüldüğü biçimde belirlenmiştir.
SEÇİLEN ZAYIF YÖN BAŞLIKLARI
1. Olumsuz algısı yüksek sektör 2. Hammadde girdisi açısından dışa bağımlılık ve yüksek enerji maliyeti 3. Mamul ve makine ithalat denetimi olmaması 4. Standardı olmayan sektör 5. Nitelikli ara elemanı olmayan sektör 6. Sektörde işbirliği ve güç birliği yok 7. Fiyat istikrarı olmayan sektör 8. Rekabeti çok olan, karlılığı olmayan sektör
17
Bu sorunların çözümüne yönelik projeler geliştirmek, plastik ve plastikle ilgili sektörel sivil toplum örgütleri arasında işbirliği ve güçbirliği kurarak, bu öneri ve projeleri ilgili platformlara taşımak ve devletin ilgili kurumlarına, bu sorunların çözümüne yönelik tedbirler almasına yardımcı olmak, başta PLASFED – Plastik Sanayicileri Federasyonu ve Federasyonu oluşturan dernekler olmak üzere sektördeki tüm STKların başlıca stratejilerini oluşturacaktır. A. Plastikin Olumsuz Algısını Yok Etmek İçin : Þ Plastikleri
karalayan, çevre ve insan düşmanı ilan eden iddialar ve haberler karşısında sessiz kalın-
mayacak ve plastik poşet, şişe, biberon ve damacanalarla birlikte başlayan olumsuz kampanyalara topluma doğru bilinenler anlatılacak ve kamuoyunda bilinç oluşturulacaktır. Þ Olumsuz
kampanyalara karşı reaktif çözümler üretmek yerine proaktif bir stratejiyle okul çağından
yetişkinlere kadar uzanan yelpazede plastiklerin doğru ve bilinçli kullanıldığı takdirde sağlıklı, çevreci ve ekonomik olduğunu vurgulanacaktır. Þ Plastike
yönelik saldırılara karşı Çevre ve Orman Bakanlığına sunulan “Kamuoyu Bilinçlendirme”
projesi, bakanlığın ve sektörün de desteği alınarak kamu oyu bilinçlendirme çalışmaları yapılacaktır . Þ Geri
dönüşüm ve geri dönüşüm prosesi için uygulamalı projeler teşvik edilecektir.
B. Hammadde Girdisi Açısından Dışa Bağımlılığı Ve Yüksek Enerji Maliyetinin Olumsuz Etkilerini Azaltmak İçin ; Þ Yeni
petrokimya tesislerine yatırım yapılması,
Þ PETKİM’in
halen tümüyle ithal edilen ve katma değeri yüksek plastik hammadde yatırımlarını ger-
çekleştirmesi, Þ Yeni
petrokimya yatırımları ile hem üretim kapasitesinin hem de ürün yelpazesinin arttırılmasıı,
Þ Rafineri
– Petrokimya entegrasyonunun sağlanarak nafta satışında katma değeri daha yüksek olan
plastik üretimine öncelik verilmesi, Þ Petrokimya
gibi stratejik önemi bulunan ve ekonomiye yüksek katma değer sağlayan petrokimya te-
sislerinin, özel projeler kapsamına alınarak ve özellikle yabancı sermaye için cazip yatırım olanakları sağlanarak, C. Sektörün Yüksek Enerji Maliyet Sorununun Çözümü İçin ; Þ Devletin
enerji üretim ve satış – fiyat politika uygulamalarını sanayici lehine tekrar gözden geçirmesi,
Þ Nükleer
enerji yatırımı ile sorunların acilen çözülmesi ve üretime başlanılması,
Þ Enerji
verimliliğini arttıracak, kaçak elektrik kullanımını ve enerji kaybın önleyecek tedbirlerin alınma-
sı için,
18
D. Mamul Ve Makine İthalat Denetimi İle İlgili Sorunlar İçin ; Þ Gelişmiş
ülkelerin ithalat mevzuatları ve standartları ile kıyaslama ( BENCHMARK ) çalışması yapa-
rak en iyi uygulamaların Türkiyede uygulanılmasına çalışacak, Þ Plastik
mamul ve plastik işleme makinelerde uygulanacak standartların hazırlatılmasını ve her türlü
ihale ve gümrüklerde bu standartların aranma koşulunun getirilmesini sağlayacak, Þ Gümrüklerimizde
uygulanacak denetim mekanizmalarının geliştirilmesi ve AB standartlarını sağla-
mayan plastik işleme makinelerinin Türkiyeye girmesinin engellenmesi,. Þ Piyasa
gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin yeterli düzeye çıkarılması, standardizasyon kontrollerinin
tavizsiz gerçekleştirilmesi, Þ Sektörde Þ Kamuda
faaliyet gösteren firmalardan oluşan, fahri denetçilik müessesesinin kurulması,
denetim ve gözetim konusunda çalışan uzman istihdamında, sektör tecrübesi esas alınması
İhtisas gümrükleri sayısının arttırılması. Þ Konularında
Devletin yapacağı tüm çalışmaları destekleyecek ve PAGDER bünyesinde kuracağı bir
denetim komisyonu tarafından bu konuların en kısa sürede gerçekleşmesini sağlayacaktır.
E. Standardlarla İlgili Sorunların Çözümü İçin ; Þ Sektörel Þ Son
otokontrol mekanizmasının kurulması,
kullanıcıların bilinçli ve duyarlı hale getirilmesi için eğitim verilmesi,
Þ Firmaların
uluslararası rekabet gücünün arttırılması için KOBIlerin birleşmesi teşvik edilerek stan-
dartları ve rekabet gücü yüksek şirketlerin oluşturulması, Þ Makine
sanayinin kendi içinde entegrasyonunun sağlanarak, plastik işleme makineleri sektöründe
global pazarlarda marka yaratacak daha büyük ölçekli enjeksiyon ve ekstrüzyon makine üreticilerinin yaratılması, diğer firmaların ise bu firmalara ve global makine üreticilerine aksam ve parça üreten yan sanayi firmaları olarak organize edilmesinin sağlanması, Þ REACH
uygulamalarının plastik sektörüne yaratacağı fırsatların araştırılması ve yatırımcıların bilgi-
lendirilmesi, F. Nitelikli Ara Eleman Sorununun Çözümü İçin ; Þ Sektörün Þ Plastik Þ
eğitimli ara eleman ihtiyacını karşılayacak ölçüde eğitim alt yapısının oluşturulması,
meslek liseleri inşaatının yurt çapında yaygınlaştırılması, Endüstri Meslek Liselerinin talep
yetersizliği nedeniyle kapanan bölümleri yerine plastik eğitim bölümlerinin kurulması, bu konunun devletin eğitim politikalarında yer alması, Plastik sanayinin tüm süreçlerinde uluslararası standartlara uyum sağlayabilecek, bilgili, teknoloji ve kalite bilincini özümsemiş her kademede insan yetiştirecek eğitim altyapısının tesis edilmesi,
19
Sektörün ihtiyaç duyduğu alanlarda meslek standartlarının oluşturulması, eğitim programlarının açılması ve eğitim alan kişilerin belgelendirilmesi, Þ İşyerlerinde Þ Plastik
ara elemanların yetkilerinin arttırılması / özgüvenin telkin edilmesi,
endüstri meslek liselerine öğrenci talebinin arttırılması için AB fonları, odalar birliği, KOSGEB
vs. imkanlarından faydalanarak ara elemanlara yönelik meslek edindirme kurslarının düzenlenmesi, Þ Ara
eleman eğitimi konusunda bir komisyonun kurulması
F. Nitelikli Ara Eleman Sorununun Çözümü İçin ; Þ Firmaların
ortak girdi temin etmeleri ve bu nedenle OAİB bünyesinde çalışan ve PAGDERin ortak
olduğu OSOLINE, ortak satınalma projesine dahil olmaları, Þ Ortak
kalite standartlarının belirlenmesi,
Þ Haksız Þ Fiyat
rekabet yaratan firmaların afişe edilmesi,
hareketlerinin daha yakın takibi ve analizi,
Þ Pazarlık Þ Satış
gücü için birleşerek / ortak hareket ederek tedarikçilerin ölçeğine yaklaşılması,
konsorsiyumlarının oluşturulması,
H. Artan Rekabet İçinde Karlılığı Arttırılması İçin ; Þ Firmaların
organize olarak maliyetleri azaltmak amacına yönelik ortak çalışmalar yapması ve bu
konuda sürekli eğitimlerin verilmesi, Þ Sanayi
bölgelerinin kurularak sinerji yaratılması ve verimliliğin arttırılması,
Þ Mamul
standartlarının oluşturulması,
Þ Kayıt
Dışı istihdamın engellenmesi,
Þ Mamul
ve makine ithalatında denetimlerin sağlanması,
Þ Ucuz
hammadde ve enerji teminin sağlanması,
Þ Ortak
verimlilik ve iyileştirme çalışmalarının yapılması,
Þ Meslek Þ AR
standartlarının oluşturulması,
– GE yapacak güce erişebilmeleri için küçük ölçekli firmalar arası birleşmelerin teşvik edilmesi
veya AR – GE konusunda stratejik işbirliklerinin ( ortak AR – GE merkezleri ) kurulması, Þ AR
- GE yatırımları konusunda önceliklerin belirlenerek, Türk plastik sektörünün, katma değeri yük-
sek mamuller üretmesi ve ihraç etmesi amacıyla AR – GE ve ÜR – GE yatırımlarına ve yenilikçiliğe özel önem verilmesi, Þ Plastik
ihtisas organize sanayi bölgelerinde, üniversite - sanayi arasında AR – GE ye yönelik işbirli-
ğinin yapıldığı ortak AR – GE merkezlerinin kurulması,
20
Þ
Plastik Mamul ve Plastik işleme Makineleri üretiminde teknolojik düzeyin arttırılarak katma değeri yüksek mamullerin üretilmesi ve sektörün global pazarlarda rekabetinin arttırılması,
Þ
Büyük şehirlerde sıkışmış olan sektörün daha verimli çalışmasını sağlamak ve sinerji yaratmak için plastik özel ihtisas organize sanayi bölgelerinin kurulması amacıyla sektöre uygun arsaların tahsis edilmesi, Mevcutların sorunlarının çözülmesi, plastik organize sanayi bölgelerine lojistik imkan verecek altyapının kurulması,
Þ
İhracat pazar kaybı yüksek olan ülke ve ürün grupları için özel tedbirlerin sağlanması, tanıtım ve pazarlama amacıyla potansiyel dış pazarlarda ofislerin açılması ve ikili toplantıların organize edilmesi,
Þ
Plastik işleme makineleri üreticisi firmaların geleneksel dış pazarlardaki daralmayı ikame edecek yeni dış pazar araştırmalarının yapılması,
İ. Sektörde İşbirliği ve Güç Birliğinin Sağlanabilmesi İçin ; Þ Plastik
ve plastik işleme makineleri sektörlerinin gelişimine yön verecek sivil toplum örgütlenmesinin
yetersiz olduğu dikkate alınarak, sektörel sinerjinin sağlanabilmesi, sivil toplum örgütlerinin kamu otoriteleri karşısında daha güçlü ve etkin olmasını sağlamak, Þ Plastik
üretim ve tüketiminin yoğun olduğu şehirlerde plastik sektör derneklerinin kurulmasını orga-
nize etmek, Þ Plastik
ve plastik işleme makineleri sektöründe faaliyet gösteren tüm üretici firmaların PAGDER çatı-
sı altında birleşmeleri veya bölgelerindeki plastik sektör derneklerine üye olmalarını sağlamak, Þ Plastik
sektör derneklerinin PLASFED – Plastik Sanayicileri Federasyonu altında toplanarak , sek-
törün en az % 90ını temsil etmeleri ve federasyon çatısı altında birleşerek işbirliği ve güç birliği sağlamaları,
4.4 ONUNCU PLAN DÖNEMİ İÇİN ÖNERİLEN STRATEJİ, AMAÇ, POLİTİKA, ÖNCELİK VE TEDBİRLER Temel Sektörel Vizyon
Plastik sektörünün temel sektörek vizyonu “ 2023 yılında Türk Plastik Sektörünü , teknoloji üreten, teknolojisini dünya pazarlarına kabul ettiren önder bir sanayi kolu ve plastik işleme kapasitesi ile Avrupa ülkeleri içinde birinci durumua getirmek “ şeklinde belirlenmiştir. Bu vizyonun gerçekleşmesi için sektörün temel stratejik amaçları ve politilkaları ise şu şekilde belirlenmiştir ; TEMEL STRATEJİK AMAÇLAR VE POLİTİKALAR Þ Hammadde Þ Katma
de dışa bağımlılığın azaltılması,
değerin yükseltilmesi amacıyla gelecekte hakim olacak teknolojilere yatırım yapılması,
Þ Rekabet
düzeyinin arttırılması,
Þ Sektörün
ABne uyumunun sağlanması,
Þ Sektörün
eğitim altyapısının iyileştirilmesi,
Þ Plastik
sektörü ile sektörün mamul ve ara mamul ürettiği ana sanayiler arasında işbirliği-
güçbirliğinin sağlanması Þ Sektörün
gelişimi ve yabancı sermaye yatırımlarının çekilmesi amacıyla ekonomik altyapının tesis
edilmesi.
21
Þ Sektörün
17 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşması için geleneksel mamullerin yerine daha fazla
katma değer yaratan mamullerin ihraç edilmesi gerektiğinden, mevcut ve yeni petrokimya tesislerinin sadece plastik hammadde ihtiyacını karşılamak yerine, halen tümüyle ithal edilen ve katma değeri büyük plastik hammadde üretimi için yatırımlar yapması gerekmektedir. Þ Plastik
sektöründe ortalama ihracat fiyatlarının her yıl % 3 artarak 2023 yılında 20 ülkenin ortalama
ihracat fiyatına ulaşılması gerektiğinden, AR – ve ÜR-GE yatırımlarına hız verilmesi gerekmektedir. Geleneksel mamullerin yerine daha yüksek katma değer sağlayacak mamullerin yatırımları özel teşviklerle özendirilmelidir. Þ Uluslararası
standartlara uyan kalitede, çevreye duyarlı üretim kompozisyonu belirlenerek, üretimde
verimliliği artırmak için PAGDER & ASLAN Özel OSB örneği kümelenme faaliyetleri yaygınlaştırılmalıdır. Þ Plastik
sektöründe alt sektörler bazında AR –Ge ve ÜR – GE ve inovasyon faaliyetleri yaygınlaştırı-
larak, katma değeri yüksek mamuller bazında branşlaşmaya geçilmelidir. Þ Yüksek
katma değerli ürünlerin üretilmesi teknolojide takipçilikten vazgeçilerek teknolojisini global
pazarlarda kabl ettiren bir sektör konumuna gelinmelidir. Þ Katma
değeri yüksek, yeni ve özel ürünler geliştirilmeli ve bu ürünlerde marka imajı geliştirilmelidir.
Þ Üretim
ve ihracat kompozisyonu, geleneksel mamullerin gelişmekte olan ülkelere, katma değeri bü-
yük ürünlerin de gelişmiş ülkelere ihraç edilebilecek şekilde organize edilmesi, hedef pazarlara yapılacak ihracat ve tanıtım faaliyetleri bu doğrultuda belirlenerek teşvik edilmelidir. Þ Pazar
ve ürün çeşitliliği sağlanarak, ürün ve bölge bazında dış pazar analizlerini yaygınlaştırılmalıdır.
Satış ağlarının yaygınlaştırılması ve ticari ataşeliklerin pazarlama yetkinliklerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Þ EXIMBANK
kredileri daha yüksek katma değer sağlayan mamul ihracatçılarına daha etkin kullan-
dırılmalıdır. 17 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşılması için ihracatçı firmaların kredi teminindeki güçlükler aşılmalı, kredi ve lojistik maliyetleri düşürülmelidir. İhracat girdisi olarak kullanılan hammaddelerde KKDF vergisi azaltılmalı veya kaldırılmalıdır. Þ REACH,
CLP gibi düzenlemelerin ihracatçıya getirdiği ek yükler azaltılmalıdır. Bu konuda özellikle
ECHA (Avrupa Kimyasallar Ajansı) kayıtları ve SIEF (Madde Bilgi Değişimi Forumu) ücretleri maliyetlerinde firmalara destek sağlanmalıdır. Þ Laboratuar
konusunda Türkiyedeki ciddi açık kapatılmalı, ihracatçıya büyük yük getiren sertifikasyon
ve akreditasyon sorunları aşılması için akreditasyon laboratuvarları kurulmalıdır. Þ Yer
seçimi, ÇED, ruhsat, izin, ÖTV gibi mevcut mevzuatın oluşturduğu zorluklar azami derecede
düşürülmelidir. Þ Ülke
bazında gümrük mevzuatlarına dair bilgiler ihracatçıya sunulmalıdır.
Þ Zamanında
22
sevkiyatın sağlanması için ulaşım altyapısı iyileştirilmeli ve bu amaçla liman, navlun ve
lojistik maliyetlerini düşürecek uygulamalar hayata geçirilmelidir. Þ Ürün
sigortası sistemi ve müşteri finansman modellerini geliştirilmelidir.
Þ Üstün
kalite hizmet standartları ile zamanında ve ihtiyaca göre satış sonrası hizmet sağlanmalıdır.
Mevzuat ve teşvik sistemi, sektörün rekabetçi gücünün arttırılmasına yönelik olarak, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yeniden yapılandırılmalıdır. Þ Plastik
sektörünün uluslararası standartlara uyum sağlaması amacıyla, kalifiye insan gücünü yetiş-
tirecek plastik endüstri liseleri ve plastik mühendisliği dallarında eğitim ve öğrenim yaygınlaştırılmalıdır. Þ Sektörü
temsil eden sivil toplum örgütleri, üretici şirketler, üniversiteler ve karar verici kamu kuruluş-
ları arasında koordinasyon arttırılarak, hızlı bilgi akışı ve paylaşım sağlanmalı, üretici ve ihracatçı şirketlere ait bilgi sistematiğini oluşturulmalıdır.
4.5. PLASTİK SEKTÖRÜNDE YATIRIM YAPILACAK ALANLAR ; Plastik sektöründe faaliyet gösteren 14.000 firmanın sadece 184ünde yabancı sermaye ortaklığı mevcut olup, bu durum, plastik sektöründe yabancı sermaye yatırımlarının düşük olduğunu göstermektedir. Ancak, plastik sektörü, doğrudan yabancı sermaye yatırımları açısından potansiyel bir yatırım alanıdır.
4.6. PETROKİMYA TESİSLERİ – PLASTİK HAMMADDE ÜRETİMİ Türkiyenin mevcut plastik hammadde üretim kapasitesi, sektör ihtiyacının % 15’inden azını karşılayacak düzeydedir. Sektörün büyüme hızı dikkate alındığında 2018 yılında 10 milyona yakın tonluk plastik hammadde açığı ortaya çıkacaktır. Yabancı sermayenin bu alanlara çekilmesi için petrokimya yatırımları devlet tarafından özel teşvik kapsamına alınmalı ve büyük yatırım indirimleri ile özel olarak teşvik edilecek bir proje olarak değerlendirilmelidir. 2011 yılı itibariyle plastik hammaddelerin tümünde dış ticaret açığı verilmekte olmasına rağmen en büyük dış ticaret açığı PP,PE, PVC, PS ve Poliasetallerde görülmektedir. Bu plastk hammadelerde süratle üretim kapasiteleri arttırılmalıdır.
4.7. YATIRIM YAPILACAK TEKNOLOJİ ALANLARI Türkiye, genel olarak katma değeri büyük plastik mamullerini ithal ederken katma değeri düşük mamulleri ihraç ederek katma değerin yurtdışına transfer edilmesine neden olmaktadır. Katma değeri büyük mamullerin üretilerek ihraç edilmesi amacıyla, yabancı sermaye yatırımları TUBİTAK tarafından yapılan Vizyon 2023 çalışmasında ortaya çıkan ve gelecekte hakim olacak teknoloji alanlarına çekilmelidir. Bu alanlar ;
23
Temel Araştırma
Lazer kaynağı Water injection teknolojisi Enjeksiyon makinelerinde lazer ile malzeme eritme prosesi Thin wall enjeksiyon teknolojisi Mold flow proses simulasyon yazılımları PVC yerine EPDM üretimi Polimer sentezi Özgün, yeni ve işlevsel polimer tasarım ve sentezi Nano teknoloji - nano-polimer uygulamaları Sınai Araştırma
Efektif soğutma teknolojileri Kırma ve yeniden kullanım teknolojileri Çevrim zamanı azaltıcı sistemleri Tasarruf sağlayan enjeksiyon makinelerinin araştırılması, elektrik motorlu enjeksiyon pres teknolojisi Çok renkli enjeksiyon sistemleri Çoklu malzeme enjeksiyon sistemleri Kaplama, boya, otomotiv, makine, elektrik sektörlerinde ileri uygulamalar İşlevsel polimerlerin savunma sektöründe uygulanması Kompozit malzeme teknolojisi için özgün tasarlanmış ileri işlevsel polimerik reçine geliştirme ve uygulamaları Sınai Geliştirme
In mold decoration Twin sheet thermoforming teknolojisi Hızlı kalıp tasarım ve üretimi Sıcak yolluk teknolojiler Blowing agent kullanımı ( malzeme tasarrufu ) Polimer test, analiz, tanımlama ve standardizasyon yeteneği İşlevsel, özgün ileri polimer teknolojisinin tekstilde kullanımı
24
Diğer Yatırım Alanları : Þ
PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesinde Araştırma – Geliştirme, Test Merkezi kurularak kalıp tasarımı yapılmalı,
Þ
Plastik geri dönüşüm alt yapı yatırımları arttırılmalı,
Þ
Büyüme hızı gerileyen AB ülkelerindeki plastik mamul üretim tesislerinin Türkiyeye kaydırılması ve AB talebinin Türkiyede üretilip AB’ye ihraç edilmesi şeklinde karşılanması
( Ucuz işgücü avantajı
nedeniyle daha ucuz üretim daha yüksek kar ) Þ
İmalat sanayimizin en genç ve en hızlı gelişim gösteren Türk plastik sektörü, ülkemiz ekonomisinin itici güçlerinden biridir. Ülkemizde otomotiv, beyaz eşya ve inşaat sektöründeki hızlı gelişimin temel nedeni, ülkemiz plastik sektöründeki gelişmelerdir. Plastik sektörü yoğun enerji kullandığından, global pazarlarda rekabet edebilmenin ön koşulu enerji verimliliği sağlamaktır.
Þ
Plastik sektöründe makine parkı yaşı ortalama 15 olup, yeni yatırımların dışında tesislerdeki eski makinelerin, % 35 - % 40 civarında enerji tasarrufu sağlayan yeni makinelerle değiştirilme zorunluluğu, sektörde büyük bir yatırım potansiyeli olduğunu göstermektedir.
25
1.
PAGDER & ASLAN ÖZEL ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (PAOSB) HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.1.
Bölgenin Konumu PAOSB, Kırklareli ili Vize ilçesinde 598.656 m2 büyüklüğünde bir arazi üzerinde kuruludur. Kırklareli, Türkiye deprem haritasında en düşük risk kategorisi olarak gösterilen dördüncü bölgede yer almaktadır.
1.2.
Ulaşım İmkânları Bölgenin bazı karayolu, liman ve istasyonlar ile en yakın gümrük kapısına olan uzaklıkları aşağıdaki gibidir. Hava Çorlu Sivil Havalimanı : 65 km Hava İstanbul Atatürk Havalimanı : 140 km Deniz Tekirdağ Limanı : 82 km Deniz Ambarlı Limanı : 125 km Demiryolu Alpullu İstasyonu : 77 km Demiryolu Durak İstasyonu : 60 km Karayolu E5 : 43 km Karayolu TEM : 40 km En Yakın Gümrük Kapıkule : 140 km
1.3.
İmar Durumu Bölgede oluşturulacak parseller E:0.60 ve H:MAX yapılaşma koşullarına haizdir. Yapı inşaat alanının artırılmasına yönelik girişimler devam etmektedir.
1.4.
PAOSB'nin Yönetimi PAGDER ile Asrey İnşaat Ltd. Şti. arasında imzalanan protokole göre, PAOSB, oluşturulacak bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilecektir. 5 (beş) kişiden oluşacak yönetim kurulunun 3 (üç) üyesi katılımcıları temsilen PAGDER tarafından, 2 (iki) üyesi ise Asrey İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından atanacaktır.
2.
PAOSB'NİN YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARI KAPSAMINDA SAHİP OLDUĞU AVANTAJLAR VE BÖLGENİN PLASTİK SEKTÖRÜ BAKIMINDAN ÖNEMİ Yeni Teşvik Yasasının, 2B numaralı ekinde yer alan 1 numaralı dipnot aşağıdaki gibidir. “İstanbul ili hariç olmak üzere, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilan edilen İhtisas Organize Sanayi Bölgelerinde gerçekleştirilecek ihtisas konusundaki yatırımlar, ilgili bölgede seçilmiş sektörler arasında yer almasa dahi bölgesel desteklerden yararlanır.” Bu düzenlemeye göre, Kırklareli Vize’de kurulu PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesinin ihtisas OSB’ye dönüştürülmesi halinde 3. Bölge için öngörülen bölgesel teşviklerinden yararlanabilecektir. Bu temel bilgiler çerçevesinde, PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesinde yapılacak bir yatırımın sağlayacağı avantajlar aşağıdaki bölümde özetlenmiştir. Örnek Hesaplama Temel Varsayım ve Açıklamalar - Arsa ve arazi hariç olmak üzere yapılacak yatırım tutarı 3.000.000 TL’dir. - Yatırıma 2013 yılında başlanacaktır. - Yatırım neticesinde 50'si yeni olmak üzere 80 personel istihdam edilecektir. - Yapılacak yatırım için beş yıl vadeli ve aylık faiz ödemeli 2.200.000 TL tutarında kredi kullanılmıştır. Teşvik Avantajlarının Hesaplanması Yukarıda yer alan örnekteki üç destek unsurundan sağlanacak teşvik destekleri toplamı aşağıdaki gibidir. Hesaplamalarda bölgesel teşviklerden sadece üçü dikkate alınacaktır. Bunlar, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve faiz desteğidir. Zira bölgesel teşvikler içinde de yer alan gümrük vergisi muafiyeti ile KDV istisnası genel teşvik uygulamaları kapsamında olup, yatırım İhtisas OSB içinde yapılmasa dahi bu teşviklerden yararlandırılmaktadır. Vergi İndirimi 750.000,00 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 572.010,00 Faiz Desteği 315.000,00 Toplam Teşvik Desteği 1.637.010,00