Juni…. Toch nog lente in de Oranjewijk!
BUURTJOURNAAL NR. 2
nr. 2
Je kunt op elk moment van de dag bij ons terecht voor een ovenv ovenvers brood, b een krakend vers belegd broodje, een heerlijke broodsna broodsnack en
Kom naar Bakker Bart!
e vlaaien t s r e k k e De l a tellen vi s e b e n i onl rt.nl
akkerba
www.b
Openingstijden: maandag 09:00 - 18:00 8:00 dinsdag 09:00 - 18:00 8:00 woensdag 09:00 - 18:00 donderdag 09:00 - 21:00 vrijdag 08:30 - 18:00 zaterdag 08:30 - 17:00 BakkerBart Wirdumerdijk 5 8911 CB Leeuwarden Tel: (058) 212 55 09 Fax: (058) 216 80 95
De lekkerste
MERK INTERACTIEF
GRAFISCH
W W W. B W H O N T W E R P E R S . N L EMMAKADE 74A
D E M A K E R S VA N L E E U W A R D E N C U LT U R E L E H O O F D S TA D 2 0 1 8 / D E M O A N N E / R E S T Y L E H U I S S T I J L G E M E E N T E L E E U W A R D E N H Û S & H I E M / P O D I U M V L I E L A N D / K E N I N G FA N ‘ E G R E I D E / E L F S T E D E N R O E I M A R AT H O N / S L A C H T E M A R AT H O N J A N E R I N G A K L E E D T M A N N E N / K & M YA C H T B U I L D E R S / K E U N S T W U R K / H A R R Y VA N I N T E R I E U R / F R I T S J Ü R G E N S KALKDIJK FYSIO- EN MANUELE THERAPIE / OMRIN / WERF IJLST / JEUGD DANSOPLEIDING FRYSLÂN W E R K M A N H O R S E S H O E S / M I D N I G H T W A L K L E E U W A R D E N / P O Ë Z I E R O U T E L E E U W A R D E N / G E A R C O Ö P E R AT I E J E L L E D E J O N G A R C H I T E K T E N / S L U M P O I L / TA N X X / D I T T O N / G I L I A M F Y S I O T H E R A P I E / H E I T & M E M J A C H T W E R F D E J O N G / S A S K I A , V R O U W VA N R E M B R A N D T / E M PAT E C / N O O R D P E I L / AT E L I E R M O O I D R E N T H E O N D E R W I J S G R O E P F I E R / L S V / D E B O E R E G B E R T S A D V O C AT E N / H I G H T I D E / H A R R Y VA N K O Z I J N E N / T Û K W E N J E N
REDACTIONEEL
INHOUD
H
Illusie, Verleiding en Verwarring
et wil nog maar niet vlotten met die lange, hete zomer van 2013. Op dit moment stellen we het zomernummer van de wijkglossy samen (dat inmiddels bij u in de bus ligt), maar tot nu toe is het werkelijk bar en boos gesteld met dit jaargetijde. Zoals de Volkskrant het vorige week zo treffend uitdrukte: ‘We hebben zojuist een zomer van 2 dagen achter de rug’.
D
e redactie van de ‘Oranjewijk ons koninkrijk’ hoopt natuurlijk van harte dat het allemaal nog goed komt. Dat we nog weken en weken lang zonneschijn op onze voortuintjes mogen zien stralen. Dat we nog tig keren onze stoelen en tafels naar buiten mogen slepen voor een lekker ontbijtje met croissants en vers sinaasappelsap, een lunch met alles erop en eraan of een barbecuesessie die zijn weerga niet kent. Dat we nog vaak buiten onze feestjes mogen vieren omdat het tot laat in de avond zo lekker zoel is.
‘
Na regen komt zonneschijn’ is momenteel het enige gezegde waar we ons nog zo’n beetje aan vastklampen. En over voortuintjes gesproken: loop voor de aardigheid eens volgens een willekeurige route door onze wijk, geef je ogen de kost en je weet niet wat je ziet. Voortuintjes geheel op z’n Japans, voortuintjes die echt stampvol staan met bloemen en struiken en heggen en heesters en soms met de rug tegen de muur een gigantische klimop. Er zijn vrijwel lege voortuintjes met een enkele bloempot, voortuintjes waar de natuur onbelemmerd haar gang mag gaan, voortuintjes die op ouderwetse kerkhoven lijken en voortuintjes waar elke vierkante millimeter aarde benut werd om iets tevoorschijn te laten komen. Iets. Je ziet bezige buurtgenoten schoffelen en snoeien, ziet kleurcombinaties van bloemen waar je u tegen zegt, ziet revolutionaire indelingen van voetpaadjes en gewaagde tegelpartijen. En natuurlijk gigantisch veel vogels die in en uitvliegen en ook niet precies weten wat ze hier in de Oranjewijk meemaken.
O
m onze glossy toch alvast een vrolijk zomers tintje mee te geven kleden we de omslag helemaal aan met de plaatselijke voortuintjes en bloemen. We wensen iedereen een relaxte vakantie toe buiten de grenzen van de Oranjewijk en hopen dat daar het tekort aan zon hier ruimschoots wordt goedgemaakt.
Hein Kraij
4
Virtuele toekomst van de droomfabriek
10
Tropisch kookparadijs
14
Oranjecampingzomerfeest
17
Leeuwarden in 58 woorden
19
Anti-krimpstrategie in de Oranjewjk
20
Ruim je rommel eens op
22
Buurthuis, Zienn & Vuilcontainers
25
De Joodse Zuurmannen
26
Willem Lodewijkstraat/Achter de Hoven
28
Colofon / Ken Uw Wijk
30
RECTIFICATIE
N
a het uitkomen van de vorige Oranjeglossy werd de redactie op de vingers getikt door dhr. Kuipers uit de Willem Lodewijkstraat 115. In het artikel ‘Huis verbouwen? Daar is lef voor nodig!’ stond vermeld dat het om het pand Willem Lodewijkstraat 113 zou gaan. Daar woont sinds jaar en dag dhr. Rijmes en zijn woning ziet er keurig verzorgd uit, aldus dhr. Kuipers. Het ging om het pand Willem Lodewijkstraat 131. Het zetduiveltje had kennelijk toegeslagen… De redactie hoopt dat het bij deze is rechtgezet.
BIJZONDERE BUURTBEWONERS IN DE SPOTLIGHTS TILLY BUIJ EN GERARD GROENEWOUD
ILLUSIE, VERLEIDING EN VERWARRING: UITGANGSPUNTEN VOOR EEN KUNSTENAARSDUO Gewapend met mijn twee vragen ‘Hoe bent u in de Oranjewijk terecht gekomen?’ en ‘Wie zou u graag in de spotlights zien?’, bel ik aan bij een groot pand op Achter de Hoven. Ik ben in de veronderstelling dat dit kunstenaarsduo dagelijks interviews geeft en ben dan ook oprecht verbaasd als Tilly verklapt dat ze eigenlijk alle interviews afhouden. ‘In de week dat we dat belletje van jou kregen, was er nog een aanvraag voor een interview en een verzoek om een korte documentaire te mogen maken. We bedanken eigenlijk altijd voor de eer, maar voor de Oranjeglossy maken we een uitzondering!’
Hoe het begon…
Een nieuwe plek
et jonge stel, Tilly Buij en Gerard Groenewoud, leerde elkaar kennen tijdens hun studie aan Ubbo Emmius, waar ze de opleiding volgden tot leraar handenarbeid/tekenen. Ze bleken allebei saxofoon te spelen en belandden samen in de (Op de) Koffieband, die jarenlang door het land toerde met vrolijke jazzfunk. Als Tilly naar woonruimte zoekt, biedt Gerard haar aan om zijn huis met hem te delen. Na verloop van tijd worden ze van huisgenoten tot stel en delen ze naast opleiding, huis en saxofoon, ook de liefde voor de kunst. Na hun opleiding is er geen werk. Het zijn de jaren tachtig en de crisis viert hoogtij. Kunstenaar worden was een voor de hand liggende stap. Ze betrokken diverse ateliers en woonden enige tijd in een kleine atelierwoning aan de Potmargewal. Als de verhuurder, de bekende kunstenaar Jentsje Popma, besluit zelf weer de woning te betrekken, kloppen ze als jong kunstenaarsduo aan bij de Gemeente Leeuwarden op zoek naar een atelier- en woonruimte.
Ze troffen het dat ze in gesprek kwamen met een wethouder die een bewonderaar was van hun werk en hen zodoende ter wille was. Er ging een portefeuille open met onroerend goed dat in bezit van de Gemeente was. Hieronder ook het pand Achter de Hoven dat, hoewel in erbarmelijke staat, onmiddellijk opviel. Doordat in dit pand jarenlang een bandenhandel had gezeten, was er een enorme ruimte met praktische mogelijkheden voor een atelier dat aansloot bij hun wensen; groot, hoog met enorme deuren en genoeg ruimte voor diepladers om hun kunstwerken te vervoeren. In de omgeving waren tal van bedrijven
H
De Vier Evangelisten In die jaren waren Gerard en Tilly bekend door hun werk dat zij samen met twee andere kunstenaars maakten onder de naam ‘De Vier Evangelisten’. Tussen 1983 en 1994 maakte het viertal naam door totaalkunstwerken te maken waarbij de gehele tentoonstellingsruimte als kunstwerk opgevat werd. Ze probeerden een nieuw wereldbeeld te scheppen waarin het zoeken naar een diepere betekenis van kunst voorop stond. Aanvankelijk werkten zij vooral in het alternatieve circuit van kunstenaarsinitiatieven. In enkele weken werd uit afvalmateriaal een kortstondige ‘esthetische ervaring’ geschapen, die na afloop ook inderdaad in de container verdween. Later werden er in diverse musea en voor opdrachtgevers werken uitgevoerd, waarvan enkele een definitieve vorm gekregen hebben.
4
BUURTJOURNAAL NR. 2
gevestigd waar zij als kunstenaars wat aan hadden. Zo zat er om de hoek een smid, het fotolaboratorium van Kodak en bouwbedrijf Tadema. ‘We liepen regelmatig met wat stukken metaal onder de arm naar de smederij om te vragen of ze het even in zo’n hoek aan elkaar wilden zetten’, vertelt Gerard. Tilly voegt eraan toe dat, hoewel de bedrijvigheid inmiddels een stuk minder is, de buurt nog steeds erg kleurrijk is. ‘Heerlijk om de studenten van de Popacademie muziek te horen maken, soms zelfs buiten!’ Dit jaar bezitten ze het enorme pand alweer 21 jaar. Dat weten ze zo goed omdat hun dochter in dezelfde week van de koop geboren werd.
Hun werk Met de Vier Evangelisten hadden zij in kunstenaarsland al een grote en gevestigde naam met exposities van het Stedelijk Museum in Amsterdam tot een sateliettentoonstelling van de Documenta in Kassel en ook als
duo Groenewoud/Buij hebben ze dit voortgezet met beelden in tal van gebouwen, verzamelingen en in de openbare ruimte. Toch zijn de personen achter dit kunstenaarsbedrijf bescheiden mensen. Bijzonder, omdat op hun werk het woord bescheiden zeker niet van toepassing is. De kunstwerken zijn vrijwel zonder uitzondering van enorme afmetingen, te zien op tal van plekken in Nederland en vaak gaat het om opvallende verschijningen. Opmerkelijk is ook dat veel van hun werken begrijpelijk zijn: herkenbare voorstellingen, esthetisch uitgevoerd en vaak voorzien van wat humor. ‘Als mensen de eerste keer dat ze ons werk zien denken ‘Mooi gemaakt en herkenbaar’, dan hopen we ze te verleiden om er meer uit te halen dan die ene blik’, legt Tilly uit. ‘We vragen ons ook altijd af wat kunst kan toevoegen’, vult Gerard aan. Persoonlijk heb ik dit ook mogen ervaren. In het Antonius ziekenhuis in Sneek was ik voor
BUURTJOURNAAL NR. 2
5
een heel droevige gebeurtenis. Mijn opa was er opgenomen en overleed er. Het ziekenhuis, de parkeerplaats, zelfs de weg ernaar toe kan ik me niet meer herinneren, maar het enorme houten beeld in de hal staat diep in mijn geheugen gegrift. Een enorme stellage met daarop een steigerend paard, varken, geit en een kip, stond midden in de hal. Het had iets heel onwerkelijks. Door de wankele posities leek het net alsof de dieren ieder moment van elkaar af zouden springen en het riep, vanwege de enorme afmetingen, allerlei associaties op. Het maakte dat ik er later nog over nadacht en dat het beeld zich vastzette in mijn geheugen. Ik denk dat het heel anders was gegaan als er een abstracte metaal of steenconstructie had gestaan! Als we het hierover hebben, haalt Tilly het ontwerp op dat uitgangspunt was voor het beeld. Gerard legt uit dat ze het zich vooral erg moeilijk maken. Zo herbergt dit houten beeld een enorme (onzichtbare) stalen
6
BUURTJOURNAAL NR. 2
constructie die het mogelijk maakt om het gewicht van de gehele stapeling te laten rusten op slechts twee paardenbenen. Gelukkig heeft Gerard een flinke wiskundeknobbel en beleeft hij er plezier aan om dat soort krachtenberekeningen te maken.
Luxe Soms leidt hun uitgangspunt ertoe dat ze een plek zo mooi vinden, dat ze de opdrachtgever laten weten dat ze een opdracht niet aannemen. Gewoon omdat het mooi is zoals het is en de kunst niets zou toevoegen. Natuurlijk is het luxe dat je je als kunstenaar kunt veroorloven niet alle opdrachten aan te nemen en dat beseffen ze ook heel goed.
En wat nog meer‌ Na de thee, gaan we lekker aan de wijn. Alles is in huis, want de dag na
het interview gaat er voor Gerard een nieuw levensjaar in. We hebben inmiddels al veel gesproken over hoe ze in de Oranjewijk zijn beland, hun werk en de enorme verbouwingen, waar zelfs na 21 jaar nog lang geen eind aan is gekomen. Tijdens de rondleiding door het huis, dat eigenlijk uit twee huizen bestaat, blijken er nog tal van ruimtes te zijn die nog niet van elektriciteit zijn voorzien en waar de muren uit ruwe baksteen bestaan. Ik mijmer hardop met de vraag of er nog meer zou zijn, wat ze met de Oranjewijkers zouden willen delen, want om nou alleen over hun kunst te schrijven... Daarop antwoordt Tilly: ‘Tja, wij zijn het werk.’ Lange tijd werden door de aandacht die dit beroep van hen vroeg de verjaardagen niet eens gevierd en eigenlijk heeft het duo sinds hun afstuderen van het ene project naar het andere geleefd. En hoewel ik
dat zonder meer geloof, vraag ik hen toch of ze ook nog een bijzondere hobby of andere passies koesteren. Gerard benoemt onmiddellijk Tilly haar passie voor tuinieren. Ze heeft een moestuin en het eerste wat ze deed toen ze het huis in bezit kregen, was de stoeptegels om het huis vervangen door planten en bomen. Daarnaast blijkt Tilly ansichtkaarten te verzamelen. Ze heeft inmiddels lades vol en blijkt hierbij bijzondere categorieën te hebben; vogels met gekke snavels, heidegezichten, kaarten met een berg, parkeerterrein, rozen of optochten. In 2011 hebben ze in eigen beheer een bijzondere catalogus uitgegeven waarin de ansichtverzameling als achtergrond diende voor een aantal van hun kunstwerken. In dit project kon Gerard een deel van zijn tweede beroep kwijt, namelijk grafische vormgeving. Maar ook hij heeft nog een bijzondere hobby. In een tweetal vitrinekasten staan tientallen door hemzelf vervaardigde historische vliegtuigjes en stapels dozen vol modelvliegtuigpakketten te wachten om nog eens in elkaar gezet te worden. Inmiddels is er nog maar een klein uurtje te gaan, voordat Gerard jarig is en de dag erna moet ik weer aan het werk. Maar ik vertrek niet voordat ik mijn slotvraag gesteld heb; ‘Wie zouden jullie graag in the spotlights willen zien staan?’ Tot mijn grote vreugde weten zij precies wie: Julius Wijffels. Via hem kregen zij als jonge studenten de tip om achter het atelierhuisje van Jentsje Popma aan te gaan en ook diverse contacten in de kunstwereld danken ze aan zijn inzet. Dus nu maar hopen dat meneer Wijffels wil…. Femke Molenaar
BUURTJOURNAAL NR. 2
7
Onze therapeuten:
Ynse de Boer Fysiotherapeut Manueel therapeut
Eke Siebinga Fysiotherapeut nek/schouder/hoofdpijn Sinds juli 2012 zijn wij als praktijk werkzaam binnen het medisch centrum Buitenhove. Deze stap bracht ons meer ruimte, een grote en goed uitgeruste oefenzaal en meerdere zorgdisciplines onder een dak. Het Fysiofrisoteam bestaat uit zes fysiotherapeuten en ĂŠĂŠn oefentherapeute, ieder met een eigen specialisme. Hiermee proberen wij de voor U optimale zorg te verlenen. Onze benaderingswijze is individueel gericht, met persoonlijke aandacht en professionele begeleiding. Binnen onze praktijk bestaan er ook mogelijkheden om te oefenen in klein groepsverband.
Martine de Jong Oefentherapeut Cesar
Dick de Roest Fysiotherapeut Fysiotherapie voor ouderen
Ita de Roest-Luth Fysiotherapeut Bekkenklachten en Bekkenbodemfysiotherapie
Sina Keuning Fysiotherapeut, Haptonomie, Psychosomatische fysiotherapie. Praktijk FYSIOFRISO J.H. Knoopstraat 6-e, 8933 GS Leeuwarden tel.: (058) 213 59 56 , info@fysiofriso.nl www.fysiofriso.nl
Wijkzorgcentrum Greunshiem Tjotterstraat 16, 8937 AS Leeuwarden Wijkzorgcentrum Het Nieuwe Hoek Hoeksterpad 16, 8911 JW Leeuwarden
Leoni Bouma Fysiotherapeut Kinderfysiotherapeut
ACTIVITEITEN IN HET BUURTHUIS Iedere 2e en 4e maandag van 19.30 tot 21.30 uur: Meditatie in de traditie van Thich Nhat Hanh (Wim Overdijk) Telefoon: 058 - 256 3100 Email: w.overdijk1@kpnplanet.nl Op dinsdag van 15.30 tot 19.00 uur: Fluitles (Gera van der Meulen) Telefoon: 06 – 18 845 178 / 050 – 556 53 62 Email: gefluit.gera@gmail.com Op woensdag van 14.00 tot 17.00 uur en van 20.00 tot 22.30 uur: Creatief schilderen met Henk Krist Telefoon: 06 - 26 218 914 Email: henkkri@gmail.com Website: www.lineone.nl/henkkrist
Op woensdag van 15.30 – 18.30 uur Blokfluitles (Broer Giesing) Email: b.giesing@chello.nl Op donderdag van 19.00 tot 22.00 uur: Trekzakclub (Trees Veenstra) Telefoon: 058 - 266 5270 Email: hveenstra.4504@telfort.nl Op vrijdag van 9.30 – 12.00 uur: Open atelier: Werken met speksteen (Sjoukje Maria Kramer) Telefoon: 0519 - 561 997 of 06 – 15 954 254 Website: www.rouw-atelierfriesland.nl
Op vrijdag van 20.00 tot 21.00 uur: Freestyle Kung Fu lessen (Tinus Donderwinkel Telefoon: 06 -14 216 317 Website: www.kungfutinus.nl Op zaterdagochtend: Yoga (Fokke Jansen) Telefoon: 06 - 18 370 729 Email: fokkejansen@hotmail.com Website: www.ajani-yoga.nl Na de zomer: Iedere maandagmiddag: Chello-les (Annet Scholten)
WIJKVERENIGING ORANJEWIJK Doede Postma, voorzitter Johan Willem Frisostraat 19 058 - 214 31 53 jwfriso19@lijbrandt.nl Eelke Heidinga, penningmeester Emmade 18 058 - 212 87 52 eelke@emmakade18.nl Hilde Douma, secretaris Emmakade 112 058 - 212 58 08 Email: hildedouma112@hotmail.com
Minne Velstra Willem Lodewijkstraat 101 Email: info@havenfamkes.nl Beheerder wijkgebouw: Henk Krist 06 - 262 189 14 Email: henkkri@gmail.com
Activiteitencommissie • Gerard de Jong Email: gerardpvda@hotmail.com • Ines Jonker Email: inesmjonker@lijbrandt.nl • Femke Molenaar Email: femkemolenaar@chello.nl • Liesbeth Wierda Email: deddelies@hotmail.com
Beheerder speeltuin: Victor Plomp Email: victorplomp@gmail.com
WIJKPANEL ORANJEWIJK Fred Boonstra Emmaplein 9 tel. 058 – 2125149 Email: a.boonstra1@upcmail.nl
Gerard de Jong Gijsbert Japicxstraat 40 tel. 058 - 2133843 Email: gerardpvda@hotmail.com
Christine Pietersen Emmaplein 4 tel. 06-47 892 112 Email: oranjewijkpanel@gmail.com
Sita Vogelsang Willem Lodewijkstraat 105 tel. 058 – 2139848 Email: sieta1@hotmail.com
BUURTJOURNAAL NR. 2
9
ILLUSIE EN WERKELIJKHEID DE BIJZONDERE VISIE VAN JAN BRUGMAN
DE VIRTUELE TOEKOMST VAN EEN DROOMFABRIEK Je kunt het nauwelijks geloven maar in de Oranjewijk wordt al jaren gebouwd aan een Droomfabriek. Maar waarom, vraagt u zich af, zien we dan nergens een bouwput, immense hoogwerkers, het opmetselen van schoorstenen, landmeters, vrachtwagens met constructiematerialen die af- en aanrijden? Waarom horen we nergens de radio’s stampen van bouwvakkers en worden we niet nagefloten? Ja, goeie vraag. Nou dat zit zo.
Tijdperk van het paard
V
an het bestaan van de droomfabriek hoorde ik bij geruchte. Ik deed research voor een artikel over het B&B circus en vernam iets over een zekere Jan Brugman. Die bleek
10
BUURTJOURNAAL NR. 2
om de hoek aan de Emmakade te wonen en toen we elkaar spraken merkte ik al gauw met een man van doen te hebben die borrelde van de informatie, als een vulkaan die op uitbarsten staat. Niet alleen gaf hij me een paar
essentiële tips voor mijn artikel maar hij kwam ook met wat zijdelingse opmerkingen over aangrenzende onderwerpen. Aan Jan Brugman en zijn wereld besloot ik dan ook mijn volgende bijdrage voor de buurtglossy te wijden.
Bij Brugman op bezoek in zijn klassieke grachtenpand gaan er na een paar uur praten nieuwe werelden voor me open. Ik vraag naar de Droomfabriek. Jan spreekt gedreven, gepassioneerd, associatief (en als brugman) en ondersteunt zijn betoog met foto’s en diagrammen, grafieken en schema’s en een vuistdikke klapper waarin hij een chronologie heeft ondergebracht van de moderne wereldgeschiedenis. Na korte tijd ligt de grote tafel in de achterkamer bezaaid met illustratieve voorwerpen en documenten. Ondanks dat het buiten een wat regenachtige, donkere avond is, wordt het hier binnen in de loop van ons gesprek lichtvoetig en zo spannend als wat. Met Jan wandel ik door allerlei werelden en tijden en gaandeweg wordt me duidelijk dat de periode die zijn speciale belangstelling heeft die van 1815 – 1917 is. Hij noemt dat achteloos: het tijdperk van het paard. ‘Toen Napoleon definitief verslagen was gingen de overwinnaars in Wenen van 1814-1815 Europa opnieuw verdelen. Eén van de resultaten was de oprichting van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden met de Oranjes als vorstenhuis. Voor Friesland, Nederland en de wereld een heel belangrijk begin van een nieuwe tijd. En dat andere jaartal, 1917, slaat op de executie van Mata Hari, verdacht van spionage, in Vincennes, Frankrijk. Je weet zeker wel dat Mata Hari geboren en getogen is in Leeuwarden?’ Maar waarom noem je die periode zo opeens het tijdperk van het mooie aankondiging staan: Grand Théâtre EDISON presenteert: DE paard? WERELD VAN MATA HARI. ‘Gewoon omdat het paard bepalend was voor het straatbeeld van die tijd. Na 1917 werd alles weer anders: einde Eerste Wereldoorlog, opkomst Wat krijg ik te zien als ik mijn entreegeld heb betaald en de tent van het gemotoriseerde verkeer, Russische Revolutie, de wereld ging er binnen stap? totaal anders uitzien.’ Als ik hem dan vraag wat er zo fascinerend is aan dit ‘Je krijgt een koptelefoon op. Je kiest een jaar of periode uit die je tijdperk van het paard brandt Jan pas goed los. Nu komt de klapper op interessant vindt, loopt het betreffende segment in en als je dan naar tafel met zijn plan voor de hoofdschotel van vanavond: Chronopolis. rechts kijkt zie, hoor en beleef je wat er in dat jaar in Amerika gebeurde en hetzelfde voor Europa, Nederland, Friesland als je naar links kijkt. De Chronopolis? gebeurtenissen worden vertoond met kranten, filmpjes, documentaires, ‘Jazeker, dat stel ik me voor als een educatief pretpark, een virtuele stad geluidsopnames en dergelijke uit die tijd. De bedoeling is dat de illusie waar de bezoekers een wandeling door de tijd kunnen maken. En wie van de werkelijkheid toeslaat.’ wil er nu niet door de tijd wandelen?’, vraagt Jan mij met een olijke zijdelingse blik. ‘De bedoeling is dat we Chronopolis onderbrengen in Stel je je dat alleen maar voor (als illusie) of is dat echt zo (in een reizende tent in de vorm van een hoefijzer.’ Op dat moment trekt werkelijkheid)? Brugman een blad met een groot schematisch hoefijzer tevoorschijn en ‘In 2006 heb ik deze aanpak uitgeprobeerd in het museum Smallingerland. laat me zien hoe hij zich deze audiovisuele tocht door de tijd voorstelt. We vertoonden de film The Great Train Robbery uit 1903 (van De binnenbaan is gereserveerd voor de geschiedenis van Amerika, de Edwin S. Porter) en lieten simultaan krantenartikelen uit die tijd van buitenbaan voor Europa. Het hoefijzer wordt horizontaal opgedeeld treinovervallen zien en fragmenten uit Butch Cassidy and the Sundance in segmenten en ze krijgen een chronologische volgorde die loopt van Kid (1969), de beroemde Western met hetzelfde onderwerp. Het effect 1876 (geboortejaar van Mata Hari) tot 1917 (executie van Mata Hari). En was duizelingwekkend. Je wordt totaal in de illusie van de werkelijkheid boven de ingang van de tent zal heel toepasselijk een oogverblindend gezogen en beleeft een sterke sensatie met educatieve werking. Het
BUURTJOURNAAL NR. 2
11
Leeuwarden zijn droomfabriek op de kaart te zetten van het bidbook voor Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018. Die Droomfabriek van jou. Wanneer is die gaan draaien en wat beoogt die eigenlijk? ‘Nou, die is in de vorm van de Stichting Droomfabriek officieel in 1995 opgericht. Tot nu toe ben ik de enige weldoener. Dus er moet nog wel wat gebeuren. En de doelstelling is simpel: we maken in de Droomfabriek een geschiedenis van de illusie van de werkelijkheid. Hoe men door de tijden heen de mensen een fictieve realiteit voor toverde. De beste voorbeelden daarvan zijn te vinden in de geschiedenis van de film. Van de toverlantaarns via de kinetoscoop met bewegende beelden tot de 3D-films en de DreamWorks Animation van tegenwoordig. En die ontwikkeling wil ik de mensen laten zien. Ik stel me voor om het kleine verhaal van de filmgeschiedenis in te bedden in het grotere verhaal van Chronopolis, van de wereldgeschiedenis. Vandaar.’
Wordt vervolgd?
wordt een serieuze aangelegenheid vermomd als kermisattractie. Eerst moet het procedé worden uitgeprobeerd in de Blokhuispoort, daarna in het Fries Museum en dan de wereld in.’ (*Voetnoot van de interviewer: En binnenkort krijgen de eerste bezoekers van Chronopolis natuurlijk ook de nieuwe augmented reality bril uitgereikt waarover momenteel zoveel te doen is. Google haalt de afgelopen maanden regelmatig de media met het Project Glass. De zoekgigant ontwikkelt onder deze naam een bril met daarin een camera, chip, geheugen, touchpad, knoppen voor het nemen van foto’s, microfoons, luidsprekers en sensors, kortom een ideaal instrument voor Chronopolis.
12
BUURTJOURNAAL NR. 2
Komt dat zien!)
Droomfabriek Maar dan de Droomfabriek waar het mij allemaal om begonnen is? Hoe krijg ik Jan zover dat hij me duidelijk en helder uitlegt wat het verband is tussen het tijdperk van het paard, Chronopolis en de Droomfabriek. En weet ik eigenlijk al wat dat is: een droomfabriek? In mijn tweede en derde bijeenkomst met Jan Brugman hebben we het tot mijn verrassing voornamelijk over de geschiedenis van de film. Over Ilya Ehrenburg’s boek De Droomfabriek dat over Hollywood gaat en waar Jan de naam van zijn geesteskind vandaan heeft. En over filmhuis Slieker. En over Jan’s pogingen om met een brief aan de burgemeester van
In elk geval is me duidelijk geworden dat hier om de hoek een bijzonder mens woont met bijzondere illusies. Wie heeft er ooit eerder een direct verband gezien tussen het leven van Mata Hari en de loop van de wereldgeschiedenis? En wie heeft de moed en de visie om bij allerlei instanties (burgemeester van Leeuwarden, Slieker Filmhuis, Fries Museum, Eye Instituut Amsterdam) te durven aankloppen met verzoeken om logistieke en financiële ondersteuning voor zijn adembenemende Chronopolis-project en zijn Droomfabriek? Tijdens onze gesprekken hoorde ik Jan Brugman een enkele keer verzuchten dat de tijd misschien wel rijp is om uit te kijken naar een opvolger. Iemand die goed is in crowd funding en ook organisatorisch en financieel van wanten weet. Misschien iemand die dit leest? Hein Kraij
Clif van der Veen mob. 06-24513534
Achter de Hoven 79 8933 AH Leeuwarden
www.clifafbouw.nl
info@clifafbouw.nl
Wim Teeuw Foeke Sjoerdswei 26 • 8914 BH Leeuwarden telefoon: 06 53 976 549 website: www.cadenzacatering.nl • email: info@cadenzacatering.nl
V5 Vertalerscombinatie Emmaplein 6 8933 BS Leeuwarden Tel. 058 299 84 00 Fax 058 299 83 99 v5vertalers@planet nl www.v5vertalers.nl
BUURTJOURNAAL NR. 2
13
TROPEN TROPISCHE KEUKEN
MAAK VAN JE KEUKEN EEN TROPISCH KOOKPARADIJS Het is crisis allerwegen en in een aantal huishoudens heeft dat geresulteerd in het besluit deze zomer niet op vakantie te gaan. Maar in plaats van bij de pakken neer te zitten, kun je er ook het beste van maken. Tover je keuken eens om tot een tropisch kookparadijs!
H
et is niet direct de bedoeling, hoewel het natuurlijk best mag, de keuken zelf om te bouwen door het plaatsen van palmbomen, wit zand op de vloer en een gevuld kinderzwemparadijsje. Het gaat meer om het resultaat van de werkzaamheden die in de keuken worden verricht: tropische gerechten in een oranje jasje. We lijken het deze zomer extra hard nodig te hebben. Op een uitbarsting na van twee dagen die in de buurt van de dertig graden kwamen, is er van een echte zomer nauwelijks sprake. Des te meer reden ons eigen vakantiegevoel te creĂŤren. Hieronder volgt een uitgebreid menu, te beginnen met een tropische cocktail, daarna een koude soep, een heerlijk hoofdgerecht, uiteraard een nagerecht en een dure afsluiter. BAHAMA MAMA 15 ml Bacardi 15 ml Malibu 15 ml grenadine 30 ml sinaasappelsap 30 ml ananassap 1 ijslepel ijsschilfers Meng alle ingrediĂŤnten in een blender tot een net niet egale smurrie. Varieer met frambozen- of kersensiroop gebruiken. Alleen de alcohol al pept op en maakt warm. Geen overbodige luxe bij deze temperaturen! Even bijkomen en dan op naar het volgende gerecht:
14
BUURTJOURNAAL NR. 1
GAZPACHO (eventueel) 2 sneetjes witbrood 3-4 el rode wijn 500 g tomaten, ontveld en in stukken 1 komkommer, geschild, van zaden ontdaan en in stukken 1 rode (geroosterde) paprika, zonder zaadlijsten en in stukken 2-3 tenen knoflook 50 ml olijfolie halve rode peper, zonder zaadjes zout 2-3 el wijn- of sherryazijn
Voeg de ananas toe, eventueel een scheutje zoet ketjap erbij. Schil de appels, snijd ze in stukjes en verwarm samen met de rest. Wikkel de cashewnoten in een schone theedoek, sla erop met iets hards zodat de nopten verkruimelen en strooi ze vervolgens over het gerecht. Serveer met de zoete aardappel. Het kost waarschijnlijk even tijd dit alles te laten zakken. Neem die tijd, het is vakantie! Maar een beetje viergangenmenu bevat toch ook een toetje. Hier komt-ie.
Doe het in wijn geweekte brood (of alleen de wijn), de tomaten, komkommer, paprika, peper, knoflook en zout naar smaak in de keukenmachine of een diepe schaal om te pureren met de staafmixer. Voeg de olie en de wijnazijn toe. Proef. Voeg eventueel meer zout en peper of wijnazijn toe (houd er rekening mee dat de smaken nog flink intrekken). Wrijf de soep door een zeef en zet een paar uur in de koelkast om door en door koud te worden. Serveer in kleine kommetjes of glaasjes (teveel gazpacho is niet lekker!). Met eventueel als garnituur: croutons, blokjes tomaat, komkommer, paprika en ui, grof gehakt hardgekookt ei. Giert de soep nog door de keel? Blus met water of, beter nog maar wel ontropisch, met melk. Dan op naar het hoofdgerecht: tropische kip!
TROPISCHE KIP MET ZOETE AARDAPPEL 4 ons kipfilet 1 ananas 3 teentjes knoflook 2 rode uien 2 appels 1 banaan 100 gram cashewnoten Schil de zoete aardappel en snijd hem in blokjes. Bak de stukjes in wat zonnebloemolie een kwartier lang op een zacht vuur, de laatste vijf minuten met een deksel op de pan Snijd de kipfilet in blokjes en bak het bruin in een beetje olie. Bak in een aparte koekenpan 3 knoflookteentjes en twee rode uien op een zacht uurtje gaar. Zet het mes in een flinke ananas, en snijd hem in stukjes terwijl kip, knoflook en ui op een zacht vuurtje doorsudderen, eventueel met een beetje water tegen het aanbranden.
TROPISCHE FRUITSALADE 1 citroen, uitgeperst 2 el vloeibare honing 1 ananas 1 mango 2 el gemalen kokos 3 takjes munt, de blaadjes in reepjes gesneden Roer het citroensap door de honing. Snijd de onderkant en de kroon van de ananas en snijd de schil eraf. Snijd de ananas in de lengte in vier parten. Verwijder de harde kern met een mes. Snijd het vruchtvlees in stukjes. Schil de mango, halveer en verwijder de pit. Snijd het vruchtvlees in stukjes. Schenk de citroenhoning over al het fruit en laat 10 minuten intrekken. Rooster de kokos in een pan zonder olie of boter in drie miuten. goudbruin. Bestrooi de fruitsalade met het kokos en de munt.
BUURTJOURNAAL NR. 1
15
Tot slot natuurlijk koffie. Koffie is goed voor de spijsvertering vanwege de cafe誰ne. Maar we schenken geen gewone koffie ditmaal. Er is al genoeg bezuinigd op de vakantie en dus kan er wel wat meer geld worden besteed aan de koffie. Civetkatkoffie, oftewel Kopi Luwak, dat gaan we drinken. Maar daar hoort wel wat uitleg bij.
Civetkat Op de Filippijnen loopt een dier rond dat wat uiterlijk betreft het midden houdt tussen een kat en een otter, de civetkat. Het dier is een alleseter, hij eet vooral vlees maar ook eieren, vis, insecten en fruit. En koffiebonen. Alles wat een dier eet, komt het er op een bepaald moment ook weer uit, ook de koffiebonen. Die uitgepoepte koffiebonen
16
BUURTJOURNAAL NR. 2
worden gezocht (de civetkat leeft daar in het wild) en meegenomen, schoongemaakt en licht geroosterd. Het resultaat is koffie met een bijzondere, sterke smaak. Zulke koffie gooi je natuurlijk niet in een ordinaire koffiezetmachine, die zet je met de hand in een losse filter op een mooie koffiepot. Heerlijke volle melk erbij, of koffieroom. En in plaats van suiker liever kandijklontjes. Voor de ultieme koffie-ervaring. Wie geen koffie lust of geen zin heeft uitgepoepte koffie uit te proberen, kan natuurlijk ook gewoon aan de sangria gaan. Geen haan die ernaar kraait! Ineke Evink
ZOMER TIJD VOOR EEN FEESSIE!
24 AUGUSTUS 2013: ORANJECAMPINGZOMERFEEST! Lieve Oranjewijkers, De activiteitencommissie is druk in de weer om een bijzonder Zomerfeest te organiseren voor alle Oranjewijkers. Graag lichten we een puntje van de handdoek op zodat u na het lezen van deze informatie meteen de datum en tijd in uw agenda, op de gezinsplanner en in uw digitale planners een plekje geeft! We zullen aan een aantal bekende ingrediënten een paar bijzondere toevoegen. Zo zal ook dit jaar aan alle Oranjewijkers gevraagd worden om een gerecht mee te brengen in de sfeer van
hun vakantiebestemming. Alle gerechten worden op lange tafels geplaatst en vormen zo een lopend buffet waar iedereen die een gerecht heeft ingebracht, van elkaars gerechten mag smullen. In de omlijsting van het culinaire aspect van het Zomerfeest zit veel uitdaging, competitie en een aantal vrolijke noten! Zo zal er vanaf 15.00 een voetbalcompetitie plaatsvinden voor jong en oud. Je kunt je individueel inschrijven, of je als team van maximaal vier personen opgeven bij de familie De Jong (Gysbert Japicxstraat 40, schuin tegenover de speeltuin). Om 15.00 zal op het voetbalveld in de speeltuin het officiële startsein gegeven worden voor de competitie. Naast de competitie zullen er voor de niet-voetballende jeugd een aantal andere activiteiten georganiseerd gaan worden, maar die houden we nog even geheim!
Omdat het voetbalveld het toneel van de competitie is, zal het treffen voor de niet-voetballende jeugd en volwassenen zich tussen de speeltoestellen afspelen. We willen dat dit jaar in een bijzondere en toepasselijke stijl doen; namelijk in de vakantiesfeer die het beste bij u past! Wij plaatsen alvast een aantal parasolletjes, maar vragen alle bezoekers zelf hun campingstoel, zitje of loungebank mee te nemen. Degene die zijn/haar vakantiestijl het beste heeft meegebracht of weet te verbeelden, wacht een bijzondere prijs! Dus in campingoutfit met WC-rol onder de arm op de klapstoel, Ibizapartylook met beautycase op je meegebrachte loungebank of in je achtertuinkloffie met je eigen tuinset geïnstalleerd… Wij zijn erg benieuwd! Drankjes zijn tegen een kleine vergoeding te koop, de muziek zal naar verwachting even divers zijn als uw aller outfits en het weer hopelijk net zo zonnig als in onze verwachting! Nieuwsgierig naar alle activiteiten houd dan de Facebookpagina van de Oranjewijk www.facebook.com/oranjewijk.leeuwarden en je brievenbus in de gaten. Gedurende de zomer zullen er regelmatig updates verschijnen op de facebookpagina en in de eerste weken van augustus zal de definitieve uitnodiging in uw brievenbus liggen. Dus noteer en zegt het voort; zaterdag 24 augustus is het tijd voor een zomers (over)treffen! De activiteitencommissie.
BUURTJOURNAAL NR. 2
17
BIJZONDERE O’SERIOUS-UPGRADE MET TUUT VAN MARXIMA IN DE ORANJEWIJK De eerste week van september is het Wereld Water Week en vanuit mijn hoedanigheid als Projectleider bij Tûmba kan ik melden dat er in die week –om precies te zijn op 4 september tussen 16.30 en 17.30 -een bijzondere Upgrade plaats zal vinden in de Oranjewijk. Een Upgrade is een ludieke actie die bedacht, voorbereid en uitgevoerd wordt door jongeren. Bij iedere Upgrade moeten minimaal 100 mensen live getuige zijn en de Upgrade wordt altijd gefilmd! De uitvoering duurt nooit langer dan een uur en het doel is altijd om de wereld een beetje beter of mooier te maken. De Upgraders, dit keer studenten van de studentenvereniging Osiris van het Van Hall, hebben een bijzondere gast in hun midden. Ik verklap niks,
18
BUURTJOURNAAL NR. 2
maar de naam begint met ‘Ma’ en eindigt op ‘ima’. Zij zullen aan het eind van de middag gedurende een uur de deuren langs gaan in de Oranjewijk en de bewoners vragen om lege flessen in te leveren. In ruil voor het doneren van een lege fles kan de bewoner kiezen voor een tuutsje van Ma…ima. Als er meer flessen gedoneerd worden mag de bewoner een toepasselijk cadeautje uitzoeken, van Eco WC-papier tot een waterbespaarder! De tocht zal om 17.30 eindigen bij de Albert Heijn aan de Emmakade, die deze actie zo bijzonder vindt dat ze het bedrag van de ingeleverde flessen verdubbelen. De gehele opbrengst wordt in december gedoneerd aan Serious Request! Dus lieve Oranjewijkers, niet schrikken als u die dag de deur opendoet en een stel leuke Upgraders, een bijzondere gast en een cameraploeg op de stoep aantreft…. Zet je tas met lege flessen klaar! Het is voor het goede doel! Femke Molenaar
PROZA STADSGEDACHTEN
LEEUWARDEN IN 58 WOORDEN Geïnspireerd door journalist Jan Dijkgraaf (die zijn columns altijd in 99 woorden tikt) lanceerde de creatieve overbuurman Wytze Visser (Emmakade NZ) op 5 april jl. de website 058woorden. nl. Een platform voor iedereen die zijn relatie, herinnering of gevoel voor de stad Leeuwarden (058) wil beschrijven, in exact 58 woorden.
ZO Als die ene oude jas, waarvan je maar geen afscheid kan nemen. Want hij zit zo afschuwelijk lekker. Als die afgetrapte schoenen, die precies de vorm van je voeten hebben aangenomen. Als die kroeg waar iedereen je naam kent. Als die ene ex: de ratio drong zich tussenbeide, maar dat hart hè, dat hart. Zo voelt mijn stad. (Karin)
LOOP
OPEN DAGEN
Mijn favoriete outfit aangetrokken. De schoenen extra vast gestrikt. Ik doe de deur achter me dicht en dribbel richting binnenstad. Daar, tussen Oldehoofsterkerkhof en Prinsentuin, gaat het straks gebeuren. Startschot. Samen met zo’n vijfduizend andere mensen een stukje rennen door de stad en net daarbuiten. Zo ging het de afgelopen jaren. Ik Loop Leeuwarden dit jaar niet. Blessure. (Sybylle)
Vrijdag 16 september 2011. Ik stap op de fiets richting vliegbasis. Voor het eerst, terwijl ik hier al 49 jaar woon. De zon schijnt, de lucht is strakblauw. Ik zou een uurtje rondkijken. Dat werden er vijf. Ik belandde in een wereld van staal, techniek, virtuositeit, kerosinedampen, lawaai, mooie mannen in uniform, bier en braadworst. En was verkocht. (Christine).
EIGENLUK
Opgegroeid in Leeuwarden en de wereld proberen te leren kennen in 058. De veranderingen gezien: sloop van de prachtige Watertoren aan het Zuiderplein, de karakteristieke Langemarktstraat, Amicitia, De Bleek, Houbein en vele andere heerlijke ‘Liwwadder plekjes’. De Ouwe Stoep, Vat69, Coos, Sybs en La Bella. Dan komme de LJOUWERT 2018 Súderburen en Bullepolder. Eigenluk is ut myn Leeuwarden als Europees Culturele Hoofd- stad. Niet meer. (Keimpe) stad 2018. Ik ben voor. Maar ik heb soms geen antwoord. Zoals op @LinusHarms. Hij bezocht een concert van trompettist Eric ORANJE BIERHUIS Vloeimans in cultuurtempel De Harmonie. Het rook er naar sigaar en bier. Op de tafeltjes Half lege zaal. Hoezo cultuurminded? Toen lagen van die plakkerige zachte kleedjes. Van dacht ik: ‘Chet Baker’. Viel in 1988 uit een hetzelfde soort als bij mijn oma. De gehaktbal hotelkamerraam van Europees Hoofdstad die ik at, kwam altijd op mysterieuze wijze 1987. Stierf op Mokumse klinkers. Geen hond tevoorschijn via een luikje en smaakte goed. herkende hem. (Wytze) Toch smaakte de gehaktbal van mijn oma beter, ook al kwam die gewoon bij haar uit de pan. (Silvana).
OP DE BRES Leeuwarden. Haadstêd fan ús Fryslân. Rood bolwerk en nog steeds. Traditioneel op de bres tegen sociaal onrecht, uitsluiting en uitbuiting. Geen toeval dat juist hier op het PvdA congres Leeuwarden massaal de voorgenomen strafbaarstelling van ‘illegaal zijn’ verworpen wordt. In een beschaafd land kan illegale aanwezigheid op zich NOOIT strafbaar zijn. Of onderwerp van vormen van kortzichtige partijpolitiek. (Rommert)
NATUURMUSEUM Vanuit het perspectief van een vis kijkt mijn zoontje omhoog naar dat wat eigenlijk onder is: een koeientong slobbert water op, trappelende poten verraden een zwaan, een buitenboordmotor slaat aan. Een verdieping hoger herinneren uitgebleekte botten van een potvis aan vroegere tijden. Hoe majestueus gleed hij ooit door de wereldzeeën! Een papegaai kraait. Kapitein Severein schrikt even wakker…. (Klazina) www.058woorden.nl
BUURTJOURNAAL NR. 2
19
DE COLUMN VAN LUUK FULL COMMITMENT VOOR EEN VIERPUNTENPLAN
Haalt de Oranjewijk 2113? Of zelfs ‘maar’ 2025? ‘Alleen als de bewoners met elkaar in actie komen om de verwachte krimp vanaf nu te keren’, stelt opbouwwerker Harold Hoornstra. Met een financiële bijdrage van de stichting Je Maintaindrai heeft hij, in opdracht van ons wijkbestuur en het wijkpanel een strategie gemaakt om onze wijk voor een langzame neergang te behoeden. Onlangs presenteerde hij zijn visie in ons wijkgebouw.
onze eigen Fryske waterschapslasten door Hef, de Keuringsdienst van Waren, het Kadaster, de korpsleiding van de politie, de rechtbankorganisatie en het Openbaar Ministerie. En nog is de uittocht niet voltooid. Wat gaat het UWV doen? De belastingdienst? Waar komen straks de redactie en directie e trend is omlaag’, zegt de man die, van de Leeuwarder Courant?’ Hoornstra strak in het pak, met de stropdas voorspelt: ze trekken allemaal oostwaarts! in een dubbele Windsor, frisgeschoren ‘s ‘En welke klappen krijgen we daarna? Je kunt ochtends om half negen zijn plannen nu al zien aankomen dat binnen vijf jaar ook ontvouwt. Zijn vingers flitsen zelfverzekerd Groningen, Drenthe en Friesland worden over het hippe tabletcomputertje en via een samengevoegd. Waar komt het hoofdkantoor? beamer genieten onze wijkbestuurders van In Groningen natuurlijk!’ Zijn blik prangt zijn kleurrijke PowerPoint-presentatie. In langs de verzamelde wijkbestuurders: ‘En niets doet hij denken aan die langharige, in wat, denken jullie, gaan al die journalisten en morsige truien gestoken opbouwtypes die ambtenaren uit de Oranjewijk na de verhuizing onze wijk vroeger bevolkten - maar nooit voor van hun werkgever straks doen?’ tien uur ‘s ochtends. Het contrast met zijn illustere voorgangers wordt nog groter als je Terwijl hij dat zegt, zien we op het scherm in hem hoort praten over ‘stippen op de horizon de zaal een treurig grafiekje steeds verder de zetten’, ‘krijtstrepen trekken’, ‘met realistische diepte in duiken. Dan is het heel even stil en targets werken’ en ‘anticyclisch investeren in de daarna verandert het beeld rigoureus. Op het Oranje areastrategie’. beamerscherm zien de wijkbestuurders ineens ‘De trend is omlaag’, herhaalt hij nog maar de zon doorbreken en tegelijk verschijnt onder eens, om de ernst van zijn boodschap te vrolijke muziek een ijzersterk nieuw logo: onderstrepen. ‘Dus moeten we nu al de energie uit de haarvaten van onze wijk losmaken voor ORANJEWIJK 2025 een betere toekomst.’ VORSTELIJK WONEN Hoornstra, de rug nu gerecht, krijgt een Alles naar Groningen opgewekte toon. ‘Onze toekomst is nu Op zijn eerste sheet geeft hij een snoeiharde begonnen’, zegt hij vastberaden. ‘Die analyse van de feiten en trends in Leeuwarden. Groningers maken ons de pis niet lauw, als Hij zet op een rij wat we allemaal eigenlijk alle Oranjewijkers meewerken, dan hebben wel weten: alles gaat al jaren uit Leeuwarden wij in onze wijk de beste kansen van heel naar Groningen en we krijgen er geen bal Leeuwarden. Dan komen we veel sterker voor terug. ‘Het begon met die Wiegel en uit dit dal dan we ooit geweest zijn. Maar het Frysk Orkest’, zegt hij, ‘En daarna gingen daarvoor is wel ‘full committment’ nodig van de Kamer van Koophandel, de inning van het bestuur en later van alle wijkbewoners voor
‘D
20
BUURTJOURNAAL NR. 2
mijn vierpuntenplan.’ Dat plan ontvouwt hij vervolgens in rap tempo: 1. Zorg voor zoveel mogelijk kinderen en kleinkinderen. Om krimp te voorkomen, is het belangrijk dat elke (klein)kinderwens in onze wijk zo snel mogelijk wordt omgezet in directe actie. Met elkaar kunnen we er nu al voor zorgen dat de peuterspeelzalen uit de omgeving over twee en de basisscholen over vier jaar voldoende aanbod hebben, zodat ze niet worden opgeheven. Dus ouders met kinderwens: aan de slag. Vrouwen zonder partner en toch een kinderwens? Bel direct het wijkgebouw en Harold schiet u direct met raad en daad te hulp!
4. Voer allemaal actie voor een Hoge Snelheids Lijn halte naar Groningen, met een opstappunt in onze Oranjewijk. Waarom? Na de verhuizing van al die werkgelegenheid naar Groningen moet Leeuwarden wel stoppen met agribusiness, watertechnologie, hofstad, elfstedenstad en al die andere flauwekul. Zet direct alle kaarten maar op reclame om onze Oranjewijk mooi neer te zetten als de beste woonplek voor iedereen die in Groningen werkt. Met die HSL-verbinding – na het FYRA-debacle de eerste die in Nederland gaat rijden! – sta je straks vanuit onze eigen Willem 2. Hou het wijkbedrijfsleven in ere. Koopt bij Lodewijkstraat binnen een kwartier in hartje voorkeur bij de adverteerders uit uw wijkkrant. ‘Stad’. We liggen dan dichterbij Groningen dan Zij vormen de economische pijlers onder onze Haren, Eelde, Zuidhorn en Roden. Kijk, dan Oranjewijk! Eet u vlees? Vraag uw slager of het heb je pas een troefkaart in handen. van De Klasse komt. Welstandsvraag? Direct naar Hus en Hiem graag! Wilt u een logo? De Oranjewijk kent de meeste getalenteerde grafische ontwerpers per vierkante kilometer in heel Friesland! Gebitsproblemen? Tandarts uit uw eigen buurt nemen!
Dan klapt Hoornstra zijn tablet dicht en is het pauze. De opbouwwerker gaat even naar buiten. Daar haalt hij, uit het zicht van ons wijkbestuur, een pakje shag uit de zak van zijn colbert, draait er geroutineerd eentje, steekt de brand er in en zegt dan: ‘The times, they are changing weetjewel? Je moet gewoon een beetje meevibreren. Dit is toch ook een te gekke job?’ Hij trekt zijn das weer recht, dooft zijn shagje en maakt zich op voor de besloten discussie over zijn vierpuntenplan, waarover u vast nog wel eens iets hoort van uw wijkbestuur. Luuk van der Veen
3. Haal alle woningen die nu op Funda staan direct uit de verkoop. Het aanbod in de Oranjewijk wordt vanaf nu onder regie van het wijkpanel mondjesmaat en dus zeer gedoseerd op de markt gebracht. Zo creëren we een schaarste die potentiële kopers het gevoel geeft dat het een echte buitenkans is om in onze wijk een huis te bemachtigen. En zeg nu zelf: dat is het toch ook?
BUURTJOURNAAL NR. 2
21
SCHOON SUPPORTER VAN SCHOON
RUIM JE ROMMEL EENS OP (EN DIE VAN EEN ANDER) Het is voor veel mensen een dagelijks terugkerende ergernis: troep op straat. Zwerfvuil als lege blikjes, plastic flesjes en andere rommel zijn niet alleen smerig, je word er ook treurig van. Alle reden daarom voor de overheid een campagne te starten: Supporter van schoon.
Het is natuurlijk prachtig dat zo veel mensen blijkbaar, zonder het te weten, SvS zijn. Zo gauw je je daarvan bewust bent geworden, is de stap naar daadwerkelijk aanmelden als SvS natuurlijk maar klein. Dat kan op dezelfde website. Zo gezegd, zo gedaan. Ik meldde me aan op de website, met naam en toenaam en zocht op het bijbehorende kaartje. Voor het noorden van Nederland moet je even moeite doen maar daar vond ik mijn naam: ergens in de buurt van het Molenpad bleek ik volgens het kaartje te wonen. Terwijl ik toch duidelijk adres en postcode heb opgegeven. Jammer!
O
p de website www.supportervanschoon.nl kun je je aanmelden. De stand staat inmiddels op meer dan 80.000 supporters van schoon! Van echte supporters wordt natuurlijk wel iets verwacht. Je hoeft niet elke zaterdag met een lelijk hesje aan papiertjes te prikken, het is veel eenvoudiger. Gelukkig maar, want ik ben nogal modebewust. Supporter van Schoon (SvS) ben je als je een schone leefomgeving echt belangrijk vindt en daar ook best wat voor wilt doen. Je eigen afval in de prullenbak gooien - of zo af en toe eens iets van een ander, staat op de website. SvS ben je dus al snel, tenzij je bij het soort mensen hoort dat altijd wel een goede reden kan bedenken het afval zo achteloos mogelijk op straat te laten vallen: je hebt geen tasje bij je, het afval stinkt, je schaamt je eigenlijk voor de patatzak waar je net zo heerlijk uit hebt lopen eten maar die nu alleen nog mayonaise bevat, en wel aan de buitenkant; enzovoorts. De redactie van uw Oranjewijkglossy gaat er echter van uit dat deze soort in de Oranjewijk ondervertegenwoordigd is.
22
BUURTJOURNAAL NR. 2
Je kunt je op drie manieren aanmelden: individueel, als (leider van een) groep of als organisatie. Als je je individueel aanmeldt, kun je ook te kennen geven waarom je dat doet. Dat komt bij je naam op de website te staan. Sommige mensen melden ontroerende staaltjes van zelfoverstijgend denken: ‘Omdat ik vind dat we voorzichtig en met respect moeten omgaan met de wereld.’ Anderen vinden het gewoon ‘leuk’ of “Schoon is fijner dan vies’.
Aanmelden Natuurlijk is aanmelding voor je de handen uit de mouwen steekt niet verplicht maar het is wel leuk. De Oranjewijk schittert op de website door afwezigheid. Het kan natuurlijk best zijn dat alle liefhebbers van een schoon straat- en parkbeeld geen zin hebben zich aan te melden voor het initiatief maar het is toch jammer. Er was namelijk wel degelijk iets te melden. Op zaterdag 9 maart hield de Activiteitencommissie van de Oranjewijk samen met AH Emmakade een schoonmaakactie in de Oranjewijk. Daar had onze wijk goede sier mee kunnen maken.
Siem de Vlas de allerschoonste Oranjewijker. Al jaren ruimt hij rotzooi in de wijk op, zelfs de plastic troep vist hij uit het Nieuwe Kanaal. Siem was ook betrokken bij de actie op 9 maart. Voornamelijk mannen met hun kinderen zwoegden samen met Siem door de wijk, door regen en wind. Koud was het! Volgende keer even aanmelden bij de website van Supporter van Schoon? Dan kan de Oranjewijk daar goede sier mee maken. De website levert namelijk een schat aan informatie over de actiebereidheid op het gebied van schone straten en parken van Nederland. In Friesland bijvoorbeeld zijn maar liefst meer dan tien keer zoveel acties gehouden als Groningen. Mooie opsteker voor de hardcore-Fries. Het leeuwendeel van de acties vinden plaats in de gemeente Sûd-West-Fryslân. Leeuwarden mag dus nog wel wat harder gaan lopen. Gelderland en Noord-Brabant spannen de kroon maar die zijn qua inwoneraantal ook veel groter dan Friesland.
Prikstokken De website zelf voldoet aan alle criteria die voor dergelijke websites lijken te gelden: Simpele jip-en-janneke-taal, sprekende kleuren, grote foto’s met blije mensen die samen hard aan het werk zijn en er daarom ook eender uit lijken te moeten zien. Ze dragen allemaal hetzelfde soort blauwe jack, hebben speciale SvS-zakken in hun hand en blauwe prikstokken. Op de website zijn al die spullen te bestellen: schoonmaakpakketten voor volwassenen en kinderen, vlaggen, banieren en voornoemde lelijke hesjes. Voor de kinderen zijn er ook diploma’s bij, wat weer bijdraagt aan de diploma-inflatie die Nederland al jaren teistert. In het
volwassenenpakket ontbreken ze maar dat is wellicht een kwestie van tijd. Wat er wel aan verbazingwekkends in het volwassenenpakket zit, is een barkadera. Nog nooit van gehoord? Ik ook niet maar gelukkig staat het erbij: een zak-asbakje. Merkwaardig. De onvermijdelijke Bekende Nederlander is ook op de website te vinden. Zo meldt acteur Huub Stapel dat je volgens hem niet je hond kunt uitlaten zonder poepzakje mee te nemen. Goed zo, Huub! Zwemkampioen Pieter van den Hoogenband leende zijn gezicht ook uit aan SvS en gaf de aftrap voor een parkenschoonmaakdag. Minister Ronald Plasterk is eveneens SvS maar vertelt niet wat hij daarvoor doet en dat zegt al genoeg. Hij vindt het alleen heel belangrijk. Minpuntje voor de minister. Ten slotte nog een mooi voordeel van SvS: een schone straat blijft langer schoon. Je gooit minder makkelijk je rommel op straat als er weinig of niks ligt. Ineke Evink twitter.com/SupporterSchoon www.facebook.com/SupporterVanSchoon
BUURTJOURNAAL NR. 2
23
! r a a h n e m e h r o o v t p i n k Ge www.haaridee. eu www.haaridees
hop.nl
www.facebook. com/haaridee
Oranje Nassaustraat 19 8933 BR Leeuwarden tel. (058) 2135256
De Haar idee cre w
Vera, Sim
one, Deb
haaridee@gmail.com www.haaridee.eu
ora en A
nnelie
Huisar tsenpraktijk B.R. Westerman Coopmansstraat 50( bij het Cambuurplein) Tel: 058-2124680 Voor huisartsenzorg bij u in de buurt: www.westermanhuisarts.praktijkinfo.nl
Voorheen zaten wij 15 jaar in de Oranjewijk. Maar nu kunnen we u van dienst zijn in een ruim modern centrum: Het Medisch Centrum “De Zwaaij”.
WIJKNIEUWS DIVERSEN
BUURTHUIS, ZIENN EN VUILCONTAINERS Subsidie buurthuis
O
p 29 maart 2010 had het College het voornemen om de subsidie voor een aantal buurthuizen te korten of zelfs af te schaffen. De Oranjewijk zou best een zonder subsidie kunnen: de jaarlijkse € 6132,= zou per 1 juli 2013 worden geschrapt. In april 2012 nam de raad een motie aan waarin het college werd verzocht onderzoek te doen naar het maatschappelijk vastgoed en daarbij te kijken hoe wijkverenigingen zouden kunnen bezuinigen of samenwerken met andere corporaties bijvoorbeeld. Op 12 juni jl. presenteerde het college een gespreksnotitie, getiteld ‘Wijken en Dorpen in Leeuwarden: Met elkaar Voor elkaar’. Tijdens de behandeling op 12 juni spraken Sietske Inberg (voorzitter SBO), Hilda Koops (Doarpsbelang Wirdum) en Ellen Sienema (Wijkpanel Aldlân) hun teleurstelling uit over de inhoud van de notitie. De woordvoerders van de politieke partijen vonden dat de opdracht onvoldoende was uitgevoerd. Wethouders Diks en Eerhart presenteren na de vakantie een nieuwe gespreksnotitie.
Dagopvang / Nachtopvang Op 6 maart jl. werd de Oranjewijk geïnformeerd over het plan om de nachtopvang van Zienn
te huisvesten in de Wirdumperpoort in de Oranjewijk. Twee opvangvoorzieningen in de wijk zouden bezwaarlijk zijn (er lag immers een belofte van Wethouder Sluiter) en daarom hadden de gemeente, Zienn en het Leger des Heils het voornemen om de dagopvang en de gebruikersruimte te verplaatsen naar de dagopvang aan de Tuinen.
In ieder geval drie partijen, te weten De Haan Advocaten & Notarissen (namens De Drie Molens BV), VvE De Tulp en de Stichting Roelof Steinvoorte hebben aangekondigd hiertegen bezwaar aan te zullen tekenen. Zo nodig tot aan de Raad van State, aldus de laatstgenoemde Stichting.
kranten uitgebreid aan de orde geweest. Op 22 mei jl. besloot de gemeenteraad daarom dat de Dagopvang aan de Zuidergrachtswal niet hoefde te verhuizen naar De Tuinen en dat de Nachtopvang van De Terp kon verhuizen naar de Wirdumerpoort in de Oranjewijk.
Medio april kondigde OMRIN aan dat er vier nieuwe ondergrondse vuilcontainers in de wijk zouden worden geplaatst: bij het Oranje Nassaupark, de Keijzersbuurt, de Romkeslaan en Tulpenburg. Op 19 juni werd aangegeven dat er nog twee bij zouden komen, eentje op Achter de Hoven (ter hoogte van het voormalige Lienward College) en een extra container op de Romkeslaan. Alles zou goed gecommuniceerd zijn met de gemeente, de VvE’s rondom en de woonstichting Friesland. Op 27 juni meldde Omrin dat het omleggen van de kabels op de Romkeslaan een te dure kwestie zal worden. Er is een andere optie, maar daar wordt nog aan gewerkt.
Ondergrondse Wat dat voornemen teweeg bracht is in de vuilcontainers
Op 29 mei droeg de raad het College op om te onderzoeken of er mogelijke alternatieven zijn voor de huisvesting van de dagopvang, de gebruikersruimte en SKREP en of het mogelijk is om deze ook in de Wirdumperpoort onder te brengen. De huisvesting van de Wirdumperpoort past niet in het huidige bestemmingsplan. De gemeente zal aan deze functiewijziging medewerking verlenen door middel van een ‘afwijkingsprocedure’ om een omgevingsvergunning aan te kunnen vragen. Het afgeven van deze vergunning wordt bekend gemaakt in de Huis aan Huis.
Christine Pietersen, Wijkpanel Oranjewijk.
BUURTJOURNAAL NR. 2
25
KOOKIMPRESSIES VAN PETER JEENINGA TAFELZUREN
DE JOODSE ZUURMANNEN Zwaaf, Barend, rende per klant twee keer trap op en trap af om de bakjes met een dubbeltje gemengd zuur naar boven te brengen. Het gezin Zwaaf telde begin jaren dertig tien kinderen: zes jongens en vier meisjes. Naarmate meer kinderen mee konden helpen ‘veranderde de armoede in wat weelde’ herinnert Barend Zwaaf zich. ‘We gingen ook grossieren. We leverden aan andere venters, aan viswinkels en aan broodjes-en vleeszaken.
T
afelzuur heeft een directe link met joods Amsterdam. Eeuwenlang ventten ‘zuurmannen’ in de Jodenhoek rond het Amsterdamse Waterlooplein hier vanaf karren hun waar uit. In 1828 beschreef Cornelis van der Vijver de druk bevolkte straten als volgt: Schreeuwende kooplieden met fruit, groenten, bokkings, dadelen, vijgen, noten, koekjes, balletjes, pruimen, rozijnen, augurkjes, eijeren en lever; wandelende kooplieden met snuisterijen, boeken, loterijbriefjes, parapluwen, oude kleren, laarzen en schoenen. Dit alles werd afgewisseld door kruijers, slepers en koetsiers, die onder een geschreeuw van heidaar!, op zijde!, de wolk van menschen uiteendreven, opdat zij zich daarna, ware het mogelijk, nog digter zamen mogte pakken. De geschiedenis van de Jodenhoek gaat
26
BUURTJOURNAAL NR. 2
terug tot de zeventiende eeuw. Rond 1600 werden de eilanden Uilenburg, Marken en Rapenburg aangeplempt om de scheepsbouw te huisvesten. Toen die aan het einde van de eeuw naar Kattenburg verhuisde, werden de eilanden geschikt gemaakt voor bewoning. Portugese, maar vooral Oost-Europese joden streken er in de late zeventiende- en achttiende eeuw in grote getale neer. Het merendeel leefde in bittere armoede. Met name in de negentiende eeuw verkrotte de Jodenhoek in snel tempo: het leefklimaat was er nog slechter dan in de ook al niet erg frisse Jordaan.
De inleggerijen waren tegelijk zuurwinkels, maar verreweg de meeste zuurwaren werden in de crisisjaren op straat verkocht. En de meeste zuurventers waren joods. Vaak waren ze in de straathandel terechtgekomen nadat ze hun vaste baan waren kwijtgeraakt. Barend Zwaaf herinnert zich al die mannen en vrouwen die van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat met hun handkarren door de stad trokken. De olijven en limoenen, uitjes en augurken klotsend in de ovale witstenen bakken en ’s winters vaak vastgevroren in de azijn. Zwaaf: ‘ Je had Aalsvel en Isaac Appelboom, de gezusters Frank, Maurits Krammel en Moos Kroeze, ach te veel om op te noemen.’
Anno 2013 zij er nog een paar zuurwinkels over in Amsterdam. De zuurwinkel van Fred de Leeuw in de Vrijheidslaan is drie dagen in de week open en trekt liefhebbers tot ver over de grenzen. Fred Een bekende zuurman was Israël Zwaaf. is de vierde generatie zuurinleggers In de jaren twintig en dertig was zijn onder de naam de Leeuw. Een andere verkoopkreet ‘Uitjes uit de wijnazijn, bekende zuurinlegger is Oos Kesbeke. komkommer een cent, als je niet eet, ga Hij ontwikkelde samen met Jonnie Boer je dood, drie centen een moot ‘ een feest van de Librije in Zwolle een hele nieuwe op de Oostelijke Eilanden. De zoon van serie tafelzuren.
De Oranjewijk is geen Jordaan maar we leven wel in een crisis, dus is er geen enkel beletsel om zelf in het zuur te gaan! ZOETZUUR VAN COURGETTE Zoetzuur te gebruiken bij allerlei soorten pasta etc. 1,5 liter gewone azijn 1 pak suiker Laurierblad Kaneel Koenjit (geelwortel) Peperkorrels Sereh Kruidnagel Sambal oelek 3 grote winterwortels 2 grote uien 3 verse paprika’s verschillende kleuren 3 of 4 grote courgettes Alle potjes goed schoonmaken. Alle groenten goed wassen en grof snijden.(de wortel iets dunner)
Bereidingswijze 150 gram sperzieboontjes Zet een pan op met 1,3 liter azijn (1335 gram) de azijn, de suiker en aangevuld met water Voor het papje tot ongeveer 3 liter. Nu ½ liter water (500 gram) van alle kruiden iets 100 gram bruine basterdsuiker toevoegen. (sereh is 200 gram bloem voor de kleur) Proef of 1 afgestreken eetlepel zout de smaak goed is, anders 1 volle theelepel gemberpoeder (djahenog iets erbij. Snijdt nu conimex) eerst de winterwortel 2 volle theelepels kerrie fijn en doe deze in de 4 volle theelepels koenjit (conimex) pan en laat meekoken 6 volle theelepels mosterdpoeder tot beetgaar Alle andere groente grof Bereidingswijze snijden en alles in de pan doen. Als dit Maak alle groenten schoon en snijd in weer 2 minuten kookt dan het vuur uit. kleine stukjes (1/2 tot 1 centimeter). Glazen potjes en ijzeren deksels goed Kook de groenten in een grote pan met wassen en met heet water de potjes een deksel er op een kwartier in de azijn. vullen, de deksels in heet water leggen. Intussen: Nu de potjes een voor een legen en weer Maak jampotten schoon en zet ze klaar. vullen met het zoet zuur. De potjes Maak van de rest van de benodigdheden moeten propvol zijnen dan deksel erop een glad papje. Nadat de groenten 15 en omgekeerd wegzetten. Na ongeveer 10 minuten gekookt hebben het papje al minuten de potjes omkeren. roerend met een houten lepel langzaam N.B. azijn reageert met aluminium. bij de kokende groenten gieten. Laat Gebruik rvs pannen. de piccalilly nog 5 minuten zachtjes doorkoken, blijf roeren. Doe de hete piccalilly in warme jampotten en sluit ze meteen stevig af. Bewaren: Koel en donker- tenminste een maandomdat de smaak eerst door moet trekken. Goed afgesloten potten blijven zeker een jaar goed.
PICCALILLY In totaal circa 1 kilogram gemengde groenten, bijvoorbeeld: 1 ui (100 gram) 350 gram bloemkool 250 gram komkommer of augurken 150 gram worteltjes
In de Oranjewijk moet ergens wel een handkar te vinden zijn. Leen hem, laad al uw conserven zuur en piccalilly op de kar en vent alles uit en wees blij dat u in de Oranjewijk geen borden tegenkomt met 11% stijging. Peter Jeeninga
BUURTJOURNAAL NR. 2
27
VERKEER GEEN ROTONDE
WILLEM LODEWIJKSTRAAT / ACHTER DE HOVEN: EPISODE CCLXXVIIII In het voorjaarsnummer van de Oranjewijk ‘Ons Koninkrijk’ kon nog net worden vermeld dat Prorail niet instemde met de plannen voor een rotonde bij de spoorwegovergang (Willem Lodewijkstraat/Achter de Hoven). Niet veilig genoeg, zo luidde de conclusie.
O
p 24 juni jl. sprak het wijkpanel met Jaap Ridder van de afdeling Verkeer en Vervoer van de gemeente. Hij bracht het rapport* mee van de Grontmij Nederland BV, die – op voorwaarde van Prorail - een risicoanalyse had verricht. Een lijvig rapport, waaruit blijkt dat de hele zaak grondig is onderzocht. De Grontmij concludeerde dat het aanleggen van een rotonde een aantal risico’s met zich mee zou brengen. De conclusie en aanbevelingen werden voorgelegd aan Prorail. Maar Prorail zei nee.
28
BUURTJOURNAAL NR. 2
De argumentatie van Prorail * De rotonde zou nog dichter bij de overweg komen te liggen dan de huidige kruising. De afstand van die kruising voldoet al niet aan de geldende richtlijnen, het nieuwe plan zou daarom een verslechtering zijn, geen verbetering. * Het grote aantal fietsers dat de overweg passeert, is een enorm knelpunt. * Prorail heeft sterke twijfels aan de geloofwaardigheid en opvolging van de
vele waarschuwings- en ontruimingslichten bij een maximaal ‘opgetuigde’ ontruimingsregeling. * Het verlenen van voorrang door auto’s op de rotonde aan de vele fietsers (die vanaf de Willem Lodewijkstraat de rotonde volgen), zou een mogelijke ‘valstriksituatie’ tot gevolg kunnen hebben, wat als een ernstig nadeel wordt gezien. * Het verlengen van de sluitingstijd van de overweg is ongewenst in verband met de geloofwaardigheid van de naleving. Volgens
Verkeersgegevens: • Motorvoertuigen Willem Lodewijkstraat, 7000 – 8000 per etmaal • Meeste verkeer oost-west • Ca. 500 motorvoertuigen per spitsuur van west naar oost op Willem Lodewijkstraat
Langzaam verkeer: • Intensief verkeer op de spoorwegovergang: 5700 fietsers en 280 bromfietsen per etmaal • Voornaamste fietsrichting: noord-zuid • 850 voetgangers per etmaal
Prorail zou de sluitingstijd moeten worden verlengd van 19 seconden naar 32 seconden, hetgeen de kans op ‘slalommen’ sterk doet toenemen.
ESGL Prorail stelde dat de voorgestelde aanbevelingen in strijd zijn met de uitgangspunten van een goed (sein)technisch ontwerp van een overweg en gaf een negatief advies. Prorail wil de veiligheid goed waarborgen, mede in verband met de komst van de ESGL (Extra Sneltrein Groningen-Leeuwarden), waarbij er vanaf 2017 acht treinen per uur zullen rijden in plaats van zes. Het betreft een enkelsporig baanvak en dat blijft ook zo. De snelheid ter plaatse gaat wel omhoog in westelijke richting. Er wordt in de toekomst afgeremd van 130 km p/u naar 40 km p/u (dat is nu van 100 naar 40).
Fietspaden over het spoor Daarom stelt Prorail voor om twee – vrij liggende - fietspaden met zijranden aan te brengen over het spoor (vergelijk overgang bij de Schrans). Juist vanwege het kruispunt vlak voor het spoor, leek ons dat niet verstandig. Het is voor de fietsers veiliger om pal voor de spoorbomen te wachten dan in een soort ‘sluis’
aan de rechterzijde, waardoor ze de rijbaan zouden kunnen versperren. Het kruispuntvlak zou ook felrood kunnen worden en op ons verzoek blijven de middengeleiders gewoon staan. Jaap Ridder koppelt dit – met nog een aantal wensen van de wijk Achter de Hoven terug naar Prorail.
Jaap Ridder gaat onderzoeken hoe de vlakken roder gemaakt kunnen worden, of er desnoods met verf een soort bliksemschicht op het wegdek kan worden aangebracht (voor de rode vlakken) en of er iets kan worden gedaan aan het verbeteren van het zicht op de Willem Lodewijkstraat.
Verbeterpuntjes
De plannen voor Achter de Hoven zullen Het wijkpanel heeft de werkzaamheden op worden uitgevoerd zoals deze in december de Willem Lodewijkstraat ook besproken 2010 al zijn gepresenteerd: de rijbaan wordt met Jaap Ridder. Hij erkende dat de rode versmald van zeven naar zes meter. Vijf meter vlakken helemaal niet rood zijn, maar bruin wordt asfalt, aan de weerszijden komt een (en dus geen enkel effect hebben). Volgens molgoot van 50 cm in klinkers. Binnenkort hem mag een bepaalde witte verf – uit horen we wanneer er wordt gestart met de milieuoverwegingen - niet meer in het asfalt uitvoering. worden verwerkt. Echter, op de Troelstraweg bij de Karwei zijn recent wel knalrode Christine Pietersen, asfaltvlakken aangebracht. Daarnaast was er Wijkpanel Oranjewijk geen rood vlak aangelegd bij de uitrit van de Albert Heijn, was op sommige rode vlakken de NB. Onze buren van de wijk Achter de markering van de fietsstrook doorgetrokken Hoven strijden al geruime tijd tegen de en is het zicht op de Willem Lodewijkstraat geluidsoverlast van de nieuwe treinen. In de vanuit – voornamelijk de Oranje Nassaustraat volgende wijkkrant meer hierover. – er niet beter op geworden, omdat de automobilisten hun auto vlak tegen de rand * Het volledige rapport van de Grontmij is te van de uitrit parkeren. vinden op www.oranjewijk.nl
BUURTJOURNAAL NR. 2
29
COLOFON
KEN UW WIJK
redactie
D
Ineke Evink Hein Kray Christine Pietersen
Kopij Inleveren vóór: 1 oktober 2013 mail naar: oranjewijk@gmail.com
Contactpersoon Hein Kray Emmaplein 8 tel: 058 - 216 48 45
Gastschrijvers Peter Jeeninga Femke Molenaar Luuk van der Veen
Grafische vormgeving Alle Schilstra
Opmaak Gilbert Terpstra Grafische Vormgeving
Fotografie Ineke Evink Peter Jeeninga Hein Kray Femke Molenaar Christine Pietersen Foto’s geleend van Funda, Het Hoge Noorden, Pieter ten Zijthoff en Anita Terpstra)
Oplage 900
Bezorging Jordi Postma
Printservice Copy Service Leeuwarden
Jaargang 13 zomer 2013
www.oranjewijk.nl
30
BUURTJOURNAAL NR. 2
e huizen in de Oranjewijk zitten stikvol leuke details. Zo leuk, dat het altijd een plezier blijft in de wijk rond te wandelen. Om uw oplettendheid een handje te helpen en nog beter te kijken naar al die mooie versieringen waar de bouwvakker anno 1900 nog tijd en ruimte voor kreeg, heeft uw Buurtkroniek de rubriek Ken uw wijk.
Weet u waar het detail op de foto te vinden is, compleet met straatnaam en huisnummer? Stuur de oplossing in naar oranjewijk@gmail. com. Beloning: eeuwige roem, of in ieder geval tot het volgende nummer uitkomt. Voor de goede orde: eigenaren van het betreffende pand zijn niet uitgesloten van deelname. Wel hebben andere Oranjewijkers voorrang als ze de goede oplossing weten.
De foto van de vorige keer is helaas niet het geraden. Het betrof de schoorsteen van het pand op de hoek Zuidergrachtswal/Achter de Hoven .
ZOMER!
De lucht broeit van inspiratie. Buiten borrelend, borrelen ideeën op. We vullen de glazen met verfrissende plannen. Geven kleur aan ontwerpen waar je het warm van krijgt. Bakken pakkende teksten op de barbecue. Gekruid met durf en duidelijkheid. De zon gaat voorlopig niet onder. Schenk nog maar een keer in…
Welkom in de zomer van GH+O. Kom verder.
WWW.GHO.NL
WWW.HETCREATIVITEITSLAB.NL
Garage Emmakade E.Hoeksma
GARAGE EMMAKADE
uw Bovag autobedrijf voor:
· Occasions · Onderhoud · A.P.K. · Banden · Accuʼs · Uitlaten · AIRCO Service · Motor storing
Al meer dan 35 jaar een vertrouwd adres voor onderhoud en APK.
www.garage-emmakade.nl
Emmakade 148 - 8933 AX Leeuwarden - Tel. 058 212 82 13 - Fax 058 216 44 50