Militaire Courant editie maart 2022

NO. 15, MAART 2022, € 4,– WWW.MILITAIRECOURANT.NL

MILITAIRE COURANT

OEFENEN IN LITOUWEN SAMEN STERK MET DE NAVO-BONDGENOTEN, P.2

De zitvolleyballers van de Invictus Games, Dai Carter en VEVA-student Lalit DEFENSIE

2 – MILITAIRE COURANT

I

n Litouwen zijn momenteel zo’n 250 Nederlandse militairen actief in de enhanced Forward Presence (eFP), waarmee de NAVO de grenzen van het bondgenootschappelijk grondgebied markeert. Vrijwel de volledige Nederlandse bijdrage komt van de landmacht, op dit moment grotendeels ingevuld door 13 Lichte Brigade uit Oirschot. De militairen gebruiken de uitzending goed om hun geoefendheid te optimaliseren. Met het credo ‘train as you fight’ laten ook de gewondenverzorgers van het bataljon Limburgse Jagers tijdens oefeningen zien dat zij hun vaardigheden op orde hebben. Bij alle voorkomende verwondingen kunnen deze militairen hun collega’s medisch behandelen en dit trainen zij in de praktijk. Tijdens deze oefening

plaatsen ze daadwerkelijk een infuus bij hun collega.

Bij hun trainingen krijgen zij ondersteuning van het medisch personeel van 13 Geneeskundige Compagnie, die ook in Litouwen present is.

De inval van Rusland in Oekraïne heeft de onrust over de veiligheidssituatie in Europa vergroot, wat niet aan de militairen van de eFP voorbij gaat, maar de onrust bij het thuisfront lijkt groter dan bij henzelf. ‘Qua werk is er eigenlijk niets veranderd, we hebben nog steeds dezelfde trainingen. Er komen wel meer vragen van het thuisfront over de situatie hier maar na een goede uitleg snappen ze het wel,’ vertelt korporaal Sam. Korporaal 1 Tom beaamt dat: ‘Ze zijn thuis wel bezorgd, maar we leggen goed uit wat er aan de hand is.’

MAART 2022 – 3

OEKRAINE

TEKST EN BEELD: KONINKLIJKE LANDMACHT

4 – MILITAIRE COURANT

KORT NIEUWS

Ollongren spreekt militairen toe

Nederland stuurt militaire middelen naar Oekraïne

M

V

anwege veiligheidsover­ wegingen doet Defensie geen uitspraken over hoe de militaire

Rode baretten op verzoek NAVO naar Roemenië gestuurd

R

ode baretten zijn op verzoek van de NAVO naar Roemenië gestuurd voor een oefening in het aan Oekraïne grenzende gebied.

Deze oefening stond eerst in Duitsland gepland, maar na de inval van Rusland in Oekraïne, kwam het verzoek van de NAVO om trainingsactiviteiten te verplaatsen naar Roemenië. Zo wordt een sterk signaal afgegeven naar Rusland dat de NAVO-landen hun bondsgenootschap koesteren. Ook is de oefening in het grensgebied een geruststelling voor de Roemeense bevolking.

goederen precies in Oekraïne komen. Onder de militaire goederen die naar Oekraïne zijn gestuurd vallen 50 Panzerfaust3-antitankwapens met 400 raketten, 200 Stinger luchtdoelrakketten, 100 scherpschuttersgeweren met 30.000 stuks munitie en 2 duikvaartuigen.

inister Ollongren spreekt met militairen in Litouwen over de dreigende situatie sinds Rusland Oekraïne is binnengevallen.

Ollongren spreekt van een laffe aanval van Rusland en benadrukt de dodelijke en verwoestende gevolgen ervan. Hierbij doet ze de harde constatering dat oorlog terug is in Europa, maar meent ze ook dat Rusland een ‘doodlopende weg’ is ingeslagen door de aanval op Oekraïne.

MAART 2022 – 5

INHOUD

Waarom oefenen in de Baltische staten nodig is, p.2 Oefening in Litouwen

2

Zitvolleyballers op de Invictus Games

6

Actuele missies

12

Kamp Van Koningsbrugge

17

Column Marc Bentinck

19

Mijn functie: Algemeen opsporingsambtenaar 20 Politiek: HCSS over China’s visie

22

Factsheet: Vector

26

In bedrijf: Groenendijk Bedrijfskleding

28

Veteranenverhaal: Freddy de Lange

31

NIMH: Persoonskaarten koopvaardij

32

VEVA-opleiding

34

‘Klimaatverandering bedreiging voor wereldvrede’

KNAK

37

What’s Cooking?

39

Column Niels Roelen

45

V

Prijsvraag en colofon

47

Tachtig jaar Slag om de Javazee

A

fgelopen maand is de Slag om de Javazee herdacht. Het is dit jaar 80 jaar geleden dat er tijdens deze Slag ongeveer 2000 marinemannen omkwamen, waaronder

oormalig Commandant der Strijdkrachten generaal b.d. Tom Middendorp is niet alleen vanwege de oorlog in Oekraïne regelmatig op televisie, ook heeft hij een boek uitgebracht.

In ­Klimaatgeneraal betoogt hij dat niet alleen militaire conflicten een bedreiging zijn voor de wereldvrede, maar ook klimaatverandering. Koop het boek in de lokale boekhandel en lees zijn urgente boodschap!

ruim 900 Nederlanders. Zij streden met Amerikanen, Australiërs en Britten tevergeefs tegen de Japanners om de verovering van Java te voorkomen. Tijdens de herdenking waren eenmalig ook vier artefacten te zien, afkomstig uit de wraklocaties van de Nederlandse schepen.

Boeken Interview Dai Carter, Nu of Nooit

14

Recensie De Sigarenfabriek van Isay Rottenberg 41 Recensie Toen het oorlog was, 1914-1918

42

6 – MILITAIRE COURANT

MAART 2022 – 7

INVICTUS GAMES!

DEFENSIE

8 – MILITAIRE COURANT

‘Bij de Invictus Games gaan je eigenwaarde en zelfvertrouwen omhoog’ In april is het na twee keer uitstellen dan eindelijk zover: de Invictus Games gaan van start in Den Haag! Een week lang vanaf 16 april vindt dit multi sportevenement voor gewonde (oud-) militairen plaats in en rond het Zuiderpark, waar teams uit twintig landen in tien sporten zullen strijden om de medailles. In dit artikel zoomen we in op het Nederlandse zitvolleybalteam.

MIREILLE BREGMAN

D

e Invictus Games is een initiatief van de Britse prins Harry, tevens beschermheer, en werd eerst voor landen in het Gemenebest georganiseerd.

De Games tonen de kracht van sport en het proces van trainen en de internationale wedstrijden zelf is onderdeel van het revalidatieproces voor fysiek en/of mentaal gewonde (oud-)militairen. Degenen die mee willen doen moeten zich aanmelden voor een selectieproces waarna het Invictus-team samengesteld wordt.

De sportteams trainen op verschillende locaties in het land, maar de centrale trainingen vinden plaats op het Militair Revalidatie Centrum Aardenburg in Doorn. Hier spreek ik Wouter Bakker en Bart van der Burg die Nederland vertegenwoordigen in het zitvolleybalteam.

Voor zowel Wouter als Bart is het de tweede keer dat ze aan de Invictus Games meedoen – hierna moeten ze plaats maken voor andere mensen. Wouter doet naast zitvolleybal mee in het rolstoelbasketbalteam en Bart zit ook in de wielrenploeg. Bovendien is Wouter betrokken bij alle sporters vanuit zijn rol als aanvoerder. Wat betekent dat tijdens de Games?

‘Als teamcaptain probeer ik er voor iedereen te zijn.

Natuurlijk ben ik er zelf in eerste instantie als deelnemer, maar daarbij ben ik een tussenpersoon voor de sporters en de staf.’ Bart vult aan ‘dat dat bij Wouter heel natuurlijk gaat en dat we hem daarom hebben voorgedragen als teamcaptain.’

‘Als je tijdens een training of wedstrijd een moeilijk moment hebt, doet niemand moeilijk en laten ze je even met rust’

Waar meerdere Invictus-deelnemers na jaren Defensie verlaten te hebben erachter komen dat ze te maken hebben met mentale en fysieke problemen en een zorgtraject inrollen, zijn Bart en Wouter nog steeds werkzaam in de defensieorganisatie. Belangrijk om te noemen, omdat nog niet overal binnen Defensie bekend is dat je als actief dienende in het Invictusteam terecht kunt komen.

Aanmelding Wat zijn de redenen dat de mannen zich hebben aangemeld? Wouter werkte bij de marechaussee en kreeg een ongeluk op de motor. ‘Daarbij is mijn enkel verbrijzeld, ik heb er jarenlang steeds meer pijn van gehad. Vier maanden geleden heb ik een amputatie ondergaan. Bij het volleyballen moet ik nu de juiste houding vinden. De wond is redelijk vers en is nog erg gevoelig. Maar met veel oefenen kom je er wel.

Als het niet gaat, kan ik dat aangeven, maar ik kan en mag volop sporten, dus dat doe ik ook. Met zitvolleybal heb je vooral je bovenlichaam nodig om te ­smashen en zitten je benen vaak in de weg.

‘De directe reden voor mijn aanmelding bij Invictus jaren geleden was dat tijdens mijn revalidatie de optie van zitvolleybal genoemd werd. Ik dacht toen nog dat het niets voor mij was, maar mijn vriendin heeft me min of meer naar een open training gestuurd. Een week later speelde ik met het samengestelde Invictusteam bij Nevobo (Nederlandse volleybalbond) mee.

Ik heb toen ervaren dat je niet alleen in een proces zit en dat je met een gemêleerd gezelschap sportief bezig kunt zijn in plaats van te kijken wat niet meer kan.’

Bart gaat verder: ‘Sport verbindt: hoewel iedereen in een ander revalidatieproces zit en andere verwondingen heeft, maakt iedereen dezelfde golfbeweging mee. Je bent met gelijkgestemden. Als je tijdens een training of wedstrijd een moeilijk moment hebt, doet niemand moeilijk en laten ze je even met rust.

Eén blik is voldoende. Na afloop praat je er met elkaar over of maak je een grap, humor is soms ook verwerking.’

Bart is marinier en heeft een langer revalidatietraject achter de rug. ‘Ik werd gevraagd mee te doen aan de United States Marine Corps Trials in San Diego, een soort vroege Invictus Games. Het handboogschieten, zitvolleybal en wielrennen was best leuk waarna me gezegd werd dat ik eens bij de centrale trainingen in Doorn moest kijken. Met een beetje weerstand heb ik me aangemeld. Eerst voelde ik me een beetje raar: alle

MAART 2022 – 9

INVICTUS

Wouter: ‘Mijn vriendin heeft me min of meer naar een open training gestuurd’

10 – MILITAIRE COURANT

Bart: ‘Ik zit dagelijks minimaal twee uur op de fiets’

MAART 2022 – 11

INVICTUS

‘Daarom is het zo belangrijk dat je familie en vrienden betrokken worden bij de Invictus Games’ mensen die daar rondlopen hebben ook “iets”, maar ik werd opgenomen in de groep. Toen zijn we het volleybalteam begonnen, kwam Wouter erbij en is het uitgegroeid tot een volwaardig team. Dat Invictus nu in eigen land is, voelt wel als bonus.’

Family & Friends Het zitvolleybalteam staat ook ingeschreven bij ­Nevobo, waar het elke maandagavond kan trainen.

Voor de individuele sporten als wielrennen is er ook een individueel trainingsschema opgesteld. Bart vertelt: ‘Ik zit dagelijks minimaal twee uur op de fiets. De maandag is soms een Olympisch dagje met overdag fietsen, fysiotherapie en ’s avonds volleybaltraining.

Op de dinsdag is het dan even rustig aan, op woensdag fiets ik de spierpijn eruit en op de vrijdagen hebben we regelmatig dus de gezamenlijke trainingen.

Zo wissel je het af.

‘Als je een eerste keer een competitiedag met andere volleybalteams meemaakt, zie je iets bijzonders: dan kom je de zaal binnen en staan er twintig benen tegen de bank. Dan wordt er bijvoorbeeld ook tegen je gezegd: “Sleep me even naar de andere kant van het net.” Natuurlijk doe je dat, want in die momenten deel je hetzelfde.’

Wouter vertelt dat deze dagen hem en zijn gezin hel-

pen in het proces van amputatie, zo kon zijn zoon zien dat meer mensen geamputeerde ledematen hebben. ‘Je thuisfront maakt je op alle goede maar zeker ook slechte momenten van je revalidatieproces mee.

Daarom is het zo belangrijk dat je familie en vrienden betrokken worden bij de Invictus Games. Als ze bij de wedstrijden zijn, gaan ze dingen herkennen bij andere sporters. Ook horen ze gelijkgestemde verhalen van andere families. Ze hebben net zo goed steun aan elkaar.’

Invictus is veel meer dan alleen het sporten. De schil van Family & Friends eromheen is nog veel belangrijker. Beide mannen zijn unaniem lovend over dit gegeven: ‘Je gaat samen het proces in, je bent niet meer eenzaam. Invictus is ook doorzettingsvermogen en grenzen opzoeken. Ook al ben je er slecht aan toe, je gaat door. Als je het niet probeert, weet je het ook niet. Ben je eenmaal, al dan niet met hulp van je familie, je eigen drempel over om hulp te zoeken, kom je terecht in een fijne omgeving.’

De Games laten zien dat er op persoonlijk en teamniveau doelen gehaald worden. Waar voor Wouter acceptatie in het amputatieproces erbij komt kijken, was het sociale aspect voor Bart erg belangrijk: ‘Mede door Invictus ben ik positief veranderd. Ik wil straks ook aan mijn ouders laten zien dat ik meer ben dan die militair die ze meegemaakt hebben. Hier gaan je eigenwaarde en zelfvertrouwen omhoog, je doet weer sociale vaardigheden op.’ Het slotwoord is voor ­Wouter: ‘We willen vooral ook laten zien welke mogelijkheden er zijn in het Invictus-team, ook al ben je geen topsporter. We zijn ambassadeur van de ­Invictus Games!’

www.invictusgames2020.com

12 – MILITAIRE COURANT

LITOUWEN (eFP)

Mali (EUTM, EUCAP Sahel en Minusma) Nederland draagt met vijf militairen bij aan de EU-trainingsmissie in Mali (EUTM Mali). Die traint Malinese strijdkrachten en adviseert om de zogeheten G5-troepenmacht operationeel te maken. Deze G5 bestaat uit Mali, Burkina Faso, Mauritanië, Niger, Tsjaad. Ook levert Nederland maximaal vijftien functionarissen voor de civiele missies van de EU in de Sahel (EUCAP Sahel).

Die zijn gericht op versterking van de binnenlandse veiligheidssectoren in Mali en Niger. Daarnaast levert Nederland aan de VN-missie Minusma maximaal tien functionarissen van politie en Koninklijke Marechaussee, en twee tot drie militaire stafofficieren.

OEGANDA (ACOTA) Nederland neemt soms deel aan het Global Peace Operations Initiative (voorheen Africa Contingency Operations Training & Assistance (ACOTA)-programma). Het programma vergroot de capaciteiten van 25 Afrikaanse landen door instructie en training, zodat deze in Afrika vredesmissies kunnen uitvoeren (met een mandaat van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie).

Defensie levert een bijdrage aan de versterkte militaire aanwezigheid van de NAVO in Litouwen, de zogeheten enhanced Forward Presence.

Het gaat om 270 militairen voor een multinationale battle­group. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt, staat onder Duitse leiding en is gestationeerd in Rukla. Het is een van de ‘geruststellende maatregelen’ voor de Oost-Europese bondgenoten.

ROEMENIË (NAVO-oefening)

LIBANON, SYRIË EN ISRAËL (UNTSO)

150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen in verband met de oorlog in Oekraïne in Roemenië in plaats van in Duitsland.

Door aan de NAVO-grenzen te oefenen geeft de NAVO een krachtig signaal af richting Rusland.

De United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO) observeert de afgesproken bestandslijnen tussen Libanon, Syrië en Israël.

UNTSO opereert in hetzelfde gebied als UNDOF (United Nations Disengagement Observer Force). En in ZuidLibanon in hetzelfde gebied als UNIFIL (United Nations International Force In Lebanon). Nederland levert twaalf militairen aan deze missie.

GAZASTROOK (EU BAM en USSC) De European Union Border Assistance Mission (EU BAM) is een missie van de Europese Unie. De missie helpt bij het grensbeheer aan de grensovergang bij Rafah in de Gazastrook.

Nederland draagt in de regio ook bij aan de United States Security Coordinator (USSC). Deze missie vindt plaats in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever.

MAART 2022 – 13

NEDERLANDSE MISSIES IRAK (Militaire trainers) De Nederlandse Luchtmobiele Brigade ondersteunt het speciale operaties-trainingscentrum in de omgeving van Bagdad. Inmiddels is er een compagnie van 120 militairen gearriveerd in Noord-Irak op vliegveld Erbil om deze locatie te beveiligen.

Ook in Erbil geven Nederlanders trainingen samen met partnerlanden. Twee Nederlandse militaire adviseurs vervullen een functie binnen de NAVO-capaciteitsopbouwmissie in Irak. Er nemen ook vier Nederlandse civiele experts aan deel.

VERENIGDE ARABISCHE EMIRATEN (FSE Mirage) Met het Forward Support Element (FSE) Mirage heeft Defensie een strategische positie in het Midden-Oosten. Het vierkoppige detachement levert onder meer (logistieke) ondersteuning aan beveiligingsteams van mariniers voor de antipiraterijmissie bij Somalië.

BAHREIN (CMF) Bij Combined Maritime Forces (CMF) werken marines uit 25 verschillende landen samen. CMF opereert in de wateren rond het Arabisch schiereiland en bestrijdt gewelddadig extremisme en terrorisme, piraterij, smokkel en mensenhandel en verbetert samen met lokale en andere partners de maritieme veiligheid en stabiliteit in de regio.

SOMALIË (VPD) JORDANIË (beveiligingseenheid)

BRON: DEFENSIE

Terwijl u dit leest, zetten militairen zich in verschillende delen van de wereld in voor vrede en veiligheid.

Op korte termijn ten behoeve van de lokale bevolking, maar op lange termijn draagt globale stabiliteit ook bij aan veiligheid in Nederland.

Nederlandse militairen bewaken Belgische F-16’s op een basis in Jordanië. De gevechtsvliegtuigen nemen deel aan de luchtcampagne van de anti-ISIS-coalitie in Irak en Syrië. De Nederlandse beveiligingseenheid bestaat uit ongeveer 35 militairen.

Marineschepen vergroten de veiligheid langs de scheepvaartroutes door de Golf van Aden en de Hoorn van Afrika bij Somalië. Zij verstoren en ontmoedigen hiermee zeerovers. Het aantal gekaapte schepen is sinds 2012 sterk gedaald. Defensie stuurt in sommige gevallen militaire beveiligingsteams mee op Nederlandse zeetransporten.

14 – MILITAIRE COURANT

Dai Carter: ‘Iedereen kan betekenis geven aan zijn eigen bestaan’ Als je de commando-opleiding van het Korps Commando­ troepen haalt, komt dat niet alleen door fysieke kracht, maar vooral omdat je mentaal krachtig bent. Dai Carter, oud-commando, deelt in Nu of nooit zijn lessen die hij leerde tijdens zijn carrière bij Defensie. ‘Iedereen kan mentale kracht onderdeel maken van zijn leven.’

Hoe heb je het schrijfproces en de boekenwereld ervaren?

& Tricks aan het eind van een hoofdstuk handig vinden. Soms staan er namelijk tips in een boek om bijvoorbeeld een burn-out te voorkomen, zonder te zeggen hoe je het écht aanpakt. Mijn lessen voor mentale kracht moesten dus toepasbaar op papier komen te staan. Dan plant je pas zaadjes en onthoud je het. Iedereen kan natuurlijk zelf bepalen in hoeverre hij of zij er iets mee doet, maar ik maak de koppeling tussen mijn ervaringen bij het KCT en het dagelijks leven in Nederland, zodat je de tips kunt toepassen op je eigen situatie. Daarnaast heb ik stukken over psychologie uit de wetenschap in het boek verwerkt en bewust nagedacht over affirmaties (uitspraken die bijdragen aan positief bewustzijn). Daardoor krijg je sneller de gedachte: “Dit doe ik nu al, dit gaat goed!”

‘De boekenwereld als schrijver is nieuw. Ik kwam ineens in de Bestseller60 terecht! Het is altijd belangrijk om succes te visualiseren, maar dat dit echt gebeurt, voelt onwerkelijk. Plotseling zie je je boek gedeeld worden op social media en krijg je lezersreacties, dat is echt bizar. Alles wat ik doe, doe ik met een groen hart, maar ik heb ook bewust gekozen om uit de schaduw en in de commerciële wereld te stappen. Ik ben benieuwd hoe ik me

‘Het was een pittige tijd, ik heb negen maanden intensief geschreven. In die tijd werd onze zoon geboren, dus alles bij elkaar maakte ik vaak lange dagen. Op de uitgeverij zit er gelukkig een redacteur die aangeeft waar je verhaal beter kan. In elk geval had ik een boek voor ogen dat niet te wollig moest zijn en waar je uiteindelijk echt iets aan hebt.

Van lezers hoor ik dat ze de Tips

‘Als we achttien­ jarigen naar missie­ gebieden sturen, moeten we hen ook de mentale tools meegeven’

MIREILLE BREGMAN

D

ai Carter heeft zijn leven lang al interesse gehad in de werking van het menselijk lichaam en geest en het verleggen van grenzen. Dertien jaar lang diende hij bij de Koninklijke Landmacht, waarvan tien jaar bij het Korps Commandotroepen (KCT).

Daar was hij medic in het team, wat hem een extra gevoel van verantwoordelijkheid bezorgde. Dat gevoel neemt hij mee als instructeur van het televisieprogramma Kamp Van Koningsbrugge, maar deed hem ook een boek schrijven. ‘Nu was het juiste moment om een boek te schrijven. Hierin volgde ik mijn persoonlijk leiderschap, want als ik het nu niet doe, gebeurt het nooit.’

hierin verder kan ontwikkelen.’

Het is verfrissend om te lezen, en te zien in Kamp Van Koningsbrugge, dat emotie gewoon kan en dat niet koste wat kost een stoer imago hooggehouden moet worden. Is het nodig om dit te laten zien?

‘Zeker. Mede met die gedachte heb ik dit boek geschreven: om te laten zien aan alle dienders in de zorg, brandweer, politie en Defensie waar mentale kracht uit bestaat en dat het belangrijk is. Het moet onderdeel worden van de militaire opleidingen, ook aan de KMA en KMS. Als we het als maatschappij verantwoord vinden om achttienjarigen naar missiegebieden te sturen, moeten we hen niet alleen fysiek goed uitrusten, maar hen ook de mentale tools meegeven.

Achteraf gezien heb ik toen onvoldoende geleerd over stressregulatie, weerbaarheid en veerkracht.

Zeker als leider, ploegcommandant of functionele leider, moet je zelf bewust zijn van mentale kracht en wat je voor je manschappen hierin kunt betekenen.’

Je voelde een innerlijke drive om Nu of nooit te schrijven. Waren er nog meer redenen, voelde je bijvoorbeeld een maatschappelijke urgentie?

‘Ja, ik zag een maatschappelijke urgentie. Zeker in de coronatijd, toen meerdere dingen samenkwamen. Voor mij was het een periode van reflectie, omdat ik net was weggegaan bij Defensie: wie ben ik zonder mijn groene baret? Daar moest ik iets mee doen. Onder meer door mijn familie zag ik de sociale gevolgen van de coronamaatregelen en zag ik mensen worstelen met de vraag hoe ze vanuit zichzelf controle konden krijgen over hun situatie. Het

MAART 2022 – 15

INTERVIEW

ILJA KEIZER

‘Ik was achttien toen ik bij de luchtmobiele brigade zat en naar Afghanistan uitgezonden werd’ helpt als iemand even stilstaat bij zijn leven voordat hij een richting kan bepalen. Ik denk dat de tips goed aankomen bij zowel jongeren als oudere groepen die sterk worden meegenomen door de waan van de dag en niet in staat zijn zich te richten op het nu. Wat hebben we namelijk wél allemaal in ons land en hoe rijk zijn we met de

mensen en spullen om ons heen?’

Veel mensen ervaren je leven als abnormaal door je tijd als commando. Wat versta je zelf onder een ‘normaal leven’?

‘Ik was achttien toen ik bij de luchtmobiele brigade zat en naar Afghanistan uitgezonden werd, dat is inderdaad wel anders dan de meeste leeftijdsgenoten. Maar ik denk dat we allemaal een abnormaal leven leiden. Iedereen maakt iets bijzonders mee in het leven, draagt andere bagage mee. Je moet leren inzien dat je het in je hebt om een situatie speciaal te maken.

Je hoeft geen commando te worden om deze lessen toe te passen en betekenis te geven aan je eigen bestaan.’

DAI CARTER, NU OF NOOIT, UITGEVERIJ PROMETHEUS, 256 PAGINA’S (€ 22,50)

Speciale verzekeringen voor jou als militair

Speciaal Family & Friends programma

Als militair kun je optimaal gebruik maken van het voordeel dat Noventas op het gebied van verzekeringen biedt.

Noventas is de ideale partner voor jouw schadeverzekeringen; militair, privé, beroep, bedrijf of als vereniging.

Verzekeringen Defensie Het militaire beroep kent bijzondere risico’s. Noventas kent als verzekeringsspecialist de militaire beroepsrisico’s en heeft hierop een uitgebreid pakket verzekeringen afgestemd. Het Defensie Aanvullings Plan (DAP) en Defensie Ongevallen Plan (DOP) dekken deze beroeps­ risico’s af. PTSS en oorlogsrisico zijn in het DOP zelfs meeverzekerd. Zonder poespas via Noventas te regelen. Als Defensiemedewerker krijg je bij Noventas bovendien KORTING op al jouw privé schadeverzekeringen.

Verzekeringen Privé De schadeverzekeringen die Noventas aanbiedt zijn voor zowel militair­ als burgerpersoneel en hun gezin als ook voor veteranen en reservisten en hun gezin. Dus ook voor jou privé. Bovenop de collectivi­ teitskorting ontvang je ook nog een pakketkorting.

Ook een eventuele zorgverzekering kun je gemakkelijk via Noventas regelen.

Ook voor veteranen en reservisten

Waarom Noventas

• Uniek in Nederland: Ongevallenverzekering • Persoonlijk onafhankelijk met PTSS ­dekking maatwerkadvies • Gratis uitzendcertificaat • Pakketkorting op privé­ • Snelle schadeafhandeling verzekeringen • Geen abonnementskosten • Gratis juridische adviesdesk • 24/7 bereikbaar • Extra korting voor • Ook dekking bij missies Veteranen en bergingsopdracht

Vrijblijvende offerte?

• Bel +31(0)880 300 100 of • Stuur een kopie van je polis naar: info@noventas.nl of • Vul het formulier in op noventas.nl/particulier/ verzekeringscheck/ of

• Scan de QR code

VERZEKERINGEN

Noventas is partner van Onbekende Helden

www.noventas.nl 0880 300 100

Postbus 200 5660 AE Geldrop

MAART 2022 – 17

TELEVISIE Kamp Van Koningsbrugge IJzeren discipline en wilskracht zijn nodig om een van de zwaarste

opleidingen van Nederland te kunnen volbrengen. Die van de Special Forces, de best getrainde militaire eenheid van ons land. In Kamp Van Koningsbrugge (AVROTROS), ondergaan vijftien burgers deze loodzware training onder leiding van oud-commando’s

Ray Klaassens en Dai Carter.

Wie haalt het eind van dit unieke experiment waarbij zowel fysiek als mentaal het uiterste wordt gevraagd?

Jeroen van Koningsbrugge is daar om zijn rekruten een hart onder de riem te steken.

AVROTROS

MAART 2022 – 19

COLUMN

Grensoverschrijdend

D

at Poetins Rusland ‘grensoverschrijdend’ optreedt wisten wij al sinds de korte oorlog met Georgië in 2008, gevolgd door de bezetting van de Krim in 2014 en de daaropvolgende destabilisatie van Oost-Oekraïne via ‘separatisten’. Maar met de vooropgezette, frontale aanval op Oekraïne vanaf 23 februari, ingeluid door het binnentrekken van Russische ‘vredestroepen’ in Oost-Oekraïne, heeft Poetin niet alleen de Oekraïense grens opnieuw geschonden, maar vooral ook zijn eigen Rubicon overschreden.

Tegen alle regels van het internationale en humanitaire recht in en tot afgrijzen van de internationale gemeenschap, wordt op uitermate bloedige wijze op 1500 km van Brussel een vrije en soevereine Europese natie verkracht. De gevolgen van deze internationaal breed veroordeelde vlucht naar voren zullen Poetin, zijn entourage en Rusland zelf moeten dragen.

Op het moment van schrijven stuiten de Russische invasietroepen nog altijd op taai Oekraïens verzet. Hun hoofddoel blijft het onthoofden van de Oekraïense leiding en deze te vervangen door een marionettenregering. Daarmee zijn de dagen dat in Europa rauwe machtspolitiek werd bedreven volop terug van weggeweest: voor het westen een reality check van existentiële orde. Ontnuchterend is hoe de VS ondanks hun goed georganiseerde crisisdiplomatie Poetin niet hebben kunnen weerhouden van agressie. Ook Macron, als EU-voorzitter van dienst, mag met al zijn inpraten op Poetin v­ oorlopig terugzien op een uitermate frustrerende ervaring.

Kortom, het destructieve optreden van neigbourhood bully Rusland heeft de Europeanen, en Duitsland in het bijzonder, ruw doen ontwaken uit de misvatting dat met Poetin uiteindelijk te leven viel. Hier wordt een niet-NAVO-lid gewurgd dat het Westen sinds zijn onafhankelijkheid niettemin dicht aan de borst heeft gehouden. Daarmee is het ook meteen een hoofdprijs die voor Rusland te winnen valt bij de systematische herovering van zijn ‘nabije buitenland’. En een brute onderwerping van Oekraïne zal niet halthouden bij de oostgrenzen van de NAVO. Gedreven door zijn paranoïde omsingelingscomplex, heeft Poetin al aangegeven de kring van mogelijke bedreigingen wijder te willen trekken. Daarmee worden de Baltische landen en Polen straks de nieuwe frontlijnstaten.

Rusland en Oekraïne zouden een principeakkoord over het instellen van vluchtelingencorridors hebben bereikt. Een staakt-het-vuren blijft evenwel nog uit. Duidelijk is dat de Europese veiligheidsorde op drift is geraakt. Stabiliserende diplomatie lijkt even uitgespeeld, nu Poetin eerdere gesprekken vooral

gebruikte om het Westen te misleiden. Eén vaardigheid uit de Koude Oorlog zullen westerse politici en diplomaten opnieuw moeten leren: de omgang met mensen van het kaliber Poetin, waarbij eigen kracht en koelbloedigheid wél helpen, en jammerend demoniseren níet. Voor nu is het Westen aangewezen op het sanctiewapen én op militaire afschrikking.

Het eerste instrument wordt inmiddels volop ingezet. Het tweede instrument zal veel verder moeten gaan dan de inmiddels genomen crisismaatregelen zoals het inzetten van delen van de NATO Response Force. Er zullen Amerikaanse tankbrigades permanent in Polen moeten worden gelegerd – zoals Warschau al jaren vraagt – en additionele Amerikaanse luchtmacht-squadrons naar Europa overgevlogen. Maar bovenal staan wij Europeanen nu voor niets minder dan de grondige wederopbouw van onze volstrekt verschrompelde krijgsmachten – een dwingende opdracht, met name ook aan de Nederlandse politiek.

Tot dusver heeft een saamhorig Westen, met de internationale gemeenschap aan zijn zijde, Poetins uitdaging slagvaardig tegemoet kunnen treden. Opmerkelijk is hoe snel Europeanen en Amerikanen, naadloos samenwerkend via EU, NAVO en VN, elkaar hebben weten te vinden in een breed opgezet verzet tegen Russische agressie. Ronduit spectaculair is de radicale koerswijziging van het vanouds Russlandverstehende Duitsland (opschorting van de gaspijpleiding Nord Stream 2, wapenleveranties aan Oekraïne, drastische opvoering van de defensie-uitgaven). Geopperd wordt dat juist het shockeffect van deze ongekende confrontatie met Poetins Rusland een heuse Europese defensie versneld op gang zal brengen. Dat zal dan niet ten koste mogen gaan van westelijke saamhorigheid. Zeker in het licht van Poetins nauwelijks verholen, uitzinnige nucleaire chantagepogingen, moeten de transatlantische bondgenoten het meer dan ooit hebben van de – metterdaad beleden – ondeelbaarheid van hun veiligheid. Voor de Noord-Atlantische Raad blijft daarbij een centrale consultatie- en aansturingsrol weggelegd. Met aldus volgehouden, besluitvaardige éénsgezindheid zal het Westen Ruslands demonen uit een onverwerkt verleden moeten kunnen managen. Totdat, op een dag, de Russische burgers zelf Poetins doodlopende onderdrukking van zich zullen afschudden, in het besef dat Rusland ‘óf een imperiale macht óf een democratie kan zijn, maar niet beide tegelijkertijd’ (Brzezinski).

MARC BENTINCK

Marc Bentinck is oud-diplomaat. Tussen 1983 en 2010 diende hij in de multilaterale veiligheidsdiplomatie, op welk terrein hij tegenwoordig gastcolleges en -seminars geeft, in combinatie met internationale onderzoeksopdrachten.

20 – MILITAIRE COURANT

MAART 2022 – 21

MIJN FUNCTIE Algemeen opsporingsambtenaar

Defensie biedt een grote verscheidenheid aan functies. Deze keer in de schijnwerpers: de werkzaamheden van een algemeen opsporingsambtenaar bij de Koninklijke Marechaussee.

Wie Wachtmeester der eerste klasse Maarten-Jan Wat Algemeen opsporingsambtenaar Waar Brigade Oostgrens-Noord

‘I

k ben algemeen opsporingsambtenaar bij de Koninklijke Marechaussee. Ik ben werkzaam in het taakveld MTV (Mobiel Toezicht Veiligheid) op de Brigade OostgrensNoord, locatie Winschoten. Ik houd toezicht op de binnengrenzen, zowel langs de Rijksweg A7 alsmede de kleine grensovergangen in de regio. Daarnaast hebben we O&O-diensten (Overgave-Overname). Tijdens zo’n dienst kan het voorkomen dat wij als marechaussee een vreemdeling moeten overnemen van de Duitse Bundespolizei of andersom, omdat zij bijvoorbeeld geen rechtmatig verblijf meer hebben in Nederland, Duitsland of zelfs Europa. Tijdens een O&O-dienst kun je een geplande of a­ d-hoc Overgave of Overname hebben. Overgave betekent terug naar de Duitse autoriteiten, bijvoorbeeld een ex-gedetineerde. Overname is andersom: vaak een asielzoeker die niet in Duitsland mag zijn omdat hij in Nederland een procedure heeft lopen.

‘Daarnaast ben ik motorrijder en selecteer ik bij grote controles voertuigen die gecontroleerd moeten worden op Identiteit, Nationaliteit, Verblijfsrechtelijke Positie (INVP). Dit om grensoverschrijdende criminaliteit en illegale migratie tegen te gaan.’

Vooropleiding ‘Toen ik begon, in 2006, had ik mijn vmbo-t afgerond. Ik ben als marechaussee-beveiliger begonnen en heb de reguliere AMO (Algemene Militaire Basisvaardigheden) en BEVopleiding, de “blauwe opleiding”, gedaan.

De militaire opleiding bestaat uit basisvaardigheden zoals schieten, wetkennis en ZHKH (zelfhulp-kameradenhulp). Ook ga je bivakkeren in het bos, leer je schuttersputjes graven en ga je gecamoufleerd te werk. De BEV-opleiding staat vooral in het teken van uniformgewenning, wetskennis en stagelopen op je toekomstige werkplek. In 2010 heb ik de wachtmeesteropleiding gedaan, de Leergang Algemeen Opsporingsambtenaar. Ook deze marechaussee-opleiding staat in het teken van heel veel wetskennis en stagelopen. Ik ben

sinds 2016 werkzaam bij het MTV. Daarvoor heb ik niet specifiek een opleiding gevolgd. Als je begint bij de Koninklijke Marechaussee, als wachtmeester, kan het zo zijn dat je direct na je opleiding geplaatst wordt op een brigade zoals MTV. Er wordt dan landelijk gekeken waar er plek is en waar collega’s nodig zijn.’

Bezigheden ‘De hoofdtaak is het Mobiel Toezicht Veiligheid. Daarnaast draaien we dus de O&Odiensten en hebben we een arrestantencomplex en receptie. Al die taken moeten worden uitgevoerd, dus het is aardig divers, wat het werk voor mij leuk maakt. Een voorbeeld: op vrijdag een late dienst van 15:00 tot 23:00 uur kan bestaan uit een MTV-dienst in combinatie met een O&O-dienst. De volgende dag kun je een vroege dienst draaien, 07:00 tot 15:00 uur en zit je als arrestantenbewaarder in het arrestantencomplex.

‘Persoonlijk vind ik de geplande grote controles met ketenpartners, zoals politie en douane, het mooist van MTV. Daarbij zit ik vaak op de motor en selecteer ik voertuigen die mogelijk interessant zijn om grensoverschrijdende criminaliteit te onderkennen. Wat ik ook erg leuk vind, is de samenwerking met de politie. Zij weten ons te vinden en wij hen. Dat maakt ons werk in beide gevallen in de grensstreek erg makkelijk.’

‘Persoonlijk vind ik de grote controles met politie en douane het mooist’

‘Ik ben nu wachtmeester der eerste klasse. Je kan doorgroeien naar opperwachtmeester, senior, en daarna naar adjudant. Na adjudant is er de mogelijkheid om officier te worden, luitenant en verder. Daarvoor heb je wel een hbodiploma nodig en dien je de KMA te volgen.

‘Ik zou zeggen: heb je interesse in een baan bij de marechaussee, solliciteer! Naast de functie die ik uitoefen, heb je meer taakvelden bij de Koninklijke Marechaussee. Kijk op www.werkenbijdefensie.nl.’

De rubriek ‘Mijn Functie’ is medemogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen.

22 – MILITAIRE COURANT

China’s partijdige neutraliteit Het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) publiceert jaarlijks meerdere studies rond de thema’s geopolitiek, Defensie en veiligheid. In dit artikel betoogt Joris Teer, China-analist bij HCSS, waarom het ondanks de Oekraïne-crisis onwaarschijnlijk is dat China een draai naar het Westen maakt. Xi Jinping ziet immers de Verenigde Staten als China’s grootste bedreiging.

‘W

e kunnen China niet voor altijd buiten de familie van naties laten, daar om zijn fantasieën te voeden, zijn haat te koesteren en zijn buren te bedreigen,’ schreef Richard Nixon vijf jaar voor zijn reis naar China. Afgelopen maand een halve eeuw geleden landde de president in Peking om de Grote Roerganger te ontmoeten.

Mao Zedongs culturele revolutie – een politieke massacampagne waarbij de Volksrepubliek bijna weggleed in burgeroorlog – was in volle gang. China verkeerde in isolement inclusief gesloten landsgrenzen en was straatarm.

Het binnenlands beleid van de Volksrepubliek stond geheel in het teken van de Partijvoorzitters communistische orthodoxie. Mao redeneerde echter koel. Nixon hoopte de oorlog in Vietnam te beëindigen. Zowel China als de VS vreesden de Sovjet-Unie. Een deal moest mogelijk zijn.

De Volksrepubliek was in zijn eerste decennium volledig overgeleverd aan zijn bondgenoot de Sovjet-Unie voor de ontwikkeling van zijn industrie. Eind jaren 1950 ontstonden er barsten. Mao vreesde dat zijn opvolgers afstand van hem zouden nemen zoals het nieuwe Sovjetleiderschap met zijn ‘destalinizatie’-campagne had gedaan. Daarnaast weigerde de Sovjet-Unie uiteindelijk de atoombom te geven aan China. China moest ‘vechten met twee vuisten’ tegen zowel de Sovjet-Unie als de Verenigde Staten, besloot Mao. China-Sovjet-betrekkingen bereikten een absoluut dieptepunt tijdens een zeven maanden durend militair grensconflict in

1969. Met de Amerikaanse imperialisten kon gewerkt worden om de Sovjetrevisionisten buiten de deur te houden. Zelfs met de fervente anticommunist Nixon, die het handelsembargo tegen de Volksrepubliek ophief, wilde Peking zaken doen. Partijvoorzitter Mao zag namelijk Moskou als de voornaamste bedreiging voor hemzelf en zijn land.

fabriek van de wereld. Honderden miljoenen werkten in erbarmelijke omstandigheden. Zo werd China een vitaal onderdeel van internationale toeleveringsketens en uiteindelijk een wereldmacht. Nixons reis en Dengs hervormingen maakten relatief goedkope smartphones, zonnepanelen en Alipayprullaria mogelijk.

Antisovjetcoalitie en fabriek van de wereld

Drie trauma’s rondom het einde van de Koude Oorlog, twee politiek en één militair, transformeerden China’s ‘antisupermacht’- en vooral ‘antisovjet’-visie in een exclusieve ‘anti-Amerikaanse’filosofie, betoogt Bidens China­ adviseur Rush Doshi in zijn boek The Long Game. Door de massa­ demonstraties op het Plein van de Hemelse Vrede leerde de Communistische Partij dat protest- en democratiebewegingen ook in China konden wortelschieten. Vijf maanden later leidde soortgelijke opstanden tot de val van de Muur.

De Sovjet-Unie kwam ten val. Een oppermachtig Amerika zonder tegenhanger bleef over.

Deze supermacht liet zijn wereldwijd inzetbare militaire macht meteen blijken. Tijdens de Golfoorlog schopte de VS met hightechovermacht het leger van Saddams Irak uit het door hem bezette Koeweit. Enkele jaren later zette Clinton deze macht in dichtbij China. Hij plaatste twee Amerikaanse vliegdekschipgroepen in de Taiwanese Straat om een einde te maken aan een Chinese intimidatiepoging tegen het eiland. In 1997 stelde de Amerikaanse president dat de Chinese Communistische Partij

Vier jaar nadat Nixon China losweekte van de Sovjet-Unie stierf Mao. De samenwerking met de VS kreeg handen en voeten onder China’s nieuwe leider Deng X ­ iaoping. Samen met de Amerikanen steunde China de Antisovjetcoalitie met wapens en trainingen in hun guerrillastrijd tegen de Sovjetbezetting van Afghanistan. Vanaf Chinees territorium in Xinjiang monitorde het Amerikaanse leger Sovjetrakettesten in Kazachstan. Deng en zijn opvolgers hervormden en openden de economie van het land om zo van buitenlandse kennis, technologie en investeringen gebruik te maken. Leunend op China’s ongeëvenaarde arbeidspotentieel werd het land in twee decennia de

De Sovjet-Unie kwam ten val, en een oppermachtig Amerika zonder tegenhanger bleef over

Antiamerikanisme

MAART 2022 – 23

HCSS

President Xi Jinping ontmoet Secretaris-Generaal António Guterres van de Verenigde Naties

Bernadetta Devecchi en haar collega’s van TNO Electronic Defence werken aan slimme technologie waarmee marineplatforms zelf kunnen bepalen hoe detecteerbaar ze zijn voor vriend en vijand. Het tactisch voordeel dat dit oplevert, kan net het verschil maken.

“In het Electromagnetic Signatures-team van Electronic Defence ontwikkelen we wetenschappelijke modellen en software waarmee operators van marineplatforms kunnen vaststellen hoe waarneembaar ze zijn als doelwit voor aanvallen vanaf zee of uit de lucht, zodat ze hierop actie kunnen ondernemen. Onze stip op de horizon is het ontwikkelen van systemen waarmee je zelf kunt regelen dat je niet meer te detecteren, classificeren en identificeren bent voor dreiging die is uitgerust met een infraroodcamera en/of radarsensor.

Ik maak modellen waarmee we de werkelijkheid nabootsen om onze ideeën te testen en verder te verbeteren, tot de technologie zo ver is dat Defensie deze kan toepassen. We denken altijd twee stappen vooruit: welke functionaliteiten moeten we ontwikkelen om nieuwe bedreigingen voor te zijn?

Dit is een complex samenspel van technologie en geopolitiek.”

Maatschappelijke impact “Ik heb natuurkunde gestudeerd en mijn PhD gehaald in Milaan. In Leiden, waar ik twee jaar postdoctoraal onderzoek heb gedaan, leerde ik TNO kennen. In die tijd begon ik me steeds vaker af te vragen of ik niet liever onderzoek wilde doen dat dichter bij de praktijk staat en meer maatschappelijke impact heeft. Dat doe ik nu bij Electronic Defence, tien jaar alweer. Daarnaast maak ik deel uit van een multidisciplinair team dat de onderzoeksdirecteur adviseert op welke opkomende technologieën we ons het best kunnen richten om de nationale veiligheid optimaal te kunnen beschermen. Dat we hier met zo veel verschillende vakgebieden samenwerken, ook binnen de onderzoeksprojecten, is uniek. Al die verschillende expertises en perspectieven stellen TNO in staat om tot baanbrekende innovaties te komen waar de samenleving echt iets aan heeft.”

Beschermd door onzichtbaarheid.

Zie jij het voor je?

TNO.NL/WERKENBIJ 75 JAAR DEFENSIEONDERZOEK TNO werkt al 75 jaar met Defensie aan topinnovaties die de samenleving veiliger maken.

Baanbrekende technologie stelt onze krijgsmacht in staat zich in te zetten voor onze vrede en veiligheid.

Heb je een technische universitaire achtergrond en wil je hieraan een bijdrage leveren? Kijk op onze vacaturepagina op TNO.nl en zie het voor je.

22-12506_tno_adv_MCourant_02h.indd 1

03-03-2022 14:46

MAART 2022 – 25

HCSS

Presidenten Xi en Poetin

De conclusie in Peking was duidelijk: de grootste bedreiging voor de Chinese Communistische Partij komt vanuit de VS op mensenrechtengebied ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ stond. De conclusie in Peking was duidelijk: de grootste bedreiging voor de Chinese Communistische Partij komt vanuit

de Verenigde Staten.

Tijdens de COVID-19-crisis had de wereld wederom te maken met een Chinese leider in isolement, soortgelijk de situatie waarin Poetin de laatste twee jaar verkeerde.

Secretaris-Generaal Xi stelt vanaf zijn troon in Zhongnanhai dat ‘de wereld veranderingen ongezien in honderd jaar ondergaat’ en ‘het Oosten opkomt en het Westen vervalt’. De financiële crisis, Brexit, de verkiezing van Trump en het onvermogen van de westerse wereld om de pandemie te bedwingen zijn in de ogen van de Partij bewijs voor dit verval.

Xi maakte van de gelegenheid gebruik om aan landen te laten zien dat het kostbaar is om met Washington op te staan tegen Peking. China deed dit door hen

een ‘onderwijzende dosis pijn’ te bezorgen, stelt bureauchef Peking bij The Economist David Rennie.

Zo legde Xi onder andere een handelsembargo op aan Australië nadat Canberra opriep tot een onderzoek naar de oorsprong van de COVID-19-pandemie, vocht het Volksbevrijdingsleger een minioorlog uit met India in de Himalaya en dreigde China met sancties tegen het VK omdat het HuaWei uitsloot van het 5G-netwerk en paspoorten aanbood aan Hongkongers die de repressie aldaar ontvluchtten.

Dit is het eerste deel van de analyse van China’s politieke houding.

Op www.militairecourant.nl lees je wat Joris Teer nog meer heeft geschreven.

26 – MILITAIRE COURANT

Vector Defensie maakt gebruik van speciaal materieel. Dit keer presenteren wij een variant van een Air Transportable Tacticle Vehicle; de Vector.

D

e Vector is door het Nederlandse bedrijf Defenture ontwikkeld en geproduceerd voor en in samenwerking met het Korps Commandotroepen. Het voertuig voldoet aan de veeleisende normen van de Nederlandse strijdkrachten. Zo bevat het onder meer een corrosiebestendig carrosserie, een krachtige multidiesel motor en vierwielbesturing waardoor de draaicirkel kleiner is. Een laag voertuiggewicht van maximaal 4700 kg in combinatie met groot laadvermogen (1440 kg) maakt dat de Vector ideaal is voor gevechtspatrouilles en specialistische missies in onherbergzaam gebied. Ook kan de Vector worden meegenomen in en onder een Chinook-helikopter.

Door het ontbreken van hoekstijlen aan de voorzijde kunnen militairen gemakkelijker een wapen richten en is er volledige vrijheid van zicht. De Vector heeft bepantsering aan alle zijden en een beschermende bodemplaat, die zorgen voor meer veiligheid tegen kogelinslag en bermbommen. De Vector is uniek in zijn soort, met een ultrasterk platform dat specifiek ontwikkeld is voor intensief militair gebruik.

SPECIFICATIES Lengte 5100 mm Breedte 1800 mm Hoogte 2205 mm Type motor 3.2 Liter 6 cilinder, geschikt voor meerdere brandstoffen Maximaal vermogen 160 kW Maximale koppel 500 Nm Brandstof tank 115 liter Operationeel brandstofbereik 800 km Versnellingsbak 6-traps automaat Banden 275/70 R18 Velgen 18 inch Doorwaden 860 mm Volledig EMC proven Bereik 800 tot 1000 km

Vector

MAART 2022 – 27

FACTSHEET

DEFENTURE

28 – MILITAIRE COURANT

Groenendijk bedrijfskleding Enkele jaren geleden nam Defensie zich voor meer met kennis­ instituten en industrie binnen Nederland samen te werken, de zogenoemde Gouden Driehoek. Groenendijk Bedrijfskleding is in dit plan opgenomen en levert gevechtslaarzen en sokken aan de gehele defensieorganisatie. Tijd voor een bezoek!

MIREILLE BREGMAN

I

k spreek met Categoriemanager Robert van de Weetering die de opdracht voor Defensie coördineert. Groenendijk Bedrijfskleding levert kleding aan klanten als de Politie, Brandweer, Schiphol Security, Douane – Belastingdienst en KPN en heeft nu de opdracht gegund gekregen om gevechtslaarzen en sokken te leveren aan Defensie. ‘Defensie is onze grootste klant. Om alle militairen in Nederland te bereiken, gaan we met een trailer langs kazernes.

In deze pastrailer kunnen we per dag de schoenmaat van tachtig militairen opnemen en kunnen ze de gevechtslaarzen bestellen.

Deze worden aankomende zomer geleverd. Met de mobiele trailer zijn we nog wel twee tot drie jaar bezig.

‘In het gebouw van het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrustingbedrijf (KPU) in Soesterberg hebben we een eigen shop ingericht. Elke militair die nieuw opkomt of op uitzending gaat, komt daarlangs, zodat ze direct nieuwe schoenen kunnen uitkiezen. In de shop geven we de gevechtslaarzen direct mee.’

In de shop van de KPU wordt eerst

een 3D-scan van de voet gemaakt.

Volgens Van de Weetering heeft dit er mede voor gezorgd dat Groenendijk de opdracht heeft gekregen. ‘Na de scan, die aangeeft welke soort schoen het best zou kunnen passen, lopen de mensen een proefparcours om verschillende merken uit te proberen.

Sommige militairen hebben ook meerdere paren nodig: voor bergof tropengebied. Zulke gebieden vragen ander schoeisel. We leveren zes merken van verschillende producenten, waaronder bijvoorbeeld Meindl en Haix. Falke is de producent van de sokken. Voor het aanmeten en herkennen van voetproblemen heeft Groenendijk een maatwerkopleiding, maar mensen met een connectie met Defensie zijn onontbeerlijk. Zij weten waar de militair mee te maken krijgt.

‘In Nijkerk is nu een groot magazijn ingericht speciaal voor de defensieopdracht. Alle dingen samen, de mobiele trailer, de shop-in-shop en het leveren aan de vele militairen, maakt dit een complexe operatie. Maar het is wel erg leuk om te doen, mede door de eerste tevreden reacties die we krijgen!’

www.groenendijkbedrijfskleding.nl

MAART 2022 – 29

IN BEDRIJF

NEDERLANDSE

VETERANENDAG

ZATERDAG 25 JUNI

Een feestelijk en compleet programma De Nederlandse Veteranendag krijgt weer een compleet programma dit jaar: Met een opening in een volle Koninklijk Schouwburg, het nationaal veteranen defilé voor Z.M. de Koning én een vol en gezellig Malieveld voor een hapje, een drankje en muziek.

Eervolle vermeldingen voor Afghanistan eenheden Een editie die bovendien heel bijzonder wordt: maar liefst achttien detachementen van de krijgsmacht

Founder

Organisatie

Hoofdpartner

ontvangen een vaandelopschrift voor hun inzet in Afghanistan. Daarna lopen de detachementen met hun vaandels voorop in het defilé, een kleurrijk en indrukwekkend gezicht.

Volg voor meer details over het programma, nieuwigheden en praktische informatie veteranendag.nl en/of meldt u aan voor de Veteranenmail.

VETERANENVERHAAL

Gezond maar niet versleten Na zijn dienstplicht als chauffeur bij de geneeskundige dienst, wil Freddy de Lange op missie. Hij meldt zich aan bij de KMS om onderofficier te worden. Hij vertrekt naar Italië voor Operatie Deny Flight, belandt in Bosnië met de NAVO-missie IFOR en vrijwel direct na zijn thuiskomst gaat hij opnieuw.

NIELS ROELEN

‘D

e mensen daar leven in een gewapende vrede, je wordt tegengewerkt en de verschillen zijn er enorm. De een rijdt in een dikke Mercedes, terwijl de ander in een lekkend huis woont,’ vertelt Freddy. ‘Hoe de mensen daar met elkaar omgaan, je begrijpt het gewoon niet.’

Oververmoeid van de constante beschietingen en bedreigingen, de starheid waarmee regels zonder gevoel voor menselijkheid worden geïmplementeerd, moet hij na vijftien maanden voor het einde van zijn missie terug naar huis. Na een functie als voorlichter bij de b ­ anenwinkel, gaat hij naar de KMS waar het vanaf dag één al fout gaat. Bosnië is in zijn hoofd geslopen en in overleg met zijn commandant gaat hij terug naar de banenwinkel en de Defensie Verkeersen Vervoersorganisatie.

Op het moment dat zijn vrouw zwanger raakt, zit hij al een jaar ziek thuis en krijgt hij een aanbod om planner bij een transportbedrijf te worden. Hij besluit Defensie te verlaten, maar na drie maanden gaat het alweer fout. Hij vindt een baan bij een supermarktketen waar het ruim drie jaar lang goed gaat voordat de bom opnieuw barst. Via het Veteraneninstituut komt hij in contact met een psycholoog. Hij vindt een nieuwe baan als planner Balkan, een buitenkans gezien zijn kennis van het gebied, maar ook daar loopt het na een tijdje mis. Ruzie om niks.

‘Ik dacht dat ik er goed vanaf was gekomen,’ zucht hij, ‘maar ik had nog niet door dat ik steeds weer in dezelfde kuil stapte. Pas in 2010 klapte ik, op de begrafenis van een Libanonveteraan die zelfmoord had gepleegd, echt tegen een muur. PTSS.’ Hij stapt in een lang traject van behandelingen en gesprekken. Tijdens die therapie komt hij in contact met Antonie van Herwijnen, die hem vertelt over een fietstocht van Doorn naar Sarajevo. ‘Ik ben mijn leven lang al gek van wielrennen,’ laat ik Antonie weten, ‘kan ik nog mee? Een fiets had ik nog niet eens dus dat ging natuurlijk niet lukken, maar ik werd lid van de vereniging en ging fietsen. Dat deed wat met me.’

Zijn kop leegfietsen gaat niet, maar hij fietst het op orde. En dus fietst hij met vrienden, het I Can Wounded Warriors Cycling Team (ICWWCT) of alleen.

In 2019, 75 jaar na D-Day, organiseert Freddy een rit van Normandië naar Oirschot. De routes, bevoorrading, de hotels: alles. Voor 2020 zet hij voor het ICWWCT een rondrit door Bosnië op het programma, een tocht die wegens COVID-19 tot twee keer uitgesteld wordt maar in september van dit jaar eindelijk doorgaat.

‘Ooit reden we met de club de Ronde van Vlaanderen.

Achter op onze shirts staat Gewond maar niet verslagen. De omroeper die ons wegschoot, maakte daar Gezond maar niet versleten van. Dat gevoel van “ik kan het nog”,’ lacht Freddy. ‘De winst zit in het accepteren dat het nooit meer wordt zoals het vroeger was.’

Kijk voor meer verhalen op www.nlveteraneninstituut.nl

MAART 2022 – 31

32 – MILITAIRE COURANT

Op een Nederlands passagiersschip in dienst voor troepentransport, mei 1944

MAART 2022 – 33

NIMH Persoonskaarten koopvaardij D e inzet van de Nederlandse koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog is voor velen een onbekend verhaal. De bemanningsleden brengen de jaren door op zee, vaak onbewapend. Ze zijn dikwijls het doelwit van Duitse en Japanse aanvallen. Bijna de helft van de vloot gaat verloren, meer dan 3.400 bemanningsleden komen om het leven.

Op het moment dat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, zijn 32.000 mensen in dienst van de Nederlandse handelsvloot. Velen van hen worden door de

instelling van de Vaarplicht verplicht om door te blijven varen.

Informatie over de opvarenden is tijdens de oorlog bijgehouden op persoonskaarten. Hierop staan bijvoorbeeld demografische gegevens en gebeurtenissen als huwelijken, desertie, wangedrag of vermissing.

Met het digitaal beschikbaar stellen van ruim 66.000 persoonskaarten is de zoektocht van nabestaanden en geïnteresseerden vereenvoudigd. Ook worden persoonlijke verhalen van opvarenden beter vind-

baar. Vanaf vandaag is al deze data doorzoekbaar via www.oorlogs­ bronnen.nl. De koopvaardijdata worden hier gelinkt aan andere onderzoeksgegevens, bijvoorbeeld data van de Oorlogsgravenstichting en de Japanse interneringskaarten, waardoor een completer beeld van de oorlogsgeschiedenis van een koopvaardijopvarende wordt gecreëerd. De publicatie van de data is het resultaat van een bijzonder crowdsourcingproject, in samenwerking met Netwerk Oorlogsbronnen en met steun van het Mondriaan Fonds.

Tekst en beeld: NIMH.

Een persoonskaart voor de kustvaart van de Nederlander Pieter Halenbeek.

Zeelieden aan het werk op Nederlandse kustvaarder in de haven van Londen, 1943.

Aan boord van een Nederlandse kustvaarder, Londen 1943.

34 – MILITAIRE COURANT

‘Zo’n situatie als in Oekraïne is natuurlijk verschrikkelijk. Maar door in het leger te gaan, kun je daar wellicht verandering in brengen. Dat vind ik heel mooi en daar haal ik motivatie uit: daar doe je het allemaal voor. Voor de onschuldige mensen die daar in een conflictsituatie zitten. Alles wat zich nu in Oekraïne afspeelt, zorgt voor extra motivatie om bij Defensie te gaan werken.’

Lalit Mol

MAART 2022 – 35

INTERVIEW VEVA is de perfecte opleiding voor baan bij Defensie De VEVA-opleiding, veiligheid en vakmanschap, is een vooropleiding voor Defensie. Speciaal voor ­jongeren die nog niet op een baan bij de krijgsmacht kunnen solliciteren, omdat ze daar te jong voor zijn. Deze opleiding dient als een voorproefje om later de overstap naar Defensie makkelijker te maken. We spraken Lalit Mol, die een VEVA niveau 2 volgt aan het ROC Mondriaan in Den Haag.

JAN LOUWERS Hoe is de VEVA-opleiding opgebouwd?

‘Ik heb zelf voor de niveau 2-opleiding gekozen, omdat ik zo snel mogelijk bij Defensie wil. De niveau 2-opleiding duurt anderhalf jaar en de niveau 3-opleiding duurt tweeënhalf jaar. Na een niveau 2-opleiding solliciteer je voor de Algemene Militaire Opleiding (AMO). Je begint bij een schoolbataljon van de landmacht, waar de militaire basisvorming plaatsvindt. Daarna volg je een functie-

‘VEVA is een soort voorbereiding van hoe het is om als militair te moeten overleven’

opleiding. Ik wil zelf uiteindelijk bij het Zeventiende Pantserinfanterie, dus ik wil de opleiding volgen om pantserinfanterist te worden. Bij een niveau 3-opleiding zit ook leidinggeven, dus je wordt opgeleid om als onderofficier aan te treden bij Defensie. Vanaf niveau 3 ga je dan naar de Koninklijke Militaire School (KMS). Bij de niveau 2-opleiding leer je alle basisvaardigheden van een militair, dus hoe je als militair in het veld moet slapen, hoe je een eigen onderkomen moet inrichten, hoe je jezelf moet verzorgen. Dus alle standaardvaardigheden die een militair moet hebben leer je bij de VEVA. Het is een soort voorbereiding van hoe het is om als militair te moeten overleven.’

Tijdens de VEVA gebruik je nog geen wapens. Wat voor soort vakken volg je dan wel?

‘Officieel is de VEVA een mbo-

opleiding en zitten er dus ook minderjarigen bij de opleiding, daarom mogen wij nog geen handelingen met wapens verrichten.

We krijgen wel vakken zoals Zelfhulp & Kameradenhulp (ZHKH), waarbij je bijvoorbeeld leert hoe je iemand met een schotwond moet behandelen. Ook hebben we CBRN (Chemisch, Biologisch, Radiologisch, Nucleair), dat staat dus voor alle stoffen die je eventueel tegen kunt komen. Daar leer je bijvoorbeeld hoe je snel en veilig een gasmasker opzet.’

Krijgen jullie les van burgerdocenten of zijn het militairen die jullie vakken geven?

‘Bij de VEVA hebben we twee schoolloopbaanbegeleiders, een “burger slb’er”, een soort mentor die ervoor zorgt dat alle schoolzaken goed verlopen. We hebben ook een militaire instructeur, die gaat over de militaire tak van de oplei-

36 – MILITAIRE COURANT

‘Je hebt echt een voorsprong op alle andere mensen die bij Defensie solliciteren’ ding en checkt of je alle toetsen goed hebt gedaan en of je jezelf ook echt goed voorbereidt op de examens die met het militaire gedeelte te maken hebben.’

Hoe groot is jullie groep? Heb je een klas of krijg je al een groep of peloton waar je in zit?

‘We zijn verdeeld in standaardklassen, dus je hebt een niveau 2 en een niveau 3-klas. Soms doe je gezamenlijke opdrachten, bijvoorbeeld tijdens een praktijkdag.

Dan gaan we naar de Waalsdorpervlakte en moeten we bijvoorbeeld een patrouille lopen met verschillende groepjes, waarbij het kan zijn dat je met mensen uit andere klassen wordt ingedeeld.’

Hoe zit het met solliciteren?

Heb je al naar een opleiding gesolliciteerd omdat je nu in je eindexamenjaar zit?

‘Ja. Eind december heb ik gesolliciteerd bij de schoolbataljon Zuid in Oirschot. Ik heb naar een

INTERVIEW VEVA-vacature gesolliciteerd en dat houdt in dat je meer kans maakt. Je solliciteert niet als burger, dus je wordt eigenlijk gegarandeerd geplaatst binnen die opleiding. Je hoeft dan ook niet de capaciteitstest te halen, maar alle andere testen wel. Alle basiseigenschappen van de opleiding leer je immers al bij de VEVA.’

Wat spreekt jou aan in een carrière bij Defensie?

‘Defensie biedt veel uitdaging, dat trekt mij erg aan. Ik vind het leuk dat je veel fysiek bezig bent, ik houd zelf ook erg van sporten. Daarnaast denk ik dat het beroep heel afwisselend is. Het kan zomaar zijn dat je wordt uitgezonden of ergens een oefening moet draaien. Dat vind ik een heel fijn idee, dat je niet structureel hetzelfde doet, maar dat elke dag juist anders is en je steeds weer nieuwe dingen meemaakt.’

Zou je anderen aanraden om de VEVA-opleiding te gaan doen?

‘Absoluut. Als je bij Defensie wil, heb je er heel veel aan. Je hebt echt een voorsprong op alle andere mensen die bij Defensie solliciteren als je vanuit de VEVA komt. Je leert van tevoren zo veel, dat wat je bij Defensie leert niet volledig nieuw voor je is. Je hoort vaak dat mensen uitvallen omdat

ze het toch te heftig vinden, maar vanuit de VEVA ben je daarop voorbereid. Voor mij is het een goede voorbereiding geweest. Het is wel heel belangrijk om jezelf van tevoren goed te informeren over de carrièremogelijkheden binnen Defensie en wat er van je verwacht wordt. Zo kun je doelen stellen waar jij naartoe wilt werken en je een goed beeld vormen van hoe je daar kunt komen en wat je daarvoor moet kunnen en doen.’

Wat is het meest bijzondere wat je hebt meegemaakt tijdens je opleiding?

‘De eerste keer dat we naar de kazerne zijn gegaan. Ik vond het heel spannend, want ik had nog nooit zoiets meegemaakt en je kan daar ook niet zomaar komen. Alles gaat er op zo’n kazerne heel anders aan toe. Je slaapt bijvoorbeeld met zes mensen op een kamer, terwijl je thuis lekker je eigen bed hebt. De cultuur op een kazerne is echt heel anders en dat vond ik best wel heftig, maar dat had wel iets moois. Je maakt zoiets niet zomaar mee.’

MAART 2022 – 37

Mentale gezondheid B egin dit jaar is het platform KNAK gelanceerd.

Initiatiefnemers Robin Imthorn (marinier, werkzaam bij de militaire geestelijke gezondheidszorg) en Renaldo Ishaak (teamleider bij de Koninklijke Marechaussee op Schiphol) richtten het platform op om zichtbaarheid te geven aan verhalen van militairen over mentale gezondheid. ‘Praat erover, want je bent niet alleen.’

Beiden hebben zelf PTSS en kwamen er enkele jaren geleden achter dat ze aan de slag moesten met hun mentale gezondheid – ook al was het een automatische reactie om steeds gewoon door te gaan met

KNAK ‘ Praat erover, want je bent niet alleen.’

werk. Toen zij hun verhalen uitten op Instagram, kwamen er vanzelf meer verhalen van collega’s los. Omdat er blijvend aandacht voor gezondheid, schuld en schaamte, moral injury en mentale problemen moet zijn, besloten ze een platform op te richten. Vanaf nu krijgen ze vanuit Defensie alle medewerking.

Je kunt KNAK volgen via LinkedIn en het Instagramaccount @knakmoment.

Een dubbelbiografie in woord en beeld van de collaborerende gebroeders Heukels Op 20 juni 1943 was Herman Heukels (1906-1947) als fotograaf aanwezig bij een grote razzia in Amsterdam. Enkele foto’s die hij toen maakte, groeiden na de oorlog uit tot iconische beelden van de Jodenvervolging. De man achter de lens, naast prijswinnend (pers)fotograaf ook eigenaar van een bekende foto- en brillenzaak in Zwolle, had in 1940 besloten zijn talenten in te zetten ten behoeve van het naziregime. Hermans broer Jan (1904-1950) koos eveneens voor het nationaalsocialisme. Met beduidend minder ambitie en minder talent voor fotografie zette hij zijn camera in als wapen om de tegenstander psychologisch te raken.

‘Wij waren supermannen’ – Jan en Herman Heukels: broers, fotografen, nationaalsocialisten Geschreven door Machlien Vlasbom ISBN 9789024425556 | € 34,90

Verkrijgbaar in de (online) boekhandel en op boomgeschiedenis.nl

MAART 2022 – 39

WHAT’S COOKING?

Griekse bonenschotel Op bivak gevriesdroogd voedsel met water aanlengen en opwarmen of vers gekookte maaltijden opgeschept krijgen op een marineschip: bij de krijgsmacht worden vele monden gevoed. In deze rubriek doen we diverse kookideeën op! Ditmaal presenteert voormalig marinekok Harry een recept van zijn moeder.

• Rode en groene paprika 4 stuks • Maïskorrels 200g • Chilisaus 1 flesje • Citroensap 1 stuk of een flesje • Knoflook vers 1 teentje • Zout • Penne pasta 120g per persoon

Benodigdheden MARINEKOK HARRY

O

p een gegeven moment verlang je tijdens een reis van bijvoorbeeld vijf maanden weer naar het eten van thuis. Na binnenkomst in Den Helder ging ik eerst op bezoek bij mijn ouders in Drenthe en had mijn moeder mijn lievelingseten klaargemaakt: Griekse bonensalade met gehaktballetjes en penne pasta!

Griekse bonensalade (4 personen) Ingrediënten • Kidneybonen 400g • Feta 1 plak • Uien 2 stuks

Koksmes, snijplank, vergiet, kommetje, saladeschaal.

Spoel de kidneybonen schoon in een vergiet en voeg ook de maïskorrels toe. Snij vervolgens de uien, paprika’s en feta in blokjes van ongeveer 1 cm. Het is belangrijk dat de feta van geitenmelk is gemaakt en je dus geen witte kaas gebruikt (deze wordt vaak met feta verward). Echte feta van geitenmelk geeft de salade namelijk zijn speciale smaak. Meng in een kommetje de chilisaus met een paar druppels citroensap. Hak vervolgens een knoflookteen fijn en voeg dit eventueel met een beetje zout toe aan de chilisaus. Voeg nu alle ingrediënten samen in de saladeschaal en meng het geheel goed door elkaar. Kook de penne pasta

volgens de instructies op het pak en serveer deze apart. Je salade is klaar!

Gehaktballetjes Ingrediënten • Rundergehakt 1kg • Zout 4g • Peper • Ei 3 stuks • Paneermeel

Benodigdheden: Kom, braadvet, koekenpan, evt. ijsknijper.

Meng het gehakt met de eieren, zout en peper. Strooi er nu wat paneermeel door en meng het geheel heel goed door. Draai balletjes ter grootte van een pingpongbal of gebruik een ijsknijper. Bak de balletjes met braadvet gaar in een koekenpan.

Zet alles op tafel en laat iedereen lekker opscheppen. Deze maaltijd is voor mij echt wel thuiskomen.

Maak de salade eventueel een dag eerder want de smaak trekt er lekker in.

MAART 2022 – 41

BOEKEN Als Joods entrepreneur in Hitlers Derde Rijk Hella en Sandra Rottenberg gaan in op een oproep. Erfgenamen kunnen schadeclaims indienen voor door de nazi’s geroofd Joods eigendom. Dat leidt hen naar hun grootvader Isay en zijn sigarenfabriek in Duitsland. Onder het naziregime kon hij verdacht lang zaken doen. Wat verklaart dat? En bleef zijn blazoen smetteloos?

TRISTAN VANHEUCKELOM

D

e Sigarenfabriek van Isay Rottenberg nodigt uit tot deze meeslepende speurtocht.

Daarnaast werpt diens vaardig opgezette kruising tussen geschiedenis en familieverhaal geen min vraagstuk op: kunnen we ooit het verleden van zelfs naaste familie doorgronden en, nog belangrijker, wíllen we dat wel? Wat we opgraven, zou ons die queeste immers kunnen doen betreuren.

Niemand vertelde Hella en Sandra wat hun grootvader in het woelige Duitsland van de eerste helft van de twintigste eeuw meemaakte – zelfs hijzelf niet. Ze moeten het in hun eentje achterhalen. Met de figuurlijke mouwen opgestroopt duikt het duo in Duitse archieven, niet wetend wat ze zullen aantreffen. Ze zoeken naar sporen die leiden naar Isay. Een berg aan documenten wacht hen op, en wat ze zelf niet vinden, wordt hen aangeleverd door historici en enthousiastelingen. Een jaar voordat de nazi’s in 1933 de macht grijpen, neemt Rottenberg een sigarenfabriek over in Döbeln, en doopt die om tot ‘Deutsche Sigaren-Werke’.

Diens reeds aanwezige Amerikaanse machines en Isay’s zakelijk vernuft maakt deze tot een van de meest moderne en winstgevende van heel Duitsland. Op diens hoogtepunt telt de fabriek maar liefst 670 werknemers. De

‘We zijn razend benieuwd, maar ons bekruipt tegelijkertijd een zekere ongerustheid’

verbazing blijkt groot. ‘Dat wij tachtig jaar na dato een archief zouden opduiken waarin wij zijn onderneming in nazi-Duitsland terugvinden, had hij niet kunnen bevroeden. Maar tja, hij heeft het niet meer voor het zeggen. We zijn razend benieuwd, maar ons bekruipt tegelijkertijd, onuitgesproken, een zekere ongerustheid.’ Die is begrijpelijk. Moest deze noeste ondernemer, als Jood, onterende compromissen sluiten om in business te blijven? Om toch maar die nazi’s te vriend te houden? Deze pater familias had in Amsterdam immers een gezin, waar hij als eenverdiener verantwoordelijk voor was. Isay – geliefd als mens en gerespecteerd als zakenman – neemt in hun herinnering een haast mythische vorm aan. Daar torn je niet aan. Laten kunnen ze het echter niet, als ware detectives gaan ze achter de feiten aan. En de mythe verwordt stilaan tot een feilbaar mens.

Gevangenis De zakenwereld waar hun grootvader zich doorheen navigeert, is allesbehalve saai. Continu wordt hij door concurrenten belaagd.

Die trachten de overheid over te halen hun gunstige tarieven en subsidiëring van zijn fabriek stop te zetten. Hij kan dat even afhouden tot hij vals beschuldigd wordt van fraude en in de gevangenis belandt. Rottenberg keert in 1940 terug naar Amsterdam, en laat het grootste deel van zijn overgebleven kapitaal in Duitsland achter.

Vanwege deviezenbeperkingen kan dat niet zomaar worden meegenomen naar Nederland. Daar heeft hij geen spaargeld, geen inkomen en geen werk. Het verklaart meteen waarom hij in naziDuitsland koppig blijft vechten

HELLA EN SANDRA ROTTENBERG, DE SIGAREN­ FABRIEK VAN ISAY ROTTENBERG. DE VERBORGEN GESCHIEDENIS VAN EEN JOODSE AMSTERDAMMER IN NAZI-DUITSLAND, UITGEVERIJ ATLAS CONTACT, 304 PAGINA’S (€ 17,50)

voor behoud van zijn fabriek.

In 1942 heeft zijn familie er genoeg van. Ze vluchten naar Zwitserland, waar ze de rest van de oorlog blijven. Slechts twee van Isay’s elf broers en zussen overleven. Na de overwinning door de geallieerden, kan Rottenberg opnieuw naar Amsterdam. Daar start hij opnieuw een fabriek. Bij J. Rottenberg & Zn werken de vaders van Hella en Sandra. Eindelijk heeft Isay zijn twee grote liefdes op één plaats; de zaken en zijn familie – voor geen van beiden zal hij ooit de strijd opgeven. Met deze ingetogen en vlot weglezende ode aan de menselijke veerkracht bewijzen zijn kleindochters hem de grootste eer. Nu oorlog opnieuw op de deur van de Europeanen klopt, hebben we de kans om allen een Isay te zijn.

42 – MILITAIRE COURANT

MAART 2022 – 43

BOEKEN Een oorlog waar we iets van kunnen leren Er is de laatste tijd een aantal schitterende boeken verschenen waarin op een toegankelijke manier aandacht wordt besteed aan de oorlog. In de nieuwste aanwinst Toen het oorlog was, 1914-1918 staat de Eerste Wereldoorlog centraal. En ook dit is weer zo’n boek waarvan je zou willen dat iedereen het gaat lezen.

JOS NOORMAN

I

n 2020 verscheen Toen het oorlog was, 1939-1945. Een prachtig vormgegeven, informatief en toegankelijk geschreven boek over de Tweede Wereldoorlog. Geschreven voor kinderen, maar zeker ook een aanrader voor volwassenen.

Het boek won terecht een Zilveren Griffel en inmiddels zijn er al meer dan 10.000 exemplaren van verkocht.

En nu is er dan Toen het oorlog was, 1914-1918. Het vervolg dus. Al klinkt dat een beetje raar voor een boek waarin we juist verder teruggaan in de tijd en waarin de voor ons wat minder bekende Eerste Wereldoorlog centraal staat.

Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal en was dus niet actief bij de strijd betrokken.

Dat is waarschijnlijk een van de redenen waarom deze oorlog bij ons wat minder vertrouwd is dan zijn opvolger. Toch benadrukken de schrijvers van het boek dat het ook belangrijk is om iets over deze oorlog te weten. De Eerste Wereldoorlog vormde namelijk niet alleen mede de aanleiding voor de Tweede Wereldoorlog, deze periode heeft ook veel invloed gehad op hoe de kaart van Europa er nu uitziet en hoe de verhoudingen in de wereld zijn geworden zoals ze nu zijn.

Een oorlog die het waard is om je in te verdiepen dus. Ook om lessen te trekken voor de toekomst, zo zeggen de schrijvers. ‘En nu nog steeds hoor je in het nieuws over leiders die steeds sterkere wapens willen, en over groepen mensen die elkaar haten. “Wij tegen zij”, dat is het begin van elke oorlog.

Hoe meer kinderen lezen en leren over beide oorlogen, hoe beter.

Want dan weet je dat een oorlog

voorkomen kan worden als je probeert het samen op te lossen, in plaats van de ander de schuld te geven.’

Dagelijks leven Het schrijversteam dat net als het vorige deel bestaat uit Annemiek de Groot, Liesbeth Rosendaal, Roos Jans, Juul Lelieveld en Marrit Boogaars heeft samen met illustratrice Irene Goede weer schitterend werk geleverd. Het verhaal van de Eerste Wereldoorlog wordt verteld in tien thematische hoofdstukken die in willekeurige volgorde zijn te lezen. Aan bod

Nooit geweten dat soldaten naaktslakken meenamen in de loopgraven als waarschuwing voor een gifgasaanval

HHHHH ANNEMIEK DE GROOT, LIESBETH ROSENDAAL, ET AL., TOEN HET OORLOG WAS, 1914-1918, ILLUSTRATIES: IRENE GOEDE, UITGEVERIJ GOTTMER, 192 PAGINA’S (€ 25,99)

komen onder andere de aanleiding voor de oorlog, de belangrijkste hoofdrolspelers en de manier van oorlogsvoering. Maar er zijn ook hoofdstukken die inzoomen op hoe het dagelijks leven van de soldaten in de loopgraven eruitzag en wat de oorlog betekende voor de gewone mannen, vrouwen en kinderen in een dorp of stad.

Er is zelfs een hoofdstuk gewijd aan de rol van dieren in de oorlog. Nooit geweten dat soldaten naaktslakken meenamen in de loopgraven als bescherming tegen een gifgasaanval. Naaktslakken merken het gas veel sneller op dan mensen en reageren erop door in elkaar te krimpen. Wanneer de soldaten dat bij de slakken zagen gebeuren, wisten ze dat ze heel snel hun gasmasker moesten opzetten.

Het boek staat vol met dit soort interessante feitjes. Maar ook met passages uit brieven, dagboeken en verslagen. Door deze persoonlijke ontboezemingen kun je je als lezer een nog betere voorstelling maken van de impact die de oorlog had op iedereen die erdoor getroffen werd.

De hoofdstukken zijn verdeeld in korte tekstblokken, die geschreven zijn in een toegankelijke stijl. Belangrijke begrippen zijn vet gedrukt en worden elders in het boek uitgelegd. Verder is het boek rijk voorzien van historisch fotomateriaal en is het fraai geïllustreerd.

Kortom: Toen het oorlog was, 19141918 is een waardevolle aanwinst voor wie meer wil weten over de Eerste Wereldoorlog, of voor wie wil weten hoe de verhoudingen in de wereld waren in de opmaat naar de Tweede Wereldoorlog. Een echte aanrader voor zowel jong als oud.

VACATURES

Simulatie Systeem Integrator Bijdragen aan de ontwikkeling van geavanceerde, gedistribueerde simulatie, systemenvan-systemen die worden gebruikt voor de opleiding van onze nationale en coalitiestrijdkrachten. Zie jij het voor je? Word Simulatie Systeem Integrator bij TNO in Den Haag. Contactpersoon: Jane Duinisveld, recruiter TNO. www.tno.nl/werkenbij

Onderzoeker Explosions, ­Ballistics and Protection Wil jij bijdragen aan de ontwikkeling van beschermings- en materiaalconcepten die mensen, voertuigen en kritische infrastructuur bescherming bieden tegen ballistische dreigingen en explosies? De afdeling Explosions, ­Ballistics and Protection (EBP) is op zoek naar jou! Word Onderzoeker Explosions, Ballistics and Protection bij TNO in Den Haag. Contact­ persoon: Frank Bax, recruiter TNO. www.tno.nl/werkenbij

Hoofd communicatie en Fondsenwerving Ben jij een expert op het gebied van communicatie én fondsenwerving? Wil jij daarnaast bijdragen aan een vreedzame samenleving? Dan is de functie van Hoofd Communicatie en Fondsenwerving bij vfonds iets voor jou! www.vfonds.nl

Privacy Officer bij het Nederlands Veteranen­instituut Als Privacy Officer ben je zelfstandig verantwoordelijk en breng je jouw kennis van AVG in, om iedereen binnen de organisatie te laten voldoen aan de geldende privacywetgeving. Je vertaalt dit naar de procedures en je verzorgt trainingen. www.nlveteraneninstituut.nl/vacatures

Marketing- en communicatie­medewerker Stichting Hulp voor Helden Ben jij de enthousiaste Marketingcommunicatie medewerker die Hulp voor Helden gaat ondersteunen bij het realiseren van haar doel; het bevorderen van het welzijn van militairen, veteranen en hun thuisfront? De activiteiten zijn divers van aard! www.hulpvoorhelden.nl

Schrijven voor de ­Militaire Courant Heb je interesse in militaire onderwerpen, zoals Defensie, krijgsgeschiedenis of militaire boeken? Ben je een schrijftalent? Voor de Militaire Courant en onze websites, militaireboeken.com en militairecourant.nl, zijn we op zoek naar redacteuren (m/v) die het leuk vinden om voor ons te schrijven. Het gaat om een vrijwilligersfunctie.

Geïnteresseerd? Stuur een voorbeeld waar je schrijfvaardigheid uit blijkt naar ­ redactie@militairecourant.nl

Kijk voor een volledig overzicht op www.militairecourant.nl/vacatures

MAART 2022 – 45

COLUMN

Winterkoningin

I

k had in deze editie een optimistische column willen schrijven over een veteraan. Iemand met een indrukwekkende staat van dienst, die Nederland over de hele wereld heeft gediend en na haar vijfde missie in Beijng afzwaait, het voor gezien houdt en zich niet meer op glad ijs zal begeven. Een heldin die naast een borst vol medailles, zes gouden, vijf zilveren en twee bronzen in haar kast heeft hangen.

Maar voor de tweede keer in acht jaar tijd, wordt onze winterkoningin van de troon gestoten door een zomersporter. Een judoka nota bene die als invaller ergens in de winter van 1999 zijn debuut maakt in Tsjetsjenië. Een ruiter die tijdens zijn korte kuur met een ontbloot bovenlichaam, alsof hij Gerard van Velde probeert te overtroeven, op zijn eigen bonfire door de piste stapt.

In een meer dan een uur durend college over de geschiedenis van Roessky-mir, de Russische wereld, legt Poetin uit dat het de bolsjewieken waren die de Oekraïne stichtten. Dat het land in feite geen autonoom bestaansrecht heeft. Het is een dissidente staat die in 2014 overgenomen is door fascisten, een illegaal en corrupt regime. Iets wat niet getolereerd kan worden en dus vraagt om actie. Om een ouderwets staaltje powerplay van ongekende aard.

Ik probeer de geschiedenisles, die hem ingefluisterd

lijkt door diezelfde waanzinnige monnik die ook de laatste tsaar van Rusland adviseerde, te volgen, maar ik hoor slechts een excuus voor oorlog. Ik zie iemand die laat merken dat zijn geduld op is. Die vindt dat hij geen andere keuze heeft dan zijn eigen bevolking te beschermen door de dreiging van de Oekraïne de kop in te drukken.

Het betoog van de nieuwe tsaar lijkt langer te duren dan het besluit van het IOC over de dopingzaak van de Russische kunstrijdster Kamila Valieva. Valieva valt buiten de medailles, maar net als na de Olympische spelen van Sotsji, waar Rusland de Krim en Ireen Wüst goud won op de de 3000m en de ploegenachtervolging, wint het Kremlin na de Winterspelen van Beijing de deelrepublieken Donetsk en Loehansk.

Poetin laat er geen misverstand over bestaan. Hij laat ons weten wat de Duitsers ooit leerden in Stalingrad, wat de Fransen ondervonden aan de oevers van de Berezina; niemand heeft het recht en mag het lef hebben om Moedertje Rusland als enige echte winterkoningin te onttronen. Niet voor niets is Raspoetin een verwijzing naar rasputitsa: de jaargetijden waarin de Russische wegen onbegaanbaar zijn.

NIELS ROELEN

Elke editie van de Militaire Courant schrijft Niels Roelen een verhaal bij een gebeurtenis uit de actualiteit.

VETERANEN Paul de Graaff

In Veteranen geeft fotograaf Paul de Graaff meer dan honderd (oud)militairen een gezicht. Ze dienden in landen als Afghanistan, Libanon, Bosnië, Kosovo en andere conflictgebieden in de wereld. De Graaffs indringende portretfoto’s spreken boekdelen over wat de veteranen daar hebben meegemaakt.

Met dit boek hoopt Paul de Graaff ervoor te zorgen dat nog meer veteranen hun herinneringen zullen delen, en dat familie en vrienden hun het respect bewijzen dat ze verdienen.

€ 14,50 korting

met npas!

Veterane

Dit boek is bedoeld voor veteranen, hun familieleden en vrienden, en iedereen die geïnteresseerd is in pure verhalen van Nederlandse veteranen over hun missies.

228 pagina’s | ISBN 978-94-90951-68-9 € 49,50 | Met Veteranenpas € 35,Bestellen via www.2010uitgevers.nl

“Ik hoop dat door dit boek nog meer mensen vragen aan veteranen gaan stellen. Ogenschijnlijk normale vragen als: “Hoe gaat het?” of “Hoe was het daar?” Dit boek laat zien dat het het waard is om naar die verhalen te luisteren.” Peter van Uhm, voormalig commandant der Strijdkrachten, in het voorwoord

Ik neem een abonnement op de Militaire Courant: € 16,– voor vier nummers

BON

NAAM STRAAT POSTCODE LAND E-MAIL TELEFOON

PLAATS

IBAN NUMMER BETALING

M/V

AUTOMATISCHE INCASSO PER FACTUUR (+ 2,50 ADMINISTRATIEKOSTEN)

GEBOORTEDATUM

HANDTEKENING

Stuur deze bon naar: UHB uitgevers, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

Ervaar de unieke geschiedenis van de vliegbasis Deelen (vlakbij Arnhem) van de oprichting tot heden In het museum is er bijzondere aandacht voor de opbouw van de vliegbasis in de bezettingstijd, het verloop van de luchtoorlog in de jaren 1940-1945 en voor het militaire gebruik tijdens en na de oorlog.

• Foto’s en tekeningen van de bouw van de ’Fliegerhorst’ voor de Duitse luchtmacht

• Wrakstukken van Duitse, Amerikaanse en Engelse oorlogsvliegtuigen • Vliegerkleding en andere uniformstukken • Een replica van de ‘vliegende bom’ V-1 • Restanten van de Canadese oorlogsdump uit 1945 • Plattegrond en foto’s van het na-oorlogse gebruik van de vliegbasis door de Koninklijke Luchtmacht

Museum Deelen, Delenseweg 20, 6877 AE Deelen • Openingstijden: zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur, voor groepen op afspraak • Entree volwassenenen € 7,50 en kinderen € 5,00 • Donateurs gratis • museumdeelen.nl

Musea die de Militaire Courant verspreiden

MAART 2022 – 47

COLOFON

ECHOS Home in Harskamp, Rotterdam, Havelte, Den Helder, Schaarsbergen, Ermelo, Oirschot Amersfoort Museum Nederlandse Cavalerie Amsterdam Verzetsmuseum Plantage Arnhem Museum Bronbeek Beek Oorlogsmuseum Eyewitness Best Museum Bevrijdende Vleugels Buren Marechausseemuseum Deelen Museum Vliegbasis Deelen Den Helder Marinemuseum Doorn Museum Huis Doorn Dordrecht Museum 1940 – 1945 Driebergen-Rijsenburg Museum Militaire Traditie Groesbeek Vrijheidsmuseum Hooge Mierde Museum De Bewogen Jaren ’39-‘50 Huisduinen Fort Kijkduin IJmuiden Bunker Museum Kornwerderzand Kazemattenmuseum Leeuwarden Fries Museum Lekkerkerk Museum De Vrijheid Naarden Nederlands Vestingmuseum Nieuwdorp Bevrijdingsmuseum Zeeland Nijverdal Memory Vrijheidsmuseum Noordwijk Museum Engelandvaarders Ommen Nationaal Tinnen Figuren Museum Oosterbeek Airbornemuseum Hartenstein Overloon Oorlogsmuseum Overloon Rotterdam Mariniersmuseum Soesterberg Nationaal Militair Museum Vlissingen Boekhandel ’t Spui Vught Geniemuseum Zundert Legerdump Zundert

Prijsvraag

Redactie redactie@militairecourant.nl

Bij deze prijsvraag verloten we een exemplaar van Nu of Nooit, geschreven door Dai Carter.

Abonnementen 4 nummers voor €16.– Vul de bon in of meld je aan via www.militairecourant.nl Overige vragen? abo@militairecourant.nl

H

et Korps Commando­troepen zijn de Special Forces van de Koninklijke Landmacht.

Hier opereer je altijd in het diepste geheim en moet je fysiek en mentaal klaar zijn voor de meest extreme uitdagingen. Niet iedereen is geschikt voor dit werk en slechts een zeer select gezelschap mag zich Commando Speciale Operaties noemen. Als je de commando-opleiding haalt, komt dat niet alleen door fysieke kracht, maar vooral door mentale weerbaarheid. Hoe mooi zou het zijn om te leren hoe je mentale kracht toe kunt passen in je eigen leven?

Dai Carter deelt in dit boek de lessen die hij meenam uit zijn ­carrière bij de Nederlandse Special Forces.

Wil je kans maken op een exemplaar? Beantwoord dan de volgende vraag:

Winnaar In de december-editie was de prijsvraag: Over welke gebeurtenis in Afghanistan wilden de auteurs eerst een boek schrijven?

Het juiste antwoord daarop is De slag om Chora. Onder de inzenders van het juiste antwoord is een exemplaar van het boek Schaduwoorlog Uruzgan verloot. De winnaar is Marije Vis uit Dronten. Van harte gefeliciteerd!

OLOF VAN JOOLEN EN SILVAN SCHOONHO-

Kijk voor een compleet overzicht op www.militairecourant.nl.

Contact Militaire Courant UHB uitgevers Zonnebaan 54 3542 EG Utrecht, Nederland Telefoon +31302231718 info@militairecourant.nl

VEN, SCHADUWOORLOG URUZGAN, UITGEVERIJ NIEUW AMSTERDAM, 272 PAGINA’S (€ 20,99)

Advertenties verkoop@militairecourant.nl

DAI CARTER, NU OF NOOIT, UITGEVERIJ PROMET-

Online www.militairecourant.nl twitter @militaircourant www.facebook.com/militairecourant

HEUS, 256 PAGINA’S (€ 22,50)

Oplage 22.000 Welke functie had Dai ­Carter in het team van het Korps Commandotroepen?

Stuur uw antwoord, onder vermelding van ‘Prijsvraag Militaire Courant’ naar info@militairecourant.nlnl. Vergeet niet uw naam en adresgegevens te vermelden.

Volgende nummer De volgende Militaire Courant ­verschijnt in juni 2022.

Hoofdredacteur Jan Louwers Redactie Mireille Bregman, Mirjam Mulder, Bibianne Oelderik en Niels Roelen Medewerker Marc Bentinck, Jos Noorman, Joris Teer en Tristan Vanheuckelom Vormgeving Titus Vegter Uitgever Jan Louwers De Militaire Courant is een uitgave van UHB uitgevers. De Militaire Courant informeert een breed publiek over militaire onderwerpen.

De inhoud wordt verzorgd door een onafhankelijke redactie. De Militaire Courant wordt verspreid via middelbare scholen, mbo- en hbo-opleidingen, universiteiten, musea, Defensie, veteranenorganisaties en boekhandels. Tevens is het mogelijk om een abonnement op de Militaire Courant te nemen.

van wo-2 naar de koreaanse oorlog

boek 7.

mig madness

Winter 1952. Al meer dan twee jaar plaatst de Koreaanse oorlog Amerika tegenover het rode gevaar; de wereld staat op de drempel van een nucleair conflict...

In het Koreaanse luchtruim overtroeft de Chinese luchtmacht, uitgerust met geweldige Sovjet-Russische Mig 15’s, de Amerikaanse straaljagers boven "Mig Alley", waar een hevige luchtstrijd wordt uitgevochten...

een avonturenreeks van Yann en Romain Hugault (

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

31 JAAR

2022-03 Angel Wings 7 adv Militaire Courant.indd 1

vooR strips

08/03/2022 11:14