394
Het bureau van Ben Faydherbe en Wout de Vringer, gevestigd in Den Haag, heeft in de loop der jaren veel baanbrekende ontwerpen gemaakt voor culturele instellingen, overheidsinstellingen en het bedrijfsleven. Hun ontwerpopdrachten variëren van huisstijlen en jaarverslagen tot affiches. Vooral voor deze twee grafisch ontwerpers is een actieve, indringende dialoog tussen ontwerpers en cliënten een essentieel onderdeel van het ontwerpproces. In het grafisch werk van Faydherbe/De Vringer vindt men de sporen terug van eerdere ontwerp bewegingen, gecombineerd met hun eigen visie en beeldentaal. Hun affiches maken deel uit van de permanente collectie van het Museum of Modern Art in New York en het Museum für Kunst und Gewerbe in Hamburg. Het uiterst controversiële reclamebureau KesselsKramer, in 1996 opgericht door Erik Kessels en John Kramer, heeft het grafisch ontwerpen uit elk vertrouwd terrein getild en de reclame in Nederland in hoge mate opnieuw gedefinieerd. In de monografie over hun werk stellen ze vragen als: 'Wat is grafisch ontwerpen?' Als we hen op hun woord moeten geloven is het grafisch ontwerpen zoals we dat kennen dood, vernietigd door supercomputers. In hun 'alle-middelen-zijn-geoorloofd-wereld' is het idee zelf de heersende factor, niet aan banden gelegd door regels of beperkingen. Bij de selectie van die Nederlandse ontwerpers die op dit moment een belangrijke bijdrage leveren aan hun vakgebied zullen er onvermijdelijk velen zijn die we over het hoofd zien, maar die toch een plaats in dit hoofdstuk verdiend zouden hebben. Andere ontwerpers en bureaus die veel meer dan slechts een vermelding verdienen zijn onder meer Lust Design in Den Haag, en Vandejong, De Design Politie, Martijn Oostra en Lava in Amsterdam. In de jaren vijftig voorspelde de Canadees Mashall McLuhan dat het drukken zoals Gutenberg dat introduceerde te zijner tijd verdrongen zou worden door elektronische ontwikkelingen. De juistheid van deze voorspelling is niet minder dan verbazingwekkend. Toch zullen het affiche en het boek als kunstvormen blijven bestaan in het nieuwe tijdperk van de elektronische technologie en grafisch ontwerpers zullen blijven bijdragen aan toekomstige ontwikkelingen in elektronische media. Terwijl het terrein van het grafisch ontwerpen zich uitbreidt en ontwikkelt, is het opnieuw definiëren van de aard van grafische communicatie al begonnen. We zijn momenteel getuige van een verschijnsel dat in veel opzichten gelijk is aan dat van de industriële revolutie in de negentiende eeuw. De computertechnologie leidt tot een radicale verandering in de manier waarop we beelden gebruiken en zien, en het grafisch ontwerpen ondergaat, zoals zoveel activiteiten, ingrijpende veranderingen. Maar hoewel de gereedschappen waarmee grafisch ontwerpers werken veranderen, blijft de essentie van het grafisch ontwerpen onaangetast. Nu het grafisch ontwerpen in Nederland en overal ter wereld een tijdperk van technologische vernieuwing betreedt, zullen traditionele manieren van expressie en esthetische waarden hun relevantie behouden. Ondanks een aangeboren verlangen naar ontdekken zijn we allemaal verbonden met het verleden.