Let's Gro - magazine 2015 | 2016 by Let's Gro

SAVE THE DATE

WO 9, DO 10 & VR 11 NOV 2016 4E EDITIE

#017

SKETCH Het Zuidelijk Toneel en Stichting Nieuwe Helden presenteerden tijdens Let’s Gro ‘Sketch’, een nieuwe performance installatie in de openbare ruimte van Lucas De Man en Pascal Leboucq. Bekijk de stad eens met andere ogen. Wat zou je willen veranderen? De tekenaars van Sketch verzamelden de (zelf)getekende antwoorden van Stadjers, waardoor na drie dagen een groot beeld ontstond van alle verlangde gebouwen. Op de poster het verrassende resultaat!

In het gedrukte magazine vind je hier een poster. Wil je weten hoe de poster eruit ziet? Check letsgro.nl

ONTMOETEN

MOMENTENFOTOGRAAF

WAAR MENSEN SAMEN KOMEN BEGINT MIJN STAD OP DE FIETS DOOR HET PLANTSOEN

SOMS VANWEGE HET WEER DAN WEER HET OM HET GROEN EN DE DRUKTE

DE KLEINE ONTMOETING OP DAGELIJKSE PLEKKEN MET VASTE MENSEN HET HELE JAAR

TOT DAGEN EINDIGEN IN DE GLOBE OP EEN VOORZICHTIG BORD MET EEN BAZIN VAN ALTIJD VROLIJK BOOS

VOOR HET SLAPEN KIJK IK VAAK NOG EEN KEER UIT HET RAAM

Stadsdichter Kasper Peters met Jan-Hendrik uit Paddepoel

BEWEGING

Let’s Gro gaat over de toekomst van Groningen. Samen met iedereen die Groningen een warm hart toedraagt denken en discussiëren we over hoe die toekomst eruit kan zien. Let’s Gro was in 2015 van donderdag 19 tot zondag 22 november. Bijna 10.000 bezoekers hebben ruim 150 activiteiten bezocht. Groningen is vol met initiatieven en innovatieve ideeën. Beeldmerk van Let’s Gro 2015 waren de schommels. Zij stonden symbool voor wat Let’s Gro ook wil zijn: plezier maken voor jong en oud. Dit jaar waren er presentaties van de Central Industry Group, het druk bezochte “Founded in Groningen” en bijeenkomsten zoals “Aan tafel met Talentweb”, Jetpack en “Onderneem’t”. De RUG had zijn beste professoren gevraagd lezingen te geven voor een breed publiek. Let’s Gro 2015 kenmerkte zich als één met veel sprekers van buitenaf. Opvallend waren de workshops, lezingen en voorstellingen van o.a. Adjied Bakas, Eddy Obeng, Brent Toderian, Lucas de Man, Gil Penelosa en Francine Houben. Deze inzichten helpen bij het nadenken over de stad. Er kon geëxperimenteerd worden met burgerinitiatieven zoals Leefstraten. Actuele thema’s werden besproken zoals de gesprekken met de “Groningse” vluchteling. Verder waren er een groot aantal andere zelfstandige activiteiten. Wat te denken van het beweegplein op het Waagplein. Sketch was een mooi voorbeeld waarin met een performanceinstallatie mensen werden uitgenodigd zijn of haar gedroomde stad vorm te geven. De workshop “Minecraft je toekomst”, waarin kinderen werden uitgedaagd hun duurzame stad van de toekomst te bouwen. FCGroningen4kids over het leven van een profvoetballer met een clinic van de freestyle voetballer Tom Vegter. Rondom het thema van Let’s Gro: Next City waren de Groninger Narratieven en bijvoorbeeld de Toekomst van de Hunze en diverse activiteiten rondom de binnenstad en mobiliteit. Het thema voedsel kwam goed aan bod, zowel in de stad als op het Suikerunieterrein. De kracht van Let’s Gro is dat iedereen in Groningen mee kan denken over de toekomst van de stad. Let’s Gro is ook een plek waar iedereen die is geïn teresseerd in de toekomst van de stad elkaar tegenkomt. Deze gesprekken zijn waardevol. Groningen is een feest van beweging, inspiratie en innovatie. Op naar weer een editie in 2016! Het Let’s Gro-team

INHOUD

reports 12 38 46 54 58 74

GRO ON WAT LABT U ME NOU? SPORT EN CULTUUR VERBINDT LET’S GRO IN 3 JAAR CAMPAGNEBEELDEN IN DE TOP DRIE VAN DE ARMSTE STEDEN INSPIRATION AROUND THE WORLD

gedichten 05 26 41 69

Momentenfotograaf Stadsparken Kruispunt voor heldendaden Die alles gaat zien

column 20

250.000 INWONERS

initiatiefnemers aan het woord

#008

WANNAPLAY Een schommelinstallatie op de Grote Markt tijdens Let’s Gro waarin spel, beweging & kunst op een originele manier bij elkaar kwamen. “De schommels van WANNAPLAY waren een geslaagde samenwerking tussen sport/ bewegen en kunst/ CBK binnen de gemeente. Daarnaast waren het Prins Claus Conservatorium (twee studerende componisten) en Club Guy&Roni en Noorderpoort (openingsact) betrokken. Twintig vrij willigers (waarvan de meeste PABO studenten van de Hanzehogeschool) fungeerden als begeleiders bij de schommels. Daarmee hebben we op verschillende manieren verbindingen gelegd en dat gaf zeker een meerwaarde voor alle partijen. Maar liefst 8.000 mensen hebben gedurende vier dagen geschommeld. Mensen hadden zichtbaar plezier en het gaf een bijzondere dynamiek aan de Grote Markt. Mensen raakten met elkaar in gesprek en ook ouderen waren uitbundig aan het schommelen. Het was ook een veelbesprokenitem op social media. Kortom: we kunnen echt spreken van een succes. De verbinding tussen kunst en sport/ beweging zien we als een kans voor de toekomst die we zeker verder willen onderzoeken.” NICOLE WIJNJA

Coördinator kunst op straat CBK Groningen www.cbkgroningen.nl

#006

TOEKOMST MARKT GRONINGEN

Met behulp van design thinking (o.l.v. Sonja Tien) is er tijdens een workshop waarvoor alle belanghebbenden van de markt waren uitgenodigd nagedacht over de toekomst van de warenmarkt. “De warenmarkt is een belangrijke (economische) speler in de Groninger binnenstad. De markten in het cen trum van Groningen bestaan in 2016 zelfs al 350 jaar. Dit succes willen we graag voortzetten in de toekomst. Daarom wilden wij niet achterblijven en graag deelnemen. Samen denken en dromen over hoe de toekomst van Groningen zou kunnen zijn. Dit past helemaal in ons beeld van hoe wij de toekomst van de markt in Groningen zien, namelijk als iets dat we sámen doen. Tijdens Let’s Gro hebben we een workshop georganiseerd waarvoor

alle belanghebbenden van de markt uitgenodigd waren. Voor ons was dit hét startpunt om de toekomst van de markt in te richten. We gaan de work shop tijdens Let’s Gro dan ook snel een vervolg geven.’’ MARIT VAN BRUGGEN

Gemeente Groningen Tips of ideeën voor de markt? Kom langs bij het Marktkantoor (aan de Akerkhof 10) of stuur een e-mail naar: marktkantoor@groningen.nl

#020

MAAK ER WERK VAN

Ondernemend Groningen aan de onderkant van de Stadse arbeidsmarkt. Een ontmoetingsplek voor creatieve ondernemers en werkzoekenden.

Ondernemen kun je vanuit een uitkeringssituatie, binnen een bedrijf (‘met paraplu’), parttime, als buurt initiatief op de kracht van vrijwilligers, als studentencollectief, binnen een maatschappelijke instelling of verzin nog maar 10 varianten. Het debat tijdens Let’s Gro was geanimeerd en vooral positief. Ondernemen blijkt vooral een kwestie van mentaliteit, doorzettingsvermogen en zelfvertrou wen. Optimisme én gezond verstand. Maar ook de moed om hulp te durven vragen! Ondernemen doe je beter samen. Mislukken mag: we deelden tijdens het debat probleemloos flaters en ‘pech onderweg’... mits je er wat van leert. De firma ’Klaag & Co’ schittert door afwezigheid en dat geeft de ruimte om elkaar te gaan helpen. De één weet de regeling waar de ander dringend behoefte aan heeft, de ander het contact of netwerk dat de één net nodig heeft. Wethouder Roeland van der Schaaf levert met Social Return een bijdrage aan de kansen voor beginners en volhouders aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Maar de sfeer is niet van subsidie

afhankelijkheid: regels helpen als mensen er vindingrijk gebruik van maken. Er worden dus allerlei afspraken gemaakt en contactge gevens uitgewisseld aan het eind van deze ‘stap onderweg’. Voor herhaling vatbaar! Let’s Gro is een mooie gelegenheid om elkaar te ontmoeten en initiatieven te verbinden. Want dat is wel nodig in zo’n bruisende Stad. Een punt om dwarsverbanden te maken tussen de vele enthousiaste netwerken. Ook voor netwerken geldt: Samen heb je meer! En ben je minder tijd kwijt om wielen uit te vinden waar een ander al op rijdt. Van dit interactieve debat wordt nog een filmverslag gemaakt door Emiel Venema. Initiatiefnemers: JELLY BRUINING (Gemeente Groningen), LOUIS POLSTRA (Hanzehogeschool), HELEEN VRIJHOF (Gemeente Groningen), CARLA KAMERLING (MEE) en MARLIEKE DE JONGE (LENTIS).

Voor meer informatie mail naar: ema.dejonge@lentis.nl

GRO ON

LET’S GRO VERWELKOMDE

IN 2015 VIER BIJZONDEREGAST SPREKERS IN DE SPIEGELTENT

OP DE VISMARKT. BRENT TODERIAN, GIL PENALOSA, FRANCINE HOUBEN

EN ADJIEDJ BAKAS VERTELDEN OVER (NATIONALE EN INTERNATIONALE) URBAN TRENDS EN ONTWIKKELIN GEN. HIERONDER ZETTEN WE EEN AANTAL VOOR JE OP EEN RIJ MET

HUN BETEKENIS VOOR GRONINGEN.

ADJIEDJ BAKAS

Adjiedj Bakas is Nederlands beroemdste trendwatcher. Een man van originele, out of the box-ideeën (excusez le mot). En een man die controversiële uitspraken niet schuwt. Zijn verhaal over IS was in 2015 het meest gelezen opiniestuk in De Volkskrant. Volgens Adjiedj hoeven de Groningers vooralsnog niet op Arabische les, maar moeten we wel allemaal het Duits onder de knie krijgen. Duitsland met z’n omvangrijke markt biedt namelijk veel kansen voor Groningen, bijvoorbeeld op werkgelegenheidsgebied. Mits je de taal spreekt. Ons gebrekkige Duits zou Nederland 8 miljard euro per jaar kosten. Bakas geeft alvast het goede voorbeeld en ondersteunt als ambassadeur de Actiegroep Duits, die in Nederland de Duitse taal wil promoten.

‘We zullen wel onze doe-maargewoon-doe-je-al-gek-genoegmentaliteit moeten laten varen.’

Op Let’s Gro 2016 maken we alvast een begin met drie dagen ‘Intensivkurs Deutsch’ en oefenen we tijdens het Fachtreffen met onze vrienden uit Oldenburg en Bremen. In de pop-up ambassade van Oldenburg en Hamburg gaan we in het voorjaar de plannen smeden. Ook in het kader van ‘Gastfreundschaft’ is kennis van de Duitse taal voor ondernemers en personeel in winkels, restaurants, cafés en bij andere dienstverleners een must. Dat is prettig voor de vele Duitssprekenden (6000+) die hier studeren en werken, maar ook noodzakelijk voor een gastvrij onthaal van Duitstalige toeristen. Iris Poels @IrisPoels JB

foto boven ADJIEDJ BAKAS IN DE SPIEGELTENT

DE VERPRETPARKING VAN HISTORISCHE BINNEN STEDEN. HELDER ARTIKEL VAN @ADJIEDJBAKAS OVER MASSATOERISME IN STEDEN @NRC #TOERISME #REISBRANCHE 11:07 - 25 jan. 2015

foto links ADJIEDJ BAKAS

Robert Harperink @rharperink @EUREGIODNL VOLGENS BAKAS MISSEN NEDERLANDERS 8 MILJARD AAN EXPORT-INKOMSTEN OMDAT ZE GEEN DUITS SPREKEN. 03:04 - 26 jun. 2014

Internationaal toerisme wordt volgens Bakas een veel belangrijkere inkomstenbron voor steden. Historische binnensteden verpretparkiseren. Nu zal het in Groningen niet zo’n vaart lopen als in Amsterdam, Brugge of Venetië, maar waarom zouden we niet een graantje meepikken van rondreizende Chinese en Indiase toeristen en sightseeënde citytrippers. Bovendien goed voor de werkgelegenheid: iedere twee hotelkamers leveren één fulltime baan op. We zullen wel onze doe-maargewoon-doe-je-al-gek-genoeg-mentaliteit moeten laten varen, want die past niet bij internationale gastvrijheidsstandaarden. Focus dus op service: offline en online. Kleine moeite, groot plezier.

FRANCINE HOUBEN

Een gastvrijheidseconomie is van groot belang voor het aantrekken van PhD’s, kenniswerkers en studenten. Deze mensen zijn je beste ambassadeurs zegt Francine Houben van Mecanoo architecten. Vooral nu Groningen meer en meer internationale kennisstad wordt. Op straat, op het station of aan de kassa van Albert Heijn hoor je Duits, Engels, Spaans, Chinees. De kennisinstellingen worden in een krimpende en vergrijzende regio ook afhankelijker van het werven van internationals. Zo blijft de studentenpopulatie op peil blijft. Stel ze dus niet teleur, vooral nu de competitie om (technisch) talent toeneemt. Reputatie management is serious business. Houben: Investeer daarom in comfortabele grensoverschrijdende reisverbindingen van en naar Groningen, betaalbare woningen en zorg dat tweetaligheid een vanzelfsprekendheid is. Koninklijk Huis @koninklijkhuis KONINGIN MÁXIMA REIKT OEUVREPRIJS VAN @CULTUURFONDS UIT AAN ARCHITECT FRANCINE HOUBEN #CULTUURFONDS 07:39 - 30 nov. 2015

Francine Houben beleeft in 2015 een bijzonder oogstjaar. Een prestigieuze opdracht: de renovatie van de bibliotheek van New York, een prestigieuze oeuvre prijs: de Prins Bernard Cultuurfondsprijs en een prestigieus gebouw: het nieuwe station van Delft. En Houben was terug in Groningen, de stad waar ze haar tienertijd doorbracht en haar carrière begon. Op Let’s Gro vertelde ze over haar drijfveren bij het ontwerpen van gebouwen en openbare ruimtes in binnen- en buitenland. Altijd gebaseerd op observaties en gesprekken met mensen, door dagenlang te kijken naar de stromen van de stad en met respect voor de geschiedenis, de identiteit en symboliek van plekken.

‘Inspiratie vindt plaats waar mensen elkaar ontmoeten’ vertelde ze. De bibliotheek is zo’n katalysator voor ideeën, een plek waar alle lagen van de samenleving, ook migranten, elkaar ontmoeten. Zoals in de Library of Birmingham, Europa’s grootste bibliotheek, naar een ontwerp van Mecanoo. Houben is ongelooflijk trots op het resultaat en raakt nog altijd ontroerd als ze binnenloopt en ziet hoe elke dag 10.000 Brummies, arm en rijk, jong en oud en in alle kleuren van de regenboog het gebouw omarmen en gebruiken. Met recht een People’s Palace. De bibliotheek als kathedraal van onze tijd, een plek waar mensen graag komen, waar ze verhalen vertellen en kennis delen. Universiteiten en hogescholen hebben een vergelijkbare functie in onze samenleving. Hier kan de architect een rol spelen door gebouwen, groene zones en openbare ruimte te integreren, zodat compacte, geïntegreerde gemeenschappen ontstaan. Met ruimte voor interdisciplinaire samenwerking, een voedingsbodem voor innovaties. Houbens campus ontwerpen in Delft en Manchester zijn inspirerende voorbeelden. Bijvoorbeeld voor de Groningse binnenstad met z’n vele onderwijsinstellingen en het UMCG die je als één grote kenniscampus moet benaderen. Francine Houben @FrancineHouben PROUD OF BEING PART OF HAVING CREATED ONE OF THE UNIQUE IDENTITIES OF #GRONINGEN MASTERPLAN @LETSGRO050 @MECANOO_ 04:44 - 21 nov. 2015

Houben wandelde tijdens haar bezoek aan Groningen letterlijk over haar eigen werk. Het masterplan voor de openbare ruimte van de binnenstad (1989), met de gele steentjes, komen uit haar koker. De binnenstad ligt er goed bij, constateerde ze tevreden.

GIL PENALOSA

BRENT TODERIAN

GIL PEÑALOSA & BRENT TODERIAN

Kritischer waren onze Canadese gasten Brent Toderian en Gil Peñalosa over het gebruik van de binnenstad. Toderian, voormalige directeur City Planning in zijn thuisstad Vancouver, zette zijn stad op de kaart door vol in te zetten op leefbaarheid en walkability. Hij is een gezag hebbende urban planner en begeleidt steden wereldwijd. Zijn landgenoot Peñalosa uit Toronto, oorspronkelijk uit Bogota, adviseert gemeenschappen hoe je bruisende, gezonde steden creëert voor iedereen, ongeacht de sociale, economische of etnische achtergrond. Beiden focussen op het ontwerp en het gebruik van parken en straten als publiek domein en adviseren over duurzame mobiliteit: wandelen, fietsen en het gebruik van het openbaar vervoer. Brent Toderian @BrentToderian CONGRATULATIONS TO BOTH #BRISTOL & #GRONINGEN - 2 OUTSTANDING PUBLIC CONVERSATIONS ABOUT MAKING THEIR CITIES BETTER! 23:40 - 22 nov. 2015

Deze twee zeer ervaren stadsplanners werden in Groningen vooral verrast door het massale fietsgebruik en intimiderende gedrag van fietsers. “Urban Cycling is unforgiving, no mistakes are allowed in Groningen” constateerden ze. In het kielzog daarvan: voelen ouderen en kinderen zich nog wel veilig op de fiets in 050fietsstad? Gil Peñalosa raakt hierbij aan de mythe van de jonge stad, een mantra dat Gro ningen gewillig omarmt met zijn hoge aandeel jongeren. Maar dat zijn vaak tijdelijke inwoners. Gil’s advies: “We need to stop building cities as if everyone is 30 year old and athletic”. Vraag advies aan kinderen, ouders, ouderen en creëer een inclusieve stad die fantastisch is voor iemand van 8 en voor iemand van 80. Dat vereist politieke wil, lokale participatie en vooral doeners! Cycling Capital Groningen mag wat de Canadezen betreft best iets meer een Walking City zijn. Iets waar je je internationaal ook prima mee kunt profileren, zoals bijvoorbeeld Wenen doet. Vooral de lukraak geparkeerde fietsen nemen in Groningen op verschillende momenten teveel ruimte in. Ze hinderen voetgangers die gevaarlijk moeten uitwijken en slalommen en

ze belemmeren kwetsbare stoepgebruikers, zoals blinden en rolstoelers enorm. Peñalosa: “Sidewalks are the most important ingredient of democracy and equality.” Om het democratisch gehalte van de Groninger stoepen te verhogen moeten we volgens Gil de oplossing zoeken in slim design en een flinke portie ‘wortel en stok’. Jeroen de Willigen @JdeWilligen GIL PENALOSA: SIDEWALKS ARE THE MOST IMPORTANT INGREDIENT OF DEMOCRACY AND EQUALITY #LETSGRO #SPIEGELTENT 03:05 - 21 nov. 2015

Een compacte voetgangersvriendelijke stad is het devies van Brent Toderian. Met straten en pleinen die uitnodigen tot bewegen én verblijf, een stad die op ooghoogte prettig is en de zintuigen streelt. Dat doe je door strategisch, op aantrekkelijke plekken in het centrum, terrassen, cafés, bankjes, microparkjes, speelplekken en andere vormen van ‘pedestrian parking’ toe te voegen. ‘Sticky Places’ noemt hij dat. In Groningen zijn er wel ‘plakplekken’, maar nog lang niet genoeg naar zijn zin. En zoals gezegd: de geparkeerde fiets staat vaak in de weg. Werk aan de winkel voor Groningen. Brent Toderian @BrentToderian THE “PARKING PROBLEM” MOST CITIES WISHED THEY HAD. #GRONINGEN NL, WHERE I’LL BE WORKING/SPEAKING NEXT WEEK. 14:06 - 11 nov. 2015

FRANCINE HOUBEN

Let’s Gro welcomed four special guestspeakers in the ‘Spiegeltent’ on the Vismarkt in 2015. Brent Toderian, Gil Peñalosa, Francine Houben and Adjiedj Bakas spoke about (national and international) urban trends and developments. Below we have listed a few of these, including their significance for Groningen. ADJIEDJ BAKAS Adjiedj Bakas is the trendwatcher of the Netherlands. Original, out of the box and often controversial, Bakas is not afraid to share his opinions. According to Bakas Groningen needs to brush up on its German language skills, as the large German market offers Groningen many opportunities. Not speaking the language could be costing us 8 billion euro per year. Let‘s Gro is already one step ahead with a three day Intensivkurs Deutsch, where we practice the Fachtreffen with our friends from Oldenburg and Hamburg. At the pop-up embassy for OL and HB we will start on the framework soon. Also in the context of Gastfreundschaft the knowledge of the German language really is a must for business es, restaurants and cafés, and other service providers. Not only is it pleasant for the (6000+) German speaking students, but it is also a necessity for the hospitality towards German speaking tourists. According to Bakas, international Tourism will become an increasingly more important source of income for

This City needs to go from Good to Great

cities. Perhaps Groningen does not quite compete at the same level as Amsterdam, Brugges or Venice, but why shouldn’t Groningen want a piece of that pie? Groningen will have to rethink its ‘down to earth’ mentality to give way to more international hospitality standards. Focus on service: offline AND online. FRANCINE HOUBEN An accomodating economy is of great importance in attracting PhD’s, knowledge workers and students. Francine Houben states that these people are our best ambassadors . Especially now Groningen is becoming an international knowledge city. In an ageing and shrinking region knowledge institutes become more dependant on recruiting internationals. Houben: Invest in comfortable, cross border travel connections to and from Groningen, affordable housing and ensure bilingual skills are an obvious necessity. 2015 proved to be quite a year for Francing Houben. A prestigious assignment; the renovation of the NYC library, a prestigious award: the Prins Bernard Cultuurfondsprijs, a prestigious building: the new Delft trainstation. And Houben’s return to Groningen, the city where she started her career. During Let’s Gro she talks about her motives when designing buildings and public spaces. Always based on observations and conversations with people, and respecting history, identity and symbolism. ‘Inspiration happens there where people meet’ she explains. The library is a great example of such a catalyst of ideas, a place where all layers of society meet. Houben is immensely proud of the Library of Birmingham, Europe’s largest library, that welcomes 10.000 Brummies on a daily basis. A true People’s Palace. Universities and colleges could have a similar role within our society. The architect play an important part in integrating buidlings, green zones and public spaces, creating compact and divers communities. A breeding ground for innovation. The city centre of Groningen should be approached as one enormous knowledge campus, with it numerous educational institutes and the UMCG.

GIL PENALOSA & BRENT TODERIAN Our Canadian guests Brent Toderian and Gil Peñalosa showed to be more critical of the use of the city centre. Former director of city planning in Vancouver, Toderian made his mark by focussing on the livability and walkability of his city. An influential urban planner on an international scale. His compatriot, Peñalosa from Toronto, advises communities on how to create bustling, healthy cities for everyone! Both focus on the design and use of parks and streets as public domain and advise on sustainable mobility; walking, cycling and public transport. Surprised by the vast use of bicycles and the intimidating behavior of cyclists, these experienced urban planners concluded: “Urban Cycling is unforgiving, no mistakes are allowed in Groningen”. But how safe do the elderly and the children feel using bikes in the 050 cycling city? Gil’s advice: “We need to stop building cities as if everyone is 30 year old and athletic”. Ask children, parents, elderly and create an inclusive city, enjoyable to an 8 and 80 year old. This will demand policital will, local involvement and above all doers! The Canadians feel Cycling Capital Groningen should become a little more Walking City. Especially the haphazardly parked bicycles take up too much space. They hinder pedestrians, often putting them in dangerous situations, and obstruct vulnerable pavement users, such as the blind and wheelchair users. Peñalosa: “Sidewalks are the most important ingredient of democracy and equality.” A compact pedestrian friendly city is Brent Toderian’s motto! With streets and squares which invite movement and residence, and stimulates all the senses. This is done by adding all forms of ‘pedestrian parking’ such as parks, squares and benches. Groningen needs more of, what he calls ‘sticky places’. And the parked bike needs to make room for pedestrians. In short, Groningen still has plenty to do!

#011

VET GEZOND

Met de theatervoorstelling Vet Gezond maakt Theater De Steeg jongeren bewust van het belang van een gezonde leefstijl en verleiden ze hen daar een actievere houding in aan te nemen. “Wat ik er aan gehad heb, is dat ik heb ervaren hoe het is om voor een klein publiek te spelen. Ik weet dat een aan tal mensen uit het publiek interesse hadden in onze voorstelling, mooi dat ze de kans hadden om hier te komen kijken. Het was fijn dat we als educatief gezelschap de mogelijkheid kregen om op dit festival te spelen. Ten eerste om te laten zien wat we doen. Ten tweede omdat Vet Gezond naast onze doelgroep ‘jongeren’ ook een

interessante, vermakelijk en toegan kelijke voorstelling is voor volwassen publiek. Wat ik toch jammer vond, was dat er uiteindelijk maar weinig mensen op af kwamen.” ROZAN

Actrice bij Theater de Steeg De voorstelling is nog te boeken. Meer informatie vind je op www.desteeg.info

#013

MINECRAFT JE TOEKOMSTMAP “Startup Kid is een initiatief van Gold mund, Wyldebeast & Wunderliebe in samenwerking met De Jonge Onderzoekers Groningen en Cinekid. Startup Kid wil kinderen enthousiast maken over wetenschap en techniek. Dat doen ze door middel van work shops en activiteiten. Tijdens Let’s Gro organiseerden we de Minecraft workshop “Bouw de stad van jouw Toekomst”. Bij de workshop van Startup kid waren zo’n 30 jonge bouwers aan wezig. Ze werden ontvangen door een heuse Groningse Minecraft Commis saris van de Koning. In de workshop leerden de kinderen hoe je kan bouwen met Minecraft, maar er werd ook uit gelegd wat duurzaamheid is. Daarna mochten de kinderen aan de slag met

de Minecraftversie van Groningen. Ze begonnen op de Grote Markt en bouwden zo aan hun eigen duurzame versie van de stad. De workshop had een capaciteit van 30 deelne mers, maar er waren meer dan 100 aanmeldingen. Dat vraagt dus om een vervolg! In 2016 gaat Startup Kid daarom, naast andere workshops, nog vier Minecraft workshops organiseren. Houd voor meer informatie de website en Facebook van StartupKid in de gaten!” JACOB KLAASSEN

Eigenaar Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe www. startupkid.nl

250.000 INWONERS De toekomst van steden laat zich moeilijk plannen of voorspellen. Maar één ding is wel zeker: Groningen groeit! En hard ook...

Onze stad moet zich nu voorbereiden op een groei naar misschien wel 250.000 inwoners. In welk jaar dat zover zal zijn – in 2025, 2030 of 2040 – is niet relevant. Breek je hersens dus niet over een jaartal, maar maak scenario’s voor 250.000 of 300.000 inwoners. En kijk vervolgens wat Groningen de komende jaren nodig heeft om aantrekkelijk, leefbaar, duurzaam en bereikbaar te blijven. Dat was de belangrijkste les van Brent Toderian, city planner en urbanist uit Vancouver, tijdens Let’s Gro. Toderian legt daarmee de vinger op de zere plek. In de ruimtelijke economie koppelen we van oudsher voorspellingen aan tijd en geld, vastgelegd in boekwaardes, rentevoeten en vierkante meterprijzen. Investeren in stedelijke ontwikkeling vraagt een bredere blik. Voor de groei van Groningen is de komst van steeds meer internationale studenten en kenniswerkers van groter belang dan de prijs van een vat ruwe olie. We hebben nu de kans om dat patroon te doorbreken. Hoeveel woningen zijn er straks nodig, binnenstedelijk en in de groene buiten wijken, als we door blijven groeien in dit tempo? Is de ongelijkvloerse Ringweg in 2025 toereikend voor al het verkeer uit stad en regio? Kijken we naar de Randstad of naar onze verbinding met Duitsland en de rest van Europa? Is groei door vermogende nieuwkomers het recept om de toenemende armoede en jeugdwerk loosheid het hoofd te bieden? Hebben onze kinderen genoeg goede parken en pleinen om te spelen en elkaar te ontmoeten? Worden we straks echt gezond ouder? Het symbool van Let’s Gro is niet toevallig een schommel op de Grote Markt, gebruikt door jong en oud. Een stad van 8 tot 80 jaar en alles wat daar tussen ligt. ‘The Next City’ – het thema van Let’s Gro dit jaar – gaat over deze zelfbewuste stad van 250.000 of misschien wel 300.000 inwoners. Over onze ontluikende kenniseconomie van start-ups en zelfstandigen. Een leefbare, bruisende en gezonde stad waar mensen graag wonen, werken, studeren en verblijven. Een energie neutrale stad waar duurzame energiebronnen innovatief aan elkaar worden gekoppeld. Een bereikbare stad waar de voetganger en fietser voorop staan, op de voet gevolgd door een efficiënt regionaal openbaar vervoerssysteem, slimme stadsdistributie en zelfrijdende auto’s – elektrisch of op waterstof. Een stad waar kinderen, studenten, alleenstaanden, vluchtelingen, gezinnen

Alfred Kazemier Urban Planning

Gemeente Groningen

en ouderen het prima met elkaar rooien. En elkaar ontmoeten in leefstraten, woonbuurten, speelparken en spannende pleinen. Die Next City maken we samen met de stad. Niet alleen in november tijdens Let’s Gro, maar het hele jaar door, elke dag opnieuw. Doe je mee in 2016?

The future of the city is difficult to plan or even to predict. However, one thing is sure; Groningen is growing...rapidly! The city should start preparing as it grows towards 250.000 inhabitants. When we will hit that number – in 2025, 2030 of 2040 – is not relevant. Just start creating scenario’s for 250.000+ inhabitants and scout out what Groningen needs in order to remain attractive, liveable, durable and accessible. This was by far the single most important point Brent Toderian, citymaker and urbanist from Vancouver, made during Let’s Gro. And with that Toderian touches on a weak spot. Investing in urban development demands a broader view. The importance of more international students and knowledge workers outweighs any other facet for the growth of Groningen. How much housing will be required if we continue to grow at this speed, both within the urban center as for the green suburbs of Groningen? Will the bypass be able to handle all the traffic from the city and the region by 2025? Do we look to the Randstad or strengthen our connections with Germany and the rest of Europe? Will our children have enough decent area’s to play and meet? Will healthy aging really be possible? The swings on the Grote Markt during Let’s Gro 2015 symbolised the use of a city by old and young. A city for 8 and 80 year olds and everyone in between. ‘The Next City’ – the theme of Let’s Gro this yearis about a confident city of 250.000+ citizens. It’s about our emerging knowledge economy of startups and self-employed. A livable, bustling and healthy city where people enjoy living, working, studying and visiting. An energy neutral city combining innovation with durability. An accessible city where pedestrians and cyclists come first, followed closely by an efficient regional public transport system. A city where children, students, singles, refugees, families and the elderly get along swimmingly, as they have the opportunity to meet each other in ‘leefstraten’, neighbourhoods, playgrounds and exciting squares. This ‘Next City’ is created in coorperation with its residents, not only during Let’s Gro, but throughout the whole year. Will you join us in 2016?

#004

AFTER MIDNIGHT

“Tijdens Let’s Gro is Eddie Obeng een dag onze reisgenoot geweest. Eddie is change manager en nam ons mee naar de wereld after midnight in onder andere de Spiegeltent. In de middag liet hij ons ondernemers zien dat je een business plan in 7 minuten kan maken. Hij deed dat live en tegelijker tijd in zijn ‘virtual classroom’. Zijn vertaling naar de ‘overheden’ en dus gemeentes is overduidelijk: gebruik veel meer de mogelijkheden van de virtuele wereld en wees veel sneller. Diverse tips, trucs en voorbeelden volgden in zijn gloedvol en humoris tisch betoog. Alles onder het motto: stop maar met plannen, de veran deringen gaan nu sneller dan jouw leervermogen. Dat betekent dat stap

1 niet gevolgd wordt door stap 2, maar door een nieuwe stap 1... Wat betekent dit voor de samenleving? En voor de stad? Als er een ding duidelijk werd, dan is het dat het helpt als je bewust je stappen zet en niet als een zombie door raast in het bekende en soms zelfs onnodige patronen. Er kan zoveel meer! Als je gewoon begint! ENGBERT BREUKER & CHRISTINE VAN DER VORM

Losmakers & De ontdekking van het noorden & leden van het gezelschap van vriendelijke mensen die zich inzetten voor een betere en mooiere wereld. www.pentascope.nl

#007

BOTSEN NIET BREKEN

Een interactieve aftrap van ‘Sustainable Society afslag duurzaam leefklimaat’.

“Groningen is een meerderheid aan minderheden: student, zwart, vluchteling, gehandicapt, homo, moslim, buitenstadjer, met en zonder vast werk of schulden, gezinnen en losverbanders... Wat is daar mis mee? Verschil maakt identiteit, verschil is de motor waar onze maatschappij op draait. Wie past er nu eigenlijk in een hokje? Iedereen voelt zich wel eens buitengesloten, kwetsbaar en alleen... Er zijn ‘tig redenen om elkaar te discrimineren... Zaterdagavond met rotweer is de opkomst ‘klein maar fijn’. In zo’n veilige setting is het snel vertrouwd om pijn, onzekerheid, vooroordelen en ‘taboeonderwerpen’ te delen. Er blijkt best veel te zijn dat mensen voor elkaar verzwijgen uit schaamte of angst om uit de toon te vallen. Terwijl het zoveel makkelijker leeft met meer speelruimte... Ja, dat willen we allemaal wel: minder op de tenen lopen en gewoon kunnen zijn wie je bent en zeggen wat je twijfelt zonder direct een mening, maar wie durft? De verbinding tussen eigen gevoel niet gehoord/gezien te worden en verdraagzaamheid naar anderen geeft

ook veel herkenning. Waarom moet ik rekening houden met ‘dat soort mensen’ als niemand mijn geploeter in de praktijk van het dagelijks leven wil weten? Allemaal redenen om komend jaar actief te blijven investeren in een open leefklimaat. Na Let’s Gro is met het gedoe rond wat heet ‘vluchtelingenproblematiek’ de urgentie alleen maar groter geworden. Het gaat niet om ruimte maken voor de zoveelste ‘kwetsbare groep’, maar om ruimte maken voor ons allemaal: diversiteit als realiteit! Waar je in Gron ingen net zo goed een feestje van kunt maken. De eerste actie in 2016 om Stad meer weerbaar te maken is ‘TOP 13 Antidepressiva zonder schadelijke bijwerkingen’, een doe-het-samen zelfhulpboekje bij dips en andere zware perioden in ieders leven. Dit boekje is te bekijken via de website van Lentis.” MARLIEKE DE JONGE

Stafmedewerker Empowerment bij LENTIS www.lentis.nl

#012

THE STORE OF THE FUTURE

Tijdens Let’s Gro werd er een workshop gegeven over de winkel van de toekomst.

Op kantoor van Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe aan het Schuitendiep vond op 20 november 2015 een bijeenkomst plaats met als thema ‘The Store of the Future’. Het idee achter deze bijeenkomst was om belangstellenden te laten zien dat digitale innovaties niet als een bedreiging, maar juist als een kans kunnen worden gezien voor de toekomst van de fysieke winkel en daarmee van het straatbeeld in Groningen. Na de introductie van Jacob Klaassen, CEO van Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe, was het de beurt aan John Terra. John is van het Retail Innovation Lab in Den Haag en hij gaf een overzicht van de verschil lende innovatieve toepassingen die retailers uitproberen op een echt winkelend publiek. Daarna was het de beurt aan Wichert Akkerman. Zijn bedrijf, Curve tips, heeft algoritmes ontwikkeld die bepalen of geselecteerde kleding de potentiële koper goed staat. Dit kan online, maar speciaal voor de fysieke winkel heeft hij een robot ontwikkeld die het winkelend publiek van kledingadvies kan voorzien. De robot kan nu nog worden gezien als een gimmick met een hoge

aaibaarheidsfactor, maar zal zeker in de nabije toekomst zijn intrede doen in de winkel. Als laatste was het de beurt aan Michiel Vos en Han Jongstra van Zupr, hun nieuwe online dienst waarmee consumenten direct kunnen zien welke lokale, fysieke winkels een door hun gezocht product verkopen. Hiervoor is een volledig nieuwe infrastructuur ontwikkeld die producenten, retailers en consumen ten op eenvoudige wijze informatie met elkaar laat uitwisselen. Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe is de technische realisatiepartner van Zupr. Na afloop was er onder het genot van een drankje en hapje een levendige discussie over de (on) mogelijkheden van de gepresenteerde innovaties voor de aanwezige winkeliers. JACOB KLAASSEN

Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe Voor meer informatie: storeofthefuture.nl curvetips.com zupr.io goldmundwyldebeastwunderliebe.nl

#023

ONTWERPCAFÉ BINNENSTAD

Tijdens het Ontwerpcafé Binnenstad op de Westerhaven konden Stadjers en andere geïnteresseerden kennis maken met en meepraten over de herinrichtingsplannen voor de westkant van de binnenstad. “Tijdens Let’s Gro was het op gezette tijden een drukte van belang in het café. We hebben heel veel belangstel lenden en geïnteresseerden gesproken. Daarbij konden we de achtergronden van de binnenstadsvisie uitleggen, de plannen toelichten en hebben we nieuwe ideeën opgedaan. Wat opviel is op het moment dat je de achtergronden van de visie en ook de belangen van anderen uitlegt, de eigen belangen genuanceerd werden. Mensen voelden zich gehoord en begrepen, ook dat niet alles gerealiseerd kan worden wat men wenst. Let’s Gro blijft een mooi podium om de visie van de binnenstad

te presenteren en met elkaar in gesprek te gaan daarover. Dit zullen we overigens blijven doen, o.a. door regelmatig een ontwerpcafé in de bin nenstad op te zetten. Met alles wat we gehoord hebben, maken we een afwe gingsdocument als onderlegger voor het Voorlopig Ontwerp, dat integraal wordt aangeboden aan het college”. HERMAN LUBBERS

Projectmanager binnenstad Gemeente Groningen gemeente.groningen.nl/ nieuwe-plannen-binnenstad

S TA D S PA R K E N

EVEN VOOR MIJN HUIS IN MIJN PARK HET PARK VAN MIJN VRIENDEN HET PARK VOOR ALLE MENSEN VAN DE STAD.

ER IS VEEL PARK IN ONZE STAD EEN SNEEUWPARK, EEN VOETBALPARK EEN VAL- EN OPSTAAN PARK EEN PARK ZELFS WAAR MEISJES NOOIT VERVELEND ZIJN.

OOK IN MIJN PARK SLAAN MENSEN WAKKEN VOOR DE EENDEN GEEFT EEN OUDE DAME BROOD AAN DE VOGELS.

BINNENKORT MAG IK ZONDER OUDERS DE STAD BETREDEN.

Stadsdichter Kasper Peters met Jacco (kinderdichter) uit de Oosterparkwijk

#015

THE NEXT CITY

Gedurende Let’s Gro was een locatie in de binnenstad omgetoverd tot werkruimte voor The Next City #Groningen 2030. “Onze deelname aan Let’s Gro dit jaar was geweldig. We zijn, in ons als werkatelier ingerichte pand aan de Guldenstraat, met heel veel Stadjers in gesprek geraakt over de toekomst van de stad: wat moet Groningen voor stad worden, welke opgaven liggen er en welke uitdagingen komen er de komende jaren op de Stad af? We hebben veel waardevolle ideeën opge haald – bijvoorbeeld over treinen naar Duitsland, over het creëren van ruimte

voor fietsen voetganger en over de kwaliteit van de binnenstad. Zo hebben we samen met de bezoekers een start gemaakt met de agenda voor een nieuw tijdperk. In de zomer van 2016 moet dat uitmonden in een nieuwe toekomstvisie van de stad Groningen: The Next City # Groningen 2030.” FREEK DE BOS

Beleidsmedewerker Ruimtelijke Ordening, Gemeente Groningen

#092

Presentatie van een zelfvoorzienende werkplaats.

BROEDPLAATS DE CAMPAGNE

“Let’s Gro was de eerste keer dat wij ons gezamenlijk naar buiten presenteerden met onze plannen voor de bouw van onze zelfvoorzienende werkplaats. Daar wij veel in de festivalwereld werkzaam zijn, ontstond ons eigen minifestival binnen Let’s Gro. Dit inspireerde. Zo werden we voor het eerst als groep voor De Nacht van de Kunst en Wetenschap en de Groninger Researchers Night gevraagd om met hun mee te denken. Inmiddels zijn de eerste besprekingen geweest en hopelijk kunnen we dit in de komende jaren in onze duurzame Broedplaats gaan realiseren.” DITMAR VAN DAM Bestuurslid www.decampagne.nl

#021

Een van de populairste ‘urban’ sporten in Nederland.

FREESTYLE VOETBAL

“Voor mij was Let’s Gro één fantastische ervaring! Leuk om met zoveel kinderen intensief aan de slag te gaan met freestyle voetbal. Ook de vragenronde samen met voetballers van FC Groningen was een toffe ervaring! Ik heb er een hoop nieuwe talenten leren kennen!” TOM VEGTER Freestyle voetbal artiest www.tomvegter.com

#028 t/m #031

ACADEMISCHE 3-KWARTIERTJES Tijdens Let’s Gro presenteerden vier top professoren van Groningse bodem zich. Iedereen was uitgenodigd om te komen luisteren naar de lessen en ervaringen uit de praktijk van wetenschappelijk onderzoek door Gerald de Haan, Kees Hummelen, Christian Zuidema en Linda Steg. De thema’s varieerden van plastic zonnecellen tot verouderingsprocessen en duurzame energie systemen tot milieu psychologie. Ieder college trok zijn eigen publiek, maar vele bezoekers bleven na hun college naar keuze nog zitten om te blijven luisteren naar de volgende. De colleges duurden ook maar drie kwartier; dit bleek net lang genoeg om de diepte in te gaan op sommige onderwerpen maar net te

kort om alle vragen te beantwoorden. Op de vraag van Let’s Gro wat de reden was van hun komst antwoordden bezoekers dat het voor hen: “een unieke mogelijkheid is om een college bij te wonen van een dergelijk niveau” maar ook om “in begrijpelijke taal complexe zaken uitgelegd te krijgen”. En dit laatste deden de professoren goed. Wij hopen dan ook dat we tijdens de volgende editie van Let’s Gro weer een aantal colleges kunnen aanbieden van dit kaliber. Mogelijk dat de deze professoren dan niet meer beschik baar zijn, omdat ze dan net een Nobelprijs in ontvangst hebben genomen voor hun baanbrekende onderzoek, made in Groningen!

#035

LET’S GROEN In de duurzame toekomst van de STAD draait het om vier thema’s: Klimaat, Biodiversiteit, Gezondheid en Voedsel. In een werkconferentie tijdens Let’s Gro is hierover gesproken. “In het najaar van 2015 stapte ik het Let’s Gro pand binnen om te vragen of ik de voorstellingen van mijn natuurfilm over het Noorderplantsoen mocht promoten. Er was een goede klik en toen ontstond het idee om het stadsgroen een thema op Let’s Gro 2015 te geven. Met medeinitiatiefnemer Martijn van der Glas en Wout Veldstra hebben we vier groene toekomstperspectieven uitgewerkt en die met de Let’s Groen bezoekers besproken. De opgedane ideeën worden aan de wethouder aangeboden. Het was een zeer inspirerende editie met veel groene potentie voor de stad Groningen!” HILCO JANSMA & MARTIJN VAN DER GLAS

Initiatiefnemers De vier thema filmpjes zijn te vinden op Vimeo via www.hilcojansma.com

#078

DE COACHCARROUSEL

Met de coachcarrousel werd door deelnemers een stap richting coaching gezet. In korte tijd werd er kennis gemaakt met drie verschillende coaches en hun werkwijzen. “Hoe gelukkig ben jij? Ik zie om me heen vrij veel mensen die zoekende zijn en die moeite hebben met het vinden van hun eigen weg op zowel privé als professioneel gebied. In deze tijden van snelle veranderingen, weinig werkgelegenheid en vaak onpersoon lijke contacten is dat misschien ook niet altijd even makkelijk. Tijdens Let’s Gro hadden achttien deelnemers drie coachgesprekken met verschillende coaches. Dit om op een hele laag drempelige manier met het coachen in contact te komen en om jezelf te

oriënteren in wat je nodig hebt om meer focus te krijgen in je leven. Het evenement heeft een gemiddelde van een 7.9 gekregen en 78% van de deel nemers heeft aangegeven een vervolg te willen geven aan deze middag. Dit door persoonlijke ontwikkeling verder op te gaan pakken waardoor er meer inzicht, bewustwording kan ontstaan.” JUDITH VERVEEN

Transformationeel coach & trainer www.coachproeverij.nl

KOFFIESTATION BIJ HET NEXT CITY PAND AAN DE GULDENSTRAAT

33 07

#056

WALK-IN DINER 2.0

Een diner met verschillende onderwerpen die de revue passeerden onder andere biologisch en duurzame voeding, verspilling, Fairtrade en Groningen als aantrekkelijke stad.

“Een 30-tal ondernemers en consu menten ontmoetten elkaar op het onderwerp duurzaam voedsel. Al etend en pratend wisselden zij meningen, ideeën en informatie uit tijdens een rondgang langs duurzame horecazaken. In het Concerthuis presenteerden de gepassioneerde makers van Craft bieren een drietal mooie biertjes, gemaakt van regionale graansoorten zoals spelt. Gecombineerd met een biologische humusdip smaakte dat verrassend. Voor de tweede gang werd het gezelschap ontvangen in ‘t Feithhuis door eigenaar-gastheer Keimpe Postema die het gerecht toelichtte en haarfijn het spannings veld tussen ondernemerschap en duurzame ambities schetste. Wat natuurlijk de nodige discussiestof opleverde. Hoever kun je gaan als ondernemer? Wanneer wint geld het van idealen of andersom? Het hoofdgerecht werd verorberd bij Smaeck, waar de niet-vegetariërs

verrast werden met duurzaam wild. Vers geschoten eend (in het kader van natuurbeheer) geserveerd in de strijd tegen voedselverspilling, gecombi neerd met seizoensgroenten. Het was wel even oppassen met de hagel, die her en der nog in het vlees zat. Het gerecht leverde veel vragen aan de kok op. Waarom wild? Hoe kun je een restaurant draaien zonder een vaste menukaart? Voor het nagerecht moesten we toch echt even bij de verpakkingsvrije winkel Opgeweckt Noord langs, waar eigenaresse Dorothea Pieck ons hoogstpersoonlijk voorzag van een heerlijk toetje met vele verrassende ingrediënten en smaken. De deelnemers konden vervolgens hun (nieuw opgedane) kennis op het gebied van voedsel gaan testen bij de Grote Voedsel Pub Quiz in het Concerthuis.” ANKE VAN DUUREN & ERWIN MULDER

Initiatiefnemers

#044

DE 10 VAN DE G1000

Hoe staat het met de tien ideeën die voortkwamen uit de G1000 in Groningen?

“Het G1000 onderdeel op Let’s Gro had een meer dan symbolisch karakter. Waar de G1000 Groningen in 2014 officieel begon tijdens Let’s Gro, was het in 2015 de afsluiting van het G1000 Groningen-jaar. De tien ideeën die uit de G1000 naar voren zijn gekomen met de meeste stemmen, presenteerden zich met hun plannen aan de stad. Wederom een nieuw begin, ditmaal voor de tien ideeën. Er zijn verbindingen

tussen de ideeën gelegd, sommige gaan samen dingen doen. Een van de ideeën nodigde de stad uit voor een wandeling op 10 januari.” ANNETTE BARELDS, WIEKE PAULUSMA, MARIAN VAN VOORN

Aanjagers G1000 Groningen G1000Groningen.nl

#049

ART BASEMENT

Kunst en Cultuur samen op één evenement. Dát was Art Basement Groningen. De toekomstige generatie creatief talent uit het Noorden presenteerde zichzelf in de binnenstad van Groningen met exposities en uitvoeringen. “We maken al sinds de eerste editie onderdeel uit van Let’s Gro. Dat is een hele fijne samenwerking. Art Basement toont jong talent uit verschillende kunstdisciplines en richt zich zo op de toekomst van kunst in Groningen. Let’s Gro en Art Basement vullen elkaar dus goed aan. Veel kunstenaars en artiesten hebben nieuwe contacten opgedaan en zijn bijvoorbeeld geboekt voor andere festivals en podia. We hebben zelf veel reacties gekregen op ons openingsonderdeel: een gesprek over de toekomst van kunst in

Groningen, waarin we vanuit onze (twintigers) generatie naar de huidige situatie en toekomst keken. We kregen met name veel reacties terug van generatiegenoten die het gemist hadden, maar er graag nog eens over door zouden praten. We beraden ons nu op een vervolggesprek ergens dit voorjaar.” MARK FISCHER

Artistiek leider www.artbasementgroningen.nl

#055

BLOGGERS MEET-UP 050 “Het leek ons leuk om (Noord-Neder landse) bloggers een moment te bieden waarop ze elkaar kunnen ontmoeten en inspireren. Daarom hebben we de bloggers meet-up in het leven geroepen. En nou ja, eerlijk gezegd waren we natuurlijk ook onwijs benieuwd naar de personen achter al die blogs). Want zeg nou zelf: online ontmoetingen zijn leuk, maar er kan weinig op tegen elkaar ontmoeten in real life, toch? In maart en augustus 2015 vonden de 1e en 2e meet-up plaats. En wat is nou een toffer moment voor een 3e meet-up dan het innovatieve festival Let’s Gro?! Precies, en omdat we deze 3e bijeenkomst net even een tikje anders wilden doen dan de vorige keren, nodigden we een gastspreker uit (Evelyn, www.stylespy.nl, uit Groningen). Zij gaf de bloggers tips

over de vindbaarheid van hun blogs: wat zijn handige plug-ins, welke aandachtspunten zijn er en meer. We kletsten na onder het genot van wat (homemade door Janet & Anneloes, van Not So Stuffy) lekkere hapjes en een sapje. Wat was het fijn de reacties van de aanwezigen te horen: “Wat een lekkere hapjes zeg!”. “Wow, wat is er nog veel te leren op het gebied van bloggen”. “Zo leuk om al die mensen nou eens in het echt te ontmoeten”. En: “Organiseren jullie binnenkort een 4e meet-up?”. Dat doen we zeker; en ook dan misschien wel weer met een gastspreker.” JANET & ANNELOES

Not So Stuffy www.notsostuffy.nl

Deborah van Duin Beleidsadviseur

Gemeente Groningen

“Worden in Groningen splinternieuwe ideeën over de sociale zekerheid in de praktijkgebracht? Welke mogelijkheid hebben Stadjers om hun ideeën te lanceren en te realiseren?” Met deze ambitieuze vragen ging het veranderlab Innovatie sociale zekerheid aan de slag. Of eigenlijk: verder.

Vernieuwing van de sociale zekerheid is hot. Ook burgers de ruimte geven om met ideeën te komen staat hoog op de maatschappelijke agenda. Maar heel simpel blijkt dit niet te zijn. Begin 2015 besteedde het VPRO programma Tegenlicht veel aandacht aan het begrip ‘basisinkomen.’ Sindsdien staan er regelmatig berichten in de krant dat een gemeente gaat experimenteren met het basisinkomen. Maar wat is het eigenlijk, zo’n basisinkomen? Kern van het idee is dat iedereen, ook burgers die geen bijstand hebben, zo’n basisinkomen kun nen krijgen. Het bedrag is voldoende om van te leven, en of en hoeveel mensen daarnaast nog gaan werken bepalen ze helemaal zelf.

moet doen dan mensen een inkomen op het bestaansminimum te geven. En tóch zijn er initiatieven om het basisinkomen op de rails te krijgen. In Groningen is de stich ting OnsBasisinkomen bezig met crowdfunden. Steeds als een bedrag van € 12.000 is inge zameld, wordt er geloot en krijgt de gelukkige een jaar lang maandelijks € 1.000 op zijn rekening overgemaakt. Hartstikke mooi, zo lijkt het en het klinkt als een initiatief dat helemaal door burgers wordt gedragen en geregeld. Maar zo simpel ligt het niet. Want wat als de ‘winnaar’ een bijstandsuitkering heeft? Hij of zij heeft dan een jaar lang recht op een ‘inkomen’ van

Doel van het lab is om te zoeken naar nieuwe manieren om de sociale zekerheid in Nederland vorm te geven.

Gedacht wordt dat meer mensen korter gaan werken (waardoor er meer banen beschikbaar komen voor mensen die nu helemaal aan de kant staan) en dat ze meer tijd steken in bijvoor beeld vrijwilligerswerk en mantelzorg, of in hun hobby’s. De experimenten waarover in de kranten wordt gesproken gaan echter niet over het basisin komen. Ze zijn gericht op mensen met bijstand en bestaan in de regel uit twee onderdelen: ontheffing van de verplichting om naar werk te zoeken en het mogen houden van bijver diensten, meestal tot een bepaalde hoogte. Dit laatste is nodig omdat er anders niet voldoende politieke steun aanwezig is. Het basisinkomen ligt in bestuurlijk én maatschappelijk Nederland gevoelig. Eigenlijk zijn deze experimenten alleen maar experimenten met de Participatiewet. De bijstandswet die uit de vroege jaren ’60 dateert en sterk gebaseerd is op verplichtingen, con troles en het idee dat de bijstand niets anders

€ 1.000 per maand. Volgens artikel 31 van de Participatiewet zijn dat ‘middelen waar over de alleenstaande of het gezin beschikt of redelijkerwijs kan beschikken’. Omdat de bijstand het vangnet van de sociale zekerheid is, wordt dit bij consequente uitvoering van de wet dus gewoon gekort op de uitkering. Weg, de centen van de burgers, en weg de zeggenschap van burgers over een eigen initiatief. En weg de vrijheid van de gemeente. Met landelijke wetgeving mag niet zomaar gerommeld worden, omdat een groep burgers enthousiast met iets aan de slag is gegaan. De gemeente kan dus niet zomaar zeggen: ‘nou burgers, regel het zelf maar’. Stadjers laten zich in elk geval niet in hokjes stoppen. In maart 2015 is het veranderlab Innovatie sociale zekerheid van start gegaan. Doel van het lab was om te zoeken naar nieuwe manieren om de sociale zekerheid in Nederland vorm te geven. Experimenteren,

‘Zorg ervoor dat mensen in een uitkering écht invloed krijgen op hun eigen situatie.’

dingen uitproberen, ‘spelen’. Bij de startbijeen komst werden vijf uitgangspunten op papier gezet door een bont gezelschap van bevlogen idealisten en nuchtere zielen. Een positieve benadering van uitkeringsgerechtigden; ruimte voor ontwikkeling ten behoeve van participatie; vertrouwen en respect; geen gedoe en regeltjes; en vooral: samen denken en leren. In de maanden daarna lanceerden meerdere Stadjers binnen het lab hun ideeën. Dat varieerde van een huis waarin eenoudergezinnen na een relatiebreuk tijdelijk opvang kunnen vinden, een lokale Groningse munt tot het verlagen van de drempel voor mensen met schulden om hulp te zoeken. Geen van allen experimenteerden met de Participatiewet, laat staan met het basis inkomen. Wel ideeën waar Stadjers zelf warm voor lopen, of waarvan ze het idee hebben dat ze het kunnen uitvoeren. In de loop van 2016 wordt duidelijk wat we hiervan geleerd hebben. Al werkende is in elk geval wel al geconstateerd dat zowel ambtenaren als Stadjers sterk uitgaan van vooropgezette beelden over de ander en dat een open en vertrouwelijk contact essentieel en tegelijkertijd soms moeilijk te bereiken is. Burgers vragen zich af hoe en waar ze hun initiatief kwijt kunnen binnen die ambtelijke en politieke machines die al op volle kracht aan het draaien zijn. Ambtenaren vragen zich af hoeveel aandacht ze moeten of mogen geven aan een initiatief dat door een klein groepje burgers wordt aangedragen. Is dat nog wel democratisch? Ook de gemeente zelf loopt tegen beperkingen aan. Binnen het veranderlab Innovatie sociale zekerheid hebben niet alleen Stadjers hun ideeën gepitcht. Ook wethouder Mattias Gijs bertsen lanceerde een plan, en wel eentje over

een experiment met de Participatiewet. In het experiment ‘Bijstand op maat’ staan keuzevrij heid, eigen regie en maatwerk centraal. Deel nemers kiezen voor een ‘pakket’ dat aansluit bij hun mogelijkheden en toekomstplannen. Er zijn verschillende pakketten die aantrekke lijk kunnen zijn voor, bijvoorbeeld, mensen die regelmatig werk hebben maar niet duurzaam aan de slag komen, of mensen die wel kunnen werken maar mantelzorgtaken hebben. In het experiment zou juist ook het effect van keuzevrijheid op bijstandsgerechtigden worden gemeten. Of zoals iemand bij de startbijeen komst zei: ‘Zorg ervoor dat mensen in een uitkering écht invloed krijgen op hun eigen situatie.’ Samen met burgers, ambtenaren en andere betrokkenen uitwerken hoe dit er pre cies uit zou moeten zien is niet zo ingewikkeld. Maar wat te doen met de landelijke wetten en procedures? Experimenteren binnen de Parti cipatiewet is mogelijk, maar alleen binnen vast omschreven kaders. En met voldoende politieke steun in de regering en in het parlement. Om zo’n experiment vervolgens mogelijk te maken moet een procedure worden gevolgd die amb tenaar eerste klas Dorknoper spontaan met vervroegd pensioen zou doen gaan. Het lijkt nog niet zo eenvoudig om samen, Stad jers en gemeente, tot echte vernieuwing te komen. Stapsgewijs is er veel winst te behalen, en misschien is dat ook de belangrijkste oogst van het veranderlab. Wie weet komen we op het moment niet verder dan het herstellen van het vertrouwen tussen gemeente en Stadjers, en moeten we de grotere ambities nog even in de ijskast zetten. Groningen is ook niet in één dag gebouwd.

KRUISPUNT VOOR HELDENDADEN

HET KRUISPUNT DAT IK NOOIT VERGEET LIGT TEGEN HET CENTRUM EN LAAT JE WACHTEN EN IN HET WACHTEN LIGT MIJN TOEVAL

HET WAS EEN JONGEN IN EEN AUTO NAAST ZIJN VADER OP EEN SPIEGELSTRAAT HET IS EEN VROUW IN EEN TRUI ONDER EEN FLINKE REGENBUI

IN DE SEIZOENEN VAN WISSELEND WACHTEN LIGT ALTIJD HET WACHTEN OP SPEKTAKEL HET BLIJFT MIJN SPANNENDE KRUISPUNT

WAAR IK TOEVAL GRAAG EEN KANS GEEF WAAR IK OOIT EEN HELD MAG SPELEN.

Stadsdichter Kasper Peters met Bram uit de Professorenbuurt

#026

GREEN WALLS FOR UGLY BUILDINGS Timea Kovac received a lot of attention in the weeks leading up to Let’s Gro for her idea to turn grey and boring buildings and walls in the city center into green wall systems. Making Groningen a more liveable-lovelable city. And following the green trend set by cities such as Paris and London. “I really enjoyed my experience with Let’s Gro. It was nice to see so many people interested in my idea. I always like seeing some real changes happen after such a presentation. It is not just a speech or demonstration I am giving. I would really like it if something more would come out of it; something visible, tangible. Unfortunately I have not yet heard back from either the gemeente Groningen or the V&D after our initial contact. I really would like to see the first Green Walls appear in Groningen in 2016!”

#071

GEBAREN CHALLENGE

“Het festival was het startpunt voor de Gebaren challenge. Groningers werden (en worden) uitgedaagd gebaren te leren en filmpjes daarvan online te zetten. De opkomst was groter dan verwacht! Zowel horenden als doven kwamen meedoen. Na de informatie over Doofvriendelijk Groningen, de doven geschiedenis in Groningen en een stukje Dovencultuur werden er meteen gebaren geleerd. We zijn uitgenodigd bij de radiouitzending van Let’s Gro op de zaterdagavond. De presentatrices hebben tijdens de uitzending gebaren geleerd en we zijn geïnterviewd over het doel van het

project. Gebaren leren is gewoon leuk en iedereen wil graag in zijn eigen taal worden aangesproken. Daarbij voel je je thuis. De gebarenchallenge gaat nog steeds door op Facebook. Eén filmpje is inmiddels bijna 5000 maal bekeken. Niet alleen in Groningen, ook ver daar buiten.” DIRK JAN REITSMA EN ANJA NUTTERS

Leden van de werkgroep Doofvrien delijk Groningen, onderdeel van het Dovenclubhuis. www.dovenclubhuis.nl

#099

LEKKER ETEN MET EEN KLEIN BUDGET

‘Oh wat leuk! We gaan echt koken.’ ‘Ik heb voor het eerst jam gemaakt. Dat dat zo eenvoudig was.....’ ‘Ik heb er echt heel veel van opgestoken.’ “Dit waren enkele reacties van de deelnemers aan de workshop ‘Lekker koken met een klein budget’. In ongeveer twee uur tijd hebben we een heerlijke lunch bereid en samen opgegeten. We wilden mensen op een smakelijke manier laten kennismaken met eenvoudige recepten voor zelfge maakt brood, verse kaas en jam van wild geplukte producten. De sfeer was goed en tijdens het koken was er genoeg tijd om de vele vragen over de

recepten, koken en wildplukken in de stad te beantwoorden. Na afloop van de workshop waren Hadassa van Arend en ik zo enthousiast over de reactie van de deelnemers, het geven van de workshop en onze samenwer king dat er ideeën zijn ontstaan voor andere projecten en meer workshops.” SANNE SCHELTENA

greendreamster.nl

#105

TERUG NAAR HET HART IN DE ZORG ‘Compassion for Care’ is een (inter)nationale beweging, die aandacht vraagt voor de balans tussen ziel en zakelijkheid in de gezondheidszorg. “We kunnen terugkijken op een inspirerende bijeenkomst met ongeveer 25 zorgprofessionals (medisch specialisten, huisartsen, verloskundigen en verpleegkundigen) uit verschillende ziekenhuizen uit de regio (o.a. UMCG, WZA, Martini, Tjongerschans). We hebben uitgebreid kennis met elkaar gemaakt en hebben gebrainstormd over compassie in de zorg onder leiding van Salmaan Sana (landelijke beweging Compassion for Care). We hebben onder andere de

“tien geboden” voor menselijke zorg met elkaar opgesteld. Een resultaat? Er is een overweldigende animo voor een vervolgbijeenkomst!” INGE HAMMING (huisarts i.o.), ALEC MALMBERG (gynaecoloog UMCG), WIEKE PAULUSMA (raadslid D66), MEIKE DIRKSEN (UMCG)

facebook.com/Compassion4care Groningen

#106

YOUNG & FAIR GRONINGEN Young & Fair Groningen biedt een platform aan jongeren tussen 16-35 jaar voor ontmoeting, vorming, debatten en andere activiteiten. “Jongeren die zich bezig houden met eerlijke handel en MVO, richtten in september 2015 in Groningen een nieuwe afdeling van Young & Fair op. In een korte workshop konden de deelnemers ervaren hoe in de keten de prijzen voor kleding tot stand komen en welke belangen en afwegingen daar een rol in spelen. Duidelijk werd waarom ketens zoals Primark zo goedkoop kleding aan kunnen bieden. Er wie hiervoor de prijs betaalt! De bodem voor Young & Fair is gelegd, met de bezoekers is gebrainstormd over mogelijke activiteiten in 2016. Het is zeker dat medio 2016 Groningen een eerste Fair Fashion Festival zal krijgen.” STICHTING YOUNG & FAIR

www.youngandfair.nl www.fairfashionfestival.nl

Sport en cultuur verbindt 46

TIJDENS LET’S GRO 2015 IS SPORT EN BEWEGEN, CULTUUR, OPENBARE RUIMTE EN SAMENLEVING OP EEN AANSPREKENDE MANIER MET ELKAAR VERBONDEN. WE GELOVEN ER IN DAT SPORT EN CULTUUR, OOK IN DIE COMBINATIE, EEN BELANGRIJKERE BIJDRAGE KAN LEVEREN AAN EEN AANTREKKELIJKE LEEFOMGEVING.

Omgekeerd kan een sportieve inrichting van de leefomgeving er aan bijdragen dat er meer gesport en bewogen wordt. Cultuur kan bovendien ingezet worden om maatschappelijke thema’s te onderzoeken, te herkennen of bespreekbaar te maken. Dit zijn belangrijke ambities in nieuwe sport en cultuurbeleid van de gemeente. Voor de verschillende activiteiten van Let’s Gro 2015 was veel belang stelling en hebben het belang van deze verbindingen laten zien. Met de WANNAPLAY schommels op de Grote Markt konden mensen genieten van beweging en muziek in hartje Stad. De dansers van Guy & Roni’s Poetic Disasters Club, verzorgden op een compositie van studenten van het Prins Claus Conservatorium, de opening van Let’s Gro. De schommels waren zelfs tijdens sneeuwval vrijwel continu bezet. Uit de reacties die we ontvingen blijkt dat we een groot aantal Stadjers hiermee een plezier hebben gedaan. Op het Waagplein hebben mensen kennis kunnen maken met niet alledaagse vormen van sport en bewegen op straat, zoals fietsen over NM

een pumptrack, freestyle football en lopen op een ‘airwalker’. Daarnaast hebben we Stadjers bij het event ‘Hoe wil jij bewegen?’ gevraagd waar en op welke manier zij buiten zouden willen sporten. Vele bezoekers tekenden hun ideeën op een stadsplattegrond. Inspiratie konden ze via de website opdoen waar verschillende filmpjes opstonden. ‘Hoe wil je bewegen’, was een samenwerkingsverband het lectoraat van de Hanzehogeschool (Hanze Instituut voor Sportstudies) en studenten. Het leverde een serie creatieve en bruikbare suggesties op. We gaan kijken welke van de ideeën we kunnen uitvoeren in de stad. Oh ja, ben je nog op zoek naar inspiratie of wil je nog iets kwijt? Kijk op www.hoewiljijbewegen.nl Vanuit cultuur zijn we op zoek gegaan naar aansprekende inspirerende voorbeelden en hebben dit gevonden bij Lucas de Man en zijn Stichting Nieuwe Helden. Hij verbindt op een artistiek hoogwaardig manier cultuur aan maatschappelijke vraagstukken. Dit levert verassende en prikkelende projecten op. In de openingsvoorstelling, ‘De Man door Europa’ maakt Lucas de Man een reis door Europa en verbindt dit met het verleden. Hij gaat in gesprek met generatiegenoten over de transitieperiode waarin de wereld zich nu bevindt. Ondanks de complexe problemen waar we nu voor staan in Europa schetst Lucas de Man een hoopvolle toekomst. Met als belangrijkste boodschap dat een betere wereld ontstaat als we verantwoordelijkheid nemen voor een eigen RK

stukje gemeenschap en positieve verhalen en ervaringen blijven delen. Het project Vergeet-mij-liedje is een hartver warmend kunstproject over ouder worden en dementie door de ogen van zangeres Kim Erkens. Kim bezoekt dementerende ouderen met het sterkste communicatiemiddel; muziek. Muziek is in staat om herinneringen op te roepen en taal te overstijgen. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om contact te maken. Dit project laat zien dat cultuur een belangrijke bijdrage kan leveren aan Healthy Aging. Met Sketch werd door kunstenaars van Academie Minerva aan voorbijgangers gevraagd wat zij zouden willen toevoegen aan de stad. Deze ideeën werden door de kunstenaars uitgewerkt in tekeningen. Hieruit kwamen leuke voorstellen naar voren zoals de wens voor meer sporten spelmogelijkheden in de binnenstad, maar ook het zoeken naar een goede oplossing voor de soms gevaarlijke mix van voetgangers en fietsers. De college van tekeningen gebruiken we ter inspiratie voor onze nieuwe omgevingsvisie “The Next city”. Met Art Basement gaven we in en om de Waagstraat drie dagen de ruimte aan multi disciplinair talent uit Groningen. Hiermee lieten we zien dat we ‘city of talent’ zijn in alle disciplines van de kunsten. Kortom: sport en cultuur verbindt! NM

#087

GRONINGERS EN DUURZAAM VOEDSEL Een duurzame en eerlijke lokale voedselproductie en consumptie heeft positieve effecten op natuur en milieu en op de regionale economie. Uit eerder onderzoek blijkt dat de provincie Groningen grotendeels zelfvoorzienend zou kunnen zijn. De Natuur en Milieufederatie Groningen en de gemeente Groningen denken mee om te kijken hoe we onze voedselketen, waarin tal van actoren een rol spelen, kunnen verduurzamen. Maar hoe denken Groningers zelf eigenlijk over hun voedsel?

In opdracht van de gemeente Groningen deed de Natuur en Milieufederatie onderzoek naar de motieven van Groningers voor verduurzaming van het voedselsysteem. Hierin hebben we Groningers onder andere gevraagd naar hun aankoopen verspillingsgedrag. De resultaten zijn gepresenteerd door Akkeliene Postema tijdens Let’s Gro, er waren ongeveer 30 mensen die interesse hadden in de resultaten van het onderzoek.

Hieronder staan een paar opvallende uitkomsten: · 10% zegt dagelijks voedsel weg te gooien · 55% is flexitariër, ze eten maximaal vier dagen per week vlees · 50% vindt dat de gemeente iets moet doen om mensen meer duurzame voedselkeuzes te laten maken, er is veel behoefte aan goede voorlichting op dit vlak · 75% wil een landelijk verbod op het weggooien van voedsel door supermarkten · 75% is voor het afschaffen van een houdbaarheidsdatum op niet bederfelijke producten · 70% wil overgebleven voedsel na een buffet meenemen naar huis · 70% wil een product tegen gereduceerd tarief kopen als de houdbaarheidsdatum is verstreken Ben je geïnteresseerd in het hele rapport? Dat is online te vinden op de website van de Natuur en Milieufederatie. AKKELIENE POSTEMA MSC

Projectleider Natuur en Milieufederatie Groningen www.nmfgroningen.nl

#104

BROUWERIJ MARTINUS

“Eind 2015 zijn we onze brouwerij gestart met een bottelarij en een eigen proeflokaal aan de Kostersgang. De bezoekers van Let’s Gro hadden de primeur om binnen te mogen kijken. Want we waren ten tijde van Let’s Gro nog niet eens officieel geopend. Het was een groot succes. We hebben zelfs last minute nog een extra rond leiding ingelast. Veel mensen waren verrast. De rondleidingen tijdens Let’s Gro waren voor ons een goede try-out.

We hebben ontdekt wat wel en niet werkt met groepen mensen. Let’s Gro heeft ons echt geholpen qua publiciteit. Het was een leuke manier om onze brouwerij te promoten. Zeker voor herhaling vatbaar!” ALBERT JAN ZWIERSTRA

Directeur Brouwerij Martinus www.brouwerijmartinus.nl

#085

GA JIJ OOK VOOR 0!

Stichting Groningen3P0 heeft als missie heel Groningen CO2-neutraal te krijgen. Dit moet gerealiseerd worden in het jaar 2025, dus over 9 jaar.

“Wij hebben tijdens Let’s Gro het podium gepakt om de wereld mee te geven dat wij los gaan, los gaan om Groningen in 2025 100% duurzaam te maken! We hebben partners van de stichting Groningen 3P0 hun verhaal laten vertellen en wat hen ertoe bracht om het anders te doen dan anderen in hun vakgebied. Dit zijn top voorbeelden die bijdragen aan een duurzame samenleving en die de opmaat zijn voor een geheel duurzame stad. Wij zijn inmiddels enkele maanden verder en kunnen vaststellen dat er heel veel positiefs is gebeurd. We hebben in de klimaattrein richting Parijs staatssecretaris Dijksma een boekwerk overhandigd waarin oproepen, ideeën en suggesties van Groningers staan die mogelijk de extra positieve lading zou meegeven aan de onderhandelingstafel tijdens de klimaatconferentie. Wellicht heeft het bijgedragen aan het nu afgesloten

akkoord. Op dit moment zijn wij de 2 Groningse wijken Oosterpoort en Oosterpark aan het inrichten als ‘pilotwijken’, waar zaken als mobiliteit, wonen, voedsel, energie en productie worden opgepakt om richting 2025 de stad 100% te verduurzamen. Wij hebben de insteek om volgend jaar minimaal 4 nieuwe wijken aan het proces mee te laten doen, met als gezamenlijk doel een duurzame toekomst! Als klap op de vuurpijl staat hoog op de agenda een mobiele klok, waar wij heel tastbaar aan elke deelnemende wijk willen laten zien welke resultaten er worden gehaald en hoeveel tijd er nog is tot en met 31 december 2025.” MARCO AGEMA

Voorzitter Groningen 3P0 www.groningen3p0.nl

#126

DISTILLEERDERIJ HOOGHOUDT “Tijdens Let’s Gro hebben we gratis rondleidingen verzorgd in de Hooghoudt distilleerderij. Tijdens de rondleiding ontdekten de bezoekers wat het inhoudt om jenevers te maken en smaken te vangen uit fruitschillen en kruiden. De bezoekers waren enthousiast en vonden het leuk om langs te komen en eens binnen te kijken. We waren met name verrast door het aantal buitenlandse bezoekers en hebben dus een aantal rondleidingen in het Engels gedaan. Met onze deelname aan Let’s Gro hebben we een hele nieuwe doelgroep weten te bereiken. Dus ja, we zijn zeer tevreden!” HANNAH ELLENS

Communicatie Familiedistilleerderij Hooghoudt www.hooghoudt.nl/bezoekons

#129

KAIROSWANDELING Echt contact maken met iemand die je nog niet kent en dan ook nog eens middenin de prachtige natuur. “Voor elkaar openstaan, elkaar ontmoeten en inspireren h et gebeurde zomaar op die regenachtige vrijdag morgen aan de rand van de stad en ik heb ervan genoten” en “Het heeft me verrast dat ik zo snel een diepere verbinding had met een wildvreemde”. Dit zijn zomaar een paar reacties die we kregen na afloop van onze Kairos wandeling. Ondanks het miezerige weer zagen we stralende gezichten en ontstond er een enorme dosis energie! Sinds wij, Jonas en Karin, in 2014 voor het eerst onze Kairoswandeling tijdens Let’s Gro organiseerden, hebben we een enorme vlucht gemaakt. Want tegenwoordig maken wij complete

Kairosdagen voor bedrijven gericht op meer verbinding en echte open communicatie binnen teams. Hier worden prachtige resultaten mee behaald. Zo goed kan Let’s Gro dus werken voor nieuwe initiatieven. Wederom dank aan Let’s Gro en dank aan alle wandelaars voor hun mooie bijdrage!” JONAS VAN DER VLUGT & KARIN VAN DER TUIN

Initiatiefnemers www.jonasspeeltmetvuur.nl www.tuinproeft.nl

#103

GRONINGEN ‘PLUSPROOF’

“Het PlusCafé en VRIJDAG boden een programma waarin plussers aan bod kwamen en het contact tussen generaties tot stand kwam. Op het ‘open podium’ zongen plussers, ze acteerden, vertelden een verhaal en droegen voor. Je kon in het +Café in gesprek gaan met tien organisaties. Gabriëlle Glasbeek organiseerde ter plekke een hartverwarmende zangvoorstelling van oud en jong. Theatergroep ‘Het 3e Bedrijf’ en de het 70+ Rockkoor ‘Jong van Hart’ traden op. Zes meer generatie initiatieven in de stad presenteerden

zich gezamenlijk. Een heel breed programma, dat prima paste in de opzet van Let’s Gro. Dat stellen we ons voor bij een stad van alle generaties: het plezier en de variatie in activiteiten en contacten. Het +Café en VRIJDAG hebben daar een mooi beeld van neergezet. Zij zetten hun samen werking in 2016 voort.” FREERK JONGSMA

Voorzitter werkgroep PlusCafé www.pluscafé.nl www.bijvrijdag.nl

2013

2014

2015

#115

CYCLING WITHOUT AGE Cycling Without Age is een van origine Scandinavisch project dat inmiddels wereldwijd zijn intrede heeft gedaan. Het principe is simpel: iedereen moet het recht hebben om lekker op de fiets te zitten en kunnen genieten van de wind in je haren. “We hebben absoluut iets gehad aan onze deelname aan Let’s Gro. Ons project betrof een pilot en was zeer succesvol. Op basis van deze positieve ervaring is besloten om te proberen het project een permanente plaats in de stad te geven. Ondanks het matige weer hebben de studenten die we via WIJS opgetrommeld hadden, bijna geen moment stil gezeten en ontzettend veel ouderen op de riksja door de stad gefietst. Het was fijn om ook direct van onze doelgroep te horen dat ze het enorm zouden waarderen als ze altijd de mogelijkheid hadden

om op deze manier een uitje te kunnen maken. Binnenkort vindt er een bijeen komst plaats om te inventariseren of dit project een vervolg gaat krijgen. Op basis van de ervaringen tijdens Let’s Gro zijn we daar erg positief over gestemd.” HESSEL LUXEN

Coördinator Urban Gro Lab & Initiatiefnemer Cycling Without Age urbangrolab.nl/cycling-without-ageblijkt-schot-in-de-roos-in-fietsstadgroningen

#124

LET’S SHOW: A CITY OF HIDDEN TALENT

Dit was een programma van achter de zijlijn. Over mensen in de verdrukking. Ongevraagd en ongewild. Dit is een schets van de realiteit voor steeds meer ZZP’ers: vol talent, alleen geen opdrachten. Hiervoor was het programma Let’s Show: a city of hidden talent. Dit maakt zichtbaar wat zich steeds meer en meer aan het zicht onttrekt: armoede is een sluipmoordenaar met vele gezichten.

“Een workshop over en mét mensen in armoede op een inspiratiefestival. Je moet maar durven. Maar juist in armoede zit veel innovatie. Als je bereid bent om door armoede en de vooroordelen van dom, lui, onverant woordelijk of zelfs labbekak heen te kijken, blijkt de stad vol te zijn van mensen met weinig inkomen én veel talent om iets van hun leven te maken. Buiten de hulpverlening om. Wie ze ontmoet ziet het meteen: ze weten zelf wel wat goed voor ze is en ze doen het ook nog. Ze helpen daklozen, houden netwerkavonden, maken hun wijk leuker, geven workshops ‘kleding repareren’ en vooral: gebruiken

elkaars talent. In onze workshop stond een aantal van deze mensen centraal en ze maakten grote indruk op de bezoekers, waaronder een behoorlijke delegatie van de gemeente. Volgend jaar willen we onze workshop in samenwerking met anderen in deze opzet verder aanbieden. Het begin is er!” BRAM HÜGEL

Directeur Bureau SPLASH i.s.m. MARLOES DE BIE, ARNOLD DE MEIJER, DOLF RISAMENA EN NIENJA WIJSMAN

facebook.com/cityofhiddentalents

Naar schatting zijn er 17.000 minimahuishoudens in onze stad. En die groep is heel divers.

IN DE TOP DRIE VAN DE ARMSTE STEDEN

Groningen staat in de top drie van armste steden van Nederland. Naar schatting zijn er 17.000 minimahuishoudens in onze stad. En die groep is heel divers. We vinden er mensen met een bijstandsuitkering, alleenstaande ouders, gezinnen met een modaal inkomen, maar een torenhoge schuldenlast, ZZP’ers die het hoofd niet boven water kunnen houden, mensen met parttime inkomsten. Jong/oud, hoogopgeleid/ laagopgeleid, allochtoon/autochtoon, met werkervaring en zonder. Maar dat betekent ook dat 1 op de 5 kinderen hier in armoede opgroeit. Dat er kinderen zijn die geen ontbijt krijgen, die geen winterjas en fiets hebben en die niet op schoolreis kunnen of naar zwemles. Dit plaatje van Groningen kennen veel mensen niet. Armoede is niet cool of sexy. Als het even kan, kijken we er liever bij weg. Wat kunnen we eraan doen? En al helemaal: wat kan ik eraan doen? Het bestrijden van de armoedeproblematiek is een van de belangrijkste vraagstukken waar we (als rijke) samenleving voor staan. Om onze stad leefbaar te houden. Het begint bij bewustwording. Meer Groningers zouden zich ervan bewust moeten zijn dat er – naast alle mooie dingen – ook armoede is in onze stad. Wat armoede betekent voor mensen. Dat armoede iedereen kan overkomen. Maar ook dat je niet bang hoeft te zijn voor mensen in armoede. Dat deze mensen net als iedereen ook hun kracht en talenten hebben. Dat ze het verdienen om gezien te worden. Want leven in armoede is meer dan gebrek aan geld alleen. Armoede is vooral sociale uitsluiting. Om die reden hebben we tijdens Let’s Gro 2015 een fototentoonstelling georganiseerd met portretten van Stadjers die in armoede leven. Met foto’s van mensen die je - als je ze op straat tegenkomt - niet direct zou herkennen als mensen die in een armoedesituatie verkeren.

Maar die ondertussen wel in een van oude lap pen gefabriceerd tentje in het Stadspark moeten overnachten. Met foto’s van mensen die op een bankje zitten, maar onderwijl prakkiseren hoe ze onder het verjaardagspartijtje van een klasgenootje van hun dochter uit kunnen komen, omdat ze geen geld hebben voor een cadeautje. Of over hoe ze deze week iedere dag een maal tijd op tafel kunnen krijgen. De fototentoonstelling was bedoeld als aanjager van het gesprek over armoede in onze stad. En ook over de vraag wat we eraan kunnen doen. Het belangrijkste is dat we deze mensen helpen om weer perspectief te krijgen. En nog belangrijker is de vraag hoe we deze mensen het heft in eigen handen laten nemen om hun leven weer een positieve draai te geven. Gelukkig zijn er allerlei initiatieven van burgers, ondernemers, verenigingen, scholen, kerken en maatschappelijke organisaties in de stad die met raad en daad bijstaan. En gelukkig ontstaan er steeds meer groepen van mensen die in armoede leven en die elkaar helpen. En de gemeente? Die faciliteert daarbij. Maar het is niet genoeg. Want, zoals onze burgemeester Peter den Oudsten het verwoord de: “Wij willen dat er in Groningen plaats voor iedereen is, dat iedereen meetelt en mee kan doen. Dat niemand vanwege zijn financiële situatie aan de kant moet blijven staan.” Willen we onze stad leefbaar houden, dan zal er meer moeten gebeuren. Dan zullen we de handen echt in elkaar moeten slaan om dit vraagstuk het hoofd te bieden. Wil je meer portretten zien en de inspirerende verhalen van deze mensen lezen, stuur dan een mail naar astrid.lambeck@groningen.nl

â&#x20AC;&#x2DC;Gelukkig ontstaan er steeds meer groepen van mensen die elkaar helpen.â&#x20AC;&#x2122;

#121

SLIM ONDERWEG VANAF 2017

Vanaf 2017 tot en met 2020 gaan onder meer de zuidelijke ringweg en het Hoofdstation van Groningen flink op de schop. Groningen Bereikbaar heeft met bezoekers van Let’s Gro nagedacht over hoe we dan lange files en overvolle bussen en treinen kunnen vermijden. “Hoe reizen we in de toekomst? Er is nu al zo veel mogelijk op het gebied van mobiliteit. En wie kan, werkt flexibel om de spits te mijden. Toch staat het vast op de Ring en zorgen wegwerk zaamheden voor overlast. Tijd voor een brainstorm op Let’s Gro. Om deelnemers wat makkelijker buiten hun bekende denkkaders te laten treden, wilden we een spel spelen. We spelen een soort Levensweg. Onderweg stuiten we op vragen. ‘Jij bent een vernieuwer. Je reist met je elektrische auto naar een P+R waar jij je skateboard uit je achterbak haalt en je naar kantoor

begeeft. Regent het? Dan zit jij achter je laptop in het OV of met heerlijke koffie in dat leuke barretje met WIFI. Je werkt efficiënter en voelt je beter, dat zouden toch eigenlijk meer mensen moeten doen... Maar, hoe krijg je die mee?’ We kregen originele antwoorden en prachtige ideeën terug. Let’s Gro was in ieder geval de juiste plek voor open en frisse blikken! Dank daarvoor.” METTE WIJLING

Groningen Bereikbaar www.groningenbereikbaar.nl

#058

IDEEËNBANK GRONINGEN

In de provincie Groningen wonen veel mensen met goede ideeën om hun eigen woonomgeving te verbeteren. De Ideeënbank Groningen ondersteunt projecten/ goede ideeën met professioneel advies.

“Hebben we vorig jaar her en der wat mogen proeven aan het concept Let’s Gro, dit jaar is het team van de Ideeënbank zeer gemotiveerd te werk gegaan. Geïnspireerd door de vele prachtige initiatieven die we afgelopen jaar hebben gezien en ervaren, hebben we ons ambitieus gestort op meerdere activiteiten om de betrokkenheid van de Groningse bevolking zichtbaar te maken. De Ideeënbank heeft tijdens Let’s Gro op drie plekken gestaan. In het Provinciehuis, bij Jimmy’s en bij TOET. In het provinciehuis hebben we middels een fotoexpositie bewonersini tiatieven van stad en platteland laten zien. Een mooie verbinding en waar kan dat beter dan in het provinciehuis. Bij Jimmy’s was de bank een onder deel van het in beeld brengen van wat jongeren aan frisse ideeën hebben op het gebied van participatie. Bij TOET

waren de Ideeënmakelaars aanwezig voor professioneel advies voor mensen met een goed idee op het gebied van bewonersparticipatie. Uiteraard kwam daar een kopje koffie en taart van TOET bij. Tot slot hebben we alle personeelsleden van het provinciehuis, d.m.v. een enquête bevraagd naar hun eigen betrokkenheid en maatschap pelijke participatie in hun woonomge ving. Ook al wonen er een aantal buiten onze provinciegrenzen, meer dan de helft nl. 61 % is op de een of andere manier vrijwillig betrokken bij vereniging, bestuur, zorg of eigen initiatief. De vraag zette mensen wel aan het denken. ‘Zelfreflectie is een groot goed en onmisbaar in een sociaal leefbaar klimaat’.” www.ideeenbankgroningen.nl

#059

Speciaal voor Let’s Gro organiseert Indietopia het jaarlijkse Internationale Indie Game Dev Meet-up.

INTERNATIONAL GAME MEET-UP Het is open voor iedereen die geïnteresseerd is in Games, Serious Games, Bordspellen, Potentiële zakelijke klanten en partners en meer. “De band tussen de Noord Nederlandse en Hamburgse game development scene is een heel stuk hechter geworden. In de lente gaan we bij Hamburg op de koffie (maar dan met bier).” MENDEL BOUMAN Oprichter Indietopia www.indietopia.org

#110

Maak kennis met deze nieuwe technologie.

PLAYGROUND: VIRTUAL REALITY BIOS

“Virtual reality is hot! Dat hebben we ook weer gemerkt tijdens de VR Bios op Let’s Gro. We hebben veel mensen, jong en oud, kunnen laten kennismaken met deze nieuwe technologie en de speciale content die daarvoor gemaakt wordt. Dat leverde leuke reacties op en soms hele gesprekken over deze aanstormende virtuele wereld. GERDA VRUGTEMAN Coördinator Groninger Forum / Projectleider Playground www.groningerforum.nl

#074

NIEUW ENERGIELANDSCHAP

Wat kan de energietransitie betekenen voor de regio Groningen en hoe kunnen de gepresenteerde schetsen, concepten en ideeën tijdens Let’s Gro aansluiten bij initiatieven die er momenteel in Groningen en daarbuiten worden ontwikkeld.

“Dat de transitie naar hernieuwbare energie niet alleen een opgave is, maar ook kansen biedt voor de economische en ruimtelijke ontwikkeling van de regio Groningen, vormt het uitgangs punt van het IABR–Projectatelier Groningen. De regio Groningen wil de energietransitie integraal en proactief aanpakken en vanuit het energievraag stuk nadenken over haar eigen toekomst. Op Let’s Gro konden de eerste resultaten van een multidisciplinair team van vijf onderzoeks- en ontwerp bureaus getoond worden. Op Let’s Gro werd door de vele gesprekken duidelijk wat de energietransitie volgens de bewoners kan betekenen voor de regio Groningen en hoe de gepresenteerde schetsen, concepten en ideeën

aansluiten bij initiatieven die er momenteel in Groningen en daar buiten worden ontwikkeld. De input van de bewoners op deze ontwerpen was nuttig en wordt gebruikt om de eindresultaten nog beter te maken. De uiteindelijk resultaten worden getoond op de tentoonstelling IABR–2016–THE NEXT ECONOMY die in april 2016 opent in Rotterdam en worden ingezet in Groningen bij het verder werken aan lokale en regionale opgaven.” JAN-DIRK HOEKSTRA

Ateliermeester iabr.nl/nl/projectatelier/ pa2016_groningen

#069

MOBILITEITSUITDAGINGEN

Al jaren actief in ruimtelijke ontwikkeling en mobiliteit, ging Frank Menger van Stichting Mobility for Freedom met het publiek in discussie over nationale en internationale infrastructuur vraagstukken. “Na het eerste gesprek op Let’s Gro Headquarters kreeg ik al de uitdaging om een goed verhaal te maken en te houden. Met veel plezier heb ik de lezing voorbereid en heb ik verschillen de relaties op onze activiteit gewezen. Het heeft zelfs aandacht gekregen in het Dagblad van het Noorden. In het publiek was zeker de gewenste doel groep van ambtenaren en studenten die bezig zijn met mobiliteit. Het was tevens een presentatie van de denklijn over hoogwaardige regionale mobi liteit. Ik zag zelfs de volgende tweet voorbij komen:“Groningen Revisited @GronRevruurd

Conclusie @Letsgro050 #069: noorden laat teveel steken vallen op mobiliteits gebied @gem_groningen @hetSNN @provgroningen @provfryslan” Dit is wat mij betreft een compliment en de conclusie dat de hoofdboodschap over gekomen is. Graag willen we nog een keer met de aanwezige ambtenaren om tafel.” FRANK MENGER

Bestuurslid Stichting Freedom of Mobility www.stichtingfrom.nl

#033

CENTRAAL STAAL ARCHITECTURE Wybren Terpstra, creatief directeur, hield een lezing over de meest spraakmakende projecten van dit ‘oer-Groningse’ bedrijf. De Central Industry Group (CIG) uit Groningen, ook wel bekend als Centraal Staal, ontwerpt en bouwt niet alleen schepen, maar werkt ook over de hele wereld aan stalen kunstwerken en bijzondere architectuur. Alles wordt nog steeds in Groningen ontworpen, uitgedacht, geperst en gesneden. Met hun innovatieve staal constructies kan het bedrijf in principe alles mogelijk maken. Maar wel onder voorwaarde dat alle stalen onderdelen van het kunstof bouwwerk worden geproduceerd in de fabrieken in Nederland of Duitsland. En later, na vervoer naar de locatie, wordt het object in elkaar gezet door de speciaal daarvoor opgeleide specialisten van Centraal Staal. Van het Porsche Paviljoen in Wolfsburg tot de Link Bridge in Abu Dabi; van het nieuwe

Centraal Station in Arnhem tot the Orbit in London. En ondanks dat Centraal Staal steeds meer over de grens werkt, draagt het bedrijf de stad Groningen waar hun wortels liggen een warm hart toe en hebben ze naast verschillende infrastructuur projecten in 2014 het Infoversum neergezet, iets wat Wybren Terpstra een van hun complexere projecten tot op heden noemt. Het Let’s Gro publiek reageerde positief verrast op zijn verhaal; niet alleen was men onder de indruk van het uitgebreide en internationale oeuvre van het Groninger bedrijf. Ook laat Centraal Staal zien dat zij goed in staat zijn om een traditionele ambacht op een hedendaagse vraag toe te passen. www.centralindustrygroup.com

#025

HOW WOULD YOU LIKE TO MOVE? “Many people came by during the festival to share their ideas about moving in the public space. We have received inspiring ideas from Groningers: from running and cycling routes, through interesting parks and to yoga sessions in a cemetery. The ideas and conversations were summed up in a report that was handed to Groningen municipality. Hopefully, we will see some of these ideas implemented around the city during 2016!” LIOR STEINBERG & SASCHA BENES,

lvblcity.com hoewiljijbewegen.nl

D I E A L L E S G A AT Z I E N

OP EEN WINTERDAG ZWOM ER EEN MAN IN HET KANAAL. HIJ ZOCHT EN DOOK. ONZE SUPERMARKT WERD BEKEND DOOR EEN BOM EN IK WERD ZWANGER.

ELKE DAG LEGT MIJN GELIEFDE ZIJN HAND OP MIJN BUIK VOOR WE BEIDEN ELK EEN ANDERE KANT OP RIJDEN.

SOMS KOMEN WE ELKAAR TEGEN BIJ HET BANKJE IN HET KLEINE PARK WAAR EEN KANAAL NAAR HET ZUIDEN LOOPT EN NOEMEN WE DAT GELUK.

EEN BANKJE VOOR UREN DIE NET ALS DE TOEKOMST STEEDS GROTER WORDT.

IS HET RAAR DAT HET PLEIN EEN ANDER PLEIN WORDT DAT IK MEER EN MEER IN DE TOEKOMST LEEF EN DE PLEKKEN MARKEER DIE EEN KIND ALLEMAAL GAAT ZIEN.

Stadsdichter Kasper Peters met Lisette, een zwangere vrouw van het Overwinningsplein

#108

OMARM DE NACHT EN DENK MEE

Tijdens Let’s Gro gingen grote en kleinere spelers uit het culturele, creatieve en wetenschappelijke onder leiding van Frénk van der Linden op zoek naar nieuwe ideeën en verbindingen voor De Nacht van Kunst & Wetenschap.

“Dankzij de uitnodiging die we hebben gestuurd, hadden we op zaterdagmid dag een mooie club mensen bijeen waarmee we hebben gesproken over twee onderwerpen: 1. Hoe kunnen we meer projecten opzetten die het resultaat zijn van actieve samenwerking tussen kunstenaars en wetenschappers zodat we prachtige maar ook relevante cross-overs ontwikkelen die het best van het creatieve en wetenschappelijke talent kunnen tonen tijdens de Nacht.

tijdens Let’s Gro nu vaste leden zijn van onze denktank. Tijdens deze sessie ontstond tevens het idee om een speeddate op touw te zetten tussen kunstenaars en wetenschappers. De eerste speeddate heeft inmiddels plaats gevonden en dat was erg inspirerend. We hebben erg leuke reacties op deze speeddate gehad en ook de volgende is al weer vol. Het doel is dat er iets machtigs ontstaat tussen deze twee disciplines, dat gepresenteerd gaat worden op 4 juni tijdens de 7e editie van De Nacht van Kunst & Wetenschap!”

2. Hoe betrekken we meer inwoners van Groningen bij het festival met als doel dat Groningen De Nacht omarmt.

DAPHNE DE BRUIJN

Wat heel leuk is om te melden is dat de bezoekers van Omarm de Nacht

denachtvankunstenwetenschap.nl

Programmeur De Nacht van Kunst & Wetenschap

#114 & #118

Word graffiti kunstenaar & Kunstwerk voor kinderfiets Onder begeleiding van een docent van Urban House Groningen k onden kinderen een graffitikunstwerk maken, een ‘piece’. Niet om zelf te houden maar om meteen tentoon te stellen en te verkopen. Van de opbrengst van alle ‘pieces’ werden kinderfietsen gekocht. “We hebben graffiti als urban cultuur geïntroduceerd om het zodoende onder een breed publiek kenbaar te maken. Deelnemers kwamen vanuit de gehele stad om aan de workshops mee te doen. Er zijn uiteindelijk 24 kunstwerken gemaakt door kinderen. Deze zijn verkocht en de opbrengst is naar “ieder kind een fiets” gegaan. Een mooi initiatief wat zeker voor herhaling vatbaar is in de stad!” ALEX TJOELKER

Projectmedewerker Urban House Groningen www.urbanhousegroningen.com

#053

GEOGRONINGEN – STAD IN DATA Samen met het Oostenrijkse Ars Electronica Center, de Rijksuniversiteit (CIT), het UMCG (o.a. LifeLines) en diverse partners in de stad ontwikkelt het Groninger Forum GeoGroningen: een laagdrempelige, interactieve, digitale en visuele databank over Groningen. “De inputsessie tijdens Let’s Gro was de aftrap voor de pilot van GeoGroningen, die ontwikkeld wordt voor in het nieuwe Groninger Forum. We hebben veel enthousiaste reacties ontvangen en vrijwel alle aanwezigen gaven aan mee te willen

werken aan dit project! Er zijn bruikbare nieuwe contacten gelegd. Let’s Gro is een zeer bruikbaar platform voor inputsessies. In 2016 wordt een kleine projectgroep opgericht en kunnen we uit de startblokken.” GERDA VRUGTEMAN

Coördinator Groninger Forum / Projectleider GeoGroningen www.groningerforum.nl

#041

RUNNING COFFEE Samen hardlopend op zoek naar ideeën voor nog betere hardloopmogelijkheden in de stad Groningen. “Voor de tweede maal stond Running Coffee op de kalender van Let’s Gro. Wederom samen ronden hardlopen door het centrum van Groningen en aansluitend een bak koffie bij Holtbar. Wethouder Paul de Rook schuift ook aan om deel te nemen aan de discussie tijdens de koffie. Naar aan leiding van de vier blogs “hardlopen aantrekkelijk maken” van Plus3150 wordt er in duo’s gewerkt aan een concrete invulling om hardlopen nog leuker en aantrekkelijker te maken in Groningen. Het Stadspark, Noorder plansoen en natuurgebied Kardinge worden onder de loep genomen. Er wordt gekeken naar routes, verlichting en voorzieningen (de drie

punten uit de blogreeks) in de drie ‘parken’. Wethouder de Rook schuift bij ieder groepje aan, luistert en doet mee aan de discussies die er ontstaan over de mogelijkheden. Na goed 45 minuten zijn de kaarten voorzien van allerlei kleuren die routes, voorzieningen en verlichting aangeven. Onderhand zijn we bijna twee maanden verder en staat er een nieuwe route op de weg. Weliswaar vanuit Hoogkerk, maar wel een die door het Stadspark loopt.” JERZY KASEMIER

Organisator Running Coffee running.coffee

#083

DE GROTE VOEDSEL PUB QUIZ Om tijdens Let’s Gro zoveel mogelijk mensen bijeen te brengen die geïnteresseerd zijn in voedsel, moestuinieren, duurzaam consumeren ontwikkelde de Natuur & Milieufederatie Groningen ‘De Grote Voedsel Pub Quiz’. “Tijdens Let’s Gro namen ongeveer 50 deelnemers verdeeld over 14 teams het tegen elkaar op tijdens de Grote Voedsel Pubquiz in het Concerthuis. De quiz startte met een plaatjesronde: konden de teams de gewassen op de plaatjes herkennen? Eén team maakte hierin geen enkele fout. Hierna volgden twee rondes met tientallen vragen over allerlei voedseltopics: van gewaseigenschappen tot de levensduur van een vleeskip. Ook resultaten uit het recente onderzoek ‘Groningers en Duurzaam Voedsel’ kwamen in de quiz aan bod. Tijdens de laatste ronde werd de muziekkennis getest met bij het thema passende nummers. Uiteindelijk moesten twee teams de eerste plek

delen. Na afloop vertelden enkele enthousiaste deelnemers de quizmas ter echt iets van de avond geleerd te hebben. Het doel van de quiz – het verbinden van inhoud met vermaak – is daarmee duidelijk behaald. Het was een supergezellige avond boordevol feitjes op het gebied van voedsel! Omdat het een succes was, gaan we de quiz volgend jaar een aantal keer herhalen!” AKKELIENE POSTEMA MSC

Projectleider Voedsel Natuur en Milieufederatie Groningen www.nmfgroningen.nl

#045

DE GELUKKIGE STAD “Vijf thema’s vormen de basis voor geluk: Positief leven; Betekenisvol leven; Bewust leven; Gezond leven; Verbonden leven. Tijdens de workshop GeluksKunst zijn ze aan de slag gegaan met een van deze thema’s. We hebben de kans gehad onze workshop GeluksKunst bij te schaven. Dat was voor ons een mooi resultaat van onze deelname aan Let’s Gro.” GIJS VAN BEUSEKOM

Eigenaar Saame www.saame.nl

All around the world platforms and festivals, themed around creating better cities, exist or are emerging.

INSPIRATION AROUND THE WORLD

Some have an urban focus, others emphasize on social innovation, culture or new technology. At Let’s Gro we embrace the mix and try to bring all sorts of disciplines, subjects and ideas together. ‘If one thing matters: everything matters’ is one of our guiding principles. Groningen invites you back in November 2016 for a week of engaging debates, good conversations and multifarious workshops. Divers and interesting as always, with key thinkers discussing topics ranging from urbanism to digitalization, next economy to inclusive cities. During Let’s Gro connections are made, ideas nurtured and horizons expanded. Join our festival or take the stage yourself. For the 2016 edition we continue to bring you inspiration and ideas that set the tone. From far and wide. In the meantime check out these festivals and conferences happening around the world. And let’s collect some ideas to make this city a better place to live for everyone.

HERE’S OUR SELECTION & CU IN NOVEMBER:

THROUGHOUT THE YEAR:

BRISTOL FESTIVAL OF IDEAS www.ideasfestival.co.uk | @FestivalofIdeas PROJECT ZUKUNFT - BERLIN www.berlin.de/projektzukunft @ZukunftBerlin PAKHUIS DE ZWIJGER - AMSTERDAM www.dezwijger.nl | @De_Zwijger 23 MARCH 2016

URBAN FUTURE GLOBAL CONFERENCE - GRAZ www.urbanfuture.at | @UrbanFutureConf 11-20 MARCH 2016

SXSW - AUSTIN www.sxsw.com | @sxsw 25-30 APRIL 2016

IDEAS CITY - DETROIT www.ideascity.org | @IDEASCITY 1-4 JUNE 2016

BUILDING THE FUTURE OF HEALTH - GRONINGEN www.buildingthefutureofhealth.eu @BTFOH2016 1-2 JUNE 2016

NATIONAL FIETSCONGRES - GRONINGEN www.nationaalfietscongres.nl

4 JUNE 2016

DE NACHT VAN DE KUNST EN WETENSCHAP - GRONINGEN www.denachtvankunstenwetenschap.nl @denacht 7-9 JUNE 2016

FESTIVAL OF IDEAS - YORK www.yorkfestivalofideas.com/2016 15-19 JUNE 2016

NXNE - TORONTO www.nxne.com | @nxne 11-15 AUGUST 2016

WORLD DOMINATION SUMMIT - PORTLAND www.worlddominationsummit.com 17-30 OCTOBER 2016

FESTIVAL OF IDEAS - CAMBRIDGE www.festivalofideas.cam.ac.uk

9-11 NOVEMBER 2016

LET’S GRO - GRONINGEN www.letsgro.nl | @letsgro050 15-17 NOVEMBER 2016

SMART CITY EXPO - BARCELONA www.smartcityexpo.com/en | @SmartCityexpo

#034

INNOFEST Festivaldirecteuren presenteerden in deze interactieve sessie het project InnoFest. Innofest beschouwt festivals als controleerbare minimaatschappijen. Net als in het echt kennen festivals uitdagingen op het gebied van afval, water, elektriciteit en voedsel. Er staat echter een hek om deze tijdelijke minimaatschappijen. Dit maakt ze tot een perfecte testomgeving voor prototypes en experimentele technieken. “InnoFest is even neergestreken tijdens Let’s Gro. Er kwamen veel interessante mensen op onze sessie af. Let’s Gro is een mooi platform om met verschillende gasten en partners bij te praten en ideeën uit te wisselen. We hebben in een informele sfeer met elkaar de volgende stappen van InnoFest kunnen verkennen. Hoe InnoFest verder gaat? We hopen dat veel mensen met goede ideeën op het gebied van het verduurzamen van onze festivals - in de breedste zin van het woord! - zich bij ons melden, om onze de minimaatschappijen mooier, beter en schoner maken. Want als een goed idee werkt op een festival, kan het ook werken in de regio. Heb je een goed idee, een wild plan of een geweldig prototype dat in een festivalsetting getest kan worden? Kijk dan op www.innofest.co en doe met ons mee!” SYBRITH TIEKSTRA

InnoFest www.innofest.co

#060

NNO NEXT GENERATION BRAINSTORM Het NNO kampt met de vraag hoe het de nieuwe generatie kan aantrekken voor haar concerten en tot klassieke muziek in het algemeen. TalentWeb Groningen is aan de slag gegaan met dit vraagstuk en reikte samen met bezoekers concrete oplossingen aan voor dit probleem. “Afgelopen jaar heeft TalentWeb Groningen meegedacht met het NoordNederlands Orkest over hoe je ‘de jongere generaties’ (20 – 35 jaar) meer kunt interesseren voor een avond klassieke muziek. Nou is het niet zo dat er alleen maar grijs haar in de Oosterpoort zit, maar het NNO was benieuwd of wij konden onderzoeken hoeveel het NNO ‘leeft’ onder de jongere generaties. Wij hebben een stap verder gezet en besloten dat we ook meteen met een concrete oplossing wilde komen. Daar hebben de bezoekers van Let’s Gro hun steentje aan bijgedragen. We hebben antwoorden

gekregen op vragen als ‘hoe ziet jouw ideale NNO-avond eruit? Wat vind je top en waar is ruimte voor verbeter ing?’ etc. Met deze antwoorden hebben we geprobeerd om praktische veranderingen te bedenken waardoor het NNO voor jong én oud een ideaal avondje uit is. En wat die oplossingen zijn... Die houdt je nog van ons tegoed en zullen te vinden zijn op www.talentwebgroningen.nl.” GIJS MARSMAN

Voorzitter TalentWeb Groningen @TWG050

#032

LEER ZEBRA KENNEN Zebra introduceert elektrisch personenvervoer in stad Groningen. Door eerlijk en schoon te verbinden rijdt Zebra voorop op de weg naar de toekomst. “Let’s Gro was voor Zebra de plek om zijn eerste vrienden te maken. Zebra heeft bezoekers kennis laten maken met de taxi van de toekomst. De bezoekers hebben Zebra verteld wat ze van de toekomst verwachten. Daarnaast heeft Zebra de kans gehad om enkele sprekers van het Let’s Gro festival te interviewen in de taxi, met als hoogtepunt Eddie Obeng die zijn verhelderende blik op verandering gaf. Concrete resultaten zijn voor Zebra de eerste vriendschappen en het beeldmateriaal (foto en video) dat Zebra als een waardevol naslagwerk ziet.” JANNES HEIDINGA

Zebra www.rijmetzebra.nl

#061

POP-UP MUZIEK “Het idee achter het Rumbling Earth Festival is simpel: stel je één dag per jaar voor waarop de straten van de stad Groningen vergunningvrij zijn voor muzikanten. Dat er muziek mag worden gemaakt waar en wanneer je maar wilt en dat de binnenstad zich als een open podium aanbiedt. Met Rumbling Earth Festival gaan we dit realiseren: een festival waarop de stad Groningen alle creatieve muzikanten uitnodigt om zich te laten zien en van zich te laten horen op straat, om andere muzikanten te ontmoeten en om de stad eens op een andere manier te laten beven! Tijdens Let’s Gro

hebben we van dit idee kunnen proeven en dat is goed bevallen! We hebben veel positieve reacties gekregen van voorbijgangers en van de muzikanten zelf en daarnaast veel kunnen leren over de organisatie hiervan. Op 2 juli maken we de straten van Groningen vergunning vrij voor muzikanten, waardoor er een open podium ontstaat! Rumbling Earth laat de stad bruisen en borrelen.” GIJS MARSMAN

Voorzitter TalentWeb Groningen www.talentwebgroningen.nl

#125

GREEN RESEARCH FOR GRONINGEN Benieuwd wat de universiteit aan duurzaam onderzoek doet? En hoe dit toegepast kan worden in de stad en voor haar bewoners? Green Research for Groningen legt een link tussen duurzaam onderzoek aan de universiteit en de mogelijke toepassingen ervan voor de stad. ”We hebben meer inzicht gekregen in het aantal duurzame onderzoeken en het soort onderzoek wat gedaan wordt aan de Universiteit Groningen. Ons evenement werd zeer gewaardeerd, daarom hebben we onderling besproken dat we zeer binnenkort een vervolg organiseren.” KARLIEKE HOLTZ

Studentassistent Green Office www.rug.nl/greenoffice www.talentwebgroningen.nl

#063

GEZICHT VAN DE VLUCHTELING

Tijdens een informatieve en interactieve sessie, georganiseerd door het Hanze Honours College konden Stadjers kennismaken met de mens achter de “Groningse” vluchteling.

“Veel Stadjers hebben in de afgelopen tijd het gevoel gehad iets te willen doen voor de “nieuwe” Groningers. In samenwerking met het COA werd er daarom een grote brainstorm gehouden. Doel hiervan was om tot een of meerdere activiteiten te komen die georganiseerd kunnen worden bij het opvangcentrum in Groningen. De avond heeft vooral een nieuwe impuls gegeven aan bestaande initiatieven en hopelijk weer een vernieuwd perspec

tief op vluchtelingen aan de bezoekers. Wat ook erg waardevol is geweest, is dat we mensen positief kunnen hebben stimuleren hoe we met dit thema kunnen omgaan. Zeker omdat er al zoveel gebeurt en je niet wilt staan toekijken.” SARAH DRENTH

Honours Talentprogramma Hanze Hogeschool Groningen

#049 ART BASEMENT

#116

KROON EXPO Jongeren lui en egocentrisch? De fotoexpo van Jong Goud 050 bewijst het tegendeel. Zo ́n 40% van de Groningse jongeren doet namelijk iets van vrijwilligerswerk. Je vindt ze op festivals, langs de sportvelden, achter de bar, in verzorgingshuizen, kinderkampen en noem maar op. “Wij stonden met Kroon Expo in de centrale Bibliotheek tijdens Let’s Gro. Bij de start werd ook het Kroon magazine gepresenteerd. De Let’s Gro dagen zijn voor ons heel erg succesvol geweest. De locatie was perfect. De samenwerking met het Let’s Gro team was super. We hebben veel bezoekers gehad. Bij de opening 150 mensen en de dagen daarna honderden meer. De expo is goed bekeken en dat konden we ook merken aan het aantal tijdschriften dat mee is genomen. Naar aanleiding van deze succesvolle dagen, gaat Kroon verder als online magazine jonggoud050.nl” PAULA MOSTERMAN

Initiatiefnemer Jong Goud 050 www.jonggoud050.nl

#096

LEEFSTRATEN “Zonder Let’s Gro waren er in november geen Leefstraten geweest in Groningen. Het heeft gezorgd voor zichtbaarheid en een deadline. De beide straten hebben kortstondig mogen ervaren hoe het is als ze zelf de straat anders mogen invullen. Een groter gevoel van veiligheid, meer sociale contacten en een mooier straatbeeld waren het resultaat. Bij zowel de Gerbrand Bakkerstraat als de Grunostraat is de wens om nogmaals een Leefstraat te

organiseren, maar dan in een iets beter seizoen (voorjaar/ zomer). Het grootste resultaat is dat er buren zijn die elkaar niet kenden en dankzij de Leefstraat elkaar nu wel hebben ontmoet!” ANNETTE BARELDS, WIEKE PAULUSMA, MARIAN VAN VOORN

Aanjagers Leefstraten facebook.com/LeefstratenGroningen

#117 & #128

SPEEL ‘OUD-HOLLANDSE’ SPELLETJES & ADOPT AN INTERNATIONAL

“Let’s Gro was voor ons een zeer geslaagd weekend. We hebben veel internationale studenten kennis laten maken met typisch Nederlandse spelletjes. Daarnaast hebben we contact met een aantal Groningse gezinnen die komend jaar een keer visite krijgen van een Internationale student.” INGRID ELLIOTT

PR Coördinator bij ESN Groningen www.esngroningen.nl G.S

#088

(GROOT) OUDER EN KIND CAFÉ

“Het Ouder en Kind Cafe is een initiatief van een aantal moeders die in eerste instantie op zoek waren naar naar adviezen, tips en informatie rondom borstvoeding. Inmiddels is het Café uitgebreid met meerdere vaders en moeders op zoek naar contacten rondom opvoeden en opgroeien. Sinds ruim een jaar is het Ouder en Kind Café gevestigd op de jeugdafdeling van de Bibliotheek. Elke 2e woensdag en elke 4e vrijdag zijn er ouders en kinderen aanwezig gewoon omdat het leuk is om elkaar te ontmoeten. Er is altijd een lactatiekundige aanwezig, maar de ontmoeting staat centraal. Omdat het een initiatief is van jonge

ouders, wilden we het Ouder en Kind Café tijdens Let’s Gro laten zien aan de stad. Daarbij waren nadrukkelijk ook GROOTOUDERS uitgenodigd. Die waren er niet veel, maar toch gaan we tijdens het Ouderenfestival wat plaats vindt op 26 februari een workshop Opa’s en Oma’s organiseren: Grootouderschap in deze tijd. Wat is er anders dan vroeger?” ALETTA VAN DEN BERG

Initiatiefnemers Ouder Kind Cafe & Stadskamer050 facebook.com/Ouder&KindCafé 050

#132 & #133

GRONINGEN: STAD AAN DE HUNZE De rivier, De Hunze die de Stad Groningen veel rijkdom heeft gebracht, is op veel plekken nog terug te vinden in het stedelijke landschap en Het Groninger Landschap wil een stromende Hunze in het stadsbeeld herstellen. “Het was de eerste ervaring van Het Groninger Landschap met Let’s Gro, maar wat een goeie! Het herstel van de rivier de Hunze in de stad Groningen stond centraal, waarbij we op de eerste dag een interactieve presentatie hebben gehouden en op de tweede een fietstocht. Tijdens de presentatie zat de zaal in het Concerthuis vol met studenten, ambtenaren, ondernemers, kunstenaars en schrijvers. Goeie tips hebben we vooral ontvangen over het vergroten van de belevingswaarde van een dergelijk herstelprogramma: zorg dat je mensen er nu al bij betrekt!

Ook de fietstocht was een succes. Met meer dan twintig deelnemers zijn we in de oostelijke stadsrand op zoek gegaan naar zowel de potentie als de restanten van de Hunze, waarbij zelfs nog onontdekte restanten in beeld zijn gekomen. Oftewel: twee erg geslaagde activiteiten, waarvan wij de opbrengst nu verder gaan ontwikkelen!” ROB REINTSEMA

Kwartiermaker bij Het Groninger Landschap www.stadaandehunze.nl

#036 t/m #039

ONDERNEMEN IS HET NIEUWE WERKEN “Bries heeft in deze Let’s Gro editie uitgepakt met drie workshops en een symposium. Waarom we geloven dat ondernemen het nieuwe werken is? Ondernemend werken maakt mensen gelukkig en kan in de breedste zin van het woord. Als ondernemende medewerker in loondienst, als zelfstandige professional en als ondernemer die oog heeft voor mensen, het milieu, machtsverhoudingen en innovatie. We ervaren dat Groningen bruist van ondernemende mensen en hebben dit willen laten zien en doen groeien bij Let’s Gro. Het bleek een weekend vol ontmoetingen met interessante mensen en interessante verhalen. Gelijkgezinden, leuke discussies en verrijking van onze kennis en netwerk, het kwam allemaal aan bod tijdens Let’s Gro. We kijken dan ook terug op een erg succesvol evenement.” ALEXANDRA SFINTESCO & RIK SIJM

Medeoprichters van Bries www.burobries.nl

#137

ENERGIE VAN DE TOEKOMST

De Jonge Onderzoekers is de leukste werkplaats voor wetenschap en techniek voor kinderen en jongeren in de stad Groningen! Tijdens de technische workshop voor iedereen tussen 8 en 18 gingen we aan de slag met de energie van de toekomst: zoals zon en wind.

“Op vrijdagavond en op zaterdag zijn we bezig geweest bij De Jonge Onderzoekers met het thema energie van de toekomst en duurzaamheid. Kinderen zijn bezig geweest met het maken van warmtemolentjes, ventilatortjes en hoe werkt het nou met zonneenergie! In ons lab hebben kinderen lampjes laten branden op energie uit een aardappel! Op de vrijdagavond zijn experimenten gedaan rondom het hergebruik van plastic petflessen. Er is een “flessenschiller” gemaakt, die van een plastic fles een lange stevige draad maakt. Misschien maken we ooit zo zelf het fillemenet voor een 3D-printer. Het is goed om stil te staan bij de thema’s energie en duurzaamheid. Door Let’s Gro hebben we het weer even op de kaart gezet en er met elkaar over gepraat! Ook hebben we het weer onder de aandacht gebracht bij onze bezoekers.” CARLEEN BAARDA

Directeur De Jonge Onderzoekers www.djog.nl

JIMMY’S

Jimmy’s is de plek in Groningen waar jongeren samen komen en samen werken. Als je iets wilt weten, of als je iets wilt doen, dan ben je bij Jimmy’s aan het juiste adres. Hoe eenvoudig of moeilijk je vraag ook is, met Jimmy’s ga je op zoek naar de juiste personen, plekken en organisaties om een antwoord te vinden. “Misschien heb je onze mooie posters gezien? We hadden een divers programma; van een filmavond tot een MBO-vooroordelen-debat. Dit jaar hebben we met WerkPro samengewerkt. Het mooie aan dat Jimmy’s meedeed is dat er écht naar de jongeren werd geluisterd. Met het MBO-vooroordelen-debat bijvoorbeeld, er was een MBO klas aanwezig en HBO studenten. Maar ook waren er belangrijke mensen van het Alfa College, Hanzehogeschool en het JOB. Tijdens het debat kwamen er leuke discussies naar voren; de mensen

van de scholen wisten niet dat MBO scholieren zoveel last hadden van de vooroordelen die HBO studenten hebben. Zo hebben we drie dagen volle programma’s gehad met veel bezoekers! We kijken terug op een leuke ervaring, we hebben veel nieuwe jongeren ontmoet, leuke discussies gehad en vooral goed naar elkaar geluisterd.” ALEJANDRA Jimmy’s Groningen

www.jimmys050.nl

BEDANKT!

De festivalorganisatie kan niet zonder alle ongelofelijk betrokken medewerkers en vrijwilligers. Een hele dikke dank jullie wel voor al jullie hulp, tips en harde werken. Helaas staan niet alle mensen op de foto, maar toch wel een groot deel. Nogmaals bedankt en we hopen jullie allemaal weer te zien in november.

WORD OOK LETâ&#x20AC;&#x2122;S GRO VRIJWILLIGER

Lijkt het je leuk om ons te helpen vooraf of tijdens het festival? Alle hulp is welkom. Stuur een eÂ-mail naar letsgro@groningen.nl en vermeld daarin je contactgegevens en wat je eventueel zou willen en kunnen doen en in welke periode. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met je op. Alvast bedankt voor je interesse!

#082

DE LEYHOEVE “Zorgeloos wonen”, onder dit motto ontwikkelt Woonlandschap de Leyhoeve op het Europapark op dit moment een nieuwe vorm van wonen voor de 55-plusser van vandaag de dag. “Na een succesvolle start met de verhuur van Woonlandschap de Leyhoeve in Tilburg wordt er nu uitgebreid naar Groningen. In Tilburg is het een doorslaand succes, dus we hopen dat in Groningen uiteraard te evenaren. De voorbereidingen voor de bouw in Groningen van de apparte menten zijn inmiddels in volle gang. Op dit moment zijn er al vijftig apparte menten verhuurd. Bezoek onze

website voor meer informatie of stuur gerust een email naar info@leyhoeve groningen.nl met een vraag om meer informatie of stuur een aanvraag voor een rondleiding door de modelwoning. Je bent van harte welkom!” TOM DE JONGE

Woonlandschap de Leyhoeve leyhoevegroningen.nl

#100

REBEL REBEL HOSTEL “Tijdens de editie van Let’s Gro 2014 hebben we zelf veel van het inspiratiefestival gezien. Onze plannen voor het hostel waren toen nog minder concreet en bestonden voornamelijk op papier (of nou ja, in Google Drive). Maar aan het einde zeiden we tegen elkaar: ”Volgend jaar staan we hier zelf!” Hoewel het hostel pas deze zomer open gaat, hebben we wel mee kunnen doen met een workshop ‘proefslapen’ in een van onze containers. Dit zodat mensen vast een voorproefje konden krijgen van het containerhostel en de activiteiten die we gaan organ iseren. Dit was heel geslaagd! We kregen veel positieve en enthousiaste reacties op ons concept en de locatie. Dat geeft ons weer een boost om nu nog even flink door te pakken tot de opening van REBEL REBEL. Dan kunnen de festivalgangers van Let’s Gro 2016 écht komen slapen!” ANIKA POSTMA & ANNA LIEFERS

Initiatiefneemsters REBEL REBEL HOSTEL rebelrebelhostel.com

#090

DE JA! VAN GRONINGEN “De JA! van Groningen begon tijdens Let’s Gro en draaide om de vraag: Bij welke plek in Groningen krijg jij een ‘JA!’-gevoel? En waarom? In de weken erna reisde de JA!-bank verder en stond bij Tuinindestad, de University College, de WIJSwin kel, de gemeente Groningen en bij Pathé. In totaal zijn er meer dan 100 JA!’s verzameld. Enkele voorbeelden van de mooie en soms kwetsbare JA!’s die binnenkwamen:

- Het Noorderplantsoen (Petra, 53): ‘Als het zo rustig is dat ik de vogels kan horen en de bomen en struiken, vijvers en glooiingen in al hun glorie kan zien’ - Omgeving Paddepoelsterbrug (Alex, 33): ‘Heerlijk hardlopen hier; oase van rust, snel vanaf het centrum te bereiken.’ - Sluis Eeldersingel (René, 42): ‘Oude en nieuwe stad bij elkaar, stad en ommeland raken elkaar.’ - Diego (31): ‘Bicycle routes in the countryside (away from cars), contact with nature’ -R eitdiepfietspad (Christine, 39): ‘Hier voel je de zee!’

We gaan nu met de JA!’s aan de slag, samen met 30 RuG-studenten. In april 2016 worden de resultaten gepresenteerd.” MAARTJE TER VEEN

Studio MARCHA! www.studiomarcha.nl

#075

ETEN WAT HET WAD SCHAFT “Voor ons heeft Let’s Gro helaas niet veel opgeleverd. We stonden op een beetje een eenzaam plekje en zo’n standje of kraampje werkt vooral als het onderdeel is van een groter geheel. Mensen liepen nu vooral langs, op weg naar iets anders. Het weer zat ook niet mee natuurlijk. Wel hebben we een paar leuke reacties gehad.” JAN EN BARBARA GEERTSEMA-RODENBURG

VOF TS31 Internos visserijbedrijf en vishandel, van net tot bord www.ailand.nl

#076

Duurzaam bruggen bouwen tussen migranten & Groningers Hoe kunnen we bruggen bouwen tussen migranten in Groningen en de landen van herkomst? Hoe kunnen we kennis en deskundigheid uitwisselen zodat het een bijdrage levert aan de ontwikkeling en wederopbouw in de landen waar migranten vandaan komen.

“Ik vond het een uitdaging om voor het eerst een podium te pakken met dit thema. Het is een nieuwe discussie voor ‘niet-westerse’ allochtonen en het werd voor het eerst georganiseerd. We hebben vooruit gekeken naar de sociale aspecten van onze verzorg ingsstaat en wat wij er samen aan kunnen bijdragen. Er is nog steeds een gebrek aan (wederzijdse) informatie ook al leven we in een informatiesamenleving. Dit moet worden verbeterd. In het tijdperk van informatie en technologie, innovatie en ontwikkeling zijn er bijvoorbeeld toch duizenden kinderen in (ontwikkelings-) landen zonder drinkwater, voedsel, onderwijs en gezondheidszorg. We hebben ons gefocust op gezamen lijke maatschappelijke en economische activiteiten, zoals bijvoorbeeld milieu en duurzaamheid, maar ook de

arbeidsmarktpositie van migranten in Groningen en het land van herkomst. We willen graag dat migranten een perspectief hebben om zich in het land van herkomst te ontwikkelen met behoud van uitkering. Een aantal jaren geleden hadden we de eerste golf van vluchtelingen in Nederland. Daar behoor ik zelf ook toe. Maar mijn conclusie is dat we te weinig hebben geleerd van die periode. Het is belangrijk geweest om de doelgroep een stem te geven tijdens Let’s Gro. Ik praat nu, rondom deze discussie, mee op meerdere fronten binnen Groningen. Dat is voor mij een positief resultaat. Ook al hebben we nog zeer veel werk te doen.” ALI BASHIR

SVINN (Soedanese vereniging Noord Nederland)

#005

SHOP-N-DROP

Een concept waarbij winkelend publiek kan shoppen en tassen en aankopen kan droppen bij een centraal punt in de stad. Daarna worden de aankopen thuisgebracht door een fietskoerier. “Tijdens Let’s Gro stonden we met ons Shop-n-Dropconcept in het Next City pand. Met dit concept willen we de binnenstad van Groningen verbinden met de mensen thuis of op het werk. We willen het winkelend publiek op de fiets de stad in krijgen. Te veel spullen kopen en niet meer naar huis kunnen fietsen is geen excuus meer! Om dit concept te introduceren tijdens Let’s Gro was echt te gek! We hebben er niet honderden ritten uitgehaald, maar we hebben het concept onder de aandacht kunnen brengen bij de vele bezoekers en daar werd zeer positief op gereageerd. Op dit moment zijn we

in gesprek met WerkPro in verband met de fietsenstallingen die zij hebben in de binnenstad. We willen het concept nu uiteraard verder gaan uitrollen. Resultaten vanuit de ontmoetingen tijdens Let’s Gro kunnen we natuurlijk pas op lange(re) termijn meten. En uiteraard zijn we daar zeer nieuwsgierig naar! Al met al kijken we met veel plezier terug op Let’s Gro!” DANA EBBEKINK

Accountmanager Cycloon Post & fietskoeriers www.cycloon.eu

4e editie van Let’s Gro

SAVE THE DATE WOENSDAG 9 DONDERDAG 10 VRIJDAG 11 NOVEMBER 2016

OVER DE TOEKOMST VAN GRONINGEN ‘Let’s Gro helpt om een deadline te hebben, een presentatie compleet te maken, mensen te ontmoeten, iets op de stads agenda te plaatsen en een planning rond te krijgen’. Dat is wat we veel horen van initiatiefnemers die de afgelopen drie jaar hebben deelgenomen aan Let’s Gro. Het festival is ook in 2016 een inspiratiefestival dat gaat over ideeën en plannen voor de toekomst van Groningen.

DOE MEE!

Heb jij ook een goed idee voor de toekomst van onze stad? Wil je dat presenteren of bespreken met een grote groep geïnteresseerden tijdens Let’s Gro? Laat dat dan aan ons weten door een email te sturen naar letsgro@groningen.nl. Vermeld in je mail je contactgegevens en een omschrijving van je eerste idee. Wij nemen dan zo spoedig mogelijk contact met je op. Wie weet heb jij dan straks ook een strakke deadline voor je plan en sta je op ons podium op 9, 10 of 11 november!

ON THE FUTURE OF GRONINGEN Let’s Gro facilitates in setting a deadline, completing a presentation, meeting people, getting important issues on the city agenda. That is the message we get from the many initiatiors who have participated in Let’s Gro over the past three years. In 2016 the festival will once again be an inspirational festival regarding the ideas and the plans for the future of Groningen. JOIN US! Do you have a good idea for the future of the city? Would you like to present or discuss your idea, during Let’s Gro, with those interested in the topic? You can notify us by sending an email to letsgro@groningen.nl. Describe your idea and leave us your contact details so we can get back to you as soon as possible. Who knows, it could be you setting deadlines and presenting your plans on stage on 9,10 or 11 November!

#112

SPELEN IN STAD Speelplekken kunnen leuker en interactiever worden gemaakt en de technologie van vandaag de dag kan ons daarbij helpen. Studenten Communicatie Media en Informatie Technologie ontwikkelden een applicatie waarmee bekeken kan worden waar speelplekken zijn in de stad, wat andere mensen ervan vinden en wie er op dat moment op de desbetreffende speelplek aanwezig zijn. Bezoekers werden gevraagd mee te denken. “Helaas viel de opkomst behoorlijk tegen voor Spelen in Stad. Dit heeft misschien te maken met het feit dat de Sinterklaasintocht was (tijdstip), het slecht weer was en het programma bomvol zat. Maar gelukkig kan ik melden dat het met‘Spelen in Stad erg goed gaat. Op Facebook en Twitter zijn de laatste ontwikkelingen te lezen. Genoeg inspiratie, leuke ideeën en activiteiten.” LIESBETH WEUSTEN

Spelen in Stad facebook.com/speleninstad

COLOFON Dit magazine is gemaakt naar aanleiding van de derde editie van het inspiratiefestival Let’s Gro op donderdag 19, vrijdag 20 en zaterdag 21 november 2015. Het is een festival met als thema de toekomst van Groningen. Met speciale dank aan:

We willen graag nogmaals de gelegenheid aangrijpen om alle initiatiefnemers, medewerkers, vrijwilligers, leveranciers en iedereen die zijn of haar steentje heeft bijgedragen aan de 3e editie van Let’s Gro 2015 en/of dit magazine te bedanken! Redactie

Fotografie

& Victoria van der Schans

AJ Anneke Jager

Sandrina Scholte (WOEMA!) Engelse vertalingen

Victoria van der Schans Ontwerp

wij zijn kees Druk

Zalsman Oplage

AN Aart Nieuwkoop CP Caroline Penris DF Dolf Flinker GS Gerald Schuring G.S Gerrit Stel JB Jan Baltink MG Mireille Galama (Noorderlink) NM Niels Cornelis Meijer PB Piet Bakker RK René Keijzer SS Sanne Scheltena TG Thijs Gaasendam WD Wim Dijkman

voorafgaande schriftelijke toestemming. We hebben

Voor zover er een fotograaf bekend

getracht zoveel mogelijk de bron van de informatie

was bij de organisatie, is deze

te achterhalen en deze vermeld.

vermeld in de desbetreffende foto.

Gooi dit magazine niet weg, inspiratie geef je door!